oktober 2018
advertentie
advertentie
oktober 2018
ZUID ATLANTIC
46 SYDNEY HOBART RACE
68 46
JAMAICA
ZILTE WERELD
90
TAND DES TIJDS
38
12
PUUR PATAGONIË EN VERDER… Bureaublad
6
In de Wind
58
Zilte Spullen
84
en nog veel meer…
WESTLANDERS
26
foto© Koen Hontelé
BUREAUBLAD ‘Onderweg naar Port Zélande zeilend in de richting van de zonsondergang’, zo omschrijft Zilt-lezer Koen Hontelé de foto die hij ons stuurde als kandidaat voor deze pagina. En ook wij vonden het een mooie achtergrond voor je computer-, tablet- of telefoonscherm… Als jij dat ook vindt, hoef je alleen maar op de downloadknop te klikken.
INSPIRATIE ‘Het gaat niet om de bestemming, maar om de reis ernaartoe’ is een populaire wijsheid. Of de meeste toerzeilers zich in die filosofische gedachte van Confusius zullen herkennen is echter de vraag. Voor velen van hen is de bestemming onlosmakelijk verbonden aan het onderweg zijn; als een beloning voor de vele zeemijlen die nodig waren om er te komen. Iedereen die ooit lang op zee was, zal zich het ultieme gevoel van voldoening herinneren toen die vage streep aan de horizon opdoemde. Onge-
reflectie
acht hoe bijzonder of louterend de periode daaraan voorafgaand ook was. Dus hebben we ons in de afgelopen 12 jaar meer door inspirerende verhalen dan door Chinese wijsheden laten leiden. Zonder die lezersbijdragen zou niet alleen deze 150e Zilt flink zijn uitgedund, maar was er ook van die voorgaande 16.451 pagina’s heel wat minder overgebleven. Ook in deze Zilt nemen zeilers ons weer mee naar bijzondere plekken. Terwijl de bemanning van de Full Circle eenzame eilanden in de Zuid Atlantische oceaan bezoekt, verbazen ze zich op de Eastern Stream over de schoonheid van het ongerepte Patagonië.
Dat een bestemming er wel degelijk toe doet benadrukken ook de ‘zeilende reizigers’ Ada en John op de Rhapsody. ‘We hebben tijd nodig om een land te leren kennen, dus blijven we plakken’ schrijven ze vanaf Jamaica. Het zijn verhalen als deze waardoor we ons telkens weer laten inspireren. Ongeacht of ze zich ver weg of dichtbij afspelen. Want ook van dat laatste vind je voorbeelden als we je meenemen naar de Westeinder of het Markermeer. Samen zorgen ze ervoor dat Zilt ook na 150 nummers nog altijd onderweg is. Met dank aan iedereen die die reis mogelijk maakte...
advertentie
advertentie
foto:Š Eastern Stream
FOTO’S BEMANNING EASTERN STREAM TEKST MINKE LOHRENGEL
PUUR PATAGONIË Minke Lohrengel en Jaap Bel zeilen met de stalen kits Eastern Stream. Ze volgen een route die afwijkt van het gangbare. Nadat ze via het Panamakanaal in de Stille Oceaan terecht kwamen, zetten ze koers naar het zuiden. Vanuit Puerto Montt in Chili varen ze van noord naar zuid door de kanalen van Patagonië, en dat ook nog eens in de winterperiode aldaar. Een impressie van ongerepte natuur, verstilling en zelfredzaamheid. Maar ook van depressies en winters weer…
ANKEREN IN HET NIETS De kustlijn van Chili is lang en vooral ongerept. Varen in Patagonië betekent véél natuur en weinig mensen. Dagen kun je er varen zonder iemand tegen te komen. En áls je een ander schip tegenkomt, schept dat een band. Het kanalenstelsel is immens en verbindt de eilanden voor de kust met het vasteland. Zelfredzaamheid is één van de belangrijkste aspecten van varen in dit gebied. Hier geen supermarkt op de hoek of een ziekenhuis in de buurt. We zijn aangewezen op elkaar. Wat het - naast de indrukwekkende omgeving - eigenlijk
foto:© Eastern Stream
nog specialer maakt.
GEÏSOLEERD Voor Puerto Eden ligt een dun laagje ijs waarin het besneeuwde bergmassief in de verte weerspiegelt. Het is een van de meest geïsoleerde dorpen in Chili. Er zijn geen auto’s; de enige structurele verbinding met het vasteland is de wekelijkse veerboot. Omdat schaarse nederzettingen als deze een plek zijn om groenten en fruit te kopen, wachten we de komst af van de veerboot die hopelijk nieuwe voorraad voor de paar winkeltjes aan boord heeft. En we hebben geluk. Wortelen, kool, paprika, sla, komkommer en tomaat is onze
foto:© Eastern Stream
vangst. We kunnen weer even vooruit…
illustratie©Zilt Magazine
40°W
ARGE NTINIE
CHILI
60°W
40°S
STILLE
OCEAAN
ATLANTISCHE
OCEAAN
Kaap Hoorn
50°S
foto’s:© Eastern Stream
OVERWELDIGENDE NATUUR Onderweg gaan we op zoek naar warmwaterbronnen. Sommigen ontspringen op zeewaterniveau en staan garant voor een warme toplaag van het zeewater. Meer zuidelijk wisselen beboste gebieden, rotspartijen en besneeuwde toppen elkaar af. Het wordt steeds ruiger, met af en toe gletsjers en ijs. Een roofvogel strijkt neer op onze hekstoel. Dolfijnen spelen regelmatig bij de boeg en we spotten onze eerste Huemul, een hert dat goed gecamoufleerd bijna opgaat in het landschap. Stuk voor stuk cadeautjes‌
GLETSJERS De eerste twee gletsjers op deze trip komen we tegen in de omgeving van Puerto Eden. Beiden op hun eigen wijze indrukwekkend. Glacier Tempanos is op sommige plekken immens blauw en de baai voor de gletsjer ligt vol met stukken gletsjerijs. Bij glacier Ventisquero is er juist weinig ijs in de baai. Hier heeft de gletsjer zich inmiddels zo ver terug getrokken dat het ijs niet meer gelijk in zee, maar op het land in stukken uiteen valt. Al vanuit de verte hoor je het rommelende en donderde geluid uit de gletsjer komen. We varen de
foto:Š Eastern Stream
Eastern Stream zo dichtbij als we maar durven‌ en genieten!
foto:Š Eastern Stream
OVERWELDIGENDE NATUUR Onderweg gaan we op zoek naar warmwaterbronnen. Sommigen ontspringen op zeewaterniveau en staan garant voor een warme toplaag van het zeewater. Meer zuidelijk wisselen beboste gebieden, rotspartijen en besneeuwde toppen elkaar af. Het wordt steeds ruiger, met af en toe gletsjers en ijs. Een roofvogel strijkt neer op onze hekstoel. Dolfijnen spelen regelmatig bij de voorboeg en we spotten onze eerste Huemul, een hert dat goed gecamoufleerd bijna opgaat in het landschap. Stuk voor stuk cadeautjes‌
TIJDIG SCHUILEN Hoge- en lagedrukgebieden wisselen elkaar in een hoog tempo af. Regelmatig staat er vijftig knopen in de verwachting. Waarbij de wind door de kanalen giert. Hier rondvaren betekent dan ook varen wanneer het weer het toelaat en bij harde noord-noordwestenwind schuilen in een ankerbaai. Om met harde wind en de rachas (valwinden) veilig te ankeren liggen we in kleine baaitjes en kruipen dicht onder de kust. Behalve aan het anker ligt de boot vast met verschillende lijnen naar de kant. Hier in Puerto Mayne liggen we gebroederlijk naast de Saoirse, aan twee ankers en zes lijnen te wachten op een goed weervenster voor onze volgende bestemming...
steken de oceaan over
EN JIJ KUNT MEE! klik voor meer informatie over ons transatlantische- en Caribische programma‌
HARDZEILENDE WESTLANDERS
‘ALS EEN ZESTIENKWADRAAT’ Zeilt dat nou een beetje? Die vraag rijst bij het zien van Westlanders onder zeil. Voor het antwoord op die vraag toog Zilt naar WV Nieuwe Meer in Aalsmeer. Daar werd op 15 en 16 september het jaarlijkse ronde en platbodem evenement gehouden, waaraan ook een groep Westlanders deelnam. Verrassing: die Westlanders lopen nog ver-
foto:© Zilt Magazine/Laurens van Zijp
draaid hard…
FOTO’S EN TEKST LAURENS VAN ZIJP
G
espannen gezichten. Knuisten rond schoten en helmhouten. Voeten zoeken steun aan dek. Iedereen zet zich schrap. En dan: béng! Startschot. De Loosdrecht en de Tijdgeest schuiven over
bakboord door de startlijn en zijn meteen koplopers. Even lijkt de grotere De Loosdrecht in het voordeel, maar de Tijdgeest, gestuurd door Ed van der Scheer, accelereert verrassend eronder vandaan, ondanks een rif in het zeil. Een lange slag westwaarts volgt. De Loosdrecht klapt als eerste richting boventon, de Tijdgeest volgt prompt; een tactisch goede zet. De overstagmanoeuvre gaat vlotter en het schip pikt ook sneller vaart op. Na de boventon gaat het voorwinds naar boei 2, fok te loevert. De vraag of het zeilt is op deze eerste twee rakken al positief beantwoord: zeker, een Westlander zeilt en hoe. Natuurlijk, het zijn geen scherpe jachten, maar dat lengte loopt wordt maar eens bewezen. En eenmaal op gang schuiven die tonnen ijzer behoorlijk door. “Deze zeilt als een Zestienkwadraat”, zegt Peter Barendse van de Tijdgeest desgevraagd heel stellig, “en goed getrimd loopt-ie hard, hij is behoorlijk overtuigd.” Wat heet, aan 11 meter lange mast wordt totaal zo’n 60 m2 zeil gevoerd. Die mast is trouwens dankzij een onderdeks contragewicht van circa 500 kilo snel te strijken. De rolverdeling aan boord wijkt niet af van het gebruikelijke patroon: stuurman, grootschootman, zwaardman en voordekkers. Die laatsten hebben ook een cruciale rol als uitkijk, want de stuurman heeft door de lappen zeil grote dode hoeken. Hij heeft ook zijn handen letterlijk vol aan het zware, brede roer.
‘GOED GETRIMD LOOPT-IE HARD…’
In de tijd dat alle vervoer nog over het water ging, was de Westlander geschikt om in de kleinste haarvaten vracht af te leveren. Het is een opvallend scheepstype met een lang en plat silhouet. Typerend is de boeg met de voorover hellende stevenbalk en de platte wangen.
De luiken lopen van boord naar boord. Aan weerszijden hangen twee geprofileerde zwaarden als driftbeperkers. Die kunnen in lengterichting worden versteld; als het hard waait zit het zwaard op de achterste pennen en bij de lichtweer op de voorste.
De roef mag nauwelijks die naam hebben, hoewel daar in vroeger tijd twee man in konden slapen, terwijl er soms ook een kacheltje en een watervaatje in stond. In zowel het voor- als achterdek zit overdwars een sleuf, het zogenoemde weeggat.
Daarin wordt een boom gestoken waarmee het schip in smalle wateren kan worden voortgeduwd. Het roer kan met pennen in de juiste stand worden gefixeerd. Naast jagen, roeien en bomen is ‘wegen’ dus ook een manier van voortbewegen. Maar zodra het kan, wordt zeil gezet.
D
e Westlander is afgeleid van eerdere scheepstypen en werd aanvankelijk in hout gebouwd. Sinds het eind van de negentiende eeuw gebeurde dat ook in ijzer en staal. De lengtes variëren van pakweg 12 tot 18 meter, met uitschieters naar boven en beneden. Goed voor een inhoud van circa 10 tot 28 ton. Alles werd vervoerd; van kolen en landbouwproducten tot gier, die voor het Westland
niet zelden in Schiedam werd geladen. ‘Schiedammer’ was dan ook een aanduiding voor dergelijke slappe mest. Toen de vrachtwagen alle vervoer ging opeisen, raakten de Westlanders als vrachtschip uit de gratie. Veel schepen werden gesloopt, opgelegd of verbouwd tot gemotoriseerd recreatievaartuig. Totdat in de jaren zeventig van de vorige eeuw liefhebbers oude schepen begonnen op te knappen en weer in oude staat brachten. Het verdwijnende scheepstype werd aldus gered, zoals dat elders ook gebeurde met bijvoorbeeld botters en skûtsjes. Er ontstond rond elk schip een hechte groep en bij elke Westlander hoort wel een moederschip waarop de zeilers overnachten. De Westlander zelf heeft daar immers nauwelijks accommodatie voor.
Naar schatting zijn er vandaag de dag 50 à 60 zeilende Westlanders in ons land, met de grootste concentratie in de Randstad. Diverse scheepsnamen verwijzen naar het verleden van beroepsvaart: Onderneming, Twee Gebroeders, Vertrouwen, Risico… De Tiende van Tromp hoort bij een enthousiaste scoutinggroep. En op de mooie Josephina zeilt schipper Ton Persoon, een van de laatste beroepsschippers op een motorwestlander. Enkele schepen, waaronder de eerder genoemde Tijdgeest, zijn opgenomen in register varend erfgoed van de Federatie Varend Erfgoed Nederland (FVEN). Het Westlander Schippers Collectief is een actieve klasse die jaarlijks tal van evenementen organiseert (www.okwh.nl). Rond de hardzeilende Westlanders is een aparte bloedgroep zeilers ontstaan; die kunnen het beste worden omschreven als aanpakkers van het type ‘niet-lullen-maar-poetsen’. Verwacht geen rode broeken en zorgvuldig uitgekozen bootschoentjes. Eerder werkkleding en schoenen met stalen neuzen. Op de wedstrijdbaan overheerst strijd, op de wal is er verbroedering onder gelijkgestemden die elkaar verstaan waar het gaat om de liefde voor een bijzonder scheepstype. Dat, zoals we hebben vastgesteld, prima zeilt… Met dank aan fotobootschipper Ernst Germann van WV Nieuwe Meer
MOOI BOEK De geschiedenis van de gerestaureerde Westlanders is vastgelegd in het boek ‘Westlanders blijven varen’. Daarin zijn verhalen over schepen en schippers opgenomen, evenals tal van historische feiten. Het is een uitgave van de Vereniging Het Historisch Bedrijfsvaartuig. 204 Pagina met veel foto’s. € 22,50 ex verzendkosten via de webshop
advertentie
Klik voor info
advertentie
u bespaart tot
31.734 € 31,734 € u bespaart tot
in sept. & okt.
in Sep. & Oct.
75% voordeel 75 % voordeel
*
uubespaart bespaarttot tot
21,156 €€ 21.156
incl.21% *incl. 21%BTW BTW
*
ininnov. Nov.&&dec. Dec. 50% 50% voordeel voordeel *incl. 21% BTW incl.21% BTW
STEL NU UW NIEUWE DEHLER SAMEN Met de exclusieve uitrustingspakketten van onze Champions Choice aanbieding bepaalt u zelf het karakter van uw nieuwe schip.
Wijhebben hebben diverse wij diverse modellen die modellen die uukunt kunt bezichtigen in Marina bezichtigen in Stellendam Marina Stellendam
| Navigatie pakket | Cruising pakket | After Performance zeilen GT Performance Yachts BV Stellendam & Breskens Tel +31 187 663 388 info@dehler.nl www.dehler.nl *vraag naar de voorwaarden
EEN GEBROKEN HELMSTOK
TAND DES TIJDS
Michiel Scholtes zeilt met de klassieker Eenhoorn, een Harrison Butler ontwerp van voor de oorlog. Een degelijk stalen schip dat hij door en door denkt te kennen. Maar toch wordt hij op een winderige dag plotseling onaangenaam verrast…
TEKST EN FOTO’S MICHIEL SCHOLTES
WE KOERSEN NAAR MARKEN, bestemming Hoorn, opstappers Koen en Hinse en ik. Centrale Meldpost IJsselmeer geeft zuid-zuidwest 7 en dat waait het ook. Eenhoorn zeilt hard voor de wind over stuurboord: dubbel gereefd grootzeil, de giek stijf tussen schoot en bulletalie, kluiver II uitgeboomd te loevert. In vlagen stompt de wind. Overal om ons heen witte krullers, gesis. Bruisend breken ze bij het roer. Steeds gaat de kont omhoog, de boegspriet neer. Een golf neemt ons op zijn rug; 7 knoop, het schip kan echt niet harder. Het derde rif? Niet nu, eerst langs de oostpunt van Marken, dan iets loeven, dan reven. Voor de boeg, een mijl vooruit, het Paard van Marken scherp afgetekend tegen de strakblauwe hemel. “Die houd je aan bakboord”, zeg ik tegen Hinse, die moeite heeft met koers houden. “Je moet de golf voor zijn, tegen de helmstok duwen net voor de spiegel rijst en meegeven als we zakken in het golfdal, dan kost het bijna geen kracht.” Hinse doet zijn best. Soms lukt het, vaker is hij te laat en sleurt hij aan het roer, soms hangt hij met zijn hele gewicht op het helmhout; ik laat hem begaan, het is een kwestie van leren, ik blijf erbij om in te grijpen als een gijp dreigt.
INEENS DOORBREEKT IETS VREEMDS ONZE DANS met wind en golven. Hinse trekt en duwt zonder veel effect op de beweging van ons scheepje. “Er is iets mis”, roept hij en kijkt niet-begrijpend om zich heen. “Laat mij even”, zeg ik. Op de volgende golf loeven we en ik duw de helmstok naar bakboord; dat voelt week en onnatuurlijk. Ik trek de helmstok terug en ik voel de weerstand wegvallen. Het volgende moment sta ik met de losse helmstok in mijn handen. Verbijsterd kijk ik naar het holle ijzeren uiteinde, van binnenuit doorgeroest en compleet afgescheurd. Ik heb 22 jaar gedacht dat het massief rond was.
EENHOORN LOEFT, DE KLUIVER SLAAT BAK, een golf zet het voordek blank. Nu rukt en fluit de wind. Het schip helt. Buiswater roffelt. Mijn opstappers kijken verschrikt. Ik geef ze de lijschoot, vier de loefschoot; de kluiver gaat te keer. Ik werk me naar voren, berg de boom. “Trek aan!” Ze trekken, krijgen hem niet dicht. Geeft niet, nu eerst de situatie bekijken.
TAND DES TIJDS
WE LOPEN 4 KNOOP NAAR DE VERBINDINGSDAM tussen Marken en het vasteland. Afstand ruim een mijl. De lagerwal van Marken ligt op een halve mijl, de diepte neemt af. Hoe komen we over de andere boeg? Voor afvallen en gijpen is geen ruimte. En dat lukt niet zonder roer. Overstag gaan misschien wel. “We gaan vaart maken, anders komen we niet door de wind, kluiver aan.” Ik start de motor en zet de grootschoot door. Eenhoorn komt stampend hoog aan de wind, 3 knoop. “Klaar voor overstag? Kluiver los!” Motor vol vooruit, het wieleffect werkt in ons voordeel. Ik steek mijn armen onder de hekstoel door, sjor aan de achterkant van het roer. Machteloos. Het schip komt bijna in de wind, hakt in een extra steile golf, valt terug, zeilt verder naar de dam. Nu krijg ik stress. Een halve mijl nog?
WAT HAD IK OOK WEER ALS RESERVE-HELMSTOK? Het balkje op de kajuit. Ja, om met sjorrings en lijmklemmen aan de roerkop te bevestigen. Daar is geen tijd meer voor. In mijn verbeelding zie ik ons vastlopen of op de dam slaan, overspoeld, bonkend. De KNRM bellen? Te laat.
ANKEREN? HOUDT HET ANKER IN DEZE GOLFSLAG? Nee, vast niet… het tweede anker ligt in de voorpiek onder matrassen, ketting voorloop en ankerlijn moeten er nog op. Geen tijd voor. Ik zie de schade al, de scheuren in de kim, de afgebroken mast, het verwoeste interieur. Total loss. Ik merk dat ik naar die dam staar en stop met denken. Nee, geef nog niet op. Opties, opties. Focus op overstag, je moet overstag, je enige kans. Denk. Wat ben jij voor schipper? Wat kun je goed? Houtje touwtje. Touwtje? Ik draai mijn rug naar de dam, die nu snel dichterbij komt - een kwart mijl - en kijk naar dat stomme roer. Ineens zie ik op de roerkop het metalen plat van de obsolete stuurinrichting. Het steekt een beetje achteruit. Dat ik dat niet eerder zag. “Een lijn! Een lijn!” In mijn hand. Paalsteek. Lus buitenom de hekstoel en om het metalen plat. Halend part om een schootlier. “Klaar om te wenden jongens? Kluiver los!”
TAND DES TIJDS
TRAP TEGEN DE GASHENDEL, LIERHENDEL IN DE LIERKOP, haal, haal. Niet te ver, anders schiet de lus los. Nu staat het roer onder een hoek. We loeven, draaien… Nee, we liggen stil, gestopt. Eenhoorn begraaft de boeg in de golven, schept ze op, gooit ze achteruit langs de kajuit, over het achterdek. In de wind nu… Zeilen knallen als mitrailleurs, de motor raast. “Kluiver bak jongens!” Door de wind. Hij doet het.
WE VALLEN VOL OVER BAKBOORD, gangboord onder water, 5 knoop. Ik stop de motor. Voorlopig hebben we mijlen tot de Oostvaardersdijk, genoeg om de truc met het lijntje te oefenen. Dat doen we. Hard zeilend, met teveel doek, maar uitgelaten om onze ontsnapping. Zo kruisen we terug naar de Pampusgeul. Waar heb je een helmstok eigenlijk voor nodig als het met een lijntje kan?
Het hoeft maar aan een kant. Je maakt gebruik van de loefgierigheid of het wieleffect als tegenkracht. In Naarden leggen we Eenhoorn in de box alsof het nooit anders was dan zo.
HET REPARATIEBEDRIJF OP DE HAVEN heeft de afgescheurde pijp uit 1939 vervangen door massief RVS. Als Eenhoorn tot stof is vergaan, zal dat stuk achterblijven als een overblijfsel van de tand des tijds. En ik zal er niet meer zijn om het uit te leggen…
TAND DES TIJDS
STIPPEN IN HET BLAUW FULL CIRCLE IN DE ZUID-ATLANTIC
Monique Knijnenburg en Paul van der Linden zijn al jaren op reis met hun Full Circle, een Hallberg Rassy 49. Op veel etappes nemen ze gasten mee. Na hun tussenstop in Kaapstad zetten ze koers naar het noorden, een hinkstap-sprong tocht langs de eilanden in de
foto:Š Bemanning Full Circle
Zuid-Atlantic.
FOTO’S EN TEKST BEMANNING FULL CIRCLE
W
e verlaten Kaapstad in de vroege ochtend. Nog uren zien we de prachtige Tafelberg liggen. Het is mooi weer maar
koud. De watertemperatuur is slechts 12 graden. Links en rechts zien we zeeleeuwen rond de boot. Een vlerk omhoog, het lijkt wel een zeiltje. Of groeten ze ons? We hebben het goed gehad in Zuid-Afrika. Maar nu ligt de Zuid-Atlantische Oceaan voor ons. Nog 3500 nautische mijlen voor de boeg. Op de route hebben we wel een paar tussenstops.
WALVISBAAI Enkele tientallen mijlen uit de Afrikaanse kust zeilen we noordwaarts. We zitten nog te zuidelijk voor de zuidoost passaat. Die hopen we later op te pakken. Nu hebben we vooral een koude wind uit het zuidwesten. Zeilpak aan dus. Het doel is Walvisbaai in NamibiĂŤ, een trip van bijna 700 mijl. Veel zeilers adviseerden ons toch vooral deze voormalige Duitse kolonie aan te lopen. Niet alleen voor het lekkere Windhoek bier, maar vooral voor de prachtige natuur. Ter hoogte van LĂźderitz laat de wind ons in de steek. Tweehonderd mijl op de motor varen is niet aantrekkelijk. We besluiten de diamantmijnstad aan te lopen. Het blijkt een goede keuze.
foto:© Bemanning Full Circle
LÜDERITZ - NAMIBIË 26°38'13''S/15°08'46''W
De ankerplaats is prima en het is een goede uitvalsbasis om per fourwheeldrive wat van het binnenland te zien. We bezoeken de Sossusvlei en beklimmen één van de grootste zandduinen ter wereld, de Big Daddy.
foto:© Bemanning Full Circle
SINT HELENA 15°57'55''S/05°42'41''W
MOORINGS BIJ SINT HELENA Zeilen op de Zuid-Atlantische Oceaan is niet verkeerd. Hurricanes komen hier niet voor en op weg naar Sint Helena heb je stroom mee en een mooie bakstagwind. Het voordeel van het aanlopen van Namibië is ook dat de zuidoost passaat hier wel gunstig invalt. Lekker ontspannen zeilen dus.
Age, onze gast voor deze oversteek, ontfermt zich over de vishengel. Verder lezen we bijna een boek per dag. Na ruim 1300 mijl komt Sint Helena in zicht. Ankeren was hier altijd erg lastig. Te diep en steile rotswanden. Maar sinds enkele jaren liggen er keurige moorings met plek voor wel 20 boten. Johnny en Donny verzorgen de taxiservice. Even oproepen en je wordt opgehaald bij je boot en naar de wal gebracht. Er staat over het algemeen een behoorlijke swell bij de kade. Het beste pak je vanuit het bootje een lijn en slinger je als een soort Tarzan naar de wal. Inklaren in Jamestown gaat vrij vlot. Maar je moet wel aantonen dat je een goede ziektekostenverzekering hebt. De immigration officer neemt geen genoegen met onze zorgpassen van een jaar oud. Via Whats-app krijgen we van familie in Nederland een foto van de nieuwe pas. We verkennen Jamestown en bezoeken het museum. Veel herinnert natuurlijk aan Napoleon die hier ooit naartoe verbannen is. Hij is hier ook overleden en begraven, maar later alsnog naar Parijs overgebracht en daar herbegraven. Hoogtepunt is een toertje met Johnny naar de walvishaaien. We lokaliseren er drie en mogen met snorkels en vinnen te water. Wauw, wat is dat indrukwekkend. Wat een enorme beesten‌
foto’s Bemanning Full Circle
‘Na ruim 1300 mijl komt Sint Helena in zicht…’
foto:Š Bemanning Full Circle
ASCENSION ISLAND Onze volgende stop is Ascension Island. Het is eigenlijk niet meer dan een vulkaan in zee. We ontmoeten Tom, een Engelsman die hier als schoolmeester twee jaar werkzaam is. Hij vindt het leuk om ons wat van het eiland te laten zien en rijdt met ons de Green Mountain op. Oorspronkelijk was deze berg net zo kaal als de rest van het eiland. Maar met behulp van de beheerder van de Londense Kew Gardens is een plan gemaakt voor beplanting. Het
ASCENSION ISLAND 07°55'18'S/14°24'86''W
eiland wordt vooral gebruikt de Britse Royal Air Force. Op weg naar de verder naar het zuiden gelegen Falkland Eilanden kan hier worden getankt. De stranden van het eiland zijn een vaste plek voor honderden zeeschildpadden die hier eieren leggen. Op het strand zie je veel sporen. Zwemmen rond de boot is helaas niet toegestaan. Een paar jaar geleden is er een toerist door een haai aangevallen.
foto:© Bemanning Full Circle
FERNANDO DE NORONHA 03°51'13''S/32°25'25.62''W
FERNANDO DE NORONHA Het vasteland van Brazilië gaan we niet aanlopen. Wel het eiland Fernando de Noronha. We zien van ver de kenmerkende rots al liggen. In veel oceaanraces, zoals de Volvo Ocean Race, gelden deze eilanden als routepunt; op weg naar Kaapstad moeten ze aan bakboord worden gehouden. Het lijkt ons een mooie stop na alweer zo'n 1100 mijl. De swell blijkt echter heftig; we rollen hier ’s nachts uit bed. In vergelijking met Fernando was het bij Sint Helena en Ascension Island rustig. Wat een waardeloze ankerplek. Dan maar snel met de dinghy naar de wal. De Braziliaanse havenmeester Emerson is vriendelijk genoeg, maar tikt wel ruim driehonderd euro af voor drie nachten rollen in de baai, geen voorzieningen en geen wifi. We vinden het eiland wel mooi, maar niet heel bijzonder. We zijn dan ook blij als we de derde dag ankerop gaan. Op weg naar de evenaar, de doldrums en uiteindelijk Suriname…
www.
fullcirclesailing.com
DRAMA’S IN GOLDEN GLOBE RACE
CODE ROOD Code Rood voor de organisatie van de Golden Globe Race. De deelnemer uit India, Abhilash Tomy, meldde op 22 september het volgende: ACTIVATED EPIRB.CANT WALK.MIGHT NEED STRETCHER Position: 39' 25.297 S 077' 30.629 E at 22 Sep 02:28 UTC. Gevolgd door: 21:57 UTC READ: CAN MOVE TOES. FEEL NUMB. CAN’T EAT OR DRINK. TOUGH 2 REACH GRAB BAG. Tomy bevond zich op zo’n 1900 mijl zuidwest van het Australische Perth en zijn Thuriya werd in een orkaan platgegooid en ontmast. Tomy raakte daarbij gewond. Zijn schip is een replica van de Suhaili waarmee Robin Knox-Johnston in 1969 de eerste Golden Globe Race won. Ook de Hanley Energy Endurance van de Ier Gregor McGuckin verloor de mast en probeerde een noodtuig te zetten. Vliegtuigen gingen ning van een Orion verkenningsvliegtuig ontdekte de Thuriya en maakte foto’s van het onttakelde
jacht.
De
Australische autoriteiten zetten een reddingsoperatie op touw. Het Franse patrouilleschip Osiris was het dichtst in de buurt en bereikte de Thuriya op 23 september. Positie 39*32’.79S-78*03’.29E. Bemanningsleden gingen in een RIB langszij en in 20 knopen wind en 2 meter hoge golven lukte het om de gewonde Tomy van boord te halen. Later werd ook McGuckin door de Osiris bemanning van zijn gehavende jacht gehaald.
foto:© Golden Globe Race/PPL
op zoek. De beman-
INDEWIND Onze landgenoot Mark Slats bevond zich op 250 mijl afstand en hij worstelde eveneens in meters hoge golven en wind van orkaankracht. Zijn Ohpen Maverick was ook al platgeslagen. Brekers sloegen naar binnen en er ontstond zelfs een kleine brand aan boord door kortsluiting, maar die wist Slats tijdig te blussen. Zijn elektronica viel uit. Volgens niet bevestigde berichten werd hij op een gegeven moment foto:Š Karen Hogenbirk
aangelijnd overboord geslagen, maar door een andere breker weer aan boord gesmeten. Slats ligt in tweede positie in de race, achter de 73-jarige Fransman Jean Luc van den Heede. De koploper had geen last van de orkaan, want hij heeft een voorsprong van ruim 1100 mijl. Begin oktober zal hij Kaap Leeuwin passeren. De huidige Golden Globe Race wordt gezeild om het 50-jarig bestaan van de eerste solo-wereldomzeiling te herdenken.
foto:Š www.goldengloberace.com
www.goldengloberace.com
INDEWIND AIRA 22 BOOT VAN HET JAAR Tijdens de afgelopen natte Hiswa in Lelystad zijn de ‘Boot van het Jaar’ titels vergeven. Die ging in de categorie zeilboten naar de Aira 22. Het Maarten Voogd-ontwerp won van de andere nominaties, de Domani S30 en de Saffier Se37. De voorzitter van de jury, Martin de Jager, omschrijft de Aira 22 als ‘een comfortabele en betaalbare gezinsboot met innovatieve voortstuwing. Een nieuwe speler in een categorie waar vooral oude modellen in domineren.’ www.airaboats.nl
TONY BULLIMORE OVERLEDEN Afgelopen zomer, op 31 juli, overleed de Engelse solozeiler Tony Bullimore aan een slopende ziekte. Bullimore kreeg grote bekendheid door zijn ongeluk in de Vendée Globe 1996/97. Zijn 60-voeter Exide Challenger verloor toen de kiel en Bullimore overleefde dagen in de omgeslagen romp, voordat hij werd gered door de Australische marine. Bullimore werd 79 jaar.
foto: © Laurens Morel/www.saltycolours.nl
SEIZOENSAFSLUITER Op 6 en 7 oktober is de tweede editie van de Van Uden Reco Medemblik Oktober Races. Het is de seizoensafsluiter voor vele klassen en telt mee voor de klasse kampioenschappen en de Verbondsbezem. www.vanudenreco.nl/mr/
WEER EVEN VERTREKKER… Eenmaal terug van een lange reis worden Vertrekkers dikwijls opgeslokt door werk, school en andere beslommeringen. Om het mooie reisgevoel even terug te halen, organiseert de bemanning van de Dixbay dé reünie voor zeilers die ooit een lange reis maakten, ongeacht in welk jaar. Dit jaar voor de zevende keer. In de Oude Binnenhaven van Enkhuizen, op zaterdag 20 oktober. Info en aanmelden voor de maaltijd kan via sydixbay@gmail.com
INDEWIND S/V14 IN AANBOUW Scheepstimmerman Peter van Klink in Aalsmeer bouwt een S/V14 af, een aangepast kielbootje voor mindervaliden, naar een ontwerp van Alexander Simonis. Dankzij een kantelbaar frame in de kuip en aangepaste
bediening
kunnen
twee
mindervaliden er veilig mee zeilen. De romp is van 6 mm okumĂŠ multiplex, bekleed met glasmat, en zal worden geschilderd met tweecomponenten verf van Epifanes. De boot is bestemd voor de stichting Sailability. Omdat zijn bedrijf dit jaar 25 jaar bestaat, bouwt Van Klink de S/V14 om niet. Gegevens S/V14: 4.55x 1.49 x 1.17 meter. Grootzeil 7.1 m2, fok van 2 m2 en een optionele gennaker 11 m2. www.sv14.org
31 e ANTWERPRACE Het is 30 jaar geleden dat de eerste Antwerprace werd gevaren. Sinds 1988 is de zeilrace over de Westerschelde uitgegroeid tot een najaarsklassieker. De komende editie is op 13 oktober. De grote schepen starten in Breskens, de kleinere in Terneuzen. De finish is in Antwerpen, 45 respectievelijk 35 mijl stroomopwaarts. Maximaal 225 jachten doen mee. www.antwerprace.be
Foto: Š Dick van der Veer
LEVENDIGE GREVELINGEN Op de Grevelingen staat het wintercircuit weer voor de deur. Voor het zover is, wordt eerst afgetrapt met de 4 Windstreken Regatta op 29 september, waarna op 28 oktober de serie van de Grevelingen Cup start. De 4 Windstreken Regatta is een race voor duo-bemanningen. Vanuit het centrale startpunt, Marina Port Zelande, moeten ze rakken in alle vier de windrichtingen varen. Het komt naast zeilvaardigheid vooral aan op strategie. Er is weer live GPS tracking. Eind oktober start de populaire Grevelingen Cup, de grootste winterserie, met verschillende klassen: Toer, Toer-S (met spinnaker), ORC of eenheid. De wedstrijden om de Grevelingencup worden gezeild op: 28 oktober, 18 november, 16 december, 13 januari 2019, 10 februari en de finale op zaterdag zaterdag 23 maart. Als reservedag houdt de organisatie 10 maart achter de hand. www.grevelingencup.nl
INDEWIND STRONTWEEK Workum is medio oktober altijd het epicentrum van de traditionele vrachtvaart en visserij. Het is vertrek- en aankomstplaats
van
de
Beurtveer, Strontrace en de Visserijdagen.
Plus
het
muziekspektakel Liereliet. Van 20 tot en met 28 oktober is de Strontweek. De Strontrace (foto) is het bekendst; onder zeil en jagend naar Warmond en terug. De Beurtveer gaat zeilend op en neer naar Amsterdam via verplichte havens. De visserij gebeurt ook op zeil, zoals vroeger. www.zeilvaartcollegeworkum.nl - www.zeilvracht.nl
75 MIJLS: STEEDS HARDER… “Het kan nog wel sneller, hoor”, van Dick Koopmans na zijn recordtijd van 11 uur en 1 minuut in de 75 Mijls. Hij kreeg gelijk, want Olivier Stein en bemanning jakkerden in het weekend van 8 en 9 september hun Pogo 12.50 rond de baan in een gezeilde tijd van 9 uur en 48 minuten. In de 30 Mijls klokte Berry Dijkhuizen in de Twohanded met zijn J/120 Jipper een gezeilde tijd van 3 uur 51 minuten. www.75mijls.com
foto: © Bastiaan Lende
was het droge commentaar
ZELFTEST Solozeilen lijkt steeds populairder te worden. Jezelf meten met de elementen is een soort zelftest die veel zeilers willen uitvoeren. Feit is dat twee grote solo-evenementen in het najaar razend populair zijn. Op woensdag 3 oktober start in Lelystad de 200 Myls (anno 1996). De deelnemers hebben de keuze uit vier banen van elk 200 mijl. De windkracht, -richting en het tij zijn daarbij doorslaggevend. Op de zondag is de finish. Op zaterdag 20 oktober start de Singlehanded, het oudste solo-evenement. In 1969 bedacht door architect Reid de Jonge. Het doel is: met minimaal motorgebruik de vaaropdracht uitvoeren. Die krijgen de deelnemers vlak voor de start uitgereikt. Het bijhouden van een logboek en journaal telt zwaar mee. www.200myls.nl – www.singlehanded.nl
BOATSHOW BRESKENS Onder de naam Belgian Boat Show Float is in de jachthaven van Breskens een drijvende watersportbeurs. Van vrijdag 5 tot en met zondag 7 oktober. Er liggen zowel nieuwe als gebruikte boten. Toegangskaarten en de plattegrond zijn via de site te downloaden. www.belgianboatshow.be/nl/Float
INDEWIND WINTERWEER TROTSEREN… Thuis bij de kachel blijven zitten kan altijd nog. Het is veel leuker om warm ingepakt het weer te trotseren. Bijvoorbeeld in de vele winterwedstrijden die op stapel staan. Een greep uit de openingswedstrijden:
WINTERWEDSTRIJDEN 6 okt
Goofies, Oosterschelde, Colijnsplaat. www.wsvnb.nl
6 okt
Frostbite Cup, Gooimeer, Naarden. www.rzvnaarden.nl
14 okt IJspegel Trophy, Scheveningen. www.jachtclubscheveningen.com 14 okt Winterwedstrijd, Kaag. www.kwvdekaag.nl 28 okt Grevelingencup. Port Zélande. www.grevelingencup.nl 28 okt Winterwedstrijd, Braassem. www.braassemermeer.nl 28 okt Winterwedstrijden, Drimmelen. www.wsvbiesbosch.nl 4 nov
Wintercup, IJsselmeer, Enkhuizen. www.ewva.nl
4 nov
Winterwedstrijd, IJsselmeer, Hoorn. www.wsvh.nl
ADVERTENTIE
Zwaan Sails ● Jachtzeilen ● Canvas werk ● Sprayhoods ● Reparaties LELYSTAD 0320 - 231437
BOMARINE
l
innovative sailing solutions
variabele spoed is altijd goed! AUTOPROP
download de brochure
www.expertpleziervaart.nl
RHAPSODY OP JAMAICA
TIJD OM ONS THUIS TE VOELEN
foto:© Bemanning Rhapsody
Ada van der Vis en John Gijzenij zijn zeilende reizigers. Met hun Rhapsody, een Breehorn 37, verkennen ze het Caribisch gebied. Tijdens die reis doen ze Jamaica aan, een off the beaten track bestemming. Slechts weinig zeilers hebben dit land op hun lijstje staan. Ada en John voelen zich er al snel thuis...
TEKST EN FOTO’S BEMANNING RHAPSODY
M
eestal rusten we na aankomst eerst uit van de voorbije tocht en nemen een biertje. Daar is nu geen tijd voor. De Jamaicaanse autoriteit verlangt dat we
ons direct melden. De laatste zucht lucht verlaat de pomp in ons bijbootje, als de coastguard al dichterbij komt. Stoere mannen in blauwgrijze legeruniform met wapens nonchalant over hun schouders roepen: “Don’t leave your vessel or invite anyone on your boat till health has visited you.” In afwachting daarvan voelen John en ik ons beroofd van ons vrije leventje op de boot.
Later op de middag komt de kustwacht langszij. Een olijke dame met een schoudertas stapt onwennig aan boord. “Good afternoon. Welcome to Jamaica. I’m from Health and Quarantaine. I’ll ask you some questions and check the freshness of your food.” Ze legt haar tas in de kuip. Als eerste wil ze de inhoud van de koelkast zien. Ze haalt er een paar spullen uit en verschuift de rest een beetje. “Where is your other stock? Ik laat haar onze voorraad blikvoer zien. Keurig voorzien van de uiterste houd-
foto’s:© Bemanning Rhapsody
baarheidsdatum. Ze kijkt nog wat om zich heen en gaat naar buiten. Uit haar tas komt een formulier vol vragen. “Zijn jullie ziek of ziek geweest?” “No.” “Gele koorts?” “No.” “Is er iemand onderweg overleden?” “No, we’re still with the two of us.” Ze lacht, ondertekent het formulier, zet een stempel, en zegt: “Put our beautiful Jamaican flag in top.” Nu nog wachten op immigration en customs en we mogen onze eerste stappen zetten in het land van de rastafaris.
De beschutte baai van Port Morant is sereen en straalt rust uit. Aan de westkant een klein zandstrandje met wat vissersbootjes, gekleurde huisjes verscholen tussen het groen. In het noorden van de baai hebben we een schitterend uitzicht op de Blue Mountains. In het oosten ligt Bowden met de post van de kustwacht en waterpolitie. Een enkele medezeiler ligt voor anker. De meeste zeilers blijven hier een nacht en zetten hun reis weer voort, omdat hier niets is. Wij, als zeilende reizigers, hebben geleerd dat er tijd nodig is om een land te leren kennen. Tijd om mensen te ontmoeten, tijd om onze weg te vinden in een onbekende wereld, tijd om ons thuis te voelen. Dus blijven we plakken.
We worden direct in de Jamaicaanse cultuur gegooid. Een tussenweg is er niet. Het leven hier is puur en authentiek. What you see is what you get. Onze dinghy laten we achter op het strandje bij de vissers die ongevraagd aanbieden om erop te letten. Een rommelig paadje loopt naar de weg. De vis die ‘s morgens is binnengebracht, wordt langs de kant van de foto’s:© Bemanning Rhapsody
weg aangeboden in kleine koelboxen. Wij worden vaste klant. De weg naar het kleine dorpje is lang. Geiten springen mekkerend weg als we te dichtbij komen. Op het dorpspleintje, wat eigenlijk niet meer is dan een driesprong van wegen, schalt de reggae al vroeg uit grote boxen. Een zeecontainer huisvest een winkel met breed aanbod. De dame achter het loket helpt ons graag. Aan de overkant is een slager met vers
geslacht diepvries vlees. En dan houdt het zo’n beetje op. Voor groente en fruit moeten we zo’n 15 km verderop zijn.
De manier om daar te komen is met een routetaxi. Een goedkoop vervoersmiddel waar iedereen gebruik van maakt. Zo gaan we regelmatig in een volgepropte auto, hortend en stotend over de weg die na elke regenbui slechter wordt, richting het stadje. En ik geniet. Zo doen ze dat hier en wij maken er deel van uit. Juist in de taxi horen we meer over het leven in Jamaica. Over de gevaren van Kingston, maar vooral hoe mooi en goed het leven is. De taxi stopt bij de markt in het centrum van Morrant Bay. Het plaatsje is evenals de mensen levendig en kleurrijk. Men koopt en verkoopt. Groente, fruit, secondelijm, schoenen, kleding. Reggae klinkt uit boxen die jongens op een verrijdbare standaard met zich mee sjouwen om gekopieerde cd’s aan de man te brengen. Het gezicht van Bob Marley duikt overal op. Mijn eetlust wordt aangewakkerd door de geur van jerkchicken, gekruide kip, uit halve oliedrumsbarbecues. De markt is een kruip door sluip door Luilekkerland. De marktfoto’s:© Bemanning Rhapsody
koopvrouw hoeft haar waar niet aan te prijzen. Het verkoopt zichzelf. Breed is haar lach als we blijven staan en wat kopen. Een praatje blijft niet uit. Respectvol kijkt ze ons aan als ze verneemt dat we helemaal met de zeilboot hier naartoe gekomen zijn. Het eten van een smakelijke patty, een soort empanada, maakt dat we compleet zijn ingeburgerd. En de geur van wiet dwarrelt overal tussendoor.
NAVIGATIE
●
De gegevens op de Navionics kaarten zijn correct, op de zuidwest hoek na. Daar hadden we 15 m diepte in plaats van 150… De aanwezige betonning is correct, behalve bij Port Morrant.
●
De vele kreeftenfuiken rond het eiland vormen lastige obstakels. Ze liggen echter niet dieper dan 30 m, dus als je een mijl uit de kust blijft, zeil je vrij.
●
Houd rekening met ondieptes ver voor de kust tijdens de aanloop.
● ●
Overal hield ons anker goed in zand en modder. Jamaica ligt heel centraal in het midden van de Carieb. Een goede uitvalsbasis voor bestemmingen in alle windrichtingen, zoals Cuba, Colombia, Guatamala en Haïti.
GIDSEN, INFORMATIE
●
A cruising guide of Jamaica, Frank Virgintino. Gratis te downloaden via www.freecruisingguides.com
● ● ● ●
Website www.noonsite.com Reisgids: Lonely Planet Jamaica. OpenCPN kaarten voor routeplanning. Navionics kaarten op de plotter.
ZEILEN ROND JAMAICA AUTORITEITEN
●
Inklaren/uitklaren in Jamaica vergt papierwerk en is overal net even anders, maar gratis, mits je binnen kantooruren blijft. Meld je direct bij aankomst.
●
In Bowden/Port Morrant (zuidoosten) regelt de kustwacht de afspraken met immigratie, douane en health. Dit kost meer tijd, omdat de autoriteiten uit Port Antonio (oostkust) komen. Houd daar bij vertrek rekening mee. Het jachthavenpersoneel in Montego Bay (noordwesten) en Port Antonio maakt een afspraak met de autoriteiten voor je.
●
Voer de gele Q-vlag als je nog moet inklaren. Quarantine & Health is je eerste contactpersoon.
●
Meld verplaatsingen binnen Jamaica bij customs, zowel bij vertrek als aankomst. Je krijgt een transferformulier waar je volgende ankerplaats op staat. Wij hadden een ‘transireformulier’ voor Montego Bay vanuit Bowden. Onderweg mochten we op de tussenliggende ankerplaatsen ankeren, behalve bij Kingston omdat daar de douane gevestigd is.
● ●
Eenmaal uitgeklaard heb je 24 uur de tijd om te vertrekken. De kustwacht controleert regelmatig. Ze zijn vriendelijk. Je ontkomt niet aan een lange vragenlijst, ook al heb je kopietjes van vorige bezoeken aan boord.
●
In Port Morrant ligt de boot beschut en veilig; we lieten Rhapsody hier achter voor een driedaagse toer in de Blue Moutains. Even melden bij de coast guard en men houdt een oogje in het zeil. Kingston, Port Antonio, Reach Falls zijn goed te bereiken per bus of routetaxi.
foto:Š Bemanning Rhapsody
WIND
●
Gribfiles houden geen rekening met lokale invloeden. Er staat standaard veel meer wind dan je verwacht. Tot 10 uur is er vrijwel geen wind, daarna neemt deze snel toe.
●
Van december tot april staat er een harde noordoostlijke passaatwind. Ankerplekken aan de noordkust zijn dan minder beschut. Wij zeilden in westelijke richting langs de zuidkust in januari en februari en in mei naar het oosten, van Montego Bay naar Port Antonio. Het is verstandig om ‘s morgens vroeg of ‘s nachts richting het oosten te zeilen/motoren. Wij hadden in mei overdag 20-25 knopen wind tegen. Gelukkig liggen de ankerplaatsen niet ver uit elkaar en gaat de wind ‘s nachts liggen.
Cuba
USA
ATLANTISCHE OCEAAN Haiti
Ve ne zu ela
CARIBISCHE ZEE a gu
Co
ar a Nic
18°N
l om bia
s ura nd Ho
Dom.Rep Puerto Rico
77°W
illustratie©Zilt Magazine
Jamaica
Op het strandje ontmoet ik Richard, een ervaren visser. We zijn met twee bevriende bootbemanningen aan het garnalenvissen. Richard is erop afgekomen. Hij waardeert het duidelijk dat we hier al weken al zijn. “Jullie willen de echte cultuur van Jamaica zien. Jullie zijn niet helemaal naar Jamaica gezeild om hetzelfde te zien als thuis”, zegt hij. We blijven nog een tijdje, antwoord ik als hij ernaar vraagt. “Ik wil het Bob Marley Museum nog zien.” Hij kijkt me opgetogen aan en zegt dat het dè plek is om te bezoeken. Richard verzorgt de muziek in de bar van zijn broer. Hij nodigt ons uit en als we willen maakt hij tevens de lekkerste Jamaicaanse gerechten voor ons klaar. Ondertussen zijn onze mannen terug. De netto vangst blijft steken op drie. Teleurgesteld besluiten we om ermee op te
foto:© Bemanning Rhapsody
houden. De avond erop gaan we naar de Seasidebar. Hier gaat onze inburgering verder. Na de heerlijke maaltijd krijgen we een indruk van het uitgaansleven. Uit het mengpaneel komen bekende reggaeritmes. De microfoon gaat van hand tot hand. Men zingt en beweegt virtuoos mee. Reggae zit in hun bloed. “Jaah mon, this Jamaica.”
foto:Š Bemanning Rhapsody
We hebben het hele eiland gerond. We hadden de keuze om langs de toeristische noordkust te zeilen of de authentieke zuidkust. Uiteindelijk doen we allebei. De zuidkust heeft mijn hart voorgoed gestolen. Juist daar ervaren we dat Jamaicanen heel direct, open en goedlachs zijn. Ze genieten van het leven, al of niet onder het genot van lekker eten, een joint of bier. Ze roeien met de riemen die ze hebben en leven met de dag. Daarnaast zijn ze hulpvaardig en vrijgevig. Talloze keren is ons fruit aangeboden of kregen we iets extra’s op de markt. Rhapsody hebben we volgeladen met rum, jerkkruiden en eigentijdse reggaemuziek. Ladingen vol aan herinneringen worden weg gestouwd. De geur van versgebrande Blue Mountainkoffie, het Bob Marleymuseum in het roemruchte Kingston, de Reach Falls, dreadlocks, James Bondbeach, Oracabessa, de vissers, de krokodillen in Black River; het past allemaal. Als ik een allerlaatste blik werp op de Blue Mountains, heb ik een brok in mijn keel. Het afscheid valt zwaar. In korte tijd ben ik gehecht geraakt aan dit land waar je leven je rijkdom is!
http://sy-rhapsody.nl
DROOM WAARGEMAAKT Op 6 oktober verschijnt het e-boek ‘Solo mijn droom achterna’. Daarin loopt solozeilster Sigrid Greven langs alle keuzemomenten die nodig zijn om de droom waar te maken. Geld, boot, techniek, uitrusting, scholing, planning en ook de relaties met het thuisfront. Het e-boek omvat vele links, filmpjes en bijna 400 pagina’s tips en suggesties. Uitgever: Cure Productions BV Watersportmedia. Prijs: € 12,50. www.watersport-e-boek.luondo.nl
VERNIEUWDE VAARWIJZER Binnenkort verschijnt de zesde, geheel herziene editie van de Vaarwijzer Scandinavië en de Oostzee. Het boek omvat vaargebieden tussen Borkum, Bergen, Stockholm en Gdansk. Auteur René Vleut heeft twee nieuwe vaargebieden toegevoegd: Boddengewässer en Polen. Ook zijn tal van foto’s ververst. Het 388 pagina’s dikke boek kost € 49,99. www.gottmer.nl/watersportboeken
ZILTESPULLEN
DOORSTART BAVARIA Een Duitse investeringsmaatschappij is de nieuwe eigenaar van Bavaria. De toekomst van de werf, die in april uitstel van betaling kreeg, lijkt daarmee vooralsnog veiliggesteld. Aan de onzekerheid voor de 550 werknemers in het Duitse Giebelstadt en de 250 in Rocherfort in Frankrijk komt nog geen einde. Daarvoor moet eerst meer duidelijk zijn over de aangekondigde reorganisatie. Nadat het bedrijf in zwaar weer terecht was gekomen, leverde Bavaria voor de zomer nog zo’n 200 boten af die al voor de bedrijfscrisis waren besteld. Een woordvoerder verklaarde echter dat de productie na de zomervakantie ‘wat aarzelend’ op gang komt. ‘Het terugwinnen van marktaandeel’ wordt dan ook als een van de voornaamste speerpunten genoemd. Het herstellen van het vertrouwen van het bestaande dealernetwerk zal daarbij ongetwijfeld een grote rol spelen. Een aantal van de grote Europese Bavaria dealers heeft de ontwikkelingen niet lijdzaam afgewacht en richt zijn pijlen inmiddels ook op andere merken. Beursanalisten nemen aan dat de nieuwe eigenaar zo’n 20 miljoen heeft betaald voor wat ooit Europa’s grootste botenbouwer was (3500 boten per jaar). Dat bedrag is opmerkelijk omdat Bavaria in 2007 nog voor 1,3 miljard van eigenaar veranderde.
KORTINGSACTIE CS RIGGING CS Rigging in Zaandam levert producten voor staand en lopend want, dekbeslag, rolreefsystemen en heeft een tuigageservice. Dit najaar houdt CS Rigging een aantrekkelijke kortingsactie. Wie spullen koopt in de webshop krijgt een korting van 20 procent met de kortingscode: hiswa2018. De actie duurt tot en met 31 december 2018. www.cs-rigging.com
OPEN DAG JACHTWERF HUTTING Op zaterdag 13 oktober kun je een kijkje achter de schermen nemen bij Hutting Yachts. De werf houdt open dag van 11.00 tot 16.00 uur. Behalve diverse Hutting jachten is ook het aanbod van de makelaardij te zien. Er worden lezingen gegeven over de Hutting 54 Polaris, over vaardig varen en over zelfredzaamheid en klassieke navigatie. Verder zijn leveranciers aanwezig van navigatieapparatuur, zeilen en tuigages. www.hutting.nl
ZILTESPULLEN AANGEKLEDE SPEEDSTER J/Boats komt met een nieuw model, de J/99, dat momenteel in het Franse Les Sables d’Olonne wordt gebouwd. Een snelle racer van 9.90 meter lengte, die als ‘speedster’ wordt omschreven. Maar wel een aangeklede
mét
een
gerieflijke accomodatie onderdeks: twee
slaapgele-
genheden achterin, een navigatiehoek, een L-vormige kombuis, twee langsbanken in de salon en een hut voorin. Het zeil- en dekplan zijn geoptimaliseerd voor zeilen met een compacte bemanning. Een helmstok, die twee roeren bestuurt, zorgt voor een openbotengevoel. Maten 9.97 x 3.40 x 1.99m. Prijs vanaf ca. €125.000 . www.jboats.com - www.messink.nl
X-YACHTS HOUDT DE VAART ERIN
ALWEER EEN NIEUWE X Het leveringsprogramma van X-Yachts wordt opnieuw uitgebreid. Op de Bij X-Yachts houden ze de vaart erin bij het vernieuwen van Hiswa te Water zagen we al de X42 en de X49. Nu is daar een tussenmaat hun productlijnen. Op de Hiswa te Water zagen we al de X4 2 bijgekomen, de X46. Deze serie wordt aangeprezen als en ‘de deperfecte X4 9. familyNu is cruiser’ ligt tussen de daar en een tussennog sportievere P serie maat bijgekomen, de X4 6. Deze (Performance) enserie de C wordt aangeprezen serie (cruiser). De als ‘e perfect familynieuwe 46 voeter heeft cruiser’en ligt dezelfde moderne lijnen tussen de nog sporals de grotere en kleitievere P serie (Pernere versie, met brede formance) en de C open spiegel, lange serie (cruiser). slanke kajuitopbouw, onderdeks lopende vallen moderne en zelfkerende genua. De nieuwe 46 voeter heeft dezelfde lijnen alsAlles de grotere en kleinere versie, met brede open lange bedacht voor puur en sportief zeilplezier zonder eenspiegel, extreme racer teslanke zijn. De kajuitopbouw, onderdeks lopende vallen en zelfkerende genua. standaard T-kiel steekt 2,30 meter diep. Er is ook een 2,50 meter versie en Alles bedacht er wordt gewerktvoor aan puur en sportief een ondiepere kiel die zeilplezier zonder een L-vorm zal krijgen. een extreme racer Het interieur strak, te zijn. Deis stanluxe en T-kiel licht. De 4,27 daard steekt meter bredediep. romp 2,30 meter Er is ook een zitbank 2,50 maakt een extra meter versie er aan de open kant en van de wordt gewerkt Stanaan U zit mogelijk. een ondiepere kiel die een L-vorm zal krijgen. Het interieur is daard zijn er drie hutten en twee maal een natte cel. strak, luxe en licht. De 4,27 meter brede romp maakt een extra Voor 483.395 euro vaar je volgend seizoen in deze stijlvolle Scandinaviër. www.x-yachts.nl
ZILTESPULLEN KREEFT OP HET KERSTMENU Met Dutch Sailing Events kun je rond de kerstperiode een week islandhoppen vanaf Matinique. Aan boord van de Bavaria 49 is plaats voor maximaal 6 gasten plus de schipper. Ervaring is niet vereist maar actief meezeilen wordt aangemoedigd. Door de korte afstanden is er genoeg tijd veel van de eilanden te zien en te snorkelen. Vertrek is op 19 december en de prijs is 1399 euro per persoon, exclusief vliegreis. www.dutchsailingevents.com
VEDERLICHT RACEKOMPAS Velocitek, introduceert de Prism, een volledig uitgekleed racekompas met een groot display in een kleine behuizing. Door het gebruik van ruimtevaarttechnologie is de Prism met zijn 137 gram het lichtste kompas ter wereld geworden, zo claimt de producent. De Prism gebruikt uitsluitend magnetische input. Het instrument heeft geen geheugen, geen invoer door gebruikers en voert geen rekenfuncties uit. Hierdoor is het kompas legaal in alle wedstrijdklasses die een elektronisch kompas toelaten. De Velocitek Prism heeft een adviesprijs van â‚Ź 395. www.moremarine.nl
fotoŠ Bem anning Discovery
LAGOS - ALGARVE Angelique en Louis leggen hun Discovery onderweg naar het zuiden graag voor anker. Overdag liggen er op de mooie plekken vaak veel dagtoeristen, maar in de namiddag hebben ze prachtige stranden of indrukwekkende rotsen nagenoeg voor zichzelf.
ZILTEWERELD
Angelique Schaapherder en Louis van Kesteren zeilen zo’n 20 jaar samen en zijn met kleine stappen dichterbij het vertrek voor een grote reis gekomen. Louis: “Bij mij begon het op m’n dertiende, toen ik een dag meezeilde met een vriendje. Vanaf die dag stond ik met één been op de wal en met het andere op een boot. Op m’n 15e zeilde ik het IJsselmeer over, daarna volgden Wadden en de Noordzee. Toen ik Angelique leerde kennen maakte zij zich het zeilen ook snel eigen. We namen nooit te grote risico’s. De eerste keer naar Engeland ging bijvoorbeeld gewoon in dagtochten. Toen we daarna wel van Lowestoft in 20 uur terug zeilden naar IJmuiden, voelden we ons klaar voor onze reis.
DAGTOCHTEN Angelique: “Na een jaar klussen en proefdraaien met onze nieuwe aanwinst Discovery, een Beneteau Oceanis 361, begonnen we in april dit jaar aan de volgende stap, een reis van 8 maanden naar de Middellandse Zee. Wij zien zeilen als een fijne manier om je te verplaatsen naar leuke havensteden. Het plan is daarom de reis voor het grootste deel in dagtochten te doen. Eenmaal bij Biskaje
foto’s: © Bemanning Discovery
KLEINE STAPPEN
ZILTEWERELD Luf Island
Rampetamper
www.ziltewereld.nl kozen we toch voor een trip van 220 mijl richting Spanje. Dat betekent twee nachten op zee. We hadden twee opstappers, dat maakte het extra makkelijk. De uren tussen 4 en 6 bleken het meest lastig, we hielden onze ogen maar moeilijk open. De tweede dag merkten we dat we best moe waren, maar we zeilden heerlijk en regelmatig bezoek van dolfijnen maakte de trip heel bijzonder. Aanleggen in Santander voelde goed, ‘Yes, we did it’“
ANKEREN De keuze voor deze Beneteau pakt goed uit. Louis: “Omdat we na deze reis ook weer in Friesland willen gaan varen kozen we voor een ondiepe kiel. Aan de wind leveren we wel wat in, maar op onze trip hebben we nauwelijks aan de wind gezeild. De Portugese Noord hebben we optimaal gebruikt. Maar de geringe diepgang gaf ons het voordeel dat wij dichter bij het strand konden ankeren tussen de speedbootjes. Deze bootjes gaan ‘s avonds altijd weg en dan liggen wij vrij van de zeilboten die verderweg moeten ankeren vanwege hun grotere diepgang. Vooral tijdens het drukke zomerseizoen vinden we dat een groot voordeel. Eenmaal in de Middellandse Zee hopen we ook veel voor anker te liggen.” www.syladiscovery.nl
colofon
Zilt Magazine is een uitgave van Zilt Media Producties in Amstelveen
REDACTIE redactie@ziltmagazine.nl
ADVERTEREN Paul Pekelharing adverteren@ziltmagazine.nl 06 54983666
AUTEURSRECHT De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomen zonder
bemanning
schriftelijke toestemming van de uitgever.
Zilt Magazine wordt gemaakt door: Ruud Kattenberg Sjors van der Woerd Laurens van Zijp Michiel Scholtes Henk Huizinga Sonja Muller en talloze opstappers‌
abonneer je gratis