ζήσε μάθε νιώσε
FREE PRESS ΑΝΟΙΞΗ 2018
you
Περιεχόμενα 10 Το ξέφωτο δεν είναι μακριά 16 Γυναικεία φιλία
Υπάρχει στην πραγματικότητα;
16
20 Οι 5 γλώσσες της αγάπης Το μυστικό πίσω από τις ευτυχισμένες σχέσεις
26 Ανησυχώ για τα πάντα 28 Η φύση σύμμαχος κατά
της εμφάνισης της κυτταρίτιδας
39
31 Lunch time treatments 34 Πώς περιορίζεται η τριχόπτωση; 39 Η Αισθητική αντιμετωπίζει την κυτταρίτιδα
42 Γυναικομαστία 45 Προτάσεις βιβλίων 42
kids
Άνοιξη 2018
Περιεχόμενα 46 Πώς μπορείτε να γνωρίζετε τι συμβαίνει στο παιδί σας;
52 Ο ρόλος του φυσικού
περιβάλλοντος και του τρόπου ζωής στην εμφάνιση αλλεργικών νοσημάτων
57 Πρώτη φορά μαμά!
52
60 Ας συντονιστούμε! 64 Η τιμωρία ανάλογα με την ηλικία 70 Εκπαιδεύοντας τα παιδιά
να γίνουν αυτόνομοι ενήλικες
74 Μαμά δεν θέλω να κοιμηθώ ακόμα! 64
80 Η επικοινωνία με τα παιδιά στην εποχή της τεχνολογικής επανάστασης
84 Η επαφή των παιδιών
με τη φύση και τα ζώα
87 Προτάσεις βιβλίων Βρείτε μας στο facebook www.facebook.com/aboutyoukids 74
Θαύματα
ανθρώπων
FUNtastic experience
Ηρώων Πολυτεχνείου 84, Πάτρα, Τηλ.: 2614 004.797 & 6972 317.533 www.fitathlon-gym.gr / fb: i-motion.gr
100% ΕΠΙΤΥΧΙΑ με μόνο
20‘ την εβδομάδα ΕΝΔΥΝΑΜΩΣΗ ΑΔΥΝΑΤΙΣΜΑ
ΑΛΛΑΞΕ ΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΠΟΥ ΓΥΜΝΑΖΕΣΑΙ Το μοναδικό ασύρματο EMS στην πόλη μας Το i-motion EMS είναι κατάλληλο και για τα δύο φύλα, για όλες τις ηλικίες και τους τύπους σώματος και μπορεί να προπονήσει έως και 10 άτομα ταυτόχρονα! Ελάτε με τους φίλους σας για να προπονηθείτε μαζί κερδίζοντας πακέτα με ειδικές τιμές!
ΣΥΣΦΙΞΗ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΚΥΤΤΑΡΙΤΙΔΑΣ ΓΡΑΜΜΩΣΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Οικονομικές προσφορές σε πακέτα συνεδριών
ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ
Οικονομικές προσφορές στα Personal group
•Personal group •Reformer pilates •Yoga •Yoga therapy •Pilates mat •Tae kwon do •Kick boxing Υπεύθυνος προγραμμάτων Κώστας Αντωνακόπουλος Ομοσπονδιακός προπονητής
Το ξέφωτο δεν είναι μακριά
Ψυχανάλυση κάνουμε για να συμφιλιωθούμε με τις ελλείψεις μας και όχι για να αποκτήσουμε την ψευδαίσθηση ότι θα καταλάβουμε και θα κατακτήσουμε τους πάντες και τα πάντα. Άλλωστε, τελικά κάτι μένει...
ΛΟΥΗ I. ΜΑΡΙΑ / ΚΛΙΝΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ - ΨΥΧΑΝΑΛΥΤΡΙΑ
Το να μπει κανείς στη διαδικασία να αναγνωρίσει ότι κάπου κάπως εμπλέκεται σε ό,τι αφορά τη δυσφορία που νοιώθει, δεν είναι εύκολη υπόθεση. Συνήθως αρχικά, οι άνθρωποι που ψυχικά αντιμετωπίζουν δυσκολίες, θεωρούν πως είναι ο περίγυρος που ευθύνεται και μιλούν σαν παρατηρητές, σαν από τη ζωή τους απ’ έξω. Έπειτα, καθώς βλέπουν ότι απ’ έξω από τον εαυτό τους δεν μπορούν να αλλάξουν και πολλά πράγματα στους άλλους, γιατί ακριβώς πρόκειται για άλλους και ο κάθε Άλλος μπορεί να πάρει την ευθύνη μόνο για τον εαυτό του σε ό,τι αφορά τις πιθανές ψυχικές μετακινήσεις του, αρχίζουν και αναρωτιούνται τι μπορούν να κάνουν οι ίδιοι, έτσι ώστε να συμφιλιωθούν ή όχι με το περιβάλλον τους. Τι γίνεται όμως όταν αυτό συμβαίνει σε ηλικίες μεταξύ 40 και 60, όπου οι άνθρωποι έχουν ήδη χτίσει τη ζωή τους με ό,τι αυτή περιλαμβάνει; Δηλαδή έχουν την οικογένειά τους, τη δουλειά τους, το κοινωνικό τους πλαίσιο; Τι γίνεται όταν μέσα σε όλα αυτά αποφασίζει κανείς να ψάξει λίγο καλύτερα τις επιλογές του; Τι γίνεται όταν έχουν ακούσει ότι η ψυχανάλυση «κάνει θαύματα» και άρα ίσως συνεδρία τη συνεδρία θελήσουν να εξαφανίσουν τους πάντες και τα πάντα που τους κάνουν και υποφέρουν; Πώς θα το κάνουν αυτό; Ναι μεν θέλουν να φύγουν οι κακοί συμπρωταγωνιστές τους σε αυτή τη ζωή, πηγή όλων των δεινών τους αλλά μετά τι; Πώς θα το αντέξουν και τι γίνεται με τα χρονικά τους περιθώρια; Υπάρχουν; Μακάρι να ήταν τόσο απλά τα πράγματα. Να μπορούσε κανείς να πει απλώς, θυμώνω – τέρμα όλα – φεύγω! Όπως κάνουν οι έφηβοι μέσα στην προσπάθειά τους να βρουν τη θέση τους στον κόσμο. Μακάρι αναίμακτα, να ξαναρχίζαμε οποτεδήποτε θέλαμε! Και θέλουμε; Εδώ βρίσκεται το μεγάλο ερώτημα. Ή στοιχειωδώς πρέπει να βρίσκεται. 12
Αλλά ας πιάσουμε μερικά κομμάτια αυτού του θέματος που θεωρώ ότι είναι τεράστιο και που τον τελευταίο χρόνο το συναντώ πιο συχνά από ποτέ. Άνθρωποι θυμωμένοι που θέλουν να τα τινάξουν όλα στον αέρα γιατί δυσφορούν αλλά που δεν έχουν σκεφτεί ούτε το πριν ούτε το μετά. Η σκέψη σταματάει στο «δεν αντέχω άλλο» και στο «θα φύγω». Εκείνοι που λένε «φεύγω» δεν φτάνουν ποτέ σε μένα. Έχει σημασία αυτό. Και ο νοών νοείτω. Γιατί από το «θα φύγω» μέχρι το «φεύγω» η απόσταση είναι χιλιομετρική. Σε όλα τα επίπεδα. «Φοβάμαι μήπως από αυτά που θα ανακαλύψω πρέπει να χωρίσω». Αυτό είναι από αυτά που ακούγονται από την ίδια τη σιωπή. Ας πάρουμε ως παράδειγμα μια κυρία Χ γύρω στα 50. Τα παιδιά φοιτητές ή όχι, έχουν φύγει από το σπίτι και ο σύζυγος ανυπόφορος, όπως πάντα. Έρχεται στις πρώτες συνεδρίες και το ζήτημα είναι να αρχίσει να μιλάει. Και μέσα στη συνεδρία αλλά και έξω από αυτή, μιας και στην πλειοψηφία τους οι άνθρωποι που φτάνουν στο απόγειο της δυσφορίας τους σε αυτές τις ηλικίες είναι άνθρωποι λιγομίλητοι. Είναι άνθρωποι που δεν θα αρθρώσουν το παράπονό τους, δεν θα φωνάξουν τη δυσαρέσκειά τους, δεν θα πουν «θέλω». Σύντομα λοιπόν αρχίζει να μιλάει και εκεί που νοιώθει καλύτερα, εκεί που σιγά-σιγά έρχεται και η καλή διάθεση, νοιώθει μια παράξενη επιθετικότητα σαν αμυντική ή σαν παιδική! Να το γκρεμίσει το κάστρο της ζωής της, να πει «θέλω» γιατί μπόρεσε κάτι να πει. Γιατί ανακάλυψε ότι υπάρχει και ο λόγος της στη ζωή της. Τι να γκρεμίσει όμως; Ακριβώς εδώ λοιπόν σταματάει εντελώς να μιλάει. Τίποτα. Σιωπή. Φόβος. Κι αν
ανακαλύψει κι άλλα; Τι θα κάνει, πώς θα το κάνει; Θα πρέπει να χωρίσει, όλοι αυτό της έλεγαν πάντα. Λες και αυτά που θα ανακαλύψει να αφορούν τους άλλους!!! Αφού τα «σημεία και τέρατα» αφορούν την ίδια, αυτά δεν πρέπει να εκδιωχθούν; Για κακό κομμάτι του ίδιου της του εαυτού δεν πρόκειται; Γιατί να χωρίσει; Είναι σίγουρο ότι το τέρας είναι ο Άλλος και όχι η ίδια η σιωπή; Αυτή η σιωπή που χρόνια γινόταν πέτρινη και μάζευε παράπονα. «Εγώ δεν θέλω να χωρίσω. Αλλά όλοι το ίδιο μου λένε. Κι εσείς νόμιζα ότι θα μου λέγατε το ίδιο». Καταφέρνει να το πει. Οι άλλοι. Πάντα οι άλλοι. Όμως οι φίλοι πολύ λογικά, βλέποντας έναν άνθρωπο να υποφέρει, να κλαίει, να φοβάται ή να πανικοβάλλεται, επειδή δεν ξέρουν τι ακριβώς συμβαίνει θα προτείνουν το προφανές. Αν δεν περνάς καλά φύγε. Συνήθως δεν ρωτούν: «Αφού είναι τόσο τραγική η κατάσταση, γιατί δεν έχεις φύγει ήδη και είμαστε εδώ και το συζητάμε για χιλιοστή φορά;». Οι φίλοι νοιώθουν ανίσχυροι μπροστά σε όλο αυτό. Απαντούν το αυτονόητο: «Από τη δυστυχία οφείλουμε να φεύγουμε». Πού βρίσκεται όμως αυτή η δυστυχία για τον καθένα; Είναι έξω από τον εαυτό του προερχόμενη; Κι αν ναι, η θέση του ποια είναι; Σαφώς και δεν θέλει να χωρίσει γιατί αν ήθελε θα το είχε κάνει με συνοπτικές διαδικασίες. Σαφώς και βάζει τους φίλους μέσα στη δική της Απόλαυση και την ίδια στιγμή που τους βάζει και της λένε να χωρίσει, τους κατηγορεί ότι της λένε να κάνει κάτι που δεν θέλει. Κουβάρι τα συναισθήματα και ο χωρισμός… μακρινό ενδεχόμενο. «Κι αν ανακαλύψω κι άλλα στο βάθος, θα γίνει χαμός στο σπίτι. Θα αρχίσω να ζητάω. Θα τα τινάξω όλα στον αέρα». Χαμός στις συνεδρίες να γίνει μετά τις ανακαλύψεις. Στο σπίτι γιατί; Δεν είναι δυ-
νατόν να μπαίνει κάποιος στην ψυχαναλυτική διαδικασία, να δουλεύει με τον εαυτό του, να αρχίσει να ερμηνεύει τα «μέσα» του, δηλαδή να αρχίσει να καταλαβαίνει κάποια πράγματα και να αρχίσει ξαφνικά να απαιτεί από τον περίγυρο να λειτουργεί σαν ένα κουρδισμένο ρολόι. Είναι σχεδόν πάντα αδύνατο, άδικο και πάνω απ’ όλα ακριβώς της ίδιας τάξεως με τη σιωπή, όσο κι αν φαίνεται οξύμωρο. Το να μη μιλάει κανείς καθόλου δεν έχει διαφορά από το να απαιτεί με τρόπο άσχημο. Επίθεση στη μια περίπτωση, επίθεση και στην άλλη. Το να πει κανείς «θα ήθελα αυτό» ή «μου έχει λείψει εκείνο» δεν είναι κακή ιδέα. «Εγώ κάνω ψυχανάλυση, δεν είμαι το ίδιο με όλους τους άλλους». Συχνά οι άνθρωποι κάνουν κάποιες συνεδρίες ή κάποια λίγα χρόνια ψυχανάλυση και θεωρούν ότι είναι «υπεράνω» και ότι αφού ερμήνευσαν κάποια στοιχεία που έφτασαν στο λόγο τους και έκαναν ένα ή κάποια βήματα παραπέρα σε ό,τι αφορά τις επεξεργασίες τους, είναι διαφορετικοί από τους άλλους και άρα μπορούν να τους καταλαβαίνουν, να τους ερμηνεύουν βάναυσα, να τους «κακοποιούν» χαμογελώντας και να έχουν τόσο υψηλά κριτήρια στις συναναστροφές τους, που τελικά να μένουν μόνοι. Από δυστυχισμένοι μετατρέπονται σε Θεούς που… κατάλαβαν! Όμως τις περισσότερες φορές μέσα σε μια οδύνη παντοδυναμίας κατηγορούν την ψυχανάλυση την ίδια που τους «άνοιξε» τα μάτια αλλά δεν τους έλυσε τα προβλήματα. Μιλούν σαν η ψυχανάλυση να είναι κάτι έξω από τους ίδιους που δρα ή δεν δρα. Που βοηθάει ή δεν βοηθάει. Την αγαπούν ή κακιώνουν μαζί της, αναλόγως με τον τρόπο που δρουν οι ίδιοι. Δεν αντιλαμβάνονται ότι η ψυχανάλυση λειτουργεί μέσα από τον ίδιο τον λόγο τους και τις επεξεργασίες που κάνουν μιλώντας. Ψυχανάλυση δεν είναι να ερμηνεύ13
εις τον άλλο χωρίς εκείνος να έχει μιλήσει, χωρίς εκείνος να έχει ενδιαφερθεί να ψάξει τα δικά του, χωρίς να θέτει τα ερωτήματά του. Το να φτάνει κανείς σε κάποια συμπεράσματα για τον εαυτό του δεν σημαίνει ότι έχει το δικαίωμα να ερμηνεύει τον κάθε Άλλο με βάση τα δικά του προσωπικά συμπεράσματα, να τον θεωρεί κατώτερο και να θυμώνει όταν εκείνος του εναντιώνεται στις ερμηνείες. Ψυχανάλυση κάνουμε για να συμφιλιωθούμε με τις ελλείψεις μας και όχι για να αποκτήσουμε την ψευδαίσθηση ότι θα κατακτήσουμε τους πάντες και τα πάντα. Ας δούμε παρακάτω πώς βλέπω εγώ τα πράγματα, που εν κατακλείδι θεωρώ ότι είναι πιο απλά από όσο φαίνονται. «Αν συμφιλιωθείς με το γεγονός ότι φέρεις ευθύνη για τα βάρη που σήκωσες, οι καβγάδες είναι περιττοί!». Ας υποθέσουμε ότι ανακαλύπτεις πως όντως είσαι παντρεμένη με έναν άνθρωπο, που εδώ και 20 χρόνια με τη συμπεριφορά του έχει μετατρέψει τη ζωή σου σε κόλαση. Είναι έτσι, είσαι σίγουρη, δεν έχεις πια ενοχή ότι φταις εσύ γι’ αυτό. Το κατάλαβες. Το ζήτημα είναι ότι ανακάλυψες ότι δεν φταις για τη δική του συμπεριφορά, όπως νόμιζες. Για τη δική σου όμως; Εκείνος χειρίστηκε τη ζωή του βαδίζοντας σε ένα συγκεκριμένο δρόμο. Εσύ ούτε ένα, ούτε δύο αλλά 20 χρόνια γιατί συμπορεύτηκες; Η πιο συνήθης απάντηση είναι «για τα παιδιά». Κανείς ποτέ δεν κάνει κάτι μόνο για έναν άλλο, έστω κι αν είναι το παιδί του. Ίσως απλά το παιδί να «καλύπτει» τα ζητήματα. Το να λέει κανείς «για το παιδί μου», τον απαλλάσσει από κάθε προσωπική ευθύνη σε μια κατάσταση, θυματοποιείται κι όταν το παιδί μεγαλώνει τότε βρίσκεται στο μονόδρομο του προβληματισμού: Γιατί έμεινα; Γιατί μένω». Και από εδώ αρχίζουν τα δύσκολα. Όμως τι σημασία έχει να αρχίσει κανείς να μαλώνει, να προσάπτει και να κατη14
γορεί τον άλλο; Δεν έμεινες για τα παιδιά αλλά γιατί ήθελες να μείνεις. Καμιά φορά τα όνειρα, η αγάπη ή η εσφαλμένη πεποίθηση ότι ο άλλος θα αλλάξει, οδηγούν σε δύσκολα μονοπάτια. Κάτι αγάπησες στη δίνη των δυσκολιών. Κάτι περίμενες που ίσως δεν ήρθε. Κάτι μίσησες αλλά έδωσες χρόνο μήπως αλλάξει. Αλλά θα σε ρωτήσω διαφορετικά: Αν για πολλά χρόνια βρίσκεσαι σε κάποιο σταθμό και το τρένο δεν έρθει ποτέ, θα αρχίσεις να βρίζεις τον κάθε υπεύθυνο του σταθμού; Αν η απάντησή σου σε κάνει να γελάσεις, σκέψου το… «Ο κόσμος έξω, μακριά από τη ζωή που έχεις χτίσει, δεν θα σου έχει στρώσει το κόκκινο χαλί για να περάσεις! Η ευτυχία είναι προσωπική υπόθεση, οφείλεις εσύ να τη βρεις». Συχνά μπερδεύονται τα πράγματα, είναι κι αυτές οι συμβουλές των φίλων: «Να φύγεις, να χωρίσεις, να κάνεις το επόμενο βήμα». Κι εσύ ενθουσιάζεσαι με τις προτροπές. Έχουν δίκιο, σκέφτεσαι. Κι ας υποθέσουμε ότι το κάνεις, χωρίς πολλές- πολλές σκέψεις. Φεύγεις. Το τρένο δεν θα έρθει. Το κατάλαβες, αλλά το ταξίδι πώς θα το κάνεις; Ρώτησες, έμαθες, τον ξέρεις τον προορισμό σου; Εσύ κινείς το τρένο της ζωής σου. Αν δεν ξέρεις το «κατά πού», κανείς δεν θα είναι εκεί για να σου το υποδείξει. Οι φίλοι σου είπαν «φύγε», αλλά δεν είναι κηδεμόνες σου και ούτε είναι διατεθειμένοι να φορτωθούν το βάρος της δικής σου ζωής. Γιατί είναι δική σου η ζωή και καλές οι συμβουλές αλλά δεν είσαι και ανήλικη! Καλώς ή κακώς όταν πρόκειται για άλλον όλα εκστομίζονται πιο εύκολα, πιο γρήγορα ίσως. Αλλιώς να πεις «φύγε» αλλιώς να πεις «φεύγω». Το «φύγε» τι κοστίζει; Αυτό πρέπει να το σκεφτείς σοβαρά. Συχνά οι άνθρωποι μπερδεύονται με τις συμβουλές και χάνουν χρόνο. Γιατί η συμβουλή ακού-
γεται και αμέσως μετά έρχεται το «μήπως έχει δίκιο;». Και πού να βρει κανείς απάντηση σε κάτι που αφορά εκείνον που το λέει βασισμένος στο δικό του ψυχισμό, στα δικά του βιώματα και τη δική του Επιθυμία; Εκείνος που συμβουλεύει μπορεί στην αντίστοιχη περίπτωση να έκανε πράξη τη συμβουλή που δίνει. Μπορεί όμως και όχι. Ή απλά μπορεί να μη βρισκόταν ποτέ σε αντίστοιχη κατάσταση. Άσε τους φίλους να λένε! Εσύ τι μπορείς να κάνεις;
δεν χρειάζεται κιόλας. Δεν θα ζήσεις αιωνίως. Όσο ζήσεις όμως, ζήσε καλά.
«Δεν χρειάζεται να φτάσεις όπου δεν αντέχεις».
Κι αν υπέφερες, σημασία έχει ότι δεν θέλεις πια να υποφέρεις, άρα κάτι θα κάνεις.
Οποιοσδήποτε θέλει να ασκήσει την ψυχανάλυση, αν σέβεται τον εαυτό του πρωτίστως και ύστερα όλους εκείνους που θα του απευθύνουν το αίτημά τους και θα μπουν στην ψυχαναλυτική διαδικασία, οφείλει να τελειώσει την προσωπική του ανάλυση. Αυτό συνεπάγεται ότι θα καθίσει στην καρέκλα του αναλυόμενου για περίπου 15 με 20 χρόνια.
Κι αν σου ήταν πιο βολικό να πιστεύεις ότι «χαράμισες» τη ζωή σου για τα παιδιά, καλώς έκανες και το πίστεψες. Αυτό χρειαζόσουν αυτό πίστεψες.
Αυτό δεν σημαίνει ότι κάποιος που θέλει να επεξεργαστεί κάποια ζητήματα που του μπλοκάρουν τη ζωή πρέπει να τελειώσει μια ανάλυση ή να αρχίσει να επεξεργάζεται ζητήματα που πιθανότατα δεν θέλει να αγγίξει. Είναι δικαίωμά του να μη θέλει να τα πειράξει.
Κι αν έμεινες με το «λάθος σύζυγο», κάποιο λόγο θα είχες. Ψάξε τον και αυτό που θα βρεις θα αποδειχθεί υπέρ σου. Κι αν δεν άκουσες τους φίλους που σου έλεγαν «φύγε», κάτι θα ήξερες παραπάνω, απλά ήταν ασυνείδητο και δεν το αναγνωρίζεις.
Ίσως το ζήτημα δεν είναι να μετανιώνεις για ό,τι έζησες αλλά να καταλάβεις τι ακριβώς έζησες. Και για να φτάσεις στο σημείο να θέλεις να καταλάβεις, είναι η ίδια η δυσφορία που σε οδήγησε. Σκέφτηκες ποτέ ότι εξαιτίας της δυσφορίας θα βγεις στο ξέφωτο; Καλή Ανάσταση σε όλους Να περάσετε όμορφα
Με ένα παράδειγμα ίσως γίνει πιο κατανοητό: Αν στα 20 χρόνια γάμου ψάχνεις μια δίοδο επικοινωνίας με το σύζυγο που δεν επικοινώνησες ποτέ, θα ασχοληθείς με αυτό γιατί αυτό σε ενδιαφέρει να λύσεις. Αν δεν θέλεις να πειράξεις το παραμέσα δεν θα το κάνεις. Γιατί απλά δεν το επιθυμείς. Άλλωστε αυτό σημαίνει ψυχανάλυση: Ό,τι γίνεται λόγος, ό,τι σου φτάνει στη γλώσσα, ό,τι αντέχεις, ό,τι μπορείς για να φτάσεις κάπου καλύτερα από το σημείο που βρίσκεσαι. Έχω γνωρίσει ελάχιστους ανθρώπους που τελείωσαν μια ανάλυση και δεν είναι ψυχαναλυτές. Και αν θέλεις τη γνώμη μου, 15
Γυναικεία φιλία Υπάρχει στην πραγματικότητα;
Η φιλία γένους θηλυκού είναι από τις λέξεις που πάντα γεννάει πολλά ερωτήματα, πολλές απόψεις και πολλούς προβληματισμούς. Πολύ συχνά, τόσο οι γυναίκες όσο και οι άνδρες, αναρωτιούνται αν υπάρχει πραγματική φιλία μεταξύ δύο γυναικών. Τι ισχύει, όμως, στην πραγματικότητα; ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΥ ΓΕΩΡΓΙΑ ΧΡΙΣΤΙΝΑ / ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ - ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ
16
Οι άνθρωποι είμαστε κοινωνικά όντα, τα οποία έχουμε ανάγκη να ανήκουμε κάπου που θα μοιραζόμαστε στιγμές και συναισθήματα. Οι φίλοι είναι ένα βασικό κομμάτι της ζωής μας που καθορίζει τόσο αυτήν όσο και την ίδια την προσωπικότητά μας. Τι συμβαίνει όμως με τις φιλίες μεταξύ γυναικών που δυσκολεύουν, μπερδεύουν και δεν μπορούν να κατανοηθούν απόλυτα;
Η αλήθεια είναι πως οι άντρες μεταξύ τους συνδέονται πολύ διαφορετικά, ενώ οι γυναικείες σχέσεις είναι πιο περίπλοκες. Αυτό οφείλεται στο ότι και οι ίδιες οι γυναίκες είναι σαφέστατα πιο απαιτητικές και περίπλοκες. Μία γυναίκα αναλύει το κάθε περιστατικό στο μυαλό της πιο διεξοδικά, σε σημείο που αυτή η υπερανάλυση να φέρνει παράλυση στη σχέση μεταξύ των δύο φίλων. Πολλοί μάλιστα είναι αυτοί που περιγράφουν τη φιλία μεταξύ των γυναικών ως μία ερωτική σχέση. Δηλαδή είναι μία σχέση που περιλαμβάνει πολλά χαρακτηριστικά ενός ερωτικού ζευγαριού, όπως ζήλια, θυμός, ματαίωση, ανταγωνισμός, πάθος, αγάπη. Οι γυναίκες όλα αυτά τα συναισθήματα τα εκδηλώνουν έντονα στις φιλίες τους και πολλές
φορές χωρίς να μπορούν να τα ελέγξουν. Ο μύθος του γυναικείου ανταγωνισμού παύει να υφίσταται, καθώς αυτός ο ανταγωνισμός υπάρχει, απλά μπορεί να αιτιολογηθεί ως αποτέλεσμα του εκρηκτικά συναισθηματικού κόσμου των γυναικών. Άλλος ένας μύθος που επικρατεί είναι πως οι γυναικείες φιλίες βασίζονται στο κουτσομπολιό και όχι σε ουσιαστικές συζητήσεις. Αυτό φυσικά και δεν ισχύει, αν αναλογιστούμε πως οι γυναίκες είναι αυτές που εκδηλώνουν πιο συχνά επίπονα συναισθήματα και θέματα που τους προβληματίζουν, κάτι που οι άντρες δεν το κάνουν για να μη φανούν ευάλωτοι. Επομένως, το κουτσομπολιό θα μπορούσαμε να πούμε πως επικρατεί στις γυναικείες φιλίες ως μέσο διαχείρισης και εκτόνωσης του στρες και όχι ως βασικό κομμάτι σύνδεσης μεταξύ τους. Μία ακόμα αλήθεια είναι πως συχνά οι γυναικείες φιλίες μοιάζουν με την πρώτη σχέση κάθε γυναίκας, της σχέσης με τη μητέρα. Υποστηρίζεται πως σε κάθε παρούσα ή μελλοντική φίλη, η γυναίκα ψάχνει εκείνον τον πρωταρχικό δεσμό με τη μητέρα της. Ίσως ψάχνει μια μαμά που συνήθιζε να έχει ή που δεν είχε ποτέ και θέλει να αποκτήσει. Η εμπιστοσύνη σε μία άλλη γυναίκα που τείνει να γίνει φίλη μας, κρίνεται ασφαλώς από την εμπιστοσύνη και την ασφάλεια που βιώσαμε δίπλα στη μητέρα μας. Ένας ακόμα μύθος είναι πως οι γυναικείες φιλίες διαρκούν λιγότερο στον χρόνο και είναι περισσότερο τοξικές. Πρόσφατες έρευνες έχουν επιβεβαιώσει πως μία γυναικεία φιλία μπορεί να οδηγηθεί σε μακροχρόνια σχέση ζωής, πολύ πιο συχνά από μία αντρική. Αυτό μπορεί να εξηγηθεί από το ότι οι γυναίκες είναι πιο εξωστρεφείς, διεκδικούν περισσότερο, προσπαθούν να λύσουν ένα πρόβλημα, παίρνουν πιο εύκολα τηλέφωνο μία φίλη ακόμα και αν έχει περάσει καιρός. Οι άντρες σε αυτό το κομμάτι δείχνουν πιο αποφευκτικοί. 17
Από τις πιο σημαντικές αλήθειες όμως στις γυναικείες φιλίες, είναι πως για να πετύχει μία γυναικεία φιλία, πρέπει η κάθε γυναίκα αντίστοιχα να πιστεύει στον εαυτό της, να τον θαυμάζει και να τον αποδέχεται, έτσι ώστε να μπορέσει να αποδεχτεί και την άλλη γυναίκα που θα έχει δίπλα της. Ποια βήματα μπορείς να ακολουθήσεις για να έχεις μία υγιή σχέση με τη φίλη σου; ◘ Να βρίσκεις πάντα χρόνο μέσα στην εβδομάδα για να περνάς ποιοτικές στιγμές με τη φίλη σου. ◘ Να μοιράζεσαι τα δικά σου συναισθήματα, να ρωτάς και την ίδια για τα δικά της, να την ακούς με προσοχή χωρίς να την διακόπτεις. ◘ Μην παραμελείς τη φίλη σου όταν βρεις μία νέα ερωτική σχέση. ◘ Μην έχεις υψηλές προσδοκίες από αυτήν και τη σχέση σας. Να ζεις στο παρόν.
◘ Να εστιάζεις στις κοινές αξίες που είναι καλό να σας ενώνουν και όχι στα κοινά ενδιαφέροντα και στις κοινές ανάγκες. ◘ Να βρίσκεις στη φίλη σου κομμάτια του εαυτού σου που σου αρέσουν, να αποτελείτε η μία για την άλλη πηγή έμπνευσης και θαυμασμού. Πίστεψε πως υπάρχουν αληθινές γυναικείες φιλίες, αποδυνάμωσε τους μύθους που παρουσιάζουν τις γυναικείες φιλίες ως λυκοφιλίες. Αξίζεις να έχεις μία φίλη δίπλα σου και παράλληλα αναγνώρισε πως και η ίδια μπορείς να είσαι καλή φίλη για κάποια άλλη. Μην ξεχνάς να φροντίζεις καθημερινά τις φιλικές σου σχέσεις. Είναι αυτές που σε προστατεύουν από πολλά προβλήματα σωματικής και ψυχικής υγείας.
Χειροποίητο Κόσμημα - Μπομπονιέρα - Διακόσμηση Αυθεντικά χειροποίητα κοσμήματα και αντικείμενα φτιαγμένα με φυσικά ποιοτικά υλικά, σε λιτές καθαρές γραμμές και προσεγμένους συνδυασμούς χρωμάτων με σχέδια και στυλ εμπνευσμένα από τη φύση. Πρωτότυπες μπομπονιέρες και ιδέες για στολισμό, αλλά και ότι άλλο χρειαστείτε για τις μοναδικές μέρες του γάμου σας ή της βάπτισης των παιδιών σας. Πραγματοποιήστε δικές σας ιδέες για κοσμήματα, αξεσουάρ και προσωπικά δώρα. Αλλάξτε μορφή και στυλ σε κοσμήματα που έχετε κλεισμένα στο συρτάρι και δώστε ''ζωή'' σε προσωπικά αντικείμενα και οικογενειακά κειμήλια.
18
Παναχαϊκού 53, Υψηλά Αλώνια, Πάτρα, Τηλ.: 2610 313.457 e-mail: verraghelly@gmail.com / facebook: Hand make your day
BODY SHAPE Εξατομικευμένα πρωτόκολλα που επιλέγουμε με μαγνητική ανάλυση σώματος και εμπειρία 52 χρόνων Συνδυάζουμε Ραδιοσυχνότητες - Υπερήχους - Soft laser - Cavitation - Hifu - Μεσοθεραπεία - Slim up - Limfogei - Ηλεκτροθεραπείες - Βιοενέργεια (Likometic) - Χειρομασάζ - Φυκόλουτρα - Hot stones.
Κυττ αρίτι
λών
ια κι Απώλε
δα
κία
σαρ Παχυ
Μυοτόνωση
Επιδερμική χαλάρωση
γλουτών Ανόρθωση Λιποδιάλ υση
Απώλεια
ν πράτσω μ η ξ ι φ Σύσ
πόντων
Τοπικό
πάχος
Άντζυ Μηλιτσοπούλου Βότση 39 & Κορίνθου, Πάτρα, Τηλ. 2610 274.649 & 2610 279.261 www.militsopoulou.gr fb:Militsopoulou spa rodo
19
Οι 5 Γλώσσες
της Αγάπης Το μυστικό πίσω από τις ευτυχισμένες σχέσεις O Gary Chapman, Ph.D., θεολόγος, σύμβουλος γάμου και συγγραφέας, ξεχώρισε 5 γλώσσες αγάπης, αναφερόμενος σε 5 βασικούς τρόπους με τους οποίους οι άνθρωποι κατανοούν και εκφράζουν το συναίσθημα της αγάπης. Μέσα από τη μελέτη και το έργο του τα τελευταία 35 χρόνια, ανέπτυξε τη θεωρία για τις 5 γλώσσες αγάπης και υποστήριξε πως το μυστικό που κρύβεται πίσω από μια πραγματικά ευτυχισμένη, γεμάτη αγάπη σχέση είναι το να μάθουμε και να μιλάμε την κύρια γλώσσα του άλλου. ΜΑΝΙΑΤΟΠΟΥΛΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΖΑ / MA, PGDip - ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ, ΔΡΑΜΑΤΟΘΕΡΑΠΕΥΤΡΙΑ, ΑΝΑΛΥΤΡΙΑ ΟΝΕΙΡΩΝ
20
“Μ’ αγαπάει… αλλά με τον δικό του τρόπο…”. Πόσες φορές δεν είπαμε και ακούσαμε αυτή τη φράση, πίσω από την οποία επικοινωνείται ταυτόχρονα και μια απογοήτευση για την απουσία ή την ελλιπή παρουσία του τρόπου που πράγματι θα μας γέμιζε με αγάπη. Ο καθένας μας έχει τον δικό του τρόπο με τον οποίο δείχνει την αγάπη του και αντιλαμβάνεται την αγάπη των άλλων. Ανάμεσα στα ζευγάρια, αλλά και στις άλλες στενές διαπροσωπικές σχέσεις, παρατηρείται πολύ συχνά το φαινόμενο να μην καταφέρνουμε να επικοινωνήσουμε την αγάπη μας επιτυχώς και να μην νιώθουμε πως και οι άλλοι μας αγαπούν. Αναρωτιέται συχνά κανείς, αν υπάρχει λύση σε αυτή την “ασυνεννοησία” ανάμεσα στα ζευγάρια. Όπως δυο άνθρωποι με διαφορετική μητρική γλώσσα δεν μπορούν να συνεννοηθούν αποτελεσματικά μεταξύ τους εάν δεν μάθουν να μιλάνε σε μια κοινή γλώσσα και διάλεκτο, έτσι και στις σχέσεις δεν καταφέρνουμε να επικοινωνήσουμε αποτελεσματικά την αγάπη μας εάν δεν μάθουμε να καταλαβαίνουμε τη γλώσσα αγάπης του άλλου. Σίγουρα θα πει κανείς πως υπάρχουν πολλοί περισσότεροι από 5 τρόπους για να δείξει κανείς την αγάπη του! Όπως όμως υπάρχουν διάφορες διάλεκτοι σε κάθε γλώσσα, έτσι πέρα από τις 5 γλώσσες αγάπης, μπορούν να υπάρχουν διάφορες διάλεκτοί τους. Στο άρθρο, θα παρουσιάσουμε τις 5 γλώσσες και στο πώς μπορούμε να αρχίσουμε να αναγνωρίζουμε ξεκάθαρα τη δικιά μας κύρια γλώσσα και να μάθουμε πώς να “μιλάμε” στην κύρια γλώσσα του αγαπημένου μας, ώστε να νιώθουμε μεγαλύτερη πληρότητα και χαρά μέσα στις σχέσεις μας. Οι 5 γλώσσες της αγάπης “Θα πρέπει να είμαστε πρόθυμοι να μάθουμε την κύρια γλώσσα της αγάπης του άλλου, αν θέλουμε να μπορέσουμε να του
εκφράσουμε αποτελεσματικά την αγάπη μας.” Gary Chapman Λόγια Επιβεβαίωσης (Λόγια ενθάρρυνσης, ευγενικά λόγια, ταπεινά λόγια, έμμεσα λόγια) Αυτός ο άνθρωπος για να γεμίσει αγάπη χρειάζεται κυρίως το να ακούει λόγια αγάπης. Χρειάζεται να ακούει πως τον αγαπούν και τον εκτιμούν, πως αυτό που είναι και αυτά που κάνει αναγνωρίζονται. Επιζητά την ενθάρρυνση, τα ευγενικά λόγια, τα καλά λόγια που λέτε για αυτόν μπροστά του ή σε τρίτους που μπορούν να του το μεταφέρουν, ενώ η επίκριση και τα σκληρά σας λόγια μπορούν να έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην συναισθηματική του κατάσταση. Συνήθως, μπορείτε να τον καταλάβετε από το πώς εκφράζει κυρίως λεκτικά την αγάπη και την εκτίμησή του και ο ίδιος. Ποιοτικός Χρόνος (Συντροφικότητα, ποιοτική συζήτηση, κοινές δραστηριότητες) Αυτός ο άνθρωπος για να γεμίσει αγάπη χρειάζεται κυρίως το να περνάτε χρόνο μαζί, στον οποίο να έχει εκείνος όλη την προσοχή σας. (Το να κάθεστε μαζί μπροστά από την τηλεόραση δεν αποτελεί ποιοτικό χρόνο). Επιζητά την συντροφικότητα, το μοίρασμα εμπειριών, μια βόλτα όπου περπατάτε μαζί δίπλα-δίπλα, μια ποιοτική συζήτηση, το να τον κοιτάτε στα μάτια όταν μιλάτε, το να μοιράζεστε όσα σας απασχολούν, όχι απαραίτητα ώστε να βρεθεί λύση σε κάποιο πρόβλημα, αλλά για να το μοιράζεστε. Το να παραμελήσετε να περνάτε ουσιαστικό χρόνο μαζί, να του δείξετε πως δεν σας ενδιαφέρει να τον ακούσετε πραγματικά και το να μην μοιραστείτε μαζί του σκέψεις, πράγματα και δραστηριότητες, θα τον οδηγήσει αργά ή γρήγορα στο να μη νιώθει γεμάτος μέσα στη σχέση σας. Συνήθως, μπορείτε να τον καταλάβετε από το πώς επιδιώκει να αφιερώνει ο ίδιος χρόνο μαζί σας. 21
Δώρα (Δώρα και χρήματα, το ‘’δώρο’’ της παρουσίας μας) Αυτός ο άνθρωπος για να γεμίσει αγάπη χρειάζεται κυρίως να του κάνετε δώρα. Το δώρο δεν σημαίνει απαραίτητα ξόδεμα πολλών χρημάτων, αφού μπορεί να είναι κάτι που φτιάξατε μόνοι σας με απλά υλικά ή ένα απλό λουλούδι που είδατε στον δρόμο. Ένα δώρο σημαίνει, σε σκέφτηκα και σου δίνω κάτι που πιστεύω πως θα σε ευχαριστήσει. Μπορεί αυτό να σημαίνει το να πληρώνει κανείς τους λογαριασμούς στο σπίτι ή όταν βγαίνετε έξω, αλλά ένα δώρο δεν είναι απαραίτητα κάτι το υλικό. Δώρο είναι και το να σας ζητήσει να είστε εκεί για εκείνον σε κάποιο μέρος ή περίσταση και εσείς να του δώσετε το ‘’δώρο’’ της παρουσίας σας. Με το να παραμελήσετε να του πάρετε δώρα σε σημαντικές περιστάσεις, το να τσιγκουνεύεστε συνεχώς τα υλικά αγαθά και την παρουσία σας, όταν σας έχει εκδηλώσει πόσο σημαντικά είναι για εκείνον, θα αδειάσει σιγά-σιγά τη ‘’δεξαμενή’’ της αγάπης αυτού του ανθρώπου. Συνήθως, μπορείτε να τον καταλάβετε από το πως ο ίδιος κάνει δώρα και σας χαρίζει την παρουσία του όταν του το ζητήσετε. Πράξεις Φροντίδας (Πράξεις εξυπηρέτησης, πράξεις προσφοράς, φροντίδα του σπιτιού, φροντίδα των παιδιών) Αυτός ο άνθρωπος για να γεμίσει αγάπη χρειάζεται κυρίως να κάνετε αυτά που γνωρίζετε πως θα ήθελε να τα κάνετε. Μπορεί να επιζητά να καθαρίσεις κι εσύ το σπίτι, να πας εσύ αντί για εκείνον τα παιδιά στο σχολείο, να μαγειρέψεις κάποιες φορές την εβδομάδα, να βάλεις πλυντήριο, να τον πας με το αυτοκίνητό σου στην δουλειά, να πας εσύ στο σούπερ μάρκετ, να προσφέρεις τη σκέψη σου, τον χρόνο σου, την ενέργειά σου σε κάτι που θα ήθελε εκείνος. Με το να παραμελείτε να κάνετε πράγματα που ο αγαπημένος σας 22
θα ήθελε να κάνετε για εκείνον, σιγά-σιγά εκείνος θα παίρνει το μήνυμα πως δεν τον αγαπάτε πραγματικά. Μπορείτε να τον αναγνωρίσετε από το πως ο ίδιος φροντίζει για εσάς, το σπίτι σας και τα παιδιά σας είτε έμμεσα είτε άμεσα και το πώς σας δείχνει πόσο σημαντικό είναι για εκείνον το να κάνετε πράγματα για τον ίδιο ή για τα κοινά σας.
Σωματική Επαφή (Αγκαλιά, κράτημα χεριών, φιλιά, χάδια, σεβασμός στον τρόπο που θέλει να τον αγγίζετε, σεξουαλική Επαφή) Αυτός ο άνθρωπος για να γεμίζει αγάπη και να νιώθει συναισθηματική ασφάλεια σε μια σχέση, χρειάζεται κυρίως τη σωματική επαφή. Σωματική επαφή δεν σημαίνει μόνο το σεξ. Μπορεί να επιζητά την αγκαλιά σας, τα φιλιά, το να τον κρατήσετε τρυφερά από το χέρι, το άγγιγμα στον ώμο, το χάιδεμα στα μαλλιά, το τρίψιμο στην πλάτη, την πίεση σε ένα συγκεκριμένο σημείο του σώματος. Θα σας καθοδηγήσει με τον καιρό στο πώς θέλει να τον αγγίζετε και πώς όχι. Με το να επιλέξετε να παραμελήσετε αυτά τα αιτήματά του, αργά ή γρήγορα θα τον κάνετε να νιώσει πως δεν τον αγαπάτε, δεν τον σέβεστε και δεν θα νιώθει ασφάλεια μέσα στη σχέση σας. Μπορείτε να τον αναγνωρίσετε από το πώς ο ίδιος σας επιδιώκει τη σωματική επαφή μαζί σας. Έχοντας αναφέρει αυτές τις 5 γλώσσες και διαλέκτους, αντιλαμβανόμαστε πώς μπο-
ρεί να επιλυθεί κάπως αυτή η “ασυνεννοησία” που αναφέραμε στην αρχή. Γίνεται αντιληπτό δηλαδή, πως το να κάνει κάποιος ένα σωρό δώρα στην αγαπημένη του για να της δείξει την αγάπη του, αντί να πηγαίνουν συχνότερα βόλτες μαζί, όπως εκείνη θα ήθελε, δεν επιτυγχάνει αυτό που θέλει: να της επικοινωνήσει την αγάπη του. Ένα άλλο παράδειγμα, μπορεί να είναι μια γυναίκα που δίνει άφθονες αγκαλιές στον σύντροφό της, αλλά επειδή δεν του μιλάει ποτέ τρυφερά, εκείνος να νιώθει πως δεν τον εκτιμά και δεν τον αγαπά, γιατί η κύρια γλώσσα αγάπης για εκείνον να είναι τα λόγια. Όλα τα παραπάνω δεν μπορούν σε μια σχέση αγάπης να γίνονται με απαιτήσεις, παρά με αιτήματα, που εκφράζονται λεκτικά ή μη-λεκτικά. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε πως η αγάπη (ειδικά μετά το αρχικό πάθος) είναι επιλογή και πως ο σύντροφός μας θα πρέπει να θέλει από μόνος του να κάνει κάτι για μας από αγάπη για να μας ευχαριστήσει και όχι από τον φόβο μην μας χάσει ή για την καταπίεση που θα υποστεί αν δεν κάνει αυτό που του απαιτήθηκε. Η απαίτηση πιέζει, προκαλεί θυμό, φόβο, άγχος και μπλοκάρει την αγάπη. Το να επιλέξουμε να μιλήσουμε την κύρια γλώσσα του άλλου για να τον κάνουμε ευτυχισμένο είναι μια ελεύθερη επιλογή αγάπης. Ας σημειώσουμε ακόμα πως ένα παιδί μπορεί να αναπτύξει εξαιρετική, ικανοποιητική ή ανεπαρκή γνώση τηςΨυχολόγος μητρικής του γλώσσας, ανάλογα με τιςΔραματοθεραπεία δυνατότητες Αναλύτρια Ονείρων που έχει από τη φύση του και από αυτές που του δίνονται από το περιβάλλον του (σχολείο, οικογένεια, φίλοι κλπ.). Αντίστοιχα, ανάλογα με την αγάπη που έχει πάρει από την οικογένειά του ως παιδί, διαμορφώνει και αναπτύσσει την κύρια γλώσσα αγάπης του και έτσι, ενδέχεται να μην μπορεί να την αναγνωρίσει και να την εκφράσει καλά ακόμα και ο ίδιος.
Ακόμα όσο κι αν λειτουργεί αυτό το κλειδί της γλώσσας αγάπης, μπορεί να υπάρχουν άλλα βασικά προβλήματα που μπλοκάρουν τη ροή της αγάπης μεταξύ δύο ανθρώπων, όπως η μνησικακία, η ανωριμότητα, η έλλειψη σεβασμού, τα ψυχικά τραύματα, οι μεγάλες απαιτήσεις, η ασυμφωνία χαρακτήρων, οι εξαρτήσεις και η βία. Κάποια δουλεύονται και κάποια ίσως όχι. Βασικό στοιχείο για να δοθεί η ευκαιρία να δούμε αν αυτά πράγματι δουλεύονται ή όχι, αποτελεί η πρόθεσή μας απέναντι στη σχέση μας. Στον σπόρο κάθε σοβαρού δεσμού βρίσκεται η ανάγκη για αγάπη και οικειότητα. Για να μπορέσει όμως η σχέση να “ανθίσει” και να μοσχοβολά την ευτυχία, θα πρέπει να παίρνουμε τον ρόλο του τακτικού κηπουρού και να φροντίζουμε με ό,τι χρειάζεται τη σχέση μας. Προτεινόμενο ανάγνωσμα: Οι 5 Γλώσσες της Αγάπης: Το μυστικό για μια αγάπη που διαρκεί, Gary Chapman, εκδ. Κλειδάριθμος, 2015.
Κέντρο Ψυχοθεραπείας Κωνστάντζα Μανιατοπούλου ΜΑ, PGDip
Ψυχολόγος, Α.Π.Θ. Δραματοθεραπεύτρια, Παν/μιο Λονδίνου Αναλύτρια Ονείρων, CCPE Λονδίνου
Παντανάσσης 56 262 21, Πάτρα
Τ: 2610 27 33 37 E: sesamedramatherapy@hotmail.gr W: www.dramatotherapia.com
23
Φιλοξενία, ευγένεια, εξυπηρέτηση, ποιότητα στην πρώτη ύλη, γεύση, χαλάρωση, τέχνη και αισθητική, είναι τα υλικά που ανακατεύουν καθημερινά τα δυο εστιατόρια της πόλης μας. Το Carousello wine bar restaurant από τον Μάιο του 2013 βρίσκεται στην οδό Ρήγα Φεραίου και Πατρέως 22 και στο ιστορικό κέντρο της Πάτρας στην οδό Γεροκωστοπούλου και Ηφαίστου βρίσκεται από τον Σεπτέμβριο του 2014 το Aquarέλα restaurant bar. Και τα δυο πανέμορφα αισθητικά εστιατόρια έχουν μοναδική διακόσμηση με αρτίστικ άποψη που μαγεύουν αμέσως όποιον τα επισκεφτεί. Οι ταλαντούχοι chef των δυο εστιατορίων Διονύσης Ανδριόπουλος, Ελένη Γεροσταμούλου και Χάρης Αξιότης, που απαρτίζουν την ομάδα kitchen-taste-team, προσφέρουν ολοκληρωμένες γαστρονομικές προτάσεις καθημερινά, μεταξύ ενός προσεκτικά επιλεγμένου brunch κατά τη διάρκεια του πρωινού, ενός γευστικού γεύματος μέχρι αργά το απόγευμα και ενός πλήρους δείπνου για αργότερα, ενώ οι επιλογές από το bar καλύπτουν ακόμη και τα πιο απαιτητικά γούστα με την ίδια φιλοσοφία ποιότητας και φιλοξενίας για την κάθε στιγμή. Τους συναντήσαμε. 24
Διονύση, ποιοι ήταν οι παράγοντες που σε επηρέασαν έτσι ώστε να ασχοληθείς επαγγελματικά με τη γαστρονομία, πώς επιλέγεις τις γεύσεις που προτείνεις στα μενού σου και τι σε αγχώνει ή τι σε ηρεμεί περισσότερο στην κουζίνα; Όσο κοινότυπο κι αν ακούγεται, ο ένας και μοναδικός παράγοντας είναι η αγάπη μου για τη μαγειρική. Κατά τη διάρκεια της φοίτησής μου στη σχολή, η αγάπη αυτή μεγάλωνε και μέχρι την ολοκλήρωση των σπουδών μου είχε εξελιχθεί σε πάθος. Οπότε η επαγγελματική μου ενασχόληση με τη γαστρονομία ήταν και θα είναι μονόδρομος. Η επιλογή των γεύσεων δεν είναι μια ατομική δουλειά, είναι μια συλλογική προσπάθεια της kitchen-taste-team. Σκοπός μας είναι να ταξιδέψουμε γευστικά τον κάθε πελάτη που επιλέγει το Carousello ή το
Aquarέλα για το γεύμα ή το δείπνο του. Γι’ αυτό πέρα από το βασικό μας μενού, προσφέρουμε τα πιάτα ημέρας και οργανώνουμε γευστικές βραδιές.
να προτρέψεις τον κόσμο να το δοκιμάσει. Άλλωστε είναι ο κόσμος που μας στηρίζει, που ενσταλάζει την επιθυμία για τη μαγειρική και το πάθος για το επάγγελμά μου. Χάρη, τι πιστεύεις ότι χαρακτηρίζει την επιτυχία των επιχειρήσεων Carousello Aquarέλα και γιατί να προτιμήσει κάποιος το Aquarέλα και όχι κάποιο άλλο κατάστημα της πόλης;
Το μεγαλύτερο άγχος μου είναι ο χρόνος! Όλα τα πιάτα πρέπει να βγουν όχι μόνο στον σωστό χρόνο αλλά και σε σωστές θερμοκρασίες. Αυτό σε συνδυασμό με τη μικρή μας κουζίνα, το κάνει ακόμα πιο δύσκολο και αγχωτικό. Βέβαια, η στιγμή της ηρεμίας έρχεται για μένα και την ομάδα μου, όταν βλέπουμε την ικανοποίηση στα βλέμματα των πελατών μας.
Σαν μάγειρας του Aquarέλα πλέον και γνωρίζοντας καλά την ιστορία των δυο επιχειρήσεων, μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι η επιτυχία οφείλεται στην ύπαρξη της kitchen-taste-team, δηλαδή της ομάδας των επαγγελματιών μαγείρων της επιχείρησης που λειτουργεί με γνώμονα την εξέλιξη και την ανταλλαγή ιδεών, με σκοπό την επιλογή των καλύτερων πιάτων σε ό,τι αφορά τα μενού μας. Αυτό που χαρακτηρίζει το Aquarέλα και το κάνει ξεχωριστό είναι η ιστορία του σε ό,τι αφορά τη θέση του. Στη Γεροκωστοπούλου βρεθήκαμε μαθητές, φοιτητές, ήπιαμε καφέ ή πήγαμε για σνακ. 15 χρόνια μετά, το Aquarέλα βρίσκεται εκεί για να καλύψει από τον φοιτητή έως τον πιο απαιτητικό πελάτη. Το άψογο σέρβις, οι επαγγελματίες στον χώρο του cocktail, ο πρώτης ποιότητας καφές και το καλό φαγητό, αποτελεί ένα διαχρονικό σημείο αναφοράς στην πόλη.
Ελένη, τι σημαίνει η μαγειρική για εσένα και γιατί θα προέτρεπες κάποιον να δοκιμάσει τα πιάτα σας; Για μένα είναι ιεροτελεστία που πρέπει να γίνεται με αγάπη, καλή τεχνική και εξαιρετικές πρώτες ύλες. Θεωρώ πως αυτό είναι το τρίπτυχο της επιτυχίας έτσι ώστε ο πελάτης να θελήσει να δοκιμάσει ακόμη και τα πιάτα που σε κάθε άλλη περίπτωση ίσως να μην επέλεγε. Όταν αγαπάς και πιστεύεις κάτι τόσο πολύ είναι φυσικό επόμενο 25
Ανησυχώ
για τα πάντα ΚΟΤΟΠΟΥΛΗ Π. ΟΛΓΑ - ΜΑΡΙΑ BSc, MSc / ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ - ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ ΥΓΕΙΑΣ
λούν αιτία έντονης δυσφορίας και άγχους, με αποτέλεσμα η καθημερινότητά τους να κατακλύζεται από μόνιμη ανησυχία κυριολεκτικά για τα πάντα. Η ανησυχία είναι ένα αίσθημα που αναπόφευκτα το βιώνουμε όλοι κάποια στιγμή στη ζωή μας. Ωστόσο, όταν το αίσθημα αυτό απειλεί την ψυχική μας υγεία και ισορροπία σημαίνει ότι χρειάζεται να το αντιμετωπίσουμε, με άλλα λόγια να το διαχειριστούμε κατάλληλα. Πώς όμως θα γίνει αυτό και τι σημαίνει ανησυχία;
Σκέψεις, σκέψεις, σκέψεις... Θα προλάβω να πληρώσω τους λογαριασμούς; Έχω χρόνο να κάνω όλες τις δουλειές μου; Και αν απογοητεύσω το αφεντικό μου, τι θα γίνει; Και αν αρρωστήσω, πότε θα ολοκληρώσω την εργασία μου; Θα είμαι έτοιμη στις 9 όπως κανονίσαμε ή θα τους στήσω όλους; Πώς θα καταφέρω να κάνω τα πάντα; Αυτές και άλλες πολλές σκέψεις περνούν κάθε μέρα από το μυαλό όλων μας, με μόνη διαφορά ότι για κάποιους αποτε26
Ανησυχώ για τα πάντα σημαίνει ότι βρίσκομαι σε μία μόνιμη κατάσταση έντασης, η οποία μπορεί να οφείλεται σε διάφορους παράγοντες. Σκέφτομαι για παράδειγμα ότι δε μου φτάνει το 24ωρο προκειμένου να τακτοποιήσω τις εκκρεμότητές μου, ότι δεν αξίζω τίποτα, ότι δεν έχω σημαντικές ικανότητες ή ακόμα και ότι πρόκειται να μου συμβεί κάτι πολύ σοβαρό, όπως μία ασθένεια. Όλες αυτές οι σκέψεις κάθε άλλο παρά μας βοηθούν στην καθημερινότητα και τη ζωή μας. Μας επηρεάζουν και δεν μας επιτρέπουν να είμαστε ήρεμοι και λειτουργικοί, με αποτέλεσμα να απογοητευόμαστε, να μη χαλαρώνουμε ποτέ πραγματικά, να μην κοιμόμαστε καλά, να μη δίνουμε σημασία σε αυτά που όντως απαιτούν την προσοχή
μας και γενικά να αμελούμε τον εαυτό μας. Η έλλειψη προσοχής προς τον εαυτό μας έχει σαν συνέπεια να αγχωνόμαστε και να μην είμαστε τόσο παραγωγικοί όσο θα επιθυμούσαμε. Έτσι, ενεργοποιούμε ένα φαύλο κύκλο, με αποτέλεσμα να αισθανόμαστε λιγότερο λειτουργικοί και συνεπώς να ανησυχούμε ακόμα περισσότερο.
καθώς μας βοηθάει να κινητοποιηθούμε. Να γίνουμε δημιουργικοί και δραστήριοι. Να μην ενεργοποιηθεί απευθείας το αίσθημα του άγχους, του φόβου, της ανασφάλειας και της απογοήτευσης. Αλλά να είναι αυτή η γόνιμη ανησυχία που θα οδηγήσει στην επίλυση των προβλημάτων και στη θετική στάση απέναντι στη ζωή.
Έχοντας πάντα ως στόχο τη μείωση της ανησυχίας, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε πότε υπερβάλλουμε και με αυτό τον τρόπο θα προχωρήσουμε προς την επίλυση των ζητημάτων που μας απασχολούν. Αν σας ανησυχούν για παράδειγμα οι εκκρεμότητες και οι υποχρεώσεις που τυχόν έχετε, τότε φτιάξτε ένα πρόγραμμα και ιεραρχείστε τις καταστάσεις θέτοντας προτεραιότητες, προκειμένου να ηρεμήσετε και να μειώσετε την ανησυχία. Κατανοείστε ότι δε γίνεται να καταφέρετε τα πάντα μονομιάς, χρειάζεται χρόνος. Δώστε, λοιπόν, χρόνο και χώρο στον εαυτό σας να χαλαρώσει και να ηρεμήσει γιατί το έχει ανάγκη. Αξιοποιείστε τον ελεύθερο χρόνο σας με αγαπημένα πρόσωπα που σας κάνουν να αισθάνεστε ζεστασιά και εμπιστοσύνη και με δραστηριότητες που θα σας κάνουν να αισθάνεστε ελεύθεροι και δυνατοί.
Μέσα από αυτές τις δράσεις θα καταφέρετε να υπερβάλλετε λιγότερο και να μην ανησυχείτε για τα πάντα. Είναι γεγονός ότι δε γίνεται να ελέγχετε όλες τις καταστάσεις ανά πάσα ώρα και στιγμή γιατί αυτό είναι ανέφικτο. Να αντιμετωπίζετε τα ζητήματα που προκύπτουν και να μη σκέφτεστε αρνητικά. Η υπέρμετρη ανησυχία δυσκολεύει την καθημερινότητά σας και δεν σας επιτρέπει να έχετε καθαρή σκέψη. Αυτό που χρειάζεται είναι να είστε ψύχραιμοι και προετοιμασμένοι να διαχειριστείτε κατάλληλα τις όποιες καταστάσεις. Απελευθερώστε το μυαλό σας και σύντομα θα χαμογελάσετε ξανά!
Αν σκέφτεστε ότι θα συμβεί κάτι αρνητικό, αποσπάστε την προσοχή σας κάνοντας κάτι που θα σας εκτονώσει και παράλληλα θα σας ξεκουράσει από τις έντονες σκέψεις. Αντικαταστήστε τις αρνητικές σκέψεις με θετικές. Δώστε αξία στα επιτεύγματά σας, μην τα υποτιμάτε. Μην είστε τόσο αυστηροί με τον εαυτό σας, δείξτε του επιείκεια και επιβραβεύστε τον. Θα αναρωτηθεί κανείς, κάθε φορά που ανησυχώ σημαίνει ότι τα πάντα γύρω μου έχουν αρνητικό χαρακτήρα; Η απάντηση είναι φυσικά όχι. Υπάρχουν στιγμές και λόγοι στη ζωή μας που θα μας κάνουν να ανησυχήσουμε και να αγχωθούμε. Αυτό είναι ένα απόλυτα φυσιολογικό αίσθημα,
Κοτοπούλη Π. Όλγα-Μαρία BSc, MSc Ψυχολόγος - Ψυχολόγος Υγείας Απόφοιτος Πανεπιστημίου Κρήτης MSc Ψυχολογίας Υγείας University of Surrey, UK
τ. επιστημονικός συνεργάτης τμήματος Ογκολογίας Μαστού Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Brighton, Μεγάλης Βρετανίας
Ατομική ψυχοθεραπεία, συμβουλευτική και ψυχολογική υποστήριξη: Αγχώδεις διαταραχές, Κατάθλιψη, Χρόνιες παθήσεις, Διακοπή καπνίσματος, Άσκηση, Παχυσαρκία
Σατωβριάνδου 63-65 & Κορίνθου, Πάτρα Τ. 2610 279.277, K. 6980 502.577 kotopoulipsycare@gmail.com
27
Η φύση σύμμαχος κατά της εμφάνισης της κυτταρίτιδας Η κυτταρίτιδα είναι μια δυσάρεστη κατάσταση που ταλαιπωρεί το δέρμα μας και επηρεάζει αρνητικά την εμφάνισή μας. Συναντάται πολύ συχνά και κυρίως στις γυναίκες. Ανεξάρτητα από επί μέρους χαρακτηριστικά όπως τον σωματότυπο, την ηλικία και την ύπαρξη περιττών κιλών ή όχι, απασχολεί όλες τις γυναίκες, ειδικά εν όψει καλοκαιριού. ΘΕΟΔΩΡΙΔΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ / ΙΔΙΟΚΤΗΤΡΙΑ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΟΣ Samovar natural cosmetics
28
Εμφανίζεται κυρίως στους μηρούς και γύρω από τα γόνατα, τους γλουτούς και την κοιλιά αλλά και στα μπράτσα και συνήθως παρατηρείται μαζί με χαλάρωση και έλλειψη ελαστικότητας της επιδερμίδας. Ο βαθμός στον οποίο εμφανίζεται ποικίλει και φυσικά τα αίτια που την προκαλούν είναι πολλά και συνδέονται μεταξύ τους. Παράγοντες όπως η κακή διατροφή, η έλλειψη άσκησης και η κληρονομικότητα πλέκουν έναν συνδυασμό και κάνουν ακόμα πιο δύσκολη την υπόθεση της αντιμετώπισής της. Παρόλα αυτά, μπορούμε να πετύχουμε εμφανή βελτίωση της εμφάνισής της φροντίζοντας καθημερινά και με φυσικό τρόπο τον εαυτό μας. Πιστοί στην αντίληψη ότι το δέρμα μας έχει τον δικό του μεταβολισμό και έχοντας ως δεδομένο ότι πρόκειται για το μεγαλύτερο όργανο του ανθρώπινου σώματος, οφείλουμε να αναζητήσουμε λύση στο πρόβλημα της κυτταρίτιδας με άλλη ματιά. Μπορούμε να απαλλαγούμε από την κυτταρίτιδα χωρίς να επιβαρύνουμε το δέρμα μας με χημικά όπως συντηρητικά, σταθεροποιητές και άλλα τα οποία βλάπτουν μακροπρόθεσμα, και φυσικά χωρίς να καταφεύγουμε σε ακραίες χειρουργικές ή άλλες πανάκριβες μεθόδους. Η φύση μας έχει χαρίσει απλόχερα συστατικά τα οποία μπορούν να σταθούν ως σύμμαχοί μας στη μάχη καταπολέμησης της κυτταρίτιδας.
Λάδι κισσού: βοηθά στην αποβολή των τοξινών και στη μείωση της κατακράτησης υγρών. Καροτέλαιο: πολύ πλούσιο σε Β-Καροτένιο, αλλά και βιταμίνες του συμπλέγματος Β, C και D καθώς και απαραίτητα λιπαρά οξέα. Αντιφλεγμονώδες, αναζωογονητικό, πολύ καλό για καταπολέμηση της κυτταρίτιδας. Καφεΐνη: χρησιμοποιείται ευρέως για τη βελτίωση της σιλουέτας. Προέρχεται συνήθως από κόκκους πράσινου καφέ, πράσινο τσάι, γκουαράνα και φιστίκια κόλα. Αιθέριο έλαιο από γεράνι: τονώνει την κυκλοφορία του αίματος, τη λειτουργία του λεμφικού συστήματος.
Τα σημαντικότερα φυσικά προϊόντα 100% φυτικά με αντικυτταριτιδική δράση είναι: Αιθέριο έλαιο δενδρολίβανου: είναι τονωτικό του κυκλοφορικού συστήματος και έχει ενυδατική και αντιφλεγμονώδη δράση. Φύκια σε σκόνη για μάσκα: πλούσια σε ενεργά συστατικά και βιταμίνες, συμβάλουν στην αύξηση της ελαστικότητας της επιδερμίδας και στη γρήγορη αντιμετώπιση της κυτταρίτιδας.
Γκρέιπφρουτ (αιθέριο έλαιο ή εκχύλισμα): τονωτικό και λιποδιαλυτικό, με ισχυρή δράση κατά της κυτταρίτιδας. 29
Τζίντζερ αιθέριο έλαιο: θερμαντικό, εξαιρετικό για χρήση σε λάδι για μασάζ.
Τα φυσικά προϊόντα κατά της κυτταρίτιδας έχουν τρία πολύ σημαντικά πλεονεκτήματα. Πρώτον είναι πιο αποτελεσματικά γιατί τα συστατικά που περιέχουν είναι πιο συμβατά με την επιδερμίδα του ανθρωπίνου δέρματος, υποστηρίζουν τις φυσικές λειτουργίες του και του προσφέρουν μια πιο ήπια και ολοκληρωμένη φροντίδα. Δεύτερον είναι απόλυτα δοκιμασμένα και οι ενδείξεις τους βασίζονται σε εμπειρία
και δεδομένα που χρονολογούνται από την αρχή της κοσμετολογίας πριν χιλιάδες χρόνια. Μόλις πρόσφατα όλη αυτή η γνώση άρχισε σταδιακά να επιβεβαιώνεται από εργαστηριακές μελέτες. Τρίτον, είναι ακίνδυνα για το δέρμα μας αλλά και την υγεία μας γενικότερα. Τα φυσικά συστατικά είναι φιλικά στον οργανισμό σε αντίθεση με τα χημικά, τα οποία παρ’ όλο που είναι πιο ευεργετικά στιγμιαία, μακροπρόθεσμα είναι επιβλαβή για τον οργανισμό και το δέρμα. Μεγάλη σημασία, λοιπόν, πρέπει να δίνεται στον τρόπο παρασκευής των προϊόντων και στις επιπτώσεις που μπορεί να προκαλέσουν στο μέλλον. Η κυτταρίτιδα είναι ένα φαινόμενο πολυσύνθετο και η αντιμετώπισή της απαιτεί συνεχή και συστηματική προσπάθεια, αλλαγή στον τρόπο ζωής και διατροφής μας, καθώς και επιμονή και υπομονή.
Κολοκοτρώνη 39 | Πάτρα | 2611 123926 Εργαστήριο: Πλατεία Γαλανόπουλου, Μιντιλόγλι Samovar natural cosmetics www.samovar.gr
Χειροποίητα σαπούνια και προϊόντα περιποίησης µε βάση το ελαιόλαδο
30
Τα Samovar natural cosmetics αποτελούν µια εναλλακτική πρόταση οµορφιάς στο κέντρο της Πάτρας. Παρασκευάζονται µε αυθεντικές πρώτες ύλες και ελαιόλαδο παραγωγής µας. Η γκάµα περιλαµβάνει αγνά προϊόντα όπως κρέµες προσώπου και σώµατος, παραδοσιακές κηραλοιφές, σαπούνια, µάσκες και απολεπιστικά. Τα φυσικά καλλυντικά Samovar είναι ιδανική επιλογή για να χαρίσετε ένα ξεχωριστό δώρο στα αγαπηµένα σας πρόσωπα, για κάθε περίσταση. Σαπούνια, κρέµες, έλαια, µάσκες, κηραλοιφές µε αυθεντικές πρώτες ύλες. Μοναδικά χειροποίητα δώρα.
Lunch time
treatments
ΔΡ. ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΥ ΧΑΡΙΤΙΝΗ / ΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΟΣ - ΑΦΡΟΔΙΣΙΟΛΟΓΟΣ MD, PhD
Η δερματολόγος Χαριτίνη Πετροπούλου, διδάκτωρ Παν/μίου Αθηνών, θα μας αναπτύξει τις καινούργιες και δραστικές μεθόδους της αισθητικής δερματολογίας που αναφέρθηκαν στο ετήσιο παγκόσμιο συνέδριο αντιγήρανσης στο Παρίσι το Φεβρουάριο 2018 (IMCAS 2018). Θα δούμε πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε ό,τι μας ενοχλεί σε πρόσωπο και σώμα και μάλιστα όλα αυτά να τα πετύχουμε σε ένα διάλειμμα από την εργασία μας!
Αν θέλουμε να βελτιώσουμε την υφή του δέρματός μας, να μειώσουμε τις ρυτίδες και να εξαλείψουμε τις καφέ κηλίδες, που έχουν δημιουργηθεί στο πρόσωπό μας, μια πρωτοποριακή εφαρμογή της θεραπείας Fractional laser προσφέρει ολική ανανέωση στο πρόσωπο. H δράση του βασίζεται στην εξάχνωση των ιστών που έχουν υποστεί ζημιά και την αφαίρεση της εξωτερικής στιβάδας του δέρματος. Το laser «χαρτογραφεί» την επιδερμίδα σαν 31
ένα πλέγμα αποτελούμενο από πολλά μικρά -μικρά τμήματα (pixels) και στοχεύει μόνο σε αυτά που παρουσιάζουν την ένδειξη προβλήματος, όπως π.χ. ουλές, χαλάρωση ή λεπτές γραμμές.
κατηγορία ενέσιμων υλικών Skin Boosters που είναι το υβρίδιο ανάμεσα στα fillers (αυξητικά υλικά) και τα μεσοθεραπευτικά διαλύματα, διεγείρουν την παραγωγή κολλαγόνου.
Αν έχουμε ανάγκη από άμεση τόνωση και σύσφιξη, τόσο στο πρόσωπο όσο και στο σώμα, τότε οι ραδιοσυχνότητες αποτελούν την πιο κατάλληλη θεραπεία. Η θερμότητα που διαχέεται στους ιστούς έχει σαν αποτέλεσμα τα λιποκύτταρα να συρρικνωθούν, ενώ παράλληλα ενεργοποιούνται οι ινοβλάστες για την παραγωγή κολλαγόνου. Η θεραπεία αυτή μπορεί να μας βοηθήσει να αποκτήσουμε επίπεδο στομάχι, πιο λεπτούς γοφούς και μηρούς, ενώ παράλληλα συντελεί και στην απώλεια πόντων. Σε περιοχές όπου εμφανίζεται τοπικό πάχος (μόνο του ή σε συνδυασμό με κυτταρίτιδα), η κρυολιπόλυση μπορεί να εφαρμοστεί με σημαντικά αποτελέσματα.
Τα νέα αυτά υλικά, περιέχουν ενισχυμένους αντιοξειδωτικούς παράγοντες και ακόμα υψηλότερη περιεκτικότητα σε υαλουρονικό οξύ, με αποτέλεσμα να σμιλεύουν την επιδερμίδα του προσώπου και να προσδίδουν εντυπωσιακό αποτέλεσμα. Το υαλουρονικό οξύ μπορεί να χρησιμοποιηθεί ποικιλοτρόπως, ενισχύοντας την επιδερμίδα και τα χαρακτηριστικά του προσώπου, κάνει τα χείλη να φαίνονται πιο νεανικά και ενυδατωμένα ενώ παράλληλα βελτιώνει τις ρυτίδες γήρανσης «γεμίζοντάς τες».
Αν μας ενοχλούν κάποια παραπανίσια παχάκια – «ψωμάκια» υπάρχει λύση ανώδυνη και χωρίς νυστέρι. Πρόκειται για τη μέθοδο cavitation και Vaccum (αναρρόφηση συνεχόμενη ή ρυθμική-Drainage), κατά την οποία με τη βοήθεια ειδικών κεφαλών πραγματοποιείται λεμφικό μασάζ στις περιοχές όπου εμφανίζεται τοπικό πάχος και κυτταρίτιδα, σμιλεύοντας το σώμα. Μπορεί να συνδυαστεί επίσης, για καλύτερο αποτέλεσμα, με μια σειρά από ενέσεις μεσοθεραπείας, είτε με μερικές συνεδρίες ραδιοσυχνοτήτων. Αν χρειαζόμαστε άμεση ενυδάτωση στο πρόσωπο και το σώμα, την πιο δραστική λύση αποτελεί η εφαρμογή της μεσοθεραπείας, καθώς και το υαλουρονικό οξύ. Η μεσοθεραπεία αποτελούμενη από πολυβιταμινούχα σκευάσματα, τονώνει το δέρμα του προσώπου, ενώ βοηθά στην εξάλειψη της κυτταρίτιδας στο σώμα. Πραγματοποιείται με μικρά τσιμπηματάκια και διαρκεί μερικά λεπτά. Επίσης η νέα 32
Αν επιθυμούμε να σβήσουμε τις ρυτίδες γύρω από τα μάτια (πόδι της χήνας), το μεσόφρυο, ή το μέτωπο, τότε η χρήση της βοτουλινικής τοξίνης (botox) δίνει τη λύση. Με τη βοήθεια μιας λεπτής βελόνας, ο γιατρός εγχύει το δημοφιλές ενέσιμο προϊόν στα σημεία που χρειάζεται και ακινητοποιεί τους μύες που προκαλούν τις ρυτίδες. Ένας μικρός ερεθισμός υποχωρεί 10 λεπτά μετά την εφαρμογή, ενώ επιστρέφετε αμέσως στις καθημερινές σας δραστηριότητες. Ανόρθωση και σύσφιξη Αναρτώμενα νήματα (MINI LIFT) H νέα και πολύ δημοφιλής μη επεμβατική τεχνική, βασίζεται στην υποδερμική ανόρθωση και σύσφιξη των χαλαρωμένων δερματικών ιστών με αναρτώμενα χειρουργικά νήματα. Εφαρμόζεται σε πρόσωπο, λαιμό, διπλοσάγονο, παρειές (αναδιάρθρωση και αποκατάσταση όγκου), ζυγωματικά, αλλά και στο σώμα. Η εφαρμογή γίνεται ανώδυνα και αναίμακτα στο ιατρείο. Προσφέρει άμεση ανόρθωση προσώπου και σώματος χωρίς χειρουργικές τομές και δεν απαιτεί χρόνο αποθεραπείας.
Νέες Τεχνολογίες στην Αισθητική Δερματολογία
Τέλειο αποτέλεσμα σε κυτταρίτιδα και τοπικό πάχος με το νέο πρωτοπoριακό μηχάνημα: 3 max-plus
Μόνιμη αποτρίχωση με το κορυφαίο τελευταίας γενιάς μηχάνημα: Alexandrite - Laser
3D-Κρυολιπόλυση Πρωτοποριακή μέθοδος μόνιμης καταπολέμησης του λίπους
Εντυπωσιακό αποτέλεσμα με τη νέα θεραπεία FRACTIONAL PLASMA (Fractional Laser – Αυτόλογη μεσοθεραπεία PRP)
Αντιμετώπιση τριχόπτωσης και αυτόλογη μεσοθεραπεία PRP
ΙΑΤΡΕΙΟ ΠΑΤΡΑΣ ΑΡΑΤΟΥ 12 & ΜΑΙΖΩΝΟΣ, (ΠΛ. ΟΛΓΑΣ), 1ος ΟΡΟΦΟΣ, THΛ./ FAX : 2610 220.839, KΙN: 6970 187 804 ΙΑΤΡΕΙΟ ΡΙΟΥ Π.Ε.Ο. ΠΑΤΡΩΝ-ΑΘΗΝΩΝ 11, 1ος ΟΡΟΦΟΣ, THΛ./ FAX : 2610 994.960 info@dermaesthetics.gr / www.dermaesthetics.gr / Facebook Page: Dermaesthetics.gr
33
Πώς περιορίζεται
η τριχόπτωση; Ο εφιάλτης της τριχόπτωσης δεν είναι ανίκητος. Μάθε πώς μπορείς να σταματήσεις την τριχόπτωση και απέκτησε ξανά υγιή και δυνατά μαλλιά. ΣΤΑΘΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ / Δ/ΝΤΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ DHI ΑΘΗΝΩΝ
34
Η τριχόπτωση είναι μια πάθηση που βασανίζει εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Σκληρή και απρόβλεπτη, «χτυπάει» άνδρες και γυναίκες κάθε ηλικίας και επηρεάζει καταλυτικά τόσο την εξωτερική εμφάνιση όσο και την ψυχολογία. Και πώς θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά αφού πράγματι, η απώλεια μαλλιών προσθέτει χρόνια στην πραγματική ηλικία, με αποτέλεσμα να καταρρακώνει την ψυχική διάθεση του παθόντα που βλέπει τα μαλλιά του να πέφτουν και νιώθει ανήμπορος να αντιμετωπίσει ή έστω, να περιορίσει το πρόβλημα. Μάλιστα, σύμφωνα με πρόσφατες επιστημονικές μελέτες, οι επιπτώσεις της τριχόπτωσης στην ψυχολογία είναι καταλυτικές και σε πολλές περιπτώσεις μπορούν να οδηγήσουν ακόμη και σε ακραία φαινόμενα, όπως αυτό της κατάθλιψης, τα οποία με τη σειρά τους εντείνουν το πρόβλημα αφού ευνοούν την απώλεια μαλλιών. Γιατί πέφτουν τα μαλλιά μου; Η απώλεια έως 100 τριχών την ημέρα θεωρείται φυσιολογική και συμβαίνει κυρίως κατά τη διάρκεια του λουσίματος και του χτενίσματος. Φυσιολογική θεωρείται και η εποχιακή τριχόπτωση που εκδηλώνεται κυρίως τους μήνες του Φθινοπώρου. Ωστόσο, όταν ο αριθμός των τριχών που πέφτουν ξεπερνά τις 150 ημερησίως τότε, η τριχόπτωση ενδέχεται να οφείλεται σε παθολογικά ή άλλα αίτια. Ποια είναι όμως αυτά; Κληρονομικότητα Η ανδρογενετικού τύπου αλωπεκία είναι η πιο συχνή περίπτωση αλωπεκίας και οφείλεται σε γενετικούς παράγοντες. Η ανδρογεννετική αλωπεκία συναντάται στο 90% των περιπτώσεων της ανδρικής αλωπεκίας και σε πολύ μικρότερο ποσοστό σε περιπτώσεις γυναικείας αλωπεκίας. Άγχος/ Στρες Δυστυχώς, ο σύγχρονος τρόπος ζωής εί-
ναι άρρηκτα συνυφασμένος με το άγχος που αποτελεί έναν από τους βασικούς λόγους τριχόπτωσης. Είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο πως το έντονο στρες προκαλεί τριχόπτωση ενώ την ίδια στιγμή, η απώλεια μαλλιών προκαλεί έντονο στρες που σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε κατάθλιψη. Νοσήματα και φαρμακευτικές αγωγές Η διαταραχή λειτουργίας του θυρεοειδούς αδένα, κάποιες μικροβιακές φλεγμονές αλλά και δερματοπάθειες, μπορούν να ευθύνονται για την απώλεια μαλλιών. Το ίδιο ισχύει και για φαρμακευτικές αγωγές όπως η χημειοθεραπεία. Κακή διατροφή - δίαιτες Η διατροφή παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην υγεία των μαλλιών μας και όχι μόνο. Η ελλιπής πρόσληψη πρωτεϊνών αλλά και κάποιες δίαιτες που υπόσχονται απώλεια πολλών κιλών σε λίγες μόλις μέρες, επηρεάζουν σημαντικά την τριχόπτωση. Προϊόντα περιποίησης - χτένισμα Η κακή φροντίδα των μαλλιών με προϊόντα αμφιβόλου ποιότητας μπορεί να βλάψει την υγεία των μαλλιών μας σε σημαντικό βαθμό. Το ίδιο ισχύει και για το στυλ χτενίσματος, καθώς το υπερβολικό και βίαιο τράβηγμα - πιάσιμο προς τα πίσω, οδηγεί σε οπισθοχώρηση της hairline. Ορμονικές διαταραχές Ορμονικές διαταραχές που μπορεί να οφείλονται στον τοκετό ή την εμμηνόπαυση, αποτελούν μια από τις συχνές αιτίες σε περιπτώσεις γυναικείας τριχόπτωσης. Ένας τοκετός, θηλασμός, εμμηνόπαυση, ακόμα και οι συχνές πτήσεις, μπορούν να οδηγήσουν σε ορμονικές διαταραχές. Και αυτές οι διαταραχές είναι ο νούμερο ένα παράγοντας της γυναικείας τριχόπτωσης! Η τριχόπτωση δεν είναι ανίκητη Τα μαλλιά, ο τρόπος που κουρευόμαστε αλλά ακόμα και το στυλ χτενίσματος που επιλέγουμε, αποτελούν βασικό στοιχείο 35
της εικόνας μας. Κάθε τρίχα που πέφτει, αποτελεί και μια μεγάλη απώλεια. Και αλήθεια, πόσοι από εμάς δεν έχουμε σταθεί μπροστά στον καθρέφτη παρατηρώντας με προσοχή τα μαλλιά μας και πόσες φορές δεν έχουμε μετρήσει μια προς μια τις τρίχες που έχουν καταλήξει νεκρές, στον νιπτήρα του μπάνιου; Σίγουρα, οι περισσότεροι.
ταλλευτούν όσους ψάχνουν λύση για το πρόβλημα τριχόπτωσης και προωθούν αμφιβόλου ποιότητας προϊόντα, που σε κάποιες περιπτώσεις, όχι μόνο δε μειώνουν την τριχόπτωση αλλά αντίθετα, προκαλούν φθορά στην υγεία των μαλλιών μας. Επιλέξτε αξιόπιστα προϊόντα - σαμπουάν και λοσιόν - που δυναμώνουν την τρίχα.
Ωστόσο, λίγοι είναι αυτοί που γνωρίζουν πως σήμερα, υπάρχει λύση! Ναι, η τριχόπτωση δεν είναι ανίκητη! Σε αντίθεση με το παρελθόν, τώρα υπάρχουν νέες και άκρως αποτελεσματικές θεραπείες, που αντιμετωπίζουν το πρόβλημα ολιστικά και όχι επιδερμικά και που στοχεύουν τόσο στον περιορισμό της απώλειας μαλλιών όσο και στην βελτίωση του συνόλου της υγείας αλλά και της ψυχολογίας του ασθενή.
Χτένισμα Το σφιχτό δέσιμο των μαλλιών προς τα πίσω και το καθημερινό ίσιωμα, ταλαιπωρούν τα μαλλιά και προκαλούν τριχόπτωση. Το ίδιο ισχύει και για τα πολύ σφιχτά καπέλα αλλά και τους σκούφους.
Τρόποι αντιμετώπισης Τραφείτε σωστά! Αποφύγετε το junk food και τα πολλά τηγανιτά και ενισχύστε τη διατροφή σας με τροφές που είναι πλούσιες σε αντιοξειδωτικά. Πείτε ναι σε φρούτα, λαχανικά, κόκκινο κρέας, ψάρια και νερό. Πείτε όχι στα τηγανιτά και τα πολλά γλυκά. Σαμπουάν και λοσιόν Πολλοί επιτήδειοι προσπαθούν να εκμε36
Ολιστική Αντιμετώπιση της τριχόπτωσης, χωρίς φάρμακα! Πρόσφατα, η Ιατρική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών σε συνεργασία με τον Ιατρικό Όμιλο DHI, ανέπτυξαν το πρώτο πρόγραμμα Ολιστικής Αντιμετώπισης της τριχόπτωσης, χωρίς φάρμακα. Για κάθε ασθενή, καταρτίζεται και το κατάλληλο πλάνο θεραπείας που περιλαμβάνει ειδικό πρόγραμμα διατροφής με αντιοξειδωτικές τροφές, χρήση εξειδικευμένων προϊόντων (σαμπουάν, λοσιόν κτλ.) και τέλος, ψυχολογική υποστήριξη, αν και εφόσον κριθεί αναγκαίο. ►
37
Μεταμόσχευση Μαλλιών Παρά τις θεραπευτικές επιλογές που προσφέρονται πλέον στους ασθενείς, σήμερα, η μεταμόσχευση μαλλιών εξακολουθεί να παραμένει η πλέον δημοφιλής θεραπεία για την τριχόπτωση. Η διαδικασία είναι πολύ απλή και ανώδυνη, διαρκεί λίγες μόλις ώρες και εκτελείται με χρήση τοπικής αναισθησίας. Κατά τη διάρκειά της, πραγματοποιείται μεταφορά υγιών τριχών από το πίσω μέρος του κεφαλιού (δότρια περιοχή), κατευθείαν στις περιοχές όπου υπάρχει πρόβλημα αραίωσης (λήπτρια περιοχή), ενώ ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει στην εργασία του την επόμενη μέρα, χωρίς κανένα πρόβλημα. Τα νέα μαλλιά συμπεριφέρονται ακριβώς όπως και τα υπόλοιπα ενώ δεν πέφτουν ποτέ. Σήμερα, η τεχνική Direct Hair Implantation θεωρείται η πιο προηγμένη και ασφαλής στον κόσμο αφού σε αντίθεση με τις υπόλοιπες, δεν περιλαμβάνει νυστέρια, ουλές και ράμματα ενώ η διαδικασία- από την
38
αρχή ως το τέλος- εκτελείται αποκλειστικά και μόνο από έμπειρους γιατρούς. Μύθοι για την τριχόπτωση Το καθημερινό λούσιμο προκαλεί τριχόπτωση Ασφαλώς πρόκειται για μύθο. Ωστόσο, όταν λούζεστε καλό θα ήταν να κάνετε ελαφρύ μασάζ με τα δάχτυλα και να μην τρίβετε δυνατά με τα νύχια. Το ξύρισμα δυναμώνει τα μαλλιά Σίγουρα, τα κοντοκουρεμένα μαλλιά δείχνουν πιο υγιή. Ωστόσο, το κούρεμα ή ξύρισμα των μαλλιών δεν συμβάλει στην μείωση της τριχόπτωσης. Το καπέλο οδηγεί σε φαλάκρα Το καπέλο δεν οδηγεί σε φαλάκρα ούτε προκαλεί τριχόπτωση. Ωστόσο, καλό θα ήταν να αποφεύγετε καπέλα και σκούφους που είναι πολύ σφικτά στο κεφάλι σας και δεν το αφήνουν να αναπνεύσει.
Η Αισθητική
αντιμετωπίζει την
κυτταρίτιδα
Η κυτταρίτιδα είναι μια παθολογική κατάσταση των δερματικών και υποδόριων ιστών. Απασχολεί το μεγαλύτερο ποσοστό των γυναικών στον κόσμο και ειδικά σε περιοχές που παίζουν ρόλο οι φυλετικοί παράγοντες, όπως για παράδειγμα στην περιοχή της Μεσογείου. ΡΩΜΑΝΟΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ / ΑΙΣΘΗΤΙΚΟΣ
Άλλες αιτίες, εκτός των φυλετικών παραγόντων, είναι οι ορμονοεξαρτώμενες αιτίες, όπως για παράδειγμα, διαταραχές ορμονών, εφηβεία, εγκυμοσύνη, κλιμακτήριος. Επίσης η κληρονομικότητα είναι μια ακόμα αιτία, σε αυτή οφείλεται η ποιότητα του συνδετικού ιστού, η περιοχή όπου μπορεί να πλεονάζουν σε αριθμό τα λιποκύτταρα, η
αιμάτωση της περιοχής (ευρυαγγείες, κιρσοί) και επηρεάζει την εμφάνιση της κυτταρίτιδας. Ακόμα, έχουμε και αιτίες που οφείλονται σε διαταραχές στη λειτουργία του οργανισμού όπως ηπατική ανεπάρκεια, δυσκοιλιότητα και η κακή αιματική και λεμφική κυκλοφορία. 39
Η ηλικία, το φύλο, η σωματική δραστηριότητα, ο βασικός μεταβολισμός, ο όγκος του λιπώδους ιστού, οι διατροφικές συνήθειες, το κάπνισμα και το αλκοόλ είναι και αυτοί παράγοντες που παίζουν σημαντικό ρόλο για την επιδείνωση της κυτταρίτιδας. Όπως καταλάβαμε, η κυτταρίτιδα είναι αναπόφευκτη μιας και είμαστε μεσογειακός λαός, πρέπει όμως να έχουμε σκοπό την πρόληψη και τη θεραπεία της. Αυτό είναι πολύ σημαντικό γιατί με την πάροδο του χρόνου, όσο μένουμε αδρανείς, δημιουργούνται ίνες οι οποίες σταδιακά σκληραίνουν με αποτέλεσμα να δυσκολεύει αργότερα η θεραπεία της κυτταρίτιδας και να μονιμοποιείται μια «κακή» κατάσταση. Για την αντιμετώπισή της, θα πρέπει να απευθυνθείτε στους ειδικούς. Επειδή η κυτταρίτιδα είναι πολυπαραγοντική γι’ αυτό και η αντιμετώπισή της θα πρέπει να αποτελείται από ένα μεγάλο φάσμα θεραπειών και συνηθειών. Δηλαδή θα πρέπει να βελτιώσουμε τις διατροφικές συνήθειες, καθώς επίσης να εντατικοποιήσουμε τη σωματική μας δραστηριότητα. Όχι ακραίες αλλαγές γιατί θα έχουν ημερομηνία λήξης οι προσπάθειες. Απευθείας στο πρόβλημα της κυτταρίτιδας στοχεύουν οι ιατρικές - αισθητικές θεραπείες. Εξειδικευμένοι ιατροί και αισθητικοί βοηθούν το σώμα σας να βελτιώσει αυτή την κατάσταση, η οποία δεν είναι μόνο ιατρικού ενδιαφέροντος (κυκλοφορικό, οίδημα, χαλάρωση των ιστών κα.), αφορά και αισθητικούς και κατ’ επέκταση ψυχολογικούς λόγους. Γι’ αυτό και δυστυχώς, περιορίζεται συνήθως σε εποχιακό πρόβλημα (Άνοιξη - Καλοκαίρι) ενώ θα έπρεπε να είναι μια συνεχής τάση για συντήρηση αυτής της βελτίωσης της κυτταρίτιδας 2-3 φορές το χρόνο ανάλογα την περίπτωση, όπως είναι για παράδειγμα η γυμναστική. 40
Όσον αφορά την κυτταρίτιδα συγκεκριμένα στο κέντρο αισθητικής, χρησιμοποιούμε: Κρύο - ραδιοσυχνότητες (RF) για ενίσχυση των χαλαρωμένων ιστών καθώς βοηθάει στην παραγωγή κολλαγόνου. Cavitation για μείωση των λιποκυττάρων, καθώς λιποκύτταρα και κυτταρίτιδα είναι συνυφασμένα. Ενδοδερμία (υποπίεση) για τη γενικότερη βελτίωση της όψης «φλοιού πορτοκαλιού», για τη βελτίωση της αιματικής κυκλοφορίας καθώς τα αιμοφόρα αγγεία «στραγγαλίζονται» από τα λιποκύτταρα και την «πρησμένη» οιδηματώδη περιοχή λόγω κατακράτησης υγρών και τοξινών, καθώς επίσης μαλακώνει τις σκληρές ίνες που δημιουργούνται στην πάσχουσα περιοχή. Λεμφική αποσυμφόρηση με χειρομάλαξη και μηχάνημα, και τέλος… Ειδική χειρομάλαξη για τη βελτίωση της κυτταρίτιδας - που οι περισσότεροι την προτιμούν - χωρίς εκχυμώσεις (μώλωπες) και για την επιδερμική χαλάρωση, που «πάσχει» το σώμα μας, σκοπεύοντας στην ολιστική θεραπεία. Η εντατική χειρομάλαξη βελτιώνει σχεδόν όλα τα παραπάνω, (αιματική και λεμφική κυκλοφορία, κατακράτηση υγρών, σύσφιξη των υποδόριων ιστών του δέρματος, μείωση του όγκου και αύξηση του μεταβολισμού των λιποκυττάρων). Ανάλογα λοιπόν με την κάθε περίπτωση ξεχωριστά, παίρνουμε το ιστορικό, ηλικία, βάρος, διάγνωση του βαθμού και του είδους της κυτταρίτιδας και επιλέγουμε ένα πρόγραμμα με τον κατάλληλο συνδυασμό και αριθμό θεραπειών ώστε να έχουμε το ιδανικό αποτέλεσμα. Ο τελικός στόχος μας είναι η βελτίωση, όχι μόνο επιφανειακά αλλά στα βαθύτερα στρώματα κάτω από το δέρμα, για πιο παρατεταμένα αποτελέσματα.
Κωνσταντινουπόλεως 29, Πάτρα, T. 26130 23.733 dr@beauty-romanos.gr /
Facebook:
Θεραπείες προσώπου
Θεραπείες σώματος
· Βαθύς καθαρισμός · Ενυδάτωση · Αντιγήρανση · Θεραπεία ακμής · Δυσχρωμίες · Phytopeeling · Aha οξέα φρούτων
· Σοκολατοθεραπεία · Μασάζ απίσχνασης · Μασάζ κυτταρίτιδας · Ηλεκτροβιοδιέγερση
Romanos Aesthetic Evolution
Εξειδικευμένες θεραπείες · Cavitation · Ραδιοσυχνότητες
(μονοπολικές & διπολικές)
· Ενδοδερμία · Φωτοανάπλαση · Μελαγχρωματικές κηλίδες (γεροντικές κηλίδες)
Μασάζ
Αποτρίχωση
· Λεμφικό · Σουηδικό · Ταϊλανδέζικο · Αθλητικό · Πίσω κορμού (αυχένα - πλάτης) · Κάτω άκρων · Προσώπου
· Μόνιμη (IAPL) · Κερί · Βελόνα
Μακιγιάζ
Νύχια · Ημιμόνιμο · Απλό βάψιμο · Gel · Περιποίηση άκρων
Φρύδια
Κερδίστε 30% έκπτωση στα πακέτα κυτταρίτιδας στέλνοντας στη σελίδα μας στο facebook (romanos aesthetic evolution) μήνυμα inbox τη λέξη "about" και απολαύστε το φετινό καλοκαίρι χωρίς κυτταρίτιδα.
41
Γυναικομαστία Τα προβλήματα του μαστού στον άνδρα, παρότι δεν είναι ασυνήθιστα, είναι λιγότερο γνωστά. Συχνά αντιμετωπίζονται σαν ταμπού, με ντροπή και δυσφορία από τους ίδιους τους ασθενείς. Έτσι, λίγοι άνδρες θα απευθυνθούν σύντομα σε εξειδικευμένο μαστολόγο όταν παρατηρούν κάποιο πρόβλημα στο στήθος τους. Σαν αποτέλεσμα, ο σχετικά σπάνιος καρκίνος μαστού στον άνδρα διαγιγνώσκεται συνήθως σε προχωρημένο στάδιο. ΔΡ ΧΑΒΕΛΕΣ ΙΩΑΝΝΗΣ / MD, cMS, PhD ΜΑΣΤΟΛΟΓΟΣ - ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΜΑΣΤΟΥ
Δεν υπάρχει, όμως, λόγος μεγάλης ανησυχίας, καθώς μόλις το 1% των διογκώσεων του μαστού των ανδρών αφορά σε καρκίνο του μαστού. Οι υπόλοιπες περιπτώσεις εντάσσονται στα πλαίσια της γυναικομαστίας. Η έγκαιρη εξειδικευμένη εξέταση είναι ο μόνος τρόπος να προστατευτεί ο άντρας. Τι είναι γυναικομαστία; Γυναικομαστία ονομάζουμε την καλοήθη διόγκωση του ανδρικού στήθους λόγω υπερτροφίας του αδένα του μαστού. Διόγκωση του στήθους μπορεί να προκληθεί και από υπερβολική συσσώρευση 42
λίπους, αλλά τότε ονομάζεται ψευδογυναικομαστία. Είναι πολύ συχνή στους εφήβους και σε άνδρες προχωρημένης ηλικίας. Απαιτεί σωστή διερεύνηση για τον αποκλεισμό του ανδρικού καρκίνου μαστού, αρχικά, και την διερεύνηση της αιτιολογίας, στη συνέχεια. Υπάρχει φυσιολογική γυναικομαστία; Πόσο συχνή είναι; Η φυσιολογική γυναικομαστία συμβαίνει σε συγκεκριμένες ηλικίες και είναι πιο συχνή από ότι θα περιμένατε. Πάνω από το
70% των νεογέννητων έχουν διόγκωση του μαζικού αδένα, λόγω των οιστρογόνων της μητέρας. Λόγω του καταιγισμού ορμονικών αλλαγών 40-50% των εφήβων εμφανίζουν γυναικομαστία. Οι δύο αυτές κατηγορίες διόγκωσης του στήθους είναι πολύ πιθανό να υποστρέψουν αυτόματα με την πάροδο του χρόνου. Όμως, με την αύξηση της ηλικίας σημειώνεται μείωση των επιπέδων της τεστοστερόνης στον άνδρα, με αποτέλεσμα την εμφάνιση γυναικομαστίας στο 50% των ηλικιωμένων ανδρών. Όπως είπαμε, η πραγματική διόγκωση του αδένα στον άνδρα δεν θα πρέπει να συγχέεται με την διόγκωση της θέσης του στήθους λόγω λίπους, που ονομάζεται ψευδογυναικομαστία. Αυτή η κατάσταση μπορεί να συνοδεύει την παχυσαρκία στον άνδρα. Η σωστή διάγνωση είναι πολύ σημαντική, διότι η ψευδογυναικομαστία απαιτεί διαφορετική διερεύνηση και έχει διαφορετικό τρόπο αντιμετώπισης. Ποιά είναι τα αίτια της γυναικομαστίας; Η γυναικομαστία όταν δεν είναι φυσιολογική, σε συγκεκριμένη ηλικία, οφείλουμε να διερευνήσουμε τα αίτια που την προκαλούν. Μπορεί να είναι καλοήθη τα αίτια, αλλά ίσως και να κρύβει πολύ σοβαρά προβλήματα. Ο γιατρός σας θα σας καθοδηγήσει ώστε να γίνουν οι εξετάσεις που χρειάζονται με τη σωστή σειρά. Ενημερωτικά θα αναφέρουμε κάποια συνήθη αίτια γυναικομαστίας. ◘ Λήψη διάφορων φαρμάκων για άλλα νοσήματα, όπως για τον καρκίνο προστάτη ◘ Λήψη ανδρογόνων (bodybuilding) ◘ Αιθέρια έλαια λεβάντας και tea tree ◘ Ορμονικές διαταραχές από άλλα αίτια ◘ Θυρεοτοξίκωση ◘ Νεφρική ανεπάρκεια ◘ Ηπατική νόσος ◘ Όγκοι όρχεων ◘ Γενετική προδιάθεση
Διάγνωση και διερεύνηση γυναικομαστίας Με την εμφάνιση διόγκωσης στο στήθος πρέπει να απευθυνθείτε σε εξειδικευμένο ιατρό (χειρουργό μαστού - μαστολόγο). Η πρώτη προτεραιότητα είναι να αποκλειστεί τυχόν καρκίνος μαστού στον άνδρα. Η κλινική εξέταση θα δώσει την πρώτη εντύπωση αν πρόκειται για ετερόπλευρη ή αμφοτερόπλευρη γυναικομαστία (σε έναν ή και στους δύο μαστούς) και επίσης, αν πρόκειται για αληθή ή λιπώδη γυναικομαστία. Εξετάζεται όλο το σώμα για να διερευνηθούν τα αίτια της γυναικομαστίας. Θα ακολουθήσουν ακτινολογικές εξετάσεις όπως υπέρηχος μαστού και μαστογραφία (αναλόγως ηλικίας). Συχνά απαιτούνται και εξετάσεις αίματος, ορμονολογικές και άλλες. Ο κλινικός γιατρός τότε θα αξιολογήσει το σύνολο των ευρημάτων και θα αποφασίσει αν απαιτείται βιοψία για να επιβεβαιωθεί η διάγνωση. Η κατευθυνόμενη βιοψία δια κόπτουσας βελόνης υπό τοπική αναισθησία είναι ο καλύτερος τρόπος για να τεθεί η διάγνωση της γυναικομαστίας και να αποκλειστεί ο καρκίνος. Σε σπανιότερες περιπτώσεις η βιοψία μπορεί να αναδείξει άλλες παθολογίες στον μαστό, όπως το μεταστατικό καρκίνωμα, το λέμφωμα κ.α. Ποιοί άντρες πρέπει να υποβληθούν σε βιοψία: ♦ Σκληρή και ανώμαλων ορίων μάζα ♦ Μάζα όχι συμμετρική στους δύο μαστούς ♦ Όταν υπάρχει έκκριση θηλής (με αίμα ή χωρίς) ♦ Αν η μάζα δεν είναι κινητή από το δέρμα της θηλής ♦ Αν η μάζα συνδέεται με το θωρακικό τοίχωμα ♦ Όταν οι μασχαλιαίοι λεμφαδένες δεν είναι φυσιολογικοί 43
Γυναικομαστία και λοιπές νόσοι
Χειρουργική θεραπεία της γυναικομαστίας
Αν κατά τη διερεύνηση για να αποκαλυφθούν τα αίτια της γυναικομαστίας διαγνωσθεί κάποια πάθηση, ο χειρουργός μαστού θα σας παραπέμψει στην αντίστοιχη ειδικότητα. Η συχνότερη ανάγκη παραπομπής είναι σε ενδοκρινολόγο, όταν εντοπιστούν ορμονικές διαταραχές.
Η γυναικομαστία απαιτεί χειρουργική επέμβαση για να αφαιρεθεί ο μαζικός αδένας και μέρος του λίπους πίσω από τη θηλή. Η επέμβαση αυτή ονομάζεται υποδόρια μαστεκτομή. Αν η γυναικομαστία είναι μεγάλου σταδίου, τότε απαιτείται ογκοπλαστική χειρουργική επέμβαση για να μειωθεί και η περίσσεια δέρματος. Αναλόγως το μέγεθος της γυναικομαστίας, η επέμβαση μπορεί να είναι από σχετικά σύντομη ως και πολύωρη. Οι επεμβάσεις αυτές είναι τεχνικά πολύ απαιτητικές για να επιτευχθεί καλό αισθητικό αποτέλεσμα και απαιτεί ιδιαίτερες δεξιότητες από τον χειρουργό.
Γυναικομαστία και πόνος στο στήθος Πολλές φορές η γυναικομαστία συνοδεύεται από έντονο πόνο στον μαστό. Αυτό προκαλεί σημαντικά προβλήματα στην καθημερινότητα του άνδρα, καθώς περιορίζει την φυσική δραστηριότητα. Αν συμβαίνει αυτό, ο εξειδικευμένος ιατρός θα συζητήσει μαζί σας την πιθανότητα φαρμακευτικής θεραπείας για αντιμετώπιση του πόνου. Η φαρμακευτική αγωγή για τον πόνο στο στήθος συνήθως δεν επηρεάζει την διόγκωση, οπότε η θεραπεία της γυναικομαστίας είναι χειρουργική.
Άνδρας και μαστός Να μην νομίζουμε ότι τα προβλήματα του μαστού περιορίζονται στη γυναίκα. Μπορεί να μιλούμε συνήθως για τις γυναίκες, αλλά δεν ξεχνούμε τους εαυτούς μας. Και εμείς οι άνδρες ενημερωνόμαστε, εξεταζόμαστε και προστατευόμαστε!
ΙΑΤΡΕΙΟ ΦΡΟΝΤΙ∆ΑΣ ΜΑΣΤΟΥ Πρόληψη, Παθολογία και Χειρουργική Μαστού, Βιοψίες & Παρακεντήσεις με Επεμβατικό Υπέρηχο
Ιωάννης Γ. Χαβελές MD, cMS, PhD Μαστολόγος - Χειρουργός Διδάκτωρ Ιατρικής Πανεπιστημίου Πατρών Εξειδίκευση Ογκοπλαστικής Χειρουργικής, Αποκατάστασης & Επεμβατικού Υπερήχου Μαστού στην Μεγάλη Βρετανία
ΤΡΙΠΛΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ
1. ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΜΑΣΤΟΥ 2. ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΕΝΗ ΕΞΕΤΑΣΗ 3. ΒΙΟΨΙΑ ΜΕ ΥΠΕΡΗΧΟ
44
Σατωβριάνδου 63 - 65 & Κορίνθου, Πάτρα, Τ. 2610 279.239, Κ. 6974 81.71.40 frontidamastou@gmail.com / www. frontidamastou.gr
οι προτάσεις του about
βιβλία
Η καρδιά του βράχου
ΜΑΡΙΑ ΤΖΙΡΙΤΑ Εκδόσεις: Ψυχογιός Ο Μάξιμος γεννιέται σε ένα χωριό της ορεινής Κορινθίας. Η αδυναμία που του δείχνει ο πατέρας του προκαλεί τη ζήλια και τελικά το μίσος του μεγαλύτερου αδελφού του προς το πρόσωπο του. Η ζωή θα τα φέρει έτσι που τα δυο αδέλφια μεγαλώνοντας θα χαθούν ο ένας από τη ζωή του άλλου. Ο Μάξιμος θα διαμορφώσει έναν τίμιο και ακέραιο χαρακτήρα, στηρίζοντας τους γονείς του στο χωριό, αλλά η ζωή θα του δείξει το σκληρό της πρόσωπο και σύντομα οι απώλειες που θα βιώσει θα τον μεταμορφώσουν σε έναν σκληρό βράχο. Όταν μερικά χρόνια αργότερα γνωρίζει τη Σαβίνα, η καρδιά του θα ζωντανέψει και πάλι. Όμως εκεί που οι πληγές του παρελθόντος δείχνουν να έχουν επουλωθεί, η επιστροφή του άσωτου αδελφού του θα ανατρέψει για ακόμα μια φορά όλες τις ισορροπίες στη ζωή του.
Το δώρο του θυμού
Arun Gandhi Εκδόσεις: Διόπτρα Ανακαλύψτε έντεκα από τα πιο σημαντικά μαθήματα ζωής ενός από τους πιο σπουδαίους ηγέτες και φιλοσόφους του εικοστού αιώνα –του Μαχάτμα Γκάντι– σε αυτή την έντονη και επίκαιρη εξερεύνηση του δρόμου της αλήθειας, όπως τη διηγείται ο εγγονός του Αρούν Γκάντι. Στο ταραχώδες κλίμα που επικρατεί σήμερα σε ολόκληρο τον κόσμο, αυτά τα μαθήματα είναι πιο πολύτιμα από ποτέ. Ο αγώνας για την ελευθερία, την ισότητα και την ειρήνη μπορεί να είναι μακρύς και κουραστικός. Ωστόσο, η στάση ζωής του Γκάντι δείχνει πόσο άξιζε αυτός ο αγώνας του και ότι εξίσου θα αξίζει και ο δικός μας. Η φιλοσοφία της μη βίας απαιτεί χρόνο και υπομονή.
Μαθήματα θανάτου και ζωής - Ο Γιάλομ στην Αθήνα Φωτεινή Τσαλίκογλου Εκδόσεις: Καστανιώτης Η ψυχοθεραπεία δεν είναι μια απλή διαχείριση της οδύνης. Δεν έχει να κάνει με ένα χάπι ή με έναν λόγο που επουλώνει την πληγή. Με την ύπαρξή μας έχει να κάνει. Με τις δυσκολίες που αυτή συναντά στο ταξίδι του «υπάρχειν». Ο Γιάλομ με τη ζωή και το έργο του μας δείχνει ότι η ψυχοθεραπεία είναι πριν από όλα μια στοργική βαθιά ανθρώπινη συνάντηση μεταξύ δύο προσώπων. Το βιβλίο, με αφορμή μια παλαιότερη επίσκεψή του στην Αθήνα, αναφέρεται στα μαθήματα θανάτου και ζωής, που ακατάπαυστα και μέχρι σήμερα, στα ογδόντα εφτά του χρόνια, ο Γιάλομ εξακολουθεί να προσφέρει, θυμίζοντάς μας πως οφείλουμε να πάψουμε να ελπίζουμε σε ένα καλύτερο χθες, δίχως να παραιτηθούμε από την ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο.
3 λεπτά Στήβεν Χώκινγκ
ΝΤΙΞΟΝ ΓΚΕΙΛ-ΠΑΡΣΟΝΣ ΠΩΛ Εκδόσεις: Κλειδάριθμος Γνωρίστε τη ζωή και το έργο του μέσα από 60 τρίλεπτα κείμενα. Ο Στήβεν Χώκινγκ είναι ο πιο λαμπρός θεωρητικός φυσικός που έχει εμφανιστεί από την εποχή του Αϊνστάιν. Είναι ίσως η μεγαλύτερη επιστημονική ευφυΐα εν ζωή, αλλά και ένας εξαιρετικά επιτυχημένος συγγραφέας που έχει καταφέρει να εξηγήσει στο ευρύ κοινό ακόμα και τα πιο δυσνόητα επιστημονικά θέματα. Επιπλέον, είναι ένας ενθουσιώδης αγωνιστής για κοινωνικά και πολιτικά θέματα, μεταξύ των οποίων και τα δικαιώματα των ατόμων με ειδικές ανάγκες. Το βιβλίο αυτό σάς δίνει την ευκαιρία να γνωρίσετε με εύκολο και κατανοητό τρόπο τα πάντα για τον Στήβεν Χώκινγκ. Χάρη στην εξαιρετική δομή των κεφαλαίων, η ζωή και το έργο του διακεκριμένου επιστήμονα παρουσιάζονται σε μικρές αυτοτελείς ενότητες που διαβάζονται μέσα σε τρία λεπτά.
45
Πώς μπορείτε να
γνωρίζετε τι συμβαίνει στο παιδί σας;
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΠΟΥΛΟΥ ΔΕΣΠΟΙΝΑ / ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ - ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΥΤΡΙΑ
46
«Πώς μπορώ να γνωρίζω τι συμβαίνει στο παιδί όταν είναι στο σχολείο;», «πώς μπορώ να ξέρω αν χτύπησε, αν το πείραξε κάποιος, αν του συνέβη κάτι σοβαρό;», «κάνω κάτι λάθος και δεν μου λέει τι του συμβαίνει;» Κάποιες από τις παραπάνω ερωτήσεις μπορεί να έχουν έρθει στο μυαλό αρκετών γονιών και ενδεχομένως να τους έχουν προβληματίσει. Τι συμβαίνει όταν το παιδί δεν είναι πρόθυμο να συζητήσει; Προσπαθώντας να δράσουν προστατευτικά, οι γονείς αναρωτιούνται μήπως έχει συμβεί κάτι πολύ δυσάρεστο στο παιδί και το έχει επηρεάσει τόσο που δεν θέλει να τους μιλήσει. Έτσι ανήσυχοι πλέον, βιώνουν αρνητικά συναισθήματα όπως άγχος, φόβο, απογοήτευση και στενοχώρια, τα οποία δημιουργούν έναν φαύλο κύκλο καταστροφολογίας που σίγουρα δεν αποτελεί κατάλληλο σύμβουλο γι’ αυτούς. Μπορεί ακόμα να σκεφτούν πως έκαναν κάτι λάθος ή πως δεν έχει επιτευχθεί η σωστή σχέση ανάμεσα σε αυτούς και στο παιδί τους και να αξιολογήσουν την αποτελεσματικότητά τους στην εξάσκηση του γονεϊκού ρόλου τους ως ανεπαρκή. «Πώς θα μπορέσει επομένως το παιδί να μου μιλάει γι’ αυτά που του συμβαίνουν;». Η απάντηση στο παραπάνω ερώτημα δεν θα δοθεί με τη μορφή απλοϊκών οδηγιών. Θα ήταν αρκετά επιφανειακή αυτή η προσέγγιση και θα απέκλειε τον πυρήνα αυτών των προβληματισμών που είναι εν γένει η επικοινωνία γονέα - παιδιού - οικογένειας. Επομένως το ερώτημα που θα έπρεπε να τεθεί πριν από τα υπόλοιπα είναι: Επικοινωνούν οι γονείς με τα παιδιά τους και μεταξύ τους, και αν ναι, με ποιόν τρόπο; Η επικοινωνία μέσα στην οικογένεια Στα πλαίσια της μάθησης μέσω παρατήρησης και μίμησης προτύπου, η εκμάθη-
ση της επικοινωνίας δεν αποτελεί εξαίρεση. Το παιδί μαθαίνει να επικοινωνεί μέσω της οικογένειάς του, παρατηρώντας και εσωτερικεύοντας τις συνεχείς αλληλεπιδράσεις ανάμεσα στα μέλη της. Το καλό παράδειγμα πρέπει να δοθεί από τους γονείς, οι οποίοι καλούνται να είναι οι πρώτοι που θα επικοινωνούν ποιοτικά με το σύνολο της οικογένειάς τους, δείχνοντας προθυμία να μοιραστούν τις δικές τους σκέψεις και συναισθήματα. Έτσι θα καλλιεργηθεί η συνήθεια της ανοιχτής αποτελεσματικής επικοινωνίας, η οποία όμως για να διατηρηθεί και να εδραιωθεί χρειάζεται προσπάθεια και συνέπεια από όλα τα μέλη της οικογένειας. Η αποτελεσματική επικοινωνία δεν χρησιμεύει μόνο σε καταστάσεις δύσκολες στις οποίες το παιδί πρέπει να δώσει πληροφορίες για περιστατικά που βίωσε αλλά και σε καθημερινά ζητήματα, καθώς θέτει γερά θεμέλια για τη συνεργασία μεταξύ των μελών της οικογένειας και δημιουργεί ένα ασφαλές και προβλέψιμο κλίμα, χωρίς μυστικά. Παρακάτω θα αναφερθούν τέσσερες ενδεικτικές συμπεριφορές, που μπορούν να βελτιώσουν την ποιότητα της επικοινωνίας μέσα στην οικογένεια και να προωθήσουν το μοίρασμα συναισθημάτων και εμπειριών. Χτίσιμο εμπιστοσύνης: Αν το παιδί φοβάται πως θα τιμωρηθεί ή θα δεχτεί επίκριση, είναι μάλλον δύσκολο να νιώσει άνετα και να μιλήσει για επώδυνες καταστάσεις που μπορεί να βίωσε σε ένα πλαίσιο εκτός σπιτιού. Τα παιδιά τείνουν να κλείνουν την πόρτα στην επικοινωνία, αν νιώσουν πως υπάρχει συνεχής αμφισβήτηση γύρω από τις πράξεις τους ή ότι πιθανώς θα τιμωρηθούν για όλες τις ενέργειές τους αδιακρίτως. Έτσι δεν θα είναι απίθανο να κρύβουν αυτά που τους συνέβησαν ή να χρησιμοποιήσουν ψέματα προκειμένου να αποφύγουν τη δυσάρεστη κατάσταση του να τιμωρηθούν χωρίς να συντρέχει λόγος. 47
Αποδοχή: Θα ήταν ιδιαίτερα βοηθητικό αν οι γονείς έκαναν εξάσκηση στο να ακούνε πρώτα τι έχει να πει το παιδί τους και ύστερα να εκφέρουν τη γνώμη τους, την κριτική τους ή να του προσφέρουν μια λύση. Έχοντας τις καλύτερες προθέσεις μπορεί να τρέξουν να δώσουν συμβουλές ή να «μειώσουν» το μέγεθος του προβλήματος που αναφέρει το παιδί, σκεπτόμενοι πως έτσι θα το βοηθήσουν να το ξεπεράσει πιο γρήγορα, υιοθετώντας μια δική τους, πιο ενήλικη στάση εκλογίκευσης. Αυτή η πρακτική μπορεί να εκληφθεί ως ακόμα και απορριπτική από το παιδί. Τα παιδιά έχουν ανάγκη να εκφράσουν το συναίσθημα που νιώθουν με τον δικό τους τρόπο όσο αδέξιος και να φαντάζει στα μάτια των μεγάλων. Η αποδοχή δεν θα έπρεπε να μπερδεύεται με την συναίνεση, την παράδοση άνευ όρων και την έλλειψη οριοθέτησης των συμπεριφορών του παιδιού. Η αποδοχή περιγράφει το ‘’βήμα’’ που πρέπει να δώσει ο γονιός στο παιδί του για να εκφραστεί αυθεντικά και να αποφορτιστεί. Αφού ικανοποιηθεί το αίτημα του παιδιού για έκφραση, μπορεί να ξεκινήσει η διαδικασία οριοθέτησης των δυνητικά προβληματικών συμπεριφορών. Ενεργητική Ακρόαση: Όταν επικοινωνεί η οικογένεια θα πρέπει να ακούει πραγματικά ο ένας τον άλλο, έχοντας την προσοχή του στραμμένη στον συνομιλητή του και τις ανάγκες του. Όσον αφορά λοιπόν τους γονείς, τη στιγμή που συζητούν με το παιδί τους είναι ωφέλιμο να δείχνουν πραγματικό ενδιαφέρον για τα λεγόμενά του, μακριά από διασπάσεις όπως η τηλεόραση ή το κινητό τηλέφωνο. Με άλλα λόγια πρέπει να είναι ουσιαστικά διαθέσιμοι για όση ώρα μπορούν, έτσι ώστε να εισπράξει το παιδί το μήνυμα πως η διαδικασία του να μιλάμε γι’ αυτά που μας συμβαίνουν είναι πραγματικά σημαντική. Επίσης, κατ’ αυτό τον τρόπο δίνεται προσοχή και σημασία στην ανάγκη του παιδιού να μοιραστεί τους προβληματισμούς 48
του και έτσι αυξάνεται το αίσθημα αποδοχής που θα εισπράξει από τους γονείς του. Πέρα από την προσοχή που απαιτείται, στα πλαίσια της ενεργητικής ακρόασης οι γονείς καλό θα ήταν αφού ακούσουν τι έχει να πει το παιδί, να επαναλάβουν αναδιατυπωμένα τα λεγόμενά του συνοδευόμενα στο τέλος από μια ερώτηση διευκρίνησης. Για παράδειγμα: «Φαντάζομαι πως πρέπει να ήταν αρκετά δύσκολη αυτή η ημέρα για εσένα, έτσι δεν είναι;». Ενσυναίσθηση: Είναι η ικανότητα του να μπορεί κάποιος να μπει στη θέση του άλλου, να βιώσει παρόμοια συναισθήματα, χωρίς όμως να χάνει τη δική του συναισθηματική ταυτότητα. Τα παιδιά χρειάζονται την ενσυναίσθηση γιατί έτσι νιώθουν πως οι γύρω τους τα καταλαβαίνουν, νοιάζονται γι’ αυτά και βρίσκονται μέσα σε ένα κλίμα ασφάλειας ρυθμιζόμενο από ενήλικες που κατανοούν τις ανάγκες τους. Η εφαρμογή της ενσυναίσθησης στην επικοινωνία είναι ζωτικής σημασίας, καθώς μπορεί να βοηθήσει στη γεφύρωση του «χάσματος» της επικοινωνίας που πολλές φορές παρατηρείται ανάμεσα σε γονείς και παιδιά. Θέτοντας ένα πρακτικό παράδειγμα, αν κάποιο παιδί εκφράσει τη δυσαρέσκειά του που ένας φίλος του το απέρριψε στο παιχνίδι, συμβουλές όπως «δεν πειράζει» ή «θα παίξεις με άλλο φίλο σου», δεν εμπεριέχουν ενσυναίσθηση, καθώς ακυρώνουν το αρνητικό συναίσθημα που βίωσε το παιδί λέγοντάς του πως «δεν πειράζει» ενώ η πραγματικότητα που βίωσε απέχει αρκετά από τη συμβουλή του γονέα. Η παιδική πραγματικότητα είναι σημαντικά διαφορετική από την ενήλικη και ίσως οι γονείς με τα χρόνια το έχουν ξεχάσει. Αυτό που όμως παραμένει κοινό σε όλες τις ηλικίες, είναι η ανάγκη των ανθρώπων να τους καταλαβαίνουν οι «σημαντικοί άλλοι» γι’ αυτούς. Πώς θα μιλήσει ένα παιδί σε έναν γονιό που του έχει δώσει δείγματα πως δεν το καταλαβαίνει;
κατάλληλες για συζήτηση. Οι γονείς θα πρέπει να γνωρίζουν πότε είναι η κατάλληλη στιγμή για να πλησιάσουν το παιδί, παρατηρώντας τη μη λεκτική επικοινωνία του (εκφράσεις προσώπου, στάση σώματος). Για παράδειγμα, εντοπίζοντας μια έκφραση προσώπου που παραπέμπει στη λύπη, μπορούν να ξεκινήσουν τη συζήτηση επισημαίνοντας: «Μου φαίνεσαι λυπημένος/η… αναρωτιέμαι γιατί να νιώθεις έτσι;». Ωστόσο σε περίπτωση που το παιδί δεν δείχνει καθόλου διάθεση για συζήτηση, καλό θα ήταν να μην νιώσει πως βομβαρδίζεται από πολλές πιεστικές ερωτήσεις. Στις μικρότερες ηλικίες μια καλή στιγμή για προσέγγιση μπορεί να είναι λίγο πριν τον βραδινό ύπνο.
Άλλες παράμετροι που είναι καλό να γνωρίζουν οι γονείς: Διατύπωση και θεματολογία ερωτήσεων: Πολλά από τα θέματα που οι γονείς μπορεί να θίγουν με τις ερωτήσεις τους ίσως δεν έχουν πολλή σημασία για τα παιδιά και σαν αποτέλεσμα αυτού, δεν είναι διατεθειμένα να τα αναλύσουν. Κάποιες ερωτήσεις όπως «πώς πήγε το σχολείο» ή «τι συμβαίνει;» συχνά λαμβάνουν σαν απάντηση ένα «τίποτα». Αυτό μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι η διατύπωσή τους είναι γενικόλογη και δεν ρωτάει ευθέως τι συνέβη σε μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή από τις τόσες που δραστηριοποιείται το παιδί μέσα στην ημέρα. Έτσι το παιδί μπορεί να δυσκολευτεί να σκεφτεί ή και να θυμηθεί αν συνέβη κάτι και συνεπώς να απαντήσει «τίποτα». Η κατάλληλη στιγμή: Όπως συμβαίνει με τους ενήλικες, έτσι και στην περίπτωση των παιδιών όλες οι ώρες δεν είναι το ίδιο
Έκφραση συναισθημάτων: Για να μπορέσουν τα παιδιά να μιλήσουν γι’ αυτά που τους συμβαίνουν ανάλογα με την ηλικία τους και το ταπεραμέντο τους, πρέπει να είναι σε θέση να αναγνωρίσουν και να εντοπίσουν τα συναισθήματά τους. Αν τα παιδιά δεν έχουν λάβει καμία ενημέρωση γύρω από τα συναισθήματά τους μπορεί να δυσκολευτούν να τα επικοινωνήσουν. Σε μικρότερες ηλικίες που μπορεί να υπάρχει δυσκολία έκφρασης, η έκφραση μέσω της ζωγραφικής μπορεί να αποβεί βοηθητική. Η εμπιστοσύνη, η αποδοχή, η ενεργητική ακρόαση και η ενσυναίσθηση θα πρέπει να θεωρούνται ως προϋποθέσεις της καλής επικοινωνίας που συνεπάγεται με καλές σχέσεις μεταξύ γονέων - παιδιών. Αν πληρούνται αυτές οι προϋποθέσεις, τότε αυξάνονται οι πιθανότητες να πάρει την πρωτοβουλία το παιδί και να εκμυστηρευτεί κάτι που του συμβαίνει. Το χτίσιμο της επικοινωνίας δεν θα έπρεπε να έρχεται στο μυαλό των γονιών μόνο σαν προστατευτικό μέσο, αλλά σαν πολύτιμο κομμάτι της οικογενειακής καθημερινότητας. Εάν δεν έχουν τεθεί οι βάσεις για ποιοτική επικοινωνία, είναι μάλλον ανέφικτο να μπορέσει ένα παιδί να 49
νιώσει άνετα και να μιλήσει γι’ αυτά που του συμβαίνουν από τη μια στιγμή στην άλλη. Δεν υπάρχουν μαγικές συνταγές. Οι σχέσεις χρειάζονται αγάπη, δουλειά και υπομονή, ώστε να καλλιεργηθούν και να αποδώσουν καρπούς. Η επικοινωνία σαν αναπόσπαστο κομμάτι των σχέσεων χρειάζεται ακριβώς τα ίδια συστατικά για να ευοδωθεί. Κλείνοντας παραθέτω ένα ποίημα της Dorothy Law Nolte. Τα παιδιά μαθαίνουν αυτό που ζουν Αν τα παιδιά ζουν με επικρίσεις, μαθαίνουν να καταδικάζουν. Αν τα παιδιά ζουν με εχθρότητα, μαθαίνουν να πολεμούν. Αν τα παιδιά ζουν με φόβο, μαθαίνουν να φοβούνται. Αν τα παιδιά ζουν με οίκτο, μαθαίνουν να λυπούνται τον εαυτό τους. Αν τα παιδιά ζουν με χλευασμούς, μαθαίνουν να ντρέπονται. Αν τα παιδιά ζουν με φθόνο, μαθαί νουν
τι είναι η ζήλια. Αν τα παιδιά ζουν με ντροπή, μαθαίνουν να νιώθουν ένοχα. Αν τα παιδιά ζουν με ανοχή, μαθαίνουν να είναι υπομονετικά. Αν τα παιδιά ζουν με ενθάρρυνση, μαθαίνουν να έχουν αυτοπεποίθηση. Αν τα παιδιά ζουν με έπαινο, μαθαίνουν να εκτιμούν. Αν τα παιδιά ζουν με επιδοκιμασία, μαθαίνουν να τους αρέσει ο εαυτός τους. Αν τα παιδιά ζουν με αποδοχή, μαθαίνουν να βρίσκουν αγάπη στον κόσμο. Αν τα παιδιά ζουν με αναγνώριση, μαθαίνουν να έχουν έναν σκοπό. Αν τα παιδιά ζουν μαθαίνοντας να μοιράζονται, μαθαίνουν να είναι γενναιόδωρα. Αν τα παιδιά ζουν με ειλικρίνεια και αμεροληψία, μαθαίνουν τι είναι αλήθεια και δικαιοσύνη. Αν τα παιδιά ζουν με ασφάλεια, μαθαίνουν να πιστεύουν στον εαυτό τους και στους ανθρώπους που βρίσκονται γύρω τους. Αν τα παιδιά ζουν με φιλικότητα, μαθαίνουν ότι ο κόσμος που ζούμε είναι όμορφος. Αν τα παιδιά ζουν με ηρεμία, μαθαίνουν να είναι ήρεμα και γαλήνια. Με τι ζουν τα δικά σας παιδιά;
ΚΙΝΤΗΣ ΓΕΩΡ. ΣΠΥΡΙΔΩΝ Διαιτολόγος - Διατροφολόγος • ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ • ΥΓΙΕΙΝΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ • ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ - ΘΗΛΑΣΜΟΣ • ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ • ΠΑΙΔΙΑ - ΕΦΗΒΟΙ • ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ • ΑΘΛΗΤΕΣ
ΔΕΧΕΤΑΙ ΜΕ ΡΑΝΤΕΒΟΥ 50
Μαιζώνος 13, Πάτρα, Τηλ.: 2610 422.621, 6981 052 392 e-mail: spiroskintis@gmail.com
Μια πατρινή επιχείρηση καινοτομεί! Εδώ και τριάντα χρόνια, η «Οικογένεια Αλαμπασύνη» υπηρετεί την κοινωνία των μελισσών με διττή αποστολή: Αφ’ ενός την παραγωγή ολοένα ποιοτικότερων και θρεπτικότερων μελισσοκομικών προϊόντων -λαμβάνοντας πάντα υπόψη τις εξελίξεις και τις καινοτόμες εφαρμογές της απανταχού μελισσοκομικής τέχνης- και αφ’ ετέρου, τη διάθεση αυτών στην αγορά με σκοπό την γευστική ικανοποίηση του καταναλωτικού κοινού.
ΜΕΛΙ ΜΕ ΚΑΝΕΛΑ κευλανησ -ΜΑΣΤΙΧΑ χιου Ένας γλυκός συνδυασμός μοναδικών αρωμάτων που καθιστούν το μέλι ξεχωριστό. Συμβάλλει στην απώλεια βάρους, στη μείωση της χοληστερόλης και στη βελτίωση της στοματικής υγιεινής.
Η μονάδα μας (μελισσοκομείο, βασιλοτροφείο, τυποποιητήριο) εδρεύει σε ιδιόκτητη έκταση έξι στρεμμάτων στο Γομοστό Αχαΐας, περιοχή τριάντα χιλιόμετρα δυτικά της Πάτρας στην περιφέρεια Πελοποννήσου. Οι εγκαταστάσεις μας, με προδιαγραφές ΗΑCCP τελούν διαρκώς υπό καθεστώς αναβάθμισης και περαιτέρω αξιοποίησης. Η «Οικογένεια Αλαμπασύνη» απαρτίζεται αποκλειστικά από τα μέλη της. Η διαρκής επιμόρφωση και η προσπάθεια της συνεχούς καλλιέργειας ενός πνεύματος σεβασμού, τόσο της δωρεάς των μελισσών όσο και των αναγκών των πελατών και συνεργατών μας, αποτελεί το κατ’ ουσίαν συγγενικό δεσμό μας και εντείνει τις προσπάθειές μας για περαιτέρω αναβάθμιση και διάσωση της ποιότητας του «επιχειρείν».
ΜΕΛΙ ΜΕ ΤΖΙΝΤΖΕΡ -ΚΟΥΡΚΟΥΜΑΣ Πλούσια και έντονη γεύση με μια ελαφρώς πικάντικη πινελιά. Συμβάλλει στη καλή λειτουργία του πεπτικού συστήματος, έχει ισχυρή αντικαρκινική δράση και βοηθάει στη μείωση των μυϊκών πόνων. Αποτελεί φάρμακο κατά της ναυτίας.
ΠΟΥ ΘΑ ΜΑΣ ΒΡΕΙΤΕ:
Ανδρικόπουλος S/M Αστεροειδής - Αίγιο, Βασιλέως Κωνσταντίνου 92
Κατσικονούρης - Καρατζά 110 Κελλάρι - Φιλοποίμενος 31-35 Κογιώνης - Αθηνών 7 Ρίο Κούλου - Μαιζώνος 131 Κυνόροδο - Κορίνθου 167 Μικρή αγορά - Γούναρη 53Α Μπαλάσκας - Πατρών Κλάους 168 Nux - Αγίας Σοφίας 28 Οικοαγρός - Καραϊσκάκη 102 Oxygen - Αγίου Ανδρέου 91 Σήφης - Γούναρη 20 Σιδέρης - Ρήγα Φεραίου 30 Υδρία - Ανθείας 136
Πάτρα, Γομοστό Αχαḯας Τηλ.: 6980 312.826 - 6971 579.653 info@alabasinis.gr, Οικογένεια Αλαμπασύνη-Alabasinis family Δείτε και τα υπόλοιπα προϊόντα μας στο www.alabasinis.gr
ΑΜΒΡΟΣΙΑ Η τροφή των Θεών. Ένα υπερδύναμο μείγμα που συνδυάζει τις ευεργετικές ιδιότητες του μελιού, της γύρης και του βασιλικού πολτού. Αποτελεί σπουδαία πηγή ενέργειας κι ενδυνάμωσης του οργανισμού. Επιδρά θετικά στο μεταβολισμό, αυξάνει τις σωματικές και πνευματικές δυνάμεις κι ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα. Κατάλληλο για αθλητές και για άτομα που καταναλώνουν πολύ ενέργεια.
51
Ο ρόλος του φυσικού περιβάλλοντος και του τρόπου ζωής στην εμφάνιση
αλλεργικών νοσημάτων
ΤΡΙΓΚΑ ΜΑΡΙΑ / ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣ - ΠΑΙΔΟΑΛΛΕΡΓΙΟΛΟΓΟΣ
52
Τα αλλεργικά νοσήματα, κυρίως το βρογχικό άσθμα, η αλλεργική ρινίτιδα, η ατοπική δερματίτιδα και η τροφική αλλεργία έχουν σημειώσει ραγδαία αύξηση στη συχνότητα εμφάνισής τους από τη δεκαετία του 1960 μέχρι σήμερα, ιδιαίτερα στις χώρες με υψηλό εισόδημα και με τον «δυτικού» τύπου τρόπο ζωής. Το αποτέλεσμα είναι σημαντική νοσηρότητα με αρνητική επίδραση στην ποιότητα ζωής, τεράστιο κόστος για τα συστήματα υγείας, ενώ μερικές φορές προκαλούν απειλητικά για τη ζωή συμπτώματα ή ακόμα και θάνατο. Η συχνότητα του άσθματος σε παιδιά σχολικής ηλικίας αγγίζει το 20% στη Βόρεια Ευρώπη, ΗΠΑ και Αυστραλία, ενώ της ατοπικής δερματίτιδας το 10-20%. Στη χώρα μας και συγκεκριμένα στην πόλη της Πάτρας, όπου υπάρχουν αξιόπιστα επιδημιολογικά δεδομένα, το άσθμα σε παιδιά σχολικής ηλικίας έχει αυξηθεί από 1,5% το 1978, σε 5,2% το 2013 και η ατοπική δερματίτιδα από 4,5% το 1991 σε 13,6% το 2013. Σε πρόσφατη μελέτη η συχνότητα της τροφικής αλλεργίας σε παιδιά έως 3 ετών από την πόλη της Πάτρας και την ευρύτερη περιοχή της Δυτικής Ελλάδας βρέθηκε 5,2%, παρόμοια με αυτήν άλλων Ευρωπαϊκών χωρών. Η δραματική αύξηση της συχνότητας των αλλεργιών συνέβη μέσα σε λίγες δεκαετίες, δηλαδή σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα για να εξηγηθεί από αλλαγές στο γονιδίωμα. Άλλωστε σοβαρές επιστημονικές μελέτες συσχέτισης γονιδίων και αλλεργικών νοσημάτων δεν έδειξαν ότι μπορεί να ενοχοποιηθούν τα γονίδια από μόνα τους. Ως εκ τούτου και επειδή τα αλλεργικά νοσήματα είναι πολύ συχνά στις αναπτυγμένες, «δυτικού» τύπου χώρες, φαίνεται ότι παράγοντες που σχετίζονται με αλλαγές στο ευρύτερο οικοσύστημα και περιβάλλον και στον τρόπο ζωής, ευθύνονται για τη μεγάλη αύξηση στη συχνότητα των νοσημάτων αυτών. Οι περιβαλλοντικοί παράγοντες που έχουν ιδιαίτερα συσχετιστεί με την «επιδημία» της
αλλεργίας είναι η συρρίκνωση της βιοποικιλότητας, η καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος, η αποψίλωση των δασών και η ταχεία αστικοποίηση με την απομάκρυνση του ανθρώπου από τη φύση. Όλα τα παραπάνω και επιπλέον η κατάχρηση αντισηπτικών και αντιβιοτικών, η ευρέως προτιμούμενη επιλογή της καισαρικής τομής που αποστερεί το νεογνό από την έκθεσή του στη φυσιολογική χλωρίδα του κόλπου της μητέρας και η βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης και υγιεινής, έχουν συμβάλει στην αλλαγή του μικροβιώματος, δηλαδή των μικροοργανισμών που συμβιούν αρμονικά με τον άνθρωπο και ανευρίσκονται κυρίως στο γαστρεντερικό και ουρογεννητικό σύστημα, το δέρμα, και την αναπνευστική οδό. Οι συμβιωτικοί αυτοί μικροοργανισμοί δεν προκαλούν λοιμώξεις αλλά αντίθετα συμβάλλουν στη φυσιολογική ανάπτυξη και ωρίμανση του ανοσοποιητικού συστήματος και την αποτροπή αλλεργικών νοσημάτων. Επιπρόσθετα, η απομάκρυνση από τις παραδοσιακές δίαιτες όπως η μεσογειακή και η αλλαγή στη διατροφή των ανθρώπων στις αναπτυγμένες κοινωνίες με την κατανάλωση επεξεργασμένων τροφών, είναι μεταξύ των σημαντικών παραγόντων που ευθύνονται για την αύξηση των αλλεργιών. Η «δυτικού» τύπου δίαιτα είναι πλούσια σε αλάτι, ζάχαρη, κεκορεσμένα και ω-6 λιπαρά με αποδεδειγμένη βλαπτική επίδραση στον οργανισμό, και πτωχή σε ω-3 λιπαρά και φρέσκα τρόφιμα όπως φρούτα, λαχανικά και όσπρια που έχουν το δικό τους μικροβίωμα και είναι πλούσια σε ίνες που ευοδώνουν το υγιές οικοσύστημα του εντέρου και τους προστατευτικούς ανοσολογικούς για αποφυγή αλλεργικών νοσημάτων. Άλλοι παράγοντες με δυσμενή επίδραση στο ανοσοποιητικό σύστημα είναι η ευρεία 53
χρήση εντομοκτόνων και χημικών στις καλλιέργειες, η έκθεση σε βλαπτικά απόβλητα, ηλεκτρονικά απόβλητα ακατάλληλα ανακυκλωμένα, παλαιού τύπου χημικά, όπως οι πολυχλωριομένες διφαινόλες (PCBs), που χρησιμοποιούνταν ευρύτατα στα βιομηχανικά ψυκτικά και λιπαντικά, η κλιματική αλλαγή και η μόλυνση της ατμόσφαιρας συμπεριλαμβανομένης της ενδοοικιακής ρύπανσης, που κατά κύριο λόγο αφορά τον καπνό του τσιγάρου. Το κάπνισμα αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου εκδήλωσης αλλεργικού άσθματος και άλλων αλλεργικών νοσημάτων.
χανισμών. Ως εκ τούτου είναι επιτακτική ανάγκη να ληφθούν μέτρα και να εφαρμοσθούν στρατηγικές τόσο σε κοινωνικό όσο και σε ατομικό επίπεδο. Προτάσεις για πρόληψη αλλεργιών σε κοινωνικό επίπεδο Η επαφή του ανθρώπου με τη φύση δεν σημαίνει εγκατάλειψη της τεχνολογίας και των σύγχρονων ανέσεων, αλλά έξυπνο σχεδιασμό των αστικών κέντρων με χώρους με χώμα και πράσινο και υγιές φυσικό περιβάλλον εύκολα προσβάσιμο στους κατοίκους των πόλεων. Προαγωγή της συνείδησης για προστασία του περιβάλλοντος, αποφυγή καπνίσματος και αυστηρά προγράμματα ανακύκλωσης και εξοικονόμησης ενέργειας. Αυστηροί νόμοι για την επεξεργασία των τροφών και τη χρήση χημικών στις καλλιέργειες. Απαγόρευση διαφήμισης Fast Food και τροφών για παιδιά πλούσιων σε ζάχαρη και αλάτι. Προαγωγή συνείδησης για καταπολέμηση της παχυσαρκίας.
Η ωρίμανση του ανοσοποιητικού συστήματος είναι μια δυναμική διαδικασία που αρχίζει από το πρώτο τρίμηνο της κύησης και ολοκληρώνεται ουσιαστικά στο τέλος των προσχολικών χρόνων, δηλαδή στα 4-5 έτη ζωής και κάποιες πτυχές της στο τέλος της εφηβείας. Συνεπώς ο ρόλος του φυσικού περιβάλλοντος, της διατροφής, του τρόπου ζωής και όλων των προαναφερθέντων παραγόντων στη διάρκεια της κύησης και στα πρώτα χρόνια της ζωής του παιδιού, είναι υψίστης σημασίας για την εκδήλωση νόσων όπως οι αλλεργίες. Πολλοί από τους προαναφερθέντες παράγοντες κινδύνου μπορούν να τροποποιηθούν με στόχο την πρωτογενή πρόληψη όχι μόνο των αλλεργικών αλλά και άλλων νοσημάτων που οφείλονται σε διαταραχές των υγιών ανοσολογικών μη54
Συστάσεις για πρόληψη αλλεργιών σε ατομικό επίπεδο Κατά τη διάρκεια της κύησης και του θηλασμού η μητέρα πρέπει να είναι σε ισορροπημένη ελεύθερη δίαιτα με επαρκή πρόσληψη ω-3 λιπαρών οξέων (αφθονούν στα ψάρια) και φυσιολογικά επίπεδα βιταμίνης D. Η γέννηση με καισαρική τομή να γίνεται όταν υπάρχουν πραγματικοί ιατρικοί λόγοι (τα νεογνά που γεννιούνται με καισαρική τομή έχουν διαφορετικό μικροβίωμα πεπτικού και δέρματος από εκείνα του φυσιολογικού τοκετού). Αμέσως μετά τη γέννηση το νεογνό απλώς να σκουπίζεται με στεγνή πετσέτα, να διατηρείται το σμήγμα και να πλένεται
55
αργότερα. Το βρέφος καλό είναι να κάνει μπάνιο περίπου 3 φορές την εβδομάδα με νερό και ήπια καθαριστικά με ουδέτερο pH. Έτσι θεωρείται ότι προστατεύεται το μικροβίωμα του δέρματος, που έχει ευεργετική επίδραση όχι μόνο για αποφυγή δερματικών αλλεργιών αλλά και για την φυσιολογική λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος. Υποστήριξη μητρικού θηλασμού και εισαγωγή στερεών τροφών από 4-6 μηνών. Δεν αποφεύγεται η έκθεση σε αλλεργιογόνα (τροφές, ζώα) κατά τη διάρκεια της κύησης, του θηλασμού και αργότερα στη ζωή του παιδιού, εκτός αν έχει αποδειχθεί ιατρικά αναγκαίο. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, του θηλασμού και δια βίου στο παιδί και όλα τα μέλη της οικογένειας, υιοθέτηση υγιούς παραδοσιακής δίαιτας, όπως η Μεσογειακή, πλούσιας σε ελαιόλαδο, ω-3 λιπαρά,
56
φρέσκα λαχανικά, φρούτα και όσπρια. Αποφυγή επεξεργασμένης τροφής. Τακτική φυσική άσκηση έξω από το σπίτι σε επαφή με το έδαφος και το πράσινο φυσικό περιβάλλον. Τα αντιβιοτικά πρέπει να χρησιμοποιούνται όταν είναι πραγματικά αναγκαία. Διαταράσσουν τους συμβιωτικούς μικροοργανισμούς, ιδιαίτερα στα πρώτα χρόνια ζωής, με απώτερες επιδράσεις και διαταραχή των ανοσολογικών μηχανισμών. Αυστηρή αποφυγή καπνίσματος (η βλαπτική του επίδραση έχει αποδειχθεί και για τα αλλεργικά νοσήματα). Η χορήγηση συμπληρωμάτων προβιοτικών κατά τη διάρκεια του τελευταίου τριμήνου της κύησης και τους πρώτους μήνες ζωής στο βρέφος, έχει δειχθεί σε αρκετές μελέτες ότι, ίσως, έχει ευεργετική δράση στην πρόληψη αλλεργιών.
Πρώτη φορά
μαμά!
Όλα όσα έχεις ακούσει πιο πριν και όσα έχεις μάθει προκειμένου να προετοιμαστείς για τον ερχομό του μωρού, φτάνουν να μην είναι αρκετά όταν έρχεται η ώρα που το κρατάς στην αγκαλιά σου. Ο πρώτος καιρός είναι γεμάτος με νέες προκλήσεις για την οικογένεια. Το ζευγάρι καλείται να αναπροσαρμόζεται διαρκώς μετά την είσοδο του νέου μέλους της οικογένειας, που αποδεικνύεται διαφορετικό από αυτό που μπορούσαν να φανταστούν. ΠΑΝΙΤΣΑ ΓΕΩΡΓΙΑ / ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ MA, ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ
57
Αμέσως έρχονται προβληματισμοί και διλήμματα για τη διατροφή και τον ύπνο. Πολλές νέες μητέρες αναζητούν συμβουλές σε ερωτήματα που αφορούν την ποσότητα του φαγητού, τη συχνότητα των γευμάτων ή τον τρόπο που πρέπει να κοιμίζουν το μωρό. Πώς πρέπει να γίνει; Πόσο πρέπει, πότε πρέπει, κάθε πότε πρέπει, είναι απορίες που πολύ συχνά οδηγούν τη μητέρα να απευθύνεται στο διαδίκτυο και καταλήγει σε πληροφορίες που φέρνουν πανικό. Κάθε περίπτωση είναι διαφορετική και ο ειδικός δεν μπορεί να αντικατασταθεί από την οθόνη του υπολογιστή. Στην αρχή, το παραμικρό κλάμα μπορεί να στρεσάρει τη μητέρα. Ωστόσο, το κλάμα αποτελεί το μέσο που διαθέτει το βρέφος να επικοινωνεί τις ανάγκες του, είναι ένας κώδικας που η μητέρα μαθαίνει σιγά - σιγά να μεταφράζει. Δεν είναι χειριστικό ένα μωρό που κλαίει, εκφράζει μια ανάγκη του που δεν έχει ικανοποιηθεί. Συχνά ακόμα και οι φυσιολογικές λειτουργίες του μωρού προκαλούν πανικό στη μητέρα και αντιδρά υπερβολικά. Χρειάζεται ψυχραιμία καθώς τα μωρά συντονίζονται με το συναίσθημα της μητέρας και βιώνουν παρόμοια συναισθήματα. Η ένταση της μητέρας μεταφέρεται στο μωρό και δυσκολεύεται και εκείνο να ηρεμήσει. Ο γονιός είναι ο εξωτερικός ρυθμιστής της συναισθηματικής κατάστασης του παιδιού. Το μωρό μπορεί να νιώσει ασφάλεια όταν ακολουθείται ένα πρόγραμμα, ώστε να ξέρει τι θα ακολουθήσει από το φαγητό ή τι προηγείται από τον ύπνο. Ωστόσο πολλές φορές το πρόγραμμα μπορεί να γίνει άκαμπτο, προκαλώντας άγχος στο μωρό ή να χρειάζεται αναπροσαρμογή ανάλογα με το στάδιο ανάπτυξής του. Η μητέρα χρειάζεται να είναι ευέλικτη, να εμπιστευτεί το μωρό της και να ακολουθεί το ένστικτό της. Κάθε σχέση είναι μοναδική. Και βέβαια η μητρότητα φέρνει μεγάλες αλλαγές και η φροντίδα του μωρού γίνεται προτεραιότητα. Όμως μέσα στο νέο της ρόλο η νέα μητέρα συχνά παραμελεί 58
τις δικές της ανάγκες και δεν ξεκουράζεται επαρκώς για να γεμίζει ‘’μπαταρίες’’. Το αποτέλεσμα είναι να εξουθενώνεται και να δυσφορεί. Η ποιότητα της φροντίδας όμως που παρέχει μια κουρασμένη μητέρα είναι αμφίβολη. Τι μπορεί να χυθεί μέσα από ένα άδειο δοχείο; Επίσης, η μεγαλύτερη παγίδα για μια νέα μητέρα είναι να θέλει να τα κάνει όλα τέλεια, να είναι η ιδανική μητέρα που ξέρει να τα κάνει όλα καλύτερα εκείνη για το μωρό. Νιώθει ασφάλεια μόνο όταν η ίδια φροντίζει τη ρουτίνα του μωρού και δεν θέλει βοήθεια σε αυτό. Συγκεντρώνει τον έλεγχο και εκτοπίζει τον πατέρα σε ένα ρόλο δευτερεύοντα και όχι ισότιμο στην ανατροφή του παιδιού. Πολύ συχνά με την ψευδαίσθηση ότι εκείνη ξέρει καλύτερα, επιβάλει τη δική της γραμμή την οποία θεωρεί σωστή, αλλά είναι «η δική της» σωστή και δεν είναι η μοναδική σωστή. Ο κίνδυνος που ελλοχεύει στις περιπτώσεις αυτές είναι να απομακρύνει τον πατέρα και ταυτόχρονα να τον κατηγορεί ότι είναι απόμακρος. Η σχέση του ζευγαριού μετά την απόκτηση του παιδιού δοκιμάζεται έντονα. Πολλά ζευγάρια απομακρύνονται, συγκρούονται, ενώ τα ζευγάρια που φτάνουν μέχρι το διαζύγιο μετά την απόκτηση του πρώτου παιδιού είναι συχνό φαινόμενο, μιας και η σχέση μοιάζει με ισορροπία πάνω σε τεντωμένο σκοινί. Το πρώτο παιδί δεν έρχεται μαζί με οδηγίες χρήσης και το ζευγάρι μπορεί να χρειαστεί να αξιοποιήσει τους ειδικούς για να λάβει υποστήριξη στο νέο ρόλο, να ενημερωθεί για τα αναπτυξιακά στάδια του μωρού και να βρει την ισορροπία στην οικογενειακή ζωή. Ο γονεϊκός ρόλος συνεπάγεται προκλήσεις και απαιτεί δεξιότητες που μπορεί να μην έχουμε διδαχθεί. Τα εφόδιά μας είναι οι εμπειρίες μας ως παιδιά που καθορίζουν τη στάση μας, τις πεποιθήσεις και τις αποφάσεις μας ως γονείς, συνειδητά ή ασυνείδητα. Ωστόσο μπορούμε να εξελιχτούμε σε αυτό. Μην ξεχνάμε ότι γονιός δεν γεννιέσαι, γίνεσαι.
ΠΑΝΙΤΣΑ ΓΕΩΡΓΙΑ ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ - ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΥΤΡΙΑ ΕΙ∆ΙΚΕΥΣΗ ΣΤΗ ΣΥΣΤΗΜΙΚΗ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ & ΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ
Ατοµική - οµαδική - οικογενειακή ψυχοθεραπεία Συνεδρίες ζεύγους Συµβουλευτική γονέων Εργαστήριο Αποτελεσµατικού Γονέα (Gordon) Σεµινάριο Attachment Parenting Πρόγραµµα εκπαίδευσης γονέων "Attached at the heart"
Αγίου Ανδρέου 178 - 180, Πάτρα Τηλ. 2610 331.105 e-mail: georgia_panitsa@hotmail.com ∆έχεται κατόπιν ραντεβού
59
Ας συντονιστούμε! Έχετε ποτέ αναρωτηθεί τι είναι αυτό που μας κάνει να συντονιζόμαστε με τους άλλους; Να μαθαίνουμε, να ταυτιζόμαστε, να συναισθανόμαστε, να αναγνωρίζουμε ποιά θα μπορούσε να είναι η επόμενη κίνηση του συνομιλητή μας ή ενός αγνώστου που μόλις έχουμε μπει στη διαδικασία να τον παρατηρούμε; Πώς οι γονείς προσπαθούν να συντονιστούν με τα παιδιά τους και τι θα μπορούσε να αποτελέσει επιτυχία ή αποτυχία σε αυτή τους την προσπάθεια; Γιατί τα δίδυμα αδέρφια ως επί το πλείστον έχουν αναπτύξει αυτή την ικανότητα συντονισμού σε σχέση με τα άλλα αδέρφια; ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΠΟΥΛΟΥ ΝΙΚΗ / ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ - ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΥΤΡΙΑ
60
Μελέτες βασισμένες σε παλαιότερα αποτελέσματα δίνουν την ώθηση στους ερευνητές να ψάξουν σε καινούργια μονοπάτια, να κάνουν υποθέσεις και να τοποθετούν νέους στόχους που προσπαθούν να επιβεβαιώσουν με διάφορες επιστημονικές μεθόδους. Οι ερευνητές δοκιμάζουν να επισημάνουν τις απαραίτητες μεταβλητές και να τις απομονώσουν από άλλους περιττούς παράγοντες.
ακόμα και μόνο κοιτάζοντας το πρόσωπο κάποιου, χωρίς απόλυτα να τον γνωρίζουν. Στις διαπροσωπικές σχέσεις, ο άλλος θα μπορούσε να παρομοιαστεί με τον καθρέφτη μας, που μας δίνει άμεσες απαντήσεις σ’αυτό που εκφράζουμε, να συμφωνεί ή να διαφωνεί, να εκφράζει τα συναισθήματά του σε σχέση με αυτό που του παρουσιάζει ο συνομιλητής του.
Έχουν όμως παρουσιαστεί περιπτώσεις, όπως η μελέτη του γνωστού καθηγητή νευρολόγου Giacomo Rizzolatti (1990), και της ομάδας του, που τελείως τυχαία ανακάλυψε στο εργαστήριό του στην Parma, τους “Mirror Neurons” (Κατοπτρικούς Νευρώνες) στον εγκέφαλο του πιθήκου.
Τα δίδυμα αδέρφια σε πρώιμη ηλικία συνήθως, αναπτύσουν αρκετά αυτόν τον κατοπτρισμό. Η επικοινωνία τους είναι πιο άμεση και αποτελεσματική, κάτι το οποίο είναι εμφανές στη γενική συμπεριφορά τους, στις κινήσεις τους, στα συναισθήματά τους, στην ιδιαίτερη γλωσσική τους επικοινωνία.
Η ίδια έρευνα επεκτάθηκε και στον άνθρωπο, καταλήγοντας στα ίδια αποτελέσματα. Σε συνεργασία με τον καθηγητή της νευροφυσιολογίας Vittorio Gallese, ο οποίος ήταν μέλος της ομάδας, μαζί με την θεωρία “embodied simulation” (ενσωματωμένη προσομοίωση), εξήγησαν με επιτυχία τη φυσιολογία της εν-συναίσθησης, η οποία εστιάζεται κατά ένα μέρος σε μια συγκεκριμένη περιοχή του μετωπιαίου λοβού του εγκεφάλου. Τα υπεύθυνα αυτά νευρικά κύτταρα, ονομάζονται “Κατοπτρικοί Νευρώνες”.
Ο κοινός χώρος αλληλεπίδρασης οποιασδήποτε σχέσης που βιώνουμε από τη στιγμή που ερχόμαστε στη ζωή διαμορφώνει την προσωπικότητα και την ταυτότητά μας. Το γεγονός ότι είμαστε σε θέση να ταυτιζόμαστε και να μπορούμε να μιμηθούμε την κίνηση, τη συμπεριφορά, τις αισθήσεις και τα συναισθήματα του συνομιλητή μας, μας δίνει την ικανότητα να μοιραζόμαστε και να αναγνωρίζουμε την αιτία των συναισθημάτων και της συμπεριφοράς του άλλου, και κατά συνέπεια να απαντούμε.
Τα κύτταρα αυτά ενεργοποιούνται όταν εκτελούμε μια πράξη ή παρατηρούμε αυτή την πράξη σε κάποιο άλλο άτομο που την εκτελεί. Το γεγονός ότι ο εγκέφαλός μας αντιδρά με τον ίδιο τρόπο και στις δύο περιπτώσεις, εξηγεί κατά συνέπεια το πώς μαθαίνουμε να μιμούμαστε τους άλλους, να ταυτιζόμαστε και να συναισθανόμαστε την εμπειρία του συνανθρώπου μας σαν να τη ζούμε οι ίδιοι.
Οι γονείς είναι οι πρώτοι που απαντούν, μαθαίνουν στα παιδιά τους πώς αυτά να ελέγχουν τα συναισθήματά τους, τις επιθυμίες τους, τον τρόπο να τοποθετούν τα σωστά όρια και να συμπεριφέρονται. Ο ρόλος των γονιών είναι δύσκολος, αλλά όχι ακατόρθωτος.
Οι άνθρωποι επομένως, έχουν τη δυνατότητα να αναγνωρίζουν τις χειρονομίες των άλλων ανθρώπων, τα συναισθήματα,
Σίγουρα δεν υπάρχουν τέλειοι γονείς, αλλά ούτε και αλάνθαστες συνταγές. Λάθη γίνονται γιατί είμαστε άνθρωποι. Σημασία έχει η προσπάθεια. Το δυστύχημα θα ήταν να επαναλαμβάνεται ο αποσυντονισμός και η έλλειψη επικοινωνίας, να δημιουργεί61
ται ή να μεταφέρεται η τραυματική εμπειρία, εξαιτίας της έλλειψης αυτοσυγκράτησης και μεταφοράς των αρνητικών συναισθημάτων, όπως θυμού και φόβου. Κάθε γονιός φοβάται όταν βλέπει το παιδί του να είναι σε κίνδυνο και είναι λογικό από τη μια μεριά. Αν όμως χάνεται συχνά η ψυχραιμία, η έκφραση του προσώπου, οι κινήσεις και τα λόγια καταγράφονται στο παιδί του μέσω των Κατοπτρικών Νευρώνων, σαν ένας τεράστιος φόβος. “Κάνω φοβερά λάθη, δεν είμαι ικανός και δεν έχω τη δυνατότητα να ελέγξω τα συναισθήματά μου”. Πώς λοιπόν θα μπορούσε ένα παιδί να εξερευνήσει τον κόσμο χωρίς υπερβολικό φόβο; Νομίζω ότι ο «διάλογος» του σώματος ενός ενηλίκου, καθώς και οι πιθανές εξηγήσεις που αρμόζουν στην ηλικία του μικρού συνομιλητή, βοηθούν στο να μην παραμένουν κενά, λανθασμένες πεποιθή-
σεις, ‘’κολλήματα’’ και ως επί το πλείστον αρνητικά συναισθήματα. Τα παιδιά παρατηρούν και καταγράφουν τις διάφορες καταστάσεις. Καταγράφουν επίσης και τις θετικές εμπειρίες που καταχωρούνται στο υποσυνείδητο ή και στο συνειδητό και επηρεάζουν θετικά τον τρόπο σκέψης και συμπεριφοράς σε παρόμοιες περιστάσεις. Οι γονείς επομένως θα ήταν καλό να επιζητούν την οπτική επαφή και την σωματική ηρεμία, η οποία θα συνοδεύεται με το ανάλογο συναίσθημα αγάπης και θα αποτελεί πρότυπο μίμησης για το παιδί. Αξιόλογο επίσης είναι να επιβραβεύουν τα παιδιά τους όταν κάνουν κάτι θετικό στον εαυτό τους ή στους άλλους. Η εμπιστοσύνη και η αυτοεκτίμηση θα πρέπει να είναι το παράδειγμα που θα απορρέει από τους ίδιους. Υπάρχει μεγαλύτερη διασκέδαση, αν υπάρχει συνεργασία και αλληλοβοήθεια. Τα παιδιά θα πρέπει να μάθουν να ζητούν βοήθεια και να γνωρίζουν ότι οι γονείς θα είναι πάντα δίπλα τους, όταν εκείνα τους χρειαστούν. Δεν θα πρέπει επίσης να ξεχνάμε ότι σε μια κατάσταση δεν υπάρχουν μόνο αρνητικοί παράγοντες, αλλά και θετικοί. Πολλές φορές το χιούμορ βοηθά στο να μειώσει τις εντάσεις και τις δυσκολίες. Το να μπορούμε να συντονιστούμε, μας επιτρέπει να αισθανόμαστε λιγότερο μόνοι, μας παρέχει τη δυνατότητα να ταυτιζόμαστε, να μαθαίνουμε και να επιλύνουμε πιθανά προβλήματα. Ένας γονιός “ικανοποιητικά καλός” θα κάνει το καλύτερο δυνατό για το παιδί του. Θα του μεταφέρει χρήσιμα εφόδια που θα το βοηθήσουν στη δική του μετέπειτα πορεία στη ζωή και θα του μάθει ότι αξίζει πάντα να προσπαθούμε για το καλύτερο.
62
Υπερηχογράφηµα βιωσιµότητας α΄τριµήνου ◀ Υπερηχογράφηµα αυχενικής διαφάνειας ◀ Υπερηχογράφηµα Β΄επιπέδου ◀ Υπερηχογράφηµα µέτρησης τραχήλου µήτρας ◀ Υπερηχογράφηµα Doppler ◀ Προγεννητικός έλεγχος πολύδυµων κυήσεων ◀ Βιοψία τροφοβλάστης ◀ Αµνιοπαρακέντηση ◀
ΝΤΑΙΖΗ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΥ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΜΑΙΕΥΤΗΡΑΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΤΟΥ ΕΜΒΡΥΟΥ Εξειδικευµένη στον προγεννητικό έλεγχο στο King’s College Hospital, Λονδίνο, υπό την Αιγίδα του Fetal Medicine Foundation RCR/RCOG ∆ιπλωµατούχος στην Προηγµένη Μαιευτική Υπερηχογραφία Μεγάλης Βρετανίας
Κορίνθου 210-212, Πάτρα Τηλ.: 2610 272.788 Fax: 2610 272.780 nikolopoulountaizi@gmail.com
Ι Α Τ Ρ Ε Ι Ο ΠΡΟΓΕΝΝΗΤΙΚΗΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ 63
Η τιμωρία
ανάλογα με την ηλικία «Αν δεν το σταματήσεις θα πας στο δωμάτιό σου!», «Αν δεν το αφήσεις κάτω θα στο πάρω.», «Αν δεν διαβάσεις τα μαθήματά σου, δεν θα πάρεις το tablet σήμερα», είναι μόνο λίγες από τις καθημερινές εκφράσεις που χρησιμοποιούν οι γονείς, στην προσπάθειά τους να «συμμορφώσουν» τα ανυπότακτα παιδιά τους. Η τιμωρία είναι μια από τις πιο γνωστές συμπεριφοριστικές μεθόδους που χρησιμοποιούν οι γονείς για να διαπαιδαγωγήσουν τα παιδιά τους. ΠΑΤΣΑΟΥΡΑ ΔΗΜΗΤΡΑ/ ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ Msc CHILD AND ADOLESCENT PSYCHOLOGY
64
Τιμωρία θεωρείται οποιαδήποτε συνέπεια ακολουθεί την μη αποδεκτή πράξη του παιδιού. Μορφές τιμωρίας Σωματική τιμωρία Αφορά τη χρήση ξυλοδαρμού με στόχο τη συμμόρφωση του παιδιού, όπως τα χαστούκια, τα χτυπήματα στα χέρια, το τράβηγμα των αυτιών ή των μαλλιών κ.α. Λεκτική επίπληξη Είναι ένα ισχυρό αρνητικό λεκτικό ερέθισμα που εξαρτάται άμεσα από τη συμπεριφορά του παιδιού. Ένα παράδειγμα θα ήταν ένας γονέας να λέει: «Όχι! Αυτό ήταν κακό!» Time-out Η τεχνική αυτή αφορά μια χρονική περίοδο αμέσως μετά από μια συγκεκριμένη συμπεριφορά, κατά την οποία το παιδί απομακρύνεται από την ομάδα συνομηλίκων και παραμένει σε ένα χώρο μόνο του. Συχνό φαινόμενο αποτελεί «η καρέκλα της σκέψης» που χρησιμοποιείται στο νηπιαγωγείο, όπου τα παιδιά απομακρύνονται άμεσα από τον κύκλο των συνομηλίκων όταν έχουν κάνει κάτι μη επιτρεπτό και πηγαίνουν να σκεφτούν στην καρέκλα της σκέψης. Η χρονική περίοδος στο σημείο του time-out δεν πρέπει να είναι πολύ μεγάλη και σχετίζεται άμεσα με τη χρονολογική ηλικία του παιδιού. Αφαίρεση προνομίων Η τεχνική αυτή σχετίζεται με την αφαίρεση συγκεκριμένης ποσότητας ενισχυτικού υλικού, αμέσως μετά από μια συμπεριφορά. Για παράδειγμα, έπειτα από την εμφάνιση επιθετικής συμπεριφοράς ενός παιδιού, η μητέρα του αφαιρεί το προνόμιο να πάνε στην παιδική χαρά, διότι δεν συμπεριφέρθηκε κατάλληλα. Αποτελεσματικότητα τιμωρίας ανάλογα με τα αναπτυξιακά στάδια Το αναπτυξιακό στάδιο στο οποίο βρίσκε-
ται το παιδί, είναι πολύ σημαντικό κριτήριο για το πώς και εάν είναι χρήσιμο και αποτελεσματικό να επιβάλλονται τιμωρίες. Αρχικά, στη βρεφική ηλικία οι γονείς ενδέχεται να αφήνουν το βρέφος σε κατάσταση αναστάτωσης για μεγάλο χρονικό διάστημα, με στόχο να σταματήσει να εμφανίζει την ακατάλληλη συμπεριφορά (στη προκειμένη περίπτωση κλάμα). Τα βρέφη δεν είναι σε θέση να αντιληφθούν το «κακό» και την ακατάλληλη συμπεριφορά, επομένως χρειάζονται τακτική επίβλεψη, με στόχο την κάλυψη βασικών αναγκών ώστε να προλαμβάνεται η εμφάνιση της μη επιθυμητής συμπεριφοράς. Τα παιδιά προνηπιακής (2-3 ετών) και νηπιακής ηλικίας(4-5 ετών), είναι μια πραγματική πρόκληση για τους γονείς. Μήπως το μικρό παιδί σας φαίνεται να θέλει να σπάσει κάθε κανόνα που προσπαθείτε να του επιβάλλετε; Φυσικά, το κάνει! Αυτό είναι που πρέπει να κάνει σε αυτή την ηλικία! Παρόλο που μια τέτοια συμπεριφορά φτάνει τους γονείς εκτός ορίων, σκεφτείτε ποια είναι η νοοτροπία του μικρού παιδιού. Όλος ο κόσμος ανήκει σ ‘αυτό. Δεν υπάρχει τίποτα λανθασμένο με ένα νήπιο να αισθάνεται έτσι. Είναι ένα ένστικτο επιβίωσης. Τα παιδιά αυτής της ηλικίας είναι σε θέση να εκφράσουν έντονα τα συναισθήματά τους και τα χρησιμοποιούν συχνά για να δείξουν τι τα ενοχλεί, χωρίς να είναι πάντα σε θέση να εκφράσουν λεκτικά αυτά που νιώθουν. Η επιβολή τιμωρίας, κάθε είδους, σε αυτή την ηλικία χρειάζεται προσοχή, διότι αναπτυξιακά, τα παιδιά δεν είναι σε θέση να καταλάβουν ότι υπάρχουν συνέπειες στην παραβίαση κανόνων. Μπορεί το παιδί σε αυτές τις ηλικίες να αντιλαμβάνεται πως «άμα χτυπήσω κάποιον θα τιμωρηθώ», ωστόσο δεν είναι ακόμα σε θέση να παράγει τον συλλογισμό «επομένως πρέπει να σταματήσω να χτυπώ τους άλλους γιατί δεν θέλω να 65
τιμωρούμαι». Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η χρήση τιμωρίας σε παιδιά αυτής της ηλικίας να μη λειτουργεί. Η χρήση του time-out σε αυτές τις ηλικίες είναι πολύ συχνή και είναι καλή εναλλακτική του ξυλοδαρμού, όταν το παιδί εμφανίζει μία επικίνδυνη για το ίδιο ή για τους άλλους συμπεριφορά. Κρίνεται σημαντικό στη χρήση αυτής της τεχνικής, η χρονική περίοδος απομάκρυνσης να σχετίζεται με τη χρονολογική ηλικία του παιδιού. Το ένα λεπτό του χρόνου ανά ηλικιακό έτος (δηλαδή 3 λεπτά για παιδί ηλικίας 3 ετών) είναι κατάλληλο. Το κύριο σημείο επίσης είναι να απομακρύνεται το παιδί από την κατάσταση, αυτό δεν σημαίνει ότι χρειάζεται να κλειστεί στο δωμάτιό του ή να καθίσει σε μία καρέκλα. Η κατοχή των παιδιών στην αγκαλιά σας για το χρονικό διάστημα που έχει οριστεί είναι μια καλή εναλλακτική λύση. Αυτό μπορεί να μην φαίνεται σαν τιμωρία, αλλά αν τραβήξετε το παιδί από εκεί που έπαιζε, πιθανότατα θα διαμαρτυρηθεί. Σημαντικό σε αυτή την ηλικία είναι οι γονείς να μάθουν να εκπαιδεύουν τα παιδιά τους στο τι είναι σωστό να κάνουν και όχι στο τι δεν πρέπει να κάνουν και να επιβραβεύουν τα παιδιά όποτε εκδηλώνουν την επιθυμητή για αυτούς συμπεριφορά. «Έκανες καλή δουλειά να καθαρίσεις το δωμάτιό σου», «Αυτή είναι μια καλή απόφαση», «Μου αρέσει ο τρόπος που χρησιμοποίησες πολλά χρώματα σε αυτή την εικόνα». Το παιδί θα δει ότι ο έπαινος είναι ειλικρινής, αφού κάνατε την προσπάθεια να είστε συγκεκριμένοι. Η χρήση της επιλεκτικής άγνοιας είναι επίσης λειτουργική σε αυτό το αναπτυξιακό στάδιο ζωής του παιδιού. Όταν το παιδί σε αυτές τις ηλικίες εκδηλώνει μία ανεπιθύμητη συμπεριφορά με στόχο την εστίαση της προσοχής των ενηλίκων σε αυτό, είναι σημαντικό η συμπεριφορά αυτή να αγνοείται, ώστε να μην επαναληφθεί. Αυτή η 66
παιδική ανευθυνότητα θα αυτο-διορθωθεί με το χρόνο και την ωριμότητα. Η αγνόηση συμβάλλει στη διαμόρφωση της συμπεριφοράς των παιδιών, επειδή το παιδί αντιλαμβάνεται πως δεν μπορεί να προσελκύσει τους άλλους με αυτό τον τρόπο. Τα παιδιά σχολικής ηλικίας είναι σε θέση αναπτυξιακά να αντιληφθούν τις συνέπειες μίας συμπεριφοράς. Η χρήση τιμωρίας σε αυτές τις ηλικίες με τη μορφή λεκτικής επίπληξης ή αφαίρεσης προνομίων, μπορεί να αποβεί αποτελεσματική. Ωστόσο, τα παιδιά σχολικής ηλικίας μπορούν να πειθαρχήσουν και με λιγότερο τιμωρητικούς τρόπους. Η εμπειρία των συνεπειών των επιλογών τους είναι ένας από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους για να διαμορφώσουν τη συμπεριφορά τους, επειδή μπορούν να μάθουν την αυτοπειθαρχία. Οι γονείς χρειάζεται να παρουσιάζουν στα παιδιά δύο αντιδιαμετρικά αντίθετες επιλογές ως συνέπεια για την ίδια συμπεριφορά και τα παιδιά να έχουν την ελευθερία να επιλέγουν τη σωστή συνέπεια. Η επιβράβευση μέσω παροχής ενισχύσεων είναι ένας τρόπος για να διαμορφώσετε τη συμπεριφορά των παιδιών, προσελκύοντας το παιδί σας σε στόχους που έχετε κάνει γι' αυτό. Ο απώτερος στόχος είναι και εδώ η αυτοπειθαρχία του παιδιού - ένα παιδί συμπεριφέρεται καλά επειδή θέλει ή επειδή ξέρει ότι θα κερδίσει κάτι. Δεν πρέπει να περιμένει ένα «βραβείο» κάθε φορά που συμπεριφέρεται καλά. Ενίσχυση μπορεί να είναι μια θετική στάση από τη πλευρά των γονέων, ένα φιλί ή μία αγκαλιά. Η χρήση της αφαίρεσης προνομίων ως μορφή επιβολής τιμωρίας, είναι περισσότερο λειτουργική σε παιδιά της εφηβικής ηλικίας. Για να έχει αυτή η τεχνική διόρθωσης καλή πιθανότητα να αποτρέψει την επανάληψη μιας κακής συμπεριφοράς, το παιδί πρέπει φυσικά να συνδέσει την απόσυρση των προνομίων με τη συμπε-
ριφορά πχ. «Δεν θα βγεις το Σάββατο βόλτα, εάν δεν ολοκληρώσεις τα μαθήματά σου». Σημαντικό εδώ για τη σωστή χρήση της αφαίρεσης προνομίων, είναι να μπορεί να λειτουργήσει ως μέρος μιας προσυμφωνηθείσας συμφωνίας που συναποφασίστηκε από τους γονείς και τον/την έφηβο. Οι γονείς δηλώνουν τις συμπεριφορές που περιμένουν από τα παιδιά τους και τα παιδιά ανακοινώνουν τις συμπεριφορές που περιμένουν από τους γονείς. Οι γονείς εστιάζουν την προσοχή των παιδιών στο συμβόλαιο στη χορήγηση προνομίων, εάν τα παιδιά ανταπεξέρχονται των υποχρεώσεων τους. Αν τα παιδιά δεν κρατήσουν το τέλος της συμφωνίας όπως έχει οριστεί, οι γονείς δεν μπορούν να χορηγήσουν αυτά τα προνόμια. Παρόλο που οι έφηβοι είναι αναπτυξιακά σε θέση να αντιληφθούν τέτοιου είδους γνωστικούς συλλογισμούς, δυσκολεύονται να αντιληφθούν τα συναισθήματά τους και να τα εκφράσουν με το σωστό τρόπο, με αποτέλεσμα η αφαίρεση των προνομίων να δημιουργεί συχνές συ-
γκρούσεις ανάμεσα σε γονείς και παιδί, ειδικότερα όταν η τεχνική δεν χρησιμοποιείται με φειδώ. Μια καλύτερη εναλλακτική αποτελεί η χρήση της διαπραγμάτευσης με το παιδί. Τα παιδιά σέβονται τους γονείς που είναι πρόθυμοι να τα ακούσουν. Οι γονείς χρειάζεται να δείχνουν προσιτοί και ανοιχτοί με το παιδί και να συνυπολογίζουν τη γνώμη των έφηβων παιδιών τους στη λήψη των αποφάσεων που αφορούν τη συμπεριφορά τους. Στα εφηβικά χρόνια, η διαπραγμάτευση γίνεται το κύριο εργαλείο διαχείρισης συμπεριφοράς, διότι οι έφηβοι επιθυμούν να αντιμετωπίζονται ως ίσοι και αναμένουν από τους γονείς να σέβονται τη γνώμη τους. Εάν χρησιμοποιηθεί με σύνεση, η διαπραγμάτευση βελτιώνει την επικοινωνία μεταξύ γονέα και παιδιού. Αρνητικές συνέπειες της τιμωρίας Η τιμωρία, ιδιαίτερα η σωματική, τείνει να προκαλέσει επιθετική συμπεριφορά, επομένως είναι σημαντικό να αποφεύγεται. 67
ναι μόνο αρνητικές για τη ψυχοσυναισθηματική κατάσταση του παιδιού, αλλά και δεν βοηθούν στην εμφάνιση της επιθυμητής συμπεριφοράς. Η τιμωρία δεν δημιουργεί νέα συμπεριφορά, απλώς σταματάει την παλιά. Με άλλα λόγια, η τιμωρία δεν διδάσκει σε ένα άτομο τι πρέπει να κάνει, διδάσκει μόνο τι δεν πρέπει να κάνει. Φαίνεται λοιπόν, πως η τιμωρία αποτελεί μια πρακτική του παρελθόντος που δεν εξυπηρετεί τον αρχικό της στόχο. Το μυστικό για επιτυχή σχέση με τα παιδιά βρίσκεται στη διαρκή επαφή, την επεξήγηση των λαθών, τη θετική ενίσχυση και επικοινωνία. Η τιμωρία, ιδιαίτερα η σωματική, μπορεί να προκαλέσει ανεπιθύμητες συναισθηματικές παρενέργειες, όπως το κλάμα και η γενική φοβία. Αυτές οι συνέπειες δεν εί-
Έτσι τα παιδιά διαμορφώνονται σε ανεξάρτητες οντότητες και αποκτούν την ευελιξία να αντιμετωπίσουν κοινωνικές και συναισθηματικές προκλήσεις της καθημερινότητας.
Εκπαιδεύοντας τα παιδιά να γίνουν
αυτόνομοι ενήλικες
Το πιο δύσκολο ίσως κομμάτι της διαδρομής ενός ανθρώπου είναι η κατάκτηση της αυτονομίας του. Η στάση των γονέων θα διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο προς την επίτευξη αυτή. Ο Δρ. Tim Elmore, ειδικός στις ηγετικές ικανότητες και με περισσότερα από 25 σχετικά βιβλία στο ενεργητικό του, αναφέρει ότι υπάρχουν επτά συγκεκριμένες συμπεριφορές των σύγχρονων γονιών που εμποδίζουν τα παιδιά τους από το να επιτύχουν! ΓΟΥΛΙΑΜΗ - ΣΑΡΑΝΤΗ ΧΑΡΑ / ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ - ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΥΤΡΙΑ
70
Οι γονείς υπερπροστατεύουν τα παιδιά τους Για αρκετούς γονείς η υπερπροστασία είναι τόσο φυσική, που δε σκέφτονται καν ότι τα παιδιά χρειάζεται να πάρουν ρίσκα – μέσα σε λογικά όρια. Ευρωπαίοι ψυχολόγοι βρήκαν ότι το παιδί που δεν του επιτρέπεται να παίξει έξω, να πέσει, ή να γρατζουνιστεί, τείνει να εξελίσσεται σε φοβικό ενήλικα! Πόσο σύνηθες, άραγε, είναι αυτό στη χώρα μας, πόσο συχνά ακούμε γονείς να φωνάζουν, “μην τρέχεις θα χτυπήσεις”, “μη σκαρφαλώσεις θα πέσεις”, “πρόσεχε είναι επικίνδυνο”. Και πόσο πιο σπάνια ακούς ένα γονιό να παρακινεί το παιδί του να τολμήσει να κάνει καινούργια πράγματα, να του πει “μην φοβάσαι, προσπάθησε, θα τα καταφέρεις”!
του (π.χ. Δεν το κάλεσαν σε ένα πάρτι και τηλεφωνεί στους άλλους γονείς για να το καλέσουν ή τα βάζει με τον γυμναστή ή δάσκαλο που του έκανε την παρατήρηση), ακρωτηριάζει ολοσχερώς την ικανότητά του να επιλύει προβλήματα. Το παιδί περιμένει ότι πάντα κάποιος θα υπάρχει πίσω του που θα το ‘’σώζει’’. Θα εξομαλύνει τα δύσκολα. Θα εξαφανίζει τις αρνητικές συνέπειες των πράξεών του ή απλώς θα αναλαμβάνει κάποιος άλλος να κάνει αυτό που το ίδιο πρέπει να κάνει. Οι γονείς επαινούν το παιδί τους υπερβολικά Όλα τα παιδιά χρειάζονται έπαινο, ενθάρρυνση και υποστήριξη για να προκόψουν, να αποκτήσουν υγιή αυτοπεποίθηση και καλή εικόνα για τον εαυτό τους και τον κόσμο γύρω τους. Όταν όμως οι γονείς το εκθειάζουν χωρίς να υπάρχει η ανάλογη προσπάθεια, τότε ο έπαινος έχει ακριβώς το αντίθετο αποτέλεσμα! Η τακτική του «όλοι παίρνουν βραβείο» μπορεί να επιστρέψει μπούμερανγκ και να μην έχει τα αναμενόμενα θετικά και τονωτικά αποτελέσματα. Ναι, βραβείο για τη συμμετοχή και την προσπάθεια μπορούν και πρέπει να πάρουν όλα τα παιδιά. Βραβείο, όμως, επειδή όλοι ήταν άριστοι όχι (αυτό είναι πολύ σπάνιο!).
Οι γονείς σπεύδουν να λύσουν το πρόβλημα του παιδιού τους Υπάρχουν διαβαθμίσεις στα προβλήματα που αντιμετωπίζει ένα παιδί. Πολλές από τις δυσκολίες που έχει είναι εξελικτικά κατάλληλες. Αποτελούν δυσκολία, επειδή έργο του παιδιού είναι να βρει μόνο του τη λύση, ώστε να γίνει πιο ικανό, ανεξάρτητο και ώριμο για την ηλικία του. Όταν, όμως, ο γονιός τρέχει να δώσει ο ίδιος λύση στο πρόβλημα του παιδιού
Οι γονείς αισθάνονται ενοχές όταν βάζουν όρια στα παιδιά τους Για πολλούς γονείς, το να τους πει το παιδί τους, πάνω στα νεύρα του: «Είσαι κακιά!» ή «Δεν σ ’αγαπώ!», είναι ό,τι χειρότερο μπορεί να τους συμβεί! Αισθάνονται ενοχές και θεωρούν ότι, ίσως πράγματι είναι κακοί γονείς και κάνουν κακό στο παιδί τους! Αυτό δε θα μπορούσε να είναι πιο ανακριβές! Το παιδί πάνω στα νεύρα του (όπως και οι γονείς καμιά φορά) λέει πράγματα που δεν τα εννοεί είτε για να ανακουφιστεί το ίδιο είτε για να ταράξει τους γονείς του. 71
Όταν οι γονείς βάζουν όρια ή δεν επιτρέπουν κάτι στο παιδί τους ή του λένε ότι πρέπει να περιμένει ή δεν του κάνουν όλα τα χατίρια, τότε το παιδί θα έχει κάποια αντίδραση, όπως είναι φυσικό.
θεί. Οι γονείς καλό είναι να συζητάνε για τα λάθη που οι ίδιοι έκαναν στην εφηβεία με τρόπο που να βοηθάνε το παιδί τους να μάθει από αυτά, να τα αποφύγει, και να κάνει σωστές επιλογές.
Αλλά αυτό είναι κάτι που μπορεί να αποβεί εις όφελος του παιδιού. Έτσι μαθαίνουν τα παιδιά στα όρια.
Οι γονείς μπερδεύουν την εξυπνάδα, το ταλέντο και το χάρισμα με την ωριμότητα Ένα παιδί μπορεί να είναι έξυπνο, ταλαντούχο ή χαρισματικό αλλά αυτό δε σημαίνει ότι έχει και την ανάλογη ωριμότητα. Γι’ αυτό και συχνά βλέπουμε νεαρά άτομα με ταλέντο (τραγουδιστές, ηθοποιούς) να μπλέκουν σε σκάνδαλα, επειδή τους λείπει η ανάλογη ωριμότητα. Η ωριμότητα, η υπευθυνότητα, οι σωστές επιλογές έρχονται σταδιακά. Οι γονείς δεν εφαρμόζουν στην πράξη αυτά που λένε στη θεωρία
Έτσι μαθαίνουν να περιμένουν. Έτσι αντιλαμβάνονται ότι το σύμπαν δεν περιστρέφεται γύρω από τα ίδια αλλά ότι και οι άλλοι έχουν ανάγκες. Απ’ την άλλη, τα όρια κι οι κανόνες στην παιδική ηλικία προετοιμάζουν το παιδί να αντιμετωπίσει τα όρια και τους κανόνες που υπάρχουν στην ενήλικη ζωή. Οι γονείς δε συζητάνε για τα λάθη που έκαναν οι ίδιοι όταν ήταν μικροί Ειδικά οι έφηβοι, θέλουν να ξέρουν πώς ήταν οι γονείς τους όταν ήταν κι αυτοί στην εφηβεία τους. Τι είδους ζωή είχαν, τι λάθη έκαναν, τι έκαναν σωστά, κοκ. Αυτές όλες είναι χρήσιμες πληροφορίες ώστε να μπορέσει το έφηβο παιδί να ανοίξει τα φτερά του και σταδιακά να ανεξαρτητοποιη72
Όταν ο γονιός λέει στο παιδί του: «Μη χτυπάς την αδερφή σου!» και ο ίδιος το χτυπάει για να σταματήσει να είναι επιθετικό, όταν του λέει: «Σταμάτα τις φωνές!», αλλά ο ίδιος φωνάζει, προφανώς το παιδί φέρεται αντιγράφοντας το παράδειγμα του γονιού. Έτσι, αν κανείς θέλει να μάθει το παιδί του να είναι υπεύθυνο, να λέει αλήθεια, να συνεργάζεται, θα πρέπει και ο ίδιος ως γονιός να φέρεται με αντίστοιχο τρόπο στο παιδί του αλλά και στην υπόλοιπη ζωή του, ώστε να δίνει το καλό παράδειγμα. Σύμφωνα με τα προαναφερθέντα, είναι αναγκαίο λοιπόν, να θέτουμε στα παιδιά ξεκάθαρους κανόνες προκειμένου να αναπτύξουν τον αυτοέλεγχό τους και να αποκτήσουν σταθερές αξίες. Πρέπει να δίνουμε έμφαση στην υπομονή και το χιούμορ αντί να δείχνουμε αγχωμένοι για τις ελλείψεις τους. Δεν χρειάζεται να πηγαίνουν πάντα όλα καλά. Τα παιδιά έχουν το δικαίωμα να κάνουν λάθη. Έτσι μαθαίνουν να είναι τα ίδια υπεύθυνα για τις συνέπειες των πράξεών τους και, κάθε μέρα που περνάει, να προσέχουν περισσότερο τον εαυτό τους.
Μαυροµµάτη Εύα Μαιευτήρας - Χειρουργός γυναικολόγος Γυναικολογικός Έλεγχος Παθήσεις Εγκυµοσύνη Ενδοσκοπικές Επεµβάσεις Υποβοηθούµενη αναπαραγωγή
Κορίνθου 287, Πάτρα Τηλ.: 2610 278 831 Κιν.: 6932 720 431 Οικία: 2610 451 966 Κλινική: 2610 224 513, 624 316 Το ιατρείο είναι πλήρως εξοπλισµένο για την πρόληψη και θεραπεία γυναικολογικών παθήσεων, καθώς και για την παρακολούθηση µαιευτικών περιστατικών. ∆ιαθέτει κολποσκόπια, υπερήχους, διαθερµίες, κρυοπηξίες.
Ιατρικό Κέντρο Γαία ∆ιστόµου 9, Αθήνα Τηλ. Κέντρο: 210 699 1000
Ώρες λειτουργίας ∆ευτέρα, Τρίτη, Πέµπτη: 10:00 - 13:00 & 17:00 - 21:00 Τετάρτη, Παρασκευή: 09:00 - 13:00 & 17:00 - 20:00
e-mail: info@evamavrommati-gyn.gr
Μαμά δεν θέλω
να κοιμηθώ ακόμα!
Ο ύπνος αποτελεί το καλύτερο βάλσαμο για τα μικρά μας, όπως η τροφή και οι αγκαλιές! Ο ποιοτικός ύπνος, την κατάλληλη ώρα, χωρίς παρεμβολές και στη σωστή διάρκεια, ανάλογα με την ηλικία του παιδιού, επαναφορτίζει τις μπαταρίες του οργανισμού και συμβάλλει στην υγιή σωματική και ψυχοπνευματική ανάπτυξή του. ΚΟΣΜΑΡΙΚΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ / ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣ - ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΟΣ
74
Καταρχήν, κατά τη διάρκεια του βραδινού ύπνου, και κυρίως κατά τη διάρκεια του πρώτου τρίτου της νύχτας, εκκρίνεται η αυξητική ορμόνη, η οποία παίζει σημαντικό ρόλο στην αναδόμηση και τον πολλαπλασιασμό των κυττάρων. Επίσης, ο ύπνος μεταφέρει τα παιδιά σε κόσμους ονειρικούς, όπου η φαντασία τους μπορεί να καλπάσει αχαλίνωτη, βοηθώντας τα να εκτονώσουν τις φοβίες τους, να επεξεργαστούν τους προβληματισμούς της καθημερινότητας και να ξαναγκαλιάσουν τα αγαπημένα τους πρόσωπα, νιώθοντας τη θαλπωρή τους. Όμως, παρόλη την καθοριστική σημασία του ύπνου, τα μικρά μας πολλές φορές αντιδρούν έντονα στο να πάνε στο κρεβάτι τους για να αποκοιμηθούν. Τι μπορείτε να κάνετε εσείς, ώστε το παιδάκι σας να περάσει από την αγκαλιά σας στην αγκαλιά του Μορφέα, χωρίς ιδιαίτερη δυσκολία; Αρχικά, ευνοήστε τον ύπνο του παιδιού σας, προσδιορίζοντας έγκαιρα τα αρχικά σημάδια που δηλώνουν ότι νυστάζει, πριν φτάσει σε σημείο να γίνει υπερκινητικό και γκρινιάρικο λόγω εξάντλησης. Μην ξεγελιέστε όμως: δεν πρόκειται να έχετε τη συγκατάθεσή του για να το βάλετε για ύπνο, ακόμα κι αν νιώθει κουρασμένο! Τα παιδιά προσπαθούν πάντα να συγκαλύψουν τα συμπτώματα κόπωσης, γιατί το να μείνουν λίγο ακόμα με τη μαμά και το μπαμπά είναι πολύ πιο διασκεδαστικό, από το να πάνε για ύπνο. Συνήθως, όταν τελικά δέχονται να πάνε για ύπνο, έχουν ήδη ξεπεράσει τα όριά τους. Ξεκινήστε, τουλάχιστον 20 - 30 λεπτά πριν από την ώρα που εμφανίζονται τα πρώτα σημάδια κόπωσης, την τελετή που ακολουθείτε για να το βάλετε στο κρεβάτι του. Εισάγετε κανόνες για το τελετουργικό πριν τον ύπνο και προσπαθήστε να δώσετε στο παιδί σας κίνητρα για να τους ακολουθήσει. Το τελετουργικό προ ύπνου θα πρέπει να περιλαμβάνει ευχάριστες και
χαλαρωτικές διαδικασίες για το παιδί (π.χ. μπανάκι, γάλα, πλύσιμο δοντιών, παραμύθι), και καλό είναι να μην ξεπερνά τα 30 λεπτά διάρκειας. Μπορείτε, μαζί με το παιδί σας, να σχεδιάσετε μία αφίσα που θα απεικονίζει το τι περιλαμβάνει ο χρόνος προετοιμασίας του για τον ύπνο και να την κρεμάσετε πάνω από το κρεβάτι του. Για παράδειγμα: «πλένω τα δόντια μου», «φοράω τις πιτζάμες μου», «η μαμά μου διαβάζει παραμύθι», «αγκαλιάζω τη μανούλα», «σβήνω τα φώτα», «κλείνω τα μάτια» και «αποκοιμιέμαι». Ανταμείψτε το πχ. με μία βόλτα επιπλέον στην παιδική χαρά, όταν υπακούσει τους κανόνες.
Προσπαθήστε να είσαστε συνεπείς και μη διαφοροποιείτε έντονα τους κανόνες, ανάλογα με τη διάθεση, την κούραση σας ή τη συμπεριφορά του παιδιού. Κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας, προσφέρετε στο παιδί τη δυνατότητα επιλογής, έτσι ώστε να δείξει την ανεξαρτησία του. Για παράδειγμα, δώστε του τη δυνατότητα να επιλέξει τις πιτζάμες του, ή τα κλινοσκεπάσματα, ή το βιβλίο που θα διαβάσει πριν αποκοιμηθεί. Κάνετε τη φράση «και τώρα στο κρεβάτι», να ακούγεται όχι ως προσταγή, αλλά ως μια πρόταση, φυσικό επακόλουθο της επιλογής του. Ποτέ μην χρησιμοποιείτε τον ύπνο ως τιμωρία, αλλά βοηθήστε το παιδί σας να συνδέσει την όλη διαδικασία με θετικά συναισθήματα. Πριν το ίδιο ξαπλώσει, με ενθουσιασμό διηγηθείτε του τις δραστηριότητές του της επόμενης ημέρας και πείτε του, πως όταν το πρωί σας περιγράψει το όνει75
ρό του, θα το ανταμείψετε με ένα ιδιαίτερο σνακ της αρεσκείας του! Παρακινήστε το να κοιμάται νωρίς, έτσι ώστε να μπορεί να τρέχει πιο γρήγορα στο παιχνίδι και να γίνει μεγάλο σαν τον μπαμπά ή τη μαμά. Δώστε ιδιαίτερη σημασία στο δωμάτιο του παιδιού, ώστε να είναι καθαρό, ήσυχο, με τη σωστή για την εποχή θερμοκρασία και με χαμηλό φωτισμό, έτσι ώστε να του μεταδίδει ένα αίσθημα ηρεμίας. Κατά τη διάρκεια της ημέρας φροντίστε το παιδί σας να παραμένει ενεργό σωματικά και πνευματικά και αποφύγετε την έντονη σωματική δραστηριότητα, την παρακολούθηση τηλεόρασης και τα βαριά γεύματα, τουλάχιστον μια ώρα πριν την διαδικασία του ύπνου. Μην παραλείπετε να εκφράζετε στο παιδί σας το πόσο ικανοποιημένοι είσαστε ως γονείς, όταν το ίδιο πέφτει για ύπνο στην ώρα του. Μην ξεχνάτε ότι τα παιδιά χρειάζονται συνεχώς την επιβεβαίω-
76
ση και τη θετική αξιολόγηση των πράξεών τους. Απαραίτητο είναι επίσης το φιλάκι και η αγκαλιά της καληνύχτας! Εάν το παιδί σας, αφού το έχετε βάλει για ύπνο ξανασηκωθεί από το κρεβατάκι του, μην υποκύψετε! Παραμείνετε σταθεροί στο χειρισμό σας και οδηγήστε το πάλι με ηρεμία στο δωμάτιό του να ξαπλώσει. Ενισχύστε τον οργανισμό του παιδιού σας, μέσω της Ομοιοπαθητικής αγωγής. Η ενέργεια που λαμβάνει το παιδί μέσω της λήψης των Ομοιοπαθητικών φαρμάκων, το ενισχύει ολιστικά, το ηρεμεί και το βοηθά να βυθιστεί με μεγαλύτερη ευκολία στην αγκαλιά του Μορφέα. Γονείς, να έχετε υπομονή στις δύσκολες αυτές μικρές στιγμές με το μικρό σας. Τα παιδιά μεγαλώνουν πολύ γρήγορα, φεύγουν από κοντά μας και το μόνο που μένει από την περίοδο αυτή είναι το γλυκό χαμόγελο των αναμνήσεων…
77
Η επικοινωνία με τα παιδιά στην εποχή της
τεχνολογικής επανάστασης
Η αλματώδης εξέλιξη και διάχυση των τεχνολογικών μέσων αποτελεί αναμφισβήτητα το κύριο χαρακτηριστικό της εποχής μας. Μεταξύ των άλλων τεχνολογικών επιτευγμάτων, η διάδοση της κινητής τηλεφωνίας και του διαδικτύου θεωρείται από πολλούς ως η κυριότερη «κατάκτηση» των τελευταίων τριάντα χρόνων. Υπολογίζεται μάλιστα πως μέχρι το 2025 οι συνδρομητές κινητής τηλεφωνίας θα ανέρχονται παγκοσμίως στα 5,9 δισεκατομμύρια. ΤΡΙΑΔΑΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ / ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΥΤΗΣ
80
Η εκπαίδευση, η πληροφόρηση, η διασκέδαση, οι επαγγελματικές ενασχολήσεις και, φυσικά, το σύνολο των κοινωνικών επαφών, είναι πλέον άρρηκτα συνδεδεμένες με την καθημερινή χρήση των κινητών τηλεφώνων και του διαδικτύου. Ο κόσμος μας μεγαλώνει και ενώνεται με γρήγορους ρυθμούς, που συμπαρασύρουν σχεδόν όλες τις καθημερινές μας πρακτικές και σχέσεις. Φαίνεται πως όσο ο ελεύθερος χρόνος μας περιορίζεται, τόσο αναζητούμε έναν ηλεκτρονικό τρόπο επιβίωσης σε μια πραγματικότητα που γίνεται όλο και περισσότερο απαιτητική. Όπως είναι φυσικό, η οικογενειακή ζωή υφίσταται τις πιέσεις του σύγχρονου τρόπου ζωής. Τα ευρήματα μιας πρόσφατης δειγματοληπτικής έρευνας, έδειξαν πως ο ποιοτικός χρόνος που περνούν μαζί τα μέλη μιας μέσης οικογένειας περιορίζεται στα 48 λεπτά ημερησίως. Οι γονείς και τα παιδιά δεν αποτελούν λοιπόν εξαίρεση στον «κανόνα» μιας φρενήρους καθημερινότητας που μας θέλει όλους, λίγο ως πολύ, εξαρτημένους – ή ακόμα χειρότερα εθισμένους – από τη χρήση κινητών τηλεφώνων. Πόσο όμως επικίνδυνη μπορεί να αποδειχθεί αυτή η όψη του σύγχρονου βίου; Είναι άραγε ωφέλιμο να αυξηθούν οι ώρες του ποιοτικού χρόνου που περνούν καθημερινά οι γονείς με τα παιδιά τους; Είναι γεγονός πως οι επικοινωνιακές, μαθησιακές και κοινωνικές δεξιότητες των παιδιών, αναπτύσσονται πάντα σε συνάρτηση με τη συμβολή των γονιών στην ανατροφή τους. Τα παιδιά μαθαίνουν από τους γονείς, παίζοντας, συζητώντας, διαβάζοντας παραμύθια και τραγουδώντας μαζί τους. Σε συνθήκες έλλειψης χρόνου και «ηλεκτρονικής εξάρτησης», πόσο εύκολο είναι να αποκτηθούν αυτές οι δεξιότητες που τόσο έχουν ανάγκη τα παιδιά, προκειμένου να ανταποκριθούν στον καταιγισμό των πληροφοριών και των ερεθισμάτων που δέχονται;
Θεωρώντας αυτονόητες τις απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα, θα αρκεστούμε στις επόμενες γραμμές στο να υποδείξουμε τρόπους επικοινωνίας των γονιών με τα παιδιά που μπορούν να διασκεδάσουν τους μεν, να εκπαιδεύσουν τα δε και να καταστήσουν λελογισμένη τη χρήση της τεχνολογίας. Πώς θα αναπτύξετε τις επικοινωνιακές δεξιότητες των παιδιών σας; ☺ Παίξτε παιχνίδια που δεν έχουν σχέση με την τεχνολογία Το τραγούδι μπορεί να συμβάλλει σημαντικά στην ανάπτυξη των επικοινωνιακών δεξιοτήτων ενός παιδιού. Τραγουδώντας παιδικούς στίχους στα παιδιά μας, επικοινωνούμε διασκεδάζοντας μαζί τους και προάγουμε την βλεμματική επαφή, που είναι τόσο σημαντική για τη μετέπειτα ανάπτυξή τους. Επίσης, απλές δραστηριότητες που συνοδεύονται από εντολές όπως «δώσε μου ένα φιλί», «πες μου γεια» ή «κάνε παλαμάκια», θέτουν τις βάσεις για την εκμάθηση των κοινωνικών και επικοινωνιακών δεξιοτήτων, ιδιαίτερα στην προσχολική ηλικία. Μόνη προϋπόθεση είναι να μην κρατάμε το κινητό μας τηλέφωνο και το μυαλό μας να είναι ελεύθερο. ☺ Διατηρείστε την προσοχή του παιδιού Διαβάστε μαζί με τα παιδιά σας ένα παιδικό βιβλίο. Τα βιβλία που έχουν τρισδιάστατες εικόνες εξάπτουν ακόμη περισσότερο τη φαντασία των παιδιών. Καθίστε με το παιδί σας στο πάτωμα και παίξτε. Βγείτε έξω για ένα περίπατο και παρατηρείστε τον σκύλο που τρέχει, τα παιδιά που κάνουν κούνια στην πλατεία. Με αυτόν τον τρόπο, συμβάλλετε στην ενίσχυση των κοινωνικών δεξιοτήτων του παιδιού σας, εφοδιάζοντάς το με κοινωνικές εμπειρίες. Χρησιμοποιείστε την μη λεκτική επικοινωνία Η μη λεκτική επικοινωνία όπως η ανταλλαγή βλεμμάτων, οι χειρονομίες και η γλώσσα του σώματος, παρέχουν σε αυτόν με τον οποίο μιλάμε σημαντικές πληροφορί81
ες. Το παιδί, μέσω των μη λεκτικών ενδείξεων, μαθαίνει να αναγνωρίζει συναισθήματα και νοήματα. Ιδιαίτερα για τα παιδιά που παρουσιάζουν καθυστέρηση στην ανάπτυξη της λεκτικής τους έκφρασης, αυτή η πρακτική είναι σημαντική για τη βελτίωση των επικοινωνιακών τους δεξιοτήτων. Να σημειώσουμε εδώ, πως η χρήση της τεχνολογίας έχει μειώσει σημαντικά ή και εξαλείψει αυτές τις «κρυφές» νοηματικά ενδείξεις που χρησιμοποιεί ο άνθρωπος για να περάσει ένα μήνυμα. Τα παιδιά λαμβάνουν όλο και λιγότερα ερεθίσματα από τους γονείς τους. Πώς θα περιορίσετε την αλόγιστη χρήση της τεχνολογίας; Αν οι παραπάνω πρακτικές μπορούν να εμπλουτίσουν την επαφή μας με τα παιδιά, η λελογισμένη χρήση των σύγχρονων τεχνολογικών μέσων μπορεί να αποδειχθεί εξίσου αποδοτική. Πώς όμως οριοθετείται στις σύγχρονες συνθήκες αυτή η λελογισμένη χρήση; Υιοθετώντας τις παρακάτω απλές τεχνικές στην καθημερινότητά σας, μπορείτε να βελτιώσετε τους όρους της επικοινωνίας με τα παιδιά σας:
πομπός πληροφοριών, χρησιμοποιώντας την τεχνολογία για να μοιραστείτε τις εμπειρίες σας με το παιδί σας. Αν η στιγμή το επιτρέπει, γίνετε ανταγωνιστικός παίζοντας ένα εκπαιδευτικό παιχνίδι με χρώματα, σχήματα, γράμματα ή λέξεις όπως π.χ. η κρεμάλα. Η χρήση της τεχνολογίας, όπως κάθε κοινωνική πρακτική, έχει θετικές και αρνητικές όψεις. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι, μέχρι σήμερα, καμία έρευνα δεν έχει αποδείξει ότι η λελογισμένη χρήση της τεχνολογίας είναι επιβλαβής για τα παιδιά. Αντιθέτως, έχει διαπιστωθεί ότι μπορεί να αποδειχθεί ιδιαίτερα ωφέλιμη. Όπως και να έχει όμως, η φυσική επαφή δεν μπορεί να αντικατασταθεί από την ηλεκτρονική επικοινωνία.
◘ Περιορίστε τη χρήση συσκευών όπως το κινητο ή η τηλεόραση κατά τη διάρκεια των γευμάτων και πριν τον βραδινό ύπνο. Ορίστε τις ώρες κατά τις οποίες όλα τα μέλη της οικογένειας μπορούν να διασκεδάσουν ή και να ενημερωθούν κάνοντας χρήση της κινητής τηλεφωνίας και του διαδικτύου. ◘ Αφήστε στο σπίτι το κινητό και μοιραστείτε ωραίες καθημερινές στιγμές με το παιδί σας: μία εκδρομή στο πάρκο, μία βόλτα στην πλατεία, μία ενασχόληση όπως ο χορός, ένα μπάνιο σε δημόσια πισίνα. ◘ Παίξτε ηλεκτρονικά παιχνίδια και δείτε φωτογραφίες μαζί με το παιδί σας. Περιγράψτε τις εμπειρίες σας, σχολιάστε αυτά που βλέπετε και μοιραστείτε μαζί του τον τρόπο που σκέφτεστε. Από παθητικός δέκτης μπορείτε να γίνετε ενεργητικός 82
Σύμφωνα με έρευνες, το 80% της εγκεφαλικής μας λειτουργίας αναπτύσσεται στα τρία πρώτα χρόνια της ζωής μας. Η ανάπτυξη ενός παιδιού λοιπόν, εξαρτάται κυρίως από τα λεκτικά και μη λεκτικά ερεθίσματα που δέχεται κατά τα πρώτα χρόνια της αλληλοεπίδρασής του με τους γονείς.
Πρόληψη, θεραπεία και αποκατάσταση Το θεραπευτικό Κέντρο Λογοθεραπείας - Τριαδάς Δημήτρης είναι ένας χώρος που λειτουργεί στην περιοχή της Πάτρας και απευθύνεται σε παιδιά και ενήλικες που αντιμετωπίζουν προβλήματα επικοινωνίας, διαταραχές ομιλίας, άρθρωσης και μαθησιακές δυσκολίες. Είναι ένα σύγχρονο θεραπευτικό κέντρο που έχει ως στόχο την εξατομικευμένη θεραπευτική παρέμβαση μέσα από την χρήση σύγχρονου εξοπλισμού και μεθόδων παρέμβασης. Το κέντρο μας έχει ως γνώμονα την επιστημονική κατάρτιση, την επαγγελματική εμπειρία αλλά και την ευαισθησία που μας διακρίνει για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν παιδιά και ενήλικες. Οι συνεργάτες μας είναι άρτια εκπαιδευμένοι και γνώστες της επιστήμης τους σε ένα χώρο ειδικά διαμορφωμένο και επιστημονικά μελετημένο, φιλικό για τα παιδιά και τους γονείς που διαμορφώθηκε με σκοπό την καλύτερη κάλυψη των θεραπευτικών απαιτήσεων που δημιουργούνται.
1
2
3
Λογοθεραπεία
Εργοθεραπεία
Ειδική διαπαιδαγώγηση
Λογοθεραπεία είναι η επιστήμη που ασχολείται με την πρόληψη, αξιολόγηση και θεραπεία της ανθρώπινης επικοινωνίας σε παιδιά και ενήλικες. Όταν μιλάμε για ανθρώπινη επικοινωνία, εννοούμε όλες τις λειτουργίες που έχουν σχέση με την έκφραση του προφορικού και γραπτού λόγου, καθώς επίσης και με όλες τις κατάλληλες μορφές μη λεκτικής επικοινωνίας.
Είναι η επιστήμη και το επάγγελμα υγείας που ασχολείται με την παροχή εξειδικευμένης βοήθειας στο άτομο προκειμένου να αναπτύξει, να διατηρήσει ή να επανακτήσει τις λειτουργικές δεξιότητες που είναι απαραίτητες στην καθημερινή του ζωή (σπίτι, σχολείο, δουλειά).
Η ειδική διαπαιδαγώγηση ή αλλιώς ειδική αγωγή ασχολείται με την αξιολόγηση και την αποκατάσταση των μαθησιακών δυσκολιών σε παιδιά.
Κωνσταντινουπόλεως 15 (Πλ. Αγ. Σοφίας), Πάτρα, Τ: 2610 433.626, K: 6907 58 98 23 dtriadas@gmail.com www.logotherapeiapatras.gr
83
Η επαφή των παιδιών με τη φύση και τα ζώα Το βασικό ερώτημα που έχει να απαντήσει ένας προπονητής ιππασίας στους γονείς των παιδιών που ενδιαφέρονται να ξεκινήσουν Ιππασία, είναι το γιατί να διαλέξουν αυτό το άθλημα ή και απλά αυτήν την ενασχόληση. Και πάντα απαντάω με ερώτηση. Το παιδί σας αγαπάει τα ζώα; Το παιδί σας αγαπάει τα άλογα; Το παιδί σας έχει εμπειρίες, έχει εξοικείωση με τα ζώα, έχει ευκαιρίες να τα πλησιάσει, να τα παρατηρήσει, να ασχοληθεί μαζί τους; ΚΑΜΠΕΡΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ / ΠΡΟΠΟΝΗΤΗΣ ΙΠΠΑΣΙΑΣ
Και δυστυχώς στις περισσότερες περιπτώσεις η απάντηση είναι αρνητική. Η Ελλάδα στο παρελθόν ήταν χώρα αγροτική. Με την ανάπτυξη της αστυφιλίας και τη συγκέντρωση σε μεγάλες πόλεις, ο πληθυσμός μεταφέρθηκε μαζικά, εγκαταλείποντας την 84
ύπαιθρο και τις ασχολίες εκεί, μέρος των οποίων ήταν και η φροντίδα των οικόσιτων ζώων. Για μια μέση περίοδο υπήρχε μια σύνδεση των ανθρώπων που είχαν μεταναστεύσει
ΠΙΣΙΝΕΣ | ΠΑΙΔΟΤΟΠΟΣ | SNACK BAR | ΒΑΠΤΙΣΕΙΣ - ΓΑΜΟΙ | ΠΑΙΔΙΚΑ PARTY 85
στα αστικά κέντρα με την ύπαιθρο, μέσω των συγγενών που είχαν εναπομείνει πίσω, παππούδων, γιαγιάδων, θείων. Σε αυτή την περίοδο ο τόπος καταγωγής, το χωριό, ήταν ταυτόχρονα και ο χώρος διακοπών για τα μέλη της οικογένειας. Έστω λοιπόν και στις διακοπές, τα παιδιά είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν τον αγροτικό τρόπο ζωής, τις ασχολίες εκεί και τα οικόσιτα ζώα. Με την εξέλιξη της αγροτικής οικονομίας σε μεγαλύτερες και πιο μεγάλες μονάδες, χάθηκε οριστικά ο παραδοσιακός χαρακτήρας του Ελληνικού αγροτικού νοικοκυριού. Την ίδια περίοδο οι άνθρωποι των πόλεων επιλέγουν για διακοπές καθαρά τουριστικούς προορισμούς. Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι τα παιδιά να στερούνται εντελώς ευκαιριών για επαφή με τη φύση και τα ζώα. Επειδή ακριβώς το ίδιο συνέβη στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, εκεί αναπτύχθηκαν έγκαιρα
νέες μορφές “ευκαιριών” για την επαφή των παιδιών με τη φύση και τα ζώα. Πολλοί δήμοι αλλά και ιδιώτες συντηρούν μικρά πάρκα “Open farms” όπου τα παιδιά μπορούν να έρθουν σε επαφή με τα διάφορα ζώα, να τα γνωρίσουν, να τα παρατηρήσουν, να ενημερωθούν για τη ζωή τους, να αποκτήσουν μια βιωματική εμπειρία, συμμετέχοντας στο τάισμά τους ή και στην περιποίησή τους. Αντίστοιχα οι μεγάλοι ζωολογικοί κήποι δημιούργησαν τμήματα “Φάρμας - Παιδότοπου” με ακριβώς την ίδια λειτουργία. Στην Ελλάδα όλα αυτά ήταν δυστυχώς σχεδόν ανύπαρκτα ενώ σχετικά πρόσφατα λειτουργούν θεματικά πάρκα. Τα παιδιά έχουν πολύ λίγες ευκαιρίες να εξοικειωθούν με τα ζώα και τα γνωρίζουν ελάχιστα. Δυστυχώς η όποια επαφή είναι κυρίως μέσω των ηλεκτρονικών υπολογιστών, όπου εκεί αρκούνται απλά “στην εικόνα” στερούμενα εντελώς οποιασδήποτε βιωματικής εμπειρίας. Πιστεύω ότι επειδή οι άνθρωποι και τα ζώα είναι συνοδοιπόροι στον πλανήτη για χιλιάδες χρόνια, είναι πολύ σημαντική η συντήρηση μιας ενεργούς επικοινωνίας. Όσα λιγότερα ξέρουμε για τα ζώα, τόσο λιγότερα ξέρουμε για τους εαυτούς μας. Οι ψυχολόγοι σε όλο τον κόσμο σταθερά μιλούν για τη θετική επίδραση που έχει στην εξέλιξη της προσωπικότητας των παιδιών, η ενασχόληση με τα ζώα. Όλο δε και περισσότερο χρησιμοποιούνται τα ζώα, σαν μέσο ψυχοθεραπείας ή κινησιοδιέγερσης σε άτομα με αναπηρίες (ιπποθεραπεία). Μέσα από αυτό το πρίσμα ακράδαντα πιστεύω, ότι ναι, αξίζει τα παιδιά να γνωρίζουν όσο περισσότερα ζώα μπορούν από κοντά, σαν μια σημαντική βιωματική εμπειρία αλλά και σαν μέρος μιας συνολικής γνωριμίας με το ζωικό βασίλειο.
86
οι προτάσεις του about
βιβλία για παιδιά
Ίγκι Πεκ ο αρχιτέκτονας ΑΝΤΡΙΑ ΜΠΕΪΤΙ Εκδόσεις: Ψυχογιός Κάποια παιδιά χτίζουν κάστρα στην άμμο. Κάποια παιδιά φτιάχνουν πίτες από λάσπη. Και κάποια άλλα κατασκευάζουν πανύψηλους ουρανοξύστες. Αλλά κανένα δε χτίζει καλύτερα από τον Ίγκι Πεκ, που μια φορά έφτιαξε στον μπροστινό του κήπο ένα αντίγραφο της Μεγάλης Σφίγγας σε πραγματικές διαστάσεις! Και είναι κρίμα που τόσο λίγοι εκτιμούν το ταλέντο του Ίγκι – σίγουρα όχι η δεσποινίς Λίλα Γκριρ, η δασκάλα στη δευτέρα δημοτικού. Απ’ ό,τι φαίνεται, ο Ίγκι θα αναγκαστεί να ανταλλάξει το Ταυ του με ένα κουτί κηρομπογιές… μέχρι να πάει η τάξη εκπαιδευτική εκδρομή κι εκεί να αποδειχτεί πόσο χρήσιμος είναι ένας σπουδαίος μάστορας. Η Άντρια Μπέιτι και ο Ντέιβιντ Ρόμπερτς ενώνουν τις δυνάμεις και τα ταλέντα τους σε αυτό το θαυμάσιο εικονογραφημένο βιβλίο, που μιλάει για τα ξεχωριστά χαρίσματα και τoν προσωπικό τρόπο έκφρασης.
Γιατί είμαστε όλοι ξεχωριστοί; Roberts Jillian Εκδόσεις: Διόπτρα Στη φύση, το ουράνιο τόξο είναι όμορφο επειδή έχει τόσα διαφορετικά χρώματα! Όταν έρχεται η στιγμή να μιλήσουμε στα παιδιά για τις φυσικές, πολιτισμικές και θρησκευτικές διαφορές μεταξύ των ανθρώπων, μπορεί να δυσκολευτούμε μη γνωρίζοντας από πού ακριβώς να ξεκινήσουμε. Το βιβλίο αυτό προσεγγίζει με κατανοητό τρόπο τη διαφορετικότητα, διδάσκοντας στα παιδιά πώς να σέβονται τις διαφορές των ανθρώπων.
Η ΜΠΛΕΣΚΟΥΦΙΤΣΑ
BEAU SANDRINE Εκδόσεις: Λιβάνης Κάποτε, στην άκρη ενός δάσους, ζούσε ένα κοριτσάκι. Η γιαγιά της, που ήξερε να πλέκει, της είχε φτιάξει ένα μακρύ μπλε παλτό, μικροσκοπικά μπλε γάντια και έναν ζεστό μπλε σκούφο. Έτσι, όταν τα φορούσε, όλοι τη φώναζαν "Μπλεσκουφίτσα". Μια διασκεδαστική παραλλαγή του γνωστού παραμυθιού του Σαρλ Περό, με ολόδροση εικονογράφηση και ένα αναπάντεχα ανατρεπτικό τέλος ή μήπως δύο ή μήπως τρία ή μήπως αυτό που θα δώσεις εσύ;
Το μικρό βιβλίο της ειρήνης
ΣΤΙΛΤΟΝ ΤΖΕΡΟΝΙΜΟ Εκδόσεις: Κέδρος Η σειρά Ξεκαρδιστικές Ιστορίες του Τζερόνιμο Στίλτον απευθύνεται σε παιδιά από 7 ως 12 ετών και είναι μοναδική! Είναι η σειρά που απολαμβάνουν τα παιδιά γιατί έχει χιούμορ, δράση, και πολλές ανατροπές. Είναι η σειρά που εμπιστεύονται γονείς και εκπαιδευτικοί γιατί μεταδίδει διαχρονικές ηθικές αξίες. Ο αναγνώστης ταυτίζεται με τον Τζερόνιμο, που αντιμετωπίζει τις δυσκολίες της καθημερινής ζωής με χιούμορ και αισιοδοξία. Η σειρά γνωρίζει τεράστια επιτυχία σε ολόκληρο τον κόσμο. Τα βιβλία του Τζερόνιμο Στίλτον έχουν μεταφραστεί σε 48 γλώσσες και έχουν πουλήσει 140 εκατομμύρια αντίτυπα παγκοσμίως.
87
ΜΟΥΣΙΚΟΘΕΑΤΡΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ
Βιωματική μάθηση, παιχνίδι και αυτοσχεδιασμός
Τι είναι η μουσικοκινητική αγωγή Είναι η παιδαγωγική προσέγγιση που ανέπτυξε ο μουσικός Carl Orff στις αρχές του 20ου αιώνα, όταν ήρθε σε επαφή με το κίνημα του μοντέρνου χορού και τις κυριότερες εκπροσώπους του, Mary Wigman και την Dorothee Gunther. Το ενδιαφέρον του εστιάστηκε στο πώς τα παιδιά κάθε ηλικίας θα μπορέσουν να αγκαλιάσουν τη γνώση με τρόπο βιωματικό και ευχάριστο, χωρίς απαραίτητα να πρέπει να καταπιέσουν την περιέργεια και την έμφυτη ενεργητικότητά τους. Στο Μουσικοθεατρικό Εργαστήρι, συνεχίζοντας αυτή την εξαιρετικά αποτελεσματική παράδοση, καλωσορίζουμε το παιδί στον υπέροχο κόσμο της μουσικής και αναδεικνύουμε τις ιδιαίτερες τάσεις του μέσα από την ομαδικότητα, τον αυτοσχεδιασμό, την κίνηση και το παιχνίδι. Έτσι, μαθαίνει από νωρίς να απελευθερώνει την αστείρευτη ενέργειά του με εποικοδομητικό τρόπο, να συνεργάζεται με τα υπόλοιπα παιδιά, όπως και να αναχαιτίζει αρνητικούς προγραμματισμούς που πιθανόν προσλαμβάνει ασυνείδητα από το περιβάλλον του και το κάνουν να είναι αμυντικό ή συναισθηματικά «κλειδωμένο».
Ανεκτίμητο το όφελος για τα παιδιά Με δραστηριότητες ειδικά διαμορφωμένες με βάση την ηλικία και το επίπεδο κάθε παιδιού, κάθε μαθήτρια/μαθητής:
1 2 3 4
Θα αρχίσει να αντιλαμβάνεται τη γνώση ως παιχνίδι, με αποτέλεσμα να τη θυμάται καλύτερα και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Θα κατακτήσει σταδιακά την έννοια του ρυθμού και των βασικών στοιχείων της μουσικής, μέσα από την άμεση επαφή με τα όργανα της ορχήστρας. Θα φτιάξει τη δική του μουσική με τα κρουστά μουσικά όργανα του Carl Orff και τους χρωματιστούς ηχητικούς σωλήνες. Θα ξετυλίξει τον χαρακτήρα του μέσα από το παραμύθι και το θεατρικό παιχνίδι, ενώ θα εξερευνά και θα εκφράζει τα συναισθήματά του.
5
Θα βελτιώσει το λεξιλόγιό του και θα γνωρίσει νέες μελωδίες, μέσα από τη διασκέδαση και το τραγούδι.
6
Θα μάθει να δημιουργεί παρέες, να συνεργάζεται και να εμπιστεύεται τα υπόλοιπα παιδιά.
88
Στον κόσμο της μουσικοκινητικής αγωγής, κάθε παιδί αναπτύσσει τις ικανότητές του, κάνοντας αυτό που ξέρει καλύτερα να κάνει, να παίζει. Και η ευεργετική επίδραση των μουσικοκινητικών του βιωμάτων, σε βάθος χρόνου, εξισορροπούν όχι μόνο το ίδιο, αλλά και το ευρύτερο οικογενειακό και σχολικό του περιβάλλον.
ΜΟΥΣΙΚΟΘΕΑΤΡΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ Βιωματική μάθηση, παιχνίδι και αυτοσχεδιασμός “Πες μου και θα το ξεχάσω, δείξε μου και θα το θυμάμαι, κάνε με να συμμετέχω και θα καταλάβω”. Carl Orff, 1895-1982
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ Κάθε Δευτέρα περιμένουμε όλους τους μικρούς μας φίλους ηλικίας 2 έως 5 ετών να μας ακολουθήσουν στο μουσικό μας ταξίδι. Το εργαστήρι συντονίζει η μουσικοπαιδαγωγός Μαριλένα Καλογεράκη, στο χώρο του Ωδείου Paganini, Ι. Βλάχου 4 & Γούναρη, σε μία αίθουσα όλο ζεστασιά και χρώματα, ενώ το πρώτο μάθημα παρέχεται ΔΩΡΕΑΝ. Πληροφορίες - Εγγραφές: 2610 346.188 & 6957 738.733 89
Ευχαριστούμε θερμά για τη συνεργασία τους: Γουλιάμη - Σαράντη Χαρά Ψυχολόγος - ψυχοθεραπεύτρια Μαιζώνος 131, Πάτρα Τηλ.: 2610 271.961, Κιν.: 6977 579.508 www.gouliami.gr gouliami@hotmail.com
Πατσαούρα Δήμητρα Ψυχολόγος Msc Child and Adolescent Psychology Γεροκωστοπούλου 1, Πάτρα (Κέντρο Ανάπτυξης Παιδιού και Εφήβου) Τηλ.: 2614 009.417, Κιν.: 6948 462.270
Κανελλοπούλου Γεωργία Χριστίνα Ψυχολόγος - Οικογενειακή Σύμβουλος Καλλιθέα, Αττική Τηλ.: 6943 883.527 Email:gkanellopoulou@thepsytrap.gr
Πετροπούλου Χαριτίνη Δερματολόγος - Αφροδισιολόγος Αράτου 12 (1ος όροφος), Πάτρα Τηλ.: 2610 220.839, Κιν.: 6970 187.804 E-mail: chpetropoulou@hotmail.com
Κοσμαρίκου Αλεξάνδρα Παιδίατρος - Ομοιοπαθητική Ιατρική Γούναρη 78, Πάτρα Τηλ.: 2614 008.469, Κιν.: 6981 080.369 www.kosmarikou.gr www.facebook.com/akosmarikou
Ρωμανός Δημήτρης Αισθητικός Κωνσταντινουπόλεως 29, Πάτρα Τηλ.: 2613 023.733 dr@beauty-romanos.gr fb:Romanos Aesthetic Evolution
Κοτοπούλη Π. Όλγα-Μαρία BSc, MSc Ψυχολόγος - Ψυχολόγος Υγείας Σατωβριάνδου 63-65 & Κορίνθου, Πάτρα Τηλ.: 2610 279.277, Κιν.: 6980 502.577 kotopoulipsycare@gmail.com
Στάθης Γιώργος Δ/ντης κλινικής DHI Αθηνών Λεωφ. Βουλιαγμένης 30, Αθήνα Τηλ.: 210 92.11.630
Κωνσταντινοπούλου Δέσποινα Ψυχολόγος - Ψυχοθεραπεύτρια Συνεργάτιδα του ΚΕΝΤΡΟΥ ΛΟΓΟΥ & ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ Πέντε πηγαδίων 30, Πάτρα Τηλ.: 2610 430.506
Τριαδάς Δημήτρης Λογοθεραπευτής Κωνσταντινουπόλεως 15 (πλ. Αγ. Σοφίας), Πάτρα Τηλ.: 2610 433.626, Κιν.: 6907 589.823 www.logotherapeiapatras.gr contact@logotherapeiapatras.gr
Λούη Ι. Μαρία Κλινική Ψυχολόγος - Ψυχαναλύτρια Μπουμπουλίνας 76, Πάτρα Τηλ.: 2610 33.08.08, Κιν.: 6972 87.15.82 E-mail: louimaria2@gmail.com www.facebook.com/marialouipsy Μανιατοπούλου Κωνστάντζα MA, PGDip Ψυχολόγος Α.Π.Θ. Δραματοθεραπεύτρια, Παν/μιο Λονδίνου Αναλύτρια ονείρων, CCPE Λονδίνου Παντανάσσης 56, Πάτρα Τηλ.: 2610 273.337 E-mail:sesamedramatherapy@hotmail.gr www.dramatotherapia.com Πανίτσα Γεωργία Ψυχολόγος - Ψυχοθεραπεύτρια Αγίου Ανδρέου 178 - 180, Πάτρα Τηλ.: 2610 331.105 e-mail: georgia_panitsa@hotmail.com
Τριανταφυλλοπούλου Νίκη Ψυχολόγος - Ψυχοθεραπεύτρια Neurofeedback Provider nikipsychotherapist.com nt@nikipsychotherapist.com fb: dr.nikitriantafyllopoulou Μαιζώνος 131, Πάτρα Via Garessio 27, Torino Via Migliara 20, Torino Τρίγκα Μαρία Παιδίατρος - παιδοαλλεργιολόγος Παιδιατρική κλινική πανεπιστημίου Πατρών Χαβελές Γ. Ιωάννης MD, cMS, PhD Χειρουργός μαστού - Μαστολόγος Σατωβριάνδου 63 - 65 & Κορίνθου, Πάτρα Τηλ.: 2610 279.239, Κιν.: 6974 817.140 frontidamastou@gmail.com www.frontidamastou.gr
Το περιοδικό about είναι ιδιοκτησία και εκδίδεται από την: Αργυροκάστρου 20 262 24 Πάτρα Τηλ.: 2610 274.566 aboutyoukids@gmail.com
ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση ή αντιγραφή μέρους ή συνόλου των άρθρων του περιοδικού, με οποιονδήποτε τρόπο και σε οποιοδήποτε μέσο, χωρίς την έγγραφη άδεια της εκδότριας εταιρείας.
Το BookStop Cafe είναι ένας σύγχρονος χώρος που φιλοξενεί μια πλούσια συλλογή βιβλίων κάθε θεματολογίας στις πιο προσιτές τιμές της αγοράς. Στον ατμοσφαιρικό του χώρο, που είναι στέκι ανταλλαγής ιδεών, μπορείτε να αναζητήσετε τίτλους από την σύγχρονη και την κλασσική λογοτεχνία, μελέτες φιλολογίας, φιλοσοφίας, ψυχολογίας, ιστορικά βιβλία για κάθε περίοδο, κόμικς, σχολικά βοηθήματα, θέατρο, μουσική, λεξικά και άλμπουμ-λευκώματα για υπέροχα δώρα. Επιπλέον θα βρείτε Νέες εκδόσεις σε ελληνική - ξένη και παιδική λογοτεχνία - παραμύθι. Επιπρόσθετα μπορείτε να ανταλλάξετε βιβλία με οποιοδήποτε μεταχειρισμένο ή νέο βιβλίο ανάλογης αξίας. Ο χώρος λειτουργεί και ως αναγνωστήριο.
Είσοδος 1η Πατρέως 43, Πάτρα Είσοδος 2η Βούρβαχη 9, Πάτρα Τηλ.: 2611 104.123 Κιν.: 6944 212.150 e-mail:info@bookstopcafe.gr Fb: BookStop cafe
Βιοτεχνία: Δημητσάνης 37, Περιβόλα Τηλ.: 2610 641.575 Πρατήριο: Κορίνθου 143 Τηλ.: 2610 271.649 www.e-kavvadias.gr / info@e-kavvadias.gr