AKADEMIA OTWARTA?
Jednodniówka przygotowana przez Pracownię Struktur Mentalnych i galerię Turbo przy okazji spotkania Akademia Otwarta? – przejęcie dyskusji Warszawa, marzec 2012
LISTA Pytań Studentów Do profesaoróW Akademii W marcu 2011 roku w galerii studenckiej Turbo miały miejsce dwie części debaty studenckiej pt. „W samo południe”, podczas których grupa studentów i wykładowców rozmawiała nt. sytuacji na Akademii. Wspólnie zastanowiliśmy się nad kilkoma problemami przewijającymi się w rozmowach o naszej uczelni. Dyskusję kontynuowaliśmy na fakultecie dot. krytyki artystycznej XX i XXI wieku. Owocem wspólnych rozmów jest lista problemów, pytań do profesorów, które mają być przyczynkiem i powodem do zastanowienia się przez wykładowców nad sprawami, które wydają się nam istotne w funkcjonowaniu Akademii. 1. W jaki sposób i jak intensywnie śledzi Pani/Pan rozwój dziedziny, którą wykłada? 2. Co interesuje Panią/Pana w sztuce najnowszej i jak to się przekłada na pracę na Akademii? 3. Jaka była Pani/Pana największa porażka dydaktyczna w czasie pracy na ASP? 4. Jaka porażka dydaktyczna byłaby powodem rezygnacji z pracy na ASP? 5. Co uważa Pani/Pan za swój największy sukces dydaktyczny? 6. Jaka metoda dydaktyczna według pana osobistego poglądu jest najbardziej owocna, np. praca społeczna z grupą (pracownią), indywidualny tok nauczania? Jakie konsekwencje dla programu Pani/Pana pracowni ma wybrana metoda? 7. Czy ważniejszy jest dla Pani/Pana produkt (np. skończone zadanie, dyplom) czy proces dydaktyczny? Czy ważne jest dzieło studenta jako rezultat czy proces jego powstawania? 8. Jaki związek ma sposób pracy ze studentami z przygotowaniem wystawy końcoworocznej? 9. Czy w rozmowach w pracowni kładzie Pani/Pan większy nacisk na znajomość medium czy pozaartystyczny powód? 10. Jaka jest rola asystenta w Pani/Pana pracowni? Czy asystent jest rzeczywiście potrzebny? 11. Jakie kompetencje do bycia mistrzem powinien posiadać profesor? Czy posiada Pani/Pan takie kompetencje? 12. W jaki sposób powinien być prowadzony partnerski dialog ze studentem? Czy realizuje Pani/Pan te założenia? 13. Co uważa Pani/Pan za największą zaletę Akademii, a co za największą wadę? 14. Co należy według Pani/Pana zmienić w pierwszej kolejności na Akademii i co Pani/Pan zrobiła/-ł, żeby to zmienić? 15. W jaki sposób rozliczać profesorów z miernych skutków pracy dydaktycznej? 16. Co sądzi Pani/Pan o patologii w zatrudnianiu pracowników na ASP? 17. Czy uważa Pani/Pan, że otwarta dyskusja o Akademii jest potrzebna? 18. Czy Akademia jest dla studentów?
I. „Wszechświat pozytywnej energii” wg. Mirosława Bałki „Wielki klasyk współczesności”1 Mirosław Bałka powiedział, że chciałby aby nasze czasy były naszymi czasami. Dlatego, jako przedstawiciel Akademii Sztuk Pięknych współorganizuje z Muzeum Sztuki Nowoczesnej cykl spotkań pn. Akademia Otwarta. W filmowym zwiastunie-manifeście2 tłumaczy, dlaczego ważne są tego typu spotkania. Ich celem jest otwarcie ASP oraz MSNu na świat zewnętrzny. Tym zewnętrznym światem jest według niego „orbita innych przyjaznych struktur”, do których aspirują obie instytucje. Myślę, że warto zastanowić się nad sposobem rozumowania Mirosława Bałki, świeżego wykładowcy warszawskiej ASP. Z wypowiedzi tej wynika, że rzeczywistością zewnętrzną wobec Akademii, czy Muzeum, jest szereg innych instytucji kultury znajdujących się na całym świecie. To dosyć zawężony sposób pojmowania rzeczywistości. W żadnym wypadku nie prowadzący do otwarcia. Co najwyżej do poszerzenia zamknięcia. Wciągnięcia kolejnych struktur w ramy mumifikującego uznania. Wciskanie się w wyjątkowo zamknięte (mimo że międzynarodowe) środowisko, które przynajmniej w tym momencie otworzyć się nie potrafi. Uczelnia z założenia jest miejscem wymiany poglądów. W moim rozumieniu powinna być miejscem otwartym faktycznie. Winna organizować dyskusję 1. Mirosław Bałka – Wielki klasyk współczesności: rzeźbiarz, twórca działań przestrzennych, artysta wideo. W swoich pracach mierzy się z historią, pamięcią, zaszyfrowaną/wypartą przeszłością, śladami, rudymentami – szczególne miejsce zajmują tu prace podejmujące temat Zagłady. za. http://www.nowywspanialyswiat.pl/ event/774 2. http://vimeo.com/33956456
o szerszym rozumieniu otwartości. Otwartości zamkniętego świata kultury wobec rzeczywistości, a nie otwarcia Akademii wobec rzeczywistości artystycznej. Powinna stawiać sobie pytania nie o to, jak dobić do bezpiecznej przystani wielkich muzeów, ładnych galerii, mistrzowania i słusznych odpowiedzi, tylko jak utrzymać się na wzburzonym morzu. Powinna szukać własnych rozwiązań.
II. OTWARTA? W październiku 2011 roku, kiedy startował cykl spotkań Akademia Otwarta dostałem od organizatorów email z prośbą o wypromowanie go poprzez kanały studenckie, do których miałem dostęp. Cytuję: Cześć:) Mam do Ciebie ogromną prośbę o wypromowanie informacji dotyczącej cyklu wykładów z profesorami i absolwentami zagranicznych Akademii Sztuk Pięknych. Wydaje mi się, że sprawa dla Was powinna być istotna. Odpowiedziałem na to: OK, reklamuję. A czy nie powinni mieć w tym wydarzeniu również czynny udział studenci? Wydaje mi się, że w zeszłym roku wypracowaliśmy w Turbo (galeria studencka powołana przez studentów ASP w Warszawie w roku akademickim 2010/11, przyp. autora), ważne stanowisko w kontekście poruszanych problemów. Trochę bez sensu zapraszać ludzi z drugiego krańca Europy, nie zastanawiając się nad tym, co ważnego dzieje się pod nosem. Powinno się ponadto pokazywać różne głosy.
Na co organizatorzy Akademii Otwartej: dzięki:) wiesz to są jednak tzw akademickie tuzy, ludzie którzy w sposób znaczący wpłynęli min. na środowiska artystyczne lat 70. Ciężko jest tu dyskutować ponieważ Ci ludzie współtworzyli w pewien sposób historię i ich doświadczenie jest niewspółmierne z widzeniem świata przez studentów. Tu chodzi o doświadczenie, którego wybacz, studenci nie posiadają. Istotą jest spotkanie i możliwość wysłuchania tego co mają do powiedzenia starsi.
II. EDYCJA 2 W marcu 2012 roku organizowana jest odsłona druga cyklu. Rozpoczyna się od spotkania z Panem Grzegorzem Kowalskim. Kuratorzy projektu chcą prezentacji zeszłorocznego działania studenckiego, związanego z galerią Turbo. Chodzi o Listę pytań studentów do profesorów Akademii. Był to, jak się okazało, kontrowersyjny pomysł zapytania wykładowców wprost o nurtujące studentów sprawy. Wiele osób zarzucało, że pytania były tendencyjne. Faktycznie postawione zostały w nich pewne tezy, nie sililiśmy się na obiektywność. Nie chcieliśmy matematycznych odpowiedzi, procentów i wyliczeń. W Liście pytań chodziło o przedstawienie się wykładowców studentom. Chodziło o pokazanie człowieka, a nie masy profesorskiej. Ostatecznie dostaliśmy odpowiedzi w terminie od czterech osób i kilka po terminie. Wszystkich profesorów na Akademii jest ponad 150, każdy dostał dwie wersje Listy... – elektroniczną i wydrukowaną, w podpisanej kopercie. Niecałe dziesięć odpowiedzi wobec ponad 150 profesorów to śmieszny wynik. Jednakże właśnie za Listę przyznano galerii Turbo nagrodę im. Lecha Tomaszewskiego, za działania na rzecz Akademii (5000 zł). Mimo że prawie nikt z przyznających wyróżnienie nie przesłał swojej odpowiedzi. Podobnie wiele osób z kadry chwaliło i doceniało inicjatywę, ale nie wypełniło listy.
II. PROBLEM To bardzo charakterystyczny przykład zaakceptowania niebezpiecznych działań poprzez udawane odniesienie się do nich. Zaanektowanie niebezpieczeństwa przez wciągnięcie go we własne mechanizmy – poprzez przyznanie nagrody, uznanie pomysłu, postawy, ale nie odniesienie się do istoty problemu. Bez zaangażowania się każdego z członków struktury Akademii. Członków pewnego systemu. Podobnie działa rzeczywistość, o której w swoim wystąpieniu filmowym mówi Bałka i do której, jak do Ziemi Obiecanej pędzi Akademia pod wodzą MSNu. Coś w świecie artystycznym jest ewidentnie źle, ale trudno znaleźć winnych tej sytuacji. Jeśli ktoś podważa system, jest antyartworldowski najczęściej zostaje zaanektowany, jako buntownik. Czasem też wyrzucony poza nawias, jako nierozumiejący. Struktury świata artystycznego są zamknięte na rzeczywistość, kiszą się we własnym sosie. Jest to zamknięty krąg zarówno w wymiarze naszego kraju, jak i szerzej międzynarodowo. Warto by stworzyć drugą listę pytań - dla ludzi z innych instytucji niż Akademia, np. dla MSNu właśnie, Zachęty, CSW, instytucji z innych miast. Ciekawe, czy podobnie, jak przy niedotyczącej ich Liście pytań, też odnieśliby się do tego z takim zrozumieniem?
Kuba Maria Mazurkiewicz marzec 2012 mazurkiewicz.gablotakrytyki.pl/1076
—
Pracownia Struktur Mentalnych marzec 2012, Warszawa Redakcja: Kuba Maria Mazurkiewicz (kuba.mazurkiewicz@gmail.com) Łukasz Izert (lukasz.izert@gmail.com)