Agribusiness 40

Voorwoord

MAATSCHAPPELIJKE UITDAGINGEN EN ECONOMISCHE KANSEN

Het is een feit dat de wereldbevolking de komende generatie met circa 2 miljard mensen zal toenemen. Ook is het algemeen bekend dat zo’n 800 miljoen mensen elke dag aan honger lijdt of een gebrek heeft aan goede voeding. Een flinke uitdaging voor de agrarische sector om daar een passende oplossing voor te bieden.

Hier tegenover staat de toenemende welvaart in de Westerse landen die juist be hoefte hebben aan nieuwe trends omtrent voeding. Het moet gezonder, beter, duur zamer, diervriendelijker, etc. Ook om aan die specifieke vraag te voldoen ondervindt de agrarische sector uitdagingen.

Bovenstaande voorbeelden is complexe materie, waar de agrarische ondernemers zich continu mee bezighouden. Er is veel aandacht voor de ontwikkeling van kli maatneutrale, weerbare en robuuste productiesystemen, waarbij ook circulariteit en het hergebruik van rest- en nevenstromen worden meegenomen. Daarnaast blijft dierenwelzijn een belangrijk onderwerp. En hoewel de Nederlandse agrarische sec tor wereldwijd gezien de laagste impact per kilogram voedsel op milieu, klimaat en biodiversiteit heeft, hebben we wél een sterke, vernieuwende en hoogproductieve sector, met een efficiënte logistiek en verwerking. We hebben de beste kennisinstel lingen ter wereld en bedrijfsleven, kennisinstellingen en overheden werken steeds nauwer samen. Door te blijven innoveren en samen te werken kan de agrarische sector de maatschappelijke uitdagingen aan én de economische kansen nog beter benutten. In deze uitgave van Agribusiness lees je hoe andere agrarische bedrijven inspelen op deze uitdagingen en kansen.

SABINE & RANDI

Hoe kunnen we nog duurzamer produceren, verspilling tegengaan en de markt beter bedienen? Op deze voedselvraagstukken gaven vier teams onlangs antwoord tijdens de finale van Rabo Food Forward voor de regio NoordHolland Noord. Het winnende idee: een Ode aan de Knolselderij, waar het milieu, de on dernemer en de consument alleen maar ge zonder van worden.

Rabo Food Forward Track:

SAMEN STEEDS DUURZAMER

Als we in 2050 voldoende voedsel willen hebben voor iedereen moe ten we duurzamer produceren en consumeren. Daarom is Rabobank gestart met het programma Rabo Food Forward. Dit programma wordt georganiseerd door heel Nederland en heeft als doel een nationale beweging te starten naar een duurzamere toekomst van ons voedsel. Rabobank doet in 14 regio’s onderzoek naar de kansen en bedreigingen in de Food & Agrisector en jaagt initiatieven aan die duurzame oplossingen en innova ties zijn voor het voedselvraagstuk van morgen. De bank brengt hier voor de hele voedselketen samen. Van boer tot bord: ondernemers, consumenten, partners en opinie makers.

KANT-EN-KLARE KNOLSELDERIJ

Ook in Noord-Holland Noord ging een groep koplopers uit de voed selsector samen aan de slag. Het resulteerde in vier teams die tot

innovatieve ideeën kwamen. Tij dens een conferentie van Green port NHN in de Broekerveiling in Broek op Langedijk werden 6 ok tober de genomineerde Rabo Food Forward-concepten gepresen teerd aan een vakjury en genodig den. Na rijp beraad koos de jury de winnaar: Korte Keten Knolselde rij. Het team hanteert de veelzeg gende slogan: ‘Meer mensen blij met Boer Teds’ knolselderij’. En dat zijn geen loze woorden.

“Net als iedere teler hebben we na het oogsten te maken met zo geheten B-keuze: prima produc ten die, bijvoorbeeld door een klein schoonheidsfoutje, net niet voldoen aan de hoge supermark teisen,” zegt Nicoline Vaalburg, teamlid en mede-eigenaar van Vaalburg vof/Boer Ted in Zuid schermer, toonaangevende teler van onder meer de knolselderij.

“We moeten deze knollen laag waardig afvoeren, terwijl we ze

met liefde en passie duurzaam hebben geteeld. Tegelijkertijd zien we de tendens dat mensen meer groente en minder vlees willen consumeren. Dit alles heeft ons team geïnspireerd tot het idee om de knolselderij kant-en-klaar aan te bieden: gewassen, geschild en gesneden in blokjes, plakken of julienne. Dat is makkelijk voor de kok en consument en uiterst duurzaam. We gaan verspilling tegen en kunnen de schillen lo kaal composteren. Het vergroot ook de toepassingsmogelijkheden, want het gewas is om te toveren tot vele mooie gerechten, zoals knolselderij-kebab, -kibbeling of -shoarma.”

VIER ‘WINNENDE’ BIJDRAGEN

Het winnende team (ook bestaan de uit studenten Fleur, Jasper en Swen, teler Astrid en Rabobankaccountmanager Wim) kreeg een cheque overhandigd ter waarde van 5.000 euro om het idee ver

der uit te werken. “Wij willen het bedrag onder meer gebruiken om advies in te kopen voor het verpak ken en vermarkten van ons pro duct. In dat laatste zien we veel kansen, want de knolselderij kun je op veel manieren bereiden én is supergezond. De knol wordt niet voor niets een ‘vitamineralenbom’ genoemd.” En dat mag worden gezegd. De knolselderij bevat veel vitamine K en is rijk aan magne sium, calcium en kalium. De knol zit bovendien boordevol vezels en is vochtafdrijvend.

Nicoline Vaalburg is blij met de overwinning maar stelt tegelij kertijd dat elk team binnen Rabo Food Forward ‘een winnende bij drage’ heeft geleverd aan regio nale voedseloplossingen. Zo kwam team Groene Pacht: aan Tafel tot een zeer duurzaam idee: jonge stierkalfjes lokaal grootbrengen en niet op een kalvermesterij. De ondernemer kiest voor dierenwel

zijn, consumenten genieten van een mooi stukje lokaal vlees en voor overheden en natuurorganisa ties ontstaat een heel nieuwe ma nier van natuurbeheer. Het team “Wat Eet jij Vandaag” lanceerde het idee voor de gratis seizoenskrant Van ‘t Land op ‘t Bord. Deze uitgave laat zien wat er in de regio speelt als het gaat om de voedselproduc tie. Het team wil de krant koppelen aan een omvangrijke online com munity die allerlei informatie aan reikt. Het trackteam “Red en Proef de Buitenbeentjes” wil verspilling tegengaan van duurzaam geteelde klasse 2-appels en -peren die op de storthoop belanden, terwijl ze uitstekend geschikt zijn voor con

sumptie. Het team wil dat doen met het ontwikkelen van een edu catief programma voor basisscho len. Alle vier deelnemende teams ontvangen een lidmaatschap Food Forward Community en deelna me aan een Idea Refinementsessie.

De deelnemers omschrijven Rabo Food Forward als een ‘bijzonder leerzame en inspirerende erva ring’. Sigrid Koeman (Van ’t Land op het Bord) stelt dat door samen te werken je elkaar echt kunt versterken. Volgens Jeroen Noot (Aan Tafel) is het bijzonder om verschillende mensen te ontmoe ten, hun achtergronden te voelen en ervaren. Student Swen Dekker

(Korte Keten Knolselderij) zegt dat deelname aan Rabo Food Forward Track hem extra kennis heeft op geleverd, ook op het gebied van duurzaamheid.

HULPVRAGEN

Alle vier teams hebben een speci fieke hulpvraag. Het team “Groene Pacht: an Tafel” hoopt via het pro ject tot een langdurige samen werking te komen met eigenaren en beheerders van grond en roept iedereen die ideeën heeft op om ‘aan te schuiven’. Van ’t Land op het Bord wil boeren en burgers samenbrengen en zoekt mensen om de krant en online community samen leven in te blazen. Red en

Proef de Buitenbeentjes wil graag samenwerken met iedereen die aan een duurzame toekomst van de fruitteelt wil werken, met oog voor biodiversiteit en weinig voed selkilometers. Voor wat betreft het winnende team hoeven we maar één ding te doen: genieten van de kant-en-klaar aangeboden knol len, bereid volgens één van de vele recepten van Boer Ted (www.boer ted.nl).

MEER WETEN OVER DE RABO FOOD FORWARD?

Kijk op Rabo Food Forward Track (rabobank.com) of neem contact op via communicatie.nhn@rabobank.nl

Specialisten van AB Vakwerk staan klaar

ongedierteprobleem

verlossen. Daarnaast krijgt

professioneel

knaagdierenplaag

TIP: gebruik

waarmee

toekomst

088-7301870

goed voor elkaar

Michiel Druiventak, Marketing Communicatie NDB Groep

ADVIESGESPREK?

VERGROENING IS EEN PUZZELMARATHON

Van adviesgesprek naar een goede bedrijfsverzekering, het start met de ad viseurs van De Jong Assurantiën. Laat ons uw risicobeheer, verzekeringsoplos singen en Verzuim & WIA uitvoeren, zodat u met een gerust gevoel kunt focussen op uw primaire activiteiten.

Wij geloven er in dat goed geadviseerde ondernemers meer grip hebben op hun risico’s, meer ondernemersvermogen opbouwen en beschikken over meer ver trouwen ten aanzien van hun toekomst. Zo kunt u samen met De Jong adequa te maatregelen treffen waardoor risico’s beheersbaar blijven. Zo zijn wij uw part ner als het gaat om bedrijfsverzekerin gen.

Dat onze adviseurs beschikken over ken nis van zaken en een stevige basis aan ervaring is prettig bij het bepalen van de juiste stappen. Toch is het beste advies er een die op maat past bij uw wensen. Om hiervan een beeld te vormen gaan wij het gesprek graag met u aan. Wij luiste ren vooral naar uw verhaal. Hoe bent u nu verzekerd? Welke risico’s loopt u? en welke doelen heeft u met uw onderne ming? Bij De Jong Assurantiën adviseren wij u over hoe u uw doelen en wensen kunt realiseren. Onze adviseurs houden uw complete verzekeringsportefeuille kritisch tegen het licht en geven een pas send advies.

Met een bedrijfsschadeverzekering ver zekert u bijvoorbeeld de gederfde omzet of de vaste kosten in geval van een scha de. Denkt u hierbij aan brand, overstro ming, het uitvallen van stroom en of elek triciteit. Met deze vorm van verzekeren dekt u zich dus in tegen de gevolgscha de (omzetverlies) die veroorzaakt wordt door een andere schade.

Hoeveel risico’s loopt u op contracten? En wat te doen bij arbeidsongeschiktheid van uzelf? Wij adviseren u over de risico’s en de oplossingen. Zo heeft u een goed overzicht en controle over uw financiële situatie. Nu én in de toekomst.

De afgelopen 75 jaar, na de Tweede Wereldoorlog, heeft de landbouwproductie een enorme vlucht genomen in Nederland. Dat was een bewuste keuze van de samenleving, omdat de hongerwinter nog heel vers in het geheugen lag. De rijksoverheid stuurde op een intensivering van de Nederlandse landbouw. En daar bleken onze boeren en tuinders nou net heel goed in te zijn. De landbouwproductie verveelvoudigde, gestimuleerd door kennis, infrastructuur, kunstmest en gewasbescherming.

Inmiddels lijkt onze samenleving de reden van de landbouwintensivering vergeten te zijn en wordt gestuurd op natuurontwikkeling en biodiversiteit, desnoods ten koste van de landbouwproductie.

Dat vraagt om een nieuwe manier van denken; onze productie-methoden moeten tegen het licht gehouden worden. De toekomst is groener dan het verleden en deze ontwikkelingen zullen grote gevolgen hebben voor ons bedrijf (ADAMA; wij produceren gewasbeschermingsmiddelen). Sterker nog: er zal van ons een bijdrage gevraagd worden; misschien zelfs wel een leidende rol.

Vergroening van het middelenpakket is echter wel een puzzel. Wij proberen daar iedere dag een nieuw stukje van te leggen. Maar een systeem dat in 75 geëvolueerd is, bouw je niet in 8 jaar om. Dat is, afhankelijk van de sector waarin u opereert, 1 of 2 teeltrotaties! Zo dichtbij is 2030.

Gelukkig zijn we al een paar jaar bezig met onze puzzel. Een stukje dat op de goede plek lijkt te liggen heet Charge. Het is één van onze groene producten en is gemaakt van garnalenschilletjes. We passen het onder andere toe in suikerbieten: het zet de plant aan tot een natuurlijke afweer tegen schimmels. In een proef hebben we gekeken naar de aantasting van het bietengewas door Cercospora, een bladschimmel. We heben Charge op een aantal momenten toegepast. Soms alleen Charge, soms gecombineerd met traditionele fungiciden (Spyrale, Bicanta) of een uitvloeier (Kantor) en soms met bladmeststoffen. Maar ook de rassenkeuze speelt hierin mee (Caprianna KWS: bladgezondheid=7). En daarmee heeft u al vijf knoppen waaraan u kunt draaien in uw puzzelmarathon. Geen eenvoudige opgave, maar met geduld en boerenslimheid komen we een eind. Ook dat heeft het verleden ons geleerd.

EMISSIEARME STAL OP DE SCHOP?

De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State heeft opnieuw een uitspraak gedaan met verstrekkende gevolgen voor de melkveehouderij. Dit keer over emissiearme stallen. Voor de berekening van de stikstofuitstoot gelden emissiefactoren. Stalsystemen die minder stikstof uitstoten, hebben lagere emissiefactoren. Deze factoren zijn (deels) gebaseerd op metingen bij proefstallen. Melkveehouderijen met stalsysteem A1.13 of stalsysteem A1.28 moeten nu opletten.

De Afdeling bestuursrechtspraak heeft op 7 september 2022 namelijk geoordeeld dat niet onomstotelijk vaststaat dat deze stalsystemen tot minder stikstofuitstoot leiden. De uitstoot is waarschijnlijk hoger, maar hiervoor is nader onderzoek nodig. De Afdeling stelt dat zolang de twijfel over de daadwerkelijke emissie niet is weggenomen, de emissie van deze systemen niet in kaart kan worden gebracht. Dit betekent dat een emissieberekening van deze systemen niet zonder meer kan worden gebruikt voor een voortoets of een passende beoordeling voor een natuurvergunning.

De werking van het emissiearme stalsysteem wordt op dit moment onderzocht. Omdat iedereen in onzekerheid verkeert, wijst de Afdeling in de uitspraak erop dat dit onderzoek zo snel mogelijk beschikbaar moet komen, voor de melkveesector en alle betrokkenen.

De uitspraak van 7 september 2022 gaat alleen over stalsystemen A1.13 en A1.28. Maar dit betekent niet dat andere emissiearme stalsystemen buiten schot blijven. Op dit moment lopen in Nederland verschillende procedures waarbij ook de emissiefactoren van andere stalsystemen ter discussie staan. Niet valt uit te sluiten dat ook de uitstoot van die stalsystemen is onderschat. Uit de uitspraak van 7 september jl. blijkt namelijk dat voor veel emissiearme stalsystemen de ammoniakemissiefactoren niet op metingen zijn gebaseerd, maar zijn afgeleid van de gemeten emissies in andere stalsystemen.

Tot slot moet de Afdeling nog uitspraak doen in een andere discussie: de stikstofuitstoot van het weiden van vee. Naast de uitspraak van 7 september jl. heeft de Afdeling aangekondigd dit in het najaar te zullen doen. Voorlopig blijft de onzekerheid in lopende vergunningen en procedures dus nog voortduren. En het einde lijkt nog lang niet in zicht; de stikstofdiscussie zal ongetwijfeld tot nog meer procedures leiden.

Jan-Willem van der Klugt, accountmanager/sales ADAMA Simone Smit, advocaat Schenkeveld advocaten

Het bloembollenbedrijf Wit Flowerbulbs teelt al haar tulpen, in dubbelnet 1.80, in een straal van 15 à 16 kilometer rondom ’t Veld. Ze kweken meer dan 100 hectare bloembollen op klei en hebben daarbij een broeierij van 14.000 meter glas op Moerbeek 38b. Hierin wordt van de bol een bloem gemaakt. Bij Wit Flowerbulbs werkt een vaste groep van zeven Nederlandse medewerkers, die gedurende het jaar wordt aangevuld met Poolse arbeiders. In de zomer komen er ook nog extra Poolse studenten helpen.

DUURZAAM HUISVESTEN VAN

DOOR

Wit Flowerbulbs

Peter Wit is samen met zijn broer Nico en zoon Mike de eigenaar van dit familiebedrijf. In 2018 waren er problemen met de huisvesting van arbeidsmigranten. Toen be sloten ze om zelf iets te regelen. ‘We hadden zoiets van, als we zelf in het buitenland zouden werken, dan willen we ook op een norma le manier gehuisvest worden. Dus we hebben een gebouw neergezet waar we zelf ook zouden willen wonen.’

VERGUNNING

Helaas waren er wel wat proble men met de vergunning voor het nieuwe pand. Daarom hebben

ze Schenkeveld Advocaten inge schakeld. Zij houden zich onder meer bezig met agrarisch recht en hebben hier in de regio in Alk maar en Hoorn een vestiging.

Onder het agrarisch recht vallen onder andere vergunningproce dures, pachtzaken, bouwzaken, bedrijfsovernames of deponering van (kwekers)rechten. Onder de vergunningprocedure kan bijvoor beeld ook de stikstofregeling uit de Wet natuurbescherming vallen.

Schenkeveld Advocaten was voor Wit Flowerbulbs dus de perfecte partner om mee samen te wer ken voor het verkrijgen van een vergunning voor hun pand. Ilse

van der Poel van Schenkeveld Ad vocaten vertelt dat de huisvesting van arbeidsmigranten in de regio sowieso wel een probleem is. ‘Aan de ene kant zeggen gemeentes dat ze willen meewerken en dat ze het probleem van de huisvesting be grijpen, maar aan de andere kant krijg je dan toch weer te maken met regels. Onder andere over hoeveel mensen er mogen wonen en dat ze werkzaam moeten zijn in het bedrijf.’

Na een lange weg is het Wit Flo werbulbs en Schenkeveld Advoca ten toch gelukt de vergunning te verkrijgen. In eerste instantie was

namelijk de verkeerde vergunning verkregen. Omdat het om een nieuw pand ging, en niet om een pand dat al bestond, is de vergun ning die via de reguliere procedure verkregen was weer ingetrokken. Daarna moest de uitgebreide pro cedure gevolgd worden. ‘Je wilt gewoon bezig zijn met je bedrijf, maar ondertussen ben je bezig met allemaal juridische regeltjes en met de gemeenteraad. En on dertussen veranderen de regels ook weer. De locatie zelf ziet er ook gewoon super uit. Dan denk je dus van, het kan toch gewoon niet zo zijn dat hier geen vergunning voor wordt verleend,’ vertelt Ilse.

Gloednieuw energieneutraal pand

‘In eerste instantie hadden we een architectenbureau opdracht gege ven om samen met de gemeente uit te zoeken wat de mogelijkhe den waren. Uiteindelijk was hun conclusie dat het het beste zou zijn om een nieuw pand neer te zet ten,’ vertelt Peter. Ilse voegt daar aan toe dat er toen gedacht werd dat daardoor heel eenvoudig een vergunning kon worden verleend. ‘Maar achteraf had er wanneer het oude pand was gebruikt veel sneller een vergunning gegeven kunnen worden, want nu waren er weer allemaal juridische haken en ogen.’

Het gloednieuwe pand dat ge bouwd is van steen, is volledig energieneutraal. Er zijn zonnecol lectoren en -panelen die voor energie zorgen, er wordt gebruik gemaakt van bodemwarmte en het pand is volledig gasloos. Maar dat is niet het enige. Het pand voldoet volledig aan de SNF-normen waar huisvesting aan moet voldoen, maar Wit Flowerbulbs had zelf nog veel meer eisen gesteld. Ze wilden dat de arbeidsmigranten zich thuis zouden voelen. Alles is dus nieuw, van tafels en stoelen tot keukens en bedden. Ook is er fotobehang gebruikt om een gezellige sfeer te creëren.

ENERGIETRANSITIE

Naast dat de huisvesting voor de arbeidsmigranten van Wit Flower bulbs volledig energieneutraal is, zijn ze ook in het bedrijf zelf be hoorlijk bezig met de energietran sitie. Zo wordt er gebruikgemaakt van zonnepanelen. De zonne-ener gie die teveel wordt opgewekt, wordt vervolgens opgeslagen in enorme batterijen. De energie uit de batterijen wordt gebruikt wan neer de zon wat minder schijnt. Na de brand die twee jaar geleden een groot deel van het bedrijf heeft ge troffen, heeft Wit Flowerbulbs bij de heropbouw de nieuwbouw vol ledig gasloos gemaakt.

Ook zijn ze enorm bezig met energiemanagement. ‘Er zijn mo menten dat het interessant is om warmte of kou te maken, en ook momenten wanneer dat niet zo is. De stroomprijs varieert enorm per dag en door middel van algoritmes proberen we daar gebruik van te maken.’ Bovendien maken ze met een speciaal dashboard zichtbaar hoeveel CO2 er bespaard is en dus hoeveel bomen er gered zijn.

WAT IS zakelijke mediation?

Regelmatig krijg ik de vraag ‘wat is zakelijke mediation’? Eigenlijk betekent het dat als er een zake lijk conflict tussen partijen is, er gebruik gemaakt gaat worden van een mediator in plaats van direct naar de rechter te gaan. De zake lijke mediator zorgt dus voor conflictbeheersing. Of plat gezegd: “dat het niet uit de klauwen loopt” (als dat al niet gebeurd is).

ALLERLEI SOORTEN ZAKELIJKE CONFLICTEN

In een eerdere blog heb ik al uit gelegd bij welke soorten conflicten je zakelijke mediation kan inzet ten. Denk daarbij aan een intern conflict, zoals bijvoorbeeld tussen directeuren onderling, aan extern conflict tussen bedrijven waarbij samenwerkingsverbanden niet goed (meer) werken. Maar ook voor conflicten met de overheid en maatschappelijke organisaties kan het goed werken om mediati on in te zetten.

LAATSTE REDMIDDEL?

Bij een beginnend conflict, kunnen de partijen de problemen onder ling meestal nog goed oplossen, maar te vaak wordt erop vertrouwd dat het wel goedkomt. Zodra za

ken als wantrouwen, negatieve emoties, aannames, etc. de kop op beginnen te steken, dan is het tijd om de probleemoplossing over een andere boeg te gooien. Medi ation kan dan een oplossing zijn. Immers als men naar een advo caat gaat, betekent dit dat kans dat relaties nog goed komen, zeer minimaal is. De zakelijke mediator begeleidt de onderhandelingen en kan zorgen voor meer wederzijds begrip en dus meer vertrouwen. Het behoud van de relatie is in vele gevallen essentieel.

In ieder geval zorgt een zakelijke mediator door zijn neutrale positie in het conflict, dat het conflict be heersbaar wordt en niet escaleert.

EEN GOED BEGIN IS HET HALVE WERK.

Een nog betere oplossing zou zijn, dat men niet de put gaat dempen nadat het kalf verdronken is. Wat ik hiermee bedoel is, dat je niet moet wachten met het inschake len van een mediator tot er een conflict is, maar dat je eigenlijk wanneer de relatie nog goed is, samen moet gaan zitten met een ervaren zakelijke mediator om mogelijke toekomstige problemen

al met elkaar te bespreken. Moge lijke zakelijke problemen bespre ken als de relatie goed is, is vele malen makkelijker dan wanneer alles in brand staat. We noemen dit pre-mediation. Als deze be sprekingen gedaan worden met een ervaren mediator, die weet waar de pijnpunten op termijn kunnen komen te liggen, kan een hoop leed in de toekomst be spaard worden. Op mijn website heb ik hierover een aparte pagina.

VOOR WIE INTERESSANT?

Voor Startups. Vrienden vinden elkaar in een goed idee. Nu uit werken en uitrollen. Maar kun je de relatie goed houden als 24/7 gewerkt moet worden? Wat zijn de verwachtingen?

Familiebedrijven bij reorganisatie of opvolging. Dit vergt weer een andere aanpak. Naast zakelijke belangen spelen ook emoties een rol. Terugvallen op gemaakte af spraken geeft rust en duidelijk heid. Zeker in moeilijke tijden.

ZIJN ER RODE VLAGGEN?

Zeker weten, ik had deze al even genoemd. In een goede zakelijke relatie kunnen best conflicten zijn,

maar als de relatie gezond is, zijn deze altijd constructief van aard. De deelnemers zijn betrokken en voelen zich verantwoordelijk voor de uitkomst. En het is altijd resul taat gericht. Een conflict zal snel zijn opgelost en meestal is een za kelijke mediator niet nodig.

Maar als wantrouwen, onverschil ligheid en onkwetsbaarheid om de hoek kijken, dan sluimert de kans dat het de ondergang van de sa menwerking betekent. Uitingen zoals: “Natuurlijk als je dat zo wilt, prima!”, zijn dodelijk voor het ver trouwen en de samenwerking.

ACTIE

Heb jij hulp nodig bij een zakelijk conflict, wacht dan vooral niet te lang, maar onderneem zo snel mogelijk actie. Want hetzelfde blij ven doen, wat je tot nu toe deed, heeft niet geholpen. Escalatie dreigt, dus zoek contact met een ervaren mediator. Hij kan echt hel pen en zorgen dat de relatie niet verder beschadigd wordt, met alle gevolgen van dien, maar weer tot een goede samenwerking komt.

MEER INFORMATIE: www.henkmeijermediator.nl

Keuzes

Voor

kennis en ideeën op te doen en elkaar te ontmoeten. Sta jij wel eens voor een dilemma zoals de keuze tussen innoveren

tradities

verder

personeel aannemen en ben je benieuwd hoe de toekomst van de agrarische setor eruitziet? De Landbouwbeurs Leeuwarden helpt bij het maken van de juiste keuzes. Exposanten tonen er hun primeurs, de laatste ontwikkelingen en de nieuwste snufjes. Word wijzer door aan te sluiten bij lezingen over onder andere waterbeheer, stikstof (van hoofdpijndossier naar geld in de portemonnee!), bedrijfsovername en nog veel meer.

Kort AGRARISCH

WIE BEN JE? Lianne van Essen

WAAR IS JE BEDRIJF GEVESTIGD?

Wij hebben een akkerbouw- en pluimvee bedrijf in Wieringerwerf.

MET WELKE AGRARISCHE WERKZAAM HEDEN HOUD JE JE BEZIG?

Alle voorkomende werkzaamheden. Van ploegen tot aardappels selecteren en van kippen controleren tot de mestboekhou ding.

KUN JE IETS VERTELLEN OVER DE GE SCHIEDENIS VAN JE BEDRIJF?

De opa van mijn vader is hier in 1938 ko men boeren toen de Wieringermeerpol der is drooggelegd. Hij en zijn vrouw ko men oorspronkelijk uit Gelderland en zijn hier een gemengd bedrijf gestart met 16 melkkoeien en 45 hectare land in pacht. Mijn oma heeft het bedrijf overgenomen en het vee in 1968 weggedaan. Vervolgens is het bedrijf doorgegeven aan mijn vader, die zich voornamelijk gericht heeft op de teelt van pootaardappelen. Mijn moeder zit naast haar baan in de zorg ook al ja ren in het bedrijf en in 2008 is mijn broer in de maatschap gekomen. In 2012 is de pluimveestal gebouwd en sindsdien zijn we weer een gemengd bedrijf. In 2018 ben ik zelf in het bedrijf gestapt. Op dit mo ment hebben we 59 hectare in eigendom en plaats voor 100.000 opfok leghennen.

WAT ZIJN JE PLANNEN VOOR DE TOE KOMST?

Ik werk 32 uur voor een mengvoerfabriek in Ede. Deze baan in combinatie met de werkzaamheden op de boerderij bevalt mij prima en wil ik zo voort blijven zet ten. Bedrijfsmatig houden we ons oren en ogen open voor mooie kansen die op ons pad komen.

ALS IK GEEN AGRARIËR ZOU ZIJN GEWEEST DAN WAS IK NU?

Iets anders aan het doen in de agrarische sector.

WAT IS DE MOOISTE PLEK IN DE REGIO?

Op de rug van mijn paard op de IJssel meerdijk die voor onze boerderij langs loopt, met aan de ene kant groots uitzicht over het IJsselmeer en aan de andere kant de groeiende gewassen in de polder.

WAT IS JE GROOTSTE UITDAGING?

Aan uitdagingen geen gebrek in deze tijd met de onzekerheden in onze sector. Bij voorbeeld de vogelgriep en de stikstof wetgeving.

IS ER EEN AGRARIËR DIE JE HET GUNT OM DE VOLGENDE KEER IN DEZE RU BRIEK TERECHT TE KOMEN? Eva Klaver

Jeroen de Schutter, Algemeen Directeur CAV Agrotheek

CRISIS TIJD

Vroeger leerde we dat een economie was opgebouwd uit diverse sectoren. Dit begon bij de primaire sector, waar toe de landbouw ook behoorde. Im mers hier werd voedsel geproduceerd wat een onmisbare bouwsteen van de samenleving is. Vele jaren later zijn we in een doorontwikkelde maatschappij terecht gekomen, waarbij andere sec toren veel meer de aandacht krijgen (financiën, woningbouw, energie, lo gistiek, etc). Tot voor kort kwam daar nog een duurzaamheidsgedachte bij (klimaat, natuur). In deze doorgescho ten ontwikkeling zijn we ‘helaas’ de primaire sector uit het oog verloren. Is deze sector stil blijven staan. NEE, de sector is hightech. Echter de sector verliest haar omvang (in NL) en is min of meer ondergesneeuwd. Om deze sector weer op de kaart te krijgen en het belang er van te zien, is af-entoe een crisis nodig. Deze noodzaak neemt alleen maar toe, als de land bouw ook nog eens de schuld dreigt te krijgen van een zelfgecreëerd crisis: Stikstof en klimaat.

Het is te makkelijk om de vinger te wij zen naar een kleine groep. Dit is zeker onterecht. Mooi is het om te zien dat deze kleine groep zich laat horen en zien. We zetten ons weer op de kaart, net zo lang dat de maatschappij weer weet wat we vroeger allemaal geleerd hebben: Er bestaat geen economie zonder primaire sector. De landbouw heeft een belangrijke functie, want zonder voedsel, geen maatschappij.

Een werkbezoek over het pro ject Duurzame Bloemkool vond begin september plaats bij bloemkoolteler Wim Reus in Hem. Tijdens de bijeenkomst werd onder andere gedeputeerde Ilse Zaal geïnformeerd over dit unieke project waar de ef fecten van het niet onderwerken van vaste strorijke mest op klei grond worden onderzocht. Het direct onderwerken1 van mest is momenteel verplicht, maar niet onderwerken zou voordelen kunnen hebben.

ZAAL AAN DUURZAAM

Bloemkool R&D project

METEN VAN IMPACT OP BODEM EN BIODIVERSITEIT

Het onderzoek wordt uitgevoerd door de Universiteit van Amster dam in samenwerking met Am sterdam Green Campus. Binnen het project Duurzame Bloemkool worden door onderzoekers me tingen verricht op de percelen van bloemkooltelers Wim Reus en Pé Slagter in Noord-Holland. Er wordt onderzocht wat de invloed is van het niet onderwerken van vaste strorijke mest op de bodemkwali

teit, opbrengst en productkwaliteit van de gewassen, uitspoeling naar oppervlaktewater en de onder- en bovengrondse biodiversiteit (mi croben, aaltjes, insecten en akker vogels). De data die uit het project voortkomt kan worden gebruikt bij mogelijke herziening van re gels rondom het onderwerken van mest.

‘De boeren die de mest aanleveren scheiden in de stal de vaste mest van de urine. Vervolgens rijden ze

de vaste mest, waar stro in zit, uit over het land. De mest levert een bijdrage aan het land want het stro breekt langzaam af. Dit leidt tot een veel diverse microbiële gemeen schap, wat schimmelinfecties van gewassen tegengaat’, aldus Elly Morriën, universitair docent aan het Instituut voor Biodiversiteit en Ecosysteem aan de UvA.

Het onderzoek vormt een beeld van koolstof en stikstof, ook van het bodemleven, micro bacteriële

massa en insecten reacties op het niet onderwerken van vaste stro rijke mest. Elly: “Door een rijker bodemleven komen er meer wor men, die op hun beurt weer dienen als voedsel voor weidevogels. De wormen bewerken door hun be wegingen ook de bodemstructuur.

De bodem bevat daardoor meer lucht, waardoor die meer water kan opnemen bij een regenbui.

De losse structuur van de bodem bevordert ook dat planten dieper wortelen, waardoor je als teler

minder afhankelijk bent van het water in de bovenste centimeters van de grond.”

LIVING LAB STUDIE

“Uniek aan dit onderzoek is de schaal waarop er wordt samen gewerkt en onderzoek wordt ver richt’, vertelt Roos van Maanen, projectleider Duurzame Bloem kool. ‘Het is een living lab studie waarin we heel veel data ophalen en analyseren. Er is een direc te samenwerking tussen volle grondsgroentetelers en onderzoe kers. Ook delen we data met een verwant project in Friesland om zo

nog concretere analyses te kunnen maken.” Ilse Zaal is enthousiast: “Het project Duurzame Bloemkool is een R&D icoonproject dat volle dig vanuit de provinciale Voedsel visie wordt gefinancierd. Hier is sprake van een mooie samenwer king en het is goed om op locatie te zien waar men mee bezig is. Er zijn al heel veel gegevens verza meld en ik ben benieuwd naar de resultaten aan het einde van de onderzoeksperiode.“

AFWISSELINGEN TUSSEN KEN NIS EN BELEVEN

De bijeenkomst stond in het te

ken van kennis uitwisselen en beleven. Naast een inhoudelijke sessie bij de locatie Smaakcen trum West-Friesland werden er door onderzoekers Elly, Sascha, Leon en Roos in het bloemkool veld van Wim Reus verschillende experimenten gedemonstreerd die onderdeel vormen van het onder zoek.

SAMENWERKING

Binnen het project wordt er sa mengewerkt met van Hall Laren stein, Inholland, Vonk (voorheen Clusius College) en met projecten zoals Biodivers perspectief. Part

ners van het project zijn Provincie Noord-Holland, Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, Minis terie van LNV, Universiteit van Amsterdam, Amsterdam Green Campus, Vollegrondsgroente.net, Lectoraat Duurzame Bodem Aeres en Ecolane.

MEER INFORMATIE

Het project is te volgen op www.boerenbusinessinbalans.nl via deze link Bloemkoolproject online.

e lektronische waterontharders

Onze waterontharders verwijderen calcium en magnesium uit het water waardoor hard water wordt omgezet in zacht water. Kalkvrij, zacht water biedt tal van voordelen.

zetten er een paar voor u op een rijtje:

• Geen kalkaanslag meer

• Bestaande kalkaanslag verdwijnt

• Minder was- en schoonmaakmiddelen nodig

• Minder energieverbruik

• Geen schade door kalk aan huishoudelijke apparaten (wasmachine, vaatwasser, ect)

• Bestek, servies en glaswerk blijven langdurig mooi

• Oppervlakken drogen streeploos

• Gezond en aangenaam voor de huid

U snapt het al... een waterontharder is goed voor mens, milieu en portemonnee!

De waterontharder ook voor ondernemers

Niet alleen particuliere huishoudens profiteren van een waterontharder, ook voor ondernemers is een ontharder een slimme investering. Denk aan toepassingen voor o.a. bedrijfskantines, agrarische bedrijven, plekken waar arbeidsmigranten verblijven en kassenbedrijven. Op deze locaties worden immers veelvuldig gebruik gemaakt van vaatwassers, douches, koffiezetapparaten, etc. Door het gebruik van een waterontharder gaan

apparaten veel langer mee en geeft

aanzienlijk minder uit aan schoonmaakkosten!

aanschafkosten

terugverdiend.

De Landbouwbeurs Leeuwarden

BRENGT AGRARISCHE SECTOR SAMEN IN DECEMBER

Van 7 tot en met 9 december 2022 staat dé grootste landbouwbeurs van Noord Nederland weer op de agenda. Drie dagen lang to nen honderden exposanten de nieuwste merken en producten binnen de agrarische sector in het WTC Expo te Leeuwarden.

Voor agrariërs is De Landbouw beurs Leeuwarden dé vakbeurs om kennis en ideeën op te doen en elkaar te ontmoeten. Bezoe kers moeten vol inspiratie en op gedane kennis huiswaarts keren. Dat is de inzet van beursmanager Sjoerd de Jong. ‘Boeren kampen met vele dillema’s; een nieuwe of tweedehandse machine aan schaffen, breid ik wel of niet uit, en hoe speel ik goed in op de nieu we wetgevingen binnen de sector. Een bezoek aan de verschillende standhouders en activiteiten op de beurs biedt nieuwe inzichten waarmee de agrariërs vooruit kunnen.’

BOEREN PRAATPODIUM

De Landbouwbeurs belooft een bruisend toneel van vele activi teiten en lezingen te worden. De bezoekers wanen zich bij binnen komst in het ‘toen’ door histori sche landbouwmachines van Het Fries Landbouwmuseum, waar na ze de nieuwste machines en trends van het nu gaan ontdekken.

Eenmaal binnen sluiten bezoekers bij het nieuwe Boeren Praatpodi um aan bij interessante lezingen over uiteenlopende onderwerpen. Van Hall Larenstein vertelt door middel van een Serieus Game over bedrijfsovername en Wetterskip Fryslân informeert over waterbe heer. Ook komt het veel besproken onderwerp Stikstof aan bod. Rina gro geeft inkijk in de kansen bin nen het huidige stikstofbeleid met de lezing ‘Van hoofdpijndossier naar geld in de portemonnee!’. En natuurlijk vindt ook de uitreiking van de felbegeerde stimulerings prijs ‘Gouden Hef’ 2022 plaats.

VELE MERKEN

VERTEGENWOORDIGD

Tijdens De Landbouwbeurs Leeu warden 2022 is voor de liefhebber veel te ontdekken. Denk bijvoor beeld aan de grootste, nieuwste en sterkste trekkers. Vergelijk onder andere merken als John Deere, Massey Fergusson, Deutz-Fahr, Valtra, New Holland, Fendt, Claas en nog veel meer met elkaar. Ze presenteren zich allen van hun mooiste kant! Ook op het gebied van stalinrichting, fourage, melk winning, opfoksystemen, bewaar systemen, grondbewerking, ver duurzaming en zakelijk is er veel te zien.

Er zijn zelfs levende dieren aan wezig. K&L toont kalveren van hun toprassen aan bezoekers. Op het Melk van het Noorden plein presenteren bedrijven uit diverse segmenten zich als collectief aan bezoekers. Een segment wat deze editie ook goed vertegenwoordigd is, is de akkerbouw met producten,

dealers van merken en lezingen. Kortom: voor ieder wat wils!

Werken en leren in de Landbouw De jeugd van vandaag is de toe komst van morgen. Dit geldt ook voor de agrarische sector. Met de huidige personeelstekorten staan agrarische bedrijven te springen om goed en kundig personeel. Om scholieren, agrariërs in opleiding en werkzoekenden in verbinding te brengen met agrarische oplei dingen en uitzendbureaus introdu ceren we het ‘Werken en leren in de Landbouw’ straat.

PLAN JE BEZOEK

Wil je De Landbouwbeurs Leeu warden niet missen? Bestel je tic kets online met korting via www. delandbouwbeurs.nl. De beurs is geopend van woensdag 7 decem ber van 10.00 – 18.00 uur en op donderdag de 8e en vrijdag de 9e van 13.00 – 22.00 uur. Houd voor meer informatie onze website en social media kanalen in de gaten.

SUCCESVOLLE ACHTSTE EDITIE SEED MEETS TECHNOLOGY ACHTER DE RUG

‘‘Een beurs die naadloos aansluit op de wensen en behoeften van een ieder die actief is in de zaadwereld’’, aldus één van de bezoekers van Seed meets Technology. Het succesvolle eve nement heeft haar achtste editie er op zitten. Het record aantal bezoekers werd verbroken; er kwamen rond de 1500 bezoekers op af. Dit jaar zag de organisatie geïnteresseerden uit andere werelddelen dan Europa terug, net als voor Corona tijd. Maar liefst 51 verschillende natio naliteiten wisten de weg naar Zwaagdijk te vin den. De samenhang tussen nieuwe technieken en rassen en een kennisprogramma blijkt een unieke formule te zijn voor bedrijven die actief zijn in de zaadsector.

met een drone door de kas werd gevlogen en onderwijl teeltinfor matie wordt verzameld.

Tijdens Seed meets Technology stonden er tevens drie symposia op de agenda. Hierbij komen er 3 bedrijven aan bod die elkaar aan vullen op een actueel en objectief onderwerp.

in horticulture’ georganiseerd waarin onderzoeksbureau Vito België, drones leverancier Corvus Drones en plantkwekerij Gitzels spraken over de rol die drones spelen in de agrarische sector.

Nationale en internationale, ver trouwde en nieuwe bedrijven wa ren aanwezig met een stand of trading table. Opvallend was het aandeel internationale bedrijven op de beurs dat een stijgende lijn laat zien.

Het programma met lezingen en symposiums was dit jaar overvol.

Diverse bedrijven boden lezin gen aan waarin inhoudelijk werd ingegaan op producten en dien sten. Hiernaast verzorgde Corvus drones een demonstratie waarin

Op dinsdag kon het symposium ‘Seeds go digital’ worden bezocht waarbij sprekers van de Universi teit Wageningen, SeQso (fabrikant van sorterings- en analysemachi nes) en Videometer (leverancier van visueel analyse machines) presentaties gaven hoe zaad met diverse Artificial Intelligence (AI) technieken onderzocht wordt.

Op woensdag werd het symposi um ‘Drones; the new human eyes

Het derde en laatste symposium werd ingevuld met het thema ‘Seed treatments and treated seeds: futureproof’. De nieuwe regelgevingen en wetten zorgen voor een hoop uitdagingen in de zaadwereld. Euroseeds, Plantum en Artemis gaven een toelichting en update hierop.

ZAADBEDRIJVEN

Het demonstratieveld van Takii Europe lag naast het restaurant. Zo had men vanuit het restaurant een prachtig uitzicht op de velden met tientallen gewassen. Het was

mogelijk om de velden onder begelei ding te bezoeken.

Aan de overkant van het terrein lag het proefveld van Sakata. Sakata heeft een brede range in pompoenen van fles pompoenen tot kabocha, halloween,

spaghetti en Hokkaido pompoenen. Tevens was er een nieuwe magne tron pompoen, een echte delicatesse. De verschillende pompoenen konden in een aantal gerechten worden ge proefd.

ENERGIE, ALLES IS NU ANDERS.

De energieprijzen houden ons ineens heel erg bezig. Gas en elektraprijzen schieten alle kanten op en het ziet er naar uit dat ze niet teruggaan naar het oude niveau. Dat is voor een aantal (groot)verbruikers reden tot pa niek. Terecht, je kunt er op failliet gaan. De handelsprijzen voor ‘kale’ stroom waren de afgelopen jaren ronde de 3 tot 6 cent voor een kWh, nu tussen 0 en 65 cent. Met aardgas hetzelfde, kale handelsprijs was 28 cent en in augustus meer dan 280 cent. Met een gasver bruik van 200.000 m³ per jaar liepen de kosten afgelopen maanden in het variabele contract op met € 400.000,=

Probleem voor ons is dat we tot een soort dag adviezen veroordeeld worden. Wat vandaag een prima investering lijkt is morgen niet meer interessant. En eigenlijk kan dat niet, want een ketel, warmtepomp, zonnepanelen en dergelijke zijn niet voor een korte termijn.

Ook het beleid van onze overheid helpt niet altijd en gooit dan ook roet in het eten. Bij voorbeeld door het prijsplafond voor gas en elektra tot een bepaald verbruik in te stellen. Resultaat hiervan is dat de zo vurig gepromote warmtepomp of hybride warmtepomp ineens financieel helemaal niet meer interessant is.

Ineens zijn de bijna uitgebannen brandstoffen weer interessant. Diesel en propaan zijn ook gestegen in prijs, maar veel minder dan aard gas. Omdat de eigenschappen van aardgas en propaan niet heel verschillend zijn, kunnen veel cv-ketels relatief eenvoudig worden aan gepast om op propaan te kunne branden en daar zijn we dan ook druk mee.

Een eenduidig advies is op dit moment niet te geven. Misschien dat je voorbereid moet zijn om te kunnen switchen om zo op een enorme prijswijziging te kunnen reageren.

Sven Schuur, DGA Olof Schuur Installatiebedrijf BV

Vroeger gedragen door Tuin ders, Kolenboeren, Machinisten op de stoomtram en hippe gas ten uit de jaren zestig/zeventig. Het werkmansjasje, ook wel Klettervest of Sintel Jacket ge naamd, is weer verkrijgbaar.

Alkmaarder Marcel Muizelaar eigenaar van Summertime Eg mond aan Zee, heeft er aan gewerkt aan de revival van het werkmansjasje.

HET

Corduroy Werkmansjasje

IS WEER TERUG VAN WEGGEWEEST

Het manchesteren werkmansjas je, werd in de 70er jaren kleding voor kunstenaars, actievoerders en muzikanten. Officieel heet het driekwart ribjasje een ‘manchester klettervest’. Al is het ook bekend als bode-, machinisten-, tuindersbouwers- en werkmansjasje. Ooit gemaakt door Schuttersveld, maar dat bedrijf werd overgenomen door bedrijfskledingfabrikant Orcon en die stopte er mee.

MARKTPLAATS

Muizelaar kocht via marktplaats een origineel Schuttersveldjasje, haalde het uit elkaar en ging op zoek naar goede ribstof. Tot in Chi na aan toe waar een van zijn zoons er een stageopdracht van maakte en waar ze nu worden genaaid.

Marcel Muizelaar ‘zit’ in de kle ding met zijn winkel Summertime in Egmond aan Zee. Zijn plannen voor het werkmansjasje zijn al zo’n vijftien jaar oud. “lk wilde iets doen tegen de overheersing van de je

ans. Er zijn zo langzamerhand al leen nog maar jeansmerken en er is een verzadiging van de markt.

Door die ‘jeanscompanies’ ont staan er geen nieuwe stoffen meer. Het corduroy is een ondergescho ven kindje geworden. Ik wil het weer leven in blazen en dan heb je een ‘masterpiece’ nodig en dat is het manchesteren jasje.”

Er zijn talloze namen voor het jasje en hij voegt er eentje aan toe. ‘Sin tel Jacket’. “Het was een stoer jas je, toonbeeld van harde werkers en daarna van revolutionaire, socialis ten, muzikanten en kunstenaars.”

Zijn zoons poseerden met het jasje aan waar de sintels liggen.

KORTE BROEK

Bij die jasjes hoorden (soms heel wijde) manchesteren broeken. Daar begint Muizelaar voorlopig niet aan.

„Dan heb je zoveel maten nodig. Het gekke is dat mensen denken dat ribstof een winterstof is, maar in de surfwereld ken ik zelfs ribfluwelen

korte broeken. Hartstikke hip. “Het jasje werd uit elkaar gehaald en we onderzochten de stof.” Voor de fijn proever en stoffenkenner: “Dat stof fenonderzoek is nog een kunst want het gaat om het gramsgewicht van dit ribfluweel. Je hebt verschillen de kwaliteiten, een V-binding met één kettingdraad en een W-binding met drie kettingdraden. Die is veel sterker.”

OORLOGSJASJE

De oorsprong van het jasje ligt in de Eerste Wereldoorlog in Frank rijk. “Daar hadden ze net een hele partij stoffen gekocht voor de spoorwegen. Met het uitbreken van de oorlog moesten er plots le ger uniformen worden gemaakt en toen hebben ze die partij ribfluweel gebruikt. Stevige slijtvaste stof!”

LANGE MOUWEN

Ook al is het uiteindelijk een werk jasje geworden, dit jasje heeft vol gens Muizelaar toch ook een luxe uitstraling. Net als bij het originele

jasje zijn de mouwen aan de lange kant. “Als je een trui aandoet, trekt de mouw omhoog en daarom zijn ze zo lang gemaakt, maar je kunt ze ook prima omslaan. Of als je korte armen hebt in laten korten.”

Het ‘lijf’ was nogal aan de korte kant, dat hebben we veranderd en drie centimeter langer gemaakt. In zijn Egmondse winkel brengt hij overhemden waar de kleuren van af spatten; en dan nu zo’n bou wersjasje er tussen? “Ja, je moet blijven vernieuwen. Door vernieu wing van de collecties in de winkel hebben we weinig concurrentie van webwinkels. Ik wil mensen blijven verassen en verwonderen. Zoals met zo’n jasje dat weer herrijst.”

Het Sintel Jacket is verkrijgbaar in Zwart Corduroy met Katoenen voe ring, in de maten S/M/L/XL/XXL en kost 139,95

Alleen verkrijgbaar bij Summertime in Egmond aan Zee of in de webshop: www.summertime.nl

Opladen kost aanzienlijk minder dan tanken, zeker als je thuis of op de zaak kunt opladen. Samen met onze partners leveren wij hiervoor ook de oplaadhardware.

De Pro Power onboard optie levert 2,3kW en stelt je in staat om je gereedschap of laptop aan te sluiten op de 230-volt aansluiting in de cabine. Ideaal voor werken op lokatie.

De accu bevindt zich onder de carrosserie om de laad ruimte te maximaliseren. Afhankelijk van de uitvoering heb je tussen de 9,5 en 15,1 m3 laadruimte tot je beschikking.

SYNC4 is een met de cloud verbonden infotainmentsystem met navigatie, spraakherkenning en draadlozoze smartphoneintegratie. Alles wat je nodig hebt in een 12” touchscreen.

Maak kennis met Ford Pro Telematics. De one-stop-shop voor bedrijfswagens

Onze missie is simpel: we willen het gebruik van je bedrijfswagens zo eenvoudig en probleemloos mogelijk maken. Wij bieden een complete totaaloplossing voor je commerciele wagenpark. Van het vinden van de juiste voertuigen tot een hele reeks intelligente softwareoplossingen voor wagenparkbeheer, voertuigonderhoud en financieringsdiensten. Allemaal naadloos verbonden. En dat allemaal met het doel de inzetbaarheid van voertuigen te verhogen en de productiviteit van je bedrijf te maximaliseren.

OPLADEN

PRO POWER ONBOARD COMPROMISLOZE RUIMTE FORD SYNC 4