Het Accent - Klemtonen op cultuur in Vlaanderen - maart

Page 1

Het Accent

“Herinneringsreis naar de Balkan zoekt naar hoop na gigantisch conflict”

K L E M TO N E N O P C U LT U U R I N V L A A N D E R E N

01/2021

02

03

Ontmoeting als rode draad

09

In het hoofd van het Nationaal Bestuur

Cultuurminnaar Stefaan Vermeulen

Lees op pag. 06 q

11

Cultuur schenken doet aan musea en boeken denken

11

Mentale hygiëne “Taal is de alfa en de omega”

“Aan onze jeugdboeken is vaak een hoek af” VEERLE MOUREAU, UITGEV ER DAV ID S FON DS I N FOD OK Lees op pag. 04

Wie wordt Junior Journalist?

O

p 25 april weten we wie zich dit jaar kroont tot Junior Journalist van Davidsfonds. Als winnaar van een van de vier leeftijdscategorieën kom je terecht in een mooie rij van schrijftalen­ ten. En daar zitten ook bekende namen tussen zoals Wim De Vilder en Liesbeth Van Impe.

Wim: “Ik won dan wel de Junior Journalist wedstrijd, maar van mijn leraar kreeg ik voor mijn stuk maar een zeven op tien. Wellicht omdat mijn werk een andere vorm had. Mijn klasgenoten hadden een verslag gemaakt en ik had een verhaal verteld. Dat is wat een goed journalist moet zijn: een verhalenverteller. Men­ sen moeten willen luisteren naar wat komt. Ergens was het dus niet onlogisch dat ik met een goed verhaal de wedstrijd won, maar het was wel opvallend.”

Liesbeth: “Van het vijfde leerjaar tot het vijf­ de middelbaar: ik heb elk jaar meegedaan aan Junior Journalist. Ik was en blijf een grote fan. Toen ik in het vierde middelbaar won, mocht ik met een journalist mee op reportage. We zijn toen naar de Vierdaagse van de IJzer gegaan. We interviewden daar een paar deelnemers en zijn die namiddag in een trailer gaan zitten om te schrijven. De volgende dag stond het stuk in de krant met mijn naam erbij. Waanzinnig.” Lees verder op pag. 08 q

Pareltjes van operadecors

Veel theaters gooiden hun operadecors weg, de afgelopen decennia. Een jammere zaak, want tussen de herontdekte toneeldecors van Schouwburg Kortrijk zitten echte pareltjes. Een expo geeft je de kans die unieke werken te bewonderen. Lees verder op pag. 10 q

v.u. Kris Opdedrynck (handelend in naam van een vennootschap) Davidsfonds Q. Metsysplein 12 B ­ 3000 Leuven

Het Accent P925845 Tweemaandelijks ledenblad van Davidsfonds Maart­april 2021

HetAccent-Ma2021-v7.indd 1

25/02/2021 13:41


02

DE ONTMOETING

Ontmoeting als rode draad Monda Wuytack groeide op met Davidsfonds boeken in haar boekenkast. Op haar achttiende zat ze al mee in de Davidsfonds vergaderingen en hielp ze op evenementen. In 1983 ging ze samen met haar man in Bierbeek wonen en wilden ze allebei weer leven blazen in de ‘slapende’ Davidsfonds afdeling daar. De rest is geschiedenis. Tekst: Jolien Vandeven – Foto: Jan Crab

Monda: “Mensen ontmoeten, dat is mijn rode draad. Voor mij is een Da­ vidsfonds activiteit dan ook hét mo­ ment om mensen te leren kennen met dezelfde passies. Op een vergadering of activiteit probeer ik er altijd voor te zorgen dat mensen zich goed voelen, dat ze zich aangesproken voelen. Ik denk dan vaak aan de volgende quote: ‘Het is niet wat er tegen mij gezegd is, maar hoe ik me gevoeld heb, dat ik onthoud’. Dat is toch vaak de kern van een Davidsfonds activiteit. De spreker was misschien niet op jouw lijf geschreven, maar je bent warm onthaald, goed omringd en daarom was het toch een fijne avond. Dat wil ik bereiken.”

Kunst op het voorplan Een van de hoogtepunten uit Monda’s Davidsfonds carrière is hun project rond ‘Kunst uit eigen dorp’. Daar be­ gonnen ze al in 1996 mee. De bedoe­ ling was om plaatselijke kunstenaars een forum te geven zodat ze meer be­ kendheid verwierven. Monda: “In 2000 stelden een vijftien­ tal amateurkunstenaars uit het dorp tentoon. Intussen zijn we tien edities verder en hebben we een archief van zo’n 70 kunstenaars uit onze regio. Sommige daarvan hebben al een ei­ gen tentoonstelling kunnen houden. Na een paar edities werd ‘Kunst uit eigen dorp’ mee ondersteund door De Borre, het vrijetijdscentrum in Bier­ beek waar we een heel goede band mee hebben. Sinds 2019 staat al een nieuw projectje in de steigers, ditmaal rond poëzie. Deze keer kunnen geïn­ teresseerde dichters uit ons dorp hun werk laten publiceren in ons leden­ blad. We hadden eind 2020 ook de voorstelling van de gedichtenbundel van een plaatselijke dichteres voor­ zien, maar die activiteit is door corona voor onbepaalde tijd uitgesteld.”

HetAccent-Ma2021-v7.indd 2

Voor Monda is het belangrijk dat een Davidsfonds afdeling zich blijft on­ derscheiden. Monda: “We zullen altijd onze plaats hebben als Davidsfonds. Mensen wil­ len zich blijven verenigen. Zeker als er iets gebeurt wat hen boeit en in de lijn ligt met hun interesse. Daarom blijven we zoeken naar interessante onderwerpen, boeiende sprekers … en werpen we een kritische of weten­ schappelijke kijk op wat er leeft in de maatschappij. Het gaat om kwaliteit, niet om kwantiteit.”

“We zullen altijd onze plaats hebben als Davidsfonds”

Kennis uit het veld Davidsfonds Bierbeek sprong dan ook meteen op de kar van de schoolbibbon. Het maakt de keuze voor de leden ge­ makkelijker. Als hun boekenkast al uit­ puilt, kunnen ze nu leesplezier schen­ ken aan een school uit hun buurt.

Naam: Monda Wuytack, secre­ taris afdeling Bierbeek Favoriete Davidsfonds activiteit: Toast Literair Favoriete vrijetijdsbesteding: Saxofoon spelen in de fanfare van Lovenjoel Õ Favoriete vakantiebestemming: Spanje ç Culturele ontdekking: Het Van Gogh Museum in Nederland

Monda: “Als bestuurslid is het heel plezant om de schoolbibbon als alter­ natief te kunnen voorstellen. Al moet je je leden wel goed kennen. Er zijn er altijd die liever boeken kiezen. Maar sommigen kiezen bijvoorbeeld ook een boek én een schoolbibbon. Leden die al boeken genoeg hebben, willen er wel kiezen voor hun kleinkinderen, maar dat is niet altijd gemakkelijk. De leerkracht kan beter peilen naar de interesses van de leerlingen. Hij of zij kan ook een bepaald boek voorstellen aan een kind om zo de goesting om te lezen aan te wakkeren. De schoolbib­ bon geeft een school ook de ruimte om boeken te kiezen binnen de the­ ma’s die in de lessen aan bod komen.”

“Ik vind het heel plezant om de schoolbibbon te promoten” “We willen de schoolbibbon nog meer promoten, ook in de school zelf. Ik stond er zelf te weinig bij stil dat boe­ ken nog altijd een heel belangrijk me­ dium zijn in een klas. Het is door met de lokale leerkrachten te praten, dat ik inzie hoe fel een leerkracht lezen stimuleert in de klas. Ze hebben al­ tijd nieuwe boeken nodig, want de honger van kinderen naar iets nieuws en anders is groot. En ze wisselen die boeken ook uit in de klassen onder­ ling. Nu ik die kennis uit het werkveld heb, kan ik de schoolbibbon ook veel gemakkelijker aanprijzen. Dit jaar hebben we zestien bonnen kunnen uitdelen aan vier scholen. Eén van de leerkrachten had er in de klas zelfs een project van gemaakt om te kijken welke Davidsfonds boeken het meest geschikt waren voor welk leerjaar.”

25/02/2021 13:41


HET NATIONAAL BESTUUR

In het hoofd van het Nationaal Bestuur De tijd vliegt: elke vijf jaar kiest Davidsfonds een nieuw Nationaal Bestuur en dat is ook in 2021 het geval. Met 34 zijn ze, de bestuursleden – een voor elk gewest van Davidsfonds. Wij legden de kersverse bestuurders meteen het vuur aan de schenen. We stelden elke kandidaat* voor het Nationaal Bestuur zes vragen. Drie ervan geven we hier graag een plaats: 1. Vul aan: een vereniging zoals Davidsfonds is nodig want … 2. Wat is de mooiste eigenschap van een Davidsfonds vrijwilliger? 3. Geef jouw ultieme cultuurtip

Bruegelland: Theo Willems 1. … cultuur is de beste manier om onze Vlaamse eigenheid te versterken 2. Zijn overtuiging en belange­ loosheid 3. De tentoonstelling Kunst-uur in Mechelen

Brussel: Edith Verplaetsen 1. … we brengen mensen samen rond interessante thema’s en smeden vriendschapsbanden 2. De onbeperkte inzet 3. Het boek De Gebroeders Karamazov van Dostojevski

Denderland: Filip Schotte 1. … wij houden het lokale sociale weefsel soepel en versterken het contact 2. Respectvol omgaan met ieders mening 3. Het Kunsthistorisch Museum van Wenen

Dijleland: Monda Wuytack 1. … wij willen samen met onze leden stilstaan bij wat ons raakt en boeit 2. Dat hij meer luistert dan praat 3. Mijn eerste Davidsfonds boek:

Nevels over ’t moerven van Val­ ère Depauw

Gaverland: Lieven Depla 1. … mensen verenigen rondom cultuur is het mooiste dat er is 2. Zijn enthousiasme 3. De boekenserie Het Kerkhof der Vergeten Boeken van Carlos Ruiz Zafón

Gent: Luc Langerock 1. … lokaal ontmoeten zit in ons DNA 2. Hij brengt mensen en cultuur dichter bij elkaar 3. De tentoonstelling Folon. Beelden in de abdij in de abdijruïnes van Villers-la-Ville

Groeningeland: Pierre Ruysschaert 1. … samen cultuur beleven ver­ heldert, verschaft inzicht, ver­ bindt en helpt 2. Een kinderlijke geest 3. Het boek Otmars zonen van Peter Buwalda

HetAccent-Ma2021-v7.indd 3

2. Zijn enthousiasme om samen met anderen cultuur te proeven 3. Het Plantin Moretus Museum in Antwerpen

Haspengouw: Johan Van Hunsel

Mandelstreek: Johan Strobbe

1. … ze gaat uit van de kracht van taal en cultuur om mensen te verenigen 2. Zijn overtuiging dat cultuur de sleutel is tot verbinding en zin­ geving 3. De verfilming van Elena Ferran­ te’s tetralogie L'Amica geniale

1. … mensen hebben nood aan een vereniging die hen helpt en stimuleert 2. Zijn inzet met hart en ziel 3. Het Musée des Beaux-Arts in Rijsel voor de 17de eeuwse stadsmaquettes

Hout- en Polderland: Roland Vandenbussche 1. … een vereniging met als bind­ middel cultuur opent deuren die anders niet toegankelijk zijn 2. Hij werkt voor het plezier van het realiseren 3. Het boek De meeste mensen deugen van Rutger Bregman

Land Van Dendermonde: Petra D’Hondt 1. … we verenigen mensen rond cultuur 2. Zijn onbevooroordeeld denken 3. Dead Poets Society is mijn fa­ voriete film aller tijden

Land van Gruuthuse: Doenja Van Belleghem 1. … je wil samen cultuur beleven en samen cultuur organiseren toch niet missen? 2. De dienstbaarheid 3. Het Sint-Janshospitaal in Brugge

Land van Leie en Schelde: Marc Vroman 1. … wij verbinden mensen door middel van taal, cultuur en ge­ schiedenis 2. Zijn ijver om mensen samen te brengen 3. Museum Mayer Van den Berg

Land van Leie en Schelde: Koen Dewaele 1. … we kunnen een houvast bie­ den zodat iedereen die hier woont zich thuisvoelt in een onze samenleving 2. De moed om altijd opnieuw het beste in de mens naar boven te halen 3. The Crown op Netflix, een serie van hoog niveau

Land van Rupel en Mechelen: Marina Switsers

Hageland: Danny Pieraerts 1. … Davidsfonds is een gang­ maker-motor voor haar lokale afdelingen die socio-culturele

Verantwoordelijke uitgever: Kris Opdedrynck (handelend in naam van een vennootschap) Eindredactie: Jolien Vandeven Concept, coördinatie & redactie: XPAIR Communication

initiatieven organiseren 2. Zijn flexibiliteit en leergierigheid 3. De film Incendies van Denis Villeneuve

1. … het is een verrijkende ervaring om in contact te komen met andere culturen, vertrekkende vanuit de lokale gemeenschap

Meetjesland: Chris Van Guyt 1. … het leven ‘rond de kerktoren’ en het contact met de mensen uit de buurt is belangrijk 2. De onbaatzuchtigheid 3. Het boek Woesten van Kris Van­ steenberge en het gelijknamige toneelstuk

Molenland: Ivan Van Cauwenberghe 1. … het is nodig om een draagvlak te creëren om alle lagen van de bevolking te betrekken in de culturele ontwikkeling van onze gemeenschap 2. Hij is onvoorwaardelijk beschik­ baar 3. Het Museum van Deinze en de Leiestreek

Pallieterland: Wilfried Rombauts 1. … het is nodig om mensen rond cultuur samen te brengen, met een lach en een traan 2. Het feit dat hij vrijwilliger is 3. Het boek Brief aan de Koning van Tonke Dragt

Pallieterland: Robby Goovaerts 1. … er is nood aan een echte cul­ tuurvereniging in Vlaanderen, waar waarden in een eigentijds jasje worden gestoken 2. De goesting om een geslaagde activiteit aan te bieden 3. Als het maar lokaal is!

Polder en Voorkempen: Roger Bruyns 1. … cultuur verbindt en dat is niet onbelangrijk in onze snel evoluerende maatschappij 2. Zijn ongebreidelde inzet en en­ thousiasme 3. Het traag-lees-boek Wabi Sabi van Beth Kempton

03

verdieping, kwaliteit en gelijk­ gestemde zielen 2. De inbreng van zijn eigen ta­ lenten 3. Het Singer Museum in Laren

Taxandria: Rik Hermans 1. … Davidsfonds is het cement van onze Vlaamse maatschap­ pij door het koesteren van cul­ tuur 2. Zijn inzet voor de gemeenschap 3. Een Beloofd Land van Barack Obama

Vlaamse Ardennen: Paul Carteus 1. … Davidsfonds verbindt men­ sen op een dynamische en in­ clusieve manier door samen cultuur te beleven 2. De tomeloze inzet 3. De biografie Johann Sebastian Bach van Christoph Wolff

Waasland: Chris De Beer 1. … de culturele meerwaarde­ zoeker altijd bij ons terecht kan 2. Het samen ‘mens worden’ met de andere 3. Het Mercatormuseum in Sint­ Niklaas

Westland: Grégory Lewyllie 1. … omdat wij mensen kunnen verbinden door alle facetten van cultuur 2. Zijn passie en onbaatzuchtig­ heid 3. De film Un Fils van Mehdi M. Barsaoui

Westland: Veronique De Block 1. … wij cultuur dichterbij brengen, in het bereik van iedereen 2. Zijn inzet met hart en ziel 3. Het Talbot House in Poperinge

Nog meer weten over de kandidaten van het Natio­ naal Bestuur? Surf naar cultuurenco.blog en ontdek hoe zij de toekomst van Davidsfonds zien en welke Davidsfonds Cultuurreis of Davidsfonds Academie cursus hen aanspreekt!

* Bij het ter perse gaan van dit artikel

Polder en Voorkempen: Annemie Jasperse

waren de verkiezingen zelf nog niet

1. … veel mensen verlangen naar

kozen kandidaten terug.

afgerond. Op onze blog vind je de ver­

Lay-out: Maarten Deckers Drukkerij: Van der Poorten Reclameregie: Publicarto Contact: communicatie@davidsfonds.be

25/02/2021 13:41


04

JEUGDBOEKENMAAND

VEERLE MOUREAU GEEFT 20 JAAR JEUGDBOEKEN UIT BIJ DAVIDSFONDS INFODOK

“De titels die ik uitgeef, zijn zoals ik hoop dat goede vrienden zijn”

Tot en met 31 maart vindt naar goede gewoonte de Jeugdboekenmaand plaats, die dit jaar 50 jaar bestaat. Dat is het moment om kinderboeken te vieren en dank je wel te zeggen tegen iedereen die lezen mogelijk maakt. Applaus dus voor alle auteurs en illustratoren, redacteurs, vertalers en vormgevers, uitgevers en drukkers, boekhandelaren en bibliotheken, juffen en meesters, recensenten, leesbevorderaars en voorlezers. Dat lezen een feest is, weet niemand beter dan jeugdboekenuitgever Veerle Moureau, die dit jaar haar 20ste jubileum bij Davidsfonds Infodok viert. Tekst: Lotte De Snijder – Foto: Thomas De Boever

HetAccent-Ma2021-v7.indd 4

25/02/2021 13:41


JEUGDBOEKENMAAND

als redacteur bij het fonds begonnen en vervolgens doorgegroeid tot uitgever. Wat Infodok typeert, zijn de onderbouwde inhoud, de originele insteek en de verzorgde, aantrekkelijke uitgave. Aan onze boeken is vaak een hoek af, ze zijn niet saai of voorspelbaar. De titels die ik uitgeef, zijn zoals ik hoop dat goede vrienden zijn: ze begrijpen je, maar verrassen je ook en soms maken ze je aan het lachen. Je mag geen boeken voor jezelf uitge­ ven, maar toch zit er in Infodok veel van mezelf en hoe ik hoop dat kinderen naar de wereld kijken. Leergierig, nieuwsgierig en klein beetje filosofisch, maar optimistisch en met hoop en vertrouwen.”

3

Wat is voor jou een goed jeugdboek? “Een goed boek blijft je bij en verandert iets aan de manier waarop je naar de wereld kijkt. Door je te informeren of door je iets vanuit een nieuwe invalshoek te laten bekijken. Een goed boek kan je empathisch gevoel vergroten. Een goed boek verandert je als lezer. Natuurlijk heeft niet elk boek op iedereen hetzelfde effect. Soms is een boek op een bepaald moment niet voor jou geschikt, maar kan het later ineens wel. Ik heb geleerd dat voor kinderen heel veel kan, als je het maar juist aanreikt. Het heeft geen zin om een boek op te dringen. Bij de keuze van onze boeken stellen we onszelf altijd de vraag: zullen kinderen er plezier aan beleven? Geeft het ze zin om meer te gaan lezen?” Bij Standaard Uitgeverij beheer je verschillende kinderboekenfondsen. Hoe waak je over het eigen karakter van Davidsfonds Infodok? “Goh, dat gebeurt eigenlijk vanzelf. Ik ben als het ware groot geworden met Infodok. In 2001 ben ik

HetAccent-Ma2021-v7.indd 5

Boeken uitgeven lijkt heel idyllisch, maar er is ook een minder poëtische kant aan. Klopt het dat uitgeven soms meer rekenen dan lezen is? “Ja, helaas zit ik niet de hele dag manuscripten te lezen. Integendeel, dat doe ik na mijn werkdag, waardoor er soms te weinig tijd overschiet voor andere boeken. Zoals veel andere mensen zit ik vooral aan de computer om calculaties te maken, lopende projecten op te volgen, de strategie te bepalen en concepten te ontwikkelen. Er komt best wel wat overleg en administratie bij kijken. We berekenen de oplage, de verkoopprijs en hoe het boek er precies zal uitzien. Komen er illustra­ ties in? Gaan we voor een speciale vormgeving? Kiezen we een harde of een zachte kaft? Allemaal zaken die we moeten afwegen en waar een prijs tegenover staat.” Is het nog mogelijk om bestsellers te vinden in zo’n oververzadigde markt? “Gelukkig wel ja, al is de basisoplage van de mees­ te boeken in 20 jaar tijd sterk afgenomen. Als we bijzondere boeken laten drukken in het buitenland, zoals de titels van Rébecca Dautremer, zitten we aan een hogere oplage. De boeken worden in China gedrukt en zijn lang onderweg, dus die kun je niet zomaar bijdrukken. Maar het is natuurlijk altijd koffiedik kijken of een boek een verkoop­ succes wordt. Dat hangt van zoveel factoren af. Maar er wordt zoveel moois door onze auteurs en illustratoren gecreëerd – daar ben ik echt trots op. Het zorgt ervoor dat ik in 20 jaar tijd nog nooit met tegenzin ben gaan werken, ook al is het nu van thuis uit.”

bijzondere kinderboeken

die dit voorjaar verschijnen Zoeken naar Esther B. en het voorval met Benito van Do Van Ranst “Do Van Ranst schrijft al voor Infodok zo lang ik er ben, maar zijn laatste boek heeft me heel erg geraakt. Ik lees veel en bij som­ mige verhalen kan ik het verloop na enkele pagina’s wel inschatten, maar bij dit boek voor 12­plussers was ik heel erg verrast. Vijf schoolvrienden vernemen aan het begin van het schooljaar dat er een leerling is overleden. Ze reageren gepast bedroefd, maar weten eigenlijk niet over wie het pre­ cies gaat. Voor een schoolopdracht moeten ze bij hun vrienden thuis op bezoek gaan en zo leren ze elkaar pas echt goed kennen. Ik vind dit een heel belangrijk boek, zeker nu jongeren geconfronteerd worden met veelal ideale beelden op sociale media. Achter die plaatjes zit vaak een heel andere realiteit verborgen. Het is niet slecht om daar af en toe bij stil te staan.”

Je behoort zelf niet meer tot de doelgroep. Hoe leef je je daarin in? “Dat doen we op verschillende manieren. Zo houden we geregeld enquêtes bij kinderen om te polsen naar de thema’s die hen boeien. De Boe­ kenbeurs is ook een belangrijk moment om te zien hoe kinderen reageren. Een heel bijzondere gelegenheid vind ik de prijsuitreiking van de Kleine Cervantes, de jeugdliteratuurprijs van de Stad Gent die wordt toegekend door een jury van 12­ tot 14­jarigen. Soms contacteren kinderen ook een auteur met een suggestie voor een verhaal en af en toe gaat de auteur daarmee aan de slag. Hobbydag van Do Van Ranst is bijvoorbeeld ont­ staan in samenwerking met een klas. Ik heb ook een dochtertje van drie jaar en hoewel ze nog wat te jong is voor de meeste titels van Infodok, test ik heel veel boeken op haar uit. We gaan naar verschillende bibliotheken en ik heb dus, naast onze eigen titels, meestal zo’n 30 of 40 boeken liggen om voor te lezen. Door mijn dochter ben ik ook anders gaan uitgeven, minder conceptueel en praktischer. Je kunt als volwassene iets heel mooi vinden, maar je moet je wel afvragen wat kinderen ermee zijn. Kunnen zij erdoor geboeid zijn?”

“Ik ben echt trots op al het moois dat onze auteurs en illustratoren maken”

05

Het laatste meesterwerk van Kwashin Koji van Michael De Cock “Op vraag van illustrator Fatinha Ramos verzamelde Michael De Cock vijf verhalen die van heinde en verre komen aangewaaid. Het zijn grappige, ontroerende en ietwat bevreemdende verhalen, in de lijn van de reeks Kleine Klassiekers die we vroeger uitgegeven hebben. Ik ben zo blij dat hij weer iets voor ons schrijft, want wat De Cock met woorden kan, is toch wel uniek.”

Expeditie natuur van Sarah Devos

EXPEDITIE NATUUR expeditie 52 zoektochten om naTUUR mee(r) buiten te komen

52 zoektochten om mee(r) buiten te komen

Sarah Devos

Expeditie natuur 2 2 2.indd 1

23/10/20 15:10

“Wandelen met kleine kinderen is niet altijd evident. In dit boek staan 52 expedities die garant staan voor een wandeling mét kinderen en zonder gezeur. Het zijn 52 zoektochten met een thema, bijvoorbeeld wolken of kleuren, een jakkiedingentocht of een zwartevogelexpeditie. Bij elke zoek­ tocht staat ook wat extra informatie. Leuk én leerrijk dus!”

B

ehalve de uitgevers en redacteurs van Davidsfonds Uitgeverij en Infodok zijn er in ons cultuurnetwerk nog meer mensen in de weer om kinderen aan te zetten tot lezen. Zo werken de vrijwilligers van Davidsfonds Sint­Niklaas elk jaar mee aan de grote Voorleestoer die in de stad georganiseerd wordt voor alle leerlingen van het tweede middelbaar. Een prachtig project dat je kunt ontdekken via www.voorleestoer.be.

40

A ANGEBODEN DOOR :

N € 40 S SCHOOLBIBBO DAVIDSFOND UNIEK NUMMER : 2021 TOT 31 DECEMBER 2021 GELDIG VAN 1 JANUARI

Wil je de liefde voor lezen graag doorgeven aan een nieuwe generatie? Koop dan nu een of meerdere schoolbibbonnen van 40 euro en schenk ze aan een school. Met die bonnen kunnen de leerkrachten boeken inruilen en hun schoolbibliotheek aanvullen. Dat is voor veel kinderen de eerste kans om met mooie boeken in aanraking te komen. Lees er alles over op www.davidsfonds.be/schoolbibbon.

25/02/2021 13:41


06

DAVIDSFONDS CULTUURREIS

Door erkenning naar verzoening We leven in een snel veranderende en diverse maatschappij. Niet zelden geeft dat aanleiding tot een groeiende polarisering. Wij versus zij. Meningen lijken steeds verder uit elkaar te liggen en een genuanceerd debat voeren is in dit Twitter-tijdperk niet altijd simpel. Waar polarisering en radicalisering toe kunnen leiden, ligt nog fris in ons geheugen met de bestorming van het Capitool. Tekst: Sara De Winter

M

et Davidsfonds willen we mensen sa­ menbrengen en gebruiken we cultuur als verbindende factor. Ook het Hannah Arendt Instituut zet in op een stabiele sa­ menleving, waarin iedereen zich betrokken voelt, en wil het tij van toxische polarisa­ tie keren. Er zijn verschillende plaatsen op de wereld waar je de impact van extreem toxische polarisatie aan den lijve kan on­ dervinden. Bosnië-Herzegovina is daar één van. Vanaf het najaar van 2021 bieden het Hannah Arendt Instituut en Davidsfonds dan ook een bijzondere herinneringsreis aan naar de Balkan met een focus op het oorlogsverleden uit de jaren 90.

Satko Mujagic © Claudia Heinermann

Bosnië was niet zo ver weg en is nog niet zo lang geleden – maar onze feitenkennis is vaak niet zo groot. Daarnaast hebben we ook aandacht voor hoe herinneren werkt. Wat wordt verteld en wat verzwegen? Een beladen geschiedenis verdwijnt niet zomaar zodra het vredesverdrag is getekend. Het is heel belangrijk dat zo’n ingrijpende en traumatische gebeurtenissen een plaats krijgen in het collectieve geheugen en dat er genuanceerd, meerstemmig en evenwichtig over gepraat kan worden.” Het Hannah Arendt Instituut zet sterk in op het thema polarisatie. Komt dat in deze reis ook aan bod? Marjan: “In onze voorreisvergadering gaan we met de deelnemers reflecteren over het fenomeen polarisatie. Waar komt het van­ daan en hoe werkt het? Eens we op reis zijn, kunnen de deelnemers dan teruggrijpen naar die reflectie om dingen beter te vatten en een plek te geven. De reis biedt dus een praktijkoefening in denken over polarisatie.” “Ter plaatse bekijken we hoe dit gigantische conflict zijn wortels had in een wij-zij-denken, dat heel bewust gecreëerd en uitvergroot is via propaganda. Maar we kijken ook naar hoopvolle initiatieven en bezoeken organi­ saties die zoeken naar verbinding en werken aan sociale cohesie binnen een nog steeds gepolariseerde samenleving.”

“De reis biedt je een praktijkoefening in denken over polarisatie”

Marjan Verplancke © Thomas De Boever

Marjan Verplancke is coördinator vorming en publiekswerking bij het Hannah Arendt Instituut en zal deze reis mee begeleiden. Welke doelstellingen willen jullie bereiken met dit soort reizen? Marjan: “Ten eerste willen we mensen inzicht geven in de historische feiten en hun kennis verdiepen. De meesten onder ons weten nog wel vaag waar het over gaat – de oorlog in

HetAccent-Ma2021-v7.indd 6

Ook Satko Mujagic gaat mee als reisleider. Hij groeide op in Kozarac in Noord-Bosnië. Tijdens de oorlog overleefde hij concen­ tratiekamp Omarska en in 1993 kwam hij als vluchteling in Nederland terecht. Sinds enkele jaren woont hij in Brussel. Hij werkt voor de Europese Commissie en is actief als mensenrechtenactivist. Wat zijn jouw beweegredenen om mee te werken aan deze reis? Satko: “Het is heel lang een soort missie geweest om ‘het verhaal’ te vertellen. Dat

zie je vaak bij overlevenden. Het werkt lou­ terend, je moet iets doen met al het kwaad dat je is aangedaan om verder te kunnen met je leven: uit eerbied voor allen die ver­ moord zijn en voor de nieuwe generaties om ervan te leren. De erkenning is de weg naar de verzoening”. “Het is belangrijk dat mensen zelf ervaren en voelen, zonder dat alles expliciet uitge­ sproken wordt: hoe gastvrij de mensen zijn, de veerkracht, hoe complex maar rijk zoveel verschillende culturen, religies, tradities kunnen zijn, hoe vreedzaam en bijzonder Bosnië al was in de middeleeuwen … Dus verder kijken dan alleen die ellende van de oorlog in de jaren 90.”

“Je moet iets doen met al het kwaad dat je is aangedaan om verder te kunnen met je leven” Hoe wil je dat de deelnemers naar huis terug­keren? Satko: “Ik wil dat alle invalshoeken worden gezien en dat iedereen naar huis vertrekt met zijn eigen, zo compleet mogelijk beeld van Bosnië, de oorlog en de geschiedenis. Om een breder kader te geven van de ge­ schiedenis, kunnen de reizigers in Saraje­ vo bijvoorbeeld de plek bezoeken waar de Oostenrijkse aartshertog Franz Ferdinand is vermoord, wat aanleiding was tot WO I. Onderweg naar Mostar stoppen we op een plaats waar tijdens WO II een grote veldslag is geweest tussen Duitse troepen en Parti­ zanen van Tito.” “Over de oorlog in Bosnië laten we niet enkel ‘mijn’ kant zien. We bezoeken en bespreken veel: de belegering van Sarajevo, de geno­ cide in Srebrenica, concentratiekampen en massagraven maar ook het hoopgevende Tuzla. We ontmoeten de ‘Moeders van Sre­ brenica’, overlevenden van detentiekampen en een Bosnisch Servische professor socio­ logie, die heel kritisch en satirisch schrijft over de polarisatie. Door ontmoetingen met die mensen met elk een verschillende achtergrond, krijgen de deelnemers een meerstemmig verhaal.”

De oorlog in Bosnië in het kort De hele westelijke Balkanregio onderging een periode van ge­ welddadige strijd bij het uiteen­ vallen van Tito’s Socialistische Federale Republiek Joegoslavië. Tussen 1992 en 1995 woedde een hevige oorlog in Bosnië en Her­ zegovina. De meeste Bosnische Serviërs waren het niet eens met de onafhankelijkheid van het land en wilden hun eigen Servische staat. In 1993 begonnen ook de Bosnische Kroaten te vechten voor een ‘eigen’ stuk waardoor het regeringsleger, met overwegend Bosniaks (Bosnische moslims), van twee kanten in het nauw kwam te zitten. Dit alles leidde tot belegering van steden, ver­ woesting, etnische zuivering en genocide. Na de val van de mos­ limenclave Srebrenica en het in­ grijpen van de NAVO, maakte het Daytonverdrag uit 1995 officieel een einde aan de oorlog. Bosnië en Herzegovina bleef een onaf­ hankelijk land, maar is nog steeds verdeeld langs, door de oorlog ge­ creëerde, etnische lijnen.

Herinneringsreizen van Davidsfonds Cultuurreizen Naast deze reis naar Sarajevo & De Balkan met Marjan en Satko als reisleiders (6/11 – 13/11/2021), zijn er nog enkele andere herinneringsreizen in ons aanbod. Zo heb je de reis naar Auschwitz & Krakau met reisleider Christophe Busch (18/08 – 22/08/2021), Ieper & de Westhoek (12/11 – 13/11/2021) en Normandië (27/09 – 30/09/2021) met Luc De Vos en Bouillon & Sedan met Hubert De Vos (7/10 – 8/10/2021). Ontdek de volledige reisprogramma’s van deze reizen en het nieuwe reisaanbod voor najaar en eindejaar 2021 op www.cultuurreizen.be.

25/02/2021 13:41


‘Hoe kan ik zelf bepalen wie wat van mij erft?’ U leest het in onze gratis gids! Een testament zorgt ervoor dat uw nalatenschap volgens uw wensen wordt verdeeld. Het geeft u controle over wie wat krijgt en voorkomt problemen bij nabestaanden. Stel het opmaken van een testament dus niet uit. Vraag nu onze gratis gids aan met 21 veelgestelde vragen (en antwoorden) over nalaten, testament en schenken. Inclusief de laatste wijzigingen in kader van de aangekondigde hervorming van de schenk- en erfbelasting.

✁ Ja, ik ontvang graag de gratis gids over nalatenschap en testament. De heer Voornaam

Mevrouw Naam

Straat Postcode

Nummer

Bus

Gemeente

Stuur de ingevulde antwoordstrook in een gefrankeerde envelop naar: Kom op tegen Kanker, Koningsstraat 217, 1210 Brussel. Of bestel de gids via komoptegenkanker.be/nalaten.

Wij gaan zorgvuldig met uw gegevens om en verstrekken ze nooit aan derden. Kijk op komoptegenkanker.be/privacybeleid voor meer informatie.

459.067-04-advertentie 297x420_wtk-DAVIDSFONDS-DF.indd 1

HetAccent-Ma2021-v7.indd 7

DF_1_21

Vragen? Contacteer ons via testament@komoptegenkanker.be of op 02 227 69 69.

26/01/2021 12:12

25/02/2021 13:41


08

JUNIOR JOURNALIST

Van ‘junior’ journalist naar het echte werk Wat hebben Liesbeth Van Impe, hoofdredactrice van Het Nieuwsblad, en Wim De Vilder, journalist en nieuwsanker, gemeen? Ze werken allebei in ‘de media’, hebben beiden van taal en schrijven hun beroep kunnen maken én wonnen alle twee Junior Journalist toen ze op de middelbareschoolbanken zaten. De schrijfwedstrijd van Davidsfonds levert je dus niet alleen een mooi boekenpakket op, maar wie weet ook de job van je leven. Tekst: Jolien Vandeven – Foto: © Lieve Van Rompay

S

chrijven is vaak een talent, een passie. Ook Wim en Lies­ beth waren op de schoolbanken al gebeten door de taalmicrobe en ze gingen graag met woorden aan de slag. Maar hoe belangrijk is het om al te beginnen schrij­ ven op jonge leeftijd? Liesbeth: “Schrijven is een ta­ lent en dat klopt ook wel. Maar schrijven is ook zoeken, schrap­ pen en leren opbouwen. Je moet dus ook gewoon heel veel oefe­ nen. En hoe vroeger je dat doet en hoe meer je daarmee bezig bent, hoe beter je daarin wordt. Je kan het vergelijken met een instrument leren spelen. Je hebt muzikaal talent nodig, maar je zal nooit een goede violist wor­ den als je niet elke dag oefent. Ik zeg dat ook altijd tegen jonge journalisten die hier starten: de eerste jaren moet je kilometers doen en ontdekken wat je al dan niet goed kan.” Wim: “Door te schrijven scherp je je kritisch vermogen aan. Voor je dingen op papier zet, moet je erover nadenken. Je mag niet alles voor waar aanvaarden en

HetAccent-Ma2021-v7.indd 8

moet kritisch bekijken wat er op je pad komt. Dat is denk ik nog belangrijker voor de jongeren van vandaag. Schrijven is een creatief proces dat veel voldoe­ ning geeft, maar ook veel tijd vraagt. Laat een tekst dus even liggen als je klaar bent en pak die de dag erna nog eens vast. Dan kan je dingen aanscherpen en de ballast eruit halen. Zo wordt je tekst beter. Ik probeer dat op een kortere tijdspanne met de teksten die ik voor Het Journaal schrijf: ik probeer ze zo vroeg mogelijk af te werken, zodat ik ze nog twee tot drie keer kan be­ kijken en aanpassen voor we op antenne gaan.”

“Schrijven is zoeken, schrappen en weer opbouwen”

Uit recente studies blijkt dat de taal- en schrijfvaardigheid van jongeren achteruitgaat. De Belgische scholieren scoren jaar op jaar minder goed op bijvoorbeeld begrijpend lezen dan in andere landen. Merken jullie dat ook? Wim: “Ik heb niet het gevoel dat de ‘verhaalvaardigheid’ – als ik het met een woord moet om­ schrijven – achteruitgaat. Jon­ geren zijn nog altijd heel creatief als het gaat over verhalen vertel­ len. Ze lezen en schrijven alleen minder. Ze hebben die noodzaak ook minder. Vroeger was de com­ municatie veel formeler, er werd altijd op fouten gelet. Maar bij de huidige informele communica­ tievormen, zoals sociale media, is stijl en spelling van minder belang. Dat maakt de stap naar het formele voor veel jongeren moeilijker, denk ik.”

Meer lezen over de ervaringen van Wim De Vilder en Liesbeth Van Impe? Kijk dan snel op onze blog: cultuurenco.blog.

Wie? Wim De Vilder  Afkomstig uit: Tervuren  Boek met impact? Noem me bij jouw naam van André Aciman  Culturele wens? “Babylon bezoeken, cultureel zo symbolisch dat ik daar eens wil staan.”

© Kris Van Exel

 Wie? Liesbeth Van Impe  Afkomstig uit: Zwevezele  Mooiste boek? Gloed van Sándor Márai Culturele ontdekking? “Mu.Zee in Oostende, ik ben een grote fan van Spilliaert.”

“Jongeren zijn heel creatief als het gaat over verhalen vertellen” Liesbeth: “Je voelt dat er in het onderwijsveld een tegenbewe­ ging aan het ontstaan is en dat is hoog tijd volgens mij. Taal is iets wat je elke dag opnieuw moet gebruiken. Er is geen binnenweg waardoor je sneller winst boekt. Onderwijs moet trouwens niet alleen focussen op juist taalge­ bruik, maar ook op het plezier van met taal bezig zijn. Neem kin­ deren en jongeren daarin mee. Spoor ze aan om meer te lezen, meer te schrijven, ook al is dat niet evident in deze tijden met zo veel spannendere alternatieven. Ik heb het gevoel dat we stilaan klaar zijn voor een correctie daar­ op. Je hoort meer en meer stem­ men opgaan dat we op het vlak van Nederlandse lessen toch hier en daar dingen hebben los­ gelaten die we nu moeten terug­ halen. Ik kan alleen maar hopen dat dat gebeurt. Taal is immers hét belangrijkste instrument voor menselijke transactie.”

25/02/2021 13:41


DE MINNAAR

09

De Minnaar Wat doet jouw culturele hart harder kloppen? Dat vragen we in elk nummer aan een cultuurliefhebber. Stefaan, voorzitter van Davidsfonds afdeling Rekkem, vertelt enthousiast over zijn passies. Davidsfonds “Cultuur heeft me van altijd al geïnteresseerd. Toen een buurman me voorstelde om lid te worden van de afdeling en later ook bij het bestuur te komen, heb ik niet getwijfeld. Nu ben ik al zo’n veertien jaar lid. Ondertussen ben ik ook voorzitter geworden van mijn afdeling Davidsfonds Rekkem.”

boek dat ik van hem las, was een kerstcadeau van een tante. Ik heb zijn boeken over spionage altijd graag gelezen.”

Cultuurreis “In de zomervakantie maken we altijd een citytrip van enkele dagen en reizen we wat verder in het land zelf. De eerste keer gingen we naar de fiets­ stad Kopenhagen en daarna hebben we het prach­ tige Denemarken verkend. Wist je dat Kopenhagen nog meer een fietsstad is dan Amsterdam? Nadien zijn we ook naar Liverpool en het Lake District, Wenen en Oost­Tirol gegaan en bezochten we de Schotse Highlands en de steden Glasgow en Edinburgh. Tijdens de citytrip proberen we altijd wat meer van het land dat we bezoeken te weten te komen door musea te bezoeken, maar ook een kunstmuseum weet ons altijd wel te smaken.”

Niet te missen “De topactiviteit met onze afdeling is een jaar­ lijkse quiz voor de verenigingen van Rekkem. De winnaar mag zich een jaar lang ‘De slimste ploeg’ noemen. Een lid van onze afdeling maakt en pre­ senteert de quiz. Het hele bestuur met de partners en vrijwilligers zorgen op die avond voor een tot nu toe steeds geslaagde activiteit. Maar ook voor de jongeren organiseren we leuke activiteiten. Zo organiseren we voor de lokale prijsuitreiking van Junior Journalist een groot evenement. De laureaten ontvangen een boekenpakket en iedere deelnemer krijgt een diploma. Dat waarderen de deelnemende scholen enorm.”

“Tijdens de citytrip proberen we altijd wat meer van het land dat we bezoeken te weten te komen” Culturele zonde

Favoriete auteur

“We bezoeken veel tentoonstellingen. Sinds enkele jaren doen we dat samen met een bevriend koppel en maken we er een daguitstap van. Brussel en Sint­Martens Latem, Rijsel, hebben we zo al bezocht. Het bevriend koppel is nog geen lid van Davidsfonds, maar ik maak er werk van om hen te overtuigen ook met onze afdeling culturele activiteiten te beleven.”

“Ik lees heel wat en verzamel van verschillende au­ teurs boeken. Iemand die ik van jongs af aan volg, is de onlangs overleden John Le Carré. Het eerste

Tekst: Marjolein Goris - Foto: Thomas De Boever

Oplossing:

WIN

Wie is Stefaan Vermeulen?  Leeftijd: 49 jaar  Beroep: Consultant  Familie: Getrouwd met Inge Vermeersch (52 jaar), vader van Lars en Ruben (18 jaar).  Davidsfonds: Voorzitter van Davidsfonds Rekkem.

Mail je antwoord met je naam en adres naar wedstrijd@davidsfonds.be en win een Zomerzoektocht­pakket. Dit jaar trekken we naar de regio van Zulte en Gent. Ontdek er alles over op www.dezomerzoektocht.be!

Oplossing Kruiswoordraadsel januari:

HORIZONTAAL – 2 Emmanuel Gerard 13 Print 18 Elbe 20 Pers 21 Anijs 22 Radio 23 Li 24 Sterk 26 Om

27/60/97 Nachten van de Geschiedenis 30 Ea 31 Els 33 Are 34 Eten 36 Polis 37 Als 38/1 Cultuur beleef je samen 41 Eon 43 Line­up 44 Frank 46 Sik 47 Trek 49 Ans 50 Pil 52 Juli 54 TEC 56 Kop 58 Klei 59 Esp 62 Raab 65 Eis 67 Vaart 68 Erelid 70 Opa 71 Cocteau 73 Aal 75 Romig 77 Pluk 79 Het 80 Sar 82 Mn 83 Everton 85 ZW 86 Humor 88 Ga 89 Ename 91 Neva 93 Pols 94 Amai 96 Nahon

HetAccent-Ma2021-v7.indd 9

VERTICAAL – 2 Eb 3 Mes 4 Apert 5 Nereus 6 Urk 7 Es 8 Gameet 9 En 10 Rijn 11 Asap 12 Dahlia 13 Preses

14 Ran 15 Id 16 Niel 17 Toastliterair 19 Lil 25 Talk 26 OT 28 Col 29 Tinne 32 Scalpel 34 Erker 35 Nor 37 Applaus 39 Uni 40 Uit 42 Nek 45 Rus 48 Koeck 51 Ier 53 Baloe 55 Cao 57 Pio 58 Kaa 60 Verven 61 Nimrod 63 App 64 Balzac 66 Schuld 67 Veto 69 Dit 72 Temse 74 Anna 76 Gong 78 Uw 81 Aga 83 Emo 84 Nee 86 Hoe 87 Rai 90 Ah 92 VS 93 Pi 95 MS

25/02/2021 13:41


10

OPERADECORS

Drie trompe-l’oeils uit de opera

De Église, 1921

Wat als een kunstvorm na een lange tijd uit de vergetelheid gehaald wordt? Dan krijg je de indrukwekkende collectie operadecors van Schouwburg Kortrijk. Tijdens een tentoonstelling ter ere van 100 jaar Schouwburg Kortrijk krijg je de kans om deze unieke verzameling van dichtbij te bekijken. Uniek, want in tegenstelling tot veel operadecors zijn deze bewaard gebleven. Tekst: Marjolein Goris

“Het was voor mij verwonderlijk dat de kwaliteit van het toneelbeeld zo hoog was. Schouwburg Kortrijk is namelijk een theater zoals er zoveel waren. Maar de an­ dere theaters hebben al die operadecors weggegooid.” Bruno Forment, een van de hoofdonderzoekers aan het Orpheus Instituut, herontdekte de verzameling Kortrijkse toneeldecors zo’n twaalf à der­ tien jaar geleden. Sindsdien maakt hij er zijn missie van om de pareltjes opnieuw in de kijker te zetten. Wij vroegen hem drie decorstukken uit de collectie van de Schouwburg van Kortrijk toe te lichten.

Albert Dubosq De maker van deze drie decorstuk­ ken was afkomstig uit Parijs. In 1886 kwam hij naar België en werkte vier jaar in het atelier van De Munt. Tus­ sen 1890 en 1923 maakte hij naam als decorschilder. De doeken die hij voor Schouwburg Kortrijk schilder­ de, waren zijn zwanenzang. Het was niet alleen het einde van zijn carrière, maar ook van de decorschilderkunst. Na de Eerste Wereldoorlog deed de cinema namelijk haar intrede en was er ook geen budget meer voor deze prachtige kunstvorm.

HetAccent-Ma2021-v7.indd 10

De Église, 1921 “Albert Dubosq (1863-1940), een van de bekendste decorschilders van zijn tijd, schilderde deze neogotische kerk op drie doeken: twee zijschermen en een achter­ doek. Daarmee creëerde hij een schuin perspectief waardoor het lijkt alsof je de kerk zo kan binnenwandelen. Kunstig aan­ gebrachte schaduwen en rondingen zorgen voor het realistische uitzicht. Dubosq schil­ derde niet alleen heel realistisch, hij wist in zijn techniek ook de spanning goed weer te geven. Niet voor niets speelden er zich in dit decor wel meerdere onheilspellende taferelen af. Denk maar aan de scène uit Gounods Faust waarin Marguérite bidt en de duivel Mephistopheles plots verschijnt. Of aan de scène uit Massenets Manon waarin haar grote liefde, Des Grieux, haar verlaat om priester te worden. Ook het eer­ ste bedrijf van Puccini’s Tosca speelde zich af in deze kerk. Een decor verscheen wel vaker in meerdere opera’s. Men maakte een repertoire van decors die vaak voorkwa­ men zoals een kerk, een huis, een stads­ plein, salon, bos, tuin, boerenkeuken ... De Église van Albert Dubosq is daar een mooi voorbeeld van. In de Romantiek daarente­ gen krijg je een explosie van settings. Ze geloofden in die tijd in de kracht van een setting zo getrouw mogelijk weer te geven.”

Place Arabe, 1921

Rochers et montagne - ensemble, 1914

De grote pagode van de ‘Place Arabe’, 1921

Onderdeel van het Rochers et montagne – ensemble, 1914

“Ook typisch aan de Romantiek, is dat oriëntalisme steeds meer aan bod kwam in de opera. Deze pagode schilderde Du­ bosq bijvoorbeeld voor het tweede bedrijf van Delibes’ Lakmé, maar hij werd later ook gebruikt voor andere scènes in een Oosterse setting. De naam is trouwens niet helemaal correct: het gaat feitelijk over een Indische plaats, niet over een ‘Place Arabe’, maar daar lagen de toe­ schouwers minder van wakker.”

“Albert Dubosq ontwierp dit zetstuk oor­ spronkelijk niet voor Kortrijk, maar voor de opera’s Gotterdämmerung en Carmen in De Munt. Een replica behoort tot de originele repertoiredecors van de Schouw­ burg in Kortrijk. Dubosq gebruikte voor zijn decors konijnenhuidlijm die hij oploste in warm water en waar hij vervolgens pigment aan toevoegde. Daarmee moest je enorm vlug schilderen, want de verf droogde snel op. Als je dichterbij gaat kijken, zie je dat de bloemen die de rots versieren slechts veegjes verf zijn, maar van ver ziet de rots er hyperrealistisch uit. De steenmassa’s lijken naar voren te springen.”

Wil je deze realistische decors van dichtbij bekijken? Davidsfonds Academie organiseert op 21 juni het dagevenement ‘Een blik achter de operaschermen anno 1921 - 100 jaar Schouwburg Kortrijk’ waarbij Bruno Forment je meer uit­ leg zal geven over de verwonderlijke kunsttechnieken van Dubosq en de opera’s waarvoor zij dienden.

Bruno Forment is hoofdon­ derzoeker aan het Orpheus Instituut. Hij publiceerde vier boeken en tientallen essays over opera, uitvoeringsprak­ tijk en scenografie. Zijn werk werd bekroond met meer­ dere onderscheidingen en vormde de basis van podiumproducties en be­ leidsmaatregelen. In 2021 verschijnt zijn nieuwste monografie, Droomlanders: Vergeten tovenaars van het geschilderde toneeldecor bij Standaard Uitgeverij en Davidsfonds.

25/02/2021 13:41


DE ONTMOETING

11

Cultuur schenken doet aan musea en boeken denken

Cristelle: “Als het in het weekend een dagje goed weer is, dan trekken we erop uit. Zo belandden we onlangs nog onverwacht in het Sint­Janshospitaal in Brugge. Echt een meevaller. Sinds een paar maanden gaan we ook met de kleinkinderen regelmatig naar musea. Ze zijn blij dat ze op stap zijn zonder mama of papa en wij zijn blij dat we cultuur eens vanuit een ander oogpunt ontdekken. We gingen met hen al naar Texture in Kortrijk en het Gruuthusemuseum in Brugge. Met Kerstmis vorig jaar vroegen de kleinkinderen zelfs expliciet om hen ook in 2021 te blijven meenemen.”

“Ik doe vaak een boekenbon met leestips cadeau”

Maar Cristelle schenkt ook op een andere manier cultuur: door haar leestips. “Ik ben echt verslaafd aan boeken. Ik ga van jongs af aan wekelijks naar de bib, volg nieuwe uitgaves op de voet en heb altijd een boek op zak. Als iemand verjaart, dan schenk ik vaak een boekenbon, mét een lijstje met leestips. Ik krijg ook regelmatig een mail of een telefoontje om te vragen welke boeken ik goed vind. Wat ik het voorbije jaar heb uitgespaard aan reizen, heb ik deels geïnvesteerd in boeken. Ik kan namelijk geen boekhandel voorbijlopen zonder binnen te gaan.”

 Wie? Cristelle Vanlokeren  Davidsfonds: Lid van afdeling Moorsele Culturele favoriet? Musée D’Orsay in Parijs  Leestip? De boeken van Stefan Brijs en Julian Barnes  Droom? Een eigen boek schrijven

Vul je eigen cultuuragenda Als Davidsfonds lid krijg je bij meer dan 65 cultuurpartners kortingen en andere voor­ delen. Meer dan keuze genoeg dus om er op uit te trekken. En ook al moet je op voorhand reserveren en je aan de nodige veiligheidsmaatregelen houden, toch zijn er ook voordelen: je kan rustiger dan ooit de mooiste Vlaamse en Brusselse musea ontdekken. Dus als je zin hebt in cultuur, laat je dan inspireren door onze partners op www.davidsfonds.be/partners.

Hoe schenk jij cultuur? Laat het ons we­

 ten via communicatie@davidsfonds.be.

Tekst: Jolien Vandeven – Foto’s: © Shutterstock

Mentale hygiëne E

en goede spreker is voor mij iemand die een gedachte kernachtig en hel­ der kan weergeven, zonder te vervallen in leenwoorden waarvoor een perfect Nederlands alternatief bestaat ... Een taal beheersen gaat ook verder dan spelling. Je moet woorden kunnen ordenen, zaken scherp kunnen verwoorden … Je moet als het ware in dialoog gaan met jezelf en jezelf uitdagen over je formuleringen. Daarvoor heb je een breed en divers voca­ bularium nodig. Die taalvaardigheid, die taalvastheid, die mis ik in het huidige pu­ blieke debat. Op een publieke hoorzitting (toen dat nog kon) stelde ik vast dat veel mensen zelfs niet meer lijken te beschik­ ken over de basisvaardigheid om op een

HetAccent-Ma2021-v7.indd 11

“Taal is de alfa en de omega” beleefde manier in gesprek te gaan, net zoals veel moderatoren amper nog weten hoe ze een conversatie gestructureerd moeten laten verlopen. Een goed, beleefd gesprek kan nochtans veel ellende oplossen. Een uitwisseling waarin je niet alleen elkaars taal spreekt – of dat nu je moedertaal is of niet – maar waar je ook kan inschatten wat er achter woorden allemaal kan schuilen. De juiste woorden voor de juiste gedachten: het is een ‘mentale hygiëne’ die we allemaal wel

eens verwaarlozen. Zeker in tijden waarin alles snel moet gaan en er amper nog ruimte is voor een diepgravende dialoog, die dan vaak ook nog eens afgestemd is op te weinig diepgaande info. Taal is, zoals alle kunstvormen, een belangrijk voertuig voor ons gedachtegoed. Het is de alfa en de omega. En slordig taalgebruik duidt dan voor mij vaak op slordig denken. Daar moeten we strenger voor zijn. Zorg voor taal is dan ook een opdracht die niet gemakshalve énkel aan ons onderwijs kan worden gedelegeerd. Davidsfonds moet een vrijplaats blijven bieden waar mensen tijd krijgen om zich te verdie­ pen in iets wat meer waard is dan een

snelle uitspraak, gebaseerd op voor­ oordelen. Het is tijd voor de antithese van het razendsnelle, voorbijflitsende taalconsumentisme van vandaag. Lees daarom zeker ook de volgende editie van Het Accent waarin we de winnaars van de Junior Journalist­wedstrijd een plaats geven. Zij zijn het voorbeeld van een jongere generatie die net zoals Da­ vidsfonds taalvaardigheid hoog in het vaandel draagt. De taal is misschien niet alléén meer ‘gansch het volk’, maar het is er wel een belangrijk fundament voor.

Peter De Wilde voorzitter Davidsfonds

25/02/2021 13:41


Ouder dan 50

en je bent gezond? Het risico op zona neemt toe met de leeftijd.1,2

Gelukkig kan je jezelf beschermen tegen zona.

Vraag raad

aan uw arts of apotheker. VOOR MEER INFO OVER ZONA: WWW.BIT.LY/DAGZONA 1. High Health Council Belgium-Advice 9209 - Vaccinatie tegen Herpes Zoster - Jul 2017 verkrijgbaar bij: https://www.health.belgium.be/sites/default/files/ uploads/fields/fpshealth_theme_file/9209_shc_advice_9209_zonaa5_pdt.pdf Laatst geraadpleegd [Januari 2021] 2. Kimberlin DW, Whitley RJ. Varicella-zoster vaccine for the prevention of herpes zoster. N Engl J Med. 2007 Mar;356(13):1338-43. Gelieve bijwerkingen te melden aan het Belgisch Centrum voor Geneesmiddelenbewaking voor geneesmiddelen voor Humaan gebruik (BCGH) van het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten op het volgende adres: adversedrugreactions@afmps.be of via de ‘gele fiche’ beschikbaar op de website http://www.fagg-afmps.be of aan GlaxoSmithKline Pharmaceuticals s.a./n.v. op het nummer 010/85 85 00.

HetAccent-Ma2021-v7.indd 1 12 GSKSHI_NL_297x420.indd

NP-BE-HZX-JRNA-210001 - Januari 2021

25/02/2021 21:53 13:41 04/02/2021


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.