About winter 2013

Page 1

ζήσε μάθε νιώσε

FREE PRESS ΧΕΙΜΩΝΑΣ 2013



////////////////////////////////////  ACTIVE PEOPLE

+ SPORTLINE COLLECTION

www.h2odesign.gr

FOR GREECE

ΠΑΤΡΑ: Πανεπιστηµίου 240, τηλ.: 2610 439.161 ΝΑΥΠΑΚΤΟΣ: Ιντζέ 2, τηλ.: 26340 22.655

///////////////////////////////////////////////////





you

Περιεχόμενα

Χειμώνας 2013

12 9 συνεργάτες του about μιλούν

για τα ωραιότερα Χριστούγεννα της ζωής τους και δίνουν ευχές για το 2014

16 Η Σιωπή εκδικείται 22

22 Όμορφη και λαμπερή στις γιορτές

25

Αδυνατίστε γιατί έρχονται γιορτές

28

Διατροφικές συμβουλές για την περίοδο της

30

Επιλέξτε εσείς τον τρόπο που θα ζήσετε

34

Άσθμα. Μια χρόνια νόσος

36

Γιορτινό μακιγιάζ που θα μαγέψει

40

Εμμηνόπαυση και διατροφή

43

εγκυμοσύνης 28

Μεταταρσαλγία και πτώση μεταταρσίου

Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε

48

Χαρτοπαιξία και τυχερά παιχνίδια

52

Προτάσεις βιβλίων

Διασκέδαση ή εξάρτηση;

48


kids 53 Το μωρό μου έχει κολικούς. Τι να κάνω;

58 Μαμά υπάρχει Αϊ-Βασίλης; 62 Γιατί τα παιδιά λένε ψέματα;

53

66

Σύνδρομο γονεϊκής αποξένωσης

70

Ακμή

Ένας ανεπιθύμητος επισκέπτης 58

74

Μάθε να λες ευχαριστώ

76

Συχνές παθήσεις του ισχίου στα παιδιά

82

Προτάσεις βιβλίων

66



Ευχαριστούμε θερμά για τη συνεργασία τους: Δημητροπούλου Ελίνα Κλινική διαιτολόγος – Διατροφολόγος Κανακάρη 109 & Αγ. Νικολάου, Πάτρα Τηλ.: 2610 624.908 Κιν.: 6942 658.434 E-mail: dimitropoulou.elina@gmail.com Δήμου Ευάγγελος – Ρουσουλέντσης Msc DC Chiropractic, BSc (Hons) Podiatry Χειροπράκτης – Ποδίατρος Παλαιών πολεμιστών 2, Γλυφάδα, Αθήνα Τηλ. : 210 96.04.260 Κιν.: 6947 640.462 www.rousoulentsis.gr Dr. Κάρλου Κ. Γκόλφω Ψυχολόγος Αράτου 17-19, Πάτρα Τηλ.: 2610 225.087 Κιν.: 6942 550.965 E-mail: gkarlou@gmail.com Κίτρου Μιχάλης Πνευμονολόγος Αγ. Ανδρέου 104, Πάτρα Τηλ.: 2610 276.468 Κοσμαρίκου Αλεξάνδρα Παιδίατρος Γούναρη 78, Πάτρα Τηλ.: 2614 008.469 Κιν.: 6981 080.369 www.kosmarikou.gr www.facebook.com/akosmarikou Κόττικα Ηρώ Κλινική διαιτολόγος – Διατροφολόγος Κανακάρη 124 (3ος όροφος), Πάτρα Τηλ.: 2610 226.002 Κιν.: 6944 601.688 Κυριαζή Αιμιλία Ψυχολόγος Συνεργάτης του Εξειδικευμένου Κέντρου Θεραπειών ‘’Λόγου Έκφρασις’’ Πλατεία Γεωργίου 40, Πάτρα Τηλ.: 2610 221.461 Λούη Ι. Μαρία Κλινική Ψυχολόγος Ψυχαναλυτική Ψυχοθεραπεία Μπουμπουλίνας 76, Πάτρα Τηλ.: 2610 33.08.08 Κιν.: 6972 87.15.82

Μάρκου Μαριέττα Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας Τηλ.: 6947 999.912 Μπαρμπάνη Χαρά Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος Ρήγα Φερραίου 91, Πάτρα Τηλ.: 2610 224.884 Κιν.: 6974 717.572 www.derma-mparmpani.gr info@derma-mparmpani.gr www.facebook.com/marialouipsy Παναγοπούλου Γιώτα Πτυχιούχος Αισθητικής Αράτου 12 (1ος όροφος), Πάτρα Τηλ.:2610 220.839 E-mail: info@dermaesthetics.gr Παπαδάκης Πάτροκλος Ψυχολόγος Ελ. Βενιζέλου 138, (πρώην Θησέως), Αττική Τηλ.: 210 95.64.594 Κιν. : 6944 972.063 www. psychologos-papadakis.gr Παπαηλιού Άννα Διαιτολόγος – Διατροφολόγος Ερμού 56-58 (1ος όροφος), Πάτρα Τηλ.: 2610 221.647 Κιν.: 6972 848.540 Πετροπούλου Χαριτίνη Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος Αράτου 12 (1ος όροφος), Πάτρα Τηλ.: 2610 220.839 Κιν.: 6970 187.804 E-mail:chpetropoulou@hotmail.com Τριανταφύλλου Έλλη Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια - Ψυχοδραματίστρια Κολοκοτρώνη 19 – 23 (1ος όροφος), Πάτρα Τηλ.: 2610 271.756 E-mail: e_triantafyllou@yahoo.gr Τσαγκανέλια Αλεξάνδρα Κλινική Ψυχολόγος MSc Ρήγα Φερραίου 94, Πάτρα Τηλ.: 2610 220.860 Χατζούλης Κωνσταντίνος Χειρούργος ορθοπεδικός Πουκεβίλ 9 & Μαιζώνος Πάτρα Τηλ. 2610 224.409 Κιν.: 6972 267.153 E-mail: kxatzo@yahoo.gr

https://www.facebook.com/aboutyoukids Το περιοδικό about είναι ιδιοκτησία και εκδίδεται από την: Αργυροκάστρου 20 262 24 Πάτρα Τηλ.: 2610 274.566 aboutyoukids@gmail.com

ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση ή αντιγραφή μέρους ή συνόλου των άρθρων του περιοδικού, με οποιονδήποτε τρόπο και σε οποιοδήποτε μέσο, χωρίς την έγγραφη άδεια της εκδότριας εταιρείας.



9 συνεργάτες του about μιλούν για τα ωραιότερα

Χριστούγεννα

της ζωής τους και δίνουν ευχές για το

2014

14


Αγγελακοπούλου Ι. Ιωάννα Ψυχοπαιδαγωγός Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας

Τα καλύτερά μου Χριστούγεννα ήταν τα περσινά, γιατί ήταν τα πρώτα Χριστούγεννα και με το τέταρτο μέλος της οικογένειας, τον δεύτερο γιο μου. Ο στολισμός του δέντρου, τα γράμματα στον Άγιο Βασίλη, η μυρωδιά του σπιτιού από τα μελομακάρονα, το αναμμένο τζάκι, οι βόλτες στη στολισμένη πόλη και τα παιδιά μου, με έκαναν να νιώσω κι εγώ παιδί.

Βαφειάδης Γιώργος Παθολόγος

Τα πιο όμορφα Χριστούγεννα που θυμάμαι ήταν πριν δέκα χρόνια. Τότε είδα σε τοπική εφημερίδα της Πάτρας ότι, μια γυναίκα μόνη και αβοήθητη, ζούσε σε άθλιες συνθήκες σε ένα γιαπί παρέα με... ποντίκια. Θυμάμαι ότι πραγματικά συγκλονίστηκα και θέλησα να την επισκεφτώ στο χώρο που ζούσε, να της ευχηθώ για τις εορταστικές ημέ-

Δημητροπούλου Ελίνα Κλινική Διαιτολόγος Διατροφολόγος

Τα Χριστούγεννα για μένα ήταν πάντα η αγαπημένη μου γιορτή. Από παιδάκι περίμενα πώς και πώς, τη στιγμή που θα κατεβάζαμε τα παλιά γυάλινα (τότε) στολίδια και θα στολίζαμε ένα υπέροχο δέντρο. Θεωρώ ότι απολάμβανα περισσότερο την προσμονή των Χριστουγέννων και τον στολισμό του σπιτιού παρά τον ίδιο τον εορτασμό τους! Μεγαλώνοντας, αυτό το συναίσθημα δεν έχει αλλάξει, το μικρό παιδάκι μέσα μου αναζητά στολίδια, λαμπιόνια και αρώματα φρεσκοψημένου μελομακάρονου και κουραμπιέ! Δεν μπορώ να διαλέξω συγκεκριμένα Χριστούγεννα, όλα ήταν εξίσου σημαντικά και υπέροχα!

Ξεκλέψτε χρόνο από τις δουλειές σας και αφιερώστε αυτές τις ημέρες περισσότερο χρόνο με τα παιδιά σας κάνοντας αυτή τη μεγάλη γιορτή ακόμα πιο μαγική. Εύχομαι στους αναγνώστες του about υγεία, αγάπη και χαμόγελα. Η μαγεία των Χριστουγέννων να μας αγγίξει και να μας δώσει αυτό το κάτι που χρειαζόμαστε για να είμαστε ευτυχισμένοι. Η καινούρια χρονιά ας μας βρει με λιγότερα προβλήματα και περισσότερη ανθρωπιά. Χρόνια πολλά και Καλή χρονιά!

ρες και να τη βοηθήσω οικονομικά όσο μπορούσα. Αμέσως το σκυθρωπό και λυπημένο πρόσωπό της έλαμψε από χαρά. Πραγματικά ένιωσα μεγάλη αγαλλίαση που μπόρεσα έστω και προσωρινά - να δώσω λίγη χαρά σε έναν τόσο πονεμένο άνθρωπο. Εύχομαι στους αναγνώστες του περιοδικού χρόνια πολλά, με υγεία. Η Γέννηση του Θεανθρώπου ας πλημμυρίσει τις ψυχές τους με αγάπη και ειρήνη.

Σίγουρα αυτά των παιδικών χρόνων έχουν μείνει για πάντα χαραγμένα στη μνήμη μου, γιατί τα παιδάκια ζουν τις γιορτές αυτές πιο έντονα και πιο μαγικά! Εύχομαι το μικρό αυτό παιδάκι να συνεχίσει να βρίσκει τη μαγεία σε όλα τα επόμενα Χριστούγεννα! Τα Χριστούγεννα έρχονται και φεύγουν. Κάποιοι θα περάσουν τις γιορτές χαρούμενα κοντά σε αγαπημένα άτομα. Αυτό όμως δεν είναι δεδομένο για όλους. Άλλοι θα έχουν περισσότερα, άλλοι λιγότερα, σημασία έχει τι έχουμε μέσα στην ψυχή μας και όχι μέσα στο πορτοφόλι ή πάνω στο τραπέζι μας. Εύχομαι η οικονομική κρίση να καταφέρει να αποδεσμεύσει τα Χριστούγεννα από τον υπερκαταναλωτισμό, γιατί η χαρά βρίσκεται στα πιο λιτά και πιο σημαντικά. Καλές γιορτές με πολλή αγάπη και αληθινό ενδιαφέρον!


Καράγιωργα Ντόρα Δερματολόγος - Αφροδισιολόγος

Ήταν πριν 15 χρόνια περίπου, Αθήνα, παραμονή Χριστουγέννων. Ήμασταν όλοι στο σπίτι με το αναμμένο τζάκι, το στολισμένο δέντρο, τη θαλπωρή και τη γαλήνη της οικογένειας. Χρειάστηκε να βγω έξω να ψωνίσω κάτι, χιόνιζε ελαφρά κι έκανε πολύ κρύο. Προχωρώντας, συνάντησα έναν συνομήλικό μου τοξικομανή να κάθεται σε ένα παγκάκι. Τον γνώριζα τον Αντρέα από παλιά. «Καλά Χριστούγεννα» του είπα. Με πλησίασε και μου έδωσε ένα υπέροχο βραχιόλι. «Καλά Χριστούγεννα» και σε σένα μου ευχήθηκε. Εκείνα τα Χριστούγεννα δεν θα τα ξε-

Κάρλου K. Γκόλφω Ψυχολόγος

Θυμάμαι την χρονιά που ξεκίνησα τις σπουδές μου στην Αγγλία. Ζούσα σε άλλη χώρα και όλα είχαν αλλάξει. Δεν είχα το βουνό, τη θάλασσα, και τον ουρανό της πατρίδας μου. Μου έλειπαν οι φίλοι μου και οι άνθρωποι που αγαπούσα.

Κόττικα Ηρώ Διαιτολόγος - Διατροφολόγος

Χριστούγεννα με χιόνια, με καλούς φίλους και αγαπημένους συγγενείς, σε όμορφα μέρη και χωριά, όλοι έχουμε ζήσει και σίγουρα θα ξαναζήσουμε. Για μένα οι πιο όμορφες αναμνήσεις των Χριστουγέννων είναι αυτές της παιδικής ηλικίας που δεν πρόκειται να επαναληφθούν!

Σπυροπούλου Ιωάννα Διαιτολόγος - Διατροφολόγος

Τα ωραιότερα Χριστούγεννα για μένα ήταν του 2011. Ήταν τα πιο απλά αλλά τα πιο ουσιαστικά. Πέρασα τις ημέρες των Χριστουγέννων στο σπίτι, χωρίς να κάνω κάτι ξεχωριστό ή γιορτινό,

16

χάσω ποτέ. Κατάλαβα την πραγματική έννοια αυτής της γιορτής. Ένας τοξικομανής χρόνια εθισμένος στην ηρωίνη, επέλεξε να χαρίσει αντί να ζητήσει, να χαρίσει αντί να κλέψει. Ξεπέρασε τον εαυτό του, ένιωσε ότι δίνει, ότι γίνεται κι αυτός κομμάτι του συνόλου, ότι κάπου ανήκει, ότι υπάρχει και γι’ αυτόν δικαίωμα στην αγάπη, δικαίωμα στην γιορτή. Ο Αντρέας έφυγε από υπερβολική δόση 15 μέρες μετά. Εύχομαι στους αναγνώστες του about και σε όλο τον κόσμο υγεία. Πολλοί την θεωρούν αυτονόητη, άλλοι όμως αγωνίζονται γι’ αυτήν. Κάθε μέρα με υγεία είναι δώρο και πρέπει να το εκτιμούμε. Επίσης, οι άνθρωποι να έχουν συντροφιά και κανείς να μην πορεύεται μόνος του σ’ αυτή τη ζωή. Όταν ήρθα για Χριστούγεννα στην Ελλάδα, όλα ήταν ξαφνικά πολύ πιο όμορφα. Τα ίδια φωτάκια στους δρόμους ήταν στα μάτια μου πιο πολύχρωμα. Οι ίδιοι άνθρωποι ήταν για μένα πιο σημαντικοί. Οι στιγμές πιο γεμάτες. Ήμουν στ’ αλήθεια εκεί… Εύχομαι σε όλους να είναι σε αρμονία με τον εαυτό τους, τα θέλω τους, και τα όνειρά τους… Γιατί είναι πολύ όμορφο να ζεις έτσι! Οι δύο εβδομάδες σχολικών διακοπών έγιναν τριήμερα, μεγαλώσαμε αρκετά για να πιστεύουμε στον Άγιο Βασίλη και αποκαλύφθηκε όλη η «πικρή» αλήθεια στις σπουδές ότι τα μελομακάρονα, οι κουραμπιέδες και οι δίπλες παχαίνουν! Με σειρά προτεραιότητας, υγεία, δουλειά και αγάπη...Τα πιο ουσιαστικά αγαθά στην εποχή αναθεωρημένων αξιών που διανύουμε.

με τους ανθρώπους που αγαπώ και το καλύτερο δώρο της ζωής μου, την κόρη μου. Εύχομαι πάνω απ’ όλα σωματική και ψυχική υγεία. Επίσης, εύχομαι να προσπαθήσουμε αυτές τις γιορτές να βρούμε την ανθρωπιά μέσα μας και να αλλάξουμε πορεία, για μια καλύτερη προοπτική του εαυτού μας και της κοινωνίας μας.


Τρακαδά Γεωργία

Επ. Καθηγήτρια Πνευμονολογίας Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ

Τα πιο ξεχωριστά Χριστούγεννα της ζωής μου ήταν το 1999. Όλα ξεκίνησαν από ένα ξαφνικό τηλεφώνημα των Γιατρών του Κόσμου για μια ανθρωπιστική αποστολή στην Ουκρανία. Το αποφάσισα άμεσα και σε 3 ημέρες έφευγα για την αποστολή. Το πρόγραμμα αφορούσε τη στήριξη πέντε Νοσοκομείων στο Ντονιέτσκ, στη Μαριούπολη. Εκεί υπάρχουν 29 χωριά στα οποία κατοικούν πάνω από 250.000 Έλληνες ομογενείς, που αυτοαποκαλούνται Ρουμαίοι και

Τσαγκανέλια Αλεξάνδρα Κλινική Ψυχολόγος

Ήταν παραμονές Χριστουγέννων. Ήμουν στην Τετάρτη Δημοτικού και με το δάσκαλό μας επισκεφθήκαμε το ορφανοτροφείο της πόλης μας. Δεν θα ξεχάσω ποτέ τα προσωπάκια των παιδιών και τις χαρούμενες φωνές τους που αντήχησαν σε όλο τον χώρο, όταν άνοιξαν τα δώρα που τους είχαμε αγοράσει με το χαρτζιλίκι μας. Ένιωσα, ότι εκείνη τη μέρα γιόρτασαν τα Χριστούγεννα! Αυτά με τη σειρά τους, μας χάρισαν

μιλούν την «ρουμέϊκου γλώσσα», η οποία είναι ελληνική. Οι άνθρωποι αυτοί μετανάστευσαν εκεί από την Κριμαία το 1778 για να αποφύγουν την καταπίεση από τους Τούρκους. Παρά την προσφυγιά, κατάφεραν να διατηρήσουν την γλώσσα, τα έθιμα, τις παραδόσεις και συνέχισαν, δεκάδες γενεές μετά, να αυτοαποκαλούνται Έλληνες. Το γεγονός αυτό με συγκίνησε και μου υπενθύμισε πόσο ισχυρό είναι διαχρονικά το έθνος μας, αν και είμαστε μικρός λαός! Να είναι ευτυχισμένο το 2014 για όλους. Ιδιαίτερα εύχομαι περισσότερη Παιδεία και Εκπαίδευση, γιατί προάγουν την καλλιέργεια του ανθρώπου και τον απελευθερώνουν.

μια κεφάτη χριστουγεννιάτικη γιορτή με τραγούδια, θεατρικά και πολλές ζωγραφιές (ακόμα τις έχω…!). Τα συναισθήματά μου ήταν πολύ δυνατά. Ένιωσα να δίνω χαρά, αισιοδοξία και αγάπη σε παιδιά που την είχαν μεγάλη ανάγκη. Εύχομαι να καταφέρουμε όλοι να ρίξουμε τα τείχη της απομόνωσης και να πλησιάσουμε με αυθεντικότητα, ειλικρίνεια και αγάπη τους συνανθρώπους μας. Στους δύσκολους καιρούς που διανύουμε, να μοιραζόμαστε πράγματα και συναισθήματα και να υποστηρίζουμε τους άλλους γύρω μας με όποιον τρόπο μπορούμε (υλικό αλλά και ηθικό).

17


Σαν παραμύθι…

Η Σιωπή εκδικείται ΛΟYΗ Ι. ΜΑΡIΑ / ΚΛΙΝΙΚH ΨΥΧΟΛOΓΟΣ

Μια φορά κι έναν καιρό σαν σήμερα, ζούσε η Φωτεινή. Σε ένα μικρό διαμέρισμα, στο κέντρο μιας επαρχιακής πόλης. Στον πρώτο όροφο. Κοντά στα καυσαέρια και τη φασαρία των δρόμων. Χρόνια είχε να κοιτάξει τον εαυτό της στον καθρέφτη. Να τον αφουγκραστεί. Να ψηλαφίσει την εικόνα της. Φταίει που τον έσπασε ο γιός της ο Βασίλης όταν ήταν 5 χρόνων. Πέρασαν 6 χρόνια από τότε. Έκτοτε δεν τον χρειάστηκε τον καθρέφτη. Τι να τον κάνει; Ο άντρας της, της έλεγε συχνά πόσο όμορφη ήταν. Κι εκείνη του είχε τυφλή εμπιστοσύνη. Ο Φίλιππος ήξερε. Εξάλλου γι’ αυτό τον παντρεύτηκε πριν από 15 χρόνια. Γιατί είχε πάντα τον τρόπο να προλαβαίνει τις επιθυμίες της. Πλησίαζαν οι ημέρες των Χριστουγέννων και εκείνη τη χρονιά ο Φίλιππος αποφάσισε να της κάνει έκπληξη: « Μάντεψε αγάπη μου! Κάλεσα κόσμο για την παραμονή της Πρωτοχρονιάς. Σκέφτηκα πως έχεις βαρεθεί τα ίδια και τα ίδια και πως θα είναι υπέροχα να κάνουμε ένα σπουδαίο ρεβεγιόν. Να έρθουν οι φίλοι μας. Όχι πάλι οικογενειακά. Τους τηλεφώνησα σήμερα το πρωί και δέχτηκαν σχεδόν όλοι. Θα είμαστε περίπου 20 άτομα. Εσύ πες μου τι θέλεις να μαγειρέψεις κι εγώ θα σου ψωνίσω όλα όσα θα χρειαστείς. Δεν θέλω να αγχωθείς για τίποτα. Τι λες; Δεν θα είναι υπέροχα; » Η Φωτεινή χαμογέλασε δίχως να πει τίποτα. Ο Φίλιππος ανησύχησε: « Τι συμβαίνει; Πάλι δεν είσαι καλά; » « Όχι Φίλιππε, καλά είμαι. Δίκιο έχεις. Υπέροχα θα είναι με τόσο κόσμο. Θα σου κάνω μια λίστα με τα απαραίτητα έτσι ώστε να μην μας λείψει κάτι ». Τη φίλησε πεταχτά κι εξαφανίστηκε σφυρίζοντας. Η Φωτεινή έμεινε στην ίδια θέση. Είχε έρθει πάλι. Το Τέρας. Ένοιωθε την βαριά ανάσα του δίπλα της. Έτοιμο να της επιτεθεί. Διψώντας, να της πάρει την ανάσα. Γιατί από την ανάσα της ζούσε. Σαν τη Λερναία Ύδρα έμοιαζε. Την έσφιγγε με τα πλοκάμια του ώσπου τη ζάλιζε. Το χρώμα της θύμιζε τη χλομάδα των νεκρών και όσο πάλευε να του ξεφύγει τόσο εκείνο της έπνιγε την πνοή. Της έπινε τη ζωή. Κι έπειτα κουλουριαζόταν μέσα της ασάλευτο. Σαν μια μικρή πέτρινη ενοχλητική μπάλα σφηνωμένη στο λαιμό της. Ποτέ δεν χανόταν εντελώς. Ή καραδοκούσε ή την έσφιγγε ανελέητα. Το Τέρας. Σκεφτόταν.


Έγειρε το κεφάλι της προς τα πίσω βαδίζοντας στις γιορτινές ημέρες που ερχόντουσαν. Περπάτησε σε στολισμένους δρόμους μέσα στα φώτα της πόλης, κοίταξε βιτρίνες και είδε τον εαυτό της σε εκείνη την κούκλα που φορούσε το μαυρόασπρο παλτό με το μεγάλο γιακά και την κασμιρένια αίσθηση. Φόρεσε και τις κόκκινες γόβες που είδε πέρυσι σε κάποιο περιοδικό μόδας. Και πόσο παράξενο! Μόνο μια φορά στη ζωή της είχε φορέσει κόκκινα παπούτσια. Ήταν πολύ μικρή και ο πατέρας της μόλις είχε πάρει προαγωγή. Ήταν παραμονή Χριστουγέννων λοιπόν, όταν την πήρε από το χέρι και πήγαν μαζί να της αγοράσει το δώρο της. Ένα ζευγάρι κατακόκκινα παπούτσια είχε διαλέξει. Λουστρίνια. Με μια χρυσαφένια καρδούλα στο πλάι. Τα φόρεσε, τον κοίταξε κι εκείνος περήφανος είχε πει: « Αυτά θα πάρουμε, αυτά αρέσουν στο κοριτσάκι μου ». Η Φωτεινή χαμογέλασε καθώς θυμήθηκε πως ένα χρόνο μετά, για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα κρατούσε μυστική την πληγή στο μεγάλο της δάχτυλο. Είχαν μικρύνει πια τα παπούτσια. Και τώρα που το θυμάται… τελικά ήταν η στιγμή που δεν ήθελε να αποχωριστεί. Τα παπούτσια ήταν το αντικείμενο που πυροδοτούσε την αγαπημένη στιγμή: « Αυτά αρέσουν στο κοριτσάκι μου». «Μαμά πότε θα στολίσουμε το δέντρο»; Άνοιξε τα μάτια της και είδε το Βασίλη να τρέχει προς το μέρος της, σέρνοντας ένα ξεχαρβαλωμένο τρενάκι που κάποτε ήταν φωτεινό και το έβαζαν κάτω από το χριστουγεννιάτικο δέντρο. Πώς πέρασε η ώρα; Γύρισε το παιδί. Πώς ξεχάστηκε στα χρόνια. Πόσα ονειρεύτηκε; Και το Τέρας; Πού είναι; Ήταν εκεί όταν έγειρε το κεφάλι της… Δεν είναι πια. Κουλουριάστηκε πάλι. « Βασίλη μου έλα να φάμε και αμέσως μετά θα το στολίσουμε το δέντρο. Αυτό το τρενάκι όμως δε δουλεύει πλέον. Δε φωτίζει. Χάλασε. Είναι καιρός να πετάμε τα χαλασμένα παιχνίδια. Μεγάλωσες πια. Μπορείς να αντιληφθείς, πως ότι δεν λειτουργεί δεν είναι και χρήσιμο. Ναι; » « Ναι μαμά ». Η Φωτεινή έβαλε φαγητό σαν υπνωτισμένη. Δεν πεινούσε. Ο Βασίλης έτρωγε βιαστικά ρίχνοντας κλεφτές ματιές στο χαλασμένο τρενάκι. Και η Φωτεινή με τη σειρά της στο «χαλασμένο» Τέρας. Μα πώς κουλουριάστηκε τόσο ξαφνικά; Αυτό συνήθως επέμενε. Πάλευαν ώρα αρκετή. Και όταν της έκλεβε όλη την ανάσα, εκείνη κοιμόταν, γιατί δεν είχε περίσσεια για να παραμείνει ξύπνια. Αυτή τη φορά τι είχε συμβεί; « Έλα μαμά έφαγα. Πάμε. Θα ξεχωρίσω τα κλαδιά του δέντρου. Εσύ άνοιξε τις σακούλες με τα στολίδια. Εγώ θα στολίσω μέχρι εκεί που φτάνω. Και τα φώτα μαμά. Πρώτα να βάλουμε τα φώτα ».


« Ναι, πρώτα θα βάλουμε τα φώτα. Κι όταν τελειώσουμε το δέντρο θα πάμε μια μεγάλη βόλτα. Και θα αγοράσουμε και ένα καινούργιο τρενάκι ». « Αλήθεια μαμά; » « Αλήθεια ». Το στόλισαν κι εκείνη τη χρονιά το δέντρο. Άναψαν τα φώτα. « Ωραίο δεν είναι μαμά; » Η Φωτεινή έδενε καλύτερα την κορδέλα μιας μπάλας που κρεμόταν ακριβώς μπροστά της. Ήταν μια γυαλιστερή ασημένια γυάλινη μπάλα. Και κάπως ανάμεσα στην κορδέλα και τις κινήσεις της είδε το είδωλό της μέσα στις ασημένιες αντανακλάσεις. Το πρόσωπό της παραμορφωνόταν αναλόγως με την κίνηση. Γινόταν άσχημο, όμορφο, σαν τέρας, σαν άγγελος. Ώσπου να το παρατηρήσει χανόταν. Άλλαζε. Ίσως γιατί κουνούσε τη μπάλα χωρίς να το αντιλαμβάνεται. Δεν άφηνε ακίνητο το είδωλο στο σημείο. Με αποτέλεσμα να το χάνει. Και μετά να προσπαθεί να το φανταστεί για να το καταλάβει. Κι όσο το φανταζόταν τόσο πιο τρομακτικό γινόταν. Έμοιαζαν με το Τέρας αυτά τα ακατάληπτα σχήματα μέσα στη μπάλα. Ήταν άσχημα, ασαφή και απρόβλεπτα. Αυτό της το πρόσωπο δεν της άρεσε. Ήταν καιρός να αγοράσει έναν καινούργιο καθρέφτη. Και κάπως έτσι, είδε την κορδέλα να χαλαρώνει και την ασημένια μπάλα να γίνεται χίλια μικρά κομμάτια μπρός στα πόδια της. Και το Τέρας διαμελίστηκε. Κάθε κομματάκι και κάτι δικό του… το στόμα του… τα πλοκάμια του… τα νύχια του… Μόνο την ανάσα του δεν μπόρεσε να δει. Την ίδια στιγμή που αναστέναξε και δεν ένοιωσε τίποτα κουλουριασμένο στο λαιμό της. « Φύγαμε Βασίλη. Είσαι έτοιμος; » Βγήκαν στην στολισμένη πόλη και μύρισαν τη γιορτή που θα ερχόταν. Είχαν χρόνο. Ο Φίλιππος τον τελευταίο καιρό αργούσε να γυρίσει από το γραφείο. Ο Βασίλης ήταν ευτυχισμένος. Είχε πολύ καιρό να βγει με τη μητέρα του βόλτα. Η Φωτεινή τα τελευταία 2 χρόνια απέφευγε να βγαίνει. Φοβόταν. Έτρεμε στην ιδέα και μόνο, ότι το Τέρας θα την αρπάξει μπροστά στον κόσμο. Και πώς να καλέσει σε βοήθεια; Πώς να το περιγράψει; Αφού εκτός από την ίδια κανείς δεν θα μπορούσε να το δει. Γυρίζοντας στο σπίτι ο Βασίλης έτρεξε στο Φίλιππο που μόλις είχε γυρίσει, να του δείξει το καινούργιο του τρένο. Με τα καινούργια φώτα. Του περιέγραψε και το παλτό που τόσο είχε αρέσει στη μαμά. Κι έπειτα τον πλησίασε ανοίγοντας τη χούφτα του επίσημα: « Πάρε μπαμπά. Η μαμά μού αγόρασε κάστανα στο δρόμο και σου φύλαξα ένα. Ξέρω ότι σου αρέσουν πολύ. Όταν ξαναπάμε βόλτα θέλω να έρθεις και εσύ μαζί. Ήταν πολύ ωραία! Θα δεις! »


Η Φωτεινή τους παρακολουθούσε χαμογελώντας. « Αγάπη μου ετοίμασες τη λίστα για την παραμονή της πρωτοχρονιάς; Σκέφτηκες τι θα χρειαστούμε; Πώς και βγήκες βόλτα; Όλα καλά; » ρώτησε ο Φίλιππος, ενώ ο Βασίλης είχε βαλθεί για τα καλά να στήσει το τρενάκι του κάτω από το δέντρο. Η Φωτεινή δεν του απάντησε αμέσως. Πήγε κοντά του, έγειρε το κεφάλι της στον ώμο του και του ψιθύρισε… « Σε χρειάζομαι Φίλιππε ». Ο Φίλιππος δεν κατάλαβε. Γιατί αν δεν του μιλούσε δεν ήταν δυνατόν να καταλάβει. « Άκου Φίλιππε… πάνε χρόνια από τότε που αυτό το Τέρας αποφάσισε να κατοικήσει μέσα μου. Και είναι φρικτό. Ασύλληπτα δύσκολο να το περιγράφω κάθε φορά. Όταν διψάει για την αναπνοή μου και νοιώθω ότι στο επόμενο λεπτό θα πεθάνω από ασφυξία, ποτέ δεν κατάλαβα τι πρέπει να κάνω. Να το φοβηθώ ή όχι; Στα δύσκολα παίρνω ένα χάπι και εκείνο κουλουριάζεται μέσα μου. Προχθές που μου είπες για την παραμονή της Πρωτοχρονιάς αγχώθηκα. Μήπως και εμφανιστεί το βράδυ εκείνο. Μήπως ρεζιλευτώ. Μήπως δεν φανώ αντάξια της έκπληξης που θέλησες να μου κάνεις. Μήπως… μήπως… Και το Τέρας ήρθε πάλι και άρχισε να μου σφίγγει βίαια το λαιμό. Κι έτσι όπως έγειρα στην πολυθρόνα δραπέτευσα για λίγο. Βγήκα στους στολισμένους δρόμους, είδα βιτρίνες, θέλησα πράγματα, θυμήθηκα μια παλιά αγαπημένη στιγμή με τον πατέρα μου. Όταν γύρισε το παιδί και με επανέφερε στον τόπο και το χρόνο, συνειδητοποίησα πως ήταν η πρώτη φορά που το αγνόησα αλλά και η πρώτη φορά που εξαφανίστηκε χωρίς καν να το καταλάβω. Και βέβαια ενώ ουσιαστικά, φαινομενικά τυχαία το αγνόησα σκέφτηκα… Μήπως δεν ήταν τυχαία; Το Τέρας ήρθε κι εγώ θέλησα να θέλω Φίλιππε! Το καταλαβαίνεις αυτό που σου λέω; Κι έπειτα αναρωτήθηκα αν τελικά το Τέρας έρχεται μόνο του ή εγώ το καλώ κάθε φορά που το φοβάμαι. Γιατί κάθε τέτοια φορά έρχεται. Ναι, Φίλιππε! Κοιμάμαι και ξυπνάω και βρίσκεται πάντα στο πίσω μέρος του μυαλού μου. Ο φόβος. Τα «μήπως». Ώσπου τελικά έρχεται. Όταν πιέζομαι. Και με καθιστά απούσα! Ναι, απούσα. Αυτό κάνει. Έρχεται και με παίρνει κάθε φορά από όλα όσα με πιέζουν. Όμως ξέρεις πιο είναι το παράξενο; Μου μεταμφιέζει όλη μου την πίεση δίνοντας κάθε φορά μια και μοναδική εξήγηση: το Τέρας! Για να καταλάβεις, θα αναφερθώ στο προχθεσινό παράδειγμα, σχετικά με την παραμονή της Πρωτοχρονιάς. Τι σου είπα; Ότι φοβήθηκα μήπως εκείνο το βράδυ με επισκεφτεί, μου σφίξει το λαιμό και ρεζιλευτώ. Δεν τόλμησα να αναγνωρίσω στον εαυτό μου ότι βαριέμαι να μα-


γειρέψω για τόσα άτομα, ότι θα προτιμούσα να με είχες ρωτήσει και να είχαμε αποφασίσει κάτι μαζί, ότι δεν θέλω να σου δώσω τη λίστα με τα απαραίτητα αλλά προτιμώ να πάμε παρέα, ότι θα ήθελα να μου κάνεις δώρο ένα καινούργιο παλτό και δεν ξέρω αν μετά από αυτό το ρεβεγιόν θα μπορείς οικονομικά, ότι από παιδί θέλω ένα καινούργιο ζευγάρι κόκκινα παπούτσια και μια στιγμή μαζί σου που θα νοιώσω ξεχωριστή. Μοναδική. Μάλλον η σιωπή μου το καλεί το Τέρας, Φίλιππε. Αυτό κατάλαβα. Είναι ανίσχυρο χωρίς εμένα. Δεν ζωντανεύει από την ανάσα μου όπως νόμιζα. Εγώ του την προσφέρω κάθε φορά. Δεν πρόκειται για ξένο σώμα που μου επιτίθεται απ’ έξω. Είναι δικό μου δημιούργημα. Μπορώ να το σκοτώσω ή να το αναστήσω σε μια στιγμή. Και τώρα, σα να έχει χαθεί το Τέρας, σαν από τη στιγμή που συνειδητοποίησα όλα αυτά να μη λειτουργεί πλέον, σαν το τρενάκι του Βασίλη μας… Σκέφτηκα πολύ Φίλιππε…» « Γιατί κορίτσι μου, δεν μου μιλούσες τόσον καιρό; » « Γιατί έκανα το λάθος να απαιτώ να μαντεύεις τις επιθυμίες μου. Αυτό σου ζητούσα. Γιατί δεν είχα καταλάβει πως κανείς δεν μπορεί να μαντέψει την επιθυμία κανενός. Κι αν το κάνει, το κάνει ορμώμενος από τη δική του, αφού από τον άλλο ο λόγος απουσιάζει. Πάντα ονειρευόμουν ένα μικρό σπιτάκι με αυλή. Δεν σου το είπα ποτέ. Πάντα μισούσα τα καυσαέρια του κέντρου της πόλης. Με έπνιγαν. Και περίμενα να το καταλάβεις. Και πέρασαν τα χρόνια. Συγγνώμη Φίλιππε…» Την έκλεισε στην αγκαλιά του και την κράτησε ώρα πολλή. Το τρένο του Βασίλη γύριζε συμμετρικά γύρω από το δέντρο και φώτιζε τον τόπο. Την πήρε από το χέρι και πήγαν μαζί ως το γραφείο του. Άνοιξε το πρώτο συρτάρι και τράβηξε ένα τσαλακωμένο διπλωμένο χαρτί. Έπειτα την οδήγησε πλάι στο τζάκι. Το ξετύλιξε αργά, την αγκάλιασε και απλά το άφησαν στην κορυφή της φωτιάς. Το είδαν μαζί να χάνεται. Λέξη λέξη… Πρώτα μαύριζε, ύστερα εξαφανιζόταν… Φωτεινή Ζ. του Μιχαήλ Διάγνωση: Κρίσεις Πανικού Γινόταν στάχτη… Έγινε παρελθόν… Μεταμορφώθηκε σε λόγια… « Καλησπέρα, Φωτεινή, Φίλιππε, χρόνια πολλά, καλή μας χρονιά ». « Χρόνια πολλά! Καλώς ήρθατε! Περάστε, καθίστε! » « Φωτεινή, τι υπέροχες αυτές οι κόκκινες γόβες που φοράς! » « Είδατε; Αυτές ήθελε το κοριτσάκι μου, αυτές πήραμε για την Πρωτοχρονιά! ».


Βιβλία για Χρόνια Πολλά!

ή

;

ΝΕΟ

5η ΧΙΛΙΑΔΑ

Και τα δύο είναι υπέροχα! Στα βιβλία αυτά θα βρείτε 30 πρωτότυπες συνταγές για τραγανά και μαλακά μπισκότα, γλυκά και αλμυρά, που θα αποτελέσουν το ιδανικό σνακ για κάθε ώρα μέσα στην ημέρα σας, και 30 πρωτότυπες και εύκολες συνταγές για να εξερευνήσετε και να κατακτήσετε τον πλανήτη των γλυκών και αλμυρών cupcakes!

Βρείτε μας στο:

Κυκλοφορούν και σε e-books. Αναζητήστε περισσότερους από 800 τίτλους στο www.psichogios.gr/ebooks!

Σκανάρετε και διαβάστε online!


Όμορφη και λαμπερή στις

γιορτές

ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΥ ΧΑΡΙΤΙΝΗ / ΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΟΣ – ΑΦΡΟΔΙΣΙΟΛΟΓΟΣ

Μια λαμπερή και ανανεωμένη επιδερμίδα είναι επιθυμία όλων των γυναικών, ανεξαρτήτου ηλικίας. Τα πρώτα σημάδια γήρανσης του δέρματος όμως, εμφανίζονται από πολύ νωρίς και η διάθεση των γυναικών, ειδικά εν όψη Χριστουγέννων, για γρήγορη ανανέωση είναι μεγάλη. 24

Βέβαια ένα όμορφο δέρμα προϋποθέτει συνεχή φροντίδα και ενυδάτωση και όχι αυτή της τελευταίας στιγμής. Θα πρέπει καθημερινά ανεξαρτήτου ηλικίας να αφιερώνουμε τον απαραίτητο χρόνο για την περιποίησή μας. Αυτό σημαίνει


απαραιτήτως ενυδατική κρέμα ημέρας με δείκτη προστασίας, κάποιο peeling ή μάσκα κατά τη διάρκεια της εβδομάδας και εννοείται, καλό ντεμακιγιάζ πριν από την κρέμα νυκτός. Με τις γιορτές να πλησιάζουν όμως, ο λαμπερός εαυτός μας πρέπει να βγει στην επιφάνεια και να αναδείξει όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που μας κάνουν ξεχωριστές.

κού οξέος για να διώξουμε απλώς τα νεκρά κύτταρα. Ως συνέχεια του καθαρισμού, ένα peeling με οξέα φρούτων θα ομαλοποιήσει την επιφάνεια της επιδερμίδας και θα ενισχύσει την αντοχή της.

Συγκεκριμένοι τρόποι για να το πετύχουμε άμεσα και γρήγορα είναι οι εξής:

Επιπλέον στοιχεία που θα χαρίσει το peeling, είναι το ότι βελτιώνει το χρώμα του δέρματος δίνοντάς του τη φυσιολογική του φρεσκάδα ενώ παράλληλα, αφαιρούνται τα νεκρά κύτταρα που δίνουν στο δέρμα κουρασμένη όψη.

Στα 20

Στα 30

Αυτά που χρειάζεται η επιδερμίδα είναι σαφώς πιο λίγα και απλά. Ένας βαθύς καθαρισμός προσώπου θα δώσει κατευθείαν φωτεινότητα στο δέρμα και μια απαλή αίσθηση φρεσκάδας και αναζωογόνησης. Ο καθαρισμός είναι ένα βασικό όπλο στα χέρια της δερματολόγου, για να διατηρήσει την υγεία της επιδερμίδας ή για να επιταχύνει τη θεραπεία ενός δέρματος με ακμή.

Καλό θα ήταν και εδώ να ξεκινήσει η περιποίηση από ένα βαθύ καθαρισμό που θα προετοιμάσει το πρόσωπο.

Είναι απαραίτητος για την απομάκρυνση περιττού σμήγματος αλλά και των ρύπων που φράζουν τους πόρους του δέρματός μας. Όταν οι πόροι μας είναι μπλοκαρισμένοι με σμήγμα, χάνεται ένας βασικός δρόμος από τον οποίο περνούν οι θρεπτικές ουσίες των καλλυντικών προς το βάθος της επιδερμίδας για να δράσουν. Άρα δεν δρα καλά μια κρέμα, όσο ακριβή και αν είναι. Όταν επίσης μαζεύονται σμήγμα και νεκρά κύτταρα στο πρόσωπο, τότε αυτό γίνεται θαμπό, ανάγλυφο και μπορεί να βγάλει εύκολα σπυράκια. Όσον αφορά τα ευαίσθητα δέρματα μπορούμε να κάνουμε τον καθαρισμό με ένα ενζυμικό peeling ή ένα peeling γαλακτι-

Στη συνέχεια απαραίτητο θα ήταν να γίνει κάποιο peeling με οξέα φρούτων είτε dermabrasion (μηχανική δερματοαπόξεση). Το peeling αυτό θα δώσει μια γενική αναζωογόνηση στο δέρμα σε βάθος για μια υγιή, ελαστική, και ευχάριστη επιδερμίδα. Επίσης, σε αυτές τις ηλικίες θα μπορούσε να γίνει μεσοθεραπεία με βιταμίνες με χρήση derma pen h’ roller, 25


οι οποίες θα προστατεύσουν τα κύτταρα από τη δράση των ελεύθερων ριζών και θα κάνουν αισθητά πιο σφριγηλή την επιδερμίδα. Πολύ καλά αποτελέσματα έχει και η μεσοθεραπεία με υαλουρονικό οξύ, η οποία εκτός από την υφή του προσώπου μπορεί να βελτιώσει και τις λεπτές ρυτίδες που πιθανόν υπάρχουν. Για ακόμα πιο ολοκληρωμένο αποτέλεσμα θα ήταν ιδιαιτέρως ωφέλιμη μια θεραπεία ενυδάτωσης με υαλουρονικό οξύ. Είναι μια αντιρυτιδική θεραπεία εμπλουτισμένη με ολιγοπεπτίδια, που βοηθούν στην παραγωγή κολλαγόνου και ελαστίνης.

δώσει έξτρα φωτεινότητα και θα δράσει συμπληρωματικά κατά των ρυτίδων.

Στα 40 και άνω Η προετοιμασία πρέπει να είναι πιο εντατική και συστηματική, ώστε να έχουμε εμφανή αποτελέσματα την ημέρα των Χριστουγέννων. Καθότι το δέρμα είναι πιο επιβαρυμένο και κουρασμένο, θα πρέπει να γίνει συνδυασμός θεραπειών. Σημαντικός και πάλι ο βαθύς καθαρισμός που θα δώσει άριστο αποτέλεσμα σε συνδυασμό με φυτικά ή χημικά peelings. Στη συνέχεια, για την αντιμετώπιση των ρυτίδων το Botox, τα εμφυτεύματα υαλουρονικoύ οξέως και το laser ανάπλασης είναι η καλύτερη επιλογή για άμεσα αποτελέσματα. Η θεραπεία βεβαίως θα επιλεχθεί με βάση τη μορφή της ρυτίδας, τον τύπο του δέρματος, καθώς και εάν συνυπάρχουν ευρυαγγείες, πανάδες ή ουλές. Για περισσότερη λάμψη μπορούμε να κάνουμε μια θεραπεία ενυδάτωσης με χαβιάρι, για πλούσια θρέψη, αφού οι βιταμίνες που εμπεριέχονται στο χαβιάρι αποδίδουν στο ώριμο δέρμα που είναι ταλαιπωρημένο και αφυδατωμένο. Ως συνέχεια της θεραπείας, μια ενυδάτωση με χρυσό θα 26

Και… επειδή το πέρασμα του χρόνου γίνεται πολύ γρήγορα, μην αφήσετε αυτά τα Χριστούγεννα να περάσουν έτσι. Γιατί η ομορφιά δεν έχει ηλικία και η παρατεταμένη νεότητα δεν είναι απλώς θέμα τύχης.


Αδυνατίστε γιατί έρχονται γιορτές! ΚΟΤΤΙΚΑ ΗΡΩ / ΚΛΙΝΙΚΗ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΟΣ – ΔΙΑΤΡΟΦΟΛΟΓΟΣ

χουν στο σπίτι σχεδόν για 2 εβδομάδες και φυσικά εξαιτίας των οικογενειακών τραπεζιών και ρεβεγιόν που μεταφράζονται σε αρκετό φαγητό και κυρίως το βράδυ. Συνήθως προσπαθούμε να χάσουμε τα κιλά των εορτών τις επόμενες εβδομάδες. Πολλές φορές, είναι πιο εύκολο να χάσουμε αυτά τα περιττά κιλά λίγες εβδομάδες πριν τις γιορτές, παρά μετά. Μπορεί οι γιορτές να τελειώνουν μετά την Πρωτοχρονιά, αλλά τα τραπέζια και οι συγκεντρώσεις για την κοπή της πίτας καλά κρατούν! Επίσης, ας μην ξεχνάμε ότι μετά την Πρωτοχρονιά ακολουθούν τουλάχιστον άλλες τέσσερις μεγάλες ονομαστικές εορτές, που σημαίνει ότι τα τραπέζια και τα γλυκά, θα παραταθούν για άλλες 2 εβδομάδες. Αυτό συνεπάγεται μία παγίωση των ήδη προσληφθέντων κιλών. Ποιά είναι τα οφέλη της δίαιτας πριν τις γιορτές; Είτε τα κιλά μας είναι κανονικά, είτε ανήκουμε στην κατηγορία των υπέρβαρων, αν προσέξουμε τη διατροφή μας πριν τις γιορτές, βγαίνουμε πάντα κερδισμένοι! Κατά τη διάρκεια των εορτών, είναι πολύ πιθανό να πάρουμε 1-3 κιλά, εξαιτίας των χριστουγεννιάτικων γλυκών που υπάρ-

Και μπορεί η είσοδος του νέου έτους να συνοδεύεται από μία επανάληψη της περσινής και προπέρσινης υπόσχεσης στον εαυτό μας, ότι φέτος θα χάσουμε αυτά τα περιττά κιλά που μας βασανίζουν χρόνια, αλλά τα παραδοσιακά χριστουγεννιάτικα γλυκά δε φεύγουν μαζί με τους καλικάντζαρους! Αντίθετα, μένουν επιβλητικά πάνω στο τραπέζι του σαλονιού μας μέχρι εξαντλήσεως και των τελευταίων απο27


θεμάτων! Είναι γνωστό ότι η κλασσική ελληνίδα νοικοκυρά παρασκευάζει τόσα γλυκά, όσα χρειάζονται για να κεραστεί ολόκληρη η πολυκατοικία ή η γειτονιά! Είναι πολύ δύσκολο να αρχίσουμε δίαιτα (κυρίως για τις γυναίκες που είναι γνωστή η ροπή τους προς οτιδήποτε εμπεριέχει ζάχαρη), όταν έχουμε τον πειρασμό των γλυκών συνέχεια μπροστά μας. Τέλος, καθίσταται δύσκολη μια αυστηρή δίαιτα μετά τις γιορτές, δεδομένου ότι ο οργανισμός μας έχει συνηθίσει σε περισσότερα γλυκά και φαγητό (τόσο σε ποσότητα, όσο και σε ποιότητα), οπότε η επαναφορά σε ένα αυστηρό πρόγραμμα διατροφής δεν είναι τόσο εύκολη. Συνεπώς, αν χάσουμε 1-3 κιλά πριν τις γιορτές, είναι κάτι που σίγουρα θα το βρούμε μπροστά μας και δε θα μας βάλει στη διαδικασία να νιώθουμε τύψεις μετά από κάθε γιορτινό τραπέζι! Επίσης, θα αποτελέσει μια μικρή ασπίδα προστασίας στα άτομα τα οποία αντιμε-

τωπίζουν πρόβλημα με υψηλά επίπεδα χοληστερόλης ή σακχάρου στο αίμα, καθώς με μια προσεχτική δίαιτα αυτές οι τιμές μπορούν να πέσουν λίγο πριν τις γιορτές και να επανέλθουν στα αρχικά επίπεδα μετά τα γιορτινά τραπέζια. Ποια δίαιτα θα μπορούσαμε να ακολουθήσουμε μέχρι να έρθουν τα Χριστούγεννα; Θα πρέπει να ελαχιστοποιήσουμε σε 1 φορά την εβδομάδα την κατανάλωση γλυκών, δεδομένου ότι θα φάμε αρκετά από αυτά κατά την διάρκεια των εορτών. Επίσης, συνίσταται η κατανάλωση σε μεγαλύτερη συχνότητα ψαριών και λαχανικών και η ελάττωση του κρέατος, μιας και όλα τα χριστουγεννιάτικα γεύματα βασίζονται στο κρέας. Δηλαδή, είναι προτιμότερο να ακολουθήσουμε τουλάχιστον για 2 εβδομάδες μία δίαιτα στα πρότυπα της Μεσογειακής διατροφής, η οποία είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικές ουσίες, φυτικές ίνες, ω-3 λιπαρά και μονοακόρεστα λιπαρά οξέα.

Παράδειγμα διατροφής πριν τις εορτές Πρωινό 1 φλιτζάνι γάλα (1,5%) με ½ φλιτζάνι δημητριακά ολικής αλέσεως (30γρ.) 1 ποτήρι φυσικός χυμός πορτοκάλι (2-3 πορτοκάλια). Δεκατιανό 1 φρούτο και τοστ με ψωμί ολικής άλεσης, τυρί χαμηλών λιπαρών, γαλοπούλα 5-6 αμύγδαλα. Γεύμα 200 γρ. κοτόπουλο ή ψάρι ψητό 1 φλιτζάνι μαγειρεμένα φασολάκια ή φακές

28

1 μπολ σαλάτα ή βραστά λαχανικά με 1 κουταλιά της σούπας ελαιόλαδο 1 φέτα ψωμί ολικής άλεσης(30 γρ.). Απογευματινό 2 φρούτα και 1 μπάρα δημητριακών ή 1 φρυγανιά ολικής άλεσης με μέλι. Βραδινό 1 μεσαία κονσέρβα τόνου στο νερό ή 1 βραστό αυγό 1 μπολ σαλάτα ή βραστά λαχανικά με 1 κουταλιά της σούπας ελαιόλαδο.


29


Διατροφικές

συμβουλές για την περίοδο της

εγκυμοσύνης Η εγκυμοσύνη είναι μια φυσική διαδικασία που αλλάζει σε μεγάλο βαθμό τις λειτουργίες και τους ρυθμούς του γυναικείου σώματος. Το σώμα αλλάζει, προσπαθώντας να προσαρμοστεί στην παρουσία του εμβρύου και με βασικό σκοπό, την προστασία και την σωστή ανάπτυξή του. ΠΑΠΑΗΛΙΟΥ ΑΝΝΑ / ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΟΣ – ΔΙΑΤΡΟΦΟΛΟΓΟΣ

Έτσι, πέρα από τις φυσιολογικές αλλαγές του σώματός της, η έγκυος πρέπει να προσαρμόσει τον τρόπο ζωής και το πρόγραμμα της διατροφής της στις νέες, αυξημένες ανάγκες. Ειδικά ο τομέας της διατροφής, είναι εξαιρετικά σημαντικός, γιατί τόσο οι ενεργειακές ανάγκες, όσο και οι απαιτήσεις σε συγκεκριμένα θρεπτικά συστατικά, είναι αυξημένες για την διατήρηση της καλής υγείας της εγκύου, καθώς και για τη σωστή ανάπτυξη του εμβρύου. Το έμβρυο πάντα καλύπτει τις ανάγκες του από το σώμα της μητέρας. Γι’ αυτό, η μέλλουσα μητέρα πρέπει να δώσει ιδιαίτερη προσοχή στη διατροφή της κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, 30


γιατί επηρεάζει την έκβαση της κύησης. Το ύψος και το βάρος που έχει πριν την εγκυμοσύνη, μας ορίζει και τι βάρος πρέπει να πάρει κατά την κύηση. Έτσι, μια πολύ αδύνατη γυναίκα μπορεί να πάρει μέχρι και 18 κιλά, μια γυναίκα φυσιολογικού βάρους από 11-16 κιλά, ενώ μια παχύσαρκη γυναίκα δεν πρέπει να πάρει βάρος πάνω από 6-7 κιλά. Το επιπλέον βάρος που προσλαμβάνει η γυναίκα, κατανέμεται μεταξύ του εμβρύου και του σώματός της, αυξάνοντας τα υγρά αλλά και το λίπος στην περιοχή των ισχύων και της κοιλιάς και προετοιμάζεται έτσι το σώμα για την περίοδο της γέννας και του θηλασμού. Στη φάση αυτή, το σώμα χρειάζεται περισσότερη ενέργεια, γιατί αλλάζει και ο μεταβολισμός. Χρειάζεται περισσότερη πρωτεΐνη για τη δόμηση του σώματος του εμβρύου, λίπος, υδατάνθρακες, βιταμίνες και ιχνοστοιχεία.

◘ Καθημερινή χρήση φρούτων και λαχανικών για την πρόσληψη απαραίτητων βιταμινών και ιχνοστοιχείων (βιταμίνη Α, C). ◘ Καθημερινή πρόσληψη γάλακτος και γαλακτοκομικών. ◘ Νερό 1,5 - 2 λίτρα/ ημέρα. ◘ Ο καφές κατά την εγκυμοσύνη (1-2 φλιτζάνια την ημέρα), δεν φαίνεται να επηρεάζει αρνητικά το έμβρυο. ◘ Γλυκαντικές ουσίες καλό είναι να μετριάζονται κατά την εγκυμοσύνη. ◘ Το αλκοόλ δημιουργεί σωματικά και ψυχολογικά προβλήματα στο παιδί, επομένως κατά τη διάρκεια της κύησης πρέπει να αποφεύγεται. ◘ Χρειάζεται προσοχή στην ποιότητα των τροφίμων από πλευράς μικροβίων, δηλαδή καλό πλύσιμο και καλή συντήρηση. Επίσης, καλό είναι να αποφεύγονται τα τηγανιτά καθώς και τα συσκευασμένα τρόφιμα.

Η υγιεινή διατροφή είναι απαραίτητη περισσότερο από ποτέ. Αυτό σημαίνει: ◘ Αύξηση των θερμίδων κατά 200 - 300/ ημέρα) από το 2ο τρίμηνο και μετά. ◘ Ζωικές πρωτεΐνες (κόκκινο κρέας, κοτόπουλο, ψάρι, ασπράδι αυγού και όσπρια), καλό είναι να καταναλώνονται σε καθημερινή βάση. ◘ Λίπη ω-3 και ω-6, απαραίτητα λιπαρά οξέα (2 μερίδες την εβδομάδα). Βρίσκονται στα μικρά λιπαρά ψάρια, όπως σαρδέλες, κολιοί, τόνοι, στους ξηρούς καρπούς και στους σπόρους. ◘ Καθημερινή πρόσληψη υδατανθράκων σε τακτά χρονικά διαστήματα κάθε 2 - 3 ώρες πχ. ψωμί, πατάτες, ρύζι, μακαρόνια, βραστά.

31


Επιλέξτε εσείς τον τρόπο που θα ζήσετε

Dr. ΚΑΡΛΟΥ Κ. ΓΚΟΛΦΩ / ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ

Φανταστείτε μια λευκή κόλλα χαρτί… Φανταστείτε ότι εκεί μέσα υπάρχει ένας αόρατος δρόμος που ταιριάζει καλύτερα σε σας, στο ποιος είστε και στο τι θέλετε από τη ζωή. Πρόκειται για μια διαδρομή που κανείς μας δεν γνωρίζει πριν αυτή σχηματιστεί. Όμως, κάποια στιγμή θα πρέπει να αρχίσουμε να ζωγραφίζουμε δρομάκια που χρωματίζονται με τις επιλογές μας. Φανταστείτε ότι υπάρχουν στην ίδια αυτή λευκή κόλλα, άπειρες διακλαδώσεις (αόρατοι πιθανοί δρόμοι), που στη ζωή μας αποτυπώνονται με την μορφή σημαντικών διλλημάτων (επιλογή συντρόφου ζωής), ή φαινομενικά τουλάχιστον, αναξιόλογων (ποια διαδρομή να ακολουθήσω σήμερα;). Οι επιλογές που κάνουμε κάθε στιγμή, αρχίζουν να δίνουν μορφή στη δική μας πορεία ζωής. Τα δρομάκια αυτά ξεκινούν από τα δεδομένα που έχουμε σαν βάση, πχ. αν είμαστε άντρας ή γυναίκα, πού γεννηθήκαμε, από ποιους γονείς κλπ. Αυτή είναι η αφετηρία μας. Τα υπόλοιπα εξαρτώνται από εμάς τους ίδιους και από την αναπόφευκτη συνάντησή μας με τις συμπτώσεις στη ζωή μας. Ερχόμαστε με κάποια δεδομένα, πορευόμαστε ανακαλύπτοντας ποιοι είμαστε, και σμιλευόμαστε μέσα από το άγγιγμα του χρόνου. Ο χρόνος είναι το πεδίο όπου οι επιλογές μας παίρνουν μορ32

φή. Η παρούσα στιγμή είναι καθοριστική. Αυτή που ζούμε στο τώρα και αυτή που γίνεται παρελθόν όσο συνεχίζουν να γράφονται αυτές οι γραμμές. Πώς όμως διαλέγουμε να ζήσουμε την κάθε μας στιγμή; Πώς επιλέγουμε πραγματικά; Μήπως είναι πιο εύκολο να γνωρίζουμε τι δεν θέλουμε κι έτσι ακριβώς να καθορίζουμε τη ζωή μας; Κι αν ναι, πού άραγε θα μπορούσε να μας βγάλει αυτός ο δρόμος; Μήπως αυτό που ο καθένας μας θέλει από τον εαυτό του ή από τους άλλους - σε μια δεδομένη στιγμή του παρόντος ή σε μια στιγμή που αφορά στο μέλλον μας - ορίζεται πιο εύκολα από στόχους αποφυγής, πχ. παρεμποδίζοντας συναισθήματα και καταστάσεις που δεν θέλουμε να ξανασυμβούν; Συχνά, οι εμπειρίες και τα βιώματά μας τα οποία έχουν καταχωρηθεί ως «μη ευχάριστα», οδηγούν σε συμπεράσματα σχετικά με το τι δεν θέλουμε να ξαναζήσουμε στη ζωή μας, κι έτσι ξεκινά ένας μηχανισμός αποφυγής των ίδιων ή ομοίων παθών. Ένας μηχανισμός που αποτυπώνει την ανάγκη μας να μην ξαναζήσουμε μια παρόμοια απογοήτευση, στεναχώρια, πόνο κλπ. Για παράδειγμα, μετά από έναν επίπονο χωρισμό, επιθυμούμε να αποφύγουμε


στον επόμενό μας σύντροφο ό,τι μας πλήγωσε - ή ό,τι δεν μας άρεσε - στον προηγούμενο. Είναι λοιπόν πιθανόν, να διαλέξουμε προσεκτικά έναν άνθρωπο που δεν θα έχει τα αρνητικά χαρακτηριστικά του προηγούμενου συντρόφου μας. Είναι όμως αυτό επιλογή με βάση αυτό που θέλουμε; Ποιον διαλέξαμε πραγματικά; Είμαστε στ’ αλήθεια με τον καινούργιο μας σύντροφο; Τον επιλέξαμε γι’ αυτό που είναι ή γι’ αυτό που δεν είναι; Οι προσδοκίες των άλλων πάνω στα δικά μας «θέλω». Τι περιμένουν οι άλλοι από εμάς και πώς αυτό επιδρά στα δικά μας «θέλω»; Αυτή είναι μια μάχη που δίνεται σε καθημερινή βάση, καθώς όλοι μας αλληλεπιδρούμε συναισθηματικά με άτομα που είναι σημαντικά για εμάς, άτομα που δεν θέλουμε να απογοητεύσουμε και που μας αγαπούν και θέλουν το καλό μας. Όταν για παράδειγμα, ένας γονιός διαφωνεί με τις επιλογές του παιδιού του, όπως οι επιλογές σπουδών, άραγε το παιδί θα πρέπει να ακολουθήσει τις προσδοκίες του

γονέα, ή όχι; Συνήθως τα παιδιά ακούν περισσότερο το ένστικτό τους για τέτοια ζητήματα και είναι δύσκολο να απαντήσουν σε πρακτικές ερωτήσεις, όπως το επαγγελματικό μέλλον της επιλογής τους. Το τελευταίο είναι ένα κριτήριο επιλογής, που συχνά αντιπαραθέτουν οι γονείς στη δική τους επιχειρηματολογία και το παιδί ίσως φοβούμενο την ευθύνη της λάθος επιλογής υποκύπτει. Τι είναι όμως σωστό και τι λάθος για τον καθένα από εμάς και πώς αυτό καθορίζεται; Επιπλέον, ποιος θα αναλάβει την ευθύνη εάν το παιδί τελικά σπουδάσει το «σωστό» κατά τον γονέα, αλλά δεν μπορεί να το στηρίξει πρακτικά, επιλέγοντας να το κάνει επάγγελμα; Το παιδί δεν θα νιώθει επιτυχημένο σε ό,τι σπούδασε και θα ρίξει την ευθύνη στον γονέα. Ο γονιός από τη δική του πλευρά θα μπορεί να αποποιηθεί την ευθύνη, επιχειρηματολογώντας ότι η τελική επιλογή ήταν του παιδιού. Η ευθύνη λοιπόν παραμένει στο κενό. Ένα από τα πιο δύσκολα θέματα της αγάπης των κοντινών μας ανθρώπων, είναι οι επιπλοκές της πίεσης που προκύπτουν 33


από την ανάγκη να ευχαριστήσουμε το σημαντικό μας άνθρωπο πχ. γονέα, καθώς και η έλλειψη της δύναμης να αντέξουμε τις επιλογές των αγαπημένων μας πχ. παιδιών, όταν δε συμφωνούμε με αυτές. Όλα όμως μοιάζουν να είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με την εμπιστοσύνη. Εμπιστοσύνη προς τον άλλον κι εμπιστοσύνη προς τον ίδιο μας τον εαυτό.

αναζήτησης. Η παραδοχή και η συνεπακόλουθη αποδοχή του λάθους, προϋποθέτουν ένα περιβάλλον που δεν θα είναι επικριτικό και θα λειτουργεί ως θώρακας και ως ασφαλής βάση για την περαιτέρω εξέλιξη του ατόμου.

Δεν είναι λίγες οι φορές που οι άνθρωποι που μας αγαπούν όπως οι γονείς, έχουν σοβαρούς λόγους που τους οδηγούν σε μια έλλειψη εμπιστοσύνης προς τα παιδιά και τις επιλογές τους. Ωστόσο, υπάρχει πάντα ένας τρόπος προσέγγισης που θα ταίριαζε στο κάθε παιδί και που θα το βοηθούσε να αποκτήσει την εμπιστοσύνη προς τον εαυτό του (αυτήν ακριβώς που δεν εμπνέει).

Το να γνωρίζει κανείς τι επιθυμεί είναι ένα θέμα, και το να καταφέρει να το κάνει πράξη είναι ένα άλλο. Πολλές φορές αποφεύγουμε να έρθουμε κοντά στις πραγματικές μας επιθυμίες, με απώτερο σκοπό να ελισσόμαστε από την ευθύνη που απορρέει από αυτό. Την ευθύνη του να γνωρίζουμε τι θέλουμε, αλλά να μην προχωρούμε στο επόμενο βήμα, δηλαδή την υλοποίηση του στόχου μας. Οι λόγοι ποικίλουν: από την απατηλή αίσθηση της ασφάλειας που απορρέει από το να συνεχίσουμε να ζούμε όπως έχουμε συνηθίσει, έως και την υποτιμημένη αίσθηση της ανασφάλειας και ευθυνοφοβίας που μπορεί να χαρακτηρίζει έναν άνθρωπο.

Πώς όμως αποκτά κανείς εμπιστοσύνη στον εαυτό του; Μήπως οι εμπειρίες και τα βιώματά μας είναι αυτά που διαμορφώνουν το ποιοι είμαστε, μας δίνουν μια πιο ξεκάθαρη εικόνα για τον εαυτό μας μέσα στον χρόνο και μας οδηγούν στις επόμενες αποφάσεις κι επιλογές μας; Το προσωπικό βίωμα δεν αποκλείει το «λάθος». Αντιθέτως, τα λάθη μας συμπεριλαμβάνονται στα βιώματά μας και αγκαλιάζουν την εμπειρία μας στη ζωή με απίστευτη γνώση, αφού μαθαίνουμε τον εαυτό μας, τις ανάγκες μας, και τα όριά μας καλύτερα. Για παράδειγμα, το λάθος, με την έννοια της αρνητικής εξέλιξης μιας επιλογής, πράξης, απόφασης κλπ, μπορεί να προκαλέσει αρνητικά συναισθήματα, στενοχώρια και άγχος στο ίδιο το άτομο. Εμπεριέχει όμως και απεριόριστες δυνατότητες προσέγγισης και επανεξέτασης των κριτηρίων που μας οδήγησαν στην αρχική μας επιλογή. Πολλές φορές η παραδοχή του λάθους διανοίγει νέους δρόμους σκέψης και διερεύνησης του «τί δεν πήγε καλά», σηματοδοτώντας την αρχή της εσωτερικής μας 34

Η αναπόφευκτη ευθύνη του να ξέρουμε τι θέλουμε

Όταν, για παράδειγμα, γνωρίζουμε συνειδητά την αναγκαιότητα μιας επιλογής ή απόφασης, δεν μπορούμε να κάνουμε πια πως δεν το ξέρουμε. Συνεπώς, έχουμε χάσει και την επιλογή να γυρίσουμε την πλάτη σε αυτήν, χωρίς να αναλάβουμε την ευθύνη γι’ αυτό που κάνουμε, ή γι’ αυτό που δεν κάνουμε. Ενώ, εάν δεν εξερευνήσουμε τα θέλω μας, δεν θα ανακαλύψουμε ποτέ τίποτα. Άρα, δεν χρειάζεται να κάνουμε κάτι γι’ αυτό. Αντιθέτως, μπορούμε πάντα να παριστάνουμε ότι δεν βρήκαμε τίποτα αξιόλογο. Η προσωπική αναζήτηση των επιθυμιών μας δεν θα πρέπει να μας τρομάζει, αφού μας βοηθά να αναγνωρίσουμε και να αποδεχτούμε τι πραγματικά θέλουμε. Με αυτόν τον τρόπο, οδηγούμαστε σε μια πιο ειλικρινή και αρμονική σχέση με τον εαυτό μας: σε μία εσωτερική ηρεμία. Η επιλογή είναι πάντα δική μας...


35


Άσθμα

Μια χρόνια νόσος Όσο και αν φαίνεται παράξενο, το άσθμα παραμένει χωρίς επαρκή ορισμό. Αυτό αποτελεί το μεγαλύτερο πρόβλημα στον καθορισμό της επίπτωσής του στο γενικό πληθυσμό παγκοσμίως. Ο κλινικός ορισμός είναι πολύ γενικός. «Άσθμα καλούμε κάθε κατάσταση στην οποία υπάρχει στένωση των βρόγχων, η οποία διορθώνεται είτε από μόνη της, είτε με χορήγηση φαρμάκων». Η στένωση δηλαδή των αεραγωγών δεν είναι μόνιμη. ΚΙΤΡΟΥ ΜΙΧΑΛΗΣ / ΙΑΤΡΟΣ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΟΣ FRSM

Η επίπτωση της νόσου στην Ελλάδα είναι 7-10%. Δεν είναι γνωστή η ακριβής αιτιολογία του άσθματος. Πολλοί όμως παράγοντες θεωρούνται επιβαρυντικοί. Η κληρονομικότητα στο άσθμα υπολογίζεται στο 36 -75%. Η αλλεργία και η έκθεση σε αλλεργιογόνα στην πρώιμη φάση της ζωής, ενοχοποιείται επίσης. Έγινε προσπάθεια να συσχετισθούν η μόλυνση της ατμόσφαιρας, όπως και η διατροφή με την εμφάνιση του άσθματος, χωρίς όμως να υπάρχουν επαρκή στατιστικά στοιχεία στις διάφορες σχετικές μελέτες. Η αδυναμία επιστημονικής αιτιολόγησης της νόσου είναι και η κυριότερη αιτία που μέχρι σήμερα δεν έχουμε ριζική θεραπεία της. Η σοβαρότητα του άσθματος ποικίλει ευρέως. Γενικά όμως, στο βαθμό που υπάρχει γνώση του ασθενούς και σωστή ιατρική παρακολούθηση (κλινική και εργαστηριακή-σπιρομέτρηση κλπ), η νόσος 36


εξελίσσεται στην πορεία του χρόνου χωρίς να δημιουργεί μεγάλα προβλήματα στους ασθενείς. Η σοβαρότητα των εκδηλώσεων – συμπτωμάτων, διαφέρει από ασθενή σε ασθενή αλλά και στον ίδιο τον ασθενή μπορεί να ποικίλει στην πορεία του χρόνου. Η εξέλιξη του άσθματος και η εμφάνιση των παροξυσμών του, είναι αδύνατο να προβλεφθούν. Οι παροξυσμοί της νόσου επηρεάζονται από σωρεία διαφορετικών παραγόντων. Η μη ριζική θεραπεία και η αδυναμία πρόβλεψης της νόσου προκαλούν δυσπιστία και κόπωση στους ασθενείς. Αυτός είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την κακή εξέλιξη της νόσου. Ο ασθενής πρέπει να προϊδεάζεται για τη χρονιότητά της και την εμφάνισή της κατά παροξυσμούς, οι οποίοι είναι απρόβλεπτοι. Πρέπει να ενημερώνεται με ακρίβεια για τη νόσο του και να γνωρίζει ότι η σωστή παρακολούθηση με υπομονή και επιμονή εξασφαλίζει την καλή πορεία της σε βάθος χρόνου. Η γνώση των εκλυτικών παραγόντων που μπορεί να πυροδοτούν τις εξάρσεις της νόσου, είναι πολύ σημαντική. Κατά σειρά συχνότητας και σπουδαιότητας οι παράγοντες αυτοί είναι: Λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού (ρινίτιδα, λαρυγγίτιδα, παραρρινοκολπίτιδα κλπ.). Συχνά προηγούνται της εμφάνισης των παροξυσμών άσθματος. Οι περισσότερες από αυτές τις λοιμώξεις είναι ιογενείς. Αυτό καθιστά αδύνατη την πρόληψή τους. Ο ασθενής πρέπει να τηρεί τους βασικούς κανόνες υγιεινής και καλής ζωής. Το αντιγριπικό εμβόλιο και το

εμβόλιο κατά του πνευμονιόκοκκου μπορεί να βοηθήσουν. Η εισπνοή ερεθιστικών ουσιών, μπορεί να οδηγήσει σε βρογχόσπασμο και γενικά σε ασθματικό παροξυσμό. Ο καπνός και άλλες ερεθιστικές ουσίες όπως ναφθαλίνη, χλωρίνη, ατμοί ισχυρών οξέων κλπ., αποτελούν τις κυριότερες από αυτές. Η έντονη ψυχοκινητική διέγερση και το άγχος, αποτελούν σπουδαίο παράγοντα και πρέπει να αντιμετωπίζονται με την πρέπουσα σοβαρότητα. Οι διάφοροι αλλεργικοί παράγοντες, όπως είναι οι γύρεις, οι μύκητες που υπάρχουν στη σκόνη του σπιτιού κ.λπ. Η αντιμετώπιση των παραγόντων αυτών είναι δύσκολη. Κατά το δυνατόν πρέπει να αποφεύγονται εφόσον σχετίζονται με την εμφάνιση των παροξυσμών στο συγκεκριμένο ασθενή. Παρότι δεν υπάρχει ενιαία θεραπεία για όλους τους ασθματικούς, τη βάση της θεραπευτικής αντιμετώπισης του άσθματος αποτελούν οι β2-διεγέρτες (ταχείας και μακράς δράσεως) και τα κορτικοειδή (κορτιζόνη). Τα φάρμακα αυτά στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων είναι δραστικά με τη μορφή εισπνοών. Έχουν περιορισμένο αριθμό ανεπιθύμητων ενεργειών (βράχνιασμα, μυκητιάσεις στόματος κλπ) και θεωρούνται ασφαλή. Συμπερασματικά, η καλή ενημέρωση του ασθενούς για το άσθμα, η αποφυγή των εκλυτικών παραγόντων, η τακτική παρακολούθηση της νόσου και η επαρκής αντιμετώπιση των παροξυσμών, εγγυώνται την καλή εξέλιξη και πορεία της νόσου.

37


Γιορτινό μακιγιάζ που θα μαγέψει!

Πλησιάζουν Χριστούγεννα και η διάθεση για αλλαγές αρχίζει να κατακλύζει την ατμόσφαιρα. Τα φανταχτερά χρώματα κυριαρχούν παντού και δημιουργούν ένα εντυπωσιακό σκηνικό που μας παρακινεί να το ακολουθήσουμε. Πέρα από το ντύσιμο, το μακιγιάζ είναι το στοιχείο που θα πρέπει να δώσουμε ιδιαίτερη προσοχή και να το προσαρμόσουμε στο χριστουγεννιάτικο κλίμα. Άλλωστε φέτος, οι τάσεις στο μακιγιάζ ταιριάζουν απόλυτα στα Χριστούγεννα, αφού η παλέτα που κυριαρχεί είναι αυτή του κόκκινου. ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΥ ΓΙΩΤΑ / ΠΤΥΧΙΟΥΧΟΣ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗΣ

38


Ας δώσουμε λοιπόν ορισμένες ιδέες και συμβουλές για το πώς το μακιγιάζ μας θα κλέψει την παράσταση αυτά τα Χριστούγεννα! ● Το μυστικό για το απόλυτα επιτυχημένο μακιγιάζ είναι το αψεγάδιαστο δέρμα, γι’ αυτό πρώτα απ’ όλα είναι σημαντικό να γίνει ένας βαθύς καθαρισμός προσώπου σε οποιαδήποτε ηλικία κι αν βρισκόμαστε. ● Στη συνέχεια, μια θεραπεία με οξέα φρούτων για τις πιο νεανικές επιδερμίδες ή μια θεραπεία ενυδάτωσης για τις πιο ώριμες, θα απογειώσει το αποτέλεσμα. Έχοντας λοιπόν μια καθαρή επιδερμίδα, το πρώτο βήμα είναι να απλώσουμε στο πρόσωπό μας έναν ορό και στη συνέχεια μια ενυδατική κρέμα με ελαφριά υφή, ώστε να απορροφηθεί γρήγορα και να μην αφήσει ίχνος λιπαρότητας. Με λεία και ενυδατωμένη όψη, είμαστε έτοιμες να επιλέξουμε το στυλ του μακιγιάζ που ταιριάζει στην ηλικία, στην προσωπικότητα, καθώς και στα χρώματά μας. Ξεκινάμε λοιπόν, με ένα κονσίλερ για να δώσουμε έξτρα λάμψη στα μάτια μας και να φανούν πιο ξεκούραστα. Αφού έχουμε επιλέξει το κατάλληλο make up, το απλώνουμε στο πρόσωπο και στην περιοχή του λαιμού μας. Στη συνέχεια, ένα πέρασμα με την πούδρα μας, θα διασφαλίσει τη διάρκεια στο αποτέλεσμα.

ΓΙΑ ΤΗΝ ΗΛΙΚΙΑ ΤΩΝ 20 Μust για το φετινό ρεβεγιόν είναι οι απαλές σκιές στα μάτια, με πολύ έντονη μάσκαρα ή eyeliner και πολύ σκούρα κραγιόν. Μια τάση ενδιαφέρουσα, αφού το vampire style επανέρχεται ανανεωμένο και μπορεί να συνοδεύσει τις πιο σικ εμφανίσεις.

Εάν είστε ξανθιά, θα σας ταιριάξουν τέλεια οι απαλές μπεζ σκιές ή σταχτί, τα κατακόκκινα κραγιόν ή τα πολύ σκούρα κόκκινα στο χρώμα του βατόμουρου. Και φυσικά, ένα ρουζ σε φυσικούς τόνους, με μια ελαφρά γυαλάδα θα ολοκληρώσουν το αποτέλεσμα. Εάν είστε μελαχρινή, δεν έχετε παρά να τολμήσετε ένα βαθύ δαμασκηνί κραγιόν ή το κόκκινο του παλιού κρασιού για έντονα χείλη που θα κερδίσουν τις εντυπώσεις. Must είναι μια λεπτή γραμμή μαύρου eyeliner. Για ακόμα πιο φανταχτερή εμφάνιση, συνδυάστε το με κόκκινο χρώμα στα νύχια.

ΓΙΑ ΗΛΙΚΙΕΣ ΑΝΩ ΤΩΝ 30 Η απόλυτη τάση είναι το smoky eyes και το nude look στα χείλη, με «γυμνά ή διάφανα χρώματα», όπως τα αποκαλούν οι make uρ artists. Ξεκινάμε, λοιπόν, έχοντας κάνει την ίδια διαδικασία με πριν: ενυδάτωση- κονσίλερ-make up. Εννοείται, πως το κυρίαρχο χρώμα σκιάς για τα μάτια μας, είναι το μαύρο, το οποίο είναι πάντα στη μόδα και μπορεί να συνδυαστεί με κάθε είδος ντυσίματος σε χριστουγεννιάτικα ρεβεγιόν και εξόδους. Τοποθετούμε, λοιπόν, 39


◘ Για μελαχρινές, προτιμότερο είναι ένα ρουζ προς το κοκκινωπό ή μπρονζέ χρώμα. ◘ Τέλος, επιλέγουμε ένα κραγιόν σε nude απόχρωση κι ένα διάφανο λιπ γκλος στο κέντρο των χειλιών, για πιο φωτεινά χείλη. Το τέλειο χριστουγεννιάτικο μακιγιάζ είναι πλέον στον καθρέφτη μας! Χρώματα που επίσης θα φορεθούν πολύ φέτος το χειμώνα είναι το βαθύ πορτοκαλί και το κόκκινο-μωβ. Όποιες από τις παραπάνω συμβουλές κι αν επιλέξετε για το χριστουγεννιάτικο μακιγιάζ σας, θυμηθείτε ότι, ένα στοιχείο θα παίξει τον πιο καθοριστικό ρόλο… Η διάθεσή σας… Γι’ αυτό, πειραματιστείτε και απολαύστε το!

τη μαύρη σκιά σε όλο το κινητό βλέφαρο. Με ένα άλλο καθαρό πινέλο, τοποθετούμε λίγη γκρι σκιά εκεί όπου τελειώνει η μαύρη και δουλεύουμε λίγο το πινέλο, σβήνοντας στην άκρη τη μαύρη σκιά. Με αυτόν τον τρόπο, θα έχουμε το λεγόμενο «καπνιστό λουκ». Στη συνέχεια, τοποθετούμε μαύρο μολύβι πάνω και κάτω στο μάτι, κατά μήκος των βλεφαρίδων, καθώς και στο εσωτερικό του ματιού. Τραβάμε λίγο το μολύβι στο εξωτερικό του ματιού, για πιο «γατίσιο βλέμμα». Προτιμούμε μαύρη μάσκαρα με ιδιαίτερη εκτίμηση σε αυτές που αυξάνουν τον όγκο. Εάν θέλουμε ακόμα πιο επιβλητικό αποτέλεσμα, μπορούμε να βάλουμε ψεύτικες βλεφαρίδες ή τουφάκια. ◘ Για αρκετά λευκές επιδερμίδες και ξανθά χαρακτηριστικά, καλό είναι να δοκιμάσουμε ένα ρουζ σε χρώμα ροζ ή καφέ απαλό. 40


41


Εμμηνόπαυση και διατροφή

Ως εμμηνόπαυση ορίζεται η απουσία 12 εμμηνορυσιακών κύκλων. Το μεταβατικό διάστημα που μεσολαβεί μέχρι την οριστική παύση της έμμηνης ρύσης ονομάζεται περιεμμηνοπαυσιακή περίοδος ή κλιμακτήριος και είναι εκείνη η χρονική στιγμή που αρχίζουν οι ορμονικές ανωμαλίες που οδηγούν σταδιακά στη μείωση της έκκρισης προγεστερόνης και οιστρογόνων, άρα και της παραγωγής ωαρίων από τις ωοθήκες. Το διάστημα αυτό διαρκεί συνήθως από 2 έως 10 χρόνια. ΔΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΥ ΕΛΙΝΑ / ΚΛΙΝΙΚΗ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΟΣ – ΔΙΑΤΡΟΦΟΛΟΓΟΣ

42


Η περίοδος της εμμηνόπαυσης συνοδεύεται από μεταβολές στο σώμα της κάθε γυναίκας, οι οποίες μπορούν να κατηγοριοποιηθούν σε εμφανείς και μη. Οι εμφανείς μεταβολές περιλαμβάνουν συμπτώματα όπως εξάψεις, αϋπνίες, συχνούς πονοκεφάλους, νυχτερινές εφιδρώσεις, συναισθηματικές διακυμάνσεις, αλλαγή της δομής του δέρματος που οδηγεί στην εμφάνιση χαλάρωσης και ρυτίδων. Επιπλέον, πολλές γυναίκες αναφέρουν αλλαγή στο σωματικό τους βάρος και εμφάνιση κεντρικού τύπου παχυσαρκίας, δηλαδή αυξημένη εναπόθεση λίπους στη σπλαχνική περιοχή. Η έλλειψη οιστρογόνων επηρεάζει αρνητικά τον μεταβολικό ρυθμό, με αποτέλεσμα να μειώνονται οι καύσεις του σώματος και ο ρυθμός απώλειας βάρους είναι πιο αργός.

Η μείωση της απώλειας οστικής πυκνότητας απαιτεί την πρόσληψη επαρκών ποσοτήτων ασβεστίου (Ca) μέσω των τροφών. Πηγές ασβεστίου είναι τα εμπλουτισμένα με ασβέστιο γαλακτοκομικά προϊόντα, το γάλα και τυρί (tofu) σόγιας, το σουσάμι και τα παράγωγά του (ταχίνι), το σπανάκι, τα όσπρια (κυρίως τα φασόλια), τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, το μπρόκολο, τα αμύγδαλα, τα αποξηραμένα σύκα, η σαρδέλα και τα μικρά ψάρια που καταναλώνονται με τα κόκκαλα.

Οι μη εμφανείς μεταβολές στο σώμα της γυναίκας απαιτούν εργαστηριακές αναλύσεις για να εντοπιστούν. Παρατηρείται μείωση της οστικής πυκνότητας, η οποία οδηγεί σε εμφάνιση οστεοπενίας και επακόλουθης οστεοπόρωσης, μεταβολές στο λιπιδαιμικό προφίλ, συγκεκριμένα, αύξηση της ολικής LDL (κακής) χοληστερόλης και τριγλυκεριδίων και ταυτόχρονα, μείωση της HDL (καλής) χοληστερόλης. Οι αλλαγές αυτές στα λιπίδια του αίματος σε συνδυασμό με την εναπόθεση σπλαχνικού λίπους και την μείωση των οιστρογόνων, αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη και καρδιαγγειακών παθήσεων.

Διατροφικές αλλαγές Η ισορροπημένη διατροφή μπορεί να συμβάλλει τόσο στη ρύθμιση του βάρους, όσο και σε βελτίωση των υπόλοιπων ανεπιθύμητων συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης.

Σημαντική επίδραση στην υγεία των οστών έχει η βιταμίνη D, η οποία συνθέτεται ενδογενώς μέσω της έκθεσης στην ηλιακή ακτινοβολία, αλλά προσλαμβάνεται και μέσω διατροφής από τροφές όπως το μουρουνέλαιο, ψάρια όπως ο σολομός, η ρέγκα και οι σαρδέλες, τα γαλακτοκομικά προϊόντα, οι εμπλουτισμένες μαλακές μαργαρίνες, τα μανιτάρια. Η χορήγηση διατροφικού συμπληρώματος βιταμίνης 43


D συνίσταται μόνο όταν αποδειχθεί εργαστηριακά η έλλειψή της. Η βελτίωση του λιπιδαιμικού προφίλ μπορεί τα επιτευχθεί μέσω της αύξησης της πρόσληψης ελαιόλαδου και ω-3 λιπαρών οξέων, τα οποία βρίσκονται σε τροφές όπως τα λιπαρά ψάρια (ρέγκα, σαρδέλα, αντζούγια, κολιός, σολομός, πέστροφα), ο λιναρόσπορος, τα καρύδια και τα αυγά. Στη μείωση των επιπέδων χοληστερόλης στο αίμα έχει επίσης αποδειχθεί ότι συμβάλλει αποτελεσματικά και η πρόσληψη φυτοστερολών, των οποίων η σύσταση για κατανάλωση είναι τα 2gr. ημερησίως. Ταυτόχρονα θα πρέπει να περιοριστεί σημαντικά η πρόσληψη κορεσμένων λιπών, τα οποία περιέχονται σε λιπαρά κρέατα και πλήρη γαλακτοκομικά, τυποποιημένα γλυκά και αλμυρά σνακ και αλλαντικά. Η αύξηση της πρόσληψης φυτικών ινών μέσω προϊόντων ολικής άλεσης, φρούτων και λαχανικών, βοηθάει συνεργιστικά στη μείωση της κακής χοληστερόλης. Η αυξημένη κατακράτηση υγρών μπορεί να αντιμετωπιστεί με τον εμπλουτισμό της διατροφής με τρόφιμα πλούσια σε κάλιο (μπανάνα, ντομάτα, πορτοκάλι, δαμάσκηνα, καρότο, σέλινο, μπρόκολο) και τον ταυτόχρονο περιορισμό του νατρίου, 44

μέσω της μείωσης της χρήσης επιτραπέζιου αλατιού, όσο και μέσω της αποφυγής κατανάλωσης τροφίμων που είναι πλούσια σε αυτό, όπως τα αλλαντικά και τα αλμυρά τυριά. Σύγχρονες μελέτες προσπαθούν να προσδιορίσουν τη σημασία των φυτοοιστρογόνων, τόσο στην ανακούφιση των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης, όσο και στη βελτίωση του λιπιδαιμικού προφίλ και την μείωση της απώλειας της οστικής πυκνότητας. Τα αποτελέσματα είναι ακόμα αμφιλεγόμενα και η χρήση ανάλογων συμπληρωμάτων γίνεται μόνο μετά από σύσταση ιατρού. Η γενικότερη βελτίωση της διατροφικής συμπεριφοράς κάθε γυναίκας που βρίσκεται στο στάδιο της εμμηνόπαυσης, είναι πολύ σημαντικό να συνδυάζεται με αύξηση της φυσικής δραστηριότητας. Η συστηματική άσκηση (15 - 20 λεπτά ημερησίως), βελτιώνει τον βασικό μεταβολικό ρυθμό, οδηγώντας σε διατήρηση της μυϊκής μάζας σε φυσιολογικά επίπεδα, αυξάνει τα επίπεδα της HDL χοληστερόλης, μειώνει την LDL, βελτιώνοντας τη λειτουργία της καρδιάς και βοηθά στη μείωση της απώλειας οστικής μάζας (κυρίως άσκηση με αντιστάσεις, yoga, Pilates).


Μεταταρσαλγία και πτώση

μεταταρσίου Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε ΔΗΜΟΥ – ΡΟΥΣΟΥΛΕΝΤΣΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ / ΧΕΙΡΟΠΡΑΚΤΗΣ – ΠΟΔΙΑΤΡΟΣ

Ο όρος μεταταρσαλγία είναι ένας γενικός όρος που περιγράφει πόνο (άλγος) στην περιοχή των μεταταρσίων (εικόνα 1). Σχετίζεται με την αυξημένη μηχανική πίεση στην περιοχή ακριβώς πίσω από τα δάχτυλα του ποδιού και θεωρείται μια κατεξοχήν πάθηση του γυναικείου φύλου με την ανα-

λογία γυναικών - ανδρών να είναι 8:2. Η μεταταρσαλγία μπορεί να εμφανιστεί στο ένα ή και στα δυο πόδια ταυτόχρονα και συνοδεύεται από κάκωση και φλεγμονή των γειτονικών αρθρώσεων, των μαλακών μορίων και του αρθρικού θύλακα.

45


Συμπτώματα: Το κυριότερο σύμπτωμα της μεταταρσαλγίας είναι ο πόνος στο πρόσθιο μέρος του πέλματος, ακριβώς πίσω από τα δάχτυλα. Ο πόνος κατά κύριο λόγο εστιάζεται στο δεύτερο μετατάρσιο (εικόνα 1), αλλά μπορεί να επεκταθεί και στα υπόλοιπα, ενώ σε ακόμα πιο χρόνιες περιπτώσεις φτάνει μέχρι τις άκρες των δακτύλων.

Εικόνα 1. Μεταταρσαλγία.

Ο πόνος συνήθως περιγράφεται από τους ασθενείς με την έκφραση «αισθάνομαι ότι περπατάω πάνω σε ένα βότσαλο», αλλά μπορεί να έχει και τη μορφή πίεσης, μωλωπισμού, καυσαλγίας ή μουδιάσματος τοπικά. Άλλα συμπτώματα περιλαμβάνουν οξύ πόνο κατά τη βάδιση ή το τρέξιμο, που όμως βελτιώνεται με την ξεκούραση, και πόνο όταν το περπάτημα γίνεται στις μύτες των ποδιών, ειδικά με ακατάλληλα παπούτσια ή χωρίς παπούτσια πάνω σε σκληρές επιφάνειες. Ανατομία / Εμβιομηχανική: Κάθε πόδι αποτελείται από πέντε μετατάρσια τα οποία ξεκινούν από την περιοχή της καμάρας και καταλήγουν εκεί όπου αρχίζουν τα δάχτυλα. Το δεύτερο μετατάρσιο είναι το μακρύτερο και δέχεται τα περισσότερα φορτία. Συνεπώς είναι και το πιο ευάλωτο σε τραυματισμούς. Κατά τη διάρκεια της βάδισης, από τη στιγμή που η φτέρνα σηκώνεται από το έδαφος μέχρι τη στιγμή που τα δάχτυλα σηκώνονται από το έδαφος (φάση ώθησης του φυσιολογικού 46

κύκλου αναβηματισμού), όλο το βάρος του σώματος μεταφέρεται στα μετατάρσια, οπότε οι πιέσεις που περνούν κυρίως από το δεύτερο και τρίτο μετατάρσιο αυξάνονται δραματικά. Οι κυριότερες αιτίες μεταταρσαλγίας είναι οι εξής: Λάθος υπόδημα: Το στενό, μυτερό και ψηλό υπόδημα συμπιέζει τα μετατάρσια και τα δάχτυλα, καθώς μεταβιβάζει όλο το βάρος του σώματος στο πρόσθιο μέρος του ποδιού. Αυτό αλλάζει τον φυσιολογικό κύκλο αναβηματισμού, με αποτέλεσμα ο μηχανισμός βάδισης να δουλεύει αντίστροφα και αντί για τη φτέρνα, τα δάχτυλα να έρχονται πρώτα σε επαφή με το έδαφος. Η αυξημένη αυτή φόρτιση προκαλεί τη δημιουργία επώδυνης σκληροδερμίας, υπερκεράτωσης ή ακόμα και επώδυνων κάλων. Υπερκόπωση: Σύμφωνα με διεθνείς μελέτες, αθλητές όπως δρομείς, ποδοσφαιριστές, καλαθοσφαιριστές αλλά και αθλητές που αθλούνται χωρίς παπούτσια, όπως αυτοί του καράτε ή της ενόργανης, δέχονται πολύ αυξημένες πιέσεις στα μετατάρσια λόγω πολύωρων προπονήσεων, πολλών αλμάτων και μεγάλων επιταχύνσεων. Αυτές οι πιέσεις προκαλούν ένα επαναλαμβανόμενο τραύμα στην περιοχή, που τελικά ερεθίζει την άρθρωση προκαλώντας μεταταρσαλγία. Σε πολύ προχωρημένα στάδια μπορεί να εμφανιστεί και πτώση μεταταρσίου ή ακόμα και κάταγμα κοπώσεως (Freiberg’s fracture). Κοιλοποδία: Η κοιλοποδία (εικόνα 2) είναι ο τύπος ποδιού όπου η καμάρα είναι μεγαλύτερη από τη φυσιολογική (εικόνα 3). Έτσι, η ανατομική θέση όλων των οστών του ποδιού αλλά και των μεταταρσίων είναι τέτοια που αυξάνει τις πιέσεις στις κεφαλές αυτών, που με τη σειρά τους τραυματίζονται και προκαλούν μεταταρσαλγία.


σίων μαζί και η συνύπαρξη υπερκεράτωσης τοπικά, αναπαράγουν τους πόνους και πιστοποιούν την ύπαρξη μεταταρσαλγίας.

Εικόνα 2. Κοιλοποδία

Εικόνα 3. Φυσιολογική καμάρα

Παραμόρφωση δακτύλων: Παθήσεις όπως οστεοαρθρίτιδα και ρευματοειδής αρθρίτιδα προκαλούν παραμόρφωση των μικρών αρθρώσεων των κάτω άκρων, που ως αποτέλεσμα έχουν την αλλαγή της αρχιτεκτονικής του ποδιού, που εν τέλει προκαλεί τραυματισμό των μεταταρσίων. Βλαισός μέγας Δάκτυλος (κότσι): Η κληρονομικότητα και το στενό, μυτερό και ψηλό παπούτσι είναι δυο από τους κυριότερους αιτιολογικούς παράγοντες για την εμφάνιση μεταταρσαλγίας. Αυτό συμβαίνει γιατί η παραμόρφωση του μεγάλου δακτύλου ασκεί πίεση στο δεύτερο δάκτυλο, το οποίο με τη σειρά του ανασηκώνεται και μετατοπίζεται και τελικά τραυματίζεται ο αρθρικός θύλακας της άρθρωσης. Ηλικία: Η φυσιολογική φθορά του μυοσκελετικού συστήματος. Με την πάροδο του χρόνου « λεπταίνει » το προστατευτικό μαξιλαράκι που βρίσκεται στο κάτω μέρος του ποδιού. Συνεπώς, τα μετατάρσια είναι περισσότερο εκτεθειμένα κατά τη διάρκεια της βάδισης και επομένως πιο ευάλωτα σε τραυματισμούς, ειδικά όταν συνυπάρχει και το ακατάλληλο υπόδημα. Διάγνωση: Η εκτενής λήψη ιστορικού, η εξέταση του υποδήματος και η ψηλάφηση του ποδιού θα δώσουν στον εκάστοτε θεραπευτή τα πρώτα στοιχεία για την πρώτη εκτίμηση της κατάστασης. Η κάθετη πίεση από τον θεραπευτή στην κεφαλή του μεταταρσίου, η σύγκλυση όλων των μεταταρ-

Πολύ σημαντικό μέρος της εξέτασης είναι και η κινητική ανάλυση βάδισης μέσω πελματογραφήματος. Αυτή η εξέταση καταγράφει με ακρίβεια τα μηχανικά φορτία των πελμάτων και δίνει όλα τα απαιτούμενα στοιχεία για τις πιέσεις που ασκούνται στο πέλμα. Σε μερικές περιπτώσεις, όπως για παράδειγμα ένας πρόσφατος τραυματισμός, η ακτινογραφική απεικόνιση είναι απαραίτητη για να αποκλειστεί το ενδεχόμενο κατάγματος, πτώσης μεταταρσίου ή κάποιου άλλου προβλήματος του άκρου πόδα. Τέλος, σε περίπτωση που η εξέταση των ακτινογραφιών δεν διαλευκάνει την υπόθεση, η παρουσία μαγνητικής ή αξονικής τομογραφίας θα βοηθήσει στη διάγνωση τυχόν παθολογικής αιτίας, που πιθανόν να ευθύνεται για την παρούσα κατάσταση. Θεραπεία: Στην οξεία φάση του προβλήματος, όπου ο πόνος είναι πάρα πολύ έντονος, ενδείκνυται ξεκούραση, εφαρμογή πάγου και η χρήση αναλγητικών φαρμάκων κατόπιν ιατρικής παρακολούθησης. Στη συνέχεια ο ποδίατρος εκτελεί στατική και δυναμική ανάλυση βάδισης (εικόνα 4 & 5) με τη βοήθεια του πελματογράφου και τη λήψη προπλάσματος για την κατασκευή ζεύγους ειδικών εξατομικευμένων ορθωτικών πελμάτων.

Εικόνα 4. Στατικό

47


Εικόνα 5. Δυναμικό

Τα πέλματα κατασκευάζονται σύμφωνα με τις παραπάνω μετρήσεις και πάντα παίρνοντας υπ’ όψιν την ηλικία, το βάρος και τις δραστηριότητες του κάθε εξεταζόμενου. Με άλλα λόγια, το ειδικό ορθωτικό πέλμα κατασκευάζεται για το πόδι του κάθε ασθενή ξεχωριστά, για να έχει την καλύτερη δυνατή προσαρμογή (εικόνα 6).

Εικόνα 6. Ειδικό ορθωτικό πέλμα μεταταρσαλγίας

Σκοπός του ορθωτικού πέλματος είναι να αποφορτίσει τα μετατάρσια, να υποστηρίξει τα οστά του ταρσού και να ελευθερώσει κινητικά τις υπόλοιπες αρθρώσεις του άκρου ποδός. Το είδος του ορθωτικού που κατασκευάζει ο ποδίατρος, αλλάζει ανάλογα με το στάδιο αποκατάστασης του προβλήματος. Αρχικά, χρησιμοποιείται ο συνδυασμός κάποιων μαλακών και απορροφητικών υλικών για να ηρεμήσει η φλεγμονή. Στη συνέχεια, γίνεται αντικατάσταση του ορθωτικού με σκληρότερα υλικά, που πλέον σκοπό έχουν όχι μόνο να βοηθήσουν την μεταταρσαλγία, αλλά να υποστηρίξουν ολόκληρο το πέλμα σε θέση που να επιτρέπει τη σωστή λειτουργία όλου του κάτω άκρου. Σημαντικό πλεονέκτημα είναι ότι το πελματογράφημα μάς δίνει πολλά ακόμα 48

στοιχεία σχετικά με τους άξονες αναβηματισμού, το κέντρο βάρους του σώματος και την εμβιομηχανική λειτουργία του κάτω άκρου. Έτσι λοιπόν, μπορούν να αξιολογηθούν προβλήματα πλατυποδίας, κοιλοποδίας, ανισοσκελίας και πολλών άλλων παραμέτρων που πιθανόν να χρειάζεται να ληφθούν υπ’όψιν, για την ολοκληρωμένη αποκατάσταση του προβλήματος. Πρόληψη: Ως γνωστόν, η πρόληψη είναι η καλύτερη μορφή θεραπείας. Προτιμήστε παπούτσια ευρύχωρα με ορθοπεδική δομή και μαλακή σόλα, έτσι ώστε να γίνεται καλύτερη κατανομή των πιέσεων σε όλα τα μήκη και πλάτη του πέλματος χωρίς να συμπιέζονται τα δάχτυλα. Φροντίστε το τακούνι να μην ξεπερνάει τα 4-5 εκατοστά. Επισκεφτείτε τον ποδίατρό σας, κάντε ένα πελματογράφημα και φορέστε ένα ζευγάρι ορθωτικά πέλματα.

Μην ξεχνάτε ότι δεν υπάρχει το «τέλειο πόδι», πράγμα που σημαίνει ότι κάθε πέλμα έχει τη δική του ιδιομορφία και πιθανόν να χρειάζεται κάποια υποστήριξη. Απαλλαγείτε από τα περιττά κιλά. Οι πιέσεις που ασκούνται στα πέλματα κατά τη βάδιση είναι πολλαπλάσιες του βάρους σας. Όσο λοιπόν αυξάνονται τα κιλά, τόσο αυξάνονται και τα ποσοστά επιπλοκών των μεταταρσίων. Μην αγνοείτε τον πόνο και μη μαθαίνετε να ζείτε με αυτόν. Απευθυνθείτε άμεσα στον ποδίατρό σας. Οι χρόνιες παθήσεις χρειάζονται πολύ περισσότερο χρόνο και είναι πιο δύσκολο να αντιμετωπιστούν.


49


Χαρτοπαιξία και τυχερά παιχνίδια

Διασκέδαση ή εξάρτηση; Τα Χριστούγεννα πλησιάζουν και όλοι έχουμε ανάγκη από λίγες στιγμές ξεκούρασης και χαλάρωσης. Τα έθιμα μας βοηθούν να πραγματοποιήσουμε ένα διάλειμμα από το άγχος και τα προβλήματα της καθημερινότητας και να ζήσουμε για λίγο στο «πνεύμα των Χριστουγέννων». Οι όμορφες στιγμές, που μαζευόμαστε συγγενείς και φίλοι στο στολισμένο σπίτι για το βραδινό δείπνο, συνήθως καταλήγουν να τελειώνουν το ξημέρωμα, γύρω από το πράσινο τραπέζι, με άλλους να μαζεύουν τα κέρδη, άλλους να μετρούν τα χαμένα, αλλά σίγουρα όλους με μια πολύ ωραία διάθεση και μια ακόμα όμορφη ανάμνηση. ΜΑΡΚΟΥ ΜΑΡΙΕΤΤΑ / ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ

50


Τι συμβαίνει όμως όταν οι όμορφες στιγμές μετατρέπονται σε πάθη; Όταν το παίξιμο των χαρτιών ή των τυχερών παιχνιδιών δεν περιορίζεται στα πλαίσια μιας εθιμοτυπικής βραδιάς διασκέδασης, με προϋπολογισμένο κόστος, αλλά μετατρέπεται σε μια παθιασμένη εξάρτηση; Τα τελευταία χρόνια η χαρτοπαιξία και τα τυχερά παιχνίδια παρουσιάζουν απίστευτη ανθοφορία. Η ανάγκη να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα, ο πόνος και ο φόβος που βιώνονται καθημερινά, οδηγούν στην αναζήτηση διεξόδων και στιγμών ευχαρίστησης. Όμως, σε λίγο καιρό, οι ουτοπικές αυτές λύσεις προσγειώνουν στην πραγματικότητα, προκαλώντας σοβαρότερα προβλήματα. Έφηβοι και ενήλικες αποτελούν όλο και περισσότερο θύματα της βιομηχανίας του τζόγου. Η κατά κόρον χρήση των νέων τεχνολογιών και η εξοικείωση - κυρίως των νέων - με αυτές, οδηγούν πιο εύκολα στον εθισμό τα θύματά τους. Έχει αποδειχθεί ότι τα αποτελέσματα της χαρτοπαιξίας/ τυχερών παιχνιδιών είναι καταστρεπτικά. Το κυνήγι του εύκολου χρήματος, κάνει τα θύματα ευάλωτα στην απάτη, την κλοπή κ.α. Η απογοήτευση και η πλήρης ψυχοσωματική εξάρτηση σταματούν τη λογική και καταστρέφουν το άτομο:

◘ Το 2013 έχουμε ήδη ξεπεράσει τα 12 δις ευρώ. ◘ 400.000 Έλληνες πάσχουν, από τους οποίους το 30% είναι γυναίκες. ◘ 1/3 της απάτης που διαπράττεται παγκοσμίως (κυρίως οικονομική), έχει σαν κίνητρο και αιτία την παθολογική χαρτοπαιξία και τον τζόγο. Τα αίτια που οδηγούν το άτομο στο τζόγο είναι: Ανάγκη για χαλάρωση Πρόσφατη απώλεια Πρόσφατη δυσάρεστη αλλαγή Έλλειψη από ενδιαφέροντα Έλλειψη προσωπικής ζωής Κατάθλιψη Άγχος Κακοποίηση Τραυματισμός Γονέας χαρτοπαίχτης Μοναξιά Πιέσεις από το κοινωνικό περιβάλλον Συναισθηματικές συνθήκες Αυξημένη δραστηριότητα της ντοπαμίνης

Οικονομικά Ψυχολογικά Πνευματικά Σωματικά Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες η χαρτοπαιξία / τυχερά παιχνίδια παρουσιάζουν έξαρση. ◘ Το 1997 οι Έλληνες ξοδέψαμε συνολικά για όλα τα είδη τζόγου 2,5 εκ. ευρώ. ◘ Το 2002 ξεπεράσαμε τα 5 δις ευρώ. ◘ Το 2011 ξεπεράσαμε τα 9 δις ευρώ. 51


Συναισθηματικές μεταπτώσεις. Το άτομο παρουσιάζει έντονες συναισθηματικές εκρήξεις, είναι ανήσυχο, τα συναισθήματά του κυμαίνονται ανάλογα με το αποτέλεσμα του παιχνιδιού. Εμφανίζει συνεχείς μεταπτώσεις ευφορίας - δυσφορίας. Απομονώνεται από το κοινωνικό σύνολο και αρνείται την παραδοχή του προβλήματος. Σύνδρομο στέρησης. Το άτομο παρουσιάζει ίδια συμπτώματα με τον χρήστη αλκοόλ ή άλλων ουσιών, όπως πόνο στο στομάχι, ναυτία, ίλιγγο, διαταραχές στη διατροφή και τον ύπνο, άγχος, δυσφορία. Δεν μπορεί να ελέγξει την ώθηση να παίξει, παρόλο που γνωρίζει ότι οι πιθανότητες είναι εναντίον του και ότι θα βλάψει τον εαυτό του και τους αγαπημένους του.

Επιπτώσεις για τον παίκτη: Τα συμπτώματα που παρουσιάζει το άτομο που έχει εθιστεί είναι: Απώλεια αυτοελέγχου. Το άτομο δεν μπορεί να σταματήσει την οικονομική, ηθική και συναισθηματική κατάπτωση. Στοιχηματίζει χρήματα που υπερβαίνουν τις οικονομικές του δυνατότητες. Αφήνει λογαριασμούς απλήρωτους, συσσωρεύονται τα χρέη του και αδυνατεί να διακόψει το παιχνίδι. Ανεκτικότητα. Το άτομο παρουσιάζει αδυναμία συγκέντρωσης στην εργασία, οικογένεια κα. Θέλει να παίζει όλο και περισσότερο, χάνοντας την αίσθηση του χρόνου. Απουσιάζει αδικαιολόγητα. Έντονη ανάγκη. Το άτομο παραμελεί την οικογένεια, την προσωπική και επαγγελματική του ζωή. Δεν υπολογίζει τα ποσά που δαπανεί. Ενδιαφέρεται μόνο για τα τυχερά παιχνίδια και τον τζόγο και κρύβει την ενασχόλησή του αυτή. 52

● Σταματά να βιώνει απλές καθημερινές καταστάσεις ● Δεν έχει ενδιαφέρον για τίποτα άλλο ● Αναζητά έντονες συγκινήσεις, θέτοντας τον εαυτό του σε επικίνδυνες καταστάσεις ● Σταματά να παίρνει αποφάσεις ● Γίνεται άβουλος ● Υποτιμά τον εαυτό του ● Παρουσιάζει αυξημένη συχνότητα σωματικών διαταραχών ● Αισθάνεται ντροπή και ενοχή ● Επιδεινώνεται η ποιότητα της ζωής του ● Γίνεται μυστικοπαθής ● Σκέφτεται να αυτοκτονήσει.

Τρόποι για αντιμετωπίσετε το πρόβλημα: Απόφαση Πάρτε την απόφαση να σταματήσετε Βρείτε άλλες διεξόδους Σκεφτείτε σοβαρά τις συνέπειες Μιλήστε σε κάποιον


Χρήματα Μην έχετε πάνω σας επιπλέον μετρητά Απαλλαγείτε από πιστωτικές κάρτες Δώστε σε κάποιον που εμπιστεύεστε την οικονομική σας διαχείριση Χρόνος Γεμίστε τον χρόνο σας Βρείτε ένα χόμπι Συναντείστε και αφιερώστε χρόνο σε φίλους, οικογένεια. Τόπος Αποφύγετε τα μέρη που είναι δελεαστικά για παιχνίδια Αλλάξτε τα στέκια που βρίσκεστε με άλλους παίκτες Αποκλείστε τον υπολογιστή σας από τις σελίδες ηλεκτρονικού τζόγου. Είναι σημαντικό, να καταλάβει το εθισμένο άτομο πως οδηγείται στην καταστροφή.

Προκειμένου να βάλει τέλος στο πάθος του, αυτό που χρειάζεται είναι θέληση και ένα σχέδιο δράσης. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με την προσωπική του προσπάθεια (αυτοθεραπεία) και με την βοήθεια ενός ειδικού ( ψυχολογική υποστήριξη, τηλεφωνικές γραμμές στήριξης, συμβουλευτική οικονομικής διαχείρισης, φαρμακοθεραπεία). Η κοινωνία θα πρέπει να αφυπνιστεί και να βοηθήσει τα άτομα που έχουν εθιστεί, να στηρίξει και να παρέμβει στις οικογένειες των παικτών και στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν. Τέλος, η διαρκής ενημέρωση, τόσο στα σχολεία όσο και στα ΜΜΕ, με διαφημίσεις, διαλέξεις, συζητήσεις, βίντεο, θα αποτρέψει την μετατροπή νέων ανθρώπων σε κατεστραμμένα θύματα.

53


οι προτάσεις του about

βιβλία

Όξινη βροχή

Μαρία Πάουελ Εκδόσεις: Κέδρος Αθήνα, αρχές του 21ου αιώνα, μια πόλη γερασμένη, ανοιχτή σε κάθε ανομία. Δύο μοναχικά άτομα συναντιούνται κάτω από ακραίες συνθήκες. Εκείνος προσπαθεί να ξανακερδίσει τη χαμένη ζωή του με κάθε τρόπο. Εκείνη να στήσει τη ζωή της από το τίποτα. Γύρω τους ένας χορός από πρόσωπα καθημερινά και τυχαία. Αλλά και πρόσωπα που δεν είναι εκεί, πιο ζωντανά από τα παρόντα. Οι συνεχείς καταιγίδες που μαίνονται καταστρέφουν τις υποδομές και τα κτίρια της πόλης. Το παρελθόν δηλητηριάζει τα πάντα σαν μικρές σταγόνες που πέφτουν αδιάκοπα όπως η βροχή από τον ουρανό.

Γενέθλια ξανά

Μάρω Βαμβουνάκη Εκδόσεις: Ψυχογιός Πρόκειται για μια γιορτή έκπληξη. Δυσάρεστη έκπληξη! Πρωινό Μαΐου και δυο άντρες μεγάλης ηλικίας εμφανίζονται ξαφνικά, μετά από πενήντα χρόνια, στην παλιά ωραία συμφοιτήτριά τους, τη δυναμική επιχειρηματία Λυγία Σοφού. Έχουν διοργανώσει το βράδυ ένα δείπνο για τα γενέθλιά της της σε πολυτελές ξενοδοχείο της παραλιακής και πιεστικά την προσκαλούν. Όσο κυλάει η παράξενη αυτή νύχτα, λουσμένοι οι τρεις τους στο φεγγαρόφωτο που λάμπει απ’ το Σούνιο, επιστρέφουν στο παρελθόν, στον νεανικό έρωτα μεταξύ τους, στις επιλογές ζωής. Είναι άραγε η μνήμη ακριβοδίκαιη ή παραλλάζει πρόσωπα και συμβάντα κατά τις ανάγκες μας; Για τη Λυγία Σοφού απόψε αποδεικνύεται πως ναι, ευτυχώς ή δυστυχώς, η μνήμη της στάθηκε μάλλον ακριβοδίκαιη.

Χωρίς σκηνή

Λίλλυ Σπαντιδάκη Εκδόσεις: Λιβάνης Η ιστορία της πρίμα μπαλαρίνας της Όπερας του Παρισιού Ζιλιέτ Ρου. Η εξέλιξή της. Η επιτυχία της. Η ζωή της την εποχή του οικονομικού κραχ του 1929. Η πτώση της. Η τρομερή αποκάλυψη. Η Ζιλιέτ Ρου είναι πρίμα μπαλαρίνα στην Όπερα του Παρισιού. Ο χορός είναι η ζωή της. Ξεκίνησε από πολύ χαμηλά και έφτασε στην κορυφή με μεγάλες θυσίες και γνήσιο ταλέντο. Έχει θαυμαστές σε όλο τον κόσμο, η ίδια όμως είναι πάντα μοναχική και απόμακρη. Με τη Ζιλιέτ είναι τρελά ερωτευμένος ο κόμης ντε Μπερτράν, ο οποίος προσπαθεί να την κατακτήσει, αλλά ανώφελα γιατί εκείνη τον περιφρονεί. Κάποια στιγμή, σε ένα ταξίδι της στην Αμερική, γνωρίζει τη Βανέσα Λι και γοητεύεται. Γίνονται φίλες. Τότε ο κόμης, για να πληγώσει τη Ζιλιέτ, παντρεύεται τη Βανέσα και διαδίδει φήμες που καταστρέφουν την καριέρα της. Η Ζιλιέτ καταρρέει. Πίνει και ξενυχτάει. Κάποια στιγμή όμως συνέρχεται. Αποφασίζει να χορέψει για τελευταία φορά στην αγαπημένη της Όπερα του Παρισιού. Ανεβαίνει κρυφά στη σκηνή...

Ο δωρητής.

Έλεν Φιτζέραλντ Εκδόσεις: Μίνωας Λίγο μετά τα δέκατα έκτα γενέθλιά της, η Τζόρτζι, η κόρη του Γουίλ, παθαίνει νεφρική ανεπάρκεια. Πρέπει να κάνει μεταμόσχευση, όμως το μόσχευμα που χρειάζεται είναι σπάνιο. Ο Γουίλ, ένας πατέρας που παράτησε τα πάντα για να αναθρέψει μόνος τις δίδυμες κόρες του, προσφέρεται να γίνει δωρητής. Όταν, όμως, και η άλλη κόρη του Γουίλ κινδυνεύει από την ίδια πάθηση και τα χρονικά όρια στενεύουν, εκείνος πρέπει να πάρει μια τρομερή απόφαση που φαίνεται να είναι αδιέξοδη. Μήπως πρέπει να καταφύγει στη μαύρη αγορά; Μήπως να σώσει μόνο το ένα του παιδί; Ποια από τις δύο κόρες πρέπει, τότε, να διαλέξει; Nα θυσια­στεί ο ίδιος για να αποφύγει αυτό το τρομερό δίλημμα; Ή μήπως υπάρχει και μια τέταρτη λύση – μια λύση τόσο απεχθής, που ποτέ δεν του πέρασε από το μυαλό;

54


Το μωρό μου έχει κολικούς Τι να κάνω;

Δεν πονάει ένας, πονάνε τρεις… Μπροστά στους κολικούς αισθάνεστε ανήμποροι. Το μωρό σας κλαίει, υποφέρει και δεν ξέρετε τι να κάνετε για να το ανακουφίσετε. Βασικά, ηρεμήστε. Οι κολικοί δεν απειλούν την υγεία του. ΚΟΣΜΑΡΙΚΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ / ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣ

55


Ως βρεφικοί κολικοί, ορίζονται οι εκρήξεις υπερβολικού κλάματος σε ένα υγιές βρέφος που δεν υποχωρούν εύκολα, πιθανότατα εξαιτίας κοιλιακού άλγους εντερικής προέλευσης. Εμφανίζονται γύρω στην δεύτερη με τρίτη εβδομάδα ζωής, φθάνουν στην κορύφωσή τους στους 1,5 με 2 μήνες και αρχίζουν να υποχωρούν στους 2,5 μήνες, για να εξαφανιστούν οριστικά στους 3 με 4 μήνες. Χαρακτηρίζονται από αιφνίδιο, έντονο, διαπεραστικό και υψίσυχνο κλάμα και συνήθως συνοδεύονται από έξαψη στο πρόσωπο, διογκωμένη και τεταμένη κοιλιά, κάμψη των ποδιών προς την κοιλιά, ψυχρά άκρα και σφιγμένες γροθιές. Η διάρκειά τους μέσα στην ημέρα δεν είναι σταθερή, αφού και η αντοχή του μωρού στον πόνο δεν είναι η ίδια. Μπορεί να κρατούν από λίγα λεπτά έως και πολλές ώρες, με μεσοδιαστήματα ηρεμίας. Δεν υπάρχουν διαφορές στη συχνότητα μεταξύ αγοριών και κοριτσιών, θηλαζόντων και μη θηλαζόντων βρεφών, θετικού ή αρνητικού ιστορικού αλλεργιών στην οικογένεια. Το κλάμα του βρέφους δεν οφείλεται πάντα σε κολικούς. Προσπαθήστε να διαπιστώσετε τι φταίει για το κλάμα του μωρού σας, γνωρίζοντας ότι μπορεί να οφείλεται στα εξής: ☼ Πεινάει ☼ Θέλει να πιπιλίσει χωρίς να πεινάει ☼ Θέλει να το κρατήσετε στην αγκαλιά σας ☼ Έχει πρόβλημα δυσκοιλιότητας ☼ Νιώθει ανία και επιζητεί ερεθίσματα ☼ Είναι κουρασμένο και επιθυμεί να κοιμηθεί ☼ Κρυώνει ή ζεσταίνεται ☼ Θέλει άλλαγμα η πάνα του ☼ Το ενοχλεί κάτι, πχ. ο θόρυβος του περιβάλλοντος ☼ Ανεβάζει πυρετό 56

Από τη στιγμή που έχετε αποκλείσει τις παραπάνω αιτιολογίες του κλάματος και δεδομένου ότι δεν υπάρχει πραγματικά αποτελεσματική μέθοδος για την ανακούφιση από τους κολικούς, το μόνο που μπορείτε να κάνετε είναι να δοκιμάσετε διάφορους τρόπους που θα μειώσουν την ένταση και θα βοηθήσουν το μωρό να χαλαρώσει, όπως: Οι χειρισμοί στο μωρό σας πρέπει να είναι ήπιοι και απαλοί. Μην το αφήνετε να κλαίει. Ανταποκριθείτε αμέσως στο κλάμα του. Δεν κακομαθαίνει με την στοργή και την αγάπη σας. Πάρτε το ήρεμα στην αγκαλιά σας με την κοιλίτσα του να ακουμπάει επάνω σας. Η ζέστη και η επαφή μαζί σας το ανακουφίζουν. Όταν το μωρό κλαίει ασταμάτητα, δεν έχει νόημα να το κουνάτε έντονα ή να τραγουδάτε δυνατά, ελπίζοντας ότι θα του αποσπάσετε την προσοχή. Του φέρνει μεγαλύτερο εκνευρισμό. Κάνετε το περιβάλλον του ήσυχο (περιορισμός θορύβων, ελάχιστο φως, απαλή μουσική, ομιλία και νανούρισμα). Όταν είναι ξύπνιο και ήσυχο, μιλάτε του απαλά και κοιτάζετέ το στα μάτια. Φροντίστε να επικρατεί ηρεμία μέσα σας, καθώς και στο οικογενειακό σας περιβάλλον. Η παρουσία έντονου άγχους, φόβου, θυμού ή αναστάτωσης μπορεί να επιδεινώσουν τη συμπτωματολογία των κολικών. Ένα ζεστό μπάνιο το βράδυ, είναι ό,τι πρέπει ώστε το μικρό σας να μπορέσει να χαλαρώσει και να περάσει τη νύχτα του πιο ήσυχα. Όταν θηλάζετε ή δίνετε μπιμπερό στο παιδί σας, θα πρέπει να διαλέγετε ένα απομονωμένο και ήσυχο μέρος στο σπίτι, χωρίς να ενοχλείστε από τους άλλους. Η επαφή με το παιδί σας πρέπει να είναι ολοκληρω-


τική, έτσι ώστε να του μεταδίδετε ηρεμία. Αν θηλάζετε, φροντίστε ώστε το μωρό να θηλάζει την θηλαία άλω (την σκούρα περιοχή γύρω από τη θηλή) και όχι μόνο τη θηλή. Διαφορετικά, θα καταπίνει μεγαλύτερη ποσότητα αέρα από τα πλάγια των χειλιών του. Αν χρησιμοποιείτε μπιμπερό, πρέπει να τσεκάρετε κάθε φορά ότι οι τρύπες της θηλής του μπιμπερό είναι ανοιχτές και ότι το γάλα φτάνει στο μωρό με τρόπο ομοιόμορφο και συνεχή. Αν το μωρό πίνει το γάλα πολύ γρήγορα, ενδέχεται η τρύπα στη θηλή να είναι πολύ μεγάλη. Επιπλέον, κρατήστε το μπιμπερό σε σχεδόν όρθια θέση, έτσι ώστε να καλύπτεται όλο το άνοιγμα της θήκης του με γάλα και το μωρό να μη μπορεί να ρουφήξει μαζί και αέρα. Επίσης, αποφεύγετε να δίνετε τον αφρό του γάλακτος που απέμεινε στο μπιμπερό. Αν το μικρό σας είναι λαίμαργο, να διακόπτετε πιο συχνά τη σίτιση για να δώσετε την ευκαιρία στο βρέφος να ρευτεί. Αποφεύγετε την υπερσίτιση, καθώς μπορεί να αποτελέσει παράγοντα επιδείνωσης των κολικών. Ένα ελαφρύ μασάζ με μαλακές κυκλικές κινήσεις, από τα αριστερά προς τα δεξιά και από κάτω προς τα πάνω και ύστερα

αντίστροφα κρατώντας την κοιλίτσα του ζεστή, μπορεί να έχει αποτέλεσμα. Την ώρα που το βρέφος κλαίει επειδή πονάει πολύ, ένα επίθεμα στην κοιλίτσα του με μια ζεστή, αλλά όχι καυτή πετσέτα, μπορεί να το ανακουφίσει και να το βοηθήσει να ηρεμήσει λίγο. Τοποθετήστε το μωρό μπρούμυτα, για λίγο διάστημα και κάτω από την επιτήρησή σας, στο κρεβάτι ή πάνω σε μια άλλη σταθερή επιφάνεια ή ακουμπήστε το στα γόνατά σας με το επίθεμα στην κοιλιά του και συγχρόνως χαϊδέψτε την πλάτη του. Μπορείτε επίσης να ξαπλώσετε το μωρό ανάσκελα στο κρεβάτι ή στην αγκαλιά σας, να πιάσετε τα ποδαράκια του και να τα πιέσετε ελαφρά προς την κοιλιά του για λίγο και στη συνέχεια να τα απομακρύνετε απαλά. Μερικές φορές, αυτή η άσκηση το βοηθάει να αεριστεί και συνεπώς να ανακουφιστεί λίγο από τον πόνο. Ένας περίπατος με το καροτσάκι μπορεί να το ηρεμήσει, καθώς και η χρήση του μάρσιπου. Το μωρό σε μάρσιπο, στην αγκαλιά της μαμάς του, βρίσκεται στο καλύτερο περιβάλλον που θα μπορούσε να είναι. Όταν περάσει το αίσθημα του πόνου, μπορεί άνετα να κρύψει το πρόσωπό 57


Βάλτε την ηλεκτρική σκούπα, ανάψτε το πιστολάκι των μαλλιών, ανοίξτε τον απορροφητήρα της κουζίνας ή βάλτε πλυντήριο! Μπορεί να σας ακούγεται απίστευτο, όμως αυτός ο ουδέτερος θόρυβος που δημιουργεί η λειτουργία κάποιων ηλεκτρικών συσκευών, μπορεί να ηρεμήσει το μωρό σας.

ερεθισμό στο στομάχι, όπως τα πικάντικα, τα μπαχαρικά, ο καφές, η σοκολάτα, το αλκοόλ και τα αεριούχα ποτά. Δεν έχει αποδειχθεί ότι η λήψη αφεψημάτων (χαμομήλι κτλ) από το μωρό, προσφέρουν κάποια βοήθεια στην αντιμετώπιση των κολικών. Αν το μωρό σας δεν θηλάζει, αλλά πίνει βρεφικό γάλα σε σκόνη, συμβουλευτείτε τον παιδίατρό σας. Η χορήγηση κάποιου γάλακτος κατάλληλου για την αντιμετώπιση των κολικών, τις πιο πολλές φορές έχει πολύ καλά αποτελέσματα.

Η αλήθεια είναι ότι μπροστά στο ασταμάτητο και διαπεραστικό κλάμα του μωρού εύκολα μπορεί να γίνετε νευρικοί, ανήσυχοι και να αισθανθείτε ανήμποροι, αφού δεν ξέρετε τι να κάνετε για να το ηρεμήσετε. Αν βλέπετε ότι έχετε φτάσει στα όριά σας με το κλάμα του, δώστε το μωρό στο σύντροφό σας μέχρι να ηρεμήσετε.

Όσο απελπιστική και αν σας φαίνεται η κατάσταση όταν το μωρό σας έχει κολικούς, αρκεί να θυμάστε ότι πρόκειται για μία προσωρινή ταλαιπωρία χωρίς ουσιαστικό λόγο ανησυχίας, από τη στιγμή που οι κολικοί υποχωρούν αυτόματα και δεν επηρεάζουν καθόλου την υγεία και την ανάπτυξη του παιδιού.

Πολλά μωρά ηρεμούν όταν πηγαίνουν βόλτα με το αυτοκίνητο. Η αίσθηση της κίνησης, ο βόμβος της μηχανής του αυτοκινήτου, σε συνδυασμό με τους κραδασμούς του οχήματος, τα χαλαρώνει και πολλές φορές τα αποκοιμίζει. Υπάρχουν γονείς που έχοντας δοκιμάσει τα πάντα, έχουν βρει ότι η βόλτα με το αυτοκίνητο αποδεικνύεται σωτήρια ακόμα κι αν χρειάζεται να κάνουν κύκλους οδηγώντας στο τετράγωνο στις 1 η ώρα τα ξημερώματα!

Άρα, δεν πρέπει να τους θεωρείτε ασθένεια, αλλά μάλλον μία φάση της ανάπτυξης του μικρού σας. Σημαντικό είναι επίσης, να μην αισθάνεστε ενοχές και να κατανοήσετε ότι οι πόνοι στην κοιλιά του μωρού σας δεν οφείλονται σε κάποιο δικό σας λάθος. Επιτρέψτε στον εαυτό σας να ξεκουραστεί την ώρα που το μικρό σας αναπαύεται. Δεν το εγκαταλείπετε. Είστε καλύτερος γονιός όταν το φροντίζετε με ηρεμία, όντας ξεκούραστος.

του στη ζεστή αγκαλιά που το τυλίγει και να «κατεβάσει ρολά», για όσο εκείνο το χρειάζεται.

Παρά το γεγονός ότι δεν έχει τεκμηριωθεί απόλυτα ο συσχετισμός της διατροφής της μητέρας με τους κολικούς του βρέφους που θηλάζει, μπορείτε πειραματικά, για λίγες μέρες, να εκτελέσετε μια (ισορροπημένη πάντα) διατροφή, αλλά με αποφυγή υπερβολικών ποσοτήτων τροφών οι οποίες προκαλούν παραγωγή αερίων όπως το λάχανο, τα φασόλια, το κουνουπίδι, το μπρόκολο κ.α. Επίσης, καλό είναι να αποφεύγονται τροφές που προκαλούν 58

Καλό είναι εν τέλει, να έχετε υπ’ όψιν πως το έντονο και επίμονο κλάμα δεν οφείλεται πάντα σε κολικούς. Το καλύτερο που έχετε να κάνετε είναι να συμβουλευτείτε τον παιδίατρό σας, ο οποίος θα κάνει την απαραίτητη διαφοροδιάγνωση και θα μπορέσει να σας δώσει εξειδικευμένες συμβουλές και πρακτικές οδηγίες, για να αντιμετωπίσετε καλύτερα την κατάσταση και να μπορέσετε να ανακουφίσετε τον μικρό σας άγγελο.


59


Μαμά υπάρχει

Αϊ-Βασίλης;

Κάθε χρόνο οι δρόμοι της πόλης, οι βιτρίνες των καταστημάτων, τα σπίτια, η τηλεόραση, γεμίζουν με έλκηθρα, ταράνδους και κόκκινους σκούφους. Ο Αϊ-Βασίλης έρχεται. Οι γονείς όμως τι κάνετε; Σίγουρα τα παιδιά δε χρειάζονται την ύπαρξη του Αϊ-Βασίλη για να αναπτύξουν την δημιουργικότητά τους. Έχουν αρκετή φαντασία από μόνα τους, για να μετατρέψουν ένα απλό κουτί σε πύραυλο, ή μερικές κούκλες σε μια πραγματική οικογένεια. Είναι όμως κακό να πιστεύουν στον ΑϊΒασίλη; ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ ΠΑΤΡΟΚΛΟΣ / ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ

60


Υπάρχει ή δεν υπάρχει Αϊ-Βασίλης; Η επιλογή της ύπαρξής του, είναι πρώτα απ’ όλα απόφαση των γονιών. Το παιδί σας θα πιστέψει αυτό που εσείς θα επιλέξετε να του πείτε. Προτού αποφασίσετε λοιπόν τι θα του πείτε, βρείτε μέσα σας τι θέλετε κι εσείς να πιστέψετε. Γιατί να τους πείτε ότι υπάρχει ☺ Τα βοηθάει να αναπτύξουν τη φαντασία τους. Ο Αϊ-Βασίλης είναι ένα όμορφο παραμύθι με πολλή μαγεία και όμορφες εικόνες. Και τα παιδιά λατρεύουν να προσποιούνται ότι τα παραμύθια είναι αληθινά. ☺ Μπορεί να λειτουργήσει ως ένα ωραίο πρότυπο προσφοράς και αγάπης για τα παιδιά. Η ανιδιοτελής προσφορά δώρων και η φροντίδα αποτελούν ένα εξαιρετικό παράδειγμα για εκείνα. ☺ Βοηθάει τα παιδιά να μπουν στο πνεύμα των γιορτών και να τις απολαύσουν παρέα με τους γονείς τους. Γιατί να τους πείτε ότι δεν υπάρχει ☺ Το μεγαλύτερο πρόβλημα που μπορεί να δημιουργηθεί, είναι να κλονιστεί η εμπιστοσύνη τους σε εσάς όταν καταλάβουν ότι τους λέγατε ψέματα για την ύπαρξη του Αϊ-Βασίλη. Τα παιδιά τότε θα συνδέσουν εσάς με την εξαπάτηση και θα αμφιβάλουν για πολλά από αυτά που τους λέτε ως γονείς. ☺ Μπορεί να απογοητευτούν και να πιστέψουν ότι είναι κακά παιδιά επειδή δεν πήραν το δώρο που είχαν ζητήσει. Συχνά, είναι δύσκολο να ανταποκριθείτε ακόμα και οικονομικά σε αυτά που τα παιδιά σάς ζητούν και μπορεί να νιώσετε ανεπαρκείς ως γονείς.

☺ Πάντα υπάρχουν παιδιά που έχουν διδαχτεί ότι δεν υπάρχει Αϊ-Βασίλης. Αυτά που θα το πουν, θα βάλουν σε υποψίες το παιδί σας και θα πρέπει να αντιμετωπίσετε τις ερωτήσεις του. Να θυμάστε: αν επιλέξετε να πείτε ότι δεν υπάρχει Αϊ-Βασίλης, εξηγήστε το σαν παιχνίδι, ώστε να τα βοηθήσετε να καταλάβουν μόνα τους την αλήθεια. Αν επιλέξετε να τους πείτε ότι υπάρχει, τότε κρατήστε αυτό το όμορφο παραμύθι στο ελάχιστο, ώστε να μην κλονιστεί η εμπιστοσύνη που σας δείχνουν όσο μεγαλώνουν. Πότε θα πρέπει να εξηγήσετε στο παιδί σας ότι ο Αϊ-Βασίλης δεν είναι αληθινός; Δεν υπάρχει χρονικός κανόνας για το πότε είναι ο κατάλληλος χρόνος να του εξηγήσετε την πραγματικότητα για τον Αϊ-Βασίλη. Η ηλικία κατά την οποία ένα παιδί είναι έτοιμο να ακούσει την αλήθεια, διαφέρει από παιδί σε παιδί, ακόμα και μέσα σε μια οικογένεια, αν και συνήθως αυτό ξεκινάει μετά τα έξι χρόνια. Θα πρέπει να του μιλήσετε όταν θα είναι πραγματικά έτοιμο και θα ξέρει αν θέλει να αφήσει τη φαντασία του και να αντιμετωπίσει την πραγματικότητα. Φυσικά, δεν μπορείτε να ελέγξετε τι θα ακούσει στο σχολείο, αλλά μπορείτε να το βοηθήσετε να πιστέψει σε αυτό που θέλει να πιστεύει. Τα παρακάτω τρία ερωτήματα είναι τα πιο συχνά που θα αντιμετωπίσετε και θα σας βοηθήσουν να καταλάβετε πότε είναι έτοιμο να του μιλήσετε. Σας ρωτάει αν ο Αϊ-Βασίλης είναι πραγματικός; Προσπαθήστε να καταλάβετε αν είναι έτοιμο να δεχτεί την αλήθεια και τότε απαντήστε του ειλικρινά. 61


Σας ανέφερε ότι άλλα παιδιά στο σχολείο, του είπαν ότι δεν υπάρχει Αϊ-Βασίλης; Εξηγήστε του ότι κάθε παιδί είναι ελεύθερο να πιστεύει ή όχι στην ύπαρξη του Αϊ-Βασίλη. Σας είπε ότι δεν πιστεύει στον Αϊ-Βασίλη; Βοηθήστε το να καταλάβει ότι δεν υπάρχει σωστό ή λάθος και δείξτε του ότι το υποστηρίζετε και το αποδέχεστε. Να θυμάστε: Ό,τι κι αν ρωτήσει, μην του πείτε ψέματα! Στην Ελλάδα της κρίσης Πολλά από τα δώρα που τα παιδιά ζητούν από τον Αϊ-Βασίλη μπορεί να υπερβαίνουν κατά πολύ τα χρήματα που μπορείτε να διαθέσετε. Αυτό μπορεί να σας κάνει να νιώθετε ανεπαρκείς, επειδή δεν μπορείτε να τους προσφέρετε όσα επιθυμούν, ιδιαίτερα σε μία εποχή οικονομικής κρίσης. Προσπαθήστε να τα βοηθήσετε να καταλάβουν. Εξηγήστε τους σαν παιχνίδι ότι ο Αϊ-Βασίλης δεν μπορεί να ξοδέψει πολλά χρήματα προκειμένου να μπορέσει να αγοράσει δώρα για όλα τα παιδάκια και προσπαθήστε να συνδέσετε τις γιορτές με τη χαρά, την αγάπη, την προσφορά και άλλες θετικές αξίες. Αφιερώστε χρόνο για να φτιάξετε μαζί κατασκευές που αναπτύσσουν τη φαντασία και τη δημιουργικότητα και να στολίσετε με αυτές το χριστουγεννιάτικο δέντρο και το σπίτι. Να θυμάστε: Οι γιορτές είναι μια πολύ καλή ευκαιρία να μάθετε στα παιδιά σας το νόημα της προσφοράς. Μαζέψτε παλιά τους παιχνίδια και δωρίστε τα μαζί με εκείνα, σε δομές με παιδιά που τα έχουν ανάγκη. 62


63


Γιατί τα παιδιά λένε ψέματα; Ένα ερώτημα που απασχολεί αρκετούς γονείς με πολλές πιθανές απαντήσεις κατά περίπτωση. Δεν χρειάζεται να πάτε μακριά. Αρκεί να αναρωτηθείτε για τους λόγους που ακόμα και αρκετοί ενήλικες υιοθετούν το ψέμα και θα εντοπίσετε ήδη μερικές από τις αιτίες του παιδικού ψέματος. ΚΥΡΙΑΖΗ ΑΙΜΙΛΙΑ / ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ ΣΥΝΕΡΓΑΤΗΣ ΤΟΥ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΕΝΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΘΕΡΑΠΕΙΩΝ «ΛΟΓΟΥ ΕΚΦΡΑΣΙΣ»

Η φύση βέβαια του ψέματος είναι διαφορετική στην παιδική ηλικία, και ως ένα βαθμό αναμενόμενη, κάτι που δεν ισχύει στην ενήλικη ζωή. Συχνά, τα παιδιά λένε ψέματα για να αποφύγουν τις οδυνηρές συνέπειες των πράξεών τους. Π.χ. «Ναι μαμά, τελείωσα με όλα τα μαθήματά μου!», παρόλο που αυτό δεν ισχύει, γιατί έχει φτάσει η ώρα του παιχνιδιού και δεν είναι διατεθειμένο να το χάσει. Επίσης, πολλές φορές λένε ψέματα προκειμένου να καλύψουν πραγματικές ή φανταστικές ατέλειες που αντιλαμβάνονται στον εαυτό τους, από φόβο μην τυχόν θεωρηθούν ανάξια ή απορριφθούν από τους σημαντικούς άλλους. Για παράδειγμα, αυτό συμβαίνει με τους γονείς που έχουν πολύ υψηλές απαιτήσεις από το παιδί και αναμένουν να κάνει πράγματα που όμως δεν μπορεί να καταφέρει. Το παιδί με τη σειρά του για να τους ικανοποιήσει ή για να μην «πέσει στα μάτια 64

τους» και χάσει την αγάπη ή την αποδοχή τους, καταφεύγει στο ψέμα. Π.χ. ο γιος επιστρέφοντας από την προπόνηση λέει στον μπαμπά του: «Μπαμπά σήμερα έβαλα πέντε γκολ!», ενώ στην πραγματικότητα δεν έχει βάλει κανένα. Σε αυτήν την κατηγορία, ανήκουν και τα ψέματα που παρατηρούνται στις αλληλοκατηγορίες μεταξύ αδερφών, όταν πρόκειται να απολογηθούν στους γονείς τους. «Δεν το έκανα εγώ, αλλά ο αδερφός μου!». Ειδικά όταν οι γονείς μπαίνουν σε αυτόν τον ανακριτικό ρόλο, επιτείνουν αυτή τη συμπεριφορά. Είναι τα λεγόμενα ψέματα άμυνας, με τα οποία το παιδί προσπαθεί να προστατέψει το Εγώ του και το συναίσθημά του. Μην ξεχνάμε ότι τα παιδιά σε αυτήν την ηλικία δεν έχουν αναπτύξει πλήρως την αυτοπεποίθησή τους, καθώς είναι πλήρως εξαρτημένα ακόμα και για την επιβίωσή


τους από τους ενήλικες, και αυτό τα κάνει να βιώνουν ένα αίσθημα κατωτερότητας. Εύλογα θα μπορούσε να συμπεράνει κανείς, ότι ένα παιδί με υψηλή αυτοπεποίθηση που έχει δεχτεί στοργή, αγάπη, αποδοχή και έχει βιώσει πολλές και ποικίλες επιτυχίες μέχρι εκείνη τη στιγμή της ζωής του, δεν έχει ανάγκη να πει οποιοδήποτε ψέμα. Άλλες φορές πάλι, οι φιλοδοξίες των γονέων για κοινωνική προβολή μπορεί να οδηγήσουν το παιδί στο να παραποιήσει την πραγματικότητα. Σε αυτήν την περίπτωση, πρόκειται για καθαρά μιμητική συμπεριφορά του παιδιού, την οποία έχει παρατηρήσει από τους γονείς. Π.χ. ο μπαμπάς (που στην πραγματικότητα είναι ένας απλός λογιστής), παρουσιάζεται από το παιδί σαν ένας μεγάλος και τρανός επιχειρηματίας. Πιθανότατα, αυτό το παιδί έχει ακούσει κάποιον από τους γονείς του να εξωραΐζει με παρόμοιο τρόπο τη δουλειά του μπαμπά.

Η διαταραγμένη σχέση του παιδιού με τους γονείς του, είναι ένας ακόμη σημαντικός λόγος για τον οποίο ένα παιδί μπορεί να οδηγηθεί σε αυτήν την κατεύθυνση. Αποτελεί έναν τρόπο να δηλώσει την αντίδρασή του απέναντι στα γονεϊκά πρότυπα συμπεριφοράς, τα οποία αρνείται να οικειοποιηθεί. Π.χ. ένας έφηβος αρνείται ότι είχε πάει σε μια πορεία/διαμαρτυρία, γιατί γνωρίζει πως κάτι τέτοιο αντιτίθεται στα πρότυπα συμπεριφοράς των γονέων.

Επίσης, καλό θα ήταν οι γονείς να έχουν κατά νου, πως καθώς το παιδί μεγαλώνει (ειδικά στην εφηβεία), είναι φυσιολογικό να θέλει να κρατά κάποια μυστικά για τον εαυτό του, μυστικά που αφορούν κυρίως την προσωπική του ζωή. Αν επιμένουν να μάθουν αυτά τα μυστικά, το παιδί πιθανότατα θα αρχίσει να ψεύδεται. Η ύπαρξη μιας στοργικής σχέσης, μιας σχέσης αμοιβαίας εμπιστοσύνης ανάμεσα στο παιδί και τους γονείς του, στην οποία επικρατεί 65


ο διάλογος και η αποδοχή, ενθαρρύνουν το παιδί να εκφραστεί άνετα και αβίαστα. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο μπορεί να παραδεχτεί τα λάθη, τις ατέλειές του ή ακόμα και τα ελαττώματά του. Είναι πάντα η συμπεριφορά αυτή ανησυχητική, όταν την εκδηλώνει ένα παιδί; Τι θα πρέπει να κάνουν οι γονείς; Θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας, ότι τα παιδιά διαθέτουν ζωηρή φαντασία και την χρησιμοποιούν ως ένα μέσο για να εξερευνήσουν καταστάσεις που τους προκαλούν άγχος ή ανασφάλεια. Γι’ αυτό, πολλές φορές υποδύονται ρόλους όπως ο «γιατρός» ή ο «δάσκαλος». Φέρτε στο νου σας τους «φανταστικούς φίλους» που έχουν αρκετά παιδιά προσχολικής ηλικίας, τους οποίους θεωρούν τόσο σημαντικούς, όσο και τους αληθινούς ανθρώπους. Ένα άλλο χαρακτηριστικό της σκέψης των παιδιών στην προσχολική ηλικία, είναι η παντοδυναμία ή αλλιώς η «μαγική σκέψη» που διαθέτουν. Πιστεύουν δηλαδή, ότι η σκέψη τους μπορεί να παίξει ρόλο στην έκβαση ενός συμβάντος. Είναι σημαντικό να τα έχει κανείς στο μυαλό του όλα αυτά, δηλαδή να προσπαθήσει να κατανοήσει πώς το παιδί αντιλαμβάνεται τον κόσμο γύρω του, πριν αποφανθεί ότι όντως λέει ψέματα. Τα όρια ανάμεσα στο φανταστικό και το πραγματικό δεν είναι σαφώς ξεκαθαρισμένα, ενώ το παιδί βρίσκεται στην προσχολική ηλικία. Ωστόσο, αναμένουμε ότι καθώς μεγαλώνει το παιδί, μπορεί να διακρίνει τι είναι αποκύημα της φαντασίας του και τι είναι πραγματικότητα. Όταν ένα παιδί λέει επιμόνως ψέματα και όταν δεν είναι σε θέση να κάνει αυτή τη 66

διάκριση ανάμεσα στο πραγματικό και το φανταστικό, είναι η στιγμή που οι γονείς θα πρέπει να διερευνήσουν πιο προσεκτικά τι συμβαίνει με το συγκεκριμένο παιδί, ίσως ζητώντας και την βοήθεια ενός ειδικού. Στις περιπτώσεις που πρόκειται για περιστασιακή συμπεριφορά του παιδιού και τα ψέματα που λέει είναι σαν τα ψέματα που συνήθως λένε τα παιδιά, οι γονείς θα πρέπει αφού το ανακαλύψουν να του δώσουν να καταλάβει ότι αυτή η συμπεριφορά είναι κατακριτέα, όπως και η πράξη που προσπαθεί να καλύψει με το ψέμα του. Ο καλύτερος τρόπος για να το δείξουμε στα παιδιά μας αυτό, είναι να τα κάνουμε να συνειδητοποιήσουν τις αρνητικές συνέπειες του ψέματος, τόσο για τους άλλους όσο και για τον ίδιο τους τον εαυτό, με συγκεκριμένα παραδείγματα. Να τους υπενθυμίζουμε ότι λέγοντας ένα ψέμα θα πρέπει να σκεφτούν αμέσως και το επόμενο για να καλύψουν το πρώτο και ούτω καθεξής. Και αυτό που συμβαίνει συνήθως, είναι το δεύτερο ψέμα να είναι μεγαλύτερο από το πρώτο. Έτσι, πέφτουν σε έναν φαύλο κύκλο, από τον οποίο δύσκολα ξεφεύγουν. Τελικά, το πρωταρχικό και κρίσιμο ερώτημα που έχουν να απαντήσουν οι γονείς από τη στιγμή που διαπιστώνουν ότι το παιδί τους λέει συχνά και επίμονα ψέματα είναι: Γιατί άραγε έχει αυτή την ανάγκη; Ευθύνονται, ίσως, οι απαιτήσεις τους, η σχέση που έχουν μαζί του ή μήπως η δική τους στάση απέναντι στο ψέμα;


67


Σύνδρομο γονεϊκής

αποξένωσης

Τα παιδιά, μας βλέπουν, μας ακούν και νιώθουν αυτά που νιώθουμε. Μας χρειάζονται για να τους δώσουμε τα εφόδια και να τα στηρίξουμε ώστε να κατακτήσουν τα όνειρά τους. Επηρεάζονται από τα θέλω μας, τα πρέπει μας, τις χαρές και τις λύπες μας. Τα παιδιά είναι και νιώθουν «δημιουργήματα» μιας μητέρας και ενός πατέρα. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ ΕΛΛΗ / ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ - ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΥΤΡΙΑ - ΨΥΧΟΔΡΑΜΑΤΙΣΤΡΙΑ

Τι συμβαίνει όμως όταν αρνούνται ή αποξενώνονται από τον έναν τους γονέα; Υπάρχουν παιδιά, κάθε ηλικίας, που δεν θέλουν να δουν τον έναν από τους δύο 68

γονείς, δεν θέλουν να του μιλήσουν, δεν θέλουν να μοιράζονται το ίδιο σπίτι ή και το ίδιο επώνυμο μαζί του. Αυτή η κατάσταση ονομάστηκε στις αρχές του 1970, Σύνδρομο Γονεϊκής Αποξένωσης.


Οι πρώτοι που το παρατήρησαν και το ερεύνησαν ήταν ο Gardner καθώς και ο Turkat, οι οποίοι μετά από έρευνες νομικών και ψυχολογικών θεμάτων και περιπτώσεων παιδιών διαζευγμένων γονέων, απέδειξαν ότι το σύνδρομο γονεϊκής αποξένωσης αποτελεί σύνδρομο βαθιά ριζωμένο στη συνείδηση και τον ψυχικό κόσμο του παιδιού που δύσκολα αποβάλλεται. Υπάρχει σε ήπια, σε μέτρια και σε βαριά μορφή.

μπορεί να είναι άμεσες ή έμμεσες. Για παράδειγμα, μπορεί να πει: «Δεν μπορούμε να σου πάρουμε δώρο επειδή ο μπαμπάς/η μαμά σου, αποφάσισε να ξοδέψει τα χρήματά του/της αλλού».

Στην τελευταία κατηγορία, το παιδί δεν έχει ενοχές, δεν θέλει καμία σχέση με τον άλλο γονέα (ούτε καν τηλεφωνική), τρομάζει με την παρουσία του και τον απεχθάνεται.

Οποιαδήποτε δήλωση αυτού του τύπου, στόχο έχει να προκαλέσει στο παιδί συναισθήματα θυμού απέναντι στον άλλο γονέα.

Η γονεϊκή αποξένωση εκφράζεται από τα παιδιά με θυμό και απέχθεια προς τον γονέα («δεν θέλω να ξαναμιλήσω στον μπαμπά»), επιθετικές συμπεριφορές, άρνηση χαρακτηριστικών που μοιάζουν ή θυμίζουν τον γονέα στο παιδί («δεν θέλω να έχω το ίδιο χρώμα μαλλιών με τον μπαμπά, θέλω να τα βάψω») ή και άρνηση του ίδιου του ονόματός τους (π.χ. «δε με λένε Νίκο όπως τον μπαμπά του μπαμπά, θέλω να με λένε Γιώργο όπως το μπαμπά της μαμάς»).

Ο ένας γονέας μιλάει άσχημα για τον άλλον, τη στιγμή που το παιδί είναι μπροστά.

Όλες αυτές οι «συμπεριφορές», εκφράζουν την άρνηση του παιδιού να αποδεχθεί κάποια κομμάτια της προσωπικότητας και της ύπαρξής του.

Ο ένας γονέας γνωστοποιεί στο παιδί λεπτομέρειες που θα έπρεπε να παραμένουν απόρρητες.

Υπάρχουν παράγοντες και καταστάσεις που ενθαρρύνουν την αποξένωση αυτή και που καλό είναι να αποφεύγονται. Κάποια παραδείγματα, που ακούμε και παρατηρούμε συχνά είναι: Ο ένας γονέας μιλάει άσχημα ή κριτικάρει τον άλλον, στο παιδί. Συχνά, ο ένας εκ των δύο γονέων κάνει αρνητικές δηλώσεις για τον άλλον, οι οποίες

Ενώ, ένα πιο άμεσο σχόλιο θα μπορούσε να είναι: «Η/Ο μαμά/ μπαμπάς σου, έφυγε επειδή δεν σε αγαπούσε αρκετά, ώστε να μη διαλύσει την οικογένειά μας».

Υπάρχουν γονείς που ισχυρίζονται ότι δεν θα έλεγαν ποτέ τίποτα αρνητικό στο παιδί, για τον άλλον γονέα. Ωστόσο, υπάρχει περίπτωση να κατηγορούν τον άλλον γονέα στους φίλους τους ή τους συγγενείς, χωρίς δισταγμό ακόμα κι εάν το παιδί βρίσκεται κάπου κοντά και ακούει τα σχόλια. Με αυτόν τον τρόπο, καλλιεργείται ο θυμός του παιδιού τους προς τον άλλο γονέα.

Είναι ο γονέας που συζητά με το παιδί του για τα ποικίλα προβλήματα που του έχει προκαλέσει το διαζύγιο. Το ενημερώνει πλήρως και συνεχώς για νομικά ζητήματα που βρίσκονται σε εξέλιξη, εμφανίζοντάς τα ως κάτι που αν δεν αφορούσαν τον μπαμπά ή την μαμά, η ζωή θα ήταν ευκολότερη. Μια τέτοια κατάσταση όχι μόνο κάνει το παιδί να θυμώνει με τον άλλον γονέα αλλά ταυτόχρονα, το κάνει να αισθάνεται υπεύ69


θυνο για την όλη κατάσταση και ότι πρέπει να αναλάβει ευθύνες που δεν είναι δικές του.

Ο ένας γονέας χρησιμοποιεί τη γλώσσα του σώματος για να επικοινωνήσει τη δυσαρέσκειά του απέναντι στον άλλον. Τα παιδιά μπορούν να παρατηρήσουν τη γλώσσα του σώματος του μπαμπά ή της μαμάς, η οποία στέλνει αρνητικά μηνύματα χωρίς ούτε μια λέξη. Τα παιδιά είναι έξυπνα και γνωρίζουν ότι το γύρισμα των ματιών για παράδειγμα, αποτελεί μια περιφρονητική χειρονομία, ένα ξεκάθαρο μήνυμα του ενός ότι ο άλλος είναι «κουτός» ή κατά μία έννοια, «λάθος».

Τα παιδιά που υποχρεώνονται να ζουν μέσα σε αλλεπάλληλες συγκρούσεις - παθητικές ή ενεργητικές - και εκδηλώσεις θυμού μεταξύ των γονιών τους, υποφέρουν. 70

Ένα παιδί νιώθει αδύναμο να σταματήσει τη διαμάχη στο μέσον της οποίας βρίσκεται, και καμιά φορά αισθάνεται ότι αν διαλέξει πλευρά θα αποδυναμωθούν και οι συγκρούσεις που βιώνει. Ένας γονέας μπορεί να «κοστίσει» το παιδί του στον άλλον γονιό, με μοναδικά κίνητρα την εκδίκηση, το φόβο, το θυμό ή τη ζήλια. Αλλά με τι κόστος; Ας μην ξεχνάμε άλλωστε, ότι η επιλογή του/της συντρόφου με τον/την οποία φέραμε στο κόσμο το παιδί μας, ήταν δική μας και άρα το κόστος δεν μπορεί, παρά να επιβαρύνει εμάς και όχι το παιδί. Ας πάρουμε λοιπόν, την ευθύνη της επιλογής μας στους δικούς μας δυνατούς ώμους, ώστε να μη σημαδέψουμε και βαρύνουμε τους ώμους των παιδιών μας από τόσο νωρίς και τόσο άδικα.


71


Ακμή

Ένας ανεπιθύμητος επισκέπτης ΜΠΑΡΜΠΑΝΗ ΧΑΡΑ / ΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΟΣ – ΑΦΡΟΔΙΣΙΟΛΟΓΟΣ

Τι είναι η ακμή; Χρόνια δερματοπάθεια, που εμφανίζεται με μεγαλύτερη συχνότητα στην εφηβική ηλικία, αλλά με δυνατότητα να εμφανιστεί και σε οποιαδήποτε άλλη ηλικία. Στην αιτιολογία της ακμής, η οποία δεν είναι πλήρως διευκρινισμένη, συμμετέχουν πολλοί παράγοντες, όπως η κληρονομικότητα, το προπιονικό βακτηρίδιο της ακμής, η αυξημένη παραγωγή σμήγματος, οι δι72

αταραχές των ορμονών (πχ. σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών), καθώς και το «φράξιμο» των υπεύθυνων αδένων (σμηγματογόνοι αδένες). Η ακμή εμφανίζεται κυρίως στο πρόσωπο και στη ράχη, με βαρύτητα που ποικίλλει σε βαθμό. Οι βλάβες της ακμής διακρίνονται σε μη φλεγμονώδεις και σε φλεγμονώδεις:


Μη φλεγμονώδεις βλάβες • ανοιχτοί φαγέσωρες: τα γνωστά «μαύρα στίγματα» • κλειστοί φαγέσωρες: τα λευκά στίγματα. Φλεγμονώδεις βλάβες • φλυκταινίδια, δηλαδή σπυράκια με πύον • βλατίδες, δηλαδή κόκκινα σπυράκια • οζίδια • κύστεις

Επίσης συχνά ευρήματα στην ακμή είναι τα εξής: ◘ Σμηγματόρροια, δηλαδή αυξημένη λιπαρότητα του προσώπου και του τριχωτού, η οποία συχνά είναι πολύ έντονη. ◘ Ουλές στις βαρύτερες μορφές ακμής ή σε ακμές που δεν υποβλήθηκαν έγκαιρα σε θεραπεία.

Από τι επηρεάζεται; Εξάρσεις της ακμής παρατηρούνται κυρίως το φθινόπωρο και τον χειμώνα – σε αντίθεση με την εμφανή καλυτέρευση του προσώπου το καλοκαίρι – αλλά και σε περιόδους άγχους, π.χ. στην εξεταστική περίοδο. Η διατροφή, αντίθετα με ότι πίστευαν παλιότερα, δεν είναι αιτία της ακμής, αν και ένα διαιτολόγιο πλούσιο σε λιπαρά μπορεί να επιβαρύνει την κατάσταση.

του εφήβου μπορεί να κυμαίνονται από ελεγχόμενα έως και πολύ σοβαρά όπως: επιπτώσεις στις σχέσεις με τους φίλους, φόβο απόρριψης από το αντίθετο φύλο, απομόνωση, αποφυγή διαφόρων δραστηριοτήτων, εσωστρέφεια, μειωμένη αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση.

Πώς αντιμετωπίζεται; Το πρώτο που θα πρέπει να καταλάβει ο ασθενής, είναι ότι η ακμή είναι η νόσος «της υπομονής και της επιμονής». Με τις συμβουλές και την παρακολούθηση ενός έμπειρου δερματολόγου, θα πρέπει να καθοδηγηθεί ο ασθενής μέχρι την υποχώρηση της ακμής και τελικά, την επίτευξη ενός καλού αισθητικού αποτελέσματος. Ήπια ακμή Καθημερινή περιποίηση του προσώπου α) με προϊόντα καθαρισμού για απομάκρυνση του σμήγματος β) με τοπική χρήση κρεμών/λοσιόν (αντιβιοτικά παράγωγα βιταμίνης Α, αζελαϊκό οξύ και υπεροξείδιο του βενζολίου) γ) με κρέμες και ειδικές μάσκες που ελέγχουν την λιπαρότητα. Μέτρια ακμή Σε ανεπάρκεια της τοπικής θεραπείας προστίθενται από του στόματος: α) αντιβιοτικά (μινοκυκλίνη, αζιθρομυκίνη) για διάστημα 1-3 μηνών με σταδιακή μείωση

Ακατάλληλα καλλυντικά μπορεί να προκαλέσουν σημαντική επιβάρυνση της ακμής. Σημαντικές επιπτώσεις επίσης έχουν και οι ορμονικές διαταραχές π.χ. σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών.

Επηρεάζει την υγεία; Η νόσος δεν έχει καμία επίπτωση στην γενική υγεία, αλλά – και αυτό είναι πολύ σημαντικό – προκαλεί ψυχολογικά προβλήματα, που ανάλογα με την ψυχοσύνθεση 73


της ημερήσιας δόσης όσο η ακμή υποχωρεί β) αντισυλληπτικά όταν συνυπάρχει ορμονικό πρόβλημα (π.χ. σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών).

(μειωμένα λιπαρά), ο περιορισμός του αλκοόλ, καθώς και η προσαρμογή της δόσης για να αποφευχθούν οι παραπάνω παρενέργειες.

Βαριά ακμή Η ισοτρετινοϊνη είναι ένα ρετινοειδές που αναστέλλει την λειτουργία των σμηγματογόνων αδένων και το «φράξιμο» των τριχοσμηγματογόνων θυλάκων, και έχει αποδειχτεί ως μια πολύ αποτελεσματική θεραπεία για την βαριά ακμή. Η δόση εξαρτάται από το σωματικό βάρος και η θεραπεία διαρκεί για διάστημα 5-8 μηνών. Η θεραπεία πρέπει να γίνεται σε περίοδο χωρίς έντονη ηλιοφάνεια λόγω της αυξημένης φωτοευαισθησίας που προκαλεί το φάρμακο. Είναι απαραίτητος ο συχνός αιματολογικός έλεγχος κατά τη διάρκεια της θεραπείας, γιατί μπορεί να παρουσιαστεί αύξηση των τριγλυκεριδίων του αίματος, καθώς και των επιπέδων χοληστερόλης. Επομένως, κατά τη διάρκεια της θεραπείας είναι απαραίτητη η σωστή διατροφή

Επίσης, είναι απολύτως απαραίτητη η αποφυγή εγκυμοσύνης σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας, καθώς η ισοτρετινοϊνη είναι φάρμακο βλαπτικό για την υγεία.

74

Όταν βελτιωθεί η ακμή σημαντικά, θα χρειαστεί φροντίδα από τον γιατρό, που περιλαμβάνει αφαίρεση των μαύρων στιγμάτων, peelings, δερμοαπόξεση ή laser, σε μια προσπάθεια διατήρησης του καλού θεραπευτικού αποτελέσματος και την εξάλειψη των ουλών της ακμής. Η υπομονή, η στενή συνεργασία ασθενούς και δερματολόγου και η επιμονή, εξασφαλίζουν το καλό αποτέλεσμα και τη σωστή αντιμετώπιση αυτής της ψυχοφθόρου δερματοπάθειας.


75


Μάθε να λες

ευχαριστώ

Το να νιώθεις ευγνωμοσύνη για κάτι που σου δόθηκε είναι υπέροχο, το να τη δείχνεις όμως είναι λυτρωτικό! Είναι τόσο σημαντικό να λες ευχαριστώ, ή έστω να το δείχνεις! Να μπορείς να λες κάτι καλό για τον άλλον, να τον επαινέσεις… Κι αυτό, να μην το κάνεις μόνο για σένα, αλλά γιατί ξέρεις πως ταυτόχρονα θα δώσεις χαρά στον άλλον μέσα από την αναγνώριση της προσφοράς ή της βοήθειας που σου παρείχε. ΤΣΑΓΚΑΝΕΛΙΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ / ΚΛΙΝΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ MSC

76


Το «ευχαριστώ», εκτός από ευγνωμοσύνη, σημαίνει και έκθεση, και η αλήθεια είναι ότι πολλοί άνθρωποι δεν είναι αρκετά ασφαλείς για να εκτεθούν. Το να επαινείς κάποιον σημαίνει πως πρέπει να μπορείς να ξεπερνάς τις συστολές σου και τον εγωισμό σου. Είναι πιο εύκολο να λέμε «είσαι κακός» (άρα εγώ είμαι καλύτερος), «είσαι άδικος» (άρα εγώ δίκαιος). Η αλήθεια είναι πως ευκολότερα κρίνουμε τους άλλους ενώ πιο δύσκολα κάνουμε την αυτοκριτική μας. Είναι πιο εύκολο να κατατροπώσουμε το δικό μας «εγώ» με αρνητικά σχόλια, υποστηρίζοντας πως έτσι μαθαίνουμε στον άλλον, πως τον εκπαιδεύουμε, πως του χαρίζουμε την αλήθεια μας κι είμαστε οι τολμηροί που θα του τα πούμε έξω από τα δόντια κι έτσι στα μάτια του είμαστε οι άθικτοι, οι άμεμπτοι. Το να μπορούμε να λέμε ευχαριστώ στο συνάνθρωπό μας επειδή μας έκανε μία υλική ή ηθική προσφορά, είναι ένα τεράστιο βήμα απελευθέρωσης από τα στενά όρια του εαυτού μας. Είναι δείγμα της αναγνώρισης των αξιών έξω από τον στενό κύκλο του «εγώ», μια προσωπική υπέρβαση του ναρκισσισμού και της φιλαυτίας. Αν σκεφτούμε λοιπόν όλα αυτά, θα αντιληφθούμε πόσο σημαντικό είναι να ξεκινήσουμε πρώτα από τον εαυτό μας και στη συνέχεια να εκπαιδεύσουμε και τα παιδιά μας να λένε «ευχαριστώ». Κάθε εκπαίδευση αρχίζει με απλότητα. Η αρχή θα γίνει με μικρά πράγματα που ίσως να τα θεωρούμε και ανούσια. Ανούσια, αλλά εξαιρετικά, για να εκπαιδεύσουν τα παιδιά μας σε μια τόσο σημαντική έννοια, όπως αυτή του να λένε «ευχαριστώ».

Ξέρουμε όλοι μας ότι τα παιδιά μαθαίνουν μέσω της μίμησης Άρα η εκπαίδευση θα ξεκινήσει πρώτα μέσα από την ίδια την οικογένεια, από τη στάση ζωής του ίδιου του γονέα κι έπειτα, θα προχωρήσει στην πράξη δείχνοντας με απλότητα και θετική ενίσχυση, πώς ευγνωμονούμε έναν άνθρωπο όταν μας δίνει απλόχερα κάτι από αυτόν τον ίδιο. Ο γονέας που θα λειτουργήσει ως πρότυπο, αρχικά θα εξηγήσει στο παιδί, γιατί οφείλουμε να λέμε ευχαριστώ όταν μας προσφέρεται κάτι (ανεξαρτήτου αξίας), και στη συνέχεια τι πετυχαίνουμε και τι κερδίζουμε ως άνθρωποι λέγοντας αυτή τη λέξη. Όταν η καθημερινή ζωή ενός παιδιού περιλαμβάνει ανάλογα βιώματα με των μεγάλων και παράλληλα παροτρύνσεις του να ευγνωμονεί αυτόν που του προσφέρει, όταν ευχαριστεί για ό,τι του δίνεται απ’ έξω που δεν είναι αυτονόητο και δεδομένο πως θα του προσφερθεί, έχει επιτευχθεί ένα μεγάλο μέρος της εκπαίδευσής του. Ας μην ξεχνάμε να ευχαριστούμε, να επαινούμε και να νιώθουμε!

77


Συχνές παθήσεις του ισχίου στα παιδιά Το ισχίο είναι εκείνη η άρθρωση του ανθρωπίνου σώματος που επιτρέπει όχι μόνο ένα μεγάλο εύρος κινήσεων, αλλά και την ομαλή μεταφορά και μετάδοση φορτίων από τον κορμό στα κάτω άκρα, ευοδώνοντας την βάδιση, τρέξιμο (συνεπώς αθλητικές δραστηριότητες), άρση βαρών, παιχνίδι κλπ. ΧΑΤΖΟΥΛΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ / ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΟΡΘΟΠΕΔΙΚΟΣ

Το άνω πέρας του μηριαίου οστού, δηλαδή η μηριαία κεφαλή, συμμετέχει στην άρθρωση του ισχίου, καθώς αρθρώνεται με την – σαν κούπα σχηματισμένη – κοτύλη, η οποία με τη σειρά της αποτελεί τμήμα της λεκάνης. Ο θύλακας της άρθρωσης και οι σύνδεσμοί της, λειτουργούν ως στα78

θεροποιητές, αποτρέποντας ενδεχόμενο εξάρθρωμα (να βγει από τη θέση της). Η παρουσία του αρθρικού χόνδρου και ελεύθερου υγρού, επιτρέπει την ατραυματική κίνηση του ισχίου (μηριαίας κεφαλής και κοτύλης) στα 3 επίπεδα, όπως γλιστράει μια μπάλα σε ένα κυπέλιο.


79


άλλους νόσος Perthes, είναι ασθένεια του παιδικού ισχίου, κατά την οποία η κεφαλή του μηριαίου οστού παρουσιάζει διαταραχή στην αιμάτωσή της, αποπλατύνεται και εν’ ολίγοις χάνει το φυσιολογικό σφαιρικό της σχήμα.

Η ανάπτυξη του μηριαίου οστού γίνεται από τις επιφυσιακές πλάκες, οπότε αναπτύσσεται τόσο σε μήκος όσο και σε πάχος. Για να συμβεί αυτό, γίνεται διαρκής τροφοδοσία με οξυγόνο και άλλα θρεπτικά συστατικά μέσω πλούσιας αιματικής παροχής. Οι επιφυσιακές πλάκες απεικονίζονται ακτινολογικά ως λεπτές - επίπεδες σκούρες γραμμές, τις οποίες ένα «άπειρο μάτι» μπορεί εσφαλμένα να τις χαρακτηρίσει ως κάταγμα! Τρεις είναι οι σπουδαιότερες και συχνότερες παθήσεις της περιοχής του ισχίου στην παιδική ηλικία:

Κάθε νεογνό οφείλει να ελέγχεται σε τακτική βάση για Συγγενές Εξάρθρημα Ισχίου. Η Επιφυσιολίσθηση της Μηριαίας Κεφαλής (Ε.Μ.Κ) είναι η πιο κοινή πάθηση του ισχίου στον έφηβο. Ο στόχος της θεραπευτικής προσέγγισης στην συγκεκριμένη ασθένεια, είναι να παρεμποδιστεί η περαιτέρω ολίσθηση της κεφαλής του μηριαίου οστού. Η Οστεοχονδρίτιδα του Ισχίου (Ο.Ι.) ή νόσος των Legg - Perthes- Calve ή κατά 80

Το συγγενές εξάρθρημα του ισχίου (πλέον γνωστό και σαν εξελισσόμενη δυσπλασία ή νόσος του ισχίου), αναφέρεται κυρίως σε κορίτσια, πρωτότοκα, τα οποία γεννήθηκαν με φυσιολογικό τοκετό και ισχιακή προβολή. Σε διάφορες χώρες του κόσμου όπου παραμένουν εγκαταλελειμμένες συνήθειες όπως το «φάσκιωμα» των νεογνών, η πιθανότητα να εμφανίσει ένα μωρό την ασθένεια αυτή είναι αυξημένη.

Η κεφαλή του μηριαίου βρίσκεται είτε ολόκληρη εκτός της άρθρωσης του ισχίου (εξαρθρωμένη), είτε μερικώς (υπεξαρθρωμένη). Ο χώρος που θα έπρεπε να βρίσκεται, πληρούται κυρίως από λιπώδες σώμα. Η κοτύλη δεν αναπτύσσεται όπως θα έπρεπε (σαν κούπα), αλλά γίνεται αβαθής, μη μπορώντας να δεχθεί την μηριαία κεφαλή στο σύνολό της και να την καλύψει. Κάθε νεογέννητο υποβάλλεται σε υποχρεωτικό κλινικό έλεγχο άμεσα και σε πολλές περιπτώσεις σε υπερηχογραφία (μετά τον πρώτο μήνα) για φυσιολογικό ή εξαρθρωμένο ισχίο, καθώς και για έλεγχο σταθερότητας. Τα παιδιά παρακολουθούνται τακτικά είτε από τον παιδίατρό τους, είτε από παιδοορθοπαιδικό, εφόσον κριθεί


αναγκαίο. Μετά την ηλικία των 4 μηνών είναι δυνατή και η ακτινολογική διερεύνηση της νόσου. Εάν διαπιστωθεί συγγενές εξάρθρημα ισχίου, τότε τις πρώτες αυτές εβδομάδες εφαρμόζουμε ειδικό νάρθηκα (Pavlik harness). Το παιδί παρακολουθείται τακτικά, τόσο κλινικά όσο και ακτινολογικά. Εάν επιμένει η αστάθεια στο ισχίο, τότε εφαρμόζουμε ναρθηκοποίηση και των δύο ισχίων και του κορμού με γύψο (κατά άλλους κατ’ ευθείαν με γύψο - hip spica), ακολουθούμενη από τακτική ακτινολογική παρακολούθηση. Εάν αποτύχει αυτή η συντηρητική αγωγή θα πρέπει να αντιμετωπιστεί η ασθένεια χειρουργικά. Το είδος της επέμβασης διαφοροποιείται ανά ηλικία. Η παρακολούθηση των ασθενών γίνεται έως το τέλος της εφηβείας. Η επιφυσιολίσθηση της μηριαίας κεφαλής είναι η πιο συχνή ασθένεια του ισχίου στον νέο έφηβο (10 - 15χρόνων). Το αίτιό της είναι άγνωστο. Επηρεάζει κυρίως αγόρια. Η παχυσαρκία είναι σαφής και επιβεβαιωμένος προδιαθεσικός παράγοντας, ενώ μπορεί να εμφανιστεί και σε ψιλόλιγνα αγόρια, τροφοδοτούμενη από ορμονικές διαταραχές και ασθένειες, όπως πανυποφυσισμός, υποθυρεοειδισμός, χορήγηση αυξητικής ορμόνης κλπ.

Χαρακτηρίζεται από ολίσθηση της μηριαίας κεφαλής επί του αυχένα του μηριαίου – όπως φαίνεται στο σχήμα – μετά από εφαρμογή διατμητικών δυνάμεων. Εκφράζεται με πόνο στο ισχίο, ο οποίος μπορεί να αντανακλά σε μηρό ή/και γόνατο τόσο σε στάση όσο και σε βάδιση ή λοιπές αθλητικές δραστηριότητες. Ο ασθενής εμφανίζεται στο ιατρείο με χωλότητα (κουτσαίνοντας). Μπορεί να αναφέρει παρουσία ενοχλήσεων από μηνός ή / και περισσότερο. Η διάγνωση γίνεται από το ιστορικό και τον κλινικό έλεγχο και επιβεβαιώνεται με απλές ακτινογραφίες στις περισσότερες περιπτώσεις, και μαγνητική τομογραφία όταν η ασθένεια βρίσκεται στα αρχικά στάδια. Η θεραπεία της νόσου είναι μόνο χειρουργική και μάλιστα άμεσα, γι’ αυτό και η έγκαιρη διάγνωση είναι πάρα πολύ σημαντική. Ο/Η ασθενής παρακολουθείται έως το τέλος της εφηβείας, αλλά και αργότερα, για τυχόν διαταραχές στην ανατομία της άρθρωσης (αρθρίτιδα). Η Οστεοχονδρίτιδα μηριαίας κεφαλής, αποτελεί νόσο του ισχίου που αφορά σε ηλικίες από 5 - 8 χρόνων, κυρίως αγόρια, τα οποία εμφανίζουν βραδείς ρυθμούς ανάπτυξης.

Η αιτία της νόσου είναι άγνωστη. Έχουν αιτιολογηθεί διάφοροι παράγοντες όπως τραύμα, λοιμώξεις, υμενίτις του ισχίου 81


κλπ., αλλά ουδέποτε αποδείχθηκε η σχέση τους με τη νόσο. Από άποψη παθογένειας, η κεφαλή του μηριαίου - κατά την άρθρωση του ισχίου - παρουσιάζει διαταραχές στην τροφοδοσία της και εν μέρει «νεκρώνεται». Κατά την εξέλιξη της νόσου το «νεκρωθέν» τμήμα της κεφαλής παρουσιάζει εικόνα αναγέννησης, η οποία όμως δεν δίνει φυσιολογικό σχήμα στην κεφαλή, αλλά την «προσομοιάζει με μανιτάρι»! Όσο πιο μεγάλο είναι το παιδί κατά την έναρξη της νόσου και πιο ευρεία η συμμετοχή της νεκρωθείσας κεφαλής, τόσο επιδεινώνεται το τελικό αποτέλεσμα.

Η διάγνωση γίνεται με την κλινική εξέταση, αναγνωρίζοντας το επώδυνο ισχίο και επιβεβαιώνεται με απλές ακτινογραφίες. Ο στόχος της θεραπείας, είναι η επικέντρωση της μηριαίας κεφαλής εντός του ισχίου, ώστε να μην μείνει «ακάλυπτη» και φυσικά να παραμείνει ένα ικανοποιητικό εύρος κίνησης, προκειμένου να μην παρουσιάσει σημαντική λειτουργική διαταραχή. Αυτό κατορθώνεται με τη χρήση γύψινων ναρθήκων και αν αυτή η μέθοδος αποτύχει, τότε πρέπει να αντιμετωπιστεί χειρουργικά. Κάποιοι από τους ασθενείς παρουσιάζουν τελικά, πρώιμη οστεοαρθρίτιδα στην άρθρωση αυτή, γεγονός ιδιαίτερα δύσκολο στην διαχείρισή του, κατά την ενήλικη ζωή. Τέλος, πρόγραμμα κινητοποίησης, πρέπει να ακολουθείται όταν ο θεράποντας το επιτρέψει.

Ο ασθενής εμφανίζεται με χωλότητα (κουτσαίνει), πόνο σε κινήσεις και περιορισμό Όπως μπορεί να γίνει εύκολα αντιληπτό, maketa seminariou autrismou gia periodiko about_9_12.pdf 1 9/12/2013 7:07:33 μμ του εύρους κινήσεων του ισχίου. Η νόσος το παιδί παρακολουθείται για μεγάλο χρονικό διάστημα. διαρκεί 5 -7 έτη.

Περισσότεροι από 100 γονείς. Δεκάδες επαγγελματίες υγείας. 2 ημέρες Ενημέρωσης & Πρακτικής Άσκησης. Απεριόριστη ευγνωμοσύνη για την υποστήριξη και την συμμετοχή σας. Σας ευχαριστούμε όλους

Νίκος Αβραντινής MA Λογοθεραπευτής

82

Διαταραχή του Φάσματος του Αυτισμού: Διαχείριση της Συμπεριφοράς και Αυτογνωσία

Εισηγήτρια: Βάγια Παπαγεωργίου Παιδοψυχίατρος Διοργανωτής: Νίκος Αβραντινής Λογοθεραπευτής www.seminario-autismou.gr

Σεμινάριο Διαχείρισης της Συμπεριφοράς & Αυτογνωσία. Πάτρα, 28 και 29 Σεπτεμβρίου 2013

www.hellobusiness.gr

∆ιήμερο Επιστημονικό Σεμινάριο με Πρακτική Άσκηση


83


οι προτάσεις του about

βιβλία για παιδιά

Παραμονή Πρωτοχρονιάς – Γιορτινές ιστορίες Εκδόσεις: Ψυχογιός

Διαβάστε την όμορφη αυτή ιστορία με τις φανταστικές ζωγραφιές, ακούστε την υπέροχη μελωδία και μπείτε στην ατμόσφαιρα των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς καθώς όλα τα παιδιά περιμένουν με αγωνία τον Αϊ-Βασίλη να φέρει τα δώρα τους!

Ναι Βιρτζίνια, υπάρχει Άγιος Βασίλης Βασίλης Παπαθεοδώρου Εκδόσεις: Καστανιώτης Το βιβλίο αυτό είναι βασισμένο στην αληθινή ιστορία της Βιρτζίνια Ο’Χάνλον και στο πιο πολυδιαβασμένο άρθρο εφημερίδας παγκοσμίως, που ενέπνευσε πλήθος βιβλίων, ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών εκπομπών, θεατρικών έργων. Πρόκειται για μια τρυφερή χριστουγεννιάτικη ιστορία που εκτυλίσσεται από τα τέλη του 19ου αιώνα μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του ’70. Όλα αρχίζουν το 1897, όταν το οκτάχρονο κοριτσάκι στέλνει ένα γράμμα στη νεοϋορκέζικη εφημερίδα Σαν, την πιο αξιόπιστη της εποχής, ρωτώντας για την ύπαρξη του Αϊ-Βασίλη. Οι συντάκτες της εφημερίδας, έπειτα από πολλή σκέψη, αποφασίζουν να απαντήσουν στο ερώτημα που βασανίζει όλα τα παιδιά. Το γράμμα της Βιρτζίνια, αλλά και η απάντηση της εφημερίδας, μέσω του αρχισυντάκτη της Φράνσις Τσερτς, γίνονται ύμνος στην ξεγνοιασιά και την παιδικότητα που αποπνέουν τα Χριστούγεννα. Οι μικροί αναγνώστες θα γνωρίσουν σημαντικές στιγμές από τη ζωή της ηρωί­ δας, θα μοιραστούν την πίστη της στο πνεύμα και στο νόημα των γιορτών και θα ανακαλύψουν πώς ένα τέτοιο γράμμα μπορεί να αλλάξει τον κόσμο μας για πάντα. Ένα τρυφερό βιβλίο που αποδεικνύει στα παιδιά πως ο Άγιος Βασίλης υπάρχει, όχι μόνο τις μέρες των Χριστουγέννων, αλλά και όλη τη χρονιά, για να ζεσταίνει τις καρδιές τους.

Άγιε μου Βασίλη σε παρακαλώ Δέσποινα Πετρή Εκδόσεις: Λιβάνης Μια διαφορετική χριστουγεννιάτικη ιστορία για τη σημασία της αγάπης, της φιλίας, της αισιοδοξίας και της ελπίδας. Ο άγιος Βασίλης με τα ξωτικά και παρέα με όλα τα άλλα παραμυθένια πλάσματα έχουν ξεκινήσει τις ετοιμασίες για τη χριστουγεννιάτικη γιορτή. Τι θα γίνει όμως αυτή τη χρονιά που ο άγιος δέχεται μια ευχή διαφορετική από τις άλλες; Θα χρειαστεί σίγουρα βοήθεια αυτή τη φορά... Θα τα καταφέρει, άραγε, να πραγματοποιήσει την ευχή και να επιστρέψει έγκαιρα στη μακρινή χώρα του; Θα προλάβει τη γιορτή που ετοιμάζουν οι φίλοι του;

Οι περιπέτειες του Πέρη Σμαρούλα Παντελή Εκδόσεις: Μίνωας Ο Πέρης είναι ένα αγόρι που αγαπά τα γλυκά. Ό,τι όμως έχει γλυκιά γεύση δε σημαίνει ότι είναι και λιχουδιά, όπως το γλυκό σιρόπι για τον πονόλαιμό του. Μπλέκει έτσι σε περιπέτειες, από τις οποίες μαθαίνει για τα φάρμακα και τις άλλες τοξικές ουσίες που είναι βλαβερά για τον άνθρωπο.

84




Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.