Zilt 51/52 by Zilt Media Producties

nummer

51/52 1 juli 2010

Ongemakkelijk comfort van de hekstoel - Eerste Solotoer - Door de ogen van: Stadtship 54 - Veilig langs Dordt - Thuisblijver zeilt eigen wereldreis - Vliegende Motten - Tour de France - Boordaccuâ&#x20AC;&#x2122;s

in deze Zilt... Z

ilt

51/52

Bureaublad Je zilte scherm voor de komende weken.

Reflectie Een overpeinzing van de Zilt-bemanning.

Ongemakkelijk comfort van de hekstoel Een instructeur op bijscholingscursus.

Marit wint - Droomstart in de Delta Lloyd Regatta.

Door de ogen van... - Toerzeiler Rob Heijmerink over de Stadtship 54.

Ruimte bij de boei - TP52â&#x20AC;&#x2122;s op het scherpst van de snede.

Veilig langs knooppunt Dordrecht

Wind als spelbreker - Rondje Texel gedwarsboomd.

Baas boven baas - De nieuwe Hugo Boss

Thuisblijver zeilt zijn eigen wereldreis -

Toerjakkerbak - Getransformeerde VendĂŠe-racer.

Tips van een reddingbootschipper.

Hoe vergaat het de achterban van wereldzeilers?

Koud Kopenhagen - RC44â&#x20AC;&#x2122;s in het noorden.

In de Wind - Blik op uit de zeilwereld.

Solotoer - Eerste editie trekt veertien deelnemers.

In veel artikelen kom je knoppen tegen zoals hieronder. Klik erop en Zilt wordt nog leuker...

video

Motten slaan vleugels uit - Balans is alles... meer foto's

Agenda

Rondje Wight - Prachtbeeld....

interview

meer info

Zilte Spullen - Nieuws van de handel.

102

Handtaszeilen - LV-Cup springlevend.

108

Boordaccuâ&#x20AC;&#x2122;s - Welke kies je?

118

Zilte Wereld - Zeil mee met een droomreis...

122

Bemanning - Zij maken Zilt.

mail

download

Voorpagina: Spinnakergeweld tijdens de Audi Med Cup.

Zilt 51/52

foto: cc Tiarescott/Flickr

Veel dichter bij het ultieme vakantiegevoel dan met de foto van de ankerplaats voor het Caribisch St. Barts kun je niet komen. Of het zou met een aangenaam glas en goed gezelschap in je eigen kuip op dezelfde plek moeten zijn. Iedereen voor wie dat niet is weggelegd moet het met een achtergrond voor zijn computerscherm doen. Je nieuwe uitzicht download je door op de knop te klikken...

reflectie...

Verantwoordelijkheid

Zilt

51/52

Zaterdag 19 juni was een zeildag met een zwarte rand. Op de Vinkeveense Plassen kwam een 57-jarige Valkzeiler om tijdens een klassenwedstrijd. Hij viel overboord en lag minutenlang in het koude water. Toen hulpdiensten arriveerden mocht reanimatie niet meer baten. Tijdens de zeilrace stond er een harde noordnoordwester. De zeiler droeg geen zwemvest. Knagende vraag is: wat zou er zijn gebeurd als hij dit wel had gedragen? Volgens de politie heeft hartfalen mogelijk een rol gespeeld bij dit drama. Was de afloop anders geweest met zwemvest? Een andere vraag die opkomt is: moet de organisatie bij zulk weer niet altijd de Y-vlag (zwemvest verplicht) zetten? Ja, zegt de een resoluut, maar een ander is voorzichtiger en wijst erop dat de verantwoordelijkheid te allen tijde bij de zeiler ligt. De kneep zit 'm daarbij in de aansprakelijkheid en het risico van schadeclaims. Vrijwillgers dragen het gros van de zeilwedstrijden en die willen gevrijwaard blijven van juridische gevechten. De discussie over de afbakening van verantwoordelijkheden zal weer oplaaien. Eigen verantwoordelijkheid namen tientallen deelnemers aan het Rondje Noord-Holland. Na een heftige aandewindse tweede etappe van Enkhuizen naar Kornwerd weken zij uit naar veilige IJsselmeerhavens. Deze keuze voor veiligheid getuigt van gezond verstand en ook moed. Want het afbreken van een race krengt trots en deukt imago's.

De organisatie van het Rondje Texel nam diezelfde zaterdag 19 juni ook een moedig besluit en blies de 33ste Ronde op zaterdagochtend af. Te veel wind, maar meer nog: een gevaarlijke zee met brekers. Zo namen de organisatoren de gretige zeilers tegen zichzelf in bescherming. Ook een toerzeiler moet wel eens de afweging maken tussen 'gaan' of 'niet gaan'. Wind en water zijn immers niet altijd onze bondgenoten, maar soms een geduchte tegenstanders. De vakantie staat voor de deur en biedt ruimte voor lekker lange zeiltochten. Maar wat doe je als je onverhoopt verwaaid komt te liggen en de tijd gaat dringen? Of als je mede-zeilers gewoon vertrekken, terwijl jij twijfelt? Laat je dan niet gek maken en kies je eigen plan.

De komende weken verwisselt de Zilt-bemanning muis en toetsenbord voor helmstok en stuurwiel. Zilt 53 verschijnt daardoor op 26 augustus. Wij wensen iedereen mooie vakantie...

Zilt

51/52

foto: ÂŠ Ynke Piersma

HETONGEMAKKELIJKE

COMFORT VAN DEHEKSTOEL Wat als je zeilt vanaf je kindertijd en jarenlang zeilles geeft en je plotseling vindt dat je jezelf niet meer ontwikkelt? Dan ga je naar een zeezeilschool en ga je scheep voor een training zeezeilinstructeur. Michiel Scholtes ging naar zeezeilschool ‘Sail It’ en liet zich bijscholen. Dat viel hem niet mee.

aarom wil ik ook alweer zeezeilinstructeur worden? Eh… ik vind dat ik stilsta, dat ik mezelf als instructeur herhaal. Ik wil groeien. Al langer klonk er een innerlijk stemmetje dat me hinderlijk uitdaagde: “Ben je bang dat iemand je wijst op je tekortkomingen of dat je door de mand valt in een groepsproces?” Dat blijkt waar, ik ben al jarenlang mijn eigen maatstaf, de gedachte aan de kritische beoordeling door gelijken maakt me nerveus. Goed dan. Met Gypsy, een Dufour 40, van Willemstad naar Harwich. Mooi weer, prachtige zeiltocht. Leuke mensen: Ruud die vanaf zijn 13de jaar met groepen zeilt, Ankie die haar Yachtmasterpapieren en nog een trits brevetten heeft, Marjolein die Zeezeilen IV wil halen, Ynke en Ton die naar II een III streven. En ik wil ook wel IV. Van Harwich naar Heybridge ben ik dagschipper. Ik voel me wat onzeker. Heel anders dan alleen op mijn Eenhoorn. Steeds vraag ik me af of ze vinden dat ik het goed doe. Het irriteert me en leidt me af. Ik zet Gypsy voor Felixtowe zowat op een modderbank! Gelukkig doe ik het daarna goed met een manoeuvrerende veerboot voor Harwich. “Nee, nee, achterlangs!” Ik zeg het besluitvaardig. Ik voel me weer stevig. Maar in het Medusa Channel moet ik naar de wc. Ben ik net klaar, loopt het toerental terug en voel ik een koersverandering. Even dat ellendige gevoel dat een situatie je door de vingers loopt en je waardigheid bestaat uit een rode clownneus; boven gebeurt er van alles en de schipper zit op de wc! Drie seconden later sta ik boven, terwijl ik met beide handen mijn drie broeken ophoud. “Wat gebeurt er!?” “Die koerskruiser was rond gegaan en wij moesten wijken. Jij bent ook snel boven!” Iedereen lachen en ik lach mee als een boer op zee… Maar het is plagen zonder venijn. Ik voel me steeds beter en ontspan.

Boven gebeurt er van alles en de schipper zit op de wc!

foto: © Ynke Piersma

De volgende dag liggen we binnen het sluisje van Heybridge aan de River Blackwater met een tweede veertigvoeter: Faro, met cursisten onder ervaren zeezeilinstructeur Laan. Na de middagmaaltijd geeft Ruud me een opdracht. “We gaan vannacht naar Sheerness. Michiel, jij schippert Faro, Ankie vaart Gypsy. Vanmiddag bereid je met je cursisten de reis voor.” Ah!

Om te leren hebben we toch een plan nodig!

PLAN Op de Faro gebeurt iets vreemds. Bij afvaart geef ik Ruaard het stuurwiel en blijf zelf aan de bedieningshendel; ik wil ervaren hoe Faro versnelt en doorzet bij een bepaald toerental. In de schutkolk ligt al een jacht. “Prik hem er maar naast, als we klem lopen, drukken we hem in de stootwillen zachtjes langszij, dan kan Gypsy er nog achter.” Ruwaard blijkt ontevreden.

foto: © Ynke Piersma

k loop langs het schutkolkje. De sluisdeuren kieren. Aan de rivierkant klatert een straal vijf meter naar beneden en vloeit weg door een prieltje tussen vet glimmende slijk. Ik overzie het leeggelopen riviergezicht. Een leven lang ben ik dit risico systematisch uit de weg gegaan: met een diepstekend jacht zulke modder trotseren op het scherpst van het getij. Toch liep ik hier gisteren binnen… en de nachtelijke zee is mijn natuurlijke habitat, dus geen zorgen. Ik neem een diepe haal modderlucht en loop terug naar de Faro. Even later geef ik een kajuitcollege betonningssystemen en lichtherkenning. Mijn cursisten duiden, tellen en krijgen langzaam vat op wat ze straks gaan zien. Mijn suggestieve vragen helpen ze van de Blackwater via de kortste route naar Sheerness; daar loopt vannacht de eb niet zo fel als in de hoofdgeul. En de oversteek bij Spitway tussen Blackwater en Thames? Kan ruim. En die wrakken? Vrij varen langs de rode kant. Vervolgens maken ze een boeienlijst met onderlinge afstanden, koersen en veilige sectoren. In mijn hoofd vormt zich alvast een voorlopige taakverdeling: Ruaard schippert, Drost beheert de lichtenlijst, Cas houdt de kaart bij, Karst en Rolf kijken uit. Later buigen ze zich aan picknicktafels over kaarten en pilots en discussiëren ze over stromen en waterstanden. Als de bemanning van Gypsy wil spieken, klinkt er gejoel en gaan demonstratief de boeken dicht. Vrolijke wedijver. Ik heb het naar mijn zin.

“Ik mis een plan, om te leren hebben we toch een plan nodig?” Ik sta paf. “Dít is het plan, langszij dit jacht afmeren. We liggen klem, de volgorde van vastmaken doet er niet toe. Wat moet ik daar verder aan voorbereiden? En wat we na de sluis gaan doen, hebben we gezamenlijk uitgewerkt, toch?” Maar Ruwaard houdt vol. “Ho Ruwaard, gun mij even tijd om deze boot te leren kennen, ik heb nooit eerder op Faro gevaren.” Ik laat het rusten.

Als we ons door het slik naar de geul hebben gewerkt en door de schemering motorzeilen, gaat er een theedoek over de plotter. We doen het op zicht. Maar het blijft aan boord onrustig. Ruwaard, Drost en Cas ruziën met elkaar over boeien en koersen en proberen elkaar te overtroeven. Ik sus, assisteer, leg uit, sta bij, ben overal tegelijk. Maar de onrust en opwinding nemen niet af. Wat doe ik fout? Als ik even binnen ben, neemt Laan me apart. “Ik sta versteld,” zegt ze, “we hadden het hier met Ankie en

Marjolein als dagschippers heel gemoedelijk. Nu is het een en al wedijver. Dat ligt ook aan jou. Trek je terug uit het gewoel, delegeer, blijf achterop zitten, stuur alleen aan op procesniveau. Je zult zien, dan keert de rust weer.” Onzeker installeer ik me aan bakboord tegen de hekstoel. Drie keer wil ik opspringen, aanwijzingen geven of het zelf doen. Maar ik beheers me. Met resultaat! Er ontstaat vanzelf nieuw evenwicht. Ik haal ze niet meer van hun taak als er twijfels zijn. Laan had gelijk, ik neem nu waar, houd overzicht. Ineens heb ik er plezier in. ‘Solist leert omgaan met groep’, kop ik in gedachten. Pas als de laatste drie groene lichtboeien voor Spitway over de verkeerde boeg liggen, stel ik weer een eerste vraag. “Drost, ik zie geen groene meer aan bakboord, klopt dat?” Onder de buiskap tuurt Drost op zijn lichtenlijst. “Maar we sturen deze koers en dan moet het volgende groene licht aan jouw kant komen.” Ah, de schijnzekerheid van het plan. “Het plan is maar papier, jongens, in de werkelijkheid heb ik aan bakboord geen groene lichten meer. Jullie moeten wat doen, want het gaat niet goed.” Stilte. Alleen het brommen van de motor en het sissen van de zee.

foto: © Ynke Piersma

Het plan is maar papier, jongens!

HEKSTOEL Ruwaard hakt de knoop door. “Oké, twintig graden naar stuurboord. Cas, speur jij naar de eerste kardinaal van Spitway? Karst, hebben we de volgende groene nu aan bakboord?” Niemand betwist zijn gezag. Karst wijst: “Ja, nu klopt het weer… en ik zie die eerste kardinaal…” Ik blijf steeds meer op de achtergrond. Comfortabel nestel ik me tegen de hekstoel. “Dit is prettig,” zeg ik tegen mezelf, “laat ze het doen, ze leren en groeien. En jij, je groeit door niets te doen.”

foto: © Ynke Piersma

‘Laat ze het doen, ze leren en groeien. En jij, je groeit door niets te doen...’

Boven de ondiepe Spitway verleggen we de koers naar het westen. We kruisen het heklicht van Gypsy, die blijft zuid-zuidoost voorliggen. Wat doen die nou? Nemen zij de hoofdgeul verderop? Waarom niet de onze? Weet Ankie iets over onze route wat ik niet weet? Maak ik een verschrikkelijke fout? Ik verlaat het comfort van mijn hekstoel en duik naar binnen, controleer de datum van uitgifte op de kaartrand, de bijgeleverde wijzigingen, de dieptes op de kaart, de wrakken, de marges. Dan haal ik de theedoek van de plotter en controleer de route. Dat is misschien niet avontuurlijk, maar wie aanvaart dat als verontschuldiging als we straks aan de grond of op een wrak zitten? Even overweeg ik Gypsy te volgen, maar verwerp die optie weer meteen. Zo vaar je niet op zee, zo neem je geen besluiten. Om me heen niets dan concentratie, overleg, een voortdurend over elkaar leggen van kaart en werkelijkheid. Ze zijn goed bezig. Het is een heldere sterrennacht, goed vurenzicht, er heerst geen verwarring en je kunt altijd nog terug.

Even later zit ik weer op mijn plek tegen de hekstoel, geheel verzoend met mijn zelfstandigheid. Na uren in een wereld van knipperende lichtjes, een spannende ontmoeting met een zeekasteel dat net ankerop gaat, drukte in de hoofdgeul en de aanloop van de Medway, vinden we in de kleine uurtjes de meerboeien in de Swale. Iedereen is moe maar opgewekt. Mooie tocht. Veel geleerd. Pilspijpjes klinken. Ik krijg een knipoog en een lach van Laan – Laan die het goed zag - en we proosten op elkaar met bodempjes whisky. Anderhalf uur later doemt Gypsy op uit de nacht en komt langszij. Door een of ander wonder ben ik klaarwakker. Ik stap over op Gypsy en ontdek dat daar dezelfde sfeer van verbroedering heerst. Het zoemt er van de verhalen over de voorvallen van vannacht. Etmalen samen varen, afwisselend verantwoordelijkheid dragen, elkaar helpen leren: het heeft die ochtend ineens effect. Er hangt vriendschap in de lucht… Z

foto: © Ynke Piersma

Er hangt vriendschap in de lucht

ADVERTENTIE

TUSSEN

Delta Lloyd Regatta, vrijdagmiddag. Start van de Laser Radiaal. Een knoop of 18 aan wind. Het vijfminutensignaal veroorzaakt een eruptie van territoriumdrift. Aanzwellend kabaal van klapperend zeildoek. Iedereen lijnt op voor de beste plek op de startlijn. Met veel geschreeuw: “Héé, Héééé!!” Ook Marit Bouwmeester bijt van zich af; die laat zich de kaas niet van het brood eten...

NSPREAD MARIT WINT Delta Lloyd Regatta VIDEO

Beng! Startschot. Massaal vallen de zeilen vol, waardoor het ineens wonderlijk stiller lijkt. Beng-beng, twee schoten: general recall, algehele terugroep. Op het startschip gaat de gevreesde zwarte vlag omhoog. Bij de tweede start is Marit goed weg: al na enkele meters heeft ze een halve bootlengte voorsprong. Later schrijft ze deze Delta Lloyd Regatta 2010 op haar naam... Z

foto: ÂŠ Zilt Magazine

MedCup

Stadtship 54 door de ogen van:

PRODUCTIE Geregeld stellen we op deze plek een nieuwe of bijzondere boot aan je voor. Een boottest is het niet. Onze eigen mening doet er niet toe. We nodigen telkens iemand uit die recht van spreken heeft. Een zeiler met ervaring in vergelijkbare scheepstypen en met affiniteit met de boot die we uitlichten. 'Door de ogen van...' noemen we dat. In deze aflevering staat Rob Heijmerink achter het roer van de hagelnieuwe Stadtship 54.

Rob Heijmerink

Rob Heijmerink Rob (52) is een echte toerzeiler die geleidelijk zijn grenzen verlegde. Een 2-jarig rondje Atlantic met een houten kotter stroomlijnde zijn ideeën over het ideale toerjacht. Het werd een Bestevaer 53 die hij niet alleen zelf afbouwde, maar waarin hij ook zijn soms eigenzinnige opvattingen verwerkte. (Zilt 26) Dat hij in het dagelijks leven architect is (www.zeerover.eu), speelde daarbij een niet onbelangrijke rol.

‘ONE HAPPY OWNER’ Vijf jaar geleden werd Rob Heijmerink's Bestevaer bij K&M Yachtbuilders gebouwd. De aluminiumlasser herkent hem direct: "Hé Rob, is je boot nu al te klein?" Maar het orderboek kan in de la blijven, Rob is helemaal tevreden en is hier om eens te zeilen met een boot van vergelijkbare lengte, maar waarvan de eigenaar duidelijk andere keuzes maakte. En bij K&M draait alles om keuzes maken. Geen boot die de werf verlaat is gelijk. Directeur Eeuwe Kooi over zijn filosofie: "Onze opdrachtgevers zijn ervaren zeilers met een goed beeld van hun ideale boot. Ik hoef niet te zeggen wat ze moeten willen. Wat ik bij een aflevering nodig heb is 'one happy owner', die al zijn specifieke wensen terugziet in het eindproduct. Er liggen hier nu twee Van de Stadt 56 voeters die van buiten identiek lijken, maar als je naar binnen stapt geloof je niet dat de boten gebaseerd zijn op hetzelfde ontwerp."

foto’s: © Zilt Magazine

KEUZES De Stadtship 54 ligt tussen de twee 56 voeters en is behalve korter ook ruim een halve meter minder breed dan zijn buren. De boot oogt veel minder fors dan het lengteverschil kan verklaren. Dat komt ook omdat de opbouw van het dekhuis lager en strakker is dan bij de grotere broers. Eeuwe Kooi legt uit: "De vorige boot van de eigenaar is een slank Scandinavisch model met goede aandewindse kwaliteiten. Dat wilde hij ook in zijn droomboot, en volume is voor hem niet belangrijk omdat hij meestal alleen met zijn vrouw zeilt. Rob herkent wel iets in deze wens voor een tweepersoons boot: "Mijn Zeerover heeft ook niet het maximale aantal kooien en maar één natte cel.

Maar het is leuk om te zien hoe dat basisidee totaal anders kan worden uitgewerkt. Als architect kijk ik misschien wat vakmatig naar dit interieur. Wat me opvalt is dat ik nauwelijks het gevoel heb in een boot te zitten. Dat komt omdat de lichte ruimte is ingevuld met losse elementen, zoals vaak een huiskamer wordt ingericht door er gewoon een paar meubels in te zetten. Zo vind ik de eiken kast aan stuurboord meer op een dressoir lijken. En bij de keuken is het jammer dat je nergens meer de bolling van de romp ziet. Door het weglaten van een kastje had je hier meer gekromde vorm gezien die een scheepsinterieur zo uniek maakt. Maar het kan zijn dat deze eigenaar het bootgevoel juist niet zo wil benadrukken." Rob loopt met een kritisch architectenoog door de boot. De waterdichte schuifdeur naar de voorpiek oogst bewondering. "Vakwerk." En de RVS buis bij de langscheepse keuken is ook een goed idee. Op zee heb je hieraan steun en in de haven haal je de buis eenvoudig weg zodat er een prettige open ruimte ontstaat. "Wat me opvalt is dat het timmerwerk er erg goed uitziet. Ik heb het idee dat K&M de lat bij de afbouw elk jaar weer iets hoger legt."

DE BESTE PLEK Veel van de bij de Friese werf gebouwde boten hebben een dekhuis. Dat op de Stadtships oogt modern, met een laag profiel en ramen die de rondingen naadloos volgen. Volgens Rob is zo'n plek goud waard.

foto’s: © Zilt Magazine

foto’s interieur: © Birgit Schnaase

"Nachtwachten zijn nooit meer koud en bij regen kun je nog steeds zonder zeilpak. En in de haven heb je rondom zicht, dus zit je er vaker dan beneden. Maar een goed dekhuis ontwerpen is niet eenvoudig. De ruimte is beperkt en als je er stahoogte in wilt, moeten de banken onhandig hoog zijn om uitzicht te behouden. Dat maakt weer een aparte voetsteun nodig, die ik hier overigens mis. Jezelf schrap zetten wordt dan lastig. Mijn ideale dekhuis heeft een open verbinding met de lager gelegen kajuit, maar dat heeft vaak weer gevolgen voor de indeling beneden. Hier paste dat blijkbaar niet. Overigens zit je bij deze boot perfect op de twee verlaagde zitplaatsen in de kuip, net achter de opbouw. Het dak van het dekhuis loopt langer door dan bij mijn Zeerover. Op de Stadtship blijf je onder de 'luifel' ook buiten droog. Wat ik verder graag zou kopiĂŤren is de mogelijkheid de ramen tussen kajuit en opbouw open te zetten. Hier zakken die ramen in een garage naar beneden. Het contact tussen buiten en binnen is zo optimaal."

AAN DEK Bovendeks is het aluminium in een lichte kleur geschilderd en voorzien van een antislip-laag. Voor een teakdek kiezen maar weinig eigenaren van deze stoere reisboten, maar de kuip heeft wel met teak beklede banken en rugleuningen. Het valt Rob direct op dat de kuip een stuk verder naar voren zit dan hij gewend is. "Ik dacht even dat deze boot kleiner was, maar dat komt gewoon omdat ik achter het stuurwiel niet helemaal achterop sta. Dit achterdek is fors en dat heeft veel voordelen. Er kan zelfs een bijboot aan dek worden vastgezet. En het aparte luik waaronder een kleine RIB met lege tubes kan worden opgeborgen is een mooie vondst. Ook dit is weer zo'n punt waar je als koper van een op maat gemaakte boot keuzes moet maken. Wat wil je? Een meter langere kuipbanken of zo'n multifunctioneel achterdek. Moeilijk... Waar een potentiĂŤle koper waarschijnlijk minder lang over na hoeft te denken is de op de kajuitopbouw gemonteerde genuarails. Deze is niet voor een genualeioog, maar dient voor het aanslaan van je lifeline. Zonder jezelf steeds over te moeten klikken loop je snel en veilig naar het voordek. De rail doet ook dienst als extra handgreep als je kruipend over dek naar voren moet. Ik zie dit systeem voor het eerst en vind het geniaal bedacht."

foto: ÂŠ Zilt Magazine

ONDER ZEIL De Friese kust is hogerwal. Bij de stevige wind zonder golven gaat de boot als een mes door het water. Rob stuurt. Hij moet even wennen aan het andere gevoel op het roer. "Iets bedeesder," merkt hij op. Het forse grootzeil aan de lange carbon mast heeft eigenlijk een rif nodig, maar Eeuwe trimt het zeil wat vlakker en dan gaat het prima. Als de wind daarna toeneemt moet Rob bij vlagen flink hangen aan het roer om de boot op koers te houden. Hij vraagt Eeuwe naar de werking van het waterbalastsysteem. "De tanks zijn nu leeg. Net als bij jouw boot worden de ballasttanks door een pomp met buitenwater gevuld. Dat duurt ongeveer een kwartier. Maar het overbrengen van de ene tank naar de andere gaat anders. Ons nieuwe systeem is verbluffend simpel. Als je aan dit touwtje trekt gaat er een klep in de tank aan de hoge kant open en valt het water in ongeveer 15 seconden door een brede buis naar de lage kant." Rob kijkt verrast. "Kan dat bij mij nog worden ingebouwd? Ik zou dat ingewikkelde buizenstelsel met die vele afsluiters en pompen graag kwijt zijn." We gaan een paar keer overstag. Bij het varen onder helling loopt Rob naar binnen om te kijken hoe het interieur in de praktijk op het water werkt. "Aan de lage kant zit je perfect op de bank in het dekhuis. En beneden is de lange bank, ook aan stuurboord, dan een prima zeekooi. Over de andere boeg zit je binnen echter nergens echt lekker. Daar zou ik nog wat aan doen."

UNIEK Met tegenzin stuurt Rob terug naar de haven. "Op een boot als dit wil je helemaal niet terug. Ik vind het geweldig dat er in Nederland een werf is die zulke specifieke reisboten bouwt. Er zijn genoeg werven die grote boten kunnen bouwen, maar voor dit segment, tussen productieboot en superyacht in, kun je bijna nergens anders ter wereld terecht. Het mooie van de Bestevaer- en Stadtship-serie is dat deze boten echt bedoeld zijn om mee te varen. Iemand die graag in de haven gezien wil worden met glimmend gelakt teak en een uitbundig design kiest voor iets anders. De stoere uitstraling van ongeverfd aluminium en een robuust ontwerp spreekt een specifieke groep zeilers aan. Dat de kwaliteit van een K&M product zijn prijs heeft is vanzelfsprekend, maar ze bouwen hier iets unieks. Het zegt al genoeg dat zo'n werf ook in moeilijke tijden een volle orderportefeuille houdt." Z

foto’s: © Zilt Magazine

Feiten en cijfers Stadtship 54 Lengte over alles: 16,45 m Lengte waterlijn: 14,40 m Breedte: 4,50 m Diepgang: 2,50 m Waterverpl.: 18.800 kg Ballast: 5.200 kg Waterballast 1800 liter Grootzeil: 86 m² Genua: 65 m² Gennaker: 135 m² Prijs: Op aanvraag

Ontwerper: Van de Stadt Design Interieurontw.: Birgit Schnaase Bouwer: K&M Yachtbuilders - Website:

www.kmy.nl

ADVERTENTIE

foto: ÂŠ Carlo Borlenghi/Audi Med Cup

RUIMTE BIJ DE BOEI Het gaat er altijd al fanatiek aan toe bij de wedstrijden om de Audi Med Cup; het circuit waarbij TP52â&#x20AC;&#x2122;s met professionele schippers en bemanningen langs de meest aangename zeillocaties van de Middellandse Zee trekken.

VIDEO Bij de wedstrijden voor Marseille was het niet anders. Ook daar werd weer op het scherpst van de snede om elke meter gestreden. En als daar dan ook de Mistral nog eens bijkomt, levert dat beelden als deze op. Z

VEILIG LANGS KNOOPPUNT DORDRECHT

Sector Heerjansdam, Marifoonblok kanaal 4

Rond Dordrecht ligt een van de drukst bevaren vaarroutes van Europa. Beroepsvaart en pleziervaart proberen samen hun weg te vinden. KNRM-schipper en Dordtenaar Robert Herks geeft tips hoe dat zo veilig mogelijk kan. Op de stromende wateren rond Dordrecht (Noord, Beneden Merwede, Oude Maas, Dordtsche Kil en Hollandsch Diep) vaart vrachtvaart van west naar oost op weg naar Duitsland en weer terug. Ook gaat veel beroepsvaart richting zuiden: naar België en Frankrijk en vice versa. Bovendien ligt hier de ‘staandemastroute’ voor pleziervaarders van en naar Zeeland. Hier zoeken zeevaart, binnenvaart en recreatievaart in alle maten naast elkaar hun weg. Naast elkaar? Niet altijd. Soms drijft een jacht er stuurloos rond. Bijna elk jaar overvaart er wel een schip een jacht. De recreatievaart is kwetsbaar. Waar gaat het fout en waarom?

VERSCHIL IN MASSA Robert Herks wijst op de kaart. “Wij hebben hier alles: hoofdtransportaders door stedelijk gebied, Nationaal Park de Biesbosch en het Hollandsch Diep waar het kan spoken bij stormachtige wind. Allemaal stromend getijwater. Op sommige plekken kan de stroom oplopen tot ruim vier kilometer per uur. Mensen realiseren zich dat vaak niet. De ene dag assisteren we twee op elkaar gevaren binnenvaartschepen, de volgende een sportvisser met motorpech, een waterrecreant met een hartkwaal of een jacht op een krib. Een paar jaar geleden hadden we een aanvaring tussen een zee- en een binnenvaartschip. Het binnenvaartschip zonk. Ook hebben we wel eens een gewonde zeehond proberen te vangen

Steek oplettend en haaks over bij de Dordtsche bruggen, wacht bij drukte met oversteken tot het even rustig is. Wachtplaatsen in de Leuvehaven Sector Dordrecht, marifoonblokkanaal 79 Wacht bij harde wind beter weer af achter in vlucht- en overnachtingshaven â&#x20AC;&#x2122;s-Gravendeel (Dordtsche Kil, westelijke oever).

Legenda

Hoge golven bij stroom tegen harde wind.

aanbevolen vaarroute

deze kaartjes zijn niet geschikt voor navigatie bron: www.varendoejesamen.nl

Blijf op het Hollandsch Diep tussen hoofd- en jachtbetonning (2 m.) als u oostwaarts vaart.

bron: Dienst der Hydrografie Kaart mag niet voor navigatiedoeleinden worden gebruikt.

en stand-by gelegen toen een verwarde man van de Merwedebrug wilde springen. Maar het gevaarlijkst zijn de aanvaringen tussen recreatievaart en beroepsvaart, want door het verschil in massa is de kans op slachtoffers groot. De KNRM participeert in het project Varen doe je samen. In de knooppuntenboekjes die worden uitgegeven, staan tips voor zowel beroepsvaart als recreatievaart. Je kunt ze heel eenvoudig downloaden van de website www.varendoejesamen.nl.”

DE ADVIEZEN VAN ROBERT HERKS Ø Onderschat de snelheid van beroepsvaarders niet; ze lijken log, maar gaan hard. Ø Houd strak de stuurboordwal, stuur niet per ongeluk naar het midden door onoplettendheid. Ø Kijk heel vaak achterom, laat je niet verrassen door een oplopend schip. Ø Steek het vaarwater haaks over, vaar daarbij niet voor schepen langs. Ø Blijf bij harde zuidwestelijke wind weg uit de monding van de Dordtsche Kil in het Hollandsch Diep (golven van ongeveer twee meter, vooral bij wind tegen stroom). Ø Let extra op zeeschepen die oversteken vanuit de Dordtsche Kil naar het Zuid-Hollandsch Diep (zeehaven Moerdijk) en vice versa.

Ø Luister mee op de marifoon naar de passeerafspraken die schippers en loodsen met elkaar maken (VHF10). Ø Vraag bij onzekerheid zelf wat een schip gaat doen (kan.10) Ø Luister in een blokgebied uit op het blokkanaal van de sector en meld problemen bij de verkeerspost. Ø Bij nood is de Kustwacht (Den Helder Rescue) op kanaal 16 slecht bereikbaar, roep liever de Regionale Verkeerscentrale Dordrecht op (VHF 79). Bel desnoods alarmnummer 112. Ø Vaar met nieuwe kaarten en raadpleeg voor details www. varendoejesamen.nl – knooppunten Zuid-Holland. Ø Maak gebruik van de recreatiebetonning op het Hollandsch Diep.

Tekst: Michiel Scholtes. Overgenomen uit: De Reddingboot. Met dank aan de KNRM en de Dienst der Hydrografie.

ADVERTENTIE

WIND als SPELBREKER De Zwitsersleven Zeilweek op Texel had weergaloos mooi zeilweer. Het hoogtepunt, het roemruchte Rondje Texel, werd om veiligheidsredenen afgelast: te harde wind, te hoge golven. Zilt ervoer de aanloop naar een anticlimax... Vrijdagmiddag, de pont naar Texel. Groepjes zeilers vinden elkaar en praten maar over een ding: het Rondje. Gaat het door of niet..? Veel mondhoeken bewegen naar beneden, de twijfel is groot. Een wijsneus verkondigt luid zijn eigen gelijk: â&#x20AC;&#x153;Mijn boot staat mooi thuis, ik ga geen schade varen. Met deze wind heb je zo golven van 3 meter.â&#x20AC;? Die golfhoogte zal de komende uren alleen maar groeien in de gesprekken.

VIDEO

Afslag 14, Paal 17. De organisatie is geolied als vanouds. Honderden vrijwilligers staan paraat voor 'hun' Rondje. De eerste post bij het parkeerterrein is een belangrijk waypoint voor een parkeerkaart. Wie een trailer achter de auto heeft, kan hem hier afkoppelen. De trekkerploeg transporteert de cats naar het strand. De shovelrijders hebben al veel werk verzet: het strand is een meter opgehoogd om de vloed bij de boten en het 'tentendorp' weg te houden.

Met het palmbomengevoel wil het niet erg lukken

Rechts van de strandopgang staan gestapelde portacabins van de organisatie en de feesttent, terwijl het strand is omgetoverd tot surfarena. Daartussen, heel strategisch, de friettent; erboven hangen onophoudelijk meeuwen. Patatgeneratie. Aan bakboord van de strandopgang begint de pitlane, een boardwalk met aan weerszijden boten van fabrieksteams. Hier is alles in het werk gesteld om de juiste sfeer te creĂŤren: tenten, stands, barretjes, palmbomen in plastic potten en heel veel zitzakken en loungebanken.

Aan het eind van de pitlane, 'gewoon' op het strand, ligt een onafzienbare massa cats in alle soorten en maten. Met het palmbomengevoel wil het niet erg lukken deze vrijdagmiddag. Wind buldert, zand stuift, tuigen fluiten, vallen tikken ritmisch, vlaggen klapperen oorverdovend. Regenbuien markeren genadeloos het eind van een week met fantastisch zeilweer. Toch wordt er gezeild en gesurft. Een paar teams zijn zelfs rond Texel gezeild in een poging het ronderecord scherper

te stellen. Hans Bouscholte bijvoorbeeld, die met z'n broer Ronald zeilt. De harde wind en de golven deren hen niet. â&#x20AC;&#x153;Het is te doen,â&#x20AC;? zegt de technisch directeur van het Watersportverbond. Voor Aron McIntosh en Dorien van Rijsselberghe ligt dat net even anders. Ook zij keren terug van een rondje en maken zich op om te landen. Maar pal voor het strand gaat het mis: een breker grijpt hun gehuurde Nacra en kiepert hem over de kop. Gevolg: een

samengevouwen mast, gescheurde zeilen en andere schade. Op het strand zijn beide zeilers voer voor de pers. Nacra-baas Gunnar Larsen ziet het met lede ogen aan. Zelf behoort hij de veteranen, want hij gaat op voor zijn 20ste Rondje Texel. In 1997 en 1998 waren hij en Gerhard van Geest 2de en in 1999 wonnen zij. En dat is iets waar elke rechtgeaarde catzeiler van droomt: Rondje Texel winnen. Heeft hij een recept voor winst? Gunnar: "De start is het allerbelangrijkste. Je moet op de juiste plek zitten en veel risico nemen om je direct vrij te kunnen zeilen. Zodra je de vuurtoren voorbij bent en in de top 5 zit, dan is het een kwestie van de race uitvechten richting de finish. Het moeilijkste stuk ligt dus tussen de start en vuurtoren, zeker zoals nu met een NNW wind en ruwe

omstandigheden. De golven zijn lastiger dan de wind. Je wilt namelijk laag hangen voor een maximaal momentum, maar die golven slaan je van de boot af." Behoort Larsen tot de veteranen, er is altijd een baas boven baas. Gerard Loos (57) kunnen we gerust 'master' noemen: hij staat voor zijn 30ste Rondje. En verdorie, in al die tijd nog nooit gewonnen. Ooit werd hij tweede. “Op 3 seconden,” benadrukt hij. De teleurstelling is nog voelbaar. Over Rondje zegt hij: “"De start is niet zo belangrijk bij een langeafstandsrace; al moet je wel in de eerste lijn zitten. Maar je wint vooral op uithoudingsvermogen, conditie, bootsnelheid en -handling. Je moet een getrainde bemanning hebben die de schoot goed kan dichttrekken. Dan ga je als een speer." Wilco Stavenuiter (25) is een Rondje-rookie. Hij gaat zijn eerste Rondje Texel tegemoet. Het ontbreekt nog aan zijn toch al rijke staat van dienst; als 470- en 49erzeiler heeft hij namelijk heel wat evenementen gezeild. Veel tijd voor een gesprek heeft hij niet; want hij voert net wat reparaties uit. Een Franse tegenstander getoucheerd. Dat krijg je met die wind en golven... Wilco bemant bij Christa van Helden, die voor het eerst als stuurman het Rondje zal zeilen. Ze begon met zeilen op de

Dat krijg je met die wind en golven...

Afgelasten is de enig juiste beslissing

botter van haar ouders - een wereld van verschil. Later werd ze gescout door het Boskalis-team dat talentvolle zeilers koppelt aan ervaren stuurlieden. Een steile leercurve voor Christa, die na een paar seizoenen bemannen nu het roer in handen heeft. Vrijdagmiddag 18.00 uur. De temperatuur daalt, de wind neemt toe en jaagt iedereen van het strand. Op naar het huurhuisje. Of de bar. Morgen weer een dag. Zaterdag 19 juni. 09.00 uur. Windkracht 6. Vlaggenmasten weerstaan ferm de rukkende vlaggen. Zon en wolken vechten om voorrang. De wind is afgelopen nacht iets van richting veranderd en heeft de zee opgestuwd. De branding is wit van brekers. Mooi gezicht, somber vooruitzicht. Zeilers arriveren, maar niemand tuigt z'n boot op.

De boodschap is hard maar duidelijk

Om tien uur is de briefing, die tien minuten te laat begint. De burgemeester spreekt nog mooie woorden over het schone eiland Texel, maar Ronde-voorzitter Sidny van Zon brengt het hoge woord eruit: â&#x20AC;&#x153;Helaas hebben we moeten besluiten...â&#x20AC;? De boodschap is hard maar duidelijk. Geen Ronde om Texel in 2010. Hier en daar wat boe-geroep, maar de massa applaudiseert. Enig juiste beslissing. Volgend jaar beter. Z

BOVEN

foto: © Mark Lloyd

BAAS BAAS Op deze pagina’s spetteren geregeld bijzondere nieuwe boten voorbij; de een nog spectaculairder dan de andere. Maar het zijn de Open 60’s die ons persoonlijk het meest fascineren. Dat komt omdat ontwerpers er telkens weer in slagen om de grenzen van de toch al baanbrekende techniek verleggen, gecombineerd met de ultieme uitdaging om zo’n machine in je eentje rond de

VIDEO wereld te zeilen. Het meest recente voorbeeld is de nieuwe Hugo Boss van Alex Thomson met zijn onconventionele manier waarop kuip en opbouw versmolten. Daarvoor is ontwerper Juan Kouyoumdian verantwoordelijk. Thomson bereidt zich voor op de Barcelona World Race, later dit jaar en staat ook weer op de voorlopige deelnemerslijst aan de VendĂŠe Globe.

Verwegzeilers maken de reis van hun dromen. Daarover lees je genoeg. Maar hoe vergaat het de achterban? Marc Thiry beschrijft hoe het is om je kinderen en kleinkinderen bij IJmuiden linksaf te zien gaan...

a een lange tocht met hun Marieholm langs de Engelse kust in 2003 meldden mijn dochter en schoonzoon: ”Wij gaan op wereldreis.” Mijn vrouw en ik, zelf enthousiaste zeilers, moedigen ze aan: “Moet je doen, het lijkt ons geweldig.” Dromen van je kinderen zijn om mee te dromen, vooral als je ze herkent.

KLEINKINDEREN In 2005 wordt ons eerste kleinkind geboren. ”Moet zo'n hummel ook mee? Dat kun je zo’n kind toch niet aandoen?” De verhalen over de wereldreis verdwijnen voor mij naar de achtergrond. Als de Marieholm te koop wordt gezet, voel ik mijn eerste weerstand. Laat eerst ons kleinkind wat groter worden. Ik heb immers stiekem de bouwtekening van een Flits te voorschijn gehaald... De Marieholm is snel verkocht. Het zoeken naar een geschikte boot voor de wereldreis begint. Het moet een stalen Koopmans worden. Daaruit blijkt dat de droom nog volop leeft. Ben ik als ouder doof voor hun verhalen geweest? Of alleen maar met mijn kleinkind bezig? Dan horen we dat ze een Koopmans 39 hebben gevonden. We worden er fysiek bij betrokken en zeilen in april 2006 met zijn vieren de aankoop over naar Amsterdam. Onderweg spreken we onze zorgen uit over al het werk dat aan de boot moet gebeuren en dat in combinatie met hun drukke bestaan. Ze hebben allebei een hectische baan, een kind en dan ook nog de voorbereiding van een wereldreis. Mijn schoonzoon is dag en nacht bezig om de vertrekdatum van juni 2008 te halen. In september 2007 wordt ons tweede kleinkind geboren. Alles volgens plan, nietwaar?

Ben ik als ouder doof voor hun verhalen geweest?

REISSCHEMA Wij krijgen het reisschema gepresenteerd. Einddoel: NieuwZeeland. â&#x20AC;?Maar de reis kan ook heel anders verlopen,â&#x20AC;? waarschuwt mijn dochter. De bemanning en vooral de kleintjes bepalen wat het uiteindelijk gaat worden. Ze geeft ook de mogelijkheid aan dat wij de boot in 2010 vanaf Nieuw-Zeeland kunnen terug zeilen. Het valt toch mooi samen met de ingang van mijn pensioen?

De dromen en daarmee de onrust slaan nu ook bij mij toe. Uiteindelijk kom ik weer met beide benen op de grond. Zij moeten eerst maar eens vertrekken en daarna zien we wel weer. Inmiddels staan al onze familiecontacten in het teken van vertrek. Als ik met mijn schoonzoon op pad ga, komen we steevast in een bouwmarkt of watersportzaak terecht. De dag van vertrek wordt bepaald op 4 juli 2008. Ineens veel zichtbaar geregel.

‘Moet zo'n hummel ook mee? Dat kun je zo’n kind toch niet aandoen?’

MILITAIRE OPERATIE Elke keer als ik ze zie werp ik nieuwe zorgen op. â&#x20AC;&#x153;Hebben jullie wel gedacht aan...â&#x20AC;? Ze beantwoorden met veel geduld mijn vragen. Ondanks hun uitleg, kunnen ze mij niet helemaal gerust stellen. De voorbereiding verloopt als een militaire operatie. Ik kijk met verwondering hoe ze niet alleen de boot in topconditie brengen, maar ook nieuwe vaardigheden opdoen. Ze leren wonden hechten op een kipfilet. Dat hun huisarts tijd vrij maakt om ze te leren hoe je met gapende wonden omgaat, is een anekdote die het goed doet bij onze vrienden. Maar gapende wonden stonden nog niet in mijn lijstje van rampen en doen mijn hart dus weer sneller kloppen. Logisch dat ze drie maanden voor hun vertrek geen ruimte hebben voor onze dagelijkse verhalen. Integendeel, van ons wordt verwacht volop mee te denken, soms te bemoedigen als de twijfel toeslaat en op de kleinkinderen te passen als deze echt niet meer in hun voorbereidingsschema passen. Als thuisblijver blijf je echter buitenstaander, hoe je ook betrokken bent of wordt.

TROUWFEEST...

Ondanks hun uitleg, kunnen ze mij niet helemaal gerust stellen

Als ze doodleuk melden dat ze op de dag van vertrek ook nog een trouwfeest geven, hebben mijn vrouw en ik het niet meer. Feest? Wat denken ze wel! Afscheid nemen van onze kinderen en vooral de kleinkinderen is treurnis. De dag van afscheid wordt bijzonder. De trouwerij op Pont 13 aan het IJ vindt plaats onder een stralende hemel. Hun boot ligt ernaast, klaar voor vertrek. Af en toe verdwijnt iemand naar de wc om te huilen. Er wordt wat meer geknuffeld en vastgehouden dan anders, maar het is het waard.

’s Middags stapt het kersverse bruidspaar met hun kinderen aan boord en vertrekken ze richting IJmuiden. Een waas van tranen blokkeert mijn zicht. Wij gaan naar huis. Leeg. Alleen. De volgende dag gaan wij zelf op vakantie met onze boot. Verder dan buiten de haven komen we niet. Het gemis en verdriet is zo sterk dat we terugkeren. Hals over kop boeken we een reis richting Kreta. Daar komen we tot rust. Een wereldreis voorbereiden is geen romantische aangelegenheid, maar keihard werken. En grotendeels buiten het zicht van de achterblijvers. Goed beschouwd is achterblijven ook hard werken.

ONGEVRAAGD WALSTATION Na hun vertrek sta ik als achterblijver volop in de belangstelling. Iedereen vraagt hoe de reis verloopt, waar ze zijn, hoe de kleinkinderen zich houden. Ik hou iedereen, ook zij die er niet om vragen, minutieus op de hoogte. Elke dag raadpleeg ik de website en houd de weersituatie bij. Ik werp me op als een ongevraagd walstation. Mijn telefoon staat dag en nacht standby om direct te kunnen ingrijpen. Ook al weet ik dat het zinloos is bij een storm op de oceaan 112 te bellen. Mijn iPod staat vol met foto’s, die anderen weinig zeggen. Er wordt beleefd naar mij geluisterd. Mijn vrouw sluit zich af van mijn verslag van de weerberichten. Van gribfiles wil ze niets horen of zien.

Goed beschouwd is achterblijven ook hard werken...

EEN MANNETJE MEER... In augustus steken ze de Golf van Biskaje over. Een mannetje meer zou fijn zijn. Ik vertrek gelijk. Mijn vrouw vindt mijn betrokkenheid sterk overdreven. “Ze redden zich wel zonder jou. Gedraag je en pas je aan,” krijg ik mee als ik vertrek. Tenslotte ben ik slechts opstapper.

De oversteek van Camaret-sur-Mer naar Gijon is een belevenis. We vertrekken na een week wachten op aanvaardbaar weer. Tussen twee depressies in wagen we de oversteek. Bij de eerste dolfijnen en de eerste nacht onder de sterren heb ik weer het ultieme zeilersgevoel. We bereiken heelhuids Spanje, het land van Sinterklaas, volgens mijn kleinzoon.

RUST Na thuiskomst ben ik een stuk rustiger, nu ik weet hoe het er aan boord aan toe gaat, heb gezien dat mijn kinderen een goed team vormen, dat mijn kleinkinderen zich geweldig aanpassen en de boot oceaanwaardig is. Ik heb niet meer de neiging anderen lastig te vallen met de geweldige prestatie die mijn kinderen verrichten. Integendeel, ik volg ze nu met meer genoegen en beleef op een gezonde wijze hun avonturen. We bellen elkaar eenmaal per week, mede omdat wij postadres zijn. Ze blijven administratief verbonden met Nederland. Hoe verder de tijd verstrijkt, hoe minder spectaculaire verhalen ik hoef te vertellen. Het wordt gewoon.

DROOM We volgen ze nu anderhalf jaar, zijn ze achterna gevlogen naar de Canarische Eilanden en hebben drie weken mee gezeild langs de Britse Maagdeneilanden. Dat is een absoluut voordeel van een achterblijver. Je zeilt in gebieden waar je nog nooit aan gedacht hebt te zullen zeilen. Als achterblijver wil ik nog steeds stiekem om een hoekje blijven kijken. Ik zal het maar bekennen, het liefst wil ik het achterblijverschap inruilen om bemanning te mogen zijn. Zij maken tenslotte mijn droom tot werkelijkheid. Z

Ik wil nog steeds stiekem om een hoekje kijken...

ADVERTENTIE

foto: ÂŠ Ivor Wilkins/JP54

TOER

JAKKERBAK

JP54: getransformeerde VendĂŠe-racer Soms kom je boten tegen die je direct iets 'doen'. Alleen dat feit al rechtvaardigt het om er langer bij stil te staan. De JP54 is er zo een. Een toerjakkerbak van jewelste. Bloedmooi. Van binnen en van buiten. Op en top Frans...

foto: © Ivor Wilkins/JP54

‘Ik vroeg me af wat voor mij het beste toerjacht zou zijn...’ We begrijpen de Franse Vendée-veteraan Jean Pierre Dick wel. Als je eenmaal de adrenalineboost van de Open 60's hebt ervaren en rond de wereld hebt geracet, dan lukt rustig toerzeilen niet meer zo erg. Tegelijk verlang je op die super-Spartaanse nonstopracers wel naar meer gerieflijkheid. Met die wonderlijke combinatie van hang naar gang en de zucht naar comfort droeg hij het concept aan voor de JP54.

VAN RACER NAAR TOERSCHIP Tijdens zijn Vendée-avonturen dacht Dick wel eens na over zijn ideale toerboot. “Ik vroeg mijzelf af wat voor mij het beste toerjacht zou zijn. Uiteraard moest het een schip worden waarmee ik soepel over de zeven zeeën kan zeilen, maar waarmee ik ook leuke reisbestemmingen kan aandoen. Zo begon ik te bedenken hoe ik een racer het beste kon

foto: © Ivor Wilkins/JP54

Kantelkiel en ‘kantelinterieur’ veranderen in een toerschip. Het behoud van een lichte, stijve romp was buiten kijf. Met een licht schip is de lol van over golven surfen gegarandeerd en heb je een grote actieradius. Wat ik kon missen als kiespijn waren de extremiteiten die het zeilen met racers fysiek zo zwaar maken. 'Licht en stijf' was het uitgangspunt bij het ontwerp van de JP54 en logischerwijs is het schip geheel gebouwd in koolstofvezel: romp, dek, tuig. Over elke kilo aan boord is nagedacht.

De JP54 is uitgevoerd met een kantelkiel, voorzien van een 3 tons bulb; en dat bij een waterverplaatsing van 9 ton. Echt bijzonder is het kantelinterieur: kaartentafel en keukenblok zijn naar loef te schuiven! Dat gebeurt hydraulisch, met een druk op de knop. Een ballastsysteem dat uit de VendĂŠe-racerij voortkomt. Het interieur ziet er trouwens schitterend uit; futuristisch en functioneel. 'Gemakkelijk te zeilen' was een ander uitgangspunt van de ontwerpers.

Als solozeiler weet Jean Pierre Dick als geen ander hoe hij een boot in z'n eentje veilig vanuit de kuip moet mennen. Die ervaring is overgebracht op de JP54. Alle trim is vanuit de kuip te doen, zonder veel krachtinspanning, want de lieren werken hydraulisch. Eerder hebben we al toerversies van oceaanracers gezien, zoals de Whitbread 60, maar deze JP54 is van een totaal andere generatie en een klasse apart. Niet voor niets noemt de werf zich: ‘Absolute Dreamer’. Z

foto: © Ivor Wilkins/JP54

Feiten en cijfers: Lengte over alles Romplengte Breedte Diepgang Kruiphoogte Waterverplaatsing Bulbballast Zeilopp. aan de wind Zeilopp. voor de wind Ontwerper Interieurontwerp Concept Werf Website

: 18,23 m : 16,45 m : 5,30 m : 3,50 m (gekanteld 2,50 m) : 25,10 m : 9 ton : 3 ton : 216 m2 : 434 m2 : Guillaume Verdier : Stéphanie Marin : Jean-Pierre Dick : Absolute Dreamer : www.jp54.fr

VIDEO

ZILTE KLIKS

WAYPOINT AMSTERDAM Klik hier voor een uitdagende zeilopleiding

van bemanningslid tot Yachtmaster ® Marine Communication Specialists

Rondje Azoren? Met uw eigen jacht in de zomer van 2011 drie maanden naar de Azoren

Vanuit Vlissingen naar Zuid-Engeland. Biskaje oversteken naar La Coruna. De Spaanse Ria’s, Lissabon, Horta (Faial, Azoren) en terug via de Ierse zuidkust. Meer info en de volledige route vindt u op www.oceanpeople.nl Regel uw sabbatical en ga mee op de zeiltocht van uw leven. Ontdek dé manier van avontuurlijk maar ook relaxed reizen met je eigen jacht. Wie met OceanPeople meegaat heeft wat te vertellen.

Azores Adventure Cruise 2011

Commander Pro 7x50 KLIK VOOR MEER INFORMATIE

NAZ

Vaar op zeker

HARLINGEN

bouwers van de Noordkaper 22-31 KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED

Verzekeringen en financieringen

KLIK VOOR MEER INFORMATIE

foto: ÂŠ Per Heergaard/RC44 Class

TUSSEN

KOUD KOPENHAGEN RC44â&#x20AC;&#x2122;s voor het eerst in het noorden Voor het eerst streek de RC44-vloot neer in Noord-Europa. Kopenhagen was het decor van de spectaculaire boten met de handtekening van Russell Coutts. De zo traag op gang komende zomer was even wennen voor de bemanningen die meestal op aangenaam tropisch water acteren.

NSPREAD

VIDEO VIDEO Wind, kou en uitstelvlaggen kenmerkten de wedstrijden. Opnieuw presteerde onze landgenoot Pieter Heerema uitstekend, maar op de laatste wedstrijddag moest zijn team dat van BMW Oracle voor laten gaan. Z

Witboek menselijk oog Rijkswaterstaat bouwt een Zeeverkeerscentrum op Terschelling, van waaruit met behulp van camera's en radar in het Wadden- en Noordzeegebied het scheepvaartverkeer wordt begeleid. De vuurtorenwachters op Terschelling en Schiermonnikoog gaan van de torens af. De Wadvaarders maken zich zorgen over de veiligheid als het menselijk oog verdwijnt. De vereniging gaat meldingen verzamelen van incidenten op de Wadden en de Noordzee, waarbij de waarneming door vuurtorenwachters van belang is geweest. Ze worden gebundeld in een 'Witboek menselijk oog' dat wordt gebruikt voor een evaluatie. www.wadvaarders.nl

Oudedeuren Surfcup Wie 'm vorig jaar heeft gemist, krijgt een herkansing: op 19 september is de 2de editie van de Oudedeuren Surfcup op de Westeinder. Bestemd voor de oudere jongere van 40+ met een oude oerplank van minstens 3.65 meter. Nu nog soepel in dat wetsuit zien te komen... www.oudedeurensurfcup.nl

INdeWIND Delta Lloyd IFDS Worlds 2010 En weer heeft Delta Lloyd een zeilevenement geadopteerd. De verzekeraar is naamgevend sponsor van het IFDS Worlds 2010 ofwel het Wereldkampioenschap Zeilen voor Gehandicapten. Van 6 tot 14 juli is Medemblik de uitvalsbasis. Het WK geldt als kwalificatie voor de Paralympics van 2012. De zeilers komen uit in drie klassen: 2.4mR (eenmansboot), de Skud 18 (tweemansboot) en de Sonar (driemansboot). Sterke Nederlands troeven zijn Thierry Schmitter en het team Hessels. De organisatie is in handen van de Koninklijke. www.knzrv.nl

Veilig het water op! Meer veiligheid op de vaarweg, meer onderling begrip tussen schippers. Dat is het doel van het project 'Varen doe je samen'. In het kader daarvan zijn Knooppuntenboekjes verschenen, met aanbevolen routes op drukke vaarwegen. Sinds dit voorjaar is er ook een folder met vaartips voor beroepsschippers en watersporters. Aan te vragen op 0800-8002 en te downloaden op www.varendoejesamen.nl. Op die site kun je ook de Knooppuntenboekjes downloaden. Foto SRN/Frank de Bruin

Ruig rondje

foto:ÂŠ YSY

Veel uitvallers in 14de YSY Ronde Noord-Holland

VIDEO

INdeWIND “Gewoon doorzetten en hard varen.” Zo vat Alex Brouwer van de Ponzani zijn eerste Rondje Noord-Holland samen. Het was een ruig Rondje, met een krachtige noordnoordwester. Brouwer, regerend Nederlands kampioen Pion, zeilde duohanded, samen met Gert Meinardi. En dat deden meer Pion-zeilers, zodat een groep van zeven een eigen klasse vormde. “Met z'n tweeën varen houdt je scherp, want je bent constant bezig,” aldus de Ponzanischipper. ”Vooral de tweede etappe van Enkhuizen naar Kornwerd was zwaar. Dat was aan de wind hakken op die korte, steile IJsselmeergolven. We hadden 30 knopen wind over dek. Op dat stuk zijn tientallen deelnemers afgehaakt, want niet iedereen zag het zitten om vervolgens in het donker het Wad op te gaan.” De doorzetters die dat wel deden kregen wind en stroom tegen in het donker. “Lastig,” volgens Brouwer, “maar ook mooi, met die lichtjes om je heen en voorbij surfende grote jachten.” Daarna volgde de beloning voor het doorbijten in de vorm van een lang ruimwinds rak richting IJmuiden, al moesten er voor de havenmond venijnige brekers worden overwonnen. De Yeti van schipper Van der Pol pakte de line honours, hij werd om 4.56 geklokt. De Ponzani-mannen finishten rond half negen in ochtend en eindigden als 3de in hun klasse. Als pluspunt noemt Alex Brouwer de rustmomenten bij de sluizen van Enkhuizen en Den Oever. Waar vroeger iedereen zo snel mogelijk wilde schutten, heeft de organisatie nu een ruime passagetijd ingebouwd. De deelnemers hebben per sluis twee uur de tijd voordat ze na de sluis weer over de startlijn moeten.

foto: ÂŠ Zilt Magazine

Eerste Solotoer 2010 trekt veertien deelnemers

Zeezeilers Olav Cox en Mathijs Dijkma bedachten afgelopen winter de Solotoer. Een uitwaaitocht voor solozeilers. Alleen het doel stond vast: op zaterdag 29 mei om 16.00 uur een pint vatten in het wereldberoemde zeilerscafĂŠ Butt & Oyster. Verder niks: geen organisatie, geen website. Elke deelnemer moest zijn eigen plan trekken. Veertien zeilers noteerden hun namen in het Solotoerschriftje en dronken een door Zilt aangeboden biertje. Enkelen stuurden impressies van hun tocht.

Olav Cox

'Spelen met tijd en mogelijkheden' De weerberichten worden ongunstiger, na weken van mooie noordenwind. Door een avond eerder te vertrekken, bereik ik met de Ritme, een Koopmans 33, de Engelse kust net voordat de wind zich in het zuidwesten nestelt en aantrekt. Je moet als solozeiler spelen met de tijd en mogelijkheden. Ondanks de mooie wind tijdens de eerste helft van de oversteek en een ontspannen stuk motoren in windstilte op het eind, voel ik me toch gesloopt. De 27 uur durende trip op de drukke Noordzee gaat me niet in de koude kleren zitten. Bij vertrek is er een knoop in de maag: je weet dat je het komende etmaal vrijwel niet aan slapen toekomt, terwijl je tot op het laatste moment alert moet blijven. Zaak dus om je reserves goed te bewaken en waar mogelijk rust te nemen. Voor Pin Mill pik ik een tonnetje op en val in slaap. De volgende ochtend blijkt dat meer solozeilers de uitdaging zijn aangegaan. Eén voor één komen ze binnen en er vormt zich een vreemdsoortig gezelschap van veertien mensen die elkaar niet kennen maar toch veel te vertellen hebben. Over solozeilen (van eerste keer tot zeer ervaren), over hun boten die in lengte variëren van 27 tot 44 voet, over de navigatie (van iPhone tot papieren kaart), over de voorbereidingen (van al maanden bezig tot eergisteren het idee pas opgepikt) en vooral ook over de tocht zelf. Een bijzonder samenzijn...

Ids Witteveen

Kleinste boot van de vloot Op woensdagochtend vertrek ik om 08.00 uur vanuit IJmuiden met mijn Rocinant, een Granada 27. De kleinste boot in de Solotoer, naar later blijkt. De eerste helft van de tocht kan de autohelm het op de ruimwindse rakken niet altijd bolwerken, met de uitgeboomde

fok aan loef. Dus stuur ik veel zelf. In de tweede helft van de nacht valt de wind weg en moet ik motoren. Ik vaar de rivier op met de Noorse Jol Cornelia van Bert van de Broek. Hij pikt een mooring bij Pin Mill, ik besluit door te varen naar Woolverstone, waar ik na 27 uur en met 127 mijl op het log afmeer. Moe!

Joost Posthuma 'Mooi alibi...' Tientallen keren schiet het op de heenreis naar Pin Mill door mijn kop: ik ben een idioot! Ik heb me laten verleiden de solo-oversteek te maken en krijg door de keus vanuit Vlissingen te vertrekken alle dikke schepen, vissersboten en windfarms van de zuidelijke Noordzee voor m’n kiezen. Lekker! Maar er is maar één manier om te reageren op de uitdaging van Mathijs en Olav en dat is: gáán! Geweldig, zo’n ‘plan zonder plan’, organisatie zonder

organisatie, uitdaging via internet. Zeilen met de watersportvereniging, stoere solotoertochten of wedstrijden, vrijwel allemaal voorzien van inschrijfprocedure, reglement, informatiebijeenkomst, barbecue, lijst van verplichte veiligheidsmiddelen, captain’s dinner, stempelposten en vaantje toe kunnen bij mij de vaarhonger niet stillen. Dus ligt er een zeewaardig uitgeruste schuit in de haven, die overal heen kan en is er nog één ding nodig om dat eens solo te gaan doen: een alibi… Geweldig gevoel op de heenreis: ga ik er wel komen? Alle wachten draaien en helder genoeg blijven om al die grote rotboten op tijd te zien? Komt er een hele horde andere zeilers of zit ik daar alleen in de kroeg? Da’s wel erg solo, maar zou een geweldige grap zijn… Maar er zitten veertien tevreden solozeilers in The Butt and Oyster aan een rondje Adnam’s bitter namens Zilt. En verdikkeme, er is tóch een vaantje bedacht… Ik heb het de bedenker vergeven. We zijn tevreden idioten...

René Brammer Vertrek op de valreep... Dinsdagavond na Pinksteren, tijdens het avondeten, vertel ik mijn vriendin Gerrie over de Solotoer. Juist het vrije karakter spreekt mij aan. Ik ben zeker geen clubzeiler of liefhebber van georganiseerde trips. “Waarom ga

je dan niet?â&#x20AC;? vraagt zij. Bord aan de kant, weersites opgezocht en een blik op de zw-winden vanaf donderdag. Hmm. Een stukkie zeilen is leuk. Vanaf Lemmer naar Pinn Mill met een behoorlijke zuidwester vind ik niet leuk. Woensdag ziet er prima uit met NO 4, later afnemend. Maar dat is morgen al... Gevolg: ik pak 's avonds een tas in en handel woensdagochtend vroeg wat zaken af voor mijn werk. Om 11 uur gooi ik de Sparkling Too, een Bavaria 38 cruiser, los in Lemmer. Met prachtig weer en een lekkere wind zeil ik via Den Oever en Den Helder het zeegat uit. Een zwoele nacht volgt. Het is erg druk op de Noordzee waardoor het zelfs niet tot 10-minuten slaapjes komt. Genietend vlinder ik over de Noordzee. Eind van de ochtend passeer ik de centrale shippingline waarna de wind geheel wegvalt. De scheepvaart is rustig, ik kan een paar dutjes doen, waarna ik over mijn slaap heen ben. Op de motor vaar ik over een rustige zee richting Engeland. De laatste 25 mijl komt de wind terug uit ZZW en dat maakt de aanloop van de Orwell River net bezeild. Donderdagavond om 23 uur pik ik een mooring op voor Pinn Mill, maak schoon schip en slaap een boerennacht...

ADVERTENTIE

MOREL

foto: ÂŠ Zilt Magazine

MOTTEN

SLAAN HUN VLEUGELS UIT De International Moth klasse dateert al uit de jaren twintig van de vorige eeuw. Waarom de boot toen een mot werd genoemd hebben we niet kunnen achterhalen. Maar sinds die naamgenoot van een vliegend insect ook daadwerkelijk vleugels kreeg, is het een toepasselijker benaming dan ooit. Zilt nam een kijkje bij een evenement met een intrigende boot.

VIDEO

ls hij op het strand van Muiderzand ligt, kan zelfs een buitenstaander zien dat de Moth geen gewone boot is. Het gebruikelijke zwaard of de kiel zijn vervangen door twee ragdunne profielen met onder elk een vleugel. Die draagvleugels of hydrofoils zorgen ervoor dat de boot niet door, maar óver het water scheert. In zo’n concept is gewicht, of liever het ontbreken daarvan, cruciaal. Niet zo verwonderlijk dus dat alle onderdelen, inclusief romp en mast van carbon zijn gemaakt. Een compleet getuigd exemplaar weegt maar weinig meer dan 30 kilo.

foto’s: © Zilt Magazine

VERNUFTIG Koos Winnups is voorzitter van de Nederlands/Belgische Moth klasse en legt graag uit hoe de Moth uit het water komt. Vanzelfsprekend produceren de vleugels alleen voldoende lift als de boot genoeg snelheid maakt. Een knoop of zes is een voorwaarde. Bij dat proces speelt de stand van de beide tabs, achter de vleugels een belangrijke rol. De voorste wordt hoofdzakelijk automatisch ingesteld door een even vernuftig als simpel mechanisch systeem. Een verticale spriet wijst vanaf de boeg naar beneden en registreert hoe ver de romp uit het water is gekomen en vertaalt die informatie naar de vleugeltab. Ook de achterste vleugel, tevens het roer, heeft een tab maar die wordt bediend door de joystick te draaien alsof het een gashendel is. Het is een delicaat samenspel van krachten, want: “je kunt ook te ver doorstijgen,” vertelt Koos. “Dan komt de voorste vleugel uit het water en verliest hij onmiddellijk al zijn lift…”

foto: © Zilt Magazine

...geen enkele andere tegendruk dan het lichaamsgewicht van de ‘piloot’

fotoâ&#x20AC;&#x2122;s: ÂŠ Zilt Magazine

“Een delicaat samenspel van krachten...”

BALANS Het zeilen met een hydrofoil Moth vereist veel gevoel voor balans, zo blijkt tijdens het evenement. Terwijl de meer ervaren zeilers op topsnelheid voorbij flitsen, moeten andere Mottenbestuurders de ene na de andere duikvlucht voor lief nemen. Dat is niet zo vreemd; de windkracht in het Moth-zeil ondervindt immers geen enkele andere tegendruk dan het lichaamsgewicht van zijn roerganger (In Moth-kringen circuleert ook de term ‘piloot’). “Goede open botenzeilers zijn dan ook beslist in het voordeel,” weet Koos Winnups. Als geen ander spreekt hij uit ervaring; zijn vorige boot was een zeeschouw…

GEEN NIEUWE KLASSE Opmerkelijk is dat de draagvleugel-Moth helemaal geen nieuwe klasse is. De ‘foils’ zijn een optionele aanpassing die nog steeds binnen de klassevoorschriften valt van de International Moth. De Moth’s met een conventioneel zwaard – de low riders – zeilen dus gewoon in hetzelfde veld als de ‘foilers’. “Bij weinig wind zijn die zwaard-Moth’s zelfs in het voordeel,” legt Koos uit: “Dan zit al dat spul wat wij onder water hebben, alleen maar in de weg…” Feit is echter dat er sinds 2004 geen niet-vliegende wereldkampioenen meer waren.

foto’s: © Zilt Magazine

ENERVEREND GENOEG De geplande wedstrijden voor Muiderzand komen niet verder dan een aantal proefstarts. Nadat het startschip een aantal malen ankerop moet om omgeslagen deelnemers te assisteren, hebben de vijftien knopen wind het veld zozeer uitgedund dat er te weinig boten overblijven voor een echte race. Toeschouwers, noch deelnemers malen erom. Vliegen met de Moth is ook zonder onderlinge krachtmeting al enerverend genoeg… Z

JULI 2010 t/m 3 juli

WK J/22. Scheveningen. www.j22.nl

2-4 juli

Zomerevenement Marieholm. Medemblik. www.marieholmvereniging.nl

2-11 juli

40ste Deltaweek. Kajuitjachten en platbodems. www.deltaweek.nl.

3-4 juli

Vrijbuiterweekend. Loosdrecht. Eenheidsklassen. www.vrijbuiterweekend.nl.

6-14 juli

WK Gehandicaten. Medemblik. www.knrzv.nl.

7 juli

HvH-Scheveningen vv. Cats. Hoekse WS. www.hwsv.nl

8-11 juli

Rondje om de Noord. Almere-Texel vv. www.wsvalmerehaven.nl

9-11 juli

Hargen Sail. Open cats, www.cat72.com.

9-18 juli

WK 470. Scheveningen. www.ned470ko.nl.

10 juli

Hurleydag. Huizen. www.hurley800.nl.

10-11 juli

Jan Haringrace. Monnickendam. Platbodems. www. janharingrace.nl. 90ste Kaagweek. Eenheidsklassen. www.kwvdekaag.nl.

10-14 juli 15-17 juli

EK Jeugd Yngling. Lelystad. www.championshipssailing.org

18-23 juli

WK Yngling. Lelystad. www.championshipssailing.org

19-23 juli

EK Splash.Lelystad. www.championshipssailing.org

19-23 juli

Eurocup Flash. Lelystad. www.championshipssailing.org

17 juli

Van Loon Hardzeildag. Veerse Meer. Hoogaarzen, hengsten. www.hoogaars.nl.

17-18 juli

Loosdrechtweek. www.loosdrechtweek.nl.

17-21 juli

Zuidlaardermeerweek. Kropswolde. www.zvzuidlaardermeer.nl.

17 juli

Start Colin Archer Memorial Race. Lauwersoog-Larvik. www.camr.nl.

17-18 juli

Katwijk-Noordwijk. Catamarans. www.skuytevaert.nl.

23-29 juli

65e Schildmeerweek. www.zvoss.nl.

24-25 juli

Westlandcup. Cats. KZV 's Gravenzande. www.kzvg.nl.

23 juli-1 aug. Travem眉nder Woche. www.travemuender-woche.net 24 juli-6 aug. Sk没tsjesilen. Friesland. www. sk没tsjesilen.nl. 25 juli EK

Flying Junior. Muiden. www.fjeuropeans2010.nl.

EVENEMENTEN 8-11 juli 15-16 juli

Delta Marina Boatshow. Kortgene. Visserijdagen Bruinisse, Grevelingenmeer.

agenda@ziltmagazine.nl

AUGUSTUS 2010

6 aug.

Reunie SSRP en VSRP. Koudum. Rond en Plat. www.vsrp.nl.

7-14 aug.

IFKS kampioenschappen. Friesland. www.ifks.nl.

14 aug.

Mosselrace. Platbodem en SW. O'schelde. www. mosselrace.nl.

14-15 aug.

Benelux kampioenschappen. Grevelingen. open eenheidsklassen. www. kwvdekaag.nl.

14-15 aug.

NK Hobie Cat. Noordwijk. www.hobieclass.nl.

20-22 aug.

Alkmaar Open. Open eenheidsklassen. www.alkmaardermeer.nl.

20-22 aug.

Flevo Race IJsselmeer. Enkhuizen. www.knzrv.nl.

20-28 aug.

WK Tempest. IJsselmeer. Hoorn. www.tempestworlds2010.nl.

21-22 aug.

NAM-REM Race. Zandvoort. Cats. www. wvzandvoort.nl.

27 aug.

46ste Delta Lloyd 24 Uurs. www.kustzeilers.nl.

27-29 aug.

Breskens Sailing. IRC jachten. www.breskenssailing.nl.

EVENEMENTEN 7-8 aug.

Havendag Breskens. www.visserijfeesten.nl.

19 aug.

Sailparade. IJmuiden-Amsterdam.

19-23 aug.

Sail Amsterdam.

27-29 aug.

Vlissingen Maritiem. www.vlissingenmaritiem.nl

31 aug.-5 sep. Hiswa te Water. IJmuiden. www.hiswatewater.nl

agenda@ziltmagazine.nl

Rondje Whight Het Britse Rondje Texel gaat rondt het eiland Wight en is geen meerromperonderonsje, maar staat open voor elk type boot. En dat waren er op 19 juni niet minder dan 1754. Ze zorgden ervoor dat - op hetzelfde moment dat ‘Texel’ werd afgelast - de deelnemers aan de J.P. Morgan Asset Management Round

VIDEO the Island Race, de Solent veranderden in een kaleidoscoop van spinnakers. Francis Joyonâ&#x20AC;&#x2122;s tri Idec was als eerste na 4 uur en 24 minuten weer terug in Cowes. Een andere winnaar was de Franse topfotograaf Thierry Martinez die met deze plaat thuiskwam.

Zien en gezien worden In een paar jaar tijd is de aanwezigheid van en AIS ontvanger op zeegaande zeilboten bijna gemeengoed geworden. Als de doorbraak van AIS transponders net zo hard gaat, dan ligt er voor BlueAIS een grote markt open. Het vernieuwende aan deze transponder is dat de techniek en de antennes (VHF en GPS) zijn samengebracht in ĂŠĂŠn behuizing. Dat maakt het installeren van de BlueAIS bijzonder eenvoudig. In plaats van drie kabels, naar marifoonantenne, GPS en de stroomtoevoer, sluit je dit 'standalone' apparaat aan met een enkele kabel voor de stroom- en kaartplotterverbinding. Een antennesplitter of een tweede kabel met antenne is dus niet meer nodig. Fabrikant EMA levert verschillende montagesteunen om de transponder op de hekstoel, mast of radarpaal te bevestigen. Importeur AMSSA denkt dat de prijs van de BlueAIS inclusief montagesteun en 15 meter kabel op ongeveer 1100 euro komt te liggen. Optioneel is de ConBox, met een drukknop waarbij transponder wordt uitgezet maar de receiver actief blijft. Die zal ongeveer 180 euro gaan kosten. www.amssa.nl

ZILTESPULLEN Nooit meer naar de pomp African Cats presenteert met de 45 voets Green eMotion een volledig autonome catamaran zonder verbrandingsmotor. Volgens bedenker en bouwer Gideon Goudsmidt is de boot uniek vanwege de 'fossiel-vrije' voortstuwing en energievoorziening. De grote accubank wordt gevoed

door intrekbare elektrische motoren die zeilend elektriciteit kunnen generen, de Motogens. Wanneer de motoren met draaiende schroef als generator werken lever je twee knopen snelheid in, maar dat zal minder pijn doen als je de beloofde snelheden van tegen de 18 knopen haalt. De snelheid op de motoren is maximaal 9 knopen. Voor anker liggend zorgen de grote zonnepanelen op de vaste bimini en een windgenerator bovenin de mast voor de nodige ampĂ¨res. De ontwikkeling van de in Zuid-Afrika gebouwde Green eMotion heeft zeven jaar geduurd. Na de proefvaarten van drie maanden en 11.000 mijl is het systeem nu klaar om in een acht tal catamarans van African Cats te worden ingebouwd. Vervolgens zal het Green-Motion systeem ook voor andere schepen beschikbaar zijn. www.africancats.com

Onbreekbaar en zonder anker Het kan dus toch, een kunststof servies zonder anker, kompasroos of ander nautisch motief. De Lange Scheepsservies (DLS) introduceert een kunststof servies dat eruit ziet en voelt als porselein maar dat toch onbreekbaar is. Het DLS servies is strak en wit en gemaakt van melanime. Er is een ronde en een vierkante versie verkrijgbaar. Zeilers die er aan de kajuittafel niet nog eens op gewezen willen worden dat ze aan boord van een boot zijn, kunnen voor dit design-servies terecht op www.scheepsservies.nl

Hoekig is het nieuwe rond Styling wordt steeds belangrijker in de botenbouw. Een onvermijdelijk gevolg is dat jachtontwerpers meegaan in modetrends. En bij trends is hoekig het nieuwe rond. Lewmar speelt hierop in met een serie rechthoekige bootramen. Dat patrijspoorten al eeuwen rond zijn of op z'n minst ronde hoeken hebben doet er blijkbaar niet toe. Misschien is het een kwestie van wennen. Lewmar levert de rechthoekige patrijspoorten in de standaardmaten 0, 1 en 4. Als je een oud luik wilt vervangen zul je nog wel even met de figuurzaag aan de slag moeten om het gat passend te maken. www.lewmar.com

ZILTESPULLEN Zeilend vakmanschap Al dertig jaar werkt Zeeman Jachtbouw aan boten van anderen. Het bedrijf specialiseert zich in scheepstimmerwerk en restauraties. Twee jaar geleden vond Arne Zeeman het tijd worden om zijn vakmanschap te presenteren in een zelfgebouwd jacht. Het bouwen duurde iets langer dan gepland, maar onlangs ging de eerste Zeeman 41 te water. Het is een ontwerp van jachtarchitect Arjen Keer met een aluminium romp en een houten opbouw. De bouwer uit Enkhuizen wilde een boot die klassieke lijnen combineert met moderne zeileigenschappen. Nu de eerste proefvaart achter de rug is, meldt Arne Zeeman dat de 41 voeter zo zeilt als hij had verwacht: als een snel en comfortabel toerjacht. Wij gaan dat graag voor je checken; de vaart met de Zilt-redactie staat al gepland.

Gegevens Zeeman 41 Lengte over alles: Lengte waterlijn: Breedte: Diepgang: Waterverplaatsing:

13,47 m 11,15 m 3,80 m 2,00 m 13,5 ton

Grootzeil: 45,5 m2 Stagzeil: 22,5 m2 Fok: 45,0 m2 Ontwerper: Arjen Keer Bouwer: Zeeman Jachtbouw www.zeemanjachtbouw.nl

Evolutie op 30 voet Bénéteau neemt vernieuwing serieus. Voor de ontwikkeling van de First 30 is de Franse mega-werf een samenwerking aangegaan met ontwerper Juan Kouyoumdjian (Juan K.) en topzeiler Michel Desjoyeaux. Juan K. is baanbrekend geweest in de laatste winnende ontwerpen van Volvo Ocean racers en America's Cupper BMW Oracle. Topteams uit de hele wereld weten de weg naar zijn kantoor. Desjoyeaux, winnaar van talloze solo races, deed de technische fine-tuning van het 30 voets ontwerp, waarmee de werf een stap zegt te zetten in de evolutie van hun sportieve Fisrt serie. De eerste boot gaat binnenkort te water. Juan K. en Desjoyeaux gaan dan direct meedoen met Franse wedstrijdserie. Tijdens die wedstrijden zullen ze de lay-out optimaliseren en deze aanpassingen worden dan nog deze zomer doorgevoerd op de boten die al zijn besteld. In deze fase worden ook andere topzeilers en First fans uitgenodigd mee te denken. De bevindingen worden bijgehouden op www.teamfirst30.com. Bénéteau denkt met deze aanpak tot een topproduct te komen en daarmee een grote groep zeilers aan te spreken. De prijs voor deze geëvolueerde 30 voeter zal rond de € 79.000 liggen. www.nautischkwartier.nl

Technische gegevens Lengte over alles: Lengte waterlijn: Breedte: Diepgang:

9,81 m 9,52 m 3,20 m 1,90 m

Waterverplaatsing: Ballast: Grootzeil: Genua:

3750 kg 1090 kg 32,9 m² 26,6 m²

ZILTESPULLEN Smakelijke verhalen uit de kuip Geert van der Kolk is een zeilende Nederlandse schrijver die in de Verenigde Staten woont. In De drang van de zee maakt hij met zijn benedenmodale Dufour Arpège tochten langs de Amerikaanse oostkust, zeilt hij in de Caraiben en gaat hij naar Groenland. Maar veel meer dan de bestemmingen zijn het mensen die centraal staan in de 31 op zichzelf staande, korte hoofdstukken. De auteur vertelt over ontmoetingen met andere zeilers, de lokale bevolking of zijn opstappers. Het is het type verhalen dat elke vertrekker wel kent en dat het goed doet bij een glas in de kuip. Die associatie is allerminst een diskwalificatie, en zeker niet als Geert van der Kolk die verhalen vertelt. Hij blijkt niet alleen een begenadigd schrijver, maar staat overduidelijk ook midden in de wereld van de langeafstandszeilers. Eens te meer toont hij aan dat een verhaal niet per definitie ‘smakelijk’ is door het onderwerp, maar vooral door de manier waarop het verteld wordt. In sommige hoofdstukken doet zijn stijl zelfs denken aan mijn favoriete zeilschrijver Jonathan Raban. Een echte vakantieaanrader dus. Want met De drang van de zee onder de klep van de kaartentafel, zou je bijna gaan verlangen naar een verwaaidag. RK De drang van de Zee wordt uitgegeven door uitgeverij Nieuw Amsterdam en kost € 16,50.

Loft style De vergelijking van een kajuit met een kelder gaat bij Hanse Yachts niet op. Bij de aankondiging van de Hanse 445 gaan ze zelfs zo ver om het interieur te vergelijken met een loft. Dat belooft wat. De ontwerpers Judel-Vrolijk & Co kregen de opdracht een 44 voeter te tekenen met een lange waterlijn, verbeterde zeilprestaties en 15% meer volume. Daarnaast zegt de werf een volgende stap te zetten in het toepassen van modern design in het interieur. Licht en ruimte, daar draait het om bij de Duitse bouwers. De boot dicht het gat tussen de 40 en de 47 voeter in Hanse serie. Prijzen volgen binnenkort. www.hansewest.nl

Victron zonnestroom Energiespecialist Victron voegt deze maand de BlueSolar zonnepanelen toe aan het programma stroomopwekkers. Victron meldt dat de BlueSolar panelen zijn voorzien van verbeterd glas, waardoor ze stijver en sterker zijn. Belangrijker is dat de opbrengst bij weinig zonlicht, zoals dat meestal in Nederland het geval is, verbeterd is. Door gebruik te maken van een 'bypass diode' is er tevens minder terugval in de stroomopbrengst als er schaduw over een deel van het paneel valt. www.victronenergy.com

ZILTESPULLEN Blogboek Echt ervaren zijn Rob en Nienke Peters niet als ze met hun Nika vertrekken voor een vijf maanden durende reis naar de Lofoten. Aan het begin van de trip moeten ze erg wennen aan hun net aangeschafte Hutting 40. Door weinig wind tijdens de 315 mijl lange oversteek van Harlingen naar Mandal valt die grote stap de zeilers uiteindelijk toch mee. Eenmaal in Noorwegen volgt de Nika de ruige kust naar einddoel de Lofoten. Onderweg houdt Rob Peters een weblog bij. Noorderzon is een bundeling van deze blogberichten. De verzameling losse teksten leidt niet tot een verhaal met een goed doordachte opbouw maar storend is dit niet. Het boek krijgt er juist een persoonlijk karakter door. Dat Peters zijn zeilbelevenissen met een gezonde dosis zelfspot beschrijft helpt hier zeker bij. De 224 pagina's van deze paperpack staan bol van de foto's. Voor â&#x201A;Ź19,95 stop je Noorderzon in je vakantiebagage. www.hollandia-boeken.nl

foto: ÂŠ Sander van der Borch/Artemis

Motten willen vliegen HANDTASZEILEN LV Cup springlevend Zonder dat nog bekend is hoe het verder gaat met de Americaâ&#x20AC;&#x2122;s Cup, strijden de voormalige deelnemers in een spectaculaire wedstrijdreeks om de Louis Vuitton Cup. De voormalige AC-boten reizen de hele wereld over. Dit keer streken de volgelingen van de tasjesfabrikant neer in het Italiaanse la Maddalena.

VIDEO Dat de boten van een generatie zijn met misschien wel wat gedateerde klasseregels deert niemand. De wedstrijden zijn spannender dan ooit en bovendien leveren ze ouderwets lekkere beelden op. En net als vroeger wonnen de Nieuw-Zeelanders. Z

Elke zomer is er een nautische variant van de Tour de France. Een grootscheepse zeilwedstrijd in etappes langs de Atlantische en de Mediterrane kust van Frankrijk. De leider van het klassement krijgt geen gele trui, maar een rode (profs) of blauwe (amateurteams) spinnaker. De drie deelnemende Nederlandse teams zijn: Brunel, Mummaduck en TU-Delft. Met hun Farr 30's hebben ze dit voorjaar voor Scheveningen gezamenlijk getraind en elkaar sterker gemaakt. In de volgende editie van Zilt krijg je een uitgebreide reportage van onze â&#x20AC;&#x2DC;embededâ&#x20AC;&#x2122; verslaggever. Nu tellen we de ploegen aan je voor.

TU Delft Het team van de univeriteit van Delft is een oudgediende in de Ronde. Ook deze keer is een hoge klassering in studentenklassement de inzet. Schipper is Bert Schandevyl. www.delftchallenge.nl

Brunel Veel oud Delftenaren verenigden zich in een nieuw team. De schippersrol wordt gedeeld tussen olympiĂŤr Pieter Jan Postma en Bart Verwerft. Brunel vaart in de amateurklasse. www.brunelsailing.nl

Mumma Duck Ook Mumma Duck heeft ambities, met schippers Laurent Pages en Bouwe Bekking zou een hoge klassering bij de amateurs zeker mogelijk moeten zijn. De North Sea Regatta was een goede generale met een eerste plaats.www.mummaduck.com

Bergetappes en tijdritten

1 Duinkerken 2 Calais 3

1 Dieppe

TOUR DE FRANCE À LA VOILE 26 juni - 25 juli 2010

4 Pléneuf-Val-André 5 Lorient Net als de wielrenners die 6 Talmont-Saint-Hilaire Frankrijk ronden, moeten ook de zeilers 7 Royan van alle markten thuis zijn. Het klassement wordt niet alleen bepaald door het traject Marseille La Seynetussen de etappeplaatsen, Sur-Mer Port Camarque 8 9 maar ook door series 10 wedstrijden vlak voor of in de haven. Wat de Tour voor zeilers extra zwaar maakt, is dat er nauwelijks rustdagen zijn. Na een lange tocht over zee wordt de boot onmiddellijk geprepareerd voor wedstrijden rond de boeien. In de tussentijd moet de bemanning weer op krachten zien te komen door voldoende te eten en te rusten. Ook voor de walteams is de Tour de France à la Voile dus echte topsport.

De route verschilt elk jaar, maar begint steevast aan de Atlantische kust. Deze editie start op 26 juni in het Noord-Franse Duinkerken waarna de vloot in relatief korte etappes naar Calais en Dieppe zeilt. Het inslingeren duurt echter maar kort; in de daarop volgende drie etappes wordt in totaal zo’n 500 mijl afgelegd. Dat traject met z’n lastige navigatie en sterke getijdenstromen is waarschijnlijk het meest veeleisende stuk van de hele race. Twee etappes later bereiken de boten het Zuid-Franse Royan en gaan ze over land naar de Middellandse Zee. De wedstrijd wordt voortgezet met 3 etappes en opnieuw dagelijkse series havenraces aan de Côte d’Azur. Precies een maand na de start, wordt de beker uitgereikt in la Seyne-sur-Mer.

Stroom opwekken is makkelijker dan opslaan Keuzes bij de aanschaf van boordaccu's

In de afgelopen maanden besteedde Zilt veel aandacht het opwekken van stroom. Een onderdeel kwam daarbij echter nog niet echt aan bod; het opslaan van energie is misschien wel het duurste en zeker het meest veronachtzaamde deel van het verhaal. De toverdoos 'accu' die we nu aan boord gebruiken is loodzwaar, duur en vereist een goede behandeling. Zijn opvolger, de Lithium ion accu, staat echter al klaar. Lichter, kleiner en een langere levensduur zijn precies de eigenschappen waar we op zitten te wachten. Maar helaas zijn die moderne accu's ook nog schreeuwend duur. Gelukkig dalen de prijzen snel. 'Geen gezeur een accu is een accu en het verschil zit alleen maar in de prijs'. Het is een veel gehoorde opvatting op de steiger. En inderdaad, als je in de afvalbak van een jachthaven kijkt, zie je geregeld kostbare merkaccu's van maar twee, drie, of vier jaar oud liggen. En dat terwijl bij normale slijtage een loodaccu toch echt vijf tot zes jaar mee kan gaan. Iets gaat er dus niet goed, want niemand gooit zo maar 500 euro aan waarde weg. De oorzaak? Slechte behandeling en verkeerd gebruik.

EEN BAK MET ZUUR Alle lood-zuur accu’s bestaan nog steeds uit loden platen in een bak met zuur. Een plaat bestaat uit een loden rooster dat wordt opgevuld met een pasta van zuiver lood of loodoxide. De plaat wordt gescheiden van de andere platen door een isolator. Door de bovenkanten van de afzonderlijke platen met elkaar te verbinden wordt er een groep gevormd. Een groep negatieve en een groep positieve platen wordt met separatoren in elkaar geschoven en in een afgesloten cel van de accubak geplaatst. Deze cel is een 2 volts accu. Door de cellen in serie te schakelen, ontstaat afhankelijk van het aantal cellen een 12 V of 24 V accu. Hoewel het natuurkundige principe gelijk blijft, komen er ook constructieve varianten voor. Zo gebruikt Optima geen vlakke maar gewikkelde platen, die een hogere stroomafgifte bij vergelijkbaar volume hebben, zo claimt de fabrikant. De kwaliteit van een accu wordt bepaald door de zuiverheid van het gebruikte lood, de hoeveelheid pasta en de constructie van de roosters. Ook de lassen en isolatoren spelen een rol, net als de hoeveelheid gel. Voor een groot deel worden de soms aanzienlijke prijsverschillen door die componenten verklaard. Hoewel je geluk kunt hebben met goedkope accu’s.

START, SEMI-TRACTIE EN TRACTIE Aan boord gebruiken we de accu’s voor verschillende doeleinden. Voor het starten van de motor, het laten draaien van de boegschroef of een elektrische lier is in korte tijd een hoge stroom nodig. Zo’n 100 Ampère is niet ongewoon. Koelkast, verlichting en navigatieapparatuur verlangen echter een heel andere belasting. Zij vragen relatief weinig stroom maar doen dat wel continue en gedurende lange tijd. Bij dat verschil in gebruik horen verschillende type accu’s.

LADEN Bij het berekenen van de laadcapaciteit wordt uitgegaan van een tijdsduur van ongeveer acht uur. Als een 100 Ah accu in die tijd geladen moet worden is daar dus een laadstroom voor nodig van 100Ah / 8 uur = 13 A. Wordt de accu tegelijkertijd belast, met bijvoorbeeld 8 ampĂ¨re, dan is de benodigde laadstroom dus minimaal 13 + 8 = 21 A. Tijdens het laadproces neemt de inwendige weerstand van de accu toe, waardoor de lader minder gaat leveren. In de praktijk zal die 21 A dus niet eens voldoende zijn en kom je uit op een lader van misschien 25 A. Een overcapaciteit van 20% tot 25% is een goede vuistregel. Prijzen van acculaders varieren van een paar tientjes tot duizenden euro's. Dat heeft alles te maken met het vermogen van de lader en het type lading. Accuâ&#x20AC;&#x2122;s raken pas echt vol bij een laadspanning van 14,2V tot 14,4 V afhankelijk van de temperatuur en tijd.

Startaccu’s zijn bedoeld voor het leveren van een kortdurende hoge stroom, bijvoorbeeld voor het starten van een motor. Ze zijn relatief goedkoop en de levensduur bedraagt 50 tot 80 cycli. Een cyclus is een genormeerde manier van ontladen en laden. Daarover later meer.

Semi-tractieaccu’s, service- of verlichtingsbatterijen zijn gemaakt voor langdurige ontladingen zoals bij normaal boordgebruik voorkomt. Ze zijn bij uitstek geschikt voor verlichting, koeling, en instrumenten. De levensduur van deze batterij is beduidend langer dan die van de startaccu en ligt op 200 tot 300 cycli. Met deze accu’s kun je ook een motor starten en de lieren laten draaien, maar daarvoor zijn ze niet echt bedoeld.

Tractieaccu’s zijn speciaal ontwikkeld voor langdurig zwaar gebruik voor bijvoorbeeld elektrische boten en auto’s. Ze zijn veel duurder dan andere types, maar onderscheiden zich door een levensduur van 900 tot 1000 cycli. Aan boord zie je ze zelden vanwege hun hoge gewicht en de onhandig hoge laadspanning van 18 V.

NAT, GESLOTEN, AGM, GEL Lood-zuur accu’s zijn te koop in drie varianten: De normale ‘natte’ batterijen met vuldoppen. Deze moet je geregeld bijvullen met gedestilleerd water. Ze zijn zowel in start- als in verlichtingsuitvoering leverbaar onder duizend en één merknamen. De kwaliteits- en prijsverschillen zijn groot. Voor gebruik aan boord zijn deze accu’s heel geschikt, maar bij extreme helling is lekkage van accuzuur door de doppen niet helemaal uit te sluiten.

SLIJTAGE IS CAPACITEITSVERLIES Accu’s slijten en verliezen daardoor capaciteit. Na een jaar beschikt onze goedkope voorbeeldaccu niet meer over zijn oorspronkelijke 100 Ah maar nog maar over 80 Ah. Een kwaliteitsaccu heeft dan zo’n 5 Ah ingeleverd. Dat proces zet zich voort en versnelt zich met het ouder worden van de accu. Accu’s slijten door: Corrosie van de platen als gevolg van de inwerking van het zuur. Dat proces wordt versneld door hoge inwendige temperatuur, bijvoorbeeld door een verkeerde afstelling van de dynamo of acculader. Actieve loodmassa-uitval door regelmatig laden en ontladen. Hierdoor verandert het volume van de massa in de accuplaten voortdurend. Door gasontwikkeling kan de massa losraken en uit de platen vallen. Vooral als dunne platen van startaccu’s langdurig worden gebruikt voor verlichting zijn ze gevoelig door massa-uitval. Dat is de voornaamste reden, waarom een startaccu niet geschikt is als servicebatterij. Sulfateren. Tijdens het ontladen vormt zich loodsulfaat in de accu. Dat hoort bij het proces en is op zich niet schadelijk. Wordt de accu echter heel diep ontladen, regelmatig slecht of onvoldoende geladen of wordt hij heel lang niet geladen, dan gaat het loodsulfaat uitkristalliseren en raken de platen verstopt. De combinatie van corrosie, massa-uitval en sulfateren kan ervoor zorgen dat ook heel erg goede accu’s versneld overlijden.

Onderhoudsvrije ‘natte’ accu’s zijn helemaal gesloten met uitzondering van een opening waardoor alleen wat gas kan ontsnappen. Dat is nodig omdat ze anders zouden kunnen barsten bij verkeerd laden of ontladen. Deze accu’s zijn gevuld met een overmaat aan zuur en water. Hoewel dit type accu primair is gemaakt als startaccu, is het ook geschikt als universele batterij. De voordelen zijn een lagere zelfontlading, minder gewicht en geringere afmetingen. Worden deze accu’s tot onder 10,5 V ontladen, dan raken ze ernstig beschadigd. AGM accu’s met Absorbent Glass Material technologie worden snel populairder. En terecht. In deze accu’s staan de platen heel dicht bij elkaar, geïsoleerd door glaswol. Daardoor zijn ze compacter en kunnen ze desnoods liggend worden gemonteerd. Door hun bouw kunnen ze de grote stromen voor boegschroef, lieren en startmotor makkelijk aan. Nadeel is dat ze niet snel kunnen worden geladen omdat ze hun warmte slecht kwijtraken. Om die reden is aangepaste laadapparatuur nodig. In de geheel gesloten onderhoudsvrije gelaccu is het zuur opgesloten in een pasta. Zelfs als de accu lek raakt, loopt er niets uit. Het noodzakelijke transport van waterstof en zuurstof gebeurt door de vele duizenden barstjes in de gel. De gelaccu is uitstekend geschikt is voor gebruik aan boord. Hij is bruikbaar als starten serviceaccu, ontwikkelt geen gas en kan niet lekken. Ook bestand kan hij goed tegen langere grote ontladingen zoals nodig voor bijvoorbeeld elektrische lieren. Een nadeel is de wat hogere prijs.

LITHIUM ION ACCU’S De nieuwe generatie accu’s heb je waarschijnlijk al lang in huis; ze zitten nu al in je camera, notebookcomputer en iPod. Dat ze daar de traditionele batterij al hebben vervangen is niet zo vreemd. Ze zijn lichter, kleiner en snel te laden en hebben een lange levensduur. Precies de eigenschappen die we ook graag voor onze boordaccu’s willen zien. De eerste exemplaren worden inmiddels al aangeboden. Helaas hebben ze meer gemeen dan alle opgesomde goede eigenschappen, ze zijn nog schreeuwend duur. Maar de ontwikkeling lijkt niet meer te stuiten. Mastervolt verkoopt een 12 volt 320 Ah accu voor de watersport en breidt het programma uit. En binnenkort gaat Gybe Engineering zelfs cellen in Nederland fabriceren. De Mastervolt accu’s is opgebouwd uit acht cellen van 40 Ah en daardoor leverbaar in 160 Ah bij 24 volt of 320 Ah bij 12 volt, 13,25 V nominale voltage. De laad- en ontlaadstroom is nominaal 100 A, en kan maximaal 320 A bedragen. Het is een krachtpatser van 48 kg en 62x20x35 cm groot. Imposante getallen maar realiseer je wel dat drie gelaccu’s met dezelfde capaciteit samen 115 kg zouden wegen. Gybe Engineering gaat losse cellen van 2,5 tot 32 Ah voor starten en verlichting bouwen en zal die met elektronica ook koppelen tot grotere units. Speciale laders zijn in ontwikkeling. Met een Li ion accu van 32 Ah kun je makkelijk een dieselmotor tot 50 pk of groter starten door de hoge koudstartstroom. Zo’n accuutje is ongeveer 12x8x31 cm groot en weegt ongeveer 5 kg.

Wie zich verdiept in boordaccu’s, ontkomt helaas niet aan techneutenjargon. Weten wat die begrippen inhouden is echter onvermijdelijk bij het maken van de juiste keuze.

Capaciteit: wordt altijd aangegeven in ampère-uren (Ah). Hoe hoger dat getal, hoe meer energie er in de accu kan worden opgeslagen. Tussen 80 en 150 Ah zijn gebruikelijke waarden voor een boordaccu. Daarachter staat nog een nadere aanduiding, bijvoorbeeld: C 20. In dat geval kan de accu 20 uur worden ontladen met een stroom van 5 A. De capaciteit is dan 5 A x 20 h = 100 Ah. Helemaal lineair is die berekening overigens niet. Is de afgenomen stroom slechts 1 A, dan levert de accu geen 100 uur stroom maar bijvoorbeeld 130 uur, voordat de eindspanning van 10,5 volt is bereikt. En omgekeerd; gaat het om een stroom van 10 A, dan is de accu niet na 10 uur leeg, maar bijvoorbeeld al na 8 uur.

Koudstartstroom: voor het starten van een diesel van ongeveer 40 kW (55 pk) is volgens de motorfabrikant een capaciteit nodig van ongeveer 60 Ah. Het presteren van een accu is echter temperatuurgevoelig. Bij lage temperaturen neemt het vermogen af. Om te bepalen hoeveel, wordt bij –18C gemeten hoe groot de maximale

stroom is die een volledig geladen accu levert zonder dat de spanning na 30 seconden beneden de 9 V daalt. Laat je overigens nooit misleiden door de afmetingen van startaccu’s; hun grootte zegt niets over hun capaciteit. Er bestaan kleine accu's die een grote startstroom kunnen leveren.

Cyclus: is de eenheid die wordt gebruikt om de levensduur van een accu aan te duiden. Een cyclus bestaat uit het volledig ontladen (20%) en weer volladen (100%) van een accu. Lastig is dat zoiets in de praktijk nauwelijks voorkomt. Daarom staan bijvoorbeeld twee cycli tot 50% of vijf cycli tot 80% staat gelijk aan een volledige cyclus. Goede accu’s kunnen zo 300 cycli aan met een ontlading tot 20% van de capaciteit, 600 tot 50% en 1200 tot 75%.

Zelfontlading: door de inwendige weerstand loopt er een kleine interne stroom in de accu, die ervoor zorgt dat de accu lading kwijt raakt. Zelfontlading is het grootst bij normale ‘natte’ batterijen. Gesloten onderhoudsvrijeen AGM batterijen hebben er minder last van. Bij gel- en lithium ion accu’s is zelfontlading uiterst gering.

foto: ÂŠ Bemanning Brandaan

ZILTEWERELD

Indianenrivieren bij Chesapeake Bay Maar liefst 50 rivieren komen uit in de enorme baai aan de oostkust van Amerika, Chesapeake Bay. Voor de twee kinderen aan boord van de Brandaan is het een ideaal zeilgebied. Plat water, weinig wind en bijna elke dag een nieuwe ankerplaats tussen het groen op rivieren met oude Indianennamen als Choptank, Susquehanna, Potomac, Patuxant, Poquoson, Piankatank en Great Wicomico River.

TWEE JAAR IN 13 MAANDEN Het standaard Rondje Atlantic lijkt uit de gratie. Steeds meer vertrekkers plannen een uitgebreider Rondje. De reis naar de Carieb gaat niet meer vanzelfsprekend van de Canarische Eilanden rechtstreeks naar Barbados of St. Lucia. Vaker wordt er eerst een stop gemaakt in Brazilië of Suriname. En de terugweg gaat niet meer altijd van Sint Maarten naar de Azoren. Een stuk Amerikaanse oostkust past bij hedendaagse plannenmakers prima in de route huiswaarst. Zo'n groot rondje kost natuurlijk meer tijd en een jaar is meestal niet voldoende.

EXTENDED RONDJE

Toine en Mira Straathof lukt het wel om de gebruikelijke route fors uit te breiden en toch binnen 13 maanden weer thuis te zijn. Op weg naar het Caribisch gebied doen ze met hun Hallberg Rassy 40 Brandaan eerst Gambia en Suriname aan. Toine: “Wij kunnen zonder stress zo'n 'extended' rondje doen, omdat we ervoor hebben gekozen minder tijd in de Carieb te besteden. We vinden het hier erg druk en hebben er bovendien al een paar keer gecharterd. Onze planning loopt soepel, omdat we het ook geen probleem vinden om langere stukken te zeilen met nachten erbij. Daarnaast houdt onze Hallberg Rassy 40 het echt prima; een voorwaarde voor zoveel stukken varen is een boot die geen mankementen vertoont.”

ZILTEWERELD

ENORME TEGENSTELLINGEN De Brandaan vliegt door de Carieb, maar doet wel de Domicaanse Republiek en Cuba aan, landen die veel zeilers overslaan. Mira bevalt het reizen op deze manier goed: â&#x20AC;&#x153;In elk gebied blijven we zo'n twee weken, wat eigenlijk prima is om een streek te verkennen. Deze reis is een fantastische ervaring, zowel voor ons als voor onze twee dochters Eline en Marinthe van 10 en 8 jaar. Het varen langs de oostkust van de VS maakt onze trip extra afwisselend. We zeilen hier twee maanden. In Florida zien we de lancering van spaceshuttle Discovery vanaf onze ankerplaats. In grote stappen varen we daarna over zee naar het noorden. Om Cape Hatteras te vermijden pakken we een stuk Intra Coastal Waterway en we scharrelen drie weken rond in de Chesapeake Bay. En dan volgt New York. Een week ligt de Brandaan aan een mooring in de Hudson rivier, op steenworp afstand van Central Park en Broadway. Deze kust biedt enorme tegenstellingen tussen prachtige natuur, traditionele dorpen en grote Amerikaanse steden. Het maakt onze reis helemaal af. We blijven nu nog twee weken in de Long Island Sound en maken ons daarna op voor de lange trip naar de Azoren. Ondanks het forse aantal mijlen van ons rondje zijn we dan weer op tijd terug voor het nieuwe schooljaar van Eline en Marinthe.â&#x20AC;? Z

De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit:

bemanning

Ruud Kattenberg

Zilt

51/52

Sjors van der Woerd

Henk Huizinga

Jimmy Lengkeek

Hans Martens

Laurens Morel

Laurens van Zijp

Michiel Scholtes

Robert

Pieter Nijdeken

van der Weerdt

Saskia van der Sluis

en vele opstappers

Aan de kajuittafel Onze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelf. Verwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor. We zijn het liefst aan boord, op het water of onderweg naar een goed verhaal. De redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- en keukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail, chat en Skype. De beste manier om ons te bereiken, is een e-mail te sturen aan: redactie@ziltmagazine.nl

De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomen zonder schriftelijke toestemming van de makers. Bij overtreding geldt het tarief dat daarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteld. De uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie.

Zilt Zoekt Zeilers

foto: ÂŠ Zilt Magazine

Abonneer je nu en ontvang gratis: - elke week het zeilersweerbericht - elke maand Zilt Magazine

Ga naar www.ziltmagazine.nl en vul je e-mailadres in