foto:Š Zilt Magazine
december 2017
Elan Yachts
BENELUX
Vaartweg 77 8243PD - Lelystad 0320 -746046 info@elanyachts.nl
LxBxD: 11.96x3.87x2.40 m Grootzeil: 51.56 m² Fok: 37.6 m² Gennaker: 135 m² Vanaf prijs: € 220.000 incl.BTW
Elan E5
LxBxD: 13.20x3.91x2.45 m Grootzeil: 46.20 m² Fok: 38.10 m² Gennaker: 130 m² Vanaf prijs: € 240.000 incl BTW
Elan GT5
LxBxD: 13.85x4.18x1.90 m Grootzeil: 46.79 m² Genua: 52.47 m² Gennaker: 135.45 m² Vanaf prijs: € 220.000 incl. BTW
Elan i45 WWW.ELANYACHTS.NL
december 2017
REDDING
88 SYDNEY HOBART RACE
36
SAHARA
MADAGASKAR
74
AZUREE 41
62
10
GUDSEKOP
EN VERDER… 6
Bureaublad
52
In de Wind
96
Zilte Spullen
102 Zilte Wereld
VOLVO OCEAN
26
foto© Sören Hese
BUREAUBLAD De prestigieuze Mirabaud Yacht Racing Award ging dit jaar naar de Duitse fotograaf SÜren Hese met een foto van een wedstrijd in de 505 klasse. De winnende foto werd samengesteld uit 15 opeenvolgende beelden die met een drone zijn gemaakt. Of zo’n bewerkte foto Jachtfoto van het Jaar moest worden, kun je je afvragen maar een mooi bureaublad is hij wel. Met een klik op de downloadknop kun je deze bijzondere foto de achtergrond maken van het scherm van je computer,
HANDWERK Varen zonder motor is een ogenschijnlijk door de tijd ingehaald ambacht in het rijtje turfsteken, klompen maken en tijdschriften drukken. Want waarom zou je ingewikkeld willen oplossen wat eenvoudig op de motor kan? Gemak dient de zeiler: druk op de knop, vróem, de motor loopt.
reflectie
Toch is manoeuvreren onder zeil een techniek die eigenlijk niet verloren mag gaan. Het is waardevol wanneer je de boot op zeil volledig onder controle hebt. Dat vergroot het zeilplezier en geeft voldoening. Het komt bovendien je veiligheid ten goede wanneer je zelfredzaam bent en niet volledig afhankelijk van die motor. Bij de KNRM weten ze daar alles van. Vorig jaar rukten de redders ruim 1700 keer voor watersporters uit, waarvan niet minder dan 572 keer voor wat in het jaarverslag ’motorstoring’ heet.
Al die keren liet de mechaniek de schipper in de steek, die kennelijk geen andere oplossing zag dan het inroepen van hulp. En niet eens alleen in zwaar weer: volgens hetzelfde jaarverslag speelde tweederde van al die reddingen zich af bij windkracht 4 of minder. Dat zijn omstandigheden waarin je onder zeil nog best uit de voeten kan‌ Manoeuvreren onder zeil kreeg je spelenderwijs onder de knie in open boten. Om die ervaring vervolgens mee te nemen naar al die grotere boten die je je geleidelijk kon permitteren. Dat lijkt tegenwoordig minder vanzelfsprekend, omdat niet iedere zeiler meer dat traject volgt, maar instapt op een kajuitjacht. Het oefenen van manoeuvreren onder zeil blijft dus een aanrader. Een uitdaging voor 2018: minder op motor, meer op zeil. Want hoe beter je de boot beheerst, hoe leuker het wordt.
TEKST MICHIEL SCHOLTES
VAREN MET DE MOTORLOZE GUDSEKOP
ALLES OP DE HAND In Friesland beheert de Stichting Gudsekop een stokoud,
ruim 13 meter lang skรปtsje: de Gudsekop. Zij zet dit skรปtsje onder meer in als schoolschip voor het opleiden van skรปtsjebemanningen. Zo blijft het aardappelscheepje uit 1908 behouden. En alsof dat niet bijzonder genoeg is, Gudsekop heeft geen motor. Het is puur zeilen, bomen en jagen.
O
‘s
chtends loop ik Akkrum uit en zie ik Gudsekop in de verte liggen. Grijzen wolken drijven op een matige wind van west naar oost. Herfst. Het ruim
13 meter lange scheepje ligt te huiveren tussen een paar veel grotere skûtsjes die al zijn afgetakeld voor de winter. Toch heeft ze iets parmantigs, niet alleen door haar vloeiende lijnen, vooral doordat ze haar boeg een tikje oplettender heft dan haar zusters, alsof ze zelf vooruit kijkt om gevaar op tijd te zien. Ik moet ineens denken aan een van de stichtingsdoelen: ‘Het uitdragen van de bijzondere sfeer die hangt rond het varen met Gudsekop naar deelnemende groepen en/of individuen’. Sfeer? Het kromme, scheepje is nog vochtig van de dauw. Maar er is leven aan boord. Twee jongen mannen en een vrouw zijn op het voordek bezig met het aanslaan van de fok. “Hoi, Rinse.” “Diede.” “Marjon.” “Hoi.” Ze vouwen het zeil uit, lopen het onderlijk na, slaan het fokkeval aan op de ijzeren fokkegaffel en draaien de fokkeschoot zo dat het halende part aan de achterkant en stuurboord uit het bovenste blok komt - blijkbaar is dat detail van belang. Daarna slaan ze het klauw- en het piekeval na controle op verdraaiing zorgvuldig aan. Rust en concentratie. Dan gaat het voorluik open en komt er een hoofd met hoofdlamp omhoog dat keurend rondkijkt naar de hemel, de tuigage, de verte en naar mij. “Hoi, welkom, ik ben Paul, een van de twee trainers. Eltjo is de andere, die komt zo.” Ook Paul kijkt ernstig, alsof er iets belangrijks te gebeuren staat…
BEDACHTZAAM Even later zitten er zeven mannen en twee vrouwen in en rond de bollestal (stuurkuip) aan de koffie met koek. Ze zijn bedachtzaam. Hun ernst heeft te maken met de aanstaande afvaart. Hoe pakken ze die aan met de heersende wind? Die blaast in het verlengde van de Meinesloot, zodat ze meteen zullen moeten laveren. Hier geen vanzelfsprekend gemak van een motor waarmee je moeiteloos afvaart, in de wind opstoomt en zeil zet. Nee, elke beweging van het schip is het resultaat van een doordacht zeilproces. In gedachten tik ik de factoren af: Gudsekops eigenschappen, de wind, de breedte tussen de oevers, het scheepvaartverkeer, de vaardigheden van de bemanning. Dat is veel. Er is gewoon geen mentale ruimte voor uitgelatenheid. Eltjo en Paul spreken af dat Eltjo ‘begeleidt’. Marjon organiseert de afvaart. Haar gezicht verraadt spanning.
LAVEREN Marjon vertelt wat ze wil: achtertros en voorspring los, grootzeil zetten, voortros los, boeg uitbomen, achterspring als laatste los. Iedereen krijgt van haar een plek in de volgorde van handelingen. Het lukt allemaal, Wouter boomt de boeg uit, de fok gaat erbij en we zeilen hellende over stuurboord naar de overkant van de Meinesloot. Marjon staat strategisch op de luikenkap en houdt het overzicht. Het zwaard zit er slecht onder, we verlijeren flink. Ik zou wel hard ‘overstag’ willen roepen, maar ben hier voor een reportage, niet om me ergens mee te bemoeien. Marjon laat Diede net op tijd wenden en Gudsekop spoedt zich bruisend naar de andere, druk met schepen bezette oever. Ik zet me schrap. Gudsekop wendt laat, mist de afgemeerde schepen op een haar. Ik krijg weer lucht...
…EN VOORT SNELT GUDSEKOP
foto © Coen Bartijn
Dan neemt Marieke, een frêle jongedame, het commando over. Zij laveert zo mogelijk nog scherper op de snede. Ze zet haar wending zo laat in, dat het skûtsje haar achterschip tegen de beschoeiing stoot en in de wind met klapperende zeilen blijft liggen. Iedereen glimlacht, ook de twee trainers zitten er onaangedaan bij. “Arme schoeiing”, grapt Marieke. De kop waait van de kant en voort snelt Gudsekop. FEEDBACK Nadat ook Wouter en Joep leiding hebben gegeven aan een deel van het kruisrak, komen we tussen de eilandjes Grootzand en Kleinzand ten anker. Er komt koffie aan dek, en brood met beleg, melk en thee. As iedereen wat op heeft, vraagt Eltjo de bemanning om feedback: “Wat hebben jullie zelf geleerd en wat is jullie opgevallen bij anderen?” Discussies volgen. Argumenten worden uitgewisseld. Steeds gaat het over vooruitzien, overzicht, delegeren. De trainers brengen vergeten zaken in herinnering. Eltjo: “Ik miste voor vertrek nog de inschatting van de windkracht en de vraag of we een rif hadden moeten zetten. Die overweging moet je hardop maken.” Dan over heldere communicatie. Eltjo verduidelijkt: “Wouter, je opdracht ‘goed sturen’ aan de roerganger is geen duidelijke communicatie.” Wouter heeft een tegenargument: “Je moet evenmin gaan micromanagen, anders gaan mensen voor elk detail op een opdracht wachten.”
Paul adviseert Joep: “Je mag best wat minder vriendelijk zijn als dat de duidelijkheid dient. Door je vaagheid ging het anker er te vroeg in, dat is in ondiep water gevaarlijk voor het vlak.” SPANNEND Zo verloopt de dag. Marjon stopt het schip gekat en gegijd op het hekanker. Zelf mag ik aankomen aan hogerwal. Marieke verzeilt in de bomen in een sloot tussen Koude Maag en de Terkaplesterpoelen: strijken, bomen en weer zeil zetten op open water. Daar blijkt de wind te zijn aangetrokken en moet er een rif in. Jonge Rinse neemt daarbij de leiding. Maar op alleen de fok verzeilt Gudsekop zo ver naar lagerwal dat ik vrees voor stranding. Op het nippertje zit het rif erin en kan het grootzeil erbij, zodat we voldoende vaart krijgen om overstag te gaan, terwijl achter ons de golven nijdig stukslaan op het eiland van Haklandshop. Paul, die mijn spanning heeft gezien, komt even later bij me zitten op de luikenkap. “Spannend hè”, zegt hij, “om dingen mis te laten gaan. Je wilt natuurlijk dat het goed gaat. Maar hoeveel leren mensen daarvan? Je kunt steeds vroegtijdig ingrijpen en uitleggen wat er had kunnen gebeuren en dan herinneren ze zich het niet. Natuurlijk laten we geen gevaarlijke situaties ontstaan en willen we geen schade aan het schip of andere schepen. Maar als het goed is voor het leerproces, laten we veel gebeuren. Sommigen moet je echt laten ervaren dat hun zelfvertrouwen niet terecht is, die hebben er baat bij om nat te gaan. Niet Rinse hoor, met hem heb ik net andere opties verkend dan weglopen naar lagerwal, zoals ankeren of eerst de luwte opzoeken van hogerwal. Dat vond hij fijn, de idee dat je ook de rust kunt opzoeken. Niet iedereen echter leert op die manier.”
Aha, daarom zijn de trainers met z’n tweeën en is er steeds een op wacht, terwijl de andere ontspant; op dit niveau een hele dag opletten en kwalitatief feedback geven is ondoenlijk voor een man. GEBROKEN PIEKEVAL Aan het eind van de middag, aan de wachtsteiger voor de brug over het Heerenzijl, gaat de mast plat, een operatie van geen half uur. Dat die brug intussen gewoon open gaat voor haastiger volk mag de pret niet deren. Jagend gaat het onder de brug door naar de wachtsteiger aan de andere kant, waar de mast weer even vrolijk wordt gezet. Het zeil gaat omhoog en Gudsekop vaart de Sâltpoel op. De zon staat intussen laag en doet het bruine zeilschip gloeien, terwijl ze leunend op haar zwaard voortijlt. Een plaatje zoals ze de wind verstouwt. Dan breekt het piekeval, de gaffel hangt als een gebroken vlerk omlaag. In een oogwenk strijkt de bemanning het grootzeil. Er is geen startsleutel om aan te draaien. Daar taalt ook niemand naar. Niemand maakt zich zorgen. De schipper van dienst kan kiezen: ten anker of op de fok naar terug naar de wachtsteiger en daar afstoppen op een achtertros. Een normale situatie op Gudsekop. Een school voor bijna vergeten vakmanschap. foto’s: ©Pim van Steijn, Eltjo Bazen, Michiel Scholtes en Koen Bartijn
advertentie
WEERKAARTEN
ROUTERING ROUTEPLANNING SOFTWARE
GRIBFILES
en nog veel meer over het weer…
METEO CURSUSSEN door HENK HUIZINGA
advertentie
NOORDKAPER 15 meter, Bekebrede, 2001, Staal
KLAAR OM TE VERTREKKEN Zeer robuust schip, uitgerust voor lange reizen naar koud of warm klimaat. Volledig self supporting met grote water- en dieseltanks, watermaker, SSB. Zeer groot vaargebied door variabele diepgang 1 - 2.8m en droogvallend. Door aangehangen roer en unieke kielconstructie eenvoudige inspectie en onderhoud. ● Het achterschip heeft een grote bergruimte voor o.a. surfplanken zodat de 3 hutten vrij blijven. ● Het schip heeft een grote reis naar de Cariben gemaakt maar heeft verder op zoet water gelegen. ● 250.000 ● ● ● ●
Meer informatie: awolvetang@gmail.com of ga naar de website
VOLVO OCEAN RACE ONDERDEKS
ACHTER DE COULISSEN Goed. Mapfre heeft de tweede etappe LissabonKaapstad van de Volvo Ocean Race gewonnen. De beelden daarvan zijn al ruimschoots de wereld over gegaan. Wat je veel minder ziet, is het onderdekse leven aan boord. Terwijl zich daar ook een
foto:Š Volvo Ocean Race
belangrijk deel van de race zich afspeelt. Een Spartaanse omgeving in het half duister waar dagen achtereen wordt gegeten, weerkaarten worden geanalyseerd, wonden worden verzorgd en zeilen worden gerepareerd. En vooral: waar wordt geslapen‌ Een impressie van de intense Volvo Ocean Race onderdeks.
foto’s:© Volvo Ocean Race
foto:© Volvo Ocean Race
foto’s:© Volvo Ocean Race
foto’s:© Volvo Ocean Race
e zon moet nog opkomen als onze wekker afloopt op onze ankerplek in de baai bij Cartagena, Zuid-Spanje. Om te kunnen profiteren van de juiste wind zijn we vroeg uit de veren. Nog zo'n 30 uur een kleine 12 knopen wind uit oost-noordoost is voorspeld. Daarna krijgen we voorlopig alleen maar westenwind en zullen we genoodzaakt zijn onze tocht richting Gibraltar voor een kleine week te staken.
‘PAN PAN’ We halen het anker op en alhoewel de beloofde wind het nog enigszins laat afweten, hijst Koen het grootzeil. Op dat moment roept een krakerige stem, in gebrekkig Engels en met een zware Spaanse tongval, een 'pan pan' om via de marifoon. Een vaartuig met een onbekend aantal personen is driftende, voor het laatst gesignaleerd in de buurt van 38N 0'.21E. Wie het vaartuig ziet, wordt verzocht, indien nodig, hulp te verlenen en melding te doen bij de kustwacht of Cartagena-Ibiza-Radio. Sinds afgelopen week, vanaf ons vertrek vanuit Ibiza, worden we dagelijks geconfronteerd met dit soort meldingen. Boten met vluchtelingen die tussen de Afrikaanse en Spaanse kust dobberen. En waarvan, zodra ze buiten de Afrikaanse of binnen Spaanse wateren beland zijn, 'anoniem' melding wordt gemaakt.
foto:Š Archief Kees Kortenoever
FOTO’S ARCHIEF KEES KORTENOEVER TEKST LAURENS VAN ZIJP
HISTORISCHE
ZANDZEILTOCHT Dit jaar is het 50 jaar geleden dat er een bijzondere expeditie plaatsvond. Van 12 februari tot 15 maart 1967 zeilde een internationaal gezelschap door de Sahara met zeilwagens. Onder de deelnemers waren Nederlanders, onder wie Kees (Cornelis) Kortenoever. In het novembernummer van National Geographic van 1967 verscheen een verslag. Zilt haalt herinneringen op.
Flashback: een klein manneke was ik nog maar, toen we thuis post kregen van tante Anneke uit Amerika. Ze stuurde een National Geographic. Dat zijn veel impulsen voor een kind: tante Anneke. Amerika. National Geographic. Het werd nog heviger. Op de voorkant van die National Geographic van november 1967 stond een intrigerende foto van een man met stofbril op een zeilwagen. Mijn vader vertelde dat er een expeditie met deze zeilwagens door de Sahara was gezeild. De ultieme zandzeiltocht. Ik kon mij dat niet voorstellen, maar was op slag geı̈nteresseerd in landzeilen. Binnenin het blad stond een matedie aan een beker nipte. ‘Nederlander Cornelis Kortenoever drinkt kamelenmelk’ vertaalde mijn vader het bijschrift. Kamelenmelk! Door de Sahara zeilen en dan kamelenmelk drinken. Deze Kortenoever was voor mij op slag een held.
‘ENORME CREATOR’ Dat was-ie ook voor Arthur Kortenoever (foto rechts), zij het in een ander verband. Arthur is de zoon van Kees en was 15 toen zijn vader aan de Sahara-expeditie begon. Dat zijn vader zeilwagens bestuurde was Arthur wel gewend, want Kees experimenteerde al langer met strandzeilen door zijn DN ijszeiler van wielen te voorzien. “Een DN op bakfietswielen en een kruiwagenwiel voor”, herinnert Arthur zich, “mijn vader nam mij altijd mee en ik
foto:© Jonathan S. Blair/NG
loos fascinerende foto: een man in blauw gewaad
foto:© Laurens M. van Zijp
raakte zo betrokken bij de ontwikkeling van strand- en ijszeilers. Mijn vader, geboren in 1917 en overleden in 2000, was een enorme creator; iemand die energie wist over te brengen op anderen. Een ster in het opzetten van allerlei klassenorganisaties: de DN, Europe, Unicorn, FD, Tornado, Dart… Hij bouwde een plakhouten cat, de Zoom-Zoom, de eerste in Nederland. Sportief was hij ook, hij bokste onder andere en had in 1942 de Elfstedentocht geschaatst. Samen met mijn moeder zette hij ‘Land en Boschzigt’ op, een bio-dynamisch en antroposofisch oord. En hij tekende huizen, waardoor hij als architect bekend raakte.”
SAHARA “Er vormden zich allerlei strandzeilclubs in het buitenland waar-
M
AR
O
mee
O KK
mijn
vader
contact kreeg. Zo ontBechar
stond ook een vriendschap
met
de
Fransman Jean du SP SA AA HA NS RA E
ALGERIJE
officier van het Franse Vreemdelingenlegioen, die jaren in de
MAURETANIË Nouakchott
Boucher, een hoge
MALI
Sahara had gediend. Deze Du Boucher had
SENEGAL
illustratie©Zilt Magazine
zelf al eens een tocht met een zeilwagen
gemaakt en bedacht het plan voor de ‘Raid Trans-Saharien de Char a Voile’. Daar nodigde hij zeilers uit diverse landen voor uit. Mijn vader vormde het Nederlandse team met Jörn Copijn en Steef de Clerq. Hij was weken weg, zonder dat wij veel contact hadden. Toen hij terug was vertelde hij dat een zware tocht was geweest, door de hitte, de geselende wind en een chronisch slaaptekort. Maar hij had ook intens genoten van de adembenemend mooie omgeving waarin ze zelfs fossielen aantroffen en kennismaakten met woestijnvolkeren als Les Hommes Bleus. Ook was hij diep onder de indruk geraakt van de sterrenhemel.”
foto:© Archief Kees Kortenoever
LOGBOEK
foto:Š Archief Kees Kortenoever
LOGBOEK
foto:© Archief Kees Kortenoever
LOGBOEK
LOGBOEK
Elfstedentocht In zijn verslag in de National Geographic vertelt expeditieleider Du Boucher: ‘I wish my firends to share my love of the desert. We halt for a while at the edge of a plateau overlooking a deep valley <…> Cornelis Kortenoever stands before the glorious scene with arms raised to the heaven and breathes fervently: “Thank you, my God.” I may lead him later into hardship and discomfort, but this moment he will treasure all his life.’ De piloten wisselden elkaar af gedurende de etappes. Wie niet zeilde reed mee in de volgwagens. Het daggemiddelde was ongeveer 100 kilometer. Voor de wind zeilen was er niet bij; met zeilwagens kruis je af. De wagen kregen het zwaar te verduren, vooral de banden en de houten masten, die door de droogte barstten. Voor de piloten zelf was het afzien, soms moesten ze hun wagen uitgraven of voortduwen. ‘Elke dag een Elfstedentocht’, noemde Kortenoever het. Het weerhield hem niet om in 1972 opnieuw mee aan te doen aan een Raid Trans-Saharien. Nadien hield Kortenoever talloze avondvullende lezingen over zijn Sahara-tochten. Uit dat beeldmateriaal en uit zijn originele logboeken mocht Zilt voor deze publicatie putten.
foto:© Archief Kees Kortenoever
LOGBOEK
LOGBOEK
foto:© Archief Kees Kortenoever
foto:© Archief Kees Kortenoever
LOGBOEK
RAID TRANS-SAHARIEN DE CHAR A VOILE
Datum Duur: Afstand: Route:
foto:© Archief Kees Kortenoever
Zeilwagens:
LOGBOEK
2 februari – 15 maart 1967 32 dagen ruim 3000 kilometer Van Béchar, Algerije, via Tindouf en Fort Gouraud naar Nouakchott, Mauretanië. 12 gestart, 8 aangekomen. 6 BB’s, een Frans ontwerp, 3 Arguens, ook Frans en 3 Engelse wagens, Feathers. Na het uitvallen van wagens werden de piloten verdeeld over andere teams.
Volgwagens: 5 Landrovers met eten en reservemateriaal. Du Boucher regelde bovendien bescherming van het Algerijnse leger en bewakers en gidsen onder de plaatselijke bevolking. Deelnemers: 23. De Franรงaise Monique Gimel was de enige vrouw in het gezelschap. Teams: 6 (DEN, FRA, NED, GBR, GER, USA).
INDEWIND DRAMA IN CLIPPER RACE Op 19 november kreeg de Engelsman Simon Speirs een zeemansgraf, na een plechtigheid aan boord van de 70 voeter van schipper Andy Burns. Speirs was een van de opvarenden van dit jacht dat deelneemt aan de Clipper Round the World Race. In de etappe naar Fremantle sloeg hij in 40 knopen wind overboord. Zijn collega’s wisten hem na 36 minuten terug te vinden in de ruwe zee. Reanimatiepogingen waren tevergeefs. Op 1500 mijl van Fremantle werd in overleg met de organisatie en familie besloten Speirs een zeemansgraf te geven. www.clipperroundtheworld.com
SMAKELIJKE PRIJS De Kralingse Plas was een winters
trainingswater
voor FD-zeilers in de jaren foto:© rzv.nl
zestig. In 1965 viel Sinterklaas in het weekend en werd een wedstrijd georganiseerd, met als prijs
een boterletter voor iedereen. Zo ontstond De Boterletter. Een winterwedstrijd voor erkende wedstrijdklassen, steevast in het weekend voorafgaand aan Sinterklaas. Dit jaar dus op 2 en 3 december bij de RZV in Rotterdam. Nog altijd mét boterletters. www.rzv.nl
JAARPRIJZEN Ooit was-ie bemanningslid op Peter de Ridders Mean Machine, tegenwoordig is Sander van der Borch (foto) gevierd watersportfotograaf en onder meer actief voor het Zweedse America’s Cup team Artemis. Tijdens het Zeilgala begin november kreeg hij eer voor z’n werk met de mediaprijs van het jaar. De Van Rietschoten Trofee ging zoals verwacht naar Pieter Heerema. Het Nacra 15 duo Bjarne Bouwer en Eliott Savelon kreeg de Flyer Trofee, terwijl Roelof Bouwmeester coach van het jaar werd. Wedstrijdleider Pieter Anink kreeg de Maas Trofee voor zijn jarenlange inzet. Op mondiaal niveau won Marit Bouwmeester de internationale verkiezing voor zeilster van het jaar. www.vanrietschotentrofee.nl
DUTCH SAILING REGATTA IN KROATIË Warm weer, warm water. Dat zeilt wel zo lekker. Daarom organiseert een aantal wedstrijdzeilers de Dutch Sailing Regatta komend jaar in Kroatië. Van 9 tot en met 16 juni 2018. De deelnemers zeilen in identieke boten: de Salona 38 (met of zonder spi) of de More 55. Er staan vier racedagen gepland. Die beginnen met korte op en neer wedstrijden, gevolgd door een langebaanrace naar een nieuwe bestemming. Meedoen kan als ploeg of als individuele zeiler. Naast de races is er ook een aantrekkelijk walprogramma. www.dutchsailingregatta.com
INDEWIND ‘DIT VERHAAL HEEFT NOG GEEN EINDE’ Karin Schröder was dit najaar op Sint Maarten en zag met eigen ogen de ravage die orkaan Irma aanrichtte. Zij bericht: ‘De prioriteit op het eiland ligt natuurlijk bij herstel van woningen, gebouwen en infrastructuur. Met jachteigenaren heeft men geen medelijden, maar de problemen onder die groep zijn ook groot. De boten die in het Nederlandse deel van Sint Maarten waren ten tijde van de orkaan, lagen in de Simpson Bay Lagune. Dat leek aardig beschut, maar was het toch niet. Er is weinig over van de jachthaven, de omringende resorts en ook niet van de boten. Tientallen jachten zijn gezonken. Afgemeerde boten zijn over de kop geblazen, weggewaaid tegen andere boten en onherstelbaar beschadigd. Het probleem – los van de windkracht - was dat het water heel erg steeg. De boten kwamen boven de steigers uit. De wind kwam er onder en de eerste boot die omwoei veroorzaakte een dominoeffect. De bergingswerkzaamheden verlopen moeizaam. Ondertussen worden de booteigenaren van de nog aanwezige jachten in de haven door de Marina verantwoordelijk gehouden voor schade aan steigers. Dit verhaal heeft nog geen einde…’ Tot zover Karin Schröder. Los van de materiële schade zijn al die gezonken schepen een ecologische bedreiging door lekkende olie en brandstof. Het is voor Sint Maarten van groot belang dat het toerisme – belangrijkste bron van inkomsten – weer op gang komt. De Heineken Sint Maarten Regatta staat in elk geval nog gepland, van 2 tot en met 4 maart 2018. Op de site doet commodore Christopher Marshall een oproep om geld te doneren voor de herbouw van de St. Maarten Yacht Club & Sailing School. www.heinekenregatta.com/donate-now/
foto:© Karin Schroder
INDEWIND
INDEWIND WK SCHERMZEILEN Samen met Virtual Regatta start de wereldzeilbond in 2018 een virtuele zeilcompetitie. Deelnemers zeilen wedstrijden op het scherm en verdienen daarmee punten. De top van klassement kwalificeert zich voor wereldwijde play-offs die toegang geven tot de finale. Die wordt live gespeeld in het Amerikaanse Sarasota, in november 2018. De winnaar mag zich wereldkampioen eSailing noemen. www.sailing.org
HOME FOR CHRISTMAS? Op 21 november voer de Franse recordjager François Gabart bij de Kerguelen in de Indische Oceaan. Dat was op de 17e dag van zijn solorace rond de wereld. Op 4 november vertrok de 34-jarige Gabart uit Brest, voor een aanval op het ultieme ‘rondje globe record’. Dat staat op naam van zijn landgenoot Thomas Coville, die in ruim 49 dagen rondging. Gabart zeilt op de indrukkende draagvleugel trimaran Macif van 30 x 21 x 4,50 m. Hij vestigde al het 24 uur record door in een etmaal meer dan 800 mijl te klokken. Het snelheidsgemiddelde van de tri ligt rond de 35 knoop… Wil hij het record breken, dan moet Gabart voor kerst thuis zijn. www.macifcourseaularge.com
UITWAAITOCHT In 2015 een experiment, in 2016 een groot succes en in 2017 een traditie: zeilen tussen Kerst en Oud & Nieuw. Ook dit jaar organiseert de Vereniging van Kustzeilers een uitwaaitocht op IJsselmeer en Wad. Deelnemers, leden en niet-leden, verzamelen op 27 december in de Compagnieshaven in Enkhuizen en gaan de volgende dag richting Den Helder. Daar is een StamppotSteigerborrel. De 29e gaat de vloot met de stroom mee over het Wad en via Kornwerderzand naar Makkum. De 30e is het rondje rond in Enkhuizen. Aanmelden via www.kustzeilers.nl
MUSTO KLEEDT TOPZEILERS Alle Nederlandse topzeilers van Team Delta Lloyd, inclusief de talenten, coaches en ondersteunende stafleden gaan de komende jaren gekleed in Musto. Het Engelse topmerk wordt huisleverancier van het Watersportverbond. Behalve walkledij levert Musto, in ons land vertegenwoordigd door Kubus Sport, ook zeilkleding en â&#x20AC;&#x201C;pakken voor aan boord. De sponsorovereenkomst loopt tot en met de Olympische Spelen in Tokio, in 2020. www.musto.nl
foto:© Peter Wanders
INDEWIND
J/70 WINTERTRAINING Voor J/70 fans die hun podiumkansen voor volgend seizoen willen verhogen organiseert Waterland vanuit Monnickendam een serie wintertraingen. Deelnemen kan met je eigen boot of je huurt een J/70 van Waterland. Gedurende zes weekenden wordt er op zaterdag getraind en worden er op zondag wedstrijden gevaren. www.jclub.nl
HISWA: MEER LIFESTYLE De organisatie van de Hiswa in de Rai kondigt veranderingen aan. De beurs gaat meer aandacht schenken aan lifestyle, funsports en gadgets. De bezoeker komt binnen via de nieuwe ingang bij de haven. Binnen zijn de zeven ‘werelden’: Sloep, Speed, Zeilen, Onderdelen & Accessoires, Shop, Funsports en Klassiek. Nu dus met extra aandacht voor lifestyle en recreatie. Nieuw is de verkiezing van het Hiswa Hebbeding, een product dat het varen nog leuker of gemakkelijker maakt. De droge Hiswa is van 7 tot en met 11 maart. Van 7 december tot 14 januari geldt een vroegboekactie: twee kaarten voor de prijs van één. www.hiswarai.nl
NIEUWE AMERICA’S CUPPER Een open 75 voeter met twee ‘kameleonpoten’. Zo ziet het nieuwe concept voor de America’s Cup eruit. Dat de Nieuw-Zeelanders teruggrijpen naar een monohull, was al bekend. Het jacht krijgt wél draagvleugels, aan beide kanten. Het zijn geballaste T-zwaarden die tot boven de waterlijn kunnen worden opgeklapt. Vandaar dat ze ‘twin canting T-foils’ worden genoemd. Opvallend is dat een kiel ontbreekt. Voor 31 maart 2018 volgen nadere technische details. De 36e editie van de America’s Cup staat gepland in 2021. www.americascup.com
INDEWIND
WORLD SAILING SHOW - DECEMBER De december-editie van de World Sailing Show geeft weer een aantal fraaie en spannende inkijkjes in de mondiale wedstrijdwereld. Onderwerpen zijn onder meer: Etappe 1 en 2 van de Volvo Ocean Race. Ontwikkelingen rond de volgende America’s Cup en een verslag van de Tansat Jacques Vabre. Zeilende internettelevisie op zijn best. www.sailing.org
NIEUWE VOLVO OCEAN TOP Nog geen maand voor de start legde Mark Turner zijn taken neer als toernooidirecteur van de Volvo Ocean Race. Twee Zweden nemen het nu over: Richard Brisius en Johan Salén. Twee ervaringsdeskundigen die begonnen als zeilers in de race van 1989/’90. Daarna zetten zij Atlant Ocean Racing op en waren betrokken bij een reeks campagnes. Brisius blijft ook actief om de Winterspelen 2026 voor Zweden binnen te halen. www.volvooceanrace.com
advertentie
foto:Š Zilt Magazine
FOTO’S RUUD KATTENBERG TEKST SJORS VAN DER WOERD
ROBUUST EN SNEL Een vaarimpressie van de Azuree 41 Uiterlijk is de Azuree 41 een typische vertegenwoordiger van de opvattingen van werven en ontwerpers over eigentijdse toerjachten. Een categorie waarin de Britse ontwerper Rob Humphreys zijn sporen ruimschoots heeft verdient. Verrassender is dat de boot met de Franse naam een volledig Turks product is. Nieuwsgierig naar die combinatie stapte Zilt op een druilerige herfstdag aan boord…
TICKET NAAR ISTANBUL Coen Wohrmann, vastgoedmakelaar in Antwerpen, en Mark Soetman, specialist in innovatie van voedselprocessen in Hellevoetsluis, zijn fanatieke zeilers die al jaren een team vormen. Met de X-35 The Untouchables zijn ze een bekende verschijning op de wedstrijdbanen, vooral in Zeeland en België. Als ze gaan nadenken over een opvolger van de X-35 worden ze door een kennis getipt om eens te kijken naar Azuree Yachts. Coen: “Na wat onderzoek werden we steeds nieuwsgieriger naar deze werf die in Turkije sportieve cruisers bleek te bouwen. We boekten een ticket naar Istanbul en dat bleek de eerste stap zijn naar ons importeurschap.”
VOOROORDELEN Mark vervolgt: “We wisten niet wat we zagen. De Azurees worden gemaakt door Sirena Marine, onder meer de makers van sommige luxe Italiaanse motorjachten van Benetti. Ook de boten van Euphoria Yachts komen daar vandaan. In totaal werken er 600 man op de werf die onderdeel is van de grootste beursgenoteerde onderneming in Turkije. Acht jaar geleden ging de eerste Azuree te water, een 40 voeter. Daarna volgden de Azuree 33 en de 46, vorig jaar kwam de 41 op de markt. Het duurde niet lang voordat we de koop van de eerste 41 rond maakten en wij de importeur-aanstelling op zak hadden. We lieten de boot afleveren in Cannes, dat gaf ons de kans veel mijlen te maken in de Middellandse Zee en onderweg acte de presence te geven bij verschillende bootshows. Toen we deze zomer in Nederland aankwamen had de boot ruim 5000 mijl op het log en kenden we onze aanwinst door en door.” Coen en Mark signaleren veel onterechte vooroordelen over bootbouw in Turkije. En die hoe kun je die nu beter wegnemen dan door de boot te laten zien en ermee te varen. In Marina Port Zélande stappen we aan boord...
foto:Š Zilt Magazine
TORPEDOKIEL DOET Zâ&#x20AC;&#x2122;N WERK Grijs miezerig najaarsweer zorgt voor een lege Grevelingen. In 10 tot 15 knopen wind hijst Mark het grootzeil op de elektrische lier en zet de motor uit. Aan de wind lopen we direct lekker en met de genua erbij staat er al snel 7,5 knopen op het grote speed-display onder de giek. De boot stuurt opvallend rustig en licht, terwijl de helling best fors is. Door de hoge breedte van het achterschip heb ik, staand achter het stuurwiel aan loefzijde, het
gevoel erg hoog boven het water te staan, maar dit went snel. Door een opklapbaar vloerdeel sta ik stevig horizontaal. Zittend zijn de grootschoot en traveller goed binnen bereik vanuit de stuurpositie, het ‘German-sheeting’ systeem leidt de grootschoot onderdeks naar achteren. Als in een bui de wind toeneemt, valt op hoe soepel de boot blijft sturen, de dubbele roeren en de 2,4 meter diep stekende torpedokiel doen hun werk goed. Na een paar snelle overstagmanoeuvres zet Mark de gennaker klaar. De 160 vierkante meter aan extra doek zorgt voor een dikke twee knoop extra op de teller. Door de vaste boegspriet staat de gennaker genoeg naar voren om optimaal effectief te zijn. Coen: “Tijdens de afgelopen Antwerprace maakte we indruk met deze enorme rode lap, we schoten ermee door het veld en het leverde ons de eerste plaats in de CR1 klasse op.” De Azuree blijkt op alle koersen een prettig sturende boot die makkelijk op snelheid komt.
AAN DEK Terwijl de gennaker zijn werk doet, loop ik een rondje over dek. De opbouw heeft een dubbele schaal, waardoor de vallen en trimlijnen onderdeks naar achter kunnen lopen. Ook de luiken en de buiskap zijn hier verzonken in weggewerkt, wat een strak maar wel wat hoog geheel oplevert. In de kuip zie je ook weinig lijnen, die verdwijnen onder een luikje bij de kajuitingang en in twee ruime vakken in de kuiprand. De Sélden mast heeft brede zalingen met het hoofdwant over de volle breedte, waardoor de loop naar voren goed is. De open preekstoel is stevig uitgevoerd en dat geldt ook voor de vaste boegspriet, waar het anker onder hangt. Een enorme ankerbak biedt ruimte voor veel meer dan alleen de stootwillen en ankerlier en ketting hebben een eigen plek onder een apart luikje. De testboot heeft een teak dek en ook op de opbouw ligt teak. Standaard ligt er alleen in de kuip teak. En die kuip is breed. We zouden er zo langzamerhand aan gewend moeten raken, maar de enorme breedte zorgt voor een verbazingwekkend veel ruimte, met een
foto:Š Zilt Magazine
foto:Š Zilt Magazine
foto:Š Zilt Magazine
volledige crew zit je elkaar niet snel in de weg. Dat geldt nog meer als je ook de klep in de spiegel neerklapt; daarmee ontstaat een zwemplatform waar je alle kinderen van de steiger jaloers mee maakt. Onder dat platform is ruimte voor een reddingsvlot, dat op die plek eenvoudig te water te laten is. De twee stuurwielen staan ver uit elkaar, dat versterkt het open gevoel. Een stevige opklapbare kuiptafel fungeert als voetensteun als de boot onder helling ligt.
DEGELIJK EN STRAK Terug in de haven gaat Coen ons voor naar de kajuit. Het kajuitluik schuift onder de kuipvloer en de instap is makkelijk laag. Buiten is het nog steeds grijs, maar binnen lijkt het alsof de zon schijnt. Licht eiken interieur, enorme ramen in de romp en grote luiken in het kajuitdak zorgen samen met de lichte kussens op de kajuitbanken en de lichte vloerdelen voor een bijzonder zonnige sfeer onderdeks. Mark wijst op het degelijke houtwerk: â&#x20AC;&#x153;Geen dunne oplegdeurtjes maar dik en stevig hout dat ambachtelijk is verwerkt. Het is niet alleen strak maar ook robuust.â&#x20AC;? De langsscheepse kombuis aan stuurboord is ruim, met veel opbergruimte en een forse koelkast, die zowel van boven opent als aan de voorkant. Daar tegenover een zithoek, waarvan een kant van de U-bank draaibaar is, waardoor het een zitje wordt voor de bescheiden kaartentafel. De twee achterhutten zijn identiek en ook hier is het opvallend licht door ramen in de romp en in de kuipbank. De natte cel naast de kajuittrap is een optie, standaard zit hier een grote hangkast. Voorin zit de eigenaarshut, met een dubbele kooi aan bakboord, waardoor je niet over je kussen je bed in hoeft te kruipen. Kastruimte is hier voldoende en in de natte cel kan prima gedoucht worden. De doorgestoken mast is mooi weggewerkt in een houten koof tegen het hoofdschot.
Nergens zien we schroeven. Mark pakt een grote zuignap uit de kaartentafel en demonstreert het kliksysteem waarmee veel onderdelen zijn vastgezet. Door de zuignap op een paneel of plafonddeel te zetten komt het makkelijk los. “Je kan zo overal snel en makkelijk bij. Als je bedrading wilt controleren of bij een bout van dekbeslag wilt, hoef je niet je halve boot af te breken.”
ROBUUST EN SNEL TOEREN Ontwerper Rob Humpreys had de opdracht een snelle familie-cruiser te tekenen. Coen: “Het moest een boot zijn waarmee je snel ver kunt komen. Maar wel robuust gebouwd, gewichtsbesparing was geen doel op zich. ”Met die degelijke bouw lijkt het wel goed te zitten. De romp heeft een carbon spiderframe en is onder de waterlijn volglas, daarboven is de kern van pvc schuim. Voor romp en dek is vinylester hars gebruikt. Binnen valt het degelijke timmerwerk op. Ook in het algemeen wekt de boot nergens de indruk dat er op kwaliteit of afwerking is bespaard. Sceptici zulllen hier niet snel het bewijs van hun vooroordelen vinden. Integendeel; in veel details herkennen we het tijdrovende vakmanschap dat bij menig seriebouwer, met een bekendere naam, werd ingeruild voor efficiënte maar minder fraaie oplossingen. De boot is met 8.600 kilo geen lichtgewicht. Dat Humpreys desondanks snelheid en fijn zeilen serieus neemt, is te zien aan het forse zeiloppervlak en de keuze voor een diepstekende kiel met het loodgewicht helemaal onderin. Met de matige wind tijdens onze proefvaart vertaalde zich dat moeiteloos in bovengemiddelde zeilprestaties. Precies zoals de makers van de Azuree voor ogen hebben, nodigt de boot daadwerkelijk uit tot het maken van langere tochten waarbij snelheid en comfort hand in hand gaan. Zo’n vlotte toerveertigvoeter is naar onze mening een veel te interessante boot om ongezien te worden afgerekend op zijn herkomst.
foto:© Zilt Magazine
FEITEN EN CIJFERS AZUREE 41 Lengte
:
12,50 m
Lengte wl. :
11,58 m
Breedte
:
3,93 m
Diepgang :
2,40 m
Gewicht
:
8.600 kg
Ballast
:
3.145 kg
Grootzeil :
55,8 m²
Genua
44,2 m²
:
Gennaker :
160 m²
Ontwerp :
Humphreys Yacht Design
Bouw
:
Sirena Marine - Turkije
Prijs
:
va. € 223.850 incl. BTW
www.azureeyachts.com
foto:©Monique Knijnenburg
FOTOâ&#x20AC;&#x2122;S EN TEKST MONIQUE KNIJNENBURG
DHOWS PIROQUES GEUREN EN KLEUREN Monique Knijnenburg en Paul van der Linden zijn al zes jaar op reis met de Full Circle, een Hallberg Rassy 49. Op veel etappes nemen ze gasten mee. Het afgelopen jaar voeren ze in de Indische Oceaan. Op weg naar Zuid-Afrika deden ze ook Madagaskar aan. Een niet-alledaagse bestemming.
M
et een mooie halve wind varen we van de Seychellen naar Madagaskar. De Full Circle heeft er zin in en loopt mooi door de golven. We hebben een goede tijd gehad
in de Seychellen. Maar na de relatieve luxe van deze eilanden zijn we toe aan een wat authentieker land en bevolking. We hebben zo'n 800 mijl voor de boeg. De noordkop van Madagaskar staat bekend om de harde wind. Het advies is om ruim 100 mijl uit de kust te blijven. Dat doen we braaf, maar we krijgen toch een uur of twaalf 40 tot 45 knopen voor onze kiezen. Daarna komen we in de windschaduw van het eiland en in korte tijd neemt de wind af. Langzaam naderen we het eiland Nosy Be. Nog ver uit de kust ontmoeten we de eerste dhows en piroques. Prachtige houten boten en kano's met drijvers. Eenvoudig gebouwd, bij elkaar gebonden met touw. Ze varen evenwel goed, ook al zijn de zeilen soms van oude rijstzakken gemaakt.
FRANSE INVLOED Nosy Be is de plek waar we inklaren. Locals Jimmy en Kool zijn behulpzaam en weten de weg. Als we de wal op gaan, passen zij op de dinghy tegen een kleine vergoeding. De bevolking is vrij arm. Het prijspeil is voor ons heel gunstig. Vooral lokale zijn er in overvloed. Op de markt vullen we onze rugzakken met proviand voor een week. In de supermarkt is het aanbod nog erg Frans georiënteerd. Ondanks een onafhankelijkheid van ruim 50 jaar is er nog veel te zien wat herinnert aan de Franse kolonisatie. Baguettes, camembert en brie. En wat te denken van de vele Renaultjes 4 van veertig, vijftig jaar oud...
foto’s:©Monique Knijnenburg
producten zijn goedkoop. Tomaten, papaya's, bananen en vis
ZEEBRIES Zeilen rond Nosy Be is zeilen tussen de dhows. Al vroeg in de morgen gaan de eerste zeilen omhoog. De aflandige wind komt langzaam op gang en statig drijven de dhows en piroques naar zee. In de middag draait de wind 180 graden en komt dan uit zee. Een paar uur kan het dan wel 15 tot 20 knopen waaien. De vissers gebruiken deze wind om terug naar de kust te zeilen en hebben geen motor nodig. Waarschijnlijk gaat dat hier al eeuwen zo. En je kunt er de klok op gelijkzetten. Wij gebruiken de zeebries om mooi op tijd weer een fraaie ankerplek te vinden. Het gebied van Nosy Be ligt in het noordwesten van Madagaskar. De passaatwind van de Indische Oceaan wordt door het land en de bergen tegengehouden. In deze luwte ontstaat door opwarming en afkoeling van het land ten opzichte van de meer constante temperatuur van het zeewater het patroon van land- en zeewind. Ideaal voor kleine zeiltochtjes en rustige nachten achter het anker. En overal ervaar je de geuren en kleuren van Madagaskar. De rode aarde, de kruiden van de markt, de smeulende vuurtjes waarop men kooktâ&#x20AC;Ś
HOOGTEPUNT We verkennen de omgeving van Nosy Be. Er zijn veel mooie en En altijd komt er wel iemand langsvaren met fruit of vis. We betalen redelijke prijzen. Maar echt blij kun je hen maken met een stuk lijn, een oud val of landvast. Of een T-shirt. Alles is bruikbaar. Een geweldige plek is Russian Bay, iets ten zuiden van Nosy Be. We ontmoeten Paul Boto. Hij komt langs peddelen in zijn piroque met zijn kleinzoon Christiano. Hij heeft een boek waarin een
foto:ŠMonique Knijnenburg
beschutte ankerplekken. Vaak met een strandje en een dorpje.
fotoâ&#x20AC;&#x2122;ŠMonique Knijnenburg
Overal ervaar je de geuren en kleuren van Madagaskar
aantal excursies zijn beschreven. Dat ziet er goed uit. We besluiten de volgende dag met hem een wandeling te maken. Om bij het beginpunt te komen gaan we een stuk met zijn boot. Zeilen in een echte piroque... Een geweldig hoogtepunt! Dat is puur zeilen. Na afloop heeft Pauls vrouw Zaramina een smakelijke lunch voor ons bereid met kokosrijst, vis en mangosalade.
VERTREK Dan komt het onvermijdelijke moment dat we Madagaskar weer achter ons moeten laten. Fysiek, want het eiland nemen we mee in onze herinnering. Het heeft een onuitwisbare indruk op ons gemaakt. Het was onze laatste tussenstop op weg naar Zuid-Afrika. Het zesde jaar van onze wereldomzeiling stond in het teken van de Indische Oceaan, via de ‘noordelijke’ route: Thailand, Sri Lanka, de Malediven, Seychellen en Madagaskar. Het voordeel van die maal 1000 zeemijl. Het nadeel is het grillige windpatroon. Eerst is er de invloed van de moessons, en vanaf de Seychellen konden we de Zuidoost Passaat weer oppikken. Dichter bij Zuid-Afrika wordt het weer wisselend met steeds meer invloed van de depressies op de Zuidelijke Oceaan.
foto’s:©Monique Knijnenburg
route: de oversteken blijven beperkt tot maxi-
MADAGASKAR KAARTEN, BOEKEN, INKLAREN Voor de navigatie gebruiken wij de elektronische kaarten van Navionics. Die hebben we op een kaartplotter en daarnaast als backup op de iPad. Erg handig. In het gebied rond Nosy Be zijn de Navionics kaarten vrij nauwkeurig. Maar je moet natuurlijk altijd goed blijven uitkijken. Tonnen kom je hier niet tegen. Varen in het donker is af te raden. De eerste Dhow met verlichting moeten we nog tegenkomen… De app Tides Planner van Imray is handig voor de getijden. Rond spring is het verval hier wel 3,5 meter. De stroom blijft over het algemeen beperkt tot een halve knoop of minder. De bekende pilotboeken van de Indische Oceaan en Oost-Afrika geven niet erg veel informatie over dit gebied. Bovendien zijn de gegevens dikwijls gedateerd. Een goede site met veel info per land en regio is www.noonsite.com. Verder geven cruisers tips aan elkaar door. Het in- en uitklaren deden we bij Hellville, de haven in het zuiden van Nosy Be. Locals Jimmy en Kool trekken niet alleen je dinghy op de wal, maar helpen ook met het papierwerk. Eerst gingen we naar de Immigration voor een visum. Dat kostte omgerekend € 30 per persoon. Bij Customs waren we € 20 kwijt. Dan nog langs de havenmeester voor een
Er zijn verschillende banken en ATM's. Pas bij de derde automaat die we probeerden kregen we met moeite iets meer dan € 100 aan Ariari. Niet zo voordelig gezien de vaste fee die je meestal betaalt aan de lokale bank en je bank in Nederland. Na een maand kozen wij ervoor ook op Nosy Be uit te klaren en niet in het meer zuidelijk gelegen Mahajanga. We kenden er inmiddels een beetje de weg. Onze laatste Ariari’s waren voor Jimmy en Kool.
foto:©Monique Knijnenburg
cruising permit (€ 45), te betalen in de lokale valuta, de Ariari.
advertentie
advertentie
Al uw bestaande
lieren elektrisch met ĂŠĂŠn oplaadbare elektrische lierhendel
www.winchrite.nl
foto © Bemanning Isabella
REDDINGSACTIE OP VOLLE ZEE
RACE TEGEN DE KLOK Elise Bakker en Hans Somers zijn op reis met de Najad 390 Isabella. Onderweg naar Bonaire worden zij onderdeel van een SAR-operatie…
FOTO’S EN TEKST ELISE BAKKER
K
ijk! Een vliegtuig!”, roep ik naar Hans. We hebben Tobago Cays achter ons gelaten en na drie dagen en twee nachten op zee
en nog 12 mijl voor de kust van Bonaire, is dit het eerste teken van nog ander menselijk leven op aarde. “Waar?” Ik wijs naar de scherpe, zonnige hemel. Het vliegtuig lijkt een beetje aan het fun-fly’n. Het maakt een grote cirkel en komt weer richting Isabella. Dit lijkt de kustwacht wel. Het vliegtuig keert zich toch weer van ons af en koerst richting Bonaire. Hè, jammer.
MARIFOONCONTACT “Wacht eens even”, zegt Hans “Doet de marifoon het wel? Ik vind het gek dat we niets horen.” Hans checkt de marifoon en ziet dat de marifoon op kanaal 15 staat in plaats van 16. Op hetzelfde moment zien we het vliegtuig weer onze richting uitkomen. “Isabella, Isabella, ontvangt u ons?” vraagt een indringende stem waaraan je direct hoort dat hij al een poosje probeert contact te maken, “this is Coastguard Aircraft, this is Coastguard Aircraft!” Hans antwoordt, biedt excuses aan en vraagt wat wij voor ze kunnen betekenen.
“Isabella, this is Coastguard Aircraft. Sinds drie dagen is er een vissersbootje met vijf opvarenden vermist en het lijkt erop dat we ze nu hebben gevonden. Het is alleen vanuit de lucht erg moeilijk om het kleine bootje in het vizier te houden. Er staat daarvoor teveel deining en bovendien is het hier boven ook minder helder. Als u voor mij naar de positie van het bootje kunt varen, dan hebben wij meer zekerheid ze niet uit het oog te verliezen. Het is voor u exact 1 mijl noord. Over.” “Ik heb het begrepen. U verzoekt ons om bij dit bootje te blijven. Wat zijn de coördinaten? Over.” “Isabella. This is Coastguard Aircraft. De coördinaten zijn Noord 12°01.5 West 068°02.1, over” “Genoteerd. Wat wilt u verder nog dat ik doe? Over.” En weer meldt de kustwacht zich volledig bij naam voordat ze verder praten. Het maakt de boel wel serieus! “Isabella. This is Coastguard Aircraft. We zijn in contact met het AZI van Curaçao, dat zo snel mogelijk hier naartoe komt om de reddingsactie over te nemen. Over” “Ik begrijp het. We zijn van plan om Kralendijk aan te doen. Hoe lang duurt het voordat er verdere hulp komt? Dan kan ik dat tegen de vissers zeggen. Over.” “Isabella. This is Coastguard Aircraft. Het duurt nog enkele uren. Ze zijn op het ogenblik met een andere reddingsactie bezig. Over” “Hier Isabella. Ik begrijp het. We zetten koers naar het vissersbootje. Over en uit” Dit wordt een latertje…, een heel donker latertje.. Op naar onze missie, vrijwillig, maar ook volgens het SOLAS verdrag een verplichting.
foto © Bemanning Isabella
ROOKSIGNAAL We starten de motor, strijken de zeilen en koersen in de juiste richting. Het ontspannen zeilen verandert door de hevige golfslag en tegenwind direct in een wilde vaart. Isabella ligt schuin op de golven die over de boeg slaan. Tegen stroom en wind hakkend varen we richting de opgegeven coördinaten. We zien geen enkele boot en op het moment dat we denken wel iets te zien, maait een grote dikke golf het beeld alweer van ons netvlies af. Het is niet te doen. Iedere schuimkop zien we aan voor de boeg van het vissersbootje… “Ik ga ze maar weer oproepen, want dit wordt niks”, zegt Hans enigszins vertwijfeld.
“Coastguard Aircraft, hier Isabella over”. Er komt niet direct antwoord, maar dan meldt de piloot dat het vissersbootje door de stroming is weggezet en hij geeft nieuwe coördinaten door. Het is een gevecht tegen alles waar je geen invloed op kunt uitoefenen: de klok, de golven en de wind. Dit duurt allemaal veel te lang. Straks is het donker en dan kan niemand meer zoeken. De piloot heeft een idee. Hij zal een rooksignaal droppen bij de positie van het bootje. Voordat hij dit doet zal hij ons van achteren benaderen en over ons heen vliegen om zo de juiste richting aan te geven. Coastguard Aircraft scheert over en laat verderop het rooksignaal vallen. We zetten een tandje bij en bonken nog harder tegen de golven in, hopende dat de rook niet vervliegt. “Zijn dat ze?”, vraagt Hans. “Ja, volgens mij wel!”, roep ik met een brok in mijn keel. Ik tuur naar het vast omlijnde puntje dat het bootje moet zijn. “Dat zijn ze!”
NOODPAKKET En dan zijn we op een tiental ARUBA
meters van de vissers van-
CURAÇAO
daan. “Hello! We are coming
Kralendijk
BONAIRE CARAIBISCHE ZEE
VENEZUELA
to rescue you! Are you allright?” Ze blijken geen Engels te verstaan. In een brabbeltaaltje berichten ze ons iets terug. Het is Papia-
mento en dat spreekt Hans vloeiend. Hij legt uit dat er een helikopter onderweg is om ze uit zee op te pikken en dat wij standby blijven. De vissers zijn blij en roepen dat drie dagen geleden de motoren zijn uitgevallen. Ze zijn oké en hebben geen medische hulp nodig.
foto © Bemanning Isabella
Coastguard Aircraft is een uurtje geleden verdwenen en de tijd verstrijkt. De motor van Isabella moet blijven draaien anders worden we direct in de verkeerde richting weggezet. Ons plan om 15.00 uur Kralendijk binnen te lopen kunnen we wel afschrijven. Maar goed: we zitten in vergelijking met de vissers in een luxe positie. “Zullen we ze wat geven? Een paar blikjes cola en wat chocolade of zo?”, stelt Hans voor. Ik vind het best, maar hoe doen we dat op deze ruwe zee? We pakken een grote vuilniszak en doen daar het spul in. Daaromheen nog een grote vuilniszak, die we opblazen en dichtknopen, zodat het blijft drijven. Goed plan. We lichten de vissers in dat er wat lekkers komt. Wanneer het pakketje klaar is, knoop ik er een stuk touw aan en met een grote zwieper gooi ik het in zee richting de vissers. Maar shit! Het touwtje blijkt te kort en schiet uit mijn handen. Verbluft staar ik de grote zwarte bal na die bij ons vandaan deint. “Erachteraan!”, roep ik naar Hans. Snel draaien we Isabella richting de zak en komen langszij. Ja! Heel even lijkt het erop dat ik de zak uit de golven kan
foto © Bemanning Isabella
redden, maar net op het moment dat ik hem bijna heb, bestijgt Isabella het topje van een golf en ligt de zak buiten bereik. Weg… En néé: weg zijn de vissers! Uit zicht. We volgen onze track op de plotter en turen opnieuw de spitse golven af. “Daar zijn ze! En hou nu je blik op hen gericht”, zegt Hans opgelucht. Dan verschijnt eindelijk de verlossende reddingshelikopter. Hans neemt contact met ze op om de bijzonderheden door te geven. “Isabella, this is AZI rescue team. Bedankt voor jullie support! We wish you fair winds and following seas, over!” “Hier Isabella. Graag gedaan en good luck met het vervolg van jullie reddingsactie! Over en uit.” Met een voldaan gevoel vervolgen we met wind en stroming mee, onze reis naar het inmiddels donker Kralendijk...
advertentie
BOMARINE
Zwaan Sails
innovative sailing solutions
● Jachtzeilen ● Canvas werk ● Sprayhoods ● Reparaties
variabele spoed is altijd goed! AUTOPROP
download de brochure
LELYSTAD 0320 - 231437
ELEKTRISCHE FOKROLLER Komend seizoen komt SeldeĚ n met elektrisch aangedreven Furlex rolfoksystemen voor jachten van 30 tot 45 voet, met een voorstagdikte van 6 tot 10 mm. De Furlex 204E en Furlex 304E zijn voorzien van een waterdichte composiet behuizing en omvormer voor 12V naar 24V of 48V. Er lopen dunne kabels van de omvormer naar de furler en de compacte elektromotor. Bovendien is er een ombouwset ontwikkeld van handbediend naar elektrisch, voor de Furlex modellen geleverd vanaf 1998. Verder introduceert SeldeĚ n drie kleinere Furlex systemen voor dinghies en kielboten met 3 en 4 mm voorstagen. De rollers zijn vanaf april 2018 leverbaar. www.seldenmast.com
INTERNATIONALE NAUTISCHE MARKTPLAATS Een internationale marktplaats voor nautische spullen, zowel nieuw als tweedehands. Dat is het platform Le Cargo, dat Fransman Gerard d'Aboville heeft opgezet. Dankzij filters vindt de bezoeker snel zijn weg naar gezochte attributen. De site verplicht verkopers te werken met track en trace, zodat een koper weet waar zijn bestelling uithangt. Plaatsingen zijn gratis, over de verkooptransacties verrekent Le Cargo een marge van 7 tot 15 procent. www.lecargo.market
ZILTESPULLEN SAILMON PLATFORM Oud-olympisch zeiler Kalle Coster is mede-eigenaar van Sailmon, een high-end merk van scheepselektronica. Sailmon lanceert komend voorjaar een app en cloud. “We willen meer doen dan alleen maar apparatuur te verkopen”, zegt Kalle, “daarom creëren we een platform, waarop een zeiler data en foto’s kwijt kan. Je ziet bijvoorbeeld van alles over je laatste zeiltocht, inclusief gegevens over je snelheid. Voor coaches is het bijvoorbeeld handig om een training te evalueren. We willen het Strava (platform voor wielrenners) van het zeilen worden.” Ook in ontwikkeling is de 3D boatspeed calibration assistant. Een systeem waarmee je de bootsnelheid kunt kalibreren, bestemd voor de top van markt. www.sailmon.com
OCEANVOLT SERVOPROP De Oceanvolt Servoprop is een geïntegreerde elektromotor en saildrive, waarvan de schroef verstelbaar is. In vaanstand is de weerstand minimaal, wat onder zeil natuurlijk prettig is. Door de stand van de schroeven iets te verstellen, kan de Servoprop bovendien dienst doen als stroomopwekker: tot ongeveer 1kW bij 6 tot 8 knopen snelheid. De 48 volts Servoprop is er in een 10 kW en 15 kW uitvoering en weegt 65 kilo. www.oceanvolt.com
HYBRIDE VERWARMINGSKETEL VAN KABOLA Kabola Heating Systems brengt met de KB-Ecoline een hybride verwarmingsketel op de markt die op diesel ĂŠn elektriciteit werkt. In de haven kan de ketel op walstroom branden en de boot droog en vorstvrij houden. De brander heeft een zogenoemde blauwe vlam die een hoge kerntemperatuur bereikt van1600 graden. Dat zorgt voor een optimale verbranding zonder roetuitstoot. Goed voor het milieu en het houdt de ketel van binnen schoon, wat onderhoudskosten scheelt. Het energie- en brandstofverbruik is laag, terwijl de Ecoline Hybrid een zeer hoog rendement heeft. De KB Ecoline is als cv-ketel, met boilerregeling en als combi-ketel leverbaar. Er zijn verschillende modellen met een capaciteit variĂŤrend van 8 tot 70 kW. Het kleinste model, de KB20 weegt compleet 65 kilo. www.kabola.nl
MICRON LZ ANTIFOULING International (AkzoNobel) brengt een onderwaterverf op de markt, die voldoet aan de nieuwste regelgeving. Micron LZ is een polijstende antifouling voor zoet, zout en brak water, specifiek ontwikkeld voor de Nederlandse wateren. De verf verf kan op iedere ondergrond worden aangebracht met uitzondering van aluminium. Verkrijgbaar in vier kleuren, in de watersportwinkel of online. www.international-yachtpaint.com
ZILTESPULLEN MESSINK YACHTING NIEUWE J/BOATS IMPORTEUR Eerder dit jaar stopte Robin Verhoef met
het
importeurschap
van
J/Boats. Die leemte vult Messink Yachting op, want het bedrijf is nu exclusief importeur onder de naam J/Benelux. Directeur Gideon Messink: â&#x20AC;&#x153;J/Boats is een merk dat echt bij ons past. Goed zeilende schepen van hoge kwaliteit en een merk dat bekend staat om de eenheidsklassen.â&#x20AC;? De J-jachten worden verkocht vanuit Enkhuizen en er is een extra servicepunt bij Seaport Sailing Yachts in IJmuiden. Messink Yachting bestaat inmiddels 25 jaar als dealer van vooraanstaande merken en als jachtmakelaar. www.jboats.nl
OMBOUWSYSTEEM WINT DAME AWARD Op de vakbeurs Mets in Amsterdam wordt jaarlijks de DAME Award uitgereikt, een productprijs. Overall winnaar is dit jaar een ombouwsysteem van Scanstrut. Daarmee kan een RS Venture worden aangepast voor gehandicapte zeilers. De set bevat zittingen, een accu met een controller, een aangedreven grootzeillier en een joystickbesturing. Er is zelfs een optionele headset voor bediening met adem. Een gewone Venture kan in een half uur worden omgebouwd voor gebruik door minder validen. www.scanstrut.com
WHISPERPOWER: VEEL NIEUWS Op de vakbeurs Mets in november presenteerde het Nederlandse WhisperPower tal van noviteiten. De Genverter Piccolo generator serie krijgt een 8 kVA en een 10 kVA versie met variabele toeren techniek. Nieuw is ook de Genverter watergekoelde compacte generator van 15 kVA, eveneens met variabele toeren. De nieuwe WhisperPower BM Smart Shunt is een meetinstrument dat de energiehuishouding monitort en de laad/ontlaadstatus van de accu weergeeft. Aan het Orange pakket heeft WhisperPower een 3 kW omvormer toegevoegd, geschikt voor 12 V accusystemen. De WPSine 12/3000 levert 3000 Watt aan vermogen met een zuivere sinusspanning en zeer stabiele frequentie. Daardoor is het geschikt voor onder meer kleine wasmachines, keukenapparatuur, inductie koken en zwaar gereedschap. Op het gebied van systeemintegratie en productontwikkeling gaat WhisperPower intensiever samenwerken met Yachtcontrol in Hattem. www.whisperpower.com
DRIJVENDE PRULLENBAK Marina Muiderzand in Almere heeft als eerste Nederlandse jachthaven een Seabin in gebruik genomen. Met een elektrische waterpomp zuigt de Seabin plastic flessen, bekers, zakjes, kleine stukjes plastic, olieresten en ander drijvend afval naar binnen. Zo voorkomt deze drijvende prullenbak dat troep de zee bereikt. Naast Marina Muiderzand exploiteert Thuishavens Jachthaven Bruinisse, Jachthaven Naarden en Dorado Beach in Olburgen. www.thuishavens.nl
ZILTESPULLEN HEMPEL VOLDOET AAN BCP Verffabrikant Hempel meldt zijn antifoulings te hebben aangepast aan de Europese biocidenverordening
(Biocidal
Products Regulation, kortweg BCP). De nieuwe regelgeving wordt in 2018 van kracht en geldt voor de hele Europese Unie. Los van de minder milieubelastende samenstelling verandert er voor de gebruikers niets. Wel krijgen de Hempel producten volgend jaar een nieuwe verpakking, wat de herkenbaarheid vergroot. www.hempel.nl
RIJK BOEK In de uitstekende serie Vaarwijzer van uitgeverij Hollandia is de vierde druk verschenen van ‘Het Kanaal’. Auteur en zeilschrijver Clemens Kok beschrijft als ervaringsdeskundige de vaargebieden vanaf IJmuiden tot de Scillies en Bretagne. Hij geeft praktische adviezen over de routes, weersverwachting, betonning en dergelijke. Tevens beschrijft hij havens en het achterland. Dat maakt het boek rijker en interessant voor een groter lezerspubliek dan ‘Kanaalgangers’ alleen. In de winkel of online voor € 39,99. www. gottmer.nl
foto© Bem anning Immaqa
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx PUERTITO DE LA LUZ - FUERTEVENTURA De meest zuidelijke ankerplaats van het Canarische eiland is nogal onrustig, maar Iris en Koen van de Immaqa vonden er wat op. Een lijn van het achterschip naar de ankerketting houdt de boot recht op de deining.
ZILTEWERELD
CLICHÉ Iris van der Zanden (1987) en Koen Bokkes (1990) kwamen elkaar in 2013 tegen in Griekenland, waar Iris een trainingsweek had op een Amorgos boot. Iris: “Heel cliché, verliefd geworden op mijn zeilinstructeur. Het maken van een lange zeilreis bleek een gezamenlijke droom. Nieuwe gebieden ontdekken, onbekende wateren bevaren en nieuwe mensen ontmoeten. Een compleet andere leefstijl uitproberen en een poging doen om te leven zonder tijdsdruk, prestatiedrang en andere westerse dagelijkse bezigheden. Leven in het moment, met zoveel mogelijk flow en daar hopelijk extreem van te kunnen genieten. Het lastige is dat we geen boot hadden en dat ons budget beperkt is...”
BOOT VAN PA Dat probleem loste zich op toen Iris’ vader aanbood zijn Immaqa, een Jeanneau Sun Odyssey 36.2, wel voor 9 maanden te willen uitlenen. Koen: “Vanaf ons
foto’s: © Bemanning Immaqa
besluit om in september 2016 te vertrekken waren we volop bezig met de
ZILTEWERELD
www.ziltewereld.nl voorbereidingen. We struinden het internet af naar tips en ervaringen van vertrekkers. We verslonden de zeilboeken van andere avonturiers, volgden cursussen en deden aanpassingen aan de boot. Daarna liep alles zoals gepland: in Cherbourg namen we de boot over van de ouders van Iris en daar begon onze reis echt. Via Frankrijk, Spanje, Portugal en Marokko zeilden we naar de Canarische eilanden waar we nu liggen. Ons einddoel, de Kaapverdische eilanden, ligt nog maar 500 zeemijl zuidelijker. De terugweg is nog een beetje een vraagteken, mogelijk gaan we via de Azoren. Het wordt door de te verwachten tegenwind in ieder geval een grote uitdaging.”
MOOIER DAN GEDACHT Iris over de reis tot nu toe: “We hebben al zo ontzettend veel meegemaakt en genieten echt van elke dag. We leven het leven waarvan we gedroomd hebben en wat eigenlijk nog mooier is dan we van te voren gedacht hadden. Ik ben heel erg blij dat wij als doel hebben gesteld om geen race tegen de klok te hebben en te leren genieten van het moment. Daarbij geen verwachtingen creëen naar de ‘buitenwereld’ en vooral doen wat goed voelt! Ik heb echt nog geen seconde spijt gehad van dit avontuur en ik kan niet wachten om nog meer van de wereld voor ons te ontdekken.” irisvdzanden.wordpress.com
https://
colofon
Zilt Magazine is een uitgave van Zilt Media Producties in Amstelveen
REDACTIE redactie@ziltmagazine.nl
ADVERTEREN Paul Pekelharing adverteren@ziltmagazine.nl 06 54983666
AUTEURSRECHT De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomen zonder
bemanning
schriftelijke toestemming van de uitgever.
Zilt Magazine wordt gemaakt door: Ruud Kattenberg Sjors van der Woerd Laurens van Zijp Michiel Scholtes Henk Huizinga Sonja Muller en talloze opstappersâ&#x20AC;Ś
abonneer je gratis