Vakbond in Beweging 61 | 2009

België - Belgique P.B. Antwerpen X 8/6342 AFGIFTEKANTOOR ANTWERPEN X

Toelatingsnummer P408993

Verantw. uitgever : Dirk Schoeters, Ommeganckstraat 35, 2018 Antwerpen

VERSCHIJNT DRIEMAANDELIJKS • NR. 61 • 17e JAARGANG • APRIL/MEI/JUNI 2009

10 JAAR VAKBOND IN BEWEGING

inhoud

REDACTIONEEL 3 Voor een oprecht socialisme

VAN HET VELD 4 Het Stadspark, van Lunet Herentals tot stadspark

4

6 Kinderen van Semini : Julien Schoenaerts 7 10 jaar Vakbond in Beweging

Driemaandelijks tijdschrift van Linx+ ABVV-Regio Antwerpen

6

8 Afscheid van Door Kahlen 9 Uitstap : Mijnwerker voor één dag

7

In samenwerking met De Brug, Brug- en gepensioneerdenwerking ABVV-Regio Antwerpen Verantwoordelijke uitgever: Dirk Schoeters Ommeganckstraat 35 2018 Antwerpen Redactieadres: Ommeganckstraat 35 2018 Antwerpen (03)220 67 11 peter.dekort@abvv.be

DE GOUDEN JAREN 10 Gesprekken met (on)gewone mensen : Jos De Buck GISTEREN, VANDAAG EN MORGEN 13 Met Caroline Copers over het ABVV-memorandum

Nr. 61 - 16e jaargang APRIL/MEI/JUNI 2009 Prijs:  0,75 Jaarabonnement: 3

Medewerkers aan dit nummer:

10

Marcel Beerlandt Marina Van den Bulck Staf Van Gorp Romain De Fleurquin

15 Militanten : Eddy Truyen Vormgeving: Romain De Fleurquin Albert Balboa

WEETJES Jonge techniek met de grote A Schoon Volk GFT Slumdog Millionaire

VAN RODDEL EN CHAGRIJN Ballen

13

15

llustratie cover : ABVV, gewest Antwerpen

Ondertekende teksten geven uitsluitend de mening weer van de auteur en binden geenszins de organisatie.

redactioneel

Voor een oprecht socialisme 1 mei herinnert ons aan de strijd van socialisten, syndicalisten en internationallisten uit het verleden. Uit dit historisch herinneren putten we de voorbeelden om ook vandaag, mogelijks even strijdbaar, de uitdagingen aan te gaan die de huidige kapitalistische crisis ons voorschotelt.

Het federaal ABVV bereidt een campagne voor om duidelijk te maken dat het niet de werknemers zijn die schuld hebben aan deze ‘crisis van het systeem’, gebaseerd op duister financieel geldgewin van grootbanken en individuele CEO’s.

Het is hier niet de plaats om deze campagne in detail te overlopen. In de komende Nieuwe Werkers, via brochures en ander kanalen zullen onze leden en militanten opgeroepen worden om deze campagne massaal te ondersteunen en zich te mobiliseren om deel te nemen aan de Europese manifestatie te Brussel op 15 mei ek.

1 mei met uitzicht op verkiezingen 1 mei in het zicht van verkiezingen, niet alleen voor het Vlaams Parlement, maar ook voor het Europees parlement, is nog wat meer speciaal. We besteden in dit VIBnummer aandacht aan het memorandum van het Vlaams ABVV naar aanleiding van die Vlaamse verkiezingen. Wie kan dit beter vertolken dan de topvrouw van het Vlaams ABVV, Caroline Copers, waarmee we een begeesterend vraaggesprek konden hebben. Onder de titel “Schoneschijn” wil ze in De Nieuwe Werker, tot aan de verkiezingen, de platitudes van het rechtspopulisme doorprikken. Als Jean-Marie Dedecker zichzelf uitroept tot “de man van het volk”, is Caroline, met het Vlaams ABVV, vastbesloten hem te ontmaskeren als “de man tegen het volk”.

Gouden jaren In een gevarieerd cultureel luik blikken we terug op 140 jaar Stadspark, maar ook op de figuur van Julien Schoenaerts, één van

de sterke karakteracteurs die onze stad rijk was.

In de rubriek ‘de gouden jaren’ laten we Jos De Buck aan het woord. Een dynamische persoon met een rijkgevuld leven in dienst van anderen. Als syndicalist en socialist, een product van onze ABVV-kaderschool, steeds militant in de Antwerpse haven, maar nu vooral de drijvende kracht achter het Antwerpse rolstoelbasket, dat zelfs de internationale toer op gaat.

Ook Vakbond in Beweging heeft gouden jaren achter de rug. Niet minder dan 10 jaar, werkt een groep enthousiaste vrijwilligers aan een gezamenlijk oeuvre dat mag gezien worden . Trouwens reeds in 1992 zag de voorganger, de Culturele Courant”, onder impuls van Romain De Fleurquin, Staf Van Gorp en anderen het daglicht.

Romain en Staf blijven ook vandaag de drijvende krachten en verdienen hiervoor ons aller dank.

Vakbond in Beweging heeft de ambitie onze socialistische invulling van de samenleving op een luchtige, maar niet minder indringende wijze te belichten. Vakbond in Beweging wil vooral overtuigen dat socialisme nodig is. Dat vooral ook mensen die socialist zijn, nodig zijn in alle hoekjes en kantjes. In de kleine dingen socialist zijn is even belangrijk als in de politiek socialistische doelstellingen trachten te verwezenlijken. Het ijveren voor een wereld waarin in de eerste plaats de zwakkeren worden ondersteund door diegenen die het goed hebben is de solidaire boodschap die deze Vakbond in Beweging al meer dan 10 jaar wil uitdragen.

Voor zulk een oprecht socialisme wil het ABVV-regio Antwerpen op 1 mei opstappen achter onze rode vlaggen.

Dirk Schoeters Algemeen secretaris ABVV-regio Antwerpen

van het veld

HET STADSPARK Van Lunet Herentals tot Stadspark In 2009 viert het Stadspark zijn 140ste verjaardag. Het park opende in 1869, werd ontworpen door de Duitse ingenieur Keilig en telde 12 hectare. De groene long midden in de drukke stad boet niet aan populariteit in, maar ligt er verloederd bij. Tijd dus om het volledig in ere te herstellen en aan te passen aan de behoeften van de huidige Antwerpenaars.

Het stadsbestuur plant dan ook een facelift.

OORSPRONG Achter de Stadswallen tussen de Blauwe Toren (huidige Oude Vaartplaats) en de Kipdorppoort bevond zich een gebied dat bekend stond als “Hoveniershoven”. De Herentalse vaart (nu Plantin Moretuslei) fungeerde als zuidelijke grens en de noordelijke grens was de Steenweg op Borgerhout.

De Hoveniershoven waren een verkaveling van het hertogelijk leen Terlist.

Daarvoor nog stond op deze gronden een klooster, gesticht in 1279 door Utrechtse vrouwen. Toen lagen de gronden buiten de stadswallen.

In 1572 stak men het klooster in brand om een aanval van Maarten van Rossum te vertragen. Nog in diezelfde eeuw viel de beslissing om de stadswallen te versterken. Napoleons plan was om Antwerpen uit te bouwen tot tweedevoornaamste vesting van zijn rijk. Na de inlijving van de Zuidelijke Nederlanden bij het Koninkrijk der Nederlanden, bleef Antwerpen de belangrijkste vesting. Na het verdrag van Wenen (1815) kenden de stadsLUNET HERENTALS ROND 1861 (Stadsarchief Antwerpen)

wallen een versterking. In 1819 pootte men over de oevers van de Herentalsevaart een lunet (bastion) neer, wat fort Herentals werd genoemd.

Dik tegen de zin van de familie Moretus, door deze zet kwam immers hun eigendom binnen de zogenaamde krijgsdienstbaarheden. Dit wil zeggen: binnen een straal van 585 meter mocht niet gebouwd worden. Met de bouw van het fort verdwenen eveneens de laatste resten van het klooster der Victorinnen uit 1280.

Het fort had de vorm van een gelijkzijdige driehoek met één zijde tegen de Spaanse Wallen (de huidige Leien).

Het vooruitspringend deel wees naar de huidige Loosplaats. Aan de andere zijden was een breed glacis, een hellende borstwering, die later met bomen werd beplant.

RECREATIE De lunet speelde echter nooit een grote militaire rol en kreeg vrij vlug een recreatieve betekenis. In 1850 huurde de stad dit domein van het ministerie van oorlog en bouwde een houten brug

over de Herentalse vaart. Zo ontstond een promenade op de buitenzijde van de Spaanse Vesten, meer bepaald van de Kipdorppoort naar de Sint-Jorispoort, ongeveer waar nu de Nationale Bank staat. Dit creëerde een enorme gelegenheid voor de Antwerpenaren om er een zondagse wandeling te maken. Het stadsbestuur besloot door het enorme succes een jaarlijkse officiële feestwandeling te organiseren, naar het voorbeeld van de ‘Longchamps’ in Parijs. De eerste editie op witte donderdag 29 maart flopte. Men probeerde het nog eens op paasmaandag met beduidend meer succes 1 MEI AVANT LA LETTRE De jaarlijkse ‘longchamps’ bleef behouden op paasmaandag totdat de gemeenteraad in 1876 besloot het te verplaatsen naar…1 mei. Motivatie was dat het dan steeds lekker weer was. Veel later zetten onze kameraden – wellicht onwetend- deze traditie verder. Want jarenlang verzamelde men op de Leien tussen de Maria-Theresa en Maria Henrietta-lei, precies op de plaats van de zijde van de lunet Herentals. Met die tegenstelling dat vroeger het bourgeoispubliek er aanwezig was.

STADSPARK In november 1867 besliste de gemeenteraad met 14 stemmen voor, 10 tegen en 1 onthouding om het fort om te vormen tot een park. Eerder als compensatie voor het wegvallen van de Longchampspromenade, waar nu de middenleien waren aangelegd. De Duitse tuinarchitect Keilig toverde met een ruim wateroppervlak en met een geaccidenteerde aanleg om het park groter te doen lijken dan zijn povere 13 hectare die het in werkelijk is. Destijds beschreef men het Stadspark als volgt: ‘…de grote verscheidenheid aan bomen en heesters, de sierlijke bloemperken, de goed onderhouden grastapijten, de kunstrotsen en de heldere vijver waarover de fraaie hangbrug is gespannen, geeft aan deze openbare wandeling een schilderachtige indruk.

Vanop de brug heeft men een mooi uitzicht op de Nationale Bank of de twee sierlijke torens van de Sint-Jozefkerk…’

van het veld Voor 1859 toen de Spaanse Wallen afgebroken werden, was er in Antwerpen weinig beplanting. Op de Groenplaats, in de Kruidtuin en aan de Leopoldstraat stond wat groen. Bijzondere maatschappijen hadden tuinen, zoals de Koninklijke maatschappij der Dierkunde. Ook de Koninklijke Maatschappij der Harmonie bouwde in 1946 hun zomerlokaal in de hovingen aan de Mechelsesteenweg. De zaal van de Harmonie kent nog iedereen.

Het Stadspark was dan ook meer dan welkom en de populariteit bleef steeds maar groeien.

BEELDEN TUSSEN DE BOMEN Een reeks beroemdheden staan in steen of brons te mijmeren in of rond het Stadspark. De meest recente is Louis Major, de legendarische secretaris-generaal van het ABVV, die aan de ingang van de Loosplaats staat.

Nabij de vijver staat sinds 1892 het monument voor dichter Jan Van Beers.

De in 1889 overleden onderwijsschepen Everist Allewaert kreeg een borstbeeld aan de Van Eycklei. Niet zo ver daarvan houdt de bronzen Theodoor Verstraete zijn schilderspalet vast.

Koningin Astrid stond op haar plein voor het Centraal Station in de weg en verhuisde in 1949 naar het Stadspark aan de Marie-Henriettalei. En om niet te vergeten dat we ooit een kolonie rijk waren en arm maakten, staat aan de Rubenslei een negen meter hoge zuil die ons aan de naasting van Kongo moet herinneren.

HERINNERING AAN DE NAASTING VAN KONGO

STAD ZOEKT ONTWERPER VOOR RENOVATIE STADSPARK Volgens een wijkcoördinator in de buurt werden parken in de 19e eeuw

HET STADSPARK ROND 1910 (Foto Gust Hermans - Stadsarchief Antwerpen)

vooral aangelegd om er te wandelen. Toen was het ondenkbaar dat er iemand ging joggen. Nu wordt het meer gebruikt voor recreatie. De Indische gemeenschap speelt er cricket op zondag en veel scholen komen er sporten. Kortom, het parkgebruik is fel geëvolueerd.

Wie vandaag door het Stadspark struint, merkt meteen dat de groene long in het centrum van de stad een groot onderhoud kan gebruiken. Ludo Van Campenhout liet als Schepen voor stadsontwikkeling een masterplan uittekenen tegen 2012.

In dit plan wordt stevig gewezen op de geschiedkundige waarde van het park. Vandaar dat het Stadspark opgeknapt zal worden in de geest van het oorspronkelijke plan met respect voor het historische karakter. Dit historisch karakter wordt onderstreept door de ijzeren hangbrug - een beschermd monument- en de vijver, die trouwens momenteel bijna droog staat. Ook de monumenten van de gesneuvelden uit de beide wereldoorlogen horen daarbij.

Tegelijkertijd moet er natuurlijk oog zijn voor aanpassingen naar de behoeften van de 21e eeuw.

Via een open oproep gaat het stadsbestuur op zoek naar een ontwerper om het park heraan te leggen. Met de omwonenden zullen inspraakmomenten worden georganiseerd. Het stadsbestuur keurde alleszins al een cultuurhistorische studie goed. “Zo verzekert men de waardevolle elementen uit het oorspronkelijke ontwerp”. De studie onderzoekt de ontstaansgeschiedenis, de oorspronkelijke structuur en de nieuwe toevoegingen aan het Stadspark. Daarnaast moet de studie

duidelijk maken wat cultuurhistorische waarde heeft en wat niet.

POPULAIRDER DAN OOIT Uit de vele reacties is duidelijk geworden dat het Stadspark diep in de harten zit van de Antwerpenaars. Na de bekendmaking van de facelift rees meteen een beheerscomité uit de grond die duidelijk maakte wat er zeker niet mocht gebeuren. De vrees dat het historische karakter zou verdwijnen is groot.

Het wijkcomité Klein Antwerpen, dat grofweg de straten tussen de Bank en het Stadspark verenigt, heeft al enkele suggesties op papier gezet. “wij willen dat er opnieuw een park voor de buurt komt. Veilig, toegankelijk en recreatief.

Natuurlijk vinden wij ook dat het historische karakter van het gebied bewaard moet blijven, maar er moet ook iets te beleven zijn. Een joggingroute en een taverne met terras bijvoorbeeld, staan het historisch karakter niet in de weg” aldus de woordvoerder van het comité.

Heel wat stadsgenoten komen in het Stadspark wandelen of sporten.

De vijver staat momenteel droog, te wijten aan de enorme werkzaamheden aan de Leien. Laten we hopen dat het oude Fort Herentals weer in ere hersteld kan worden.

Staf VAN GORP Bronnen Atlas van Antwerpen – G. van Cauwenbergh - Antwerpse Standbeelden- P. Schepens - De(n) Antwerpenaar - De Zondag - geschiedenis van de Antwerpse Straatnamen – R. vande Weghe - Internet

van het veld

KINDEREN VAN SEMINI (8)

JULIEN SCHOENAERTS Bijna drie jaar geleden overleed Julien Schoenaerts, een van onze bekendste en meest gerespecteerde acteurs. Beeldhouwer Wilfried Pas, stadsgenoot en vriend van Schoenaerts, maakte een standbeeld. Het bronzen levensgroot beeld staat op het Kerkplein aan de Kerkstraat. Niet toevallig, want Schoenaerts woonde ooit in een steeg vlakbij, de ‘artiestengang’.

DE MENS JULIEN SCHOENAERTS Julien zag het daglicht in Eigenbilzen op 30 augustus 1925. Zijn vader leidde een amateurgezelschap in Eigenbilzen en zo kwam hij al vlug in het theater terecht. In 1948 begon hij aan de toenmalige Studio van het Nationaal Toneel (huidig studio Herman Teirlinck) een driejarige theateropleiding. De lessen en opvattingen van Herman Teirlinck oefenden een belangrijke invloed uit op de jonge acteur. Hij groeide uit tot een van de grootste naoorlogse acteurs in Vlaanderen, een reputatie die soms mythische proporties aannam. Op persoonlijk vlak had hij sinds de jaren zeventig te maken met psychische problemen. Hij overleed op 7 september 2006 op 81-jarige leeftijd.

ment met het Arca-theater in Gent, zonder echt deel uit te maken van het gezelschap, maar waar hij de vrijheid kreeg eigen producties te spelen. Hier ontstond opnieuw een soort van samenwerking met regisseur Walter Tillemans, die hij nog kende van de KNS. O.a.

‘Kaspar’ van Peter Handke, ‘de wereldverbeteraar’ van Thomas Bernhard en ‘wachten op Godot’ van Samuel Beckett vonden hun weg naar de planken.

Daarnaast bracht hij nog indrukwekkende voorstellingen in Vlaanderen en in Nederland, zoals ‘de kleine prins’ van Antione de Saint-Exupéry met zijn zoon Matthias en ‘de apologie van Socrates’ van Plato. Voor zijn laatste theaterrol (1995) koos hij voor ‘Krapp’s laatste band’ van Samuel Beckett in het Raamtheater.

THEATERACTEUR In 1951 vervoegde Julien het KNSgezelschap, waar hij onder meer werkte met de toenmalige regisseurs Fred Engelen, Edward Deleu, Ben Royaards en Maurits Balfoort. Na een onenigheid over het gevoerde beleid stapte hij op in 1962. Schoenaerts week uit naar Nederland waar hij een seizoen deel uitmaakte van het gezelschap Ensemble om dan over te stappen naar het bekende Nederlandse Comedie die in de Stadsschouwburg in Amsterdam speelde.

In 1968 keerde hij terug naar Vlaanderen en trad toe tot het dramatische gezelschap van de BRT. Samen met een Antwerpse zakenman stichtte hij in 1970 het Ringtheater. Hier zette hij o.a. ‘de huisbewaarder’ van Harold Pinter op. De samenwerking liep mis in 1973 en Schoenaerts speelde een seizoen als freelancer in Gent.

FILM- EN TELEVISIEACTEUR Als filmacteur debuteerde Julien Schoenaerts met de hoofdrol in de film ‘meeuwen sterven in de haven’ van Roland Verhavert, Ivo Michiels en Rik Kuypers.

Later speelde o.m. de rol van Pieter

SOLO-CARRIERE Vanaf dan streeft Julien een solo-carrière na. Vanaf 1978 had hij een enga-

JULIEN SCHOENAERTS IN “HET PROCES” VAN KAFKA (1975)

De Coninck in ‘de Leeuw van Vlaanderen’ onder regie van Hugo Claus.

In 1992 schitterde hij als monseigneur Stillemans in ‘Daens’ van Stijn Coninx.

De laatste film waarin hij meespeelde was ‘Ellektra’ van Rudolf Mestdagh uit 2004, waarin hij een ober speelt.

In de Vlaamse versie van de Grootste Belg eindigde hij op nr. 530.

EERBETOON AAN EEN GROOT ACTEUR Op 13 september 2008 werd op het plein aan de Kerkstraat een beeld onthuld. Vlak bij het Ringtheater, opgericht door Julien Schoenaerts en waar hij enkele van zijn opvallendste theaterstukken speelde. De beeldhouwer koos voor een ingetogen, sobere pose. Volgens hem was Julien zowel op het podium als in het dagelijkse leven geen theatraal persoon, maar een eenvoudige man. En toch hing iedereen aan zijn lippen. Het beeld is 2,5 meter hoog en staat op een bronzen plaat die een houten toneelvloer voorstelt. De plaat steunt op een betonnen sokkel, die als zitbank kan dienen.

Ben je in de buurt, ga dan gerust even zitten bij een van onze grootste toneelacteurs.

Staf VAN GORP Bronnen: Inernet Wikipedia De(n) Antwerpenaar

van het veld

10 JAAR VAKBOND IN BEWEGING Vakbond in Beweging bestaat in zijn huidige vorm 10 jaar. Tijd voor een retrospectieve. De anciens van het eerste uur herinneren zich nog goed de start.

cultureel geïnteresseerde leden en senioren. De link met de twee werkingen – culturele centrale en de brug- en gepensioneerdenwerking werd toen al gelegd.

Onder impuls van het toenmalige bestuur van de Culturele Centrale van ABVV-regio Antwerpen werd in maart 1992 een eerste uitgave ontworpen door Romain De Fleurquin. Deze was thuis in de grafische sector en daarom ook de juiste persoon om met deze uitgave te starten.

Tijd voor een nieuwe naam In februari 1998 veranderd het magazine in ‘Vakbond en Cultuur’ en de samenwerking met “De Brug” de seniorenwerking van het ABVV-regio Antwerpen wordt versterkt. Stef van der Vorst – toenmalig verantwoordelijke voor beide werkingen trekt aan de kar.

Medewerkers van toen op een rij: Jules Gilles, Staf Van Gorp, Raoul Maelstaf, Frans Robson. Walter Van Staeyen – voorzitter van De Brug - belichtte de ‘culturele week rond de Spaanse Burgeroorlog’. Romain had het over ‘Arbeid of werkloosheid’ en Flashnieuws werd gebracht door Jenne Van Dun. Verder vermelden we als vaste medewerker nog André Ghersin.

De belangstelling voor het tijdschrift groeide en het aantal abonnees steeg gestaag .

Een eenmalige Culturele Courant Deze publicatie kreeg de naam “Culturele Courant” mee, een verwijzing naar de C’s van Culturele Centrale. Hier werkten toen al heel wat ABVV-medewerkers en vrijwilligers aan mee o.a. : Rik Peeters creëerde een multiculturele foto, Bruno Beels, toenmalig algemeen secretaris van het ABVV-regio Antwerpen verzorgde het hoofdartikel ‘Vreemde Culturen zijn onze Rijkdom’.

De Nationale Manifestatie Hand in Hand stond in de kijker. Verder herinneringen aan Piet Vermeylen door Raoul Maelstaf. Geert Van Goethem herdacht Pot en Grijp, de Socialisten die vlak voor de oorlog vermoord werden door een fascistische bende. Omdat het een blad moest zijn van de Culturele Centrale zeker ook aandacht naar cultuur in de vorm van artikels over kleinkunst met Roland Van Rillaert, Charta 91, het overlijden van Mozart. ‘Onze’ Staf Van Gorp schreef toen al over “Ons Antwerpen”.

Voila, we waren gestart! Toch kreeg het eerste nummer weinig belangstelling van de toenmalige leiding. Een tweede nummer kwam er dan ook niet onmiddellijk.

En dan echt van start Pas na twee jaar – we schrijven september 1994 - verscheen nr.2 van de Culturele Courant met ondermeer een edito van Marina Van den Bulck, ondertussen diensthoofd Interprofessionele Werking van het ABVV-regio Antwerpen. Dit betekende ook de definitieve start. Vanaf dan verscheen op regelmatige basis een kwartaaltijdschrift voor

10 jaar Vakbond in Beweging Tien jaar gelden, in april 1999, veranderde onder impuls van Martine Klaasen – nieuw en dynamische adjunctdiensthoofd van de Interprofessionele Werking - het tijdschrift van naam en werd Vakbond in Beweging. Niet alleen de naam, maar ook de inhoud verbreedde.

Vakbond in Beweging heeft vanaf dan tot doelstelling de culturele, syndicale en politieke actualiteit in beeld te brengen en ruchtbaarheid geven aan de eigen initiatieven. Het doelpubliek wordt verder uitgebreid en zijn mensen die aangesloten zijn bij Linx+, senioren, geïnteresseerde militanten die vorming volgen of genoten hebben en militanten die interesse hebben in ons tijdschrift. Een gratis abonnement wordt systematisch aangeboden aan mensen die als gepensioneerde lid blijven van het ABVV, ook alle bestuursleden van de centrales ontvangen een exemplaar.

Waar staat Vakbond in Beweging in 2009? De vaste ingrediënten zijn er nog steeds zoals telkens een stukje staden arbeidsgeschiedenis. Zo werden

een lange reeks burgemeesters van Antwerpen beschreven en in hun historische Antwerpse context geplaatst.

VIB probeert ook bekende figuren uit de sociale, culturele, politieke en vakbondsmiddens aan het woord te laten of te beschrijven. Enkele namen van de talrijke figuren die aan bod kwamen: Mia De Vits, Greet Van Gool, Rudy De Leeuw, Monica De Koninck, Marcel Schoeters, Caroline Copers, maar ook belangrijke internationale historische namen zoals Salvador Allende, Pablo Neruda en vele andere komen aan bod. Ook de ‘gewone’ ongewone mens krijgt ruimte in onze rubrieken door de rubriek militanten in beweging of de rubriek ‘ongewone mensen’. VIB geeft verslag van activiteiten en kondigt zoals vanouds ook nieuwe initiatieven aan. Er is nog steeds ruimte voor film-, tentoonstelling-, boek- en toneelbesprekingen. We zetten een ABVV-werking in de kijker.

Een blad van vrijwilligers zoekt nieuw schrijftalent Vakbond in Beweging blijft een blad van vrijwilligers. We noemden een aantal vrijwilligers van het eerste uur , maar we vergeten zeker tal van medewerkers die aan ons blad meewerkten. Dit is zeker niet onze bedoeling, daarom vooral onze dank aan deze mensen.

De huidige vaste redactie, Romain De Fleurquin, Staf Van Gorp, Marina Van den Bulck, Albert Balboa, Peter Dekort en Marcel Beerlandt zoekt versterking om de vernieuwde Vakbond in Beweging met enthousiasme voort te zetten.

De redactie!

van het veld

LINX+, MISYNA EN ANSEELE NEMEN AFSCHEID Zaterdag 21 maart 2009 is onze vriend Door Kalhen overleden. Door, de vader van Jos Kalhen werd net 81. Gedurende bijna 30 jaar was hij de ijverige en zeer punctuele penningmeester van Misyna. Maar er is meer. Toen Misyna nog over een eigen lokaal beschikte, stond hij samen met zijn echtgenote in voor het beheer, onderhoud en bevoorrading van het lokaal aan de Oude Leeuwenrui. Dagelijks hield ik contact met hem. Door was net zoals ondergetekende een man van principes, wat meermaals tot hevige meningsverschillen leidde. Maar de kameraadschap, of beter, de echte vriendschap overwon steeds.

Samen met Neel Peeters stond Door aan de wieg van de afdeling Anseele. Werkzaam bij RTT, huidige Belgacom, was hij lid van ACOD/TT en zetelde hij in de diverse regionale besturen. Ook in het gewestelijk bestuur van LINX+ zette Door zich jaren in.

De vakbond heeft een verdienstelijk militant verloren.

Aan Jos bieden we onze welgemeende deelneming aan.

Vaarwel Door, we zullen je missen, maar nooit vergeten.

Staf Van Gorp Voorzitter Linx+

NOTEER AL IN JE AGENDA Centrum

2 OKTOBER 2009

QUIZ VAN LINX+ Afdeling Centrum WAT?? Een quiz met sjieke prijzen VOOR WIE?? Voor iedereen die graag op een plezierige manier vragen wil oplossen.

WAAR?? Klappeistraat 2, huis van de filmcultuur.

Inschrijving: Adviespunt, Ommeganckstraat 35, 03/220.66.13, adviespunt@abvv.be Deelnameprijs: 10 euro, min. 3 en max. 5 personen.

van het veld

Mijnwerker voor één dag: La Louvière en Marcinelle Betaalwijze: Gelieve vóór 25 april het juiste bedrag (€5,00 per persoon) over te schrijven op rekeningnummer 877-7964302-33 van Linx+ vzw, Watteeustraat 10, 1000 Brussel. Vermelding: Mijnwerker voor 1 dag + het aantal personen.

Uw inschrijving is definitief als wij uw betaling ontvangen hebben. U krijgt per mail of per post een bevestiging als uw betaling binnen is.

Bij de Bois-du-Luc in Houdeng-Goegnies reed tot 1963 el Tram des Flaminds, het schamel Vlamingentrammetje, dat vanuit het station van Houding-Goegnies mijnwerkers naar de schachten Saint-Emmanuel en SainteBarbe bracht. De meeste van deze mijnwerkers kwamen uit de streek rond Scherpenheuvel. Het trammetje reed een laatste keer in 1963, en in Scherpenheuvel wonen de zonen en dochters van gewezen mijnwerkers in breed opgezette villa’s. In de Bois-du-Luc staat een foto van el Tram des Flaminds. Op de foto lijken dit de oertijden wel, maar het is 1963.

Bron: Wallonië – Uitgeverij Atlas – Guido Fonteyn

Zaterdag 6 juni 2009 Op stap in het onbekende Henegouwen, zo dichtbij maar oh zo onbekend. Rij mee met de Linx+ bus tot in La Louvière voor een uniek geleid bezoek aan de mijnsite Bois-du-Luc. Aansluitend maken we een stop in het ommuurde Binche voor een vrije lunch (picknick in het park?). Nadien bezoeken we de historische mijnsite van Marcinelle, Le Bois de Cazier, waar ruim 50 jaar geleden de mijnramp plaatsvond. Middels ontroerende getuigenissen van redders en een expo, maken we het opnieuw mee.

Uur: 8u00 tot 18u00 Opstapplaatsen: - Antwerpen-Berchem/brug postsorteercentrum - 8u - Kamp Breendonk - parking café-restaurant - 8.30u - Brussel-Zuid(station) - uitgang kant Fonsnylaan 9.15u Prijs: € 25,00 per persoon; busreis en inkomgelden Mijnmuseum Bois-du-Luc en Bois-du-Cazier (Marcinelle) inbegrepen.

de gouden jaren Gesprekken met (on)gewone mensen (deel 13)

JOS DE BUCK In onze beweging kom je dagelijks in contact met allerlei mensen.

Gewone mensen die er nu en dan bovenuit steken. Figuren die in hun dagelijkse doen en laten iets betekenen voor ons. Nu en dan wil je deze personen wel eens leren kennen, hun inzet, gedrevenheid en achtergrond. Daarom deze gesprekken met (on)gewone mensen. We ontmoeten weer een mens die zich ongelooflijk inzet voor onze maatschappij en dit dan nog op vrijwillige basis. Jos De Buck is bezieler van de rolstoel basketploeg Antwerp Players, tevens mecenas van de gehandicapte discuswerper en tweevoudige wereldkampioen Gino De Keersmaeker.

Bij ABVV heeft Jos de kaderschool gevolgd en lag hij aan de basis van de oprichting van de oudervereniging van de moraal. Hij was tevens de man die zijn schouders stak onder de feesten van de vrijzinnige Jeugd.

Daarenboven is hij nog steeds een actieve syndicalist en Socialist. We kunnen zeker spreken van een (on)gewone mens.

ViB: Jos, kan je wat vertellen over je loopbaan?

Jos De Buck: Ik ben geboren in 1938 te Antwerpen, een zeer goed wijnjaar trouwens. Vervolgens heb ik de lagere en middelbare school voltooid. Dan leerde ik een stiel, dameskapper in de cadixstraat. Ondertussen verhuisden we van Borgerhout naar het Kiel en dat was voor mij een kennismaking met een voor die tijd zekere luxe, want wij hadden daar een lift en een badkamer. Daarop ben ik beginnen werken als coiffeur en stond zelfs op punt een eigen zaak te beginnen. Toen volgde een tegenslag, ik kon niet tegen de producten die we gebruikten in de zaak. Dus stoppen met dit werk.

ViB: Je moest dus op zoek naar een andere job.

Jos: Mijn vader werkte in de haven en bekleedde daar een kaderfunctie. Ik zei hem dat het me ook interesseerde maar volgens hem was dat dit niets voor mij. ‘Gij komt van een heel andere wereld, van een schone stiel. Als je in de haven wil werken is dat zo iets als van de hemel in de hel gaan werken.’

Dus bleef ik een paar maanden thuis en hield me uitsluitend met mijn hobby bezig: basketbal. Mijn vader besefte dat dit niet zo kon blijven duren en besloot dan toch dat ik beter aan het werk ging.

Maar hij wou ook niet dat ik privileges

10

kreeg omdat hij een kaderfunctie had.

Ik startte dan als havenarbeider en dat deed zeer natuurlijk, toch ben ik hem daar nog altijd dankbaar voor. Ik ben dan school gaan lopen voor markeur en het eerste jaar kwam ik als primus uit de klas, wat mijn vader fantastisch vond. Het tweede jaar was ik al assistent markeur en zo ben ik blijven doorgroeien in de firma door deel te nemen aan verschillende examens.

ViB: Wat is in een markeur?

Jos: Simpel uitgelegd, een markeur is een persoon die alles opschrijft van wat er van een schip komt en ook van wat er opgaat.

ViB : Hoe kwam je dan in contact met de vakbond?

Jos: Ik leerde Martin De Volder kennen die op dat moment delegee was van de BTB. Later zou Martin daar nog voorzitter van worden. Die heeft me dan aangezet om kaderschool te volgen bij het ABVV in de Ommeganckstraat. Deze vorming heb ik met veel belangstelling gevolgd daar wij over excellente lesgevers beschikten. Ik vernoem er een paar o.a. Marcel Schoeters, Leona Detiege, Luc Willemkens, enz.

Toen werd ik actief in de BTB en ben ook verkozen in het bestuur daarvan.

Door studiereizen o.a. in het buitenland, kwamen wij ook in contact met

schrijnende toestanden van arbeiders daar. De moeder van mijn vrouw was trouwens ook delegee bij de Voeding Centrale.

ViB : Hoe is je sportcarrière verlopen?

Jos: In 1961 speelde ik basketbal bij HERMES een ploeg van het Kiel in Antwerpen die trouwens kampioen van België was. We speelden in de Alfons De Cockstraat op het pleintje voor de blokken. Wij woonden op de zesde verdieping en mijn moeder kon vanuit het raam de wedstrijd volgen. Als deze bijna gedaan was, liet ze het bad vollopen zodat ik er maar moest induiken.

Van verwennerij gesproken! Dan heb ik nog bij Antwerpse gespeeld met drie Amerikanen in de hoogste afdeling van het Basket. Op aanraden van Frans Cristiaensens (die Schepen was in Merksem) ben ik bij Antwerp Giants gaan spelen.

ViB : We vernamen dat je ook een rol speelde in het Humanistisch Verbond.

Jos: Mijn vrouw gaf Moraal en zedenleer in de jaren ’70 in Hamme, Temse en al die oerkatholieke gemeentes daarrond. In deze gemeenten gaven

de gouden jaren onder het kruisbeeld, maar pas op dat het niet verbrand” ViB : Dat was het heel stoute in Jos dat naar boven kwam.

Jos: Ja, zo ook nog dat geval van een lekenconsulent die ik eens verving wegens ziekte. Ik bracht een bezoek aan een rusthuis voor bejaarden. Deze hadden keuze tussen een pastoor, een ander geloof of een vrijzinnige lekenconsulent. Ik was mee aan het praten over koetjes en kalfjes toen een van de dames riep: ”zeg Jos, gij hebt recht op twee koffies!” waarop ik antwoord “ja, zal ik die betalen”. “Neen”, zegt de dame in kwestie “want mijnheer pastoor krijgt die ook gratis”.

ViB: Jos, je zet je ook met hart en ziel in voor gehandicapten.

SAMEN MET DIRK SCHOETERS

de pastoors de bevolking de raad deze lessen niet volgen. Je kan voorstellen dat het niet gemakkelijk werken was.

Toch hebben we toen samen met toenmalig Senator Willy Callewaert stappen gezet om ons Humanistisch gedachtegoed te verdedigen. In 1983 werd door ons toedoen de oudervereniging van moraal opgericht. Het gevolg was dat meer en meer leerlingen de lessen moraal volgden. Ook de feesten van de vrijzinnige jeugd op de Antwerpse linkeroever waren steeds een succes.

Ik herinner me nog dat voormalig burgermeester Bob Cools ons feliciteerde voor de prachtige buffetten die we met tal van vrijwilligers klaar maakten.

Ook in Zwijndrecht wilden we een Vrijzinnig huis oprichten en het was niet gemakkelijk om tegen het toenmalig CVP bestuur op te boksen. Onder andere met verdachtmakingen tegen ons probeerde het Katholieke bestuur ons te dwarsbomen in onze poging de vrijzinnige inbreng in deze regio te brengen.

Toen hebben we in de Kazernestraat in Burcht twee huisjes aangekocht waar we 14 maanden met tal van vrijwilligers

uit alle geledingen, van arbeiders tot dokters en advocaten, op zaterdagen en zondagen gewerkt hebben. In 1987 kon ik eindelijk een Humanistisch Huis “het Fakkeltje” openen. Vrijwilligers hielden en houden dit nog steeds open.

Er worden feesten gehouden maar ook humanistische uitvaarten.

ViB: Het humanistische gedachtegoed verspreiden, was geen lachertje.

Jos: Neen, zo heb ik nog een anekdote uit Kruibeke. Een leerling van mijn vrouw had het gebracht tot Schepen van de SP in de gemeente Kruibeke met de zeer katholieke Volksunie Burgemeester Denert. In de raadszaal hing een kruisbeeld en de Schepen vond dat er ook een symbool van het humanisme moest kunnen hangen. In die tijd verkochten we klokken met een vlam, het symbool van het Humanistisch verbond. Burgermeester Denert was uiteindelijk bereid om deze klok ergens te hangen en vroeg me wat de beste plaats hiervoor kon zijn. Ik antwoordde hem schertsend “hang het

Jos: We gaan daarvoor naar 1993. Ik stond voor mijn pensioen en vreesde zowat in een zwart gat te vallen. Mijn neef Theo De Clerq trainde toen de rolstoelbasketbalploeg “Wapper”. Wapper was een vereniging die verschillende sporten had. Mij werd gevraagd om voor het basket een tornooi in te richten onder de naam “Cup Theo De Clerq”. Ik aanvaardde dit met plezier omdat ik in de haven van Antwerpen heel wat contacten had en zo de sponsoring wat kon organiseren. Je begrijpt dat zo een tornooi heel wat geld kost. Het lot wil dat Wapper echter een katholieke vereniging was met als gevolg dat ik, ondanks het feit dat ik sport en geloofsovertuiging best kon scheiden, toch ontslag moest nemen.

Nog andere mensen zouden geschorst worden, dus hebben we de koppen bijeengestoken en besloten een nieuwe vereniging op te richten. De gehele ploeg is dan overgestapt naar ons en we moesten alleen nog op zoek gaan naar een nieuwe naam voor de ploeg. Mijn voorstel was “ De Antwerp Red Players”, maar je begrijpt dat dit weer een bedoeling had Red is Rood.

Een vriend van mij gaf me de raad om gewoon “Antwerp Players“ als naam te kiezen. En zo zijn we dan in het millenniumjaar 2000 gestart met onze rolstoelbasketploeg. Wij spelen ondertussen ook op Europees vlak tal van wedstrijden o.a. in Polen, Turkije enz.

Dan speel je praktisch tegen profs.

Dit jaar organiseren wij samen met 7 andere landen een finale Eurocup Internationale rolstoelbasketbaltornooi voor clubteams te Antwerpen. Meer bepaald van vrijdag 24 april tot en met

11

de gouden jaren zondag 26 april. Dit alles valt onder de bescherming en controle van het IWBF “International Wheelchair Basketball Federation”. Zulk een organisatie vergt heel wat werk, 50 vrijwilligers werken hieraan mee.

ViB: Dragen deze vrijwilligers de volledige organisatie?

Jos: Nee, de sportlui moeten vervoerd worden naar verschillende locaties en hotels. Dat vervoer en verblijf moet aangepast zijn aan mensen met een handicap. We hebben medewerking van het SHIM, een school in Merksem die oa horeca onderwijst. Deze leerlingen gaan de ploegen begeleiden.

Komt er nog eens bij dat we ploegen ontvangen uit verschillende culturen met taalverschillen. Als er toevallig een ploeg uit Israël bij is, komt er ook nog de beveiliging bij kijken. Ondertussen is er zelfs al contact geweest met

12

de politiediensten. Dan zijn er nog de sponsors van dit tornooi, de talloze bedrijven en dienstengroepen die ons ondersteunen en waar we contact mee onderhouden.

ViB: Begeleid je buiten het basket nog mensen met een handicap?

Jos: Gino De Keesmaecker, een gehandicapte discuswerper vroeg me hem te begeleiden. Dit doe ik nu al jaren met steun van mijnheer JM Denis van containerbedrijf MSC. Gino is Europees en Wereldkampioen discuswerpen voor gehandicapten. Hij was nog een oudleerling van mijn vrouw. Nu is Gino aan het werk bij het BLOSO. Bij een ongeval in Berchem-Statie verloor Gino een been, maar door veel inzet beoefent hij zijn sport nu met succes.

ViB: Je inzet voor tal van gehandicapten en vrijwilligerswerk siert je,

maar dit is nog niet alles. Je doet ook nog iets voor Sanatorium De Mick, weten we uit goede bron.

Jos: Marcel Schoeters, die regelmatig het rolstoelbasket volgt, vroeg me een taak op te nemen in de raad van bestuur van De Mick. Door de kaderschool kende ik ook wel iets over spreken in het openbaar en vergadertechnieken. Marcel Schoeters, een fantastische man, is zowat steeds mijn mentor en groot voorbeeld geweest. Ik heb ook een grote bewondering voor de sociale inzet van Greet Van Gool, waarvoor ik heb meegewerkt aan haar verkiezingscampagne.

VIB: Jos in onze ogen ben jij een overtuigde Humanist en Socialist.

Bedankt en veel succes met het tornooi.

Marcel Beerlandt

gisteren, vandaag en morgen

MET CAROLINE COPERS OVER HET ABVV-MEMORANDUM Caroline, het Vlaams ABVV lanceerde op 10 maart laatstleden een Memorandum , wat is dat en waarom doen jullie dat ?

Wel, we staan voor belangrijke Vlaamse verkiezingen. En Vlaanderen beschikt vandaag over heel wat bevoegdheden die we toch ook syndicaal willen inkleuren. En dus hebben we een verlanglijst, noem het een eisenbundel , samengesteld waarmee we willen wegen op de toekomstige regeringsonderhandelingen van de nieuwe Vlaamse regering. Het is met andere woorden een belangrijke boodschap aan de politiek namens onze 665.000 leden in Vlaanderen. En in dat memorandum nemen we heel wat thema’s onder handen waarvan we vinden dat ze dringend een linkse en syndicale invulling dienen te krijgen , en focussen we op een aantal belangrijke speerpunten.

Ik moet er geen tekening bij maken dat de verkiezingen van 7 juni zeer belangrijk zullen zijn. Welk Vlaanderen willen we? Een conservatief, rechts en gesloten Vlaanderen? Of een open Vlaanderen waar minstens evenveel aandacht gaat naar sociale en ecologische thema’s dan er vandaag gaat naar puur economische. De linkerzijde komt absoluut te weinig aan bod in de publieke opinie , daar willen we op wegen als ABVV. Je zegt dat er specifiek wordt gefocust op een aantal speerpunten.

Welke zijn dat ?

Wegen op de publieke opinie kan je maar indien je met je boodschap naar buiten komt. Daarom hebben we rond 4 thema’s ook syndicale actie voorzien, met uiteraard de bedoeling om pers te halen en onze standpunten te kunnen verduidelijken . De vier thema’s gaan over lagere energiefacturen, meer kinderopvang, meer tijd en geld voor opleiding en waardig werk voor iedereen.

Achter elk van deze vier acties zit een meer genuanceerd dossier . Ik geef een voorbeeld : als we het hebben over lagere energiefacturen, dan gaat het uiteraard om de prijs van energie, maar

niet alleen dààrover. Dan gaat het ook over de schrijnende en ontoelaatbare hoge armoedegraad in Vlaanderen!

Dan gaat het over nutsvoorzieningen als basisrecht , maar ook over energiebesparing en hoe je dat op een goede manier aanpakt, ook indien je maar een bescheiden inkomen hebt…

Een ander voorbeeld : meer kinderopvang gaat niet alleen over het aantal kinderopvangplaatsen, maar ook over de kwaliteit van de kinderopvang, het statuut van de onthaalouders, de ruimere problematiek van combinatie werk en gezin en het recht op zorgverlof.

Deze acties bereiden we voor met gewesten en centrales. Twee acties in april zullen we houden te Brussel , de twee andere acties zullen plaats vinden respectievelijk te Antwerpen en Gent in de maand mei . Uiteraard zijn we nu volop bezig met de uitwerking ervan, en we hebben ook heel wat campagnemateriaal aangemaakt om deze acties te ondersteunen en onder de aandacht te brengen.

Vandaag worden veel bedrijven en sectoren getroffen door de economische

crisis. Velen van onze leden zijn ongerust over hun job , over hun sociale uitkering. Zij verwachten veel van het ABVV , zij verwachten een campagne en een mobilisatie. Hoe spoort het Memorandum van het Vlaams ABVV met deze verwachtingen ?

Kijk, het is een absolute misvatting te denken dat het Memorandum een “technisch” dossier is dat niets te maken heeft met de huidige crisis en hoe daar op te reageren. Wel integendeel ! De crisis is evenwel geen “Vlaams” verhaal , de ongerustheid van onze leden loopt niet langs communautaire breuklijnen. En dus mikken we als Vlaams ABVV op verschillende gelijklopende strategieën.

De eerste is de federale campagne van het ABVV met betrekking tot de Alliantie voor een duurzame economie . Het federaal ABVV legt heel wat pistes op tafel met betrekking tot de bestrijding van de crisis , en een belangrijk onderdeel daarvan is de Europese mobilisatie die in de week van 11 mei zijn beslag zal krijgen in vier grote betogingen in 4 Europese steden op vier opeenvolgende dagen. Brussel komt aan de beurt op 15 mei ! We moeten gaan

13

gisteren, vandaag en morgen voor een maximale mobilisatie voor deze dag . Ook op Europees niveau stelt zich de vraag welk Europa we willen en ook daarover kunnen we op 7 juni beslissen ! Willen we een Europa van 27 protectionistische staten die elk apart hun eigen economie willen redden ten koste van de 26 anderen?

Of willen we eindelijk dat sociale en duurzame Europa waar een globale aanpak en een geïntegreerde visie op een duurzame aanpak van de crisis de bovenhand heeft?

In die federale campagne schrijft het Vlaams ABVV zich ten volle in. We gaan niet een eigen “Vlaamse” crisiscampagne voeren. De crisis stopt niet aan de taalgrens, en protectionistische regionale oplossingen gaan ons niet verder helpen, zoals dat door sommige kameraden van de Waalse vleugel van het ABVV bepleit wordt met de oprichting van een “Waalse” bank waar Walen hun spaarcenten kwijt kunnen en waarbij alleen in de Waalse economie kan worden geïnvesteerd. Want dat is ondermeer een onderdeel van de campagne tegen het kapitalisme van onze Waalse kameraden.

We gaan in ons land toch niet onze syndicale middelen versnipperen over een federale,Vlaamse, Waalse en misschien ook Brusselse campagne ? Dat zouden onze leden terecht niet begrijpen! We schrijven ons dus op dit vlak in in wat het federaal ABVV doet.

Daarnaast en aanvullend is er onze campagne rond het Memorandum. Dat Memorandum dient een andere syndicale doelstelling: wegen op de politieke verkiezingen en nadien op de regeringsverklaring van de nieuwe Vlaamse regering of, met andere woorden, op het toekomstig politiek beleid in Vlaanderen voor de komende legislatuur.

Onze eisen rond lagere energiefactuur (koopkracht) , kinderopvang ( kwalitatieve jobs en menswaardige combinatie werk/privé) , opleiding ( versterken van actieven en niet-actieven) en waardig werk ( groene jobs, maar ook de campagne Waardig Werk) geven ook duurzame alternatieven aan voor de aanpak van de crisis. Dus deze acties staan er niet los van … Maar : de campagne van het Vlaams ABVV legt natuurlijk wel een directe link naar de politieke verkiezingen.

Om daar even op door te gaan : wat gebeurt er dan nog in functie van de

14

Vlaamse verkiezingen ?

Wel, we hebben ons memorandum overgemaakt aan alle democratische partijen, en aan een ganse reeks middenveldorganisaties. We hebben aan de gewesten en centrales een duidelijk aanbod gedaan om hierover in debat te gaan met politici . We hebben onze vier acties. En we maken een speciale rubriek in De Nieuwe Werker , onder de titel Schoneschijn , waarin we elke editie tot aan de verkiezingen de plattitudes van het rechts-populisme gaan doorprikken. We focussen inderdaad op Jean-Marie Dedecker en zijn LDD. Dedecker is de kampioen van de oneliners en slaagt er steeds in zeer korte standpunten in te nemen over de meest uiteenlopende zaken, zonder ooit een globaal verhaal te vertellen. Het globale verhaal zit er natuurlijk wel achter ! en dat verhaal is een neoliberaal verhaal in de meest extreme zin van het woord : of het nu gaat over 180km/uur mogen rijden op de snelwegen of de vlaktaks , of de afschaffing van het brugpensioen, het beperken van het stakingsrecht, de beperking van de betaling van werkloosheidsvergoedingen in de tijd, hij is een echte wolf in schaapsvacht. En een aantrekkelijk man met een voor velen aantrekkelijke underdogpositie waar veel van onze leden niet ongevoelig zullen aan zijn.

Na de verkiezingen is het de bedoeling om te proberen komen tot één gemeenschappelijk syndicaal memorandum met de drie vakbonden in Vlaanderen.

We wegen immers nog meer op het beleid als we dat samen kunnen doen.

Dan vertegenwoordigen we wel heel wat mensen !

Kijk, het enige wat we nog horen en lezen is dat “de socialisten” er niet meer toe doen. Dat hun ideeën er niet meer toe doen . Niets is minder waar !

We moeten niet in sloganeske verhalen vervallen. Maar we hebben wel een verhaal, een visie. En die komt veel te weinig aan bod. Ik wil dat we als Vlaams ABVV de achterkant van de Vlaamse succesmedaille tonen: de veel te hoge armoede, de grote stressproblemen van die hardwerkende tweeverdieners, de stijgende werkloosheid , de sociale uitsluiting… Mensen als Bart Somers van Open VLD, of Dedecker, zij mikken alleen op wie sterk genoeg is om mee te kunnen. Ik wens geen maatschappij waarin wie niet meekan, gedumpt wordt.

Hoe kijk je naar 1 mei dit jaar ?

Het zal een belangrijke 1 mei zijn. We moeten onze alternatieven naar voor schuiven en liefst met één stem spreken. We moeten de politieke verkiezingen onder de aandacht brengen en het belang van een linkse stem ; we moeten op 1 mei mobiliseren voor de grote Europese betoging te Brussel van 15 mei. Maar we moeten ook aandacht hebben voor een belangrijke andere campagne, een van internationale solidariteit: de campagne Waardig Werk, van 11.11.11 in samenwerking met ABVV en ACV en ACLVB . Waardig werk is niet alleen een zaak van het Zuiden , het belangt ook het Noorden, ons, aan.

Ook wij hebben in ons land veel te maken met precaire jobs, lage lonen, flexibiliteit , stress , arbeidsongevallen, onveilige werkprocedures of gevaarlijke producten…. Maar 2009 is een belangrijk moment in de campagne omdat op 1 mei, onze feestdag, de aftrap gegeven wordt voor het syndicale luik van de campagne, waarbij beide vakbonden in bedrijven op diverse manieren actie gaan voeren, van sensibilisering van hun collega’s tijdens de schafttijd, tot het agenderen van waardig werk binnen het bedrijf (maar ook in de keten van onderaanneming of leveranciers) op Ondernemingsraad… Deze actie loopt tot 21 mei, de feestdag van de christelijke arbeidersbeweging.

Het wordt dus een belangrijke 1 mei voor het ABVV. Bedankt. Wie alle info wil over de acties van het Vlaams ABVV en de campagne Waardig Werk kan terecht op www.vlaamsabvv.be

gisteren, vandaag en morgen Militanten in beweging :

EDDY TRUYEN Eddy Truyen, vakbondsafgevaardigde bij Fotogravure De Schutter gaat met Brugpensioen. Een militant van het eerste uur en wij vonden het opportuun om zijn loopbaan en evolutie als vakbondsmilitant even in de kijker te zetten. Een militant uit een kleine grafische sector, waar weinig spectaculairs gebeurd, maar waar militantisme geen ijdel woord is.

ViB: Hoe is je loopbaan als werknemer eigenlijk begonnen?

In 1963 op 14-jarige leeftijd zette ik mijn eerste stap bij fotogravure De Schutter.

DS was een bedrijf waar 450 mensen hun boterham verdienden. Ondanks het feit dat zij aan de top stonden qua technologie, ging het om zeer arbeidsintensief werk. Meer dan 100 retoucheurs zaten dagelijks over hun lichtbak gebogen, met een penseel in de hand. Opvallend ook dat er zowel een ondernemingsraad als een veiligheidscomité zetelde, niet evident in die periode.

Het was de regel om als leerjongen aan de slag te gaan en ik begon dan ook in de chromodrukkerij. Mijn taak was o.a. om de koperen platen uit te wassen met gezuiverde benzine en de drukkers te voorzien met alles wat zij nodig hadden. Dit ging over ‘s middags hun eten klaar zetten en koffie halen, tot papier klaar leggen en zorgen dat het atelier steeds proper was. Om 17.15 uur ging iedereen de deur uit en de leerjongen kon opkuisen. (er werd nog 45 uren gewerkt van 7.45 tot 17.15).

Mijn “ambitie” was echter fotograaf worden en na 6 maanden kreeg en greep ik de kans om naar de fotoafdeling over te stappen. Ik stond vlug met mijn voeten op de grond. Voor een groep van 15 fotografen ontwikkelaar en fixeer klaar maken, was geen lachertje. De producten werden in flessen van 10 liter gedaan, gemengd met water en dan schudden tot alles was opgelost.

Als leerjongen onderging ik steeds dezelfde routine, ook kuisen van camera’s en ontwikkelbaden tot je geen pap meer kon zeggen. Al vrij snel mocht ik toch een film ontwikkelen., Groot was mijn verbazing toen dit betekende om 6-7 minuten in volledig donker met een badje te staan schommelen. Dit terwijl de “fotograaf” een sigaretje rookte of een babbeltje sloeg met een collega.

ViB: Ik heb dat ook nog gekend, vuilmeid voor iedereen. Hoe lang heeft dat geduurd?

Na een jaar werd ik afgelost en kon mijn opleiding beginnen. De eerste ervaringen met het toen nog ambachtelijke werk waren verre van geweldig.

De reuk van de verschillende producten was soms niet te harden. Het besef dat deze stoffen schadelijk konden zijn voor de gezondheid ontbrak volledig.

Een voorbeeld: wij werkten met trichloor-etyleen, zoutzuur, cyanure e.d. en het enige dat de oudere collega’s ons meegaven, was: ‘niet gaan overhangen, het stinkt wat’. Dat verschillende van deze producten eczeem of kanker veroorzaakten of zelfs dodelijk waren, vertelde geen mens ons.

ViB: Ik herinner mij wel dat het er bij DS nogal patriarchaal aan toe ging.

Er was toch al jaren een CAO waardoor leerjongens om de zes maanden opslag dienden te krijgen? Vertel eens.

Vóór 1970 was het de gewoonte bij DS dat elk personeelslid op het einde van het jaar bij de patrias familias, lees Karl De Schutter, moest komen om zijn persoonlijk rapport te ontvangen.

Om opmerkingen te krijgen dat hij/zij veel te laat kwam of niet ordelijk was, maar ook de vraag of je aan de academie studeerde of een andere grafische opleiding volgde, stelde hij daar.

Daarop kreeg je de eindejaarspremie en naargelang de “prestaties” een briefje met de loonsverhoging. Ik was in 1963 aan 10 BEF per uur begonnen, maar kreeg jaar na jaar 10 BEF opslag wat van mij een gelukkig iemand maakte. Tot de ontnuchtering kwam bij de toepassing van de functieclassificatie in 1970 waardoor ik een opslag van 27 BEF per uur kreeg. De gulheid van mijn patroon van de vorige jaren kreeg hier een flinke knauw.

ViB: Klopt het dat je eerst bij het ACV aangesloten was?

Ja, dat is een heel verhaal. Eind jaren ‘60 werd er een syndicaal afgevaardigde van het ABVV ontslagen, Jan De Mey, een tekenaar. De reden van zijn ontslag was dat zijn gepresteerde uren thuis (niet ongewoon) geen juist beeld gaven. De vakbond was op dat moment voor mij een ver-van-mijn-bed-show.

De solidariteit die losbarstte, was voor

15

gisteren, vandaag en morgen actie werd meegedaan. Zij konden mij de eerste maal nog overtuigen om bij het ACV te blijven temeer omdat ik vorming aan het volgen was. De volgende vrijdagstaking zag ik mijn collega’s aan de overkant van de Venusstraat staan en mijn besluit stond vast, ik stap over. Bij een grote betoging in 1979 in Namen stapte naast het ABVV ook het Franstalige CSC mee op, wat mij deed concluderen de juiste stap gezet te hebben.

ViB: Hoe heb jij de evolutie van de grafische technieken beleefd?

de gebroeders De Schutter een totale verrassing. De vakbond lanceerde een oproep om het werk neer te leggen en naar de Rodestraat (ACV gebouw) te gaan voor meer uitleg. In een mum van tijd legden alle arbeiders van zowel ABVV als ACV het werk stil. Aan de tikklok beneden stond een furieuze Jules De Schutter de mensen van de vakbond af te dreigen, maar iedereen ging rustig buiten. De directie kwam toch niet terug op de beslissing en het ontslag bleef van kracht, ondanks het feit dat de rechtbank anders oordeelde.

Ondertussen was het voor mij duidelijk dat een vakbond echt wel nodig was en ik sloot mij dan ook aan… bij het ACV. ViB: Hoe ben je dan bij het ABVV terecht gekomen?

De jaren ‘70 betekende de komst van moeilijke tijden op economisch gebied, met o.a. de oliecrisis. Maar mij blijven vooral de vrijdagstakingen bij. De regering Tindemans zette de sociale verworvenheden onder druk waarvan de index één van de belangrijkste was.

De vakbonden reageerden met vrijdagstakingen over het ganse land. De verdeeldheid tussen Vlaanderen en Wallonië liet ook bij het ACV zijn sporen na. Reeds bij een vorig conflict had ik al te kennen gegeven aan mijn ACVafgevaardigden dat ik zou overstappen naar het ABVV wanneer niet aan de

16

De jaren ‘80 waren op grafisch gebied, vooral in de pre-press (drukvoorbereiding) de jaren van de grote veranderingen. De opkomst van de PC gaf een nieuwe impuls ondanks de gevolgen voor de tewerkstelling. De regering Martens voerde een ongelooflijk hard liberaal beleid waar deze keer zelfs index-sprongen werden gemaakt. De werklozen verloren 1/3 tot de helft van hun koopkracht, wat zij vandaag nog voelen. Een betoging van het ABVV eind mei 1986 bracht 150.000 mensen op de been.

Maar de informatisering in de grafische sector gaf aan DS ook kansen.

Begin 1980 kreeg ik de kans om aan de eerste computergestuurde grootformaat camera te werken. De opleiding in het Duits heeft mij zweet en bloed gekost, maar uiteindelijk was ik wat trots om de eerste dergelijke camera in Europa te kunnen bedienen. Lang duurde dit succesverhaal niet want de eerste scanners kwamen toen al op de markt en zouden uiteindelijk het ganse foto- en cameraverhaal omgooien. De fotogravure DS was door deze evolutie nog steeds een wereldspeler, maar zag de markt stevig veranderen. Door constant de nieuwste ontwikkelingen op te volgen en bij te scholen slaagden de meeste collega’s er in om bij te blijven.

Boek&Papier gaf zelfs basiscursussen PC op zaterdagmorgen. Vooral Gerard Raeves en Romain De Fleurquin hebben hier veel werk ingestoken en menig collega over de drempel getrokken. De snelle ontwikkeling had echter op het personeelsbeleid zijn negatieve gevolgen. In 1990 ging men dan ook over tot een herstructurering waarbij 40 collega’s moesten afvloeien in een brugpensioenstelsel vanaf 52 jaar. De klap kwam hard aan en uiteindelijk is DS er niet meer in geslaagd om deze negatieve tendens om te buigen. De technologische evolutie zette mij ook aan om in 1988 over te schakelen naar

de scanner-afdeling die in volle expansie was. De bijscholing op zaterdag in Gent aan het HIGRO nam ik er graag bij.

ViB: Je militantenleven beperkte zich niet tot DS? Ondertussen was ik ook gestart met de vorming bij Proviant, waar ik ook mijn goeie kameraad Bart Van Dormael leerde kennen. Het was zowel voor Bart als mezelf het eerste jaar en beiden hadden wij al een lange weg afgelegd. Na de basisvorming vroeg men mij voor de animatorenvorming die ik dan ook heb gevolgd. Dat opleiding en vorming zowat de leidraad zijn voor mij is genoegzaam gekend. De jaren ‘90 brachten voor mij en de Centrale van Boek&Papier een ware ommekeer. Op het gebied van vorming hadden wij als Boek&Papier de traditie uitgebouwd om driedaagse vormingen aan zee te geven. Onder impuls van Ivan Grootaers kenden deze vormingen een hoge vlucht. Daarenboven wist Ivan ons te overtuigen om een syndicale audit te doen in de bedrijven. Dit syndicaal instrument werd met veel overtuiging door de militanten overgenomen, maar door de patroons niet altijd even goed gesmaakt.

Als animator zette ik me regelmatig in bij Proviant en ook bij de vormingen van Boek&Papier. De vormingen op zich zijn een reden om verder syndicaal actief te blijven. De verschillende groepen hebben maar één doel voor ogen en dat is een betere wereld. Het enthousiasme van de deelnemers geeft weer brandstof voor de volgende uitdagingen. De ervaringen van deelnemers omzetten in de praktijk is niet altijd even gemakkelijk, maar toch.

ViB: Ik weet dat je veel werk hebt gestoken in de herziening van de functieclassificatie, een oud zeer dat al dateert van in mijn periode als secretaris en teruggaat tot de jaren ‘80.

Ja, de oude loonovereenkomst zinde de patroons niet meer en zij vonden dat er andere criteria moesten gehanteerd worden. In feite kwam het er op neer dat zij meer vat wilden hebben op de loonvorming en verlonen volgens de inzet van de werknemers. Zij beoogden een stuk willekeur. Wat dan weer niet naar de zin was van de vakbonden. Resultaat: een straatje zonder einde.

In 2002 gingen de sociale partners

gisteren, vandaag en morgen zicht. Helaas net zoals begin ‘90 ging finaal het sprookje niet door. Het patronaat was na de verschillende CAO’s waar wij als werknemers een stuk van de loonmarge hadden afgestaan niet meer bereid om verder te gaan.

ViB: En dan de overgang naar de Algemene Centrale.

over tot een nieuwe poging om de functieclassificatie te hervormen. Deze maal werd gekozen voor Optimor, een consultingbureau met ervaring op dit gebied. Als ancien kwam ik in de technische werkgroep terecht voor de prepress en kon ik het standpunt van het ABVV verdedigen. De ganse procedure liep in onze werkgroep vrij vlot, in press (drukkerijen) en after-press (afwerking) iets minder. Na “6 jaar” was alles afgerond en mijn hoop om dit nog voor mijn pensioen mee te maken kwam in

De centrale van Boek&Papier ging een samenwerkingsverband aan met de Algemene Centrale en ging wat Antwerpen, Gent en Turnhout betreft in deze centrale op. Dat wij een stuk van onze eigenheid verloren, spreekt voor zich. Maar in feite was dit een natuurlijke evolutie, want de tewerkstelling ging jaar na jaar achteruit en het was geen optie als zelfstandige centrale verder te doen. De nieuwe technologieën zorgden er ook voor dat meer en meer functies onder het bediendenstatuut vielen. De spanningen tussen de verschillende paritaire comités wat loonvoorwaarden betreft, nemen de patroons graag mee.

2002 was voor DS een zwart jaar, de helio-afdeling sloot, waardoor weer

30 collega’s hun job verloren. Als ABVV hebben wij zoals bij de vorige herstructureringen het beste, lees het minst slechte, uit de brand gehaald.

De herstructureringen bij DS betekenden telkens een zware klap voor een syndicalist, maar de toekomst van de werknemers in de grafische sector op de helling zetten, zou zeker zo zwaar zijn.

De eerste contacten voor de CAO 2009-2010 zijn op dit moment reeds gelegd met Febelgra en beloven weinig op te leveren. De patroonsfederatie toont zich wel bereid om een beperkte herwerking van de functieclassificatie te overwegen.

Voor mij zal dit echter niet meer van toepassing zijn daar ik eind maart 2009, na 46 jaar DS de deur achter mij zal dicht trekken. De toekomst heeft een aantal uitdagingen voor de boeg, één constante zal vakbondswerk zijn, hopelijk in al zijn facetten.

ViB: Bedankt Eddy, we komen mekaar nog tegen.

Romain

17

weetjes NETOVERSCHRIJDEND PROJECT

Jonge techniek met de grote A “Techniek in beweging” (techniek anders bekeken) Uit recent cijfermateriaal over de evolutie van de leerlingenaantallen in het secundair onderwijs van Antwerpen blijkt dat het technisch onderwijs ( harde sector) hoe langer hoe minder aantrekkelijk wordt voor jongeren, en dit zowel binnen TSO als BSO. Een merkwaardig gegeven als we weten dat het havenbedrijf al jaren schreeuwt om afgestudeerden uit deze studierichtingen.

Niettemin kiezen jongeren over het algemeen in eerste instantie niet voor technische studies.

Veelal komen zij via het watervalsysteem in TSO en BSO terecht. ASO is blijkbaar aantrekkelijker of heeft ten minste dan toch een gunstigere connotatie. Het gevolg is dat, zowel bij de overgang van het basis naar het secundair onderwijs als bij de overgang van de eerste naar de tweede graad secundair, te weinig voor een opleiding binnen de harde sector wordt gekozen.

Initiatieven vanwege de overheid om het tij te keren hebben blijkbaar niet het gewenste effect.

Zijn ouders en leraren wel voldoende geïnformeerd over wat zich afspeelt binnen technische studies, of over de mogelijkheden die deze opleidingen bieden op de arbeidsmarkt?

Om technische opleidingen in het secundair onderwijs meer bekendheid te geven bij het grote publiek hebben zes scholen uit verschillende netten de handen in elkaar geslagen om een project, “Jonge techniek met de grote A”, op het getouw te zetten met als thema ‘Mobiliteit’. De bedoeling is om op een andere manier naar techniek te kijken, en de mogelijkheden ervan te ontdekken.

Elke school ontwikkelt daarom een werkstuk waarbij interactiviteit een belangrijke rol speelt. Op deze manier willen we enerzijds de mogelijkheden van techniek tonen, en anderzijds het project aantrekkelijk maken voor het jonge publiek.

Alle basisscholen en secundaire scholen met een eerste graad uit Antwerpen zullen op 15 en 16 mei worden uitgenodigd op een toonmoment. Ook ouders en andere geïnteresseerden zullen de

18

kans krijgen om de werkstukken te aanschouwen.

Organisatie: de 8 scholengemeenschappen van Antwerpen: vrijdag 15 mei van 10 tot 16 uur voor basisscholen en secundaire scholen

zaterdag 16 mei van 10 tot 13 uur voor iedereen Sporthal Schijnpoort Schijnpoortweg 55A 2060 Antwerpen Info: www.jongmetdegroteA.be

weetjes

SCHOON VOLK Een tentoonstelling over uiterlijk Vakbond in beweging bezocht een tentoonstelling die we zeker aanbevelen.

Schoon volk gaat over de invloed van het uiterlijk op persoonlijke ontplooiing, hoe het iemands kansen bepaalt in de maatschappij en hoe mensen naar elkaar kijken. Schoon volk portretteert 30 mensen die op deze vragen een antwoord geven. Ze geven hun mening over leuke en soms ook moeilijke thema’s. Af en toe vergt dit moed en in het dagelijkse leven zijn zij dan ook schoon volk.

Schoon volk nodigt bezoekers uit om te lezen, te luisteren, te kijken en te schrijven.

Schoon volk is een initiatief van de stedelijke dienst samenleven in diversiteit Atlas in samenwerking met de Vlaamse overheid. Ook andere stedelijke diensten, Antwerpen Boekenstad, doc Atlas en het documentatiecentrum van de provincie Antwerpen droegen bij tot de totstandkoming van Schoon volk.

Waarom een tentoonstelling over uiterlijk?

Iedereen is anders. Als we om ons heen kijken zien we dat de variatie eindeloos is. Man en vrouw, jong en oud, mooi en lelijk, groot en klein, blank en zwart, hetero of holebi, … Iedereen is anders, maar anders dan wie? Wat is normaal en wie bepaalt de norm? Buiten de opsomming van zo net zijn er nog sociale verschillen, zoals rijk zijn of in armoede leven, die onrechtstreeks een grote invloed hebben op het voorkomen van mensen. Ondanks de zichtbare diversiteit zijn er heel wat overeenkomsten, niet in het minst omwille van vergelijkbare genetische en biologische kenmerken. Als we verder kijken dan de uiterlijke kenmerken, zijn al die ‘andere’ mensen misschien toch niet zo verschillend. Maar er hetzelfde uitzien geeft geen garantie dat die persoon ook hetzelfde denkt of voelt.

Atlas als stadsbaken voor diversiteit van de stad Antwerpen is het trefpunt voor inburgering en diversiteit. In Atlas

zitten overheidsdiensten die werken aan gelijke kansen, Nederlandse taallessen en inburgering in één gebouw samen. Atlas is een fysiek aanspreekpunt en een open huis waar iedereen kan binnenlopen. Atlas heeft een brede publiekswerking waar ondermeer het ontwikkelen van tentoonstellingen bij hoort. Met steun van de Vlaamse regering kon Atlas het project “Schoon volk” aan het publiek voorstellen, als aanvulling voor de doelstellingen die ze voor ogen houdt: bijdragen aan het scheppen van de voorwaarden voor een harmonieuze samenleving voor iedereen.

Over alle vormen van diversiteit heen speelt het uiterlijk vaak een essentiële maar onderbelichtte - want vaak onbewuste- rol. Of het nu gaat om eerste indrukken, ‘mensen kijken’, racisme op basis van huidskleur, uniformen, schoonheidsidealen of huidziektes, mensen koppelen heel vaak oordelen en vooroordelen aan uiterlijke kenmerken die vaak als vreemd, grappig of lelijk worden beschouwd omdat ze verschillen van de eigen verwachtingen en vanzelfsprekendheden. Schijn bedriegt!

Discriminatie op basis van huidskleur, schoonheid, geslacht, sociale klasse, seksuele voorkeur, leeftijd en andere zijn wijdverbreid maar zelden benaderd en gebundeld vanuit de gemeenschappelijke noemer “uiterlijk”.

De tentoonstelling “Schoon volk” is een sensibiliserend project over de invloed van het uiterlijk van iemand op zijn persoonlijke ontplooiing, kansen en plaats in de samenleving.

De tentoonstelling is eerst te bezoeken in Antwerpen (Atlas, Carnotstraat 110) van 11 december 2008 tot 30 september 2009 en daarna in verschillende Vlaamse steden.

In deze tentoonstelling komt het thema uiterlijk en uiterlijkheden in al zijn aspecten aan bod en dit aan de hand van 9 mobiele panelen waarin we ons in 9 hoofdthema’s verdiepten:

1. Kijken naar jezelf 2. Schoonheidsideaal 3. Veranderend lichaam (ouder worden, ongeval of ziekte, esthetische chirurgie, tattoo en piercing) 4. Pesten, discriminatie en racisme 5. Kansen op de arbeidsmarkt 6. Kijken naar anderen (eerste indruk, vooroordelen,…)

7. Kledij en status, mode, dresscode 8. Kledij en subculturen 9. Media Aan de hand van getuigenissen van 30 mensen die via videomontages hun mening en ervaring geven over leuke maar soms ook moeilijke thema’s, situeren we de verschillende thema’s. De geïnterviewden zijn gewone mensen, het zouden uw buren of collega’s kunnen zijn.

Een gratis begeleidende brochure zorgt voor extra ondersteuning en verdieping.

De tentoonstelling is gratis te bezoeken in het ATLAS Gebouw.

19

weetjes

Schoon volk, een tentoonstelling over uiterlijk van 11 december 2008 tot 30 september 2009 in Atlas, Carnotstraat 110, 2060 Antwerpen van maandag tot vrijdag van 9 tot 17 uur, dinsdag tot 19.30 uur.

Marcel Beerlandt, met dank aan Birgit Vanden Bempt, Communicatie & Evenementen

SCHOON VOLK Hebben een buitenkant gekregen met binnenkantlezers, droevigwezers, kleurenkenners, kruidenruikers en een vlekje op een plekje.

Hebben aanwezigheid gekregen, schouderscharnieren, spierspanning, bloedgroep, baltsroep en breekbaar gebeente.

Hebben herkenbaarheid gekregen, breedte, hoogte, herkomsthuid, armen zoekend waar te blijven, schrammen van ooit ergens.

Hebben afwezigheid gekregen, dichtdoegezichten, vuisten als knoppen, ingepakte voeten op de groetmetochstoepen.

Hebben aanraakbaarheid gekregen, vingertip, voeling, leesbaar als weerbericht, weerbaar de grenzen van vel over veel.

Afdeling Centrum

Organiseert tijdens de maanden juli, augustus en september 2009

Wandel- en Fotozoektocht Oud-Antwerpen Familiale wandelzoektocht zonder strikvragen Afstand ±5 km Vertrek en eindpunt: Grote Markt Formulieren zijn vanaf 1 juli 2009 te bekomen bij: Café Den Bengel, Grote Markt 5, 2000 Antwerpen.

Tel: 03/233 32 90.

Openingsuren: van maandag tot zondag vanaf 09.00 uur ABVV Informatie- en ombudsdienst, Ommeganckstraat 35, 2018 Antwerpen. Tel 03-220 66 13.

Jos Kalhen, Renaat Veremansstraat 6/64, 2030 Antwerpen.

GSM: 0475-55 51 68 of 0478-95 07 51.

Prijsuitreiking: 31 oktober 2009

Dragen een hoogst persoonlijk hoofd met kanalen waardoor woorden de oever van de lippen halen: hoor wat er hangt in de hersens.

Joke van Leeuwen

0

Deelnemingsprijs: 3 Euro per deelnemingsformulier Inrichters: Staf Van Gorp - Jos Kalhen Controle: Eugeen Strijbosch - Van Rompaey José Verantwoordelijke uitgever: Dirk Schoeters, Ommeganckstraat 35, 2018 Antwerpen

GFT geschreven, film, toneel

SLUMDOG MILLIONAIRE Iedereen kent wel het televisiespelletje dat Walter Grootaers presenteerde “Wie wordt multimiljonair”. Wereldwijd is dit een succes en is zelfs doorgedrongen tot de televisiekanalen van Indië en noemt daar “Who wants to be a Millionaire?”. Hoofdpot bedraagt 20 miljoen roepies maar weinig deelnemers kunnen echter een hoge winst binnenrijven omdat de vragen voor simpele mensen veel te moeilijk zijn.

Op zekere dag staat heel het land in rep en roer want een jonge kandidaat, de 18-jarige Jamal Malik, afkomstig uit de sloppenwijken van Mumbaï weet zich een weg te banen richting finale waardoor hij kans maakt op de superpot! Ondanks alle tegenwerkingen en vernederingen van de presentator wil deze fidele kerel volhouden tot op het laatste. De programmamakers hebben echter geen goed oog op heel deze affaire want ze vragen zich af hoe zo’n simpele jongen, die nooit een deftige opleiding heeft genoten, het antwoord kan weten op al deze vragen! Na een uitzending wordt hij opgepakt door de politie op verdenking van valsspelerij.

Jamal Malik wordt hardhandig ondervraagd maar kan maar een ding met zekerheid zeggen: hij wist alle antwoorden. Hier wil de politie-inspecteur wel het fijne van weten hoe dit mogelijk is.

Dan begint de jongeman zijn levensverhaal te vertellen, hoe hij als kleine jongen probeerde de overleven in de sloppenwijken, zijn crimineel verleden en het meisje waar hij al jaren verliefd op is. Deze historiek maakt duidelijk hoe het komt dat hij alle antwoorden op de vragen kent. Of deze uitleg volstaat om te mogen deelnemen aan de finale is een andere kwestie want zijn biecht gaat heel diep….

Deze “Slumdog Millionaire” kan reeds de verrassing van het jaar genoemd worden! Het simpele gegeven van een jongeman die ervan verdacht wordt vals te spelen tijdens een spel wordt enkel gebruikt als instap tot een ingenieus in elkaar geknutselde film. Het aangrijpende levensverhaal van de jongeman wordt omringd door geschiedkundige feiten van Indië die wondermooi maar zonder franje in beeld zijn gebracht.

Dit alles wordt ondersteund met een meelevende soundtrack en een intelligente flashback montage waardoor de kijker direct wordt meegezogen in het verhaal. Al deze elementen leveren dan ook een dijk van een film op die nog lang blijft nazinderen in het geheugen.

Verantwoordelijk voor deze onverwachte hit is Danny Boyle. Misschien niet zozeer een naam die een belletje doet rinkelen maar als we zeggen dat hij zijn doorbraak heeft gekend in 1994 met “Shallow Grave”, over jongeren en gestolen geld, waarna zijn eerste superhit volgde: “Trainspotting”, een drugsfilm, beide films met Ewan McGregor in de hoofdrol die de jonge Obi-Wan Kenobi vertolkte in de eerste trilogie van de “Star Wars” reeks. Dat Boyle van alle markten thuis is heeft hij

meermaals bewezen door steeds aan te tonen dat hij verschillende genres meester is. “28 Days Later” was een zombiefilm en “Sunshine” en intrigerende sciencefictionfilm. Zijn grootste gok was “The beach” met Leonardo Dicaprio naar de novelle van Alex Garland, en volgens kenners onverfilmbaar wegens de verschillende lagen die het verhaal heeft. Maar Danny Boyle heeft zich perfect gekweten van zijn taak. Nu met “Slumdog Millionaire” bevestigd hij enkel zijn talent waardoor de triomftocht tijdens de Oscaruitreiking en de “Bafta-awards” hier niet vreemd aan is.

Dik verdiend uiteraard maar toch is de keuze als winnaar bijzonder vreemd!

Een Engelse regisseur die een Bollywoodfilm (andere benaming voor Indische film) maakt is geen alledaagse combinatie. Is dit dan het bewijs dat men afstapt van de typische Oscarwinaars die het verleden heeft gekend of een beetje uit wraak wegens de staking van de scenarioschrijvers waardoor Hollywood beroep moest doen op buitenlands talent? Eén ding is zeker dat de grote zomerfilms van 2008 werden geregisseerd door Europeanen! “Wanted” door de Russische Timur Bekmambetov en “The Dark Knight” door de Engelse Christophe Nolan om er maar enkele te noemen. Of is het grote filmtalent te vinden buiten Amerika?

Dat deze film ook in de smaak valt van het publiek, deze staat al enkele weken geprogrammeerd op de affiche in volledig vertoningschema, is nog eens een kroon op het werk van de filmploeg die volgens standaardnormen de film hebben afgewerkt met weinig financiële middelen en onbekende acteurs.

Talent is ditmaal rechtmatig bekroond.

Patrick Van Laer - Filmhuis Klappei Regie: Danny Boyle Met: Dev Patel, Anil Kapoor, Saurabh Shukla, Jeneva Talwar.

UK / 2008 / 120 min. / Verdeler: Cineart

Filmliefhebber ?

Surf dan eens naar www.klappei.be

21

van roddel en chagrijn

BALLEN Ik snap er de ballen niet meer van. Een enorme financiële crisis raakt in feite de ganse wereld met alle economische gevolgen vandien. Want we kunnen het bezwaarlijk enkel nog als financiële crisis bestempelen.

Meer nog: CEO’s van banken kregen en krijgen nog steeds enorme vaarwel-bedragen om ervoor te zorgen dat we nu toch wel in een niet echt comfortabele positie zitten. De waarheid gebiedt mij te zeggen dat ik te weinig ken van de financiële wereld om er gedegen over mee te praten. Maar ik beschik wel over een flinke dosis gezond boerenverstand en dat zegt me dat iets niet helemaal correct is. Ik vraag me af wie er nog beloond is om anderen in de shit te helpen? Natuurlijk weet ik ook wel dat het ongenuanceerd is wat hier neergepend is, toch steekt het de ogen uit en heeft het een vleugje van onrechtvaardigheid.

Een duidelijk teken dat geld alles, maar dan ook alles domineert. En dat men er heel ver voor wil gaan om steeds meer winst en omzet te realiseren. Zelf ben ik ervan overtuigd dat we een kleine 20% weten van wat zich afspeelt in de hogere managementssferen. Tijd om weer werk te maken om het leven van ons allemaal weer op te krikken. Want zelfs in België zie ik jaar na jaar de kloof tussen arm en rijk schrijnender worden. Zeker met een vervangingsinkomen is het lastiger en lastiger, vraag maar aan mensen op pensioen en werklozen. Zelf ben ik alleenstaande en ik kan je vertellen dat investeren in een huis helemaal niet vanzelfsprekend is als je nadien niet enkel wil afbetalen, eten en werken. Tijd dus om meer aandacht te vragen voor 98% van de bevolking die geen 15 Ferrari’s en 5 villa’s kunnen kopen. Tijd om te reageren.

Ergens deze week verbaasde het me eens zo hard dat een peiling van La Libre Belgique naar het stemgedrag van de Vlamingen spijtig genoeg eens te meer een ruk naar rechts vertoonde.

Dat betekent dus onrechtstreeks of zelfs redelijk rechtsreeks een steun aan het kapitalisme en een vergeving van de financiële crisis. Begrijpe wie begrijpe kan en zoals gezegd: ik snap er de ballen van.

Moeten we dan eerst wachten op een volgende wereldoorlog of zoiets voor we mekaar weer vinden om te werken aan het basiswelzijn van iedereen? In ieder geval brengt miserie meer solidariteit. Ik hoop alleszins dat we daarop niet aan het wachten zijn en dat gezond verstand zegeviert begin juni.

Peter

22

(opgedragen aan de kinderen van Gaza)

DE KINDEREN VAN DE OORLOG De kinderen van de oorlog zijn geen kinderen.

Zij hebben de leeftijd van de stenen van het ijzer en het bloed.

Op de tranen van hun moeder hebben zij de ogen geopend op de dagen zonder geheimen en op de brandende wereld.

De kinderen van de oorlog zijn geen kinderen.

Zij hebben de Aarde gekend in vuur en bloed.

Ze hadden hersenschimmen om hun tanden te scherpen.

Ze namen kerkhoven voor kinderspeeltuinen.

Die kinderen van hun leeftijd en van de onzekere dagen die holle ogen hadden van de honger zijn voortijdig oud geworden.

Ze zijn opgegroeid zonder hulp zonder de erfenis te krijgen.

De kinderen van de oorlog zijn geen kinderen.

Ze hebben gezien dat de woede hun liederen verstilde.

Ze hebben geleerd te zwijgen en hun vuisten te ballen wanneer leugenachtige stemmen hen hun lot oplegden.

De kinderen van de oorlog zijn geen kinderen.

Met hun fier voorkomen en hun te grote ogen hebben ze gezien dat de ellende hun neigingen begroef en dat vreemde handen hun lente wurgden.

De kinderen zonder kinder-zijn zonder jeugd en zonder vreugde die beefden zonder verdediging van pijn en koude die het lijden uitdaagden en hun gevoelens verzwegen maar leefden van hoop, zijn zoals jij en ik…

N. (uit Pogen 1975)