Βραβειο 2ο αγ κασσιανοσ εφημεριδα oi akrites by Κύπρος-Ελλάδα-Ομογένεια Εκπαιδευτικές Γέφυρες

ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΑΓΙΟΥ ΚΑΣΣΙΑΝΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΣΕΠΤ. – ΔΕΚ. 2015

Μια έκδοση αφιερωμένη στην κατεχόμενη γη μας

Τιμή σ’ εκείνους όπου στη ζωή των ώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλες. (Κ. Καβάφης) 1

ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΑΓΙΟΥ ΚΑΣΣΙΑΝΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΣΕΠΤΕΜΒΡΗΣ—ΔΕΚΕΜΒΡΗΣ 2015 ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ Αναξαγόρου Δημήτρης Αργυρού Μάριος Γεωργίου Αναστασία Ιωάννου Άντρια Κονιζίδης Φρίξος Σεϊρανίδης Παύλος Σταφυλίδης Δαμιανός

Ανδρέου Βικτώρια Αχιλλέως Σταύρος Γεωργίου Άννα Ιωάννου Εμμανουέλλα Νταμοτσίδης Μάρκος Σταφυλίδης Αλέξιος Τσιανάκκας Ηλίας

Υπεύθυνοι Εκπαιδευτικοί: Νίκη Παντελή-Πεττεμερίδου, Πόπη Κούρρη Διευθύντρια: Βασιλική Κούμα Προετοιμασία υλικού: Μιχάλης Κορομίας, Ιωάννα Νικολάου, Μαρία Παρασκευά, Kυριακή Λοϊζίδου, Ιφιγένεια Χριστοφίδου, Χρύσω Ιωάννου

Ανασήκωσε την πλάτη κι απόσεισέ τους, Πενταδάχτυλέ μου... ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΑΓΙΟΥ ΚΑΣΣΙΑΝΟΥ ΑΝΤΙΓΟΝΟΥ 28, 1016 ΛΕΥΚΩΣΙΑ Τηλ:22430114, Φαξ: 22344403 Email: dim-ag-kassianos-lef@schools.ac.cy

Αγαπητοί αναγνώστες, Κρατάτε στα χέρια σας την εφημερίδα του σχολείου μας. Πρώτη φορά εκπαιδευτικοί και μαθητές έχουμε επιχειρήσει να γίνουμε μικροί δημοσιογράφοι. Δεν διεκδικούμε τον τίτλο αυτό. Απλά θέλουμε να σας μεταφέρουμε αυτά που ζούμε, μαθαίνουμε και οργανώνουμε στο σχολείο μας. Μοιραζόμαστε μαζί σας γνώσεις, εμπειρίες, ακόμα και συναισθήματα, που αποκομίσαμε μέσα από τα μαθήματα, τις εκδηλώσεις, τις συζητήσεις, τις επισκέψεις μας και την καθημερινή μας ζωή στην ακριτική περιοχή του Αγίου Κασσιανού. Βρισκόμαστε εδώ, στο βορειοανατολικό τμήμα της μοναδικής μοιρασμένης πρωτεύουσας της Ευρώπης, τη Λευκωσία, δίπλα στην πράσινη γραμμή, σε απόσταση αναπνοής από τα τουρκικά στρατεύματα. Το ιστορικό μας σχολείο βρίσκεται μέσα στα συρματοπλέγματα. Το αντικρίζουμε καθημερινά, αλλά δεν μας επιτρέπεται να πάμε. Έτσι στεγαζόμαστε προσωρινά σε ένα άλλο κτήριο. Ακόμα και στις γειτονιές μας συναντούμε συρματοπλέγματα και απαγορευτικές πινακίδες, που μας κόβουν το δρόμο. Αυτό, όμως, που μας κάνει να αγανακτούμε περισσότερο είναι ότι κάθε στιγμή βλέπουμε τη σημαία του κατακτητή πάνω στο περήφανο βουνό μας, τον Πενταδάχτυλο. Από την άλλη, όμως, κοιτώντας τον, θυμόμαστε τον πιο ξακουστό Ακρίτα, τον Διγενή, που στην προσπάθειά του να κυνηγήσει τους Σαρακηνούς άφησε το αποτύπωμα της παλάμης του πάνω στο περήφανο βουνό μας. Και παίρνουμε θάρρος. Ελπίζουμε ότι σύντομα θα έρθει εκείνη η μέρα που θα τους «αποσείσει», όπως προστάζει κι ο Κώστας Μόντης, ο αγαπημένος μας ποιητής. Μιλώντας έτσι για «ΑΚΡΙΤΕΣ», τους διαλέξαμε για τίτλο της εφημερίδας μας. Νιώθουμε ότι φρουρούμε κι εμείς τα «άκρα», όπως και οι Βυζαντινοί. Γράψαμε «άκρα» και όχι σύνορα, γιατί ξέρουμε καλά ότι τα σύνορά μας δεν τελειώνουν εδώ στην πράσινη γραμμή του Αγίου Κασσιανού, αλλά στην Κερύνεια. Κεντρικό θέμα στην εφημερίδα μας είναι το «Κύπρος 1974-2015: Δεν ξεχνώ, διεκδικώ, δημιουργώ». Αυτό είναι και το θέμα του Πανελλήνιου Εκπαιδευτικού Προγράμματος, το οποίο ξεκίνησε με πρωτοβουλία της Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Σερρών και συνδιοργανώνεται από την Πρεσβεία της Κύπρου στην Ελλάδα – Μορφωτικό Γραφείο, το Σπίτι της Κύπρου και το Τμήμα Εκπαιδευτικής Ραδιοτηλεόρασης του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων της Ελλάδας. Το πρόγραμμα τελεί υπό την αιγίδα και του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας κ. Νίκου Αναστασιάδη. Είναι πολύ συγκινητικό αυτός ο διαγωνισμός να ξεκινά από την Ελλάδα, η οποία αποτελούσε πάντοτε το στήριγμα και την ελπίδα μας. Για μας τους εκπαιδευτικούς και μαθητές του Δημοτικού Σχολείου Αγίου Κασσιανού το «Δεν ξεχνώ» δεν αποτελεί απλά ένα θέμα. Έγινε από τους πρωταρχικούς στόχους της ζωής μας. Κι αυτό γιατί μεγαλώνουμε μισοί και ακρωτηριασμένοι, χωρίς να μπορούμε να απολαύσουμε τα βασικά Ανθρώπινα Δικαιώματα, που δικαιούται να έχει ένας άνθρωπος. Αν βγάλουμε το «Δεν ξεχνώ, αγωνίζομαι, διεκδικώ…» από τη ζωή μας, νιώθουμε ότι «θα λιγοστέψουμε σαν Έλληνες, θα λιγοστέψουμε σαν ΑΝΘΡΩΠΟΙ»…

Το σχολείο μας είναι το Δημοτικό Σχολείο Αγίου Κασσιανού Λευκωσίας. Βρίσκεται στη Λευκωσία, 30 μέτρα μακριά από την πράσινη γραμμή, κοντά

στα

σκουριασμένα συρματοπλέγματα του Αττίλα, στην οδό Αντιγόνου 28 μέσα στην ιστορική περιοχή του Τακτακαλά. Ανήκει στο Δήμο Λευκωσίας.

Το σχολείο

μας πήρε το όνομά του από την εκκλησία του Αγίου Κασσιανού, που βρίσκεται κοντά του. Το σχολείο μας ιδρύθηκε το 1923 κοντά στο παρεκκλήσι του Αγίου Γεωργίου με έξοδα της εκκλησίας Χρυσαλινιώτισσας. Στην αρχή λειτούργησε ως Παρθεναγωγείο. Το 1925 ιδρύθηκε και το Αρρεναγωγείο. Τα δύο σχολεία ενώθηκαν το 1959 και σχημάτισαν την Αστική Σχολή Αγίου Κασσιανού. Οι σημαντικότεροι σταθμοί στην ιστορία του είναι κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο που το σχολείο μας έκλεισε προσωρινά και το 1963-64, όταν λόγω της Τουρκικής Ανταρσίας εγκλωβίστηκε στη νεκρή ζώνη και λειτούργησε σε ιδιωτικά σπίτια στην οδό Φιλοθέου. Το 1970-71 στεγάστηκε σε νέο κτίριο στο Γυμνάσιο Παλλουριώτισσας με 118 μαθητές. Από το 1985-86 στεγάζεται σε νέο κτίριο, που παλαιότερα ήταν οικία. Το καλοκαίρι του 1989 το ιστορικό μας σχολείο απoτέλεσε σύμβολο αντίστασης και ελευθερίας στις Πορείες των Γυναικών, όπου εκατό από αυτές φυλακίστηκαν στα μπουντρούμια του Αττίλα στο ψευδοκράτος.

Το κτίριο του σχολείου μας αποτελούσε και αποτελεί, ακόμα, σημαντικό δείγμα νεοκλασικής. αρχιτεκτονικής της περιόδου της αγγλοκρατίας στην Κύπρο. Καθρεφτίζει τις αντιλήψεις και τους πόθους των παλαιοτέρων, που ήθελαν ακόμα και τα κτίρια να θυμίζουν την καταγωγή και τις παραδόσεις του νησιού μας. Το ιστορικό μας σχολείο είναι πετρόχτιστο με ψηλά παράθυρα ώστε να κρατούν τις αίθουσες πάντα φωτεινές. Οι χοντροί του τοίχοι, κρατούσαν τον χειμώνα τις τάξεις ζεστές και το καλοκαίρι δροσερές. Η κεντρική είσοδος του είναι υπερυψωμένη, γι’ αυτό αν θέλεις να μπεις χρειάζεται να ανεβείς μερικά σκαλιά. Γύρω από την κεντρική πόρτα και τα παράθυρα υπάρχουν διπλές παραστάδες, που δίνουν ένα σοβαρό και μεγαλόπρεπο τόνο στο οικοδόμημα. Στην κορυφή στηρίζεται ένα τριγωνικό αέτωμα με διάφορα διακοσμητικά στοιχεία. Το κτίριο που στεγαζόμαστε τώρα προσωρινά είναι ένα διώροφο, κτήριο, απλό και λιτό. Κοντά στην είσοδο υπάρχει μια επιγραφή με το όνομα του σχολείου. Μπαίνοντας στην είσοδο θα δεις στα δεξιά του το Γραφείο των δασκάλων και δίπλα τις τάξεις Α΄ και Δ΄. Στα αριστερά σου θα αντικρίσεις το δωμάτιο της επιστάτριας, τα ποδοσφαιράκια που παίζουμε το διάλειμμα και μια μικρή ξύλινη βιβλιοθήκη. Ανεβαίνοντας τη σκάλα στον επάνω όροφο θα βρεθείς μπροστά από τις τάξεις Ε΄ και Στ΄ και στο τέρμα του διαδρόμου θα δεις το Γραφείο της Διευθύντριας. Απέναντι βρίσκονται οι τάξεις Γ΄ και Β΄. Βγαίνοντας έξω από το κτίριο θα βρεθείς μπροστά σε μια μικρή αυλή που είναι το γήπεδο της καλαθόσφαιρας και το κυλικείο. Προχωρώντας προς το γήπεδο, θα δεις απέναντί σου ένα μικρό κτίριο, που ήταν παλιά Νηπιαγωγείο. Εκεί βρίσκονται οι αίθουσες της Μουσικής, της Τέχνης, του Σχεδιασμού και Τεχνολογίας, της Ειδικής Εκπαίδευσης και το Ιατρείο. Από συνεντεύξεις που πήραμε από παλαιούς απόφοιτους και παλαιούς εκπαιδευτικούς του σχολείου μας φαίνεται ότι το Δημοτικό Σχολείο Αγίου Κασσιανού είναι ένα από τα ιστορικότερα σχολεία της Κύπρου, που έχει διαδραματίσει πρωτεύοντα ρόλο στην παιδεία της πατρίδας μας. Σήμερα αρκετοί απόφοιτοί του κατέχουν σημαντικές θέσεις όχι μόνο στην κυπριακή κοινωνία, αλλά και στο εξωτερικό. Προσωπικά νιώθουμε μεγάλη χαρά και περηφάνια που φοιτούμε σε αυτό το σχολείο. Η μεγάλη μας ευχή είναι να γυρίσουμε πίσω στο τουρκοκρατούμενο σχολείο μας, γιατί αυτό είναι το πραγματικό μας σχολείο.

Είναι ένα σχολείο σκλαβωμένο μες στα συρματοπλέγματα εγκλωβισμένο δίπλα στην πράσινη γραμμή, που μας μοιράζει την Κύπρο τη μικρή.

Είναι ένα σχολείο σκλαβωμένο απ’ τους Αττίλες περικυκλωμένο οι μαθητές του έφυγαν πια σ’ άλλο κτίριο προσωρινά.

Είναι ένα σχολείο σκλαβωμένο, που έχει ιστορία και είναι φημισμένο, νιώθω περηφάνια πολύ γι’ αυτό είναι το Δημοτικό « Άγιος Κασσιανός».

1951

Μαθητές του Δημοτικού Σχολείου Αγίου Κασσιανού

(Φωτογραφίες αρχείου)

1953

1958

1961—62

Η κ. Κατερίνα Χ’’ Κωνσταντίνου , υπεύθυνη του κυλικείου του σχολείου μας .

Ο κ. Σόλωνας Χαραλάμπους, λυκειάρχης στο Παγκύπριο Γυμνάσιο.

Ο κ. Παντίνος Μαυρογένης, ιατρός. Ta παιδιά του φοιτούν κι αυτά στο σχολείο του Αγίου Κασσιανού.

Η κ. Χρυσούλα Μαυρουδή, η οποία φημίζεται για τις ωραίες πίττες της.

Η Λευκωσία είναι η πρωτεύουσα της Κύπρου, η πόλη στην οποία ζούμε. Έγινε γνωστή διεθνώς με το ιταλικό της όνομα Nicosia. Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, η Λευκωσία ήταν σειρήνα, μία από τις κόρες του Αχελώου και της Μελπομένης και το όνομά της μεταφράζεται ως « Λευκή Ουσία. Η Λευκωσία στην αρχαία χρόνια ονομαζόταν Λήδρα και ήταν ένα από τα αρχαία βασίλεια της Κύπρου που ίδρυσαν οι Αχαιοί, μετά το τέλος του Τρωικού πολέμου. Ο πιο γνωστός αρχαίος βασιλιάς της ήταν ο Ονασαγόρας. Κατά τα βυζαντινά χρόνια η πόλη αναφέρεται και ως Λευκουσία, Καλληνίκησις και ως πόλη των Λευκών Θεών. Η Λευκωσία έγινε πρωτεύουσα της Κύπρου στη βυζαντινή εποχή, όταν οι Άραβες κατέστρεψαν το 647 μ.Χ. την τότε πρωτεύουσα Σαλαμίνα. Οι Βυζαντινοί την έκαναν πρωτεύουσα για λόγους περισσότερης ασφάλειας, επειδή τότε στις παραλιακές περιοχές του νησιού γίνονταν συχνά επιδρομές. Τον 4ο αιώνα μ.Χ. έγινε επισκοπική έδρα με το όνομα Επισκοπή Λήδρας και επίσκοπο τον Άγιο Τριφύλλιο. Ο Άγιος Τριφύλλιος ήταν μαθητής του Αγίου Σπυρίδωνα , ο οποίος έγινε μετά ο προστάτης Άγιός της. Η Λευκωσία είναι το διοικητικό και εμπορικό κέντρο της Κύπρου κι εδώ έχει την έδρα της η κυβέρνηση. Είναι χτισμένη πάνω στον ποταμό Πεδιαίο. Ο πληθυσμός της ευρύτερης αστικής περιοχής της Λευκωσίας ανέρχεται στις 240.000. Σημερινός δήμαρχός της είναι ο Κωνσταντίνος Γιωρκάτζης. Τα περίφημα τείχη της πόλης κτίστηκαν την εποχή της Φραγκοκρατίας και Ενετοκρατίας. Σήμερα τα μεγάλα μεσαιωνικά τείχη με τους 11 προ- Ο δήμαρχος μας κ. Κωνσταντίνος Γιωρκάτζης συζητά μαχώνες τους σε σχήμα καρδιάς, απομε τους μαθητές και τους γονείς στο σχολείο μας. τελούν σήμα κατατεθέν της πόλης. Η Λευκωσία γνώρισε πολλούς αφέντες, όπως και οι υπόλοιπες πόλεις της Κύπρου. Η πιο μεγάλη καταστροφή της έγινε την εποχή της τουρκοκρατίας, όταν η Λευκωσία πολιορκήθηκε από τους Οθωμανούς Τούρκους. Το 1570 ο Σελήμ ο Β΄ κατέλαβε την πόλη και έσφαξε 20.000 κατοίκους. Στις 9 Ιουλίου 1821 οι Τούρκοι κρέμασαν τον Αρχιεπίσκοπο Κυπριανό μαζί με άλλους πρόκριτους της πόλης στην πλατεία, μπροστά στο σεράι του πασά, γιατί θέλησαν να καταπνίξουν την επανάσταση που ετοιμαζόταν στο νησί. 8

Στα χρόνια της αγγλικής κατοχής η Λευκωσία υπήρξε και η έδρα του Άγγλου αρμοστή. Το 1960, μετά την ανεξαρτησία της Κύπρου, έγινε η πρωτεύουσα της Κυπριακής Δημοκρατίας κι άρχισε να γνωρίζει μεγάλη ανάπτυξη. Δυστυχώς, όμως, τα Χριστούγεννα του 1963 η πόλη μοιράστηκε σε ελληνικό και τουρκικό τμήμα, λόγων των διακοινοτικών ταραχών. Ο Άγιος Κασσιανός ήταν τότε στο επίκεντρο της διαμάχης. Για πρώτη φορά η πράσινη γραμμή χαράχτηκε στο σώμα της πατρίδας μας. Κατά την τουρκική εισβολή του 1974 η πράσινη γραμμή, που ως τότε χώριζε μόνο την πόλη μας, επεκτάθηκε σε μήκος 300 χ.μ. Έτσι, σήμερα η πράσινη γραμμή ματώνει και άλλες περιοχές της Κύπρου μοιράζοντας την πατρίδα μας στα δυο. Αξίζει να πούμε ότι τον Ιούλιο και τον Αύγουστο του 1974 η Λευκωσία προέβαλε σημαντική αντίσταση κατά των Τούρκων εισβολέων, οι οποίοι ευτυχώς δεν κατόρθωσαν να περάσουν στο νότιο τμήμα της πόλης μας. Οι Τούρκοι σταμάτησαν 30 μέτρα μακριά από την εκκλησία του Αγίου Κασσιανού. Πολλοί πιστεύουν ότι αυτό ήταν ακόμα ένα θαύμα του Αγίου μας. 41 χρόνια πέρασαν από την τουρκική εισβολή στην Κύπρο. Και τα συρματοπλέγματα του Αττίλα, ακόμα μας κόβουν το δρόμο. Εμείς οι μαθητές του Δημοτικού Σχολείου Αγίου Κασσιανού γεννηθήκαμε μετά την τουρκική εισβολή του 1974. Όμως ακόμα κι εμείς σήμερα βιώνουμε τα αποτελέσματά της. Κι αγανακτούμε γι’ αυτά. Κι αυτό γιατί δεν μπορούμε να περπατήσουμε ελεύθερα στις γειτονιές του σχολείου μας. Παντού θα συναντήσεις πινακίδες και συρματοπλέγματα να σου φράσουν το δρόμο:« ΑΛΤ, ΠΡΟΣ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΟΥΜΕΝΗ ΠΕΡΙΟΧΗ». 41 χρόνια τουρκικής κατοχής. Κανένας δεν μπορεί να περπατήσει ελεύθερα στη γη μας, παρά μόνο αν δείξει το διαβατήριό του, λες και θα ταξιδέψει σε μια ξένη χώρα. Το σχολείο μας, το Δημοτικό Αγίου Κασσιανού, βρίσκεται στη νεκρή ζώνη. Το αντικρίζουμε καθημερινά, αλλά δεν μας επιτρέπεται να πάμε. Έτσι, στεγαζόμαστε προσωρινά σε ένα άλλο κτίριο. Λίγα χιλιόμετρα πιο κάτω από το σχολείο μας είναι τα κατεχόμενα μέρη μας και τα σπίτια μερικών συμμαθητών μας. 41 χρόνια πέρασαν. Ακόμα οι πρόσφυγες δεν μπορούν να πάνε ελεύθεροι στο σπίτι τους, παρά μόνο ως απλοί επισκέπτες. Είναι ειρήνη και δικαιοσύνη αυτό; Από το σχολείο μας βλέπουμε καθημερινά τη σημαία της κατοχής απέναντί μας. Βρίσκεται πάνω στον Πενταδάχτυλό μας. Μέχρι να έρθει εκείνη η ώρα που η Δικαιοσύνη και η Ελευθερία θα έρθει επιτέλους στον τόπο μας, εμείς δε θα σταματήσουμε να μαθαίνουμε για την κατεχόμενη γη μας και την ιστορία της. Δε θα σταματήσουμε να διεκδικούμε τα δίκαια του λαού μας! Δε ζητούμε! Απαιτούμε! Δεν ξεχνούμε! Διεκδικούμε!

Ο Άγιος Κασσιανός συγκαταλέγεται στις κάτω ενορίες της παλιάς Λευκωσίας. Το όνομα της συνοικίας προέρχεται από τον ομώνυμο ναό του Αγίου Κασσιανού, που σήμερα βρίσκεται στην Πράσινη Γραμμή. Κτίστηκε το 1854 πάνω σε ένα μικρότερο ναό του 1780. Ο Άγιος Κασσιανός ήταν στο κέντρο των δικοινοτικών ταραχών του 1958, του 1963 και της τουρκικής εισβολής του 1974. Στις 7 Ιουνίου του 1958 Τουρκοκύπριοι επιτέθηκαν στις συνοικίες του Αγίου Κασσιανού και της Χρυσαλινιώτισσας λεηλατώντας και καταστρέφοντας πολλά σπίτια και μαγαζιά Ελληνοκυπρίων. Το 1974 ο τουρκικός στρατός σταμάτησε 30 μέτρα από τον ναό, όπου θεωρήθηκε θαύμα του Άγιου.

Εδώ στη μοιρασμένη Λευκωσία του Αγίου Κασσιανού η εκκλησία έφερε σε όλους υπομονή και ελπίδα ότι θα έρθει η ελευθερία. Λίγο πιο πέρα ο δρόμος έχει κλείσει το σχολείο μας έρημο έχει αφήσει. Βρίσκεται στην πράσινη γραμμή τη μέρα που θα επιστρέψουμε καρτερεί. Ένα μήνυμα από εμάς μέσα απ’ του Αγίου Κασσιανού την εκκλησιά. Γιαγιάδες, παππούδες, γονείς, παιδιά αγωνιστείτε για να ενωθεί η πατρίδα μας ξανά.

Ο Άγιος Ιωάννης του Κασσιανού (αυτό είναι ολόκληρο το όνομα του Αγίου) γεννήθηκε στη Ρώμη το 365 μ.Χ. Κάποιοι ερευνητές πιστεύουν ότι γεννήθηκε στην Πόλη Ντομπροτζέα, σημερινή Ντόμπριτς στη Ρουμανία. Οι γονείς του ήταν ευκατάστατοι γι΄αυτό τον έστειλαν να σπουδάσει Φιλοσοφία, Ιατρική, Αστρονομία και Ελληνική Παιδεία. Σπούδασε στα καλύτερα σχολεία της εποχής του. Όταν έγινε 20 χρόνων, εγκατέλειψε τη Ρώμη και πήγε με τον φίλο του τον Όσιο Γερμανό και με την αδελφή του, για προσκύνημα στους Αγίους Τόπους. Τελικά ο Άγιος Κασσιανός μαζί με τον φίλο του μπήκαν σε μοναστήρι στη Βηθλεέμ και έγιναν μοναχοί. Έμειναν εκεί για δύο χρόνια. Στη συνέχεια, ο Άγιος Κασσιανός με τον φίλο του τον Όσιο Γερμανό πήγαν στην Αίγυπτο. Εκεί επισκέφτηκαν διάφορα μοναστήρια και συνάντησαν σοφούς ασκητές. Μετά από αυτές τις συζητήσεις με τους μοναχούς στην Παλαιστίνη και την Αίγυπτο, ο Άγιος Κασσιανός έγραψε βιβλία που περιείχαν συμβουλές για τον μοναχισμό. Σήμερα τα βιβλία του διαβάζονται από μοναχούς σε όλη την Ευρώπη. Μετά από την Αίγυπτο ο Άγιος Κασσιανός πήγε στην Κωνσταντινούπολη. Εκεί χειροτονήθηκε διάκονος και έγινε μαθητής του Άγιου Ιωάννη του Χρυσόστομου, που ήταν ένας από τους Τρεις Ιεράρχες. Όταν εξορίστηκε ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, ο Άγιος Κασσιανός πήγε στη Ρώμη. Εκεί συνάντησε τον Πάπα Ιννοκέντιο, ο οποίος τον έστειλε να πάει στη Μασσαλία, για να χτίσει ένα μοναστήρι στη μνήμη του Αγίου Βίκτωρα. Στη Μασσαλία ο Άγιος Κασσιανός ίδρυσε το μοναστήρι του Άγιου Βίκτωρα, το οποίο λειτούργησε ως παράδειγμα για τα μοναστήρια στην Ευρώπη. Εκεί πέθανε ειρηνικά στις 29 του Φλεβάρη 435 μ.Χ. Στο μοναστήρι βρίσκονται μέχρι σήμερα τα λείψανά του. Η επίσημη μέρα της γιορτής του Αγίου Κασσιανού είναι στις 29 του Φλεβάρη, δηλαδή κάθε τέσσερα χρόνια. Όμως οι Χριστιανοί τον τιμούν κάθε χρόνο στις 28 Φεβρουαρίου. Εμείς αγαπούμε πολύ τον Άγιο Κασσιανό, γιατί το σχολείο μας πήρε το όνομά του από αυτόν.

Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΚΑΣΣΙΑΝΟΥ Ο ναός του Αγίου Κασσιανού στη Λευκωσία είναι ο μοναδικός ναός αφιερωμένος στον συγκεκριμένο Άγιο, σε ολόκληρη την Κύπρο. Αρκετά προσωπικά αντικείμενα του Αγίου βρίσκονται εδώ στην ακριτική περιοχή της Κύπρου. Πώς έγινε αυτό, εφόσον ο Άγιος γεννήθηκε, έδρασε και έζησε τα τελευταία χρόνια της ζωής του στη Δυτική Ευρώπη; Το πιο πιθανό είναι οι έμποροι της περιοχής να είχαν εμπορικές σχέσεις με την περιοχή της Μασσαλία της Γαλλίας, την εποχή που ο Άγιος δρούσε εκεί και έτσι τον γνώρισαν και στη συνέχεια του αφιέρωσαν και το ναό της περιοχής τους. Η εκκλησία του Αγίου Κασσιανού κτίστηκε το 1854 από χρηματικές συνδρομές των κατοίκων της περιοχής, δίπλα από ένα μικρό και παλαιότερο ναό από τον οποίο διατηρήθηκε η Αγία Τράπεζα. Το πολυτιμότερο κειμήλιο του Αγίου Κασσιανού είναι ένα ασημένιο κράνος, το οποίο πιστεύεται ότι χρησιμοποιήθηκε από τον Άγιο Κασσιανό ως σκούφια. Πολλοί άνθρωποι, που υποφέρουν από πονοκεφάλους ζητούν να τους φορεθεί η σκούφια του Αγίου και να τους γίνει παράκληση, επειδή πιστεύουν ότι ο Άγιος θα τους θεραπεύσει. Οι περισσότεροι κάτοικοι του Αγίου Κασσιανού πιστεύουν πως το μεγαλύτερο θαύμα που έχει κάνει ο Άγιος ήταν το 1974, όταν οι Τούρκοι εισβολής σταμάτησαν μόλις 30 μέτρα από την εκκλησία του, παρ’ όλες τις προσπάθειες των κατακτητών να τον λεηλατήσουν.

Μάριος Αργυρού Δημήτρης Αναξαγόρου

ΕΤΣΙ ΚΡΑΤΗΘΗΚΕ Ο ΑΓΙΟΣ ΚΑΣΣΙΑΝΟΣ O παππούς και η γιαγιά του Μάριου Αργυρού, ο κ. Μάριος και η κ. Σταυρούλα Αργυρού μας μίλησαν για το πώς έζησαν τα γεγονότα της τουρκικής εισβολής εδώ στην περιοχή του Αγίου Κασσιανού. «Το 1974 αρκετοί από τους κατοίκους της περιοχής

μας, εγκατέλειψαν τα σπίτια τους, για να πάνε σε πιο ασφαλισμένα μέρη. Εμείς και μερικές οικογένειες μείναμε εδώ, γιατί ξέραμε ότι αν όλοι φεύγαμε και δεν υπήρχε αντίσταση, οι Τούρκοι θα καταλάμβαναν την περιοχή. Κι αυτό αποδείκτηκε εκ των υστέρων. Παράδειγμα είναι επίσης και η Αθηένου, όπου οι λίγοι κάτοικοι που έμειναν απέτρεψαν την κατάληψή της. Με την εισβολή οι Τούρκοι είχαν σκοπό να επεκτείνουν την πράσινη γραμμή, που ξεκίνησε από την περιοχή μας το 1963 και να την επεκτείνουν προς το αεροδρόμιο Λευκωσίας και ανατολικά προς την Ποταμιά. Πάντως εμείς πιστεύουμε πως αν κατάφερναν τότε να σπάσουν τη γραμμή του Αγίου Κασσιανού, τώρα δε θα υπήρχε Λευκωσία και ίσως οι Τούρκοι θα προχωρούσαν ανενόχλητοι να καταλάβουν ολόκληρη την Κύπρο. Επίσης νιώθαμε την ανάγκη ότι κάποιοι έπρεπε να βοηθήσουν τα στρατευμένα παιδιά μας, που προέρχονταν από διάφορες περιοχές της Κύπρου . Υπήρχαν 15 στρατιώτες όλοι κι όλοι. Λόγω του πραξικοπήματος ο στρατός μας ήταν αποδιοργανωμένος και βλέπαμε ότι μας χρειάζονταν . Τους βοηθήσαμε και για την οχύρωση της περιοχής με νέα φυλάκια. Το σπίτι μας ήταν πάντα ανοικτό για να φιλοξενήσουμε τα παιδιά. Τους μαγειρεύαμε, τους φροντίζαμε. Σιγά σιγά το σπίτι μας έγινε το οπλοστάσιο της περιοχής και το μαγειρείο. Ο μικρός μας γιος στην ηλικία των 12 ετών, έφτασε στο σημείο να ξέρει να χειρίζεται όλα τα όπλα της εποχής, όπως καλασνίκοφ , μάουζερ, στεν και τα μαρτίνια. Δεν θα ξεχάσουμε ποτέ, όταν την Α΄ Εισβολή ένας έφεδρος στρατιώτης ονόματι Δώρος, δεν ξέρουμε το επίθετό του, προσπάθησε να κατεβάσει την τουρκική σημαία από ένα φυλάκιο. Την ώρα που έκανε υποστολή της τουρκικής σημαίας, οι Τούρκοι τον πυροβόλησαν. Επίσης θυμόμαστε χαρακτηριστικά μια άλλη μέρα, που επεκτείναμε ένα δικό μας φυλάκιο, βγήκε πυροβολώντας ένας Τούρκος στρατιώτης από το παλαιό σχολείο του Αγίου Κασσιανού. Ευτυχώς έγινε γρήγορα αντιληπτός από τον γιο μου, ο οποίος κατάφερε να διαφύγει. Όμως δεν είχε την ίδια τύχη ένας έφεδρος στρατιώτης της περιοχής μας, που πληγώθηκε σοβαρά. Εμείς συμβουλεύουμε τους νέους μαθητές της Κύπρου να μελετήσουν καλά την Ιστορία μας, για να μάθουν ποιοι είναι και από πού προέρχονται. Μπορεί να πέρασαν 41 χρόνια, όμως όσο υπάρχει επιμονή θα υπάρχει κι η ελπίδα.» Μάριος Αργυρού 13

ΧΩΡΙΟ - ΠΟΛΗ Αμμόχωστος Βατυλή Μια Μηλιά

ΑΡΙΘΜΟΣ ΠΑΙΔΙΩΝ 1 2 2

Δίκωμο Ζώδια Παλαίκυθρο Γαληνή Κυθρέα Βουνό Κερύνειας Συγχαρί

Συγχαρί Βατυλή

1 2 1 1 1 2 2

Μια Μηλιά Βουνό

Γαληνή

Παλαίκυθρο

Δίκωμο Ζώδια

Κυθρέα

Αμμόχωστος

Στις 18 Νοεμβρίου 2015, ήρθαν στην Στ΄ τάξη κάποιοι από τους πρόσφυγες γονείς και γιαγιάδες της τάξης, που κατάφεραν να αφήσουν για λίγο τις δουλειές τους, για να συμμετάσχουν στη συζήτηση με θέμα: «Δεν ξεχνώ, αγωνίζομαι, διεκδικώ». Παρευρέθηκαν ο κ. Αχιλλέας Αχιλλέως, πατέρας του Σταύρου Αχιλλέως, η κ. Μαρία Αργυρού, μητέρα του Μάριου Αργυρού, η κ. Ανδρούλλα Τσιανάκκα, γιαγιά του Ηλία Τσιανάκκα, η κ. Μαρία Μελά, γιαγιά του Φρίξου Κονιζίδη και Άντριας Ιωάννου και η κ. Σούλα Μητράγκα, γιαγιά της Εμμανουέλλας Ιωάννου. Οι φιλοξενούμενοι φάνηκαν πολύ συγκινημένοι ενώ μια από τις γιαγιάδες σταματούσε συχνά την αφήγησή της, γιατί οι θύμησες της έφερναν λυγμούς. Οι μαθητές άκουγαν με μεγάλη προσοχή τις εμπειρίες και τις σκέψεις των προσφύγων συγγενών, καθώς ο πόνος και η αγανάκτηση φαινόταν συνεχώς στα λόγια και στο πρόσωπό τους. Πιο κάτω σας μεταφέρουμε μερικά από όσα ακούσαμε και καταγράψαμε:

Μετά το προδοτικό πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου, η Τουρκία καλυπτόμενη από τη Συνθήκη Ζυρίχης – Λονδίνου, βρίσκει την ευκαιρία να εισβάλει στην Κύπρο. Στις 20 Ιουλίου το πρωί, η τουρκική αεροπορία κτυπά αδιακρίτως στόχους σε όλο το νησί. Το δε τουρκικό ναυτικό με τα κανόνια του βομβαρδίζει την ακτή, όπου έγινε η απόβαση. 40 000 πάνοπλοι, σαν αστακοί, Τούρκοι στρατιώτες πατούν στο νησί. Η Εθνική Φρουρά διαλυμένη από τους προδότες του πραξικοπήματος αντιστέκεται σθεναρά. Τα παλικάρια μας αντιστέκονται κι εκείνα σθεναρά, αλλά η υπεροπλία του εχθρού από τη μια και η προδοσία από την άλλη είχαν προδιαγράψει το αποτέλεσμα. Στο διάβα τους οι Τούρκοι βιάζουν, λεηλατούν άμαχο πληθυσμό. Τον Αύγουστο, ανήμερα της Παναγίας, ξεκινά η 2η φάση της εισβολής. Με ολόκληρες στρατιές από άρματα, αεροπορία και ναυτικό κατευθύνονται προς την Αμμόχωστο. Και πάλι οι προδότες, αντί να υπερασπιστούν την Ο κ. Μάριος Αργυρού , παππούς του πόλη διέταξαν τη λιγοστή φρουρά που έμεινε να φύγει. συμμαθητή μας Μάριου Αργυρού, που 200.000 έγιναν πρόσφυγες στην ίδια τους την πατρίδα, πολέμησε το 1974 εναντίον των Τούρ1619 έγιναν αγνοούμενοι. κων εισβολέων και υπερασπίστηκε τον Σήμερα η Τουρκία από θύτης θέλει να γίνει θύμα Άγιο Κασσιανό. και ζητά το μισό νησί. Και όλα αυτά με την ανέχεια αυτών που ορκίστηκαν και λένε ότι υπερασπίζονται το δίκαιο των λαών. Ένα ολοκληρωμένο έγκλημα, που για 41 χρόνια τώρα ο κόσμος το ανέχεται…

Αντρέας Αργυρού – πατέρας του Μάριου Αργυρού

Εμείς μάθαμε ότι οι Τούρκοι εισέβαλαν στην Κύπρο από το ραδιόφωνο. Εκείνη την ώρα βρισκόμασταν στο σπίτι μας, στο Βουνό της επαρχίας Κερύνειας. Αρχίσαμε τότε να φεύγουμε από τα σπίτια μας και να πηγαίνουμε μέσα στις σπηλιές, για να κρυφτούμε. Εκείνο που θυμάμαι περισσότερο εκείνες τις μέρες ήτανε οι βόμβες και οι εκρήξεις. Νιώσαμε μεγάλο φόβο, γιατί έπρεπε να προστατεύσουμε τα μικρά παιδιά μας. Τώρα που βγήκαμε ζωντανοί μετά από εκείνο το κακό νιώθουμε μεγάλη λύπη, αλλά και αδικία για το κακό που έγινε. Νοσταλγώ πολύ το χωριό μου, το σπίτι που παντρεύτηκα… Ελπίζουμε να λυθεί το κυπριακό και να επιστρέψουμε πίσω στις πόλεις και στα χωριά μας ελεύθεροι.

Μαρία Μελά, γιαγιά του Φρίξου Κονιζίδη και της Άντριας Ιωάννου 16

Κι εμείς ακούσαμε από το ραδιόφωνο πως εισέβαλαν οι Τούρκοι στην Κύπρο. Εγώ βρισκόμουν στο χωριό μου που είναι η Κυθρέα, λίγο έξω από τη Λευκωσία. Βγήκα στους δρόμους και έβλεπα τα αεροπλάνα που έριχναν αλεξιπτωτιστές. Οι γείτονές μου βγήκαν κι αυτοί στους δρόμους κι έτρεχαν δεξιά και αριστερά πανικόβλητοι, χωρίς να ξέρουν τι έπρεπε να κάνουν. Μετά από δυο μέρες φύγαμε, πήραμε ό,τι μπορούσαμε μαζί μας (ρούχα και φαγώσιμα) και πήγαμε στο χωριό Άσσια, γιατί πιστεύαμε πως εκεί θα ήμαστε πιο ασφαλισμένοι. Θυμάμαι, πριν φύγουμε κι εμείς από το χωριό μας, έρχονταν γυναίκες, άντρες, παιδιά από την επαρχία Κερύνειας, αφού ήταν το πρώτο μέρος που καταλήφθηκε, κλαίγοντας και φωνάζοντας «Έρχονται οι Τούρκοι». Αυτό που ένιωσα τότε ήταν ο φόβος και η λύπη ότι άφηνα πίσω μου το χωριό μου. Τώρα νιώθω μεγάλη πικρία, γιατί οι συνέπειες της τουρκικής εισβολής ήταν να μοιραστεί η πατρίδα μου. Η συμβουλή που έχω να πω στους νέους μαθητές της Κύπρου είναι να διαβάζουν περισσότερο τη σύγχρονη ιστορία της, για να μαθαίνουν περισσότερα. Επίσης ποτέ να μην ξεχάσουν ότι η Κύπρος ανήκει στους Κυπρίους και όχι σε άλλους ξένους. Αχιλλέας Αχιλλέως –

Εγώ δεν είμαι πρόσφυγας, αλλά ήρθα εδώ γιατί έχω φιλοξενήσει στο σπίτι μου αρκετούς πρόσφυγες που έχασαν το σπίτι τους και δεν ήξερα πού να πάνε. Όταν άρχισε η τουρκική εισβολή, στις 20 Ιουλίου, βρισκόμουν στο χωριό μου, τον ωραίο Πεδουλά του Τροόδους. Μόλις ακούσαμε ότι οι Τούρκοι έκαναν εισβολή στην Κύπρο μας, ανησύχησα πολύ κι έκλαιγα. Το ίδιο έκαναν και οι γείτονές μας. Θέλαμε όλοι να μάθουμε περισσότερες λεπτομέρειες για το τι γινόταν. Σε λίγες μέρες καταλάβαμε πολύ καλά τα γεγονότα. Το χωριό μας άρχισε να γεμίζει κόσμο. Άλλοι ήταν πρόσφυγες και άλλοι έφευγαν από την πόλη, για να γλιτώσουν από τους βομβαρδισμούς των Τούρκων. Θυμάμαι την ανησυχία του κόσμου και τον πόνο των μανάδων που είχαν παιδιά στην πρώτη γραμμή. Ένας θείος μου, από το διπλανό χωριό τη Λεμύθου, είχε ένα μονάκριβο γιο. Ακόμα τον περιμένει να γυρίσει. Είναι αγνοούμενος εδώ και 41 χρόνια. Εγώ τώρα αισθάνομαι λύπη και αγανάκτηση, επειδή η Τουρκία μας πήρε τη μισή Κύπρο μας. Κατά τη γνώμη μου, το μέλλον είναι αβέβαιο. Έχω να δώσω μια μόνο συμβουλή σε σας. Να μην τα βάζετε κάτω. Να αγωνίζεστε. Να αγωνίζεστε για μια ΔΙΚΑΙΗ ΛΥΣΗ, γιατί αν η λύση δεν είναι δίκαια θα μας βρουν χειρότερα κακά. Σας ευχαριστώ! Σούλα Μητράγκα –

πατέρας του Σταύρου Αχιλλέως

γιαγιά της Εμμανουέλλας Ιωάννου

Το σπίτι της οικογένειάς μου ήταν στην οδό Λιπέρτη 16, σε μια ήσυχη γειτονιά της Μόρφου, κοντά στην ποταμό Κομήτη. .Είχε μεγάλη αυλή με δέντρα, κότες και περιστέρια. Εμείς από το σπίτι μας φύγαμε λίγες μέρες μετά τις 20 Ιουλίου και πήγαμε σε ένα άλλο χωριό, για να προστατευτούμε από τους βομβαρδισμούς. Μαζί μας είχαμε πάρει λίγα ρούχα και παιχνίδια, λες και θα πηγαίναμε διακοπές και θα επιστρέφαμε. Θυμάμαι ότι μόλις ηχούσαν οι σειρήνες, για να μας προειδοποιήσουν για τους βομβαρδισμούς των αεροπλάνων, μαζευόμαστε σε ένα πολυώροφο σπίτι της γειτονιάς, για περισσότερη ασφάλεια. Πολλά ξαδέλφια μου πολέμησαν εναντίον των Τούρκων και δύο από αυτά ήταν αγνοούμενοι μέχρι πρόσφατα, όπου βρέθηκαν τα οστά τους με τη μέθοδο του DNA. Είναι ο Κωστάκης Βαλανίδης, 20 χρονών στρατιώτης από τα Αγρίδια και ο Πολύκαρπος Πρατσής από τη Μόρφου, κι αυτός 20χρονος στρατιώτης. Εσάς τους νέους μαθητές της Κύπρου σας συμβουλεύω να γνωρίσετε τα κατεχόμενα μέρη μας, να τα αγαπήσετε και να τα διεκδικήσετε. Εύχομαι σύντομα να γυρίσουν όλοι οι πρόσφυγες με ασφάλεια στα σπίτια τους σε μια ενωμένη πατρίδα.

Ελένα Βαλανίδου Αναξαγορου -

μητέρα του Δημήτρη Αναξαγόρου

Στις 20 Ιουλίου 1974 , την ώρα που έγινε η τουρκική εισβολή, βγήκα έξω από το σπίτι μου και είδα τουρκικά αεροπλάνα και Τούρκους αλεξιπτωτιστές να πέφτουν στην περιοχή της Αγύρτας. Μπορούσα να τους δω καθαρά, επειδή το σπίτι μου βρίσκεται εδώ κοντά στην πράσινη γραμμή που μοίρασε τη Λευκωσία από το 1963. Επίσης άκουγα πολλούς πυροβολισμούς. Αμέσως μετά ήρθαν στην ταράτσα του σπιτιού μας, που είναι φυλάκιο, έφεδροι στρατιώτες για να πολεμήσουν. Αυτό σημαίνει ότι αν, μη κακό, ξαναγίνει πόλεμος το σπίτι μου πάλι θα χρησιμοποιηθεί από τον στρατό. Όταν συνειδητοποιήσαμε ότι άρχισε ο πόλεμος άλλοι έμεναν στα σπίτια τους κι άλλοι έφευγαν μακριά για να βρουν μεγαλύτερη ασφάλεια. Εγώ δεν πήγα πουθενά, γιατί είχα τέσσερα μικρά παιδιά και ο άντρας μου πήγε έφεδρος στην ΑΤΗΚ. Θυμάμαι ότι οι στρατιώτες δεν μας άφηναν να φύγουμε από την είσοδο του σπιτιού μας, αλλά να φεύγουμε από την αυλή γιατί κινδυνεύαμε από τους πολλούς πυροβολισμούς. Νιώθαμε πολύ φόβο και είχαμε αγωνία, γι’ αυτό ακούγαμε το ραδιόφωνο και παρακολουθούσαμε στην τηλεόραση μήπως είχε κάποια εξέλιξη. Εμείς έχουμε δύο συγγενείς αγνοούμενους. Τον Πέτρο και τον Μιχάλη από το Δίκωμο, οι οποίοι είναι ξαδέρφια του μακαρίτη του άντρα μου. Τα οστά του Πέτρου ανευρέθηκαν και τα κηδεύσαμε, αλλά για τον Μιχάλη δεν έχουμε καμιά πληροφορία. Είναι ακόμα αγνοούμενος. Σήμερα νιώθω ακόμα αγωνία με το τι θα γίνει με το κυπριακό πρόβλημα, εφόσον η Τουρκία είναι αδιάλλακτη. Σας συμβουλεύω να μάθετε για τους αγώνες της Κύπρου μας και να αγωνίζεστε μέχρι να βρεθεί μια δίκαια λύση.

Χρυσούλα Μαυρουδή γιαγιά της Αναστασίας και Άννας Γεωργίου 18

Η Γαληνή ήταν ένα ήσυχο χωριό στα βορειοδυτικά της Κύπρου. Από εκεί είναι η καταγωγή μου. Μόλις έγινε η εισβολή των Τούρκων, ο πατέρας μου πήγε στρατιώτης κι εγώ έμεινα μόνη με τη μητέρα μου και τον μικρό μου αδελφό στο χωριό. Όμως, όλοι οι κάτοικοι του χωριού μου αναγκαστήκαμε να το εγκαταλείψουμε, για να γλιτώσουμε από τους βομβαρδισμούς των Τούρκων. Φύγαμε με 2 λεωφορεία και πήγαμε σε μια χαράδρα, έξω από το χωριό μας και κατασκηνώσαμε κάτω από τα δέντρα, όπως τους πρωτόγονους ανθρώπους. Νομίζαμε πως όλα αυτά θα ήταν προσωρινά, έτσι δεν πήραμε τίποτα μαζί μας. Εκεί οι ελπίδες επιβίωσης ήταν πολύ λίγες. Γύρω μας οι βόμβες καταστροφικές. Όλη την ώρα είχαμε κάποιο συγχωριανό μας να φυλάει πάνω σε ένα ύψωμα και μόλις έβλεπε ότι υπήρχε κίνδυνος από αεροπλάνα και βομβαρδισμούς να μας ειδοποιήσει, ώστε να προφυλαχτούμε καλύτερα. Ήταν καλοκαίρι. Ο μόνος σύμμαχός μας ήταν ο καιρός. Τις περισσότερες μέρες ήμαστε χωρίς τροφή και χωρίς νερό. Τα μωρά ζητούσαν επιμόνως γάλα. Για το λόγο αυτό, μετά από λίγες μέρες, αποφασίσαμε να πάμε σε ένα κοντινό χωριό, στο Μηλικούρι, για να έχουμε καλύτερες συνθήκες. Στην αρχή κάποιοι μείναμε μέσα στο σχολείο του χωριού και κάποιοι στην αυλή του, μέσα σε αντίσκηνα. Όταν άνοιξαν τα σχολεία, μερικοί συγχωριανοί μου φιλοξενήθηκαν στα σπίτια των κατοίκων του χωριού. Η δική μου οικογένεια αναγκάστηκε να μείνει μέσα σε κάτι στάβλους, γιατί δεν χωρούσαμε όλοι στα σπίτια. Μείναμε εκεί ένα χρόνο. Μετά ακούσαμε ότι υπήρχαν κάποια άδεια σπίτια Τουρκοκυπρίων στο χωριό Άγιος Νικόλαος στην Πάφο και αποφασίσαμε να εγκατασταθούμε εκεί προσωρινά. Προσωρινά… Οι γονείς μου είναι ακόμα εκεί… Θυμάμαι, έντονα στη μνήμη μου, τη στιγμή που ανεβαίναμε στο λεωφορείο, για να γλιτώσουμε από τους βομβαρδισμούς, ο οδηγός που ίσως θεώρησε πως το μωρό θα είναι εμπόδιο, είπε στη μητέρα μου: « Άφησε πίσω το παιδί, κυρία μου! Δεν πάμε ούτε σε πανηγύρι ούτε σε γάμο». Η μητέρα μου έντονα φώναξε: « Όχι, κύριε! Δεν θα αποχωριστώ εγώ το μωρό μου! Μαζί στη ζωή και στον θάνατο!». Εμείς στη Γαληνή ζούσαμε πολύ όμορφα. Ήμασταν πλούσιοι. Ο παππούς μου, ο Νικόλας Λόντος, πατέρας του πατέρα μου, αρνήθηκε να φύγει. Έμεινε στο χωριό μαζί με άλλους 5 συγχωριανούς μας. Σήμερα είναι ακόμα αγνοούμενοι. Είπανε κάποιοι πως τους κρέμασαν οι Τούρκοι, αλλά δεν ξέρουμε σίγουρα. Όταν έγινε η τουρκική εισβολή, ήμουν αρκετά μικρή για να αντιληφθώ το μέγεθος της τραγωδίας μας. Μου έμεινε ο φόβος για τα αεροπλάνα. Μόλις ακούω αεροπλάνο, νομίζω ότι κάτι κακό συμβαίνει. Το ίδιο παθαίνω κι όταν ακούω σειρήνες. Ανατριχιάζω κι ξανανιώθω φόβο και ανασφάλεια. 41 χρόνια μετά νιώθω οργή και αγανάκτηση, γιατί δεν έγινε μια δίκαια λύση. Εμείς, πριν από τον πόλεμο, ήμασταν αρκετά πλούσιοι. Ο πατέρας μου ήταν καπετάνιος, άξιος άνθρωπος και δημιούργησε. Μετά δεν μας απέμεινε τίποτα. Οι γονείς μου με δύο μωρά και μια κουβέρτα. Και ξανά από την αρχή. Δόξα τω Θεώ! Τα κατάφεραν και ξαναδημιουργήθηκαν. Περάσαμε δύσκολα, όμως κατάφεραν να μας σπουδάσουν, γιατί τη μόρφωση μπορείς να την πάρεις μαζί σου. Οι συμβουλές που έχω να δώσω σε σας τους νέους μαθητές είναι ότι δεν πρέπει να ξεχνούμε και να ελπίζουμε. Κάποια μέρα θα ξαναγίνουν δικά μας. Τίποτα δεν τέλειωσε ακόμα. Πρέπει να αγωνιζόμαστε. Ελπίζω να μην πάθουμε όπως την Κωνσταντινούπολη…. Πιστεύω ότι το δίκαιο θα επικρατήσει! Μαρία Αργυρού - μητέρα του Μάριου Αργυρού 19

Εμείς είμαστε από την Πάνω Ζώδια της επαρχίας Μόρφου. Το σπίτι μας ήταν ολοκαίνουριο. Μόνο 13 μήνες προλάβαμε να το χαρούμε. Το χτίσαμε με τόσους κόπους και μόχθους… Στις 20 Ιουλίου 1974, μόλις άρχισε η εισβολή, εμείς δε συνειδητοποιήσαμε πόσο μεγάλο κακό θα γινόταν στην πατρίδα μας. Εγώ συνέχισα τις δουλειές μου. Ήθελα να καθαρίσω το σπίτι μου, γιατί θα είχα ξένους λόγω της γιορτής του Προφήτη Ηλία. Σφουγγάριζα… Αλλά…. Κατά τη διάρκεια της Α΄ Εισβολής φιλοξενήσαμε πρόσφυγες από την Κερύνεια και από τα άλλα μέρη που εισέβαλαν οι Τούρκοι. Μετά γινήκαμε κι εμείς πρόσφυγες. Στις 15 Αυγούστου άρχισαν ξανά οι Τούρκοι να βομβαρδίζουν. Ο άντρας μου ήταν αστυνομικός κι έφυγε κι αυτός στον πόλεμο. Εγώ ήμουν έγκυος το 3ο μου παιδί και τα άλλα δυο μικρά παιδιά μου τα κρατούσα κι αυτά στην αγκαλιά μου….. Τρέχαμε, για να γλιτώσουμε από τους βομβαρδισμούς. «Θα πεθάνουμε, μάμα;», ρώτησε ξαφνικά ο γιος μου. «Όχι, γιε μου. Θα κάνουμε την προσευχή μας και θα γλιτώσουμε», του απάντησα εγώ. Αυτή την σκηνή, δεν την ξεχνώ ποτέ. Μένει πάντα χαραγμένη μες την ψυχή μου. Να είμαστε σε μια γωνιά του δωματίου, πεσμένοι κάτω, τα παιδιά μου να κρατούν την αδελφή μου από το φουστάνι, να νιώσουν ασφάλεια κι εμένα να με πιάνουν πρόωρα πόνοι να γεννήσω… Ίσως από τον φόβο και την αγωνία… Ευτυχώς μετά οι πόνοι σταμάτησαν και ήρθε κι ο άντρας μου με το λάντροβερ της Αστυνομίας, για να μας πάρει σε πιο ασφαλισμένα μέρη. Γύρω μας έπεφταν βόμβες κι εγώ σερνόμουν κάτω και προσπαθούσα να βρω λίγα ρούχα των μωρών για το ταξίδι. Έτσι νομίζαμε πως θα φεύγαμε για λίγο. « Φεύγουμε και δε θέλουμε τίποτα», μου φώναζε ο άντρας μου. Στην αρχή πήγαμε στην Πάφο. Οι συνθήκες ήταν δύσκολες. Κοιμόμαστε πάνω σε χαλίκια… Τι να σας πω; Νέα από τους άλλους συγγενείς δεν είχαμε. Μετά που τέλειωσε ο πόλεμος, μάθαμε ότι ευτυχώς οι συγγενείς μας ήταν καλά. Μια οικογένεια στην Κυπερούντα προθυμοποιήθηκε να φιλοξενήσει εμένα και την αδελφή μου. Μας έβαλαν μέσα στο σπίτι τους. Ήταν καλοί άνθρωποι και εμείς τους βοηθούσαμε στο σπίτι και στις δουλειές των χωραφιών. Γέννησα το 3ο μου παιδί στην προσφυγιά. Το βαφτίσαμε στην Κυπερούντα. Ύστερα αποφασίσαμε να πάμε στην Κακοπετριά και νοικιάσαμε ένα σπίτι μαζί με άλλες τρεις οικογένειες. Μείναμε 2 μήνες εκεί και μετά 16 χρόνια στον Άγιο Δομέτιο. Στη συνέχεια η κυβέρνηση μας έδωσε ένα σπίτι εδώ στον Άγιος Κασσιανό και έτσι μένουμε εδώ, περιμένοντας την ώρα να πάμε στο δικό μας σπίτι. Μπορεί να πέρασαν τόσα χρόνια, αλλά εσείς τα παιδιά θα πρέπει να σκέφτεστε την πατρίδα μας που είναι ακόμα μοιρασμένη. Να μη σας παρασύρει η καλοπέραση κι αυτή η κατάσταση που δεν είναι δίκαιη. Δεν πρέπει ξεχνούμε πως τα κατεχόμενα είναι δικά μας και θα πρέπει να θέλουμε να πάμε άσχετο πως φτιάξαμε τη ζωή μας στις ελεύθερές μας περιοχές. Είναι ΔΙΚΑ ΜΑΣ. Παρόλο που τώρα άνοιξαν τα οδοφράγματα, εμείς δεν μπορούμε να πάμε πίσω στο σπίτι μας και να μείνουμε. Μας επιτρέπουν δήθεν να πηγαίνουμε εκεί σαν τουρίστες. Εμείς δεν είμαστε τουρίστες. Είμαστε οι ιδιοκτήτες. Είμαστε οι μόνιμοι κάτοικοι. Ανδρούλλα Τσιανάκκα - γιαγιά του Ηλία Τσιανάκκα

Η ταράτσα του σπιτιού της γιαγιάς της Άννας και της Αναστασίας, σε απόσταση αναπνοής από τα κατοχικά στρατεύματα. Πίσω φαίνεται καθαρά το ιστορικό μας σχολείο. Από εδώ αρκετοί γενναίοι στρατιώτες μας έδωσαν μάχες, για να υπερασπίσουν την Ελευθερία της Κύπρου μας.

Ήρθανε οι Τούρκοι Ήρθανε οι Τούρκοι, σκλαβώσαν τα χωριά μας μας πήρανε τα σπίτια μας σκοτώσαν τα παιδιά μας,

Ήρθανε με τανκς και αεροπλάνα, κατάστρεψαν τα κάστρα μας, μοναστήρια, εκκλησιές, μα και πολλά χωριά μας.

Φθάσανε στην Κερύνεια, κάναν βάρβαρη εισβολή στο πέρασμά τους έμειναν αγνοούμενοι, αιχμάλωτοι, νεκροί.

Βγάζουμε φωνή μεγάλη σ όλο τον κόσμο ν’ ακουστεί: τα παιδιά της Κύπρου λένε: ΟΧΙ ΠΙΑ ΣΤΗΝ ΚΑΤΟΧΗ: Μάριος Ζορπάς Φοίβος Νικολαΐδης Σόνια Αλ Χαταμλέχ Λευτέρης Φαχιρίδης

Την Παρασκευή, 20 Νοεμβρίου 2015, ήρθε στο σχολείο μας ο κύριος Γρηγόρης Κατσελλής από το Πέλλα-Πάις της επαρχίας Κερύνειας, ο οποίος πιάστηκε αιχμάλωτος από τους Τούρκους εισβολείς τον Ιούλιο του 1974. Ήταν τότε 30 χρονών και είχε κιόλας μία κόρη 18 μηνών, ενώ η γυναίκα του ήταν έγκυος το δεύτερό τους παιδί. Μόλις ξεκίνησε ο πόλεμος στις 20 Ιουλίου βγήκε διαταγή για επιστράτευση, αλλά οι τεχνικοί και μηχανικοί της ΑΤΗΚ και ΑΗΚ θα έπρεπε να παρουσιαστούν στους τόπους εργασίας τους. Ο κ. Κατσελλής ως υπάλληλος της ΑΤΗΚ πήγε στη δουλειά του και η αποστολή τους ήταν η διευκόλυνση και ενίσχυση των διαβιβάσεων της Εθνικής Φρουράς, μέσω του δικτύου της ΑΤΗΚ. Τη Δευτέρα 22 Ιουλίου ανακοινώθηκε η κήρυξη της εκεχειρίας, αλλά οι Τούρκοι ποτέ δεν την τήρησαν. Οι Τούρκοι περικύκλωσαν το χωριό του και διέταξαν όλους τους κατοίκους του να μαζευτούν στην πλατεία. Εκεί χώρισαν τους άνδρες από τα γυναικόπαιδα. Τους έδεσαν τα μάτια και φόρτωσαν τους άντρες σε φορτηγά και ξεκίνησαν για τον πρώτο σταθμό της αιχμαλωσίας, το Γκαράζ του Παυλίδη. Στις 30 Αυγούστου τους μετέφεραν με πλοία στις φυλακές της Τουρκίας, στα Άδανα. Μέσα στο πλοίο ήταν όλοι αιχμάλωτοι συρμένοι σαν ζώα και στριμωγμένοι σ’ ένα χώρο περιφραγμένο με συρματόπλεγμα. Ήταν καλοκαίρι και η δίψα ανυπόφορη. Όποιος ζητούσε να πιει νερό, του έδιναν ένα δοχείο και τη στιγμή που το πλησίαζαν κτυπούσαν δυνατά το δοχείο και τους πλήγωναν τα χείλη. Έτσι κανένας δεν τολμούσε να ζητήσει νερό. Γύρω στα μεσάνυκτα, το πλοίο σταμάτησε δίπλα από το ναύσταθμο της Μερσίνας. Εκεί τους περίμεναν τα στρατιωτικά φορτηγά και οι στρατιώτες άρχιζαν να τους αρπάζουν με δύναμη και τους έριχναν μέσα σαν τα σακιά. Από εκεί άρχισε η διαδρομή προς τις φυλακές των Αδάνων. 22

Δεν έβλεπαν τίποτα, γιατί τα αυτοκίνητα είχαν καλυφθεί με μουσαμάδες. Γύρω στις 3 το πρωί τα φορτηγά άρχισαν να κορνάρουν ρυθμικά, για να ειδοποιήσουν τους κατοίκους να τους υποδεχτούν κατάλληλα. Γύρω ακουγόταν βοή όχλου, παράξενοι θόρυβοι, άγριες φωνές και ουρλιαχτά. Κόσμος με σιδερολοστούς και στρατιώτες με ξιφολόγχες κτυπούσαν ανηλεώς όλους τους αιχμαλώτους που κατέβαιναν. Στις φυλακές συνεχίστηκε το μαρτύριο της αιχμαλωσίας…. Ανακρίσεις, βασανιστήρια, στα υπόγεια μπουντρούμια…. Ο κ. Κατσελλής δε θέλησε να μας δώσει πολλές λεπτομέρειες. Μας είπε ότι κάθε άνθρωπος φοβάται σε τέτοιες στιγμές, αλλά δεν ήταν μόνο ο φόβος ήτανε και η αγανάκτηση για την αδικία που μας έκαναν. Οι Τούρκοι φανάτισαν τον κόσμο τους και τους θεωρούσαν ως εγκληματίες. Όμως, με τη βοήθεια του Θεού νίκησαν τον φόβο τους και συμπεριφέρθηκαν με αξιοπρέπεια. Ο κ. Κατσελλής δεν μπορεί να ξεχάσει έναν 58χρονο που ήταν μαζί του, τον Δημήτρη Στρατή, γιατί τον βασάνισαν πιο πολύ από όλους. Δεν υπήρχε ούτε μια ίντσα στο δέρμα του που να μην είχε μελανιάσει. Λίγες μέρες μετά την απελευθέρωση ξεψύχησε. Μετά από 10 μέρες παραμονής στις φυλακές των Αδάνων, τους έδεσαν πάλι τα μάτια, για να τους μεταφέρουν σε κάποιες άλλες φυλακές, κοντά στα σύνορα της Συρίας. Ούτε κι εκεί τα πράγματα ήταν καλύτερα. Δεν γνώριζαν, ούτε μπορούσαν να μάθουν τι συνέβαινε στην Κύπρο και πού βρίσκονταν οι οικογένειές τους. Στις 17 Οκτωβρίου ήρθαν στις φυλακές εκπρόσωποι του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού. Συμφωνήθηκε να γίνει ανταλλαγή αιχμαλώτων. Η μεγάλη σιδερόπορτα της φυλακής άνοιξε. Αυτή τη φορά δεν τους έδεσαν τα μάτια. Η στιγμή της απελευθέρωσης έφτασε. Στις 20 Οκτωβρίου είδε ξανά την αγαπημένη του πόλη, την Κερύνεια. Όμως, ήταν τόσο διαφορετική. Από τα μπαλκόνια της οδού Ελλάδος κρέμονταν τεράστιες τούρκικες σημαίες. Οι δρόμοι έρημοι. Ο Αττίλας πατούσε τη γη μας. «Είναι δύσκολο να πιστέψω πως μας τους έφερε η αγαπημένη θάλασσα της Κερύνειας….» Ο κ. Κατσελλής με ανείπωτη χαρά συνάντησε στις ελεύθερες περιοχές, τη γυναίκα του και το παιδί του. Όμως, η χαρά της απελευθέρωσής τους μετατράπηκε σε θλίψη και πόνο, γιατί εκεί συνειδητοποίησε την αρχή ενός άλλου δράματος. Το δράμα των προσφύγων και των αγνοουμένων. Πονεμένοι άνθρωποι, κρατώντας μια φωτογραφία τους ρωτούσαν και τους ξαναρωτούσαν αν είδαν τους δικούς τους. Περίμεναν να ακούσουν έστω κάτι, που θα τους δώσει τη δύναμη, το κουράγιο και την ελπίδα για να συνεχίσουν την αναζήτησή τους. Ο κ. Κατσελλής ανέφερε ότι ήταν χαρά γι’ αυτούς που μπόρεσαν τελικά να βρουν ζωντανούς τους δικούς τους, ακόμα και κάτω από ένα αντίσκηνο και να ξανασμίξουν. Γι’ αυτούς όμως, που μετά την απελευθέρωσή τους ανακάλυψαν ότι κάποιοι από τους δικούς τους σκοτώθηκαν ή χάθηκαν και αγνοείται η τύχη τους, το δράμα συνεχίζεται και μόνο ο Θεός γνωρίζει πότε αυτοί οι άνθρωποι θα βρουν τη λύτρωσή τους.

Αναστασία Γεωργίου Εμμανουέλλα Ιωάννου 23

Τη Δευτέρα, 14 Δεκεμβρίου 2015, είχαμε τη χαρά να φιλοξενήσουμε στο σχολείο μας δύο εκπαιδευτικούς, οι οποίοι έχουν αφυπηρετήσει, τον κύριο Στέλιο Κούρρη από την Πλατανιστάσα και τη σύζυγό του, κυρία Φρόσω Κούρρη από το Καράκουμι της Κερύνειας. Ο κύριος Στέλιος πιάστηκε αιχμάλωτος από τους Τούρκους τον Ιούλιο του 1974 και η κυρία Φρόσω παρέμεινε εγκλωβισμένη μέχρι τον Σεπτέμβρη του 1974. Ο κύριος Στέλιος Κούρρης ήταν τότε 27 χρονών και η σύζυγός του 24. Είχαν έναν γιο 2 χρονών και η κυρία Φρόσω ήταν έγκυος 7 μηνών το δεύτερο παιδί. Όταν έγινε η τουρκική εισβολή βρίσκονταν στο σπίτι τους, στο Καράκουμι της Κερύνειας, ένα μόλις χιλιόμετρο από την αγαπημένη θάλασσα της Κερύνειας. Το πρωί της 20ης Ιουλίου έβλεπαν τα μαχητικά αεροπλάνα των Τούρκων να βομβαρδίζουν τον Πενταδάχτυλο. Μόλις άκουσαν από το ραδιόφωνο ότι κηρύχτηκε επιστράτευση, αποχαιρέτησε τη γυναίκα και το παιδί του και μπαίνοντας σε ένα διερχόμενο αυτοκίνητο, παρουσιάστηκε στο στρατόπεδο της Παναγίας της Γλυκιώτισσας. Δυστυχώς τα όπλα και οι σφαίρες ήταν πολύ λίγα και σε κακή κατάσταση ενώ τα φυλάκια ήταν ανοργάνωτα. Κάποιοι δεν είχαν καν όπλο. Βρίσκονταν στο έλεος του Θεού. Την ίδια στιγμή τα τουρκικά ελικόπτερα κατέβαζαν στρατιώτες, πλήρως εξοπλισμένους. Οι Τούρκοι τούς είχαν ήδη εντοπίσει και τούς έριχναν όλμους. Τότε συμφώνησαν να προχωρήσουν προς το Μπέλλα – Πάις, όπου μπορεί να υπήρχε πιο οργανωμένη στρατηγική κατάσταση. Περνώντας από τη Θέρμια, σκέφτηκε να περάσει από το σπίτι του στο Καράκουμι και να συναντηθούν αργότερα στο Μπέλλα – Πάις. Με κίνδυνο της ζωής του, έφτασε στο σπίτι του, άλλαξε ρούχα και φύλαξε τα στρατιωτικά ρούχα. Το απόγευμα της ίδιας μέρας το ραδιόφωνο ανακοίνωσε εκεχειρία. Όλοι ανακουφίστηκαν αλλά δυστυχώς οι Τούρκοι δεν τήρησαν ούτε λεπτό την εκεχειρία. Όλη η οικογένεια μαζεύτηκε, για ασφάλεια, σε γειτονικό συγγενικό σπίτι. Εκεί, το απόγευμα, πάνοπλοι Τούρκοι στρατιώτες μπήκαν στο σπίτι και συνέλαβαν όλους τους άνδρες που βρίσκονταν στο σπίτι. Μαζί με άλλους 25 – 30 Ελληνοκύπριους προχωρούσαν προς το Καζάφανι και τον Άγιο Επίκτητο. Στη διαδρομή, οι Τούρκοι προσπάθησαν να κόψουν σταφύλια από μια κληματαριά. Όμως ένας από τους αιχμάλωτους Ελληνοκύπριους όμως τους συμβούλεψε να μην κόψουν γιατί είναι φρεσκοψεκασμένα και αν τα φάνε, θα αρρωστήσουν. Το γεγονός αυτό εκτιμήθηκε πολύ από τον υπεύθυνο Τούρκο αξιωματικό, ο οποίος άφησε ελεύθερους όλους τους άνδρες που πήρε από το σπίτι στο Καράκουμι. Στις 29 Ιουλίου ο κ. Στέλιος συνελήφθη στο σπίτι του μαζί με άλλους συγγενείς και φίλους. Αρχικά μεταφέρθηκαν στον αστυνομικό σταθμό Κερύνειας. Εκεί τον διέταξε, πολύ θυμωμένος, ένας Τούρκος στρατιώτης να βγάλει τον σταυρό του και να τον πατήσει χαμαί. Αυτός αρνήθηκε να το κάνει και ο Τούρκος συνέχισε να απειλεί και να ουρλιάζει, μέχρι που ένας αξιωματικός τον απομάκρυνε. Ο κ. Στέλιος θεωρεί ότι αυτό ήταν ένα θαύμα του σταυρού. Την επόμενη μέρα οι Τούρκοι έβγαλαν από το κελί τον Γεώργιο Λειβαδιώτη από το Ακάκι και τον Ανδρέα Λαφαζάνη από τον Άγιο Επίκτητο. Η τύχη και των δύο αγνοείται μέχρι σήμερα. 24

Το απόγευμα της ίδιας μέρας (30 Ιουλίου) παράδωσαν τα προσωπικά τους αντικείμενα και τα χρήματα που κρατούσαν με την υπόσχεση ότι θα τους δοθούν αργότερα, κάτι που δεν έγινε ποτέ. Τους έδεσαν τα μάτια και τους μετέφεραν στο Σαράγιο, στην κατεχόμενη Λευκωσία. Μέχρι να φτάσουν τους χτυπούσαν βάναυσα. Στο κελί βρίσκονταν 22 άτομα. Την 1η Αυγούστου τους επισκέφτηκαν αντιπρόσωποι από τον Ερυθρό Σταυρό και έτσι έστειλε μήνυμα προς τη σύζυγό του. Στις 7 Αυγούστου, ενώ προσευχόταν, άκουσε μια φωνή μέσα του ότι θα ελευθερωθούν τη μέρα της γιορτής του Αγίου Δημητρίου. Στις 11 Αυγούστου τους είπαν ότι θα τους ελευθερώσουν. Όμως, αφού τους έδεσαν τα μάτια και τα χέρια και τους έκλεψαν ό,τι τους είχε απομείνει τους μετάφεραν σε ένα πλοίο και τους πέταξαν στο αμπάρι, στο οποίο είχαν βάλει και συρματοπλέγματα. Σαν να υπήρχε τρόπος να ξεφύγουν!!! Μετά από 8 ώρες περίπου έφτασαν στη Μερσίνα της Τουρκίας. Εκεί, αφού ξυλοκοπήθηκαν άγρια, μεταφέρθηκαν με φορτηγά στις φυλακές των Αδάνων. Εκεί όπως διηγείται ο ίδιος: «Είχαμε υποδοχή απίστευτης αγριότητας, φανατισμού και εξευτελισμού της προσωπικότητάς μας. Μας έβριζαν, μας χτυπούσαν με ξύλα και φτυάρια με μακριά στυλλάρια, μας τραβούσαν τα μαλλιά και τα γένια, μας τσιμπούσαν … Ύστερα, με φωνές, οι στρατιώτες μάς πέρασαν από έναν ατέλειωτο διάδρομο. Σε μικρές αποστάσεις ένθεν και ένθεν του διαδρόμου υπήρχαν εξαγριωμένοι Τούρκοι, που μας κτυπούσαν βάναυσα με μπουνιές δυνατές παντού στο σώμα μας, τραβώντας μας πότε δεξιά και πότε αριστερά. Περάσαμε κυριολεκτικά από τον διάδρομο του μαρτυρίου». Οι συνθήκες στις φυλακές ήταν άθλιες. Βρώμικα κρεβάτια, λιγοστό φαγητό και συνεχή βασανιστήρια. Επειδή ήταν μορφωμένος, επιλέχτηκε από τα 32 άτομα του κελιού ως αντιπρόσωπός τους. Στην επίσκεψη της Ερυθράς Ημισελήνου, επειδή είπε την αλήθεια για τις συνθήκες κράτησής τους, τέθηκε σε δυσμένεια και έτρωγε περισσότερο ξύλο από τους άλλους συγκρατούμενούς του. Όταν έρχονταν νέοι αιχμάλωτοι, φώναζαν δυνατά τα ονόματα και την καταγωγή τους. Πολλά από αυτά τα ονόματα συγκαταλέγονται σήμερα στον κατάλογο των αγνοουμένων. Στις 26 Αυγούστου, μεταφέρθηκαν με τρένο και αργότερα με λεωφορεία στις φυλακές της Αμάσειας, στη Βόρεια Τουρκία, κοντά στη Μαύρη θάλασσα. Οι συνθήκες συνέχισαν να είναι άθλιες και συνεχώς δέχονταν ψυχολογικό πόλεμο από τους Τούρκους που τους κορόιδευαν ότι θα τους ελευθερώσουν. Παρόλο που τον Σεπτέμβριο απελευθερώθηκαν οι αιχμάλωτοι εκπαιδευτικοί, ο κ. Στέλιος παρέμεινε στις φυλακές. Όπως λέει φανερά συγκινημένος «Η σκέψη μου γύριζε συνέχεια στην Κύπρο, στους δικούς μου, στη σύζυγό και στα παιδιά μου, ενώ το βράδυ παρακαλούσα από μέσα μου θερμά τον Κύριό μας, την Παναγία και τους Αγίους να μας λυτρώσουν. Τότε έκαμα και τάμα στη Μεγαλόχαρη του Κύκκου, όταν γυρίσω στην Κύπρο να της πάρω μια χρυσή καντήλα μπροστά στο εικόνισμά της …».

Στις 24 Οκτωβρίου, 1974 άνοιξαν οι φυλακές, οι αιχμάλωτοι επιβιβάστηκαν σε τρένο και μετά σε πλοίο στο λιμάνι της Μερσίνας. Στις 26 Οκτωβρίου, μέρα του Αγίου Δημητρίου, έφτασαν στην Κύπρο. «Ο πόνος σμιγόταν με τη χαρά εκεί στη Ξενοδοχειακή Σχολή, όπου επιτέλους φτάσαμε αναπνέοντας αέρα ελευθερίας … Αλησμόνητες πράγματι στιγμές … Το δράμα των γυναικών με τις φωτογραφίες των δικών τους ήταν συγκλονιστικό … Συναντηθήκαμε όλη η οικογένεια το βράδυ της ημέρας αυτής στις 27 Οκτωβρίου. Πλέοντας σε πελάγη ευτυχίας … ». Η κ. Φρόσω θυμάται με πολλή συγκίνηση πόσες δυσκολίες αντιμετώπισε με την οικογένειά της στο Καράκουμι μέχρι τον Σεπτέμβρη που έμεινε εγκλωβισμένη. Οι βίαιες επισκέψεις των Τούρκων ήταν καθημερινές και με άγριες διαθέσεις εναντίον των νεαρών κοπέλων. Είχε 7 αδελφές, όλες πολύ νεαρές. Η μητέρα τους με αληθινό ηρωισμό υπερασπίστηκε πολλές φορές τις κόρες της, με κίνδυνο της ζωής της. Μετά από προτροπή κάποιου γείτονα κρύφτηκαν σε άλλο σπίτι και φορούσαν μακριά ρούχα. Όταν αντιλήφθηκαν ότι οι Τούρκοι ήταν ανένδοτοι, μία θεία πήγε στο σπίτι ενός Άγγλου αξιωματικού και ζήτησε τη βοήθειά του. Ευτυχώς κράτησε την υπόσχεσή του και τους προστάτευσε. Μια μέρα ένας Τούρκος στρατιώτης ήρθε στο σπίτι τους, φέρνοντας φαγητό και της ζήτησε να ταΐσει το παιδί της. Η κ. Φρόσω φοβήθηκε ότι πιθανόν να είχε βάλει κάτι στο φαγητό αλλά εκείνος της είπε ότι του θυμίζει το δικό του παιδί που άφησε στην Τουρκία και έφαγε πρώτος για να της αποδείξει ότι δεν είχε βάλει τίποτα στο φαγητό. Αυτό δείχνει ότι οι καλοί άνθρωποι υπάρχουν παντού, ανεξάρτητα από καταγωγή ή θρησκεία. Όταν τους επισκέφθηκε ο Ερυθρός Σταυρός, κατάφερε να στείλει μήνυμα στο σύζυγό της και στους συγγενείς στις ελεύθερες περιοχές. Επειδή πλησίαζε η μέρα που θα γεννούσε το γιο της, στις 23 Σεπτεμβρίου μεταφέρθηκε, μαζί με μια άλλη έγκυο γυναίκα, με ασθενοφόρο στις ελεύθερες περιοχές. Εκεί συνάντησε τους συγγενείς του συζύγου της και γέννησε το δεύτερο παιδί της στις 7 Οκτωβρίου. Θυμούμενη τις δυσκολίες και τα βασανιστήρια που πέρασε, ομολογεί ότι δεν ξέρει αν θα άντεχε ξανά να περάσει τα ίδια. Προέτρεψε όλους μας να αγαπούμε την περιοχή μας, να την προσέχουμε και να είμαστε περήφανοι που κατοικούμε εδώ, ως Ακρίτες του κυπριακού ελληνισμού. Ρανήμ Αμπού Οντέ Ζένα Αλχλού Σόνια Αλ Χαταμλέχ Μιχαέλα – Ιωάννα Μίλεβα Τζάνετ Παπαδοπούλου Λευτέρης Φαχιρίδης Μάριος Ζορπάς Φοίβος Μιχαηλίδης

ΣΚΗΝΕΣ ΑΠΌ ΤΗΝ ΑΦΗΓΗΣΗ ΤΟΥ Κ. ΣΤΕΛΙΟΥ ΚΟΥΡΡΗ ΚΑΙ ΤΗΣ Κ. ΦΡΟΣΩΣ ΚΟΥΡΡΗ

Σόνια Αλ Χαταμλέχ

Ζένα Αλχλού

Ιωάννα—Μιχαέλλα Μίλεβα

Μάριος Ζορπάς

Τζάνετ Παπαδοπούλου Ιωάννα— Μιχαέλλα Μίλεβα

Στις 30 Νοεμβρίου 2015 τα παιδιά της Ε΄ και Στ΄ τάξης του σχολείου μας επισκέφθηκαν το Στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ στη Μαλούντα και το Μουσείο, που βρίσκεται μέσα στο στρατόπεδο, με σκοπό να γνωρίσουν καλύτερα τους αγώνες των Ελλαδιτών για την προάσπιση της Ελευθερίας της Κύπρου μας. Η Ελληνική Δύναμη Κύπρου (ΕΛΔΥΚ) ιδρύθηκε στις 16 Αυγούστου, με την υπογραφή της Συνθήκης Ζυρίχης-Λονδίνου - ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας Στις 20 Ιουλίου του 1974, οι Ελλαδίτες αξιωματικοί, Υπαξιωματικοί και Οπλίτες που υπηρετούσαν στην Ελληνική Δύναμη Κύπρου με κύριο εφόδιο τους την υπέρμετρη αγάπη τους προς την πατρίδα ρίχτηκαν στη μάχη κατά των Τούρκων εισβολέων μαζί με τον αδελφό Ελληνοκυπριακό λαό. Οι μισοί από τους ηρωικούς μαχητές είχαν φθάσει στην Κύπρο μόλις το προηγούμενο βράδυ από την Ελλάδα. Αυτοί που είχαν απολυθεί και φύγει με το Αρματαγωγό «ΛΕΣΒΟΣ» ξαναγύρισαν εθελοντικά, για να πολεμήσουν. Οι Τούρκοι βομβάρδισαν και το στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ και πίστευαν ότι θα μπορούσαν εύκολα να το καταλάβουν. Όμως γελάστηκαν, γιατί οι ΕΛΔΥΚάριοι όχι μόνο δεν λύγισαν, αλλά κατέλαβαν και το στρατόπεδο της ΤΟΥΡΔΥΚ. Οι Τούρκοι αργά αλλά σταθερά άρχισαν να μεταφέρουν τις πιο επίλεκτες μονάδες τους γύρω από την ΕΛΔΥΚ, ενώ οι επιθέσεις διαδέχονταν η μια την άλλη χωρίς κανένα αποτέλεσμα. Με την κατάσταση στην ΕΛΔΥΚ άρχισαν πλέον να ασχολούνται Τούρκοι, Έλληνες, ΟΗΕδες, μη μπορώντας να εξηγήσουν τα συμβαίνοντα μέσα σε μια γενική κατάρρευση. Ακόμα και ο Στρατηγός της εισβολής ΝΤΕΜΙΡΕΛ το μνημονεύει. Οι Ελδυκάριοι ήταν καταταλαιπωρημένοι από τον Α΄ γύρο του πολέμου. Υπέφεραν από τη ζέστη, την έλλειψη νερού και φαγητού καθώς και αϋπνία. 16η Αυγούστου. Η Τουρκική επίθεση άρχισε με το σύνολο των δυνάμεων της και των πυρών. Τι θαύμα και πάλι!! Οι 300ΕΛΔΥΚάριοι κράτησαν και δε χάσανε το Στρατόπεδο, ώσπου ήρθε η διαταγή στις 13:45 για οπισθοχώρηση. Μερικοί δεν ειδοποιήθηκαν εγκαίρως για την οπισθοχώρηση και έμειναν εκεί, πολεμώντας, πέφτοντας νεκροί ή συλλαμβανόμενοι τραυματίες από τους Τούρκους. Όσοι σώθηκαν μπήκαν κατά τις 18:00 στις γραμμές μας οπότε έγινε και ανακωχή.

Ο αξιωματικοί, που ενημέρωσαν τα παιδιά σχετικά με την ιστορία της ΕΛΔΥΚ, ανέφεραν συγκινημένοι πως ο Λοχαγός Σωτήρης Σταυριανάκος, το όνομα του οποίου φέρει το Στρατόπεδο στη Μαλούντα, ήταν από τους τελευταίους προασπιστές του στρατοπέδου της ΕΛΔΥΚ στον Γερόλακκο. Ένας από τους στρατιώτες του, βλέποντας τις αλλεπάλληλες επιθέσεις των Τούρκων, του είπε: « Δε μου λες, κύριε Λοχαγέ, εμείς εδώ οι λίγοι τι κάνουμε; Τι παριστάνουμε; Τους 300 του Λεωνίδα;» Και εκείνος απάντησε: «Κι εδώ είναι Ελλάδα! Τα άρματα θα περάσουν από πάνω μας!». Λίγο αργότερα έπεσε από φονικό βόλι.

Η σκέψη μας καθημερινά εδώ και 41 χρόνια κάποια στιγμή του 24ώρου επιστρέφει

και περιηγείται τα πεδία του ηρωισμού και της θυσίας και συγκινούμαστε και δακρύζουμε. Η καρδιά μας όμως σας διαβεβαιώνουμε δεν έφυγε ποτέ από την Κύπρο μας. Βρίσκεται πάντα εκεί, για να συντροφεύει τους συμπολεμιστές μας που έγειραν στη γη της μαρτυρικής Μεγαλονήσου, και λέω έγειραν, γιατί όπως όλοι θα γνωρίζετε, οι ήρωες δεν πεθαίνουν ποτέ, αλλά γέρνουν για να ξαποστάσουν.

Από την ιστοσελίδα των Ελδυκάριων 1974 http://www.eldyk74.gr/

Τα παιδιά ετοίμασαν μαζί με τους γονείς τους διάφορα πακέτα αγάπης και τα πρόσφεραν στα στρατευμένα παιδιά της Ελλάδας που υπηρετούν στην Κύπρο.

Δημήτρης Αναξαγόρου Ηλίας Τσιανάκκας Παύλος Σεϊρανίδης 29

Λίγα λουλούδια από τα παιδιά του Αγίου Κασσιανού, που τιμούν και ευγνωμονούν αυτούς που θυσιάστηκαν για την Ελευθερία της Κύπρου μας.

Στις 30 Νοεμβρίου 2015 τα παιδιά της Ε΄ και Στ΄ τάξης επισκέφθηκαν και τον Τύμβο της Μακεδονίτισσας. Στην Μακεδονίτισσα βρίσκεται ο "τύμβος", στρατιωτικό νεκροταφείο Ελλαδιτών και Ελληνοκυπρίων πεσόντων της Κύπρου στους αγώνες κατά των Τούρκων του 1964 και 1974. Στον χώρο αυτό στις 22 Ιουλίου 1974 καταρρίφθηκε από τραγικό λάθος το αεροπλάνο τύπου "Noratlas", που μετέφερε Ελλαδίτες Καταδρομείς που έρχονταν στη Κύπρο να μας βοηθήσουν στον πόλεμο εναντίον του Αττίλα. Το αεροπλάνο μαζί με τους καταδρομείς θάφτηκαν κάτω από τον τύμβο. Όλοι οι στρατιώτες σκοτώθηκαν εκτός από έναν, τον Θανάση Ζαφειρίου, ο οποίος ζει τώρα με πολλά προβλήματα υγείας στη Θεσσαλονίκη. Ο «Τύμβος Μακεδονίτισσας» αποτελεί μαζί με τα « Φυλακισμένα Μνήματα » τα δύο πιο σημαντικά προσκυνήματα Τιμής για τον Ελληνισμό της Κύπρου. Οι έρευνες στον Τύμβο Μακεδονίτισσας στη Λευκωσία συνεχίζονται... Ανευρέθηκαν ανθρώπινα οστά, μέρος της ατράκτου του αεροπλάνου, σφαίρες και χειροβομβίδες.

Βικτώρια Ανδρέου Σταύρος Αχιλλέως

Επιχείρηση «Νίκη» είναι η κωδική ονομασία που δόθηκε στη μυστική στρατιωτική αποστολή της Ελλάδας την 21η προς 22α Ιουλίου 1974 προς την Κύπρο. Σκοπός της ήταν η αερομεταφορά και απόβαση καταδρομέων, για να ενισχύσουν την άμυνα του αεροδρομίου της Λευκωσίας. Η προετοιμασία έγινε στην αεροπορική βάση της Σούδας στην Κρήτη και περιλάμβανε 20 αεροσκάφη Nord 2501D Noratlas και 10 αεροσκάφη C-47 Dakota. Η τραγωδία ξεκίνησε όταν η Εθνική φρουρά δεν ενημερώθηκε ότι θα έφθαναν ελληνικά αεροπλάνα, με αποτέλεσμα να τα θεωρήσουν εχθρικά και να αρχίσουν τα αντιαεροπορικά πυρά. Δυστυχώς το «ΝΙΚΗ 4» άρπαξε φωτιά και συνετρίβη λίγα χιλιόμετρα από το διάδρομο προσγείωσης. Το λάθος αυτό της αεράμυνας κόστισε τη ζωή σε 4 αεροπόρους και 27 καταδρομείς από το "ΝΙΚΗ-4" ,όπου διεσώθη ένας καταδρομέας καθώς και τον θάνατο 2 και τον τραυματισμό 9 ακόμα καταδρομέων στο "ΝΙΚΗ 6". Από την δύναμη των 318 ανδρών της Α' Μοίρας καταδρομών 278 παρέμειναν στην Κύπρο και πολέμησαν. Πηγή: http://chalarisargiris.blogspot.com.cy/2012/07/blog-post_26.html

Ο Ζαφειρίου, είναι ο μοναδικός επιζών της συντριβής του αεροσκάφους ΝORATLAS, της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας, το βράδυ της 21ης προς 22α Ιουλίου του 1974. «Ακόμα και σήμερα μπορώ να έρθω αν χρειαστεί βοήθεια η Κύπρος», λέει ο Θανάσης Ζαφειρίου, δείχνοντας μεγαλείο ψυχής και ανεξάντλητη ελληνική δύναμη. Ευχαριστεί τους γιατρούς που τον περιέθαλψαν στην Κύπρο και την Ελλάδα. Πηγή: http://www.ant1iwo.com/news/cyprus/article/59212/timhsan-ton-uanash-zafeirioy-o-monadikos/

Μάριος Αργυρού Σταύρος Αχιλλέως Μάρκος Ντοματσίδης

Απ’ τα κόκκαλα βγαλμένη των Ελλήνων τα ιερά….

Τύμβος Μακεδονίτισσας

(παλαιότερη φωτογραφία)

ΠΗΓΕΣ: http://www.protothema.gr/greece/article/499203/upothesi-noratlas-mia-istoriairoismou-dropis-kai-analgisias/

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος κ. Χριστοδουλίδης ανέφερε ότι «στόχος είναι να εντοπιστούν τα λείψανα καταδρομέων, τα οποία φέρονται να τάφηκαν μαζί με τα συντρίμμια του αεροσκάφους στο σημείο πρόσκρουσης» προσθέτοντας ότι γι” αυτόν τον σκοπό θα καταβληθούν όλες οι δυνατές προσπάθειες, ακολουθώντας πάντα «βέλτιστες πρακτικές και επιστημονικές μεθόδους». ΠΗΓΗ:

http://www.sigmalive.com/news/greece/169367/tymvos-makedonitssas-agonas-gia-taftopoiisi-ton-

katadromeon 33

Το πιο τραγικό πρόβλημα που δημιούργησε στην Κύπρο η τουρκική εισβολή του 1974 είναι το πρόβλημα των αγνοουμένων. Οι οικογένειες των αγνοουμένων ζούσαν και ζουν ένα ατέλειωτο μαρτύριο. Δεν ξέρουν αν ο δικός τους ζει ή πέθανε. Η Τουρκία έχει υποχρέωση να μας πει τι τους έκανε, γιατί οι δικοί της στρατιώτες τους συνέλαβαν.

Οι συγγενείς των αγνοουμένων στέκονταν μερόνυχτα έξω από τις ξένες πρεσβείες και στα οδοφράγματα, κρατώντας τις φωτογραφίες τους και περίμεναν μιαν απάντηση: «Ζει ο δικός μας άνθρωπος ή δε ζει;»

Η μητέρα μου, Έλενα Βαλανίδου Αναξαγόρου, έχει δύο ξαδέρφια αγνοούμενα. To 1974 ήταν νέα παιδιά, γεμάτα όνειρα, αλλά όταν τους κάλεσε η πατρίδα είπαν «ΠΑΡΩΝ», γιατί έμαθαν από τους γονείς τους από μικροί να αγαπούν την πατρίδα περισσότερο κι από τον εαυτό τους. Για πολλά χρόνια τα ονόματά τους βρίσκονταν στον μακρύ κατάλογο των αγνοουμένων. Τα οστά τους που ανευρέθηκαν με τη μέθοδο του DΝΑ. Μας αφηγείται η μητέρα μου: « Ο Πολύκαρπος Πρατσής με καταγωγή από την Μόρφου, πρώτος ξάδελφος της μητέρας μου, πολέμησε στην Κερύνεια το 1974 και ήταν αγνοούμενος μέχρι τον Ιούλιο του 2007, όπου τα οστά του βρέθηκαν σε ομαδικό τάφο στο Καζάφανι. Η ταφή έγινε στο Τύμβο της Μακεδονίτισσας. Ήταν μόλις 19 χρονών ο Πόλυς μας και το 1974 υπηρετούσε τη θητεία του ως δόκιμος αξιωματικός στο 251 Τάγμα Πεζικού. Όπως ανάφεραν οι συμπολεμιστές του ήταν ο τελευταίος αξιωματικός που έμεινε και πολέμησε στην Κερύνεια, την πόλη που αγάπησε ιδιαίτερα. Την Κυριακή 11 Οκτωβρίου 2009 έγιναν τα αποκαλυπτήρια του ανδριάντα του ήρωα Πολύκαρπου Πρατσή. Κάθε χρόνο τον Ιούλιο μετά το καθιερωμένο μνημόσυνο στην εκκλησία, μαζευόμαστε μπροστά στον ανδριάντα του, για να αποτίσουμε φόρο τιμής καταθέτοντας στεφάνια, ψάλλοντας τον Εθνικό ύμνο σε μια προσπάθεια να κρατήσουμε άσβεστη την μνήμη του και στα παιδιά μας, που δεν γνώρισαν τους ήρωες μας, να θυμίζουμε τη θυσία τους».

Δημήτρης Αναξαγόρου

Η χαροκαμένη μάνα του Πολύκαρπου Πρατσή, Ελένη με τον δημιουργό του ανδριάντα του ήρωα γιου της.

Το συγκλονιστικό κείμενο της μάνας του αγνοούμενου Πολύκαρπου Πρατσή κατά τα αποκαλυπτήρια του ανδριάντα του ήρωα

Ο Κώστας Βαλανίδης πρώτος μου ξάδελφος με καταγωγή από τα Αγρίδια, ζούσε το 1974 στην Μόρφου με την οικογένειά του και ήταν μόλις 20 χρονών. Ο Κωστάκης, όπως τον ξέραμε εμείς, το 1974 υπηρετούσε στο 361 τάγμα πεζικού το οποίο είχε τις περισσότερες απώλειες στην τούρκικη εισβολή το 1974. Συνολικά 91 νεκρούς και αγνοούμενους. Τα οστά του βρέθηκαν το 2013 και η ταφή έγινε στη γενέτειρά του στις 29/6/2013. Στη μνήμη μου μένουν οι μορφές τους όπως ήταν το 1974, τη χρονιά που τους είδαμε για τελευταία φορά και η ανάμνησή τους προκαλεί αισθήματα συγκίνησης αλλά και περηφάνιας.

Έλενα Βαλανίδου Αναξαγόρου 36

Στις 30 Σεπτεμβρίου 2015 τιμήσαμε την 55η επέτειο της Κυπριακής ανεξαρτησίας. Παρουσιάσαμε τα σημαντικότερα γεγονότα που οδήγησαν στην ιστορική μέρα της 1ης Οκτωβρίου του 1960 μέσα από τραγούδια, ποιήματα, θεατρικά δρώμενα και ταυτόχρονα συνδέσαμε την επέτειο αυτή με τη σύγχρονη πραγματικότητα και τις συνέπειες που βιώνει ο λαός μας μετά τα τραγικά γεγονότα του 1974. Παράλληλα διατρανώσαμε την απόφασή μας να αντισταθούμε ξανά και να διεκδι-

Παύλος Σεϊρανίδης

κήσουμε τα δίκαιά μας.

Γη της λεμονιάς, της ελιάς… Χρυσοπράσινο φύλλο ριγμένο στο πέλαγο…

55 χρόνια Κυπριακής Δημοκρατίας και οι πληγές μας παραμένουν αγιάτρευτες….

Ήταν ο τόπος μας, παιθκιά της θάλασσας κονάτζιν, μα πέτε μου, ξιλίφκουνταιτα τα φίθκια τζιαι οι δράτζιοι;

Ο Β΄ Παγκόσμιος πόλεμος αρχίζει το 1939, όταν η Γερμανία επιτέθηκε στην Πολωνία που την ασφάλειά της είχε εγγυηθεί η Αγγλία. Ο πόλεμος αυτός ήταν παγκόσμιος, γιατί πήραν μέρος πολλές χώρες από όλο τον κόσμο. ΤΑ ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΑ ΤΩΝ ΑΝΤΙΠΑΛΩΝ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΤΟΥ ΑΞΟΝΑ ΣΥΜΜΑΧΟΙ Γερμανία Ιταλία Αλβανία Βουλγαρία Αυστρία Ιαπωνία

Αγγλία Γαλλία Ρωσία - ΕΣΣΔ Ελλάδα - Κύπρος ΗΠΑ

Η Ελλάδα μπήκε στον πόλεμο έναν χρόνο αργότερα, όταν της επιτέθηκαν οι Ιταλοί. Τα χαράματα της 28ης Οκτωβρίου 1940 ο Ιταλός πρέσβης παρέδωσε στον πρωθυπουργό της Ελλάδας Ιωάννη Μεταξά ένα τελεσίγραφο με το οποίο ζητούσε την παράδοση της Ελλάδας. Αυτός όμως εκπροσωπώντας όλους τους Έλληνες απάντησε « ΟΧΙ». Η εξέλιξη του ελληνοϊταλικού πολέμου ήταν επιτυχής για τους Έλληνες, γιατί ανάγκασαν τους Ιταλούς να αποσυρθούν στο εσωτερικό της Αλβανίας και πέτυχαν σημαντικές νίκες όπως η απελευθέρωση του Αργυροκάστρου. Ο πόλεμος, όμως, στα βουνά της Πίνδου δεν ήταν εύκολη υπόθεση. Το έδαφος ήταν ορεινό γι’ αυτό η μεταφορά τροφίμων και πυρομαχικών δύσκολη. Επίσης ο χειμώνας ήταν βαρύς και τα κρυοπαγήματα ήταν περισσότερα από τις απώλειες της μάχης. Πολλοί στρατιώτες μας είχαν πάθει γάγγραινα και τους έκοψαν τα πόδια. Η επιχείρηση της Ιταλίας στο μέτωπο της Αλβανίας είχε αποτύχει χάρη στο ελληνικό « ΟΧΙ» και την άρνηση ενός ολόκληρου λαού να υποταγεί στις επιθυμίες των ισχυρών και να χάσει τη λευτεριά του. ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ 1940-45 28 Οκτωβρίου 1940 Έναρξη του ελληνοϊταλικού πολέμου Οκτώβριος 1940Ο ελληνικός στρατός αμύνθηκε με επιτυχία και Μάρτιος 1941 εξανάγκασε τους Ιταλούς να αποσυρθούν στην Αλβανία. Απρίλιος 1941 Γερμανική επίθεση κατά της Ελλάδας 20 Μαΐου – 12 Οκτωβρίου 1944 Τριπλή κατοχή. Η Ελλάδα μοιράζεται στους Ιταλούς, Γερμανούς και Βουλγάρους. 38

Η νίκη των Ελλήνων απέναντι στους Ιταλούς αποτέλεσε ένα θαύμα. Ποιοι λόγοι οδήγησαν σε αυτό; Στην τάξη μας συζητήσαμε αυτό το θέμα και σημειώσαμε τους εξής λόγους: α)Η πίστη στο δίκαιο του αγώνα, τον Θεό και την Παναγία. β) Η καλή προετοιμασία του στρατού π.χ. Οχυρά του Ρούπελ. γ)Οι Έλληνες ήταν ενωμένοι και παραμέρισαν τις διαφορές τους. δ). Πολέμησαν λιονταρίσια γενναία σαν ένας άνθρωπος. ε) Οι Ιταλοί υποτίμησαν τους Έλληνες και είχαν αλαζονεία (περηφάνια). Μετά την αποτυχία των Ιταλών και καταλάβουν την Ελλάδα, στις 6 Απριλίου 1941 έτρεξαν να τους βοηθήσουν οι σύμμαχοί τους οι Γερμανοί. Οι Γερμανοί κατόρθωσαν τελικά να υποτάξουν τους Έλληνες και έτσι άρχισε η περίοδος της Κατοχής που κράτησε μέχρι το 1944. ΟΙ Γερμανοί παραχώρησαν και μέρη της Ελλάδα στους συμμάχους τους Ιταλούς και Βουλγάρους. Η περίοδος της τριπλής κατοχής ήταν η αφετηρία μεγάλης δοκιμασίας για τον ελληνικό λαό. πείνα αντίποινα

Δοκιμασίες – Βάσανα των Ελλήνων μαζικές εκτελέσεις

τρομοκρατία κάψιμο ολόκληρων χωριών

Δημιουργήθηκαν αντιστασιακές οργανώσεις Ε.Α.Μ/ Ε.Λ.Α.Σ, Ε.Δ.Ε.Σ., Ε.Κ.Κ.Α

Αντίσταση των Ελλήνων

Ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοποτάμου, που καθυστέρησε τον ανεφοδιασμό των στρατευμάτων του Άξονα, που πολεμούσαν στην Αφρική.

Υποστολή της γερμανικής σημαίας από την Ακρόπολη (Μ. Γλέζος,

Α. Σάντας)

Μάθημα Ιστορίας από έναν αληθινό πολεμιστή του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου, τον κ. Μενέλαο Κουζουπή

Είχαμε τη μεγάλη χαρά να γνωρίσουμε από κοντά τον κ. Μενέλαο Κουζουπή, έναν αληθινό πολεμιστή του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Νομίζαμε πως αυτοί οι άνθρωποι υπάρχουν μόνο μέσα στα βιβλία της Ιστορίας, γι’ αυτό ενθουσιαστήκαμε όταν ήρθε στο σχολείο μας και μιλήσαμε μαζί του από κοντά. Ο κ. Κουζουπής γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου και μεγάλωσε στην Πάφο. Η μητέρα του πέθανε νωρίς, γι’ αυτό πέρασε δύσκολα παιδικά χρόνια. Όταν άρχισε ο πόλεμος ήταν 16 χρονών. Η Κύπρος μας τότε ήταν κάτω από τη βρετανική κυριαρχία. Οι Κύπριοι, Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι, τόσο στον Α΄ όσο και στον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο κατατάσσονταν προαιρετικά στο βρετανικό στρατό και χωρίς νομική υποχρέωση, και γι’ αυτό επικράτησε ο όρος «εθελοντής». Πάρα πολλοί Κύπριοι κατατάσσονταν στον βρετανικό στρατό, γιατί πίστευαν τα λόγια του πρωθυπουργού της Μ. Βρετανίας, πως μετά τη λήξη του πολέμου οι Άγγλοι θα μας παραχωρούσαν την Ελευθερία μας. Οι Βρετανοί αποικιοκράτες διακήρυτταν πως οι Κύπριοι πολεμώντας με τον βρετανικό στρατό είναι σαν να πολεμούν για την Ελλάδα. Η κυπριακή εθελοντική κατάταξη ήταν πρωτοφανής. Περίπου 20. 000 Κύπριοι πολέμησαν, ανάμεσά τους και αρκετές γυναίκες που υπηρέτησαν σε βοηθητικές υπηρεσίες του βρετανικού στρατού και της αεροπορίας. Οι περισσότεροι Κύπριοι κατατάχτηκαν, μετά την επίθεση της Ιταλίας στην Ελλάδα. Επίσης το 1943, όταν το Ανορθωτικό Κόμμα του Εργαζομένου Λαού κάλεσε τα μέλη του σε μαζική στράτευση στον πόλεμο κατά του φασισμού. Έτσι και ο κ. Κουζουπής, πολέμησε για όλου του κόσμου τη Δικαιοσύνη και την Ελευθερία, αλλά παραπάνω της Κύπρου μας, γι’ αυτό ένιωσε πολύ απογοητευμένος όταν οι σύμμαχοι ξέχασαν τις υποσχέσεις τους με τη λήξη του πολέμου.

« Όσοι πήραμε μέρος στον πόλεμο αυτό καταλάβαμε καλά πως μόνο η Ειρήνη φέρνει την πρόοδο και ο πόλεμος μόνο την καταστροφή. Πολέμησα σε διάφορα μέρη του κόσμου: Συρία, Λίβανο, Λιβύη, Αίγυπτο, Αγγλία, Γαλλία και Ιταλία. Γλίτωσα από τον θάνατο. Ήμουν μέσα στους τυχερούς. Καμιά σφαίρα δεν έγραφε το όνομά μου. Γύρισα πίσω στην Κύπρο ζωντανός, αλλά περίπου 600 Κύπριοι εθελοντές δεν είχαν την ίδια τύχη μαζί μου, γιατί σκοτώθηκαν και θάφτηκαν σε διάφορα κοιμητήρια άλλων χωρών». Ο κ. Κουζουπής είχε μαζί του και μία κόκκινη παπαρούνα και μας εξήγησε το γιατί Άπειρες κόκκινες παπαρούνες υπήρχαν και στους κάμπους της Φλάντρας στη Γαλλία, όπου ως γνωστό έγιναν φονικότατες μάχες κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Από τότε η κόκκινη παπαρούνα είναι το αναμνηστικό λουλούδι του πολέμου και καθιερώθηκε διεθνώς ως ανάμνηση των θυμάτων του πολέμου, που έδωσαν τη ζωή τους για την ελευθερία και τη δικαιοσύνη. Επίσης χρησιμοποιείται για εράνους και τα λεφτά που προέρχονται από την πώληση των παπαρούνων, βοηθούνται οικονομικά χιλιάδες δυσπραγούντες απόστρατοι.

Στης Φλάντρας τώρα τους πλατιούς τους κάμπους που μας ζώνουν οι παπαρούνες σε σειρές ανάμεσα σταυρών φυτρώνουν που σημαδεύουν τη θέση μας. Στη μάχη τώρα εμπρός εσείς, εμείς δε βαστάμε. Σε σας από τα χέρια μας που πέφτουνε, τη δάδα μας πετάμε. Κρατήστε τη ψηλά, δική σας μένει… (Απόσπασμα από το ποίημα του Καναδού Συνταγματάρχη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ο Μακ Κρήη, ο οποίος πληγώθηκε σε μια μάχη και πέθανε αργότερα σε ένα στρατιωτικό νοσοκομείο της Γαλλικής ακτής. Το τραγούδι του ενέπνευσε και την ιδέα του εράνου της Κόκκινης παπαρούνας που συγκινεί ακόμα όλο τον κόσμο). Αποχαιρετήσαμε με συγκίνηση τον κ. Κουζουπή με λίγα λουλούδια κι ένα δίπλωμα που έγραφε:

Γενναίε Κύπριε, εσύ, στρατιώτη του Σαράντα νέα παιδιά σε ευγνωμονούν θα σε θυμούνται πάντα!

Άννα Γεωργίου Άντρια Ιωάννου 41

Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος τέλειωσε το 1945 με νίκη των συμμαχικών δυνάμεων. Όμως οι καταστροφές ήταν για όλους ανυπολόγιστες. Μερικές από τις συνέπειες του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου ήταν: 

Καταστροφές ανυπολόγιστες



Μεγάλες υλικές ζημιές



Θάνατος εκατομμυρίων ανθρώπων



Ολοκαύτωμα Εβραίων



Ατομική βόμβα στις ιαπωνικές πόλεις Ναγκασάκι και Χιροσίμα

ΕΜΦΥΛΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ Στο τέλος του 1944 η τετραετής κατοχή έφτασε στο τέλος της. Οι συμμαχικές δυνάμεις που νίκησαν τους Γερμανούς έφυγαν κι από την Ελλάδα. Η στιγμή της απελευθέρωσης έφτασε! Ωστόσο, νέα δεινά περίμεναν τον ελληνικό λαό. Οι ελληνικές δυνάμεις ήταν διχασμένες. Από τη μια ο βασιλιάς και η αναγνωρισμένη από τους Συμμάχους ελληνική Κυβέρνηση και από την άλλη το Ε.Α.Μ., που από τον Μάρτιος του 1944 είχε σχηματίσει δική του κυβέρνηση στην ορεινή Ελλάδα. Τα λάθη και οι παραλείψεις των δύο πλευρών μαζί με τις παρεμβάσεις των ξένων Δυνάμεων οδήγησαν σε Εμφύλιο πόλεμο. Ο Εμφύλιος πόλεμος ξέσπασε το 1946 και « μάτωσε» την Ελλάδα για τρία ολόκληρα χρόνια. Ο αδελφοκτόνος πόλεμος τερματίστηκε στα έλη του καλοκαιριού του 1949 με την ήττα του Δημοκρατικού στρατού. Ανυπολόγιστες καταστροφές και χιλιάδες Έλληνες σκοτώθηκαν. «Ποια μοίρα μας καταράστηκε; Τα αδέρφια να σκοτώνουν τα αδέρφια;»

Σκηνές από τη γιορτή της 28ης Οκτωβρίου

Στις 15 Νοεμβρίου 1983 οι Τουρκοκύπριοι με αρχηγό τον Ραούφ Ντενκτάς προέβησαν στην ανακήρυξη των κατεχομένων εδαφών σε κράτος, με την ονομασία: «Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου» (ΤΔΒΚ), επιχειρώντας έτσι να διαμελίσουν την Κυπριακή Δημοκρατία. Μέχρι σήμερα καμιά χώρα στο κόσμο, εκτός από την Τουρκία, δεν έχει αναγνωρίσει την παράνομη αυτή οντότητα. Τα Ηνωμένα Έθνη αναγνωρίζουν την κυριαρχία της νόμιμης Κυπριακής Δημοκρατίας σε όλη την επικράτεια του νησιού και έχουν ανακηρύξει την προσπάθεια απόσχισης ως παράνομη. Με την ευκαιρία αυτή της επετείου της ανακήρυξης του ψευδοκράτους, εμείς οι μαθητές του Δημοτικού Σχολείου Αγίου Κασσιανού, διατράνωσαν την απόφασή τους να αγωνιστούν μέχρι η Κύπρος μας να ελευθερωθεί. Στην εκδήλωση καταδίκης του ψευδοκράτους οι μαθητές του σχολείου μας διάβασαν τις εργασίες που έκαναν στις τάξεις τους, φώναξαν τα συνθήματα που έγραψαν, τραγούδησαν αντικατοχικά τραγούδια. Οι μαθητές της Στ΄ τάξης, μεταξύ άλλων ανέφεραν τα εξής: Θέλουμε να φωνάξουμε σε όλο τον κόσμο ότι κι εμείς ΔΕΝ ΞΕΧΝΟΥΜΕ ΤΗΝ ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΗ ΠΑΤΡΙΔΑ ΜΑΣ και ΚΑΤΑΔΙΚΑΖΟΥΜΕ ΤΗΝ ΑΝΑΚΗΡΥΞΗ ΤΟΥ ΨΕΥΔΟΚΡΑΤΟΥΣ γιατί: 

Γιατί αυτό δεν είναι ένα αληθινό κράτος. Αυτό είναι ένα ψευδοκράτος.



Γιατί η Κύπρος είναι μία. Η ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ.



Γιατί έχουμε τόσους αγνοούμενους. Θέλουμε να εξακριβωθεί η τύχη των αγνοουμένων μας. Ζουν οι δικοί μας ή δε ζουν;



Γιατί θέλουμε να πάνε οι πρόσφυγες στο σπίτι τους.



Γιατί θέλουμε τη ΛΕΥΤΕΡΙΑ κι όχι τη ΣΚΛΑΒΙΑ!



Γιατί αυτός ο τόπος είναι ο τόπος μας.



Γιατί θέλουμε να πάμε πίσω στα χωριά και τις πόλεις μας.



Γιατί θέλουμε ν΄ ανάψουμε ένα καντήλι στους τάφους των δικών μας.



Γιατί οι εκκλησιές μας στα κατεχόμενα μένουν αλειτούργητες.



Γιατί θέλουμε, θεέ μου, να προσκυνήσουμε ελεύθεροι στον Απόστολο Αντρέα.



Γιατί το σχολείο μας είναι εγκλωβισμένο στη νεκρή ζώνη.



Γιατί 220 ελληνικά σχολεία τα πατά ο Αττίλας.



Γιατί θέλουμε να περπατούμε ελεύθεροι στη γη μας.

 

Γιατί η Λευκωσία είναι η μόνη διαιρεμένη πρωτεύουσα στην Ευρώπη. Γιατί στον Πενταδάχτυλο καρφώσαν μια ξένη σημαία.



Γιατί μόνο η Κυπριακή σημαία μπορεί να βρίσκεται στον Πενταδάχτυλο.



Γιατί θέλουμε η τούρκικη σημαία να σβηστεί κι η Κύπρος να ελευθερωθεί!



Γιατί 41 χρόνια είναι πολλά. Φτάνει πια!

ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΗΣ Α΄ ΚΑΙ Β΄ ΤΑΞΗΣ ΔΙΑΔΗΛΩΝΟΥΝ ΓΙΑ ΤΟ ΨΕΥΔΟΚΡΑΤΟΣ

Στις 3 και 4 Δεκεμβρίου πραγματοποιήθηκε, στην Πύλη Αμμοχώστου, Έκθεση φωτογραφίας για τα κατεχόμενα από το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας. Οι φωτογραφίες ανήκουν στον Λεύκιο Ζαφειρίου. Τα παιδιά της Ε΄ τάξης επισκέφτηκαν την έκθεση και ταξιδεύοντας στις φωτογραφίες συμπλήρωσαν σχετικό φύλλο εργασίας. Παιδιά, καλωσορίσατε στην Έκθεση Φωτογραφίας «Κατεχόμενη Κύπρος: … μια περιδιάβαση». Το ξέρετε ότι οι φωτογραφίες είναι ζωντανές; Μας μιλούν, κρύβουν γνώσεις, πληροφορίες αλλά και συναισθήματα. Θα προσπαθήσουμε να τις εξερευνήσουμε, παρατηρώντας πολύ προσεκτικά όλες τις φωτογραφίες και να παίξουμε όσο καλύτερα μπορούμε το παιχνίδι γνώσεων που ακολουθεί. Τα «σύνορα» και τα οδοφράγματα των Τούρκων στρατιωτών μας απαγορεύουν την ελεύθερη διακίνηση εδώ και 41 χρόνια. Ας ταξιδέψουμε στην κατεχόμενη γη μας με το φακό του φωτογράφου Λεύκιου Ζαφειρίου με την ευχή ότι σύντομα θα μπορούμε, ελεύθεροι, να περπατήσουμε τα αγαπημένα μέρη. Καλό ταξίδι!!!

Η Τουρκία έχει υιοθετήσει μαζί με τις άλλες χώρες του ΟΗΕ, στις 10 Δεκεμβρίου 1948, την Οικουμενική Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Η ίδια υποστηρίζει ότι τη σέβεται κι ότι η τουρκική εισβολή στην Κύπρο ήταν μια ειρηνική απόβαση. Γράψετε τα δικά σας επιχειρήματα- απόψεις σας σχετικά με το θέμα αυτό. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε διάφορες βοηθητικές πηγές: α) Οικουμενική Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων β) το βιβλίο Αγωγή του Πολίτη γ) Βιβλίο Ιστορίας δ) τις συνεντεύξεις μας από συγγενείς και γνωστούς. Θυμούμαι να χρησιμοποιήσω φράσεις που δηλώνουν την άποψή μου, καθώς και αιτιολογικούς συνδέσμους.

Πιστεύουμε πως η Τουρκία δεν έκανε ειρηνική απόβαση στην Κύπρο και δεν σέβεται τη Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων γιατί έχει παραβιάσει : 

Το Άρθρο 3 – Δικαίωμα στη ζωή, εφόσον προέβη σε

μαζικούς φόνους Ελληνοκυπρίων. 3000 ήταν περίπου οι νεκροί μας. Επίσης πολλούς οδήγησαν σε αιχμαλωσία και αρκετούς απ’

αυτούς τους εξαφάνισαν και αρνούνται να

δώσουν πληροφορίες για την τύχη τους. Οι άνθρωποι αυτοί είναι ακόμα αγνοούμενοι. Τώρα υπάρχει περίπτωση να σου δώσουν ένα κασόνι με οστά και να σου πουν « Εδώ είναι ο γιος σου, ο άντρα σου, ο συγγενής σου» Τίποτα περισσότερο! Ούτε καν θα σου πουν το παραμικρό για το πώς ξεψύχησε!

Φρίξος Κονιζίδης Αναστασία Γεωργίου 

Η άποψή μας είναι ότι η Τουρκία δεν σεβάστηκε ούτε ακόμα σέβεται το άρθρο 17 – το δικαίωμα της ιδιοκτησίας, καθώς έδιωξε με τη βία διακόσιες χιλιάδες ανθρώπους από τα πατρογονικά τους σπίτια και δεν τους επιτρέπουν να πάνε. Επίσης οι Τούρκοι Αττίλες λεηλάτησαν ολόκληρες πόλεις και χωριά.

Άννα Γεωργίου Άντρια Ιωάννου 46



Και η δική μας άποψη είναι ότι η Τουρκία δε σεβάστηκε ούτε σέβεται το Άρθο 13 – το δικαίωμα της ελεύθερης διακίνησης και εγκατάστασης, εφόσον η Τουρκία δεν αφήνει τους πρόσφυγες να πάνε ελεύθερα και να μείνουν στα σπίτια τους παρά μόνο να τα επισκεφθούν σαν τουρίστες. Ακόμα για να πάνε στα κατεχόμενα σε υποχρεώνουν να δείξεις διαβατήριο σαν να πηγαίνεις σε μια ξένη χώρα. Επιπρόσθετα έφεραν χιλιάδες έποικους από την Τουρκία στις περιουσίες που μας άρπαξαν, για να αλλάξουν το δημογραφικό χαρακτήρα του νησιού μας.

Σταύρος Αχιλλέως Μάριος Αργυρού Μάρκος Νταμοτσίδης



Έχουμε την πεποίθηση ότι παραβίασε και το Άρθρο 5 – Απαγόρευση των Βασανιστηρίων, επειδή έχει βασανίσει πολλούς αιχμαλώτους. Ο παλαιός πολεμιστής του Β΄Παγκοσμίου πολέμου που ήρθε στο σχολείο μας, μας ανέφερε ότι και στον πόλεμο υπάρχουν νόμοι που οι αντίπαλοι σέβονται τους αιχμαλώτους. Ούτε αυτούς τους σεβάστηκε η Τουρκία

Ηλίας Τσιανάκκας



Κατά τη γνώμη μας το άρθρο 27 της Οικουμενικής Διακήρυξης – Το δικαίωμα στον πολιτισμό, το παραβίασε μια που κατέστρεψε πάνω από 500 εκκλησιές και μοναστήρια ενώ περίφημες βυζαντινές τοιχογραφίες και ψηφιδωτά τις πούλησε παράνομα σε αρχαιοκάπηλους στο εξωτερικό! Δυστυχώς, παρά τα ψηφίσματα παγκόσμιων οργανώσεων προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς, η Τουρκία συνεχίζει να καταστρέφει την πολιτιστική μας κληρονομιά καταστρέφοντας τις εκκλησίες και τα μοναστήρια μας.

Βικτώρια Ανδρέου



Η άποψή μου είναι πως παραβιάζουν ακόμα και το δικαίωμα της εκπαίδευσης, γιατί από το 1963 κρατάνε και το δικό μας σχολείο αιχμάλωτο στη νεκρή ζώνη. Το αντικρίζουμε κάθε μέρα, είμαστε τόσο κοντά του, αλλά πάλι δεν μπορούμε να πάμε εκεί. Ακόμα μάθαμε ότι κι άλλα 220 σχολεία στην κατεχόμενη γη μας κλείσανε λόγω της κατοχής.

Εμμανουέλλα Ιωάννου



Έχουμε την πεποίθηση ότι η Τουρκία, αν θέλει να ονομάζεται Δημοκρατικό κράτος και αν θέλει να μπει στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να εφαρμόσει και στην πράξη την Οικουμενική Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και να σταματήσει να θεωρεί τα κατεχόμενα μέρη μας ότι είναι κράτος, γιατί είναι ένα ΨΕΥΔΟΚΡΑΤΟΣ! Είναι δυνατό αυτό να ονομάζετε ειρήνη; Κι αν η εισβολή προστάτεψε τους Τουρκοκύπριους, γιατί ο περισσότεροι έφυγαν από την Κύπρο;

Δημήτρης Αναξαγόρου Παύλος Σεϊρανίδης

Ο Άγιος Κασσιανός

Πρόσφυγες: Οι άνθρωποι που τους έδιωξαν με τη βία από το σπίτι τους. Αττίλας: Έτσι ονόμασαν οι Τούρκοι την τουρκική εισβολή στην Κύπρο. Αγνοούμενοι: Οι άνθρωποι που χάθηκαν στον πόλεμο και δεν ξέρουμε αν είναι ζωντανοί ή νεκροί. Πράσινη γραμμή: Η φανταστική γραμμή που χωρίζει την πατρίδα μας στα δύο. Κάποιοι μεγάλοι τη σχεδίασαν στο χάρτη με πράσινο χρώμα πριν από την εισβολή. Εγκλωβισμένοι: Οι άνθρωποι που δεν έφυγαν από το σπίτι τους και ζουν στα κατεχόμενα περικυκλωμένοι από τους Τούρκους. Κατεχόμενα: Έτσι ονομάζουμε τα μέρη μας, που κρατούν οι Τούρκοι. Αιχμάλωτοι: Οι άνθρωποι που τους έπιασαν οι Τούρκοι στον πόλεμο, αλλά μετά τους άφησαν ελεύθερους. Προσφυγικοί συνοικισμοί: Η κυβέρνηση έχτισε πολλά σπίτια μαζί, για να δώσει στους πρόσφυγες που δεν είχαν σπίτια. Ακριτικές περιοχές: Οι περιοχές που βρίσκονται κοντά στην πράσινη γραμμή, όπως τη δική μας. Τουρκοκύπριοι: Οι Τούρκοι της Κύπρου που βρίσκονται εδώ για πολλούς αιώνες και ζούσαμε μαζί αγαπημένα πριν από τον πόλεμο. Έποικοι: Οι Τούρκοι που έφεραν από την Τουρκία, για να ζήσουν στα σπίτια των προσφύγων. ΟΗΕ: Παγκόσμιος Οργανισμός που έστειλε

Άγιε μας Κασσιανέ, πολύ σε αγαπούμε, και μέσα απ’ την καρδιά μας, πολύ σ’ ευχαριστούμε. Κάθε μέρα στο σχολείο, όλο μας προσέχεις, και πάντα μας φωτίζεις, άνθρωποι σωστοί να γίνουμε, και γράμματα να μάθουμε. Το σχολειό σου στέκει εκεί, στην πράσινη γραμμή, οι Τούρκοι το ’χουν καταστρέψει, και δεν το έχουν προστατεύσει. Στη δική σου εκκλησία, που έχει μεγάλη ιστορία, κάνουμε όλοι προσευχή, να έχει Αγάπη και Ειρήνη, τ’ όμορφό μας νησί. Άγιε μας Κασσιανέ, κάνουμε μια ευχή, η Κύπρος μας να ελευθερωθεί!

Τα παιδιά της Γ΄ τάξης Δημοτικού

στρατιώτες της Ειρήνης στην πράσινη γραμ-

Σχολείου Αγίου Κασσιανού

μή.

Στις 21 Απριλίου 1967 η δημοκρατία ανατράπηκε από μια ομάδα αξιωματικών, γνωστή ως χούντα των συνταγματαρχών. Η χούντα για να μπορεί να ελέγχει την κατάσταση:  Κατάργησε τη βουλή και απαγόρευσε τη λειτουργία των πολιτικών κομμάτων.  Κατάργησε άρθρα του συντάγματος, που αναφέρονται στις δημοκρατικές ελευθερίες του λαού.  Επέβαλε λογοκρισία στον τύπο.  Συνέλαβε τους πολιτικούς αρχηγούς και πολίτες, που θεώρησε επικίνδυνους για το καθεστώς και τους έστειλε εξορία ή τους έκλεισε στη φυλακή.  Σύστησε ειδικά δικαστήρια, τα στρατοδικεία, όπου δικάζονταν όσοι αντιδρούσαν στο καθεστώς ή θεωρούνταν ύποπτοι. Το αυταρχικό και ανελεύθερο καθεστώς καταδικάστηκε από πολιτικούς και ανθρώπους των γραμμάτων και της τέχνης, αλλά και από απλούς πολίτες. Ορισμένοι κατέφυγαν σε χώρες του εξωτερικού ενώ άλλοι παρέμειναν, οργανώνοντας αντίσταση για να ανατρέψουν τους δικτάτορες. Κορυφαία αντιστασιακή πράξη εναντίον της τυραννίας ήταν τον Νοέμβριο του 1973 η κατάληψη του Πολυτεχνείου από τους φοιτητές στην Αθήνα και των πανεπιστημιακών κτιρίων στη Θεσσαλονίκη και την Πάτρα. Τότε οι δικτάτορες διέταξαν το στρατό να χτυπήσει τους φοιτητές στο Πολυτεχνείο. Στη συνέχεια οι δικτάτορες στράφηκαν στην Κύπρο. Ανέτρεψαν τον πρόεδρο της Κύπρου, Αρχιεπίσκοπο Μακάριο. Η Τουρκία βρήκε ευκαιρία να εισβάλει στην Κύπρο τον Ιούλιο του 1974, ενώ οι δικτάτορες βρέθηκαν τελείως ανέτοιμοι να αντιμετωπίσουν την κατάσταση. Επικράτησε χάος και η δικτατορία κατέρρευσε. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, που ζούσε στη Γαλλία, προσκλήθηκε τον Ιούλιο του 1974 να αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας. Τότε άρχισαν να επιστρέφουν οι πολιτικοί εξόριστοι και δόθηκε γενική αμνηστία.

Βικτώρια Ανδρέου Σταύρος Αχιλλέως



Γνωρίζετε ότι η πράσινη γραμμή ονομάστηκε έτσι , επειδή ο τότε διοικητής των βρετανικών δυνάμεων στην Κύπρο στρατηγός Γιανγκ την χάραξε με πράσινο μολύβι στον χάρτη; Τότε δεν εκτεινόταν σε όλο το νησί, αλλά υπήρχε μόνο στη Λευκωσία. Από την εισβολή του 1974 επεκτάθηκε σε μήκος 300 χιλιομέτρων. Ελέγχεται από τα Ηνωμένα Έθνη από το 1963. Η πράσινη γραμμή μοιράζει και ματώνει την πατρίδα μας στα δυο.



Γνωρίζετε ότι η σημαία της κατοχής, που βρίσκεται πάνω στον Πενταδάχτυλο βουνό μας και

αντικρίζουμε καθημερινά από το σχολείο

μας, την έχουν σχεδιάσει οι Τούρκοι με ειδικές χημικές βαφές;

Έχει έκταση 200.000 τετρα-

γωνικά μ., με πλάτος 420 μετρά και ύψος 250 μ. Υπάρχει κι ένα σύνθημα δίπλα στη σημαία, γραμμένο στα τουρκικά: «Τι ευτυχία να λες, είμαι Τούρκος». 

Γνωρίζετε ότι η περιοχή μας, η περιοχή του Αγίου Κασσιανού αποτέλεσε και αποτελεί ακόμα σύμβολο αντίστασης ενάντια στην κατοχή; Έχουν πραγματοποιηθεί στην περιοχή μας δεκάδες μαχητικές μαθητικές διαδηλώσεις, διαδηλώσεις κομμάτων και οργανώσεων, καθώς και μια μεγάλη Πορεία Γυναικών τον Ιούλιο του 1989. Μια θάλασσα γυναικών συγκεντρώθηκε πίσω από το συρματόπλεγμα, απέναντι από το ιστορικό μας σχολείο, έσπασε την πράσινη γραμμή και ξεκίνησε να πορεύεται προς την κατεχόμενη γη μας από διάφορες περιοχές της ελεύθερης Κύπρου.

Οι Τούρκοι Αττίλες και οι ψευδοαστυνομικοί όρμησαν απάνω τους με ηλεκτροφόρα ρόπαλα και λοστούς, άρπαξαν 100 από αυτές και τις φυλάκισε για μια βδομάδα στα μπουντρούμια του ψευδοκράτους. Ανάμεσά τους ο Μητροπολίτης Κιτίου κ.κ. Χρυσόστομος, ο Αρχιμανδρίτης Γεώργιος (νυν Μητροπολίτης Πάφου), δύο δημοσιογράφοι και δύο γιατροί.

Πορεία Γυναικών 1989. Η αυλή του σχολείου μας γέμισε χιλιάδες γυναίκες. Τουρκοκυπριακή Εφημερίδα «KIBRIS”, 20/7/89.

Τίτλοι ελληνοκυπριακών εφημερίδων 1989

Η φωτογραφία αυτή πάρθηκε μέσα στο ιστορικό μας σχολείο, κατά τη διάρκεια της Πορείας των Γυναικών 19/7/89. Πάνω στο σχολείο μας φαίνονται τα σημάδια της κατοχής.

Το Δημοτικό Σχολείο Αγίου Κασσιανού όπως είναι σήμερα.



Γνωρίζετε ότι στις 11 Αύγουστο του 1996 ο Τάσος Ισαάκ κατακρεουργήθηκε από τους Τούρκους εισβολείς στη νεκρή

ζώνη, κατά διάρκεια αντικατοχικής πορείας, ενώ ο

Σολωμός Σολωμού πυροβολήθηκε 3 μέρες αργότερα στην προσπάθειά του να κατεβάσει την τουρκική κατοχική σημαία στο οδόφραγμα της Δερύνειας; Το 2008 το ευρωπαϊκό δικαστήριο βρήκε ένοχη την Τουρκία για τη δολοφονία των Σολωμού και Ισαάκ. Σύμφωνα με το δικαστήριο, η Τουρκία κρίθηκε ένοχη για την παραβίαση του άρθρου 2 της ευρωπαϊκής συνθήκης για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Επίσης εκδίκασε χρηματική αποζημίωση στην οικογένεια του Ισαάκ και Σολωμού. Από τότε κάθε χρόνο γίνονται εκδηλώσεις για να τιμηθεί η μνήμη των δύο ηρώων μας.



Γνωρίζετε ότι οι Κύπριοι αγωνιστές, που πολέμησαν και τραυματίστηκαν κατά τη διάρκεια της εισβολής του Αττίλα το 1974, παρέλασαν το 2015 για πρώτη φορά στην Ελλάδα;

Αυτό έγινε στις 28 Οκτωβρίου, στη Θεσσαλονίκη, με ευκαιρία της εθνικής επετεί-

ου. Ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας της Ελλάδας Πάνος Καμμένος, παρουσία του Υπουργού Άμυνας της Κύπρου κ.Χριστόφορου Φωκαϊδη, ζήτησε συγνώμη εκ μέρους του ελληνικού κράτους για το γεγονός ότι δεν τους είχε αποδώσει τις αναγκαίες τιμές τις τελευταίες δεκαετίες.

Αναστασία Γεωργίου Βικτώρια Ανδρέου Εμμανουέλλα Ιωάννου Δημήτρης Αναξαγόρου Σταύρος Αχιλλέως Μάριος Αργυρού Δαμιανός Σταφυλίδης

Με πόνο σπαράζει

Σαράντα ένα τόσους χρόνους Η Κύπρος η γλυκιά

Βουητό αεροπλάνων,

με βάσανα πολλά

ριπές, καταστροφές,

πολέμησε σκληρά,

λεηλασία κόσμου

να φέρει λευτεριά!

και στις γλυκές ψυχές.

Το αίμα τους το χύσανε

Τουρκικά πολεμικά πλοία

γενναίοι στρατιώτες

βομβάρδισαν καρδιές

τα σπίτια μας γκρεμίσανε

κι ο κόσμος με αγωνία

ο Αττίλας με τις βόμβες.

αναρωτιόταν για το χθες.

Οι πρόσφυγες φωνάζουνε

« Άραγε ζουν οι δικοί μου;»

διωγμένοι μες τους δρόμους,

μια μάνα φωνάζει

μα τίποτα δε γίνεται

γεμάτη μαράζι

σαράντα ένα τόσους χρόνους!

με πόνο σπαράζει!

Αναστασία Γεωργίου

Εμμανουέλλα Ιωάννου

Μετατρέπουμε το κείμενο της Κίκας Πουλχερίου «Το πιάτο του αδερφού» σε θεατρικό ΑΝΤΡΕΑΣ – ΓΙΟΣ: Φεύγω, μητέρα! Πάω στον πόλεμο! Οι Τούρκοι έκαναν εισβολή στην πατρίδα μας! Πάω να την υπερασπίσω! ΜΗΤΕΡΑ: Να προσέχεις, γιε μου! ΑΝΤΡΕΑΣ – ΓΙΟΣ: Αντίο, μάνα! Να με θυμάσαι στην προσευχή σου! ΜΗΤΕΡΑ: Στο καλό! Η Παναγιά και όλοι οι Άγιοι μαζί σου, γιε μου!

Ο πόλεμος τελείωσε. Κάποιοι γύρισαν. Κάποιοι άλλοι όχι. Η μητέρα πάντοτε, όταν έστρωνε το τραπέζι έβαζε στη θέση του γιου της το πιάτο του. Μια μέρα, όμως…. ΟΛΓΑ: Δεν αντέχω να τη βλέπω έτσι. ΚΙΚΑ: Κάτι πρέπει να κάνουμε για τη μητέρα. ΟΛΓΑ: Τι να κάνουμε; ΚΙΚΑ: Να σηκώσουμε το πιάτο του αδελφού από το τραπέζι! Θα νιώσει καλύτερα έτσι. ΟΛΓΑ: Τρελάθηκες; Αν σηκώσουμε το πιάτο, είναι σαν να ξεγράφουμε τον Αντρέα μας μια για πάντα. ΚΙΚΑ: Όχι, δεν είναι έτσι. Στο κάτω κάτω, το πιάτο δεν έχει καμιά μαγική δύναμη, για να μας τον φέρει πίσω τον Αντρέα. Αν είναι να ’ρθει, θα ’ρθει. Όμως η μητέρα δεν είναι κρίμα να υποφέρει έτσι; Αν σηκώσουμε το πιάτο, σίγουρα θα την βοηθήσουμε να ξεχάσει. ΟΛΓΑ: Λες να νιώσει καλύτερα; Όχι, όχι! Αποκλείεται! ΚΙΚΑ: Γιατί αποκλείεται; Εισηγείσαι τίποτα καλύτερο; ΟΛΓΑ: Όχι! Δεν μπορώ να σκεφτώ τίποτε άλλο. ΚΙΚΑ: Εγώ θα το κάνω. Εγώ που είμαι ξεχασιάρα… Έτσι η μητέρα δε θα το καταλάβει ότι το κάνουμε επίτηδες.

Εκείνο το μεσημέρι η Κίκα έστρωσε το τραπέζι. Ένιωθε παράξενα, ανήσυχα.

ΚΙΚΑ: Αντρέα, όπου και να’ σαι, συγχώρεσέ με. Θέλω να ξέρεις πως για τη μανούλα το κάνω. Μονάχα για εκείνη. Εγώ πάντα σε θυμάμαι πάντα σε καρτερώ!

Ήρθε η ώρα που η οικογένεια κάθισε στο τραπέζι. Όλοι ένιωθαν περίεργα. Κανένας δεν μιλούσε. Η Κίκα ένιωσε πως εκείνη τη στιγμή είχανε κηδέψει τον Αντρέα και η αιτία ήταν εκείνη. Ξαφνικά…

ΚΙΚΑ: Το πιάτο του Αντρέα! Ξέχασα το πιάτο του Αντρέα! Ο Αντρέας μας, ο αδελφός μας είναι μαζί μας για πάντα. Ποτέ δεν φεύγει από τη σκέψη μας. Μιαν απάντηση μόνο ζητούμε, βλάφτει την Τουρκία; Πέστε μας για την τύχη του, επιτέλους!

Η μαμά αγκάλιασε την Κίκα και ο πατέρας την Όλγα. Όλη η οικογένεια, ο ένας κράτησε σφιχτά το χέρι του άλλου. Για να αντέξουν τον πόνο τους. 41 χρόνια, κι ακόμα περιμένουν μιαν απάντηση. Άντρια Ιωάννου - Άννα Γεωργίου 54

Δημιουργούμε ένα διάλογο μεταξύ των πρωταγωνιστών του κειμένου του Ανδρέα Ονουφρίου «Οι ώρες του χαμού» Δυο πατεράδες περιμένουν νέα από τα αγνοούμενα παιδιά τους στον Ερυθρό Σταυρό, συζητώντας…. κ. Δημήτρης: Ωχ! Φίλε πόσο θα ήθελα να ξαναδώ την κόρη μου! Ήταν το μοναχοπαίδι μου! Καθώς έφευγα από το χωριό, έφυγε από τα χέρια μου! κ. Ηλίας: Λυπούμαι, φίλε! Πώς την έχασες; κ. Δημήτρης: Μας βομβάρδισαν οι Τούρκοι. Τα σπίτια μας γκρεμίστηκαν. Τρέχαμε να σωθούμε! Ήταν ένας χαμός! Εκρήξεις, χαλάσματα…. Έτρεχε μαζί μας. Μετά χάθηκε… κ. Ηλίας: Έχεις συμπαράσταση, Δημήτρη από μένα! Κι εγώ έχασα με τον ίδιο τρόπο τον γιο μου! κ. Δημήτρης: Χάσαμε και τα παιδιά μας, χάσαμε και τα σπίτια μας! Τι κόπους κάναμε, για να τα χτίσουμε! κ. Ηλίας Τα σπίτια κι αν τα χαλάσουν, θα τα ξανακτίσουμε. Τα παιδιά μας, όμως; κ. Δημήτρης: Όλοι ζούσαμε ευτυχισμένοι! Η Χούντα των Αθηνών και η Τουρκία μας κατάντησαν έτσι…

Μετά από λίγο παρουσιάζει ένας υπεύθυνος του Ερυθρού Σταυρού ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΡΥΘΡΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ: Είσαστε ο Ηλίας Πανίκου και ο Δημήτρης Ευαγόρου; κ. Δημήτρης +κ. Ηλίας: Ναι, είμαστε! ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΡΥΘΡΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ: Βρήκαμε τα παιδιά σας! Βρίσκονται στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας. κ. Δημήτρης +κ. Ηλίας: Δόξα σοι ο Θεός! Ο Θεός μας έκανε θαύμα! κ. Δημήτρης: Πώς είναι, κύριε; ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΡΥΘΡΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ: Λυπούμαι να σας πω ότι η κόρη σας έχει… κ. Δημήτρης Τι συμβαίνει; Γιατί σταμάτησες να μιλάς; ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΡΥΘΡΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ: Δυστυχώς έχει χάσει το χέρι της. Και σας ο γιος σας…. κ. Δημήτρης +κ. Ηλίας:Τι ο γιος μου; ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΡΥΘΡΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ: Τραυματίστηκε στο πόδι και για να μη μολυνθεί το ακρωτηρίασαν κ. Δημήτρης: Δόξα σοι ο Θεός που είναι ζωντανοί. Το μόνο που μας έμεινε είναι πώς θα βρούμε και τους άλλους αγνοούμενούς μας και να ελευθερώσουμε τα κατεχόμενα μέρη μας. Δημήτρης Αναξαγόρου—Ηλίας Τσιανάκκας—Παύλος Σεϊρανίδης 55

«Οι μανάδες βαστούσαν την ψυχή στα δόντια κι αναζητούσανε μέσα στη θλιβερή φάλαγγα του ξηλωμένου στρατού που υποχωρούσε, να βρουν τον γιο τους….»

«Λέγανε να τραβήξουν για τ’ άλλα τ’ απρόδοτα (μέρη), τα δικά τους είχανε πατηθεί….»

«Τρέχανε τα φορτηγά με τους στρατιώτες και ικετεύανε για μια πληροφορία…»

«Ήτανε λίγες οι απαντήσεις, βιαστικές, κάποτε αβέβαιες. Άλλες άφηναν φαρμακερά υπονοούμενα …»

Μεταφορικές φράσεις από το κείμενο του Α.Ονουφρίου «Οι ώρες του χαμού» 56

Εντοπίζουμε μερικά από τα εκφραστικά μέσα που χρησιμοποίησαν οι λογοτέχνες και τα παρουσιάζουμε με σχετικές εικόνες ΚΕΙΜΕΝΟΛΟΓΟΤΕΧΝΗΣ

ΕΚΦΡΑΣΤΙΚΟ ΜΕΣΟ

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ

«Στερνός Λόγος» Κλαίρη Αγγελίδου

Συμβολισμός

«Φύλαξε το κλειδί. Είναι του σπιτιού. Όταν θα πας, ν’ ανοίξεις»…

«Η γριά γιαγιά μου» Φοίβου Σταυρίδη

Εικόνες

Επανάληψη

Το κλειδί συμβολίζει την ελπίδα και την πίστη του γυρισμού. «Κάθεται και κοιτάζει τα βουνά με ξεπλυμένα μάτια

… Κάθεται κι αφουγκράζεται τη γη, κι ακούει στη μακρινή αυλή της ξένα βήματα…». Η γριά γιαγιά μου η εκατόχρονη.

Θέλει να τονίσει πως εκατό ή όσα χρόνια κι αν περάσουν δε θα περάσει η κατοχή. Η γιαγιά αρνείται να πεθάνει στην προσφυγιά. Με υπομονή και επιμονή θα έρθει η Λευτεριά. «Προσφυγικός καημός»

Γεώργιου Α. Κατσαντώνη

«Τα καρφιά» Άντη Κανάκη

«Οι ώρες του χαμού», Ανδρέα Ονουφρίου

Παρομοίωση Παρομοίωση

Μεταφορές

«Η γυναίκα της Κερύ- Μεταφορές νειας», Ρήνα Κατσελλή

Ψάριν που ζει μες στην λαντούν, που τον γιαλό απόξω, εν η ζωή που μου διά η μαύρη προσφυγιά μου. « Κι ύστερα έβγαλε ένα μουγκρητό, αν να καρφώθηκαν και τα τρία στην καρδιά της». Θέλει να δείξει

τον τεράστιο πόνο, την ανείπωτη θλίψη και το μεγάλο μαράζι που προξένησε ο θάνατος. Η κούραση, η αγρύπνια, το λαχανητό τούς είχε τσακίσει τα κόκκαλα. Οι μανάδες βαστούσαν την ψυχή στα δόντια κι αναζητούσανε μέσα στη θλιβερή φάλαγγα του ξηλωμένου στρατού που υποχωρούσε, να βρουν τον γιο τους. Λέγανε να τραβήξουν για τα άλλα τ’ απρόδοτα, τα δικά τους είχανε πατηθεί.. Μα πάλι, ίσως αυτός που περίμεναν να μην έπεσε στο χώμα, να’ ν αι αιχμάλωτος και να κρατάει μια ελπίδα. Ναι, το ζήτημα είναι να μην αφήσουμε να μας λεηλατήσουν την ψυχή μας. Να μην αφήσουμε τον εσωτερικό μας κόσμο να σκληρύνει… Να μείνουμε και στην προσφυγιά μας αξιοπρεπείς…. Κι αν μας αδίκησαν, να μη γίνουμε εμείς άδικοι… Μάρκος Ντοματσίδης 57

«Μα πάλι, ίσως αυτός που περίμεναν να μην έπεσε στο χώμα, να’ ναι αιχμάλωτος και να κρατάει μια ελπίδα.»Α.Ονουφρίου

«Κι ύστερα έβγαλε ένα μουγκρητό, σαν να καρφώθηκαν και τα τρία στην καρδιά της».

Α. Κανάκης

«Η γριά γιαγιά μου η εκατόχρονη… κάθεται και κοιτάζει τα βουνά με ξεπλυμένα μάτια… Κάθεται κι αφουγκράζεται τη γη, κι ακούει στη μακρινή αυλή της ξένα βήματα…».

Φ. Σταυρίδης

«Το σπίτιν που γεννήθηκα τζι έχουν το σέριν άλλοι Έχω το μες στην σκέψη μου κτισμένον όπως ήτουν… Μόνον του χάρου το σπαθίν μπορεί να μου το σβήσει… Τζιαι εν τ’ αλλάσσω, να μου δώσουν ολόγρουσον βασίλειον… Τζειαμαί που πρωτανάπνευσα τζειαμαί να ξεψυσήσω». Γ.Κατσαντώνης

Επίσκεψη στους αξιωματικούς και στρατιώτες, που υπηρετούν στην περιοχή του σχολείου μας. Αυτοί ξαγρυπνούν, για να κοιμόμαστε εμείς με ασφάλεια. Τους ευχαριστούμε!

«Η γης δεν έχει κρικέλια για να την πάρουν στον ώμο και να φύγουν μήτε μπορούν, όσο κι αν είναι διψασμένοι να γλυκάνουν το πέλαγο με νερό μισό δράμι». Γ. Σεφέρης 59

Μεταφέρω ένα απόσπασμα από το ημερολόγιο της Ρ. Κατσελλή σε τριτοπρόσωπη αφήγηση Πήγαν περπατητοί στο ξενοδοχείο, αφήνοντας μισογεμάτα τα φλιτζάνια του τσαγιού. Από πάνω τους βούιζαν πενηνταριές αεροπλάνα, από το φρούριο ακούονταν οι ριπές των αντιαεροπορικών. Τρύπωσαν αμέσως στα υπόγεια του μεγάλου ξενοδοχείου, που ήταν ήδη γεμάτα από τους ξένους τουρίστες και τους υπαλλήλους που έμεναν εκεί. Σαν πέρασε η πρώτη εντύπωση, βγήκαν πάνω και έδωσαν ένα γύρο στο ξενοδοχείο. Οι πρώτες ρουκέτες από τα αεροπλάνα έπεσαν ακριβώς στη βορινή ταράτσα του, σπάζοντας τρία τεράστια τζάμια του σαλονιού και του μπαρ. Σαν είδαν όμως πως η αντίσταση ήρθε από το φρούριο, στράφηκαν κατά κει κι όπως φαινόταν το σφυροκοπούσαν άγρια. Κοιτώντας προς τη θάλασσα, είδαν και τουρκικά πολεμικά πλοία. Τόσο κοντά τους! Σημ: Η συγγραφέας χρησιμοποιεί πρωτοπρόσωπη αφήγηση (α΄ πρόσωπο πληθυντικού), γιατί περιγράφει γεγονότα που έζησε η ίδια. Έτσι καταφέρνει να «μιλά» μαζί μας σαν να είμαστε κοντά της και σαν να είμαστε φίλοι της. Έτσι δημιουργεί αμεσότητα – οικειότητα και περισσότερη συγκίνηση. Εμείς χρησιμοποιώντας τριτοπρόσωπη αφήγηση δείχνουμε πως είμαστε μακριά από τα γεγονότα (δημιουργείται η αίσθηση της αποστασιοποίησης από το κείμενο).

Βικτώρια Ανδρέου Σταύρος Αχιλλέως

Συνεχίζω την ιστορία « Οι ώρες του χαμού» με αναφορά στις σκέψεις, συναισθήματα και στα πρόσφατα βιώματα των προσφύγων « Οι άνθρωποι μάζεψαν τον πόνο τους κάτω από τα λεμονόδεντρα και πάσκιζαν να κλείσουν μάτι…» Μα πώς να κοιμηθούμε; Μες το μυαλό μας γύριζε η φρίκη του πολέμου…. Κλείναμε τα μάτια να κοιμηθούμε και βλέπαμε μπροστά μας νεκρούς, πληγωμένους, καταστροφές, λεηλασίες, τα τουρκικά πλοία που έρχονταν από τη θάλασσα της Κερύνειας, τα αεροπλάνα που έριχναν βόμβες και αλεξιπτωτιστές, τα σπίτια μας που καίγονταν… Και μετά, εμείς να τρέχουμε για να γλιτώσουμε…. Θυμόμαστε τις ωραίες μέρες που περνούσαμε στο χωριό μας. Πέρσι το καλοκαίρι κολυμπούσαμε στη θάλασσα της Κερύνειας και παίζαμε στη χρυσή αμμουδιά της Αμμοχώστου. Ακόμα πηγαίναμε εκδρομές στα δάση του Πενταδαχτύλου. Πέρσι γέλια και χαρές, φέτος πόνος και κλάμα. Νιώθουμε αγωνία για το μέλλον. Τι θα γίνουμε; Θα ζήσουμε; Θα επιστρέψουμε στο σπίτι μας; Θα επιστρέψουν οι αιχμάλωτοι; Θα βρεθούν οι αγνοούμενοι; Θα έρθει ξανά η χαρά και η Ελευθερία στο νησί μας;

Φρίξος Κονιζίδης Δαμιανός Σταφυλίδης

Μεταφέρω μερικούς στίχους από το ποίημα του Γ. Κατσαντώνη στην πανελλήνια δημοτική

Το σπίτι που γεννήθηκα και το ’χουν χέρι άλλοι το έχω μέσα στη σκέψη μου κτισμένο όπως ήταν ποτέ από την ιδέα μου κανένας δεν το βγάζει κι όσο κι αν προχωρά ο καιρός έχω περισσότερο καημό. Οι τόποι που έπαιζα μωρό, οι δρόμοι του χωριού μου Κάθε του πέτρα, γειτονιά, ποτάμι και ξωκλήσι Είναι κάτι που δεν είναι δυνατό να βγουν από το νου μου. Εκεί μέσα είδα το πρώτο φως, είδα τον πρώτο ήλιο εκεί μέσα πρωταγάπησα κι έζησα τη ζωή μου Δεν τ’ αλλάζω, ούτε κι αν μου δώσουν ολόχρυσο βασίλειο. Κι αν είμαι ακόμα ζωντανός, με κρατά η ελπίδα πως ό,τι καιροί κι αν έρθουνε εγώ θα πάω πίσω κι εγώ δεν έχω αντάλλαγμα ούτε σπίτι ούτε πατρίδα, εκεί που πρωτανάπνευσα, εκεί να ξεψυχήσω.

Αλέξιος Σταφυλίδης

Μια ζωή σαν αυτή δε θες

Τούρκικη εισβολή

Ήταν τα αεροπλάνα, τα τανκς τα δυνατά, οι βόμΒες, οι εκρήξεις και ήρθε η σκλαβιά.

Οι Τούρκοι οι μοχθηροί μάς κάναν εισβολή μάς πήραν τη μισή την Κύπρο τη μικρή. Ενώνουμε τα χέρια άντε βρε παιδιά, να διώξουμε τους Τούρκους να ‘’ρθει πάλι λευτεριά.

Οι αγνοούμενοι χιλιάδες, οι πρόσφυγες πολλοί, η λύπη μας τσακίζει ακόμα την ψυχή.

Μα τι φταίνε αυτά τα αθώα τα παιδιά που σκοτώσαν τους γονείς τους και μείναν ορφανά..

Ο πόνος παραμένει, κι οι ελπίδες λιγοστές, αν είναι να’ μια σκλάβος, μια ζωή σαν αυτή δε θες.

Είναι αδικία να υπάρχει προσφυγιά. Θέλουμε η χώρα μας να γίνει πάλι μια!

Γι’ αυτό κι εγώ φωνάζω: «ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ, ΔΙΕΚΔΙΚΩ» τα πράγματα να αλλάξω, ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΝΑ ΖΩ!!!

Ιωάννα—Μιχαέλλα Μίλεβα Ζένα Αλχλού Ρανήμ Αμπού Οντέ Τζάνετ Παπαδοπούλου

Μάριος Αργυρού

Η επικοινωνία και η συνεργασία με το 31ο Δημοτικό Σχολείο Λάρισας και το επίσης ακριτικό Δημοτικό Σχολείο Αθηένου Κ.Α & Κ.Β., η οποία άρχισε από την περσινή σχολική χρονιά συνεχίζεται και φέτος…

Από την περσινή επίσκεψη της δασκάλας του σχολείου μας κ. Νίκης Πεττεμερίδου στο 31ο Δημοτικό Σχολείο Λάρισας. Η κ. Νίκη μαζί με τη Λαρισαία δασκάλα κ. Μαρία Παπαδημητρίου- Κωφού ενημέρωσαν τα παιδιά για τη συνεχιζόμενη κατοχή της πατρίδας μας και στη συνέχεια μοίρασαν τα γράμματα, που έστειλαν οι μαθητές του σχολείου μας.

Γιούπι! Πήραμε επιτέλους και φέτος τα γράμματα από τους άγνωστους φίλους μας από το 31ο Δημοτικό Σχολείο Λάρισας. Καλή πρόοδο και καλή χρονιά, Ελλαδίτες φίλοι μας! 63

Εκτός από την αλληλογραφία που είχαμε με τους μαθητές της Στ΄ τάξης του 31ου Δημοτικού Σχολείου Λάρισας, έχουμε ανταλλάξει και διάφορες δημιουργικές εργασίες που πραγματοποιήσαμε στα πλαίσια των ίδιων ενοτήτων του μαθήματος των Ελληνικών και της Ιστορίας. Επίσης φέτος θα συμμετέχουμε από κοινού στον Πανελλήνιο Διαγωνισμό «Κύπρος 1974-2015: Δεν ξεχνώ, διεκδικώ, δημιουργώ…» με το ποίημα που γράψαμε σε συνεργασία με τους μαθητές της Στ΄ τάξης του 31ου Δημοτικού Λάρισας. Πρώτοι εμείς στείλαμε τα γράμματά μας και αμέσως μετά μερικούς στίχους που γράψαμε ομαδικά και περιέγραφαν τα γεγονότα του πραξικοπήματος και της εισβολής του 1974, καθώς και τη σημερινή κατάσταση που ζούμε. Στη συνέχεια οι μαθητές της Λάρισας μαζί με τη δασκάλα τους μας έστειλαν ως απάντηση ένα δικό τους ποίημα, που μας δίνει θάρρος και ελπίδα να μη σταματήσουμε τον αγώνα για Ειρήνη και Δικαιοσύνη στην πατρίδα μας. Κύπρος 1974.

Κανένας τους δεν έφυγε,

Οι Τούρκοι έκαναν εισβολή,

ούτε ένας στρατιώτης.

μοιράσανε την Κύπρο μας

Οι Αττίλες έμειναν εκεί

με πράσινη γραμμή.

στην αδικία πρώτοι! Ούτε ένας δεν επέστρεψε

Διχόνοια, πραξικόπημα,

από τους πρόσφυγές μας

εμφύλιες συγκρούσεις

και πάν’ στον Πενταδάχτυλο

και δώσαμε την αφορμή,

καρφώσαν τις ψυχές μας!

να εισβάλουνε οι Τούρκοι.

Και κείνο το σχολείο μας

Τραυμάτισαν, λεηλάτησαν

στα σύρματα κλεισμένο

μνημεία και ιερά

το βλέπω κι αγανακτώ,

Τίποτα δε σεβάστηκαν, μας ΄κλέψαν τη χαρά.

ως πότε σκλαβωμένο;

200.00 πρόσφυγες

Σαράντα χρόνια πέρασαν κάτω από τον Αττίλα…

στον ίδιο τους τον τόπο,

Μπορούμε να ελπίζουμε

1619 αγνοούμενοι πνιγμένοι μες τον πόνο.

για Λευτεριάς αχτίδα;

Σαράντα χρόνια πέρασαν

Σαράντα χρόνια πέρασαν, υπάρχει ακόμα ελπίδα;

στους τούρκους κατοχή…

Μπορούμε να ονειρευόμαστε

Υπάρχει ακόμα ελπίδα

μια λεύτερη πατρίδα;

για ΛΕΥΤΕΡΙΑ – ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ;

Στ΄ τάξη (2015—2016) Δημοτικό Σχολείο Αγίου Κασσιανού 64

Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΗΣ ΣΤ΄ ΤΑΞΗΣ (2015-16) ΤΟΥ 31 ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΛΑΡΙΣΑΣ ΣΕ ΣΤΙΧΟΥΣ ΟΥ

Κράτα Κύπρος την ελπίδα,

Ένας τοίχος κι αν χωρίζει

το κεφάλι σου ψηλά

των Κυπρίων τα παιδιά

όσες μαχαιριές κι αν δώσουν

κάποτε στο μετερίζι

πάντοτε να πολεμάς!

θα προβάλλει η Λευτεριά!

Το’ χει γράψει η ιστορία

Κάθε που θα ξημερώνει

αφέντες άλλαξες πολλούς,

να χαμογελάς, γιατί

μα κατάφερες να διώξεις

την ψυχή σου θα ημερώνει

πάντα όλους τους εχθρούς

Λευτεριάς η προσμονή.

Κι αν χωρίσανε στα δύο

Μάνα έχεις ξακουσμένη Κύπρος μου, κόρη γλυκιά,

το κορμί σου, την ψυχή,

στις πληγές σου θα φυτρώσουν

Κύπρος μας, να μη λυγίσεις, στάσου πάντα δυνατή!

κρίνα όμορφα λευκά.

Όσα χρόνια κι αν περάσουν,

Την ευχή μου να’ χεις πάντα, την αγάπη μου γλυκά

η ελπίδα ζωντανή

και η λύτρωση θε’ να’ ρθει

θα ξυπνήσει τα όνειρά μας και η Λευτεριά θα’ ρθει!

από τον Θεό ψηλά!

Τούτη η χώρα δε λυγίζει

Κόρη μου, τα λόγια τούτα νιώσε τα μες στην καρδιά

έχει αδάμαστη ψυχή

και σαν γνήσια Ελληνίδα

το κεφάλι της δε σκύβει στου Αττίλα την ορμή.

το κεφάλι σου ψηλά!

Η ελπίδα στην καρδιά μας

Και στον κόσμο θα φωνάζω

μένει πάντα ζωντανή

«Δεν ξεχνώ, διεκδικώ!»

και η Κύπρος στα όνειρά μας

Θέλω Ειρήνη, Δικαιοσύνη

θα’ ναι πάντα ελληνική!

μες την Κύπρο μας να δω!

Στ΄ τάξη (2015 –16) 31ο Δημοτικό Σχολείο Λάρισας 65

Κι εμείς προσθέτουμε από κάτω: Και στον κόσμο θα φωνάζω Δεν ξεχνώ, διεκδικώ! μέχρι λεύτεροι να μπούμε μες τον Αη Κασσιανό!

Η επικοινωνία και η συνεργασία με μαθητές και εκπαιδευτικούς του Δημοτικού Σχολείου Αθηένου Κ.Α. & Κ.Β. που άρχισε κατά την περσινή σχολική χρονιά συνεχίζεται και φέτος. Πέρσι οι μαθητές της Ε΄ και Στ΄ τάξη του σχολείου μας επισκέφθηκαν το Δημοτικό Σχολείο Αθηένου, γνωρίστηκαν από κοντά με τα παιδιά που αλληλογραφούσαν, συμμετείχαν μαζί τους σε διάφορους αθλητικούς σταθμούς και το κυριότερο είδαν από κοντά τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η επίσης ακριτική Αθηένου. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι Αθλητικοί Σταθμοί ήταν αφιερωμένοι στη μνήμη του μαθητή της Στ΄ τάξης του Δημοτικού Σχολείου Αθηένου Κυριάκου Πάρπα (2011-12), που πέθανε ξαφνικά τον Φεβρουάριο του 2013. Η Αθηένου βρίσκεται στην περιοχή της Μεσαορίας, βορειοδυτικά της Λάρνακας. Η ιστορία της είναι τόσο μεγάλη όσο και η ιστορία του ελληνισμού της Κύπρου, δηλαδή 3000 χρόνια. Μερικές από τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει η κοινότητα λόγω της τουρκικής εισβολής είναι οι εξής:  Η Αθηένου εξακολουθεί να είναι περικυκλωμένη από τον τουρκικό στρατό 

Είναι το ένα από τα τρία χωριά της Κύπρου που βρίσκεται για 42 χρόνια στη νεκρή ζώνη.



Ο κύριος δρόμος Αθηένου-Λευκωσίας εξακολουθεί να είναι αδιαπέραστος. Η Αθηένου επικοινωνεί μόνο με ένα δρόμο με τις ελεύθερες περιοχές.



Το 65% της καλλιεργήσιμης γης καταλήφθηκε από τους Τούρκους εισβολείς. Οι Αθηενίτες γεωργοί υπέστησαν πολύ μεγάλες οικονομικές ζημιές.

Παρ’ όλες τις αντιξοότητες η Αθηένου παράγει το 10% της παγκύπριρας παραγωγής σιτηρών και συγκεντρώνει το 45% της παγκύπριας κτηνοτροφίας. Τα αθηενίτικα ψωμιά και άλλα προϊόντα (ξηροί καρποί, γαλακτομικά) τροφοδοτούν ολόκληρη την Κύπρο και το εξωτερικό. Εύγε! Αθηενίτες! Κάνατε πράξη το ρητό «Ο ΕΠΙΜΕΝΩΝ ΝΙΚΑ!». Ευχόμαστε κάθε πρόοδο στο όμορφο χωριό σας! 66

Από την περσινή μας επίσκεψη στο Δημοτικό σχολείο Αθηένου. Παρουσίαση στις τάξεις του τραγουδιού μας « Ενώνουμε τα χέρια» και συμμετοχή στους Αθλητικούς Σταθμούς αφιερωμένοι στη μνήμη του μαθητή Κυριάκου Πάρπα (Φεβρουάριος 2015)

Λίγα χιλιόμετρα από την περιοχή του Αγίου Κασσιανού βρίσκεται το κατεχόμενο χωριό Μια Μηλιά. Η Μια Μηλιά είναι ο τόπος καταγωγής δύο δασκάλων και δύο μαθητών του σχολείου μας. «Μετά την εισβολή έχουμε ε-

πιλέξει να εγκατασταθούμε προσωρινά εδώ, για να μπορούμε να βλέπουμε το χωριό μας….», λένε με δάκρυα στα μάτια οι Μια Μη-

λιώτες του Αγίου Κασσιανού. Η Μια Μηλιά στενάζει εδώ και σαράντα ένα χρόνια κάτω από την μπότα του Τούρκου εισβολέα μαζί με τον γέρο Πενταδάκτυλο και τα τόσα άλλα χωριά στην Τουρκοπατημένη Κύπρο μας. Σύμφωνα με μία εκδοχή το τοπωΜΙΑ ΜΗΛΙΑ ...Η θύμηση σου μας δυναμώνει νύμιο Μια Μηλιά προέρχεται από το ένα μίλι, για αγώνα- επιστροφή… μια μίλι, Μια Μηλιά. Υπάρχουν ακόμα δύο εκδοχές. Η μία ότι προέρχεται από το εκατόν μηλιές – Κατομηλέα και η άλλη από το εννιά μηλιές. Οι Μιαμηλιώτες, πριν από την τουρκική εισβολή, ευημερούσαν και δεν αντιμετώπιζαν κανένα σοβαρό οικονομικό πρόβλημα. Αρκετοί είχαν έσοδα από τις ασχολίες τους από τη γεωργοκτηνοτροφία και την τουβλοποιία στο χωριό και άλλοι είχαν έσοδα από τις δουλειές τους στη Λευκωσία. Η Μια Μηλιά είχε φήμη για τα ξακουστά της τούβλα και κεραμίδια μιας και το έδαφός της ήταν κατάλληλο για την κατασκευή αυτών των υλικών. Την καλοκαιρινή περίοδο λειτουργούσαν κυρίως μικρές χειρονακτικές βιομηχανίες, τα « καμίνια», στα οποία δούλευαν και αρκετοί κάτοικοι από τα γύρω χωριά: Κυθρέα, Νέο Χωριό, Παλαίκυθρο, Τραχώνι, Βώνη και Έξω Μετόχι. Με τον καιρό τα μικρά καμίνια των τούβλων αντικαταστάθηκαν με νέα σύγχρονα εργοστάσια τουβλοποιίας, που λειτουργούσαν ολόχρονα. Τα παραδοσιακά γεμάτα τούβλα σχεδόν εκτοπίστηκαν από τα ευρωπαϊκά με τρύπες τούβλα. Με την οικονομική αυτή ανάπτυξη άρχισαν πλέον οι Μιαμηλιώτες να κτίζουν νέα μεγάλα σπίτια και να αντικαθιστούν τα ποδήλατα με καινούρια ιδιωτικά αυτοκίνητα. Όλο και περισσότεροι μαθητές φοιτούσαν σε ανώτερα σχολεία και μετά στα πανεπιστήμια του εξωτερικού. Η Μια Μηλιά λόγω της θέσης της ήταν συγκοινωνιακός κόμβος. Μέσα από το χωριό περνούσε ο δρόμος από τη Λευκωσία που πήγαινε στην Κυθρέα και τα γύρω χωριά, στο Λευκόνοικο, Τρίκωμο, στα χωριά της Καρπασίας και έφθανε μέχρι το Μοναστήρι του Αποστόλου Ανδρέα. 68

Η εκκλησία του χωριού ήταν κτισμένη το 1900 προς τιμή του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου και γιόρταζε στις 26 Σεπτεμβρίου, οπότε γινόταν μεγάλο πανηγύρι. Μετά την Τουρκική εισβολή έγινε τζαμί των Τούρκων. Ο τελευταίος ιερέας της εκκλησία μας ήταν ο αείμνηστος Παπακωνσταντίνος Σοφοκλή (πέθανε στις 05/11/1980), ο οποίος συνελήφθηκε αιχμάλωτος και κακοποιήθηκε άγρια από τους Τούρκους. Το μεγαλύτερο όμως μαρτύριο για τον ιερέα μας όσο και για την παπαδιά ήταν η δολοφονία του παιδιού τους Σοφοκλή μπροστά στα μάτια τους από τους Τούρκους. Οι Τούρκοι όχι μόνο δεν επέτρεψαν στον ιερέα να θάψει το νεκρό γιό του, αλλά ούτε να του διαβάσει μια ευχή, παρά μόνο κλωτσώντας τον και τραβώντας τον από τα μαλλιά, τον έβγαλαν έξω από το σπίτι και τον οδήγησαν στην αιχμαλωσία. Θα ήταν παράληψη να μην αναφερόμαστε και στη σύλληψη και αιχμαλωσία του Διάκου, πατρός Θεόκλητου από τη Βαβατσινιά, που ήταν εγκατεστημένος στη Μια Μηλιά λόγω γάμου με τη Μαρούλλα Παναγιώτου. Συνελήφθηκε από τους Τούρκους και αφού κακοποιήθηκε άγρια μεταφέρθηκε στα Άδανα. Σχετικά με την αιχμαλωσία του Διάκου υπάρχει ταινία, η οποία προβλήθηκε από την κυπριακή τηλεόραση και παρουσίαζε τον Διάκο να κάνει κήρυγμα στους Ελληνοκύπριους αιχμαλώτους στα Άδανα, αφού εξαναγκάστηκε από τους Τούρκους για λόγους προπαγάνδας.

Ιστορική φωτογραφία Ο ήρωας της ΕΟΚΑ Ιάκωβος Πατάτσος (αριστερά καθήμενος) μαζί με συγχωριανούς μας στη Μια Μηλιά. Ήταν υπεύθυνος της κατηχητικής κίνησης του χωριού.

Οι Μιαμηλιώτες δάσκαλοι, γονείς και μαθητές του Αγίου Κασσιανού μαζί με τον κοινοτάρχη Μιας Μηλιάς κ. Ανδρέα Δημοσθένους.

Στη Μια Μηλιά άνθισε και η Λεβεντιά… Διαβάτη, σαν θα περάσεις από της Μιας Μηλιάς τα μέρη, σκύψε και φίλησε το χώμα. Το χώμα που πότισαν με τον ιδρώτα τους οι παππούδες μας και με το αίμα τους οι πατεράδες μας… Το χώμα, που δρασκέλισαν οι πατημασιές του Τάσου Μάρκου… Ο Τάσος Μάρκου έγινε θρύλος και τραγούδι για την αγωνιστικότητά του, το πείσμα του να πολεμά τους Αττίλες κάτω από τις πιο αντίξοες συνθήκες. Στης Μιας Μηλιάς τα μέρη ο Αντιστράτηγος Τάσος Μάρκου με τους λιγοστούς άντρες του, έδωσε σκληρές μάχες προκειμένου να ανακόψει την προέλαση του εισβολέα προς την Αμμόχωστο. Αιμορραγώντας από πληγές στο χέρι και τα πόδια, αλλά και στην ψυχή από την προδοσία σε βάρος της Κύπρου ζήτησε ενισχύσεις που ποτέ δεν έφτασαν κοντά του... Η πραξικοπηματική ηγεσία της Εθνικής Φρουράς τον εγκαταλείπει αβοήθητο στην αμυντική γραμμή της Μιας Μηλιάς, όπου με μερικά παλικάρια στήνεται μπροστά στη μηχανοκίνητη στρατιά του Αττίλα. Έτσι λοιπόν, μένοντας μόνος με τη μοίρα του, υπερασπιζόμενος το πάτριο έδαφος, ο Τάσος Μάρκου γράφει ιστορία και γίνεται σύμβολο ηρωικής αντίστασης κι άρνησης υποχώρησης στον εχθρό. Σύμφωνα με μαρτυρίες συμπολεμιστών του ο Ταγματάρχης Τάσος Μάρκου έμεινε πιστός στον όρκο του Έλληνα αξιωματικού και τιμώντας τη στολή και το σπαθί του δεν υποχώρησε από τις γραμμές αντίστασης των μαχητών του. Όμως από τις 14 Αυγούστου 1974 τα ίχνη του χάθηκαν. Τι να έγινε άραγε ο ηρωικός Ταγματάρχης Τάσος Μάρκου; Κανείς από τότε δεν έδωσε πειστικές πληροφορίες. Οι Μιαμηλιώτες τρέφουν γι’ αυτόν ιδιαίτερη αγάπη και θαυμασμό, καθώς η μοίρα έλαχε να χαθεί στα μέρη τους.

Το τελευταίο οδόφραγμα πριν από το χωριό μας. Λίγο πιο κάτω είναι η Μια Μηλιά...

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΤΡΑΓΙΚΟΙ ΑΡΙΘΜΟΙ Συμπληρώνω το πιο κάτω κείμενο με τους αριθμούς που ταιριάζει στην κάθε περίπτωση Στις ………….. Ιουλίου ...…...… έγινε το πραξικόπημα ενάντια στον πρόεδρο της Κύπρου Αρχιεπίσκοπο Μακάριο και πέντε μέρες μετά, στις …………. Ιουλίου …………….. , οι Τούρκοι εισέβαλαν στην Κύπρο. Οι συνέπειες της τουρκικής εισβολής ήταν να καταληφθεί το ……………... του νησιού από τους Τούρκους. ……………. Ελληνοκύπριοι αναγκάστηκαν να φύγουν από τα σπίτια τους και να γίνουν πρόσφυγες. …………….. περίπου

ήταν οι νεκροί και

……………… οι αγνοούμενοι. Ο αριθμός των εγκλωβισμένων μας ανήρχετο το 1974 στους …………………. ενώ η καταγραφή του 2008 έδειξε ότι οι εγκλωβισμένοι μας είναι μόλις …………………..

Για τη συμπλήρωση της άσκησης μπορώ να συμβουλευτώ τις σελ. 49 και 262 του βιβλίου «Ελάτε να γνωρίσουμε την Κύπρο»

ΤΡΑΓΙΚΑ ΠΟΣΟΣΤΑ % ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΚΗΣ ΕΙΣΒΟΛΗΣ *ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ:200. 000 Ελληνοκύπριοι, έχουν εκτοπιστεί από το κατεχόμενο βόρειο τμήμα, όπου αποτελούσαν το 70% των κατοίκων.* ΑΠΩΛΕΙΑ ΕΔΑΦΟΥΣ. Το 37% του εδάφους της κυπριακής Δημοκρατίας το βόρειο τμήμα του νησιού που συγκέντρωνε το 70% των πλουτοπαραγωγικών πόρων βρίσκεται υπό τουρκική κατοχή.* ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΟΙ ΟΙΚΙΣΜΟΙ Από τους 634 οικισμούς που καταγράφηκαν στην Απογραφή Πληθυσμού του 1960 οι 204, δηλαδή ποσοστό 32,2%, βρίσκονται σήμερα κάτω από τουρκική στρατιωτική κατοχή. 71

ΑΚΤΕΣ: Το συνολικό μήκος των ακτών της Κύπρου είναι 782 χμ. από τα οποία τα 403 χμ., δηλαδή το 51,5%, βρίσκονται υπό τουρκική κατοχή. ΠΑΙΔΕΙΑ: Η παιδεία δέχτηκε βαρύ πλήγμα. Το 31% περίπου των δημοτικών σχολείων της Κύπρου (171 από τα 548 δημοτικά σχολεία) βρίσκονται στην κατεχόμενη περιοχή και 4% (20 σχολεία) βρίσκονται κοντά στη γραμμή "Αττίλα". Επίσης το 41% των δασκάλων έχουν προσφυγοποιηθεί. Το 39% περίπου των σχολείων μέσης εκπαίδευσης (19 από τα 49) βρίσκονται υπό κατοχή.* ΥΔΑΤΙΝΟΙ ΠΟΡΟΙ: Η τουρκική εισβολή και κατοχή μείωσε κατά 50% τους υπόγειους υδάτινους πόρους. ΓΕΩΡΓΙΑ: Στην κατεχόμενη περιοχή βρίσκονται: το 79% της συνολικής παραγωγής των εσπεριδοειδών, το 45% των ελιών, το 68% των σιτηρών, το 25% των πατατών, το 86% των καρότων, το 100% του καπνού, το 30% των χαρουπιών, το 32% των λαχανικών, το 65%, των κτηνοτροφικών φυτών. · http://www.manesis.gr/Kypros/kypros.htm

ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

Οι ομάδες μας στο μάθημα της Φυσικής Αγωγής έχουν όνομα. Ποια; Διάφορα τοπωνύμια της Κατεχόμενης Γης μας, όπως Κερύνεια, Βαρώσι, Μόρφου, Καραβάς, Απόστολος Αντρέας, Σαλαμίνα, Γιαλούσα, Ριζοκάρπασο κ.ά. Για να μην ξεχνιόμαστε, γιατί:

ΚΕΡΥΝΕΙΑ, ΒΑΡΩΣΙ, ΜΟΡΦΟΥ, ΚΑΡΑΒΑΣ, ΑΥΤΑ ΕΙΝΑΙ ΔΙΚΑ ΜΑΣ ΓΙΑ ΠΑΝΤΑ ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ!!!!

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ – ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗ «ΕΦΑΓΑΝ»

ΤΟΝ ΠΕΝΤΑΔΑΧΤΥΛΟ - ΤΕΡΑΣΤΙΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΙΣΟΠΕΔΩΝΟΥΝ ΤΟΝ ΠΕΝΤΑΔΑΧΤΥΛΟ ΟΙ ΤΟΥΡΚΟΙ Αυτοί είναι μερικοί από τους τίτλους των εφημερίδων για τη μεγάλη οικολογική καταστροφή που συντελείται από τους Τούρκους εισβολείς στο περήφανο βουνό μας. Κι αυτό γιατί ένα άλλο μεγάλο έγκλημα, εκτός από το σχηματισμό της τεράστιας κατοχικής σημαίας, συντελείται στον Πενταδάχτυλο. Το ψευδοκράτος λειτουργεί παράνομα 39 λατομεία, τα οποία λαξεύουν την οροσειρά του κατεχόμενου Πενταδάκτυλου και αλλοιώνουν τα δάκτυλα του βουνού. Η άναρχη λατόμηση μπορεί να ακρωτηριάσει το βουνό μας και να το αφήσει με τέσσερα δάκτυλα!!!! Και δε Φωτογραφία: Ανδρέας Μανώλη φτάνει μόνο αυτό. Αυτό θα έχει και ως συνέπεια να χαθούν σημαντικοί βιότοποι και να αφανιστούν σπάνια είδη χλωρίδας και πανίδας: Η Κυπριακή Δημοκρατία, μέσω του Υπουργείου Εξωτερικών, προέβη επανειλημμένως σε παραστάσεις προς τα αρμόδια όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με τις οποίες ζητά όπως υποχρεωθούν οι κατοχικές αρχές να εφαρμόσουν τις διεθνείς περιβαλλοντικές αρχές και να θέσουν τέρμα στην παράνομη λατόμηση. Ο περιβαλλοντικός έλεγχος όμως των συγκεκριμένων περιοχών είναι σχεδόν αδύνατος αφού πρόκειται περιοχές οι οποίες δεν ανήκουν στο ευρωπαϊκό δίκτυο ΝΑΤΟΥΡΑ 2000.

Φρίξος Κονιζίδης Βικτώρια Ανδρέου

ΠΗΓΕΣ

ant1iwo: http://www.ant1iwo.com/news/cyprus/article/68116/kindyneyei-na-katastrafei-o-pentadaxtylo/ εφημερίδα « Φιλελεύθερος» , 4/1/14: http://www.philenews.com/el-gr/top-stories/885/178633/ efagan-ton-pentadaktylo-terastia-oikologiki-katastrofi#sthash.3SFGU5u9.dpuf

Ανασήκωσε την πλάτη κι απόσεισέ τους, Πενταδάχτυλέ μου… Δεν του πάει Τούρκος αυτού του βουνού, βρε παιδιά, πώς να το κάνουμε; Κώστας Μόντης

ΜΟΥΣΙΚΗ Η Μουσική έχει δύναμη να μεταδώσει αξίες, μηνύματα και να εκφράσει τα συναισθήματά μας για τη συνεχιζόμενη κατοχή της πατρίδας μας. Μία από τις ευχάριστες μας εργασίες ήταν η μελοποίηση του ποιήματός μας «Κράτα Κύπρος», που γράψαμε σε συνεργασία με το 31ο Δημοτικό Σχολείο της Λάρισας. Πήγαμε, μάλιστα, σε στούντιο και το ηχογραφήσαμε, για να μπορούμε να στείλουμε το μήνυμα σε όλο τον κόσμο πως οι μαθητές των δύο σχολείων μας δεν ξεχνούν και θα διεκδικούν μέχρι να έρθει η Ειρήνη και η Δικαιοσύνη στην Κύπρο μας!

Κράτα Κύπρος την ελπίδα το κεφάλι σου ψηλά…

ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ Ο Αττίλας κατάστρεψε τα χριστιανικά και ελληνικά



μνημεία της Κύπρου μας κι εξαφανίζει κάθε τι που μαρτυρεί την ελληνικότητα της σκλαβωμένης μας πατρίδας. Δυστυχώς, παρά τα ψηφίσματα παγκόσμιων οργανώ-



σεων προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς, η Τουρκία συνεχίζει να καταστρέφει την πολιτιστική μας κληρονομιά καταστρέφοντας τις εκκλησίες και τα μοναστήρια μας. 

Πάνω από 550 εκκλησιές και μοναστήρια καταστράφηκαν, 15000 εικόνες, ευαγγέλια κ.ά. εξαφανίστηκαν. Μερικές εκκλησιές μετατράπηκαν σε τζαμιά, κέντρα ψυχαγωγίας, ξενοδοχεία και μουσεία. Τρία μοναστήρια μετατράπηκαν σε στρατόπεδα του τουρκικού στρατού. Περίφημες βυζαντινές τοιχογραφίες και ψηφιδωτά πουλήθηκαν παράνομα από αρχαιοκάπηλους στο εξωτερικό.

ΠΡΟΑΓΩΓΗ ΥΓΕΙΑΣ—ΧΡΙΣΤΟΨΩΜΑ 

Στο πλαίσιο του μαθήματος της Οικιακής Οικονομίας, τα παιδιά της Ε΄ τάξης έφτιαξαν με τη δασκάλα τους και τη βοήθεια της διευθύντριας του σχολείου κ. Βασιλικής Κούμα, τα γνωστά σε όλους μας χριστόψωμα.. Τα χριστόψωμα ήταν τα ψωμιά που έφτιαχναν οι νοικοκυρές πριν από τα Χριστούγεννα στα κατεχόμενα μέρη μας αλλά και σε όλη την Κύπρο. Τα παιδιά εργάστηκαν με ιδιαίτερο κέφι και θύμισαν σε όλους παλιές αγαπημένες γεύσεις και μυρωδιές. Η διατήρηση και αναβίωση των εθίμων μας αποτελεί ένα από τα ισχυρότερα όπλα που διαθέτουμε.

ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΑΓΩΓΗ —Δ΄ ΤΑΞΗ Θεατρικό παιχνίδι - Έκφραση συναισθημάτων που προκαλούνται από τους αγώνες για Ελευθερία, προκάλεσε και συνεχίζει να προκαλεί η συνεχιζόμενη κατοχή της πατρίδας μας. Ποια θα είναι τα αντίστοιχα συναισθήματα, όταν η Κύπρος θα ελευθερωθεί και θα επικρατήσουν πραγματικές συνθήκες ειρήνης και Δικαιοσύνης; Π.χ. αγάπη-μίσος, λύπη-χαρά, θυμός-ηρεμία-γαλήνη, αγανάκτηση , ευτυχία-δυστυχία κτλ. Σύγκριση των συνθηκών ειρήνηςπολέμου π.χ. φιλία-παιχνίδι-γέλιο-σχολεία-ευτυχία- δημιουργία χαμόγελο- καταστροφέςβόμβες-κλάμα-φωτιά-θάνατος--ιεροσυλίες κτλ. Η Δ΄ τάξη του σχολείου μας με τον δάσκαλό τους δούλεψαν με υπέροχο τρόπο και μας παρουσίασαν μέσα από το θεατρικό παιχνίδι τα συναισθήματά τους.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Β΄ΤΡΙΜΗΝΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΟΥ 3ου ΥΠΟ ΕΜΦΑΣΗ ΣΤΟΧΟΥ ΤΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ 2015-2016 «ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΑ ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΑΓΩΝΕΣ ΤΩΝ ΚΥΠΡΙΩΝ ΓΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ»

Α. ΦΙΛΟΞΕΝΙΑ ΣΧΟΛΕΙΩΝ Φιλοξενία παιδιών άλλων σχολείων με σκοπό την ενημέρωσή τους για την ιστορία του σχολείου, της περιοχής μας και της μοιρασμένης πόλης μας. α) Δημοτικό Σχολείο Αγίου Στυλιανού Λακατάμειας (Ιανουάριος 2016) β) Δημοτικό Σχολείο Αθηένου (Φεβρουάριος 2016) γ) Δημοτικό Σχολείο Ορόκληνης (Απρίλιος 2016) Β. ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ Αξιοποίηση των μουσείων και των ιστορικών χώρων γύρω από την περιοχή του σχολείου α) Βυζαντινό Μουσείο με σκοπό κυρίως τη μελέτη για τη σύληση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς (Ιανουάριος 2016). β) Μουσεία Παγκυπρίου Γυμνασίου , μνημείο εκτελεσθέντων 1821 και Κρύπτη των Φιλικών (Μάρτιος 2016) γ) Σπίτι του Δραγουμάνου Χατζηγιωργάκη Κορνέσιου (Μάρτιος 2016) δ) Μουσείο Αγώνος (Απρίλιος 2016) ε) Πινακοθήκη του Ιδρύματος Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ΄ στην Αρχιεπισκοπή και συμμετοχή στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Ύμνος στην Ελευθερία» (Μάιος 2016) στ) Φυλακισμένα Μνήματα (Απρίλιος 2016) ζ) Πολιτιστικό Κέντρο Δήμου Αμμοχώστου – Δερύνεια (Απρίλιος 2016) Γ. ΣΥΖΗΤΗΣΕΙΣ Αξιοποίηση ζωντανών ιστορικών πηγών ( συγγενών και άλλων γνωστών ανθρώπων των παιδιών του σχολείου μας) με σκοπό τη συζήτηση γύρω από τα βιώματα και τις εμπειρίες τους από τους αγώνες που συμμετείχαν για την Ελευθερία της πατρίδας μας, Αυγουστής Ευσταθίου (σύντροφος του υπαρχηγού της ΕΟΚΑ Γρηγόρη Αυξεντίου (Μάρτιος 2016) Γιώργος Παλαιολόγος (σύντροφος του απαγχονισθέντος Ιάκωβου Πατάτσου) και Γιώργος Ασσιώτης και Τάκης Παντελή (μαθητές του 1955) (Απρίλιος 2016). Δ. Γνωριμία και περαιτέρω αξιοποίηση έργων Κυπρίων Λογοτεχνών με στόχο μια πραγματική και εις βάθος γνωριμία των μαθητών μας με τους ανθρώπους του πνεύματος του τόπου, καθώς και του τρόπου που τα ιστορικά γεγονότα μεταπλάστηκαν σε λογοτεχνικά έργα. (Μαρία Πυλιώτου, Ελένη Χατζημιχαήλ)

Στο πέρασμα του χρόνου πολλές ονομασίες δόθηκαν στο νησί της Κύπρου. Μία από τις πιο τιμητικές και σεβαστές είναι « Κύπρος, η Νήσος των Αγίων». Η προσωνυμία αυτή δεν είναι τυχαία. Πρώτη η Κύπρος απ’ όλα τα μέρη του αρχαίου κόσμου είχε το προνόμιο να δεχθεί στα χώματά της την επίσκεψη τριών Αποστόλων: του Παύλου, του Βαρνάβα και του Μάρκου. Κι ο σπόρος του χριστιανικού κηρύγματος έπεσε σε « αγαθή γη». Πολλοί άφησαν την ειδωλολατρία και βαφτίστηκαν χριστιανοί. Μεταξύ των πρώτων ο τότε Ρωμαίος διοικητής Σέργιος Παύλος, ο πρώτος Ευρωπαίος αξιωματούχος Χριστιανός!!!

Από στους αποστολικούς χρόνους μέχρι σήμερα αναγράφονται 240 γνωστοί Άγιοι της Κύπρου. Βέβαια υπάρχουν και πολλοί άλλοι που σήμερα είναι άγνωστοι σε μας. Μέσα σε ένα τόσο μικρό χώρο αναδεικνύονται τόσοι πολλοί Άγιοι. Ο πιο πρόσφατος Άγιος Φιλούμενος, που μαρτύρησε το 1979 στο Φρέαρ του Ιακώβ. Στις 16 Νοεμβρίου 1979 μ.Χ. (29 Νοεμβρίου με το νέο ημερολόγιο), φανατικοί σιωνιστές, που διεκδικούσαν το προσκύνημα ως δικό τους, τον κατέκοψαν την ώρα του εσπερινού, Αγιοταφίτες πατέρες παρέλαβαν το τίμιο του λείψανο έπειτα από πέντε ημέρες και το ενταφίασαν στην αγία γη. Τέσσερα χρόνια αργότερα, κατά την κηδεία θανούντος μέλους της αγιοταφικής αδελφότητας, ανοίχθηκε ο τάφος του π. Φιλουμένου, για να γίνει ανακομιδή των οστών. Όλοι τότε οι παρευρισκόμενοι αντίκρυσαν ένα εξαίρετο και θαυμαστό θέαμα. Το σώμα του νεκρού Αρχιμανδρίτη ήταν ανέπαφο και ευωδίαζε. Ξανακλείσανε τον τάφο μέχρι τα Χριστούγεννα του 1984 μ.Χ., οπότε κατά την κηδεία του αρχιεπισκόπου Πέλλης Κλαυδίου ανοίχθηκε και πάλι. Το σώμα συνέχισε να είναι αναλλοίωτο και να ευωδιάζει. Το λείψανο τοποθετήθηκε με κάθε ευλάβεια σε γυάλινη λειψανοθήκη στο βόρειο τμήμα του Αγίου Βήματος στον ιερό ναό της Αγίας Σιών. Στις μέρες μας έχει ολοκληρωθεί στον τόπο μαρτυρίου του Αγίου μεγαλοπρεπής τρίκλιτος ναός, του οποίου το ένα κλίτος είναι αφιερωμένο στον Άγιο Φιλούμενο. Εκεί μεταφέρθηκε το 2008 και το σκήνωμά του. Σ’ αυτό προστρέχουν και πολλοί που ευλαβούνται τον Άγιο –όχι μόνο ορθόδοξοι αλλά και άραβες ακόμη και ετερόδοξοι- ζητώντας τις προς τον Κύριο πρεσβείες του. Στις 29 Νοεμβρίου του 2009 έχει γίνει από τη Σύνοδο του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων η επίσημη Αγιοκατάταξη του Αγίου. 78

Ο Κωνσταντίνος Παναγή γεννήθηκε στο ακριτικό χωριό Μάμμαρι της επαρχίας Λευκωσίας στις 8 Οκτωβρίου 1994. Άρχισε να παίζει ποδόσφαιρο στην ομάδα του χωριού του, τον «ΡΟΤΣΙΔΗ» και στα 12 του χρόνια βρέθηκε στις Μαυροπράσινες Ακαδημίες του Ολυμπιακού. Με το τεράστιο ταλέντο του και τη σκληρή δουλειά του κατάφερε να είναι ο μόνιμος τερματοφύλακας της Εθνικής Ελπίδων και τώρα να είναι ο βασικός τερματοφύλακας της Ομόνοιας, η οποία είναι μία από τις μεγαλύτερες ομάδες της Κύπρου. Είχαμε τη χαρά να συναντηθούμε με τον νεαρό τερματοφύλακα και να συζητήσουμε μαζί του. 

Αγαπητέ Κωνσταντίνε Παναγή, έχουμε ακούσει πολλά για σένα και παρόλο που είσαι αρκετά νέος, κατάφερες να γίνεις ο βασικός τερματοφύλακας σε μία από τις μεγαλύτερες ομάδες της Κύπρου. Συγχαρητήρια! Επίτρεψέ μας να σου κάνουμε μερικές ερωτήσεις, γιατί θέλουμε να σε γνωρίσουμε καλύτερα. Πού έχεις γεννηθεί και ποια είναι η οικογένειά σου;

Γεννήθηκα στο ακριτικό χωριό Μάμμαρι, 16 χιλιόμετρα δυτικά της Λευκωσίας, δίπλα στην πράσινη γραμμή. Ο πατέρας μου ονομάζεται Χρίστος και είναι από το κατεχόμενο Δίκωμο και η μητέρα μου η Γεωργία είναι από το Μάμμαρι. Είμαι το 2ο παιδί της οικογένειας. Έχω ακόμα 4 αδέλφια. Πέρασα ήρεμα και χαρούμενα παιδικά χρόνια, γιατί μεγάλωσα σε μια μεγάλη ζεστή,πολύτεκνη οικογένεια κοντά σε όλους τους συγγενείς και φίλους. Γενικά, όταν ζεις σε ένα μικρό χωριό όπως είναι το Μάμμαρι όλος ο κόσμος είναι πολύ κοντά ο ένας στον άλλον. 

Τώρα είσαι ο βασικός τερματοφύλακας της ΟΜΟΝΟΙΑΣ, μιας από τις μεγαλύτερες ομάδες της Κύπρου. Ήταν η πρώτη σου ομάδα;

Η πρώτη μου ομάδα ήταν η ομάδα του χωριού μου, ο ΡΟΤΣΙΔΗΣ. Σε ένα τουρνουά, που έπαιζα στη θέση του τερματοφύλακα και τα πήγα πολύ καλά, έτυχε να με παρακολουθεί ο κ. Κουλουμπρής, ο οποίος ήταν ένας από τους προπονητές των Ακαδημιών του Ολυμπιακού και στο τέλος του παιχνιδιού μού ζήτησε να πάω στον Ολυμπιακό. Έτσι από τα 12 μου χρόνια άρχισα να κάνω καθημερινές προπονήσεις στον Ολυμπιακό. Αγωνίστηκα επίσης και στην Εθνική Κύπρου των Ελπίδων, όπου ο προπονητής μου κ. Χριστόφορος Λοΐζου, μου έκανε και την πρόταση να συνεχίσω στην Ομόνοια, μετά από μια γεμάτη χρονιά παιχνιδιών στην 2η κατηγορία με τον Ολυμπιακό.



Είδαμε να κάνεις εξαιρετικές αποκρούσεις και οι περισσότεροι δημοσιογράφοι σχολιάζουν με κολακευτικά λόγια σένα. Φυσικά κι ο κόσμος της ομάδας σου σε υπεραγαπά, αλλά και οι φίλαθλοι των άλλων ομάδων έχουν να πουν ένα καλό λόγο. Πώς τα καταφέρνεις;

Μου άρεσε να δουλεύω

αρκετά σκληρά από μικρός, αλλά στο δρόμο μου βρέθηκαν και

άνθρωποι που με στήριξαν και με βοήθησαν. Εκτός από τους γονείς μου, οι οποίοι πάντοτε με βοηθούσαν, είχα την ευκαιρία να συνεργαστώ με ανθρώπους που μου έμαθαν καλά όχι μόνο το πώς να στέκομαι κάτω από τα δοκάρια ως τερματοφύλακας, αλλά και για το πώς να διαχειρίζομαι το παιχνίδι. Ξέρετε, η ψυχολογία παίζει σημαντικό ρόλο ιδιαίτερα για έναν τερματοφύλακα. 

Γιατί ιδιαίτερα η ψυχολογία παίζει σημαντικό ρόλο σε έναν τερματοφύλακα;

Ο τερματοφύλακας δεν πρέπει μόνο να έχει άλμα και καλά αντανακλαστικά, αλλά θα πρέπει να είναι έτοιμος να αντέχει την πίεση. Ακόμα και τη στιγμή που δεν απειλείται η εστία σου, εσύ θα πρέπει να παρακολουθείς το παιχνίδι, να εμψυχώνεις τους συμπαίκτες σου, να είσαι συνέχεια σε εγρήγορση και να περιμένεις υπομονετικά και ψύχραιμα για την οποιαδήποτε απειλή παρουσιαστεί από τον αντίπαλο κατά την διάρκεια του παιχνιδιού. Η κούραση του τερματοφύλακα στα παιχνίδια είναι κυρίως ψυχολογική και όχι φυσική, γι’ αυτό πρέπει είσαι δυνατός χαρακτήρας και να αντέχεις. 

Αυτό που έκανε σε μας εντύπωση είναι ότι οι περισσότεροι μιλούν για το εξαιρετικό σου ήθος και τον καλό σου χαρακτήρα τόσο στο γήπεδο όσο και στην προσωπική σου ζωή. Τι έχεις να πεις γι’ αυτό;

Οι γονείς μου με έμαθαν από μικρός να είμαι ταπεινός, να δουλεύω σκληρά, να αγαπώ αυτό που κάνω και πάντα με τη βοήθεια του Θεού να δίνω τον καλύτερο μου εαυτό σε ότι κάνω. Η γιαγιά μου λέει ότι: «Τον περήφανον τζιαι τον μουττά, ο Θεός τον προυμουττά» και πιστεύω ακράδαντα πως έχει δίκαιο.

Ως ο καλύτερος ποδοσφαιριστής κάτω των 21 ετών βραβεύτηκε από την ΚΟΠ, ο Κωνσταντίνος Παναγή (2015)



Πώς νιώθεις που γεννήθηκες και ζεις σε ένα χωριό δίπλα στην πράσινη γραμμή;

Το χωριό μου, το μεγαλύτερο του μέρος του είναι στη νεκρή ζώνη. Βόρεια του χωριού μου είναι η κατεχόμενη περιοχή. Μπορείς ακόμα να δεις και τα τουρκικά φυλάκια. Παρόλο που οι γεωργικές εκτάσεις του είναι τόσο κοντά, οι κάτοικοί του δεν εγκατέλειψαν ούτε τα σπίτια τους ούτε και τα χωράφια τους. Κάποιοι θαυμάζουν όλους των κατοίκων των ακριτικών περιοχών, γιατί έμειναν εκεί «να φυλάουν Θερμοπύλες». Και δεν έχουν άδικο, γιατί είναι εξακριβωμένο πως αν εγκατέλειπαν τα μέρη τους και το έβαζαν κι αυτοί στα πόδια, οι Τούρκοι θα μας τα άρπαζαν κι αυτά. Σίγουρα δεν είναι εύκολο πράγμα να ζεις κοντά στην πράσινη γραμμή, ιδιαίτερα τα πρώτα χρόνια της εισβολής. Όταν ήμαστε μικροί παίζαμε στα χωράφια του χωριού και ξέραμε ότι οι Τούρκοι μας παρακολουθούσαν. Υπήρξαν αρκετές περιπτώσεις που οι Τούρκοι δημιούργησαν επεισόδια στις ακριτικές περιοχές. 

Πώς σε έχει επηρεάσει η συνεχιζόμενη κατοχή της Πατρίδας μας;

Με ενοχλεί να βλέπω κάθε μέρα τη σημαία του κατακτητή πάνω στον Πενταδάχτυλο. Είναι άδικο. Θέλω να μπορώ ελεύθερα να πάω στο χωριό του πατέρα μου, το Δίκωμο. Μακάρι να έρθει σύντομα μια δίκαια λύση. 

Τι συμβουλές έχεις να δώσεις στα παιδιά που ασχολούνται με το ποδόσφαιρο;

Να παίζουν τίμια και να χαίρονται με τη χαρά του παιχνιδιού. Τα παιδιά θα πρέπει να ξέρουν ότι σε άλλα παιχνίδια θα κερδίζουν και σε άλλα θα χάνουν. Αλλά κυρίως να μάθουν να σέβονται τον αντίπαλο, όπως σέβονται τον ίδιο τους τον εαυτό..

Το ακριτικό χωριό Μάμμαρι 81

ΠΡΩΤΗ ΟΜΑΔΑ ΤΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ « ΡΟΤΣΙΔΗΣ ΜΑΜΜΑΡΙ» Ποιος ήταν ο Ροτσίδης;

Ο ΓΑΜΒΡΟΣ ΤΗΣ ΛΕΥΤΕΡΙΑΣ Ο Σάββας Ροτσίδης γεννήθηκε στο Μάμμαρι και ήταν ο τελευταίος νεκρός του απελευθερωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ. Πολέμησε στα βουνά του Μαχαιρά. Στην αρχή συνελήφθηκε και βασανίστηκε από τους Άγγλους, αλλά με ένα έξυπνο κόλπο κατάφερε να τους διαφύγει. Όμως στις 25 Νοεμβρίου 1958 ο Ροτσίδης πήγε με τον συναγωνιστή του Ρογήρο Σιηπιλλή σε μια πηγή, για να πάρουν νερό στο κρησφύγετό τους. Εκεί έπεσαν σε ενέδρα που έστησαν εναντίον τους οι Άγγλοι παραβιάζοντας την εκεχειρία που είχε συμφωνηθεί. Ο Ροτσίδης σκοτώθηκε σε ηλικία 22 χρονών και ο συναγωνιστής του κατόρθωσε να διαφύγει βαριά τραυματισμένος. Οι γονείς του ήρωα έντυσαν το νεκρό παιδί τους με γαμπριάτικο κοστούμι. Μετά την κηδεία δέχθηκαν στο σπίτι τους το πλήθος του κόσμου που μαζεύτηκε από όλη την Κύπρο, για να αποχαιρετήσει τον ήρωα γιο τους. Μάλιστα παράγγειλαν να κτυπήσουν αναστάσιμα οι καμπάνες και αυτοί πρόσφεραν κουραμπιέδες!!!

Το άγαλμα του ήρωα Ροτσίδη απέναντι από το σπίτι του τερματοφύλακα στο Μάμμαρι. Ο τερματοφύλακας της Ομόνοιας, Κωνσταντίνος Παναγή παρέλαβε το έπαθλο ήθους, τέχνης και αρετής της Carlsberg τον Απρίλιο του 2015, καθώς αναδείχτηκε ως ο καλύτερος ποδοσφαιριστής του διαγωνισμού . Ο Παναγή επέλεξε τον σύνδεσμο προστασίας σπαστικών και αναπήρων παιδιών, για να προσφέρει το πόσο των 1000 ευρώ, με το οποίο η Carlsberg επιβραβεύει τους νικητές, ενώ ο ίδιος βραβεύτηκε με την ανώτατη τιμητική διάκριση του επάθλου. http://www.sentragoal.gr/article.asp?catid=40039&subid=2&pubid=130060975

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: http://myweb.cytanet.com.cy/iaae5559/biographies/rotsides.htmhttp:// www.mammari.com/index.php/2012-06-27-09-59-30/2012-06-29-08-17-55/2012-06-29-08-1917.html

Ο «ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ» Λευκωσίας ιδρύθηκε τον Ιούνιο του 1931, από μια ομάδα μορφωμένων νέων, αποφοίτων του Παγκυπρίου Γυμνασίου. Οι νέοι αυτοί ενδιαφέρονταν όχι μόνο για τον Αθλητισμό και το ποδόσφαιρο, αλλά και για την καλλιτεχνική και πολιτιστική δραστηριότητα. Για το λόγο αυτό το πρώτο Διοικητικό Συμβούλιο του Ολυμπιακού χωρίστηκε σε τρία τμήματα: α) το Διοικητικό β) το αθλητικό και το γ) Φιλολογικό- Πολιτιστικό τμήμα. Το Σωματείο ονομάστηκε «ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ», γιατί οι ιδρυτές του είχαν ιδιαίτερη αγάπη προς την ομάδα του Ολυμπιακού Πειραιώς. Τα χρώματα του Σωματείου είναι το μαύρο και το πράσινο. Το μαύρο χρώμα συμβολίζει το πένθος του Κυπριακού Ελληνισμού για την πολυαιώνια δουλεία του στους ξένους κατακτητές και το πράσινο συμβολίζει την ελπίδα και την πίστη του για την εκπλήρωση των προαιώνιων πόθων της μαρτυρικής πατρίδας, που ήταν η ένωσή της με την Ελλάδα. Το έμβλημα του Σωματείου παρουσιάζει ένα αντίσκηνο, που θυμίζει την πρώτη κατασκηνωτική εξόρμηση του «ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΥ» στην περιοχή της Γλυκιώτισσας. ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ ΣΤΑΘΜΟΙ Όπως αναφέρεται στην επίσημη ιστοσελίδα του Ολυμπιακού Λευκωσίας « από τους πρώτους κιόλας μήνες της ίδρυσης του «ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΥ», τα μέλη του όχι μόνο συμμετείχαν στην προσπάθεια εθνικής απολύτρωσης από την ξένη κατοχική παρουσία, μα ανέλαβαν ηγετικό ρόλο σε κάθε εθνικοαπελευθερωτική εκδήλωση». Παρακάτω επισημαίνουμε τα εξής σημαντικά ιστορικά στοιχεία: 1931 Μετά τα γεγονότα του Οκτωβρίου 1931 (εξέγερση των Κυπρίων κατά του αποικιακού καθεστώτος και πυρπόληση του αγγλικού κυβερνείου) οι Βρετανικές κατοχικές αρχές έκλεισαν τον«ΟΛΥΜΠΙΑΚΟ», του οποίου τα μέλη συμμετείχαν μαζικά στα γεγονότα. 1931-1939 Στα σκοτεινά τα χρόνια της παλμεροκρατίας, απαγορευόταν η ανύψωση της ελληνικής σημαίας στο οίκημα του σωματείου, η ανάρτηση των φωτογραφιών των ηρώων της ελληνικής επανάστασης του 1821, καθώς κι οι συγκεντρώσεις με εθνικοπολιτικό χαρακτήρα. 1940: 28 του Οκτώβρη του 1940 οι απαγορευτικοί κανονισμοί ξεπεράστηκαν. Τα μέλη του «ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΥ» μαζί με τους άλλους Κυπρίους ξεδίπλωσε τις κρυμμένες ελληνικές σημαίες και πανηγύριζε με δοξολογίες και γιορταστικές εκδηλώσεις τις νίκες του στρατού μας στο Τεπελένι και την Κλεισούρα, τους Αγίους Σαράντα, την Πρεμετή και τ’ Αργυρόκαστρο.

1955-59: Όλα τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου, τα απλά μέλη του σωματείου αλλά και οι ποδοσφαιριστές του στρατεύτηκαν στις τάξεις της Ε.Ο.Κ.Α., εκτελώντας διατεταγμένες εντολές που λαμβάνανε από τον τομεάρχη Πολύκαρπο Γιωρκάτζη. Επίσης διατηρούσαν και τρία κρησφύγετα. Ο «ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ» στα χρόνια του 1955-59 κατέβαλε βαρύ φόρο αίματος στη δραματική εκείνη αναμέτρηση με τον ξένο δυνάστη. Στο βωμό της ελευθερίας θυσιάστηκαν τα πιο κάτω μέλη του: 1. O Χαράλαμπος Μούσκος : ο πρώτος Κύπριος αντάρτης που έπεσε σε σύγκρουση με το βρετανικό κατοχικό στρατό – στις 15.12.1955 στο Μερσινάκι των Σόλων. 2. Ο Νίκος Γεωργίου, που υπέκυψε στις 25.01.1957 στα φρικτά βασανιστήρια που υποβλήθηκε από Άγγλους ανακριτές. 3. O Σταύρος Στυλιανίδης, ο κατασκευαστής βομβών της ΕΟΚΑ, που σκοτώθηκε στις 18.08.1957 στο κρησφύγετό του από έκρηξη νάρκης. 4. O Kώστας Λοίζου, που πέθανε στις 28.01.1958, από εγκαύματα που υπέστη ύστερα από επίθεση κατά του Κεντρικού αστυνομικού σταθμού. 5. Ο Νίκος Κατσαρής, αντάρτης της ΕΟΚΑ, που πέθανε λίγο μετά την λήξη του απελευθερωτικού αγώνα. 6. Ο Παντελής Κατελάρης, που σκοτώθηκε στις 18/1/1958, από έκρηξη νάρκης την οποία κατασκεύαζε ο ίδιος. Στις 7 Ιουνίου 1958 το οίκημα του «ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΥ πυρπολήθηκε από τους Τούρκους στις ενδοκοινοτικές ταραχές από την τουρκική μυστική οργάνωση Τ.Μ.Τ. 1963: Ο Γεώργιος Στέρος, ένα δραστήριο μελος του «ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΥ ανέλαβε την εποπτεία της διαχωριστικής γραμμής στις κάτω ενορίες της Λευκωσίας, παρέχοντας πλήρη προστασία στους Ελληνοκύπριους κατοίκους τους. Αργότερα στις διακοινοτικές ταραχές του 1963 ο Γεώργιος Στέρος πυροβολήθηκε από Τούρκους στρατιώτες στο κεφάλι, ενώ βρισκόταν σε πολύ προωθημένο φυλάκιο της περιοχής Αγίου Κασσιανού. 1974: Όλα τα μέλη του Σωματείου, μετά την κήρυξη της γενικής επιστράτευσης, κατατάγηκαν στις Μονάδες της Εθνοφουράς για αντιμετώπιση του Τούρκου εισβολέα. Ηλίας Τσιανάκκας

ΠΗΓΗ: http://olympiakos.com.cy/

Μάρκος Νταμοτσίδης Δημήτρης Αναξαγόρου

ΑΚΡΟΣΤΙΧΙΔΕΣ—ΜΕΣΟΣΤΙΧΙΔΕΣ Π____________

1. Βουνό μας που το πατούν οι Τούρκοι από το 1974.

Ο_____________ Λ ______

2. Δεν έχει εγκαταλείψει το σπίτι και το χωριό του (με άρθρο) 3. Ξακουστή κωμόπολή μας κοντά στην Κερύνεια.

Ε________

4. Ζητούμε την …. της Κύπρου μας.

Μ_____

5. Μεγάλη πόλη μας που είχε πολλά εσπεριδοειδή.

Ο___

6. Με αυτά σκότωσαν πολλούς Κύπριους οι Τούρκοι.

Σ_______

7. Το θέατρό της είναι το μεγαλύτερο στην Κύπρο. Ζένα Αλχλού

Α_________

1. Δεν ξεχνώ και … είναι το σύνθημά μας.

_ Γ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ 2. Παραμένουν ακόμα στο κατεχόμενο χωριό τους. ____Ν___

3. Κατεχόμενη επαρχία με πανέμορφο λιμανάκι.

____Ο_ __Ο__

4. Κατεχόμενη κωμόπολή μας με προστάτη τον Άγιο Μάμα. 5. Με αυτά έφτασαν οι Τούρκοι στην Κερύνεια.

__ Υ__

6. …. μου, Πενταδάχτυλε …

__ Μ___

7. Με αυτές βομβάρδισαν και κατέστρεψαν πολλές περιοχές οι Τούρκοι. 8. Δεν θα σταματήσουμε ποτέ να ζητούμε την … μας.

_____Ε___ Ν___

9. Βρέχεται γύρω —γύρω από θάλασσα.

_Ο_____

10. Εισέβαλε στην Κύπρο στις 20 Ιουλίου 1974.

_ Ι_____

11. Έχασαν πολλοί τη ζωή τους στην τουρκική ... Ιωάννα—Μιχαέλλα Μίλεβα 85

Π____________ Κ___ Ρ_ _ Ο__ Σ_________ Μ__Φ__ Κ__Υ____

1. Από το βουνό βλέπεις την Κερύνεια. 2. Το … του Αγίου Ιλαρίωνα βρίσκεται στην Κερύνεια. 3. Η Κερύνεια είναι μια σκλαβωμένη … 4. Κατεχόμενη πόλη μας με χρυσή αμμουδιά. (αντίστροφα) 5. Κατεχόμενη πόλη που είχε για προστάτη τον Άγιο Μάμα. 6. Η νυφούλα του Βορρά.

Γ_______

7. Βρίσκεται στην αρχαία Σαλαμίνα.

Ε________

8. Πολλές από αυτές μετατράπηκαν σε στάβλους

Σ_________

9. Η μισή πατρίδα μας είναι … Αμπού Ρανήμ Οντέ

Σ____

1. Αρχαιολογικός χώρος κοντά στη Μόρφου.

Α_________

2. Εκεί γινόταν η γιορτή του πορτοκαλιού.

Λ______

3. Κωμόπολη της Κερύνειας με αρχαία ιστορία.

Α____

4. Χωριό μας με πολλούς αγνοούμενους.

Μ_____

5. Κωμόπολη της Κύπρου χωμένη στα λεμονόδεντρα.

Ι____ Ν___

6. Σ’ αυτό το χωριό έκαναν απόβαση οι Τούρκοι με τα πλοία τους. 7. Βρέχεται γύρω γύρω από θάλασσα. Είναι η Κύπρος.

Α__________

8. Η τύχη τους αγνοείται από το 1974.

Σόνια Αλ Χαταμλέχ

Ποίημα συνεργασίας Στ΄ τάξης Δημοτικών Σχολείων Αγίου Κασσιανού & 31ου Δημοτικού Λάρισας

Μες το εβδομήντα τέσσερα, τζιαιρόν δευτερογιούνη, μιάλον κακόν εγίνηκεν μέσα στην Κύπρον ούλλην. Διχόνοια, πραξικόπημα, εμφύλιες συγκρούσεις, τζι εδώκαν πκιον την αφορμή να μπουν μέσα οι Τούρτζιοι. Εσκότωσαν, γερήμωσαν, αρπάξαν τη χαρά μας τίποτε εν εσεβάστηκαν, μνημεία τζιαι ιερά μας. Μισοί γινήκαν πρόσφυγες στον ίδιο τους τον τόπο τζιαι κάμποσοι αγνοούμενοι πνιμένοι μες τον πόνο. Σαράντα χρόνια πέρασαν στους Τούρκους κατοχή τζι ακόμα καρτερούμεν ΛΕΥΤΕΡΙΑ – ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ… Κανέναν εν εφύασιν, ούτε έναν στρατιώτη, οι Αττίλες μείνασιν τζιαμέ, στην αδικία πρώτοι! Ούτε ένας δεν επέστρεψε απού τους πρόσφυγές μας, τζιαι παν’ στον Πενταδάχτυλο σταυρώσαν τις ψυσιές μας. Τζιαι τζείνον το σχολείο μας στα σύρματα κλεισμένο, θωρώ το τζιαι εν ημπορώ πκιον να ένι σκλαβωμένο. Σαράντα χρόνια πέρασαν κάτω που τον Αττίλα τζιαι τώρα αναρωθκιούμαστεν, αν έχουμε ελπίδα; _______________________ 1. Ιούλιος μήνας 2. μεγάλα 3. έγινε 4. πια 5. δεν έφυγαν 6. εκεί 7. από 8 το βλέπω 9. δεν μπορώ πια να είναι 10. αναρωτιόμαστε

Δημήτρης Αναξαγόρου

Κράτα Κύπρος την ελπίδα, το κεφάλι σου ψηλά όσες μαχαιριές κι αν δώσουν πάντοτε να πολεμάς! Το ’χει γράψει η ιστορία αφέντες άλλαξες πολλούς, μα κατάφερες να διώξεις πάντα όλους τους εχθρούς. Κι αν χωρίσανε στα δύο το κορμί σου, την ψυχή, Κύπρος μας, να μη λυγίσεις, στάσου πάντα δυνατή! Όσα χρόνια κι αν περάσουν, η ελπίδα ζωντανή, θα ξυπνήσει τα όνειρά μας και η Λευτεριά θα’ ρθει! Και στον κόσμο θα φωνάξω «Δεν ξεχνώ, διεκδικώ! Θέλω Ειρήνη, Δικαιοσύνη μες την Κύπρο μας να δω! Θέλω Ειρήνη, Δικαιοσύνη, Δεν ξεχνώ, διεκδικώ! Και ελεύθεροι να μπούμε μες τον Αη Κασσιανό! »