UPRAWY

podsumowanie uprawy kukurydzy na kiszonkę na podlasiu w 2020 r. w roku trudnych

warunków

Bieżący rok dla plantatorów kukurydzy na kiszonkę upływa pod znakiem wyjątkowego splotu okoliczności, który finalnie wpłynął na rezultat plonowania. Dobre wyniki, które osiągnęli nasi rolnicy, były raczej wynikiem starannego doboru odmian, dostosowanych do trudnych warunków pogodowych i glebowych, niż łaskawiej aury, która, drugi rok z rzędu, na Podlasiu (jak i w całej Polsce) nie rozpieszczała. O podsumowanie wyników tegorocznej uprawy kukurydzy na kiszonkę zapytaliśmy ekspertów czołowych firm nasiennych działających w naszym regionie. Może ich wnioski i spostrzeżenia pomogą podjąć decyzję o przyszłorocznych zasiewach? Zapraszamy do lektury!

PIONEER

Ryszard Wojciechowski, regionalny kierownik sprzedaży na Podlasiu oraz Wschodnim Mazowszu

Przebieg pogody w tym roku wyraźnie wpłynął na rozwój kukurydzy. Odmiana P8834 (NOKwiecień i maj, które były chłodne, spowodowały opóźnienie w proce- WOŚĆ). Należy do grusie dojrzewania roślin, czego konsekwencją jest przesunięcie terminu py średnio wczesnej zbiory kukurydzy o ok. 2-3 tygodnie w stosunku do lat wcześniejszych. o liczbie FAO 250. WyNa polach obserwujemy często bardzo wysokie rośliny kukurydzy hodowana w technolo(do 3,5 m). Przyczyną dużej wybujałości roślin jest suma opadów jaka gii Aqua Max. Ponadmiała miejsce w miesiącach maj-czerwiec. Łącznie na Podlasiu spadło przeciętna tolerancja ok. 300 litrów wody na m2, co ułatwiło roślinom mocny rozwój czę- na okresowe niedości wegetatywnej. W lipcu, kiedy kukurydza rozpoczyna kwitnienie bory wody w glebie. i odbywa się zapylenie kolb, opady deszczu nie były już tak inten- Nadaje się na słabsze sywne a miejscami prawie w ogóle nie wystąpiły. Brak wody w tym stanowiska. Wysoki pookresie negatywnie odbija się na przyszłym plonie kolb a dokładnie tencjał plonowania poziarna. Aktualnie przy zbiorach kukurydzy na kiszonkę w większości twierdzony na polach rejonach Podlasia spotykamy wybitnie wysoką kukurydzę przy nie produkcyjnych i w wyzawsze w pełni wykształconych kolbach. Przełoży się to na wysokie nikach COBORU. Łączy plony zielonej masy z hektara, ale niestety z obniżonymi parametrami w sobie cech odmiany żywieniowymi kiszonek. kiszonkowej (wysoka

Firma Corteva Agriscience, do której należy marka Pioneer®, każde- dobrze ulistniona rogo roku wykonuje szereg doświadczeń polowych na Podlasiu. Dzięki ślina) oraz topowej odtym doświadczeniom możemy rekomendować odmiany kukurydzy miany ziarnowej (wysoki plon o szybkim oddawaniu wody z ziarna) Pomarki Pioneer®, które najlepiej plonują i sprawdzają się w tym regio- lecana na wysokoenergetyczna kiszonkę dla krów mlecznych w osadzie nie Polski. Oto trzy najlepsze propozycje dla Podlaskich gospodarstw nie przekraczającej 85 tys. ha. Średni plon zielonej masy 55 ton. ha. mlecznych; P8329, P8834 (Nowość), P9241. To odmiany do uprawy Odmiana P9241 z grupy średnio późnych o liczbie FAO 270/280 z przeznaczeniem na wysokoenergetyczna kiszonkę. z grupy odmian Aqua Max. Tolerancyjna na wysokie temperatury oraz

Odmiana P8329 należąca do odmian średnio wczesnych o liczbie okresowe niedobory wody. Z uwagi na bardzo dobrą tolerancje na wioFAO 240/250. W początkowym okresie rozwoju wyróżnia się szybkim senne chłody nadaje się na wczesne siewy. Uniwersalna co do wymagań wigorem wzrostu. Ziarno o cechach łączonych typu Flint/Dent dzięki glebowych, polecana na każde stanowisko – od wilgotnych i zimnych, temu zawiera w sobie cechy obu typów kukurydzy. Polecana od śred- do suchych i piaszczystych. Rośliny średniowysokie o grubych mocnych nich klas ziemi do zwięzłych, gliniastych w obsadzie max. 90 tys. roślin łodygach z nieco niżej zawieszona kolbą. Mimo średniego wzrostu na ha. Rośliny bardzo wysokie z wysoko osadzoną kolbą. Średni plon osiągają wysokie plony kiszonki, sięgające 60 ton/ha o znakomitych kiszonki w rejonie Podlasia 50 ton/ha. parametrach jakościowych.

ZORZA

Emilia Fink-Podyma, manager produktu z firmy Saatbau

Firma Zorza posiada w swojej ofercie m.in. produkty marki Saatbau

Dublino (FAO 260). To kolejna odmiana w ofercie Saatbau zarejestrowana w Polsce w 2016 r. Po dwóch latach badań (2013-2014) odmiana uzyskała rekordowe plony suchej masy na poziomie 106% wobec wzorca. Najwyższy potencjał plonowania odmiana potwierdziła, po raz kolejny, w suchym 2018 r., po raz kolejny uzyskując najlepszy wynik w grupie odmian późnych. Dublino to, przede wszystkim, rekordowe plony kiszonki i pewność stabilnego plonu w bardzo różnorodnych warunkach pogodowych. Istotnym jest, że ze względu na bardzo dobry wczesny wigor i tolerancję na wiosenne o chłodnej wiośnie, na glebach lekkich oraz ciężkich i zlewnych. Wysokie, mocno ulistnione rośliny zachowują dobrą kondycję podczas okresowych niedoborów wody.

chłody, odmianę z powodzeniem można uprawiać w rejonach

Mariusz Syczewski, farmpartner na Podlasiu

Kończący się rok na pewno długo utkwi nam w pamięci, głównie poprzez swoje zawirowania w pogodzie i oczekiwania co do końcowego plonu. Zasiewy na ogół były przeprowadzone w suchą i ogrzaną glebę, stąd były spodziewane szybkie wschody. Niestety, natura rządzi się swoimi prawami i przyszedł okres chłodów, który opóźnił wschody a kiełkujące już siewki odczuły niskie temperatury. W dalszej części wegetacji kukurydza nadrabiała stracony czas, gdyż obfite deszcze, szczególnie na lżejszych glebach, zapewniły jej solidny wzrost, a na niżej położonych polach rośliny nikły w oczach z nadmiaru wody. Gdy wydawało się że będzie duży plon masy i ziarna, nagle w najważniejszym momencie dla nalewania ziarna, przyszła susza połączona z wysokimi temperaturami, co najbardziej odczuły rośliny na glebach lżejszych. W skrajnych przypadkach zaowocowało to znikomym rozwojem kolb. Odmiany firmy Farmsaat idealnie dopasowały się tego roku i wydały zadowalający plon kukurydzy na kiszonkę. Dobra genetyka połączona z odpowiednim doborem nasion ma w tym sezonie bardzo duże znaczenie o czym mogli przekonać się rolnicy, którzy pierwszy lub kolejny rok zaufali odmianom firmy Farmsaat

Z odmian na kiszonkę można polecić odmiany:

Farmoritz FAO 250. Odmiana ta podniosła bardzo wysoko poprzeczkę jeśli chodzi o plon na kiszonkę, budując potężne rośliny w połączeniu z ogromną kolbą do 22 ziaren w obwodzie i bardzo mocnym efektem stay green. Odmiana ta z całą pewnością zagości na dłużej na polach, co potwierdzają rolnicy, którzy ją posieli lub mieli okazję widzieć na poletkach demonstracyjnych.

Farmirage FAO 260, uprawiana już trzeci rok, charakteryzuje się bardzo dużym potencjałem plonotwórczym nawet na słabszych glebach, co gwarantuje nam bardzo wartościową kiszonkę z której otrzymamy dużo mleka o wysokich parametrach.

Farmrock FAO 250. Nowość. Odmiana trójliniowa nadająca się na wszystkie stanowiska. Na słabszych świetnie radzi że stresem, spowodowanym suszą lub wahaniem temperatur. Nie bez znaczenia jest także bardzo korzystny stosunek ceny do jakości.

KWS

Andrzej Majewski, product manager d/s kukurydzy

Bardzo zimna i sucha wiosna nie pomogła w początkowym rozwoju kukurydzy. W połowie maja było tak zimno, że skiełkowane rośliny przykrył na kilka godzin śnieg. Byliśmy pełni obaw co z tego będzie, ale kukurydza przeżyła największe chłody. Niestety, później w czerwcu było bardzo zimno. Niektóre odmiany zareagowały odrzuceniem zawiązków pierwszej kolby, miały zakłócony przebieg kwitnienia. Najbardziej ucierpiały wrażliwe na zimno odmiany w typie dent, ale tych odmian nie rekomendujemy na kiszonkę dla bydła. Zbiory kukurydzy na kiszonkę były opóźnione o kilka tygodni, a zbierana sieczka często nie miała wymaganej minimalnej suchej masy. Badaliśmy, co kilka dni, zmiany zawartości suchej masy, na bieżąco, na wybranych odmianach i jednocześnie kalibrowaliśmy satelitarny monitoring suchej masy kukurydzy, który od sezonu 2021 będzie dostępny dla wybranych odmian na kiszonkę hodowli KWS. To pożyteczne narzędzie w rękach rolnika, pomocne w wyznaczeniu terminu zbioru kukurydzy na kiszonkę, gdyż pokazuje na bieżąco sytuację na polu i prognozuje zmiany zawartości procentowej sm na kolejny tydzień. Na chwilę obecną tylko firma KWS proponuje taki system. Jest on już używany w Niemczech i Czechach.

Polecając odmiany na kiszonkę opieramy się na sprawdzonych rozwiązaniach, gdyż widzimy, że każdy sezon jest inny. Na pośledniej jakości gleby polecamy odmianę Agro Polis (FAO 240), odmiana o ziarnie flint/dent. Na polach produkcyjnych dała 23 t sm całych roślin/ ha i 68 t świeżej masy/ha na dobrych glebach. Odmiana ta uzyskuje wysoki udział ziarna w kiszonce. Ziarno przed zbiorem na kiszonkę bardzo wolno oddaje wodę dlatego możliwe jest rozdrobnienie każdego ziarna i uniknięcie jego strat podczas skarmiania kiszonki. Doskonała strawność całych roślin, dzięki silnemu efektowi stay green. Rośliny wysokie i bogato ulistnione, bardzo zdrowe.

Najwyższe plony ogólne sm dała odmiana Kentos (FAO 260). Na słabszych i suchych stanowiskach było to 48-60 t świeżej masy/ha (17-19 t sm/ha), a na dobrych glebach było to ponad 80 t świeżej masy/ha (23 t sm/ha). Ponad 55% udziału kolb w plonie i wydłużony efekt stay green. Potężne i bogato ulistnione rośliny, z długimi kolbami.

Odmiana, która jest bardzo uniwersalna, na różne stanowiska glebowe to Figaro (FAO 240). Szczególnie polecana na kiszonkę i ziarno. W roku 2020 plonowała bardzo stabilnie, i na glebach słabszych z okresowym brakiem wody, uzyskaliśmy plony w wysokości 48-58 t świeżej masy, a na dobrych stanowiskach ponad 70 t śm/ha (21 t sm/ha). Odmiana ta stabilnie plonuje w różnych warunkach glebowo-pogodowych.

MAS SEEDS

Tomasz Marciniak, przedstawiciel regionalny

W tym roku pomimo chłodnej wiosny i dłu- Kolejną odmianą jest Mas 26.B, który w jedgich wschodów odmiany kukurydzy kiszon- nym z gospodarstw na Podlasiu na klasie 4 zakowej MAS Seeds doskonale poradziły sobie pewnił plon zielonej masy 55,9 t/ha. Odmiana w tych warunkach. Hulk kolejny rok z rzędu jest bezpieczna i stabilna w uprawie kukurydzy wykształcił potężne, mocno ulistnione rośliny na kiszonkę. Co roku zapewnia pełne pryzmy i duże dobrze zaziarnione kolby. Niejednego wysokoenergetycznej paszy. z rolników zaskoczył grubą łodygą, szeroki- Godnym uwagi mieszańcem jest również nomi liśćmi i tonami zielonej masy, które dalej wość Mastodon (FAO 250). To również wysoka przekładają się na wysokie parametry kiszon- roślina o dużych kolbach, która zapewnia bardzo ki i litry wyprodukowanego mleka. Warto dobry plon zielonej masy z wysoką zawartością podkreślić że Hulk nadaje się na wszystkie skrobi i suchej masy. Mastodon to gwarancja typy gleb. plonu w gospodarstwach mlecznych.

Błażej Opulski, specjalista ds. upraw kukurydzy, rzepaku, traw i motylkowych

Sezon wegetacyjny 2020 dla kukurydzy nie był łatwy, jednak udało Na Podlasiu duża część jej się pokonać tegoroczne trudności podczas wzrostu i wydać obfite gospodarstw założyła plony. Mowa oczywiście o znanych już zbiorach odmian z przezna- plantacje kukurydzy czeniem na kiszonkę. po zbiorze żyta i traw

Na terenie Podlasia i podobnie w całym kraju, w okresie siewów jednorocznych przemiały miejsce niskie temperatury i susza glebowa, która powodowała znaczonych na kiszontrudności w uprawie. Siew kukurydzy w zimną i suchą glebę powodo- kę. Mimo opóźnionego wał nierównomierne i opóźnione wschody. Niska temperatura i brak siewu, rośliny te wywilgoci był następstwem stresu roślin, który objawiał się żółtym wy- padły bardzo dobrze. barwieniem, niekiedy nawet przemrożeniem liści. W takich warunkach W opóźnionych sieograniczone zostało również przyswajanie składników pokarmowych. wach duży udział przyDługotrwały okres stresowy powodował u roślin kukurydzy wydłuża- padł odmianie Kanonier nie pierwszych faz rozwojowych, co miało wpływ na ostateczny plon, (FAO 240), która idealponieważ kukurydza w tym czasie generuje wielkość kolby. W tych nie pasuje na te wawarunkach bardzo dobrze poradziły sobie odmiany odporne na spadki runki. Posiada bardzo temperatur, cechujące się szybkim i energicznym wzrostem początko- szybki, najwyżej ocewym. Odmiany takie jak SM Kurant, Kanonier i Ligato wypadły bardzo niony w doświadczekorzystnie, a dodatkowa zaprawa Super Power dodawała im wigoru niach COBORU, wigor i odporności na warunki stresowe. W pierwszej połowie czerwca sytuacja początkowego wzrostu. meteorologiczna zmieniła się na korzyść roślin, i trwała już do końca Ponadto niskie wymalipca. Wysokie temperatury i częste opady spowodowały wyrównanie gania glebowe i odporroślin i ich intensywny wzrost. ność na susze pozwoli-

W tym roku odmiany średnio wczesne najlepiej wykorzystały tego- ły uzyskać tej odmianie roczną sumę temperatur efektywnych do zbudowania optymalnego plon 54,1 t/ha świeżej plonu. Na Podlasiu zbiory roślin kukurydzy na kiszonkę rozpoczęły się masy, wysianej 18 maja na dobre od połowy września i są oceniane od dobrych do bardzo do- po zbiorze trawy jedbrych, dochodzące na mocnych stanowiskach do ponad 60 t/ha. Takie norocznej. W terminowyniki możliwe były do uzyskania m.in. dzięki odmianie SM Kurant (FAO wym siewie na glebie 250). Jest to typowa odmiana kiszonkowa, cechująca się bardzo wyso- IVa-IVb zebrano jej kim i stabilnym plonowaniem nawet w trudnych i mniej sprzyjających 69,29 t/ha świeżej masy. Na wyróżnienie zasługuje również zarejewarunkach, jakie mieliśmy w tym roku. Posiada bardzo dobry wigor strowana w 2018 roku odmiana Ligato (FAO 230), która mimo wczespoczątkowy i wysokie zdolności adaptacyjne do różnych warunków gleb. nego FAO plonuje bardzo wysoko – ok. 62 t/ha śm. A to za sprawą Jest idealną odmianą dla wysokowydajnych gospodarstw mlecznych, wybitnie wczesnego wigoru i dobrej tolerancji na wiosenne chłody. ponieważ gwarantuje uzyskanie paszy o najwyższej jakości, poprzez Ligato wykorzystało swój potencjał, czyli szybki i energiczny start, bardzo duży udział ziarna w masie ogólnej, wysoką zawartość skrobi oraz który umożliwił zbudowanie wysokich i masywnych roślin w wyjątkoobniżoną wartość niestrawnych włókien celulozowych. Kuranta wyróż- wo grubą i w pełni zaziarnioną kolbę, która istotnie podniosła wartość nia również mocny Stay Green, dając dużą elastyczność podczas zbioru. zbieranej zielonki z roślin kukurydzy.

RAGT NASIONA

Mateusz Hachuła, doradca terenowy

Chcielibyśmy polecić Państwu odmiany,które sprawdzają się w uprawie na kiszonkę na terenie całego kraju.

RGT Rancador (FAO 210-220). Odmiana zarejestrowana w 2018. Cechuje się bardzo wysokim plonem sm przy bardzo wysokiej zawartości energii energii, m.in. duży udziałowi ziarna. Odmiana jest przez wielu klientów uprawiana w użytkowaniu ziarnowym, ale pokrój rośliny, połączony z bardzo dobrym ulistnieniem, sprawia, że z roślin można wyprodukować wysokoenergetyczną kiszonkę. Kiszonka z odmiany RGT Rancador jest najwyższej jakości i wysokiej strawności. Wysoki efekt stay green to gwarancja dobrego terminu zbioru na kiszonkę, a w przypadku uprawy na ziarno, oddawanie wody z ziarna. Odmiana może być uprawiana na wszystkich stanowiskach, od bardzo dobrych, do najsłabszych, gdzie cechuje się bardzo dobrą adaptacją. Odmianę cechuje wysoka zdrowotność, która zapewnia bezpieczeństwo uprawy – od siewu do zbioru. Wczesność odmiany daje możliwość wysiewu pszenicy w optymalnym terminie lub w uprawie na ziarno z lekkim opóźnieniem. Przez rolników europejskich oceniana na najwyższym poziomie za plon ziarna i suchej masy oraz wysokie plony biogazu.

RGT Babexx (FAO 210/230). To sprawdzona w szerokiej uprawie odmiana kiszonkowa. Bardzo dobry wigor początkowy zapewnia dobry start i szybki rozwój roślin. Wysokie i mocno ulistnione rośliny RGT Babexx są podstawą kiszonki o wysokiej zawartości skrobi i podobnie jak wcześniejsza odmiana wysokiej zawartości energii. RGT Babexx może być uprawiana na wszystkich rodzajach stanowisk. Odmianę cechuje wysoka tolerancja i adaptacja do zimnych gleb. RGT Babexx możemy w latach o wysokim plonie suchej masy część plonu pozostawić do zbioru na ziarno. Bardzo dobry stay green to szerokie okno terminu zbioru na kiszonkę i wspomaganie oddawania wody w ostatnim okresie dojrzewania Korzystna struktura plonu i wysokie zrównoważone wartości odżywcze zaspokoją wymagania producentów mleka. RGT Babexx to bardzo uniwersalna odmiana ceniona przez producentów za wyjątkową stabilność i wysoki plon.

RGT Rancador i RGT Babexx polecamy do uprawy producentom którzy wymagają od odmian kukurydzy połączenia plonu suchej masy i wysokiej energii. Wszyscy którzy osiągają wysokie wydajności mleka mogą sięgnąć po kukurydze z naszej hodowli I zapewnić sobie bezpieczeństwo produkcji.

Emilia Fink-Podyma, manager produktu

Tegoroczny okres wegetacji kukurydzy był po raz kolejny nietypowy i bardzo różny od dwóch poprzednich – 2018 i 2019 r. Wyjątkowo chłodny okres wystąpił w czasie początkowego rozwoju roślin kukurydzy. Zimny maj spowodował opóźnienie procesu wegetacji nawet o 2-3 tygodnie. Warunkiem uzyskania wysokich plonów okazała się precyzja doboru terminu ale również techniki, czyli głębokości i prędkości siewu. Plony zielonej masy okazały się wyjątkowo zróżnicowane w tym roku. W województwach, które dotknęła susza, po raz kolejny były niższe, a zielonka często posiadała zbyt wysoką zawartość suchej masy. W innych rejonach, gdzie przebieg opadów był bardziej stabilny plony zielonki są bardzo zadowalające. Bieżący 2020 r. pokazał po raz kolejny, jak nieprzewidywalna stała się pogoda. W takich warunkach warto stawiać na odmiany bardzo stabilne w przekroju lat. Analizując wyniki plonów z własnego gospodarstwa, czy wyniki z doświadczeń warto wybierać te odmiany, które w przekroju lat (np. w ostatnich trzech latach) plonują wysoko ale przede wszystkim na podobnym poziomie w różnych warunkach.

Odmianą, która nie zwodzi od kilku lat jest na pewno Brigado (FAO 250). Odmiana ta została zarejestrowana na kiszonkę w Polsce w 2018 roku jako odmiana numer 1, z najlepszym wynikiem plonu suchej masy (ok. 22t/ha) wśród wszystkich odmian badanych przez COBORU w procesie rejestracji na kiszonkę w latach 2016-2017. Wybitny potencjał plonotwórczy odmiany potwierdziły badania porejestrowe (PDO) w bardzo suchym 2018 r., w którym po raz kolejny odmiana uzyskała najlepszy wynik plonu suchej masy. W kolejnych latach Brigado utrzymuje się w czołówce odmian w doświadczeniach PDO i zyskało już wielu zwolenników wśród rolników dzięki wysokim i stabilnym plonom suchej masy oraz ziarna. Nie zawiodło również w roku bieżącym gwarantując rolnikom najwyższe plony, również w rejonach dotkniętych niedoborem wody, a w doświadczeniach COBORU po raz kolejny osiągnęło bardzo stabilny plon na poziomie 104% wobec odmian wzorcowych. Ekstremalnie mocny wigor początkowy sprawia, że odmiana bardzo szybko rozpoczyna wegetację wiosną i buduje rekordowo wysokie rośliny z dobrym udziałem kolb. Cechy te gwarantują uzyskanie najwyższych plonów jednostek pokarmowych z hektara. Wyjątkowa tolerancja na chłody umożliwia wykorzystanie Brigado także w rejonach Polski trudnych klimatycznie do uprawy kukurydzy.

Wśród nowości warto zainteresować się odmianą Tipico (FAO 230). Potęgę tej odmiany bardzo dobrze opisują wyniki doświadczeń rejestrowych. Po pierwszym roku badań uzyskała wynik 109% wobec odmian wzorcowych, a w 2019 roku plonowała aż o 13% lepiej niż odmiany wzorcowe. Plonowała lepiej niż odmiany o FAO 240 czy 250. W bieżącym bardzo różnicowanym, pod względem przebiegu pogody, roku potwierdza swoją stabilność uzyskując po raz kolejny rekordowe plony zielonej masy. Tipico zdecydowanie wyróżnia się wysokością roślin i bardzo łatwo odnaleźć ją wśród innych odmian na polu. Swoją wyrostowość uzyskuje, miedzy innymi, ze względu na znakomity wigor roślin, zapewniający intensywny wzrost początkowym podczas chłodnej wiosny. Ważnym jest również wyjątkowo mocny efekt, jak na odmianę wczesną, efekt stay-green. Gwarantuje to duże bezpieczeństwo podczas żniw na zielonkę i umożliwia późnienie zbiorów bez strat.