informator kwiecień 2013
redakcja:MICHALINA
DĄBROWSKA
KOORDYNATOR DZIAŁAŃ STUDENCKICH TURBO
MONIKA OLEŚKO
WSPARCIE ORGANIZACYJNE TURBO
projekt:HANKA MAZURKIEWICZ Współpracują z nami w kwietniu:
MICHAŁ DRABIK, ANNA KOSAREVSKA, AGATA SZYDŁOWSKA, EWELINA OLESZEK
turbo.asp@gmail.com turbo.gablotakrytyki.pl http://www.facebook.com/turbo.galeria ASP w Warszawie, Krakowskie Przedmieście 5, przy Wydziale Grafiki, na przeciwko sklepu plastycznego.
W kwietniowym Informatorze znajdziecie teksty poświęcone zagadnieniom etyki w sztuce i projektowaniu oraz teksty Anny Kosarevskiej i Michała Drabika komentujące jedną z zaplanowanych na kwiecień wystaw w Turbo pt. Open Body. Zapraszamy do lektury i do Turbo!
KWIECIEŃ:
8,15,22,29 kwietnia 2013
SPOTKANIA ORGANIZACYJNE W TURBO W KAŻDY PONIEDZIAŁEK, GODZ.12.00
4–5 kwietnia 2013
WOLNY W TURBO – W R ALL HATERS, WERNISAŻ GODZ. 19.00
10 kwietnia 2013
ETYKA W PROJEKTOWANIU – WYKŁAD I DYSKUSJA – SPOTKANIE PROWADZI AGATA SZYDŁOWSKA, TURBO GODZ. 18.00
11–12 kwietnia 2013
OPEN BODY – WYSTAWA ANNY KOSAREVSKIEJ – OTWARCIE WYDARZENIA O GODZ. 19.00, SPOTKANIE ROZPOCZNIE PERFORMANCE TRWAJĄCY OD 19.00 DO 20.00; 12 KWIETNIA WYSTAWA CZYNNA W GODZ. 13.00 – 19.00
20 kwietnia 2013
ŚCIEŻKA GALERYJNA: NA PÓŁNOC OD CENTRUM (WITRYNA, GALERIA NAPIÓRKOWSKIEJ, KURATORIUM, DAWID RADZISZEWSKI, XX1)
22–25 kwietnia 2013
MEBLE AW – WERNISAŻ GODZ. 19.00; WYSTAWA CZYNNA W GODZINACH 15.00 – 18.00
ETYKA W PROJEKTOWANIU
W potocznym rozumieniu dizajn utożsamiany jest ze stylizacją, tworzeniem luksusowych, wymyślnych przedmiotów, estetyzacją życia codziennego. Jednak jeśli spojrzymy na historię nowoczesnego projektowania jako całość, okazuje się, że dizajn od samego początku uwikłany był w problemy społeczne, a utożsamienie go z tworzeniem fikuśnych obiektów przypisać należy postmodernistycznemu zwątpieniu w jego potencjał zmiany społecznej. Równolegle projektanci walnie przyczyniali się do rozkwitu kultury konsumpcyjnej. Pierwsze protesty zaczęły pojawiać się już w latach 60 XX wieku. Victor Papanek pisał: „Istnieją co prawda dziedziny działalności bardziej szkodliwe niż wzornictwo przemysłowe, ale jest ich bardzo niewiele. Większym zakłamaniem odznacza się tylko jedna. Najbardziej blagierską profesją jest projektowanie reklam, czyli namawianie ludzi do zakupu niepotrzebnych rzeczy za pieniądze, których nie mają, żeby mogli zaimponować innym ludziom, których to niewiele obchodzi. Wzornictwo przemysłowe, poprzez preparowanie tandetnych idiotyzmów wciskanych nam przez reklamodawców, plasuje się w tym rankingu tuż za reklamą.” Modernistyczne ideały dizajnu jako zmiany społecznej zostały skompromitowane przez niefortunne realizacje. Współczesny dyskurs neoliberalny
karmi nas hasłami „kreatywności” i „innowacji”, plasując dizajn w centrum polityki modernizacji, rozwoju regionów i wspierania przedsiębiorczości. Czy wobec tego współczesny projektant ponosi jeszcze jakąś odpowiedzialność za kształt świata, w którym żyjemy? Czy jego rola ogranicza się do podnoszenia rynkowej konkurencyjności klienta? Jakie znaczenie mogą mieć decyzje projektowe? Czy dizajner to rzemieślnik realizujący czyjeś zlecenia, czy aktywny współtwórca przekazywanych treści? Dyskusje na temat społecznej odpowiedzialności projektanta polaryzują środowisko. Niektórzy w pracy na rzecz lokalnie działających przedsiębiorstw oraz podnoszeniu jakości estetycznej ich produktów dopatrują się czynu patriotycznego. Inni odnajdują swoją niszę w pracy na rzecz instytucji kulturalnych uważając podejmowanie komercyjnych zleceń za nieetyczne. Podczas spotkania w Turbo zastanowimy się wspólnie, czy projektant może zmienić świat. AGATA SZYDŁOWSKA
Krytyczka designu, członkini redakcji 2+3D, wykładowczyni School of Forms
REFLEKSJA ODNOSZĄCA SIĘ DO SPOTKANIA O ETYCE W PROJEKTOWANIU
Po pierwsze to etyka w sztuce użytkowej nie jest tym samym, co etyka w sztuce nieużytkowej. W języku osobistym etyka to dla mnie kultura. Myślę o nich bardzo podobnie, kojarzą mi się z zachowaniem, które mimo popełnianych błędów jest prawidłowe. Etyka wyraża się w odpowiadającej czasom moralności oraz odpowiedzialności człowieka. Moralność jest odróżnieniem dobra od zła i wybraniem oczywiście dobra, a odpowiedzialność jest przyznaniem się do zrobienia jakiegoś zła, ale to też poczucie, że dobrem jest samo jego działanie w przeciwieństwie do tej bierności, która przynosi zło w ostatecznym rozrachunku. Z drugiej części zdania wynika, że odpowiedzialnością jest również poczucie sprawczości. Jednocześnie człowiek odpowiedzialny to taki, który dzielnie (oraz świadomie) ponosi konsekwencje swoich czynów. Myślę, że trudnym zadaniem jest to odróżnienie dobra od zła, ponieważ, jak to się mówi, nie występują w czystych postaciach. Odpowiedzialność artysty chyba nie jest tak ciężka, jak odpowiedzialność człowieka. Ale w stosunku do sztuki jest dla mnie tak samo istotna, jak odpowiedzialność człowieka w życiu. Sztuką chcę się
zajmować z przekonaniem o jej ogólnej słuszności. Być odpowiedzialnym za swoją sztukę to znaczy nie dawać komuś czegoś, do czego samemu nie jest się przekonanym (a jak się nie udało, to nie robić tego drugi raz; należy traktować poważnie siebie oraz to co się tworzy – w innym razie to co się tworzy mogłoby równie dobrze nie istnieć). Zatem etyka w sztuce, to przekonanie o ogólnej słuszności stworzonej przez siebie pracy. W nieużytkowej sztuce jest trudniej, bo nie jest się niezależnym i realizowany projekt ma też inne prostsze cele poza artystycznymi, z których niektóre są „złe” i wybranie „dobra” oznacza tutaj czasem zrezygnowanie z zarobku albo wiele innych kłopotliwych dla codziennego życia spraw i decyzji. Jednak moje zajęcie i moje cele mają przynieść dobro jak największej liczbie osób w ostatecznym rozrachunku. W tym pomoże zdobycie jak najbardziej obiektywnej samooceny. Ale nadal – skąd wiem, że robię dobro? Trzeba być zawsze mądrym. Kiedy nie wiem co jest mądrzejsze? Zastanowię się, zbiorę informacje, podejmę ryzyko decyzji i poniosę konsekwencje złej decyzji. Poradzę się mądrzejszego, zrobię coś, żeby zmądrzeć. Dzięki prof. Marii Poprzęckiej, historyczki sztuki, wiem, że dobro to również piękno i prawda – ta uwaga pomaga mi czasem w rozróżnieniu dobrego od gorszego. MONIKA OLEŚKO
OPEN BODY
W projekcie „Ciało otwarte” interesuję się problemem zniknięcia cielesności we współczesnej kulturze. Estetyka ciała otwartego zwraca uwagę widza swoją bezpośrednią istotą cielesności. Traktuje ciało jako nieskończony proces. Cielesność, która cały czas ulega zmianie poprzez reprodukcje, rekonstrukcje i dekonstrukcje. W moim projekcie pojęcie ciała pojawia się ciągle inaczej: raz jako funkcjonalny zespół narządów, innym razem jako środek komunikacji. Nie definiuję ciała jako obiektu zamkniętego, lecz jako konglomerat pożytecznych lub zbędnych funkcji. Ciało otwarte – jako obiekt, otwarta struktura, proces otwartej koncepcji. W dyskursie społecznym pojawiają się nowe standardy wizerunku zewnętrznego, zmuszające, by kształtować własne ciało przez bezpośrednią ingerencję i inwazję. Pojęcie wizerunku ciała przestaje być stałe. Teraźniejsza kultura jest swoistym sposobem na reprodukcje pożądania. Ciało staje się uogólnieniem, symulakrem, który produkuje pożądanie i jednocześnie sam pożąda symulakry. Dematerializujące się poprzez powszechną digitalizację ciało staje się symulakrem cielesności. Parafrazując wnioski Guya Deborda: „Współczesne społeczeństwo reaguje mutacją ciała od przedmiotu do obrazu przedmiotu. Powstaje proces uprzedmiotowienia zmieniający ciało w rzecz do pożądania i sprzedaży.” ANNA KOSAREVSKA WYSTAWA OPEN BODY 11–12 KWIETNIA 2013 W TURBO
DRABIK VS CIAŁO
Spotkaliśmy się z Anną na kawie. Pomiędzy kolejnymi zdaniami o słuszności sztuki oraz łykami pobudzającego napoju pada pytanie. Czym jest ciało? Czy można mówić o roli jaką spełnia ilustrując symbolizujące je znaki? Czy potrafią one nakreślić całą złożoność tej bariery ludzkiego wnętrza ze światem dookoła? Wreszcie, skoro trzymamy się języka sztuki, czy artystyczny obraz ludzkiego mechanizmu potrafi być punktem wyjścia do głębszej refleksji o nas samych jako workach wypełnionych po brzegi naszym ego? Rysunki vs ucięty udziec. Katharsis czy bełkot i nudna? Dobrze wspominam tamtą kawę. Uderzyła mnie wielopłaszczyznowość z jaką do ciała podchodziła Anna. Problem podgryzała z kilku stron. Próbowała definiować, szukała w nim procesu, dostrzegała współczesne problemy uprzedmiotawiania cielesności w otaczającej kulturze. To prawda, trochę to wszystko wymieszało się w jednym sosie. Podjadanie go przy pomocy rozmowy było jednak nad wyraz smaczne. Zastanawialiśmy się jak ugryźć problem tej cielesności w Turbo. Czy Anna mówiąc o ciele powinna jedynie nakreślić temat zostawiając go do interpretacji odbiorcy? Czy można liczyć na jego wrażliwość i zrozumienie? Czy artysta powinien opowiedzieć się po którejś ze stron problemu – spłycając uniwersalność dzieła, kosztem jego komunikatywności? Czy Turbo to najlepsze miejsce
do pokazania poruszanego przez artystkę tematu? White cube vs gdziekolwiek. Ilustrowanie ciała czy przyjęcie postawy. Coraz więcej tych pojedynków. Wszystkie te pytania zadawałem sobie rozmawiając z Anną o „Open Body”. Ciągle nurtowało mnie umiejscowienie roli artysty w tym temacie. Ugryzłem się w język. Szukając odpowiedzi na moje pytania uciekałem od istoty. Moje problemy usytuowania Anny wypadły przy nim dość blado. O cielesności po prostu trzeba mówić. Końcowy wynik naszego spotkania? Ciało 1:0 Drabik MICHAŁ DRABIK
GRANICE RYSUNKU W TURBO
II ogólnopolska niezależna wystawa studencka z cyklu Granice Sztuki NABÓR PRAC:10.04–12.05.2013 WYSTAWA:14–23.06.2013, Turbo, ul. Krakowskie Przedmieście 5, 00-068 Warszawa Organizatorzy: Koło Naukowe Czarny Kwadrat IHS UW, Turbo KONTAKT:granicerysunku@gmail.com; http:// granicerysunku2013.blogspot.com/ Po ubiegłorocznej wystawie Granice Rzeźby nadszedł czas na rysunek! Zapraszamy wszystkich studentów oraz absolwentów polskich akademii sztuk pięknych do nadsyłania zgłoszeń. Na ciekawe
eksperymentalne prace z pogranicza tradycyjnych mediów i nowych technik artystycznych czekamy do 12 maja bieżącego roku. Celem wystawy jest stworzenie możliwości młodym artystom w zakresie prezentacji ich twórczości, a także zainicjowanie dialogu pomiędzy artystami a środowiskiem krytyków i historyków sztuki. Tytułowe granice odnoszą się do przełamywania akademickości, odejścia od tradycyjnych mediów na rzecz nowatorskich rozwiązań. Prace artystów z całej Polski pozwolą nam na obserwację ówczesnych tendencji pojawiających się w pracowniach akademii sztuk pięknych. EWELINA OLESZEK
współorganizator wydarzenia i członkini koła UW Czarny Kwadrat
TURBO PRZYPOMINA:
PROJEKT-PRZEWODNIK OD STUDENTÓW DLA STUDENTÓW
Zapraszamy do Turbo na spotkania dotyczące tworzenia przewodnika dla studentów ASP. Cel jest taki, byśmy wspólnymi siłami jako studenci i/lub absolwenci stworzyli przewodnik po studiowaniu (na spotkaniach zbieramy propozycje i zagadnienia, które powinny znaleźć się w przewodniku i wytyczamy najbliższe cele do zrealizowania).
Przewodnik ma być formą wzajemnej pomocy studenckiej i wspólnego dzielenia się doświadczeniami. Wszystko po to, by ułatwić życie studenckie zarówno nam samym, jak i nowo przyjętym studentom. Przewodnik studencki zostanie wydany w formie publikacji, a jego promocję przewidujemy przed początkiem kolejnego roku akademickiego 2013/2014. Przewodnik jest kontynuacją projektu zaproponowanego przez Pracownię Struktur Mentalnych w poprzednim roku akademickim. Do projektu każdy z Was może dołączyć w każdym momencie realizacji. Serdecznie Zapraszamy! MICHALINA DĄBROWSKA
W przewodnikowym zespole działają:
MAGDALENA BORKOWSKA, DORKA BUDACZ, MICHALINA DĄBROWSKA, MICHAŁ DRABIK, NATALIA GRZEGORZEWSKA, ŁUKASZ IZERT, ALEKSANDRA JAROCKA, ANNA KOSAREVSKA, KUBA MAZURKIEWICZ, HANNA MAZURKIEWICZ, ALEKSANDRA ZIÓŁKOWSKA, MONIKA OLEŚKO, ANAHITA REZAEI, ALBINA ZIĘBA.