03-2020
bolsward-ijsselmeerkust
“MARTEN, BEDANKT” BEZORGBAKKER HOEKSTRA STOPT NA VEERTIG JAAR
Wij bestaan 10 jaar!
Nú volop voordeel in de winkel!
FOTO: JELLY MELLEMA FOTOGRAFIE
GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL
2e JAARGANG • NR. 03
groot
2
NUMMER 03 • 2020
HEIMWEE VIER WEKEN LANG EENRICHTINGSVERKEER IN BOLSWARD
Elk jaar word ik, sinds 1985, op 21 februari met de gedachte wakker dat “dit de dei is”. De dei fan de Alvestêdetocht. Omdat Elfstedenscheidsrechter Gerrit van der Ham eigen Elfstedennummers uitdeelde, was ik niet eerder dan een uur of één naar bed gegaan. Want die nieuwe nummers moest ik kennen.
BOLSWARD – Bolsward gaat experimenteren met eenrichtingsverkeer in het centrum van de stad. Sinds maandag 2 maart kunnen automobilisten alleen maar vanaf de Snekerpoort in de stad komen. Het experimenteren duurt tot en met 29 maart.
Ik sliep nog geen minuut. Om drie uur liep ik al op de start, de Zwettehaven. De maan scheen niet, het dooide een beetje. In de donkere nacht hoorde ik voetstappen: Heinze Bakker. Hij moest het televisieverslag doen. We keken elkaar aan en zeiden “dat it neat wurdt hjoed.” Het werd een prachtige Elfstedentocht. Ik zal geen enkel moment van die dag ooit vergeten.
Gemeente Súdwest-Fryslân onderneemt deze verkeersproeven om deze tijdens deze proefperiode te kijken hoe het rijgedrag verandert in het centrum. De Marktstraat is van 2 tot en met 29 maart alleen vanaf de kant van de Snekerpoort te bereiken. Het eenrichtingsverkeer begint bij het Broereplein en loopt door tot aan het Skylwyk.
Daarin word ik geholpen door het Eerste Friese schaatsmuseum in Hindeloopen. Op 21 februari ontvingen ze de eerste 25 mannen van de toenmalige Elfstedentocht. En de eerste vijf vrouwen. Een reünie. Met alles er op en er aan. Het schaatsmuseum is daar een voortreffelijk gastheer in. Gezelligheid troef. En tegelijk kunnen de gewone bezoekers van het museum tussen Rein Jonker en Jan Roelof Kruithof doorlopen. Alles kan.
Het eenrichtingsverkeer geldt niet voor fietsers. De resultaten van deze proef zullen worden gebruikt voor de herinrichting van de binnenstad. Wanneer deze herinrichting in zal gaan is nog niet duidelijk.
EIGENAAR SKÛTSJE GRUTTE PIER SPANT KORT GEDING AAN
Ontspannen en gezellig. Je ziet die oude jongens van toen even terug. Tot en met de in Canada wonende winnaar van toen Evert van Benthem en de nummer 8 Anne Postmus. Je hebt elkaar soms jaren niet gezien, maar als je even bij elkaar staat, is de toon van het gesprek weer net als toen. Die 21ste februari is weer helemaal even terug. Iedereen beleefde dat op zijn manier.
BOLSWARD - De nieuwe eigenaar van het skûtsje Grutte Pier, Catrinus Sandstra uit Bolsward, wil dat Jelle Los schipper wordt op zijn skûtsje. Maar vanwege een clausule in het koopcontract kan dat niet. Sandstra spant daarom een kort geding aan tegen oud-eigenaar Sikke Heerschop, oud-inwoner van Tjalhuzum.
Ik wist nooit hoe ik die dag moet uitleggen. Tot mijn collega Wietse Kiffers, die verslag in Workum deed, vertelde dat ze mijn finishverslag toen luidkeels op de speakers rond de stempelpost hebben gezet. En dat iedereen stokstijf bleef stilstaan, ook de tochtschaatsers. Ze luisterden naar iets wat na 22 jaar weer tot leven kwam. Velen hadden de tranen in de ogen . Wind en de regen waren baas dit jaar. De volgende Elfstedenloze periode is dus minimaal 24 jaar. Gelukkig hadden en hebben we het schaatsmuseum in Hindeloopen om die tijd door te worstelen.
Het skûtsje Grutte Piet is jarenlang in handen geweest van Heerschop. De broers Delmer en Jelle Los zeilden van 2002 tot 2011 op het skûtsje, waarmee ze in 2010 kampioen van de IFKS werden. Een zakelijk geschil tussen de eigenaar Sikke Heerschop en de gebroeders Los liep in 2011 zo hoog op dat Heerschop alle contact met hen verbrak en hij contractueel, in een zogeheten ‘kettingbeding’, vastlegde dat niemand van de familie Los ooit weer een stap op het skûtsje zetten mag. Een kettingbeding is een verplichting in een koopcontract om een bepaalde afspraak ook op te leggen aan latere kopers. Bron: www.omropfryslan.nl.
Veel leesplezier!
Eelke Lok, redactie GrootBolsward-IJsselmeerkust
KAATSVERENIGINGEN WILLEN
‘OPSTAPWEDSTRIJDEN’ VOOR DE JE
FOTO: LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL
EXMORRA - Vier Friese kaatsverenigingen willen dat de zogenaamde ‘opstapwedstrijden’ in de jeugdcategorieën blijven bestaan. De wedstrijden zouden in 2020 komen te vervallen. In de opstapwedstrijden krijgen kaatsers die in de eerste omloop al verliezen een kans om nog een aantal partijen te kaatsen. De wedstrijden zouden in 2020 verdwijnen, maar de vier verenigingen, VVV Sjirk de Wal, KV Bolsward, KV Exmorra en KV De Boppeslach Hommerts-Jutrijp, willen dat voorkomen. Volgens de vereigingen zorgen de wedstrijden ervoor dat iedere kaatser op niveau kan kaatsen. Een aantal verenigingen heeft bijvoorbeeld niet genoeg, of juist teveel kaatsers, om een partuur te vormen. Daarnaast geven de verenigingen aan dat zij het aantal deelnemers aan de herkansingswedstrijden terug zien lopen, omdat de mindere afdelingen er geen kans hebben om te winnen. In de opstapwedstrijden zouden zij een betere kans hebben om zich in de prijzen te kaatsen. Bron: www.omropfryslan.nl.
N
de
bolsward-ijsselmeerkust
GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL
TIEN JAAR LANDSCHAPSCURSUS LEVERT 250 LANDSCHAPSAMBASSADEURS OP
THIJS KEMPERINK: ‘EERLIJK DUURT HET KORTST’
SWF/SNEEK - Op 10 maart aanstaande krijgt Nationaal Landschap Zuidwest Fryslân er veertig kersverse landschapsambassadeurs bij. Tijdens de feestelijke slotbijeenkomst, in Lokaal 55 in Sneek, overhandigt wethouder Mark de Man van de gemeente Súdwest-Fryslân de certificaten en gevelbordjes. Alle lichtingen ambassadeurs, dat zijn er straks 250, zijn uitgenodigd. Tijdens de feestelijke slotbijeenkomst op 10 maart presenteren cursisten hun ontdekkingen en opgedane kennis. Daarnaast geeft Dennis Worst, projectleider Cultuurland Advies, een bijzondere presentatie over de recent verschenen Landschapsbiografie Súdwesthoeke.
WORKUM – Cabaretier Thijs Kemperink komt met zijn voorstelling ‘Eerlijk duurt het kortst’ naar Workum. De voorstelling is vrijdag 6 maart om 20.15 uur te zien in De Klameare.
De belangstelling voor deze cursus is groot. Door de wachtlijst en vanwege de vele aanmeldingen is ervoor gekozen om de opleiding naar twee groepen uit te breiden. De cursus, oorspronkelijk opgezet
Met zijn vorige programma was Thijs Kemperink al eens in Workum te zien. En wat voor een fantastische avond hebben ze daar toen gehad! Reden genoeg om hem ook weer voor dit seizoen te boeken. Thijs Kemperink is een rasechte verhalenverteller, een geboren en getogen Tukker. Met zijn authentieke persoonlijkheid en programma’s over alledaagse thema’s, verpakt in grappen en verhalen, overtuigt hij stad voor stad, dorp voor dorp. Over zijn nieuwe programma ‘Eerlijk duurt het kortst!’ kan Thijs Kemperink kort zijn: hij weet eindelijk wat hij wil: eerlijk zijn! Een eerlijke prijs betalen, een eerlijke mening hebben en eerlijk zijn naar zichzelf en anderen. Kun je liefhebben, een relatie aangaan of de avond gezellig houden als je altijd eerlijk bent? Is liegen niet veel beter soms? Brengt dat je niet veel verder? En is de auto van de buurman wel zo mooi als jij tegen hem zei? Of de kleding van zijn zus? Als Thijs echt eerlijk is, dan is zijn vrouw… Thijs twijfelt. Gaat hij de hele avond eerlijk zijn of wordt het een ode aan de leugen? Liegen is leuker, maar eerlijk duurt toch het langst.
WWW.GROOTBOLSWARDIJSSELMEERKUST.NL HEEFT U OOK NIEUWS TE MELDEN? LAAT HET ONS WETEN! REDACTIE@GROOTBOLSWARDIJSSELMEERKUST.NL
EUGD BEHOUDEN
voor de toeristisch-recreatieve sector, is toegankelijk voor iedereen die interesse heeft in het landschap. Foto: Ger Bosklopper, Grut-ambassadeur
SYTSE TEN HOEVE LEZING: ‘STENEN GETUIGEN’
a M e k s y
MARITIEME FOLK IN KOUDUMSE GALERIE
KOUDUM - Op zondagmiddag 15 maart om 15:00 uur treedt Act of Mutiny op in Galerie Lytse Skientme in Koudum. Het is het laatste evenement in de galerie voordat het expositieseizoen weer begint. Act of Mutiny bestaat uit vier mannen uit Leiden en omgeving die sfeervolle maritieme folkmuziek maken, vaak in het Engels, maar ook Frans- en Spaanstalig en bij gelegenheid in het Nederlands.
r F de
bolsward-ijsselmeerkust
KIJK VOOR HET LAATSTE NIEUWS UIT JE REGIO OP:
3
De groep heeft een veelzijdig repertoire met traditionele en modernere liedjes van zeelui, vissers, houthakkers en gevangenen. De mannen van Act of Mutiny zijn steeds op zoek naar nieuw en origineel materiaal en hun inspiratie komt uit alle windstreken. Uit de performance spreekt een groot enthousiasme. Vol overgave zingt de groep ballades over de zee, kaapvaart, muiterij, piraterij en natuurlijk over vrouwelijk schoon en verloren liefdes. Nu eens rauw en meeslepend, dan weer melancholiek. Act of Mutiny zingt vaak meerstemmig a capella, maar daarnaast worden liederen ten gehore gebracht onder begeleiding van instrumenten als gitaar, banjo, fluit of cello. Een straatoptreden is normaal gesproken wat uitbundiger dan een intiem concert in een kerkje of galerie dat vaak een wat gevoeliger kant op gaat. Maar reken er maar op dat het concert in Koudum beide kanten laat zien.
r F de
SWF - Afgelopen jaar werden er in Nederland in totaal 39.452 woninginbraken geregistreerd; 8 procent minder dan in 2018. In de provincie Friesland daalde het aantal inbraken in woningen minder sterk, met bijna 5 procent. Dit en meer blijkt uit een analyse van Independer op basis van de meest recente politiecijfers.
Opvallende gemeente binnen Friesland, wat het vasteland betreft, is Súdwest-Fryslân, in positieve zin. In deze gemeente daalde het aantal inbraken afgelopen jaar met 39,2 procent (van 158 inbraken naar 96 inbraken). In gemeente
In deze tweede lezing, die wordt gehouden in de Nicolaaskerk te Nijland, vertelt kunsthistorica Elleke Makkes van der Deijl–Stam over ‘Stenen getuigen’. Makkes van der Deijll zal ingaan op bijzondere grafzerken in de Nicolaaskerk en de rest van de provincie. De kunsthistorica heeft een tijdlang het beeldhouwwerk op deze graftekens in de Friese kerken bestudeerd. Voor dat doel is zij toen ook in de Nicolaaskerk geweest. Zij kende de heer Ten Hoeve door een aantal gemeenschappelijke samenwerkingsverbanden.
a M e k s y
FORSE DALING INBRAKEN IN SÚDWEST-FRYSLÂN
NIJLAND – SCANN (Stichting Culturele Activiteiten Nicolaaskerk Nijland) organiseert zondagmiddag 15 maart voor de tweede keer een Sytse ten Hoeve lezing. Vorig jaar gebeurde dat voor het eerst. Toen was de lezing gewijd aan de ontstaansgeschiedenis van Nijland.
Waadhoeke steeg het aantal inbraken relatief gezien het meest, van 74 inbraken naar 116. Dit is een stijging van 56,8 procent.
Sytse ten Hoeve (1945-2016) was eerst onderwijzer aan de christelijke lagere school in Nijland en daarna directeur van het Fries Scheepvaart Museum in Sneek. Hij heeft veel onderzoek gedaan en gepubliceerd op het gebied van Friese streek-, kunst- en kerkgeschiedenis. In 2014 verscheen zijn monumentale boek over de geschiedenis van de Nicolaaskerk. Om het werk en de betekenis van Sytse ten Hoeve voort te laten leven organiseert SCANN jaarlijks de Sytse ten Hoeve lezing. De inloop is om 15:00 uur. De lezing begint om 15:15 uur.
De nieuwe Golf 8 is gearriveerd Private Lease vanaf €369 per maand of vanaf €25.995 inclusief 4 jaar garantie.
Na 35 miljoen verkochte exemplaren en 7 modelgeneraties is de nieuwste versie van het icoon nu bij Van den Brug te bewonderen; de Golf 8. Ook de achtste generatie is onmiskenbaar een Golf gebleven. Kom kennismaken met de nieuwe Golf in Sneek.
NATUURLIJK
BIJ:
**De full operational lease wordt onder het Keurmerk Private Lease aangeboden door Volkswagen Financial Services en de vanaf-prijs is inclusief BTW o.b.v. 60 maanden, 10.000 km per jaar, €500 eigen risico en regio Friesland. Brandstof is niet inbegrepen. Vaste opzegvergoeding is 40% van de resterende leasetermijnen. Toetsing en registratie bij BKR te Tiel. Drukfouten voorbehouden. Afbeelding kan meeruitvoeringen bevatten.
Van den Brug Sneek Kleermakersstraat 6 8601 WG Sneek T 0515 - 425 252
vandenbrug.nl/volkswagen
Je vindt Van den Brug ook in Heerenveen, Drachten, Buitenpost en Franeker
bolsward-ijsselmeerkust
GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL TEKST PIEBE PIEBENGA // BEELD JELLY MELLEMA FOTOGRAFIE
BEZORGBAKKER MARTEN HOEKSTRA
“IN VEERTIG JAAR NIET ÉÉN DAG VERZUIMD” Veertig jaar lang was hij een vast gezicht van Zurich tot it Heidenskip. Bezorgbakker Marten Hoekstra. Elke week kwam hij langs bij dorpen en boerderijen in dat gebied. Zijn wagen volgeladen met brood, koekjes, banket, boter, kaas en eieren. Half februari nam hij afscheid. Het materiaal dwingt hem om te stoppen. We gaan langs in Gaast bij de man die in de veertig jaar dat hij zijn rondes deed niet één dag verstek heeft laten gaan. Laat ieder in de provincie opstaan die hem dat kan nazeggen. >>
5
6
bolsward-ijsselmeerkust
“
MARTEN HOEKSTRA
“Het is jammer, ja. Héél jammer, maar het is niet anders. Deze wagen heb ik nu 32 jaar. Het is een Spijkstaal. Uit Hoogeveen. ‘Spijk’ komt van Spijkenisse, omdat ze daar ooit begonnen zijn. ‘Staal’ spreekt voor zich en zegt alles over de kwaliteit van die wagens. Maar ja, ‘wat rijdt slijt’, zo is het nou eenmaal. Dus onderdelen moet je op een gegeven moment vervangen. Maar die zijn steeds moeilijker te krijgen. De laatste tijd ging ik daarvoor naar een bedrijf ergens onder Amsterdam, dat had vroeger alle winkelwagens van Noord- en Zuid-Holland in onderhoud. Daar werkten indertijd veertien man, kun je nagaan. Nu allang niet meer. De wagen die ik heb is zes à zeven meter lang. In de staat waarin hij nu is, komt ie niet meer door de APK. Dan ga je wikken en wegen. Ik kan een andere kopen, zo’n SRV-wagen, maar die is tien meter lang. Dat is eigenlijk te groot, dan kan ik niet meer zo makkelijk bij mijn klanten komen. Bovendien heb je daar een grootrijbewijs voor nodig. Beide vragen om een investering van duizenden euro’s. Ik ben nu 60, dan moet je je afvragen of je die investering er ooit nog uitkrijgt. Nee dus. Nou ja, dan is de beslissing duidelijk. Ik stop ermee met pijn in mijn hart. Ik heb een prachtige tijd gehad en zal mijn klanten missen.”
VROEGER WAS DE WERELD KLEINER “Vroeger was de wereld veel kleiner dan nu. Ik ben een boerenzoon uit Gaast. Zat er ook op school. Daarna naar de Mavo in Workum. Kwam je in de klas met kinderen uit it Heidenskip. Joh, je wist amper waar dat lag. Toen we ouder waren, waren we in het weekend en de vakanties altijd aan het werk. Melken, kuilen. In Ferwoude had je de buurtwinkel van Durk Bakker. Die zocht iemand die boodschappen kon bezorgen op zaterdag. De mensen hadden toen zo’n kruideniersboekje waarin ze hun boodschappen opschreven, Durk haalde die boekjes op en zette alles in kratten. Die brachten zijn zoon en ik dan op zaterdag rond. Was je de hele dag mee zoet en daarvoor en daarna melkte ik bij een boer in it Heidenskip. Na de detailhandelsschool ben ik elke dag brood gaan bezorgen. Op een gegeven moment hield Durk op met de bezorgdienst. Hij vond het goed dat ik zijn klanten buiten Ferwoude overnam. In de loop der jaren stopte ook de ene na de andere bakker in de omliggende dorpen. Hans van Dam in it Heidenskip, Doitze de Boer in Gaast en Dijkstra/Van der Weerd in Makkum. Elke keer nam ik hun gebied over.”
“HET IS LEUK OM MET IEDEREEN EEN ‘KLETSJE’ TE MAKEN.”
VEEL JONGE GEZINNEN “Je klanten moeten het je gunnen. Ze moeten het vertrouwen hebben dat je goeie kwaliteit en service levert. Nou ja, dat had ik. Brood en banket van bakker Van der Werf uit Workum. ’s Ochtends kwart over zeven ging ik het spul halen bij Rein en René op het Dwarsnoard. Ik had hetzelfde assortiment als zij in de winkel. Zelfde prijzen ook. Daarnaast had ik ook nog zoetwaren, zuivel, boter, kaas en eieren. Toen ik begon hadden alle dorpen nog een lagere school. De kinderen kwamen tussen de middag thuis. De gezinnen worden kleiner en de keuze is groter. De mensen eten nu ook crackers en salades. Vroeger had je ook het broodbakje dat iedereen meenam. Maar ik had nog steeds veel jonge gezinnen als klant. Je weet hoe dat gaat; beide ouders werken. Komen ze dan aan het eind van de middag bij de bakker; zijn alle schappen leeg. Bij mij bestelden ze wat ze wilden; ik legde het op de afgesproken plek en in het weekend rekenden we af. Wel zo makkelijk.”
SOMMIGEN KLANTEN IN TRANEN “Surch, Cornwerd, Wons, Makkum, Gaast, Ferwoude en it Heidenskip. Een flink gebied, ja. In Makkum had ik ook bejaardenhuis Avondrust en een groot deel van de horeca. Bij Avondrust verkocht ik hoofdzakelijk koekjes, banket en chocolade. Haalde ik een karretje uit de keuken, laadde m’n waren op en ging alle deuren langs. Je weet niet hoe belangrijk dat is voor ouderen. Vaak zijn het de kinderen die spullen voor hen kopen. Wat ze bij mij kochten hadden ze zélf aangeschaft. Als de kinderen dan in het weekend langskwamen konden ze hun eigen koekjes en hun eigen banket presenteren. Dat is goed voor het gevoel van eigenwaarde. In de loop der jaren bouw je echt een band met hen op. Ze vertrouwen je helemaal.
Marten Hoekstra bedankt zijn klanten voor de mooie tijd, tijdens zijn laatste rit.
Van sommigen ken ik zelfs de pincode en weet ik ook de ezelsbruggetjes waarmee ze die onthouden. Maar ik laat hen die altijd zelf intoetsen. Ook dat is beter voor de eigenwaarde. Best moeilijk om daar afscheid van te nemen. Toen ik meldde dat ik ermee zou stoppen, waren sommige klanten in tranen.”
MOOISTE HOEK VAN FRIESLAND “It Heidenskip is ook mooi. Brânbuorren, it Helspaed, de Koaidyk, de Feandyk en daarachter de Wolvetinte. Veel boerderijen had ik daar als klant. De mensen moeten op je kunnen rekenen. In de veertig jaar dat ik het gedaan heb, heb ik nooit een dag verzuimd. Tuurlijk,
GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL
NUMMER 03 • 2020
7
Marten Hoekstra: “Ik ga op de taxi rijden in Makkum.”
LIEFST DE ‘MAITIID’
ik ben wel met vakantie geweest, maar dan had ik altijd een vervanger geregeld. Heb ook wel m’n mindere dagen gehad, maar dat was nooit een excuus om mijn ronde niet te rijden. Ik heb het altijd prachtwerk gevonden. De vrijheid en het persoonlijke contact. Bovendien, je mag elke dag rondrijden in de mooiste hoek van Friesland. Dat laatste beseffen de mensen vaak niet die hier wonen. Ik vroeger eerlijk gezegd ook niet. Maar ik hoor het zo vaak van toeristen die ik in mijn wagen krijg: ‘Wat wonen jullie hier mooi’. Sindsdien ben ik me veel bewuster van onze omgeving. Bezorgbakker Marten Hoekstra heeft met veel ouderen een band opgebouwd.
“VAN SOMMIGEN KEN IK ZELFS DE PINCODE, MAAR IK LAAT HEN DIE ALTIJD ZELF INTOETSEN. VIND IK BETER VOOR DE EIGENWAARDE.”
‘Dat dat zo kan met die wagen, geen drukte, geen stress’. Dat klopt niet helemaal. Ik heb ook wel ‘ns lekke banden gehad of motorpech. Maar dan kon ik altijd rekenen op de mechanisatie van Jan van Kalsbeek uit Gaast. Die kwam meteen aanrijden en heeft me op de gekste momenten uit de brand geholpen. Had altijd een oplossing. Een keer begaf de gaskabel het. Er was niet meteen een nieuwe voorradig. Heeft ie een gaatje in de kap gemaakt en daar een draadje doorheen gedaan. Heb ik twee dagen met handgas rondgereden. Voldeed ook prima.”
“Dat je elke dag overal komt is ook handig. Ik zit hier in Gaast bij de kerk en het verenigingsleven. Dan kun je heel makkelijk dingen regelen tijdens je werk. Bijvoorbeeld als je mensen nodig hebt voor het kaatsen. Dan vraag je even aan de deur: ‘Doe jij mee?’ Werk en vrijetijd zijn zo verweven. Het is leuk om met iedereen een ‘kletsje’ te maken. Elk seizoen is mooi om te rijden. Maar het liefst heb ik de maitiid. Als alles weer in bloei komt de staan. Ik heb maar één keer zo’n dikke storm meegemaakt dat ik blij was dat ik weer thuis was. Maar toen vlogen de dakpannen ook door de straat. Er waren verschillende klanten die echt wilde dat ik door zou gaan. Die zijn op Marktplaats gaan zoeken en hebben de gemeente gebeld om te vragen of er geen oplossing te vinden was. Dat doet me wel goed hoor, dat de mensen zo betrokken zijn. Maar ja, op een gegeven moment moet je de knoop doorhakken.” Wanneer we aan het eind van het interview met een welgemeend “Marten, bedankt!” afscheid nemen, weten we zeker dat we dat namens alle klanten van bezorgbakker Hoekstra zeggen… En wat gaat Marten Hoekstra nú doen? “Ik ga op de taxi rijden. Bij Van der Bles in Makkum. En de wagen? Die neemt een klant van me over. Ik geloof dat hij er een tuinhuisje van gaat maken.”
Keuze uit 10% korting* of een gratis handzaag* 10% korting*
Gratis zaag*
ELKE ZATERDAG GEOPEND! van 07.00 to
t 15.00 uur
Van Giffenstraat 1, 8601 EX Sneek E: sneek@jongeneel.nl T: 0515 412888 VOOR IEDEREEN DIE BOUWT OF KLUST
Geldig van 03-01-2020 tot en met 31-12-2020 - maximaal 1 zaag per klant Alleen voor nieuwe klanten l Uitsluitend te gebruiken bij Jongeneel Sneek
Per order van minimaal € 250,-
Oud kerkhof 6 - Sneek - Tel: (0515) 41 33 72
j je Heb ji aan ieb t n a k va kt? e o b e al g En heb jij zin in een dikke, vette bonus van € 1000,- netto? De zorg voor onze klanten gaat altijd door, gelukkig ook in de vakanties. Daarom zijn wij voor de maanden juli en augustus op zoek naar fleurige Verzorgenden, VerzorgendeIG’ers en Verpleegkundigen. Kunnen je collega’s even lekker op vakantie en ga jij hier mooie ervaringen op doen! Ben jij op zoek naar een skitterende vakantiebaan in de Thuiszorg waar elke dag iets te beleven valt en ben je in het bezit van een rijbewijs? Twijfel dan niet langer en solliciteer bij de leukste Thuiszorg organisatie van Súdwest-Fryslân! LET OP: Ben jij in de vakantieperiode 6 weken (of langer) aansluitend aan het werk voor Thuiszorg Slippens, én ben je per week 20 tot 24 uur beschikbaar? Dan krijg jij bovenop je “normale” salaris aan het einde van je vakantiecontract een dikke, vette bonus van € 1000,- netto uitgekeerd! (kan je daarna lekker gaan feesten….)
Bijna 500 m² aan verlichting en technische onderdelen verdeeld over drie verdiepingen en met een ruime parkeergelegenheid naast de deur!
• Verlichting • Lichtadvies • Onderdelen • Elektronica
www.allichtverlichting.nl - www.allichtelektro.nl
Ps: Je mag je óók langer blijven en/of de MBOV bij ons gaan doen! Solliciteren Ben je geïnteresseerd in deze bonus, een uitdagende functie én voldoe je aan het profiel? Bel dan met Helna Koekkoek of Jantine Slippens via 0515-43 88 60 of mail ons via hrm@thuiszorgslippens.nl t.a.v. Jorrit Osinga (HR-adviseur).
0515-438860
Westereems 12a - 8602 CR Sneek info@thuiszorgslippens.nl www.thuiszorgslippens.nl
200011 thuiszorg slippens adv vakantiebaan.indd 1
13-02-20 16:55
Vertrouwd afscheid nemen Zoekt U ? Goed afscheid nemen is erg belangrijk. Het helpt om het verlies van een dierbare een plek te geven. Als gediplomeerd uitvaartverzorger weet ik dat een betekenisvolle manier van afscheid nemen écht helpt bij het rouwproces. Johan Tolsma, uitvaartverzorger
Een nieuwe keuken of keukenrenovatie? Een mooie ruime showroom met veel keukenopstellingen? Geen bla bla, maar gewoon een heldere en transparante offerte? Ruim ervaring voor goed advies? Vlotte levertijden en een correcte levering?
Kom dan naar:
U I T VA A R T V E R Z O R G I N G
Bolsward M 06 51 99 93 98 E info@uitvaartverzorgingbolsward.nl
uitvaartverzorgingbolsward.nl
Bisschoplaan 16, Katlijk tel. 0513 541741 Kijk ook op:
haanstrakeukensfriesland.nl
bolsward-ijsselmeerkust
GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL
9
TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO’S LAURA KEIZER FOTOGRAFIE
ONDERNEMERSAVONDEN VAN SWF ALS INSPIRATIEBRON Bo Anema (24) van ‘Vitamine Bo’ en Dirk Jan Pheifer (35) van ‘Everlake’ uit Sneek bezoeken regelmatig de themabijeenkomsten die door de gemeente Súdwest-Fryslân georganiseerd worden. De twee jonge ondernemers vertellen wat voor onderneming ze hebben, waarom ze de bijeenkomsten bezoeken en wat het hen oplevert. Omdat beide jonge ondernemers het nogal druk hebben maken we er een speciaal lunchinterview van. “Ik zorg voor lekkere broodjes, als Bo dan een heerlijke smoothie regelt”, heb ik met Dirk Jan Pheifer afgesproken. Bo was er meteen voor te porren en zo kan het gebeuren dat ik op Valentijnsdag met het ondernemende duo aan tafel zit. Even later schuift fotograaf Laura Keizer ook nog aan. Hoezo efficiënt?
WAAROM BEZOEKEN JULLIE DE THEMABIJEENKOMSTEN VAN DE GEMEENTE SÚDWEST-FRYSLÂN ZO FREQUENT?
BO ANEMA
“Ik vind het leuk om andere ondernemers te ontmoeten en dan heb ik het over serieuze ondernemers”, antwoordt Dirk Jan. Ondertussen doe ik verwoede pogingen om uit de prachtige ouderwetse yoghurtfles de heerlijke shake van aardbei, bosvrucht en banaan in een glas te gieten. Blijkbaar zit er een banaantje dwars, want het lukt eerst voor geen meter. Heb ik weer! Bij Bo en Dirk Jan biggelen de tranen over hun wangen, zo moeten ze lachen. De toon is gezet. Even later lukt het dan toch en geniet ik van de shake. Dirk Jan vervolgt met de beantwoording van de eerste vraag. “Het is dus een combinatie van de mensen die er zijn, de onderwerpen en heel vaak kom je op locatie bij de ondernemers. Zo zijn we al eens op een watersportcamping geweest, bij de gebroeders Enkhuizen in Makkum, het Jopie Huismanmuseum en Theater Sneek. Heel verschillend dus. Eerlijk gezegd had ik nog nooit van de bijeenkomsten gehoord totdat ze mij vroegen te spreken over online verkopen. Ik merk, nu ik er vaker kom, dat het toch wel een vaste groep van mensen is die de bijeenkomsten bezoekt. Meestal zijn het er een stuk of vijftig.”
OP LOCATIE
DIRK JAN PHEIFER
Bo luistert aandachtig en knikt instemmend als Dirk Jan aan het vertellen is. De jonge onderneemster vult graag aan. “De eerste keer dat ik op een bijeenkomst kwam, was mij ook gevraagd om iets te vertellen over Vitamine Bo. In het verleden was ik voornamelijk actief binnen de gemeente SWF. Vaak is de spreker iemand uit de plaats waar de bijeenkomst wordt gehouden. Het is inmiddels anderhalf jaar geleden. De reden dat ik de meetings nu keer op keer bezoek heeft echt te maken met de thema’s die er worden besproken. Het gaat ergens over en vaak
zijn het onderwerpen die voor mij helemaal ‘out of the box’ zijn. Je krijgt veel informatie en dat vind ik superleuk.
die in een heel ander segment aan het werk zijn, maar toch ondernemen. En dat verruimt mijn blik echt wel.”
Zowel Dirk Jan als Bo vertellen dat ze door het bezoeken van de bijeenkomsten waardevolle contacten hebben weten te leggen. Er ontstaan zelfs vriendschappen. De leeftijdscategorie van de deelnemers wordt door het duo tussen de 20 en 35 jaar geschat. De organisatie zorgt er overigens wel voor dat er een zo’n divers mogelijk ondernemersveld aanwezig is, qua leeftijd en achtergrond, weten Dirk Jan en Bo. Beiden nodigen ook wel eens vrienden en connecties uit die ondernemer zijn om de avonden te bezoeken.
EN BO, WAT TREKT JOU AAN OM DE BIJEENKOMSTEN KEER OP KEER TE BEZOEKEN?
VERTEL IN ÉÉN ZIN WAT JULLIE PRECIES DOEN “Wij van Everlake verkopen onderhoudsproducten voor koffiemachines en dan hoofdzakelijk voor de bonenmachines die mensen thuis hebben staan”, is Dirk Jan kort en krachtig. “Bo Vitamine maakt evenementen en vooral bedrijven gezonder met smoothies en vers fruit”, is ook Bo klip en klaar. Dirk Jan geeft aan dat vooral de andere manier van denken tijdens de themabijeenkomsten hem enorm aanspreekt. “Wij doen online verkoop en als wij naar congressen en beurzen gaan, komen we vaak dezelfde mensen tegen. Maar hier kom je mensen tegen
“Ik was vooral festival gericht daar kennen de mensen mij ook van. Maar ik wilde graag een omslagpunt maken naar het zakelijke. Ik bezorg nu smoothies en fruit bij bedrijven en daarover heb ik verteld op de themabijeenkomst. Verder is er tijd voor een gesprek.” Dirk Jan reageert op deze laatste opmerking van Bo dat het zijn bedrijf niet meer omzet heeft gebracht. “Wij zijn met onze producten marktleider en je hebt ze nodig of niet nodig. Op het moment dat mensen hun koffiemachine moeten ontkalken en gaan googlen, komen ze bij ons uit.” De directeur van Everlake prijst nogmaals de open sfeer van de bijeenkomsten en dat hij er keer op keer geïnspireerd vandaan komt. “Bovendien zijn er altijd meerdere gemeenteambtenaren en accountmanagers aanwezig en het is verdraaid handig om deze mensen dan even aan te spreken om bij bepaalde zaken te helpen”, zo sluit Dirk Jan ons lunchinterview af. “Klopt, mijn beeld van de gemeente is juist door de bijeenkomsten wel ten positieve veranderd”, heeft Bo toch nog het laatste woord.
GRATIS TOEGANG!
Themabijeenkomsten voor ondernemers
De gemeente Súdwest-Fryslân organiseert regelmatig themabijeenkomsten voor zowel startende als gevestigde ondernemers in de gemeente. Deze ondernemersavonden zijn GRATIS toegankelijk en iedere keer op een andere locatie in de gemeente. Noteer de data voor de volgende ondernemersavonden alvast in je agenda: • Woensdag 25 maart over ‘De wereld van morgen’ tijdens de
BCDN in Leeuwarden. • Woensdag 22 april met als thema ‘Je gaat het pas zien
als je het door hebt!’
Kijk voor meer informatie op:
www.sudwestfryslan.nl/themabijeenkomsten Ondernemend Súdwest-Fryslân Gemeente Súdfwest-Fryslân ondernemen@sudwestfryslan.nl
10
NUMMER 03 • 2020 BRANDED CONTENT
TEKST EELKE LOK // BEELD YVONNE VAN DRIEL - A3 IMPRESSIES
PJOENG!!!
IN ÉÉN KEER ‘VERGLAASD’ TELEVISIE EN INTERNET WORDEN ‘ANDERS’ MET GLASVEZEL
Het komende jaar zal er in de gemeenten Súdwest-Fryslân en De Fryske Marren driftig worden geschoten. Dat is minder erg dan het lijkt. Eerst komen er gravers in de straat. Die leggen een kabel aan. En dan, ‘pjoeng’ schieten ze een kabeltje onder de grond door naar huizen, bedrijven, appartementen, boerderijen en wat al niet. ‘Pjoeng!!!’. Daarna beginnen ineens alle computers, laptops, telefoons, televisies en wat er verder aan techniek binnen staat, te gloeien van plezier. Glasvezel! Waarom zou je meedoen aan glasvezel? “Daar is een aantal hele goede redenen voor”, zegt Anja Rombout. “Dat doe je voor een veel betere bereikbaarheid op supersnel internet. Voor onze ouderenzorg, voor nieuwe werkgelegenheid, onderwijs, vakantie boeken, TV kijken, muziek luisteren; alles heeft te maken met betrouwbaar en snel internet. En als we het beste willen, moet dat via glasvezel. Elders in Nederland hebben ze dat ook. Vanaf 2014 zijn ze van ‘DFMopGlas’ hiermee bezig. Anja Rombout uit Vegelinsoord en Jaap Bosma uit Terkaple hebben meegemaakt hoe moeilijk het in eerste instantie was om het van de grond te krijgen. “Gemeenten meie soks net sa mar oan ien jaan, dêr giet in soad oan foarôf.” Maar die geschiedenis gaan ze later wel eens opschrijven. Belangrijker is de uitkomst van nu: dat de gemeente De Fryske Marren uiteindelijk ‘DFMopGlas’ naar voren schoof als verantwoordelijke voor de verzorging van glasvezel. Ze doen dat werk nu ook voor de inwoners van Súdwest-Fryslân.
GLASVEZEL BUITENAF Dat doen ze samen met een ander bedrijf: ‘Glasvezel buitenaf’. Een organisatie die glasvezel in alle provincies aanlegt. Als je hoort waar ‘Glasvezel buitenaf’ allemaal bezig is, begrijp je dat Fryslân wat dit betreft nogal achterloopt op een heleboel gebieden.
Aan tafel zit Hayley Faber, projectleider bij ‘Glasvezel buitenaf’. Zij vertelt dat het bedrijf samen met DFMopGlas intussen in de gemeente De Fryske Marren met de aanleg is begonnen. Alle adressen in het buitengebied, maar ook in de dorpen, worden aangesloten op glasvezel. Dat is uniek, want elders krijgt alleen het buitengebied die mogelijkheid. DFMopGlas ziet internet als een nutsvoorziening en vindt dat iedereen de kans moet krijgen op glasvezel, waarvan alle deskundigen zeggen dat dit het netwerk van de toekomst is. Glasvezel is nú geen verplichting en veel inwoners zullen nog wel tevreden zijn met de huidige voorziening. Maar acht jaar geleden had nog bijna niemand een smartphone en tegenwoordig ‘appen’ we allemaal. Daarom is het zo belangrijk om je huis, de buurt, je dorp toekomstbestendig te maken en te kiezen voor een glasvezelaansluiting. Voor jou, je kinderen, je buren en degene die na jou in dat huis komt te wonen. Maar als het niet in dat huis zit, dan komt diegene voor veel hogere aanlegkosten te staan. En dus is je huis minder waard in de verkoop. Dus bij een ‘pjoeng’ bij je woning, wordt die ineens meer waard.
TELEVISIE Internet en televisie zijn nu nog vaak gescheiden, denken we. Maar als je Uitzending Gemist kijkt, NPOStart of Netflix, dan gaat dat al via internet. TV kijken gaat straks helemáal via internet, een
videorecorder is niet meer nodig, alles staat online en je kijkt een programma wanneer jij dat wilt. De kwaliteit van de tv-toestellen wordt steeds beter, maar dat vraagt ook steeds snellere verbindingen. Muziek luisteren en radio van hetzelfde laken een pak. Alle radiozenders en muziek zijn via internet te beluisteren. Een gezin met lerende en gamende kinderen, ouders die deels thuis werken, die allemaal wat anders op TV willen
kijken of muziek willen luisteren, heeft al gauw 15 apparaten tegelijk met internet verbonden. Dat gaat in de nabije toekomst alleen goed met glasvezel. Hetzelfde voor de ouderen onder ons waar in de moderne thuiszorg de beeldtelefonie heel belangrijk gaat worden voor rechtstreeks contact met de verpleegkundige en dokter. Om niet achterop te raken hebben we de snelheid en zeker ook de betrouwbaarheid van glasvezel nodig. Je moet het willen. Al jaren zijn de gesprekken aan de gang. Nog niet iedereen deed mee. Buiten de bebouwde kom is al zeker, daar krijgt iedereen die zich ingeschreven heeft straks glasvezel. Binnen de bebouwde kom moet 35 procent mee doen, maar dat is nog niet in alle dorpen gehaald. DFMopGlas start daarom binnenkort nog weer een aantal acties om het ook in die dorpen voor elkaar te krijgen. Dat doen ze door bijeenkomsten te organiseren om de bewoners goed te informeren over glasvezel en de coöperatie DFMopGlas. Wie binnen de bebouwde kom woont en graag glasvezel wil hebben, wordt lid van de coöperatie DFMopGlas en daarmee een beetje mede-eigenaar van het glasvezelnetwerk. Zo heeft u straks ook zeggenschap over de belangrijkste infrastructuur van onze toekomst.
KOSTEN EN DEELNAME Bij 35 procent deelname gaat DFMopGlas het netwerk binnen de bebouwde kom aanleggen. Van elk abonnement dat afgesloten is, betaalt de provider een bedrag aan DFMopGlas om het netwerk te mogen gebruiken. Binnen de bebouwde kom word je, als je ‘pjoeng’ hebt gehoord, lid van de coöperatie DFMopGlas. Dat kost je eenmalig 250 euro en verder een tientje lidmaatschap per jaar. Dan praat je ook mee over de ‘ins en outs’ van het glasvezelnetwerk. Je betaalt voor je maandelijkse bijdrage internet/televisie/telefonie vanaf 55 euro afhankelijk van je gekozen pakket. Met die 250 euro en de huur van de provider kan DFMopGlas het netwerk betalen. Zonder abonnement krijg je geen aansluiting. Buiten de bebouwde kom is het netwerk van Glasvezel buitenaf en betaal je naast je abonnementskosten een maandelijks vastrecht van 13,11 euro. Die maandelijks bijdrage kun je in één keer afbetalen met 1.600 euro. Binnen en buiten de bebouwde kom is dus niet gelijk, omdat glasvezel nu eenmaal geen nutsvoorziening is. Nog even de termijn. Inschrijven kan tot 8 juni, bij voldoende deelname hoor je na een klein jaartje ongeveer ‘pjoeng’. Dan is het klaar en kun je genieten van supersnel internet over glasvezel.
bolsward-ijsselmeerkust
GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL
11
TEKST EN FOTO’S EELKE LOK
Wordt het Jopie Huismanmuseum het culturele centrum van Friesland?
INNOVEREN, EEN GOED ZIJPAD VOOR WORKUMER ONDERNEMERS
SAMENWERKEN IS HET PAROOL
Terwijl in het Jopie Huismanmuseum in Workum de laatste schilderijen voor de nieuwe tentoonstelling ‘Waterwereld’ worden opgehangen, komt er een groot aantal ondernemers uit Workum naar binnen. Sommigen bekijken eerst even die nieuwe schilderijen; er zijn er ook bij die nog nooit in het museum zijn geweest en gretig rondkijken. Dan gaan ze gewillig luisteren naar de twee sprekers, in het kader van een (college-)avond van de commissie promotie van de ondernemersvereniging Workum. Jan Gerben Krol is de aangever in het verhaal voor de nieuwsgierige ondernemers van Workum. Krol heeft veel functies. Hij is sinds kort de nieuwe stadsmanager van Sneek. Hij heeft daarbij nog steeds in adviserende en werkende zin bemoeienis met ‘Vaart in Assen’, ‘Drone Festival’ op het TT circuit, ook in Assen, en de ‘Wake Up Events’ in Groningen.
GERICHT OP GROEI Krol werkt al lang in het wereldje van ‘rondneuzen’ in de ondernemerswereld. Hij voedt ondernemers op, als het ware. Voor Sneek is dat heel noodzakelijk. Hier zijn ze zo’n avond benieuwd of dat voor een redelijk kleine eenheid als Workum ook ánders is. Maar Krols college blijft gelijk. Niet enkel Sneek, maar ook Workum moet met z’n tijd meegaan. Krol, gedreven in het aanjagen van innovatie, in het neerzetten van nieuwe (business-) concepten, en in het samenbrengen van ondernemers en vakkennis, wil die ondernemers verbinden, altijd vanuit klantgericht denken. Gericht op groei. Als je als ondernemer geen groei wil, ben je geen ondernemer, zegt Krol. Hij schetst de virtuele toekomst van de wereld. Dat boezemt de ondernemers van Workum nog wel enig ontzag in. Zo van: “Ach, dat sil hjir dochs allegear net barre.” Toch wel, zegt Krol. En de ondernemer zal er niet aan ontkomen, want zijn denken en techniek moet afgestemd zijn op de vraag van de klant. Wie had er 25 jaar terug aan
kunnen denken dat we nu in elektrische zelfrijdende auto’s rondtoeren en binnen bij de ondernemer in de winkel enkel maar betalen door even met de telefoon te zwaaien.
herkennen. Zoals er nu allemaal schilderijen hangen van andere schilders, naast enkele van Jopie Huisman, in de tentoonstelling over de Fryske ‘Waterwereld’.
CONSUMENTGEDRAG
Workum heeft een beetje het idioom van een cultuurrijk stadje. Er zijn veel galeries. En er zijn musea. Zoals het Jopie Huisman museum, waarvoor duizenden bezoekers eertijds naar Workum kwamen. Om dat oude beeld weer te laten ontstaan moeten de Workumer toeristenorganisaties en de
Dus is innoveren het meest gebruikte woord. Het voert te ver om hier het scala aan mogelijkheden die Krol de ondernemers toont te schetsen. Hij maakt in elk geval duidelijk dat ze niet moeten afwachten om in vernieuwingen in hun bedrijf te investeren. Dat ze niet moeten afwachten wat elders wordt uitgevonden. Hij, of zij, want er waren veel dames, moet zelf ook innoveren. De ondernemer moet het consumentengedrag analyseren en daar dan wat mee doen. Pak ze gelijk, geeft Krol aan. Voorbeeld: consumentgedrag is momenteel ‘groen’. Gooi dat er dan ook maar in. Wees niet negatief ten opzichte van innovatie. “Doe mee, en ga nog verder als het kan”. Niet alleen, maar samen de klant pakken.
ondernemers samenwerken. Daarvoor een promotie op touw zetten. Workum, het culturele centrum van Friesland. Of zoiets. Elkaar de klanten gunnen. Dat heet samenwerking. Krol had het er ook al over. Hij liet de ondernemers even onderling praten over de genoemde begrippen. De ondernemers zagen de verhalen van de beide sprekers wel zitten. Ze hadden het over promotiegeld uit het ondernemersfonds. Ze hadden het over een plaats voor de bussen. Over de toestroom naar de terrassen voor de toeristen. Ze hadden het over die toekomst waarin ze wat voorzichtiger waren dan de spreker, maar ze waren in elk geval bereid om intensiever te gaan samenwerken.
“BLIJF BIJ JEZELF” De commissie promotie gaat met de uitkomsten aan het werk. Er is overigens ook nog één concrete suggestie. Als je dan je cultuur nog meer gaat promoten als Workumer eigenschap, gooi het dan maar in de héle cultuurhistorische hoek. Oftewel, scheid Workum weer in Noord en Zuid. Gooi de winkelstraat er uit en maak daar een sierlijk fraaie vaart van, door het midden van de stad. “En dan wat van die mooie bruggetjes, dan kunnen de toeristen heen en weer.”
Het is leuk om te zien dat de ondernemers uit Workum toch ietwat voorzichtig blijven. In de onderlinge discussies na het college hoor je zo nu en dan “dat je niet te ver moet gaan.”
CULTUUR De andere spreker is Peter Miedema, de directeur van het Jopie Huisman museum. Hij legt uit waarom het museum heeft gekozen om de laatste jaren wat extra tentoonstellingen te organiseren. Variatie. Maar dan wel een onderwerp waarin Jopie Huisman, de schilder uit Workum, zich in zou
“ALS JE ALS ONDERNEMER GEEN GROEI WIL, BEN JE GEEN ONDERNEMER.”
Ook Workum moet met z’n tijd meegaan.
Het was mooi dat het slotwoord van de vertegenwoordiger van de promotiecommissie van de ondernemersverenging, Tineke Yntema, een raadgeving was voor de ondernemers: “Blijf je zelf”.
12
bolsward-ijsselmeerkust
NUMMER 03 • 2020
GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL
13
#FACETOFACE RENEE EEVERS fotografie LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL tekst WIM WALDA
Alle pijlen op de advocatuur Negentien lentes telt ze, Renee Evers uit Bolsward, tweedejaars student rechten. Haar grijsblauwe ogen blikken intelligent en onbevangen de wereld in. Haar stralende lach en frêle figuurtje, gekleed in trendy rood, wekken eerder de associatie op aan een studente aan de modeacademie dan aan een meester in de rechten, want dat is haar doel. Kortom, deze jongedame heeft beslist niet achter in de rij gestaan bij het uitdelen van de ‘goede gaven’.
“Overigens heb je wel gelijk hoor, met die modeacademie,” vertelt ze, “want ik heb voordat ik me inschreef voor rechten, eerst een jaar de TMO Fashion Business school in Doorn gedaan. Mode is mijn leven lang al mijn passie, maar deze opleiding voldeed niet aan mijn verwachtingen. Ik had meer business verwacht en wat minder fashion, maar creativiteit en mode voerden de boventoon, zodat ik het na een jaar wel had gezien.”
GEBOREN IN SNEEK, GETOGEN IN BOLSWARD Even helemaal terug naar het begin, negentien jaar geleden. Renee kwam als oudste van twee meiden in Sneek ter wereld, maar woont al zo lang zij weet in Bolsward. Haar ouders zijn sinds haar vierde jaar gescheiden; ze woont samen met haar moeder en jongere zusje Britt in een ruime, lichte woning, bestaande uit twee perfect verbouwde geschakelde arbeiderswoningen aan de rand van Bolsward. ”Nog niet zo lang hoor,” legt ze uit. “Mijn moeder heeft dit huis oktober vorig jaar gekocht, zodat er hier en daar nog wat ‘puntjes op de i’ moeten worden gezet.”
VAN DE MODE NAAR RECHTEN Na de katholieke basisschool in Bolsward, waar ze een blije leerling bleek die elke dag met veel plezier naar school ging, volgde het Marne College, waar ze de havo deed. Keurig binnen de lijntjes kleurend rondde ze dat binnen vijf jaar af om te vervolgen met TMO Fashion Business, een hbo-businessopleiding in een fashioncontext. Zoals gezegd was het fashiongedeelte te ruim bedeeld en lag de nadruk op het creatieve aspect. “Dat was een tegenvaller”, reageert Renee. “Wat ik wel erg leuk vond waren de vakken recht en HRM (personeelsbeleid, red.). Overigens twijfelde ik al na mijn havo tussen rechten en de modeopleiding. Omdat mode van jongs af aan mijn passie was, sloeg de balans door richting TMO. Maar in de zomervakantie, na het behalen van mijn propedeuse in Doorn, heb ik de knoop doorgehakt en me ingeschreven voor de studie rechten aan de Hanzehogeschool in Groningen, met in mijn achterhoofd het idee om na de propedeuse over te stappen naar de universitaire opleiding rechten aan de RU Groningen. Na de propedeuse echter heb ik besloten om eerst mijn hbo af te maken en daarna verder te zien of deze studie een universitair vervolg krijgt. Wie weet wat voor leuke dingen ik in de tussentijd nog tegenkom.”
WAT VOOR BAAN DROOM JE VAN? “Zoals de zaken er nu voor staan, heb ik mijn pijlen gericht op de advocatuur. Dat wil dus zeggen: eerst mijn hbo afmaken, gevolgd door een Master Rechten aan de RUG, waarna je jurist bent. Daarna nog drie jaar de Beroepsopleiding Advocatuur bij een advocatenkantoor, voordat je je advocaat mag noemen. Daar moet ik wel bij zeggen dat ik me heel goed realiseer dat die weg nog lang is, dat ik nog maar jong ben en dat de kans niet ondenkbeeldig is dat er iets op mijn pad komt dat ik nog leuker vind. Dus eerst maar eens de focus op mijn hbo rechten, dan heb ik, wat er ook gebeurt, een goede basis om verder na te denken over mijn toekomst. Strafrecht en publiekrecht wil ik in ieder geval niet. Wat mij boeit is bedrijfsen fiscaal recht. Over een half jaar moet ik een keuze maken tussen publieken privaatrecht en dat is niet zo moeilijk; dat wordt privaatrecht.”
ZOMAAR EEN AANTAL STELLINGEN... Het leven = 8
Cultuur = 6
“Ik mag dan wel jong en positief zijn, maar het is niet alleen maar hosanna geweest. Op mijn vierde gingen mijn ouders uit elkaar en dat heeft best wel impact gehad en zo zijn er nog wel een paar minder blije momenten geweest. Maar ik sta optimistisch in het leven. Iedereen in mijn omgeving is gezond. Ik heb vrienden. Ik ben dus een bevoorrecht mens dat ik kan en mag studeren, want ik vind een opleiding belangrijk en wil eruit halen wat erin zit, zodat je jezelf later niet kunt verwijten dat je je kansen niet of niet voldoende hebt benut. Ik werk niet naast school. Dat heb ik het eerste halfjaar van mijn studie wel geprobeerd, maar ik kwam er al snel achter dat dat domweg een brug te ver is. Dat trok ik niet. De moeilijkheidsgraad van hbo-rechten zit hem voornamelijk in de hoeveelheid boeken die je geacht wordt te verslinden en dat zijn er nogal wat. Daar staat tegenover dat er zoveel leuke onderwerpen zijn die het vak interessant maken. Zoals bijvoorbeeld ICT-recht. Dat is zo’n nieuwe en zich snel ontwikkelende bedrijfstak, dat de wetgeving per definitie achter de optocht aan loopt. Maar dat maakt het aan de andere kant ook vreselijk interessant.”
“Ik heb van mijn moeder ‘een setje’ normen en waarden meegekregen waar ik best mee voor de dag kan komen. In Nederland moet alles kunnen en mogen en daar sta ik volledig achter, maar ik vind wel dat er een stuk verruwing optreedt. Het is vaak een kleine groep ‘schreeuwers’ die veel ophef maakt, bijvoorbeeld over Zwarte Piet. Het is een kinderfeest. Leven en laten leven.”
Vriendschap = 7 “Mijn beste vriendin is Helena; die vriendschap dateert al van de middelbare school. Dat is een echte soulmate, met wie ik alles deel. Daarnaast heb ik nog een paar vriendinnen van TMO overgehouden. Uiteindelijk heb ik maar een paar échte vrienden; dan bedoel ik mensen die je desnoods midden in de nacht uit hun bed kunt bellen als je met je ziel onder je arm loopt. Die er onvoorwaardelijk voor je zijn en jij voor hen, met een luisterend oor. Die aan je vragen of het wel goed met je gaat zonder dat je in je ellende of verdriet nog maar één woord hebt gezegd. En daarnaast een heleboel kennissen.”
Liefde = 9 “Ik heb sinds een half jaar een vriend, die zit bij de Marine. Hij doet de officiersopleiding in Den Helder. Door de week zit hij in Den Helder en in het weekend zijn we samen. Overbodig om te zeggen dat ik daar heel blij mee ben.”
Toekomst = 8 “Ik heb geen toekomst voor mezelf uitgestippeld in de vorm van een meerjarenplan of bucketlist. Ik heb mijn pijlen gericht op een baan in de advocatuur, maar ik zie wel wat er op me af komt. Ik hoop in ieder geval op een carrière waar ik veel plezier in heb. Maar ik sta er open in en ben een optimist, dus dat komt vast wel goed. Door de scheiding van mijn ouders, toen ik nog maar vier jaar oud was, ben ik wel heel vroeg zelfstandig geworden. Mijn moeder moest toen tegelijkertijd vader en moeder voor ons zijn. Ik voelde mij verantwoordelijk om op mijn jongere zusje Britt te passen. Die levensles zat er dus al vroeg in en zal waarschijnlijk mijn hele leven wel blijven hangen.”
Zien we jou over dertig jaar ergens als rechter zitten? “Dat zou wel heel mooi zijn, maar het is niet echt een doel op zich. Daar ben ik gewoon te jong voor. Ik ga nog zo veel meemaken, daar wil ik niet over speculeren.”
14
bolsward-ijsselmeerkust
Wat beweegt jou! Wat beweegt jou! Is een reeks waarin actieve ouderen worden uitgelicht! De gemeente Súdwest-Fryslân zet zich in voor gezond ouder worden. De Buurtsportcoaches ondersteunen en stimuleren deelname aan beweegactiviteiten. Wilt u meer weten over beweegactiviteiten voor ouderen? Of wilt u liever eerst een keer meekijken bij een activiteit? U bent van harte welkom. Ons aanbod staat op www.sudwestfryslan.nl. Heeft u vragen of andere suggesties neem gerust contact op met de Buurtsportcoach via telefoonnummer 140515 of mail naar sport@sudwestfryslan.nl.
Truus Velds
EEN MEISJE VAN 90 JAAR Truus Velds-Koster (90); bijna elke maandagmorgen kom ik haar tegen in de sportschool, waar ze na het sporten gezellig met een groepje dames aan tafel zit te koffiedrinken. Altijd even vriendelijk en op schik, een vrouw die nog volop in het leven staat. Hoe lukt het iemand van die leeftijd nog om zo actief te zijn? Zou mevrouw Velds ook wel eens eenzaam zijn? Heeft ze nog veel sociale contacten? Vragen waar alleen zij antwoord op kan geven. TEKST HENK VAN DER VEER // BEELD LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL
Er is echter een probleempje, de dame in kwestie staat nu niet bepaald te trappelen om aan een interview mee te werken. Mevrouw Velds is helemaal geen type om op de voorgrond te treden. Toch mag ik bij haar thuis komen en hebben we een fijn gesprek over haar leven, over ouder worden, en nog veel meer. Onmogelijk om allemaal in een interview te stoppen. “Je laat het mij eerst toch wel even lezen hè?” Een paar dagen na het gesprek belt mevrouw Velds mij nog een aantal keren op, of ‘dat verhaal in de krant’ toch echt wel door moet gaan. Ze is eigenlijk helemaal niet zo blij met de gedachte dat er een artikel over haar zal verschijnen. “Ik heb er slapeloze nachten van…” Het is alleszeggend, Truus Velds is niet alleen erg bescheiden, maar op haar negentigste is ze nog altijd onzeker. Een meisje van 90 jaar! “Kom erin, hang je jas op. Wat kan ik voor je inschenken, koffie, thee?” Met die woor-
den word ik gastvrij bij de hoogbejaarde, maar oh zo kwieke Sneekse ontvangen. In de gang van haar huis herinneren voorwerpen aan de bakkerij die zij en haar man Steven jarenlang in de Kruizebroederstraat hadden. Oude schoolplaten van vroeger, waarop te zien is hoe het ambacht van bakker was. Prachtig door Johan Mulder beschilderde koektrommels, die ooit in de winkel van Velds stonden.
OORLOGSJAREN IN RHENEN Eenmaal aan tafel begint Truus Velds te vertellen. Over haar jeugd in Rhenen ‘onder aan de Grebbeberg’, waar haar ouders ook een bakkerszaak hadden. Er komt een fotoboek op tafel waarin te zien is dat er tijdens de Tweede Wereldoorlog zwaar gevochten is in Rhenen. “Kijk, hier zie je de puinhopen van ons huis”, wijst Truus aan. Het blijft bijzonder om de geschiedenis over die oorlogsdagen uit de mond te horen van iemand die het heeft meegemaakt.
“Ik gebruik nooit een wekker, ik ben altijd op tijd wakker. Als het zeven uur is, sta ik op.”
“Ik ben de oudste van zes kinderen en was tien jaar toen de oorlog uitbrak. De bakkerij is tweemaal gebombardeerd, in 1940 en 1945. Na de oorlog, in 1951, emigreerden wij naar Canada. Ik ben na vijf jaar teruggekeerd en in 1956 met Steven Velds getrouwd. Ik had Steven eerder al ontmoet op de Bakkersvakschool in Wageningen, waar ik op kantoor zat. We bleven contact houden, maar eerst gingen we onze eigen weg. Ik heb ook nog in Engeland gewerkt, in een kindertehuis, samen met een zusje. Steven wilde gaan varen, maar werd afgekeurd. Toen is hij naar Zweden gegaan en heeft daar als patissier (banketbakker, red.) in wintersporthotels gewerkt. Uiteindelijk komen we dan toch bij elkaar, zoals ik al vertelde.”
BAKKERIJ VELDS Steven en Truus komen in de bakkerij van vader Velds aan de Kruizebroederstraat en krijgen drie kinderen: Peter (1958), Arjen (1959) en Margit (1966). “Sneek was voor mij toen totaal onbekend en ik vond het in het begin echt verschrikkelijk om hier te wonen. In mijn beleving waaide het altijd in Sneek. Ik was de beschutting van de bossen in Rhenen gewend.” Het was hard werken voor het jonge bakkersechtpaar, dat maar liefst zeven broodventers in dienst had. In Sneek waren er een halve eeuw geleden nog ruim dertig bakkers actief. De verzuiling was nog alom aanwezig. Elke zuil had z’n eigen klantenkring.
NUMMER 03 • 2020
GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL
15
THUIS IN SNEEK Nadat de kinderen zijn geboren, voelt Truus Velds zich steeds beter thuis in Sneek en ziet ze terug op een fijne tijd. Een grote klap krijgt ze te verwerken als in 2003 haar man Steven op 74-jarige leeftijd bij een skiongeluk om het leven komt. Voor het ongeluk hebben ze genoten van talloze vakanties en buitenlandse tripjes. Zeiltochten naar Scandinavië waren hoogtepunten. Na het overlijden van Steven pakt Truus de draad van het leven toch weer op, hoe zwaar het verlies van haar geliefde ook was en nog altijd is.
ACTIEF BLIJVEN “Ik fietste veel met vriendinnen, maar inmiddels zijn ze nu bijna allemaal overleden. Toen ik 90 jaar werd, kwam voor het eerst het besef, dat ik toch oud word. Afscheid nemen komt steeds vaker voor en ik leg regelmatig ziekenbezoekjes af. Ik ga graag naar de sportschool en drink daar na het sporten met andere dames gezellig een kopje koffie. Het is belangrijk dat je actief blijft. Voor mij is het belangrijkste bij het ouder worden dat het bovenin allemaal goed blijft functioneren. Ik blijf altijd tegen mij zelf zeggen ‘Kom op joh’. Zo blijf ik in het ritme zitten wat ik mijn hele leven heb gedaan. Ik gebruik nooit een wekker, ik ben altijd op tijd wakker. Als het zeven uur is, sta ik op. Ik merk trouwens wel dat ik steeds meer een hekel aan de donkere winters krijg. Het eerste wat ik doe, is naar het zwembad gaan. Dat heb ik mijn hele leven al gedaan. Vroeger ook al, toen ik met de jongens naar zwemles ging. Voor acht uur moest ik dan weer in de winkel zijn. Ik plantte de jongens dan na de zwemles bij badmeester Nauta eerst voor de oven, want ze waren hartstikke koud na het zwemmen in het buitenbad. Maar goed dat was toen. Ik zwem niet alleen, maar ik ga ook elke dag naar de sportschool. Ik eet eerst een banaan en drink wat lauw water, omdat ik een hekel aan koude dingen heb. Tegenwoordig eerst sporten en daarna zwemmen. Ik heb een vast programma. Na de sportschool, waar ik met andere dames koffiedrink, ga ik naar huis en doe er zo mijn dingen. De krant lezen, hapje eten, huishoudelijke dingen en ’s avonds niet te laat naar bed. Wekelijks kom ik samen met een leesclubje van zeven mensen. We lezen Engelse boeken en bespreken die met elkaar. ‘s Zomers doe ik nog graag de tuin. Als ik al deze dingen niet had, zou ik veel te veel met mijn eigen kleine ongemakjes bezig zijn en dan wordt het alleen maar erger. Ik denk dat je eenzaam zou worden als je eraan toegeeft. Maar het wordt wel stiller om mij heen.” Duidelijk is dat Truus Velds nog volop in het leven staat. Ze is nog zeer betrokken met van alles en nog wat. Maakt gebruik van de computer, skypet met haar familie in Canada, rijdt nog auto en is geïnteresseerd in wat haar kinderen en kleinkinderen doen. “Oh ja, de kinderen hebben een ‘mama-app’. Moet ik mij elke morgen even melden. Was ik laatst vergeten, kreeg ik op mijn kop van de jongens!”
BELEEF JOUW ULTIEME DAG OP VROUW!
13-15 maart
WTC EXPO LEEUWARDEN
Start het voorjaar goed en kom eindeloos shoppen, kletsen, rondsneupen en genieten op Vrouw!. Van 13 t/m 15 maart 2020 wordt WTC Expo in Leeuwarden omgetoverd tot een wereld vol met beauty, health, fashion, lifestyle én food & drinks. En dat allemaal onder één dak!
VERDER DIT JAAR OP VROUW! Spetterende optredens en modeshows Hairshow by Blend X Jordan Kappers Vele workshops, metamorfoses en proeverijen Nieuwste trends op het gebied van beauty en fashion Inspiratiehuisjes ingericht door diverse woonwinkels Tips & Tricks over zelfliefde Neem een kijkje bij het hippe webshopplein en shop bij meer dan 260 winkels onder één dak Jamm Models & Elite Models Search voor alle leeftijden en maten: Word jij ontdekt als model? Maak je vriendin, moeder, zus of dochter enthousiast, trek je stevige stappers aan en beleef jouw ultieme dag op beurs Vrouw!
kets Koop nu je tic rouw! shopper V e ld u v e g n e ting! online met kor
/VrouwBeurs
/VrouwBeurs
BEURSVROUW.NL
bolsward-ijsselmeerkust
GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL
17
TEKST WIM WALDA // FOTO LAURA KEIZER FOTOGRAFIE
BRANDED CONTENT
RENATE VENEMA-ZOMER, DIRECTIEVOORZITTER RABOBANK SNEEK-ZUIDWESTFRIESLAND
“LOKALE LEEFOMGEVING VERSTERKEN DOOR COÖPERATIEF DIVIDEND” Renate Venema (51) is sinds november 2019 directievoorzitter van Rabobank Sneek-ZuidwestFriesland en daarmee de opvolger van Jan Pieter van Oosten, die een internationaal avontuur aangaat bij Rabo Agrifinance in Saint Louis (USA). Ze is ambitieus, gepokt en gemazeld in het bankwezen, getrouwd en moeder van twee pubers. In haar werk is ze gefocust op inhoud en is ze een echt mensenmens, gericht op verbinden en samenwerken. Een ‘coöperatieve gelovige’ aan het woord over haar persoonlijke leven, haar carrière, het coöperatie-gevoel, en niet te vergeten Sneek als ‘warm bad’. COÖPERATIEVE GEVOEL BENADRUKKEN.
Ze kwam 51 jaar geleden ter wereld in Sappemeer als Renate Zomer, de middelste van drie kinderen en had naar eigen zeggen een fantastische jeugd. Haar vader was toen al werkzaam ‘aan de wal’ na een tiental jaren stuurman te zijn geweest op de grote vaart. Hij liet de zee de zee omdat haar moeder niet kon wennen aan zijn lange periodes van afwezigheid.
De Rabobank is een bank zonder aandeelhouders, maar met leden. Venema: “Dat wil zeggen dat we een coöperatie zijn en ons samen met klanten, leden en partners in willen zetten voor een sterkere lokale leefomgeving. Rabobankklanten kunnen lid van onze coöperatie worden en via de ledenraad meebepalen welke koers we gaan varen. Met als uitgangspunt dat we samen meer bereiken dan alleen. Daar kunnen we nog stappen in maken. Juist dat is het onderscheidend vermogen van de Rabobank, die in tegenstelling tot andere banken geen dividend aan aandeelhouders uitkeert, maar aan de gemeenschap. Een deel van de winst wordt jaarlijks uitgekeerd aan maatschappelijke initiatieven die de lokale leefgemeenschap versterken. De individualisering slaat toe terwijl de participatiemaatschappij steeds belangrijker wordt. Cultuur, creativiteit, natuur en sport zijn dingen die wij belangrijk vinden en dus ondersteunen. En dat is niet een laagje ‘marketing-fineer’, maar we doen het daadwerkelijk als structureel onderdeel van ons coöperatieve gedachtegoed.”
“Met alleen zijn ‘zee-papieren’ kwam hij aan de wal, werkte keihard en had een enorm arbeidsethos, iets wat wij als kinderen van hem mee hebben gekregen. Hij wilde altijd ‘het goede doen’.”
VAN ‘GROEN-GEEL’ NAAR ‘BLAUW-ORANJE’ Na het gymnasium koos ze voor een studie bedrijfseconomie aan de Hanzehogeschool in Groningen. “Een universitaire studie was in ons beschermde milieu een stap te ver”, blikt ze terug. Als 21-jarige hbo-bedrijfseconoom werd ze in 1989 trainee bij ABN Bank in Winschoten, waar ze tijdens de volgende twintig jaar van haar carrière zowel qua inhoud als niveau kennis maakte met alle geledingen van het bankbedrijf, aan de front- en de back-officekant.
VROUW IN EEN MANNENWERELD
“Ik heb als ambitieuze jongedame heel bewust gekozen voor een bedrijf met voldoende ontwikkelingsmogelijkheden. In 2009 kreeg ik een telefoontje van de riskmanager van Rabobank Stad en Midden Groningen dat op termijn zijn functie vrij zou komen. Hij kende mij vanuit ons wederzijdse netwerk en vond mij een geschikte opvolger. Weliswaar was ik heel loyaal richting mijn werkgever, waar ik alle kansen heb gekregen, maar die functie sprak me wel bijzonder aan, dus besloot ik de stap van groengeel naar blauw-oranje te maken.
DIRIGENT ZONDER ORKEST Na twee jaar ‘meekijken over de schouder van’ heb ik in 2011 het stokje van hem overgenomen en werd ik ‘Krediet Risico Manager’ bij Rabo Stad en Midden Groningen. Ik heb daar een enorme groei meegemaakt, niet in de laatste plaats door de economische crisis, die met de nodige reorganisaties gepaard ging. Na een paar jaar wilde ik weer terug naar de commercie - werken met klanten - en werd ik manager Grootzakelijk en daarmee lid van het managementteam en van de kredietcommissie. In datzelfde jaar heb ik aan de RU in Groningen een MBA Business
Administration/Management gedaan, om de horde ‘universitaire opleiding’, vereist voor de directiefuncties, te nemen. Die wens ging in januari 2019 in vervulling, toen ik werd benoemd tot directeur Grootzakelijk voor de provincies Groningen en Drenthe. Ik heb mezelf in die functie goed leren kennen. Als mensenmens miste ik het leidinggeven. Ik voelde mij een beetje als een dirigent zonder orkest.”
SNEEK ALS NIEUWE CONCERTZAAL Dat gevoel heeft overigens niet lang geduurd, want in juni vorig jaar kwam vanuit ‘het Rabo hoofdkwartier’ in Utrecht de vraag: ‘Renate, er komt op korte termijn een functie als directievoorzitter bij Rabobank Sneek-ZuidwestFriesland vrij. Wij zien jou wel in die stoel zitten. Hoe sta jij daar tegenover?’ “Ik kreeg bij wijze van spreken een nieuwe ‘concertzaal inclusief orkest’ aangeboden.
Welke dirigent zegt daar nee tegen. Ik kende Friesland van onze vroegere zeilvakanties en uit de enthousiaste verhalen van Bert Roman, oud-directievoorzitter van deze bank en kreeg bij het binnenrijden van Sneek en het zien van de Waterpoort een warm gevoel. ‘Dit is een goede beslissing Renate.’ Dat gevoel werd nog sterker toen ik in Sneek als in een warm bad werd ontvangen. Toen wist ik dat ik hier helemaal op mijn plaats zat.”
“Ik ben uiteraard heel blij met de functie van directievoorzitter. Ik heb hard voor deze functie gewerkt en er veel tijd en energie in gestoken. Vanzelfsprekend zullen er mensen zijn die denken dat het ‘vrouwenquotum’ ervoor heeft gezorgd dat ik benoemd ben.” Dat vind ik jammer. Zelf weet ik wat ik in de afgelopen dertig jaar heb gedaan. Ik ben er klaar voor. Herman Wijffels heeft vorig jaar een boek uitgebracht, De Gulden Snede, waarin hij zijn visie op de toekomst ontvouwt. Hij stelt dat sinds de industriële revoluties de ‘masculiene’, veroverende krachten de overhand hebben gehad. Dat heeft geleid tot een gigantische stijging van de materiële welvaart, maar ook tot verwoesting van de aarde. De mensheid is toe aan een nieuwe fase in haar ontwikkeling, waarin de ‘feminiene’, conserverende en verzorgende krachten ruim baan moeten krijgen. Deze ontwikkeling is dus onderdeel van de veranderende tijdgeest, waarin naar mijn mening alleen een goed samenspel tussen mannen en vrouwen meerwaarde oplevert, het één en één is drie effect.” “En dit uiteraard ingebed in onze coöperatieve filosofie.”
18 LIFESTYLE TRENDS
We willen best LIFESTYLE TIPS & TRENDS EEN REBELS INTERIEUR!
LIFESTYLE TIPS & TRENDS ZES SPECIALISTEN GEVEN HUN KIJK OP DE LAATSTE TRENDS OP HET GEBIED VAN MODE, INTERIEUR, GEZONDHEID, ETEN, BOEKEN, HAAR EN REIZEN...
MAXIMALISME Het ‘maximalisme’ is een tegenbeweging op het minimalisme. In plaats van rust en weinig items in huis, draait het maximalisme juist om meer, meer, méér. Daarmee staat de trend vol kleur en patronen, het is een rebelse tegenbeweging op het minimalisme. Mensen omarmen het feit dat ze spullen hebben. We zien dat steeds meer mensen op zoek zijn naar felle kleuren, patronen en manieren om hun spullen te laten zien. Dit klinkt misschien een beetje raar, maar in de praktijk komt deze trend bewust of juist onbewust heel vaak voor. Sterker nog, hoe vaak komt het voor dat je slechts van één bepaalde interieurstijl houdt? Het komt juist veel vaker voor dat je meerdere interieurstijlen mooi vindt. Waarom zou je dan kiezen voor één stijl? Ga voor een MAXIMALISTISCHE interieurstijl waarbinnen alles mogelijk is! Als je weinig ruimte hebt, moet je creatief zijn met de ruimte die je hebt. Je kunt prima stoere zwarte kozijnen, turquoise blauwe muren, een chique visgraat houten vloer, een blauwe fluwelen bank met kussens in verschillende rode en roze tinten combineren. Een huis vol spullen met verschillende kleuren en patronen kan juist erg mooi zijn!
Chic en verfijnd bijvoorbeeld, ofwel klassiek met een twist. Het kleurenpalet met de kleur Quiet Clearing zorgt voor een luxe, intiem gevoel, dankzij een tijdloze en persoonlijke mix van traditionele patronen, materialen en vormen met eigentijdse afwerkingen en schakeringen. Deze trend bestaat uit optimistische en urban kleuren, die zelfs een beetje rebels aandoen.
Ga jij ook ook voor een rebels interieur?
De elegante, diepgroene kleur Quiet Clearing van Histor zorgt voor een levendig, groots gevoel en heeft tegelijkertijd een aards en kalmerend effect. De diepgroene kleur zorgt voor evenwicht in huis door de kracht en harmonie van de natuur terug te brengen in het interieur.
EVELYNE BOK Interieurstylist Sneek | www.evelyneontwerp.nl
GEZICHTSMASKERS & AMPULLEN
Gezichtsmaskers en ampullen geven een mooie en gezonde huid. Een gezichtsmasker gaat verder waar een crème ophoudt. En ampullen geven een extra boost van een voedende werkzame stof die u uitgekozen heeft. Wanneer u aan huidverbetering wilt werken, moet u het reinigen en beschermen van de huid met een dagcrème dan ook zien als behoud van uw huid. Het gebruik van verzorgende producten als scrub, nachtcrème, masker, serum en ampullen als verbeteren van uw huid. Met het aanbrengen van een masker sluit u de huid tijdelijk af en houdt daardoor vocht en warmte langer vast. De hoornlaag wordt week, de doorbloeding neemt toe, actieve ingrediënten worden opgenomen en de afvalstoffen afgevoerd. Er zijn vele maskers en ampullen op de markt, ieder met zijn eigen effect op uw huid. Laat uw huid eerst wennen aan het gebruik van maskers of ampullen voordat u deze gelijk gaat gebruiken met veel werkzame stoffen.
Twijfelt u welke bij u past, kom dan bij onze schoonheidsspecialistes langs en laat u adviseren. Weersveranderingen zijn bij uitstek de beste tijd om de huid even extra te voeden omdat dit de huid meestal uitdroogt. Een kleiof Mud masker is een masker dat altijd zuiverend werkt en dus uw ideale masker wanneer u uw huid extra wil reinigen. Tijdens de inwerktijd van zo’n masker dient dit niet uit te drogen, dit gaat namelijk ten koste van zijn werking. Een crème masker is altijd voedend. En is dus uitermate geschikt voor een rijper of een droger huidtype. Maskers die koud worden na het opbrengen, stimuleren de natuurlijke aanmaak van collageen en elastine vezels, maar werken ook zeer zuiverend als deze eucalyptus bevatten en hydrateren heel snel en krachtig.
REBELSE MODE Mode met een statement zou je ook rebelse mode kunnen noemen, mode die ergens voor staat. Zo zijn er meerdere modemerken die laten weten om vooral fairtrade te zijn, met hart voor het milieu = onze aarde. Ook is het woord recycling ingetreden in de fashion-industrie. Net als het hergebruiken van vezels om daar vervolgens weer nieuwe kledingstukken van te maken. Dé trend voor de komende zomer zijn T-shirts of jasjes met opdruk. Die opdruk is dan vaak ook een statement of een kreet met een bepaalde betekenis waar het betreffende merk voor staat. En dit geldt dan ook weer voor de drager.
Zo ook op muziekfestivals waar je de mooiste quotes tegenkomt die de bezoekers vaak zelf hebben laten drukken of het tijdens het festival in een bepaalde stand laten drukken zelfs. De festivalgangers zijn vaak begaan met elkaar, de muziek, maar ook met de wereld waarin ze leven.
Bespaar CO2 en recycle je oude kleding, maar minder en duurzamer kopen is een betere optie.
Goed voor jou en de wereld, zo maak je de wereld weer een stukje mooier!
Laat u verwennen en pak het moment voor u zelf, u ontspant en laadt u energie weer op! ASTRID HULZEBOS TEENSMA - Eigenaresse Beauty Centre Hair Affair in Sneek www.hairaffair.nl
LIANA MIEDEMA - kleurstijliste bij LIANA kleur & stijl | www.lianakleurenstijl.nl
GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL
19
HET IS WEER BOEKENWEEK! De gezelligste week in de boekwinkel komt er weer aan: de Boekenweek! Van 7 t/m 15 maart begint het jaarlijkse boekenfeest met natuurlijk veel boeken, leuke activiteiten en het gratis Boekenweekgeschenk. Het thema van de 85ste Boekenweek is… ‘Rebellen en Dwarsdenkers!’ Het draait volledig om dwarsdenkende schrijvers die met hun pen taboes doorbreken en ons anders naar de wereld laten kijken en rebelse personages die tegen de stroom ingaan en ons kritisch naar onszelf laten kijken.
GENERAAL ZONDER LEGER
LEON & JULIETTE
Özcan Akyol heeft dit jaar het essay voor zijn rekening genomen. De schrijver en columnist vraagt zich in Generaal zonder Leger af: waar zijn de rebellen en dwarsdenkers in de Nederlandse literatuur gebleven? Voorheen werd hij betoverd door literatuur die echt iets teweegbracht in de samenleving, iets wat tegenwoordig bijna niet meer gebeurt, vindt hij. De rebelse literatuur verliest terrein en in Generaal zonder Leger onderzoekt Akyol waar hem dat precies aan ligt.
Het prachtige Boekenweekgeschenk Leon & Juliette is dit jaar geschreven door Annejet van der Zijl. Ze is één van de meest gelezen Nederlandse schrijfsters die je onder andere kunt kennen van bestsellers Sonny Boy en De Amerikaanse Prinses. Voor het verhaal verdiepte ze zich in de waargebeurde NederlandsAmerikaanse liefdesgeschiedenis van Leon en Juliette, in tijden van slavernij en onderdrukking, de negentiende eeuw.
Het essay is in de Boekenweek voor € 3,75 verkrijgbaar in de boekhandel. Houd social media en websites goed in de gaten, want in boekwinkels en bibliotheken worden allerlei leuke activiteiten georganiseerd. Kom gezellig langs!
Kom tijdens de Boekenweek langs in de winkel; bij aankoop van €15 aan Nederlandse boeken krijg je Leon & Juliette cadeau. Ook leuk: met het boekje kun je op zondag 15 maart gratis treinreizen!
LOTTE TERPSTRA Boekhandel van der Velde Sneek | www.boekhandelvandervelde.nl
NIET WARM & NIET KOEL
REBELSE GROENTEN
Hét woord voor de komende seizoenen: ‘natuurlijk’. Vorig jaar zagen we veel grijze haarkleuren en af en toe ook wat fellere haarkleuren, dit jaar zullen we veel meer natuurlijke haarkleuren tegenkomen in het straatbeeld.
Wij consumenten vinden dat groenten mooi moeten zijn. De juiste vorm, zonder deukjes en het juiste formaat. Jaarlijks wordt naar schatting 10% van de groenten en fruit verspild vanwege de ‘looks’ of omdat er simpelweg teveel van is. Per persoon is dat gemiddeld 31 kilo per jaar! Gelukkig is er al veel aandacht voor voedselverspilling.
Wat we eerder nog niet zo vaak deden is een koele kleur combineren met een warme kleur!
Zo heb je het merk Kromkommer, wat heerlijke soepen maakt van groenten die niet voldoen aan het schoonheidsideaal, maar waar smaaktechnisch niets mee aan de hand is.
Dat is vrij nieuw, maar levert echt prachtige subtiele resultaten op! Het is een ideale kleur, omdat het precies tussen een warme en koele ondertoon in zit.
Of wat dacht je van het restaurant ‘Instock’ waar ze koken met voedsel wat ze ophalen bij telers en producenten. Producten waar die bedrijven niets meer mee kunnen, maar waar nog heerlijk mee kan worden gekookt.
Ideaal als je niet goed weet wat je qua kleur wilt want deze zogeheten “Nude” haarkleur staat bij iedereen mooi en vergt weinig onderhoud!
FAIDRA TSAGARAKIS - Eigenaresse Kapsalon Perron 28 Sneek | www.perron28.com
Of de app “too good to go”, waarbij lokale bedrijven hun waren aanbieden die op de houdbaarheidsdatum zijn. Die eigenlijk nog te goed zijn om weg te doen.
Allemaal prachtige initiatieven om voedselverspilling tegen te gaan. Zelf maken wij vaak een soep van alle restjes groenten. Rooster alle groenten met wat kruiden en knoflook in de oven. Voeg ze bij een basis bouillon en pureer alles met de staafmixer tot een egale soep. Zo hoef je niets weg te gooien en heb je een smakelijke en voedzame maaltijd.
ROOS HENDRIKS - Royaal Belegd Sneek | www.royaalbelegd.nl
&FIT
GEZOND
GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST
21
PRIMEUR VOOR HET ANTONIUS ZIEKENHUIS
TWEE INGREPEN, ÉÉN OPERATIE MDL-chirurg dokter Brandsma en urologisch chirurg dokter Barten werkten onlangs op een unieke manier samen in een gecombineerde operatie. Een uitkomst voor de patiënt en een primeur voor het Antonius Ziekenhuis. AFHANKELIJK “Toen mij werd voorgesteld om zowel mijn blaas als delen van mijn dikke darm in één operatie te verwijderen, vond ik dat een prima idee. Op die manier hoefde ik maar één keer onder narcose. Er werd me verteld dat ik rekening moest houden met vier weken ziekenhuisopname, maar ik was binnen twee weken alweer thuis, pijn had ik praktisch niet. Het is me allemaal erg meegevallen!”
NARE PERIODE Als meneer Huisman de Jong (73) halverwege 2018 naar de dokter gaat met pijnklachten, krijgt hij een verontrustend bericht. “Ik bleek een tumor in mijn linkernier te hebben”, vertelt hij. “Mijn arts in het Antonius Ziekenhuis besloot de nier eruit te halen. Dat gebeurde in november van datzelfde jaar. Vervolgens bleek dat ik ook prostaatkanker had. Een reeks bestralingen volgde. In april 2019 voelde ik me weer prima en mijn vrouw en ik besloten een weekje weg te gaan, maar halverwege de week kreeg ik vreselijke pijn en er zat bloed in mijn urine. Dit is niet goed, dacht ik. Er werden poliepen verwijderd, maar uit een CT-scan bleek dat er tumoren in mijn blaas zaten. En dat niet alleen, er waren ook tumoren zichtbaar op twee plekken in mijn dikke darm.”
VOL VERTROUWEN Dokter Barten en dokter Brandsma staken de hoofden bij elkaar. Ze moesten meneer Huisman de Jong allebei opereren en overwogen de operatie daarom gezamenlijk uit te voeren. Meneer Huisman de Jong: “De artsen bespraken deze mogelijkheid met mij. Het zou me een extra operatie en daarmee tijd en een tweede herstelperiode besparen. Ik was meteen positief. Mijn eerste reactie was: haal de prostaat er dan ook maar uit. Ik had alle vertrouwen in de operatie en in de artsen van het Antonius Ziekenhuis. De zorg is hier pico bello in orde!”
“MIJN EERSTE REACTIE WAS: HAAL DE PROSTAAT ER DAN OOK MAAR UIT”
Joke de Leeuw, Verzorgende IG bij Thuiszorg Zuidwest Friesland, vervangt de urinestoma
DE OPERATIE
THUISZORG
De operatie werd goed besproken en voorbereid. “Op de dag zelf was ik natuurlijk best een beetje zenuwachtig”, bekent meneer Huisman de Jong. Dokter Brandsma startte de operatie met het weghalen van het tumorweefsel in de dikke darm, waarna dokter Barten instapte en de blaas en prostaat succesvol verwijderde. Samen legden ze een urinestoma aan. Dokter Brandsma verbond de dikke darm vervolgens weer met de dunne darm. Voor meneer Huisman de Jong was de duo-operatie een geweldige oplossing.
Meneer Huisman de Jong en zijn vrouw krijgen ondersteuning van Thuiszorg Zuidwest Friesland. “Mijn vrouw krijgt hulp bij het wassen en aankleden en het ontbijt. Ik krijg steun bij het leren omgaan met de stoma. Ik red me er steeds beter mee. Ook fysiek ga ik vooruit. Regelmatig ga ik een stukje wandelen met mijn dochter of stap ik thuis op de hometrainer. Thuiszorg is ideaal, we hadden het anders niet gered.”
“Ik wilde zo snel mogelijk van de tumoren af. Je weet niet of ze in de tussentijd groeien als je langer moet wachten. Daarbij moest ik ook rekening houden met mijn vrouw. We zitten in hetzelfde schuitje; mijn vrouw heeft darmen borstkanker. Terwijl ik in het ziekenhuis lag, kreeg zij driedubbele chemo. Straks moet ze een borstoperatie en bestralingen ondergaan. Ik was dus blij dat ik in één keer van alle operaties af was en er snel weer voor haar kon zijn.”
“Om kanker vraag je niet, dat heb je opeens”, gaat meneer Huisman de Jong verder. “Wat doe je eraan? Gewoon doorademen, denk ik dan. Na alle operaties willen mijn vrouw en ik weer samen op vakantie naar het buitenland. Natuur ontdekken, oudheden bekijken; daar houden wij van. Ik sta nuchter en positief in het leven. In mijn familie worden de meesten tegen de 90 of soms zelfs bijna 100. Daar ga ik ook voor!”
22
NUMMER 03 • 2020 BRANDEND CONTENT
MEER ZELFVERTROUWEN
MET FACINGS
In mijn praktijk heb ik mensen gehad die niet meer openlijk durfden te lachen. Een afgebroken of scheve tand kan voor behoorlijk wat onzekerheid zorgen. Facings kunnen in zo’n situatie uitkomst bieden. Een facing is een dun plaatje van composiet of porselein dat op uw tand wordt geplakt. Het krijgt de vorm en kleur van uw gebit, waardoor het er heel natuurlijk uitziet. Voor een mooi gebit dat echt ‘eigen’ is. Bewust of onbewust speelt de staat van ons gebit een belangrijke rol in hoe we ons bewegen in het sociale verkeer. Wie tijdens een ongeval een tand verliest, wordt daar heel direct mee geconfronteerd. Iedereen ziet het zodra je gaat praten, eten of lachen. Mensen die plotseling een tand kwijtraken willen vaak zo snel mogelijk een oplossing. Beschadigingen kunnen zich ook over een langere termijn voltrekken en ook daar kan het zelfvertrouwen onder lijden. Denk aan sterke verkleuringen door roken, het gebruik van koffie en rode wijn. Of aan tanden die al jarenlang scheef staan, omdat daar ‘vroeger nu eenmaal niets aan gedaan werd’. In dit soort situaties gaan mensen er nogal eens van uit dat ze hier ‘nu eenmaal mee moeten leven’.
Echte mooimakers Dat is jammer, want er is tegenwoordig heel veel mogelijk. Daarnaast zijn er ook steeds meer mensen, met bijvoorbeeld een representatief beroep, die de keuze voor facings wél maken. En geef ze eens ongelijk. Want facings zijn echte mooimakers: ze sluiten op een heel natuurlijke manier aan op de vorm en de kleur van uw tanden en kiezen. U krijgt er een prachtig gebit voor terug!
Voor wie zijn facings geschikt? Als uw tandvlees gezond is, dan is het in de meeste gevallen mogelijk om facings te plaatsen. Voorwaarde is wel dat het gebit volgroeid is, dat betekent dat we facings vanaf 18-jarige leeftijd plaatsen. Oude (vaak verkleurde) vullingen zijn geen beletsel voor het plaatsen van facings. Merkt u dat u zich wel eens schaamt voor uw gebit? Wellicht zijn facings dan een goede optie voor u.
t s o P k n Fra
Frank Post heeft al meer dan 25 jaar ervaring als tandartsimplantoloog en is eigenaar van Kliniek Tandheelkunde Sneek, gezondheidscentrum Simmerdyk. Belangrijke specialismen zijn behandelingen onder volledige narcose, angstpatiënten, implantologie, parodontologie en uitgebreide esthetische gebitsrenovaties.
WWW.TANDARTSSNEEK.NL
bolsward-ijsselmeerkust
GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL
23
KLEINSCHALIG WONEN EN WERKEN IN DE NIEUWE FINKE
Volgend jaar rond deze tijd verhuizen de bewoners van woonzorgcentrum De Finke in Koudum naar hun nieuwe appartement. Half februari vond de officiële start van de nieuwbouw plaats met een bijzondere starthandeling. Medewerkster Aagje Bouma mocht symbolisch de eerste, door bewoners en medewerkers versierde, vloer leggen.
CHRIS LOONSTRA IS MEEWERKEND VOORMAN BIJ EMPATEC HOVENIERS. EMPATEC ZORGT ERVOOR DAT HIJ KAN ZIJN WIE HIJ IS.
EEN BETER MENS DOOR EMPATEC
Erik Faber (wethouder), Karen Wolf (teamleider), meneer Sandstra (bewoner), Aagje Bouma (medewerker) en Bas Oosterbaan (voorzitter dorpsbelang Koudum) tijdens de feestelijke start van de nieuwbouw.
Vele mensen waren getuige van het feestelijke moment. Karen Wolf (teamleider De Finke), Erik Faber (wethouder gemeente Súdwest-Fryslân) en Bas Oosterbaan (voorzitter dorpsbelang Koudum) spraken een woordje. Wat overheerste waren woorden als blij en trots. “Met deze nieuwbouw is ouderenzorg in Koudum en omgeving ook in de toekomst gegarandeerd”, aldus de wethouder. De nieuwe Finke bestaat uit vijf kleinschalige woongebouwen waar in totaal veertig ouderen met dementie of een lichamelijke beperking kunnen wonen. Ook komen er twee appartementen voor ouderen, die tijdelijk zorg en ondersteuning nodig hebben, bijvoorbeeld omdat ze moeten herstellen na een operatie. Dat de woonvormen van de nieuwe Finke kleinschaliger worden heeft een reden. “De zorgvraag was vroeger heel anders”, vertelt Machiel Talsma van zorgorganisatie Patyna. “Vroeger hadden de bewoners weinig zorg nodig. De bewoners, die nu in De Finke wonen, hebben veel meer zorg nodig. Bovendien hebben ze behoefte aan een goede dagstructuur. Daar passen grote gebouwen minder goed bij.” In de nieuwe Finke vormen medewerkers en bewoners met elkaar een huishouden. Koken, wassen en schoonmaken wordt door medewerkers en bewoners zelf gedaan. “Dit zorgt ervoor dat het verschil met thuis zo klein mogelijk wordt gehouden en medewerkers kunnen beter inspelen op de wensen en gebruiken van de bewoners”, besluit Talsma. Hinke Ypma, werkzaam in De Finke, en mevrouw De Jong, bewoner, kunnen niet wachten tot de nieuwe Finke haar deuren opent. Het kleinschalig wonen en werken in een modern gebouw spreekt hen erg aan. “Door de kleinschaligheid is er meer persoonlijke aandacht voor de bewoners. Dat merk ik nu al op de huiskamers”, vertelt Hinke. “Sommige bewoners kwamen vaak hun appartement niet uit. Nu zijn
“De bewoners, die nu in De Finke wonen, hebben veel meer zorg nodig. Bovendien hebben ze behoefte aan een goede dagstructuur. Daar passen grote gebouwen minder goed bij.”
Fijne lijntjes tekenen zijn vriendelijke gezicht. Een heldere, open blik. Chris Loonstra, 45 jaar en nu bijna twee jaar meewerkend voorman bij Empatec Hoveniers. Een gedegen opleiding en 22 jaar ervaring als hovenier. Hij besluit bewust bij Empatec te solliciteren. Om het mooie vak bij te brengen aan anderen. En dan vooral mensen die afstand hebben tot de arbeidsmarkt. En dus wat extra hulp kunnen gebruiken. Een missie die achteraf niet altijd even eenvoudig blijkt te zijn. Maar wel leerzaam. Duidelijk doel
Afwachtend zit hij op zijn stoel. Soms twijfelt hij aan zichzelf en zijn antwoorden. Maar eigenlijk weet hij heel goed wat hij wil. En kan. Zijn woorden komen recht uit het hart. Chris Loonstra. Meewerkend voorman. Een functie die hem op het lijf geschreven lijkt. Een hovenier in hart en nieren. De middelbare tuinbouwschool is na de MAVO dan ook een logische stap. Hij heeft een duidelijk doel: hovenier worden! Ook al moet hij daar vier uren per dag voor reizen. Thuis blijven wonen vindt hij meer dan logisch. Zijn thuissituatie laat namelijk niet anders toe. Hij voelt zich gebonden aan huis.
Impact
Chris wordt geboren in 1975 als tweede zoon. Het gezin is voor Chris een tweeling verloren. Dit heeft een zware impact op het gezin. Na Chris wordt er nog een zoon geboren, met zuurstofgebrek. Dit brengt extra zorg met zich mee. Er is veel stil verdriet en emotie binnen het gezin. Chris probeert daarom zo min mogelijk op te vallen. Om zijn ouders niet tot last te zijn. Hij laat voorbeeldig gedrag zien. Maar hij is veel ‘op de vlucht’. En is vooral veel buiten te vinden. Zijn passie voor de natuur wordt hier geboren.
Toekomst ze bijna dagelijks in de huiskamer. Ze eten en drinken hier en genieten van de aanwezigheid van medewerkers en andere bewoners.” Dat medewerkers en bewoners straks één grote huishouding vormen, daar heeft Hinke heel veel zin in. “Dat we bijvoorbeeld zelf mogen bedenken wat we gaan eten.” Mevrouw De Jong weet al wat ze wil als de nieuwe Finke klaar is: “Kippensoep maken!” De nieuwbouw wordt in fases uitgevoerd, zodat de bewoners op het terrein van De Finke kunnen blijven wonen. Vorig jaar is een deel van De Finke gesloopt en is er grond aangekocht. Daar wordt nu eerst op gebouwd. De huidige bewoners kunnen dan daarheen verhuizen. Daarna wordt het oude deel gesloopt en kan daar gebouwd worden. Op de vraag hoe ze de eerste fase van de sloop heeft ervaren, zegt mevrouw De Jong: “Ik heb er eerlijk gezegd weinig van gemerkt. Soms liepen de mannen voorbij en dan zwaaide ik even.” Hinke vult aan. “De Finke is een oud gebouw, dat merk je gewoon. We zijn blij dat er nu eindelijk zichtbare stappen worden gemaakt.”
Chris omschrijft zijn jeugd toch als een fijne periode. Het heeft hem uiteindelijk gebracht waar hij nu staat: hij kent ‘het klappen van de zweep’, maar is een positief mens, een vakman en heeft hart voor de medemens. Verbaasd is hij over de mogelijkheden van mensen met een indicatie. De lat mag wel hoger! Als ze maar goed begeleid worden. En daar zit voor hem de uitdaging in zijn werk als meewerkend voorman! Dat is soms zwaar, maar het dubbel en dwars waard. Met een glimlach sluit Chris af. Empatec zorgt ervoor dat hij kan zijn wie hij is. En merkt weer waar het leven volgens hem over gaat: mooi werk verrichten, mensen helpen en ontwikkelen en daarmee zijn eigen leven een boost geven. Het maakt me een beter en gelukkiger mens, aldus Chris. En dát is waar Empatec het voor doet: met mensen werken die de mogelijkheden van anderen zien. Om anderen en zichzelf te ontwikkelen binnen een reguliere bedrijfsvoering.
24
bolsward-ijsselmeerkust TITUS MULDER, ALGEMEEN DIRECTEUR RENTEX FLORON
“WIJ ZIJN ALS FAMILIEBEDRIJF KOMENDE HONDERD JAAR” Titus Mulder, 46 jaar, samenwonend, vader van drie zonen van respectievelijk 11, 13 en 15 jaar, vierde generatie Mulder binnen het Bolswarder familiebedrijf Rentex Floron BV, staat sinds 1 januari 2014 aan het hoofd van de op één na grootste wasserij in Nederland. Een familiebedrijf bovendien, met een wagonlading aan historie. Titus trad in 2011 bij het familiebedrijf in dienst en werd in 2014 door de Raad van Commissarissen benoemd tot Algemeen Directeur.
We pakken de draad van dit verhaal op in 2008. Titus had opleidingen in werktuigbouwkunde en bedrijfskunde (Nyenrode) achter de rug en nam in 2003 een kleine jachtwerf in Sneek over, waar met veertien man personeel onder de naam ‘Geuzenboats’ polyester zeilboten werden gebouwd. De watersport echter ging moeilijke tijden tegemoet en de vooruitzichten waren ronduit slecht. In 2008 kon hij het bedrijfspand verkopen aan een collega watersportbedrijf en dat was geen moment te vroeg, want de financiële crisis barstte toen in volle hevigheid los.
ONDERHUIDSE PERIKELEN Titus Mulder: “Vervolgens heb ik een jaartje pas op de plaats gemaakt. Nadenken over mijn toekomst. Wat wil ik en wat kan ik. Een functie binnen het familiebedrijf was voor mij niet direct een optie. Als ik ergens aan begin wil ik ook de leiding hebben. En sinds 2003 was er een externe algemeen directeur bij Rentex Floron in dienst. De wasserij, met circa 300 mensen personeel, boekte bovendien in 2008, 2009 en 2010 financieel topjaren.” Toch dienden zich in de loop van 2010 de eerste tekenen aan dat het misschien wel wat minder rooskleurig ging dan de financiële resultaten deden vermoeden. Ondanks de florissante resultaten bleek er onder de oppervlakte ‘het nodige mis’. “Door de agressieve groeiambitie, in een hele competitieve markt, rustte er een te hoge schuldenlast op het bedrijf, was de vestiging in Heerenveen verliesgevend, keken we tegen een boete van de ACM (Autoriteit Consument en Markt, red.) aan, liep er een verzekeringsclaim en niet te vergeten heerste er een hiërarchische bedrijfsstructuur; meer passend bij een beursgenoteerde onderneming dan bij een familiebedrijf. Ik vat de problematiek nu samen in twee regels tekst, maar ik kan je verzekeren dat je er dan flink aan moet trekken om ‘de trein weer op de rails’ te krijgen.”
GEEN DROOMSCENARIO “Dus geen droomscenario en ‘in een gespreid bedje komen’, integendeel. We hebben in maart 2012 besloten de ‘rem erop te zetten’, omdat we anders kapot zouden groeien. Eerst intern orde op zaken stellen. Wij hebben als kinderen binnen een ondernemersgezin de levensles meegekregen dat winst geen doel
NUMMER 03 • 2020
GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL
25
TEKST WIM WALDA // FOTO’S WIM WALDA EN RENTEX FLORON BV
KLAAR VOOR DE op zich is, maar een gevolg van gemotiveerd en plezierig werken, van goede acties. In een ondernemersgezin gelden normen en waarden. Compleet anders dus dan door derden gefinancierde bedrijven die puur winst georiënteerd zijn en op korte termijn denken.” Op advies van de Raad van Commissarissen werd Titus Mulder op 1 januari benoemd als Algemeen Directeur, verantwoordelijk voor de operationele zaken. Daarnaast heeft hij een financieel directeur en een commercieel directeur.
MEDEWERKERS VOOROP “Rentex Floron is een bijzonder bedrijf”, vervolgt hij. “Ons proces is erg arbeidsintensief waardoor ons personeelsbestand voornamelijk uit productiemedewerkers bestaat. Door tegenslagen werden de teugels aangetrokken, met als gevolg dat de bedrijfsstructuur hiërarchische trekjes begon te vertonen. Er werd gestuurd op resultaten, hetgeen in de praktijk niet zelden een averechts effect heeft. In mijn optiek moet je sturen op processen; hoe geef ik mijn medewerkers de mogelijkheden om optimaal te functioneren. Je probeert het beste in ze naar boven te halen. Dan komen die resultaten vanzelf. Dat is een compleet andere methode van managen dan het sturen op kengetallen. Wij zijn een familiebedrijf en geen beursgenoteerde onderneming, waar de aandeelhouders elk jaar hun hand ophouden om een zo hoog mogelijk dividend te incasseren.”
Titus Mulder: “Je probeert het beste in je medewerkers naar boven te halen. Dan komen de resultaten vanzelf. Wij zijn een familiebedrijf en geen beursgenoteerde onderneming.”
INTERNE FOCUS De rode draad in de daaropvolgende jaren was gericht op het stroomlijnen van processen en het wegwerken van de in het verleden ontstane ‘vuiltjes’. Intern orde op zaken stellen. “Dus een wijziging van de strategie van groei naar een hogere operationele efficiency; niet alleen een verandering van de bedrijfsstructuur, maar ook van de bedrijfscultuur. Toen ik hier kwam, viel mij op dat om vier uur ’s middags de parkeerplaats leeg was. Op de achterkant van een sigarendoosje kun je uitrekenen dat je in een kapitaalintensieve sector als de onze zo efficiënt mogelijk gebruik moet maken van je peperdure machines, die anders een relatief groot deel van de dag stilstaan. In concreto betekent dat niet langer de capaciteit uitbreiden maar werken in tweeploegendiensten. Tegelijkertijd werd de salesafdeling aan het werk gezet om meer productievolume binnen te halen. Dat wierp zijn vruchten af. In 2014, 2016 en 2018 haalden we een paar hele grote tenders (aanbestedingen, red.) binnen.”
VECHTMARKT Marktleider op de wasserijmarkt is Cleanlease, de nummer twee was Lips+ en op de derde plaats kwam Rentex Floron. “Doordat Cleanlease vorig jaar Lips+ heeft overgenomen en daarnaast een grote Vlaamse wasserij, zijn wij nu de op één na grootste. Het is een enorm competitieve markt, maar ik zie voor de toekomst nog wel mogelijkheden. We zijn een financieel en operationeel gezond bedrijf, lopen in technologische ontwikkelingen mee voorop, lopen milieutechnisch voorop, hebben onze eigen water-
zuiveringsinstallatie, schrijven zwarte cijfers en hebben vet op de botten. De productiviteit neemt nog jaarlijks toe en ik zie niet in waarom die tendens, met de snelle technologische ontwikkelingen van tegenwoordig, de komende jaren doorbroken zou worden.
beursgenoteerd bedrijf gericht is op meer korte termijn georiënteerd rendement. We bestaan al meer dan een eeuw en ik zie ons als familiebedrijf nóg wel honderd jaar bestaan. Het zou mij niet verwonderen als we in die tijd ooit marktleider zouden worden.”
Hoe die markt zich ontwikkelt? Dat weet ik niet. Ik denk wel dat het op den duur een grotendeels procesgerichte industrie gaat worden, waarbij steeds minder handwerk nodig is. De productiviteit kan hierdoor ‘booming’ worden en zal mede bepalen hoe de markt er uit gaat zien aan zowel de aanbod- als de vraagkant. Het voordeel van een familiebedrijf is dat het lange termijn georiënteerd is, gericht op de toekomst, terwijl een onderneming die in handen is van een
TAKING CARE TOGETHER “Onze slogan is: ‘Taking care together’. Samen de zaken oppakken en voor elkaar zorgen. Ik vraag me wel eens af wanneer ik vanuit mijn werkkamer de mensen om zes ’s morgens binnen zie komen: ‘Waarom komen ze juist híér werken? Doen ze dat nu alleen voor het salaris? Daar moet meer achter zitten’. Gesprekken op de werkvloer over het hoe en waarom leverden antwoorden op als: ‘leuke sfeer’, ‘goede collega’s’, ‘eigen
Historie In 1913 begint Thomas Mulder een wasserij in het centrum van Bolsward. Het bedrijf kreeg de naam Florence. Thomas Mulder ziet zich door ziekte genoodzaakt om zijn zoon Johan van school te halen om het bedrijf over te nemen. Deze staat aan het roer tot 1945. Johan Mulder blijkt echter andere ambities te hebben en wordt burgemeester van Bolsward. Voor een aantal jaren staat er een interim-directeur aan het roer. In 1970 treedt de derde generatie Mulder toe tot het bedrijf, Tom Mulder. Het bedrijf staat er op dat moment niet al te florissant voor, maar Tom gaat met tomeloze energie ‘door roeien en ruiten’ en laat het bedrijf uitgroeien tot een professionele wasserij en een miljoenenorganisatie. In 2003 draagt hij de organisatie over aan een onafhankelijke directeur. In 2014 is de organisatie Rentex Floron weer terug in familiehanden en neemt de vierde generatie Mulder het roer over, Titus Mulder, die op 1 januari 2014 algemeen directeur wordt van Rentex Floron.
en vertrouwd’, ‘goede omstandigheden’. Als dat zo is, dan moeten we er dus voor zorgen dat dat zo blijft, of zelfs beter wordt, om die continuïteit de komende honderd jaar te waarborgen. Want juist het voortbestaan van ons familiebedrijf berust op drie hele belangrijke pijlers: ten eerste tevreden personeel, ten tweede tevreden klanten en ‘last but not least’ – de kachel moet tenslotte ook blijven branden – moet er winst worden gemaakt. In die volgorde. Ben jij een gelukkig man? “Zeker weten. Eerst was ik eigenaar-directeur van Geuzenboats, daarna werd ik in 2014 algemeen directeur van Rentex Floron. Ik moet eerlijk toegeven dat ik daar in het begin best tegenop heb gekeken. Maar door het te doen kom je erachter dat je veel meer in je mars hebt dan je aanvankelijk dacht. Daarnaast is het interessant om te zien dat datzelfde geldt voor de mensen die hier binnenkomen, want ook daar blijken echte talenten onder te zitten. Mensen die naar een verantwoordelijke functie toegroeien en dat is fantastisch om te zien. We leiden veel mensen op, bijvoorbeeld tot chauffeur, en daarnaast hebben we een aantal jaren een interne mbo-opleiding aangeboden. Je ziet ze dan groeien; ze krijgen zelfvertrouwen en meer eigenwaarde. Die medewerkers zijn de loyaalste die je je maar voor kunt stellen. Ze kennen het bedrijf, zijn goed met de klanten en lopen de hele dag met een smile van oor tot oor.”
26
&UITGAAN
CULTUUR
NUMMER 03 • 2020
MAART | APRIL
programma 5 maart - 4 april
MAART | APRIL
programma 5 maart - 4 april
TÜÖTTENZAAL
BOLWERKZAAL
TÜÖTTENZAAL
Datum
Datum
do. 05-03
do. 05-03
BOLWERKZAAL
Voorstelling
Datum
Voorstelling
Pepijn Gunneweg Pepijn Gunneweg The Great Wonder The Great Wonder
za. 07-03 HuisHuis za. 07-03 Het Houten Het Houten een troostrijke Adios,Adios, een troostrijke odeode aanaan de de liefdeliefde 7+ 7+ zo. 08-03 Dikkie Dikkie zo. 08-03 Dik &Dik Ik & Ik Twee-ater Producties Twee-ater Producties
wo. 11-03
do. 12-03
do. 12-03
vr. 13-03
vr. 13-03
za. 14-03
vr. 06-03
Mamihlapinatapai
07-03 za.za. 07-03
LordiLordi + Almanac + Flesh + Almanac + Flesh RoxonRoxon
13-03 vr. vr. 13-03
Comedy Club Sneek #6 Comedy Club Sneek #6 Knock Out Comedy Knock Out Comedy Crew Crew
zo.zo. 15-03 15-03
2+ 2+
Pieter Derks Pieter Derks Voor wat het waard is
Voor wat het waard is
Show
vr. 06-03
vr. 06-03 vr. 06-03 3JS 3JS De aard De van aardhet vanbeest het beest
wo. 11-03
Show
Datum
VEUR
UIT
Montis, Goudsmit & Directie Montis, Goudsmit & Directie
di. 24-03
Voorspeelavond slagwerk Voorspeelavond slagwerk Leerlingen van Bob Philipse
za. 28-03
Mark Foggo’s Skasters
zo. 29-03
Anneke van Giersbergen CHT van GiersbergenITVERKO GoesAnneke to church U
za. 28-03
Theater van de klucht met ‘Adje’
Theater de klucht Heelvan Holland Lacht met ‘Adje’ Heel Holland Lacht
zo. 29-03
Pink Floyd Project The Wall 40 Years Pink Floyd Project
za. 04-04
za. 04-04
The Wall 40 Years NNO
NNO Pianoconcert van Chopin en ‘pastorele’ vanChopin Beethoven Pianoconcert van en Beethoven do. 19-03 ‘pastorele’ Elske van Dewall, Krystl,
za. 14-03
do. 19-03 vr. 20-03
vr. 20-03
Rachèl Louise ElskeThe Dewall, Krystl, Bluebirds Rachèl Louise Ali B. The Bluebirds Koorts
Ali B. za. 21-03 KoortsNienke Plas
Van de hak op de tak
za. 21-03
do. 26-03
do. 26-03
Nienke Plas Syb van der Ploeg, Van de hak op de tak
T
H KOC VER
UIT
CHT
RKO ITVE
Mark Foggo’s Skasters
Goes to church
Julian Sas PlaysJulian Jimi Hendrix Sas
CHT
RKO
VE UIT
Plays Jimi Hendrix
NOORDERKERKZAAL
Het Houten Huis
T
H KOC VER
UIT
Datum
Voorstelling
za. Datum 07-03
Oldenhermanns Voorstelling Unsexed
za. 07-03
CHT
zo. 08-03
RKO
VE UIT
Leerlingen van Bob Philipse
NOORDERKERKZAAL Het Houten Huis
U
JohnJohn Coghlan’s Quo Quo Coghlan’s
zo.zo. 22-03 22-03
di. 24-03
HT KO TC RH ITKVOEC
Mamihlapinatapai
Maarten Peeters e.a. (try-out) Theder bestPloeg, of Britain, The Passion Syb van
zo. 08-03
Oldenhermanns
Topzondag met koffiegeur Unsexed Duo Francis & Vijsselaar en Houtkwintet BlaasVaak Topzondag met koffiegeur
wo. 11-03
Duo Francis piano & Vijsselaar en Houtkwintet Voorspeelavond BlaasVaak Leerlingen van Yvonne Boekema
zo. 29-03 Vonk Ballet Rotterdam di. 31-03 FreekScapino On tour Pearl
11-03 za. wo. 21-03
Voorspeelavond Patrick Nederkoorn piano Leerlingen van Yvonne Boekema Ik betreur de ophef
di. 31-03
zo.za. 22-03 21-03
FriesPatrick Project Nederkoorn Orkest De Immigrant Ik betreur de ophef
wo.zo. 01-04 22-03
Voorspeelavond viool Fries Project Orkest Leerlingen van Hector Marcillo De Immigrant
za. 04-04
Marja van Katendrecht Voorspeelavond viool Marja’s Grote Tupper Topper Show
Peeters zo. 29-03 Maarten Freek Vonk e.a. (try-out) The best of Britain, The Passion On tour
Scapino Ballet Rotterdam Pearl
KUNSTENCENTRUM ATRIUM
KUNSTENCENTRUM ATRIUM Datum Voorstelling za. 14-03
Datum
Blokfluitdag Verschillende workshops en lunchconcert van Cohda Kwartet Voorstelling
T
Ali B.
Ali B.
H KOC R E ITV
U
U
CHT O K R ITVE
wo. 01-04 za. 04-04
Leerlingen van Hector Marcillo Marja van Katendrecht Marja’s Grote Tupper Topper Show
zo. 22-03 Blokfluitdag Súdwest Festival in za. 14-03 Kultuerhús Klameareen Workum Verschillende workshops lunchconcert van CohdaOrkesten, Kwartetensembles en koren uit
zo. 22-03
Súdwest-Fryslân
Súdwest Festival in Kultuerhús Klameare Workum Orkesten, ensembles en koren uit Súdwest-Fryslân
Montis, Goudsmit & Directie
Lordi Meer informatie? Kijk op
Montis, Goudsmit & Directie
Lordi
THEATERSNEEK.NL
HETBOLWERK.NL
Giest mei?
Meer informatie? Kijk op THEATERSNEEK.NL
HETBOLWERK.NL
Giest mei?
GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST
IN DE SCHIJNWERPERS:
27
Louiza Saitova
Muziekschool Bolsward is de plek om een instrument te leren bespelen of om zangles te volgen. Er wordt les gegeven aan kinderen, jongeren en volwassenen. De docenten zijn door de wol geverfde muzikanten. In Groot Bolsward/IJsselmeerkust maken we elke maand kennis met een van hen. Deze keer Louiza Saitova. Zij vluchtte uit Tsjetsjenië naar Nederland en belandde in Woudsend. Bij Muziekschool Bolsward leert Louiza kinderen de basis van de muziek tijdens de klassikale lessen Algemene Muzikale Vorming (AMV) en Muziek-Mix. Muzikale vuur
“Een tijdje geleden riepen de kinderen tegelijk ‘privet’ toen ik de klas binnenkwam”, vertelt Louiza (44) met een grote glimlach. “Dat betekent hallo in het Russisch. Zo grappig! Bij de kennismaking met nieuwe groepen leerlingen vertel ik altijd waar ik vandaan kom en speel wat traditionele muziek. Want ze horen natuurlijk dat ik een buitenlands accent heb.”
Verschil in onderwijs Louiza vindt het heerlijk om aan jonge kinderen les te geven. Ze is docent AMV - bedoeld voor kinderen in groep 4 van de basisschool - en het daaropvolgende Muziek-Mix (groep 5) bij Muziekschool Bolsward. Ook geeft ze les op basisscholen in Súdwest-Fryslân, waaronder De Blinker in Bolsward. “Ik doe het met plezier en krijg er veel energie door.” Het muziekonderwijs in Tsjetsjenië is heel anders, vertelt ze. “Op de muziekschool krijg je er een breed pakket. Ik had als hoofdvak piano, maar zong ook in een koor en speelde in een orkest. Mijn pianolerares was trouwens heel streng. Ze zei steeds dat ik veel meer kon. Dit klopte ook wel, maar ik had thuis geen piano om te oefenen. Mijn vader dacht
namelijk dat ik het piano spelen niet lang zou volhouden. Na vijf jaar was hij overtuigd en kon ik ook thuis spelen.” Tot dat moment moest de jonge, talentvolle Louiza om te kunnen oefenen hopen op een vrije piano in een van de lokalen van de muziekschool. “Dan zat ik soms een uur te wachten op de gang. Hier in Nederland is het onderwijs veel vrijer. Kinderen bereiken hier ook veel, maar gewoon omdat ze muziekles leuk vinden.”
LORDI
BOLWERK - ZATERDAG 7 MAART Lordi werd in 2006 wereldberoemd door met ‘Hard Rock Hallelujah’ het Eurovisiesongfestival te domineren. Met een catchy mix van hardrock en heavy metal, monsterlijke kostuums en een spectaculaire performance wonnen de Finnen afgetekend. Tijdens hun wereldtournee doet Lordi, naast onder meer Barcelona en Keulen, ook Poppodium Bolwerk in Sneek aan. Lordi werd opgericht in 1992 en toert al jaren de wereld rond met hun shockrock. In 2002 kreeg de band zijn eerste platencontract en verscheen het debuutalbum Get Heavy. Op de plaat staat onder andere de single ‘Would You Love A Monsterman?’, waarmee gelijk een nummer 1-positie in Finland werd behaald. Na het winnen van het Eurovisiesongfestival vestigde Lordi ook nog eens een wereldrecord met ‘Hard Rock Hallelujah’: de band liet in Helsinki 80.000 man tegelijkertijd het nummer zingen.
Nieuw album Eind vorige maand verscheen de tiende plaat van Mr. Lordi (zang), Mr. Amen (gitaar), Mr. Ox (bas), Mr. Mana (drums) en Ms. Hella (toetsen): Killection. Een uniek concept. Officiële documenten wijzen uit dat Lordi in 1992 is opgericht, maar wat als de band al in de jaren zeventig actief was? Killection bevat een fictieve collectie nummers die Lordi vanaf de vroege jaren zeventig tot midden jaren negentig zou hebben gemaakt. Om zo dicht mogelijk een authentiek geluid te benaderen, zijn allerlei instrumenten gebruikt en maar liefst zeven studio’s aangedaan. Voorprogramma De zaal wordt opgewarmd door Almanac en Flesh Roxon. Almanac speelt symfonische power metal met een vrouwelijke én mannelijke stem. De band werd in 2015 opgericht door Victor Smolski, voormalig bandlid van de Duitse heavymetalgroep Rage. Flesh Roxon ontstond in 2010 aan een bar in het Finse Tampere. Nicky Rotten, Peter Cordell en Mr. Willy speelden in het begin horrorpunk, tegenwoordig noemen ze hun muziek action rock. ZATERDAG 7 MAART // ZAAL OPEN: 20.00 UUR // PRIJS: € 23,- (€ 20,- VVK)
Door de Tweede Tsjetsjeense Oorlog sloeg Louiza met haar man Roman en 1-jarige dochter op de vlucht vanuit Grozny. Afgelopen 14 februari was het precies zeventien jaar geleden dat het jonge gezin in Nederland aankwam. Na een tijdje in azc’s in Veldhoven en Luttelgeest te hebben gewoond, kregen ze in 2004 een woning aangeboden in Woudsend. In die periode was voor Louiza, die afstudeerde aan de Universiteit voor de kunsten in Moskou, het muzikale vuur gedoofd. “Ik was er na alle ellende klaar mee. Maar bij Kunstencentrum Atrium sloeg de vonk weer over. Naast een inburgeringscursus volgde ik speciale taallessen bij het Friesland College en ging op taalstage bij Kunstencentrum Atrium, dat toen Centrum voor de Kunsten heette. Daar werd het mijn grote wens om muziekles te gaan geven. Ik gaf mij
op voor een opleiding tot breed inzetbaar musicus, waardoor ik op een muziekschool en basisschool aan de slag kon gaan.”
thuis voelen. Maar ben ook niet echt een Fries. Ik probeer het beste van de beide culturen te nemen.”
Sudwest Festival Winnaar Friese liedjeswedstrijd Louiza werd in 2007 aangenomen bij Kunstencentrum Atrium, waar Muziekschool Bolsward deel van uitmaakt, en startte er met muzieklessen voor peuters. Daarnaast ging ze in Woudsend en omgeving koren dirigeren; inmiddels heeft ze er vier onder haar hoede. Zelf begon Louiza ook weer muziek te maken. In 2010, en behoorlijk vaardig geworden in het Fries, won ze zelfs de publieksprijs van het Fries songfestival Liet met het zelfgeschreven nummer ‘Rêden troch muzyk’. “Of ik mij nu ook Fries voel? Heimwee naar Tsjetsjenië blijft er altijd, maar zeventien jaar is wel een lange tijd. Mensen veranderen. Ik zou mij er niet meer
Twee groepen kinderen die in Workum van Louiza AMV of Muziek-Mix krijgen doen zondag 22 maart mee aan het jaarlijkse Súdwest Festival in hun woonplaats. “De kinderen gaan op verschillende instrumenten liedjes spelen, waaronder blokfluit en keyboard. Ze spelen samen, wat best lastig is. Je moet namelijk ook goed naar anderen luisteren. Ik vind het leuk om met de kinderen ergens naartoe te werken. Dit stimuleert de kinderen nog meer. Natuurlijk is het ook spannend. Maar daar bereid ik hen goed op voor, doordat de ouders regelmatig mogen kijken aan het einde van de les. De kinderen laten dan horen wat ze geleerd hebben. Zo wennen ze aan publiek en dat maakt de stap naar een echt optreden niet zo groot.”
Súdwest Festival Workum
Diverse muziekensembles, koren, orkesten en bands uit de regio treden zondag 22 maart op bij het Súdwest Festival in Workum. Het evenement wordt ieder voorjaar georganiseerd door Kunstencentrum Atrium. Naast de leerlingen van Louiza Saitova treden onder meer op: het koor Sjongsum, klarinetkwartet Quatre Bois, Accordeon Orkest Sneek, Mienskipsorkest Nij Lûd, popband Lime, shanty- evergreenkoor Tusken Wâl en Skip Workum, jeugdorkest Notenbrijbekken, vier gitaarensembles en twee saxofoonensembles. DE ENTREE IS GRATIS.
EEN AVONDJE ONBEZONNEN LACHEN BIJ
‘HEEL HOLLAND LACHT’
Theater van de Klucht brengt sinds 2016 met veel liefde voor het vak klassieke kluchten naar het theater. Oprichter Arijan van Bavel verwierf als typetje ‘Adje’ bekendheid bij het grote publiek door zijn samenwerking met Paul de Leeuw in het programma ‘Mooi! Weer De Leeuw’. Onder de naam ‘de Zingende Decoupeerzaag’ startte Van Bavel een theaterproductiehuis en tevens een muzikantengroep waar regelmatig mee werd opgetreden. Een samenwerking met de Vlaamse KomedieCompagnie resulteerde in de hilarische klucht ‘Taxi, Taxi’, waarin naast Van Bavel onder anderen Bartho Braat en Sander de Heer meespeelden. Nadat de Vlamingen besloten hun focus te leggen op België, besloot Van Bavel om zonder deze coproducent verder te gaan en zo werd Theater van de Klucht een feit. De bekende klucht ‘Boeing Boeing’, met een prachtige sterrencast bestaande uit Bas Muijs, Arijan van Bavel en Mariska van Kolck, trapte als eerste voorstelling af onder deze nieuwe producentsnaam.
niet meer stuk”, aldus een enthousiaste Van Bavel. “Maar wie een bakwedstrijd verwacht, vindt de hond in de pot… Wij hebben er een heerlijk ‘kluchtig’ sausje overheen gegooid en toveren het theater om tot de gekste taartenwinkel die je maar kunt bedenken!” Daarmee is ‘Heel Holland lacht’ een hedendaagse klucht, maar mét de sfeer van weleer. En nu staat ‘Heel Holland lacht’ op het programma. “Met ‘Heel Holland bakt’ als inspiratiebron kan het eigenlijk al
‘HEEL HOLLAND LACHT’ // DONDERDAG 12 MAART // 20.15 UUR // THEATERSNEEK.NL
‘DE AARD VAN HET BEEST’
MEEST POSITIEVE PLAAT OOIT VAN DE 3JS De Volendamse band 3JS is al achttien jaar onderweg, maar dat betekent niet dat het drietal op de automatische piloot de toekomst tegemoet gaat. Integendeel zelfs, want voor het twaalfde studio album ‘De aard van het beest’, dat op 1 mei verschijnt, zetten Jan Dulles, Jaap Kwakman en het kersverse bandlid Robin Küller een nieuwe koers in.
album verder doorgetrokken. “We hebben vanaf het eerste moment besloten om onze meest positieve plaat ooit te maken”, aldus Dulles.
De lijn die al voorzichtig werd uitgestippeld met de vorig jaar verschenen single ‘De Toekomst’, wordt op het nieuwe
3JS – DE AARD VAN HET BEEST // VRIJDAG 6 MAART // 20.15 UUR // THEATERSNEEK.NL
Onder de kaartkopers van het concert in Theater Sneek op 6 maart wordt een gesigneerde CD van het nieuwe album verloot. Dit album wordt in mei toegestuurd.
agenda vrijdag 6 maart
zaterdag 14 maart
vrijdag 20 maart
zondag 22 maart
SNEEK VARIA
BOLSWARD MUZIEK
SNEEK MUZIEK
SNEEK THEATER
n8 van sneek
Voorjaarseditie van deze georganiseerde kroegentocht, waarbij in 8 kroegen een feestje wordt gebouwd. Centrum. 20.00 uur
zaterdag 7 maart
voorjaarswandeling WORKUM EXCURSIE
Voorjaarsfeestwandeling door de natuur in de, normaal niet toegankelijke, Warkumerwaard onder leiding van een gids. Warkumerwaard. 9.30-11.30 uur
shantyfestival
JOURE MUZIEK Jaarlijks shantyfestival met shantykoor de Warringers en Eddy Dykstra en the Chiclets. ’t Haske. 20.00 uur
zondag 8 maart
la manouche SNEEK MUZIEK
La Manouche nodigt je met hun voorstelling ‘Ay Chavale’ uit mee te reizen met de zigeunerkaravaan. Lewinski. 15.30 uur
donderdag 12 maart
maxim februari JOURE LEZING
Maxim Februari vertelt over zijn werk en gaat in gesprek met de toehoorders. Bibliotheek Joure. 19.30 uur
con amore musica
britta
Voorjaarsconcert van kamerkoor Con Amore Musica met titel ‘Hail! Gladdening Light’. Martinikerk. 20.00 uur
leks met de weg MAKKUM MUZIEKTHEATER
De Weg vertelt het aangrijpende verhaal van Ekaterina Levental over haar vlucht uit de voormalige Sovjet Unie. Doopsgezinde kerk. 20.00 uur
bolsward live!
BOLSWARD MUZIEK Muzikaal talent uit Bolsward en omstreken zullen gezamenlijk zorgen voor een avondvullend programma. Hotel de Groene Weide. 21.00 uur
zondag 15 maart
heechsicht matinee
INDIJK MUZIEK Huiskamerconcert met gitaristen Izhar Elias & Fernando Cordas. Landhuis Heechsicht. 14.00 uur
stenen getuigen NIJLAND LEZING
BOLSWARD FILM
Kom zagen en snoeien op natuureiland De Gouden Boaiem en help zo een handje mee tijdens NLdoet. 9.30-15.30 uur
sorry we missed you
WORKUM MUZIEK
Allerlei muziekensembles, koren, orkesten en bands uit de regio treden op. Kultuerhús Klameare. 13.30-17.00 uur
SNEEK ROMMELMARKT Grote tweedaagse bazaar en rommelmarkt in de Veemarkthal. Vr. 13.30-21.00 / Za. 10.00-15.00 uur
SNEEK LEZING Alice Booij vertelt over de spannende dagen rondom 15 april 1945, toen de Duitsers de stad uit trokken, gevolgd door de Canadezen die het land bevrijdden. Fries Scheepvaart Museum.
bvr
houtstad ijlst
lezing bevrijding sneek
zaterdag 28 maart
IJLST OPEN DAG
binnenste buiten SNEEK MUZIEK
Maak kennis met deze nieuwe “oude” werkplaats, met bijzonder gereedschap uit het verleden. Museum en Werkplaats Houtstad IJlst. 10.00-17.00 uur
De start van het terrassenseizoen wordt muzikaal geopend met livemuziek. Marktstraat. 14.30 uur
talk
14 van terherne
MAKKUM
In het kader van Friese Lente spelen singer-songwriter Tolls (Daan van Beijeren) en Esther de Jong in Lewinski. 20.00 uur
sudwest festival
woensdag 25 maart
strúntocht
SNEEK MUZIEK
Tryater speelt Trije susters waarin de Prutsers zich afvragen wat Tsjechov hen 118 jaar later nog te vertellen heeft. Lewinski. 15.00 uur
vrij. 20 en za. 21 maart
zing mee café
donderdag 19 maart
SMALLEBRUGGE VARIA
BOLSWARD THEATER Anna Raadsveld neemt je mee in indrukwekkende monologen van leden van een ondoorgrondelijke familie. Marnetheater. 20.15 uur
BOLSWARD CABARET Spitsvondige poëzie met multimedia van Jan J. Pieterse, Frank van Pamelen en John Schleipen. Ons Gebouw. 20.30 uur
SNEEK MUZIEK
snoeien en zagen
onverwoestbaren
Kunsthistorica Elleke Makkes van der Deijl - Stam houdt een lezing over ‘Stenen getuigen’. Nicolaaskerk. 15.00 uur
vrijdag 13 maart
zaterdag 14 maart
Zangeres Britta Maria en band keren huiswaarts naar het geliefde Nederlandse lied. Lewinski. 20.00 uur
zaterdag 21 maart
Samen zingen in het Zing Mee Café onder leiding van dirigente Akke Bosma. Lewinski. 15.00 uur
tolls & esther de jong
trije susters
excursie Ga op pad met een gids van It Fryske Gea en loop door de kruidenrijke ruigtes en rietvelden van de Makkumersúdwaard met veel verschillende vogels. 11.00 uur
zondag 22 maart
TERHERNE WANDELTOCHT Avondwandeltocht van circa 14 km langs het Sneekermeer, het platteland en pittoreske Friese dorpjes. Kameleondorp. 19.00 uur
za. 28 en zo. 29 maart
motorjacht experience
SNEEK OPEN DAG Kom proefvaren met verschillende huurjachten en daarnaast aanvullende evenementen. Veldman Yacht Charters. 10.00-17.00 uur
the roaring twenties experience
Film van tweevoudig Gouden Palm winnaar Ken Loach over een ontroerend verhaal over een gezin in het hedendaagse Engeland. Ons Gebouw. 20.00 uur
BOLSWARD MUZIEK De muzikanten brengen muziek uit de jaren ’20 en ’30 voor het voetlicht. Doopsgezinde kerk. 15.00 uur
ONZE COMPLETE AGENDA VIND JE OP: WATERLANDVANFRIESLAND.NL
voorproefje
3-4 april 5 april 7-8 april april
brêgepop scharsterbrug mooisneek matthaus passion bolsward opening watersportseizoen
suggestie
FOTO: H. TICHELAAR
sug gestje
BOLDWARD LIVE!
ZATERDAG 14 MAART
ZONDAG 15 MAART
ZATERDAG 21 MAART
bolsward live!
stenen getuigen
open huis houtstad ijlst
Op zaterdag 14 maart wordt, na een succesvolle eerste editie in 2019, de tweede editie van Bolsward Live! georganiseerd in de Groene Weide. Bolsward Live! is het oude evenement OlieBOP in een nieuw jasje. Op het podium zullen veel bekende Bolswarders en nieuw opkomend talent te zien zijn die samen een verrassend avondvullend programma verzorgen. Met de nieuwe insteek van Bolsward Live! is er meer intimiteit en interactie en beleven zowel muzikanten, zangers en zangeressen als publiek een heerlijke muzikale avond.
Op zondagmiddag 15 maart wordt in de Nicolaaskerk in Nijland voor de tweede keer een Sytse ten Hoeve Lezing georganiseerd. Dit maal houdt Kunsthistorica Elleke Makkes van der Deijl – Stam een lezing over ‘Stenen getuigen’. Zij vertelt over de bijzondere grafzerken in de Nicolaaskerk en de rest van de provincie. Als kunsthistorica heeft ze een tijdlang het beeldhouwwerk op deze graftekens bestudeerd, zo ook de grafzerken in de Nicolaaskerk. Sytse ten Hoeve heeft veel onderzoek gedaan op het gebied van Friese streek-, kunst- en kerkgeschiedenis. Om zijn werk voor te laten leven wordt jaarlijks de Sytse ten Hoeve lezing gehouden. WWW.SCAN-NIJLAND.NL
Museum en Werkplaats Houtstad IJlst houdt op zaterdag 21 maart open huis en nodigt iedereen van harte uit om kennis te maken met deze nieuwe ‘oude’ werkplaats, met bijzonder gereedschap uit het verleden. Houtstad IJlst wil de historie levend houden en deze kennis van hout in al haar facetten uitdragen. Breng een bezoek aan het bijzondere gebouw van Houtstad IJlst, naast Houtzaagmolen De Rat, en ervaar IJlst met haar verbondenheid met hout in al haar toepassingen.
ferdive daasje vermaak
WWW.HOUTSTAD-IJLST.NL
FOTO: MERLIJN DOOMERNIK
WWW.STICHTINGBOP.NL
HEECHSICHT MATINEE - ELIAS EN CORDAS
VRIJDAG 6 MAART
ZONDAG 15 MAART
n8 van sneek
heechsicht matinee
De N8 van Sneek is inmiddels een bekend en succesvol event in Sneek. Het publiek maakt in een georganiseerde kroegentocht kennis met acht ‘natte’ horecabedrijven in Sneek. Deelnemers worden opgesplitst in groepen van veertig personen en gaan met een stempelkaart van kroeg naar kroeg. In elk horecabedrijf wordt een feestje gebouwd van dertig minuten en daarna vervolgen de deelnemers hun weg naar de volgende kroeg om het feestje voort te zetten.
Op zondagmiddag 15 maart is er in Landhuis Heechsicht in Indijk een Heechsicht Matinee met de gelauwerde gitaristen Izhar Elias & Fernando Cordas. De betoverende liefde voor de gitaar tekent het leven van Izhar Elias en Fernando Cordas. Vol vuur en passie brengen zij klassiekers van Spaanse componisten. Maar ook mooie bewerkingen van Schubert, Mozart en Beethoven laten weer een heel andere kant van de gitaar horen. Geniet van schitterende gitaarmuziek op deze huiselijke, intieme ontmoetingsplek met riant uitzicht.
WWW.SNEEK.NL
WWW.HEECHSICHT-MATINEE.NL
unieke plek gezien? We laten graag alle ‘Instagramwaardige’ plekken van Zuidwest Friesland zien op Instagram (waterland_van_friesland). Gebruik #waterlandvanfriesland voor een repost!
30
SPORT
NUMMER 03 • 2020
HOELAHOEPEN WEER HELEMAAL HIP, VOLGENS ANGELIQUE HULST UIT BOLSWARD
“ELKE DAG EVEN JE SPORT Terug van weggeweest: hoelahoepen. Welk meisje heeft het vroeger niet gedaan? Toen deed je het voor de lol met vriendinnen; nu blijkt het ook de ideale manier om buik, billen en bovenbenen te trainen, om dat deel van je lichaam weer letterlijk in vorm te krijgen. En dat spelenderwijs, dus eigenlijk ook voor de lol. Tien minuten per dag, vijf dagen per week en voilà: meteen resultaat. We gaan langs bij Angelique - miss Bodyhoop - Hulst uit Bolsward. Bij mannen ben je dan gewend om achteloos achter hun naam hun leeftijd tussen haakjes te vermelden. Bij vrouwen ligt dat gevoeliger. Daar vraag je eerst netjes of ze daar wel van gediend zijn. Angelique heeft er geen bezwaar tegen. Maar wacht, laten we dat nog even niet doen. Wat schat u? Denk er maar rustig over na. Hieronder komt u het antwoord vanzelf tegen. Een verhaal over leven in lenigheid.
“
“Het is misschien wel de leukste manier om ‘in shape’ te komen. Daar was het mij in eerste instantie om te doen. Na de geboorte van mijn kinderen merkte ik dat ik niet één van die vrouwen was die daarna weer heel snel hun oorspronkelijke vorm terugkrijgen. Integendeel, nadat ik wekenlang gerend had en allerlei oefeningen had gedaan bleef mijn buik maar hangen. Mensen vroegen me na drie maanden of ik weer zwanger was. Dat is niet erg motiverend. Op een gegeven moment zei een vriendin, toen we bij de kapper zaten: ‘Volgens mij moet je gaan hoelahoepen. Ik heb gehoord dat dat goed schijnt te zijn.’ Ik had al zoveel geprobeerd, dus ik dacht ten einde raad: ‘Laat ik dát dan óók maar proberen’. Maar vindt maar ‘ns een hoelahoep. Hier in Nederland kon ik alleen maar kindermodellen krijgen. Op internet vond ik er in Amerika uiteindelijk eentje voor volwassenen. Twee weken later had ik ‘m in huis. Na een week zag ik al resultaat. En het was geen straf om te doen. Sterker, het was gewoon leuk. Ik dacht: ‘Waarom doet niemand dit? Dit is ideaal. Dit moeten meer vrouwen weten’.’”
Angelique Hulst voordat ze de Hoelahoep ontdekte
LICHAAM WEER IN VORM BREGEN Even tussendoor: wie is Angelique? Ze heeft de hotelschool gedaan in Maastricht. Daarna runt ze haar eigen restaurant in Leiden. In die tijd ontmoet ze Gosse. Samen wonen ze nog een tijd in de Haarlemmermeer. Dan lokt het heitelân van Gosse en verhuizen ze naar Bolsward. Angelique laat zich omscholen en wordt credit manager bij Paques in Balk. Een verantwoordelijke baan, waarbij ze afspraken maakt over het betalingsverkeer. Na een aantal jaar begint het te kriebelen en wil ze iets voor zichzelf beginnen. Wat dat ‘iets’ is, weet ze nog niet. Maar één ding weet ze wel: nadat ze een aantal bevallingen heeft gehad, wil ze eerst haar lichaam weer in vorm brengen. Nu is de cirkel rond en zijn we weer bij de hoelahoep.
BUIK, BILLEN, RUG, DIJBENEN “Hoelahoepen. Ik kende het wel van vroeger op het schoolplein. Het was een tijdje een rage. Net als knikkeren. Elk meisje heeft het wel gedaan. Maar dat het zo goed voor je is wist ik niet. Je traint je hele ‘core’, dat is zeg maar het midden van je lichaam: billen, buik, rug, dijbenen. Het mooie is, als je core sterker wordt, gaan andere sporten je ook makkelijker af. Tennis, fietsen, paardrijden. Je core geeft alle krachten door. Ik was nooit een held in sporten, maar kan nu veel meer. Toen ik merkte hoe goed het voor mijzelf werkte dacht ik: ‘Dit is wel heel tof. Hiermee kan ik ook andere vrouwen helpen’. In 2013 heb ik toen mijn eigen hoelahoep ontworpen: de bodyhoop. Ten opzichte van de hoepel die ik had heb ik een aantal verbeteringen doorgevoerd. Het foam is dikker waardoor ie comfortabeler is. Hij bestaat uit zes losse stukken die je in elkaar zet. Elk stuk heeft aan de binnenkant drie bobbels. Hij is groter en zwaarder dan die Amerikaanse; 1,8 kilo. Als je de stukken in elkaar zet dan zie je dat door die bobbels een golfpatroon ontstaat. Als de hoepel draait wordt daardoor je bindweefsel gemasseerd. De vetrandjes worden weggemasseerd. Dat is één deel van de werking. Het andere deel is dat je spieren aan het werk gezet
worden en je gewoon spelenderwijs sterker wordt. Samen met een fitnesstherapeut en personal trainer, Sarah Menig uit Bloemendaal, heb ik ook allerlei oefeningen bedacht. Want rondjes draaien is natuurlijk leuk, maar het wordt nog leuker als het een full body work out wordt. Sarah is gespecialiseerd in de
begeleiding van vrouwen. Zij weet alles van het vrouwenlichaam. Dus die work outs zijn heel specifiek.”
CHALLENGE MET 500 VROUWEN “Het is een super laagdrempelige manier om in beweging te komen. Er was meteen veel belangstelling voor de bodyhoop. Er hebben artikelen gestaan in het AD, de Leeuwarder Courant, de
GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST
31
TEKST EN FOTO’S PIEBE PIEBENGA
MOMENTJE PAKKEN” Klein college
hoelahoepen 1. N eem voldoende ruimte. Plaats je voeten op heupbreedte. 2. Plaats je linkervoet voor, als je de hoepel linksom draait, en vice versa. 3. Hou je bovenlichaam rechtop, schouders ontspannen. 4. Span buik- en bilspieren aan, en beweeg je heupen van achteren naar voren. De hoepel draait rondjes, de heupen niet. 5. Plaats de hoepel tegen je rug aan, in je taille en draai met snelheid naar rechts of naar links. 6. Begeleid de hoepel met je hand en hou de hoepel recht. 7. Lukt het niet meteen, ga dan voor een ruit of spiegel staan en beoordeel hoe het gaat. 8. Lachen mag ;-) 9. Hoepel zowel linksom als rechtsom voor een gelijkmatige spierontwikkeling. Hoepelen met een verzwaarde hoelahoep als de Bodyhoop (1,8 kg) is gemakkelijker dan met het exemplaar uit de speelgoedwinkel.
ervaringen delen in een besloten Facebook-groep. Er is zoveel belangstelling voor de challenge dat je over twee maanden ook een jaarabonnement kunt afsluiten en de beschikking hebt over de nieuwste trainingsvideo’s. De meeste deelnemers komen uit Noorden Zuid-Holland en Friesland.” Viva, de Margriet, de Healthy en noem maar op. Is ook bij RTL4 geweest. Inmiddels kun je ook vier keer per jaar meedoen aan een online 30-dagen challenge. Via bodyhoop.nl. Per keer doen er ongeveer 500 vrouwen aan mee. De oefeningen doe je gewoon thuis. Je krijgt dan ook allerlei gezonde recepten en er is een mindset-coach die je ondersteunt. Als je wilt kun je je
DIGITALE HOELAHOEP “Op een gegeven moment dacht ik: ‘Het zou leuk zijn als we de hoepel konden digitaliseren’. Dus dat die het aantal rondjes telt en aangeeft hoeveel calorieën je verbruikt. Dat soort dingen. Het bleek een ingewikkeld proces. Er moest een 9-assige sensor in met een gyroscoop en een versnellingsmeter. Uiteindelijk hadden we een
werkend prototype. Maar ja, om dat in productie te nemen moesten we er minstens 10.000 van laten maken. Op dat moment zagen we dat iemand uit Zuid-Korea op hetzelfde idee gekomen was. Alleen die was al een stap verder. Die had ‘m al in productie en er ook al een bijbehorende app voor ontwikkeld. Hem heb ik toen benaderd en voorgesteld om samen te werken. Na wat heen en weer mailen heb ik ‘m ontmoet op de mobiele-applicatie-beurs in Barcelona. Hij bleek geen Engels te spreken. Maar goed, tolk erbij en later ook de minister van ICT, die hebben ze blijkbaar in Korea. Binnen een minuut was de zaak beklonken. Sindsdien ben ik de distribiteur voor de digitale hoop in Europa.
Die hoelahoep houdt alles bij. Hoeveel rondjes je linksom draait, hoeveel rechtsom, de calorieën, de tijd, levels, ranking, alles. Vrouwen uit mijn groep staan nu op 6, 8 en 10 in de wereldranking. Dat is tóch leuk! Binnenkort kun je ook je eigen groepen aanmaken en dan elkaar challengen of een bedrijfscompetitie opstarten. Prima om elkaar te motiveren om in beweging te komen. Ik ben nu zelf 53 (Had u het goed geraden?) en ik weet uit ervaring dat het de ideale manier is voor de vrouw om fit te blijven. Hoe leniger je bent, hoe lekkerder je in je lijf zit. Gewoon elke dag even je sportmomentje pakken.”
FOTO:JOLANDA SIEMONSMA FOTOGRAFIE
DE MOOISTE 4 MIJL VAN FRIESLAND!
ZONDAG
3 MEI 2020 BINNENSTAD SNEEK
INDIVIDUEEL: 4 MIJL + RABO KIDSRUN TEAMS: SCHOLENLOOP + VERENIGINGSLOOP + BUSINESS RUN
DOE OOK MEE! schrijf je nu in op de website!
3 MEI 2020
20% KORTING OP 20% KORTING OP VAN MIZUNO* SCHOENEN SCHOENEN VAN MIZUNO*
MARKTSTRAAT • SNEEK 11:45 UUR 12:30 UUR 12:45 UUR 13:00 UUR 13:30 UUR 14:00 UUR 15:00 UUR
Warming up Rabo Kidsrun - bij Veemarkthal START RABO KIDSRUN 5 T/M 7 JAAR START RABO KIDSRUN 8 T/M 10 JAAR START RABO KIDSRUN 11 T/M 12 JAAR PRIJSUITREIKING RABO KIDSRUN START ‘4VRIJHEID VAN SNEEK’ PRIJSUITREIKING ‘4VRIJHEID VAN SNEEK’ * Deze actie is geldig tot en met 10 mei. Met uitzondering van reeds afgeprijde schoenen. * Deze actie is geldig tot en met 10 mei. Met uitzondering van reeds afgeprijde schoenen.
SPORTHUIS A.P. VAN DER FEER SPORTHUIS A.P. VAN DER FEER Dijkstraat 7-11 Bolsward Tel.: 0515 - 57 23 97 Dijkstraat 7-11 Bolsward Tel.: 0515 - 57 23 97
WWW.4MIJLVANSNEEK.NL
bolsward-ijsselmeerkust
GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL
33
VIJF ELFSTEDENTOCHTEN IN ÉÉN JAAR
‘DE EED UIT DE KEET’ Schettens. Wie er met de Elfstedentocht doorheen schaatst, weet dat ie de helft erop heeft zitten. Maar wat ie wellicht niet weet, is dat er in Schettens een keet staat. Vlak naast de oude haven. Is dat zo bijzonder, een keet, die heb je toch in zoveel dorpen? Nou, bijzonder is déze wel. Ten eerste, in heel veel dorpen zijn de keten door de gemeente gesaneerd. Deze niet. Ten tweede, deze keet staat er al meer dan veertig jaar. In die keet hebben zes jongens een tijdje terug met elkaar een afspraak gemaakt. Die afspraak hebben ze op papier gezet en bezegeld met hun handtekening. We spreken met Sander Spijksma, één van de mannen van dit verbond. TEKST EN BEELD PIEBE PIEBENGA Van links naar rechts: Sijmon van Abbema, Sander Spijksma, Reinder van Abbema en Jelko Buma.
We hebben het geluk dat wij een professor in het dorp hebben wonen. We dachten, als we daar nou ‘ns aankloppen, misschien kan hij ons helpen. Dat kon hij. Hij liet zich niet zo snel intimideren door een ingewikkelde brief. Eerst schreven we zelf een brief naar de gemeente, maar daar kregen we geen reactie op. Toen schreef híj een brief en werden we uitgenodigd voor een gesprek met de wethouder en de dorpscoördinator.”
260 NAMEN “Onze keet bestond toen al 37 jaar. Eén van ons heeft in dat gesprek alle 260 namen opgenoemd van iedereen voor wie de keet in de loop der jaren belangrijk is geweest. Daarna kwam de professor. Die had het hele sociale plan van de gemeente doorgespit. Daarin stond inderdaad dat de keten gesloopt zouden worden, maar ook dat het aantrekkelijk moest blijven voor jongeren om in een dorp te blijven wonen. Maar nergens was er budget vrijgemaakt om dat voornemen te realiseren. Hij bood ook meteen een oplossing aan: als de keet een stichting zou worden, zou die de grond kunnen pachten, zodat de gemeente niet meer aansprakelijk zou zijn. Zo is het gegaan. We hebben bij de notaris gezeten met Dorpsbelang en de gemeente. Inmiddels waren alle keten in de andere dorpen al gesloopt. Maar wij konden dus vorig jaar ons veertigjarige bestaan vieren.
Er kwamen ruim tweehonderd man op de reünie. Nu heet de keet ‘Ald Haven’. Vroeger ‘de Hut’. Was ook meer een hut. Gemaakt van afvalhout en pallets en daar dan riet tegenaan geplet voor de isolatie. Stroom was er ook. Nou ja, er liep een kabel naar het huis van de Van Abbema’s. Als de moeder van Johannes, Bauke en Willem op zaterdagavond vond dat het mooi geweest was trok ze de stekker uit het stopcontact.”
VOOR HET FOPPE FONDS “Eind 2018 zaten we een keer te praten over de Elfstedentocht. Eén van ons had net de 11-bierentocht gedaan. Op de burgerfiets in elke stad een biertje pakken, te beginnen om 6.00 uur ’s ochtends in Bolsward. ‘Ja’, zeiden we, ‘met de fiets is de uitdaging er een beetje af. Weet je wat, als we ‘m nu ‘ns in 2020 op vijf verschillende manieren doen: schaatsen, lopen, steppen, fietsen en zeilen. Dat doen we dan voor het Foppe Fonds. Dat is wel een goed fonds, dat zet zich in voor de gehandicaptensport’. Om er zeker van te zijn dat we het de volgende dag ook nog een goed plan vonden, hebben we het opgeschreven en onze namen eronder gezet: Anton Buwalda, Symon - alias Mozes - Oevering, Reinder van Abbema, Jelko Buma, Sijmon van Abbema, Sander Spijksma. Wie het niet haalt, moet een tattoo van een kruisje laten zetten met daarbij de tekst ‘niet gehaald.’ Dat zeilen is een rare eend in de bijt. Maar die zit erin omdat die tocht elk jaar wordt georganiseerd door Thaeke Kuipers. Een paar jaar geleden was ie op doortocht ’s avonds laat bij ons in de keet beland. Sindsdien stopt ie elk jaar. Soms blijft ie slapen in de keet.”
GEHAALD, VRAAG NIET HOE De keet in Schettens, gezelligheid in de beginjaren.
FOTO: WWW.ALDHAVEN.NL
“Opeens lag er een brief van de gemeente op de mat. Of we de keet wilden ontruimen. Daarna zou die gesloopt worden. O ja, de kosten daarvan zouden voor ons zijn. Einde bericht. Dat kwam nogal rauw op ons dak, wisten wij veel. Maar wat bleek; de gemeente wilde alle keten die op gemeentegrond stonden afbreken, omdat ze er niet langer de verantwoordelijkheid voor wilde dragen. Tja, daar sta je dan, wat moesten we doen?
“Vorig jaar het hele jaar keihard getraind. Vooral op schaatsen, want daar waren we
Foppe de Haan is blij met het sportieve initiatief van de jongens van de ‘Ald Haven’.
geen helden in. Ook veel gelopen. Na een paar keer twintig kilometer zijn Anton en Mozes afgehaakt. Het was helemaal niets voor hen. Anton laat binnenkort de tattoo zetten. Mozes koopt zijn schuld af met een dubbeldikke donatie. Drie van ons zijn naar de Weissensee vertrokken. Jelko had tentamen. Om kort te zijn: het was een ramp. Het regende de hele dag, het ijs was taai en zat vol scheuren. Sijmon was zo vaak gevallen, dat hij na 125 kilometer niet meer overeind kon blijven. Reinder en ik hebben het gehaald, maar vraag niet hoe. De zwaarste hebben we nu gehad. Op naar de volgende vier. Jelko en Sijmon doen gewoon weer mee.” “Wil je doneren, ga dan naar onze website www.aldhaven.nl, druk op de knop en geef wat je wil. We beloven je dat we doorgaan tot we erbij neervallen.”
34
NUMMER 03 • 2020
ARNOLD HAANSTRA EN JACKIE NIJHOLT, HO
“HET IS GOED DA
ALS WOONZORGONDERSTEUNER VERZORGT RIEKIE OUDEREN MET DEMENTIE.
HET GOEDE VOORBEELD GEVEN Ze is een dame die weet wat ze wil; de 38-jarige Riekie. In haar eentje zorgt ze voor haar vier kinderen. Ze geeft heel veel om haar gezin. Riekie heeft een aantal jaren niet gewerkt, omdat ze haar handen vol heeft aan haar gezin. Maar onlangs heeft ze alles op alles gezet om in de zorg te gaan werken. Met een duwtje in de rug van Pastiel is dit gelukt. Inmiddels werkt ze bij de Westerpoort in Franeker. Als woonzorgondersteuner verzorgt ze ouderen met dementie. Isolement
Na de middelbare school gaat Riekie in de supermarkt werken. Tot ze zwanger raakt van haar eerste kindje. Ze stopt met werken om voor haar baby te zorgen. In de jaren erna volgen nog drie kinderen. Gedurende deze periode werkt Riekie niet. Op een bepaald moment gaat haar relatie over. Ze komt er alleen voor te staan. Dit is niet altijd even gemakkelijk. Geen werk, maar wel de zorg voor vier kinderen. Ze ontvangt een uitkering. Af en toe doet ze schoonmaakwerk, maar dit is onvoldoende om uit de uitkering te raken. Riekie raakt in een sociaal isolement en heeft weinig contact met mensen. Dit doet haar veel verdriet.
Verandering
Ze wil haar kinderen meegeven dat werken belangrijk is en besluit dat er iets moet veranderen. Maar werk vinden lukt haar niet zonder hulp. Via de Dienst Noardwest Fryslân wordt ze daarom aangemeld bij Pastiel. Door haar Pastiel jobcoach wordt ze gestimuleerd om op zoek te gaan naar werk. Een goede vriendin van Riekie werkt in de zorg. Als woonzorgondersteuner helpt ze ouderen met dementie. Een kopje koffie drinken, een arm om de schouder. Maar ook een luisterend oor bieden. Voor verhalen, bijvoorbeeld over vroeger. Riekie haar wens om in de zorg te werken is aangewakkerd door haar vriendin. Ze trekt ‘de stoute schoenen aan’ en solliciteert bij de Westerpoort in Franeker.
Met vlag en wimpel
En met succes. Onlangs heeft Riekie de cursus voor woonzorgondersteuner gevolgd. En deze met vlag en wimpel behaald. Haar eerste certificaat sinds de middelbare school! In het begin was het wel even wennen om weer te werken. Met ook nog de zorg voor vier kinderen is het soms best ‘puzzelen’ met opvang. Maar tot nu toe gaat dit heel goed. Ik wil graag het goede voorbeeld geven aan mijn kinderen. Het is goed om te werken voor je geld, benadrukt Riekie. Dankzij de hulp van verschillende instanties, waaronder Pastiel, heeft Riekie haar leven weer op de rit. Ze ontvangt niet langer meer een uitkering. Riekie komt weer in contact met mensen. Dit doet haar goed. Ze voelt zich weer van waarde. Voor zichzelf én voor anderen.
En dát is waar Pastiel het voor doet. Mensen motiveren. En stimuleren om weer onderdeel uit te maken van de arbeidsmarkt. Zodat zij zich (weer) van waarde voelen.
De afgelopen voetbalseizoenen hebben steeds meer voetbalclubs die traditioneel op de zondag uitkwamen de overstap gemaakt naar de zaterdag. Deze landelijke trend is inmiddels ook een discussiepunt geworden in Bolsward, maar met een essentieel verschil. Het staat niet bij voorbaat vast of de zondag moet verdwijnen naar de zaterdag. Wel duidelijk is dat er wordt gekozen voor één prestatieteam. Een speciaal in het leven geroepen commissie komt binnenkort met een aanbeveling op welke dag van het weekend dan zou moeten worden gespeeld. De bal ligt bij de leden van SC Bolsward om uiteindelijk tot een besluit te komen. Beide hoofdtrainers, Arnold Haanstra en Jackie Nijholt, moeten hiermee dealen.
VIERDE KLASSE Na de degradatie van de zondagtak vorig seizoen is SC Bolsward met de twee senioren vlaggenschepen actief in de vierde klasse. De zwartgelen op zaterdag kennen een matig seizoen terwijl de zondagtak mee bovenin draait. Haanstra, verantwoordelijk voor de zondag: “We hebben vorig seizoen te weinig doelpunten gemaakt. Dat was voor ons de reden dat we ons niet konden handhaven. Nu we, sportief gedwongen, een klasse lager spelen hebben we makkelijker jonge spelers kunnen inpassen. Ondanks dat het niet leuk was om te degraderen denk ik dat we hier als zondagteam in ieder geval wel beter van zijn geworden in de ontwikkeling. We doen nog steeds mee om plaats drie, wat zeer waarschijnlijk recht geeft op nacompetitie. Samen met MKV en Nicator strijden we daarom. Beide koplopers zijn al te ver uit beeld als je realistisch bent.”
ZIEKENBOEG “We hebben denk ik nog niet in onze sterkste opstelling kunnen spelen dit seizoen”, vertelt zaterdagtrainer Nijholt. “Het is meermaals voorgekomen dat ik een man of vijf miste en ondanks dat de vervangers echt wel hun best deden hebben we dan als totaal dan net die extra kwaliteiten om een wedstrijd te kunnen winnen. We hebben ook meerdere wedstrijden gewoon niet gebracht wat we wel kunnen. Voor de winterstop verloren we bijvoorbeeld met 11-0 tegen SC Franeker. Ondanks dat je kunt verliezen tegen een ploeg die mee bovenin draait moet je het nooit opgeven. Dat was die wedstrijd wel het geval; als we werden gepasseerd deden we er niet alles aan om elkaar te helpen. In tegenstelling tot bijvoorbeeld de wedstrijd tegen Foarút. Daar
knokken we om de winst te behalen en, zij het met kunst- en vliegwerk, dan kunnen we het opbrengen. Nu de ziekenboeg leegstroomt merk je wel dat het allemaal weer wat beter gaat. Onlangs stonden we zelfs met 21 man op het trainingsveld.”
bolsward-ijsselmeerkust
GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL
35
TEKST JOERI VAN LEEUWEN // FOTO’S JELLY MELLEMA FOTOGRAFIE
OOFDTRAINERS SC BOLSWARD
AT ER ÉÉN PRESTATIETEAM KOMT” moment van schrijven, red.) op zestien punten en ondanks dat we bij vlagen heel goed en leuk voetbal spelen staan we niet mee bovenin. De meeste tegenstanders vinden dat wij qua voetbal mee bovenin mee kunnen doen.”
COMMUNICATIE “Ik heb niet echt contact met Jackie, eigenlijk alleen over het Onder23 team. De communicatie over het meetrainen van jeugdspelers, hetgeen wat zowel bij zaterdag als bij zondag plaatsvindt, gaat allemaal via de technische commissie. Overigens kan het zo zijn dat er jongens meetrainen bij beide teams om zodoende te kijken wat het beste bij hen past. Daarnaast trainen de junioren ook al mee met de tweede teams om alvast te wennen aan hetgeen wat er bij de senioren wordt gevraagd”, aldus de in Bolsward woonachtige Haanstra. “Datzelfde geldt voor mij”, zegt Nijholt. “Zo is er al eens, noodgedwongen, een speler geweest die bij mij zijn debuut heeft gemaakt. Hierdoor kan Arnold volgens de regels geen gebruik meer maken van deze speler. Het meetrainen van spelers met de senioren is prima, maar het is wenselijk voor de club dat er duidelijkheid ontstaat en er één prestatieteam komt. Dan hoeven spelers niet meer te kiezen. Mijn gevoel is dat het nu een gescheiden vereniging is.”
“WE DOEN NOG STEEDS MEE OM PLAATS DRIE, WAT ZEER WAARSCHIJNLIJK RECHT GEEFT OP NACOMPETITIE.” KEUZE Beide trainers zijn, onafhankelijk van elkaar, van mening dat het goed is om terug te gaan naar een prestatieteam. Nijholt: “Het zal altijd voor een aantal mensen tegen het zere been zijn. Mocht je altijd op zondag hebben gespeeld en de keuze valt op zaterdag, dan zullen er mensen afhaken en ook andersom zal dit het geval zijn. Toch is het wel beter voor de toekomst van de vereniging en dat is hetgeen wat het belangrijkste zal zijn. De keuze die wordt gemaakt zegt niet dat er niet meer kan worden gespeeld op die dag, alleen wel dat dat alleen maar recreatief kan.” Haanstra: “Ik ben het volledig eens met de visie van de club. Ik ben van oudsher opgegroeid met het voetbal op zondag, dus wat mij betreft zal dat de keuze moeten zijn. Maar leidend is wat het beste is voor de vereniging. Het is een keuze voor de toekomst van SC Bolsward. Je moet het op de langere termijn bekijken.”
TOEKOMST Jackie Nijholt (links) en Arnold Haanstra.
ONTWIKKELING Voor Haanstra is het doel om spelers beter te maken altijd het belangrijkste. “Het gaat echt niet alleen maar om de punten. Natuurlijk kun je wel eens een wedstrijd winnen met slecht voetbal of een goede wedstrijd verliezen. Het gaat uiteindelijk om de ontwikkeling van het team en daarnaast ook van het individu. Na vorig seizoen zijn er enkele oudere spelers opgehouden of in een lager elftal gaan spelen. Hierdoor kwam er dus een, min of meer gedwongen, verjonging in de ploeg. Als je kijkt hoe we er in augustus voor stonden en nu, dan kan ik als trainer alleen maar tevreden zijn over de ontwikkeling. Er worden steeds meer dingen herkend, dat is prachtig om te merken.” Nijholt: “Ik zie ook een positieve ontwikkeling in de spelersgroep. In het begin van het seizoen was de nul houden achterin niet te doen en inmiddels is het wel zo dat we ons daarin verbeteren. We staan (op het
Voor zowel Nijholt als Haanstra was het beslissingstraject omtrent de speeldag niet direct aanleiding om te vertrekken. Haanstra vertrekt na dit seizoen naar Sint Annaparochie. “Ik heb aangegeven dat ik het traject van de speeldagen af zou wachten tenzij Sint Anna zou komen om daar trainer te worden. Ik heb daar in het verleden prachtige seizoenen meegemaakt en ik heb er echt goed over na moeten denken. Uiteindelijk heb ik de knoop doorgehakt om daar komend seizoen langs de zijlijn te staan.” Voor Nijholt is dit anders: “Ik ben voor het eerst hoofdtrainer en dat bevalt goed. Gezien ik nog niet heel lang ben gestopt met voetballen, ben ik nog wel veel bezig als voetballer. Als de bal bij wijze van spreken dichtbij is dan moet ik echt mijn benen in bedwang houden om niet zelf tegen een bal aan te schoppen. Over enkele weken zal er meer duidelijk worden en wellicht zien ze mij dan als trainer voor het prestatieteam. Enkele verenigingen hebben wel contact opgenomen met mij en deze heb ik vriendelijk bedankt omdat ik het erg naar mijn zin heb bij SC Bolsward.”
ENORM ASSORTIMENT TUINPLANTEN!! Op zoek naar planten voor de tuin, dan ben je bij GreenSales Balk op het goede adres! Uw tuinplanten specialist waar u met al uw vragen over de tuin terecht kunt. U wordt geholpen door vakmensen met kennis.
Informatie
VIOLEN
VELE SOORTEN HAAGPLANTEN
10 stuks voor
TJUJA BRABANT CA. 100 cm
IN EEN 9 CM POT
Avond
€ 3,95
OP=OP
€ 3,95
TIP!
Sta je op het punt je opleidingskeuze te maken maar heb je nog een belangr�ke vraag? Kom naar onze informtie avond!
Laat u tuinplanten optimaal presteren, geef ze voeding! het is nu de juiste tijd om uw tuin te gaan bemesten, vergeet ook niet de haag mest te geven. Wij raden u aan om met een organische meststof te strooien, deze werkt langer en is goed voor het bodemleven.
dinsdag
Openingstijden
10 maart
Maandag t/m vrijdag van 07.00 tot 17.30 uur Zaterdag van 08:30 tot 16.00 uur
16.30 tot 20.00 uur
www.rocfriesepoort.nl Leeuwarden
Dokkum
Drachten
Sneek
Emmeloord
SCHRIJF JE NU IN VOL=VOL
RVA VOETBALKAMP
EEN ONVERGETELIJKE VOETBALERVARING! Driedaags voetbalkamp op 29 april, 30 april en 1 mei Twee overnachtingen Een kwalitatief goed kledingpakket Gediplomeerde en pedagogisch
JONGENS & MEISJES VAN JO10 T/M JO15
onderlegde trainers Leuke voetbalactiviteiten en diverse uitjes
3 DAGEN SLECHTS
Gezonde voeding gedurende het hele verblijf
€299,-
MEER INFORMATIE? KIJK OP > WWW.REGIONALEVOETBALACADEMIE.NL/VOETBALKAMP
TEKST EELKE LOK // FOTO’S JELLY MELLEMA FOTOGRAFIE
bolsward-ijsselmeerkust
GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL
37
VETZAVOT KOUDUM ‘OUDSTE’, MAAR OOK GEZELLIGSTE VOETBALCLUB
VETeranenZAalVOetbalTeam. Daaruit ontstond dus de naam VETZAVOT. Wijlen Douwe Smits bedacht het. Hij was ook 22 jaar voorzitter van deze in 1984 opgerichte voetbalclub in Koudum. Die vereniging bestaat nog altijd. Op donderdagavond voetballen er een stuk of tien, twaalf AOW’ers van dik zeventig jaar met elkaar in sporthal De Sândobbe. Daarna bespreken ze Koudum en de wereld. Je zou zeggen dat een uurtje voetbal per week zomaar geregeld is. Dat bleek indertijd echter helemaal niet zo eenvoudig te zijn. Jarig Tjoelker, ooit administratief medewerker van het Bogerman College in Koudum, voetbalt nog mee. En was in 1984 ook al medeoprichter. De huidige voorzitter Bennie Hofman, voormalig magazijnmeester, kwam een paar jaar later.
BEGIN In de jaren 80 van de vorige eeuw kwam overal het voetballen in de zaal op. Hier en daar kwamen in het kader van de werkgelegenheid mooie sportzalen en –hallen te staan. En technische, wat oudere, voetballers wilden heel graag niet meer constant onderuit geschoffeld worden door minder bekwame tegenstanders. Maar nog wel trucjes laten zien. Dus Koudum wilde toen ook zaalvoetballen.
Niet allemaal waren ze echter lid of vrijwilliger bij de plaatselijke voetbalclub Oeverzwaluwen. En ze mochten niet uit naam van de vereniging voor verenigingstarief een uurtje de sporthal huren. Eerst maar eens lid worden. Dus leek het allemaal niet door te gaan. Anne van der Lei, de toenmalige beheerder van De Klink, nam de verantwoordelijkheid. “Jim moat fuotbalje!” Van der Lei stond voor het verschil in de kosten. Zo ging VETZAVOT los. Met zeventien leden. Die als doel hadden ‘om als veteranen toch nog bezig te blijven met het beoefenen van de voetbalsport in de zaal, om het lichaam en de geest zo lang mogelijk gezond te houden’.
LICHAAM Maar eens met het lichaam beginnen. Jarig Tjoelker was zelf bij de
oprichting 37 jaar. Hij is nu dus 73. Momenteel is het oudste lid 80 jaar: Albert Fekken. Bekend als Elfstedenrijder in 1963. De vereniging is in totaliteit verouderd. Ze hebben in totaal 42 leden gehad. Er zijn er nu nog veertien over. “We ha faak op begraffenis west”, zeggen beide mannen, ietwat aangedaan. Je kunt niet zomaar lid worden van VETZAVOT. Oorspronkelijk kwam je er alleen bij als je gevraagd werd. En als je zelf vroeg, dan moesten de anderen zeggen of ze dat wel wilden. Bennie Hofman: “Soms seine se: ‘No, at dy en dy komt, dan ha ik der gjin sin mear oan’.” Misschien dat ze nu wat toleranter zouden zijn, maar… er vraagt niemand meer om lid te kunnen worden. “Da’s ek wol logysk, at je fjirtich binne, dan wol je net by in ploechje âlde sekken fan boppe de 65.” Het principe van de overblijvers is heel simpel. De helft heeft witte shirts aan. De andere helft blauwe shirts. Je speelt altijd in hetzelfde ploegje, want op het shirt staat je eigen naam. Beide teams voetballen tegen elkaar. Meer niet. Nou ja, na afloop gaan ze om de tafel zitten.
GEEST Dan komen we dus bij het geestelijke gedeelte. Ze bespreken daar met elkaar het potje voetbal. Daarna zeggen ze Trump, Poetin en Rutte de wacht aan. Er zit een aantal
voetballers uit de agrarische wereld bij; die hebben momenteel ook wat uit te leggen. En vanzelfsprekend bespreken ze de week van Koudum. “Dan kom ik wit hoe let tús, sit de frou noch te wachtsjen en it earste wat se freget is wat it nijs wie.” Ze doen na afloop ook wel eens wat anders. Op een gegeven moment hebben ze allemaal geld ingezet. De voetbalclub kocht lammetjes. Die werden dan later weer verkocht. Dat ging eerst heel goed, later weer niet. Toen zijn ze overgegaan op aandelen. Van Ajax. Maar ook eentje waarvan ze zelf de winst realiseerden: Heineken. Dat werkte ook maar een bepaalde periode. Daarna opnieuw in de lammerenhandel. Met soms excursies naar de boer die dat verzorgde. Uiteindelijk: “We ha 147 gûne ynsetten en we ha úteindlik 293 euro werom krigen. En we ha der in berch wille mei hân.”
MATENPLOEG Duidelijk: VETZAVOT is een matenploeg. De maten zorgen ook voor
hun vrouwen, die elke donderdagavond alleen worden gelaten. Er is een jaarlijkse vergadering, dan mogen de vrouwen ook komen. Dan is er quiz en bingo. En elke eerste zaterdag in juni gaan ze op stap met de vrouwen, een reisje het land in. Het is bijna niet te geloven, toch is het voetballen voor de mannen het allerbelangrijkste. Ze proberen rustig naar elkaar te spelen, maar er zijn ook een paar doordouwers bij natuurlijk. De meesten weten echter dat voor hen geldt dat ze pas in beweging komen “as de bal op je ôfkomt.” Tjoelker: “Immen hat ris in kear in filmke fan ús fuotbaljen makke, it like krekt as wie dy te traach opnaam.” Hij schrijft evenzogoed elke week een verslag voor Koudum.nl. Zijn echtgenote heeft alle frivoliteiten in plakboeken verzameld. Zo blijft VETZAVOT, de wellicht oudste, maar ook gezelligste voetbalclub van Nederland, dus altijd bestaan.
Een intensieve zorgvraag is nooit eenvoudig... Ontzorgt en brengt rust
T 0515 700 267 • E chantal@mantelzorgzaken.nl
www.mantelzorgzaken.nl
De cliëntondersteuners van Mantelzorgzaken helpen u op weg! ADVIES EN ONDERSTEUNING NODIG? INFORMEER DAN NAAR DE MOGELIJKHEDEN!
Chantal Hoevers Prins
Erkend mantelzorgmakelaar en Co & Pgb specialist
38 1
NUMMER 03 • 2020 12
13
6
10
11
5
9
4
8
3
7
2
25
26
20
24
15
19
23
18
22
17
21
16
9
9
14
19
17
8
14
11
8 14
6
8
15
17
24
17
9
15
22
15
22
17
11
17
14
10
10 12
12
6
10
15
6
19
22
14
22
8
17
6
18
7
17
bolsward-ijsselmeerkust
6
17
6
2 6
19
17 8
15
8
22
22
10
17
7
1
14
2
17 10
2
14
4
17
14
26
18
22
4
18
9
8
7
17
14
20
7
15
PUZZELPAGINA NR 03
14 14
5
8 11
22
17
7
5
17
11
W
15
22
10
2
17
14
11
17
15
4 14
17
7
7
H
22
18
18
5
17
6
D C
22
7
6
18 4
17
14 17
Puzzel en win! Iedere maand zijn er leuke prijsjes te winnen door uw oplossing via de email of met traditionele post op te sturen. U kunt dit sturen naar: info@grootbolsward-ijsselmeerkust.nl o.v.v. puzzeloplossing NR 03-2020 - tot uiterlijk 20 maart 2020. Wij wensen u veel puzzel plezier!
19
Probeer ijke letters. staan voor gel . Gelijke cijfers den woord te vin rde leu gek het
land in NAmerika
bedelmonnik
avondkleding
Schotse stam
8
aanspreektitel
bergnimf
Engelse titel
3
1
groot mens
boomstronk
wondvocht
kledingstuk
een zekere
14
5
gemalin van Aegir
wielerwedstrijd zwemvogel
omhaal
2
plavuis
10 landgoed
steen
bezinksel
bouwland
een weinig
planeet
woest
scheik. term
4
startklaar
9
peulvrucht
pennenstrijd
laaggelegen
sportartikel
werelddeel
berg op Kreta afloop
duinvallei
Baskische verzetsgroep
diversen
splitsen
12
of dergelijke
zangnoot Surinaams gerecht
deel v.e. schip deel v.e. bijenkorf
riv. in Azië
zeerover
golfterm
11
22 26 30
27 31
33 36
41
37
42
43
47 52
38 44
48
45
49
53
54
55
39
50 56
58 60
17
37
47
14
34
11
26
49
2
Breng letters uit de puzzel over naar de hokjes met het corresponderende nummer. Horizontaal: 1 Zwitserse kaas 6 roofvogel 12 honingbij 13 begrip 14 aanrijding 17 schouderbelegsel 19 koordans 20 moerasvogel 22 varkenshok 23 na die tijd 25 onzin 27 stand 28 draf 30 deel v.e. molecule 32 opschudding 33 zangnoot 35 inheemse gifslang 37 mannelijk dier 40 kleine hoeveelheid 42 snel rijden 44 Franse badplaats 46 explosieve stof (afk.) 48 vlaktemaat 50 bedompt 51 alg 54 insect 57 inwendig orgaan 58 Australische struisvogel 59 kwetteren 60 plezierig.
afgod zwartsel
alom geroemd
21
29
60
kweker
riv. in Oostenrijk voor de vuist
10
© www.puzzelpro.nl
jaartelling
Europese taal
9
18
25
35
51
8
17
59
woonschip
advocaat
7
57
wolkam
voegwoord
24
46
11
schande
16 20
34 40
vreemde munt
rijstdrank
doodsstrijd
6
32
moment met bewijzen aantonen
5
13
28
13
deel van Frankrijk
4
15
23
zuurgraad versvoet
3
19 trekgat
inwendig orgaan
2 12
Ierse verzetsgroep
lid v.e. zwerfstam verstandelijk
zangstem
bereden kapitein
vreemde munt
7
6
Verticaal: 1 mankement 2 blijk 3 Engelse bevestiging 4 Arabische vorst 5 hok met gaas 7 kippenziekte 8 pl. in Noord-Holland 9 mannelijke hond 10 onthaal 11 bederven 15 ijzerhoudende grond 16 mop 17 profeet 18 godin v.d. dageraad 21 slee 24 werelds 25 schaakstuk 26 graveren 27 Europees land 29 energiezuinige verlichting 31 eveneens 34 bruidsschat 35 oplettend 36 eigenaardig 37 kier 38 grens 39 sjiek 41 een zeker iemand 43 symbool voor chroom 45 regieaanwijzing 47 opsmuk 49 behoeftig mens 52 vragend vnw. 53 glorie 55 voordat 56 insect.
gehalte deel v.h. hoofd
godin v.d. dageraad
medemens
PUZZEL & WIN D I N E R B O N € 2 5,-
naarling
1 uniform
© www.puzzelpro.nl 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
bolsward-ijsselmeerkust
Winnaars puzzel grootbolsward-ijsselmeerkust 02 Mevr. T. de Vries - de Jong uit Tzum heeft een geheel verzorgde lunch voor 2 personen bij het Proeflokaal in Sneek gewonnen. OPLOSSING EDITIE 02: Zweedse puzzel: gewichtheffen // Sudoku: 92644
COLOFON De GrootBolsward-IJsselmeerkust krant is een maandelijkse uitgave van Ying Media. De GrootBolswardIJsselmeerkust krant wordt huisaan-huis verspreid in Bolsward en alle dorpen en steden langs de IJsselmeerkust in een straal van ca. 10 km. Oplage: 22.000 exemplaren.
STUUR UW ANTWOORDEN van PUZZEL 03 VÓÓR 20 maart 2020 PER EMAIL NAAR: info@grootbolsward-ijsselmeerkust.nl OF NAAR: Grootbolsward-ijsselmeerkust krant, Zwarteweg 4, 8603 AA SNEEK
UITGEVER
EINDREDACTIE
FOTOGRAFIE
VERSPREIDING
Ying Media BV Zwarteweg 4, 8603 AA Sneek Telefoon 0515 745005 E-mail info@yingmedia.nl
Henk de Vries
Jelly Mellema fotografie, Laura Keizer Fotografie, Nicky Bosma, Orange Pictures, Henk van der Veer en Wim Walda.
FRL Verspreidingen, Leeuwarden
VERKOOP
Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. De gegevens in deze krant zijn met zorg samengesteld. Ten aanzien van de juistheid van de inhoud hiervan kan echter geen aansprakelijkheid worden aanvaard.
REDACTIE
info@grootbolsward -ijsselmeerkust.nl
Henk van der Veer, Eelke Lok, Joeri van Leeuwen, Gerard van Leeuwen, Wim Walda, Piebe Piebenga, Kirsten van Loon en Lourens La Roi.
BLADMANAGEMENT
VORMGEVING
Nicky Bosma (nicky@yingmedia.nl)
Frans van Dam (Quod Media)
REDACTIETIPS?
Mieke Alferink, Meine de Vlugt, Ying Mellema, Marianne Bouwman, Henjo van der Klok
DRUK Hoekstra Krantendruk, Emmeloord
ABONNEER JE NU!
BELEEF 4x TERSCHELLING VOOR MAAR € 22,50 PER JAAR
Ook leuk om als cadeau te geven!
Ja!
IK NEEM EEN ABONNEMENT OP TERSCHELLING MAGAZINE!
Naam ............................................................................................................................................................................................................................................................................ Adres
..................................................................................................................................................................................................................................................................
Postcode
......................................................................................................................................................................................................................................................
Woonplaats Telefoon E-mail
............................................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................................................
Ik geef het jaarabonnement cadeau en stopt automatisch. Het abonnement is bestemd voor:
Naam
.................................................................................................................................................................................................................
Adres
.................................................................................................................................................................................................................
Postcode Woonplaats
.............................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................................
Voor een jaarabonnement van 4 nummers betaal ik € 22,50. Ik machtig Terschelling Magazine het abonnementsgeld automatisch van mijn rekening af te schrijven. Bankrekeningnummer: Handtekening:
.....................................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................................................................
Het abonnement loopt tot wederopzegging, tenzij wij zes weken voor afloop van de abonnementsperiode een schriftelijke opzegging hebben ontvangen. Cadeau-abonnementen stoppen automatisch na 1 jaar. Stuur of email deze bon naar: Ying Media BV t.a.v. Terschelling Magazine, Zwarteweg 4, 8603 AA Sneek | info@yingmedia.nl
Voor meer informatie of vragen kunt u contact opnemen met: Ying Media BV: info@yingmedia.nl of bel 0515-745005
TM-abonnement_adv_TM_2-1.indd 1
17-04-19 07:43
koop nu je tickets!
www.dezilverenbal.nl
O WTC EXPO WTC EXPO EXPO
WARDEN EN LEEUWARDEN LEEUWARDEN WTC EXPO
LEEUWARDEN
24 / 25MRT 24 / 25MRT 24 / 25MRT 24 / 25MRT
24 / 25MRT BCDN.NL BCDN.NL BCDN.NL BCDN.NL
BCDN.NL REGISTREER REGISTREER JE NU! REGISTREER JE NU! REGISTREER JE NU! JE NU! REGISTREER JE NU!