GrootdeFryskeMarren 11 - 2018 by GrootMedia

groot

deFryskeMarren

11- 2018 GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

2e JAARGANG • NR. 11

IN DEZE UITGAVE

HENK VAN BRUGGEN NEEMT AFSCHEID VAN PARTYCENTRUM ‘T HASKE

Gratis waardebepaling! Weten wat jouw huis waard is?

www.makelaardijhoekstra.nl/waardebepaling

FOTO: JOHAN BROUWER

Tusken de Marren informatie van gemeente De Fryske Marren



NUMMER 11 • 2018

De gemeente De Fryske Marren telt naast de stad Sloten nog vijftig kernen en 23 buurtschappen. Van in het westen Bakhuizen en Mirns tot in het oosten Rottum en Rotstergaast. Van in het noorden Terherne tot in het uiterste zuiden Schoterzijl. Dat is een imposant gebied. We realiseren ons dat niet heel veel mensen dit gebied van haver tot gort kennen. Inwoners van deze gemeente kennen elkaar niet goed. We gaan een poging doen om dat te verbeteren. Vanaf deze maand kijken we elke maand in een dorp. Of een aantal dorpen en buurtschappen bij elkaar. Soms gaan we zelfs vertellen waar het ligt. Wist u bijvoorbeeld dat ergens tussen Rotsterhaule,

Sint Johannesga, Oudehaske, Haskerhorne en Ouwsterhaule het buurtschap Onland ligt? Vijftien huizen. Daar wonen veertig mensen in. Maar in Mirns kennen ze het niet. Het heeft ook nog een andere bedoeling. Dorpen kunnen volgens wetenschap en politiek niet allemaal overleven. De krimp slaat soms onbarmhartig toe. Dus in heel veel dorpen zijn allerhande discussies aan de gang. In een aantal gevallen doet de gemeente ook aan die discussie mee: “Willen we er nog wat bedrijven bij? We moeten eigenlijk meer huizen bouwen dan de gemeente voor ons voorzien heeft. Wat doen we met de recreatie, dat liep deze zomer omhoog? Kunnen we daarvan profiteren,

opmerkelijk...

moeten we er in investeren? Houden we de winkel? Houden we, nog belangrijker, de school? Gaan de mensen uit het dorp naar de grotere kernen en vullen wij dat aan met mensen die ergens anders vandaan komen? Hoe is het met de voorzieningen in het dorp voor de bejaarden?” Enzovoorts. Zware discussies. Het leuke is, dat mensen het er vaak oneens over zijn. Soms krijgt dan een dorp een andere visie dan de realiteit toestaat. Soms is de visie daaraan gelijkgemaakt. Daar beginnen we mee... Bantega. Eelke Lok Redactie GrootdeFryskeMarren

Maandelijkse rubriek met opmerkelijke zaken in de regio. Is u wat opgevallen, wilt u ons deelgenoot maken van een leuke gebeurtenis, of heeft u een een aankondiging of tip voor ons? Stuur deze dan naar redactie@grootdefryskemarren.nl

van de loterij maar liefst 1 miljoen euro. De BankGiro Loterij is de cultuurloterij van Nederland: niet alleen deelnemers winnen, ook tal van culturele organisaties zoals musea, molens en monumenten. Met de helft van ieder lot dragen de ruim 600.000 BankGiro Loterij-deelnemers maandelijks bij aan cultuur in Nederland. Hierdoor kon de Loterij in 2018 ruim 74,8 miljoen euro verdelen onder 78 culturele organisaties.

ZATERDAG 17 NOVEMBER INTOCHT SINTERKLAAS IN JOURE EN LEMMER

MAREN EN JORIK REDDEN JONGE DUIF UIT DE LUTS IN BALK

SCHITTERENDE ZONSONDERGANG BIJ HET NANNEWIID

Hoe Sint-Nicolaas op meer plaatsen tegelijk aan kan komen, zou een Sinterklaasdiscussie kunnen opleveren, maar tot op de dag van vandaag accepteren de kinderen van Nederland dit wonder zonder morren. Op zaterdag 17 november om 14:00 uur ziet de dubbele agenda er als volgt uit: Sinterklaas zet dan voet aan wal in Joure. De Goedheiligman en zijn Pieten varen eerst de Jouster haven binnen en daarna maakt Sinterklaas op zijn witte schimmel een tocht door de Midstraat. De Pieten hebben de zakken gevuld met pepernoten en ander lekkers. Kom dus op 17 november gezellig naar het centrum en vier het feest mee!

Aan de Van Swinderenstraat in Balk probeerde vorige week een jonge duif te vliegen. Daarbij belandde hij echter in het water de Luts.

Onlangs vond er een schitterende zonsondergang plaats bij het Nannewiid in Oudehaske en fotograaf Albert Thibaudier was op het juiste moment in de buurt. Een combinatie van wolken en de ondergaande rode zon leverde sprookjesachtige beelden op. Albert legde het tafereel vast op de gevoelige plaat en deelt dit graag met de lezers van GrootDeFryskeMarren.

Ook in Lemmer zal Sint feestelijk onthaald worden op hetzelfde moment. De intocht van de Sint start hier met de passage van de stoomboot door de monumentale Lemster sluis. Met de pakjesboot vol Pieten meert Sinterklaas af bij het standbeeld van de Visserman in de centrumhaven van Lemmer.

INWONER UIT BALK WINT 10.000 EURO IN BANKGIRO LOTERIJ Een grote verrassing voor Zwaan uit Balk. Zij heeft in de trekking van de BankGiro Loterij een bedrag van 10.000 euro gewonnen. De winnares werd onlangs verrast met het goede nieuws. Zwaan (50) vertelt enthousiast: “Dit is echt super! Ik heb de brief wel tien keer gelezen, voordat ik het echt kon geloven. Een pelletkachel stond hoog op ons verlanglijstje, dus die kunnen we nu in ieder geval kopen, echt geweldig!” De BankGiro Loterij maakt iedere dag de winnaar van een prijs bekend. Alle dagen gaat er 10.000 euro uit, elke week 100.000 euro en iedere maand wint een deelnemer

Gelukkig werd dit opgemerkt door Maren (9) en Jorik (7) de Vries. De duif zonder zwemdiploma werd met een net uit het water gevist. Na te zijn opgewarmd bij de kachel, is de duif overgedragen aan de dierenambulance van De Fryske Marren.

WIE WINT DE CULTUURPRIJS DE FRYSKE MARREN 2018? In gemeente De Fryske Marren is een veelheid aan projecten uitgevoerd in het kader van Culturele Hoofdstad #LF2018. Daar zijn vast kandidaten voor de Cultuurprijs bij. Maar ook buiten LF 2018 zijn er producties geweest, die het verdienen om in het zonnetje gezet te worden. De beoordelingscommissie van de Cultuurprijs roept inwoners en Plaatselijke Belangen op om een voordracht voor de prijs te doen: is er in uw dorp een mooi openluchtspel uitgevoerd? Heeft de toneelvereniging een voortreffelijk stuk op de planken gezet? Is er een inwoner die een bijzonder Friestalig boek gepubliceerd heeft? Is er een groep jongeren in het dorp die actief met muziek en doen ze dat in het Fries? Dan kan die vereniging of die dorpsgenoot in aanmerking komen voor de Kultuerpriis De Fryske Marren 2018.

GEMEENTE GAAT BEGRAAFPLAATS BANTEGA HERSTELLEN NA VERZAKKING DOOPSGEZINDE KERK JOURE STEUNT PRESENT Op de ledenavond van de Doopsgezinde Kerk Joure op 25 oktober jl. werd de Stichting Present verrast met een prachtige gift. Op bijgaande foto overhandigt Rinnie Hanje ( rechts op foto) namens de kerk de cheque aan Annelien Ellerman, coördinator van de stichting Present De Fryske Marren. De Doopsgezinde Kerk Joure wil op deze wijze het werk van de Stichting ondersteunen en de maatschappelijke betrokkenheid van de kerk laten zien bij de missie van Present.

U kunt de vereniging of uw dorpsgenoot waarvan u vindt dat die voor de prijs in aanmerking kan komen aanmelden door voor 15 november een email te sturen naar: info@defryskemarren.nl (t.a.v. Ypie Kroes). De Present wil een brug slaan tussen mensen met de naam en contactgegevens van de vereniging/dorpsgenoot, inclusief emailadres die iets hebben te bieden en mensen die en telefoonnummer van de contcatpersoon. daarmee geholpen kunnen worden. En hierde Wilt u bij de voordracht in het kort aangeven door een beweging op gang brengen in De waarom u vindt dat de vereniging/persoon Fryske Marren waarbij steeds meer mensen in aanmerking kan komen voor de prijs? Als het vanzelfsprekend vinden om zich te bervoordrager ook graag uw naam, emailadres en kommeren om elkaar naar elkaar. telefoonnummer vermelden..

deFryskeMarren KIJK VOOR HET LAATSTE NIEUWS OP WEBSITE

deFryskeMarren WWW.GROOTdeFRYSKEMARREN.NL

Op de begraafplaats in Bantega is sprake van verzakking van de grond en scheefstaande grafbedekkingen die om dreigen te vallen. De verzakking van de grond heeft te maken met de uitdrogende werking van de onderliggende veengrond. Veengrond is een grondsoort die veel voorkomt in deze regio. Gemeente De Fryske Marren wil hier graag iets aan doen. Vanaf 8 januari 2019 worden er daarom werkzaamheden uitgevoerd op de begraafplaats. Tijdens de werkzaamheden wordt de verzakking hersteld door de grond op de begraafplaats op te hogen met grond. Daarbij worden de grafbedekkingen gefaseerd (in volgorde van vak A naar D) weer rechtgezet. In deze periode zijn de graven, zoals gebruikelijk, toegankelijk voor bezoekers. Door de begraafplaats op te hogen met grond en de grafbedekkingen weer recht te zetten brengt men deze weer terug naar de oorspronkelijke staat. Voor het rechtzetten van de grafbedekkingen heeft de gemeente een gespecialiseerd steenhouwer gevraagd om dit uit te voeren. Voor het rechtzetten van de grafbedekkingen vraagt de gemeente rechthebbenden eerst om toestemming.

FOTO: LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL

51 KERNEN, 23 BUURTSCHAPPEN

deFryskeMarren • KORT NIEUWS

NIEUWE deFryskeMarren

SLAGERIJ ‘UW SLAGER OBE & MARIJKE VELDMAN’ IN JOURE

VERENIGING VRIENDEN VAN MUSEUM JOURE TELT 100 ZAKELIJKE LEDEN JOURE - Op 16 oktober heeft het Jouster bedrijf Frieschen Bedden zich als bedrijfsvriend aangesloten bij de Vereniging Vrienden van Museum Joure. Daarmee staat de teller nu op honderd bedrijfsvrienden. Een prestatie van formaat van de Vereniging Vrienden van Museum Joure, die nog geen twee jaar bestaat. De zelfstandige vereniging bestaat sinds 9 december 2016. De Vrienden hebben als doel het ondersteunen van Museum Joure bij onder andere het uitbreiden van de collectie, het realiseren van exposities en educatieve projecten. Jaarlijks draagt de vereniging voor circa € 15.000,- bij aan bijzondere activiteiten van Museum Joure. Van een bijzondere expositie tot een vitrine voor een prachtige nieuwe klok, de Vereniging van Vrienden maakt het mogelijk.

WILMA HAVERKAMP OPENT PRAKTIJK VOOR MONDHYGIËNE IN SINT NICOLAASGA SINT NICOLAASGA- De geboren en getogen Sint Nykster Wilma Haverkamp heeft met het openen van haar eigen praktijk voor mondhygiëne een droom in vervulling laten gaan. ‘Mondzorg Sint Nyk’ is gevestigd aan De Rijlst 40. Wilma heeft van jongs af interesse voor de tandheelkunde sinds ze op haar twaalfde een beugel kreeg. De keuze voor een studie mondzorgkunde in Groningen was daarom snel gemaakt na haar middelbare school periode. “Ik heb in de afgelopen jaren gewerkt in verschillende praktijken zoals een mondzorgpraktijk, tandartspraktijken en in ziekenhuis Tjongerschans in Heerenveen op de afdeling Kaakchirurgie. Zowel kinderen als ouderen kwamen bij mij in de stoel.” Als mondhygiënist is Haverkamp opgeleid om tandvleesproblemen te behandelen maar ook om gaatjes en problemen in de mond op te sporen en te voorkomen. Het is haar taak ervoor te zorgen dat een tandarts niet hoeft te behandelen, omdat problemen in een eerder stadium zijn te voorkomen.

JOURE - Vanaf 7 november is het feest bij Uw Slager Obe & Marijke Veldman. Dan openen zij de deuren van hun slagerij op een nieuwe locatie aan de Midstraat 49 in Joure. De slagerij is helemaal nieuw, het assortiment wordt uitgebreid en de klanten kunnen profiteren van een leuke openingsactie. Voor inwoners van Joure en omgeving genoeg reden voor een bezoek. Uw Slager Obe & Marijke Veldman was ruime tijd gevestigd aan de Midstraat 81. De nieuwe winkel blijft dus gevestigd aan de Midstraat, maar op de nieuwe locatie is veel meer ruimte beschikbaar en dat betekent nog meer ruimte voor huisgemaakte specialiteiten en lekkernijen! Wie van lekkere en eerlijke producten houdt, is bij slager Veldman aan het juiste adres. “Onze slagerij is onze trots”, zegt Obe Veldman. “Iedere dag doen wij ons uiterste best om de beste ambachtelijke producten te bereiden. Of het nu

gaat om een puur stukje vlees, de fijnste vleeswaren, de lekkerste specialiteiten of de heerlijkste maaltijden. Wij gebruiken altijd de verste ingrediënten voor het eindresultaat van de beste kwaliteit. Onze passie voor het slagersvak zie je en proef je zonder meer in onze producten.”

Met de opening kunnen alle klanten profiteren van een heerlijke openingsactie: naast het RundFeestVoordeel is er de Voordeeltas vol huisgemaakte ambachtelijke producten. De klant profiteert van deze lekkere openingsaanbieding op woensdag 7 t/m zondag 11 november.

KERSTSHOW BIJ TUINCENTRUM DE KONING IN ROHEL ROHEL - Het is weer zover, de altijd gezellige speciale kerstshow bij tuincentrum De Koning op de Meerweg 3 in Rohel is weer open. Door de jaren heen weten vele klanten de kerstshow in Friesland al te vinden. Maar bent u nog niet eerder daar geweest, laat u dan verrassen! Want ieder jaar weer combineren de medewerkers van De Koning unieke producten en kleuren tot een vernieuwde kerstshow. De kerstcollectie 2018 is dan ook met de grootste zorg uitgezocht. “Weer anders, méér gedurfd, en weer spectaculairder”, volgens de medewerkers. “Maar wat altijd weer terugkomt is de warme gezellige kerstsfeer welke wij uit willen stralen naar u als klant!” zeggen ze trots. Vele kerstartikelen passeren de revue in deze kerstshow. Van kunstkerstbomen - niet van echt te onderscheiden - tot kerstversiering en kerstverlichting voor binnen én buiten! U vindt bij tuincentrum De Koning alles om het de komende kerst gezellig en warm te maken.

ZES HOME-START VRIJWILLIGERS GECERTIFICEERD DE FRYSKE MARREN - Op maandag 29 oktober ontvingen zes vrijwilligers van Home-Start Zuidwest Friesland hun welverdiende certificaat. Ze zijn daarmee de vierde groep vrijwilligers die in de gemeentes Súdwest-Fryslân en De Fryske Marren gezinnen gaan ondersteunen. Home-Start is een project van Humanitas. Wethouder Mark de Man van gemeente Súdwest-Fryslân sprak de vrijwilligers op hun laatste trainingsdag ook even toe. Bij Home-Start bieden vrijwilligers een steuntje in de rug aan gezinnen met tenminste één kind t/m 6 jaar. De vrijwilligers komen gedurende gemiddeld een jaar wekelijks een dagdeel bij gezinnen thuis. Alle vrijwilligers hebben opvoedervaring en herkennen de vragen en problemen van gezinnen. Door een luisterend oor, praktische steun en vriendschappelijk contact komen ouders weer in hun kracht en kunnen meer genieten. Op dit moment zijn er meerdere gezinnen in de Fryske Marren (omgeving Lemmer en Joure) die de waardevolle ondersteuning van een vrijwilliger van Home-Start van Humanitas kunnen gebruiken. Heb jij opvoedervaring en ben je een dagdeel per week beschikbaar om een gezin te ondersteunen? Neem dan contact op met coördinator Karlijn Houben via 06-51311852 of k.houben@humanitas.nl.

BALK VOORUIT IN GESPREK MET TWEEDE KAMERLID HARRY VAN DER MOLEN BALK - Eind oktober was Tweede Kamerlid Harry van der Molen op bezoek bij Breimer’s Bakkerij in Lemmer voor de aftrap van zijn maandelijkse spreekuur in Friesland. Heel veel onderwerpen kwamen aan bod. Ook Plaatselijk Belang Balk Vooruit was aanwezig om de omslachtige nieuwe landelijke regels voor verkeersregelaars onder de aandacht te brengen. Eerder was er vanuit Plaatselijk Belang Balk Vooruit al een brandbrief gestuurd naar de lokale politiek in Gemeente De Fryske Marren over dit probleem: Alle organiserende partijen die verkeerregelaars nodig hebben voor hun evenementen in Balk hadden de brandbrief ondertekend. De brief is vrijdag overhandigd en besproken. Harry van der Molen gaat onderzoeken of er aanpassingen mogelijk zijn waardoor er voor de vrijwilligers meer tijd vrij komt om bezig te zijn met het organiseren van evenementen in plaats van bezig te zijn met omslachtige nieuwe regels voor verkeerregelaars.

deFryskeMarren deFryskeMarren

Henk van Bruggen neemt afscheid van Partycentrum ’t Haske

“As hjir gasten komme, dan ûtfang ik dy sels” Misschien is het visitekaartje dat Henk van Bruggen (60) van Partycentrum en Zalencentrum ’t Haske in Joure afgeeft, alleszeggend. Er staat namelijk op dat Henk ‘gastheer’ is. Dat is hij deze maand in ieder geval op zomaar een maandagmiddag, wanneer GrootdeFryskeMarren langs komt. We krijgen niet alleen een kopje thee, maar ook een lekker stuk cake erbij. Het zijn de kleine dingen die het doen. Van Bruggen heeft er oog voor! Onlangs is bekend geworden dat de Jouster horecaondernemer zijn zaak te koop heeft staan. Niet omdat het slecht gaat, maar omdat hij en zijn vrouw een bewuste keuze maken. We blikken met Henk van Bruggen terug op bijna een halve eeuw horecageschiedenis. TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO'S JOHAN BROUWER

Henk van Bruggen is een echte horecaman. Het interview vindt letterlijk tussen de bedrijven door plaats in het Partycentrum ’t Haske aan de Vegelingsweg in Joure. “Ik bin no sechstich jier en ik ha hiel wat freonen en kunde fan myn leeftyd foarbij kommen sjoen mei krupsjes”, zegt Van Bruggen. “Ik wol aansens genietsje fan ús bern en pakesizzers. Ik fiel my oars sa sûn as in fisk, mar it kin samar oars!”

OP ’E JOUWER BEGJINT DE HISTOARJE Henk van Bruggen werd geboren in Scharnegoutum, waar zijn vader in de plaatselijke zuivelfabriek als kaasmaker werkte. Het gezin Van Bruggen verhuisde regelmatig. Henk van Bruggen weet zich van zijn geboorteplaats dan ook niets meer te herinneren, want het gezin verhuisde al spoedig naar Oosterzee, waar Henk een gedeelte van zijn jeugdjaren doorbracht. Als heit Van Bruggen werk bij Douwe Egberts krijgt, wordt Joure Henks nieuwe woonplaats, of zoals hij het zelf zegt: “Dêr begjint myn histoarje.”

Die ‘histoarje’ speelt zich eerst af op de lagere school in de Pastorielaan, waar Henk onder anderen bij meester De Vries in de klas zit. Daarna volgt de mavo aan de Hurddraversdyk, maar dat werd geen succes volgens Henk: “Se wiene der hielendal mei oan wat se mei my moasten. Ik wie in drok jonkje, ik hie folle mear belangstelling foar wat der op ’e dyk wie as yn skoalle. Doe ’t ik yn de tredde klasse fan de mavo siet, seine de leararen, dat ‘it niks mei my wurde soe’. Sels menear De Haan, dy ’t him oer mij bekommerde, seach it net mear sitten en doe mocht ik in test dwaan, wêr ’t ik dan wól geskikt foar wie. Ut dy test waard dúdlik dat ik twa karren hie: Of yn de horeka of yn it sikehús oan it wurk! Mar ik wie as de dea foar dy prikkerotsoai en ik kin ek net oer bloed, dat de keuze wie net sa dreech, it waard de horeka!”

UITZONDERING IN DE FAMILIE Henk gaat naar de horeca- en bakkerijvakschool in Leeuwarden, waar hij na twee jaar studie examen mag doen en het begeerde diploma in zijn bezit krijgt. Daarna begint zijn carrière in horecaland. “Ik bin nei skoalle meiien yn de praktyk gien. Earst bij De Lawei yn Drachten bij Oostra en Alkema, wêr ’t ik in super tiid hân ha. Dêrnei wurde Motel it Hearrenfean myn folgjend plak. Ik krige dêr in learling wurkplak.

Ik haw der myn restaurant-kelner diploma’s twadde en tredde jiers helle. It wie dochs wol bysûnder omdat ik fan sawol ús heit as ús mem har kant net út in horekafamylje kom. Ik bin blykber in útsûndering yn de famylje!”

harren betsjinnet en ik hâld it dan ek yn ’e gaten dat de minsken krije, sa ’t ik it mei har ôfpraten ha. Ik bin de ‘vliegende keep’ fan it Partycentrum!”

Het leven in de horeca beviel de jonge Van Bruggen uitstekend, hij kon er zijn energie goed kwijt. Bij het Motel Heerenveen was er met elkaar plek voor duizend gasten. Henk herinnert zich de beroemde Scandinavische Buffetten nog als de dag van gister. “It is no amper yn te tinken, mar der sieten doe elke sneontejûn tûzend minsken te iten en der spile altyd in bekend orkest. We hiene it smoardrok, mar ik learde it fak yn ’e praktyk. Letter haw ik der noch hiel wat profyt fan hân.”

In de 47 jaar die Henk van Bruggen ondertussen werkzaam is in de horeca heeft hij veel dingen zien veranderen. Hij mist de gretigheid waarmee hij en zijn generatiegenoten het horecawerk deden tegenwoordig wel eens, de goeden niet te na gesproken. “Doe ’t ik begûn mei dit wurk, makke de ober-kelner fan Motel it Hearrenfean in listje, wa ’t fan de tsien learlingen wurkje moasten. Dat wie fan moarns tolve oant jûns acht en we wurken ferfolgens oant nachts tolve oere. At we der wat fan seine wie it kommintaar: ‘Je moet niet zeuren, je wilt toch in de horeca werken en zo gaat dat later ook’. O ja, hy sei der ek noch efteroan: ‘Overuren krijg je niet betaald’. Wy makken ús der net drok om, we hiene in moaie jûn.”

VLIEGENDE KEEP Het contact met zijn gasten heeft Henk altijd als zeer plezierig ervaren. Een rol als manager in een afgesloten ruimte sprak en spreekt hem duidelijk minder aan. De actie en de interactie en de nieuwtjes die hij van zijn gasten hoort, kan de horecaman nog altijd erg waarderen. “At jo allinnich yn de keuken steane, dan misse jo it kontakt. Dan sjochst fanút de fierte de minsken stean dy ’t op in bepaalde tiid oan tafel sitte wêr ’t jo it iten foar klear meitsje moatte en dat is it dan. Koks hawwe in hiele oare horekabeleving as minsken yn de betsjinning. As hjir yn it Partycentrum gasten komme, dan ûtfang ik dy sels en begelied ik se nei de tafel. Ik fertel welke ober

NIET ZEUREN

Exact weet Van Bruggen het niet meer, wanneer hij bij Partycentrum ’t Haske in dienst kwam, hij gokt op ‘seker ergens yn 1985’. Wieger Jelsma en Willem Riemersma zijn dan de beide exploitanten van het Partycentrum. Henk van Bruggen staat dan al bekend als ‘Snelle Henkie’ in horecaland. Als Henk het in Motel in Heerenveen niet meer naar de zin heeft, krijgt hij een aanbod om bij Jelsma in vaste dienst te treden. De verandering van werkplek is ook een verandering van woonplaats. Gorredijk wordt geruild voor het geliefde Joure.

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

AMANDA STAAT WEER HELEMAAL OP EIGEN BENEN

LASSER ALS ONVERWACHT BEROEP Ieder mens heeft een talent. Hoe groot of klein dan ook. Pastiel laat mensen ontdekken waar hun talent ligt. En helpt mensen hierbĳ om dit optimaal in te zetten naar werk. Pastiel werkt met kansberoepen; binnen deze beroepen is veel vraag naar werk. Opgeleid worden tot lasser is er hier één van. Op eigen benen

FAMILIEBEDRIJF Intussen is Van Bruggen al weer een kleine kwart eeuw zelf eigenaar van ’t Haske, want zo lang runt Henk samen met zijn vrouw Baukje Vries het bekende Jouster horeca-etablissement al. Ook de andere gezinsleden zullen in het familiebedrijf werken, de een wat langer dan de ander. Dus als er over ‘overname’ gesproken wordt, hebben de kinderen Berthina, Froukje en Willem ook een stem in het kapittel. Dan komt het moment dat Henk de beslissing neemt om zijn ‘levenswerk’ in de verkoop te zetten. “Ien fan ús bern fûn it beangstigjend wannear ’t der wat mei mij barre soe. Sij seagen it net sitten om de saak oer te nimmen. Dat is no sa’n twa jier lyn en yn dy tuskentiid seach ik om my hinne dat freonen fan myn leeftyd wolris wat krigen. En sa haw ik mei myn frou it beslút nommen om der mei op te hâlden. At der wat mei my barre soe, wol ik net hawwe dat ús bern mei in erfenis sitte, dy ’t se net ha wolle. Us soan hat earder noch wol twifele om my op te folgjen mar hy seach wol, dat ik sân dagen yn ’e wike oan it wurk wie. Willem is no ferantwurdelik foar it horeka-diel fan it nije Crematorium Haskerpoort. Us âldste dochter is wurksem yn ’e soarch en de jongste dochter is festigingliedster fan in kapsalon. Se hawwe it prima nei de sin!” Als ’t Haske verkocht wordt, zal de horeca-ervaring van Henk van Bruggen niet verloren gaan. Hij ziet een taak als begeleider van jonge horeca-onderemers wel zitten. “Mar net alle dagen, want dan kin ik hjir better sitten bliuwe!’

Zo ook Amanda. Tien jaar lang heeft zĳ schoonmaakwerk gedaan, aangevuld vanuit een uitkering. Daar haalde zĳ niet het inkomen uit dat ze wenste. Zĳ heeft een zoontje en wil niets liever dan op eigen benen staan. Zonder een uitkering. Om zonder voorwaarden voor hem te kunnen zorgen. Hem alles te kunnen geven. Via Pastiel heeft zĳ de kans gekregen om omgeschoold te worden tot lasser. Ze blĳkt hier ontzettend goed in te zĳn. Bĳ Empatec Metaal heeft zĳ het vak geleerd, gecombineerd met een vakopleiding. Haar diploma had ze al na drie maanden op zak. Zĳ heeft haar talent ontwikkeld en dat zet zĳ nu elke dag in voor Gawa, een lasbedrĳf in Sneek. Nu staat ze helemaal op eigen benen!

Doen waar je van droomt

En dan Abdi. Van jongs af aan bouwt en repareert hĳ dingen. Doordat hĳ altĳd bezig is om dingen te maken, heeft hĳ precies werken helemaal ‘in de vingers.’ Precies werken is dan ook zĳn talent. Talent, dat hĳ graag wil inzetten voor de opleiding Robotica Engineering. Hiervoor is hĳ 11 jaar geleden speciaal vanuit Somalië naar Nederland gekomen. Maar de opleiding blĳkt erg kostbaar te zĳn. En wat ga je dan doen? Je talent inzetten als lasser. Een prachtig vak, waar je erg precies voor moet zĳn. Na drie weken opleiding had hĳ zĳn diploma al op zak. Nu werkt hĳ hard om genoeg geld bĳ elkaar te verdienen. En als het geld er is, dan gaat hĳ alsnog voor de opleiding waar hĳ altĳd al van heeft gedroomd!

Een echte vakvrouw

Lerieda, een echte vakvrouw. Een opleiding voor dierhouderĳ afgerond en een sportopleiding gevolgd. Van beiden werd zĳ niet heel erg enthousiast. Na verder zoeken is haar keuze gevallen op grasmaaien bĳ Empatec Gemeentewerken. Ja, dáár liep zĳ warm voor. Maar wat doe je vervolgens als er in de winter niet veel werk is? Wachten tot het voorjaar? Óf je laten omscholen tot lasser! In het begin was ze weleens onzeker, maar inmiddels is ze uitgegroeid tot een zelfverzekerde jonge vrouw. Ze is goed in wat ze doet en daar is ze trots op! En dát is waar Pastiel het voor doet. Talent in mensen naar boven halen en samen met hen zorgen dat zĳ een baan vinden bĳ een werkgever die bĳ hun past.

Ook uit de keuken van Uw Slager volop voordeel

Wij helpen u graag in onze nieuwe slagerij!

opening 7 november!

Geen tijd, maar wel willen genieten van een heerlijke ovenschotel? Haal de lekkere ovenschotels bij ons! Dagelijk vers voor jou gemaakt!

Alle ovenschotels 500 gram

Wij zijn verhuisd naar een nieuw pand in de Midstraat nr 49. Daarom heerlijk voordelige Feestaanbiedingen voor u!

Voordeeltas

RundFeestVoordeel Alle biefstukken

Profiteer tijdens de openingsweek van een tas vol huisgemaakte ambachtelijke producten:

25% korting

4 Droge worst 4 100 gram Gebraden gehakt

Speciaal voor u gemaakt

4 100 gram Boterhamworst

Biefstukpuntjes in peperroomsaus

4 1 huisgemaakte Rookworst

250 gram

Spaar voor een exclusief koksmes t.w.v. € 55,00

4 500 gram Rundergehakt 4 4 Verse worsten

obe & Marijke Veldman

4 4 Gepaneerde Schnitzels

Van € 25,voor slechts

14.

Midstraat 49 8501 AE Joure 0513 413 263

veldman.uw-slager.nl info@veldman.uw-slager.nl

Deze aanbiedingen zijn geldig van woensdag 7 t/m zondag 11 november 2018.

549.VOOR

VOO R

STOFZUIGERS VERKRIJGBAAR VANAF 69,95!

189.INCL. PARKETBORSTEL

VOOR

GRATIS

STOFZUIGER | FC8783/09

STOFZUIGERZAKKEN

• Actieradius: 12 meter • Geluidsniveau van slechts 66dB • Energieklasse A+

GRATIS PARKEREN!

QLED TV | QE55Q6F

ALLEEN GELDIG VAN 19 T/M 26 NOVEMBER 2018!

999.-

• 55” (139 cm) Smart-TV • Beeldkwaliteit index (PQI): 2600 • Helderheid: HDR 1000 • Perfecte kleuren dankzij Quantum dot technologie

WASMACHINE | WA ECO 8282 • 8 kg vulgewicht en 1400 toeren • SoftMove Technologie: aangepaste trommelbewegingen voor elk wasprogramma voor optimaal wasresultaat • Energieklasse A+++ -30%

Prijs- en modelwijzigingen en eventuele druk- en zetfouten voorbehouden. Aanbiedingen zijn geldig zolang de voorraad strekt en uiterlijk t/m vrijdag 30 november 2018.

Midstraat 124-126, Joure, (0513) 414205 PARTSNL, Midstraat 124B, Joure, (0513) 654300

deFryskeMarren

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

deFryskeMarren LYSANNE KUINDERSMA:

AMSTERDAMSE TOERISTEN NAAR FRYSLÂN Het lijkt een tegenstelling: toeristen, die Amsterdam bezoeken, daar ontvoeren en omturnen tot toeristen in Fryslân. De Jouster ondernemer Lysanne Kuindersma heeft gezien dat het best samen kan gaan. Aan het Douwe Egbertsplein zetelt ze in het kantoor van Amsterdam Lake District Tours. Haar organisatie heeft een gat in de markt heeft gevonden. TEKST EELKE LOK // FOTO’S ORANGEPICTURES.NL

Dat gat is ontstaan omdat de stroom toeristen in Amsterdam te groot is geworden. Zodat je nog slechts wat strompelend langs de bezienswaardigheden kan struikelen. Kort gezegd: Amsterdam moet weer wat toeristen kwijt. Die moeten eigenlijk ook niet meer naar Giethoorn, waar Chinezen de eerstkomende drie jaar alle punters al hebben bezet. Dus moeten ze ergens anders heen. We gaan naar de meertjes van Amsterdam. Waar liggen die? In Fryslân.

CULTURELE HOOFDSTAD Het was de marketingdirecteur van het Nationaal Bureau voor Toerisme Conrad van Tiggelen, die in de aanloop naar Culturele Hoofdstad vijf jaar terug al zei dat toeristen die naar Amsterdam komen, eigenlijk best zo nu en dan even buiten Amsterdam willen kijken. Een uurtje rijden vinden die toeristen niet erg. Ze komen zelf vaak uit veel uitgestrekter landen. En alles rond Amsterdam vinden ze mooi.

De marketeers van Culturele Hoofdstad 2018 stonden in het begin van het jaar dan ook op Schiphol om de mensen naar Fryslân te verwijzen. Dat lukte. En dat moet worden doorgezet. Zakenman Ynte Kuindersma uit Joure, gewend aan het trekken van toeristen via gigantische ballonnen, liep al een jaar of vijf met de woorden van Van Tiggelen in z’n hoofd. Hij bedacht van alles over hoe je dat zou kunnen doen. De uitwerking, daar kwam hij niet aan toe. Die kwam toen Ynte’s dochter Lysanne na vier en een half jaar van Curaçao terugkwam. Ze trouwde op het eiland, waar ze als marketeer bij Albert Heijn werkte. De huwelijksreis was een halfjaar lang een toeristische trip ‘all over the world’. En iedereen daar zei: “Ooh, you live in Amsterdam.” “Nee, op ‘e Jouwer.” Toen ze in Joure terug was, had het idee van haar vader zich al genesteld. Zo ontstond Amsterdam Lake District Tours.

INVESTERING IN TIJD Dat ‘zo ontstond’ klinkt gemakkelijk, maar de uitvoering is een graadje moelijker. “Njonken it jild is it ek in hiele ynfestearing yn tiid.” Alles moet van tevoren geregeld zijn. Toeristen in Amsterdam moeten weten waar Fryslân ligt, wat er te doen is en hoe mooi het is. Dan moeten ze tijdig bij de bus worden afgeleverd. In alle hotels, vooral hostels en ‘bed and breakfasts’, moeten ze het ook weten. En je moet

op internet en sociale media zichtbaar zijn. Want je moet ook je boekingen on line hebben. Het Lake District moet herkenbaar worden.

TIEN UUR DURENDE TRIP En dan moet je ook in Fryslân vrolijk kunnen rondrijden. Lysanne Kuindersma werkte een bijna tien uur durende trip uit. Sinds september nu al zo’n acht keer gereden. Dan komt de bus uit Amsterdam, rijdt de Afsluitdijk over. Stoppen bij het Monument. Door naar Allingawier. Een paar kilometer ervoor staat een lifter gekleed in oude klederdracht. Die wil in het dorp best wat vertellen over hoe je Fryslân in vroeger jaren leefde. Door naar Fryslâns ansichtkaart, Hindeloopen. Met als extra attractie het ‘eigen’ Hylper schilderwerk. De strijd tegen het water staat centraal. In het Woudagemaal in Lemmer de uitleg daarvan. En dan door naar een voormalig eiland, Schokland, nu ingepolderd. Langs de Oostvaardersplassen terug naar Amsterdam. Mooie dag. Dorpen worden nieuwe partners. Er melden zich steeds meer aan. Dat is prettig, want Lysanne Kuindersma wil volgende jaar drie keer per week een bus naar Fryslân laten rijden, en dan allemaal nieuwe routes volgen. Ze heeft zelfs al een tweedaagse route in haar hoofd. De uitleg tijdens de tour is Engelstalig. Al kunnen de toeristen het op hun mobieltje

menu voor Elke maandag en dinsdag 2x 3-gangen Bistromenu Inclusief 1 consumptie p.p.

voor slechts

€ 49.50!

Deze actie loopt tot en met maart vanaf 17:00!

in andere talen volgen. “Mar it moaie wie, dat we ek allegear al Nederlanders hiene, dy hiene it ek noch nea sjoen.” Lysanne laat meer Nederlanders de rit volgen. Ze wil dat de ‘vertellers’ in Amsterdam ook weten, wat er te zien valt.

DE IAMSTERDAM LETTERS Fryslân had dit lopende jaar een grote belangstelling. Dat moet je continueren. Niet alleen het Culturele Hoofdstadverhaal, “al wie it wol sa, dat elke Kulturele Haadstêd dêr wol twa jier wille fan hie”. De toevoeging van Lonely Planet is ook belangrijk. Maar toch zou Fryslân eigenlijk meer aandacht moeten besteden aan de toeristische aantrekkelijkheid, volgens Lysanne Kuindersma. Evenementen blijven organiseren. Merk Fryslân doet nu de goede promotie voor Fryslân, de ondernemers moeten het invullen. “En dat doch je as ûndernimmer op jo eigen wize.” Ze liep in Amsterdam langs de grote letters IAMsterdam. En las dat die letters weg moesten. Belde en mailde onmiddellijk. Ik wil die letters wel in het Lake District hebben. Om aan te geven dat voor de toeristen Fryslân ook een stukje Amsterdam is. Er is discussie over ontstaan, die ze rustig afwacht. Maar ze weet intussen al, dat ze dat soort dingen moet doen om toeristen te vertellen waar Fryslân ligt. Vlakbij Amsterdam.

Eten en drinken voor een betaalbare prijs! Dagelijks geopend! T 0513 415 425

bistrofred.nl

Uniek dineren of borrelen in een oude Doopsgezinde kerk! kerk ZONDAG 18 NOVEMBER V.A. 15.00 UUR

THEATER-DINER MET CABARETIER MARJOLEIN MEIJERS Zie ook onze website:

www.ponkje.nl

Fermaningsteech 1 - 8551 SP Woudsend - T 0514 - 59 12 50

k n a b o b a R Balk r o o v t k r e w Balk

3 ETAGES VERLICHTING!

NIEUW BIJ ONS IN DE COLLECTIE!

Ilfari verlichting

Kom langs en bewonder deze exclusieve modellen! Oosterdijk 89 Sneek • 0515-412874 • info@deboerlicht.nl • www.deboerlicht.nl

Service staat bij Bouclé bovenaan!

UW HOOFDZAAK, HOOFDZAAK ONZE KOPZORGEN!

UW HOOFDZAAK, ONZE KOPZORGEN!

Je eigen bank Heel dichtbij Als team Balk timmeren we ﬂink aan de weg voor onze klanten in Balk en omgeving. We leveren meer dan alleen ﬁnanciële diensten en producten. Zo ondersteunen we meer dan 40 initiatieven en evenementen in de buurt en dragen wij onze lokale betrokkenheid uit.

Bezoek onze streekwinkel in Katlijk! (H)eerlijke streekproducten > o.a. vlees en zuivel Openingstijden WOE DON VRIJ ZAT

12.00 10.00 10.00 10.00

18.00 18.00 18.00 18.00

Per 1 januari 2018 bent u welkom in ons nieuwe kantoor aan It Hoekstee 1 in Balk. U kunt hier op dinsdag- en donderdagmiddag (13.00 tot 17.00 uur) terecht voor service en dagelijkse bankzaken. Voor een adviesgesprek bent u ook welkom buiten openingstijden. Een afspraak is snel gemaakt via (0515) 43 70 00 of info.sneek-zwf@rabobank.nl

Ook bezorging op zaterdag

WWW.STREEKVLEESKATLIJK.NL W.A. Nijenhuisweg 9 | 8455 JS Katlijk

www.rabobank.nl/sneek-zwf

Tusken de Marren

Informatiebijlage gemeente De Fryske Marren

INFORMATIEBIJLAGE VAN GEMEENTE DE FRYSKE MARREN | NOVEMBER 2018

INHOUD

• Kort nieuws en gemeentelijke activiteitenkalender • Francien Bekius en Joost de Caluwe: ‘Oog voor de mantelzorger’ • Inwonersinitiatieven: met elkaar en voor elkaar • Van klokhuis naar compost, van krant naar koffiebeker • Ho! Net yn ‘e Kliko! actief in de Fryske Marren • Wethouder Jos Boerland: ‘Een sterke samenleving maak je met elkaar’

Maandag 12 november Commissie bestuur, 19.30 uur Dinsdag 13 november Commissie samenleving, 19.30 uur Woensdag 14 november Commissie ruimte, 19.30 uur Woensdag 28 november Raadsvergadering, 19.30 uur Maandag 3 december Commissie bestuur, 19.30 uur Dinsdag 4 december Commissie samenleving, 19.30 uur Bovenstaande data zijn onder voorbehoud. Kijk voor actuele informatie op: www.defryskemarren.nl.

Eind 2017 was De Fryske Marren de eerste Friese gemeente die het certificaat VCA* voor veilig werken ontving voor alle onderdelen van de gemeentelijke buitendienst. Behoorlijk uniek, want de meeste gemeenten ontvangen dit voor een paar onderdelen. Nu het certificaat een jaar in ons bezit is, was het afgelopen week tijd voor een audit. Twee dagen lang namen de controleurs verschillende locaties en projecten onder de loep. Zo bezocht de groep De Hege Fonnen en de sluis in Lemmer, maar ook de garage van de nieuwe gemeentewerf op de Lemsterhoek. Er werd gecheckt of alles aan de veiligheidseisen voldoet, zoals beschermende kleding, de manier van registratie en het uitvoeren van de werkzaamheden op een veilige manier. Ook arbeidsomstandigheden werden gecontroleerd. In Sloten kreeg het

team riolering bezoek, in Joure het team wijkbeheer en het milieuterrein bij de werf. De auditor concludeerde dat de buitendienst het VCA-certificaat weer dubbel en dwars verdiend heeft. “De medewerkers werken veilig, weten goed te vertellen aan welke voorschriften ze moeten voldoen, zijn betrokken en stralen plezier uit in hun werk”. Zo is de buitendienst weer een jaar verzekerd van de VCA-certificering.

Woensdag 31 oktober tot zaterdag 1 december Dorp Europa, Lemmer en Joure Heel 2018, maar ook na LF2018 Leen een Fries, Bibliotheken Mar en Fean (Balk, Joure, Lemmer) Regio Friesland Meer informatie over LF2018 binnen De Fryske Marren vindt u op de website: www.defryskemarren.nl/ LF2018.

*VCA staat voor Veiligheid, gezondheid en milieu Checklist Aannemers. Het is een checklist waarmee dienstverlenende organisaties worden beoordeeld op de richtlijnen voor veilig en gezond werken.

100 bladkorven in De Fryske Marren

De bijeenkomsten vinden plaats in het gemeentehuis in Joure, tenzij anders aangegeven.

LF2018 Activiteiten

Roland van den Berg van het team riolering en auditor Thones Zweed kijken in Sloten naar het veilig werken bij de rioolgemalen.

Expositie Reinder Homan in gemeentehuis Joure Van maandag 15 oktober 2018 tot en met 10 februari 2019 zijn een aantal etsen van Reinder Homan te zien in het gemeentehuis in Joure. De aanleiding van de tentoonstelling is de realisatie van de ets ‘Ochtendnevel’. Deze ets maakte Reinder Homan speciaal als geschenk voor gewaardeerde relaties van gemeente De Fryske Marren. Naast de etsen van Homan zijn ook werken te zien van kunstschilder Jan Jansma. Meer informatie vindt u op www.keunstenkeur.nl.

De herfst zorgt voor veel afgevallen blad, ook van gemeentebomen. Op verschillende plaatsen in De Fryske Marren staan daarom bladkorven. Hier kunt u de afgevallen bladeren die in privétuinen terechtkomen in kwijt. De bladkorven zijn een extra service voor straten en buurten waar veel grote bomen van de gemeente staan. De bladkorven staan niet in elke straat, maar op plekken waar een concentratie is van veel gemeentelijke bomen en dus veel blad ligt. Bekijk waar alle bladkorven worden geplaatst via www.defryskemarren.nl/ bladkorven De bladkorven worden wekelijks geleegd. Heeft u vragen of zijn er problemen? Doe een melding, dan lossen we het op. Meer informatie vindt u ook op onze website.

Tusken de Marren | Informatiebijlage van gemeente De Fryske Marren | november 2018 verschijnt maandelijks huis-aan-huis als bijlage van GrootdeFryskeMarren. Redactie communicatie gemeente De Fryske Marren, postbus 101, 8500 AC Joure, telefoon 14 05 14 E-mail redactie@defryskemarren.nl. Tekst Letterhuis, Esther van Opzeeland | gemeente De Fryske Marren.

COLOFON

Gemeentelijke activiteiten kalender

CERTIFICAAT VOOR VEILIG WERKEN ZIT WEL GOED

Informatiebijlage gemeente De Fryske Marren NOVEMBER 2018

GEMEENTEGEZICHT

Francien Bekius en Joost de Caluwe

Oog voor de mantelzorger met anderen te praten, hulp te vragen en de zorg af en toe los te laten, voorkom je overbelasting. Jammer genoeg is vraagverlegenheid een veelvoorkomende reden waarom mantelzorgers niet aan de bel trekken en dus niet in beeld zijn. Ze willen een ander niet opzadelen met hun problemen. Er zijn mantelzorgers die 24 uur per dag zorg verlenen. Dat is loodzwaar. Voor dergelijke situaties moeten we oog hebben.”

Groot

Respijtzorg

verantwoordelijkheidsgevoel “Niet iedereen weet dat hij of zij mantelzorger is”, vertelt Francien Bekius. Zij is mantelzorgprofessional bij Punt Twa, locatie Joure. “Vaak weten mantelzorgers ook niet welke voorzieningen er voor hun zijn. Een balans vinden tussen mantelzorg en privéleven is niet altijd eenvoudig. Mantelzorgers voelen een grote verantwoordelijkheid voor de situatie van hun naaste en kunnen die niet of moeilijk loslaten. Hun taak kan lichamelijk zwaar zijn, maar ook emotioneel. Door

Joost de Caluwe is werkzaam als maatschappelijk werker in het sociaal wijkteam van De Fryske Marren. Hij komt regelmatig bij mantelzorgers thuis die vastlopen in hun leefsituatie. “Ik tref mensen die omkomen in hun zorgtaken en amper vrije tijd overhouden. Sommigen komen de deur niet uit, omdat ze voor de zorg van de ander aan huis gebonden zijn. Het is belangrijk dat mantelzorgers gesteund en gezien worden. Menigmaal gaat de belangstelling enkel uit naar de hulpbehoevende en niet naar de persoon

Joost de Caluwe

Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl

Francien Bekius

achter de zorg. Terwijl die minstens zo belangrijk is.” Respijtzorg biedt mantelzorgers de mogelijkheid hun zorgtaken tijdelijk aan een ander over te dragen. Dat kan een bekende, vrijwilliger of beroepskracht zijn. Daarnaast is er ook dagof logeeropvang buitenshuis mogelijk. De Caluwe: “Voor veel

FOTO: NANTKO SCHANSSEMA, FOTO NANTKO

In Nederland verlenen circa 4,4 miljoen mensen - waaronder ook kinderen mantelzorg aan hun naasten, vanwege ouderdom of lichamelijke, psychische of verstandelijke beperkingen. Het is onbetaalde en vaak langdurige zorg die verdergaat dan gebruikelijke hulp, zoals koken, boodschappen doen en huishoudelijke taken. In De Fryske Marren zijn veel mensen die dagelijks mantelzorg verlenen. Toch zijn lang niet al die mantelzorgers in beeld.

FOTO: NANTKO SCHANSSEMA, FOTO NANTKO

Op zaterdag 10 november is het in Nederland Dag van de Mantelzorg: de dag waarop mantelzorgers in het zonnetje worden gezet. Welzijnsorganisaties Punt Twa en Stichting Mantelzorg Gaasterlân-Sleat organiseren de hele week activiteiten voor mantelzorgers en hun naasten. Veel mensen vinden het vanzelfsprekend om voor hun partner, familielid, vriend of vriendin te zorgen, maar die taak kan ook (te) zwaar zijn. Daarom verdienen deze mensen dé aandacht, vinden de organisatoren.

mantelzorgers is dit geen luxe, maar pure noodzaak om even tot zichzelf te komen. Als je voor een ander zorgt, moet je ook goed op jezelf passen.”

Waar kun je terecht?

Het delen van de zorg begint met het bespreekbaar maken van de situatie. Bekius: “Mantelzorgers ervaren steun door hun verhaal te delen. Bijvoorbeeld met andere mantelzorgers in een lotgenotengroep of mantelzorgcafé.” Het hele jaar door organiseren Punt Twa (Miks Welzijn) en Stichting Mantelzorg GaasterlânSleat (samen met Halte 8) bijeenkomsten, workshops en allerlei andere activiteiten voor mantelzorgers en hun naasten. Daarnaast zijn er ook wettelijke regelingen om mantelzorgers te ontlasten, zoals zorgverlof voor mantelzorgers met een baan. De mantelzorgmakelaar, Nienke Boekhout, heeft uitgebreide kennis op het gebied van zorg, arbeid, welzijn, wonen en financiën. Zij adviseert en ondersteunt beroepsmatig bij regeltaken en kan deze in overleg overnemen om overbelasting te voorkomen. En ook Wurkjouwer kan

ingezet worden voor klusjes of diensten aan huis. Verder kunnen mantelzorgers jaarlijks ‘mantelzorgwaardering’ aanvragen bij de gemeente: waardering uitgekeerd in een geldbedrag van € 150,-. Daarnaast kunnen mantelzorgers altijd met hun (hulp)vraag terecht bij het sociaal wijkteam van gemeente De Fryske Marren.

In het zonnetje

Bekius: “Mantelzorgers verdienen steun en erkenning! Daarom zetten wij ze deze hele week extra in het zonnetje. De Dag van de Mantelzorg vieren we in de Fryske Marren al op 8 november. Mantelzorgers die zich hiervoor hebben aangemeld kunnen op deze dag genieten van een verwenmiddag bij BurgGolf in Sint Nicolaasga. Op 10 november is er een fundag speciaal voor onze jonge mantelzorgers, want óók hen mogen we niet vergeten!” Meer informatie over plaatselijke mantelzorgondersteuning en -voorzieningen vindt u op de website van de gemeente: defryskemarren.nl/mantelzorg

FOTO: NANTKO SCHANSSEMA, FOTO NANTKO

INWONERSINITIATIEVEN: met elkaar en voor elkaar Hebt u een goed idee om uw buurt of dorp nog leuker en leefbaarder te maken? U staat er niet alleen voor! De gemeente steunt graag initiatieven die ervoor zorgen dat inwoners meer naar elkaar omzien en die bijdragen aan meer sociale verbondenheid in De Fryske Marren. “Je ziet het steeds meer: inwoners die zelf verantwoordelijkheid nemen voor elkaar en voor hun leefomgeving”, vertelt Tilly Langelaan, beleidsmedewerker Maatschappelijke Ontwikkeling bij de gemeente. “Een ‘dragende samenleving’ noemen wij dat. Als gemeente zijn we daar blij mee. Initiatieven van inwoners willen we dan ook graag stimuleren en ondersteunen, om ze zo goed van de grond te laten komen.”

Diverse soorten steun

Ondersteuning van initiatieven door de gemeente gebeurt onder andere via de dorpencoördinatoren. Zij kunnen initiatiefnemers helpen met bijvoorbeeld goede raad, het regelen van vergunningen en het verwijzen naar relevante fondsen. Daarnaast stimuleert de gemeente inwonersinitiatieven door het verstrekken van subsidies. Inwoners blijven zelf altijd eigenaar van hun initiatief.

Sinds een aantal maanden zijn er bovendien, in opdracht van de gemeente, tijdelijk drie kwartiermakers actief in De Fryske Marren. Ook zij geven ondersteuning aan inwoners en zorgen ervoor dat verschillende partijen – inwoners, de gemeente en organisaties – met elkaar in contact komen. Dit maakt het makkelijker om initiatieven uit te kunnen voeren. Een extra steuntje in de rug bij dit alles komt van mijnbuurtje.nl. Dit is een digitaal platform dat alle aanwezige, lokale initiatieven in kaart brengt.

Eten met ouderen

Een mooi voorbeeld van een inwonersinitiatief is Eten met ouderen in Harich. Met dit initiatief, een idee van het bestuur van het dorpshuis ‘Ons gebouw’, wordt door vrijwilligers eens per maand een gezonde maaltijd aan ouderen aangeboden in het dorpshuis. “We willen hiermee graag de leefbaarheid voor ouderen in het dorp vergroten”, legt bestuurslid

- Tilly -

‘We willen een samenleving waarin mensen omzien naar elkaar én naar hun omgeving’

- Janny -

‘Samen eten klinkt eenvoudig, maar is voor een grote groep ouderen erg waardevol’ Janny Klijnstra uit. “Samen eten in een gezellige omgeving klinkt eenvoudig, maar is voor een grote groep ouderen erg waardevol.” Andere voorbeelden van inwonersinitiatieven die ondersteuning van de gemeente hebben gekregen, zijn een kindermoestuin, de Yohoapp en een mannengroep. In de kindermoestuin in Goingarijp kunnen kinderen kennismaken met tuinieren. Met de Yoho-app (Yoho: Young helps old) kunnen ouderen in Lemmer een oproep plaatsen aan tieners voor het doen van een klusje tegen een kleine

vergoeding, zoals boodschappen doen, grasmaaien of uitleg geven over hoe een smartphone werkt. En in Balk komt binnenkort een workshop modelbootjes bouwen. Daarbij hebben deelnemers de mogelijkheid om te biljarten en is er een stamtafel om bij te praten. Dit laatste initiatief is vooral bedoeld voor mannen die overdag thuis zijn en weinig te doen hebben.

Maatschappelijke betekenis

“Stuk voor stuk prachtige ideeën”, zegt Tilly. “Ze hebben maatschappelijke betekenis, brengen mensen bij elkaar en zijn bedoeld voor de lange termijn. Precies hetgeen wat zorgt voor sociale verbondenheid en wat wij als gemeente willen aanmoedigen. We nodigen inwoners daarom van harte uit om deze voorbeelden te volgen.” Wilt u ook (financiële) steun ontvangen voor uw initiatief? Neem dan contact op met uw dorpencoördinator, e-mail: dorpencoordinatoren@ defryskemarren.nl, telefoon: 140514 (zonder kengetal). U kunt uw idee ook indienen via de website van de gemeente: defryskemarren.nl/ inwonersinitiatief.

Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl

Informatiebijlage gemeente De Fryske Marren NOVEMBER 2018

FOTO: RIANNA HILARIUS, SPONTAAN VASTGELEGD.

Henri Meijer en Jaring Siemonsma regelen met hun team de afvalinzameling van de gemeente

Van klokhuis naar compost, van krant naar koffiebeker

Afval scheiden: het is heel eenvoudig, maar gebeurt te weinig. Ook in De Fryske Marren gooien inwoners vuilnis als etensresten, kapotte lampen en versleten kleding nog veel te vaak in de grijze container. Dat is niet alleen slecht voor het milieu, maar ook voor hun eigen portemonnee. ‘Bronscheiding waar het moet, nascheiding waar het kan.’ Deze leus is het motto van de Friese campagne Samen halen we alles eruit. De campagne is een samenwerking tussen afvalinzamelaar Omrin en bijna alle Friese gemeenten, inclusief De Fryske Marren. Samen met Omrin werken de gemeenten aan het behalen van de VANG-doelstelling, waarbij VANG staat voor ‘Van Afval Naar Grondstof’. De doelstelling houdt in dat er vanaf 2020 jaarlijks maximaal 100 kg restafval per inwoner is en dat inwoners minimaal 75 procent van het huishoudelijk afval scheiden. Zo kunnen een heleboel grondstoffen op een nuttige manier hergebruikt worden, in plaats van dat ze onnodig verloren gaan.

Hogere belastingen voorkomen Hoe goed of slecht doen we het in dat opzicht in De Fryske Marren?

- Henri -

’Het kán en móet nog een stuk beter’

“Regelmatig voeren wij metingen uit, waaronder sorteerproeven”, zegt Henri Meijer, coördinator wijkoverschrijdend beheer bij de gemeente. “De resultaten laten zien dat we in de afgelopen jaren vooruitgang hebben geboekt – veel mensen scheiden hun afval al goed. Maar over het geheel gezien kán en móet de manier waarop wij hier afval weggooien nog een stuk beter.” Vorig jaar produceerde een inwoner van De Fryske Marren gemiddeld 124 kg aan restafval. Daarnaast had de helft van het vuilnis dat in de grijze container terechtkwam een andere bestemming moeten krijgen. Verreweg het grootste deel daarvan is gft-afval (groente-, fruit- en tuinafval), dat in de groene container thuishoort. “Dat is jammer, want dat wat mensen onterecht in de grijze container gooien, gaat bij Omrin de verbrandingsoven in of kan daar alleen op een dure manier gerecycled worden. Uiteindelijk leidt dat tot hogere afvalstoffenbelastingen”, vertelt Henri.

Afval als grondstof

Een goede afvalverwerking begint bij u thuis: bronscheiding. Bronscheiding geldt voor gft-afval, glas, papier, textiel, afgedankte elektrische en elektronische apparaten, klein chemisch afval en grof huishoudelijk afval. Dit moet allemaal niet in de grijze vuilnisbak, maar in aparte containers (denk aan de papieren de groene container), naar

Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl

- Jaring -

‘We kijken steeds naar mogelijkheden om het proces te verbeteren’ speciale inleverpunten (zoals de glasbak en de milieustraat), of wordt bij u opgehaald. Al dit afval dient vervolgens als grondstof voor compost of nieuwe producten. Voor het makkelijker scheiden van gft-afval bestaat sinds vorig jaar het biobakje. Dit bakje, gemaakt van gerecycled kunststof, is gratis aan inwoners van De Fryske Marren verstrekt om in de keuken te gebruiken voor afval als etensresten, koffiefilters en theezakjes. Het afval dat wél correct in de grijze container terechtkomt, gaat na inzameling niet allemaal de verbrandingsoven in. Omrin haalt er nog plastic, metaal en drinkkartons uit. Dankzij deze nascheiding kan ook dit materiaal gerecycled worden.

Effectief afvalbeheer

Ook de rol van de gemeente is niet weg te denken uit het proces van afvalinzameling en goede afvalscheiding. Meer dan twintig medewerkers zorgen ervoor dat er het hele jaar door vuilnis

wordt opgehaald, ondergrondse containers en prullenbakken worden geleegd, zwerfafval en hondenpoep wordt opgeruimd en de milieustraten in Balk, Joure en Lemmer worden bemand. “Daarbij kijken we steeds naar mogelijkheden om het proces te verbeteren”, vertelt Jaring Siemonsma, voorman huisvuilinzameling. “Zo creëren wij bijvoorbeeld zoveel mogelijk clusterplekken, waar inwoners hun containers bij elkaar kunnen neerzetten. Dat zorgt ervoor dat de huisvuilinzameling efficiënter kan plaatsvinden.” Een ander voorbeeld van effectiever afvalbeheer is het recentelijk afschaffen van de groenparken, waar inwoners hun tuinafval kwijt konden. Henri: “Graszoden, bladeren, takken en zelfs illegaal afval... Het kwam daar allemaal door elkaar te liggen. Doordat inwoners het groenafval nu naar de milieustraat moeten brengen, kunnen we dat beter scheiden en hergebruiken.”

HO! NET YN ‘E KLIKO! Een enthousiaste groep inwoners uit Joure en Scharsterbrug heeft de handen ineen geslagen met de campagne Ho! Net yn ‘e Kliko! Dit om meer mensen bewust te maken van het belang van afval scheiden. Ho! Net yn ‘e Kliko is een initiatief in Friesland ván inwoners vóór inwoners in samenwerking met Netwerk Duurzame Dorpen. Momenteel is de campagne in Joure en Scharsterbrug in volle gang. De handen ineen

“We vinden het zonde dat er zoveel waardevolle grondstoffen de verbrandingsovens ingaan, waar we bovendien voor moeten betalen. Daar willen we graag wat aan doen”, zegt Margriet Mol uit Joure. Het initiatief houdt in dat inwoners met hun dorp of buurt gedurende een jaar proberen te zorgen voor 25 procent minder afval in de grijze container. Dat kan door goede bronscheiding, of door simpelweg minder vuilnis te produceren. De gemeente waardeert dit initiatief van harte en ondersteunt waar mogelijk.

FOTO: NANTKO SCHANSSEMA, FOTO NANTKO

- Margriet -

‘Je kunt ook echt zelf iets veranderen’ Sticker en nuttige weetjes

Inwoners die zich aanmelden voor Ho! Net yn ‘e Kliko! krijgen een campagnesticker om op hun grijze container te plakken. Hierop staan de afvalsoorten die niet in deze container thuishoren. Niet alleen herinnert die sticker hen dagelijks aan het belang van afval scheiden, ook inspireert het omwonenden om zich bij de campagne aan te sluiten. Daarnaast bestaat Ho! Net yn ‘e Kliko! uit nieuwsbrieven met acties en nuttige weetjes over de verschillende afvalsoorten. Ook organiseren de campagneteams leuke activiteiten die steeds in het teken staan van bewuster met afval omgaan. Bovendien maken deelnemers kans op een prijs.

Joure en Scharsterbrug

Op 15 september jl. startte Ho! Net yn ‘e Kliko! in Joure en Scharsterbrug. In Joure stond het campagneteam in de Albert Heijn en de Poiesz, zodat geïnteresseerden zich daar konden aanmelden voor deelname. Hetzelfde gebeurde bij de ‘Ko skiterij’ in Scharsterbrug.

Boukje van Hettema (2e van links) en Margriet Mol (rechts) geven uitleg over Ho! Net yn ‘e Kliko! in de Jumbo

“Dat was een nog groter succes dan verwacht”, zegt Alie Bunschoten, één van de deelnemers aan de campagne. “In een paar uurtjes tijd hadden al meer dan 130 mensen zich aangemeld: zo’n 100 in Joure en de rest in Scharsterbrug. Sindsdien zijn daar nog weer zo’n 80 aanmeldingen bijgekomen.”

Ho! Net yn ‘e Kliko! Ho! Net yn ‘e Kliko! bestaat sinds 2015 in Friesland en is een initiatief van Netwerk Duurzame Dorpen in samenwerking met dorpen en buurten die mee willen doen. Een jaar lang proberen inwoners gezamenlijk te zorgen voor 25 procent minder afval in de grijze container. Dorpen en buurten kunnen een financiële bijdrage van de gemeente verdienen als ze de campagne tot een succes weten te maken.

Gastlessen op school

Ook voor de jeugd is er aandacht. Op basisschool De Brêge in Scharsterbrug verzorgde het campagneteam gastlessen, om kinderen bewuster te maken van het belang van afval scheiden. “We lieten ze oefenen met een grote zak afval en een milieustraatje in de klas”, vertelt Anetta de Jong uit Scharsterbrug. “En ze onderzochten de situatie op school: wat kan er beter? Heel nuttig, want jong geleerd is oud gedaan.” Inmiddels hebben ook basisscholen in Joure interesse getoond in de gastlessen.

- Anetta -

‘De kinderen konden oefenen met een milieustraatje in de klas’

Anetta de Jong vertelt op OBS de Brêge aan kinderen en ouders over de afvalcampagne (foto: OBS De Brêge)

Stap in de goede richting

Wat motiveert het team om zoveel tijd en energie in de campagne te steken? Margriet: “Afval scheiden lijkt zo simpel, en toch doen we het veel te weinig. Dat vind ik zonde. De uitspraak ‘Een beter milieu begint bij jezelf’ is hier precies van toepassing.” “Natuurlijk heb ik niet de illusie dat wij hier meteen de wereld mee verbeteren”, vult Anetta aan. “Maar door zoveel mogelijk mensen bewust te maken van het belang van afval scheiden, zetten we toch weer een stap in de goede richting. En dat is zeker wat waard.”

Ook meedoen? Dorpen, stad of buurten kunnen zich aanmelden door een e-mail te sturen naar dfm@honetynekliko.frl of contact opnemen met Lucie Gelderblom van Netwerk Duurzame Dorpen, 06-53 443 078. Zie voor meer informatie www.honetynekliko.frl.

Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl

Informatiebijlage gemeente De Fryske Marren NOVEMBER 2018

Wethouder Jos Boerland:

‘EEN STERKE SAMENLEVING MAAK JE MET ELKAAR’ Op 6 juni werd hij beëdigd als wethouder namens de VVD. Nu, ruim vijf maanden later, is Jos Boerland helemaal gesetteld in het college van burgemeester en wethouders van De Fryske Marren. “Voor mijn gevoel zijn we nog maar net begonnen. Toch hebben we al veel in gang gezet. En dat moet ook wel, want er liggen genoeg uitdagingen in het verschiet. Als wethouder is geen dag hetzelfde.” Vandaag begon Boerland zijn dag op basisschool It Haskerfjild in Joure. In het kader van de Kinderboekenweek was hij uitgenodigd om de leerlingen van groep vijf voor te lezen. Boerland: “Ik vertelde het sprookje van De Bijenkoningin van de gebroeders Grimm. Na afloop praatten we over het nut van bijen in de natuur, want zonder bijenvolk kunnen we niet bestaan. Kinderen weten dat en zitten vol ideeën om ze te beschermen. Zo’n moment met de jeugd vind ik heel nuttig. We kunnen veel van elkaar leren.” Boerland spreekt dagelijks veel mensen. “Ik wil graag weten wat er speelt in de gemeente. Ik vind het belangrijk om inwoners, ondernemers, verenigingen en organisaties persoonlijk te ontmoeten. Zo vanzelfsprekend is dat niet tegenwoordig; we gebruiken zovéél verschillende communicatiekanalen, dat kan ook een valkuil zijn. Gelukkig zoeken inwoners van De Fryske Marren elkaar graag op.” Boerland heeft - vóór zijn functie als wethouder - acht jaar lang in de gemeenteraad gezeten. Daarvoor was hij acht jaar secretaris en steunfractielid van de VVD. “Ondanks mijn ervaring als fractielid moest ik wel even wennen aan mijn nieuwe positie. Als wethouder sta je vooraan in het ambtelijk apparaat en heb je elke dag te maken met uiteenlopende gemeentezaken. Ik streef ernaar om iedereen zo goed mogelijk te bedienen, maar dat doe ik natuurlijk niet alleen. Een sterke samenleving maak je met elkaar.”

Betrokken gemeente

“Onze gemeente telt 52.000 inwoners. Het is onze gezamenlijke taak om er het beste van te maken. Dat is niet altijd eenvoudig, maar het gaat ons goed af. Ik woon sinds 1996 in De Fryske

FOTO: NANTKO SCHANSSEMA, FOTO NANTKO

Weten wat er speelt

Marren en ik voel me hier elke dag welkom. Ik geniet van de openheid van mensen. Het hele jaar door worden er op eigen kracht talrijke acties en activiteiten georganiseerd. Dat betekent dat mensen het naar hun zin hebben, anders doen ze dat niet. De onderlinge verbondenheid is de kracht van onze gemeenschap. Die proef je tot zelfs ver buiten de gemeentegrenzen. Onze stedenband met Drolshagen in Duitsland en Medias in Roemenië zijn daar mooie voorbeelden van. Deze contacten zijn jaren geleden ontstaan uit burgerinitiatieven en zijn nog steeds heel waardevol. Regelmatig wisselen we van gedachten over een leefbare samenleving.”

Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl www.defryskemarren.nl

Toegankelijk voor iedereen “Armoede, eenzaamheid, onveilige situaties … Ook in De Fryske Marren hebben we ermee te maken”, gaat Boerland verder. “We zien grote uitdagingen binnen het sociaal domein. De vraag naar jeugdzorg blijkt bijvoorbeeld veel groter en duurder te zijn dan we dachten. We werken hard aan een integrale aanpak van de problematiek

onder kwetsbare inwoners. Het verkrijgen van gepaste hulp moet nóg gemakkelijker worden.” Een van de eerste dingen die Boerland als portefeuillehouder van Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning) mocht doen, was het in gang zetten van de aanbesteding van het welzijnswerk. “Daar ben ik heel

‘De onderlinge verbondenheid is de kracht van onze gemeenschap’

blij mee. In onze gemeente willen we toe naar één ingang, die als aanspreekpunt fungeert voor al het welzijnswerk. Het uitgangspunt is dat we het aanbod van hulp, zorg en welzijn voor iedereen toegankelijk maken en beter afstemmen op de hulpvraag. Soms is iemand beter af met een lidmaatschap bij de sportvereniging dan met een afspraak bij de psycholoog. Daarmee wil ik duidelijk maken dat actieve deelname aan de samenleving een krachtig middel is om een grote groep kwetsbare mensen weer op de been te helpen. En dat werkt dubbelop, want door de ander sterk te maken, groei je zelf.”

Zondag 18 november 2018 Hobbe van Baerdt Tsjerke 20.00 uur Meneer Rypkema:

“Met een paar aanpassingen kan ik hier prima een dagje ouder worden”

Theo Jellema, orgel Bach e.a. Noord Nederlands Kamerkoor o.l.v. Jan Vermaning REQUIEM

goed voorbereid voor later? Zorg ervoor!

Gabriël Fauré

Gerben van der Veen - harmonium, Ben Brunt - bas Mirjam Rietberg - harp, Amaryllis Dieltiens - sopraan Kaarten € 13,50 via info@vriendenhvbkerk.nl, info@vriendenhvbkerk.nl, bij Primera Joure, De Merk 3 of € 15,00 aan de kassa

kijk op www.thuisbestdfm.nl

Bijeenkomst

Hart & Vaatcafé

Nieuwe onderzoeken Deze avond aandacht voor de nieuwste onderzoeken om hart- en vaatziekten in beeld te brengen en toelichting op de nut en noodzaak van studies die gedaan worden om o.a. de behandelingen van hart- en vaatziekten te verbeteren. Dr. Toon Oomen, cardioloog, en Ria Kingma, onderzoeksverpleegkundige nemen u mee in de mogelijkheden. Datum: Donderdag 15 november Tijd: 19.30 - 21.30 uur Plaats: Zorgboulevard bij het Antonius Ziekenhuis, Bolswarderbaan 1 te Sneek Aanmelden U kunt de bijeenkomst gratis bezoeken. Meld u aan via een e-mail naar hartenvaatcafe@antonius-sneek.nl of bel naar 0515 - 48 83 53. We horen graag met hoeveel personen u komt. Het Hart & Vaatcafe wordt georganiseerd door afdeling Cardiologie van het Antonius Ziekenhuis en patiëntenvereniging Harteraad. Het is een ontmoetingsplaats voor hartpatiënten, partners, familie, mantelzorgers, zorgverleners en anderen. Het Antonius Ziekenhuis vormt samen met Thuiszorg Zuidwest Friesland de

www.mijnantonius.nl

Morssinkhof Plastics bouwt een nieuwe kunststofrecyclingfabriek in Heerenveen en zoekt personeel! Ga jij ons helpen de nieuwe fabriek tot een duurzaam succes te maken? Wij zijn op zoek naar: • • • •

Onderhoudsmonteurs Ploegleiders Operators Logistiek medewerkers

Meer info en solliciteren: www.morssinkhofplastics.nl/heerenveen blijf op de hoogte:

Foto Gewoan Dwaan/Douwe Bijlsma

40 jaar Ahrend orgel

TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO'S JOHAN BROUWER

16 NUMMER 11 â&#x20AC;¢ 2018

deFryskeMarren deFryskeMarren

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

Focus

HARM VAN DER PAL TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO'S JOHAN BROUWER

SCHAATSEND JOURNALIST

TEKST EELKE LOK // FOTO JOHAN BROUWER (FOTOGRAFIEJOHANBROUWER.NL)

“IN BOEK? DÊR SIT NET IEN OP TE WACHTSJEN” Bij de Leeuwarder Courant vroegen ze Harm van der Pal of hij een verslagje wou schrijven van een skeelerwedstrijd. Dat deed Harm. Sportredacteur Luigi Bulsing van de krant zei dat het stuk op zichzelf goed was, “mar der moatte eins in pear sitaten yn”. “Sitaten? Wat bin dat?” vroeg Harm. Luigi legde het hem uit. ”Sa ha ik dus it fak leard”, vertelt Harm. Hij heeft het goed geleerd. Harm geeft nu het goede voorbeeld. Harm van der Pal spuugt nu in zijn woning in Sint Nicolaasga achter elkaar heel veel citaten uit. Een zalige man om te interviewen.

FATALE DUIK Hij kwam bij de krant toen hij weer wat was bijgekomen van een bijna fatale duik in het Tjeukemeer. De arts in het ziekenhuis schrok zich wild, toen hij hoorde dat Harm daar met een auto was gebracht. Drie gebroken nekwervels zaten nog aan één dun draadje vast. Een keer hard remmen zou dodelijk geweest zijn. “Ik koe net iens ja knikke”. Het duurde maanden voor de zaak helemaal geklaard was. Eigenlijk was de schaatscarrière van Harm van der Pal toen al voorbij. Die schaatscarrière begon, toen hij als twaalfjarige jongen bijna een kortebaanwedstrijd in Bantega won. Enkel Riekele Heida van Scharsterbrug was hem de baas. Dat was leuk. Veearts Luitjens van Lemmer wilde hem wel meenemen naar HCH in Heerenveen.

PIETJE BELL Het jongetje, dat tot zijn zesde amper sprak, omdat zijn ouders bij het gemaal van Echten woonden, werd als een soort reactie de bengel, de Pietje Bell, bij het schaatsen. De vrolijke noot in elke schaatsploeg waar hij in terecht kwam. Dat ging in razend tempo. Club. Gewestelijke selectie. Jong Oranje. “Jorrit Jorritsma wie trainer. We gienen elk wykein mei in fleantúch nei München en dan troch nei Inzell. Nei fiif wike hie Jorritsma it hiele jierbudzjet der troch jage.”

Niettemin trainden ze keihard door. Harm van der Pal kwam als zestienjarige in de kernploeg. “Dy Amerikaan Eric Heiden joech it oan, mear traine. Dat diene wy ek.” Elkaar kapot maken. Kotsend klimduinen in Schoorl. Succes. Twee keer werd de twee jaar oudere Hilbert van der Duim wereldkampioen. Harm was dan steeds de jonge reserve van de Nederlandse kernploeg. Mannen als Frits Schalij, Piet Kleine en Yep Kramer reden nog net wat sneller op het langere eind. Harm van der Pal was op weg naar hun niveau. Reed als eerste na Ard Schenk een 39-er. Won de Friese selectiewedstrijd voor de IJsselcup. Hij vond het hele schaatsleven geweldig. Maar ook Pietje Bell is wel eens dwars. Topsporters hebben te maken met bondsbeleid. En bondsfunctionarissen denken heel anders dan schaatsers. Het liep wel eens uit de hand. Net als toen hij ineens met een geblesseerde lies, samen met Hilbert - wiens vrouw een baby kreeg - vanuit Inzell naar huis reed. Niet méér achterlatend dan een onder de deur doorgeschoven papiertje voor bondscoach Egbert van het Oever.

KOUD KNSB-BRIEFJE Harms’ doorstoot naar de top stagneerde vaak door blessures, die soms ook door ‘lollig’ gedrag ontstonden. Tot en met de fatale showduik. Show? “Froulju...”

Na drie weken ziekenhuis schreef de KNSB een koud briefje naar zijn ouders. Trainingskleren inleveren, want Hein Vergeer komt in de ploeg. Harm nu: “Ja, foarsitter Quarles fan Ufford hat letter syn ekskuses oanbean, mar it hat my noait wer loslitten.” Harm van der Pal, die als jongetje in 1968 al door zijn vader naar dat – wonderbaarlijke - kunstijs van Thialf werd gebracht, wilde het schaatsen niet loslaten. Maar z’n spieren waren ‘weg’. Bij de NK sprint eindigde hij niet meer bij de eersten . Reed de Elfstedentocht van 1986 op een kaart van een neef. Werd 38ste, is later uit de officiële lijst geschrapt. Hij haalt zijn schouders op. “Ik hie him ek net ride moatten.” Geen eten en drinken. De ziekte van Pfeiffer kondigde zich aan. Het duurde tijden voor hij hersteld was. Het was het einde van zijn schaatsloopbaan.

GEEN VAK GELEERD Harm van der Pal had geen vak geleerd. En het schaatsen had hem geen cent opgeleverd. Hij had intussen wel het verzoek van de Leeuwarder Courant gekregen om kleine stukjes in de rubriek ‘Sportspotjes’ te schrijven: Harms’ Hoop. Kritisch op al dat formalisme in de schaatswereld. De rest kwam vanzelf. Freelance sportjournalist bij Telegraaf, het ANP, Leeuwarder Courant, Omrop Fryslân, later het schaatsblad ProSkating. Vlogger bij TVM. Meestal

over schaatsen, maar ook volgde hij de voetballers van Groningen en Heerenveen. Een turbulent bestaan. “Stress ek. Jim seagen it net, mar it ANP woe altyd daliks it stikje maraton ha. Dan moast ik rap skriuwe”. Dat anderen het niet zagen, lag aan de manier waarop journalist Van der Pal werkte. Hij danst cynisch en komiek door de sportwereld. Lijkt afstandelijk, maar kent iedereen van haver tot gort. Eerst omdat hij iedereen nog kende. Later omdat hij een ideale netwerker is. Stelt hele dunne vraagjes, maar gaat wel steeds door. Vier jaar geleden kreeg hij een beroerte. Is daar voor de zoveelste maal goed van afgekomen, maar hij (59 intussen) doet het wel wat rustiger aan. Hij heeft de schaatswereld zien veranderen van zo’n negenduizend licentiehouders worldwide naar nu zo’n duizend. Een kleine wereld. Maar wel zíjn wereld. Hij zou dat eigenlijk eens moeten beschrijven. “In boek? Nee, dêr sit net ien op te wachtsjen.”

NUMMER 11 • 2018 TEKST WIM WALDA

// FOTO GEMEENTE DE FRYSKE MARREN

OP DE KOFFIE BIJ WETHOUDER JOHANNES VAN DER PAL

“AS DE REK ÚT ‘T ELASTYK IS, MOATTE JO STOPJE” Op maandag 8 oktober maakte Johannes van der Pal bekend te stoppen als wethouder van gemeente De Fryske Marren en was daarmee de tweede wethouder binnen twee weken die het college van de gemeente De Fryske Marren verlaat. Janny Schouwerwou ging hem wegens gezondheidsredenen voor. Van der Pal zet daarmee een punt achter een carrière van zestien en half jaar als wethouder. Van der Pal: “De rek is út ‘t elastyk en dan moatte jo stopje. Foaral as jo merke dat it psychysk en fysyk lestiger wurdt”. “Ik haw it altyd mei in protte nocht dien”, vertelt Van der Pal. “Mar de lêtste tiid fielde ik dat sawol geestlik as fysyk de jierren telle. It giet wat stroever, minder soepel dan earder it gefal wie en dan moatte jo by josels te riede gean oer de takomst. Ik haw der lang oer neitocht en al foar de ferkiezings fan dit jier oanjûn dat ik noch bêst in perioade as wethâlder fol meitsje woe, mar der fuort bysein hoe’t de saken derfoar stienen. It momint fan stopjen kaam earder dan ferwachte. Dat betsjut dat de FNP op syk moat nei in opfolger en der binne se drok mei dwaande. Oant dy tiid bliuw ik yn funksje. Mei as bijkommend foardiel - en dat jout my in goed gefoel - dat ik rinnende saken ôfmeitsje kin, sadat de oerdracht soepel ferrinne kin.” Er is nog steeds geen witte rook op het moment van schrijven van dit artikel, zodat Johannes van der Pal het pluche nog even warm mag houden voor zijn opvolger, maar hij geeft aan dat hij wel hoopt dat een en ander voor de jaarwisseling zijn beslag heeft gekregen.

met wie Johannes, ook een verdienstelijk schaatser, in zijn jeugd veel optrok. Vader Durk was manager van een aantal kleine Rabo-filialen in de buurt van Lemmer en omstreken (“Kassier noemde hij het zelf”) en zag wel een toekomst voor zijn oudste zoon in het bankbedrijf. Johannes dacht daar anders over en wist lange tijd de boot af te houden, alhoewel hij zich aanvankelijk voor een korte periode toch liet verleiden tot een bureaustoel bij de Rabobank. Zoals gezegd voor een korte periode, want daarna werkte hij, tot hij werd uitgenodigd om ‘des Konings Wapenrok’ aan te trekken, bij een boerenbedrijf in de Noordoostpolder, met zijn ‘poten in de klei’ en zijn handen in ‘Gods Akker’.

Wel ziet hij met lede ogen een verruwing van de maatschappij optreden. ”Eltsenien tinkt dat ‘er fia social media oeral wat fan fine moat, faak net hindere troch foarkennis of nuance. In appke of mailtsje is mei in druk op de knop ferstjoerd en in bytsje langer neitinke oer dingen is der net by. Ik fielde dat ik der mei it ferstriken fan de jierren, mear en mear muoite mei krigen haw. Myn beslút om der in punt efter te setten kaam dan ek net fan de iene op de oare dei, mar spile al in skoftsje. Ik sjoch der lykwols wol nei út om net mear stjoerd te wurden troch de mobile telefoan, de iPad, de laptop, de aginda. Jo komme net ta oan jo eigen gelok en dat útere him op sawol it saaklike as it persoanlike flak. Dat giet no feroarjen”.

WATERSCHAPPEN VAN SLOTEN TOT LELYSTAD

Voordat Van der Pal in 2002 vrij plotseling door GemeenteBelangen werd gevraagd om als wethouder plaats te nemen in het college van Lemsterland, had hij weinig met het politieke bedrijf te maken. Hij was een kwart eeuw verbonden aan diverse waterschappen en maakte zich druk om waterlopen en zeewering in plaats van rotondes, rondwegen en aquaducten.

Na zijn militaire diensttijd keerde hij terug naar de veilige haven van de Rabobank, waar hij zijn toekomstige vrouw ontmoette en haar ruim veertig jaar geleden ten huwelijk vroeg. “Wy wienen dus letterlik en figuerlik in echt bankstel” grapt hij. Maar zijn hart ging uit naar het weidse boerenland en hij trad in dienst van Waterschap De Zeven Grietenijen en Stad Sloten, vervolgde zijn waterschap-carrière bij het overkoepelende Wetterskip Fryslân met als standplaats Harlingen en kwam uiteindelijk via een kleiner waterschap in de Noordoostpolder terecht bij Waterschap Zuiderzeeland in Lelystad.

Johannes, de zoon van Durk en Geesje van der Pal is geboren en getogen in Oosterzee-Buren. Hij heeft een vijf jaar jongere broer, Harm van der Pal, die een landelijk bekende hardrijder zou worden en

Toen hij in 2002 toch wel vrij plotseling werd gepolst voor een baan als wethouder hoefde hij niet lang na te denken. “Ik hie rom 25 jier by wetterskippen wurke en wie dus ek wol ta oan wat oars. Heit Durk, dy’t net

POTEN IN DE KLEI

Koartsein: it is in hûnebaan fan hast 24 oeren deis, sân dagen yn de wike. Mar wol ien, wêr’t ik sechstjin en in heal jier mei hiele protte wille yn wurke haw.”

STRAKS DOLCE FAR NIENTE?

“Jonkje, jonkje wit wol wêrst oan begjinst” safolle mei de polityk op hie, spruts de ‘bemoedigjende’ wurden: “Jonkje, jonkje wit wol wêrst oan begjinst”. Mar ik fielde my der as in fisk yn it wetter en fûn it wol moai dat de eardere ‘kassier’ fan de Rabobank yn Eastersé dit noch meimeitsje koe.”

DE MOAISTE ‘HÛNEBAAN’ “De baan fan wethâlder is net ien fan njoggen oant fiif. Der wurdt fan

jo ferwachte dat jo as bestjoerder fan in gemeente regelmjittich jo gesicht sjen litte by de projekten dy’t jo ûnder jo hoede hawwe. Dêrneist binne der gearkomsten mei it kolleezje, oerliz mei de ambtners, kommisjes en riedsgearkomsten en krije jo regelmjittich ynwenners fan de gemeente op besite mei fragen of problemen, om mar in greep te dwaan út it wurk fan in wethâlder.

Vreugde en verdriet

We kennen allemaal de uitspraak ‘Jantje huilt, Jantje lacht.’ Achter de (regen-)wolken schijnt de zon. Alles wordt gerelativeerd en we bepalen zelf onze persoonlijke emotionele grenzen. Zo gaan we als Lokaal FNV – De Fryske Marren op 8 november weer tientallen leden huldigen. Op 1 december 2018 volgt er de ‘Ledenbindingsavond’ met een optreden van theatergroep FLJIMSK. Alle FNV-DFM leden krijgen hier persoonlijk nog een uitnodiging voor. Helaas nemen wij om persoonlijke gezondheidsredenen afscheid van onze voorzitster. Het was een korte maar zeer leerzame samenwerking.

Ook hebben we afscheid genomen van P. ten Hoeve als kaderlid. Van de Gemeente DFM is (nog) geen reactie ontvangen op de uitstaande lokale monitor enquête 2018 over o.a. De WMO/zorg. Ook na enkele herhaalde aansporingen is geen respons ontvangen. Heeft de Gemeente iets te verbergen? Was het toeval of is er op voorhand maar alvast gevolg gegeven naar aanleiding van het externe onderzoek over de ‘vermissing’ van zo’n drie miljoen euro in het sociale domein van de Gemeente? Het roept natuurlijk wel vragen op daar er nu onverwachts twee wethouders ‘vrijwillig’ zijn opgestapt. Inmiddels komt de samenwerking met de seniorengroep binnen Lokaal FNV – DFM goed op gang en dit opent zeker positieve aspecten voor de toekomst.

“Nee, wis net! Ik bin net siik en te jong om ‘masjinist te wurden op ús stofsûger’. Earst in perioade rêstich oan, want ik ferwachtsje bêst dat ik ‘oan bin’ mei dy oerfloed oan frije tiid. Mar dernei dochs wol wer dingen ûndernimme. Ik wit noch net wat, mar der kin ik my nei myn wethâlderskip op beriede. Ik moat wat om hannen hawwe, mar gjin fjirtich oeren yn de wike mear. Ik hoopje ek wat mear tiid yn myn hobby stekke te kinnen, it silen. Ik haw jirren in 470 en in Finnjol op de wâl lizzen han, wer ik net oan ta kaam. Beide binne se ferkocht. Yn augustus fan dit jier ha ‘k in spektakulere silmasjine, in Laser 5000 oanskaft, wêrmei ik sa no en dan it wetter by De Lemmer ûnfeilich hoopje te meitsjen”.

(Advertorial) Ongetwijfeld heeft u ook het nieuws tot u genomen over de sluiting van enige ziekenhuizen met ontslag voor zo’n 1900 medewerkers. Medewerkers die met hart en ziel de patiënten dagelijks begeleiden maar nu door de ‘privatisering’ en ‘graaicultuur’ op straat komen te staan. Specialisten die vinden dat zij in loondienst te weinig verdienen, nemen ontslag, richten een maatschap op en worden dan weer ingehuurd voor 140% of meer dan hun CAO loonschaal. Privatisering werkt niet in gezondheidszorg. De overheid moet hier weer grip op krijgen om de salarissen en kosten in de hand te houden. In de huidige situatie is de patiënt de klos door de stijgende eigen bijdrage en de als maar groeiende wachtlijsten.

Lokaal FNV-De Fryske Marren heeft een zorg actiepunt voor al uw opmerkingen, klachten of problemen!

Lokaal FNVDe Fryske Marren Postadres: L. vd Plaat Zuivelweg 12, 8536 VK, Oosterzee Telefoon: 06-82001269 Email: lokaal.defryskemarren @vereniging.fnv.nl Website: lokaalfnv.nl/regio/de-fryske-marren

deFryskeMarren

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

deFryskeMarren

Bantega is rust en ruimte Sloten is een stad. Grote plaatsen als Joure, die indertijd geen stadsrechten, maar wel marktrechten hadden, noemde men een “vlecke”. Verder zijn er in deze gemeente kleinere en grotere wooneenheden: dat zijn de dorpen. Maar dan hebben we nog steeds geen categorie voor Bantega kunnen vinden.

TEKST EELKE LOK // FOTO'S ORANGEPICTURES.NL

Bantega is een grote polder, ten zuiden van Echten en ten oosten van Lemmer. In het midden ligt een kleine wooneenheid. Ongeveer 220 mensen wonen daar. Er leiden van verschillende kanten allemaal lange, smalle wegen naar toe. Naast die wegen, en diep in het land, staan boerderijen en woningen. Een geheel van 650 inwoners. Dat heet Bantega.

HISTORIE Het Oosterzees Veld werd in de tweede helft van 19e eeuw drooggemalen. Het werd de Echtener Veenpolder. Daar lagen nogal wat buurtschappen in: Kooisloot, Middenvaart, Otterweg, ook Schoterzijl. In 1947 werd het een

bestuurlijke eenheid. Die noemden ze Bantega, naar het in 1413 door de Zuiderzee weggespoelde plaatsje Bandt. Archeologische vondsten bewezen overigens dat daar voor de jaartelling al jagers woonden. Als je dan weet dat de naam Kooisloot ontleend was aan een eendenkooi, is de historie wel rond. Een gebied waar lang turf gewonnen is, en waar nu de landbouw baas is.

MIENSKIPSGEVOEL In dat ruime gebied is toch een hechte gemeenschap gesmeed. Als je praat met bestuurders van Plaatselijk Belang hoor je steeds dat er in en rond Bantega heel veel activiteiten zijn en dat die

het mienskipsgevoel versterken. Voorzitter Anneke de Vries-van der Knoop en bestuurslid Jelle Wesselius onderstrepen het herhaaldelijk. De binding in activiteiten moet de mensen in het gebied houden. Het hoeft voor hen allemaal ook niet veel groter. Natuurlijk, net als ieder Plaatselijk Belang, vinden ze het prachtig dat Bantega met elf woningen mag worden uitgebreid. Maar het loopt nog geen storm, er zijn er pas twee weg. Ook weten ze dat deze elf werden toegewezen, toen Bantega nog in de gemeente Lemsterland lag. Nu, in de Fryske Marren, moeten ze een volgende uitbreiding nog maar afwachten. En dat begrijpen ze best. Toch is het prettige, zeggen ze, dat er veel recreatief bewoonde woningen nu verkocht worden aan ‘vaste’ bewoners. Schiphol ligt in principe vlakbij, dankzij de A6. Overigens is ook die recreatie voor de aantrekkelijkheid niet onbelangrijk. Westelijk het IJsselmeer, erboven het Tjeukemeer en er omheen het Kuinderbos en Schoterzijl. Het recept voor wonen in Bantega is rust en ruimte.

53 LEERLINGEN De krimpdreiging doet Bantega wel pijn. Indertijd was Bantega één van de allereerste Friese plaatsen waar twee scholen tot een samenwerkingsschool kwamen. De Reinbôge heeft nu echter nog 53 leerlingen. De peuterspeelzaal kon het niet volhouden. Beiden fronsen bezorgd de wenkbrauwen. Het is de tweespalt in gedachten. Bantega wil aan één kant niet Groot Bantega worden. Er zijn een paar constructiebedrijfjes en agrarische ondernemingen. Er is geen bedrijventerrein. Ook geen supermarkt. Er is geen huisarts. Er is geen pinautomaat. Maar dat hoeft allemaal ook niet, zeggen ze. Bantega is er aan gewend. Lemmer en Echten liggen dichtbij. Hoewel: “We ha gjin iepenbier ferfier.” Dat is jammer, zegt Wesselius, “dan moet je bijvoorbeeld een jonge toneelregisseur steeds met de auto halen.

WEISPIELD Die brengen ze naar de sociaal cultureel centrum De Pomp. Dat zit tot aan de nok vol met activiteiten. Want Bantega telt een rijk cultureel leven. Dat culmineerde deze zomer in de opvoering van ‘Weispield’ op het Tjeukemeer. Toneel, zang dans, sport, er is veel te doen in Bantega. De Pomp is zo druk bezet, dat het plaatselijke café ook nog veel activiteiten moet herbergen. Als je langs dat café rijdt, denk je dat het wel eens een opknapbeurt zou mogen hebben. Schouder-

ophalend zeggen de bestuurders dat er eigenlijk wel wat aan het minieme dorpscentrum zou kunnen worden verbeterd. Dat er kwalitatief hier en daar sowieso wel het één en ander mag gebeuren. Daar moet de kracht van Bantega in zitten. Jelle Wesselius: “Gjin luchtkastelen.” Anneke de Vries: “Mar ek gjin krimp.” Jelle Wesselius: “Hâlde wat we no ha.” Beiden zaten ooit in de gemeenteraad van Lemsterland, Jelle ook als wethouder. Daarom zitten ze in Plaatselijk Belang: om jonge medebestuurders de weg te wijzen. Ze vertellen hen dus ook dat je dus geen grote zaken van de nieuwe gemeente moet verwachten. Het moet over allemaal kleine dingen gaan. Die zijn terug te vinden in de Dorpsvisie van 2014. Die reikt tot het jaar 2031. Kleinigheden, van een oplaadpunt voor elektrische fietsen tot aan ieder jaar een bankje plaatsen met uitzicht over het open landschap en natuur. “Alles fersichtich oanpakke”, zegt Anneke. Jelle: “Je moat der in noflik gefoel by ha”. Niet groter, wel beter. Het recept voor Bantega is volgens Wesselius simpel: “In sterke mienskip, dy’t elkoar ynspireart. Dan kinne der moaie saken barre. It ferieningslibben is ús sterkste kant. Mar je moatte it sels dwaan.”.Vandaar het motto van de dorpsvisie: ‘Bantega, actief en groen.’

4-GANGEN VERRASSINGSMENU* VOOR € 37,50 *AFGESTEMD

OPEN

OP UW SPECIALE WENSEN

OP WOENSDAG T/M ZONDAG VANAF

12:00

UUR

Douwe Egberts Plein 1A Joure T 0513 417 070 - I www.zuiver-joure.nl

NUMMER 11 • 2018

LIFESTYLE TIPS & TRENDS SPECIALISTEN UIT DE FRYSKE MARREN GEVEN HUN KIJK OP DE LAATSTE TRENDS OP HET GEBIED VAN BEAUTY, ETEN EN INTERIEUR....

Couperose Het weer verandert. Kou, regen en harde wind wisselen elkaar af, de herfst is nu officieel begonnen. Binnen gaat de verwarming aan en de temperatuurwisselingen worden groter. Hierdoor kan je huid veranderen en/of gaan reageren. Warmte zorgt voor verwijding van de haarvaten. De haarvaten (dit zijn kleine bloedvaatjes) zetten uit en je huid kan hierdoor de warmte kwijt. Resultaat: een rode huid. Sommige mensen hebben altijd last van een rode huid. Vaak zijn er zichtbare adertjes aanwezig op de wangen en op de neus. Dit noemen wij ‘couperose’. Couperose kan verschillende oorzaken hebben, namelijk:

FETTJE BAJEMA Schoonheidsspecialist, eigenaresse Fettje’s Beautysalon

Couperose is niet hetzelfde als de aandoening rosacea. Bij rosacea komen er ook andere verschijnselen voor zoals rode bultjes, puskoppen en zwellingen. Bij couperose treden deze verschijnselen niet op. Couperose is een aandoening die niet vanzelf overgaat. Het kan in de loop der jaren stabiel blijven maar soms zelfs ook uitbreiden naar het hals- en/of decolletégebied. Probeer in ieder geval zoveel mogelijk prikkels te vermijden waardoor bloedvaatjes kunnen gaan uitzetten. Bijvoorbeeld goed beschermen tegen zonlicht en verminderen van alcoholgebruik en pittig gekruid eten.

-e rfelijkheid: couperose komt vaker voor binnen families. -o vermatige zonblootstelling. -h uidtype: mensen met lichtere huidtypen. - c hronisch gebruik van corticosteroïden bevattende crèmes of zalven op het gezicht. - temperatuurschommelingen. - alcoholgebruik.

Een effectieve manier om couperose te behandelen is met behulp van een vaatlaser. Een andere manier is het dichtbranden met elektrocoagulatie.

De uitgezette adertjes kunnen ook klachten geven zoals branderigheid, prikkelingen, tintelingen of jeuk.

Er zijn ook crèmes die de roodheid verminderen en eventuele branderige of prikkelende gevoelens kunnen verminderen.

Het is weer pompoenentijd! Pompoen werd door onze voorouders meestal voor de winterperiode gegeten. Zo konden ze mooi wat vet kweken, door de fructose, om de winter te doorstaan... Pompoen bevat veel bètacaroteen, de voorloper van vitamine A, ijzer, vitamine C en zink. De zaden bevatten ook heel veel goeie stoffen, alleen die gaan we verwijderen omdat ze vol met lectinen zitten. Hier geldt dat de voordelen niet opwegen tegen de nadelen. Lectinen maken immers je darmwand kapot. Door de zaden te verwijderen, de pompoen te schillen en dan vervolgens te koken in een moderne automatische snelkookpan, vernietig je de lectinen

en kun je heerlijk genieten van lekkere pompoensoep! Wanneer je dan iets van zoete aardappel en aardpeer en bijvoorbeeld gebakken ui en knoflook toevoegt, wordt de soep zelfs super gezond en overheerlijk!

HIEKE KAMMENGA & JOHANNA STRIKWERDA - Natuurwinkel Joure

DÉ TREND op dit MOMENT Een explosie van kleuren, texturen & vooral XL! Trends zijn inspirerend en superleuk om je bestaande garderobe mee 'op te leuken' (updaten). Dus een nieuwe shawl qua trend of kleur bij je 'oude' winterjas is zo’n perfecte update. De mode herhaalt zich weliswaar steeds, maar dan toch vaak net weer even iets anders. Wat je bijvoorbeeld nu weer ziet, zijn die hele dikke gewatteerde jassen, maar dan nu wel superlicht en met lange ritsen aan de zijkant voor het fietsgemak. Of al die geruite pakken, maar nu met een gestreepte bies in de zijnaad van de broek en de mouw van het colbertje. De grote gebreide coltruien worden tegenwoordig weer helemaal of half bij de corduroybroek of leren rok ingedragen en ook de luipaardprint is er nog steeds en in allerlei kleuren en texturen. De loaferschoen met die typische kwastjes, Doc Martens en zelfs de badslipper is weer helemaal in.

Als je op safe wilt, ga dan voor één trend tegelijk, anders kan het er al snel 'too much' uitzien. Dus als je zo’n leuke fluffy/ teddycoat wilt dragen houd de rest dan wat minimalistischer voor een mooie look, dan krijgt jouw jas dé aandacht. En ben je wat expressiever, ga dan voor een mix van verschillende trends.

Dus duik in je kledingkast en kijk wat jouw garderobe nodig heeft!

LIANA MIEDEMA - kleurstijliste bij LIANA kleur & stijl

deFryskeMarren

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

deFryskeMarren

Leo Konst oefent zijn ambacht uit: trappen maken.

LEO KONST VAN TIMMERBEDRIJF SIJTSMA IN BALK SLUIT DEUREN

TERUGBLIK OP DRIE GENERATIES STERK FAMILIEBEDRIJF

Als graficus kwam Leo Konst in 1979 binnen bij Timmerbedrijf Sijtsma in Balk. Een half jaar later stond hij aan het roer. “Een eer om twee generaties voort te zetten”, vertelt Leo Konst, nu de eigenaar van het bedrijf. Toch moest hij in korte tijd een groot deel van zijn personeel ontslaan, die hij na zes weken weer aannam. Een terugblik op Timmerbedrijf Sijtsma uit Balk, dat op 1 november zijn deuren sloot. TEKST EN FOTOGRAFIE ALBERT BOUWMAN

Gevestigd in het hartje van Balk, achter twee woonhuizen, zat van 1924 tot 1 november 2018 Timmerbedrijf Sijtsma. Rondlopend door het bedrijf voel je de arbeid die hier verricht werd. “Voor mij voelt het wat leeg, omdat alle machines zijn verkocht”, begint Leo Konst, laatste eigenaar van het bedrijf. Een trap – het laatste project door Konst vervaardigd – ligt op een werkbank. “Een gek idee dat ik met deze trap bijna veertig jaar in dit bedrijf afrond.”

VAN GRAFICUS NAAR TIMMERMAN Hij loopt naar binnen. In huis liggen de fotoboeken klaar voor een kijkje in de rijke geschiedenis van het bedrijf. Leo Konst: “Ik ben geen Sijtsma, maar getrouwd met een dochter van Douwe Sijtsma, de vorige eigenaar. Hij heeft het bedrijf overgenomen van zijn vader Sytze.” Leo was zelf geen timmerman. Hij begint te grijnzen wanneer hij terugdenkt aan de periode daarvoor. “Ik begon al op mijn dertiende te werken.” Met de woorden ‘do

Sytze Sijtsma, oprichter van het bedrijf.

moatst oan ’t wurk’, die hij van zijn vader meekreeg, begon hij bij de Sneker Koerier. Eerst als pakjesbezorger, later als graficus.

Leo besloot die fase naar zijn hand te richten en steeds vaker aan particulieren te leveren waar hij maatwerk kon verrichten.

WARE AMBACHT

DEURENRUZIE

Het zou nog dertien jaar duren voordat Leo bij Timmerbedrijf Sijtsma aan het werk ging. In de tussentijd had hij een relatie gekregen met Annie Sijtsma, dochter van Douwe. Samen hadden ze gesprekken over wat ze wilden.

Leo haalt tussendoor één van zijn herinneringen op. Een echtpaar nodigde hem uit om een voordeur te maken. Daar aangekomen, ontmoette hij het stel ruziënd over welke deur het moest worden. Ze vroegen aan Leo wat hij er van vond. Die stelde tot verrassing van het echtpaar een hele andere deur voor.

Leo: “Ik wilde wat anders.” Douwe bood een kans. “Hij stelde voor dat ik voor hem kwam werken, maar ik wist weinig van timmeren.’’ Leo Konst pakte de kans en begon met allerlei handen spandiensten. De ware ambacht in het bedrijf, zo meent Leo, is het maken van trappen. “Het is iedere keer een creatieve uitdaging. Soms moet je werken in vreemde hoeken en rondingen. Dat vraagt vakmanschap.’’ Leo keek met jaloezie naar zijn collega’s die de trappen maakten. Met hun uitleg begon hij te oefenen in de avonduren. “En zo heb ik mij het vak eigen gemaakt.”

Schoonvader Douwe Sijtsma die kort na Leo Konst zijn overname stierf.

Timmerbedrijf Sijtsma in de tijd dat Douwe Sijtsma (rechts vooraan) nog de leiding had.

OVERNAME EN ONTSLAG Leo kreeg maar weinig tijd om zich de finesses van de timmermanskunsten eigen te maken. Zijn schoonvader kreeg longkanker. Binnen een half jaar nadat Leo er kwam werken, stierf Douwe. “Alle ogen van het personeel waren op mij gericht, zelfs al hadden ze veel meer ervaring dan ik.” Annie had haar vader geholpen tijdens zijn sterfbed met de boekhouding. Bovendien kon door Leo’s overname het bedrijf toch in de familie blijven. En zo geschiedde in 1980. Een drukke periode brak aan. Leo moest de papieren halen om de zaak aan te sturen. “Met een jong gezin van vier kinderen een behoorlijke uitdaging,” bekent hij. Zijn vrouw Annie gaf hem de ruimte en samen kregen ze het voor elkaar. Leo slaagde. Meteen stond een volgende uitdaging het bedrijf te wachten. De crisis sloeg toe. Leo Konst moest een groot deel van zijn personeel ontslaan.

AUTOMATISERING EN SLOTFASE Leo sloeg mede daarom zijn slag in de automatisering. Uitgetekende maten van glaslatten, verbindingen en profilering werden doorgevoerd. ’s Avonds ging hij op pad naar aannemers. Leo: “Die wilden ons wel een kans geven, maar tegen een scherpe prijs.” In nog geen zes weken namen de aanvragen toe en kon hij zijn pas ontslagen personeel weer aannemen. “Maar de automatisering gaat snel. Zo snel, dat je moet blijven vernieuwen.” De mogelijkheden waren er wel, maar een opvolger moest zich dan wel op termijn aandienen. In 2005 riep hij zijn kinderen en personeel bij elkaar. “Als we vooruit willen en deze strijd willen aangaan, zoek ik een opvolger”, sprak hij de groep toe. De werknemers en zijn familie voelden aan welke kant het op ging. Niemand wierp zich op. “Daarmee was het besluit genomen om te beginnen aan de slotfase.”

“Toen ze vroegen waarom, gaf ik aan dat één van beiden dan altijd tegen een deur an moest kijken die niet door hem of haar was gekozen.” Het echtpaar was even verbaasd, maar beide echtelieden stemden blij in met zijn oplossing. “Ik voelde me voor even een maatschappelijk werker”, glimlacht hij. Met het sluiten van zijn bedrijf gaat er een stuk vakmanschap verloren. In deze laatste periode krijgen hij en Annie vaak het bericht dat ze gemist zullen worden. “Ik hoor geregeld dat mensen mijn vakmanschap hebben gewaardeerd en dat dit timmerbedrijf een heus begrip is in het dorp.” Die complimenten doen Leo en zijn vrouw goed. “Mede daardoor gaan wij met een positief gevoel ons pensioen in”, zegt hij. De bedoeling is om begin volgend jaar een camper te kopen om samen wat van de wereld te zien. “En natuurlijk ook om nog veel herinneringen op te halen.”

&FIT

GEZOND

NUMMER 11 • 2018

App Caren vergemakkelijkt leven van mantelzorger

Voor mantelzorgers is het niet altijd even makkelijk om op de hoogte te blijven van de zorg die hun dierbare ontvangt. De app Caren, die gratis beschikbaar is voor alle thuiszorgcliënten van Thuiszorg Zuidwest Friesland, brengt daar verandering in. Via de app blijven de cliënten niet alleen zelf op de hoogte van hun zorgdossier, met de aantekeningen die de zorgverlener maakt en het thuiszorgrooster; er kan ook (beperkte) toegang worden verleend aan hun partner, kinderen of andere dierbaren. Zo worden formele en informele zorg beter op elkaar afgestemd en is iedereen op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in het zorgtraject.

OP DE HOOGTE VAN ALLE ZORGMOMENTEN Mevrouw Regenboog-Klever is een tevreden gebruiker van Caren. Zij weet door de app precies welke zuster haar de komende week komt bezoeken. “Ik heb de planning voor de komende week uitgeprint”, zegt mevrouw Regenboog-Klever enthousiast. Caren brengt volgens haar een heleboel voordelen met zich mee. “Je kunt gemakkelijk contact onderhouden met verschillende zorgverleners en de planning is transparant en up-to-date.” Op dit moment kan ze zich nog prima zelfstandig redden, maar ze is voornemens haar zoon toegang te geven tot de app als dat verandert.

KORTE LIJNEN MET DE ZORGVERLENER Om de gegevens via Caren inzichtelijk te maken, werkt Thuiszorg Zuidwest Friesland met een digitaal registratiesysteem. De

Mevrouw Regenboog-Klever

medewerkers rapporteren met hun telefoon of tablet direct in het - voor de cliënt en mantelzorger inzichtelijke - systeem. In het systeem kunnen zorgverleners tevens vragen of opmerkingen voor de mantelzorgers achterlaten. Wijkverpleegkundige Amber Westerhof vertelt: “Een vraag is snel

beantwoord. Een mooi voorbeeld is het bericht dat de verzorgende stuurde naar de dochter van een cliënt om het hulpmiddel ‘helping hand’ aan te schaffen. Dit werd direct geregeld en binnen een week was het voor haar vader weer gemakkelijker om iets dat op de grond is gevallen, op te rapen.”

VEILIGHEID VOOROP Cliënten die gebruikmaken van het systeem, hoeven niet te vrezen voor hun privacy. Ze bepalen zelf wie toegang krijgt tot het gebruik van Caren en kunnen daarin onderscheid maken in de gedeeltes van de app die hun mantelzorger te zien krijgt. De gegevens die wor-

den gedeeld in het zorgdossier, zijn bovendien beveiligd met een SMS-code. Kijk voor meer informatie over Caren op www.carenzorgt.nl.

Cliëntenraad Antonius Zorggroep

“Wij horen graag wat u belangrijk vindt”

Toos van den Broek: “Ik heb jarenlang bij Thuiszorg Zuidwest Friesland gewerkt als wijkverpleegkundige van team Koudum. Verder ben ik onder andere in een verzorgingshuis werkzaam geweest. En ik heb actief deel uitgemaakt van de beroepsvereniging voor verpleegkundigen, gericht op het onderdeel wijkverpleegkundige.”

Als u in het ziekenhuis terecht komt of thuis te maken krijgt met zorg, gaat u ervan uit dat u de allerbeste zorg krijgt. De Cliëntenraad speelt een belangrijke rol als het gaat om kwaliteit van zorgverlening. Toos van den Broek en Johanna Eisma zijn leden van de Cliëntenraad van de Antonius Zorggroep: “Wij vinden de mening van patiënten over de zorg heel belangrijk.” “De Cliëntenraad volgt het bestuur en het management en geeft advies”, begint Toos. “Wij vertegenwoordigen iedereen die te maken krijgt met de Antonius Zorggroep”, vult Johanna aan. In de Wet Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen is sinds 1996 geregeld dat ziekenhuizen en thuiszorgorganisaties een Cliëntenraad moeten hebben. De leden van de raad werken niet voor de Antonius Zorggroep, maar zijn volledig onafhankelijk. De Cliëntenraad praat mee over (beleids-)zaken en geeft advies over bijvoorbeeld het beleid, de begroting en de jaarrekening. Maar ook over zaken als voeding, veiligheid en hygiëne. “Om goed advies te kunnen geven, praten we met patiënten en cliënten, belangenverenigingen, patiëntenorganisaties, ouderenorganisaties en met de bestuurders zelf.” MijnAntonius en de aanmeldzuilen in het Antonius Ziekenhuis zijn voorbeelden van veranderingen op digitaal vlak in de zorg waar Johanna en Toos nauw bij betrokken

zijn. “We moeten ons altijd verplaatsen in de patiënt. Om deze reden hebben we zelf een keer in een rolstoel een rondje door het ziekenhuis gemaakt. We kwamen er toen achter dat het voor rolstoelgebruikers lastig is om zichzelf aan te melden bij de zuil.” Dit is één van de voorbeelden wat de Cliëntenraad heeft doorgegeven én inmiddels is er een lagere aanmeldzuil geplaatst.

Heeft u ideeën of suggesties? Laat het de Cliëntenraad weten! De Cliëntenraad nodigt u uit om uw ervaringen binnen de Antonius Zorggroep met hen te delen. Ze horen het graag van u. U kunt uw suggesties online doorgeven via mijnantonius.nl/clientenraad of u kunt een brief of e-mail sturen naar: Cliëntenraad Antonius Zorggroep Postbus 20.000, 8600 BA Sneek clientenraad@antoniuszorggroep.nl

Johanna Eisma “Ik heb onder andere gewerkt als verpleegkundige, maatschappelijk werkster en leidinggevende. Eerder heb ik in de Cliëntenraad van een verpleeghuis gezeten.”

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

Bewegen, ontmoeten, meedoen?

Samen Actief in de Fryske Marren! Samen lekker bewegen en werken aan een gezondere en fitte leefstijl? Niet voor alle inwoners van gemeente De Fryske Marren is dit vanzelfsprekend. In samenwerking met het Kansenfonds van de Provincie Fryslân start Miks welzijn daarom in november 2018 met Samen Actief: een beweeg- en coachingprogramma waarin een gezonde leefstijl en positieve mindset gecombineerd worden. Samen Actief is voor mensen die een inkomen hebben op uitkeringsniveau, niet in de gelegenheid zijn om actief te bewegen, graag meer sociale contacten willen opbouwen of activiteiten buitenshuis zoeken. De start is in Joure. SPORT ALS MIDDEL Karin Nijdam, sociaal werker bij Miks welzijn vertelt: “Met Samen Actief sporten we wekelijks in een groep. Hiermee werk je aan een gezondere leefstijl. We geloven écht in de kracht van sport om fysiek maar ook zeker mentaal sterker te worden.”

Sport is ontspannend en gezellig, maar je kunt er ook heel veel leren en jezelf uitdagen. Dit is wat Samen Actief brengt. De maatschappelijke sportcoaches van Miks welzijn helpen je om je leefstijl te verbeteren, coachen je en moedigen je aan om fitter en vitaler in het leven te staan. Maar bovenal plezier krijgen in bewegen!

WORKSHOPS Naast het sportaanbod worden workshops georganiseerd op het gebied van gezonde voeding en Leefstijl. Karin Nijdam: “Denk bijvoorbeeld aan kookworkshops en een supermarktsafari maar ook een assertiviteitstraining en het omgaan met conflicten en stress staan op het programma.” Kortom een gevarieerd programma om fysiek en mentaal sterker te worden!

IEDEREEN KAN MEEDOEN “Om mee te doen aan Samen Actief hoef je helemaal geen ervaring met sporten te

SPAREN VOOR EXTRA ACTIVITEITEN EN SPORTARTIKELEN

hebben”, vertelt Yvonne Winia, beweegcoach. “We stellen de lessen zo samen dat iedereen in zijn of haar eigen tempo en op zijn of haar eigen niveau mee kan doen. Door het toepassen van elementen uit het sporten in het dagelijks leven leer je werken aan persoonlijke doelen, samenwerken en je grenzen verleggen. Niemand is te oud om mee te doen. Samen sporten is leuker, je leert heel veel over jezelf en de ander.” De lessen van Samen Actief vinden plaats op dinsdag- en vrijdagochtend van 9.30 tot 10.30 uur. “We starten bij Miks welzijn of de tennisvereniging in Joure. Na het sporten drinken we samen koffie of thee.” De workshops worden aangeboden in vier blokken van vier weken op de dinsdagmiddag. Elk blok heeft een thema.

Samen Actief duurt maximaal een jaar. “Na twintig weken is het hoofdprogramma afgerond. We vinden het belangrijk dat de deelnemers blijven sporten. Daarom stimuleren we een lidmaatschap bij een sportvereniging. Bovendien ontvang je bij elke training en workshop die je volgt punten. Je kunt extra activiteiten volgen of sportartikelen naar keuze kiezen om deze punten te verzilveren.”

IS SAMEN ACTIEF ECHT WAT VOOR JOU? Lijkt het jou leuk om mee te doen met Samen Actief? Meld je dan snel aan! We nodigen je uit voor een kennismakingsgesprek en bekijken op welk beweegniveau je kunt deelnemen en aan welke persoonlijke doelen je wilt gaan werken. Je kunt een mailtje sturen naar Karin Nijdam (knijdam@miks-welzijn.nl) of Yvonne Winia ((ywinia@miks-welzijn.nl). Voor meer informatie kun je ook bellen naar telefoonnummer (0513) 414 593. Woon je in gemeente De Fryske Marren en heb je inkomen op een uitkeringsniveau? Dan is deelname aan Samen Actief gratis.

Thuiszorg Patyna in Balk en Joure Thuiszorg Patyna biedt ondersteuning aan huis. Dit kan lichte zorg zijn of gespecialiseerde zorg aan huis. De thuiszorgmedewerkers bieden 24 uur per dag, zeven dagen in de week zorg en ondersteuning. Wijkverpleegkundigen kijken met cliënten naar de wensen en behoeften en stemmen daar de zorg op af. Christien Merkies werkt bij Thuiszorg Patyna en is wijkverpleegkundige in de regio Sneek. Ze is erg betrokken bij de zorg en alle ontwikkelingen rondom de zorg. Thuiszorg Patyna ontwikkelt in de regio Balk en Joure een thuiszorgteam. “In Balk wordt een nieuw appartementencomplex gebouwd voor ouderen. Wij willen deze ouderen graag ondersteuning bieden waar nodig. Daarnaast hebben we momenteel in Joure twee cliënten die thuiszorg van ons ontvangen, dit willen we graag uitbreiden”, aldus Christien.

Toen Christien hoorde over de ontwikkeling van thuiszorgteams in de regio Joure en Balk reageerde ze enthousiast. Ze vertelt: “Ik heb eerder geholpen bij de teamontwikkeling van de thuiszorg in Bolsward en in Sneek. Er komt best veel kijken bij teamontwikkeling en dat vind ik een uitdaging. Je legt veel nieuwe contacten en zorgt voor de promotie en bekendheid. Daarnaast denk je na over praktische zaken zoals alarmering in geval van noodsituaties en praktische sleutelsystemen. Je denkt ook mee over het organiseren van activiteiten en het inzetten van huishoudelijke hulp.”

Woont u in de regio Balk of Joure en zou u graag gebruik willen maken van Thuiszorg Patyna? Dan kunt u telefonisch contact opnemen met Christien Merkies via (06) 1399 5531.

PRE-SALE! 20% KORTING

OP DE HELE WINTERCOLLECTIE DONDERDAG 8 NOVEMBER VRIJDAG 9 NOVEMBER ZATERDAG 10 NOVEMBER

Yok Yok Mode kent een mooie modecollectie van verschillende merken en diverse kledingstijlen: Het team van Yok Yok Mode adviseert u graag onder het genot van een heerlijke kop koï¬&#x192;e of thee om de juiste combinatie voor u te vinden.

Midstraat 129 | Joure T 0513 417098 | www.yokyok.nl

CULTUUR TEKST EN FOTOGRAFIE WIM WALDA

&UITGAAN

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

Gitarist Jan K. Scheffer uit Lemmer

“Muziek moet me raken”

De 51-jarige gitaardocent, gitarist en muziekcoach Jan Scheffer uit Lemmer leeft al veertig jaar voor de blues, waarvan een slordige dertig jaar professioneel. Naast optredens als lid van duo Tuff Enuff, speelt hij regelmatig als duo samen met mondharmonica virtuoos Johnny Mars uit de USA tijdens diens Europese tours en werd hij in september door Chris Jagger, inderdaad de jongere broer van Stones voorman Mick Jagger, gevraagd om zijn vertrokken gitarist te vervangen tijdens diens Nederlandse tour. Jan is een echte Lemster, de Benjamin van het gezin Scheffer dat naast vader Jan en moeder Eefke, nog twee zussen kende. Hij is getrouwd, heeft twee dochters van respectievelijk achttien en vijftien jaar en leeft voor de muziek.

om tijdens de Nederlandse tour van Chris Jagger in september van dit jaar mee te doen.

REPETITIE VAN EEN KWARTIER

PAPLEPEL “Bij ons in het gezin werd er vrijwel altijd muziek gedraaid”, kijkt Jan terug op zijn jeugd. “Mijn vader had een goede smaak en was daarnaast gezegend met een prachtige stem. Hij hoefde maar in de kroeg te komen, want hij hield van gezelligheid en ‘een slukje’, of er werd hem bij aanwezigheid van livemuziek gevraagd een paar liedjes te zingen. Wat hij dan ook met veel plezier en groot enthousiasme deed. Zijn bijnaam was ‘Jan Klem’, want hij was in zijn jongere jaren een getalenteerde keeper bij de voetbalvereniging uit Lemmer. Hij heeft wel een aantal aanbiedingen gehad in de muziek, om een LP te maken, maar kende zichzelf goed en was onder andere bang om voor de verleidingen van ‘de grote stad’ te bezwijken en wilde niet uit de Lemmer weg. Dat werd hem dus niet.” Op een dag kwam ‘Jan Klem’ thuis met een gitaar, die hij in eerste instantie had geritseld voor zijn dochters. Die keken er niet echt naar om, zodat de gitaar al vlot werd ‘gearresteerd’ door de toen tienjarige ‘jonge Jan’. En dat was het begin van de muziekcarrière van Jan K. Scheffer. Aanvankelijk autodidactisch, maar al snel voelde hij de behoefte om het instrument beter te leren kennen en ging hij op les. Dat vormde tevens een deur naar achterliggende muziekstijlen, zoals de blues, jazz, roots, cajun en popmuziek. Al snel speelde hij in bandjes, waar hij zich ook op kon trekken aan de meer ervaren muzikanten. Op zijn zeventiende maakte hij met de band Blue Horizon zijn eerste LP. “Vanaf dat moment wist ik zeker dat de gitaar en ik onafscheidelijk zouden worden”, blikt hij terug. “Ik heb er overigens nooit bij nagedacht dat dit mijn beroep zou worden. Ik werd er eigenlijk als in een draai-

“Ik hoor liever iemand die gevoel creëert met een paar noten dan een subsidie-muzikant” kolk in meegezogen, het gebeurde gewoon en dat beviel me wel. En zo is het altijd gegaan. Geld was ondergeschikt aan het plezier om samen met anderen muziek te maken.”

BEVOORRECHTE POSITIE In 1993 studeerde Jan Scheffer af aan het ArtEZ conservatorium in Zwolle, als gitaardocent en muziekcoach lichte muziek. En buiten de muziek bestond er eigenlijk niet veel. Hij werd een muzikale omnivoor; van docent gitaar, via popcoach in het professionele circuit van het muziekonderwijs in Zuidwest-Friesland, tot troubadour. Jan werd in 1985 onderdeel van het muzikale duo Tuff Enuff met Henk Kuyper, sessieen studiomuzikant en begeleider van internationale muzikanten als onder andere mondharmonica virtuoos Johnny Mars en Chris Jagger. Als het maar met muziek te maken

Gezellig Entreekaartje naar voor De Bios? maar € 7,Gebruik deze waardebon!

Geldig t/m 6 december 2018 | niet i.c.m. andere acties € 2,00 toeslag bij 3D en kindercombi | € 1,50 toeslag bij lange film max. 4 pers/bon - GROOTDEFRYSKEMARREN 11-2018

had en dan bij voorkeur blues & roots muziek. Voordat hij in Lemmer en omgeving voor zichzelf begon met gitaarlessen, werkte hij vijftien jaar als gitaardocent bij regionale muziekscholen. “In combinatie met de optredens en niet te vergeten een vrouw, die volledig achter me staat, verkeer ik in de bevoorrechte positie dat ik me alleen maar met het maken van muziek en het geven van muziekles kan en mag bezighouden.”

blues-legende Burton Gaar tijdens diens Europese tournees.” Chris Jagger plukte na een (mislukte) solocarrière en een periode als muziekjournalist de gitaar twintig jaar geleden weer uit de wilgen en dook met zijn nieuw geformeerde groep het Europese popcircuit in. Via Douwe Dijkstra van realcoolmanagement.nl uit Heerenveen, die ook de tour voor Chris Jagger had geregeld, werd Scheffer gevraagd

“Dat ging overigens op een grappige manier”, vertelt hij lachend. Ik had Jagger gevraagd om een volledige playlist van de nummers van het optreden, want ik had maar een bescheiden lijstje met tien nummers, maar die heb ik nooit gekregen. Ik had al zo’n voorgevoel dat dit een zeer onvoorspelbare tour zou worden, dus ben ik naar Balk gereden, waar ze op moesten treden, en daar hebben we er in de plaatselijke snackbar in zegge en schrijve een kwartier een aantal nummers ‘doorgejast’ en voor de rest: ‘God zegene de greep’. Ik kende de helft van de nummers niet, maar dat leverde geen onoverkomelijke problemen op. Er was vanaf het eerste moment zowel muzikaal als persoonlijk een klik en ik wist dat de begeleidingsband uit gepokte en gemazelde muzikanten bestaat, die gewend zijn om de sfeer aan te voelen, de ruimte te krijgen maar dat ook aan anderen te geven. Aan het eind van de tournee vroeg Chris mij of ik ervoor voelde om de plaats in te nemen van zijn vertrokken gitarist.” “Om een lang verhaal kort te maken: ‘de klik’ is het toverwoord. Je moet de muziek en elkaar als bandleden aanvoelen bij de blues en aanverwante muzieksoorten.”

KRENTEN IN DE PAP Optredens met grootheden in de internationale blues wereld kwamen op zijn pad. “Dat zijn de krenten in de pap” vertelt hij breed lachend. “Johnny Mars, Chris Jagger, de jongere broer van levende rocklegende Mick Jagger, en driemaal als gitarist in de begeleidingsband van

Jan Scheffer in gesprek met Chris Jagger (rechts). Links staat Johnny Mars. (foto: Douwe Dijkstra)

deFryskeMarren DE BIOS HEERENVEEN Burg. Kuperusplein 52 Heerenveen

Reserveren? Bel 0513-654051 of www.bios-heerenveen.com

KIJK VOOR HET LAATSTEdeFryskeMarren NIEUWS OP WEBSITE

WWW.GROOTdeFRYSKEMARREN.NL

NUMMER 11 • 2018

SIEP REIJENGA, SCHILDER EN KROEGHOUDER VAN ROCKCAFÉ ‘SPIDER’

TEKST EELKE LOK // FOTO'S ORANGEPICTURES.NL

CAFÉ SIEP JE MOET HET ZELF ZIEN

Je stapt zomaar een middagje het rockcafé ‘Spider’ in Balk binnen. Dat staat aan de Luts, tegenover het oude gemeentehuis. Dan stap je van die altijd wat haastige winkelwereld buiten, over naar de rust van een slaperig kroegje. Letterlijk. Uitbater Siep Reijenga ligt in de woonkamer even op de bank. Het is ’s avonds altijd weer de volgende morgen als je naar bed kunt gaan. Want ’s avonds komt zijn café ‘Spider’ tot leven. ‘Café Siep’, zeggen ze daar in Balk. Siep kijkt even heel onschuldig boven zijn massale snor uit. Hij weet ook wel dat ze dat zeggen, maar doet net alsof hij het voor het eerst hoort. Hij logenstraft het zelf. In zijn café hangen schilderijtjes van honderden mensen. Geschilderd door Siep Reijenga. “Minsken, dy’t ik kin. Oars kin ik se net skilderje.” Dus hangen er hoofdzakelijk mensen, die wel eens een cafee tje binnenkomen. Of kwamen. Want velen zijn ook al weer overleden.

“SJOCH, DER HINGET HINDRIK” Er hangen dus ook veel oude kasteleins tussen. “Sjoch, der hinget Hindrik van der Molen fan Wâldsein. Dit is Tsjerkje, goh, wat ha we faak op de Kliuw sitten. O, sjoch, Brugt en Hennie Groenhof fan Spoorzicht

fan Koudum.” In een flow komen die speciale wonderbaarlijke kroeghouders van Fryslân tot leven in rockcafé ‘Spider’. Siep Reijenga heeft zichzelf er ook maar tussen geschilderd. Dat schilderen is overigens nog wel wat werk. “Ik tekenje se earst, dan yn acryl en uteinlik oaljeferve der oer hinne.” Herkenbaar. Eigen stijl. Hij krijgt zo nu en dan opdrachten.

GRATIS AF TE HALEN, ÉÉN CANADEES Siep Reijenga is eigenlijk geen Reijenga. Hij was het gevolg van een ontmoeting tussen een Canadese militair en een meisje uit Cappelle. Aan het eind van de Tweede Wereldoorlog. “Gratis af te halen, één Canadees”. Uiteindelijk werd Siep geadopteerd. Dat gebeurde door de Woudsender kapper Poppe Reijenga. Later heeft Siep de

achternaam van zijn adoptieouders aangenomen. Die hadden intussen wel wat te stellen met een product van een Canadees en een Indische moeder. “It ienichste wat ik koe, wie minsken ynsjipje at se skeard wurde moasten by ús heit.” Siep kwam uiteindelijk terecht op een schip met allemaal soldaten van het Vreemdelingenlegioen en had toen door dat zijn leven de verkeerde kant uitging. Kwam terug. In de horeca. Dat ging overigens niet zomaar. “Want ik hie fansels gjin diploma. Mar ik wie ek net achterlijk.” De diploma’s haalde hij wel. Na wat omzwervingen begon hij voor zichzelf in Balk, in wat tegenwoordig café it Swaentsje heet. Disco. Hij sleepte veel muzikanten naar Balk. In die tijd was hardrock, de muziek waar Siep van houdt, zeer levend. Dus werd ‘Café

Siep’ zeer populair. Dat werd hem op den duur teveel. In 1988 verdween hij naar het naastliggende pand, het oude Boerenleenbankkantoor. Verbouwde dat helemaal zelf. Zette er een prachtige en ruime tap in. Runde rockcafé ‘Spider’.

BOPPESLACH Het rockcafé werd een boppeslach, bij velen populair. De 58-jarige Siebe Kooystra staat er veel achter de tap. “Troch de wike bin ik de jongste, yn it wykein de âldste.” In het weekend komt de jeugd. Er is een discohoekje. Van tijd tot tijd wordt het biljart aan de kant gezet en de ruimte dient dan als podium voor een hardrock band. Maar het café is veel meer. “Sjoch dat is de biertaap fan Kipenburch. Dat is dy fan Tsjerkje… Sjoch…” Siep wijst alles aan, maar weet vaak niet eens

deFryskeMarren // CULTUUR&UITGAAN

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

deFryskeMarren

DERK IS TROTS OP ZĲN WERK BĲ EMPATEC VERPAKKEN

VAN OPTICIEN NAAR EMPATEC Een jongeman. In de bloei van zĳn leven. Veel sociale contacten en een knappe kop. Diploma na diploma werd behaald in huize Boddeüs. De enige zoon van de familie lĳkt in de voetsporen te treden van pa en ma Boddeüs: het opticien-vak. Tot het noodlot toeslaat. Derk Boddeüs krĳgt een hersentumor. Het gaat gelukkig weer beter met hem. Na vele omzwervingen vindt Derk zichzelf terug en vindt een nieuwe uitdaging bĳ Empatec Verpakken. Derk

Een grote, indrukwekkende man. ‘Derk’, stelt hĳ zichzelf krachtig voor. Z’n vrolĳke blik, imposante lengte en krachtige handdruk vallen op. Enigszins afwachtend blĳft hĳ staan. Op zĳn vaste werkplek. Achter de handmatige wikkelaar voor blikken. Derk is klaar voor zĳn verhaal. Een bakje kofﬁe hoort daarbĳ. Een goed en open gesprek blĳkt het te worden.

“Mar efter de tap prate we dochs noait oar polityk of leauwe.” meer waar het vandaan komt. Naast die hele indrukwekkende wand met portretjes van mensen die hij kent, staat zijn café tjokvol met ditjes en datjes uit kroegen. Van een oud harmonium, de eerste gokautomaat, veel bier-taps, bordjes met teksten, een oude pinda-automaat, instrumenten, een advocaatmachine, de koelkast van Kippenburg. En overal schilderijtjes. “Sjoch, dat bin allegear artysten, dy’t al dea binne.” Ze prijken boven de disco. Overigens deugt geen enkele beschrijving van zijn café, je moet het zelf zien.

JOPIE SLINGERAAP Nu kun je een café hebben, er alles in neerzetten en alles laten doen, een café valt en staat toch altijd met de man (of vrouw) achter de tapkast. Siep bromt wat over gezelligheid, gemoedelijke sfeer en “ik kin al myn klanten.” En zegt dan tegen Siebe: “Mar efter de tap prate we dochs noait oar

polityk of leauwe.” Hij heeft het veel liever over bijvoorbeeld ‘Jopie Slingeraap’, een vaste gast uit het verleden, die onder het spreken van Bijbelteksten nogal wat liters naar binnen schoof. Wil je wat van Siep Reijenga gewaar worden, moet je het van de tussendoortjes hebben. Even komt ‘het geld’ voorbij bijvoorbeeld. “Ik ha alles opmakke”, zegt hij bijna trots. Hij reisde over de hele wereld, want het avontuur waarmee het allemaal begon, zit er nog wel in. Maar is dan ineens ontroerd, want de laatste trip maakte hij met zijn inmiddels overleden echtgenote Jolanda. Haar sterfdag heeft een geweldige dreun gegeven. Hij geeft het tussendoor toe. ”Ik skilderje net mear sûnt se dea is”, zegt hij zachtjes. Maar hij moest er eigenlijk wel mee doorgaan, zeggen de klanten. “Ja, dat soe moatte. Mar it wol net.”

Geen wolkje aan de lucht

Derk vertelt. Heel veel. Een hoofd vol details en herinneringen, tot op de dag nauwkeurig. Ogenschĳnlĳk moeiteloos loodst hĳ ons door zĳn leven heen. Van een jonge jongen, tot een volwassen tevreden man. Geen wolkje aan de lucht. Zo leek het leven van Derk en zĳn familie te verlopen. De middelbare school werd afgerond met een mooi HAVO-diploma. Niet geheel verrassend ging Derk daarna naar de Optiek school. Met vlag en wimpel werd ook dit diploma binnen gesleept. Doorstomen naar de Optometrie-opleiding in Utrecht leek een logisch vervolg. Echter zĳn leven kreeg een andere wending. Hĳ kon de weg naar huis niet goed meer vinden en werd verward. Een tumor bĳ zĳn hypofyse was het oordeel.

Weer een toekomst

Zĳn ouders waren zĳn steun en toeverlaat. Zĳ lapten hem weer op. En hoe! Zĳn geheugen werd getraind door zĳn moeder. Zĳn vader leerde hem het opticien-vak weer aan. In de familiezaak. Dat bleek een groot succes. Samen met een vriend nam Derk zelfs de opticienwinkel van zĳn ouders over. Jarenlang hard werken. Het werd teveel. Stress, verantwoordelĳkheid en hard werken kon Derk niet aan. Hĳ kwam in contact met Empatec. Via Empatec werd hĳ vervolgens gedetacheerd bĳ een opticien. Ook daar kwam het niet goed. Hĳ moest deﬁnitief afscheid nemen van het voor hem zo geliefde vak.

Waarde van werk bĳ Empatec

Wat ben ik blĳ met mĳn werk bĳ Empatec Verpakken! Derk zegt het vol overgave. Het betekent heel veel voor hem. Hier werkt hĳ nu al drie jaar. De kwaliteit van zĳn leven is toegenomen, durft hĳ wel te stellen. Pas nu is hĳ echt weer zichzelf. Derk vindt het vertrouwen in zichzelf terug bĳ Empatec. Met volop uitdaging en afwisseling. Het kan ons allemaal overkomen... bĳdragen aan een waardevol leven van de mens. Mensen zoals Derk, dat is waar Empatec het voor doet.

NUMMER 11 • 2018

Wat ga jij doen in Zuidwest Friesland? Dit is een selectie uit de vele evenementen in Zuidwest Friesland. Het meest actuele overzicht vindt u op: www.waterlandvanfriesland.nl

DONDERDAG 8 NOVEMBER

ZONDAG 18 NOVEMBER

zalencentrum de Treemter, BALK, 20:30 uur

Oud Kerkhof 11, SNEEK, 11.00 – 17.00 uur

Bibliotheek, JOURE, 19.30 uur

Kerkrestaurant ‘t Ponkje, WOUDSEND, 15:00 - 18:00 uur

DONDERDAG 8 T/M ZATERDAG 10 NOVEMBER

Martinikerk, SNEEK, 19.00 uur

Lezing Wim Anker

Flower Power Markt

Een Jouster bloemlezing door Menno Pot

Theaterdiner Marjolein Meijers

Evensong met Martini Jongenskoor Orgelconcert 40 jaar Ahrend orgel

Vogeltentoonstelling

Hobbe van Baerdtkerk, JOURE, 20.00 uur

Sporthal de Stuit, JOURE

WOENSDAG 21 NOVEMBER

ZATERDAG 10 NOVEMBER

Stampotbuffet

Theaterdiner

Sociaal cultureel centrum De Poarte, SLOTEN FR, 11.00 uur

CineMiks

It Heechhûs, HEEG, 18.00 uur

Spokentocht

Miks Joure, JOURE, 19.45 uur

Bierproeverij

BANTEGA, 18:30 uur

Theatervoorstelling “Happy People”

It Heechhûs, HEEG, 20.00 uur

Lewinski, SNEEK, 20:00 uur

De Muzikale Boppeslach van c.m.v. Concordia De Utherne, IJLST, 20.00 uur

Frysk Fanfare Orkest “Titus words will take wing” Martinikerk, BOLSWARD, 20.15 uur

VRIJDAG 23 NOVEMBER Bingo

Sociaal cultureel centrum De Poarte, SLOTEN FR, 20.00 uur

ZATERDAG 24 NOVEMBER

ZONDAG 11 NOVEMBER

Wandelexcursie door de Warkumerwaard

Winterwandeling door het eeuwenoude Rijsterbos

Camping It Soal, WORKUM, 09:30 - 11:30 uur

Aankomst Sinterklaas Echtenerbrug

Rijsterbos, RIJS, 9.30-11.30 uur

ECHTENERBRUG, 13.45 uur

Vertrek vanaf Nationaal Openbaar Vervoer Museum, OUWSTERHAULE, 10.00 uur

BALK, 14.00 uur

Een dag op de Paltz

Sinterklaasintocht Balk

Literair theater voor volwassenen - DichterVerteller: Peter Vermaat Doopsgezinde kerk, BALK, 15:30 uur

DINSDAG 13 NOVEMBER The Kilkennys

Try-out / theaterconcert: Joris Linssen & Caramba - RAAK! Zalencentrum de Treemter, BALK, 20:30 uur

Muziektheater - Remedy Kwintet met gastoptredens van drie bekende Lemster zangers Theaterzaal De Hege Fonnen, LEMMER, 20:00 uur

Benders mooiste

Irish Pub de Poort van Cleef, SNEEK, 20.00 uur

Lewinski, SNEEK, 20.00 uur

WOENSDAG 14 NOVEMBER

Iepen Doar lezing - Bijzondere ontmoetingen in de Alde Feanen

ZATERDAG 24 EN ZONDAG 25 NOVEMBER

Miks Welzijn, JOURE, 14.00 uur

Eilandexcursie Makkumer Noardwaard

De Jouster Toer: een muzikale en historische beleving

MAKKUM FR, 14:00 - 16:00 uur

Hobbe van Baerdtkerk, JOURE, Za: 20:00 uur, Zo: 14:30 uur

DONDERDAG 15 NOVEMBER

ZONDAG 25 NOVEMBER

Museum Joure - ingang Museumstraat, JOURE, 19.45 uur

Doopsgezinde kerk, BALK, 15:30 uur

VRIJDAG 16 NOVEMBER

Restaurant Badmeester Keimpe, BALK, 15.00 uur

Filmhuis Joure

Debby Petter

Marne Theater, BOLSWARD, 20:15 uur

ZATERDAG 17 NOVEMBER Intocht Sinterklaas Joure

Passantenhaven/Midstraat, JOURE, 14.00 uur

Aankomst Sinterklaas Lemmer Lemstersluis, LEMMER, 14:00 uur

Sinterklaasintocht Sneek

De Kolk en het centrum, SNEEK, 14:00 uur

Intocht Sinterklaas Langweer Oude haven, LANGWEER, 15.15 uur

Concert De Keus van Johan Lazy sunday afternoon

WOENSDAG 28 NOVEMBER

Iepen Doar lezing - Klassieke muziek van Noord India Miks Welzijn, JOURE, 14.00 uur

Filmhuis Joure

Museum Joure - ingang Museumstraat, JOURE, 19.45 uur

DONDERDAG 29 NOVEMBER Ma

Marne Theater, BOLSWARD, 20.15 uur

VRIJDAG 30 NOVEMBER Wintermarkt

Sociaal cultureel centrum De Poarte, SLOTEN FR, 14.00-20.00 uur

Zelf een evenement aanmelden? Of benieuwd naar het totale overzicht? Ga naar www.waterlandvanfriesland.nl

Kijk voor het meest actuele overzicht van evenementen

deFryskeMarren // CULTUUR&UITGAAN

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

FOTO: FRANS VAN DAM

deFryskeMarren

Evenementenagenda november/december 2018

ZATERDAG 1 DECEMBER Modeltreinbeurs Joure

Party- en Zalencentrum ‘t Haske, JOURE, 10.00-15.00 uur

Muziektheater Najaarsconcert Crescendo Theaterzaal De Hege Fonnen, LEMMER, 20.00 uur

André Manuel

Sociaal Cultureel Centrum Ons Gebouw, BOLSWARD, 20.30 uur

ZONDAG 2 DECEMBER

Jazz in Lemmer - Quatre Tickets Eetcafé Lange Piet, LEMMER, 16.30-18.30 uur

DINSDAG 4 DECEMBER

Kop in die Sand met Stef Bos en Piter Wilkens

Zondag 11 november en 9 december

Winterwandeling door het eeuwenoude Rysterbosk RIJS – Ga eropuit in de Friese natuur en geef je op voor deze wandelexcursie van It Fryske Gea in natuurgebied het Rysterbosk op zondag 11 november en 9 december van 09.30 – 11.30 uur. Geniet van de prachtige natuur onder leiding van onze enthousiaste natuurgids.

Nuweland, OOSTERZEE, 20.00 uur

VRIJDAG 7 DECEMBER

Wintermarkt Echtenerbrug/Delfstrahuizen Div. locaties, ECHTENERBRUG-DELFSTRAHUIZEN, 16.00-21.00 uur

Winterbingo

It Heechhûs, HEEG, 20:00 uur.

ZATERDAG 8 DECEMBER

Grote ruilbeurs van postzegels, munten, ansichtkaarten etc.

Vlakbij Rijs ligt het Rysterbosk. Hier kun je heerlijk wandelen over de statige lanen, uitkijken over het IJsselmeer en een bezoek brengen aan het sprookjesachtige vredestempeltje. In deze tijd van het jaar lopen we langs de slaapplaatsen van de dieren in winterrust en staan we stil bij de oude reuzen van het bos. Kortom, het Rysterbosk is een bezoek meer dan waard!

Party Zalencentrum ‘t Haske, JOURE, 10.00-15.00 uur

Kerstmarkt warm Winterhuis

M.F.C It Joo, OUDEGA SUDWEST-FRYSLAN, 13.30-17.00 uur

Kerstmarkt

St. Martinuskerk, SNEEK, 11.00-17.00 uur

Heel Sneek zingt Kerstliederen St. Martinuskerk, SNEEK, 20.00 uur

Ach, Mea Culpa – Krediet

Zalencentrum de Treemter, BALK, 20.30 uur

ZATERDAG 8 EN ZONDAG 9 DECEMBER Flinke Winter Favorieten 2018

zeilschool de Morra, HEMELUM, 11.00-18.00 uur

ZONDAG 9 DECEMBER

Winterwandeling door het eeuwenoude Rijsterbos Rijsterbos, RIJS, 9.30-11.30 uur

X-MAS Sneek - met o.a. Lekker Sneek wintereditie, Kerstmarkt/Dickensmarkt, MooiSneek X-Mas centrum, SNEEK, 12.00-18.00 uur

Als bomen konden praten… … dan zou het in het Rysterbosk nooit meer stil zijn. In de 17de eeuw is dit bos aangelegd door een familie die niet voor het geluk geboren was. Het begon met een mislukte aanleg van een succesvolle tabaksplantage en vervolgens gaf de landheer zijn fortuin stukje bij beetje weg aan de arme mensen in de omgeving. Het bos werd zelfs enkele weken gebruikt voor de lancering van V2 raketten tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Een plek om herinneringen te maken Ondanks de ongelukkig voorgeschiedenis van de oprichtersfamilie kent het Rysterbosk prachtige oude bomen (ook wel woudreuzen genoemd), die veel hebben meegemaakt. Grote dikke eiken en beuken die het bos een statig karakter geven en waarin vele bosbewoners zich terugtrekken. Ga mee op pad met onze enthousiaste natuurgids en leer meer over deze dieren, de holle bomen waarin vleermuizen hun plek vinden of de sporen van reeën en dassen. Tijdens deze winterexcursie is er extra aandacht voor het leven in de winter. Oftewel een unieke boswandeling voor het hele gezin! Meld je uiterlijk een dag van te voren aan (tot 15.00 uur) via www.itfryskegea.nl/activiteiten/ of 0512 – 38 14 48. Deelname is voor leden van It Fryske Gea gratis, nietleden betalen € 4,- (t/m 12 jaar € 2,-).

Zaterdag 24 november en zondag 25 november

De Jouster Toer: een muzikale en historische beleving JOURE – Jouster Fanfare presenteert De Jouster Toer, een lokaal project in het kader van Leeuwarden Fryslân 2018. Centraal in dit project staan fanfaremuziek en de historische Jouster Toer (toren). De Britse componist Paul Lovatt-Cooper componeert het muziekstuk waar het tijdens de uitvoeringen om draait. In dit muziekstuk komt onder meer het verhaal over Hobbe van Baerdt van de bekende Jouster Sieger Bijsterveld tot

leven. Wie is deze Hobbe van Baerdt? En waarom kwam hij in gewetensnood na de rechtszaak tegen Dieter fan Blomke en Krûd? De samenstelling van de rest van het concertprogramma wordt uit handen gegeven aan ‘de mienskip’. Iedereen die de Jouster Fanfare een warm hart toedraagt, kan ons Toerproject steunen door secondes van de compositie te kopen. In ruil voor deze secondes kan er gestemd worden op een selectie van ons concertrepertoire. Van klassieke muziek tot marsmuziek en van Hollandse meezingers tot koraalmuziek, er zit voor iedereen en voor elke muzikale smaak iets bij! De concerten vinden plaats op zaterdag 24 november om 20.00 uur en zondag 25 november 14.30 uur in de Hobbe van Baerdtkerk. Meer informatie op www.joustertoer.nl.

en activiteiten op: www.waterlandvanfriesland.nl

Yoga & Meer www.yogasjoukje.nl

Yoga op maat - Meditatie/Mindfulness Dru Yoga - Yin Yoga - Massage Verkoop eerlijke producten - Verhuur Yoga ruimte Activiteiten met o.a. Agnes Harryvan (Massage) Sytske Batteram (MantraZingen) AnnMaria Kuipers (Familie Opstellingen) Boukje Hoeksma (Dru Yoga) Brigitte de Jong (Yin Yoga en Adem Beleving) Sjoukje Hoekstra (Yoga op Maat en Meditatie Mindfulness)

In Yoga Centrum: Sjoukje Hoekstra 0514-522 313 Kortestreek 19 - 8531 JG Lemmer sjoukjehoekstra@hetnet.nl

De krant is gewoon leuker! Uw krantendrukker sinds 1882

ADRES Werktuigenweg 9 8304 AZ Emmeloord

POSTADRES Postbus 1029 8300 BA Emmeloord

T W E

+31 (0) 527 630 200 hoekstrakrantendruk.nl info@hoekstrakrantendruk.nl

VRIJDAG 16 NOVEMBER & ZATERDAG 17 NOVEMBER Landgoed Epema State organiseert op 16 & 17 november 2018 een gezellig wild diner. Deze avond staat geheel in de trend van wild, met een keur van diverse wild gerechtjes uitgeserveerd in een vier gangen menu. De avond wordt muzikaal omlijst. Ooit benieuwd geweest naar de achtergrond van de jacht en wat er met het Hollandse wild gebeurt? Er wordt een demonstratie gegeven door een jager hoe wild schoon te maken. De kosten voor het wild diner zijn: â&#x201A;Ź 55,00 p.p. inclusief ontvangst met jachtbitter, een amuse en een 4-gangen wild diner. â&#x201A;Ź 72,50 p.p. inclusief ontvangst met jachtbitter, een amuse, een 4- gangen wild diner met 4 glazen geselecteerde wijn.

Reserveren kan telefonisch via 0515-481818 of per mail via info@epemastate.nl

Epema

VOL=VOL! RESERVEER NU!

State

Kerst op Epemastate? Een unieke beleving tijdens de Kerst ervaart u op Landgoed Epemastate te Ysbrechtum. Het huis van Friese voorname families. Op 1e Kerstdag 25 december 2018 serveren wij hier een 5-gangen Kerstdiner. Voor meer informatie en de samenstelling van het diner kijkt u op: www.epemastate.nl Reserveren gewenst via: info@epemastate.nl of telefoon: 0515 412 475

Epema State

Epemawei 8 | 8633 KS Ysbrechtum Tel +31 515 412475 | info@epemastate.nl www.epemastate.nl

SPORT

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

JONG SC HEERENVEEN-SPEELSTER INGE KONST

“IK BEN ELKE DAG MET VOETBAL BEZIG” Het afgelopen seizoen stopten de activiteiten van de twee landelijke CTO’s (Centrum voor Talentontwikkeling - red.) voor het meidenvoetbal, te weten in Amsterdam en Eindhoven. Voor de KNVB de reden om de clubs, spelend in de Eredivisie vrouwen, te verplichten een jeugdopleiding op te zetten. Ondanks dat sc Heerenveen al bezig was om zich omhoog te werken met talentvolle speelsters, is de wekelijkse weerstand nu nog groter in de beloftencompetitie van de vrouwen. Eén van de jonge speelsters die het pompeblêd shirt met trots draagt, is de achttienjarige Inge Konst uit Balk. TEKST JOERI VAN LEEUWEN // FOTO'S ANN MOR EN SC HEERENVEEN

De achternaam Konst is bij het aantreden van Inge niet onbekend bij de voetbalvereniging in Balk. Inge Konst: “Ik voetbalde thuis al, maar uiteindelijk ben ik ook daadwerkelijk op voetbal gegaan. Mijn broer voetbalde er ook, dus het was voor mij niet een vreemd terrein, toen ik er bij de kabouters en later bij de jongste jeugd ging spelen. Mijn eerste team was F5 en met die jongens heb ik vrij lang samengespeeld. Als ik kan kijken tijdens een vrije zaterdag, dan ga ik graag nog even terug naar Balk. De faciliteiten zijn er verbeterd met het kunstgrasveld en ik heb altijd met plezier gevoetbald bij de club. Het maakt mij dan vaak niet uit wie er spelen, het is gewoon gezellig om even te kijken. Iedereen kent elkaar, het is een echte dorpsclub. Daar voel ik mij prettig bij.” Tijdens het voetballen in Balk valt Inge Konst op bij de KNVB. Er komt echter geen uitnodiging voor een testwedstrijd bij haar binnen.

gaan bij sc Heerenveen veel meer de diepte in, met videoanalyses en doelen die we als team maar ook individueel willen bereiken. Het is dus onvergelijkbaar.”

MIDDENVELDSTER Konst is dit jaar aanvoerster van de ploeg die louter speelt tegen andere betaald voetbalorganisaties. “Ik ben naar mijn idee een echte middenveldster. Ik kan redelijk goed aanvallen, verdedigen en omschakelen. Wil veel de bal hebben om deze vervolgens naar voren te spelen. Ik speel het liefst vooruit gericht voetbal. Als rechtermiddenveldster ben ik een verbindingsspeelster. In het verdedigende opzicht ga ik vol de duels in en dat is een van mijn sterkste kwaliteiten. Ik heb trouwens nog voldoende verbeterpunten om mij te ontwikkelen en dat zal ook wel moeten wanneer ik het eerste wil halen. Daar ben ik van overtuigd. Als aanvoerster probeer ik natuurlijk mijn uiterste best te doen. Ik vind het ook een hele eer om te zijn gekozen als captain. Dat geeft een bepaald vertrouwen maar ook verantwoordelijkheid. Dat vind ik zelf wel fijn.

IN BEELD KOMEN “Er ging wat verkeerd met het mailen, waardoor ik die uitnodiging heb gemist”, vertelt Inge. “Desondanks ben ik toch bij sc Heerenveen terecht gekomen, dus het ‘in beeld komen’ gaat blijkbaar niet alleen maar via de KNVB. Ik mocht enkele keren komen meetrainen en een oefenwedstrijd spelen. Dat ging goed genoeg om de overstap naar sc Heerenveen te mogen maken. Ik heb dit toen aan de trainer in Balk gezegd en vervolgens hebben we dit bij de rest van het team kenbaar gemaakt. Zij vonden het erg leuk voor mij. Nu ben ik speelster van Jong sc Heerenveen Vrouwen. Het is wel echt omschakelen om school met het voetbal te combineren. Ik pak in de ochtend de bus naar school in Heerenveen, daar heb ik dan les. Dat gaat in een eigen samengesteld rooster. Vervolgens moet ik om half drie de bus hebben naar Nieuwehorne waar we trainen. Na de training worden we vaak door de ouders naar het station gebracht of kunnen we meerijden naar huis. Voor de ouders van onze ploeg is het dus ook redelijk veel energie steken in het voetbal. Naast school en zelf voetballen loop ik ook nog stage bij een groep ouderen die aan ‘walking football’ doen. Daar geef ik trainingen aan. Het plannen is dus van groot belang geworden en dat is voor mij als persoon ook goed om te leren. Als je kijkt waar ik vandaan kom en hoe ik het plannen nu goed onder de knie heb, dan ben ik daar wel in gegroeid.

NOOIT VERSLAPPEN JONGENS VERSUS MEIDEN Voetbal tegen jongens is wel anders dan voetbal tegen meisjes. Het voetbal tegen jongens is meer gebaseerd op kracht en snelheid. De jongens zijn ook technisch vaardiger. Als we oefenen, is dat vaak tegen jongens en dan moeten we echt bijschakelen, ondanks dat de tegenstanders vaak wat jonger zijn. We kunnen ze bijbenen, maar makkelijk gaat dat absoluut niet. Tegen de vrouwen, in de competitie, gaat het veel meer om tactische onderdelen” De selectie van Jong sc Heerenveen Vrouwen bestaat uit meiden tussen de vijftien en achttien jaar. “We hebben een hele hechte groep, die er veel voor over heeft om te slagen in het voetbal”, zegt Inge. “We hebben veel lol onderling, maar op het veld gaan we ervoor. Er zijn geen negatieve praa tjes, dat zou denk ik de prestaties ook nadelig beïnvloeden. Daar is de staf ook erg scherp op, want we moeten het met zijn allen doen. Voor de ‘Jong teams’ uit de beloftencompetitie zijn er enkele afspraken gemaakt met de KNVB. Ik ben nu achttien en de leeftijd van negentien is wel een belangrijk punt.

MET NEGENTIEN NAAR EERSTE ELFTAL

VRIJWILLIGER VERSUS PROFESSIONAL

Bij de ‘beloften’ mogen slechts drie speelsters op het wedstrijdformulier staan die negentien zijn. Dat wil dus eigenlijk zeggen, dat je dan geacht wordt de stap naar het eerste toe te maken. Dat is dan ook het achterliggende doel van de beloftenploegen, het doorschuiven van speelsters naar het eerste. Voor mij persoonlijk is dit jaar dus extra belangrijk. Mijn doel is om in het eerste elftal te gaan spelen. Ik ben nu elke dag bezig met voetbal en dat wil ik zeker nog enkele jaren kunnen doen. Mijn primaire doel is het eerste halen om wellicht later in mijn carrière nog eens de overstap te maken naar een topclub in het buitenland. Om dat te kunnen realiseren moet ik mij dagelijks blijven ontwikkelen in Nieuwehorne.”

Konst heeft in het verleden gewerkt met vrijwilligers bij vv Balk en heeft nu te maken met een echte professional in de persoon van Anouk Bruil, die fulltime in dienst is bij sc Heerenveen. “Daar zit absoluut een wereld van verschil in”, volgens de Balkse. “Wat ook logisch is. Bij Balk waren het vrijwilligers die de training verzorgden; bij Heerenveen professionals. We

Mocht ik het eerste hier niet halen dan zou dat in eerste instantie natuurlijk wel een teleurstelling voor mij zijn. Aan de andere kant gaat het mij erom dat ik kan slagen als voetbalster. Mocht dat niet bij Heerenveen kunnen dan wellicht bij een andere club. Je kunt daarom ook nooit verslappen in wedstrijden, want je moet jezelf laten zien ten opzichte van andere BVO’s. Toch heb ik wel een helder doel, basisspeelster worden bij dames 1 van Heerenveen. Wanneer dat niet lukt en ik zal worden benaderd dan ga ik kijken of de uitdaging bij mij past, maar dat spookt op dit moment totaal niet door mijn hoofd.

VEEL TALENT BIJ AMATEURS De KNVB is echt niet een route die altijd moet worden gevolgd om te komen waar ik nu sta. Als je jezelf blijft ontwikkelen en plezier kunt houden en je enig talent hebt, dan kun je gewoon ‘in the picture’ komen. Ook bij een amateurvereniging. Ik weet zeker dat er veel talent rondloopt bij de meiden en dat zal de komende jaren alleen maar beter worden. Ik ga voor een basisplaats. In de toekomst hoop ik dat steeds meer meiden dat kunnen gaan doen.”

NUMMER 11 • 2018 TEKST JOERI VAN LEEUWEN // FOTO'S RVC

SAMENWERKING IN DE JEUGD WERKT POSITIEF DOOR IN SENIORENVOETBAL

“We willen toekomstbestendig blijven” De bestaande samenwerking tussen voetbalclubs Renado uit Sint Nicolaasga en VVI uit Idskenhuizen kreeg in 2015 uitbreiding van voetbalvereniging Langweer. In Langweer spelen de pupillen, tot de Jo12, nog in eigen dorp. Bij alle leeftijdscategorieën daarboven is er een volledige samenwerking tussen de drie clubs. Freek Keulen (afgetreden jeugdvoorzitter) en Helge Boertjens, die sinds oktober de scepter zwaait, zijn positief over de samenwerking. Keulen voert in hoofdzaak het woord. De samenwerking tussen de drie voetbalverenigingen heeft als doel de doorstroom te creëren richting de seniorenteams. Freek Keulen: “Het is voor ons belangrijk om de jeugd enthousiast te houden en te ontwikkelen zodat zij uiteindelijk gaan doorstromen naar de elftallen in de senioren. Dit is noodzakelijk om toekomstbestendig te blijven en het idee is om dat via deze weg te doen. De afgelopen jaren is dat goed gegaan. Spelers stromen daadwerkelijk door waardoor er in de senioren niet steeds minder teams komen. Dat is van eminent belang richting de toekomst van alledrie de verenigingen.”

TRAINERSCURSUSSEN Om de jeugd voor de voetbalsport te behouden is men bij RVC jaarlijks druk doende om het kader, ook in kwalitatief opzicht, goed op de rails te hebben. “We zijn klein genoeg om korte lijntjes te hebben maar groot genoeg om per leeftijdscategorie spelers op hun eigen niveau te laten voetballen. Elk seizoen proberen we weer goede trainers per ploegje te vinden. Wij bieden ze dan ook trainerscursussen aan. Overigens zijn er ook cursussen om tot scheidsrechter te worden opgeleid, waarin we zelf participeren. Voor de spelers is het leuk om goede trainers te hebben en zichzelf goed te kunnen ontwikkelen. Het is dus een kwestie

van wisselwerking tussen trainers, spelers en ook het jeugdbestuur. We hebben nu sinds drie jaar een jeugdcoördinator die de teams tot dertien begeleidt en daar zijn wij als bestuur zeer blij mee”, aldus Keulen.

EERSTE KLASSE PAST ONS Helge Boertjens: “We spelen met de eerste teams per leeftijdscategorie vanaf de Jo13 tot Jo19 in de eerste klasse. We zijn content met het niveau waarop we spelen wat dat betreft. Het ene jaar zal het makkelijker zijn dan het andere jaar om in die klasse te spelen.” Keulen vult aan: “We mogen trots zijn op hetgeen wat we hebben bereikt de afgelopen jaren en kunnen daarop verder bouwen. Een niveau hoger hebben we wellicht te weinig body voor. De eerste klasse past ons om dit moment.” Toch lopen er ook verschillende talenten bij ONS Sneek rond, die op een hoger niveau spelen, in de landelijke divisies. “We gunnen het de spelers natuurlijk van harte. Aan de andere kant is het wel een aderlating voor ons als vereniging. De keerzijde van het verhaal is dat ze bij terugkeer ervaring hebben op een hoger niveau. We betrekken de spelers natuurlijk wel bij onze vereniging om zo ook binding te houden.

DRIE LOCATIES We hebben drie verschillende locaties waar we wedstrijden spelen. Dit is per team verschillend en rouleert per jaar door. Het idee is hierbij dat de spelers op dezelfde locatie ook trainen. In de praktijk is dat niet altijd het geval. Reden hiertoe is dat er ook spelers van de senioren zijn die trainen geven en daarna zelf moeten trainen. Als je in Langweer trainen geeft en in Idskenhuizen zelf moet trainen, dan is dat onoverbrugbaar. Dan laten we de jeugd dus trainen op de locatie waar de trainer zelf ook traint. We hebben drie verschillende locaties en dus ook drie verschillende kantines. Per locatie zijn de moederverenigingen zelf verantwoordelijk voor de kantines. De inkomsten zijn dan ook voor de clubs zelf.”

JEUGDBESTUUR Om het jeugdbestuur zo objectief mogelijk te laten opereren, zijn er enkele bestuursleden die niet verbonden zijn aan een van de drie clubs. Helge Boertjens is in oktober aangetreden om dit bestuur voor te zitten. Boertjens: “We hebben een evenredig aantal bestuursleden van de verenigingen in het jeugdbestuur. Hierdoor

is er niet een van de drie clubs in het voordeel of nadeel bij beslissingen. Mochten er toch onduidelijkheden zijn dan kunnen we daarover discussiëren met elkaar, net als bij elke andere vereniging.”

SENIOREN Wanneer de jeugd doorstroomt naar de senioren, kunnen zij een keuze maken bij welke vereniging dat is. Keulen, ondernemersadviseur in het dagelijks leven, hierover: “Als je als jeugdlid bent ingeschreven bij een van de moederverenigingen voetbal je automatisch bij RVC/ Langweer. Op het einde van je tweede jaar in de ‘onder negentien’ stroom je dan terug naar je moedervereniging of je maakt zelf de keuze om bijvoorbeeld niet op zaterdag dan wel zondag te willen spelen. Dan schrijf je je over naar een andere vereniging. De clubs trekken niet aan elkaars spelers, we respecteren elkaars spelers. Als het initiatief bij een van de jeugdspelers zelf weg komt, dan is dat een ander verhaal.”

Links is Helge Boertjens en rechts: Freek Keulen.

EERSTE TEAMS Mocht de nood aan de man zijn, dan worden jeugdspelers benaderd om te gaan spelen bij de senioren. “Dan is er eerst wel contact met het jeugdbestuur. We willen het liefst dat spelers zoveel mogelijk in de jeugd spelen om zodoende daar ook niet in de problemen te komen met de bezettingsgraad. Ook om overbelasting te voorkomen, is het belangrijk om hierover te communiceren. We begrijpen aan de andere kant wel de belangen voor de moederverenigingen daarover gaan we dan ook in gesprek met de desbetreffende mensen”, besluit Keulen.

deFryskeMarren // SPORT

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

deFryskeMarren

DENNIS VISSER ZET ZINNEN OP EK IN DORDRECHT

“JE ZIET DAT ER STEEDS MEER GOEDE SHORTTRACKERS KOMEN” Enigszins in de schaduw van Sjinkie Knegt ontwikkelt Dennis Visser uit Lemmer zich de laatste jaren op spectaculaire wijze in de shottracksport. In zijn nog jonge carrière werd hij al wereldkampioen en tweemaal Europees kampioen op de relay. Tijdens de Olympische Spelen in februari had Dennis graag nog een grote prijs aan zijn nu al imposante erelijst toegevoegd, maar het liep anders. TEKST JAN VAN LOON // FOTO'S ORANGEPICTURES.NL

De ploeg met Sjinkie Knegt, Daan Breeuwsma, Itzak de Laat en Dennis Visser werd in de halve finales gediskwalificeerd en de olympische droom kon in de prullenbak. Heel lang daar nog bij stil staan doet de jonge schaatser uit Lemmer niet. “Dat is ook shorttrack. Een valpartij, een verkeerde actie. Het kan altijd gebeuren. Ik ben pas 22 en heb nog tijd”, zegt hij er over.

GOUD IN SOTSJI Dennis groeide op in Lemmer, maar woont tegenwoordig voor zijn sport in Heerenveen. Dat hij ooit in aanraking kwam met schaatsen, is geheel zijn eigen verdienste. Dennis Visser: “Mijn ouders vroegen me wat voor sport ik wilde doen en toen koos ik voor schaatsen. Dat was eerst jeugdschaatsen en dan kun je alle kanten eigenlijk nog op. Langebaanschaatsen had ik al vrij snel gezien en koos daarom in een vroeg stadium voor shottrack. Achter elkaar aanrijden op een 400-meter baan is niks voor mij. Ik ben een echte racer en shorttrack past veel beter bij me.” Dennis bleek talent te hebben en wist zich bij de junioren te plaatsen voor de wereldkampioenschappen. Tot grootse individuele prestaties

kwam dat niet. Een 18e plek op de duizend meter in 2013 werd het beste individuele resultaat. In het seizoen 2015/2016 kwam voor Visser de absolute doorbraak. Tijdens de Nederlandse kampioenschappen werd hij een keer 2e en 3e en voor het eerst mocht hij namens Nederland uitkomen op de grote internationale toernooien. Niet zonder succes, want tijdens de Europese kampioenschappen in het Russische Sotsji won hij meteen goud op de relay. Een jaar later tekende hij voor zijn grootste sportieve succes tot dusver. In Ahoy werd hij wereldkampioen. Een ervaring om nooit te vergeten. Dennis: “Dat was een jaar voor de Olympische Spelen en de ambiance was geweldig. In eigen land onder enorme druk wonnen we de titel. De ontlading was erg groot.”

CALGARY AAN DE TELEFOON Op het moment van het interview verblijft Visser in het Canadese Calgary. Hij zit daar om later die week in actie te komen tijdens de eerste ISU World Cup van dit seizoen. Hoe zijn eigen kansen daar liggen is voor Visser op dit moment moeilijk te zeggen. “We zitten toch in een na-olympisch

zijn z’n ploeggenoten, maar tegelijkertijd ook zijn concurrenten. Pas als ik hem daar naar vraag, lijkt hij zich dat goed te beseffen. “In eerste instantie rijden we natuurlijk heel vaak tegen elkaar en zijn we echt concurrenten, maar we hebben elkaar ook nodig om beter te worden. Daarnaast zijn de relay-wedstrijden een heel belangrijk onderdeel in onze sport, waar we al veel successen op hebben geboekt en waarin we hopelijk ook nog veel successen gaan boeken.”

seizoen” zegt hij door de telefoon, “en het is onmogelijk om te weten hoe goed de concurrentie is. Daar kijk ik op dit moment dan ook niet te veel naar, want daar heb ik geen invloed op. Ik kijk puur naar mezelf en ik ben sterker dan ooit tevoren en voel me fit.” In de Canadese schaatsstad komt Visser in actie op de vijfhonderd en vijftien honderd meter en zal hij ook een teamonderdeel meepakken. In tegenstelling tot het verleden zijn er nu twee teamonderdelen in plaats van één. Dennis:

“Ja dat klopt. Tot dit seizoen reden we een relay (aflossingswedstrijd – red.) met vier mannen, maar voor de Olympische Spelen in 2022 staat voor het eerst de mixed relay op het programma. Een wedstrijd over slechts twee kilometer met twee heren en twee dames. Of ik dat mag rijden, weet ik nog niet, maar het lijkt me heel leuk.”

PLOEGGENOTEN EN CONCURRENTEN Dennis maakt deel uit van de nationale selectie shorttrack en met die selectie traint hij elke dag. Het

Toch is er juist voor de relay-ploeg veel concurrentie, weet ook Dennis. “Je ziet dat er steeds meer goede shorttrackers komen en daarmee ook meer shorttrackers die mogelijk in aanmerking komen voor de ploeg. Het is aan mij om zelf een goed niveau te laten zien en daarmee een plekje te bemachtigen.” Dennis wil echter meer. “Dit seizoen zijn de Europese kampioenschappen in Dordrecht en daar zou ik heel graag bij willen zijn, ook op de individuele nummers. En me daarvoor plaatsen is tot dusver nog niet gelukt. Ik moet me bewijzen tijdens de World Cup wedstrijden en het Nederlands kampioenschap en hopelijk kan ik daar een startbewijs afdwingen voor dit toernooi.”

ZATERDAG 10 NOVEMBER 2018

KPN CUP 4

AB VAKWERK MARATHON

DAMES 19:15 HEREN 20:30 BELOFTEN 22:00

THIALF HEERENVEEN WEDSTRIJDSPONSOR

SCHAATSEN.NL/MARATHON #MEERMARATHON

PARTNERS VAN SCHAATSEND NEDERLAND

deFryskeMarren // SPORT

Jan

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

IS OP ZOEK NAAR EEN NIEUWE UITDAGING!

deFryskeMarren Dertien jaar lang was Jan van Loon marathonschaatser en skeeleraar op het hoogste niveau. Sinds vorig jaar is de 32-jarige sporter uit Heeg daarmee gestopt en is hij op zoek naar een nieuwe uitdaging. Voor GrootdeFryskeMarren sport de Hegemer daarom elke maand mee met een sportvereniging in de gemeente. DIT KEER BIJ BASKETBALVERENIGING OATERS UIT JOURE

BASKETBALVERENIGING OATERS UIT JOURE

“Gestuntel met de bal”

Voor de uitdaging van deze maand rijd ik richting sportcentrum Sportfun in Joure. Ik ga daar meetrainen met de Heren 1 van basketbalvereniging Oaters. Een mooie uitdaging, die ik met veel vertrouwen tegemoetzie. Ik heb tijdens mijn jeugd best weleens een balletje gegooid en dat ging me niet verkeerd af. Bij aankomst word ik al opgevangen door trainer Hans Roelfsema. TEKST JAN VAN LOON // FOTO'S ORANGEPICTURES.NL

Op het moment dat de eerste spelers op het veld komen en de jeugd nog bijkomt van de training in het vorige uur praat Hans me bij over de vereniging. De 42-jarige geboren Jouster, maar tegenwoordig woonachtig in Heerenveen, is voor het derde jaar trainer van het eerste. Daarvoor was hij dat, met bepaalde tussenpozen, ook al. De vereniging telt ongeveer honderd leden, onderverdeeld in een tiental teams.

GEEN BASKETBALCULTUUR Wij Nederlanders zijn het langste volk ter wereld. Een land waar de inwoners meer dan in welk ander land dan ook geschikt zouden moeten zijn om basketbal te spelen. Toch doen wij Nederlanders op mondiaal niveau niet mee in de top van het basketbal. Hans Roelfsema weet wel waardoor dat komt. Hans Roelfsema: “Ten eerste heeft dat te maken met cultuur. Neem Amerika, daar heb je de NBA en alle grote sterren spelen daar. Kinderen kijken daarnaar en willen dat ook. In Nederland hebben we dat niet, die basketbalcultuur. Daarnaast is basketbal ook best een lastige sport voor kinderen. In Nederland beginnen we met zwemles en vaak zie je dan dat op jonge leeftijd gekozen wordt voor een andere sport. De meeste jongetjes gaan voetballen. Basketbal is, als je een jaar of zes bent, echt een moeilijke sport. Pas vanaf een jaar of acht krijgen de kinderen er aardigheid in, maar dan ben je als sport al een deel potentiële talenten kwijt, die je eigenlijk alleen terugkrijgt als ze toch besluiten iets anders te gaan doen.”

Desondanks heeft de vereniging een groot aantal jeugdteams. “Daar zijn we ook echt wel heel actief mee bezig geweest en het is dan mooi om te zien dat actief werven bij onder andere de scholen werkt.”

VERRAST DOOR DE BAL Na een korte introductie begint de training met de warming-up. Het lichaam wordt even flink opgewarmd en de spieren losgemaakt. Tijdens de eerste oefening wordt

Jan van Loon met Hans Roelfsema

er een soort V gevormd voor de basket en vanaf de twee verschillende kanten wordt de bal na een loopactie aangegooid door iemand onder de basket. Met een schot, of een lay-up wordt er getracht te scoren. Hans gooit me hierin meteen maar voor de leeuwen door me volledig mee te laten doen met het team. Ik probeer de looplijnen van de schutters en de afvangers goed te volgen en vooral precies te doen wat de speler voor mij in de rij doet. Dat gaat eigenlijk best goed, al word ik soms even verrast door een bal die toch net vanuit een andere hoek dan ik verwacht op me afkomt. Na enkele flinke missers en een aantal verkeerde loopacties vind ik mijn draai en ik scoor zowaar enkele keren.

Wat volgt, is een korte sessie balbeheersing. Dat wil zeggen dat er veel wordt gedribbeld met zowel links als rechts en op verschillende snelheden. Dat klinkt niet heel moeilijk, maar in de praktijk valt dat niet mee. Vooral een bal tussen je benen doorspelen terwijl je een voorwaartse beweging maakt zorgt bij mij voor veel gestuntel met de bal. Tijdens deze oefening stuit de bal regelmatig ver van me weg met als gevolg dat ik er weer achteraan kan rennen. Ook Hans doet fanatiek mee en zijn balbeheersing verraadt dat hij vroeger zelf ook veel heeft gespeeld.

TACTISCH SPELLETJE Na enkele andere oefeningen volgt aan het slot van de training een partijvorm. Ik voeg me bij één van de teams en probeer zo goed ik kan onderdeel uit te maken van het geheel. Hoewel ik prima een bal kan gooien, passen en vangen is het teamspel een totaal ander verhaal, want positionering en loopacties spelen hierin een zeer belangrijke rol. Hans is hierin mijn directe tegenstander en ik kan van hem leren door te kopiëren wat zijn aanvallende loopacties zijn. Hans is echter ervaren en probeert me regelmatig kwijt te raken door

andere spelers te gebruiken als blokkade. Hierdoor merk ik hoe tactisch het spelletje is en dat alleen goed met een bal op de basket gooien niet genoeg is. Het gaat erom om zo snel mogelijk een speler in een goede positie te krijgen om te scoren. Dat lukt alleen door veel te bewegen en daardoor wordt het automatisch behoorlijk intensief en ook fysiek. Lengte speelt een rol, maar is niet allesbeslissend. Al is het wel handig bij een rebound. Na de partij, die we helaas nipt verliezen, zit de training er op. Badend in het zweet stap ik tevreden van het veld. Het was een enorm leuke training en basketbal is een sport dat alles in zich heeft. Je kan als individu het verschil maken, maar je hebt daarbij wel een goed op elkaar ingespeeld team nodig.

Jan uitdagen om een keer mee te trainen bij jouw vereniging? Dat kan! Stuur een e-mail met motivatie naar: info@grootdefryskemarren.nl.

.NL/ T R O O E S E P VO N D I R F C RO MATIEA INFOR

D N O IEAV 00 UUR

T G A A .0 9 M 1 D 6 R 1 0 N O 2 I E F N U P OINSDAG 14 J ASSENEN OV N 5 1 D AG

DOINDEOROR VOLW OOK V

00 U . 0 2 T O 60.0-02T1.

N1 A V R BE

Feenstra introduceert Keller Keukens

een ‘oer-Hollandse’ keuken

25%

korting

LEEUWARDEN > WILAARDERBUREN 1 DRACHTEN > SPLITTING 21-23 SNEEK > HARSTE 4-6 EMMELOORD > ESPELERLAAN 74 URK > LANGE RIET 2

▪

Hollands A-merki

▪

Echte houten keukeni

▪

Meer dan 80 jaar op de markti

gaan

Wij

voor

zaam

duur

LEEUWARDEN/DOKKUM | DRACHTEN | SNEEK | EMMELOORD/URK CHRISTELIJK BEROEPSONDERWIJS

Sneek • Steenwijk www.feenstrakeukenenbad.nl

20% KORTING OP RAAMDECORATIE Actie geldt van 19 november t/m 1 december 2018

deFryskeMarren // SPORT KORT

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

DERDE deFryskeMarren

EDITIE GAASTERLAND TRAIL GROOT SUCCES

MARCEL VLIG WINT OOK KAMPIOENSCHAP VTBM

Lemmer – Eén kampioenschap was voor de Lemster coureur Marcel Vlig blijkbaar niet voldoende. Na zijn overwinning in de 250 cc cup-klasse van de KNMV, schreef Vlig ook het kampioenschap in de ST250-klasse van VTBM op zijn naam. De Lemster was in de VTBM-competitie in een hevige strijd verwikkeld met Robin de Haan uit Tzummarum. Met een kleine achterstand ging Vlig de slotwedstrijd in. Deze achterstand wist hij echter goed te maken door de wedstrijd te winnen. De Haan en Vlig stonden nu gelijk in het klassement en dus was er een run-off nodig om tot een beslissing te komen. Hierin zegevierde de Lemster en dus stond hij na afloop met de krans om zijn nek.

DANNY NOPPERT UITGESCHAKELD OP EK DARTS

HARICH – Onder het motto ‘De Friese natuur op z’n mooist! Moaier wurdt it net!’ vond zaterdag 20 oktober de derde editie van de Gaasterland Trail plaats. Dit motto heeft klaarblijkelijk veel effect gehad, want binnen no-time waren alle beschikbare plekken gevuld. De deelnemers konden kiezen uit een parcours van 10, 24 of 37 kilometer. Nieuw dit jaar was de Kids Trail van 800, 1300 of 1800 meter.

Bij de Kidsrun voor de meisjes was Nova Homma uit Balk het snelst op de 800 meter, Elke de Jong won op de 1300 meter en Mirthe de Boer bij de 1800 meter. Bij de jongens waren Abel de Jong (800 meter), Marc van Ruiten (1300 meter) en Jesper Rosier (1800 meter) het snelst. Bij de 10 kilometer voor de dames ging de zege naar Marjan de Ruiter-Abma. Zij bleef de Goingarijpster Bettie Agricola en de Jouster Regine Postma net voor. Op de 24 kilometer was Esther

Noppert herstelde zich echter uitstekend en won de volgende twee legs. De Engelsman leek rijp voor de slacht, maar vocht zich toch weer terug tot 4-4. Cross kwam beter in de wedstrijd en wist Noppert te breken in de negende leg. De klad kwam er vervolgens wat in bij Noppert, die ook de laatste leg verloor. De Jouster maakte het de wereldkampioen knap lastig, maar is toch uitgeschakeld.

Bij de heren was Jord Veslinga de snelste op de 10 kilometer, net voor Marten van Dijk uit Elahuizen. Op de 24 kilometer bleek Jetze Genee de beste te zijn. Rudie van der Weij uit Sint Nicolaasga werd zesde. Steven Hemstra was het snelst op de 37 kilometer. Kor Broers uit Lemmer volgde op de elfde plaats.

SPANNENDE VISWEDSTRIJD VOOR DE JEUGD IN LEMMER

LEMMER – Vijfentwintig tot op het bot gemotiveerde kinderen streden op 20 oktober om het viskampioenschap van De Fryske Marren. De wedstrijd werd georganiseerd door hengelsportvereniging Lemmer e.o. Gelukkig waren de weersomstandigheden prima op deze oktobermiddag. Er werd gevist in twee categorieën, namelijk de 5- tot 9-jarigen en de 10- tot 13-jarigen. Na een middag vol visplezier was er een gelijkspel in de categorie 5- tot 9-jarigen: Gillian van der Werf en Nienke Tenapel vingen beide in totaal 284 cm vis. Owen Eilers werd derde met 268 cm. In de categorie 10- tot 13-jarigen ging de winst naar Sebastian Dobbertin met 245 cm. Bert Jan van Griethuizen en Stijn de Jong werden tweede en derde. De grootste vis van de dag werd gevangen door de 7-jarige Owen Eilers. Hij wist een brasem van 33 cm aan de haak te slaan.

JOURE – Jouster Danny Noppert was dichtbij een geweldige stunt op het EK Darts. Noppert bood regerend wereldkampioen Rob Cross goed partij. Noppert nam zelfs twee keer een voorsprong van twee legs, maar de zege ging uiteindelijk toch naar Cross. Noppert begon uitstekend aan de wedstrijd. De Jouster won in zijn eigen leg en mede dankzij een 180’er won Noppert ook in de leg van Cross: 2-0. Maar wat Noppert kan, kan Cross blijkbaar ook. De Engelsman brak Noppert in zijn leg en de volgende leg was ook voor Cross: 2-2.

Wouda het snelst. Geja Sikkes uit Sloten was de best geklasseerde hardloopster uit De Fryske Marren met een vijfde plaats. Op de langste afstand, 37 kilometer, bleef Ines van Rinsum iedereen voor. Elske Boersma uit Balk werd zevende.

GESLAAGD VOLLEYBALFEEST IN OUDEHASKE De OUDEHASKE – Kinderen uit Oudehaske en omstreken hoefden zich niet te vervelen afgelopen herfstvakantie. Op maandag 22 oktober vond namelijk het JOIN volleybalfeest plaats in het Kulturhûs.

De kinderen konden zich vergapen aan allerlei aan volleybal gerelateerde attracties. Zo werd er onder meer gemeten hoe hoog de deelnemers kwamen om een blok te kunnen zetten en werd

er getest of de kinderen een lage bal nog konden opduiken. Bij elk onderdeel kregen ze een stempel. Een volle stempelkaart leverde de deelnemers een leuk aandenken op.

deFryskeMarren

KORFBALLERS SC JOURE ZIJN GOED BEZIG JOURE – Na zes wedstrijden bezetten de korfballers van SC Joure een keurige tweede plaats in de najaarscompetitie. De Jousters hoeven alleen DTS uit Enkhuizen voor zich te dulden in de vierde klasse F. Zaterdag 20 oktober stond de derby tegen Lemmer op het programma. Voorafgaand aan het duel stond Lemmer op de derde plaats en dus kon men met recht spreken van een topper. Uiteindelijk trok Joure de wedstrijd nipt naar zich toe (13-12). Joure consolideert daarmee de tweede plaats. Het Amsterdamse Triaz profiteert van de nederlaag van Lemmer en staat nu derde. Lemmer moet voorlopig genoegen nemen met een vierde plaats.

MOUNTAINBIKE BOSTOERTOCHT GAASTERLAND OUDEMIRDUM – Schaatstrainingsclub ‘De Preamkeskouwers’ organiseert op zaterdag 24 november de Mountainbike Bostoertocht in Gaasterland, met een uitgepijlde route door de bossen. Inschrijving en start is tussen 09.00 en 10.00 uur in MFC/sportzaal It Klif in Oudemirdum.

deFryskeMarre

KIJK VOOR HET LAATSTE SPORTNIEUWS OP WEBSITE

deFryskeMarren WWW.GROOTdeFRYSKEMARREN.NL

HEEFT U NIEUWS VANUIT UW VERENIGING? LAAT HET ONS WETEN! REDACTIE@GROOTdeFRYSKEMARREN.NL

De afstanden zijn 28 en 45 km. Kosten voor deelname bedragen vijf euro, incl. een krentenbol plus soep/sportdrank. Er is kleedaccommodatie aanwezig en mogelijkheid voor het afspuiten van de fiets. Tweewielerspecialist Nota, Sint Nicolaasga, stelt prijzen beschikbaar. Langs de route verzorgingsposten. Meer info: www.depreamkeskouwers.nl en (0514) 603939.

38 17

17 2

2 17

22 9

17 22

17 8

17 10

PUZZELPAGINA NR 11

14 14

4 14

D C

NUMMER 11 • 2018

18 17

4 14

Puzzel en win! In iedere editie van deze krant staat een puzzel waarmee u leuke prijsjes kunt winnen. Stuur uw oplossing via de email of met traditionele post. U kunt dit sturen naar: info@grootdefryskemarren.nl o.v.v. puzzeloplossing NR 11-2018 – tot uiterlijk 1 december 2018. Wij wensen u veel puzzel plezier!

Probeer ijke letters. staan voor gel . Gelijke cijfers den woord te vin het gekleurde

buil

epiloog knaagdier hasj

anijsdrank

ad acta

vlasbewerking

Spaanse titel

betaalplaats

deel v.e. wet

schaakstuk

hondenkapper

vrucht

strijdperk

Amerika

deel v.e. boom

meterton

insect

riv. in Spanje

wereldreiziger

Chinees gerecht

27 31

39 45

50 56

58 60

zangstem opplakbriefje doctorandus

verveeld

opening

Verticaal: 1 peil 2 sporter 3 atmosfeer 4 advies 5 in het algemeen 7 Algemeen Beschaafd Nederlands 8 kledingstuk 9 gevangenis 10 handelend optreden 11 vissersboot 15 plechtige gelofte 16 uitgebakken spek 17 honingbij 18 kloosterzuster 21 buisverlichting 24 vervoermiddel 25 gereedschap 26 huisvuil 27 zweep 29 poos 31 vuurtje 34 Europese hoofdstad 35 verslag 36 gekheid 37 speelgoed 38 handel 39 maaigereedschap 41 honingdrank 43 Japans bordspel 45 roofdier 47 gedorste halmen 49 land in Zuid-Amerika 52 hoofddeksel 53 kunsttaal 55 deel v.h. lichaam 56 Local Area Network.

adviesorgaan

pl. in Limburg

kaasglas

Horizontaal: 1 beroep 6 schaaldiertje 12 staat in Amerika 13 curve 14 spel 17 bijdrage 19 lidwoord 20 onheilsgodin 22 kraakbeenvis 23 levenslucht 25 bordspel 27 verlegenheid 28 palmriet 30 egaal 32 keukenkruid 33 waterdier 35 cowboyfeest 37 beddengoed 40 riv. in Noord-Brabant 42 schrijflijn 44 bijbelse figuur 46 duinvallei 48 dik en zwaar 50 kledingstuk 51 reflex 54 gedenknaald 57 karakter 58 land in Azië 59 tiran 60 kluns.

kledingstuk

wandversiering

kleur

Breng letters uit de puzzel over naar de hokjes met het corresponderende nummer.

riv. in Rusland grote bijl

Noorman

bloem

plan

op elkaar

notabene

numero

gereedschap

trots onheilsgodin

berg in Azië

knaagdier

firmament

meetkundig figuur

bovenste dakrand

bedankt

succesnummer

sterke drank

deel v.e. week

werelddeel

wier

havenplaats

bijwoord

pl. op Ameland

cadans

fier

dodelijk

inhoudsmaat

krachtig schamel bezit

onder andere

aspect

drietal

buikvaas

astatium

achterste

graag

vreemde munt

rustteken

wijnsoort

geaffecteerd

leerkracht

groots

IN PUZZEL EN W

ruiterlansier

WAARDEBON VAN € 25,00

stokjesvlees

9 tuingerei

Kwaliteitsslagerij Dol Buorren 42 - 8525 ED Langweer 0513-499802 - info@slagerijdol.nl www.slagerijdol.nl

Winnaar puzzel Grootdefryskemarren 10 - 2018 Bianca Reitsma uit Oudehaske heeft de waardebon t.w.v. € 25,00 gewonnen. Deze waardebon is aangeboden door en te besteden bij Slagerij Dol te Langweer

COLOFON GrootDeFryskeMarren krant is een maandelijkse uitgave van Ying Media. De krant wordt huisaan-huis verspreid in gemeente De Fryske Marren en ligt bij verschillende 'pick-up' points in gemeente De Fryske Marren. Oplage: 28.000 exemplaren.

STUUR UW ANTWOORDEN van PUZZEL 11, VÓÓR 1 december A.S. PER EMAIL NAAR: info@grootDEFRYSKEMARREN.nl OF PER POST NAAR: GROOTDEFRYSKEMARREn, Zwarteweg 4, 8603 AA SNEEK

UITGEVER

EINDREDACTIE

VERKOOP

Ying Media BV Zwarteweg 4, 8603 AA Sneek Telefoon 0515 745005 E-mail info@yingmedia.nl

Henk de Vries

Meine de Vlugt, Rob van Luit, Ying Mellema, Marianne Bouwman, Henjo van der Klok, Mieke Alferink

REDACTIE

redactie@grootdefryskemarren.nl

Henk van der Veer, Wim Walda, Eelke Lok, Jan van Loon, Gerard van Leeuwen, Kirsten van Loon, Joeri van Leeuwen

BLADMANAGEMENT

VORMGEVING

VERSPREIDING

Marianne Bouwman mbouwman@yingmedia.nl

Frans van Dam (Quod Media)

FRL Verspreidingen, Leeuwarden

REDACTIETIPS?

FOTOGRAFIE Johan Brouwer, Andre Weening, Wim Walda.

DRUK Hoekstra Krantendruk, Emmeloord

Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. De gegevens in deze krant zijn met zorg samengesteld. Ten aanzien van de juistheid van de inhoud hiervan kan echter geen aansprakelijkheid worden aanvaard.

Extra voorraadvoordeel bij Van den Brug! Vanaf

Vanaf

€ 389*

€ 199*

per maand

Volkswagen T-Roc

Volkswagen up! Uit voorraad leverbaar in diverse kleuren en uitvoeringen. Dus geen lange levertijden!

Uit voorraad leverbaar in diverse kleuren en uitvoeringen. Dus geen lange levertijden!

te De voordelen van Volkswagen priva lease bij Van den Brug: n onverwachte kosten Vast bedrag per maand*, dus gee bij ons, de Volkswagen-dealer Inclusief onderhoud en reparatie verzekering Inclusief wegenbelasting en all risk bijna heel Europa Internationale pechhulp, 24/7 in rde-risico Geen grote investeringen of restwaa Private lease keurmerk U regelt de brandstof, wij de rest

€500

tegoed

Private lease nu een Volkswagen uit voorraad en krijg €500 brandstof cadeau!

Genoemde particuliere en klein zakelijke vanaf-prijs en voordeel zijn alleen geldig op de genoemde modellen uit actievoorraad, inclusief btw, bpm, afleverkosten, recyclingbijdrage en leges. *Getoonde private lease vanafprijzen zijn o.b.v. Full operational lease onder het Keurmerk Private Lease aangeboden door Volkswagen Financial Services, inclusief BTW bij 48 maanden, 10.000 km per jaar, €500 eigen risico en regio Friesland. Brandstof is niet inbegrepen. Vaste opzegvergoeding is 40% van de resterende leasetermijnen. Toetsing en registratie bij BKR te Tiel. | Let op! Afbeelding kan meeruitvoeringen bevatten. Drukfouten voorbehouden. De voorraadactie geldt alleen voor een gelimiteerd aantal voorraadauto’s. De actie is geldig tot 29 november 2018.

NATUURLIJK

BIJ:

vandenbrug.nl/volkswagen

Van den Brug Heerenveen

Van den Brug Sneek

Zilverweg 5, 8445 PE Heerenveen | T 0513 - 63 30 54 Kleermakersstraat 6, 8601 WG Sneek | T 0515 - 42 52 52 Autoland van den Brug is ook gevestigd in Franeker, Drachten en Buitenpost

IS OP ZOEK NAAR JOU! KOM ONS TEAM VERSTERKEN ALS:

ZELFSTANDIGE KOK

(OM HET WEEKEND BESCHIKBAAR)

INTERIEUR VERZORGER (VANAF 10 UUR P/WK.)

ERVAREN HORECAMEDEWERKER (VANAF 16 UUR P./WK.)

GEDIPLOMEERD MASSEUR

(VANAF 10 UUR P/WK EN OM HET WEEKEND BESCHIKBAAR)

Wellness & Beauty De Woudfennen is een dynamische en klantgerichte organisatie waar gastvrĳheid, kwaliteit en service hoog in het vaandel staan. Wĳ stellen hoge eisen aan onze medewerkers. Het willen verwennen van mensen moet in je bloed zitten. Vriendelĳkheid en gastvrĳheid zĳn je tweede natuur.

Voor meer informatie en/of uw sollicitatiebrief met cv kunt u mailen naar: receptie@dewoudfennen.nl t.a.v. Frank Smits

Woudfennen 10, 8503 BA Joure | Telefoon: 0513-415200 receptie@dewoudfennen.nl | www.dewoudfennen.nl