Badanie czytelności mapy linii tramwajoywch

Badanie użyteczności schematu sieci tramwajowej

autor: Mateusz Mioduszewki rok I, semestr II Podstawy badań wizualnych prowadzący: dr Marta Więckowska ASP Katowice, Wzornictwo 2014/2015

/1/

Cel badania Badanie dotyczące jednej z wersji schematu sieci tramwajowej GOP zapro-

Ocena użyteczności schematu sieci tramwajowej Górnego Ośrodka

jektowanej przez studentów Katowickiej ASP. Badanie zostało wykonane

Przemysłowego. W tym obserwacja sposobu korzystania z mapy. Re-

w jednakowych warunkach dla dwóch grup wiekowych. Składa się z III czę-

komendacje zmian na bazie wniosków z przeprowadzonego badania.

ści, dwóch ankiet oraz sześciu poleceń dotyczących wyszukiwania połączeń za pomocą schematu.

Pytania badawcze

Przedmiot badania

W jaki sposób wiek badanych wpływa na szybkość korzystania z mapy?

Badanie określające użyteczność schematu sieci tramwajowej Górno-

Czy wielkość typograficzna jest czytelna?

śląskiego Okręgu Przemysłowego poprzez

Czy zróżnicowanie kolorystyczne pomaga w korzystaniu z schematu?

– opinie zapisaną na dwóch ankietach przeprowadzonych przed i po

Czy ustawienie miast, linii oraz przystanków jest czytelne?

wykonaniu poleceń.

– karty badawcze z pomiarem czasów wykonywania zadań związanych z korzystaniem ze schematu.

/2/

Wyróżnienie elementów schematu

tytuł planszy

legenda

pola miast

numery tramwaji nazwy przystanków linnie trasy numery tramwaji

/3/

Przebieg badania Badanie polega na obserwacji użytkownika podczas korzystania z mapy oraz

miejsce –

poznaniu jego opinii na temat jej użyteczności. Badanie zostało przeprowa-

oświetlenie –

dzane dla wszystkich badanych w jednakowych warunkach. W sali gdzie na-

mapa –

turalne światło pada z okna. Schemat jest wydrukowany w oryginalnej ska-

umiejscowienie –

li – A3. Mapa jest umiejscowiona na blacie stołu.

grupy osób badanych –

zamknięte pomieszczenie światło dzienne schemat wydrukowany na formacie A3 mapa na blacie stołu

badani(10 os.)

Osoby badane to kobiety i mężczyźni mający doświadczenie w poruszaniu się komunikacją miejską GOP. Podzieleni zostali na II grupy wiekowe po 5 osób. osoby doświadczone w ruchu komunikacją miejską GOP (10 os.)

Badanie zostało podzielone na trzy etapy (opis etapów strona nr 5) I etap - opis procedury oraz I ankieta

20-54 lat (5 os.)

55 + lat (5 os.)

II etap - polecenia III etap - ankieta końcowa

kobiety (2 os.)

mężczyźni (3 os.)

kobiety (2 os.)

mężczyźni (3 os.)

/4/

Etap I – wprowadzenie oraz ankieta I nia. Pokazanie miejsca umiejscowienia mapy, oraz samego schematu. Badany zapoznaje się z mapą przez minutę a następnie wypełnia I ankietę. W ankiecie znajduję się pytania dotyczące informacji o badanym oraz jego pierwsze wrażenia wizualne na temat mapy.

I typ poleceń

Wytłumaczenie badanemu celu badania oraz sposobu jego wykona-

ne są również komentarze wypowiadane przez badanych.

Etap III – ankieta końcowa Ostatni z etapów polega na poproszeniu badanego o wypełnienie kolejnej ankiety. Na karcie badawczej znajdą się pytanie dotyczące zrozumiałości piktogramów, rozmieszczenia pól oraz elementy któ-

II typ poleceń

rzony czas wykonywania poleceń oraz sposób ich realizacji. Zbiera-

2. Pokaż na mapie trasę przejazdu z przystanku Bytom Olimpijska/ lub Odrzańska (Bytom) do przystanku Dworzec PKP (Mysłowice)

Skargi do przystanku Szopienice Kościół (Katowice) 4. Proszę o pokazanie na mapie przystanku Ruda Śląska Chebzie Pętla. Proszę o podanie i wskazanie na mapie do jakich miast i jakimi liniami tramwajowymi możemy dojechać z tego przystanku 5. Proszę o pokazanie na mapie przystanku Świętochłowice Kościół.

Proszę o podanie i wskazanie na mapie do jakich miast i jakimi liniami tramwajowymi możemy dojechać z tego przystanku III typ poleceń

dług podobieństwa charakteru poleceń. Podczas tego etapu jest mie-

(Będzin) do przystanku Konstantynów Fabryczna (Sosnowiec)

3. Pokaż na mapie trasę przejazdu z przystanku Siemianowice Plac

Etap II – polecenia Etap składa się z 6 poleceń. Podzielone zostały one na 3 grupy we-

1. Pokaż na mapie trasę przejazdu z przystanku Osiedle Zamkowa

6. Dla osób mieszkających w obrębie GOP, korzystających z komunikacji tramwajowej: Znajdź miasto, w którym mieszkasz oraz przystanek, który znajduje się najbliżej twojego miejsca zamieszkania.

re sprzyjały bądź utrudniały korzystanie z schematu.

Szczegółowy scenariusz wraz z ankietami znajduję się na końcu prezentacji (str 17-18)

/5/

Częstotliwość korzystania z komunikacji miejskiej przez badanych codziennie

Miasta w których badani korzystają z komunikacji miejskiej Katowice

kilka razy w tygodniu

Chorzów

kilka razy w miesiącu

Świętochłowice

kilka razy w roku jednostkowo

Ruda Śląska Zabrze Bytom Siemianowice Śląskie

Większość respondentów korzysta z komunikacji miejskiej kilka razy w miesiącu bądź kilka razy w roku. Jedna osoba z młodszej grupy wiekowej ko-

Czeladź

rzysta z komunikacji miejskiej kilka razy w tygodniu. Jednostkowo korzysta

Będzin

jedna powyżej 55-go roku życia.

Mysłowice

Najczęściej z komunikacji miejskiej badani korzystali w Katowicach. Osoby powyżej 55-go roku życia pojedynczo odwiedzili Chorzów, Mysłowice, Dąbrowie Górniczą oraz Sosnowiec. Dwie osoby z młodszej grupy wiekowej ko-

Gliwice Dąbrowa Górnicza

rzystały w Chorzowie a pojedynczo w Bytomiu, Czeladzi, Mysłowicach, Gli- Sosnowiec wicach, Dąbrowie Górniczej oraz Sosnowcu.

poniżej 55-go roku żyia powyżej 55-go roku żyia

/6/

Ocena czytelności prezentowanego schematu osoby w wieku powyżej 55 roku życia nieprzejrzysta

-5

-4

-3

-2

-1

0

1

2

3

4

5

przejrzysta

nieczytelna

-5

-4

-3

-2

-1

0

1

2

3

4

5

czytelna

nieuporządkowana

-5

-4

-3

-2

-1

0

1

2

3

4

5

uporządkowana

nie zachęcająca do korzystani

-5

-4

-3

-2

-1

0

1

2

3

4

5

zachęcająca do korzystania

nieprzejrzysta

-5

-4

-3

-2

-1

0

1

2

3

4

5

przejrzysta

nieczytelna

-5

-4

-3

-2

-1

0

1

2

3

4

5

czytelna

nieuporządkowana

-5

-4

-3

-2

-1

0

1

2

3

4

5

uporządkowana

nie zachęcająca do korzystani

-5

-4

-3

-2

-1

0

1

2

3

4

5

zachęcająca do korzystania

osoby w wieku poniżej 55 roku życia

W grupie wiekowej (55+ lat ) większość osób po jednominutowym zapozna-

pozytywnie. Jedna osoba określiła schemat bardziej negatywnie. Znala-

niu się z mapą oceniła jej wizualne aspekty bardzo pozytywnie. Jedna oso-

zła się również osoba, która miała dosyć kontrastowe zdanie wobec pre-

ba w tej grupie miała odmienne zdanie, oceniła ją słabiej. W młodszej grupie

zentowanego schematu. Był dla niej przejrzysty lecz nieczytelny i nieupo-

wiekowej trzy osoby były w miarę zgodne i oceniły prezentowany schemat

rządkowany. Jednak ta osoba stwierdziła, że zachęca ją do korzystania.

/7/

Prezentacja wyników pytań zamieszczonych w II ankiecie pozytywne odpowiedzi

brak zdania

1

32

22

1

3

21

powyżej 55-go roku żyia liczba osób

2

ze j ra c

zd a am

1

ni zd e ec yd ow an ie ni e

a

2

ni

ta k ze j ra c

zd ec yd ow an ie

ta k

„Czy przy planowaniu podróży tramwajem skorzysta Pan/i z badanego schematu?”

poniżej 55-go roku żyia

1

em

„Czy rozmieszczenie numerów linii sieci tramwajowych ułatwia wyszukiwanie właściwej trasy podróży?”

44

ni

„Czy zastosowanie kolorów. (oznaczenie trasy linii tramwajowych, numery linii) pomogły Panu/i w korzystaniu z mapy?”

14

1

4

„Czy korzystanie ze schematu linii tramwajowych w trakcie wykonywania poleceń było dla Pana/i łatwe?”

negatywne odpowiedzi

Widoczne jest to że osobom (55+ lat) wygodnie się korzystało z mapy, w

przeszkadzały w korzystaniu ze schematu. Przy pytaniu o planowaniu po-

przeciwieństwie do osób młodszych. Dwie grupy zgodnie stwierdziły zasto-

dróży z wykorzystaniem badanego schematu osoby starsze były bardziej

sowanie kolorów oraz rozmieszczenie linii sieci tramwajowych za elemen-

pozytywnie nastawione niż osoby młodsze.

ty ułatwiające w poruszaniu się na mapie. Jednej z osób starszych kolory

/8/

I typ poleceń t (sekundy)

I typ zadań polegał na zlokalizowaniu dwóch przystanków oraz pokazaniu

350

łączącej ich drogi.

300

Badanie można było wykonać na 2 różne sposoby. Można było je zacząć od

250

wyszukiwania przystanku lub od wyszukania najpierw miasta a później przy-

200

stanku. Wszyscy badani wykonali zadanie sposobem 1

150

140 120

100

100

50

1 sposób I

szukanie przystanku A

80 60

0 1

II

szukanie przystanku B

III

szukanie drogi łączącej

2

3

4

5

6

7

8

osoby badane

409

10

>20 55 lat

zad 1

< 55 lat

zad 2

0

1

Polecenia najszybciej wykonały dwie pierwsze osoby (55+ lat). Jest to spowodowane doświadczeniem w poruszaniu się komunikacją Polecenia wydawane osobom badanym:

miejską. Najwolniej wykonywała te zadania osoba (55+ lat) niedo-

zad 1. Pokaż na mapie trasę przejazdu z przystanku Osiedle Zamkowa

świadczona w ruchu komunikacją miejską.

(Będzin) do przystanku Konstantynów Fabryczna (Sosnowiec)

Osoby (< 55 lat) zad 1 wykonywały w podobnym czasie z wyjątkiem

zad 2. Pokaż na mapie trasę przejazdu z przystanku Bytom Olimpijska/lub

jednej osoby która wszystkie zadania wykonywała dłużej.

Odrzańska (Bytom) do przystanku Dworzec PKP (Mysłowice)

Zad 2 w większości przypadków było wykonywane dłużej do zad 1.

Wyjątkami są osoby które wykonywały wszystkie zadania wolniej.

/9/

Cechy osób badanych a czas realizacji polecenia 55 +

D

20–40

doświadczony w ruchu komunikacą miejską

wiek

ND niedoświadczony w ruchu komunikacą miejską SZ szybciej wykonywane zadanie ( < 100 sekund )

D

D

ND

ND

ND

D

ND

D

D

ND

doświadczenie

M

K

M

K

M

K

M

K

M

M

płeć

R

R

NR

R

NR

NR

NR

R

NR

R

SZ

SZ

W

W

W

SZ

W

SZ

W

W

W

wolniej wykonywane zadanie ( > 100 sekund )

K

kobieta

mapa

M

mężczyzna

szybkość

R

schemat ruchomy

NR schemat nieruchomy

Osoby badane zostały połączone ze względu na podobny profil badanego.

Osoby doświadczone w obu grupach wiekowych wykonały te zada-

W grupie wiekowej ( 55+ lat ) wyróżniono dwa typy użytkownika

nie szybciej. Wyjątkiem jest tutaj osoba ( < 55 lat ), która potwierdziła

1 osoba doświadczona w poruszaniu się komunikacją miejską,która poru-

swoje doświadczenie w poruszaniu się komunikacją miejską, a wyko-

szała schematem wykonywała zadania najszybciej.

nała te zadania wolniej od pozostałych osób doświadczonych.

2 osoba ( mężczyzna )niedoświadczona w poruszaniu się komunikacją miej-

Wszystkie osoby niedoświadczone wykonały te zadanie wolniej.

ską nie ruszająca schematem wykonywała zadania wolniej.

Wpływ poruszania mapą w tym przypadku jest mały, trzy z czterech

W grupie wiekowej ( < 55 lat ) powstały trzy grupy użytkowników:

osób szybciej wykonywujących te zadanie poruszały schematem lecz

1 osoba ( kobieta ) doświadczona w poruszaniu się komunikacją miejską,

osoby które wolniej wykonywały zadanie również poruszały schema-

która wykonywała te zadanie szybciej

tem.

2 osoba ( mężczyzna ) niedoświadczona w poruszaniu się komunikacją miejską wykonująca te zadanie wolniej 3 osoba ( mężczyzna ) nie poruszająca schematem wykonująca te zadanie wolniej

/10/

Czas realizacji zadania a cechy użytkownika 1

1

t (sekundy)

2

1 płeć

2

3

2

3

4

3

4

4

t (sekundy)

300

300 300

300

300

300 300

300

250

250 250

250

250

250 250

200

200 200

200

200

200 200

150

150 150

150

100

100 100

100

50

50 50

50

0

00

55+ k

0 55+ 55+m kkobieta55+ <55 55+ m k

doświadczenie

100 50 0

<55 55+ <55m k <55 <55 m k mężczyzna

Series2

100 100

5050

00 <55 m55+ doś

sposób trzymania mapy

300 300

300

250

250

250 250

250

200

200

200 200

200

Series1 150 Series1150 150 150 Series1

Series2

t (sekundy)

300

Series2

100

140 120 100

150Series1 150 Series1 150 Series1 150

Series1 80

Series1

Series1

Series2 100 Series2 100 100Series2 100

Series2 60

Series2

Series2

50

50

50 50

0 00 0 55+ obracana 55+ 55+doświadczony doś nie 55+ 55+ 55 doś nie do 55+ 55niedoświadczony 55 doś nie nie do 5555 doś nie do 55 nie mapa doś doś doś

40

50 0 55+55+obracana nie22 55+ <55 55+obracana obrac nie22 mapa nieruchoma mapa mapa

> 55 lat < 55 lat zad 1

20 0

<55 55+ <55obrac nie22 nie

<55 <55obrac nie

mapa ruchoma

zad 2 1 nie <55

Najszybciej te zadania wykonały kobie-

Osoby doświadczone w poruszaniu się ko-

Szybciej te zadania wykonały osoby, które

ty (< 55 lat). Pierwsze polecenie najdłu-

munikacją miejską szybciej wykonywały te

nie poruszały i nie obracały mapą.

żej wykonywały kobiety (55+ lat). Drugie

polecenia. Osoby szybciej znajdowały przy-

Najszybciej zad 1 wykonały osoby (< 55 lat)

polecenie najdłużej wykonywali mężczyź-

stanki na mapie.

nieporuszające mapą.

ni (< 55 lat).

Polecenia najszybciej wykonywały osoby

Najwolniej zad 1 wykonały osoby (< 55 lat)

( 55+ lat) doświadczone w ruchu komunika-

poruszające mapą.

cją miejską.

Najszybciej zad 2 wykonały osoby (<55 lat)

Najdłużej osoby (> 55 lat) niedoświadczone

nieporuszające mapą.

w ruchu komunikacją.

Najwolniej zad 2 wykonały osoby (55+ lat) poruszające mapą.

/11/

2

II typ poleceń II typ zadań polegał na zlokalizowaniu przystanku oraz pokazaniu dokąd można dojechać z tego przystanku bez możliwości przesiadki. Polecenia można było wykonać na 2 różne sposoby. Różnicą był sposób wyszukiwa-

350 300

nia linii tramwajowych. Jedna z grup pokazywała je na mapie a druga ko-

250

rzystała z legendy. W grupie wiekowej 55+ lat jedna osoba wykonywała za-

200

danie sposobem 2, a w młodszej grupie były to 3 osoby.

150

1 sposób I

t (sekundy)

Ser

II

szukanie linni na mapie

III

100

wskazanie dokąd jedzie dana linnia

50

140

0

120

60

7 100

40

1

2

3

4

5

6

osoby badane

2 sposób I

szukanie przystanku A

II

szukanie linni w legendzie

III

wskazanie dokąd jedzie dana linnia

Ser

120

100

szukanie przystanku A

Ser

140

80

8

55 lat 80 >20 < 55 lat 60 0

9

10 zad 5

zad 3

II sposób

zad 4 1

2

40

Zadania w większości zostały wykonane w podobnym czasie.

20 W zad 3 ponownie widoczny jest szybszy czas 0u dwóch pierwszych

Polecenia wydawane osobom badanym:

osób (55+ lat).

1

2

Sposób realizacji poleceń nie wpływa na szybkość odczytywania in-

zad 3.Pokaż na mapie trasę przejazdu z przystanku Siemianowice Plac Skar-

formacji.

gi do przystanku Szopienice Kościół (Katowice)

Zad 3 Najszybciej wykonała osoba (55+ lat) korzystająca z I sposobu.

zad 4. Proszę o pokazanie na mapie przystanku Ruda Śląska Chebzie Pętla.

Proszę o podanie i wskazanie na mapie do jakich miast i jakimi liniami tram-

Zad 4 Najszybciej wykonała osoba (< 55 lat) korzystająca z I sposobu.

wajowymi możemy dojechać z tego przystanku

zad 5. Proszę o pokazanie na mapie przystanku Świętochłowice Kościół. Pro-

Zad 5 Najszybciej wykonała osoba (55+ lat) korzystająca z I sposobu.

szę o podanie i wskazanie na mapie do jakich miast i jakimi liniami tramwa-

jowymi możemy dojechać z tego przystanku

Najwolniej wykonała osoba (55+ lat) korzystająca z II sposobu.

Najwolniej wykonała osoba (55+ lat) korzystająca z II sposobu.

Najwolniej osoba (55+ lat) korzystająca z I sposobu.

/12/

Cechy osób badanych a czas realizacji polecenia 55 +

D

20–40

D

D

ND

ND

ND

D

ND

D

D

ND

M

K

M

K

M

K

M

K

M

M

wiek

ND niedoświadczony w ruchu komunikacą miejską

doświadczenie

SZ szybciej wykonywane zadanie ( < 100 sekund )

płeć

R

R

NR

R

NR

NR

NR

R

NR

R

mapa

I

I

I

II

I

I

II

II

II

I

sposób

SZ

SZ

W

W

W

W

SZ

W

SZ

SZ

Osoby badane połączyłem ze względu na podobny profil badanego.

W grupie wiekowej ( 55+ lat ) powstały dwa typy użytkownika

doświadczony w ruchu komunikacą miejską

szybkość

W

wolniej wykonywane zadanie ( > 100 sekund )

K

kobieta

M

mężczyzna

R

schemat ruchomy

NR schemat nieruchomy

Osoby ( 55+ lat ) Osoby doświadczone najszybciej wykonały te zadanie. Korzystały

1 osoba doświadczona w ruchu komunikacją miejską, która poruszała sche-

z I sposobu wyszukiwania informacji. Osoby niedoświadczone w poru-

matem oraz wykonywała zadanie sposobem I wykonująca te zadania szybciej.

szaniu się komunikacją miejską wykonywały te zadania wolniej. Spo-

2 osoba ( mężczyzna )niedoświadczona w ruchu komunikacją miejską nie

sób wyszukiwania informacji oraz ruch schematu nie miał znaczenia

poruszająca schematem oraz wykonywująca te zadanie sposobem II wyko-

w szybkości wykonywania poleceń

nuje te zadanie wolniej.

Osoby ( <55 lat )

W grupie wiekowej ( < 55 lat ) powstały trzy grupy użytkowników:

Osoby niedoświadczone wykonały te zadania szybciej. Szybciej też wyko-

1 osoba ( kobieta ) doświadczona w ruchu komunikacją miejską, która wy-

nała te zadania jedna osoba doświadczona. Wolniej wykonywały te za-

konywała te zadanie szybciej.

dania 2 osoby doświadczone w poruszaniu się komunikacją miejską.

2 osoba ( mężczyzna ) niedoświadczona w ruchu komunikacją miejską wy-

Sposób wyszukiwania informacji oraz ruch schematu nie maiał zna-

konująca te zadanie wolniej.

czenia w szybkości wykonywania poleceń

3 osoba ( mężczyzna ) nie poruszająca schematem oraz wykonywująca te zadnie sposobem II wykonuje te zadanie wolniej.

/13/

Czas realizacji zadania a cechy użytkownika t (sekundy)

250 250

250

200 200

200

150 150

150

100 100

1

300

50

12

0 kobieta

t (sekundy)

250

100

5050 00

płeć

231

342

200 200

200

150 Series1

150 Series1

150 150 Series1

150 Series1

Series2

Series2 100 Series3

Series2 100 100 Series3

Series2 100 Series3

200 200

200

150 Series1

150 150 Series1

Series2 100 Series3

Series2 100 100 Series3

100

0 mężczyzna

43

1

00

Series3

50

4

0

21 doświadczony321

250

sposób trzymania mapy

200

200

5050

t (sekundy)

250

250

50

doświadczenie

250 250

250 250

50

0

4niedoświadczony 32 43

50 50

1

00 4

50

0

21mapa nieruchoma 312

300

140 120 100

Series1

Series1

Series2

Series2

Series3

> 55 lat Series3

80 60

140

40

120

< 55 lat zad 3

20

100

zad 4

0

1

80 60423 mapa ruchoma34

zad 5

4

40 20

Szybciej te polecenia wykonywali mężczyźni.

Szybciej te zadana wykonywały osoby niedo- Zad 3 najszybciej wykonały0 osoby, które nie

Zad 3 Najszybciej wykonały kobiety (55+ lat)

świadczone (<55 lat).

poruszały schematem. Osoby, które poruszały

Najdłużej wykonały kobiety(< 55 lat)

zad 3 Najszybciej wykonały osoby doświadczone

wykonały te zadanie wolniej.

Zad 4 Najszybciej wykonali mężczyźni (< 55 lat)

najwolniej osoby niedoświadczone (55+ lat)

Zad 4 szybciej wykonały osoby (<55 lat ), któ-

Najdłużej wykonywały kobiety (55+ lat).

Zad 4 najszybciej wykonały osoby (< 55 lat) nie- re poruszały schematem. Najwolniej wykonały

Zad 5 Najszybciej wykonali mężczyźni (55+ lat)

doświadczone

osoby (55+ lat) u których schemat pozostał nie-

Najwolniej kobiety (55+ lat)

najwolniej osoby (55+ lat) niedoświadczone.

ruchomo.

1

2

Zad 5 najszybciej wykonały osoby niedoświad- Zad 5 szybciej wykonywały osoby, które poczone (< 55 lat),

ruszały schematem

najwolniej osoby doświadczone (< 55 lat)

/14/

III typ poleceń III typ zadania polegał na zlokalizowaniu przystanku znajdującego się najbliżej swojego miejsca zamieszkania. Poprzez nie zaznaczenie linii miast na mapie osoby rozpoczynały wyszukiwanie od znalezienia przystanku.

1 sposób znalezienie na mapie przystanku znajdującego się najbliżej

45

55 +

40 40

do 55

35 35

55+ doś

30 30 25

55+ nie do

20

55 doś

15

do 55 nie

10

55+ obrac

> 55 lat

55

55+ nie22

< 55 lat

00

y z św on y ia ni dc ed zo oś ny w i m adc ap zo ny a m ap ruc ho a ni m er uc a m ap hom a a m ap ruc ho a ni m er uc a ho m ko a bi et m a ęż cz yz na ko bi e m ęż ta cz yz na dc

zo n

do

oś

w

ia

a ni

dc ed

ni

do

św

ia

śr ed

ni

a

<55 obrac

śr ed

I

t (sekundy)

<55 nie 55+ k 55+ m

Polecenia wydawane osobom badanym: zad 6. Dla osób mieszkających w obrębie GOP, korzystających z komunika-

Najszybciej przystanek znalazły osoby (55+ lat) doświadczone w po-

cji tramwajowej: Znajdź miasto, w którym mieszkasz oraz przystanek, któ-

ruszaniu się komunikacją miejską.

ry znajduje się najbliżej twojego miejsca zamieszkania.

Osoby (<55 lat ) szybciej odnalazły punkt na mapie.

Najdłużej polecenie zajęło osobom (55+ lat), których mapa była nieruchoma.

/15/

Wnioski końcowe Nie da się się jednolicie stwierdzić czy wiek, płeć, doświadczenie czy sposób

Propozycja zmian - oznaczenie i nazwanie pól określających miasta

trzymania mapy wpływa na czas realizacji poleceń. Uzyskane wyniki nie po- - większe przerwy między tekstami zwalają tego jednoznacznie stwierdzić.

W pierwszym i drugim typie zadań widoczne jest wpływ doświadczenia

- większe zróżnicowanie kolorów zastosowanych przy oznaczeniach tras linii tramwajowych

użytkowników w poruszaniu się komunikacją miejską. Dwie pierwsze osoby (55+ lat) radziły sobie najlepiej co spowodowane jest długoletnim doświadczeniem w poruszaniu się komunikacją miejską.

W trzecim typie zadań to osoby niedoświadczone radziły sobie lepiej Z oceny czytelności schematu oraz komentarzy mówionych po wykonywaniu wszystkich poleceń widoczne jest to, iż osobom (55+ lat ) przeszkadzała mała punktacja tekstów oraz małe kontrasty kolorystyczne zastosowane w liniach tramwajowych. Teksty dla tych osób były umiejscowione zbyt blisko siebie, co sprawiało że były mniej czytelne.

Osoby (<55 lat) miały problem z odnajdywaniem przystanków. Spowodowane jest to słabym oznaczeniem powierzchni miast. Kolory dla tej grupy badanych również były często podobne do siebie.

/16/

Załączniki Scenariusz badania czytelności mapy Badanie rozpoczyna się wprowadzenia respondenta w charakter badania: Badanie będzie dotyczyć oceny czytelności schematu komunikacji miejskiej.

Badanie będzie składać się z 3 części. W trakcie badania otrzymasz ankiety oraz listę poleceń do wykonania.

Oceniana będzie czytelność mapy nie szybkość wykonywania poleceń.

W trakcie wykonywania poleceń możesz komentować co robisz, co ułatwia ci wykonanie polecenia a co utrudnia.

W celu zebrania pełnych informacji przebieg badania będzie nagrywany telefonem komórkowym.

ANKIETA 1 1.Proszę wybrać płeć a. kobieta b. mężczyzna 2.Proszę wybrać przedział wiekowy a.

15-24 b.

25-34 c.

35-44 d.

45-54 e.

55+

2. Czego dotyczy zaprezentowany schemat? ………………………………………………

3. Proszę oceń na skali czytelność prezentowanego schematu? nieprzejrzysta -5 -4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4 5 przejrzysta nieczytelna -5 -4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4 5 czytelna nieuporządkowana -5 -4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4 5 uporządkowana nie zachęca do korzystania -5 -4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4 5 zachęca do korzystania

(podczas badania badany siedzi przy stole, może swobodnie manipulować schematem.)

I część badania Proszę o zapoznanie się z mapą przez 1 minutę. (badacz wręcza osobie badanej schemat i odbiera po 1 minucie) Proszę o wypełnienie ankiety: (badacz wręcza wydrukowaną ankietę osobie badanej)

4. Czy podróżował/-a Pan/Pani kiedykolwiek komunikacją tramwajową, autobusową: TAK NIE Jeśli została zanaczona odpowiedź TAK 1a. Proszę podać częstotliwość korzystania z transportu publicznego: a) codziennie b) kilka razy w tygodniu c) kilka razy w miesiącu d) kilka razy w roku e) jednostkowo 1b. W jakich miastach/ gminach/ dzielnicach przemieszczał/ -a się Pan/Pani tramwajem. (Można zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź): a) Katowice b) Chorzów c) Świętochłowice d) Ruda Śląska e) Zabrze f) Bytom g) Siemianowice Śląskie h) Czeladź i) Będzin j) Mysłowice k) Gliwice l) Dąbrowa Górnicza ł) Sosnowiec

/17/

II część badania W drugiej części badania zostaniesz poproszony o wykonanie kilku poleceń.

Polecenia otrzymasz wydrukowane na kartce – każde polecenie na osobnej.

Polecenia będą związane odnajdywaniem informacji na przedstawionym schemacie. Proszę o informacje, po przeczytaniu polecenia czy jest zrozumiałe i czy jesteś gotowy do jego wykonania.

(Badacz wręcza osobie badanej pierwsze polecenie. Czeka aż zostanie przeczytane oraz badany potwierdzi, że jego treść jest dla niego zrozumiała. Następnie wręcza schemat i rozpoczyna odmierzanie czasu oraz nagrywanie przebiegu badania. Po wykonaniu polecenia badacz zabiera mapę i przekazuje wydrukowane kolejne polecenie i powtarza procedurę.)

(Polecenia znajdują się przy opisach poleceń na stronie nr 5.)

III część badania Proszę o wypełnienie ankiety oceny użyteczności prezentowanego schematu.

/18/