Vandermeerwonen
Outdoor
Bank Marbella Vanaf €1295,- in meerdere uitvoeringen leverbaar.
Wil jij ook ultiem genieten van de zon zonder in te leveren op comfort? Nooit meer met tuinkussens sjouwen? Dat kan! Met onze stoffen tuinbank uit de UrbanSofa Outdoor collectie maken we van jouw tuin, terras of balkon dé plek om heerlijk te ontspannen! Dankzij de UVbestendige Sunbrella buitenstoffen kunnen onze gestoffeerde tuinbanken 365 dagen in weer en wind buiten staan.
Bank Lorenzo vanaf €2295,-
keuze uit en stoffen
200 kleuren
Bank Giorno Vanaf €2095,- in meerdere uitvoeringen leverbaar.
Alle banken van Urban Sofa zijn leverbaar in talloze opstellingen.
De wind in de zeilen
Het is volop ‘Simmer yn Fryslân’. We staan aan de vooravond van drie weken skûtsjesilen en de Sneekweek. Daarnaast wordt volop gekaatst en gefierljept. Kijk maar eens naar ons coververhaal. Met een IFKS-magazine en een Sneekweekmagazine hebben wij als GrootMedia er alles aan gedaan om je alvast in de stemming te brengen. Ook in ons maandblad GrootBolsward-IJsselmeerkust ontkom je niet aan de zomerevenementen die nog bol staan van traditie.
Wat het zeilen betreft; er zijn tijden geweest dat het heel normaal was dat op zomerse dagen de meren wit zagen van de zeilen. Een beeld dat inmiddels een lang vervlogen jeugdherinnering is geworden, want op een zomerse dag gaan we nog wel graag het water op, maar om te zeilen is minder vanzelfsprekend geworden.
Onlangs was ik in Heeg bij de plaatselijke watersportvereniging. Zij organiseren samen met basisschool De Opstekker surfclinics. Het doel hiervan is om kinderen enthousiast te maken voor de zeil- en watersport. Een mooi initiatief, maar het maakt ook duidelijk dat zelfs in de watersportdorpen het zeilen er niet meer met de paplepel ingegoten wordt. De jeugd moet aangemoedigd worden. Het gaat niet meer vanzelf in onze open waterrijke omgeving, waar we de wind er voor niets bij krijgen.
Hoe anders was dat als we nog even terug gaan naar de jeugdherinnering. Jongeren die niet de luxe hadden op te groeien in ons merengebied kwamen naar hier om het zeilen te leren. Zeilscholen en zeilkampen zijn er nog wel, maar waren er dertig tot veertig jaar geleden in overvloed.
Wat gelukkig altijd blijft, is het plezier en de voldoening die je aan zeilen beleeft. In het tweelingdorp Oppenhuizen-Uitwellingerga is dat al zeker honderd jaar zo, want de plaatselijke zeilvereniging, genaamd ZOU, vierde vorige maand het eeuwfeest tijdens de jaarlijkse zeilwedstrijden. De formule van de ZOU is eigenlijk heel eenvoudig. Je huurt vijftien valkjes en je gaat een weekendje tegen elkaar zeilen. Zo doen ze dat al een tijdje en aan de jubileumeditie deden maar liefst 120 zeilers mee. Hoofdzakelijk uit eigen dorp en het was gezelligheid troef.
Ook het skûtsjesilen is gezellig en sfeervol, al zal de competitiestrijd daar wel een stuk feller zijn. Maar één ding is zeker: de Friese meren kleuren dan wel weer volop van de zeilen.
Veel leesplezier
Ynte Dragt
Redactie GrootBolswardIJsselmeerkust
LEKKER LEZEN 6. RUTGER HAANSTRA, FIERLJEPPER UIT IT HEIDENSKIP
16. FACE TO FACE:THERESA CHEN EXPOSEERT IN ARBEIDSCENTRUM SNEEK
20. GERBEN VAN SNITS, EEN BEVRIJD MENS
& SAMENLEVING 11-15. NIEUWS UIT GEMEENTE SÚDWEST-FRYSLÂN
19. NIEUW BESTUUR ZWEMBAD BOLSWARD: “WIJ MOETEN NIET VERZUIPEN”
22-23. SKÛTSJESILEN MET DE IFKS EN SKS
CULTUUR & UITGAAN
28. UITGAANSAGENDA WATERLAND VAN FRIESLAND
meld je aan voor het lezerspanel
In de regio
UITfestival Waterland van Friesland
BOLSWARD - Op zaterdag 14 september staat het centrum van Bolsward in het teken van het UITfestival Waterland van Friesland, de opening van het nieuwe cultureel seizoen.
Er zijn diverse acts, exposities, marktkramen, workshops en optredens in het centrum te bezoeken. Het UITfestival
Waterland van Friesland is voor jong en oud. Het programma wordt later bekend gemaakt. Ook in andere steden en dorpen in de gemeente SWF wordt het cultureel seizoen 2024/2025 feestelijk geopend. Dat zal gebeuren tussen 13 en 21 21 september. Op deze manier is er meer de mogelijkheid om het culturele aanbod op meerdere plekken te ontdekken. Op 31 augustus wordt het UITfestival al afgetrapt in Koudum.
Huldiging medaillewinnaars NK judo
WOMMELS – Tijdens de seizoenafsluiting van Sportcentrum Akkermans in Wommels werden de zussen Sanne en Mirthe Hartman uit Sexbierum en Ciska Adema uit Workum gehuldigd door Véronique Akkermans en Wytze de Jong. Dat gebeurde met mooie woorden, een canvas en taart voor hun prestatie op het NK judo -18 en -21 jaar in Den Haag. Van elke judoka en/of ouder kregen ze tevens een bloem.
In het weekend van 12 en 13 juli konden de judoka’s blijven slapen in het Sportcentrum. Vrijdags vond er een judotraining en een avondspel plaats. Na een kort nachtje stonden de judoka’s met kleine oogjes op. Zaterdagochtend werd er een ademtraining en een koude training volgens de Wim Hof-methode gegeven door Jeroen Kuiper. ’s Middags was er een informatiemoment over het nieuwe judoseizoen met aansluitend de feestelijke huldiging met barbecue.
Waterfietsers
voltooien Elfstedentocht
BOLSWARD - Zaterdagavond 20 juli rond 19.45 uur finishte het Bolswarder waterfietsteam in het eigen Bolsward en dat was ruim vóór op het tijdschema. De groep was de dag ervoor om 13.00 uur gestart voor de monstertocht langs de elf Friese steden.
Het Bolswarder waterfietsteam, bestaande uit Hannie van der Feer, Marten Homma, Harrie Terenstra, Stephan Rekker en de broers Edwin en Rutger Stevens, ging vrijdag met twee waterfietsen van start en wisselde elkaar per toerbeurt af. “De helft van ons zit in het bestuur van de Fietselfstedentocht en we wilden iets ludieks doen”, vertelt Stephan Rekker. “De Elfstedentocht heb je natuurlijk in veel verschillende varianten, maar het idee om met de waterfiets ‘De Tocht’ te doen leefde bij ons al langer.”
Ondanks dat het ‘voor de gein’ was, had het team zich wel serieus voorbereid. Stephan Rekker: “Het ging best voortvarend en de omstandigheden waren natuurlijk prachtig. Ondanks dat er
Zomerse Doebox voor veertig gezinnen in Súdwest-Fryslân
SWF - Het populaire zomerprogramma Simmer yn Súdwest is van start gegaan in Súdwest-Fryslân. Tijdens de zomervakantie kunnen kinderen en jongeren meedoen aan heel veel leuke activiteiten in heel Súdwest-Fryslân. Ook ontvangen zestig kinderen uit veertig gezinnen die rondkomen van een laag inkomen een Doebox.
De Doebox is een speciaal samengesteld pakket vol educatieve en creatieve materialen. De Doebox bevat voor de jongste kinderen een visnet, kleurrijke lees- en prentenboeken en materiaal voor een kleurwedstrijd en voor de oudere kinderen een goocheldoos, knutselmateriaal en spannende leesboeken. Elke Doebox bevat ook entreekaartjes voor het Scheepvaartmuseum. Daarnaast kunnen gezinnen een koptelefoon ophalen bij de Bibliotheek in Sneek en hun bibliotheekabonnement activeren voor luisterboeken. En er zijn nog veel meer verrassingen te ontdekken in de Doebox. Wethouder Petra van den Akker van Gemeente SWF benadrukt: “De Doebox is meer dan alleen een doos met materialen; het is een middel om kinderen te inspireren, hun creativiteit te stimuleren en hen te helpen nieuwe vaardigheden te ontdekken. Ik ben blij dat we dit aan veertig gezinnen in SúdwestFryslân kunnen aanbieden en hoop dat het bijdraagt aan een onvergetelijke zomer voor de kinderen.”
onderweg nog materiaalpech was, zijn we veel eerder gefinisht dan vooraf verwacht.”
Meer ruimte voor vogels
en vissen op de Mokkebank
LAAKSUM - De vogels en vissen krijgen meer ruimte om te broeden en te paaien in natuurgebied de Mokkebank. Dit rijke natuurgebied ligt langs de Wieldyk, tussen Bakhuizen en Laaksum. Het project de Mokkebank is een samenwerking tussen It Fryske Gea en de Vogelbescherming, samen met provincie Fryslân en de gemeentes Súdwest-Fryslân en De Fryske Marren.
Om een impuls te geven aan het gebied worden er twee moerasgebieden aangelegd vol variatie en met een natuurlijk waterpeil. Daarnaast komt hier ook een vispassage. Deze aanpassingen geven vissen ruimte om te paaien. De uitgekomen jonge vis kan hier opgroeien en vervolgens verder trekken naar het IJsselmeer. Dit zorgt voor verbetering van de visstand. De moerasgebieden zorgen voor een aantrekkelijk leefgebied voor vogels zoals de visdief, visarend en roerdomp. De verbeteringen aan het gebied de Mokkebank zijn onderdeel van het project Versterken Friese IJsselmeerkust.
‘‘Persoonlijke benadering en aandacht staan bij ons centraal’’
Concert Bergen Quintet op Scheepstimmerwerf De Hoop
WORKUM - In 2019 vond er een heel bijzonder concert plaats op Scheepstimmerwerf De Hoop in Workum: een optreden van het Bergen Quintet. Dat was zo’n groot succes dat de Noorse musici van het kwintet graag een keer terug wilden komen. Dat gaat gebeuren op woensdag 7 augustus om 20.15 uur.
In 2019 was het Berend Mulder die het initiatief nam voor het concert van het Bergen Quintet. Mulder werd in 1968 geboren in Bergen, Noorwegen als zoon van een Noorse
moeder en een Nederlandse vader. Hij groeide op in Londen, waar hij afstudeerde aan het conservatorium. Vaak kwam Mulder in Workum, waar in de oude scheepswerf zijn roots liggen. De oom van zijn vader was Evert Zwolsman, de laatste eigenaar en tevens werfbaas. Zwolsman was daarnaast én vooral ook een enthousiast musicus. De liefde voor muziek en de familieband in Workum bracht Mulder ertoe om het Bergen Quintet in 2019 op Scheepstimmerwerf De Hoop op te laten treden. Nu, vijf jaar later, gaat dat dus opnieuw gebeuren. Het Bergen Quintet bestaat uit Håkon Nilsen (klarinet), Konstantin Pfiz (cello), Jutta Morgenstern (1e viool), Chen-Yu Chu (2e viool) en Berend Mulder zelf (altviool).
Herziene uitgave boek
‘Jopie Huisman Schilder van het mededogen’
WORKUM - Op donderdag 18 juli vond in het Jopie Huisman Museum de aanbieding plaats van een herziene uitgave van het boek ‘Jopie Huisman Schilder van het mededogen’. Uitgever Steven Sterk van Noordboek heeft van deze nieuwe uitgave een prachtig uitgevoerd boek gemaakt.
Lutz Jacobi, voorzitter van het Jopie Huisman Museum, overhandigde het eerste exemplaar van het boek aan Eelke Lok, die de herziene tekst schreef. Lok schrijft voorin het boek in twee zinnen kort en krachtig: “Schrijvers verbinden hun naam aan een boek. Dat doe ik niet, want dit is het verhaal van Jopie.” Jopie Huisman werd beroemd omdat hij zijn leven als voddenboer combineerde met schilderen. Het (her) gebruiken van oude goederen werd voor hem belangrijk toen hij zijn eigen leven spiegelde in een versleten melkersbroek. Hij schilderde die broek met een gevoel van mededogen. Dit boek bevat het verhaal over Jopie Huisman en toont alle belangrijke schilderijen uit de collectie van het Jopie Huisman Museum in Workum.
Bibliotheekboeken thuisbezorgd, als bezoek
niet mogelijk is
SWF - Lees je graag, maar is een bezoek aan de Bibliotheek voor jou niet mogelijk? Dan kan Bibliotheken Mar en Fean de boeken bij jou thuis bezorgen.
Deze service is opgezet door Bibliotheken Mar en Fean zodat iedereen boeken kan lenen bij de Bibliotheek. Als je gebruik wilt maken van deze service, dan neemt een vrijwilliger contact op om meer te vertellen over de Bibliotheek aan huis. Tijdens dit gesprek kun je aangeven bij de vrijwilliger naar welke boeken jouw belangstelling uitgaat. Vervolgens komt een vaste vrijwilliger regelmatig nieuwe boeken bij je thuisbrengen. De boeken worden ook weer opgehaald.
Om gebruik te maken van de Bibliotheek aan huis moet je lid zijn van de Bibliotheek en minimaal een basisabonnement hebben. Er zijn geen extra kosten verbonden aan de Bibliotheek aan huis service. Wil je gebruik maken van deze service? Neem dan contact op met 0513-626675.
Eelke’s vinger op de zere plek
Ovatonde
De rotonde is de bêste útfining dy’t ea dien is. Sa bêst dat we der net iens in Frysk wurd foar betocht ha. Alle stopljochten kin yn it jiskefet. Inkeld foar de hurdfytswedstriden is it oan de lêstige kant, mar dan moat se ek mar net sa hurd fytse en goed útsjen. Nei links en as dêr neat oan komt, kin je ride. Ja, der bin fansels hurken dy’t gewoan trochride, krekt as bin je der net, of gjin knipperljochten brûke. Dy doge net.
Dêr stean noch altyd stopljochten oan de westkant fan Boalsert. By de krusing dy’t ús ferwiist nei Snits, Ofslútdyk, Warkum, Wytmarsum, Wommels, Boalsert, Eksmoarre, it Boalserter bedriuweterrein en it gemeentlike stoart. Sa ha der likernôch fyftich jier oer neitocht hoe’t se dat rêde moasten sûnder stopljochten, ek al omt der hieltyd mear minsken op de fyts of rinnende oerstekke wolle.
Dreech tinkwurk. Ik tocht dat twa rotondes wol koe, mar der komt wat oars. Wat mear. Provinsje en gemeente ha in oerienkomst tekene oer dat der in ovatonde komt. En dan ek noch twa fyts- en rintunnels. It kostet fansels miljoenen, mar foar alles wat dreech is moat in dreger bedrach komme.
Ik ha besocht mysels foar te stellen hoefolle lêst at wy fan dit wurk krije sille. Ik kin it net betinke. Sy sels ek net, want se begjinne pas yn 2026. Sa lang duorret it foardat se allegear buorden giel skildere ha en dêr opsetten ha hoe’t je no ride moatte. Fan Wytmarsum oer Wommels nei Noard-Boalsert. Of sa. En kin we ús ô al noch wol kwyt, of moat we dan oer Eksmoarre ride?
Lêstich. Sa’t we oeral lêst krije fan it giele buordeterrorisme yn dizze hoeke. De houten brêgen yn Snits werfan se tochten dat dy iuwen stean bliuwe koenen, moat feiliger makke wurde, want der sit houtrot yn it reinwetter. Omride oer Ljouwert? Brêgen yn Spannenburg en Twellegea hienen al lang ferfong wurde moatten, mar wêr moat we lâns? It is no al faak sykje en sykje.
Dêrmei wurdt it wurd ovatonde dus in fiis skeldwurd. Mar dat hindert neat, want it is hielendal net te finen yn it Frysk Wurdboek. Dêr stiet inkeld: ferfelend gedoch foar in grouwélige oplossing.
Eelke Lok. Als journalist van Omrop Fryslân draait hij al veertig jaar mee en is hij met name bekend van zijn verslagen van het skûtsjesilen, maar je zou hem tekort doen door hem het stempel sportjournalist te geven, want Lok is allround. Door zijn originele nononsense kijk op de wereld weet hij ogenschijnlijk ingewikkelde zaken vaak te relativeren en tot de essentie te herleiden. En dat is ook wat u in de columns van Eelke kunt verwachten.
De vinger op de zere plek….
Fierljepper Rutger Haanstra blaast zijn partijtje mee in it Heidenskip
Rutger Haanstra (20) uit It Heidenskip melkt elke ochtend honderdtwintig koeien, hij studeert dier- en veehouderij, verzorgt zijn zwartbles schapen en helpt heit op de pleats. ’s Winters doet hij aan kracht- en looptraining en speelt trombone, ‘s Zomers traint hij op de fierljepschans, gecombineerd met kracht- en looptraining en dan zijn er nog de wedstrijden. Bij alles wat hij doet, is gezelligheid belangrijk.
EElke ochtend melkt Rutger Haanstra bij een boer in de buurt, en als er gekuild moet worden, bellen ze hem ook. Een mooie manier om geld te verdienen en te kijken hoe het op andere bedrijven gaat. In de toekomst wil hij het bedrijf van heit en mem overnemen; nu doen zij daar nog het meeste werk. We spreken Rutger in het huis naast de ouderlijke boerderij, waar hij samenwoont met Rikst.
SAMENWONEN
“We hebben vier jaar een relatie”, vertelt Rutger. “Voordat we elkaar ontmoetten heeft Rikst botkanker gehad, waardoor haar linkerbeen geamputeerd moest worden. Toen ik haar leerde kennen had ze al een prothese en kon ze weer goed lopen. Inmiddels kan ze ook weer skiën, ze doet aan hardlopen en studeert verpleegkunde. Ze heeft elk jaar controle en het ziet er positief uit. Sinds vier maanden wonen we samen. Een héél huis voor ons beiden, dat is luxe. En het samenwonen gaat zo goed als wat; ik heb niks te klagen.”
MUZIKAAL GEZIN
Rutger heeft twee jongere zusjes en een broertje, Reinder. Reinder is dertien, en wil later ook boer worden. Maar hij is nog jong, dus maar kijken of dat over een aantal jaar nog zo is. Het gezin Haanstra is muzikaal: alle gezinsleden spelen of speelden bij Fanfare Studio in het dorp. Rutger zelf speelt trombone, zusje Inger bugel, Reinder trompet, heit waldhoorn en pake bariton. “Muziek maken vind ik leuk, repeteren is heel gezellig en de optredens zijn altijd leuk. Daarom zit ik al meer dan tien jaar bij het korps”, zegt Rutger enthousiast.
STILLE KRACHT
De jonge Heidenskipster ging in eigen dorp naar de basisschool, totdat de school ophield te bestaan. Groep 8 deed hij in Workum, en daarna ging hij naar het Bogerman in Sneek. Op school was hij naar eigen zeggen “een stille kracht.”
Rutger: “Ik zat niet vooraan, stak niet als eerste mijn vinger op en ik had niet het hoogste woord. Ik ben vrij rustig, maar ik houd wel van
“Ik kin net thús stil sitte, as myn maten oan it trainen binne. As je dan wer komme, sizze se: ‘Do rinst achter jonge, wy binne al folle fierder.’ Dat motivearret.”
gezelligheid. Met z’n allen de stad in na schooltijd. Of muziek maken met de big band. Daar heb ik een hechte ploeg maten aan overgehouden. We gaan nog steeds met elkaar op stap of zitten op zaterdagavond bij iemand thuis. De halve finale van het EK voetbal hebben we hier bijvoorbeeld met zijn allen gekeken.”
EFKES FAN ‘E PÔLLE
Rutger studeert hbo dier- en veehouderij in Dronten. Vooral op het gebied van de administratie, boekhouding en regelgeving heeft hij daar veel geleerd.
“Tot die tijd was ik puur met de koeien bezig. Nu houd ik bijvoorbeeld bij wanneer we een stuk land bemesten en maaien. Eerder maaide je als het gras een bepaalde hoogte had. Nu meet je meer wat je doet. Ook hebben we de jongveestal verbouwd, en anders ingericht. De stal is nu praktischer ingedeeld en ingericht om besmetting van koeien naar jongvee te voorkomen. Ik heb drie jaar in Dronten op kamers gezeten. In september begint mijn laatste studiejaar, dan hoef ik minder in de schoolbanken te zitten. Daarom kan ik nu prima hier wonen. Op kamers wonen was ook leuk; een heel ander leven. Wonen in een rijtjeshuis, en om en om eten koken met andere studenten. Dat is andere koek. Maar het was hartstikke gezellig. Ik heb in Dronten een mooie tijd gehad, en ‘efkes fan ‘e pôlle’, daar leer je ook veel van.”
ELKE KEER BETER
Vanuit zijn woonkamer kan Rutger de fierljepschansen van It Heidenskip bijna zien liggen. Zodra hij zijn zwemdiploma had begon hij met fierljeppen, en hij is niet meer gestopt.
“Heit was trainer en dan ga je al snel mee om te kijken en te helpen. Zodra het kon, wilde ik meedoen. Vanaf mijn tiende heb ik aan wedstrijden meegedaan. De eerste jaren won ik natuurlijk ziet zo veel. Maar als je ouder wordt, ga je vooruit en dan kun je meedoen met de prijzen. Ik probeer me elke keer te verbeteren en het uiterste eruit te halen. De aanloop moet steeds beter en krachtiger. Je moet de stok steeds verder het water in krijgen, anders kun je op een gegeven moment niet verder springen, want de stok wordt niet langer.
Het is de kunst om steeds beter aan te lopen en steeds beter in te springen. De stok verder weg zetten, zonder dat het ten koste gaat van de techniek. Dat is de hele uitdaging. Omdat ik geen grote, zware knaap ben, moet ik het vooral van de techniek en snel klimmen hebben.”
Scandinavische woonwinkel .nl
Vasnaf nu vindt u ook comfortabele zitmeubelen in ons assortiment. Onlangs hebben wij het merk Dahlqvist mogen toevoegen aan ons assortiment. Deze Finsemeubelmakers ontwerpen en produceren hun meubels met passie en dit is zeker terug te zien. Uitgevoerd in veel verschillende varianten en allerlei opties. Hierdoor kunt u echt de stoel of bank samenstellen die echt bij u past
www.scandinavischewoonwinkel.nl - Grootzand 32 Sneek - Tel. 0515-745 073
Lokaal je evenement promoten?
Scan de QR-code voor onze evenement-pakketten, of ga naar www grootmedia.nl
Ontvang je graag advies op maat?
Bel 0515 745 005 of stuur een mail naar adverteren@grootmedia.nl
“Ooit hoop ik meer dan 22,21 meter te halen”
DE WEEK ZIT WEL VOL
“In de winter doe ik een keer per week krachttraining, en een keer per week sprinttraining op de atletiekbaan in Heerenveen. Dat is gericht op het verbeteren van de aanloop, van kracht in de benen en het explosieve. In de stal hebben we ook klimpalen en ringen. Daar kan ik ook trainen. In de zomer hebben we drie keer per week techniektraining op de schans. De ene keer gecombineerd met looptraining, de andere keer met krachttraining. Daarnaast springen we twee wedstrijden per week. Dan zit de week wel vol.”
“Wy traine mei in hechte ploech en je ruie elkoar wat op. Ik kin net thús stil sitte, as myn maten oan it trainen binne. As je dan wer komme, sizze se: ‘Do rinst achter jonge, wy binne al folle fierder.’ Dat motivearret.”
IN DE TOPKLASSE
Sinds dit seizoen ljept Rutger Haanstra in de topklasse, bij de senioren. “Nu zit ik tussen de grote mannen. Tot nu toe gaat dat aardig goed. Mijn PR is 20.53 meter, en ik wil dit seizoen 21 meter springen. Ooit hoop ik meer dan 22,21 meter te halen. Dat is moeilijk, want die afstand is nog maar één keer gesprongen. Een goede sprong komt heel precies. Alles moet kloppen. Als één onderdeel niet klopt, is de sprong weg.
Ondanks stijgende kosten, dalende inkomsten en uitdagingen als stikstof is het Rutgers droom om de boerderij over te nemen. Hij is de vierde generatie Haanstra op deze plek. “Het wordt steeds lastiger, maar ik heb er nooit over geweifeld”, zegt hij. “Er zijn uitdagingen, maar daar probeer je op in te spelen. Ik ben een doorzetter! En wat mijn toekomst in het fierljeppen betreft: ik hoop hierin zo lang mogelijk actief en fit te blijven. En verder dan 22,21 meter te springen, natuurlijk.” vervolg van pagina 7
Heit was trainer en dan ga je al snel mee om te kijken en te helpen”
Dat is het moeilijke. Per wedstrijd kom ik één á twee keer in het water terecht. Dat hoort erbij. Wat ik leuk vind aan fierljeppen? Het hele spelletje: de uitdaging, je wilt altijd verder, de sfeer, een vaste ploeg, de gezelligheid, de wedstrijden. Alles bij elkaar maakt het leuk.”
VOLLE BAK IN IT HEIDENSKIP
Zaterdag 3 augustus wordt het een drukte van belang in It Heidenskip. Overdag wordt de Nationale Fierljep Manifestatie (NFM) gehouden. Hieraan doen een paar honderd fierljeppers mee, en er komen wel tweeduizend toeschouwers op af. Na de wedstrijden is er een groot feest in het dorp. Veel feestgangers blijven overnachten op een stuk weiland van Haanstra, dat van donderdag tot en met zondag dient als camping. Het thema van de NFM is dit jaar ‘de oertijd’. Ljeppers en publiek mogen zich uitdossen in alles wat met dat thema te maken heeft. Iedereen is welkom.
“Het is een hele happening”, vertelt Rutger. “Behalve fierljeppen is er allerlei vermaak, waaronder een springkussen voor kinderen. De wedstrijd is anders dan andere wedstrijden. ’s Middags zijn er voorrondes waar de senioren minstens 18,5 meter moeten springen. Je krijgt drie kansen om dat te doen. Als je de limiet haalt, mag je ’s avonds in de finale voor de prijzen
springen. Ik vind het één van de leukste wedstrijden van het jaar.”
ZWARTBLES SCHAAP
Naast zijn studie, de muziek en het fierljeppen heeft Rutger nóg een hobby: zijn zwartbles schapen. Rutger: “Ik wie dêr altyd al wei fan. Ze zijn wat groter dan witte schapen, en staan wat hoger op de poten. Witte schapen zijn vleesschapen; die brengen het meeste op bij de slacht. Zwartbles is geschikter als hobby. Ze hebben minder krachtvoer nodig en zijn wat zelfredzamer, maar economisch minder interessant. Ik ben begonnen met een paar lammetjes, die ik van mijn schoonouders kreeg. Daarna heb ik van een boer uit de buurt nog een paar gekocht, en nu heb ik er tien. Ik vind het een heel mooi ras.”
VIERDE GENERATIE
Fierljeppen voor dummies
Het fierljeppen (polsstokverspringen) is een traditionele Friese sport, waarbij een atleet met behulp van een polsstok een zo groot mogelijke afstand over een sloot moet overbruggen. Het maken van een polsstokversprong bestaat uit verschillende onderdelen die gezamenlijk moeten leiden tot een zo groot mogelijke afstand. De sprong begint met het maken van een korte felle sprint van circa dertig meter naar de polsstok, gevolgd door een sprong naar de stok, de insprong, het klimmen naar de top van de polsstok om uiteindelijk met een uitsprong in een zandbed te landen.
De officiële wedstrijden worden georganiseerd door de Polsstokbond Holland (PBH) en het Frysk Ljeppers Boun (FLB). Gezamenlijk vertegenwoordigen zij een groep van ongeveer 600 actieve fierljeppers in Nederland. De overkoepelende sportbond, de Nederlandse Fierljepbond (NFB), organiseert jaarlijks de nationale wedstrijden, de Tweekamp tussen Holland en Friesland en het Nederlands Kampioenschap.
De polsstok is van carbon, licht en sterk materiaal. De maximale lengte van polsstok is 13,25 meter, Het water waar overheen wordt gesprongen is (bij de senioren) dertien meter breed.
BIBLIOTHEEK MAR & FEAN
DE GROTE ZOMERBINGO 15/8
Speciaal voor kinderen van 7 t/m 12 jaar. Maak kans op een van onze mooie boekenprijzen!
CREATIEF CAFE
Elke 3e donderdag van de maand 10:30 - 12:00 uur
CHECK DE WEBSITE VOOR DE VOLLEDIGE AGENDA
SIMMER YN SÚDWEST
Tijdens de zomervakantie van 20 juli t/m 31 augustus zijn er weer leuke, sportieve en culturele activiteiten neergezet voor alle leeftijden!
CHECK DE WEBSITE VOOR DE VOLLEDIGE AGENDA
AUG.
15 ONTDEK DJ’EN MET ISA NIEMARKT
23t/m 25 BEACHVOLLEYBAL WEEKEND
Leer het DJ-vak in Bibliotheek Bolsward.
De traditie van het beachvolleybal weekend weer terug op het Marktplein.
Nieuws van jouw gemeente
Informatiekatern van de gemeente Súdwest-Fryslân
Augustus 2024
Samen vieren we
de Simmer yn Súdwest!
Geniet van 20 juli t/m 31 augustus van vele leuke activiteiten tijdens Simmer yn Súdwest! Voor kinderen en jongeren van 4 t/m 18 jaar is er weer van alles te beleven in onze gemeente. Je kunt voetballen, tennissen, zeilen, suppen, creatieve workshops volgen, naar chillplekken of één van de buurtcampings. Ook rouleert de pumptrack weer door de gemeente, een baan waarop je kunt mountainbiken, skaten of (stunt)steppen.
Gezinnen met kinderen die rondkomen van een minimuminkomen zijn per brief uitgenodigd voor een dagje uit met de Groengrijs bus naar een pretpark of één van de Waddeneilanden.
Unieke samenwerking
De voorbereidingen voor Simmer yn Súdwest zijn in volle gang. Dit doen we in samenwerking met verschillende organisaties, zoals Akte2, TeamFRL Súdwest-Fryslân, Stichting Sociaal Collectief en de Groengrijs bus.
“Simmer yn Súdwest is mogelijk dankzij de inzet van organisaties en vele vrijwilligers. Samen zorgen we voor een mooie zomervakantie voor alle kinderen in Súdwest-Fryslân. Een gevarieerd programma, voor iedere leeftijd zit er wel iets tussen. Een uniek evenement dat tegemoetkomt aan een grote behoefte,” aldus wethouder Petra van den Akker.
Bekijk alle activiteiten op www.simmerynsudwest.frl
Voldoende draagvlak voor Ja-sticker in Súdwest-Fryslân
Alleen nog papieren reclamefolders ontvangen als er een Ja-sticker op de brievenbus geplakt is. Gemeente Súdwest-Fryslân onderzocht wat hun inwoners vinden van dit plan. Maar liefst 1.697 inwoners vulden in maart en april de enquête in. Het merendeel van hen vindt het een goed plan. De gemeente bereidt daarom een wijziging in de afvalstoffenverordening voor en legt dit voor aan de gemeenteraad. Als die instemt voert de gemeente op 1 juli 2025 de sticker in.
Omdraaien van het systeem is goed voor het milieu
Uit ervaringen van andere gemeenten blijkt dat de Ja-sticker effectief is in het terugbrengen van het aantal huishoudens dat ongeadresseerde reclamefolders ontvangt.
Onderzoek en berekeningen voor Súdwest-Fryslân laten een reductie van 375.000 kilo papier per jaar zien. Dat is 4,1 kilo papier per inwoner per jaar en 9 procent van de totale hoeveelheid ingezameld huishoudelijk oud papier.
Hoe werkt de Ja-sticker?
Het huidige systeem wordt omgedraaid. De Nee-sticker komt te vervallen. Dat betekent dat inwoners alleen ongeadresseerd reclamedrukwerk ontvangen als ze zelf actie ondernemen en een Ja-sticker op hun brievenbus plakken. Zonder Ja-sticker ontvangen ze wel de huis-aan-huisbladen en folders van lokale (sport)verenigingen.
Op basis van de resultaten van het onderzoek concludeert de gemeente dat er draagvlak is om de Ja-sticker in te voeren. Bekijk de rapportage met de resultaten van de enquête op www.sudwestfryslan.nl
Zwemmen in natuurwater
Ben je van plan om in natuurwater te gaan zwemmen? Bekijk dan van te voren de zwemwaterkaart voor het zwemadvies op www.zwemwater.nl. Je kunt ook bellen met de zwemwatertelefoon via 058-2925650. Zo weet je of het water veilig is of niet.
Staat de locatie waar je wilt zwemmen niet op de zwemwaterkaart? Dan kunnen we niet garanderen dat je daar veilig kunt zwemmen. Ga dan naar een officiële zwemlocatie.
Blauwalg
In de zomerperiode kan er blauwalg in het oppervlaktewater ontstaan. Contact met blauwalg kan zorgen voor maag- en darmklachten en huidirritatie. Blauwalg kan ook gevaarlijk zijn voor honden.
Vanaf
Daarom controleren we regelmatig de kwaliteit van een aantal officiële zwemlocaties in onze gemeente
Informatiebord
Is het water op de zwemplek niet veilig? Dan zetten we een waarschuwing op de informatieborden. Vermoed je dat er blauwalg in het water zit bij een officiële zwemlocatie? Geef de melding dan door op www.zwemwater.nl. We adviseren om daar niet te zwemmen.
nu kun je live chatten met de gemeente
Heb je vragen, opmerkingen of wil je iets melden? Wij staan voor je klaar om je te helpen via de live chat op onze website. Of het nu gaat om informatie over afvalinzameling, vragen over je paspoort, of andere gemeentelijke zaken, wij zijn er om je snel en efficiënt te helpen.
Maandag t/m vrijdag: 09:00 - 16:00 uur Bezoek onze website sudwestfryslan.nl en klik op de live chat-knop om direct met ons in contact te komen.
Leer de raadsleden kennen
Weet jij wie er in de gemeenteraad van Súdwest-Fryslân zitten?
Iedere maand stellen twee raadsleden zich voor.
Pier Visser
Wat inspireert je om politiek actief te zijn?
Als geboren en getogen dorpsjongen ben ik altijd vanaf jongs af aan betrokken geweest bij van alles in het dorp. Van verenigingen tot besturen. Vanuit dit enthousiasme ben ik bij het dorpsbelang gekomen en ontdekte daar dat ik het heel leuk vind om wat voor de mienskip te kunnen betekenen. Iets te kunnen betekenen voor de inwoners en daar positieve feedback op krijgen geeft mij een erg veel energie.
Waarom heb je juist voor deze partij gekozen?
Ik ben een echte sociaaldemocraat. Ik vind dat iedereen mee mag doen, wie je ook bent. Iedereen dezelfde kansen. Daar staat de PvdA voor en ik voel me hier dan ook 100% op mijn plek.
Als je één ding zou mogen veranderen in de gemeente, wat zou dat zijn?
Wonen waar je hart ligt. Ik zou het mooi vinden als jongeren (maar ook senioren) die geboren en getogen zijn in
Sjoerd Hettinga
Wat inspireert je om politiek actief te zijn?
In mijn sigarenwinkel in het hartje van Sneek: Sigarenmagazijn Sipma hoor ik van klanten veel verbazing over politieke besluiten en vaak kan ik mij daar in vinden. Iedereen doet zijn best, ook in de politiek, maar de verwondering overheerst soms bij de gewone man, waar ik mezelf ook toe reken. Bovendien zaten er weinig ondernemers in de raad, ik wilde me ook als ondernemer op de lijst laten zetten, hopende invloed uit te kunnen oefenen.
Waarom heb je juist voor deze partij gekozen?
Ik heb voor GBTL gekozen, omdat een lokale partij niet opgedragen wordt het gedachtegoed van een grote landelijke partij uit te voeren of te verdedigen. Er was ook geen enkele landelijke partij waar ik nog enige affiniteit mee had. Als lokale partij zijn we vrij in keuzes die ons het beste lijken, niet van hogerhand bepaald.
Als je één ding zou mogen veranderen in de gemeente, wat zou dat zijn?
Woongelegenheid voor iedereen. Zo veel mogelijk huizen bouwen, ook sociale huur, het is een gigantische klus, maar bij sommigen is de nood zó hoog en toch gaan er anderen weer voor.
Wat is je favoriete plek in de gemeente?
Dat is de plaats waar ik woon: Sneek. Maar SWF heeft zóveel te bieden. Eén plek aanwijzen is welhaast een onmogelijke opgaaf.
Ga naar onze website voor de volledige interviews. Daar vind je alle raadsleden en hoe je contact met hen kunt opnemen. Ook is er informatie over de vergaderingen en hoe je kunt inspreken. Wil je eens een kijkje achter de schermen nemen bij de raad?
Geef je dan op voor Gast van de Raad.
dorpen daar het recht krijgen op eerste koop/huur van een woning om zo de mienskip in de dorpen sterk te houden.
Wat is je favoriete plek in de gemeente?
Als we het hebben over mooie plekken qua natuur dan kom ik graag bij de Griene Dyk nabij de Potten en de Aldegeaster Brekken. Prachtige plekken om te wandelen en te fietsen. Maar mijn echte favoriete plek is thuis in Top en Twel, waar ik geboren en getogen ben en mijn vrienden en familie om me heen heb.
Krijg jij de 500ste geveltuin van Súdwest-Fryslân?
We hebben bijna 500 geveltuinen aangelegd, een mijlpaal! Word jij de 500ste aanvrager? Dan leggen we niet alleen jouw geveltuin gratis aan, maar krijg je ook de planten cadeau!
Benieuwd naar onze voorwaarden en hoe je een gratis geveltuin kunt aanvragen? Ga dan naar swf.frl/steenbreek. Huur je een woning? Geen probleem! Vraag wel eerst toestemming van de eigenaar.
Zelf je tuin vergroenen?
Een groene voortuin heeft een aantal voordelen. De voortuin kan niet alleen veel water opvangen, maar het groen zorgt ook voor minder hitte in de zomer. Daarbij ziet het er een stuk mooier en gezelliger uit dan tegels!
Een groene voortuin hoeft niet veel tijd te kosten. Hieronder geven we je wat tips: Heb je een geveltuin of wil je deze aanleggen? Een geveltuin kan vaak droog zijn. Kies planten die hier goed tegen kunnen. Kies bijvoorbeeld:
in de zon voor: stokroos, blauwe regen, sedum, bloembollen, lavendel, veldsalie en rozemarijn.
in halfschaduw voor: vrouwenmantel, geranium, Duitse pijp en vuurdoorn.
in de schaduw voor: klimhortensia, vingerhoedskruid, eikvaren en elfenbloem.
De
De BigGreen is een simpele, maar effectieve manier van kalkpreventie. De BigGreen gebruikt geen zout, stroom of chemicaliën en mineralen zoals calcium en magnesium blijven in het water. Iets wat bij een traditionele ontharder niet het geval is en waardoor is de smaak van het gefilterde drinkwater optimaal blijft. De effectiviteit van de BigGreen is gelijk aan een ontharder. s in
ZOUTVRIJE KALKPREVENTIE PLUS+
www.big-green.nl Info 0299-321188 - green.nl 9-321188
Betekenisvol afscheid nemen
Goed afscheid nemen is erg belangrijk. Het helpt om het verlies van een dierbare een plek te geven. Bij een verlies komt er heel veel op u af.
Wij begeleiden en adviseren u bij de voorbereiding van het afscheid. Samen komen we tot een passende uitvaart. Zodat u de ruimte heeft om stil te staan bij uw kostbare herinneringen.
rg belanngrrijk. k an een . p u af. en cheid. e om stil l erinneringen.
Neem gerust contact met ons op M 06 51 99 93 98 E info@uitvaartverzorgingbolsward.nl uitvaartverzorgingbolsward.nl
“Beluister de podcast ‘Impactmakers’”
met Barber de Vries
Vanaf je vakantieadres of lekker in eigen tuin luisteren naar inspirerende verhalen van collega ondernemers, dat kan! In de podcastserie ‘Impactmakers’ spreken we acht ondernemers uit Súdwest-Fryslân die met hun bedrijf een buitengewone positieve impact maken. Vanuit diverse sectoren en met verschillende achtergronden, delen deze ondernemers hun ervaringen, uitdagingen én successen.
In aflevering 3 hebben wij Barber De Vries van SkipsMaritiem achter de microfoon. Barber runt samen met haar broers en zus het familiebedrijf SkipsMaritiem. Hoe is het om met je familie een bedrijf te runnen? En wat doen ze in de havens aan duurzaamheid?
“Wij zijn altijd een bedrijf geweest dat koploper wil zijn en proactief bezig is met de toeristische ontwikkeling. Toen wij twee jaar geleden werden
benaderd door Vereniging Circulair Friesland, die bezig was met een koploperproject om met een aantal vooruitstrevende toeristische ondernemers te gaan kijken wat wij konden doen aan het verbeteren van onze sector op circulair gebied, hebben wij daar ook aan mee gedaan.”
Wat deze verbeterpunten waren en waar SkipsMaritiem nog meer impact mee maakt, luister je in derde aflevering van de podcast Impactmakers.
Wil jij meer weten over familiebedrijf SkipsMaritiem?
Scan dan de QR-code en beluister de hele aflevering.
“Wij zijn altijd een bedrijf geweest dat koploper wil zijn en proactief bezig is met de toeristische ontwikkeling”
Ondernemen met Impact
Proosten op het ondernemerschap in Súdwest Fryslân
Dat gebeurde tijdens het Túntreffen. De zomerborrel voor ondernemers en college die op maandag 8 juli plaatsvond.
Nadat we vorig jaar door een zomerstorm de gemeentetuin moesten verruilen voor het bedrijfsrestaurant, kon de borrel dit jaar gelukkig wel in de gemeentetuin in Sneek plaatsvinden. Met een schemerig zonnetje, 20 graden, weinig wind, zomerse (alcoholvrije) drankjes, hapjes van de bbq en muziek van Troubadour Bruno Rummler waren alle ingrediënten voor de zomerborrel aanwezig.
Een korte terugblik vind je op de website.
Ken jij een bedrijf dat veel impact maakt?
Door in te zetten op hergebruik van materialen, duurzame waterwinning en energie of sociale inclusiviteit?Laat het ons dan weten via ondernemen@sudwestfryslan.nl. Wij komen graag met dit bedrijf in contact.
Werkbezoek
Fryslân
Koningin Máxima
Hare Majesteit Koningin Máxima bracht recent een werkbezoek aan Fryslân. Ze liet zich bijpraten over innovatieve samenwerkingen en initiatieven binnen de circulaire economie in Fryslân. Tijdens haar bezoek ontmoette de Koningin diverse leden van Vereniging Circulair Friesland (VCF).
Beleidsadviseur Justin Rienks van de gemeente Súdwest-Fryslân ging in gesprek met Hare Majesteit over de aanpak circulaire bedrijventerreinen: “Met deze aanpak zetten we samen met ondernemers in op toekomstbestendige bedrijventerreinen én bedrijven. Er wordt aan de hand van een zogenoemde routekaart voor meerdere jaren een plan gemaakt om met elkaar te werken aan projecten op het gebied van bijvoorbeeld energie, klimaatadaptatie en een aantrekkelijke werkomgeving. De routekaart dient als kapstok en moet ondernemers en overheid stimuleren om op het terrein te verduurzamen, revitaliseren en slim samen te werken. Met Koningin Máxima hebben we gesproken
over de kansen én uitdagingen die hierbij komen kijken.”
“In onze gemeente werken we aan de uitvoering van de routekaart op de Hemmen in Sneek en starten we na de zomer in samenwerking met parkmanagement en de ondernemersvereniging met de ontwikkeling van een routekaart voor toekomstbestendige bedrijventerreinen in Bolsward.”
Terugkijken
“Als
en vooruitblikken met wethouder Bauke Dam:
ondernemer mag je de toekomst niet uit het oog verliezen”
Rond het Túntreffen, de jaarlijkse zomerborrel voor ondernemers in Súdwest-Fryslân, kijkt wethouder Economische Zaken Bauke Dam terug op het voorgaande jaar en blikt hij vooruit op wat er in het verschiet ligt. ‘Voor een gezonde bedrijfsvoering is het belangrijk om continu bezig te zijn met de toekomst.’
Zorgen voor slagkracht Ondernemen met Impact Uitdagingen zijn er momenteel genoeg voor ondernemers – maar oplossingen gelukkig ook. Dat is de denkwijze die de gemeente voor het voetlicht brengt met het voornoemde economische actieplan, dat de slagkrachtige titel ‘Ondernemen met Impact’ draagt. ‘We hebben bewust gekozen voor het woord “impact”,’ vertelt Bauke Dam, ‘omdat toekomstbestendigheid breder is dan verduurzaming en circulariteit. Maatschappelijke en technologische ontwikkelingen hebben invloed op onze economie, het ondernemersklimaat en de leefbaarheid in onze gemeente; we zien een toenemende schaarste aan personeel, grondstoffen, ruimte en energie. Als gemeente doen we ons best om ondernemers daarop voor te bereiden en ze te helpen bij de uitdagingen die daarmee gepaard gaan.’
Aan de slag met de toekomst
Als er iets is wat de wethouder ondernemers zou willen meegeven, dan is het wel om op tijd aan de slag te gaan met de toekomst. ‘Ik zie af en toe bedrijven langskomen die te laat zijn begonnen met het klaarstomen van de volgende generatie, of die het gesprek daarover überhaupt nog niet hebben gevoerd, want ís die volgende generatie er wel? En denk je na over hoe je omgaat met schaarste in bijvoorbeeld mensen, grondstoffen, energie en water? Voor een gezonde bedrijfs-
De 7 pijlers van de Circulaire economie volgens Metabolic. De icoontjes bij ieder item geven aan op welke wijze het bijdraagt aan Ondernemen met Impact.
Duurzame energievoorziening
Ondersteuning van gezond en welzijn
Hoogwaardig hergebruik van materialen
Maatschappij en cultuur worden behouden.
Realiseren van toegevoegde waarde
Versterken van biodiversiteit
duurzame waterwinning
Vitale Kernen Súdwest-Fryslân
Friesland aantrekkelijk maken en houden. Per kern de identiteit vaststellen zodat de toerist een duidelijke keuze kan maken. Samenwerking is essentieel en daarnaast moet er goede energie zijn om initiatieven te ontplooien voor toekomstbestendige kernen.
Dit waren de belangrijkste resultaten uit de inspiratiebijeenkomst die de Toerisme Alliantie Friesland (TAF) organiseerde voor alle stads- en dorpskernen van Friesland op 4 juli in Grou. De TAF stimuleert de Friese gastvrijheidssector en ondersteunt de provincie bij de uitvoering van beleid en projecten. Doel van deze bijeenkomst was om het netwerk onderling te versterken, opdoen van kennis en inspiratie.
Op donderdagavond 3 oktober is het Symposium Koopstromenonderzoek Fryslân 2024 in Schouwburg De Lawei in Drachten. Ook dan zijn alle stads- en dorpskernen van harte welkom. Tijdens deze avond worden de resultaten gepresenteerd van het grootschalige onderzoek naar het koopgedrag in Fryslân.
voering is het belangrijk om de toekomst niet uit het oog te verliezen en er continu mee bezig te zijn. Ook dat is een vorm van ondernemen met impact.’
Lees het hele interview met wethouder Bauke Dam op onze website.
Activiteiten Agenda
Dinsdag 17 september
Klimaatadaptatie
binnensteden
Bij Café De Bakkersdochter in Sneek.
Dinsdag 24 september
‘Sliepe yn ‘e takomst’ De presentatie van 7 unieke biobased ontwerpen voor de gastvrijheidssector in theater Sneek.
Donderdag 3 oktober Symposium
Koopstromenonderzoek
Fryslân 2024
Schouwburg De Lawei in Drachten.
Voor meer informatie en aanmelden check de QR code.
Accountteam Ondernemen Súdwest-Fryslân www.sudwestfryslan.nl/accountteam ondernemen@sudwestfryslan.nl
# FACE TO FACE THERESA CHEN
fotografie JELLY MELLEMA FOTOGRAFIE
tekst RIEMIE VAN DIJK
WOEKEREN MET JE TALENTEN
Theresa Chen uit Bolsward woekert met haar talenten. Zij heeft een creatief talent en uit dat in de vorm van mangakunst. Manga is een Japanse striptekenkunst, die zich kenmerkt doordat de stripfiguren grote ogen hebben, lang en veel haar, drukke emoties, extreme expressies, met veel kleurcontrasten. Theresa is maar wat trots dat haar mangakunst samen met eerder werk te bewonderen valt op een heuse expositie.
Wie een echte en zeer betaalbare Theresa Chen aan de muur wil hebben kan tot 15 december 2024 terecht in het Arbeidscentrum Sneek, aan de Westereems 6.
Theresa Chen is in 1988 geboren in Sneek. “Op de plek waar mijn ouders en twee broers nog steeds wonen en werken”, vertelt ze. “Ikzelf woonde eerst in een woongroep aan de Zwette en nu in groep één van woonvorm Looiersbuurt van zorgorganisatie Philadelphia in Bolsward. Dat is een locatie voor mensen met een verstandelijke beperking. Ik kan niet alleen wonen; ik heb begeleiders nodig om mijn dagelijkse leven te kunnen leiden. Af en toe ga ik een weekend naar mijn ouders.”
JIJ WERKT BIJ STUDIO 17 IN SNEEK. HOE BEN JE DAAR ZO TERECHT GEKOMEN?
“Al zeventien jaar geleden, toen ik nog op de Conventschool zat (school voor speciaal onderwijs - red.), liep ik stage in de winkel en het atelier van Bascule, een onderdeel van zorgorganisatie Alliade. Die stage vond ik erg leuk.
Na school ben ik naar Bascule gegaan en drie jaar geleden zijn het kunst- en textielatelier verhuisd naar Studio 17, ook van Alliade. Op maandag, dinsdag, woensdag en donderdag ga ik hier naar het textielatelier van Nynke of het kunstatelier van Clasien. Nynke en Clasien zijn begeleiders, zij helpen me. Bijvoorbeeld als ik dingen vergeet; ik vergeet namelijk veel. Of als ik hulp nodig heb bij het naaien of schilderen. Op vrijdag ga ik naar Bascule, daar werk ik in de winkel met Annelies. Ik vind beide plekken leuk om te werken.”
WAAR LOOP JE ZOAL
TEGENAAN IN HET
DAGELIJKSE LEVEN?
“Ik kan niet lezen en ook omgaan met geld is heel moeilijk voor mij.
Afrekenen in Bascule vond ik eerst spannend. Nu gaat het goed. Soms vergeet ik dingen, mijn geheugen zit vol met allerlei dingen. Omdat mijn geheugen niet zo goed is, heb ik allemaal pictogrammen in mijn telefoon staan. In het digitale gebeuren kan ik me namelijk wél goed redden. Dankzij de picto’s weet ik precies wat ik tijdens een dag moet doen. En als iemand van mijn groep iets niet weet, dan roepen de begeleiders: ‘Vraag maar even aan Theresa.’ Dan pak ik mijn telefoon erbij en heb ik binnen no time antwoord op de vraag.”
VERTEL EENS IETS MEER OVER DE OP MANGA GEÏNSPIREERDE KUNST DIE JE MAAKT?
“Bij Studio 17 wilde ik eerst geen mensen tekenen; dat vond ik te moeilijk. Mijn begeleidster Clasien heeft me toen overgehaald om eens naar manga te kijken. Sindsdien maak ik manga-creaties waar ik mijn fantasie en creativiteit in kwijt kan. Ik heb een beperking, maar ondertussen maak ik wél hele mooie dingen. In manga’s tekenen ben ik heel goed. Als eerste heb ik een Mona Lisa in manga-stijl gemaakt.
Mijn telefoon gebruik ik ook regelmatig om op Tokio.nl of YouTube naar manga-filmpjes te kijken. Met een manga schilderij ben ik heel lang bezig. Je moet je goed concentreren, nadenken over de kleuren die je wilt gebruiken en netjes werken. Je moet eerst met krijt alles schetsen en dat later inkleuren. Eerst het hoofd en het lichaam. Ik ben heel lang bezig geweest met het mengen van kleuren om de goede huidskleur te krijgen. Die kleur kun je vergelijken met foundation die je op je gezicht smeert.
Op dit moment ben ik bezig met een schilderij van een vrouw met hele grote ogen. De handen van de vrouw vond ik het lastigst. Een manga heeft dunne handjes. Clasien heeft me een beetje geholpen met de strepen op de handen. Belangrijk in manga portretten zijn de haren: een manga heeft hele lange, hele mooie haren. Ik kies zelf de stofjes voor de kleding van de manga schilderijen. Manga’s zijn kleurenmensen, kijk maar eens naar de rok van deze vrouw. Als laatste heb ik de achtergrond gedaan: een mooie blauwe lucht.”
EN NU DUS EEN ECHTE EXPOSITIE
VAN JOUW KUNST?
“Gert, de kunstenaar van Studio 17 die eerder exposeerde in het Arbeidscentrum, mocht een lootje trekken. ‘Theresa, jij bent aan de beurt’, zei hij. Een expositie, speciaal voor mij, dat vind ik superleuk. Ik zag al dat het Arbeidscentrum allemaal foto’s van mijn schilderijen op Facebook heeft geplaatst. Super! Ik ben helemaal trots dat nu allemaal mensen naar mijn werk kunnen komen kijken.
Clasien en ik hebben samen gekozen welke collectie in het Arbeidscentrum komt te hangen. Er zit ook oud werk bij. Een aantal potloodtekeningen van lang geleden, geschetst in de tijd dat ik stage liep bij Bascule. Titels van de schilderijen van de expositie zijn onder andere ‘Mona Manga’, ‘Lemon Manga’, ‘Het melkmeisje’, ‘Manga met parel’, ‘De kleine Chibi Miku’ en ‘Meisje met konijnenhoody en bloesem’.”
IS JOUW KUNST TE KOOP?
“Toen we nog bij Bascule waren, werden de kunstwerken verhuurd en
verkocht. Nu kan dat alleen nog bij exposities. Veel van de schilderijen die ik gemaakt heb, hangen daarom bij mij thuis. Mijn hele kamer staat vol met manga’s. Beneden aan de Looiersbuurt in Bolsward en ook op groep drie van de woonvorm hangt een schilderij van mij. Daar was een lege muur en de begeleider zei: ‘Kom maar op!’ Ook mijn broer heeft een aantal schilderijen van mij bij hem in zijn huis in de stad hangen. Hij wil mijn schilderijen wel verkopen, zegt hij.
Voor de schilderijen op de expositie heb ik zelf kaartjes geschreven met de prijs erop. De prijzen variëren van € 60,- tot € 160,-. Heel betaalbaar, een koopje toch?”
WAT WIL JE DE LEZERS VAN GROOT BOLSWARDIJSSELMEERKUST VERDER NOG MEEGEVEN?
“Kunst is een mooie manier om jezelf te laten zien en om te groeien. Ik ben gegroeid, want eerst wilde ik geen mensen tekenen, omdat ik dat te moeilijk vond. Dankzij de kunst heb ik meer zelfvertrouwen gekregen. De expositie in het Arbeidscentrum is een mooi overzicht van mijn werk door de tijd. Ergens anders exposeren? Als het vanuit Studio 17 te organiseren valt, sta ik daar wel voor open.”
Het werk van Theresa Chen is in het Arbeidscentrum Sneek aan de Westereem 6 te zien gedurende de openingstijden: maandag tot en met vrijdag tussen 8.30 uur en 16.00 uur.
Het gezelligste paardensportevenement van de Zuid-west hoek van Friesland M ET DIT JAAR : - EREKLASSE KAMPIOENSCHAP F RIES RAS - EREKLASSE KAMPIOENSCHAP T UIGPAARDEN - EREKLASSE KAMPIOENSCHAP H ACKNEYS - G ROTE P RIJS VAN R IJS S PRINGEN - S HOW ' ALD FRYSK HIPPYSK ERFGUOD ' - S HOW J EUGD S TIMULERINGS P LAN
SLUIT BRUISEND BOLSWARDS ZWEMBAD STRAKS DE DEUREN?
“We moeten niet verzuipen”
De gemeente Súdwest-Fryslân wil in 2026 van zwembad Vitaloo in Bolsward af. Nou ja, er vanaf? Súdwest-Fryslân ziet zéker het belang van het zwembad, maar wil het niet langer exploiteren. Sluiten is geen optie vinden ze bij de Stichting Ons Zwembad, die vecht voor het openhouden van het zwembad. De stichting lijkt het gelijk aan haar kant te hebben want nooit eerder waren er zoveel activiteiten en nog niet eerder waren er ook zoveel bezoekers, lees omzet. Het schort alleen nog aan vrijwilligers. Het zwembad bruist. Dat geldt ook voor de twee vertegenwoordigers van de stichting in de personen Tineke de Rijke en Wim van der Hauw.
Na twee coronaperiodes en gasprijzen die door het dak gingen, hielden zoveel bestuursleden van de stichting ermee op dat eerstgenoemde nog maar als enige overbleef. Gelukkig vond Tineke de Rijke in eerste instantie in overbuurman en oud-klasgenoot Wim van der Hauw en later ook nog in vier anderen meerdere medestrijders waarop het bestuur tegenwoordig op volle oorlogssterkte is, noodzakelijk om het zwembad open te houden.
STRIJDBAAR
“Persoonlijk heb ik niets met het zwembad”, erkent Van der Hauw. “Maar het zwembad gaat niet uit Bolsward, want het hoort bij Bolsward. Het zwembad moet gewoon bij Bolsward blijven, punt. En dat gaat ook lukken”, zegt hij strijdbaar. “En zo staat iedereen er in”, neemt De Rijke over. “Als klein meisje was ik veel in het buitenbad te vinden. Uit school, tas mee, zwemmen. Daar heb ik de meest fantastische herinneringen aan. Toen het buitenbad dicht ging ben ik daar wel zuur van geweest. Want één keer dicht, gaat het vaak nooit weer open. En toen dacht ik: ‘Dat gaat níét gebeuren met het binnenbad, no way’.”
IEDER KIND EEN
ZWEMDIPLOMA
“Het is niet alleen maar een zwembad”, meent Van der Hauw.
“Iedereen moet kunnen zwemmen”
“Het is hetzelfde als je een school uit een dorp haalt, dan gaat de hele infrastructuur weg. Dat is in Bolsward ook zo. Als je het zwembad weghaalt, mist Bolsward een van de aantrekkelijke voorzieningen om er naartoe te gaan of om er te gaan wonen. Daar kijken mensen tóch naar.”
“Daarbij komt,” vult De Rijke aan, “dat ik vind dat alle kinderen hun zwemdiploma moeten halen. En het zwembad heeft ook een heel sociale functie. Twee ochtenden in de week hebben we een vaste, enthousiaste club mensen die baantjes trekken. Die bakken van tevoren een cake en zitten na het zwemmen met zijn allen aan een lange tafel met een bakje koffie gezellig te kletsen.”
om zeven uur open kon. Die vraag hebben we gehonoreerd met als gevolg dat er twee ochtenden in de week twintig mensen in het water liggen, onze vroege vogels. Hoe leuk is dat?”
VRIJWILLIGERS GEZOCHT
“Door de nieuwe bestuurssamenstelling volgen we nu twee trajecten”, legt Van der Hauw uit. “Het behoud van het zwembad en kijken of onze stichting het zwembad kan exploiteren. We hebben commissies samengesteld die dat gaan onderzoeken. Het kan zijn dat er een derde partij komt die het overneemt. Ook dan is ons doel bereikt. Maar de gemeente heeft dat ook geprobeerd en dat is niet gelukt. Dat is niet zo gek, want er is geen zwembad dat uit kan.
en om die 35.000 euro bij elkaar te krijgen, zijn verschillende acties gestart en is de club ‘Vrienden van het Zwembad’ bedacht. Daar zijn intussen negenhonderd (!) mensen lid van en er zijn ook bedrijven lid, die een jaarlijkse donatie doen.
TWINTIG PROCENT MEER BEZOEKERS
“We moeten niet verzuipen”, grapt Van der Hauw. Om het zwembad niet kopje onder te laten gaan moest worden voldaan aan een drietal voorwaarden. De bezoekersaantallen moesten omhoog, er moest jaarlijks 35.000 euro afgedragen worden en er moesten meer vrijwilligers bij.
Het aantal bezoekers is van de ondergrens van 40.000 gestegen naar 47.000, er zijn meer vrijwilligers
De Rijke: “En we hebben met veel sponsors ook de ingang gepimpt, met een mooie lange tafel, stoelen, barkrukken, tegels, nieuwe balie, alles geschilderd, allemaal gesponsord.” Ook vanuit het zwembad, in casu het personeel, wordt meer actie ondernomen met zeemeerminzwemmen, vroege vogels zwemmen, disco zwemmen, je kunt het zo gek niet bedenken. Dit alles maakt dat er meer mensen langs de kassa gaan.
De Rijke: “Er was iemand die zich voorbereidde op de triatlon en vroeg of het zwembad ’s morgens
Het zwembad leeft. Iedereen vindt dat het moet blijven en dat gebeurt ook. Wél zoeken we nog vele vrijwilligers voor receptiewerk, schoonmaken en voor de camping. Die kan veel beter geëxploiteerd worden en daarvoor hebben we ook vrijwilligers voor nodig.”
GOEDE SAMENWERKING
MET DE GEMEENTE
Sluiting van zwembad Vitaloo zou zonde zijn. Ook zonde van het geld dat de gemeente er in investeerde. Tineke de Rijke en Wim van der Hauw roemen dan ook de samenwerking met de gemeente. Het is nog maar drie jaar geleden dat een half miljoen euro werd geïnvesteerd in een nieuw dak, beweegbare vloer en een speciale trap voor minder validen. Dat zou dan zo door het afvoerputje zijn gespoeld.
De Rijke: “We hebben elke drie maanden overleg met de gemeente, dat gaat erg goed. Ook de gemeente wil dat het zwembad openblijft. Om dezelfde reden als wij. Iedereen moet kunnen zwemmen.”
GERBEN VAN SNITS
Een bevrijd mens die zichzelf is
“Fan wa bisto der ien?” Dat is de ultieme vraag waarmee wij een interview vaak beginnen. Bij Gerben (Germ) van Snits uit Easterein doen we dat ook en we weten dat het antwoord op deze vraag beladen is. Immers, Gerben had een rotjeugd en dat is sinds publicaties in de media over zijn achtergrond geen geheim meer. Maar er is meer, veel meer, zoals zijn eigenaar- en redacteurschap van streekblad ‘Op ’e Skille’. Dit is een indringend verhaal van een bevrijd mens die zijn geluk vond en dat graag met anderen deelt.
NNee, zijn oorspronkelijke niet veel voorkomende familienaam, het dorp waar hij woonde of het dorp waar hij op school ging geeft Gerben niet prijs, is ook niet belangrijk vindt hij. De datum van de naamsverandering in Van Snits weet hij nog precies: 15 mei 2005.
DOMINANTE VADER
“Ik ha tweintich jier werom in eigen namme oannomen mei in offisjele hântekening fan ’e keninginne derûnder. De minsken wêr’t ik by grutbrocht bin ha útsprutsen ideeën, wêr’t ik mij net mei konformeare woe. At minsken tinke fan ‘oh, do bist ien fan’, dan ha’k in stimpel en dat wol ik net”, zegt Gerben over de aanleiding van de naamsverandering.
Gerben wordt in 1978 geboren in Groenlo in de Gelderse Achterhoek, waar hij anderhalf jaar zal wonen met zijn ouders. Als oudste kind van vijf kinderen in een boerengezin van een dominante vader en een stille volgzame moeder woont Gerben vervolgens tussen Steenwijk en Wolvega. De naam van het dorp noemt Gerben niet: “It soe foar guon minsken te persoanlik wurde.”
Daar in het grensgebied van Friesland en Drenthe gaat Gerben naar een christelijke kleuterschool en lagere school, al moet hij er als
kind elke dag zeven kilometer voor heen en weer op de fiets. De eerste jaren wordt hij gebracht en opgehaald. Gerben: “Neat wie streng genôch yn ’e lear. Wa’t nei in oare tsjerke gong as dy fan ús wie op foarhân al ‘ferdoemd’. Yn dat perspektyf gean ik ek nei de hel, mar dat hoecht net yn dit artikel.”
GODSDIENSTWAANZIN
Gerben heeft al heel lang geen contact meer met zijn ouders en de andere kinderen uit het gezin, die nog altijd in hetzelfde steng christelijke milieu leven. ‘Benauwend’ is nog te zwak uitgedrukt, vindt hij. “Hiel autoritêr, heit bepaalde alles. Syn frou, ús mem, hie neat te sizzen. Ik bin achttjin jier as ik it hús ferlit, fiersten te let, it hie earder moatten. Sûnt dy tiid ha’k ien kear in poging dien om wer yn kontakt te kommen, mar it earste dat se fan mij witte woene, wie oft ik noch wol nei tsjerke gong en at ik wol yn God leaude. Der wie thús absolút gjin leafde, ik moast oerlibje. De ferhalen oer ‘de Kinderen van Ruinerwold’ komme mij net ûnbekend foar. Ik ha it boek net lêzen, ik tink dat ik der oan kapot gean soe.”
Het enige contact dat Gerben met zijn familie heeft, is dat met die van moederskant. Ook zij begrijpen niet hoe iemand zo
“It wie in befrijing dat ik it hús út koe”
streng in de leer is geworden. Gerben begrijpt het zelf ook niet. “Ik ha der minsken út de neiste omkriten fan ús heit en mem nei frege, mar net ien begrypt it. Hoe
koe it sa groeie ta ekstremistyske proporsjes? Wêr’t it op basearre is? En dan ha’k it oer it leauwen en de libbenswize dy’t der by heart. Ja, godsdienstwaansin.”
NIET PRATEN OVER THUIS
“Ik wie der op myn fyftjinde al klear mei, ik wist doe al dat wannear’t ik it hûs ferlitte soe, dat it defintyf wêze soe. It wie in
“Neat wie streng genôch yn ’e lear. Wa’t nei in oare tsjerke gong as dy fan ús wie op foarhân al ‘ferdoemd’.”
befrijing dat ik it hús út koe. Myn homoseksuele geaarheid spile der oars gjin rol yn. Dêr waard net oer praten, ik wie der doe ek net mei dwaande. ‘Seks foar it houlik mei net’, waard der sein. Punt! Bij mij spile, dat ik mear witte woe, ik hie in bredere belangstelling en dat koe net. Ik bin no folslein mysels, in oar hat neat oer mij te sizzen. Ik mei séls tinke en in eigen miening ha.”
Na de lagere school gaat Gerben naar de christelijke mavo in Heerenveen. Hij heeft dan al geleerd dat er niet over de situatie thuis mag worden gesproken: “Ik koe mij geastlik net ûntwikkelje, mar der foelen ek wolris klappen!” De thuissituatie zorgt er ook voor dat Gerben nooit vrienden heeft in het dorp waar hij woont en zich opgesloten voelt. “Nea wat sizze te meien en deaferlegen. Noch altyd bin ik yn groepen ferlegen en ik stap noch net maklik nei minsken ta”, bekent hij. Het werkt heel lang door totdat Gerben naar ROC De Friese Poort in Sneek gaat. Daar gaat nog wel het een en ander aan vooraf. “Us heit woe mij nei de havo ta ha, dêr ha’k oardeljier nei tagien, mar doe moast ik dochs werom nei de mavo, Ik ha mei opset it eksamen Dútsk ferprutst, sa’t myn sifers op it diploma net goed genôch wiene foar de havo. At ik foar de mavo slagje soe, moast ik op ’e nij nei de havo en dat woe ik net.”
‘BEVRIJDINGSDAG’ De middenweg is de opleiding voor havo/mbo en die is, onder andere, in Sneek, waarbij de mbokant de zorg is. Bij het toelatingsgesprek komt naar voren dat Gerben de zorg in wil. Waar zijn vader bij zit, zegt Gerben dat hij de opleiding mdgo-vz zal gaan doen. “Hy hat respekt foar in autoriteit, dat doe moast hy him der by dellizze dat ik wat oars dwaan soe as dat hy fan my ferwachte.”
In eerste instantie blijft Gerben tijdens de opleiding thuis wonen, maar met hulp van school lukt het dan toch om zelfstandig te gaan wonen. Dat wordt eerst een half jaar in de kost en daarna vindt Gerben een eigen onderkomen in een klein huisje in Heeg. Hij ziet ook die datum, 1 november 1996, als een bevrijdingsdag.
SNEEK
Drie maanden later wordt de Sneker Furmerusflat z’n nieuwe woonstee. De horeca biedt soelaas om de huur te kunnen betalen. Veel belangrijker voor Gerben is het feit dat hij definitief afscheid kan nemen van het
verstikkende milieu waarin hij is opgevoed. Daarna komt ook de naamsverandering Van Snits, na een hele intense procedure, op 15 mei 2005 rond. Opnieuw een ‘Befrijingsdei’ voor Gerben. Dat het Van Snits wordt, heeft alles te maken met de liefde die hij voor de stad heeft en waar hij zich voor het eerst van zijn leven vrij voelt. Hij is er ROC De Friese Poort nog altijd dankbaar voor.
Ondertussen werkt Gerben bij Antonius Thuiszorg in de ambulante nachtzorg. “Om’t de nacht my past, tweintich oeren yn ’e wike.” Zelfstandig werken, situaties in kunnen schatten, meer tijd voor de mensen. Gerben van Snits is op z’n plek.
OP ’E SKILLE
Naast medewerker in de ambulante nachtzorg is Gerben van Snits ook uitgever en redacteur van het streekblad Op ’e Skille. Hij neemt op 1 april 2021 het blad over van Hinne Bokma uit Wommels. De krant, of eigenlijk het magazine op krantenpapier, verschijnt een keer in de veertien dagen in de Greidhoeke, de vroegere gemeente Littenseradeel met een aantal dorpen eromheen. Het blad wordt verspreid in 39 dorpen in een oplage van zo’n 6.150 exemplaren.
Gerben: “Doe’t Hinne Bokma hjir en dêr oanjoech dat er Op ’e Skille wol oerdwaan woe, ha ik der earst fansels wol oer neitinke moatten. Skriuwe foar sa’n krante is wol hiel wat oars as yn in personiels- of doarpskrantsje, dat ik yn it ferline dien hie. Yn desimber 2020 ha Hinne en ik wat op papier setten en yn 2021 ha ik Op ’e Skille oernommen. Ik naam de krante oer, de namme, de webside, advertinsjebestân, de freelancers, de goodwil, koartsein de hiele rataplan. Ik hie doe noch in fulltime baan en om dat yn ien kear op te sizzen woe ik net. Foardat ik mei Op ’e Skille begûn ha ik by de advertearders west en ik krige stipe fan harren. It tal siden hinget ôf fan it tal advertinsjes en is mei de redaksjesiden heal om heal. Dat tal siden is sa tusken de tweintich en achtentweintich siden, ôfhinklik fan it oantal advertinsjes.”
Gerben is eigenaar, schrijft zelf voor de krant en stuurt freelancers aan, die hij een onkostenvergoeding kan betalen. “Ik fyn it sá leuk om te dwaan. Om ferhalen te hearren, op te skriuwen en yn in krante út te jaan. Ik meitsje der oaren dielgenoat fan. It is hiel bot regionaal nijs en dat is mei-ien de krêft fan it blêd.”
Empatec Groeituin De ontwikkeling van Aaron
Wij zijn ontzettend trots op de ontwikkeling van Aaron Machiela (23). Hij is vier maanden geleden gestart als één van de eerste kandidaten van de Groeituin. Bij de Groeituin krijgen mensen van allerlei achtergronden, leeftijden de kans om zich te ontwikkelen en activeren op verschillende niveaus, voordat zij doorstromen naar werk in de maatschappij.
AARON VERTELT:
“Een paar jaar geleden heb ik de opleiding grafische vormgeving afgerond. Daarna heb ik verschillende baantjes gehad, maar ik kon geen baan vinden in de vormgeving. Ik zat niet lekker in mijn vel en kon het nergens echt vinden. Dit komt mede door mijn autisme (ADD). Ik kwam zonder werk te zitten en door slaapproblemen, als gevolg van ADD, kwam ik ’s ochtends mijn bed niet meer uit.”
Door zijn jobcoach van Pastiel werd hij geattendeerd op de Groeituin. Een nieuw initiatief van Empatec in samenwerking met de gemeente Waadhoeke.
“Ik zag het eerst niet zitten om aan de slag te gaan in de Groeituin. Ik dacht namelijk dat ik in de kassen / moestuin moest gaan werken. Maar na een eerste gesprek bleek dat ik hier veel meer kan doen, ook op het gebied van vormgeving.”
De werkleiding van de Groeituin zag de potentie van Aaron. Hij is inmiddels druk bezig met een mooi project, een muurschildering in de kassen van de Groeituin. Ook heeft hij al een werkbank uit elkaar gehaald, er een bouwtekening en handleiding van gemaakt en deze weer in elkaar gezet.
Inmiddels werkt hij drie werkdagen per week in de Groeituin. Hij krijgt weer structuur in zijn leven en doet werkritme op. Aaron vertelt: “Ik vind het een ontzettend fijne werkplek met leuke collega’s. Ik voel veel waardering voor wat ik doe. Dat heb ik nog niet eerder meegemaakt. Eerst werkte ik alleen ’s middags, maar tegenwoordig ben ik vroeg wakker en heb ik meteen zin om naar mijn werk te gaan. Dus begin ik nu al om 8.30 uur.”
Mede dankzij de hulp van de werkleiding, zijn jobcoach en gebiedsteammedewerker leert hij steeds meer hoe hij om kan gaan met zijn ADD.
ZIJN DROOM?
“Een eigen bedrijf als grafisch vormgever beginnen. Ik maak nu, als hobby, posters etc. voor festivals en evenementen. Ook zou ik graag ooit een leidinggevende functie willen vervullen om anderen op weg te helpen, bijvoorbeeld bij een bedrijf als Empatec.”
SKÛTSJESILEN: FEL, SPANNEND EN VERRASSEND
Altijd prutsen om sneller te gaan
Het skûtsjesilen is in zijn bijna tachtig jaar oude historie alwéér een nieuwe fase ingegaan: de skûtsjes zodanig veranderen dat ze nóg sneller kunnen varen. Niet voor niets had de SKS, de Sintrale Kommisje Skûtsjesilen, in het streven zo veel mogelijk traditioneel te zijn, indertijd al besloten een commissie van toezicht aan te stellen. Schippers moeten het melden wanneer ze ook maar íéts aan het schip willen veranderen. Niettemin ondergaan de skûtsjes sindsdien tot aan de dag van vandaag toch forse veranderingen.
In die commissie van toezicht zaten oud-schippers, die een skûtsje graag op de oude manier in stand wilden houden. Het bleek echter dat daar geen eenheid in zat. Hun vaders hadden immers verschillende ideeën over een skûtsje. De commissie was opgericht, omdat er daardoor al veel ‘fouts’ gebeurde, al werd dat amper bekend. Zo vonden de latere eigenaren in het skûtsje de ‘Friesland’ een koproer, dat Lodewijk Meeter daar ooit in had laten zetten. En Sneek had een karretje met ballast in het ruim wat ze verplaatsten. En de masten werden steeds hoger, de zeilen steeds groter.
ELLENLANGE DISCUSSIES
De hele SKS-organisatie probeerde paal en perk te stellen. Ellenlange vermakelijke discussies. Het ging de schippers er immers ook om wedstrijden te winnen. Precies zoals hun vaders en soms zijzelf nog gewonnen hadden, om zeilend als eerste op de laad- en losplaats te komen.
Hun leven als vrachtvaarder was een constante wedstrijd en is de basis van de SKS.
Het bleek dat de wat grotere skûtsjes de winnaars waren. Dus zijn zowat alle skûtsjes verlengd naar 19,50 meter. En ach, sommige skûtsjes waren ook al eens verlengd door de oude hellingbazen. De SKS dacht dat daarmee de aanpassingen wel gedaan zouden zijn.
HET OUDE, TRADITIONELE SKÛTSJE
VAN DE NOTARIS
BENT U UW TESTAMENT OOK VERGETEN?
Een ouder echtpaar zit bij mij aan tafel Ze willen graag wat informatie over testamenten Eén van de eerste vragen die ik dan altijd stel is: ”Heeft u eerder een testament gemaakt?”
DICHTER BIJ ELKAAR
Ze maakten de skûtsjes sneller, maar wilden ok dat ze allemaal wat dichter bij elkaar kwamen. Er werd dus een formule gemaakt waaraan je moest voldoen met je tuig. Die formule is nu twee keer gewijzigd. Dan denk je dat het nu wel genoeg is. Maar nee, de schippers pasten de skûtsjes aan. Het nat oppervlak moet zo groot mogelijk zijn.
In de handboeken verscheen elk jaar een verhaal dat uit de mond van oud-schipper Albert van Akker was opgetekend, ‘Van Trommelstok tot vingerling’. Het oude traditionele skûtsje, uitgelegd in 21 bladzijden. Al leest niemand die pagina’s, ze staan er nog altijd in.
Niemand gebruikt meer de traditionele materialen. Onder het motto: “At der doe roestfrij staal west hie, dan hie ús heit dat der wol op set.” En verdorie, die nieuwe materialen bleken ook nog veel veiliger te zijn. En katoen was er ineens niet meer, dus de tuigage veranderde in dacron.
STRIJD TUSSEN
SCHIPPERS EN COMMISSIE
Het werd een strijd tussen schippers en de commissie. Ulbe Zwaga ging net te ver, zeilde stiekem met een kunststof mast. Mocht niet, maar de schippers zagen het voordeel van voorspanning. Dus tegenwoordig maakt een mastenmaker houten masten met voorspanning.
Tien keer zo duur, maar geld is er niet te weinig in de skûtsjevloot. Dus de schippers prutsten door. Hier en daar werd zelfs al een stuk dek van zes millimeter dikte vervangen door een stuk van drie millimeter. Spanten werden gesloopt.
Dus werden skûtsjes (weer) doormidden gesneden en werd de knik (de sierlijke traditionele lijn die de kop iets omhoog laat steken) eruit gehaald. En alle overbodig gewicht werd gesloopt. Dan mag je vele vierkante meters meer aan zeil bijzetten. Heerenveen en Grou hadden dat al gedaan, deze winter zijn Drachten, Akkrum, Leeuwarden, Langweer en Woudsend gevolgd.
KUNDIGHEID EN GELUK
Meer zeil op een lichter skûtsje, dat betekent dat je snel last hebt van teveel wind. Dus zes weken voor de start van de SKS was er een vergadering over wat je dan aan ballast mag bijzetten. “Niets”, zeiden de schippers die hun skûtsje (nog) niet veranderden.
“Dat mogen we zelf weten”, zeiden de anderen. Dus werd er een rommelige tussenoplossing gekozen. De in 1945 begonnen discussies zijn er nog steeds.
Denk ondertussen niet dat de aangepaste skûtsjes de eersten in het klassement zullen zijn. Kundigheid van de bemanning en geluk als het niet hard waait, zijn de veel zwaardere factoren. En het publiek ziet waarschijnlijk niet dat die skûtsjes echt anders zijn. Zij zien nog steeds een felle strijd van schepen in traditionele dracht. Niet alleen fel, maar ook uiterst spannend en misschien verrassend.
Dit is van belang omdat als iemand komt te overlijden het laatst gemaakte testament altijd boven tafel komt Alle gemaakte testamenten worden geregistreerd bij het centraal testamenten register Na een overlijden wordt er door een notaris gecheckt of er een testament is gemaakt Is er geen testament, dan zijn de spelregels vanuit de wet van toepassing
Veel mensen denken dat een oud testament niet meer geldig is. “Het is toch al in de wet geregeld?” Het klopt dat sinds 2003 in de wet een langstlevende-regeling is opgenomen Maar deze regeling geldt alleen voor mensen die géén testament hebben gemaakt Heb je wél ooit een testament gemaakt dan gaat die altijd voor Als ik de vraag over het eerdere testament heb gesteld, dan zeggen veel mensen: “Ik ben wel eens bij een notaris geweest, maar waarvoor, dat weet ik niet meer precies ” Via het centraal testamenten register kun je tegenwoordig zelf uitzoeken of je een testament hebt gemaakt Je kunt het dus eenvoudig achterhalen Als je persoonlijke situatie is gewijzigd, is het namelijk van belang om je ooit gemaakte testament aan te passen Als je testament niet meer aansluit op jouw situatie, kan het zijn dat je vermogen toch naar iemand gaat, wat je niet meer wilt Onlangs heeft de rechter een oud vergeten testament van iemand toch ongeldig verklaard omdat de persoonlijke situatie drastisch was gewijzigd Hier was dus wel een procedure voor nodig die veel tijd kost, een aantal jaar In die tijd kan de nalatenschap dan niet worden afgewikkeld Bent u dus ooit bij een notaris geweest wellicht voor een testament? Is uw persoonlijke situatie sindsdien gewijzigd (denk aan echtscheiding, of huwelijk, er zijn kinderen gekomen)? Besteed dan even tijd aan het vinden van uw oude testament en laat checken of het nog up-to-date is. Het kan voor uw nabestaanden veel leed besparen
De Wit Dijkstra Netwerk Notarissen adviseert u graag bij het de inrichting van uw levenstestament en kan u daar mee over vertellen. U kunt altijd vrijblijvend een afspraak maken.
Mr. Gerard Vellinga
De Wit & Dijkstra Netwerk Notarissen www.dewit-dijkstra.nl
De Wit Dijkstra Netwerk Notarissen is aangesloten bij Netwerk Notarissen, een landelijke organisatie van 150 notariskantoren. De Netwerknotaris adviseert u deskundig, wijst u op de voor u aanwezige risico’s en draagt concrete oplossingen aan. Voor meer informatie zie www.dewit-dijkstra.nl of bel 0515 - 41 78 85.
IEPEN FRYSK KAMPIOENSKIP SKÛTSJESILEN
63 skûtsjes gaan de strijd aan tijdens IFKS 2024
Zaterdag 17 augustus gaan er weer 63 skûtsjes van start in de strijd om de vier verschillende kampioenschappen van de IFKS, het Iepen Frysk Kampioenskip Skûtsjesilen. Dat is een enorme vloot aan skûtsjes. Vanaf kwart over negen ’s morgens, tot aan een uur of vier/vijf in de middag zijn er elke dag vier verschillende wedstrijden.
De vloot blijft de laatste jaren steeds ongeveer even groot. Dat geldt ook voor de publieke belangstelling. Dat valt dan altijd wat tegen in vergelijking met de SKS, terwijl juist bij de IFKS de entree niet bestaat. Maar het publiek mist wat herkenbaarheid aan de vloot. Samenstelling van de vier groepen en de 63 soms heel ingewikkelde zeiltekens maakt het vaak voor de toeschouwer tot een labyrint.
De IFKS heeft namelijk gekozen voor een jaarlijkse promotie- en degradatieregeling, behalve voor de kleine A-klasse, waarin de kleine skûtsjes (tot 17,10 m) varen. Bovendien zijn bij de IFKS de posities niet verbonden aan de skûtsjes maar aan de schippers.
VERWARREND
van de IFKS werd, niet promoveren. Henk Regts promoveerde echter toch, omdat Jeroen de Vos stopte als schipper op de Eelkje II (kampioen 2004 en 2019) in de A-klasse. Regts had echter van tevoren al aangekondigd niet meer voor Echtenerbrug te zullen zeilen, maar het skûtsje Grutte Pier (kampioen in 2010) weer in de strijd te brengen. Dat schip komt dus vanuit het niets weer in de A-klasse terecht, terwijl Echtenerbrug met Enne de Vries weer in de C-klasse moet beginnen. Daar zeilt hij dan onder andere tegen Gerrit Stienstra, de nieuwe schipper op de Eelkje II.
Hoe gek kan het dan gaan. Henk Regts werd vorig jaar met het skûtsje De Trije Doarpen uit Echtenerbrug vierde in de B-klasse. Dus kon het skûtsje, dat met Walter de Vries in 2007 kampioen
De IFKS was van meet af een organisatie waarin de schippers zelf een skûtsje hadden. De laatste jaren komen er echter steeds meer dorpen en steden, die als mienskip een skûtsje aanschaffen. Daardoor wordt de herkenbaarheid natuurlijk wel veel groter.
Het valt te begrijpen dat het allemaal niet direct doorkomt bij de buitenwereld. Gelukkig zorgt de IFKS ervoor dat ook voor het publiek de goede lijsten beschikbaar zijn. En er zijn ook vaak ‘verslaggevers’ overal die het een en ander duidelijk maken. Ook nodig omdat de zeiltekens nogal eens wisselen.
NAUWE AGENDA
Vier klassen op één dag. Dat betekent een strakke agenda. Want ook de IFKS-schippers hebben de vervelende gewoonte dat er ontstellend veel valse starten zijn. De gretigheid waarmee de startlijn wordt aangevallen is nu eenmaal de basis voor een goede klassering. Maar voordat het hele spul is gewaarschuwd dat ze terug moeten en dat daarna de hele startprocedure moet worden overgedaan is er al veel tijd verloren.
Dus hanteert de wedstrijdcommissie vaak de zwarte vlag; dan krijg je bij de bovenste boei te horen dat je naar huis mag als je vals gestart bent. Daar word
je wel voorzichtiger van. Toch verloor de IFKS er een protestcommissie door. De wedstrijdcommissie zette de eerste dag in Lemmer een streep door de starts van enkele skûtsjes. De protestcommissie deed daarvan een aantal gevallen weer teniet en die kregen dan een gemiddeld aantal punten. Met name Sikke Heerschop werd daardoor eigenlijk al kampioen, zonder te zeilen.
de nieuwe bemande of nieuw getuigde skûtsjes die dat omzetten in snelheid en hoogte. Iedereen is weer favoriet.
De protestcommissie heeft volgens IFKS-voorzitter Jaap Jelle Feenstra de wedstrijdcommissie niet over die situatie gehoord. Daardoor en ook door een aantal andere gevallen waardoor het soms tot diep in de avond duurde voordat uitslagen bekend werden heeft de IFKS besloten om een nieuwe protestcommissie te benoemen waar Rienko de Kraker de voorzitter van is.
Die commissie moet gelijk met het water voor de dokter komen, waarschijnlijk. Want op de diverse voorwedstrijdjes zie je al weer
Natuurlijk wil de afscheid nemende Sikke Heerschop in zijn laatste wedstrijdserie nog een keer kampioen worden in de A-klasse. Maar hij krijgt veel tegenstand van z’n eigen zoon Wytse met de Grutte Geert en de Sterke Yerke uit Earnewâld. Luuc Elzinga, C-kampioen, is meteen favoriet in de B-klasse de Ut en Thús, al zal hij het zwaar krijgen met de vorig jaar gedegradeerde Ulbe Zwaga.
En zo is er in alle klassen bovenen onderin volop spanning. Dat is uiterst herkenbaar.
Het IFKS skûtsjesilen is van 17 t/m 24 augustus 2024 Zie ook www.ifks.nl
WEL
EENS
IETS GEBROKEN? GROTE KANS DAT TOON JE DAN IN HET GIPS HEEFT GEZET.
‘‘Ga nooit met een breinaald onder het gips als je jeuk hebt’’
Struikel, krak, au! Een ongeluk zit in een klein hoekje en met een beetje pech beland je zo in de stoel bij Toon van de Wiel. Maar geen zorgen, als gipsverbandmeester bij Antonius ben je bij hem en al zijn collega’s in goede handen. Spalkje hier, een brace daar en voor wie het echt bont heeft gemaakt is er altijd nog het gipsverband om de pijn te verlichten en het herstelproces van de breuk zo goed als mogelijk te laten verlopen. “We treffen hier mensen tussen de 1 en de 100 jaar”, vertelt Toon.
De 26-jarige gipsverbandmeester, sinds 2019 werkzaam bij Antonius en vanaf 2022 op de gipskamer, ziet patiënten komen en gaan. “Ik geniet van het korte patiëntencontact”, vertelt hij. “Je kunt in hele korte tijd al snel een band opbouwen met iemand, door deze bijvoorbeeld gerust te stellen, te informeren of zijn eigen verhaal te laten vertellen.
En over het algemeen stappen mensen weer een stuk vrolijker uit onze kamer dan op het moment dat ze binnenkwamen.”
NOOIT IETS GEBROKEN
De reden is volgens Toon heel eenvoudig. “Als we bij iemand bijvoorbeeld de arm in het gips hebben gezet, nemen we de beweging weg uit de arm. Dat zorgt ervoor dat de pijn veel minder is en daar knappen patiënten al snel van op.”
Of Toon zelf wel eens iets heeft gebroken? Lachend: “Nee, maar misschien was dat toch wel eens handig geweest om je te kunnen verplaatsen in een patiënt. Al heb ik sinds ik hier werk ook wel eens gedacht: ‘misschien had ik hier vroeger met mijn blauwe enkel ook wel eens naar toe gekund’, toen ik een patiënt moest gipsen wiens enkel veel minder blauw was dan de mijne destijds.”
Een gebroken pols is volgens Toon de meest voorkomende breuk die de gipsverbandmeesters behandelen. Per dag komen er tussen de 20 tot 30 personen langs in de kamer, waar niet alleen fracturen worden behandeld. Ook worden er hechtingen verwijderd of worden er enkels of knieën in een brace gezet, bij bijvoorbeeld bandenletsel. Heel af en toe loopt er ook wel
eens een bekende van Toon, woonachtig in Emmeloord, door de deur. ‘Wat heb jij uitgespookt?’, klinkt het dan. “Maar het komt ook vaak voor dat ik op een vrije dag over straat loop en iemand zie lopen die ik in de stoel heb gehad. Dan is het leuk om te zien dat het weer goed met diegene gaat.”
JEUK
Twee brandende vragen. De eerste: wat moet je doen als je jeuk krijgt onder je gips? “Vooral niet met een breinaald of een scherp object proberen onder het gips te krabben. Je huid wordt wat dunner onder het gips en een wondje is zo gemaakt, wat vervolgens kan gaan ontsteken. Dan ben je verder van huis. Onze tip?
De stofzuiger! Zet de stofzuiger half op je arm en op het gips, want zo ontstaat er wat luchtcir -
culatie onder het gips. Dit helpt tegen de jeuk. Ook een föhn op de koude stand onder het gips door laten blazen werkt goed.”
De andere vraag gaat over het zaagje wanneer het gips weer wordt doorgezaagd. Loop je dan niet het gevaar dat je per ongeluk in de arm zaagt? “Gelukkig niet”, vertelt Toon. “Dat komt omdat het zaagje niet draait, maar trilt.
Dit is genoeg om door het gips heen te komen. Komt het zaagje in aanraking met de huid, dan kan er alsnog niks gebeuren.
De huid is elastisch en beweegt gewoon mee met de trilling.”
REKENING HOUDEN MET PATIËNT
Al dat gips op een dag. Verveelt dat niet? Toon: “absoluut niet! Gips is prachtig materiaal. En we houden ook altijd rekening met de patiënt. Is iemand zzp’er in de bouw? Dan is de verwachting dat de patiënt niet stil gaat zitten en toch stiekem doorgaat met werken op de bouw. Daarom zorgen we er bijvoorbeeld voor dat hij of zij gips krijgt dat nat kan worden, zodat het schoon te maken is na een dag werk. Maar we doen hier veel meer dan alleen gips zetten of verwijderen. Dat houdt het werk afwisselend en omdat we hier in een superleuk team werken, hoef je je hier geen moment te vervelen.”
ZON, ZEE, STRAND ÉN BOEKEN
De Strandbieb van Makkum
De Strandbieb van Makkum is al jarenlang een vaste waarde op het strand bij De Holle Poarte.
Deze zomer is de strandbibliotheek alweer voor de achttiende keer geopend en volgens Bibliotheken Mar en Fean is het de enige nog overgebleven strandbibliotheek van ons land. En dat is best bijzonder, dus nemen we een kijkje op het strand in Makkum.
Het is zaterdag 20 juli, het begin van de zomervakantie, en de Strandbieb Makkum gaat voor het eerst dit zomerseizoen open. We vallen meteen met de neus in de boter wat het strandweer betreft; de temperatuur tikt bijna de tropische waarde van 30 graden aan. Het strand vult zich deze middag dan ook snel met zonaanbidders die de verkoeling van het IJsselmeer opzoeken. Het wordt een topdag voor Makkum.
STOFFIG IMAGO
Bij de strandtent waar de bibliotheek gevestigd is, zitten bibliotheekmedewerkers Durkje Helfrich en Noah Tol onder een parasol
te genieten van het mooie weer en van de drukte op het strand. Het beroep bibliothecaris heeft dan misschien van oudsher een wat stoffig imago, maar hier op het strand onder deze zomerse omstandigheden krijgt het meteen een andere dimensie. Durkje kan er wel om lachen. “We zijn wat dat betreft wel bevoorrecht hier. Zeker met dit prachtige weer”, geeft ze dan ook ruiterlijk toe.
OP GOED VERTROUWEN
De Strandbieb is er al sinds 2007 en dankzij bijdragen van de gemeente en de Bibliotheken Mar en Fean kan de strandbibliotheek draaiende wor-
“Een leuker vakantiebaantje kan ik me eigenlijk niet wensen”
den gehouden. Ook bij recreatiecentrum De Holle Poarte zijn ze vanaf het begin al blij met deze voorziening en ze zien het als een mooi onderdeel van het totaalaanbod. De strandtent van de bibliotheek wordt dan ook gefaciliteerd vanuit De Holle Poarte. In de strandtent zelf is geen stroom, dus geen kassa, scanapparatuur met QR-codes of wat dan ook. Wie een boek leent, laat naam en telefoonnummer achter. Dat wordt op een kaartje genoteerd en verder is het op goed vertrouwen. Waar kan en zie je dat nog?
RUIME KEUZE
Ondertussen helpt Noah een paar kinderen die een boek willen lenen en een strandgast brengt de ‘Linda’ terug. “Tijdschriften hebben we hier inderdaad ook”, zegt Durkje. “En je kan ook
langskomen om de kranten te lezen.” Het assortiment laat zich uiteraard niet vergelijken met de bibliotheek zoals we die normaal gesproken kennen, maar er is ruime keuze. “We zorgen ervoor dat we de top tien aan meest populaire Nederlandse en Duitse boeken hier hebben liggen.” Overigens is de Strandbieb niet alleen open voor de strandbezoekers; ook de vakantiegasten van De Holle Poarte kunnen er terecht. “Als het weer wat minder is, en je zit in de caravan, dan is het natuurlijk ideaal dat je even langs kunt komen om een boek te lenen.”
“We zorgen ervoor dat we de top tien aan meest populaire Nederlandse en Duitse boeken hier hebben liggen”
WATERHOOS
Over slecht weer gesproken, daar kunnen Durkje en Noah ook wel het een en ander over vertellen. Het is namelijk niet altijd zomers warm op het strand. “We hebben vanaf het IJsselmeer wel eens een waterhoos onze kant op zien komen. Dan zit je hier toch wat minder prettig”, weet Durkje. Op haar mobiele telefoon laat Noah een foto zien van onheilspellende onweersluchten. “Maar ook bij slecht weer kan het hier best mooi zijn, hoor. En zolang de surfers nog actief zijn op het water, hoeven wij ons geen zorgen te maken”, zegt ze.
PIRATENAVONTUUR
Voor Noah Tol is het haar tweede jaar als vakantiekracht in de Strandbieb. “Een leuker vakantiebaantje kan ik me eigenlijk niet wensen”, vindt ze. Noah vertelt dat de Strandbieb ook nog allerlei activiteiten organiseert. Voor de kinderen zijn er voorleesdagen, knutselactiviteiten en Noah verheugt zich al op het Piratenavontuur. “Dan gaan we schat zoeken met de metaaldetector en een schatkaart
maken.” Daarnaast wordt er Beach Yin Yoga gegeven door leesconsulent en yogadocent Fenneke Westra. “Daar hebben we zelfs ons assortiment op afgestemd ”, laat Durkje weten. “We hebben een kleine collectie boeken over yoga, spiritualiteit en mindfulness in de strandbibliotheek.”
STRANDBOEKENTIP?
Hebben Durkje en Noah zelf misschien nog een strandboekentip voor ons? Even nadenkend: “Nee, niet echt eigenlijk. Het zijn vooral de boeken die op dat moment populair zijn die het meeste geleend worden. Nu is dat bijvoorbeeld de serie ‘De Zeven Zussen’ van schrijfster Lucinda Riley, maar ook de romans van Jill Mansell en de thrillers van het bekende schrijversduo Nicci French of ‘De Camino’ van Anya Niewierra doen het eigenlijk altijd wel goed.”
De Strandbieb Makkum is nog tot en met 25 augustus elke dag geopend van 11.00 tot 17.00 uur. Loop gerust eens even ‘binnen’ als je op het Makkumer strand bent!
Laurence Jones brengt bluesrock in poppodium Bolwerk
Op vrijdag 13 september staat de meermaals bekroonde gitarist, zanger en songwriter Laurence Jones uit Liverpool in het Bolwerk. Laurence Jones, wiens achtste studioalbum ‘Bad Luck & The Blues’ de nummer 1 positie bereikte in de o ciële Jazz & Blues Charts in GrootBrittannië, wordt door Classic Rock Magazine omschreven als “de toekomst van de blues.”
Met een indrukwekkende prijzenkast en een plek in de British Blues Hall of Fame is Laurence Jones een van de grootste gitaristen van GrootBrittannië. Hij heeft opgetreden met legendes als Sir Van Morrison, Sir Ringo Starr, Buddy Guy, Je Beck en Status Quo. Buddy Guy nodigde de jonge gitaarsensatie persoonlijk uit op het podium tijdens het Holland International Blues Festival voor 15.000 mensen. RollingStone Magazine prees zijn nieuwe album en noemde hem “De Britse Blues Rock gitaarsensatie die de ri s rockt.”
Het concert in Sneek zal worden geopend door Danny Giles, een getalenteerde gitarist die zijn passie voor muziek op jonge leeftijd ontdekte. Giles, die op 14-jarige leeftijd werd toegelaten tot de Academy of Contemporary Music, heeft een veelbelovende carrière opgebouwd met optredens door heel het Verenigd Koninkrijk en sessiewerk voor diverse artiesten. Als gitarist en zanger van de Britse bluesrock powertrio The Danny Giles Band brengt hij een krachtige mix van passie en authenticiteit naar elk podium. Op 13 september zal hij het concert van Laurence Jones op akoestische wijze openen, wat zorgt voor een onvergetelijke muzikale avond.
LAURENCE JONES + DANNY GILES // VR 13 SEPTEMBER // BOLWERK // 21.30 UUR // € 28,(€ 25,- VVK)
Kaarten zijn verkrijgbaar via www.hetbolwerk.nl.
Samen vieren we Simmer yn Súdwest!
13 T/M 21 SEPTEMBER
Geniet tijdens de zomervakantie van Simmer yn Súdwest! Tot en met 31 augustus is er van alles te beleven in onze regio. Doe mee aan sportieve activiteiten zoals de pumptrack en de pannakooi, ontspan op de gezellige chillplekken en buurtcampings, en ontdek je creatieve kant tijdens de Kindertalentweek of in het Beleef Us Atelier. Kijk voor het programma op www.simmerynsudwest.frl en volg ons op Facebook en Instagram via @Simmerynsudwest.frl Voor een aantal activiteiten geldt een maximum aantal deelnemers en een minimumleeftijd. Dus geef je op tijd op, want vol = vol!
Uitfestival Waterland van Friesland
Van 13 tot en met 21 september wordt in de gemeenten Súdwest-Fryslân en De Fryske Marren het culturele seizoen feestelijk afgetrapt tijdens het UITfestival Waterland van Friesland. Deze editie is het UITfestival voor het eerst niet op één specifieke datum, maar organiseert elke stad of dorp binnen de periode 13 tot en met 21 september een cultureel festival. Op deze manier is er meer mogelijkheid om het culturele aanbod op meerdere plekken te ontdekken.
In Balk, Joure en Lemmer zijn op zaterdag 14 september cultuurmakers uit de wijde omgeving te vinden. En in Súdwest-Fryslân worden er van 13 tot en met 21 september cultuurfestivals en andere activiteiten georganiseerd in Arum, Blauwhuis, Bolsward, Goënga, Hindeloopen, IJlst, Koudum, Oudega, Sneek, Witmarsum, Workum en Woudsend. Het voorprogramma begint op 31 augustus in Hindeloopen, Sneek en Koudum.
Houd onze website www.uitfestivalwvf.nl in de gaten voor de nieuwste updates en volg ons op Facebook en Instagram via @uitfestivalwvf
Freek de Jonge naar Theater Sneek
Groot nieuws voor cabaretliefhebbers! Freek de Jonge, die eerder aankondigde niet op tournee te gaan, heeft besloten zijn plannen te herzien en slaat daarbij Sneek niet over. Op zaterdag 19 oktober staat hij in Theater Sneek met zijn nieuwste voorstelling ‘Vrede op Aarde’.
Een nieuw boek
Freek de Jonge (1944) presenteerde op 20 juni dit jaar zijn nieuwe boek ‘De Zeeuwse Jaren’ in de Stadsschouwburg Haarlem, precies 55 jaar na de eerste voorstelling van zijn gezelschap Neerlands Hoop. Tot grote verrassing van het publiek transformeerde Freek deze presentatie in een spontane en scherpe conference, vol actuele verwijzingen. Velen herkenden de ‘oude Freek’ weer in deze meesterlijke improvisatie. ‘Vrede op Aarde’
In ‘Vrede op Aarde’ neemt Freek de Jonge zijn publiek mee op een reis door zijn rijke carrière, met een focus op de maatschappelijke en persoonlijke thema’s die hem na aan het hart liggen. De show is een mix van scherpe humor, muziek, en verhalen, waarin Freek reflecteert op de huidige tijd en zijn eigen levensloop. Het publiek kan genieten van een avond vol herkenning, nostalgie en nieuwe inzichten, gebracht met de vertrouwde scherpte en humor die Freek de Jonge al decennialang kenmerkt. Freek de Jonge weet als geen ander zijn publiek te boeien en te betrekken bij zijn verhalen. In ‘Vrede op Aarde’ komt dit tot uiting in een intieme setting, waarbij de cabaretier dichter bij zijn publiek staat dan ooit tevoren. De voorstelling biedt een unieke kans om de meesterverteller live aan het werk te zien en deel te zijn van een bijzondere theaterervaring.
FREEK DE JONGE // TÜÖTTENZAAL
uit agenda
1 T/M 31 AUGUSTUS
ma. t/m za.
videotour van buren
BOLSWARD
RONDLEIDING
Bezoek Nederlands enige schapenvachtlooierij met een gratis videotour.
WWW.VANBURENBOLSWARD.NL
di. t/m zo.
een dier is ook maar een mens SLOTEN
EXPOSITIE
Bijzondere dierenportretten van Janine van Zeeland met gedichten van Eppie Dam.
WWW.MUSEUMSLOTEN.NL
wo. t/m vrij.
stadswandeling
IJLST
EXCURSIE
Maak onder leiding van een gids een wandeling met vaartocht door IJlst.
WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL/ RONDLEIDINGIJLST
iedere di. en do. it preamke MAKKUM
RONDVAART
Geniet vanaf het water van de prachtige omgeving van Makkum.
WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL/ RONDVAART-ITPREAMKE
elke donderdag
boerenmarkt
WOUDSEND MARKT
Gevarieerd aanbod van streekproducten en non-food.
WWW.WELKOMINWOUDSEND.NL
vrijdag 2 augustus vlootschouw SNEEK EVENEMENT
De Sneekweek wordt feestelijk geopend met een vlootschouw.
WWW.SNEEKWEEK.COM
vr. 2 t/m do. 8 augustus sneekweek SNEEK
EVENEMENT
Week lang zeilwedstrijden, kermis, muziek, straattheater en festiviteiten.
WWW.SNEEKWEEK.COM
zaterdag 3 augustus fierljepmanifestatie
IT HEIDENSKIP
SPORTEVENEMENT
Nationale Fierljep Manifestatie met aansprekende fierljepwedstrijden.
WWW.FIERLJEPPE.NL
za. 3, 10 en 17 augustus tijdreis oudemirdumerklif
OUDEMIRDUM EXCURSIE
Ontdek met gids de bijzondere geschiedenis van dit natuurgebied.
WWW.NATUURMONUMENTEN.NL/ OUDEMIRDUMERKLIF
za. 3 t/m vr. 16 augustus sks skûtsjesilen
FRIESLAND
SPORTEVENEMENT
Kampioenschap zeilen met authentieke skûtsjes.
WWW.SKUTSJESILEN.NL
zo. 4 aug. en zo. 1 sept. hemelse streekmarkt
HEMELUM
MARKT
Koop de heerlijkste streekproducten in het weiland van de Flinkefarm.
WWW.ITFLINKEBOSKJE.NL
maandag 5 augustus rubberbootrace
SNEEK
SPORTEVENEMENT
Rubberbootrace door de grachten van Sneek
WWW.SNEEKWEEK.COM
woensdag 7 augustus hardzeildagbraderie
SNEEK
MARKT
Grote toeristische braderie in het centrum tijdens Sneekweek WWW.SNEEK.NL freule partij
WOMMELS
SPORTEVENEMENT
De belangrijkste kaatspartij voor jongens van 14 tot 16 jaar. WWW.DEFREULEPARTIJ.NL
donderdag 8 augustus zomerbingo
OUDEMIRDUM
VARIA
Doe mee met de grote bingo in MFC it Klif en win prachtige prijzen.
WWW.OUDEMIRDUM.NL/VOB
vrijdag 9 augustus romantische markt
JOURE
MARKT
Braderie en kunstmarkt met live muziek en straattheater.
WWW.JOURE.NL
zaterdag 10 augustus play!
TIRNS
MUZIEKFESTIVAL
The Underground Dance Experience met thema ‘Back to Nature’. WWW.PLAY-EVENTS.NL
zondag 11 augustus skûtsje live
WOUDSEND MUZIEK
Muziekfestival tijdens het SKS skûtsjesilen en springkussen voor kinderen.
WWW.FACEBOOK.COM/WOUDSENDEVENTS
woensdag 14 augustus zo lang als workum
WORKUM
MARKT
Jaarmarkt door het hele centrum. WWW.FRYSLANMARKTEN.NL
za. 17 t/m za. 24 augustus ifks skûtsjesilen
FRIESLAND
SPORTEVENEMENT
Meer dan 60 skûtsjes strijden om het IFKS-kampioenschap.
WWW.IFKS.NL
zondag 18 augustus grens zoet en zout
KORNWERDERZAND
EXCURSIE
Wandelexcursie op de grens van het zoete IJsselmeer en de zoute Waddenzee.
WWW.ITFRYSKEGEA.NL
vrijdag 23 augustus leugenbollepop
MAKKUM
MUZIEK
Muzikaal festival met onbekend en onvermoed muzikaal talent.
WWW.FACEBOOK.COM/LEUGENBOLLEPOP
vr. 23 t.m zo. 25 aug beachvolleybalweekend
BOLSWARD
SPORTEVENEMENT
Beachvolleybal op het Marktplein. WWW.BOLSWARD.NL
zaterdag 24 augustus waddentocht
MAKKUM
RONDVAART
Dagtocht met de Blazer TX33 (zeilschip) naar de Waddenzee en zeehondenplaat.
WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL/ WADDENTOCHT
jan papegaaifair
SANDFIRDEN
MARKT
Kraampjes, livemuziek en hapjes en drankje op It Leechhiem.
WWW.SANFURD.NL
zondag 25 augustus happy vibration festival
RIJS
FESTIVAL
Met sprekers, muziek, cacao, ecstatic dance en een zeven meter hoge piramide.
WWW.INVISIBLELIGHT.NL
woensdag 28 augustus o cielo
WITMARSUM
MUZIEK
Theaterconcert cello en orgel met korte erfgoedactiviteit ‘Het verhaal van doksaal’.
WWW.BARREVOET.NL
donderdag 29 augustus gondelvaart
BALK
OPTOCHT
Voor de 61e keer varen prachtig versierde gondels door de Luts.
WWW.FEESTWEEKBALK.NL
beleeftocht
MAKKUM
EXCURSIE
Beleeftocht over de Makkumer
Súdwaard met gids (6+).
WWW.ITFRYSKEGEA.NL
zaterdag 31 augustus folkloristische markt
HINDELOOPEN
MARKT
Historische markt met ambachten en activiteiten.
WWW.FRYSLANMARKTEN.NL uitfestival
KOUDUM
FESTIVAL
Voorproefje UITfestival
Waterland van Friesland.
WWW.UITFESTIVALWVF.NL
Der op út eropuit
Sneekweek
Van vrijdag 2 tot en met donderdag 8 augustus vindt de Sneekweek plaats. De hele week wordt er fanatiek gezeild op het Sneekermeer tijdens dit grootste binnenwater zeilevenement. Maar dat is natuurlijk niet alles, want het is ook een groot feest in de waterpoortstad. Traditiegetrouw wordt de Sneekweek op vrijdagavond geopend met de Vlootschouw. Daarnaast zijn er tijdens de Sneekweek vele gezellige activiteiten te beleven, zoals muziek, kermis, straattheater, rubberbootrace, braderie en kinderactiviteiten.
WWW.SNEEKWEEK.COM
Hemelse Streekmarkt
Kom op zondag 4 augustus en zondag 1 september je boodschappen doen op het boerenerf van de Flinkefarm in Hemelum tijdens de zomer streekmarkt. De heerlijkste streekproducten zijn weer op één locatie voor je verzameld, zoals Friese kaas, honing, jam en chutney. Maar er is ook wijn, granola, eieren en nog veel meer te koop. Direct genieten van smaakvolle producten uit de regio? Reserveer op tijd voor de aanschuiflunch en laat je verrassen door heerlijke smaken.
WWW.ITFLINKEBOSKJE.NL/ MARKTEN-FLINKEFARM
Happy Vibration Festival
Ontsnap aan de hectiek van het dagelijkse leven en stap zondag 25 augustus binnen in een wereld van hoge trillingen en positieve energie tijdens het Happy Vibration Festival in de Teatertún in Rijs. Geniet van inspirerende sprekers zoals Wim Belt, Marjolein van der Meulen en Ard Pisa, een quantum jump van Milan Somers, livemuziek van onder andere Mister & Mrs en Ilse Oversier. Ervaar activaties van Janosh en verbind je onder de zeven meter hoge piramide. Sluit af met een ecstatic dance geleid door DJ Leo Melcherts en vier het leven mee!
WWW.INVISIBLELIGHT.NL
Gondelvaart Balk
In het gezellige watersportdorp Balk vieren ze groot feest tijdens de jaarlijkse zomerfeestweek. Er zijn activiteiten voor jong en oud, zoals een viswedstrijd, puzzelrit en kindermiddagen. De gondelvaart door de Luts op donderdag 29 augustus is ieder jaar het hoogtepunt van deze feestweek. Vooraf (vanaf 16.30 uur) en na de gondelvaart ben je welkom op het Music & Food festival op het Treemterplein. Hier zijn bij diverse foodtrucks heerlijke hapjes en drankjes te verkrijgen en geniet je van livemuziek.
Allegorische optocht
Op donderdag 5 september wordt het centrum van Sint Nicolaasga getransformeerd in een levendig en kleurrijk spektakel door een parade van kleine en grote praalwagens. Laat je verwonderen tijdens deze Allegorische Optocht, waarin de inwoners van Sint Nicolaasga al hun fantasie en creativiteit hebben gelegd in prachtig vormgegeven praalwagens. Diverse muziekkorpsen zorgen voor een muzikale omlijsting tijdens de optocht, die zowel 's ochtends als 's avonds plaatsvindt.
Deel jouw foto van één van de 12 unieke ruimtepunten in Waterland van Friesland en win een ballonvaart voor twee personen. WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL/ FOTOWEDSTRIJD
COLUMN
Puzzelpagina nummer 08
Box
3: de Pandora-Box
Al jaren is er discussie over de belasting op vermogensrendement in box 3. Hieronder valt onder andere spaargeld, aandelen, obligaties en onroerend goed dat niet als eigen woning wordt gebruikt. De kern van het probleem is dat de heffing plaatsvindt op basis van een fictief rendement. Zolang dit fictieve getal ongeveer gelijk is aan het werkelijk behaalde rendement roept dit niet veel weerstand op. Maar dat is natuurlijk lang niet altijd het geval. Er zijn jaren geweest waarin er nauwelijks of zelfs negatief rendement werd behaald op spaargeld. En dan voelt het simpelweg toepassen van een fictief rendement als diefstal.
Puzzel en win! In elke editie van deze uitgave staat een puzzel waarmee je leuke prijsjes kunt winnen. Stuur je oplossing via de e-mail of met traditionele post. Je kunt dit sturen naar: puzzel@grootmedia.nl o.v.v. puzzeloplossing NR. 08-2024 – tot uiterlijk 26 augustus 2024. Wij wensen je veel puzzelplezier!
Winnaar puzzel
Grootbolswardijsselmeerkust NR. 07-2024
In december 2021 oordeelde de Hoge Raad dat de vermogensrendementheffing in strijd is met het eigendomsrecht en het discriminatieverbod. Voor de belastingdienst betekende dit werk aan de winkel. Er wordt naarstig gezocht naar een sluitende oplossing. En dat is geen simpele zoektocht. Helemaal afzien van deze belastingvorm is niet redelijk. Het is een middel om het meer gefortuneerde deel van de bevolking een bijdrage te laten betalen aan de instituties van dit land. Een heffing op werkelijk rendement zou het beste zijn. Dat is echter in de uitvoering erg belastend: er moet een volledige administratie worden gevoerd, ingewikkeld en een bron van discussie. Een differentiatie naar verschillende typen vermogensbestanddelen zou genuanceerder zijn, maar zolang er sprake is van een fictief rendement blijft het in individuele gevallen onrechtvaardig.
Ondertussen dreigt er nog een ander groot probleem. In de loop der jaren hebben vele belastingbetalers heftig geprotesteerd tegen de hen opgelegde aanslagen, met de uitspraak van de Hoge Raad in de hand. Er wordt gewerkt aan een vorm van compensatie voor deze groep ‘klagers’. Maar de veel grotere groep belastingbetalers die zonder morren de box 3-heffingen heeft betaald, zou niet automatisch in aanmerking komen voor deze compensatie. Dat zou in termen van eerlijkheid en rechtvaardigheid echt de wereld op zijn kop zijn.
Kortom, we zijn van deze discussie nog niet af. Een oplossing ligt naar mijn mening in de richting van het belasten van het vermogen en niet het rendement ervan. Oude tijden keren dan terug, maar niet alles wat we vroeger deden was verkeerd.
Marieke Bekema-de Jong uit Nijland heeft de waardebon van € 25,- gewonnen. Deze is aangeboden door en te besteden bij Sikma Warenhuis in Bolsward.
OPLOSSING EDITIE 07-2024: Zweedse puzzel: CENTRUMSPITS Kruiswoordpuzzel: LUNCHROOM
STUUR je ANTWOORDEN van PUZZEL 08 VÓÓR 26 augustus 2024 PER E-MAIL
NAAR: PUZZEL@grootmedia.nl OF PER POST
NAAR: grootbolsward-ijsselmeerkust Zwarteweg 4, 8603 AA SNEEK en vermeld hierbij je naam en adres!
COLOFON
GrootBolsward-IJsselmeerkust is een maandelijkse uitgave van GrootMedia. De krant wordt huis-aan-huis verspreid in Bolsward en alle dorpen en steden langs de IJsselmeerkust in een straal van ca. 10 km.
Oplage: 22.000 exemplaren.
UITGEVER GrootMedia BV Zwarteweg 4 8603 AA Sneek Telefoon 0515 745005 E-mail info@grootmedia.nl www.grootmedia.nl
REDACTIETIPS?
redactie@grootbolswardijsselmeerkust.nl
REDACTIECOÖRDINATOR Ynte Dragt
EINDREDACTIE Henk de Vries
REDACTIE
Lutske Bonsma, Riemie van Dijk, Richard de Jonge, Henk van der Veer, Eelke Lok en Ynte Dragt.
VORMGEVING Rinske Elsinga Frans van Dam
FOTOGRAFIE Jelly Mellema
VERKOOP
Harmen Zwerver, Geart Jorritsma, Ying Mellema, Marianne Bouwman, Henjo van der Klok
DRUK
Mediahuis Noord, Leeuwarden
VERSPREIDING FRL Verspreidingen, Leeuwarden
Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. De gegevens in deze krant zijn met zorg samengesteld. Ten aanzien van de juistheid van de inhoud hiervan kan echter geen aansprakelijkheid worden aanvaard.
De Hiswa te Water in Bataviahaven Lelystad is met meer boten en exposanten dan ooit de grootste botenshow van Noord-Europa. Laat je inspireren door de grote diversiviteit aan ontwikkelingen in de nautische watersport. Kijk voor meer informatie op www.hiswatewater.nl