3 minute read
Kodowanie teraz
Krzysztof Jaworski
Advertisement
Pierwszy Europe Code Week, czyli Europejski Tydzień Kodowania, odbył się w 2014 roku. W jego ramach w Polsce zarejestrowano wtedy 283 wydarzenia. W tegorocznej edycji, która trwała od 9 do 24 października, zrealizowano 14 900 spotkań i warsztatów. Code Week to społeczna inicjatywa mająca na celu popularyzację tematyki związanej z programowaniem. Jak się zmieniała przez lata i kto stoi za tysiącami wydarzeń realizowanych w całej Europie?
Początki
W Tygodniu Kodowania biorę udział od początku trwania tej inicjatywy. Najpierw w ramach programu Mistrzowie Kodowania, a teraz we współpracy ze Stowarzyszeniem Cyfrowy Dialog, które było partnerem tegorocznej edycji. W 2014 roku głównym celem tego wydarzenia była przede wszystkim promocja i oswojenie uczestników z tematyką programowania. Był to czas, kiedy prace nad zmianą podstawy programowej z informatyki ograniczały się do wąskiego grona specjalistów.
W powszechnej świadomości programowanie kojarzyło się z niedostępną dziedziną wiedzy i umiejętności. Dlatego energia związana z przygotowaniami do październikowej akcji skupiała się na zmianie tego stereotypu. Starano się pokazać, jak łatwo można mieć dostęp do możliwości związanych z podstawami programowania. Wskazywano też na zmiany dotyczące automatyzacji i transformacji cyfrowej różnych obszarów życia. Przede wszystkim było to więc zaproszenie do doświadczania nowego, ciekawego świata.
Zmiana podejścia
W bieżącym roku jesteśmy już w zupełnie innym miejscu. Programowanie jest obecne w szkole, dzięki środkom unijnym podstawy kodowania są stosowane w wielu przestrzeniach związanych z szeroko rozumianą edukacją. To nie jest moment na wyjaśnianie podstaw, a na pokazanie szerokich możliwości, jakie są dostępne zarówno w pracy z dziećmi, jak i z młodzieżą i dorosłymi.
66 OPINIE, REFLEKSJE, DOŚWIADCZENIA REFLEKSJE 1/2022
Spore grono odbiorców tegorocznych wydarzeń wie, co to jest skrypt, warunek lub zmienna, i rozumie, jaką rolę pełnią one w kodzie. Oczekiwania są większe, ale też możliwości i tematyka zajęć (realizowanych stacjonarnie i online) mogła być bardziej urozmaicona, adresowana do różnych odbiorców. Promowana przez początkowe lata Code Week myśl, że nauka programowania jest szansą na zawodową przyszłość, zdecydowanie się zdeaktualizowała. W dobie intensywnego rozwoju technologii bazujących na sztucznej inteligencji nie powinniśmy myśleć o nauce programowania jako przepustce do zawodu przyszłości. Jej rola jest zupełnie inna.
Programowanie jako aktywność społeczna
Nick Montfort w książce Odkrywanie Kodu. Wprowadzenie do programowania w sztuce i humanistyce (Korporacja Ha!art, Kraków 2017) dzieli się myślą: „programowanie (…) jest aktywnością społeczną” (s. 24). Moim zdaniem właśnie społeczny charakter działań podejmowanych podczas Europejskiego Tygodnia Kodowania powinien być podkreślany. Code Week staje się coraz bardziej osadzony w rocznym kalendarzu Europy. Warto go celebrować, szukając współpracy i wymiany pomysłów oraz inspiracji w skali całej UE. To relacje i uczenie się od siebie nawzajem stają się kołem zamachowym tego wydarzenia.
Nauka napędzana wykorzystywaniem programowania jest procesem, który wymaga interdyscyplinarnego podejścia. Pozwala na realizację pasji oraz rozwiązywanie problemów, z którymi jako społeczności żyjące współcześnie się mierzymy.
Warto też pokazywać szeroką perspektywę nauki programowania, nieograniczającą się do zamkniętej w ciasnej skrzynce technicznej perspektywy. Wartościowe wykorzystanie nowych technologii wymaga umiejętności komunikacji i współpracy oraz świeżego spojrzenia na potencjał kooperacji na linii ludzie – technologia.
Niezaprzeczalną wartością kolejnych edycji Code Week jest rosnąca społeczność osób zaangażowanych w realizację tego wydarzenia. Od początkowego zachowawczego podejścia ewoluowaliśmy do otwartości na różne możliwości i działania oraz dużą dawkę zabawy.
OPINIE, REFLEKSJE, DOŚWIADCZENIA Model oparty na rywalizacji
Jest też rzecz, która – mam nadzieję – ulegnie zmianie. W dotychczasowej konwencji każdy kraj gromadzi zarejestrowane wydarzenia, które są przeliczane w stosunku do liczby jego mieszkańców. To forma rywalizacji, która w zamierzeniu pomysłodawców ma motywować do działania i organizowania wydarzeń w ramach Tygodnia Kodowania w poszczególnych państwach. Współczesna wiedza o motywacji jasno pokazuje, że tego typu założenie jest błędne. Code Week jest, jaki jest, nie dzięki wypracowanej konwencji, ale pomimo niej. Rezygnacja z tego aspektu byłaby wyraźnym podkreśleniem wartości współpracy, motywacji wewnętrznej oraz sprawczości, które są filarami realizowania idei uczenia się przez całe życie.
Dobrze, że Code Week stał się powszechnie cenionym, cyklicznym przedsięwzięciem. Pokazuje, iż wspólne uczenie się i dzielenie się wiedzą, umiejętnościami i pomysłami jest potrzebną i wartościową inicjatywą. Daje szansę na to, aby niezależnie od wieku doświadczyć, że edukacja może być ciekawą i wielowątkową przygodą.
Krzysztof Jaworski
Koordynator i trener projektów edukacyjnych w Stowarzyszeniu Cyfrowy Dialog. Metodyk w Centrum Mistrzostwa Informatycznego. Ambasador polskiej edycji Samsung Solve for Tomorrow. Absolwent programu Future Classroom Lab realizowanego przez European Schoolnet w Brukseli. Uczestnik międzynarodowych konferencji Scratch w Budapeszcie i USA (MIT, Boston).