SCHETSBOEK VAN JEROEN BOSCH Jeroen Bosch is een wereldberoemde schilder. Hij leefde ruim 500 jaar geleden in Den Bosch. Er is niet veel over zijn leven bekend, zeker niet over zijn jeugd. Maar als je zijn schilderijen bekijkt, weet je meteen dat hij veel fantasie en talent had. In dit boek lees je over de jonge Jeroen. Het is net alsof je in zijn schetsboek kijkt. Hij schrijft en tekent met veel fantasie en humor over de wereld om hem heen. Zo kom je ook van alles te weten over het leven in zijn tijd: bijvoorbeeld over hoe je als schilder eerst verf en kwasten moest maken, over bedelaars en goochelaars op de markt, en over de bouw van de grote Sint-Janskathedraal. Duik in de wereld van de jonge Jeroen Bosch!
Jeroen Bosch
www.zwijsen.nl
9+
– ANNO 1463 –
– ANNO 1463 –
7
7
SCHILDER WORDEN? ‘Te veel fantasie. Jij hebt te veel fantasie om schilder te kunnen worden. Je hebt er geen talent voor.’ Dat zegt mijn vader, Anthonis van Aken. En daarom mag ik niet bij hem
Feit Jeroen Bosch stamt uit een echte schildersfamilie.
in de leer.
8
9
SCHILDER WORDEN? ‘Te veel fantasie. Jij hebt te veel fantasie om schilder te kunnen worden. Je hebt er geen talent voor.’ Dat zegt mijn vader, Anthonis van Aken. En daarom mag ik niet bij hem
Feit Jeroen Bosch stamt uit een echte schildersfamilie.
in de leer.
8
9
Goed, mijn vader zijn zin. Ik zal eens rondneuzen in mijn stad, bijna driehonderd jaar oud en na Utrecht de grootste van dit land. Er wonen hier 17.000 mensen. en die hebben allemaal zo hun bezigheden. Misschien hebben hun ambachten me meer te bieden dan ik nu weet.
Feit Den Bosch was na Utrecht de grootste stad van het land. 10
11
Goed, mijn vader zijn zin. Ik zal eens rondneuzen in mijn stad, bijna driehonderd jaar oud en na Utrecht de grootste van dit land. Er wonen hier 17.000 mensen. en die hebben allemaal zo hun bezigheden. Misschien hebben hun ambachten me meer te bieden dan ik nu weet.
Feit Den Bosch was na Utrecht de grootste stad van het land. 10
11
Maar ik heb iets besloten. Niemand zal
Hoe, dat weet ik nu nog niet. Maar let op mijn
mij ervan weerhouden te tekenen. In dit
woorden! En als ik dan schilder ben, zal Aleid
schetsboek zal ik verslag doen van mijn
eindelijk van me onder de indruk zijn.
dagelijkse belevenissen hier in Den Bosch.
Nu heeft ze alleen oog voor mijn brave broers.
Ook al mag een zoon niet tegen het woord van zijn vader ingaan, toch wil ik schilder worden. Wat? Ik zรกl schilder worden.
Feit Jeroen Bosch is later getrouwd met Aleid Goyaerts van den Meervenne. Zij was best rijk en erfde het huis In den Salvatoer aan de Markt, naast Hotel Centraal.
12
13
Maar ik heb iets besloten. Niemand zal
Hoe, dat weet ik nu nog niet. Maar let op mijn
mij ervan weerhouden te tekenen. In dit
woorden! En als ik dan schilder ben, zal Aleid
schetsboek zal ik verslag doen van mijn
eindelijk van me onder de indruk zijn.
dagelijkse belevenissen hier in Den Bosch.
Nu heeft ze alleen oog voor mijn brave broers.
Ook al mag een zoon niet tegen het woord van zijn vader ingaan, toch wil ik schilder worden. Wat? Ik zรกl schilder worden.
Feit Jeroen Bosch is later getrouwd met Aleid Goyaerts van den Meervenne. Zij was best rijk en erfde het huis In den Salvatoer aan de Markt, naast Hotel Centraal.
12
13
Feit Dit waren noodzakelijke schildersbenodigdheden.
PENSELEN EN VERF
Een jaar geleden heeft mijn vader dit pand gekocht en nu is hier het schildersatelier van
Voor mijn geheime schetsboek heb ik natuurlijk
mijn familie. Soms wip ik er weleens binnen.
wel schilderspullen nodig. Maar alle duvels nog
Om niet op te vallen, deel ik allemaal
aan toe, wat kost dat veel geld. Wat je allemaal
complimentjes uit:
niet nodig hebt!
‘Wat een diepe contrasten.’
Dit is het wekelijkse boodschappenlijstje van
‘Uw verbeeldingskracht overtreft alles.’
mijn vader:
‘Het is alsof deze figuur zo van het doek kan lopen.’
14
15
Feit Dit waren noodzakelijke schildersbenodigdheden.
PENSELEN EN VERF
Een jaar geleden heeft mijn vader dit pand gekocht en nu is hier het schildersatelier van
Voor mijn geheime schetsboek heb ik natuurlijk
mijn familie. Soms wip ik er weleens binnen.
wel schilderspullen nodig. Maar alle duvels nog
Om niet op te vallen, deel ik allemaal
aan toe, wat kost dat veel geld. Wat je allemaal
complimentjes uit:
niet nodig hebt!
‘Wat een diepe contrasten.’
Dit is het wekelijkse boodschappenlijstje van
‘Uw verbeeldingskracht overtreft alles.’
mijn vader:
‘Het is alsof deze figuur zo van het doek kan lopen.’
14
15
Ondertussen ontfutsel ik iedereen de geheimen van het maken van penselen en verf. Niet dat mijn vader dat werk zelf doet. Welnee, hij heeft
Feit
het makkelijk. Mijn vader laat zijn leerlingen de
Zo werden verven
penselen en verven maken. Dat doen ze zo:
gemaakt door leerlingen.
Makkelijk is het leven van een leerjongen niet. Van het werk word je moe en misselijk. Toch heeft mijn vader het liefst kinderen in dienst. Die kosten niks en doen alles wat hij of mijn 16
ooms zeggen.
17
Ondertussen ontfutsel ik iedereen de geheimen van het maken van penselen en verf. Niet dat mijn vader dat werk zelf doet. Welnee, hij heeft
Feit
het makkelijk. Mijn vader laat zijn leerlingen de
Zo werden verven
penselen en verven maken. Dat doen ze zo:
gemaakt door leerlingen.
Makkelijk is het leven van een leerjongen niet. Van het werk word je moe en misselijk. Toch heeft mijn vader het liefst kinderen in dienst. Die kosten niks en doen alles wat hij of mijn 16
ooms zeggen.
17
18
19
18
19
De kleurpoeders moeten met lijnolie, notenolie of eidooier worden gemengd. De eerste keren doen die jongens het meestal fout. Maar dan krijgen ze net zo veel slaag tot ze het goed doen. Je moet de eidooier scheiden van het wit. Dan moet je heel voorzichtig het vliesje doorprikken en de dooierzak laten leeglopen. Komt er ook maar een fliebertje vlies bij de verf, dan krijg je klonters en kringen en mengt de verf niet goed.
20
De kleurpoeders moeten met lijnolie, notenolie of eidooier worden gemengd. De eerste keren doen die jongens het meestal fout. Maar dan krijgen ze net zo veel slaag tot ze het goed doen. Je moet de eidooier scheiden van het wit. Dan moet je heel voorzichtig het vliesje doorprikken en de dooierzak laten leeglopen. Komt er ook maar een fliebertje vlies bij de verf, dan krijg je klonters en kringen en mengt de verf niet goed.
20
SCHETSBOEK VAN JEROEN BOSCH Jeroen Bosch is een wereldberoemde schilder. Hij leefde ruim 500 jaar geleden in Den Bosch. Er is niet veel over zijn leven bekend, zeker niet over zijn jeugd. Maar als je zijn schilderijen bekijkt, weet je meteen dat hij veel fantasie en talent had. In dit boek lees je over de jonge Jeroen. Het is net alsof je in zijn schetsboek kijkt. Hij schrijft en tekent met veel fantasie en humor over de wereld om hem heen. Zo kom je ook van alles te weten over het leven in zijn tijd: bijvoorbeeld over hoe je als schilder eerst verf en kwasten moest maken, over bedelaars en goochelaars op de markt, en over de bouw van de grote Sint-Janskathedraal. Duik in de wereld van de jonge Jeroen Bosch!
Jeroen Bosch
www.zwijsen.nl
9+