EENMALIGE UITGAVE, DECEMBER 2015
WELKOM as l k e d n i
KINDEREN OP DE VLUCHT Miljoenen mensen zijn op de vlucht omdat het oorlog is en ze niet meer veilig zijn in hun thuisland. Ouders en kinderen maken daarom bijvoorbeeld vanuit Syrië een enorme reis naar Nederland. Waarom doen ze dat en wat gebeurt er precies met deze vluchtelingen?
In Nederland wonen steeds meer vluchtelingen. Misschien ook wel bij jou in de buurt. Er kunnen dus straks kinderen van deze vluchtelingen bij jou op school of in de klas komen. Het is fijn dat ze zich in ons land weer veilig kunnen voelen. Maar toch maken deze kinderen zich vaak nog zorgen. Omdat hun oma en opa, of neefjes en nichtjes nog in de oorlog zitten. Of omdat ze zijn bang dat ze hier niet mogen blijven. Jij kunt ze helpen, door te zorgen dat ze zich welkom voelen. Waarom moet ik gaan? is de nieuwe single van Kinderen voor Kinderen. Het lied gaat over vluchtelingen in Nederland die
worden teruggestuurd naar het land waar ze vandaan komen. Vaak wonen deze kinderen hier al een hele tijd. Ze gaan hier naar school, hebben Nederlandse vrienden en willen hier het liefst blijven.
Jij kunt helpen
In deze krant lees je waarom Kinderen voor Kinderen dit lied heeft gemaakt, maar ook waarom kinderen vluchten. Verder lees je wat jij zelf kunt doen om ervoor te zorgen dat vluchtelingen zich thuis voelen. Zodat ze alle vervelende dingen even vergeten. En gewoon kind kunnen zijn.
Verder in deze krant
FEBE VAN KINDEREN VOOR KINDEREN ‘HET IS MOEILIJK TE BEGRIJPEN DAT KINDEREN DIE HIER WONEN WEG MOETEN’ >05
02 Waar komen de vluchtelingen vandaan? En waarom moesten ze vluchten? 04 Alles over Waarom moet ik gaan? 06 Zo zorg jij ervoor dat vluchtelingen zich welkom voelen. 08 Dit kun jij doen voor kinderen in oorlogsgebieden.
02 WELKOM i n de klas
Op reis
k le p e ig il e v n e naar e 1
KINDEREN IN SYRIË In Syrië wordt al jaren oorlog gevoerd. Dat komt omdat allerlei mensen in dat land willen dat president Assad aftreedt. Hij is nu de baas van Syrië en wil dat blijven. Zijn leger vecht tegen ieder een die zich tegen hem en zijn partij verzet. Het probleem in Syrië is nog groter geworden sinds IS het land wil overnemen. De letters IS staan voor Islamitische Staat. Aan hangers van IS willen dat iedereen leeft volgens hun superstrenge regels. Een potje voetballen op straat mag niet. Naar muziek luisteren ook niet. Door alle gevechten in het land zijn heel veel gebouwen verwoest. Overal liggen kogels op straat. In veel steden kun nen kinderen niet meer naar school. Heel veel mensen zijn weggetrokken uit de gevaarlijkste plekken van het land. Ze zijn verhuisd naar andere steden in Syrië, waar minder wordt gevochten.
WELKOM i n de klas 03
TEKST ANNEMARIE DE LENG ILLUSTRATIE FLOS VINGERHOETS
2
WONEN IN EEN TENT Vier miljoen mensen uit Syrië zijn verhuisd naar de buurlanden Turkije, Libanon en Jordanië. Daar leven ze meestal in tentenkampen. Sommige daarvan zijn zo groot als een stad! Mensen beginnen er winkeltjes en bedrijfjes en er zijn zelfs kampen met ziekenhuizen en scholen. Maar nog lang niet overal kunnen kinderen in een vluchtelingenkamp naar school. In de winter kan het er heel koud zijn, maar het is er wel veilig. Er zijn geen bommen, granaten of mannen met geweren. De vluchtelingen uit Syrië woonden hiervoor vaak in mooie huizen en de
kinderen hadden leuke kleren en speelgoed. Dat hebben ze allemaal achter moeten laten. Tijdens hun vlucht konden ze meestal alleen een tas met spullen meenemen. De mensen in de kampen hopen dat ze snel terug kunnen naar hun eigen huis in Syrië. Dat kan pas als de gevechten voorbij zijn. Dan hopen ze eindelijk hun familie en vrienden weer te zien.
Vluchten naar Europa
Een klein deel van de vluchtelingen probeert naar Europa te reizen. Ze willen veilig zijn en een betere toekomst krijgen. Zomaar het vliegtuig pakken, kan vaak
niet. Want om naar Europa te vliegen, heb je een visum nodig. Dat betekent dat je toestemming nodig hebt van de regering, maar dat krijg je niet als je een vluchteling bent. Sommige vluchtelingen proberen via de Middellandse Zee naar Europa te komen. Als ze heel veel geld betalen, mogen ze mee op een boot. Die is vaak oud of gammel en niet geschikt is om mee op zee te varen. Toch steken veel van deze boten
vanaf Turkije, Libië of Tunesië over naar Griekenland of Italië. Deze tocht over zee is erg gevaarlijk. Daarom komen steeds meer vluchtelingen via land naar Europa. Ze gaan de grens over bij Turkije en lopen via Griekenland naar Hongarije of Servië. Vanaf daar hopen ze door te kunnen reizen naar bijvoorbeeld Duitsland, Nederland of Zweden. De vluchtelingen zijn maanden onderweg. Ze moeten het grootste deel van hun tocht lopen en dat is zwaar. Vooral voor kinderen.
3
ALS ASIELZOEKER IN NEDERLAND De vluchtelingen die hier veilig aankomen, worden opgevangen in een opvangcentrum. Daar kunnen ze bescherming vragen aan Nederland. Asiel aanvragen, heet dat. Ze moeten wachten tot alle papieren in orde zijn. Maar omdat er nu veel asielzoekers tegelijk aankomen, duurt dat veel langer dan normaal. Daarna wordt er gezocht naar een plek waar ze kunnen wonen. Maar ook daarop moeten asielzoekers nu langer wachten. Het wonen in een opvangcentrum is niet altijd even leuk. Kinderen wonen daar
met veel mensen bij elkaar en hebben geen plekje voor zichzelf. De volwassenen vervelen zich vaak en er is veel drukte en lawaai. Gelukkig zijn asielzoekers hier wel veilig en kinderen gaan binnen twee maanden ook weer naar school. Meestal beginnen ze in een speciale klas waar ze Nederlands leren. Zodra ze dat spreken, gaan ze naar een gewone school. Misschien komen er wel een paar bij jou in de klas!
04 WELKOM i n de klas Mauro, Márcia, Gláucio. Misschien heb je deze namen weleens gehoord. Deze drie kinderen kwamen in het nieuws omdat ze weg moesten uit Nederland. Terwijl ze hier geboren waren of hier al heel lang woonden. Daarom kwam er veel protest. Voor Mauro, Márcia en Gláucio is het goed afgelopen. Na veel gedoe hebben ze een verblijfsvergunning gekregen. Dat is een bewijs waarop staat dat je in Nederland mag wonen. Zo’n bewijs krijg je niet zomaar, zelfs niet als je al je hele leven in Nederland woont. Als kind krijg je pas een verblijfsvergunning als je ouders die naar Nederland gevlucht zijn er ook een krijgen. Daar gelden een heleboel ingewikkelde regels voor. Het duurt erg lang om al die regels uit te zoeken voor elk gezin dat naar Nederland vlucht. Daarom wachten sommige asielzoekers al jaren op antwoord of ze hier mogen blijven. Ondertussen gaan hun kinderen wel gewoon naar school. Ze maken vrienden en voelen zich hier thuis.
Speciale regel
Om ervoor te zorgen dat kinderen van asielzoekers die meer dan vijf jaar in Nederland wonen niet meer weg hoeven, is er een regel bedacht: het kinderpardon. De bedoeling van deze regel is dat kinderen als Mauro of Gláucio niet meer worden weggestuurd. Helaas zitten ook aan dit pardon weer allemaal heel strenge regels vast. Zo zijn er nog steeds meer dan duizend kinderen die naar het land van hun ouders kunnen worden gestuurd.
Moeilijk te begrijpen
WA ARO M
‘Die kinderen worden weggestuurd om redenen die je moeilijk kunt begrijpen’, vertelt muziekproducent Jochem Fluitsma. Daarom schreef hij Waarom moet ik gaan? ‘Het liedje vertelt hoe gek het is dat dit gebeurt. Ik hoop dat kinderen die ermee te maken hebben het mooi vinden en dat het misschien kan troosten.’ Zijn liedje stuurde hij naar Kinderen voor Kinderen en daar kwam het bij Desiree Derrez terecht. ‘Naast al onze leuke en gezellige liedjes, proberen we ook op een luchtige manier dingen die niet leuk zijn aan te kaarten. Om het enorme vluchtelingenprobleem kunnen we niet heen’, vertelt ze. Daarom past het liedje goed bij Kinderen voor Kinderen.
Goed doel
Desiree: ‘Na de grote show op televisie merkten we dat we heel veel reacties op Waarom moet ik gaan? kregen. Daarom hebben we bedacht dat het lied een eigen clip verdiende.’ Lucia Marthas bedacht hoe dat filmpje eruit moest zien. Waarom moet ik gaan? is een heel gevoelig liedje’, legt ze uit. ‘Daardoor mag de clip niet te veel afleiden van de tekst. We vonden het mooi om een keer te laten zien hoe het achter de schermen gaat. En Johhny de Mol doet ook mee, hij zet zich in voor kinderen die het moeilijk hebben. Met dit liedje willen we laten zien dat je er voor elkaar kunt zijn.’
PRODUCENT TJEERD OOSTERHUIS
‘IK KAN NIET GELOVEN DAT KINDEREN DIE HIER GEBOREN ZIJN, ZOMAAR WEGGESTUURD WORDEN.’
moet ik gaan? Liedtekst Zes jaar geleden Ik kwam op Schiphol aan We lieten alles achter In ons land hier ver vandaan Maar ik had snel nieuwe vrienden En ik was echt heel erg blij Maar nu wordt alles anders We mogen hier niet langer zijn Waarom moet ik gaan? Ik heb hier toch mijn huis Het is niet veilig in mijn land Toch word ik weggestuurd Ze zeggen dat het niet meer kan Waarom moet ik weg? Hier is toch mijn thuis Ik woon in Nederland Hey, wie legt het mij uit… Waarom moet ik gaan?
Tekst en muziek: Jochem Fluitsma, Eric van Tijn en Joëlle Vierling Productie: Tjeerd P. Oosterhuis
Ik zou niet weten Hoe het nu verder moet gaan Ik snap de wet niet Want ik heb toch niks gedaan? Er waren zoveel mensen Die ons hielpen waar het kon Maar nu wordt alles anders Ik vind het echt heel stom Waarom moet ik gaan? Ik heb hier toch mijn huis Het is niet veilig in mijn land Toch word ik weggestuurd Ze zeggen dat het niet meer kan Waarom moet ik weg? Hier is toch mijn thuis Ik woon in Nederland Hey, wie legt het mij uit… Waarom moet ik gaan?
Ik wil hier blijven Ik wil hier zijn Ben hier gelukkig Snap je niet, ik vind het hier zo fijn Waarom moet ik gaan? Ik heb hier toch mijn huis Het is niet veilig in mijn land Toch word ik weggestuurd Ze zeggen dat het niet meer kan Waarom moet ze gaan? Ze heeft hier toch haar huis Het is niet veilig in haar land Toch word ze weggestuurd Ze zeggen dat het niet meer kan Waarom moet ze weg? Hier is toch haar thuis Ze woont in Nederland Hey, wie legt het haar uit? Ja wie legt ‘t mij uit? Waarom moet ik gaan?
WELKOM i n de klas 05
TEKST MARRIT SCHUDDEBEURS
Antony, Febe, Stefania en Samir zingen Waarom moet ik gaan? Wat vinden zij van het lied?
STEFANIA (12)
“
Het gaat over vluchtelingen die naar Nederland zijn gekomen en hier gewoon zijn opgegroeid. Nu krijgen ze te horen dat ze terug naar hun eigen land moeten omdat ze geen vergunning hebben. Ik vind dat heel stom en ook raar. Want die mensen hebben ook een leven. Ze hebben toch niks verkeerd gedaan?’
ANTONY (11)
“
Ik vond het heel leuk om dit lied te zingen, omdat het een boodschap heeft die nu heel belangrijk is. Je mag een kind niet wegsturen, zeker niet als het zoveel ellende heeft mee gemaakt. Soms zijn ze hier al heel lang. Ze hebben hoop dat ze hier mogen blijven. Maar dan worden ze toch weggestuurd. Dan is de hoop ook in een keer weg.’
SAMIR (11)
“
Ik ken gelukkig geen kinderen die zijn terugg estuurd, maar ik zou wel voor ze willen opkomen. Ik vi nd gewoon dat je kinderen niet ku nt terugsturen. Nu komen heel veel vluchtelinge n met kleine boot jes en dat is heel gevaarlijk. Ik wil dat regeringen vliegtuigen rege len om ze te helpen met vluc hten.’
FEBE (9)
“
De mooiste zinnen uit het liedje vind ik: ‘Waarom moet ik gaan?’ en ‘Wie legt het mij uit?’ Iemand op school zei: “Ze willen toch ook gewoon spelen en doen wat wij doen?” Het is moeilijk te begrijpen dat kinderen die hier wonen weg moeten. Gelukkig mogen sommige kinderen wel blijven.’
06 WELKOM i n de klas
ZO HELP JE JE KLASGENOTEN!
Yaquob en Saeed komen uit Syrië en zitten nu op basisschool De Dobbelsteen in Ulft. Samen met hun klasgenoten vertellen ze hoe het is om bij elkaar in de klas te komen en te kletsen als je elkaars taal niet goed spreekt.
YAQUOB uit groep 7 ‘Internet is handig’ Yaquob komt uit Syrië en woont
sinds een jaar in Nederland: ‘Toen ik hier in de klas kwam, vond ik dat niet eng. Ik kreeg meteen hulp van de jongens die naast mij zaten. Nederlands is een moeilijke taal, daarom gebruik ik Google Translate als ik iets niet snap. Mijn klasgeno ten typen dan in het Nederlands wat ze bedoelen en ik kan dat in het Arabisch lezen. Dankzij internet kan ik mijn klasgenoten ook iets laten zien van mijn land.
Via Google Streetview heb ik mijn huis in Syrië laten zien. Wat ik ook doe voor mijn klas genoten, is goochelen. Ik kan een gum laten verdwijnen. Dat heb ik geleerd via filmpjes van een Syrische goochelaar. Mijn klas in Syrië zag er anders uit dan deze klas. Daar zaten we met z’n vieren op een bankje. Als ik op televisie beelden uit Syrië zie, denk ik aan mijn juf en mijn klas daar. Die mis ik.’
YAQ U (11 ja OB ar)
IRIS (11 jaar)
IRIS (10 jaar)
IRIS uit groep 7 ‘Stel je voor dat je moet vluchten’ Iris zit naast Yaquob: ‘Ik zit tot de
kerstvakantie naast Yaquob. Veel kinderen zouden dat lastig vinden, omdat hij snel is afgeleid. Dan gaat hij geluidjes maken of dansen. Ik vind het leuk om hem te helpen, bijvoorbeeld met de opdrachten uit zijn eigen map. Soms doet Yaquob ook met onze les mee, hij is heel goed in rekenen. Wat ik moeilijk vind, is
dat ik soms niet versta wat hij zegt en hem dan niet kan helpen. Toen Yaquob in de klas kwam, zei ik tegen mijn moeder dat ik me niet kan voorstellen hoe het is om uit mijn land weg te moeten omdat het oorlog is. Dat je dan in een klas komt waar je niemand kent. Gelukkig is nu bijna de hele klas vrienden met Yaquob. Dat ging eigenlijk best snel.’
‘ALS IK IN EEN KLAS ZOU KOMEN WAAR IK NIEMAND KEN, ZOU IK HET OOK FIJN VINDEN ALS ANDERE KINDEREN VRIENDEN MET MIJ WILLEN WORDEN.’
Iris (10 jaar) uit groep 6
IRIS uit groep 6 ‘Raar om je vrienden achter te laten’
helpt Saeed door vooral normaal tegen hem te doen: ‘Ik zou het heel spannend vinden om in een klas te komen waar ik niemand ken. Ik kan me niet voorstellen hoe het is om te vluchten. Dat je dan je vrienden moet achterlaten, lijkt me vooral heel raar. Toen Saeed bij ons in de klas kwam, vond ik dat helemaal niet gek.
WELKOM i n de klas 07
TEKST LIESBETH VIJFVINKEL FOTO’S CORRIE BOUMAN
Saeed (9 jaar) uit groep 6
komt uit Syrië en zit sinds het begin van dit schooljaar op De Dobbelsteen: ‘Ik vind het leuk hier, iedereen is aardig voor me. Maar Nederlands is wel een moeilijke taal. Geluk kig kan Karim me helpen. Hij spreekt ook Arabisch, net als ik, dus hij kan soms iets voor me vertalen. Ik kan al een
beetje met mijn klasgenoten praten. Toch wil ik dat mijn Nederlands nog beter wordt. Daarom is het fijn dat de andere kinderen boekjes met mij lezen. Het lijkt me zo leuk om echt goed Nederlands met mijn vrienden te kunnen praten. Kletsen met vrienden deed ik ook graag in Syrië.’
EXTRA TIPS! SAEED uit groep 6
1 Wijs het aan Maak je nieuwe klasgenoot dingen duidelijk met plaatjes. Laat ze een voor een zien en vertel erbij hoe alles heet.
‘Iedereen is aardig hier’
2 Beeld het uit Snap je elkaar niet? Probeer het uit te beelden. 3 Kijk blij Laat met je gezicht zien hoe je je voelt. Boos of blij kijken betekent over de hele wereld hetzelfde.
SAEED (9 jaar)
4 Word maatje Als maatje zit je naast je nieuwe klas genoot en help je hem op weg. Met vragen kan hij bij jou terecht! 5 Laat niemand schrikken Pas op met harde geluiden en knallen. Vluchtelingen hebben vaak oorlog mee gemaakt en kunnen door onverwachtse geluiden terugdenken aan die nare tijd.
MEINTE (10 jaar)
6 Kom je spelen? Vraag je nieuwe klasgenoot om te komen spelen. In sommige culturen is dat niet zo gewoon als in Nederland. Je juf of meester kan dit uitleggen.
MEINTE uit groep 7 ‘Yaquob hoort er echt bij’
KARIM (9 jaar)
Meinte helpt zijn klasgenoot Yaquob graag: ‘De jongens van onze klas voetballen altijd op het plein in de pauze. Toen Yaquob ook mee wilde doen, was er in het begin even ruzie tussen hem en een andere jongen. Toen ben ik naar Yaquob toegelopen en samen zijn we naar de juf gegaan. Yaquob en die jongen hebben het uitgepraat en nu doet hij altijd mee met voetballen. Hij hoort er echt bij. Zelf ben ik ook later in
deze klas gekomen, in groep 4. Toen vond ik het fijn dat anderen mij wilde helpen en uitlegden hoe alles hier werkt. Dat doe ik nu ook voor Yaquob. Ik lees bijvoorbeeld Nederlandse boekjes met hem. Hij leest hardop en als het niet goed gaat, vertel ik hoe je het woord uitspreekt. Verder denk ik dat het heel erg helpt om bij het buitenspelen te vragen: “Wil je meedoen?”’
KARIM uit groep 6 ‘Ik spreek ook een beetje Arabisch’ Hij is gewoon een klasgenoot. Ik denk dat het belangrijk voor hem is dat hij met ons mee kan doen en niet buitengesloten wordt. Alleen door mee te doen, kun je de andere kinderen leren kennen. Hij vindt het denk ik wel fijn dat we gewoon normaal tegen hem doen. Dat we hem net zo behandelen als alle andere kinderen uit de klas.’
Karim (9 jaar) uit groep 6 vertaalt
soms zinnen voor Saeed: ‘Omdat mijn oma in Egypte woont, spreek ik een beetje Arabisch. Daarmee kan ik Saeed helpen. Soms vertaal ik de uitleg van de meester voor hem. Als hij iets niet snapt, roept hij mij. Dan kan ik de vraag vertalen voor meester. Dat is soms wel moeilijk, want ik spreek niet
zo vaak Arabisch. Samen oefenen we ook Nederlands. Ik lees dan een boekje uit groep 3 voor en Saeed zegt mij dan na. Ik vind het leuk dat ik hem kan helpen. Als ik in een klas zou komen waar ik niemand ken, zou ik het ook fijn vinden als andere kinderen vrienden met mij willen worden.’
08 WELKOM i n de klas OPGESLOTEN IN EEN GLAZEN HUIS In de week voor kerst sluiten drie dj’s van radiozender NPO 3FM zich zes dagen op in het Glazen Huis in Heerlen. Dat doen ze niet zomaar. Met het radioprogramma 3FM Serious Request dat ze in het huis maken, zamelen ze geld in voor een stille ramp. Dit jaar zet de radiozender zich in voor de toekomst van miljoenen kinderen en jongeren in oorlogsgebieden als Syrië, Zuid-Soedan, de Centraal Afrikaanse Republiek en Congo.
Daar wonen kinderen en jongeren die niet naar school kunnen omdat alles is verwoest. Al het geld dat wordt ingezameld, gaat naar het Rode Kruis. Met de opbrengst van 3FM Serious Request bouwt het Rode Kruis aan een betere toekomst voor miljoenen kinderen en jongeren in landen waar oorlog is. Kinderen voor Kinderen vindt dit een heel goed doel en voert daarom actie voor 3FM Serious Request. Jij kunt daarbij helpen!
FOTO NPO 3FM/BULLET-RAY
DOE OOK MEE! Wil jij samen met je klasgenoten, vrienden en/of familie actievoeren voor 3FM Serious Request? Verzin dan een actie en meld deze aan op de actiepagina van Kinderen voor Kinderen op www.kominactie.3fm.nl. Organiseer bijvoorbeeld een Kinderen voor Kinderen karaoke-dag. Op www.kinderenvoorkinderen.nl vind je een handig karaoke-programma.
ZIJN JE DANSMOVES BETER DAN JE ZANGSKILLS? Organiseer dan een
danswedstrijd, waarbij je net zo swingt als de kinderen uit het koor. Bekijk de dansvoorbeelden op de Kinderen voor Kinderen-website.
SMS KIND NAAR 3010
€ 3,per sms
COLOFON
DOE JE LIEVER IETS ANDERS? Op de site van 3FM Serious Request staan nog veel meer ideeën: van flessen ophalen tot cakejes bakken.
KOM IN ACTIE! Door het woord ‘KIND’ te sms-en naar 3010 doneer je direct 3 euro aan 3FM Serious Request. Vraag aan je ouders of
dit mag. Met dit geld helpt 3FM Serious Request kinderen die wonen in landen waar er oorlog is. Van Kinderen voor Kinderen krijg
je in antwoord op je sms op je telefoon een code waarmee je gratis het lied Waarom moet ik gaan? kunt downloaden.
Vraag aan je hele familie, je vrienden en iedereen in je straat of ze meehelpen met geld inzamelen!
De krant Welkom in de klas is ontwikkeld voor VARA’s Kinderen voor Kinderen door Young Crowds, specialisten in educatieve content (www.youngcrowds.nl). Niets uit de uitgaven behorende bij de leerlijn (print & digitaal) mag worden gereproduceerd zonder schriftelijke toestemming van Kinderen voor Kinderen. De inhoud is auteursrechtelijk beschermd Projectleiders Kinderen voor Kinderen Desirée Bekker, Desirée Derrez • Uitgever Young Crowds Henriëtte van der Mark • Redactie Jeannette Jonker, Claudia Lagermann, Annemarie de • Leng, Marrit Schuddebeurs, Liesbeth Vijfvinkel • Corrector Mans Kuipers • Vormgeving Imelda van der Helm, Mariska Schotman, Tom van Staveren • Illustrator Flos Vingerhoets • Fotografie Corrie Bouman • Traffic Sanne Buur.