02-2020
GROOTDEFRYSKEMARREN.NL
4e JAARGANG • NR. 02
groot deFryskeMarren
IN DEZE UITGAVE Tusken de Marren informatie van gemeente De Fryske Marren
FOTO: JOHAN BROUWER
JAAP BOSMA
NOG LANG NIET UITGERAASD Verkoop woning metin Makelaardij Hoekstraop Funda? Jouwjehuis vol de spotlight
2 x V e r k o o p d a n i n f e b r u a r i j e h u i s b i j M a k e l a a r d i j H o e k stra! En ontvang 6x je favoriete woonblad plus 2 kaarten voor de VT Wonen beurs
VT W on beur en s
6x
woon
blad
2
NUMMER 02 • 2020
FOTO: CHANTAL SLOEP
SNEL NIELSON EN ROLF SANCHEZ
VERVANGEN JAN SMIT OP BREGEPOP SCHARSTERBRUG – Helaas heeft Jan Smit zijn optreden op Bregepop - vrijdag 3 april aanstaande - wegens gezondheidsproblemen geannuleerd. De organisatie van het festival schrijft op Facebook dit erg jammer te vinden, en wenst Jan Smit beterschap.
Diverse initiatieven in deze gemeente geven aan dat we in de nieuwe tijd komen. Het zijn digitale activiteiten. Daar is niets mis mee, de computer neemt een steeds belangrijkere plaats in ons leven in. Het enige wat gedaan moet worden is dat computerloze ouderen worden geholpen om van dezelfde activiteiten ook notie te kunnen nemen. Daar zijn ze vast heel dankbaar voor; ze willen ook tot de huidige wereld behoren.
Jan Smit vervangen is niet makkelijk en daarom heeft Bregepop ervoor gekozen om maar liefst twee namen toe te voegen aan de line-up van de komende editie. Nielson zal met zijn te gekke band een energiek optreden gaan geven en ook de populaire Rolf Sanchez zal de temperatuur tijdens Bregepop laten stijgen!
Mijn leven lang was ik journalist. Nu zijn er diverse collega’s die meewerken aan podcasts. En ik weet nog steeds niet hoe ik dat kan bekijken en beluisteren. Sterker, eigenlijk weet ik niet wat een podcast is. Verder dan twitter ben ik niet gekomen met sociale media. Dat ligt aan mij: geboren met de krant en één netje radio en televisie.
STERKE FOTO’S MET DE CURSUSSEN
VAN FRB FOTOGRAFIE
LEMMER/JOURE - Velen fotograferen met hun camera op de automaat. Maar handmatige instellingen leiden tot fraaiere en krachtiger foto’s. Daarvoor moet je je toestel beheersen en dat gaat veel verder dan te weten waar de knopjes zitten.
Erger is dat ze tegenwoordig zeggen: “Ja, maar dat heb ik toch op de podcast al gezegd!” Alsof die heilig is. Net zoals boodschappen zijn weergegeven op internet, maar als je geen computer hebt gaat die boodschap dus aan je voorbij. Zelfs bij de meest bekritiseerde instelling in Nederland, de belastingdienst, lees ik op internet eerder wat ik moet betalen, dan op het papiertje uit de blauwe envelop.
Zoiets leer je natuurlijk niet binnen een dag. De gedegen basiscursus ‘instelbare camera’ van FRB fotografie telt daarom zeven lessen van elk drie uren, die eenmaal in de twee weken op avond worden gegeven.
We ontkomen er niet meer aan. Daarom mooi te lezen in deze krant dat er vaart wordt gezet om in De Fryske Marren glasvezel aan te leggen voor iedereen die wil meedoen in de snelle nieuwe wereld. Fryslân heeft een achterstand op andere provincies. Ook logisch dat de FNP in de raad van De Fryske Marren aandacht vroeg voor de gevaren van eventuele straling van het andere snelheidsverhaal: de 5G mobiele telefoons. Dat hadden ze ook moeten doen bij 1, 2, 3 en 4G. Er was zelfs een wetenschapper die zei dat je zo’n mobiele telefoon niet op je nachtkastje moet leggen. Toch doet iedereen dat.
Tijdens elke les wordt theorie behandeld die thuis weer nagelezen kan worden in het cursusboek. Maar uiteindelijk gaat het om de praktijk, vandaar de vele oefeningen tijdens de lessen. Het huiswerk bestaat uit te maken foto’s waarop je persoonlijk opbouwende reacties krijgt van de docent. Na de basiscursus is specialisatie mogelijk in richtingen als Landschap & Natuur, Portret & Model, Macro, et cetera.
De snelle nieuwe wereld is van ons. We weten al wie de 100 meter heeft gewonnen, voordat de deelnemers over de finish zijn. Heerlijk, wat een wereld. Al bestaat de internetwebsite ook, toch ben ik blij dat deze krant nog gewoon krant is.
De docenten Roland Bouma en Greetje Keuning van FRB Fotografie geven al ruim vijftien jaar cursussen in onder andere Lemmer, Joure en Heerenveen. De eerste les wordt gegeven op een doordeweekse avond tussen 24 februari en 7 maart. Voor meer informatie: tel. (0516) 461 938 of via www.FRBfotografie.nl.
Veel leesplezier! Eelke Lok, redactie GrootdeFryskeMarren
HELP PAKE EN BEPPE DE VA MET DE MAAKFABRIEK BIJ MUSE
FOTO: LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL
JOURE – Tijdens de voorjaarsvakantie hoef je je niet te vervelen. Traditiegetrouw is het in Friesland dan de week van ‘Help pake en beppe de vakantie door’. Dit jaar met het thema ‘Water’. Museum Joure organiseert in deze week een prachtige activiteit, namelijk een Maakfabriek ‘drukken’. Voor alle kinderen is het de uitdaging om voor een nieuw waterdrankje een eigen verpakking te maken. Eerst neem je een kijkje bij de drukkerij in het museum en dan ga je als een echte designer zelf aan het werk. De drukkerij laat de oude boekdruktechniek uit het begin van de twintigste eeuw zien. Drukpers, degelpers, regelzetmachine, snijmachines en andere fascinerende machines, je kunt het allemaal vinden in de drukkerij. Vroeger maakten de letterzetters ook het ontwerp. Zou jij dat ook kunnen? Voor het heerlijke nieuwe waterdrankje dat Museum Joure heeft ontwikkeld? Ga op ontdekkingstocht door het museum om uit te zoeken hoe het drankje smaakt en hoe het drukproces in zijn werk gaat. Ben je goed op de hoogte? Dan ga je zelf aan de slag en maak je je eigen unieke verpakking! Inschrijven kan via www.museumjoure.nl.
deFryskeMarren
GROOTDEFRYSKEMARREN.NL
3
OORLOGSGRAVEN IN LEMMER BEKLAD MET GRAFFITI GRATIS WORKSHOP deFryskeMarren een gespecialiseerd bedrijf worden – Onlangs zijn er drie ‘OMGAAN MET GELD’ LEMMER ingezet. Dat gaat veel geld kosten. oorlogsgraven op de oude beJOURE – Dinsdag 25 februari om 19.30 uur geeft budgetcoach Lida Muurling-Bouwman een workshop ‘Geld goed uitgeven, hoe doe je dat?’ in de bibliotheek in Joure.
graafplaats in Lemmer beklad met graffiti. Ook het toegangshek was bespoten.
Een erg trieste en respectloze daad. Een week daarvoor was het onlangs gerestaureerde ‘Eintsje fan ‘e daam’ ook al beklad met graffiti. Gemeente De Fryske Marren heeft inmiddels aangifte gedaan. Voor het schoonmaken van de oorlogsgraven moet
Heeft u iets verdachts gezien wat met deze incidenten te maken kan hebben? Meld het dan! Informatie kunt u doorgeven via het algemene nummer van de politie 0900-8844. Anoniem melding doen kan ook via Meld Misdaad Anoniem 0800-7000 of via de speciale website: www.meldmisdaadanoniem.nl.
“Meer geld uitgeven dan je eigenlijk hebt, heb jij dat ook wel eens?”, vraagt Lida. “Dan is deze workshop misschien iets voor jou.” De workshop geeft antwoorden op vragen als: hoe krijg je (en houd je) overzicht en weet je waar je geld aan hebt uitgegeven?’; hoe kun je (be-)sparen? In de workshop krijg je zicht op waar je je geld aan uitgeeft; tips om te besparen; leer je budgetteren en kun je ervaringen delen.
VOOR deFryskeMarren HET LAATSTE NIEUWS UIT DE FRYSKE MARREN KIJK JE NATUURLIJK OP: WWW.GROOTDEFRYSKEMARREN.NL
REPAIR CAFÉ VAN START IN DE HOBBYWERKPLAATS IN SINT NICOLAASGA
SINT NICOLAASGA – Op vrijdag 3 en zaterdag 4 juli wordt aan de boorden van het Tjeukemeer het jaarlijkse Beachrockers Festival gehouden. De organisatie heeft inmiddels de eerste namen bekend gemaakt.
de
deFryskeMarren
Wil je je voorbereiden op de workshop en zo het meest leren? Houd dan de komende tijd bij waar je je geld aan uitgeeft en denk na over waarop je kunt bezuinigen. Meedoen aan deze workshop is helemaal gratis. Er is plaats voor vijftien deelnemers, aanmelden kan aan de balie in de bibliotheek of via www.bmf.nl/budgetcoach.
EERSTE NAMEN BEACHROCKERS ZIJN BEKEND
De
SINT NICOLAASGA – Woensdagmiddag is voor het eerst een Repair Café in de HobbyWerkPlaats in Sint Nicolaasga gehouden. Het gaat om een initiatief van Carin Bouma, Koos de Jong en Jan Buitenga. Het startsein was het overhandigen van een in nieuwstaat herstelde bolderkar voor zorginstelling Maeykehiem. Als dank voor de perfecte reparatie kreeg Buitenga van de blije bewoners een slagroomtaart. Ondertussen werd eerste klant Theo Rijpkema door reparateur Johannes Lolkema geholpen met een kapotte waterkoker. Bij het Repair Café kan men kleine reparaties uit laten voeren. “Het kan daarbij gaan om elektrische apparaten, maar bijvoorbeeld ook een houten stoel, speel-
HEEFT U OOK NIEUWS TE MELDEN? LAAT HET ONS WETEN! REDACTIE@GROOTDEFRYSKEMARREN.NL
STORMSCHADE BIJ JOUSTER KLOKKENMAKERIJ
goed of een rits van een kledingstuk. De mogelijkheden zijn heel divers”, aldus De Jong. “Het mooie aan de HobbyWerkPlaats als locatie voor het Sint Nykster café is dat er al veel kennis en kunde van vrijwilligers in huis is. Daarnaast is er veel gereedschap voor handen en staan er verschillende machines opgesteld waarmee reparaties uitgevoerd kunnen worden.”
Op 3 juli tijdens Back to the 90’s en 00’s komen Charly Lownoise, Ch!pz, 2 Unlimited, Party Animals en de Q Music Foute Party naar recreatiegebied Ulesprong. Voor 4 juli zijn Frenna, Ronnie Flex & Deuxperience, Benny Rodrigues, Michel de Hey, FeestDJ Ruud en Joost gecontracteerd. De kaartverkoop is gestart via www.beachrockers.nl
FOTO: BRANDWEER JOURE
IN BIBLIOTHEEK JOURE
JOURE – Tijdens de zware zuidwesterstorm ‘Ciara’ van afgelopen zondag 9 februari rukte de Jouster brandweer om 18:00 uur uit voor een melding van stormschade bij de Jouster Klokkenmakerij aan het Douwe Egbertsplein.
KANTIE DOOR
UM JOURE
Ter plaatse bleek het om loszittend zink op het dak te gaan. Vanwege de harde wind nog een behoorlijk lastige klus om dit veilig te verwijderen. Na een half uur was de situatie weer veilig en kon de brandweer retour kazerne.
VOLLE BAK VOOR KOMISCH BLIJSPEL ‘YN’E KEETRING’ BALK – Toneelvereniging De Trochsetters speelde afgelopen weekend twee keer voor een uitverkochte zaal De Treemter het blijspel ‘Yn’e Keetring’, een klucht uit de pen van Ton Elstgeest en in het Fries vertaald door Abele Krist. In het toneelstuk speelt de smartphone, of tûke tillefoan, een belangrijke rol. ‘Yn’e Keetring’ zit vol met hilarische scénes. Het speelt zich af in de keuken van de steenrijke familie Laarmans. Zij geven een feest en hebben daarvoor plaatselijke cateraar Ed Kroket ingehuurd. Dat hij geen enkele ervaring met catering heeft, leverde met grote regelmaat scénes op waarbij het publiek in lachen uitbarstte. Het stuk werd geregisseerd door Margré Deinum.
Door de storm was het een onrustige dag voor de brandweerkorpsen in de hele provincie. Uit het gebied van De Fryske Marren kwamen diverse meldingen van stormschade uit Bantega, Rotstergaast, Haskerhorne en Rottum. Voor zover bekend zijn er geen persoonlijke ongelukken gebeurd. De bevolking was in de dagen voordat de storm zou komen afdoende gewaarschuwd. ‘Ciara’ was de zwaarste storm in zes jaar en zorgde ook de gehele maandag nog voor onstuimig stormweer met zware windstoten van gemiddeld honderd kilometer per uur.
d
deFryskeMarren
GROOTDEFRYSKEMARREN.NL
5
deFryskeMarren
JAAP BOSMA HAD EEN TURBULENT LEVEN...
MAAR IS NOG LANG NIET UITGERAASD
Hij zegt dat hij 63 is. Als je naar hem kijkt is het niet meer dan een goede vijftiger. Als hij evenwel het verhaal van zijn leven vertelt, moet hij ongeveer 130, 140 jaar oud zijn. Zóveel beleefd en gedaan in een turbulent leven. Niettemin woont Jaap Bosma nu in het slapend dorpje Terkaple. Hij werd geboren in Joure, vindt het doodnormaal dat je dan tenslotte ook weer in de buurt gaat wonen. Bovendien: Jaap Bosma slaapt écht niet. Hij laat in de oude boerderij een ruime werkplaats zien waarin hij meubels maakt. Hij wijst allemaal soorten hout aan en noemt de meest afschrikwekkende en onbekende namen van de bomen die oorspronkelijk in het verre Azië groeiden. Daar maakt hij allerhande mooie dingen van.
TEKST EELKE LOK FOTO’S JOHAN BROUWER
XX
deFryskeMarren
6
B
JAAP BOSMA deFryskeMarren UIT TERKAPLE
BOMEN
Jaap Bosma kwam die bomen tegen, toen hij daar in het verre Azië was met zijn vrouw, Jantje Schiphorst, die hij ooit naast zich in het vliegtuig trof toen hij naar India moest en zij uit Frankfurt kwam. Voor Jantje financieel directeur van de NDC werd in 2014, werkte ze bij Friesland Campina en werd ze uitgezonden naar Bangkok in Thailand. “Jong, it wie krekt as hie’k al pensioen, ik hoegde neat mear te dwaan, alles waard dien.”
Eigenlijk is dat niets voor druktemaker Jaap Bosma. Hij verschafte zich dus via het Aziatische hout weer een hobby. Meubels maken. Thuis in Terkaple heeft hij nu de meest moderne zaag-, schraap-, timmer- en andere machines in de loodsen laten zetten. “Doe wiene se hjir oan it ferbouwen en doe moasten der rûne steunen ûnder de goate. De timmerman hie der tiden wurk mei. Op myn masjines koe’t hiel hurd. Mar dy koe hy net ha, want safolle gebrûk meitsje se der net fan en it is djoere rommel.” Dus maakt hij daarmee zelf de mooiste dingen. Die hij dan weer weggeeft.
Heit werkte altijd in alle rust op de zuivelfabriek van Nestlé in Scharsterbrug. Hij wilde zijn zoon een goede opleiding geven. Maar ‘wilde Jaap’ knutselde als 13-jarige een radio in elkaar, maakte het atheneum niet af, en verdween naar de MTS, want daar hadden ze draaibanken. Heeft uiteindelijk die MTS ook weer niet afgemaakt. “Wol in bytsje dom.” Maar hij had ook zoveel te doen.
FRIJ Het belangrijkste was eerst uit oude onderdelen een brommer maken. “Want ik woe oeral hinne. Frij wêze.” Knutselen in de metaal was toen zijn liefhebberij. Van een zelfgemaakte brommer kom je dan vanzelf in de motors terecht. Sterker, hij ging motor-
racen. In de rij van zulke matadoren als Klaas Hernamdt uit Zwaagwesteinde. “Moai wurk, mar ik koe lang net wat sokke mannen koenen.” Achteloos wijst hij later even door een deur. “Sjoch, ik ha noch twa moters.” “Riidst der noch wolris op?” Nee. Jaap moest in 1979 in dienst en parkeerde zichzelf al binnen een paar weken in de Libanon-lichting. Daar zat hij zeven maanden lang. Terug trouwde hij met een dame die al twee kinderen had en begon al het ijzerwerk wat hij in zijn jeugdig enthousiasme had gemaakt, weer te slopen. Want hij kwam, zoals het hoort voor Jousters, in dienst bij Douwe Egberts. “Yn de ploegetsjinst.” Het leek een wat langere halte te zijn. Nee dus, dat geldt niet voor Jaap Bosma. In 1983 was hij bij een computerclub terecht gekomen. Voordat hij wist wat er gebeurde had hij een IT bedrijf en handelde hij in software. Computerprogramma’s maken. En verkopen. Hij werd er gehaaid in.
AARDIGE MAN
Jaap Bosma maakt zelf de meubels in huis.
Uiteindelijk zou het bedrijf zo’n vijftig werknemers tellen. Ze waren vanuit Joure wereldwijd aan de gang. Die wereld ontdekte Jaap Bosma ook.
“IK BIN FRIJ EN ÛNÔFHINKLIK, DAT IS IT WICHTICHSTE” Hij kreeg contacten in India. Goede contacten. Een tijdje later was Bosma al deelnemer in een groot ICT-bedrijf daar, met 400 medewerkers. Hij vertelt, even achterover leunend, over die reizen die hij daarheen maakte. Een veelheid aan ervaringen. Het kennismaken met mensen die daar de leiding hadden en later in de regering terecht kwamen. Dat leverde nieuwe orders op. En een ontmoeting met Bill Gates, de meest beroemde voorvader van Bosma in de computerwereld. “Aardige man.” Zulken waren er wel meer. Bosma kwam in eigen land in contact met de gebroeders Jan en Paul Baan. Reformatorische jongens uit Barneveld, die een gigantisch bedrijf op touw zetten in de computersector. Bosma deed mee. De computermarkt, in zowel hardware als
software, was zeer geliefd. Anders gezegd: “It jild klotste by de plinten op…” Maar uiteindelijk werd de markt toch weer beperkter, omdat de technieken anders werden en er meer en andere ondernemers de markt op kwamen. Net als bij zijn bedrijf in India: de handel in software was wel heel groot, maar er werd te weinig aan verdiend. Uiteindelijk verkocht Bosma alles. “’Mar efkes rêstich oan’, sei heit.” Dat deed Bosma natuurlijk niet. HIj ging door met zijn oude hobby: het (beter) maken van motorracers. Voor belangrijke motorcoureurs zoals Wilco Zeelenberg en Jeffrey de Vries. Dat hij zich van heit rustig moest houden betekende niet meer dat hij zelf niet meer racete.
GROOTDEFRYSKEMARREN.NL
NUMMER 02 • 2020
7
Glasvezel in De Fryske Marren
‘DFMopGlas’ KAN NA ZES JAAR LOS
Jaap Bosma vertelt in deze krant binnenkort over het digitale leven op het platteland.
De digitale wereld waarin we nu leven komt hortend en stotend tot stand. Omdat we het niet gewend zijn. En omdat er enorme bedragen mee te verdienen zijn. En omdat je in no time een fikse achterstand op de rest van de wereld kunt hebben. Fryslân heeft die achterstand. Die gaat echter worden ingelopen. Met ‘DFMopGlas’. Dankzij Jaap Bosma en Anja Rombout. Anja Rombout woont in Vegelinsoord. Ze is net zo’n alleskunner. Studeerde rechten, is jurist, en kwam terecht op de afdeling economische zaken van de gemeente Heerenveen. Werkte later voor de Noordelijke Ontwikkelingsmaatschappij. Zette dat aan de kant, omdat ze samen met Jaap Bosma alle tijd wilde besteden om iedereen aan de versnelling en verbetering van het internet te krijgen via de glasvezel. Ze zijn samen bezig sinds 2014. Toen werden Dorpsbelangen opgeroepen om eens wat over glasvezel te horen. Ze werden voorgelicht door iemand uit Anna Paulowna, die hen voorrekende wat er aan verdiend zou kunnen worden. Door de aanlegger van glasvezel. Rombout en Bosma dachten anders. Ze hebben tot nog toe gewerkt zonder een cent te verdienen. Want het is nodig. Fryslân heeft veel witte plekken. “We ha hjir inkeld mar KPN en Ziggo en dy fine it wol bêst, mar de ferbiningen bin hjir echt net takomstbestendig.” En “hjir” is het hele platteland van Fryslân. KPN en Ziggo willen er niet investeren. Die slaan de witte en grijze plekken over. De provincie Fryslân gaf de witte plekken in handen van Kabel Noord. Een semioverheidsbedrijf uit Noordoost Fryslân. Die eerst goed samenwerkte met het duo, wat zich intussen verenigd had in ‘DFMopGlas’. Het duurde allemaal lang, het stokte tenslotte. Rombout en Bosma halen hun schouders op. Ze hadden al lang gezien dat iedereen aan de glasvezelboom zaagt, maar dat die boom nog niet eens is geplant.
Van motoren tot houtbewerking, Jaap Bosma is van vele markten thuis.
THAILAND Toen kwam Jantje, en samen kwamen ze dus in Thailand terecht. Een mooi leven. De kinderen van vier en zes gingen er naar een Amerikaanse school. En dan relativerend: “En doe’t we werom giene, giene se ek gewoan nei it Twaspan yn Terkaple. Neat oan de hân.” Jaap Bosma ontdekte in zijn leven van alles en maakte van daaruit de plannen. Ontdekte dat hij ze zelf moest uitvoeren, anders werd het niets. Voorbeeldje: Jaap Bosma kwam, voor hij naar Thailand ging, in contact met scheepsbouwer De Vries in Makkum. Maakte prachtige onderdelen in high-tech kunststof in die schepen voor rijke
buitenlanders. Richtte dus een bedrijfje op, het loonde wel. Had zes man aan het werk. Moest naar Thailand. Hij schonk het bedrijfje aan de zes werknemers. Hij hoorde later van De Vries dat die nooit meer iets van die zes man had gehoord. “Ja, dan is it jild ferdwûn.” Hij haalt zijn schouders op. Hij zou graag willen dat er meer goede ambachtelijke werkers zouden zijn en dat die dus hetzelfde verdienen als een jurist of boekhouder. Daarom doet hij alles zelf. Projecten opzetten en zorgen dat er rendement uit komt. Dat is zijn leven. Van staal tot uiteindelijk hout. Van Joure naar Terkaple. Tevreden, want: “ik bin frij en ûnôfhinklik. Dat is it wichtichste.”
Druk Ze gingen zelf de boer op, spraken avond aan avond met dorpen. Kregen uiteindelijk de percentages rond om door te kunnen werken. Sloten een overeenkomst met ‘Glasvezel buitenaf’, een organisatie die landelijk heel veel glasvezel neerlegt. Ook in onrendabele gebieden. Samen gaan ze binnenkort los. Glasvezel aanleggen. In hun eigen gemeente De Fryske Marren. Súdwest-Fryslân schakelde ‘DFMopGlas’ ook in. De kosten zijn voor de inwoners te doen: 250 euro voor de aanleg en een tientje lidmaatschap voor de volgende jaren. Misschien dat er wel meer gemeenten dit verhaal gaan volgen. Het duo is gelouterd in zes jaar werk: luisteren, regelen, met overheden worstelen, partners vinden, dorpen bezoeken en mensen overtuigen om aan voldoende percentages te komen. Binnenkort zullen zij in deze krant veel duidelijke informatie kunnen geven over het digitale leven op het platteland van deze gemeenten.
Service staat bij Bouclé bovenaan! 3 ETAGES VERLICHTING!
SPELEN MET LICHT!
UW HOOFDZAAK, HOOFDZAAK ONZE KOPZORGEN! UW HOOFDZAAK, ONZE KOPZORGEN!
Deze sfeervolle hanglamp is geheel naar wens samen te stellen. Oosterdijk 89 Sneek • 0515-412874 • info@deboerlicht.nl • www.deboerlicht.nl
Yoga & Meer www.yogasjoukje.nl
Stoel Yoga • Inzicht-Meditatie • Dru Yoga Yin Yoga • Ontspanning Hypno Meditatie Activiteiten met o.a. Sytske Batteram (MantraZingen) AnnMaria Kuipers (Familie Opstellingen) Boukje Hoeksma (Dru Yoga) Brigitte de Jong (Yin Yoga en Adem Beleving) Sjoukje Hoekstra (Stoel Yoga en Inzicht-Meditatie) Ditty en Hanneke (Ontspanning Hypno Meditatie)
Verhuur Yoga ruimte In Yoga Centrum: Sjoukje Hoekstra 0514-522 313 Kortestreek 19 8531 JG Lemmer sjoukjehoekstra@hetnet.nl
Uniek dineren of borrelen in een oude Doopsgezinde kerk! kerk 14 FEBRUARI
VALENTIJNSDAG! VERRAS JE GELIEFDE MET EEN VALENTIJNSDINER, VANAF 17.00 UUR Reserveer alvast je tafeltje via info@ponkje.nl. Je doet automatisch mee met de win-actie!
Fermaningsteech 1 - 8551 SP Woudsend - T 0514 - 59 12 50
SIERADEN HORLOGES ONDERHOUD BELANGRIJK • Het zwart of dof worden van sieraden komt meestal door zwavel of zuur, bijvoorbeeld door medicijnen, zeep, bepaald voedsel of transpiratie. • Zettingen van stenen in sieraden (vooral ringen) kunnen slijten waardoor de kans op verlies van deze stenen bestaat. • Wanneer een sieraad intensief gedragen wordt, kan er na enige tijd slijtage optreden in schakels, ogen en sluitingen. • Waterdichte horloges blijven niet voor eeuwig waterdicht. Garantie op waterdichtheid bij aanschaf van een waterdicht horloge is 2 jaar. Waterschade kan al optreden is een vochtige ruimte, het horloge hoeft dus niet altijd onderwater te zijn geweest om waterschade op te lopen. Het is dus wel degelijk belangrijk om sieraden en horloges regelmatig te controleren. Vraag ons om een deskundige (gratis) controle of vrijblijvend reparatie-advies. Ook hebben wij een groot assortiment professionele producten om sieraden en horloges schoon en glanzend te houden.
“VOORKOMEN IS VOORDELIGER DAN GENEZEN” JUWELIER ARIE DE KONING juwelier – horlogerie Midstraat 43 | 8501 AE Joure 0513-412730 www.juwelierariedekoning.nl
www.ariedekoning.nl
Hoitebuorren 37 8566 JD Nijemirdum Tel. 0514 603304 0651 515915 www.dhoekstra.nl info@dhoekstra.nl
Tusken de Marren
INFORMATIEBIJLAGE VAN GEMEENTE DE FRYSKE MARREN | FEBRUARI 2020
INHOUD
• Gemeentegezicht: Cor Schotanus en Marcel Hylkema • Samen vieren we 75 jaar vrijheid • J aarwisseling 2019-2020: vuurwerkschade • Internationale vriendschapsbanden verankerd in stichting • Eén organisatie, één kantoor • Projectgroep Brûsplak Joure
Gemeentelijke activiteiten kalender
Groene startavonden
van Tûk Wenjen
Vergaderingen gemeenteraad
Wilt u uw woning graag energiezuinig(er) maken? Of wilt u meer weten over de subsidiemogelijkheden voor energiebesparende maatregelen in huis? Bezoek dan één van de groene startavonden van Tûk Wenjen, het energiebesparingsproject van gemeente De Fryske Marren.
Petear Maandag 24 februari
Tijdens deze informatieavond geven wij u informatie over:
Debat en Beslút Woensdag 26 februari
• de gesubsidieerde energieadviezen die u kunt aanvragen via Tûk Wenjen; •d e verschillende mogelijkheden om uw woning te isoleren;
Petear Maandag 9 maart Debat en Beslút Donderdag 12 maart De bijeenkomsten vinden plaats in het gemeentehuis in Joure en beginnen om 19.30 uur. Bovenstaande data zijn onder voorbehoud. Kijk voor actuele informatie op: www.defryskemarren.nl/ gemeenteraad.
• de subsidie- en financieringsmogelijkheden die er zijn voor het energiezuiniger maken van uw woning; •d e verschillende mogelijkheden om uw woning te isoleren; • het verlagen van de woonlasten door het besparen van energie; • de mogelijkheden voor het zelf opwekken van duurzame energie. Wanneer en waar de groene startavonden zijn, staat in de activiteitenagenda op deze pagina.
Herbruikbaar betonnen pad door het Jolderenbos in Oudemirdum Door het Jolderenbos in Oudemirdum is onlangs een circulair betonnen fiets- en wandelpad aangelegd. Oftewel: een duurzaam betonnen pad dat later weer herbruikt kan worden. Circulair beton is namelijk een duurzaam bouwmateriaal dat blijvend kan worden herbruikt, zonder kwaliteitsverlies. Hiermee wil De Fryske Marren een positieve bijdrage leveren aan de leefomgeving, die toekomstbestendig en dus duurzaam is. Niet eerder is in de gemeente een circulair betonnen pad aangelegd. Het gaat eerst om een proefproject. De aannemer zal het pad daarom een jaar lang monitoren op verschillende onderdelen. Dit om inzicht te krijgen of de betonconstructie blijvend voldoet aan de gewenste eisen en functionaliteit. Nieuwsgierig geworden? Verken het pad wandelend of op de fiets.
ONDERZOEK NAAR WINKELS AAN POLLE Is er draagvlak voor het vestigen van winkels aan de Zeedijk en Polle in Lemmer? Dat is het onderwerp van de enquête voor inwoners en winkeliers. De winkeliers krijgen een brief met directe link naar een ondernemerenquête. Inwoners kunnen tot en met 23 februari een enquête invullen via www.defryskemarren.nl/polle.
Tûk Wenjen
Dinsdag 25 februari 2020 MFC It Klif in Oudemirdum Dinsdag 3 maart 2020 ’t Haske in Joure Woensdag 4 maart 2020 Sporthotel Iselmar in Lemmer AANMELDEN U kunt zich aanmelden via www.tukwenjen.nl. Of telefonisch via telefoonnummer 14 05 14.
Wanneer de dagen korter worden zien we het aantal inbraken bij woningen en bedrijven flink toenemen. De donkere dagen zijn het hoogseizoen voor inbrekers. Het aantal woningbraken in de gemeente is het voorgaande jaar helaas gestegen. Zo waren er in de maanden oktober, november en december van 2018 zo’n 32 woninginbraken. In dezelfde maanden in 2019 is er bij 47 huizen ingebroken in De Fryske Marren. Ook is er een stijgende lijn te zien voor wat betreft het aantal inbraken bij bedrijven en instellingen. In de maanden oktober t/m december waren er 3 inbraken in 2018 en 16 inbraken in 2019.
Gelukkig kunt u zelf maatregelen nemen om te voorkomen dat u slachtoffer wordt van een inbraak. Hieronder vindt u tips voor in en rondom uw huis: • S luit altijd de ramen en doe de deur op slot als u het huis (even) uit gaat. • L aat ’s avonds een lamp aan zodat het lijkt alsof iemand thuis is. Dit kan met tijd- of schemerschakelaars. Het komt nog veel te vaak voor dat woningen ‘s avonds geheel in het donker zijn. • L eg kostbare apparatuur (laptop, pc, tablet, mobiel) uit het zicht. •B ekijk of u dingen, zoals ladders of containers, in de tuin hebt staan die makkelijk kunnen dienen als opstap •M aak afspraken met de buren om op elkaars huis te letten als u voor langere tijd weg bent.
• Sluit u aan bij een WhatsApp buurtpreventie in de wijk. Samen met buurtbewoners kunt u een oogje in het zeil houden en sneller verdachte situaties melden bij de politie. Als deelnemer in deze WhatsApp groep heeft u namelijk een erg belangrijke rol bij het voorkomen van een woninginbraak. • Ziet u een verdacht persoon of voertuig? Schroom dan niet en meld de verdachte situatie via 112! Niet spoedeisende informatie kunt u doorgeven via het algemene nummer 0900 - 8844 of Meld Misdaad anoniem 0800 - 7000. Samen kunnen we ervoor zorgen dat we de buurt een stukje veiliger maken. Meer tips om woninginbraak te voorkomen op www.maakhetzeniettemakkelijk.nl.
COLOFON
Groene startavond
Werk mee aan een veilige buurt
Tusken de Marren | Informatiebijlage van gemeente De Fryske Marren | februari 2020 verschijnt maandelijks huis-aan-huis als bijlage van GrootdeFryskeMarren. Redactie communicatie gemeente De Fryske Marren, postbus 101, 8500 AC Joure, telefoon 14 05 14 E-mail redactie@defryskemarren.nl. Tekst Letterhuis, Esther van Opzeeland | gemeente De Fryske Marren.
10
Informatiebijlage gemeente De Fryske Marren FEBRUARI 2020
GEMEENTEGEZICHT
FOTO: RIANNA HILARIUS - SPONTAAN VASTGELGD
Cor Schotanus en Marcel Hylkema
Cor Schotanus (links) en Marcel Hylkema voor het grasveld waar het zonnepark in Lemmer moet komen.
Zonneparken in De Fryske Marren Zonnepanelen op daken zijn niet meer weg te denken uit ons In overleg met de omgeving straatbeeld. Daarnaast zijn er in De Fryske Marren steeds meer Als gemeente stellen we net als de provincie hoge eisen aan nieuwe andere zonne-energiebronnen in opkomst, zoals zonneparken/- zonneparklocaties. Cor legt uit waarom: “Wy binne fan betinken velden. Cor Schotanus en Marcel Hylkema vertellen.
wordt opgericht, zodat een deel van de opbrengsten uit het zonnepark ten goede komt aan de plaatselijke omgeving. Met dat geld kan men bijvoorbeeld andere lokale initiatieven financieren.”
“It is de ambysje fan de gemeente om yn 2030 útslutend gebrûk te meitsjen fan duorsume enerzjyboarnen”, zegt Cor Schotanus, werkzaam als beleidsmedewerker milieu en duurzaamheid bij De Fryske Marren. “En gelokkich nimme hieltyd mear minsken, bedriuwen en organisaasjes it inisjatyf om harren enerzjygebrûk te ferduorsumjen. Sinnestroom is as enerzjywinning tige populêr, ek troch de subsydzjeregelingen fan de oerheid. Dat merke we ek yn ús gemeente; we krije regelmjittich oanfragen foar it ûntwikkeljen fan sinneparken.”
Op het net
Eerste zonneveld in Lemmer
De gemeente heeft een beleidskader voor Sinnefjilden opgesteld. “Daarin staat beschreven hoe we omgaan met initiatieven voor zonneparken”, gaat Marcel Hylkema, vergunningscoördinator bij De Fryske Marren, verder. “Onze voorkeur gaat uit naar het plaatsen van zonnepanelen op daken. Maar, we hebben niet genoeg dakoppervlak in onze gemeente
om iedereen van groene stroom te voorzien. Daarom ondersteunen we ook andere initiatieven. Het is de verwachting dat het eerste zonneveld in De Fryske Marren nog dit jaar wordt ontwikkeld, aan de rand van industrieterrein Lemsterhoek in Lemmer. Het park van ongeveer 25 hectare is groot genoeg om tweederde van Lemmer en omgeving van stroom te voorzien. Behalve zonnevelden zijn er ook andere gebieden geschikt voor zonnesystemen. Denk hierbij aan plekken met een dubbele functie, zoals zonneparken op oude vuilstortplaatsen, zandwinplassen en parkeerplaatsen.”
dat in sinnepark op in goede wize ynpast wurde moat. De kwaliteit fan it lânskip en de leefomjouwing meie net ferlern gean. Inisjatyfnimmers fan in sinnepark moatte dêrom ûnder oare in lânskipsplan opstelle. Dat plan moat yn ús beliedsramt passe en ôfstimd wêze mei de provinsje foardat se begjinne meie. Dêrneist moat it projekt ôfstimd wurde mei de omwenners, want sûnder draachflak hat in park gjin kâns fan slagjen.” Ontwikkelaars moeten bewoners en belanghebbenden nauw betrekken bij het ontwikkelproces en ze de mogelijkheid bieden om te participeren in het project. Marcel: “Het is niet ongebruikelijk dat er voor omwonenden een gebiedsfonds
- COR SCHOTANUS -
‘Hieltyd mear minsken nimme it inisjatyf om harren enerzjyferbrûk duorsumer te meitsjen’
Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl www.defryskemarren.nl
Eén van de voorwaarden voor het realiseren van een zonnepark is dat deze zich binnen of vlakbij stedelijk gebied bevindt. Daarnaast moet de omvang van het park afgestemd zijn op de grootte van het gebied. Marcel: “Bij kleine kernen passen kleine zonnevelden en bij de grotere kernen - Joure, Sint Nicolaasga, Lemmer en Balk - zijn grotere initiatieven mogelijk. Verder is het voor het kostenplaatje beter om een zonnepark in de buurt van een netaansluiting te plaatsen, op een plek waar het energienet het toelaat. Kleinere zonneparken kunnen in principe op het laagspanningsnet of een substation worden aangesloten. Voor grootschalige zonneparken (boven de 10 megawattpiek) is, wanneer mogelijk, een maatwerkoplossing met de netbeheerder nodig.” Meer weten over zonneparken in de gemeente? Ga naar de website van gemeente De Fryske Marren: defryskemarren.nl/zonnevelden.
www.defryskemarren.nl
11
In 2020 is het 75 jaar geleden dat ons land werd bevrijd. Ook overal in De Fryske Marren ontstaan mooie plannen. Graag delen we deze informatie met u en werken we hierin met u samen, zodat we er met elkaar een goed herdenkingsjaar van maken. Elke maand lichten we hier een aantal bijzondere activiteiten toe.
75 jier frij!
SAMEN VIEREN WE 75 JAAR VRIJHEID UITGELICHTE ACTIVITEITEN EN PROJECTEN Hollands Requiem
Op 4 mei is er, aansluitend op de herdenking, een herdenkings- bevrijdingsconcert. Tijdens dit gratis toegankelijk concert wordt het Hollands Requiem – Brahms uitgevoerd. In 2007 maakte de Nederlandse zanger, componist en tekstdichter Jan Rot een hertaling met de titel ‘Een Hollands Requiem’. Het Requiem is geen treurmuziek. De centrale gedachte van het werk is niet de eeuwige rust van de overledene, maar de troost voor degenen die het leed dragen. Muziek dus voor de levenden!
Jong en oud
Fietstocht langs herdenkingsplaatsen en begraafplaatsen.
Uitgebreid programma in Joure
De Stichting Nationale Herdenking Joure organiseert naast de jaarlijkse 4 mei herdenking in park Herema State in Joure diverse andere activiteiten. Ieder jaar is er bijvoorbeeld voor de schooljeugd (groep 8) van Joure en omliggende dorpen een fietstocht, langs bijvoorbeeld herdenkingsplaatsen, begraafplaatsen en oorlogsmonumenten. Het comité organiseert dit met vrijwilligers en staat stil bij de lokale verhalen en oorlogsmonumenten, samen met de schooljeugd. In 2020 wordt de fietstocht gecombineerd met een bezoek aan de expositie in Museum Joure. Rondom de herdenking in Joure organiseert het comité ook elk jaar een gedichtenwedstrijd voor de leerlingen van groep 8. Jurjen van der Meer geeft ter voorbereiding hiervan ‘gedichtenles’ op de scholen. Twee winnende gedichten worden voorgelezen tijdens de herdenkingsbijeenkomst op 4 mei in het park.
Ook wil het comité dit jaar de verbinding leggen tussen jong en oud, verschillende generaties. De schooljeugd bezoekt bewoners van de verzorgingstehuizen in Joure, door samen te herdenken en de vrijheid te vieren, in gesprek te gaan, of muziek te luisteren. Samen herinnering ophalen, zodat verhalen tot leven komen. Maar ook door de leerlingen van de groep 5, 6 en 7 geschreven briefkaarten versturen is onderdeel van het plan. Het comité werkt bij de plannen samen met scholen en verzorgingstehuizen. Tot slot is ook in Sint Theresia, één van de tehuizen, een expositie ‘Joure 75 jaar na de bevrijding, Jong en Oud herdenkt en viert’. Op 5 mei organiseert de stichting een tal van activiteiten. Er zijn diverse bevrijdingsconcerten (onder andere door plaatselijke muziekverenigingen en ensembles). Ook zal ‘Keep them Rolling’ weer door Joure rijden.
Keep them Rolling
Meer weten over de activiteiten in Joure? Kijk op www.herdenkennieuwestijl.nl.
Stroffelstiennen
Op zaterdag 28 maart in Lemmer en maandag 30 maart in Echtenerbrug zullen ‘Stroffelstiennen’ geplaatst worden door de Duitse kunstenaar Gunter Demnig. Dit gebeurt op initiatief van Stichting Dorpsbehoud Lemsterland en in het bijzijn van wethouder Roel de Jong. Deze zogenoemde struikelstenen zijn gebaseerd op het monument ‘Stolpersteine’ van de Duitse kunstenaar. De speciaal ontworpen keien van 10x10x10 cm met een messing bovenplaat, herinneren ons aan de slachtoffers uit onze gemeente die in de Tweede Wereldoorlog zijn weggevoerd en vermoord. Het gaat in onze gemeente om twee stenen in Lemmer, namelijk voor Jozeph en Sarah Blok en om één steen in Echtenerbrug, voor Jantje Jacobs. De drie ‘Stroffelstiennen’ zijn de eerste stenen in onze gemeente.
De Vrijheid Express siket pleatslike ferhalen! De moanne april is útroppen ta de moanne fan ‘e frijheid. Fan 1 april oant en mei 5 maaie rydt yn eltse provinsje de Frijheid Express rûnom. Ek yn ús provinsje Fryslân. It is in bus wêr’t romte is foar ferhalen. It is in inisjatyf fan it Nasjonaal Komitee 4 en 5 maaie. Der is in rûte per provinsje en in programma. De gemeenten kinne hjir ideeën foar yntsjinje, sawol foar ferhalen as foar de rûte en lokaasjes om te besykjen.
Hawwe jo as doarp, skoalle, feriening as kommisje ideeën foar spesjale, regionale as lokale ferhalen fan ‘e Twadde Wrâldoarloch, dy’t yn ‘e bus ferteld wurde kinne en jo kenne ien dy’t sa’n ferhaal fertelle wol, dan hearre wy dat graach fan jo!
ZELF IETS ORGANISEREN?
Hebt u plannen of speciale ideeën rondom 4 en 5 mei in verband met het jubileumjaar? Dan horen we dit graag van u. Wij kunnen dan centrale aandacht aan uw evenement geven en eventueel initiatieven met elkaar verbinden. Ook is er een speciale subsidie. U kunt ons hierover informeren via 75jaarvrij@defryskemarren.nl of bellen via 14 05 14. Hier kunt u zich ook abonneren op een speciale digitale nieuwsbrief. Zo blijft u ook de komende tijd op de hoogte van initiatieven en plannen in onze gemeente. Jaarlijkse gedichtenwedstrijd
12
Informatiebijlage gemeente De Fryske Marren FEBRUARI 2020
Jaarwisseling 2019-2020:
DE VUURWERKSCHADE
Op de valreep werd in 2019 nog een record gebroken: landelijk ging er voorafgaand aan de jaarwisseling meer vuurwerk over de toonbank dan ooit tevoren. Helaas is niet al dat vuurwerk op een verstandige manier gebruikt. Ook deze keer is er weer veel schade mee aangericht in de openbare ruimte. De Fryske Marren vormt daarop geen uitzondering. Vooral verkeersborden, containers en prullenbakken waren in onze gemeente rond oud en nieuw het doelwit van knalvuurwerk. Maar ook een aantal straatnaamborden en ramen van bushokjes moesten het ontgelden. De vastgestelde schade bedraagt ruim 15.000 euro. Daar bovenop komen nog de kosten van beschadigde straatkolken. De schade aan deze putten is niet meteen te zien, omdat die pas blijkt wanneer er veel regen valt en straattegels als gevolg daarvan verzakken. Daarom worden voor de straatkolken de kosten van het voorgaande jaar meegerekend: meer dan 29.000 euro voor het repareren of vervangen van 115 putten. De totale kosten (inclusief arbeidsloon voor het herstelwerk) komen zo op ruim 44.000 euro.
FOTO: FOTO NANTKO
‘Belangrijk dat de inventarisatie snel gebeurt’ Inventarisatie van schade
We weten dit allemaal dankzij de inzet van het team beheer en transport van de gemeente. Na de jaarwisseling zijn drie leden van dit team anderhalve dag lang op pad gegaan voor een inventarisatie van de vuurwerkschade, waarbij zij ieder een derde deel van De Fryske Marren voor hun rekening namen. De bevindingen zijn vervolgens aangevuld met informatie uit meldingen
Vernield bushokje
Voorzorgsmaatregelen
Kapotte prullenbak.
Gezamenlijk belang
en aangiften die inwoners hebben gedaan. “Het is belangrijk dat die inventarisatie elke keer snel gebeurt”, zegt de voorman van het team. “Het verkeer moet immers zo weinig mogelijk hinder ondervinden van vernielde verkeersborden. Die borden hebben wij daarom als eerste vervangen. Inmiddels zijn we ook begonnen met het herstellen of vervangen van het overige beschadigde materiaal.” Voorkomen is altijd beter dan genezen. Veel vuilnisbakken zijn daarom van tevoren door de gemeente weggehaald en na de jaarwisseling teruggezet. Ook zijn ondergrondse containers afgesloten. Verder hebben Thea Banga, adviseur openbare orde & veiligheid en Arnold Otten, medewerker handhaving & toezicht samen met de politie en de afdeling communicatie nog andere voorzorgsmaatregelen getroffen. “Begin oktober hebben wij een artikel geplaatst in lokale kranten en een brief gestuurd naar scholen en bedrijven die gesloten zijn tussen kerst en oud en nieuw”, vertelt Thea. “Via beide wegen
Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl www.defryskemarren.nl
In dorpen waar rond de jaarwisseling regelmatig overlast en beschadigingen plaatsvinden, gingen de gemeente en politie bovendien met plaatselijk belang in gesprek over hoe dat sámen te beperken.
Schade aan straatnaambord
adviseerden we hen om de hekken goed op slot te doen, alle spullen op te bergen en ervoor te zorgen dat er licht brandt. Daarnaast gaven we als tip mee om een oogje in het zeil te houden en bij onraad de politie te waarschuwen.”
Thea: “Uiteindelijk is dit niet alleen een probleem van de gemeente. Inwoners hebben er net zoveel belang bij dat iets wat bedoeld is als een feestelijk moment, niet een spoor van vernieling achterlaat. Laten we hier tijdens de volgende jaarwisseling daarom een ander record breken: de gemeente met de minste vuurwerkschade.”
Heeft u ook iets gezien? Was u rond de jaarwisseling ooggetuige van vernieling? U kunt dit anoniem melden via het telefoonnummer 0800-7000. Zo kan de politie maatregelen nemen tegen daders en draait de gemeenschap niet op voor alle kosten van de schade.
www.defryskemarren.nl
13
Internationale vriendschapsbanden verankerd in stichting De stedenbanden van gemeente De Fryske Marren met het Duitse Drolshagen en het Roemeense Medias, zijn eind december 2019 vastgelegd in twee stichtingen. “Hiermee willen we de vriendschapsrelatie borgen en benadrukken we de maatschappelijke uitwisseling van kennis, waar het in de kern om draait”, zegt wethouder Jos Boerland.
FOTO: GEMEENTE DE FRYSKE MARREN
25 en 50 jaar vriendschap
Andere rol voor gemeente
De rol van de gemeente is in de loop van de jaren veranderd. Het past in deze tijd om de verantwoording voor de uitwisseling van kennis en ervaring bij inwoners en ondernemers zelf neer te leggen. In het begin was de gemeente stimulator van de vriendschappen, om op die manier de hulpverlening zoals die toen in Medias broodnodig was, sneller op gang te brengen. Dat heeft goed gewerkt. Zo is er hulpverlening aan wezen, gehandicapten en bejaarden in gang gezet. Ook zijn bijvoorbeeld een aantal transportvoertuigen die eerst van de gemeente waren, naar Roemenië gebracht, denk aan afvalinzameling.
De uitvoering van muziekvereniging Excelsior bij de jubileumviering in Drolshagen.
FOTO: FOTO NANTKO
Stichting Medias-De Fryske Marren (Durk Durksz, Dries Onclin en Nico Holtrop)
De eerste contacten met Drolshagen dateren uit 1963 en waren een initiatief van inwoners zelf, bedoeld om relatief kort na de Tweede Wereldoorlog wederzijds respect tussen Nederlanders en Duitsers te bevorderen en elkaars lokale cultuur en omgeving beter te leren kennen. In 1969 legden de toenmalige gemeenten Haskerland en Drolshagen die goede verstandhouding officieel vast in een formele stedenband. Bij de uitwisselingen werd de gemeente ondersteund door de comitéleden, vaak betrokkenen vanuit de vereniging of ondernemers. Het gemeentebestuur had daarnaast een stimulerende rol. Dat is veranderd. Jos Boerland: “We zijn als gemeente niet meer de trekker maar ondersteunen de initiatieven die van onderop komen van harte”. Zo is er een gemeentelijke subsidieregeling waar men op in kan schrijven bij het organiseren van een uitwisseling”. Doordat de gemeente niet zozeer meer de trekker of stimulator is, is ook de rol van de comités veranderd. Daarom is dit nu vastgelegd in een stichting.
Maatschappelijk verantwoord ondernemen
Rol stichting FOTO: FOTO NANTKO
Ook vinden er regelmatig uitwisselingen tussen jongeren plaats, om te leren van elkaars cultuur, educatie en ondernemerschap. Maatschappelijk verantwoord ondernemen (mvo), zorg en duurzaamheid zijn thema’s waarover gesproken wordt. In 2020 is het 30 jaar geleden dat de eerste contacten ontstonden en gaat er waarschijnlijk weer een groep jongeren en ondernemers naar Medias, of komt er een groep hier. De voorbereidingen zijn in gang gezet.
Respect voor elkaars cultuur
Subsidie voor initiatieven
Stichting verstevigt de contacten
Inmiddels bestaan er veel contacten en is de rol van het gemeentebestuur verschoven. Natuurlijk blijven we aanwezig bij uitwisselingen die worden georganiseerd, maar de initiatieven komen van onderop, vanuit de maatschappij. Zo zijn er in Medias veel contacten tussen agrarische ondernemers en instanties zoals Empatec en het Roemeense Speranza. Die hebben veel voor elkaar betekend en doen dat nog, door samen na te denken over de toekomst. Maar ook veel sportclubs zijn in Medias geweest.
In 2019 was het gouden jubileumjaar van de vriendschap tussen Drolshagen en Joure, De Fryske Marren. Deze bestond maar liefst 50 jaar. Deze vriendschap bestaat voornamelijk uit uitwisselingen tussen verenigingen op het gebied van sport, muziek of cultuur. Zo gaat Excelsior Ouwsterhaule regelmatig naar naar Drolshagen voor een uitwisseling en optreden. Andersom gebeurt dat ook. Andere voorbeelden zijn zwemclub Avena uit Joure, de voetballers van DWP Sintjohannesga en de schaakclubs Lemmer en Rijs.
Wethouder Jos Boerland, portefeuillehouder internationale betrekkingen en de beide bestuursleden Ynte Kuindersma en Durk Durksz van de stichting Drolshagen-De Fryske Marren.
De rol van beide stichtingen is om inwoners, ondernemers en verenigingen wegwijs te maken en te ondersteunen bij het organiseren van uitwisselingen. Daarnaast om hen te attenderen op de subsidieregeling en te helpen bij het leggen of onderhouden van contacten. De beide stichtingen hebben een eigen bestuur van betrokken inwoners of ondernemers, die zich richten op het uitwisselen van kennis en ervaring.
Eén organisatie, één kantoor
Er komen steeds meer uitdagingen op onze gemeente af, onderwerpen die de grenzen van de afdelingen van onze gemeentelijke organisatie overstijgen. De Fryske Marren werkt daarom graag als één organisatie aan alle uitdagingen die langskomen. En dat lukt beter op één plek. Of, zoals burgemeester Fred Veenstra het verwoordde in zijn nieuwjaarstoespraak: “één organisatie, in één kantoor”. Daarom werken we aan één centrale locatie voor bestuur en kantoormedewerkers, in park Herema State.
Zelfde kosten, meer kwaliteit
Natuurlijk vraagt dit een investering. De gemeenteraad heeft het geld dat nodig is voor deze investering vorig jaar al vastgesteld in de begroting. Gelukkig levert één locatie ook wat op. Zo hoeven we niet meer het huidige gebouw op het industrieterrein te huren, hoeven we geen voorzieningen op twee plekken te hebben en zijn we minder tijd kwijt aan heen en weer pendelen.
Per saldo betekent dit dat het investeren op één locatie maar weinig effect heeft op het huishoudboekje van de gemeente (onze jaarlijkse exploitatiekosten). Voor vrijwel hetzelfde geld werken we dus efficiënter en kunnen we u daardoor meer kwaliteit bieden. Natuurlijk grijpen we deze kans om een zo duurzaam mogelijke uitbreiding te maken, bijvoorbeeld als het om energie of bouwmaterialen gaat.
Goede inpassing in park
Er moeten wel een aantal stappen
worden genomen, voordat bestuur en kantoorpersoneel echt allemaal op één plek zitten. Zo moet de gemeenteraad eerst een besluit nemen over de exacte plek waar wordt gebouwd. Wij verwachten dat dit in de eerste helft van dit jaar zal gebeuren. Een goede inpassing in het park staat daarbij voor ons voorop. Ook houden we rekening met de parkeerdruk op het centrum. Ons uitgangspunt is dat dit geen negatieve gevolgen mag
hebben voor bewoners en bezoekers van het centrum. Belangenorganisaties en omwonenden nemen we graag mee in dit proces, zodat we samen tot een mooi geheel van park en gebouw Herema State kunnen komen. Wij houden u op de hoogte van de ontwikkelingen.
14
Informatiebijlage gemeente De Fryske Marren FEBRUARI 2020
Projectgroep Brûsplak Joure
INWONERS EN GEMEENTE WERKEN SAMEN IN EEN BRUISEND PLAN
Een plek waar jong en oud elkaar ontmoeten, waar talenten bloeien en mensen echt met elkaar verbinden. Dat is wat de initiatiefnemers van It Lokaal voor ogen hebben met hun plannen voor Brûsplak Joure. Vorig jaar sloegen ze de handen ineen met de gemeente. Beide partijen werken nu intensief samen om het Brûsplak te realiseren. Een stukje voorgeschiedenis. De Jouster toneelverenigingen en muziekkorpsen zoeken al jaren geschikte huisvesting. In 2015 verenigen ze zich voor hun zoektocht in organisatie It Lokaal. Ook andere culturele partijen haken aan. In 2016 legt It Lokaal huisvestingsopties voor aan de gemeente. “De voorstellen kregen op dat moment geen handen en voeten”, zegt Tea Osinga van It Lokaal. “De tijd was nog niet rijp. Maar begin vorig jaar wel. Toen kwam de vraag in het coalitieakkoord terecht.”
Verbinden en ontmoeten
In diezelfde periode vorig jaar kan een aantal andere Jouster sociaalmaatschappelijke organisaties niet langer terecht op de locatie Brugstraat 1. Ook zij sluiten zich aan bij It Lokaal. Tea: “We merkten toen al dat er iets ontstond. Creativiteit, ideeën. Het begon te bruisen. Gaandeweg bleek dat we naast huisvesting gezamenlijk een bredere wens hebben, namelijk verbinden en ontmoeten. We willen een plek waar iedereen zich welkom en gezien voelt, waar je je talenten kunt ontwikkelen en waar je elkaar kunt helpen en versterken. Een plek met maatschappelijke meerwaarde.”
Fijne samenwerking
De gemeente zet in op vitale dorpsgemeenschappen. “Inmiddels kijken we niet alleen vanuit cultureel oogpunt naar het plan voor een Brûsplak, maar ook vanuit leefbaarheid”, zegt Annita Imminga, projectleider bij gemeente De Fryske Marren. In mei 2019 is een projectgroep gestart, waarin gemeente en initiatiefnemers nauw samenwerken om het doel te bereiken. Een uniek traject. “Het is voor de gemeente vrij nieuw om op deze manier samen te werken met bewoners”, vervolgt Annita. “Elk met eigen inbreng en verantwoordelijkheden. De rol van de
Projectgroep Brûsplak Joure, met van links naar rechts: staand achteraan: Sjoerd Seffinga, Annita Imminga, Tjitske Stegenga, Jan Willem Verbeek, Tilly Langelaan en Julia Tomasoa. Zittend vooraan: Harm Jan Muurling en Tea Osinga.
gemeente is faciliteren en meedenken. We weten nog niet precies waar we uitkomen en doen het stap voor stap, maar we leggen samen de weg af.”
Eén front
De initiatiefnemers zijn blij met de projectgroep. “Het is ongelooflijk mooi en krachtig dat de gemeente nu in woord en daad met dit inwonersinitiatief aan de slag gaat”, aldus Tjitske Stegenga van It Lokaal. “Vroeger werd er heel erg gedacht in ‘wij’ en ‘zij’. Nu is het ‘wij’; we zijn één front.” Tea: “Zo samenwerken is fantastisch. Als initiatiefnemers voelen we ons serieus genomen. Er gaat nu eindelijk iets gebeuren, wat de uitkomst ook is. Dat geeft veel vertrouwen en energie.”
‘Zo samenwerken is fantastisch. We voelen ons serieus genomen’ Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl www.defryskemarren.nl
Draagvlak
De projectgroep heeft al enkele stappen gemaakt. Er is een kerndocument samengesteld met daarin de uitgangspunten van Brûsplak Joure. Dat document is eind 2019 gepresenteerd aan het College van Burgemeester en Wethouders en de gemeenteraad. Ook is er een inwonersavond georganiseerd. De eerstvolgende stap is een draagvlakonderzoek. De vragenlijsten liggen al klaar. Tjitske: “In de komende maanden gaan we werkgroepen organiseren, bijvoorbeeld over juridische aspecten, de financiën en het programma. Ons streven is om halverwege dit jaar een gedegen voorstel te kunnen doen aan de gemeenteraad.” Als het aan de projectgroep ligt, komt het Brûsplak er. Tjitske: “Zo’n plek in Joure gaat over mensen. Over gezien worden wie je bent. Samen een kopje koffie drinken, even de hand op iemands
‘Het Brûsplak gaat over mensen, over gezien worden wie je bent’ schouder leggen. Van waarde zijn voor een ander. Veel mensen missen dat nu, met eenzaamheid tot gevolg. Een Brûsplak geeft je het gevoel dat je erbij hoort.” Kijk voor meer informatie over Brûsplak Joure op www.itlokaal.nl
20% KORTING OP RAAMDECORATIE
BELEEF JOUW ULTIEME DAG OP VROUW!
13-15 maart
WTC EXPO LEEUWARDEN
Start het voorjaar goed en kom eindeloos shoppen, kletsen, rondsneupen en genieten op Vrouw!. Van 13 t/m 15 maart 2020 wordt WTC Expo in Leeuwarden omgetoverd tot een wereld vol met beauty, health, fashion, lifestyle én food & drinks. En dat allemaal onder één dak!
VERDER DIT JAAR OP VROUW! Spetterende optredens en modeshows Hairshow by Blend X Jordan Kappers Vele workshops, metamorfoses en proeverijen Nieuwste trends op het gebied van beauty en fashion Inspiratiehuisjes ingericht door diverse woonwinkels Tips & Tricks over zelfliefde Neem een kijkje bij het hippe webshopplein en shop bij meer dan 260 winkels onder één dak Jamm Models & Elite Models Search voor alle leeftijden en maten: Word jij ontdekt als model? Maak je vriendin, moeder, zus of dochter enthousiast, trek je stevige stappers aan en beleef jouw ultieme dag op beurs Vrouw!
kets Koop nu je tic ouw! shopper r V e ld u v e g en ting! online met kor
/VrouwBeurs
/VrouwBeurs
BEURSVROUW.NL
16
deFryskeMarren deFryskeMarren
#FACETOFACE REITSE POSTMA fotografie ORANGE PICTURES
“Ik laat me niet uit het veld slaan” De draad weer oppakken, hoe doe je dat? Het klinkt alsof je alleen even naar beneden hoeft te grijpen om iets tastbaars in handen te hebben. Maar als je de liefde van je leven verliest, hoe pak je de draad dán weer op? We zijn in Haskerhorne op bezoek bij de 72-jarige weduwnaar Reitse Postma. Feikje is er al bijna twee jaar niet meer. Reitse heeft nu een hondje, Tineke. Reitse vertelt als in een dagboek, hoe hij de draad weer oppakt en hoe hij zijn leven betekenis geeft, terwijl Tineke bij hem op schoot springt. Het lijkt wel alsof ze voelt dat haar baasje haar steun nodig heeft.
“Ik zie het aan zijn gezicht. Dit is foute boel. Hij neemt ons mee naar zijn kamer. Voordat hij begint te praten, hoor ik de woorden in me galmen. Nee, nee en nog eens nee. Dit lot overkomt ons toch niet? Dan zegt de arts: ‘Het is uitgezaaid. De wervel en het bekken bevatten uitzaaiingen. De organen moeten nog onderzocht worden, maar er is een grote kans dat die ook kankercellen bevatten. We doen geen uitspraken over welke termijn u nog heeft, maar we hebben wel mogelijkheden om uw leven te rekken’.” Dat was in 2017. Ruim een jaar later, net 65 jaar oud, is Feikje er niet meer. We zijn nu bijna twee jaar verder. Reitse Postma, inmiddels 72, pakt de draad op.
VASTKLAMPEN “Naar beneden grijpen, een afgrond in, is misschien het enige wat daaraan symbolisch gezien klopt. Ik weet niet beter dan Feikje naast me te hebben. Ik was begin twintig toen ik haar leerde kennen. Sindsdien heeft zij míj en ik háár nooit meer losgelaten. Dus wat doe je als je hoort dat ze ongeneeslijk ziek is? Je grijpt elkaar nog steviger vast. We klampten ons vast aan de laatste strohalmen.” Reitses ogen worden vochtig als hij verder vertelt: “Het orgaanonderzoek bevestigt het vermoeden van de arts. De longen en nieren hebben uitzaaiingen. Het dringt tot ons door dat het dweilen met de kraan open is. Hoewel het nieuws erin hakt, schieten we in een mum van tijd in een overlevingsreflex. Alle medische mogelijkheden om de komende tijd draaglijk te maken, grijpen we aan. We zijn het niet alleen aan elkaar verschuldigd, maar ook en misschien wel meer aan onze kinderen en kleinkinderen. Feikje en ik gaan af en aan naar het ziekenhuis. De pijn in haar schouder, waardoor we erachter komen dat ze ongeneeslijk ziek is, straalt steeds
verder door in haar arm. In de eerste maanden merken we dat haar arm steeds minder goed werkt. Ze gebruikt haar linkerhand om haar rechter te tillen. In de maanden die verstrijken, merken we dat haar arm en hand niet meer functioneren. Ze kan niet meer appen. Een enorm verlies, want als Feikje ergens van houdt, is het wel het in contact zijn met haar kinderen. Als de toon klinkt dat er een appje binnenkomt, wil ze onmiddellijk weten wie haar een bericht heeft gestuurd. Gelukkig kan ze nog spraakberichten sturen. Het duurt echter niet lang voordat ze de berichten niet meer kan lezen, omdat de kanker zich ook in de hersenen heeft genesteld. ‘Houden van’ wordt steeds sterker. Ik word me er bewuster van hoe mooi we ’t nog hebben. Dingen die ik voorheen heel normaal vond, vind ik nu veel waardevoller. Dat ze naast me zit, dat ik haar stem hoor, haar in de ogen kijk en dat ik weet: dít is mijn Feikje en daar is er maar één van.”
EEN HONDJE GEEFT TROOST… Reitse zet zijn bril van zijn hoofd. Terwijl de emotie zichtbaar en voelbaar is, straalt hij warmte uit wanneer hij over de ziekte van Feikje praat. Geen verbittering, geen woede, vooral veel verdriet. Hij kijkt omlaag naar zijn Tineke. Tranen rollen over zijn wangen. Het hondje kruipt tegen hem aan. Reitse aait haar. “Wat heeft Feikje dat goed ingeschat. ‘Neem een hondje’, heeft ze me herhaaldelijk gezegd. Natuurlijk is Feikje ermee niet vervangbaar, maar haar gezelschap geeft me veel steun.”
“ZORGEN DOE IK GEWOON” Reitse gaat door: “Met het uitvallen van lichamelijke functies neemt de hulpbehoevendheid toe. Eén ding is voor mij zeker. Ze moet en zal thuisblijven tot haar laatste snik. Dat ben ik haar en mezelf verschuldigd. Feikje houdt van thuis zijn. Lekker samen voor de tv. Kijken naar de tuin
en de vogeltjes. Geen haar op mijn hoofd die eraan denkt om haar ergens op te laten nemen. En dat zorgen voor haar doe ik gewoon. Feikje verandert. Ze wordt zich minder bewust. Toch blijft ze herkenbaar. Haar ontzettende overlevingskracht blijft. Zelfs al kan ze niet meer zelfstandig naar de wc, niet meer van bed opstaan, haar hand niet meer naar haar mond brengen om te eten. En je zou denken: wat is er dan nog over? Voor Feikje is er nog steeds genoeg om door te gaan. Een lekker ijsje of dropje, het horen van de kleinkinderen, de vogeltjes in de tuin, iedere dag is er altijd wel iets dat de moeite waard is. En zolang ik haar nog heb, is er ook voor mij meer dan genoeg om door te gaan.”
VERLOREN Zo komt toch het moment dat het lichaam niet meer verder wil. Alsof ze erop wacht, blaast ze haar laatste adem uit als haar kinderen en Reitse om haar bed staan. Een geliefd persoon gaat verloren. “Je weet dat het moment eraan zit te komen en toch zit je nog in eenzelfde overlevingsmodus. De hectische tijd van de begrafenis volgt en er is nog geen tijd voor mezelf.” In de stijl van Feikje wordt ze begraven. Ze krijgt een beklede kist met klaprozen, haar lievelingsbloem. Haar kleinkinderen worden bij de dienst betrokken. Tot slot daalt haar lichaam onder de grond op de begraafplaats in Joure, een plek die ze zelf heeft uitgekozen. Zo begint ook haar afwezigheid. Niemand die thuis om Reitse roept. Geen zorgen meer, maar ook niemand om meer naar te kijken. Geen ogen met wie hij even contact kan maken. Geen gezelschap met wie hij tv kan kijken. Niemand die even zegt hoe lekker het toetje is. Geen Feikje meer. Reitse wordt meer op zichzelf aangewezen.
HET MISSEN BLIJFT “Toch ervaar ik het niet helemaal zo. Ik mag mezelf gelukkig prijzen met een enorm sociaal vangnet. Vrienden en familie die me uitnodigen om te komen eten, me mee vragen op vakantie. Mijn kinderen en kleinkinderen die me opzoeken. Zeker wanneer ik nadenk over mijn kleinkinderen, dan zijn zij mijn redding. Hun eenvoud en blijdschap geven mij zoveel kracht. Even met ze knuffelen, ze een pepermuntje geven als we afscheid nemen, lekker kippenkluifjes voor ze maken en op peuzelen, dat soort dingen geven energie.” Natuurlijk kent Reitse Postma momenten waarop hij het zwaar heeft. “Alleen zijn is mijn handicap. Ik hoef niet per se iemand te hebben waarmee ik klets, maar iemand om me heen met wie ik een bakje koffie drink of iemand die naast me zit, dat heb ik wel nodig om gelukkig te zijn. Soms zijn er dagen dat ik niemand zie en ik geen klusjes doe. Dan kom ik mezelf tegen. De stilte om me heen maakt me bewust van het gemis. En dat missen blijft, zelfs al ben ik bij vrienden. Normaal gesproken gingen we samen.” Naast het advies om een hondje te nemen, adviseert Feikje hem ook een camper aan te schaffen. Hij voegt daad bij het woord. Zijn avontuurlijke kant wordt hierdoor gevoed. Een paar keer per jaar gaat hij met vrienden weg. Naar zonnige landen. Lange einden rijden die hem niet opbreken. “Nee, met de warmte van de zon, mijn hondje op schoot en met vrienden om me heen, ervaar ik opnieuw geluk. Feikje wordt er niet mee vervangen en dat zal never nooit niet lukken, maar mezelf uit het veld laten slaan, doe ik niet.”
TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO’S JELLY MELLEMA FOTOGRAFIE
tekst ALBERT BOUWMAN
TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO’S JELLY MELLEMA FOTOGRAFIE
NUMMER 02 • 2020 GROOTDEFRYSKEMARREN.NL
17
deFryskeMarren
18 BRANDED CONTENT
deFryskeMarren
SKIPSMARITIEM JACHTHAVENS
DE NIEUWE GENERATIE AAN HET ROER SkipsMaritiem. Al tientallen jaren een begrip langs de IJsselmeerkust. Met jachthavens in Hindeloopen, Stavoren, Lemmer en Lelystad. Vijf stuks in totaal. Het begrip ‘jachthaven’ is daarbij eigenlijk veel te beperkt. Het omvat meer. Veel meer. Het biedt alle denkbare faciliteiten op het gebied van ontspanning, recreatie, winterberging, onderhoud en reparatie. Waar dat in de praktijk op neerkomt? Allereerst natuurlijk op jachthavens met ligplaatsen en Yachtservice & Refit-afdelingen, maar daarnaast op hotelvoorzieningen, een camping, een bungalowpark, strandpaviljoen De Potvis, drijvende chalets, restaurants, zwembaden, squashbanen, croissanteries en watersportwinkels. Jos de Vries en zijn vrouw Roelie hebben niet stilgezeten. Vanaf de jaren 80 hebben ze een geweldig bedrijf opgebouwd. Nu is het tijd om op hun lauweren te rusten en het stokje over te dragen aan de nieuwe generatie: Peter, Barber, Marieke, Nico, Gerben en Herman. Ieder neemt een deel van de taken op zijn of haar schouders. Peter in Flevoland, de rest in Friesland. We treffen vier van de zes in thuishaven Hindeloopen. TEKST PIEBE PIEBENGA // BEELD LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL
HOE IS HET BEDRIJF BEGONNEN?
horeca, ontspanning, winkels, groenbeheer. Er komt zoveel bij kijken. Kijk alleen al naar terreinonderhoud; we hebben onze eigen rioolpompen, lantaarns en afvalverwerking. Het eerste nieuwbouwproject dat we met de nieuwe generatie op poten hebben gezet, is strandpaviljoen De Potvis in Stavoren. Dat hebben we samen na de brand in een paar weken tijd weer helemaal opgebouwd. Daar zijn we heel trots op.”
Barber: “Onze vader is een Sneker, die kwam hier in de jaren 70 in Hindeloopen werken. Het was de tijd waarin scheepswerven omgebouwd werden voor de pleziervaart. Het werden jachthavens. Met niet alleen ligplaatsen, maar ook allerlei faciliteiten voor de watersporttoerist. In de jaren 80 heeft mijn vader het bedrijf overgenomen. Later zijn daar de binnenen buitenhaven van Stavoren bij gekomen en Lemmer en Lelystad. Die jachthavens van toen zijn uitgegroeid tot heel veelzijdige bedrijven. Ons motto is nu: ‘alles voor het schip en de bemanning onder één dak’. Daar komt naast de nodige kennis van de watersport heel wat extra bij kijken. Hoe run je een hotel? Hoe doe je winkelinkoop van duizenden watersportartikelen? Onze ouders hebben altijd gezegd: ‘Jullie hoeven niet in het bedrijf.’ Sterker, als kind moest je verplicht wég uit Friesland. Ik heb bijvoorbeeld eerst de hotelschool gedaan in Den Haag en heb daarna een tijd in Argentinië gewerkt. De jongens hebben alle vier de IVA gedaan in Driebergen. Net als onze vader.”
KWALITEIT, SERVICE EN VERTROUWDHEID Marieke: “Als je de bezetting van onze havens bekijkt is ongeveer 50% Duits, 49% Nederlands en 1% Belgisch, Zweeds of Engels. De mensen zijn dol op het IJsselmeer. Je hebt er dat gevoel van ruimte, maar tegelijkertijd zijn de vaarafstanden kort. Binnen een paar uur zit je van hier in Enkhuizen. Veel Duitsers komen hier elk weekend naartoe. Voor hen is het twee, drie uur rijden. Wat onze Friese havens echt uniek maakt, is dat naast de veelheid van bedrijfsactiviteiten onder één dak, ze zo dicht bij de oude stadskernen liggen. Je stapt hier zo van je boot en wandelt Hindeloopen binnen. Wat wij onze klanten bieden is kwaliteit en ´ontzorging´. En allereerst natuurlijk vertrouwdheid. Als je een mooie auto
HECHTE CLUB hebt kun je die bij je thuis in de garage parkeren. Met een schip kan dat vaak niet. Daarvoor zoek je dan een bedrijf dat er met passie op past. We proberen continu trendsettend te zijn met onze jachthavens op het gebied van accommodaties. Met een hotel, een zwembad, tennis- en squashbanen, een fitnesscentrum, een croissanterie en een kinderboerderij. De kinderen uit de regio hebben trouwens zwemles in onze overdekte zwembaden.”
130 MENSEN Herman: “Het is een bedrijf met heel wat disciplines. Er werken binnen onze Friese jachthavens rond de honderd mensen. In de zomer komen daar nog ‘ns dertig bij voor de horeca en schoonmaak. We kennen geen winterstop, alleen een wisseling van werkzaamheden. Voor ons is het winterseizoen net zo belangrijk als het zomerseizoen. Het toeristisch hoogseizoen is in de zomer. Het technisch hoogseizoen in de winter. Dan hebben we volop werk in de berging en de werkplaats.” Barber: “Je moet het zo zien, alle zes kinderen hebben hun eigen verantwoordelijkheid. We hebben de taken enigszins verdeeld. De eerste doet de haven in Lelystad; de tweede doet het personeel, de horeca en PR-zaken; de derde de financiën en het personeel; de vierde Stavoren en Lemmer; de vijfde de facilitaire diensten en het groen; de zesde Hindeloopen. Het zijn eigenlijk allemaal verschillende familiebedrijfjes onder één dak. Werkplaatsen,
Marieke: “Onze ouders hebben altijd gewerkt aan een solide personeelsbestand. Veel mensen blijven hier ook heel lang werken. Er zijn er dit jaar vier die hier al veertig jaar werken. En we hebben er vijf waarvan de ouders hier ook al werkten. Ja, het is echt een hechte club. Sommigen werken hier van kinds af aan. Het mooie is, omdat het zo’n veelzijdig bedrijf is, kun je ook alle kanten op. Zo hebben we bijvoorbeeld iemand die ooit als jonge jongen in het zwembad begonnen is en nu werkplaatschef is. De lijnen zijn hier kort.”
RUIMTE OM JE TE ONTWIKKELEN Barber: “We zijn altijd op zoek naar goede mensen. De voordelen om bij ons te werken? We zijn een vlot en dynamisch bedrijf. Met een jong managementteam. Met veel internationale klanten. Als je ambities hebt kun je bij ons alle kanten op.” Herman: “Als diesel- en elektromonteur heb je hier echt een uitdaging. Je werkt hier met de grotere schepen en luxere jachten. Je kunt heel veel leren van de mensen die hier werken. We bieden daarnaast alle ruimte voor persoonlijke ontwikkeling. En o ja, Hindeloopen en Stavoren zijn prima per trein te bereiken.” Marieke: “Dus als je bij een mooi bedrijf wilt werken, met alle kansen om je te ontwikkelen, kom dan ‘ns met ons praten. Maar pas op, misschien bevalt het je wel zo goed, dat je hier veertig jaar blijft. Zou zo maar kunnen.”
Vier van de zes De Vries-en: Herman, Barber, Marieke en Nico.
NUMMER 02 • 2020
GROOTDEFRYSKEMARREN.NL
19
JE KUNT DIRECT BIJ ONS AAN DE SLAG! 1. YACHTSERVICE & REFIT STAVOREN EN HINDELOOPEN Diesel-/elektromonteur & allround medewerker yachtservice (fte, m/v)
Je hebt kennis van technische installaties. Bent verantwoordelijkheid voor het zelfstandig uitvoeren van werkzaamheden. Hebt een technische opleiding of technische ervaring. Bereid om cursussen te volgen. Altijd meegenomen als je van watersport houdt, maar niet noodzakelijk.
Ervaren werkvoorbereider (fte, m/v)
Je ondersteunt de werkplaatschef. Draagt zorg voor de dagelijkse operationele zaken. Werkzaamheden: Inplannen van monteurs. Inkoop voorbereiden. Calculeren van werkzaamheden aan de schepen. Offreren en factureren. Meer- & minderwerk organiseren. Begeleiden van de uitvoering. MBO + / HBO. Minimaal 2 jaar ervaring in een vergelijkbare functie. Goede kennis van technische installaties aan boord van schepen. Klant- en servicegericht. Flexibele werkinstelling. Communicatieve eigenschappen. Goede kennis van Duitse taal. Kennis van logistieke systemen.
2. JACHTHAVEN HINDELOOPEN Zelfstandig werkend zeilmaker (fte, m/v) Met specialisme in canvaswerk, waaronder sprayhood en bimini.
3. TOERISTISCHE SERVICEFACILITEITEN VOOR HET SEIZOEN 2020, MAART TOT OKTOBER
Gemotiveerde seizoensmedewerkers/ vakantiekrachten
Parttime of voltijd. Beschikbaar gedurende de vakantieperiodes inclusief zon- en feestdagen. Teamplayers. Klant- en servicegericht. Enige werkervaring in de betreffende functie. Kennis van Duitse taal is een pré binnen de horeca- en winkelfuncties. Voor onze watersportwinkels op Jachthaven Hindeloopen en in SkipsWinkel Sneek:
winkelmedewerkers/pompbediendes. Voor onze croissanterie op Jachthaven Hindeloopen:
een croissanterie-medewerker (werktijden 6.15 – 12 uur).
Voor havenrestaurants ‘Sailors Inn’ in Hindeloopen en paviljoen ‘De Potvis’ in Stavoren: medewerkers
bediening, keukenmedewerkers en afwassers. Voor onze schoonmaakafdeling in Stavoren en Hindeloopen: schoonmakers toiletgebouwen (1e shift 7-8 uur, 2e shift 11-15/16 uur). Voor onze facilitaire afdeling: medewerker groenvoorziening (wisselende werkzaamheden t.b.v. onderhoud terreinen verdeeld over onze locaties). Ben je geïnteresseerd in één van deze functies? Mail dan je sollicitatiebrief met c.v. naar: pz@ skipsmaritiem.nl. Eerst meer informatie? Bel 088 – 05 04 126 en vraag naar onze PZ-afdeling of app via nummer 06-1250 4850 (benadering voor acquisitie wordt niet op prijs gesteld).
WORD ABONNEE!
Ook leuk als cadeau!
EN ONTVANG HET MAGAZINE DAT SCHAATSEN NÓG LEUKER MAAKT IN DE BRIEVENBUS!
HET MAGAZINE DAT SCHAATSEN NÓG LEUKER MAAKT!
6 nummers voor maar € 24,95 per jaar
CLAUDIA PECHSTEIN "IN DUITSLAND LIGGEN ZE TE SLAPEN"
JOCHEM UYTDEHAAGE "SCHAATSEN IS GEEN ROCKET SCIENCE"
Of neem een proefabonnement van drie nummers voor maar
KOEN VERWEIJ
RIJD JE OP DE IJSBAAN WEL ECHT 400 METER?
"IK KOM TERUG VOOR OLYMPISCH GOUD"
NR.01 • 25STE JAARGANG 2019/20 PRIJS: € 5,95 • WWW.PROSKATING.NL
CONTROVERSIEEL
0000611199
88 718868 718868 582690 582690
€ 14,95
GA NAAR www.proskating.nl/abonneren OF BEL Tel. +31(0)251-25 79 24
16 t/m 23 feb Help pake en beppe de vakantie door!
18 t/m 21 februari 2020 De Maakfabriek - Thema: Drukken Geef je op via www.museumjoure.nl
Meld je aan via marenklif.nl
Museum Sloten & historie toverlantaarns informatie Heb jij altijd al in een museum of vvv willen werken? Dit is je kans! Wij hebben weer plek voor een nieuwe
balievrijwilliger (en voor een timmerman en een gastvrouw)
Lees meer op
Contact en info:
www.museumsloten.nl
Margriet Agricola 0514-531124 / 06 2290 1322 info@museumsloten.nl
GROOTDEFRYSKEMARREN.NL
21
KURKUMA OF GEELWORTEL
FANTASTISCH SUPERFOOD!
Kurkuma is de wortel van een plant, is geel van kleur en familie van de gemberwortel. Karkuma wordt al duizenden jaren gebruikt binnen de Ayurvedische en Chinese geneeskunde.
De curcuminoïden hebben heel veel positieve gezondheidseffecten, vooral door de sterke antioxidatieve en ontstekingsremmende eigenschappen. Omdat het goed voor alles blijkt te zijn kan kurkuma absoluut een superfood worden genoemd. Laaggradige chronische ontsteking, waar heel veel mensen last van hebben, is immers vaak de onderliggende oorzaak van vele klachten en aandoeningen.
HIEKE KAMMENGA Natuurvoeding Joure
Verse en gedroogde kurkuma kun je als keukenkruid prima preventief inzetten bij regelmatig gebruik. Wil je een therapeutisch effect krijgen, dan is het beter om een kurkuma-supplement te nemen omdat je dan veel meer werkzame stoffen ( curcuminoïden ) binnen krijgt.
Door kurkuma te combineren met zwarte peper of omega 3 vetzuren (EPA/DHA) versterken ze elkaars werking.
Kurkuma 1. werkt als antioxidant. 2. is ontstekingsremmend. 3. beschermt de lever. 4. remt groei van bacteriën, schimmels en parasieten. 5. beschermt tegen hart- en vaatziekten. 6. kan maagzweren genezen. 7. kan kiespijn en tandvleesproblemen verminderen.
Tip!
Bij gebruik in de keuken is het handig om alvast een potje met kurkuma 2/3 en zwarte peper 1/3 vooruit te mengen, voor de betere opname en wanneer het klaar staat gebruik je het ook vaker!
Wintersport en de zon Niets is mooier als het zonnig weer is tijdens de wintersport. Genieten op de afdalingen en/of op het terras op de piste. Lekker, maar ook oppassen geblazen, want de sneeuw weerkaatst UVstraling, waardoor de kans op zonverbranding extra groot is. Smeren is dus belangrijk!
Met díé zon is een factor 30 niet overdreven. Houd er rekening mee dat je door het op- en afdoen van je skibril of muts mogelijk de crèmes van je gezicht afveegt. Regelmatig (iedere twee uur) opnieuw smeren is daarom belangrijk.
Wintersport is ... smeren, smeren, smeren! FETTJE BAJEMA Schoonheidsspecialist, eigenaresse Huidsalon Fettje
Verzorg je lippen Naast de zonnecrème mag ook de lippenbalsem niet vergeten worden. Je lippen worden ruw en schraal door de reflectie van UV-stralen. In combinatie met kou en eventueel een verminderde weerstand, steekt dan óók een koortslip snel de kop op.
22
NUMMER 02 • 2020
&FIT
GEZOND
PATYNA EXPERIENCE JONGEREN ZIJN DE MEDEWERKERS VAN DE TOEKOMST
Ervaren hoe het is om te leven met beperkingen en verpleegtechnische handelingen uitvoeren. Zorgorganisatie Patyna heeft een speciaal lesprogramma ontwikkeld om jongeren kennis te laten maken met de ouderenzorg: Patyna Experience. In januari waren medewerkers van Patyna te gast bij CSG Bogerman in Balk. RENÉ ENGWERDA, EIGENAAR VAN DE BEACH CLUB IN LEMMER, VINDT WERKGELUK HEEL BELANGRIJK. RENÉ ENGWERDA, EIGENAAR VAN DE BEACH CLUB IN LEMMER, VINDT WERKGELUK HEEL BELANGRIJK.
ONDERNEMEN ONDERNEMEN VANUIT HET HART VANUIT HET HART
De geur van verse koffie komt je tegemoet. De bar wordt gepoetst. Deverse zon schij hoge ramen De geur van koffint e door komt de je tegemoet. Denaar bar binnen. wordt Verschillende medewerkers maken zich op voor een nieuwe gepoetst. De zon schijnt door de hoge ramen naar binnen. werkdag. Je voelt je meteen welkom bij de Beach Club in Verschillende medewerkers maken zich op voor een nieuwe Lemmer. Deze bij zondere locatie staat op het strand, pal werkdag. Je voelt je meteen welkom bij de Beach Club innaast het IJ sselmeer. En trekt dagelijlocatie ks veelstaat bezoekers alle windstreken. Lemmer. Deze bijzondere op hetuit strand, pal naast het René Engwerda is gastheer en één van de trotse eigenaren. IJsselmeer. En trekt dagelijks veel bezoekers uit alle windstreken. Volgens hem is ondernemen méér verdienen. Het gaat René Engwerda is gastheer en één dan van geld de trotse eigenaren. om werkgeluk! Volgens hem is ondernemen méér dan geld verdienen. Het gaat om werkgeluk! Ondernemend
Het is hard werken in de horeca. Het team van de Beach Club bestaat hoogzomer Ondernemend uit zo’n 75 medewerkers. Eén van hen is Jan. Sinds 2013 is hij hier via Empatec Het is hard werken in de horeca. Het team van de Beach Club bestaat hoogzomer aan het werk als medewerker algemeen onderhoud. Hij is handig en ziet het uit zo’n 75 medewerkers. Eén van hen is Jan. Sinds 2013 is hij hier via Empatec werk. Zo moeten er regelmatig lampen vervangen worden. De toiletten vergen aan het werk als medewerker algemeen onderhoud. Hij is handig en ziet het onderhoud. En ga zo maar door. Naast al het onderhoudswerk houdt Jan ook de werk. Zo moeten er regelmatig lampen vervangen worden. De toiletten vergen omgeving schoon en netjes. Want waar veel mensen samen komen, ontstaat nu onderhoud. En ga zo maar door. Naast al het onderhoudswerk houdt Jan ook de eenmaal afval. Jan heeft zijn draai inmiddels helemaal gevonden. Maar dat heeft omgeving schoon en netjes. Want waar veel mensen samen komen, ontstaat nu wel even tijd nodig gehad. eenmaal afval. Jan heeft zijn draai inmiddels helemaal gevonden. Maar dat heeft wel even tijd nodig gehad.
Structuur
De horeca kan namelijk soms ook lastig zijn. Het kent weinig structuur. Met Structuur drukke pieken, maar ook rustige periodes. Jan is juist heel erg gebaat bij De horeca kan namelijk soms ook lastig zijn. Het kent weinig structuur. Met structuur. In het begin was het daarom wel even zoeken. Wat werkt goed voor drukke pieken, maar ook rustige periodes. Jan is juist heel erg gebaat bij iedereen? Eerst was René de enige die Jan aanstuurde. Inmiddels pakt Jan ook structuur. In het begin was het daarom wel even zoeken. Wat werkt goed voor opdrachten op voor andere collega’s. Iedereen weet wat ‘ie aan Jan heeft. En iedereen? Eerst was René de enige die Jan aanstuurde. Inmiddels pakt Jan ook andersom. In overleg is er veel mogelijk. Juist doordat Jan zo gestructureerd is opdrachten op voor andere collega’s. Iedereen weet wat ‘ie aan Jan heeft. En ziet hij het werk. En dat is net wat we nodig hebben, geeft René aan. Zijn Empatec andersom. In overleg is er veel mogelijk. Juist doordat Jan zo gestructureerd is jobcoach komt regelmatig op bezoek. En ziet nog steeds ontwikkeling bij Jan. Als ziet hij het werk. En dat is net wat we nodig hebben, geeft René aan. Zijn Empatec er iets is, kan hij altijd bij zijn jobcoach terecht. Maar ook René staat altijd klaar. jobcoach komt regelmatig op bezoek. En ziet nog steeds ontwikkeling bij Jan. Als Jan is méér dan een medewerker. Hij hoort er helemaal bij! er iets is, kan hij altijd bij zijn jobcoach terecht. Maar ook René staat altijd klaar. Jan is méér dan een medewerker. Hij hoort er helemaal bij!
Werkgeluk
Geld verdienen is mooi. Ondernemen is fantastisch. Maar werkgeluk vind ik nog Werkgeluk veel belangrijker, zegt René vol overtuiging. Mensen een fijne plek bieden, dat Geld verdienen is mooi. Ondernemen is fantastisch. Maar werkgeluk vind ik nog is zijn drijfveer. Een fijne plek voor gasten, maar ook voor zijn team. Ook is hij veel belangrijker, zegt René vol overtuiging. Mensen een fijne plek bieden, dat van mening dat elke ondernemer een medewerker in dienst moet nemen zoals is zijn drijfveer. Een fijne plek voor gasten, maar ook voor zijn team. Ook is hij Jan. Een medewerker via een sociale werkvoorziening. Mensen die net even een van mening dat elke ondernemer een medewerker in dienst moet nemen zoals extra duwtje in de rug kunnen gebruiken. Hiermee help je elkaar. Iemand met Jan. Een medewerker via een sociale werkvoorziening. Mensen die net even een een indicatie kan écht van toegevoegde waarde zijn voor een bedrijf. Ik zou niet extra duwtje in de rug kunnen gebruiken. Hiermee help je elkaar. Iemand met anders meer willen! een indicatie kan écht van toegevoegde waarde zijn voor een bedrijf. Ik zou niet anders meer willen! En dát is waar Empatec het voor doet. Samenwerken met ondernemers die mensen met een indicatie een warm hart toe dragen. En een prettige En dát is waar Empatec het voor doet. Samenwerken met ondernemers werkplek bieden, waar mensen zichzelf kunnen zijn. die mensen met een indicatie een warm hart toe dragen. En een prettige werkplek bieden, waar mensen zichzelf kunnen zijn.
De leerlingen krijgen uitleg
Joke Muizelaar is praktijkopleider bij Patyna en vertelt waarom het zo belangrijk is om jongeren kennis te laten maken met de ouderenzorg. “Jongeren zijn de medewerkers van de toekomst.” Joke is samen met haar collega’s de spil tussen de zorgorganisatie en het onderwijs. “Om jongeren warm te maken voor de ouderenzorg zetten we zoveel mogelijk de deuren open. Vaak hebben jongeren een heel ander beeld van de ouderenzorg. Door de samenwerking te zoeken willen we dit beeld veranderen.” Voorbeelden van activiteiten zijn de maatschappelijke stages en de verschillende projecten op locatie. “Het is belangrijk om mee te bewegen met de veranderingen en de toekomst. Door gezamenlijk activiteiten te organiseren proberen we jongeren te ‘triggeren’ om voor de ouderenzorg te kiezen.” Bij de Patyna Experience staat beleving centraal. Joke: “De jongeren leren bijvoorbeeld injecteren, bloeddruk meten en bloedsuiker prikken. Ook leren ze hoe het is om te leven met beperkingen, zoals slechtziendheid of een verlamming. Dit bootsen we na met speciale brillen en gewichten.” Dat laatste vonden de leerlingen vooral ‘erg zwaar’. “Ik vond het nu wel grappig, maar als ik dit elke dag zou hebben, dan zou ik daar wel moe van worden, vooral van het traplopen”, aldus één van de leerlingen. Het injecteren
“Vaak hebben jongeren een heel ander beeld van de ouderenzorg. Door de samenwerking te zoeken willen we dit beeld veranderen.” daarentegen vonden de meeste leerlingen erg interessant. Eén van de leerlingen vertelt: “Normaal gesproken doe je dit pas tijdens je opleiding, maar het is leuk om het daarvoor al te proberen. Ik denk er namelijk wel eens over na om ook de zorg in te gaan.” Bij Patyna worden verschillende technologische hulpmiddelen ingezet. Eén daarvan is de robotkat: een kat, speciaal ontwikkeld voor ouderen met dementie. Ook de kat was mee naar Balk. Maar wat de meeste indruk maakte was een Virtual Reality training. Door de VR-bril op te zetten kwamen de leerlingen in een levensechte spelomgeving terecht waarin ze allerlei zorgsituaties voorgelegd kregen. Iedere keuze had gevolgen voor het vervolg van het verhaal. Aan het einde konden de leerlingen hun score zien aan de hand van een bepaald aantal sterren. “Dit is een leuke manier van leren. Veel beter dan uit een boek.”
GROOTDEFRYSKEMARREN.NL
KIES VOOR
geluk!
23
REGELMATIG SCHRIJFT ANNEMEIJS SCHUURMAN UIT SNEEK EEN COLUMN MET ‘GELUK’ ALS INSPIRATIEBRON. ANNEMEIJS BEGELEIDT MENSEN OM GEWENSTE VERANDERINGEN TE MAKEN IN HUN LEVEN. DIT DOET ZE VANUIT HAAR PRAKTIJK VOOR HYPNOSE & VERANDERKRACHT.
‘Shake it off’ Afgelopen zondag viel mijn zoontje keihard tegen de punt van een natuurstenen vensterbank. Hij had een flinke snee in zijn achterhoofd, dus we gingen direct naar de huisartsenpost. Ik was zo geschrokken van dit hele gebeuren, dat ik lange tijd stond te trillen op mijn benen.
Natuurlijke reactie
Ik realiseerde mij dat dit een hele gezonde reactie was om het voorval te verwerken. Ik liet het trillen er dus zijn, zonder het tegen te werken of op te willen lossen. Denk maar aan het dierenrijk. Zodra een dier, na een aanval van acute stress, weer in veiligheid is, schudt het de spanning van zich af. Mensen hebben deze primaire impuls van nature ook. Bij vervelende en/of gevaarlijke gebeurtenissen worden de psoas spieren (die de rug met het bekken en de benen verbinden) samengetrokken, zodat het meest kwetsbare gedeelte van het lichaam, de onderbuik, wordt beschermd. Wanneer het gevaar verdwenen is, wil het lichaam als herstel gaan trillen en schudden om los te kunnen komen van de beschermende spierspanning.
Ontladen
Veelal onderdrukken we dit mechanisme, of hebben we het onszelf onbewust afgeleerd, met alle gevolgen van dien. Want wanneer het lichaam tijdens of na een stressmoment onvoldoende kan ontladen, zet ons brein deze lading om in hevige emoties, zoals schaamte of boosheid. Of in gedachten, zoals wraak, wantrouwen, veroordelen en negatieve (geloofs)overtuigingen. Laatst las ik in een wetenschappelijk magazine dat het zelfs tot chronische stress of PTSS kan leiden.
Afschudden
Iets letterlijk van je afschudden is dus een geweldige oplossing om opgebouwde spanning te lozen als er iets naars is gebeurd en weer ontspannen in je vel te zitten. Zo kun je je lichaam vooroverbuigen en je armen losschudden, al staand je hele lichaam losschudden of liggend je benen losschudden. Je kunt ook een muziekje opzetten en lekker gaan dansen, huppelen of springen. Allemaal heel effectief en simpel om te doen.
En ook niet geheel onbelangrijk… dit effectieve anti-stress middel gaat je zeker geen eigen risico kosten.
Een gezamenlijke vijand Frans en Amber hebben net een tweeling gekregen. Ze hadden al een dochter van drie. Als Frans weer aan het werk is gegaan staat Amber er thuis alleen voor. Ze wil graag dat Frans haar helpt door wat met hun oudste dochter te gaan doen. En met de tweeling zou hij het meer zo moeten doen zoals zij, want zij weet inmiddels hoe de dagen met de tweeling het beste lopen. Frans denkt: “Ik kan het niet goed doen”, hij hoort haar vraag om hulp als kritiek, voelt haar afkeuring en trekt zich gekwetst terug. Dat het contact met Frans niet tot stand komt maakt Amber wanhopig, waardoor zij hem meer verwijten gaat maken. Frans heeft het gevoel te falen en stort zich op zijn werk. Hij probeert zich thuis onzichtbaar te maken om zo het conflict te vermijden. Hij is bang dat conflicten leiden tot een relatiebreuk. Amber probeert de afstand tussen hen juist te overbruggen door aan te dringen op contact. Bovenstaande is een veel voorkomend patroon tussen partners. Naarmate de één meer ‘aanvalt’ reageert de ander met nog meer ‘terugtrekken’. De ‘trigger’ om dit patroon in gang te
zetten kan van alles zijn. Bij beide partners zit er achter het getoonde gedrag een heel verhaal, dat voortkomt uit eerdere ervaringen, diverse emoties en eigen angsten en behoeften. Tijdens de therapie zal ik eerst met beide partners op zoek gaan naar het verhelderen van de negatieve interactiecirkel waarin ze terecht zijn gekomen. Vervolgens wordt gewerkt aan het begrijpen, erkennen en accepteren van zowel je eigen emoties en behoeften als die van je partner. In de praktijk zal dit invloed hebben op de interactie tussen beiden. Natuurlijk zal het nog wel eens mis gaan, maar steeds vaker zal er een nieuw positiever patroon ontstaan. Als je de negatieve interactiecirkel van Frans en Amber nader bekijkt, zie je dat beiden stappen zetten die de cirkel ongewild in stand houdt. Zij wil contact en hij wil geen conflict. Op deze manier krijgen ze beiden niet wat ze willen. Dit patroon is hun gezamenlijke vijand geworden. Tijdens de therapie gaan we proberen deze vijand onschadelijk te maken.
Praktijk Bogaard in Sneek is een kleinschalige praktijk voor individuele psychotherapie, psychiatrie en relatie- en gezinstherapie. Daarnaast zijn we gespecialiseerd in het behandelen van jeugdigen en hun ouders. De praktijk wordt enthousiast gerund door Esther en Pieter-Jan Bogaard. Wij bieden een breed aanbod aan therapieën en stemmen de behandeling zorgvuldig op uw wensen af.
www.praktijkbogaard.nl www.relatietherapie.frl
Een intensieve zorgvraag is nooit eenvoudig... Ontzorgt en brengt rust
T 0515 700 267 • E chantal@mantelzorgzaken.nl
www.mantelzorgzaken.nl
De cliëntondersteuners van Mantelzorgzaken helpen u op weg! ADVIES EN ONDERSTEUNING NODIG? INFORMEER DAN NAAR DE MOGELIJKHEDEN!
Chantal Hoevers Prins
Erkend mantelzorgmakelaar en Co & Pgb specialist
24
NUMMER 02 • 2020
PRIMEUR VOOR HET ANTONIUS ZIEKENHUIS
TWEE INGREPEN, ÉÉN OPERATIE MDL-chirurg dokter Brandsma en urologisch chirurg dokter Barten werkten onlangs op een unieke manier samen in een gecombineerde operatie. Een uitkomst voor de patiënt en een primeur voor het Antonius Ziekenhuis.
AFHANKELIJK “Toen mij werd voorgesteld om zowel mijn blaas als delen van mijn dikke darm in één operatie te verwijderen, vond ik dat een prima idee. Op die manier hoefde ik maar één keer onder narcose. Er werd me verteld dat ik rekening moest houden met vier weken ziekenhuisopname, maar ik was binnen twee weken alweer thuis, pijn had ik praktisch niet. Het is me allemaal erg meegevallen!”
NARE PERIODE Als meneer Huisman de Jong (73) halverwege 2018 naar de dokter gaat met pijnklachten, krijgt hij een verontrustend bericht. “Ik bleek een tumor in mijn linkernier te hebben”, vertelt hij. “Mijn arts in het Antonius Ziekenhuis besloot de nier eruit te halen. Dat gebeurde in november van datzelfde jaar. Vervolgens bleek dat ik ook prostaatkanker had. Een reeks bestralingen volgde. In april 2019 voelde ik me weer prima en mijn vrouw en ik besloten een weekje weg te gaan, maar halverwege de week kreeg ik vreselijke pijn en er zat bloed in mijn urine. Dit is niet goed, dacht ik. Er werden poliepen verwijderd, maar uit een CT-scan bleek dat er tumoren in mijn blaas zaten. En dat niet alleen, er waren ook tumoren zichtbaar op twee plekken in mijn dikke darm.”
VOL VERTROUWEN Dokter Barten en dokter Brandsma staken de hoofden bij elkaar. Ze moesten meneer Huisman de Jong allebei opereren en overwogen de operatie daarom gezamenlijk uit te voeren. Meneer Huisman de Jong: “De artsen bespraken deze mogelijkheid met mij. Het zou me een extra operatie en daarmee tijd en een tweede herstelperiode besparen. Ik was meteen positief. Mijn eerste reactie was: haal de prostaat er dan ook maar uit. Ik had alle vertrouwen in de operatie en in de artsen van het Antonius Ziekenhuis. De zorg is hier pico bello in orde!”
DE OPERATIE De operatie werd goed besproken en voorbereid. “Op de dag zelf was ik natuurlijk best een beetje zenuwachtig”, bekent meneer Huisman de Jong. Dokter Brandsma startte de operatie met het weghalen van het tumorweefsel in de dikke darm, waarna dokter Barten instapte en de blaas en prostaat succesvol verwijderde. Samen legden ze een urinestoma aan. Dokter Brandsma verbond de dikke darm vervolgens weer met de dunne darm. Voor meneer Huisman de Jong was de duooperatie een geweldige oplossing.
“MIJN EERSTE REACTIE WAS: HAAL DE PROSTAAT ER DAN OOK MAAR UIT” “Ik wilde zo snel mogelijk van de tumoren af. Je weet niet of ze in de tussentijd groeien als je langer moet wachten. Daarbij moest ik ook rekening houden met mijn vrouw. We zitten in hetzelfde schuitje; mijn vrouw heeft darm- en borstkanker. Terwijl ik in het ziekenhuis lag, kreeg zij driedubbele chemo. Straks moet ze een borstoperatie en bestralingen ondergaan. Ik was dus blij dat ik in één keer van alle operaties af was en er snel weer voor haar kon zijn.”
THUISZORG Meneer Huisman de Jong en zijn vrouw krijgen ondersteuning van Thuiszorg Zuidwest Friesland. “Mijn vrouw krijgt hulp bij het wassen en aankleden en het ontbijt. Ik krijg steun bij het leren omgaan met de stoma. Ik red me er steeds beter mee. Ook fysiek ga ik vooruit. Regelmatig ga ik een stukje wandelen met mijn dochter of stap ik thuis op de hometrainer. Thuiszorg is ideaal, we hadden het anders niet gered.”
“Om kanker vraag je niet, dat heb je opeens”, gaat meneer Huisman de Jong verder. “Wat doe je eraan? Gewoon doorademen, denk ik dan. Na alle operaties willen mijn vrouw en ik weer samen op vakantie naar het buitenland. Natuur ontdekken, oudheden bekijken; daar houden wij van. Ik sta nuchter en positief in het leven. In mijn familie worden de meesten tegen de 90 of soms zelfs bijna 100. Daar ga ik ook voor!”
deFryskeMarren // GEZOND&FIT
GROOTDEFRYSKEMARREN.NL
deFryskeMarren
Jantina Moerke in de gerenoveerde mammografieruimte.
RENOVATIE AFDELING RADIOLOGIE VAN HET ANTONIUS ZIEKENHUIS
NIEUW APPARAAT SPOORT BORSTKANKER BETER OP Een verbeterde en sfeervollere inrichting van de afdeling en nieuwe mammografieapparatuur waarmee meer mogelijk is: daarmee is de afdeling Radiologie van het Antonius Ziekenhuis in Sneek dit jaar goed gestart. Patiënten reageren positief op deze vernieuwingen. VEEL LAGERE STRALINGSDOSIS Sinds dit jaar werken de radiologen van het Antonius Ziekenhuis in Sneek met nieuwe röntgenapparatuur. Hiermee is 3D-mammografie (borstfotografie) mogelijk. Door driedimensionale in plaats van tweedimensionale beelden te maken, kunnen meer kwaadaardige tumoren worden opgespoord. De stralingsdosis is veel lager, terwijl de onderzoekstijd gelijk blijft. “Het is nu minder vaak nodig om een patiënt door te verwijzen naar een ander ziekenhuis voor aanvullend onderzoek”, vertelt Anique Vallinga, Medisch Beeldvormings- en Bestralingsdeskundige bij het Antonius Ziekenhuis. “Door de nieuwe apparatuur kunnen er nu meer biopten, het afnemen van een stukje weefsel voor onderzoek, ter plekke gedaan worden. Daarnaast gaat het afnemen van een biopt sneller en dat zorgt voor een betere door-
stroming. Voor de patiënt is het ook prettig dat biopten zittend afgenomen kunnen worden. Op je buik op een tafel liggen hoeft niet meer.”
SFEERVOLLERE RUIMTES Patiënten stellen de nieuwe inrichting op prijs. “Voorheen liep je een ruimte binnen met allerlei apparatuur: een mammograaf, echo-apparaat en een tafel voor de biopten. Dat hebben we nu anders ingedeeld. Nu loop je een kamer binnen die ruimer oogt. Er staat minder apparatuur en het is sfeervoller dankzij het fotobehang met daarop het Friese landschap”, vertelt Jantina Moerke, eveneens Medisch Beeldvormings- en Bestralingsdeskundige bij het Antonius Ziekenhuis. Bij het opnieuw inrichten van de afdeling is uitgegaan van de patiëntbeleving, de eigen ervaring van
artsen en medewerkers en wat de ervaringen zijn in andere ziekenhuizen. “Het wachten op de uitslag vinden de meeste patiënten het vervelendste moment van het onderzoek. Daarom hebben we ook aandacht besteed aan de ruimte waarin ze moeten wachten. Zo zitten patiënten niet langer in de kleedruimte, maar mogen ze plaatsnemen in een sfeervolle wachtruimte, speciaal voor deze patiënten. Dit wordt erg gewaardeerd.” In de loop van 2020 volgen nog meer vernieuwingen op de afdeling Radiologie. In het voorjaar zet het Antonius Ziekenhuis grote stappen op het gebied van Nucleaire geneeskunde. Na de zomer worden ook de CT-apparatuur en de MRI-scanner vervangen.
De nieuwe echokamer.
25
EXPO TCWTC EXPO WTC EXPO EXPO
EUWARDEN ARDEN LEEUWARDEN LEEUWARDEN WTC EXPO LEEUWARDEN
24 /24 25MRT / 25MRT 24 /24 25MRT / 25MRT 24 / 25MRT
BCDN.NL BCDN.NL BCDN.NL BCDN.NL BCDN.NL REGISTREER JE NU!JE NU!JE NU! REGISTREER REGISTREER JE REGISTREER NU! JE REGISTREER NU!
Zoekt U ? Een nieuwe keuken of keukenrenovatie? Een mooie ruime showroom met veel keukenopstellingen? Geen bla bla, maar gewoon een heldere en transparante offerte? Ruim ervaring voor goed advies? Vlotte levertijden en een correcte levering?
Kom dan naar:
Bisschoplaan 16, Katlijk tel. 0513 541741 Kijk ook op:
haanstrakeukensfriesland.nl
Is uw fiets aan een beurt toe? Maak nu gebruik van onze speciale Winterbeurt: • De fiets wordt volledig nagekeken/afgesteld/gesmeerd en eventueel doorgemeten • Wielen worden gericht en op spanning gezet • Versnellingen en remmen worden opnieuw afgesteld en gesmeerd • Versleten onderdelen worden waar nodig vervangen • Ketting en schakelsysteem worden gesmeerd • De fiets wordt voorzien van de laatste nieuwe software (indien beschikbaar) • De fiets wordt grondig gereinigd • U kunt er hierna zeker weer een jaar tegen aan
Gewone fiets van € 69 nu € 39,Elektrische fiets van € 89 nu € 49,Prijzen exclusief eventueel te vervangen onderdelen.
Merk 2 • 8501 AN Joure • 0513 - 551813 Prins Hendrikkade 58 • 8601 CB Sneek • 0515 - 412163 Lemmerweg 13-15 • 8608 AA Sneek • 0515 - 413096
INFO@PROFILERODENBURG.NL
*Winterbeurt van 1 november 2019 - 1 maart 2020
WINTERBEURT
CULTUUR
&UITGAAN
GROOTDEFRYSKEMARREN.NL
27
UIT LIEFDE VOOR WELLUIDENDE MUZIEK
TEKST EN FOTO’S WIM WALDA
MANNENENSEMBLE ‘SONORE’ UIT ECHTEN
Zangers Sytse Sipkema, Ben Hogeterp, Albert Holtrop, Piet Derks, Klaas Jan de Jong, Peter Blom en dirigent Hans van Rossum vormen met zijn zevenen Mannenensemble ‘Sonore’ in oprichting. Hun liefde voor welluidende muziek, vier- of zelfs vijfstemmig, en vooral zingen als ontspanning, vormen de basis voor dit nieuwe ensemble uit Echten. De huidige leden van Sonore komen uit, Lemmer, Bolsward, Joure, Heerenveen en Echten, het epicentrum, waar wekelijks op donderdag van 20:00 tot 22:00 uur wordt gerepeteerd in een voormalig kroeglokaal uit 1894. “Als de muren konden praten zouden we waarschijnlijk een wagonlading spannende verhalen over ons heen krijgen. Dus het is in meerdere opzichten een inspirerende omgeving, maar dat is een ander verhaal”, volgens Holtrop.
Het initiatief kwam van dirigent Hans van Rossum, die meer dan dertig jaar als dirigent van Mannenkoor Cantate Cum Gaudio uit Joure de baton hanteerde. Toen Hans van Rossum na een periode van ziekte en een ingrijpende hartoperatie plaats moest maken voor een nieuwe dirigent waren enkele koorleden van mening dat deze procedure op zijn zachtst gezegd geen schoonheidsprijs verdiende, een expliciete reden voor sommigen van hen om op te stappen. Samen met Albert Holtrop en Ben Hogeterp werd daarna een plan de campagne opgesteld om een nieuw mannenensemble gestalte te geven.
VIER- OF VIJFSTEMMIG De motivatie om een nieuw ensemble te beginnen komt volgens de leden voort uit de liefde voor het zingen, en dan liefst vierstemmig en welluidend. “We zijn bezig om een breed repertoire op te bouwen,” legt Van Rossum uit, “bestaande uit een verscheidenheid aan Nederlandse en internationale liederen: Nederlands, Duits, Gregoriaans en Russisch, van zowel geestelijke als meer algemeen wereldse aard. Dat neemt ongeveer een half jaar in beslag. Dat lijkt heel snel, maar valt in de praktijk wel mee, omdat we ten eerste klein zijn en dus wendbaar en ten tweede omdat we allemaal koorervaring hebben en dus veel liederen al kennen. Daarnaast proberen we de klankkleur van onze stemmen zo goed mogelijk op elkaar af te stemmen. Zodat het écht welluidend wordt.”
GEPOKT EN GEMAZELD ALS MUSICUS Hans van Rossum (1958) is Amsterdammer van geboorte. Hij belandde met zijn ouders in Friesland omdat zijn vader, die tijdens WWII in concentratiekamp Dachau heeft gezeten, last had van het zogenaamde ‘concentratiekampsyndroom’, een vorm van PTSS, waardoor het aantal prikkels in Amsterdam en de daarmee gepaard gaande pijnlijke herinneringen aan de oorlogstijd hem al snel te veel werd. Een fijn huis in Heerenveen en de rust van Friesland deden wonderen. Hans van Rossum heeft een feilloos gevoel voor muziek. Op zijn zevende kreeg hij orgelles en een jaar later gaf hij zijn eerste concert. Alles stond in het teken van muziek; hij studeerde orgel, compositie en directie aan het conservatorium in Leeuwarden en vertrok daarna naar Praag in Tsjechië om daar orkestdirectie goed in de vingers te krijgen. Hans van Rossum: “Dat was best een vreemde gewaarwording als westerling in een satellietstaat van het Russische communisme. Elke stap die je zette werd je begeleid door een lid van ‘de Partij’. Je bewegingsruimte was daar zeer beperkt, maar ik heb er wel veel geleerd.” Inmiddels speelt Hans een veelvoud aan instrumenten en is hij componist, arrangeur en dirigent van diverse koren en een orkest. Ook is hij werkzaam als zangcoach, pianist en organist en heeft hij meer dan 700 composities op zijn naam staan. In 2016 is zijn 50-jarig jubileum als muzikant op grootste wijze in heel Friesland gevierd, met meerdere concerten die alle in het teken stonden van en/of uitgevoerd werden door Hans van Rossum.
OP NAAR HET DUBBEL KWARTET Terug naar ‘Sonore’. Vanaf oktober 2019 werden her en der wat zangers benaderd om lid te worden van Mannenensemble ‘Sonore’,
OPTREDENS IN KLEINE KERKEN
hetgeen uiteindelijk resulteerde in de in de inleiding genoemde zes zangers. Twee bassen, twee baritons, een tweede tenor en een eerste tenor. Albert Holtrop: “Dus met name in de hoge stemmen hebben we nog een paar zangers nodig, zodat we een dubbel kwartet hebben. Kleine gezelschappen zijn kwetsbaar, omdat wanneer er een tenor uitvalt om wat voor reden dan ook, je een stem in de zangpartij mist. Dus eigenlijk zouden we om te beginnen minimaal van alle stemmen twee zangers moeten hebben, maar het mooiste zou zijn als Sonore op termijn uit een stuk of vijftien actieve zangers zou bestaan.”
“BIJ EEN GROOT KOOR KUN JE NOG WEL EENS PLAYBACKEN, MAAR DAT LUKT JE NIET IN EEN KLEIN ENSEMBLE ALS DAT VAN ONS”
Ben Hogeterp: “Ons doel is om op termijn op te gaan treden, beginnend in bijvoorbeeld kleine kerken die vaak een wonderschone akoestiek hebben, maar wellicht in de toekomst ook op wat grotere evenementen. We streven naar kwaliteit; we hebben dus mensen met koorervaring nodig. Dat hoeven niet direct zeer ervaren zangers te zijn, maar ze moeten wel weten wat er in een koor omgaat en bovendien moet de stem van de desbetreffende persoon bij de gewenste klankkleur passen. We heten tenslotte niet voor niets ‘Sonore’, hetgeen in het Latijns ‘welluidend’ betekent. Bij een groot koor kun je, wanneer je een keer niet helemaal bij stem bent, nog wel eens playbacken, maar dat lukt je niet in een klein ensemble als dat van ons, dan val je onmiddellijk door de mand.”
Zangers, liefst tenoren, die belangstelling hebben kunnen contact opnemen met: Hans van Rossum: (06) 4976 4383 Ben Hogeterp: (06) 1869 2051 Albert Holtrop: (06) 5333 1961
2-GANGEN VERRASSINGSMENU* VOOR
€ 27,50
OPEN OP DINSDAG T/M ZATERDAG VANAF
*AFGESTEMD
12:00
OP UW SPECIALE WENSEN
UUR Douwe Egberts Plein 1A Joure T 0513 417 070 - I www.zuiver-joure.nl
STEL, JE WILT VERHUIZEN EN BENT GEEN SCHILDPAD.
Verhuizen zonder zorgen. Hoe? Hoekstra. Vrijblijvend een inboedelopname of offerte? Neem contact op met Antje of Marieke via verkoop@hoekstrasneek.nl of 0515 - 548 271. Kijk ook op www.hoekstrasneek.nl
ABONNEER JE NU!
BELEEF 4x TERSCHELLING VOOR MAAR € 22,50 PER JAAR
Ook leuk om als cadeau te geven!
Ja!
IK NEEM EEN ABONNEMENT OP TERSCHELLING MAGAZINE!
Naam ............................................................................................................................................................................................................................................................................ Adres
..................................................................................................................................................................................................................................................................
Postcode
......................................................................................................................................................................................................................................................
Woonplaats Telefoon E-mail
............................................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................................................
Ik geef het jaarabonnement cadeau en stopt automatisch. Het abonnement is bestemd voor:
Naam
.................................................................................................................................................................................................................
Adres
.................................................................................................................................................................................................................
Postcode Woonplaats
.............................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................................
Voor een jaarabonnement van 4 nummers betaal ik € 22,50. Ik machtig Terschelling Magazine het abonnementsgeld automatisch van mijn rekening af te schrijven. Bankrekeningnummer: Handtekening:
.....................................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................................................................
Het abonnement loopt tot wederopzegging, tenzij wij zes weken voor afloop van de abonnementsperiode een schriftelijke opzegging hebben ontvangen. Cadeau-abonnementen stoppen automatisch na 1 jaar. Stuur of email deze bon naar: Ying Media BV t.a.v. Terschelling Magazine, Zwarteweg 4, 8603 AA Sneek | info@yingmedia.nl
Voor meer informatie of vragen kunt u contact opnemen met: Ying Media BV: info@yingmedia.nl of bel 0515-745005
TM-abonnement_adv_TM_2-1.indd 1
17-04-19 07:43
deFryskeMarren // CULTUUR&UITGAAN
GROOTDEFRYSKEMARREN.NL
29
PEPIJNdeFryskeMarren GUNNEWEG EN DE ASHTON BROTHERS Het Posthuis Theater in Heerenveen heeft in de tweede helft van het seizoen zowel Pepijn Gunneweg als de Ashton Brothers op het podium staan, los van elkaar. Pepijn Gunneweg was vroeger één van die Ashton Brothers, maar gaat tegenwoordig solo. ‘THE GREAT WONDER’
“Een voorstelling als een poëtische reis van geboorte naar dood, bevat wonderschone scènes”, volgens De Volkskrant. De
LORDI
PEPIJN GUNNEWEG – THE GREAT WONDER
WERKVOORSTELLING
donderdag 20 februari // 20:15 uur // Posthuis Theater // www.posthuistheater.nl. donderdag 5 maart // 20:15 uur // Theater Sneek // www.theatersneek.nl.
De overgebleven Ashton Brothers zelf komen op zaterdag 6 juni naar Heerenveen met een ‘Werkvoorstelling’. In het Posthuis Theater komen ze nieuw nieuw materiaal uitproberen op het publiek, voordat het tot een voostelling zelf komt. Bijgestaan door hun troupe eersteklas paradijsvogels, evenwichtskunstenaars en muzikale
ASHTON BROTHERS – WERKVOORSTELLING zaterdag 6 juni // 20:15 uur // Posthuis Theater // www.posthuistheater.nl
THEATER SCHMINKTEAM IN SNEEK AANWEZIG BIJ VOORSTELLING MOES
bolwerk sneek • zaterdag 7 maart Lordi werd in 2006 wereldberoemd door met ‘Hard Rock Hallelujah’ het Eurovisie Songfestival te domineren. Met een catchy mix van hardrock en heavy metal, monsterlijke kostuums en een spectaculaire performance wonnen de Finnen afgetekend. Tijdens hun wereldtournee doet Lordi, naast onder meer Barcelona en Keulen, ook Poppodium Bolwerk in Sneek aan.
Zondag 16 februari is het Theater Schminkteam weer aanwezig voorafgaand aan de familievoorstelling ‘Moes’ voor onze jonge bezoekers. Na deze familievoorstelling kunnen de kinderen zelf spelen in de kleine kunstspeeltuin, gebaseerd op Moes.
‘DE AARD VAN HET BEEST’
MEEST POSITIEVE PLAAT OOIT VAN DE 3JS
Lordi werd opgericht in 1992 en toert al jaren de wereld rond met hun shockrock. In 2002 kreeg de band zijn eerste platencontract en verscheen het debuutalbum ‘Get Heavy’. Op de plaat staat onder andere de single ‘Would You Love A Monsterman?’, waarmee gelijk een nummer 1-positie in Finland werd behaald. Na het winnen van het Eurovisie Songfestival vestigde Lordi ook nog eens een wereldrecord met ‘Hard Rock Hallelujah’; de band liet in Helsinki 80.000 man tegelijkertijd het nummer zingen.
Nieuw album Eind vorige maand verscheen de tiende plaat van Mr. Lordi (zang), Amen (gitaar), Ox (bas), Mana (drums) en Hella (toetsen): ‘Killection’. Het gaat om een uniek concept. Officiële documenten wijzen uit dat Lordi in 1992 is opgericht, maar wat als de band al in de jaren zeventig actief was? ‘Killection’ bevat een fictieve collectie nummers die Lordi vanaf de vroege jaren zeventig tot midden jaren negentig zou hebben gemaakt. Om zo dicht mogelijk een authentiek geluid te benaderen, zijn allerlei instrumenten gebruikt en maar liefst zeven studio’s aangedaan.
Voorprogramma De zaal wordt opgewarmd door Almanac en Flesh Roxon. Almanac speelt symfonische power metal met een vrouwelijke én mannelijke stem. De band werd in 2015 opgericht door Victor Smolski, voormalig bandlid van de Duitse heavymetalgroep Rage. Flesh Roxon ontstond in 2010 aan een bar in het Finse Tampere. Nicky Rotten, Peter Cordell en Mr. Willy speelden in het begin horrorpunk, tegenwoordig noemen ze hun muziek actionrock. ZATERDAG 7 MAART // ZAAL OPEN: 20.00 UUR // PRIJS: € 23,- (VVK € 20,-)
FOTOGRAFIE
OPLEIDINGEN EN CURSUSSEN
O.a. in: Heerenveen / Jubbega / Joure / Lemmer Start cursussen tussen 24 februari en 7 maart 2020
Tel. 0516-461 938
multitalenten tonen ze nieuwe acts, ruwe diamanten en nog nader uit te werken halsbrekende toeren. Ruig, ongepolijst, vers van de pers maar ontegenzeggelijk Ashton. Uniek voor wie een kijkje wil nemen in de keuken van de Ashton Brothers! En wie weet helpt het publiek met haar reacties acts de goede (of de verkeerde) kant op!
Theaterkrant noemde het “een meeslepende ode aan de verbeelding die blijft boeien tot de laatste seconden” en webkrant Theaterparadijs sprak van “een staaltje vakmanschap in variété, acrobatiek, goochelen en absurde komedie.” Het publiek kan komen kijken op donderdag 20 februari om 20:15 uur in het Posthuis Theater. Op donderdag 5 maart om 20:15 uur is Pepijn ook nog met deze show in Theater Sneek te zien.
www.FRBfotografie.nl
De Volendamse band 3JS is al achttien jaar onderweg, maar dat betekent niet dat het drietal op de automatische piloot de toekomst tegemoet gaat. In tegendeel zelfs, want voor het twaalfde studioalbum ‘De aard van het beest’, dat op 1 mei verschijnt, zetten Jan Dulles, Jaap Kwakman en het kersverse bandlid Robin Küller een nieuwe koers in.
doorgetrokken. “We hebben vanaf het eerste moment besloten om onze meest positieve plaat ooit te maken”, aldus Dulles. Onder de kaartkopers van het concert in Theater Sneek op 6 maart wordt een gesigneerde CD van het nieuwe album verloot. Dit album wordt in mei toegestuurd.
De lijn die al voorzichtig werd uitgestippeld met de vorig jaar verschenen single ‘De Toekomst’, wordt op het nieuwe album verder
3JS – DE AARD VAN HET BEEST // VRIJDAG 6 MAART // 20.15 UUR // WWW.THEATERSNEEK.NL
GLOEDNIEUWE VOORSTELLING ‘DE GOUDEN JAREN’ IN THEATER SNEEK “Dat smaakt naar meer!”, zei Jacques Klöters na de eerste voorstellingen van de reprise van de Gouden Jaren I. “Wat een fijne groep mensen om mee samen te werken en het samenspel met het publiek is echt om van te genieten.” Reden genoeg voor hem om zich, net als orkestleider Cor Bakker, ook te verbinden aan de tweede editie van het kijk- en luisterprogramma ‘De Gouden Jaren’. Opnieuw worden, samen met het publiek, in Theater Sneek herinneringen opgehaald uit hun jeugd en die van hun (groot-) ouders. Met historische beelden uit het populaire Polygoonjournaal, vermakelijke verhalen en de mooiste liedjes uit de jaren 50 tot 70 is dit het beste theaterprogramma voor de derde generatie!
FOTO: BART REITSEMA
FOTO: CORNE VAN DER STELT
‘The Great Wonder’ heet zijn eersteling, en het is meteen raak: Pepijn schept een magische wereld, een vierdimensionale show die zich voor, boven en tussen het publiek afspeelt. Pepijn gaat met zijn Troupe muzikale Freaks verder waar hij ooit is gestopt en brengt acts en trucs die al jaren door zijn hoofd spoken, maar nooit het toneel hebben bereikt. Ze waren te ruw, te bizar of gewoon te gevaarlijk. Maar na twee jaar keiharde training en diverse blessures is Pepijn er klaar voor. Dus pas op voor gelanceerde kippen, vliegende vissen, bizarre illusies en kleine poëtische nummers die je weer even in wonderen doen geloven.
DE GOUDEN JAREN II MET COR BAKKER, JACQUES KLÖTERS E.A. // ZONDAG 16 FEBRUARI // 14.30 UUR // WWW.THEATERSNEEK.NL
Gezellig Entreekaartje naar voor De Bios? maar € 7,Gebruik deze waardebon!
Geldig t/m 7 maart 2020 | niet i.c.m. andere acties € 2,00 toeslag bij 3D en kindercombi | € 1,50 toeslag bij lange film max. 4 pers/bon - GROOTdeFRYSKEMARREN 02-2020
DE BIOS HEERENVEEN Burg. Kuperusplein 52 Heerenveen
Reserveren? Bel 0513-654051 of www.bios-heerenveen.com
agenda donderdag 13 februari
Zondag 16 februari
Zondag 23 februari
Zaterdag 29 februari
WORKUM LEZING
TACOZIJL EXCURSIE
SNEEK EVENEMENT
LEMMER SOLO-MUSICAL
hylke speerstra
excursie uitheiingspolder
De best verkochte Friese schrijver Hylke Speerstra komt vertellen over zijn werk met bekende titels als ‘It wrede paradys’ en ‘De Oerpolder’. Bibliotheek Workum. 19.30 uur
Ga met IVN gids Jan Tijsma op pad door een beschermd natuurgebied langs oude kleiputten en de IJsselmeerkust. Plattedijk. 10.00 uur
de staat van verwarring
weima & vd werf
BALK CABARET Vrolijke absurde talkshow met gastheren Pieter Jouke en Ronald Snijders. Doopsgezinde kerk. 20.00 uur
vrijdag 14 februari
margje wittermans BOLSWARD MUZIEK
NestGoud van Margje Wittermans en Jeroen Mesker is een poëtische en muzikale achtbaan over een actrice die moeder is geworden. Marne Theater. 20.15 uur
Zaterdag 15 februari
winterwonderland kuier
WORKUM EXCURSIE Bewonder het winterparadijs op de Warkumerwaard en luister onderweg naar de mooie verhalen van de natuurgids. Warkumerwaard. 9.30 uur
de snippefangers
SNEEK MUZIEK Vijf jaar na hun eerste Friestalige cd ‘Yn it Frysk’ komt het duo Weima en vd Werf met de opvolger ‘Yn it Frysk 2’. Lewinski. 16.00 uur
di. 18 t/m vr. 21 februari
help pake en beppe de vakantie door FRIESLAND VARIA Circa 40 musea in Friesland openen hun deuren speciaal voor kinderen met overal speciale kinderactiviteiten.
vr. 21 t/m Zo. 23 februari
carnaval
BLAUWHUIS VARIA
Drie dagen lang carnaval in Blauwhuis met vele festiviteiten.
vrijdag 21 februari
beerenburgdiner SNEEK CULINAIR
WARNS MUZIEK Blaasorkest De Snippefangers uit Bakhuizen spelen Egerländer muziek en hits uit de hedendaagse popmuziek. De Spylder. 20.00 uur
Een culinaire en culturele avond met een exclusief Beerenburgdiner en Piter Wilkens. Restaurant Onder de Linden. 18.30 uur
piepschuim
Zaterdag 22 februari
BALK CABARET Piepschuim met hun programma ‘Grote Woorden’. Je kunt dus zeker grote woorden verwachten. Of niet..? Zalencentrum de Treemter. 20.30 uur
Zondag 16 februari
moes
SNEEK JEUGDTHEATER Moes is een poëtische voorstelling vol fantasie voor 2 tot 6 jarigen. Theater Sneek. 9.30 en 11.00 uur.
carnavalsoptocht SNEEK OPTOCHT
De carnavalsparade met ludieke wagens van carnavalsvereniging De Oeletoeters trekt door Drabbelterp (Sneek). Centrum. 14.00 uur
the kik
carnavalsviering
ineZ timmer
Carnavalsviering voor jong en oud. RK Sint Martinuskerk. 12.00 uur
wandeling rysterbosk RIJS EXCURSIE
Natuurwandeling onder leiding van een gids door dit karakteristieke bos op de grens van de winter en het voorjaar. Rysterbosk. 14.00 uur
dinsdag 25 februari
rondleiding sonnema BOLSWARD
excursie Duik in de geschiedenis van Sonnema en ontdek waarom Sonnema zo’n bijzondere drank is. Bezoekerscentrum Sonnema. 14.00 uur
vrijdag 28 februari
koeknuffelen
Zondag 1 maart
koopZondag SNEEK SHOPPEN
Heerlijk shoppen op de eerste zondag van de maand. Centrum. 12.00-17.00 uur
maandag 2 maart
aan tafel special
SNEEK CULINAIR / MUZIEK Een Aan Tafel Special omlijst met de mooie akoestische folkklanken van Zoetwater. Lewinski. 18.00 uur
vrijdag 6 maart
DELFSTRAHUIZEN VARIA
n8 van sneek
Heerlijk relaxt koeknuffelen met een Friese koe. Boerderijrecreatie. 13.00 uur
vr. 28 en Za. 29 februari
memmen en dochters
WARNS THEATER Friestalig toneel met twee eenakters over moeders en dochters en hun liefde voor elkaar. De Spylder. 20.00 uur
vr. 28 feb t/m Za. 14 maart
in grutte geast
Voorstelling over roem, glitter en glamour, en je tegelijkertijd moederziel alleen kunnen voelen. De Hege Fonnen. 20.00 uur
LEMMER THEATER Friestalige toneelversie van de bewogen levensloop van nobelprijswinner John Nash, verfilmd in 2001 in het oscarwinnende ‘A Beautiful Mind’. Gereformeerde kerk. Diverse speeldata.
SNEEK VARIA
Voorjaarseditie van deze georganiseerde kroegentocht, waarbij in 8 kroegen een feestje wordt gebouwd. Centrum. 20.00 uur
Zaterdag 7 maart
voorjaarswandeling WORKUM EXCURSIE
Voorjaarsfeestwandeling door de natuur in de, normaal niet toegankelijke, Warkumerwaard onder leiding van een gids. Warkumerwaard. 9.30-11.30 uur
Za. 7 t/m Zo. 15 maart
voorjaarskermis
SNEEK VARIA Gezellige voorjaarskermis met diverse kermisattracties voor jong en oud. Martiniplein.
SNEEK MUZIEK
Concert van de zelf gekroonde koningen van de Neerlandstalige biet/ pop met spiksplinternieuw werk van hun nieuwe album. Het Bolwerk. 21.00 uur
voorproefje
ONZE COMPLETE AGENDA VIND JE OP: WATERLANDVANFRIESLAND.NL
28 maart 3-4 april 6 april 13 april
De 14 van Terherne Brêgepop Mattheüs Passie Sint Nicolaasga Opening WatersportseiZoen Terherne
pleZier
FOTO: MAARTJE ROOS
wille
HELP PAKE EN BEPPE DE VAKANTIE DOOR MET DE MAAKFABRIEK
ZONDAG 16 FEBRUARI
DI. 18 T/M VR. 21 FEBRUARI
PIEPSCHUIM
WEIMA & VD WERF
HELP PAKE EN BEPPE DE VAKANTIE DOOR
Piepschuim komt op 15 februari met ‘Grote Woorden’ naar Balk. Het combineert op een unieke wijze alle theaterdisciplines tot een ongelooflijke show met een maatschappelijke relevantie die zijn weerga niet kent. Nooit eerder heeft een voorstelling zoveel stof op doen waaien. Nooit eerder was een voorstelling zo veelzeggend. Maakt het eigenlijk uit of het waar is wat hier staat? Als je het bovenstaande moet geloven, kun je grote woorden verwachten. Maar waarschijnlijk is dat niet waar. Net zoals dit zeker niet waar is.
Vijf jaar na hun eerste volledig Friestalige cd ‘Yn it Frysk’ verscheen de opvolger ‘Yn it Frysk 2’ van het gitaarduo Weima & vd Werf. In Lewinski in Sneek spelen zij op 16 februari een aantal Friese liedjes van deze nieuwe cd, zoals ‘Jaloersk op myn broers’, ‘Seis wiken’ en ‘De moarn’ maar ook oudere nummers als ‘’t Komt altyd wol goed’ en ‘Do’. Het duo zorgt met een gitaar, bas en twee stemmen die goed bij elkaar passen voor een feelgood sfeertje op niveau. En om er een heerlijke middag uit van te maken, kun je na afloop een hapje mee-eten (vooraf reserveren) in Lewinski.
‘Help pake en beppe de vakantie door’ is een echt familie-uitje! In de voorjaarsvakantie openen ongeveer 40 musea in Friesland hun deuren speciaal voor kinderen. Neem je pake, beppe, ouders, oom of tante mee, want ‘op vertoon’ van een volwassene heb je als kind gratis entree. De musea organiseren speciaal voor deze week allerlei leuke kinderactiviteiten. In de Maakfabriek van Museum Joure ga je de uitdaging aan om voor een nieuw waterdrankje een eigen verpakking te maken.
WWW.NUTGAASTERLAN-SLEAT.NL
WWW.LEWINSKI.NL
WWW.MUSEUM.FRL
BELIBJE Beleven
FOTO: MARIJE BAKKER-JACOBUS DE BOER
ZATERDAG 15 FEBRUARI
IN GRUTTE GEAST
ZONDAG 16 FEBRUARI
VRIJ. 28 FEB T/M 14 MAART
EXCURSIE UITHEIINGSPOLDER
IN GRUTTE GEAST
Een wandeling met IVN-gids Jan Tijsma door de Uitheiingspolder bij Tacozijl; een beschermd natuurgebied langs oude kleiputten en de IJsselmeerkust met basaltdijk. De wandeling gaat over ruw terrein, grotendeels zonder wandelpaden. Op de plasjes en langs de IJsselmeerkust zijn in deze periode de wintergasten zeker aanwezig. Kijk goed om je heen, want wie weet wordt je verrast door bijzondere waarnemingen.
Tussen 28 februari en 14 maart treedt Op Nij Feriene Bantega zevenmaal op in de Geformeerde kerk Lemmer met de voorstelling ‘In Grutte Geast’. ‘In Grutte Geast’ volgt de bewogen levensloop van nobelprijswinner John Nash, verfilmd in 2001 in het oscarwinnende ‘A Beautiful Mind’. Op Nij Feriene Bantega vertolkt de eerste Friestalige toneelversie van dit bijzondere verhaal, waarin een aanstormend wiskundig genie gaandeweg verstrikt raakt in allerlei intriges.
WWW.IVN.NL/AFDELING/SUDWESTHOEKE
WWW.OPNIJFERIENEBANTEGA.NL
UNIEKE PLEK GEZIEN? We laten graag alle ‘Instagramwaardige’ plekken van Zuidwest Friesland zien op Instagram (waterland_van_friesland). Gebruik #waterlandvanfriesland voor een repost!
koop nu je tickets!
www.dezilverenbal.nl
De krant is gewoon leuker! Uw krantendrukker sinds 1882
ADRES Werktuigenweg 9 8304 AZ Emmeloord
POSTADRES Postbus 1029 8300 BA Emmeloord
T W E
+31 (0) 527 630 200 hoekstrakrantendruk.nl info@hoekstrakrantendruk.nl
SPORT
GROOTDEFRYSKEMARREN.NL
33
TEKST GEA DE JONG-OUD // FOTO'S ORANGE PICTURES
MYRTHE DE BOER UIT SCHARSTERBRUG IS JEUGD OLYMPISCH KAMPIOENE
“JEZELF STEEDS WILLEN VERBETEREN IS VERSLAVEND” Myrthe de Boer uit Scharsterbrug heeft Olympisch Goud gewonnen. De 17-jarige schaatster won de 1.500 meter tijdens de derde editie van de Jeugd Olympische Winterspelen in het Zwitserse Lausanne. Twee jaar geleden waren haar goede prestaties aanleiding voor een interview in deze krant. Na deze prachtige gouden medaille is het de hoogste tijd om haar opnieuw in de schijnwerpers te zetten. Veel is er in die twee jaar niet veranderd, volgens Myrthe. “Ik schaats in hetzelfde team, het Gewest Friesland, onder leiding van dezelfde trainers: Wouter van der Ploeg en Andreas Wierda. Ik schaats nog steeds met veel plezier. Maar goede resultaten komen niet vanzelf. Daar moet je veel voor doen. Je bent er iedere dag mee bezig.”
JEUGD OLYMPISCHE SPELEN Van 9 tot en met 22 januari verzamelden de beste jonge wintersporters van de wereld zich in het Zwitserse Lausanne voor de Jeugd Olympische Spelen. Zo ook Talent TeamNL met Marianne Timmer als de chef de mission en Myrthe de Boer als één van de sporters. Op haar eerste afstand, de 500 meter, eindigde Myrthe op de zevende plek en was ze alles behalve tevreden. Was het de hoogte, de wind of waren andere omstandigheden van het natuurijs in Sankt Moritz hier debet aan? “Het was in ieder geval teleurstellend voor mijzelf”, vertelt Myrthe. “Marianne Timmer vond het ook superjammer, maar ze wees mij erop dat mijn hoofddoel nog kwam. Ik mocht balen, maar met een nieuwe kans op één van mijn favoriete afstanden in het vooruitzicht moest de knop om.”
GOUDEN RACE Maandag 13 januari 2020 werd vervolgens de dag die voor altijd met gouden letters in het geheugen van Myrthe gegrift zal staan. Ze slaagde erin om zich volledig te focussen op de 1.500 meter, een afstand die haar goed ligt. “Het waaide die dag erg hard. Voor
“GOEDE RESULTATEN KOMEN NIET VANZELF. JE MOET ER VEEL VOOR DOEN EN DAAR BEN JE IEDERE DAG MEE BEZIG.” FOTO:OLYMPIC.ORG
je gevoel had je het grootste deel van de 400-meterbaan te maken met die keiharde tegenwind. Ik startte in de allerlaatste rit en zag dat iedereen enorm veel moeite had met het laatste rondje. Daarom besloot ik in het begin van mijn race zo snel mogelijk te gaan om een buffer voor het eind op te bouwen. Mijn plan pakte goed uit. Ik reed 2.10,44 en was daarmee 0,14 sneller dan de Japanse Yuka Takahashi, die tweede werd. Ik kwam over de eindstreep en wist direct waar ik aan toe was. Ik hoefde niet meer de resultaten van andere rijdsters af te wachten. Ik had goud en kon dat meteen vieren. De reacties van mijn ouders, broer en coaches na deze race zullen mij altijd bijblijven. Het was zo mooi.” Myrthe kreeg de gouden plak omgehangen, een prestatie waarmee ze tot op dit moment veel aandacht krijgt in de media.
SCHOOL EN SCHAATSEN De agenda van de jonge schaatster heeft weinig lege plekken. “Het wordt voor mij steeds lastiger om school met het schaatsen te combineren”, zegt Myrthe. Ze zit in 6-VWO en zal in mei van dit jaar eindexamen moeten doen. “Doordat ik aan de Jeugd World Cups in Noorwegen en Enschede heb deelgenomen, heb ik sinds november al bijna een maand geen lessen kunnen volgen. De
LOOT-status, waardoor talentvolle topsporters studie en sport kunnen combineren, geeft mij deze mogelijkheid. Dat moet ook want de wedstrijden vragen veel aandacht en een goede focus. Maar daarnaast probeer ik zo goed mogelijk bij te blijven op school. Ach, het is niet anders. In maart breekt er een rustige periode aan voor het schaatsen. Dan ga ik knallen om zo goed mogelijk te scoren voor mijn eindexamen.”
PLEZIER IN HET SCHAATSEN “Ik heb veel plezier in het schaatsen. Maar successen komen niet vanzelf. Je moet er hard voor trainen en bent er iedere dag mee bezig. In de zomer trainen we zo’n 20 tot 25 uur per week, in de winterperiode is dit zo’n 16 tot 20 uur per week. De uren die we op het ijs doorbrengen zijn intensiever en daar komen in deze tijd de wedstrijden nog bij. De middellange afstanden, de 1.000 en 1.500 meter, passen het best bij mij. Het laatste rondje doet vaak enorm pijn. Marianne Timmer vertelde dat zij dan altijd dacht aan een jongetje in een rolstoel, die helemaal nooit zou kunnen schaatsen. Dat hielp haar bij die lastige momenten tijdens een race. ‘Ook al heb je nog zo’n pijn, blijf genieten van het schaatsen. Blijf plezier houden in het feit dat je dit kunt’, is haar waardevolle advies. Zo is het.”
Juichende Myrthe op het podium in Lausanne
VERSLAVEND “Schaatsen is een individuele sport, maar je traint altijd samen met anderen in een team”, vertelt Myrthe tot slot. “Dankzij de sport leer je veel mensen kennen, dat is superleuk. Daarnaast geniet ik van de snelheid en het technische aspect van het schaatsen. Wanneer je technisch stappen vooruit weet te zetten, gaat je snelheid omhoog. Proberen jezelf iedere keer opnieuw te verbeteren is verslavend. Helemaal als de resultaten een stijgende lijn laten zien en dat zit wel goed de laatste tijd.”
34
deFryskeMarren // SPORT deFryskeMarren
JOHAN ZUID BLIKT TERUG OP MOOIE CARRIÈRE
“IK HEB HET AL
GEVOEL VAN VRIJHEID Een vriendelijke lach. Een warme uitstraling. Je voelt je meteen op je gemak bij deze dame. Ludmila Evmenova. Ze is 49 jaar en komt uit Rusland. Zo’n 19 jaar geleden verruilde ze haar thuisland voor Nederland. Het was politiek erg onrustig in Rusland. Waardoor haar toenmalige man niet langer kon blijven. Hij vluchtte naar Nederland en nam Ludmila en hun 10-jarige zoon mee. Deze verandering had grote impact op het gezin.
Impact
Ludmila was niet voorbereid op deze verandering. En had flink wat tijd nodig om alles op een rij te zetten. Een nieuw land, een nieuwe taal, andere mensen en gewoontes. Ze moest dan ook erg aan alles wennen. Eenmaal in Nederland kreeg ze nog drie kinderen. Met haar toenmalige man heeft ze inmiddels geen contact meer. Het gezin bestaat nu uit drie zoons en een dochter. Met Ludmila als zachtaardige moeder aan het hoofd. Ze doet er alles aan om haar kinderen een fijn thuis te geven.
Ruimte
In Rusland heeft ze diverse banen gehad. Verkoopster, kapster én privéchauffeur. Dit laatste wil ze al van jongs af aan. Autorijden geeft haar een gevoel van vrijheid. Je moet mij niet in een dichte ruimte aan het werk zetten, geeft Ludmila aan. Eenmaal in Nederland moet ze opnieuw de balans opmaken. Hoe kon ze hier haar geld verdienen? Ze heeft een opleiding in de zorg gevolgd voor Helpende. Mooi en dankbaar werk, maar het paste niet bij Ludmila. Als er iets verdrietigs gebeurde op het werk, nam ze dat mee naar huis. Zo nam ze afscheid van de zorg. Tot haar grote verdriet lukte het Ludmila vervolgens niet om betaald werk te vinden. Ze ontving een uitkering. Maar ze wilde zó graag werken. Via de Gemeente werd ze aangemeld bij Pastiel. Samen met haar jobcoach is er gekeken naar haar ervaring. En haar wensen. Haar oude passie kwam weer boven: chauffeur!
Taxipas op zak!
Pastiel heeft goed contact met Witteveen Mobiliteitsgroep. Eén van de grootste mobiliteitsbedrijven van Nederland. Bij deze onderneming werken zo’n 800 chauffeurs. Het bedrijf wil een afspiegeling zijn van de maatschappij. En daar horen ook mensen bij die in traject zitten bij Pastiel. Haar Pastiel-jobcoach heeft Ludmila geholpen met het behalen van een taxipas. En Witteveen gunt haar een plek binnen het bedrijf. Ludmila kan haar geluk niet op. Nu ze een taxipas op zak heeft, vervoert ze dagelijks vijf kinderen van en naar het speciaal onderwijs. Ludmila is dol op ‘haar kinderen’. Ze zijn aan haar gewend. En andersom heeft Ludmila hen de afgelopen maanden goed leren kennen. Ze is ontzettend blij met haar werk. Bij Witteveen zit ze helemaal op haar plek. Ze zou niets anders meer willen! En dát is waar Pastiel het voor doet. Samenwerken met bedrijven met een sociaal hart. Die medewerkers een kans willen geven om hun mogelijkheden te ontplooien.
De eerste schreden op ‘het groene laken’ zette Zuid in de zwart groene outfit van vv Lemmer op sportpark Lemstervaart. “Het Lemmer DNA zit in mijn bloed en dat zal nooit veranderen. Een echte volksclub met alles wat daar bij hoort. Ik koester het”, begint Johan Zuid. “Dit seizoen ben ik voorzichtig gestart met het bekende zeven tegen zeven voetbal op de vrijdagavond en daar beleef ik veel plezier aan. Bij andere clubs zie je nogal eens dat oud eerste elftalspelers een groepje blijven vormen, maar daar is bij vv Lemmer geen sprake van. Jongens die vroeger het derde team als niveau hadden, ballen lekker mee en zo hoort het ook in mijn ogen.”
SC HEERENVEEN De voetbalcarrière bracht Zuid, inmiddels 52 jaar, tot twee verbintenissen bij sc Heerenveen en een aantal gerenommeerde amateurverenigingen. Zuid: “Ik heb tot mijn vijftiende bij vv Lemmer gespeeld en was daar al opgevallen door de jeugdscouts van de KNVB. Ik ben toen gevraagd door vv Heerenveen om daar - in wat nu heet de Onder 17 - te spelen. Al snel maakte ik de overstap naar de sc en al op jonge leeftijd stroomde ik door naar het eerste elftal. Het was in de tijd dat Foppe de Haan trainer was en Slobodan Zmiric het tweede team voor zijn rekening nam. Foppe loopt echt als een rode draad door mijn carrière. De spelersgroep bestond toen voor een groot deel uit jongens uit de regio. André de Jong en Cor Portijk, ook uit Lemmer, en Pieter Bijl uit polderplaats Espel speelden er ook in de basis. Ik maakte mijn debuut op mijn 18e in het eerste tegen Vitesse. Ik weet nog goed dat ik speelde tegen Richard Buddingh die net getransfereerd was van Feijenoord. Na twee jaar en ongeveer dertig Eerste Divisie wedstrijden te hebben gespeeld zat ik wat op de wip en was ik hardop aan het nadenken om keuzes te maken. Ik verdiende 1300 gulden, bijna 600 euro, in de maand. Een bedrag dat je met een baantje erbij ook kon verdienen bij ‘betalende’ amateurverenigingen. Ik koos voor Hubert Sneek dat toen in de hoogste amateurklasse speelde. Dat ging zo goed dat sc Heerenveen me na één jaar alweer terughaalde.” FOTO: ARCHIEF JOHAN ZUID
LUDMILA EVMENOVA. BLIJ MET HAAR BAAN ALS CHAUFFEUR BIJ WITTEVEEN MOBILITEITSGROEP
Twintig jaar geleden wisselde de in Lemmer geboren en getogen Johan Zuid het voetbalshirt in voor een mode outfit. Rond de eeuwwisseling kon Zuid met zijn echtgenote Sonja een kledingzaak kopen op de Vissersburen die anno 2020 nog steeds succesvol bestierd wordt door het duo onder de naam ‘Johnsons’. Twintig jaar geen kleedkamerhumor, niet gezellig doorzakken in voetbalkantines en geen haat-liefde-verhoudingen met supporters, bestuursleden, sponsoren en scheidsrechters. Hoog tijd om in een plaatselijke brasserie terug te blikken.
VERBODEN TE STAPPEN “Foppe ging eruit en daarvoor kwam Fritz Korbach in de plaats. De club verbood onder andere ‘stappen’ vanaf de donderdag. Alleen Korbach zelf en René van der Gijp hielden zich er niet aan. Die stapten gewoon door, ha ha ha! Overigens heeft Korbach wel voor
Zuid in actie in het oude Abe Lenstra stadion tegen Vitesse
35
GROOTDEFRYSKEMARREN.NL
NUMMER 02 • 2020
TEKST GERARD VAN LEEUWEN // FOTO'S ORANGE PICTURES
S EEN DROOM BELEEFD” FOTO: ARCHIEF JOHAN ZUID
Djurovski en Jan van Dijk en uit tegen N.E.C. in De Goffert vormde ik een voorhoede met Rodion Camataru en René van der Gijp. Ik kijk met veel plezier terug op deze periode. Hoeveel Friese jongens halen daadwerkelijk de eredivisie?”
ALLERHOOGSTE TRAINERSPAPIERTJE Zoals gezegd vormt Foppe de haan de rode draad in het voetballeven van Johan Zuid. “ik studeerde destijds aan het CIOS en dat ging zo goed dat ik nadat ik TC3 gehaald had, de TC2 mocht overslaan en rechtstreeks werd toegelaten tot de TC1 cursus. Tegenwoordig is dat ondenkbaar. Samen met onder anderen Marcel Valk, Erik ten Voorde, Carlo L’Ami en Robert Maaskant. Vanuit Heerenveen reden we één keer per week met Foppe naar Zeist en binnen een jaar had ik mijn allerhoogste trainerspapiertje. Ik mag alle amateurs tot het hoogste niveau trainen en ik ben zelfs assistentcoach betaald voetbal, maar heb er nooit iets mee gedaan.”
MODEWERELD “De modewereld slokte al mijn energie op. Toen ik zelf uitgevoetbald was moesten Sonja en ik de zaak opbouwen en kregen we drie prachtige dochters. Ze zijn nu 20, 18 en 17 jaar. Ik ambieer op dit moment geen trainersfunctie en ik twijfel eraan of ik er veel plezier uit zou kunnen halen. Het alsmaar moeten motiveren; het bij de les houden van jongens die nog steeds de hoekjes afsnijden bij de pionnetjes; niet trainen als oma jarig is…. Ik weet het niet. Ik denk dat ik meer op mijn plaats zou zijn als Hoofd Jeugd Opleiding bij een ambitieuze vereniging. Trainers tips geven waardoor men een betere oefenmeester wordt, hier een daar een second opinion ventileren en een training overnemen als het eens zo uitkomt. Daar zou mijn voorkeur dan naar uitgaan. Maar voorlopig heb ik het nog veel te druk met Johnsons fashion en onze twee webwinkels. We hebben overigens het pand aan de Vissersburen inmiddels in de verkoop om na twintig jaar hieraan een iets andere invulling te geven.”
ANEKDOTES Johan Zuid, die na zijn betaald voetbalperiode uitkwam voor Sneek Hovis, ONS Sneek, Achilles 1894 uit Assen en Drachten praat moeiteloos een uurtje vol met typische voetbalhumor. “Bij Sneek Hovis waren er veel beloftes, maar kon men weinig nakomen. Op een gegeven moment hadden enkele spelers nog een behoorlijk bedrag tegoed. We dreigden toen met een staking. Toen het escaleerde kwam de penningmeester in de bus met een aantal enveloppen met inhoud. Waar het geld vandaan kwam wist niemand, maar we hebben wel gevoetbald.
Johan Zuid in zijn geliefde Lemmer
een professionalisering gezorgd waardoor sc Heerenveen de definitieve stap naar de eredivisie kon maken. Iedereen moest twee keer trainen per dag, ook de semiprofs. Veel mensen dachten dat dit niet zou slagen, maar Fritz Korbach had het binnen drie weken voor elkaar. Prachtige man, een échte ‘people manager’.
Ik pendelde wat tussen het eerste en het tweede team, net zoals jongens als Jan Vlap, Marcel Valk. Ook Frans van Dam en de gebroeders Robert en Henk Herder speelden er. Ik heb prachtige wedstrijden gespeeld in het oude Abe Lenstra stadion. Thuis tegen FC Groningen bijvoorbeeld in een stijf uitverkocht huis tegen spelers als Milko
Bij v.v. Sneek heb ik ooit alle zeven goals gemaakt tegen WKE (eindstand 7-1, red.), dat was definitief de aanleiding voor sc Heerenveen om me toen terug te halen. Bij Achilles was schoenenkoning Berend Ziengs de grote geldschieter. Vrijwel het hele team werkte in zijn schoenenwinkels. Ook ik heb het geprobeerd, maar dat bleek geen groot succes.“
HARKEMASE BOYS “Bij ONS Sneek heb ik een aantal clashes meegemaakt tegen Harkemase Boys, waaronder de beruchte beslissende wedstrijd om het kampioenschap in Harkema waar
In het shirt van Sneek Hovis maakte Zuid een uniek record. Hij scoorde alle doelpunten in de wedstrijd tegen WKE , 7-1 winst.
we door het ijs zakten, ondanks de aanwezigheid van een sterke selectie waaronder Robert Herder, Jan Vlap, Martin Speelman en Frans van Dam. Ik denk er nog wel eens aan. Het was een intimiderend sfeertje, ongelofelijk. Thuis scoorde ik een goal en werd ik vanaf de warming up al uitgejouwd door de supporters van Harkemase Boys. Die hadden helemaal niets met glamour en glitter en technische voetballers. Toen ik na de goal langs de Hillside liep en de middelvinger opstak, was het hommeles. Ik vluchtte de kleedkamer in en ben later ontzet. Achteraf hoorde ik dat er rake klappen zijn uitgedeeld bij de kleedkamer. Maar de deur bleef dicht gelukkig. Enkele weken later hebben ze zich ook van een heel andere kant laten zien in De Kuip in Rotterdam bij de bekerfinale van sc Heerenveen tegen Roda JC. Samen met mijn broer Wolter zou ik naar onze gereserveerde plaatsen lopen, toen bleek dat er twee Rotterdammers zaten die beslist niet van plan waren op te staan. Daarachter bleken een aantal Harkemase Boys supporters te zitten. ‘is der wat oan ‘e hân, Sud?’ Ik legde het uit en toen zeiden er een paar: ‘Je hebt nou al een aantal keren verloren van ons, we helpen je nu even.’ Even later lag de ene in het gangpad en de ander vertrok toen vrijwillig, ha ha ha ha! Het waren de jaren dat je altijd laat thuis kwam en er regelmatig werd doorgezakt. Als ik tegenwoordig in het spelershome van sc Heerenveen ben, zitten de spelers op hun telefoontjes en vertrekken ze direct nadat ze de toestemming daarvoor hebben. Het zijn andere tijden.”
NERGENS SPIJT VAN “Of ik het maximale eruit heb gehaald? Ik heb in ieder geval nergens spijt van en heb al die jaren op topniveau als een droom beleefd. Als ik nu jongens van toen tegenkom worden al die verhalen, hier en daar geromantiseerd, opgehaald. Je houdt die klik. Foppe de Haan zal echter zeggen dat ik er meer aan had moeten doen. Na de training was Gertjan Verbeek altijd nog bezig met extra oefeningen, terwijl ik al onder de douche stond. Ook hierdoor heeft hij veel meer wedstrijden gespeeld. Het zij zo. Ik heb er vrede mee en ben tevreden wat het leven ons tot nu toe brengt.”
FOTO:JOLANDA SIEMONSMA FOTOGRAFIE
DE MOOISTE 4 MIJL VAN FRIESLAND!
ZONDAG
3 MEI 2020 BINNENSTAD SNEEK
INDIVIDUEEL: 4 MIJL + RABO KIDSRUN TEAMS: SCHOLENLOOP + VERENIGINGSLOOP + BUSINESS RUN
DOE OOK MEE! schrijf je nu in op de website!
3 MEI 2020
20% KORTING OP 20% KORTING OP VAN MIZUNO* SCHOENEN SCHOENEN VAN MIZUNO*
MARKTSTRAAT • SNEEK 11:45 UUR 12:30 UUR 12:45 UUR 13:00 UUR 13:30 UUR 14:00 UUR 15:00 UUR
Warming up Rabo Kidsrun - bij Veemarkthal START RABO KIDSRUN 5 T/M 7 JAAR START RABO KIDSRUN 8 T/M 10 JAAR START RABO KIDSRUN 11 T/M 12 JAAR PRIJSUITREIKING RABO KIDSRUN START ‘4VRIJHEID VAN SNEEK’ PRIJSUITREIKING ‘4VRIJHEID VAN SNEEK’ * Deze actie is geldig tot en met 10 mei. Met uitzondering van reeds afgeprijde schoenen. * Deze actie is geldig tot en met 10 mei. Met uitzondering van reeds afgeprijde schoenen.
SPORTHUIS A.P. VAN DER FEER SPORTHUIS A.P. VAN DER FEER Dijkstraat 7-11 Bolsward Tel.: 0515 - 57 23 97 Dijkstraat 7-11 Bolsward Tel.: 0515 - 57 23 97
WWW.4MIJLVANSNEEK.NL
deFryskeMarren // SPORT
INSCHRIJVING deFryskeMarren
GROOTDEFRYSKEMARREN.NL
37
‘4 VRIJHEID VAN SNEEK’ LOS!
SNEEK - De inschrijving voor de ‘4 Vrijheid van Sneek’ is geopend! Het hardloopevenement vindt op 3 mei 2020 voor de achtste keer plaats.
LIAN STENEKER FRIES INDOOR KAMPIOEN DRESSUUR
De recreatieve- en gevorderde lopers kunnen hun hart weer ophalen tijdens het authentieke rondje door hartje Sneek. Ook is het voor verenigingen, scholen en bedrijven weer mogelijk om in teams tegen elkaar te strijden. Voor de kinderen is er een speciale Rabo Kidsrun. Zij mogen gratis deelnemen en krijgen na afloop een leuke herinnering en een gezonde traktatie. Het hardloopevenement, bij velen bekend
als de ‘4 Mijl van Sneek’, staat dit jaar in het teken van 75 jaar vrijheid. Met het oog hierop is daarom de naam van de loop
HARICH / SINT NICOLAASGA – Lian Steneker uit Sint Nicolaasga is zaterdag jongstleden in Harich Fries Kampioen indoor dressuur klasse B geworden in de C categorie. De 10-jarige Lian reed op haar 13-jarige mooie pony Chance.
veranderd. Houd voor de laatste nieuwtjes en inschrijvingen de site www.4mijlvansneek.nl in de gaten.
DAMESTEAM VAN DWP SUPERBLIJ MET SWEATERS EN TASSEN
Lian Steneker is lid van paardensportvereniging De Oorsprong uit Sint Nicolaasga en mag door de behaalde eerste plaats starten bij het Nederlands Kampioenschap. De nationale titelstrijd vindt plaats op 28 en 29 februari in Ermelo.
DE PREAMKESKOUWERS UIT BALK SCHAATSEN DE ALTERNATIEVE ELFSTEDENTOCHT HEREN PEGASUS PLAATSEN ZICH VOOR DE NOORDOOST FINALE JOURE – Zaterdag 8 februari was de eerste plaatsingswedstrijd voor de turners van Pegasus in regio Noord. Het was tegelijk ook de laatste kans voor de heren om zich te plaatsen voor de Noord-Oost finale, want de andere wedstrijd werd niet georganiseerd. Van Pegasus deden er twee heren mee. Jarno Pama turnde in junior 2 niveau 8. In het eindklassement behaalde Jarno een 8e plaats met 60.80 punten. Ruben Deinum deed mee in senior niveau 7. Het totale puntenaantal van 61.05 leverde hem een 7e plek in het eindklassement op. De heren hebben zich beiden geplaatst voor de Noord-Oost finale op 28 maart in Nijverdal.
BALK – Na vele trainingskilometers op Thialf en Flevonice in Biddinghuizen en een schaatsclinic van Klasina Seinstra was het zover. Op vrijdag 24 januari stonden De Preamkeskouwers uit Balk met twaalf deelnemers aan de start van de Altenatieve Elfstedentocht op de Weissensee. Een toertocht van 200 km. Bij de start was het 11 graden onder het vriespunt. Overdag was het kaiserwetter, oftewel een stralende zon en een strakblauwe lucht. Het ijs was zeer goed met hier en daar een scheur. Het parcours was uitgezet op het kleine meer met een lengte van 12,5 km. Snelste man was Rinnie van der Pal met een tijd van 7:58:07 gevolgd door Douwe Feenstra 08:08:49 en Dies van der Meer 08:09:55. Voor Dies van der Meer was het zijn tweede tocht van 200 km binnen een week. Yme Jansen finishte in een tijd van 08:47:02. Snelste vrouw was Clasien Andela. Clasien Andela finishte in een tijd van 08:47:06, gevolgd door Agnes Heida 9:41:59. Klaas van Dijk en Bert Dijkstra kwamen gezamenlijk over de streep in een tijd van 10:22:50. Het avontuur was na 10:56:35 compleet. Onder toeziend oog van speaker Jannes Mulder kwamen de ‘Fryske Famkes’ Antsje Burger, Lia Haijtema, Froukje Braaksma en Trijntje Dijkstra over de streep.
SINTJOHANNESGA - Superblij zijn de dames van voetbalvereniging DWP uit Sintjohannesga met de nieuwe sweaters en tassen. De tassen zijn afgelopen week aangeboden door Bouwbedrijf Roos uit Emmeloord. De sweaters zijn een spontaan Fries–Brabants onderonsje tussen Albert en collega Jos. Natuurlijk moest sponsor Tjerk even met zijn voetballende famkes op de foto.
ANTOINETTE DE JONG TOCH NAAR WK AFSTANDEN ROTTUM / HEERENVEEN – Tijdens het afgelopen NK afstanden in Thialf in Heerenveen wist Antoinette de Jong zich niet te plaatsen voor individuele deelname aan de WK afstanden. De Rottumse is door bondscoach Jan Coopmans echter wel geselecteerd voor de ploegenachtervolging. Naast Antoinette de Jong bestaat het Nederlandse team volgend weekend bij de WK uit Ireen Wüst, Melissa Wijfje en Carlijn Achtereekte. Wie er uiteindelijk met medailles naar huis gaan weten we komende zondagavond.
YOGA & WELLNESS Yoga en Wellness is een heerlijke combinatie en vullen elkaar fantastisch aan. Daarom hebben Wellness & Beauty de Woudfennen en YogaRutger de handen ineen geslagen. Op vrijdag- en zondagochtend van 10.30 - 11.30 uur* worden er in de sportaccommodatie van de Woudfennen Soft Flow Yoga lessen (gekleed) gegeven door YogaRutger.
3 LESSEN
€15,00 p.p.
Meer informatie en opgeven: Receptie: 0513-415 200 | receptie@dewoudfennen.nl YogaRutger: 06-39 636 423 | www.yogarutger.nl
Woudfennen 10 | 8503 BA Joure | Tel: 0513 - 415 200 | receptie@dewoudfennen.nl | www.dewoudfennen.nl
38 2
1
9
10
12
13
7
11
6
8
3
5
26
21
25
16
20
24
19
23
18
22
17
9
9
15
14
D C
19
17
8
14
11
8 14
6
8
2
17
14
11
17
10 15
15
26
18
22
17
24
15
8
15
17 8
15
22
10
2 17
6
19
10
10
22
15
12
6
17 19
12
6
14
22
8
17
6
18
14
10 6
10
7
17
7
6
22
6
17
11
17
17
7
2
14
4 1
22
22 9
17
4
18
17
14
2
17
14
20
7
PUZZELPAGINA NR 02
14 14
5
8
9 14
22
17
7
5
17
11
W
15
22 11
8
7
15
4 14
17
7
7
H
22
18
18
5
17
6
NUMMER 02 • 2020
4
18 17
4 14
17
22
Puzzel en win! In iedere editie van deze krant staat een puzzel waarmee u leuke prijsjes kunt winnen. Stuur uw oplossing via de email of met traditionele post. U kunt dit sturen naar: info@grootdefryskemarren.nl o.v.v. puzzeloplossing NR 02-2020 – tot uiterlijk 1 maart 2020. Wij wensen u veel puzzel plezier!
19
Probeer ijke letters. staan voor gel . Gelijke cijfers den woord te vin rde leu gek het
aarde
3
lage hals
hoogbouw
afstamming
voor de vuist
achterste
7
bestuurscollege
vriend
braadspit
mythologische figuur
haarsmeer
13
11
lichtzinnigheid
medegevoel
brandstof
5
strafwerktuig
gewicht
langs
kerkelijke straf
zangnoot
godin v.d. landbouw
kunsttaal
interval
opera van Verdi mooiprater
helpen
bestanddeel van tabak
inhoudsmaat
muze v.h. minnedicht
riv. in Oostenrijk
zuiver gewicht
4 later
computertoets trillingseenheid
horizon
8
schrift voormalig Chinees heerser water in Friesland
zangstuk
tegenstand
overwinnaar
gereed
bladmetaal
10
boksterm binnenschip
klos
Militaire Politie
vrouwelijk dier
versvoet
1
huidsmeer
3 7 6
2 4 3 8 9
wasdroger
vorstentitel
pl. in Frankrijk
9 6 3
5
operatiemes
4
2
pl. in Libanon
hijstoestel
lijdzaam
8 1 2
8 9 3 1 5 8 3 1 1
6
© www.puzzelpro.nl
waarde vriend nakomeling spoedig
paardentuig
hetzelfde
voertuig
inzetstuk mode
pluim
6
in voce
ambtshalve
cirkelvormig
bladader
pl. in Limburg
pokerterm
2 BIOSCOOPKAARTJES!
12
waterzuchtige zwelling
aldoor
PUZZEL EN WIN
eerste vrouw
onderricht
rijgsnoer
Burgemeester Kuperusplein 52 Heerenveen • T 0513-654051
erfgenaam
in elkaar
9
Kijk voor het actuele filmaanbod op: www.bios-heerenveen.com
waaghals
DE BIOS HEERENVEEN
© www.puzzelpro.nl 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
Winnaar puzzel Grootdefryskemarren 01 - 2020 Hanneke Luijtze van der Wal uit Langweer heeft 2 bioscoopkaartjes gewonnen. Deze worden aangeboden en zijn te besteden bij de Bios Heerenveen. OPLOSSING EDITIE 01-2020: Zweedse puzzel: Puntentelling // Woordzoeker: Goaltjesdief
COLOFON GrootdeFryskeMarren krant is een maandelijkse uitgave van Ying Media. De krant wordt huisaan-huis verspreid in gemeente De Fryske Marren en ligt bij verschillende 'pick-up' points in gemeente De Fryske Marren.
STUUR UW ANTWOORDEN van PUZZEL 02, VÓÓR 1 maart A.S. PER EMAIL NAAR: info@grootDEFRYSKEMARREN.nl OF PER POST NAAR: GROOTDEFRYSKEMARREn, Zwarteweg 4, 8603 AA SNEEK
UITGEVER
EINDREDACTIE
VERKOOP
Ying Media BV Zwarteweg 4, 8603 AA Sneek Telefoon 0515 745005 E-mail info@yingmedia.nl
Henk de Vries
Meine de Vlugt, Ying Mellema, Marianne Bouwman, Henjo van der Klok, Mieke Alferink
REDACTIE
redactie@grootdefryskemarren.nl
Henk van der Veer, Wim Walda, Eelke Lok, Jan van Loon, Albert Bouwman, Kirsten van Loon, Joeri van Leeuwen, Gea de Jong-Oud
BLADMANAGEMENT
VORMGEVING
Nicky Bosma (nicky@yingmedia.nl)
Frans van Dam (Quod Media)
REDACTIETIPS?
Hoekstra Krantendruk, Emmeloord
VERSPREIDING
FOTOGRAFIE Oplage: 28.000 exemplaren.
DRUK
Johan Brouwer, Orange Pictures, Andre Weening, Wim Walda.
FRL Verspreidingen, Leeuwarden
Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. De gegevens in deze krant zijn met zorg samengesteld. Ten aanzien van de juistheid van de inhoud hiervan kan echter geen aansprakelijkheid worden aanvaard.
Printen • Kopiëren • Lamineren • Inbinden • Posters t/m A0 • Flyers • Briefpapier Visitekaartjes • (Gekleurd) papier • Periodieken • Vormgeving • Trouwkaarten Geboortekaarten • Rouwwerk • Kerstkaarten • Enveloppen • Bouwtekeningen en advies!
Neem gerust een kijkje op onze website: www.copytoprint.nl
Copy to Print • Graaf Adolfstraat 36C • 8606BT Sneek info@copytoprint.nl • www.copytoprint.nl • 0515-432044
Volkswagen APK Nu â‚Ź 25 all-in + Gratis in combinatie met onderhoudsbeurt + Altijd vervangend vervoer in Sneek en Heerenveen + 2 jaar garantie op uitgevoerde werkzaamheden
NATUURLIJK
BIJ:
vandenbrug.nl/volkswagen
Van den Brug Sneek
Van den Brug Heerenveen
Kleermakerstraat 6, 8601 WG Sneek
Zilverweg 5, 8445 PE Heerenveen
T 0515 - 42 52 52
T 0513 - 63 30 54
Je vindt Van den Brug ook in Drachten, Buitenpost en Franeker