Μικροί Δημοσιογράφοι – Ακρίτες Πέμπτη, 21 Ιανουαρίου, 2016
€1 € 1
ΚΥΠΡΟΣ
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
ΘΕΑΤΡΙΚΟ:
Δεν Ξεχνώ Ο πόλεμος του 1974
Με την γιαγιά Χρυστάλλα και τον παππού Κωνσταντίνο Τσιμούρη 3
Μια αληθινή ιστορία από τα παιδιά του Β3΄ 7
2
ΚΥΠΡΟΣ: 1974 2015 Δεν ξεχνώ, διεκδικώ, δημιουργώ ΤΟ ΚΑΡΑΒΙ ΤΗΣ ΚΕΡΥΝΙΑΣ ΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΝΑΥΑΓΙΟ
Σ
ε όποια χώρα πας, είτε της ανατολικής είτε της δυτικής Μεσογείου, θα 6ρεις παντού σημάδια των αρχαίων Ελλήνων, που ξεπερνώντας τις αποστάσεις και τους φόβους τους, διαβάζοντας τα άστρα, ανακάλυψαν νέους κόσμους, νέες πατρί-δες της τότε εποχής και άφησαν ανεξίτηλη κληρονομιά τον ελληνικό πολιτισμό, σ' όλη την ανθρωπότητα. Το νησί της Αφροδίτης ήταν ανάμεσα στους τόπους που από πολύ νωρίς επισκέφθηκαν, αγάπησαν και κατοίκησαν οι Έλληνες. Ένα καράβι εμπορικό, μόλις 15 μέτρων, κατασκευής του 389 π.Χ επισκεπτόταν τακτικά το λιμάνι της Κερύνειας, μια και ήταν μέσα στη ρότα του, από τα νησιά του Αιγαίου μέχρι τα παράλια της Συρίας και της Παλαιστίνης. Γύρω στο 288 π.Χ, το καράβι, μεταφέροντας 29
μυλόπετρες και 380 αμφορείς με φορτίο 10.000 αμύγδαλα και άλλα προϊόντα, με πλή-ρωμα τεσσάρων ατόμων, σάλπαρε από το λιμάνι της Κερύνειας για τον επόμενο προορισμό του. Κατά κακή του τύχη όμως, η θάλασσα τελικά το νίκησε και το βούλιαξε, τρία μόλις μίλια έξω από το λιμάνι. Η κερυνειώτικη θάλασσα το κράτησε σφιχτά στην αγκαλιά της για περισσότερο από δυο χιλιάδες χρόνια, μέχρι το 1965 που ο συμπατριώτης μας μ. Ανδρέας Καριόλου το ανακάλυψε απέναντι από την ακτή της Χρυσοκάβας. Τρία χρόνια δούλευαν 54 αρχαιολόγοι, δύτες και άλλοι επιστήμονες, για να το ανελκύσουν, να το επανασυναρμολογήσουν και να το τοποθετήσουν τελικά στο Κάστρο της Κερύνειας, ζωντανεύοντας την ιστορία του και ενώνοντας το σχοινί της ιστορίας των χρόνων του Μεγάλου Αλεξάνδρου και της Κύπρου του τότε, με το σήμερα.
Αποδείχτηκε ότι στα 80 περίπου χρόνια ζωής και χρησιμοποίησης του, το σκάφος είχε επισκευαστεί 2 – 3 φορές, μια και διάφορα μέρη του, όπως αποδείχτηκε με τη μέθοδο άνθρακας 14, είχαν κατασκευαστεί από ξύλο διαφόρων ηλικιών. Παρόλον ότι το φορτίο των 380 περίπου αμφορέων που μετέφερε ήταν βασικά ροδιακού τύπου, ανελκύστηκαν τελικά, σε μικρότερους αριθμούς, εφτά συνολικά τύποι αγγείων, που εξυπηρετούσαν τόσο τις εμπορικές δραστηριότητες του καραβιού, όσο και τις προσωπικές ανάγκες του τετραμελούς πληρώματος του. Στο ναυάγιο βρέθηκαν επίσης 4 πιάτα, 4 ποτήρια και 4 ξύλινα κουτάλια, 5 χάλκινα νομίσματα της εποχής του Δημήτριου του Πολιορκητή (306 π.Χ.), ίχνη από τρόφιμα (φακές, σύκα, σταφύλι, ελιές), ένα σιδερένιο κλειδί με 8 πλευρικά δόντια και μια σιδερένια σχάρα
για ψήσιμο ή στέγνωμα στον ήλιο ψαριών και άλλων τροφίμων. Το γεγονός ότι στο κάτω εξωτερικό μέρος της γάστρας του σκάφους βρέθηκαν σφηνωμένες αιχμές δοράτων, δημιούργησαν την υποψία για επίθεση πειρατών, ώς αιτία του ναυαγίου. Επικρατέστερη όμως άποψη είναι η μετατόπιση του φορτίου, λόγω θαλασσοταραχής. Σήμερα, το καλύτερα διατηρημένο αρχαίο ναυάγιο του κόσμου (σώθηκε το 70%), βρίσκεται φυλακισμένο στο μουσείο του κατεχόμενου Κάστρου της Κερύνειας. Όσο κι αν οι κατακτητές στις αναφορές και ξεναγήσεις τους προσπαθούν να αλλοιώσουν την ιστορική αλήθεια της καταγωγής
του, το αιχμάλωτο καράβι μας παραμένει αδιαμφισβήτητη μαρτυρία των ακατάλυτων από το χρόνο ή οποιουσδήποτε κατακτητές δεσμών της Κερύνειας με την Ελλάδα, σύμβολο επιστροφής των Κερυνειωτών στην αγαπημένη πόλη και επαρχία μας. Αλεξάντρα Νεοφύτου Γ΄1 Αποσπάσματα από το βιβλίο του Τάκη Νεοφύτου Προέδρου του Πολιτιστικού Ιδρύματος «Κερύνεια – Χρυσοκάβα»
Η φωνή των παιδιών Πέμπτη, 21 Ιανουαρίου, 2016
2
Μικροί Δημοσιογράφοι - Ακρίτες
20 Ιουλίου 1974 Στις 20 Ιουλίου 1974 ήρθαν παράνομα Τούρκοι στρατιώτες στις βόρειες θάλασσες της Κύπρου. Με αφορμή το πραξικόπημα εναντίον του Μα-καρίου, τα τούρκικα πλοία μπήκαν στο λιμάνι της Κερύνειας στις 20 Ιουλίου του 1974, όπως είπε ο παππούς μου. Τούρκοι αλεξιπτωτιστές ρίχτηκαν στην Λευκωσία, και τουρκικά πλοία επιτέθηκαν στο λιμάνι της Κερύνειας, με όλα τα σύγχρονα όπλα της εποχής. Οι στρατιώτες της Κύπρου αντέδρασαν έκπληκτοι και χωρίς προ¬ειδοποίηση στην επίθεση των Τούρκων. Εκείνο το πρωί χτύπησαν οι σειρήνες. Ο παπ-πούς μου, μου είπε ότι οι άντρες ετοιμάζονταν να πάνε στον πόλεμο για να υπερασπίσουν την πατρίδα. Πολλά σπίτια χτυπήθηκαν από βόμ-βες, πολλοί στρατιώτες σκοτώθηκαν. Δυστυχία, πόνος και φόβος σκορπίστηκε σε όλο τον κυπρι¬ακό λαό. Μικαέλλα Χατζηπετρή Γ΄2
Επίσκεψη κ. Λύσανδρου και κ. Χρυσούλας στο σχολείο μας Απ. Ανδρέας Σήμερα ήρθαν η γιαγιά και ο παππούς του συμμαθητή μας Χρύσανθου στο σχολείο. Μας είπαν ότι πριν την τουρκική εισβολή, κάθε φορά που γιόρταζε ο Απόστολος Ανδρέας μαζευόταν ο κόσμος στο μοναστήρι. Δίπλα από το μοναστήρι υπάρχει το αγίασμα. Το μοναστήρι γιόρταζε δυο φορές το χρόνο, στις 15 Αυγούστου και στις 30 Νοεμβρίου. Πολλά λεωφορεία από ολόκληρη την Κύπρο, ακόμα και από τη μακρινή Πάφο, πήγαιναν στον Απόστολο Ανδρέα. Βέβαια, στα παλιά χρόνια πήγαιναν με τα γαϊδούρια κι άπλωναν το πάπλωμά τους έξω από το μοναστήρι ώστε την άλλη μέρα να πάνε στη λειτουργία και στο αγίασμα πρωί πρωί. Η δασκάλα μάς ανέφερε ότι θυμόταν κι εκείνη πως όταν ήταν μικρή, ξεκινούσαν με το αυτοκίνητο από την Αθηένου για το μοναστήρι. Ήταν πολύ μακρινή και δύσκολη διαδρομή. Θυμάται ότι ζαλιζόταν στο αυτοκίνητο μέχρι να φτάσουν. Διανυκτέρευαν έξω από το μοναστήρι και το επόμενο πρωί νίβονταν με το αγίασμα του βράχου. Της έκανε τρομερή εντύπωση η ανατολή του ήλιου πάνω στα καταγάλανα νερά της θάλασσας. Ήταν ένα θέαμα μαγευτικό που θα θυμάται για πάντα… Οι εγκλωβισμένοι Ο παππούς του Χρύσανθου, Λύσανδρος κατάγεται από την Αγία Τριάδα και η γιαγιά του Χρυσούλα από τη Γιαλούσα. Μετά την τουρκική εισβολή έμειναν εγκλωβισμένοι στο σπίτι τους στη Γιαλούσα. Το 1977 τους έδιωξε ο τουρκικός στρατός και από τότε μένουν στην Αθηένου. Όταν
ήταν εγκλωβισμένοι δεν μπορούσαν να πάνε στα χωράφια τους για δουλειές χωρίς άδεια από την τουρκική αστυνομία. Άνθιμος Θεοδωρίδης, Αντρέας Ποϊάνα, Μαρία Παυλίδου, Θεοδώρα Τσιμούρη Γ΄1
περάσει κάτω από την εικόνα. Μετά την περιφορά μπήκαμε μέσα και ο ιερέας έκανε την απόλυση και μοίρασε αντίδωρο στον κόσμο. Όταν βγήκα έξω οι φίλοι και οι γνωστοί μου, μου ευχήθηκαν “Χρόνια Πολλά” γιατί και εγώ ονομάζομαι Σπυρίδωνας.
Μνήμες 1974 Ο παππούς μου Αντρέας Παπαϊωάννου μου μίλησε για την τουρκική εισβολή του 1974. Στις 20 Ιουλίου ήταν στο σπίτι του και κοιμόταν. Ξαφνικά άκουσε αεροπλάνα να πετούν πάνω από την Κύπρο μας και βόμβες που έκαναν έκρηξη. Ήταν φοβισμένος κι έτρεξε να μάθει τι συμβαίνει. Επίσης ήταν θυμωμένος με τους Τούρκους που έκαναν πόλεμο. Όπως όλοι οι άντρες, έβαλε τα στρατιωτικά του, πήρε το όπλο του και πήγε να πολεμήσει. Άντρια Παπαϊωάννου Γ΄2
Η Αθηένου και οι συνέπειες της τουρκικής εισβολής Η Αθηένου, επειδή βρίσκεται πολύ κοντά στα κατεχόμενα, είχε δυστυχώς πολλές συνέπειες από την τουρκική εισβολή. Έχασε κάποια παλικάρια στον πόλεμο του 1974. Ένα από αυτά ήταν και ο αδελφός του παππού μου, ο Παναγιώτης Ματσούκας. Ακόμη, το 65% της καλλιεργήσιμης γης της Αθηένου είναι μέχρι σήμερα σκλαβωμένο καθώς και τα ξωκλήσια μας αλλά και ο αρχαιολογικός χώρος των Γόλγων. Σήμερα, ο δήμος μας είναι ημιπερικυκλωμένος από τα τουρκικά στρατεύματα, βρίσκεται στη νεκρή ζώνη κι έτσι έχει μόνο μια διέξοδο προς τις ελεύθερες περιοχές. Δημήτρης Ιωάννου Γ΄2
Αρχιερατική Λειτουργία Αγίου Σπυρίδωνα Στις δώδεκα Δεκεμβρίου γιορτάζουμε τη γιορτή του Αγίου Σπυρίδωνα. Εκείνη τη μέρα πήγα με την οικογένεια μου να εκκλησιαστώ. Όταν φτάσαμε εκεί συναντήσαμε πολύ κόσμο. Είδαμε και ένα γνωστό μας από τη κατεχόμενη Τρεμετουσιά. Μας είπε πως ένα μεγάλο λεωφορείο έφερε πολλούς συγχωριανούς τους για να γιορτάσουν τον Άγιο τους. Μπήκαμε στον ναό και άναψα ένα κεράκι. Προσκύνησα με ευλάβεια την εικόνα του Αγίου Σπυριδώνα. Δίπλα από την εικόνα υπήρχε ένα μεγάλο κουτί που μέσα είχε το παπούτσι του Άγιου Σπυρίδωνα. Όταν χτύπησε η καμπάνα βγήκαμε έξω για την περιφορά της εικόνας. Μπροστά ήταν τα παιδιά με τα εξαπτέρυγα και ακολουθούσε η ομάδα με τους ψάλτες. Πίσω τους ήταν ο Μητροπολίτης Τριμυθούντος Βαρνάβας μαζί με τους ιερείς του χωριού μας. Ο κόσμος έκανε μια μεγάλη ουρά για να
Σπυρίδωνας Αντρέου Γ΄1
Η σπασμένη κούκλα Κάποτε ήταν ένα κοριτσάκι που την έλεγαν Ζωή. Η Ζωή με τους φίλους της έχουν μία << κρυψώνα >> και εκεί παίζουν βαφτίσια, γάμους και χορούς. Μια φορά πήγε η Ζωή στη μαμά της για να πάρει τα μπισκότα που της είχε κάνει . Όμως την μάλωσε κι έφυγε λυπημένη. Όχι γιατί δεν πήρε τα μπισκότα της, αλλά γιατί η μητέρα της έκλεγε. Έτσι περνούσαν οι μέρες και η μαμά της ήταν ολοένα και πιο ανήσυχη. Κάτι σιγοψιθύριζαν με τον πατέρα της. Κάτι κακό θα γίνει! Το ένιωθε μέσα της, το ένιωθε αν και δεν ήξερε τον λόγο. Ο πατέρας της ήταν νευρικός και της λέει: - Πού είσαι Ζωή; Έλα γρήγορα μέσα. Μη βγαίνεις έξω. - Μα εδώ είμαστε, μπαμπά. - Καλά, καλά. Κάτι άρχισε να λέει στη μαμά πάλι. Η Ζωή πήγε σιγά σιγά έξω και λέει στη φίλης της : - Δεν αντέχω άλλο όλο με μαλώνουν σήμερα. Είναι όλοι ανήσυχοι πάλι και λυπημένοι. Δεν αντέχω να τους βλέπω έτσι. - Και οι δικοί μου το ίδιο. Η μαμά κλαίει. - Άκουσα τον πατέρα, που έλεγε πως στην Κερύνεια ήρθαν πολύ Τούρκοι στρατιώτες από την Τουρκία με τα καράβια τους. Σκότωσαν τους στρατιώτες μας. - Αλήθεια; Θεέ μου. - Ναι. Κι ο κόσμος έφυγε. Ήρθαν και αεροπλάνα, έριξαν βόμβες, χάλασαν τα σπίτια και σκοτώθηκαν παιδιά. Έκλαιγε η μαμά μου, γιατί εκεί μένει ο θείος ο Κώστας. -
Και η κρυψώνα μας, τί θα γίνει;
- Ας πάμε ως εκεί. - Ναι, φώναξε και τους άλλους, εγώ θα πάω να συγυρίσω. Όταν ήρθαμε αρχίσαμε το παιχνίδι ξαφνικά ακούστηκε ένα φοβερό βουητό που μας ξεκούφανε. Τότε οι γονείς φώναξαν τα παιδιά τους. - Κώστα, Βασιλική, Ζωή, Έλενα. Έτσι όλοι πήγαν στα σπίτια τους. Όμως η Ζωή γύρισε πίσω, γιατί ξέχασε την κούκλα της και όπως έπιασε την κούκλα της και καθώς έτρεχε πιάστηκε το ένα χέρι πάνω σε ένα κλαδί πορτοκαλιάς. Έσκυψε να το πάρει αλλά η φωνή του πατέρα της την εμπόδισε. - Ζωή γρήγορα έρχονται τα τανκς στο χωριό, μη χαζεύεις. Έτσι έμεινε το χέρι της κούκλας στο κλαδί της πορτοκαλιάς και τώρα έχει την κούκλα της για ενθύμιο. Ανυπομονεί να επιστρέψει πίσω στο χωριό της. ΜΑΡΙΝΑ ΝΙΚΟΛΑΟΥ Γ΄1
Η φωνή των παιδιών Πέμπτη, 21 Ιανουαρίου, 2016
3
Μικροί Δημοσιογράφοι - Ακρίτες H μαρτυρία της γιαγιάς μου, Νόνης ΣολωμούΑριστείδου Όταν έγινε η τουρκική εισβολή, η γιαγιά μου ήταν περίπου 14 χρονών και έμενε στο χωριό Λευκόνοικο της επαρχίας Αμμοχώστου. «Νωρίς το πρωί ξυπνήσαμε ακούγοντας τα αεροπλάνα και τις σειρήνες. Σηκώθηκα τρομαγμένη γυρεύοντας τους γονείς και τα αδέλφια μου. Όλοι μαζί φοβισμένοι και ανήσυχοι ψάχναμε αυτοκίνητο για να φύγουμε. Πήραμε μαζί μας τα απαραίτητα: Λίγα τρόφιμα, λίγο νερό, ντομάτες, ψωμί και χαλούμια. Βρεθήκαμε όλοι οι χωριανοί στην πλατεία για να φύγουμε. Έβλεπα τα παιδιά να κλαίνε και στενοχωριόμουν περισσότερο. Η απογοήτευση φαινόταν στα πρόσωπα όλων. Δεν καταλάβαμε εκείνη την ώρα ότι δε θα ξαναβλέπαμε το σπίτι μας. Απλώς παρακαλούσαμε να μην μας σκοτώσουν οι Τούρκοι. Το μόνο που μας ένοιαζε ήταν να σωθούμε. Ξεκινήσαμε άλλοι με τρακτέρ, άλλοι με τα αυτοκίνητα για να πάμε στην Άχνα. Εκεί μας υποδέχθηκαν θερμά και μας έδωσαν φαγητά, ρούχα και κάπου να μείνουμε προσωρινά. Ελπίζω κανένα παιδί να μην ζήσει ποτέ τον πόλεμο όπως εγώ». Δημήτρης Φωτιάδης Γ΄2
15 Νοεμβρίου 1983. Η ανακήρυξη του Ψευδοκράτους. Στις 20 Ιουλίου 1974 οι Τούρκοι έκανα εισβολή στην Κύπρο με τάνκς και αεροπλάνα και χιλιάδες στρατό και κατάφεραν να σκλαβώσουν την μισή σχεδόν πατρίδα μας. Στις 15 Νοεμβρίου 1983 ο Ντεκτάς ανακήρυξε το σκλαβωμένο μέρος της πατρίδας μας σε ανεξάρτητο τουρκικό κράτος. Το ψευδοκράτος του Ντεκτάς δεν μπορεί να αναγνωρισθεί από κανένα άλλο κράτος εκτός από την Τουρκία. Ζητούμε: • Να φύγουν τα Τουρκικά στρατεύματα από το νησί μας • Να φύγουν οι Τούρκοι έποικοι από τη γη μας • Να γυρίσουν όλοι οι πρόσφυγες στα σπίτια τους • Να εξακριβωθεί η τύχη των αγνοουμένων μας • Έλληνες και Τούρκοι της Κύπρου να ζήσουν ειρηνικά μαζί σε ένα ενιαίο, ενωμένο, ανεξάρτητο κυπριακό κράτος ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΣΤΗ ΚΥΠΡΟ ΜΑΣ Βασίλης Αγαπίου Γ΄1 Χριστούλλα Δημοσθένους Γ΄1
Η Σπασμένη Κούκλα Διηγούμαι την ιστορία με δικά μου λόγια Κάποτε ζούσε ένα κοριτσάκι που το έλεγαν Ζωή. Τον τελευταίο καιρό έβλεπε τη μητέρα και τον πατέρα της ανήσυχους και λυπημένους. Μια μέρα που έπαιζε με
τους φίλους της στην «κρυψώνα» του σ΄ένα περιβόλι του χωριού ακούστηκαν τρομεροί κρότοι. Όλος ο κόσμος φοβήθηκε κι έτρεχαν να φύγουν γιατί θα έμπαιναν τα τάνκς στο χωριό. Η Ζωή θυμήθηκε την κούκλα της και γύρισε να την πάρει αλλά από τη βιασύνη της πιάστηκε το χέρι της κούκλας σ΄ ένα κλαδί πορτοκαλιάς κι έσπασε. Η Ζωή ήταν πολύ λυπημένη που αναγκάστηκαν να φύγουν από τα σπίτια τους και να γίνουν πρόσφυγες. Το μοναδικό ενθύμιο από το πατρικό της ήταν η σπασμένη της κούκλα που την κρατούσε συντροφιά. Μαρία Παπέττα Γ΄1
Η Αθηένου και οι συνέπειες της τουρκικής εισβολής Η τουρκική εισβολή του 1974 προκάλεσε πολλές συνέπειες σε όλη την Κύπρο. Πολλές πληγές άφησε και στο χωριό μου την Αθηένου. Το μεγαλύτερο μέρος της καλλιεργήσιμης γης της είναι κατεχόμενο και δυστυχώς είναι απομονωμένη από τα γύρω χωριά. Επίσης έχει θρηνήσει τρία παλληκάρια της: τον Κώστα Τούμπα, τον Παναγιώτη Ματσούκα και τον Δώρο Φώττηρο. Αναζητούνται όμως και οι αγνοούμενοί της Κώστας Παπαπαύλου, Βάσος Χειμώνας, Ευάγγελος Λύτρας και Γιώργος Πίκης. Δημήτρης Φωτιάδης Γ΄2
Η τουρκική εισβολή Την μέρα που έπαιζαν οι σειρήνες ο παππούς μου έπρεπε να μεταφέρει στρατιώτες με το φορτηγό του. Όλος ο κόσμος κρύφτηκε στα ορύγματα. Ο κόσμος μάζευε τροφή γιατί είχε έλλειψη. Μια μέρα οι Τούρκοι έπιασαν τον παππού μου αιχμάλωτο σαν πήγαινε στο χοιροστάσιο για να ταΐσει τους χοίρους. Μετά ήρθε ένας Τουρκοκύπριος βοσκός και είπε στους Τούρκους στρατιώτες ότι είναι φίλος του. Έτσι οι Τούρκοι τον άφησαν ελεύθερο. Μετά από δύο τρεις μέρες οι Τούρκοι άρχισαν να βομβαρδίζουν την Αθηένου και όλοι οι κάτοικοι έφυγαν από το χωριό και επέστρεψαν ύστερα από μήνες. Φίλιππος Ιεροδιακόνου Γ’2
20η Ioυλίου 1974 Ο παππούς ζούσε χαρούμενος στο χωριό του, που βρίσκετε στον πενταδάχτυλο. Το πρωί την 20 Ιουλίου η ώρα 5.00.μ. τα τουρκικά αεροπλάνα χτυπούν τους στρατιώτες μας . Όλοι οι νέοι του χωριού, με αρχηγό το παππού, μπήκαν στο λεωφορείο, για να πάνε στη Κερύνεια να πάρουν όπλα, να πολεμήσουν τους Τούρκους. Κοντά στο πέντε Μίλι , 2 τουρκικά αεροπλάνα, έρχονται προς το μέρος τους. Αμέσως εγκατέλειψαν το λεωφορείο, μπήκαν σε ένα περβόλι με λεμονιές. Το λεωφορείο ανατινάχτηκε στον αέρα. Πήρε φωτιά. Οι σφαίρες έπεφταν στο περβόλι σαν βροχή. Όλοι έπεσαν στο χώμα. Μόλις έφυγαν τα αεροπλάνα ,σκορπίστηκαν στο βουνό. Αυτοί που πήγαν με δικό τους αυτοκίνητο για την Κερύνεια ,οι Τούρκοι τους πήραν αιχμάλωτους .Ο παππούς μας έλεγε, λυπημένος.< Βρήκαμε πολλούς στρατιώτες σκοτωμένους. Οι πιο πόλοι κάηκαν. Οι Τούρκοι μας κτυπούσαν, από τη θάλασσα, από το αέρα, και από τη ξηρά>. Έγινε μεγάλο κακό στο τόπο μας>. Αντρέας Ποϊάνα Γ΄1
Η προσωπική μαρτυρία της κυρίας Γεωργίας Ήρθε στο σχολείο μας η κυρία Γεωργία Κωνσταντίνου Σεργίου.Η κυρία Γεωργία κατάγεται από τη Μακράσυκα και είναι αδελφή της δασκάλας μας,της κυρίας Ελένης. Όταν έγινε ο πόλεμος ήταν 23 χρονών και τώρα είναι 64. Εργαζόταν ως δασκάλα στο Δημοτικό Σχολείο του χωριού της. Τη σχολική χρονιά 1973-1974, ήταν δασκάλα της αδελφής της ( δηλαδή της δασκάλας μας),στην Α’ τάξη.. Μας είπε ότι είναι δώδεκα αδέλφια.Εκείνη είναι η τ΄ςτςρη στη σειρά και η δασκάλα μας η δωδέκατη. Στις 15 Ιουλίου του 1974.έγινε το παξικόπημα.Όλος ο κόσμος ήταν αναστατωμένος,ανήσυχος και πολύ φοβισμένος.Από εκείνη τη μέρα αποφάσισαν όλοι οι γείτονες να κοιμούνται στην αυλή του σπιτιού της,πάνω στα παπλώματα,για να αντιμετωπίσουν το φόβο τους. Στις 14 Αυγούστου, του 1974( έγινε η β’ φάση της τουρκικής εισβολής στο νησί μας),έφυγε μαζί με τη μητέρα και τα αδέλφια της από τη Μακράσυκα,γιατί τους ειδοποίησαν ότι μπαίνουν οι Τούρκοι στο χωριό.Ο
Η φωνή των παιδιών Πέμπτη, 21 Ιανουαρίου, 2016
4
Μικροί Δημοσιογράφοι - Ακρίτες
πατέρας της έφυγε μαζί με το κοπάδι του,γιατί δεν ήθελε να το αποχωριστεί. Έφυγαν με το τρακτέρ και την καρότσα τους,.Μαζί τους πήραν και άλλους χωριανούς.Πάνω στην καρότσα ήταν περίπου 30-35 άτομα. Πήραν μαζί τους τα παπλώματα που χρησιμοποιούσαν,για να κοιμούνται τα βράδια στην αυλή τους.Πήραν ένα δοχείο με χαλλούμια που τα έφτιαχνε η μητέρα τους η κυρία Παναγιώτα. Πρόλαβαν και πήραν λίγα καρπούζια και πεπόνια,που ήταν δική τους παραγωγή.Η κυρία Γεωργία αφού κλείδωσε τη βιβλιοθήκη τηςπήρε μαζί της το κλειδί,για να μπορεί να την ανοίξει όταν θα γυνούσαν πίσω. Μας είπε πώς όλος ο κόσμος πίστευε πως σε λίγες μέρες θα επέστρεφαν στα σπίτια τους.Η πιο μεγάλη τους έγνοια ήταν μικρότερα αδέλφια. Ο αδελφός της που ήταν στρατιώτης τότε,παρ’ολο που κινδύνευσε πάρα πολύ ευτυχώς επέστρεψε ζωντανός.
Surdu Cosmin-Vasile Γ΄3 Μάριος Βασιλείου Γ΄3 Νικολίνα Γεωργίου Γ΄3 Στυλιάνα Θεοχάρη Γ΄3 Η οικογένειά της και πολλοί άλλοι Μακρασυκιώτες,αλλά και πρόσφυγες από άλλα χωριά της περιοχής, κατέφυγαν στο Δασάκι της Άχνας και στα χωριά Ξυλοτύμπου και Ορμήδεια,γιατί ένιωθαν πιο ασφαλείς,αφού οι περιοχές αυτές ανήκουν στις αγγλικές βάσεις της Δεκέλειας. Μόλις έφτασαν στην Ξυλοτύμπου μαζεύτηκαν κοντά στο τρακτέρ πολλοί πρόσφυγες που είχαν ήδη φτάσει εκεί και ήταν πεινασμένοι.Η μητέρα της η κυρία Παναγιώτα,τους έδωσε από τα χαλλούμια που πήρε μαζί της,καθώς και καρπούζια και πεπόνια.Κράτησε και μερικά για τα παιδιά της.Τις πρώτες μέρες έμεναν κάτω από τα δέντρα. Έτρωγαν ό,τι τους έδιναν οι κάτοικοι του χωριού και ο Ερυθρός Σταυρός.Έπειτα για λίγο καιρό έμειναν μαζί με άλλους Μακρασυκιώτες( ήταν περίπου 35 άτομα ),σ’ ένα καινούριο σπίτι που οι ιδιοκτήτες του το ετοίμαζαν για το γάμο τους. Έπειτα η κυβέρνηση έφερε αντίσκηνα για όλες τις οικογένειες και δημιούργησαν τους προσφυγικούς καταυλισμούς.Η οικογένειά της επειδή ήταν μεγάλη χρειάστηκε δύο αντίσκηνα.Οι γονείς της επειδή ήταν βοσκοί έμεναν μαζί με άλλους βοσκούς πρόσφυγες σε αντίσκηνα έξω από το χωριό μαζί με το κοπάδι τους. Φίλιππος Ιεροδιακόνου Γ΄3 Πέτρος Ιωάννου Γ΄3 Έλια Καρακίτη Γ΄3 Δέσποινα Κκαϊλά Γ΄3 Ήταν πολύ δύσκολη η ζωή στα αντίσκηνα.Ο χειμώνας ήταν πολύ βαρύς ,με πολύ κρύο,βροχές και δυνατους ανέμους,ενώ τα προηγούμενα δύο χρόνια είχε μεγάλη ανομβρία.Τα αντίσκηνα έπεφταν πάνω τους και τα ξαναέστηναν.Προσπαθούσαν να το παρουσιάσουν σαν παιχνίδι στα μικρότερα τους αδέλφια για να μη φοβούνται. Έκανε πολύ κρύο και δεν μπορούσαν να ζεσταθούν.Ο Ερυθρός Σταυρός,έδωσε μερικές κουβέρτες και μια σόμπα σε κάθε οικογένεια,για να αντιμετωπίσει το χειμώνα. Τα αποχωρητήρια,που ήταν λάκκοι σκαμμένοι στο έδαφος, βρίσκοντν μακριά από τον καταυλισμό.Όταν ήθελαν να κάνουν ντους,χρησιμοποιούσαν ένα κουβα νερό,που το έφερναν από τις βρύσες του χωριού.Τέσσερα άτομα κρατούσανένα σεντόνι στις τέσσερις άκριες, για να μη φαίνεται αυτός που έκανε ντους.Κάθε άτομο χρησιμοποιούσε ένα κουβα νερό κάθε φορά που έκανε ντους. Στη αυλή του σχολείου στήθηκαν πρόχειρα κουρεία. Άντρες κουρείς(παρπέρηδες) πρόσφυγες και
ντόπιοι,ανάλαβαν να κουρέψουν και να ξυρίσουν τους άντρες που έμεναν στους καταυλισμούς,για να νιώσουν καλύτερα και για να αποφύγουν τις ψείρες. Η κυρία Γεωργία ήταν δασκάλα της Α’ τάξης στα αντίσκηνα.Εργαζόταν ακόμα ως εθελόντρια στον Ερυθρό Σταυρό στο τμήμα μηνυμάτων.Οι εγκλωβισμένοι έστελλαν μηνύματα στους συγγενείς τους ,που βρίσκονταν στις ελεύθερες περιοχές.Τους έγραφαν ότι είναι καλά και τους έσελλαν χαιρετισμούς.Δεν έγραφαν κάτι αρνητικό ,γιατί τις περισσότερες φορές τα μηνύματα ελέγχονταν από τους Τούρκους.Στο τμήμα αυτό πήγαιναν ακόμα άτομα,τα οποία έψαχναν να βρουν τα αγαπημένα τους πρόσωπα. Μας είπε πως ένιωθε πάρα πολύ χαρούμενη, όταν έβρισκε τα άτομα που αναζητούνταν και τα έβλεπε να επανενώνονται με τις οικογένειές τους.Θύμαται μας είπε την περίπτωση ενός αστυνομικού,που ερχόταν κάθε μέρα και αναζητούσε πληροφορίες για τον πατέρα του, που έμεινε στο χωριό.Έβλεπε στο πρόσωπό του τη θλίψη, την απογοήτευση.Αυτό συνεχίστηκε για πολύ καιρό.Ο ίδιος της είπε πως άρχισε να πιστεύει πως δε θα τον βρει,γιατί θα τον σκ’οτωσαν οι Τούρκοι. Δυστυχώς μετά από καιρό , αυτό που υποψιαζόταν βγήκε αληθινό. Τον διαβεβαίωσαν ότι ο πατέρας του δολοφονήθηκε από τους Τούρκους. Θάνος Παναγιώτου Γ΄3 Αργυρώ Πέρδικου Γ΄3 Νικόλας Νικολάου Γ΄3 Άντρια Ττόουλου Γ΄3 Όταν ξεκίνησε η σχολική χρονιά το Σεπτέμβρη του 1974,τα προσφυγόπουλα φοιτούσαν και στα δύο σχολεία της Ξυλοτύμπου.Το ένα σχολείο είχε πέντε αίθουσες και το άλλο τρεις.Στην αρχή μερικά παιδιά έκαναν μάθημα κάτω από τα δέντρα,πάνω στις βεράντες και άλλα στα αντίσκηνα.Δεν είχαν θρανία,καρέκλες ,πίνακες κ.α. Σιγάσιγά άρχισε να στέλλει το Υπουργείο τα απαραίτητα.Για να μπορούν να φοιτούν όλα τα παιδιά,τους χώριζαν σε τρεις ομάδες.Η κάθε ομάδα ερχόταν διαφορετική ώρα και σχόλανε διαφορετική ώρα.’Ετσι το μάθημα γινόταν είτε στα αντίσκηνα, είτε στις αίθουσες του σχολείου.Ένα τμήμα μορεί να ξεκινούσε με 30 μαθητές και σε μια βδομάδα να έμεναν 20, γιατί οι πρόσφυγες μετακινούνταν συνεχώς, μέχρι να βρουν κάτι καλύτερο.Πήγαιναν σε άλλες περιοχές της Κύπρου ή μετανάστευαν. Μέσα στο αντίσκηνο έκαναν μάθημα δύο τμήματα και δύο δασκάλους.Το ένα τμήμα έβλεπε στη μια πλευρά του αντίσκηνου και το άλλο στην άλλη .Για διαχωριστικό έβαζαν πινακίδες ( αν υπήρχαν).Ποτέ δεν αντιμετώπιζαν πρόβλημα με τη πειθαρχία των παιδιών,γιατί ήταν πολύ φρόνιμα,συνεργάσιμα και διψούσαν ,για να μάθουν. Είδαμε στις φωτογραφίες τα παιδιά που πήγαιναν να κάνουν μάθημα στα αντίσκηνα περπατώντας μέσα στη βροχή και στις λάσπες. Στο μάθημα της αριθμητικής,για αντικείμενα χρησιμοποιούσαν τις πετρούλες της αυλής του σχολείου. Όλα τα παιδιά κρατούσαν την ίδια βαλίτσα,που έγραφε απ΄έξω τ’άρχικά Σ.Ε.Ο ( Σώμα Ελλήνων Οδηγων). Τις έστειλαν τα αδέλφια μας από την Ελλάδα. ‘Εστελλαν ακόμα ρούχα ,παπούτσια, χρήματα ( τα έβαζαν μέσα στα ρούχα μαζί με τη διεύθυνσή τους) Εκτός από τους ελλαδίτες έστελλαν και οι συμπατριώτες μας που έμεναν σε άλλες χώρες.Τα μοίραζε στους πρόσφυγες ο Ερυθρός Σταυρός. Μας έδειξε φωτογραφίες από τα αντίσκηνα που έκαναν μάθημα και προσέξαμε πως όταν ήταν ζέστη τύλιγαν προς τα πάνω τα πλαϊνά του αντίσκηνου,για να παίρνουν αέρα.Σε μια άλλη φωτογραφία είδαμε πως για να μπαίνει φως είχε μια τρύπα στο πάνω μέρος του αντίσκηνου. Είδαμε ακόμα μια φωτογραφία από την πρώτη Χριστουγεννιάτικη γιορτή,με το διευθυντή του σχολείου να παίζει μαντολίνο και να διευθύνει τη χορωδία . Παρ’ όλες τις δυσκολίες που είχαν να αντιμετωπίσουν,πέτυχαν πολύ καλά αποτελέσματα. Μάλιστα ο τότε Υπουργός Παιδείας,έστειλε σε όλους τους εκπαιδευτικούς συγχαρητήρια για την υπεράνθρωπη προσπάθειά και τα άριστα αποτελέσματά τους. Η κυρία Γεωργία ευχήθηκε μέσα από την ψυχή της κανένα παιδί στον κόσμο να ζήσει τον πόλεμο. Χρίστια Τσιγαρίδου Γ΄3 Γιώργος Φιάκκου Γ’3, Χρυσόστομος Φιάκκου Γ΄3 Νικόλας Φραντζέσκου Γ’3
Η φωνή των παιδιών Πέμπτη, 21 Ιανουαρίου, 2016
5
Μικροί Δημοσιογράφοι - Ακρίτες
ΠΕΡΙΓΡΑΨΕ ΜΕ ΔΙΚΑ ΣΟΥ ΛΟΓΙΑ ΤΟ ΘΑΥΜΑ ΠΟΥ ΕΚΑΝΕ Ο ΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝΑΣ ΓΙΑ ΝΑ ΑΠΟΔΕΙΞΕΙ ΣΤΟΝ ΑΡΕΙΟ ΤΗΝ ΤΡΙΑΔΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ: ΑΡΧΙΕΡΑΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΑΓΙΟΥ ΣΠΥΡΙΔΩΝΑ Στις δώδεκα Δεκεμβρίου γιορτάζουμε τη γιορτή του Αγίου Σπυρίδωνα. Εκείνη τη μέρα πήγα με την οικογένεια μου να εκκλησιαστώ. Όταν φτάσαμε εκεί συναντήσαμε πολύ κόσμο. Είδαμε και ένα γνωστό μας από τη κατεχόμενη Τρεμετουσιά. Μας είπε πως ένα μεγάλο λεωφορείο έφερε πολλούς συγχωριανούς τους για να γιορτάσουν τον Άγιο τους. Μπήκαμε στον ναό και άναψα ένα κεράκι. Προσκύνησα με ευλάβεια την εικόνα του Αγίου Σπυριδώνα. Δίπλα από την εικόνα υπήρχε ένα μεγάλο κουτί που μέσα είχε το παπούτσι του Άγιου Σπυρίδωνα. Όταν χτύπησε η καμπάνα βγήκαμε έξω για την περιφορά της εικόνας. Μπροστά ήταν τα παιδιά με τα εξαπτέρυγα και ακολουθούσε η ομάδα με τους ψάλτες. Πίσω τους ήταν ο Μητροπολίτης Τριμυθούντος Βαρνάβας μαζί με τους ιερείς του χωριού μας. Ο κόσμος έκανε μια μεγάλη ουρά για να περάσει κάτω από την εικόνα. Μετά την περιφορά μπήκαμε μέσα και ο ιερέας έκανε την απόλυση και μοίρασε αντίδωρο στον κόσμο. Όταν βγήκα έξω οι φίλοι και οι γνωστοί μου, μου ευχήθηκαν “Χρόνια Πολλά” γιατί και εγώ ονομάζομαι Σπυρίδωνας. Σπυρίδωνας Αντρέου Γ΄1
Άγιος Σπυρίδωνας σήκωσε ψηλά το χέρι του κρατώντας ένα κεραμίδι. Το έσφιξε και είπε: «Στο όνομα του Πατρός». Μια φλόγα βγήκε από το κεραμίδι και πετάχτηκε στον ουρανό. «Και του Υιού». Νερό έτρεξε από το κεραμίδι προς τη γη. «Και του Αγίου Πνεύματος». Μέσα στα χέρια του έμεινε το χώμα. Με αυτό το θαύμα έδειξε ότι ο Τριαδικός Θεός αποτελείται από τρία ομοούσια πρόσωπα, αλλά είναι Ένας στην ουσία και στη φύση. Πέτρος Ιωάννου Γ΄3
Θεοδώρα Τσιμούρη Γ΄1 Κάποτε ήταν ο Άρειος που έλεγε ψέματα ότι ο Θεός είναι Ανώτερος και ότι το Άγιο Πνεύμα κι ο Χριστός είναι πιο κάτω από τον Θεό. Μετά έγινε ένα συνέδριο στην Κωνσταντινούπολη και πήγαν όλοι οι επίσκοποι για να λύσουν το θέμα με την Αγία Τριάδα. Εκεί ο Άρειος βγήκε και είπε ότι ο Θεός είναι ανώτερος, ενώ το Άγιο Πνεύμα κατώτερο. Μετά βγήκε πάνω ο επίσκοπος Σπυρίδωνας κρατώντας ένα τούβλο. Το έσφιξε μέσα στην παλάμη του και από πάνω βγήκε φωτιά, από κάτω νερό και μέσα στο χέρι του έμεινε χώμα. Και είπε: Η φωτιά είναι ο Θεός, που είναι πάνω στον ουρανό. Το νερό είναι ο Χριστός που κατέβηκε κάτω στη Γη και το χώμα είναι το Άγιο Πνεύμα. Έτσι με αυτό το θαύμα έδειξε την Άγια Τριάδα. Στυλιάνα Θεοχάρη Γ΄3
Μια φορά ήταν ο Άρειος. Ο Άρειος έλεγε πως δεν υπάρχει Αγία Τριάδα και ο κόσμος άρχισε να μπερδεύεται. Ύστερα μαζεύτηκαν στη Νίκαια όλοι οι επίσκοποι για να το συζητήσουν. Εκεί πήγε και ο Άρειος. Ο Άρειος σηκώνεται και τους λέει: -Δεν υπάρχει Αγία Τριάδα. Τότε σηκώνεται ο Άγιος Σπυρίδωνας και κρατάει ένα κεραμίδι στα χέρια του. Το σφίγγει και βγαίνει φωτιά πάνω από το χέρι του, νερό τρέχει προς τα κάτω και στο χέρι του μένει χώμα. -Να, λέει, στον Άρειο, ο επίσκοπος Σπυρίδωνας. Η φωτιά που ανεβαίνει προς τα πάνω είναι ο Θεός Πατέρας, που βρίσκεται στον ουρανό. Το νερό που τρέχει προς τα κάτω είναι ο Υιός που κατέβηκε στη Γη και το χώμα στο χέρι μου είναι το Άγιο Πνεύμα. Έτσι, με αυτό το θαύμα, ο Άγιος Σπυρίδωνας έδειξε στον Άρειο και σε όλους όσοι ήταν εκεί την τριαδικότητα του Θεού. Σπυρίδωνας Ανδρέου Γ΄1
Κάποτε ήταν κάποιος που τον έλεγαν Σπυρίδωνα. Ήταν βοσκός. Είχε ένα κοπάδι με κατσίκες. Ήταν συμπατριώτης μας, Κύπριος. Γεννήθηκε στην Άσσια. Κάποιος τον κάλεσε να πάει στη μακρινή Νίκαια. Εκεί γινόταν μεγάλη συγκέντρωση. Υπήρχε ένας που τον έλεγαν Άρειο. Έλεγε ψεύτικες διδασκαλίες και υπήρχε κίνδυνος για την πίστη μας. Έλεγε τάχα πως ο Χριστός δεν είναι υιός του Θεού. Κάποια στιγμή σηκώθηκε από τη θέση του ο Σπυρίδωνας. Πήρε ένα κεραμίδι, το έσφιξε και βγήκε μια φλόγα. «Να ο Πατέρας», είπε ο Σπυρίδωνας. Ύστερα έτρεξε νερό στο πάτωμα. «Να ο Υιός», είπε πάλι ο Σπυρίδωνας. Άνοιξε τα χέρια του και είχε μείνει χώμα. «Να το Άγιο Πνεύμα. Αυτή είναι η Αγία Τριάδα που πιστεύουμε». Με το θαύμα αυτό ο Άγιος Σπυρίδωνας έδειξε με χειροπιαστό παράδειγμα πως ο Θεός είναι Ένας και ονομάζεται Αγία Τριάδα. Αποτελείται από τον Πατέρα, τον Υιό και το Άγιο Πνεύμα. Χρύσανθος Χατζηπετρή Γ΄1
Στην εικόνα του Αγίου Σπυρίδωνα, ο Άγιος κρατά ένα Ευαγγέλιο και ένα κεραμίδι. Αυτό έχει σχέση με ένα θαύμα που έκανε. Όταν καθιερώθηκε η ανεξιθρησκία, άρχισαν τα προβλήματα με τις αιρέσεις. Ο Άρειος έλεγε ότι ο Χριστός δεν είναι Θεός και ο Άγιο Πνεύμα είναι κατώτερο του Θεού και του Υιού. Τότε ο
βλέπεις αυτό το κεραμίδι;» Ο Άγιος Σπυρίδωνας έσφιξε το κεραμίδι και από πάνω βγήκε φωτιά, από κάτω έτρεξε νερό και μέσα στο χέρι του είχε χώμα. Τότε ο Άγιος είπε: «Η φωτιά συμβολίζει τον Θεό, το νερό συμβολίζει τον Χριστό, το χώμα που έχω στο χέρι μου το Άγιο Πνεύμα. Ο Άγιος Σπυρίδωνας του εξήγησε ότι όπως το κεραμίδι δημιουργείται από τρία πράγματα (χώμα, νερό και φωτιά) και ο Θεός έτσι είναι. Είναι ένας, αλλά αποτελείται από τρία πρόσωπα: τον Πατέρα, τον Υιό και το Άγιο Πνεύμα. Έτσι απέδειξε την τριαδικότητα του Θεού.
Κάποτε ήταν ο Άρειος και έλεγε ψέματα για τον Χριστό. Είπε ότι ο Χριστός και το Άγιο Πνεύμα είναι κατώτεροι από τον Θεό. Μια μέρα πήγαν στη Νίκαια οι επίσκοποι. Ο Άγιος Σπυρίδωνας, που ήταν επίσκοπος της Τριμυθούντας, σηκώθηκε πάνω και είπε: «Άρειε,
Ο ΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝΑΣ 1) ΚΑΠΟΤΕ Ο ΑΡΕΙΟΣ ΕΛΕΓΕ ΠΩΣ Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΑΓΙΟ ΠΝΕΥΜΑ ΕΙΝΑΙ ΚΑΤΩΤΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟ ΘΕΟ.ΤΟΤΕ Ο ΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝΑΣ ΓΙΑ ΝΑ ΤΟΥ ΑΠΟΔΕΙΞΕΙ ΠΩΣ ΥΠΑΡΧΕΙ Η ΑΓΙΑ ΤΡΙΑΔΑ ΠΗΡΕ ΕΝΑ ΚΕΡΑΜΥΔΙ ΚΑΙ ΤΟ ΕΣΦΥΞΕ ΣΤΟ ΧΕΡΙ ΤΟΥ. ΑΠΟ ΠΑΝΩ ΕΒΓΑΛΕ ΦΩΤΙΑ ΑΠΟ ΚΑΤΩ ΕΤΡΕΧΕ ΝΕΡΟ ΚΑΙ ΣΤΟ ΧΕΡΙ ΤΟΥ ΕΜΕΙΝΕ ΧΩΜΑ. <<Η ΦΩΤΙΑ ΕΙΝΑΙ Ο ΘΕΟΣ ΠΑΤΕΡΑΣ, ΤΟ ΝΕΡΟ ΕΙΝΑΙ Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΧΩΜΑ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΑΓΙΟ ΠΝΕΥΜΑ .ΟΠΩΣ ΚΑΙ ΤΟ ΚΕΡΑΜΥΔΙ ΘΕΛΕΙ ΤΡΙΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΓΙΑ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΕΤΣΙ ΚΑΙ Ο ΘΕΟΣ ΕΙΝΑΙ ΤΡΙΑ ΠΡΟΣΩΠΑ>> ΑΠΟ ΤΟΤΕ Ο ΑΡΕΙΟΣ ΠΙΣΤΕΥΕ ΣΤΟΝ ΘΕΟ ΚΑΙ ΤΟΝ ΕΚΤΙΜΟΥΣΕ. 2) ΚΑΠΟΤΕ Η ΓΕΙΤΟΝΙΣΣΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΠΙΡΙΔΩΝΑ, ΘΑ ΠΗΓΑΙΝΕ ΤΑΞΙΔΙ ΓΙΑ ΜΙΑ ΒΔΟΜΑΔΑ ΚΑΙ ΕΙΠΕ ΤΗΣ ΕΙΡΗΝΗΣ ΤΗΣ ΚΟΡΗΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ, ΝΑ ΦΥΛΑΞΕΙ ΤΑ ΛΕΦΤΑ ΤΗΣ.ΣΕ ΜΙΑ ΒΔΟΜΑΔΑ ΓΥΡΙΣΕ Η ΓΕΙΤΟΝΙΣΣΑ, ΟΜΩΣ Η ΕΙΡΗΝΗ ΗΤΑΝ ΗΔΗ ΝΕΚΡΗ .ΤΟΤΕ Η ΓΕΙΤΟΝΙΣΣΑ ΡΩΤΗΣΕ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΣΠΙΡΙΔΩΝΑ <<ΠΟΥ ΕΒΑΛΕ Η ΕΙΡΗΝΗ ΤΑ ΛΕΦΤΑ ΜΟΥ;>> Ο ΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝΑΣ ΔΕΝ ΗΞΕΡΕ ΠΟΥ ΤΑ ΕΙΧΕ ΒΑΛΕΙ Η ΕΙΡΗΝΗ. <<ΔΕΝ ΞΕΡΩ ΠΟΥ ΤΑ ΕΒΑΛΕ Η ΕΙΡΗΝΗ>> ΕΙΠΕ Ο ΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝΑΣ ΣΤΕΝΑΧΩΡΗΜΕΝΟΣ. Ο ΑΓΙΟΣ ΣΠΙΡΙΔΩΝΑΣ ΠΗΓΕ ΣΤΟΝ ΤΑΦΟ ΤΗΣ ΕΙΡΗΝΗΣ ΚΑΙ ΕΙΠΕ. <<ΕΙΡΗΝΗ ΠΟΥ ΕΒΑΛΕΣ ΤΑ ΛΕΦΤΑ ΤΗΣ ΓΕΙΤΟΝΙΣΣΑΣ;>>ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΑΦΟ ΑΚΟΥΣΤΗΚΕ Η ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΝΕΚΡΗΣ ΚΟΡΗΣ.<<ΤΑ ΕΧΩ ΒΑΛΕΙ ΣΤΟ (ΤΑΔΕ) ΜΕΡΟΣ>>.ΠΡΑΓΜΑΤΙ ΗΤΑΝ ΕΚΕΙ. ΕΤΣΙ ΤΟΤΕ ΟΛΟΙ ΕΜΑΘΑΝ ΠΩΣ Ο ΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝΑΣ ΜΙΛΑ ΚΑΙ ΜΕ ΝΕΚΡΟΥΣ. 3)ΜΙΑ ΒΡΑΔΙΑ ΚΑΠΟΙΟΙ ΚΛΕΦΤΕΣ ΜΠΗΚΑΝ ΣΤΗΝ ΜΑΝΤΡΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΠΥΡΙΔΩΝΑ. ΕΠΙΑΣΑΝ ΜΕΡΙΚΑ ΠΡΟΒΑΤΑ ΚΑΙ ΕΤΟΙΜΑΖΟΝΤΑΝ ΝΑ ΦΥΓΟΥΝ. ΟΜΩΣ ΕΝΑ ΑΟΡΑΤΟ ΧΕΡΙ ΤΟΥΣ ΕΔΥΣΕ ΜΕ ΣΧΟΙΝΙΑ. ΟΤΑΝ ΞΗΜΕΡΩΣΕ ΗΡΘΕ Ο ΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝΑΣ ΚΑΙ ΒΡΗΚΕ ΤΟΥΣ ΚΛΕΦΤΕΣ. ΤΟΥΣ ΛΥΠΗΘΗΚΕ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΕΛΥΣΕ. ΟΙ ΚΛΕΦΤΕΣ ΝΤΡΟΠΙΑΣΜΕΝΟΙ ΖΗΤΗΣΑΝ ΣΥΓΓΝΩΜΗ ΚΑΙ Ο ΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝΑΣ ΤΟΥΣ ΕΔΩΣΕ
ΕΝΑ ΠΡΟΒΑΤΟ. ΥΣΤΕΡΑ ΤΟΥΣ ΜΙΛΗΣΕ ΓΙΑ ΤΟΝ ΧΡΙΣΤΟ ΚΑΙ ΑΠΟ ΤΟΤΕ ΟΙ ΚΛΕΦΤΕΣ ΠΙΣΤΕΨΑΝ ΣΤΟΝ ΘΕΟ. 4)ΚΑΠΟΤΕ ΕΝΑΣ ΦΤΩΧΟΣ ΠΟΥ ΚΟΝΤΕΥΕ ΝΑ ΠΑΕΙ ΦΥΛΑΚΗ ΠΗΓΕ ΣΤΟΝ ΑΓΙΟ ΣΠΥΡΙΔΩΝΑ ΚΑΙ ΤΟΥ ΖΗΤΗΣΕ ΛΕΦΤΑ. <<ΔΥΣΤΥΧΩΣ ΠΑΙΔΙ ΜΟΥ ΟΥΤΕ ΕΓΩ ΕΧΩ ΛΕΦΤΑ>> ΑΠΑΝΤΑ Ο ΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝΑΣ ΣΤΕΝΑΧΩΡΗΜΕΝΟΣ. ΞΑΦΝΙΚΑ Ο ΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝΑΣ ΕΙΔΕ ΚΑΤΩ ΣΤΟ ΧΩΜΑ ΕΝΑ ΦΙΔΙ ΚΑΙ ΕΚΑΝΕ ΤΗΝ ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΤΟΥ ΚΑΙ ΤΟ ΦΙΔΙ ΕΓΙΝΕ ΧΡΥΣΟ .ΤΟ ΕΔΩΣΕ ΣΤΟΝ ΦΤΩΧΟ ΚΑΙ ΤΟΥ ΛΕΕΙ. <<Μ ΄ ΑΥΤΟ ΘΑ ΑΓΟΡΑΣΕΙΣ ΟΤΙ ΘΕΛΕΙΣ ΠΑΙΔΙ ΜΟΥ>> ΚΑΙ Ο ΦΤΩΧΟΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕ. <<ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΠΟΛΥ ΑΓΙΕ ΣΠΥΡΙΔΩΝΑ>> ΕΤΣΙ Ο ΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝΑΣ ΕΚΑΝΕ ΕΝΑ ΑΛΛΟ ΠΑΙΔΙ ΧΑΡΟΥΜΕΝΟ. 5)ΚΑΠΟΤΕ Ο ΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝΑΣ ΠΟΥΛΟΥΣΕ ΑΥΓΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΗΡΕ ΣΕ ΕΝΑ ΧΩΡΙΟ ΚΑΙ ΟΙ ΚΑΤΟΙΚΟΙ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΕΠΙΑΣΑΝ ΟΛΑ ΤΑ ΑΥΓΑ ΧΩΡΙΣ ΟΥΤΕ ΕΝΑ ΝΟΜΙΣΜΑ ΝΑ ΒΑΛΟΥΝ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΚΑΛΑΘΙ. ΟΤΑΝ ΤΟ ΑΚΟΥΣΕ Ο ΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝΑΣ ΘΥΜΩΣΕ ΠΑΡΑ ΠΟΛΥ ΚΑΙ ΕΚΑΝΕ ΕΝΑ ΘΑΥΜΑ. ΟΛΟΙ ΟΙ ΚΑΤΟΙΚΟΙ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΕΜΕΙΝΑΝ ΜΕ ΚΙΤΡΙΝΑ ΔΟΝΤΙΑ ΟΠΩΣ ΤΟΝ ΚΡΟΚΟ ΤΟΥ ΑΥΓΟΥ. ΕΤΣΙ ΑΠΟ ΤΟΤΕ ΟΙ ΚΑΤΟΙΚΟΙ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΕΙΧΑΝ ΚΙΤΡΙΝΑ ΔΟΝΤΙΑ. Χρυστάλια Χ΄΄Πιερή Γ΄1 Ο ΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝΑΣ ΣΤΙΣ 12 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ ΓΙΟΡΤΑΖΟΥΜΕ ΤΗΝ ΜΝΗΜΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΠΥΡΙΔΩΝΑ.Ο ΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝΑΣ ΗΤΑΝ ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΤΡΥΜΙΘΟΥΝΤΟΣ .ΓΕΝΝΗΘΗΚΕ ΣΤΟ ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΟ ΧΩΡΙΟ ΑΣΣΙΑ. ΗΤΑΝ ΑΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΗΤΑΝ ΒΟΣΚΟΣ. ΚΑΘΕ ΧΡΟΝΟ ΕΤΣΙ ΚΑΙ ΦΕΤΟΣ ΓΙΟΡΤΑΣΑΜΕ ΤΗΝ ΜΝΗΜΗ ΤΟΥ.ΠΡΩΙ ΠΡΩΙ ΞΥΠΝΗΣΑΜΕ ΜΕ ΤΗΝ ΜΑΜΑ ΜΟΥ ΚΑΙ ΠΗΓΑΜΕ ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ. Η ΜΑΜΑ ΜΟΥ,ΜΟΥ ΕΙΠΕ ΠΩΣ ΘΑ ΕΡΧΟΝΤΑΝ ΚΑΙ ΤΡΕΜΕΤΟΥΣΙΩΤΕΣ ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΜΑΣ ΓΙΑΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΠΟΛΥΟΥΧΟΣ ΑΓΙΟΣ ΤΗΣ ΤΡΕΜΕΤΟΥΣΙΑΣ. ΕΚΕΙ ΗΤΑΝ Ο ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΤΡΥΜΙΘΟΥΝΤΑΣ ΚΑΙ ΟΛΟΙ ΟΙ ΙΕΡΕΙΣ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΜΑΣ. ΠΡΙΝ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΧΤΥΠΟΥΣΑΝ ΟΙ ΚΑΜΠΑΝΕΣ ΚΑΙ ΒΓΗΚΑΜΕ ΟΛΟΙ ΕΞΩ ΣΤΟ ΠΡΟΑΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΟΠΟΥ ΕΓΙΝΕ Η ΠΕΡΙΦΟΡΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΚΑΙ ΠΕΡΑΣΑΜΕ ΟΛΟΙ ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΙΚΟΝΑ ΤΟΥ. ΟΤΑΝ ΤΕΛΕΙΩΣΕ Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΜΟΥ ΕΙΠΕ Η ΔΑΣΚΑΛΑ ΜΟΥ ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΑ ΑΛΛΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΜΑΣ ΝΑ ΠΑΜΕ ΝΑ ΜΑΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΣΟΥΝ ΔΙΠΛΑ ΣΤΗΝ ΕΙΚΟΝΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΑΝΤΟΦΛΑ ΤΟΥ. ΠΕΡΑΣΑ ΠΑΡΑ ΠΟΛΥ ΩΡΑΙΑ ΚΑΙ ΚΑΘΕ ΧΡΟΝΟ ΘΑ ΠΗΓΑΙΝΩ ΣΤΗΝ ΓΙΟΡΤΗ ΤΟΥ. Χρυστάλια Χ΄΄Πιερή
Η φωνή των παιδιών Πέμπτη, 21 Ιανουαρίου, 2016
6
Μικροί Δημοσιογράφοι - Ακρίτες Αγναντεύοντας την κατεχόμενη γη μας από την ακριτική κωμόπολή μας
πήρε στον κυκλικό κόμβο του Ντεποζίτου για να αγναντέψουμε τα κατεχόμενα χωριό γύρω από την Αθηένου μας. Από εκεί, είδαμε τον κάμπο της Μεσαορίας και τον Πενταδάκτυλο. Μετά προχωρήσαμε στον δρόμο του Πυρογιού και κατεβήκαμε από το λεωφορείο. Στον δρόμο βάλανε συρματοπλέγματα για να μην μπορούν οι άνθρωπο να περάσουν. Για 41 χρόνια ο δρόμος αυτός ήταν αχρησιμοποίητος και σήμερα είναι κατεστραμμένος και ερημωμένος. Ύστερα είδαμε ένα αεροπλάνο που πήγαινε προς το κατεχόμενο αεροδρόμιο της Τύμβου. Προχωρώντας με το λεωφορείο φάνηκε το Όρος του Πυρογιού που σήμερα είναι κατεχόμενο.
Την Παρασκευή 20 Νοεμβρίου 2015 μια ωραία έκπληξη περίμενε εμάς τα παιδιά της Γ’ τάξης. Μπήκαμε σε ένα λεωφορείο μαζί με τις δασκάλες μας για να αγναντέψουμε τα κατεχόμενα γειτονικά χωριά της Αθηένου μας. Περάσαμε από τον κυκλικό κόμβο του ντεπόζιτου και στα δεξιά μας αγναντέψαμε τον Πενταδάκτυλο και τον κάμπο της Μεσαορίας.
Φεύγοντας, πήγαμε στο στρατόπεδο των Ηνωμένων Εθνών. Στα βόρεια φαίνονταν τα κατεχόμενα χωριά όπως το χωριό της Τύμβου, της Αγιάς, το αρχαίο βασίλειο των Γόλγων, τα τουρκικά φυλάκια και οι τουρκικές σημαίες. Ανατολικά είχε ένα δρόμο που πήγαινε προς τη Μελούσια, την Τρεμετουσιά όπου εκεί βρίσκεται το Μοναστήρι του Αγίου Σπυρίδωνα, το Άρσος και τη Λύση. Απέναντι βρισκόταν ένα σπίτι για το οποίο η δασκάλα μας διηγήθηκε μια ιστορία. Ότι δηλαδή μπήκε μέσα στο σπίτι αυτό ένας Τούρκος και κρατούσε όμηρους όλη την οικογένεια. Ένας στρατιώτης που κατέβηκε να δει τι είχε γίνει σκοτώθηκε και άλλος ένας τραυματίστηκε, πέθανε όμως και ο Τούρκος.
Καθώς προχωρούσαμε, οι δασκάλες αποφάσισαν να στρίψουμε προς τα αριστερά. Εκεί είδαμε τα συρματοπλέγματα. Ο δρόμος Πυρογιού ήταν καταστραμμένος και ερημωμένος αλλά οι δασκάλες μας είπαν πως τα παλιά τα χρόνια πήγαιναν στη Λευκωσία πολύ πιο νωρίς από ότι τώρα. Ενώ προχωρούσαμε, είδαμε ένα αεροπλάνο των Τούρκων που ταξίδευε προς το αεροδρόμιο της Τύμπου. Μετά προχωρήσαμε στον περιφερειακό δρόμο της Αθηένου και είδαμε το στρατόπεδο των Ηνωμένων Εθνών και το φυλάκιο «Οξού».
Τέλος πήγαμε πίσω στο σχολείο μας. Εύχομαι να ελευθερωθεί η Κύπρος μας και να γυρίσουν όλοι οι πρόσφυγες στα σπίτια τους!
Στα βόρεια είδαμε μερικά κατεχόμενα χωριά που είναι πολύ κοντά. Τα χωριά που είδαμε ήταν η Τύμπου και η Αγιά. Εκεί είδαμε ακόμη το αρχαιολογικό χώρο των Γόλγων.
Άνθιμος Θεοδωρίδης
Λυπήθηκα όταν είδα τα τουρκικά φυλάκια και την τουρκική σημαία να κυματίζουν δίπλα στα αρχαία μας.
Γι Η ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΤΗΣ ΓΙΑΓΙΑΣ ΣΤΑΥΡΟΥΛΑΣ ΠΙΕΡΙΔΗ
Στα ανατολικά μας σταθμεύσαμε στο δρόμο που πήγαινε προς Μελούσια, Τρεμετουσιά, Άρσος και Λύση. Στο τέλος είδαμε το σπίτι που μέσα μπήκε ο Τούρκος στρατιώτης και κρατούσε όμηρους την οικογένεια. Απέναντι από το σπίτι υπάρχει μνημείο του στρατιώτη Χαράλαμπου Χαραλάμπους που σκοτώθηκε εκείνη τη μέρα. Δημήτρης Εγγλέζου Γ΄2 Μικαέλλα Χατζηπετρή Γ΄2 Θεοδούλα Χριστοφή Γ΄2 ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΣΤΗΝ ΑΘΗΕΝΟΥ ΑΓΝΑΝΤΕΥΝΟΝΤΑΣ ΤΑ ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ ΧΩΡΙΑ Προχθές Παρασκευή πήγαμε οι Γ1, Γ2, Γ3, περιήγηση στην Αθηένου για να δούμε τα γειτονικά χωριά της. Στην συνέχεια πήγαμε στο ντεπόζιτο και από εκεί φαινόταν ο κάμπος της Μεσαορίας και ο Πενταδάχτυλος. Φαίνονταν και οι σημαίες των Τούρκων. Προχωρήσαμε και πήγαμε στο δρόμο του Πυρογιού. Κατεβήκαμε κάτω από το λεωφορείο. Εκεί είπαμε πολλά συνθήματα και τραγουδήσαμε. Είδαμε τα συρματομπλέγματα και τον ερημωμένο δρόμο. Μετά κατευθυνθήκαμε προς το φυλάκιο της "Οξούς". Από εκεί φαινόταν η Τύμπου και τα Τούρκικα φυλάκια. Απέναντι από το φυλάκιο "Οξού" είναι το σπίτι όπου μπήκε ο Τούρκος στρατιώτης και κρατούσε όμηρους την οικογένεια. Εκεί βρίσκετε και το μνημείο του στρατιώτη Χαράλαμπου Χαραλάμπους που σκοτώθηκε εκείνη την νύχτα από τον Τούρκο. Λούκας Χατζηγιαννακού Γ΄1 Περιήγηση στην Αθηένου ΑΓΝΑΝΤΕΥΟΝΤΑΣ ΤΑ ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ ΓΕΙΤΟΝΙΚΑ ΧΩΡΙΑ ΤΗΣ ΑΘΗΕΝΟΥ
ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΣΤΗΝ ΑΘΗΕΝΟΥ
Την περασμένη Παρασκευή μαζί με τις δασκάλες μας μπήκαμε μπήκαμε στο λεωφορείο και κάναμε γύρο της Αθηένου. Προχωρήσαμε με το λεωφορείο και μόλης στρίψαμε δεξιά φάνηκε απο μακριά ο Πενταδάχτυλος. Φαινόταν ο κάμπος της Μεσσαορίας και τα χωριά της. Μετά μπήκαμε στο δρόμο του Πυρογιού που είχε Συρματομπλέγματα. Ο δρόμος ήταν καταστραμμένος και ερημωμένος. Ύστερα είδαμε το αεροδρόμιο της Τύμπου, και μετά ένα, αεροπλάνο να πηγαίνει προς το κατεχόμενο αεροδρόμιο της. Προχωρήσαμε στο στρατόπεδο των Ηνωμένων Εθνών, κι εκεί είδαμε το φυλάκιο της <Οξούς>. Από εκεί αγναντέψαμε τα κατεχόμενα χωριά που φαίνονται .Το αρχαίο βασίλειο των Γόλγων. Είδαμε τουρκικά φυλάκια , με τη Τουρκική σημαία. Ύστερα είδαμε το σπίτι που μπήκε ένας Τούρκος και κρατούσε δύο ομήρους τα μέλη της οικογένειας. Μετά από 1 λεπτό ο στρατιώτης μας μπήκε στο σπίτι για να δει τι γίνεται και ο Τούρκος τον σκότωσε. Ήρθε η αστυνομία, ο στρατός, και ελευθέρωσε τους ομήρους. Σκότωσαν τον Τούρκο. Είχαμε νεκρό τον στρατιώτη, Χαράλαμπο Χαραλάμπους. Είδαμε το μνημείο του.
Την περασμένη Παρασκευή μαζί με τις δασκάλες μας μπήκαμε μπήκαμε στο λεωφορείο και κάναμε γύρο της Αθηένου.
ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΣΤΗΝ ΑΘΗΕΝΟΥ
Προχωρήσαμε με το λεωφορείο και μόλης στρίψαμε δεξιά φάνηκε απο μακριά ο Πενταδάχτυλος. Φενόταν ο κάμπος της Μεσσαορίας και τα χωριά της.
Την Παρασκευή 20 Νοεμβρίου 2015 μια ωραία έκπληξη περίμενε εμάς τα παιδιά της Γ΄τάξης.
Μετά μπήκαμε στο δρόμο του Πυρογιού που είχε Συρματομπλέγματα. Ο δρόμος ήταν κατασραμένος και ερημωμένος. Ύστερα είδαμε το αεροδρόμιο της Τύμπου, και μετά ένα, αεροπλάνο να πηγαίνει προς το κατεχόμενο αεροδρόμιον της. Προχωρήσαμε στο στρατόπεδο των Ηνωμένων Εθνών, κι εκεί είδαμε το φυλάκιο της <Οξού>. Από εκεί αγναντέψαμε τα κατεχόμενα χωριά που φαίνονται .Το αρχαίο βασίλειο των Γόλγων .Είδαμε τουρκικά φυλάκια , με τη Τουρκική σημαία. Ύστερα είδαμε τα ο σπίτι που μπήκε ένας Τούρκος και κρατούσε δύο ομήρους τα μέλη της οικογένειας. Μετά από 1 λεπτό ο στρατιώτης μας μπήκε στο σπίτι για να δη τι γίνεται και ο Τούρκος τον σκότωσε. Ήρθε η αστυνομία, ο στρατός, και ελευθέρωσε τους ομήρους. Σκότωσαν τον Τούρκο. Είχαμε νεκρό τον στρατιώτη, Χαράλαμπο Χαραλάμπους. Είδαμε το μνημείο του. Αντρέας Ποϊάνα Γ΄1
συγχωριανούς μου το 1988. Εφραίμ Ιωάννου Γ΄2
ΑΓΝΑΝΤΕΥΟΝΤΑΣ ΤΑ ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ ΓΕΙΤΟΝΙΚΑ ΧΩΡΙΑ ΤΗΣ ΑΘΗΕΝΟΥ
ΑΓΝΑΝΤΕΥΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΗ ΓΗ ΜΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΚΡΙΤΙΚΗ ΚΩΜΟΠΟΛΗ ΜΑΣ
Χρίστος Αντρέου Γ΄2 Ion Semagaev Γ΄2 ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΣΤΗΝ ΑΘΗΕΝΟΥ ΑΓΝΑΝΤΕΥΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΗ ΓΗ ΜΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΚΡΙΤΙΚΗ ΚΩΜΟΠΟΛΗ ΜΑΣ Την Παρασκευή 20 Νοεμβρίου 2015 μια ωραία έκπληξη περίμενε εμάς, τα παιδιά της Γ΄ τάξης. Μπήκαμε σε ένα λεωφορείο μαζί με τις δασκάλες μας για να αγναντέψουμε τα γύρω χωριά της Αθηένου. Η διαδρομή μας άρχιζε από τον κυκλικό κόμβο Ντεπόζιτου. Προχωρώντας δεξιά αγναντέψαμε τον κάμπο της Μεσαορίας. Ύστερα αγναντεύοντας είδαμε τον Πενταδάκτυλο, στον οποίο βρίσκονταν οι σημαίες, μια του Ψευδοκράτους και η άλλη σημαία της Τουρκίας. Από κάτω γράφει «ΕΙΜΑΙ ΠΕΡΗΦΑΝΟΣ ΠΟΥ ΓΕΝΝΗΘΗΚΑ ΤΟΥΡΚΟΣ». Είδαμε τον καταστραμμένο και ερημωμένο δρόμο του Πυρογιού ο οποίος έχει συρματοπλέγματα για να μην περνούμε. Στο βάθος φαίνεται το Όρος Πυρογιού που σήμερα είναι κατεχόμενο. Σε κάποιο σημείο βρίσκεται το παράνομο αεροδρόμιο της Τύμπου όπου προσγειώνονται και απογειώνονται πολλά αεροπλάνα των Τούρκων. Ο περιφερειακός δρόμος Αθηένου μάς πηγαίνει στο στρατόπεδο Ηνωμένων Εθνών. Σχεδόν απέναντι βρίσκεται το φυλάκιο «Οξού». Στα βόρεια φαίνονται μερικά γειτονικά χωριά μας τα οποία είναι η Τύμπου, η Αγιά. Φαίνεται επίσης το αρχαίο βασίλειο των Γόλγων, τα τουρκικά φυλάκια και η τουρκική σημαία.
Μπήκαμε ε ένα λεωφορείο μαζί με τις δασκάλες μας για να πάμε περιήγηση στην Αθηένου.
Στα ανατολικά βρίσκεται ο δρόμος που πηγαίνει προς Μελούσια, Τρεμετουσιά (με το μοναστήρι του Αγίου Σπυρίδωνα), Άρσος και Λύση.
Η περιήγηση ξεκίνησε από τον κυκλικό κόμβο ντεπόζιτου όπου αγναντέψαμε το κάμπο της Μεσαορίας και τον Πενταδάκτυλο. Στον Πενταδάκτυλο είδαμε την τούρκικη σημαία, την σημαία του ψευδοκράτους και από κάτω έχουν γράψει οι Τούρκοι. « Είμαι περήφανος που γεννήθηκα Τούρκος »
Απέναντι είναι το σπίτι που μπήκε μέσα ο Τούρκος στρατιώτης και κρατούσε ομήρους την οικογένεια. Είδαμε το μνημείο του στρατιώτη Χαράλαμπου Χαραλάμπους, που σκοτώθηκε άδικα όταν βγήκε έξω χωρίς όπλο, για να δει τι συνέβαινε στο απέναντι σπίτι (και τον σκότωσε ο Τούρκος στρατιώτης).
Μετά είδαμε τον δρόμο του Πυρογιού, τα συρματοπλέγματα χώριζαν την τουρκοκρατούμενη περιοχή από την ελεύθερη περιοχή. Ο δρόμος προς το Πυρόι είναι ερημωμένος και καταστρεμμένος γιατί δεν χρησιμοποιείται από το 1974. Επίσης είδαμε ένα τούρκικο αεροπλάνο να προσγειώνεται στο κατεχόμενο αεροδρόμιο της Τύμπου. Η διαδρομή μας τελειώνει με την επίσκεψη στο φυλάκιο « Οξού» όπου ο στρατιώτης Χαράλαμπος Χαραλάμπους σκοτώθηκε από τούρκο στρατιώτη στην προσπάθειά του να βοηθήσει τους
«Στις 20 Ιουλίου 1974 μέναμε στο Καϊμακλί της Λευκωσίας. Η ώρα 5.00 το πρωί ακούσαμε τις σειρήνες. Βγήκαμε έξω και είδαμε τα αεροπλάνα να ρίχνουν αλεξιπτωτιστές. Ανοίξαμε τα ραδιόφωνα, δεν ξέραμε τι συμβαίνει. Κάλεσαν όλους τους άντρες για επιστράτευση. Μείναμε μόνο οι γυναίκες με τα παιδιά. Αρχίσαμε να κλαίμε και πήραμε γάλα, φαγώσιμα και μαζευτήκαμε όλες οι γυναίκες και τα παιδιά της γειτονιάς σε ένα σπίτι. Για καλή μας τύχη, απέναντι από το σπίτι μας έμενε ένας ιερέας. Τα χαράματα της επόμενης μέρας μας έβαλε σε ένα μικρό λεωφορείο που είχε, για να μας πάει στα βουνά επειδή άρχισαν να βομβαρδίζουν δίπλα μας. Μας πήρε στους Καπέδες . Εκεί μας φιλοξένησαν κάποιες οικογένειες. Μείναμε εκεί 4-5 μέρες. Τον άντρα μου τον είδα ξανά μετά από δύο μήνες όταν τελείωσε ο πόλεμος. Η μητέρα μου και τα αδέλφια μου έμειναν στη Γιαλούσα εγκλωβισμένοι για τρία χρόνια και μαθαίναμε νέα τους με μηνύματα από τον Ερυθρό Σταυρό».
Αιμιλία Θρασυβούλου Γ΄2 Αλέξιος Απίτρια Γ΄2 Περιήγηση στην Αθηένου
Αγναντεύοντας τα κατεχόμενα γειτονικά χωριά της Αθηένου Την περασμένη Παρασκευή μας περίμενε μια μεγάλη έκπληξη στο σχολείο. Ένα λεωφορείο μας
Αντρέας Πιερίδης Γ’2 ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΣΤΗΝ ΑΘΗΕΝΟΥ ΑΓΝΑΝΤΕΥΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΗ ΓΗ ΜΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΚΡΙΤΙΚΗ ΚΩΜΟΠΟΛΗ ΜΑΣ Την Παρασκευή 20 Νοεμβρίου 2015 μία ωραία έκπληξη περίμενε εμάς τα παιδιά της Γ’ τάξης. Μπήκαμε σε ένα λεωφορείο μαζί με τις δασκάλες μας για να περιηγηθούμε στην Αθηένου βλέποντας τα γειτονικά κατεχόμενα μέρη του χωριού μας. Πρώτα απ’ όλα ανεβήκαμε στον κυκλικό κόμβο ντεπόζιτου. Από εκεί ψηλά φάνηκε ο κάμπος της Μεσαορίας και ο θλιμμένος Πενταδάκτυλος να μας καρτερά. Στην συνέχεια πήραμε τον δρόμο του Πυρογιού ώσπου φτάσαμε σε συρματοπλέγματα που σταματούσαν τον δρόμο. Ο υπόλοιπος δρόμος που οδηγεί στην Λευκωσία φάνηκε να είναι ένας καταστραμμένος και ερημωμένος δρόμος. Στο βάθος είδαμε το κατεχόμενο αεροδρόμιο της Τύμβου στο οποίο προσγειώνονται και απογειώνονται παράνομα αεροπλάνα. Φάνηκε επίσης επιβλητικό το όρος του Πυρογιού. Πήραμε τον περιφερειακό δρόμο Αθηένου και είδαμε τα στρατόπεδα των Ηνωμένων Εθνών. Προχωρήσαμε και είδαμε το ελληνικό φυλάκιο «Οξού». Κάπου εκεί ελαττώσαμε ταχύτητα και παρατηρήσαμε στα βόρεια να φαίνονται κάποια κατεχόμενα χωριά όπως η Τύμπου και η Αγιά. Επίσης φάνηκε το αρχαίο βασίλειο των Γόλγων και τουρκικά φυλάκια που είχαν πάνω τους την τουρκική σημαία. Στα ανατολικά είδαμε τον δρόμο , που όπως μας είπε και η δασκάλα μας, οδηγεί προς την Μελούσια, την Τρεμετουσιά που βρίσκεται το μοναστήρι του Αγίου Σπυρίδωνα, το Άρσος και τη Λύση. Τέλος απέναντι από το φυλάκιο είδαμε το σπίτι όπου μπήκε ένας Τούρκος στρατιώτης και κρατούσε όμηρους την οικογένεια αφού προηγουμένως είχε σκοτώσει τον στρατιώτη Χαράλαμπο Χαραλάμπους. Εκεί δίπλα στο φυλάκιο προς τιμή του χτίστηκε ένα μνημείο. Αντρέας Πιερίδης Γ’2
Η φωνή των παιδιών Πέμπτη, 21 Ιανουαρίου, 2016
7
Μικροί Δημοσιογράφοι - Ακρίτες
XΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑΣ Μ
ε iδιαίτερη χαρά χαιρετίζω για δεύτερη συνεχή χρονιά την έκδοση της μαθητικής εφημερίδας με γενικό θέμα τo «Δεν Ξεχνώ» και συγχαίρω θερμά τις Βοηθούς Διευθύντριες, εκπαιδευτικούς των τμημάτων της Γ΄ Τάξης, κ. Παναγιώτα Παπαχρυσοστόμου, κ. Μαριάννα Παπαμιχαήλ, κ. Ελένη Ιεροδιακόνου και όλα τα παιδιά της Γ΄τάξης που εργάστηκαν με ζήλο, ενδιαφέρον, όρεξη, δημιουργικότητα και υπευθυνότητα για αυτή την καινοτόμο δράση. Η έκδοση της εφημερίδας έδωσε τη δυνατότητα στα παιδιά να γνωρίσουν μέσα από βιωματικό-εμπειρικό-διαδραστικό τρόπο το δράμα της Κύπρου και να συνειδητοποιήσουν τις τραγικές συνέπειες του πολέμου. Η όλη προσπάθεια πραγματοποιήθηκε μέσα στα πλαίσια της συμμετοχής του σχολείου στον Πανελλήνιο Διαγωνισμό, «Κύπρος 1974-2014, Δεν Ξεχνώ, Διεκδικώ, Δημιουργώ», που διοργανώνουν για δεύτερη συνεχή χρονιά οι Σέρρες και ευχαριστούμε θερμά τους διοργανωτές για αυτή την ευκαιρία που μας παρέχουν. Ο στόχος «Γνωρίζω, Δεν Ξεχνώ και Αγωνίζομαι» παραμένει υπό έμφαση, για να τονίζει την αγωνιστική πτυχή της εκπαίδευσής μας, μέχρι την ποθητή απελευθέρωση και επανένωση της πατρίδας μας. Στο πλαίσιο αυτό, επιβάλλεται η καλύτερη δυνατή αξιοποίηση όλων των σχετικών δράσεων και ενεργειών με το θέμα, ώστε να δοθεί νέα πνοή και διάσταση στο αγωνιστικό φρόνημα των παιδιών και του λαού μας. Σας ευχαριστούμε εγκάρδια γιατί δώσατε την ευκαιρία στους μαθητές να δημιουργήσουν δεσμούς με τα κατεχόμενα μέρη, γιατί είναι αυτά τα παιδιά που θα δείξουν το δρόμο της συνέχειας, ανανεώνοντας την ελπίδα για απελευθέρωση και επιστροφή. Είμαι βέβαιη πως η διαδικασία μέχρι να στηθεί και να ολοκληρωθεί η εφημερίδα, χαροποίησε τα παιδιά και ταυτόχρονα αποτέλεσε πρόκληση και κίνητρο μάθησης, γιατί ήταν μια αλλιώτικη, εναλλακτική μορφή γραπτής έκφρασης με αποδέκτες, όλους εμάς τους μικρούς και μεγάλους αναγνώστες, που διαβιούμε σε μια ημικατεχόμενη πατρίδα. Τα παιδιά είχαν τη δυνατότητα διερεύνησης και προσωπικής κατάκτησης της γνώσης. Οι αίθουσες διδασκαλίας λειτούργησαν ως εργαστήρια μάθησης, όπου αναπτύχθηκαν και καλλιεργήθηκαν οι ικανότητες της κριτικής σκέψης, της συνεργασίας και της δημιουργικότητας. Οι εκπαιδευτικοί μέσω σύγχρονων παιδαγωγικών προσεγγίσεων, όπως της διαθεματικής, ομαδοσυνεργατικής, κειμενοκεντρικής, διερευνητικής, έρευνας, διαφοροποίησης, κριτικού γραμματισμού κτλ. κατάφεραν να υλοποιήσουν ένα τέτοιο εγχείρημα, ώστε να κρατούμε στα χέρια μας το όμορφο αποτέλεσμα. Πήραν και απομαγνητοφώνησαν συνεντεύξεις από άτομα που βίωσαν τον πόλεμο, την αιχμαλωσία, την προσφυγιά, αξιοποίησαν ζωντανές πηγές, έγραψαν προσευχές, συνθήματα, μελέτες, έκαναν ζωγραφιές, επεξεργάστηκαν σχετικά κείμενα και ψηφιακό υλικό, επισκέφτηκαν φυλάκια, πολιτιστικά και θρησκευτικά μνημεία, στρατόπεδα, έμαθαν τραγούδια κτλ.
Η έκδοση ενός σχολικού περιοδικού, είναι ο καθρέφτης και παράλληλα το σημείο αναφοράς στο έργο, που κάθε χρόνο επιτελείται σε μια σχολική μονάδα. Μέσα από τις σελίδες της προάγονται οι σκοποί και οι στόχοι της αγωγής και της παιδείας που αφορούν το κυπριακό μας πρόβλημα και προβάλλονται σχετικές δραστηριότητες. Κρατάτε στα χέρια σας τη δεύτερη έκδοση της σχολικής μας εφημερίδας, μέσα από τις σελίδες της οποίας αποτυπώνεται ένα δείγμα του πολυσύνθετου έργου και των δραστηριοτήτων που πραγματοποιήθηκαν προς τον σκοπό αυτό. Όλα αυτά αποτυπώνουν την πλούσια δράση και την εξαιρετική δουλειά που γίνεται. Γι’ αυτό και η ανάγνωση της σχολικής μας εφημερίδας αποτελεί μια πρόκληση. Ευελπιστούμε η μαθητική μας εφημερίδα να είναι μια κατάθεση της έντυπης ποιοτικής εργασίας των παιδιών καθώς και των αξιόλογων δράσεων που συντελέστηκαν στο σχολείο. Πέρα από την υπόμνηση των γεγονότων του 1974, στόχο έχει η εφημερίδα να οδηγήσει τον αναγνώστη στην υιοθέτηση στάσης διεκδίκησης των δικαίων του μέσα από δρόμους της ειρήνης. Η συντήρηση της μνήμης των κατεχομένων και ο αγώνας για επιστροφή σ΄αυτήν κάτω από συνθήκες ελευθερίας και ειρηνικής συμβίωσης, πρέπει να αποτελεί έγνοια κι ευθύνη του καθενός από εμάς.
Δέσποινα Ζαννεττίδου-Πουγεράση
Η φωνή των παιδιών Πέμπτη, 21 Ιανουαρίου, 2016
8
Μικροί Δημοσιογράφοι - Ακρίτες
ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΕΙΣΒΟΛΗ Ρωτώ παππού / γιαγιά και γράφω τι θυμούνται από την τουρκική εισβολή Η ώρα 5:00 το πρωί ενώ κοιμόμασταν, έπαιξαν οι σειρήνες και μας ειδοποίησαν ότι έρχονται οι Τούρκοι. Οι Τούρκοι έρχονταν από την Κερύνεια προς τα άλλα χωριά. Τα αεροπλάνα και τα ελικόπτερα έριχναν πολλούς αλεξιπτωτιστές. Οι άνθρωποι έσκαβαν στο χώμα για να σωθούν από τις βόμβες. Όταν ήρθαν πιο κοντά οι Τούρκοι, προσπαθήσαμε να φύγουμε από το χωριό. Ετοιμάσαμε τα πράγματα, όχι όμως τα πράγματα τα οποία δεν ήταν χρήσιμα. Όταν τα ετοιμάσαμε θα φεύγαμε για να σωθούμε. Πήγαμε στην Αραδίππου ενώ οι άντρες πήγαν στον πόλεμο. Οι γυναίκες και τα παιδιά έφυγαν, αλλά έμειναν πρόσφυγες. Έμεινε ένας χωριανός στο χωριό με την μοτοσυκλέτα του. Οι Τούρκοι νόμιζαν ότι είχε πολλούς ανθρώπους και έτσι «ΣΩΘΗΚΑΜΕ»!!! Αυτά μου διηγήθηκε η γιαγιά Γιαννούλα, αδελφή της γιαγιάς μου Μηλίτσας Χειμώνα Αιμιλία Θρασυβούλου Γ΄2
Τα αποτελέσματα της Τουρκικής εισβολής στην Κύπρο Οι Τούρκοι έκαναν εισβολή στην Κύπρο μας στις 20 Ιουλίου του 1974. Άρχισαν να μας κτυπούν με τα τανκς, τα αεροπλάνα, το στρατό τους και πήραν την μισή σχεδόν πατρίδα μας. Ο κόσμος έτρεχε να σωθεί και δεν έπαιρνε μαζί του σχεδόν τίποτα. Η αναστάτωση ήταν πολύ μεγάλη. Έκλαιγαν τα μικρά παιδιά και φώναζαν. Μετά από τόσα χρόνια πολέμου χάσαμε πολλούς αγνοούμενους που ακόμα αναζητούμε, πολλοί πρόσφυγες που έχασαν τα σπίτια τους, και άλλοι τόσοι εγκλωβισμένοι που έμειναν στους τόπους τους. Επίσης, χάσαμε πολλούς στον πόλεμο που πολέμησαν γενναία για την πατρίδα τους. Μετά από όσα χρόνια και αν περάσουν ελπίζουμε και περιμένουμε την επιστροφή στα σπίτια μας. Να ζήσουμε όλοι ειρηνικά χωρίς πολέμους και σκοτωμούς. Όσα χρόνια και αν περάσουν αυτό ελπίζουμε όλοι μας!!!
1) Ποιος λέει αυτά τα λόγια και σε ποιόν. Αυτά τα λόγια τα λέει ο παππούς στον εγγονό του τον Αντρέα. 2) Τι θέλει να πει ο παππούς με αυτά τα λόγια, Ο παππούς με αυτά τα λόγια θέλει να πει ότι δεν θα φύγει από την Κερύνεια εδώ γεννήθηκε, εδώ θα μήνι, εδώ θα πεθάνει μαζί με την βάρκα του. Όπως τα γέρικε δέντρα αν τα βγάλουν και να τα πάρουν από δω δεν θα ζήσουν κι αυτός αν τον πάρουν από δω δεν θα ζήσει. 3) Χαρακτηρίστε τον παππού. Ο παππούς αγαπούσε την πατρίδα του, ήταν γενναίος, ήταν παλικάρι, σοφός, ήταν πεισματάρης, ρίσκαρε για την ζωή, ήταν ο αποφασιστικός και δεν του άλλαζαν γνώμη. Ήταν έξυπνος. Αντρέας Ποϊάνα Γ΄1
ΞΕΡΙΖΩΜΟΣ Γεωργία Αδάμου Γ΄1
ΞΕΡΙΖΩΜΟΣ Τι θέλει να πει ο παππούς με αυτά τα λόγια; Ο παππούς με αυτά τα λόγια θέλει να πει ότι δεν θέλει να φύγει από τον τόπο του επειδή εκεί γεννήθηκε εκεί πέρασε όλη του την ζωή, παράδειγμα (τα γέρικα δέντρα που αν τα ξεριζώσεις και τα φυτέψεις αλλού δεν θα ζήσουν), έτσι και ο παππούς το ίδιο. Χαρακτήρισε τον παππού. Ο παππούς ήταν έξυπνος, σοφός, γενναίος, πεισματάρης, δεν ήταν φοβητσιάρης και αγαπούσε την πατρίδα του. Λούκας Χατζηγιαννακού Γ΄1
Τι θέλει να πει ο παππούς με αυτά τα λόγια; Ο παππούς με αυτά τα λόγια θέλει να πει ότι δεν θα φύγει από τον τόπο του την ΚΕΡΥΝΕΙΑ ! Όπως τα γέρικα δέντρα όταν τα φυτρώσεις αλλού δεν θα ζήσουν, έτσι και ο παππούς δεν θα μπορέσει να ζήσει αλλού. Χαρακτηρίστε των παππού: Ο παππούς αγαπούσε την πατρίδα του και τον τόπο του, ήταν σοφός και πεισματάρης και δεν θέλει να πάει πουθενά, θέλει να μείνει εκεί στην ΚΕΡΥΝΕΙΑ, στον τόπο του. Κυριάκος Καδής Γ΄1 Ξεριζωμός
Ξεριζωμός
Περνούν εφτά χρόνια. Ιούλιος 1974. Ο
παππούς πολύ γερασμένος, κάθεται ακουμπισμένος σ΄ένα τραπέζι «Εδώ θα μείνω, στην καλύβα μου! Τόσα χρόνια ριζωμένος σ΄αυτή τη γη, δεμένος σ΄αυτό το ακρογιάλι … σαν τη βάρκα κι εγώ. Πες μου, μπορείς να σηκώσεις τη βάρκα; Μπορείς να σηκώσεις το καράβι της Κερύνειας από το κάστρο του; Μπορείς να σηκώσεις τούτα τα γέρικα δέντρα; Πώς να βλαστήσουν σε ξένα χώματα; Πώς να στεριώσουμε σε ξένο τόπο;» Ερωτήσεις: 1. Ποιός λέει αυτά τα λόγια και σε ποιους; Αυτά τα λόγια τα λέει ο παππούς στον εγγονό του τον Αντρέα. 2. Τι θέλει να πει ο παππούς με αυτά τα λόγια; Ο παππούς με αυτά τα λόγια θέλει να μας πει ότι εδώ θα μείνει, στον τόπο του. Δεν θα πάει ποτέ σε άλλον τόπο. Θα μείνει στον τόπο του, που είναι η βάρκα του και το καράβι της Κερύνειας. Όπως τα δέντρα αν τα ξεριζώσουν και τα φυτέψουν αλλού δεν αντέχουν, το ίδιο θα πάθει και αυτός. 3. Χαρακτηρίστε τον παππού. Ο παππούς ήταν γενναίος, δεν φοβόταν τίποτα, αγαπούσε το χωριό του και την οικογένεια του. Αντρέας Αλκιβιάδης Γ΄1 Ήτανε ένα βροχερό απόγευμα του Νοεμβρίου. Η μαμά ήταν ακόμα στη δουλειά της. Είμαστε στο σπίτι της γιαγιάς και βλέπαμε τηλεόραση. Στις διαφημίσεις έδειξε και εικόνες για ένα ντοκιμαντέρ με πρόσφυγες που θα έδειχνε κάποια άλλη μέρα. - Δύσκολο πράγμα να αναγκάζεσαι να φύγεις από το σπίτι σου, λέει η γιαγιά. - Εσύ, γιαγιά, ευτυχώς είσαι τυχερή που είσαι σπίτι σου, είπε η αδελφή μου. - Γιαγιά, όταν έγινε ο πόλεμος και ήρθαν οι Τούρκοι στην Κύπρο, ήρθαν μόνο έξω από
την Αθηαίνου; ρώτησα εγώ. Πες μας, γιαγιά, λίγο τι έγινε. - Όπως το είπες, Ιωάννη μου. Ευτυχώς με τη βοήθεια της Παναγίας μας είμαστε ακόμα στο σπίτι μας. Όμως ζήσαμε για κάποιους μήνες την προσφυγιά. Στις 20 Ιουλίου το 1974 ακούσαμε στο ράδιο ότι οι Τούρκοι εισέβαλαν στα παράλια της Κερύνειας. Οι σειρήνες ξεκίνησαν να παίζουν και ακούγονταν οι βομβαρδισμοί. Ήταν κάτι που το περιμέναμε (την εισβολή) μετά το πραξικόπημα, όμως πάλι φοβηθήκαμε πολύ. Στην Αθηαίνου οι Τούρκοι άρχισαν να βομβαρδίζουν στις 14 του Αυγούστου. Ένας όλμος έπεσε στην αυλή του προπάππου σου. Εμείς φύγαμε και πήγαμε στα Λεύκαρα που είχαμε γνωστούς. Ευτυχώς οι Τούρκοι δεν κατάφεραν να μπουν στο χωριό και να το καταστρέψουν. Ήταν πολύ δύσκολο με τρία παιδιά. Η μαμά σου ήταν μόλις οχτώ μηνών. Ο παππούς σου ερχόταν στην Αθηαίνου κάθε λίγες μέρες γιατί ο προπάππος σου, δηλαδή ο παπάς του δεν έφυγε. Έμεινε στο χωριό. Ο πόλεμος τέλειωσε, όμως πέρασαν τέσσερις μήνες για να επιστρέψουμε πίσω στην Αθηαίνου. Σιγά σιγά όλοι οι Αθηαινίτες επέστρεψαν. Ιωάννης Θεοδώρου Γ΄2 Ρωτώ παππού/γιαγιά και γράφω τι θυμούνται από την τουρκική εισβολή Η γιαγιά μου θυμάται τότε, στις 14 Αυγούστου 1974 πήγε στον εσπερινό διότι ήταν η γιορτή της Παναγίας. Μόλις τελείωσε ο εσπερινός και πήγε ο κόσμος στα σπίτια του άρχισαν Τούρκοι να περικυκλώνουν την Αθηένου. Eκείνο το βράδυ όλος ο κόσμος της Αθηένου το πέρασε έξω, στα χωράφια του Αβδελλερού. Την επόμενη μέρα επέστρεψαν στα σπίτια τους. Το μεσημέρι καθώς έτρωγαν, αεροπλάνα περνούσαν πάνω από το χωριό. Αμέσως μάζεψαν όσα περισσότερα πράγματα μπορούσαν και πήγαν στην Ξυλοφάγου. Εκεί έμειναν σε φιλικό σπίτι μόνο για λίγες μέρες διότι έμεναν 20 άτομα όλοι μαζί. Μετά από λίγες μέρες έφυγαν και νοίκιασαν σπίτι στη Λάρνακα όπου και έμειναν για ένα χρόνο. Ύστερα ησύχασαν τα πράγματα και επέστρεψαν στην Αθηένου. Πολύς κόσμος βρήκε τα σπίτια του καταστραμμένα από τις βόμβες. Το σπίτι της γιαγιάς και του παππού ήταν από τα τυχερά διότι δεν είχε πάθει τίποτα. Επιφανία Αναστάση Γ΄2
Μια δεύτερη μαρτυρία του 1974 -Παππού, Δημήτριε, πες μου κάτι για την εισβολή του 1974. -Όταν άρχισαν να πέφτουν οι όλμοι, μάζεψα όλη την οικογένειά μου και φύγαμε για τις Πλάτρες. Μέχρι να φτάσουμε νύχτωσε και μας είπαν να συνεχίσουμε το δρόμο μας χωρίς φώτα. Ήμουν αρραβωνιασμένος με τη γιαγιά σου και θέλαμε να παντρευτούμε, όμως δεν γινόταν αυτό, επειδή δεν είχαμε πιστοποιητικά μαζί μας. Ήρθαμε τον Σεπτέμβριο και μας πάντρεψε ο πατήρ Γιάννης. Είχα χοιροστάσιο και έπρεπε να ταΐσω τα γουρουνάκια μου. Δε με άφηναν οι Τούρκοι. Αναγκάστηκα να βρω φίλους μου που είχαν φορτηγά για να τα μεταφέρω. Επειδή ήταν
Η φωνή των παιδιών Πέμπτη, 21 Ιανουαρίου, 2016
9
Μικροί Δημοσιογράφοι - Ακρίτες καλοκαίρι, πολλά ψόφησαν από την πολλή ζέστη. Δημήτριος Ιωάννου Γ΄2
Μνήμες της προγιαγιάς μου Γεωργίας Θεοδώρου 5:30 το πρωί, ημέρα Σάββατο, ακούστηκαν οι σειρήνες. Το ραδιόφωνο άρχισε να παίζει εμβατήρια. Μετέδωσε ότι τα τουρκικά στρατεύματα εισέβαλαν στις ακτές της Κερύνειας. Τα αεροπλάνα πετούσαν σε όλη την Κύπρο και έριχναν βόμβες. Ο κόσμος ήταν πολύ φοβισμένος. Οι στρατιώτες πήγαν όλοι για να πολεμήσουν. Οι Τούρκοι συνεχώς πολεμούσαν και έπαιρναν τα χωριά και τις πόλεις μας. Τα γυναικόπαιδα έφευγαν από τα χωριά και τις πόλεις μας. Γίνονταν πρόσφυγες στην ίδιά τους την πατρίδα. Ο Ερυθρός Σταυρός και τα Ηνωμένα Έθνη έφερναν ρούχα, τρόφιμα και αντίσκηνα για τους πρόσφυγες. Η κυβέρνηση έστηνε συνεχώς καταυλισμούς για να μείνουν προσωρινά οι εκτοπισμένοι. Θεοδούλα Χριστοφή Γ΄2
Ο παππούς μου, Βάσος Ιωάννου, μιλά για το 1974 Οι Έλληνες αξιωματικοί και η Ε.Ο.Κ.Α Β΄ έκαναν το πραξικόπημα στον πρόεδρο Μακάριο. Εμένα με βρήκε έφεδρο στην Αραδίππου. Το Σάββατο 20 Ιουλίου 1974 έγινε
η τουρκική εισβολή. Ξεσηκώθηκαν οι συγγενείς μου και πήγαν στην Ξυλοτύμπου στις βάσεις των Άγγλων. Ακούγονταν οι βομβαρδισμοί των Τούρκων. Σκοτώθηκαν πολλοί Έλληνες. Σε μια εβδομάδα έγινε εκεχειρία. Μετρούσαν τους νεκρούς Έλληνες και Τούρκους και έμειναν πολλοί αγνοούμενοι Έλληνες. Συνεχίζεται η κατοχή των Τούρκων μέχρι σήμερα. Άλλαξαν πολλές κυβερνήσεις αλλά δεν έγινε καμία λύση. Εφραίμ Ιωάννου Γ΄2
Συνέντευξη από τον Παππού μου Παππούς: Το καλοκαίρι του 1974 έγινε το πραξικόπημα στην Κύπρο. Με το που έγινε το Πραξικόπημα ήρθαν οι Τούρκοι και μας πήρανε τη μισή Κύπρο. Στα κατεχόμενα χωριά, όπως το δικό μου η Γιαλόυσα, όσοι έμειναν εγκλωβισμένοι, οι Τούρκοι μας εβασάνιζαν και θέλαμε άδεια για να πηγαίνουμε στα χωράφια μας να τα καλιεργήσουμε. Επίσης μας είχαν περιορισμένους, η ώρα 6:00 έπρεπε να είμαστε στα σπίτια μας. Μια μέρα μας πήραν όλους στην εκκλησία του Αρχαγγέλου Μιχαήλ. Μας μάζεψαν εμάς τους άντρες και μας πήραν αιχμαλώτους σε μια τοποθεσία με το όνομα Ακράδες. Εμένα συγκεκριμένα με βασάνιζαν κάθε μέρα. Με κτυπούσαν με λάστιχο σε διάφορα σημεία του σώματος μου. Με έβαζαν να πλένω τα πιάτα και τα συνιά που έτρωγαν από το πρωί μέχρι το βράδυ. Εκεί με κράτησαν για
18 μέρες. Ευτυχώς φάνηκα τυχερός και με έστειλαν πίσω στο χωριό μου Γιαλούσα και δεν μπήκα στην λίστα με τους αγνοούμενους, που μέχρι σήμερα δεν ξέρουμε για αρκετούς που βρίσκονται. Χρύσανθος Χ΄΄Πετρής Γ΄1
Η σπασμένη κούκλα Διηγούμαι την ιστορία με δικά μου λόγια. Κάποτε ζούσε μια μικρή που την έλεγαν Ζωή και είχε ένα μεγάλο «κρυψώνα». Η μαμά της Ζωής της έδινε κουλουράκια, μπισκότα και γλυκό ακόμη για να κερνούν στους «γάμους» και στα «βαφτίσια» που έπαιζαν στον «κρυψώνα» τους. Εκείνες τις μέρες η μαμά δεν της έδινε μπισκότα. Ήταν πολύ ανήσυχη η μαμά έκλαιγε και ο μπαμπάς ήταν νευρικός. Η Ζωή πήγε στον «κρυψώνα» για να παίξει. Μαζί ήρθαν και τα άλλα παιδιά. Ξαφνικά άκουσαν ένα θόρυβο. Βγήκαν έξω και ήταν οι Τούρκοι με τα αεροπλάνα και τα τανκς. Η μαμά της Ζωής της είπε να φύγουν με τα τρακτέρ. Η Ζωή έτρεξε να πάρει την κούκλα της. Στη βιασύνη της δεν κατάλαβε πως το χέρι της κούκλα πιάστηκε σε ένα κλαδί πορτοκαλιάς και έσπασε. Πήραν τον δρόμο της προσφυγιάς μαζί με πολλούς ανθρώπους και το ενθύμιο που κρατούσε η Ζωή από το χωριό της ήταν η σπασμένη κούκλα που της κρατούσε συντροφιά. Τώρα την έχει στο προσωρινό της σπίτι στο «Συνοικισμό Σταυρού Νο2.» περιμένει την
μέρα που θα γυρίσει πίσω στο χωριό της και στο σπίτι της. Μαρία Παυλίδου Γ΄1 Μαρτυρία για τον Ιούλιο του 1974 «Ξυπνήσαμε με τον θόρυβο των αεροπλάνων και των σειρήνων. Όταν βγήκαμε έξω, φώναζαν ότι ήρθαν οι Τούρκοι! Γρήγορα όλοι στα προχώματα! Το απόγευμα φώναζαν από τα μεγάφωνα να φύγουμε από το χωριό μας. Έτσι η οικογένειά μου πήγαμε στο Αβδελλερό. Όμως ήταν εκκενωμένο. Προχωρήσαμε ώσπου φτάσαμε στο Τερσεφάνου. Εκεί ήταν μια καλή κυρία, η κυρία Κατερίνα. Μας βοήθησε και μας έδωσαν σπίτι και ό,τι άλλο χρειαζόμασταν. Στο χωριό είχε στρατιώτες και δεν άφηναν τον εχθρό να εισβάλει. Ήμουν φοβισμένη, δεν ξέραμε τι θα γίνει. Έκανα την προσευχή μου να τελειώσει γρήγορα ο πόλεμος και να πάω σύντομα στο σπίτι μου». Μου διηγήθηκε όλα αυτά η Φούλλα Τούμπα, η γιαγιά μου (μητέρα του πατέρα μου) Χρυσοβαλάντα Φιάκκου Γ΄2
Η προσευχή της μικρής εκτοπισμένης Σε παρακαλώ, Θεέ μου, κάνε να σταματήσει ο πόλεμος. Να έρθει η ειρήνη στον τόπο μας. Να επιστρέψουμε όλοι στα σπίτια μας σώοι και αβλαβείς. Αυτό μόνο ζητώ από Σένα, Θεέ μου! Τα παιδιά του Γ΄2
Προσευχή στον Απόστολο Ανδρέα ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΣΤΟΝ ΑΠΟΣΤΟΛΟ ΑΝΔΡΕΑ Απόστολε Ανδρέα μου βοήθα να είμαι καλό παιδί και να είναι ο κόσμος όλος καλά Να είμαι καλή μαθήτρια και χριστιανή Να υπάρχει στον κόσμο αγάπη και ευτυχία Προσευχή στον Απόστολο Αντρέα Απόστολε Αντρέα μου Θερμά παρακαλούμε Να ελευθερωθεί η Κύπρος μας Ελεύθερη να την δούμε. Τρέχει ο κόσμος για να ρθει Στο μοναστήρι σου να μπει Κεράκι να ανάψει Και να προσευχηθεί
αλλά περισσότερο στην οικογένεια μου. Λούκας Χατζηγιαννακού Γ΄1
ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΣΤΟΝ ΑΠΟΣΤΟΛΟ ΑΝΔΡΕΑ Απόστολε Ανδρέα μου θέλω να προσέχεις εμένα και όλο τον κόσμο. Απόστολε Ανδρέα μου μακάρι να γεννιόμουν πολύ πιο γρήγορα για να πάρω την χάρη σου. Απόστολε Ανδρέα μου σε παρακαλώ να ελευθερώσεις την κατεχόμενη Κύπρο μας και οι αγνοούμενοι να γυρίσουν πίσω στα σπίτια τους ξανά. Ο ΠΑΠΠΟΥΣ ΘΥΜΑΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΕΙΣΒΟΛΗ Όταν έγινε η πρώτη εισβολή οι Τούρκοι είχαν πιάσει το βουνό “Όρος”. Ο παππούς μου είχε εκεί μια φάρμα με αγελάδες. Την άλλη μέρα το πρωί όταν πήγε να αρμέξει τα ζώα κατάλαβε ότι οι Τούρκοι έκλεψαν τους κούζους αρμέγματος για να μεταφέρουν πόσιμο νερό στο βουνό. Τότε επέστρεψε
φοβισμένος στο σπίτι, πήρε όλη την οικογένεια και πήγαν στη Λεμεσό. Εκεί βρήκε μια φάρμα για να μεταφέρει τα ζώα του. Μετά από δέκα μέρες κατάφερε να πάει κοντά στη φάρμα του και να πάρει τα ζώα που ήταν νηστικά και διψασμένα και να τα μεταφέρει στη Λεμεσό. Εκεί έμειναν περίπου τρεις μήνες μέχρι να ησυχάσουν οι φασαρίες στην Αθηένου. Όταν γύρισε πίσω στην Αθηένου έβαλαν αγελάδες σ’ ένα γήπεδο του ποδοσφαίρου γιατί η φάρμα παρέμενε κοντά στο φυλάκιο των Τούρκων.
Και τον πόλεμο να μην τον ΞΑΝΑΔΟΥΜΕ!!!
ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΤΟΥ ΑΠ. ΑΝΤΡΕΑ Απ. Αντρέα μου Βοήθα να Ελευθερωθούν τα όμορφα μέρη Της Κύπρου μας. Απ. Αντρέα μου βοήθα μας να σταματήσουν πόλεμοι και όλοι Οι Πρόσφυγες να γυρίσουνε στα σπίτια τους .
Οι τούρκοι σε πληγώσανε Την καρδιά σου ξεριζώσανε Το μοναστήρι σου γεριμώσανε Και τους ανθρώπους τους σκλαβώσανε
Γεωργία Αδάμου Γ΄1
οι
ΠΡΟΣΕΥΧΗ
Απ. Αντρέα μου Θερμά παρακαλούμε Να είμαστε καλά για Να σε δούμε πάλι.
Απόστολε Αντρέα μου σε παρακαλώ κάνε να ελευθερωθεί η Κύπρος μας να εξακριβωθεί η τύχη των αγνοούμενων μας. Αγαπητέ Απ. Αντρέα μου θα’ θελα να υπάρχει ειρήνη, υγεία και αγάπη σε όλους,
Απ. Αντρέα μου ελευθέρωσε το μοναστήρι σου και οι καμπάνες του χαρμόσυνα Να ηχήσουνε και πάλι. Αντρέας Ποϊάνα Γ΄1
ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΣΤΟΝ ΑΠΟΣΤΟΛΟ ΑΝΤΡΕΑ Απόστολε Αντρέα μου Θερμά παρακαλούμε Να ελευθερωθεί η Κύπρος μας Ελεύθερη να την δούμε. Τρέχει ο κόσμος για να ρθει Στο μοναστήρι σου να μπει Κεράκι να ανάψει Και να προσευχηθεί Οι Τούρκοι σε πληγώσανε Την καρδιά σου ξεριζώσανε Το μοναστήρι σου ερημώσανε Και τους ανθρώπους τους σκλαβώσανε Και τον πόλεμο να μην τον ΞΑΝΑΔΟΥΜΕ!!!