NOORD-HOLLAND NOORD
NR. 36 JAARGANG 6 FEB. 2022
Agriteam Makelaars en Taxateurs,
SPECIALIST IN AGRARISCH VASTGOED
V O O R A G R A R I Ë R S I N W E S T- F R I E S L A N D , H O L L A N D S K R O O N , H E E R H U G O WA A R D , S C H A G E N , D E N H E L D E R E N T E X E L
de koelcellen bouwers uit west-FrieslAnd
Al meer dAn 25 jAAr uw pArtner voor: advies | koelcellen | vriescellen | klimaatcellen | scheidingswanden PKD deurenonderhoud | aanrijbeveiliging | dakkokers | testen gasdichte cellen Dennis 06 33 65 36 92
www.sdk-montage.nl
M
Franc
06 21 84 25 22
04
Voorwoord
08
KEUZES MAKEN IN RUIMTELIJKE ONTWIKKELING Onze regio biedt een mooie ruimte voor agrarische ondernemers. De vruchtbare landbouwgrond, het gunstige klimaat én de toegang tot zoet water maken NoordHolland Noord zeer aantrekkelijk. Aan de andere kant neemt de druk op de ruimte toe. Woningbouw, infrastructuur, bedrijventerreinen, zonne-energie, windmolens en natuurbehoud claimen steeds vaker agrarisch gebied. De overheid maakt bepaalde keuzes in het inrichtingen van deze ruimte. Daarbij wordt de focus gelegd op onderwerpen als wonen, werken, infrastructuur, energievoorziening en de kwaliteit van de leefomgeving. De agribusiness kan een rol spelen in deze onderwerpen, zowel economisch als maatschappelijk. Denk bijvoorbeeld aan schaalvergroting van de bedrijven, verduurzaming in de energievoorziening, maatregelen om biodiversiteit te stimuleren en teelt op water. Aandacht voor ruimtelijke ontwikkeling bij de agrarische bedrijven is dus zeer belangrijk. De beschikbare ruimte in onze regio blijft gelijk, maar hoe ga je die indelen met het oog op de ambities op het gebied van o.a. woningbouw en infrastructuur? Het is van belang dat agrarische bedrijven in dit opzicht zich toekomstbestendig ontwikkelen en keuzes te maken, die tegelijkertijd kansen bieden. In deze editie van Agribusiness leest u hoe andere agrarische bedrijven dit aanpakken. We hopen dat ze u inspireren en motiveren! SABINE & RANDI
colofon VERSCHIJNING 6 x per jaar OPLAGE 6.500 ex.
UITGEVER, VORMGEVING & DRUK Zeeman Reclamegroep BV Industrieweg 27 - 1785 AG Den Helder www.zrgbv.nl - t. (0223) 523 006
12
15
ADVERTENTIE VERKOOP Sabine v. Berkum, sabine@zrgbv.nl, 0614238410 Randi Peters, randi@zrgbv.nl, 0650449482 Niets uit deze uitgave mag op welke wijze dan ook worden gekopieerd of verveelvuldigd zonder schriftelijk toestemming van de uitgever. Zeeman Reclamegroep aanvaardt geen aansprakelijkheid voor mogelijke gevolgen die zouden voortvloeien uit het gebruik van de in deze uitgave opgenomen informatie. Op de advertentietarieven wordt geen burokorting gegeven.
25
Aan- en verkoop van agrarisch vastgoed is een complexe materie. Agrarische makelaars hebben dagelijks te maken met agrarisch onroerend goed en onder andere met bestemmingsplannen, vergunningen, ruimtelijke verordeningen, fosfaatrechten, stikstofrechten en andere wet- en regelgeving. George van der Velden en Joep Dekker hebben deze specialistische kennis in huis. Zij opereren zelfstandig onder de naam Agriteam Makelaars en Taxateurs.
4 AGRIBUSINESS
Agriteam Makelaars en Taxateurs,
SPECIALIST IN AGRARISCH VASTGOED Om een gedegen en eerlijk advies aan de klant te kunnen geven, is die vakkennis van groot belang. Maar ook brede interesse in en betrokkenheid met de agrarische sector plus een agrarische achtergrond wegen mee. Drie belangrijke punten die de heren beiden bezitten. “Mijn roots liggen in de agrarische wereld, in Egmond, waar mijn ouders een agrarisch bedrijf leidden. Ik ken dus het zogeheten klappen van de zweep”, laat George weten. Hij is al zo’n 30 jaar actief als makelaar en register-taxateur in Noord-Holland. Sinds 2000 is hij eigenaar van Agriteam Makelaars en Taxateurs in De Goorn. Collega Joep is ook een boerenzoon en is geboren en getogen in Schagen. “Mijn familie had een kleinschalig melkveebedrijf, waar ik de nodige uren de handen uit de mouwen heb gestoken. Na diverse agrarische opleidingen te hebben afgerond, werd ik in 1995 agrarisch accountmanager bij de Rabobank. In 2016 ben ik als zelfstandig agrarisch makelaar en register taxateur aangesloten bij Agriteam.” Agriteam Makelaars en Taxateurs is één van de grootste makelaarskantoren in Nederland in de agrarische sector en houdt zich bezig met aan- en verkoop, taxaties, productierechten & fosfaatrechten, onteigening en pacht & erfpacht. “Wij hebben 24 collega’s verdeeld over 13 kantoren in het hele land”, vertelt George. “Op dit moment bieden wij circa 300 objecten te koop aan.” En die objecten bestaan niet alleen uit agrarisch onroerend goed. Onder het label Landelijk-Wonen.nl houden de makelaars zich ook bezig
met aankoop, verkoop en taxatie van woningen in het landelijk gebied. Joep: “Dit zijn bijvoorbeeld voormalig agrarische objecten of aanzienlijke bouwkavels met de bestemming ‘wonen’. In principe bestaat ons werk uit twee hoofdonderdelen: agrarisch vastgoed en landelijke vrijstaande woningen op grote kavels in het buitengebied. Kortom: waar de bebouwde kom stopt, starten wij!” LAARZEN ONDER HET PAK Een agrarisch makelaar staat naast de agrariër met de poten in de klei. Soms letterlijk. George: “We hebben veel contact met onze klanten en komen dus ook graag bij de klant thuis aan de keukentafel op bezoek voor overleg. In pak, maar met laarzen eronder!” De meeste aankoopprojecten waar Agriteam Makelaars en Taxateurs mee te maken heeft duren relatief lang, waardoor ze ook langdurige relaties opbouwen met de klanten. Een tijdsbestek van één tot drie jaar is eerder regel dan uitzondering. “Dat is ook niet gek, want er moet heel veel worden uitgezocht. Van de marktwaarde vaststellen tot het bestemmingsplan, de stikstofrechten en de toekomstplannen van de overheid in het betreffende gebied.” Wanneer een agrarisch object verkocht wordt, starten de makelaars met de beoordeling. Joep: “Daarin beantwoorden we allerlei vragen, zoals: ‘mag er een tweede bedrijfswoning gerealiseerd worden’, ‘welke agrarische activiteiten laat het bestemmingsplan toe’, ‘mag er een nieuwe schuur geplaatst worden’, ‘zijn er fosfaatrechten bij betrokken’, ‘is er
een ruimtelijke verordening van toepassing’, etcetera. Die aspecten bepalen mede de waarde van het object. Als we alles duidelijk in kaart hebben gebracht, kunnen we er een reële prijs aan koppelen en gaat het object - in overleg met de klant - de markt op.” Agriteam Makelaars en Taxateurs zoekt altijd naar de beste oplossing voor de agrariër. Zo kan het zijn dat een verkoop via een kavelruil financieel en fiscaal interessanter is dan een enkelzijdige verkoop. Dit vergt kennis van het gebied en kunde om partijen te combineren die kunnen ruilen. George legt uit: “Het komt tegenwoordig vaak voor dat meerdere ondernemers aan het roer staan van het familiebedrijf, maar heel eigen ideeën hebben over de bedrijfsvoering. Bij dit soort zaken is een splitsing van het bedrijf of gedeeltelijke verkoop soms de beste oplossing. Dit zijn mooie processen, waarbij o.a. waardebepaling, fiscale posities en kansen in de markt een grote rol spelen. Dit verzorgen wij van begin tot einde. En als aan het einde van rit elke ondernemer zijn eigen onderneming en stek heeft, geeft dat veel voldoening. Daar doe je het voor!” BETROKKEN BIJ RUIMTELIJKE ONTWIKKELING Naast de aan- en verkoop van agrarische objecten, is Agriteam Makelaars en Taxateurs nauw betrokken bij ruimtelijke ontwikkelingen in Noord Holland. “Projecten zoals De Hoep in Schagen, de Tuindersweijde in Obdam, Burchtlanden en Distriport in Koggenland, De Draai en Reinderseiland in Heerhugowaard,
AGRIBUSINESS 5
WWW.STAPELBED.COM
Groei ook met ijzersterke marketing! N U G R AT IS
adviesgespre
k
Metalen stapelbare bedden, als enkel of als dubbel bed
v.a.
69,-
Kwaliteit: Hufter- en Hooligan proof!! Metalen nieuwe lockerkasten • hang-leg • SNF norm Een-deurs kast 45x50x185
á
99,-
Twee-deurs kast 60x50x185
á
anfy.nl
129,-
Kantinetafels & Stoelen Matrassen & Kussens
Industrieweg 30B 2382 NW Zoeterwoude Tel: 071-5230184 info@stapelbed.com WWW.STAPELBED.COM
humet & laVal alie Onze verkoopb end op ge s k is dagelij uur 8.00 - 17.00
Bel direct 088-533 6006 of stuur een e-mail Bel direct 088-533 6006 of stuur een e-mail naar aanvragen@agri-pool.com naar aanvragen@agri-pool.com
UITZENDEN & DETACHEREN • WERVING & SELECTIE UITZENDEN & DETACHEREN • WERVING & SELECTIE direct 088-533 6006 of stuur een e-mail Bel
naar aanvragen@agri-pool.com direct 088-5336006 6006 of BelBel direct 088-533 ofstuur stuureen eene-mail e-mail
• Humet & Laval hulpstukken en buizen • Sproeiers • GEKA koppelingen • Rechtstreekse import!
naar aanvragen@agri-pool.com naar aanvragen@agri-pool.com
Bel direct 088-533 6006• WERVING of stuur een e-mail UITZENDEN & DETACHEREN & SELECTIE naar aanvragen@agri-pool.com UITZENDEN & DETACHEREN • WERVING & SELECTIE UITZENDEN & DETACHEREN • WERVING & SELECTIE
B&S Watering Systems B.V. Agriport 40 | 1775 TB Middenmeer (N-H) | T: 0227 656166 M: 06 21716322 | www.bswateringsystems.nl | info@bswater.nl
TZENDEN & DETACHEREN • WERVING & SELECTIE
de specialist in watertechniek en beregeningssystemen uit west-Friesland
In het centraal gelegen kantoor in De Goorn houden de makelaars kantoor met ondersteuning door office manager Janet Groenewold. Agriteam Makelaars en Taxateurs vindt het belangrijk om een opleidingsplek te hebben voor studenten. Sinds kort is Julian Fontaine bij hen werkzaam als stagiair en doet hij zijn afstudeerstudie bij hen. De financiën zijn in goede handen bij mede-eigenaar Barbara Wasch. Voor een kennismakingsgesprek bent u altijd van harte welkom.
Zandzoom in Heiloo zijn de revue al gepasseerd”, vertelt George. “Onze belangrijkste rol hierin is het begeleiden van de agrariërs. Doordat wij knowhow hebben op agrarisch vlak, deze regio goed kennen, een lange adem hebben én regelmatig contact met de gemeenten hebben, kunnen we een gedegen advies geven. Het is onze taak om ervoor te zorgen dat de agrariër een weloverwogen keuze kan maken en de maximale opbrengst realiseert. Áls hij verkoopt, dan is het zaak dat hij daar tevreden op kan terugkijken en wellicht zijn bedrijf in een ander gebied kan voortzetten.” Doordat steden blijven uitbreiden en woningen, industrieterreinen en natuurgebieden ook een plek moeten krijgen in Nederland, is ruimtelijke ontwikkeling constant in beweging. “De ruimte in Nederland blijft gelijk. En op die invulling van de ruimte heeft iedereen een bepaalde impact. Maar het feit blijft dat de agrarische sector over veel grond en veel ruimte beschikt, dus zij hebben altijd te maken met die ontwikkelingen. Het is aan ons de taak om op dat moment een succesvolle verkoop voor de agrariër te realiseren.” Ook zien de makelaars een terugkeer van de Wet Voorkeursrecht Gemeente (WVG) en daarmee de regie die de overheid wil hebben op de ruimtelijke ordening. Dit betekent dat agrarisch onroe-
rend goed met deze stempel bij verkoop te allen tijde als eerste aan de gemeente dient te worden aangeboden. Op die manier houdt de overheid de regie in handen als het gaat om de ontwikkeling van het buitengebied. “Dit maakt een agrarische verkoop nóg complexer. Als agrarisch makelaar zijn wij in dit soort gevallen altijd op zoek naar mogelijkheden, de beste strategie en een maximale financiële vergoeding voor de agrariër.”
daad. De agrariër kan altijd op ons advies rekenen, wij vormen één team met hem.”
www.agriteam.nl/ agriteam-makelaars-en-taxateurs/agrarische-makelaars/ agriteam-noord-holland
Meer informatie: www.agriteam.nl.
BEGELEIDING TOT OVER DE (PROVINCIE)GRENS Mede door deze ruimtelijke ontwikkelingen, het stikstofbeleid én de aanhoudende strenger wordende wet- en regelgeving wijken agrariërs uit naar andere provincies en zelfs naar het buitenland. Joep: “Dat is een logisch gevolg. Als een agrarisch bedrijf vlak bij Amsterdam ligt en beperkt wordt in zijn toekomstige ontwikkeling, is het wellicht verstandig om te verhuizen binnen de provincie of naar een provincie als Friesland, Groningen of Zeeland. Daar is veel meer ruimte om het agrarische vak uit te oefenen. Ook hierin kunnen wij onze klanten begeleiden. Agriteam Makelaars en Taxateurs heeft immers diverse kantoren verdeeld over heel Nederland. Ook als men over de grens wil, naar bijvoorbeeld Denemarken of Frankrijk, staan wij de klant graag bij met raad en
AGRIBUSINESS 7
Bedrijfsuitbreidingen zijn binnen de huidige complexe wetgeving van de ruimtelijke ordening steeds lastiger te realiseren. Een loods of stal bouwen is niet zomaar toegestaan. Al is jouw plan op basis van regels en/of voorwaarden die zijn opgenomen in ruimtelijke beleidsstukken realiseerbaar, dan betekent dit niet per direct dat de overheid hieraan meewerkt.
Een goede belangenafweging is natuurlijk een aspect dat al langere tijd aan de orde is. Door de druk die de maatschappij uitoefent zien wij dat het steeds belangrijker wordt om plannen bij de overheid te presenteren met een duidelijk en goed onderbouwd verhaal, dat niet enkel bestaat uit feiten. Om uiteindelijk de gewenste medewerking te krijgen en jouw plan tot een positief eindresultaat te brengen wordt van jou verwacht dat je een reëel plan presenteert waar je goed over hebt nagedacht en duidelijk is wat jouw
8 AGRIBUSINESS
Bestemmingsplan wijzigen?
ZORG VOOR INHOUDELIJKE OVERTUIGINGSKRACHT verhaal hierachter is en wat jou daarin beweegt. VEEGPLAN ALS AANZET TOT ACTIE In het voorjaar van 2018 nam Ad Baltus contact op met Exlan Advies over het bestemmingsplan van zijn land. Ad is eigenaar van een melkveebedrijf in Zuidschermer dat al vier generaties in de familie is. Hij melkt 130 koeien en werkt daarnaast als semi-beroeps brandweerman. De gemeente Alkmaar ging het bestemmingsplan in het buitengebied herzien waarbij Ad opmerkte dat zijn stal niet goed in het bouwvlak getekend stond en vroeg Exlan Advies om een zienswijze op het veegplan in te dienen. Deze vraag was aanleiding tot een
gesprek over de groeiplannen van het melkveebedrijf. “Wat zijn je ambities? En waar wil je over een paar jaar staan met je bedrijf?” vroeg de ondernemerscoach van Exlan Advies. Op basis van de groeiplannen van deze ondernemer heeft Exlan Advies een plan voor bouwvlakvergroting tot 2 hectaren geschreven en ingediend, de toelichting en planregels voor opgesteld en onderzoek verzorgd en uitgevoerd. Een onderdeel van dit plan was de toelichting rondom de sociale functie van het bedrijf. Zo heeft de zuivelboerderij educatie als neventak; in groepsverband wordt het ambacht van kaasmaken geleerd. ONTZORGEN EN HET VRAAGSTUK IN EEN BREDER (TOEKOMST) PERSPECTIEF PLAATSEN De wens van Ad om een afzonderlijke loods voor de opslag van
hooi, stro en machines te realiseren werd door Exlan Advies uitgetekend. Tevens verzorgde zij ook de aanvraag van de omgevingsvergunning en boden begeleiding bij het vinden van een geschikte aannemer. “Exlan Advies heeft mij compleet ontzorgd. Van coaching tot vergunningen en begeleiding rondom de keuze voor een aannemer. Ik ben iemand die graag weet wat er speelt, de druk op de ketel houdt. Ik vond het prettig dat ik één contactpersoon had die van de hoed en de rand wist”, vertelt Baltus. Het ontzorgen van ondernemers is waar Exlan Advies voor staat. Of het nu op het gebied is van het maken van strategische keuzes, wet- en regelgeving of juridische vraagstukken, Exlan Advies kent de specifieke uitdaging van de sector als geen ander. Door de kennis en ervaring denken zij met
je mee zodat jij het beste rendement kunt behalen. Agrariërs zoals Ad helpt Exlan Advies graag. Brainstormen over een specifiek vraagstuk, de juiste vragen te stellen en meedenken met de ondernemer zorgt er in de praktijk voor dat andere zaken aan bod komen. In het geval van Ad adviseerde Exlan Advies het bouwvlak te vergroten door middel van het wijzigingsplan. Hierdoor kan Ad zijn droom van een nieuwe, ruime en duurzame stal over enkele jaren tot stand laten komen binnen het
nieuwe bestemmingsplan. Deze wens kwam naar voren in het gesprek met de ondernemerscoach van Exlan Advies. RUIMTELIJKE VRAAGSTUKKEN REALISEREN Exlan Advies heeft de nodige kennis en ervaring om agrarische ondernemers bij te staan en hulp te bieden bij ruimtelijke vraagstukken. Er wordt gezamenlijk gekeken wat nodig is om jouw plan ook daadwerkelijk realiseerbaar te krijgen, daarbij wordt je op een eerlijke wijze over de kansen
geïnformeerd. ‘’Bij de gemeente wordt het plan getoetst, goed-of afgekeurd zonder tekst en uitleg. De ruimtelijke ordening adviseur loodst jouw plan door de complexe wet- en regelgeving heen, zodat jij je kan focussen op het boeren.”, legt Carmen Ensink – Tervoort uit, ruimtelijke ordening adviseur bij Exlan Advies. Met inhoudelijke overtuigingskracht en enthousiasme neemt Exlan Advies gemeenten graag mee in plannen van de ondernemer. Dit vergt durf en lef, maar ook standvastigheid en een kritische blik waar nodig.
De adviseurs kunnen je helpen bij de volgende zaken rondom ruimtelijke ordening: - Wijzigingsplan - Planherziening - Ruimtelijke onderbouwing - Principeverzoek - Zienswijze - Beplantingsplan - Plan-MER - Locatiescan Omdat Exlan Advies beschikt over diverse disciplines kunnen zij makkelijk schakelen. Een ruimtelijke ordening adviseur kan bijvoorbeeld, wanneer dit voor jouw plan nodig blijkt te zijn, schakelen met de ondernemerscoaches om een bedrijfsplan en de bedrijfseconomische noodzaak duidelijk en begrijpelijk op papier te zetten. Maar ook om samen tot een voor jou passend plan te komen. Voor tekenwerk en bouwbegeleiding kunnen zij direct een beroep doen op het in-house bouwbureau en voor milieuvraagstukken met de milieuadviseurs van de afdeling bedrijfsontwikkeling. Voor juridische vraagstukken kunnen zij een beroep doen op de juridische afdeling. Wil je weten wat Exlan Advies voor jou kan betekenen? Neem dan contact met ons op via t: 088 488 29 29 of mail naar exlanadvies@agrifirm.com.
AGRIBUSINESS 9
te koop nieuw Doorlopend advies + Continue vraag & aanbod van agrarische productierechten GROETWEG 1 | 1775 PL MIDDENMEER | BEL 0227 60 80 32 | COENKNOOK.NL
Specialist op rubbergebied!
Uw leverancier voor alle soorten rubber. Nu ook snijden en stansen (inclusief transportband)
Schagerbrug Melkveebedrijf met ruim 39 hectare Ook verkopen? Bel ons voor Verkoopbemiddeling
0226 - 414 008 • www.klaveragrarischvastgoed.nl
Handelsweg 3 • 1751 HE Schagerbrug • Tel: 0031 (0) 224-571 468 • Fax: 0031 (0) 224-573 459 459
www.bosrubber.nl • info@bosrubber.nl
GEEN AGRIBUSINESS ONTVANGEN?
ri Ag Welke indruk
Mail dan uw naam en adresgegevens naar sabine@zrgbv.nl. U krijgt het magazine dan toegestuurd!
Uw Groene Vakwinkel/ CAV Agrotheek Zuidrak 18 Wieringerwerf Rustenburgerweg 2a Ursem De Gouw 73 Hoogkarspel
Klaver Agrarisch Vastgoed Trambaan 12 Nieuwe Niedorp
Het Agribusiness Magazine kan ook worden opgehaald bij de volgende adressen:
Zeeman Reclame Groep Industrieweg 27 Den Helder Witte Paal 212 Schagen
Rabobank West-Friesland Graanmarkt 1 Zwaagdijk-Oost
maak je met je website?
De OndernemersCentrale Oostwal 2 Tuitjenhorn
Agri
noord-hollAnd
nr. 16
noord
JAArgAng 3 oKtober 2018
Tegra Systems
Welke indruk maak je Welke indruk met je website? maak je met je website? Wegen en etiKetteren
OF BEL 0223-523006
voor Agr Arisc
he onder nem
ers in We s t- F r i e
s l A n dUw , h Forddealer o l l A n d s Kin noord Holland roon, sch Agen, den helder en texel
lees meer op www.smeders.nl
Jan van der Sluis, Directeur eigenaar J. van der Sluis BV
RUIMTELIJKE ORDENING
Kort AGRARISCH WIE BEN JE? Kees Ligthart, 33 jaar oud WAAR IS JE BEDRIJF GEVESTIGD? Zandvaart 1 te Breezand MET WELKE AGRARISCHE WERKZAAMHEDEN HOUD JE JE BEZIG? Wij zijn een bloembollenkwekerij die zich bezighoudt met de teelt van; tulpen, narcissen, hyacinten, krokussen, irissen, lelies en amaryllissen. Mijn werkzaamheden zijn voornamelijk; de verkoop van de leverbare bollen en het klaarmaken hiervan. Daarnaast doe ik de administratie en gedurende het seizoen help ik mee met o.a. het planten, de gewasselectie etc. KUN JE IETS VERTELLEN OVER DE GESCHIEDENIS VAN JE BEDRIJF? Het bedrijf is opgericht door mijn opa en oma, deze zijn zich vanuit Egmond hier in Breezand gaan vestigen. Het bedrijf is door hun vijf zoons voortgezet en uitgegroeid tot wat het nu is. Sinds enkele jaren zijn de oudste drie uitgetreden en zijn mijn broertje en ik het bedrijf ingekomen. ALS IK GEEN AGRARIËR ZOU ZIJN GEWEEST DAN WAS IK NU? Voordat ik de kwekerij in ben gegaan heb ik eerst als commissionair/bemiddelaar
gewerkt. Het werk was zeer leuk en mocht deze kans niet gekomen zijn had ik dat nog steeds gedaan. Mocht ik nu weer terug op school zitten zou ik de ICT kant op zijn gegaan. WAT IS DE MOOISTE PLEK IN DE REGIO? In het voorjaar is de hele regio mooi, wanneer alle bloembollenvelden van alle kwekers in de regio in bloei staan. WAT IS JE GROOTSTE UITDAGING? De grootste uitdaging is er niet zozeer één. Het is het gezond houden, virus vrij/ arm, van de bollenkraam. Het omgaan met de veranderende regels omtrent gewasbescherming en bedrijfsvoering. Zorgen voorgoed en genoeg personeel, met name tijdens onze seizoenspieken en de keuzes qua teelt. Je maakt nu al plannen over wat je wel en niet plant, om deze over twee á drie jaar te kunnen leveren. IS ER EEN AGRARIËR DIE JE HET GUNT OM DE VOLGENDE KEER IN DEZE RUBRIEK TERECHT TE KOMEN? Dave Zuurbier, Fa. Ursem Zuurbier
Hier is genoeg over te zeggen en onze klanten hebben hier natuurlijk ook mee te maken. Denk aan bijvoorbeeld ruilverkaveling, Natura 2000 en de stikstofproblematiek. In vorige columns zijn we hier al dieper op in gegaan. De “ruimtelijke ordening” waar wij mee bezig zijn geweest is bijvoorbeeld de bepaling van de locaties van onze vestigingen. Nadat het bedrijf ooit in 1962 gestart is in Anna Paulowna zijn er diverse filialen en steunpunten geweest. Uiteindelijk is in 1989 de vestiging in Dirkshorn gestart. Inmiddels zijn daar de vestigingen in Zwaagdijk, De Goorn en Lisse bijgekomen. Allemaal vestigingen op locaties, ver genoeg van elkaar om elkaar niet voor de voeten te lopen maar ook weer dichtbij genoeg om elkaar maximaal te kunnen ondersteunen, denk hierbij aan onder andere aan onderdelenvoorziening. De onderdelenvoorziening wordt centraal geregeld vanuit Dirkshorn. Zij zorgen er iedere dag voor dat op alle locaties (vestigingen en servicewagens) de voorraad-onderdelen worden bijgevuld. Hierdoor zal het niet vaak gebeuren dat er mis gegrepen wordt. Mocht onverhoopt toch een onderdeel niet voorradig zijn dan wordt er gezocht naar een oplossing om dit alsnog zo snel mogelijk bij een andere vestiging vandaan te halen en desnoods rechtstreeks naar de klant te brengen. Dit wordt al dan niet gedaan door de bestelwagen die iedere dag een ronde langs alle vestigingen rijdt. Ook wat betreft het personeel wordt aan “ruimtelijke ordening” gedaan, voor zover dit mogelijk is. Op iedere vestiging werken voornamelijk lokale medewerkers, zij weten immers het beste wat er speelt in hun regio en spreken de taal van de klant. Over personeel gesproken, wij hebben nog ruimte voor nieuwe collega’s. Voor de afdeling Intern Transport in Dirkshorn zoeken we monteurs, zowel voor de werkplaats als de buitendienst. De landbouwafdeling kan nog collega monteurs gebruiken in Dirkshorn en Lisse, tevens zijn we voor Lisse nog op zoek naar een leerling monteur Mobiele Werktuigen. Ben je meer geïnteresseerd in een functie in het magazijn, het helpen van klanten en collega’s aan de juiste onderdelen en contacten met leveranciers dan is er nog plek in Anna Paulowna. Als deze vacatures, ondersteund door filmpjes van collega’s, zijn te vinden op onze website www. vandersluisbv.nl Mocht je aanvullende informatie willen hebben neem dan even contact met ons op, onder het genot van een bak koffie praten we je dan graag bij.
AGRIBUSINESS 11
“Broccoli is een gevoelig gewas. Juist daarom is het goed dat we samen blijven zoeken naar manieren om de broccoliteelt te verbeteren.” Nico Hoogendoorn is één van de telers die meedoet aan het project Weersbestendige broccoli. Hoewel écht weersbestendige broccoli volgens hem niet helemaal haalbaar is, valt er toch veel winst te behalen met onderzoek en samenwerking alleen al in de verbinding tussen telers.
Broccoliteler Nico Hoogendoorn:
“WACHTEN OP WETTEN EN REGELS? WE GAAN LIEVER ZELF ACTIEF AAN DE SLAG!” Nico: “Puur inhoudelijk gezien is onderzoek -op allerlei gebiedwaardevol. Broccoli is nu eenmaal een gewas waarmee je altijd bezig bent en het weer speelt daar een grote rol in. De groente groeit goed onder vochtige omstandigheden, maar dat betekent ook dat er altijd risico is op alternaria. Als deze schimmel toeslaat is dat ontzettend jammer voor de feitelijke oogst én voor de beschikbaar-
12 AGRIBUSINESS
heid van voedsel in het algemeen. Vanuit duurzaamheid gezien is het verliezen van een deel van de oogst een vorm van voedselverspilling.” Via het project Weersbestendige is een groot deel van de Nederlandse broccolitelers verenigd. “Alleen dat vind ik al heel positief. Nagenoeg alle telers staan bijvoorbeeld welwillend tegenover zo min mogelijk chemische middelen, maar in je eentje
heb je weinig mogelijkheid allerlei testjes en experimenten te doen. Bovendien wil ik ook niet zomaar aan de slag gaan met groeibevorderaars. Het aanbod is groot en alle leveranciers prijzen hún producten aan als de beste, maar ik wil feiten en werken op basis van gedegen onderzoek.” PARACETAMOL IS OOK CHEMIE Eén van de onderzoeksthema’s
van het project is de manier waarop planten versterkt kunnen worden met behulp van natuurlijke middelen. “Dat is een grote zoektocht die veel tijd kost. Toch zijn er wel een aantal middelen naar voren gekomen die goed uit de verf kwamen. Dat zijn nog geen 100% natuurlijke middelen, maar wel grotendeels. Daarmee zijn ze een stuk minder chemisch en dat is toch een behoorlijke stap voor-
waarts. Het mooie aan dit soort projecten vind ik ook dat het een manier is om vooruit te lopen op de toekomst. Uiteindelijk wordt er via wet- en regelgeving toegewerkt naar steeds minder chemische middelen. Dat kun je afwachten óf je gaat er zelf actief mee aan de slag. En dat doen we ook, zowel op het gebied van groeibevorderaars als op het gebied van bodemkwaliteit en bemesting. Aan de andere kant zie ik echter ook tegenstrijdigheden: qua beleving staat het gebruik van chemische middelen in een kwaad daglicht, terwijl mensen met klachten wel naar hun huisarts gaan en vervolgens medicijnen halen bij de apotheek - die natuurlijk net zo chemisch zijn. Daarmee stel ik niet dat je die twee zomaar met elkaar kunt vergelijken, maar soms heb ik wel het idee dat snel voorbij wordt gegaan aan wat er nog meer in de wereld gebeurt behalve het beschermen van ons voedsel waar we elke dag van eten. Een simpele paracetamol is ook chemie. Altijd onvoorspelbare momenten
(rode en witte kool). Samen met zijn vrouw nam hij het bedrijf over van z’n ouders. Het vollegrondsbedrijf bestaat in oppervlak uit zo’n 340 hectare. “Vroeger was het een probleem om grond te krijgen, tegenwoordig is het vooral een probleem om voldoende personeel te vinden. Gelukkig werken we al jaren met een vaste groep oproepkrachten en seizoenswerkers, daar zijn we erg blij mee. Het is fijn om te midden van alle andere, dagelijkse uitdagingen als agrariër te weten dat je op je team kunt rekenen: elk jaar, elke maand en zelfs elke week is anders. Elk seizoen brengt weer onvoorspelbare momenten waar je op in moet spelen, vooral wat betreft het weer. Maar dat maakt het werk tegelijkertijd juist óók zo ontzettend mooi. En als er dan kilo’s smakelijke broccoli van het erf richting winkel en uiteindelijk de keukentafel vertrekken, dan weet je weer ‘daar doe ik het voor’. Of de broccoli aan ónze keukentafel wordt gewaardeerd? Laat ik het zo zeggen: de kinderen eten het, ja.”
Naast broccoli teelt Nico bloemkool, bimi, brassica en sluitkool
AFRONDING PROJECT WEERSBESTENDIGE BROCCOLI
Sinds 2018 is met het project Weersbestendige broccoli gekeken naar mogelijkheden om de teelt te verduurzamen met behoud van kwaliteit. Er is onder andere gezocht naar rassen die minder gevoelig zijn voor ziekten en schimmels. Omdat de nazomer en de herfst de periode is waarin de meeste problemen voorkomen, is gekeken naar gezondere rassen voor juist die periode. Daarnaast is onderzoek gedaan naar het bespuiten met middelen die de planten weerbaarder kunnen maken tegen schimmels als alternaria. Hierbij is ook gewerkt met de optie van een waarschuwingssysteem, een vorm van preventief handelen. De informatie uit deze proeven is ook gebruikt om de waarschuwingssystemen betrouwbaarder te maken en geschikt voor niet-chemische middelen.
ment te spuiten, waardoor minder middelen nodig waren die bovendien effectiever werkten. Net als voor schimmels is gekeken naar middelen die de planten weerbaarder maken tegen insecten. Tot slot zijn dit jaar nog de mogelijkheden van irrigatie en nieuwe meststoffen onderzocht, ook weer met de bedoeling om de planten sterker en gezonder te maken. De laatste broccoli is op 22 oktober beoordeeld.
Verder is de koolgalmug gemonitord zodat deze gericht kan worden bestreden: van mei tot en met september zijn op verschillende locaties koolgalmugvallen geplaatst. De tellingen van de koolgalmug zijn door telers gebruikt als signaal om op het juiste mo-
Dit project wordt mede mogelijk gemaakt door financiering van de Provincie Noord-Holland en het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland.
Broccolitelers investeren gezamenlijk in het project. Penvoerder van de POP 3 subsidie is GreenPort Noord-Holland Noord. Het project wordt gecoördineerd door Vollegrondsgroente.net. Onderzoeksinstelling Vertify voert het onderzoek uit in samenwerking met een aantal zaadbedrijven en plantenkwekers.
AGRIBUSINESS 13
Een partner voor uw agrarisch bedrijf
kwaliteit en service
, Persoonlijk en betrokken
Een partner voor uw bedrijfsverzekeringen?
Westrak 35 | 1771 SR Wieringerwerf Tel. (0227) 50 20 93 E-mail: info@harmsenheftrucks.nl
www.harmsenheftrucks.nl
Voor trappen en bordessen kunt u ook bij ons terecht
In opdracht van Gemeente Hollands kroon mochten wij dit mooie bordes fabriceren en plaatsen voor de wasplaats bij de Brandweer in Wieringerwerf
Dat is toch eigenlijk waar u als ondernemer naar op zoek bent. Een ervaren en deskundig team dat u advies geeft over de beste verzekeringen passend bij uw onderneming. Benieuwd naar onze aanpak? Neem dan contact met ons op voor een afspraak!
0223 688 788 | de-jong.nl
Onderdeel van
Jeroen de Schutter, Algemeen Directeur CAV Agrotheek
DATA GEDREVEN TEELT
CDA Schagen
BLIJFT ACHTER DE BOEREN STAAN De gemeenteraadsverkiezingen staan weer voor de deur. Voor ons als CDA Schagen is het belangrijk dat alle beroering die de politiek in Den Haag veroorzaakt, niet doorwerkt op de stabiliteit van de lokale politiek in Schagen. In Schagen blijven we als CDA de ondernemers gewoon steunen in hun bedrijfsvoering en groeiambities en helpen we waar mogelijk en nodig. Extra regels voor de agrarische sector willen we blijven voorkomen. GROEI EN RUST Uit gesprekken, met agrarische ondernemers en de LTO blijkt dat de gemeente de sector vooral kan helpen door geen bovenwettelijke eisen te stellen en mee te werken aan uitbereidingswensen. Het CDA blijft vasthouden aan deze koers. Bouwblokken mogen groeien en ondernemers mogen ondernemen. Om te voorkomen dat steeds meer agrariërs beperkt worden door de regelgeving rondom natuur, willen we uitbreiding van natuurbestemmingen tegengaan. OVERSTROMINGEN VOORKOMEN We moeten er zijn als het nodig is en ondernemers verder niet lastig vallen. In de gemeente hebben we natuurlijk afgelopen jaar heftige overstromingen meegemaakt rond Burgerbrug. Dat is nou een moment dat de overheid er wél moet staan. Hoewel het waterschap in actie moest komen ben ik ook namens het CDA in de gemeente direct naar de ondernemers in Burgerbrug gegaan om te zien of de gemeente iets kon betekenen. De gemeente kon helaas
weinig doen, al had ik direct korte lijnen met ons Tweede Kamerlid, die aandacht heeft gevraagd bij de minister. Wat indruk op mij maakte die dagen was hoezeer de ondernemers geraakt waren door de vernieling van alles dat zij met zoveel passie hebben opgebouwd. Samen moeten we er echt voor zorgen dat ons gebied in de toekomst beter opgewassen is tegen dit soort buien. Daar wil ik me sterk voor maken. TROTS OP ONZE BOEREN Het CDA Schagen blijft zuinig op de beschikbare agrarische gronden in de gemeente, trots op onze boeren en maakt zich sterk voor een leefbaar platteland. Het agrarisch landschap is voor onze gemeente van groot belang, het vormt circa 80% van het grondgebied. De agrariërs zorgen dat wij allemaal kunnen genieten van onze prachtige omgeving. Zowel de inwoners als toeristen die onze mooie gemeente bezoeken genieten hiervan. Het is dan ook niet meer dan logisch dat de toeristenbelasting voor arbeidsmigranten werkzaam bij actief agrarische bedrijven niet meer wordt geheven. Al met al genoeg te doen de komende jaren voor het CDA in Schagen. Ik heb er zin in. Als u het op prijs stelt om eens verder te praten over de gemeente en uw mooie sector dan hoor ik het graag. Groeten en tot ziens, Puck de Nijs Lijsttrekker CDA Schagen 06-2248 5577
Afgelopen jaar hadden we (weer) een bijzonder teeltseizoen. Zo stond bijv. het graan er vanaf de winter prima voor en beloofde goede opbrengsten. Bij de oogst bleek niets minder waar. Gemiddeld werd er 10-15% lagere opbrengsten genoteerd. Rondvragend naar de oorzaken, kwamen de (verwachte) redenen als koud voorjaar, veel regen, weinig zonuren, etc. Dit klinkt wellicht aannemelijk maar is het (toch ook weer) niet. Deze redenen zijn beter te plaatsen als speculatie. Want we denken dat we het weten, maar kunnen dit niet hard maken, want we hebben (de omstandigheden) niet vastgelegd. Dus onder meer om deze reden willen we lering trekken uit het verleden, maar nu gebaseerd op geregistreerde waarnemingen, zodat we weten waar we goed hebben gehandeld en waar we het (achteraf gezien) hebben laten liggen. De gemeten en genoteerde data brengen we naar een data platform, waar we extra data over het perceel toevoegen (satellietbeelden, weersomstandigheden, etc.). Door deze data met meerdere telers te vergelijken en rangschikken, kunnen we m.b.v. algoritmes (zgn. machine-learning tools) verbanden en samenhangen gaan inzien, waar we profijt van kunnen trekken voor de toekomst. Hoe nauwkeuriger we dit op de m2 kunnen zien, hoe meer we (m.b.v. taakkaarten) kunnen inspelen op de lokale bodemeigenschappen. Ook BOS-systemen zullen we vertalen van regionale benadering naar lokale realiteit, zodat u beslissingen kunt nemen over het optimale moment van zaaien, bemesting, ziektebestrijding, etc. waarbij voorop staat dat dit een besparing op de inzet van middelen tot resultaat heeft met behoud van opbrengst en kwaliteit. CAV de Wieringermeer brengt deze nieuwe stap van BIG DATA dichterbij uw teelt. We gebruiken hard- en software i.c.m. uw en onze waarnemingen. Landbouw is hightech en duurzaam. En via de coöperatie houden we grip op uw en onze data. Deze is (en blijft) immers eigendom van de boer en tuinder.
AGRIBUSINESS 15
Richting het einde van ons gesprek, laat Willem Bas van B-Four Agro vallen dat ze nu één jaar in bedrijf zijn met het telen van sla op water. Dan pas komt goed binnen hoe lang het traject van ontwikkeling is geweest voor de drie ondernemers uit Warmenhuizen, Noord-Holland: negen jaar maar liefst. Maar dan heb je ook wel wat!
SLA OP WATER EN EEN EIGEN BIOGASINSTALLATIE:
veel meer ‘kringloop’ wordt het niet
“Kringlooplandbouw is mooi, maar wel iets van de laatste jaren. Daarvoor was er vanuit klimaatverandering al veel reden voor verandering”. Aan het woord is Willem Bas, directeur van B-Four Agro. Hij legt uit waarom hij en zijn twee vennoten überhaupt ooit over innovatie zijn gaan nadenken: “De schade door weer en wind, dat was de voornaamste reden. Zelfs vorig jaar nog, konden we door hagelschade zo’n 18 hectare sla afschrijven, á grofweg € 20.000,- per hectare”. Ongelofelijke getallen en bedragen dus, die in dit geval gelukkig terugkwamen van de verzekering, “maar die verhoogt vervol-
16 AGRIBUSINESS
gens de premie. Uiteindelijk betaal je het gewoon zelf”.
weer, maar ook van wild en andere dieren”, legt Bas uit.
Innoveren dus. Maar dat is nog niet zo eenvoudig. Vernieuwing kost geld en afnemers staan niet in de rij voor duurdere producten. Ze beginnen er toch aan. Sla telen op water. In de Verenigde Staten gebeurt er al een en ander op dit vlak en de drie telers pakken het op. In grote betonnen bakken wordt de sla geteeld. Het begint veelbelovend, maar kent daarna toch dezelfde problemen als de sla die even verderop in de grond groeit. “Het bleef openlucht, dus we hadden nog steeds last van het
EN DOOR Dus komt er een zeecontainer, die helemaal wordt omgebouwd tot kweekcel avant la lettre: “We wilden en moesten alles zelf kunnen reguleren. Met LED-verlichting simuleerden we dag en nacht, kleuren, en speelden we met de vraag hoe lang een etmaal moet duren. Maar ook de watertemperatuur en gebruikte meststoffen. Alles probeerden we uit.” De voordelen stapelen zich op. Waar de ‘buitensla’ alleen zomers kan groeien, kan hier jaarrond worden gekweekt.
Daarnaast is er in deze beschermde omgeving geen sprake van insecten, schimmels en andere bacteriën, die dus ook niet hoeven worden bestreden. Weer en wild komen ook niet binnen. Maar de sla is wel driemaal zo duur als de dan geldende prijs die hun afnemer betaalt. KOSTPRIJS Bas keert terug naar de rekenmachine. De grootste kostenpost is het licht, dus daar is ook het meeste te halen. Door het proces in tweeën te splitsen, wordt veel efficiency behaald. “Door de kweekcel los te koppelen van de
De dure winterse import vanuit Spanje en Italië is in een klap overbodig kas konden we veel besparen op energiekosten. In de kweekcel begint het proces, daarna gaat de sla naar de kas. Hier halen we zoveel mogelijk natuurlijk licht binnen en hoeven we alleen ’s winters nog bij te schijnen.” De verbetering heeft effect. De innovatieve telers zijn nog steeds iets duurder dan de geldende marktprijzen, maar afnemer Albert Heijn gelooft in de innovatie en is bereid het te betalen. Wat het extra aantrekkelijk maakt voor de grootgrutter, is het duurzame en circulaire karakter van het product en het feit dat er nu het hele jaar Noord-Hollandse sla kan worden afgenomen. De ook weer dure winterse import vanuit Spanje en Italië is in een klap overbodig. KRINGLOOP Inmiddels draait het bedrijf op volle toeren en heeft het haar eerste jaar achter de rug. Kostendekkend is het nog niet, maar dat moet volgend jaar wel echt gebeuren. De kringloop is al wel heel erg goed uitgewerkt, hoewel net niet sluitend. “In 2016 hebben we onze eigen biogasinstallatie gebouwd. Hier verwerken wij onze eigen reststromen, zoals planten en plantwortels, aangevuld met gemalen cacaodoppen (reststroom van de chocolade industrie) tot biogas. Dat bestaat voor 60% uit methaan en voor 40% uit CO2. Veel van de CO2 halen we weer terug, om te gebruiken in kas en kweekcel. Veel mensen realiseren zich dit niet, maar de landbouw is
een van de weinige sectoren waar CO2 niet alleen wordt uitgestoten, maar ook gebruikt wordt in het productieproces”, maakt Bas een belangrijk punt. Een ander belangrijk punt is dat de ondernemers op deze manier ook nog in staat zijn zo’n twee miljoen kuub aardgas terug te leveren aan het aardgasnetwerk van de lokale energieleverancier.
is het de beurt aan de gewassen die veel last hebben van gewasbescherming en bestrijdingsmiddelen.” Andere belangrijke ontwikkelingen die Bas ziet zijn de meetbaarheid van het proces. “Alles wat er met die krop sla gebeurt is te monitoren. Die kennis gaat ons veel verder brengen. Maar ook de consument die zich steeds meer bewust is van wat het precies koopt speelt een belangrijke stap
in de omslag die we allemaal dus aan het maken zijn,” is Bas optimistisch, maar maakt gelijk een voorbehoud: “De afzetkanalen moeten wel nog het laatste beetje overtuigd worden. Wij hebben een geweldige partner in Albert Heijn, maar die blijven natuurlijk niet eindeloos vertrouwen in een product dat eigenlijk iets te duur is”. True. Maar vertrouwen in een innovatieve, betrouwbare partner en leverancier is natuurlijk ook wat waard.
Is de kringloop dan helemaal gesloten? Nee, net niet, met dank aan de overheid. Er blijft namelijk ook plantaardig digestaat over. Dat is weer een reststroom van de biogasproductie. Dit digestaat wordt als natuurlijk meststof gebruikt om de nog altijd 100 hectare ‘ouderwetse’ akkerbouw te voeden. “Maar vanwege de stikstofregels kan ik daar niet alles kwijt en moet ik met kunstmest een klein beetje ‘bijvoeden’. Zonde natuurlijk, ik maak het graag 100% natuurlijk,” aldus Bas. VISIE Rendabel worden is dus het eerste belangrijke streven van de drie telers. Wellicht door weer ergens efficiënter te kunnen produceren, maar de directeur ziet meer heil in het verbreden van het assortiment groenten: “In theorie kan alles op water worden gekweekt, maar een aantal groentes zal hier echt te duur van worden. Dus dat zal niet gebeuren. Wat wel gaat gebeuren is dat de duurdere slasoorten, maar ook spinazie en rucola als eerste worden aangepakt. Daarna
AGRIBUSINESS 17
Bestrijding ongedierte Specialisten van AB Vakwerk staan klaar om u van uw ongedierteprobleem te verlossen. Daarnaast krijgt u altijd professioneel advies waarmee u een knaagdierenplaag in de toekomst kunt voorkomen. Bel 088-7301870 of kijk op abvakwerk.nl
TIP: gebruik uw ledenbonus om u te laten verlossen van ongedierte!
goed voor elkaar
● ● ●
HE
N
D
H
ET
O LE JAAR R
Akkerbouw Bollenteelt Grondverzet
Medemblikkerweg 13 1771 SC Wieringerwerf Mobiel: 06-53772793 www.facebook.com/loonbedrijfsturmjacobs
www.loonbedrijfsturmjacobs.nl
In 2022 gaan er 9 nieuwe onderzoeksprojecten binnen diverse divisies (bloembollen, akkerbouw, vollegrondsgroenten en glastuinbouw) van start. Eerder heeft u de inhoud kunnen lezen over de projecten Bean Me Up en Digital Farming. De andere projecten lichten we in dit artikel toe.
9 NIEUWE
ONDERZOEKSPROJECTEN
IN 2022
AGRIBUSINESS 19
Het Nieuwe Werk 97 1781 AK Den Helder (NL) T: +31(0)223-669331 www.complete-store.nl
• Slangen op maat uit voorraad • Hydrauliek • Pneumatiek • Fittingwerk • Lassen • Draaien
Van stolpboerderij tot serre Van koelcel tot kantoor De Lange Ring 1 • 1761 AS Anna Paulowna • Telefoon: 0223-531494 • Fax: 0223-533894 Email: info@fxhuiberts.nl • Internet: www.fxhuiberts.nl
LANDBOUWMECHANISATIEBEDRIJF
DOORNBOS • DUBEX spuitmachines • Kachels op olie en gas • KÄRCHER hogedrukreinigers • Voor al uw constructiewerk • Reparatie en onderhoud • Transportbanden • Uw ijzer leverancier Prins Bernhardweg 3A Slootdorp | 0227-581398
www.lmbdoornbos.nl
Maak kennis met onze nieuwe machines
Vlakbed fiber lasersnijmachine Geschikt voor het snijden van staal, RVS en aluminium Tot de volgende diktes: • Staal 20 mm • RVS 12 mm • Aluminium 8 mm. Afmetingen:
Buis/koker fiber lasersnijmachine
3000 mm x 1500 mm max.
Voor het snijden van staal, RVS en aluminium. Afmetingen: Maximale handelslengte 6000 mm Kokerprofielen: 20 tot 160 mm Buizen: 20 tot 230 mm
Kant/zetbank Voor het verwerken van staal, RVS en aluminium. Tonnage: 175 ton Afmetingen: 3200 mm breedte
Uiteraard zijn wij nog altijd de betrouwbare partner voor het verrichten van las- en constructiewerk, machinebouw en ondersteuning van uw technische dienst. Ook verzorgen wij voor u engineering en CAD tekenwerk. Wij informeren u graag, geheel vrijblijvend, over alle mogelijkheden en hetgeen wij eventueel voor uw bedrijf kunnen betekenen.
Industrieweg 53, 1775 PW Middenmeer | 0227-860997 | www.wm-techniek.nl | info@wm-techniek.nl
9 NIEUWE
ONDERZOEKSPROJECTEN
IN 2022
Het streven naar een verduurzamingsslag richting kringlooplandbouw betekent minder en gerichtere inzet van pesticiden, meer groenbemesterteelt en minder intensieve grondbewerking om daarmee CO2 vast te leggen en het bodemleven te verbeteren. Deze maatregelen werken echter populatieopbouw van een aantal bodemplagen in de hand zoals ritnaalden, emelten, wortelduizendpoten en ondergrondse springstaarten. Deze zijn gerelateerd aan bodemkwaliteit, of aan landhuur en -ruil met veehouders voor akkerbouw- en bollenteelt. Een toekomstbestendige aanpak van deze bodemplagen vraagt om nieuwe plaagbeheersingsconcepten. Over veel bodemplagen is onvoldoende kwantitatieve, recente en lokaal (Nederland) relevante informatie beschikbaar; een grondige inhaalslag is nodig, om de toekomstbestendige plaagbeheersingsconcepten gestalte te geven. Dit project wordt gedragen door breed consortium: BO Akkerbouw, KAVB en vanuit de advisering Agrifirm, Holland Fyto, Van Iperen en Crop Solutions en ketenpartijen Cosun, VAVI (aardappelverwerkers) en NAO (aardappelketen). ER WORDT GEWERKT AAN DE VOLGENDE ONDERDELEN: 1. e en zo adequaat mogelijke kennis van de situatie in een teeltperceel – welke bodemplagen zijn aanwezig, in welke aantallen en onder welke omstandigheden overschrijden deze aantallen een schadedrempel. 2. e en toolbox met maatregelen
die een populatie bodemplagen boven een schadedrempel kunnen beheersen tot onder deze drempel. 3. Voor elk van deze hoofdbestanddelen is een goede kennis van biologie, fenologie en gedrag van de bodemplagen noodzakelijk.
In dit mede door BO Akkerbouw gefinancierde onderzoek wordt de effectiviteit van alternatieve producten ingebed in completere, geïntegreerde, gewasbeschermingsstrategieën en teeltsystemen onderzocht. Dit onderzoek wordt uitgevoerd in samenwerking met Wageningen U&R en IRS.
Dit project wordt mede uitgevoerd door Vertify, met Wageningen U&R en IRS. Vertify gaat vooral aan de slag met het ontwikkelen van een toolbox van maatrelen; de rol van Wageningen UR is om de goede aangrijpingspunten voor die tools te onderscheiden, en om percelen te karakteriseren op de kans op schade, waardoor een teler handvatten krijgt om de juiste tools op het goede moment in te kunnen zetten.
BONENVLIEGBESTRIJDING De Nederlandse agribusiness staat voor een grote uitdaging, productieketens moeten duurzamer en uiteindelijk compleet klimaatneutraal en regionaal cyclisch worden. In het kader hiervan krijgt de boon als eiwitgewas een steeds grotere rol in de Nederlandse landbouw, als alternatief voor onder andere sojabonen uit Zuid-Amerika. Het lokaal produceren van een deel van de lokale eiwitbehoefte voor veevoer én voor menselijke consumptie wordt steeds gewenster en belangrijker.
DUURZAME BEHEERSING VAN BLADSCHIMMELS Beheersing van bladschimmels wordt door Nederlandse akkerbouwers ervaren als een steeds groter probleem. Het veranderende, extremere, klimaat en het middelenpakket wat onder druk staat, zijn hiervoor de belangrijkste oorzaken. Daarnaast speelt een sterke maatschappelijke wens om de plantaardige productie te vergroenen. Bladschimmels zijn efficiënt te bestrijden door op het juiste moment te spuiten met effectieve middelen. Het huidige middelenpakket staat echter sterk ter discussie. Met name de triazolen komen waarschijnlijk grotendeels te vervallen.
Een grote bedreiging van de bonenteelt is de bonenvlieg. De toepassing van het insecticide chloorpyrifos als zeer effectief zaadbehandelingsmiddel tegen de aantasting door de bonenvlieg is sinds 2020 verboden. Het bestrijden van deze plaag moet nu dus op een andere wijze gebeuren. In het eerste stadium van de teelt, bij de ontkieming van de zaden treedt de grootste schade van de bonenvlieg op, waardoor juist een zaadbehandeling altijd zeer effectief is gebleken. Zonder behandeling kan tot wel 70 procent van het zaad reeds bij kieming verloren gaan. Daarom is het van groot belang om naar al-
ternatieven te zoeken zodat de bonenvlieg minimale schade aan de bonenteelt kan toebrengen. In het door mede BO Akkerbouw gefinancierde onderzoek wordt onderzocht welk middel het meest effectief is tegen de bonenvlieg en hoe een akkerbouwer dit middel het beste in kan zetten. Deze kennis is er op dit moment in onvoldoende mate en dus is dit onderzoek noodzakelijk om het verdienmodel van de akkerbouwer te beschermen. Minder tot geen aantasting van het gewas door de bonenvlieg betekent uiteindelijk meer rendement per hectare voor de akkerbouwer. Ook wordt er onderzocht of de akkerbouwer door middel van het gebruik van laag-risico en groene middelen meer kan vertrouwen op de natuurlijke vijanden van de bonenvlieg zoals bijvoorbeeld schimmels, aaltjes, kevers of sluipwespen. Als de biodiversiteit in balans is zal het natuurlijke evenwicht ervoor zorgen dat plagen minder snel uitbreken. HORTIVATION HUB; DE DATAROTONDE In de glastuinbouw wordt steeds meer informatie digitaal uitgewisseld. Middels een datarotonde, de Hortivation Hub, kan data efficiënt worden uitgewisseld tussen bedrijven, installaties en Hortivation applicaties. Bij Vertify in Naaldwijk worden de proeven voor de Hortivation Hub uitgevoerd in samenwerking met TNO en Hortivation.
AGRIBUSINESS 21
In januari 2022 is het 25 jaar geleden dat Vertify, voorheen Proeftuin Zwaagdijk, als geprivatiseerd bedrijf een doorstart heeft gemaakt. Een mooie gelegenheid om terug maar vooral vooruit te kijken!
ZILVEREN JUBILEUM VOOR
Proeftuin Zwaagdijk is voortgekomen uit een verhuizing van Proeftuin Wieringerwerf naar bedrijventerrein WFO in Zwaagdijk. In de jaren negentig is er besloten dat het aantal onderzoekslocaties drastisch moest worden teruggedrongen en dit betekende dat Proeftuin Zwaagdijk zou moeten sluiten. Business Development Manager Pieter Vlaar: “Het toenmalige bestuur is niet bij de pak-
22 AGRIBUSINESS
ken neer gaan zitten en heeft besloten om per 1 januari 1997 als geprivatiseerd bedrijf een doorstart te maken. Hierop kwamen diverse kleine onderzoekslocaties in de omgeving, ook onder de paraplu van Proeftuin Zwaagdijk. Een ongewisse toekomst tegemoet.” Sindsdien volgen de ontwikkelingen zich snel op. Broeiproeven-
bedrijf Van den Hoek is in 2007 overgenomen en door Demokwekerij Westland over te nemen en is er een start gemaakt met glasteeltwerkzaamheden in het Westland. Op het World Horti Center is er in 2018 een derde locatie gevestigd. De akkerbouw tak kreeg in 2009 vorm doordat de akkerbouw tak van Innoventis, een onafhankelijke onderzoekinstelling, werd overgenomen. Het akker-
bouw onderzoek had als thuisbasis De Oostwaardhoeve in Slootdorp. Later is de akkerbouw tak verhuisd naar Loonbedrijf Sturm aan de Medemblikkerweg in Wieringerwerf. Diverse evenementen zoals het Holland Flower Festival, Vaktentoonstelling (17 tot en met 19 februari 2022), open vakdagen en demonstraties vinden plaatsen in de schuren en het land van Vertify. Uitbreidingen en vernieuwin-
Vertify gen van werkzaamheden brengt werk met zich mee. “We zijn gestart met 6 medewerkers en op dit moment zijn er 65 mensen indienst. Er is ruimte voor nieuwe collega’s.” aldus Pieter. Vertify is door het hele land actief. Pieter: “Vertify werkt op ongeveer 100 plaatsen met fieldlabs in Nederland en België. Op een fieldlab wordt veldonderzoek gedaan op
bedrijven van telers. Dit gebeurt op kleine, met proeven, en grote schaal, met projecten waarin diverse partijen zitting hebben. Veel onderzoek wordt er gedaan naar de transitie naar duurzame teelt met minder energieverbruik en terugdringen van gewasbeschermingsmiddelen. Dat is een gevolg van de Green Deal van Frans Timmermans waarin per 2030 de CO2 uitstoot met 55% moet zijn
verminderd en Europa vanaf 2050 klimaatneutraal moet zijn. Het draait om voedselzekerheid, veiligheid en betaalbaarheid. Dit is een grote uitdaging voor de sector en daar doen we elke dag weer heel graag ons best voor.”
medewerkers en is voornemens om deze koers vol ambitie voort te zetten! Kijk voor meer informatie op www.vertify.nl
Kortom; De keuze van 25 jaar geleden om zelfstandig te gaan, is positief uitgepakt. Vertify is een gezond bedrijf met deskundige
AGRIBUSINESS 23
De specialist in aandrijftechniek Leveren van
In- en verkoop van
Diensten
Transport
Groencompost Gft compost Champost Gips
Vloeibare mest Vaste mest Biomest Groenbemesters
Breedstrooien Zodebemesten Bouwland bemesten Kraanwerk
Walking floor Tautliner Kipper Dieplader
Transport en dienstverlening Handel in meststoffen
Heeft u interesse in compost of mest? Dan doen wij ons uiterste best!
www.necap.nl
• • • •
Kettingen V-snaren Tandriemen Koppelingen www.spruit.nl
06 - 52 17 07 48
-
Wieringerwerf
-
Tel: 0227-603353
Stefan Jansen, Advocaat Schenkeveld Advocaten
PACHTERS OPGEPAST MET VERANDERINGEN AAN HET GEPACHTE Mag u de grond inzaaien met gras als u deze grond nu pacht voor bloembollenteelt? Mag u zonder bemoeienis van de verpachter een irrigatiesysteem aanleggen of de opstal verbouwen? En kunt u de grond voortaan voor agrarisch natuurbeheer gebruiken?
BINNEN DE PERKEN Ik ben accountmanager bij ADAMA Northern Europe, producent van gewasbeschermingsmiddelen. Onze sector ligt onder een vergrootglas. We mogen ons verheugen in een grote publieke belangstelling, om het maar eens positief aan te vliegen. Iedereen heeft een mening over gewasbescherming. ADAMA is groot genoeg om daar een speler van belang in te zijn, maar we zijn ook flexibel genoeg om snel in te spelen op de veranderingen die de samenleving van ons vraagt. Het is de kunst om binnen de beperkingen de kansen te zien en te benutten. Dat heet ondernemen. En eigenlijk is dat nooit anders geweest, al lijken de beperkingen misschien groter en talrijker dan ze ooit geweest zijn. In de ruimtelijke ontwikkeling is dat niet anders. We leven in een klein land. Onze ruimte is beperkt en in gedachten soms al 3 keer ingevuld met allerlei projecten en initatieven. Dat vraagt om keuzes. Soms willen we wel eens te veel, want niet alles kan. Daarnaast is het van belang dat we de effecten van onze keuzes goed in beeld brengen. Het is een illusie om te denken dat onze ‘draai aan de knoppen’ alleen leidt tot
positieve effecten. Er zullen ook altijd effecten zijn die we niet voorzien hadden en waar we achteraf minder gelukkig mee zijn. Misschien is dat wel de gootste uitdaging bij (ruimtelijke) ontwikkelingen. Waar zeggen we nu precies “ja” tegen? Dat geldt zeker ook voor gewasbescherming. De samenleving vraagt om groenere oplossingen zonder dat we goed in beeld hebben wat dat voor gevolgen heeft voor sectoren, teelten en ondernemers. Het is onze taak (in ieder geval die van mij) om dat goed in beeld te brengen. Verwachtingsmanagement werkt altijd beter aan de voorkant. Ik zie de toekomst positief tegemoet, omdat ik vertrouwen heb in de vindingrijkheid van onze agrarische ondernemers. Jules Deelder verwoordde het ooit mooi: “binnen de perken zijn de mogelijkheden even onbeperkt als daarbuiten”. Als u met ADAMA nieuwe mogelijkheden wilt verkennen, kom ik graag in contact met u. Jan-Willem van der Klugt janwillem.vanderklugt@adama.com 06-51541700
Als dit vooraf in de pachtovereenkomst is afgesproken, dan wel. Zo niet, dan geldt als hoofdregel dat de pachter zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de verpachter niet bevoegd is tot het aanbrengen van veranderingen aan het gepachte (art. 7:348 BW). Het gaat dan om veranderingen van het overeengekomen gebruik of de feitelijke gesteldheid van het gepachte. Brengt u wel veranderingen aan zonder toestemming, dan schiet u tekort in de nakoming van de pachtovereenkomst en kan de verpachter de pacht opzeggen of ontbinden. Er geldt één uitzondering. U hoeft geen toestemming te vragen, als de verandering bij het einde van de pacht zonder noemenswaardige kosten ongedaan gemaakt kan worden. Deze uitzondering geldt alleen bij een verandering van de feitelijke gesteldheid en niet bij een verandering van het gebruik. Het gaat vooral om kleine toevoegingen aan gebouwen die achteraf zonder schade verwijderd kunnen worden. Als u de verandering achteraf voor eigen rekening ongedaan maakt, valt deze daardoor nog niet onder de uitzondering. De vraag of u toestemming nodig hebt dient beoordeeld te worden op het moment dat u de verandering wilt gaan aanbrengen of heeft aangebracht. De ongedaanmaking achteraf is wel relevant voor de vraag of de tekortkoming de ontbinding van de pacht rechtvaardigt. Weigert de verpachter de toestemming? Dan kunt u een machtiging van de grondkamer vragen. Deze moet wel zijn verkregen voordat u de verandering aanbrengt. De machtiging wordt alleen verleend als de verandering voor de pachter echt noodzakelijk is. Bovendien kunnen belangen van de verpachter nog roet in het eten gooien. De verandering kan namelijk verstrekkende (financiële) gevolgen voor de verpachter hebben. Denk bijvoorbeeld aan verlies van uitzicht, verzwaring van onderhoudslasten en verzekeringspremies en een mogelijke vergoedingsplicht voor de verbeteringen (art. 7:350 BW). De grondkamer zal deze belangen afwegen en kan voorwaarden verbinden aan de machtiging, zoals een aanpassing van de pachtprijs.
AGRIBUSINESS 25
POEDERCOATING BIJ
JG Metaal
JG Metaal lost dagelijks de problemen van (agrarische) klanten op. “Dat bestaat voornamelijk uit het repareren en aanpassen van bestaande machines. De meeste werkzaamheden doen wij in huis, maar poedercoating behoorde daar nog niet bij. Tot nu!”, vertelt eigenaar Frank Janssens. Voorheen liet JG Metaal het poedercoaten over aan externe partijen, maar daar was Frank niet tevreden over. “De kwaliteit was lang niet die wij willen bieden aan onze klanten. Daarom hebben we zo’n half jaar geleden ervoor gekozen om zelf een poedercoatinstallatie aan te schaffen.”
26 AGRIBUSINESS
JG Metaal doet veel werkzaamheden voor een leverancier van o.a. cleanrooms, operatiekamers, steriele bereidingsruimten en poederafzuigkasten. “Mede om die reden moet het poedercoaten van extra hoge kwaliteit zijn. Dat kunnen we niet overlaten aan derden, daarom hebben we voor deze investering gekozen en poedercoaten we nu ook in eigen beheer.” Poedercoating is een elektrostatisch proces, waarbij poeder wordt aangebracht op metaal en daarna gebakken op ca. 200℃. Een belangrijk doel van poedercoating is het beschermen van producten tegen invloeden van buitenaf. Met name om corrosie of krassen te
voorkomen. “Een goede poedercoating zorgt voor een barrière tussen het product en water, zuurstof en weersinvloeden. Hiermee wordt de levensduur van het object aanzienlijk verlengt.” HOGE KWALITEIT De oven die bij JG Metaal staat is 3,5 bij 1,5 bij 2 meter. “We zijn nu ongeveer een half jaar aan het poedercoaten en de kwaliteit is echt heel hoog! Vooral voor de medische wereld én de internationale industrie is dit van groot belang. Daarnaast hebben wij met deze investering ons totaalpakket voor onze andere (agrarische) klanten uitgebreid. Van machineonderdelen tot motorframes en hek-
werken; alles wat in de onze oven past, kunnen we poedercoaten.” Het bedrijf besteedde al weinig werkzaamheden uit. “We kunnen bijna alles in eigen beheer maken, want we zijn uitgerust met diverse machines, waaronder een CNC snijmachine die maar liefst van 1 tot 200 mm kan snijden. Ook knippen, zetten, draaien, frezen, walsen en lassen van allerlei soorten materiaal doen wij. Naast de poedercoatinstallatie hebben we binnenkort de beschikking over een buislasersnijder. We zijn dus volop in beweging!” MEER INFORMATIE: www.jgmetaal.nl.
S T U M R E T WIN MET JE EIGEN LOGO! 50 7,
EXCL. BTW
MINIMALE AFNAME 10 STUKS
MAIL INFO@ZRGBV.NL OF BEL 0223 523006
www.zeemanreclamegroep.nl
RAVEN GPS SYSTEMEN RAVEN RAVENGPS GPSSYSTEMEN SYSTEMEN
Viper4+ Viper4+ Viper4+ Profi teer van 27% MIA een Profi Profi teer teer nunu nu van van 27% 27% MIA MIA opop op een een geheel complete GPS besturing geheel geheel complete complete GPS GPS besturing besturing
TM TM CR7 CR7TM BETAALBAAR SCHAALBAAR VEELZIJDIG BETAALBAAR BETAALBAAR -- SCHAALBAAR - SCHAALBAAR - -VEELZIJDIG - VEELZIJDIG
• Luxe • Luxe 77 inch 7 inch touchscreen touchscreen Luxe inch touchscreen • Compleet • Compleet met met bekabeling bekabeling en Compleet met bekabeling enen RAM RAM mount mount bevestiging bevestiging RAM mount bevestiging • Uitbreidbaar • Uitbreidbaar naar naar automatische automatische besturing besturing Uitbreidbaar naar automatische besturing • Standaard • Standaard ISO-bus ISO-bus Standaard ISO-bus • IP65 • IP65 (spatwaterdicht) (spatwaterdicht) IP65 (spatwaterdicht) Prijs Prijs vanaf vanaf Prijs vanaf 1.945,1.945,excl. excl. btw btw 1.945,excl. btw
Bel, Bel, geheel geheel vrijblijvend, vrijblijvend, voor voor meer meer informatie: informatie: Bel, geheel vrijblijvend, voor meer informatie: Lisse: Lisse: Lisse: Anna Anna Paulowna: Paulowna: Anna Paulowna: Dirkshorn: Dirkshorn: Dirkshorn: Zwaagdijk: Zwaagdijk: Zwaagdijk: DeDe Goorn: Goorn: De Goorn:
0252-278000 0252-278000 0252-278000 0223-531644 0223-531644 0223-531644 0224-551387 0224-551387 0224-551387 0228-566600 0228-566600 0228-566600 0229-706300 0229-706300 0229-706300
www.vandersluisbv.nl www.vandersluisbv.nl www.vandersluisbv.nl