jsdlfj
3.
zdumiewające chwile w historii polski Więc oto idzie papież słowiański, ludowy brat... Pośród niesnasków – Pan Bóg uderza... Juliusz Słowacki
Uważam, że dzieje Polski należą do najbardziej zadziwiających na tle historii państw świata. (Nie jestem Polakiem, więc myślę, że nie jest to opinia stronnicza). Ponieważ nie mamy tu miejsca na choćby pobieżne ich przedstawienie, wskażę tylko tematy stanowiące tło drugiej najważniejszej historii, którą zaczniemy opowiadać w następnym rozdziale. Jeśli nie jesteś dobry z historii, nie martw się, będzie tu mowa tylko o sprawach, w które każdy może zostać wprowadzony, a zatem zmierz się z tym! Według mnie najbardziej zadziwiające w historii Polski jest to, że Bóg kilkakrotnie użył tego kraju, by uratować świat, a przynajmniej Europę. Naprawdę. Zanim usłyszysz, w jaki sposób to zrobił, pozwól mi przedstawić niektóre powody, dla których – jak sądzę – Bóg wybrał Polskę do tej misji. DL ACZEGO BÓ G WYBRAŁ POLSKĘ.
47
druga-najwazniejsza-historia.indd 47
2016-10-04 16:47:16
zdumiewające chwile w historii polski Raj dla Żydów. Żydzi nadal są dla Boga narodem wybranym. Jak pisał św. Paweł, „bo dary łaski i wezwanie Boże są nieodwracalne” (Rz 11, 29). A właśnie największa na świecie diaspora żydowska od średniowiecza aż do II wojny światowej znajdowała się w Polsce, nazywanej wówczas „rajem dla Żydów”. Cieszyła się taką opinią, ponieważ od czasu nadania Żydom w 1264 roku przywileju w Kaliszu, obywatele żydowscy mieli tu więcej praw niż w pozostałych krajach Europy i dobrze im się wiodło. Oczywiście większość Żydów żyła odseparowana od Polaków, ale było także wielu zasymilowanych Żydów, którzy mieszali się z pozostałą ludnością. Nic zatem dziwnego, że Bóg, który jest Bogiem „zachowującym przymierze i miłość do tysiącznego pokolenia względem tych, którzy Go miłują i strzegą Jego praw” (Pwt 7, 9) mógł użyć do swej zbawczej misji kraju, w którym tak liczni byli ci, których Pismo Święte nazywa „światłością dla pogan”(Iz 49, 6). Najwięcej katolików. Do Polski przybyła nie tylko największa liczba członków ludu wybranego Starego Testamentu, lecz także mieszkało tam najwięcej żarliwych sług Boga Nowego Testamentu, katolików. Prawdę mówiąc, przez wieki Polska słynęła jako jeden z najbardziej wiernych Bogu katolickich krajów na świecie, jeśli nie najbardziej gorliwy w wierze. I słusznie. Aby zrozumieć, dlaczego tak było, należy cofnąć się do samych początków jej niezwykłych dziejów. Oficjalne przyjęcie chrześcijaństwa i chrzest księcia Mieszka w 966 roku to jedno z najdonioślejszych wydarzeń w historii Polski. Przed przyjęciem przez nią
48
druga-najwazniejsza-historia.indd 48
2016-10-04 16:47:16
zdumiewające chwile w historii polski chrześcijaństwa zagrożeniem dla Polski był silny, katolicki sąsiad z Zachodu, Cesarstwo Rzymskie Narodu Niemieckiego. Wielokrotnie próbowało ono podbić i zagarnąć terytoria pogańskiej Polski pod pretekstem nawracania tych ziem. Po przyjęciu chrztu utraciło to wygodne usprawiedliwienie dla zbrojnych interwencji i najazdów na Polskę. Co więcej, świeżo ochrzczony książę Mieszko, podobnie jak przedtem Niemcy, nagle zyskał uzasadnienie natury religijnej dla najazdów i przyłączania do swego państwa ziem pogańskich sąsiadów. Swą niezależność od Niemiec Polska umocniła jeszcze (i potwierdziła nowe zdobycze terytorialne), gdy w 968 roku papież Jan XIII mianował duchownego, który nie był Niemcem, pierwszym polskim biskupem i ustanowił biskupstwo z siedzibą w polskim mieście, Poznaniu. Fakt ten zaniepokoił niemieckich biskupów, zwłaszcza że istniała już bardzo blisko położona niemiecka archidiecezja w Magdeburgu. Wielu Niemców w Cesarstwie Rzymskim Narodu Niemieckiego oburzało także to, że mała Polska stała się niezależna od nich zarówno pod względem politycznym, jak i religijnym i mogła działać na własną rękę. Nic zatem dziwnego, że w 972 roku margrabia Hodo, który dowodził marszem na Łużyce, marchię graniczącą z cesarstwem niemieckim, zaatakował Polskę. Bieg wypadków okazał się jednak zdumiewający. Hodo został nie tylko pokonany i utracił niemieckie ziemie, które włączono do Polski, ale także ówczesny cesarz Niemiec, Otton III uznał to zwycięstwo i pod koniec tego samego roku potwierdził niezależność Polski.
49
druga-najwazniejsza-historia.indd 49
2016-10-04 16:47:16
zdumiewające chwile w historii polski Otton III w zamian za oficjalne uznanie niepodległości Polski zażądał tylko jednego – Bolesława, siedmioletniego syna Mieszka. W ten sposób chciał zyskać pewność, że kolejni królowie Polski będą lojalni wobec cesarstwa niemieckiego i pozostaną wyznawcami wiary katolickiej. Otton chciał, aby Bolesław przebywał na jego dworze, gdzie otrzymałby właściwe katolickie wychowanie, czego nie mógł zdobyć w Polsce, która dopiero niedawno przyjęła chrześcijaństwo. Mimo że oddanie małego syna było dla Mieszka bardzo bolesne, zgodził się na to. Posłał jednak papieżowi pukiel włosów swego syna, co miało oznaczać powierzenie go szczególnej trosce Stolicy Apostolskiej. Ten symboliczny akt stał się początkiem tysiącletniej historii bliskich stosunków Polski z papiestwem. Niemal równo tysiąc lat później, w 1978 roku, nabrało to bardzo doniosłego znaczenia, gdy Polska ofiarowała nie tylko pukiel włosów jednego ze swych młodzieńców, ale osobę jednego ze swych najbardziej wartościowych synów na papieża. Najbardziej cierpiący naród. Księga Izajasza w rozdziale 53 mówi o „cierpiącym słudze Jahwe”, którym jest Chrystus: „a On poniósł grzechy wielu i oręduje za przestępcami”, „lecz On był przebity za nasze grzechy, zdruzgotany za nasze winy”, „spadła nań chłosta zbawienna dla nas, a w Jego ranach jest nasze zdrowie”. Ale my także jesteśmy „cierpiącymi sługami”, ponieważ stanowimy ciało Chrystusa i gdy ciało Chrystusa współcierpi z Chrystusem-Głową, otrzymujemy zbawienie i uzdrowienie. Widać to na przykładzie pierwszych męczenników, jak pisał Tertulian: „Krew męczenników
50
druga-najwazniejsza-historia.indd 50
2016-10-04 16:47:16
zdumiewające chwile w historii polski jest nasieniem Kościoła”. Słowa te są prawdziwe również w odniesieniu do krwi męczenników, cierpiących sług, w późniejszych wiekach. Myślę, że Bóg wybrał Polskę, by wiele razy wybawiała Europę i świat zachodni, dlatego, że ten kraj jest wyjątkowo cierpiącym sługą. Na przestrzeni całej swej historii wielokrotnie doznawała cierpień nieporównywalnych z cierpieniami żadnego innego kraju. Jakie inne nowożytne państwo ucierpiało z powodu najazdów i zniszczeń doznawanych ze strony sześciu sąsiednich narodów, które bezlitośnie, ogniem i mieczem, dokonując najazdów i gwałtów, wyniszczały kraj będący na skraju wyczerpania? Przez takie doświadczenie przeszła Polska w tragicznych dziesięcioleciach lat 1640–1660. Jakie inne państwo nowożytne zostało podzielone, a następnie wręcz wymazane z mapy Europy w wyniku spisku europejskich mocarstw? Przez to przeszła Polska pod koniec XVIII wieku. Rozbiór dokonał się rękoma Niemiec, Austrii i Rosji. (To niezwykłe, że Polska powstała z popiołów po I wojnie światowej). Jakie inne państwo utraciło 18 procent swoich obywateli w czasie najbardziej krwawej wojny w historii ludzkości? Polska jest sługą szczególnie cierpiącym. Pisali o tym najwybitniejsi polscy pisarze w czasach rozbiorów (gdy kraj był wykreślony z mapy Europy i nie wolno było nawet używać nazwy Polska). Tak przedstawił to w swoim utworze największy polski poeta Adam Mickiewicz, który po podsumowaniu historii świata nowożytnego, w buntowniczych i niepokornych słowach mówi o mocarstwach, które uczestniczyły w roz-
51
druga-najwazniejsza-historia.indd 51
2016-10-04 16:47:16
zdumiewające chwile w historii polski biorach Polski, państwie niemieckim (rządzonym przez Fryderyka), Rosji (rządzonej przez Katarzynę) i Austrii (rządzonej przez Marię Teresę); otóż tak pisze profetycznie o zbawczej roli Polski: Na początku była wiara w jednego BOGA, i była Wolność na świecie. I nie było praw, tylko wola Boga, i nie było panów i niewolników, tylko patriarchowie i dzieci ich. Ale potem ludzie wyrzekli się BOGA jednego i naczynili sobie bałwanów, i kłaniali się im [...]. Przeto BÓG zesłał na bałwochwalców największą karę, to jest niewolę. [...] Królowie tedy wyrzekłszy się CHRYSTUSA, porobili nowe bogi, bałwany i postawili je przed obliczem Narodów i kazali im kłaniać się i bić się za nie. I tak zrobili królowie dla Francuzów bałwana i nazwali go Honor; a był to ten sam bałwan, który za czasów pogańskich nazywał się cielcem złotym. Zaś Hiszpanom zrobił król bałwana, którego nazwał Preponderencją polityczną albo Influencją polityczną, czyli mocą i władzą, a był to ten sam bałwan, który Asyryjczykowie czcili po imieniem Baala [...]. A zaś Anglikom zrobił król bałwana, którego nazwał Panowaniem na morzu i Handlem, a był to ten sam bałwan, który się nazywał dawniej Mamonem. A zaś Niemcom zrobiono bałwana, który się nazywał Brodsinn, czyli Dobrybyt, a był to ten sam bałwan, który się nazywał dawniej Molochem i Komusem.
52
druga-najwazniejsza-historia.indd 52
2016-10-04 16:47:16