ZL4 Podium

podivm wee

r zin

in t

ext

iel?

7

g. 1

lku

pa t s n

nt

le

oo nt

ck

s

n chu

r hee

n de

i

tie x e et w u e

4 APRIL 2017

highlights

LANAKEN EUROSCOOP • Zo 16 apr Pasen bij de Euroscoop!

Filmprogramma voor de hele familie — Meer informatie: euroscoop.be

MAASMECHELEN EUROSCOOP • Zo 16 apr Pasen bij de Euroscoop!

Filmprogramma voor de hele familie — Meer informatie: euroscoop.be

zl podium april 2017

Lumière vertoont het beste van Festival Cinéma Arabe, podium voor Arabische film in Nederland • Vanaf 22 apr filmreeks Late Night Screenings: the return of the genre Bloedstoellende filmreeks voor nachtbrakers met o.a. Train to Busan en Free Fire — Kijk voor het volledige programma op lumiere.nl

EUROSCOOP • Zo 16 apr Pasen bij de Euroscoop!

Filmprogramma voor de hele familie • 19 apr Ladies’ Night: Voor Elkaar Gemaakt Ontvangst met welkomstdrankje om 19u00, film om 20u00 • 25 apr 19u30 Euroscoop goes Opera & Ballet Operavoorstelling Live vanuit Opéra Bastille — Meer informatie: euroscoop.nl

MAASTRICHT GENK CENTRE CÉRAMIQUE • Zo 2 apr Groet Mestreechs Dictee 2017 • Vr 7 apr Museumnacht Centre Céramique, Natuurhistorisch Museum Maastricht en Kumulus: One Night with Elvis diverse optredens op verschillende locaties • Za 15 apr Architecten in de dop ontwerpen droomhuis Kinderworkshop (6-12 jr) • Do 20 apr Kinderen van zwarte bevrijders Boekpresentatie • Zo 30 apr Het Historisch Debat: Populisme - vloek of zegen? • T/m 11 jun Fototentoonstelling - ‘This is Where I Live’ Dubbelexpositie • T/m 16 apr Honderd jaar Woningzorg Maastricht Mini-expo • 14 apr t/m 7 mei Expositie OUTPUT 2017 Werk van cursisten Kumulus met thema Phoenix • 18 apr t/m 16 jun Maastricht School of Management (MSM) en levensveranderende boeken Mini-expo • t/m 18 jun Kruidenrijk Mini-expo bijzondere historische kruidenboeken — Meer informatie: centreceramique.nl

KUMULUS • Kumulus Herbenusstraat – 14, 15 en 16 apr SPRUITJES laat je gewoon meewaaien Voorstelling Productiegroep Jeugd Theaterschool Kumulus • Kumulus diverse locaties – 8 en 9 apr Comics en co Leerlingen van Heidi Vos en Axelle De Rore geven 4 dansvoorstellingen met als thema stripverhalen • Zo 23 apr Benefietconcert ‘Vergeet mij niet’ In actie voor dementie tijdens uniek concert met o.a. Kumulus-leerlingen — Meer informatie: kumulus.nl

lumière • Za 1 apr film + meet&greet Heleen van Royen presenteert Het Doet Zo Zeer Intieme, ontroerende portret van haar moeder bij wie beginnende vasculaire dementie is geconstateerd • Di 4 apr film + meet&greet Martijn Maria Smits presenteert Waldstille Noodlotsdrama over een man die kampt met de gevolgen van een door hem veroorzaakt verkeersongeluk. I.s.m.

CineSud • Vr 7 apr film, art talk & muziek Museumnacht Lumière trakteert tijdens Museumnacht op korte films, intieme ‘elevator soundtrack’ optredens, een lezing Europese filmgeschiedenis in 10 min en een pubquiz • Woe 12 apr korte film The Best of Go Short on Tour Topselectie uit het jaarlijkse hoogtepunt voor de korte film in Nederland • Vanaf 19 apr filmreeks Cinema Arabe: balancing between modernity and tradition

2

EUROSCOOP • Zo 16 apr Pasen bij de Euroscoop!

Film-programma voor de hele familie • 25 apr 19u30 Euroscoop goes Opera & Ballet Opera-voorstelling Live vanuit Opéra Bastille — Meer informatie: euroscoop.be

Martijn van Erp

Van 11 maart t/m 22 april Huub Hannen Galerie Boschstraat 50 . 6211 AX Maastricht 043 325 5562 . huubhannen.nl

HEERLEN DE SPIEGEL • Zo 2 apr 20u Room Theater Landgraaf • Do 6 t/m za 8 apr, 20u Moonlight • Zo 9 april, 11.30 – 16.00u Citizen Jane: Battle fort he City & L’Infinita Fabbrica del Duomo Architectuurfilms i.s.m. Vrienden van Schunk* Architectuur + lunch • Ma 10 apr, 20u Poesía sin Fin • Do 13 t/m za 15 apr, 20u Manchester by the Sea • Ma 17 apr, 20u Ma Vie de Courgette familiefilm • Do 20 en vr 21 apr, 20u The Handmaiden • Za 22 apr, 20u en zo 23 apr, 14u Het doet zo zeer • Do 27 t/m za 29 apr, 20u en zo 30 apr, 14u Loving — Meer informatie: filmhuisdespiegel.nl

Carlos Puyol – Jazz in verf Van 10 maart t/m 7 mei

TILBURG EUROSCOOP • Za 1 t/m Zo 9 apr Poolse Lente Een prachtige Poolse Filmlente in samenwerking met het Pools Podium • Zo 16 apr Pasen bij de Euroscoop!

Filmprogramma voor de hele familie • 19 apr Ladies’ Night: Voor Elkaar Gemaakt Ontvangst met welkomstdrankje om 19u00, film om 20u00 • 25 apr 19u30 Euroscoop goes Opera & Ballet Operavoorstelling Live vanuit Opéra Bastille — Meer informatie: euroscoop.nl

Galerie PontArte Oranjeplein 203 . 6224 KV Maastricht 06 3740 3499 . pontarte.com

zl podium

editorial

april 2017

colofon _ ZL Podium is een maandelijkse bijlage van Zuiderlucht.

ZL Podium bevat sponsored content die buiten de verantwoordelijk­heid van de Zuiderlucht-redactie valt.

Digitaal is ZL Podium te lezen via zuiderlucht.eu/e-paper.

podivm

Unvollendete

4

Onderstroom 6 Jamsessie in een studentenkapel

Een prijs die deuren opent

7

“Als je wilt, kun je alles uit Maastricht halen”

8

Cultuuragenda Begunstigers en/of adverteerders van Zuiderlucht kunnen items in de cultuuragenda plaatsen. Begunstiger wordt u voor 59 euro per jaar via zuiderlucht.eu/begunstigers. U krijgt Zuiderlucht dan ook maandelijks thuisbezorgd.

Items voor de cultuuragenda digitaal opsturen vóór de 10e van de maand naar agenda@zuiderlucht.eu, met maandelijks maximaal vijf items per

Maastrichtse burgemeester Penn-Te-Straake over lokaal design

De ZL Culturele Vrijmarkt in negen beelden

10

Talent in beeld: Manouk Retera

12

Cultuuragenda 12

persoon/instelling. Aan te leveren in formaat: titel, toelichting, datum, locatie, url.

Adverteren Voor het plaatsen van advertenties en advertorials kijk op de website zuiderlucht.eu/adverteren of neem direct contact op via­043 350 0591 of commercie@zuiderlucht.eu.

Coördinatie en eindredactie Christiane Gronenberg 0031 43 350 05 91 0031 6 10 661 205 c.gronenberg@zuiderlucht.eu Vormgeving Andrea Bertus / ontwerpburo bertus Druk RBD Düsseldorf Cover: Twan Janssen, Stage Property # 010106, 2001, acrylverf en ijzerdraad op doek, 120 x 100 cm, Collectie SCHUNCK*, gemeente Heerlen. foto: Galerie Van Gelder, Amsterdam

Voor het gordijn

Dan liever de lucht in: de Toren van Siza

Museumweek 20 Publiek 22 Ondertussen in…

23

Vier jaar geleden stond ik in Wolfsburg voor een werk van de Ghanese beeldhouwer El Anatsui. Een veelkleurig gordijn van aluminiumstukjes, een soort uitgegroeide maliënkolder van duizenden aluminium-lussen – zo’n lus waarmee je een blikje cola open duwt. Ik was gekomen om textielkunst te zien. In mijn optiek had aluminium niets met textiel te maken.

Gelukkig hadden de curatoren van de expositie Kunst und Textil in het Kunstmuseum Wolfsburg veel verder gekeken dan gebreide schilderijen, installaties met textiel en wol en geweven tapijten.

En ik begon het te zien. Hier ging het ook over de eigenschappen van textiel, zoals plooien en weefsels. En inderdaad, wat plooide dat aluminium gordijn prachtig. Een brede kijk op textielkunst hebben ook de makers van Paint It Soft nagestreefd, een expositie over textiel in de hedendaagse kunst, vanaf 2 april te zien in Schunck in Heerlen. De afbeelding op de cover van deze ZL Podium geeft daar een eerste indruk van, kunstenaar Twan Janssen gaat met strikjes letterlijk over de grenzen van het canvas heen.

Ook ontwerpster Olivia Bertus vond, op zoek naar het geschikte materiaal voor een meubel, de weg naar textiel. Op de gehaakte zitting van haar poef voert de burgemeester van Maastricht nu regelmatig telefoongesprekken. Op pagina 8 leest u hoe poef en burgemeester tot elkaar kwamen: via het project Made in Maastricht.

In Genk stond ik laatst opnieuw voor een mooi plooiend gordijn. Nu was ik voorbereid: niet elk gordijn is van stof, al heeft het textiele eigenschappen. Bingo. Hier was het stoffenontwerpster Martine Gyselbrecht die nieuwe paden had bewandeld door het splitsen en weven van koper-raffia. Het levert een bijzonder glanzend resultaat op dat, afhankelijk van de lichtinval, voortdurend van kleur en intensiteit verandert.

Naast Gyselbrechts werk toont de expositie Powers of Materials bij Studio Pieter Stockmans nog elf andere nieuwe materiaaltoepassingen van Belgische en Nederlandse ontwerpers, op pagina 14 stelt het Cultuurplatform Limburg (B) deze aan u voor. En als u dan toch in Genk bent: vergeet niet de The World of Charles and Ray Eames te bezoeken. Zo’n buitenkans dicht bij huis krijg je niet vaak!

Blijf dus vooral niet achter het gordijn zitten. Als u erop uit trekt wachten u, zo laten deze 24 pagina’s ZL Podium weer zien, tientallen exposities, presentaties, concerten en festivals. Én, zie pagina 20, het toetje van de maand: de Museumweek.

CHRISTIANE GRONENBERG | bladmanager c.gronenberg@zuiderlucht.eu

3

Unvollendete

zl podium april 2017

Jake Wiersma bij de veertien verdiepingen tellende Toren van Siza. foto Richard Stark

Dan liever de lucht in Tal van voor Maastricht bedachte woon- en kantoortorens kwamen niet verder dan de tekentafel. Een “New Yorkje” is de stad nooit geworden. Wat er wel gebouwd wordt, moet voldoen aan strikte voorwaarden. “Met vier identieke schoorstenen bij de ENCI die je vanaf de Servaasbrug al kon zien.”

PAUL VAN DER STEEN —

O

ok Maastricht wilde een moderne metropool worden. De boot niet missen. Meedoen in de strijd der steden. Anders zijn de plannen van ruim een halve eeuw geleden voor 25 meter hoge bebouwing met daartussen een toren van 42 meter op de plek van het huidige Mosae Forum niet te verklaren.

Critici spraken smalend van “een provinciaal New Yorkje”. De Bond Heemschut en de Restauratie-Stichting waarschuwden voor de schade die zou worden aangericht aan het toch tamelijk unieke stadssilhouet.

4

Op de plek van de beoogde hoogbouw, aan de afrit van de Wilhelminabrug, verrezen uiteindelijk twee (inmiddels alweer gesloopte) stadskantoren van bescheidener omvang.

Buiten het centrum schoot Maastricht wel degelijk de hoogte in. Op het Koningsplein aan de A2-stadstraverse verscheen een veertien verdiepingen hoge flat met appartementen.

In wijken als Daalhof en Boschpoort kwamen massieve flatblokken te staan. De woningnood was hoog, op deze manier kon op relatief weinig grond snel en goedkoop worden gebouwd. En de maatschappelijke wind zat mee. Landelijke rapporten bejubelden de heilzame kracht van

zl podium

Dit is deel 4 in een reeks van tien afleveringen over nimmer voltooide stedenbouwkundige projecten in Maastricht. Unvollendete is een samenwerking tussen de gemeente Maastricht en maandblad Zuiderlucht en zal in november resulteren in een expositie in Bureau Europa.

april 2017

Dalrand 120 NAP

Dousberg

TV toren

St. Jan

hoogbouw: het collectieve, “het deelhebben aan een groter geheel” werd tegenover “het zelfgenoegzame karakter van het eengezinshuis” gezet.

De realiteit pakte iets minder utopisch uit. De eerste hoogbouwhype was snel voorbij. Al dat beton, staal, steen en glas dat de wolken probeerde te krabben werd geassocieerd met hoogmoed, in lijn met het oudtestamentische verhaal over de Toren van Babel. Toen stedenbouwkundige Jake Wiersma eind jaren negentig bij de gemeente Maastricht kwam werken, was een revival gaande. “De economie leefde op. Projectontwikkelaars en ook bestuurders wilden met kantoren en luxe appartementen de lucht in. Wethouders gingen op reis in het buitenland, naar Amerika bijvoorbeeld, en kwamen dan terug met de mededeling dat ze ook wel zo’n toren wilden.”

Nu de markt weer aantrekt, kunnen de uitgangspunten van toen weer worden afgestoft.

Een amateurpsycholoog zou het misschien Freudiaans duiden.

Want zat er niet een element van ‘Wie heeft de langste’ en ‘Wie heeft de grootste’ in? Voor de volkshuisvesting van de massa speelde de hoogbouw geen rol van betekenis meer; de woningnood was zo goed als opgelost. Bestuurlijke behoefte aan prestige, aan ‘landmarks’ in de stad, was er des te meer.

Maar Maastricht heeft niet echt een traditie van grootstedelijke hoogbouw, de stad bestaat voornamelijk uit bebouwing van twee à drie lagen. Dat woonblokken buiten het centrum vaak al een flat worden genoemd, zegt veel over het stadsbeeld. Aan de rond 2000 verrezen wijk Céramique, met bebouwing tot soms zes lagen, konden veel Maastrichtenaren maar moeilijk wennen. De Toren van Siza (2001) als veertien verdiepingen tellende landmark aan de kop van de Avenue Céramique steekt daar nog een heel eind bovenuit – en kreeg nog meer kritiek.

Intussen was het op het stadskantoor een komen en gaan van hoogbouwplannen. Een rijzig Hilton-hotel aan de oostkant van de Maas, naast het asielzoekerscentrum. Een torenflat bij de westelijke afrit van de Kennedybrug, op de plek van het huidige Stayokay-hotel, een ideetje van vastgoedmagnaat Ad Paes dat veel stof deed opwaaien.

Architect Joost Slangen maakte in het voorjaar van 2005 in opdracht van de gemeente Maastricht schetsen voor een kantoortoren, niet ver van het MECC. De impressies moesten DSM verleiden om het hoofdkantoor te verplaatsen van Heerlen naar Maastricht.

Maas

Toren van Siza

Geusselt

Met 85 meter zou het de hoogste toren van de stad zijn geworden. “Het moest passen in de omgeving en ik wilde het gebouw ook een typisch Maastrichts karakter geven.”

Slangen deed zijn inspiratie op bij de OnzeLieve-Vrouwebasiliek, met name de zogeheten Barbara-koortoren van Pierre Cuypers aan de zuidoostkant van de kerk. “Het specifieke ervan is dat huid en dak één geheel vormen en met dezelfde steen zijn gemaakt. Iets soortgelijks heb ik in het groot gemaakt. Een spits toelopende toren is ook wat eleganter dan een die van boven plat is. Ook door wat knikken aan te brengen werd het wat minder massief en zorgde de lichtval voor mooie effecten.”

Het plan verdween al snel in een la. Het hoofdkantoor van DSM bleef in Heerlen. In het digitale archief van zijn architectenkantoor vindt Slangen het plan terug. Het kantoor runt hij met collega Roel Hochstenbach, die een lans breekt voor de schoonheid van torens. “Kijk naar oude prenten van Maastricht hoe vol het ermee stond. Of hoe aanwezig fabrieksschoorstenen nog niet eens zo heel lang geleden waren, op het Céramiqueterrein, maar ook met vier identieke schoorstenen bij de ENCI die je vanaf de Servaasbrug al kon zien.”

Bij de gemeente Maastricht leefde echter vooral de behoefte aan regulering, die tien jaar geleden leidde tot de nota Hoger bouwen in Maastricht. Nieuwe torens werden in het beleidsstuk niet bij voorbaat uitgesloten: “Hoger bouwen kan vanwege zuinig ruimtegebruik, creëren van stedelijkheid en de wens van de consument (veiligheid, uitzicht) een meerwaarde hebben in de Maastrichtse situatie.” Tegelijkertijd werden er strenge voorwaarden opgesteld. Jake Wiersma: “Bij het benaderen van Maastricht heb je een mooi zicht op het stadssilhouet. Denk aan het panorama bij het afrijden van de Kruisberg. Dat heb je in Nederland bij plaatsen van deze omvang vrijwel nergens meer.”

Het ‘wegdrukken’ van de kerktorens van de Sint Servaas en de Sint Jan achter nieuwe hoogbouw is sinds het aannemen van de nota taboe. In het hele beschermd stadsgezicht mag niks flatterigs worden neergezet. De hoogte van de torens aan het Vrijthof bepalen ook de maatvoering voor de rest van de stad. “Samen met de dalrand aan de oostkant van de stad. Dat

voorkomt dat je wandelend, fietsend of rijdend op het plateau al delen van Maastricht boven de horizon ziet uitsteken.” Die dalrand en de toren van de Sint Janskerk (bijna tachtig meter) zijn toevallig ongeveer even hoog.

Hoger bouwen in Maastricht wijst een aantal plekken aan waar bebouwing de lucht in mag: rond de Noorderbrug en De Geusselt, op Randwyck, rond het station en rond Brusselse Poort (het centrum van Maastricht-West).

Wiersma: “Daar past het en geeft het soms ook van verre aan dat er een bijzondere plek te vinden is. Zo markeert De Colonel het Stationsplein en laat het ook zien waar dat eindigt.”

Vijftig meter met hooguit nog tien meter extra voor dakopbouw, technische installaties, liftkokers en/of zendmasten is het maximum.

Op twee plekken mag het nog twintig meter hoger: bij de twee ingangen van de A2-tunnel, als stadspoorten van de moderne tijd.

De nota verloor kort na aanname door de gemeenteraad aan urgentie door de hard toeslaande economische crisis. Gebouwd werd er nog nauwelijks, laat staan de hoogte in. Maar nu de markt weer aantrekt, kunnen de uitgangspunten van toen weer worden afgestoft. “Een toren moet wat toe te voegen hebben”, legt Wiersma uit. “In een stad als Maastricht is dat minder snel het geval dan bijvoorbeeld in Rotterdam. Je hebt een bepaalde dichtheid nodig, en een doel. In Rotterdam is dat zorgen dat het straatbeeld levendiger wordt.

Dat is in Maastricht niet echt nodig. Daar is het al druk genoeg.”

Bij elk plan voor een nieuw hoogbouwproject moet trouwens een rapportage worden geleverd over de effecten ervan. De belangrijkste toets daarbij is hoe een nieuwe toren het aangezicht van Maastricht verandert, gezien vanaf de Pietersberg, de Louwberg, de Belvédèreberg en vanaf een aantal punten aan de dalrand aan de oostkant van de stad. —

5

onderstroom

zl podium april 2017

Dit is deel 2 van een reeks Maastrichtse stadskronieken, een initiatief van de stichting Edmond Hustinx.

de jamsessie Z

elf heb ik nooit serieus gebackpackt, maar in alle wereldsteden zag ik ze: groepjes knappe, exotische twintigers in alternatieve kleding.

Neo-hippies, zeg maar, jonge nomaden in harmonieuze rebellie. Ik vond ze jaloersmakend vrijgevochten. Of leek dat maar zo?

Vanavond sta ik na jaren weer eens tussen ze in. Alleen zijn dit geen backpackers, maar jonge vluchtelingen uit Syrië, Irak, Iran, Afghanistan, Mali en Oekraïne. Samen met studenten van de Universiteit Maastricht zijn ze deze woensdag naar de Inn Between gekomen om te jammen. Gewoon, omdat het kan. De Inn Between, het zou zomaar de naam van een hostel kunnen zijn. Dat is het niet. Wat dan wel? Een Engelssprekende dame met dreadlocks en een vrolijk rood jurkje schiet te hulp: we zijn in de studentenkapel. En zij is de pastoor. Tja, why not?

Inmiddels zijn er zo’n veertig jongeren binnen. Ik geloof mijn ogen niet, want het regent pijpenstelen en de Inn Between aan de Capucijnenstraat ligt zo ‘in between’ andere kerken en

6

We zijn in de kapellen dat ze totaal onvindbaar is.

Niemand heeft er last van.

Er wordt een grote kring gemaakt en Diana, een Duitse psychologiestudente met Jemenitische roots neemt het voortouw. Momentje, daar komt de pastoor nog even door de kring met wat popcorn. Food and drinks for everyone. Waar waren we? Juist, de warming-up. We doen een klapspel en de een moet de ander volgen, beetje teambuilding. Iedereen doet mee, er wordt gelachen, sommigen checken hun mobiel, nemen wat popcorn of trekken zich even terug uit de kring.

Iedereen is volkomen relaxt in deze georganiseerde chaos. Hoe lang kennen ze elkaar al? It’s our first time here, zeggen vier jongens uit Syrië en Iran in koor. Dat blijkt voor meer aanwezigen te gelden.

De jamsessie. Joost mag weten waar ze de instrumenten vandaan hebben getoverd, maar ineens gaan er een stuk of zes gitaren rond, een basgitaar, wat bongo’s, een djembé en een hele lading klein percussiespul. Twee zwartharige jongens nemen plaats achter het orgeltje. Enkele fanatiekelingen

studentenkapel. En zij is de pastoor. Tja, why not?

tokkelen en pingelen, de rest haakt in en na een rommelige start vallen het gedrum en de opzwepende gitaren lekker samen. Improvisatie? Ik geloof er niks van. In de pauze vraag ik het nog eens na: deze mensen kennen elkaar niet? Nauwelijks, zegt de dreadlockpastoor: “Tonight it’s the first time. You like it?” Yes I do.

De activiteit van Refugee Project Maastricht is een samenwerking tussen de universiteit en Inn Between.

Niet zo’n liefdadigheidsactiviteit vóór vluchtelingen, zo neerbuigend. Nee, dit zijn gewoon jonge mensen die uit alle hoeken van de wereld naar Maastricht zijn gekomen. Het is de taal van de muziek die spreekt.

Er wordt gerookt en gedronken.

Fris, uiteraard. Tijd voor zang:

“Porompompom,” zingt Diana voor.

“What does it mean?” vraagt de Argentijn. “It means: porompompom.”

Ze lachen. Een opgewekte Egyptenaar trekt de jamsessie naar een hoger level met een bekend Arabisch liedje. Het ‘koor’ moet steeds ‘no’ zingen: “So that sounds like: “lèh!” Op zijn teken zingt de kring “lèh”, eerst voorzichtig, dan steeds harder en na het zevende couplet zijn ze los.

Ik dwaal af en bestudeer de wandschildering in de hoek. Met groene krullen is een flowerpowerachtige plant aangebracht. Een wand vol idealen: safe place staat er, en passionate, love invents, wondering, socially responsible... Gehypnotiseerd door de ritmische klanken laat ik de woorden op me inwerken. Ik kijk en luister naar de zingende, trommelende jongeren en ik denk: zo zou de wereld eruit kunnen zien in onze dromen.

ANNEMARIE STAAKS

zl podium

advertorial

april 2017

Inspiratieprijs Cultuurfonds opent deuren

S

inds 2011 reikt het fonds de Inspiratieprijs jaarlijks uit aan een persoon of organisatie die zich bijzonder verdienstelijk heeft gemaakt op het gebied van letteren, virtual art, e-cultuur, beeldende kunst, muziek, theater, dans, geschiedenis, natuur of monumentenzorg.

De prijs levert de winnaar niet alleen een geldbedrag van 10.000 euro op, maar opent ook nieuwe deuren. Filmmaker Elbe Stevens (winnaar in 2014) noemt zijn uitverkiezing het bewijs dat film in Limburg steeds meer als een serieuze kunstvorm wordt gezien.

Arabiste en publiciste Petra Stienen ontving de Inspiratieprijs in 2013 in de categorie geschiedenis en letteren. “Ik was verrast, voelde me gezien als Limburgse met een open blik op de wereld.” Voor Stienen geldt de prijs als een erkenning dat de verhalen en meningen uit Limburg ook van belang zijn voor de rest van het land.

Wie de Inspiratieprijs wint, wordt bepaald door een jury, bestaande uit een aantal externe deskundigen plus drie leden en de ambtelijk secretaris van het algemeen bestuur van het Cultuurfonds. “Om in aanmerking te komen voor de prijs, moet de kandidaat een zekere staat van dienst hebben en moet zijn of haar carrière een stijgende lijn vertonen”, vertelt bestuurslid Kiki van Aubel. “Kwaliteit staat voorop, maar we stellen het ook op prijs als de laureaat een ambassadeursfunctie kan vervullen voor de provincie en het Cultuurfonds.”

Dit jaar wordt de Inspiratieprijs toegekend in de categorie Natuur. Naast geschiedenis en letteren, beeldende kunst, erfgoed,

Quizvraag: wat hebben beeldend kunstenaar Sidi el Karchi, choreograaf Joost Vrouenraets, filmmaker Elbe Stevens en rockband DeWolff gemeen? Antwoord: ze zijn allemaal winnaar van de Inspiratieprijs van het Prins Bernhard Cultuurfonds Limburg.

monumentenzorg, dans, theater en muziek is ook dit namelijk een terrein waarvoor het Cultuurfonds zich inzet. Tot de natuurprojecten die het fonds ondersteunt, horen ook natuureducatieprojecten, natuurpublicaties en bijdragen aan de aankoop van natuurgebieden.

Afgelopen jaar kreeg bijvoorbeeld het kunst- en onderzoeksproject ‘Overgangszone’ in Maastricht een bijdrage van 5000 euro.

Curator/kunstenaar Krien Clevis wil in dit project, samen met directeur Peter Mergelsberg van Stichting Ontwikkelingsmaatschappij ENCI-gebied (SOME), het transformatieproces van de ENCI-groeve op een bijzondere manier zichtbaar maken voor het publiek. Twaalf kunstenaars zijn gekoppeld aan een partner die betrokken is bij het ENCI-gebied, zoals een medewerker van Natuurmonumenten, iemand van de bewonersvereniging of de paleontoloog van het Natuurhistorisch Museum. Een jaar lang onderzoeken de koppels gezamenlijk hoe het ENCI-gebied in de loop der eeuwen is veranderd, om dat vervolgens op hun eigen manier in kaart te brengen. De resultaten

worden in augustus 2017 gepresenteerd tijdens het internationale archeologische congres (EAA) in Maastricht.

Anders dan bij de overige categorieën, draait het bij de categorie Natuur meer om projecten dan om individuele personen. Ook zijn bij de uitvoering vaker vrijwilligers betrokken. Daarom is de opzet van de Inspiratieprijs 2017 iets anders dan in eerdere jaren, vertelt Van Aubel.

“We werken voor het eerst met genomineerden.

De jury, met daarin ook vertegenwoordigers uit het veld, maakt een selectie van projecten. Die genomineerden presenteren we in Dagblad De Limburger. Vervolgens is het aan de lezers om te stemmen op hun favoriete project. Uiteindelijk rollen er drie prijswinnaars uit de bus. Als het een succes wordt, overwegen we om deze opzet de komende jaren ook voor de andere disciplines toe te passen.”

Voor meer informatie: www.cultuurfonds.nl/limburg

7

zl podium

advertorial

april 2017

tekst Renée Bekkers fotografie Joris Vroemen ontwerp Annemarie Mans

Voor de open haard in de tijdelijke burgemeesterskamer aan de Batterijstraat staat een lieflijk krukje.

Zwarte glimmende pootjes, een bordeauxrode vilten rand en een gehaakt zitgedeelte. Het is een heus ‘Made in Maastricht’-krukje. Met de aankoop van dit krukje en 3 andere meubelstukken uit de collectie neemt de gemeente Maastricht het stokje over van het Elisabeth Strouven Fonds om het Maastrichtse kwaliteitslabel te boosten.

Burgemeester Penn-Te Strake over Made in Maastricht en ‘haar’ krukje van de hand van ontwerper Olivia Bertus.

“Als je wilt, kun je alles uit Maastricht halen” Burgemeester Penn-Te Strake over Made in Maastricht

“Als je kijkt naar de geschiedenis van Maastricht, dan is deze stad altijd sterk geweest in dingen maken. Dat zit in ons DNA. Wij zijn de stad van de maakindustrie; die van iets met je handen doen, van iets ontwerpen. Als je je als stad wilt ontwikkelen, dan moet je dat doen vanuit je kracht. Je moet niet iets willen zijn wat je niet bent. Daarom bieden we jonge makers en ontwerpers ruimte om hun talenten te ontwikkelen en een eigen onderneming te beginnen. Logisch dus dat wij dan het initiatief van het Elisabeth Strouven Fonds omarmen en verder uitdragen.”

MAASTRICHTSE TROEVEN

De aanschaf van de 4 meubelstukken voor het Stadhuis is pas het begin. Want als het aan de burgemeester ligt, staat Made in Maastricht straks stevig op de kaart. “Maastricht wordt steeds aantrekkelijker voor jonge ontwerpers en creatievelingen. Voor hen heeft Amsterdam het interessantste imago. Maar Maastricht heeft eigenschappen die Amsterdam niet of minder heeft. Eigenschappen die belangrijke ingrediënten zijn in het creatieve proces.

Rust. Ruimte. Een warme, minder zakelijke omgeving. Het goede leven.”

8

“Plus Maastricht heeft al ongelooflijk veel talenten en creativiteit in huis. Als je wil, kun je alles uit Maastricht halen om je hele huis in te richten. Alleen zijn we in Limburg en Maastricht te bescheiden. We moeten veel meer uitdragen wat we aan capaciteiten in huis hebben. Dat doen we nu gelukkig. En we gaan verder: openbare ruimtes inrichten met Maastrichtse ontwerpers.

Jonge ontwerpers op weg helpen; zorgen voor ruimte, bijvoorbeeld in het Sphinxkwartier.

En ze zichtbaar maken in de stad zodat straks een ‘nieuw’ Maastricht het oude versterkt.”

EEN SNOEPJE

Het krukje is dus veel meer dan een mooi meubelstuk. Of het straks ook meeverhuist naar het Stadhuis? “Ja, dat lijkt me wel. Ik vind het een snoepje. De materialen zijn goed gekozen.

Het straalt gezelligheid uit. Het past bij me.

En het is ook nog eens praktisch, want ik zit er regelmatig op om te bellen.”

zl podium april 2017

Krukjes, poefjes, tassen, knuffels en zelfs eigen stoffen: textielontwerper Olivia Bertus is van veel markten thuis. Haar belangrijkste troef? “Alles is door mij gemaakt. Je kunt mijn werk niet in een hokje plaatsen.

Veelzijdig, kleurrijk, maar ook sober, klassiek maar toch van nu. En constant in ontwikkeling.

Als je een eerlijk product wilt kopen waaraan met hart en ziel is gewerkt, voor een goede, betaalbare prijs, dan moet je bij mij zijn.”

IN ONTWIKKELING

De inspiratie voor het krukje op de burgemeesterskamer kreeg ze tijdens een treinrit. “Het krukje in kwestie heeft al een hele evolutie achter de rug”, knipoogt Olivia. “Dat is ook een van mijn kenmerken: mijn ontwerpen zijn altijd in ontwikkeling. In eerste instantie gebruikte ik voor de poefjes en krukken kleurrijke, vintage stoffen. Die zijn moeilijk en beperkt verkrijgbaar. Door die beperking kon ik ook geen kleine

Olivia Bertus over haar werk oplages van 1 soort maken. En dat is nodig als je wilt groeien of ze via winkels wilt verkopen. Omdat ik dat graag wil, zocht ik een manier om de poefjes vaker te kunnen maken en ze helemaal van mij te maken. Tot de stof toe. Want die vintage stoffen zijn uiteindelijk door een ander ontworpen. Tijdens die treinrit zag ik dat krukje opeens voor me. Een zwart onderstel van hout. Een gehaakte bovenkant. Een zijkant met een structuur van vilt.”

Olivia is blij met Made in Maastricht.

“Als jonge ontwerper is het niet altijd makkelijk om je spullen te verkopen. Je moet concurreren met leren tassen van 50 euro. Dat maakt het extra lastig om een hogere prijs te plakken op de dingen die je maakt, ook al klopt die prijs helemaal. Iets maken kost tijd en geld. Producten ontwerpen en maken zijn mijn passie, maar hoe graag ik het ook doe, het is geen hobby. Het is mijn werk.”

TROTS

Dat het krukje in de burgemeesterskamer staat, had Olivia niet verwacht. “Toen ik het hoorde, voelde ik me heel trots.

Net als wanneer ik iemand in de stad zie lopen met ‘mijn’ tas. Dat mensen daadwerkelijk plezier hebben van hun, door mij gemaakte, product maakt mij gelukkig.”

LEESLAMP/TAFEL: ZEF

Ontwerper/maker: Erik Hoedemakers atelier4d@msn.com www.atelier4d.nl Prijs: € 625,-

POEF

Ontwerper/maker: Olivia Bertus info@oliviabertus.nl www.oliviabertus.nl Prijs: € 225,-

richt

maast

MADE IN MAASTRICHT STOEL BLAUW: ‘S CHAIR MET ARMLEUNING

Ontwerper/maker: Jeroen Wand mail@jeroenwand.nl www.jeroenwand.nl Prijs: € 435,-

Een label dat tot doel heeft een zichtbaar podium te bieden aan ontwerpers en makers uit Maastricht op diverse locaties in de stad. Het stimuleert, ontwikkelt en etaleert jong talent.

• Heeft u een locatie die geschikt is als showroom? Bel Pieter-Paul van de Wouw, senior beleidsmedewerker Economie en Cultuur bij de gemeente Maastricht: (043) 350 47 46 of PieterPaul.van.de.Wouw@maastricht.nl.

• Wil je jouw werk presenteren?

Check www.elisabethstrouvenfonds.nl.

9

zl podium april 2017

ZL Culturele Vrijmarkt Op 18 maart vierde Zuiderlucht zijn tienjarig bestaan met een Culturele Vrijmarkt in de Brandweer Maastricht. Een terugblik in negen beelden. foto’s Cor Segers

Gedeputeerde Ger Koopmans (rechts) feliciteert hoofdredacteur Wido Smeets met het tienjarig bestaan van Zuiderlucht. “Zuiderlucht is onmisbaar.”

Bassist Martijn Maas van Tigro Blanco.

Sfeerimpressie middagprogramma.

10

Daan Doesborgh (links) interviewt Johan van de Beek en Claire van Dyck.

zl podium april 2017

Ludwig Kuckartz vertelt over zijn audiovisueel werk (te zien op de achtergrond).

Bij Docfest wordt de virtual reality-bril uitgeprobeerd. Links ernaast biedt Nonconform sappen en limonade aan.

Optreden Tigro Blanco.

Ontmoetingen tussendoor.

Scène uit De Derde Kamer van Theatercollectief Uitgespeeld.

11

zl podium

cultuuragenda

april 2017

foto Michel Vanderhoven

Talent in beeld

Architectuur, mode & design AKEN > BEWundern. Architectuurstudenten ontwerpen ruimtes die geïnspireerd zijn op kunsten rariteitenkabinetten. Van 9 februari t/m 14 mei in het Suermond-Ludwig-Museum. suermondt-ludwig-museum.de ARNHEM > ViltExpo. Met o.a. textielkunst van Marjan Eggels. Op 1 en 2 april in de Eusebiuskerk. akaratos.nl DEN BOSCH > De laatste avant-garde. Radicaal design in Italië 1966-1988. Van 18 februari t/m 11 juni in het Stedelijk Museum. sm-s.nl > De industriële natuur van Kranen/Gille. Ontwerpen van Jos Kranen en Johannes Gille.

Van 11 februari t/m 14 mei in het Noordbrabants Museum. hetnoordbrabantsmuseum.nl

Manouk Retera

(Neerbeek, 1992) is danser in hart en nieren. “Dans betekent alles voor me. Het maakt me gelukkig en sterk en het geeft me zelfvertrouwen.”

Ze begon met dansen toen ze vijf jaar was. Sindsdien is dans onlosmakelijk verbonden met haar leven. “Ik vind het fijn om creatief bezig te zijn en tegelijkertijd aan techniek, kracht en lenigheid te werken.” Manouk begon als hiphopdanseres en ontwikkelde zich in de loop der tijd tot allrounder. Met name jazz, moderne dans, klassiek ballet, urban en female heels dance spreken haar erg aan. Ze volgde de opleiding MBO Dans in Sittard en de dansvooropleiding bij Kumulus (Maastricht). Nu is ze derdejaarsstudent aan de Fontys Academie voor Danseducatie (Tilburg). Daar ontwikkelt ze zich tot docent en choreograaf.

Manouk blijft zichzelf continu uitdagen. “Ik zie dans als een kunstvorm waarin ik wil blijven groeien en ontdekken.” Ze houdt haar ogen altijd open voor nieuwe opdrachten en (samenwerkings)projecten. Onlangs nog danste ze, samen met andere getalenteerde dansers uit de Euregio Maas-Rijn, in de dansvoorstelling ECHO, een project van het schrit_tmacher festival. In de toekomst wil ze graag blijven performen en choreografieën creëren. Ook wil ze als docent haar passie voor dans overdragen. “Ik vind het mooi om leerlingen te zien groeien en genieten van dans. Misschien kan ik wel een bijdrage leveren aan de toekomst van een nieuwe professionele danser.”

Meer op www.hklimburg.nl/talent Het Huis voor de Kunsten Limburg brengt met deze rubriek talenten uit de Limburgse cultuursector in beeld.

12

EINDHOVEN > Made in Eindhoven: Julie van den Boorn – CompoLeather.

Reeks waarin Yksi Expo bij toerbeurt werk laat zien van jonge ontwerpers uit Eindhoven.

T/m 8 april. The Square.

Inspirerende exposities met werk van Nederlandse ontwerpers.

Social label. Beweging via design denken. G/oud on stage. Social design projecten voor ouderen.

T/m 11 april bij Yksi Expo. yksi.nl > Van wie is de straat? Vier visies op de publieke ruimte. T/m 30 april in het Van Abbemuseum. vanabbemuseum.nl GENK > The World of Charles and Ray Eames. Grote overzichtsexpositie van het ontwerpersechtpaar Eames. Van 18 februari t/m 28 mei in C-mine cultuurcentrum. c-mine.be

> Powers of Materials. Twaalf designers presenteren innovatief materiaalgebruik. Van 18 februari t/m 28 mei in Studio Pieter Stockmans. cultuurplatform.be HASSELT > Across Japan. Over fascinerende kruisbestuivingen tussen Japanse en westerse mode vanaf 1980 tot nu, met een blik op de lange traditie die hieraan vooraf ging. Van 4 maart t/m 3 september in het Modemuseum. modemuseumhasselt.be HEERLEN > Fashion vs. Art. De expositie van Fashionclash onderzoekt de relatie tussen mode en kunst. Met werk van o.a. Marlou Breuls, Steven Vanderyt, Alexandre de Vos en Antoine Peters. Van 4 maart t/m 6 augustus (m.u.v. 22 t/m 24 mei) in Schunck. schunck.nl HORST > TEX-TIEL. Wearable Art van Tiel Janssen. Tiel Janssen toont haar bijzondere kostuums en sieraden. Van 11 december t/m 9 april in Museum de Kantfabriek. museumdekantfabriek.nl KERKRADE > Meat the Future. Expositie over de toekomst van onze vleesconsumptie, met een weergave van de actuele (alarmerende) situatie en een beeld van een mogelijk, controversieel alternatief: kweekvlees. Van 10 oktober t/m 11 juni. Showroom Limburg. Vijftig ontwerpen van zowel startende als nationaal/internationaal gevestigde designers die een connectie met Limburg hebben.

T/m 7 mei in Cube Design Museum. cubedesignmuseum.nl KEULEN > Full House. Industriële vormgeving door Stefan Diez.

Van 17 januari t/m 11 juni in het Museum für Angewandte Kunst. museenkoeln.de

zl podium

cultuuragenda

april 2017

In de expositie Showroom Limburg in het Cube Design Museum in Kerkrade.

MAASTRICHT > Intensive car. Architectuur en design in de zorg. Van 7 april t/m 25 juni in Bureau Europa. bureau-europa.nl TILBURG > Ornamentale Patronen. Stoffen in meubels van de Amsterdamse School. T/m 4 maart 2018 in het Textielmuseum. textielmuseum.nl

Beeldende kunst AKEN > Bloed & Tranen – Albrecht Bouts en het gezicht van de Passie. Rond vijftig devotiestukken en iconen van het begin van de zestiende eeuw van schilder Albrecht Bouts.

Van 9 maart t/m 11 juli in het Suermondt-Ludwig-Museum. suermondt-ludwig-museum.de > Optische Schreie. In 1978 begon een onbekende kunstenaar met muurschilderingen in Aken commentaar te geven op actuele sociaal-maatschappelijke thema’s.

In 1989 bekende Klaus Papier (1945-2009) zich tot deze werken.

Van 9 april t/m 1 oktober in het Ludwig Forum. ludwigforum.de

BEDBURG-HAU > Natur und Kosmos.

Groeiprocessen in natuur en heelal in het vroege werk van Joseph Beuys. T/m 5 maart. Moyländer Episoden: Friedrich, Voltaire, Beuys. T/m 17 september in Museum Schloss Moyland. moyland.de BONN > New Originals. Installatie door Zweeds kunstenaarsduo Lundahl & Seitl. Van 9 maart t/m 28 mei in het Kunstmuseum. kunstmuseum-bonn.de BRUSSEL > Land of Sea. Een zestigtal werken over en van Malta. 17 februari t/m 28 mei. Time in motion. Kinetische kunst van Pol Bury. Van 23 februari t/m 4 juni.

Theater van de leegte. Werken van Yves Klein. Van 29 maart t/m 20 augustus in het Paleis voor Schone Kunsten. bozar.be > Vertical Horizon & Natural Perfection. Dubbelexpositie Anneke Eussen en Ella Goerner.

Van 26 maart t/m 30 april in Galerie Tatjana Pieters. tatjanapieters.com

advertorial

De Kunstzomer van 2017 Drie lezingen door kunstdocent Ko van Dun

Tijdens de drie lezingen over De Kunstzomer van 2017 biedt Ko van Dun een vooruitblik op de belangrijkste kunstevenementen van dit jaar: Skulptur Projekte in Münster, de Documenta in Kassel en Athene en de Biënnale in Venetië.

Woensdag 5 april, donderdag 20 april en donderdag 11 mei, 20.00 uur | Locaties: 5 april: Aula, Minderbroedersberg 4-6; 20 april en 11 mei: Collegezaal Tongersestraat 53 | Gratis

Door middel van het verhaal van de kunst gaat hij dieper in op grote thema’s als beeldcultuur, consumentisme, globalisering en de netwerkwereld. Wie zijn we? Waar zijn we? Hoe zijn we er gekomen? Het zijn vragen die in onze tijd een steeds grotere lading hebben gekregen. De kunstzomer van 2017 zal er op alle mogelijke manieren van getuigen.

Meer informatie over programma van Studium Generale op pagina 22. www.maastrichtuniversity.nl/sg www.facebook.com/studiumgenerale

Guardians of Time door Manfred Kielnhofer

13

zl podium

advertorial

april 2017

Powers of Materials Op zoek naar de volgende ‘Eames’ Baanbrekend werk van 12 designers _ In het kielzog van de grote Eamestentoonstelling in C-mine Genk pakt de expo Powers of Materials uit met een intrigerende kijk op vormelijke, technologische en materiaaltechnische innovaties in design. Curator Karen Wuytens selecteerde twaalf ontwerpers die baanbrekend werk verricht hebben in materie, productieproces of ontwerp.

PETER DONDERS C-STONE C-STONE, de bank uit zwarte carbonvezel, is een toonbeeld van ingenieus design geënt op een uiterst doordacht wikkelprocedé. Zes touwen wikkelen om een mal volgens een digitaal proces waarbij richting, draaipunt en wikkeling afgestemd zijn op de uiteindelijke vorm.

MARTINE GYSELBRECHT LUNA In haar laboratorium ontwerpt Martine Gyselbrecht textiel waarbij steeds nieuwe materialen de toon bepalen. Zo deelt zij bijvoorbeeld koper-raffia waarbij monofilament schering wordt gesplitst in twee weefsels, die door elkaar heen worden geweven.

CHRIS KABEL STACK RING Met Stack Ring toont Chris Kabel een cirkelvormige zitbank gemaakt uit 250 plastic opstapkrukjes. De serieproductie wordt zichtbaar door meer rood pigment toe te voegen bij de persing van elk nieuw krukje.

XAVIER LUST VOLUPTÉ Volupté is een zitbank van 3,60 meter uit Corian®, die vanuit één enkel oppervlak vertrekt en uitvouwt als een waaier. Xavier Lust deed hiervoor een beroep op een techniek van het thermisch vormen, waardoor driedimensionale en vloeiende bewegingen ontstaan.

PIET STOCKMANS NIESSING-GLAASJES De Niessing-glaasjes gelden als een pars pro toto voor het omvangrijke oeuvre van Piet Stockmans, die uiterst dunne wanden weet te creëren dankzij een bakproces op hogere temperaturen. Hierdoor wordt het materiaal transparanter dan ander porselein.

Edelplast van Billie Van Nieuwenhuyzen. foto’s Kristof Vrancken

14

FRANK TJEPKEMA BLING BLING De hanger Bling Bling is een conceptueel sieraad waarbij, uit verschillende flinterdunne lagen messing, logo’s van bekende merken werden gestanst. Het juweel bestaat maar uit zeven delen, maar oogt erg complex.

openingsuren & info Locatie: Studio Pieter Stockmans, C-mine 100, Genk Te bezichtigen tot 28 mei 2017 di - zo van 10u tot 17u Gratis toegang

ROEL VANDEBEEK DUBIO De Dubio heeft het uitzicht van drie op elkaar verlijmde dunne bakstenen en wordt daarom een tijdbesparend en kostenefficiënt alternatief. Designer Roel Vandebeek zet hiermee het standaardproces van het bakken van gevelstenen naar zijn hand.

DIRK VANDER KOOIJ RVR STOEL De RvR stoel wordt niet door middel van een spuitgiet of mal ontwikkeld, maar wel geprint door een zelfgemaakte 3D-printer. Vander Kooij slaagde erin om een serieproductie op te zetten van stoelen die geprint worden uit dikke draden van gerecycleerde kunststof uit koelkasten.

BILLIE VAN NIEUWENHUYZEN - EDELPLAST > foto’s De beloftevolle juweelontwerpster veredelt laagwaardige plastic omhulsels van elektrische kabels.

Met behulp van zelf gemodificeerde vlechttechnieken maakt ze weefsels en versmelt deze tot sieraden.

MAARTEN VAN SEVEREN .03 STOEL De .03 stoel is een designicoon. Het minimalistisch ogend ontwerp heeft een zitschaal van flexibel polyurethaan integraalschuim met een uitstekend zitcomfort. Het zelfdragende staalbuisframe van deze stoel ontleent zijn veerkracht aan de geïntegreerde bladveren in de rug en brengt de rugleuning terug in de oorspronkelijke positie zodra de belasting wegvalt.

JAMES VAN VOSSEL PLIÉ De collectie Plié bestaat uit brillen waar het front van het montuur en het hoekstuk uit dezelfde plaat worden geplooid. Een technisch huzarenstukje, want het roestvrij staal wordt hiervoor eerst naar voor en vervolgens naar achter geplooid om deze hoek te vormen.

HUBERT VERSTRAETEN TAMAWA Hubert Verstraeten exploreert de mogelijkheden van bakeliet: hij manipuleert bestaande biljartballen via boren, frezen en draaien om tot nieuwe toepassingen te komen zoals een horloge. design.cultuurplatform.be

zl podium

cultuuragenda

april 2017 Tremors van Malte Bruns bij KIT – Kunst im Tunnel in Düsseldorf. foto: Ivo Faber

CHARLEROI > Marthe Wéry. Werken uit de collectie van de Belgische kunstenares Marthe Wéry (19302005). Van 25 februari t/m 23 juli in het bps22. bps22.be DEN BOSCH > Verspijkerd en verzaagd.

Hergebruik van heiligenbeelden in de Nederlandse beeldhouwkunst.

Van 18 februari t/m 5 juni in het Stedelijk Museum. hnbm.nl DUISBURG > Life-Size. Lebensgröße. De kunstenares Jana Sterbak (1955) werkt met organisch materiaal als brood, vlees, huid en haar aan de thema’s vergankelijkheid en dood. Van 11 maart t/m 11 juni in het Lehmbruck Museum. lehmbruckmuseum.de DÜSSELDORF > Cranach. Meister – Marke – Moderne. Meer dan 200 werken van Lukas Cranach de Oudere (1472-1553), belangrijke vertegenwoordiger van de Duitse Renaissance. Van 8 april t/m 30 juli. Ehrenhof Preis 2016: Ulrike Schulze. Van 19 januari t/m 16 april. Idea et inventio. Italiaanse tekeningen uit de vijftiende en zestiende eeuw. Van 24 maart t/m 18 juni in Museum Kunstpalast. smkp.de > Otto Dix – Der böse Blick. Over Dix’ jaren in Düsseldorf waarin hij zijn expressieve schilderstijl achter zich liet. Van 11 februari t/m 14 mei.

Marcel Broodthaers. Eine Retrospektive. Grote expositie over Belgische kunstenaar Marcel Broodthaers (1924-1976) neemt haar intrek in Düsseldorf, waar hij een korte, maar productieve periode doorbracht.

Van 4 maart t/m 11 juni in K20. kunstsammlung.de > Wirtschaftswerte / Museumswerte. Van 8 april t/m 18 juni in de Kunsthalle. kunsthalle-duesseldorf.de

> Tremors. Sculptuur en installatie door Malte Bruns. Van 11 maart t/m 11 juni in KIT – Kunst im Tunnel. kunst-im-tunnel.de EINDHOVEN > The Initimate Earthquake Archive. Installatie door Sissel Marie Tonn. Van 11 oktober t/m 8 april in het Van Abbemuseum. vanabbemuseum.nl EIJSDEN-MARGRATEN > Kunstsymposium Oogsten.

Vrouwen uit de kunst bevragen het glazen plafond. Van 10 t/m 17 april op binnen- en buitenlocaties bij Wanda Reiff – Contemporary Art, Gasthuis 75 in Gasthuis – Bemelen. plateaukunst.nl ESSEN > My Gleaming. Schilderijen op groot formaat door Eliza Douglas.

Van 17 februari t/m 2 april.

Maria Lassnig. Retrospectief voor Oostenrijkse schilderes Maria Lassnig (1919-2014) die de waarneming van het eigen lichaam probeerde uit te beelden. Van

10 maart t/m 21 mei. Gerhard Richter. Die Editionen. De in oplages gemaakte werken van Gerhard Richter. Van 7 april t/m 30 juni in Museum Folkwang. museum-folkwang.de EUPEN > Olivia Mortier – fight. Dieter Rogge – Kathedralen und Kapitale. Dubbelexpositie met beelden, installaties en tekeningen. Van 11 februari t/m 9 april in Galerie vorn und oben. vornundoben.be > Ressentiment – Kulturen des Dissens. Met o.a. Awst und Walther, Dear Hunter en Elisabeth Gabriel en Daryoush Asgar. Van 25 januari t/m 23 april in ikob. ikob.be GENT > Anna Oppermann. Van 11 maart t/m 4 juni. Dirk Zoete. Van 11 maart t/m 4 juni. Kristof van Gestel. Van 11 maart t/m 14 mei.

Kader Attia. Van 31 maart t/m 1 oktober in het Stedelijk Museum voor Actuele Kunst. smak.be

> Francisco Goya & Farideh Lashai. Dubbelexpositie voor de maatschappijkritische Goya (17461828) en de social geëngageerde, Iraanse kunstenares Lashai (19442013). Van 11 februari t/m 7 mei in het Museum voor Schone Kunsten. mskgent.be HASSELT > Onder ons. Groepsexpositie met o.a. Billie Zangewa, Atelier van Lieshout en Jos De Gruyter & Harald Thys. Het kabinet: Tom Volkaert – Cart Wheels & Accessories. Van 8 maart t/m 14 mei in CIAP. ciap.be GULPEN-WITTEM > Cut, Split & Eat – Gordon Matta-Clark. Collages, foto’s en video’s van avant-garde legende Gordon Matta-Clark (1943-1978), inclusief een reconstructie van de creatieve ontmoetingsplek en restaurant FOOD uit SoHo New York. Van 12 maart t/m 2 juli bij buitenplaats Kasteel Wijlre. kasteelwijlre. nl

15

zl podium

cultuuragenda

april 2017

Modèle: La Pipe (1969) van Marcel Broodthaers in K20 in Düsseldorf. © Estate of Marcel Broodthaers / Artists Rights Society (ARS), New York / SABAM, Brüssel / VG Bild-Kunst, Bonn 2017. foto: Peter Butler

HEERLEN > Paint It Soft. De hernieuwde interesse in textiel in de hedendaagse kunst. Van 2 april t/m 6 augustus. Jumpin’ Jack Flash (2016). Muurschilderingen door Roland Schimmel die inspelen op de rusteloze beweeglijkheid van de waarneming. T/m 16 juli in Schunck. schunck.nl HELMOND > Werk voor een betere wereld.

De Stijl-werken van o.a. Peter Alma, Bart van der Leck, Lou Loeber en Johan van Hell. Van 2 april t/m 27 augustus. La Vie en RoseRock. Installatie door Thorsten Brinkmann. T/m 22 oktober in het Museum Helmond. museumhelmond.nl > Kantelpunt 1. Karin van Dam en Robbie Cornelissen wisselen bouwstenen uit voor nieuw werk en laten de ander hierop voortborduren. Van 26 maart t/m 6 mei in de Cacaofabriek. Opening 26 maart. cacaofabriek.nl KEULEN > Paris erwacht! Over Duitse architect Ignaz Hittorf en zijn ontwerp voor het Place de la Concorde in Parijs. Van 7 april t/m 9 juli in het Wallraf-RichartzMuseum. wallraf.museum KREFELD > Das Abenteur unserer Sammlung II. Van 31 maart t/m 1 oktober in het Kaiser Wilhelm Museum. kunstmuseenkrefeld.de LEUDAL > Aandacht. Installatie door Ton Slits. Van 7 april t/m 30 juni in de Missiekapel in Heythuysen. kunstencultuurleudal.nl > Voorjaarsexpositie. Geer Gielen (mixed media), Ingrid van Polen (olieverf) en Annie van Dijk (abstract) en metaalsculpturen in de beeldentuin. T/m 6 juni op zondagmiddagen in Gallery Roscamputs in Roggel. galleryroscamputs.nl

16

LUIK > Révolution bande dessinée.

Meer dan driehonderd originele platen van de stripbladen Métal Hurlant en (A SUIVRE) uit de jaren zeventig t/m negentig. Van 17 maart t/m 11 juni. Biennale de Gavure de Liège. Van 17 maart t/m 14 mei in La Boverie. laboverie.com MAASMECHELEN > Exchanging looks. Fotograaf Wim De Schamphelaere is geboeid door Afrika. Zijn foto’s zijn minutieuze reconstructies van de werkelijkheid als gedetailleerde nieuwe ‘tableaux vivants’. Van 30 maart t/m 6 mei.

Herman Van Veen. Abstracte en monochrome schilderijen met enkele figuratieve accenten in een spel van licht en kleur. Van 2 mei t/m 2 juni in het cultuurcentrum. ccmaasmechelen.be MAASTRICHT > Ms. Candelabra’s Platform of Light. Videokunstinstallatie door Wineke Gartz in de toren van voormalige Brandweerkazerne.

Van 24 september tot 30 juni, iedere avond van zonsondergang tot 23.00 uur in de Capucijnenstraat 21. viewmaster-projects.com > Life of Ornament. Grote projecties van Sphinx-drukdecors op het Eiffelgebouw, door kunstenaars Persijn Broersen en Margit Lukács. Van 1 december t/m 30 april, iedere avond van 19.00 tot 00.00 uur. viewmaster-projects.com > Basic Perceptions 2. Yan Marczewski (olieverf), Den Bar (sculptuur) en Alexa Meyerman (3D-installaties). Van 10 maart t/m 4 juni in Galerie MOA. galeriemoa.nl > Jazz in verf. Eerste solo-expositie van Carlos Puyol in Nederland.

Van 10 maart t/m 7 mei in Galerie PontArte. pontarte.com > Illusion and Revelation.

Wandfresco en papierwerken van Ernst Caramelle, die vaak

geometrische abstractie en trompe-l’oeil effecten gebruikt.

Van 24 december t/m 27 november. Illusie en openbaring.

Collectiepresentatie. T/m 27 november. Floors & walls / from ground. Werk van Ton Boelhouwer. Van 22 oktober t/m 3 april. My Stories of Painting.

Solo van de Chinese BACAwinnaar Cai Guo-Qiang. Van 30 september t/m 1 mei. Aura.

Kunstenaar Hao Liang en schrijver Hu Fang in dialoog met werk uit de Bonnefantenmuseum-collectie en werk van deelnemers van de Van Eyck. Van 25 november t/m 11 juni in het Bonnefantenmuseum. bonnefanten.nl > The Painted Bird. Nachtmerries en dromen over Europa.

Grote wandschildering in het hele gebouw door zestien internationale kunstenaars. Van 10 maart t/m 13 augustus in Marres. marres.org MÖNCHENGLADBACH > Stretch. Werk van Alexandra Bircken, die de scheidingen tussen een ‘binnen’ en ‘buiten’ onderzoekt en de grenzen daartussen, zoals huid. Van 26 maart t/m 25 juni in Museum Abteiberg. museum-abteiberg.de

NEUSS > Japanische Malerei. Uit de collectie Viktor en Marianne Langen. Van 25 maart t/m 20 augustus. Thousands Suns for a Lonely Man. Sculpturen van Carolin Eidner (1984). Van 8 april t/m 20 augustus in de Langen Foundation. langenfoundation.de NUTH > Expositie Adeline Meens en Marian Marchal. Van 9 april t/m 7 mei in galerie-atelier 7tien49.

7tien49.nl OSS > The Hour of the Wolf.

Levensgrote bronzen mensensculpturen van Lotte Blokker (1980). Smaak & Identiteit.

Kunstenaars Erik Habets (1978) en Rieneke de Vries (1981) vroegen aan leerlingen en senioren in Oss wat er over 50 jaar bewaard moet worden van nu. Van 11 februari t/m 28 mei in Museum Jan Cunen. museumjancunen.nl ROERMOND > Rood. Schilderijen van Jan Martens (Eindhoven, 1939).

Van 10 maart t/m 17 april in ECI cultuurfabriek. ecicultuurfabriek.nl

zl podium

cultuuragenda

april 2017

SITTARD-GELEEN > Een creatief diender.

Olieverfschilderijen en aquarellen van Hub. (Buck) Fonteijn. Van 22 januari t/m 2 april. Over de Grens.

Roy Villevoye & Jan Dietvorst, Brele Scholz en Jaap de Ruig. Van 5 maart t/m 28 mei in Museum De Domijnen. dedomijnen.nl STEIN > Romantiek met een rafelrand.

Marco Wit (autonoom ontwerper) en Felix Stelten (tekenaar, schilder) exposeren. Van 17 maart t/m 9 april. Momentum. Werk van Stella Houtvast. Van 14 t/m 17 april in de Terpkerk Urmond. cwstein.nl THORN > Jonkvrouw Agnes van den Brandeler.

Overzichtstentoonstelling van veelzijdige kunstenares die in de jaren vijftig in Thorn verbleef.

Van 20 januari t/m 4 juni in Museum het Land van Thorn. museumhetlandvanthorn.nl TILBURG > Quest. Duotentoonstelling door RaQuel van Haver en Igshaan Adams. Van 26 maart t/m 7 mei in Park – Platform for Visual Arts. park013.nl > Ascent. Montage van meer dan 4000 beelden van de berg Fuji door Fiona Tan. Van 11 februari t/m 11 juni in Museum de Pont. depont.nl > Rafelranden van schoonheid.

Textiele installaties, beelden en films van Heringa/Van Kalsbeek, Bart Hess, Nan Groot Antink, Tanja Smeets en Karin van Dam. T/m 28 mei in het Textielmuseum. textielmuseum.nl

VALKENBURG > Overzichtstentoonstelling Gèr Huntjens. Schilderijen, grafiek en cartoons van Gèr Huntjens (1927-2009). Van 22 januari t/m 17 april. Gerty Louppen.

Overzichtsexpo van schilderes en tekenares Gerty Louppen. Van 23 april t/m 2 juli. Atelier op tafel.

Twintig kunstenaars exposeren en verkopen. Op 22 en 23 april in Museum Land van Valkenburg.

Maaslandkunstenaars. Werk van Doris Becke en Geert Mols, Dries Engelen, Marijke Stultiens, Xander Spronken en Yoni Trynes. Van 30 april t/m 9 juli in Museum Land van Valkenburg. museumlandvanvalkenburg.nl VENLO > Across The Earth. Vijftien doeken van Theo Kuijpers (Helmond, 1939). Van 19 februari t/m 21 mei in Museum

Van Bommel van Dam. vanbommelvandam.nl VENLO > Homo ex Machina.

Monumentale mensfiguren door Mathieu Klomp. Van 12 maart t/m 28 mei bij Odapark. odapark.nl WUPPERTAL > Holmead. Retrospectief op het werk van de Amerikaanse schilder Clifford Holmead Philips.

Van 19 februari t/m 7 mei in de Van der Heydt Kunsthalle. von-der-heydt-kunsthalle.de VENLO > Krenten uit de pap.

Hoogtepunten uit de keramiekcollectie Doensen. T/m 7 mei in de Tiendschuur Tegelen. Op 23 april om 14.00 uur toelichting door Pieter Doensen. tiendschuur.net

advertorial

PAINT IT SOFT Over de hernieuwde interesse voor textiel in de hedendaagse kunst PAINT IT SOFT is een omvangrijke tentoonstelling over de ‘renaissance’ van de textielkunst.

Zoals textielkunstenaars in de jaren ’50 vanuit de grenzen van het canvas uitkwamen bij textiel, zo rekken vele hedendaagse kunstenaars de schilderkunst letterlijk op tot ‘sociale weefsels’ en ‘olieverfschilderijen van stof’. PAINT IT SOFT ontrafelt de huidige herontdekking van de textielkunst aan de hand van de collectie SCHUNCK* en recente ontwikkelingen in de hedendaagse kunst. De tentoonstelling borduurt voort op het artistieke onderzoek en presentatiebeleid van SCHUNCK* rondom avant-gardistische tendensen vanaf de jaren ’50.

Met werk van Rob Birza, Claude Bleynie, Koen Doodeman, Yvonne Dröge Wendel, Norbert Fiddelers, Romy Finke, Daan van Golden, Tom de Groot, Christie van der Haak, Lieven Hendriks, Twan Janssen, Louis Marie Jullien, Fransje Killaars, Klaas Kloosterboer, Jean Lurçat, Elke Lutgerink, Keetje Mans, Rik Meijers, Machiel van Soest, Sarah van Sonsbeeck, Clary Stolte, Berend Strik, Han Schuil, Helen Verhoeven and Roy Villevoye.

PAINT IT SOFT 2 april - 6 augustus 2017 SCHUNCK* Heerlen www.schunck.nl

Twan Janssen, Stage Property # 010106, 2001, acrylverf en ijzerdraad op doek, 120 x 100 cm, Collectie SCHUNCK*, gemeente Heerlen. foto: Galerie Van Gelder, Amsterdam

17

zl podium

cultuuragenda

april 2017

Holi festival (Rajasthan, India, 1996) van Steve McCurry in Museum Helmond. © Steve McCurry/Magnum Photos

toenemend getechnologiseerde leefomgeving. Van 19 februari t/m 21 mei. LaToya Rubyu Frazier. De fotografe legt landschappen, woonwijken en families in voormalig sterk geïndustrialiseerde gebieden vast.

Van 19 februari t/m 21 mei het MAC. mac-s.be KEULEN > Gerhard Richter. Neue Bilder. Van 9 februari t/m 1 mei.

Otto Freundlich. Kosmischer Kommunismus. Van 18 februari t/m 14 mei in Museum Ludwig. museum-ludwig.de

Fotografie & film AKEN > The Appearance of That Which Cannot Be Seen. Fotografie door Armin Linke waarin hij de consequenties van globalisering, stedengroei en het toenemende gebruik van ICT documenteert.

Van 24 maart t/m 18 juni in Ludwig Forum. ludwigforum.de BONN > Videonale.16. Festival voor videokunst. Van 17 februari t/m 2 april in het Kunstmuseum Bonn. kunstmuseum-bonn.de > Kunst und Kapital.

Fotografie van Katharina Sieverding. Van 11 maart t/m 16 juli in de Bundeskunsthalle. bundeskunsthalle.de EINDHOVEN > Just As It Is And Out Of Control.

Fotografie door Philip van Tol. Van 19 maart t/m 2 juli bij Piet Hein Eek. pietheineek.nl GENK > Pasen bij de Euroscoop.

Filmprogramma voor de hele familie. Op 16 april. Euroscoop goes Opera & Ballet. Operavoorstelling Live vanuit Opéra Bastille. Op 25 april in de Euroscoop. euroscoop.be

18

GENT > James Welling – Metamorphosis. Van 28 januari t/m 16 april in het Stedelijk Museum voor Actuele Kunst. smak.be HASSELT > Mono No Aware + Yakuza.

Fotograaf Anton Kusters onderzoekt de vluchtige momenten in het leven. Van 23 april t/m 24 september in het cultuurcentrum. ccha.be HEERLEN > Expositie Fotogroep Light Art. Werk van Karin van der Wal, Wim Didderen, Marcel de Rooij en Karel Kreijns. T/m 5 april bij Victor 4art. victor.nl HELMOND > Photographs from the East.

Eerste overzichtstentoonstelling van Amerikaanse Magnumfotograaf Steve McCurry in Nederland. Bekend van de foto van een Afghaanse meisje met de indringende groene ogen dat 1985 op de cover van National Geographic verscheen. Van 7 maart t/m 10 september in Museum Helmond. museumhelmond.nl HORNU > Sites of Technology. Fotografie door Lewis Baltz van een

> Unveiling a Secret. Fotografie door Emil Otto Hoppé (18781972). Van 6 april t/m 30 juli in de Photographische Sammlung. photographie-sk-kultur.de LANAKEN > Pasen bij de Euroscoop.

Filmprogramma voor de hele familie. Op 16 april in de Euroscoop. euroscoop.be MAASMECHELEN > Pasen bij de Euroscoop.

Filmprogramma voor de hele familie. Op 16 april in de Euroscoop. euroscoop.be MAASTRICHT > This is where I live. Fotografie door Arjen Schmitz en Alx Marks.

Van 11 maart t/m 11 juni in Centre Céramique. centreceramique.nl > Perry Schrijvers. Void, Desire & Undefined Darkness. Van 27 maart t/m 9 juni op werkdagen in het Gouvernement, Limburglaan 10. > Pasen bij de Euroscoop.

Filmprogramma voor de hele familie. Op 16 april. Ladies’ Night: Voor Elkaar Gemaakt. Film en ontvangst met welkomstdrankje.

Op 19 april. Euroscoop goes Opera & Ballet. Operavoorstelling Live vanuit Opéra Bastille. Op 25 april in de Euroscoop. euroscoop.nl OBERHAUSEN > Tongyuanju. De fotograaf

Bernard Langerock documenteerde het verdwijnen van een aarbeiderswijk in de Chinese metropool Chongqing.

Van 10 maart t/m 15 oktober in de voormalige mijn-site St. Antony. industriemuseum.lvr.de TILBURG > Poolse Lente Een prachtige Poolse Filmlente in samenwerking met het Pools Podium. 1 t/m 9 april. Pasen bij de Euroscoop.

Filmprogramma voor de hele familie. Op 16 april. Ladies’ Night: Voor Elkaar Gemaakt. Film en ontvangst met welkomstdrankje.

Op 19 april. Euroscoop goes Opera & Ballet. Operavoorstelling Live vanuit Opéra Bastille. Op 25 april in de Euroscoop. euroscoop.nl TONGEREN > Timeless Beauty. Het schoonheidsideaal van de vrouw, vroeger en nu, gepresenteerd in een samenspel van werk van kunstfotograaf Marc Lagrance en Romeinse literatuur en objecten.

Van 17 december t/m 30 juni in het Gallo-Romeins Museum. galloromeinsmuseum.be VALKENBURG > In hernieuwde glans. Fotografie uit een publicatie van Lou Heynens over kastelen in ZuidLimburg. Van 16 januari t/m 17 april in Museum Land van Valkenburg. museumlandvanvalkenburg.nl

Literatuur AKEN > Bijeenkomst van schrijvers.

Elke eerste woensdag van de maand. Kulturhaus Barockfabrik, Löhrgraben 22. literaturbuero-emr.de HASSELT > Kraanvogels en kersenbloesems. Het Verre Oosten in prentenboeken. Van 4 maart t/m 14 oktober in het Literair Museum. literairmuseum.be

zl podium

cultuuragenda

april 2017

De Daltons op 30 april in het cultuurcentrum Maasmechelen. © Isabel Devos-Sassafras De Bruyn

Intentional particle & Split flow + Andropolaroid 1.1. Voorstelling op het snijvlak van dans en installatie door choreograaf Hiroaki Umeda en solovoorstelling door Yui Kawaguchi. Op 26 april in het cultuurcentrum. ccha.be HEERLEN > schrit_tmacher.

Tweeëntwintigste editie van grensoverschrijdend dansfestival.

Van 7 maart t/m 9 april in het Parkstad Limburg theater. schrittmacherfestival.de > De Derde Kamer. Theatercollectief Uitgespeeld reflecteert op de 2e Kamer-verkiezingen. Op 29 maart in het cultuurhuis. > Seduced by Harps. Harpfestival met o.a. Tom Daun, Ekaterina Levental en Sasha Boldachev.

Op 22 april in CC De Adelberg. ccdeadelberg.be

MAASTRICHT > Boekenweekviering Verboden Vruchten. Met Heleen van Royen en Ronald Giphart o.l.v. Frans Pollux en muziek door Babs van Veen. Op 31 maart om 20.00 uur.

Letters bij de lunch. Á bona trobairis: over unieke optredens van vrouwelijke troubadours in de Middeleeuwen door historica Hannie van Horen-Verhoosel.

Op 6 april om 12.30 uur in Centre Céramique. vlammaastricht.nl > Literaire Salon. Jet van Aalst interviewt Catherine Vuylsteke over haar monoloog Viet Bleu mede tegen de achtergrond van de vluchtelingenproblematiek. Op 23 april om 15.00 uur bij Pesthuys Podium. pesthuyspodium.nl VALKENBURG > Lezing Arjen van Prooyen.

Over erotiek in de beeldende kunsten, afgewisseld met

voordrachten van erotische poëzie en prozafragmenten door leden van het cultuurcafé. Op 30 maart om 20.00 uur in de openbare bibliotheek. Schrijverspodium.

Voor schrijvers en luisteraars. Op 31 maart en 28 april om 15.00 uur in de Stationnerie. dendwingel.nl VENLO > Grond. Wil Boesten leest uit zijn gelijknamige boek, begeleid door jazztrompettist Teus Nobel. Op 30 april om 20.00 uur in Café de Klep.

Muziek & theater AKEN > schrit_tmacher. 22ste editie van grensoverschrijdend dansfestival. Van 7 maart t/m 9 april in Fabrik Stahlbau Strang. schrittmacherfestival.de

EUPEN > schrit_tmacher. 22ste editie van grensoverschrijdend dansfestival, voor het eerst ook in Eupen. Van 7 maart t/m 9 april in de Alter Schlachthof. schrittmacherfestival.de GULPEN > Concert met werken van Mozart en Schumann. Door Filip Suys (viool), Mihoko Kusama (altviool), Olsi Leka (cello) en Peter Caelen (piano). Op 9 april om 11.30 uur in herberg De zwarte Ruiter. herbergdezwarteruiter.nl HASSELT > Piano Days. Festival in het teken van de pianomuziek met o.a. Karl Van Welden, Lambert en Bram De Looze. Van 29 maart t/m 2 april. De sleutel. Verstilde, subtiele inkijk in de gelaagdheid van de liefde door Josse de Pauw/ LOD, gebaseerd op boek van Jun’ichiro Tanizaki. Op 22 april.

MAASTRICHT > Lecons de Ténèbres. Werk van Francois Couperin, gepresenteerd door Barokensemble Ad Mosam o.l.v. Bernard Woltèche. Op 2 april in de Cellebroederskapel. admosam.nl > Sjöld. Buurttheater Mariaberg presenteert toneelstuk o.l.v.

Tamara Jongerden over moeite hebben met rondkomen en schuld.

Op 25, 26, 31 maart en 1 en 2 april in de bovenzaal van Theater a/h Vrijthof. buurttheatermariaberg.nl > Masterclass fluit. Door Karin de Fleyt. Op 3 april. Masterclass alt-viool. Door Ilan Schneider.

Op 3 en 4 april. Masterclass gitaar. Door Andrea De Vitis. Op 11 en 12 april. Alle masterclasses van 10.00 tot 17.00 uur. Young Jazz Night. Op 19 april vanaf 17.00 uur. Koor Conservatorium Maastricht. O.l.v. Ludo Claesen en Hans Leenders. Op 20 april om 16 uur. Kooooooper! O.l.v.

Theo Wolters. Op 21 april om 19.30 uur. Alle activiteiten vinden plaats in het Conservatorium Maastricht, Willem Hijstekzaal. conservatoriummaastricht.nl

19

zl podium

advertorial

april 2017

BeleEf dE museuMwEek 3 t/m 9 april

collEge oP zAal schiLderijen BouWen & Een veRzamelaArsAvoNd Museum Van Bommel Van Dam Venlo

AaN de slag mEt de 3d-tEkeNpen Cuypershuis Roermond

André Wiehager, Garvey’s Ghost III, where is your goldmine (2001).

Werk van Agnes van den Brandeleer.

Gezichtsjuweel (2014).

TENTOONSTELLING _ Het Cuyperslab toont 3d geprint werk van ontwerpers en architecten die de nieuwe technologie op een ambachtelijke manier gebruiken: als gereedschap in het ontwerpproces of als middel om hun eigen oplages uit te voeren. In die zin past 3d-printen in de lange traditie die het Cuypershuis heeft als voormalige werkplaats voor ambachtslieden.

20

oP dE sporEn vaN jonkvrouW Agnes Gemeentemuseum Het land van Thorn

SPECIAAL IN HET WEEKEND VAN DE MUSEUMWEEK Kom op 8 en 9 april kijken naar de kunstwerken van ontwerpers, architecten, kunstenaars en makers die de grenzen van het 3d-printen aftasten. En ervaar zelf met een 3d tekenpen hoe je een kunstwerk in 3 dimensies kunt maken.

Op 8 en 9 april is de toegang gratis.

Het Gemeentemuseum Het land van Thorn toont tot 4 juni een overzichtstentoonstelling van Agnes van den Brandeler. Deze in Delft geboren jonkvrouw was een getalenteerde kunstenares. Ze hield zich gedurende haar leven bezig met alle mogelijke technieken en experimenteerde in uiteenlopende stijlen. In het voorname milieu waarin zij opgroeide, was het niet vanzelfsprekend dat zij een loopbaan als kunstenares ambieerde. Meisjes van adel mochten wel schilderen, maar als hobby en niet als beroep. Thorn heeft van oudsher een grote aantrekkingskracht op kunstenaars. Mogelijk heeft Thorn door zijn rijke geschiedenis, immers ooit een vorstendom met hoog adellijke dames aan het roer, nog een extra bekoring gehad voor jonkvrouw Agnes.

Cuypershuis Pierre Cuypersstraat 1, 6041 XG Roermond +31 (0)475 359102 www.cuypershuis.nl

Gemeentemuseum Het land van Thorn Wijngaard 14, 6017 AE Thorn +31 (0)475 561 380 www.museumhetlandvanthorn.nl

COLLEGE OP ZAAL: MATERIEKUNST door Rick Vercauteren, Conservator Stedelijke Kunstcollectie Gemeente Venlo, i.s.m. Vrienden van Museum van Bommel van Dam | Dinsdag 4 april - 19:30u – 21:30u € 8,- / gratis voor vrienden KINDERWORKSHOP ‘SCHILDERIJEN BOUWEN’ (4 – 12 jaar) – collage en assemblage door Roel Sanders | Woensdag 5 april - 14:30u – 16:00u € 5,- (één begeleider per kind gratis toegang) VERZAMELAARSAVOND: OVER BEHOUD, BEHEER EN WAARDERING VAN COLLECTIES door Agnes Vugts, die momenteel de collecties van Museum van Bommel van Dam waardeert en Pauline Silkens, restaurator gespecialiseerd in behoud en beheer van kunst | Vrijdag 7 april - 20:00u – 22:00u | € 8,- / gratis voor vrienden RONDLEIDINGEN DOOR DE TENTOONSTELLINGEN Zaterdag 8 april - 12:00u en 14:00u | gratis toegankelijk na entree RONDLEIDING EN KUNSTENAARSGESPREK Rondleiding (12.00 uur) en kunstenaarsgesprek Theo Kuijpers en Rick Vercauteren (15.00 uur) | Zondag 9 april | gratis toegankelijk na entree Museum Van Bommel Van Dam Deken van Oppensingel 6, 5911 AD Venlo +31 (0)77 3513457 www.vanbommelvandam.nl

zl podium

cultuuragenda

april 2017

Muhammad Ali van Neil Leifer bij de Museumnacht Maastricht in Museum aan het Vrijthof. © Neil Leifer, GOAT / TASCHEN

> EU Jazz Night II. Op 20 april om 20.30 uur in Ainsi. conservatoriummaastricht.nl MAASMECHELEN > Semmelweis. Theater Antigone brengt het tragische leven van de Hongaarse arts Ignaz Philipp Semmelweis (1818-1865). Op 19 april. Inleiding om 19.30 uur.

De Daltons. Kopergietery/Cie Pol & Freddy spelen een coole en grappige circuswestern voor de hele familie. Op 30 april in het cultuurcentrum. ccmaasmechelen.be > Nuages & Nuages: G. Aperghis, S. Gubaidulina, A. Pärt, A. Raskatov, e.a. Het Goeyvaerts Strijktrio, gespecialiseerd in 20ste en 21ste eeuwse repertoire en

contratenor Leandro Marziotte brengen een programma over mijmering en gedachten die als wolken voorbijdrijven. Op 20 april in Sint-Remigiuskerk VuchtMaasmechelen. ccmaasmechelen.be SITTARD-GELEEN > De Derde Kamer. Theatercollectief Uitgespeeld reflecteert op de 2e Kamerverkiezingen. Op 29 maart in Pitboel.

VENRAY > Theehuisconcert. Trio Pathétique door Michail Glinka, en werken van Bruch, Beethoven en Brahms, uitgevoerd door Levan Tskhadadze (klarinet), Bram van Sambeek (fagot) en Nino Gvetadze (piano). Op 2 april om 14.30 uur in Odapark. odapark.nl

Diversen AKEN > Wundern und Staunen. Kunsten rariteitenkabinetten van Akense burgers. Vanaf 7 december in het Suermondt-Ludwig-Museum. suermondt-ludwig-museum.de DEN BOSCH > Opgegraven strijd.

Oorlogsarcheologie van de Steentijd tot de Koude Oorlog.

Van 28 januari t/m 14 mei in het Noordbrabants Museum. hnbm.nl EIJSDEN-MARGRATEN > Kunstcafé. Kunstzinnige en culturele aankondigingen en voordrachten uit de Gemeente Eijsden-Margraten. Op 14 april in de Heerlijkheid Breust in Eijsden.

HEERLEN > Zondagrondleiding. Iedere laatste zondag van de maand om 13.00 uur in Schunck. schunck.nl > PA’s Rock. Twee Limburgse bands uit de jaren ‘70 en ‘80 en foodtrucks en terrasjes. Op 17 april. Ummer Trek. Gratis toegankelijk foodtruckfestival inclusief live muziek. Op 30 april in de grote hallen van cultuurwerkplaats Zeezicht. zeezichtheerlen.nl HORST > Bloemen bloeien op papier. Handingekleurde borduurpatronen met bloemen als hoofdmotief uit de collectie van de familie Landwehr-Vogels.

Van 30 april t/m 8 oktober

21

zl podium april 2017

in Museum de Kantfabriek. museumdekantfabriek.nl KERKRADE > World of Bricks. De wereld van de Lego-steentjes, gepresenteerd als de stad ‘Blokrade’ waar de bezoeker kan bouwen, ontdekken en experimenteren. Van 21 december t/m het najaar 2017 in Continium. continium.nl > Earth Day. Activiteiten in het kader van wereldwijde Earth Day: boeiende filmavond op 21 april en een middag voor het hele gezin op 22 april. In Columbus Earth Centre. columbusearththeater.com MAASTRICHT > Museumnacht Maastricht.

Dertien art venues openen ‘s avonds hun deuren en bieden performance, muziek, expositie, rondleiding en afterparty. Op 7 april. museumnachtmaastricht.nl > De Kunstzomer van 2017.

Lezingenreeks door Ko van Dun, vooruitblikkend op Skulptur Projekte Münster, Documenta in Kassel en Athene en de Biënnale in Venetië. Op 5 en 20 april en 11 mei om 20.00 uur in de Aula Tongersestraat 53. Ons creatieve brein. Lezing door Dick Swaab.

Op 6 april om 20.00 uur in de collegezaal Tongersestraat 53.

De 13e Avond van het Woord: Transgenderisme. Met dichters, muzikanten en dansers. Op 7 april om 20.00 uur in de Bonbonnière. Robot Ethics, Human Rights & Autonomous Weapons. Engelstalige lezing door Peter Asaro. Op 11 april om 20.00 uur in het auditorium, Minderbroedersberg 4-6. Van zooikoorts naar zin: kiezen voor sober geluk. Lezing door Hein Zegers. Op 13 april om 20.00 uur in de Aula Tongersestraat 53. maastrichtuniversity.nl/sg SOLINGEN > Die Welt im Kleinen. Over metalen bouwdozen, een speelgoed dat ongeveer honderd jaar geleden opkwam en

22

duizenden kinderen bruggen, spoorlijnen en automobielen construeren leerde. T/m 25 juni in het LVR-Industriemuseum. industriemuseum.lvr.de ROERMOND > Het Historiehuis vertelt.

Interactieve kennismaking met de geschiedenis van Roermond.

Elke eerste zondag van de maand tussen 14.00 en 16.00 uur in het Historiehuis. historiehuis.nl TONGEREN > Timeless Beauty. Het schoonheidsideaal van de vrouw, vroeger en nu, gepresenteerd in een samenspel van werk van kunstfotograaf Marc Lagrance en Romeinse literatuur en objecten. Van 17 december t/m 30 juni. Expertisedag. Publiek kan antiquiteiten gratis laten identificeren door experts. Op 2 april in het Gallo-Romeins Museum. galloromeinsmuseum.be VALKENBURG > Joodse onderduikkinderen in Limburg. Over Joodse kinderen tijdens de Tweede Wereldoorlog die, gescheiden van hun ouders, in Limburgse gezinnen werden ondergebracht.

Van 19 februari t/m 5 mei in Museum Land van Valkenburg. museumlandvanvalkenburg.nl VENLO > Draaidemonstratie. Op 30 april in het Keramiekcentrum Tiendschuur Tegelen. tiendschuur.net

•

publiek

Tien jaar durf, elan en euvele moed In het voorjaar van 2004 schreef iemand, daartoe uitgedaagd door cultuurgedeputeerde Odile Wolfs, een notitie over cultuurbeleid in Limburg. Tijdens een kunstendebat in het MGLgebouw in Sittard vond iemand dat het op één A4tje moest. De schrijver van de notitie, die zich wist te beperken tot 21 A4tjes, beschreef wat er mis was in het culturele beleid en klimaat van de provincie en wat er moest gebeuren, maar deed verder niets.

Wie wel iets deed, was Wido Smeets. Hij nam het initiatief voor cultureel maandblad Zuiderlucht. Waarschijnlijk was hij door zijn journalistieke gedrevenheid, zijn hoekige interesse in kunst en cultuur en, al zal hij dat ontkennen, vanuit zijn zendingsdrang als geschoold leraar Nederlands en geschiedenis geconditioneerd voor dit initiatief. Voor veel kunst- en cultuurkenners, ook Limburgse, was dat initiatief een even zinloze als onmogelijke opgave in het in hun ogen cultureel braakliggende Limburg. Er worden zelfs denigrerende opmerkingen over gemaakt.

Bij het eerste lustrum van Zuiderlucht vroeg een journaliste van dagblad Trouw hem naar de levensvatbaarheid van een cultureel blad in Limburg. Smeets wees haar op het gegeven dat juist in Limburg met zijn internationale inbedding een dergelijk tijdschrift op zijn plaats is. Hij voegde er fijntjes aan toe dat in het nabije Ruhrgebied meer kwaliteitsmusea en theaters zijn dan in de Randstad.

De durf en het elan om dit maandblad al tien jaar uit te geven zijn bewonderenswaardig. Het streven naar een blad dat onafhankelijk is van overheidssubsidies valt eveneens te waarderen. Toch zou, om de continuïteit van dit blad te waarborgen, een meer structurele financiële basis wenselijk zijn. De provincie zou een fonds in het leven kunnen roepen dat jaarlijks een bedrag uitkeert voor de continuïteit van Zuiderlucht zonder dat er telkens weer gebedeld moet worden. Ook al die bij die kunst betrokken, vooral morrende Limburgers, die alsmaar roepen dat de Limburgse kunst- en cultuuruitingen van een bedenkelijk niveau zijn, zouden hun ‘betrokkenheid’ tot uitdrukking kunnen brengen door te adverteren en Zuiderlucht financieel te steunen.

Het is bewonderenswaardig hoe Wido Smeets met durf, elan en vastberadenheid als een Columbus is uitgevaren op zoek naar Zuiderlucht. Hartelijk dank voor al die mooie Zuiderluchten. Ik hoop en verwacht dat hij ons nog lang zal plezieren en verrassen.

Henk Verbeek, beeldend kunstenaar, Sint Odiliënberg

ondertussen in...

zl podium april 2017

De vijf kinderen Romanov met kaalgeschoren hoofd na een aanval van mazelen. Tsarkoje Selo, februari 1917. Foto Pierre Gilliard © Musée de l’Elysée, Lausanne. Te zien in het Fotomuseum Den Haag.

DEN HAAG Piet Mondriaan en Bart van der Leck. Hoe de twee protagonisten van De Stijl, de Nederlandse kunststroming waarvan nu het eeuwfeest wordt gevierd, elkaar hebben beïnvloed. T/m 21 mei in het Gemeentemuseum. gemeentemuseum.nl The End of an Age. Jonge mensen op de weg naar hun volwassenheid, fotografisch vastgelegd door o.a. Paul Graham, Rineke Dijkstra, Thomas Struth en Thomas Ruff. T/m 3 september in het Gemeentemuseum. gemeentemuseum.nl Pierre Gilliard. De laatste dagen van de Romanovs.

Honderd jaar na de Russische Revolutie toont het Fotomuseum een serie persoonlijke foto’s van de tsarenfamilie, gemaakt dor de Franse schrijver en academicus Pierre Gilliard (1879-1962). Van 4 maart t/m 11 juni in het Fotomuseum. fotomuseumdenhaag.nl

AMSTERDAM Truth/Love. Tweede deel van installaties door Jordan Wolfson (1980) met door computers aangedreven mensfiguren. T/m 23 april in het Stedelijk Museum. stedelijk.nl Prints in Paris 1900. Van elitair tot populair. Tweehonderdvijftig prenten uit het fin de siècle (18901905), de bloeiperiode van de Franse prentkunst. Kunstenaars stortten zich in deze jaren ook op kunstvormen die als ‘lager’ werden gezien, zoals affiches en tijdschriftillustraties. Van 3 maart t/m 11 juni in het Van Gogh Museum. vangoghmuseum.nl

BASEL Monet. Tweeënzestig werken van de Franse Impressionist Claude Monet in een expositie die de ontwikkeling van deze meester van het impressionisme belicht tot en met de beoremde werken uit zijn laatste jaren. T/m 28 mei in Fondation Beyeler. fondationbeyeler.ch BERLIJN Deutscher Kolonialismus. Het Duitse kolonialisme duurde van 1884 tot 1918. In die korte tijd groeide het keizerrijk uit tot een koloniale grootmacht, een periode die bloederig genoeg was om er een expositie aan te wijden. T/m 14 mei in het Deutsches Historisches Museum. dhm.de

Kemang Wa Lehulere – Bird Song.

De DB Kunsthalle presenteert alvast de ‘Künstler des Jahres 2017’, een eer die te beurt is gevallen aan de Zuid-Afrikaanse kunstenaar Kemang Wa Lehulere, zoals veel van zijn generatiegenoten niet vast te pinnen op een genre, medium of stijl. Van 24 maart t/m 18 juni in de DB Kunsthalle. deutsche-bank-kunsthalle.de

Moving is in every Direction – Environments, Installationen – Narrative Räume. De geschiedenis van de installatiekunst sinds de jaren zestig, met de nadruk op de narratieve aspecten ervan – de titel verwijst naar de door Gertrude Stein gepropageerde niet-lineaire vertelstructuur. Van 17 maart t/m 17 september in Hamburger Bahnhof. smb.museum

Friedrich Kiesler: Architekt, Künstler, Visionär. Retrospectief over leven en werk van invloedrijke Oostenrijks-Amerikaanse architect, ontwerper, kunstenaar en theoreticus Friedrich Kiesler (1890-1965). Van 11 maart t/m 11 juni in Martin Gropius Bau. berlinerfestspiele.de

BILBAO Abstract Expressionism. Zo wordt de periode na de tweede wereldoorlog genoemd waarin zich de schilderkunst in New York onder de handen van Rothko, de Kooning en Pollock van oude normen bevrijdt. T/m 4 juni in het Guggenheim. guggenheim-bilbao.es

ENKHUIZEN 10 Years of Thomas Eyck.

Thomas Eyck, koppelaar van ambacht en jonge ontwerpers, viert het tienjarig jubileum van zijn werk met tien reflecties op de toekomst van de Nederlandse vormgeving. T/m 14 mei in het Zuiderzeemuseum. zuiderzeemuseum.nl FRANKFURT Richard Gerstl. Oeuvre van een Oostenrijkse expressionist die in de slechts vijfentwintig jaar levenstijd (1883-1908) een opmerkelijke ontwikkeling doorlopen heeft. Vanaf 24 februari t/m 14 mei in de Schirn Kunsthalle. schirn.de Magritte, der Verrat der Bilder.

Hoe surrealist René Magritte de filosofie van zijn tijd in de schilderkunst probeerde te evenaren. T/m 5 juni in de Schirn Kunsthalle. schirn.de

23

ondertussen in...

zl podium april 2017

Kraakpand aan de Wijde Heisteeg in Amsterdam, 2016. Te zien in het Nieuwe Instituut in Rotterdam. foto Johannes Schwartz

Van 27 april t/m 20 augustus in het Architekturmuseum. architekturmuseum.de PARIJS Mutations-Créations. Imprimer le monde. Ondergraaft een kunstenaar die 3D-print gebruikt zijn eigen auteurschap? Een generatie jonge kunstenaars laat zien hoe zij met de nieuwe mogelijkheden omgaat. T/m 19 juni in Centre Pompidou. centrepompidou.fr Rodin. L’exposition du centenaire. Meer dan tweehonderd werken van Auguste Rodin ter gelegenheid van zijn honderdste sterfdag. T/m 31 juli in het Grand Palais. grandpalais.fr Jardins. De tuin als een weerspiegeling in het klein van de wereld als geheel, weergegeven in schilderij, sculptuur, fotografie en film. T/m 24 juli in het Grand Palais. grandpalais.fr ROME Letizia Battaglia – per pure passione. Meer dan 200 foto’s en prints uit het archief, aangevuld met magazines, publicaties, films en interviews van en over Letizia Battaglia, die veel meer was dan alleen ‘de fotografe van de maffia’. Van 24 november t/m 17 april in museum MAXXI. fondazionemaxxi.it

LONDEN The Radical Eye. Fotografie uit de collectie van Elton John, een van de grootste fotoprivécollecties ter wereld. Met onder andere portretten die Man Ray van Matisse, Picasso en Breton maakte. T/m 7 mei in Tate Modern. tate.org.uk David Hockney. Veelomvattende expositie met fotografieën, schilderijen en video’s van de

24

Engelse kunstenaar, bekend van zijn swimming-pool schilderijen en kleurrijke landschaps-weergaven van Yorkshire. T/m 29 mei in Tate Britain. tate.org.uk MAINZ Futura – Die Schrift. Het succesverhaal van de lettertype Futura, vanaf de jaren twintig tot heden. T/m 30 april in het Gutenberg-Museum. gutenberg-museum.de

MÜNCHEN Draussen. Landschaftsarchitektur auf globalem Terrain. Ten onrechte roept landschapsarchitectuur bij velen een romantisch en nostalgisch beeld op. De balans tussen razendsnel uitdijende miljoenensteden enerzijds en de bedreigde natuur anderzijds laat zien hoe belangrijk het analytischkritisch perspectief is dat de discipline zich aanmeet.

ROTTERDAM Ik kook, dus ik ben. Reis door de keuken en onze voedseltradities met Abdelkader Benali en Alexandra van Dongen. Van 10 februari t/m 30 juli in het Wereldmuseum. wereldmuseum.nl The Architecture of Appropriation. Over het toeeigenen van stedelijke ruimte, of: de rol van kraken voor de stadsontwikkeling. T/m 25 juni in het Nieuwe Instituut. hetnieuweinstituut.nl The Transylvania Archive.

Expositie waarin werkelijkheid

en collectieve mythe versmelten.

Uitgangspunt vormt een KGB-archief waaruit - volgens kunstenaarsduo Marta Volkova en Slava Shevelenko - blijkt dat de Russische geheime dienst jarenlang onderzoek deed naar de Yeti (de verschrikkelijke sneeuwman). T/m 25 juni in het Nieuwe Instituut. hetnieuweinstituut.nl WENEN Egon Schiele. Groot retrospectief op de Oostenrijkse expressionist.

Van 22 februari t/m 18 juni in de Albertina. albertina.at