Άγιοι του 20ου αιώνα

Page 1

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ- ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2016-17

Ζουν ανάμεσά μας…


ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ

……………………………………………………………………………………………………………… ΣΕΛΙΔΑ 2

ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΑΓΙΟΣ ΣΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ……………………………………………………….ΣΕΛΙΔΑ 3 ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΚΑΠΟΙΟΥ ΩΣ ΑΓΙΟΥ ΣΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ

………………………………………………………………………ΣΕΛΙΔΑ 3

ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΜΕΤΑΞΥ ΟΡΘΟΔΟΞΗΣ ΚΑΙ ΡΩΜΑΙΟΚΑΘΟΛΙΚΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΑΝΑΚΗΡΥΞΗΣ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ …………………………………………………… ΣΕΛΙΔΑ 4 ΤΙ ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ΤΗΣ ΑΝΑΚΗΡΥΞΗΣ ΚΑΠΟΙΟΥ ΩΣ ΑΓΙΟΥ ………………………………………………… ΣΕΛΙΔΑ 5 ΟΡΘΟΔΟΞΟΙ ΑΓΙΟΙ ΤΟΥ 20ΟΥ ΑΙΩΝΑ ……………………………………………………………………………… ΣΕΛΙΔΑ 6 ΑΓΙΟΣ ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ ΠΕΝΤΑΠΟΛΕΩΣ ………………………………………………………………………………. ΣΕΛΙΔΑ 7 ΑΓΙΟΣ ΛΟΥΚΑΣ ΣΥΜΦΕΡΟΥΠΟΛΕΩΣ – ΚΡΙΜΑΙΑΣ ………………………………………………

ΣΕΛΙΔΑ 10

ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΑΞΙΜΟΒΙΤΣ ……………………………………………………………………………

ΣΕΛΙΔΑ 12

ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΡΟΟΥΖ ……………………………………………………………………………………………………. ΣΕΛΙΔΑ 15 ΟΙ ΠΡΩΤΟΙ ΚΙΝΕΖΟΙ ΟΡΘΟΔΟΞΟΙ ΜΑΡΤΥΡΕΣ ……………………………………………………………. ΣΕΛΙΔΑ 18 ΑΓΙΑ ΟΛΓΑ ΤΗΣ ΑΛΑΣΚΑΣ, Η ΜΑΙΑ

…………………………………………………………………………. ΣΕΛΙΔΑ 20

ΑΓΙΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΣΜΟΡΕΛ ………………………………………………………………………………… ΣΕΛΙΔΑ 22 ΔΥΟ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΤΕΧΝΗΜΑ ΜΑΣ ……………………………………………………………………………… ΣΕΛΙΔΑ 25 ΕΠΙΛΟΓΟΣ ………………………………………………………………………………………………………………… ΣΕΛΙΔΑ 26 ΠΗΓΕΣ …………………………………………………………………………………………………………………….

1

ΣΕΛΙΔΑ 28


ΠΡΟΛΟΓΟΣ «Τι σημαίνει να είναι κανείς άγιος; Σημαίνει να είναι τέλειος ή σημαίνει να είναι Θεός; Σ’ αυτά τα ερωτήματα είναι αναγκαίο να δοθούν κάποιες απαντήσεις, όπως τις κατανοεί η Εκκλησία, γιατί στο μυαλό και τη συνείδηση του απλού ανθρώπου η λέξη «άγιος» αποκτά μυθικές διαστάσεις, σε βαθμό παρεξηγήσεως. Σύμφωνα με τη βιβλική έννοια του όρου, άγιος είναι ο αφιερωμένος στο Θεό ή ο σχετιζόμενος με το Θεό. Στο βαθμό, λοιπόν, που κάποιος άνθρωπος αφιερώνεται στο Θεό ή σχετίζεται με Αυτόν, αγιάζεται, εφόσον μετέχει στις ενέργειές Tου. ΄Οσο προχωρεί στη σχέση του με το Θεό, τόσο τελειότερος γίνεται. Πρέπει να διευκρινήσουμε βέβαια, πως αυτή η τελειότητα δεν εμπεριέχει την έννοια του τέλους. Στη σχέση του ανθρώπου με το Θεό δεν υπάρχει ένα τελειωτικό φτάσιμο. Η Εκκλησία, στην προσπάθειά της να περιγράψει τη χωρίς όρια και τέλος υπαρκτική περιπέτεια του ανθρώπου να σχετισθεί με το Θεό, χρησιμοποιεί την έκφραση: «ατέλεστος τελειότης». Η τελειότητα όμως αυτή δε σημαίνει σε καμμία περίπτωση απώλεια της ανθρώπινης φύσεως και ό,τι αυτή συνεπάγεται. Ο άγιος, σε οποιαδήποτε πνευματική κατάσταση κι αν έφτασε, δε έπαψε ποτέ να είναι και να παραμένει άνθρωπος, που σημαίνει ότι είχε στη ζωή του και αρκετές ταπεινές ή και χαμηλές στιγμές, όπως όλοι οι άνθρωποι. Αυτό, πρέπει να γίνει ξεκάθαρο. Οι ΄Αγιοι, όντες άνθρωποι, ήταν άγιοι, γιατί πάνω απ΄όλα υπήρξαν ανθρώπινοι. Η σε επίπεδα τελειότητας ανθρωπινότητά τους, ήταν το στοιχείο που τους κατάστησε άγιους και βρίσκονται τόσο ψηλά στη συνείδηση των πιστών. Η αφιέρωσή τους στο Θεό ήταν συγχρόνως και αφιέρωσή τους στον άνθρωπο, στο συγκεκριμένο συνάνθρωπο. Είχαν κάνει πράξη τη διατύπωση του καινοδιαθηκικού χωρίου: « Αν πεί κανείς ότι αγαπώ τον Θεό και ταυτόχρονα μισεί τον αδελφό του, αυτός είναι ψεύτης. Διότι όποιος δεν αγαπά τον αδελφό του, τον οποίο βλέπει, πώς είναι δυνατόν να αγαπά τον Θεό που δεν Τον έχει δει ποτέ;» (Ιωάννου Α’, 4, 20). Οι άγιοι πάνω απ’ όλα έβαζαν τον πλησίον. Γιατί, «ο κατ’ εξοχήν τόπος συνάντησης του Θεού είναι το πρόσωπο του άλλου», όπως έχει ειπωθεί.» Επιλογές – αποσπάσματα από ομιλία του Βασιλείου Αντωνόπουλου, θεολόγου, με θέμα: «Τί είναι τελικά οι ΄Αγιοι: υπεράνθρωπα όντα ή αληθινοί άνθρωποι στο ύψος του ανθρώπου;» (29-1-1998)

Τι είναι τελικά οι ΄Αγιοι; Υπάρχουν άγιοι στην εποχή μας; Ποιοι είναι αυτοί; Προέρχονται μόνο απ’ τον κύκλο των μοναχών και του ιερατείου; Τι διαφορετκό έχουν απ’ τους απλούς πιστούς; Τι είναι αυτό που τους χαρακτηρίζει; Οι μαθητές προσπαθούν ν απαντήσουν μέσα από την Ερευνητική Εργασία τους που ακολουθεί.

ΓΕΩΡΓΙΑ ΙΩΣΗΦΙΔΟΥ, Υπεύθυνη Καθηγήτρια

2


ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ «ΑΓΙΟΣ» ΣΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ Στο Χριστιανισμό «ΑΓΙΟΣ» θεωρείται πως είναι μόνο ο Θεός. Από Aυτόν και μόνο και με τη σχέση μαζί Του πηγάζει κάθε αγιότητα. Άγιος δεν είναι ο καλός άνθρωπος ή έστω ο ενάρετος άνθρωπος, αλλά εκείνος που ζώντας μέσα στην Εκκλησία με τα Μυστήρια και την ευαγγελική ζωή, ενώνεται με τον Χριστό και αισθάνεται μέσα του την Χάρη του Χριστού. Επομένως, τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα ενός Χριστιανού για να εισέλθει στο αγιολόγιο της Εκκλησίας είναι: να είναι μέλος της Εκκλησίας, να διαθέτει ορθόδοξη πίστη, να έχει εκκλησιαστικό φρόνημα, να έχει αγάπη για τον Θεό και τους ανθρώπους, να είναι μάρτυρας ή να διάγει οσιακό βίο και να γίνονται θαύματα, δηλαδή ο Χριστός δι’ αυτού να ενεργεί διάφορα σημεία. Στη ζωή και το έργο των Αγίων της Εκκλησίας η αγιότητα εκδηλώνεται με ποικίλα χαρακτηριστικά. Υπάρχουν ΄Αγιοι σε όλες τις εποχές, προερχόμενοι από οποιαδήποτε ηλικιακή ομάδα, από οποιαδήποτε κοινωνικήοικονομική τάξη, άνδρες και γυναίκες, μορφωμένοι ή αμόρφωτοι, κληρικοί, μοναχοί ή λαϊκοί. Στα πρόσωπα των Αγίων βλέπουμε τον «αληθινό άνθρωπο», εκείνον που έπλασε ο Θεός με προοπτική τη θέωση. ΄Αγιος σημαίνει κυρίως άνθρωπος της προσφοράς. ΄Οχι εκ του περισσεύματος, ούτε καν εκ του υστερήματος. Προσφοράς των πάντων. ΄Αγιος είναι αυτός που βρήκε τα πάντα, γιατί δεν κράτησε τίποτα για τον εαυτό του.

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΚΑΠΟΙΟΥ ΩΣ ΑΓΙΟΥ ΣΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ Ως Άγιος αναγνωρίζεται από την Εκκλησία όποιος πρώτα έχει κατοχυρωθεί ως Άγιος στη συνείδηση του απλού λαού. Ο ρόλος της Εκκλησίας ως θεσμού, δεν είναι να «αναδεικνύει», να «ανακηρύσσει», πολύ δε περισσότερο να «αγιοποιεί» ένα πρόσωπο, αλλά να μετουσιώνει ένα βίωμα των πιστών σε επίσημη Εκκλησιαστική Πράξη. Γι αυτό το λόγο στην αρχαία εκκλησία δεν υπήρχαν επίσημες, γραπτές πράξεις ανακηρύξεως αγίων, διότι ΔΕΝ χρειαζόταν σε καμμία περίπτωση επίσημη πράξη για την «αγιοποίηση». Οι πρώτοι που έτυχαν αυτής της άμεσης, αυθόρμητης αναγνώρισης ήταν οι μάρτυρες, τους οποίους ο λαός που τους εγνώριζε, τιμούσε αμέσως μετά το θάνατό τους. Για αιώνες η αναγνώριση όλων των αγίων ήταν αυθόρμητη και δεν υπαγόταν σε καμμία τυπική μορφή. Ακόμα κι αν τύχαινε κάποιος επίσκοπος ή ο κλήρος να ανακηρύξει κάποιον ως άγιο, χωρίς να συμφωνεί όλος ο λαός, τότε η ανακήρυξη έμενε κενή περιεχομένου. Αρχικά εγγράφονταν τα ονόματα των αγίων σε Μαρτυρολόγια, Αγιολόγια, Συναξάρια μιας ορισμένης περιοχής. Της περιοχής που μαρτύρησε, έζησε, έδρασε ο καθένας τους. Αργότερα, αν απλωνόταν η φήμη κάποιου, ανάλογα με το έργο του, η τιμή υιοθετείτο από ολόκληρη την εκκλησία. Μερικές φορές, όχι πάντα, ακολουθούσε και επίσημη συνοδική πράξη. Δηλαδή συνεδρίαζε η Σύνοδος του Πατριαρχείου και επισημοποιούσε την απόφαση του λαού. Πάρα πολλοί νεομάρτυρες, όπως και ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, αναγνωρίστηκαν χωρίς καμμία επέμβαση του Πατριαρχείου. Πρώτη φορά που Σύνοδος του Οικουμενικού Πατριαρχείου αναμειγνύεται στο θέμα της αγιοκατάταξης ήταν το 1368 για τον ΄Αγιο Γρηγόριο τον Παλαμά.

3


Πρέπει να αναφέρουμε και κάποιες «περίεργες» περιπτώσεις αγίων (π.χ. «δια Χριστόν σαλοί»), που η ιδιαιτερότητα του χαρακτήρα ή της βιοτής τους δεν τους καθιστούσε «αναγνωρίσιμους» ούτε από την πλειοψηφία των πιστών και μόνο η χάρις του Θεού έκανε γνωστή την αγιότητά τους μέσα από τη διενέργεια κάποιων θαυμάτων. Με παρόμοιο τρόπο αποκαλύφθηκε και η αγιότητα κάποιων μαρτύρων, που κανείς δεν ήταν παρών και δεν γνώριζε το μαρτύριό τους (π.χ. όσιος Εφραίμ). Συμπεραίνουμε, λοιπόν γενικότερα, ότι η αναγνώριση κάποιων προσώπων ως «αγίων», γίνεται από την γενική εκκλησιαστική συνείδηση κλήρου και λαού, χωρίς άλλη πρωτοβουλία και επίσημη επέμβαση από την εκκλησιαστική αρχή. Η ανακήρυξη αγίου είναι έργο «της εν γένει συνειδήσεως της Εκκλησίας».

ΥΠΑΡΧΕΙ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΜΕΤΑΞΥ ΟΡΘΟΔΟΞΗΣ ΚΑΙ ΡΩΜΑΙΟΚΑΘΟΛΙΚΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΑΝΑΚΗΡΥΞΗΣ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ; «ΑΓΙΟΠΟΙΗΣΗ» - «ΑΓΙΟΚΑΤΑΤΑΞΗ» Ο πιο σωστός όρος, που αποδίδει αυτό που συμβαίνει στην Ορθόδοξη εκκλησία είναι ο όρος «αγιοκατάταξη»: το Οικουμενικό Πατριαρχείο, η επίσημη Εκκλησία, κατατάσσει στα Αγιολόγιά της έναν άνθρωπο, του οποίου η αγιότητα έχει αναγνωρισθεί πρωταρχικά από τη συνείδηση των πιστών. Αυτό σημαίνει ότι το Οικουμενικό Πατριαρχείο δεν «κατασκευάζει» αγίους, αλλά συγκαταλέγει στο Αγιολόγιο αυτούς που αναγνωρίζονται από τους ανθρώπους που τους γνώρισαν ή δέχθηκαν θαυματουργικές επεμβάσεις από αυτούς. Στη Ρωμαιοκαθολική εκκλησία, μετά τον 11ο αι, μετά το σχίσμα δηλαδή, μπορούμε να χρησιμοποιούμε πιο εύστοχα τον όρο «αγιοποίηση»: η γνώμη ειδικής επιτροπής και κυρίως του Πάπα είναι αυτή η οποία αναδεικνύει την αγιότητα ενός προσώπου. Για να μετονομαστεί ένας απλός θνητός σε άγιο στη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία, διαμορφώνεται το σκηνικό μιας διαδικασίας -που δεν απέχει και πολύ από το να χαρακτηριστεί δίκη- όπου με πολύ σχολαστικό τρόπο γίνεται λεπτομερής αναφορά στις συνθήκες ζωής, στις αρετές και στα θαύματα του εν λόγω προσώπου. Την αρμοδιότητα για τις «δίκες» αυτές έχει αναλάβει από το 1588 έως σήμερα ένας ρωμαϊκός οργανισμός, ο οποίος ασχολείται αποκλειστικά με τέτοια ζητήματα. Τα στάδια της αγιοποίησης κάποιου στους Ρωμαιοκαθολικούς α) Οσιοποίηση. Η διαδικασία αρχίζει σε επίπεδο επισκοπής. Ο επίσκοπος δίνει την άδεια διερεύνησης της αρετής του προς οσιοποίηση προσώπου και αποστέλλει τις πληροφορίες στο Βατικανό, στην ειδική επιτροπή που προαναφέραμε. Αν πέθανε μαρτυρικά, γίνεται αυτομάτως όσιος. Αν όχι, χρειάζεται να αποδειχθεί η τέλεση κάποιου θαύματος (συνήθως μια θαυματουργή θεραπεία) με την παρέμβασή του. β) Αγιοποίηση. Το επόμενο στάδιο. Χρειάζεται να αποδειχθεί η τέλεση ενός ακόμα θαύματος. Η διαδικασία αγιοποίησης αρχίζει τουλάχιστον πέντε χρόνια μετά θάνατον. Ο Πάπας όμως έχει τη δύναμη να αντιπαρέλθει 4


αυτήν την περίοδο αναμονής, όπως έκανε ο Πάπας Βενέδικτος ΙΣΤ' στην περίπτωση του Ιωάννη Παύλου Β'. Επίσης ο Πάπας Ιωάννης Παύλος κατήργησε και τον ρόλο του «Προστάτη της Πίστης», δηλαδή του συνηγόρου του διαβόλου, δουλειά του οποίου ήταν να επιχειρηματολογεί στην ειδική αυτή επιτροπή, εναντίον της αγιοποίησης του προτεινομένου. Μάλιστα και στην Ανατολή, στην Ορθόδοξη εκκλησία, μετά την πτώση της Κωνσταντινουπόλεως, υπάρχουν επιρροές από την πρακτική των Ρωμαιοκαθολικών. Η πράξη αυτή της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας επέδρασε περισσότερο στη Ρωσική εκκλησία, η οποία –κάποτε- εκτός των άλλων, απαιτούσε και την άδεια του Τσάρου για ν’ αναγνωρισθεί κάποιος ως άγιος!

ΤΙ ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ΤΗΣ ΑΝΑΚΗΡΥΞΗΣ ΚΑΠΟΙΟΥ ΩΣ ΑΓΙΟΥ 1. Κατά την ανακήρυξη γίνεται επίσημη Συνοδική Πράξη 2. Η πράξη αυτή διαβάζεται πανηγυρικά μέσα σε ναό και υπογράφεται από όλα τα μέλη της Συνόδου που παρίστανται και ακολουθεί σχετική εκκλησιαστική τελετή, ψάλλονται κάποια τροπάρια κ.λπ. 3. Για κάποιους ιδιαιτέρως αγίους συντάσσεται ειδική ακολουθία. 4. Μπορεί να γίνει ανακομιδή των λειψάνων του αγίου, αν σώζονται και να χρισθούν αυτά με άγιο Μύρο (κυρίως στη Ρωσική εκκλησία) 5. Ορίζεται ημέρα εορτασμού της μνήμης του αγίου, υπάρχει δυνατότητα να αγιογραφηθεί η μορφή του, να οικοδομηθεί ναός στο όνομά του, να γίνει σχετική ονοματοδοσία κατά την βάπτιση κ.λπ. Εδώ πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι οι άγιοι τιμώνται και δεν λατρεύονται. Η τιμή προς τους αγίους ανάγεται έμμεσα στον ίδιο το Θεό που έπλασε τον άνθρωπο «κατ' εικόνα και καθ' ομοίωσίν» Του. Στον Θεό, άλλωστε, οφείλεται, μαζί με την ανθρώπινη συνεργασία, η αγιότητα της ζωής των αγίων.

5


ΟΡΘΟΔΟΞΟΙ ΑΓΙΟΙ ΤΟΥ 20ου ΑΙΩΝΑ Αν ανατρέξουμε στο αγιολόγιο και τα συναξάρια της Εκκλησίας μας, θα δούμε ότι υπάρχουν –μετά Χριστόν΄Αγιοι σε όλες τις εποχές, άνδρες και γυναίκες, όλων των ηλικιών, προερχόμενοι από όλα τα μορφωτικά, οικονομικά, κοινωνικά στρώματα κι απ’ όλες σχεδόν τις περιοχές της γης. Στην Ερευνητική αυτή Εργασία θελήσαμε ν’ αναζητήσουμε τις Αγίες και τους Αγίους των νεότερων χρόνων και συγκεκριμένα του 20ου αιώνα. Ανθρώπους, δηλαδή, που έζησαν και αγίασαν μεταξύ 1900 και 2000 μ. Χ. Παραθέτουμε παρακάτω ένα «κατάλογο» με ονόματα και ημερομηνίες που βρήκαμε σχετικά: 

Οσία Μεθοδία της Κιμώλου (1861-1908)

΄Αγιος Νεκτάριος Πενταπόλεως (1846-1920)

Παπανικόλας Πλανάς (1851-1932)

Αλέξανδρος Σμορέλ, ο αντιναζιστής νεομάρτυρας (1917-1943)

Γέροντας Σάββας της Καλύμνου (1862-1948)

Γέροντας Γεώργιος Καρσλίδης (1901- 1951)

Ματρώνα η αόμματος (1881-1952)

Αγιος Νικηφόρος ο λεπρός (1890-1964)

Γέροντας Ιερώνυμος ο εν Αιγίνη (1883-1966)

Γέροντας Αμφιλόχιος Μακρής (1888-1970)

Σοφία Χοτοκουρίδου (1883-1974)

Ιερομάρτυς Φιλούμενος (1913-1979)

΄Ολγα της Αλάσκας, η μαία ( 1916-1979)

Σεραφείμ Ρόουζ (1934-1982)

Γέροντας Γαβριήλ Διονυσιάτης (1886-1983)

Ταρσώ, η διά Χριστόν σαλή (1910- 1989)

Γέροντας Πορφύριος (1906-1991)

Γέροντας Ιάκωβος ο εν Ευβοία (1920-1991)

Γερόντισσα Γαβριηλία Παπαγιάννη (1897-1992)

Γέροντας Σοφρώνιος Σαχάρωφ (1896-1993)

Γέροντας Παϊσιος (1924-1994)

Γέροντας Κλέοπας Ηλιέ (1912-1998)

Γέροντας Εφραίμ Κατουνακιώτης (1912-1998)

Ευγένιος Ροντιόνωφ ο οπλίτης (1977- 1996)

6


Κατά την έρευνά μας με έκπληξη ανακαλύψαμε πόσο πολλοί άνθρωποι έχουν «αγιάσει» τον τελευταίο αιώνα. Μάλιστα καταλάβαμε ότι η λίστα που καταγράψαμε εμείς παραπάνω, μόνο ενδεικτική μπορεί να χαρακτηριστεί, καθώς υπάρχουν πολλοί ακόμα αναγνωρισμένοι ή προς επίσημη αναγνώριση άγιοι. Άλλωστε, η πολυτάραχη εποχή που ζούμε, η δράση των φανατικών του λεγόμενου Ισλαμικού Κράτους, φαίνεται πως προσθέτει διαρκώς πρόσωπα στην «χορεία των νεομαρτύρων» της Εκκλησίας μας. Επίσης, η κάθε υποομάδα της Ε. Ε. μας επέλεξε ν’ ασχοληθεί ιδιαιτέρως μ΄ένα συγκεκριμένο σύγχρονο ΄Αγιο και να σας παρουσιάσουμε: α) λίγα στοιχεία από τη ζωή του, β) πώς αντιμετώπιζε τις δυσχέρειες που παρουσιάζονταν, γ) πώς προσέγγιζε κι αντιμετώπιζε τους συνανθρώπους του, συμπαθούντες κι αντιπαθούντεςπροβλήματά τους.

και τα

Στο 1ο Τετράμηνο η Α’ Ομάδα επέλεξε τον ΄Αγιο Νεκτάριο, επίσκοπο Πενταπόλεως, η Β’ Ομάδα τον ΄Αγιο Λουκά τον ιατρό, επίσκοπο Συμφερουπόλεως Κριμαίας και η Γ’ Ομάδα τον ΄Αγιο Ιωάννη Μαξίμοβιτς. Στο 2ο Τετράμηνο θελήσαμε να ερευνήσουμε:  Υπάρχουν άνθρωποι που έφτασαν στην αγιότητα, ενώ η ζωή τους είχε διανύσει αρχικά «άλλα μονοπάτια»;  Υπάρχουν ορθόδοξοι άγιοι – μάρτυρες του 20ου αι. που κατάγονται από μη παραδοσιακά ορθόδοξες χώρες (όπως η Ελλάδα και η Ρωσία);  Υπάρχουν ορθόδοξοι άγιοι τον 20ο αι., που δεν προέρχoνται από το χώρο των μοναχών και του ιερατείου; ΄Ετσι, λοιπόν, η Α’ Ομάδα επέλεξε τον Αμερικανό ιερομόναχο Σεραφείμ Ρόουζ, η Β’ Ομάδα ανέλαβε να μελετήσει μια περίπτωση νεομαρτύρων από την Κίνα και η Γ’ Ομάδα μία μαία από την Αλάσκα, την ΄Ολγα, και έναν Γερμανό φοιτητή ιατρικής, που αντιτάχθηκε στο Ναζισμό, τον Αλέξανδρο Σμορέλ. Είναι χαρακτηριστικό ότι το κείμενο απ΄όπου πήραμε πληροφορίες για τους Κινέζους νεομάρτυρες, είναι του π. Σεραφείμ Ρόουζ, γνώστη της κινέζικης γλώσσας, προσεχτικού μελετητή της ανατολικής φιλοσοφίας.

ΑΓΙΟΣ ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ ΠΕΝΤΑΠΟΛΕΩΣ (1 Οκτωβρίου 1846 - 9 Νοεμβρίου 1920) Το κατά κόσμον όνομά του ήταν Αναστάσιος Κεφαλάς και υπήρξε λαοφιλής ιεράρχης, ποιμενάρχης και παιδαγωγός στα τέλη του 19ου με αρχές του 20ού αιώνα. Ο Άγιος Νεκτάριος επίσης είναι θαυματουργός διότι, πιστεύεται ότι πραγματοποίησε θαύματα ενώ βρισκόταν ακόμα εν ζωή. Ο Νεκτάριος δεν ανακηρύχθηκε Άγιος αμέσως όταν πέθανε. Χρειάστηκε να περάσουν 40 χρόνια και στις 20 Απριλίου του έτους 1961 ο Οικουμενικός Πατριάρχης Αθηναγόρας έκρινε πως έπρεπε να τον ανακηρύξει Άγιο καθώς είχε πραγματοποιήσει πολλά μεγάλα έργα πάνω στη Θρησκεία και στην Εκκλησία.

7


Μετά από 33 έτη που το σώμα του Αγίου Νεκταρίου έμεινε ακέραιο, άρχισε να αποσυντίθεται. Σήμερα η κάρα και τα οστά του Αγίου Νεκταρίου φυλάσσονται στην ιερά μονή της Αγίας Τριάδος που ίδρυσε ο ίδιος στην Αίγινα. Ποιο ήταν το ιστορικό πλαίσιο της ζωής του; Το 1850 το Οθωμανικό κράτος είχε βρεθεί στα πρόθυρα διάλυσης λόγω της οικονομικής καθίζησης μετά από τις εθνικές επαναστάσεις και τους πολέμους με τις μεγάλες δυνάμεις. Ταυτόχρονα λάμβανε χώρα κυρίως σε Ευρώπη και Βόρεια Αμερική η βιομηχανική επανάσταση. Ο Άγιος Νεκτάριος ήρθε αντιμέτωπος με την δύσκολη πραγματικότητα της εποχής, καθώς η οικογένεια του αδυνατούσε να συντηρήσει όλα τα μέλη της και υποχρεώθηκε να πάρει τον δρόμο για μια καλύτερη ζωή στην Κωνσταντινούπολη σε ηλικία 13 ετών. Ποιές δυσκολίες συνάντησε στη ζωή του και πώς τις αντιμετώπισε; Ο Άγιος Νεκτάριος ήταν το πέμπτο από τα έξι παιδιά φτωχής οικογένειας. Σύντομα ήρθε αντιμέτωπος με τη δύσκολη πραγματικότητα της εποχής, καθώς η οικογένειά του αδυνατούσε να συντηρήσει όλα τα μέλη της, ενώ η γενέτειρά του – η Σηλυβρία της Θράκης- δεν είχε σχολείο μέσης εκπαίδευσης, με αποτέλεσμα να υποχρεωθεί να πάρει το δρόμο για μια καλύτερη ζωή στην Κωνσταντινούπολη, σε ηλικία 13 ετών. Η ζωή στη Κωνσταντινούπολη για τον Αναστάσιο ήταν σκληρή και δύσκολη τα πρώτα χρόνια της παραμονής του. Αρχικά εργάστηκε σε συσκευαστήριο καπνού, οπού ο ιδιοκτήτης του φερόταν βάναυσα. Εργαζόταν πολλές ώρες ημερησίως, χωρίς ν’ αμείβεται και πολλές φορές ξυλοκοπείτο. Ο Αναστάσιος τα υπέμενε όλα αυτά, καθότι δεν ήθελε να μαθευτεί το δράμα το οποίο περνούσε στην οικογένεια του και να λυπηθούν οι δικοί του. Από την άλλη, τον καταλάμβανε θλίψη, γιατί αδυνατούσε να ενισχύσει οικονομικά την οικογένειά του, ενώ παράλληλα δεν μπορούσε να παρακολουθήσει μαθήματα στο σχολείο. Την κλίση, όμως, προς τον Θεό και στο Ευαγγέλιο, την έδειχνε από μικρός. Έτσι στο συσκευαστήριο μαζί με τον καπνό που πουλούσε, κάθε φορά έδινε και ένα μικρό χαρτάκι, σ το οποίο έγραφε κάποια ευαγγελική ρήση. ΄Οταν έγινε 20 ετών διορίστηκε ως δάσκαλος στη Χίο, όπου έμεινε 7 χρόνια. Εκεί έγινε μοναχός και διάκονος. Με οικονομική ενίσχυση από έναν πλούσιο Χιώτη, τον Ιωάννη Χωρέμη, συνέχισε τις σπουδές του στην Αθήνα . ΄Ομως, αργότερα ο ευεργέτης του έφυγε από τη ζωή, με αποτέλεσμα ο Νεκτάριος να βρίσκεται πάλι σε δεινή οικονομική κατάσταση. Αλλά, με πολλή μελέτη, πρώτευσε στο διαγωνισμό σχολικής κοσμητείας στο «Παπαδάκειο κληροδότημα», με αποτέλεσμα να κερδίσει υποτροφία σπουδών στη θεολογική σχολή. ΄Ετσι, πήρε το πτυχίο του (1885).

8


Κάποιοι γνωστοί του τον συνέστησαν στον Πατριάρχη Αλεξανδρείας Σοφρώνιο και μετακόμισε στην Αλεξάνδρεια. Ο Πατριάρχης αναγνωρίζοντας το ήθος και τα προσόντα του τον έκανε γραμματέα, ιεροκήρυκα του Πατριαρχείου και επίσκοπο Πενταπόλεως Οι αντίπαλοί του –κληρικοί- γνωρίζοντας την ταχεία άνοδό του στην ιεραρχία , αποφάσισαν να τον παραμερίσουν, κατηγορώντας τον, πως ήθελε να ανατρέψει το Σωφρόνιο από τον θρόνο, αλλά και με αόριστες κατηγορίες ηθικής φύσεως. Επίσης είχαν μαζί τους και μερίδα κληρικών, οι οποίοι πίστευαν ότι η τακτική που ακολουθούσε ο Νεκτάριος ως επίσκοπος, δηλαδή λιτότητας και πενίας της εκκλησίας, θα επηρέαζε την οικονομική κατάσταση του Πατριαρχείου. Ο Νεκτάριος, λοιπόν, αναγκάστηκε να επιστρέψει στην Ελλάδα όπου, μετά από διάφορες ταλαιπωρίες, έγινε Διευθυντής της Ριζαρείου Σχολής. Το 1904 ίδρυσε Μονή στην Αίγινα, όπου και έμεινε. Ομως και πάλι η λαοφιλία του τον κατέστησε μισητό σε κάποιους τοπικούς παράγοντες, εκκλησιαστικούς και μη, που τον διέβαλαν στην Αρχιεπισκοπή Αθηνών. Ο Νεκτάριος, αφού τελείωσε ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, το 1918 κατηγορήθηκε ακόμα από μητέρα μιας μοναχής για ανηθικότητα. Δύο αρχιεπίσκοποι διέταξαν ανακρίσεις. Γρήγορα όμως εξετάσεις και έρευνες του εισαγγελέα Αθηνών κατέδειξαν το ψεύδος της μητέρας της κόρης. Εξ αιτίας αυτού του λόγου, αλλά και κληρικών οι οποίοι τον φθονούσαν και τον κατηγορούσαν πισώπλατα, ουσιαστικά δεν κατάφερε να πραγματοποιήσει το όνειρό του, την αναγνώριση του Μοναστηριού που είχε δημιουργήσει στην Αίγινα. Το τέλος της ζωής του ήταν επίπονο. Η χρόνια ασθένεια του προστάτη, μαζί με τα περασμένα χρόνια της ηλικίας του και κακοπάθειες της ζωής τον ταλαιπωρούσαν. Ακόμα και τότε είχε σχέδια. Ήθελε να δημιουργήσει ένα εκπαιδευτήριο. Τελικά δεν πρόλαβε. Το 1920 εισήχθη στο Αρεταίειο νοσοκομείο Αθηνών όπου διεγνώσθη καρκίνος του προστάτη. Στις 9 Νοεμβρίου του ιδίου έτους ο Άγιος Νεκτάριος πέθανε. Πώς προσέγγιζε ο Άγιος Νεκτάριος τους συνανθρώπους του και τα προβλήματα τους; Η ζωή του Άγιου Νεκταρίου ήταν μια ιερή πορεία 74 χρόνων κατάφορτη από καρπούς του Αγίου Πνεύματος. Μια πορεία πάντως που κάθε άλλο παρά ομαλή ήταν. Ο Άγιος λόγω της σύνδεσης του με το Θεό, προσέγγιζε τους συνανθρώπους του με αλληλεγγύη, κατανόηση, αγάπη, την θέληση να βοηθήσει όπως μπορούσε και ποτέ με μίσος. ΄Εψαχνε πάντα μια δουλειά που θα τον φέρει σε θέση να προσφέρει τις υπηρεσίες του στους πιστούς. Χωρίς κανένα κέρδος, με γνώμονα μόνο την ψυχική ωφέλεια, φτωχός από μικρός, ασκητής και ολιγαρκής, ουδέποτε ενδιαφέρθηκε για την αυτοπροβολή και το κέρδος. Είναι χαρακτηριστικό το περιστατικό που συνέβη όταν ήταν Διευθυντής της Ριζαρείου Σχολής: επειδή ο άνθρωπος που ήταν υπεύθυνος για την καθαριότητα του κτιρίου είχε αρρωστήσει, ο ΄Αγιος πήγαινε πολύ νωρίτερα μόνος του, καθάριζε εκείνος όλο το κτίριο και δεν ανέφερε πουθενά την απουσία του υπαλλήλου, για να μη χάσει ο φτωχός τη δουλειά του. Όποτε τον αδίκησαν, του φέρθηκαν άσχημα ή τον συκοφάντησαν ουδέποτε αντιδικούσε, παρέμενε πράος και έλεγε πάντα πως ο Θεός θα φανερώσει το δίκαιο και την αλήθεια. Ταπεινός, μοναχικός και παρόλα αυτά προσηνής, ο σεβάσμιος γέροντας Νεκτάριος έγινε παράδειγμα ανιδιοτελούς προσφοράς και αγάπης στους πονεμένους συνανθρώπους του στις δύσκολες εποχές που διένυαν. Η ταπεινοφροσύνη και το αίσθημα ευθύνης που τον διακατείχε για το έργο που επιτελούσε, καταδείχθηκε την εποχή που πέθανε ο Πατριάρχης Σωφρόνιος, όταν του ζητήθηκε να τον διαδεχθεί και ο ίδιος αρνήθηκε. 9


Βασικά χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς του Ο Άγιος Νεκτάριος έζησε την εποχή που η φτώχεια χαρακτήριζε την ελληνική κοινωνία. Από τα νηπιακά του χρόνια βίωσε καταστάσεις δύσκολες, άπονη και βίαιη συμπεριφορά και κυρίως την απόλυτη φτώχεια. Όμως ποτέ δεν λύγισε πάντα αγωνιζόταν να πετύχει το καλύτερο. Ήταν άνθρωπος οργανωτικός, πολύ καλός εκπαιδευτικός, άφησε σπουδαίο συγγραφικό έργο και είχε εξαίρετη παιδαγωγική σκέψη. Είχε υπομονή, ταπείνωση, σεβασμό, αγάπη για τους συνανθρώπους του, ήταν ολιγαρκής, δεν προβαλλόταν και δεν τον ενδιέφερε το κέρδος. Πραγματικά ήταν ένας άνθρωπος της προσφοράς, ο οποίος γινόταν αξιαγάπητος από τον κόσμο. Από τα πρώτα χρόνια της ζωής του εκδήλωσε την αγάπη του για το Θεό και το πάθος του για το μοναχισμό. Δεν έχασε ποτέ τον προσανατολισμό του αντιθέτως ήταν η πυξίδα που κατεύθυνε την ζωή του.

ΑΓΙΟΣ ΛΟΥΚΑΣ ΣΥΜΦΕΡΟΥΠΟΛΕΩΣ-ΚΡΙΜΑΙΑΣ (9 ΜΑΪΟΥ 1877-11 ΙΟΥΝΙΟΥ 1961)

ΣΥΝΤΟΜΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΤΟΥ       

Γεννήθηκε το 1877 στο Κέρτς της Κριμαίας Εξελέγη καθηγητής ανατομίας και χειρουργικής στο πανεπιστήμιο της Τασκένδης Ήταν πιστός Χριστιανός και παρακολουθούσε πάντα όρθιος την λειτουργία Είχε πάντα την εικόνα της Παναγίας μέσα στο χειρουργείο Παντρεύτηκε και απέκτησε 4 παιδιά, αλλά όταν ήταν 38 ετών η γυναίκα του πέθανε από φυματίωση Το 1921 χειροτονήθηκε ιερέας και το 1923 επίσκοπος Τασκένδης Έζησε βασανιστήρια, φυλακή, εξορίες και κακουχίες. Σε όλους τους τόπους της εξορίας, παρά τις αντίξοες συνθήκες, δεν σταματούσε να υπηρετεί στα δημόσια νοσοκομεία, να χειρουργεί και να θεραπεύει ασθενείς.  Ο άγιος Λουκάς ως ιατρός δημοσίευσε σαράντα επιστημονικά έργα. 10


 Στο Γενισέισκ το 1924 επιχείρησε την πρώτη στον κόσμο μεταμόσχευση νεφρού από ζώο σε άνθρωπο!  Στο νοσοκομείο της Τασκένδης δημιούργησε το πρώτο τμήμα πυογόνων λοιμώξεων σε όλη την Ε.Σ.Σ.Δ. Ένα κλασικό έργο του, το οποίο εκδόθηκε το 1934, είναι το βιβλίο «Δοκίμια για την χειρουργική των πυογόνων λοιμώξεων» κι έθεσε τα θεμέλια για μια ολόκληρη ιατρική ειδικότητα και το έργο του συνεχίζει να χρησιμοποιείται στην ιατρική ως και σήμερα.  Παρά τις διώξεις που του επέβαλε για την ορθόδοξη πίστη του και την επιλογή του να γίνει ιερέας το σοβιετικό καθεστώς, το 1946 τον τίμησε με το Βραβείο Στάλιν, την κορυφαία διάκριση της προπολεμικής Ρωσίας για όλες τις επιστημονικές δημοσιεύσεις του, καθώς και την ηρωική εργασία του κατά τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο. Ο ίδιος απείχε από την απονομή (αντίδραση αδιανόητη εκείνη την εποχή)  Τα τελευταία εννέα χρόνια της ζωής του ήταν τυφλός από γλαύκωμα  Ανακηρύχθηκε άγιος τον Νοέμβριο του 1995  Η μνήμη του τιμάται στις 29 Μαϊου και στις 11 Ιουνίου

Ποιο ήταν το ιστορικό πλαίσιο στο οποίο έζησε ΄Εζησε την εποχή, που στην Ρωσία επικράτησε ο κομμουνισμός και η Ορθόδοξη Εκκλησία δέχθηκε πολλές διώξεις. Τα ιδιαιτέρως ενεργά μέλη της -όπως ο ΄Αγιος Λουκάς-χαρακτηρίζονταν ως «εχθροί του λαού» και έπεφταν σε δυσμένεια. Αμέσως μετά την Οκτωβριανή επανάσταση, το Νοέμβριο του 1917, οι κομμουνιστές άρχισαν τον αγώνα ενάντια στην Εκκλησία, αφού αυτή στο παρελθόν διατηρούσε καλές σχέσεις με τους τσάρους. Κήρυξαν την Εκκλησία εχθρό της επανάστασης και κατηγόρησαν τον Κλήρο για πολιτική αναξιοπιστία. Διώξεις και κατατρεγμοί, φυλακίσεις, εξορίες, εκτελέσεις, δολοφονίες, βασανιστήρια, νόμοι και προπαγάνδα, επιστήμη και στρατός, όλα χρησιμοποιήθηκαν. Το κυβερνόν κόμμα δεν περιορίστηκε σε συλλήψεις, φυλακίσεις και εκτελέσεις των κληρικών. Κατέσχεσαν τους θησαυρούς της Εκκλησίας, έκλεισαν ή κατέστρεψαν τις Εκκλησίες, τα Μοναστήρια και όλες τις Εκκλησιαστικές σχολές. Άνοιξαν τα μνήματα των Αγίων (1920), έκαναν αντιθρησκευτικές επιδείξεις στους δρόμους και έκαιγαν εικόνες στις πλατείες των πόλεων σε μια σκόπιμη προσπάθεια να προσβάλλουν τα αισθήματα του λαού.

Οι δύσκολες καταστάσεις που αντιπετώπισε Ιδιαίτερη δοκιμασία για εκείνον πρέπει να υπήρξε ο θάνατος της γυναίκας του στα 38 του χρόνια και το θέμα της φροντίδας και ανατροφής των παιδιών του, αφού και ο ίδιος έζησε μία πολυτάραχη ζωή. 11


Από το 1922 και μέχρι την τελευταία του πνοή ο Άγιος Λουκάς γνώρισε συλλήψεις, βασανιστήρια, εξορίες και κακουχίες. Φυλακίστηκε και εξορίστηκε συνολικά έντεκα χρόνια. Σε όλο αυτό το διάστημα εξασκούσε την ιατρική βοηθώντας όσους είχαν ανάγκη. Οι λόγοι των διώξεων του ήταν οι γενικοί διωγμοί κατά των Ορθοδόξων και η ιδιαίτερη άρνηση του να υποστηρίξει τη «Ζωντανή εκκλησία», ένα εκκλησιαστικό πραξικόπημα μέσα από το οποίο το σοβιετικό καθεστώς προσπαθούσε να ελέγξει τους πιστούς. Το 1947, του απαγορεύθηκε να μιλά στους φοιτητές, σταμάτησαν να τον καλούν στα ιατρικά συμβούλια και τον απέλυσαν από ιατρικό σύμβουλο, επειδή «δεν είχε καθαρό παρελθόν: φυλακές, εξορίες, κηρύγματα», αλλά και επειδή αρνιόταν να πηγαίνει χωρίς το ράσο και τον σταυρό του στην εργασία του και σε άλλες εκδηλώσεις. Εκτός από τις διώξεις του καθεστώτος, είχε ν’ αντιμετωπίσει και διάφορα προβλήματα υγείας –μια καρδιακή ανεπάρκεια κι ένα γλαύκωμα που το 1956 κατέληξε σε οριστική τύφλωση- τα οποία βεβαίως επιδεινώνονταν απ’ όλες τις ταλαιπωρίες που πέρασε. Πως αντιμετώπιζε τους συνανθρώπους του    

Ιδιαίτερη ήταν αγάπη του για τους ασθενείς, δεν τους χαρακτήριζε «περιπτώσεις» όπως οι υπόλοιποι συνάδερφοί του ,αλλά τους συμπεριφέρονταν σαν να τους γνώριζε χρόνια. Έδινε το μισθό του πολλές φορές σε ανθρώπους που είχαν ανάγκη. Σε απόρους και φτωχούς ανθρώπους πρόσφερε τη βοήθεια του και τους χειρουργούσε χωρίς αμοιβή. Σε φτωχούς χάρισε και το χρηματικό ποσό από το βραβείο Στάλιν που του απονεμήθηκε Κατά τη διάρκεια των εξοριών του δεν σταμάτησε να προσφέρει τις υπηρεσίες του στους συνανθρώπους του και να βοηθά κάθε άνθρωπο που έχει ανάγκη. Ενδιαφερόταν για τον ανθρώπινο πόνο κι έβγαλε ανακοίνωση ότι «δέχεται καθημερινά εκτός Κυριακών και εορτών, κάθε άνθρωπο που θέλει τη βοήθειά του» με αποτέλεσμα να καταφθάνουν στο διαμέρισμά του καθημερινά αμέτρητοι άνθρωποι απ' όλη την Κριμαία.

ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΑΞΙΜΟΒΙΤΣ (4 Ιουνίου 1896- 2 Ιουλίου 1966) Ο Άγιος Ιωάννης γεννήθηκε στις 4 Ιουνίου του 1896 μ.Χ. στο χωριό Αντάμοβκα της επαρχίας Χαρκώβ της Νότιας Ρωσίας και το βαπτιστικό του όνομα ήταν Μιχαήλ. Ήταν απόγονος της αριστοκρατικής οικογένειας Μαξίμοβιτς. Κατά την παιδική του ηλικία ο Μιχαήλ ήταν φιλάσθενος και έτρωγε λίγο. Ήταν ήσυχο παιδί, πολύ ευγενικό και είχε βαθειά θρησκευτικότητα. Επειδή ήταν ο μεγαλύτερος από τα 5 αδέλφια του και γνώριζε καλά τους βίους των Αγίων, έγινε και ο πρώτος δάσκαλος τους στην πίστη. Ήταν πολύ αυστηρός με τον εαυτό του στην εφαρμογή των εκκλησιαστικών και εθνικών παραδόσεων. Σε ηλικία 11 ετών οι γονείς του Μιχαήλ τον έστειλαν στην Στρατιωτική σχολή της Πολτάβα.

12


Το 1914 μ.Χ. αποφοίτησε από την Στρατιωτική σχολή και παρόλο που ο ίδιος ήθελε να συνεχίσει τις σπουδές του στην Θεολογική Σχολή του Κιέβου, έκανε υπακοή στους γονείς του που ήθελαν να γίνει δικηγόρος και γράφτηκε στην Νομική σχολή. Το 1921 μ.Χ. και αφού ξέσπασε στη Ρωσία εμφύλιος πόλεμος, φεύγει μαζί με την οικογένεια του και εγκαθίσταται στην Γιουγκοσλαβία. Εκεί γράφεται στην Θεολογική σχολή του Βελιγραδίου, ενώ παράλληλα πουλούσε εφημερίδες για να τα βγάζει πέρα. Το 1924 μ.Χ. χειροτονήθηκε αναγνώστης στην Ρωσική Εκκλησία του Βελιγραδίου από τον Επίσκοπο Αντώνιο και το 1926 μ.Χ. χειροτονήθηκε διάκος και εκάρη μοναχός με τ’ όνομα Ιωάννης στο μοναστήρι του Μίλκοβ. Λίγο χρόνια μετά, διορίστηκε στην Ιερατική σχολή στην πόλη Βιτόλ της Σερβίας και το 1934 μ.Χ. εκλέγεται Επίσκοπος Σαγκάης, παρόλο που ο ίδιος δεν ήθελε γιατί είχε πρόβλημα στην ομιλία του. Στις 21 Νοεμβρίου το 1934 μ.Χ. φτάνει στην Σαγκάη και βρίσκει μονάχα μια μισοκτισμένη Εκκλησία και το ποίμνιο του διχασμένο από εθνικές έριδες. Αρχικά βοήθησε τους κατοίκους να ξεπεράσουν τα προβλήματα τους ώστε να ‘ρθει η ειρήνη και σιγά – σιγά οργάνωσε ορφανοτροφείο. Όταν ξέσπασε η Κομμουνιστική Επανάσταση στην Σαγκάη, ο Άγιος Ιωάννης, πήρε τα παιδιά και τα μετέφερε στις Φιλιππίνες και από εκεί τα πήγε στην Αμερική και στην Αυστραλία. Το 1951 μ.Χ. ο Άγιος Ιωάννης καταφεύγει στην Αμερική, αλλά εκεί οι Επίσκοποι της Συνόδου αποφασίζουν να τον στείλουν στην Επισκοπή του Παρισιού και των Βρυξελλών. Στις 21 Νοεμβρίου του 1962 μ.Χ. επιστρέφει στην Αμερική και διορίζεται Επίσκοπος της Ρωσικής Εκκλησίας της διασποράς στο Σαν Φρανσίσκο. Ο Άγιος Ιωάννης απεβίωσε στις 2 Ιουλίου του 1966 μ.Χ. στον ύπνο του. Προγνώριζε την ημέρα του θανάτου του και είχε προετοιμαστεί. Το φθινόπωρο του 1993 μ.Χ. η Σύνοδος των Επισκόπων της Αμερικής με υπεύθυνο τον Αρχιεπίσκοπο Αντώνιο του Σαν Φρανσίσκο, άνοιξε τον τάφο του και βρήκαν το σώμα του άφθαρτο. Ένα χρόνο αργότερα, στις 2 Ιουλίου του 1994 μ.Χ. ανακηρύσσεται επίσημα Άγιος. Η μνήμη του εορτάζεται κάθε 2 Ιουλίου. Επειδή ο Άγιος Ιωάννης ταξίδευε συχνά αεροπορικώς, θεωρείται προστάτης των ταξιδευόντων αεροπορικώς.

Ποιο ήταν το ιστορικό πλαίσιο στο οποίο έζησε ΄Εζησε την ίδια εποχή με τον συμπατριώτη του Αγιο Λουκά τον ιατρό, άρα για τη Ρωσία ισχύουν όσα αναφέραμε και προηγουμένως. Ο Ιωάννης δεν παρέμεινε όμως στην πατρίδα του, αλλά μετανάστευσε στη Σερβία, η οποία αποτελούσε τότε μέρος του «Βασιλείου της Γιουγκοσλαβίας». Εκεί σπούδασε και χειροτονήθηκε ιερέας.

13


Αργότερα η εκκλησία τον έστειλε στην Κίνα για το ιεραποστολικό της έργο. Όταν έφτασε στη Σαγκάη, οι Κινέζοι ταλανίζονταν από πολλά προβλήματα. Βρίσκονταν σε σύγκρουση με τους Ιάπωνες και είχαν εσωτερικές διαμάχες. Από το 1912, που είχε καταλυθεί η αυτοκρατορία και η χώρα είχε ανακηρυχθεί ως Δημοκρατία, στην Κίνα υπήρχαν διάφοροι τοπικοί κυβερνήτες, οι οποίοι εξουσίαζαν μια ορισμένη περιοχή ο καθένας και εισέπρατταν τους φόρους για λογαριασμό τους, με ιδιωτικούς στρατούς και που ο καθένας τους προσπαθούσε να επεκτείνει την περιοχή του σε βάρος των άλλων, υποδαυλιζόμενος από τους Ευρωπαίους. Οι Ευρωπαίοι και οι Ιάπωνες εκμεταλλεύονταν την κατάσταση και τους Κινέζους. Το ποίμνιό του λοιπόν αντιμετώπιζε πάρα πολλά προβλήματα. Επίσης ο ίδιος ως ξένος, πρέπει να αντιμετωπιζόταν με μεγάλη καχυποψία από τους γηγενείς. Μεταξύ 1946-1949 ξεσπά ο Κινέζικος Εμφύλιος, ο οποίος έληξε με νίκη του Μάο Τσε Τουνγκ. Κατά κάποιο τρόπο ο κομμουνισμός φαίνεται να τον ακολουθεί. Αναγκάστηκε να πάρει τα παιδιά του ορφανοτροφείου που είχε δημιουργήσει και να τα μεταφέρει στις Φιλιππίνες. Ποιες δυσκολίες αντιμετώπισε Είναι προφανές από όσα προαναφέρθηκαν, ότι δεν έκανε ήρεμη ζωή. Είχε κάποια προβλήματα στην ομιλία του και ήταν φιλάσθενος. Ο εμφύλιος στην πατρίδα του τον έκανε πρώτη φορά μετανάστη. Ενώ προερχόταν από αριστοκρατική οικογένεια, αναγκάστηκε να πουλάει εφημερίδες στους δρόμους και παράλληλα να σπουδάζει. Η δεύτερη «μετανάστευση» σε μια μακρινή ξένη χώρα, την Κίνα, γίνεται με «εντολή» της Εκκλησίας. Στη χώρα αυτή μοιράστηκε τα προβλήματα των πνευματικών του παιδιών, τη φτώχεια τους και το δικό τους εμφύλιο. Για να διασώσει τα ορφανά που είχε περιθάλψει, αναγκάζεται σε νέες μετακινήσεις. Το 1962-63 ο άγιος Ιωάννης συκοφαντήθηκε ότι ενεπλάκη σε παράνομες εκκλησιαστικές εκλογές και σε κατάχρηση χρημάτων της Εκκλησίας! Η συκοφαντία υποκινήθηκε από ανθρώπους που φοβούνταν την ανάδειξή του σε πνευματικό και διοικητικό ηγέτη της Ρωσικής Εκκλησίας, θέση που επιθυμούσαν για τον εαυτό τους. Ο άγιος δικάστηκε και αθωώθηκε. Κατά το διωγμό του διατήρησε ταπεινή σιωπή, όπως και ο άγιος Νεκτάριος. Μετά την κοίμησή του, κάποιοι από τους πολέμιούς του ήρθαν κλαίγοντας και ζήτησαν συγνώμη μπροστά στη σορό του. Φανταζόμαστε ότι όταν ένας άνθρωπος έχει τη φροντίδα και την ευθύνη τόσων άλλων-και υλικά και πνευματικά- δεν ησυχάζει, δεν ξεκουράζεται. Και δεν έπαψε να φροντίζει για την πνευματική προκοπή των ανθρώπων όπου πήγαινε, σε περιοχές ξένες από την ορθόδοξη «νοοτροπία», προσπαθώντας να ζεστάνει τις καρδιές τους και να τους προσελκύσει στη χριστιανική πίστη.

Πώς προσέγγιζε τους συνανθρώπους του ΄Εχει χαρακτηριστεί ως «γίγαντας της φιλανθρωπίας». Ο ίδιος συχνά κυκλοφορούσε ξυπόλητος, γιατί έδινε τα παπούτσια του σε φτωχούς. Μάζευε παιδιά παρατημένα στα σκουπίδια ή κλεισμένα σε οίκους ανοχής. Περιέθαλψε 3.500 παιδιά! Η αγιότητά του φάνηκε κι από την υπομονή, την ταπείνωση και την αγάπη με την οποία ανέχτηκε πολλές φορές διάφορες συκοφαντίες σε βάρος του.

14


ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΡΟΟΥΖ (13 Αυγούστου 1934- 2 Σεπτεμβρίου 1982)

ΣΥΝΤΟΜΗ ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ   

 

 

Ο ιερομόναχος πατήρ Σεραφείμ Ρόουζ ή αλλιώς Ευγένιος όπως ήταν το κανονικό του όνομα, γεννήθηκε στο Σαν Ντιέγκο της Αμερικής το 1934. Τελειώνοντας το Γυμνάσιο, άρχισε να ψάχνει την «αλήθεια», είχε απορρίψει τον Χριστιανισμό της Αμερικής, , θεωρώντας τον κοσμικό, αδύναμο και ψεύτικο. Στράφηκε στα έργα του Νίτσε, η ψυχή του πελαγοδρόμησε μέσα στην αθεΐα, έπεσε σε πλήρη απόγνωση και σε μια κατάσταση που ο ίδιος περιγράφει αργότερα ως «ζωντανή κόλαση». Είχε ένα προβληματικό παρελθόν με τον Χριστιανισμό που τον οδήγησε στον αλκοολισμό και σε μεγαλύτερο κενό ανάμεσά του και τον Θεό. Από την δεκαετία του 50 και μετά αφοσιώθηκε στην μελέτη άλλων θρησκειών όπως ο Βουδισμός και αρχαία κινεζικά κείμενα, όμως όλα τον άφηναν σε μεγαλύτερο κενό. Πτυχιούχος των Ασιατικών Γλωσσών στην Ακαδημία Ασιατικών Σπουδών του Σαν Φρανσίσκο και μάστερ στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, υπήρξε μαθητής και συνεργάτης του καθηγητή Τζι Μινγκ Σιεν, τον οποίο βοήθησε να μεταφράσει το Ταό Τε Τσινγκ και άλλα κλασικά έργα από τα αρχαία κινεζικά. Μετά από σοβαρή μαθητεία στις ανατολικές παραδόσεις, ασπάστηκε την ορθοδοξία, για την οποία είχε ασαφή ιδέα, λόγω του συγκλονιστικού αισθήματος που ένιωσε την πρώτη φορά που παρακολούθησε τη θεία λειτουργία στο Ρωσικό ναό της Θεοτόκου (παλιού καθεδρικού) στο Σαν Φρανσίσκο. ΄Οπως αναφέρει ο ίδιος, «ένιωσα σα να γύρισα σπίτι μου». Στο Σαν Φρανσίσκο γνώρισε και το «γίγαντα της φιλανθρωπίας» π. Ιωάννη Μαξίμοβιτς και έγινε πνευματικό του τέκνο. Τώρα που βρήκε αυτό που θεωρούσε αλήθεια, αφιέρωσε την υπόλοιπη ζωή του ζώντας γι’ αυτή την αλήθεια και μάλιστα αναλώνοντας τον εαυτό του για να την παραδώσει σε άλλους. 15


 

 

 

Μαζί μ’ ένα νεαρό Ρώσο που ονομαζόταν Γκλέμπ συγκρότησαν στην Καλιφόρνια μια αδελφότητα που την ονόμασαν «ο Άγιος Γερμανός της Αλάσκα». Ο Ευγένιος λοιπόν και ο Γκλεμπ άνοιξαν ένα βιβλιοπωλείο στα πλαίσια της ιεραποστολής τους, ενώ νυχθημερόν μετέφραζαν θρησκευτικά κείμενα Πατέρων και άλλα, που ποτέ δεν είχαν μεταφραστεί στην αγγλική γλώσσα. Επειδή όμως γρήγορα ο κόσμος και η πόλη τους κούρασε, και επειδή οι ψυχές τους λαχταρούσαν να ανέβουν ακόμα υψηλότερα, όσο γίνεται πιο κοντά στο Θεό, εγκαταλείπουν την πόλη και μεταφέρουν το τυπογραφείο τους σ’ ένα ερημικό μέρος της βόρειας Καλιφόρνιας. Εκεί, χωρίς νερό τρεχούμενο, χωρίς ρεύμα και τηλέφωνο, άρχισαν να ζουν σαν ασκητές παλαιών χρόνων, με μόνιμους συντρόφους τις αρκούδες, τις νυχτερίδες, τα φίδια και τα άλλα ερπετά της ερημιάς εκείνης.

Ήταν το 1970, όταν οι δυο φίλοι έγιναν μοναχοί και ο Ευγένιος έλαβε το όνομα Σεραφείμ. Κάτω από το φως των κεριών, στο μικρό κελί του ο πατήρ Σεραφείμ έγραφε πολλά βιβλία για την πνευματικότητα του σύγχρονου ανθρώπου και μετέφραζε πατερικά κείμενα για την πνευματική ζωή στην αγγλική γλώσσα. Τα συγγράματά του έγιναν γνωστά και στη Ρωσία και στην Ινδία. Ο π. Σεραφείμ γίνεται ιερέας και ένα πολύ σπουδαίο έργο που χαρακτηρίζει τη ζωή του είναι οι αναρίθμητες βαπτίσεις που κάνει. Ενώ ο π. Σεραφείμ έγραφε, μετέφραζε και βάπτιζε, τελείως ξαφνικά αρρώστησε βαριά, έως θανάτου. Ήταν καλοκαίρι του 1982. Ο π. Σεραφείμ κοιμήθηκε σε ηλικία 48 ετών μετά από μια σύντομη αλλά εξαιρετικά βασανιστική ασθένεια . Στις 3 ημέρες μέχρι τον ενταφιασμό του,το σώμα του π.Σεραφείμ δεν υπέστη ακαμψία ούτε αποσυντέθηκε στο ελάχιστο, ακόμη και με τη θερινή θερμοκρασία. Δεν υπήρχε καμμία νεκρική ωχρότητα πάνω του. Το δέρμα του παρέμεινε μαλακό και το σώμα του φάνηκε να είναι, όπως είπε ένας προσκυνητής της μονής «σαν ένα παιδί που κοιμάται». Μετά την κοίμησή του, έχουν σημειωθεί πολλά περιστατικά που φανερώνουν την αγιότητά του (η οποία όμως δεν έχει αναγνωριστεί ακόμη επίσημα).

16


Ποιο ήταν το ιστορικό πλαίσιο στο οποίο έζησε Ο πατήρ Σεραφείμ Ρόουζ γεννήθηκε σε μια περίοδο κατά την οποία οι ΗΠΑ, και ολόκληρος ο κόσμος, βρίσκονταν ή ανέκαμπτε από μια παγκόσμια οικονομική ύφεση, η οποία μάλιστα οδήγησε στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Αργότερα στην ζωή του και μετά το τέλος του πολέμου, ο π. Σεραφείμ αφιέρωσε τον χρόνο του στην μετάφραση και τυπογραφία ορθόδοξων κειμένων, κηρυγμάτων και διδαχών τα οποία μεταφέρονταν σε χώρες οι οποίες υπό κομμουνιστικά καθεστώτα καταπίεζαν τους πολίτες τους σε θέματα θρησκείας. Βασικά χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς του Ο π. Σεραφείμ Ρόουζ, ανάλωσε πολλά χρόνια ψάχνοντας την αλήθεια της ζωής, διότι ένιωθε ότι ζούσε σ’ ένα κόσμο αδύναμο και ψεύτικο. Διακρίθηκε από ένα αδιάκοπο πείσμα και πάθος μελετώντας πολλές θρησκείες, που όμως δεν τον ικανοποιούσαν, γιατί του άφηναν «κενά», με αποτέλεσμα να καταλήξει στον ορθόδοξο Χριστιανισμό. Εκεί ένιωσε ψυχική ικανοποίηση, γαλήνη και δύναμη, ενώ παράλληλα θέλησε να μεταλαμπαδεύσει το μήνυμα της Ορθοδοξίας γράφοντας και μεταφράζοντας βιβλία. Η ζωή του υπήρξε λιτή και ασκητική μακριά από τις ανέσεις της κοσμικής ζωής. Ποιές δυσκολίες αντιμετώπισε Το καλοκαίρι του 1982 έπεσε λιπόθυμος μέσα σε φρικτούς πόνους, οι πατέρες τον πήγαν στο νοσοκομείο, ενώ εκείνος ψιθύριζε συνεχώς «δόξα σοι ο Θεός, δόξα σοι ο Θεός, δόξα σοι ο Θεός». Οι γιατροί στο νοσοκομείο απλώς διαπίστωσαν ότι η αρρώστια του ήταν σπάνια και ανίατη και είχε ήδη προκαλέσει γάγγραινα στο παχύ έντερο. Μάλιστα οι γιατροί εξέφρασαν την απορία τους , πως δεν ούρλιαζε από τους πόνους και πώς άντεχε χωρίς νάρκωση. Τον έβαλαν αμέσως στο χειρουργείο, χωρίς όμως να έχουν και πολλές ελπίδες. Πραγματικά στην εγχείρηση διαπίστωσαν ότι είχαν πειραχτεί και άλλα ζωτικά όργανα, με αποτέλεσμα παρόλο που του αφαίρεσαν ένα κομμάτι του παχέος εντέρου, να μη δίνουν περισσότερο από 2% πιθανότητες ν’ αναρρώσει. Πως αντιμετώπιζε τους συνανθρώπους του Από τη στιγμή που γνώρισε την Ορθοδοξία κι ένιωσε ότι εκεί αναπαύεται η ψυχή του, δεν κράτησε αυτήν την εμπειρία για τον εαυτό του, αλλά θέλησε να βοηθήσει κι άλλες ψυχές κι αφιέρωσε τη ζωή του στο ιεραποστολικό έργο. Η μεταστροφή στην Ορθοδοξία Αμερικανών που εγκαταλείπουν την προηγούμενη θρησκεία τους -είτε προέρχονται από τον προτεσταντισμό, είτε από το βουδισμό είτε από τον απλό αθεϊσμό ή αγνωστικισμό- δεν είναι μόδα ανθρώπων που δεν ξέρουν τι γυρεύουν στη ζωή τους, αλλά καρπός μεγάλης αγωνίας και τελικά πνευματικής ωριμότητας. Το καλοκαίρι του 1982, πριν νοσηλευτεί, μαζί με την ανυπόφορη ζέστη, είχε να αντιμετωπίσει και φρικτούς πόνους. Τα υπέμεινε όμως όλα, χωρίς να γογγύζει καθόλου. Παρ’ όλο που πονούσε τόσο πολύ, δεχόταν τους προσκυνητές που έφταναν στον μοναστήρι, στο κελί του, για να τους δώσει συμβουλές, για να τους απαλύνει τον πόνο τους, για να προσφέρει μέχρι τελευταία στιγμή τον εαυτό του για την αγάπη του Θεού του.

17


ΟΙ ΠΡΩΤΟΙ ΚΙΝΕΖΟΙ ΟΡΘΟΔΟΞΟΙ ΜΑΡΤΥΡΕΣ (11 Ιουνίου 1900)

Στην εργασία μας αυτή αναζητώντας μάρτυρες του 20ου αι. από μη παραδοσιακά Ορθόδοξες χώρες, «ανακαλύψαμε» μια ιστορία από την Κίνα. Το καταπληκτικό είναι ότι την έχει καταγράψει ο π. Σεραφείμ Ρόουζ, στον οποίο προηγουμένως αναφερθήκαμε και ο οποίος, όπως είπαμε, είχε ασχοληθεί διεξοδικά με τον κινέζικο πολιτισμό. Τα στοιχεία που επιλέξαμε είναι αποσπάσματα από το βιβλίο του «Ο Χριστός, το αιώνιο Τάο». Ο Ορθόδοξος Χριστιανισμός ήρθε στην Κίνα αρχικά μέσω της γειτονικής της χώρας, της Ρωσίας το 1865. Οι πρώτοι Ορθόδοξοι Χριστιανοί στην Κίνα ήταν Ρώσοι αιχμάλωτοι των Κινέζων. Στα χρόνια που ακολούθησαν έγιναν μεικτοί γάμοι καί οι απόγονοί τους σύντομα δεν διακρίνονταν από τον υπόλοιπο Κινέζικο πληθυσμό. Αυτοί οι απόγονοι παρέμειναν σταθεροί στην Ορθοδοξία. Τις επόμενες δεκαετίες η Ορθόδοξη ιεραποστολή στην Κίνα παρεμποδίστηκε εξαιτίας πολιτικών προβλημάτων που ανέκυψαν μεταξύ Ρωσίας και Κίνας. Το κήρυγμα προς τους Κινέζους απαγορεύτηκε. Το 1858 το πολιτικό κλίμα άλλαξε. Παραχωρήθηκε στους Χριστιανούς ιεραπόστολους το δικαίωμα παραμονής στη χώρα. Αυτό ήταν το ξεκίνημα μιας νέας περιόδου για την Κινέζικη Ορθόδοξη αποστολή. Πολλοί Κινέζοι χωρικοί έγιναν ένθερμοι Ορθόδοξοι Χριστιανοί. Το 1880 χειροτονήθηκε ο πρώτος γηγενής Κινέζος Ορθόδοξος ιερέας, ο π. Μητρoφάνης Chang (Chang Tzitzung). Η αποδοχή της ιεροσύνης από τον π. Μητροφάνη ήταν μια πράξη ηρωική, γιατί την εποχή εκείνη το να είναι κανείς Χριστιανός ήταν πιο επικίνδυνο και πιο δύσκολο από κάθε άλλη φορά στην κινεζική ιστορία. Στην Κίνα είχαν ισχυροποιηθεί τότε τα ξενόφοβα και αντιχριστιανικά συναισθήματα, σε αντίδραση προς τον αποικιοκρατικό επεκτατισμό των Ευρωπαϊκών δυνάμεων κατά τη διάρκεια του δεύτερου μισού του 19ου αιώνα. 18


Συνέβαιναν ξεσπάσματα βίας, που είχαν σαν αποτέλεσμα το θάνατο των ξένων και Κινέζων Χριστιανών προσηλύτων. Τό 1900 συνέβη η εξέγερση που είναι γνωστή με το όνομα Κίνημα των Μποξέρ. Η ἐξέγερση έγινε από μια μυστική οργάνωση ανθρώπων που ασχολούνταν με πολεμικές τέχνες και αποκρυφισμό και ονομάζονταν οι «Μποξέρ του Πνεύματος», οι οποίοι ορκίστηκαν να απαλλάξουν την Κίνα από τους ξένους και τους Χριστιανούς. Με τη μύησή τους στην οργάνωση, ισχυρίζονταν ότι ενοικούσε μέσα τους ένας θεός ο οποίος τους προίκιζε με δυνάμεις υπεράνθρωπες. Όταν άρχισαν να πολιορκούν το Πεκίνο, κηνύγησαν τους Κινέζους Χριστιανούς και τους πρόσταξαν να λατρέψουν τους θεούς τους, ή ἀλλιώς θα βασανίζονταν και θα σκοτώνονταν. Χιλιάδες Χριστιανοί σφάχτηκαν, αποκεφαλίστηκαν και θυσιάστηκαν.. Τη νύχτα της 11ης Ιουνίου, οι Μπoξέρ επιτέθηκαν στην εκκλησία στο Πεκίνο. Σύμφωνα με μαρτυρίες αυτοπτών μαρτύρων, οι Κινέζοι Ορθόδοξοι Χριστιανοί εκεί αντιμετώπισαν τον θάνατο με τρομερό θάρρος. Ο Παύλος Wan, ένας Ορθόδοξος δάσκαλος, πέθανε με την προσευχή στα χείλη. Η Ia Wen, μια άλλη δασκάλα, βασανίστηκε δύο φορές. Την πρώτη φορά, οι Μποξέρ την έκαναν κομμάτια και την πέταξαν μισοπεθαμένη στο έδαφος. ΄Οταν ανέκτησε τίς αἰσθήσεις της, οι Μποξέρ ξανά την έπιασαν καί αυτή τη φορά τη βασάνισαν μέχρι θανάτου. Και τις δύο φορές η Ia Wen ομολόγησε το Χριστό με χαρά μπροστά στους βασανιστές της. Οι Μποξέρ έκαψαν τα κτίρια της Ορθόδοξης ιεραποστολής στο Πεκίνο το βράδυ της 14ης Ιουνίου. Πολλοί από τους πιστούς, για να γλιτώσουν από τον κίνδυνο, μαζεύτηκαν στο σπίτι του π. Μητροφάνους. Στις δέκα το βράδυ της 23ης Ιουνίου, στρατιώτες και Μποξέρ περικύκλωσαν την κατοικία του π. Μητροφάνους. Την ώρα εκείνη βρίσκονταν εκεί περισσότεροι από εβδομήντα Χριστιανοί. Οι πιο δυνατοί ξέφυγαν, ενώ ο π. Μητροφάνης και πολλοί άλλοι, κυρίως γυναίκες και παιδιά, παρέμειναν και δολοφονήθηκαν. Ο π. Μητροφάνης δολοφονήθηκε με μαχαιριές στο στήθος. Ακολούθησαν φρικιαστικές στιγμές και για τους υπόλοιπους. Όλοι οι φυλακισμένοι αποκεφαλίστηκαν. Από την οικογένεια του πατρός Μητροφάνους , μόνον ο δεύτερος γιός του, ο Σέργιος, επιβίωσε. Αυτός αργότερα έγινε πρωτοπρεσβύτερος. Οι Μποξέρ σκότωσαν 30.000 Κινέζους Χριστιανούς το καλοκαίρι του 1900, από τους οποίους οι 222 ήσαν Ορθόδοξοι Χριστιανοί. Η Εκκλησία στη Ρωσία αμέσως ανακήρυξε τούς Κινέζους Ορθοδόξους μάρτυρες ως αγίους, και καθιέρωσε ειδικές εκκλησιαστικές ακολουθίες προς τιμή τους που τελούνται κάθε χρόνο στις 11 Ιουνίου, την ημέρα που άρχισε το μαρτύριό τους. Ποιο ήταν το ιστορικό πλαίσιο των γεγονότων

Παρ’ ότι στο κείμενο που προηγήθηκε καταγράφονται κάποια ιστορικά στοιχεία, θέλουμε να αναφέρουμε κάποια ακόμη, για να γίνει κατανοητό το μένος των Κινέζων επαναστατών εναντίον όλων των ξένων ή των ξενόφερτων ιδεών τους, άρα και εναντίον του Χριστιανισμού. 19


Στα τέλη του 19ου αι. οι Μεγάλες Δυνάμεις της Δύσης, ειδικά η Αγγλία, με τα ιμπεριαλιστικά τους σχέδια και την ανάγκη τους για άνοιγμα σε νέες αγορές άσκησαν ιδιαίτερες πιέσεις στην Κίνα και τις αυτοκρατορικές δυναστείες της. Εισήγαγαν στη χώρα το όπιο για να εκμεταλλεύονται το λαό και εξασφάλισαν διάφορα νομικά και οικονομικά συμφέροντα. Οι δε Κινέζοι προσήλυτοι του Χριστιανισμού, παύοντας να συμμετέχουν στην κοινοτική ζωή με τις αξίες που είχε διαμορφώσει ο Κομφούκιος, αλλά και διακόπτοντας κάθε οικονομική ενίσχυση πατροπαράδοτων ναών και ιερών, προκαλούσαν το μίσος των συμπατριωτών τους. Μάλιστα κάποιοι ιεραπόστολοι είχαν φθάσει στο σημείο να παρεμβαίνουν και στις τοπικές κοινωνίες, τις περισσότερες φορές απερίσκεπτα, εγείροντας έτσι στους Κινέζους έντονη δυσφορία και κατά της ίδιας της Αυτοκρατορίας. Οι δε φήμες για Δυτικούς ιεραπόστολους που απήγαγαν ορφανά Κινεζάκια χειροτέρευαν την κατάσταση. Αυτά τα γεγονότα σε συνδυασμό με ήττες που είχαν υποστεί οι Κινέζοι από τους Ιάπωνες και μια σειρά φυσικών καταστροφών, οδήγησαν μερίδα του πληθυσμού σε αγανάκτηση και επανάσταση. Σ’ αυτό το πλαίσιο ξέσπασε κι η «Εξέγερση των Μπόξερς». Κατά τη διάρκεια της εξέγερσης 48 καθολικοί ιεραπόστολοι και 18.000 Κινέζοι καθολικοί δολοφονήθηκαν. Δολοφονήθηκαν επίσης 182 προτεστάντες ιεραπόστολοι, 500 Κινέζοι προτεστάντες και οι 222 Κινέζοι ορθόδοξοι, «δικοί μας» νεομάρτυρες.

ΑΓΙΑ ΟΛΓΑ ΤΗΣ ΑΛΑΣΚΑΣ, Η ΜΑΙΑ (3 Φεβρουαρίου 1916- 8 Νοεμβρίου 1979) ΣΥΝΤΟΜΗ ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ Η Όλγα γεννήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 1916 μ.Χ. στην Αλάσκα και προερχότανε από την φυλή Γιούτακ. Παντρεύτηκε τον Νικολάι Μιχαήλ ο οποίος ήτανε ταχυδρόμος του χωριού καθώς και διευθυντής του γενικού καταστήματος και αργότερα έγινε και ιερέας . Η αγία Όλγα υπηρέτησε εκτός από σύζυγος ιερέα στην κοινότητα και ως μαία. Η «Ματιούσκα Όλγα» γέννησε 23 παιδιά από τα οποία έζησαν μόνο τα 8. Η οικογένειά της ήτανε φτωχή. Έζησε σε ένα μέρος γεμάτο κακουχίες και δυσκολίες , σε ένα ιδιαίτερα κρύο και παγερό κλίμα . Πρόσφερε πολλά στην κοινότητά της και εργάστηκε αρκετά παρά τις δυσκολίες που επικρατούσαν και αντιμετώπισε . Η αγία Όλγα ήταν γνωστή για την συμπάθεια και την φροντίδα της προς όσους είχαν υποστεί κακοποίηση πάντως είδους -κυριότερα σεξουαλική κακοποίηση. Ενώ η οικογένειά της ήταν φτωχή, έδωσε απλόχερα σε αυτούς που ζούσαν χειρότερα από αυτήν, τους βοήθησε σε μεγάλο

20


βαθμό και συχνά έδινε από τα ρούχα των παιδιών της στους άπορους . Επίσης ήταν γνωστή η ικανότητα της να πει πότε μια γυναίκα ήταν έγκυος ακόμα και πριν από την ίδια την γυναίκα που είχε χάσει την περίοδο της. Η Matushka Όλγα αναπαύτηκε στις 8 Νοεμβρίου του 1979 μ.Χ. Πολλοί άνθρωποι από τις γύρω περιοχές ήθελαν να έρθουν στην κηδεία της, αλλά επειδή ήταν Νοέμβριος, λόγω κακοκαιρίας, φαινόταν αδύνατον. Αλλά από την ημέρα της κηδείας της, ένας άνεμος από το νότο έφερε ζεστό καιρό, απόψυξε τον πάγο και το χιόνι και έκανε το ταξίδι για το Kwethluk εφικτό. Όταν οι πενθούντες αποχώρησαν από την εκκλησία για να πάρουν το σώμα στο νεκροταφείο, ένα σμήνος πουλιών ακολούθησε. Εκείνοι που έσκαψαν τον τάφο της διαπίστωσαν ότι το έδαφος, επίσης, είχαν αποψυχθεί. Το βράδυ, μετά την κηδεία της, ο κανονικός σκληρός χειμώνας επέστρεψε. Ποιο ήταν το ιστορικό πλαίσιο στο οποίο έζησε και σχετικές με αυτό δυσκολίες Η Αλάσκα ως το 1867 ανήκε στη Ρωσία. Οι πρώτοι που έκαναν γνωστή την Ορθοδοξία στην Αλάσκα ήταν Ρώσοι έμποροι. Θαμπές και ομιχλώδεις, ήσαν έως τότε οι θρησκευτικές αντιλήψεις και δοξασίες των ιθαγενών της. Πίστευαν σε Θεό Δημιουργό, τον Αγκουγκούτ, σε αγαθά και κακά πνεύματα, είχαν σαμάνους, τελούσαν θυσίες και πίστευαν, χωρίς πολλή σαφήνεια, σε μεταθανάτιο ζωή. Το 1794 ένα πλοίο ανεφοδιασμού των ρωσικών εμπορικών αποστολών, αποβίβασε την πρώτη επίσημη ιεραποστολική ομάδα. Οι ιεραπόστολοι αυτοί αντιμετώπισαν πολλές δυσκολίες. Το τραχύ κλίμα εμπόδισε τις μετακινήσεις τους. Αναφέρονται πνιγμοί στα αφιλόξενα πελάγη που διέσχιζαν με τις πρωτόγονες βάρκες τους. Οι σαμάνοι, ιερείς των ιθαγενών θρησκειών, πολέμησαν κι αυτοί με τη σειρά των τους ιεραποστόλους. Όμως το θλιβερότερο απ’ όλα ήταν ο πόλεμος από τους ίδιους τους Ρώσους εμπόρους. Οι έμποροι ήθελαν να είναι οι απόλυτοι εξουσιαστές των κατοίκων, ζούσαν σε χλιδή και τους εκμεταλλεύονταν ανεξέλεγκτα, οικονομικά, βιολογικά και ηθικά. Οι ορθόδοξοι ιεραπόστολοι κακοπαθούντες, χλευαζόμενοι, εγκαταλειπόμενοι, αναδείχθηκαν οι μοναδικοί φίλοι και υπερασπιστές των ιθαγενών. Οι μη εξαναγκαστικοί προσηλυτισμοί, η μη περιθωριοποίηση του αυτόχθονος πολιτισμού, ο σεβασμός της τοπικής γλώσσας, που σήμανε και την έναρξη της αλασκινής φιλολογικής δημιουργίας, δημιούργησαν σιγά-σιγά το θαύμα της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αλάσκας. Με την πώληση της Αλάσκας στους Αμερικανούς, η κυβέρνηση των ΗΠΑ επιφύλαξε νέες δυσκολίες στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Επιδιώχθηκε η πολιτιστική, γλωσσική και θρησκευτική αφομοίωση των ιθαγενών. Η Εκκλησία γνώρισε διωγμούς, απαγορεύσεις διδασκαλίας της μητρικής γλώσσας, κύματα μεταναστών που αλλοίωσαν τα ήθη και άλλα πολλά για έναν αιώνα. Η «Ματιούσκα ΄Ολγα» γεννήθηκε το 1916, άρα, ως Ορθόδοξη ιθαγενής και μάλιστα σύζυγος ιερέως, αντιμετώπισε αυτές τις καταστάσεις. Επίσης αντιμετώπισε την κατοχή της χώρας της από τους Ιάπωνες μεταξύ 1942-1943, κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Ακόμη, στα χρόνια που ζούσε συνέβη ένας πολύ ισχυρός σεισμός (1964) με επίκεντρο ακατοίκητη περιοχή της Αλάσκας, ο οποίος κατατάσσεται ως ο τρίτος ισχυρότερος καταγεγραμμένος σεισμός παγκόσμια, μεγέθους 9,2 ρίχτερ! Ο απολογισμός του ήταν 131 νεκροί και καταστροφή αρκετών χωριών και οικισμών.

21


ΑΓΙΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΣΜΟΡΕΛ (16 Σεπτεμβρίου 1917 -13 Ιουλίου 1943)

ΣΥΝΤΟΜΗ ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ Ο Αλέξανδρος Schmorell γεννήθηκε στις 16 Σεπτεμβρίου 1917 στο ΄Ορενμπουρκ της Ρωσίας απὸ πατέρα Γερμανό, τον Hugo Schmorell, ένα φημισμένο γιατρό, και μητέρα Ρωσίδα, η οποία βάφτισε το παιδὶ ορθόδοξο. ΄Οταν ο Αλέξανδρος ήταν 2 ετών έχασε τη μητέρα του στον εμφύλιο πόλεμο απὸ τύφο. Ο πατέρας φρόντισε να μεγαλώσει το παιδὶ Ορθόδοξα με Ρωσίδα γκουβερνάντα, μία ευσεβή με θερμὴ πίστη γυναίκα, ενώ ξαναπαντρεύτηκε μία καθολικὴ Γερμανίδα, την Ελισάβετ. Μετὰ την κατάληψη της χώρας απὸ το κομμουνιστικὸ καθεστὼς η οικογένεια αναγκάζεται να μεταναστεύσει στο Μόναχο. Μεγαλώνοντας έγινε φοιτητὴς της ιατρικής. Τότε ξέσπασε ο Β Παγκόσμιος πόλεμος και ο Αλέξανδρος υπηρέτησε στο Γερμανικὸ στρατὸ στην Τσεχοσλοβακία και αργότερα στη Γαλλία μαζὶ με το φίλο του Hans Scholl, επίσης φοιτητή της ιατρικής. Μετὰ τις εμπειρίες στο μέτωπο, όπου οι δυο φίλοι μεταξύ των άλλων είδαν και τους ομαδικοὺς φόνους που διέπραξαν οι ναζί στὴν Πολωνία καθώς και τη δυστυχία στο Εβραϊκό Γκέτο της Βαρσοβίας, ο Αλέξανδρος αποφάσισε τον Ιούνιο 1942, ότι δεν θα έπρεπε πια να αρκούνται σε συζητήσεις, αλλὰ να προχωρήσουν στην δράση. ΄Ετσι, έφτιαξαν την αντιναζιστική οργάνωση το «Λευκό Ρόδο». Στην οργάνωση προστέθηκαν κι άλλοι φίλοι των δύο νεαρών. Συχνὰ συγκεντρώνονταν στο σπίτι του Hans για να διαβάζουν ποιήματα και εντρυφούσαν στη μελέτη της Αγίας Γραφής. Ο Αλέξανδρος τους στήριζε ηθικὰ καὶ πνευματικά και τους ενέπνευσε για να έχουν το θάρρος της γνώμης και αποκλειστικὰ την αγάπη για την αλήθεια. Ο Αλέξανδρος και ο Hans ξεκίνησαν την αντίσταση, όταν οι SS μάζευαν τα ανάπηρα παιδιὰ απὸ τα ιδρύματα και τα πήγαιναν για εκτέλεση ή θανάτωση με αέριο (πρόκειται για το περιβόητο πρόγραμμα “Euthanasia programme”, το οποίο αφορούσε την εξόντωση παιδιών και ενηλίκων με χρόνιες ασθένειες ή νοητική υστέρηση). Τα μέλη της οργάνωσης «Λευκό ρόδο» έγραφαν προκηρύξεις με τις οποίες καλούσαν τους φοιτητές και τους πολίτες σε αντίσταση κατά του απάνθρωπου καθεστώτος. Οι προκηρύξεις μοιράζονταν στο 22


πανεπιστήμιο του Μονάχου,σε πάμπολλα γραμματοκιβώτια της πόλης, καθώς επίσης και σε πολλές πόλεις της Γερμανίας και της Αὐστρίας ενώ μερικές από αυτές έφτασαν ακόμα και στὴν Ἀγγλία. Τον Ιανουάριο του 1943, καθώς οι νεαροί μοίραζαν προκηρύξεις, κάποιος τους κατέδωσε και οδηγήθηκαν σε «δίκη». Ο Αλέξανδρος συλλαμβάνεται στις 24 Φεβρουαρίου και καταδικάζεται στις 19 Απριλίου για εσχάτη προδοσία σε θάνατο διὰ του αποκεφαλισμού με λαιμητόμο. Ο Αλέξανδρος Schmorell ήταν 25 ετών, όταν εκτελέστηκε στὶς 13 Ιουλίου του 1943. Ο Αλέξανδρος Σμορέλ αναγνωρίστηκε ως άγιος το 2012 από την Ρωσική Εκκλησία, γιατί η αντίσταση που έκανε οφειλόταν στην πεποίθηση, ότι πολεμά ένα κράτος, που ήταν ενάντια σε κάθε έννοια ηθικής και χριστιανισμού. Οφειλόταν στη βαθειά χριστιανική του πίστη, μια πίστη που περνούσε στην ενεργό δράση με την πεποίθηση ότι αγωνίζεται εναντίον των «δαιμονικών δυνάμεων» και υπέρ της επικράτησης του θελήματος του Θεού. Παραθέτουμε ένα απόσπασμα από μία προκήρυξή του, για να γίνει κατανοητό αυτό: «Κάθε λέξη ἀπὸ τὸ στόμα τοῦ Χίτλερ εἶναι ἕνα ψέμα. Ὅταν μιλᾶ γιὰ εἰρήνη, ἐννοεῖ τὸν πόλεμο καὶ ὅταν κατὰ τρόπο βλάσφημο χρησιμοποιεῖ τὸ ὄνομα τοῦ Παντοδύναμου, ἐννοεῖ τὴ δύναμη τοῦ κακοῦ, τὸν ἐκπεσόντα ἄγγελο, τὸ Σατανᾶ. ..................................................................... Παντοῦ καὶ σὲ ὅλους τους καιροὺς τῆς μεγαλύτερης κρίσης, ἔχουν ἐμφανισθεῖ ἄνθρωποι, προφῆτες καὶ ἅγιοι, ποὺ πονοῦσαν γιὰ τὴν ἐλευθερία, κήρυξαν τὸν Μοναδικὸ Θεό, καὶ μὲ τὴ βοήθειά Του ὁδήγησαν τὸ λαὸ στὴν ἀντιστροφὴ τῆς πτωτικῆς του πορείας. Ὁ ἄνθρωπος εἶναι, βέβαια, ἐλεύθερος, ἀλλὰ χωρὶς τὸν ἀληθινὸ Θεὸ εἶναι ἀνυπεράσπιστος ἐνάντια στὸ κακό. Εἶναι σὰν καράβι χωρὶς πηδάλιο, στὸ ἔλεος τῆς θύελλας, σὰν μικρὸ παιδὶ χωρὶς τὴ μητέρα του, σὰν σύννεφο ποὺ διαλύεται στὸν ἀέρα. Καὶ σὲ ρωτάω, σὰν Χριστιανὸ ποὺ ἀγωνίζεσαι γιὰ τὴ διαφύλαξη τοῦ πιὸ πολύτιμου θησαυροῦ σου, μήπως διστάζεις, μήπως ξεπέφτεις στὴ δολιότητα, τὸν ὑπολογισμὸ καὶ τὴν ἀναβλητικότητα, μὲ τὴν ἐλπίδα ὅτι κάποιος ἄλλος θὰ σηκώσει τὸ χέρι γιὰ νὰ σὲ ὑπερασπίσει; Δὲν σοῦ ἔδωσε ὁ Θεὸς τὴ δύναμη καὶ τὴ θέληση νὰ ἀγωνιστεῖς; Πρέπει νὰ χτυπήσουμε τὸ κακὸ ἐκεῖ ποὺ εἶναι πιὸ δυνατό, καὶ εἶναι πιὸ δυνατὸ στὴν ἐξουσία τοῦ Χίτλερ». Ποιο ήταν το ιστορικό πλαίσιο στο οποίο έζησε Ο Αλέξανδρος έζησε την περίοδο του πρώτου μισού του 20ου αιώνα και ειδικότερα την εποχή της ανόδου του ναζιστικού κόμματος στην Γερμανία καθώς και το ξέσπασμα και την αρχή του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.Το συγκεκριμένο πλαίσιο στην Γερμανία είναι γνωστό για την φτώχεια που επικρατούσε, αλλά κυρίως και για την ταπείνωση που διακατείχε τον γερμανικό λαό μετά την υπογραφή της ταπεινωτικής συνθήκης των Βερσαλλιών για το Γερμανικό κράτος. Ποιές δυσκολίες αντιμετώπισε Ο Άγιος Αλέξανδρος Σμορέλ έζησε σε μια ιστορική περίοδο ιδιαίτερα δύσκολη και σκληρή για την Ευρώπη, καθώς διακατεχόταν απο πολέμους, φτώχεια και αναταραχές. Αναγκάστηκε να μεταναστεύσει απο βρεφική ηλικία απο την χώρα του λόγω της Κουμμουνιστικής Επανάστασης στην Ρωσία προς την Γερμανία,ενώ βιώνει από κοντά τις φρικαλεότητες του πολέμου υπηρετώντας στο μέτωπο μετά το ξέσπασμα του Β' Παγκοσμίου 23


Πολέμου. Είδε τους ομαδικούς φόνους στην Πολωνία, καθώς και την δυστυχία και την αθλιότητα που βίωναν οι Εβραίοι στο Γκέτο της Βαρσοβίας. Αργότερα, με την δημιουργία δικής του αντιστασιακής οργάνωσης εναντίον του Χίτλερ, ξεκινά τον αγώνα του εναντίον του ναζιστικού κράτους. Μέσα σε αυτήν την οργάνωση βιώνει για άλλη μια φορά την απώλεια, αφού μετά από 23 χρόνια από τον χαμό της μητέρας του, χάνει αρκετά κοντινά του άτομα, οι οποίοι συνελλήφθησαν απο τα SS και εκτελέστηκαν μετά από πρόχειρη δίκη. Ο Αλέξανδρος δεν θα αργήσει και αυτός να συλληφθεί για εσχάτη προδοσία κατά του ηγέτη και του ναζιστικού κράτους. Ο Αλέξανδρος Σμορέλ καταδικάζεται σε θάνατο σε ηλικία μόλις 25 ετών. Η σύντομη ζωή του διακατέχεται από πίκρες, διαρκή αγώνα και αρκετές δυσκολίες. Πώς αντιμετώπιζε τους συνανθρώπους του Ο Άγιος Αλέξανδρος παρατηρώντας τα φρικτά γεγονότα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και βιώνοντας τα απο κοντά , επηρεάστηκε βαθύτατα από αυτά μην αντέχοντας να βλέπει τους συνανθρώπους του να υποφέρουν, να χάνουν την ελευθερία τους, να βασανίζονται και να θανατώνονται με απάνθρωπους τρόπους. Γι'αυτό τον λόγο αφιέρωσε την ζωή του υπερασπίζοντας τους , προσπαθώντας να φέρει ένα τέλος στην τυραννία που επέβαλλε η ναζιστική Γερμανία. Προσπάθησε μέσω του ξεσηκωμού των ανθρώπων εναντίον του Χιτλερικού καθεστώτος να σταματήσει τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας που διαπράττονταν καθημερινά λόγω του πολέμου. Έτσι με τον λόγο και την διάδοση των ιδεών του θα πετύχαινε να απελευθερώσει όλα τα άτομα από το κακό που εξαπλωνόταν διαρκώς και επηρέαζε τους πάντες στερώντας την ανεξαρτησία και σε πολλές περιπτώσεις την ζωή τους.

24


ΔΥΟ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΤΕΧΝΗΜΑ ΜΑΣ

Στο 2ο Τετράμηνο αποφασίσαμε να φτιάξουμε κι ένα κολλάζ και μια αφίσα σχετική με το θέμα μας. Σκεφθήκαμε, λοιπόν, πάνω σε μια εικόνα του Χριστού – που είναι «ο μόνος άγιος», να κολλήσουμε στο σώμα Του φωτογραφίες «αγίων της Ορθοδοξίας του 20ου αι.». Σύμφωνα με την Κ. Δ. η εκκλησία είναι ένα σώμα με κεφαλή το Χριστό και μέλη όλους τους πιστούς (Ρωμ.12, 4-5), πόσο μάλλον τους αγίους που αγωνίστηκαν τόσο πολύ να Του μοιάσουν. Αυτή ακριβώς την ιδέα αποδώσαμε με το τέχνημά μας.

Ζουν ανάμεσά μας…

Άγιος δεν γεννιέσαι, ΓΙΝΕΣΑΙ! Το κολλάζ πλαισιώσαμε με τον τίτλο της Ε.Ε. μας και δύο «συνθήματα» στα οποία καταλήξαμε: Οι άγιοι δεν είναι κάτι εξωπραγματικό, υπάρχουν σε όλες τις εποχές και άρα «ΖΟΥΝ ΑΝΑΜΕΣΑ ΜΑΣ» και, αφού ο καθένας μας αν το θελήσει μπορεί να γίνει άγιος, «ΑΓΙΟΣ ΔΕΝ ΓΕΝΝΙΕΣΑΙ, ΓΙΝΕΣΑΙ». 25


ΕΠΙΛΟΓΟΣ Στην μικρή μας αυτή μελέτη προσεγγίσαμε παραδείγματα ζωής ανθρώπων, πολύ διαφορετικά από αυτά που προβάλλονται συνήθως στην εποχή μας. Γνωρίσαμε ένα διαφορετικό τρόπο σκέψης και ζωής, τον ορθόδοξο τρόπο ζωής, το ορθόδοξο φρόνημα. Η λογική των περισσοτέρων ανθρώπων γύρω μας –ίσως και η κοινή λογική- προτείνει ένα εγωιστικό – ατομιστικό τρόπο αντιμετώπισης της ζωής και των συνανθρώπων μας: «Ο καθένας πρέπει να φροντίζει κυρίως για το συμφέρον του, να επιδιώκει τίτλους, αξιώματα, υψηλές οικονομικές απολαβές . Ν’ αγαπάει όσους τον αγαπούν – κι αυτούς όχι σε βαθμό αυτοθυσίας απαραίτητα- και να μισεί όσους τον μισούν, να αδιαφορεί για τους περισσότερους. Να φέρεται στους άλλους, όπως του φέρονται». Μέσα από αυτή την ερευνητική εργασία δημιουργήθηκε μια ελπίδα μέσα μας, ότι τελικά δεν είναι τόσο «μαύρος» ο κόσμος και πως υπάρχουν φωτεινοί άνθρωποι σήμερα ανάμεσά μας, που νοιάζονται για τους άλλους και όχι μόνο για τον εαυτό τους. Τα λόγια μιας επίσης σύγχρονης αγίας ψυχής, της γερόντισσας Γαβριηλίας ( 1897-1992), ηχούν παράδοξα στ’ αυτιά των περισσοτέρων μας. Ας πάρουμε μια γεύση όμως: α. Μη συσχετίσεις ποτέ τον άνθρωπο με τον κακό τρόπο που σου φέρεται. Να βλέπεις μέσα στην καρδιά του τον Χριστό. β. Αν κάποιος δεν σου αρέσει, σκέψου ότι στο πρόσωπό του βλέπεις τον Χριστό. Τότε, δεν θα τολμήσεις ούτε να σκεφτείς να πεις λόγο κατάκρισης. γ. Ο Θεός όπως αγαπάει εσένα, έτσι αγαπά και τους εχθρούς σου. δ. Όταν το εγώ σπάσει και γίνει εσύ, κι όταν και το εσύ σπάσει και γίνουν και τα δυο μαζί Εκείνος, τότε όλοι μας γινόμαστε δικοί Του. ε. Ο Κύριος είπε: όποιος θέλει κάτι, πιστεύοντας θα το λάβει. Φθάνει να είναι σύμφωνο το αίτημα με τις Εντολές του Θεού, δηλαδή με την Αγάπη. στ. Τρία πράγματα χρειάζονται: Πρώτον Πίστις. Δεύτερον Πίστις. Τρίτον Πίστις. ζ. Αγαπώ με όλη μου την ψυχή κάποιον, θα πει προσεύχομαι γι’ αυτόν. Όποιος έχει την εμπειρία αυτή είναι στον Παράδεισο. η. Αν δεν σπάσεις το Εγώ και το αδειάσεις, πώς θα κάνεις χώρο να έρθει ο Θεός; θ. Ο Θεός έβαλε τις αισθήσεις στο κεφάλι. Γιατί; Ξέρετε; Για να μην μπορούμε να δούμε τον εαυτό μας. Μάλιστα. Για να βλέπουμε μόνο τον Άλλο και να αγαπάμε μόνο τον Άλλο. Και για να βλέπουμε τον εαυτό μας μόνο μέσ’ τα μάτια του Άλλου… ι. Δύο πράγματα έχουν πολλή σημασία… Αγαπάτε αλλήλους και Μη φοβού, μόνον πίστευε». Ταπείνωση, υπομονή, ανοχή, αυτοθυσία, συγχωρητικότητα, πίστη, ευλάβεια, απλότητα ξεχασμένες. Αν κάποιος τις διαθέτει, θεωρείται – το λιγότερο- «αγαθιάρης», ανόητος, θύμα. Αυτά ακριβώς τα χαρακτηριστικά, όμως, είναι όσα διαθέτουν 26

είναι αρετές

οι άνθρωποι που αγίασαν. Αυτά είναι


παραδείγματα ζωής, που η ορθόδοξη Εκκλησία μας προτείνει να μιμηθούμε. Θα αναρωτιέστε, αν εμείς πεισθήκαμε. Ο καθένας μας κράτησε με διαφορετικό τρόπο μέσα του ό, τι τον άγγιξε περισσότερο. Σίγουρα, όμως, προβληματιστήκαμε. Ελπίζουμε, να προβληματίσαμε κάπως κι εσάς, που διαβάσατε την Εργασία μας.

Συμμετέχοντες μαθητές: Α’ ΟΜΑΔΑ: Βασίλης Κοντογιάννης, Δημήτρης Καλογερόπουλος, Ισιδώρα Καψάλη, Χριστίνα Δάμε, Ελευθερία Κουζή, Μάγδα Καστανά. Β’ ΟΜΑΔΑ: Υακίνθη Κοντού, Χριστίνα Μεντζίνη, Βασιλική Δούλη, Στέλα Αλεξοπούλου, Καλογριδάκης, Ορφέας Κοντογεώργος.

Θοδωρής

Γ’ ΟΜΑΔΑ: Μάριος Τίκας, Γιώργος Δεσινιώτης, Γιάννης Χριστοδούλου, Αλέξανδρος Χατζηγιάννης, Ηλίας Ντόβας, Γρηγόρης Τζιούτης. Υπεύθυνη καθηγήτρια: Γεωργία Ιωσηφίδου

27


ΠΗΓΕΣ Σχολικό Βιβλίο Θρησκευτικών Γ’ Γυμνασίου, ΙΤΥΕ «ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ» Σχολικό Βιβλίο Θρησκευτικών Α’ Λυκείου, ΙΤΥΕ «ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ» Γερόντισσα Γαβριηλία (1998). Η ασκητική της αγάπης. Αθήνα: Επτάλοφος, σ. 356-37] Αρχιμ. Μελετίου Βαδραχάνη, «Πώς γίνεται η αγιοκατάταξη;», http://xristianos.gr/forum/viewtopic.php?f=141&t=11227&p=21984&hilit=%CE%A0%CF%8E%CF%8 2+%CE%B3%CE%AF%CE%BD%CE%B5%CF%84%CE%B1%CE%B9+%CE%B7+%CE%B1%CE%B3%CE%B9 %CE%BF%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%AC%CF%84%CE%B1%CE%BE%CE%B7#p21984 http://www.agios-nektarios.gr/01_bios.html http://www.ekriti.gr/2 http://users.sch.gr/aiasgr/Ekklhsia/Ekklhsia_ths_Rwsias/To_olokaftwma_ths_Rwsikhs_Ekklhsias_191787.htm https://el.wikipedia.org/wiki/Λαϊκή_Δημοκρατία_της_Κίνας#. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΣΜΟΡΕΛ https://antexoume.wordpress.com/2014/07/15/%CE%B1%CE%BB%CE%B5%CE%BE%CE%AC%CE%BD%CF%84 %CE%B5%CF%81-%CF%83%CE%BC%CE%BF%CF%81%CE%AD%CE%BB-%CE%BF%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%BD%CE%B1%CE%B6%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%AE%CF%82%CE%BD%CE%B5%CE%BF%CE%BC/

ΑΓΙΟΙ ΤΗΣ ΚΙΝΑΣ https://fdathanasiou.wordpress.com/2011/06/10/o-%CE%AC%CE%B3%CE%B9%CE%BF%CF%82%CE%BC%CE%B7%CF%84%CF%81%CE%BF%CF%86%CE%AC%CE%BD%CE%B7%CF%82-chang-tzi-tzung%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CE%BF%CE%B9-%CE%AC%CE%B3%CE%B9%CE%BF%CE%B9%CE%BA%CE%B9%CE%BD%CE%AD/

FERNAND BRAUDEL, ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΩΝ, Μ.Ι.Ε.Τ, Αθήνα 2002, σ. 294-297 ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΡΟΟΥΖ : https://fdathanasiou.wordpress.com/2011/05/24/%CE%B7%CF%80%CE%BF%CF%81%CE%B5%CE%AF%CE%B1-%CF%84%CE%BF%CF%85%CF%80%CE%B1%CF%84%CF%81%CF%8C%CF%82%CF%83%CE%B5%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%B5%CE%AF%CE%BC%CF%81%CF%8C%CE%BF%CF%85%CE%B6-%CF%80%CF%81%CF%8C/

Αγία Ολγα της Αλάσκας: http://www.saint.gr/4112/saint.aspx http://www.diakonima.gr/2010/10/01/%CE%B1%CE%BB%CE%AC%CF%83%CE%BA%CE%B1-%CE%B7%CF%87%CF%8E%CF%81%CE%B1-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%B7%CE%BB%CE%AF%CE%BF%CF%85%CF%84%CE%BF%CF%85%CE%BC%CE%B5%CF%83%CE%BF%CE%BD%CF%85%CE%BA%CF%84%CE%AF%CE%BF/

Αρχιμ. Νεκταρίου Αντωνόπουλου, "Αρχιεπίσκοπος Λουκάς Βόινο-Γιασενέτσκι, ένας άγιος ποιμένας και γιατρός χειρουργός (1877-1961)", Εκδ. Ακρίτας, 9η ανατύπωση Αθήνα 2003. ΑΓΙΟΣ ΛΟΥΚΑΣ Ο ΙΑΤΡΟΣ, http://www.imtl.gr/?page_id=3012 Αγιος Λουκάς ο ιατρός, https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%86%CE%B3%CE%B9%CE%BF%CF%82_%CE%9B%CE%BF%CF%85%CE%BA% CE%AC%CF%82_%CE%A3%CF%85%CE%BC%CF%86%CE%B5%CF%81%CE%BF%CF%85%CF%80%CF%8C%CE%B B%CE%B5%CF%89%CF%82

28


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.