MAANDBLAD
05-2021
bolsward-ijsselmeerkust
GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL
3e JAARGANG • NR. 27
UNIEK & IDENTIEK DE EENEIIGE TWEELING
FOTO: JELLY MELLEMA FOTOGRAFIE
THOM EN TSJAMME WIERSMA IEDER Z’N EIGEN WEG, MAAR ALTIJD SAMEN
Benieuwd DESIRE
hoe wij u deze dagen kunnen adviseren?
Boxspring
Vanaf
1.699,-
Bel ons op: 0515-575580 of 06 57€ 57 95 94 (Afm: 140x200cm) Of mail naar:info@smukslaapcomfort.nl
‘Sliepe ‘Sliepe isús ús is wurk!’ wurk!’
2
NUMMER 05 • 2021
Allemaal meedoen Kortgeleden is de Stichting Omgevingsfonds Windpark Fryslân opgericht. Mooi fonds. Het is de schuldbekentenis van de overheid, die best weet dat het op de wal niet mooi lijkt als je 89 grote windmolens in het IJsselmeer kwakt. De komende twintig jaar stelt diezelfde overheid elk jaar dus 720.000 euro beschikbaar als compensatie. Poeh, eeeh… maar wie krijgt wat? Tsja. Eerst maar eens een stichting oprichten. Dit soort stichtingen hebben een bestuur, een raad van toezicht en een adviesraad. Daar stop je allemaal belangrijke mensen in. De bestuursraad wordt bijvoorbeeld voorgezeten door oud-(CDA)gedeputeerde Siem Jansen. Bert Roman, vroeger directeur van de RaboSneek, nu iets hogers in dezelfde organisatie, zit als Raad van Toezicht op het geld. Dat wordt door de bestuursraad uitgegeven na advisering door de adviesraad. Een (bureaucratische?) drietrapsraket.
‘TSJILLEN IN DE SLOEP’ DIT JAAR OP 11 SEPTEMBER
Jacob van der Valk uit Workum is voorzitter van de adviesraad. Hee, nu gaan we rechtop zitten. Jongens en meisjes van plaatselijke belangen van steden en dorpen aan het IJsselmeer, van Breezanddijk tot en met Stavoren, zitten daar in, samen met vertegenwoordigers van organisaties als Fryske Gea en Watersportverbond.
BOLSWARD - Het belooft een feestelijke en culturele dag te worden op 11 september in Bolsward. Op die dag is er overdag het UITfestival en de inwoners en bezoekers van de stad kunnen ’s avonds ook nog genieten van het evenement ‘Tsjillen in de sloep’.
Daar moet de bevolking aangeven wat ze graag zouden willen of nodig hebben. Laat iedereen die mensen van de plaatselijke belangen helpen met adviezen. En hopelijk gaan die vertegenwoordigers niet in achterkamertjes zitten, maar overleggen ze met iedereen in stad of dorp. Alles open. En begin in Makkum, want dat heeft er de meeste last van.
Dit is een sloepentocht waarbij de deelnemers vanaf de boot kunnen genieten van muzikale en theatrale acts op de wal. De avond wordt afgesloten met een slotact op het Kruiswater. Normaal gesproken staat ‘Tsjillen in de sloep’ gepland op de vrijdagavond voorafgaande aan de fiets-elfstedentocht in het pinksterweekend, maar vanwege corona kan dit niet doorgaan. Het bestuur van Tsjillen in Bolsward heeft daarom de samenwerking met het UITfestival gezocht en besloten het evenement over de zomer heen te tillen. Wellicht zal het evenement ook dan nog coronaproof moeten worden ingericht, maar dat is volgens het bestuur goed te realiseren.
Provincie en gemeente zijn ook op een ander niveau aan de gang met de IJsselmeerkust. Ambtenaren, organisaties en eigenaren praten erover. Ik heb in de plannen mogen neuzen. Waardevol. Maar het komt (nog) niet van de grond, omdat het heel bureaucratisch en voorzichtig wordt opgezet en organisaties geen stappen opzij voor een beter totaalresultaat willen doen. Het zou misschien wat zijn om die plannenmakers vrijuit in de adviesgroep neer te zetten. Want de grote taak van Van der Valk is om de hele adviesgroep te verbieden ooit een ikke-ikke standpunt in te nemen. Anders kom je niet verder dan het maken van een wensenlijstje en gooi je dat geld achteloos in het IJsselmeer.
Net als in de voorgaande edities roept het bestuur de deelnemers op om de boten te versieren en hetzelfde geldt voor de straten
Veel leesplezier met GrootBolsward-IJsselmeerkust!
Kaartjes voor 11 september zijn vanaf 1 juni te koop via www.tsjilleninbolsward.nl Op de website staat meer informatie met betrekking tot de route, aanvangstijden en actueel nieuws.
TIEN ENERGIE-NEUTRALE WONINGEN IN MAKKUM FOTO: LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL
Eelke Lok redactie GrootBolswardIJsselmeerkust
Hét maandblad met verhalen uit jouw regio! EERSTVOLGENDE UITGAVE: DONDERDAG 6 MEI 2021 KIJK VOOR HET LAATSTE NIEUWS OP: WWW.GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL
VOLG ONS OOK OP SOCIAL MEDIA!
en tuinen van de bewoners langs de route. De mooiste boot en straat kunnen rekenen op een leuke prijs! Deelnemers die al een kaartje voor Tsjillen in de sloep 2020 hadden gekocht, krijgen via de mail een voucher waarmee ze een deelnamevlag voor 11 september kunnen ophalen. Er varen dit jaar geen pramen mee voor deelnemers die niet kunnen of willen meevaren met een eigen boot. Idereen die een kaartje had gekocht voor de editie van 2020 om mee te varen op een praam, krijgt binnenkort het betaalde geld teruggestort.
MAKKUM - Tien woningen in de Klipperstraat in Makkum staan klaar voor de sloop en worden vervangen door nieuwbouw. Woningstichting Elkien heeft in overleg met de bewoners daartoe besloten. De nutsvoorzieningen zijn inmiddels afgesloten en na het saneren van asbest kan de sloop van start gaan. De ontwikkeling van de nieuwbouw is de afgelopen weken snel gegaan. Alle bewoners hebben inmiddels een vervangende woning gevonden. Elkien laat weten dat er tien woningen voor terugkomen: een blok van vier en een blok van zes huizen. Deze woningen zijn iets smaller en wat dieper dan de oude. Ze worden iets naar achteren gebouwd, zodat er aan de voorkant een groene strook kan worden gecreëerd. Zo ontstaat er meer groen en ruimte in de straat en hebben de bewoners meer afstand tot de rijweg.
De nieuwbouwwoningen zijn geschikt voor kleine gezinnen. De woningen zullen op energieneutraal niveau worden gebracht. Er zal geen gebruik worden gemaakt van fossiele brandstoffen en er is geen gasaansluiting. Voor de stroomvoorziening worden zonnepanelen geplaatst. (Bijdrage: Frans van Egmond/Makkum Nieuws).
bolsward-ijsselmeerkust
RABOBANK SLUIT KANTOOR IN BOLSWARD
BOLSWARD - De kantoren van Rabobank in Bolsward, Lemmer en Joure gaan definitief dicht. De filialen waren afgelopen maanden al gesloten in verband met het coronavirus, maar gaan nu helemaal niet meer open. Reden voor de sluiting is dat steeds meer klanten bankzaken online regelen en steeds minder mensen een bankkantoor bezoeken. De coronacrisis heeft die ontwikkeling versneld. Klanten kunnen in de omgeving nog wel terecht bij het Rabobankkantoor in Sneek. Bankzaken kunnen zij telefonisch regelen, online of met de Rabo-app. Rabobank werkt aan een mogelijkheid om bij klanten langs te gaan als zij zelf de deur niet uit kunnen. De automaten van de Rabobank in Bolsward, Lemmer en Joure worden vervangen door automaten van Geldmaat. Geldmaat plaatst in de regio nog een aantal extra automaten voor het storten en opnemen van geld.
VVV WATERLAND VAN FRIESLAND KOMT MET INSPIRATIEKRANT SWF - VVV Waterland van Friesland komt met een speciale coronakrant. Die komt te liggen bij VVV-locaties in Súdwest-Fryslân en toeristische ondernemers die bij de VVV zijn aangesloten. In de krant wordt met een ‘foarpriuwke’ gekeken naar evenementen die deze zomer mogelijk door kunnen gaan. Het gaat dan bijvoorbeeld om de Sneekweek en het skûtsjesilen die met potlood op de kalender zijn gezet. Verder staan er dingen in die op eigen gelegenheid opgepakt kunnen worden, en die dus coronaproof zijn. Ook staan er activiteiten op die voor mensen uit de regio misschien nog niet zo bekend zijn. Zo staat er een ontmoeting met een alpaca in Workum aangekondigd en kun je bloemen plukken in Hommerts. “In het buitenland ontdek je vaak wel nieuwe plekken, maar niet in de omgeving waarin je woont. En dat is zonde, want in Waterland van Friesland kun je echt toerist in eigen omgeving zijn”, verzekert Floriaan Zwart van de VVV. Later dit jaar komen er nog twee edities van de coronakrant uit. Daar staan dan de actuele activiteiten in die in elk geval doorgaan.
GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL
3
BOLSWARD IN ZET-PRIJS
VOOR MARTEN HYLKEMA EN KLAAS DE VRIES BOLSWARD - Sinds 2014 wordt eens in de twee jaar de ‘Bolsward In Zet’-prijs-uitgereikt door de Vereniging Ondernemend Bolsward. Deze prijs is bedoeld voor die ondernemer die zich heeft ingezet voor het wel en wee van de binnenstad van Bolsward. De prijs werd in 2014 voor het eerst uitgereikt aan Simon Hottentot. Marten Hylkema en Klaas de Vries werden, hoewel geen binnenstad-ondernemers, bij Freez-IT op de Marne verrast met deze prijs. De jury, bestaande uit Freerk Wagt, Koos Elzinga en Gjalt Visser, oordeelde dat de Bolswarder binnenstad al jaren gedragen wordt door de binnenstadondernemers. “En nog steeds! Toch zijn er in de afgelopen paar jaar een paar ‘buitenstadse’ ondernemers die zorgdragen voor een mooi verlichte en versierde binnenstad. Naast ideeën genereren en het bespreken met belanghebbenden, voeren ze het ook uit en het liefst doen ze dat als duo”, aldus de jury. “Beiden dragen zorg voor een mooi ver-
lichte en versierde binnenstad. Hulde voor Klaas de Vries en Marten Hylkema voor al hun inzet de afgelopen jaren voor de Bolswarder binnenstad en ook Vlnr. Klaas de Vries, Marten Hylkema en Niels Engelmoer. voor alles wat ze nog meer voor de de Bolsward In Zet-prijs, bestaande uit een VOB betekenen door onder andere zitting kunstwerk gemaakt door Frits Stoop en te nemen in de herinrichtingscommissie een bijbehorende oorkonde. De uitreiking binnenstad en het VOB-bestuur.” vond plaats in klein gezelschap vanwege de coronamaatregelen.. Hylkema en De Vries ontvingen uit handen van VOB-voorzitter Niels Engelmoer
VOB ONDERNEMERSPRIJS BOLSWARD AAN ZET
VOOR VELZEN TEXTIELREINIGING
BOLSWARD – De VOB Ondernemersprijs, die normaliter tijdens de nieuwjaarsreceptie van de Vereniging Ondernemend Bolsward wordt uitgereikt, is op 22 april jongstleden uitgereikt aan Velzen Textielreiniging. Om voor de Bolsward Aan Zet-prijs in aanmerking te komen, moeten bedrijven aan een aantal voorwaarden voldoen. Zo moet de onderneming gevestigd zijn Bolsward en tenminste drie jaar bestaan. Daarnaast zijn er nog een aantal aanvullende criteria,
Op de foto v.l.n.r.: jurylid Freerk Wagt, Ronald Velzen, jurylid Koos Elzinga en voorzitter VOB Niels Engelmoer.
zoals maatschappelijk aanzien, inzet en creativiteit en een goed ambassadeur voor Bolsward zijn. Bovendien heeft de onderneming een significante bijdrage geleverd aan de economische ontwikkeling van Bolsward, een belangrijke bijdrage geleverd met betrekking tot de versterking van het imago van Bolsward en moet er sprake zijn van een financieel solide onderneming. Al deze elementen werden door de jury beoordeeld en na een aantal bijeenkomsten viel uiteindelijk de keus op Velzen Textielreiniging. “Ronald Velzen is een betrokken directeur en werkgever, die zich graag inzet voor het maatschappelijk- en ondernemingsleven in Bolsward en omstreken. Mede door zijn steun zijn vele evenementen mogelijk”, aldus de jury. Uit het juryrapport blijkt verder dat Ronald Velzen al jaren deel uitmaakt van de parkmanagementorganisatie. Hij is daarvan voorzitter en neemt deel aan de werkgroep beveiliging. De jury was unaniem van mening, dat deze onderneming de VOB Ondernemersprijs 2020 verdient in de vorm van de VOB Trofee, een beeld van kunstenaar Frits Stoop uit Spanga, met bijbehorende oorkonde.
SYBREN DE JONG STAAT WEER OP ZIJN PLEK KOUDUM - Het bronzen beeld dat beeldend kunstenares Herma Bovenkerk maakte van de Koudumer timmerman Sybren de Jong staat weer op zijn plek aan de rand van het Frieslandplein, op de hoek van de Hoofdstraat en de Hoogstraat in Koudum. Het beeld was vanwege werkzaamheden aan het Frieslandplein enkele weken opzij gezet. Het staat nu midden in een plantenperk dat de gemeente heeft aangelegd om het Frieslandplein enigszins te verfraaien. Weliswaar nu nog een bee tje kaal, maar dat zal na het planten van de bloemen en struiken wel veranderen. Herma Bovenkerk maakte het beeld van Sybren de Jong in 1990. Bovenkerk en
De Jong woonden allebei op de Ooste in Koudum en waren toentertijd buren van elkaar. Het beeld heeft altijd op de hoek van de Hoofdstraat en de Hoogstraat gestaan. Aanvankelijk stond het beeld beschut door een muurtje. Na de aanleg van het Frieslandplein kwam het beeld wat meer open en bloot aan de rand van het plein te staan. Nu heeft het weer een eigen plek in een plantenperk gekregen.
bolsward-ijsselmeerkust KIJK VOOR HET LAATSTE (SPORT) NIEUWS UIT DE REGIO OP:
WWW.GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL
REDACTIETIP?
REDACTIE@GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL
UW ALLROUND Vertrouwd afscheid SPORTZAAK nemen
wintersport sportprijzen sportkleding textiel bedrukking
tennis voetbal wielrennen en nog veel meer...
Goed afscheid nemen is erg belangrijk. Het helpt om het verlies van een dierbare een plek te geven. Als gediplomeerd uitvaartverzorger weet ik dat een betekenisvolle manier van afscheid nemen écht helpt bij het rouwproces. Johan Tolsma, uitvaartverzorger
U I T VA A R T V E R Z O R G I N G
SPORTHUIS A.P. VAN DER FEER Dijkstraat 7-11 8701 KB Bolsward Tel: 0515 - 57 23 97 E-mail: feersport@planet.nl Website: www.apvdfeer.nl
Bolsward M 06 51 99 93 98 E info@uitvaartverzorgingbolsward.nl
uitvaartverzorgingbolsward.nl
nu
€ 8, 50 ASPERGE-WEKEN! Iedereen mag genieten van een lekker bord asperges! BESTEL NU:
Verse asperges met ham, krieltjes en hollandaise
OP = OP
Nog niet eerder besteld bij Uitgekookt? Maak dan kennis met ons proefpakket en bestel de eerste
4 maaltijden voor maar € 15,en ontvang de aspergespecial voor €8,50 UITGEKOOKT.NL
085-0194486
Gratis gekoeld aan huis bezorgd
In 4 minuten op tafel
bolsward-ijsselmeerkust
GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL
5
IEDER Z’N EIGEN WEG, MAAR ALTIJD SAMEN THOM EN TSJAMME WIERSMA
September ’65 in het Sint Antonius Ziekenhuis in Sneek. Heit en mem Wiersma hebben geen idee dat er twee baby’s zullen komen. Heit zit op de vrachtauto. Als-tie in het ziekenhuis komt, hoort hij dat het er twee zullen worden. Thom komt als eerste en weegt 4,5 pond. Een kwartiertje later komt Tsjamme er als kadootje bij, 3,5 pond. Samen het gewicht van één gewone baby. Thom mag meteen mee naar huis. Tsjamme moet eerst nog een aantal weken in de couveuse blijven. Thom en Tsjamme Wiersma, een tweeling, zo eeneiig als een tweeling maar kan zijn. Niet van elkaar te onderscheiden. Het enige verschil is dat Tsjamme een wijnvlek aan de binnenkant van zijn bovenarm heeft. Maar ja, om dat te kunnen zien moet-ie wel zijn hemd uittrekken. Als twee druppels water dus. Al een leven lang bron voor verwarring en vermaak. >>
TEKST PIEBE PIEBENGA FOTO’S JELLY MELLEMA FOTOGRAFIE
bolsward-ijsselmeerkust
6
THOM EN TSJAMME WIERSMA
“BENNE ER TWEE VAN DIE KLOOTZAKKEN OP DE WERELD”
H
Heit en mem zijn twintig en achttien jaar als de jongens geboren worden. Ze wonen in Dedgum. De Wiersma’s wonen daar al generaties lang. Pake heeft er een transportbedrijf. Ze groeien op in het dorp. Hun huis staat op de Buren. Als oerpake langskomt en de jongens zitten in de box, dan vraagt hij steevast of ze al kunnen autorijden. De jongens steken daarop hun beentjes door de spijlen en beginnen met box en al door de kamer rond te schuiven alsof ze een rondje rijden. Oerpake giert het uit. Op een gegeven moment krijgt mem genoeg van dit ritueel en wordt de box aan de muur vastgeschroefd.
ROOD EN BLAUW
Als de jongens kunnen lopen, piepen ze vaak al om zes uur ’s ochtends de deur uit en gaan ze aan de wandel door het dorp. Rond die tijd zit op het bankje voor de kerk vaak al meneer Visser. Die vangt de jongens met een snoepje, neemt er onder elke arm één en zet ze weer over de drempel van het ouderlijk huis. Hij roept in de deuropening: ‘Ze zijn er weer!’ Hun kleding is precies hetzelfde. Om toch een onderscheid te maken heeft Thom alle bijkomende zaken in het rood. Autoped, fiets, dat soort dingen. En Tsjamme in het blauw. Na een jaar of vijf verhuist het gezin naar Bolsward. De jongens gaan naar de CVO-school, het Christelijk Voortgezet Onderwijs, in de Hid Herostraat. Eerst zitten ze in dezelfde klas, maar dat geeft wel ‘ns problemen: als de één klaar is met een opdracht of klusje, wil de ander er ook mee ophouden. Elk wordt in een aparte klas gezet. Beter voor de individuele ontwikkeling. Tsjamme (links) en Thom als baby’s.
Thom kijkt voor ‘de spiegel’ naar zijn evenbeeld Tsjamme.
Tsjamme: “Er zijn gelijkenissen, maar de kreet ‘Ieder kind is uniek’, geldt zeker ook voor ons. Thom is wat uitgesprokener, ik ben uitgelatener. Thom is ook veel fanatieker met sport.” Thom: “Vroeger werden er weinig foto’s gemaakt. Maar we hebben wel een fotoboek. Die foto’s werden gemaakt door ome Germ. Dat was best wel bijzonder. Op de ene pagina stond: ‘Hier worden de jongens 1’; op de volgende: ‘Hier worden de jongens 2’. Daarna: ‘Hier worden de jongens 3’, enzovoort. Het valt op dat op elke foto Tsjamme lacht en ik niet. Wer-
kelijk op geen één. Tsjamme is fotogenieker, die vindt het leuker.”
VOETBAL BIJ BOLSWARDIA
Beiden zijn verbaal ingesteld. De woorden rollen uit hun mond. Niet zo verwonderlijk. Thom heeft laatst een boek van de Wiersma’s ingekeken en kwam erachter dat ze stammen uit een familie van praters. In elke generatie zijn de Wiersma’s de ceremoniemeesters. Thom: “Je ziet duidelijk patronen in de genen. Over praters gesproken, oerpake zei honderd jaar geleden al: ‘Een mooi verhaal moet niet om een klein leugentje niet verteld worden’.” Na de lagere school gaan ze beiden naar de christelijke mavo. Tsjamme: “Die mavo was prachtig, we zijn opgegroeid in een fenomenale tijd, in de jaren 80. Mooie jaren bij voetbalclub Bolswardia. Van de jongste jeugdelftallen klommen we op naar het eerste. Kampioenschappen behaald. Nu zijn we trainer en scheidsrechter. Laatst realiseerde ik me: ‘Ik loop hier nu al vijftig jaar over de velden’. Nog steeds met even veel plezier.”
“SOMS WISSELDEN WE OP SCHOOL BEWUST EEN DAG VAN NAAM”
ZWEMBAD
“Op de mavo hebben we twee keer eindexamen gedaan. In de 3e en 4e. Dat was toen zo. Na die examens hadden we drie maanden vakantie. Dat waren gouden zomers. Elke dag gingen we om negen uur met een pak boterhammen en een gulden naar het zwembad. Om vijf uur kwamen we weer thuis. Dat zwembad was onze haven. Daar waren zo maar duizend man op een dag. Wij lagen er altijd met een groep van veertig. Ach ja, af en toe doe je dan ‘ns wat. Om de beurt werd ons dan voor een paar dagen de toegang tot het zwembad ontzegd. Moest je je abonnement inleveren. Maar ja, dan ging de één erin en die gaf dan over het hek bij de kleedhokjes zijn abonnement aan de ander. Die kon er dan ook in. Zagen ze ons toch weer met ons tweeën lopen. Op een gegeven moment hadden ze er genoeg van en kwam er een aantekening op onze abonnementen: ‘met wijnvlek’ en ‘zonder wijnvlek’. Zo was het altijd dollen, soms wisselden we op school bewust een dag van naam. Dat zorgde natuurlijk altijd voor verwarring. Trouwens, toen we in dienst moesten, liep het volledig mis.”
NUMMER 05 • 2021
GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL
7
Even terug in de tijd... Dedgum
“LAATST KWAMEN WE ER ACHTER DAT WE DEZELFDE ZWEMBROEK GEKOCHT HADDEN” te doen aan zijn uniform wat-ie verkeerd kan doen. Losse epauletten, losse knopen, hemd uit z’n broek. Thom staat met zijn maten om de hoek te kijken als Tsjamme de officiersmess voorbij sloft. Het heeft meteen het gewenste effect; de sergeant komt briesend naar buiten stormen. Soldaat Wiersma krijgt de volle laag. Tsjamme antwoordt in alle rust: “Ik ben soldaat Wiersma van de Koninklijke Militaire Kapel en ik wens niet dat u zo tegen mij uitvalt.” De sergeant kan niet meer uit zijn woorden komen van woede. Dan ziet hij op de achtergrond de grijnzende kop van Thom. “Benne er twee van die klootzakken op de wereld!!” schreeuwt hij het uit. Tsjamme (links) en Thom Wiersma: ‘Voor altijd samen. Verbonden met elkaar. Voor altijd samen. Vanaf ons eerste jaar.’
DIENSTTIJD
Tsjamme: “Ik speelde in die tijd trompet, had ook allerlei diploma’s. Wilde ook door in de muziek. Het leek me mooi om in mijn diensttijd bij de Johan Willem Friso kapel in Assen ingedeeld te worden. Had hen ook een brief geschreven, maar niets op gehoord. Maar goed, toen kregen we een militair paspoort, beiden op naam van soldaat T. Wiersma. Thom was ingedeeld bij de zandhazendivisie in Den Bosch; ik bij de rijopleiding in Bergen op Zoom.”
Tsjamme speelt trompet, terwijl Thom niets met een ‘toeterclub’ ‘heeft.
twee weken thuiskomen, zegt heit: “Jullie medische rapporten zijn verwisseld, jullie zitten verkeerd om”. Thom vertelt dat aan zijn sergeant; die wil er niets van weten. “Ik zei: ‘Mijn familie heeft een transportbedrijf, ik wil rijden en mijn broer wil verder in de muziek. We kunnen elkaars carrière toch niet verknoeien door een fout van jullie?” “Niets mee te maken”, luidt het antwoord.
ORDE EN DISCIPLINE
Thom: “De eerste dag dat ik naar Den Bosch afreisde had ik bij het overstappen in Utrecht meteen al m’n plunjebaal in de trein laten liggen. Het was helemaal niets, daar in Den Bosch. Op een dag kwamen ze vanuit Assen langs om mensen te rekruteren voor de muziek. Of soldaat T. Wiersma ook een stukje wilde spelen? Ik zei: ‘Die toeterclub van jullie, daar heb ik helemaal geen zin in.’ Daarna dreigde ik ingedeeld te worden bij Van Heutz. Dat is het laagste van het laagste, moet je je hele diensttijd wachtlopen bij een munitiedepot.”
Tsjamme heeft meer succes. Binnen de kortste keren wordt hij aangenomen in Assen. Hij hoeft niet eens voor te spelen. Thom krijgt uiteindelijk ook zijn rijopleiding. Tsjamme: “Die tijd bij de Willem Friso kapel was de meest romantische betaalde vakantie die je je voor kunt stellen. We traden overal in het land op, bij promoties, Prinsjesdag, noem maar op.” Thom komt in Havelte terecht. Daar heerst orde en discipline. Twee begrippen waar hij moeilijk mee overweg kan. Voortdurend botst hij met zijn meerderen en krijgt hij boetes opgelegd.
Tsjamme krijgt in Bergen op Zoom te horen dat hij niet mag rijden omdat hij eerst een bril moet hebben. Als ze na
Op een gegeven moment vraagt hij Tsjamme om langs te komen op de kazerne. Hij instrueert hem om alles verkeerd
VOOR ALTIJD SAMEN
Beiden bouwen later vanuit hun verbaliteit een werkzaam leven op. Thom wordt vertegenwoordiger bij Nooitgedacht; daarna bij Procter & Gamble en sinds 25 jaar bij cosmeticamerk l’Oreal. Tsjamme gaat op het assurantiekantoor werken dat heit in de jaren 80 overgenomen heeft en dat doorgroeit tot zes vestigingen waar samen zo’n 35 man werken. Nu werkt hij bij educatieve uitgever Osingadejong in Makkum. Ze spreken elkaar niet elke dag. Ze gaan ieder hun eigen weg, hebben hun eigen vriendenkring. Maar zoals Tsjamme zegt: “Dat liedje uit de Kameleonfilm ‘Voor altijd samen’, dat klopt echt: ‘Voor altijd samen. Verbonden met elkaar. Voor altijd samen. Vanaf ons eerste jaar.’ Je blijft altijd één. Maar het is bij ons niet zo, dat als de één griep heeft dat de ander dat dan ook voelt. Laatst kwamen we er wel achter dat we dezelfde zwembroek gekocht hadden. Ik in Makkum en Thom in Sneek. Dat is dan weer toevallig, hè? Ons leven is een prachtige reis geweest tot nog toe. Laten we hopen dat het nog lang zo mag blijven.”
T O P G N A H GROTE N E G I R A J N E E T E M
Nu voor
5
Normaal € 19,9
Openingstijden
Maandag t/m vrijdag van 07.00 tot 17.30 uur - Zaterdag van 08:30 tot 16.00 uur
bolsward-ijsselmeerkust
GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL
9
TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO'S NICKY BOSMA
BRANDED CONTENT
VERFGROOTHANDEL PROCOATINGS SNEEK
“VOOR ONS IS EEN ZZP’ER EVEN BELANGRIJK ALS IEMAND MET TACHTIG MENSEN AAN DE KWAST”
Op maandag 1 maart 2021 om 07:00 uur opende ProCoatings haar filiaal in Sneek aan de Klompenmakersstraat 5E. De winkel heeft een vloeroppervlak van vierhonderd vierkante meter. Door de coronamaatregelen helaas geen grootse opening, maar wel een welkomstattentie waaronder een ‘slukje fan ‘e Weduwe’. Filiaalleider Ruben Dijkstra (32) en salesmanager Ronald Jongedijk (51) nodigden ons uit voor een kop koffie en vertellen graag over het hagelnieuwe filiaal op industrieterrein De Hemmen. VERFGROOTHANDEL
“ProCoatings is een verfgroothandel die ontstaan is uit een particulier gebeuren, waarbij twee groothandels samen gegaan zijn onder de naam ProCoatings. Vijf en een half jaar geleden heeft ProCoatings de stap over het IJsselmeer gemaakt naar het noorden. Daarbij is een kleinere verfgroothandel overgenomen die in de drie noordelijke provincies opereerde met drie vestigingen. We zijn nu voor het noorden vestiging nummer zes.”
Ruben, van huis uit meubelmaker, knikt instemmend als hij z’n salesmanager hoort praten. “Het is inderdaad een enorme leuke club om bij te mogen werken. De kick is voor mij de herkenbaarheid, de schilders kennen mij persoonlijk. Vertrouwen is heel belangrijk, ik word meegenomen in hun projecten. Om nu dit filiaal in Sneek van de grond af op te bouwen is een mooie uitdaging. Technische adviezen is ook iets wat wij graag doen. Sven de Vries is onze technische man in de buitendienst”.
IN DE BUURT
SNEEK
“Wij willen graag dicht bij de schilders zitten, in de buurt van onze afnemers. Als ze in de drie noordelijke provincies aan het werk zijn, dan is het mooi om dicht bij ons in de buurt zijn, zodat ze de producten af kunnen halen. ProCoatings staat voor goede verven en materialen. We hebben een zeer uitgebreid assortiment van meer dan 10.000 artikelen en diensten. Naast verf leveren wij kwasten, messen, verdunners, hulpmiddelen en technieken voor vele ondergronden. Bekende merken als Veveo, Caparol, Boonstoppel en Nelf. Doordat wij meerdere merken hebben kunnen wij een breder publiek bedienen en daarbij hebben we ook nog onze adviseurs rondrijden die gecertificeerde adviezen afgeven. Verder hebben we een eigen bezorgservice, in de persoon van Sneker Adriaan van der Maar”, prijst Jubbegaaster Jongedijk zijn broodheer aan.
WEER TERUG IN SNEEK
Ruben Dijkstra, filiaalleider in Sneek, voelt zich weer helemaal op z’n plek in de stad waar hij woont. ‘Weer’, omdat hij een jaartje
“We hebben voor Sneek als vestigingsplaats van ProCoatings gekozen om strategische reden. Er zijn al filialen in Drachten en Leeuwarden en Sneek ligt geweldig goed in de Friese Súdwesthoek. Zo dicht mogelijk bij de klant zitten,
Ronald Jongedijk:”Zo dicht mogelijk bij de klant zitten, dat is onze succesformule”
met z’n vrouw in de Achterhoek gewoond heeft. “Daar komt zij vandaan en ze wilde graag terug naar haar roots. Echter na een jaar zijn we dus weer in Sneek teruggekeerd en hebben hier een huis gekocht. Ik ben blij dat ik terug ben in Sneek en ook nog eens in deze prachtige nieuwe zaak”, vertelt Dijkstra. “Voordat ik in Sneek terugkwam werkte ik al zes jaar voor ProCoatings in Leeuwarden, waar ik toen
het filiaal mocht opstarten. Dat gebeurde onder de naam Verfpunt in 2013, waarna ProCoatings het in 2016 overnam. Ik ben eind vorig jaar met open armen ontvangen door de ProCoatings familie, want zo voelt het wel.”
PROFESSIONELE MARKT
ProCoatings is er voor de professionele markt, voor de schilders, de klussenbedrijven, de onderhoudsbedrijven, de vastgoedeigenaren en woningbouwverenigingen. ProCoatings levert producten ‘vanaf het dakpannen coaten tot aan de keldercoating en alles wat er tussenin zit’. Verf, gietvloeren, gevelisolaties en alles voor het buiten- en binnen schilderwerk. Korte lijntjes
richting de klanten is een handelsmerk van het Sneker filiaal. Wat is er zo uitdagend om bij ProCoatings te werken? “Ik wil graag met alle collega’s het huiskamergevoel voor de schilders creëren. Schilders kunnen hier altijd een kopje koffie drinken en als de coronatijd verleden tijd is, dan is er op donderdag een snackje te halen. Dat is thuisgevoel en daarnaast zijn wij er voor het oplossen van technische problemen”, weet Jongedijk.
want dat is onze succesformule”, verklaart Jongedijk de keuze van de Waterpoortstad. “Voor ons is een ZZP’er even belangrijk als iemand met tachtig mensen aan de kwast. Het gaat er niet om hoe groot is een schildersbedrijf, maar hoe loyaal ben je. Over en weer”, sluit Ruben Dijkstra ons gesprek af.
#FACETOFACE RENSKE DUINDAM fotografie LAURA KEIZER FOTOGRAFIE tekst WIM WALDA
“Net zo blij met een boormachine als met een lekker luchtje voor mijn verjaardag” De paar scheepstimmervrouwen die ik in mijn leven heb ontmoet vallen in de categorie ‘Ik-slinger-je-net-zo-makkelijkover-mijn-schouder-als-ik-mijn-veters-strik’; een timmermansoverall maat ‘triple XL’, biceps waar je een eerbiedige buiging voor maakt en werkschoenen maatje skateboard. Hoe anders is de beleving met de nog maar 24 lentes tellende scheepstimmervrouw Renske Duindam uit Stavoren; helderblauwe ogen die stralen wanneer ze lacht, een frêle figuurtje en een ietwat onzekere houding. Kortom een verfrissende verschijning. Een portret.
T
immervrouwen, die kom je niet vaak tegen, toch? “Inderdaad, ik werk bij KM Yachtbuilders in Makkum en daar zijn mijn stagiaire en ik de enige vrouwen in de houtbewerkingshal. En op mijn opleiding zitten er maar vier. Dus het aantal scheepstimmervrouwen is inderdaad dun gezaaid.”
EVEN NAAR HET BEGIN, WIE IS RENSKE DUINDAM? Renske Duindam is 24 jaar, geboren in het Antonius Ziekenhuis in Sneek, maar getogen in Stavoren. Een van haar twee oudere broers woont, net als zijzelf, nog in het ouderlijk huis. Na de lagere school ging ze naar het vmbo, aan het Bogerman in Sneek, waar ze de gemengde leerweg volgde. Na twee jaar switchte ze naar het Nordwin College. Dat was de opmaat voor een zoektocht naar wat ze nou eigenlijk wilde, want daar had ze geen idee van. Een poging om de havo te volgen strandde al na een paar weken, voornamelijk omdat Renske een echte praktijkwerker bleek, die zich in het theoretische klimaat van de havo niet op haar plaats voelde. “Ik wilde mijn handjes laten wapperen en leer in de praktijk veel gemakkelijker dan in de schoolbanken vanuit de boeken,” vult ze aan. Na een half jaar in de opleiding tot onderwijsassistente aan het Friesland College – “Met name het werken met kinderen sprak mij aan” - zag ze zichzelf in die sector ook niet oud worden, zodat ze overstapte naar een oriëntatietraject, een soort ‘snuffeljaar’. Haar eerste stage van twee weken bij ‘Bloem en Styling Valentijn’ in Sneek voelde voor haar in eerste instantie als de ‘jackpot’. Renske: “Ik voelde mij daar helemaal in mijn element; leuke collega’s, creatief bezig, met mijn handen werken. Reden dus om aan de opleiding Bloem en Design te beginnen aan het Nordwin College in Leeuwarden. Met name de designkant trok mij aan. Ik kon weer
stagelopen bij Valentijn en heb dat een half jaar met heel veel plezier gedaan. Voor een praktijkopdracht op school moesten we een bloemstuk ontwerpen dat dan gepresenteerd werd op een zuil. Het maken van die zuil ging mij eigenlijk met speels gemak af. Daarnaast moesten we regelmatig nieuwe producten ontwerpen. Waarbij ik vrijwel altijd een product van hout maakte. Dat vond ik ook erg leuk om te doen, zodat ik wat vaker dan mijn studiegenoten in die houtwerkplaats was te vinden.”
“IK STOND NIET TE SPRINGEN VAN ENTHOUSIASME” “Het gevolg was dat ik steeds vaker gebruik maakte van hout als onderdeel van mijn bloemstukken. Tijdens het derde jaar van de opleiding kon ik geen geschikt stageadres vinden en kwam ik terecht bij ‘Corriente Dagbesteding’ in Koudum. Ik stond niet direct te springen van enthousiasme, maar omdat ik geen ander adres had, had ik niet veel keus. En daar heb ik achteraf geen seconde spijt van gehad. Ze zijn daar veel met techniek bezig en maken houten gebruiksvoorwerpen van pallet- en steigerhout die via via, markten en sociale media, worden verkocht. Tussen de cliënten van de dagbesteding zat ook een timmerman die na een operatie moest revalideren en re-integreren. Daar heb ik heel veel van geleerd. Ik kreeg bij Corriente steeds meer vrijheid. Ik was helemaal in mijn element en het is nog steeds mijn grootste hobby om zelf originele gebruiksvoorwerpen voor in huis of tuin te ontwerpen en te maken. Mijn droom is om die in de toekomst in een eigen winkeltje te verkopen. Maar toen de opleiding was afgelopen wist ik nog steeds niet wat ik wilde worden.”
MEUBELMAKER BIJ KM YACHTBUIDERS “Maar ik wist wél dat ik werken met hout erg leuk vond en graag zelf dingen ontwierp. De opleiding meubelmaker
aan de Friese Poort kwam daar nog het dichtst bij in de buurt, dus heb ik mij daar ingeschreven. Aan het eind van mijn eerste stage, die wat tegenviel, kwam ik terecht bij KM Yachtbuilders in Makkum, een tip van een van mijn docenten. KM Yachtbuilders is een werf die luxe custom built zeil- en motorjachten van aluminium maakt. Ik was bedrijfjes gewend van vier à vijf man personeel en was dus overweldigd door dit bedrijf met een veelvoud daarvan. Alleen perfect is daar goed genoeg en dat sprak me wel aan, omdat ik heel erg nauwkeurig werk. Maar ik was in het begin behoorlijk onzeker en vond het spannend; kan ik dat allemaal wel? Het was een nieuwe uitdaging. KM is een bedrijf met een gezellige en vrij jonge timmerploeg, waar je veel mogelijkheden krijgt en je elke dag nieuwe dingen leert. Dit was een buitenkans die ik niet aan mij voorbij kon laten gaan. Mijn eerste klus was een teakdek leggen. Uitmallen, vissingstukken maken, lijfhouten, verstek en vals verstek zagen. Ik heb daar in korte tijd enorm veel geleerd en zoog al die kennis op als een spons. Dat bleef blijkbaar niet onopgemerkt, want aan het eind van die stage mocht ik daar blijven. Vanaf mijn tweede jaar zat ik dus in een werkenleren traject bij KM Yachtbuilders. Op dit moment moet ik nog één examen doen en de zogenaamde ‘proef van bekwaamheid’, waar ik momenteel mee bezig ben. Daarna heb ik het diploma Allround meubelmaker/scheepsinterieurbouwer ‘in the pocket’.”
EN HOE NU VERDER…? “Het is ontzettend leuk werken bij KM Yachtbuilders in Makkum en ik hoop daar na mijn opleiding te kunnen blijven, maar het zelf ontwerpen en maken van gebruiksvoorwerpen blijft mijn grote liefde. Dat doe ik privé en zet er foto’s van op mijn Instagramaccount. Waar de meeste van mijn vriendinnen sparen voor hun uitzet of kleren en sierraden kopen, kun je mij blij maken met een werkstofzuiger,
een boormachine, een frees of ander houtbewerkingsgereedschap. Daar spaar ik zelf ook voor. Zo heb ik onlangs een afkortzaag gekocht en een decoupeerzaag. Intussen kijk ik samen met mijn vriend stiekem al een beetje rond naar een huisje. We zijn al zes jaar samen, maar wonen beiden nog thuis bij onze ouders. We willen wel gaan samenwonen, maar het vinden van een betaalbare starterswoning is het grote probleem. We hebben wel wat op het oog en hopen uiteraard dat dat goed uitpakt. Dan zou er voor ons allebei een droom in vervulling gaan. In de tussentijd proberen we zo veel mogelijk van het leven te genieten. Uitgaan zit er momenteel niet in, maar voetbal wel. Ik ben een fanatieke voetbalster en speel in het damesteam van twee clubs, QVC uit Stavoren op de zaterdag en RKVV Bakhuizen op de vrijdagavond.”
TOT SLOT? “Ik zou het heel erg leuk vinden als er meer timmervrouwen bijkomen. Omdat het gezellig is, maar ook omdat het een mooi vak is. Ik kleur als scheepstimmervrouw misschien wat meer dan veel andere meiden buiten de lijntjes van baby’s krijgen, huishouden, bloemen verzorgen en zo. Dat wil overigens niet zeggen dat ik het niet leuk vind om ‘meidendingen’ te doen. Als we uitgaan ga ik in de make-up, trek ik wat leuks aan, met als gevolg dat collega’s van mijn werk mij soms niet eens herkennen.” “Ik heb dus twee kanten, de meidenkant, maar ik ben aan de andere kant ook niet bang om mijn handen vuil te maken. Ik geniet van beide kanten.”
TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO’S JELLY MELLEMA FOTOGRAFIE
bolsward-ijsselmeerkust
10
TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO’S JELLY MELLEMA FOTOGRAFIE
NUMMER 05 • 2021 GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL
11
Ontdek waar ú gelukkig van wordt. Bestel het badkamerboek op baderie.nl.
Een goed ontwerp is een verzameling van details U ziet het meteen als een badkamer helemaal klopt. Daarom zijn onze adviseurs ervaren ontwerpers met technische kennis en onze installateurs ervaren bouwers met gevoel voor ontwerp. Zo krijgt u vanaf dag 1 het beste advies en geniet u straks van zelfs het kleinste detail.
Het geluk zit in elk detail
Baderie Sikma Edisonstraat 15, 8606 JH Sneek Telefoon: 0515 414 418 www.sikma.nl
Verhuizen is het einde van een fase. En het begin van een nieuwe. Daarom wilt u dat dat op rolletjes verloopt. Dat kan met Hoekstra, Erkende Verhuizers® uit Sneek. Met verhuizers die niet alleen zorgvuldig inpakken en uitpakken. Maar ook doorpakken. Zo zijn uw verhuizing én uw spullen letterlijk in goede handen
Verhuizen zonder zorgen. Hoe? Hoekstra. hoekstrasneek.nl/verhuizingen (of scan de QR-code)
bolsward-ijsselmeerkust
GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL
13
TEKST PIEBE PIEBENGA
FRANK EN AMANDA VAN HET REVE
MASTERPLAN IT SOAL
KAN NA 24 JAAR GEREALISEERD WORDEN Wie kent het niet, aquaresort It Soal in Workum? Prachtig gelegen aan het IJsselmeer. De komende tijd gaat er flink gebouwd worden. De haven wordt doorgetrokken; een zwembad, winkeltjes, horeca, appartementen, een prachtig hotel. De plannen ervoor liggen al 24 jaar op de planken. Eindelijk kunnen ze gerealiseerd worden. Alle seinen staan op groen. Hoe gaat het worden? Wanneer kunnen de Workumers en iedereen die dat verder wil op het verhoogde terras van het hotel genieten van een biertje met uitzicht over het IJsselmeer? Een gesprek met Frank en Amanda van het Reve.
Impressie Nieuwe Haven
Impressie Nieuwevan Haven & Havenappartementen komen ze vandaan. Van Bolsward Frank en Amanda het Reve tot Lemmer is er dan geen kamer zijn de beheerders van het park meer te krijgen. sinds 2006. Het park werd in 1995 door de vader van Amanda, Gert Frank en Amanda wonen met hun Jan Mondeel, overgenomen van drie zonen naast het park. Het de toenmalige gemeente Nijefurd. beheer van het park betekent dat Daarvoor had hij een park in Drenze van april tot november zeven the, in Vledder. Mondeel is gepokt dagen per week op scherp staan. en gemazeld in het parkgebeuren. Maar zoals Frank zegt: “Het is mooi Zijn vader had in de jaren 50, in werk, wie heeft er nou niet affinide tijd dat Sporthuis Centrum, het teit met vakantie?” Het masterplan latere Center Parcs, ook begon, een zoals het nu uitgevoerd gaat woraantal kippenschuren in Nijverdal den houdt in dat het hele gebied omgebouwd tot recreatiepark. Later nam hij een park in Elburg over. ontwikkeld zal worden.
Toen zoon Mondeel het park in Workum overnam, was het de bedoeling om het potentieel te verhogen. Sterker nog, dat was een voorwaarde van de gemeente. Dat moest ook mogelijk zijn, gezien de gunstige ligging aan het IJsselmeer. Mondeel ontwikkelde een plan. Maar het duurde heel wat jaren voor dat plan ook gerealiseerd kon worden. Sommige zaken uit het plan werden al wel gerealiseerd zoals de bouw van het havenrestaurant.
een centrum met horeca, receptie, speelfaciliteiten, appartementen en een zwembad. Aan de kant van het IJsselmeer komen er strandappartementen in drie woonlagen met daarnaast een hotelvoorziening. Op dit moment hebben we geen appartementen op ons park; straks hebben we 150, plus nog vijftig hotelkamers. Het hotel komt op de plek waar nu iedereen zijn auto parkeert om naar het strand te gaan. Op die plek komt dus het hotel. Daarboven, dus iets ten noorden daarvan, legt de gemeente een nieuwe parkeerplaats aan.”
Frank: “Het sportveld wordt uitgegraven voor de uitbreiding van de jachthaven. Daarom creëren we
PRACHTIG UITZICHT
“Op het stallingsterrein komt een
“WE WILLEN HET GEVOEL CREËREN DAT JE OP EEN TERRAS IN BLOEMENDAAL ZIT” Impressie Hotel
overdekte winterstalling voor boten. De totale bouw zal vier à vijf jaar in beslag nemen. Met de verkoop van de appartementen wordt over een aantal maanden begonnen. Ze mogen niet permanent bewoond worden; het is de bedoeling dat ze verhuurd worden. De verkoop is dus voor investeerders. We hebben al een hele lijst met geïnteresseerden, vaak ondernemers die geld willen investeren.
MOOI WERK
Hotel
Centrumgebouwen
Nieuwe Haven da p Stran parte mente n
Toen Frank en Amanda het beheer van It Soal overnamen, had Mondeel zijn handen vrij om zich op andere zaken te richten. Zo ontwikkelde hij het plan voor de BeachClub in Lemmer. Overigens floreert het park in Workum in zijn huidige staat ook bijzonder goed. Neem bijvoorbeeld het Hemelvaartweekend. Buiten coronatijd wordt dan de Dutch Youth Regatta gehouden. Misschien wel het grootste jeugdzeil-evenement ter wereld. 800 boten, 35 nationaliteiten. Uit Singapore, Peru, overal
Havenappartementen Torentje
Het plan is ontworpen door Alynia Design uit Joure, maar het creatieve brein erachter is toch wel de vader van Amanda. Naast die nieuwe haven komt ook een woontoren met zeven woonlagen. Van daaruit heb je een prachtig uitzicht.”
2025 KLAAR
“Waarom het zoveel jaren geduurd heeft voordat het nu gerealiseerd wordt? De gemeente Nijefurd was akkoord. Maar tegen die beslissing werd bezwaar gemaakt. Toen volgden er allerlei rechtsprocedures. Inmiddels was Nijefurd opgegaan in de nieuwe gemeente Súdwest-Fryslân. Die overgang heeft de uitvoering van het plan in eerste instantie ook niet versneld. Maar de relatie met de gemeente is goed. Zowel de gemeente als de bezwaarmakers van weleer hebben zich het plan inmiddels ook eigen gemaakt. In 2025 moet het hele plan klaar zijn. De eerste palen voor de botenhal zijn inmiddels in de grond. Iedereen in de omgeving is straks welkom om op het terras van ons hotel wat te komen drinken. We hebben natuurlijk ervaring met BeachClub Lemmer, dat is een trekpleister van jewelste. We willen het gevoel creëren dat je op een terras in Bloemendaal zit. Wat ons betreft gaat dat ook dubbel en dwars lukken.”
14
NUMMER 05 • 2021
Prachtige plaatjes van, voor en door de regio delen wij graag in ons maandblad! Heb jij een mooi kiekje geschoten in de regio Bolsward-IJsselmeerkust? Deel ‘m met ons via info@yingmedia.nl. Wie weet zie je jouw foto terug in ons blad!
16:10
Klik! Een kleurrijk tafereel in Stavoren. Gemaakt op 3 april om 16:10 uur Fotograaf: Jeltje Zandstra Insta: jeltjezandstra
bolsward-ijsselmeerkust
GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL
15
DE ORGANISATIE VAN DE ONDERNEMERSPRIJS SÚDWEST-FRYSLÂN ZOEKT
innovatieve ondernemers voor de ondernemersprijs Súdwest-Fryslân 2021. Ter inspiratie voor het gekozen thema van dit jaar spraken we een innovatieve ondernemer buiten onze gemeente die van deelname aan de verkiezing is uitgesloten. Herken jij jouw bedrijf in het verhaal van Steinfort Glas of ben je op een heel ander vlak innovatief, geef je dan op voor de ondernemersprijs 2021!
Steinfort Glas in Franeker bestaat ‘an sich’ al bijna honderd jaar. Gerlof Reijneker en zijn compagnon staan sinds begin 2005 aan het roer en hebben verschillende innovaties doorgevoerd om het bedrijf te maken tot wat het nu is. Hoe dat gaat? Vooral door het besef dat dit bedrijf runnen geen werk is, maar hobby. En dat je klanten je vrienden zijn. “Als het op werk begint te lijken, moet je wat anders gaan doen!”, meent Gerlof Reijneker. problemen die hiermee omzeild worden: het woningtekort en het tekort aan vakmanschap in Nederland. Doordat iedereen die wil werken deze badkamers kan installeren is er geen vakman meer nodig én de installatie gaat ook nog eens razendsnel. Dezelfde avond kun je nog douchen en de volgende ochtend is je gerenoveerde badkamer klaar.
Enthousiast vertelt deze eigenaar van Steinfort Glas over zijn bedrijf. Zijn positieve mindset, innovativiteit en grensbewaking schemert door in alle hoeken van het bloeiende bedrijf. Het meest opvallende daarbij is het klantcontact. Gerlof durft het aan om klanten niet aan te nemen of later alsnog de deur te wijzen. Dat klinkt wellicht zwart/wit, maar het is wel de manier om tijd en energie over te houden voor je ‘ideale’ klant die een samenwerkingspartner wordt. “Je bent niet langer alleen maar een leverancier, maar een gespreks- en samenwerkingspartner.” Hierdoor heeft Steinfort Glas de afgelopen jaren bijzondere producten en projecten kunnen opleveren.
Steinfort Glas was natuurlijk al bekend met een breed scala van prints op glas maken, en dat komt nu ook in dit nieuwe project goed van pas. “Men kan ieder gewenste kleur en print in de nieuwe badkamer krijgen.” En omdat de installatie zo snel gaat zijn woningcorporaties én bewoners erg enthousiast over de resultaten van dit duurzame product met een levensduur van 40+ jaren. Maar ook eigenaren van hotels en vakantieparken gebruiken het concept graag. De geprinte panelen zorgen voor sfeer en je creëert eenvoudig een thema. Daarnaast is de werkwijze van het concept ook ideaal voor de bezettingsgraad, de verhuur heeft gewoon doorgang.
Kracht van het bedrijf Daarbij weet Gerlof natuurlijk als geen ander waar zijn bedrijf goed in is: innovatie, meedenken én prachtige producten maken voor een breed scala aan bedrijven én particulieren. Hij noemt zijn klanten dan ook eigenlijk allemaal vrienden die ook met hun bedrijf bezig zijn. “Als een vriend van mij een mooie uitdaging heeft? Dan help ik graag!” En zo kwam het bedrijf vorig jaar aan nieuwe tijdelijke opdrachten zoals de schermen die buschauffeurs moeten beschermen tegen Covid-19. En ja, dan gaat Gerlof zelf op pad met karton, ducttape en stanleymes om een mal te maken én plaatst hij de volgende dag het testscherm zelf in de proefbus om vervolgens mee te rijden met de chauffeur om te achterhalen of dit een werkbare situatie is.
Van glasplaat naar product De basis van Steinfort Glas is simpel: “Wij kopen grote platen glas in en daar maken wij producten van.” Vervolgens blijkt al snel dat het scala van producten enorm breed is. Het is op te delen in de volgende productgroepen: systeemwanden/
kantoorinrichting, winkelinrichting, (vakantie) woningrenovatie, glas voor automatische busdeuren, touchscreenpanelen, architectuurprojecten in Amerika en de webshop voor particulieren: glazz.nl. Jaarlijks zijn deze productgroepen aan veranderingen onderhevig door de markt. “Een aantal jaren geleden was winkelinrichting bijvoorbeeld nog 30% van ons bedrijf, nu slechts 10%.” Maar daarvoor in de plaats komt dus wél ruimte voor innovatie. En die hebben ze op verschillende manieren opgepakt.
Zonnepaneel met een ‘Van Gogh’ Er is een flinke markt voor zonnepanelen. Waarbij de uitdaging geldt: hoe kun je een huis energieneutraal maken als het dak niet groot genoeg is? Gerlof en zijn team hebben daar een antwoord op: bedrukte
ONDERNEMING VAN HET JAAR
Súdwest-Fryslân 2021 WIJ ZIJN OP ZOEK.... NAAR DE MEEST INNOVATIEVE BEDRIJVEN VAN SÚDWEST-FRYSLÂN! Meld je (of desbetreffend bedrijf) nu aan!
zonnepanelen als gevelbekleding. Diverse voorbeelden hiervan staan in zijn kantoor in Franeker. Eén zonnepaneel is bedrukt met een kunstwerk van Van Gogh. “Dit levert wel iets minder rendement op dan een onbedrukt zonnepaneel, maar als je dit op je buitenmuur plaatst ziet het er wél aantrekkelijker uit dan een regulier zonnepaneel. In Scandinavië en Zwitserland vindt dit product al gretig aftrek.”
Badkamerrenovatie in anderhalve dag Een ander product van Steinfort Glas dat steeds meer in de belangstelling komt in de (vakantie)woningsector is de badkamerrenovatie die in anderhalve dag gedaan kan worden. Ideaal voor bewoonde staat dus. “Wij leveren glazen wanden en vloer die je als een scheepje in een fles in je bestaande badkamer aanbrengt.” Er zijn twee
Overwegingen “We hebben het zo ver verbeterd dat we lokaal mensen snel kunnen opleiden waarbij ze de derde badkamer al alleen kunnen doen.” Daarnaast is de gebruiker enthousiast over de moderne uitstraling, het gemak in onderhoud én de zogenaamde knuffelmuur. “Het is op papier een gouden product. Maar een aantal corporaties zijn nog wat terughoudend. Maar, één ding is zeker: begin 2022 gaan er vele huurwoningen in Friesland op deze manier gerenoveerd worden.” Als laatste wil Gerlof Reijneker nog zijn volgende overweging meegeven. “De export naar onder andere Amerika is de slagroom op de koffie, ik wil er nooit afhankelijk van zijn. Wij zoeken het in de breedte. Enne, er is voor alles een markt!”
ONDERNEMING VAN HET JAAR SÚDWEST-FRYSLÂN 2021 Schrijf je nu in voor de verkiezing Onderneming van het jaar Súdwest-Fryslân 2021. Dit jaar zijn wij op zoek naar de meest innovatieve onderneming in Súdwest-Fryslân! Wie is volgens jou op dit gebied eenvoorbeeld voor andere bedrijven en verdient het om in het zonnetje te worden gezet? Heb jij of ken jij dat bedrijf dat recent vernieuwingen heeft doorgevoerd? Meld dit bedrijf dan aan voor de Onderneming van het jaar Súdwest-Fryslân!
Dat kan via of www.sudwestfryslan.nl/ondernemersprijs of deze QR Code:
Ondernemersprijs Súdwest-Fryslân is een initiatief van de Ondernemersfederatie en de gemeente Súdwest-Fryslân en wordt mede mogelijk gemaakt door ABN AMRO en YING media.
16
bolsward-ijsselmeerkust
DE ZOETE INVAL IN KAATSATELIER SCHEEPVAART IN MAKKUM
“DE MOAISTE PARTIJEN BINNE UN FEESTTENT IS. SU SIMPEL Als ik de drempel van Kaatsatelier Scheepvaart aan de Bleekstraat 32 in Makkum overstap, ruik ik de eerlijke en heerlijke geur van leer. Die geur herken ik als kleinzoon van een schoenmaker nog altijd. Blijkbaar kun je geuren ook opslaan in je brein. Jan Scheepvaart heet mij van harte welkom in het heilige der heiligen van zijn kaatsatelier. Een ‘kaatsdummy’ laat zich voorlichten over wat nu de perfecte kaatsbal is, door heit Jan Scheepvaart en zoon Michiel. Echte Makkumers aan het woord. In het Fries, het Stads en het Nederlands, de Scheepvaarts spreken in alle talen.
J
TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO’S NICKY BOSMA
Jan Scheepvaart (1951) is één van de zonen van de vroegere dorpsveldwachter uit Makkum. “Ik haw foar- en neidielen fan ús heit syn berop hân. Soms sei ien ris tsjin mij dat er ús heit wol even in mes yn’e bealch stekke soe. In oare kear waard ik troch plysjes matst at ik wat úthelle hie as kwajonge.” Margreet Vallinga, de vrouw van Jan, komt van oorsprong uit Bolsward, vandaar dat Jan evengoed Stads als Fries spreekt.
ALPACAHAAR
“Witst wat it is mei keatsers?”, begint Jan Scheepvaart, als ik hem naar de allerbeste kaatsbal vraag, “se seure faak oer de ballen en de wanten, it is noait goed. At it net goed giet, leit it altyd oan it materiaal. At se misslaan, sjogge se fuortdaliks nei de want. Ik siz dan dat se better earst nei de eacharts ta kinne as nei de want te sjen. Do slachst dochs echt mis, hear.”
“AT IT NET GOED GIET, LEIT IT ALTYD OAN IT MATERIAAL”
Toch geeft Scheepvaart antwoord op de vraag. “Een goede kaatsbal moet rond zijn en het gewicht is ook bepalend. Een kaatsbal moet wel een beetje hard blijven. Ik maak nu al 27 jaar kaatsballen. Er is wel eens iets aan veranderd, maar niet veel, hoor. Voor het juiste gewicht hebben we hier weegschaaltjes staan. Mijn vrouw Margreet lijmt de kaatsballen en ze stanst ze uit. De modelletjes naait ze, keert ze om, keert ze weer om en daarna trek ik ze dicht en knoop de ballen af. De productie van een goede kaatsbal vergt zo’n uur. We stoppen de balletjes tegenwoordig vol met alpacahaar, dat is een soort lama. Het is veel schoner om mee te werken en houdt veel minder vocht vast dan kalfshaar.” In het verleden kreeg Scheepvaart nog regelmatig zakken vol met kalfshaar aangeboden, maar hij is blij dat hij tegenwoordig niet meer met dat materiaal hoeft te werken. “Se skeare net safolle mear, it binne allegear iepen stâlen. Of se litte it skearen dwaan en dy minsken steane op taryf. Sokken ha gjin belang bij in keatseballemakker. Boppedat krige ik sekken fol dy’t net te huffen wiene, ûnder de stront en de miich. Ik krige se bij de foardoar en sjoude se gelyk troch nei de achterdoar. Dat keallehier krûpte dy ek yn ‘e hannen op. Elke jûn koe’k dat der wer útpulke. Nee, jou mij mar lamahier.”
KAATSCARRIÈRE
Jan Scheepvaart zélf heeft geen grote kaatscarrière, hij was wel jarenlang keeper in het eerste van Makkum, maar de ‘kaatserij’ beperkte zich toch vooral tot het meedoen op ledenpartijen. “Yn’e spikerbroek nei Pingjum of Wytmarsum en de spikerbroek kaam ek net út. We hiene noch noait fan Adidas heard. In fles Exota en wat broadsjes achter mei op ’e fyts en sa fleagen wij bij de keatsfjilden del. Ien kear yn Surch wûn ik it yn’e B-klasse en ik wurde ek noch koaning en krige ek de krâns en de beker. It jier dêrnei mocht ik de koaningsbeker net ferdedigje, ik moast meidwaan yn’e A-klasse. No kinst begripe, dat aventuer duorre tweintich minuten. Gelokkich hie’k de fiskhengel mei en ha’k de rest fan’e dei achter de seedyk sitten te fiskjen. Sa no en dan kaam ik even oer de dyk om in fleske bier te heljen op it keatsfjild. Ik ha dêr ek noait mear keatst.”
PIELEN OP PAPADAG
Terwijl heit Jan Scheepvaart aan het vertellen is, komt zoon Michiel ook het atelier binnenstappen, iets wat hij sowieso elke vrijdag doet. Michiel is zélf ook heit en heeft op vrijdag ‘papadag’. Michiel: “Dan neem ik de kleine jongen mee en zitten we hier wat te pielen. We maken de ballen en dan praten we over van alles en nog wat. Over het kaatsen, het voetballen en muziek. Zo nu en dan hebben we het ook even over de paardenkoersen. We doen samen wel eens een gokje op de koersen in Zweden. Uiteraard leer ik het vak ook van heit en hoop het atelier later van hem over te nemen. Nu nog niet, ik heb vier vaste werkdagen bij zeilmakerij De Vries in Makkum.”
PRACHTIGE VOLKSSPORT
Michiel Scheepvaart kaatste in het verleden in de eerste- en de hoofdklasse. In 2015 hing hij de kaatswanten aan de
NUMMER 05 • 2021
GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL
17
E DY, DÊR’T OK IS’T.” gewerkt als hij in 1993 het roer omgooit. Hij komt door de inzakkende markt op straat te staan. Scheepvaart blikt terug. “Het werk als plateelschilder werd steeds minder. Ik zag het eerlijk gezegd ook niet meer zitten. Onze generatie koopt geen potjes meer van zes- tot zevenhonderd gulden, wist ik toen al. Mijn oudere broer maakte als hobby kaatsballen. Toen ik vroeg of daar een stuk brood mee te verdienen was, zei hij: ‘Ik doe geen gekke dingen meer, maar als jij dat ziet zitten, ga je gang’. Het was toen ook al bekend dat de kaatsbestuurders met de handen in het haar zaten. Want om mensen te vinden die de productie van kaatsballen op zich wilden nemen, nou, die waren er dus niet zo veel. Het is nogal een arbeidsintensief proces en ik wilde ook zekerheid. Ik wilde wel een basis hebben. Dat kreeg ik gelukkig van de KNKB, een vast doorlopend contract voor het maken van honderden kaatsballen per jaar. Ik meen dat het in 1994 was dat ik mij toen bij de Kamer van Koophandel heb laten inschrijven als Kaatsatelier Scheepsvaart. Als ik weer driehonderd kaatsballen klaar had, dan bracht ik die weer naar het Bondsbureau.”
UNIEK BEROEP
“MAKKUM IS MYN LIBBEN, HJIR WENJE AL MYN MATEN”
spreekwoordelijke wilgen. Hij kaatste vijfmaal mee op de PC en was volgens eigen zeggen een “redelijke opslager.” Michiel kaatst af en toe nog eens een ledenpartij. “Foar de rest fyn ik nasitte leuker, dat fine Makkumers over ut algeméén loof ik wel aardech. Ik fyn kaatse f’ral foar om de gesellichheid su leuk. Topsport fyn ik un bitsje overdreven. Wij liepen ok met un pakje sware shag in de kontbúse om ut feld. En sudra’t we der af waren was der un fleske bier. Mar ik fyn ut wel belangryk dat ut kaatsen bestaan bliëft, ut is un prachtege fòlksspòrt. De moaiste partijen binne dy, dêr’t ok un feesttent is. Su simpel is’t.”
PLATEELSCHILDER
Jan Scheepvaart heeft 25 jaar als plateelschilder in de aardewerkindustrie
Naast het vervaardigen van traditionele kaatsballen, maakt Scheepvaart ook kaatswanten, veldlijnen en proppen. Dat het beroep van kaatsenballenmaker uniek is blijkt wel wanneer Jan Scheepvaart een verzoek indient om voor een lager btw-tarief in aanmerking te komen vanwege het arbeidsintensieve karakter van het werk. Hij krijgt als antwoord van het ministerie van Financiën dat zijn werk niet voorkomt op de Europese lijsten van beroepen die daarvoor in aanraking komen.
MOAI WERK
“Ik weet eigenlek ok nyt su goëd wêrom’t ik ut werk in ut Kaatsatelier su moai fyn. Ut geduld en ut sitflees hew ik met ut aardewerkskilderen opdaan. Mar ik denk dat ut stukje frijheid dat ik met dit werk hew wel heel belangryk foar mij is. At ik even un slach met de hoan omgaan, dan hoef ik dat gyn mêns te fragen. En de mênsen dy’t hier komme, ik geef ok wel ekskursy’s, dat fyn ik ok moai. De lui dy’t hier langs komme, groete allemaal. Ik hew al teugen Margreet seit: ‘At we al ophouwe, dan sette we hier twee stoelen del.’ Ut is hier soms krekt su’n soete infal. Makkum is myn libben, hjir wenje al myn maten.”
“IK FYN UT BELANGRYK DAT UT KAATSEN BESTAAN BLIËFT, UT IS UN PRACHTEGE FÒLKSSPÒRT”
NUMMER 05 • 2021 FOTO: NICKY BOSMA
18
BRANDED CONTENT
TEKST RIEMIE VAN DIJK // FOTO'S OPTISJEN EN NICKY BOSMA
DE OPTISJEN PAST BIJ SNEEK, PAST BIJ JOU Sinds 1 januari is Sneek een optiek rijker, De OptiSjen. Dit klopt niet helemaal, want van twee zaken is er één gemaakt. Als eigenaren Martin en Simone Gorter terug kijken op de afgelopen maanden, is gebeurd wat ze gehoopt hadden. Ze hebben nu met het team op een prachtige locatie alles in huis om te zorgen dat hun klanten ‘goed zien’ en ‘er goed uitzien’. Martin en Simone zijn reuze trots: “Onze locatie is fantastisch en we gaan er iets moois van maken.” Daarbij leggen ze een link naar ‘het perfecte terrasje’ van cabaretier Lebbis: “Alles klopt op het perfecte terrasje en het perfecte terrasje begint bij de mensen zelf.” Bij De OptiSjen draait alles om de mens, om het beleven, kijken en er goed uitzien.
SAMENVOEGING
Martin en Simone Gorter waren 22 jaar lang eigenaar van Boddeüs Franeker en later ook van Boddeüs Sneek. “In Sneek hebben we een tijd op de Rienck Bockemakade gezeten en samengewerkt met Nelleke Mulder. EyeCare in Sneek hebben wij overgenomen en samengevoegd met Boddeüs Sneek. We hebben inmiddels de zaak in Franeker verkocht om ons volledig te richten op De OptiSjen. Mirjam en Rosalie zijn meegekomen van Boddeüs Sneek; zij zijn toppers op het gebied van mode en stijl, kleur en make-up. Pascal en Otto werkten bij EyeCare, de winkel van Pascal en zijn ouders; mannen van de techniek en kwaliteit. Het was als Mars en
Venus die bij elkaar kwamen.” Het reclamebureau kwam met de naam De OptiSjen. “Onze eerste reactie was ‘Nee’. Fonetisch klopt het, maar Friezen vinden het vast vergezocht. Zelf zijn we geen Friezen, maar de reacties waren superleuk!”
DE BELEVING
Alles binnen De OptiSjen gaat om beleving, en dat begint bij binnenkomst. “Je wordt hartelijk welkom geheten, gaat zitten en geniet van een verse kop koffie. Wij doen je doeken om en kijken welke kleur je mooi staat. Welke kleur maakt je flets en welke geeft het idee dat je net terug bent van vakantie? We kijken naar je mond, stand en kleur van je ogen, je haar, de vorm van je gezicht. Al deze dingen bepalen de keuze van een bril en of deze bril goed bij je past. Een perfecte passende bril is er altijd en je kunt het zo gek maken als je wilt. Maar het montuur moet kloppen, want je gaat er een paar jaar mee doen.”
NOG BETER ZIEN MET NIEUWE MEETAPPARATUUR
De link tussen goed zien, techniek en kwaliteit is snel gelegd. “We nemen in de meetruimte alle tijd voor de meting en vragen. Want waar heb je de bril of lenzen voor nodig? Wat doe je voor werk? Waar loop je tegenaan? Welke klachten heb je? Samen komen we tot de kijkoplossing die bij je past. Het gaat om het kijken zelf. Dat moet goed zijn. Daarom hebben we net een apparaat besteld dat nog niemand heeft. Het is de Rolls-Royce onder de refractieapparatuur. Die meet niet met glaasjes, maar met een soort gel waardoor je sterktes in 0.01 dpt kan meten in plaats van 0.25 meer of minder. Naast dit komt er ook de nieuwste Visioffice in de winkel. Met dit apparaat meten we de verschillende kijkafstanden in je nieuwe bril. Zo heb je waar je ook kijkt door het glas, altijd scherp beeld.”
HET PERFECTE TERRASJE IS ZEKER NOG NIET KLAAR
“Nu het appartement boven leeg is kunnen we aan de slag. Dit doen we in etappes, zodat de klanten er zo min mogelijk last van hebben. Het eerste pakken we de meetruimte aan waar straks die Rolls-Royce komt te staan.” De plannen om boven de winkel een tweede meetruimte en plek te creëren waar de glazen met de meest moderne apparatuur
Rosalie Hofman.
OOGGEZONDHEID
Bij De OptiSjen zijn meerdere opticiens aanwezig, Pascal en Martin zijn daarnaast contactlensspecialist en Martin is ook nog optometrist. Als je wilt weten hoe het zit met je ooggezondheid, vlekken of flitsen ziet, dan is een optometrisch onderzoek echt aan te raden. “Een optometrist is geen oogarts, maar doet wel onderzoek naar de ooggezondheid. Ik kan de check pluis-of-niet-pluis doen om oogaandoeningen vroegtijdig op te sporen. Indien nodig verwijs ik door naar de oogarts.” Als enige optometrist in Sneek mag Martin ook keuringen uitvoeren voor het Centraal Bureau Rijvaardigheid. Ieder zijn vak en specialisme, want Martin is niet echt een stylist. Dat ontdekte hij pas geleden nog: “Ik had zelf een nieuw montuur uitgezocht. De dames hadden er een uitgesproken mening over: niet doen. Maar ik was eigenwijs, ik ga het gewoon doen. Ik heb de bril drie weken opgehad en daarna aan de kant gelegd.” Een bril past nu eenmaal wel of niet bij je.”
Simone en Martin Gorter.
Mirjam de Vries.
Otto Hoekema (links) en Pascal Dijkstra.
worden geslepen liggen al klaar. Zo ook voor de OCT-scan, een apparaat waarmee de optometrist een soort MRI van het oog maakt, om de ooggezondheid te kunnen bepalen.
bolsward-ijsselmeerkust
GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL
19
KIM VAN DER ZEE VAN RESTAURANT DE KASTANJE
“EEN SLIMME MEID IS OP DE TOEKOMST VOORBEREID” Kim van der Zee is, samen met partner Robby Mok, al ruim elf jaar eigenaar van Restaurant De Kastanje aan de Wijde Noorderhorne in Sneek, en is klaar voor de toekomst. Net als alle horecaondernemers kijken Kim en Robby reikhalzend uit naar de dag dat de deuren van hun restaurant na meer dan een jaar met vergaande beperkingen en deels sluiting weer open mogen en ze weer gasten mogen verwelkomen in hun etablissement. Op dit moment wordt de laatste hand gelegd aan het buitenschilderwerk van hun bedrijf. “We staan te trappelen”, steekt Kim van wal. “Ik heb de afgelopen maanden samen met veertien andere ondernemers deelgenomen aan het programma ‘toekomstgericht ondernemen’ en heb dat als heel inspirerend ervaren. Dit programma, bestaande uit zes online lessen, is ontwikkeld door het bedrijf Qredits en werd door de gemeente Súdwest-Fryslân aangeboden aan ondernemers uit de gemeente. Centraal onderdeel was om jezelf en het businessplan van je onderneming tegen het licht te houden. De Kastanje mag dan elf jaar bestaan, maar ‘successen behaald in het verleden zijn geen garantie voor de toekomst’. In het afgelopen jaar zijn onze reserves als sneeuw voor de zon verdampt. Dat betekent dus een herstart, zodra we weer open mogen. Laten we er dan in ieder geval voor zorgen dat de eerste klap een daalder waard is met een businessplan dat klinkt als een klokje.”
Meer weten?
Ben je benieuwd of het programma toekomstgericht ondernemen ook iets voor jou is? Kijk voor meer informatie op onze website www.sudwestfryslan.nl/ herorientatie. Op deze pagina vind je ook informatie over coaching en een tool om direct zelf aan de slag te gaan om je bedrijf een andere richting op te sturen.
DIT IS INFORMATIE VAN DE GEMEENTE SÚDWESTFRYSLÂN
Vertel eens wat over de inhoud van het programma “De eerste vraag die we voorgelegd kregen was best wel een pittige: ‘Waarom ben jij ooit begonnen als ondernemer?’ Dat leverde commentaren op als: vrijheid; de mogelijkheid om je eigen toekomst te bepalen; een eigen visie neerzetten. Gevolgd door de vraag: ‘En hoe sta jij daar nú in?’ Tsja… Toen corona zich aandiende sloeg bij zowel consumenten als ondernemers de angst toe. We waren met zijn allen verdoofd en bang. Angst, die na drie maanden en een korte opleving van hoop, toen er versoepelingen kwamen, tijdens de tweede golf plaats maakte voor een gevoel van volledig uit het veld geslagen zijn. Geen perspectief, je dagelijks afvragen hoe lang je dit nog volhoudt. Het ‘vet op de botten’ verdwijnt en je moet je reserves opsouperen.
En tijdens de derde golf ben je puur aan het overleven. Crisismanagement beheerst je leven; wie kun je betalen en in welke volgorde? Je bent constant bezig met het blussen van brandjes en je aanvankelijke focus op lekker eten, drinken en gastvrijheid, verwatert.”
Terug naar af “Dus de cursus ‘toekomstgericht ondernemen’ heeft mij zeker geholpen om de focus weer terug te brengen naar de ambitie die we hadden toen we elf jaar geleden besloten om een restaurant te beginnen. Je wordt uit de bizarre waan van de dag getrokken en durft weer na te denken over ondernemen in de toekomst. Het enthousiasme komt weer terug. Vooral wanneer je als groepsleden tegenover elkaar een pitch doet: wie ben je, wat ben je, waarom ben je begonnen met wat je doet,
hoe heb je dat gedaan, hoe zie je de toekomst en hoe ga je je daarop voorbereiden? Je weet weer waarvoor je het doet en bent klaar om voor je ‘toko’ te knokken zodra de deuren weer open mogen.”
Onderwerpen “We deden dit online programma van zes keer drie uren en een terugkomstsessie met vijftien deelnemers uit verschillende sectoren. Ik vond het heel interessant om van ondernemers uit de andere branches te horen hoe zij het afgelopen jaar hebben ervaren en wat zij hebben gedaan om ‘de moed erin te houden’.” Een greep uit de onderwerpen die aan de orde kwamen bij de docenten en gastdocenten van Qredits: wat maakt jouw merk sterk?; hoe ziet jouw netwerk eruit?; en hoe onderhoud je dat?; hoe ga je straks nieuwe klanten vinden?; van welke
communicatiekanalen ga je straks gebruik maken?; hoe zie je het imago van je onderneming en hoe denken anderen daarover?; hoe presenteer je je bedrijf met je website?
Terugkijkend? “Zeker de moeite waard! Je wordt uit de alledaagse sleur getrokken en krijgt weer een frisse kijk op je eigen bedrijf. Inspirerend doordat je ook van anderen hoort hoe die erin staan. Duidelijk en laagdrempelig. En niet te vergeten: door de gemeente is voor iedere deelnemer een hartstikke leuk promofilmpje van hun bedrijf gemaakt. Dat gaan jullie zien zodra we weer mogen. Het team van De Kastanje staat te trappelen om de deuren weer open te gooien. Wij zijn klaar voor de toekomst.”
bolsward-ijsselmeerkust
20
fb e e L
he n i d i e aarh
t do rp
Behalve de ‘Hoofdplaats’ bestaat onze regio uit dorpen en dorpjes, gehuchten en buurtschappen, waar de ‘mienskip’ samenkomt in kerken en kerkjes, dorpshuizen en dorpscafés, in sportverenigingen en clubverband. Wij trekken er elke maand op uit om verslag te doen van de leefbaarheid in de dorpen. Dat levert elke keer weer bijzondere verhalen op...
SUCCES DANKZIJ HISTORIE EN STREEKFUNCTIE
Warbere beantsjes maken Koudum Je hebt dorpjes en grote dorpen. Daartussen is er een midden-categorie. Daar behoort het dorp Koudum toe. Dat vinden de Koudumers zelf overigens niet. Ze hebben de borst vooruit gesmeten en hebben alles wat ze bouwden groot gebouwd op een ruime hoeveelheid grond. Alles in en om Koudum is groot. En daardoor lijkt het alsof Koudum wel tot de topcategorie behoort.
H
et is de erfenis van het verleden. Ten eerste was het dorp er al in de negende eeuw. Het heette toen Colwidum, widum (bos) op een col (hoogte). En die col staat dan voor een door de IJstijd opgeduwde (en grote) ophoging van het land. Daar bouwde je, het werk deed je op het weideland en in de ontelbare meertjes, die (spijtig genoeg) intussen gedempt zijn.
1984
Ten tweede was er 1 januari 1984. Koudum, daarvóór hoofdplaats van de gemeente Hemelumer Oldeferd, fuseerde gedwongen met vier kleine gemeenten tot Nijefurd. De nieuwe burgemeester, Jan van der Meer, werd opgewacht door twee groepen. Workumers en Koudumers stonden groepsgewijs elk aan een kant van de weg. “Jo moat mei ús mei.” Het begin van een bloedstollend oorlogsverhaal. Het gevolg was in de jaren daarna als Workum wat ‘kreeg’, dat er net zo veel geld naar Koudum ging. En andersom.
VISITEKAARTJES
Durk Grouwstra, voorzitter van Dorpsbelang Koudum, zegt (grijnzend) dat het best spijtig is dat dat voorbij is. Want hij realiseert zich ook dat mede daardoor Koudum veel (en grote) voorzieningen heeft gekregen. Het zijn de visitekaartjes van het huidige Koudum.
Sporthal de Sândobbe.
Het jachthaventje, midden in het dorp.
De sportaccommodaties zijn geweldig: voetbalveld met eigen kantine, ruime sporthal met kantine en De Klink (het ‘dorpshuis’) aan elkaar gekoppeld. Sterke eenheid in de noordkant van Koudum. De Klink is overigens echt wel wat meer dan een dorpshuis. Tot ver in de omtrek bekend door alle evenementen die zich daar afspeelden. De sport werkt in Koudum heel goed samen. Er is zelfs de omni- sportvereniging. Oeverzwaluwen. Voetbal, tennis, volleybal en gymnastiek zorgen dat het sportleven aan elkaar gebonden is, waardoor het veel sterker is. “Wit je,” zegt Grouwstra, “wy kin hjir alles hiel goed regelje, elkenien docht mei.”
DE FINKE
Dat geldt niet alleen in de sport. De kerkgemeenschappen zijn net zo actief. De (grote) protestantse kerk staat als een monument midden in Koudum, het riante (en grote) kerkgebouw ‘De Hichte’ prijkt er trots naast. En de grote ruimte waarin de
Korenmolen De Vlijt.
baptistengemeenschap verblijft staat aan de noordkant van het dorp, met opvallend veel ruimte er omheen. De kerkmienskippen zijn zeer actief. Groot en ruim is ook De Finke, het ‘verzorgingshuis’. Dat is wel een heel zwakke benaming voor een geweldige en uitgebreide accommodatie voor bejaarden. Daar zijn ook weer veel appartementen bijgekomen, de hele omgeving profiteert van de sterke voorziening.
DOARPSFISY
Koudum telt ongeveer 2750 inwoners, die voor het grootste deel in grote, in elk geval ruime, huizen wonen. En we zitten natuurlijk nu in de periode dat als er een huis leeg komt, het de volgende dag al verkocht is. Dus zegt ook Koudum dat ze wel meer huizen willen hebben. Er komen in de kern appartement-woningen bij. Tegenover de ijsbaan is er ook nog plek en toestemming voor het bouwen van een drietal huizen. En dan?
“No, dat komt allegear noch út ús foarige doarpsfisy. We bin dwaande mei in nije fisy. Dus freegje we oeral hoefolle konkrete belangstelling at der is. En dan soe it bêst wêze kinne dat we wer ta binne oan in nije wenwyk oan de Durk Grouwstra bûtenkant fan Koudum.” Dan moet je naar de gemeente. “Ja, en dan moat we fertelle dat Koudum wat oars is as Boalsert en Snits, mar ek wat oars as lytse doarpen. Mar we ha in goed kontakt mei de gemeente, dat komt wol goed.”
BEANTSJES
Koudum heeft een ruim winkelaanbod. Opvallend, want Workum en Balk, redelijk dichtbij, hebben ook een ruim areaal. Koudum heeft blijkbaar veel ‘achterland’, een streekfunctie. Koudum heeft nog een aspect waarvoor je beslist naar het dorp toe moet komen. Dat zijn de beantsjes,
Ontmoetingsschool De Klimbeam voor kleurrijk, christelijk en primair basisonderwijs.
Kwekerij.
NUMMER 05 • 2021
GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL
21
TEKST EELKE LOK // FOTO’S JELLY MELLEMA FOTOGRAFIE
m groot
buitenwereld voor mensen uit Koudum. Daar zijn ze nu trots op. Sterker, de meest waardevolle Koudumer wordt jaarlijks geëerd als ‘it Koudumer beantsje’. Dan heb je echt wat in je mars.
BEDRIJVEN
Trimpe is niet het enige bedrijf in Koudum. Er zijn er heel veel. Kleine, maar vanzelfsprekend ook grote. Opvallend, op het bedrijventerrein dat de laatste jaren is aangelegd staan bedrijven met relatief weinig werknemers, maar ze huizen in grote panden, met ruimte. Dat is Koudum. Er zou meer terrein bij kunnen, maar dan komt het allemaal op agrarische grond. Dat geldt ook voor een nieuwe woonwijk, die discussie gaat Koudum waarschijnlijk voorzichtig aan.
Windobject ‘de Richting’, Morraplan, Koudum. (kunstenaar: Hanshan Roebers).
tuinbonen. Daar hoort een verhaal bij, en dan weet je voor de tweede keer dat Koudum groot werd dankzij de historie. Dan hebben we het over de IJstijd, meer dan 10.000 jaar geleden. Een gletsjer schoof en maakte een keileemwal. Toen het ijs smolt begon de zandgrond te verstuiven. In de luwte van de bult dwarrelde dat zand weer neer en na begroeiing vormde zich een humusrijke laag grond. In combinatie met de luwte bleek het een rijke plaats voor tuinderijen. Ze kweekten er forse, bijna blauwe, ‘beantsjes’. Die zijn er nog, ze worden ook wel aspergebonen genoemd. Ze waren de grond voor een aantal tuinderijen; er was zelfs ooit een groenteveiling in Koudum. De schaalvergroting was daarin Koudum de baas, maar de beantsjes en ook de super-bloemkolen zijn voor de voorbijkomende fietsers beschikbaar bij kwekerij Trimpe. Het had en heeft een naam. ‘Koudumer beantsjes’ is ook de schimpnaam van de
De Hoofdstraat.
Bovendien kom je dan bijna aan het Johan Frisokanaal toe en daar zijn de grote recreatiebedrijven. Weliswaar in het buurtschap Galamadammen, maar dat is intussen Koudums eigen, want daar komen veel toeristen. Camping en vakantiepark De Kuilart gooit hoge ogen. Aan de andere kant van het aquaduct staat hotel en jachthaven Galamadammen, al bijna honderd jaar beroemd. Vóór de corona was het hotel al gesloten wegens een grote verbouwing. Daarna kwam de lockdown. Grouwstra: “Dat is spitich, wy hoopje dat it gau wer iepen kin aanst.”
LEEFBAAR KOUDUM
Want Koudum weet dat de mensen van ‘De Kuilart’ het dorp als hun halve woonplaats zien en dat veel toeristen van Galamadammen er doorheen fietsen. “Dy komme by ús. Dêrom moat we wat mear terrasmooglikheden yn it sintrum ha.” En zijn ze benieuwd hoe het met het aloude en wijd en zijd bekende café Spoorzicht komt, nu het van eigenaar is veranderd. Grouwstra is trots op een zeer leefbaar Koudum: “We meitsje elkoar sterk, der is mienskipssin. En wy bin fansels it moaiste plakje fan de Súdwesthoeke.” De Elfstedentocht komt immers langs; er is bos, er is weide, er is water. Het heeft een regiofunctie. “En we bin fannewike ek noch faksinaasjelokaasje wurden en we ha heard dat we glêsfezel krije. Wat wol je noch mear?” Niets.
Het leven biedt veel mogelijkheden! Jiskje Koornstra - Westra (47 jaar) werkt al bijna 20 jaar bij Empatec. Ze is administratief medewerkster op de afdeling Personeelsbeheer. Sinds half april is ze gedetacheerd bij Lankhorst in Sneek. Ze heeft het syndroom van Turner. Dit is een aangeboren aandoening die alleen meisjes hebben. Ondanks het syndroom kijkt Jiskje vooral naar de dingen die ze wél kan in het leven.
Optimistisch
Jiskje praat er vrolijk op los: “Op mijn zeventiende werd het syndroom van Turner bij mij vastgesteld. Dit was wel even schrikken. Bij vrouwen met Turner ontbreekt één van de X-chromosomen. Of heeft één van deze twee een andere vorm. Vrouwen met het syndroom zijn bijna altijd kort van stuk. Al valt dat bij mij gelukkig mee. Ik heb vaak hoofdpijn. En niet al mijn organen zijn goed ontwikkeld. Waaronder mijn eierstokken. Hierdoor heb ik helaas de keuze moeten maken om geen kinderen te krijgen. Samen met mijn man hebben we wel geprobeerd om een kindje te adopteren, maar dit is helaas niet gelukt. Hier hebben we veel verdriet van gehad. Gelukkig heb ik intussen zestien neefjes en nichtjes waar ik mijn geluk uit haal!”
Thuis voelen
Het syndroom is niet per se de reden waarom Jiskje bij Empatec werkt. Jiskje: “Al van jongs af aan heb ik last van faalangst. Zodra ik onder druk sta, blokkeer ik volledig. Hierdoor is het mij niet gelukt om een Hbo-studie te volgen. Ik heb wel de opleiding Mdgo (tegenwoordig Mbo) Facilitaire Dienstverlening afgerond. Een groot voordeel is dat veel vrouwen met Turner heel goed blijken te zijn in analyseren. Deze eigenschap komt goed van pas binnen mijn functie als administratief medewerkster bij Empatec. De faalangst, in combinatie met het syndroom, heeft ervoor gezorgd dat ik een indicatie heb gekregen voor
“
Bij Empatec ben ik helemaal tot bloei gekomen!
een Sociale Werkvoorziening. Hiermee kon ik gelukkig meteen aan de slag bij Empatec. Hier krijg ik de juiste begeleiding. Ik ben heel blij met mijn collega’s. Bij Empatec ben ik helemaal tot bloei gekomen!”
Mogelijkheden
Een bijkomstigheid van het syndroom zijn hormoonschommelingen. Hierdoor wordt Jiskje zo’n één keer per maand heel ziek. Jiskje: “Ik moet dan een paar dagen op bed liggen om uit te zieken. Het voelt als een soort migraine. Gelukkig is er bij Empatec veel begrip voor mijn situatie. Ondanks alles blijf ik positief. Ik heb een lieve man, twee Friese Stabij honden en leuke vrienden. Naast mijn werk haal ik ook hier mijn energie uit. Maar ook uit andere vrouwen met Turner. Het is fijn om ervaringen uit te wisselen. We hebben het wel eens over het syndroom, maar meestal gaat het gewoon over andere dingen. Want er is zoveel moois uit elke dag te halen. Het leven biedt ontzettend veel mogelijkheden!” Ondanks Jiskje haar syndroom blijft ze altijd positief. Empatec biedt haar een prettige en stabiele werkomgeving waar ze goed functioneert in zichzelf kan zijn.
Voor je hypotheek nu naar Finzie Bolsward BOLSWARD - Het is zover! Finzie breidt uit met een kantoor in Bolsward. Wij ontvangen u graag aan de Snekerweg 3. Finzie Sneek is in 2018 opgericht door Jitske Dijkstra. Sinds maart van dit jaar is Jeltsje Posthuma toegetreden
tot dit hypotheekadvieskantoor. Jitske en Jeltsje bundelen samen hun krachten om Finzie verder uit te bouwen. Ze bevinden zich op bekend terrein. Jitske en Jeltsje waren namelijk jarenlang collega’s en werkten samen als zelfstandig financieel adviseurs. Beide staan ze voor een berokken en persoonlijke benadering. Uiteraard met Friese nuchterheid.
Jitske Dijkstra 06-33 59 54 59
Wil je een verfrissende kijk op je (bestaande) hypotheek? Komt die éne woning voorbij? Bel Jitske of Jeltsje. Zij geven je graag advies op kantoor, bij je thuis óf online via een videogesprek. Het eerste gesprek is altijd gratis. Oant sjen!
Jeltsje Posthuma 06-18 25 44 13
Jitske & Jeltsje adviseren u graag!
“Ik ben er voor ondernemers die alles willen weten over hún cyberrisico’s.” Wilhelm de Haas, MKB Adviseur erkend MKB advies | risico management | verzekeringen | verzuim | voordeel
www.octras.nl/cyberrisico
Werkfestival
Súdwest-Fryslân 2021
Datum
18 september 2021
Locatie
Hoekstra Sneek
Wie heeft een geweldig idee voor een nieuw verdienmodel?
Doe mee aan de ‘Dragons Den’ van Súdwest-Fryslân! Schrijf je nu in voor de Pitch voor denkers en doeners!
Een pitch voor studenten of starters of individuen of bedrijven met een goed idee voor een nieuw product, activiteit of een nieuwe dienst. Je bent gevestigd of afkomstig (studenten) uit de gemeente Súdwest-Fryslân. Inschrijven kan tot 15 augustus. Je pitcht op 8 september tijdens het préfestival Rabobank Lemmervan het Werkfestival Súdwest-Fryslân.
Je eigen bank dichtbij! Meer weten?heel www.werkfestivalswf.nl
werkt voor de regio.
flink aan de weg voor onze klanten in Lemmer en omgeving en leveren meer dan alleen
nsten en producten. Zo ondersteunen we meer dan 40 initiatieven en evenementen in
ragen wij onze lokale betrokkenheid uit.
nl/sneek-zwf
Tijd
10:00-14:00 werkfestival op het festival plein 14:00-16:00 ondernemers treffen
bolsward-ijsselmeerkust
GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL
23
GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST LEZERSONDERZOEK
EEN PRACHTIGE 8!
(ÉN RUIMTE VOOR VERBETERING) Hoe valt ons maandblad GrootBolsward-IJsselmeerkust bij de lezers in de regio? En dan bedoelen we niet ‘door de brievenbus!’ of ’op de mat!’, maar: ‘Hoe wordt GrootBolsward-IJsselmeerkust gewaardeerd? Wat is goed en wat kan beter?’ We vroegen het aan jullie, onze lezers, en we kregen massaal antwoord. Prachtige complimenten, aanmoedigingen, kritische opmerkingen, tips en tops. We delen hierbij een aantal opvallende resultaten van dat lezersonderzoek.
Allereerst, iedereen die mee heeft gedaan aan het lezersonderzoek: bedankt! Wij, team Ying Media, zijn blij verrast met de uitkomsten van het onderzoek. Jullie beoordeelden het maandblad GrootBolsward-IJsselmeerkust in algemene zin met een 8,0 waarvan drie lezers zelfs het cijfer 10 gaven. Uit de vele respondenten is af te leiden dat het maandblad GrootBolsward-IJsselmeerkust gemiddeld wordt door 1,84 personen per huishouden gelezen. Lezers besteden gemiddeld 30 minuten aan het lezen van GrootBolsward-IJsselmeerkust.
Voor 81% van de respondenten is de maandelijkse verschijningsdatum van het magazine (zeer) herkenbaar. De vormgeving en fotografie van het blad worden hoog gewaardeerd, in combinatie met het coveren face to face-interview. Het blad scoort hoog op de leesbaarheid en gevarieerdheid van de interviews. Iets minder hoog volgen lifestyle, sport en cultuur. En nu? Met jullie zeer gewaardeerde feedback gaan we de komende tijd aan de slag; we houden jullie op de hoogte! Tevens willen wij ook even van de gelegenheid gebruik maken om Joël en Tom te bedanken. Ze voerden namens hun bedrijf Mar-Research het onderzoek voor ons uit.
Cijfers... CATEGORIEËN DIE HET HOOGST SCOORDEN, ZIJN:
8,2 Fotografie 8,1 Face-to-face (interview) 8,1 Leesbaarheid 8,1 Cover met interview 7,9 Diversiteit geïnterviewden CATEGORIEËN DIE MINDER SCOORDEN, ZIJN:
6,5 Lifestyle 6,8 Sport 6,8 Cultuur & Uitgaan 7,0 Gezond & Fit 7,0 Puzzelpagina En de winnaar is...
Onder de deelnemers aan het lezersonderzoek is de prijs verloot. Wytske Heida heeft de waardebon twv € 100,00 van Thuishaven gewonnen.
24 LIFESTYLE TRENDS VOORJAAR 2021
LIFESTYLE TIPS & TRENDS LIFESTYLE TIPS & TRENDS ZES SPECIALISTEN GEVEN HUN KIJK OP DE LAATSTE TRENDS OP HET GEBIED VAN MODE, INTERIEUR, GEZONDHEID, ETEN, BOEKEN, HAAR EN REIZEN...
GEZONDE SNACK! DE 'RAW’ CHOCOLADEREEP
LANG LEVE
Ingrediënten voor de basis: 120 gram cacaoboter // 120 gram kokosolie // 120 gram rauw cacaopoeder // snuf (Maldon) zeezout // 3 el. ahornsiroop of dadelsiroop
DE VRIJHEID
Vrijheid is nog nooit zo actueel geweest als nu. En daar mogen we best extra bij stil staan. Bij ons thuis pakken we iedere gelegenheid aan om iets te vieren. En om er nou voor te zorgen dat je niet meteen een overkill aan suiker binnen krijgt bakken we regelmatig wat gezond lekkers. Voor mijn opleiding tot natuurvoedingsadviseur kregen we de opdracht om een immuun versterkend gerecht te koken. Dit recept van raw chocolade met rozemarijn, maldon zeezout, pistachenoten en gedroogde goudsbloem en korenbloem is superfeestelijk, lekker en dus gezond!
GEZONDHEIDSVOORDELEN
ROOS HENDRIKS Royaal Belegd | www.royaalbelegd.nl
Cacao bevat een zeer hoog gehalte aan flavonoïdes die het cholesterolgehalte en de bloeddruk
in het lichaam reguleren en harten bloedvaten gezond houden. Daarnaast bevat rauwe cacao ook nog een heleboel andere gezonde voedingsstoffen die het lichaam elke dag nodig heeft, zoals magnesium, ijzer, chroom, mangaan, zink, koper, antioxidanten en omega-6 vetzuren. Rozemarijn vormt een bron van antioxidanten en werkt gunstig op je spijsvertering en luchtwegen. Het is stimulerend en oppeppend. Geniet ervan en vier de vrijheid!
Ingrediënten extra's handjevol fijngehakte verse rozemarijn // handjevol fijngehakte pistache noten // handjevol gedroogde goudsbloem en korenbloem // Je kunt ook gedroogde abrikozen, kaneel, hazelnoten etc. toevoegen. Net wat je lekker vindt. Benodigdheden: pannetje // bakblik of ovenschaal Bereidingswijze: Hak de cacaoboter en kokosolie in stukjes en smelt het langzaam in een pan. Als ongeveer de helft is gesmolten kan het pannetje van het vuur. Roer goed door tot alles is gesmolten. Voeg de ahornsiroop en de cacao toe en roer goed door totdat het een glad mengsel is. Giet het mengsel in een met bakpapier bekleed bakblik. Laat de rauwe chocolade minstens twee uren opstijven in de koelkast. Je kunt het vervolgens in stukken breken of snijden. Heerlijk voor bij een kopje thee.
KIES JE SCHOONHEIDSBEHANDELING!
BINGE-LEZEN
Gun jezelf een heerlijke schoonheidsbehandeling om je huid weer goed in balans te brengen. Dat geeft je vrijheid!
We brengen onze vrije dagen allemaal wel eens bingewatchend door op Netflix. Een heerlijk gevoel om helemaal te verdwijnen in een serie. Gelukkig kan dat met boeken ook! Er zijn prachtige boekenseries waar je helemaal in kan duiken en er is voor ieder wat wils.
Vrijheid om eens heerlijk te ontspannen en alle dagelijkse gebeurtenissen los te maken. Echt even tijd voor jezelf. Vrijheid om thuis iets losser om te gaan met je verzorging. De schoonheidsspecialiste heeft namelijk een boost aan je huid gegeven tijdens je behandeling. Nu kun je je huid bijhouden met een paar heerlijke producten die goede werkzame stoffen bevatten en dat spaart je veel tijd uit. Welke producten mogen niet ontbreken in je thuisverzorging: - Reinigende producten zoals een milk & lotion, of ga voor de gemakkelijke cleansing micellar waters. - Hydraterend serum of booster, vooral in het voorjaar!
DUISTER IJSLAND
- V oedende dag & nachtcrème, met SPF bescherming! - Zonbescherming met minimaal SPF 30! De schoonheidsspecialiste kan je helpen welke behandelingen je kunt kiezen en welke producten bij jou passen. Neem je vrijheid en kom een langs bij de schoonheidssalon. Jij kiest!
ASTRID HULZEBOS TEENSMA - Beauty Centre Hair Affair | www.hairaffair.nl
Ragnar Jónasson Deze driedelige serie bestaat uit Sneeuwblind, Inktzwart en Poolnacht (net verschenen!). Het prachtige IJsland is in de drie thrillers het decor van onopgeloste moorden en mysterieuze zaken. Echt een aanrader voor liefhebbers van spanning.
VROUWEN VAN LEEUWENHOF
Corina Bomann Waan je op een landgoed in Zweden met de drie heerlijke romans van Corina Bomann. In Agneta’s Erfenis, Mathilda’s Geheim en Solveig’s Belofte volg je drie generaties jonkvrouwen die het landgoed Leeuwenhof beheren. Je volgt hun lief en leed en het leest heerlijk weg.
DE MAGISCHE APOTHEEK
Anna Ruhe Ook voor kinderen is er natuurlijk genoeg te lezen! Onlangs is alweer het vijfde deel uitgekomen in deze spannende, fantasierijke serie voor kinderen van ongeveer 10 tot 12 jaar oud. Lucie ontdekt vreemde geuren in haar nieuwe huis én een sleutel die nergens lijkt te passen. Met haar broertje Benno vindt ze een geheime kamer die van onder tot boven vol staat met parfum. Dan begint hun spannende avontuur.
LOTTE TERPSTRA - Boekhandel Van der Velde | www.boekhandelvandervelde.nl
GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL
25
VOEL JE VRIJ
OM TE KIEZEN VOOR ‘DE PONY’ Vrijheid, iets waar we het afgelopen jaar tegenaan liepen, door alle restricties die ons werden opgelegd. Vrijheid, die we vieren op 5 mei, vanwege de bevrijding van onze bezetters in de Tweede Wereldoorlog. Maar tegenwoordig staan 4 en 5 mei meer bekend als een herdenking en viering van alles wat er maar overwonnen is, en vrijheden. Vrij zijn we ook in het bepalen van ons uiterlijk. Kleding, makeup, haar. Wie heeft het niet meegemaakt, de leeftijd krijgen waarop je zelf mag bepalen wat je draagt, en hoe je je haar knipt en kleurt? Wat een vrijheid! Overigens zullen weleens verkeerde keuzes zijn gemaakt door deze verkregen vrijheid, maar gelukkig waren er altijd weer professionals die voor een oplossing klaar stonden. Voor veel vrouwen is dit het eeuwige dilemma: wel of geen pony laten knippen? Het ene moment vind je je pony geweldig en het andere moment compleet waardeloos. En je wilt hem altijd weer terug als je hem eenmaal uitgegroeid hebt!
FAIDRA TSAGARAKIS - Eigenaresse Kapsalon Perron 28 | www.perron28.com
Een pony kan je hele gezicht transformeren, maar voordat je weer spijt krijgt is het verstandig je de volgende dingen te realiseren: een pony zit nooit perfect, en als het dan toch een keer naar je zin zit, hebben we gewoon een lastig klimaat hier in Nederland. Veel wind en regen is geen goed combinatie voor een pony. Je moet de pony regelmatig bijknippen want je haar
groeit ongeveer een centimeter per maand. Een pony ziet er compleet anders uit als-tie een centimeter langer is. In het meest ideale geval knip je een pony elke twee tot drie weken. Houd er rekening mee dat je langer voor de spiegel staat in de ochtend. Je wordt niet altijd wakker met een goed gestylede pony en je zult er dus wat aan moeten doen. Föhnen of stylen hoort dus vanaf nu bij je dagelijkste ritueel. Gebruik vooraf wel de juiste beschermingsproducten! Ook al is je hoofdhuid maar een klein beetje vet, bij een pony zie je dat al snel. Het voorhoofd is bij veel mensen het gedeelte waar zich de meeste talg ophoopt. Gelukkig is iedere dag wassen niet nodig; met droogshampoo kom je al een heel eind. Voordeel van dit product: het geeft een platte pony ook meteen wat extra lift. Succes met het maken van de juiste keuze!
VRIJHEID = BLIJHEID
WOONSHOPPEN IN VIER STAPPEN
Heel langzaam opent de wereld zich weer voor elkaar en kunnen we straks snel weer met elkaar zijn. De vrijheid om te gaan en staan waar we willen. Wie had gedacht dat we dat ooit kwijt zouden raken, het blijft nog steeds bizar. Gelukkig gaan we de goede kant weer op.
Jawel, woonshoppen kun je tegenwoordig in vier stappen doen. We zijn minder vrij met shoppen, doordat er binnen een half uur of uur wordt verwacht dat je een keuze moet maken. Maar hoe weet je nou binnen zo’n korte tijd of dit echt jouw nieuwste aanwinst wordt? Lastig toch? Daarom een lesje speed-meubelshoppen.
De mode is er in ieder geval klaar voor! Dit vertaalt zich in éen en al kleur en zwierigheid in de winkels en dat zal ons straks toelachen in het straatbeeld. De jurken zijn lang en vol kleur en roezels, de bloesjes hebben mooie grote pofmouwen en broderie, de pantalons zijn lang, kort en korter. Mary Quant gaf ooit in de jaren 60 de dames een soort van vrijheid door ze de minirok en de hotpants te geven. Dit was toen echt een ware moderevolutie. De hotpants zien we nu weer terug in het modebeeld. Anno nu zijn de hotpants met een bandplooi, van
leer of veganleer of in een mooie kekke print. Mooi te combineren met sneakers, loafers (dit wordt de trend aankomende zomer), chelseaboots of westernlaarsjes. De minirok daarentegen is deze zomer even vervangen door een strokenrok, plisserok of culotte, ook wel broekrok genoemd. De mode ademt één en al vrouwelijkheid uit, maar ook de stoerdere vrouw kan er haar eigen draai aan geven. Wij vrouwen hebben daar alle vrijheid in gelukkig! Voor straks: wees vrij en blij!
LIANA MIEDEMA - kleurstijliste bij LIANA kleur & stijl | www.lab36.nl
TIP 1 Maak een lijstje en neem een plattegrond mee. Je kunt geen meubels shoppen in korte tijd als je niet gericht kijkt naar de dingen die voor jou belangrijk zijn. Heb je een meubel online al gezien? Kijk dan goed naar de foto’s. Waar heb je nog je twijfels over? TIP 2 Het klinkt misschien een beetje zweverig, maar probeer je op het moment dat je op je potentiële nieuwe bank ploft in te beelden dat je in je eigen woonkamer zit. Hoe voelt dat? Zit je lekker?
TIP 3 Het materiaal en dan vooral de kwaliteit daarvan, is van groot belang als je kijkt naar het meubel. De ene houtsoort is de andere niet en dat geldt ook voor verschillende stoffen. Gebruik je handen en voel aan alles. TIP 4 Kan het tegen een stootje? Bedenk goed hoe je thuis leeft. Benader het meubel dan ook zoals je zou doen als je thuis bent. Ben je op zoek naar een boekenkast die je vooral wilt vullen met je mooiste woonaccessoires of wil je een functionele kledingkast die je iedere dag intensief gaat gebruiken?
We moeten nog even volhouden, de shop-vrijheid zal snel komen! EVELYNE BOK - Interieurstylist | www.evelyne-ontwerp.nl
Steun in Coronatijd Kun jij je huur of hypotheek niet meer betalen? Heb jij minder inkomen? En komt dit door het coronavirus? En kun je je huur, hypotheek of de kosten voor gas, water en elektriciteit bijna niet meer betalen? Vraag dan een bijdrage aan voor je woonlasten. Deze bijdrage is er niet alleen voor ondernemers. Ook als je werkt(e) voor een werkgever kun je de bijdrage aanvragen. Bijvoorbeeld als je werkt in de horeca, cultuur, in een winkel of in het toerisme. Wat zijn de regels? Je kunt deze bijdrage aanvragen als: • je afgelopen jaar meer dan 30% van je inkomen bent kwijtgeraakt; • dit komt door het coronavirus; • jouw woonlasten hoger zijn dan € 540,-. Je vraagt de bijdrage aan voor de kosten die hierboven vallen. Je kunt geen bijdrage krijgen als je: • meer geld hebt dan € 6.295,- als je alleenstaand bent; • meer geld hebt dan € 12.590,- als je een (echt)paar of alleenstaande ouder bent. Bij het berekenen van de bijdrage kijken we ook naar jouw spaargeld en het (gezins)inkomen.
Wat zijn woonlasten? • hypotheek(rente) en aflossing • kale huur, inclusief servicekosten • kosten van gas, elektriciteit en water • sta- en/of liggeld van een woonwagen of woonboot • Eigenaarsdeel van de onroerende zaakbelasting én rioolrechten, eigenaarsdeel van de waterschapslasten, de erfpachtcanon, de opstalverzekering en de betaling aan de Vereniging Van Eigenaren.
Hoeveel geld kun je krijgen? Je kunt maximaal € 1000,- per maand krijgen. Wij rekenen voor je uit hoe hoog de bijdrage is.
TONKregeling
Hoe lang kan je een bijdrage krijgen? Je kunt van 1 januari tot en met 30 juni 2021 een bijdrage krijgen. Je vraagt de bijdrage voor de maanden dat je het nodig hebt. Hoe aanvragen? Je vult het formulier in op de website: www.sudwestfryslan.nl/tonk Ook kun je het formulier op de website printen en versturen met de post. Je kunt de bijdrage aanvragen tot 1 augustus 2021.
Vragen Op onze website vind je alle informatie over de bijdrage voor woonlasten: www.sudwestfryslan.nl/tonk Bellen kan ook! Van maandag tot en met vrijdag van 9.00 - 16.00 uur via het telefoonnummer 14 0515.
Wij zijn op zoek... ...naar de meest innovatieve bedrijven van Súdwest-Fryslân! Meld deze bedrijven nu aan!
ONDERNEMING VAN HET JAAR
Súdwest-Fryslân 2021
Aanmelden kan hier! Ondernemers Federatie Stichting Ondernemers
&FIT
GEZOND
GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL
27
Team Thuiszorgtechnologie
Al 25 jaar vertrouwd en dichtbij Team Thuiszorgtechnologie van de Antonius Zorggroep viert dit jaar een zilveren jubileum. Verpleegkundigen Karen de Kruif en Rina Tol zijn al vanaf het begin betrokken bij deze organisatie. De charme van hun werk was én is de afwisseling. “De diversiteit van ons werk is enorm én iedere cliënt is uniek. Dat maakt elke dag anders.”
Twee locaties, één team Karen, Rina en hun vijftien collega’s zijn gespecialiseerd in medisch-technische zorg thuis. Zij bieden sondevoeding, infuusbehandelingen (vocht, voeding en medicatie), pijnbestrijding en palliatieve zorg. Dankzij Team Thuiszorgtechnologie kunnen cliënten na een ziekenhuisopname vaak eerder naar huis. “Soms zijn we zelfs in staat om een opname te voorkomen”, vertelt Rina. De clientèle van Team Thuiszorgtechnologie bestaat uit volwassenen én kinderen. “Van nul tot honderd jaar”, vat Karen samen. De verpleegkundigen bezoeken alle uithoeken van onze provincie. Om de afstand tot hun cliënten te beperken, heeft het team twee uitvalsbases: Drachten en Sneek. Zo nodig reiken ze elkaar de helpende hand. “We vormen één team met twee locaties”, benadrukt Karen.
Nacht en ontij Team Thuiszorgtechnologie staat 24/7 paraat. Dit betekent dat de verpleegkundigen ook bij nacht en ontij op pad gaan. Zeker in afgelegen gebieden is het soms lastig om de plaats van bestemming te vinden. Karen en Rina zijn vrijwel nooit bang als ze in het donker onze provincie doorkruisen. “Honden vind ik soms wel een beetje eng,” bekent Rina, ‘maar gelukkig ben ik nog nooit gebeten.” Hoewel ze altijd alleen onderweg zijn, voelen ze zich nooit eenzaam. “Ja, ons werk is solistisch, maar ik voel me gesteund door mijn collega’s. Ik kan altijd bij hen aankloppen voor advies en een luisterend oor.”
Pionieren Karen en Rina zijn sinds de start betrokken bij Team Thuiszorgtechnologie. “We moesten ons team vanaf de grond opbouwen, die eerste jaren was het echt pionieren”, herinnert Rina zich. Bovendien was er een taalprobleem. “Vanuit Noord-Holland belandde ik in Tietjerksteradeel, waar echt Fries wordt gesproken”, memoreert ze. Daar maakte ze kennis met voor haar onbegrijpelijke termen als ‘holle’, ‘oplûke’ en ‘knibbels’. “Dat was een goede leerschool”, lacht Rina. “Inmiddels kan ik vrijwel iedereen verstaan.” In het eerste jaar hadden vier verpleegkundigen samen zo’n vijftig cliënten onder hun hoede; anno 2021 is dat een veelvoud. Ook de behandelmogelijkheden zijn de afgelopen kwart eeuw fors uitgebreid. “Vroeger
Karen de Kruif en Rina Tol, beiden werkzaam als wijkverpleegkundige in Team Thuiszorgtechnologie.
“De wensen van onze cliënten staan al een kwart eeuw centraal” moesten patiënten gedurende de sondevoeding in het ziekenhuis blijven; tegenwoordig kan dat gewoon thuis”, schetst Karen. Ook patiënten met afweerproblemen kunnen hun immunoglobuline thuis, via een infuus, toegediend krijgen. “Zo kan hun eigen leven gewoon doorgaan.” Op deze manier geven Karen en Rina invulling aan de ambitie van de Antonius Zorggroep: in het ziekenhuis, als het moet. Thuis, als het kan. “Patiënten gedijen en herstellen immers het beste in hun vertrouwde omgeving.”
Groot privilege Verder is Team Thuiszorgtechnologie nauw betrokken bij de zorg in de laatste levensfase. “Als een arts pijnmedicatie voorschrijft, zorgen wij dat de cliënt die via een pompje krijgt toegediend’, verduidelijkt Rina. “Wij dragen bij aan een menswaardig afscheid en dat geeft mij veel voldoening.” De afgelopen kwart eeuw stond weliswaar bol van de innovatie, maar de essentie van hun werk bleef onveranderd. “We bieden gespecialiseerde zorg bij cliënten thuis, hun persoonlijke wensen staan centraal”, klinkt het eensgezind.
Na 25 jaar gaan Karen en Rina nog steeds met veel plezier naar hun werk. “Ik ervaar veel variatie en vrijheid in mijn werk. Ik ben binnen Team Thuiszorgtechnologie helemaal op mijn plek”, verzekert Karen. Rina sluit zich daar volledig bij aan. “Geen dag is hetzelfde én cliënten nemen me in vertrouwen. Ze maken mij deelgenoot van hun leven en alle emoties die daarbij horen. Dat beschouw ik als een groot privilege.”
Ridderdijk 11b, 8741 KE Hartwerd | 0515 569 811 | info@automobielbedrijfjaarsma.nl | automobielbedrijfjaarsma.nl
VOOR DE ONDERNEMER DIE DURFT RAM 1500
RAM 1500
Sport Night Edition
Limited Night Edition
€ 62.950 of
€ 69.950 of
€ 599 p/m fin. lease
1
1)
Op basis van een aanbetaling van
€ 16.400 en een slotsom van € 20.486
€ 699
p/m in. lease2
2) Op basis van een aanbetaling van € 16.475 en een slotsom van € 22.734
RAM 1500 Sport
€ 54.950 of
€ 499
p/m in. lease3
3) Op basis van een aanbetaling van € 15.550 en een slotsom van € 17.858,75
Alle auto’s inclusief LPG, cover over de laadbak en een 13-polige trekhaak. Prijzen zijn rijklaar, geen bijkomende kosten.
bolsward-ijsselmeerkust
GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL
29
HET GEVOEL VAN THUIS
IN DE NIEUWE FINKE Eind februari zijn de bewoners van woonzorgcentrum De Finke in Koudum verhuisd naar een nieuw thuis op hetzelfde terrein. Het verschil is enorm. Eerst woonden ze in een verouderd gebouw. Nu staan er vijf moderne woningen waar de bewoners in groepsverband wonen.
Van turbulent leven naar stabiliteit, op eigen kracht Locatieverpleegkundige Hannah Oostland blikt terug op de eerste weken in de nieuwe woningen. “In het begin was het voor iedereen wel even wennen. In de oude Finke waren we allemaal bij elkaar en nu in verschillende groepen. Voor zowel de bewoners als de medewerkers betekende dit nieuwe gezichten. Maar iedereen is heel enthousiast. We waren er klaar voor om kleinschalig te gaan werken.” In de woningen vormen de medewerkers en de bewoners met elkaar een huishouding. Koken, wassen en schoonmaken doen ze zelf. Het geeft de bewoners het gevoel dat ze thuis zijn en onderdeel van de vertrouwde, alledaagse routines. In het oude gebouw werd al een tijdje proefgedraaid met provisorisch ingerichte huiskamers en keukentjes. “Dat heeft zeker geholpen”, vertelt Hannah. “Hierdoor was de overgang minder groot.” De bewoners, die het kunnen en leuk vinden, helpen mee door bijvoorbeeld de aardappelen te schillen, boontjes te doppen of de afwas te doen. “Iedere week wordt samen het menu voor de komende week bedacht. In de meeste woningen is overigens democratisch besloten om ’s avonds warm te eten in plaats van om 12.00 uur al. Een groot verschil met de oude Finke.” De vijf woningen hebben allemaal een eigen uitstraling met thema’s als zeilen
Medewerkers en bewoners vormen met elkaar een huishouding. Koken, wassen en schoonmaken doen ze zelf. en leven op de boerderij. De kleuren en de meubels zijn door de bewoners en de medewerkers zelf gekozen. Het is een mix van oud en nieuw geworden. “Zo staat in de huiskamer van één van de woningen een Hindelooper kast. In een andere huiskamer hangen prachtige schilderijen. Het is heel herkenbaar voor de bewoners. En een fijne plek om de dag door te brengen.” Vanwege het coronavirus vinden activiteiten nu alleen nog per woning plaats. “Twee medewerkers organiseren naast hun werk in de zorg activiteiten in de woningen. Verder willen we binnenkort de gymnastiek weer oppakken. Zodra de maatregelen het weer toelaten, is er ook gezamenlijk weer wat mogelijk.” Ook de huishoudelijke taken, zoals schoonmaken en de was opvouwen, zijn onderdeel van het dagprogramma. “Eind april is de sloop van de oude Finke begonnen; wederom een bijzonder moment.” Wat ook op de planning staat is een moestuin. “De tuin is ingericht, er is een aparte dementietuin en we zijn nu druk bezig met een moestuin zodat we straks uit eigen tuin kunnen eten. Ook de nieuwe tuinmeubels komen binnenkort waardoor we lekker buiten kunnen zitten. Laat de zomer maar komen!”
Tjitske Bleeker is 43 jaar en woont in Harlingen. Via Pastiel werkt ze sinds 2020 bij Cendris als klantenservice medewerker. Tjitske is blij dat dit belangrijke doel in haar leven afgevinkt is: werken. Want ze heeft nogal wat meegemaakt. Een onstabiele jeugd zorgt voor veel onzekerheid. Toen ze scheidde zette ze een punt achter dat leven. Tjitske vocht voor stabiliteit, waar werken een belangrijk onderdeel van is. Dat is gelukt via Pastiel. Maar daar ging heel wat aan vooraf. Levensverhaal
Het leven van Tjitske kent heel veel zogenaamde ups en downs. Het wordt een open gesprek: een levensverhaal zonder poespas. Maar er schuilt een zorgelijk verleden achter een paar mooie, heldere ogen. Tjitske groeit op zonder vader. Tot haar elfde woont ze, samen met haar moeder, bij haar opa. Haar moeder laat haar plotseling achter, voor een nieuwe liefde. Maar haar moeder komt weer in beeld. ‘Vanaf die tijd begon het verkeerde leven’, vertelt Tjitske. De vriendjes van haar moeder misbruiken Tjitske keer op keer. Dit werd normaal voor haar. Tjitske: ‘Totdat ik verkering kreeg op mijn 15e. Pas toen begreep ik dat dingen anders hoorden te gaan.’
“
Ik wil wat van mijn leven maken
Ongeluk
De relatie met haar moeder verslechtert. ‘Toen ik 16 was vond ze weer een nieuwe liefde en liet me weer alleen achter.’ Tjitske redt het redelijk alleen, maar op haar 18e blijkt ze zwanger te zijn. Ze had haar leven net een beetje op de rit: werk bij Empatec en een fijne relatie. Haar opa komt ook nog te overlijden en ze heeft geen contact meer met haar moeder. Alles wat Tjitske had opgebouwd lijkt weer weg te vallen.
Maar met steun van haar schoonouders krijgt ze weer stabiliteit in haar leven. Ze krijgt uiteindelijk vier kinderen en werkt als schoonmaakster. Totdat het noodlot toeslaat: haar zoontje krijgt de diagnose leukemie en komt op tienjarige leeftijd te overlijden. Een scheiding volgt. Als haar tweede man haar er in 2019 zonder pardon uitzet, komt ze er weer alleen voor te staan. Tjitske belandt in de bijstand.
Doelen
Het leven zit haar niet mee. Maar daar neemt ze geen genoegen mee. Ze stelt zichzelf drie doelen: een onafhankelijk leven, een eigen huisje en werk. Binnen een jaar krijgt ze alle drie voor elkaar. ‘Eigenlijk heb ik zelf het meeste gedaan,’ vertelt Tjitske. ‘Mijn jobcoach van Pastiel en ik hadden weinig contact, want daar had ik om gevraagd vanwege de zware tijd die ik achter de rug had. Ik draaide gewoon de CV-training, sollicitatietrainingen en het klantcontact-traject mee’. Dat heeft geholpen, want via Pastiel krijgt ze werk in een klantcontactcenter. Haar onzekerheid is groot vanwege haar verleden, maar ze zet door om zichzelf te ontwikkelen. Met als resultaat: weer een half jaar verlenging van haar contract! Een verdrietig verhaal, wat heel anders had kunnen aflopen. Tjitske is hét voorbeeld van doorzettingsvermogen. Al moet ze er zelf nog wat vaker in geloven. Pastiel doet dat zeker!
30
NUMMER 05 • 2021
CULTUUR
&UITGAAN
Foto’s: Ankie Rusticus
Kunstencentrum vol kansen
In 2022 is het tijd voor een feestje: dan is het alweer 10 jaar geleden dat Hare Majesteit de Koningin onze gebouwen feestelijk opende. Vooruitlopend op dit moment zijn we de archieven in gedoken, en zo komen er heel wat herinneringen bovendrijven. Heb jij ook nog foto’s, parels, memoires, verhalen of kronieken aan die goeie oude tijd? Deel ze met ons! Stuur een mail naar marketing@cultuurkwartier.nl en jouw moment of ervaring komt op onze social media kanalen of krijgt een plek op de tijdlijnen in onze gebouwen.
Theater van de toekomst
Bolwerk van beleving
GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL
31
TEKST EN BEELD THEATER SNEEK
HET BOLWERK EN THEATER SNEEK VIEREN FEEST IN 2022
In voorgaande edities plaatsten we een oproep om persoonlijke herinneringen te delen over Theater Sneek en Het Bolwerk. Inmiddels druppelen de reacties binnen: bijzondere, ontroerende en vooral onvergetelijke ervaringen binnen de muren van Cultuur Kwartier Sneek, dat in 2022 tien jaar bestaat. Lees hier enkele verhalen van werknemers...
CULTUUR KWARTIER SNEEK
Decibels meten voor buurtbewoners Noorderkerk De oprichting van Cultuur Kwartier Sneek (CKS) verliep niet zonder slag of stoot. Buurtbewoners maakten zich onder andere zorgen over mogelijke geluidsoverlast van de Noorderkerk. Om hen gerust te stellen, gaf het Stedelijk Muziekkorps Sneek er in 2008 een testconcert. Dirigent Tseard Verbeek kan het zich nog goed herinneren, want er werd tijdens het concert met spanning naar de decibelmeter geloerd.
Charina met Kasper van Kooten
Met Leo Blokhuis
THEATER SNEEK
Het langst aan het werk bij Theater Sneek Van alle medewerkers van Theater Sneek werkt Charina van Erkelens het langst bij het theater. Charina begon in 2008 als stagiaire. De afgelopen jaren heeft ze duizenden jassen aangenomen in de garderobe. Ze wordt niet alleen door het publiek herkend, ook artiest Kasper van Kooten kent haar als hij in het theater optreedt. En van Leo Blokhuis kreeg ze zelfs een lift. “Toen een lerares op de praktijkschool vertelde dat ik stage kon lopen bij een nieuw theater in Sneek, vond ik dat geweldig. Ik ging graag naar voorstellingen. In het begin maakte ik onder andere de kleedkamers voor de artiesten netjes. Na een jaar was mijn stage voorbij, maar ik wilde graag blijven. Zeker omdat het nieuwe theater bijna af was. Ik ben een tijdje vrijwilliger geweest en werd in 2012 aangenomen. Ik heb allerlei dingen gedaan, zoals helpen in de keuken en gasten ontvangen. Veel bezoekers kennen mij van de garderobe. Sommigen willen hun jas altijd aan míj geven. Waarom? Misschien omdat ik altijd vrolijk ben. Ik wil graag dat iedereen geniet en blij naar huis gaat. Het contact met de artiesten vind ik erg leuk. Vroeger ging ik vaak met ze op de foto. Ik zal ook niet vergeten dat ik samen met Ali B. in de artiestenfoyer naar een wedstrijd van Ajax heb gekeken. Of die keer dat ik Leo Blokhuis tegenkwam en hij mij een lift met zijn auto naar het theater gaf. Toen de bekende grimeur Arjen van der Grijn een paar jaar geleden een feestje gaf bij ons in het theater, was de foyer vol met BN’ers. Kasper van Kooten was er ook. Hij herkende mij omdat hij meerdere keren in Theater Sneek had opgetreden, dat was superleuk! Ik geniet elke keer weer en hoop nog lang te blijven.”
“Er was een vrij grote protestactie gaande. Buurtbewoners hadden een slogan voor het raam hangen, iets als ‘een kwartier cultuur geeft uren ellende’. Tijdens de verbouwing van het Atrium en de Noorderkerkzaal besloot Lieuwe Toren, de toenmalige directeur van CKS, in overleg met de gemeente, om de buurt uit te nodigen voor een testconcert waarbij het aantal decibels gemeten zou worden. Lieuwe vroeg mij om met het orkest te komen optreden. Er was nog geen vloer; we zaten op houten platen op de modder. De verlichting kwam van bouwlampen. Veel mensen waren op het bijzondere gebeuren afgekomen. We zullen het allemaal nog wel even zien, zag je ze denken. Er werd trouwens wel geklapt hoor; men kon de geste ook wel waarderen. Uiteindelijk was het geluid tegen het maximum aan. Het scheelde niet veel. Een popconcert zoals in Het Bolwerk kon er niet plaatsvinden, maar kleinere muziekgezelschappen waren mogelijk. Nu is iedereen het erover eens dat de komst van CKS heel goed is geweest. Wat had de gemeente anders gemoeten met het oude postkantoor, de twee schoolgebouwen waar nu het kunstencentrum in zit en de voormalige pastoorswoning, het Van Loohuis, dat ook bij het Atrium is gevoegd? Het was allemaal aan het verpauperen. Protest is er, zover ik weet, daarna niet meer geweest.”
POPPODIUM BOLWERK
Het Bolwerk, de plek waar je wordt gevormd Het Bolwerk hoorde vanouds al bij het jongerenwerk. Manon Talman kwam er vaak en ze is er gevormd als jongere. Ze heeft er zelfs haar partner ontmoet. Nu is zij regelmatig in Het Bolwerk actief als manager van jongerenprojecten. “Ik was dertien jaar oud toen ik voor het eerst naar Het Bolwerk ging. Je had toen nog geen Instagram; je werd als jongere gevormd op plekken zoals Het Bolwerk. We speelden er pingpong, aten tosti’s en dronken sinas. Het was ook een veilige plek; de medewerkers letten goed op ons. We bleven tot de band van die avond arriveerde. Soms ging ik ook naar een optreden, vooral punk van bands als Toy Dolls.
was het einde van mijn zwarte haar en de komst van kleding in opvallende kleuren. Het Bolwerk heeft echt mijn leven veranderd. Helemaal toen ik er in 2005 mijn partner Jonathan ontmoette. Het Bolwerk is altijd puur gebleven. Het doet zich niet voor als een gelikt poppodium, maar blijft zichzelf met dat rauwe randje. Ik snap de ziel, dat komt nu van pas bij de projecten die ik vanuit Cultuur Kwartier Sneek en Cool Súdwest voor jongeren organiseer. Ik wil graag dat de jongeren weer sterk vertegenwoordigd zijn in Het Bolwerk, net als toen. Onder andere via de programmering, waar jongeren zelf invloed Manon Talman (rechts) op hebben, en feesten voor tieners, zonder Bij een ska-concert van Mark Foggo ging er alcohol. Ik wil dat jongeren van elkaar leren en een nieuwe wereld voor mij open. Waarom zijn geïnspireerd raken via kunst en cultuur. Ik zie dat punkers allemaal zo boos, vroeg ik mij af. Dat het weer terugkomt bij Het Bolwerk, supertof!”
Reacties Bekijk alle reacties op de digitale archieven van Theater Sneek en Het Bolwerk op de websites:
theatersneek.nl/ historie hetbolwerk.nl/ historie.
Ferwûnderje Normaal gesproken vind je hier de evenementenkalender van VVV Waterland van Friesland. Maar we leven nu tijdelijk in andere tijden. Om toch in verbinding te blijven met jou, zodat jij in verbinding kan blijven met het goede en mooie van Waterland van Friesland, geven we je hier wonderlijke feitjes en weetjes over onze regio. Want ook je eigen omgeving blijft het ontdekken waard, het is maar net hoe je er naar kijkt!
1 / kei-leuk Wist je dat de grootste zwerfkei van Nederland niet tussen de hunebedden in Drenthe ligt, maar hier in Waterland van Friesland? Wonderlijk, dat deze enorme granieten steen van maar liefst 4,70 meter lang en 2 meter hoog en 44 ton zo’n 200.000 jaar geleden vanuit Zweden hier naartoe is gekomen. Tijdens de Saale-ijstijd werd de steen met het oprukken van het ijs meegevoerd. Je kunt ‘m bekijken bij het dorpje Rottum. Breng jij binnenkort een bezoek?
FOTO: ANNEMARIE BERGFELD
Sydtakke 5, Rottum
2 / FRIESE PIRAMIDES
8 / KOffiekunst
Hier in het landschap zie je overal ‘slapende’ dijken die ooit bescherming gaven tegen het water. Deze dijken hebben een hoge cultuurhistorische waarde. Er wordt zelfs gezegd dat ze evenveel aandacht zouden moeten krijgen als de Egyptische piramides!
Bekijk in het park bij Museum Joure een 6 meter hoog kunstwerk. Kaskade van Klaas Gubbels is een verbeelding van koffie- en theepotten van rood cortenstaal. Het kunstwerk is door middel van crowdfunding naar Joure gehaald, de bakermat van Douwe Egberts. Park aan de Museumstraat, Joure
5 / BIM BAM Een klokkenstoel is een typisch Fries bouwwerk en gebouwd wanneer er geen geld was voor een kerktoren met luidklok. Een hele mooie klokkenstoel met een klok met een diameter van maar liefst 78 centimeter staat in Bantega. Middenweg 165, Bantega
6 / VLIEGENDE DEUR
Voor steeds meer kerken worden nieuwe bestemmingen gezocht, zoals kunstexposities, overnachtings-plekken en zelfs uitzichtpunt. In de oude kerk van Dedgum beklim je een trap voor een uitzicht op zo’n 20 meter hoogte. Buren 16, Dedgum
Stap aan boord van praam ‘it Preamke’ in Makkum. De schipper laat je prachtige verborgen plekjes zien rondom Makkum. Onderweg zie je vast kwetterende eenden of een fuut met jongen op haar rug. Soms vliegt er zelfs een ‘vliegende deur’, oftewel zeearend, over! Turfmarkt 33, Makkum
4 / LIEFDESMUUR
7 / BOVEN WATER
Doe de Elfstegentocht in Woudsend en lees in de steeg Kollegat de namen op de ‘liefdesmuur’. Hier hebben de afgelopen tientallen jaren verliefde en verloofde stelletjes hun relatie toevertrouwd aan de eeuwigheid. De muur is nog steeds populair bij jongeren. Kollegat, Woudsend
Iedereen kent de watersnoodramp van 1953 in Zeeland, maar weinigen kennen de Friese watersnoodramp uit 1825. De boerderij ‘Wolvetinte’ in It Heidenskip werd hierbij ook verzwolgen. Hier zie je nu een Fries uilenbord als monument boven het water uit steken. Skar 5, It Heidenskip
FOTO: MAARTJE ROOS
3 / UITKIJKKERK
KASKADE VAN KLAAS GUBBELS
coronaproof
uitje
Ga eens mee met een rondvaart in Waterland van Friesland. Keuze genoeg en veelal coronaproof. Je kunt nu bijvoorbeeld elke dinsdag en donderdag aan boord stappen van it Preamke in Makkum en de komende weken komt er steeds meer aanbod bij. Welke rondvaarten er zijn vind je op onze website, waar je veelal ook tickets kunt boeken. WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL/RONDVAART
34
SPORT
NUMMER 05 • 2021
VOETBAL IN BOLSWARD
“DE TOEKOMST IS HET BELANG Nog voor de fusie van de drie Bolswarder voetbalverenigingen RES, CAB en Bolswardia waren Douwe van der Werf, Kees Zijlstra, Klaas Zijlstra en Klaas Landman al actief bij hun eigen vereniging. Bij elkaar opgeteld zit er zeker al meer dan een eeuw aan vrijwilligerswerk aan tafel, gerekend in seizoenen. De vijfde man in dit gezelschap, Wim Kiewied, ontbreekt tijdens het gesprek.
“
Allen hebben, behalve voor de accommodatie zoals die er nu staat, ook nog andere taken uitgevoerd. Grensrechter, leider en andere taken met steeds dezelfde achtergrond als drijfveer: clubliefde.
TEKST JOERI VAN LEEUWEN FOTO’S WDB_FOTOGRAFIE
Voor Douwe van der Werf, Kees Zijlstra, Klaas Landman, Wim Kiewied en Klaas Zijlstra (vlnr.) is corona een hinderlijke onderbreking.
“Natuurlijk hebben we allemaal een andere achtergrond”, zegt Douwe van der Werf. “Er zitten hier twee oud Bolswardia-mannen, een CAB man en een RES man. Dat we nu één vereniging zijn en van daaruit onze taken doen is mooi. Het werk blijft hetzelfde, je doet het alleen met meer mannen en je kunt de taken wat makkelijker verdelen.”
OPENBAAR SPORTCOMPLEX
Klaas Zijlstra: “We hebben twee mannen die de lijnen kalken; anderen maken wat schoon en zo proberen we het sportcomplex goed te onderhouden. Al is dat laatste wel erg lastig, want het is een openbaar sportcomplex, iedereen kan hier langskomen. Scholieren hebben er gymlessen, maar gebruiken het ook wel eens als een plek voor een pauze. Dan ligt er weer overal rotzooi op een tribune.” “Ik denk dat ik hetzelfde had gedaan, vroeger”, geeft Klaas Landman, oud CABlid, als commentaar. “Lekker op de oude CAB-tribune een broodje eten. Ik ruimde het wel op, natuurlijk.” Het sportcomplex waar SC Bolsward zijn huisvesting
heeft, is openbaar. Dat heeft voordelen. Zo kunnen scholen gebruik maken van de accommodatie voor gymlessen zonder dat er een hek hoeft te worden geopend. Maar er zijn ook nadelige gevolgen. Kees Zijlstra daarover: “Denk bijvoorbeeld eens aan de mensen die hun honden hier op het veld, uitlaten. Als ze alles opruimen is dat al een mooi iets, maar sommige honden vinden kuilen graven ook een leuke bezigheid. Die kuilen moeten dan weer dicht worden gemaakt, want op de dag zelf zijn er op datzelfde veld weer mensen aan het sporten. Daarover zijn we nu met de gemeente in gesprek want het is een lastige situatie om alle dingen goed te laten verlopen.
Er zijn natuurlijk allemaal dingen te verbeteren, wat betreft communicatie, maar ook zeker met betrekking tot vernielingen en het gebruik van het sportpark en ander soort dingen waar we de mensen mee kunnen bedienen, zodat het sportpark toch schoon blijft. Het is nu wel eens zo, dat we op maandag een dug out schoonmaken en het er vrijdag weer vol ligt met snoepwikkels of iets dergelijks.”
CORONA
Voor de mannen, die alle vijf druk bezig zijn met het toonbaar houden van het sportcomplex, is corona een hinderlijke onderbreking. Van der Werf: “We zijn allemaal voetballiefhebbers, maar je ziet bijna geen mensen meer. De kinderen
“IK HEB ALTIJD HET IDEE GEHAD DAT JE IETS TERUG MOEST DOEN VOOR DE VERENIGING WAAR JE LID VAN BENT” KLAAS LANDMAN
worden gebracht en gehaald, maar even een praatje langs de zijlijn of in de kantine kan en mag niet op dit moment. Dat is wel heel erg jammer, want dat is nou exact wat voetbal zo leuk maakt: de gezelligheid.” Daarnaast is er ook meer vernield op het sportcomplex het afgelopen jaar. Landman: “Op een gegeven moment zaten er in een bepaald gedeelte van de accommodatie vaker geen ruiten in, dan
GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL
35
GRIJKSTE”
“DAT IS NOU EXACT WAT VOETBAL ZO LEUK MAAKT: DE GEZELLIGHEID” DOUWE VAN DER WERF
wel. Dan vraag je jezelf zelfs af wat mensen beweegt om, bewust, dingen te vernielen. Zonde, want het kost de vereniging alleen maar geld.”
TOEKOMST
Ondanks dat de mannen alle vier niet meer actief zijn als voetballer, blijven ze liefhebbers van het spelletje. “We doen hier ons vrijwilligerswerk omdat we dan de jeugd kunnen laten spelen. Dat is de toekomst van deze vereniging”, aldus Kees Zijlstra. Zijn kompanen zijn het met hem eens. “Het zou mooi zijn als de Bolswarders die nu buiten Bolsward spelen weer terug komen om zo snel mogelijk in de derde klasse te kunnen spelen”, aldus Van der Werf. “Dat moet kunnen. We hebben de breedte van de jeugd en er is nu gekozen voor één team op prestatieniveau. Het moet nu wel lukken om over een paar jaar weer in de derde klasse te spelen.”
VRIJWILLIGERS
Waar het voor de accommodatiecommissie niet meer dan logisch is om vrijwilligerswerk te doen voor de sportclub is dat voor veel anderen niet het geval. Klaas Landman: “Ik
denk dat het niet meer zo vanzelfsprekend is. Ik heb altijd het idee gehad dat je iets terug moest doen voor de vereniging waar je lid van bent. Dat is niet meer altijd automatisch het geval. Ik denk dat je ze niet meer snel kunt vinden.” Kees Zijlstra: “Clubliefde is wel anders geworden. We hebben sinds ruim een half jaar geen voorzitter meer, wel ad interim, maar we hebben nog steeds geen nieuwe, en ik denk dat het ook belangrijk is om mensen te benaderen en elkaar dan in fysieke zin aan te kunnen kijken. Dat laatste is met betrekking tot corona nog wel lastig.” Landman: “Het zou mooi zijn wanneer wij weer worden opgevolgd door de volgende generatie, maar die staat niet zomaar klaar is onze inschatting.”
EÉN PRESTATIETEAM
Binnen de ruimte van het interview zijn de vier mannen het zowel eens als oneens met elkaar. Klaas Landman: “Kijk, ik ben het eens met het feit dat we naar één prestatieteam moesten. De keuze is gemaakt en daar moet je dan ook naar handelen, al vind ik wel dat het anders had gemoeten in de procedure.”
Klaas Zijlstra: “De procedure was allemaal helder en duidelijk en de commissie heeft daarin zijn werk gedaan of je het nu eens bent met het uitsluitsel of niet.”
Kees Zijlstra: “In de bijzondere ledenvergadering is er een commissie in het leven geroepen. Naar mijn idee is het daar fout gegaan. Daar hadden tegenstanders hun mening moeten geven in plaats van instemmen. Daarna is de commissie aan de gang gegaan en vervolgens kwam corona. Dat laatste
zorgde voor een mededeling online in plaats van met elkaar in gesprek te gaan tijdens een volgende ledenvergadering. Daar is denk ik het probleem ontstaan. Had je het een jaar uit moeten stellen? Dan hadden we nu nog steeds in hetzelfde schuitje gezeten, al kon je dat toen niet weten.”
“SOMMIGE HONDEN VINDEN KUILEN GRAVEN EEN LEUKE BEZIGHEID. DIE KUILEN MOETEN DAN WEER DICHT WORDEN GEMAAKT, WANT OP DE DAG ZELF ZIJN ER WEER MENSEN AAN HET SPORTEN.” KEES ZIJLSTRA
36
bolsward-ijsselmeerkust TEKST JOERI VAN LEEUWEN // FOTO'S /WWW.3X3UNITES.COM
3X3 BASKETBALL ACADEMY HOOFDTRAINER MARVIN DIJKSTRA
ONTWIKKELEN STAAT CENTRAAL BIJ DE 3X3 BASKETBALL ACADEMY Waar de meeste binnen-teamsporten door de coronapandemie vanuit overheidswege zijn stilgelegd of inmiddels outdoor weer zijn opgestart is er voor de 3x3 Basketball Academy al sinds 7 maart weer gelegenheid om te trainen. Normaal gesproken is dit al enkele jaren op de vrijdagmiddag, maar gezien de coronamaatregelen is er een plek vrijgekomen op de zondagmiddag bij Sportstad Heerenveen op de open skeelerbaan. Voor hoofdtrainer Marvin Dijkstra en de overige trainers een uitkomst.
“Wat wij proberen te bieden is een extra training voor basketballers die dat willen. Uiteindelijk komt het voort uit een sportstimuleringstraject vanuit de bond. De bond wil dat mensen, met name kinderen, in aanraking komen met de sport die wij liefhebben”, aldus Marvin Dijkstra, zelf student Leisure Management aan de NHL Stenden.
ERVARING OVERBRENGEN
Marvin Dijkstra: “Hiervoor hebben we in Friesland de 3x3 Basketball Academy opgericht, waar jeugdige leden tot achttien jaar extra kunnen trainen. Daarbij hanteren we een ander principe ten opzichte van de reguliere clubs. We kijken hier naar het niveau van de basketballers en niet naar de leeftijden. Als je net bent gestart met basketballen, en je bent zestien, dan kun je technisch gezien misschien veel meer bijleren bij de groep die daarin nog de grootste stappen kan maken. Of een tienjarige die al met andere spelers traint en die iets doet wat oudere spelers al onder de knie hebben. Ondanks dat wij er zo in staan zijn we zeer laagdrempelig en kunnen we daadwerkelijk iedere basketballer dingen bijbrengen.”
AFGESCHEURDE KRUISBANDEN
Vanuit verschillende invalshoeken is de 25-jarige Marvin Dijkstra actief binnen het
basketbal. Dijkstra stopte met spelen op het moment dat hij zelf door zou breken. “Ik heb drie keer mijn kruisbanden afgescheurd en vervolgens heb ik besloten te stoppen als speler. In de jeugd speelde ik bij Aris in Leeuwarden op het allerhoogste niveau en als prof zat ik bij de selectie toen de kruisbanden afscheurden. Ik was al student aan het CIOS, dus de stap naar het trainerschap was geen enorme verrassing voor de mensen in mijn omgeving. Ik heb de nodige ervaring opgedaan in de sport en ik ben snel gaan trainen en coachen. Uiteindelijk ben ik nu dus trainer bij de Academy, maar ook bij Dyna’75 in Heerenveen.”
POSITIEVE ONTWIKKELINGEN
De ontwikkelingen in het basketbal, en
dan met name in Friesland, zijn volgens Dijkstra positief te noemen. “We hebben overal in Friesland verschillende courts liggen waar basketballers anderen weer stimuleren. Spelers uit Heerenveen gaan in de zomer clinics aanbieden aan geïnteresseerden in Dokkum en Hardegarijp, noem maar op. Hierdoor ontstaat er hopelijk bij de verenigingen meer ledengroei. Ik heb begrepen dat in Hardegarijp zelfs een toename van twintig procent in het ledenaantal was. Hierdoor werd het weer lastig om genoeg uren te krijgen in de sporthal. Dat zijn natuurlijk positieve ontwikkelingen. Daarnaast is er met name binnen het meidenbasketbal een groei. Ik schat in dat
“WIJ WERKEN MET TRAINERS DIE HET NIET DOEN VOOR HET GELD, MAAR ABSOLUUT VOOR DE PASSIE VOOR DE SPORT”
Een intensieve zorgvraag is nooit eenvoudig... Ontzorgt en brengt rust
T 0515 700 267 • E chantal@mantelzorgzaken.nl
www.mantelzorgzaken.nl
De cliëntondersteuners van Mantelzorgzaken helpen u op weg! ADVIES EN ONDERSTEUNING NODIG? INFORMEER DAN NAAR DE MOGELIJKHEDEN!
Chantal Hoevers Prins
Erkend mantelzorgmakelaar en Co & Pgb specialist
NUMMER 05 • 2021
GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL
37
Talenten als uithangbord Marvin Dijkstra over het begeleiden van talenten: “Er zijn in de afgelopen jaren voldoende voorbeelden geweest van spelers en speelsters die vanuit de Academy zijn vertrokken naar een profclub. Zo is er onlangs een meisje geselecteerd om bij Landstede te gaan spelen. Zij heeft dat ook echt verdiend, heeft tips toegepast die wij als trainers aangeven. Dit gaat vaak gepaard met een soort van ‘vraag en wedervraag systeem’. De speler wil iets leren en wij vragen hoe hij of zij denkt dat het beste te kunnen doen. Vervolgens gaan ze dat ervaren en komen ze weer terug om dat terug te koppelen. Dan kan het zijn bij een dribble of een lay-up om met passen uit te komen, noem het maar op. Het begeleiden van zulke talenten is extra mooi omdat ze een uithangbord zijn voor waar we voor staan. Het ontwikkelen van spelers die plezier hebben in basketbal.”
“IEDEREEN KAN HIER KOMEN TRAINEN”
de verhouding bij ons bij de Academy ongeveer 60/40 is in het voordeel van de jongens.”
STIMULEREN
Wanneer er weer regulier kan worden getraind in de zaal zal de 3x3 Basketball Academy weer terugkeren op de vrijdag. “Het leuke is dat verschillende spelers
bij ons zich goed kunnen ontwikkelen, naast de reguliere trainingen bij hun eigen vereniging. Als coach ben ik ook aan een vereniging verbonden dus het kan zijn dat ik daags erna coach tegen diezelfde speler of speelster. Als er dan een mooie move wordt gemaakt of iets waar we op hebben getraind en ik zie dat, dan zal ik diegene daarmee com-
plimenteren. Voorheen was het binnen het basketbal echt de ene club tegen de andere. Tegenwoordig is het zo dat je meer mensen ziet die bereid zijn extra te trainen. Mooi om te merken is dat het eerder gunnen is geworden dan misgunnen. Ik denk dat wij als Academy daarin een mooi voorbeeld zijn. Iedereen kan hier komen trainen om zich te ontwikkelen. Daar zijn de verenigingen ook positief in, want het bijt elkaar niet. Mochten wij iets organiseren, dan mailen we het naar de verenigingen en zij kunnen het dan weer delen met de leden.”
PROFCLUBS
Doordat de basketbalwereld niet groot is heeft Dijkstra snel een netwerk kunnen opbouwen. “Eigenlijk was dat natuurlijk al het geval bij Aris, maar ook bij Landstede in Zwolle en Donar in Groningen
hebben we connecties. Als spelers ertoe bereid zijn om vanuit ons in zichzelf te investeren en er echt voor te gaan, twee keer per dag willen trainen enzovoorts, dan kunnen we een plan maken om te kijken of diegene terecht kan komen bij de opleidingen van die clubs uit het noorden. Voor de één zal dat makkelijker zijn dan voor de ander. Die clubs werken met selectiemomenten en als je dan wordt uitgekozen, dan kun je je droom gaan waarmaken. Wij werken met allemaal trainers die het niet doen voor het geld, maar absoluut voor de passie voor de sport. Het op de kaart zetten van het basketbal in Friesland, maar ook met de ontwikkeling van spelers.”
‘‘ Persoo nlij ke ben a dering en a a nda cht sta a n bij ons centra al’’
VERKOPEN
TAXEREN
AANKOPEN
06 - 504 33 425
VANLELYVELDMAKELAARDIJ.NL
38 1
17 14
11
18
17
8
14
17
14
11
22
23
24
25
26
19
21
9
9
H
17 2
15
2 17
24
22
15
22
15
10
17
11
17
15
10
19
18
14 8
17
6
18
14
7
6
17
7
6
22 22
10
10 12
12
6
bolsward-ijsselmeerkust
6
17
6
2 6
19
17 8
8
22
22 9
17
15
17
7
1
14
17 10
2
14
4
17
14
26
18
22
4
18
9
PUZZELPAGINA NR 05
17
14
20
7
15
11
14 14
5
8
10
22
17
7
5
17
11
W
15
22
6
8
8
7
15
4 14
19
7
17
10
20
22
8
7
9
13
8
12
7
11
6
18
18
5
17
6
D C
16
15
14
NUMMER 05 • 2021 5
4
3
2
17
22
Puzzel en win! Iedere maand is er een leuk prijsje te winnen door uw oplossing via de email of met traditionele post op te sturen. U kunt dit sturen naar: info@grootbolsward-ijsselmeerkust.nl o.v.v. PUZZELOPLOSSING NR 05-2021 - tot uiterlijk 25 MEI 2021. Wij wensen u veel puzzel plezier!
4 14
17
19
Probeer ijke letters. staan voor gel . Gelijke cijfers den woord te vin het gekleurde
gletsjerpuin
11
godin
deel v.e. toneelstuk
tegemoetkoming
land in Afrika
selenium
1
deel v.h. geraamte
vroom
beslist groet
3 stuk hout
lak
pl. in Amerika
toestand van rust
soort appel
grootvader
luizenei
discipel
domoor
pl. in Israël
onderofficier
nachtvogel
indien
silicium
9
betrekking
6 Ierland
veldvrucht eens
land van beroemd viooloorsprong bouwer
dodelijk fijne geur
4
vogeleigenschap
tekenfilmdier
haarstukje
extreem
wereldreiziger
bijbelse figuur
hevig
wandversiering
gewoonlijk woestijndier bron
inhoudsmaat
beseffen
land in Afrika
vernuftig
banketbakkerij
peilstift
8
G A A L D N O R G I C H
T O B B E N F I N A T G
T T E I E G E R I Z E N
R R F J D T U D L A L I
M A P O E I T B A N K S
A A H U L P M I D D E L
L K K A A N L W H H N A
N L R G A E E U C A M V
B E L G R A D O T A A R
O E P R D E R R R S L E
I P E A I B B V O G E V
N S R C G I K K U N S T
© www.puzzelpro.nl
Koninklijk Besluit nieuw (in samenst.)
met bewijzen aantonen
12
verwonding
radon boom soepkom
zeur
De woorden zitten horizontaal, verticaal en diagonaal in alle richtingen in de puzzel verstopt. Ze kunnen elkaar overlappen. Letters mogen vaker worden gebruikt. Zoek de woorden op en streep ze af. De overblijvende letters vormen achter elkaar gelezen de oplossing.
oplettend op de wijze van gestremde melk
afspraak
nageslacht
daar
snuifje
eveneens
5
Surinaams gerecht
waakzaam
zwemkleding
een weinig
Militaire Politie
als onder
vergrootglas
nakomeling
10
ontkenning
2
BELGRADO BERGKAM BIJOU BROCHE BUGEL DADEN
DALING EDELAARDIG ENFIN GAPEN GROENLOF GRONDLAAG
HITTE HULPMIDDEL INRUIL KUNST LAPJE NUKKIG
OERAL SERRE SPEELKAART STULP TELKENMALE TOBBEN
VERVALSING VROUW ZANDHAAS
het oosten
jaargetijde
man van adel
wintervoertuig
13
7
dader
© www.puzzelpro.nl 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
Boudina de Hoop uit Makkum heeft de waardebon t.w.v. € 25.00 gewonnen. Deze waardebon is aangeboden door en te besteden bij Devo Sneek. OPLOSSING EDITIE 04-2021: Zweedse puzzel: ORANJEBITTER / Cijferpuzzel: APPELSCHIMMEL
GrootBolsward-IJsselmeerkust is een maandelijkse uitgave van Ying Media en wordt huis-aanhuis verspreid in Bolsward en alle dorpen en steden langs de IJsselmeerkust in een straal van ca. 10 km. Oplage: 22.000 exemplaren.
UITGEVER
Ying Media BV Zwarteweg 4, 8603 AA Sneek Telefoon 0515 745005 E-mail info@yingmedia.nl
Geheel verzorgde lunch voor 2 personen
13
Winnaar puzzel grootbolsward-ijsselmeerkust 04-2021
COLOFON
PUZZEL & WIN
EINDREDACTIE Henk de vries
REDACTIE
bolsward-ijsselmeerkust STUUR UW ANTWOORDEN van PUZZEL 05 VÓÓR 25 MEI 2021 PER EMAIL NAAR: info@grootbolsward-ijsselmeerkust.nl OF NAAR: Grootbolsward-ijsselmeerkust, Zwarteweg 4, 8603 AA SNEEK FOTOGRAFIE
Jelly Mellema fotografie, Laura Keizer Fotografie, Nicky Bosma.
VERKOOP
info@grootbolsward-ijsselmeerkust.nl
Eelke Lok, Henk van der Veer, Joeri van Leeuwen, Wim Walda, Piebe Piebenga, Riemie van Dijk.
BLADMANAGEMENT
VORMGEVING
DRUK
REDACTIETIPS?
Nicky Bosma (nicky@yingmedia.nl)
Frans van Dam (bliidd.nl)
Mieke Alferink, Neeltje Oostra, Ying Mellema, Marianne Bouwman, Henjo van der Klok.
Hoekstra Krantendruk, Emmeloord
VERSPREIDING
FRL Verspreidingen, Leeuwarden Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. De gegevens in deze krant zijn met zorg samengesteld. Ten aanzien van de juistheid van de inhoud hiervan kan echter geen aansprakelijkheid worden aanvaard.
DE EERSTVOLGENDE UITGAVE VAN MAANDBLAD GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST VERSCHIJNT OP: DONDERDAG 3 JUNI 2021
20 cm diameter
46 cm
llatie
Prijs incl. insta
0 2 , 8 € 99
Voorkomt kalkaanslag en filtert je drinkwater Zamarra Kok Kalkaanslag is een grote ergernis; het maakt de toiletpot bruin, douchetegels dof en is slecht voor apparaten. Daarom heb ik een Big Green kalkpreventie apparaat met koolstoffilter laten installeren. Zacht water (en dus koffie en thee) smaakt beter en de waterkoker blijft schoon. Ik kan met een kwart minder (vaat)wasmiddel toe en hoef geen speciale sanitairreiniger meer te gebruiken. Vooral het gebrek aan kalkaanslag in de badkamer scheelt erg veel poetswerk. Helaas moet ik de douche nog wel nadrogen, omdat anders opgedroogde waterdruppels met magnesiumresidu zichtbaar blijven. Telegraaf, 4 juli 2020
ALLE VOORDELEN OP EEN RIJTJE BIG GREEN
WATER ONTHARDER
Voorkomt kalkaanslag Verwijdert bestaande kalk Verbetert geur, kleur en smaak Filtert op chemicaliën Ongefilterd kraanwater
Gefilterd met de Big Green
Behoudt calcium en magnesium Verspilt geen water Werkt zonder zout Gebruikt geen stroom Geen afvoer nodig
Nel Zeer tevreden met de Big green. We hadden een ontharder met zout maar vanwege het zout in je drinkwater waren we daar niet blij mee. Omdat we een natrium arm dieet volgen werd ons geadviseerd om de ontharder weg te doen. Na installatie van de big green merken we meteen verschil aan ons drinkwater, de smaak is veel lekkerder. De kalkaanslag komt niet meer terug. Het werkt geweldig. Edam, 4 januari 2021
Jaap Jurjen en Froukje Veenstra Wij zijn nu vier weken in het bezit van de BigGreen. Wij zijn super tevreden. Alles is schoner (koffiezetapparaat, was-en afwasmachine, douchecabine etc.) en zachter. En het water smaakt inderdaad lekkerder. Inmiddels onze lieve buren ook hiervan in kennis gesteld, en ook zij zijn nu bezitters geworden van de BigGreen. Zegt het voort, zegt het voort. Sumar, 26 januari 2020
Onderhoudsvrij Milieuvriendelijk Duurzaam
Filter geplaatst in kruipruimte
Filter geplaatst in meterkast
Verwijdert sediment, zware metalen en chemicaliën
De Big Green wordt geleverd en geïnstalleerd door een van onze ervaren installateurs. Zo bent u ervan verzekerd dat alles perfect werkt, heeft u voortaan geen last meer van kalkaanslag en
Actie:
kunt genieten van zuiver drinkwater.
1-ste vervangfilter volgend jaar
GRATIS!
www.big-green.nl • Informatie 0299-321188
Prachtige zomerbloeiers uit eigen kwekerij MOEDERDAG ACTIE Hangpot incl. waterreservoir met Fleurige zomerbloeiers in verschillende mengsels uit eigen kwekerij t/m 9 mei van € 17,95
€ 15,
95
op moederdag zijn wij geopend
FleurigBuiten specialist in zomerbloeiers
Tjalke van der Walstraat 21-A | 8723 CB Koudum | T 0514 - 594 694 Openingstijden mei: maandag t/m zaterdag: 9.30-17.00 uur