Agri Business editie 30

NOORD-HOLLAND NOORD

nr. 30 Jaargang 5 FEBRUARI 2021

Bestrijding De vrijheid ongedierte

van EEN

eigen kotter

Specialisten van AB Vakwerk staan klaar om u van uw ongedierteprobleem te verlossen.

Daarnaast krijgt u altijd professioneel advies waarmee u een knaagdierenplaag in de toekomst kunt voorkomen. Bel 088-7301870 of kijk op abvakwerk.nl

TIP: gebruik uw ledenbonus om u te laten verlossen van ongedierte!

goed voor elkaar

v oor A g rar i s c h e ond e rn e m e r s i n W e s t - F r i e s land , H olland s K roon , S c ha g e n , D e n H e ld e r e n t e x e l

VOLLE KRACHT VOORUIT! g n i v e g m r vo g n i r e t t e l be t n i r p & k u r d zeefdruk

Den Helder

Industrieweg 27 T. +31 (0)223 523 006 denhelder@zrgbv.nl

Den Helder

Pastoor Koopmanweg 21 T. +31 (0)223 668 838 frans@zrgbv.nl

SCHAGEN

Witte Paal 212 T. +31 (0)224 296 007 schagen@zrgbv.nl

Amsterdam

TT Melissaweg 61 T. +31 (0)20 632 9363 amsterdam@zrgbv.nl

www.zeemanreclamegroep.nl

04

06

Voorwoord

Behoud en ontwikkeling van biodiversiteit Biodiversiteit is niet zomaar een ‘trend van nu’. Behoud en ontwikkeling hiervan is belangrijk voor de aarde en voor een zo prettig mogelijk leven. Maar inmiddels raken steeds meer natuurlijke hulpbronnen uitgeput, sterven er soorten uit en wordt de functionaliteit van ecosystemen bedreigd. Dat is een bedreiging voor onze welvaart, duurzame ontwikkeling, veiligheid en ons welzijn.

10

Gelukkig zetten veel agrariërs en vissers zich in voor behoud en ontwikkeling van biodiversiteit. Zo ook in de Noordkop. Neem nu het voorbeeld van teelt- en broeibedrijf G&K Reus. Zij gebruiken het gewas Luzerne om te voorkomen dat de bodem uitgeput raakt. Extra voordeel is dat er weinig bestrijdingsmiddelen gebruikt hoeven te worden en dat dit gewas meer opbrengt dan bijvoorbeeld grasland. Een win-win-situatie.

Ook beroepsvisser Rene de Jong draagt zijn steentje bij aan het behoud van biodiversiteit. Hij zet bijvangst en te kleine vissen weer terug in de zee, zodat ze kunnen ontwikkelen en verder kunnen groeien.

Zo zie je maar; ook op kleine schaal (of eigenlijk juist op kleine schaal) kun je al veel doen om ecosystemen in balans te houden, zodat ook toekomstige generaties nog van de aarde kunnen genieten. Wat doe jij aan behoud en ontwikkeling van biodiversiteit?

Sabine van Berkum & Randi Peters

colofon Verschijning 6 x per jaar Oplage 6.500 ex.

Uitgever, Vormgeving & druk Zeeman Reclamegroep BV Industrieweg 27 - 1785 AG Den Helder www.zrgbv.nl - t. (0223) 523 006

16

advertentie verkoop Sabine v. Berkum, sabine@zrgbv.nl, 0614238410 Randi Peters, randi@zrgbv.nl, 0650449482 Niets uit deze uitgave mag op welke wijze dan ook worden gekopieerd of verveelvuldigd zonder schriftelijk toestemming van de uitgever. Zeeman Reclamegroep aanvaardt geen aansprakelijkheid voor mogelijke gevolgen die zouden voortvloeien uit het gebruik van de in deze uitgave opgenomen informatie. Op de advertentietarieven wordt geen burokorting gegeven.

22

Als je in Den Oever bent geboren en getogen is de visserij met de paplepel ingegoten. Dat geldt ook voor Rene de Jong (37), die sinds vorig jaar zijn eigen kotter heeft en samen met zijn bemanning de hele Noordzee overgaat op zoek naar de beste vis en garnalen.

De vrijheid van

een eigen kotter Rene komt uit een echte vissersfamilie. Zijn vader heeft vroeger gevaren en zijn ooms en neven leven nog steeds zoveel mogelijk op zee.

“Op mijn 16e ben ik naar de visserijschool in Den Helder gegaan en vanaf mijn 18e vaarde ik mee met familie, maar ook met andere schepen in binnen- en buitenland.”

De WR18 Het was voor de visser in hart en nieren een logische stap naar een

4 AGRIBUSINESS

eigen kotter. “Maar dat was nog niet zo gemakkelijk. De zoektocht was lang en een financiering krijgen zonder jaarcijfers is lastig.”

Uiteindelijk was het Alexander de Groote van AdviesGroep Wieringen die Rene in contact bracht met Arie de Visser, mede-eigenaar van Rederij Gebr. De Visser. “Alexander was boekhouder van ons beiden.

Arie had laten blijken dat hij wilde stoppen en ik had natuurlijk laten

doorschemeren dat ik een eigen kotter wilde. Eén en één is twee en zo ging het balletje rollen.”

De heren hebben een huurkoopovereenkomst gesloten voor kotter WR 18 ‘In Solidium’. “AdviesGroep Wieringen heeft dit allemaal van A tot Z geregeld. Tegelijkertijd met het vastleggen van de huur hebben we een koopsom afgesproken.

Ik huur de kotter twee jaar, waarbij de huur ook direct aflossing

is. Daarnaast kan ik een buffertje opbouwen en volledige jaarcijfers bij de bank en Belastingdienst overleggen.” Zodra het schip daadwerkelijk van Rene is, mag hij haar een nieuwe naam geven. “Ze wordt vernoemd naar mijn opa’s: Pieter Jaap en krijgt het nieuwe nummer WR 49.”

Achter de vissen aan Rene is met zijn bemanning vooral op de Noordzee te vinden.

“Ik vind de vrijheid van het vissen

heerlijk. Wij bepalen in principe zelf hoe lang we op zee gaan en varen achter de vissen aan als het ware. In de winter varen we naar Denemarken en Duitsland voor de garnalen. In de warmere periode vissen we op schol en Noorse kreeftjes.”

Aan boord heeft de doorgewinterde visser het goed voor elkaar, want heel veel van het werk is geautomatiseerd. Dit is niet alleen fijn voor de fysiek van de heren, maar ook voor de versheid en kwaliteit van de gevangen vis en garnalen.

Zodra de garnalen in het net zitten, halen de mannen alles binnenboord. “Vervolgens gaan ze door de zeefmachine, waar de vis van de garnalen wordt gescheiden.

Ondermaatse exemplaren worden

weer vrijgelaten om lekker door te kunnen groeien in de zee.

De garnalen met de goede maat gaan door naar de kookketel, waar ze schoongespoeld en gekookt worden. Vervolgens komen ze op de zoektafel waar wij de laatste ongenode gasten eruit filteren. De garnalen gaan daarna het visruim in en worden zo’n 4 tot 6 dagen gekoeld bewaard.”

Aan land heeft de visser een vaste handelaar die de garnalen koopt voor wekelijks fluctuerende prijzen. De schollen worden op de afslag via de klok verkocht.

Zinnige regelgeving Wat Rene graag anders zou willen zien in de visserij is een betere en meer zinnige regelgeving. “Als vis-

ser sta je vaak met de rug tegen de muur. Neem nu de Brexit. Collega’s op Texel creëren in Engelse wateren zo’n 90% van hun omzet, maar door de regelgeving moet men ieder jaar opnieuw een vergunning aanvragen. Wanneer ze worden tegengehouden, missen ze dus bijna hun hele omzet. Die onzekerheid en onmacht brengt heel veel spanning met zich mee.”

Zelf heeft Rene meer te maken met de aanlandplicht en de gebiedssluitingen vanwege windmolenparken en natuurgebied. “De aanlandplicht is ingevoerd om iets te doen aan het overboord gooien van een deel van de vangst. Volgens de Europese Unie wordt dit gezien als verspilling. Maar daar ben ik het helemaal niet mee eens, we doen ons uiterste best om de ondermaatse vis

of bijvangst netjes terug te zetten.

Daar hebben wij ook alleen maar baat bij! Daarnaast wordt ons visgebied steeds kleiner en lastiger vanwege de talloze windmolens op zee. De visserij speelt een belangrijke rol in de voedselvoorziening, ik zou het fijn vinden als dat ook gewaardeerd wordt.”

Maar ondanks deze strengere regelgeving en beperkingen houdt Rene zijn hoofd prima boven water.

“Op mijn kotter op open zee voel ik mij als een vis op het water! Ik hoop dat ik dit nog heel lang mag doen.”

AGRIBUSINESS 5

Van visser tot

wereldverbeteraar Gerard Manshanden zit al zijn leven lang in de ‘vissen’. Op 16-jarige leeftijd nam hij het roer van het visserijbedrijf van zijn vroegtijdig overleden vader over. “Ik zag altijd kansen die andere vissers niet zagen. Toen niemand op brasems viste, had ik het er goed mee!”, blikt Gerard terug. Inmiddels is hij de managing director van FishFlow Innovations in Medemblik, een innovatieve organisatie die watergerelateerde vindingen voor de wereld van morgen ontwikkelt.

6 AGRIBUSINESS

Knowhow van de vis Maar hoe wordt een doorgewinterde beroepsvisser nu directeur van een groot ontwikkelbedrijf?

Dat heeft Gerard vooral te danken aan zijn probleemoplossend vermogen en zijn ondernemende karakter. Daarnaast heeft hij een vooruitziende blik en weet hij hoe vissen zich gedragen. “Door die eigenschappen kon ik als visser tonnen brasems van goede kwaliteit leveren. Ik had uitgerekend dat ik tot ongeveer 2005 van de brasemvisserij kon leven en toen stopte ik ermee. Dat is ook ondernemen, weten wanneer je moet stoppen.”

Als visser was Gerard getuige van het feit dat er jaarlijks tientallen miljoenen baarzen, karpers, palingen, voorns en andere vissen werden vermalen en kapot werden geslagen door gemalen en waterkrachtcentrales. Deze massale sterfte vormt een groot knelpunt in de vismigratie problematiek en draagt eraan bij dat bedreigde vissoorten, zoals paling, uitsterven.

“Als ik een probleem zie, dan gaat mijn brein meteen aan het werk.

Ik ben een 3D-denker en weet veel van het gedrag van vissen,

waardoor ik binnen no-time een visvriendelijk gemaal ontworpen had om de vissterfte tegen te gaan.”

Het toeval wil dat Gerard kort na zijn uitvinding iemand van ingenieursbureau Witteveen+Bos tegen het lijf liep. Dit gesprek leidde tot de gezamenlijke oprichting van FishFlow Innovations in 2006. “We spraken met allerlei waterschappen en lieten ze kennismaken met het visvriendelijke gemaal.

Er werd enthousiast gereageerd, maar we merkten dat je niet zomaar op de markt komt. Aan de

ene kant doordat in Nederland veel waterschappen vrij conservatief zijn, maar aan de andere kant is het ook begrijpelijk dat iedereen denkt: “Zijn ze er over vijf jaar nog wel?” en “Laat een ander het maar uitproberen”.

We hebben nu alles onder één dak: oplossingen op maat bedenken, ontwerpen, bouwen en installeren. We werken nog veel samen met Witteveen+Bos, maar FishFlow is nu 100% eigendom van mij. Pentair Fairbanks Nijhuis produceert de visvriendelijke axiaalpompen.”

Visvriendelijke uitvindingen vs gifcocktail Nu, zo’n 15 jaar later, heeft FishFlow Innovations vele visvriendelijke uitvindingen geplaatst. Nadat de oplossing voor de visonvriendelijke gemalen, de gemaalvispassage, in gebruik werd genomen, volgden het vijzelgemaal, de hevelvistrap, de vrije stromingsturbine, de vijzelturbine, de stroboscoop viswering, de aalhevel, de lagedruk turbine, de axiaalpomp, de airlift en nu ook de stille scheepsschroef/boegschroef. Allemaal geboren uit het brein van Gerard en door zijn vakkundige

team gebouwd en geïnstalleerd.

“Voor meerdere oplossingen hebben we prijzen mogen ontvangen, maar de mooiste prijs is als de uitvindingen ook daadwerkelijk worden gebruikt om de vissterfte terug te dringen.”

Tegelijkertijd maakt Gerard zich ernstige zorgen over de waterkwaliteit. Want de vissterfte kan niet alleen door visvriendelijke gemalen worden opgelost. “We laten massaal giftige chemicaliën het grondwater, de rivieren en het riool in lopen. Denk maar eens aan de gootsteenontstopper en de gif-

AGRIBUSINESS 7

One-Stop-Shop for Agricultural Equipment Your trusted partner in Europe

A Family of Truck & Agricultural Tires, Batteries, Belts, Ball Bearings, Chains and Pressure Hoses.

Houd uw grond gezond... met LUZERNE! VOORDELEN VAN LUZERNE OP UW PERCEEL ▪ Verbetert de structuur van de grond ▪ Vruchtbaardere grond door stikstof opname ▪ Gemiddeld 5% hogere opbrengst bij vervolg teelt ▪ Minder arbeidsintensief doordat Hartog u ontzorgt

EN NOG WE ZOEK OOR NV PERCELE ZOEN! SEI KO M E N D Interesse of meer informatie?

Neem contact met ons op!

Mijnsherenweg 7 1658 CA Lambertschaag + 31 (0) 229 58 12 32

Ad_Agribusiness_214x153_1.4_pagina.indd 1

www.hartog-lucerne.com verkoop@hartog-lucerne.nl /grasdrogerijhartog

25-01-2021 15:34

stoffen die in de landbouw worden gebruikt. Maar ook autobanden zijn een probleem. Hier zitten giftige weekmakers in.

“Na onderzoek bleek dat optrekkende zalmen in de rivieren massaal het loodje legden na hevige regenval. Iedereen heeft het over CO2 en stikstof, maar het chemicaliën probleem is vele malen erger en daar hoor je niemand over.

Je ziet bijvoorbeeld in het IJsselmeer dat na de lage Rijnstand de muggenpopulatie gedecimeerd is.

Dit komt waarschijnlijk door de cocktail aan chemicaliën en dat is niet best. Als een biologische perenteler nog gifstoffen in zijn peren heeft zitten door het beregenen zegt dat ook wel wat. En dat is hetzelfde water dat wij alle dagen drinken.”

Gerard geeft aan dat het water ook veel te arm is geworden aan nutriënten. “We leven in een deltagebied. Ik kom over de hele wereld en ik zie nergens een deltagebied met helder water. Normaal stromen rivieren af en toe over en brengen zo de nutriënten

in de delta. Hier zijn ze alleen maar bezig om zo veel mogelijk nutriënten uit het water te halen.

Zonder organische belasting kan er geen vis in het water leven. In de Bodenzee zit bijvoorbeeld niets meer. Dit is ook de reden dat in de Nederlandse binnenwateren de visstand enorm gereduceerd is.

Het zou zo mooi zijn om eens een test te doen door water te bemesten met bijvoorbeeld mest van een biologische boer die veel koolstof in de voeding gebruikt. Ik denk dat mensen versteld zullen staan van de resultaten.”

FishFlow over de hele wereld De innovatieve voorzieningen voor de passage en wering van vis van FishFlow Innovations is niet alleen in Nederland bekend. “Ook buiten de landsgrenzen en zelfs buiten de Europese grenzen installeren wij visvriendelijke oplossingen. Men ziet bij waterschappen en waterbouwkundige organisaties steeds vaker het belang in om vismigratie goed te laten verlopen en sterfte en beschadiging van vis te voorko-

men.” FishFlow Innovations werkt alleen met hoogwaardige en sterke materialen. “Dit in combinatie met onze expertise op het gebied van visgedrag en hydrodynamica, zorgen ervoor dat onze oplossingen een enorm lange levensduur, een zeer hoog rendement, een lage storingsgevoeligheid en een zeer hoge mate van visveiligheid hebben. Daarnaast zijn ze onderhoudsarm.”

Met 8 patenten en ruim 70 gerealiseerde projecten in 5 landen bouwt FishFlow stap voor stap aan een toekomst waarin het welzijn van onderwater ecosystemen en het opwekken van duurzame energie vanzelfsprekend zijn.

“Daarbij vind ik het belangrijk om mensen aan het werk te zetten, waar ze het naar hun zin hebben en gelukkig zijn. Op dit moment zijn we bezig met een project in Indonesië, de Tidal Bridge en in Oman (West-Azië), waar 590 vrijestromingsturbines (15 kilometer dam) elektriciteit gaat opleveren voor het hele eiland.”

Opwarming van de aarde stopzetten Om dit te kunnen realiseren wil Gerard op de werkhaven Oude Zeug in Wieringerwerf een loods bouwen waar uiteindelijk zo’n 200 fte’s nodig zijn. “Een mooie kans en dat ziet de gemeente Hollands Kroon gelukkig ook. Het zou echt super zijn als we de turbines in Nederland kunnen blijven bouwen, dat zou de plaatselijke economie goed doen.” Het uiteindelijke doel van Gerard voor FishFlow Innovations gaat verder dan de vissterfte tegengaan en de economie een flinke impuls geven. “Ik wil met dit soort turbines uit zeewater op een innovatieve manier zoet water maken. Daarmee kunnen we de woestijnen vergroenen en de opwarming van de aarde stoppen.

Hiervoor gaan we een consortium met diverse bedrijven oprichten, onder andere Witteveen+Bos en Cordeel uit België. Een vooruitstrevend idee, maar zeker haalbaar!”, besluit de uitvinder.

Meer informatie: www.fishflowinnovations.nl

AGRIBUSINESS 9

re ro Cahart Agheeft

voor tomaten

Verbeteren van de tomatenwereld Begin jaren ‘90 is het plan van Agro Care ontstaan. “De twee studentenvrienden Philip van Antwerpen en Kees van Veen werkten jarenlang in de vakanties bij een tomatenkweker. Beiden waren van mening dat er in de tomatenwereld heel wat verbetering kon worden doorgevoerd. Om de daad bij het

10 AGRIBUSINESS

woord te voegen huurden ze een kas en startten ze hun eigen kwekerij. Niet veel later kocht het duo acht hectare grond in een Zeeuws dorpje en bouwden er een kas op.”

Vanaf die stap werd Agro Care steeds groter. Meerdere vestigingen in Nederland en buitenland volgden. In Noord-Holland kwam in 2007 de projectlocatie Agriport

A7 als geroepen, waar Bas de leiding over nam.

“Het bedrijf bestond toen uit twintig hectare kassen. We wilden blijven groeien, maar wel stapje voor stapje. Het was vooral van belang dat het goede team dat we hadden samengesteld kon meegroeien.

Door ieder jaar zo’n tien hectare bij te bouwen, was dat prima te handelen.”

Agro Care groeit op Agriport Vanwege de verschillende financiële crises die Agro Care doorliep in haar bestaan, liep het groeiplan enigszins vertraging op. “Maar inmiddels hebben we die schade ruimschoots ingehaald! In 2016 zijn we gefuseerd met het naastgelegen Kesgro, een identiek bedrijf als dat van ons. De voormalige eigenaren, Paul Grootscholten en Ad

Op projectlocatie Agriport A7 bij Middenmeer staat het grootste glastuinbouwbedrijf van Europa, gespecialiseerd in tomaten: Agro Care.

“Wij hebben hart voor tomaten. Dat zie je terug in onze teelt, kassen en in de medewerkers en dát proef je!”, vertelt mede-eigenaar Bas Eilander.

verpakkingsbedrijf in Nederland en in Polen. “Daarnaast hebben wij kassen in Marokko, Frankrijk en Tunesië en dat brengt allerlei nieuwe uitdagingen met zich mee. Zo is het bijvoorbeeld in Tunesië het klimaat in de winter ideaal voor tomaten, maar is de zomer eigenlijk te heet. Waar we in Nederland vaak de kassen moeten verwarmen, moeten we daar dus juist koelen.

Daar komt ontzettend veel techniek bij kijken. Veel werk, maar de kennis die we daar opdoen, kunnen we weer gebruiken in onze andere vestigingen en dat betekent groei.”

Zuinig met water Duurzaamheid staat bij Agro Care hoog op de prioriteitenlijst. “We doen alles met aandacht voor mens en milieu. Zo worden de tomaten gekweekt met minimaal gebruik van bestrijdingsmiddelen.

Onze teelt is emissieloos. Daarnaast gebruiken we zo weinig mogelijk water, namelijk zo’n negen tot zestien liter per kilo tomaten.

Dit is uiteraard wel afhankelijk van het type tomaat en klimaat, want in Spanje is dit zo’n zestig liter. Dat compenseren we dan weer in Nederland.”

Bas geeft aan dat Agro Care van mening is dat het water in de toekomst schaarser wordt, misschien zelfs schaarser dan energie.

“Daarom gaan we ook zeer bewust met (regen)water om. “Het water dat verdampt of ‘teveel’ wordt gegeven wordt opgevangen. Ook het regenwater dat op de kassen valt vangen we op in bassins. In de winter pompen we het water de grond in, zodat we het in de zomer kunnen gebruiken.

van Kester, zitten nu in de directie van Agro Care. Vorig jaar hebben we ook Greenco overgenomen en in december 2020 volgde Barendse DC. Samen vormen we een mooie hoek op Agriport, waar de tomaten prima kunnen gedijen!” De vestigingen zijn in principe identiek aan elkaar, want ze bestaan allemaal uit zes kassen van tien hectare. “Er staan drie kassen aan

de linker- en drie kassen aan de rechterkant van een corridor. In de corridor bevinden zich de verpakkingsruimtes, kantoren en kantines. Elke unit wordt aangestuurd door een manager arbeid en een manager teelt, daarboven staat de vestigingsmanager. In Middenmeer hebben we zestien units en in elke unit werken ongeveer zestig uitzendkrachten. Daarnaast hebben

we nog zo’n honderd medewerkers op andere afdelingen, zoals technische dienst, verpakking, logistiek en P&O. Iedereen komt uit deze regio en heeft hart voor tomaten!”

Buitenlandse kassen Agro Care is inmiddels ook over de landsgrenzen actief. Samen met een aantal andere tomatenkwekers is Agro Care eigenaar van een

Daarnaast vinden we het belangrijk om voedsel zo efficiënt mogelijk te produceren: bronnen minimaal belasten en tegelijkertijd een zo groot mogelijke opbrengst bewerkstelligen. Zo blijven we genoeg voedsel houden om de groeiende wereldbevolking te voeden en daar draagt Agro Care graag haar tomaatje aan bij!”

Meer informatie: agrocare.nl

AGRIBUSINESS 11

www.necap.nl

-

Wieringerwerf

-

Tel: 0227-603353

Van stolpboerderij tot serre Van koelcel tot kantoor De Lange Ring 1 • 1761 AS Anna Paulowna • Telefoon: 0223-531494 • Fax: 0223-533894 Email: info@fxhuiberts.nl • Internet: www.fxhuiberts.nl

● ● ●

HE

N

D

H

ET

O LE JAAR R

Akkerbouw Bollenteelt Grondverzet

Medemblikkerweg 13 1771 SC Wieringerwerf Mobiel: 06-53772793 www.facebook.com/loonbedrijfsturmjacobs

www.loonbedrijfsturmjacobs.nl

Proeftuin Zwaagdijk verder onder de naam Per 1 januari 2021 is Vertify de naam voor Proeftuin Zwaagdijk en de Demokwekerij Westland.

In 35 jaar tijd is Proeftuin Zwaagdijk de regio West-Friesland flink ontgroeid. Met zeventig medewerkers en onderzoek in binnen- en buitenland werd het tijd voor een nieuwe naam.

Ooit begon Proeftuin Zwaagdijk in de jaren ’80 als regionale onderzoeklocatie van de Rijksoverheid voor de bloembollenteelt, vollegrondgroente en glastuinbouw.

Echter al na een beperkt aantal jaren werd duidelijk dat er fors bezuinigd zou gaan worden op praktijkgericht onderzoek en dat de proeftuin in Zwaagdijk alweer op de nominatie stond om zijn deuren te moeten sluiten. De huidige directeur Johan Kos was in die tijd bedrijfsleider en hij besloot samen met enkele collega’s om als een zelfstandige stichting in 1997 een doorstart te maken. Ze zagen een kans om met de moderne faciliteiten iets te betekenen voor het regionale onderzoek. Vol ambitie is hij samen met twee onderzoekers gestart, waarna Proeftuin Zwaagdijk In de loop van de jaren zijn plek in het praktijkonderzoek heeft verdiend, niet alleen in bloembollen, groenten en sierteelt maar ook in de akkerbouw. Destijds

kon niemand bevroeden dat anno 2021 deze regionale proeftuin zou zijn uitgegroeid tot een internationale onderzoeksinstantie met projecten op honderd locaties en een team van ruim zeventig medewerkers. In de loop van de jaren werden er diverse bedrijven aan de Proeftuin toegevoegd, waaronder Stichting Van den Hoek’s Broeiproevenbedrijf en de Demokwekerij Westland. Op initiatief van onder andere Proeftuin Zwaagdijk en de Demokwekerij Westland is vervolgens het World Horti Center in Naaldwijk opgericht als kennisen innovatiecentrum voor de glastuinbouw. Naast de belangrijke onderzoekslocaties in Zwaagdijk, Honselersdijk en Naaldwijk is er in de Wieringermeer een belangrijke locatie voor vooral het akkerbouwonderzoek, op de locatie van loonbedrijf Sturm-Jacobs.

Sturm-Jacobs is in veel opzichten een zeer modern akker- en loonbedrijf. Deze samenwerking biedt Vertify de mogelijkheid om in het onderzoek met moderne apparatuur te werken.

Er werd al jaren gedacht over een nieuwe naam voor Proeftuin Zwaagdijk, een moderne naam die beter zou aansluiten bij de breedte van de activiteiten, bij de ambities van het bedrijf en ook internati-

onaal bruikbaar zou zijn. Sinds 1 januari 2021 is die er: Vertify. De naam verwijst enerzijds naar groen (‘vert’) gezien de groene sector en de vergroening waar de sector voor staat, en anderzijds naar het verifiëren van onderzoeksvraagstukken (‘verify’). De kernspreuk ‘We explore, We explain’ geeft aan dat de kennisoverdracht naast het reguliere onderzoekswerk een nog grotere rol gaat spelen. In 2019 zijn er zo’n 40.000 bezoekers aanwezig geweest op bijeenkomsten op de verschillende onderzoeklocaties in het Westland, in Zwaagdijk en op het akkerbouwplatform in de Wieringermeer. Vertify wil in de toekomst nog sterker inzetten op kennisoverdracht, ook via digitale media. Kennis heeft tenslotte alleen waarde als het gedeeld wordt.

Belangrijke thema’s in het onderzoek van Vertify zijn plantgezondheid, digitalisering en precisietechnieken, teeltsystemen en waterkwaliteit en -kwantiteit.

Vertify doet niet alleen veel onderzoek voor opdrachtgevers, meer en meer initieert Vertify zelf grotere onderzoeksprogramma’s, al dan niet ondersteund door subsidie van bijvoorbeeld het ministerie van LNV. In deze programma’s wordt samengewerkt met het bedrijfsleven, andere instituten en

met wetenschappers van diverse universiteiten. Er worden oplossingen ontwikkeld bestaande uit bouwstenen zoals innovatieve teeltsystemen, groene gewasbeschermingsmiddelen en precisietechnieken waar de teler morgen en overmorgen zijn opbrengst verantwoord mee veilig kan stellen. Daar ligt tenslotte een stevige uitdaging, gezien de ambities zoals die omschreven staan in de Nederlandse Toekomstvisie Gewasbescherming 2030; in 2030 is de landbouw circulair en zijn planten en teeltsystemen dusdanig robuust dat ingrijpen met chemische gewasbescherming beduidend minder nodig gaat zijn. Frans Timmermans doet daar in het kader van een klimaatneutraal Europa in 2050 in zijn Farm to Fork strategie nog een schepje bovenop en stelt dat de landbouw in 2030 50% minder chemische gewasbescherming en 20% minder meststoffen gebruikt en voor 25% biologisch is.

Kortom, de teler zal over een kleine 10 jaar het spel anders moeten spelen en ziekten en plagen deels anders te lijf moeten gaan dan ie vandaag doet. Precies dát is de visie van Vertify; voorloper zijn in de vergroening van de landbouw en oplossingen te ontwikkelen die telers door deze transitie heen helpen.

AGRIBUSINESS 13

comex Vortex 75 Vuilwaterdompelpomp met Vlotter Aanbiedingde geldig tot e1in 202

Bestrijding ongedierte Specialisten van AB Vakwerk staan klaar om u van uw ongedierteprobleem te verlossen.

Daarnaast krijgt u altijd professioneel advies waarmee u een knaagdierenplaag in de toekomst kunt voorkomen. Bel 088-7301870 of kijk op abvakwerk.nl

TIP: gebruik uw ledenbonus om u te laten verlossen van ongedierte!

Melkveehouders kennen deze vuilwaterdompelpomp als de Laval C300, veelal gebruikt in putten in het melklokaal. Als exclusief importeur van Comex pompen (Italië) levert B&S Watering Systems B.V. met de Comex Vortex 75 exact dezelfde pomp als de Laval C300. De constructie en materialen zijn van hoogwaardige kwaliteit, gebouwd voor professioneel en duurzaam gebruik.

Speciaal voor melkveehouders biedt B&S de Comex Vortex 75 nu aan voor € 215,- ex Btw Voor meer informatie kijkt u op

www.bswateringsystems.nl/producten >pompen Deze actie is geldig tot het eind van 2020, zolang de voorraad strekt.

B&S Watering Systems B.V. agriport 40 | 1775 tB middenmeer (N-H) | t: 0227 656166 m: 06 21716322 | www.bswateringsystems.nl | info@bswater.nl de specialist in watertechniek en beregeningssystemen uit west-Friesland

goed voor elkaar

Registreer uw (land)bouwvoertuig in 2021 Sinds 1 januari 2021 geldt een kenteken- en registratieplicht voor (land)bouwvoertuigen.

Voor uw tractoren, maar ook voor uw overige (land)bouwvoertuigen zoals aanhangwagen, combine of rooimachine.

Wilt u weten wat deze plicht voor u betekent? Meld u dan aan voor een gratis en vrijblijvend adviesgesprek via unive-noordholland.nl/agrarisch-afspraak

t r o K Agrarisch

Ane van Straten Wie ben je?

Ik ben Ane van Straten, 46 jaar en woon samen met Siska en twee kinderen, Pieter en Teun in Slootdorp.

Kun je iets vertellen over de geschiedenis van je bedrijf?

Wij zijn inmiddels alweer de derde generatie die op deze boerderij woont en werkt. Ooit begonnen als een boerderij van 40 hectare met vooral granen is het nu gegroeid tot een bedrijf van ruim 100 hectare met als hoofdteelt de aardappel Met welke teelten houd je je bezig?

Naast de aardappelen (pootaardappelen en tafelaardappelen) telen we vrij veel granen, ruilen we

land met een sjalottenteler en tulpenkweker en hebben we een behoorlijk areaal ingeruimd voor teelten die de akkervogelstand moeten helpen herstellen. Hierbij moet worden gedacht aan kruidenrijke akkerranden welke langs alle watergangen liggen, de teelt van een wintervoedselakker -een perceel ingezaaid met een mengsel van granen en kruiden-, en een vogelakker, een perceel met een vlinderbloemig gewas afgewisseld met kruidenstroken.

Wat zijn je plannen voor de toekomst?

We zijn zo’n 10 jaar geleden voorzichtig begonnen om percelen niet meer te gaan ploegen. In plaats daarvan zaaien we na de oogst een mooi groenbemestermengsel

in en proberen die tot de volgende teelt te laten staan. Deze manier van werken geeft veel voldoening en ook nog genoeg uitdagingen om hiermee door te gaan.

percelen te lopen, maar als ik op zondag een rondje aan het fietsen ben, vind ik Wieringen altijd erg leuk om kris kras doorheen te rijden.

Zo is de waterhuishouding op de meeste percelen behoorlijk verbeterd, stijgt het organische stof gehalte en wordt de bewerkbaarheid van de grond elk jaar beter. Grootste nadeel wat we nu ondervinden is een grotere druk van schurft in de aardappelen en lopen we regelmatig tegen praktische probleempjes aan bij het zaaien en planten dwars door de groenbemesters heen.

Als ik geen agrariër zou zijn geworden dan was ik nu?

Geen idee, waarschijnlijk zou ik wel elke zoveel jaar van baan wisselen, altijd hetzelfde doen verveeld me nogal snel.

Wat is de mooiste plek in de regio?

Het is altijd leuk om over je eigen

Is er een agrariër die je het gunt om de volgende keer in deze rubriek terecht te komen?

Kees Hotting, Kees probeert ook zijn land bedekt te houden en NKG te werken en gaat een uitdaging aan op zijn bedrijf.

AGRIBUSINESS 15

Luzerne

als grondverbeteraar

Teelt- en broeibedrijf G&K Reus is gespecialiseerd in tulpen en gevestigd in Lutjebroek, maar teelt in polder Het Grootslag, de Flevopolder, Zeeland en Frankrijk. Inmiddels zwaait de derde generatie de scepter. “In 1975 heb ik samen met mijn broer Kees de zaak overgenomen van onze vader. Nu zijn mijn zoons Maurice en Robert eigenaar en hebben de dagelijkse leiding”, vertelt Gerard. Naast het teelt- en broeibedrijf, heeft G&K een aanzienlijk bloembollen exportbedrijf genaamd Reus Holland.

Goede eigenschappen Zo’n 15 jaar geleden is Gerard gestart met Luzerne.Dit is een 2-3 jarig gewas dat valt onder de vlinderbloemige planten. Het bevat in

16 AGRIBUSINESS

vergelijking met gras meer stikstof, een hoger calciumgehalte en een hoger caroteengehalte (voorloper van vitamine A) en is een hoogwaardig veevoer.

“Vanwege deze sterke kenmerken, maar ook zeker door de diepe en dikke wortels is Luzerne erg goed voor de grond. Elke teler weet dat je de grond uitput als je continu hetzelfde gewas teelt. Dit is niet alleen slecht voor de bodem, ook het gewas wordt van mindere kwaliteit.

Door af te wisselen en de grond af en toe ‘met rust te laten’ door bijvoorbeeld gras of Luzerne te zaai-

en, kan het weer herstellen.”

Gerard ervaarde in de praktijk dat grasland zeker goede eigenschappen had, maar dat de uiteindelijke opbrengst van het grasgewas hiervan niet voldoende was. “Ik hoorde over Luzerne, was nieuwsgierig en ging het proberen. Dat beviel zo goed, dat ik nooit meer anders ben gaan doen.”

Boeren Bedrijf

Een gezonde cyclus G&K Reus kan eens in de vijf tot zes jaar op hetzelfde stuk grond bloembollen onderbrengen. Op die manier hoeft het bedrijf weinig chemische middelen in te zetten en is de risico op ziektes en schimmels nihil. “Wij hebben eigen land en verhuren dat in de tussenliggende periode aan een groenteteler. De eerste twee jaar na de

tulpenbollen, teelt hij bloemkool op hetzelfde deel. Daarna gaat er voor drie jaar Luzerne van Grasdrogerij Hartog in om vervolgens weer plaats te maken voor bloembollen.”

Om de grond zo voedzaam mogelijk te houden is deze cyclus erg belangrijk. “Zo zorg je voor kwaliteitsverbetering voor alle gewas-

sen op dat stuk grond. Doordat Luzerne dik en diep wortelt, wordt de structuur van de grond verbetert.

Daarnaast pakt dit gewas stikstof uit de lucht, waardoor je een nalevering van deze goede voedingsstof krijgt. Extra fijn is dat je eigenlijk altijd kunt planten/rooien, ook als het daags daarvoor heeft geregend. Je bent dus een stuk minder afhankelijk van het weer.”

Het geheim van Reus Nu Gerard zo’n 15 jaar met Luzerne werkt op zijn land, heeft hij de nodige ervaring en kennis opgedaan. “Het geheim zit ‘m in het zaaien. Als je dit goed doet, dan leg je de basis van een goede oogst. Een mooi zaaibed is hierbij het keyword. Daar kun je niet op bezuinigen. Wij doen dit met een bepaald soort frees (overtop), die

AGRIBUSINESS 17

Agri smeer middelen

Agri

geen agribusiness ontvangen?

Agri

Mail dan uw naam en adresgegevens naar sabine@zrgbv.nl.

U krijgt het magazine dan toegestuurd!

SUPER TRACTOR OIL 15W-40

CAN 20L DRUM 60L DRUM 200L

€ € €

53,73 160,36 487,91

UNIVERSAL TRACTOR OIL 80W

CAN 20L DRUM 60L DRUM 200L

€ € €

52,90 156,37 474,55

BEL 020 2629857

Het Agribusiness Magazine kan ook worden opgehaald bij onderstaande adressen:

Vestiging Ursem Rustenburgerweg 2a Vestiging Hoogkarspel De Gouw 73

Rubber specialist voor de complete agrarische sector Bos Rubber | Schagerbrug | Tel. 0224-571468 | www.bosrubber.nl | info@bosrubber.nl

De agrarische sector wordt elke dag ‘smarter’ Maar gaan we daar ook slim mee om? Technologie loopt voorop bij het verlagen van de kosten, het verbeteren

Klaver Agrarisch Vastgoed Trambaan 12 Nieuwe Niedorp

Wegen en etiKetteren he onder nem

ers in We s t- F r i e s

l A n dUw , h Forddealer o l l A n d s Kin noord Holland roon, sch Agen,

den helde r en texe l

Zeeman Reclame Groep Industrieweg 27 Den Helder Witte Paal 212 Schagen De OndernemersCentrale Oostwal 2 Tuitjenhorn Rabobank West-Friesland Graanmarkt 1 Zwaagdijk Oost

of bel 0223-523006

Urenregistratie

Digitale verloning

Geen urenbriefjes meer, alles digitaal inzichtelijk.

Automatische pauzes en correcties. Ook met app.

Automatische export naar uw loonpakket. Toeslagen, verlof en inhoudingen worden centraal verrekend.

van de opbrengst en het garanderen van een optimale levering aan de markt. Wij bieden toegankelijke tools om uw bedrijf de volgende stap te laten zetten.

Bespaar kosten, voorkom fouten, verhoog de efficiëntie met één management systeem.

Dataverzameling

Koppelingen

Bekijk historische en actuele data in heldere grafieken, dashboards en rapportages.

Koppel nieuwe én oude systemen en machines.

Maak alle appararten ‘smart’.

Vraag nu de demo aan. Of neem contact op met één van onze specialisten. www.bluebisystems.nl | info@bluebisystems.nl |

noord

Tegra Systems voor Agr Arisc

Uw Groene Vakwinkel/ CAV Agrotheek Zuidrak 18 Wieringerwerf

noord-hollAnd

nr. 16

JAArgAng 3 oKtober 2018

0228 - 2 3 4 3 37

duurder is dan bij ‘normale’ bewerking. Vervolgens zaaien wij altijd 10% meer zaad dan het advies luidt. Dit heeft een aantal voordelen: het drukt onkruid weg, waardoor je die niet hoeft te bestrijden én je kunt ook in een droge periode zaaien zonder genoegen te nemen met minder opkomst.”

Door tijdens het zaaien extra secuur en niet te zuinig te zijn, zal de opbrengst goed zijn. Luzerne levert bij Reus net zoveel op als de

verhuur van de grond met als extra pluspunt dat de bodem wordt verbeterd. “Daarnaast is het van belang dat er onder goede en droge omstandigheden wordt gemaaid.

Dit gaat altijd in goed overleg met Hartog, waarbij ieders belangen worden gerespecteerd. Samen zorgen we voor een win-winsituatie!”, aldus de ervaren rot in het vak.

Meer informatie: www.reusbv.nl

AGRIBUSINESS 19

totaalgroothandel Voor professionals in watertechniek

al

Humet & Lav

• Humet & Laval hulpstukken en buizen • Sproeiers • GEKA koppelingen • Rechtstreekse import!

B&S Watering Systems B.V.

Onze verkoopbalie is dagelijks geopend van 8.00 tot 17.00 uur.

Agriport 40 | 1775 TB Middenmeer (N-H) | Telefoon: 0227 656166 Mobiel: 06 21716322 | Internet: www.bswateringsystems.nl | E-mail: info@bswater.nl B&S WATErINgS SySTEMS B.v., dE SpEcIAlIST IN WATErTEcHNIEk EN BErEgENINgSSySTEMEN uIT WEST-FrIESlANd

Vraag VrijblijVend om uw scherpste prijs

Welke indruk maak je met je website?

Nieuwe account manager

Graag stellen wij Randi Peters (32) aan u voor. Zij is woonachtig in Den Helder en vanaf heden werkzaam bij Zeeman Reclamegroep als accountmanager van Agribusiness. Met haar tien jaar ervaring in de mediabranche als vertegenwoordiger, neemt ze een flinke bak ervaring met zich mee.

“Het contact met de klanten vind ik het leukste aan mijn werk.

Daar krijg ik ook energie van. Door mezelf open te stellen kom ik achter de wensen en behoeften van de klant. Dat leidt uiteindelijk naar een mooie samenwerking.

Buiten mijn werk (en als er geen corona is) ben ik te vinden op terrasjes of sta ik heerlijk te dansen op een festival. Ook ben ik een echt familie- en vrienden-mens en doe ik aan crossfit. Deze sport daagt mij uit om steeds weer beter te worden. Die mentaliteit kan ik ook goed toepassen in mijn werk.

Ik heb ontzettend veel zin om me in de (agrarische) wereld rondom Zeeman Reclamegroep te verdiepen en iedereen te ontmoeten. Tot snel!”

lees meer op www.smeders.nl

Lieve groet, Randi Peters t. 06 - 504 494 82

Jeroen de Schutter, Algemeen Directeur CAV Agrotheek

Een bloemetje in huis (ipv WC-papier)

We leven nu ca. 1 jaar in een samenleving die sterk gewijzigd is door de aanwezigheid van het Corona-virus.

De bestrijding van dit virus heeft de hoogste prioriteit in het dagelijks leven. Dit is voor iedereen merkbaar en brengt veel beperkingen en ongemak met zich mee.

De 1,5 meter samenleving, het schrappen van evenementen, horecauitstapjes, (buitenlandse) vakanties en een avondklok hakken er behoorlijk in. Het virus en de gehanteerde maatregelen, bedoeld om de capaciteit van de zorg te borgen, veroorzaken crisis-situaties (gezondheid, economie en maatschappelijk/sociaal). Door de start van de vaccinaties gloort er licht aan het eind van de tunnel en gaan we er vanuit dat de huidige beperkingen tijdelijk zijn en daarmee eindig.

Helaas ondervindt ook de agrarische sector nadeel van de Corona-situatie.

Met name het gebrek aan evenementen en een onzekere export zorgen voor lage marktprijzen. Toch zijn er ook lichtpuntjes. Doordat de bevolking (vanwege de lockdown) veel meer aan huis gebonden is dan voorheen bedacht iedereen eerst dat men thuis veel WC-papier nodig had (?!).

Gelukkig ging men inzien dat het thuis zitten veel aangenamer gemaakt kon worden met een bos bloemen op tafel.

De vraag naar snijbloemen is alleen maar groter geworden. Dit heeft een gunstig effect op de marktprijs.

En zou het niet geweldig zijn, dat wanneer de virus-maatregelen overbodig zijn, onze samenleving nog steeds een bos bloemen op tafel zet. Dan zouden de beperkingen toch nog voor een mooi spin-off zorgen. Nu, maar hopen dat andere (food)sectoren ditzelfde succes zullen ervaren.

Ing. Dick Waiboer, directie Klaver Agrarisch Vastgoed

De waarde van grond Met veel plezier leveren wij als Klaver Agrarisch Vastgoed onze eerste bijdrage aan een column voor het Agribusiness Magazine. Wilt u eens vrijblijvend met ons sparren over dit onderwerp of ander aan uw vastgoed gerelateerde onderwerpen? U bent van harte welkom.

Landbouwgrond is in de agrarische sector op een aantal manieren belangrijk voor de eigenaar: • Grond is nodig voor productie • Grond geeft in sommige gevallen recht op productie • Grond biedt als onderpand zekerheid voor financier • Grond is een belangrijke waarde component in het bedrijf Vooral het laatste speelt een rol bij kopers, maar ook bij potentiële stoppers. Het is algemeen bekend dat er de komende 10 jaar veel agrariërs hun bedrijf gaan beëindigen. Stoppen staat niet altijd gelijk aan de verkoop van grond. Op dit moment aarzelen veel bedrijfsbeëindigers met keuze over verkoop van hun grond.

Redenen daarvoor zijn dat de grond de laatste jaren in Noord Holland alleen maar duurder is geworden, dus uitstel werd beloond en ook het feit dat bij verkoop het vrijkomende geld bij de bank geen rente oplevert maar zelfs geld kost. Wanneer bedrijfsbeëindiging speelt is het belangrijk te weten of de grond tot het ondernemersvermogen blijft behoren. Wanneer de grond alleen maar wordt verhuurd aan derden levert dit weliswaar meer op dan geld op de bank, maar er ontstaat ook een risico dat bij latere verkoop een deel van de waarde wordt belast (vervallen landbouwvrijstelling). Overleg hier over met uw accountant. Daar tegenover staat dat wanneer het bedrijf fiscaal wordt gestaakt en de grond in box 3 komt, er vermogensrendementsheffing moet worden betaald en dit nauwelijks wordt gecompenseerd door de verhuuropbrengsten.

Niet alleen de grondprijzen zijn fors opgelopen, ook de woningen zijn door schaarste enorm in prijs gestegen. Recent hebben we in goed overleg met enkele grondeigenaren die hun onderneming hadden gestaakt een plan gemaakt om grond te verkopen en dit geld te gebruiken voor ondersteuning van kinderen in de aankoop van een woning. De ondersteuning van de kinderen gaf zo veel voldoening, dat dit ruimschoots opwoog tegen het emotionele verlies van de verkoop van (een deel van) de grond.

Zet dit u aan het denken ?

Neem eens een keer vrijblijvend contact op.

Coen Knook, Coen Knook Advies & Bemiddeling

Schaalvergroting en biodiversiteit??

Als je beleidmakers en maatschappelijke organisaties beluisterd over biodiversiteit in de landbouw, dan krijg je vaak de indruk dat het er nu belabberd voor staat en dat we eigenlijk terug moeten naar het Ot en Sien tijdperk, waarbij de landbouw kleinschalig moet zijn en deze er een zo breed en divers mogelijk bouwplan op na moet houden.

De realiteit is dat we in een tijdperk leven waarbij het aantal agrarische bedrijven sterk afneemt, dus diegene die overblijven worden groter en zij worden gedreven door marginale marges om intensiever en gespecialiseerder te produceren. Deze twee dingen lijken haaks op elkaar te staan waarbij je de conclusie zou kunnen trekken dat de wens om meer biodiversiteit in de landbouw vorm te geven op voorhand een kansloze missie zou zijn. Toch is dat niet het geval. Ik ben van mening dat schaalvergroting, specialisatie en toename van biodiversiteit samen op kunnen trekken en dat zie ik ook bevestigd in mijn dagelijkse praktijk. Bedrijven die zich steeds verder specialiseren op een of meerdere teelten zijn in staat om een optimum in de teelttechniek en teelt te behalen waarbij zij zich vanuit het oogpunt van de teelt constant op zoek zijn naar duurzame verbeterpunten. Hierbij wordt heel kritisch gekeken naar bodem structuur en bodemvruchtbaarheid, vruchtwisseling en teeltomstandigheden. Kortom het beste voor de teelt is niet goed genoeg. Veelal zie je dan ook dat er naast de teelt van het hoofdgewas ruimte in de bedrijfsvoering ontstaat om te investeren in rustgewassen, bodemverbeteraars en verhoging van de bodemvruchtbaarheid. Ook wordt er steeds vaker duurzaam samengewerkt met collega’s waardoor er percelen uitgeruild worden voor elkaars gespecialiseerde teelten. De laatste jaren ben ik naast mijn reguliere werkzaamheden ook als bodemcoach betrokken bij het project “Landbouwportaal”. Hierbij valt het op welke aandacht er bij agrariërs is om de bodem te verbeteren en dus de bodemvruchtbaarheid te vergroten.

Schaalvergroting en toename biodiversiteit kunnen dus heel goed samen. Probleem is echter dat veel regelgeving niet aansluit bij deze gespecialiseerde grootschalige bedrijven. Voorbeeldje is dat in het huidige en toekomstige Gemeenschappelijk Landbouw beleid van agrarische bedrijven wordt verwacht dat zij per bedrijf minimaal 3 gewassen als hoofdteelt moeten hebben. In de praktijk zie je juist het omgekeerde. Door samen te werken en uitruil van percelen zijn er op een perceel vaak wel 3 teelten te vinden, maar nu geteeld door 3 bedrijven en niet meer door 1 bedrijf. Kortom, Schaalvergroting en biodiversiteit kunnen hand in hand, echter nu de regelgeving nog!

AGRIBUSINESS 21

Han en Saskia van PUURgroenten:

Limonade, bloemenzout, bloemenconfetti…dat is wat 2020 onder andere bracht voor PUURGroenten. “Mooie en smakelijke producten waar we hartstikke enthousiast over zijn”, vertellen eigenaren Han en Saskia Lammers.

“Maar als je vraagt of dit opweegt tegen alles wat we dit jaar hebben moeten laten gaan is het antwoord natuurlijk nee”.

PUURgroenten in Middenmeer teelt onder andere mini- en microgroenten, groenten, kruiden, eetbare bloemen en zilte groenten.

Normaal gesproken leveren ze kisten vol aan restaurants, cateraars en andere horecabedrijven. Door de coronamaatregelen valt deze vaste structuur weg. Han: “We

22 AGRIBUSINESS

werken met levende organismen.

Je kunt niet je kas en de groei van gewassen ineens op pauze zetten.

Tot drie keer toe hebben we alles weg moeten gooien. Het is continu afwegen: wat zullen we doen?

Want zodra de restaurants hun deuren weer mogen openen, willen wij klaarstaan voor levering.”

“Hup, de schouders eronder!”

Grand 2020 diner Tussen de persconferenties door slaan Han en Saskia nieuwe wegen in. Saskia: “Stilzitten komt in ons woordenboek niet voor en ideeën genoeg. In mei organiseerden we een “drive through” in samenwerking met andere foodleveranciers in de regio. Ontzettend geslaagd,

er kwamen zo’n vijfhonderd bezoekers op af. Mensen pikten via ons erf een 4-gangendiner op voor thuis, maar er werd ook spontaan gepicknickt in de polder! Een ander feestje-to-go is het Grand 2020 diner met maar liefst twintig kleine gerechtjes in een box, aangeboden in samenwerking met restaurant

PUURGroenten is partner in het project NHFood: een samenwerkingsverband tussen bedrijven en onderwijs in Noord-Holland Noord, gericht op kennisdeling en talentontwikkeling. Het biedt bedrijven een unieke mogelijkheid om samen met onderwijsinstellingen en kennisinstituten te werken aan agrifood-gerelateerde innovaties.

Meer informatie: www.nhfood.nl

De Basiliek uit Appingedam. Han: “Het ene bedrijf besluit niets te doen, een ander biedt eenvoudige afhaalgerechten aan en weer andere restaurants wagen zich aan iets creatiefs. Voor alle drie valt wat te zeggen, maar wij vinden het natuurlijk ontzettend leuk om met een van onze fijne vaste klanten zo’n originele box te maken. Het geeft ons energie dat partners dit aandurven. Het is echt een culinaire beleving met veel minigroenten en bloemen, gecombineerd met vlees en vis en een aantal zoete hapjes als nagerecht, speciaal voor de feestdagen. Daarnaast hebben we een klein winkeltje aan de weg gecreëerd waar voorbijgangers producten kunnen halen. En ik heb nu tijd voor een kookcursus die ik al tijden wilde volgen. Een mooie manier om nieuwe ideeën op te blijven doen.”

Kwaliteitshandboek voor limonades Wat het samenwerken met onderwijs betreft staat bij Han en Saskia ook nu de deur gewoon open.

Al een paar jaar zijn ze betrokken bij NH Food. Han: “Kijk, we draaien zelf op halve kracht dus dit is geen periode om hele groepen studenten in huis te halen. Maar we bewegen vooruit: er is altijd werk aan de winkel. Zo werkt een groep

studenten van het Clusius College in Alkmaar aan een kwaliteitshandboek voor de limonades. Dat gebeurt op school, met proefjes en petrischaaltjes. Door de coronamaatregelen is er wel minder contact met de studenten en de school dan we zouden willen; dat is nu even zo. Ik moet zeggen dat er wat ons betreft -mits er geen beperkende maatregelen zijn- nog veel meer samen met het onderwijs gedaan kan worden. Het liefst zouden we zeggen ‘dit is ons idee, ga ermee aan de slag als je het leuk vindt’. Als bedrijf werken we niet met volledig vastgelegde stappen op een vast moment; dat is bij veel opleidingen nog altijd wel het geval, is onze ervaring. Ik pleit al jaren voor meer vrijheid in (onderdelen van) opleidingen, zodat er meer ruimte is om zélf invulling te geven aan het leren, zowel vanuit bedrijven als vanuit de studenten.

Ja, een basis is belangrijk. Maar flexibiliteit is net zo belangrijk.

Kijk maar naar het afgelopen jaar: zonder flexibiliteit hadden we nu niet een reeks nieuwe producten, een drive through, dinerboxen en mooie samenwerkingen gerealiseerd. De foodsector is continu in beweging, ook zonder crisis. Het is toch mooi als je daarin kunt meebewegen zodat studenten nog meer voeling krijgen met de prak-

tijk? Daar willen we graag onze bijdrage aan leveren. Een voorbeeld zou kunnen zijn dat studenten het complete proces van de limonades doorlopen, van brouwen en afvullen tot etiketteren en verpakken; en dat hoeft ook heus niet voor niets gedaan te worden - het gaat om de ervaring en om de werkruimte die een school heeft en niet om verkapt loonwerk.”

Stip aan de horizon Hoewel Han en Saskia dus lang niet alles tot in detail plannen, blijft die ene stip aan de horizon nog altijd daar: het uitbouwen van de kwekerij tot een locatie

waar bezoekers in de kas kunnen proeven en genieten van alles dat PUURgroenten te bieden heeft.

Mét winkel en smaakvolle evenementen en activiteiten.

Saskia: “Dat zaadje is lang geleden geplant en dat is wat we voortdurend in ons achterhoofd houden.

De polder is zo’n prachtige plek en er zijn zoveel mooie producten te vinden in de regio; hoe fantastisch zou het zijn als we dit alles samen kunnen brengen? Maar eerst op naar het nieuwe jaar. Hup, de schouders eronder!”

Voor meer informatie: www.puurgroenten.nl

AGRIBUSINESS 23

Greenportret Robert Kielstra directeur ECW Energy

Schakelen tussen politiek en praktijk, aan tafel met energiebedrijven en glastuinders en op de achterbank zowel een stropdas als een paar laarzen: als directeur bij ECW Energy beweegt Robert Kielstra zich met veel plezier tussen een veelheid aan mensen en uiteenlopende organisaties, op zoek naar verbinding.

Fotografie: Kenneth Stamp

In eerste instantie werd ECW Energy opgericht op initiatief van glastuinbouwbedrijven in en rond de Wieringermeer, maar inmiddels vertegenwoordigt ECW ook glastuinbouwgebied Het Grootslag bij Andijk. Robert: “We werken aan duurzame manieren om energie te leveren aan tuinbouwbedrijven en bijvoorbeeld datacenters. De energie -die we zelf produceren- komt van aardwarmte, biomassa, zon en warmtekrachtkoppelingen.”

Per december 2020 is Robert toegetreden tot de stuurgroep van Greenport Noord-Holland Noord: met de komst van het Klimaatakkoord ziet hij het nodige werk aan de winkel. “Als ECW bedienen we twee grote tuinbouwregio’s in

24 AGRIBUSINESS

Noord-Holland, liggend in het gebied van Greenport NHN. Uit het Klimaatakkoord zijn vijf klimaattafels gevormd – in feite vijf thema’s.

Twee van die klimaattafels gaan over wat wij dagelijks doen, namelijk de gebouwde omgeving en landbouw en landgebruik. Dat betekent dat we aan de slag moeten met deze thema’s.

Als lid van de stuurgroep van de greenport wil ik daarin graag iets betekenen, ook omdat Greenport NHN deels dezelfde onderwerpen beschrijft vanuit haar strategische visie. Ik richt me dus met name op Ruimtelijke ontwikkeling en energie, hoewel de strategische thema’s onderling allemaal aan elkaar verbonden zijn.”

Trein moet in beweging komen Wat Robert betreft is het goed dat er eindelijk een Klimaatakkoord ligt, al had er wat hem betreft nog sterker gekund door er energiebeleid aan te koppelen. “Een klimaatakkoord stuurt op CO2, een energieakkoord stuurt op energie: twee totaal verschillende uitgangspunten. Vanuit het klimaatakkoord is opslag van CO2 in de bodem bijvoorbeeld een slimme zet, terwijl het vanuit een beleid op energie minder handig is. Ik zie het als uitdaging om waakzaam te zijn op wat de overheid gaat doen ten aanzien van het klimaatakkoord. Als overheid heb je vier mogelijkheden om mensen, bedrijven, de samenleving te sturen: via geboden, via

verboden, met belastingen en met subsidies. Uit het Klimaatakkoord volgen regels en beleid. Wat moet?

Wat mag niet? Wat wordt duurder via belastingen? Wanneer heb je recht op subsidie? Het lastige is: verandering kost tijd. Soms krijg je die tijd, soms niet. Het kan zijn dat een beleid of regel na een kabinetsperiode van vier jaar ineens weer verandert. Terwijl we werken aan vraagstukken die ons zeker tot 2030 of langer bezighouden. Bedrijven werken ook met een visie op de langere termijn. Neem als voorbeeld de kolensector. Eerst ging alle aandacht naar kolencentrales en ineens werden ze verguisd. En in 2006 werd er ingezet op de gesloten kas; een paar jaar later bleek dat het een onhaalbare

kaart was. Sommige ideeën lijken goed op papier en verdienen het om verder uitgewerkt te worden, maar soms wijst de praktijk anders uit. Het Klimaatakkoord beschrijft in feite heel algemeen dat we naar 55% reductie van CO2-uitstoot moeten. Vervolgens komen er allerlei werkplannen voor sectoren, voor bedrijven, voor thuis. De Europese lat ligt erg hoog, zeker nu de wereld een poos heeft stilgestaan door de coronacrisis. Maar ongeacht of we het doel in 2030 al halen moet de trein in beweging komen, dat staat vast. Als dat ertoe leidt dat we in 2032 het gewenste resultaat behalen zijn we al heel ver. Tegelijkertijd is het belangrijk om de Nederlandse positie ten opzichte van bijvoorbeeld Europa in de ga-

ten te houden. Je kunt niet in het ene land komen met een lange lijst verboden en belastingen terwijl het andere land subsidies rondstrooit.

Dat leidt tot onhoudbare verhoudingen. Hetzelfde geldt voor nationale en zelfs regionaal gebonden regels en beleid: ze hebben allemaal hun invloed op onze NoordHollandse regio. Het is mooi dat een platform als Greenport NHN kan laten zien ‘dít wordt de koers’, om zo de sector richting te geven in deze energietransitie.”

Geothermie en zonthermie Vanuit ECW volgt Robert duurzame energieontwikkelingen op de voet.

“We zien potentie in aardwarmte en opslag van warmte in de grond.

Daarnaast zou bio-energie wel-

licht uitkomst kunnen bieden voor bepaalde termijn, bijvoorbeeld totdat geothermie en zonthermie daadwerkelijk gerealiseerd kunnen worden. En vergeet niet: glastuinbouwbedrijven hebben vooral elektriciteit en CO2 nódig. Het zou dus mooi zijn als dat minder wordt, in plaats van dat alle energie duurzaam wordt. Mínder energie is iets heel anders dan dúúrzame energie. Slimme oplossingen kunnen ook zitten in teeltmethodes; er zijn rassen die gewoonweg minder CO2 verbruiken. Of je kunt onderzoek doen naar de vraag hoeveel licht een plant nodig heeft. Daar valt winst te behalen.”

Opgegroeid op een landbouwbedrijf maakt dat Roberts liefde voor

de agrarische sector diepgeworteld is. “Uiteindelijk heeft mijn broer het bedrijf overgenomen en ben ik een andere kant uit gegaan.

Het voordeel is dat ik de taal van beide werelden spreek: zowel die van de glastuinders als die van beleidsmensen. Ik probeer een brug te slaan tussen mijnbouwers en ambtenaren en tussen ingenieurs en bestuurders. Ik ben vaak op pad en ik ga geregeld ergens kijken.

Dus ja, het kan zijn dat ik ineens in mijn overhemd en mét laarzen aan in de klei sta om kabels te bekijken. Ik wil precies snappen waar ik over praat en wat eventuele obstakels zijn voor mensen die er dagelijks mee werken. Op die manier kunnen we ons fundament bestendig houden en verder uitbouwen.”

AGRIBUSINESS 25

De hele wereld is trots op

onze boeren

Onze agrarische ondernemers verdienen meer waardering. Ze zijn wereldleiders met hun innovatieve technieken, efficiënt landgebruik en duurzame productie methodes. In het buitenland kijken ze naar hen op, in het binnenland worden ze te vaak voor lief genomen. In de regio spreek ik agrariërs die aangedaan zijn door het stikstofdossier, de toenemende regelgeving en het gebrek aan waardering waarmee er soms over agrariërs gesproken wordt.

Dat staat in schril contrast tot het internationale gesprek over de sector.

Internationaal perspectief In de documentaire ‘A life on our planet’ deelt wereldberoemd bioloog en documentairemaker David Attenbourough zijn zorgen over onze planeet. Hij beschrijft op indringende wijze de afnemende hoeveelheid natuur. De 93-jarige Attenbourough heeft van dichtbij meegemaakt dat de oppervlakte

26 AGRIBUSINESS

aan wildernis wereldwijd is afgenomen van 66% van het landoppervlak in 1937 naar 35%. Naast zorgen deelt Attenbourough ook zijn oplossingen en hoop voor de wereld. Een van die oplossingen; de Nederlandse agrarische sector!

Innovaties Dat internationale perspectief zouden we volgens mij niet uit het oog mogen verliezen bij politieke keuzes. Onze agrarische innovatie is nodig om aan de groeiende vraag naar voedsel te kunnen voldoen.

Daarover vertelt hij enthousiast: “…Daarom zijn Nederlandse boeren experts in het meeste halen uit elke hectare. Dat doen ze in toenemende mate op duurzame wijze.

De opbrengst vertienvoudigen in twee generaties met minder watergebruik, minder pesticiden, minder mest en minder koolstofuitstoot. Ondanks zijn grootte is Nederland nu de op een na grootste voedselexporteur…”

Sinds 1937, de geboorte van Attenbourough, is de wereldbevolking verdrievoudigd. Om voldoende voedsel voor de mensen te produceren is de helft van de wilde natuur gekapt. In het Amazone regenwoud is het contrast tussen de oneindige aangeplante sojaplantages en de jungle pijnlijk zichtbaar.

Als meer landen het Nederlandse voorbeeld van efficiënte voedselproductie volgen is er minder ruimte nodig om de wereld te voeden.

Attenbourough is zeker niet de enige die onze boeren en tuinders als voorbeeld neemt, wereldwijd wordt met groot respect over hen gesproken. Zo roemen het World Economic Forum en WWF de Nederlandse agrarische sector als ‘voorbeeld hoe je de dingen goed kunt doen’.

Daarmee draagt Nederland direct bij aan het redden van de regenwouden van de motorzaag. Dat is een belangrijke rol die ons kleine land neemt. De Nederlandse boeren en tuinders zijn niet het probleem, maar de oplossing!

Gidsland Onze rol als agrarisch gidsland wordt in eigen land onvoldoende gewaardeerd. De sector heeft het te stellen met toenemende en vaak veranderende regelgeving. Die regels stimuleren niet, maar beperken. Terwijl ook agrariërs waardering voor hun werk willen horen.

Vertrouwen en overleg brengen veel meer in beweging dan de huidige detaillistische overheidssturing. Door agrarische bedrijven financieel de ruimte én de tijd te geven om steeds slimmere techniek toe te passen zullen we problemen mét in plaats van tegen hen oplossen.

Onze agrarische sector lost mondiale problemen op en dat verdient onze waardering, ook die van de politiek. Laten we samen met onze boeren en tuinders vooruitkijken en werken aan een betere wereld voor onze kinderen en kleinkinderen!

Jelle Beemsterboer Kandidaat Tweede Kamerlid (CDA) 06-47 268 260 www.jellebeemsterboer.nl

LANDBOUWMECHANISATIEBEDRIJF

DOORNBOS • DUBEX spuitmachines • Kachels op olie en gas • KÄRCHER hogedrukreinigers • Voor al uw constructiewerk • Reparatie en onderhoud • Transportbanden • Uw ijzer leverancier Prins Bernhardweg 3A Slootdorp | 0227-581398

www.lmbdoornbos.nl

• • •

Asbest verwijderen Renovatie- en Totaalsloop Grondsanering H. Kuijper Sloopwerken BV

Walingsweg 7, 1766 GH Wieringerwaard Telefoon: 0224 223 277 / Mobiel: 06 51 42 52 50 Email: post@kuijpersloopwerken.nl

www.kuijpersloopwerken.nl

Doorlopend advies + Continue vraag & aanbod van agrarische productierechten GROETWEG 1 | 1775 PL MIDDENMEER | BEL 0227 60 80 32 | COENKNOOK.NL

Uw specialist voor iedere bedrijfsdeur Renovatie of nieuwbouw?

Wij helpen u graag!

Ruim 40 jaar ervaring in maatwerk oplossingen Vrijblijvende afspraak, kosteloos inmeten en snel een passende offerte 24/7 bereikbaar voor storingen of schade Levering en onderhoud van alle soorten deuren

www.salco.nl - 0228-564200 - info@salco.nl