BOZKIR İLÇE RAPORU
2014
ÖNSÖZ Mevlana Kalkınma Ajansı, TR52 (Konya, Karaman) Düzey 2 Bölgesi için bölgesel gelişmeyi hızlandırmak, bölgesel gelişmenin sürdürülebilirliğini sağlamak ve bölgeler arası ve bölge içi gelişmişlik farklarını azaltmak amacına yönelik olarak faaliyet göstermektedir. Bu amaçlara ulaşmak için kamu kesimi, özel kesim ve sivil toplum kuruluşları arasındaki işbirliğini geliştirmek, kaynakların yerinde ve etkin kullanımını sağlamak ve yerel potansiyeli harekete geçirmek istemektedir. Bölgesel gelişmeye yönelik olarak icra edilecek bütün faaliyetlerin temeli ise bölgenin bütün detayları ile iyi tanınmasından geçmektedir. Bu nedenle, bölgenin kaynak ve olanaklarının doğru şekilde tespit edilmesi, mevcut sahip olunan değerlerin rekabet edebilirlik açısından yeniden yorumlanması ve bölgesel kalkınmayı sürdürülebilir şekilde sağlanmasına yönelik olarak faaliyetlerin birbiri ile ilişkili olarak icra edilmesi gerekmektedir. Bu amaca yönelik olarak MEVKA, Bölgenin Mevcut Durum çalışması ve 2010-2013 bölge planını hazırlamıştır. Bu işlem yapılırken bölgeyi oluşturan ilçelere yönelik olarak GZFT Analizi çalışması gerçekleştirilmiş ve her ilçe için bir İlçe Raporu hazırlanmıştır. Diğer yandan MEVKA, “Konya-Karaman (TR52) Bölgesi 2023 Vizyonu Temel Çerçevesinin Belirlenmesi İçin Teknik Destek Alınması İşi” için ihaleye çıkmış ve bu kapsamda gerçekleştirilecek faaliyetler ile MEVKA tarafından yürütülen Bölge’ye ilişkin stratejik plan ve vizyon çalışmalarının kapsamlı ve derinlikli olmasının sağlanması amaçlanmıştır. İhale kapsamı faaliyetlerin icrasına yönelik olarak Yüklenici tarafından ilçelerde “İlçe Odak Grup Toplantıları” düzenlenmiş, “GZFT Analizleri” yapılmış ve ilçelere yönelik olarak gerçekleştirilen çalışmalar ve planlar incelenmiştir. Bütün çalışmaların, bilgilerin özgün bir yöntemle Rekabetçilik ekseninde yeniden yorumlanması temelinde birleştirilerek 2023 Vizyon Stratejisinin Belirlenmesi amacına hizmet etmesi sağlanmıştır. Elinizde yer alan doküman, 2023 Vizyon Stratejilerinin belirlenmesine esas oluşturan “İlçe Raporu” dur. İlçenin mevcut durumunu göstermekte ve ilçe potansiyellerin kullanımına yönelik olarak altyapı oluşturmaktadır.
Bozkır İlçe Raporu, 2014
Sayfa 1
1. DOĞAL YAPI 1.1.COĞRAFİ ÖZELLİKLER Konya ili Bozkır ilçesi, 37°11’ Kuzey enlemi ile 32°15’ Doğu boylamı arasında yer almaktadır. İl merkezine uzaklığı 129 km’dir. İlçenin deniz seviyesinden ortalama yüksekliği 1.125 metredir. İlçenin, kuzeyinde Çumra ve Akören, güneyinde Hadim ve Antalya ili, batısında Ahırlı, Antalya ili ve doğusunda Güneysınır ilçesi bulunmaktadır. İlçenin yüzölçümü 1.098,5 km²’dir.
Bozkır, Çarşamba Çayının iki yamacında kurulmuş bir ilçedir. Torosların en yüksek kısımlarının bu bölgede bulunması nedeni ile ilçenin güney kesimi çok yüksek tepe ve dağlardan meydana gelmektedir. Geniş, yüksek yaylalar ve bağ sahaları bu bölgede hâkimdir. İlçenin belirli akarsularından olan Çarşamba Çayı ilçe sınırları içinden doğarak, Çumra ilçesi sınırlarına kadar ulaşmakta ve Apa Barajına dökülmektedir. İlçenin diğer akarsularından Göksu'nun bir kolu Gökdere, Hadim İlçesi hudutları içinden doğmaktadır. İlçede Çağlayan Göleti, Sarıot Gölü, Dipsiz Göl bulunmaktadır. Ayrıca KOP projesi kapsamında yer alan 12 proje içinde Bozkır ve Bağlarbaşı barajları yapılmaktadır. Sulama amacıyla yapılacak olan barajlarda toplanan suyun Çumra ve Karaman ovasına aktarılması planlanmaktadır. İlçe Alan Kullanım Dağılımı Tablosu Alan Adı
Bozkır Alan Kullanım Türü (Ha)
Tarım Arazisi Çayır-Mera Orman Diğer Toplam
20.053,80
(%)
Konya Alan Kullanım Türü (Ha)
(%)
Türkiye Alan Kullanım Türü (Ha)
18,26 2.247.856,60 55,08 24.294.680,8
10.900,00 9,92 761.460,70 46.699,00 42,51 540.189,00 32.199,99 29,31 531.845,65 109.852,79 100 4.081.351,95
18,66 13,24 13,03 100
14.616.687,3 21.389.783,0 18.056.548,9 78.357.700,0
Bozkır Alan Kullanım/ 30. Göller TR52 Havzası (İle (%) düşen) Arazi (%)
(%)
Konya (%)
31,00
0,89
0,80
4,88
0,08
18,65 27,30 23,04 100
1,43 8,64 6,05 2,69
1,04 6,66 4,61 2,21
8,65 9,57 8,97 7,94
0,07 0,22 0,18 0,14
* Konya Tarım İl Müdürlüğü (2010), TÜİK (2009), DSİ
Bozkır İlçe Raporu, 2014
Sayfa 2
Türkiye (%)
Bozkır ilçesi 109.852,79 ha alana sahip olup, Konya toplam alanının %2,69’unu oluşturmaktadır. İlçenin %42,51’i ormanla kaplıdır ve bu ormanlar, Konya ormanlarının %8,64’ünü, Göller Havzası’nın ise %9,57’sini kaplamaktadır. İlçedeki tarım arazilerinin oranı %18,26, çayır-meraların oranı ise %9,92’dir. Toros dağlarının eteğinde bulunan ilçe, Konya’nın en az tarım arazisi bulunan ilçelerindendir. Tarım arazileri parçalı ve küçük, toprak eğimi yüksek olduğu için tarımsal üretim ekonomik olarak yapılamamaktadır.
1.2.DOĞAL KAYNAKLAR İlçede Bulunan Doğal Kaynaklar 1. Enerji Kaynakları Potansiyel 1.1. Güneş Var-Çok Yüksek
1.2. Su Gücü
Çarşamba Çayı
1.3. Kömür 1.4. Doğalgaz 1.5. Rüzgar 1.6. Biyokütle 1.7. Petrol 1.8. Jeotermal Enerji 2. Biyolojik çeşitlilik
Yok Yok Var - Orta Var-Orta Yok Yok
2.1. Ormanlar 2.2. Çayır ve Mera
2.3. Sulak Alanlar
2.4. Flora
2.5. Fauna
2.6. Milli Park, Tabiat Parkı ve Diğer Hassas Alanlar 3. Toprak
46.699 hektar orman alanına sahiptir.(Alıç, Ardıç, Karaçam, Köknar, Meşe Ağaçları vardır.) 10.900 hektar çayır-mera alanı bulunmaktadır Çarşamba Çayı, Gökdere, Beyşehir Kanalı, Göksu ve Tilki deresi, Bolat Deresi, Sarıot Gölü, Dipsiz Göl, Çağlayan Göleti Sılene L.(Mısır Nakılı), Scrophularıacea Verbascum L.(Sığır Kuyruğu), Sıderıtıs L.(Sarıkız Çayı), Acantholımon Boiss.(Tuzcul Kirpidikeni), Rubıaceae Galıum L.(Yoğurtotu) endemik bitkileri bulunmaktadır. İlçede Agoma ruterada (Bozkır keleri) bulunmaktadır. Sarıot Gölü, angıt, dağ ördeği, balıkçıl kuşları; Dipsiz Göl ise sazan, yağ balığı, yaban ördeği barındırmaktadır.
Mevcut Çalışma Yok Bozkır Hidroelektrik santralinin kesin projesinin %30’u (65 GWh) tamamlanmıştır. Mavi Hidroelekrik Santrali (Planlama Raporu Hazır) Yok Yok Yok Yok Yok Yok Orman ürünleri, hayvan otlatma ve dinlenme. Hayvan otlatma.
Sulama
Yok
Avcılık, Kuş Gözleme
Yok
Yok
İlçe zemini sert kireç taşlarından oluşmuştur. Ayrıca ilçede kırmızı kahverengi, kırmızı kestane renkli ve kolüviyal topraklar bulunmaktadır.
Tarım
Bozkır ve Bağlarbaşı Barajları (KOP Projesi)
Sulama
4. Su Kaynakları 4.1. Barajlar
Bozkır İlçe Raporu, 2014
Sayfa 3
4.2. Yeraltı Su Kaynakları 4.3. Akarsular
4.4. Göller ve Göletler 5. Mineral Kaynaklar 5.1. Sanayi Madenleri 5.2. Metalik Madenler 5.3. Enerji Madenleri 5.4. Kıymetli Taşlar (Madenler) 5.5. Diğer Mineraller 5.6. Maden Kanununa Tabi Olan Doğal Malzemeler
Çarşamba Çayı, Gökdere, Beyşehir Kanalı, Göksu ve Tilki Deresi, Bolat Deresi Sarıot Gölü, Çağlayan Göleti (Sulama alanı 713 ha), Kızılöz Göleti, Dipsiz Göl
-
Asbest, Barit, Kalker (Toz Kireç) Demir, Kurşun, Çinko, Manganez, Bakır (Bakınız 1.Enerji Kaynakları)
Kalker Ocağı, Mermer Ocağı, Kil Ocağı
Yok
Yok
Yok
Yok Kil ve Kum Malzeme Ocakları, Kum Çakıl Ocağı, Taş Ocağı
Taş, Kum
Sulama
Sulama, Kuş Gözleme
Çinko Ocağı, Demir Maden Ocağı
*MTA 2009, Konya Tarım İl Müdürlüğü 2010, Elektrik İşleri Etüt İdaresi veri tabanı
Bozkır İlçe Raporu, 2014
Sayfa 4
2. DEMOGRAFİK YAPI 2.1. NÜFUS Bozkır ilçesinin 2013 yılı itibariyle toplam nüfusu 28937 olup ilçe nüfusu, Konya nüfusunun %1,4’ünü, TR52 bölgesi nüfusunun ise %1,2’sini oluşturmaktadır. İlçe Nüfus Durumu Bozkır İlçe Nüfusu
YILLAR 2011 2012 2013
İlçe
İlçe
İlçe
Merkez Nüfus
Köy Nüfus
Nüfusu
7343 3328 7440
22571 3563 21497
Konya
29914 6891 28937
Nüfus Oranları İlçe Nüfusu/ Konya Nüfusu TR52
Toplam Nüfus 2.038.555 2.052.281 2.079.225
(%) 1,5 0,3 1,4
Bölge Nüfusu 2.272.560 2.287.705 2.317.164
İlçe Nüfusu/ TR52 Nüfusu (%) 1,3 0,3 1,2
*TÜİK2013
Bölgenin coğrafi yapısı kırsal kesim başta olmak üzere nüfusu da olumsuz yönde etkilemektedir. İlçede Bulunan Nüfusun Yaş Aralıklarına Göre Dağılımı Bozkır İlçe Nüfusu
Konya İl Nüfusu
TR52 Bölge Nüfusu
Yaşa Göre (%)
Yaşa Göre (%)
Yaşa Göre (%)
YILLAR
0-14
15-64
65 Üstü
0-14
15-64
65 Üstü
0-14
15-64
65 Üstü
2011
23,1
61
15,9
26,5
66
7,5
26,3
66
7,7
2012
22,4
60,8
16,8
26,1
66,2
7,7
25,9
66,2
7,9
2013
21,8
60,8
17,4
25,6
66,5
7,9
25,5
66,5
8,1
*TÜİK2013
İlçe nüfusunun %60,8’i aktif nüfus olarak nitelendirilen 15-64 yaş grubunda yer almaktadır. Bu oran Konya (%65,5)ve Bölgede (%65,5) ortalamalarının altında olduğu görülmektedir. İlçe nüfusunun 65 yaş ve üstü grubunun oranının(%17,4) Konya ve bölge oranlarının oldukça üstünde olduğu görülmektedir. İlçenin 0-14 yaş grubu nüfusu ise %21,8’lik bir pay almaktadır.
Bozkır İlçe Raporu, 2014
Sayfa 5
3. EKONOMİK YAPI 3.1. TARIM Coğrafi konumu itibariyle dağlık ve engebeli bir alanda bulunan Bozkır ilçesinin ekonomisi bitkisel ve hayvansal üretime dayanmaktadır. İşlenen Arazi Kullanım Durum Tablosu Bozkır İşlenen Arazi/ İşlenen Arazi Türü
Tarla arazisi Nadas Sebze Meyve, içecek ve baharat Süs bitkileri Toplam
Bozkır İşlenen Arazi (da)
(%)
54.739 122.289 228
25,2 56,2 0,1
39.957 0 217.213
Konya İşlenen Arazi (da)
(%)
12.588.987
66,19
5.865.622 176.516
30,84 0,93
18,3
385.753
2,03
0 100,00
1.506,80 19.018.384,80
0,01 100
Konya İşlenen Arazi (%)
TR52 İşlenen Arazi (%)
0,43 2,08 0,12
0,36 1,94 0,07
10,09 0,00 1,13
5,48 0,00 0,96
TÜİK (2013)
İlçede toplam 217.213 da işlenen arazi bulunmaktadır. Bu alanın %56,2 gibi büyük bir oranı ilçe arazilerinin çoğunlukla kıraç olması nedeni ile nadasa bırakılmaktadır. İlçede ayrılan nadas alanı Konya toplam nadas alanının %2,08’ini, Bölgenin ise %1,94’ini oluşturmaktadır. İlçede meyve üretim alanı %18,3’dur ve bu oran Konya ve Türkiye meyve üretim alanlarından yüksektir. İlçede yaygın olarak yetiştirilen meyveler, kiraz, elma ve çilektir. Arazi Sulama Durum Tablosu Konya Türkiye Sulama Sulama Durumu Durumu (Ha) (%) (Ha) (%) (Ha) Sulu Arazi 535,8 2,67 517.684,0 23,03 5.420.000,0 Kuru Arazi 19.518,0 97,33 1.730.172,5 76,97 18.874.680,8 Toplam 20.053,8 100 2.247.856,5 100 24.294.680,8 Sulama Durumu
Bozkır Sulama Durumu
Konya Arazi (%) (%) 22,31 0,10 77,69 1,13 100 0,89
TR52 Arazi (%) 0,08 1,06 0,80
Bozkır Arazi/ 30. Göller Havzası (İle düşen) Arazi (%) 0,83 5,63 4,88
Türkiye Arazi (%) 0,01 0,10 0,08
* Konya Tarım il Müdürlüğü (2010), DSİ, TÜİK (2009) *İlçe 30 Nolu Göller Havzasında bulunmaktadır.
İlçedeki toplam işlenen alanların %97,33’ü kurak arazilerden oluşmaktadır. Konya kurak arazinin %1,13’ü, 30. Göller Havzasında, %5,63’ü Bozkır ilçesinde bulunmaktadır.
3.1.1.Bitkisel Üretim Bozkır ilçesinde tarım arazilerinin parçalı ve küçük oluşu ile toprak eğiminin yüksek oluşu gibi coğrafi sebeplere bağlı olarak çiftçilik faaliyetlerinden elde edilen gelir yetersiz kalmaktadır. Az miktarlı üretilen ürünlerin pazarlanmasına yönelik olarak ta yaşanan sorunlar nedeni ile kırsal alanda tarım kesiminde çalışmaya olan ilgi azalmaktadır. Zaten az olan tarım alanları değerlendirilişi bakımından da parçalara ayrılmakta ve ekonomikliğini kaybetmektedir.
Bozkır İlçe Raporu, 2014
Sayfa 6
İşlenen Tarla Arazisi Durum Tablosu Bozkır Tarla Arazisi Ekim Türü
Ekim Alanı Da
Durum Buğdayı Buğday (Diğer)
3831
% 6,99
KONYA
Dekar Verim Kg/Da
Toplam Ürün Miktarı (Ton)
Dekar Verim Kg/Da
Toplam Ürün Miktarı (Ton)
Da
%
257
746
1.860.804
16,2
323
601.691
5.255.781
45,9
324
1.690.239
2.523.609
22,05
332
838.491
233802
2,04
143
33421
Ekim Alanı
27894
50,9
249
5421
Arpa
7.200
13,15
284
1783
Nohut
11013
20,11
5.342
1763
Mercimek
1311
2,3
5.750
199
Diğer
3490
-
-
1416179
Toplam
54739
11.820
11442002
6,37
100,00
151827
1,32
271
12,3
-
100
-
3601
3167443
TÜİK 2013
Bozkır’da yaygın olarak yetiştirilen tarla ürünleri nohut, buğday ve arpadır. Durum buğdayı %6,99 oranında yetiştirilirken diğer buğday çeşitlerinin yetiştirilme oranı %50,9’tur. İlçede %13,15 oranında ise arpa yetiştirilmektedir. Hububat yetiştiriciliği ile aynı koşullarda yetiştirilen ve farklı kullanım alanlarına sahip olan aspir bitkisi yetiştirmek mümkündür. Özellikle kurak alanlarda bölgenin özeliklerine uygun bağ alanları tesis edilebilir. İşlenen Sebze Arazisi Durum Tablosu Bozkır Sebze Arazisi Ekim Türü Soğan Fasülye
Toplam
Ekim Alanı
KONYA
Dekar Verim Ton/Da
Toplam Ürün Miktarı (Ton)
Da
%
78
34
1,75
137
150
65
0,54
82
228
100
-
175
Ekim Alanı
Dekar Verim Kg/Da
Toplam Ürün Miktarı (Ton)
9015
Da
%
9.180
5,20
982,03
100
-
TÜİK 2013
İlçede sebze için ayrılan alanda yetiştirilen ürün fasulye ve soğan olup, toplam sebze alanı 228 dekardır.
Bozkır İlçe Raporu, 2014
Sayfa 7
İşlenen Meyve-Bağ Arazisi Durum Tablosu Bozkır Meyve-Bağ Arazisi Ekim Ekim Alanı Ağaç başı Toplam Ürün Türü Kg/ağaç Miktarı (Ton) Da % 19378 49,7 18 7192 Elma 3067 7,87 30 735 Kiraz Badem Meyve (Diğer) Üzüm Toplam
143 969 15400 38957
0,36 2,48 39,5 100,0
Konya Ekim Alanı
Verim Kg/Ağaç
Toplam Ürün Miktarı (Ton)
Da 95.028 65.339
% 24,63 16,94
37 32
75.666 49.863
10
2
3928
1,02
12
1581
-
10590
51.935
13,46
-
-
500 -
7474 8569
93.148 385.753
24,15 100,00
-
41.177 168287
TÜİK 2013
Meyve olarak Bozkır elması marka olmuş durumdadır. Aynı şekilde Çilek ve kiraz da ekonomik olarak iç pazara yönelik potansiyel taşımaktadır. Armutlu bölgesinde organik çilek üretimi gerçekleştirilmektedir. Buradaki ilk uygulama da elde edilen ürünlerin yüksek fiyatlı satılması bölgede çilek ekimini yaygınlaştırmıştır. Ancak organiklik noktasında ve uygulamada sorunlar bulunmaktadır. Bölgede özellikle dağ eteklerinde ve vadilerde bağcılık için uygun alanlar bulunmaktadır. Bu alanların bölgede daha önce olduğu gibi üzüm ekiminde değerlendirilmesi uygun görünmektedir. Zaten son yıllarda elmada düşüş yaşanırken bağ alanları artmaktadır. Fide yetiştirme ile de beraber bağcılık artacaktır. İlçede meyve olarak Bozkır elması yerel olarak marka olmuş durumdadır. Aynı şekilde çilek ve kiraz da ekonomik olarak iç pazara yönelik potansiyel taşımaktadır. Armutlu bölgesinde organik çilek üretimi son yıllarda önem kazanmıştır. Ancak, üreticilerin organik ürün üretim teknikleri ve pazarlama konusunda sorunları bulunmaktadır. İlçede, özellikle dağ eteklerinde ve vadilerde bağcılık için uygun alanlar bulunmaktadır. Bu alanlarda modern bağ alanları tesis ederek, bölgede daha önce olduğu gibi üzüm üretimini artırmak mümkündür
3.1.2.Hayvansal Üretim Konya ili Bozkır ilçesi TR52 bölgesi içerisinde Göller Havzası’nda yer alan bir diğer yerleşim yeridir. İlçe 10.900 ha çayır-mera alanı ve 46.699 ha orman alanı ile bölgenin ormanlık alanı en fazla olan ilçelerinden biridir. İlçenin çayır-mera alanı Konya ilinin %1,43’ü, TR52 bölgesinin %1,04’ü ve Göller Havzası’nın ise %8,65’ini oluşturmaktadır. İlçenin ormanlık alanı ise Konya ilinin %8,64’ü, TR52 bölgesinin %6,66’sı ve Göller Havzası’nın ise %9,57’sine karşılık gelmektedir. Çayır-Mera ve Orman Durum Tablosu Bozkır Konya (Ha) Çayır-Mera Orman
(%)
(Ha)
Türkiye (%)
10.900 18,92 761.460,7 58,5 46.699 81,08 540.189,0 41,5
(Ha)
(%)
Konya (%)
14.616.687,3 21.389.783,0
40,59 59,41
1,43 8,64
Bozkır/ 30. Göller TR52 Havzası (İle (%) düşen) (%) 1,04 8,65 6,66 9,57
Türkiye Arazi (%) 0,07 0,22
* Konya Tarım İl Müdürlüğü (2010), TÜİK (2009)
Bozkır İlçe Raporu, 2014
Sayfa 8
İlçe tarım alanları bakımından incelendiğinde çok geniş bir araziye sahip değildir. Küçük işletmelerin yoğunlukta olduğu ilçede yem bitkileri ekiliş alanı da azdır. İlçede toplam 2390 da yem bitkileri ekim alanı bulunurken bu alanın %12,6’sınde yonca, %22,7’sinde fiğ ve geri kalan %64,6’sinde ise diğer yem bitkileri ekimi yapılmaktadır. Yem Bitkileri Durum Tablosu Bozkır Ekim Alanı
Yem Bitkisi Arazisi Ekim Türü
KONYA Ekim Alanı
Yonca
Da 302
% 12,6
Da 195.525
% 35
Silajlık Mısır
0
0
211.636
38
Fiğ
543
23
Burçak&korunga
21.577
3,72
Diğer
0
22,7 64,6 0
128.114
1545
848
0,28
Toplam Yem Bitkisi Alanı
2390
556.852
100
100,00
TÜİK 2013
İlçenin yem bitkileri ekim alanının Konya il genelinde ve TR52 bölgesi içerisindeki oransal payları incelendiğinde ise; toplam yem bitkileri ekim alanının il genelindeki payı %0,4 iken bu oran TR52 bölgesinde %0,32 olarak hesaplanmıştır. Yem Bitkileri Genel Durum Karşılaştırması Yem Bitkisi Arazisi Ekim Türü Konya (%) Yonca 0,15 Silajlık Mısır 0 Fiğ 0,42 Burçak&korunga 7,45 Toplam Yem Bitkisi Alanı 0,4
Bozkır / TR52 (%) 0,14 0 0,28 3,91 0,32
TÜİK 2013
İlçenin hayvan varlığı incelendiğinde; büyük baş hayvan potansiyelinin 12450 baş olduğu ve bunun tamamen sığır varlığından oluştuğu görülebilir. İlçede her ne kadar kültür ırkı sığır bulunsa da kültür melezi sığırlar çoğunluktadır. Sığır varlığı içinde yerli sığır ırkının oranı %5 civarında değişmektedir. Toplam büyükbaş hayvan varlığında rakamsal olarak artma meydana gelmiştir. Büyükbaş Hayvan Sayıları Durum Tablosu Bozkır Hayvan Sayısı Hayvan Cinsi 2011 2012 2013 Sığır (Saf Kültür) 2760 3285 5174 Sığır (Kültür 4590 5695 6646 Melezi) Sığır (Yerli) 710 670 630 Manda 0 0 0 TOPLAM
8060
9650
Konya Hayvan Sayısı 2011 2012 2013 317.247 398.899 448.047
TR52 Hayvan Sayısı 2011 2012 2013 343.179 430.631 483.673
157.583 193.440 214.100
176.448
212.525 234.956
43.461 98
54.025 311
44.660 132
55.485 302
12450 518.389 646.816 716.483
564.419
54.244 233
55.410 365
698.943 774.404
TÜİK (2013)
Bozkır İlçe Raporu, 2014
Sayfa 9
İlçenin büyükbaş hayvan varlığının il ve bölge genelindeki oransal dağılımı incelendiğinde ise; ilçenin büyükbaş hayvan varlığının toplam Konya büyükbaş hayvan varlığı içerisindeki payı %5,41 iken, bu oran TR52 bölgesi için %5,01’dir. Büyükbaş hayvan varlığının il ve bölge düzeyinde yıllara göre dalgalanma olduğu görülmektedir. Büyükbaş Hayvancılık Genel Durum Karşılaştırması Bozkır Büyükbaş Hayvan Sayısı / Hayvan Cinsi 2011 Sığır (Saf Kültür) Sığır (Kültür Melezi) Sığır (Yerli) Manda TOPLAM
0,86 2,91 1,63 0 5,4
Konya (%) 2012 0,82 2,94 1,23 0 4,99
2013 1,15 3,1 1,16 0 5,41
2011 0,8 2,6 1,58 0 4,98
TR52 (%) 2012 0,76 2,67 1,2 0 4,63
2013 1,06 2,82 1,13 0 5,01
TÜİK (2013)
İlçenin küçükbaş hayvan varlığı incelendiğinde; ilçenin küçükbaş hayvan potansiyelinin 13.600 baş koyun ve 21.700 baş keçiden oluştuğu görülebilir. Bölgenin yapısının keçi yetiştiriciliğine uygun oluşu keçi mevcudunun çokluğunun en büyük nedenidir. Mevcut koyun varlığının hepsi yerli koyun ırklarından oluşurken, keçi varlığı ise kıl keçisinden oluşmaktadır. İlçede toplam küçükbaş hayvan varlığında 2011 yılına göre rakamsal olarak artma meydana gelmiştir. Bölgenin özellikle küçükbaş hayvan potansiyeli çok yüksektir. Sahip olunan yaylalara Manavgat Yörükleri 150 km. den gelmekte ve hayvan otlatmaktadırlar. İlçe için 50 baş küçükbaş hayvancılığına yönelik yapılacak projeler bölge için uygun görünmektedir. Küçükbaş Hayvan Sayıları Durum Tablosu Bozkır Hayvan Sayısı Hayvan Cinsi 2011 2012 2013 Koyun (Yerli)
Konya Hayvan Sayısı 2011 2012 2013 1.398.429 1.634.416 1.802.048
5020
7800
13600
-
-
-
146.037
181.437
211.316
Toplam Koyun
5020
7800
13600
1544466
1815853
2013364
Kıl Keçisi Tiftik Keçisi Toplam Keçi
9800 9800
14100 14100
21700 21700
146.037 3.361 149398
181.437 3.570 185007
211.316 2.416 213732
Koyun (Merinos)
TR52 Hayvan Sayısı 2011 2012 2013 2.043.2 1.629.246 1.898.610 06 237.846 281.856 336.188 237939 1867092 2180466 4 237.846 281.856 336.188 12.299 15.298 15.527 250145 297154 351715
TÜİK (2013)
İlçe küçükbaş hayvan varlığının il ve bölge içindeki payları incelendiğinde ise; ilçenin toplam koyun varlığının Konya ilinin %0,75’ine, TR52 bölgesinin %0,66’sine denk geldiği görülebilir. İlçe keçi varlığı bakımından ise Konya ilinin %10,2’sini, TR52 bölgesinin %6,45’ini barındırmaktadır. Küçükbaş Hayvancılık Genel Durum Karşılaştırması Bozkır Küçükbaş Hayvan Sayısı / Hayvan Cinsi Koyun (Yerli) Koyun (Merinos) Toplam Koyun Kıl Keçisi Tiftik Keçisi Toplam Keçi
2011 0,35 0,35 6,71 6,71
Konya (%) 2012 0,47 0,47 7,77 7,77
2013 0,75 0,75 10,2 10,2
2011 0,3 0,3 4,12 4,12
TR52 (%) 2012 0,41 0,41 5 5
2013 0,66 0,66 6,45 6,45
TÜİK (2013)
Bozkır İlçe Raporu, 2014
Sayfa 10
İlçe kanatlı hayvan potansiyeli bakımından il ve bölge içinde önemli bir konuma sahip değildir. İlçenin toplam tavuk varlığı 1.850 adet olup hepsi yumurtacı ırk tavuklardır. İlçe genelinde yumurtacı tavuk sayısında 2011 yılına göre 2012 yılında büyük bir düşüş göze çarpmaktadır.Sonraki yıl tekrardan artış yaşanmıştır. Kanatlı Hayvan Sayıları Durum Tablosu Hayvan Cinsi Tavuk (Yumurtacı) Toplam Tavuk
Bozkır Hayvan Sayısı
Konya Hayvan Sayısı 2011
2012
TR52 Hayvan Sayısı
2011
2012
2013
2013
2011
2012
2013
1800
1750
1850
10.697.284 10.053.182 11.325.549 11.936.739 11.327.773 12.653.991
1800
1750
1850
10.697.284 10.053.182 11.325.549 11.936.739 11.327.773 12.653.991
TÜİK (2013)
İlçenin kanatlı hayvan potansiyelinin il ve bölge bazında oransal dağılım incelendiğinde ise; ilçenin yumurtacı tavuk sayısı Konya ilinin %0,0016’si, TR52 bölgesinin %0,0014’ü kadardır.
Kanatlı Hayvancılık Genel Durum Karşılaştırması Bozkır Kanatlı Hayvan Sayısı / Hayvan Cinsi Tavuk (Yumurtacı) Toplam Yumurta
Konya (%)
TR52 (%)
2011
2012
2013
2011
2012
2013
0,016
0,017
0,016
0,015
0,015
0,014
0,016
0,017
0,016
0,015
0,015
0,014
TÜİK (2013)
İlçe hayvansal üretimde arıcılık faaliyeti konusunda coğrafya olarak elverişli konumdadır. 2012 yılı itibari ile ilçede toplam 15 köy arıcılık faaliyeti uğraşmakta olup modern üretimlerin yanı sıra eski usul kovan sayısı bakımından da önemli bir potansiyele sahiptir. İlçede 13200 adet ise yeni usul kovan bulunmaktadır. İlçenin yıllık bal üretimi yaklaşık 168.000 kg’dır.
Arıcılık Durum Tablosu Bozkır Hayvan Sayısı Hayvan Cinsi 2011 2012 2013 Yeni Usul 10.250 10.250 13.200 Kovan Bal Üretimi 165 158 168 (ton) Arıcılık Yapan 15 15 Köy Sayısı
Konya Hayvan Sayısı 2011 2012 2013
TR52 Hayvan Sayısı 2011 2012 2013
77.649
75.295
73.978
123.154
119.096
119.710
1.116,84
911,06
928,582
1.937,23
1.567,58
1.487,24
341
311
-
425
403
-
TÜİK (2013)
Bozkır İlçe Raporu, 2014
Sayfa 11
İlçenin arıcılık faaliyetinin il ve bölge bazında oransal dağılımı incelendiğinde ise; İlçedeki yeni usul kovan varlığının Konya ili içerisindeki oranı ise %17,8 iken bu oran TR52 bölgesi için %5,3’dur. Bal üretiminin il bazındaki oranı ise %18,09 olup, bu oran TR52 bölgesi bazında %2,56’ya denk gelmektedir. Arıcılık Genel Durum Karşılaştırması Bozkır Kovan Sayısı / Hayvan Cinsi
Konya (%)
TR52 (%)
2011
2012
2013
2011
2012
2013
Yeni Usul Kovan
13,2
13,6
17,8
5,36
5,79
5,30
Bal Üretimi (kg)
17,7
17,34
18,09
2,94
2,87
2,56
Arıcılık Yapan Köy Sayısı
4,39
4,82
-
6,82
7,20
-
TÜİK (2013)
İlçenin süt üretimi konusundaki potansiyeli incelendiğinde ise; ilçede 2013 yılı itibari ile kayıtlı et üretimi bulunmamaktadır. İlçede 2013 yılı itibari ile süt üretimi yıllık 82.409,42 ton olup bunun %91’i büyükbaş hayvanlardan elde edilen süttür. İlçede hayvancılık verimi düşük olup, hayvan başına verim Konya ve Türkiye ortalamalarının altında kalmaktadır. Özellikle bölge insanı yaylaya bağlı olmadan küçükbaş hayvancılığın yapılıp yapılamayacağı konusunda öneriler beklemektedir. Keçi sütüne bağlı olarak peynir ve kaymak üretimi yaygınlaştırılabilir görünmektedir. Hayvancılık - Et ve Süt Üretim Miktarları Durum Tablosu Hayvan Cinsi
Bozkır Süt Üretim Miktarı
2011 Süt 7446,724 (Büyükbaş)/Ton Süt 281,24 (Koyun)/Ton Süt (Keçi)/Ton 535,08 Toplam Süt 8263,044 (Ton)
2012 9352,227
2013
Konya Süt Üretim Miktarı (Ton) 2011 2012 2013
TR52 Süt Üretim Miktarı 2011
2012
2013
12204,751 652151 772970 871771 707029,25 834133,55 939484,36
424,672
710,834
67084
77611
82193
78348,67
90877,29
96648,6
757,344
1177,18
6311
7873
8842
11282,44
12715,33
15061,11
10534,243 14092,765 725546 858454 962806 796660,36 937726,17 1051194,1
TÜİK (2013)
İlçede üretilen sütün il ve bölge bazındaki oransal dağılımları incelendiğinde ise; ilçe süt üretiminin Konya ilinin %1,46’sına, TR52 bölgesinin %1,34’üne denk geldiği görülebilir. Keçi sütü bakımından ilçenin önemli bir potansiyele sahip olduğu oransal dağılımlardan da görülebilir. İlçe Konya ilinin %13,3’üne, TR52 bölgesinin %7,81’ine denk gelecek şekilde keçi sütü üretmektedir.
Bozkır İlçe Raporu, 2014
Sayfa 12
Hayvancılık - Et ve Süt Üretim Miktarları Durumu Karşılaştırması Bozkır Süt Üretim Miktarı/ Konya (%)
TR52 (%)
Hayvan Cinsi
2011
2012
2013
2011
2012
2013
Süt (Büyükbaş)
1,14
1,20
1,39
1,05
1,12
1,29
Süt (Koyun)
0,41
0,54
0,86
0,35
0,46
0,73
Süt (Keçi)
8,47
9,61
13,3
4,74
5,95
7,81
Toplam Süt
1,13
1,22
1,46
1,03
1,12
1,34
TÜİK (2013)
Bozkır İlçe Raporu, 2014
Sayfa 13
3.2. SANAYİ 3.2.1. MADENCİLİK Bozkır ilçesinde diğer madencilik ve taş ocakçılığı faaliyet başlığında 3 adet faaliyet bulunmaktadır Bozkır Maden Sanayi Durum Tablosu Mevcut Sanayi Durumu Kapasitedeki Pay (%) NACE Rev.2Maden Sanayi Kolları Faaliyet Bölgede Kapasite İstihdam İlde TR* Sayısı (TR52) B MADENCİLİK VE TAŞ OCAKÇILIĞI 08 Diğer madencilik ve taş ocakçılığı Kg/m² Süsleme ve yapı taşları ile kireç taşı, alçı taşı, 9.720.000 Kg 0,52* 0,44* 08.11 tebeşir ve kayağantaşı (arduvaz-kayraktaşı) 2 19 2.880 m² 100,00* 100,00* ocakçılığı (Mermer ve Traverten) Çakıl ve kum ocaklarının faaliyetleri; kil ve 08.12 1 50.400.000 Kg 6 0,25* 0,23* kaolin çıkarımı * Kapasite, farklı ölçülerde de hesaplanmakta olduğundan oranlar buna göre değerlendirilmelidir. *Ulusal Ekonomik Faaliyet Sınıflaması, Kaynak: TOBB Mayıs 2011 Verileri
3.2.2. İMALAT SANAYİ 3.2.2.1.Tarıma Dayalı İmalat Sanayi İlçede girdisini direk olarak ilçeden alan tarıma dayalı imalat sanayi yatırımı bulunmazken girdisini Antalya’dan alan yerli susama dayalı helva üretimi geçmiş yıllarda gelişmiş ve tahin markası oluşmuştur. Tahin üretiminin gelişmesinde bölgedeki pekmez üretimi etkili olmuştur. Diğer yandan kapasite raporu düzenlenen tesis sayısı bir olmasına karşın gayri faal ve rapor tanzim edilmeyen tesis sayısı daha fazladır. Bozkır Tarıma Dayalı İmalat Sanayi Durum Tablosu NACE Rev.2TR* C 10 10.82
Mevcut Sanayi Durumu Tarıma Dayalı İmalat Sanayi Kolları İMALAT Gıda ürünlerinin imalatı Kakao, çikolata ve şekerleme imalatı (Tahin Helvası)
Faaliyet Sayısı
Kapasite
İstihdam
Kapasitedeki Pay (%) Bölgede İlde (TR52)
Kg 1
459.000
5
0,37
0,21
*Ulusal Ekonomik Faaliyet Sınıflaması, Kaynak: TOBB Mayıs 2011 Verileri
3.2.2.2.Tarıma Bağlı İmalat Sanayi Bozkır ilçesinde tarıma girdi sağlayan tarıma bağlı sanayii kollarından herhangi birine yönelik üretim faaliyeti bulunmamaktadır. İhtiyaç olan gübre, tarım ilaçları, tohum, fide ile tarım alet ve makineleri gibi tarım girdileri Seydişehir ve Konya il merkezinden temin edilmektedir.
3.2.2.3.Diğer İmalat Sanayi Bozkır ilçesinde tarıma dayalı sanayi ve tarıma bağlı sanayi olmadığı gibi diğer sanayi kollarına ilişkin olarak ta herhangi bir imalat bulunmamaktadır.
Bozkır İlçe Raporu, 2014
Sayfa 14
3.3.HİZMETLER 3.3.1.EĞİTİM Bozkır İlçesi %96,15’lik bir okuma yazma oranına sahiptir. Nüfusun büyük çoğunluğu ilköğretim mezunudur. Bozkır ilçesinde okuma yazma bilen fakat hiçbir okula gitmeyen kesimin nüfusa oranı % 24,75’tir. Bu durum ilçede okuma yazma seferberliği neticesinde yapılan faaliyetlerin olumlu bir sonuç verdiğinin önemli göstergesidir. İlçe Okur Yazar Durumu Kişi Sayıları Okuma Yazma Bilmeyen Okuma Yazma Bilen Fakat Bir Okul Bitirmeyen İlkokul Mezunu İlköğretim Mezunu Ortaokul veya Dengi Okul Mezunu Lise veya Dengi Okul Mezunu Yüksek Okul veya Fakülte Mezunu Yüksek Lisans Mezunu Doktora Mezunu
Bozkır Kişi % 980 3,85 6293 9321 4805 610 2106 1217 77 10
24,75 36,66 18,90 2,39 8,28 4,78 0,3 0,03
Konya Kişi % 53.128 2,9
TR52 Kişi 59.275
% 2,85
376.278
20,2
416.169
20,03
522.355 379.299 63.994 270.550 154.547 12.037 4.340
28,0 20,4 3,4 14,5 8,3 0,6 0,2
582.471 428.644 70.681 301.879 172.256 12.969 4.565
28,03 20,63 3,40 14,53 8,29 0,62 0,22
TÜİK 2013
İlçede ilköğretim ve altı mezunu olan kesim nüfusun %95’lık dilimini oluşturmaktadır. Nüfusun yalnızca % 5’lik bir bölümü yüksek öğrenim mezunudur. Bozkır ilçesi göç veren yapısından dolayı okuma çağındaki nüfusun bir bölümünü kaybetmiştir. Bu etken hayata erken atılma zorunluluğu ile birleşince, ilçe genelinde ilköğretimden sonra eğitim hayatında keskin bir düşüş yaşanmaktadır.
Bozkır İlçesi Eğitim Genel Durumu Kurum Kurumlar Öğrenci Sayısı Sayısı İlköğretim 46 3969 Ortaöğretim 6 1348
Derslik Sayısı 239 59
Öğretmen Sayısı 218 76
Öğretmen Başına Düşen Öğrenci Sayısı 16.8 17.7
* Konya MEM 2013 Yılı Eğitim Verileri
Bozkır ilçesinde 52 adet ilköğretim, 6 adet ortaöğretim okulu bulunmaktadır. Bu okullarda, ilköğretim için öğretmen başına düşen öğrenci sayısı 16,8, ortaöğretim için 17,7’dir. Bu verilerden de görüldüğü gibi, ilköğretimden mezun olanların sadece % 40 civarında olan kesimi ilçe sınırlarında ortaöğretime devam etmektedir. Öğretmen başına düşen öğrenci sayısı açısından hem ilk hem de orta öğretimde TR 52 ve ülke standartları çerçevesinde bulunmaktadır. Fakat eğitimci mobilizasyonunun yoğun bir şekilde yaşanması, eğitim kalitesine negatif etki yapmaktadır. Bu konuda ilçede eğitimcilerin kalacağı ve yaşayabileceği yaşam alanlarının oluşturulması önem arz etmektedir. Bu konuda yerel yönetimler de kendi üzerine düşeni yapmalıdır. Bozkır ilçesi Öğrenci Sayısı Karşılaştırma Tablosu İlköğretim Kurumlar Öğretmen Başına Düşen Öğrenci Sayısı Öğrenci Sayısı İlçe 3969 16.8 Konya 345.082 18.8 TR52 382.904 18.5 Türkiye 12.238.829 19.8
Ortaöğretim Öğretmen Başına Düşen Öğrenci Sayısı Öğrenci Sayısı 1348 17.7 133.176 18.9 150.037 18.8 4.995.623 19.5
* Konya MEM 2013 Yılı Eğitim Verileri
Bozkır İlçe Raporu, 2014
Sayfa 15
Bozkır ilçesi, mesleki ortaöğretim ve yaygın eğitim kurumları düzeyinde sahip olduğu 1 adet Çıraklık Eğitim Merkezi, 1 adet Erkek Teknik ve Meslek lisesi ve 1 adet Kız Teknik ve Meslek Lisesi ile mesleki eğitim hayatına devam etmektedir. Milli Eğitime Bağlı Bulunan Kurumlar ve Sayıları Kurum Çıraklık ve Yaygın Eğitim Merkezi Erkek Teknik ve Meslek Lisesi Kız Teknik ve Meslek Lisesi
Sayısı 1 1 1
* Konya MEM 2010 Yılı Eğitim Verileri
Bu okullarda ve mesleki eğitim merkezlerinde bölgenin rekabet gücü yüksek olan tarım ve hayvancılık alanında eğitim formasyonları ve kursların düzenlenmesi yararlı olacaktır. İlçede Bulunan Orta Öğretim Kurumlarında Verilen Mesleki Eğitim Bölümleri Bölüm İsimleri Ahşap Teknolojisi Alanı Bilişim Teknolojileri Alanı Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Alanı Elektrik- Elektronik Teknolojisi Alanı Makine Teknolojisi Alanı Muhasebe ve Finansman Alanı * Konya MEM 2010 Yılı Eğitim Verileri
Ayrıca Bozkır ilçesinde Bozkır Meslek Yüksek Okulu bulunmaktadır. MYO bünyesinde Bilgisayar Programlama ve Elektronik bölümleri mevcuttur. Bu bölümlerde toplam 907 öğrenci öğrenimine devam etmektedir. İlçede Bulunan Yüksek Öğretim Kurumları ve Eğitim Verdiği Alanlar Bozkır Meslek Yüksek Okulu Bilgisayar Programlama Elektronik * Selçuk Üniversitesi
3.3.2.TURİZM Bozkır ilçesi tabiat güzellikleri ve tarihi değerleri ile bir eko-turizm bölgesi özelliği ile deniz turizmine entegre olma potansiyeli taşımaktadır. Bozkır Turizm Envanteri Tablosu Varlık Adı Sit Alanları Abdal Damı Tepesi Öreni (I. Derece Arkeolojik Sit Alanı) Baş Ören (I. Derece Arkeolojik Sit Alanı) Çataloluk Yaylası Örenyeri (I. Derece Arkeolojik Sit Alanı) Kale (I. Derece Arkeolojik Sit Alanı) Kışla Tepesi Öreni (I. Derece Arkeolojik Sit Alanı) Örenyeri (III. Derece Arkeolojik Sit Alanı) Sarıot Örenyeri (I. Derece Arkeolojik Sit Alanı) Tiblektaşı Örenyeri (I. Derece Arkeolojik Sit Alanı) Tosuntaşı Örenyeri (I. Derece Arkeolojik Sit Alanı) Abdal Damı Tepesi Öreni (I. Derece Arkeolojik Sit Alanı) Büyük Camii ( Akkise ) Çiftlik Köyü Camii Harmanpınar Köyü Eski Camii Hisarlık Beldesi Asarlık Camii
Bozkır İlçe Raporu, 2014
Varlık Türü Arkeolojik Sit Arkeolojik Sit Arkeolojik Sit Arkeolojik Sit Arkeolojik Sit Arkeolojik Sit Arkeolojik Sit Arkeolojik Sit Arkeolojik Sit Arkeolojik Sit Cami Cami Cami Cami
Varlık Yeri Bozkır Bozkır Bozkır Bozkır Bozkır Bozkır Bozkır Bozkır Bozkır Bozkır Bozkır Bozkır Bozkır Bozkır
Sayfa 16
Varlık Adı Karaardıç Köyü Camii Üçpınar Beldesi Kurşunlu Camii Üçpınar Beldesi Ulu Camii Asarlık Camii Kurşunlu Camii Sırıstat (Büyük) Camii Yapalı Köyü Türbe Ve Mezarlık Cami Çeşmesi (Bozkır) Hamzalar Beldesi Çeşmesi Aşağıoluk Çeşmesi Aktaş Köprüsü Bozkır Eski Taş Köprü Çarşamba Deresi (Saray - Dinek) Köprüsü Eski Taş Köprü Dere Han Hamzalar Beldesi Sarnıcı Orhaniye Beldesi Sarnıcı Tabiat Alanları Sarıot Yaylası Sülek Yaylası Tufanderesi Yaylası Tosun Taşı Yaylası Keklik Oluğu Yaylası Akçapınar Yaylası Babuşçu Yaylası Çat Yaylası Hisarlık Yaylası Arslantaş Yaylası Dikilitaş Yaylası Tarihi Şahsiyetler Yöresel Değerler Bıçak Yapımı Evlenme, Efsane, Masal, Ninni, Halk Müziği, Masal
Varlık Türü Cami Cami Cami Cami Cami Cami Türbe Çeşme Çeşme Çeşme Köprü Köprü Köprü Köprü Han Sarnıç Sarnıç
Varlık Yeri Bozkır Bozkır Bozkır Bozkır Bozkır Bozkır Bozkır Bozkır Bozkır Bozkır Bozkır Bozkır Bozkır Bozkır Bozkır Bozkır Bozkır
Yayla Yayla Yayla Yayla Yayla Yayla Yayla Yayla Yayla Yayla Yayla
Bozkır Bozkır Bozkır Bozkır Bozkır Bozkır Bozkır Bozkır Bozkır Bozkır Bozkır
-
-
Halk Kültürü Halk Kültürü
Bozkır Bozkır
* Türkiye Bilimler Akademisi Veri Tabanı, Vakıflar Genel Müdürlüğü Veri Tabanı, Türk Tarih Kurumu Veri Tabanı, Kültür ve Turizm Bakanlığı Veri Tabanı,
Sit Alanları Kale (I. Derece Arkeolojik Sit Alanı) Zengibar Kalesi Antik çağda İsaura Bölgesinin sınırları içerisindedir ve bu bölgenin başkentidir. Bölgenin tarihi milattan önce XVIII. yüzyıla kadar gitmektedir. Hitit Krallığının, Lidyalıların, Perslerin, Kimmerlerin, Romalıların ve Bizanslıların yaşadığı, bölge milattan sonra XI. yüzyıldan itibaren de Türk himayesine geçmiştir. Tarihi Yapılar Büyük Camii ( Akkise ) Çarşamba Çayının hemen kenarındadır. Cami yer yer neoklasik özelliklerin görüldüğü kareye yakın bir plana sahiptir. Caminin ahşaptan olan mihrabı üzerindeki kitabede üzerindeki 1286 (Miladi 1869) yazısı nedeniyle caminin bu tarihte yapıldığı düşünülmektedir. Hisarlık Beldesi Asarlık Camii
Bozkır İlçe Raporu, 2014
Sayfa 17
Bozkır'daki Osmanlı devri eserlerinden olan cami 1282 (Hicri) yılında yapılmıştır. Hisarlık (Asarlık) Kasabası Camisi ahşap işçiliği ve duvar freskoları bakımından ayrı bir önem taşımaktadır. Güdük (Kısa) tek minaresi sarı pör taştan, tek şerefeli ve sekizgen kaide üzerinde yükselmektedir. Hisarlık Kasabası Camii de "Korunması Gerekli Kültür Varlığı" olarak tescil edilmiş miraslardandır. Vakıflar Müdürlüğü tarafından restarosyon çalışmaları tamamlanmıştır. Üçpınar Beldesi Kurşunlu Camii Üçpınar Kasabası Hocaköy mahallesinde bulunan Caminin ilk olarak düz toprak damlı ve ahşap bir yapı olarak yapıldığı, daha sonra duvarlarının kalınlaştırılıp, üzerinin kubbe ile örtüldüğü tespit edilmiştir. Kubbelerin önce çinko ile kaplanması, daha sonra kurşunla kaplatılması sonucunda ismi de Kurşunlu Camii olarak anılmaya başlanmıştır. Kurşunlu Camii içerisindeki süslemeler dikkat çekmektedir. Camii "Korunması Gerekli Kültür Varlığı" olarak tescil edilmiştir. Vakıflar Müdürlüğü tarafından restorasyon çalışmaları tamamlanmıştır. Çarşamba Deresi (Saray - Dinek) Köprüsü İlçenin ortasından geçmekte olan Çarşamba Çayı üzerinde Merkez Büyük Camii önünde bulunmaktadır. Üç gözlü köprünün boyu 21 metre, genişliği 3.85 metredir. Köprü araç trafiğine kapalı olup, sadece yayalar tarafından kullanılmaktadır. Selçuklular döneminde inşa edildiği düşünülmektedir. Köprünün diğer bir adı da Muahede Köprüsüdür. Köprüde aslına uygun olarak bakım ve tamiratlar yapılmıştır.
3.3.3.TİCARET Bozkır ilçesinde; Konya Ticaret Odası’na kayıtlı olarak faaliyet gösteren 88, Seydişehir Ticaret Odası’na kayıtlı olarak faaliyet gösteren 3 üye olmak üzere toplam 91 üye bulunmaktadır. Bu üyelerin Nace Kodlarına göre dağılımına bakıldığı zaman Perakende Ticaret (28), Bina İnşaat (17), Finansal Hizmetler İle Sigorta Faaliyetleri İçin Yardımcı Faaliyetler (10) faaliyetlerinde yoğunlaşma görülmektedir. Bozkır Ticaret Durum Tablosu NACE NACE FAALİYETİ KODU A TARIM, ORMANCILIK VE BALIKÇILIK 01 Bitkisel ve hayvansal üretim ile avcılık ve ilgili hizmet faaliyetleri B MADENCİLİK VE TAŞ OCAKÇILIĞI 08 Diğer madencilik ve taş ocakçılığı C İMALAT 10 Gıda ürünlerinin imalatı 23 Diğer metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı 28 Başka yerde sınıflandırılmamış makine ve ekipman imalatı F İNŞAAT 41 Bina inşaatı TOPTAN VE PERAKENDE TİCARET; MOTORLU KARA TAŞITLARININ VE G MOTOSİKLETLERİN ONARIMI 45 Motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin toptan ve perakende ticareti ile onarımı 46 Toptan ticaret (Motorlu kara taşıtları ve motosikletler hariç) 47 Perakende ticaret (Motorlu kara taşıtları ve motosikletler hariç) H ULAŞTIRMA VE DEPOLAMA 49 Kara taşımacılığı ve boru hattı taşımacılığı I KONAKLAMA VE YİYECEK HİZMETİ FAALİYETLERİ 55 Konaklama 56 Yiyecek ve içecek hizmeti faaliyetleri
Bozkır İlçe Raporu, 2014
BOZKIR 6 6 1 1 4 2 1 1 17 17 38 1 9 28 4 4 2 1 1
Sayfa 18
NACE KODU K 64 66 M 71 N 81 P 85 Q 88
NACE FAALİYETİ FİNANS VE SİGORTA FAALİYETLERİ Finansal hizmet faaliyetleri (Sigorta ve emeklilik fonları hariç) Finansal hizmetler ile sigorta faaliyetleri için yardımcı faaliyetler MESLEKİ, BİLİMSEL VE TEKNİK FAALİYETLER Mimarlık ve mühendislik faaliyetleri; teknik test ve analiz faaliyetleri İDARİ VE DESTEK HİZMET FAALİYETLERİ Binalar ile ilgili hizmetler ve çevre düzenlemesi faaliyetleri EĞİTİM Eğitim İNSAN SAĞLIĞI VE SOSYAL HİZMET FAALİYETLERİ Barınacak yer sağlanmaksızın verilen sosyal hizmetler TOPLAM
BOZKIR 13 3 10 2 2 2 2 1 1 1 1 91
Kaynak: Konya Ticaret odası 2011
Ayrıca, Bozkır ilçesinde 2 adet esnaf ve sanatkârlar odası bulunmakta, bu odalara kayıtlı toplam 1.002 adet esnaf ilçede faaliyet göstermektedir. ODA İSMİ Bozkır Esnaf ve Sanatkârlar Odası Bozkır Şoförler ve Nakliyeciler Odası TOPLAM
KAYITLI AKTİF ÜYE SAYISI 706 296 1.002
Kaynak: Konya Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği 2011
Bozkır ilçe merkezi esnaf faaliyetlerinin yoğun olarak yapıldığı bir merkez konumundadır. Hem ilçe merkezinde yaşayan halk hem de köylerin haftada bir Cuma günü kurulan Pazar başta olmak üzere ilçeye günlük ihtiyaçlarını görmek üzere gelmeleri ilçe ticaretini hareketlendirmektedir. Bozkır’ın köyleri de üretimlerinin önemli bir bölümünü Bozkır pazarında satabilmektedirler. Ayrıca ilçede yer alan Meslek Yüksekokulu 800 öğrenci sayısı ile ilçeye küçümsenmeyecek bir girdi sağlamaktadır. Bozkır’ın yoğun olarak Konya, Seydişehir ve Manavgat ile ticari ilişkileri bulunmaktadır.
3.4 DİĞER İlçenin ulaştırma altyapısı tamamen karayoluna dayanmaktadır. İlçe Konya-Bozkır yolu üzerinden Konya-Karaman karayoluna kavuşmaktadır. Karaman iline 115 km uzaklıkta olan ilçenin Konya şehir merkezine uzaklığı 129 km’dir. Ayrıca, ilçenin Ahırlı, Yalıhüyük, Güneysınır ve Hadim İlçeleri ile de karayolu bağlantısı bulunmaktadır. İlçenin en yakın havalimanına uzaklığı ise 122 km’dir. İlçeye bağlı (10) adet belde ve (38) adet köy bulunmaktadır. İlçenin bütün köy ve beldelerinde içme suyu bulunmaktadır. İlçe merkezinde kanalizasyon şebekesi bulunmaktadır. Çağlayan ve Dere beldeleri ile Sazlı köyünün kısmen kanalizasyon sistemi bulunmakta olup, diğer köy ve beldelerde kanalizasyon yoktur. İlçeye bağlı, (25) yataklı Devlet Hastanesi, (4) adet Aile Sağlığı Merkezi ve (12) adet Sağlık Evi bulunmaktadır. Devlet Hastanesinde (1) Başhekim, (3) Uzman, (2) Diş Hekimi, (6) Pratisyen Hekim, (55) yardımcı sağlık personeli, (1) Müdür ve (7) diğer personel görev yapmaktadır. İlçe genelinde ise (3) Uzman Hekim, (17) Pratisyen Hekim, (2) Diş Hekimi ve (95) yardımcı sağlık personeli bulunmaktadır.
Bozkır İlçe Raporu, 2014
Sayfa 19
GÜÇLÜ YANLAR 1.DOĞAL YAPI İlçenin Güney- Akdeniz bölgelerine yakın olması
ZAYIF YANLAR
FIRSATLAR
TEHDİTLER
İlçenin il merkezine uzaklığı ve dağlık yapısı Değişen iklim özellikleri(sıcaklık, yağış, İlçede bulunan mikro klima don, kuraklık vs.) bölgelerinin ziraat için uygun olması Kuraklık nedeni ile içme ve kullanma suyu kaynaklarının verimlerinin azalması
Yeterli su kaynaklarının bulunmaması Geniş yüksek yaylaların bulunması 2.DEMOGRAFİK YAPI
Eko turizm potansiyelinin olması Genç nüfusun az olması Kırsal kesimden kente hızlı bir şekilde göç ve bu nedenle iş gücü kaybının olması
Yaşlı nüfusun çok olması
Halkın tarihine ve kültürüne sahip çıkması Bölge halkının çalışkan ve azimli olması Ortak çalışma, örgütlenme ve ve ilçesine sahip çıkması katılımcılığın zayıf olması İlçenin kendine özgü müziği, folkloru Tanıtım faaliyetlerinin yetersizliği ve kültürünün olması 3.EKONOMİK YAPI 3.1.TARIM Miras nedeni ile arazilerin parçalı olması, Bilinçsiz ve gelişigüzel tarımsal ilaç ve Verimli tarım topraklarının bulunması kapalı basınçlı sulama yöntemlerinin Sulama imkanlarının arttırılma imkanı gübre kullanımı nedeni ile toprak ve su kullanımının yaygın olmaması kaynaklarının kirlenmesi Bozkır ilçesinde yeni sistem bağcılığın, Elde edilen ürünlerin muhafazası ve tam ve yarı bodur meyveciliğin İklim, arazi ve topraklarının saklanması için soğuk hava deposunun gelişmesi ve Harmanpınar kasabasında meyveciliğe ve bağcılığa uygun olması bulunmaması atıl durumda bulunan soğuk hava deposunun faaliyete geçirilmesi
Bozkır İlçe Raporu, 2014
Sayfa 20
GÜÇLÜ YANLAR ZAYIF YANLAR Çiftçilerin yeniliklere açık ve istekli Geleneksel tarım uygulamalarının devam olması etmesi Tarımsal üretim ve alternatif ürüler için uygun ekolojik koşulların olması Üretici birliklerinin olmaması ve tarım ile ilgili kooperatiflerin verimli çalışmamaları Güncel tarım envanterinin çıkartılmaması ve sertifikalı üretimin olmaması Tarımsal girdilerde maliyet yüksekliği nedeni ile tarımsal üretimin azalması Hayvancılığın(özellikle küçükbaş Meraların yetersiz olması ve hayvancılık) yapılması hayvancılığın giderek zayıflaması Arıcılıkla uğraşanların olması Süt üreticiliğinin yaygınlaşması Genç nüfusun tarımsal faaliyetleri terk etmesi 3.2.SANAYİ Yetiştirilen üzümlerden sirke, pekmez, Sertifikalı üretimin olmaması ve tanıtım üretiminin yapılması faaliyetlerinin yetersizliği Yeterli bilgi ve birikime sahip teknik İlçede sanayinin gelişmemiş olması personelin olması
FIRSATLAR
İlçede bulunan mikro klima bölgelerinin ziraat için uygun olması
Küçükbaş hayvancılığın teşvik edilmesi Arıcılığa uygun floranın varlığı Küçük ölçeki mandıraların bulunması
Sarıoğlan kasabasında açılması düşünülen meyve suyu fabrikası Tahin üretiminin yapılması
Tahin imalatının rekabetçiliğini Bozkır Tahini markası kaybetmesi Sınıflama ve ambalajlama sanayisinin olmaması
3.3.HİZMETLER Ulaşım zorluğu
Bozkır İlçe Raporu, 2014
Sayfa 21
TEHDİTLER
GÜÇLÜ YANLAR
ZAYIF YANLAR FIRSATLAR TEHDİTLER İlçeye bağlı kasaba ve köylerin Kanalizasyon atıklarının kontrol altına Çevre kirliliğini önlemeye kanalizasyonlarının tamamlanmamış alınması çalışmaların yetersiz kalması olması Zengibar kalesi ve çeşitli ören Deniz turizmine entegre olma ve eko Yeterli turizm tesisinin olmaması yerlerinin varlığı turizm Yayla turizmine ve kış turizmine uygun Turizm altyapısının eksik olması alanların varlığı Meslek Yüksek Okulunun olması Kırsal kesimde yaşayan nüfusun sağlık ve İlçede Devlet Hastanesinin olması eğitim başta olmak üzere önemli sorunlar yaşaması Güneş ve rüzgâr enerjisi potansiyelinin olması Pazar ve pazarlama konusunda yönlendirici bölge aktörlerinin bulunmaması Kadastro işlemlerinin tamamlanamaması
Bozkır İlçe Raporu, 2014
Sayfa 22
yönelik
TR52 Bölgesi 2023 Vizyon Stratejileri Bozkır İlçe Faaliyetleri Sonuç Notları 1. İlçede tarım alanlarının en üst düzeyde kullanılmasına yönelik, toprak analizi, sulanabilir alanların arttırılması, nisbi karlılığı yüksek ürünlerin yetiştirilmesinin sağlanması, iyi tarım uygulamaları ile basınçlı sulama sistemlerinin yaygınlaştırılması ve tarımda örgütlü hareket edilmesine yönelik faaliyetler desteklenmelidir. 2. Bölgenin elma ve üzüm potansiyelinin değerlendirilmesine yönelik detay çalışmalar yapılmalı ve projeler desteklenmelidir. Bölgede modern bağcılığın yapılmasına yönelik projeler desteklenirken bağcılık potansiyeli yüksek komşu ilçeler ile beraber hammaddesinin karşılanacağı bir meyve suyu üretim tesisine yönelik bölgesel bir işbirliği sağlanmalıdır. Bu konuda sözleşmeli üretim yapacak bölge çiftçisi ile yatırımcı arasında Ajansın aktif işbirliği sağlanmalıdır. 3. Bölge küçükbaş hayvancılık için uygundur. Bu konuda ki projelerin desteklenmesi gerekmektedir. 4. Bölgenin markası olmuş olan Tahin imalatının, bölgede potansiyeli olan üzüm ve buna bağlı pekmez imalatı ile entegre edilerek rekabetçi hale getirilmesine yönelik projelerin desteklenmesi gerekmektedir. 5.
Bozkır tarihi ve doğal güzellikleri ile Hadim, Taşkent, Sarıveliler, Başyayla ve Ermenek ile beraber entegre bir eko-turizm bölgesi özelliği taşımaktadır. Özellikle Manavgat ve Alanya üzerinden sahil turizmi ile entegre edilmesine yönelik projeler desteklenmelidir.
Bozkır İlçe Raporu, 2014
Sayfa 23