Badanie czytelności mapy linii tramwajowych

Badanie czytelności mapy sieci tramwajowej Górnośląskiego Okregu Przemysłowego.

Autor: Klaudia Kadłubiec rok akademicki: 2014/2015 Podstawy Badań Wizualnych Prowadzący: Dr Marta Więckowska Zakład Badań Wizualnych

Wprowadzenie Badanie dotyczyło sprawdzenia czytelności mapy sieci linii tramwajowych GOP. Pod uwagę brane były takie aspekty jak: to w jaki sposób osoby badane korzystały ze schematu, jakie elementy ułatwiały, a jakie utrudniały korzystanie z mapy. Poniżej pokazana została badana mapa oraz wyróżnienie jej elementów.

Tytuł

numer linii

granice miast

trasy liń tramwajowych

nazwy miast legenda

Cel i przedmiot badania oraz pytania badawcze

Jaki jest cel badania?

Celem badania jest sprawdzenie zachowań użytkowników, podczas korzystania ze schematu, weryfikujące jego użyteczność.

Określenie przedmiotu badania Zachowanie- sposób korzystania z mapy Opinia- stopień zadowolenia korzystania z mapy

Określenie pytań badawczych 1. W jaki sposób mapa jest użytkowana?

2. Jak wysoki jest stopień zadowolenia osób korzystających z mapy?

3. Czy zastosowany zestaw kolorystyczny będzie ułatwiał użytkownikowi korzystanie z mapy?

4. Czy sposób wyróżnienia granic miast jest czytelny dla użytkownika?

5. Czy zastosowanie legendy ułatwia korzystanie z mapy?

Opis prodecury badania i jego scenariusz Scenariusz badania

Procedura badania

1. Zapoznanie z mapą, ocena „pierwszego wrażenia” na tem mapy, określenie profilu osoby badanej

Pierwszym etapem badania będzie uzupełnienie ankiety, poprzedzonej wręczeniem osobie badanej na 1 minutę mapy.

Osoba ta zapoznaje się ze schematem i na tej podstawie uzupełnia ankietę dotyczącą profilu osoby badanej i opinii- „pierwszego wrażenia” na temat mapy.

Badanie przeprowadzone będzie w warunkach kontrolowanych. Miejsce badania będzie dla osoby badanej komfortowe i znajome (dom). Mapa będzie wydrukowana w formacie 50x70. Osobie badanej zostanie wręczna mapa (położona na stół), gdy ten będzie w pozycji siedzącej. Badacz będzie dokonywać pomiaru zachowań badanych oraz ich komentarzy, za pomocą kamery cyfrowej oraz notatek.

2. Korzystanie z mapy, komentarze osób badanych, dot. czytelności mapy, podczas wykonywania poleceń

W drugim etapie badania, osoba badana otrzyma 6 poleceń dotyczących sposobu korzystania z mapy (polecenie- odpowiedź). Nie będzie określonego czasu na ich rozwiązanie.

Po każdej udzielonej odpowedzi badacz pyta osobę badaną o trudnośći w wyk. zadaniu, opinii czytelności mapy i jej zalet.

3. Wypełnienie ankiety

Ostatni- trzeci etap polegać będzie na wręczeniu osobie badanej ankiety, w której wyrazi swoją opinię na temat czytelności mapy.

Dobór osób badanych będzie zależny od wieku i częstotliwośći podróżowania w obrębie GOP. Badani zostaną podzieleni na grupę osób 15-54 (5 osób) i osoby +55 (5 osób).

Podczas analizy wyników zostanie stwierdzone, który czynnik zewnętrzny ma większy wpływ na efektywność korzystania z mapy.

Analiza wyników badania

wyróżnienie grup użytkowników ze względu na:

1. wiek- osoby badane zostaną podzielone na dwie grupy wiekowe: a) 5 osób w wieku 15-54 b) 5 osób w wieku +55.

2. doświadczenie w korzystaniu z komunikacji miejskiej- osoby badane zostaną podzielone na grupy osób nie korzystające i korzystające z komunikacji miejskiej: a) codziennie b) kilka razy w tygodniu c) kilka razy w miesiącu d) kilka razy w roku e) jednostkowo

Charakterystyka osób badanych

ilość osób badanych

płeć i przedział wiekowy osób badanych 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0

W badaniu wzięło udział 10 osób. Zostały one podzielone na grupy wiekowe 15-54 oraz +55. W pierwszej grupie znalazła się 1 kobieta i 4 mężczyzn, a w grupie drugiej 3 kobiety i 2 mężczyzn. Większość osób badanych porusza się po takich miastach jak Będzin, Katowice, Czeladź, Dąbrowa Górnicza, Sosnowiec.

mężczyzna kobieta

15-54 osoby

Osoby 55 przedziały wiekowe

częstotliwość podróżowania

teren podróżowania osób badanych Mysłowice

jednostkowo

Świętochłowice

kilka razy w roku

Bytom Chorzów

Osoby 15-54 Osoby +55

Sosnowiec Dąbrowa Górnicza Czeladź Katowice

przedział wiekowy

przedział wiekowy

Ruda Śląska

kilka razy w tygodniu

Osoby 15-54 Osoby +55

kilka razy w miesiącu kilka razy w tygodniu codziennie

Będzin 0

1

2

3

4

5

6

ilość zaznaczeń osób badanych

7

8

9

10

0

1

2

3

4

5

ilość zaznaczeń osób badanych

6

7

8

9

10

Pytania zawarte w ankiecie przed badaniem Pytanie: Czy jesteś uczestnikiem komunikacji miejskiej?

Odpowiedzi wszystkich osób badanych

Pytanie „Czy jesteś uczestnikiem komunikacji miejskiej?”zostało pokazane wraz z odpowiedziami na pytanie „Czego dotyczy dany shcemat?”, ponieważ można zaobserwować wpływ uczestniczenia w komunikacji miejskiej na wskazanie prawidłowej odpowiedzi na pytanie drugie.

ilość osób

10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0

prawidłowa odpowiedź- „Schemat sieci tramwajowej GOP” Niepełna odpowiedź- „Schemat sieci tramwajowej” Zła odpowiedź- „Schemat sieci autobusowej” tak

nie uczestnik komunikacji miejskiej

Pytanie : „Czego dotyczy dany schemat?”

Odpowiedzi osób w wieku +55

5

5

4

4

3

3

ilość osób

ilość osób

Odpowiedzi osób w wieku 15-54

2

2

1

1

0

0

Prawidłowa odpowiedź

rodzaj Niepełna odpowiedzi

odpowiedź

Prawidłowa odpowiedź

Niepełna rodzaj odpowiedzi odpowiedź

Zła odpowiedź

Wyniki oceny schematu przed badaniem

1

4

11

8

5

11

nieprzejrzysta -5 -4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4 5 nieczytelna -5 -4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4 5 nieuporządkowana -5 -4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4 5 nie zachęca do korzystania -5 -4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4 5

przejrzysta czytelna uporządkowana zachęca do korzystania

Przed badaniem osoby badane pozytywnie oceniły czytelność schematu. Pojawiła się tylko jedna ocena neutralna (0) dla kategorii „czytelna”.

Analiza sposobu realizacji poleceń

Rodzaj poleceń

I polecenia dotyczące wskazania trasy przejazdu z punktu A do punktu B polecenia 1, 2, 3

II polecenia dotyczące odnalezienia danego przystanku i wskazania jakimi liniami i do jakich miast możemy z niego dojechać polecenia 4, 5

III polecenie dotyczące wskazania przystanku znajdującego się najbliżej miejsca zamieszkania polecenie 6

Pierwsza grupa poleceń Porównanie czasu wykonywania poszczególnych poleceń między grupą osób 15-54 i +55

Polecenie 1: Pokaż na mapie trasę przejazdu z przystanku Osiedle Zamkowa (Będzin) do przystanku Konstantynów Fabryczna (Sosnowiec)

6 5,5 5 4,5 4 3,5 3 2,5 2 1,5 1 0,5 0

Wariancja polecenia 1 6 5,5 5 4,5 4 czas (min)

czas(min)

Średnia czasu dla polecenia 1

3,5 3 2,5 2 1,5 1 0,5 0

osoby 15-54

osoby +55

Wnioski: Polecenie pierwsze zostało wykonane przez obie grupy w podobnym czasie. Jednak większa wariancja występuje u grupy 15-54, co oznacza, że w grupie pierwszej pomiędzy osobami badanymi były większe różnice czasowe w wykonaniu tego polecenia.

osoby 15-54

osoby +55

Spostrzeżenia: 1. Wszystkie osoby badane podczas wykonywania polecenia wskazywały przystanki i trasę podróży długopisem lub palcem.

2. Trzy osoby z grupy 15-54 oraz cztery osoby z grupy +55 przybliżały mapę do lini wzroku 3. Osoby, które znają okolice szybciej poradziły sobie z tym zadaniem, ponieważ korzystały z własnej wiedzy.

4.Osoby badane miały problem z rozróżnieniem liń tramwajowych, ponieważ zastosowana kolorystyka jest mało kontrastowa

Wyróżnienie etapów realizacji poleceń Polecenie 1 Zaobserwowane zostały dwie drogi działania. Pierwszą z nich podążały dwie osoby badane, a drugą aż 8 osób badanych

Sposób realizacji numer 1 Kto wybrał ten sposób?

wskazanie miasta A

wskazanie przystanku A

wskazanie przystanku B

2 osoby z grupy 15-54, kobieta uczestniczka komunikacji, mężczyzna również uczestnik komunikacji.

wskazanie numeru lini

1.

5s

15 s

wskazanie miasta A

wskazanie przystanku A

40 s

wskazanie miasta B

8s

czas trwania etapu

wskazanie przystanku B

wskazanie numeru lini

2.

5s

10 s

10 s

25 s

8s czas trwania etapu

Wyróżnienie najdłuższego i najkrótszego etapu realizacji polecenia.

Etap najkrótszy: wskazanie numeru linii Etap najdłuższy: wskazanie przystanku B

Sposób realizacji numer 2 Kto wybrał ten sposób?

8 osób- 3 z grupy 15-54 (mężczyźni) i 5 osób z grupy +55 (3 kobiety, 2 mężczyzn). 7 osób z badanych to uczestnicy komunikacji, 1 osoba nie korzysta z komunikacji miejskiej.

Wyróżnienie najdłuższego i najkrótszego etapu realizacji polecenia.

Wnioski: W obu sposobach wskazanie miasta A było najszybszym etapem. Wynikało to ze znajomości okolic miasta. Wskazanie przystanku B (sposób 1) sprawiło trudność, gdyż osoby badane ominęły etap odszukania miasta B i zdały się na własną wiedzę, która czasami była niekompletna i wprowadzała w bład.

Etap najkrótszy: wskazanie numeru linii Etap najdłuższy: wskazanie przystanku B

Pierwsza grupa poleceń Porównanie czasu wykonywania poszczególnych poleceń między grupą osób 15-54 i +55

Polecenie 2: Pokaż na mapie trasę przejazdu z przystanku Bytom Olimpijska/ lub Odrzańska (Bytom) do przystanku Dworzec PKP (Mysłowice)

Wariancja polecenia 2

Średnia czasu dla polecenia 2 6

6

5,5

5,5

5

5

4,5

4,5 4

czas (min)

czas (min)

4 3,5 3 2,5

3,5 3 2,5

2

2

1,5

1,5

1

1

0,5

0,5

0

0

osoby 15-54

osoby +55

Wnioski: Polecenie drugie większą trudność sprawiło grupie drugiej, również w tej grupie wariancja jest wyższa niz w grupie pierwszej.

Może to wynikać z faktu, że zadanie to jest bardziej skomplikowane niż polecenie 1 i należy uwzględnić przesiadkę, a osoby starsze (grupa +55) później zdawały sobie z tego sprawę.

osoby 15-54

osoby +55

Spostrzeżenia: 1. Wszystkie osoby badane podczas wykonywania polecenia wskazywały przystanki i trasę podróży długopisem lub palcem.

2. Trzy osoby z grupy 15-54 oraz 4 osoby z grupy +55 miały trudności w odnalezieniu przystanku z tego polecenia (Bytom Odrzańska). Wynikło to z tego, że osoby badane nie podróżowały w tych okolicach oraz, że Bytom ma najbardziej rozbudowaną linię komunikacyjną w całym GOP. Powodem jest, również to że osoby badane nie zauważały wyznaczonych granic miast, przez co nie orientowały się w jakim mieście znajdują się przystanki.

Wyróżnienie etapów realizacji poleceń Polecenie 2

Zaobserowana zostały trzy drogi działania. Pierwszą z nich podążało 3 osób badanych, drugą 2 osoby i trzecią rówież 5 osób.

wskazanie miasta A

1.

20s

wskazanie miasta A

wskazanie wskazanie przystanku A miasta B

30s

10s

wskazanie przystanku A

wskazanie wszystkich numerów liń z przystanku A

33s

6s

wskazanie przystanku B

wybór numeru lini do przystanku wybór przy- wybór numeru lini przesiadko- stanku prze- przesiadkowej do siadkowego przystanku B wego

10s

15s

wybór numeru lini do przywskazanie stanku przemiasta B siadkowego

9s

8s

wskazanie przystanku B

wybór przystanku przesiadkowego

3 osoby - 2 osoby z grupy 15-54 (1 kobieta i 2 mężczyzn) i 1 osoba z grupy +55 (kobieta) Etap najkrótszy: Wybór numeru linii przesiadkowej do przystanku B Etap najdłuższy: wskazanie przystanku A

wybór numeru lini przesiadkowej do przystanku B

2 osoby z grupy +55, w tym 1 mężczyzna nie korzystający z komunikacji miejskiej.

Etap najkrótszy: Wybór numeru linii przesiadkowej do przystanku B Etap najdłuższy: wskazanie przystanku A

2.

27s

wskazanie miasta A

wskazanie przystanku A

korzystanie z legendy

3.

23s

25s

7s

5s

wskazanie wszystkich numerów liń z przystanku A

6s

7s

wskazanie miasta B

5s

20s

wskazanie przystanku B

8s

Wnioski: Najkrótszymi etapami we wszystkich sposobach jest wybór numeru linii przesiadkowej do przystanku B, świadczy to o wysokiej czytelności i dobrym rozmieszczeniu numerów linii Natomiast nałuższym etapem okazało się wskazanie przystanku A, gdyż osoby badane nie zauważyły wyznaczonych granic miast i przez to nie mogły zorientować się gdzie kończy się dane miasto i jego przystanki. Korzystanie z legendy i wskazanie wszystkich numerów liń z przystanku A, skutkowało wykonywaniem kolejnych etapów w krótszym czasie od pozostałych sposobów.

10s

wybór numeru lini do przystanku przesiadkowego

8s

5s

wybór przystanku przesiadkowego

5s

wybór numeru lini przesiadkowej do przystanku B

3s

5 osób- 3 osoby z grupy 15-54 (mężczyźni) i 2 osoby z grupy +55 (1 kobieta i 1 mężczyzna) Etap najkrótszy: wybór numeru linii przesiadkowej do przystanku B Etap najdłuższy: wskazanie przystanku A

Pierwsza grupa poleceń Porównanie czasu wykonywania poszczególnych poleceń między grupą osób 15-54 i +55

Polecenie 3: Pokaż na mapie trasę przejazdu z przystanku Wełnowiec Gnieźnieńska (Katowice) do przystanku Szopienice Sobieskiego (Katowice)

6 5,5 5 4,5 4 3,5 3 2,5 2 1,5 1 0,5 0

Wariancja polecenia 3

czas (min)

czas (min)

Średnia czasu dla polecenia 3

osoby 15-54

osoby +55

Wnioski: Obie grupy poradziły sobie z tym poleceniem w podobnym okresie czasu. W obu grupach została wykluczona jedna osoba, z powodu dużej rożnicy w czasie wykonywania polecenia. W grupie 1 był to mężczyzna podróżujący komunikacją miejską kilka razy w roku, a w grupie 2 kobieta podróżująca kilka razy w miesiącu.

Częstotliwość podróżowania, jak i wiek miały wpływ na dłuższy czas rozwiązania polecenia.

6 5,5 5 4,5 4 3,5 3 2,5 2 1,5 1 0,5 0

osoby 15-54

osoby +55

Spostrzeżenia: 1. Wszystkie osoby badane podczas wykonywania poleceń wskazywały przystanki i trasę podróży długopisem lub palcem.

2. Osoby badane miały trudności w odnalezieniu przystanku A, co było spowodowane tym, że przystanek ten graniczy z innym miastem (Siemianowice) oraz osoby badane nie zauważyły wyznaczonych granic miast i przez to nie mogły zorientować się gdzie kończy się dane miasto i jego przystanki.

Wyróżnienie etapów realizacji poleceń Polecenie 3 Zaobserowana zostały trzy drogi działania. Pierwszą z nich podążało 3 osób badanych, drugą 2 osoby i trzecią rówież 5 osób.

1.

3 osoby - 2 osoby z grupy 15-54 (1 kobieta i 2 mężczyzn) i 1 osoba z grupy +55 (kobieta)

wybór numewybór przyru lini wskado przystanku stanku prze- wybór numeru lini zanie wskazanie wskazanie przy- przesiadko- siadkowego przesiadkowej do miasta A przystanku A stanku B wego przystanku B

3s

2.

Sposób realizacji numer 1 Kto wybrał ten sposób?

wskazanie miasta A

5s

wskazanie miasta A

22s

wskazanie przystanku A

23s

15s

20s

wskazanie wszystkich numerów liń z przystanku A

wybór numeru lini do przystanku przesiadkowego

6s

korzywskazanie stanie z przystanku A legendy

13s

5s

wskazanie przystanku B

12s

Wyróżnienie najdłuższego i najkrótszego etapu realizacji polecenia.

Etap najkrótszy: Wskazanie miasta A Etap najdłuższy: wskazanie przystanku A

5s

wybór przystanku przesiadkowego

17s

Sposób realizacji numer 2

wybór numeru lini przesiadkowej do przystanku B

Kto wybrał ten sposób?

2 osoby z grupy +55, w tym 1 mężczyzna nie korzystający z komunikacji miejskiej.

Wyróżnienie najdłuższego i najkrótszego etapu realizacji polecenia.

15s

wybór numeru lini wybór numeru wybór wskazanie lini do przyprzystanku przesiadwszystkich kowej do stanku przeprzesiadnumerów liń z wskazanie przystanku B kowego przystanku A przystanku B siadkowego

3.

5s

7s

7s

45s

7s

8s

Wnioski: Osoby badane z łatwością wyszukały miasto A, co wskazuje na dobrą czytelność nazw miast na mapie. Wskazanie przystanku A zajęło najwięcej czasu w sposobie 1 i 2, wynikało to z umieszczenia tego przystanku na granicy z innym miastem.

Również w tych sposobach uwagę zwraca fakt, że etap wyszukania przystanku przesiadkowego odbywał się w dłuższym czasie od pozostałych etapów. Spowodowane to było tym, iż w tym miejscu na mapie było duże skupisko liń tramwajowych.

Korzystanie z legendy i wskazywanie wszystkich numerów liń z przystanku A, skutkowało wykonywaniem kolejnych etapów w krótszym czasie od pozostałych sposobów.

10s

12s

Etap najkrótszy: wskazanie miasta A Etap najdłuższy: wskazanie przystanku A

Sposób realizacji numer 3 Kto wybrał ten sposób?

5 osób- 3 osoby z grupy 15-54 (mężczyźni) i 2 osoby z grupy +55 (1 kobieta i 1 mężczyzna)

Wyróżnienie najdłuższego i najkrótszego etapu realizacji polecenia.

Etap najkrótszy: wskazanie miasta A Etap najdłuższy: wskazanie wszystkich numerów liń z przystanku A

Druga grupa poleceń Porównanie czasu wykonywania poszczególnych poleceń między grupą osób 15-54 i +55

Polecenie 4: Proszę o pokazanie na mapie przystanku Ruda Śląska Chebzie Pętla. Proszę o podanie i wskazanie na mapie do jakich miast i jakimi liniami tramwajowymi możemy dojechać z tego przystaku.

6 5,5 5 4,5 4 3,5 3 2,5 2 1,5 1 0,5 0

Wariancja polecenia 4

czas (min)

czas (min)

Średnia czasu dla polecenia 4

osoby 15-54

osoby +55

Wnioski: Obie grupy poradziły sobie z tym poleceniem w podobnym okresie czasu. Większa wariancja wystąpiła w grupie 1. Również w tej grupie wynik czasowy osoby 1 odbiegał od pozostałych, dlatego nie był brany pod uwagę przy obliczaniu średniej i wariancji. Był to mężczyzna korzystajacy z komunikacji kilka razy w tygodniu.

6 5,5 5 4,5 4 3,5 3 2,5 2 1,5 1 0,5 0

osoby 15-54

osoby +55

Spostrzeżenia: 1. Wszystkie osoby badane podczas wykonywania polecenia wskazywały przystanki i trasę podróży długopisem lub palcem.

2. Trzy osoby z grupy 15-54 oraz cztery osoby z grupy +55 przybliżały mapę do lini wzroku.

3. W poleceniach 4,5 osoby badane (4 z grupy +55) pomijały miasta, przez które jedzie dana linia i wkazywały jedynie miasta końcowe lini, co świadczy o niewidocznym podziale granic miast 4. 3 osoby (2 z grupy +55, 1 z grupy 15-54) nie brały pod uwagę dwóch kierunków jazdy lini tramwajowej. Wynikło to z braku umieszczenia oznaczeń dwóch kierunków jazdy 5. Osoby z grupy +55 nie zauważały lini numer 9. Było to spowodowane tym, że zastosowany kolor dla tej linii zlewał się z tłem mapy.

Druga grupa poleceń Porównanie czasu wykonywania poszczególnych poleceń między grupą osób 15-54 i +55

Polecenie 5: Proszę pokazanie na mapie przystanku Świętochłowice Kościół. Proszę o podanie i wskazanie na mapie do jakich miast i jakimi liniami możemy dojechać z tego przystanku.

Wariancja polecenia 5

6 5,5 5 4,5 4 3,5 3 2,5 2 1,5 1 0,5 0

czas (min)

czas (min)

Średnia czasu dla polecenia 5

osoby 15-54

osoby +55

Wnioski: Obie grupy poradziły sobie z tym poleceniem w podobnym okresie czasu. Większa wariancja wystąpiła w grupie 1. Również w tej grupie wynik czasowy osoby 1 odbiegał od pozostałych, dlatego nie był brany pod uwagę przy obliczaniu średniej i wariancji. Był to mężczyzna korzystajacy z komunikacji kilka razy w tygodniu.

6 5,5 5 4,5 4 3,5 3 2,5 2 1,5 1 0,5 0

osoby 15-54

osoby +55

Spostrzeżenia: 1. Wszystkie osoby badane podczas wykonywania polecenia wskazywały przystanki i trasę podróży długopisem lub palcem.

2. Trzy osoby z grupy 15-54 oraz cztery osoby z grupy +55 przybliżały mapę do lini wzroku.

3. W poleceniach 4,5 osoby badane (4 z grupy +55) pomijały miasta, przez które jedzie dana linia i wkazywały jedynie miasta końcowe lini, co świadczy o niewidocznym podziale granic miast 4. 3 osoby (2 z grupy +55, 1 z grupy 15-54) nie brały pod uwagę dwóch kierunków jazdy lini tramwajowej. Wynikło to z braku umieszczenia oznaczeń dwóch kierunków jazdy

Wyróżnienie etapów realizacji poleceń Polecenie 4 i 5 W poleceniu 4 jak i 5 zaobserowane zostały dwie drogi działania. Pierwszą z nich podążało 6 osób badanych, a drugą 4 osoby badane. Jednak w polecenia różnią się wykonywanym czasem.

wskazanie miasta

wskazanie przystanku

wskazanie miast do których możemy dojechać

wskazanie numerów liń które odjeżdźają z danego przystanku

1.

3s

5s

50s

15s

7s

9s

20s

10s

wskazanie miasta

wskazanie przystanku

wskazanie numerów liń wskazanie miast do których możektóre odjeżdźają my dojechać z danego przystanku

2.

3s

15s

13s

55s

5s

7s

12 s

35s

(n)s- czas do polecenia 4 (n)s- czas do polecenia 5

Wnioski: Etapem najkrótszym w każdym z poleceń i w każdym sposobie jest wskazanie miasta. Świadczy to o dobrej czyteności nazw miast. Etapem najdłuższym w każdym z poleceń i w każdym sposobie okazało się wskazanie miast, do których możemy dojechać.

Spowodowane to było dużą ilością miast do wskazania oraz tym, że osoby badane nie potrafiły określić granic poszczególnych miast.

6 osób- 2 osoby z grupy 15-54 (2 mężczyzn) i 4 osoby z grupy +55 (2 kobiety i 2 mężczyzn) Etap najkrótszy: Wskazanie miasta Etap najdłuższy: wskazanie miast do których możemy dojechać

4 osoby - 3 osoby z grupy 15-54 ( 1 kobieta, 2 mężczyzn) i 1 osoba z grupy +55 (mężczyzna, nie korzystający z komunikacji miejskiej) Etap najkrótszy: Wskazanie miasta Etap najdłuższy: wskazanie miast do których możemy dojechać

Trzecia grupa poleceń Porównanie czasu wykonywania poszczególnych poleceń między grupą osób 15-54 i +55

Polecenie 6: Dla osób mieszkających w obrębie GOP, korzystających z komunikacji tramwajowej: Znajdź miasto, w tóym mieszkasz oraz przystanek, który znajduje się najbliżej Twojego miejsca zamieszkania.

6 5,5 5 4,5 4 3,5 3 2,5 2 1,5 1 0,5 0

Wariancja polecenia 6

czas(min)

czas (min)

Średnia czasu dla polecenia 6

osoby 15-54

osoby +55

Wnioski: Obie grupy poradziły sobie z tym poleceniem w podobnym okresie czasu. To polecenie nie sprawiło większych problemów. Wykoanane było najszybciej wśród pozostałych poleceń.

6 5,5 5 4,5 4 3,5 3 2,5 2 1,5 1 0,5 0

osoby 15-54

osoby +55

Spostrzeżenia: 1. Wszystkie osoby badane podczas wykonywania polecenia wskazywały przystanki i trasę podróży długopisem lub palcem.

2. Trzy osoby z grupy 15-54 oraz cztery osoby z grupy +55 przybliżały mapę do lini wzroku

Wyróżnienie etapów realizacji poleceń Polecenie 6 Zaobserowana została jedna droga działania, którą zastosowały wszystkie osoby badane.

wskazanie miasta

wskazanie przystanku

Wszystkie osoby badane Etap najkrótszy: Wskazanie miasta Etap najdłuższy: wskazanie przystanku

1.

3s

7s

Wnioski: Osoby badane szybko wskazały miasto, gdyż nazwy miast są odpowiednio zaznaczone i czytelne oraz nie miały problemu z danego wyszukaniem przystanku, ponieważ znają ten rejon i wiedzą jakie przystanki się tam znajdują.

Porównanie czasu dla poszczególnych poleceń

Średnia czasu dla wszystkich poleceń Polecenie 6

rodzaj polecenia

Polecenie 5 Polecenie 4

Grupa 15-54 Grupa +55

Polecenie 3 Polecenie 2 Polecenie 1 0

0,5

1

1,5

2

2,5

3

3,5

4

4,5

5

5,5

6

czas (min)

W grupie 15-54, jak i w grupie +55 najkrócej wykonywane polecenie to polecenie 6.

Wynikało to z dobrze rozmieszczonych nazw miast na schemacie oraz ogólnej znajomości tego rejonu przez osoby badane.

Najdłużej rozwiązywanym poleceniem, w grupie 15-54 okazało się zadanie numer 3, a w grupie +55 numer 2. Polecenie 2 sprawiało trudność, ponieważ badane nie zauważały wyznaczonych granic miast.

Pytania zawarte w ankiecie po badaniu - pytania dotyczące czytelności schematu Pytanie 1

Pytanie 2

Czy zastosowanie kolorów liń tramwajowych pomogły Panu(-i) w korzystaniu z mapy?

Czy rozmieszczenie numerów linii sieci tramwajowych ułatwia wyszukiwanie właściwej trasy podróży?

Pytanie 1

Pytanie 2

5

5

4 ilość osób

3

Osoby 15-54 Osoby +55

2

ilość osób

4 3

1

1

0

0

zdecydowanie tak

raczej tak

nie mam zdania

raczej nie

zdecydowanie nie

Osoby 15-54 Osoby +55

2

zdecydowanie tak

raczej tak

nie mam zdania

raczej nie

zdecydowanie nie

rodzaj odpowiedzi

rodzaj odpowiedzi

Pytanie 3 Czy opisy, nazwy przystanków są dla Pana/-i czytelne?

Pytanie 3 5

ilość osób

4 3

Osoby 15-54 Osoby +55

2 1 0

tak

nie rodzaj odpowiedzi

Wnioski: Wszystkie opinie osób badanych na temat zastosowanych kolorów liń tramwajowych były pozytywne, pomagały użytkownikom podczas wykonywania poleceń.

Pytania zawarte w ankiecie po badaniu Pytania dotyczące opinii osób badanych na temat mapy Pytanie 1 Czy korzystanie ze schematu linii tramwajowych w trakcie wykonywania poleceń było dla Pana/-i łatwe?

Pytanie 2 Czy przy planowaniu podróży tramwajem skorzysta Pan/-i z badanego schematu?

Pytanie 2

5

5

4

4

3

Osoby 15-54 Osoby +55

2

ilość osób

rodzaj odpowiedzi

Pytanie 1

1

3

Osoby 15-54 Osoby +55

2 1

0

raczej tak

nie mam zdania

raczej nie

0

zdecydowanie nie

zdecydowanie tak

ilość osób

raczej tak

nie mam zdania

raczej nie

zdecydowanie nie

rodzaj odpowiedzi

Wnioski: Zdanie na temat wykorzystania mapy w przyszłości przez osoby badane jest różnorodne. Większość osób chciałaby korzystać z mapy, tylko jedna osoba nie miała zdania, a 2 osoby z grupy +55 raczej nie będą chciały korzystać z tej mapy. Może to być spowodowane nie przystosowaniem mapy do tej grupy odbiorców.

Pytania dotyczące użyteczności legendy podczas korzystania z mapy Pytanie 1 Zaznacz, w jakim stopniu legenda mapy okazała się użyteczna?

Pytanie 1a Pytanie to skierowane jest do osób, które na poprzednie pytanie odpowiedziały, że korzystały z legendy. Osoby badane miały 3 opcje odpowiedzi do wyboru.

Pytanie 1a

5

5

4

4

3

Osoby 15-54 Osoby +55

2 1 0

ilość osób badanych

ilość osób

Pytanie 1

Wszystkie symbole zawarte w legendzie są dla mnie zrozumiałe niektóre symbole zawarte w legendzie są dla mnie zrozumiałe symbole zawarte w legendzie są dla mnie niezrozumiałe

3 2 1 0

Korzystałem

Nie korzystałem rodzaj odpowiedzi

Osoby 15-54

Osoby +55

rodzaj grupy osób badanych

Wnioski: Większość osob (6) skorzystało z legendy, podczas wykonywania poleceń. Każda z tych osób stwierdziła, że elementy legendy są zrozumiałe.

Wnioski z komentarzy i uwag osób badanych

Uwagi dotyczące elementów mapy: stopień pisma jest za mały

kolory liń powinny być mocniejsze

niewidoczne granice miast (białe, cienkie linie)

Zalety dotyczące elementów mapy: zgeometryzowanie mapy i nie odnoszenie się do topografii

Porównanie oprawy graficznej do stylu nowojorskiego metra

mapa nowojorskiego metra

Odczucia osób badanych po wykonaniu poleceń Osoby badane miały za zadanie z podanych stwierdzeń, dotyczących emocji towarzyszących przy korzystaniu z mapy zaznaczyć te, które w ich odczuciu były trafne.

Było to zadanie wielokrotnej odpowiedzi.

Odczucia związane z korzystaniem z mapy Rozpraszała mnie zbyt duża ilość informacji Korzystanie z mapy było irytujące Mapa była zbyt skomplikowana Korzystanie z mapy było nieprzyjemne

Osoby 15-54

Zadanie było nudne Nie potrafiłem się skupić Neutralne

Osoby +55

Korzystanie z mapy było przyjemne Cieszyłem się z dobrze wykonanego zadania Byłem zaciekawiony 0

1

2

3

4

5

ilość zaznaczeń osóbbadanych

Wnioski: W grupie 15-54 większość opinii, na temat własnych odczuć, było pozytywnych, natomiast w grupie +55 te opinie były różne. Dużo osób (5) zaznaczyło negatywne odpowiedzi lub neutralne (3). Wnioskuje się, że mapa jest bardziej dostosowana do osób młodszych (15-54)

Podsumowanie Wnioski wynikające z przeprowadzonego badania

1. Użytkowanie mapy

5. Zastosowanie legendy

2. Stopień zadowolenia osób korzystających z mapy

6. Wielkość nazw miast i ich umiejscownienie na mapie

Badani w czasie wykonywania poleceń pomagali sobie, wodząc palcem/ długopisem po mapie.

Badani przybliżali mapę do lini wzroku, co świadczy o zbyt małej skali elementów znajdujących się na mapie.

Grupa osób 15-54 oceniła mapę pozytywnie.

Większość osób z grupy +55 oceniło mapę negatywnie.

Wnioskuje się, że mapa dostosowana jest do grupy osób w przedziale 15-54 oraz wywołuje korzystniejsze emocje w tej grupie.

3. Zastosowanie kolorystyczne liń tramwajowych Zastosowanie kolorów dla liń tramwajowych, w opinii osób badanych, zdecydowanie pomogło w rozwiązywaniu poleceń.

Jednak zestaw tych kolorów jest oceniany na zbyt „zlewający się”, „mało kontrastowy” oraz „podobny do tła”.

4. Sposób wyróżnienia granic miast

Osoby badane nie zauważały wyznaczonych granic miast. Są one niewidoczne przez zastosowanie cienkich, białych liń.

Osoby, które korzystały z legendy, oceniły czytelność jej elementów za prawidłową. Podczas wykonywania poleceń etapy następujące po wykorzystaniu legendy trwały krócej niż bez jej użycia. Świadczy to, o jej dobrej czytelności.

Osoby badane wielokrotnie wspominały o dobrze umieszczonych nazwach mast, które były dla nich pomocne w wykonywaniu zadania. Ich wielkość okazała się prawidłowa i czytelna.

7. Wiek, a czas realizacji poleceń

Większość poleceń wykonywana była, przez obie grupy, w podobnym okresie czasu. Tylko polecenie 2 sprawiło większą trudność grupie osób +55.

Wnioskuje się, że wiek osób badanych nie ma większego wpływu na czas realizacji poleceń.

8. obszar podróżowania, a realizacja poleceń

Wnioskuje się, że osoby które znały rejon pojawiający się w treści polecenia, lepiej radziły sobie z wyszukaniem miasta/ przystanku/numeru lini tramwajowej. Wybierały, również inny sposób wykonywania poleceń, który przeważnie okazywał się szybszy.

Rekomendacje Z badań wynika, że mapa jest bardziej przystępna i wywołuje lepsze emocje u osób w wieku 15-54. Skala jej elementów, również dostosowana jest do tej grupy wiekowej, ponieważ osoby powyżej 55 lat miały trudności w odczytaniu wszystkich informacji i rozpoznaniu elementów.

Zastosowane kolory liń tramwajowych były przydatne w rozwiązaniu zadań, jednak barwy powinny być bardziej nasycone (większy kontrast kolorystyczny pomiędzy tłem a liniami tram.)

Problematyczny, również okazał się sposób wyznaczenia granic miast. Cienkie, białe kontury są niewidoczne . Należy pogrubić linie lub zastosować inną barwę konturu.

Jeśli chodzi o legendę, jest zaprojektowana w sposób prawidłowy, a elementy składające się na nią są czytelne. Umieszczenie nazw miast i ich wielkość, również okazały się trafne. Osoby badane dobrze oceniły ich czytelność.

Załączniki- Wykonywanie poleceń przedstawione w czasie

Grupa osób 15-54 osoba 1 osoba 2 osoba 3 osoba 4 osoba 5

Polecenie 1

Polecenie 2

Polecenie 3

Polecenie 4

Polecenie 5

Polecenie 6

42 s 25 s 1,11 s 1,13 s 1,40 s

1,28 s 45 s 1,46 s 1,10 s 1,16 s

1,38 s 1,2 s 54 s 3,25 s 1,32 s

2,48 s 30 s 1,34 s 1,40 s 1,30 s

1,12 s 1,50 s 1,26 s 30 s 1,10 s

26 s 10 s 11 s 18 s 50 s

Polecenie 1

Polecenie 2

Polecenie 3

Polecenie 4

Polecenie 5

Polecenie 6

1,10 s 49 s 1,05 s 23 s 51 s

5,02 s 1,32 s 2,32 s 1,58 s 5,54 s

1,35 s 51 s 1,30 s 48 s 2,55 s

1,30 s 1,56 s 1,33 s 1,8 s 1,31 s

1,36 s 2,23 s 37 s 1,5 s 1,40 s

25 s 10 s 11 s 5s 21 s

Grupa osób +55 osoba 6 osoba 7 osoba 8 osoba 9 osoba 10

Załączniki- Szczegółowy scenariusz badania Scenariusz badania czytelności mapy Badanie będzie dotyczyć oceny czytelności schematu komunikacji miejskiej.

Badanie będzie składać się z 3 części. W trakcie badania otrzymasz ankiety oraz listę poleceń do wykonania.

Oceniana będzie czytelność mapy nie szybkość wykonywania poleceń.

W trakcie wykonywania poleceń możesz komentować co robisz, co ułatwia ci wykonanie polecenia a co utrudnia.

W celu zebrania pełnych informacji przebieg badania będzie nagrywany telefonem komórkowym. (podczas badania badany siedzi przy stole, może swobodnie manipulować schematem) I część badania 1. Proszę o zapoznanie się z mapą przez 1 minutę. n 2. Proszę o wypełnienie ankiety: ANKIETA 1 1. Proszę wybrać płeć a. kobieta b. mężczyzna 2. Proszę wybrać przedział wiekowy a. 15-24 b. 25-34 c. 35-44 d. 45-54 e. 55 2. Czego dotyczy zaprezentowany schemat? ………………………………………………

3. Proszę oceń na skali czytelność prezentowanego schematu? nieprzejrzysta -5 -4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4 5 przejrzysta nieczytelna -5 -4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4 5 czytelna nieuporządkowana -5 -4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4 5 uporządkowana nie zachęca do korzystania -5 -4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4 5 zachęca do korzystania 4. Czy podróżował/-a Pan/Pani kiedykolwiek komunikacją tramwajową, autobusową: TAK

NIE Jeśli została zanaczona odpowiedź TAK 1a. Proszę podać częstotliwość korzystania z transportu publicznego: a) codziennie b) kilka razy w tygodniu c) kilka razy w miesiącu d) kilka razy w roku e) jednostkowo 1b. W jakich miastach/ gminach/ dzielnicach przemieszczał/-a się Pan/ Pani tramwajem. (Można zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź): a) Katowice b) Chorzów c) Świętochłowice d) Ruda Śląska e) Zabrze f) Bytom g) Siemianowice Śląskie h) Czeladź i) Będzin j) Mysłowice k) Gliwice l) Dąbrowa Górnicza ł) Sosnowiec

Załączniki- Wzór ankiety część druga II część badania 1. W drugiej części badania zostaniesz poproszony o wykonanie kilku poleceń. Polecenia otrzymasz wydrukowane na kartce - każde polecenie na osobnej. Polecenia będą związane z odnajdywaniem informacji na przedstawionym schemacie. Proszę o informacje, po przeczytaniu polecenia czy jest zrozumiałe i czy jesteś gotowy do jego wykonania.

III część badania Proszę o wypełnienie ankiety oceny użyteczności prezentowanego schematu.

ANKIETA 2 1. Czy korzystanie ze schematu linii tramwajowych w trakcie wykonywania poleceń było dla Pana/-i łatwe? zdecydowanie tak raczej tak nie mam zdania raczej nie zdecydowanie nie 1a. Które elementy budowy schematu utrudniały wykonanie poleceń ……………………..

1b. Które elementy budowy schematu ułatwiały wykonanie poleceń …………………….

2. Czy zastosowanie kolorów liń tramwajowych pomogły Panu(-i) w korzystaniu z mapy? zdecydowanie tak raczej tak nie mam zdania raczej nie zdecydowanie nie 3. Czy rozmieszczenie numerów linii sieci tramwajowych ułatwia wyszukiwanie właściwej trasy podróży? zdecydowanie tak raczej tak nie mam zdania raczej nie zdecydowanie nie

4. Czy opisy, nazwy przystanków są dla Pana/-i czytelne? tak nie 5. Czy przy planowaniu podróży tramwajem skorzysta Pan/-i z badanego schematu? zdecydowanie tak raczej tak nie mam zdania raczej nie zdecydowanie nie 6. Zaznacz w jakim stopniu legenda mapy okazała się użyteczna nie korzystałem/-am z legendy korzystałem/-am z legendy /dla odpowiedzi korzystałem z legendy/

- wszystkie symbole zawarte w legendzie są dla mnie zrozumiałe

- nie które symbole zawarte w legendzie są dla mnie zrozumiałe

- symbole zawarte w legendzie są dla mnie nie zrozumiałe

7. Jakie były twoje odczucia w trakcie korzystania z mapy? /pytanie wielokrotnego wyboru/: a) byłem zaciekawiony, zainteresowany b) cieszyłem się z dobrze wykonanego zadania c) korzystanie z mapy było przyjemne d) neutralne e) nie potrafiłem się skupić f) rozpraszała mnie zbyt duża ilość informacji g) zadanie było nudne h) Korzystanie z mapy było nieprzyjemne i) mapa była zbyt skomplikowana j) korzystanie z mapy było irytujące