businessenergy MAG 07 by motori

• ΤΕΥΧΟΣ 07 • ΙΟΥΛΙΟΣ 2019 • TIMH: 3 €

ΚΥΠΡΙΑΚΉ ΑΟΖ

Πόσο στοιχίζει ο «τσαμπουκάς» του Ερντογάν ΔΕΗ

Καταστροφικό και το β΄τρίμηνο

ΠΛΕΙΣΤΗΡΙΑΣΜΟΊ

Ο Σεπτέμβριος της οργής

ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΟΥΜΕ

Το πρόγραμμα της Ν.Δ. για την ενέργεια Τα πρόσωπα για τη θέση του υπουργού και του επικεφαλής της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεικτρισμού

περιεχόμενα

22-25 Γιάννης Κανουπάκης Οι 100 μέρες που δεν υπάρχουν για τη νέα κυβλερνηση Σελ. 6

Μηνιαίο περιοδικό για την ενέργεια, την οικομομία, τις επιχειρήσεις. Κυκλοφορεί κάθε 1η του μήνα. Η ψηφιακή έκδοση είναι διαθέσιμη στο site businessenergy.gr

Χάρης Φλουδόπουλος Η ΔΕΗ πηγαίνει στα βράχια φορτωμένη με ζημιές Σελ. 8-11 Μανταλένα Πίου Tα δεδομένα για να μη ξεχνιόμαστε... Σελ. 14-15 Χρήστος Κολώνας Υδρογονάνθρακες: Μερίδια αλλάζουν χέρια στις κοινοπραξίες Σελ. 16-21

Λάζαρος Λασκαρίδης Η διώρυγα της Κορίνθου Σελ.40-41

Χάρης Φλουδόπουλος Η καθυστέρηση στο target model Σελ. 22-25 Μανταλένα Πίου Σταύρος Χαρίτος Το πρόγραμμα της Νέας Δημοκρατίας για την ενέργεια Σελ. 26-33 Αγγελική Μαρίνου Οι ειδικότητες με ζήτηση στην Ελλάδα του σήμερα Σελ. 34-39

Press Button Mικρές ειδήσεις και παρασκήνια από τον χώρο της ενέργειας και της οικονομίας Σελ. 44-45

ΕΚΔΌΤΗΣ:

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΜOTORI ΕΠΕ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΉ ΟΜΆΔΑ:

Γιάννης Κανουπάκης Χρήστος Κολώνας Αγγελική Μαρίνου Μανταλένα Πίου Γιάννης Σταυρόπουλος Γιώργος Τριανταφύλλου Χάρης Φλουδόπουλος Τάσος Φραγκούλης Σταύρος Χαρίτος ΣΧΕΔΊΑΣΗ:

Γιάννης Σταυρόπουλος Auto news Σελ. 42-43 Σταύρος Χαρίτος Τελευταία λέξη Σελ. 46

2 I BUSINESS ENERGY I IOYΛIOΣ 2019

Σπύρος Αλεξίου ΙΔΙΟΚΤΉΤΗΣ:

Εκδόσεις Μotori ΕΠΕ Δημ.Σούτσου 24Α 11521 Αθήνα τηλ: 2106400281 info@businessenergy.gr ΕΚΤΥΠΩΣΗ:

ΚΑΜΠΥΛΗ ΑΕ

editorial περιχαρακώθηκε πίσω από τις ιδεοληψίες που χαρακτηρίζουν τη μη κυβερνώσα αριστερά, αλλά αυτή βρέθηκε στην εξουσία. Αποκαθηλώνεται και μάλιστα με τρόπο που δεν το περίμενε ο ίδιος, διότι δεν έδωσε όραμα, αλλά επιδόματα. Βγαίνει εκτός και μένει να φανεί από το εκλογικό αποτέλεσμα αν ξεκίνησε η αρχή του τέλους της επιστροφής στα ολιγαρκή ποσοστά του παρελθόντος για τον χώρο του. Αν τον προσπέρασαν οι εξελίξεις, οι ανάγκες της ελληνικής κοινωνίας. Που δεν είναι άλλες από αυτές του σύγχρονου κόσμου. Η ανάγκη της εργασίας και όχι του χαρτζιλικιού. Η ανάγκη για στόχους, οράματα, ελπίδα, προοπτική, που τα κατάπιαν οι κατασχέσεις της ΑΑΔΕ. Το όραμα, λοιπόν, δίνει ο κ. Μητσοτάκης και είναι απορίας άξιο που δεν το αντιλαμβάνεται ο πρωθυπουργός κ. Τσίπρας, ο οποίος, αλήθεια, πώς μπορεί να δικαιούται να ομιλεί για επενδύσεις, όταν υπεροπτικά δεν ανταποκρίνεται στην πρόσκληση των βιομηχάνων να καταθέσει το δικό του όραμα για την οικονομία και τον λαό που την παράγει; Για να των τοπικών εκλογών, που μέχρι σήμε- μη μιλήσουμε για την περίπτωση του ρα δεν είχε όραμα. Και δεν είχε όραμα, Ελληνικού ως το πλέον κραυγαλέο παδιότι ο απερχόμενος πρωθυπουργός κ. ράδειγμα… Αλ. Τσίπρας, δεν του το έδωσε. Ο επι- Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι με την κυκεφαλής του γραφείου προϋπολογισμού βέρνηση Μητσοτάκη θα βιώσουμε εντης Βουλής και συνοδοιπόρος από τα δεχομένως και ακραίες καταστάσεις που θα παραπέμπουν σε εποπρώιμα χρόνια κ. Φρ. χές Ηνωμένου Βασιλείου Κουτεντάκης, άφησε Το όραμα που της δεκαετίας του ’80 και το πανελλήνιο άφωνο, όταν προ μηνών σε βραδίνει o Kυριάκος πρωθυπουργό τη Μάργκαρετ Θάτσερ. Οι πλειστηριδινή τηλεοπτική εκποΜητσοτάκης ασμοί των ακινήτων προμπή θεωρούσε φυσιοείναι απορίας κειμένου να καθαρίσουν λογικό φαινόμενο για μία οικονομία που έχει άξιο που δεν το οι ισολογισμοί των τραπεζών έρχονται όλο και πιο υποστεί καθίζηση 25αντιλαμβάνεται κοντά μέχρι να μειωθούν 27% του ΑΕΠ της από ο πρωθυπουργός τα κόκκινα δάνεια στα 35 το 2010, έναν ρυθμό δισ. ευρώ στο τέλος του ανάπτυξης της τάξης κ. Τσίπρας ’21. του 1,8 με 1,9%. Που δεν Η αλήθεια είναι ότι μια θα είναι ούτε τόσο, με βάση τους αναθεωρημένους στόχους καινούργια μέρα ξημερώνει την επομέτης Τραπέζης της Ελλάδος και της Κο- νη των εκλογών. Ελπίζοντας η οικονομία μας και οι επιχειρήσεις της, η αγορά, να μισιόν. Υποτονικοί ρυθμοί ανάπτυξης σε μία βρεθούν στη θέση που τους αξίζει, χωοικονομία μετά το πέρας της σκληρής ρίς κόμπλεξ, παρωπίδες, συμπλέγματα επιτροπείας, μπορεί να ισχυριστεί κανείς και ιδεοληψίες. ότι είναι… τίποτα. Ο κ. Τσίπρας, προφα- Εμείς, πάντως, ψηφίζουμε αγορά… νώς έχασε το παιχνίδι από τη στιγμή που Business Energy

Το «B.E.» ψηφίζει αγορά…

ερθείτε με αξιοπρέπεια στους αιχμαλώτους», καθοδηγούσε τους αξιωματικούς του ο Ότο Φον Μπίσμαρκ στον Γαλλο-Πρωσικό Πόλεμο πριν από ενάμιση αιώνα. Κατάφερε δε, ηπίως ομιλών, να προσαρτήσει στην Πρωσία, και την Αλσατία και τη Λωραίνη. Το Άγιο Δισκοπότηρο των Γάλλων, παρέχοντας κάποιας μορφής αυτονομία. Οι χαμηλοί τόνοι του Κυριάκου Μητσοτάκη κατά την προεκλογική περίοδο, η αταβιστική συμπεριφορά της ολίγον παραπάνω συντηρητικής, δεξιάς πτέρυγας της Νέας Δημοκρατίας, προεξοφλούν, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, έναν εκλογικό θρίαμβο στις 7 Ιουλίου. Εδώ θα είμαστε. Μένει να αποτυπωθεί στον σκληρό δίσκο της Singular Logic, που έχει αναλάβει το έργο της ροής των εκλογικών αποτελεσμάτων την εκλογική βραδιά. Ήρεμη δύναμη, λοιπόν, αυτό που βγαίνει εξωστρεφώς από τη μέχρι σήμερα αξιωματική αντιπολίτευση. Απευθυνόμενη σε ένα κοινό, όπως έδειξαν οι διαδοχικές κάλπες των ευρωεκλογών και

4 I BUSINESS ENERGY I IOYΛIOΣ 2019

άποψη Του Γιάννη Κανουπάκη

Τα δεδομένα για να μην ξεχνιόμαστε… Η χώρα έπεσε στη δίνη της δημοσιονομικής προσαρμογής, επειδή έπαψε να είναι ανταγωνιστική

άμε από την αρχή, για ετία, ενώ χωρίς τα δάνεια θα ήταν να μη χάσουμε τη συ- άμεση και απάνθρωπη. Πέτυχε απόνέχεια, και λόγω εκλο- λυτα τους δημοσιονομικούς και γών, ώστε να ξέρουμε μακροοικονομικούς στόχους, το πού βρίσκεται η ουσία, πρόγραμμα όμως… έχασε στην ολοπίσω από τα μεγάλα λόγια, τις πο- κλήρωση των διαρθρωτικών μεταρλιτικές κόντρες κ.λπ. Πώς προκλή- ρυθμίσεων. θηκε η κρίση; Από την απόφαση των διεθνών επενδυτών, των χρηματο- Παρ’ ότι κάθε κυβέρνηση υπολόπιστωτικών ιδρυμάτων, των θεσμιγιζε το πολιτικό κόστος, κών και των funds, να η μη υλοποίηση των μέαυξήσουν, σιγά-σιγά, Το πρόγραμμα τρων οφειλόταν στην τα επιτόκια δανει- προσαρμογής ανικανότητα της Δημόσμού για τη χώρα μας μπορεί να πέτυχε σιας Διοίκησης και στο σε εξωπραγματικά απόλυτα τους επαναλαμβανόμενο λάεπίπεδα, με αποτέθος των Θεσμών να μην δημοσιονομικούς και αναθεωρούν την ιεράρλεσμα τον 4ο μήνα του 2010 να διακό- μακροοικονομικούς χηση των προτεραιοτήψουν τη χρηματοδό- στόχους, όμως… των όποτε αργούσε η τηση της ελληνικής έχασε στην εφαρμογή των (όποιων) κυβέρνησης. Τον ολοκλήρωση των μεταρρυθμίσεων. Και Οκτώβριο του 2009 φθάσαμε μέχρι τα μέσα διαρθρωτικών έγινε επίσημα γνωτου 2013, με τη δημοσιστό ότι το πραγματικό μεταρρυθμίσεων στην ονομική πολιτική να επηέλλειμμα του κρατι- ελληνική οικονομία ρεάζει αρνητικά την κού προϋπολογισμού πραγματική οικονομία, ήταν τουλάχιστο τρεις φορές μεγα- λ.χ. προκαλώντας άνοδο της ανερλύτερο από τις μέχρι τότε επίσημες γίας. Από ένα σημείο και μετά, στα στατιστικές. τέλη του ίδιου έτους, σταμάτησε η κρίση και άρχισε η περίοδος του Έτσι, με τα τεράστια δάνεια που εκσυγχρονισμού της ελληνικής οιπαραχώρησαν στην Ελλάδα οι διε- κονομίας, με option δεκαετιών. θνείς οργανισμοί και με τo πρωτο- Ασφαλώς, στη διάρκεια της κρίσης φανές, ιστορικά, κούρεμα χρέους, κατέστη σαφές πως τα προβλήματα το 2012, η προσαρμογή στην πτώση της ελληνικής κοινωνίας δεν είναι του επιπέδου ζωής έγινε κάπως πιο μόνον οικονομικά, αλλά και θεσμι«στρωτά», αφού κράτησε μία επτα- κά, σε σχέση με τη Δικαιοσύνη, τη 6 I BUSINESS ENERGY I IOYΛIOΣ 2019

Δημόσια Διοίκηση, την Παιδεία, και ως εκ τούτου η αναδιοργάνωση του θεσμικού πλαισίου της χώρας θα είναι χρονοβόρα. Προσοχή, η επάνοδος στις αγορές είναι αναγκαία αλλά όχι ικανή συνθήκη. Η κανονικότητα στην ελληνική οικονομία θα επανέλθει όταν εκλείψουν οι εσωτερικές ληξιπρόθεσμες οφειλές στον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας. Όπως τονίζουν οι αναλυτές, η καθυστέρηση πληρωμών οφείλεται στην έλλειψη ρευστότητας, που είναι απότοκος της κρίσης. Στην περίπτωση της σχέσης του δημοσίου με τον ιδιωτικό τομέα, η δημιουργία ληξιπρόθεσμων οφειλών του πρώτου προς τον δεύτερο οφείλεται στην αδιαφορία, εντέλει, της κεντρικής εξουσίας να περιορίσει τις κρατικές δαπάνες στο επίπεδο που «ορίζει» το άθροισμα των κρατικών εσόδων και του διαθέσιμου δανεισμού. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία, για να μην τρέφουμε αυταπάτες ή να καταριόμαστε πότε τον ΓΑΠ, πότε τους Σαμαροβενιζέλους και εσχάτως τον Τσίπρα. Η χώρα έπεσε στη δίνη της δημοσιονομικής προσαρμογής, επειδή έπαψε να είναι ανταγωνιστική μετά την είσοδο στην Ευρωζώνη, προσπαθώντας να διατηρήσει ψηλά (δήθεν) το βιοτικό επίπεδο μέσω εξωτερικού δανεισμού. Με στόχο να επανέλθει σε βιώσιμη ανάπτυξη, η Ελλάδα πρέπει να εξασφαλίσει συγκριτικά πλεονεκτήματα στον παγκόσμιο καταμερισμό της εργασίας, όπως απαιτείται από το γενικό πλαίσιο της παγκοσμιοποίησης. Αν αυτό δεν το κατάφερε ως τώρα ο Αλέξης και θα το καταφέρει ο Κυριάκος μόνος του ή με κάποιον άλλο μαζί, μένει να το δούμε. Ουδείς το εγγυάται, ουδείς δεσμεύεται, ουσιαστικά, όσο και αν «υπόσχεται». Επί του παρόντος και για καιρό, τα δυσμενή στοιχεία δεν επιτρέπουν πανηγυρισμούς…

ΔΕΗ

8 I BUSINESS ENERGY I IOYΛIOΣ 2019

Ξεκίνημα με ζημιές το 2019 για τη ΔΕΗ, άσχημη εικόνα και στο β’ τρίμηνο •Τι κρύβει η επιμονή της διοίκησης για την επιστροφή των ΥΚΩ •Το πρόβλημα ρευστότητα • Οι μεσοπρόθεσμες ανάγκες σε κεφάλαια •Μπορεί να υπάρξει turn around story;

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019 I ΒUSINESS ENERGY I 9

ΔΕΗ Του Χάρη Φλουδόπουλου

ήμα κινδύνου εξέπεμψε η Κομισιόν προς τον ίδιο τον πρόεδρο της Νέας Δημοκρατίας και επόμενο πρωθυπουργό, αν επιβεβαιωθούν οι δημοσκοπήσεις, κ. Κ. Μητσοτάκη με αφορμή την οικονομική πορεία της ΔΕΗ. Οι πληροφορίες του B.E. αναφέρουν ότι ο κ. Μητσοτάκης κατά τις επαφές του με κοινοτικούς αξιωματούχους στις Βρυξέλλες το προηγούμενο διάστημα στις Βρυξέλλες έγινε δέκτης προειδοποιήσεων για το μέλλον της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού. Δεν είναι τυχαίο από την άλλη, όπως αναφέρουν χρηματιστηριακές πηγές ότι η πρώτη μετοχή – ΔΕΚΟ που ανέβηκε μετά την επικράτηση της Ν.Δ. στις ευρωεκλογές, ήταν της ΔΕΗ, με τους επενδυτές να ποντάρουν ότι μία κυβέρνηση Ν.Δ. θα προωθήσει την εξυγίανσή της και βεβαίως τον περιορισμό της παρουσίας του κράτους στο μετοχικό της κεφάλαιο. Το προηγούμενο διάστημα, είτε με επίσημες δηλώσεις είτε μέσω ανεπίσημων πιέσεων, η ΔΕΗ επιχείρησε να εξασφαλίσει την καταβολή ποσού ύψους 250 εκατ. ευρώ, που αντιστοιχεί στην αποζημίωση για τα ΥΚΩ της περιόδου 2007-2011, για τα οποία η εταιρεία υποστηρίζει ότι δεν έχει αποζημιωθεί. Η επιμονή αλλά και η ένταση των πιέσεων που ασκήθηκαν δημιούργησε αίσθηση στους… παροικούντες την αγορά ηλεκτρισμού και ενέτεινε τις φήμες για την οικονομική κατάσταση της εταιρείας, η οποία επιχειρεί ένα δύσκολο turn around από τις βαριές ζημιές του 2018. Σύμφωνα με πληροφορίες του «Business Energy», οι πιέσεις της ΔΕΗ οφείλονταν αποκλειστικά στην εικόνα που έχει απο-

κομίσει η διοίκηση από τα αποτελέσματα του Α’ τριμήνου ,τα οποία στην καλύτερη περίπτωση μπορούν να χαρακτηριστούν ως απογοητευτικά, ενώ κατ’ άλλες εκτιμήσεις εκπέμπουν σοβαρό σήμα κινδύνου, με τα περιθώρια αναστροφής της αρνητικής πορείας να εξαντλούνται. Εντός της εταιρείας, σε στενό κύκλο στελεχών έχει κυκλoφόρησε το προηγούμενο διάστημα πληροφόρηση για τα μεγέθη του Α’ τριμήνου που προκαλεί σοκ και εντείνει την ανησυχία για την πορεία της εταιρείας. Αν και τα μεγέθη δεν έχουν οριστικοποιηθεί, καθώς μάλιστα θεωρητικά οι εταιρείες δεν υποχρεούνται στη δημοσίευση μεγεθών τριμήνου παρά μόνο εξαμήνου, οι ίδιες πληροφορίες κάνουν λόγο για ζημιές που ξεπερνούν κατά πολύ τα 200 εκατ. ευρώ και αρνητικό λειτουργικό περιθώριο EBITDA. Κατά τις ίδιες πληροφορίες, η εταιρεία χρειάζεται άμεση ένεση ρευστότητας που ξεπερνά το ύψος του ποσού που διεκδικεί για τα ΥΚΩ, ενώ οι ανάγκες δεν σταματούν, εδώ αφού εκτιμάται ότι θα απαιτηθεί και άλλη ενίσχυση των εσόδων τους επόμενους μήνες.

ΥΚΩ Υπενθυμίζεται ότι το συνολικό ποσό που διεκδικεί η ΔΕΗ για τα ΥΚΩ 2007- 2011 ξεπερνά τα 680 εκατ. ευρώ και ήδη η ΔΕΚΟ έχει στα χέρια της απάντηση της ΡΑΕ που δικαιώνει ότι ενδεχομένως τα ανταλλάγματα της περιόδου πριν το έτος 2012 να μην έχουν ανακτηθεί πλήρως και να προκύπτει για την περίοδο αυτή ποσό ελλείμματος, το οποίο όμως σε καμία περίπτωση δεν φαίνεται να ανέρχεται σε ύψος αντίστοιχο του διεκδικούμενου από τη ΔΕΗ ποσού. Κατά πληροφορίες, η ΡΑΕ έχει προσδιορίσει το προς ανάκτηση από τη ΔΕΗ ποσό στα 250 εκατ.

10 I BUSINESS ENERGY I IOYΛIOΣ 2019

ευρώ. Η ΔΕΗ άσκησε πιέσεις για να κατατεθεί τροπολογία πριν το κλείσιμο της Βουλής για τις εκλογές, ωστόσο τελικώς το ΥΠΕΝ επέλεξε να μη ρυθμίζει νομοθετικά το θέμα όπως είχε ζητηθεί από τη ΡΑΕ. Στη συνέχεια η ΔΕΗ επικαλέστηκε νομικές γνωμοδοτήσεις προκειμένου η απόφαση της επιστροφής να ληφθεί από τη ΡΑΕ.

Ζημιές Υπενθυμίζεται ότι η ΔΕΗ ανακοίνωσε για το 2018 κύκλο εργασιών στα 4,7 δισ. ευρώ μειωμένο κατά 4,1%, λειτουργική κερδοφορία EBITDA μειωμένη κατά 44,5% στα 260,1 εκατ. ευρώ από 469 εκατ. ευρώ πέρυσι, και ζημιές μετά από φόρους στις συνεχιζόμενες δραστηριότητες (δηλαδή χωρίς τις υπό πώληση μονάδες της Φλώ-

ικανότητα της επιχείρησης από CCC σε CCC+. Τότε λοιπόν ο οίκος που παρακολουθεί στενά την πορεία της επιχείρησης είχε επισημάνει ότι για να εξασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα της εταιρείας και να επιτευχθεί ο αναγκαίος μετασχηματισμός της θα απαιτηθούν επενδύσεις και κεφάλαια της τάξης των 2,2 δισ. ευρώ. Το πώς θα εξασφαλιστούν αυτά τα κεφάλαια, που είναι προϋπόθεση ουσιαστικά για την υλοποίηση του στρατηγικού σχεδίου που είχε προτείνει και ο σύμβουλος της ΔΕΗ McKinsey, αποτελεί και το μεγάλο ζητούμενο για την επόμενη μέρα της εταιρείας.

Τι περιμένει

ρινας και της Μεγαλόπολης) στα 542 εκατ. ευρώ. (509 εκατ. προ φόρων). Εάν προστεθεί η απομείωση της αξίας των πωλούμενων μονάδων αλλά και οι ζημιές από τη λειτουργία τους, τότε οι ζημιές μετά από φόρους εκτινάσσονται στα 903,8 εκατ. ευρώ. \ Οι υψηλές ζημιές και οι μειωμένες πωλήσεις είναι δύο βασικοί παράγοντες που οδήγησαν τον ορκωτό ελεγκτή της ΔΕΗ να επιστήσει την προσοχή για ουσιώδη αβεβαιότητα που σχετίζεται με τη συνέχιση της δραστηριότητας της εταιρείας. «Οι ανωτέρω συνθήκες, που αναμένεται να συνεχιστούν και τους επόμενους 12 μήνες, υποδηλώνουν την ύπαρξη ουσιώδους αβεβαιότητας, η οποία ενδεχομένως θα εγείρει σημαντική αμφιβολία σχετικά με τη δυνα-

τότητα της εταιρείας και του ομίλου να συνεχίσουν τη δραστηριότητά τους», είχε σημειώσει στην έκθεσή του ο ορκωτός ελεγκτής της Ε.Υ., Βασίλης Καμινάρης.

Ενέσεις Ακόμη και εάν καταβληθούν τα 250 εκατ. ευρώ των ΥΚΩ αλλά και τα κάτι λιγότερο από 80 εκατ. ευρώ που αντιστοιχούν για τη ΔΕΗ από την επιστροφή του πλεονάσματος του ΕΛΑΠΕ από τη χρέωση προμηθευτή, η κατάσταση της ΔΕΗ δεν θα βελτιωθεί παρά μόνο βραχυπρόθεσμα. Πώς μπορεί να υπάρξει πραγματική αλλαγή και turn around για τη ΔΕΗ; Την απάντηση έδωσε στην έκθεσή του τον περασμένο Νοέμβριο ο οίκος Standard and Poor᾽s, όταν αναβάθμισε την πιστοληπτική

Εκτός από τα ΥΚΩ και την επιστροφή του ΕΛΑΠΕ, η ΔΕΗ αναμένει επίσης αύξηση στα έσοδά της από τις εξής πηγές: * 60 εκατ. ευρώ επιπλέον έσοδο από τη μείωση της έκπτωσης συνέπειας, * ποσό έως 500 εκατ. ευρώ από το σχέδιο τιτλοποίησης οφειλών που τοποθετείται χρονικά το φθινόπωρο.

Τα έσοδα Βεβαίως, το κρίσιμο θέμα για την επιχείρηση είναι να υπάρξει τρόπος για ουσιαστική και διατηρήσιμη αύξηση των εσόδων, ώστε να τερματιστεί η ζημιογόνος λειτουργία της εταιρείας. Ανάλογα με τις αποφάσεις που θα ληφθούν μετά τις εκλογές, είναι σαφές ότι θα πρέπει να εξεταστούν πιο δραστικές λύσεις και πιθανόν μια συνολική επανεξέταση των ανοιχτών εκκρεμών υποθέσεων της ΔΕΗ. Μια επαναδιαπραγμάτευση από το μηδέν, όπως έχει ζητήσει και η διοίκηση της ΔΕΗ, που θα περιλαμβάνει «καυτές πατάτες» και «ανοιχτές πληγές» για την επιχείρηση, όπως π.χ. οι δημοπρασίες ΝΟΜΕ.

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019 I ΒUSINESS ENERGY I 11

τράπεζες

Ο Σεπτέμβριος των δακρύων Κύματα πλειστηριασμών για όσους μένουν εκτός πλατφόρμας • Το κοινωνικό πρόβλημα που καλείται να αντιμετωπίσει η νέα κυβέρνηση

Του Στ. Κ. Χαρίτου

νώπιον ενός καταιγιστικού κύματος πλειστηριασμών ακινήτων πρόκειται να βρεθούν από τον Σεπτέμβριο όσοι οφειλέτες δεν υπάγονται στη ρύθμιση περί προστασίας πρώτης κατοικίας. Σύμφωνα με πληροφορίες, κόκκινα δάνεια ύψους 10-11 δισ. ευρώ θα είναι επιλέξιμα για ένταξη στο καθεστώς προστασίας. Τα 8 δισ. ευρώ εξ αυτών αφορούν σε στεγαστικά δάνεια και τα 2-3 δισ. ευρώ σε επιχειρηματικά που έχουν ως εξασφάλιση πρώτη κατοικία. Το πρόβλημα παραμένει μεγάλο, διότι το άτυπο όριο των 100.000 ευρώ που μέχρι σήμερα προστατευόταν ως αξία πρώτης κατοικίας, καταργείται και οι τράπεζες θα βγάζουν προς ρευστοποίηση όσα ακίνητα δεν έχουν ενταχθεί στην πλατφόρμα που ενεργοποιείται από την 1η Ιουλίου. Η περίοδος χάριτος, την οποία διανύουμε ήδη από το δεύτερο τρίμηνο του έτους λόγω των διπλών εκλογών (ευρωεκλογών και αυτοδιοικητικών), αλλά και των προγραμματισμένων βουλευτικών εκλογών στις 7 Ιουλίου, κατά τη διάρκεια των οποίων οι πλειστηριασμοί αναστέλλονται, έχει συγκεκριμένη ημερομηνία λήξης. Το σύνθημα θα δοθεί 12 I BUSINESS ENERGY I IOYΛIOΣ 2019

αμέσως μετά το καλοκαίρι, μετά δηλαδή το άνοιγμα των δικαστηρίων, ενεργοποιώντας τις διαδικασίες των πλειστηριασμών για όσους δεν πληρούν τα κριτήρια του νόμου, ακόμη και αν τα ακίνητα που έχουν στην κατοχή τους είναι αξίας κατώτερης των 50.000 ευρώ. Παράλληλα με το… μαστίγιο, οι τράπεζες θα επιστρατεύσουν και το… καρότο, τις διαγραφές δανείων, αλλά και μέτρα όπως η παράδοση του ακινήτου από τους δανειολήπτες που θέλουν να απαλλαγούν από το χρέος τους και να μεταβιβάσουν το ακίνητό τους συναινετικά. Για πρώτη φορά και υπό το βλέμμα της νέας κυβέρνησης που θα προκύψει από τις εκλογές, η οποία κατά πάσα πιθανότητα θα είναι η Νέα Δημοκρατία του κ. Κ. Μητσοτάκη, οι διαγραφές δανείων θα είναι εκτεταμένες, σε βαθμό τέτοιο που να πραγματοποιούνται κάτω από την εμπορική αξία του ακινήτου, που μέχρι σήμερα ήταν η κόκκινη γραμμή στα «κουρέματα» που οι τράπεζες πρότειναν στους δανειολήπτες. Το «κούρεμα» του δανείου ακόμη και κάτω από την τιμή που έχει το ακίνητο η τράπεζα στα βιβλία της -εφόσον η εισοδηματική και περιουσιακή κατάσταση του δανειολήπτη το δικαιολογεί- προκρίνεται ενόψει των μαζικών πωλήσεων και τιτλοποιήσεων στεγαστικών δανείων και

της μαζικής εφόδου των funds, που αγοράζουν τα χαρτοφυλάκια που βγάζουν οι τράπεζες σε τιμές κατώτερες από τις προβλέψεις που έχουν πάρει στους ισολογισμούς τους. Ήδη μέσα στον Ιούνιο μία μεγάλη τράπεζα προέβη στην πώληση κόκκινων στεγαστικών ύψους 2 δισ. ευρώ, ενώ άλλη μία πρόκειται να μεταβιβάσει σε εταιρεία ειδικού σκοπού το ποσό των 26 δισ. ευρώ! Η παράδοση ακινήτου θα αποτελέσει επίσης βασικό εργαλείο στην προσπάθεια συναινετικής λύσης για την αποπληρωμή της οφειλής και θα αξιοποιηθεί τόσο από τις τράπε-

τους, δηλαδή τα επενδυτικά κεφάλαια που θα είναι οι πρωταγωνιστές της επόμενης μέρας, έχοντας αγοράσει τεράστιους όγκους στεγαστικών δανείων μέσω των μαζικών τιτλοποιήσεων που δρομολογούνται εντός του 2019. Οι προσπάθειες για τον εντοπισμό των στρατηγικών κακοπληρωτών θα ενταθούν, καθώς οι τράπεζες εντάσσουν πλέον σε αυτή την κατηγορία όχι μόνο αυτούς που έχουν χρήματα ή περιουσιακά στοιχεία και θα μπορούσαν ρευστοποιώντας τα να πληρώσουν τις οφειλές τους, αλλά και όσους αρνούνται να ρυθμίσουν το δάνειό τους, κάνοντας κατάχρηση της ασυλίας που έχουν εξασφαλίσει μέσω του νόμου Κατσέλη. Η κατηγορία αυτή δεν είναι αμελητέα και, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, είναι περίπου οι μισοί αυτών που έχουν κάνει αίτηση ένταξης στον νόμο. Αυτό προκύπτει από τα στοιχεία με βάση τα οποία περίπου το 45% των αποφάσεων που εκδίδονται από τα ειρηνοδικεία όλης της χώρας είναι υπέρ των τραπεζών, απορρίπτοντας το αίτημα προστασίας που υποβάλλουν οι δανειολήπτες. Σύμφωνα με τα σχετικά στοιχεία, στους βασικότερους λόγους απόρριψης είναι:

ζες όσο και από τα επενδυτικά κεφάλαια που έχουν ήδη ισχυρή παρουσία στην ελληνική αγορά, έχοντας αγοράσει δάνεια άνω των 20 δισ. ευρώ. Να σημειωθεί ότι με βάση τα μέχρι σήμερα στοιχεία από το σύνολο των 21.750 ακινήτων που έχουν αλλάξει χέρια μέσω των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών, η συντριπτική πλειονότητα έχει περιέλθει στα χέρια των τραπεζών, που πλειοδοτούν στη διαδικασία της ρευστοποίησης μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας eauction. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, ο αριθμός των ακινήτων που θα ρευ-

στοποιηθεί τα προσεχή τρία χρόνια θα φτάσει περίπου τις 80.000 και με δεδομένο ότι η πρώτη κατοικία θα προστατεύεται μόνο μέσω της νέας πλατφόρμας, οι τράπεζες είναι αποφασισμένες να διευρύνουν τα αναγκαστικά μέτρα. Η επέλαση των funds αποτελεί το αντίπαλον δέος στις προσπάθειες των τραπεζών να απαλλαγούν από τα κόκκινα δάνεια, αλλά σε αυτή τη μάχη οι δανειολήπτες δεν μπορούν να εφησυχάζουν. Οι δανειολήπτες που δεν θα βρουν λύση με την τράπεζα, θα κληθούν να τα βρουν με τους νέους κατόχους των δανείων

Η περιουσιακή και εισοδηματική κατάσταση του οφειλέτη, η οποία με βάση την απόφαση του δικαστηρίου επιτρέπει την αποπληρωμή του δανείου. Το γεγονός ότι ο οφειλέτης έχει εμπορική ιδιότητα και δεν είχε δικαίωμα ένταξης στον νόμο. Η προσωπική ευθύνη για την υπερχρέωση του οφειλέτη, καταλογίζοντας δυνητικό δόλο σε όσους υπερχρεώθηκαν. Οι απορριπτικές αποφάσεις που εκδίδονται λόγω δόλου βαίνουν αυξανόμενες το τελευταίο διάστημα και αποτελούν σαφή ένδειξη της αυστηρότητας που επιδεικνύουν τα Ειρηνοδικεία, στα οποία είχε μεταφερθεί επί χρόνια το βάρος της απόφασης για την προστασία της πρώτης κατοικίας. ΙΟΥΛΙΟΣ 2019 I ΒUSINESS ENERGY I 13

Θέση

Δεν υπάρχουν οι «100 ημέρες» για τη νέα κυβέρνηση Μία γενιά πελατών, νοικοκυριών και επιχειρήσεων, έχει… εκπαιδευτεί πια στο να μην πληρώνει τους λογαριασμούς ρεύματος ή, στην καλύτερη των περιπτώσεων, να δίνει κάποια μία δόση...

ορτωμένη με 60% του κύκλου εργασιών της πολλές εκκρεεταιρείας, η οποία επιπλέον μότητες είναι η έχει αναλάβει τη δέσμευση ατζέντα που στην Ε.Ε. και τους δανειστές παραλαμβάνει να μειώσει το μερίδιό της στη η νέα κυβέρνηση, η οποία θα λιανική κάτω από το 50% (σήπροκύψει από τις εκλογές μερα είναι λίγο πάνω από το της 7ης Ιουλίου. Ειδικά στον 75%), που σημαίνει ακόμα μιτομέα της Ενέργειας το χαρκρότερος τζίρος, τουλάχιστον τοφυλάκιο είναι πολύ βαρύ, τα πρώτα χρόνια. με πρώτο και κύριο το ζήτηΤο ακόμα χειρότερο είναι ότι μα της ΔΕΗ. Δεν είναι τυχαίο που ο Κυριά- μία γενιά πελατών, νοικοκυρικος Μητσοτάκης ών και επιχειρήσεεπέλεξε να αναων, έχει… εκπαιΦορτωμένη φερθεί στη ΔΕΗ, δευτεί πια στο να κατά την ομιλία με πολλές μην πληρώνει τους του στην τελευ- εκκρεμότητες λογαριασμούς ρεύταία γενική συματος ή, στην κανέλευση του είναι η ατζέντα που λύτερη των περιΣΕΒ, μόλις δεκα- παραλαμβάνει η πτώσεων, να δίνει οκτώ ημέρες νέα κυβέρνηση, η κάποια χρήματα ή πριν από τις μία δόση, έναντι. εκλογές. Και οποία θα προκύψει Σαν να μη φτάνουν τούτο, γιατί προ- από τις εκλογές αυτά, το Δημόσιο φανώς γνωρίζει της χρωστά εκατομότι η άλλοτε κραταιά επιχείρη- μύρια, ο δανεισμός την πνίγει, ση, που περηφανευόταν ότι το κόστος παραγωγής και μόνον είναι η μεγαλύτερη βιομηχανία εξαιτίας των δικαιωμάτων ρύτης χώρας, βρίσκεται στα πρό- πων αυξάνει συνεχώς, ενώ θυρα της χρεοκοπίας. Οι ληξι- είναι υποχρεωμένη να πουλήπρόθεσμες οφειλές, κοντά στα σει λιγνιτικές μονάδες, πρό2,5 δισ. ευρώ, ξεπερνούν το τζεκτ που θα έπρεπε να είχε 14 I BUSINESS ENERGY I IOYΛIOΣ 2019

τελειώσει από το τέλος του 2018 αλλά ακόμα έχει μέλλον μπροστά του… Επείγει, λοιπόν, να ληφθούν μέτρα. Στελέχη της Ν.Δ. μιλούν για επαναδιαπραγμάτευση κά-

Της Μανταλένας Πίου στότητα που χρειάζεται η ΔΕΗ. Ούτε βελτιώνει την εισπραξιμότητα από τους λογαριασμούς ρεύματος, που είναι το πρώτο με το οποίο θα πρέπει να ασχοληθούν οι αρμόδιοι. Τα ανείσπρακτα για τη ΔΕΗ αντιπροσωπεύουν ό,τι και τα κόκκινα δάνεια για τις τράπεζες. Αν δεν εφαρμοστούν αμέσως τολμηρά μέτρα για την εξυγίανση όλου αυτού του προβληματικού χαρτοφυλακίου, συνοδευόμενα από εδώ και πέρα από αυστηρή εισπρακτική πολιτική για να μην ξαναδημιουργηθούν νέες οφειλές, το πρόβλημα της ΔΕΗ δεν λύνεται. Παράλληλα, πρέπει να προχωρήσουν και τα θεσμικά, στα οποία η Ελλάδα έχει μείνει πολύ πίσω. Να ξεκαθαρίσει τι θα συμβεί με το ζήτημα των νέων ΑΔΙ, αν και πόση οικονομική αποζημίωση θα λαμβάνει π.χ. η νέα λιγνιτική μονάδα της ΔΕΗ στην Πτολεμαΐδα -ή αν από την πρώτη ημέρα που θα λειτουργήσει θα είναι ζημιογόνος-, καθώς και τα υπόλοιπα λιγνιτικά, είτε μείνουν στην Επιχείρηση είτε κάποια από αυτά πουληθούν σε ιδιώτες.

ποιων όρων με την Ε.Ε. για πώληση ή μακροχρόνια μίσθωση λιγνιτικών και υδροηλεκτρικών μονάδων, καθώς είναι κοινό μυστικό πια πως ο τρέχων διαγωνισμός για την πώληση

των τριών λιγνιτικών εργοστασίων στη Φλώρινα και τη Μεγαλόπολη «δεν βγαίνει». Το leasing, όμως, ακόμα και αν γίνει δεκτό από την Ε.Ε., δεν εξασφαλίζει την άμεση ρευ-

Να εφαρμοστεί επιτέλους το target model, που ήδη έχει μετατοπιστεί για το πρώτο τρίμηνο του 2020, προκειμένου να φανούν στην πράξη τα πλεονεκτήματα και ενδεχομένως τα μειονεκτήματα του νέου μοντέλου λειτουργίας της αγοράς και πώς αυτά επηρεάζουν τη ΔΕΗ. Η νέα κυβέρνηση δεν θα έχει τις περίφημες «100 ημέρες» για να λύσει το πρόβλημα που λέγεται ΔΕΗ. Στην πραγματικότητα, δεν έχει ούτε μία ημέρα περιθώριο αν θέλει να προλάβει τα χειρότερα.

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019 I ΒUSINESS ENERGY I 15

υδρογονάνθρακες

Μερίδια αλλάζουν χέρια στις κοινοπραξίες Νέοι παίκτες • Μείωση ποσοστών συμμετοχής • Τα ΕΛΠΕ αναζητούν συνέταιρους

16 I BUSINESS ENERGY I IOYΛIOΣ 2019

Του Χρήστου Κολώνα

ε μια κρίσιμη καμπή βρίσκεται η ελληνική προσπάθεια εντοπισμού κοιτασμάτων φυσικού αερίου και πετρελαίου, με τις πρώτες γεωτρήσεις, έπειτα από πολλές δεκαετίες, να δρομολογούνται για το πρώτο εξάμηνο του 2020, ενώ την ίδια στιγμή δρομολογούνται σημαντικές ανακατατάξεις και σε εταιρικά σχήματα που έχουν αναλάβει παραχωρήσεις στη δυτική Ελλάδα για την έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων. Όπως αναφέρουν έγκυρες πηγές του «Business Energy», σε κοινοπραξίες όπου συμμετέχουν ελληνικές εταιρείες στη δυτική Ελλάδα (ως επί το πλείστον θαλάσσια οικόπεδα) έχουν ανοίξει διαδικασίες μεταβολής των μεριδίων. Είτε για την είσοδο νέων παικτών με τη μείωση των μετοχών συμμετοχής των υπολοίπων είτε ακόμη και με την αποχώρηση παραχωρησιούχων και την έλευση άλλων στη θέση τους. Αξίζει να επισημανθεί ότι τα συγκεκριμένα blocks έχουν αναλάβει κοινοπραξίες όπου συμμετέχουν οι Total, Edison, Repsol, Ελληνικά Πετρέλαια και Energean Oil & Gas. «Εταιρείες έχουν ανοίξει τα γεωφυσικά τους δεδομένα και συζητούν με νέους επενδυτές», περιγράφει στο «Business Energy» αρμόδιος παράγοντας που εποπτεύει τις εξελίξεις στους ελληνικούς υδρογονάνθρακες. Οι εξελίξεις που επηρεάζουν και την ελληνική επικράτεια έχουν να κάνουν με τις αποφάσεις κορυφαίων πολυεθνικών στον κλάδο του upstream να αποεπενδύσουν μέρος των συγκεκριμένων δραστηριοτήτων τους. Τέτοιες είναι η Total, που εδώ και χρόνια έχει ξεκινήσει τον ανασχεδιασμό της, αλλά και η EDF, στην οποία ανήκει η Edison, με την τελευταία να ενεργοποιείται στο upstream. Επιπλέον, σύμφωνα πάλι με πληροφορίες του «Business Energy», και τα Ελληνικά Πετρέλαια βρίσκονται σε μια φάση κατά την οποία αναζητούν εταίρους σε παραχωρήσεις τις οποίες ΙΟΥΛΙΟΣ 2019 I ΒUSINESS ENERGY I 17

υδρογονάνθρακες έχουν αναλάβει μόνες τους. Μέχρι στιγμής αλλαγές δεν φέρονται να δρομολογούνται στα πολλά υποσχόμενα -ως προς την πιθανότητα εντοπισμού κοιτασμάτων- «οικόπεδα» της Κρήτης. Στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου, στις ΑΟΖ της Κύπρου, του Ισραήλ και της Αιγύπτου επικρατεί έντονη κινητικότητα. Στο νησί της Αφροδίτης πρόσφατα Total και Eni γνωστοποίησαν στις Αρχές της χώρας την απόφασή τους να συστήσουν κοινοπραξία για παραχωρήσεις της Λευκωσίας. Αλλά και η Exxon Mobil αναζητά νέα πεδία ερευνών στο Ισραήλ.

Οι προκλήσεις Σημαντικές είναι οι διαπιστώσεις που κάνει η Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων αναφορικά με τις προοπτικές που ανοίγονται για την Ελλάδα. «Μετά τις πρόσφατες ανακαλύψεις στην Ανατολική Μεσόγειο (Zohr, Καλυψώ, Αφροδίτη, Λεβιάθαν) και στη δυτική Μαύρη Θάλασσα (Νέπτουν), η βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου δείχνει αυξανόμενο ενδιαφέρον για να εξερευνήσει τις περιοχές νότια και δυτικά της Κρήτης και του Ιόνιου Πελάγους, λόγω γεωλογικών ομοιοτήτων με τις προαναφερόμενες», υπογραμμίζει η ΕΔΕΥ στην ετήσια έκθεσή της και συνεχίζει: «Το μέλλον της εξερεύνησης υδρογονανθράκων στις υπεράκτιες περιοχές της Δυτικής και Νότιας Ελλάδας μαζί με το πρόγραμμα του αγωγού φυσικού αερίου “EastMed” αποτελούν τμήματα της ενεργειακής ανάπτυξης που πραγματοποιείται στην Ελλάδα. Αυτά τα βήματα εντάσσονται, επίσης, σε ένα σημαντικό ευρωπαϊκό σχέδιο ενεργειακού εφοδιασμού, γεωστρατηγικής σημασίας, ιδιαίτερα μετά τις ανακαλύψεις του φυσικού αερίου σε Ισραήλ, Αίγυπτο και Κύπρο και ακολουθώντας την υλοποίηση του αγωγού TAP, που θα μεταφέρει το φυσικό αέριο από την Κασπία Θάλασσα στην ευρωπαϊκή αγορά». Μία από τις τεράστιες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η διεθνής πετρελαϊκή βιομηχανία στις έρευνες στις 18 I BUSINESS ENERGY I IOYΛIOΣ 2019

ελληνικές θάλασσες είναι τα μεγάλα βάθη. «Θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι πρόσφατες δραστηριότητες εξερεύνησης στη Μαύρη Θάλασσα, σε θαλάσσια βάθη μεγαλύτερα από 2.000 μέτρα, καθώς και οι ερευνητικές δραστηριότητες στην Ελλάδα, σε παρόμοια ή ακόμη και μεγαλύτερη θαλάσσια βάθη έως 3.500 μέτρα, θα τοποθετήσουν τη χώρα μας στην κορυφή των τεχνολογικών εφαρμογών και της ασφάλειας των υπεράκτιων γεωτρήσεων και εγκαταστάσεων, με

στόχο την παραγωγή υδρογονανθράκων», υπογραμμίζει η ΕΔΕΥ.

Πρώτες ελληνικές γεωτρήσεις Μετά την υπογραφή ενός μεγάλου αριθμού χερσαίων και θαλασσίων συμβάσεων για την έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων, οι εργασίες έχουν περάσει πλέον στη δικαιοδοσία των εντολοδόχων εταιρειών. Εννέα περιοχές έχουν αδειοδοτηθεί για την έρευνα και εκμετάλλευση, συμπεριλαμβανομένης της

παραγωγής του Πρίνου. Τέσσερις επιπλέον παραχωρήσεις βρίσκονται στο στάδιο της έγκρισης από το Ελληνικό Κοινοβούλιο και δύο παραχωρήσεις παραμένουν προς το παρόν σε στάδιο αναμονής. Με βάση τις συμβατικές υποχρεώσεις των εταιρειών «Ενεργειακή» και «Ελληνικά Πετρέλαια», τα προγράμματα της παραγωγικής γεώτρησης στο μπλοκ «Κατάκολο» και της ερευνητικής γεώτρησης στο μπλοκ «Πατραϊκός», αντίστοιχα, θα πρέπει να πραγ-

ματοποιηθούν τέλος 2019 ή στις αρχές του 2020. Η κοινοπραξία «ΕΛΠΕ - Edison» είναι στη φάση της λήψης επενδυτικής απόφασης για την πρώτη διερευνητική γεώτρηση στον Πατραϊκό Κόλπο, ενώ η Energean Oil & Gas που έχει αναλάβει το «Κατάκολο» είναι στο στάδιο της ανάπτυξης του κοιτάσματος, αφού πρώτα ξεπεραστούν εμπόδια που ανέκυψαν με το δασαρχείο. Η ΕΔΕΥ τονίζει επίσης τις πιθανότητες εντοπισμού κοιτασμάτων στην

Κρήτη και το Ιόνιο Πέλαγος παρά τις δυσκολίες των μεγάλων βαθών. «Κατά την τελευταία πενταετία, το ποσοστό της παραγωγής από βαθιά υπεράκτιες γεωτρήσεις αυξήθηκε σε υψηλά επίπεδα, φθάνοντας σχεδόν το 30% της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου. Από την πλευρά της τεχνολογίας, πολλές μεγάλες εταιρείες επικεντρώνουν σήμερα την προσοχή τους στα βαθιά νερά, με στόχο για τα επόμενα χρόνια ένα μεγάλο μέρος της παραγωγής τους να προέρχεται από τέτοια θαλάσσια περιβάλλοντα», περιγράφει στην ετήσια έκθεσή της και γίνεται πιο σαφής: «Οι λεκάνες της Ιόνιας Θάλασσας και αυτές που βρίσκονται δυτικά της Κρήτης εντάσσονται σε αυτή την κατηγορία και υπόσχονται να δώσουν αποθέματα με αποδεκτό κόστος και να ενισχύσουν την ελκυστικότητα της περιοχής ως μελλοντικού κόμβου φυσικού αερίου στη Μεσόγειο. Η διεθνής βιομηχανία θεωρεί ότι μπορεί να βρει εμπορεύσιμους όγκους αερίου σε βάθη που υπερβαίνουν τα 3.000 μέτρα και να τους παραγάγει επικερδώς». Μάλιστα, οι τεχνοκράτες της εταιρείας υποστηρίζουν ότι «οι πιθανότητες να βρεθεί επίσης αργό είναι μεγάλες, ενώ στο παρελθόν αναμέναμε μόνο αέριο και όχι αργό σε τέτοια βάθη». «Μια ανακάλυψη 500 εκατομμυρίων βαρελιών (ισοδύναμων) θα δικαιολογούσε εμπορικές εξελίξεις. Στα βαθιά νερά της Ελλάδας, όπως είναι για παράδειγμα η περιοχή δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης, οι πιθανοί στόχοι βρίσκονται σε πετρώματα θαμμένα βαθιά κάτω από τον βυθό της θάλασσας, ενώ τα θαλάσσια βάθη ξεπερνούν κατά πολύ τα 1.500 μέτρα. Ο μέσος όρος βάθους νερού σε αυτές τις περιοχές ξεπερνάει τα 2.500 μέτρα και σε πολλές περιπτώσεις είναι γύρω στα 3.500 μέτρα». «Ας μην ξεχνάμε», συνεχίζουν οι ειδικοί της ΕΔΕΥ, «ότι οι ερευνητικές εργασίες της πρώτης φάσης διαρκούν 3 χρόνια, πράγμα που θα μας φέρει κοντά σε αποφάσεις για προγραμματισμό γεωτρήσεων μετά το 2022». ΙΟΥΛΙΟΣ 2019 I ΒUSINESS ENERGY I 19

υδρογονάνθρακες

Οι πολυεθνικές και οι ανακαλύψεις στη

ίναι εμφανές ότι οι πετρελαϊκές κοινοπραξίες που ενδιαφέρονται για τα πιθανά ελληνικά κοιτάσματα πρωτοστατούν σε αυτές τις τεχνολογικές εξελίξεις. Τα τελευταία χρόνια έχουν ξεπεραστεί οι τεχνολογικοί περιορισμοί εξερεύνησης πετρελαϊκών κοιτασμάτων σε πετρώματα που βρίσκονται θαμμένα κάτω από πολύ βαθιά υδάτινα περιβάλλοντα. «Πρόσφατα, η βιομηχανία έχει επιδείξει, ανά την υδρόγειο, σημαντικό ενδιαφέρον το οποίο οδήγησε μεταξύ άλλων στις ανακαλύψεις της Ανατολικής Μεσόγειου (Ζορ, Λεβιάθαν, Ταμάρ, Αφροδίτη, Καλυψώ) και Μαύρης Θάλασσας (Νέπτουν) και περισσότερο από πριν, κοινοπραξίες εταιρειών μοιράζονται το επενδυτικό βάρος για εξερεύνηση και το κόστος της ανάπτυξης των κοιτασμάτων, όπως στην περίπτωση των κοινοπραξιών στην Ελλάδα», σημειώνει η ΕΔΕΥ. Μια σειρά από τεχνολογικές εξελίξεις συνοδεύ20 I BUSINESS ENERGY I IOYΛIOΣ 2019

ουν αυτή την προσπάθεια οικονομικής ανάπτυξης και αφορούν την αντιμετώπιση των μεγάλων πιέσεων ύδατος, τη διαχείριση υπερπίεσης αερίου και πορώδους με την αύξηση του βάθους, τα φορτία βάρους, τα καιρικά φαινόμενα στην επιφάνεια και τη διαθεσιμότητα γεωτρητικών πλοίων για βάθη που υπερβαίνουν τα 3.000 μέτρα νερό.

Οι ομοιότητες Όπως εξηγούν οι γεωλόγοι της εταιρείας «λόγω της ισχυρής και ενεργής τεκτονικής, η γεωμορφολογία της Ελλάδας είναι κατά κύριο λόγο αυτή μιας ορεινής χώρας με περισσότερα από 300 βουνά (40 από αυτά υπερβαίνουν το υψόμετρο των 2.000 μέτρων). Επιπλέον, χαρακτηρίζεται από βαθιά νερά, φτάνοντας βάθη μεγαλύτερα από 3.500 μέτρα και τα θαλάσσια μπλοκ εξερεύνησης βρίσκονται σε περιοχές με θαλάσ-

Νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες στην περιοχή, και ελληνικό δυναμικό

Μεσόγειο σια βάθη που κυμαίνονται, από βορρά προς νότο, μερικές εκατοντάδες έως 3.500 μέτρα». Από γεωλογικής πλευράς η περιοχή της Δυτικής Ελλάδας πιστεύεται ότι είναι ανάλογη των Αλβανίας και Ιταλίας με αποδεδειγμένα κοιτάσματα υδρογονανθράκων. Το μπλοκ «Ιωάννινα» βρίσκεται στη γεωγραφική και γεωλογική συνέχεια της ανακάλυψης του κοιτάσματος Shpirag στην Αλβανία, ενώ η ευρύτερη περιοχή του Ιόνιου Πελάγους χαρακτηρίζεται από ανθρακικές λεκάνες και κλαστικά ιζήματα που αποτελούν στόχους για τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται σε αυτή την περιοχή. Από την άλλη πλευρά, οι περιοχές ενδιαφέροντος δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης καθώς και η ανοιχτή έκταση νότια της Κρήτης έχουν πολύ λίγη ιστορία εξερεύνησης να παρουσιάσουν. Το κοίτασμα Zohr φαίνεται να αντιπροσωπεύει το ανάλογο γεωλογικής σύγκρισης και αναφοράς για εξερεύνηση.

Οι πρόσφατες ανακαλύψεις φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο και το ενδιαφέρον για να εξερευνηθούν οι περιοχές νότια και δυτικά της Κρήτης και του Ιόνιου Πελάγους δημιουργούν για τον ελλαδικό χώρο ένα ακμάζον βιομηχανικό και τεχνολογικό οικοσύστημα, ιδιαίτερα με την ανάπτυξη υπεράκτιων δραστηριοτήτων υποστηριζόμενων από την ελληνική ναυτιλία. «Η εφαρμογή νέων τεχνολογιών γεώτρησης και παραγωγής, όπως αναφέρθηκε, θα μπορούσε να υλοποιήσει νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες με προέκταση σε ολόκληρη τη Μεσόγειο Θάλασσα, όπως, για παράδειγμα, τη συντήρηση και επισκευή των υποθαλάσσιων αγωγών, την προηγμένη ρομποτική, την απόσυρση και επαναχρησιμοποίηση γερασμένων υποδομών, τη μετατροπή των λιμενικών εγκαταστάσεων για τη δημιουργία αποθήκευσης, και τις υπηρεσίες για καθαρότερο ανεφοδιασμό ναυτιλιακών καύσιμων, όπως η μεθανόλη και το LNG που καθορίζει ένα μεγάλο μέρος των εξελίξεων του midstream σήμερα στη Μεσόγειο», λέει η ΕΔΕΥ αναλύοντας τις τεχνολογικές και άλλες ευκαιρίες. «Από τα παραπάνω καθίσταται σαφές ότι αφενός μεν δραστηριότητες έρευνας και εκμετάλλευσης απαιτούν μακροπρόθεσμες επενδύσεις (25 έως 30 έτη), αφετέρου η Ελλάδα θα απαιτήσει ένα εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό επιπέδου των διεθνών εταιρειών για τις εργασίες έρευνας και εκμετάλλευσης πετρελαίου και φυσικού αερίου. Η ανάπτυξη του τομέα θα αναπτύξει την ελληνική τεχνογνωσία, εκπαίδευση και επιχειρησιακή εμπειρία στους τομείς έρευνας, αναζήτησης και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων, θα αναδείξει νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες για την αναζωογόνηση της ελληνικής βιομηχανίας, θα δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας και έναν νέο τομέα εθνικής οικονομίας», καταλήγει η έκθεση της εταιρείας. Είναι μία από τις τεράστιες προκλήσεις για τα επόμενα είκοσι χρόνια και η Ελλάδα θα πρέπει να εκμεταλλευτεί με επιτυχία αυτό το κύμα της καινοτομίας.

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019 I ΒUSINESS ENERGY I 21

θέμα

22 I BUSINESS ENERGY I IOYΛIOΣ 2019

ΕΝ ΑΝΑΜΟΝΉ ΤΟΥ ΝΈΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΎ ΕΝΈΡΓΕΙΑΣ

Τις πταίει για τη σκανδαλώδη καθυστέρηση στο target model Εκτός χρονοδιαγράμματος για το coupling με Βουλγαρία και Ιταλία • Προβλήματα και με τους εργολάβους

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019 I ΒUSINESS ENERGY I 23

θέμα Του Χάρη Φλουδόπουλου

καθυστέρηση στην εφαρμογή του target model βρέθηκε στο στόχαστρο της τελευταίας έκθεσης εποπτείας της Κομισιόν, η οποία σε σκληρή γλώσσα διαπίστωσε επιβράδυνση στην εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων και περιορισμένη πρόοδο στις δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί από ελληνικής πλευράς για τον ενεργειακό τομέα ενώπιον του Eurogroup. Ένα από τα σημεία αιχμής της κριτικής της Κομισιόν είναι η διαπίστωση ότι με ευθύνη των ελληνικών Αρχών η χώρα βρίσκεται εκτός χρονοδιαγράμματος για το coupling με Βουλγαρία και Ιταλία, ενώ για τη σύζευξη των αγορών του target model υπάρχουν προβλήματα με τους εργολάβους. Η καθυστέρηση αυτή αποτελεί τροχοπέδη για την ανάπτυξη και τον εκσυγχρονισμό της αγοράς, αναφέρει η έκθεση, που προβλέπει ότι οι νέες αγορές θα λειτουργήσουν το νωρίτερο από το 2020. Είχε προηγηθεί λίγες ημέρες πριν τη δημοσιοποίηση της έκθεσης το αίτημα της ΡΑΕ προς το ΕΧΕ και τον ΑΔΜΗΕ, με το οποίο ζητούσε να πληροφορηθεί το σημείο στο οποίο βρίσκεται η εξέλιξη των εργασιών σχετικά με την εφαρμογή του target model, καθώς και το τελικό δεσμευτικό χρονοδιάγραμμα για το πότε θα έχουν ολοκληρωθεί όλες οι προετοιμασίες και πότε το νέο μοντέλο θα είναι πλήρως λειτουργικό. Υπό την προφανή πίεση των Βρυξελλών και υπό το βάρος των διαπιστωμένων καθυστερήσεων, ο ρυθμιστής ζήτησε επιπρόσθετα να διερευνηθούν, ή ακόμη και να αποδοθούν, οι ευθύνες για τη δυσμενή αυτή εξέλιξη. Κατά το τελευταίο χρονοδιάγραμμα, το οποίο και αυτό αμφισβητείται, οι τρεις αγορές (ενδοημερήσια, αγορά επόμενης ημέρας και αγορά εξισορρόπησης) θα είναι λειτουργικές στο πρώτο τρίμηνο του 2020, 24 I BUSINESS ENERGY I IOYΛIOΣ 2019

ενώ η σύζευξη με τις περιφερειακές αγορές της Ιταλίας και της Βουλγαρίας δεν αναμένεται νωρίτερα από το δεύτερο μισό του 2020. Γιατί καθυστερούμε Να σημειωθεί ότι οι καθυστερήσεις

έχουν καταστήσει ανεφάρμοστες τις προβλέψεις του νόμου 4512/2018, ενώ αποτελεί κοινό μυστικό ότι το σύστημα δεν θα είναι λειτουργικό ούτε στις νέες ημερομηνίες που έχουν ανακοινωθεί. Και όμως, όπως σημειώνουν πηγές της

αγοράς, το target model θα μπορούσε να είναι πλήρως λειτουργικό μέσα σε λίγες εβδομάδες, όπως συνέβη στη γειτονική αγορά της Βουλγαρίας και με μικρότερο κόστος. Πώς; Εάν δεν είχε γίνει η εκ του αποτελέσματος λανθασμένη

επιλογή να αναπτυχθούν από το μηδέν νέα συστήματα και πλατφόρμες για το ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας και τις αγορές του. «Είναι σαν να έχεις την επιλογή να αγοράσεις μία BMW από την αντιπροσωπεία και αντ᾽ αυτού να ανα-

θέτεις σε ένα συνεργείο να συναρμολογήσει από την αρχή ένα ίδιο αυτοκίνητο με αυτό που παράγεται στη Γερμανία», σχολιάζει παράγοντας της αγοράς ενέργειας την επιλογή του Ενεργειακού Χρηματιστηρίου να καταφύγει στη λύση της ανάπτυξης νέων υποδομών πληροφορικής και πλατφορμών για τη λειτουργία των τεσσάρων αγορών. Μάλιστα, πληροφορίες αναφέρουν ότι για το θέμα εκδηλώθηκαν και σοβαρές εσωτερικές διαφωνίες μεταξύ του διευθύνοντος συμβούλου του Ενεργειακού Χρηματιστηρίου, Μ. Φιλίππου, και του διευθύνοντος συμβούλου του ομίλου της ΕΧΑΕ που είναι μέτοχος με μερίδιο 31% στο ΕΧΕ. Ο Σ. Λαζαρίδης φέρεται να υποστήριζε τη λύση που είχε προκριθεί και σε άλλες χώρες που έφεραν έτοιμα λειτουργικά συστήματα αναθέτοντας στο Nordpool να φτιάξει τις δικές τους αγορές μέσα σε διάστημα λίγων ημερών. Σε κάθε περίπτωση, η καθυστέρηση στην εφαρμογή του target model έχει φέρει μεγάλες απώλειες, αφού ήδη έχει χαθεί το χρονοδιάγραμμα για τον προσωρινό μηχανισμό ευελιξίας. Παράλληλα, η καθυστέρηση στο target model εκτιμάται ότι βρίσκεται πίσω από την άρνηση της Κομισιόν να εγκρίνει ή έστω να αποστείλει το comfort letter για τον μόνιμο μηχανισμό, υπό τον φόβο πιθανών προσφυγών, όπως συνέβη στην περίπτωση της Μ. Βρετανίας που τελικά το σχέδιο κατέπεσε έπειτα από προσφυγή στο Ευρωδικαστήριο. Πάντως, η υπόθεση της καθυστέρηση του target model θα έχει συνέχεια, καθώς αφενός μεν θα πρέπει να βρεθούν λύσεις για να απεμπλακεί η εφαρμογή -πιθανόν και με ρηξικέλευθες αποφάσεις-, αφετέρου αναμένεται να υπάρξουν νομικές κινήσεις για αποζημιώσεις για τις απώλειες που υπήρξαν από ενδιαφερόμενους συμμετέχοντες στην αγορά. ΙΟΥΛΙΟΣ 2019 I ΒUSINESS ENERGY I 25

cover

26 I BUSINESS ENERGY I IOYΛIOΣ 2019

ΠΟΙΟ ΠΡΌΣΩΠΟ ΘΑ ΤΟ ΥΛΟΠΟΙΉΣΕΙ;

Αυτό είναι το πρόγραμμα της Ν.Δ. για την ενέργεια Στις 15 Ιουλίου η τλευταία προθεσμία για τις λιγνιστικές • Πωλούνται πακέτο και υδροηλεκτρικά • Περαιτέρω πώληση ποσοστού στον ΑΔΜΗΕ • Με μία υπογραφή η άδεια για ΑΠΕ

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019 I ΒUSINESS ENERGY I 27

cover Των Μανταλένα Πίου, Στ.Κ.Χαρίτου

εξυγίανση των οικονομικών της ΔΕΗ, αφήνοντας ανοικτό το ενδεχόμενο αύξησης των τιμολογίων, ε Άδωνι Γεωργιάδη καθώς και η βελτίωση της εισπραή Θεόδωρο Σκυλα- ξιμότητας των ληξιπρόθεσμων λοκάκη στη θέση του γαριασμών. Μάλιστα, εξαιτίας αυτού κ. Γ. Σταθάκη, όπως του λόγου, των κακών οικονομικών αναφέρουν οι πλη- αποτελεσμάτων της ΔΕΗ, θεωρούν ροφορίες της τελευταίας στιγμής, ότι δεν μπορεί να προχωρήσει άμετο «δίλημμα ΔΕΗ» και η δρομολό- σα η πώληση του 17% της ίδιας της γηση της πώλησης του 17% του ΔΕΗ, που επίσης περιλαμβάνεται ΑΔΜΗΕ από το πακέτο του Δημο- στους στόχους του προγράμματος, σίου είναι ίσως από τις πρώτες με- καθώς η συμμαχία με στρατηγικό ταρρυθμίσεις με τις οποίες θα πρέ- επενδυτή θεωρείται αναγκαία για πει να ασχοληθεί η Ν.Δ., αν κερδί- τη βέλτιστη αξιοποίηση των ευκαισει τις εκλογές και αναλάβει την ριών που δημιουργεί το νέο ρυθμικυβέρνηση, με βάση το πρόγραμμά στικό πλαίσιο. Ως γνωστόν, το 17% της για την Ενέργεια. της ΔΕΗ έχει μεταβιβαστεί στο Στο πρόγραμμα αυτό, η ΤΑΙΠΕΔ προς αξιοποίΝ.Δ. δηλώνει σαφώς ότι Στο πρόγραμμά της ηση, από τα πρώτα τάσσεται υπέρ της πώ- η Ν.Δ. προτείνει την χρόνια της κρίσης -πελησης τόσο λιγνιτικών ιδιωτικοποίηση του ριλαμβάνεται στο δεύόσο και υδροηλεκτρι- ΑΔΜΗΕ σε ποσοστό τερο μνημόνιο-, ωστόκών μονάδων της ΔΕΗ, σο μέχρι σήμερα κα66%, που σημαίνει ωστόσο στις 15 Ιουλίου, μία κίνηση δεν έχει δηλαδή μία εβδομάδα ότι εφόσον σήμερα γίνει ως προς αυτό. μετά τις εκλογές, λήγει το Δημόσιο κατέχει το Όσο για τον διαγωνιη προθεσμία για την 51%, θα επιχειρηθεί σμό με τις λιγντικές υποβολή των δεσμευ- η πώληση του 17%, μονάδες, πολλά θα τικών προσφορών εξαεξαρτηθούν και από προκειμένου το γοράς των τριών λιγνιτη θέση που θα λάβει τικών μονάδων της ΔΕΗ Δημόσιο να μείνει με η Ευρωπαϊκή Επιτροστη Φλώρινα και τη Με- μερίδιο 34% πή, καθώς η εν λόγω γαλόπολη, με βάση τον πώληση αποτελεί δέτρέχοντα διαγωνισμό. Είναι πιθανόν σμευση κατόπιν απόφασης ευρωοι ίδιοι οι υποψήφιοι επενδυτές να παϊκού δικαστηρίου αλλά και συμβγάλουν τη νέα κυβέρνηση και τη φωνηθέντα όρο των μεταμνημονιδιοίκηση της ΔΕΗ από τη δύσκολη ακών αξιολογήσεων. Εξάλλου, το θέση για το αν θα παγώσει ή θα συ- πρόγραμμα προβλέπει την αναδινεχίσει ο διαγωνισμός, μη καταθέ- αμόρφωση της διοικητικής δομής τοντας δεσμευτική προσφορά ή της ΔΕΗ. δίνοντας προσφορά ή προσφορές που δεν θα μπορούσαν να γίνουν ΑΔΜΗΕ αποδεκτές - κάτι που είναι πιθανόν Στο πρόγραμμά της η Ν.Δ. προτείνει να συμβεί ούτως ή άλλως. Εξάλλου, την ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ σε ακόμα και υποψήφιοι στον τρέχοντα ποσοστό 66%, πράγμα που σημαίδιαγωνισμό δεν έχουν κρύψει ότι νει ότι εφόσον σήμερα το Δημόσιο θα τους ενδιέφερε περισσότερο κατέχει το 51%, θα επιχειρηθεί η ένα «πακέτο μονάδων» που θα πε- πώληση του 17%, προκειμένου το ριελάμβανε και υδροηλεκτρικά, σε Δημόσιο να μείνει με μερίδιο 34% σχέση με το υφιστάμενο προς πώ- - κάτι ανάλογο με τον ΔΕΣΦΑ. Η ληση πακέτο, το οποίο περιορίζεται υλοποίηση, πάντως, της εν λόγω μόνον σε λιγνιτικούς σταθμούς. προγραμματικής εξαγγελίας ίσως Πρόσφατα, πάντως, ηγετικά στελέ- αποδειχθεί αρκετά πολύπλοκη, δεχη της Ν.Δ. δήλωσαν ότι προέχει η δομένου του στρατηγικού μεριδίου

Μ Κυριάκος Μητσοτάκης

Άδωνις Γεωργιάδης

Κωστής Χατζηδάκης

28 I BUSINESS ENERGY I IOYΛIOΣ 2019

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019 I ΒUSINESS ENERGY I 29

cover 24% που έχει σήμερα η κινεζική State Grid στον ΑΔΜΗΕ και της επιφυλακτικής έως αρνητικής στάσης των Βρυξελλών απέναντι στις κινεζικές εξαγορές ενεργειακών υποδομών, στην περίπτωση βέβαια που η State Grid ενδιαφερόταν να αυξήσει το ποσοστό της. Πάντως, η Ν.Δ. θεωρεί απαραίτητη την περαιτέρω ιδιωτικοποίηση του Διαχειριστή Μεταφοράς Ηλεκτρισμού και για την πραγματοποίηση των αναγκαίων επενδύσεων στο δίκτυο μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Ο ιδιωτικοποιημένος ΑΔΜΗΕ θα καταρτίσει και θα παρουσιάσει Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης που θα αφορά το σύνολο των υποδομών, δικτύων και διασυνδέσεων, και θα λάβει δεσμευτικό χαρακτήρα, μέσα από τη νομοθέτησή του, αναφέρει το πρόγραμμα της Ν.Δ., προσθέτοντας ότι αυτό θα γίνει προκειμένου να υπάρχει δημόσιος έλεγχος και να γίνεται αξιολόγηση στη βάση συγκεκριμένων στόχων. Στο πλαίσιο αυτό, για τη νησιωτική Ελλάδα και την υποστήριξη της τουριστικής βιομηχανίας της χώρας αλλά και για τη μείωση της πρόσθετης επιβάρυνσης όλων των πολιτών από τα τιμολόγια των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας, προτεραιότητα δίνεται στα έργα διασύνδεσης: α) της Κρήτης με την Αττική, β) των Κυκλάδων με την Ηπειρωτική Ελλάδα, γ) των Δωδεκανήσων με την Κρήτη και της Ικαρίας και της Σάμου με τις Κυκλάδες και δ) του Βορείου Αιγαίου. Ας σημειωθεί ότι ορισμένα από τα έργα αυτά έχουν ήδη προχωρήσει, όπως Κυκλάδες - ηπειρωτική Ελλάδα, ενώ για τη διασύνδεση Κρήτης - Αττικής ο ΑΔΜΗΕ έχει ήδη ξεκινήσει τη διαδικασία προκήρυξης του έργου. Το ερώτημα εν προκειμένω είναι αν η νέα κυβέρνηση θα συνεχίσει με το σημερινό σχέδιο, δηλαδή της «εθνικής» γραμμής Κρήτης - Αττικής ή αν θα επανέλθει στο προσκήνιο η όλη υπόθεση με τον Eurasia Interconnector, που τοποθετεί τη συγκεκριμένη διασύνδεση 30 I BUSINESS ENERGY I IOYΛIOΣ 2019

ως το τελευταίο σκέλος ενός διεθνούς πρότζεκτ ηλεκτρικής σύνδεσης Ισραήλ - Κύπρου - Κρήτης- Αττικής.Στο σκέλος της διανομής ηλεκτρικής ενέργειας, η Ν.Δ. τάσσεται υπέρ της απόκτησης από τον διαχειριστή του δικτύου (ΔΕΔΔΗΕ) της ιδιοκτησίας όλων των αντίστοιχων υποδομών, προκειμένου να αντληθούν πόροι για τη χρηματοδότηση των απαραίτητων επενδύσεων με προτεραιότητα στην εγκατάσταση των έξυπνων μετρητών. Το σχέδιο περιλαμβάνει επιμέρους παρεμβάσεις στους παρακάτω άξονες: 1. Αγορά ηλεκτρικής ενέργειας Στο επίκεντρο των προτάσεων βρίσκεται η προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων, η δημιουργία υποδομών και η μείωση του ενεργειακού κόστους, έχοντας ως πρωταρχικό μέλημα τη διάσωση της ΔΕΗ και τη διασφάλιση των θέσεων εργασίας. Η Ενεργειακή Πολιτική έχει τέσσερις βασικές προτεραιότητες: I. Τη διασφάλιση της ενεργειακής επάρκειας και τροφοδοσίας της χώρας. II. Τη δημιουργία προϋποθέσεων ώστε το κόστος της ενέργειας να είναι προσιτό για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις και ανταγωνιστικό σε σχέση με άλλα γειτονικά κράτη. III. Την προστασία του περιβάλλοντος, με εκπλήρωση των υποχρεώσεων της χώρας που προκύπτουν από τη Συμφωνία του Παρισίου για την Κλιματική Αλλαγή. IV. Την προσέλκυση επενδύσεων από τον ιδιωτικό τομέα, προκειμένου να πραγματοποιηθούν οι απαραίτητες επενδύσεις χωρίς να επιβαρυνθεί ο Έλληνας φορολογούμενος. 2. Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας Η απλοποίηση της αδειοδότησης, με θεσμοθέτηση ηλεκτρονικής υποβολής της αίτησης και γρήγορης διεκπεραίωσής της, θα διευκολύνει σίγουρα τα ιδιωτικά έργα, όμως προκειμένου να αξιοποιηθεί το τεράστιο δυναμικό της χώρας και κυρίως των ΙΟΥΛΙΟΣ 2019 I ΒUSINESS ENERGY I 31

cover νησιών, απαιτείται η ολοκλήρωση των διασυνδέσεων της νησιωτικής με την ηπειρωτική Ελλάδα (Κρήτη, Κυκλάδες, Βορειοανατολικό Αιγαίο). Συνέχιση των ανταγωνιστικών διαδικασιών για την εγκατάσταση πρόσθετης ισχύος. Επιπλέον, ενθαρρύνεται η ανάπτυξη μονάδων βιομάζας και βιοαερίου αλλά και η αξιοποίηση της γεωθερμίας υψηλής ενθαλπίας Μήλου, Νισύρου και Λέσβου, με σύμπραξη της ΔΕΗ με εξειδικευμένες εταιρείες ή μέσω διαγωνισμών χωρίς τη συμμετοχή της ΔΕΗ. 3. Ενεργειακή Αποδοτικότητα Στόχος της πρότασης, όπως αναφέρει το πρόγραμμα, είναι η διαφυγή από την αναποτελεσματική επιδοματική πολιτική, σε μια πολιτική ουσιαστικής ανακούφισης των νοικοκυριών, με οριστική έξοδο από την ενεργειακή φτώχεια. Το κοινωνικό τιμολόγιο της ΔΕΗ, η επιδότηση ενοικίου και η παροχή βοήθειας από την Αυτοδιοίκηση είναι δράσεις που, μαζί με άλλες,

32 I BUSINESS ENERGY I IOYΛIOΣ 2019

θα ενταχθούν σε μία ενιαία Εθνική Στρατηγική. 4. Βελτίωση του προγράμματος «Εξοικονόμηση κατ’ οίκον» για την πραγματοποίηση έργων θερμομόνωσης, εκσυγχρονισμού των συστημάτων θέρμανσης - ψύξης και εγκατάστασης ΑΠΕ για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και ζεστού νερού σε κατοικίες. Ακολουθώντας το παράδειγμα άλλων κρατών που εφάρμοσαν τέτοιες παρεμβάσεις (Γαλλία, Μεγάλη Βρετανία), ενθαρρύνεται η δραστηριοποίηση εξειδικευμένων εταιρειών παροχής υπηρεσιών ενεργειακής αποδοτικότητας και η συνεργασία τους με τους παρόχους ενέργειας. Από τις συμπράξεις αυτές είναι δυνατόν να επιτευχθούν οικονομίες κλίμακας. Το συγκεκριμένο μέτρο αναμένεται να έχει θετικό οικονομικό αντίκτυπο και ευρύτερα, μέσα από την τόνωση της οικοδομικής δραστηριότητας. Το πρόγραμμα μπορεί να επεκταθεί και στα κτίρια του Δημοσίου, των

ΔΕΚΟ και των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, με χρηματοδότηση από τους πόρους που εξοικονομούνται. Αξιοποίηση του «Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης», με τη θέσπιση εξειδικευμένων κινήτρων για την ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών και από εκείνους που δεν είναι επιλέξιμοι για το πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ’ οίκον». Παράλληλα, προτείνεται η ανάδειξη συγκεκριμένης περιοχής ως προτύπου για την εφαρμογή τεχνολογιών Ενεργειακής Αποδοτικότητας (smart city), με χρήση ευφυών συστημάτων για την εξοικονόμηση, τη διαχείριση και τη μέτρηση της ενέργειας. 5. Φυσικό αέριο Σε ό,τι έχει να κάνει με το φυσικό αέριο, η πρόταση της Νέας Δημοκρατίας στηρίζεται στην επιτάχυνση της απελευθέρωσης της αγοράς και στην ουσιαστική αξιοποίηση όλων των υποδομών. Προτείνεται αναδιοργάνωση της ΔΕΠΑ, προκειμένου να επικεντρώσει τις δραστηριότητές της στην προμήθεια φυσικού ορίου, με όρους όσο το δυνατόν πιο ανταγωνιστικούς προς όφελος των καταναλωτών. Προωθείται η ολοκλήρωση όλων των διεθνών projects για υποδομές φυσικού αερίου (IGB, νέο σχέδιο South Stream, East Med, LNG Αλεξανδρούπολης κ.λπ.) και η διευκόλυνση των ιδιωτικών επενδύσεων για τη μεγαλύτερη διείσδυση του

φυσικού αερίου στην περιφέρεια και τα νησιά (με την ανάπτυξη οικονομικά βιώσιμων συστημάτων Συμπιεσμένου Φυσικού Αερίου και Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου μικρής κλίμακας). 6. Υδρογονάνθρακες Μείωση της ενεργειακής εξάρτησης της Ελλάδας από τις εισαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου και η εκμετάλλευση όλων των δυνητικών κοιτασμάτων αποτελούν βασικούς στόχους του Προγράμματος για την Ενεργειακή Πολιτική. Στη βάση αυτή, προτείνεται η ολοκλήρωση των διαδικασιών υπογραφής όσων συμβάσεων παραχώρησης εκκρεμούν, καθώς και η προκήρυξη νέου γύρου παραχωρήσεων σε θαλάσσιες περιοχές. Ακόμα, θεωρείται απαραίτητη η ενδυνάμωση της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων, με πενταετή θητεία του Διοικητικού Συμβουλίου της (ορίζεται με αυξημένη πλειοψηφία 3/5 της Βουλής) και αύξηση του προϋπολογισμού της από το 1.000.000 ευρώ στα 4.000.000 ευρώ. 7. Ορυκτές Πρώτες Ύλες Συμπληρωτικά με τις παραπάνω παρεμβάσεις, και για την καλύτερη και προς όφελος του κοινωνικού συνόλου αξιοποίηση όλων των φυσικών πόρων, προτείνεται εκσυγχρονισμός του μεταλλευτικού κώδικα και του πλαισίου διαχείρισης των ορυκτών πρώτων υλών, με απόδοση δικαιωμάτων εκμετάλλευσης στις τοπικές κοινωνίες (κοινωνικό ταμείο, ΟΤΑ, Περιφέρειες) και σχετική ενημέρωση των φορέων της Αυτοδιοίκησης και της Κοινωνίας των Πολιτών. 8. Μακροπρόθεσμος Ενεργειακός Σχεδιασμός Προκειμένου η Ελλάδα να έχει μακροπρόθεσμα σταθερό σχέδιο και στρατηγική για την Ενέργεια, προτείνεται η συγκρότηση εξαμελούς υπερκομματικής Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων. ΙΟΥΛΙΟΣ 2019 I ΒUSINESS ENERGY I 33

αγορά

Αυτές είναι οι top ειδικότητες με ζήτηση στην Ελλάδα σήμερα Το b2b στις πωλήσεις ηλεκτρικής ενέργειας η Νο 1 δεξιότητα • Πλέον δεν αρκεί το ταλέντο, αλλά η… ατζέντα!

34 I BUSINESS ENERGY I IOYΛIOΣ 2019

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019 I ΒUSINESS ENERGY I 35

αγορά Της Αγγελικής Μαρίνου

ε ένα εργασιακό περιβάλλον που απαιτεί όλο και περισσότερη εξειδίκευση, το πτυχίο θεωρείται μεν απαραίτητο εφόδιο, αλλά από μόνο του δεν είναι αρκετό για να ξεκλειδώσει τις «πόρτες» της εργασίας. Η έξυπνη εξειδίκευση αποτελεί τον «ακρογωνιαίο λίθο» της επιτυχίας στην αναζήτηση εργασίας, καθώς οι εργοδότες στην πλειονότητά τους διαμαρτύρονται πως δεν βρίσκουν τα κατάλληλα στελέχη που θα καλύψουν τις προκηρυσσόμενες θέσεις. Ποιες ειδικότητες, όμως, έχουν τη μεγαλύτερη ζήτηση στον ιδιωτικό τομέα και ποιες θα κορεστούν στο άμεσο μέλλον; Πού πρέπει να στρέψουν οι φοιτητές το ενδιαφέρον τους, προκειμένου να πετύχουν καλύτερες προοπτικές έναρξης της καριέρας τους στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό; Όπως επισημαίνει ο διευθύνων σύμβουλος της Manpower Group Ελλάδας, Χαράλαμπος Καζαντζίδης, τα στελέχη των πωλήσεων, είτε παρέχουν τις υπηρεσίες τους σε εταιρείες (b2b) είτε σε καταναλωτές/πελάτες (b2c), αποτελούν τη Νο1 κατηγορία από πλευράς απορρόφησης στην ελληνική αγορά. «Οι ειδικοί των πωλήσεων είναι περιζήτητοι και σύμφωνα με τα ποσοτικά στοιχεία της εταιρείας μας, αυτό αφορά κυρίως τους κλάδους των Κατασκευών και της Ενέργειας. Μάλιστα, ο ρυθμός προσλήψεων από ελληνικές εταιρείες, πωλητών δομικών υλικών αλλά και b2c πωλητών ηλεκτρικής ενέργειας βαίνει αυξανόμενος - κυρίως λόγω της απελευθέρωσης των Υπηρεσιών Ενέργειας προς τους καταναλωτές». Αξίζει να σημειωθεί ότι η αναζήτηση και εύρεση πωλητών αυτού του επιπέδου συνιστά μια απαιτητική υπόθεση, καθώς, όπως προκύπτει από στοιχεία ερευνών (2018), για ένατη συνεχόμενη χρονιά, οι εργοδότες αντιμετωπίζουν τη μεγαλύτερη δυσκολία στην κάλυψη θέσεων «Επαγγελματιών Πωλητών». Οι εκτιμήσεις της Manpower Group συμφωνούν με 36 I BUSINESS ENERGY I IOYΛIOΣ 2019

την έρευνα του Ευρωπαϊκού Κέντρου για την Ανάπτυξη της Επαγγελματικής Κατάρτισης (Cedefop) για τις προοπτικές απασχόλησης στην Ελλάδα, η οποία υποστηρίζει πως περιζήτητοι είναι οι πτυχιούχοι στις Πωλήσεις, στην Πληροφορική και στη Διοίκηση Επιχειρήσεων. Αντίθετα, θα υπάρχει υπερπροσφορά, λόγω της πτώσης στους αντίστοιχους κλάδους, στους επαγγελματίες από τον χώρο των

Κατασκευών (βλ. αρχιτέκτονες, μηχανικοί κ.λπ.). «Θετικές προοπτικές εμφανίζουν για ένα ακόμη τρίμηνο οι ειδικότητες που αφορούν στην Τεχνολογία και στην Πληροφορική. Σύμφωνα με την έρευνα του ομίλου μας με τίτλο “Human Wanted. Robots need You”, το 30% των εταιρειών προβλέπει αύξηση του προσωπικού τους σε θέσεις Πληροφορικής, έξι φορές περισσότερο από

περιφερειακού διαμετακομιστικού κέντρου εμπορευμάτων, η διαχείριση αποβλήτων/απορριμμάτων, οι εξειδικευμένες κατηγορίες τροφίμων και η δημιουργία και ανάπτυξη προγραμμάτων κλασικών σπουδών. Συνεπώς…. σπεύσατε!

Ο παράγοντας Τουρισμός

αυτές που προβλέπουν μείωση προσωπικού τα επόμενα 2 χρόνια», υποστηρίζει ο κ. Καζαντζίδης. Μάλιστα, προσθέτει πως οι εργοδότες έχουν πλέον τη δυνατότητα να λύσουν το πρόβλημα της έλλειψης ταλέντου και να βελτιώσουν εντυπωσιακά την απόδοση των Οργανισμών τους, υιοθετώντας ένα οργανωμένο και μεθοδικό πλάνο ανάπτυξης στρατηγικών και καλλιεργώντας μια κουλ-

τούρα εργασιακής ευμάρειας, παρέχοντας παράλληλα στους εργαζομένους τις κατάλληλες δεξιότητες. Έρευνα της McKinsey υποστηρίζει, πάντως, πως oι top κλάδοι στην Ελλάδα που θα δημιουργήσουν θέσεις εργασίας στο άμεσο μέλλον είναι η Φαρμακοβιομηχανία (με τα γενόσημα), ο Ιατρικός Τουρισμός, η φροντίδα των ηλικιωμένων και των ασθενών με χρόνια νοσήματα, η δημιουργία

Το άρµα των προσλήψεων την τελευταία δεκαετία οδηγεί ο Τουρισµός, καθώς είναι ο κατεξοχήν κλάδος με τα μεγαλύτερα ποσοστά απορρόφησης εργατικού δυναμικού διαφόρων ειδικοτήτων και γνωστικών αντικειμένων. Δεν είναι καθόλου τυχαίο πως, σύμφωνα με τα στοιχεία του πληροφοριακού συστήματος ΕΡΓΑΝΗ, οι ειδικότητες µε τα καλύτερα ισοζύγια προσλήψεων -απολύσεων τα τελευταία χρόνια είναι επαγγέλµατα όπως σερβιτόροι, τραπεζοκόµοι και µπάρµαν, µάγειροι ξενοδοχείων και εστιατορίων, υπάλληλοι υποδοχής, καµαριέρες σε ξενοδοχεία κ.λπ. Ωστόσο, την περίοδο αυτή έχει περιοριστεί η ζήτηση για αυτές τις ειδικότητες, καθώς οι επαγγελματίες του Τουρισμού έχουν προσλάβει το απαραίτητο προσωπικό για τη σεζόν. «Αναφορικά με τα επαγγέλματα που αφορούν στον Τουρισμό και τον χώρο της εστίασης, η έρευνα των προθέσεων προσλήψεων “Manpower Group Employment Outlook Survey” (MEOS) καταδεικνύει ότι οι εργοδότες δεν εκδηλώνουν ισχυρές προθέσεις πρόσληψης για το τρίμηνο Ιούλιος - Σεπτέμβριος 2019, καθώς, λόγω εποχικότητας, οι εταιρείες ήδη έχουν προετοιμαστεί και προβεί στις αναγκαίες προσλήψεις τα προηγούμενα τρίμηνα», δηλώνει ο διευθύνων σύμβουλος της Manpower Group. Ισχυρές προοπτικές προσλήψεων για φέτος καταγράφονται σε επτά από τους εννέα τομείς οικονομικής δραστηριότητας και συγκεκριμένα στον τομέα των Κατασκευών, του Ηλεκτρισμού, Φυσικού Αερίου & Ύδρευσης, των Χρηματοοικονομικών, των Ασφαλειών, της Ακίνητης Περιουσίας, της Παροχής Υπηρεσιών προς Επιχειρήσεις, και των Μεταφορών & Επικοινωνιών. ΙΟΥΛΙΟΣ 2019 I ΒUSINESS ENERGY I 37

σελίδες

«Κλειδί» οι δεξιότητες για την ελληνική

είζον ζήτημα για την ελληνική αγορά εργασίας δεν είναι μόνο εάν υπάρχει αντίστοιχος αριθμός επαγγελματιών για τον προσφερόμενο αριθμό θέσεων ανά κλάδο, αλλά και εάν οι επαγγελματίες αυτοί είναι κατάλληλα εκπαιδευμένοι για να καλύψουν τις ανάγκες των προσφερόμενων θέσεων. Όπως αναφέρουν υψηλόβαθμα στελέχη του ΣΕΒ, ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα της ελληνικής αγοράς εργασίας είναι η αναντιστοιχία μεταξύ των προσόντων που διαθέτουν

οι απασχολούμενοι και αυτών που απαιτούνται για την επαρκή κάλυψη των θέσεων εργασίας. Στην ελληνική αγορά εργασίας αμφότερες οι διαστάσεις της αναντιστοιχίας είναι σημαντικές. Την περίοδο 2008-2017 το ποσοστό υπερεκπαιδευμένης απασχόλησης αυξήθηκε κατά 60,6%, με αποτέλεσμα περισσότεροι από τρεις στους δέκα απασχολούμενους με υψηλά προσόντα να καλύπτουν θέσεις εργασίας για τις οποίες απαιτούνται χαμηλότερου επιπέδου προσόντα. Η αναντι-

38 I BUSINESS ENERGY I IOYΛIOΣ 2019

στοιχία προσόντων οφείλεται σε δύο παράγοντες: Πρώτον, στη δημιουργία θέσεων απασχόλησης, κυρίως σε τομείς της οικονομίας που δεν είναι έντασης γνώσης και, δεύτερον, στην απουσία σύνδεσης μεταξύ των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας. Στην περίπτωση της Ελλάδας, το πρόβλημα της υπερεκπαιδευμένης απασχόλησης είναι εντονότερο σε τομείς της Οικονομίας που παράγουν διεθνώς μη-εμπορεύσιμα προϊόντα και υπη-

ρεσίες, όπως η Δημόσια Διοίκηση και το χονδρικό και λιανικό εμπόριο ή σε τομείς που παράγουν προϊόντα και υπηρεσίες που δεν είναι έντασης γνώσης, όπως είναι η παροχή υπηρεσιών καταλύματος και εστίασης. Αντίθετα, στον τομέα της μεταποίησης η υπερεκπαιδευμένη απασχόληση είναι λιγότερο διαδεδομένη, ιδιαίτερα σε κλάδους που είναι έντασης γνώσης, όπως η παραγωγή φαρμακευτικών προϊόντων και η κατασκευή ηλεκτρονικών προϊόντων και εξοπλισμού. Η ίδια εικόνα παρατηρείται και στον

Οι «χρυσές» ειδικότητες διεθνώς

αγορά εργασίας τομέα των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών. Η εκτεταμένη υπερεκπαιδευμένη απασχόληση προκαλεί αρνητικές επιπτώσεις στους ίδιους τους εργαζομένους, στις επιχειρήσεις αλλά και στην Οικονομία συνολικά. Σημαντικοί πόροι επενδύονται για την παροχή υψηλών προσόντων στο ανθρώπινο δυναμικό χωρίς όμως να αξιοποιούνται επαρκώς στην εγχώρια αγορά εργασίας. Η απασχόληση σε θέσεις εργασίας χαμηλότερων προσόντων αποτελεί και έναν από τους βασικούς λόγους μετανάστευσης του ανθρώ-

πινου δυναμικού υψηλών προσόντων. Ταυτόχρονα και παρά τους σημαντικούς πόρους που διατίθενται για την κατάρτιση των ανθρώπινου δυναμικού στην Ελλάδα, οι επιχειρήσεις δυσκολεύονται να βρουν ανθρώπινο δυναμικό με τις κατάλληλες δεξιότητες. Η τάση αυτή επιβεβαιώνεται και από τα αποτελέσματα πρόσφατης έρευνας του ΣΕΒ, σύμφωνα με τα οποία οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις της χώρας εντοπίζουν σημαντικές ελλείψεις κυρίως σε τεχνικές/επαγγελματικές δεξιότητες.

Αναλύοντας δισεκατομμύρια δεδομένα, το γνωστό επαγγελματικό μέσο κοινωνικής δικτύωσης LinkedIn κατέληξε στις 10 ειδικότητες με την υψηλότερη ζήτηση παγκοσμίως. Όπως είναι λογικό, τα συμπεράσματα έδειξαν ότι τα δημοφιλέστερα επαγγέλματα σχετίζονται με την υψηλή τεχνολογία. Η σύγχρονη αγορά έχει ανάγκη από ειδικότητες που σχετίζονται με το υπολογιστικό νέφος, την ασφάλεια δεδομένων και δικτύων, και τον σχεδιασμό αλγορίθμων και αρχιτεκτονικής Διαδικτύου. Αντίθετα, τα στοιχεία του LinkedIn δείχνουν ότι πλέον ειδικότητες όπως αυτές του marketing είναι ιδιαίτερα κορεσμένες. Ειδικότερα, οι επιχειρήσεις σε όλους τους τομείς οικονομικής δραστηριότητας χρειάζονται ανθρώπους με ειδίκευση: 1. Στην τεχνολογία του υπολογιστικού νέφους. 2. Στην εις βάθος αναζήτηση και ανάλυση στατιστικών δεδομένων. 3. Στην ανάπτυξη τεχνολογίας κινητών συσκευών. 4. Στη διαχείριση συστημάτων αποθήκευσης δεδομένων. 5. Στον σχεδιασμό περιβάλλοντος διάδρασης με χρήστη. 6. Στην ασφάλεια δικτύων και πληροφοριών. 7. Στην ενσωμάτωση των κατανεμημένων λογισμικών μεταξύ πελατών και διακομιστών. 8. Στον σχεδιασμό της αρχιτεκτονικής του Διαδικτύου και στην ανάπτυξη πλαισίων. 9. Στον σχεδιασμό αλγορίθμων. 10. Στην ανάπτυξη της γλώσσας προγραμματισμού Java. Σε παγκόσμια κλίμακα, έρευνα της McKinsey δείχνει ότι οι 10 κλάδοι που αναμένεται τα επόμενα χρόνια να δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας, με υψηλότερες απολαβές και προοπτικές ταχύτερης ανέλιξης & απασχόλησης, είναι το διαδίκτυο (ιστοσελίδες και social media), η κατασκευή αυτοκινήτων, η διαχείριση των αποβλήτων, η αειφόρος ανάπτυξη και βιωσιμότητα, οι ξένες γλώσσες (διερμηνείς, εκπαιδευτές, μεταφραστές, κ.τ.λ.), η υγειονομική περίθαλψη, η αποκατάσταση (εξειδικευμένοι θεραπευτές, λογοθεραπευτές, φυσιοθεραπευτές κ.τ.λ.), η οφθαλμολογία, η λογιστική και η ασφάλεια. Όσοι, λοιπόν, σπουδάζετε σε αντίστοιχα γνωστικά πεδία, να είστε βέβαιοι πως θα γίνετε περιζήτητοι στην αγορά εργασίας. Όσοι δεν ανήκετε σε αυτές τις ειδικότητες, βιαστείτε να επαναπροσδιορίσετε τις προτιμήσεις σας, ώστε να έχετε προοπτική άμεσης επαγγελματικής αποκατάστασης!

σελίδες ΔΙΏΡΥΓΑ ΤΗΣ ΚΟΡΊΝΘΟΥ

Kατασκευαστικό έργο-πρόκληση 2.300 ετών Γράφει ο Λάζαρος Λασκαρίδης

Τρεις αιώνες αργότερα, το 307 π.Χ., ο Δημήτριος ο Πολιορκητής επιχείρησε Διώρυγα της Κορίνθου να θέσει σε εφαρμογή το ίδιο σχέδιο, υπήρξε ένα κατασκευα- αλλά εγκατέλειψε την ιδέα, όταν οι Αιστικό όνειρο-πρόκληση γύπτιοι μηχανικοί που έφερε γι’ αυτόν που κράτησε 2.300 χρό- τον σκοπό τον διαβεβαίωσαν ότι η διανια. Λόγω της γεωγραφι- φορά της στάθμης του Κορινθιακού από κής της θέσης, η «Άφνειος Κόρινθος» τον Σαρωνικό ήταν τέτοια που με την αναδείχθηκε από την αρχαιότητα σε τομή του Ισθμού τα νερά του Κορινθισπουδαίο ναυτικό, εμποακού που θα χύνονταν ρικό και πολιτιστικό κέστον Σαρωνικό θα τον Tο μεγάλο οικονομικό πλημμύριζαν, με συνέντρο. Τα πανάκριβα τέλη (διόδια) που καταβάλλο- τόλμημα της πεια την καταπόντιση της νταν στην Κόρινθο ήταν διόρυγας, αυτός ο Αίγινας και των γειτονικαι το πιο σημαντικό έσο- τεχνικός άθλος, με κών νησιών και ακτών. δο της πόλης. Από μαρ- τη χρησιμοποίηση Κατά τη Ρωμαϊκή Εποχή, τυρίες αρχαίων συγγραο Ιούλιος Καίσαρ το 44 2.500 εργατών και φέων προκύπτει ότι ο π.Χ. και ο Καλιγούλας το Περίανδρος ήταν ο πρώ- των τελειότερων 37 π.Χ. έκαναν ανάλογα τος που σκέφθηκε και τη μηχανικών μέσων σχέδια, τα οποία όμως διάνοιξη του Ισθμού, γύ- της εποχής, εγκαταλείφθηκαν για πορω στο 602 π.Χ. Γρήγορα, ολοκληρώθηκε μετά λιτικούς και στρατιωτιόμως, εγκατέλειψε το από 11 ολόκληρα κούς λόγους. σχέδιό του, από τον φόβο Στα σχέδια αυτά βασίσθηχρόνια. ότι θα προκαλούσε την κε ο Νέρωνας, όταν αποοργή των θεών, έπειτα φάσισε το 66 μ.Χ. να από τον χρησμό της Πυθίας που έλεγε πραγματοποιήσει το έργο. Οι εργασίες «Ισθμόν δε μη πυργούτε μήδ’ ορύσσε- άρχισαν το 67 μ.Χ. και από τις δύο άκρες τε. Ζευς γαρ έθηκε νήσον η κ’ εβούλε- (Κορινθιακό - Σαρωνικό), και χρησιμοτο». ποιήθηκαν τότε χιλιάδες εργάτες. Την Ο βασικός, όμως, λόγος που ανάγκασε έναρξη των εργασιών έκανε ο ίδιος ο τον Περίανδρο να εγκαταλείψει το σχέ- αυτοκράτορας στις 28 Νοεμβρίου, δίδιό του δεν ήταν η θεϊκή οργή αυτή δοντας το πρώτο χτύπημα στη γη του καθαυτή, αλλά οι τεράστιες τεχνικές Ισθμού με χρυσή αξίνα. Οι εργασίες δυσκολίες εκτέλεσης του έργου και τα εκσκαφής είχαν προχωρήσει σε μήκος οικονομικά συμφέροντα της Κορίνθου, 3.300 μ., σταμάτησαν όμως όταν ο Νέπου επιθυμούσε να διατηρήσει την ρωνας αναγκάστηκε να γυρίσει στη προνομιούχο θέση της ως «κλειδούχος» Ρώμη για να αντιμετωπίσει την εξέγερτου διαμετακομιστικού εμπορίου της ση του στρατηγού Γάλβα. Μεσογείου. Τελικά, με τον θάνατο του Νέρωνα -που

40 I BUSINESS ENERGY I IOYΛIOΣ 2019

συνέβη λίγο μετά την επιστροφή τουτο έργο εγκαταλείφθηκε. Το πόσο σοβαρή και μελετημένη ήταν η προσπάθειά του αποδεικνύεται και από το γεγονός ότι κατά την οριστική διάνοιξη της διώρυγας, στους νεότερους χρόνους, βρέθηκαν 26 δοκιμαστικά πηγάδια βάθους 10 μέτρων το καθένα και διάφοροι τάφροι της εποχής του. Ο επόμενος που επιχείρησε να διανοίξει τη διώρυγα ήταν ο Ηρώδης ο Αττικός, αλλά οι προσπάθειές του σταμάτησαν σχεδόν αμέσως, όπως και αυτές των Βυζαντινών που ακολούθησαν. Αιώνες αργότερα, οι Ενετοί προσπάθησαν να διανοίξουν τον Ισθμό ξεκινώντας, αυτή τη φορά, τις εκσκαφές από τον Κορινθιακό. Οι μεγάλες, όμως, δυσκολίες που συνάντησαν οδήγησαν και πάλι στη διακοπή των εργασιών. Μετά τη διάνοιξη της διώρυγας του Σουέζ, η κυβέρνηση Ζαΐμη έλαβε την

απόφαση τομής του Ισθμού και τον Νοέμβριο του 1869 ψήφισε τον νόμο της «περί διορύξεως του Ισθμού της Κορίνθου». Με τον νόμο αυτόν είχε δικαίωμα να παραχωρήσει σε εταιρεία ή ιδιώτη το προνόμιο κατασκευής και εκμετάλλευσης της Διώρυγας. Το Ελληνικό Δημόσιο κατακύρωσε το έργο το 1881 στον στρατηγό Στέφανο Τυρρ, μαζί με το προνόμιο εκμετάλλευσης της διώρυγας για 99 χρόνια. Οι εργασίες διάνοιξης ξεκίνησαν στις 23 Απριλίου 1882. Η μελέτη του έργου έγινε από τον Ούγγρο Β. Gerfer, αρχιμηχανικό της διώρυγας Φραγκίσκου στην Ουγγαρία, και ελέγχθηκε από τον μηχανικό Daujats, αρχιμηχανικό της διώρυγας του Σουέζ. Για την τελική κατάληξη έγιναν μελέτες τριών χαράξεων. Ως η πιο σωστή και οικονομική, προκρίθηκε η χάραξη που είχε εφαρμόσει ο Νέρωνας. Ύστερα, όμως, από 8 χρόνια, η εταιρεία αυτή διέκοψε τις εργασίες της -εξαιτίας της εξάντλησης όλων των κεφαλαίων της- και τελικά διαλύθηκε. Τη συνέχιση του έργου ανέλαβε ελληνική εταιρεία με την επωνυμία «Εταιρεία της Διώρυγας της Κορίνθου» υπό τον Ανδρέα Συγγρό, που ανέθεσε την εκτέλεση των εργασιών στην εργοληπτική εταιρεία του Α. Μάτσα, η οποία και αποπεράτωσε το έργο. Αυτό το οικονομικό τόλμημα, αυτός ο τεχνικός άθλος, με τη χρησιμοποίηση 2.500 εργατών και των τελειότερων μηχανικών μέσων της εποχής, ολοκληρώθηκε μετά από 11 χρόνια. Τα εγκαίνια έγιναν με ιδιαίτερη μεγαλοπρέπεια στις 25 Ιουλίου 1893 από τον πρωθυπουργό Σωτήριο Σωτηρόπουλο. Η διώρυγα κόβει σε ευθεία γραμμή τον Ισθμό της Κορίνθου σε μήκος 6.346 μ. Το πλάτος της στην επιφάνεια της θάλασσας είναι 24,6 μ. και στον βυθό της 21,3 μ., ενώ το βάθος της κυμαίνεται μεταξύ 7,50 έως 8 μ. Ο συνολικός όγκος των χωμάτων που εξορύχτηκαν για την κατασκευή της έφθασε τα 12 εκατομμύρια κυβικά μέτρα. Σήμερα, η Διώρυγα της Κορίνθου αποτελεί διεθνή κόμβο θαλάσσιων συγκοινωνιών και εξυπηρετεί περί τα 12.000 πλοία ετησίως. ΙΟΥΛΙΟΣ 2019 I ΒUSINESS ENERGY I 41

auto news

DS 3 Crossback, το νέο premium στα μεσαία SUV

DS 3 CROSSBACK

Αvant-garde αισθητική Aπό το DS Store στη Λεωφόρο Κηφισιάς 240-242 ξεκίνησε την καριέρα του και στη χώρα μας το νέο premium SUV της DS Automobiles, του DS 3 Crossback Του Γιάννη Σταυρόπουλου Φωτογραφίες: Reporter-images

ιατί λοιπόν από τη Λεωφόρο Κηφισιάς; Γιατί η άφιξή του συνδυάστηκε με τα εγκαίνια του πρώτου DS Store στη χώρα μας. Το DS 3 Crossback είναι το νεότερο μοντέλο της DS Automobiles, εταιρία που ανήκει στην PSA και κατασκευάζει μόνο premium αυτοκίνητα.

Mε στυλ Όμως το δεύτερο πιο σημαντικό είναι ότι προσφέρει αυτοκίνητα που σχεδιαστικά διαφέρουν από τους αντιπάλους. Το όλο ύφος υπογραμμίζεται από τη μεγάλη μάσκα, τους προβολείς Matrix LED vision σε οβάλ σχήμα, τα φώτα ημέρας σε σχήμα μπούμερανγκ,

ανάγλυφη σχεδίαση του πίσω προφυλακτήρα, οι καμπύλες, η πόρτα των αποσκευών, οι δύο εξατμίσεις στα άκρα του αμαξώματος.

Διαστάσεις Oι εξωτερικές διαστάσεις είναι οι εξής. 4,12 μ. μήκος Χ 1,79 μ. πλάτος Χ 1,53 μ. ύψος (170 Η οθόνη αφής χλστ. απόσταση από το έδαφος) και χώρο αποσκευών οι αναδυόμενες χειρολαβές που συναντάμε σε πιο πολυτελή και 350 λίτρων με στάνταρ τη ρεζέρακριβά μοντέλα, το «φτερό καρ- βα. Στο εσωτερικό, όλα είναι σχεχαρία» στο πίσω μέρος της οροφής, διασμένα σε σχήμα μαργαριταριού, τη λεπτομέρεια στα πλαϊνά -πίσω- παραπέμποντας σε high-tech σκηπαράθυρα, τα πίσω φωτιστικά, η νικό με έμφαση στη λειτουργικό-

motori.gr όλος ο κόσμος του 42 I BUSINESS ENERGY I IOYΛIOΣ 2019

auto news

Σχήμα που διαφέρει

τητα. Εξελιγμένα υλικά, με σημασία στη λεπτομέρεια, στα καθίσματα και τις επενδύσεις. Πολύ καλή θέση οδήγησης, τιμόνι σωστής διαμέτρου, ψηφιακός πίνακας οργάνων και στο κέντρο του ταμπλό που μπορεί να είναι ντυμένο με δέρμα ή και από αλκαντάρα, οθόνη αφής 10,5 ιντσών. Για όσους θέλουν να μεταμορφώσουν το εσωτερικό του αυτοκινήτου σε studio μουσικής η εταιρία Focal έχει εξελίξει το σύστημα Electra με 12 ηχεία και ενισχυτή 515 watt.

Εντυπωσιακή μάσκα

Κινητήρες Αρχικά το DS 3 Crossback θα είναι διαθέσιμο με σύνολα βενζίνης και πετρελαίου, ενώ πριν το τέλος του χρόνου θα είναι διαθέσιμη και η αμιγώς ηλεκτροκίνητη έκδοση. Ο κινητήρας βενζίνης τεχνολογίας pure tech είναι 3κύλινδρος 1.2 λίτρων με τρεις διαφορετικές ιπποδυνάμεις, 100 και 130 ίππους, ενώ για πρώτη φορά ο κινητήρας αυτός αποδίδει 155 ίππους, όπου εκτός των άλλων είναι το πρώτο μοντέλο του ομίλου PSA στο οποίο τοποθετείται αυτό το σύνολο. Σε ο,τι αφορά τους diesel, ο κινητήρας είναι τεχνολογίας Blue HDI, 4κύλινδρος 1.500 κ.εκ. με 100 και 130 ίππους.

Tιμές

Ποιοτικό εσωτερικό

Τρεις θα είναι οι εκδόσεις από πλευράς εξοπλισμού. Chick, Be Chick, So Chick, με τις τιμές να ξεκινούν από τα 21.800 ευρώ για τη Chick με 100 ίππους και 6άρι μηχανικό κιβώτιο •Με τους 130 ίππους και το 8άρι κιβώτιο στην έκδοση Be Chick από 26.850 ευρώ •Στην top έκδοση με τους 155 ίππους, υπολογίστε την τιμή από 31.850 ευρώ • Στις εκδόσεις diesel η τιμή της βασικής έκδοσης ξεκινάει από τα 25.900 ευρώ .

αυτοκινήτου στην οθόνη σας ΙΟΥΛΙΟΣ 2019 I ΒUSINESS ENERGY I 43

press «Χρυσοί» Κινέζοι και όχι μόνο 125% αυξήθηκε η ζήτηση για ελληνική «χρυσή βίζα» από πολίτες της Νότιας Αφρικής. Ενισχύουν έτσι περαιτέρω το ρεύμα προς Ελλάδα και την παγκόσμια απήχηση που έχει αποκτήσει η ελληνική «χρυσή βίζα», αφού μετά τους Κινέζους που έχουν αγοράσει το μισό ιστορικό κέντρο της Αθήνας, τους Τούρκους που επιλέγουν τα νότια προάστια και την παραλία της Θεσσαλονίκης, και τους Ρώσους που έλκονται από τη Χαλκιδική, στη λίστα προστίθενται και πολίτες της Νότιας Αφρικής. Σύμφωνα με μεγάλη δικηγορική φίρμα της μακρινής χώρας, η ζήτηση άδειας παραμονής σε ευρωπαϊκή χώρα σημείωσε την προαναφερθείσα εντυπωσιακή αύξηση το δεύτερο εξάμηνο του 2018, με το ελληνικό διαβατήριο να είναι μεταξύ των δύο δημοφιλέστερων. Το άλλο είναι το πορτογαλικό.

Επενδύσεις +21,2%, έναντι υποχώρησης -23,2% το 1ο τρίμηνο του 2018 και αύξησης +1,8% συνολικά το 2018, εμφανίζουν οι επενδύσεις το πρώτο τρίμηνο του 2019 συμβάλλοντας θετικά κατά +3,4 ποσοστιαίες μονάδες στην αύξηση του ΑΕΠ. Σημειώνεται ότι η μεγάλη υποχώρηση των επενδύσεων κατά το 1ο τρίμηνο του 2018 ήταν αποτέλεσμα της πτώσης των εισαγωγών πλοίων, η οποία είχε αποτυπωθεί στη μείωση των επενδύσεων σε μεταφορικό εξοπλισμό (-56%) ΣΤ.ΣΧ.

Lidl 160 εκατ. ευρώ θα είναι οι επενδύσεις της Lidl Ελλάς για το 2020. Τα χρήματα αυτά, όπως είπε ο πρόεδρός της Ιάκωβος Ανδρεανίδης, προορίζονται για την ανάπτυξη δικτύου υποδομών, την αγορά οικοπέδων και τη δημιουργία ενός νέου logistics center στην Αττική. Το πλάνο ίδρυσης καταστημάτων προβλέπει τη λειτουργία 6 νέων σημείων για φέτος, με τον συνολικό αριθμό να ανέρχεται στα 229 καταστήματα, ενώ για το 2020 υπολογίζεται ότι θα λειτουργήσουν 8 έως 10 νέα σημεία πώλησης. Απώτερος στόχος της αλυσίδας είναι να φτάσει τα 300 καταστήματα.

Η… «Ηλέκτρα» 20-25.000 νοικοκυριά θα επωφεληθούν από το νέο πρόγραμμα «Εξοικονομώ κατ’ οίκον». Το ύψος της επιδότησης, η οποία παρέχεται μόνον σε νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα, προσαυξάνεται ανάλογα με τον αριθμό των μελών του νοικοκυριού. Οι αιτήσεις γίνονται ηλεκτρονικά. Το δεύτερο πρόγραμμα, το «Ηλέκτρα», αφορά στη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των δημοσίων κτιρίων. Οι συνολικοί πόροι του προγράμματος αναμένεται να υπερβούν το 1 δισ. ευρώ και θα καλυφθούν με συγχρηματοδότηση από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. ΧΑΡ 44 I BUSINESS ENERGY I IOYΛIOΣ 2019

Δαυίδ 11 είναι οι χώρες στις οποίες ήδη εξάγει αυτή τη στιγμή προϊόντα που παράγονται στο mega plant Σχηματαρίου, η Coca-Cola Hellenic. Από το τέλος του 2019, όταν θα προστεθεί νέα προϊοντική γραμμή στην πρότυπη παραγωγική μονάδα, φιλοδοξία της διοίκησης είναι οι χώρες εξαγωγών να αυξηθούν. Προς το παρόν, πάντως, οι συνολικές εξαγωγές του ομίλου από την Ελλάδα αντιπροσωπεύουν μόλις το 6% του κύκλου εργασιών του. ΞΑΝ

Απορία Μα είναι δυνατόν ο Έλληνας πρωθυπουργός να μην πήγε να μιλήσει στη γενική συνέλευση του ΣΕΒ και να αποδεχθεί πρόσκληση για να μιλήσει στους μανάβηδες της Κεντρικής Λαχαναγοράς Αθηνών; Ήμαρτον!

Είναι αλήθεια ότι ψάχνονταν στη Χαλκοκονδύλη από πού ή ποιος διέρρευσε το «χαρτί» με τα αποτελέσματα του α’ 3μήνου της ΔΕΗ; Πιτσουνάκια μου…

Τσιπουράκια Σύναξη μαθαίνω ότι είχαν οι άνθρωποι του οικονομικού επιτελείου επί Σαμαρά (σ.σ. δεν αναφερόμαστε στον κ. Ι. Στουρνάρα, για να σας προλάβω) σε ουζερί πέριξ της Πλατείας Παγκρατίου. Στο… μενού κυριάρχησε ο κίνδυνος και η ανησυχία που διακατέχει ακόμα και τα στελέχη της Νέας Δημοκρατίας για τα περί «οδοστρωτήρα» του αρχηγού τους…

Ν.Δ. O Κυριάκος έχει αποδείξει ότι είναι αθόρυβος παίκτης. Οπότε, οι βουλευτές εκείνοι που ράβουν καλοκαιρινά κοστουμάκια για να αναλάβουν θέση στο υπουργείο Ενέργειας, στο υπουργείο Οικονομικών και στο υπουργείο Ανάπτυξης (Οικονομίας), καλά θα κάνουν να αναβάλουν τα ραντεβού με τον ράφτη τους…

Βlack out Μεγάλη είναι η ανησυχία για το ενδεχόμενο black out, όσο μπαίνουμε στο καλοκαίρι και η τουριστική σεζόν κορυφώνεται, όσο και η ανάγκη για τη χρήση κλιματιστικών. Έλπίζουμε να πάνε όλα καλά, αλλά, εκτιμάται ότι τα προβλήματα δεν θα λείψουν με «φτιασιδώματα» της τελευταίας στιγμής και προχειροδουλειές εκ μέρους του ΔΕΔΔΗΕ, λες και θα καλυφθούν οι αδράνειες 4ετίας. Ο Θεός να βάλει το χέρι του…

Χρηματιστήριο Κάποιοι μυρίστηκαν χρήμα στο Χρηματιστήριο και επέστρεψαν από τα παλιά. Ενεργοποιήθηκαν 27.000 κωδικοί τον Μάιο, περίπου 20% περισσότεροι από τον Μάιο του 2018 και σχεδόν διπλάσιοι από την αρχή του χρόνου… Kι αν ο κ. Εμ. Παναγιωτάκης σε δηλώσεις του προ μίας εβδομάδας ομιλούσε ατάραχος, σαν ισόβιος επικεφαλής της μεγαλύτερης βιομηχανίας της χώρας, χαράσσοντας τον προγραμματισμό για την λειτουργία της ΔΕΗ και μετά τον Αύγουστο, υπαινίχθηκε, όπως μου μετέφεραν πληροφοριοδότες μου ότι θα ήθελε άλλα δύο χρονάκια για να φέρει σε πέρας την αποστολή του. Την ίδια ώρα και με δεδομένο ότι τίποτα δεν έχει προεξοφληθεί από το εκλογικό αποτέλεσμα, μαθαίνω ότι κάπου, εκεί στον ΣΕΒ ράβουν κοστούμια. Κοστούμια τα οποία θα φορέσουν και θα κινούνται στο δαιδαλώδες και άχαρο κτίριο της οδού Χαλκοκονδύλη στο κέντρο της Αθήνας. Πάντως, όπως αναφέρουν κατάσκοποί μου, για την θέση ου προέδρου και διευθύνοντος συμβούλου της ΔΕΗ φαίνεται ότι έχει βολιδοσκοπηθεί ο πολύπειρος μάνατζερ κ. Ευθ. Βιδάλης.

Aχ αυτές οι χρεώσεις! Πληθαίνουν οι καταγγελίες για τις «κουφές» χρεώσεις των τραπεζών. Αναγνώστης του «B.E.» ενημερώνει τη στήλη ότι μία απλή διαδικτυακή συναλλαγή από τράπεζα σε τράπεζα ξεπερνά το 1 ευρώ. Ένα απλό έμβασμα από το εξωτερικό για μικροποσά έχει προμήθεια μεταξύ 3-4 ευρώ. Αν δε, έχεις σύμβαση με την τράπεζα να σε ενημερώνει μέσω τηλεφώνου για τις αναλήψεις και τις καταθέσεις στον λογαριασμό σου, η προμήθεια φτάνει τον μήνα τα 2 ευρώ. ΙΟΥΛΙΟΣ 2019 I ΒUSINESS ENERGY I 45

τελευταία Τoυ Σταύρου Χαρίτου

Δημοσκοπήσεις-λάστιχο

ίγες μέρες πριν από τις κρίσιμες εκλογές της 7ης Ιουλίου και οι πληροφορίες που έρχονται για το μετεκλογικό σκηνικό έχουν να κάνουν αποκλειστικά και μόνο με το πώς θα διαχειριστεί την αυτοδυναμία του ο κ. Κ. Μητσοτάκης. Είπαμε, απαραίτητη προϋπόθεση είναι ο κ. Μητσοτάκης να λάβει Kυρ. Μητσοτάκης την πολυπόθητη αυτοδυναμία. Προκαλεί εντύπωση το γεγονός ότι ακόμα και τα φίλια ή, αν θέλετε κομψά, ουδέτερα Μέσα προς την κυβέρνηση, παρουσιάζουν δημοσκοπήσεις που δίνουν την αυτοδυναμία στην επόμενη κυβέρνηση. Με ποιο τρόπο; Πιέζοντας, δημοσκοπικά, οτιδήποτε άλλο υπάρχει σε κομματικό σχηματισμό που επιδιώκει να μπει στη Βουλή και παραδοσιακά το πράττει ή έχει ισχυρές πιθανότητες. Π.χ. βλέπει κανείς ότι τα ποσοστά του ΠΑΣΟΚ πιέζονται περαιτέρω, στα επίπεδα του 5%, του ΚΚΕ στα επίπεδα του 4%, η Χρυσή Αυγή μπαίνει δεν μπαίνει στη Βουλή, ενώ πολύ κοντά με το όριο του 3% φλερτάρουν το κόμμα του κ. Κ. Βελόπουλου και του κ. Γιάνη με ένα «ν».

Ο κύριος Πρόεδρος Ας υποθέσουμε, λοιπόν, ότι η Νέα Δημοκρατία παίρνει την αυτοδυναμία. Η στάση του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Π. Παυλόπουλου είναι ότι θα υπογράψει το διάταγμα για τον διορισμό του προέδρου και του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, αφού σχηματιστεί πρώτα κυβέρνηση. Ήδη οι μέρες περνούν, οι εκλογές πλησιάζουν, η 30ή Ιουνίου παρήλθε και το χατίρι του Προέδρου στον πρωθυπουργό κ. Αλ. Τσίπρα δεν έγινε. Αναμένουμε τις γνωστές κορώνες διαμαρτυρίας από την κυβερνητική παράταξη. Αυτό δεν σημαίνει, όμως, ότι θα γίνει και Πρ. Παυλόπουλος το χατίρι προς τον νέο πρωθυπουργό. Θα γίνει, υπογράφοντας τους ενδεδειγμένους από τη νέα κυβέρνηση.

Η έκπληξη Το ερώτημα που τίθεται είναι ποια η στάση της νέας κυβέρνησης, αν υποθέσουμε ότι τελικά κερδίζει τις εκλογές η Ν.Δ., απέναντι στον νυν Πρόεδρο. Το 2020 λήγει 46 I BUSINESS ENERGY I IOYΛIOΣ 2019

η θητεία Παυλόπουλου. Αν δεν υπάρχει αυτοδυναμία, λοιπόν, υποστηρίζουν κομματικοί ιέρακες με τους οποίους συνομίλησε λίαν προσφάτως η στήλη, ο κ. Μητσοτάκης δεν θα έχει κανένα πρόβλημα να στηρίξει εκ νέου για το αξίωμα του ιδιοκτήτη της Ηρώδου του Αττικού τον κ. Παυλόπουλο. Παρά το γεγονός ότι δεν είχε πάει καν να τον ψηφίσει το ’15… Αν έχει την αυτοδυναμία, δεν είναι και τόσο σίγουρη η παραμονή του κ. Παυλόπουλου στη θέση του και μετά το 2020. Ακόμα και ο ίδιος ξέρει, Παν. Πικραμμένος όπως λένε οι πληροφοριοδότες μου, ότι η τιμητική αυτή πρόταση θα γίνει στον πρώην πρωθυπουργό και νυν υποψήφιο βουλευτή Επικρατείας -στην πρώτη θέση παρακαλώ- κ. Π. Πικραμμένο.

Ερντογάν, το πιο σύντομο ανέκδοτο Σπάνε πλάκα στην Exxon Mobil, την Total και τα ΕΛΠΕ, με τις δήθεν γεωτρήσεις των Τούρκων εντός της Κυπριακής ΑΟΖ. Ομιλούμε για πολύ γέλιο. Θεωρούν ότι πρόκειται για προχειράντζες εκ μέρους του σουλτάνου. Οι περιοχές αυτές, όπως μας μεταφέρουν άνθρωποι της δουλειάς περί τους υδρογονάνθρακες, θέλουν σεισμικές έρευνες 1 με 1,5 χρόνο. Ο Ερντογάν έστειλε τον «Πορθητή» να τρυπήσει μονομιάς. Το ίδιο κάνει ή θα κάνει και στην περιοχή της Καρπασίας, Β.Α. της Κύπρου. Στο ερώτημα τι στοιχίζει στον Ερντογάν και στην πολύπαθη οικονομία του το κάθε «τρύπημα», η απάντηση είναι 60 με 100 εκατ. δολάρια. Για ένα πείσμα θα βουλιάξει αυτός ο άνθρωπος τη χώρα του σε κάποια ΑΟΖ της Μεσογείου. Φοβερός… ηγέτης.

Η τελευταία λέξη Ο πρόεδρος του ομίλου, κ. Ε. Μυτιληναίος, στο πλαίσιο της ετήσιας Γ.Σ. των μετόχων, είπε πολλά. Το μέρισμα των 0,36 ευρώ είναι σημαντικό, αλλά ακόμα πιο σημαντική είναι η προοπτική κερδοφορίας. Το 1 δισ. ευρώ τζίρος στο α’ 6μηνο, όταν πέρσι στο σύνολο της χρήσης έβγαλε 1,5 δισ. ευρώ, λέει πολλά. Τα καλύτερα για τους μετόχους έρχονται…

Ευάγγελος Μυτιληναίος