การปลูกผักกระเฉดปลอดสารเคมี

การปลูกผักกระเฉด ปลอดสารเคมี

กรมสงเสริมการเกษตร 2548

Page 1

ผักกระเฉด ชื่อวิทยาศาสตร Neptunia oleracea Lour. ชื่อสามัญ Water mimosa ชื่ออื่น ๆ ผักรูนอน,ผักหละหนอง,ผักฉีด

ผั

กกระเฉด เปนไมลม ลุก สามารถเจริญเติบโตไดทั้งบน ดินและในน้ํา มีอายุหลายฤดู มีลําตนกลม ยาว อวบน้ํา เลื้อยทอดไปบนผิวน้ําและบนดินที่แฉะ มีใบแตกจากลําตนแบบสลับมีราก งอกตามขอ มีเนือ้ เยือ่ ที่เรียกวา แอเรนไคมา ( aerenchyma ) ซึ่งมีลักษณะ คลายฟองน้ําสีขาว หุมปลองแตละปลอง หรือเรียกวา “ นม ” ชวยใหเถาผัก

Page 2

กระเฉดลอยน้ําได แตถาเลือ่ ยบนดินจะไมมีนม ขยายพันธุโดยการปกดําเถา สวนที่ใชรบั ประทานคือ ยอด ใบ และลําตนออน

การปลูก ไถดิน คราดดิน ใหละเอียดใสน้ําเขาแปลงทําเทือกใหดี นํายอดผัก กระเฉดมาทําเปนจับ ๆ ละ 4 – 5 ยอด แลวนําไปปกดําในแปลงแบบสลับ ฟนปลา ลึกลงในดิน 6 – 7 ซม. โดยใชระยะปลูกระหวางตน 2 เมตร หรือ ปลูกเปนแถวเปนแนวระยะ 1 x 1.5 เมตร แลวกดดินใหสวนโคนติดแนน พอสมควรสวนปลายยอดจะลอยใหระบายน้ําเขาและออกสัปดาหละ 1 ครัง้ ควบคุมระดับน้ําใหลกึ ประมาณ 30 – 33 ซม. เขี่ยยอดของผักกระเฉด สัปดาหละ 1 – 2 ครัง้ เพือ่ ไมใหยอดเกยกัน ใสปุยสูตร 16 – 20 – 0 หรือ 18 – 12 – 6 อัตรา 10 – 15 กก./ไร สัปดาหละครั้ง และ ใสปุยยูเรีย เพื่อเรงยอดอัตรา 3 – 5 กก./ไร ทุกสัปดาห ถาไมใชปุยเคมี หลังจากปลูกไป ได 2 สัปดาห จนผักกระเฉดลอยน้าํ ดีแลว ใหใชปุยน้ําชีวภาพผสมน้ําอัตรา 1 ตอ 500 – 1,000 สวน ฉีดพนในแปลง ฉีดพนสม่ําเสมอ ทุก ๆ 7 วันเมือ่ ใช ปุยน้ําชีวภาพแลวผักกระเฉดจะยาวเร็ว มียอดสวย นมใหญ ขาวอวบ หวาน กรอบ เปนที่ตองการของตลาดมาก

Page 3

การเก็บเกี่ยว เมื่อปลูกไปได 20 วัน ก็สามารถเก็บขายไดเมื่อเก็บผลผลิตแลว ก็ใหฉีดปุยน้ําชีวภาพไดเลย นับไปอีก 4 วันก็สามารถเก็บผักกระเฉดขายได อีกเรือ่ ยๆซึ่งใหผลผลิตดีมากและเร็วกวาวิธีอื่น (ปกติเก็บเกี่ยวสัปดาหละ ครั้ง )เรื่อยๆซึ่งใหผลผลิตดีมากและเร็วกวาวิธีอื่น (ปกติเก็บเกี่ยวสัปดาหละ ครั้ง ) เมื่อเก็บแลวจะลางน้าํ ใหสะอาด สะบัดใหสะเด็ดน้ํา บรรจุใส ถุงพลาสติกใส ถุงละ 10 กก.ราคาสง กิโลกรัมละ10 – 12 บาท เปนรายได ที่ดี และวิธีการนี้สามารถถายทอดใหผสู นใจหรือเกษตรกรรายอื่น ๆ หรือ เกษตรกรใกลเคียงทีส่ นใจมาดูและสอบถามวิธีการเพื่อนําไปปฏิบัติตามได

โรค – แมลง ถาเห็นผักกระเฉดมีใบหงิกงอแสดงวาโดนเพลี้ย หรือ หนอน ลงทําลายปองกันไดโดยใช “ น้ําหมักสมุนไพรขับไลแมลง ” ทําไดงา ย ๆ โดยใชใบสะเดา ตะไครหอม ขิงขา พริกสด ยาฉุน โลติ๊น บอระเพ็ด อยาง หนึ่งอยางใด หรือ ผสมกันก็ไดมาทุบหรือตําใหแหลก ใสน้ําใหทวมหมัก ทิ้งไว 1 คืน กรองเอาแตนา้ํ สมุนไพรมาใช (สวนกากนําไปทําเปนปุยหมัก ได ) ใชน้ําสมุนไพรนี้ 1 สวน ผสมกับปุยน้ําชีวภาพ 1 สวน ผสมกับน้ํา ธรรมดา 200 – 500 สวน ฉีดพนผักกระเฉดใหทั่วปองกันเพลี้ยไฟ,ไร แดง,แมลงตางๆ ฉีดพนทุก 7 วัน จะขับไลแมลงไดผลดีหากปลูกไมมากนัก

Page 4

ถาพบหนอน – แมลง – เพลีย้ ตาง ๆ ทําลาย ใหยกกอที่โดนทําลายขึ้นมา กําจัดทิ้งไปเสีย หรือถาเจอโรคราน้าํ คาง หรือโรคใบรวง ( ใบเหลืองแลว รวงยอดกุดหักงาย ) ก็ใหเก็บแยกกอที่เปนโรคออกมาเผาทําลาย การฉีดพน ดวยปุยน้าํ ชีวภาพนี้ไดผลดีมากเมื่อฉีดแลวจะขับไลแมลงและเปนการเรง การเจริญเติบโตของผักกระเฉด ทําใหเก็บผลผลิตไดเร็วขึ้น ชวยลดตนทุน การผลิต อีกทั้งยังชวยปรับสภาพน้ําในคูคลองทีป่ ลูกผักกระเฉด ทําใหน้ํามี คุณภาพทีด่ ีขึ้นอีกดวย การปลูกผักกระเฉดปลอดสารเคมี เปนอาชีพหลักที่ทํารายได ใหแกเกษตรกรของตําบลบางโฉลง และตําบลหนองปรือ อําเภอบางพลี มาเปนระยะเวลานานโดยมีตลาดอยูที่ตลาดไท ตลาดสี่มุมเมือง ตลาด คลองเตยและมีพอคามารับซื้อถึงบาน เมื่อกอนนีจ้ ะปลูกผักกระเฉดแบบธรรมดาและฉีดยาฆาแมลง เปนบางครั้ง แตการปลูกวิธีใหมนี้ไมใชสารฆาแมลง ทุกวันนี้มีเกษตรกรใน พื้นที่ใกลเคียงเดินทางไปดูสวนผักกระเฉดที่นี่อยางตอเนื่อง เพราะทําใน ลักษณะเปนจุดสาธิต เพื่อใหเกษตรกรในพื้นที่ขางเคียง เขามาศึกษาดูงาน และไดความรูการทําปุยน้ําชีวภาพ แลวนํามาใชแทนปุยเคมี ทําใหลด ตนทุนการผลิต เปนประโยชนตอเกษตรกรมาก

Page 5

ผักกระเฉดยังคงเปนผักที่อยูในความนิยมของผูบริโภคอยูมาก ถาสนใจเยีย่ มชมแหลงปลูก หรือขอขอมูลเพิ่มเติม ติดตอผูใหญสมทรง รักษาธรรม 61 หมู 1 ตําบลหนองปรือ อําเภอบางพลี จังหวัดสมุทรปราการ โทร.0-2327-2280 , 01-580-4163

ผลิตและเผยแพรโดย เกตุอร ทองเครือ กลุมสือ่ สงเสริมการเกษตร กรมสงเสริมการเกษตร