หมวดวรรณกรรม Original title: Maïté Coiffure Text by Marie-Aude Murail Copyright © 2000 l’école des loisirs, Paris This translation is published by arrangement with l’ cole des loisirs - 11, rue de Sèvres – 75006 Paris – FRANCE through Tuttle-Mori Agency Co., Ltd., 2013 Thai translation copyright © 2015 Suan Nguen Mee Ma Co., Ltd. All rights reserved
ห้องแต่งผมไมเต้
ลิขสิทธิ์ฉบับภาษาไทย © เขียน แปลจากภาษาฝรั่งเศส บรรณาธิการ รูปเล่ม ออกแบบปก พิสูจน์อักษร
ส�ำนักพิมพ์สวนเงินมีมา ๒๕๕๘ มารี-โอ๊ด มูรัย เย็นตา จิระพรรษ์ บุณยเกียรติ ชาคริต ศุภคุตตะ น�้ำส้ม สุภานันท์ กิตติ จินศิริวานิชย์
พิมพ์ครั้งที่ ๑ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๘ ข้อมูลทางบรรณานุกรมของส�ำนักหอสมุดแห่งชาติ National Library of Thailand Cataloging in Publication Data
มูรัย, มารี-โอ๊ด. ห้องแต่งผมไมเต้ (Maite Coiffure).-- กรุงเทพฯ : สวนเงินมีมา, 2558. 208 หน้า. 1. นวนิยายฝรั่งเศส. I. เย็นตา, ผู้เแปล. II. น�้ำส้ม สุภานันท์, ผู้วาดภาพประกอบ. III. ชื่อเรื่อง. 843 ISBN 978-616-7368-58-0 ที่ปรึกษาฝ่ายต่างประเทศ ฮันส์ แวน วิลเลียนส์วาร์ด บรรณาธิการบริหาร วัลลภา แวน วิลเลียนส์วาร์ด บรรณาธิการ วรนุช ชูเรืองสุข ฝ่ายสื่อสาร/ประชาสัมพันธ์ พิชญนันท์ พุ่มสวัสดิ์ ฝ่ายขาย ชาญธิภา คงถาวร, สมภพ บุญชุม จัดพิมพ์ บริษัท สวนเงินมีมา จ�ำกัด ๗๗, ๗๙ ถนนเฟื่องนคร แขวงวัดราชบพิธ เขตพระนคร กรุงเทพฯ ๑๐๒๐๐ โทรศัพท์ ๐ ๒๖๒๒ ๒๔๙๕-๖, ๐ ๒๖๒๒ ๐๙๕๕, ๐ ๒๖๒๒ ๐๙๖๖ โทรสาร ๐ ๒๖๒๒ ๓๒๒๘ อีเมล publishers@suan-spirit.com เว็บไซต์ suan-spirit.com เฟซบุ๊ก www.facebook.com/suan2001, facebook.com/SuanNguenMeeMaPublishers โรงพิมพ์ หจก. ภาพพิมพ์ โทรศัพท์ ๐ ๒๔๓๓ ๐๐๒๖-๗ จัดจ�ำหน่าย สายส่งศึกษิต บริษัทเคล็ดไทย จ�ำกัด โทรศัพท์ ๐ ๒๒๒๕ ๙๕๓๖-๔๐ ราคา ๒๕๐ บาท
มารี-โอ๊ด มูรัย เขียน เย็นตา แปลจากภาษาฝรั่งเศส
คณะกรรมการบริษัทสวนเงินมีมา ๑. นายสุลักษณ์ ศิวรักษ์ ๒. นายประวิทย์ เยี่ยมแสนสุข ๓. นายสมเกียรติ์ อภิญญาชน ๔. นายปรีดา เตียสุวรรณ์ ๕. นายสัจจา รัตนโฉมศรี ๖. นายอนันต์ วิริยะพินิจ ๗. นายฮันส์ แวน วิลเลียนส์วาร์ด ๘. นางวัลลภา แวน วิลเลียนส์วาร์ด
ประธานกิตติมศักดิ์ ประธานกรรมการ ประธานกรรมการ กรรมการ กรรมการ กรรมการ กรรมการ กรรมการผู้จัดการ
รายนามผู้ถือหุ้น ๑. นายธีรพล นิยม ๒. นายวินัย ชาติอนันต์ ๓. นายวิศิษฐ์ วังวิญญู ๔. นายสุทธิชัย เอี่ยมเจริญยิ่ง ๕. นายเสถียร เศรษฐสิทธิ์ ๖. นายสมบูรณ์ จึงเปรมปรีดิ์ ๗. นางอภิสิรี จรัลชวนะเพท ๘ นายมาซากิ ซาโต้ ๙. นายบารมี ชัยรัตน์ ๑๐. นายปรีดา เรืองวิชาธร
๑๑. ๑๒. ๑๓. ๑๔. ๑๕. ๑๖. ๑๗. ๑๘. ๑๙. ๒๐.
นายศิโรช อังสุวัฒนะ นายเลิศ ตันติสุกฤต นางสาววรรณา ประยุกต์วงศ์ นางสาวปารีณา ประยุกต์วงศ์ บริษัทแพรนด้า โฮลดิ้ง จ�ำกัด นายกษิดิศ อื้อเชี่ยวชาญกิจ นายวัลลภ พิชญ์พงศ์ศา นางดารณี เรียนศรีวิไล นางสุวรรณา หลั่งน�้ำสังข์ นายวีระเดช สมบูรณ์เวชชการ
ส�ำนักพิมพ์สวนเงินมีมา เป็นส่วนหนึ่งของ บริษัทสวนเงินมีมา จ�ำกัด อันเป็นองค์กรธุรกิจ อย่างใหม่ ประกอบด้วยองค์กรพัฒนาสังคมและนักธุรกิจ ที่ตระหนักถึงปัญหาสังคม ชุมชน สิ่งแวดล้อม และศักยภาพด้านในของมนุษย์ ตั้งขึ้นเพื่อด�ำเนินงานทั้งด้านธุรกิจและสังคม ไปพร้อมกัน ด้วยค่านิยมอย่างใหม่ที่มิได้หวังก�ำไรเป็นที่ตั้ง และผลก�ำไรที่มีขึ้นจะน�ำกลับไป ส่งเสริมสนับสนุนองค์กรพัฒนาสังคมและชุมชนเป็นหลัก
จากส�ำนักพิมพ์ ‘ในนามของความรัก’ พ่อแม่หลายคนเผลอท�ำร้ายลูกโดยไม่รู้ตัว ‘ในนาม ของความกลัว’ ลูกหลายคนยอมให้พ่อแม่ร่างพิมพ์เขียวชี้อนาคตและก�ำหนด ความฝันของตัวเองโดยไม่โต้แย้ง ภาพเหตุการณ์เช่นนีฉ้ ายให้เราเห็นซ�ำ้ แล้วซ�ำ้ เล่า นับแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน ทั้งในชีวิตจริงและในนิยาย ราวกับว่า ความผิดพลาด ในอดีตมีไว้เพื่อให้อนาคตเลียนแบบ วรรณกรรมเยาวชนขนาดบางน�้ำหนักเบาเล่มนี้ หนักอึ้งไปด้วยปมขัดแย้ง ด้านความสัมพันธ์ระหว่างตัวละครหลากวัย หลายเพศ มากสถานภาพ ผู้เขียน ได้หยิบเอาจุดบอดอันแสนธรรมดาแต่มกั สร้างปัญหาใหญ่ให้ชวี ติ มาตีแผ่ จนอดทึง่ ไม่ได้ว่า มนุษย์เรานั้น ไม่ว่าจะชาติไหน ภาษาใด ต่างก็มีความอ่อนแอทาง จิตวิญญาณและมักถูกค่านิยมกลวงๆ ลวงได้ง่ายเสียนี่กระไร หรือว่าสิ่งนี้คือ “ความทุกข์ร่วมสมัยของมนุษยชาติ” “มีแต่คนไม่เอาไหนเท่านั้นที่ท�ำอาชีพท�ำผม” นี่เป็นอีกหนึ่งบรรทัดฐาน จอมปลอมที่เกือบท�ำลายความฝันของเด็กหนุ่มผู้เงียบขรึมไปทั้งชีวิต “งานที่ ต้องใช้ ‘มือท�ำ’ เป็นงานที่ไร้ศักดิ์ศรี ไม่มีเกียรติ คนไม่รู้หนังสือเท่านั้นแหละ ที่ท�ำกัน” ทัศนคติที่แฝงมากับระบบทุนนิยมซึ่งตีค่ามนุษย์จากเปลือก ส่งผลให้ พ่อแม่ตดิ บ่วงและส่งทอดความเชือ่ นีม้ าสูล่ กู เด็กหลายคนอาจโชคไม่ดเี ท่า ‘หลุยส์’ ตัวละครหลักในเรื่องนี้ ที่แน่วแน่ต่อความชอบในอาชีพ ‘ช่างท�ำผม’ และมุ่งมั่น ตามฝันอย่างไม่ลดละ ผู้เขียนจัดวางความสัมพันธ์ของตัวละครไว้อย่างฉลาด ด�ำเนินเรื่องกระชับ ทุกประโยค ทุกค�ำบรรยายท�ำหน้าที่ได้ครบถ้วน ความพอดี ที่เหนือชั้นนี้ท�ำให้เราคล้อยตามและ ‘อิน’ ไปกับชะตากรรมของทุกตัวละครโดย ไม่รสู้ กึ อึดอัด ส�ำนักพิมพ์ฯ ขอขอบคุณผูแ้ ปล – เย็นตา ทีเ่ ป็นกามเทพชักพาให้เราได้รจู้ กั นักเขียนฝีมอื เยีย่ มยุทธอย่าง มารี-โอ๊ด มูรยั และไว้วางใจให้เราได้จดั พิมพ์เผยแพร่ งานของเธอ ขอบคุณอาจารย์จิระพรรษ์ บุณยเกียรติ ที่ช่วยตรวจทานขัดเกลา ส�ำนวนภาษา จนห้องแต่งผมไมเต้อ่านเพลินเกินจะหยุดได้ และขอขอบคุณผู้อ่าน ที่ยังคงติดตามผลงานของพวกเราเสมอมา
บทที่ ๑
ฝึกงาน “ฝึกงานนีน่ ะ” เมอสิเยอร์เฟรีแยรส์โวยลัน่ “นีไ่ ปคิดค้นอะไรใหม่ๆ กันมาอีกล่ะ เด็กสมัยนีแ้ ค่เขียนภาษาฝรัง่ เศสสามประโยคก็ยงั เขียนไม่ ถูก แล้วจะให้ไปฝึกงานอีก ว่าแต่จะไปฝึกงานอะไรล่ะ” เขาถามลูกชายซึ่งนั่งอยู่สุดโต๊ะอาหารอีกฟาก “ก็ไม่ทราบสิครับ” หลุยส์ตอบอุบอิบ “ต้องหากันเอง อาจารย์ว่า งั้น” “อาจารย์ว่างั้น” บิดาพูดเลียนเสียงลูกชาย “อย่างลูกน่ะ คง ฝึกงานเป็นคนกวาดถนนได้หรอก ไม่ใช่สิ ไม่ใช่คนกวาดถนน สมัยนี้ เขาต้องเรียกว่า ‘นายช่างพื้นผิวถนน’” เมอสิเยอร์เฟรีแยรส์หัวเราะเยาะ เขาน่ะ เขาเป็นศัลยแพทย์ หน้าตาหล่อเหลา พูดจาเสียงดัง เขาคนเดียวก็ใหญ่คบั ห้องรับประทาน อาหารแล้ว ทั้งๆ ที่ยังมีคนอื่นนั่งร่วมโต๊ะอยู่อีก ๔ คน ฟลอริยาน ๗ ขวบ หลุยส์ ๑๔ ปี มาดามเฟรีแยรส์ และคุณยาย 6
“แหม ถ้าฝึกงานแค่อาทิตย์เดียว แม่อาจจะช่วยหาอะไรให้หลาน ได้นะ” คุณยายพูด เมอสิเยอร์เฟรีแยรส์หันไปปั้นยิ้มเอาใจแม่ยาย “ร้านตัดผมที่ยายไปท�ำ เขารับนักเรียนที่เรียนท�ำผมมาเป็นช่าง ฝึกหัด” คุณยายพูดต่อ “แต่เด็กนักเรียนฝึกงานอย่างหลานก็คงไม่ต่าง กันนักหรอก” เมอสิเยอร์เฟรีแยรส์เบิกตาโพลง “ฝึกงานที่ร้านท�ำผมน่ะเหรอ หลุยส์นี่นะ” “ว้าว โชคดีชะมัดเลย” ฟลอริยานพูดเบาๆ “หนูน่ะ โตขึ้น หนู อยากเป็นช่างท�ำผมนะ” มาดามเฟรีแ ยรส์ม องลูกสาวคนเล็กอย่างเอ็นดู ทุ กวั นพุ ธที่ โรงเรียนหยุด หนูน้อยจะเล่นจัดทรงผมให้ตุ๊กตาบาร์บี้เจ้าหญิงราพันเซล จากนั้นเธอหันไปทางมารดาของเธอ “แต่แม่คะ หนูนึกภาพไม่ค่อยออกว่าจะให้หลุยส์ไปท�ำอะไรใน ร้านท�ำผมผู้หญิง” “ไม่มอี าชีพอะไรทีต่ ำ�่ ต้อยหรอก” คุณยายซึง่ เริม่ ท�ำงานทีร่ า้ นขาย ขนมปังเมื่ออายุ ๑๖ ปี โต้กลับ “คงสุดยอดไปเลยแหละ” เมอสิเยอร์เฟรีแยรส์เยาะเย้ยพร้อมกับ แสร้งชื่นชมป้ายร้าน ‘หลุยส์ ช่างแต่งผมสุภาพสตรี’ ที่ผนังตรงหน้า และในเมือ่ ไม่มใี ครเสนอความเห็นอืน่ คุณยายจึงสัญญาว่าจะพูด กับมาดามไมเต้ เจ้าของร้านท�ำผมให้ “พอไหวไหมจ๊ะลูก” มาดามเฟรีแยรส์ถามลูกชายด้วยความเป็น 7
ห่วง “ไงก็ได้ครับ” หลุยส์ตอบงึมง�ำ พอเข้ามาในห้องนอน มาดามเฟรีแยรส์ก็เกรงว่าสามีจะอารมณ์ เสียขึน้ มา เดีย๋ วเขาคงจะโวยวายกับข้อเสนอพิลกึ พิลนั่ ของคุณยายแน่ๆ “จริงๆ แล้ว” เขาพูดขณะปลดเนคไท “ฝึกงานทีน่ นั่ ก็ไม่เลวหรอก หลุยส์จะได้รู้เสียทีว่าการท�ำงานน่ะเป็นยังไง ต้องกวาดถู ต้องจัดข้าว จัดของ ต้องยืนเป็นชั่วโมงๆ ฉันไม่อยากต�ำหนิอะไรเธอหรอกนะเวรา แต่เธอเลี้ยงเจ้าหนูนั่นทะนุถนอมยังกะไข่ในหินนี่นา ถึงเวลาแล้วที่เขา จะได้เรียนรู้โลกแห่งความเป็นจริงเสียที” เมอสิเยอร์เฟรีแยรส์พูดเสียงดัง ท�ำท่าท�ำทางประหนึ่งว่าเขาอยู่ ท่ามกลางหมู่นักศึกษากระนั้นแหละ “งานทีต่ อ้ งใช้มอื ท�ำก็มขี อ้ ดีของมัน” ภรรยาพูดเสียงเบาๆ คล้อย ตามสามี เมอสิเยอร์เฟรีแยรส์เหลือบมองภรรยาด้วยความเวทนา “ใช่แล้ว ข้อดีตรงทีส่ อนให้รวู้ า่ ต้องเรียนหนังสือสูงๆ เข้าไว้ไงล่ะ” ขณะเดียวกันในห้องนอน หลุยส์กำ� ลังคิดถึงเรือ่ งเรียนของเขาอยู่ พอดี เขาต้องปลุกปล�้ำกับวิชาคณิตศาสตร์ ไม่เข้าใจว่าอาจารย์วิชา ภาษาฝรั่งเศสต้องการอะไรจากเขา เขานั่งหลับในชั้นเรียนวิชาภาษา เยอรมัน บางครั้งบางคราเขาจะสะดุ้งตื่น ส่วนหนึ่งเป็นเพราะรู้สึกหยิ่ง ในตัวเอง อีกส่วนหนึง่ เป็นเพราะเขากลัวพ่อของเขา เขาจัดแยกการบ้าน และเอกสารซีรอ็ กซ์ทกี่ องสุมกันทีก่ น้ เป้สะพายหลังของเขา จากนัน้ เขา 8
ก็กลับจมดิ่งอยู่ในก้นบึ้งแห่งความฝันและความคิดที่สับสนอีกครั้ง ตะวันยังไม่ทันจะโผล่พ้นขอบฟ้า เมื่อหลุยส์ออกจากบ้านไป โรงเรียนในวันรุง่ ขึน้ เขาอยากเดินอ้อมไปทางย่านถนนคนเดิน ห้องแต่งผม ไมเต้ ตั้ ง อยู ่ บ นถนนเดอลาแซร์ ช ตรงข้ า มกั บ ร้ า นขายขนมและ แซนด์วิช ขณะเดินผ่านกระจกหน้าร้าน เขาชะลอฝีเท้าลง ที่ประตูทาง เข้ามีป้ายบอกเวลาร้านเปิดตั้งแต่ ๙.๐๐–๒๐.๐๐ น. แต่ภายในร้าน มีไฟนีออนสีซีดๆ เปิดอยู่แล้ว ผู้หญิงสวมรองเท้าแตะก�ำลังใช้ไม้ม็อบ ถูพื้นกระเบื้อง เธอยืดตัวขึ้น มือข้างหนึ่งเท้าสะโพกและมองออกไปที่ ถนน หลุยส์รู้ว่าเธอมองเห็นเขาแล้ว เขาหน้าแดงและเผ่นหนีไป ภาพ ผู้หญิงซึ่งดูท่าทางแสนจะเหนื่อยล้าคนนี้ติดอยู่ในหัวเขาตลอดเช้า เธอ น่ะหรือคือเจ้าของห้องแต่งผมไมเต้ “ฉันหาที่ฝึกงานได้แล้ว ที่สถานีวิทยุวิบราซียงส์” ลูโดวิกคุยโวที่ โรงอาหาร “อีตาโฆษกนัน่ น่ะแสนจะอารมณ์ดี ท�ำงานทีน่ จี่ ะได้เห็นดารา และอะไรต่อมิอะไร อาทิตย์ทแี่ ล้ว พวกเขาเชิญห้าสาวนักร้องกลุม่ แอล ๕ มาออกอากาศด้วยล่ะ” พ่อของลูโดวิก ฌ็องซงเป็นวิสญ ั ญีแพทย์ทที่ ำ� งานร่วมกับเมอสิเยอร์ เฟรีแยรส์ เขาผู้นี้ตั้งใจแล้วว่าจะให้หลุยส์กับลูโดวิกเป็นเกลอกัน และ ให้น้องสาวของทั้งสองคน ฟลอริยานกับเมลิสสารักใคร่สนิทสนมกัน และบังเอิญโชคช่วย ปีนี้หลุยส์กับลูโดวิก (ชื่อคล้ายกันมาก) ก็เรียนชั้น มัธยม ๓ ห้องเดียวกัน “แล้วนายล่ะ หาที่ฝึกงานได้ที่ไหน” 9
หลุยส์มองดูสหายของเขาพลางหักนิ้วมือไปมา เขาไม่เข้าใจจน แล้วจนรอดว่าท�ำไมลูโดวิกต้องมานั่งติดกับเขาในชั้นเรียน และมานั่ง ตรงหน้าเขาทีโ่ รงอาหาร บางครัง้ บางคราเขาอยากจะพูดใส่หน้าลูโดวิก ว่า ‘เออนี่ จะบอกอะไรให้นะ ฉันไม่สนนายเลยสักนิดเดียว’ “ไม่มีอะไรน่าสน” เขางึมง�ำ แล้วเขาก็หักข้อนิ้วมือเสียงดังก๊อก “เอาเหอะ แต่นายจะบอกอาจารย์ภาษาฝรั่งเศสว่ายังไงล่ะ” ลูโดวิกเป็นเด็กเรียนดีที่ออกจะเครียดนิดหน่อย “ฉันจะไปฝึกงานทีร่ า้ นท�ำผม” หลุยส์บอกเพราะอยากดูปฏิกริ ยิ า ของเพื่อน “นี่นายจะแซวฉันเล่นรึ” หลุยส์คิดในใจว่า ‘ใช่แล้ว’ แต่ตอบออกไปว่า “เปล่า” “นายไม่กลัวเหรอ ผู้ชายที่เป็นช่างท�ำผมมักจะเป็นแต๋วกัน ทุกคน...” ลูโดวิกท�ำท่าบิดไม้บิดมือเลียนแบบผู้หญิง “เหมือนมากๆ เลย” หลุยส์ชม “แต่ทหี่ อ้ งแต่งผมไมเต้ ช่างท�ำผม เป็นผู้หญิงนะ” เขาพูดพร้อมนึกเห็นภาพผู้หญิงที่ท�ำความสะอาดพื้นขึ้นมาใหม่ “มีอยู่คนหนึ่ง ผมบลอนด์ เวลาเธอก้มตัวตอนสระผมลูกค้าน่ะ นายจะเห็นหมดทุกอย่างเลย” ลูโดวิกผิวปากค้างไปตลอดทั้งวัน 10
เมือ่ หลุยส์ออกจากโรงเรียนตอนหกโมงเย็น แสงสว่างได้กลืนหาย ไปกับสายหมอกตอนพลบค�่ำแล้ว ถ้ามองผ่านแสงสลัวๆ ไป บางครั้ง บางคราจะเห็นกระจกหน้าร้านต่างๆ ทอแสงสีพสิ ดาร หลุยส์รสู้ กึ เหมือน มีอะไรบางอย่างดึงดูดเขาให้ไปที่ห้องแต่งผมไมเต้อีกครั้ง เขาหยุด อยู่บนทางเท้าหน้าร้านครู่หนึ่ง นี่มันไม่ใช่ที่เดียวกับเมื่อเช้านี้นี่นา ร้าน ทัง้ ร้านสว่างไสวไปด้วยแสงไฟสีทองทีส่ อ่ งมาจากโคมไฟรูปเปลือกหอย มีมาดามไมเต้ตัวจริงนั่งเด่นเป็นสง่าอยู่ที่โต๊ะเก็บเงินท่ามกลางขวด แชมพูกอ่ นสระผมและหลังสระผม หล่อนเป็นสตรีรปู ร่างท้วม แต่งหน้า ทาตาราวกับงิว้ หล่อนก�ำลังพูดอยูก่ บั ลูกค้าสตรีคนหนึง่ และวางมืออูมๆ ของหล่อนบนข้อมือของอีกฝ่าย ท่าทีดเู หมือนเป็นเพือ่ นรักกันมาหลาย ปีดดี กั ลูกค้าคนนัน้ เดินออกจากร้าน โดยมีเจ้าของร้านส่งยิม้ หวานตาม ไป จากนั้นหล่อนก็ต้องรีบหันไปยิ้มหวานกับลูกค้าสตรีอีกคนที่ก�ำลัง หยิบสมุดเช็คออกมา หลุยส์เข้าใจได้ว่ามาดามไมเต้จะต้องถูกใจสตรี คนใหม่นี้พอๆ กับคนก่อน หลุยส์จ้องมองเข้าไปจนสุดร้าน สุภาพสตรีสามคนนั่งเรียงกันอยู่ภายใต้เครื่องอบผมก�ำลังพลิก หน้านิตยสารไฮโซอยู่เพราะอยากรู้ข่าวสังคมว่า ไมเคิล แจ๊กสันจงใจ เหวี่ยงลูกชายทางหน้าต่างจริงหรือเปล่า คฤหาสน์ของจอร์จ คลูนีย์ ราคาเท่าไร (เจ็ดล้านยูโร) และเจ้าชายเรนีเยร์แห่งโมนาโคทรง พระประชวรด้ ว ยพระโรคลึ ก ลั บ อะไรกั น แน่ (เราสบายใจได้ แ ล้ ว พระองค์ประชวรเพราะโรคหลอดพระวาโยอักเสบ) ชายหนุ่มร่างเล็กในชุดเสื้อคลุมสีขาวคอกว้างเดินวนไปวนมาอยู่ รอบๆ สตรีสูงอายุคนหนึ่ง หวีผมตรงโน้นนิด ฉีดสเปรย์ตรงนี้หน่อย 11
‘กระจก กระจกอยูไ่ หน ขอกระจกหน่อยคร้าบ!’ เด็กสาวในชุดเสือ้ คลุม สีขาวรีบหยิบกระจกกลมดิก วิ่งมาส่งให้ลูกค้าได้ชื่นชมมวยผมใหม่ ของเธอเต็มตา ร้านท�ำผมนี้มีชั้นลอยด้วย ขณะที่หลุยส์เอี้ยวคอมองชั้นบนนั้น เขาเชือ่ ว่าสาวผมบลอนด์ทเี่ ขากุขนึ้ เพือ่ เกทับลูโดวิกนัน้ เพิง่ จะแปลงร่าง มาให้เห็น เธอเดินลงบันไดมา โหนอยู่บนรองเท้าส้นสูงปรี๊ด เหมือน ที่เราเห็นในภาพยนตร์รอบดึกที่เปิดดูได้เฉพาะสมาชิก เธอสวมเสื้อยืด สีขาวสกรีนค�ำว่า ห้องแต่งผมไมเต้ รัดหน้าอกฟิตเปรี๊ยะ เผยให้เห็น ทรวงอกเช้งวับ เปิดทางน�ำหน้ามาก่อนเหมือนรูปสลักเทพธิดาบนหัว เรือทีเ่ ปิดทางน�ำร่องแก่ชาวเรือ หลุยส์อยากซุกศีรษะลงตรงนัน้ เขาขยับ หน้าผากเข้าไปอีกนิด ปัง! หน้าผากของเขาโขกกับกระจกหน้าร้าน โลกแห่งความเป็นจริงช่างหนักหนาสาหัสเหลือเกิน เมื่อกลับถึงบ้าน เขาเห็นน้องสาวนั่งอยู่ในห้องรับแขก ก�ำลังเล่น ตุ๊กตาบาร์บี้และดูหนังทีวีชุด ชาร์ม หรือ แม่มดสามดรุณี ไปพร้อมกัน หลุยส์นั่งลงบนพรมและจับตุ๊กตาราพันเซลขึ้นมาคล�ำเล่น เขาสังเกต เห็นว่าผมบลอนด์ยาวของมันพันกัน จึงหยิบแปรงที่วางทิ้งอยู่บนโซฟา เป็นประจ�ำมาสางผมให้ “หลุยส์ ลูกกลับมาแล้วหรือจ๊ะ” จู่ๆ เขาก็ได้ยินเสียงแม่ เด็กหนุม่ โยนตุก๊ ตาทิง้ มาดามเฟรีแยรส์เดินยิม้ แฉ่งเข้ามาในห้อง รับแขก “แม่มีข่าวดีเรื่องฝึกงานของลูกจ้ะ แม่คุยกับนาดีนมาแล้ว” นาดีน ฌ็องซง คือมารดาของลูโดวิกและเมลิสสา หลุยส์ขมวดคิว้ 12
มีท่าทีกังวล “เธอรู้จักคนที่ท�ำงานอยู่ที่สถานีวิทยุวิบราซียงส์ที่รับเด็กฝึกงาน” “แล้วไงครับ” หลุยส์ถาม พูดอะไรมากกว่านี้ไม่ได้ “ก็... เจ๋งไปเลยนะซี ว่าไหม” แม่ของเขาพูดตะกุกตะกัก “ลูโดวิก ก็ฝึกงานที่นั่นด้วยนะ” ดวงตาของหลุยส์ฉายแววโกรธขึ้นมาแว่บหนึ่ง “ผมไม่เอาหรอก” “ลูกไม่เอาเหรอ” มาดามเฟรีแยรส์ถามไม่มีทีท่าว่าจะเข้าใจ “เขางี่เง่า” มาดามเฟรีแยรส์ประสานมือเข้าด้วยกันแสดงอาการตกใจ “ลูโดวิกน่ะเหรอ เขาเรียนเก่งออก” “แล้วไงล่ะครับ” ฟลอริยานที่ติดตามการสนทนานี้ด้วยความสนใจยิ่ง เห็นว่า สมควรแล้วที่จะเข้ามาสนับสนุนพี่ชายเสียที “หนูก็เหมือนกันค่ะ หนูว่ายายเมลิสสางี่เง่า” “เมลิสสาน่ะเหรอ” มาดามเฟรีแยรส์รู้สึกอึดอัดใจขึ้นไปอีก “ยายหนูนั่นน่ารักออก” “ใช่ น่ารัก” ฟลอริยานยอมรับ “แต่ก็งี่เง่าอยู่ดี” หลุยส์หัวเราะออกมา เขาเห็นว่าแม่จนแต้มพูดอะไรไม่ออกทั้งๆ ที่เธออยากจะท�ำอะไรๆ ให้ดี “หายห่วงได้เลยครับแม่ ผมจะท�ำงานของคุณยาย” 13
“งานไหนกัน” “ก็งานท�ำผมไงล่ะครับ” หลุยส์พูดอุบอิบ เขารู้สึกว่าตัวเองหน้าแดงก�่ำ จึงหันหลังให้แม่พร้อมหักข้อนิ้วมือ ตัวเอง คุณยายมีนัดกับมาดามไมเต้วันพฤหัสบดี “วันพฤหัสฯ มีลูกค้าน้อย” คุณยายอธิบายให้หลานชายฟัง “ว่าแต่เธอตกลงรับผมไหมครับ” “เธอบอกว่าขอดูตัวหลานก่อน หลานน่าจะขัดรองเท้าสักหน่อย นะ” หลุยส์คดิ ว่าเสือ้ สเวตเตอร์ตวั ทีเ่ ขาสวมอยูม่ รี อยเปือ้ นช็อกโกแลต นูแตลลา เขาเริม่ กังวลใจพอๆ กับคุณยายขึน้ มาโดยเฉพาะเมือ่ คุณยาย ตบท้ายด้วยการสารภาพว่าเพิ่งเป็นลูกค้าที่ร้านเมื่อไม่นานมานี้เอง เช้าวันพฤหัสนั้น บรรยากาศในห้องแต่งผมไมเต้ เงียบสงบ ช่าง ฝึ กหั ด หญิ ง ก� ำ ลั ง เล่ นเกมลากเส้นโยงจุดรูปวาดในหนั งสื อการ์ ตู น มิกกี้เมาส์ ที่ลูกค้าเด็กๆ ลืมทิ้งไว้ สาวผมบลอนด์ก�ำลังกลั้นหายใจ ทาเล็บสีขาวเลือ่ มมุกลงไปเป็นชัน้ ทีส่ อง มาดามไมเต้วนุ่ วายอยูก่ บั ภาษี มูลค่าเพิ่มในสมุดบัญชี แว่นตาของหล่อนเลื่อนตกลงมาพาดอยู่บน ปลายจมูก ขณะทีช่ า่ งท�ำผมผูช้ ายตัวเล็กตัดผมสัน้ เกรียนให้ชายสูงอายุ ทีท่ ุกคนเรียกกันว่า ‘ผู้พัน’ เสร็จสิ้นลง มาดามไมเต้ยิ้มหวานต้อนรับ คุณยายแบบคนที่รู้จักกันมานมนาน 14
“นี่ไงคะหลานชายของดิฉัน” คุณยายพูด ชี้ไปที่หลุยส์ “คงจ�ำได้ นะคะ ก็เรื่องฝึกงาน...” “อ๋อ จ�ำได้ค่ะ” เจ้าของร้านหุบยิ้ม มองส�ำรวจตรวจตราหลุยส์ซึ่งแก้มเริ่มร้อน ผ่าว “เขามีใบขอฝึกงานจากโรงเรียนมาให้เซ็นไหมคะ” หล่อนถาม “มีครับมาดาม” หลุยส์ตอบ พยายามพูดให้เสียงห้าวที่สุด “เขามีเสื้อคลุมสีขาวรึเปล่าคะ” หลุยส์รสู้ กึ หนักใจทีห่ ล่อนสอบปากค�ำเขาโดยใช้สรรพนามบุรษุ ที่ สาม เขาตอบซ�้ำว่า ‘มีครับมาดาม’ “ไม่ต้องเกรงใจนะคะ ให้เขาท�ำงานเยอะๆ ได้เลย” คุณยายพูด แทรก ช่างตัดผมร่างเล็กเดินมาใกล้โต๊ะเก็บเงิน กระซิบข้างหูเจ้าของ ร้าน “ของผู้พัน สระและตัดครับ” “ขอบใจจ้ะฟิฟี มีเสื้ออะไรของผู้พันอยู่ในห้องเก็บเสื้อหรือเปล่า ล่ะ” มาดามไมเต้ถาม “การองส์ก�ำลังจัดการอยู่ครับ” ฟิฟีตอบ ขณะทีส่ องคนพูดคุยกัน หลุยส์เหลือบตามองคนโน้นทีคนนีท้ ี ฟิฟี การองส์ ผู้พัน นี่พวกเขาก�ำลังถ่ายท�ำภาพยนตร์กันอยู่หรือไง “แล้วเขาอยากจะเริม่ งานเมือ่ ไหร่ละ่ คะ” เจ้าของร้านถาม หันมา สนใจหลุยส์ใหม่ 15
“ช่วงฝึกงาน ตั้งแต่วันจันทร์ที่ ๒๐ ถึงวันศุกร์ที่ ๒๔ ครับ” “เอาละ เป็นอันว่าตกลงรับ ต้องใส่เสือ้ คลุมสีขาวและผมเผ้าต้อง สะอาดนะ ร้านเราเปิด ๙ โมงตรง แต่เราปิดร้านวันจันทร์ เพราะฉะนัน้ ให้เลื่อนไปฝึกงานตั้งแต่อังคารถึงเสาร์แทน” ระหว่างทางกลับบ้าน คุณยายสรุปความเห็นของเธอให้ฟัง “สามีหล่อนคงไม่ได้หัวเราะสนุกสนานทุกวันแน่ๆ” หลุ ย ส์ ถ ามตั ว เองว่ า คิ ด ผิ ด หรื อ เปล่ า ที่ ไ ม่ เ ลื อ กสถานี วิ ท ยุ วิบราซียงส์นั่น
16
Marie-Aude Murail มารี-โอ๊ด มูรัย มารี-โอ๊ด มูรัย นักเขียนชาวฝรั่งเศส เกิดเมื่อปี ค.ศ. ๑๙๕๔ จบปริญญาเอกด้านอักษรศาสตร์จากมหาวิทยาลัยซอร์บอนน์ เธอเริ่ม เขียนหนังสือเมื่ออายุเพียง ๑๓ ปี เธอเขียนบทความ เรื่องสั้นและ นวนิยายส�ำหรับเยาวชนทุกระดับอายุ ตั้งแต่เด็กที่เพิ่งเริ่มอ่านหนังสือ จนถึงวัยรุ่น หนังสือของเธอล้วนเป็นวรรณกรรมที่เด็กก็อ่านได้ผู้ใหญ่ ก็อ่านดี นับจ�ำนวนทั้งหมดประมาณ ๑๐๐ เล่ม และเธอยังคงตีพิมพ์ หนังสือใหม่ๆ ที่สนุกสนานน่าสนใจออกมาเรื่อยๆ ทุกปี มีมากมาย หลายประเภท ทุกรสนิยม ทัง้ ทีเ่ ป็นเรือ่ งเดีย่ วและเป็นชุด เธอจะคิดค้น เปลี่ยนแก่นเรื่องหลักของแต่ละเรื่องไปเรื่อยๆ เพราะเธอเชื่อว่า ‘เรือ่ ง ไม่ควรจะซ�ำ้ ซาก และไม่ควรจะให้คนอ่านคาดการณ์ได้ลว่ งหน้า’ ไม่วา่ จะเป็นเรื่องเกี่ยวกับการเมือง ชีวิตจริง หรือเรื่องพิสดาร และไม่ว่า ตัวละครแต่ละเรื่องจะเป็นใคร มีนิสัยแตกต่างกันแค่ไหน ทุกคนล้วนมี เสน่หด์ งึ ดูดความผูกพันจากผูอ้ า่ นได้ทงั้ นัน้ และเรือ่ งทุกเรือ่ งจะต้องจบลง 202
ด้วยดี เพราะเธอถือว่าเธอเขียนให้ผู้เยาว์อ่าน ความสามารถพิเศษอีกอย่างหนึง่ ของเธอคือ เธอสามารถหยิบยก หัวข้อที่เป็นปัญหาใหญ่ของสังคมปัจจุบันมาเขียน ด้วยความเฉลียว ฉลาดและด้วยอารมณ์ขนั ทีม่ มี กุ ตลกแพรวพราว ท�ำให้ผอู้ า่ นมีทศั นคติ ใหม่ที่มีความรุนแรงหรือด้านลบน้อยลง เช่น ปัญหาของคู่กะเทย โรค ร้าย เช่น มะเร็ง ผู้หญิงที่ถูกสามีทุบตี และความตาย (โอว บอย!) ออทิสติก (Simple) ปัญหาของผูอ้ พยพเข้าเมือง (Vive la République) การท�ำแท้ง (La fille du docteur Baudoin) เป็นต้น เธอเขียน ห้องแต่งผมไมเต้ ในปี ค.ศ. ๒๐๐๔ ซึ่งนับเป็นหนึ่งใน หนังสือที่ติดอันดับขายดีของเธอ เป็นนิยายทันสมัยส�ำหรับเด็กวัยรุ่น ในเรื่องนี้ มารี-โอ๊ด มูรัย น�ำหัวข้อใหญ่ๆ ของสังคมเข้ามารวมไว้ใน เล่มเดียวกันด้วยความละเอียดอ่อน เหมาะสม ระมัดระวัง เช่น เรื่อง ของการมีอคติตัดสินผู้คนล่วงหน้า การแยกแยะชนชั้นทางสังคม การ มีร่างกายพิการ การใช้ความรุนแรง ความสัมพันธ์ระหว่างผู้ปกครอง และเด็ก การเลิกเรียนหนังสือตั้งแต่ยังเยาว์ เป็นต้น นับเป็นหนังสือที่ เมือ่ เริม่ อ่านแล้วยากทีจ่ ะวางลงก่อนจบเล่มและคนอ่านจะรักใคร่เห็นใจ ตัวละครซึ่งแต่ละคนแตกต่างกันและมีมนุษยธรรมของตัวเอง ในชีวิตจริง อาจารย์วิชาภาษาฝรั่งเศสตามโรงเรียนต่างๆ นิยม ใช้หนังสือเรื่องนี้เป็นหนังสืออ่านนอกเวลา ส�ำหรับนักเรียนชั้นมัธยม ปีที่ ๓ ของตน ก่อนที่จะต้องไปฝึกงานหนึ่งสัปดาห์ตามร้านค้าหรือ ทีท่ ำ� งานทีไ่ หนก็ตามตามหลักสูตรของกระทรวงศึกษา แทนทีจ่ ะให้เด็ก 203
อ่านวรรณคดีคลาสสิกดั้งเดิมอย่างเดียว ผลปรากฏว่าเด็กๆ ส่วนใหญ่ สนใจหนังสือเล่มนี้ และจะหาหนังสือเล่มอืน่ ของมารี-โอ๊ด มูรยั และของ นักเขียนสมัยใหม่คนอื่นๆ มาอ่านในเวลาต่อมา อย่างน้อยที่สุด ก็เป็นการชักจูงให้นักเรียนรักการอ่านหนังสือมากขึ้น มารี-โอ๊ด มูรัยเขียนตอบเด็กนักเรียนในงาน Prix Gr’Aisne de critique ๒๐๐๘-๒๐๐๙ ที่ลงคะแนนเลือกให้ ห้องแต่งผมไมเต้ ได้รับ รางวัลหนังสือดียอดเยี่ยมของปีนั้นว่า “ขอขอบคุ ณ ที่ อ ่ า นหนั ง สื อ และลงคะแนนเลื อ กให้ ห้องแต่งผมไมเต้ ได้รางวัลหนังสือดีเยี่ยมของปีนี้ ฉันเขียน เรื่องนี้เพื่อเด็กวัยรุ่นที่ต้องการการสนับสนุนจากใครสักคน และมีความคิดฝันแตกต่างจากเด็กคนอืน่ ๆ ความคิดฝันทีไ่ ม่ คล้อยตามความเห็นของผู้ปกครองหรือของอาจารย์ผู้สอน และที่ในสายตาของหลายคนมีค่าน้อยกว่าการเลือกเรียน สาขาอื่นตามหลักสูตรธรรมดาๆ ทั่วๆ ไป ฉันรู้จักพบปะ นั ก เรี ย นหลายคนอย่ า งสม�่ ำ เสมอ ทั้ ง ในฝรั่ ง เศสและ ต่างประเทศที่เลือกเรียนสายวิชาชีพ เวลาที่พวกเขาเอาจริง เอาจังกับบทเรียนทีอ่ าจารย์สอน เวลาทีค่ นอืน่ ให้ความเคารพ ในความคิดฝันของเขา เขาจะเป็นคนที่มีความสุขกับงานที่ เขาท�ำ หนทางแห่งความส�ำเร็จในชีวิตมีมากมาย แต่เหตุผล ส�ำคัญอีกอย่างหนึ่งที่ฉันเขียน ห้องแต่งผมไมเต้ คือฉันอยาก จะเขียนอะไรทีอ่ บอุน่ นุม่ นวล สุขสันต์ เบาสมองขณะเดียวกัน ก็ละเมียดละไม ในชีวติ ประจ�ำวัน ในสถานทีท่ ผี่ คู้ นใช้บริการ 204
จนคุน้ เคย เช่น ร้านท�ำผม เราเพียงปัน้ ตัวละครทีใ่ ครๆ ก็อยาก จะรัก เช่น มาดามไมเต้ ฟิฟี การองส์ คลารา และแน่นอน ทีส่ ดุ หนุม่ น้อยหลุยส์ของเรา ผูพ้ ดู น้อย ขรึม เก็บตัวและตัง้ ใจ จดจ่อรออยู่อย่างเดียว รอเวลาที่จะได้ออกไปเผชิญชีวิตด้วย ตัวของเขาเอง แล้วนัน่ ไม่ใช่สงิ่ ทีพ่ วกคุณเองก็รออยูเ่ หมือนกัน ดอกหรือ ด้วยความปรารถนาดี มารี-โอ๊ด มูรัย” หนังสือของมารี-โอ๊ด มูรัยหลายเรื่องได้รับรางวัลจากสถาบัน ต่างๆ ทั้งในฝรั่งเศสเองและในประเทศอื่นๆ ที่มีการแปลหนังสือของ เธอ ห้องแต่งผมไมเต้ เอง ก็ได้รางวัลแล้วรวมทั้งสิ้น ๑๓ รางวัล นอกจากนีไ้ ด้มผี นู้ ำ� นวนิยายของเธอบางเรือ่ งไปสร้างเป็นภาพยนตร์และ แสดงเป็นละครเวที เช่น เรื่อง Simple และ โอว บอย! นอกจากจะเขียนหนังสือคนเดียวแล้ว เธอยังเขียนร่วมกับนัก เขียนวรรณกรรมเด็กคนอื่นๆ อีกหลายคน โดยเฉพาะกับ ลอร์ริส มูรัย พี่ชาย และ เอลวีร์ มูรับ น้องสาว ในประเทศฝรั่งเศส ยอดขายหนังสือ ของเธอ ทั้งในและนอกประเทศ รวมแล้วประมาณ ๒๐๐,๐๐๐ เล่ม ต่อปี ในปี ๒๐๐๔ เธอได้รับเครื่องราชอิสริยาภรณ์ชั้น Chevalier de la Légion d’honneur ส�ำหรับผลงานทั้งหมดที่เธอเขียนเพื่อเยาวชน 205
พบกับงานวรรณกรรมเยาวชน ทีบ่ าดลึก กินใจ ฝีมอื เขียนระดับ พระกาฬของ มารี-โอ๊ด มูรยั (Marie-Aude Murail) แปลโดย เย็นตา, สนพ. สวนเงินมีมา จัดพิมพ์
โอว บอย! Oh, boy!
ราคา ๒๖๐ บาท ISBN 978-616-7368-48-1 โอว บอย! เป็นค�ำอุทานติดปากของบาร์เธเลมี มอร์เลอว็อง หนุ่มหน้าสวย นัยน์ตาสีฟา้ ใส วัย ๒๖ ปี เขามักหลุดค�ำนีท้ กุ ครัง้ ทีต่ กอยูใ่ นสถานการณ์คบั ขันหรือ เหตุการณ์ที่คาดไม่ถึง และนั่นแหละ เหตุการณ์ที่คาดไม่ถึงต่างระดมกันเข้ามาใน ชีวติ เขาโดยไม่เคยบอกล่วงหน้า เช่น เขาไม่เคยระแคะระคายมาก่อนว่า เขามีนอ้ ง พ่อคนเดียวกันอีกตั้งสามคน ซ�้ำน้องเจ้ากรรมพวกนี้ก็เพิ่งเป็นเด็กก�ำพร้า และเขา ก็ดันเป็นญาติใกล้ชิดที่สุด เด็กๆ ทั้งสามคน ได้แก่ สิเมอง มอร์เลอว็อง: ๑๔ ปี ผอมกะหร่อง ตาสีน�้ำตาล - สัญลักษณ์เฉพาะ ตัว เป็นเด็กอัจฉริยะ เรียนชั้นมัธยม ๖ ก�ำลังเตรียมสอบไล่ปลายภาค มอร์กาน มอร์เลอว็อง: ๘ ขวบ หูกาง ตาสีน�้ำตาล สอบได้ที่หนึ่งเสมอ สนิท กับพี่ชายมาก - สัญลักษณ์เฉพาะตัว ผู้ใหญ่มักลืมว่ามีเธออยู่เสมอ เวอนีส มอร์เลอว็อง: ๕ ขวบ ผมสีทอง ตาสีฟา้ น่ารักราวตุก๊ ตา - สัญลักษณ์ เฉพาะตัว ชอบแต่งนิยายรักสุดหวาบหวิวให้เหล่าตุ๊กตาบาร์บี้ของเธอ เด็กทั้งสามสาบานกันไว้ว่าจะไม่ยอมให้ใครมาแยกพวกเขาจากกัน และจะ ไม่ฝากชีวิตไว้กับกรมสังคมสงเคราะห์หรือสถาบันใดๆ ทั้งสิ้น เป้าหมายของพวก เขาคือ ออกจากหอพักที่ทางการจัดให้อยู่ และเสาะหาครอบครัวถาวรใหม่ และในเวลานี้ มีบุคคลสองคนแสดงเจตจ�ำนงจะรับพวกเขาไปดูแล แต่จะ ด้วยเหตุผลอะไรก็ช่างเถิด คนแรกไม่ค่อยจะน่ารัก ส่วนอีกคนก็ไม่ค่อยจะมีความ รับผิดชอบ และ…ที่ร้ายที่สุด…ใช่แล้ว…ที่ร้ายที่สุด…คนทั้งสองไม่กินเส้นกัน!
ห้องแต่งผมไมเต้ (Maïté Coiffure)
ราคา ๒๕๐ บาท
แซมเปรอะ (Simple)