foto:Š Zilt Magazine
oktober 2017
advertentie
advertentie
oktober 2017
ONTWERPER
54 SYDNEY HOBART RACE
WINDSTIL
60 68
BLAUW EN ROZE
KLUSSEN
72
VOLVO OCEAN
50
24
10
COLOMBIA
EN VERDER… 6
Bureaublad
64
In de Wind
82 Zilte Spullen 88 Zilte Wereld
DOMANI S28
38
fotoŠ Laurens van Zijp
BUREAUBLAD Over een weids IJsselmeer zeilt de driemast topzeilschoener Willem Barentsz van Enkhuizen naar Urk. Met een gerieflijk bakstagwindje. Windveren in de lucht duiden echter op een weersverandering. En inderdaad: de volgende dag staat er een dikke 6‌ Met een klik maak je deze foto de achtergrond van je computer-, telefoon- of tabletscherm.
M/V Meervoudig olympisch kampioen Paul Elvström uit Denemarken gold als een innovator in de zeilwereld. In de jaren 80 verraste hij iedereen door a) in de Tornado te gaan zeilen en b) dat samen met zijn dochter Trine te doen. In de aanloop naar de Spelen van 2008 vormde Carolijn Brouwer samen met Sebbe Godefroid een multihull-team. Op de Spelen
reflectie
van Rio, vorig jaar, was de Nacra de officiële m/v klasse. Kortom, naast korfbal, kunstrijden en tennis is zeilen een van de schaarse sporten met man-vrouw ploegen. Dit jaar zien we voor het eerst ook gemengde teams in de Volvo Ocean Race. De organisatie heeft die samenstellingen sterk aangemoedigd. ‘Als publiciteitsstunt’ menen criticasters, daarbij alle vooroordelen uit de kast trekkend. Meer objectief bekeken is het een interessante ontwikkeling. Aan boord van zo’n voortjakkerende oceaanracer heeft iedereen zijn eigen specialiteit en daarmee een unieke inbreng. Waarom zouden dat per se alleen mannen moeten zijn? Of louter vrouwen?
Er is echter een factor die onomstotelijk het verschil maakt en dat is kracht. Vrouwen zijn nu eenmaal fysiek minder sterk dan mannen, uitzonderingen daar gelaten. Vandaar dat de Volvo Ocean-organisatie een verdeelsleutel hanteert: ‘mankracht versus vrouwquotum’. En daarmee komen we een beetje op glad ijs, want elke man minder wordt ‘gecompenseerd’ door meer vrouwen en dus een grotere bemanning. Een verdeling bovendien die elk team naar eigen inzicht mag bepalen. Op boten die als strikte eenheidsklassers worden aangeprezen, is dat een tamelijke wonderlijke regel. De komende race zal uitwijzen hoe de m/v-dynamiek aan boord uitpakt.
EASTERN STREAM-BEMANNING VERKENT COLOMBIA
GOED BEWAARD foto© Jaap Bel
GEHEIM
Colombia heeft geen gunstig imago. De ontvoering van het Spoorloos-team versterkt het negatieve beeld. De bemanning van de Eastern Stream, Jaap Bel en Minke Lohrengel, doet evenwel een andere ervaring op…
FOTO’S JAAP BEL TEKST MINKE LOHRENGEL
V
oor vertrek naar Colombia zijn we bezorgd. In het recente verleden hadden drugs- en guerrillagroeperingen de overhand in Colombia. Nu is het stukken vei-
liger. Toch vind ik het idee hier rond te varen, juist door die geschiedenis, spannend. Zeker als familie en vrienden ook nog vragen gaan stellen naar aanleiding van de ‘Spoorloos ontvoering’. Wij liggen op dat moment al een week in de baai van Cartagena en hebben inmiddels kennis gemaakt met het land, de vriendelijke inwoners en de prachtige historische vestingstad. Ons plan: zeilen van de miljoenenstad Cartagena naar Sapzurro aan de grens bij Panama, waarbij we onderweg verschillende eilandengroepen willen aandoen. Een tocht van ruim 200 mijl.
SPEUREN NAAR ONDIEPTES We laten de baai van Cartagena - en daarmee de drukte van de grote stad achter ons en worden gelijk geconfronteerd met het feit dat we ook afscheid hebben genomen van de passaatwind. Aan de wind kruisen we richting Islas del Rosario. Even wennen deze koers…
Rond
alle
eilandengroepen
liggen veel riffen en ondieptes die volgens de meeste cruising guides en blogs op de kaarten van Colombia niet goed worden weergegeven. Wij varen met Cmap kaarten en hebben in Cartagena bij de tourist information een mooi boek gehaald met alle nautische kaarten. Wonderwel blijken onze digitale kaarten in orde, zonder grote afwijkingen. Niettemin nemen we de tip om op zicht naar binnen te varen zeer serieus. En dus sta ik regelmatig voor op de punt te speuren naar ondieptes en andere gekkigheden. Met mijn paar jaartjes zeilervaring een ware beproeving. Want waar moet je precies nou op letten? En hoe zie je nu dat het juist diep of ondiep is? Het voelt als een grote verantwoordelijkheid. Want wat als ik
fotoŠ Jaap Bel
het mis heb en er wel een ondiepte zit? Gelukkig werkt de dieptemeter goed en leer ik steeds beter tussen de ondieptes door te navigeren.
MINDER WESTERS Hoe verder we de grote stad achter ons laten, hoe meer we te zien krijgen van Colombia. Het wordt steeds mooier en authentieker, of misschien wel minder westers. De mensen zijn vriendelijk en hulpvaardig en de archipels bestaan uit piepkleine eilandjes, die soms letterlijk de grootte hebben van één huis. De Colombiaanse kust lijkt een heel goed bewaard geheim, want afgezien van Colombiaanse vakantiegangers we zien hier bijna geen westerse toeristen. Het gebied is daarmee nog niet verpest door dollars. Wij maken de fout om na een heerlijk etentje een fooi te geven. De eigenaresse komt daarop vragen wat ze met dat geld moet. Voor ons een eyeopener. Terwijl wij denken dat een fooi geven erbij hoort, blijkt dat hier dus helemaal niet gangbaar.
foto’s© Jaap Bel
ANKEREN IN MANGROVES De Islas de San Bernardo zijn een hoogtepunt van deze trip. We zijn van plan achter het hoofdeiland, Titipan, te ankeren. Langzaam navigeren we
tussen de ondieptes door richting onze bestemming, wanneer er een visser in zijn kano naar ons toekomt. Hij wil ons graag de weg wijzen naar een rustige ankerplek in de mangroves. Ik had het al op de kaart gezien maar of we er ook werkelijk konden komen was door alle ondieptes wel de vraag. Nu sta ik samen met deze visser voor op de boeg en laat hij me zien waar de riffen zijn. We varen als het ware het eiland in en eindigen op een verstild plekje middenin de mangroves. Het is een droomplek. De visser wil niks voor zijn navigatiekunst hebben, maar verkoopt ons graag een paar smakelijke langostines. Vanwege de warmte en de vele muggen houden we het na één nachtje wel voor gezien en gaan snel weer buiten voor anker…
DICHTBEVOLKT We bezoeken het kleine eiland Isla Santa Cruz Del Islote. Alle vissers zijn van Titipan naar dit
PAPIERWINKEL ● Als jacht mag je niet zelf contact opnemen met de havenautoriteiten, maar moet je een agent inschakelen. Na aankomst in de marina vroegen we naar een goede agent en hebben daar prima zaken mee gedaan. Hij regelde de Zarphe en Immigration, oftewel de stempels in onze paspoorten. Kosten na een beetje onderhandelen: 80 dollar. ● Het is belangrijk dat je ook werkelijk naar de Colombiaanse haven gaat die op de laatste Zarphe staat, dit om problemen met de autoriteiten te voorkomen. ● Als je langer dan 5 dagen in Colombia blijft, moet je een Temporary Import Permit (TIP) aanvragen. Een TIP kost eigenlijk niets, maar is vooral veel werk en kost veel tijd. Ook dit regelt de agent voor je, tegen betaling. ● Daarnaast dien je een cruising permit te kopen wanneer je langer dan 5 dagen in Colombia verblijft. Kosten: circa 100 dollar. ● Onze agent raadde aan om in Cartagena uit te klaren als je vertrekt richting Panama. Anders moet je diep de baai van Sapzurro invaren naar Turbo om uit te klaren. Volgens hem konden we nog rondvaren bij de eilanden. Wij hebben ons wel afgevraagd of dit juist was. Omdat we binnen een week in- en foto© Jaap Bel
uitklaarden heeft de agent namelijk geen TIP en geen Cruising Permit voor ons aangevraagd. Volgens hem niet nodig, terwijl we toch meer dan een maand in Colombia zijn geweest. Het gaf geen problemen, maar correct was het niet. De kustwacht controleert intensief en is ook één keer bij ons aan boord geweest.
kleine eiland verhuisd, dat ze, zo zegt het verhaal, zelf hebben opgebouwd met schelpen. Het eiland is twee voetbalvelden groot en volgens de toeristische informatie is het met ongeveer 1.200 inwoners, het meest dichtbevolkte eiland ter wereld. Wij bezoeken het op een zondag en het voelt alsof we door een kleine sloppenwijk lopen. Overal steegjes en huizen op elkaar gedrukt. Het leven speelt zich voornamelijk buiten af, waar kinderen spelen, mannen een biertje drinken, er gekookt wordt en muziek uit de boxen komt. Eigenlijk voelt het niet helemaal oké zo dichtbij te komen in het leven van deze eilandbewoners. Alsof ik heel erg inbreuk maak op hun leven. Maar zij zelf zijn juist erg gastvrij en willen je graag hun woonplek laten zien.
ISLA FUERTE Isla Fuerte kun je vanwege de ondieptes en de open ankerplek alleen aandoen bij rustig weer. Het is een prachtige plek om
foto© Jaap Bel
heerlijk te ontspannen en we liggen er alleen. Een lokale gids leidt ons rond. Onderweg mogen we mango’s plukken, die heerlijk zoet smaken. Pure verwennerij. Wat een heerlijkheid wanneer dit alle-
maal in je eigen tuin groeit. Een bijzondere bezienswaardigheid op Isla Fuerte is een boom met wortels die vanuit vele takken de grond in lopen, en daarmee een indrukwekkende omvang heeft..
DROOMPLEK Als de wind draait en toeneemt halen we het anker op om de laatste 80 mijl af te leggen naar de grens van Colombia. We varen sinds lange tijd weer eens een nacht door en na een dikke dag varen komen we aan bij Sapzurro. Dit is echt mijn droomplek. Zo op de grens van Colombia en Panama is de jungle zo ondoordringbaar dat hier geen wegen zijn. Er zijn er geen auto’s en Wifi is er evenmin. Alle vervoer gaat hier voornamelijk met kleine houten en polyester boten. Of lopend via de caminio’s door de jungle. Het is dan ook een prachtig gezicht vanaf het dorpsplein, wanneer de houten bevoorradingsboot aan de pier afmeert.
Alle waar wordt uitgeladen en uitgestald op de pier, terwijl de dorpelingen komen kijken of hun bestellingen zijn aangekomen. Van eten en drinken tot vriezers, bouwmaterialen en vaten olie en benzine. Mensen lopen af en aan met kruiwagens of soms een oude bakfiets om de spullen naar huis te vervoeren. Wij kijken ernaar, terwijl de avond valt en we genieten. Wat een rust en wat is het hier fijn. De mensen hier leven hun leventje en zijn allervriendelijkst. We voelen ons welkom! Onze vraagtekens over Colombia zijn met deze tocht definitief weggenomen. We hebben ons geen moment onveilig gevoeld en we hebben genoten van Colombia in al haar verschijningen. Op doorreis van de Carieb naar Panama of de San Blas eilanden een prachtige plek om te vertoeven.
CARIBISCHE ZEE Cartagena Sapzurro
COLOMBIA
cartografieŠ Zilt Magazine
fotoŠ Jaap Bel
Panama
CARAIBISCHE ZEE Cartagena Sapzurro Panama
COLOMBIA
advertentie
advertentie
foto Š Benoit Stichelbaut/Dongfeng Race Team
ALICANTE
45.000 mijl
SCHEVENINGEN
Voor de komende jaren staan er grote veranderingen op het programma van de Volvo Ocean Race. Een andere cyclus, nieuwe boten, een gewijzigde route, misschien zelfs starten buiten Europa‌ Maar voor het zover is gaat de race nog een keer van start in het formaat dat we kennen. Op 22 oktober vertrekt de vloot uit Alicante. Zilt kijkt vooruit‌
foto © Benoit Stichelbaut/Dongfeng Race Team
CHINA
FRANS/CHINESE REPRISE
DONGFENG RACE TEAM
De verrassende podiumplaats in de vorige editie motiveerde het Chinese Dongfeng voor een nieuwe deelname met een team waarin opnieuw Franse ervaring en Chinese jonge zeilers de hoofdmoot vormen. Net als de vorige keer zijn schipper Charles Caudrelier en navigator Pascal Bidégorry de kern van het team. Opvallende nieuwe namen aan boord zijn Vendée Globe coryfee Jérémie Beyou en onze landgenote Carolijn Brouwer. Stu Bannatyne brengt zelfs nog meer zeemijlen mee. Net als Bouwe Bekking begint de Nieuw-Zeelander aan zijn achtste Volvo. Dongfeng is niet langer de outsider van vier jaar geleden, maar een geduchte kandidaat voor de hoogste treden van het podium.
SCHIPPER
Charles Caudrelier FRA NAVIGATOR
Pascal Bidégorry FRA BEMANNING
Carolijn Brouwer NED Marie Riou FRA Jérémie Beyou FRA Jiru Yang 'Wolf' CHN Chen Jinhao 'Horace' CHN Kevin Escoffier FRA Daryl Wislang NZL Liu Xue 'Black' CHN Jack Bouttell AUS
foto © Ainhoa Sanchez/Volvo Ocean Race
NEDERLAND
BOUWE’S ACHTSTE KEER
TEAM BRUNEL
Ondanks de lange relatie van het Amsterdamse detacheringsbedrijf met de Whitbread en de Volvo Ocean Race verraste Brunel met zijn hernieuwde deelname. Veteraan Bouwe Bekking is weer de schipper van de gele boot, en ook dit keer
SCHIPPER
is Andrew Cape zijn navigator. De andere beman-
Bouwe Bekking NED
ningsleden zijn allemaal nieuw in het team. Carlo
Andrew Cape AUS
NAVIGATOR
Huisman is naast Bouwe de enige andere Nederlander. Net als de Nieuw-Zeelander Peter Burling hield hij kort geleden de America’s Cup omhoog. Een motivatie voor de inmiddels 53-jarige schipper is om zijn achtste deelname ook winnend af te sluiten. Ondenkbaar is dat zeker niet, maar het is de vraag of Bouwe’s ervaring de extreem korte voorbereidingstijd voldoende compenseert.
BEMANNING
Annie Lusch GBR Abby Ehler GBR Kyle Langford AUS Juanpa Marcos ARG Alberto Bolzan ITA Maciel Cicchetti ARG Peter Burling NZL Carlo Huisman NED
fotoŠ Pierrick Contin/Volvo Ocean Race
USA/DENEMARKEN
IN DE HERKANSING
VESTAS 11TH HOUR RACING
Geen enkel team kreeg in 2014 meer publiciteit dan Vestas, maar de stranding op een rif in de Indische Oceaan betekende wel een vroegtijdig einde aan de sportieve ambities. Zonder dat de Deense sponsor dat benoemt zal revanche een
SCHIPPER
van de redenen zijn om ook dit keer weer aan de
Charlie Enright usa
start te verschijnen. Ook de leiding van het team
Simon Fisher GBR
NAVIGATOR
zijn oude bekenden. De Amerikanen Charlie Enright en Mark Towill waren met Alvamedica de jonge honden van de vorige race. Die ervaring vullen ze nu aan met een bemanning vol bekende namen. Charlie Enright wordt bijgestaan door Simon Fisher, de winnende navigator van de laatste Volvo Ocean Race. Alle voorwaarden voor een hoge klassering lijken dus aanwezig.
BEMANNING
Damian Foxall IRL Mark Towill USA Phil Harmer AUS Tony Mutter NZL Jena Mai Hansen DEN Hannah Diamond GBR Nick Dana USA Tom Johnson AUS
foto©Brian Carlin/Volvo Ocean Race
HONG KONG
EERSTE DEELNEMER UIT HONG KONG
SUN HUNG/SCALLYWAG
Wie onder de bemanningsleden bekende namen mist, komt vrijwel zeker niet uit Australië. Dit zijn de mannen - vrouwen ontbreken vooralsnog op de lijst - die zijn gehard in het wedstrijdcircuit op het zuidelijk halfrond. Schipper David Witt heeft
SCHIPPER
twintig Sydney-Hobarts op zijn CV staan en veel
David Witt AUS
van zijn bemanningsleden doen daar niet voor
Steve Hayles GBR
NAVIGATOR
onder. Een overvloed aan VOR-ervaring is er niet aan boord. Voor de meesten is het zelfs de eerste keer dat ze rond de wereld zeilen. De uitzondering is de Britse navigator Steve Hayles die na afwezigheid van 9 jaar weer terugkomt. Een kandidaat voor een hoge eindklassering lijken de Aussies niet, maar een incidenteel dagsucces is zeker niet uitgesloten.
BEMANNING
Luke Parkinson AUS Ben Pigott AUS Mark Fullerton NZL John Fisher GBR Tiger Mok HKG David Mann AUS Alex Gough AUS
foto © Ainhoa Sanchez/Volvo Ocean Race
VERENIGDE NATIES
JONG EN ONERVAREN
TURN THE TIDE ON PLASTIC
Het team met de gemiddeld laagste leeftijd, de meeste Olympische zeilers en het grootste aandeel vrouwen. Maar ook met de minste ervaring van de hele vloot. Desondanks bestrijdt schipper Dee Caffari dat voor haar team geldt
SCHIPPER
dat meedoen belangrijker is dan winnen. Maar
Dee Caffari GBR
ondanks de ambitie van de ervaren oceaanracer lijkt er, mede door de korte voorbereidingstijd, voor de jonge zeilers toch niet meer dan een bijrol te zijn wegelegd. Doel van ‘Turn the Tide on Plastic’ is ook om aandacht te vragen voor de plasticvervuiling van de wereldzeeën. Het team vaart om die reden onder de vlag van de Verenigde Naties. Enkele weken voor de start is nog niet bekend wie de navigator zal worden.
NAVIGATOR
Nog niet bekend BEMANNING
Liz Wardley AUS Annalise Murphy IRL Bleddyn Mon GBR Francesca Clapcich ITA Bernardo Freitas POR Henry Bomby GBR Lucas Chapman AUS Frederico Pinheiro POR Bianca Cook NZL
foto © Ainhoa Sanchez/Volvo Ocean Race
SPANJE
INDRUKWEKKENDE ERELIJST
MAPFRE
Achtentwintig eerdere Volvo Ocean Races kan de bemanning van Mapfre onder elkaar verdelen. Net als talloze Olympische medailles, wereldkampioenschappen en zelfs de America’s Cup. Met die bagage, een solide campagne en
SCHIPPER
een gedegen voorbereiding behoort het team
Xabi Fernandez ESP
van schipper Xabi Fernandez tot de absolute favorieten. Verrassend is de terugkeer van navi-
NAVIGATOR
Joan Vila ESP
gator Joan Vila, 15 jaar na zijn laatste Volvo.
BEMANNING
Andere opvallende namen op de bemannings-
Willy Altadill ESP Louis Sinclair NZL Sophie Cizek AUS Pablo Arrarte ESP Neal McDonald GBR Tamara Echegoyen ESP Antonio Cuervas ESP Rob Greenhalgh GBR
lijst zijn voormalig Ericsson schipper Neal McDonald, Rob Greenhalgh die in 2005 debuteerde op ABN Amro en America’s Cup winnaar Blair Tuke. Dat Mapfre mee gaat doen voor de prijzen staat wel vast.
foto © Thierry Martinez/Volvo Ocean Race
NEDERLAND
SIMEON’S EERSTE
TEAM AKZO NOBEL
Twee boten onder Nederlandse vlag kwam sinds 2006 niet meer voor. En ook toen was Simeon Tienpont erbij. De voormalige voordekker van ABN Amro 2 is nu de schipper van Team Akzo Nobel. Het wordt de eerste keer dat Simeon
SCHIPPER
schipper is in een grote oceaanrace. Zijn oude
Simeon Tienpont NED
ABN Amro-maten Brad Jackson en Luke Molloy brengen de nodige oceaanmijlen mee en ook
NAVIGATOR
Jules Salter GBR
navigator Jules Salter kent het klappen van de
BEMANNING
Volvo-zweep. Olympiër Annemieke Bes was een
Brad Jackson NZL Brad Farrand NZL Luke Molloy AUS Joca Signorini BRA Emily Nagel BER Nicolai Sehested DEN Martine Grael BRA
van de drie beoogde vrouwen aan boord, maar haakte in een laat stadium af toen haar geen basisplaats gegarandeerd kon worden. Team Akzo Nobel barst van de ambitie maar in een race waar ervaring zo bepalend is, is een hoofdrol voor het team misschien nog iets te hoog gegrepen.
Mannen
Vrouwen
Totaal
GEMENGDE BEMANNINGEN
5
5
10
0
11
11
7
0
7
7
1
8
ningsplaatsen.
7
2
9
Dat gebeurt volgens de tabel hiernaast:
1
7
8
2
7
9
Dit mag dan de laatste Volvo Ocean Race oude stijl zijn, het betekent niet dat alles bij het oude blijft. De meest opvallende verandering is dat er deze editie met gemengde bemanningen mag worden gevaren. Dat is geen verplichting, het team mag zelf bepalen of, en hoeveel vrouwelijke bemanningsleden het meeneemt. Daarvoor wordt het gecompenseerd met extra beman-
FINISH IN SCHEVENINGEN De Volvo Ocean Race finisht dit keer in Den Haag. De boten worden vanaf 24 juni 2018 in de haven van Scheveningen verwacht. Op 30 juni zal er een inportrace worden gezeild voor de kust. De laatste week van de Volvo Ocean Race 2017-2018 wordt omlijst met talloze evenementen op het water en op de wal. www.volvooceanracedenhaag.nl
PS
Een dag voor het verschijnen van deze Zilt bleek dat het verhaal van de Volvo Ocean Race op de voorgaande pagina’s toch nog niet helemaal verteld was. Een opmerkelijk persbe-
richt van Volvo noodzaakt tot een naschrift…
Aangekondigde editie in 2019 op losse schroeven
VOLVO OCEAN DIRECTEUR MARK TURNER LEGT FUNCTIE NEER In mei kondigde toernooidirecteur Mark Turner grootscheepse veranderingen aan voor de Volvo Ocean Race. Een tweejaarlijkse cyclus en een andere boot sprongen het meest in het oog. Op 27 september werd in een persbericht bekend gemaakt dat Turner zijn functie heeft neergelegd. Nog geen maand voor de start van de komende editie. Dat duidt op grote problemen achter de schermen. In de persverklaring stelt Volvo in overleg met de belangrijkste betrokkenen tot een heroverweging te zijn gekomen: ‘AB Volvo en Volvo Cars staan achter een verdere ontwikkeling
foto:© Zilt Magazine
van de race, zoals aangekondigd in mei, met inbegrip van het optimaliseren van de racecyclus. Na besprekingen tussen de twee eigenaren van het evenement is echter vastgesteld dat voor de
volledige uitvoering van de aangekondigde veranderingen extra planningstijd nodig is, met name in verband met de racecyclus. Een definitieve beslissing hierover volgt later.’ De in 2019-20 geplande Volvo Ocean Race in nieuwe boten gaat dus niet door volgens het aanvankelijke schema. Een nieuwe planning is echter niet in een handomdraai te maken, want de Volvo Ocean zal rekening moeten houden met andere races en de beschikbaarheid van zeilers. Intussen zal het ontwerpwerk aan het Super 60 concept – een foilende monohull – wel doorgaan. Voor de komende Volvo Ocean Race zullen al deze ontwikkelingen geen gevolgen hebben, zo bezweert Volvo. Mark Turner legt zijn directeursfunctie neer, maar blijft zijn taken uitvoeren tot een opvolger is gevonden. Volgens Volvo is die zoektocht al in volle gang. Het vertrek van de algemeen directeur, drie weken voor de start van het evenement waar het allemaal om gaat, duidt op zulke grote verschillen van inzicht dat die kennelijk zelfs op een uiterst precair moment niet langer binnenskamers konden blijven. Wat dat echt betekent voor de toekomst van de race is nog niet duidelijk. Het gebruikelijk optimisme in de persverklaring kan niet verhullen dat alle scenario’s denkbaar zijn. Mark Turner kwam anderhalf jaar geleden aan het roer van de Volvo Ocean Race als opvolger van Knut Frostad. Turner maakte eerder naam met zijn Offshore Challenges waarmee hij zeilprojecten begeleidde, onder meer dat van de beroemde Britse zeilster Ellen MacArthur en de Extreme Sailing Series. De expliciete opdracht om de 40-jarige race te innoveren pakte Turner met veel verve op. Zo ondervonden we zelf toen we hem dit voorjaar spraken. Dat interview kun je nog altijd terugkijken…
foto:Š Zilt Magazine
FOTO’S RUUD KATTENBERG TEKST SJORS VAN DER WOERD
’DRIEHOEK VAN PRESTATIE COMFORT EN DESIGN’
Een impressie van de Domani Sportyacht S28
Bezoekers van de Hiswa te water kan de Domani moeilijk zijn ontgaan. De 28-voeter viel niet alleen op door zijn metallic-zilvergrijze romp en dek, ook het grote zonnedek en de strakke belijning trokken de aandacht. Reden genoeg om een afspraak te maken met de bedenker van deze boot, de Belg Michael Goddaert. Op een winderig dag stappen we bij hem aan boord in Bruinisse...
ZEILENDE PILOOT Michael
is
verkeersvlieger,
maar
belandde door het faillissement van Sabena in de jachtbouw. Bij Ionic Yachts en Zeydon deed hij veel ervaring op met high-tech bouwmethoden en modern bootdesign. Michael: “Beide werven leverde kwaliteitsproducten, maar door de crisis redden ze het niet. Ik kon gelukkig weer als piloot aan de slag op een Airbus, maar bleef daarnaast veel zeilen. Een eigen boot kwam binnen bereik en ik struinde de markt af op zoek naar een sportieve dagzeiler met moderne strakke vormgeving. Eigenlijk zocht ik een mini-uitvoering van een Wally. Toen zoiets in een betaalbare versie niet bleek te bestaan, ontstond het idee om zelf mijn ideale dagzeiler te ontwikkelen.”
VAN IDEE NAAR TESTBOOT Michael kwam terecht bij de Amsterdamse jachtontwerper Peter Bosgraaf. “Ik vroeg hem een boot te ontwikkelen die sportief zeilt, maar ook fijn is voor je gasten die misschien niet zo fanatiek zijn. Daarbij denk ik in de driehoek van prestatie, comfort en design. En met design bedoel ik niet alleen dat het zeiltechnisch klopt, maar ook dat het er lekker uitziet. De term ‘lifestyle’ zal Bosgraaf niet zo snel gebruiken, maar hij begreep wel wat ik bedoelde. Ook ging hij na enig tegensputteren mee in mijn wens voor een groot zonnedek, in de stijl van de iconische Riva Aquarama.” Toen het ontwerp klaar was waren de plannen van Michael gegroeid. Hij wilde de boot in productie nemen.
foto:© Zilt Magazine
De meest logische stap is om een eerste boot te bouwen en daarvan de mal te maken. Maar Michael koos ervoor bouwnummer 1 op te zetten als een testboot. Door veel in die boot te zeilen kan bepaald worden of er nog aanpassingen nodig zijn om uiteindelijk tot een optimaal product te komen. Het is deze testboot waarmee we nu het water opgaan.
AAN DE WIND Zacht zoemend varen we de box uit. Een dieselmotor past niet op deze eigentijdse boot, vindt Michael, standaard zal een Torquedo elektromotor worden geleverd met een AGM accupakket. Op de Grevelingen waait het stevig, maar we zetten het Elvström grootzeil toch zonder rif. Met het dyneema achterstag trimt Michael de aluminium Sélden mast achterover om wat meer wind te lozen, voordat hij de genua uitrolt. De genuaschoot loopt via een blok op een op het kajuitdak gemonteerde rail naar stopper en lier. Aan de wind is de geul net bezield. De helling is fors, maar de boot laat zich makkelijk sturen en voelt goed in balans. In vlagen valt het niet mee om op
foto:Š Zilt Magazine
de kuiprand te blijven zitten. Het ontbreken van een reling maakt de boot zeker mooier, maar iets meer steun is wel nodig. “Wordt aan gewerkt”, merkt Michael op, “dit item staat op mijn lijst met aanpassingen voor het definitieve ontwerp.” Een donkere wolk met nog meer wind vraagt aandacht voor de trim. De deklayout is zoals je die op veel sportboten tegenkomt. Vallen en schoten lopen vanaf het mastblok rechtstreeks naar stopper en lier op het kajuitdak. De travellerrails loopt over de volle breedte van de kuip. Deze zit achter de helmstok, waardoor de grootschoot onder helling wat lastig bereikbaar is voor de stuurman. Inmiddels waait het meer dan 20 knopen, maar ook hoog aan de wind blijft de boot goed in balans en makkelijk stuurbaar. Het overstag gaan verloopt soepel en snel. Met minder wind moet de boot ook goed solo te zeilen zijn; nu is een tweede man wel handig.
ZONNEDEK Als we afvallen trekt de boot een indrukwekkende streep wit water achter zich. Voor deze koers kan de koolstof boegspriet naar voren geschoven worden om de gennaker van 42 meter aan het werk te zetten. Deze boom op het voordek draagt niet bij aan de strakke belijning van de boot en Michael werkt nog aan een aanpassing. De zon komt weer door en laat het metallic gespoten dek schitteren. Dit moet het Wally-gevoel zijn waar Michael naar streeft. Hard zeilen in een plaatje van een boot, dat zal een grote groep zeilers aanspreken. En als je niet actief mee wilt zeilen heb je op het ruime dek achter de helmstok een heerlijke plek om mee te genieten van de rit.
WEEKENDER De S28 wordt leverbaar in twee versies, de daysailer en de weekender. De daysailer heeft twee kooien achterin en een u-vormige zitbank. Bij de weekender maakt een tweepersoonskooi in de voorpiek, een uitneembaar
foto:Š Zilt Magazine
foto:Š Zilt Magazine
foto:Š Zilt Magazine
keukenblokje en chemisch toilet de boot geschikt voor een paar dagen vakantie op het water. Grote luiken en een lichte bekleding zorgen voor veel licht en een ruimtelijk effect onderdeks. In de testboot staat de kielkast wel wat in de weg. Het idee was de kiel optrekbaar te maken voor makkelijker transport. Eenmaal in het water moet de kiel worden vastgezet in de kielkast, wat een veel stevigere constructie is dan een tegen de romp geboute kiel. Michael: “Daar bedenken we nog wat anders voor.”
AANPASSINGEN Na een jaar zeilen in bouwnummer 1 heeft Michael een lijst op zak met aanpassingen. Deze zullen worden verwerkt in het definitieve model van de S28. De grootste aanpassing is dat de romp 6 cm breder wordt. Dit geeft binnen net wat meer mogelijkheden en het zal ook merkbaar zijn in de kuip. De aan dek gemonteerde boegspriet zal plaats maken voor een geïntegreerde boegspriet, die door toepassing van een schuine romp-dek verbinding in het voordek mooi zal aansluiten bij de romp. De kuipvloer wordt verlaagd, waardoor de zit prettiger wordt. Daarvoor krijgen ook de rugleuningen in de kuip een schuinere hoek. Op de kuipbanken komen beugels voor meer steun onder helling en op de kuiprand komt antislip. De spiegel wordt meer open, dat nodigt meer uit tot een duik in het water vanaf het zonnedek. Binnen wordt de tafel kleiner en de kielkast zal een minder prominent onderdeel van het interieur worden en krijgt een conische vorm. Gevolg is wel dat de kiel bij transport niet meer naar boven geschoven kan worden maar los vervoerd zal moeten worden. Door goed bereikbare kielbouten wordt het loskoppelen een eenvoudige klus. Er komen geen vaste kasten in de kajuit, maar een railsysteem met opbergzakken van bijvoorbeeld Blue Performance.
BOUW Dit najaar worden de mallen van de definitieve versie van de S28 gemaakt. Michael kiest hierbij voor een high-tech bedrijf in Friesland, dat eerst van piepschuim een plug freest met de techniek waarmee ook de plugs voor de wieken van windmolens worden gemaakt. Dan gaan de mallen naar Zaadnoordijk Yacht Builders, de bouwers van onder andere C-Yachts en de luxueuze motorjachten van Wajer. Michael verwacht de uiteindelijke versie van zijn droomboot in het voorjaar van 2018 te presenteren.
VEELBELOVEND De Domani S28 is een opvallende en vernieuwende boot waarmee we een paar aangename uren in harde wind hebben gezeild. Zeilen met wat feitelijk een prototype is, kan echter nooit tot een eindoordeel leiden. Zo’n boot is immers slechts een stap in het ontwerpproces, juist om te voorkomen dat er straks in het definitieve ontwerp ook nog steeds dingen beter kunnen. De zit in de kuip, de bediening van de grootschoot, het eigenwijze kajuitluik, de binneninrichting... Geen van de verbeterpunten op ons lijstje, verrasten de bouwer. Stuk voor stuk zullen ze op een andere manier in de eerste boot van de productielijn terecht gaan komen. Over de afloop van dat proces zijn we optimistisch. Daarom besluiten we deze vaarimpressie van een boot in ontwikkeling, toch met een conclusie. ’ Veelbelovend’, dat is wat ons betreft de term die helemaal past bij de Domani S28.
foto:© Zilt Magazine
DOMANI S28 FEITEN EN CIJFERS Lengte over alles:
9,00 m
Lengte romp:
8,40 m
Lengte waterlijn:
7,90 m
Breedte:
2,40 m
Diepgang:
1,80 m
Waterverplaatsing:
1450 kg
Ballast:
600 kg
Grootzeil:
24 m²
Fok:
16 m²
Gennaker:
42 m²
Bouw:
Zaadnoordijk Yacht Builders
Ontwerp:
Bosgraaf Yacht Design
Prijs:
86.000 euro zeilklaar incl.BTW www.domani.today
fotoŠ Elise Bakker
FOTO’S EN TEKST ELISE BAKKER
BLAUW ROZE
Elise Bakker en Hans Somers vertrokken met de Najad 390 Isabella voor een reis richting Aruba. Elise belicht de taakverdeling aan boord. Opgewekt steken we met z’n drieën de drukke rijbaan over. Ik heb de supermarkt geplunderd, maar wil nog meer ‘scoren’. Ik wil namelijk weten hoe aan boord van andere zeilschepen de taken zijn verdeeld. “Kun je ook zeilen?”, vraag ik aan Tina. “Nee, je hebt roze taken en je hebt blauwe taken. Ik doe alleen de roze taken”, verklaart Tina stoer. “We hebben de taken gewoon verdeeld en we voelen ons daar goed bij. Ik regel alles wat met proviand en voorraad te maken heeft, plus de andere huishoudelijke taken. Joep gaat natuurlijk wel mee om die zware boodschappentassen te dragen.” Niets in haar resolute houding doet mij twijfelen aan wat ze beweert. “O ja, ik zet ook de routes uit op de plotter”, vertelt ze vrolijk door. Joep loopt met de opgetopte boodschappentas naast me en ik kijk hem onderzoekend aan, op zoek naar bevestiging van wat Tina zojuist beweerde. “En jij?”, vraag ik. “Ik kan wel zeilen”, grapt Joep droog. Ik schiet in de lach.
Eigenlijk wil ik weten of hij het niet jammer vindt dat Tina niet kan zeilen. Je zeilt tenslotte toch samen op je schip en bovendien zijn ze van plan om de wereld te omzeilen. “Hoe gaat dat dan als Tina wacht loopt”, vraag ik. “Ach, gewoon, we helpen elkaar en dat gaat heel goed, hoor”, antwoordt hij en pakt met zijn andere hand de zware boodschappentas over. “Joep doet de taken die met de boot te maken hebben. Dus zeilen en de technische dingen en zo”, verklaart Tina verder. Niets lijkt Tina vreemd in de samenwerking tussen man en vrouw aan boord. Ze zijn ook al zo lang samen en het loopt allemaal soepeltjes en gesmeerd, zolang de codes ‘blauw en roze’ maar worden gerespecteerd. Ik kan me wel iets voorstellen bij deze uitdrukking. Hans is erg ‘blauw’ en laat de roze taken aan mij over, die ik zonder morren doe, terwijl ik niet afwerend tegenover blauwe taken sta. Ik vraag me af hoe Hans en ik het stadium van Joep en Tina gaan bereiken en wanneer… “Schat, morgen ga je de mast in, oké? Denk je dat het lukt?”, zegt Hans. Bij deze typisch blauwe taak vraagt Hans altijd om mijn hulp. De windmeter heeft het begeven en er moet op de masttop een nieuwe worden geplaatst. Ik zeg niet direct “Ja, oké.” In plaats daarvan gaan mijn gedachten terug naar een ver verleden waarin het onderwerp ‘blauwe en roze taken’ nog niet ter discussie stond, omdat man en vrouw automatisch hun ‘eigen kleur’ oppakten. Het was de tijd waarin vrouwen, eenmaal getrouwd, hun BBB (betaaldebaan-buitenshuis) vaarwel moesten zeggen. Langzaam is die tijd opgelost en zijn de (huishoudelijke) taken verdeeld. De ‘purperen-tijd’ brak aan. Maar hoe was het in die tijd aan boord van schepen? We kennen de uitspraak ‘Een vrouw en een kip zijn de pest voor het schip’. Maar is dit werkelijk zo? Kunnen die stoere blauwe mannen wel alle roze taken goed uitvoeren? Hmm…, sommigen misschien. En de zeilende vrouwen? Liggen die onder het motor-
blok? Vast ook wel een aantal. Voor het merendeel zullen aan boord de blauwe en roze taken toch wel op het bordje van de ‘kleur-eigenaar’ terechtkomen. Hans herhaalt zijn vraag: “Morgen de mast in?” Ja-ja, knik ik. Aan de ene kant voel ik me de stoere zeilersvrouw die zonder schromen naar 18 meter hoogte wordt gehesen. Het vrouwelijk wezen dat dit klusje met gemak zal klaren. Geen hoogtevrees, een beetje handig met een schroevendraaier. Ik vertel Hans over het gesprek met Tina en Joep. “Ach schat, het gaat toch goed zoals wij het doen?”, zegt hij. “Maak je niet druk! Zal ik afwassen?” “Nee, dat doe ik liever zelf”, zeg ik snel, “dat is echt een roze taak. Zet jij het vuil maar alvast in de dinghy!”, voeg ik er De volgende dag werk ik aan mijn blauwe klus hoog in de mast en geniet vooral van het fabelachtige uitzicht! Hans weet niet wat hij mist…
foto© Hans Somers
lachend toe.
MEEKIJKEN MET ONTWERPER WILLEM NIELAND
foto© Zilt Magazine
‘DUBBELDEKS OP 13,50 METER ’
Eén of twee stuurwielen? Hoe deel je de kuip in? Wel of geen bakstagen? Voordat een boot vaart, is er heel denkproces van de ontwerper aan vooraf gegaan. Zilt vraagt ontwerpers naar hun keuzes en beweegredenen. In deze slotaflevering: Willem Nieland over de Atlantic 445 Pilothouse.
TEKST EN FOTO LAURENS VAN ZIJP
w
illem Nieland is een veelzijdig ontwerper die zowel motorboten als zeiljachten tekent. Hij hanteert in het ontwerpproces vier ‘E’s’: ergonomie, economie (lees: prijs), ecologie (duurzaamheid) en esthetica. Als actief zeiler put hij uit eigen ervaring. Voor een klant van de Atlantic-werf ontwierp hij een vlot zeilend, ruim toerschip. De wensen waren duidelijk: een langeafstandszeiler die ook kan droogvallen. Vandaar de klapkiel. Een bepaalde doorvaarthoogte (Roompotsluis) was een andere wens. En met leefruimte en comfort voor een lang verblijf. Het rompmateriaal is aluminium. De spanten hebben een kleine onderlinge afstand en zijn minder hoog, voor een ruimer interieur. De indeling: de eigenaarshut in de voorpiek, in de salon aan bakboord een U-bank en tafel boven de kielkast, aan stuurboord een langsbank. Aan stuurboord van de kajuittrap een langskeuken met kookplaat tegen de romp en spoelbakken ertegenover tegen de hartlijn van het schip. Onder het pilothouse/de kuip is de gastenhut. Aan bakboord is de natte cel met doorgang naar een derde hut met twee loodskooien. Het ‘zwevende’ pilothouse bevat een vijfpersoonsbank, plus navigatiehoek. Ook ideaal om langer door te varen in het seizoen. “Iedere millimeter is benut”, aldus Willem, “dit schip is dubbeldeks op 13,50 meter.” Hij poneert meer stellingen “Alles draait in ontwerpen om verhoudingen; van maten, gewicht tot aan geld.” En: “Een niet-doelmatige boot is niet mooi.” Om te besluiten met: “Je moet bij het ontwerpen respect hebben voor de levensduur van een boot. Een schip gaat tientallen jaren mee. Met verschillende eigenaren.” Tot zover enkele uitgangspunten. Op de volgende pagina’s zoomen we verder in op het ontwerp.
DEKHUIS
illustratie: Š Willem Nieland Design
Groot, maar niet al te breed: je kunt erlangs kijken, de windvang is minder en de lijnen lopen eromheen. Het dak is deels een enorm luik in koolstof. Splitlevel vloeren met zes zitplaatsen boven en langsscheepse kombuis beneden. Een breed dek voor het pilothouse en goede gangboorden erlangs.
ROMP Het gemiddeld hoge vrijboord met positieve zeeglijn gaat achter de afdoende hoge en scherpe snuit snel over in een organische vorm zonder vlak paneel. Dit voor reserve waterverplaatsing, constructieve stijfheid, strakheid en schoonheid. Maximaal lange en slanke waterlijnen en een betrekkelijk vlak onderwaterschip voor hoge daggemiddelden met minder helling en meer langsscheepse stabiliteit.
TUIG De 20.55 meter lange mast heeft een flinke ‘rake’ (helling) en een grote ‘kraan’ bovenin voor een maximaal zeiloppervlak. Een brede basis vangt de compressie op en maakt een lichter profiel mogelijk. Een stowaway mast kan ook. De 110% rolfok is simpel en efficiënt. Een 29 m2 reefbaar, self-tack stagzeil ligt klaar in een zak op het voordek met een PBO stag eraan.
BOEG De boeg is verticaal recht voor maximale waterlijnlengte. De dubbele boegspriet is geschikt voor een zwaar ankergerei en heeft een oog voor de Code Zero en plek voor een camera.
KIEL De klapkiel zit in een bulletproof kielkast met overbemeten cilinder. De pijlstand maakt de kiel minder kwetsbaar bij vastlopen. Een bulb ontbreekt, maar het schip kan hierdoor beter wegschuiven bij een dwarse breker. Een uitsparing in het vlak maakt een grotere koorde mogelijk van de kiel (afstand voor en achter) bij dezelfde diepgang. Het geeft meer plaats voor kielballast.
KUIP
illustratie: Š Willem Nieland Design
Onlosmakelijk verbonden met het pilothouse. Niet te wijd uit elkaar staande banken met afschot en flinke valling van de rugleuning, voor een goede zit zonder natte kont. Voor de pui is een verdieping wat een schuifluik overbodig maakt en een staanplaats oplevert. Achter het roer een gewelfde bank waar twee personen onder helling goed zitten.
SPIEGEL Breed, maar licht positief en rond; het oog wil ook wat. Breed voor kortere omstroom van steven tot kont en meer dynamische stabiliteit onder helling. Op de passaat geen zoekend stuurgedrag, minder rollen en meer lift voor surfen. De spiegel heeft een ingebouwde loopplank, die naast de dinghy uitklapt. Een reling op 75 cm hoogte en de hekstoel staat op de verschansing rond de kuip van 35 cm.
LIEREN Twee elektrische lieren met ieder vijf stoppers (optie voor twee extra) is voldoende. Meer heb je feitelijk niet nodig en het blijft zo betaalbaar.
BALLASTTANKS
ROEREN De dubbele roeren geven goede ondersteuning bij het droogvallen, omdat ze niet maximaal naar achteren zitten. Ze zitten wel maximaal uit de hartlijn. Onder helling komt de roerkoning aan loef dan ook snel uit het water: minder weerstand.
In het casco zijn vier wingtanks verborgen geĂŻntegreerd, totaal 1670 liter. Half afgevuld zit er bij een aandewinds vertrek 835 liter aan loef. De brandstoftank van 900 liter is rond de kiel gesitueerd.
WINDSTILTE OP HET IJSSELMEER
SEREEN ‘No wind, no fun’ luidt het zeilerscredo. Toch heeft windstilte ook wel iets, zo ervoer Frieda Fennell tijdens de afgelopen 24 Uurs. Een impressie…
Een heiige lucht hangt boven het meer op deze warme nazomerdag. Het water is spiegelglad. De zeilen hangen slap naar beneden als waren het oude lappen. Ik luister naar de stilte zoals die alleen bestaat op het water. Bevangen door een magie van serene rust. Dan voel ik een zwakke luchtstroom langs mijn wang. "Is daar een zuchtje wind? Voelen jullie dat ook?", fluister ik. Ik durf niet hardop te praten, bang om de magie te verbreken. Sinds anderhalf uur dobberen we stuurloos op het IJsselmeer. Afgelopen nacht werden we nog getrakteerd op een prachtige oostelijke wind. Onder spinnaker liepen we in uitschieters acht knopen. Nu is de wind compleet weggevallen, om naar
foto© Frieda Fenell
verwachting later in de middag geleidelijk aan te trekken vanuit het noordwesten. Zo af en toe zien we een rimpeling op het water. Een enkel briesje vanuit veranderlijke hoek strijkt langs de romp. Het is net genoeg om de punt van de Ojalá, een Victoire 11.22, ‘door de wind’ te duwen…
FOTO’S EN TEKST FRIEDA FENNELL
fotoŠ Frieda Fenell
E
en lach zwerft over het water en verraadt dat we niet alleen zijn. Er komt ons een boot tegemoet. Troosteloos hangt hun spinnaker in het water.
Volledige overgave. Wachten op de wind. Nog een zuchtje en dan weer niets. We dobberen richting het tegemoetkomende schip. We drijven steeds dichter naar elkaar toe. De schipper pakt een fender en gaat in het gangboord staan. Dan: een zuchtje wind uit een andere hoek. We drijven langzaam weer bij ze vandaan. De tijd lijkt stil te staan. En toch dringt de tijd. Het is moeilijk voor te stellen dat ook dit de 24-Uurs is. We hebben nog een kleine tien mijl te gaan tot de finish. En daar moeten we over uiterlijk vijf uur zijn. Er komen steeds meer rimpelingen op het water. Zou de wind op tijd aantrekken? De zeilen vangen nu regelmatig wind. De spinnaker blijft bol staan. Spelend met de schoten van de spi benutten we ieder briesje om vooruit te komen. Langzaam zien we de snelheid oplopen. 0,8... 1,1... 1,3 knopen. Dan 2,1... 2,5‌ 3,2. We naderen de verplichte laatste ton voor de finish. Het is er dringen. Verblind door de vele fel gekleurde spinnakers om ons heen, zoeken we een koers naar de finish. Nu nog vijf mijl te gaan. De wind duwt ons gestaag voort. Tien minuten voor de deadline glijden we de finishlijn over. We hebben het gehaald!
INDEWIND
foto’s © Zilt Magazine
BIJZONDERE ROUTE
“De gedachte ‘had ik het maar gedaan’ wil ik op mijn 70e niet hebben”, zegt Werner Toonk. En dus vertrok hij op 21 september voor een lange reis. Via een bijzondere route: via Madeira, Kaapverdië, Recife, Kaapstad, Fremantle naar Melbourne, Australië. Daar parkeert hij zijn boot tijdelijk en vliegt hij terug naar Nederland. Er moet namelijk ook brood op de plank komen voor het thuisfront. Hij zeilt de trajecten met een of meer opstappers. Werner is software specialist, maar vooral bekend als (oud-) raadslid van de gemeente Amsterdam. Hij zeilt met een stalen kits, de Karma (zie ook Zilt 135-136). Die kocht hij acht jaar geleden en rustte hem uit voor een lange zeilreis. De Karma is een 12 meter lange knikspant, naar een ontwerp van Karl Feltz (GER), die in 1987 te water ging. www.wernertoonk.nl
advertentie
Olav Cox Westhavendijk 10, 3241 LP Middelharnis tel. +31 (0) 187 483 790 info@vanvlietzeilen.nl
WWW.VANVLIETZEILEN.NL
l
www.expertpleziervaart.nl
“...grondig, realistisch en een prettige manier van communiceren.”
Zeiljachtexpertise
AANKOOPKEURING
INDEWIND AFSCHEID IN STIJL De concurrentie zal opgelucht zijn: Team Buikschuiver
van
Peter
foto © Hanneke Beers
Houtzagers stopt met wedstrijdzeilen in de Lemsteraken. In stijl, met de vijfde Nederlandse titel op rij, die in september in Medemblik werd veiliggesteld. De afgelopen jaren behaalde Houtzagers en zijn bemanning met de BS2 een recordaantal zeges. De aak is zeven jaar geleden ontworpen door Niels Moerke, directeur van Van Oossanen Naval Architects en wordt nu familieschip. www.va-klassenorganisatie.nl - www.bs2.org
WK ZEEZEILEN 2018 Het wordt volgend jaar druk finish van de Volvo Ocean Race en het WK Optimist vindt er ook het WK Zeezeilen plaats. Van 12 tot 20 juli. Voor het WK worden de twee meest gebruikte handicapsystemen – ORC en IRC- gebundeld tot één gecombineerd systeem. De organisatie verwacht 150 deelnemende schepen. In de haven komt een wedstrijddorp. www.offshoresailingworlds2018.com
foto © Sander van der Borch
in Scheveningen. Naast de
foto © Klaas Wiersma
NEDERLANDSE TITEL Begin september veroverde Nicholas Heiner de bronzen medaille op het Wereldkampioenschap Finn. Op 17 september won hij de Nederlandse titel tijdens het Delta Lloyd ONK in Medemblik. Met een serie van 1-1-1-1-5-1(6)-2 / 12 punten. Makkelijk ging het evenwel niet. “Iedereen vaart hier andere rakken, dat maakt het moeilijk”, aldus Heiner. Kijk voor de overige resultaten op www. deltalloydonk.org/wedstrijdinformatie/uitslagen/
ZEILER VAN HET JAAR Op maandag 6 november 2017 wordt in het Zuiderstrandtheater in Scheveningen de Conny van Rietschoten Trofee uitgereikt tijdens het Zeiler van het Jaar Gala. De Conny van Rietschoten Trofee, vernoemd naar de tweevoudige Whitbread winnaar, bestaat sinds 1982. Via de site kun je zeilers nomineren in verscheidene categorieën: www.zeilervanhetjaar.nl
INDEWIND WE ZULLEN DÓÓRGAAN… De winterberging is allang geen vanzelfsprekendheid meer. Steeds meer zeilers blijven dóórgaan en liefst in een van de winterwedstrijden. Een greep uit de openingswedstrijden: 7 oktober
Goofies, Oosterschelde. Colijnsplaat. www.wsvnb.nl
7 oktober
Frostbite Cup, Naarden. www.rzvnaarden.nl
8 oktober
Winterwedstrijd, Haringvliet. Hellevoetsluis. www.wsvhelius.nl
15 oktober IJspegel Trophy, Scheveningen. www.jachtclubscheveningen.com
22 oktober Grevelingencup. Port Zélande. www.grevelingencup.nl
5 november Wintercup, IJsselmeer. Enkhuizen. www.ewva.nl 5 november Winterwedstrijd, IJsselmeer. Hoorn. www.wsvh.nl
foto © Dick van der Veer/ Grevelingen Cup
INDEWIND SOLO MAAR NIET ALLEEN Vaste prik: in het najaar staan twee grote solo-evenementen op de rol. Op woensdag 4 oktober start in Lelystad de 200 Myls (anno 1996). De deelnemers hebben de keuze uit vier banen van elk 200 mijl. De windkracht, -richting en eventueel tij zijn daarbij doorslaggevend. Op zondag is de finish. Onderweg moet elke schipper in minimaal 27 uur rusttijd nemen. Op 14 oktober start de Singlehanded, het oudste solo-evenement. In 1969 bedacht door architect Reid de Jonge. Zeilen, roeien, bomen, jagen, wrikken en boegseren staan hoog in het vaandel. Motorgebruik niet. Het bijhouden van een logobek en journaal telt zwaar mee. www.200myls.nl – www.singlehanded.nl
VERTREKKERSREÜNIE Op zaterdag 21 oktober organiseert de Dixbay-bemanning voor de zevende keer de jaarlijkse vertrekkersreünie
in
Enkhuizen.
Bedoeld voor zeilers die ooit een lange reis maakten. Ze hebben inmiddels allerlei andere beslommeringen, maar willen dat onvergetelijke gevoel van toen weer ervaren. Aanmelden, ook voor het eten, kan via Idris van der Meer: sydixbay@gmail.com
ADVERTENTIE
-
Zwaan Sails ● Jachtzeilen ● Canvas werk ● Sprayhoods ● Reparaties LELYSTAD 0320 - 231437
Handboek voor toer- en wedstrijdzeilers door Henk Huizinga BESTEL HIER
‘VAN HET EEN KOMT HET ANDER’ Een klus aanpakken aan boord kan een domino-effect in gang zetten: voor je het weet ben je met veel meer werkzaamheden bezig. Idris van der Meer en Berenice Sons kunnen erover meepraten. Zij wilden hun 45 voeter Dixbay, een aluminium one-off ontwerp van Pieter
foto © Idris van der Meer
Beeldsnijder, aanpassen voor een tocht naar Patagonië.
FOTO’S IDRIS VAN DER MEER – TEKST FRIEDA FENNELL
“O
p de planning stond in eerste instantie het monteren van een vaste buiskap”, vertelt Idris, “afgelopen winter konden de laswerkzaamheden beginnen. Maar van het een komt het ander. Na motorproblemen
vorige zomer, besloten we ook tot het plaatsen van een nieuwe motor. En het teakdek zou het ook niet gaan halen tot Patagonië. We hadden al jaren lekkages. Als we dan toch de loods in moesten..." Zo stonden er vorig winterseizoen plots drie grote klussen op de planning. Een ambitieus plan.
GEHAVEND DEK Het slopen bleek veel werk; het demonteren van alles aan dek en het verwijderen van het teak. Dit laatste viel vies tegen. Het teak zat op het
foto’s © Idris van der Meer
aluminium vastgeschroefd met enkele duizenden roestvrijstalen boutjes. Om de slecht bereikbare boutjes los te halen, verwijderde Idris delen van het interieur. De bouten van de genuarails en voetrail zaten vast gecorrodeerd in het aluminium en moesten worden uitgeboord. "Om het teak eraf te kunnen breken, heb ik eerst dwarsscheepse zaagsneden in het hout gemaakt. Dat heb ik stiekem in de avonduren moeten doen, omdat er in de loods niet gestoft mocht worden.
Uiteraard heb ik alles netjes schoongemaakt", lacht Idris schuldbewust. Onder het teak kwam een gehavend aluminium dek tevoorschijn. Veel putcorrosie, veroorzaakt door water tussen het lekkende teak en het aluminium. "Het plan was om het dek te schilderen. Een nieuw teakdek was gewoon te duur. En als ik het geld al had, dan ging ik er mee op reis", vertelt Idris lachend. De putten moesten worden uitgefreesd en dichtgelast. Nog meer werk. En dat in een al zo volle agenda voor slechts één winter.
Idris: "Ik had enkele ijkmomenten in de planning om de voortgang te bewaken. De vaste buiskap zou erop moeten met Kerst. Helaas was deze nog niet klaar en liepen de werkzaamheden aan het dek uit. ‘Eerst de gaatjes maar even dichtlassen’, opperde ik. Maar volgens lasser Jan ging dat niet éven.” Na twee weken lassen was het dek weer waterdicht.
ZELF DOEN Op de vraag of hij ervaring had met het werken met aluminium, antwoordt Idris: "Nee. Toch was duidelijk dat ik zoveel mogelijk zelf zou doen om de kosten te drukken. In overleg met de lasser bepaalden we wat ik zelf kon doen en hoe ik dat kon aanpakken. Ik deed al het voorwerk en ondersteunende werkzaamheden. Ik heb zelf de gaatjes uitgeboord, gesoevereind en geslepen. Tijdens het lassen moest ik de gaatjes aan de binnenkant dicht houden. Dat deed ik met een stukje roestvrij staal. Bij ieder gaatje moesten we controleren dat ik op de juiste plek stond. Het was een hels karwei."
TOVENARIJ
foto’s © Idris van der Meer
Idris bladert terug in zijn agenda: de laatste week van februari was de lasser klaar. Inclusief buiskap. Deze was op een andere locatie in elkaar gezet en werd in één keer geplaatst. De kap paste boven verwachting goed. Na het plaatsen en vastlassen van de kap, was er minimale
afstelling nodig. Volgens lasser Jan waren alleen ‘een paar tikken voor z’n kanis nodig met Alex’. Idris legt uit: “Alex was een enorme rode hamer. Jan begon me een partij te hengsten op mijn nieuwe kap. Ik schrok me rot en dacht: doe normaal! Om het aluminium weer in vorm te krijgen bewerkte Jan de kap vervolgens met een bankhamer, een hamer met een ronde kop. Ik heb geen idee hoe het werkt, maar de klappen doen iets met het aluminium. Pure tovenarij! Het was een genot om de vakman aan het werk te zien.”
PATAGONIË-PROOF Ondertussen werd ook de nieuwe motor ingebouwd. "De keuze welke motor was vrij makkelijk. Ik had maar één eis: hij moet Patagonië-proof zijn. Dat wil zeggen zonder turbo en zonder common rail techniek en overbodige elektronica. Als iets stuk gaat aan de andere kant van de wereld, dan
moet ik het zelf kunnen repareren. Er bleven twee opties over. Na overleg met een expert koos ik voor Yanmar. Wederom deed ik zoveel mogelijk zelf. Het uitbouwen van de motor was binnen een paar uur gedaan.” Over het schoonmaken en aanpassen van de machinekamer zegt Idris: “Vergeleken met het dek was het een lachertje. De nieuwe motor is iets kleiner, dus paste ik de fundatie aan, plaatste een stuwdruklager en een extra poelie op de schroefas voor een toekomstige dynamo. Het plaatsen en uitlijnen van de motor liet ik over aan experts.”
VERSLAVEND Vanwege de vele reparatieplekken op het dek besloten ze de boot ook te laten
foto’s © Idris van der Meer
stralen. Begin april stond de Dixbay naar een werf in Medemblik, waar het dek een mooie laklaag met antislip kreeg. De aluminium romp is onbehandeld gebleven en geeft Dixbay een stoer uiterlijk. Het stralen van de romp was nog wel spannend. Idris ”We hoopten dat de boot destijds strak gebouwd was. Als de romp er als een harmonica onderuit was gekomen, hadden we toch weer moeten plamuren, schuren en verven…”
Ondanks de enorme klussen meent Idris dat er geen sprake was van grote tegenvallers. “Het was veel werk. En continu moet je door. Zes maanden lang werkte ik ieder weekend aan de boot. En daarnaast alle avonden thuis aan onderdelen; plafondplaatjes schilderen of lieren schoonmaken bijvoorbeeld. Toch was er geen moment dat ik het niet meer zag zitten. Integendeel. Het is verslavend om je boot zo opnieuw op te bouwen. Om alles bij elkaar te brengen; de juiste mensen en de juiste kennis te organiseren om een mooi resultaat te behalen. Berenice hield thuis alles draaiende. Het was een duobaan. Je relatie moet goed zijn. Anders moet je dit niet doen", lacht hij, "en je moet bereid zijn om te willen leren en op je bek te gaan."
Als het zeilseizoen in volle gang is, krijgen we een appje binnen. Het is een filmpje van de eerste zeildag. Idris staat te juichen op het dek: "Hij doet het! Hij doet het!"
foto:Š Anusjka Martens/Objectivo
foto’s © Idris van der Meer
BOOTJES KIJKEN IN DE WINTER Bootjes kijken blijft een leuke bezigheid. Daar is de komende maanden genoeg gelegenheid toe, want de tentoonstellingskalender is goed gevuld.
2017 11-15 okt.
Barcelona Boat Show - Port Vell. www.salonnautico.com
20-22 okt.
Nieuwpoort Boat Show www.nibs.be
28 okt.-5 nov. Hanseboot - Hamburg. www.hanseboot.com 10-12 nov. 2-10 dec.
EOC-Traditionele Schepen Beurs - Den Helder. www.traditioneleschepenbeurs.nl Salon Nautique Parijs - Porte de Versailles. www.salonnautiqueparis.com
2018 10-14 jan.
London Boatshow - London. www.londonboatshow.com
20-28 jan.
Boot Düsseldorf – Düsseldorf. www.boot.de
9-14 feb.
Boot Holland - Leeuwarden. www.boot-holland.nl
10-12 en 16-18 feb. 7-11 mrt
Belgian Boatshow - Gent. www.belgianboatshow.be Hiswa - Rai Amsterdam. www.hiswarai.nl
ZILTESPULLEN NIEUWE QUICKSILVER LIJN Mercury Marine presenteert dit najaar nieuwe Quicksilver opblaasboten en RIB's. De Tendy-reeks bestaat uit drie lichte bijbootmodellen: 2,00 en 2,40 met lattenbodem en de 2,40 m met opblaasbodem. De Air-Deck-lijn bestaat uit drie modellen tussen 2,50 m en 3,20 m met opblaasbodems. De Sport-serie telt zes modellen tussen 2,50 m en 4,70 m met alu-bodem. Tenslotte heeft Quicksilver nog de aluminium RIB’s. De nieuwe bijboten komen in 2018 op de markt. www.mercurymarine.com
RS ZEST Het Engelse RS heeft tijdens de boatshow in Southampton een nieuwe jeugdboot gelanceerd: de RS Zest. Hij vervangt de Qube. De open boot is door twee of drie personen te zeilen. Hij is voorzien van een kleine fok, maar is ook goed alleen op grootzeil te varen. De romp is gemaakt van rotomoulded polyethyleen dat tegen een stootje kan. Maten: 3,59 x 1,47 m. Grootzeil: 5,7 m2. Fol: 1,2 m2. Aquavitesse is importeur van RS. www.rssailing.com www.aquavitesse.nl
PROEFVAART TF10 Afgelopen zomer testte DNA performance sailing uit Lelystad op het IJsselmeer de nieuwe TF10 trimaran. Een foilende, carbon trimaran, gebouwd in opdracht van Amerikaanse klanten. Die zochten een moderne clubboot en eenheidsklasse. De order omvat vijf boten. De trampolines tussen de rompen van de TF10 zijn vervangen door vaste carbon dekken, wat comfortabeler is voor de opvarenden. De drijvers zijn inklapbaar gemaakt voor transport. Belangrijkste maten: Lengte 10,94 m. Breedte 6,80 m. Diepgang max. 2,55m. Grootzeil 45 m2. Genua 28 m2. Spi 71 m2. www.dnaperformancesailing.com
ZILTESPULLEN ZEILREIS VAN 6 JAAR Joshua van Eijndhoven is 24 jaar als hij een belangrijke keuze maakt tussen een carriere in de advocatuur en een wereldreis. Hij vertrekt met de Hope, een Rival 34. Op de Kaapverdische Eilanden ontmoet hij Katia, waardoor hij daar een jaar verblijft. Vervolgens varen ze samen verder en doen op hun reis veertig landen aan. Van Eijndhoven weet sponsors te werven en daar in zijn blogs publiciteit aan te geven, zoals hij ook zijn boek beschrijft. Hij heeft oog voor sociale misstanden die hij in landen aantreft. Maar bovenal is ‘Op reis met de Hope’ een weerslag van een bijzondere zeilreis die 6 jaar duurde. Uitgeverij Hollandia. ISBN 9789064106392. Prijs: € 17,99. www.hollandia-boeken.nl
LEIDRAAD MARIFONIE De auteur is reeds overleden, maar zijn werk leeft voort. De Leidraad voor marifonie heeft inmiddels de zevende druk bereikt en is geactualiseerd. Het is een praktisch leerboek voor wie een marifoonbedieningscertificaat wil halen; zowel het basiscertificaat als de GMDSS Module B (Marcom-B). Inclusief een woordenlijst nautisch Engels voor de radiocommunicatie op open zee. ISBN: 9789064106507. Prijs: € 17,90. www.gottmer.nl/watersportboeken
KOOPMANS BOUWT KOOPMANS Een blik achter schermen bij Koopmans Kasko’s in Sneek. Daar wordt het casco gebouwd van ontwerpnummer 500 van Dick Koopmans jr. (geen familie). Het is een aluminium zwaardjacht van bijna 15 meter voor een Nederlandse opdrachtgever, die vooral in Scandinavië wil verblijven. Het schip is voor permanente bewoning geschikt en krijgt een keerfok voor het zeilen langs de scherenkusten. Ook in aanbouw is ontwerpnummer 502-205. Een aluminium langkieler, in opdracht van een Spaanse klant, die er solo mee rond de wereld wil. Hij heeft voor een kitstuigage gekozen om de zeilen handelbaar te houden. www.koopmanskasko.nl – www.dickkoopmans.nl
BOOT BOULEVARD HEEG Diverse watersportbedrijven in Heeg houden open huis op 7 en 8 oktober. Onder de noemer Boot Boulevard Heeg. Dit jaar is er ook een nautische markt op zaterdag. Zondag is er een familiedag in het centrum van Heeg met live muziek, solarboot races, tjotter varen, suppen en diverse andere activiteiten. Tijden beide dagen: 10 tot 17.00 uur. www.bootboulevardheeg.nl
ZILTESPULLEN SAILLOFT NU QUANTUM SAILS NEDERLAND Jelmer Bouw van Sailloft in Almere heeft alle werkzaamheden overgenomen van Nic Bol en werkt nu onder de naam Quantum Sails Nederland. Bouw is al sinds 2009 actief voor Quantum en bediende de regio Midden Nederland; nu opereert hij met zijn team landelijk. Hij is wedstrijdzeiler, die zich na het voltooien van de Mini Transat toelegde op het zeilmaken. Quantum Sails Nederland is centraal gelegen op Marina Muiderzand in Almere, goed bereikbaar per boot en auto. www.quantumsails.com
NIEUWE DIRECTEUR HISWA TE WATER Arjen Rahusen is per 1 oktober de nieuwe directeur van de Hiswa te water. Hij volgt Paul Boomsma op. Rahusen (1959) is werkzaam als zelfstandig adviseur en begeleidde in die hoedanigheid de Hiswa bij de zoektocht naar een nieuwe locatie voor de beurs. Zoals bekend verhuist de natte Hiswa volgend jaar naar de Bataviahaven in Lelystad (4-9 september). Rahusen heeft een lange ervaring met het organiseren van grootschalige evenementen. Hij werkte bij het sportmarketingbureau Trefpunt van Frank van den Wall Bake en later PRISM. Hij leidde onder meer de internationale Delta Lloyd Regatta (voorheen Spa Regatta).
foto:© Bemanning White Pearl foto© Niels Buit
CALA MITJANA Karin de Lange en Jeroen Brokke laten voor- en CALA COVES achteranker vallen in Cala Mitjana, Mallorca. Volgens Op Menorca, meest noordelijke eiland van de Baleade pilot van dehet Balearen een van de mooiste ankerren, vindt De de ingang Scehawk van Evelien en steile Thomas Rodemeier plaatsen. ligt tussen twee rotspartijen van 20 meter, waarna een scherpe bocht gemaakt een beschutte ankerplaats in een van de vele cala’s. moet worden om in de smalle baai te komen.
ZILTEWERELD
SNEL OP WEG Evelien en Thomas Rodemeier studeerden beide nvoor architect toen ze elkaar in Zwitserland ontmoetten via een studenten-uitwisselingsprogramma. Na wat omzwervingen vonden beiden werk in Zwitserland, maar dit voorjaar verruilden ze het architectenbestaan voor een leven aan boord. Thomas: “In januari van dit jaar kochten we deze mooie Sigma 41 uit 1983 in Zuid-Frankrijk. Er hoefde vrij weinig aan de boot te gebeuren, dus we konden na het installeren van een nieuwe rolfok eind mei direct wegzeilen. Waarom Scehawk of Tamar? Zo heette de boot al en omdat het geluk brengt - en omdat het vrij veel werk was de naam overal te verwijderen - hebben we de originele naam gehouden. De vroegere eigenaar weet ook niet wat het betekent. Maar wat we nu wel zeker weten is dat deze mooie Sigma 41 uit 1983 ons veel zeilplezier brengt!”
MEEGENIETEN Evelien over het eerste deel van hun reis: “We zeilden via de Italiaanse kust
foto’s: © Niels Buit
naar Elba, Corsica, Sardinië, Sicilië en de Balearen. We maken vooral dagtoch-
ZILTEWERELD
www.ziltewereld.nl ten. Zo zien we lekker veel van de prachtige kust waar we langs varen. Maar soms moeten we onszelf er wel aan herinneren dat we eigenlijk geen haast hebben. Als het teveel op jakkeren gaat lijken, plannen we weer een dag in om te kunnen kitesurfen of te snorkelen. Wat onze reis ook extra leuk maakt is dat onze tweede kooi bijna altijd gevuld is met een vriend, zus of ouders die een paar dagen of weken met ons mee willen genieten.”
OUDE BUKH “De afgelopen weken hebben we flink wat pech gehad,”vervolgt Evelien. “Onze buitenboordmotor werd gestolen in Sicilië en de nog originele Bukhmotor begint (duur) onderdeel voor (duur) onderdeel de geest te geven. We liggen nu voor anker op Ibiza met een kapotte motor en we gaan langzaam onder ogen zien dat er een nieuwe moet komen. De zeilplannen liggen dus even stil. Maar we laten ons niet uit het veld slaan en zijn van plan met de hypothetische nieuwe motor onze tocht naar Portugal door te zetten. We zullen dan wel wat meer moeten doorvaren, maar onze eerste nachttocht hebben we al achter de rug, dus dat komt wel goed. Vanaf Portugal is het de vraag: gaan we noord of zuid...?” this-side-up.blog
colofon
Zilt Magazine is een uitgave van Zilt Media Producties in Amstelveen
REDACTIE redactie@ziltmagazine.nl
ADVERTEREN Paul Pekelharing adverteren@ziltmagazine.nl 06 54983666
AUTEURSRECHT De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomen zonder
bemanning
schriftelijke toestemming van de uitgever.
Zilt Magazine wordt gemaakt door: Ruud Kattenberg Sjors van der Woerd Laurens van Zijp Michiel Scholtes Henk Huizinga Sonja Muller en talloze opstappers‌
abonneer je gratis