Agribusiness editie 31

NOORD-HOLLAND NOORD

nr. 31 Jaargang 6 april 2021

Spruit sies sm isde Trannaar next level

v oor A g rar i ë r s i n W e s t - F r i e s land , H olland s K roon , h e e rh u g owaard , S c ha g e n , D e n H e ld e r e n t e x e l

GRATIS testen voor bedrijven Valt uw bedrijf in een sector waarbij werknemers niet thuis kunnen

Wilt u het ook goed

werken? Dan zal de behoefte om de werkomgeving veilig te houden, alleen maar zijn toegenomen de

geregeld hebben voor uw werknemers?

afgelopen tijd.

Contactgegevens Sneltestuitslag.nl p/a

Wij hebben goed nieuws! Het is voor

Assemblageweg 18 8304 BB Emmeloord

werkgevers nu mogelijk hun werknemers gratis te laten testen op

info@sneltestuitslag.nl

Corona door middel van een sneltest. Binnen 15 minuten is de uitslag bekend, waardoor uw

085 485 77 77

Naast de GRATIS sneltesten, bieden wij voor u als werkgever ook de volgende

operatie veilig kan blijven draaien.

diensten aan tegen gereduceerd tarief:

Contactgegevens Schol Arbodienst p/a

De Akkers 34-a 8321 BT Urk

Sneltestuitslag.nl biedt samen met Schol Arbodienst een kant-en-klare

Sneltest incl. reisverklaring € 49,95

info@scholopurk.nl

oplossing, geheel kostenloos voor u

PCR incl. reisverklaring

0527 68 73 77

€ 99,95

en uw werknemer. www.sneltestuitslag.nl

LEIDINGGEVEND

PARTSMANAGER MIDDENMEER

Voets is één van de grotere landbouwmechanisatiebedrijven in Nederland met vestigingen in Hazerswoude, Hoofddorp en Middenmeer. Wij verkopen en verlenen service aan o.a

Help jij ons groeien?

Wegens de toegenomen werkzaamheden en een sterk groeiende klantenkring zoeken wij een leidinggevend Partsmanager voor ons bedrijf in Middenmeer!

Wat ga je bij ons doen:

Je bent verantwoordelijk voor de centrale inkoop van onderdelen en de dagelijkse magazijnadministratie. Daarnaast zorg je voor een optimaal voorraadbeheer en stuur je de collega Partsmanagers aan.

New Holland tractoren en oogstmachines, Dewulf/Miedema aardappelteeltmachines en een aantal gerenommeerde merken landbouwwerktuigen.

Ook assisteer je bij de uitgifte van onderdelen aan klanten en monteurs.

Wat verwachten we van je:

- Minimaal MBO opleiding.

- Commerciële instelling en goede communicatieve vaardigheden.

- Technisch inzicht en affiniteit met de branche.

- Ervaring met moderne computersystemen en boekhoudkundig inzicht.

- Een praktische en flexibele werkhouding.

Voets Middenmeer B.V. • WWW.VOETS.NL

Wat bieden we je:

- Zelfstandige baan met ruimte voor eigen initiatief.

- Werken bij een gerenommeerde professionele organisatie.

- Prima salariëring.

Geïnteresseerd?

Hebben wij je interesse gewekt, neem dan snel contact op met Jos Voets tel. 06-20004007 of stuur je cv naar j.voets@voets.nl Acquisitie n.a.v. deze advertentie wordt niet op prijs gesteld.

04

09

Voorwoord

Innovatie en kennisoverdracht Innovatie en kennisoverdracht spelen een belangrijke rol in de toekomstbestendigheid van een onderneming. Elke ondernemer kent de spreuk ‘stilstand is achteruitgang’ maar al te goed. Ieder bedrijf doet dit op zijn eigen tempo en met de middelen die het voorhanden heeft. Zo worden bij familiebedrijven vaak de kennis en ervaring overgedragen van generatie op generatie. Maar ook de aanschaf van nieuwe (of betere) machines is een goede stap vooruit en daarnaast wordt (deels) digitaliseren van de bedrijfsvoering steeds vaker als een goede investering gezien.

Over deze voorbeelden en nog enkele andere manieren van innovatie en kennisoverdracht kunt u lezen in dit nummer van Agribusiness. Zo leest u dat Spruit Transmissies kennis in huis heeft gehaald met een nieuwe Managing Director en dat NH Paprika voor een gasloze kwekerij kiest. Van der Plas Sprouts geeft automatisering een kans en Van der Jagt heeft een groot deel van de administratieve taken geautomatiseerd.

Kortom; slimme oplossingen die zorgen dat ze ook nog in de toekomst kunnen blijven voortbestaan. Haal uw inspiratie eruit en geniet van het enthousiasme van uw medeondernemers!

Sabine van Berkum & Randi Peters

colofon Verschijning 6 x per jaar Oplage 6.500 ex.

Uitgever, Vormgeving & druk Zeeman Reclamegroep BV Industrieweg 27 - 1785 AG Den Helder www.zrgbv.nl - t. (0223) 523 006

13

18

advertentie verkoop Sabine v. Berkum, sabine@zrgbv.nl, 0614238410 Randi Peters, randi@zrgbv.nl, 0650449482 Niets uit deze uitgave mag op welke wijze dan ook worden gekopieerd of verveelvuldigd zonder schriftelijk toestemming van de uitgever. Zeeman Reclamegroep aanvaardt geen aansprakelijkheid voor mogelijke gevolgen die zouden voortvloeien uit het gebruik van de in deze uitgave opgenomen informatie. Op de advertentietarieven wordt geen burokorting gegeven.

24

Wat hebben windmolens, landbouwwerktuigen en groentesnijmachines gemeen? Ze maken allemaal gebruik van mechanische aandrijftechnieken. Het bedrijf dat daar alles van weet is Spruit Transmissies in Alkmaar. Met de inmiddels 40 jaar ervaring en kennis op dit gebied, leveren zij niet alleen de producten, maar ook de knowhow, het onderhoud en de service van aandrijftechnieken.

4 AGRIBUSINESS

Spruit Transmissies naar de next level

Spruit Transmissies is in 1981 opgericht door Jan Spruit, nadat hij als vertegenwoordiger bij een soortgelijk bedrijf zag dat het beter kon. Inmiddels is Jan al enige tijd gepensioneerd, maar er is nog steeds een Spruit te vinden op de zaak. Neef Sem zorgt als Business Developer voor nieuwe klanten en onderhoudt de bestaande relaties. “Mijn oom wist door zijn persoonlijke gedrevenheid hechte relaties aan te knopen met toonaangevende merkleveranciers van onder meer aandrijfkettingen en -riemen, zoals Iwis en Continental. Door deze producten onder te brengen bij handelaren in de hele benelux, werd het familiebedrijf een belangrijke speler op

het gebied van aandrijftechniek”, vertelt Sem. Door de globalisering en het wegvallen van de grenzen binnen Europa, kwam deze tactiek in gevaar. “Onze klanten werden onze concurrenten en dat merkte mijn oom gelukkig al vroeg op. Hij gaf de juiste draai aan de marktstrategie.” Inmiddels is Spruit Transmissies zoveel meer dan enkel een adviseur/leverancier in aandrijftechniek. “We zijn uitgegroeid tot een one-stopshop waar de klant terecht kan voor aankoop- en montageadvies en voor engineering, service & onderhoud.”

Transitie van Spruit Deze transitie van het bedrijf is ge-

realiseerd doordat het in 2014 is overgenomen door Axel Johnson International. Dit is van oorsprong een Zweeds familiebedrijf met wereldwijde vertakkingen op industriële nichemarkten. “Wij zijn één van de 120 bedrijven in 28 landen die onder Axel Johnson International vallen. Door dit internationale netwerk realiseerden we meer arm- en slagkracht.” In 2017 integreerde AHD Aandrijftechniek en bracht belangrijke aanvullende specialismen met zich mee, zoals engineering en revisie van tandwielkasten.

Door deze stap heeft Spruit zich ontpopt tot een allround dienstverlener in aandrijftechniek. “We

hebben alle expertise in huis om machines en industriële en agrarische installaties optimaal en zorgeloos te laten draaien. Door de combinatie van 40 jaar ervaring, een vakkundig team en onze kennis op MRO- en O&M-gebied, kunnen wij voor iedere klant een passende oplossing bieden.”

Aandrijftechniek ‘om de hoek’ Het is wel duidelijk dat er door de overname door Axel Johnson International een flinke stap is gezet in de transitie van Spruit Transmissies. Om dat in goede banen te leiden is sinds vorig jaar Pieter van Wijnsberge ingestapt. Als Managing Director heeft hij de uitda-

AGRIBUSINESS 5

Welke indruk maak je met je website?

elektronische waterontharders Onze waterontharders verwijderen calcium en magnesium uit het water waardoor hard water wordt omgezet in zacht water. Kalkvrij, zacht water biedt tal van voordelen.

We zetten er een paar voor u op een rijtje:

Goed vooru en ie mens, m il portemonnee

• Geen kalkaanslag meer • Bestaande kalkaanslag verdwijnt • Minder was- en schoonmaakmiddelen nodig • Minder energieverbruik • Geen schade door kalk aan huishoudelijke apparaten (wasmachine, vaatwasser, ect) • Bestek, servies en glaswerk blijven langdurig mooi • Oppervlakken drogen streeploos • Gezond en aangenaam voor de huid

U snapt het al... een waterontharder is goed voor mens, milieu en portemonnee!

De waterontharder ook voor ondernemers Niet alleen particuliere huishoudens profiteren van een waterontharder, ook voor ondernemers is een ontharder een slimme investering. Denk aan toepassingen voor o.a. bedrijfskantines, agrarische bedrijven, plekken waar arbeidsmigranten verblijven en kassenbedrijven. Op deze locaties worden immers veelvuldig gebruik gemaakt van vaatwassers, douches, koffiezetapparaten, etc. Door het gebruik van een waterontharder gaan uw apparaten veel langer mee en geeft u aanzienlijk minder uit aan schoonmaakkosten!

De aanschafkosten heeft u dan ook snel weer terugverdiend.

B&S Watering Systems B.V. Agriport 40 | 1775 TB Middenmeer (N-H) | T: 0227 656166 M: 06 21716322 | www.bswateringsystems.nl | info@bswater.nl de specialist in watertechniek en beregeningssystemen uit west-Friesland

H

ET

● ● ●

HE

N

D

lees meer op www.smeders.nl

O LE JAAR R

Akkerbouw Bollenteelt Grondverzet

Medemblikkerweg 13 1771 SC Wieringerwerf Mobiel: 06-53772793 www.facebook.com/loonbedrijfsturmjacobs

www.loonbedrijfsturmjacobs.nl

gende taak om Spruit tot een next level te brengen. “En die next level is niet alleen buiten onze landsgrenzen, want in onze Noordkop zelf is nog zoveel winst te behalen”, legt Pieter uit.

“We zijn omringd door kwekers, telers, windparken, petrochemische en zeevaart bedrijven en andere prachtige Noord-Hollandse ondernemingen, die we heel goed van dienst kunnen zijn. Als er bijvoorbeeld een ketting breekt of een lager stuk gaat, dan zijn wij in een mum van tijd op locatie om die in no-time te repareren of te vervangen.”

Ook voor de landbouwmachines en andere agrarische toepassingen is Spruit de perfecte partner volgens Pieter: “We zijn een familiebedrijf

dat ‘om de hoek’ zit. De klant profiteert van de korte lijnen, de snelle actie, de expertise én onze relatief grote voorraad. Het gewenste product is bijna altijd in huis en kan door onze eigen koeriers supersnel geleverd worden.”

Ecologische footprint Niet alleen de snelle en persoonlijke levering is een pluspunt voor de regionale bedrijven. Door bij de ‘buren’ te kopen, draagt men zijn steentje bij aan vermindering van de CO2 uitstoot. “Aangezien wij onderdeel zijn van een Zweeds bedrijf, dienen wij te voldoen aan de Code of Conduct. Daarin is ook een groot hoofdstuk gewijd aan de ecologische footprint. We proberen die zo kleine mogelijk te houden.

Bijvoorbeeld door de transport zo kort mogelijk te maken. Ook ma-

Daarnaast wil de onderneming in de toekomst van het gas af en zich aansluiten bij de stadswarmte.

Maar dat is niet zomaar geregeld.

“Ten eerste dient een behoorlijk deel van het industrieterrein mee te doen, ten tweede kost het ontzettend veel geld en ten derde is het qua infrastructuur een flinke uitdaging. Wij zullen ons bedrijf in ieder geval zoveel mogelijk klaarmaken voor als het moment komt dat we over kunnen op de stadswarmte. Daarnaast zijn we bezig met zonnepanelen en -collectoren. Stapje voor stapje worden we steeds duurzamer.”

niet het enige doel van Pieter, natuurlijk. “Het is mijn uiteindelijke missie om van Spruit de belangrijkste totaalspeler op de nichemarkt van aandrijftechniek in de benelux te maken.” Van de coronacrisis heeft Spruit niet veel last, laat de Managing Director weten.

“Het is een uitdagende tijd, maar biedt ook veel kansen. Als het virus straks is verslagen, wil ik bijvoorbeeld het thuiswerken blijven doorzetten. Daarnaast zie ik het ook voor me om van een bepaald gedeelte in het pand een creatieve ruimte te maken. Daar kunnen we dan brainstormen, ontspannen en verder ‘ontspruiten’. Op die manier behalen we met het Spruitteam steeds weer een next level!”

Verder ontspruiten Een duurzaam en gasloos bedrijf is

Meer informatie: www.spruit.nl.

ken we gebruik van ingekochte windenergie.”

AGRIBUSINESS 7

Leveren van:

In- en verkoop van:

Diensten:

Afvoer afval:

Groencompost Gft compost Champost Gips

Vloeibare mest Vaste mest Biomest

Breedstrooien Zodebemesten Bouwland bemesten Kraanwerk Transport

A + B hout Houtsnippers Groenafval Agrarisch/ bollenafval

Transport en dienstverlening Handel in meststoffen Heeft u interesse? Bel ons gerust! www.facebook.nl/holtropwieringerwerf 06 - 52 17 07 48

One-Stop-Shop for Agricultural Equipment Your trusted partner in Europe

Uw vloer renoveren?

Laat ‘m coaten! + Goedkoper dan nieuwe vloer + Onderhoudsvriendelijk + Makkelijk te reinigen + Langer smakelijk voer + Minder ophoping bacteriën + Vloeistof dicht + Duurzame oplossing

Bel 088-7301870 of kijk op abvakwerk.nl

A Family of Truck & Agricultural Tires, Batteries, Belts, Ball Bearings, Chains and Pressure Hoses.

3,5 miljoen paprika’s bij

NH Paprika

De opa van Marcel Numan richtte zijn paprikakwekerij op in Heemskerk en bouwde het daar uit tot zo’n 15000 m2. “Als klein mannetje was ik al in de kassen te vinden.

Dat vond ik prachtig!” Inmiddels is het bedrijf verplaatst naar Heerhugowaard. NH Paprika B.V. is gegroeid naar zo’n 115000 m2 en Marcel heeft als eigenaar van het familiebedrijf nog steeds elke dag paprika’s in zijn handen.

Samen met zijn vrouw is hij verantwoordelijk voor maar liefst 11,5 hectare kwekerij. “Wij telen rode en oranje paprika’s die door afnemer Scherpenhuizen B.V. uit Eindhoven verpakt, vermarkt en vervoert worden naar Europese supermarktketens. Wij zorgen jaarlijks voor zo’n 3,5 miljoen paprika’s, zij verzorgen de rest.”

Gasloze kwekerij Om aan supermarkten te mogen

leveren, is het bedrijf van Marcel Planet Proof gecertificeerd. “Dat houdt in dat we streven naar een zo’n biologisch mogelijke teelt, waarbij zoveel mogelijk rekening wordt gehouden met natuur, milieu, klimaat en dier.” Regelmatig wordt NH Paprika B.V. onaangekondigd gecontroleerd door externe onafhankelijke partijen.

Eind maart scoorde de kwekerij 98,8% op G.A.P. (Good Agricultural Practices) en 100% op GRASP, waarbij de gezondheid, veiligheid en het welzijn van de werknemers wordt gecheckt. “Wij vinden het erg belangrijk om mens- en milieuvriendelijk te zijn. Mede daardoor nemen wij sinds januari 2019 warmte af van de HVC (Huisvuilcentrale). Hiervoor is een leiding aangelegd van zo’n 17 km vanaf Alkmaar naar het gebied Alton, waar wij gevestigd zijn, en terug.

Het gasverbruik in de kassen is

hiermee van 5.500.000 m3 gas naar 0 gegaan. We zijn dus volledig van gas los.”

Deze duurzame oplossing is een initiatief van ondernemersvereniging OVAL, waar Marcel tevens voorzitter van is. “Samen met provincie Noord-Holland, HVC, Ondernemersvereniging OVAL, gemeente Heerhugowaard, gemeente Koggenland, Greenport NHN, Rabobank en Ontwikkelingsbedrijf NHN hebben we dit plan gerealiseerd en daar ben ik ontzettend trots op!”

Gevoelige groente Extra fijn is dat deze duurzame oplossing weinig tot geen storingen heeft. “Dat is ook erg belangrijk, want het kweken van paprika’s gaat niet vanzelf. Paprika’s zijn behoorlijk gevoelig, dus de omstandigheden in de kas moeten continu aan te passen zijn. Een storing kan heel veel geld kosten!”

Daarnaast laat de plant pas na zo’n vijf tot zeven dagen zien of hij last heeft gehad van bijvoorbeeld een temperatuurschommeling.

“Ondertussen heb ik genoeg ervaring in dit vak en kan ik de planten goed aanvoelen. Daarnaast zijn we altijd op zoek naar mogelijkheden om de plant nog beter te kunnen analyseren. Zo zijn we bijvoorbeeld bezig met het integreren van stengeldikte- en plantsapmetingen. Daarmee kunnen we al na twee dagen zien wat voor effect een verandering in omstandigheden met de plant doet. Hiermee monitoren we op honderdsten van een millimeter en kunnen we sneller reageren en nóg beter voor de plant zorgen.

Dat maakt dit werk ook zo leuk.

Continu kijken naar verbeteringen, zodat de paprika’s onder de meest juiste omstandigheden mooi kunnen groeien. Iedere dag is weer een uitdaging!”

AGRIBUSINESS 9

Seed Valley

Wie vanavond tomaat of sla in de supermarkt koopt heeft grote kans dat de zaden ervan afkomstig zijn van bedrijven uit Seed Valley. De regio in Nederland waar een groot aantal leidende bedrijven zijn gevestigd in de groente- en bloemveredeling.

Vanuit deze regio wordt de hele wereld voorzien van zaden voor de teelt van groenten en bloemen. In totaal werken er bij de veredelings- en zaadtechnologiebedrijven in NoordHolland meer dan 2500 mensen. Een economisch belangrijke sector voor Nederland en de wereld, in ónze voortuin.

Global challenges – more with less Tot 2050 groeit de wereldbevolking met meer dan twee miljard mensen en steeds vaker hebben we te maken met weersextremen. Pijlen zijn gericht op verduurzaming van de sector. En hoewel van telers steeds meer wordt verwacht dat ze duurzame innovaties doorvoeren in hun teelt- en productiemethoden, ligt een deel van de oplossing zeker ook bij veredelingsbedrijven. Denk aan groente- of bloemenrassen die resistant zijn tegen ziektes of bestand zijn tegen extreme droogtes.

Het draait in de sector veelal om ‘meer met minder’. Seed Valley bedrijven ontwikkelen gewassen die een hogere opbrengst geven, die resistent zijn tegen ziektes of die lekkerder smaken, maar met zo min mogelijk gebruik van water, energie en andere input.

Seed Valley hét kenniscentrum in de wereld Veredelen doe je voor een wereldmarkt, zo luidt het motto bij de

10 AGRIBUSINESS

wereldwijd onmisbaar en in ónze voortuin zaadbedrijven. De bedrijven zijn actief in 35 landen. Vanuit alle continenten en klimaatzones bedienen zij de wereldmarkt op maat. Zij verkopen niet alleen hun zaden in het buitenland, maar veredelen en produceren ook ter plaatse. Lokale specialisten worden bijgestaan door Nederlandse collega’s die hun kennis overdragen.

World Food Prize Over the years, many Dutch companies, academics and entrepreneurs have played their role in world food trends and innovations. In 2019 the World Food Prize which was assigned to mr. Simon N. Groot from the Netherlands. He received this highly valued prize for his transformative role in empowering millions of smallholder farmers in more than 60 countries to earn greater incomes through enhanced vegetable production, benefitting hundreds of millions of consumers with greater access to nutritious vegetables for healthy diets. As founder and leader of Seed Valley partner EastWest Seed, his initiative over the past four decades has developed a dynamic, smallholder-centric tropical vegetable seed industry, starting in Southeast Asia and spreading through Asia, Africa and Latin America.

Kwaliteitszaad voor tuinders – waar ook ter wereld – is de belangrijkste factor voor meer en gezonder voedsel.

Hightech onderzoek onmisbaar; gemiddeld 14% in R&D Om een voorsprong te behouden

op de wereldmarkt investeren Seed Valley bedrijven gemiddeld 14% van hun omzet in onderzoek en nieuwe technieken. Dit is nodig voor de ontwikkeling van rassen die een hogere opbrengst geven, resistent zijn tegen ziektes en lekkerder smaken. Het klassieke veredelingsproces van kruisen en selecteren wordt ondersteund door moderne technieken waarmee onder andere het DNA van een plant wordt geanalyseerd. Op zoek naar de aanwezigheid van gewenste eigenschappen. Daarmee verloopt het veredelingsproces vele malen sneller. Waar het voorheen 10-15 jaar duurde om een resistent ras op de markt te brengen, kan dat nu soms in 5-10 jaar. De investeringen liggen aanzienlijk hoger dan in andere sectoren. Het kennisniveau van medewerkers is dan ook hoog.

Bijna de helft van alle medewerkers heeft een hbo- of een universitair diploma.

High-tech in the lowlands Plantveredeling en zaadtechnologie is multisiciplinair werk. Het ontwikkelenvan betere rassen en zaden vergt kennis van onder meer plantenteelt, genetica, celbiologie, biochemie en bio-informatica. Specialisten werken in teamverband.

Hoewel plantenveredeling draait om klassieke beginselen van de genetica en selectie van gewenste eigenschappen, heeft de introductie van moderne technologie een efficiëntieslag teweeggebracht.

Dankzij dna-analyse kunnen onderzoekers in een zeer vroeg stadium selecteren op de aanwezigheid van gewenste eigenschappen in nakomelingen. Automatisering en

bio-informatica maken het mogelijk om binnen korte tijd veel data te verzamelen over eigenschappen van planten. Dat stelt veredelaars in staat om nieuwe rassen sneller op de markt te brengen. Ontwikkelingen in de zaadtechnologie zorgen voor steeds betere kwaliteit van zaden: ze ontkiemen tegelijkertijd en zaailingen groeien uniform op en zijn beter bestand tegen plantenziekten.

Iedereen kan werken in de zaadsector.

Er werken meer dan 3500 collega’s bij de bedrijven in Seed Valley. Elk jaar zoeken de bedrijven zo’n 300 nieuwe collega’s op diverse niveaus en binnen diverse vakgebieden: onder andere veredeling, onderzoek, big data, HR, marketing, zaadproductie, logistiek en supply chain. Op dit moment is er grote behoefte aan goede gewasverzorgers Over Seed Valley Seed Valley is de aanduiding voor het wereldwijde centrum voor plantenveredeling en zaadtechnologie, gelegen in het noorden van Noord-Holland. Meer dan veertig innovatieve bedrijven ontwikkelen hoogwaardige rassen en nieuwe technologie voor de groente- en sierbloementeelt. Het samenwerkingsverband Seed Valley werd tien jaar geleden in het leven groepen toen de veredelingsbedrijven problemen kregen met het aantrekken van geschikte medewerkers. Onder de vlag van Seed Valley worden toekomstige werknemers enthousiast gemaakt om een opleiding en een carrière te kiezen in de zaadindustrie.

Voorlopig beeld uit

Project Zeewier

in een gezonde melkveehouderij

Kan zeewier de uitstoot van methaan verminderen als het als voedingssupplement aan melkkoeien wordt gegeven? Dit is de vraag waar een groep partners uit bedrijfsleven, wetenschap en maatschappij zich sinds 2018 samen over heeft gebogen. De desbetreffende organisaties- BlueO2, LTO Noord, Wageningen Livestock Research, CONO kaasmakers, Hortimare, De Heus Voeders en Greenport Noord-Holland Noord - verwachten met dit onderzoek een concrete bijdrage te kunnen leveren aan zowel de Nederlandse klimaatdoelen als ook een toekomst bestendige agrarische sector.

Het project rondom zeewier als veevoer is in fases uitgevoerd, met als eerste fase een literatuur onderzoek naar geschikte zeewier soorten. Wageningen Livestock Research onderzocht de chemische samenstelling van elf zeewieren en testen deze op hun capaciteit om de methaanvorming in runderen te verlagen. Deze resultaten waren voldoende positief om over te gaan tot een experiment met het voeren van koeien. Het praktijkexperiment is uitgevoerd op de Dairy Campus in Leeuwarden.

Gedurende tien weken zijn drie soorten zeewieren gebruikt namelijk: (1) Chondrus crispus, (2) Saccharina latissima en (3) 50/50 Fucus serratus + Saccharina latissima. Het zeewier werd in kleine doseringen aan het voer toegevoegd. Per zeewiersoort is vervolgens de methaanproductie gemeten. Naast de methaanproductie werden onder andere ook de hoeveelheid inname van het voer, de diergezondheid en de melkproductie gemonitord.

Bij het laboratorium onderzoek bleek een significante afname van methaan bij een aantal zeewiersoorten (5-10%). Dit resultaat kon echter niet gereproduceerd worden in het praktijk onderzoek. Daarin is geen reductie van methaanuitstoot naar voren gekomen, maar mogelijk is er wel sprake van toename van melkproductie.

Uit het onderzoek is naar voor gekomen dat de voeropname van de zeewier behandelingen gelijk was aan de voeropname van de controle groep zonder zeewier.

Daarnaast is gebleken dat één zeewier behandeling leidde tot een significant hogere melkproductie (in aantal kilogrammen). Dit hangt sterk samen met een significant hogere lactose gehalte (in gram per dag) in deze melk. De vet en eiwit gehalten van de melk bij alle zeewierbehandelingen zijn onveranderd gebleven en waren gelijk aan de controle. Geen van de zeewier behandelingen had een effect op de enterische methaan uitstoot uit de pens via de bek en de neus van de koe.

Een mogelijke verklaring hierbij is dat de dosering te laag kan zijn geweest om een merkbaar effect te meten.

Jeroen de Schutter, Algemeen Directeur CAV Agrotheek

GRAANPRIJZEN In een ‘Corona-jaar’ is alles anders en soms ook onverklaarbaar. Daar waar de meeste bedrijven het lastig hebben om te overleven, zijn er anderen die toptijden beleven. Door het stilvallen van evenementen en exportmarkten is er geen vraag naar frites-aardappelen en het (gerst)mout. Daarentegen is de sierteelt florerend. Bijzonder is het om te zien dat de markt voor groente slecht wil. Echter de vraag naar grondstoffen zoals granen is booming. Heeft dit alles met Corona te maken? Het antwoord is nee, wel veel, maar zeker niet alles.

De graanmarkt begon ten tijde van de oogst in augustus 2020 met weinig perspectief.

Wereldwijd was er sprake van een recordoogst (behalve in West-Europa). Hierdoor zou er (meer dan) voldoende zijn om aan de (wereldwijde) vraag te voldoen. Echter, waar men onvoldoende bij had stil gestaan was dat China een grote koper van graan bleek. De weggezakte vraag van China een jaar eerder, veroorzaakt door het ruimen van de varkensstapel vanwege varkenspest, werd ingeruild voor een groeiende vraag naar voer voor de inmiddels herrezen populatie varkens. Tot de dag van vandaag is China nog steeds importeur van graan. Rusland trachtte de binnenlandse stijging van graanprijzen te beteugelen door de export te remmen middels een exportbelasting. Dit had echter tot gevolg dat het aanbod kromp, waardoor de prijzen nog verder doorstegen.

Deze graanmarkt veroorzaakte een groei in het ingezaaide areaal wintergranen, gevolgd door ook een groei van het zomergraan. Als er geen periode van droogte voor gaat komen in de wereld stevenen we af op een nog grotere graanoogst dan vorig jaar. Hopelijk stijgt de vraag naar graan ook, waardoor het prijsniveau relatief hoog blijft. Dit laatste is nodig voor de boer om uit de kosten te geraken in deze ‘marginale’ teelt. Laten we de positieve verwachting vasthouden in deze ‘Corona’-tijd.

AGRIBUSINESS 11

www.necap.nl

-

Wieringerwerf

-

Tel: 0227-603353

geen agribusiness ontvangen?

Mail uw naam en adresgegevens naar sabine@zrgbv.nl.

U krijgt het magazine dan toegestuurd!

Uw Groene Vakwinkel/ CAV Agrotheek Zuidrak 18 Wieringerwerf Rustenburgerweg 2a Ursem De Gouw 73 Hoogkarspel

Klaver Agrarisch Vastgoed Trambaan 12 Nieuwe Niedorp

Het magazine kan ook worden opgehaald bij de volgende adressen:

Zeeman Reclame Groep Industrieweg 27 Den Helder Witte Paal 212 Schagen

Rabobank West-Friesland Graanmarkt 1 Zwaagdijk-Oost

De OndernemersCentrale Oostwal 2 Tuitjenhorn

of bel 0223-523006

Nieuw: Univé Cyberhulp Een nep e-mail van de bank, een gehackt GPS systeem of andere computergestuurde apparatuur aangesloten op je bedrijfsnetwerk: ook de agrarische sector is sterk gedigitaliseerd en daardoor kwetsbaar voor cyberaanvallen. Als coöperatie helpen we onze leden bij het voorkomen, beperken en verzekeren hiervan.

Lees er meer over op www.unive.nl/zakelijk/cyberhulp

Agri Agri noord-hollAnd

nr. 16

noord

JAArgAng 3 oKtober 2018

Tegra Systems Wegen en etiKetteren

voor Agr Arisc

he onder nem

ers in We s t- F r i e

s l A n dUw , h Forddealer o l l A n d s Kin noord Holland roon, sch Agen, den helder en texel

“Nederland kent een lange traditie in voedingsonderwijs. Vroeger was dat ondergebracht bij het Ministerie van Landbouw; ik studeerde levensmiddelentechnologie aan de hogere agrarische school. En nu sta ik zelf voor de klas”. Aan het woord is Cock Smit, docent voedingsmiddelentechnologie op het Clusius College.

Foto: Jan S mit

.

Cock Smit:

Werken met voedsel is prachtig!

“Je denkt misschien dat na al die jaren alles anders is geworden, maar de basis van het voedingsonderwijs is hetzelfde als veertig jaar geleden. Brood bak je nog altijd met zout, gist, water en meel.

En voor het verpoederen van melk wordt nog altijd dezelfde techniek gebruik als in de jaren ’50.

Het grootste verschil tussen toen en nu zit ‘m in automatisering en schaalvergroting. En in de manier waarop we naar voedsel kijken; dat is enorm veranderd. Neem onze houding ten opzichte van dierlijk voedsel; steeds meer mensen eten vegetarisch of veganistisch.

De een eet een paar dagen per week geen vlees, de ander heeft niet alleen vlees maar ook zuivel afgezworen. Daarnaast is er veel aandacht voor biologisch voedsel en duurzaamheid.”

Bitterballen van zoete aardappel Eén van de thema’s binnen duurzaamheid is het tegengaan van verspilling. Als docent begeleidt Cock studenten die meedoen met de Mbo Challenge Voedselverspilling. “In onze opleidingen zit standaard een module die gaat over productontwikkeling. Die module

koppelen we nu aan deelname aan de verspillingschallenge.

Studenten krijgen de opdracht een nieuw product te ontwikkelen op basis van ingrediënten die voor 75% bestaan uit verspild voedsel. Dat kunnen schillen zijn, maar ook resten die overblijven na versnijding van producten of bijvoorbeeld groenten die om welke reden dan ook niet in de winkel terechtkomen. Onze studenten werken samen met studenten van Hogeschool Inholland en bedrijven, onder andere via Food Innovation Community Amsterdam (FICA). Soms gaan studenten zelf op zoek naar het basisingrediënt voor hun project, maar afgelopen keer kwam de zoete aardappel op ons pad. Drie groepen zijn aan de slag gegaan met bitterballen, pannenkoeken en boterkoek, alle drie van zoete aardappel dus. Ze kregen daarbij begeleiding van NMK Esbaco in Hoorn. Het is een zoektocht naar de smaak, textuur en bereidingswijze, maar ook naar de mogelijkheden om het product te vermarkten. Echt goede ideeën maken kans om daadwerkelijk in de schappen te komen: dat zou natuurlijk het ultieme resultaat zijn. Ondertussen is het ontzettend

waardevol om samen te werken met het bedrijfsleven en andere onderwijsinstellingen. De sector is tenslotte echt op zoek naar personeel.”

All You Need is Food Tour In dat kader is er nog behoorlijk wat werk aan de winkel, zo blijkt.

“Onze opleidingen zitten niet vol, om het zo maar te zeggen. We verwelkomen het liefst veel meer studenten, vooral omdat we zien dat bedrijven daar om staan te springen. Werken met voedsel is prachtig: het is iets waar we elke dag mee te maken hebben. We willen goed eten, lekker eten, bewust eten en voldoende eten.” Om de opleidingen onder de aandacht te brengen gaat het Clusius College binnenkort op pad met een foodtruck onder de noemer All You Need is Foodtour. Deze actie komt voort uit het project NHFood, waarvan het Clusius College penvoerder is. “We zien dat jongeren vaak positief verrast zijn zodra we hun belangstelling hebben. Het gaat er dus vooral om de aandacht te trekken en te laten zien welke opleidingen we te bieden hebben.

Eenmaal aan boord ontdekken ze al snel hoe veelzijdig de foodsector

is. Sinds kort hebben we daarom een speciale foodtruck waar we mee gaan toeren en binnenkort geef ik bijvoorbeeld een workshop bierbrouwen. Daarmee spreken we de jongeren indirect aan – via hun ouders komen we in beeld. Al met al zoeken we dus verschillende manieren om onze studies te presenteren.” Aan Cocks enthousiasme zal het in elk geval niet liggen. “Het is gewoon een ontzettend mooi en veelzijdig vak en een boeiende branche. Productontwikkeling, kwaliteit en kwantiteit, techniek, maar ook voorlichting en marketing; het zit er allemaal in!”

NHFood Er zijn meer en breder opgeleide groen- en technische medewerkers nodig in de agrifood sector. In het project NHFood wordt invulling gegeven aan deze opgave. NHFood is een samenwerkingsverband tussen bedrijven en onderwijs in Noord-Holland boven het Noordzeekanaal gericht op kennisdeling en talentontwikkeling. Het biedt bedrijven een unieke mogelijkheid om samen met onderwijsinstellingen en kennisinstituten te werken aan agrifood-gerelateerde innovaties.

AGRIBUSINESS 13

Virus bestrijding

Uw specialist voor iedere bedrijfsdeur Renovatie of nieuwbouw?

Wij helpen u graag!

Ruim 40 jaar ervaring in maatwerk oplossingen

ort. p s p o t s i n e l Te ? coach nodig

Vrijblijvende afspraak, kosteloos inmeten en snel een passende offerte 24/7 bereikbaar voor storingen of schade Levering en onderhoud van alle soorten deuren

www.totalcropcare.nl

www.salco.nl - 0228-564200 - info@salco.nl

WWW.STAPELBED.COM

Salco>AgriBusiness_105x153.indd 1

03-03-20 16:03

U kunt bij ons terecht voor: l Grondverzet

Metalen stapelbare bedden, als enkel of als dubbel bed

v.a.

69,-

Kwaliteit: Hufter- en Hooligan proof!!

Metalen nieuwe lockerkasten • hang-leg • SNF norm Een-deurs kast 45x50x185

á

99,-

Twee-deurs kast 60x50x185

á

129,-

Kantinetafels & Stoelen Matrassen & Kussens

Industrieweg 30B 2382 NW Zoeterwoude Tel: 071-5230184 info@stapelbed.com WWW.STAPELBED.COM

en machineverhuur, betonplaten leggen

l Inkuilen

met opraapwagens en shovel

l Stevige

ronde balen persen en wikkelen

l

Kleine hooibaaltjes persen met slee voor 8-paks klem

l

Bokhashi/vaste mest met nieuwste Tebbe

breedstrooier uitrijden (GPS en luchtdrukwissel) l

Sloot onderhoud

l

Grasland vernieuwen, kilveren op laser

l Netten l Mais,

planten op rupsen en rooien

bieten enz. precisie zaaien

GRONDIG VAKWERK A Spierdijkweg 97, 1641 LW Spierdijk | T 0226-451341 E info@blankendaal.info | www.blankendaal.info

Bokashi

vergroot de opbrengst van uw grond!

Bokashi is een bewezen techniek die in onze omgeving relatief onbekend is. Dit is niet terecht omdat het een zeer waardevolle techniek is. Organische reststromen worden via de biologische weg omgezetin een voedingsrijke bodemverbeteraar die de bodemstructuur en opbrengst van uw grond verbetert.

Waarom Bokashi?

Bokashi is het Japanse woord voor “goed gefermenteerd organisch materiaal”. Het is een reeds lang bestaande techniek. Door onze BB Bodem (Effectieve micro-organismen) en Oergesteentegranulaat toe te voegen aan organisch materiaal, het 8-10 weken te laten fermenteren (anaeroob, zonder zuurstof) ontstaat een waardevol product: Bokashi. Wanneer dit uitgestrooid wordt over verarmd land dan voedt dit het bodemleven en activeert het de bodembiologie. Dit geldt ook voor land dat jarenlang uit balans gebracht is door langdurig gebruik van chemische middelen. Bokashi verbetert het waterbergend en droogte resistente vermogen.

De energie in het product blijft behouden en er is geen CO2-verlies in het proces. In het product vormen zich nieuwe vitaminen, aminozuren en antioxidanten. Humus-opbouw wordt gestart. Na 3 weken is het product volledig opgenomen in de bodem. Onkruidzaden kiemen niet meer doordat deze zijn gefermenteerd. De groei van pathogene bacteriën en schimmels (ziekteverwekkers) stopt.

De lokale mineralenkringloop rond het agrarisch bedrijf wordt gesloten en de “goede“ mechanismes in de bodem gaan deze grond verrijken.

Doet u ook mee met Bokashi?

Voor teeltgronden is Bokashi een nuttige techniek om organische reststromen toe te passen. Onbekend maakt echter onbemind. Op uw bedrijf gebeurt er pas echt iets als u het zelf begrijpt en u er ook in gelooft. Graag nodig ik u daarom uit de toepassing van Bokashi ter hand te nemen. U kunt Bokashi ook op uw eigen terrein maken m.b.v. eigen groenreststromen of van derden of een mix van beiden .Met raad en daad kan ik u bijstaan. Een gezonde balans qua kosten en baten moet ons doel zijn. Uw rendement staat daarbij voorop, niet dat van mij. Voor mij tellen primair mijn visie en missie m.b.t. een duurzame landbouw.

Overtuigt u zich vooral zelf. Zet deze tekst u aan tot actie? Als u vragen heeft kunt u mij bereiken op 06 5313 1422 of op mijn mailadres jan@blankendaal.info

Jan Blankendaal Loonbedrijf Blankendaal BV Spierdijkerweg 97 1641LW Spierdijk

t r o K Agrarisch Wie ben je?

Ik ben Kees Hotting, 38 jaar oud en woon samen met mijn vriendin Carina en dochtertje Lieke in Wieringerwerf.

Kun je iets vertellen over de geschiedenis van je bedrijf?

Mijn opa is hier begonnen als veehouder, mijn vader is verder gegaan als groenteteler/akkerbouwer, ik ga nu verder als biologische teler en regeneratieve landbouw.

Met welke agrarische werkzaamheden houd je je bezig?

Ik houd mij bezig met het telen van uien, bieten, granen en bloemenzaden. Daarnaast verkoop ik ook mengsels voor akkerranden, voedergrassen bermen, bloemperken/weiden en groenbemesters. Verder doe ik wat loonwerk in mechanische onkruidbestrijding, dat is een methode waarbij er geen gebruik wordt gemaakt van bestrijdingsmiddelen. Ik leer graag nieuwe dingen. Ik ben me nu aan het verdiepen in agroforestry, dat is een voedselbos waar dieren en mensen elkaar helpen op een duurzame en ecologische manier. Ik heb alleen nog niet de juiste persoon gevonden die mij daarmee kan helpen.

Wat zijn je plannen voor de toekomst?

Mijn toekomstplan is om een zelfvoorzienende biologisch dynamische boerderij op te bouwen, met een restaurant op het platteland.

Wat is de mooiste plek in de regio?

Overal waar natuur is, kan ik wel genieten, dus ook bij elke boer op het land.

Als ik geen agrariër zou zijn geworden dan was ik nu?

Ik ben begonnen als monteur in de landbouw en denk dat ik een eigen bedrijf als machinebouwer was opgestart.

Is er een agrariër die je het gunt om de volgende keer in deze rubriek terecht te komen?

Ik nomineer Diederik van Arkel, die houdt zich bezig met het telen van buxussen.

AGRIBUSINESS 15

Boeren Bedrijf Weersbestendige broccoli: voor sommigen klinkt dat misschien logisch, voor anderen wat minder. Toch wordt er in Nederland jaarlijks zo’n 20 miljoen kilo broccoli geteeld en het weer speelt een belangrijke rol in een geslaagde oogst. Daar weet ook broccoliteler Meindert-Jan Botman alles van.

Weersbestendige broccoli:

samen werken aan kwaliteit Meindert-Jan: “Te nat, te droog, te warm… daar gedijt een schimmel als alternaria goed bij. Alternaria geeft zwarte stipjes op de broccoli. Onschuldig voor je gezondheid maar als de groente eenmaal is aangetast komt -ie- niet meer in de winkels terecht. Extreme weersomstandigheden leiden tot een kwaliteitsvraagstuk: door het veranderende klimaat ontstaan er risico’s voor de broccoliteelt. De alternaria is daar een voorbeeld van, maar we hebben bijvoorbeeld ook last van een bacterie als schermrot - dat leidt tot zwarte roosjes. In Nederland komt alleen de beste kwaliteit broccoli in de winkels terecht. Om dat zo te houden werken we achter de schermen aan manieren om ons, of eigenlijk de broccoli, te wapenen tegen hoosbuien en hittegolven.”

Het project Weersbestendige Broccoli brengt telers, leveranciers en chemiebedrijven bij elkaar. Samen met Proeftuin Zwaagdijk wordt volop geëxperimenteerd met verschillende soor-

16 AGRIBUSINESS

ten rassen, verschillende soorten (milieuvriendelijke) bestrijdingsmiddelen en diverse teeltlocaties.

De telers stellen een stuk land beschikbaar voor broccoli die wordt gebruikt voor onderzoek. “Het ene stuk perceel vraagt om veel sturing tijdens de groei van de broccoli, terwijl het andere perceel eigenlijk juist té vruchtbaar is. Alternaria profiteert als het ware van heel goede grond waarop broccoli fantastisch groeit. Dat vraagt dan weer om een andere aanpak dan een perceel waar de planten grote behoefte aan (meer) stikstof hebben.”

Met elkaar aan tafel Meindert-Jan ervaart grote meerwaarde van deelname aan dit project. “Als telers zijn we altijd bezig met de vraag hoe het beter kan. Daar hebben we ook heus wel ideeën over, maar in projecten als deze komt alles mooi bij elkaar.

Door dit grootschalige onderzoek werken we aan een wetenschappelijke basis. Onze ervaring wordt

omgezet in cijfers. Inmiddels zijn we drie jaar bezig en ik zie dubbele winst: enerzijds in onderzoeksresultaat en anderzijds in de samenwerking. We trekken nu echt samen op. Je leert elkaars wereld beter kennen. Voorheen legden we vooral vragen neer bij anderen, zoals chemiebedrijven. In plaats van zeggen “kom eens met een goede gewasbeschermer die hier- en hieraan voldoet” zitten we nu met elkaar aan tafel. Andersom werkt dat ook zo: zaadleveranciers stellen niet meer zwart-wit dat een bepaald ras dé beste is, maar we onderzoeken samen hoe en onder welke omstandigheden een ras het beste tot z’n recht komt.

De anonimiteit verdwijnt, je wordt partners die hetzelfde doel hebben. En omdat we in een grote groep werken, met onder andere zo’n twintig telers, is dit allemaal betaalbaar.

Qua resultaat zijn we positief. Al vrij snel ontdekten we een mix van middelen die de broccoli goed

beschermt. De meesten van ons werken daar nu mee. Dat wil overigens niet zeggen dat we geen vragen meer hebben, want het probleem is niet ineens verholpen.

Maar we zijn wél op de goede weg.

We bekijken zelfs mogelijkheden om verder te gaan als dit project formeel is afgerond. Dat is op zichzelf al een prachtige uitkomst!”

Voor meer informatie over dit project neem contact op met Erna Steenhuis, projectleider Vollegrondsgroente.net via e.steenhuis@vollegrondsgroente. net Deelnemers project Broccolitelers investeren gezamenlijk in het project. Penvoerder van de POP 3 subsidie is GreenPort Noord-Holland Noord. Het project wordt gecoördineerd door Vollegrondsgroente.net. Onderzoeksinstelling Proeftuin Zwaagdijk voert het onderzoek uit in samenwerking met een aantal zaadbedrijven en plantenkwekers.

Van der Jagt groeit door Van der Jagt Cultuurtechniek B.V. in Wieringerwerf is gespecialiseerd in groen-, grond-, infra-, sloop- en cultuurtechnische werkzaamheden voor agrariërs, bedrijven en overheden. Daarnaast voert het bedrijf transportwerkzaamheden uit en worden containers verhuurd. Pieter van der Jagt (36) begon zo’n 14 jaar geleden als ZZP’er, maar inmiddels is hij werkgever van zeven man. De achtste is in zicht. Rondom deze vaste club biedt Van der Jagt werkgelegenheid aan gemiddeld zo’n 5 ZZP’ers en onderaannemers.

Toen in 2012 het roer volledig om ging, vanwege het wegvallen van een grote klant, kwam ook Alexander de Groote van Advies Groep Wieringen in beeld. “De bedrijfsvoering moest anders en daar kon Alexander mij goed over adviseren. Ik ging zelf projecten aannemen en er kwam steeds meer onderaanneemwerk bij.”

Digitalisering van de boekhouding Deze omslag betekende een gouden stap voor Van der Jagt. De groei was niet meer te stoppen.

Niet alleen qua werkzaamheden, maar ook qua administratie. “Door deze uitbreiding moesten we een radicale professionaliseringsslag maken in het kantoorwerk. Als je snel groeit, is het nog meer van belang om de financiële kant goed beheersbaar te hebben en te houden. De administratie moet up to date zijn. Zo kan er snel geschakeld worden tijdens financieringsvraagstukken. In het begin kon ik het nog redden met geschreven ‘kladjes’. Inmiddels is onze administratie volledig digitaal en behoren de ‘kladjes’ tot het verleden.

Snel en foutloos werken, dus!”

De oplossing hiervoor was het digitaliseren en automatiseren van de boekhouding. Daar helpt Advies Groep Wieringen bij. “Zij zijn natuurlijk al enige jaren bij de

firma betrokken en weten van de hoed en de rand. Dat is fijn, want achter de computer kruipen, is niet mijn hobby. Gelukkig regelen zij dat samen met mijn kantoormedewerker. Uiteraard ben ik van alles op de hoogte, maar daarna stap ik weer lekker op een machine!”

Focus op het bedrijf Doordat Advies Groep Wieringen de papierenrompslomp voor een groot deel uit Pieters handen neemt, kan hij zich focussen op de verdere groei van zijn bedrijf.

“Ik vind het belangrijk om mee te denken met de klanten, passende oplossingen te bieden en te doen wat we zeggen. Dat betekent dat ik veel tijd besteed aan onze klanten en ook veel buitenwerk verricht. Als ik daarnaast nog achter de pc moet kruipen, dan moet ik ergens concessies doen en dat wil ik absoluut niet. De klant is nummer 1 en dat blijft zo, hoe hard we ook mogen groeien.”

En die groei blijft nog wel even doorzetten, want inmiddels heeft het bedrijf er een paar extra bedrijfstakken bij, waaronder transport en constructie- & reparatiewerk. “Dit combineert prima met onze andere werkzaamheden.

Hierdoor kunnen we een breder totaalpakket leveren én machines of apparaten aanpassen naar onze wensen of die van de klant. Een voorbeeld hiervan is onze zelf geconstrueerde zoutloze niveaubakken. Bij de ‘klassieke’ niveaubakken loopt het goede water weg, terwijl bij die van ons het ‘goede’ water behouden blijft. Deze maken wij ook van RVS i.p.v. staal, omdat de ‘klassieke’ niveaubakken die nog veel worden gebruikt, binnen de kortste keren wegroesten, met alle gevolgen van dien. Ik vind het tof dat wij dan een goede en duurzame oplossing kunnen bieden. En zo ligt er nog wel meer op de plank bij Van der Jagt, we zijn nog maar net begonnen!”

AGRIBUSINESS 17

Van der Plas Sprouts:

duurzaam in mens en product Met drie man sterk staan ze tegenwoordig aan het roer: de derde generatie van Van der Plas Sprouts bestaat uit Sven, Pepijn en Eva van der Plas. Elk met andere functie, maar in de praktijk komt het er op neer dat toch alle grote en kleine nieuwtjes met elkaar worden gedeeld. Eva: “We hebben sowieso elke week een gezamenlijke lunch. En ja, dan staan standaard kiemgroenten op tafel.”

Eva: “Het begon met taugé. Mijn opa was een van de eersten in Nederland die het aandurfde om dit -toen- nieuwe product te kweken.

Later, toen mijn vader erbij kwam, werd het assortiment langzamerhand uitgebreid met andere soorten. Inmiddels kweken we zo’n 25 soorten kiemgroenten voor supermarkten en groothandels. Als toeleverancier voor de horeca worden

18 AGRIBUSINESS

we dus zeker geraakt door de coronacrisis, maar het geluk is dat we daarnaast aan supermarkten leveren. In normale omstandigheden loopt er doordeweeks zo’n 125 man rond. We werken nu met wat minder mensen, maar relatief gezien valt het mee. Kijk, die plantjes groeien gewoon door hè, dat kun je niet even stilzitten. Onze producten moeten toch verwerkt worden. En in vergelijking met andere bedrijven mogen we zeker niet klagen.”

Niet mopperen maar meebewegen Sowieso komt het woord ‘klagen’ niet in Eva’s woordenboek voor, ook niet als het gaat om alles wat erbij komt kijken om kiemgroenten te kweken. Neem de strenge wet- en regelgeving in de foodsector, waar altijd wel weer wat nieuws voorbijkomt. Eva: “Ik denk dat Europa en

met name West-Europa ontzettend strenge voedselveiligheidsregels hanteert, ook in vergelijking met de rest van de wereld. Maar ik zie dat niet als overdreven. In tegendeel: ik ben trots op het feit dat voedselveiligheid een belangrijk thema is.

Je wílt toch ook een goed product aanbieden? Het is een kwestie van meebewegen. Een keertje mopperen mag. En daarna ga je verder.” Ook wat betreft de behoefte aan voldoende en goed geschoold personeel is Eva optimistisch. “Natuurlijk zien we dat de sector mensen nodig heeft, zeker mensen met technische vaardigheden. Ik geloof ook niet dat we door automatisering per se mínder handen nodig hebben. Maar ik denk dat je dit soort ontwikkelingen wat tijd moet geven en dat vraagt geduld. Steeds meer machines worden met een computer of tablet uitgelezen. Je

moet software kunnen begrijpen.

Dat wordt de nieuwe standaard.

Auto’s en vaatwassers worden ook via de computer uitgelezen; vervolgens heb je wel technische vaardigheden nodig om problemen op te lossen, maar dat is van een andere aard dan vroeger. Ik zie dat opleidingen daar steeds meer op inspelen.”

Dichter bij de consument Blijft er dan niet iets te wensen over voor Van der Plas Sprouts?

“Oh, genoeg! Zo proberen we ons bedrijf en onze producten beter zichtbaar te maken. De laatste jaren is er veel meer aandacht gekomen voor thema’s als voedsel, gezond eten en duurzaamheid en op die thema’s willen we onszelf veel meer presenteren. Veel mensen, waaronder jongeren, hebben geen idee dat hier Noord-Holland zo’n

Coen Knook, Coen Knook Advies & Bemiddeling

Kennis en innovatie

groot bedrijf zit dat zoveel soorten kiemgroenten kweekt, verpakt en distribueert. En voor veel mensen valt er aan kiemgroenten nog een wereld te ontdekken. Samen met supermarkten werken we aan een gevarieerd aanbod, zo brengen we kiemgroenten letterlijk dichter bij de consument. Bij de grotere supermarkten in Nederland zijn nu minimaal 5 soorten kiemen verkrijgbaar.

Lekker én belangrijk, want elke soort heeft andere vitaminen en mineralen in zich. Als bedrijf besteden we de laatste tijd meer aandacht aan sociale media. We geven voorbeelden van soorten kiemgroenten en waar je die goed mee kunt combineren. Neem de rode kool kiemen: lekker bij kaas of in salades. En de gele radijs kiemen doen het goed bij verschillende stamppotjes.”

Duurzaamheid: aandacht voor mens en product Als levensmiddelenproducent besteedt Van der Plas Sprouts veel tijd aan verduurzaming: de kiemgroenten moeten tenslotte

goed worden verpakt. Eva: “We kijken continu naar verbetering van ons productieproces. De verpakking van onze producten speelt daar een grote rol in. Van bakjes naar zakjes is daarin een mooie stap vooruit. Daarmee besparen we op jaarbasis minimaal 60.000 kg aan verpakkingsmateriaal.

Tegelijkertijd gaat duurzaamheid wat ons betreft ook, of júist, over mensen. In de tijd dat mijn vader het bedrijf runde had hij altijd oog voor mensen die wel een steuntje in de rug konden gebruiken. Daar was toen geen wet of beleid voor; hij hielp gewoon de buurjongen zonder diploma aan een baan. Die sociale basis hebben we van hem overgenomen. Waar het mogelijk is bieden we plek aan collega’s met een afstand tot de arbeidsmarkt. Duurzaamheid draait niet alleen om het getal onder aan de streep, het gaat net zo goed om de menselijke maat. Want hoeveel de techniek en automatisering ons ook uit handen nemen, het bedrijf heeft mensen nodig. En gelukkig kunnen wij rekenen op ons fijne team!”

Vroeger, vlak na de oorlogsjaren was het heel simpel! Er werd door de overheid een groot innovatie en kennisplan op gesteld om de landbouwsector op een hoger niveau te tillen. Onderzoek en kennisontwikkeling werd centraal geregeld en de conclusies en resultaten daarvan werden door een groot leger aan landbouwconsulenten gratis op het boerenerf gebracht. En dat werkte! De agrarische bedrijven werden grootschaliger en productiever, waardoor de Nederlandse Landbouw toonaangevend in de wereld werd.

Vanaf de jaren 90 trok de overheid zich terug als aanjager van de kennisontwikkeling en overdracht en werd dit overgelaten aan de sector zelf. Gevolg daarvan werd dat kennisontwikkeling versnipperde en deze niet meer vrijelijk toegangbaar was voor iedere agrariër. Onderzoeken werden betaald door belanghebbende. Dat kan bijvoorbeeld de industrie zijn maar ook een vereniging van telers in eenzelfde gewasgroep. Vervolgens is die kennis dan “te koop”. Daar komt bij dat ook de vraag naar kennis en innovatie aan het veranderen is. Was het doel van onderzoek voorheen vooral om de productie te vergroten en kwaliteit te verbeteren. Tegenwoordig komt daar ook een stuk duurzaamheid en alternatieve productieprocessen bij. Wanneer ik dit stuk schrijf zitten we volop in de campagne voor de Tweede Kamer verkiezingen, waarbij milieu en duurzaamheid een steeds terugkerend thema is en in vergelijk met 4 jaar geleden lijken de tegenstelling op dit vlak wel steeds verder uit elkaar te liggen. Of laat ik het anders zeggen. Sommige partijen zetten hun stok qua doelstelling wel heel erg ver weg, waarbij je je afvraagt of dit nog wel realistisch is. En toch is de grote gemene deler wel dat duurzaamheid en kringloop landbouw in de meeste programma’s in meer of mindere mate terugkomt. En ongeacht wat de verkiezingsuitslag ook wordt, gaat dit de komende 4 jaar een stempel drukken op het Landbouwbeleid. Je ziet dan ook dat op vele fronten weer en vanuit verschillende hoeken kennis en innovatie trajecten beschikbaar gesteld wordt door overheden om op die manier de landbouw te begeleiden in de omslag naar deze duurzaamheidsthema’s. Dus net als vlak na de oorlog staat de overheid, of zeg maar de politiek weer krachtig aan het roer om de richting te bepalen, of moet ik zeggen “te betalen”?

AGRIBUSINESS 19

LANDBOUWMECHANISATIEBEDRIJF

DOORNBOS ‘’LDPE kunststof rijplaten, lichtgewicht en super sterk’’.

Meerdere afmetingen en gegraveerd met logo mogelijk, vraag naar de mogelijkheden.

vanaf

€ 39,

50

per stuk

• DUBEX spuitmachines • Kachels op olie en gas • KÄRCHER hogedrukreinigers • Voor al uw constructiewerk • Reparatie en onderhoud • Transportbanden • Uw ijzer leverancier Prins Bernhardweg 3A Slootdorp | 0227-581398

www.lmbdoornbos.nl Bos Rubber | Schagerbrug | Tel. 0224-571468 | www.bosrubber.nl | info@bosrubber.nl

Doorlopend advies + Continue vraag & aanbod van agrarische productierechten GROETWEG 1 | 1775 PL MIDDENMEER | BEL 0227 60 80 32 | COENKNOOK.NL

• • •

Asbest verwijderen Renovatie- en Totaalsloop Grondsanering H. Kuijper Sloopwerken BV

Walingsweg 7, 1766 GH Wieringerwaard Telefoon: 0224 223 277 / Mobiel: 06 51 42 52 50 Email: post@kuijpersloopwerken.nl

www.kuijpersloopwerken.nl

Van stolpboerderij tot serre Van koelcel tot kantoor De Lange Ring 1 • 1761 AS Anna Paulowna • Telefoon: 0223-531494 • Fax: 0223-533894 Email: info@fxhuiberts.nl • Internet: www.fxhuiberts.nl

De komende jaren komt een enorme tech driven innovatiegolf op ondernemers af. Al tijdens Corona zagen we dat digitalisering in een stroomversnelling kwam. Thuiswerken en online kopen namen een vlucht. Ook groente en fruit bestellen we online. Kijk alleen al naar bijzondere online initiatieven als versbestellen.nl, aardappelshop.nl en thuisfruit.nl. Nu het er langzaam op lijkt dat we Corona de baas gaan worden, is het zaak voor ondernemers om aan te haken bij de vele kansen die nieuwe technologieën bieden.

ONDERNEMEN Post

“Maar dat is toch alleen mogelijk voor de grote bedrijven? Digitalisering past helemaal niet bij mijn branche!. Dat is toch veel te duur?”

Veelgehoorde opmerkingen en vragen van ondernemers. Maar niets is minder waar. Juist bedrijven in de agribusiness zijn flexibel en lenig gebleken en in staat om snel en slim in te spelen op uitdagingen en ontwikkelingen.

Natuurlijk. Die nieuwe technologieën en ontwikkelingen zijn ook spannend. In sommige gevallen zelfs bedreigend. Bill Gates die de grootste landbouwgrond eigenaar van de Verenigde Staten is geworden. Het waarom snap ik

wel. Alphabet, het moederbedrijf van Google, dat een robot aan het ontwikkelen is welke de groei van aardbeien tot sojabonen gaat ondersteunen. En wat betekent ‘vertical farming’ in grote gebouwen in steden voor de agribusiness in de Kop van Noord-Holland?

Disrupties die een ver van mijn bed show lijken voor de gemiddelde Agribizz ondernemer. Niets is dus minder waar.

‘In eerste instantie gaat het om mindset’, stelt Danny van Soelen van Baezos, een Noord-Hollands bedrijf dat ondernemers helpt met digitaal transformeren. “Als ondernemer is het zaak om de dialoog aan te gaan hoe die verschillende, nieuwe technologieën jouw onderneming gaan helpen bij het nemen

Corona

van beslissingen. Het gaat namelijk niet louter om de technologie. De vraag is hoe die verschillende oplossingen jouw onderneming verder gaat helpen. Nu vindt welhaast iedere ondernemer het niets meer dan logisch dat we de inkoop- en verkoopfacturen digitaal inboeken en dat onze accountant meer de rol van een strateeg inneemt. Maar dat is ook pas een proces van de laatste paar jaar. En wel een zeer goed voorbeeld hoe digitalisering de dagelijkse business van een ondernemer beter, slimmer, sneller en voordeliger maakt.”

Digitalisering gaat onherroepelijk helpen bij alle onderdelen van de bedrijfsvoering. Strategie, sales, marketing, logistics, supply chain, HR, finance, inkoop, juridisch, samenwerken, internationaal zaken-

doen, administratie en meer. Voor al deze zaken zijn er oplossingen, platformen of applicaties beschikbaar. In de veeteelt wordt dit al breed toegepast. Koeien en melkrobots worden automatisch gemonitord. Varkens en kippen worden met sensoren op groei, vruchtbaarheid en ziektes gevolgd.

Ondernemen na Corona biedt vele, vele kansen. Analisten en kenners zien na Corona louter scenario’s met enorme economische groei.

Zaak om als agribizz ondernemer nu digitaal -verder- te transformeren en met de juiste mensen in gesprek gaan.

Danny van Soelen Mede-eigenaar Baezos www.baezos.nl 06 - 53252395

AGRIBUSINESS 21

Het programma Biodivers Perspectief is een samenwerkingsverband van onderwijs, bedrijfsleven en overheid. Het initiatief is genomen door het Clusius College en het neemt studenten, docenten en bedrijven mee in de ontwikkelingen op het gebied van natuurinclusieve landbouw. Dat is nodig, want de achteruitgang van de biodiversiteit staat onomstotelijk vast. Een goede biodiversiteit is de basis van onze maatschappij en zeker ook PROGRAMMA NATUURINCLUSIEF LEREN

voor een toekomstbestendige landbouw.

Biodivers Perspectief

-programma voor natuurinclusieve landbouw- van start De landbouwsector kan echter ook een belangrijke rol spelen om de biodiversiteit te herstellen, en daarmee te werken aan bijvoorbeeld een vruchtbare bodem of natuurlijke plaagbestrijding. Het doel van dit programma is om een inspirerende en stimulerende leeromgeving te creëren voor studenten, docenten, ondernemers én alle andere partijen voor wie natuurinclusief leren belangrijk is.

Onlangs kwamen alle partners bijeen voor een online kick-off van Biodivers Perspectief. “Aan de start ging heel wat vooraf, maar nu kunnen we daadwerkelijk aan de slag. Aan de langgekoesterde

22 AGRIBUSINESS

wens om binnen het onderwijs op dit thema samen te werken met regiopartijen en ondernemers, is met deze bijeenkomst het startschot gegeven”, zo vertelt Rien van Tilburg, College van Bestuur van het Clusius College.

Hoe breng je innovaties in het onderwijs waar bedrijfsleven zelf nog aan het ontdekken is?

De omslag naar een natuurinclusieve landbouw vraagt om nieuwe kennis en vaardigheden in het onderwijs van docenten en studenten.

Daarom stellen, rond drie thema’s ‘vee’, ‘bollen’ en ‘groente’, (clusters van) leerbedrijven zich open

voor studenten, docenten, ondernemers en onderzoekers. Zij vinden elkaar via praktische opdrachten, onderzoeken en uitwisselingprojecten. Er zijn (docenten)stages, werkbezoeken, masterclasses en gastlessen. Kennis en expertise die hier ontstaan, worden vastgelegd binnen het kennisnetwerk van alle partners en actief gedeeld met initiatieven in de rest van Nederland.

Leerbedrijven nemen studenten mee in hun ontdekkingen De ondernemers en alle andere betrokken partners kunnen hun kennis en kunde ontwikkelen en delen. Studenten kunnen leren van

deelnemende partners, maar voor hen ook een opdracht of onderzoek uitvoeren. Partners kunnen bijvoorbeeld een gastles geven of excursie verzorgen, maar voor gezamenlijke kennisontwikkeling ook masterclasses inzetten.

Pé Slagter is ondernemer en teelt zelf bloemkool. Hij stelt zijn bedrijf beschikbaar als het demoleerbedrijf vollegrondsgroente (‘groente’). “Ik wil stoppen met chemische onkruidbestrijding en ik ben op zoek naar passende stikstofvangers”, vertelt Pé. “Mogelijk kan ook strokenteelt wat opleveren voor mijn bedrijf. Eerlijk gezegd ben ik daar wat sceptisch in, ik

Geert Steenhuis, Total Crop Care B.V. moet het eerst zien. Maar studenten kunnen nu met mij ‘meeleren’ en nagaan of het kan.”

“Omdat we geen opvolging hebben voor ons bedrijf ben ik in dit traject gestapt”, zegt John Huiberts, ondernemer van biologisch bloembollenbedrijf en voor dit project Demoleerbedrijf ‘Bollen’. “Alle kennis die ik de afgelopen jaren heb opgedaan met natuurinclusief op mijn bloembollenbedrijf, wil en kan ik op deze manier aan het onderwijs , maar ook aan ondernemers overdragen.”

Ook student en docent enthousiast over natuurinclusieve landbouw Chad Zonneveld, tweedejaars plantenteelt niveau 4 (Bollenteelt) is vooral benieuwd naar wáárom natuurinclusief werkt. “Op het bloembollenbedrijf van m’n vader (MC Zonneveld BV) experimenteren we al met groenbemesters na de oogst, voedselakkers voor akkervogels en akkerranden. Op school spreken we daar minder over. Sowieso heb ik het er met mijn klasgenoten weinig over.

Het is vooral lastig precies uit te kunnen leggen wat het nu oplevert. Ik wil dus vooral weten hoe je met natuurinclusief een beter resultaat en hoger rendement kunt realiseren voor de bloembollen. Het liefst zou ik dat leren door het in de praktijk te zien en in gesprek te gaan met ondernemers.”

Docent veehouderij Raymond Zijp gaat zich bezighouden met de opzet van nieuwe lesmodules ‘Natuurinclusief’ bij de opleiding Veehouderij. Hij herkent de wensen van de studenten om in de praktijk meegenomen te worden. Theoretische kennis alleen is niet voldoende om deze systemische manier van boeren te leren verkennen. Hij ziet het ver-

dienmodel in een breder perspectief. “Als we alleen de economische kant belichten, beperken we ons. Dan krijgen we deze landbouwvernieuwing niet goed van de grond.

Het gaat er ook om de sociale en ecologische kant mee te wegen in je bedrijfsmodel.” Raymond vervolgt: “Daarnaast is ondernemen ook inspelen op veranderingen. Om deze transitie, maar óók andere veranderingen aan te durven gaan, is de student erbij geholpen goede afwegingen te maken. Het is dus een uitgelezen kans dat ook uit te werken in dit traject.”

Eerste stappen in het programma We nemen het eerste half jaar de tijd om de inspirerende en stimulerende leeromgeving vorm te geven en te ontwikkelen. Dat betekent dat we: • Studenten en oud-studenten bevragen op wat en hoe zij (hadden) willen leren over natuurinclusief; • Ondernemers en partners in het project bevragen op wat zij belangrijk vinden dat in de opleiding wordt aangeboden en op welke wijze zij daar een bijdrage aan kunnen leveren, maar ook welke vragen en wensen zij zelf hebben; • Docenten bevragen op wat zij nodig hebben.

Tegelijkertijd starten we al met activiteiten zoals inrichten praktijkleslokaal, koppelen onderzoeksvragen aan (hbo-)studenten, ontwikkelen lesmodule, vastleggen teeltproces natuurinclusieve bollenteelt, 2 masterclasses, excursies en in de 1e week van juli een grote veldbijeenkomst voor alle betrokkenen.

Aangesloten partners Onderwijs: Clusius College vmbo en mbo (programmacoördinatie), Aeres Hogeschool, Hogeschool Van

Hall Larenstein, Nordwin college, AOC Terra, Horizon College. Bedrijven en organisaties: Vollegrondsgroentenet, Coöperatie NLG Holland, Wij.land, Plantenkwekerij Gitzels, Greenport NHN, Landschap NoordHolland, ANV Water, Land en Dijken, ANV Hollands Noorden, ANV De Lieuw, Natuur- en Milieufederatie Noord-Holland. Overheid: Provincie Noord-Holland. Financiële ondersteuning: Triodos Foundation, ministerie van OCW en Provincie Noord-Holland. www.biodiversperspectief.nl Voor meer informatie over Biodivers Perspectief neemt u contact op met:

Transitie virusbestrijding Een duur woord, transitie, maar we zitten er middenin. De tijd van kalenderspuiten maakt plaats voor een op maat gemaakte aanpak per perceel, cultivar of zelfs per bolmaat. Maar is dit nou allemaal nodig en is het beter? Daarover lopen de meningen sterk uiteen. Wat we wel zien is dat de laatste jaren de viruscijfers oplopen. Om de 7-10 dagen terugkomen met een Pyrethroïde lijkt niet altijd voldoende dus we zullen moeten kijken naar een andere aanpak. De basis blijft om schoon te beginnen. Heel cliché, maar heb je geen virus in je partij dan kun je het moeilijk verspreiden, immers: 0 virusdeeltjes x 100.000 vectoren = 0. Selectie blijft dus de belangrijkste basis, hetzij met personeel, hetzij met een selectierobot. De laatste variant zit momenteel in een vogelvlucht.

Meerdere partijen zijn bezig met het (door) ontwikkelen van een robot welke virus/afwijkingen kan detecteren en vervolgens de plant kan verwijderen. Een mooie innovatie binnen de sector. Maar daarmee is het nog niet af, de beheersing van luizen verdient ook de aandacht. De laatste jaren zie je het klimaat veranderen waarbij we in het seizoen langere periodes van warmte, droogte en, belangrijker nog, meer instraling hebben. Insecten houden van warmte, gewassen houden niet van droogte en instraling zorgt ervoor dat middelen minder lang hun werk doen. Kortom, een optelsom welke we eigenlijk niet willen hebben. Daarom zullen we moeten schakelen naar een op maat gemaakte aanpak, en dat is goed mogelijk. Zo wordt er gewerkt aan een database waarbij we in kaart brengen welke tulpencultivars goed minerale olie verdragen. Van minerale olie is al sinds de jaren ‘70 bekend dat dit het beste middel is tegen overdracht van virus door luizen alleen zijn we bang voor opbrengstreductie. Spuittechniek zorgt er vervolgens voor dat we cultivar- of maatspecifiek kunnen gaan toepassen. De volgende stap richting de toekomst zou kunnen zijn dat we de focus meer moeten gaan leggen op het weghouden van de luis. Dit door het gewas bijvoorbeeld onaantrekkelijk te maken voor luizen. Maar ook het voorspellen van het gedrag van de luis door middel van sensoren is iets waar we mee bezig zijn.

Kortom, we zijn er nog niet maar opgeven doen we niet.

Rosemarie Slobbe; r.slobbe@clusius.nl Projectleiders demoleerbedrijven: Bollen-NLG Holland, Colja Corts, coljac@hotmail.com. Vee-Wij-Land, Matthijs Boeschoten, m.boeschoten@wij.land.

Groente-Vollegrondsgroente.net, Erna Steenhuis, e.steenhuis@vollegrondsgroente.net

AGRIBUSINESS 23

Ze ging erheen voor de opleiding bloemist, maar toen stond daar ineens een kraampje met borrelnootjes van Duyvis. Borrelnootjes? “Jazeker, tijdens de open dag van het Clusius College”, vertelt Rosa Dekker.

“Iemand vroeg me of ik een idee had van hoe borrelnoten worden gemaakt. Die vraag, waarop ik natuurlijk het antwoord niet wist, leidde ertoe dat ik razend nieuwsgierig werd.” Uiteindelijk koos Rosa dan ook voor de opleiding Voeding & Technologie in Alkmaar.

Haar studententijd heeft ze alweer even achter zich gelaten, toch staat die tijd Rosa nog helder voor de geest. “Ik voelde me vooral heel erg thuis, ik heb school nooit gezien als stom of saai. Mijn ervaring is dat de docenten op het Clusius College erg betrokken zijn. Andersom ben ik ook nog altijd betrokken, bijvoorbeeld bij open dagen of voor interviews. Dat doe je alleen als je goede herinneringen hebt.” Rosa is na haar mbo-opleiding gestart als parttime kwaliteitsmanager bij Vezet, waar ze eerder al stageliep. Tegelijkertijd ging ze verder met de hbo-opleiding Food Technology aan Van Hall Larenstein in Leeuwarden. “Na het behalen van mijn hbo-diploma

24 AGRIBUSINESS

en een reorganisatie kreeg ik de kans teamleider kwaliteit te worden. Dat bleek een te grote stap; ik raakte overspannen. Nu ik daar op terugkijk zie ik dat vooral als een periode waarin ik ontzettend veel geleerd heb over mezelf en de manier waarop ik wil werken.

Vervolgens ben ik o.a. aan de slag gegaan bij Koolen Champignons in Slootdorp. Voor hen ontwikkelde ik het QA kwaliteitshandboek; naast de verschillende soorten champignons kwamen de champignonburgers in hun assortiment. Dat was een erg leuke klus en mijn eerste echte ervaring met QA. Je moet je voorstellen dat zulke (burger)producten weer om een heel andere aanpak vragen, met een high-care

Van bier tot eetpapier:

bij Rosa Dekker staat kwaliteit voorop

productieruimte en anders gereguleerde luchtstromen dan waar de champignons werden verpakt. Dat productieproces moest worden gecertificeerd en dat is gelukt, ze hebben een BRC A status behaald. Daarna ben ik verder gegaan als kwaliteitsmedewerker bij een bedrijf in eetpapier, Primus Wafer Paper in Oostzaan.”

Kennis borgen Ondertussen speelt bij Rosa nog altijd door haar hoofd dat ze óók andere wensen heeft.

“Al jaren riep ik een lange fietstocht te willen maken, samen met mijn vriend. Dat hebben we in 2018 gedaan, 8000 kilometer in honderd dagen. Zeven maanden eerder was ik gestopt met mijn vaste baan bij Primus Wafer Paper. Om die periode voor vertrek te overbruggen ontdekte ik de mogelijkheid van interim-werk en deed ik een tijdelijke opdracht voor Beemster Kaas. Na de fietstocht heb ik interim-opdrachten voor Texelse Bierbrouwerij en mijn oude werkgever Primus Wafer Paper uitgevoerd. Al met al hebben mijn professionele en persoonlijke ervaring -en deels ook de coronatijdervoor gezorgd dat ik mei 2020 voor mezelf ben begonnen onder de naam Rosa QualiD: een adviesbureau gespecialiseerd in het opzetten en onderhouden van kwaliteits- en voedselveiligheidssystemen (certificering).

Ik help bedrijven met het opzetten van kwaliteitssystemen. Kijk, met kwaliteit zit het in Nederland over het algemeen wel goed, maar er is echt áltijd ruimte voor verbetering. En er worden natuurlijk voortdurend nieuwe producten ontwikkeld. Soms is het gewoon goed als er eens met een fris paar ogen naar een systeem wordt gekeken. We willen tenslotte allemaal kunnen rekenen op veilige en gezonde levensmiddelen. De meest geslaagde opdrachten vind ik de opdrachten waarbij ik mezelf in feite overbodig

maak: kennis en bewustzijn over voedselveiligheid moeten juist geborgd worden in de organisatie zelf. Het uitgangspunt is dat we het echt samen doen, vanuit de gedeelde visie op voedselveiligheid. Daarnaast ligt mijn hart bij kleinere bedrijven waar je het verschil kunt maken. En ik ben erachter dat ik het liefst werk met pure producten: kaas, bier, eetpapier, fruit, noem maar op. Te chemisch is niets voor mij. Voor een opdracht met vlees zou ik trouwens ook bedanken, omdat ik zelf geen vlees eet. Maar mocht ik iemand in mijn netwerk weten die daar wel graag mee werkt dan verwijs ik zeker door.

Uiteindelijk moeten we het met alle kwaliteitsspecialisten samen doen.”

Over de grens Interim- en andere opdrachten passen goed bij Rosa’s liefde voor reizen. “Wat mij betreft is dit een topcombinatie. Er is zoveel meer in het leven dan geld en een groot huis - letterlijk, want we wonen inmiddels al vijf jaar in een (off-grid) tiny house. Mijn bedrijf en manier van werken maken het mogelijk om er regelmatig op uit te trekken. En het mooie is: van elke reis neem ik weer nieuwe kennis en inspiratie mee die ik gebruik in mijn werk. Eenmaal over de grens loop ik onderzoekend door winkels, over markten en je hebt natuurlijk contact met allerlei mensen en je proeft en beleeft van alles. Dat neem je bewust en onbewust mee naar huis. Bovendien verzamel ik veel kennis doordat ik bij veel verschillende bedrijven een kijkje achter de schermen krijg. En die kennis neem ik met plezier mee naar weer een volgende opdracht!”

Foodportret is een onderdeel van het project NHFood en laat mensen zien die leren, werken of ondernemen in de foodsector in Noord-Holland.

Ing. Dick Waiboer, directie Klaver Agrarisch Vastgoed

Financiering van bedrijfsvergroting.

Als agrarisch makelaar is onze hoofdactiviteit bemiddeling bij de aan- en verkoop van landbouwgrond en agrarische bedrijven. Aankoop van landbouwgrond betekent in veel gevallen vergroting van een bedrijf waardoor andere produktiefactoren (gebouwen, arbeid) efficiënter kunnen worden benut. Bij de aankoop wordt door de koper doorgaans een voorbehoud gemaakt voor financiering. De bank beoordeelt dan op rentabiliteit en ook op waarde onderpand.

Gebruikelijk is dat naast rente ook aflossing moet worden betaald. Deze aflossing dient voor compensatie van waardevermindering van slijtende objecten (vaak gebouwen) en voor beperking van financieringsrisico’s in de toekomst. Nu is het bijzondere van aflossing op landbouwgrond dat daar geen afschrijving tegenover staat. De aflossing moet dus worden opgebracht uit de winst na belasting. Hier tegenover staat dat landbouwgrond ook niet slijtend is. Alleen kan de waarde in de tijd veranderen en dus soms ook dalen.

Gebruikelijk bij grondfinanciering is een aflossing in 30 tot 40 jaar. Is een aankoop dan niet financierbaar dan mag terecht worden betwijfeld of de investering wel verantwoord is.

Wat we nu af en toe tegenkomen is een aflossing in 20 jaar ofwel 5% van de financiering per jaar. Samen met de rente zorgt dit voor een totale jaarlijkse last van ca. 7 % van de investering per jaar. Dat kan alleen uit met een koolprijs van € 1,--/kg of een melkprijs van 45 ct/kg.

De bank gebruikt dan als argument bijvoorbeeld de leeftijd van de ondernemer terwijl aankoop van grond juist interessant kan zijn voor de restwaarde van het bedrijf bij latere verkoop.

Laat u dus zo nodig door een adviseur bijstaan om te voorkomen dat een op voorhand haalbare financiering toch tot een teleurstelling leidt.

AGRIBUSINESS 25

Hoe onderzoek je de

land- en tuinbouw van de toekomst?

Stel jezelf de volgende situatie eens voor. Je hebt een ontsteking in je knie, gaat hiervoor naar de huisarts en verwacht een ontstekingsremmer en pijnstillers te krijgen. Niets is minder waar, de dokter legt je uit dat de ontsteking is ontstaan doordat je de laatste tijd teveel stress hebt gehad met een verminderde weerstand tot gevolg en dat je je knie met sporten hebt overbelast.

Met andere woorden, je had er van alles aan kunnen doen om die ontsteking te voorkomen. Nu de ontsteking echter daar is kan de dokter niet zoveel voor je doen. Precies deze discussie voeren we momenteel in de land- en tuinbouw; geen of minder gebruik van medicijnen (gewasbeschermingsmiddelen) door het gewas weerbaarder te maken. Dit doel staat hoog op de agenda van beleidsmakend Nederland, gedreven door een stevige maatschappelijke discussie over hoe boeren hun bedrijfsvoering zouden moeten veranderen in een meer kringloop- of natuurinclusief landbouwsysteem. Hoe een teler dit straks zou kunnen doen ligt uiteraard vandaag al in onderzoek.

Een stuk uitleg.

Systeem onderzoek om de zere knie te voorkomen Willen we voorkomen dat knie ont-

26 AGRIBUSINESS

stoken raakt dan moeten we bijvoorbeeld iets kunnen zeggen van het moment waarop overbelasting optreed om dat punt te kunnen vermijden. Voor een teler betekent dit dat ie wil weten hoe hij kan voorkomen dat er een schimmel in zijn koolgewas komt. Er is niets zo desastreus als dat de kool bijna bij de eindstreep is en vlak voor de oogst een schimmel het product onverkoopbaar maakt. Dat betekent dat je als teler graag wilt weten welk minder gevoelig ras je zou kunnen planten, welke plantdichtheid je wellicht beter kunt hanteren om het gewas minder schimmelgevoelig te maken en of je misschien met het toepassen van biostimulanten zijn gewas sterker kan maken. Als belangrijk agrarisch onderzoeksinstituut onderzoekt Vertify onder andere dit soort maatregelen los en gecombineerd in vele proeven en ook steeds meer in langjarige projecten waar gewerkt wordt aan ‘systeemonderzoek’. Daar waar we gewend waren de effectiviteit van een bepaald middel te onderzoeken op het bestrijden van een schimmel werken we dus meer en meer aan oplossingen die kunnen bestaan uit verschillende bouwstenen zoals een ras, een biostimulant, een specifieke teelttechniek, etc. Het doel is om de teler over een aantal jaren voldoende handvatten te kunnen bieden om een ontstoken knie te kunnen voorkomen. Vertify heeft in vrijwel alle belangrijke land- en tuinbouwteelten dergelijk systeemonderzoek lopen om de diverse sectoren toekomst-

bestendig te maken; in vrijwel alle gewassen onderzoekt Vertify de potentie van biostimulanten, onder glas wordt er onder volledig gecontroleerde omstandigheden geteelt (Vertical Farming), in suikerbieten verkleinen we de zaaiafstanden om onkruid te drukken en ga zo maar door.

planten gemonitord om de eerste symptomen van de besmetting zo vroeg mogelijk waar te nemen, om te leren hoe we in het veld een eventuele besmetting vroeg te signaleren om zo vroeg mogelijk in te kunnen grijpen. Want hoe sneller je erbij bent, hoe effectiever de maatregelen zijn.

Onderzoek hoe de ontstoken knie te genezen We weten allemaal dat hoe zeer we ons best ook doen, de knie evengoed kan gaan ontsteken, dit is simpelweg niet altijd te voorkomen. We zullen als mens dan ook nooit zonder medicijnen kunnen, hoe graag we dat ook zouden willen. Dat is voor de landbouw niet anders, zonder medicijnen wordt het erg lastig. Echter hoe we de medicijnen (lees gewasbeschermingsmiddelen) inzetten, daar is veel te winnen. Wij noemen dat het optimaliseren van de inzet van hulpmiddelen in tijd, plaats en hoeveelheid. Idealiter zet een teler alleen gewasbeschermingsmiddelen in op het meest optimale moment, alleen dáár waar de ziekte of plaag zich bevindt of kan ontstaan, en wordt de hoeveelheid die per plant wordt toegepast aangepast aan de planttoestand. Deze ontwikkelingen op het vlak van precisielandbouw zijn cruciaal voor de verduurzaming van de landbouw en liggen om die reden op veel plaatsen uitgebreid in onderzoek, zo ook bij Vertify. Een voorbeeld ter illustratie; met camera’s worden met een schimmel geïnfecteerde

Techniek gaat dus helpen om hulpmiddelen gerichter in te zetten.

Tegelijkertijd veranderen ook de hulpmiddelen. Bij Vertify wordt er stevig ingezet op het toepassen van effectieve biologische gewasbeschermingsmiddelen, oftewel middelen van natuurlijke oorsprong.

Een bacteriepreparaat wat een schadelijke schimmel bestrijdt, of een nuttig aaltje die een rups kan vernietigen. Dit type middelen zijn echter vaak wat minder robuust in werking dan hun chemisch/synthetische tegenhangers, en vragen om die reden dan ook een wat andere manier van toepassen, denk aan het combineren van diverse middelen, of het toepassen middels een speciale spuittechniek. In vrijwel alle gewassen heeft Vertify dergelijk onderzoek ingezet, hoe houden we ziekten en plagen uit het gewas met behulp van biologische gewasbeschermingsmiddelen. Kortom; daar waar de land- en tuinbouw zich flink aan het ontwikkelen is verandert het onderzoek zeker zo hard mee. De Nederlandse landen tuinbouw is ontzettend gedreven om de rol van voorloper in de wereldwijde agrarische sector met hand en tand te verdedigen.

Oosterhuis Techniek b.v. is een allround bedrijf voor las en constructie werk waar u terecht kunt voor al uw werkzaamheden in staal, aluminium en RVS. Wij zijn gespecialiseerd in zowel de industriële als de agrarische sector. Hierdoor werden wij dan ook benaderd door een lokale opdrachtgever of het mogelijk was om op korte termijn een grijper voor de agrarisch sector aan te leveren. Dit is uiteraard geen probleem. Aan de hand van de wensen van de opdrachtgever hebben wij een tekening gemaakt en na akkoord zijn wij begonnen met deze opdracht. Voor kleine(re) opdrachten kunt u altijd binnen lopen in onze werkplaats te Wieringerwerf of contact opnemen via telefoon en/of mail. Vaak kunnen deze opdrachten (snel) tussendoor gemaakt worden.

Voor vragen, offertes of opdrachten kunt u contact opnemen met onze bedrijfsleider Dhr. P. Staats via: Schelphorst 20A, 1771 SL Wieringerwerf Tel: +(31)227-603065 - E-mail: info@oosterhuistechniek.nl Website: www.oosterhuistechniek.nl

WIJ KUNNEN QUA TECHNIEK ALLES MET STAAL, ALUMINIUM EN RVS!

humet & laVal alie Onze verkoopb end op ge s k is dagelij uur 8.00 - 17.00

kwaliteit en service

• Humet & Laval hulpstukken en buizen • Sproeiers • GEKA koppelingen • Rechtstreekse import!

Westrak 35 | 1771 SR Wieringerwerf Tel. (0227) 50 20 93 E-mail: info@harmsenheftrucks.nl

www.harmsenheftrucks.nl

B&S Watering Systems B.V. Agriport 40 | 1775 TB Middenmeer (N-H) | T: 0227 656166 M: 06 21716322 | www.bswateringsystems.nl | info@bswater.nl de specialist in watertechniek en beregeningssystemen uit west-Friesland

RAVEN GPS SYSTEMEN RAVEN RAVENGPS GPSSYSTEMEN SYSTEMEN

Viper4+ Viper4+ Viper4+ Profi teer van 27% MIA een Profi Profi teer teer nunu nu van van 27% 27% MIA MIA opop op een een geheel complete GPS besturing geheel geheel complete complete GPS GPS besturing besturing

TM TM CR7 CR7TM BETAALBAAR SCHAALBAAR VEELZIJDIG BETAALBAAR BETAALBAAR -- SCHAALBAAR - SCHAALBAAR - -VEELZIJDIG - VEELZIJDIG

• Luxe • Luxe 77 inch 7 inch touchscreen touchscreen Luxe inch touchscreen • Compleet • Compleet met met bekabeling bekabeling en Compleet met bekabeling enen RAM RAM mount mount bevestiging bevestiging RAM mount bevestiging • Uitbreidbaar • Uitbreidbaar naar naar automatische automatische besturing besturing Uitbreidbaar naar automatische besturing • Standaard • Standaard ISO-bus ISO-bus Standaard ISO-bus • IP65 • IP65 (spatwaterdicht) (spatwaterdicht) IP65 (spatwaterdicht) Prijs Prijs vanaf vanaf Prijs vanaf 1.945,1.945,excl. excl. btw btw 1.945,excl. btw

Bel, Bel, geheel geheel vrijblijvend, vrijblijvend, voor voor meer meer informatie: informatie: Bel, geheel vrijblijvend, voor meer informatie: Lisse: Lisse: Lisse: Anna Anna Paulowna: Paulowna: Anna Paulowna: Dirkshorn: Dirkshorn: Dirkshorn: Zwaagdijk: Zwaagdijk: Zwaagdijk: DeDe Goorn: Goorn: De Goorn:

0252-278000 0252-278000 0252-278000 0223-531644 0223-531644 0223-531644 0224-551387 0224-551387 0224-551387 0228-566600 0228-566600 0228-566600 0229-706300 0229-706300 0229-706300

www.vandersluisbv.nl www.vandersluisbv.nl www.vandersluisbv.nl