Personeelsblad van Alliade Editie 3 | najaar 2024
QUIZ MENTALE VEERKRACHT
Hoe houd jij het vakantiegevoel vast?
IMPACT VAN DE OVERGANG
We zijn toch niet gek?!
DUURZAAMHEID BIJ HEIDEWOUD
‘Leren van de natuur’
Samen doen wat wél kan
De kracht van teamwork
COLOFON
Het Ieder magazine is het personeelsblad van Alliade. Het is een aanvulling op onze digitale werkomgeving Ieder.
Redactie
Afdeling marketing & communicatie Alliade.
Teksten
Matthijs Bergsma, Jelke de Boer, Christy Bollen, Nynke Brouwer, Kim Eissen, Ester Mijnheer en Eddie Schukking.
Fotografie
Marketing & communicatie Alliade.
Ontwerp en vormgeving De Bey communicatie en vormgeving.
Druk
Drukkerij van der Eems.
Copyright
Voor overname van tekst of foto’s is toestemming nodig van de redactie.
Heb je een interessant verhaal, een bijzondere ervaring, of wil je iets delen met je collega’s? Stuur je idee naar: communicatie@alliade.nl.
We hopen dat je een fijne, ontspannen zomer hebt gehad en vol energie het najaar in kunt gaan. De zorg voor cliënten is een pittige verantwoordelijkheid. Daarom is het belangrijk dat je niet alleen tijdens je vakantie, maar het hele jaar door tijd neemt voor ontspanning. Thuis, maar ook met de collega’s uit jouw team.
Sinds januari zijn wij als raad van bestuur samen een team. We merken dat het heel verrijkend, leerzaam en bovenal leuk is om samen de raad van bestuur te vormen in plaats van het alleen te doen. Elze was dit al gewend, voor Loes was het nieuw. We leren van elkaar door veel te sparren en daarmee maken we elkaar beter. Teamwork zorgt ervoor dat we elke dag plezier hebben. Bovendien halen we energie uit de samenwerking met het directieteam en collega’s op locaties of in teams waar we komen. We doen het bij Alliade echt samen; allemaal vanuit onze eigen rol.
In teamsamenwerking zit de kracht van Alliade. We vinden het belangrijk dat je je werk goed en met plezier kunt doen. Daarom investeren we met het project Versterken primair proces in sterkere zorgteams, die klaar zijn voor de uitdagingen in de veranderende zorgwereld van nu. We verbeteren de organisatie van alle zorgteams en brengen hierin meer eenheid, met heldere functies, rollen en taken. Zo wordt samenwerken efficiënter en nóg krachtiger.
Deze editie van Ieder magazine staat weer bomvol. Zo vertelt Lou Vermeulen bevlogen over haar ervaringen met de methodiek Triple-C. En collega’s van Heidewoud vertellen hoe zij samen met cliënten leren van de natuur. Lees zeker ook het verhaal van Oeds, dat laat zien hoe gehandicaptenzorg en ouderenzorg elkaar kunnen versterken.
Sommige artikelen gaan over onderwerpen die ons persoonlijk raken. Zoals de gevolgen van de overgang en de impact van agressie. Juist dit soort onderwerpen laten zien hoe belangrijk het is dat je in een fijn team werkt. Dat je dingen bespreekbaar kunt maken, op elkaar past en plezier hebt. Teams maken het verschil.
Veel leesplezier!
Loes Kater & Elze Vonk
Inhoud
Luka Linster
04 Flower Power 08 Duurzame zorg bij
Heidewoud: leren van de natuur 11 Ronde
Tafels: laat je stem horen! 12 Het blauwe jasje van Oeds 14 Wat vind jij? Hoort agressie erbij?
16 Met Triple-C spreken we dezelfde taal
19 De hulp van mantelzorgers en informele zorgers: van onschatbare waarde 20 De toekomst van de ouderenzorg 22 Hoe houd jij het vakantiegevoel vast? 24 De impact van de overgang 27 Zorgtechnologie: wat en waarvoor is het? 28 Op weg naar een rookvrij Alliade
31 Een kijkje op onze social media 32 Samen naar de paardenraces 08 32 12 16 20
Luka (33) is anderhalf jaar geleden binnen Alliade van baan gewisseld: van communicatieadviseur naar digicoach. Je kan bij haar, en haar collegadigicoaches Esther en Peter, terecht om jouw digitale vaardigheden te vergroten. Bijvoorbeeld omdat je de basiswerkzaamheden goed wilt kunnen of omdat je efficiënter of slimmer je digitale werk wilt doen.
Mijn volgende stap
Luka vertelt: ‘Na een moeilijke privé-periode was het voor mij tijd voor verandering. Ik heb altijd interesse gehad in computers en het werken ermee. Ik merkte dat ik er plezier uit haal om anderen te laten zien hoe het je werk makkelijker kan maken. Toen ik de vacature voor een extra digicoach zag, viel bij mij het kwartje: dit wordt mijn volgende stap!’
'Dit gaat zoveel tijd besparen!'
Luka spreekt met veel verschillende collega’s en komt op allerlei locaties. ‘We zijn er ook echt voor alle collega’s, in elke functie en op elke locatie. Dat is erg leuk aan mijn baan. Het mooiste vind ik als iemand gaat van ‘ik gooi dat ding uit het raam’ naar ‘oh, dit gaat zoveel tijd besparen!’. Het klinkt misschien afgezaagd, maar elke collega die bij ons komt om aan digitale vaardigheden te werken is een succes. Het is best spannend om die eerste stap te zetten. Maar als je steeds een beetje tijd steekt in het vergroten en bijhouden van je digitale vaardigheden, levert het je uiteindelijk tijd op. En met de toenemende inzet van bijvoorbeeld zorgtechnologie, kun je er niet omheen dat je die vaardigheden nodig hebt. Als je je vaardigheden op peil hebt, kost het minder moeite om daarin mee te gaan.’
Sta je op het punt om de laptop uit het raam te gooien? Zonde! Neem dan eerst eens contact op met Luka of de andere digicoaches via digibeter@alliade.nl of 06 - 55270073 (Peter Schrage), 06 - 12433004 (Esther de Haan) of 06 - 11727332 (Luka Linster).
Samen
elke dag een beetje beter
Alliade heeft een bloem, waarin alle strategische thema’s staan. En met alle collega’s samen hebben we veel power in huis; we hebben lef, zijn gedreven, flexibel én slim in het bedenken van oplossingen om het verschil te maken. Wat krijg je als je die twee met elkaar combineert? Precies: flowerpower!
Flowerpower is natuurlijk een knipoog. Want praten over de strategie van Alliade is voor veel collega’s niet het meest sprankelende onderwerp. En bijvoorbeeld een thema als personeelstekort is lastig (zo niet onmogelijk) door een roze bril te bekijken. Toch heeft de kop van dit artikel een serieuze ondertoon. Want het zit in ons DNA om cliënten het beste van onszelf te geven. En of het nu linksom gaat of rechtsom moet: we gáán voor goede zorg. Daar zit een belangrijk deel van onze kracht. Die eigenschap komt in alle belangrijke ontwikkelingen goed van pas.
We kunnen het niet zonder jou. Niet zonder jouw denkkracht, zorgkracht, veerkracht én daadkracht. Die hebben we de komende jaren hard nodig! Want de wereld om ons heen verandert snel.
Wat zijn de
uitdagingen?
Door personeelstekort helpen we met steeds minder collega’s, steeds meer cliënten met complexere problematiek. En de kosten stijgen. Dit vraagt dat de zorg fundamenteel anders moet. De uitdaging? Het niet alleen elke dag een beetje beter doen, maar ook slimmer. Dit betekent vooruitkijken, aanpassen en het lef hebben om het écht anders te doen. Daarom verbeteren we vandaag, morgen en de komende jaren de kwaliteit van zorg en het zorgaanbod. Verder willen we een aantrekkelijke werkgever blijven, staat duurzaamheid hoog op de agenda en organiseren we de zorg slimmer. Want alleen dan komen we de beloftes aan de cliënten na. Door samen te doen wat wél kan!
De Thema's
In de bloem zie je de belangrijke thema’s. Maar waar staan ze precies voor?
Kwalitatieve zorg en ondersteuning
Als professionele zorgverlener ligt onze focus altijd op het continu verbeteren van de kwaliteit van de zorg, ondersteuning, behandeling en begeleiding. Het is het hart van de strategiebloem.
Slimmer organiseren
Door meer inzet van informele zorg en technologische hulpmiddelen én door de zorg te concentreren, werken we slimmer en efficiënter. Je gaat als zorgprofessional meer samenwerken in een netwerk rond de cliënt. En je krijgt steeds meer te maken met technologische vernieuwingen Ook kan het zijn dat je werkplek verandert, omdat we oude gebouwen vervangen door moderne nieuwbouw op centrale plekken.
Enkele voorbeelden van informele zorg en zorgtechnologie lees je op pagina 19 en 27.
Duurzame organisatie
We blijven ons verbeteren op het gebied van duurzaamheid, zowel sociaal als bedrijfseconomisch. Met als ambitie vóór 2050 CO2-neutraal te zijn. Verder stimuleren we een gezond en actief leven onder medewerkers en cliënten.
Lees hoe Heidewoud duurzaamheid en zorg combineert op pagina 8. En bekijk de uitkomsten van de Rookvrij-enquête op pagina 28.
Zorgaanbod verbeteren
Door ons zorgaanbod te verbeteren én vernieuwen, maken we het verschil in Friesland. Met de invoering van zorgprogramma’s specialiseren we onze zorg. We willen hét expertisecentrum zijn voor mensen met een lichte verstandelijke beperking en de specialist voor ouderen met gedragsproblemen of een verstandelijke beperking. Ook willen we meer samenwerken met ziekenhuizen op het gebied van verpleegzorg.
Een mooi voorbeeld van hoe ouderenzorg en gehandicaptenzorg samenwerken, lees je in het ervaringsverhaal van Oeds op pagina 12. Lou Vermeulen van Ieleane 5 in Stiens vertelt op pagina 16 over hoe de methodiek Triple-C er een wereld van verschil maakt. En Klaas Visser vertelt over de plannen voor de specialistische ouderenzorg op pagina 20.
Aantrekkelijke werkgever
We willen meer mensen helpen om hun plek in de zorg te vinden. Ben je bij ons in dienst? Dan zorgen we ervoor dat je lekker op je plek zit, doorgroeimogelijkheden hebt en echt bezig kunt zijn met de inhoud van jouw vak.
STRATEGIE
Krachtige Teams
Om alle veranderingen goed aan te kunnen zijn krachtige teams belangrijk. Vanuit het project ‘Versterken primair proces’ werken we aan heldere rollen en taken in de teams, zodat er meer ruimte komt om met deze thema's aan de slag te gaan. De eerste stap hierin is dat elk team een aandachtsvelder heeft voor Medicatieveiligheid, Infectiepreventie, Arbo & veiligheid en Informele zorg.
Wat zie jij ?
De zorgwereld verandert.
Door personeelstekort, complexere problematiek van cliënten en meer inzet van informele zorg en zorgtechnologie. Wat merk jij er al van? En hoe kijk jij er tegenaan?
‘Accepteer dat het niet meer wordt zoals het was’
Annemieke de Jong-Hage, locatiemanager in Burgum ‘De toekomst is nu, klinkt wat overdreven. Maar dit ervaarde ik deze zomer aan den lijve! Door allerlei omstandigheden was er veel uitval en heb ik alle registers open moeten trekken. Inzet van vrijwilligers, instroom vanuit deel-certificatenroute, zij-instromers, ontwikkelmogelijkheden voor begeleiders A naar B, betrekken van informele netwerken, samenwerking tussen wonen en dagbesteding, afschalen van zorg... De toekomst ís nu! Zoek naar mogelijkheden, wees eerlijk en puzzel samen. Laat cliënten ook meehelpen en accepteer dat het niet meer wordt zoals het was.’
‘Verandering is leuk en spannend tegelijk’
Wietske Fennema, coördinator kinderboerderij Anna Zijlstrahoeve Dokkum ‘Elke verandering geeft kansen. Dit is leuk en spannend tegelijkertijd. Maak gebruik van talenten, zodat verandering soepeler verloopt. En evalueer regelmatig om te zien wat goed gaat en wat nog beter kan. In regio Dokkum overleggen we daarnaast met alle dagbestedingslocaties over personele inzet en bijspringen bij elkaars. Wat dit oplevert? Een goede samenwerking, gezamenlijke verantwoordelijkheid en een goed gevuld rooster.’
‘Cliënten krijgen niet altijd de aandacht die ze verdienen’
Romke van der Wal, begeleider Kapschuur Ureterp ‘Het enige wat ik op dit moment merk, is dat we met hetzelfde aantal mensen meer cliënten begeleiden. Hierdoor krijgen de mannen niet altijd de aandacht die ze verdienen.’
‘Een zorgrobot kan helpen, maar ons werk nooit vervangen’
Trynke Annema, begeleider sociaal domein Anna Zijlstra Hoeve Dokkum ‘Op één van de locaties waar ik soms werk, zie ik dat collega's die weggaan niet worden vervangen. Daar stijgt de werkdruk. Een zorgrobot kan dan helpen, maar zal nooit het begeleiden van cliënten kunnen vervangen.’
‘We moeten het vak weer “gewoon” leuk maken’
Feike Bangma, locatiemanager gehandicaptenzorg Heerenveen ‘Ik kijk niet met paniek naar de toekomst. Personeelstekort is er, maar ik denk dat het werken met de doelgroep nog steeds wel mensen trekt. Maar men gaat de zorg in om met mensen te werken, niet om achter de laptop te zitten of je continu te verantwoorden. Dus het zou weer “gewoon” leuk moeten zijn en passen bij iemands privésituatie. En werken met een zware doelgroep zou beter moeten worden beloond. Tot slot: luister naar de medewerkers. Er wordt nu veel voor ze bedacht. Begeleiders weten wat cliënten nodig hebben qua wonen, werken en zorg.’
Meer lezen over de strategie en projecten? Kijk op Ieder bij: Samen elke dag een beetje beter. En blijf op de hoogte van de ontwikkelingen via het nieuws op Ieder. Bespreek als team (regelmatig) wat er goed gaat, wat er beter kan en hoe. En heb je goeie ideeën? Deel ze en/of sluit aan bij een Ronde Tafel!
Duurzame zorg bij Heidewoud
Leren van de natuur
De groenten, fruitsoorten en planten groeien als een speer bij dagbestedingslocatie Heidewoud in Oranjewoud. Het geheim? Flinke porties regenwater! En veel liefde en aandacht natuurlijk van de milieubewuste cliënten. De volledig vernieuwde locatie is een mooi voorbeeld van hoe Alliade duurzame zorg wil bieden. 'Samen ontdekken we wat wel en niet werkt.'
'We zien duurzaamheid als een kans om de wereld een beetje beter te maken'
Alliade is verbonden aan de Green Deal Duurzame Zorg. Eén van de doelen is om de CO2-uitstoot te verminderen. Dat doet locatie Heidewoud op heel veel manieren. De vernieuwde locatie is vorig jaar duurzaam ingericht met zonnepanelen, ledverlichting en goede isolatie. Maar ook de werkwijze is in alles milieubewust.
Hoe afval een nieuwe bestemming krijgt
Bij Heidewoud wordt er niet zomaar iets weggegooid. Afval wordt door alle groepen zorgvuldig gescheiden in plastic, papier, gft en restafval. Maar daar blijft het niet bij. Er is ook een composthoop, waar het gft-afval wordt omgezet in vruchtbare grond. Die grond wordt volgend jaar gebruikt voor de moestuin en kas, waar de cliënten sinds de nieuwbouw in 2023 groenten, fruit en kruiden verbouwen. Een deel van de oogst wordt weer gebruikt in de brasserie, waar de cliënten er heerlijke gerechten mee bereiden. En wat er overblijft, wordt verkocht aan bezoekers en buurtgenoten. Begeleider Jeanette is verantwoordelijk voor de moestuin. Ze leert de cliënten met de planten omgaan, zaaien, wieden en oogsten. ‘We zijn allemaal nog aan het leren, maar dat maakt het juist leuk. Samen ontdekken we wat wel en niet werkt. We genieten van het proces en het resultaat.’
Hergebruik van grondstoffen
Bij Heidewoud is ook aandacht voor het hergebruik van materialen. Jeanette: ‘We krijgen van de kringloopwinkel de Lege Knip in Heerenveen oude apparaten die niet meer werken. De cliënten demonteren deze apparaten en halen de grondstoffen eruit, zoals koper, ijzer en aluminium. Deze grondstoffen worden vervolgens weer gescheiden ingeleverd bij een metaalhandel. Zo dragen we bij aan het verminderen van de afvalberg en het besparen van energie en grondstoffen.’
Van duurzaamheid tot zingeving
Bij Heidewoud wordt duurzaamheid gezien als een kans om de wereld een beetje beter te maken, om te leren van de natuur en om samen te werken. Dit gaat natuurlijk niet vanzelf. Bij alles wordt nagedacht over hoe het duurzamer kan. Zo zijn onlangs de benzine bosmaaiers, kettingzagen en grasmaaier vervangen door een elektrische accu-variant. En worden cliënten gestimuleerd om milieubewust te werken. Begeleider Diana van de brasserie: ‘Voor cliënten hebben we posters gemaakt die uitbeelden welk afval in welke bak hoort, zodat iedereen het begrijpt.’
Daarnaast kiezen ze bij Heidewoud voor seizoensproducten, die vers en lokaal zijn. Diana: ‘Eigenlijk is het toch raar dat er in de winter aardbeien zijn? Ik vind het veel leuker om met de cliënten te wachten tot de zomer, als de aardbeien uit onze eigen tuin komen en we die proeven. Dat is pas echt genieten. En door het zelf te zaaien, verzorgen en oogsten wordt duurzaamheid ook echt beleefd. Het geeft cliënten echt een gevoel van trots en voldoening!’
Wil je de locatie eens met eigen ogen bekijken?
Je bent van harte welkom!
Kijk voor meer informatie over openingstijden van de brasserie op www.heidewoud.com of scan de QR-code.
Meer over de Green Deal en duurzame projecten binnen Alliade lees je op Ieder bij Samen elke dag een beetje beter, onder ‘Duurzame organisatie’.
Heb jij ook zo'n roestig museumstuk?
Via het fietsplan van Alliade koop je voordelig een nieuw exemplaar!
Ronde Tafels: laat je stem horen!
Ronde Tafels zijn een manier om jou als medewerker te betrekken bij de ontwikkelingen en vragen die er in de organisatie spelen. Het zijn geen saaie vergaderingen, maar levendige gesprekken over een bepaald thema, zoals zorgprogrammering, roosteren of bijvoorbeeld informele zorg. De ondernemingsraad (OR) organiseert de gesprekken samen met de directeur en beleidsmaker die het thema aandraagt. Doe jij ook een keer mee?
Er wordt écht geluisterd naar elkaar
Een Ronde Tafel is een belangrijke manier om jouw stem te horen en mee te nemen in beslissingen. Er is een gespreksleider, waardoor iedereen de kans krijgt om zijn of haar mening en ideeën te delen. De uitkomst wordt anoniem genotuleerd en gedeeld op Ieder en naar de raad van bestuur gestuurd. Door aan te geven wat jij belangrijk vindt in je werk en voor de zorg die je verleent, oefen je invloed uit. Daarnaast zijn de Ronde Tafels een bron van informatie en inspiratie voor het bestuur, de directie en beleidsmakers. Zij spelen zo beter in op jouw behoeften en wensen. Een Ronde Tafel draagt dus bij aan betere communicatie en samenwerking.
Loes Meijer, lid van de werkgroep
Ronde Tafels van de OR: ‘Het is mooi dat de Ronde Tafels echt een verschil maken. We krijgen veel positieve reacties van zowel de deelnemers als de bestuurders. Er ontstaan nieuwe inzichten en oplossingen en er wordt echt geluisterd naar elkaar.’
Hoe doe je mee?
De Ronde Tafels zijn soms live en soms online via Teams. Op Ieder zie je een uitnodiging voor een volgende
Ronde Tafel. Je kunt je aanmelden als het thema je aanspreekt of waar je meer over wilt weten. Loes Meijer: ‘De
Ronde Tafels zijn een mooie kans om je verhaal te vertellen en te luisteren naar anderen. Het is een laagdrempelige en interactieve manier om met elkaar in gesprek te gaan over onderwerpen die ertoe doen. Ik nodig iedereen van harte uit om mee te doen! Houd het nieuws op Ieder in de gaten voor de uitnodiging van de volgende Ronde Tafel!’
Je kunt ook zelf een thema aandragen bij de werkgroep
Ronde Tafels van de OR. Die bestaat uit Marcel Warring, Jaap Overeem, Christa Logtenberg en Loes Meijer. Mail je suggestie naar ondernemingsraad@alliade.nl
Een bijzondere samenwerking tussen gehandicaptenzorg en ouderenzorg in Stiens
Het blauwe jasje van Oeds
Donderdag is een mooie dag. Dan bezorgt de postbode op Hayema State speciaal voor Oeds de Bruin (56) de Autoweek. En eigenlijk is dinsdag al nét zo’n leuke dag: aardbeien halen op de markt! Daar kan Oeds, nu hij hersteld is van een aantal zware operaties en behandelingen, weer van genieten. Hij heeft door zijn ziekte intensievere zorg nodig dan zijn begeleiders van de gehandicaptenzorg in Stiens hem kunnen bieden. Hayema State, de ouderenzorglocatie in het dorp, kan dat wél. Hier woont hij inmiddels twee jaar.
De wereld op zijn kop
Twee jaar geleden stond de wereld van Oeds ineens helemaal op zijn kop. Hij wordt plotseling heel ziek en met spoed geopereerd en behandeld. Mem en zus Aafke vertellen hem dat hij een zieke darm heeft. Ze zijn voortdurend bij hem in het ziekenhuis. Al snel wordt duidelijk dat hij ook daarna nog intensieve zorg nodig heeft. Als Oeds nu terugdenkt aan die tijd, moet hij hard huilen. Hij wil er niet meer aan denken.
Hij laat liever zijn nieuwe kleren zien, die hij vorige week samen met Aafke heeft gekocht. Ook pakt hij een speciaal blauw jasje uit de kast. Het hoort bij het uniform van de medewerkers van Hayema State. Hier woont hij sinds hij uit het ziekenhuis is. Trots trekt hij het jasje aan.
Het blauwe jasje
Het blauwe jasje laat zien welke bijzondere rol hij nu binnen Hayema State heeft. Het team ontdekte namelijk een
nieuwe kant van Oeds. Hij blijkt een kei te zijn in vaatwassers inruimen, koffie inschenken, tafeldekken en spelletjes doen met de andere bewoners. En als er muziek in de woonkamer is, trommelt hij al zijn huisgenoten op om gezellig mee te doen. Hij kan als geen ander de bewoners met dementie, die door hun ziekte steeds passiever worden, op zijn eigen natuurlijke manier activeren. En daarom mag hij af en toe het speciale blauwe jasje aan.
Nieuwe huisgenoten
Dat er regelmatig nieuwe huisgenoten komen, vindt Oeds eigenlijk niet zo erg. Want hij vindt het leuk om alles uit te leggen aan nieuwe bewoners en hun familie. Dat ziet hij als zijn werk. Met wel af en toe pauzes, want tussendoor vindt hij het heerlijk om in zijn leesstoel een Autoweek door te bladeren en muziek te luisteren. Of lekker buiten te zijn in de grote tuin vol planten en bloemen.
Als er muziek in de woonkamer is, trommelt
Oeds al zijn huisgenoten op.
Het team van Hayema State is enthousiast
Zorgcoördinator Annette Brouwer-Kolk en verzorgende-IG Krista van der Schaaf blikken terug op de komst van Oeds binnen Hayema State. Annette: ‘Werken met een nieuwe doelgroep vraagt om een andere mindset. En natuurlijk kost het extra inspanning. Maar de komst van Oeds en de twee andere cliënten met een verstandelijke beperking zijn een verrijking voor ons team!’
Krista: ‘We merken dat het contact met familie heel anders is. Bij dementie leren we familieleden hoe ze kunnen omgaan met hun naaste. Ze kennen hun familielid zo niet. In de gehandicaptenzorg ben je als familie al een leven lang betrokken. En kunnen wij juist heel veel van hen leren. We organiseren klinische lessen en ontwikkelen ons als team. Het mooie is dat we ook op een andere manier naar ons werk kijken. Als professionals in de ouderenzorg zijn we minder gericht op coachen en ontwikkelen. Van de gehandicaptenzorg leren we meer te begeleiden met de handen op de rug. We nemen minder taken over en kijken juist hoe we op een coachende manier kunnen helpen.’
Zus Aafke is blij met de samenwerking
Aafke: ‘Oeds is door de geweldige zorg enorm opgeknapt. Ook vindt hij de speciale aandacht die hij krijgt heel fijn. Dat is fijn, maar ook noodzakelijk. We moeten door zijn ziekte alert blijven. Het is mooi om zo nauw samen te werken met de medewerkers. We zijn echt een team. Door de korte lijntjes hebben zij Oeds snel leren kennen. Ze weten nu wat hij nodig heeft. Hierdoor kan ik de zorg ook met een gerust hart loslaten. Ze passen goed op mijn broer.’
Wat vind jij? Hoort agressie erbij?
Een duw. Een trap. Uitschelden. Of een dreigende houding, gevolgd door een intense woede-uitbarsting. Het lijkt soms wel alsof het gewoon bij ons werk hoort. Als een geaccepteerde vorm van communicatie door cliënten die zich moeilijk kunnen uiten. Vind je het normaal? Wat doet dit met jou? En hoe gaat je team hiermee om?
In 2023 is er bij Alliade 12.268 keer een melding gemaakt van een agressie-incident. Een behoorlijk getal. In juli hebben we op Ieder een paar pittige stellingen geplaatst om te horen wat de impact van agressie is.
De stellingen
Ik vind het normaal dat ik af en toe een klap of trap ontvang tijdens mijn werk.
Er zijn momenten dat ik mij niet veilig voel tijdens mijn werk.
Ik kom regelmatig thuis met blauwe plekken.
Mensen uit mijn privé-omgeving zijn bezorgd over de mate van agressie die ik op het werk meemaak.
In totaal hebben 246 medewerkers gereageerd.
De cijfers
Van de 246 medewerkers die reageerden, vinden 223 het niet normaal dat ze af en toe een klap of trap ontvangen op de werkvloer. Van deze 223 medewerkers komen er 43 regelmatig thuis met blauwe plekken. 109 medewerkers merken dat hun omgeving bezorgd is over de mate van agressie op het werk. 103 medewerkers voelen zich veilig op hun werk, wat betekent dat 143 zich soms niet veilig voelen op het werk. Van deze 143 medewerkers zijn er 9 van mening dat agressie wel bij de functie hoort. 154 medewerkers gaven na de vragen aan hier meer over kwijt te willen, Daardoor zien we dat het bij meer dan de helft van de respondenten leeft.
‘Je kunt niet weglopen voor agressie. Je moet door. Agressie van cliënten is vaak niet persoonlijk, ook al voelt dat wel zo. Voorkomen is vaak wel mogelijk. Ik heb lang in de IBG (intensieve begeleidingsgroepen) gewerkt en veel kansen gezien om het te voorkomen. De eerste stap is de realisatie dat het zowel voor jou als voor de cliënt naar is.’ - reactie op vragenlijst.
Ik vind het normaal dat ik af en toe een klap ontvang tijdens mijn werk.
Er zijn momenten dat ik mij niet veilig voel tijdens mijn werk.
Ik kom regelmatig thuis met blauwe plekken. Mensen uit mijn privéomgeving zijn bezorgd over de mate van agressie die ik op het werk meemaak.
‘De cliënten waarmee ik werk hebben een laag niveau en communiceren door dit gedrag te vertonen. Ze kunnen er niets aan doen. Soms is het ook niet normaal en zeg je dit ook tegen de cliënt. Maar zij begrijpen dit anders, of helemaal niet. Je neemt ze op dat moment weer mee in de activiteiten door positief te blijven. (Triple-C).’ - reactie op vragenlijst.
Zet het op de agenda!
Dat het onderwerp leeft, is duidelijk. En we nemen agressie serieus. We volgen trainingen, we hebben incidenten-teams, methodieken en protocollen. Maar: hebben we het erover? Uit de vragenlijst blijkt dat collega's een vertrouwd team belangrijk vinden. Durf jij het aan te geven als je je angstig voelt? Of gespannen? Durf jij te zeggen wat je nodig hebt? Of vind je het lastig om dit gesprek te starten?
‘Je team is jouw vangnet’, vertelt Esther, begeleider B in de gehandicaptenzorg. ‘Helaas hoort agressie er soms bij. Het maakt mijn werk ook interessant. Het is elke dag mijn doel om er een goede dag van te maken. Dit is alleen mogelijk door mijn vertrouwde team waarin ik mij veilig voel.’
Het is belangrijk om open te zijn, om de goede én de slechte ervaringen te delen. Dus, laten we erover praten! Zet het onderwerp agressie op de agenda in het teamoverleg en ga met elkaar in gesprek. Of bespreek het eerst eens met een collega die dicht bij je staat. Soms helpt het om een-op-een je verhaal te vertellen. En vergeet niet dat er meer collega's zijn die hiermee te maken hebben. Wees belangstellend naar een ander. Dat schept vertrouwen in je team.
Incidenten registreren en ervan leren
Door incidenten goed te registreren en te analyseren, leren we van incidenten. Daarmee vergroten we de veiligheid voor cliënten, collega’s en anderen. Het incidentenregistratieformulier vind je in i-Kaaa. Deze is zo kort mogelijk, zodat het invullen niet ten koste gaat van jouw tijd voor de cliënten.
Vind je het lastig om te beoordelen of je een situatie moet melden? Je leest hier alles over in het document ‘Ongewenst gedrag tegen medewerkers’ in i-Kaaa. Of volg de e-learning ‘Omgaan met agressie’, te vinden op het Leerplein.
Het bedrijfsopvangteam en de vertrouwenspersoon zijn er voor jou
Heb je na een traumatische gebeurtenis op het werk behoefte aan collegiale steun of nazorg? Neem dan contact op met een collega in het bedrijfsopvangteam via BOT@alliade.nl.
Heb je behoefte aan een vertrouwelijk gesprek over de gebeurtenis? Neem dan contact op met de vertrouwenspersoon via vertrouwenspersoon@alliade.nl.
Gespecialiseerde zorg dankzij de beste methodieken
‘Met
Triple-C spreken we dezelfde taal’
De complexere problematiek van cliënten vraagt per doelgroep om gespecialiseerde zorg. Met de invoering van zorgprogramma’s werken we hieraan, waardoor jij je ook echt kunt specialiseren met behulp van een bewezen effectieve methodiek. Lou Vermeulen van locatie Ieleane 5 in Stiens werkt met de methodiek Triple-C. ‘Deze methodiek zorgt voor nauwe samenwerking en creatieve denkkracht. Dat levert zoveel werkplezier op!’
Topsport. Zo omschrijft Lou Vermeulen-van Keulen (begeleider C) het werk van haar team op Ieleane 5 in Stiens. Hier wonen in totaal negen cliënten verdeeld over twee vleugels. Ze hebben een lichte verstandelijke beperking met ernstige gedragsproblemen (LVB+).
Lou: ‘Je kunt pas de beste zorg bieden als je je werk als topsport ziet. Topsport vraagt om focus, een topteam, elkaar scherp houden en intensief samenwerken met elkaar en met de cliënten. En je moet een lange adem hebben en niet opgeven. Maar de uitdagingen die je elke dag weer aangaat? Die leveren uiteindelijk zoveel winst op. Voor de cliënt, maar ook voor het team. Het werken met één methodiek helpt daarbij.’
Gespecialiseerde locaties
In de zorgprogramma’s die Alliade ontwikkelt voor de verschillende doelgroepen, wordt een keus gemaakt voor de beste methodiek per doelgroep. De afdeling praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek (PWO) deed hier onderzoek naar in De Grote Methodiekengids en beschreef de doelgroepen binnen de gehandicaptenzorg en jeugdzorg. De inventarisatie van ouderenzorg volgt binnenkort. Vóór de zomer is in kaart gebracht welke doelgroep waar zit. Hierdoor is duidelijk geworden welke locaties al gespecialiseerd zijn en welke locaties nog niet volledig zijn ingericht op cliënten in dezelfde doelgroep.
De inventarisatie binnen de jeugdzorg en gehandicaptenzorg leverde mooie inzichten op. Teams die met één doelgroep werken, hebben bijvoorbeeld meer rust op de groep en minder incidenten. Zij werken gerichter, kunnen meer focus aanbrengen, het ziekteverzuim is lager en er is minder verloop van medewerkers. Kortom: belangrijke ingrediënten voor de kwaliteit van zorg.
Wat is Triple-C?
Triple-C is een begeleidingsmethodiek voor mensen met een verstandelijke beperking en gedragsproblemen. De drie C’s staan voor Cliënt, Coach en Competentie. Triple-C neemt niet het probleemgedrag of de stoornis als uitgangspunt, maar de menselijke behoeften.
Doel van Triple-C is ‘het gewone leven ervaren’, met alles wat daarbij hoort: een plek waar je je veilig en thuis voelt, mensen op wie je kunt bouwen en een betekenisvolle invulling van de dag. Dat is waar coaches (begeleiders) en cliënten elke dag samen aan werken. Als dat lukt, krijgen cliënten steeds meer vertrouwen; in hun omgeving, in de ander en in zichzelf. Stress en probleemgedrag verdwijnen naar de achtergrond.
Wat heeft iemand nodig?
Voor de LVB+ doelgroepen in Stiens werken de teams al een paar jaar met begeleidingsmethodiek Triple-C (zie kader). Triple-C komt qua onderbouwing ook als beste uit het methodiekenonderzoek voor in ieder geval de doelgroep LVB+. Voor de overige doelgroepen moet de keus nog gemaakt worden.
Lou werkt ruim een jaar bij Alliade en ze is heel enthousiast over deze methodiek. ‘Binnen het team ga je dezelfde taal spreken en doe je het echt samen. Bij Triple-C gaat het over verbinding. Je geeft cliënten vertrouwen door samen te blijven kijken naar wat wél lukt. Het gaat over het gewone leven en het dagelijkse ritme. We kijken naar wat iemand nodig heeft. Dáár sluiten we bij aan.’
Aardappels schillen
Volgens Lou zit de kracht van de methodiek in kleine dingen. In momenten. ‘Laatst zou ik samen met een cliënt koken, maar hij wilde zijn klus – aardappels schillen – niet doen. Hij zat niet lekker in zijn vel en was geïrriteerd. Als je boos wordt en de cliënt dwingt om de hele pan vol te schillen, krijgt koken een negatieve lading en loopt de spanning op. Als je accepteert dat de cliënt vandaag niet kookt, houd je je niet aan de afspraak dat je samen gaat koken. Dat maakt je eigenlijk onbetrouwbaar. Wij kijken naar waar regie binnen de kaders mogelijk is. En in dit geval vroeg ik hem om één aardappel te schillen. Dan zouden we nog steeds samen koken, maar met net een wat andere taakverdeling.’
In dit voorbeeld startte de cliënt met tegenzin met één aardappel, maar hij en Lou raakten gezellig aan de praat en hij schilde uiteindelijk een pan vol. ‘Het lijkt een klein voorbeeldje, maar door de dag heen is de focus op wat wél lukt en nabij zijn de hele dag zichtbaar. Als je doet wat je zegt en zegt wat je doet, bouw je een relatie op. Die betrouwbaarheid is belangrijk om stappen te zetten. Als je overneemt of opgeeft, geef je geen vertrouwen aan de cliënt. Bovendien ontneem je hem een succeservaring.’
Het werkplezier vergroten
Lou: ‘Triple-C helpt ons om nooit op de automatische piloot te werken. Het is elke keer weer uitdagend om creatieve manieren te bedenken die aansluiten bij wat er speelt op onze locatie. Sommige doelen vergen een lange adem. Maar doordat elke dag mogelijkheden biedt om cliënten zelfvertrouwen en regie te geven, levert het werken met deze methodiek heel veel werkplezier op.’
Meer weten?
Je leest meer over de invoering van zorgprogramma’s op de Ieder-pagina Invoering zorgprogramma’s, onder: Samen elke dag een beetje beter.
Ongelukje?
Een nieuwe telefoon koop je als medewerker van Alliade met veel fiscaal voordeel!
onschatbare waarde Informele zorg is van
Inmiddels kunnen we niet meer zonder: mantelzorgers en informele zorgers. Familie, vrienden, cliënten of anderen uit het sociale netwerk die helpen op basis van vrijwilligheid. Informele zorg is van onschatbare waarde. In de komende jaren gaan we van ‘zorgen voor’ naar ‘samen zorgen’. Samen met de cliënt bepalen we de inzet van alle betrokkenen en vormen we een krachtig zorgnetwerk om de cliënt heen. Maar hoe werken we bij Alliade nu al samen met mantelzorgers en informele zorgers?
‘Iedere verwant heeft wel een specialiteit, maak er gebruik van’ Gurbe de Boer, lid van de centrale cliëntenvertegenwoordigersraad (CCVR), is regelmatig te vinden bij De Stinsen in Stiens. Hier woont zijn dochter Susan. Zo kookt hij eens in de paar weken voor de bewoners van De Stinsen. Met een diverse groep van cliënten en familieleden genieten ze daar elke keer weer van een heerlijke maaltijd. Het eten inspireerde zelfs zo, dat Gurbe nu ook eens in het kwartaal samen met een begeleider en vrijwilliger kookt voor iedereen bij de Ieleane in Stiens. De cliënten genieten volop en het versterkt de band.
Maar ook buiten het koken om is Gurbe actief op De Stinsen. Met een glimlach vertelt Gurbe hoe hij een keer samen met een andere verwant de woning van zijn dochter en haar huisgenoten geverfd heeft: ‘Ja wat moet ik zeggen. Als je kind uit huis gaat, dan help je mee. Op een zorglocatie is dat echt niet anders. Ik vind het meer dan normaal dat je helpt bij de woning of dagbesteding van je kind. Daarom vertel ik er veel over in de CCVR. Maar spoor ik ook begeleiders aan om hulp te vragen aan verwanten. Iedere verwant heeft wel een specialiteit, maak er gebruik van!’
‘Voor de begeleiding zijn de extra handen en ogen erg waardevol’
Nadat een groep hr-medewerkers had geholpen bij LOOP Leeuwarden, bleven ze in contact met de collega's op locatie. Waaronder Simone Postma, hoofd in Burgum. Simone zag het als een kans om vaker hulp te vragen. Zo vroeg ze onlangs of iemand wilde helpen bij een stranduitje naar Callantsoog. Greet Haverkort meldde zich enthousiast aan!
Greet: ‘In mijn dagelijkse werk ben ik als verzuimregisseur bezig met de medewerkers. Dit uitje gaf mij de kans om ook eens met cliënten te werken. Sommigen waren nog nooit op het strand geweest! Voor de begeleiding zijn de extra handen en ogen erg waardevol. En ik zie weer even waar ik het voor doe, het geluk van de cliënten.'
Naast ondersteuning bij activiteiten voor het welzijn van cliënten, kunnen mantelzorgers en informele zorgers ook helpen bij zorgtaken. Denk als team eens na over hoe jullie het slimmer kunnen organiseren samen met mantelzorgers en informele zorgers. Het maakt je werk leuker! Op de Ieder-pagina Informele zorg, onder Samen elke dag een beetje beter, vind je informatie en tools.
De toekomst van de ouderenzorg
‘De meest kwetsbare ouderen op een heel lastig moment in hun leven helpen, daar doen we het voor. Daar doe ik het voor.' Klaas Visser is sinds juni vorig jaar directeur ouderenzorg bij Alliade. Hij vertelt over de ontwikkelingen binnen de ouderenzorg en de stappen naar hoogwaardige specialistische zorg.
Hoe gaat het met de ouderenzorg?
Klaas: ‘Er is een dubbele vergrijzing aan de hand. De groep ouderen wordt groter én de gemiddelde leeftijd stijgt. Door hogere zorgkosten en personeelskrapte zijn er steeds minder medewerkers die deze groeiende groep kwetsbare ouderen helpen. De overheid wil de verpleeghuiszorg en thuiszorg daarom anders ingericht hebben. En ouderen langer thuis laten blijven wonen. Ouderen komen daardoor in een laat stadium van hun ziekte(s) binnen. De complexiteit is daarmee ook groter.’
Wat betekent dit voor Alliade?
‘De meest kwetsbare ouderen op een heel lastig moment in hun leven helpen, daar doen we het voor. En het gaat niet alleen om de cliënt zelf, maar ook om de familie. En de manier waarop we met onze ouderen omgaan als Friese gemeenschap. Als Alliade willen we daarom specialistische ouderenzorg verlenen. En dat is keuzes maken, naar aanleiding van wat er in de samenleving gebeurt. Dit betekent per afdeling cliënten met dezelfde problematiek bij elkaar laten wonen. En daar bewezen methodieken en geschikte medewerkers op inzetten. Het onderzoek naar de methodieken voor de doelgroepen in de ouderenzorg is nog in volle gang.’
Overal verstand van ‘De locatiehoofden inventariseerden welke cliënten met wat voor soort ziektebeeld op welke afdeling wonen. De conclusie is dat er veel verschillende cliënten bij elkaar leven. Ouderen met somatische klachten, ouderen met fysieke belemmeringen of psychogeriatrische problemen leven bij elkaar. Dat betekent dat een medewerker eigenlijk overal verstand van moet hebben. Hierdoor krijgt de cliënt mogelijk niet altijd wat hij/zij nodig heeft.’
Meer rust en focus
‘Ik verwacht dat de introductie van specialistische ouderenzorg meer rust en focus brengt. Het idee is dat we de cliënt eerst grondig observeren op basis van profielen, ziektebeeld en gedrag. Er is altijd een dominante factor die bepalend is voor de situatie van de cliënt. Op basis daarvan komt de cliënt op de afdeling waar de zorg het best aansluit bij zijn of haar specifieke behoeften.’
‘Hoewel we al een zekere mate van onderverdeling toepassen, gebeurt dit vaak niet op een gestructureerde manier. Met heldere plaatsingsrichtlijnen werken we gerichter. Hierdoor kunnen we ons specialiseren in de zorgmethodieken die het meest effectief zijn. Op deze manier verbetert de kwaliteit van zorg en creëren we een stabiele en voorspelbare omgeving voor zowel cliënten als medewerkers.’
Van elkaar leren
‘Zorgmedewerkers die opgeleid zijn in verzorging en verpleging, hebben tegenwoordig steeds meer te maken met probleemgedrag van ouderen. In de gehandicaptenzorg is er meer kennis over gedrag. Dus hoe kunnen we van elkaar leren en gebruik maken van elkaars kennis? En gaan we dan andere medewerkersprofielen maken en werven? Dat laatste kan je pas doen als je weet wie de doelgroepen zijn, dus als zorgprogrammering is geïmplementeerd.’
Klaas Visser
Anna Schotanus als voorbeeld
‘De eerste locatie waar de specialistische ouderenzorg sterk aanwezig gaat zijn is Anna Schotanus. Dat is de proefopstelling voor wat er binnen de hele ouderenzorg gaat gebeuren. Al doende leren. De locatie geeft daarom straks goede praktijkvoorbeelden, waar de rest van de organisatie van profiteert. Op die manier krijgen we ook een unieke plek binnen het Friese zorglandschap.’
Klaar voor de toekomst?
‘Oplopende wachtlijsten en verzuim onder medewerkers, dat doet iets met mijn zorghart. We moeten wel op tijd klaar zijn met wat er op ons afkomt. Niets doen is geen optie. Uitstellen kan niet. Dat is aan de ene kant zorgelijk en aan de andere kant zie ik dat we nu nog tijd hebben om het te veranderen. De zorg moet daarom verder innoveren en de samenleving als geheel zal zorgzamer moeten worden. En daar doe ik alles voor. Want die toekomst is niet zo ver weg. Veranderen doe je samen, het vraagt wat van iedereen. Gelukkig zijn we oplossingsgericht, zoeken we vaak de grenzen op en kleuren we niet altijd binnen de lijntjes. Ik denk daarom dat we het aankunnen. Het directieteam en de raad van bestuur zien de noodzaak ook en nemen hier een actieve rol in. De toekomst, ik heb er vertrouwen in!’
Ouder wordende VG-locaties
Specialistische ouderenzorg gaat ook over cliënten in de gehandicaptenzorg met ouderdomsproblematiek. Er zijn daarvoor vier specialistische locaties die aan deze doelgroep zorg bieden. De combinatie agogische - en verpleegkundige hulp is daar nodig én aanwezig. Dit zijn de locaties Hantumerstate in Dokkum, Kening State in Franeker, Swettehiem in Leeuwarden en Frittemahof in Sneek. En straks is er ook een gespecialiseerde afdeling voor oudere VG-cliënten in Anna Schotanus.
Meer weten?
Scan de QR-code om meer te zien en lezen over de herontwikkeling van Anna Schotanus
HOE HOUD JIJ HET
VAKANTIEGEVOEL VAST?
Vakantie is een tijd van ontspanning. Misschien heb je eindelijk de tijd gevonden om dat ene mooie boek te lezen, leuke uitstapjes te maken of juist even helemaal niets te doen. Die ontspanning wil je graag vasthouden. Neem jij in het dagelijks leven ook genoeg tijd voor jezelf om te ontspannen? Of sta jij altijd aan?
Natuurlijk kunnen we niet het hele jaar door op vakantie zijn. Maar dat gevoel willen we op z’n minst langer vasthouden.
Neem jij in het dagelijkse leven ook genoeg tijd voor jezelf om te ontspannen?
We hebben allemaal ons eigen recept voor ontspanning. De één gaat er graag op uit en de ander ontspant juist thuis. Het gaat erom die dingen te doen, die jouw hoofd leeg maken en je lichaam ontspannen. Dat is belangrijk. Want ontspanning na inspanning en stress helpt om te herstellen en mentaal fit te blijven.
Doe de test: hoe ontspannen ben jij?
Doe de test en ontdek hoe goed jij bent in ontspannen. En bekijk de tips die jou kunnen helpen om ontspanning niet alleen voor de vakantie te bewaren.
1 - Neem je ’s ochtends rustig de tijd om op te staan?
Ja Soms Nee
2 - Houd je energie over aan het eind van de dag?
Ja Soms Nee
3 - Ben je elke dag minstens een half uur buiten?
Ja Soms Nee
4 - Kun je de werkdrukte achter je laten, zonder die mee naar huis te nemen?
Ja Soms Nee
5 - Neem je elke dag voldoende pauzes?
Ja Soms Nee
6 - Kom je toe aan je hobby’s?
Ja Soms Nee
7 - Kom je gemakkelijk in slaap?
Ja Soms Nee
8 - Kun je genieten van even niets doen?
Ja Soms Nee
9 - Luister je vaak naar jouw favoriete muziek?
Ja Soms Nee
10 - Kun je thuis gemakkelijk ontspannen?
Ja Soms Nee
Meeste antwoorden ‘ ja ’?
Jij snapt het! Je score laat zien dat je genoeg tijd neemt voor ontspanning na je werk, Hierdoor blijf je beter in balans en kun je stress beter aan. Misschien zie je collega’s die hier meer moeite mee hebben.
Omdat jij weet hoe belangrijk dit is, kun je hen misschien wat tips geven.
Meeste antwoorden ‘ soms ’?
Je score toont aan dat je momenten van rust neemt, maar wellicht te weinig. Meer tijd voor ontspanning en hobby's kan je veerkracht vergroten. Misschien helpt mindfulness hierbij. Als je je zorgen maakt over klachten, bespreek dit met iemand die je vertrouwt.
Meeste antwoorden ‘ nee ’?
Volgens deze uitslag neem je nauwelijks tijd voor ontspanning of herstel. Je vraagt te veel van jezelf. Je ervaart mogelijk al klachten zoals vermoeidheid of piekeren. Als je zo doorgaat, loop je het risico om overspannen te raken of een burn-out te krijgen. Heb je klachten?
Bespreek dit dan met je leidinggevende en maak een afspraak met je huisarts. Het is belangrijk om je klachten serieus te nemen. Hiernaast vind je een paar tips waar je nu al mee aan de slag kan.
Bron van deze test: MIND (2024), een onafhankelijke maatschappelijke organisatie die zich sterk maakt voor een psychisch gezonder Nederland.
Verleng de energie van je vakantie!
Tips van hoogleraar Erik Scherder
• Luister muziek - het ontspant en inspireert;
• Beweeg - het is een wondermiddel voor je brein;
• Leer - nieuwe indrukken verwerken ontstresst je brein;
• Slaap - je brein moet tot rust komen om mentaal gezond te blijven;
• En stop met multitasken. Pak taken één voor één op.
Mentale veerkacht op Ieder
Op het personeelsplein op Ieder vind je bij Werk en Gezondheid de pagina Mentale Veerkracht. Hier lees je meer over je mentale veerkracht en tips en tools om er mee aan de slag te gaan. Zoals bijvoorbeeld:
FiveSteps
FiveSteps is dé online sportschool voor mentale fitness. Je kunt er onbeperkt gebruik maken van diverse activiteiten zoals online coaching, workshops, groepstrainingen en inzicht in je eigen veerkracht. Ga naar fivesteps.nl of download de app op je telefoon. Je kunt je als Alliade-medewerker gratis inschrijven met de code: ALLD2023.
Scan de code Scan de code
GoodHabitz
GoodHabitz heeft verschillende online trainingen om mentaal veerkrachtiger te worden, zoals: De kracht van slaap, Ban de burnout, Mindfulness, Slimmer dan stress en nog veel meer. Via het Leerplein kun je je hier gratis voor inschrijven.
We zijn toch niet gek?!
Over de impact van de overgang
Het begon in februari vorig jaar. Van de één op andere dag werd ik stilgezet met allemaal klachten. Benauwd, hoofdpijn, extreem hoge bloeddruk, vergeetachtig, gejaagd, emotioneel... Een burn-out, was de conclusie. Het advies? Rust, ontspanning én gesprekken met een psycholoog. Maar na een zoektocht van bijna een jaar, ontdekte ik dat we (mijn behandelaren en ik) iets belangrijks over het hoofd zagen: de overgang.
En nu heb ik een missie: het taboe doorbreken. Het wordt tijd dat we stoppen met het afzwakken van klachten of er alleen in vage termen over praten. We gaan het erover hebben. Over de klachten rond de overgang, de impact thuis en op het werk én hoe we elkaar kunnen helpen. Doe je mee?
Ester Mijnheer
Heel eerlijk? Ik heb lang gedacht dat de overgang pas begint rond je vijftigste en vooral gepaard gaat met opvliegers. En dat sommige vrouwen wat slechter slapen en zich minder energiek voelen. That’s it. Tot drie, vier jaar geleden was dat mijn beeld.
Een paar feitjes
Op dit moment zitten in Nederland ongeveer 1,8 miljoen vrouwen in de overgang. 80 procent van hen heeft overgangsklachten, 33 procent zelfs zoveel dat het hun dagelijks leven beïnvloedt. Toch hebben we het er niet over. Niet écht. Misschien even kort bij een zichtbare opvlieger of als je met diepe wallen na een slapeloze nacht op het werk komt. Door het niet te erkennen en te behandelen, zo schrijft belangenorganisatie Vuurvrouw, lopen veel vrouwen op hun tenen. Waardoor één op de drie vrouwen regelmatig verzuimt en meer dan driekwart van de vrouwen met klachten aangeeft moeite te hebben om aan de eisen van het werk te voldoen. Ook blijkt dat 20 procent van de vrouwen in deze fase minder uren gaat werken of zelfs stopt. Of, zoals ik, met burn-out klachten thuis komt te zitten
Ver-van-mijn-bed
Hoewel mijn beeld van de overgang door boeken en interviews in magazines wel wat veranderde, was het nog steeds een ver-van-mijn-bedshow. Toen ik vorig jaar op 43-jarige leeftijd ziek thuis kwam te zitten, dacht ik geen seconde aan de overgang. Het was stress en ik was te lang doorgegaan. Punt. Ook mijn huisarts zei er niks over. Mijn arbo-verpleegkundige niet. Mijn behandelaren bij de ggz niet.
H3: hoofd, hart, hormonen
Tot ik bij toeval het H3-netwerk tegenkwam. Een psychiater (hoofd), cardioloog (hart) en gynaecoloog (hormonen) werken hierin samen. Ze ontdekten dat ze alle drie veel vrouwen zien die uitvallen met dezelfde klachten. De invloed van de oestrogeen-daling tijdens de overgang, blijkt veel klachten te geven op alle drie de gebieden. Je kunt − naast de welbekende opvliegers − last krijgen van onder andere: concentratieverlies, hoofdpijn, angst, emoties die alle kanten opschieten, hartkloppingen, depressie, overprikkeling, slaapproblemen, energiegebrek, pijnlijke gewrichten, rusteloosheid, hoog cholesterol, vermoeidheid, paniekaanvallen, tinnitus, hoge bloeddruk, stress.
Als een vrouw met één of meerdere van deze klachten bij de huisarts komt, volgt vaak een behandeling die gericht is op deze specifieke klacht. Slaappillen, bloeddrukverlagers, antidepressiva... Want de overgang?
Die wordt heel vaak gemist.
De termen
Overgang: de hele periode van hormoonschommelingen voor en na de laatste ongesteldheid (gemiddeld tussen de 40-60 jaar)
Menopauze: de laatste menstruatie.
Perimenopauze: de periode voor de menopauze, waarin het menstruatiepatroon verandert en de eerste klachten zich voordoen.
Postmenopauze: de periode vanaf een jaar na de laatste menstruatie.
Geslaagd
Ik heb nog nooit een opvlieger gehad, maar kan heel veel aanvinken van deze lijst. En dat kon ik vóór mijn burn-out in februari 2023 niet. Ik startte een uitgebreide zoektocht. Ik volgde webinars, luisterde podcasts en struinde social media af voor ervaringen van andere vrouwen. Wat een eyeopeners. Ik kwam tot de conclusie dat ik letterlijk en figuurlijk ben omgevallen door de daling van mijn hormonen.
Ik kwam bij gynaecoloog Henk Oosterhof terecht, die een aantal jaren geleden de overgangspoli in ziekenhuis Nij Smellinghe heeft opgericht en zich landelijk inzet voor meer ’overgangs-kennis’ van huisartsen en arbo-artsen. Ik slaagde met vlag en wimpel voor de test: ik zit in de perimenopauze (zie kader). Hij schreef een recept uit voor een behandeling met bio-identieke hormonen, gaf leefstijl-tips en legde me uit welke vitamines ik extra zou kunnen nemen.
heb de sleutel in handen.
Gooi het open, denk met elkaar mee en deel tips en ervaringen.
Rust in de tent
We zijn nu twee maanden verder. Wat een verschil! Het belangrijkste is dat ik vanbinnen meer rust heb. Door de hormoonschommelingen voelde ik me vaak gejaagd. Alsof ik voortdurend op het punt stond iets heel spannends te doen. Die onrust gaf me thuis een kort lontje en haalde me op mijn werk constant uit de focus. Dat is nu grotendeels verdwenen. Zo fijn! Ik ben er overigens nog niet hoor: het afstellen van de juiste dosering neemt veel tijd in beslag. Maar ik heb de sleutel in handen.
Niet de enige
Bij Alliade werken op dit moment 1.036 vrouwen tussen de 45 en 54 jaar. Het verzuim in deze groep is ruim 8 procent. Geerke Klaver (48) is één van hen. Ze is begeleider B op locatie Meidoorn 16 in Beetsterzwaag en viel dit voorjaar uit met een burn-out. ‘Mijn klachten? Duizelig, slechte concentratie, angstig – ik durfde ineens niet meer in de auto te rijden. Ik was altijd assertief, maar ben onzeker geworden. Ik herkende mezelf helemaal niet. Het ergste is dat ik de grip kwijt was op mijn eigen denken en kunnen.’ Haar huisarts vermoedde dat de overgang wel eens een grote rol kon spelen in deze klachten. Geerke kwam terecht bij de overgangspoli en kreeg daar de bevestiging. ‘Dat gaf me meteen zoveel rust. Ik ben dus niet gek, er is een verklaring!’
Tips van Geerke
Geerke startte met dezelfde behandeling als ik. Veel vrouwen hebben baat bij het aanvullen van hormonen, maar helaas werkte de behandeling voor Geerke niet. Toch voelt ze zich nu een stuk beter. Ze deelt haar tips graag. ‘Ik heb ontdekt dat door het erover te hebben, je je in ieder geval al minder alleen voelt. Gedeelde smart is halve smart. Dus: maak het bespreekbaar. Als je er zelf open over bent, is dat ook een uitnodiging voor collega’s om open te zijn over hoe ze zich voelen. En nu ik weet waardoor ik me zo anders voel en me bijvoorbeeld niet goed kan concentreren, kan
ik collega’s vragen om me te helpen. Openheid zorgt voor begrip. Wat mij verder goed heeft geholpen? Mediteren. Om mezelf te resetten en rustiger te voelen, luister ik op Spotify naar korte meditatieoefeningen. Ik ben een nuchter type, maar kan je echt aanraden om hier eens mee aan de slag te gaan. Het werkt!’
Gaat dit ook over jou?
Herken je je in Geerke’s verhaal. Of in mijn zoektocht? Dan is het tijd voor actie! Ga naar je huisarts en laat je doorverwijzen naar een overgangspoli. Door je te verdiepen in je klachten, behandelmogelijkheden en leefstijlaanpassingen, kun je ontdekken wat voor jou werkt. Ga goed voorbereid op pad. Mijn tips:
• Op het personeelsplein op Ieder vind je onder Werk en gezondheid de pagina ‘Werken en de overgang’ met veel informatie.
• Neem eens een kijkje op de websites: vrouwenindeovergang.nl, vuurvrouw.nu en h3-netwerk.nl.
• Op Facebook vind je veel ervaringsverhalen, bijvoorbeeld in de groep: ‘Menopauze, overgang en Bio-identieke hormonen’.
• In de podcast ‘We zijn toch niet gek?!’ interviewt Suzanne Rethans verschillende deskundigen over klachten, bewezen effectieve behandelingen en andere oplossingen.
Gooi het open
En het belangrijkste? Praat! Gooi het open, denk met elkaar mee en deel tips en ervaringen. Hierin kunnen we veel voor elkaar betekenen. En merk je dat de klachten zo pittig zijn dat je verminderd inzetbaar bent? Bespreek met je leidinggevende of en hoe je de werkzaamheden tijdelijk wat kunt aanpassen.
Dat alle vrouwen in de overgang komen, is normaal. Maar dat we jaren met klachten rondlopen? Met alle gevolgen van dien? Dat is niet normaal. We hoeven het niet uit te zitten, we kunnen er wat aan doen! En dat begint bij jezelf.
Wat en waarvoor is het?
Slimme sensoren, virtual reality, robots en apps. Het zijn allemaal zorgtechnologische hulpmiddelen om de zorg veiliger, efficiënter en leuker maken. Maar weet jij wat er al beschikbaar is?
Zorgtechnologie is het gebruik van technische hulpmiddelen om de zorg te ondersteunen, verbeteren of vernieuwen. We zetten zorgtechnologie in om bijvoorbeeld:
• De werkdruk te verlichten
• De zelfredzaamheid en het welzijn van cliënten te vergroten
• Verspilling en fouten te verminderen
• Innovatie en samenwerking te stimuleren
Zorgtechnologie helpt jou als medewerker om de beste zorg te bieden. Het idee is dat de technologie daarnaast ook aansluit bij de wensen en behoeften van cliënten. Nieuwe en betere oplossingen worden daarom voortdurend getest en geëvalueerd in de praktijk. Hier zijn drie voorbeelden:
Slimme incontinentie
Dit is een systeem dat met sensoren in het incontinentiemateriaal meet wat het plaspatroon is. Zo kun je bepalen wat het beste incontinentiemateriaal is en wat de juiste verschoningsmomenten zijn. Dit zorgt voor meer comfort en hygiëne voor de cliënten en voorkomt onnodige verschoningen. Bovendien zorgt het voor minder afval.
VR-bril
Een VR-bril creëert een virtuele werkelijkheid, waarin je allerlei belevenissen als bijna echt ervaart. Een VR-bril wordt ingezet bij trainingen door bijvoorbeeld te oefenen met lastige situaties of om nieuwe vaardigheden te leren. En om cliënten te helpen ontspannen bij stress, angst of pijn. De app VRelax is de ontspanningstool die hiermee bewezen helpt.
Spraakgestuurd rapporteren
Spraakgestuurd rapporteren is een nieuwe functie in het cliëntdossier in ONS, waarmee je de rapportage kan inspreken in plaats van typen. Dit is sneller en zorgt voor minder typefouten. De ingesproken tekst wordt automatisch omgezet in correcte zinnen en leestekens. En je kunt de tekst achteraf nog aanpassen. Als de pilot succesvol is, gaat iedereen hiermee werken. Zo kan de tijd die je kwijt bent aan rapporteren tot wel 30% afnemen!
Nieuwsgierig naar meer?
Een overzicht van alle beschikbare technologische hulpmiddelen en wat we uitproberen vind je op de Ieder-pagina Zorgtechnologie, onder Samen elke dag een beetje beter.
Op weg naar een rookvrij Alliade
Alliade vindt een gezonde woon-, werk- en leefomgeving belangrijk. Een rookvrij Alliade hoort daarbij. Bovendien is in het Nationaal Preventieakkoord vastgelegd dat in 2030 de zorg rookvrij is. Om passende stappen naar een rookvrij Alliade te maken, kon je een vragenlijst invullen. Meer dan 750 medewerkers hebben deze ingevuld. De antwoorden zijn ontzettend waardevol en laten zien dat het onderwerp leeft. Dus heel erg bedankt voor het invullen van de vragenlijst!
Samenvatting
De mening van de medewerkers over roken
Er zijn verschillende meningen over roken.
Sommigen vinden het belangrijk dat Alliade een rookvrij beleid voert. Anderen vinden dat cliënten en medewerkers zelf moeten kunnen kiezen of ze roken of niet.
De bezwaren en zorgen van de rokers
De rokers uiten bezwaren en zorgen over het verlies van een ontspanningsmoment, het gebrek aan pauzes, de sociale functie van roken, de eigen regie en de autonomie van cliënten en de moeilijkheid om te stoppen met roken.
De hinder en frustratie van de niet-rokers
De niet-rokers geven aan dat ze hinder en frustratie
Het vervolg
Cliënten kregen ook een vragenlijst. Met de uitslagen van de enquête voor medewerkers en die van de cliënten gaat de werkgroep aan de slag. Houd daarvoor Ieder in de gaten.
ondervinden van het roken, zoals de rookgeur, de gezondheidsrisico's, het slechte voorbeeld voor cliënten, de extra werkbelasting, het vele pauzeren van rokers en het gebrek aan beloning voor nietrokers.
De voorstellen en suggesties voor een rookvrij Alliade
Er werden verschillende voorstellen en suggesties gedaan voor een rookvrij Alliade. Bijvoorbeeld het aanbieden van ondersteuning en cursussen, het creëren van rookzones of rookplekken en het handhaven van regels en afspraken. Maar ook het stimuleren om te stoppen en ontmoedigen van roken, het respecteren van de keuzevrijheid en de eigen verantwoordelijkheid.
Goed om te weten
Alliade verplicht niemand om te stoppen. De inzichten worden gebruikt om toe te werken naar een rookvrij
Alliade waar iedereen kan wonen en werken, zonder in aanraking te komen met rook.
Wat kan Alliade doen om een gezond(er) leven mogelijk te maken?
De meeste deelnemers van de enquête (65 %) willen dat Alliade aanmoedigt en ondersteuning aanbiedt voor mensen die dat willen.
Bekendheid rookbeleid
Het merendeel van de deelnemers weet dat het rookbeleid op i-Kaaa te vinden is. 31% weet niet waar je het rookbeleid kan vinden.
Naleving rookbeleid
Bij 53% van de locaties wordt het rookbeleid niet of alleen gedeeltelijk nageleefd.
Aantal medewerkers dat rookt
27% van de deelnemers rookt. De leidinggevenden schatten in dat 22% van de medewerkers rookt. In Nederland rookt 19% van de populatie.
Stoppen met roken
Van de rokende deelnemers wil 53% stoppen met roken. Daarvan wil 24% wel steun vanuit Alliade daarin.
Hebben cliënten last van rook?
52% zegt van niet, 36% weet dat niet en 12% denkt van wel.
Waar roken medewerkers?
Iets meer dan de helft (51%) van de medewerkers die roken, zeggen dat ze op een aangewezen rookplek roken. Iets minder dan de helft kiest zelf een plaats om te roken op of buiten het terrein. Dit is meestal in de tuin van de locatie. 1% rookt nog binnen.
Met wie rookt men?
De meeste medewerkers roken met een collega (35% soms met een collega/soms met een cliënt, 31% alleen met een collega). Verder rookt 32% alleen en 1% alleen met een cliënt.
Waar op de locatie heeft men last van rook?
Van de mensen die last ervaren, heeft 24% er last van op het terrein en 12% in de woning van de cliënt. Een groot deel vulde ook ’andere’ in.
Wat kan Alliade doen om Rookvrij te zijn? 58% vindt dat Alliade rokers die willen stoppen, kan ondersteunen en 40% vindt het goed om een omgeving te scheppen die roken niet faciliteert. Last van rook
62% heeft last van rook op de locatie waar ze werken. Met name van de geur van rook en sigaretten die op de grond liggen.
Heb je nog vragen of opmerkingen?
Neem dan contact op via programmabureau@alliade.nl
Liever met de bus?
Alliade vergoedt je OV-kosten
Neem een kijkje op onze social media-kanalen
Alliade is actief op verschillende social mediakanalen. Hier lees je ervaringsverhalen, het laatste nieuws en zie je de leukste foto’s en video’s. Maak jij iets mee op jouw locatie/ afdeling wat je graag wilt delen? Stuur het naar communicatie@alliade.nl.
Misschien had je hem al gezien of heb je zelf meegedaan. Maar één van de topberichten was toch echt wel de fotowedstrijd die deze zomer heeft plaatsgevonden. LinkedIn
Stagiair Sanne vertelt over de mogelijkheden als stagiair én medewerker bij Alliade. Instagram
Dankzij het Samen doen wat wél kan – fonds kwam de wens van Ringweg 5 uit. Een dagje heerlijk suppen op De Leijen.
Jij bent als medewerker een belangrijke ambassadeur van Alliade. Door de content van Alliade te liken, te delen of hierop te reageren, vergroten we samen de kans om nieuwe cliënten en collega’s te bereiken!
Samen naar de paardenraces
Een wens of een dagje weg is voor cliënten vaak moeilijk te organiseren.
Afhankelijkheid van anderen, bijzonder vervoer of beperkte financiën maken het een uitdaging. Terwijl positieve herinneringen opdoen het leven mooier maken. Het Samen doen wat wél kan – fonds haalt de drempels weg en maakt onvergetelijke momenten mogelijk. En onvergetelijk is de paardenkoers zeker!
Bekijk de video en foto's van de paardenkoers via deze QR-code:
De paardenkoerswens
De wens van twee cliënten van woonzorglocatie LindeStede in Wolvega komt uit. Meneer Oudega en meneer Hoekstra maken de paardenraces in het Victoriapark namelijk live mee! De beide heren zijn omringd door een enthousiaste groep van familie en begeleiding. En krijgen een heuse VIP-behandeling. Na een korte uitleg van de races, kijken ze vol spanning naar een aantal wedstrijden.
Eén race zorgt voor sensatie, nummer 4 is namelijk losgebroken en rent nog 8 rondes alleen over het parcours. Als het paard eindelijk moe is, vangt de eigenaar hem op. Tot grote opluchting van het publiek. Als verrassing mogen de twee cliënten daarna mee met het
volgbusje, zodat ze één bijzondere race van heel dichtbij meemaken. Die heet de ‘Alliade LindeStede koers’! De winnaar van die race krijgt de bloemen vol trots uitgereikt door meneer Oudega. Tot slot neemt de groep nog een kijkje achter de schermen bij de stallen. En in de woorden van meneer Hoekstra: ‘Wat een mooie dag!’.
Steun jij de ervaring van morgen?
Word dan ambassadeur van het Samen doen wat wél kan-fonds! Dit is heel gemakkelijk: deel de berichten die Alliade via social media over de bijzondere uitjes plaatst. Zo maak jij jouw netwerk enthousiast om misschien financieel te helpen via alliade.nl/steun