Altijd zelf het wiel UITVINDEN

Hij was een van de allereerste gediplomeerde computerprogrammeurs van Nederland. Door toeval, nieuwsgierigheid én een gezonde ondernemersgeest kwam hij in de wereld van de groente en het fruit terecht. Als eigenaar van twee succesvolle bedrijven – Fruit Management Europe BV in Beek en Chefs Fruitproducts bvba in Ham in Belgisch-Limburg – is hij volgend jaar precies vijftig jaar aan het werk. Een mooi moment, vindt hij, om het bedrijf over te dragen aan zijn opvolger Erwin Boorsma.

Op 16-jarige leeftijd wilde Ad van Gool het liefst als beroepsmilitair het leger in. Maar ’s lands wapenrok bleek hem minder goed te passen dan hij had gehoopt. “Ik kreeg een briefje in de bus, waarin stond dat ik was afgekeurd”, vertelt de inmiddels 65-jarige Brabander. “Het was een kleine teleurstelling, maar gezien mijn leeftijd kon ik nog alle kanten op.”

Na eerst drie maanden als magazijnbediende te hebben gewerkt in een kleine koekjesfabriek in Oosterhout, kon hij als archiefmedewerker aan de slag bij Hero in Breda, de reusachtige producent van onder andere jams, conserven, frisdranken en andere producten met fruit als hoofdingrediënt. “Mijn bezigheden bestonden vooral uit het sorteren van papieren, die vervolgens in mapjes moesten worden gestopt.”

Voor Ad stond al snel vast dat hij dit niet heel zijn leven wilde doen. Hij besloot om naast zijn werk te gaan studeren voor computerprogrammeur, in die tijd een heel nieuw vak. “De opleiding op de European Computer School was behoorlijk zwaar; van de zestig man die aan de opleiding begonnen, bleven er uiteindelijk vijf over.

In die tijd had je op zaterdagmorgen de Teleac-serie ‘Hoe word ik de computer de baas?’, een wekelijks tv-programma, dat je inwijdde in de grondbeginselen van de automatisering. “Ik had een leidinggevende die die cursus volgde”, vertelt Ad. “Omdat hij het niet altijd begreep, deed hij een beroep op mij. Nadat hij bij de hogere bedrijfsleiding van Hero een goed woordje voor me had gedaan, lonkte de promotie. Ik kon aan het werk in een nieuw bedrijfsonderdeel, waar ik te maken kreeg met onder andere yoghurtboeren, kwarkmensen en banketbakkers. Ik werd geacht fruitpreparaten te leveren. Al op de eerste dag kreeg degene die mij moest inwerken een telefoontje. Een sterfgeval. Hij moest onmiddellijk weg. Ik moest het verder zelf maar uitzoeken, zei hij.”

Dat deed Ad, onder meer door zijn licht op te steken bij de afdeling productie. “Wat maken jullie daar?, vroeg ik dan. ‘Aardbeien op fles’, luidde dan bijvoorbeeld het antwoord. Wist ik veel! Wat voor aardbeien? Waar kwamen ze vandaan? En hoe kregen ze die in de fles? Dat was in 1975. We verwerkten toen 400.000 kilo fruit per jaar. Toen ik in 1985 vertrok, waren dat zo’n 18 miljoen kilo. Eigenlijk kun je zeggen dat ik als pionier een hele fabriek, inclusief de organisatie, draaiende heb gekregen. Alles liep zo goed op rolletjes, dat mijn werk voorspelbaar werd.”

Ad was al druk aan het solliciteren, toen hij bij de algemeen directeur geroepen werd. “Hij had net drie inkopers ontslagen, dus als ik dat wilde, kon ik tegen mooie voorwaarden een nieuwe stap maken.”

Opnieuw moest hij zelf het wiel uitvinden. “Ik kreeg de verantwoordelijkheid voor de inkoop van zo’n beetje alles wat in de verpakkingen moest. Uiteraard tegen een zo scherp mogelijke prijs. Langzaam maar zeker leerde ik de recepturen kennen en wist ik welke grondstoffen er werden gebruikt. Ik kocht destijds al aardbeien in in Polen, wat vrij bijzonder was, want dit land lag toen nog achter het IJzeren Gordijn. Ik ontmoette binnen het bedrijf aanvankelijk veel scepsis, maar toen de bedrijfsleiding de resultaten zag, kwam ze zelf met voorstellen.”

Het ging allemaal zo goed dat Ad zich al op 34-jarige leeftijd ‘directeur inkoop’ mocht noemen. “Al na een korte tijd zag ik het niet meer zitten. Vergaderen, personeelsmanagement.”

In januari 1993 was het Hero-avontuur ten einde. “Ik heb diverse bedrijven gebeld – het wereldje is maar klein – en kon aan de slag bij een Duits bedrijf in Sint-Truiden. Er stonden twee zwagers aan de top, die maar moeilijk met elkaar door één deur konden. Het bedrijf was bijna failliet. Ik heb het weer op poten gekregen. Nu is het een van de grootste sappenproducenten van Europa. Nadat het bedrijf verkocht was, kon ik met een goede regeling weg.”

Nadat het met een nieuwe potentiële werkgever niet klikte, besloot Ad voor zichzelf te beginnen. “Food Management Europe BV was geboren. Op 1 september 1999 ben ik effectief voor mezelf begonnen, aanvankelijk als consultant. Mijn eerste klant was een Belgisch bedrijf, dat ik door een overname uiteindelijk van de ondergang gered heb. Als inkoper heb ik ook de handel met Polen weer opgepakt. Inmiddels is Fruit Management Europe BV, groothandel in groenten, fruit, kruiden en paddenstoelen, uitgegroeid tot een bloeiend bedrijf met 14 medewerkers. Chefs Fruitproducts bvba in Ham, gespecialiseerd in onder meer fruitpurees, fruitsauzen, garneersauzen en konfijten voor de horeca, draait - enkele jaren nadat Ad er orde op zaken stelde – eveneens boven verwachting. Een mooi moment om alles over te dragen aan zijn opvolger Erwin Boorsma en ’jong bloed’ een kans te geven om te groeien in wereld van de voedingsmiddelen.

Zelf gaat hij genieten van zijn gezin, van zijn tweede huis in Spanje en van zijn twee mooie wijnkelders. “Zon, barbecue aan, een mooie fles wijn uitzoeken; het leven lacht me toe.”

En zijn liefde voor computers? Ad lacht. “Onlangs heb ik een nieuw programma aangeschaft. Over hoe het precies werkt, maak ik me niet meer druk. Ik zeg tegen mijn mensen: ‘Zoeken jullie het nu maar uit, dat heb ik ook altijd moeten doen’.”

Is Nederland nog van het slot te krijgen?

Het sneuvelen van de bouwvrijstelling leidt tot vertraging in de bouw, vrezen bouwsector en kabinet. Dat heeft vooral te maken met ingewikkeld extra onderzoek dat nodig is voordat een bouwproject kan starten. Krijgen we Nederland nog wel van het slot??

Nee, ik ben geen ‘stikstofwappie’ of klimaatontkenner. Maar zijn alle regels die we ons opleggen nog wel werkbaar? Zeker gezien alle uitdagingen die ons land kent. Het lijkt ook een complete tegenstelling, alle doelstellingen van ons kabinet. Aan de ene kant moeten we vergroenen en verduurzamen, moeten er 900.000 woningen bij en worden er miljarden geïnvesteerd in verbetering van spoor, wegen en onze dijken. Aan de andere kant is er dat ‘stikstofspook’. Een - zo (b)lijkt het - door onszelf geschapen spook. Immers hebben we zelf in de 90’er jaren bedacht dat we een lappendeken aan natura 2000 gebieden wilden aanwijzen en belangrijker nog is er een normering afgesproken die hoger ligt dan de ons omringende landen.

Waar ligt dan de oplossing? Een eenvoudig antwoord hierop is er niet. Opmerkelijk genoeg weten ook de knappe koppen in Den Haag het niet. In dit gevoelige dossier gaf Remkes Den Haag al een forse tik op de vingers. De overheid is te lang ‘doofstom’ geweest voor het probleem, laat staan voor de oplossingen. Ondernemers daarentegen kijken naar ‘wat wel kan’. Volgens mij moet je als ondernemer ook zo denken, anders blijf je niet overeind. Laten we hier dan ook samen de handschoen oppakken. Maar dan ook vanuit de politiek, zodat we kijken naar de ‘hoe dan wel’, in plaats van ‘zo niet’.

Ron Coenen

Voorzitter Limburgse Werkgevers Vereniging

Reageren? secretariaat@lwv.nl