Betanzos e a súa comarca. Xaneiro 2020

Bota unha Ollada!!

SEMANA DO PINCHO Restaurante Casanova gaña o primeiro premio do xurado da Semana do Pincho

NOVA

co m

erc

O xurado elixiu como gañador da Semana do Pincho a Restaurante Casanova que se presentou ao certame co petisco "Caza y monte". No concurso participaron vinte e seis locais de hostalería. O premio de votación popular foi para Cho, co seu petisco "crocante de chipirón recheo".

Páx. 6

s. co m

WEB

. w ww

Xaneiro de 2020. Ano XXVIII / Nº 326. 11.000 exemplares de distribución gratuíta. DEPOSITO LEGAL ◗ C-1555 / 92.

www.comerciodebetanzos.com

zo n iodebeta

Máis de 2.400 nenos e nenas xogaron no parque infantil de ACEBE CCA O parque infantil de xogos que ACEBE CCA instalou na Praza dos Irmáns García Naveira durante as vacacións de Nadal volveu ser un éxito. Máis de 2.400 nenos e nenas pasaron polas instalacións para desfrutar das diferentes opcións de xogos, según os datos contabilizados polos monitores no reconto diario de entradas. O día de maior afluencia foi o 30 de decembro, no que se contabilizaron 221 nenos e nenas. A media diaria foi de 133.

Páx. 4

ENTREVISTA O concelleiro Jose Lagares avanza os obxectivos e proxectos das concellerías que dirixe A presidenta de ACEBE CCA, Antonia Anido, e o notario durante o sorteo / ARUME

ACEBE CCA pon o peche á campaña de Nadal co sorteo ante notario de 1.500 euros en premios A Campaña de Nadal de ACEBE CCA chegou ao seu remate coa celebración do sorteo ante notario dos 1.500 euros en premios. O sorteo celebrouse o 8 de xaneiro nas oficinas de ACEBE CCA. As persoas que dispoñan dalgún dos boletos agraciados deberán contactar coa

asociación antes do día 24 de xaneiro para reclamar o seu premio.

A Campaña de Nadal contou co apoio da Xunta de Galicia, da Deputación da Coruña e do Concello de Betanzos Páx. 3

J o s e L a g a re s , co n ce l l e i ro d e Eficiencia Enerxética, Transportes, Medio Ambiente e Medio Rural, comenta os principais obxectivos das áreas das que é responsable.

Páx. 14

GALA DO DEPORTE Betanzos premia aos deportistas e entidades destacadas do ano na IV Gala do Deporte O Concello recoñeceu a traxectoria dos deportistas e entidades máis destacados de 2019 na IV Gala do Deporte que se celebrou o 20 de decembro. Os premios aos mellores deportistas do ano foron para Carlos Arévalo e para Ivanna Román.

Páx. 22 e 23

2 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Xan e iro 2020

EXPOSICIÓNS EDIFICIO ARQUIVO DO ANTIGO REINO DE GALICIA (LICEO) -Ata o 15 de xaneiro. Exposición dos traballos participantes no Concurso de carteis de Nadal organizado polo Concello.

-Ata o 16 de xaneiro. Exposición titulada "Á violencia de xénero dille non!" Organiza a Secretaría Xeral de Igualdade da Xunta de Galicia. Colabora Concello de Betanzos.

-Ata o 12 de xaneiro. Pases do Belén Móbil situado no 2º andar do Edificio Arquivo. Para asistencia de grupos concertar cita previa no teléfono 609691692.

Horario Liceo: días laborables: de 10.00 a 14.00 h e de 18.00 a 21.00 h sábados: de 11.30 a 14.00 h BIBLIOTECA MUNICIPAL A. CASTELAO -Ata o 31 de xaneiro. Exposición temática sobre "O mundo dos Bolechas". Organiza: Concello de Betanzos Horario Biblioteca: luns a venres: de 10.00 a 14.00 h e de 16.00 a 21.00 sábados: de 10.30 a 13.00 h FUNDACIÓN CIEC -Ata o 31 de xaneiro. Exposición de obra gráfica colectiva de artistas e novos valores titulada "RegalArte. Obra gráfica para sorprender".

Horario Fundación CIEC: martes a sábado de 10.00 a 14.00 h e de 16.00 a 20.00 h

PROGRAMACIÓN LIBRARÍA BIBLOS -Sábados 11 e 25. 11.30-13.30 h Obradoiro de ilustración e Banda deseñada con Xosé Tomás. Só para inscrit@s.

-Luns 13. 19.00 h Presentación da novela "Beleza vermella" de Arantza Portabales -Xoves 16. 19.30 h O profesor e escritor Narciso de Gabriel aborda a figura de Xosé María Álvarez Blázquez -Venres 17. 19.30 h Jacinto Ruíz Valentín presenta "Tres días y medio", unha novela de mulleres inmigrantes e prostitución -Mércores 22. 19.30 h Quinito López Mourelle presenta "La herida de Bach", sobre a figura do compositor e as súas paixóns.

-Xoves 23. 20.00 h Alfredo Conde falará da súa novela "Homes de ferro" -Venres 24. 19.30 h Xosé A. Fraga presenta "Ciencia próxima", no que se recollen numerosos textos relacionados con Betanzos -Venres 31. 19.30 h A escritora Eli Ríos falará de dúas das súas obras máis recentes no Clube de Lectura Feminista: "Remexido de patacas" e "O ceo das reixas".

Xuntanza aberta a todas as persoas que desexen participar.

-Actividades abertas ao público en xeral agás as que precisan inscrición. Tlf.981771816 · librariabiblos@ biblosclube.com

GUÍA DO LECER · LECTURA · CINE

CURSOS E OBRADOIROS AULA CEMIT -OBRADOIRO LIBREOFFICE WRITER II Días 27, 28, 29 e 30. Horario: 16.30 a 18.00 R/ Emilio Romay nº 1. Tlf. 98177001 (ext. 2401) Inscricións: na aula ou na páxina web: cemit.xunta.gal/es/centro/15. Organiza: Concello IES AS MARIÑAS Luns 27. Obradoiro de poesía e escrita creativa "Construíndomos na escrita" por conta das escritoras galegas Dores Tembrás e Antía Otero do colectivo Apiario. Para o alumnado de secundaria do IES As Mariñas. Organiza: Concello de Betanzos

MÚSICA -Sábado 18. 20.30 h Aula de Cultura Xulio Cuns concerto sobre a figura de Torrente Ballester por conta do Coro Universitario Senior do Campus de Ferrol-UDC. -Sábado 25. 12.00 Salón Azul do Edificio Arquivo, concerto didáctico para nenos e nenas de ata 6 anos e as familias "Fíos do querer", por conta de Cooperativa Miudinho dentro do programa Sábados miúdos 2020.

Inscrición previa do 20 ao 23 de xaneiro en www.betanzos.net (terán preferencia as persoas empadroadas en Betanzos).

Organiza: Concello de Betanzos

CONCERTOS CAFÉ LANZÓS -Venres 10. A Trío (con Arturo el del Saxo) -Venres 17. The Homeless -Venres 24. Silvia Penide -Venres 31. Yokey

PROXECCIÓNS CINE CLUB LAR DE UNTA CICLO OLIVER LAXE -Venres 24. 20.00 h Cine Alfonsetti proxección da película para público adulto "Mimosas".

-Martes 28. 20.00 h no Lar de Unta proxección da película para público adulto "París # 1" e "O salvaxe leva o seu tempo".

-Xoves 30. 20.00 h no Lar de Unta proxección da película para público adulto "Todos vós sodes capitáns" -Venres 31. 20.00 h no Cine Alfonsetti proxección da película para público adulto "O que arde" Entrada de balde ata completar a capacidade da sala. Organizan: Asociación Lar de Unta e Concello de Betanzos

As actividades programadas poden sufrir cambios de última hora. Poden consultar a web: www.betanzos.gal

Lecturas de Inverno La increíble historia del... papá bandido Autor: David Walliams. Ed. Montena

“Esta historia trata dun neno normal chamado Frank. Un día a súa vida dá un chimpo: o seu pai perde o traballo, a súa muller que se foi con outro. O seu pai remata no cárcere por complicidade nun roubo. Frank pensa nun plan para sacalo de alí. Recoméndolles o libro aos nenos e nenas que lle gustan os libros de acción".

Lucía Prado, de 6º C do CEIP Francisco Vales Villamarín

El club de los raros

Autor: Jordi Sierra i Fabra. Editorial SM "Había un niño que se llamaba Hugo, era tartamudo y lo pasaba mal en el cole. Un día conoció a Bernardo. El matón de la clase les hacía la vida imposible, así que decidieron formar un club. Poco a poco todos los niños se apuntaron al club. Al final el matón les pidió perdón y se unió al club. Me gusta porque tiene una moraleja que es que poco a poco iremos superando nuestros miedos, y las ilustraciones bonitas.".

Andrea Fernández, alumna do CEIP Francisco Vales Villamarín

Lulú Pecas y su súper equipo

Autora: Nuria Pradas. Ilustracións: Tony Mena Editorial: Medialive Content "Este libro trata dunha nena chamada Lulú que se decata de que no seu colexio vanse a organizar unhas olimpíadas especiais. Ela pensa en participar cos seus amigos Ringo e Martina. Lulú está convencida de que vai gañar e xa está a pensar en firmar autógrafos e outras moitas ideas xeniais. Cando chega o día das olimpíadas, dase de conta de que participan tamén os seus maiores enemigos: a Tiesa e as xemelgas Susana e Carlota. Quen gañará? Recoméndovos este libro porque está cheo de risas e de intriga. É unha moi boa historia. rétovos a lela igual que eu o fixen".

Inés Pedreira Basteiro, de 6º B do CEIP Francisco Vales Villamarín

Cine de Inverno Bad Boys for Life Tercera y esperada entrega de la franquicia producida por Jerry Bruckheimer, que vuelve como productor de esta comedia de acción interpretada por Will Smith y Martin Lawrence. En esta ocasión, Marcus Burnett es ahora un inspector de policía y Mike Lowrey está en plena crisis de madurez. Tendrán que unirse para enfrentarse a un mercenario albanés que busca venganza por la muerte de su hermano. Acompañan a los dos protagonistas Vanessa Hudgens y Joe Pantoliano. Dirige Adil El Arbi.

Jojo Rabbit El director neozelandés Taika Wartiti dirige la sorprendente ganadora del prestigioso festival de cine de Toronto, que suele acertar casi siempre en las nominadas y ganadoras de los Óscar. Una comedia dramática donde un niño de las juventudes hitlerianas tiene a Hitler como amigo invisible. Alabada por la crítica por su autenticidad y frescura, puede estar entre las nominadas al Óscar 2020. La protagonizan Roman Griffin, el propio director como Hitler, Scarlett Johansson y Sam Rockwell.

Las aventuras del Dr. Dolittle Nueva versión de esta comedia que Eddie Murphie interpretó en los 90 y que ahora hace Robert Downey Jr. de la capacidad de un científico para hablar con los animales. Dirige Stephen Gaghan.

Jesús Ramos

BETANZOS e a súa comarca · Xanei ro 2 02 0

PRAZA DO CAMPO

ACEBE CCA sortea ante notario os 1.500 euros da Campaña de Nadal As persoas que posúan algún dos boletos premiados deberán reclamar o seu premio contactando coas oficinas da asociación antes do 24 de xaneiro.

REDACCIÓN / Betanzos ACEBE CCA realizou o 8 de xaneiro o sorteo ante notario dos 1.500 euros repartidos en oito premios da Campaña de Nadal da asociación que este ano tiña como lema "Dálle vida ao Nadal en Betanzos".

A iniciativa desenvolveuse entre os días 10 e 31 de decembro de 2019 nos comercios e empresas asociados a ACEBE CCA que repartiron entre os seus clientes os boletos para participar no sorteo. En total, a asociación sorteou 1.500 euros que se dividen nun primeiro premio de 500 euros, dous segundos de 250 euros cada un e cinco terceiros de 100 euros cada un.

As persoas que teñan algún dos boletos premiados deberán comunicarse coas oficinas de ACEBE CCA, situadas na Praza Mestre José Dapena, número 1 baixo (Edificio Escolas García Naveira) ou chamar por teléfono ao 981774574, en horario de mañá. A data límite para reclamar os premios será o venres 24 de xaneiro ás 14:00 horas. Os premios entregaranse en forma de tarxeta regalo e poderán canxearse nos establecementos asociados a ACEBE CCA. A campaña completouse cun parque infantil de xogos na Praza dos Irmáns García Naveira. Esta acción promocional de Nadal de ACEBE CCA contou coa colaboración da Xunta de Galicia, da Deputación da Coruña, do Concello de Betanzos e de Gadis.

A N EV IÓ U C N CA BI U

3 Bc

ASESORÍA APEBE

MANUEL PEDREIRA

JURÍDICO-LABORAL Y DE SEGURIDAD SOCIAL FISCAL Y CONTABLE EMPRESAS · AUTÓNOMOS · TRABAJADORES · HOGAR · ASOCIACIONES · SUBVENCIONES · PRESTACIONES · ETC Avda. Jesús García Naveira, 27 - 1.º A · 15300 BETANZOS Teléfono 981 772 516 · Fax 981 774 225 apebe@pedreiradelrio.net · www.asesoriayprocurapedreirabetanzos.es

PRIMEIRO PREMIO (500 €)

Gadis · 162735 SEGUNDOS PREMIOS (250 €)

Manuela Ferreira · 131926 Mercería O Carrete · 112672 TERCEIROS PREMIOS (100 €)

Cuore Boutique · 147783 Asesoría Apebe · 148611 Outfit · 054060 Talleres Campañó · 055636 Manuel Rey · 027675

REBAJAS Visítanos en nuestra

nueva tienda Av. García Naveira 6 981 77 32 41 Eli Fernández

Betanzos

Rúa do Frade 3 · 981 77 48 23 · f @nosoloflores

4 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Xan e iro 2020

PRAZA DO CAMPO

Máis de 2.400 nenos e nenas xogaron no parque infantil de xogos de ACEBE CCA REDACCIÓN / Betanzos Máis de 2.400 nenos e nenas desfrutaron no parque infantil de xogos que ACEBE CCA instalou na Praza dos Irmáns García Naveira durante as vacacións de Nadal.

Os datos foron facilitados polos monitores das instalacións que levaron o reconto diario das entradas que se canxearon.

A media de nenos e nenas por día foi de 133 e o día de maior afluencia foi o 30 de decembro, no que se contabilizaron 221.

O parque estivo aberto ao público entre o 20 de decembro e o 6 de xaneiro, coincidindo coas vacacións de Nadal dos escolares, e para acceder era preciso presentar unha entrada que podía

Este ano, como novidade, o parque contou con xogos de Carrera / ARUME obterse nos comercios e empresas asociadas a ACEBE CCA. O parque infantil serviu de complemento á Campaña de Nadal da

asociación que contou coa colaboración da Xunta de Galicia, da Deputación da Coruña e do Concello.

Varias imaxes das zonas de xogos do parque infantil / FOTO ARUME

ACEBE CCA entrega os alimentos da xornada solidaria no parque infantil

FOTO ARUME

A Presidenta de ACEBE CCA entregou os alimentos e produtos de hixiene recollidos durante a xornada solidaria que se levou a cabo no parque infantil de xogos que a asociación instalou na Praza dos Irmáns García Naveira.

A xornada solidaria celebrouse o 23 de decembro e durante o día foron máis de 150 os nenos e nenas que accederon ao parque infantil aportando doazóns de alimentos non perecedoiros e produtos de hixiene que se entregaron ao programa de

reforzo de alimentos do Concello de Betanzos.

Ao acto de entrega, que se efectuou na sede de ACEBE CCA, acudiu a concelleira de Comercio, Mª Ángeles Veiga.

Tamén asistiu Antonio Barros, en representación de Cáritas Interparroquial de Betanzos, Víctor Méndez, presidente de Cruz Vermella Betanzos, e dous voluntarios de Cáritas.

A Presidenta de ACEBE CCA mostrou o seu agradecemento ás familias que realizaron as súas aportacións.

Antonio Barros, de Cáritas, Víctor Méndez, de Cruz Vermella, Antonia Anido, presidenta de ACEBE CCA, Mª Ángeles Veiga, concelleira de Comercio, e dous voluntarios de Cáritas / FOTO ARUME

Betanzos e a súa comarca

ANÚNCIATE DESDE 20 € CONSULTA AS TARIFAS

618 829 804 981 77 45 74 publicidade@comerciodebetanzos.com

PRAZA DO CAMPO

BETANZOS e a súa comarca · Xanei ro 2 02 0

Betanzos terá un orzamento de 9,5 millóns de euros dos que destinará máis de 1 millón a investimento A maior partida é a que corresponde a cubrir os gastos de persoal, con 4,1 millóns e haberá un incremento do capítulo de servizos e axudas de carácter social REDACCIÓN / Betanzos O Goberno Local aprobou no último Pleno do ano os orzamentos correspondentes ao exercicio de 2020 cos votos a favor dos concelleiros socialistas e os votos en contra da oposición.

Betanzos terá para o presente exercicio un orzamento de 9,5 millóns de euros dos cales se destinarán 4,1 millóns á partida de gasto de persoal.

No que respecta a gasto corrente, increméntase en máis de 400.000 euros con respecto ao anterior exercicio e contará con 3,5 millóns de euros. O motivo deste aumento é consecuencia do incremento no custe do servizo de

axuda a domicilio, explicou o concelleiro de Facenda, Diego Fernández, quen salientou que "dentro das partidas de gasto destaca o millón de euros que se destinarán a investimentos en novos equipamentos e na mellora de servizos. A esta cifra hai que sumarlle os 400.000 euros do Plan Único da Deputación".

Neste sentido, Diego Fernández, subliñou que cómpre ter en conta a previsión de que este capítulo poida verse i n c r e m e n t a d o c o n n ovo s investimentos no parque do Pasatempo ou na senda a Os Caneiros: "tamén haberá que contar con outras colaborac i ó n s q u e p o i d a n c h e g a r, esperemos, do goberno auto-

nómico", matizou.

O concelleiro subliñou tamén que se producirá un incremento nas partidas destinadas a servizos e axudas sociais: "aumentaremos as partidas de subvencións a entidades e fortaleceremos tamén as convocatorias de becas, comedor escolar e transporte adaptado, entre outras", dixo. Neste sentido explicou que o obxectivo é "apoiar ao tecido asociativo do municipio e seguir apostando por políticas de carácter social", dixo.

Ademais, engadiu que cómpre ter en conta o aumento que se producirá no gasto do servizo de axuda a domicilio que se atopa en fase de licitación.

5 Bc

PP e BNG votaron en contra da proposta orzamentaria REDACCIÓN / Betanzos Os partidos da oposición votaron en contra dos orzamentos presentados polo grupo de goberno.

O PP asegurou que o documento presentado polo equipo de goberno "pon de manifesto que os actuais responsables municipais carecen de proxecto para Betanzos, só é un conxunto de partidas destinadas, con sorte, a ir tapando buratos", dixo a voceira, Cecilia Vázquez, quen subliñou que os orzamentos teñen "unhas carencias manifestas", dixo.

Cecilia Vázquez menciona aspectos como a partida de 5.000 euros para camiños veciñais que, dixo, "non dá nin para manter limpas as cunetas". Tamén incidiu en aspectos para os que non se destinan recursos: "o anuncio electoral de creación de urban m a r ke t , n o o r z a m e n to, 0 euros para mercados, igual

que os recursos destinados a instalacións deportivas, 0 euros", dixo.

O BNG, pola súa parte, tamén votou en contra e acusou ao goberno local de incrementar o gasto en servizos privatizados "que pasa dos dous millóns de euros", dixo o voceiro, Henrique del Río.

Tamén incidiron na falta de investimentos claves para Betanzos e no incremento das s u bve n c i ó n s a s i g n a d a s a dedo.

"Nin se contempla investimento no Pasatempo, nin no Casco Histórico nin pasan dos pouco máis de 3.000 euros para a reconstrución subsidiaria da Casa Gótica que levan anunciando desde 2011", dixo Del Río.

O B N G c r i t i co u t a m é n o "gasto en propaganda, protocolo, festas e outros gastos que non melloran a calidade de vida da veciñanza", dixeron.

6 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Xan e iro 2020

Betanzos investirá máis de 1,5 millóns de euros nun plan de mellora da eficiencia enerxética REDACCIÓN / Betanzos O Co n ce l l o d e B e t a n zo s investirá máis de 1,5 millóns de euros na sustitución de lumin a r i a s co nve n c i o n a i s p o r outras de tecnoloxía led. O investimento, financiado nun 80% por fondos europeos, realizarase en dúas fases.

A primeira xa saiu a licitación e suporá a sustitución de 662 luminarias cun investimento de case 540.000 euros.

Este proxecto suporá a mellora do alumeado en varias rúas do núcleo urbán e nas principais vías de saída da cidade tanto dirección Ferrol, como Infesta, Oza Cesuras, Paderne e Sada.

Ademais da sustitución das lámpadas realizaranse outras obras complementarias que afectan aos centros de mando, ao cableado e ás tomas de terra. Con este plan estímase que a redución anual do consumo de enerxía será do 76% aproximadamente.

Este proxecto completarase con outro invetimento de máis de 1 millón de euros que inclúe a renovación da iluminación pública e sinalización pública exterior no casco histórico, nas parroquias de Piadela e Requián, e nos parques e outras rúas da zona urbana.

O proxecto inclúe tamén as correspondentes actuacións complementarias para garantir o bo funcionamento do sistema led. En total sustituiranse máis de 1.000 luminarias convencionais por outras led, construiranse canalizacións soterradas e arquetas, e novos circuitos eléctricos aéreos ou soterrados.

PRAZA DO CAMPO

A Banda Municipal dá a benvida a catro novos músicos no Concerto da Ilusión REDACCIÓN / Betanzos A Banda Municipal de Música de Betanzos incorporou á súa

formación catro novos músicos que se estrearon no tradicional "Concerto da Ilusión" celebrado na igrexa de Santa

Vista panorámica da igrexa de Santa María durante o Concerto da Ilusión ao que acudiu numeroso público / FOTO ARUME

Os catro novos membros da Banda de Música xunto ás súas familias, a alcaldesa, varios concelleiros e os restantes membros da agrupación / ARUME

María o día 30 de novembro.

As novas incorporacións da Banda Municipal de Música son: Anxo Facal París (percusión), Martín Fernández Doporto, Carmela Pintor Carracedo e Javier Sánchez Gómez (clarinete).

Os novos integrantes da agrupación foron "recollidos" nos seus respectivos domici-

lios pola banda de música que fixo o tradicional paseo pola cidade para ir dando a benvid a , u n p o r u n , a o s n ovo s membros unhas horas antes de trasladarse á igrexa de Santa María para o concerto.

A actuación contou con numeroso público que asistiu ao debut dos novos músicos recén incorporados.

A Aula CeMIT organiza A residencia de anciáns un curso de iniciación García Irmáns e o IES As a Libreoffice Writer II Mariñas organizan as primeiras xornadas REDACCIÓN / Betanzos interxeracionais A Aula CeMIT de Betanzos organiza para os días 27, 28, 29 e 30 de xaneiro un curso de iniciación a Libreoffice Writer II. O curso impartirase nas instalacións da aula CeMIT, situad a s n a r ú a E m i l i o Ro m ay número 1 en horario de 16.30 a 18.00 horas.

As inscricións deben realizarse na propia aula ou ben no teléfono 981770011 (extensión 2401) ou a través da páxina web www.cemit.xunta.es onde tamén poden obter máis información sobre o curso.

REDACCIÓN / Betanzos Un grupo de estudantes dos últimos cursos de ESO e de 1º de Bacharelato do IES As Mariñas participaron nas primeiras xornadas interxeracionais organizadas entre o centro educativo e a residencia de anciáns "García Irmáns".

Os mozos e mozas realizaron labores de voluntariado, organizando xogos e compartindo experiencias cos maiores. A iniciativa resultou moi enri-

Alumnado do IES As Mariñas participou nas primeiras xornadas interxeracionais na residencia de anciáns García Irmáns quecedora para ambos grupos de idade, tal e como explicaron as persoas participantes, e creáronse lazos afectivos que fixeron que os mozos

"apadriñaran" aos anciáns para visitalos con regularidade. A iniciativa contou tamén coa colaboración de ACEBE CCA.

PUBLICIDADE

BETANZOS e a súa comarca · Xanei ro 2 02 0

7 Bc

8 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Xan e iro 2020

PRAZA DO CAMPO

O BNG pide ao Concello que modifique as normas subsidiarias para construir unha estación de autobuses REDACCIÓN / Betanzos

No centro, a alcaldesa, María Barral, xunto a Susana García de Restaurante Casanova, os finalistas e os membros do xurado / FOTO ARUME

"Caza y monte" de Restaurante Casanova gaña o premio do xurado da Semana do Pincho Pasaron á final, ademais de Casanova, Cho, Casa do Queixo, Casa Carmen e Café Lanzós. O gañador do premio de votación popular foi Cho. REDACCIÓN / Betanzos Restaurante Casanova gañou o primeiro premio do xurado no concurso da Semana do Pincho coa súa creación titulada "Caza y monte", elaborado con xabaril desmigado, cebola caramelizada, puré de castaña, anacos de castaña, iuca, pemento vermello, chocolate puro, botóns de reducción do prebe do xabaril e herbas aromáticas.

No certame, que se celebrou entre o 30 de novembro e o 8 de decembro, participaron un total de vinte e seis locais de hostalería que optaban a conseguir o premio do xurado e o premio de votación popular.

Un primeiro xurado seleccionou aos cinco finalistas que foron, ademais de Restaurante Casanova, Cho, co seu petisco "Crocante de chipirón recheo"; Casa do Queixo, con "Petisco tres queixos"; Casa Carmen, con "Yatecomeré"; e Café Lanzós con "Y de postre...".

Un segundo xurado foi o encargado de elixir de entre os cinco finalistas ao gañador do certame.

Premio Popular Ademais do premio do xurado, os locais de hostalería inscritos na Semana do Pincho optaban ao premio popular,

que se determina polo número de votos emitidos polos clientes dos establecementos.

Neste caso, o gañador foi Cho, co seu petisco "Crocante de chipirón recheo", un chipirón recheo sobre cama de pataca con pisto.

Os clientes, ademais, podían participar no sorteo de tres vales de compra por valor de 1 0 0 e u ro s p a ra g a st a r e n comercios asociados a ACEBE CCA e un vale de 100 euros para gastar nos establecementos integrados en CHESCasco (Comercio, Hostalería e Servicos do Casco Histórico de Betanzos). Para iso tiñan que probar os pinchos en alomenos cinco establecementos

Pza. Alfonso IX, Nº 10 Telf. 981 77 09 52 - BETANZOS

A alcaldesa, María Barral, e Susana García de Restaurante Casanova, co pincho gañador / ARUME diferentes e entregar o díptico cos selos dos cinco locais para poder optar aos premios que se sortearon.

Tamén podían participar a través das redes sociais do Concello noutro sorteo de produtos cedidos por CocaCola.

Coa celebración da Semana do Pincho, o Concello busca "potenciar a gastronomía, a hostalería e dinamizar tamén outros sectores da cidade", explicaron fontes municipais.

O BNG propuxo no último Pleno do ano que o Concello realice unha revisión puntual das normas subsidiarias para que poida construirse unha estación de autobuses en Betanzos.

A proposta do grupo nacionalista é ubicar a estación de autobuses entre as avenidas do Carregal e A Coruña, por detrás da Fábrica da Luz: "pode ter entrada por unha destas vías e saída pola outra, nun lugar que dista menos de 5 0 0 m e t r o s d a p ra z a d o Campo e daría servizo ao centro e á zona escolar", explicou o voceiro do BNG, Henrique del Río, quen salientou que "cremos que é o momento de afrontar este debate, tendo presente que o PXOM que se está a redactar non prevé este tipo de infraestrutura", dixo.

Del Río criticou que "Betanzos adoece dunha mínima organización no transporte público por estrada, do cal co n f l ú e n va r i a s l i ñ a s q u e paran, cada unha, nun lugar diferente, o que, polo xeral entorpece e obstaculiza o tránsito", matizou.

Ademais, demandaron no Pleno que o goberno local "defina a normativa de mobilidade no casco histórico, priorizando a mobilidade peonil, e q u e co nvo q u e n u n m e s a comisión de tráfico para abordar e dictaminar a eventual revisión da normativa sobre mobilidade no Casco Histórico", explicaron fontes da agrupación.

PUBLI REPORTAXE

BETANZOS e a súa comarca · Xanei ro 2 02 0

9 Bc

Cayetana Pena Vidal, Dietista-Nutricionista clínica:

Abre en Betanzos la primera consulta de Nutrición Clínica para tratar la enfermedad a través de la alimentación Diabetes, tratamientos oncológicos, patologías digestivas, intolerancias alimentarias, entre otras muchas enfermedades, mejoran con el asesoramiento profesional de un/a nutricionista colegiado/a, afirma Cayetana Pena Vidal, Grado Universitario en Nutrición Humana, Licenciada en Biología, con más de 12 años de experiencia, y posgrado en interacción fármaco-nutriente y en sistema de intercambios para la elaboración de dietas.

-¿Qué es la nutrición clínica?

-Es una rama especializada de la nutrición humana que asesora y orienta a enfermos y a sus familiares, mejorando la resolución de sus patologías a través de unas pautas alimenticias específicas.

-¿En qué consiste tu trabajo diario en la consulta de nutrición clínica?

-Hago entender al enfermo lo importante que es llevar una dieta adaptada a sus patologías y a su abordaje médico y/o farmacológico, recalcando, a la hora de adquirir unos hábitos saludables, lo importante que es una dieta adecuada con una combinación concreta de nutrientes.

-¿En qué casos se recomienda acudir a una consulta de nutrición clínica?

-Está muy extendida la idea de que nos dedicamos exclusivamente a la pérdida de peso, a asesorar a personas diabéticas o con intolerancias, pero nuestra labor es mucho más amplia, abarca tanto a enfermos que padecen molestias digestivas como enfermedades autoinmunes, como tratamientos oncológicos o colesterol alto. Utilizo la nutrición como herramienta con fines terapéuticos para mejorar la situación de los pacientes que presentan una sintomatología como es el caso de la hernia de hiato, el reflujo gastroesofágico, el vientre hinchado o las enfermedades de

carácter autoinmune que afectan al sistema esquelético, nervioso o digestivo, como la esclerosis múltiple, artritis reumatoide o enfermedades del sistema circulatorio, renal, endocrino, etc...

-¿Cuál es tu método de trabajo en la consulta?

-Primero realizo una valoración nutricional completa que consta de varios estudios: psicosocial, clínico, antropométrico y dietético. A continuación, evalúo las necesidades nutricionales del paciente y organizo las estrategias y objetivos a alcanzar. Después entrego las pautas nutricionales personalizadas. Y finalizo con un seguimiento de la evolución del paciente y las consecuentes modificaciones que se requieran en sus pautas.

-¿En qué consiste el estudio antropométrico?

-Se trata de un análisis de composición corporal realizado con uno de los métodos más avanzados y fiables, basado en la multifrecuencia de 8 electrodos, que permite una medida de la masa grasa total y segmental, del índice de Sarcopenia, el agua extra e intercelular, etc. proporcionando un análisis instantáneo del estado de salud y la condición física del paciente.

-¿Los pacientes que acuden a la consulta valoran que la persona que les asesora sea DietistaNutricionista colegiada?

-Con frecuencia me preguntan por consejos que leen en Internet, que les comenta una vecina, o que oyeron… sin embargo, al acudir a mi consulta estas dudas desaparecen. Poseer una titulación oficial, estar avalada por el Colegio oficial de Dietistas y Nutricionistas de Galicia y formar parte de la Academia Española de Nutrición y Dietética les tranquiliza y les asegura un buen asesoramiento, sin tener que arriesgar con consejos que repercutan negativamente a su salud.

-¿De qué forma influye la nutrición en las enfermedades?

-La nutrición es básica, evita agravamientos y complicaciones, y mejora los resultados. Un ejemplo claro de una nutrición inadecuada es “me da mal el sintrom”, eso ocurre porque el cuerpo se descontrola, el anticoagulante no funciona como tiene que funcionar, y el paciente se queda sin ayuda para evitar los accidentes cardiovasculares. Eso puede evitarse con una alimentación adecuada.

-¿Qué recomendaciones nutricionales básicas darías a las personas que quieren mejorar su alimentación?

-Principalmente que huyan de los mitos sobre la nutrición, por ejemplo, pensar que la dieta es sólo para adelgazar, que las personas diabéticas pueden comer sin problema lo que se venden

Cayetana Pena Vidal en su nueva consulta / FOTO ARUME como ‘light’ o que no pueden comer determinadas frutas. Es necesaria una dieta equilibrada que incluya todos los grupos de alimentos, una pauta basada en la dieta mediterránea sería ideal para empezar a mejorar la alimentación.

-¿Qué problemas relacionados con la nutrición preocupan más a los enfermos, a los médicos, a los cuidadores…?

-Sin duda, veo que la mayor inquietud que me plantean es la de sentir la falta de fuerza y energía en la vida cotidiana causada bien por la enfermedad o por sus terapias. Partiendo de esta preocupación y tras analizar la historia clínica trato de explicar que una dieta equilibrada y personalizada mejoraría esa situación.

-¿Qué recomendaciones darías en los casos de enfermedades de larga duración?

-La primera y principal sería realizar una consulta a un Dietista-Nutricionista puesto que la mayoría de las dietas son carentes en micronutrientes (vitaminas y minerales), los cuales son imprescindibles para el buen funcionamiento del organismo y, por lo tanto, necesarios para la recuperacion, sobre todo si están implicados en un proceso de convalecencia. Por lo tanto, siempre hay que apostar por una dieta con control de micro y macronutrientes adaptados a la persona y a la enfermedad controlados co n u n a /u n e s p e c i a l i s t a titulada/o y colegiada/o.

10 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Xan e iro 2020

PRAZA DO CAMPO

O Cine Clube Lar de Unta e o Lugami Artes Gráficas deixa a súa "pegada" solidaria para o 800 aniversario Concello adican un ciclo ao Coa publicación do libro fotográfico "Octingenti" a empresa doou 5.000 euros á causa de Noel contra o meduloblastoma. Pode mercarse en Lugami, na oficina de turismo e en Biblos REDACCIÓN / Betanzos "Queriamos deixar a Betanzos un agasallo con motivo do 800 aniversario do traslado da cidade e, ao mesmo tempo, colaborar coa causa do noso veciño Noel e o resultado foi "Octingenti", un libro con máis de 200 fotografías de Betanzos e das súas xentes de tres grandes fotógrafos, José Caruncho, Francisco Pillado e Inocencio Schmidt". Así explicaba Jesús Ares, de Lugami Artes Gráficas o obxectivo do proxecto no que a imprenta traballou durante máis dun ano.

"Octingenti" é un libro en "branco e negro enriquecido" e no que cada unha das máis de 200 fotografías foi tratada con gran profesionalidade polo persoal da imprenta: "tratouse foto a foto, houbo que traballar moito cada fotografía e saber facelo ben para poder obter os matices que se aprecian nas imaxes e que non poderían obterse con outras técnicas", explicou.

O máis sinxelo podería ser optar pola impresión en cor, ou en branco e negro, pero escolleron esta fórmula para dar un valor engadido ás fotografías dos tres autores que aportaron o seu grao de area a esta publicación "que quedará para a posteridade", dixeron dende Lugami. Impreso nun papel especial e cunha coidada encuadernación está concebido para soportar o paso do tempo.

5.000 euros para Noel "Octingenti" foi concebido como un dobre agasallo, á vila con motivo do 800 aniversario do seu traslado, e a Noel, o neno betanceiro que loita contra un tumor cerebral.

Antes de que o libro fose posto á venda, a imprenta fixo unha doación de 5.000 euros á Fundación Cris Contra el Cáncer do Hospital La Paz para o proxecto contra o meduloblastoma para o que a familia de Noel leva recadando fondos dende hai un ano.

"Decidimos facer a doación inde-

director Oliver Laxe

Proxectaranse as tres películas súas premiadas en Cannes e dúas curtas. A entrada será gratuíta REDACCIÓN / Betanzos O director galego Oliver Laxe será o protagonista dun ciclo que organiza o Cine Clube Lar de Unta en colaboración co Concello de Betanzos durante a última semana do mes de xaneiro. Proxectaranse as tres películas súas que foron premiadas en Cannes e dúas curtametraxes.

O ciclo comeza o 24 de xaneiro coa proxección no cine Alfonsetti de "Mimosas". O día 28 na sede de Lar de Unta proxectarase "París#1", unha película da súa primeira etapa, e "Salvaxe leva o seu tempo", unha máis recente rodada no Chanfaina Lab de San Sadurniño. O día 30 de xaneiro, tamén

Imaxe da portada do libro "Octingenti". Fotografía de José Caruncho pendentemente do resultado das vendas do libro. Non buscamos recuperar os cartos pero si nos gustaría que os betanceiros e betanceiras teñan esta publicación que elaboramos con tanto esmero e cariño e que ten tras de si unha filosofía, unha maneira especial de ver Betanzos", dixeron dende Lugami e mostráronse moi orgullosos do resultado e de todo o traballo que hai detrás.

Un legado para Betanzos O fotógrafo José Caruncho é o autor de referencia do libro, con fotografías propias actuais e de arquivo, dos anos 80. Percorridos polas rúas betanceiras e por recunchos significativos, polo patrimonio, a arte e a cultura, retratos de persoaxes coñecidos, polas feiras e mercados tradicionais... compoñen parte da publicación, estructurada en doce capítulos nos que quedan reflectidos aspectos que axudaron a construir a memoria colectiva de todos os

betanceiros.

Complétase coa aportación de fotografías dos fondos gráficos de Francisco Pillado e Inocencio Schmidt a quen a imprenta agradece enormemente a súa colaboración.

Para a edición contouse coa colaboración do investigador betanceiro Ángel Arcay, autor tamén do texto de presentación.

"Octingenti" foi presentado o 19 de decembro nun acto público celebrado na Aula de Cultura Xulio Cuns ao que asistiu a alcaldesa María Barral: "para mín é un enorme placer e orgullo como betanceira e como alcaldesa presentar esta magnífica publicación na que Betanzos e os betanceiros son os verdadeiros protagonistas.

Un libro no que se reflicte Betanzos con maiúsculas", dixo.

O libro pode mercarse na oficina de turismo de Betanzos e na Libraría Biblos. Ademais, as persoas que o desexen poden encargalo na propia imprenta enviando un correo electrónico a lugami@ lugami.com

no local social de Lar de Unta, proxectarase "Todos vós sodes capitáns" e pechará o ciclo "O que arde", no cine Alfonsetti.

A entrada a todas as proxeccións será gratuíta ata completar o aforo das instalacións. E en cada xornada contarase con convidados relacionados coas películas.

Así, o día 24 estará Felipe Laxe, productor de "Mimosas" no Alfonsetti; o día 28 un dos promotores do Novo Cinema Galego, Manolo González, acudirá á proxección en Lar de Unta e o día 31 estará o protagonista de "Todos vós sodes Capitáns", Amador Arias.

Tras cada unha das sesións haberá un coloquio coas persoas asistentes.

O Salón Azul do Liceo acolle o día 25 o concerto didáctico "Fíos do querer" Está orientado a nenos e nenas de ata seis anos e ás súas familias. Para asistir cómpre inscribirse previamente REDACCIÓN / Betanzos O 25 de xaneiro o Salón Azul do Edificio Arquivo (Liceo) acollerá dende as doce do mediodía un concerto didáctico para nenos e nenas de ata seis anos de idade e para as súas familias.

Trátase de "Fíos do querer", da Cooperativa Miudinho e a actuación inclúese no programa "Sábados miúdos" que organiza o Concello de Betanzos.

O espectáculo, coa orquestra Cé pantasma, terá unha primei-

ra parte de música para xogar, cantar e bailar, con cantigas de primeiras palabras, para abanear, para facer palmiñas... e unha segunda de exploración instrumental con axóuxeres e obxectos sonoros feitos con materiais naturais.

A entrada é gratuíta pero cómpre realizar a inscrición previa que poderá facerse entre os días 20 e 23 de xaneiro a través da páxina web municipal: www.betanzos.net. Á hora de asignar as prazas terán preferencia as persoas empadroadas en Betanzos.

PUBLI REPORTAXE

BETANZOS e a súa comarca · Xanei ro 2 02 0

11 Bc

Laura Gándara e Iván Sánchez llevan varios años trabajando con caballos, una pasión que les ha llevado a crear "Equinosens", el primer centro de terapias equinas de la comarca, situado en Requián (Betanzos). Laura aúna su experiencia como terapeuta ocupacional y su formación en equitación para ayudar a personas con diversidad funcional a mejorar su autonomía, con la inestimable colaboración de Noble, Yoni, Kira y Sara.

H

ace unos meses que Laura Gándara e Iván Sánchez han hecho realidad un proyecto en el que llevaban tiempo trabajando y en el que combinan la pasión de ambos por los caballos y su experiencia en el ámbito de la terapia ocupacional.

Nació así "Equinosens", el primer centro en el que se aplican terapias con caballos orientadas a todo tipo de personas con diversidad funcional. "Actualmente trabajamos sobre todo con niños con autismo pero nuestras terapias se dirigen a cualquier persona con diversidad funcional, a personas mayores o en riesgo de exclusión social", explicó Laura.

Laura tiene una amplia experiencia como terapeuta ocupacional y esta nueva faceta profesional le aporta muchas satisfacciones: "trabajamos diferentes aspectos pero lo fundamental es tratar de conseguir que las personas usuarias logren una mayor autonomía que les ayude en diferentes aspectos de su vida diaria. Es muy gratificante ver como niños a los que les cuesta comunicarse o interactuar con las personas se sienten a gusto con los caballos e interactúan fácilmente con ellos", dijo.

Los caballos con los que abordan el trabajo terapéutico tienen un entrenamiento previo que facilita la interacción tanto con los niños como con los adultos.

Las terapias se realizan de forma individual. Tras una entrevista inicial con la familia se realiza una evaluación, se marcan los objetivos terapéuticos y se programa la intervención mediante diferentes tipos de actividades que se adecúan a las necesidades y particularidades de cada persona.

"El primer día es de prueba y después de dos o tres sesiones hacemos una evaluación y vamos adaptando el trabajo según los avances.

Me gusta, además, estar en contacto con los diferentes profesionales que trabajan con la persona para intercambiar opiniones y ver de que modo podemos complementar las terapias", explicó Laura.

También organizan campamentos lúdico-terapéuticos e inclusivos en los que participan personas con y sin diversidad funcional e incluso también las familias.

Laura Gándara con uno de los caballos que forman parte de las terapias / FOTO ARUME

Son múltiples los beneficios que reporta el contacto con los caballos, sobre todo en personas con diversidad funcional en colectivos en riesgo de exclusión social y en víctimas de violencia de género, tal y como comentó Laura.

Por un lado aporta un beneficio emocional: "es fantástico ver como el caballo puede sacar una sonrisa de personas con dificultad para comunicarse", dijo.

Por otro lado, un beneficio cognitivo: "pautamos tareas que capten su atención y que ayuden a fomentar la autonomía de las personas, por ejemplo mediante la higiene del caballo, ayudar a lavarlo, cepillarlo, etc. resulta beneficioso en este sentido".

También es positivo para incrementar las destrezas psicomotoras: "la marcha del caballo aporta un movimiento similar al caminar humano, por ello es muy

WWW.EQUINOSENS.COM Santiago de Requián s/n - Betanzos

698 141 012

beneficioso para personas con movilidad reducida".

El contacto con el caballo es también importante para aquellas personas con dificultades en el procesamiento sensorial: "tocar al caballo, acariciarlo aporta diferentes sensaciones, el movimiento que se produce al montar o el calor que genera el animal también inciden de forma positiva en este aspecto".

Laura e Iván llevan un año reformando las amplias instalaciones de su finca ubicada en Santiago de Requián, en un entorno natural en el que sus tres caballos: Noble, Yoni y Kira, y su poni Sara disfrutan de todas las comodidades y cuidados para poder cumplir con su misión de ayudar a mejorar la vida diaria de las personas que acuden al centro.

12 B c

PRAZA DO CAMPO

BETANZOS e a súa comarca · Xan e iro 2020

ENSINANZA MUSICAL

ESPECIALIDADES INSTRUMENTAIS

Vento madeira: frauta traveseira, frauta doce, clarinePreparación das probas de te, saxofón. acceso ao conservatorio.

Corda: piano, violín, guitarra clásica, guitarra eléctrica, Linguaxe musical. baixo eléctrico.

Reforzo ás ensinanzas oficiais. Canto e coro infantil.

Agrupacións musicais: Corda de pulso e púa: bandurria, mandolina, laúd, baixo. pop, jazz e rock.

Vento metal: trombón, trompa, trompeta, tuba, bombardino.

Iniciación ao jazz.

Música moderna e harmonía.

Historia da música.

658 555 161 Rúa do Castro, 15 BETANZOS escolademusicaclave@outlook.es

MÉTODO MAGO DIAPASÓN PARA NENOS DENDE OS 6 MESES ATA OS 7 ANOS Un xeito diferente de ensinar música

Encontro de Correspondentes Xuvenís [ESPAZO XOVE DE BETANZOS - DIRECCIÓN XERAL DE XUVENTUDE, PARTICIPACIÓN E VOLUNTARIADO] Máis de 25 rapaces e rapazas dos tres Centros Educativos de Secundaria de Betanzos (IES Francisco Aguiar, IES As Mariñas e CPR Plurilingüe Nuestra Señora del CarmenAtocha) asistiron ao evento de inicio de curso do I Encontro de correspondentes xuvenís deste ano 2019/2020 que tivo lugar durante a fin de semana do 13, 14 e 15 de decembro no complexo xuvenil As Mariñas e no que participaron máis de 250 mozas e mozos de toda Galicia inscritos neste programa. Alí puideron compartir experiencias e

comprobar como organiza cada centro a difusión da información entre as súas compañeiras e compañeiros.

Durante esta fin de semana os participantes puideron participar en distintos obradoiros para o deseño dunha curtametraxe ou o uso responsable das redes sociais, así como actividades de ocio como xogos cooperativos, stop motion, lipdub ou danzas do mundo e expresión corporal.

Mediante esta iniciativa, a Xunta de Galicia facilita unha rede xuvenil

para que a mocidade poida difundir nos seus centros de ensino programas e información de interese xuvenil.

Estes correspondentes reciben gratuitamente o carné xove, o carné internacional e o carné de alberguista durante o ano escolar no que están como correspondentes. Ademais, recoñéceselles mediante un certificado de educación non formal expedido pola Administración autonómica o tempo dedicado ás actividades como persoas voluntarias.

Encontro sectorial no Espazo Xove de Betanzos: "A importancia dos valores deportivos na mocidade" O Espazo Xove de Betanzos realizou o pasado 2 de decembro o encontro sectorial “A importancia dos valores deportivos na mocidade”, un encontro sectorial a pequena escala, onde os mozos e mozas e os distintos actores do territorio puideron establecer unha dinámica de diálogo e coñecemento mutuo que impulsou a aparición de oportunidades no eido deportivo.

OFERTA DE EMPLEO OFICINA BETANZOS SEGUROS CATALANA OCCIDENTE PLAZA GALICIA, 3 Selecciona personal para PUESTO COMERCIAL

REQUISITOS: Disposición comercial y destreza en la atención/relación con los clientes. Buen comunicador con s o c i a b i l i d a d p a ra e st a b l e ce r relaciones comerciales.

FUNCIONES: Exploración/explotación tanto Bases de Datos internas y externas para comercialización productos de la Cía., así como mantenimiento cartera clientes.

CONDICIONES: Contrato en el Régimen General a jornada completa, o media en función adaptabilidad al puesto.

Incentivos por consecución de objetivos.

Se valorará experiencia en el sector.

CONVENIO COLECTIVO DE MEDIACIÓN DE SEGUROS. Enviar CV a: s u s a n a . p e r e z @

agentes.catalanaoccidente.com

Obxectivos: -Ofrecer unha ferramenta para que os mozos e mozas adquiran coñecementos que axuden ao seu desenvolvemento persoal e profesional.

-Promover o coñecemento e valorización de novas figuras profesionais como posibles saídas profesionais da mocidade.

-Establecer unha dinámica de coñecemento e diálogo entre a mocidade e os axentes económicos do territorio, coa finalidade de impulsar novas oportunidades de colaboración e mentoring.

Participaron 170 estudiantes do IES As Mariñas de Betanzos.

Encontro con profesionais do deporte, no que interviron: Mesa redonda moderada por Lucía

Abarrategui, xornalista en Laboratorio da Radio. Interviron: -Carlos Arévalo, piragüista do equipo nacional, Medalla de Prata no Mundial de Hungría , premio Mellor Piragüista Galego 2019 -Ángel Caamaño, presidente de GRUMICO Sociedad Deportiva, promotora do deporte adaptado.

-José Sánchez Sánchez, dúas veces campión de Europa e catro veces medallista en campionatos do mundo.

-Javier de la Fuente Lago, exciclista profesional.

-Olalla García, actual campiona europea intermediate de fútbol gaélico - F ra n Co stoya , C a m p i ó n d o mundo de raid orientación e profesor desde hai 26 anos.

PUBLICIDADE

BETANZOS e a súa comarca · Xanei ro 2 02 0

13 Bc

IV Xornadas do Cocido con grelos de Monfero

DO 17 DE XANEIRO AO 1 DE MARZO Cocido simple: 16 €/ persoa [Cachola, lacón, orella, morro, panceta, costela, chourizo, patacas, grelos de Monfero e garavanzos]

Cocido completo: 26 €/ persoa [Sopa de cocido, cachola, lacón, orella, morro, panceta, costela, chourizo, patacas, grelos de Monfero e garavanzos, bebida (2 consumicións), pan, postre de filloas e orellas, café]

RESERVAS:

981 77 51 37

CARTA ◗

Arroz mariscado o con bogavante

◗

Carne asada

◗ Lomo

de bacalao feroe con costra de centolla

◗

Zamburiñas asadas

◗

Pulpo a la parrilla gratinado

◗

Secreto de Black Angus

◗

Rape en salsa mariscada

◗

Croca de ternera gallega

◗

Ensalada As Galeras

◗

Wok de verduritas salteadas

◗

Pizzas artesanas

◗

Raxo con patatas con salsa especial

◗

Tarta de queso, Tiramisú y otros postres de elaboración propia ...Etc.

COMIDA PARA LEVAR

14 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Xan e iro 2020

PRAZA DO CAMPO

Jose Lagares, concelleiro de Eficiencia Enerxética, Transportes, Medio Ambiente e Medio Rural

"Contar cun tren metropolitano rápido e seguro debe ser un asunto prioritario e loitaremos para conseguilo" ISABEL SOUTO / Betanzos Jose Lagares é fotógrafo de profesión e dende hai case oito anos ten o seu estudo fotográfico propio en Betanzos. Foi fundador das Xuventudes Socialistas de Betanzos e asesor do gabinete de Presidencia na Deputación da Coruña durante cinco anos.

A súa vocación política venlle de familia.

Fillo de Antonio Lagares, quen fora concelleiro en Betanzos e Deputado Provincial, é unha das novas incorporacións do equipo de goberno do Concello de Betanzos tralas municipais de maio e xestiona as áreas de Eficiencia Enerxética, Transportes, Medio Ambiente e Medio Rural.

-É a primeira vez que ocupa un cargo de concelleiro, como leva estes primeiros meses?

-Cunha ilusión enorme, aprendendo moito sobre todo dos meus compañeiros e compañeiras do equipo de goberno e dos traballadores do Concello. Trato de atender en todo o que podo aos veciños e veciñas que acuden cos seus problemas e coas súas demandas e tamén estou continuando proxectos herdados do anterior goberno e iniciando outros novos ilusionantes.

-No que respecta á área de eficiencia enerxética desenvolvéronse nos últimos anos varias actuacións de aforro enérxertico, hai novos proxectos pendentes?

-Si, nestes momentos está en proceso de licitación un proxecto para a mellora do alumeado público na cidade que contempla actuacións no casco histórico, no núcleo urbán, na saída cara as estradas de Ferrol, Angustia, Infesta, Oza-Cesuras, Paderne e Sada. Sustituiremos 662 luminarias, haberá actuacións en centros de mando e conductores, o que suporá un aforro do 76%. Esta actuación ten un custe que supera os 568.000 euros. Unha vez acometido este proxecto continuaremos coa renovación de máis instalacións no casco urbán, na parroquia de Santo Estevo de Piadela e na de Santiago de Requián. En total cambiaremos máis de 1.000 luminarias, poñeremos 14 centros de mando novos e reformaremos 28. Todo isto cun importe de máis de un millón de euros. Estimamos que conseguiremos un aforro do 58,65%.

-Cales son os seus obxectivos nesta área?

-Conseguir que todo o alumeado público estea formado por luminarias led, ao igual que trataremos de adecuar coas mesmas luminarias os edificios municipais. Con isto conseguiremos un importante aforro enerxético, baixaremos a emisión de calor, teremos unha luz moito máis nítida e brillante a a duración das luminarias será maior no tempo. Tamén aplicaremos un plan de eficiencia enerxética e sostenibilidade incluído nun proxecto ambicioso de recuperación e rehabilitación do mercado municipal co que se busca favorecer a dinamización do casco histórico.

-Outra das súas competencias é a de transportes. Unha das asignaturas pendentes dende hai anos en Betanzos é a estación de autobuses, hai posibilidade neste mandato de contar con esta infraestructura?

-Estamos en plena redacción do PXOM e nese documento debe recollerse a posible ubicación dunha estación de autobuses, sempre baixo as premisas de manter as paradas actuais.

-Outra cuestión é o ferrocarril, hai anos falouse moito do tren metropolitano, cre que sería posible recuperar este medio de transporte e incentivar o seu uso?

-Sería básico contar cun tren metropolitano cunha frecuencia ampia e continua, que conte con medios modernos, que sexa rápido e seguro. Creo que debe ser un asunto prioritario e dende a miña concellería loitaremos por contar con el para que os veciños e veciñas de Betanzos e da comarca esteamos moito mellor comunicados.

-Na área de medio ambiente hai actuacións previstas para evitar verquidos aos ríos como os que aconteceron recentemenrte?

-Temos verquidos detectados no río Mendo que son provocados pola situación do colector xeral que transcorre dende As Cascas ata a ponte do Carregal, por iso encarg a m o s u n p roxe c to para a mellora de dito colector e a para a instalación de novos bombeos que correxirán os verquidos. O proxecto ten un importe de máis de 400.000 euros e p a ra l eva l o a c a b o estamos pendentes de recibir as autorizacións doutras administracións competentes na materia. Outra actuación que levaremos a cabo é a instalación dunha rede de saneamento no comezo da Avenida Fraga Iribarne, no ámbito da ponte das Cascas, e tamén contemplamos unha rede en Montellos coa que se eliminará un verquido ao río Callou e conectaranse algunhas vivendas á rede municipal evitando así que vertan en fosas sépticas.

-Cre que Betanzos é unha cidade con problemas de contaminación?

-Na nosa cidade, excepto problemas puntuais de verquidos que estamos solventando coas actuacións proxectadas que xa comentei anteriormente ou emisións dalgunhas industrias, creo que temos unha cidade na que non hai problemas graves de contaminación e na que estamos a traballar para reducir os problemas existentes.

Tamén trasladamos a outras administracións que teñen competencia na materia información que poida facilitar a redución e eliminación de pequenos problemas detectados.

-Existe algún programa ou proposta promovida polo concello relacionada coa educación ambiental para escolares?

-Neste curso e xa en cursos pasados e coa colaboración da Reserva de Biosfera das Mariñas Coruñesas e Terras do Mandeo estamos a desenvolver un programa de educación ambiental para escolares que contempla, entre outras actuacións, observación de aves, charlas formativas ambien-

Jose Lagares, Concelleiro de Eficiencia Enerxética, Transportes, Medio Ambiente e Medio Rural do Concello de Betanzos / FOTO ARUME tais, traballo en hortos urbáns, etc. Ademais, a longo prazo daremos a oportunidade a toda a comunidade educativa de Betanzos de poder participar no programa da Unesco Educando na Biosfera.

-O feito de que Betanzos forme parte da Reserva de Biosfera das Mariñas Coruñesas e Terras do Mandeo que beneficios aporta a Betanzos?

-Formamos parte da Reserva de Biosfera das Mariñas Coruñesas e Terras do Mandeo desde 2013, isto supón un valor engandido p o rq u e a s re s e r va s están distingidas pola Unesco e sitúanos no mapa mundial. De entre as aproximadamente 700 Reservas que hai no mundo, en 2019 otorgaron á nosa reserva o premio Michel Batisse por un proxecto da marca de calidade da Reserva.

Este traballo verase reflectido a medio e longo prazo cunha aposta polo produto local, a recuperación de variedades autóctonas como pode ser o Viño de Betanzos, nas variedades autóctonas brancas como Branco Lexítimo e Agudelo, ou tintas como roibal (merenzao) e serradelo (brancello), coas que xa se leva tempo traballando ou o lúpulo. Outro dos beneficios é o apoio ao medio rural para comercializar os produtos.

A nivel medioambiental a Reserva tamén se beneficia con programas da Unión Europea. En concreto participamos en dous programas Life. O programa Life Fluvial que se centra na recuperación da ría de Betanzos e as marismas e tamén estamos traballando no Life Water Way, este programa permítenos potabilizar a auga das fontes de Betanzos no camiño inglés do Xacobeo favorecendo que reduzamos o uso de plástico e ao mesmo tempo a pegada de carbono.

-Que outros programas ou proxectos incluídos nos obxectivos da Reserva destacaría como positivos para Betanzos?

-Para o ano 2020 a Reserva de Biosfera das Mariñas Coruñesas e Terras do Mandeo seremos o primeiro destino de Ecoturismo en Galicia. Isto permitirá un beneficio para os aloxamentos e os restaurantes da zona.

Faremos un consumo máis sostible e local, trataremos de potenciar o consumo de quilometro cero en materias como o viño, produtos de horta, ou lúpulo, entre outros. En

"Quero que os veciños e veciñas saiban que a porta do meu despacho estará aberta a todos e a todas para tratar de solventar os seus problemas e demandas"

definitiva, recuperar o consumo de variedades autóctonas e poñer en valor os produtos locais.

-Que obxetivos lle gustaría ver cumpridos no que respecta ás súas competencias en medio ambiente?

-O principal, a erradicación das malezas existentes no noso concello que é un problema que afecta de forma directa aos veciños e veciñas. Continuar coa mellora, na que xa se leva traballado moito, da calidade das nosas augas e dos nosos ríos. A mellora ambiental e paisaxística no entorno do río Mandeo cara os Caneiros dentro do noso término municipal. A concienciación e o aumento na reciclaxe e na reducción da xeración de residuos, a eliminación de verquidos incontrolados, a reducción da pegada de carbono...

-Medio Rural é unha concellería de nova creación coa que se prioriza a atención ás zonas rurais do municipio, que proxectos ou actuacións destacaría nesta área?

-En realidade esta concellería non é de nova creación, é unha recuperación da nosa alcaldesa María Barral. No seu día xa fora concelleiro de medio rural o anterior alcalde Ramón García no cal debo reflexarme e continuar o bo traballo que el fixo.

Unha das prioridades é acabar coas malezas que afectan aos veciños nas fincas colindantes, para iso e cunha nova lexislación estase confeccionando un protocolo que erradicará esta problemática existente e mellorará a convivencia dos veciños e veciñas nestas zonas. Tamén levaremos a cabo actuacións que faciliten a vida no medio rural. Intervencións enfocadas ao mantemento e conservación de camiños e vías municipais, ao abastecemento e depuración da auga, á cobertura das comunicacións, á erradicación dos verquidos incontrolados, entre outras tarefas, ou ao mantemento e adecuación dos centros sociais para que servan de centro de actividades das zonas rurais.

-Que proxectos lle gustaría ver cumpridos ao remate do mandato nas áreas da súa competencia?

-O principal proxecto é facer que a porta do meu despacho estea aberta a todos os veciños e veciñas para solventar os problemas ou levar a cabo as propostas que traian. Conseguir que eu sexa esa persona na que depositen a súa confianza para solucionar os seus problemas ou demandas. Xerar esa sinerxia entre a figura do político que debe estar ao servicio do veciño ou veciña de Betanzos.

PRAZA DO CAMPO

BETANZOS e a súa comarca · Xanei ro 2 02 0

1 5 Bc

A betanceira Noelia Teijeiro recibe o premio "Ángeles Alvariño" pola súa investigación sobre a mocidade e as relacións non monógamas REDACCIÓN / Betanzos

Unha vintena de comercios de ACEBE CCA venden os calendarios solidarios de Noel REDACCIÓN / Betanzos Unha vintena de comercios e empresas asociadas a ACEBE CCA teñen á venda os calendarios solidarios de Noel. Unha iniciativa promovida polo Equipo da Biblioteca do IES Francisco Aguiar, o instituto no que estuda Noel, que convocou un concurso de debuxo entre o alumnado para ilustrar o calendario.

Poden mercarse na secretaría do IES Francisco Aguiar, nos comercios asociados a ACEBE CCA que se sumaron á iniciativa e nas oficinas de ACEBE CCA (de luns a venres en horario de 10.00 a 14.00 horas). Os beneficios íntegros destinaranse ao proxecto contra o meduloblastoma promovido pola Fundación Cris Contra el Cáncer.

Os establecementos asociados a

ACEBE CCA nos que poden mercarse os calendarios son: Badía Asistencial, Betantur, Casa do Queixo, Complementos Adrezo, Complexo Deportivo O Carregal, Dans, Freesia, Graf, Libraría Biblos, Marán, La Pelu de Nana, Librería Brea, Óptica Betanzos, Óptica Brigantium, Ortopedia Betanzos, Solís Soluciones, Tikismikis, Todo Deporte, Cafetería Las Cuevas, Pan Betanzos, Don Dino e Xoma Kids.

Participaron no certame máis de corenta alumnos e alumnas. Os debuxos escollidos para ilustrar o calendario son obra de Judith Otero Villar, Inés López Rúa, María Lata Cagiao, Claudia Pérez Amor, Sara Sánchez Negoita, Matilda Silva Sánchez, Alba Vázquez Velo, Pablo Gilsanz Pérez, Lía Janeiro de la Fuente, Inés Fraga Castro, Andrea Segade Martínez e Nuria Beiro Doldán.

"Os novos vínculos relacionais: os mozos ante as non monogamias" é o título do traballo fin de mestrado co que a betanceira Noelia Teijeiro obtivo o premio "Ángeles Alvariño" que outorgan a Secretaría Xeral de Igualdade e a Oficina de Igualdade da Universidade da Coruña.

Graduada en Socioloxía e educadora afectivo-sexual acaba de rematar o mestrado en Políticas Sociais e Intervención Sociocomunitaria en xénero e igualdade e está rematando o de Sexoloxía. No seu traballo analiza como entende a mocidade as relacións non monógamas mediante entrevistas a mozos e mozas de entre 18 e 30 anos de toda España e tamén a profesionais. O estudo centrouse en cidades como Madrid, Barcelona, País Vasco,... onde "hai unha maior liberdade para falar desta forma de expresión sexual", dixo.

Das conclusións da súa investigación destaca que "a mocidade cada vez máis trata de construir relacións máis sanas dende o punto de vista feminista de deconstrución do amor romántico. Con todo, perciben que este tipo de relacións son rexeitadas socialmente e dálles medo ese posible rexeitamento. Este tipo de relacións créanse en dous eixos. Por un

A betanceira Noelia Teijeiro que acaba de obter un premio por un traballo de investigación sobre as relacións non monógamas / ARUME lado, as persoas que non teñen contacto previo co feminismo inícianse en relacións abertas sen ningún tipo de acordo ou pacto, o que acaba rematando en relacións tóxicas. Pero as persoas que si que tiveron un contacto previo co feminismo e manteñen relacións poliamorosas cunhas bases afincadas na igualdade e na deconstrución previa dos celos, si que se manteñen neste tipo de relacións máis "xustas" para o modelo actual de mulleres libres e empodera-

das", explicou. O traballo de Noelia Teijeiro, que pode consultarse na web da Universidade da Coruña, "é moi innovador, xa que é un tema que se estuda dende a psicoloxía pero non adoita facerse dende a rama da socioloxía", comentou.

Tras rematar o mestrado, acaba de crear unha consultora de igualdade e en febreiro comeza o seu doutorado sobre coidados en comunidades dende a perspectiva das relacións non monógamas.

16 B c

BETANZOS e a súa comarca · Xan e iro 2020

PRAZA DO CAMPO

O alumnado do STEMBach de Atocha participa nunha xornada de formación complementaria REDACCIÓN / Betanzos

Estudantes de Atocha acudiron á Vixilia da Inmaculada en Ribeira

Un grupo de estudantes de Atocha acude á Vixilia da Inmaculada celebrada en Ribeira REDACCIÓN / Betanzos O grupo de alumnas e alumnos do CPR Plurilingüe Nosa Señora do Carme Atocha de Betanzos participaron, un ano máis, na Vixilia da Inmaculada que nesta ocasión se celebrou na localidade de Ribeira.

O alumnado participou así

nunha xornada de convivencia xunto con outros estudantes de diferentes lugares e asistiron aos diferentes talleres que se organizaron.

Ademais, durante a xornada contaron coa presenza do rapeiro cristián Grilex, que amenizou a velada e contou aos asistentes a súa experiencia de fe.

O grupo de estudantes do CPR Plurilingüe Nosa Señora do Carme Atocha de Betanzos do STEMBach participou nunha xornada de formación complementaria no Centro de Innovación Tecnolóxica en Edif i c a c i ó n e E n xe ñ e r í a C i v i l (CITEEC), en Elviña.

Na súa visita, un dos grupos puido coñecer os procesos de investigación relacionados coa construción de infraestruturas, seguindo as explicacións dun especialista do departamento colaborador no STEMBach.

Observaron como funcionan o túnel de vento, os sistemas de comprensión e elongación, ou o simulador de choiva que serve para valorar a xestión de a u g a s re s i d u a i s u r b á n s . O outro grupo visitou o Museo de Belas Artes.

Ambos os dous grupos participaron no Salón de Orientación Universitaria (Unitour) o n d e p u i d e ro n i n fo r m a r s e

O alumnado de Atocha que participou na xornada formativa sobre as novas titulacións, onde poder cursar os estudos de grao, coñecer as notas de

corte, informarse sobre as becas e residencias universitarias, etc.

O Pleno Infantil propón accións de voluntariado interxeracionais, melloras no transporte público e a inclusión de produtos locais nos menús escolares As iniciativas aprobadas polos escolares de Primaria serán levadas ao Pleno da Corporación Local do mes de xaneiro para o seu debate REDACCIÓN / Betanzos Escolares do CEIP Francisco Vales Villamarín e do CPR Plurilingüe Nosa Señora do Carme Atocha de Betanzos foron os protagonistas do Pleno Infantil que se celebrou o pasado 17 de decembro na Aula de Cultura Xulio Cuns. A iniciativa estivo organizada pola Concellería de Educación, Unicef e os colexios Vales Villamarín e Atocha.

Antes de iniciar a sesión, o alumnado foi recibido pola alcaldesa, María Barral, e por membros da Corporación no Salón de Plenos.

Participaron 17 alumnos de sexto de Primaria, tantos como concelleiros ten a Corporación Local.

O alcalde foi este ano Antón Lagares Montes e participaron tamén como concelleiros: Pablo Fraga Orgeira, Julia Fraga Barral, Daniela Barallobre Carro, Emma López Seoane, Lía Maceiras Sánchez, Brais Sánchez Pita, Ariadna Rienda Lafuente, Inés Pena Medín, Julia López Fernández, Alejandro Núñez González, Myriam Arnoso Roca e Lucía Prado Cancela, do Vales Villamarín. De Atocha participaron Alba Vázquez Vilariño, Carmen Ferreiro Pernas,

Os escolares que participaron no Pleno Infantil foron recibidos no Concello / ARUME Ignacio Abeal Suárez e Sofía Suárez Sánchez.

Propostas Todas as propostas presentadas foron aprobadas e, tal e como anunciou a alcaldesa, "serán levadas ao Pleno da Corporación local no mes de xaneiro".

O alumnado do Vales Villamarín presentou unha moción na que se propón a creación dun programa de voluntariado interxeracional no que participen nenos e nenas e persoas maiores de 65 anos. A finalidade desta iniciativa sería "dar compañía aos maiores con actividades de acompañamento como axudarlles a facer a compra por Internet, xestionarlles citas médicas do Sergas ou facerlles compañía con xogos de mesa".

Tamén fixeron unha proposta relacionada coa promoción dos produtos de proximi-

dade para incluilos nos menús do comedor escolar. Outra das mocións dos estudantes do Vales Villamarín propoñía a eliminación do uso do plástico nos centros de ensino.

Os "concelleiros" de Atocha presentaron mocións relacionadas coa mellora do transporte público tanto o escolar como o de viaxeiros entre Betanzos e A Coruña.

Neste caso, fixeron fincapé no horario nocturno para facilitar os desprazamentos de ida e volta para asistir a actividades. Tamén propuxeron a organización dun campionato interescolar no que participen colexios de Betanzos e da comarca.

A alcaldesa, María Barral, destacou que este tipo de actividades axuda a que os nenos e nenas coñezan o funcionamento do Concello. Con relación ás propostas formuladas na sesión plenaria infantil subliñou que "son altamente positivas e reflicten o grao de preocupación e de concienciación", dixo.

PRAZA DO CAMPO

BETANZOS e a súa comarca · Xanei ro 2 02 0

1 7 Bc

A Cabalgata de Reis pon o peche ao programa de Nadal do Concello REDACCIÓN / Betanzos O 5 de xaneiro os Reis Magos chegaron a Betanzos nas súas carrozas para repartir ilusión entre pequenos e maiores. A Cabalgata percorreu as principais rúas da cidade co acompañamento de músicos e dun grupo de animación. Ao remate, Melchor, Gaspar e Baltasar recibiron aos pequenos na Aula de Cultura Xulio Cuns. Na comitiva participaron tamén voluntarios de Protección Civil, Policía Local e Cruz Vermella.

Coa Cabalgata o Concello puxo o peche ás actividades de Nadal, organizadas en colaboración con entidades e asociacións locais.

Programáronse obradoiros de conciliación, festas infantís, ciclos de teatro e de cine familiar, exposicións, concertos e actividades nos centros escolares antes do inicio das vacacións de Nadal.

Papá Noel visitou aos pequenos

Imaxes da Cabalgata de Reis que se celebrou o 5 de xaneiro / ARUME

nos centros educativos e nos locais sociais do concello.

Ademais, organizouse un concurso de carteis de Nadal. A mostra dos traballos participantes aínda poderá visitarse ata o vindeiro 15 de xaneiro no Edificio Arquivo Liceo en horario de 10.00 a 14.00 horas e de 18.00 a 21.00 horas os días laborables e os

sábados en horario de 11.30 a 14.00 horas.

Pases do Belén Móbil ata o 12 de xaneiro O Belén móbil situado na planta alta do Edificio Arquivo Liceo

aínda poderá visitarse ata o vindeiro 12 de xaneiro en horario de mañá e tarde. Este peculiar nacemento, ideado por Manuel López Castro conta con centos de pezas con movemento e os pases narrados, que teñen unha duración aproximada duns corenta minutos, contan nun tono ameno e con toques humorísticos a historia do nacemento de Xesús.

Non faltan as alusións a Betanzos con figuras representativas

como os garelos, as danzas de mariñeiros, a fonte de Picachá ou o Globo de Betanzos.

Ademais das representacións diarias que serán durante o horario de apertura do Liceo, de 10:00 a 14:00 e de 18:00 a 21:00 horas nos días laborables, e os sábados de 11:30 a 14:00 horas, os grupos ou colectivos que desexen concertar unha visita de grupo ou fóra deste horario poden facelo chamando ao 609691692.

18 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Xan e iro 2020

COMARCA

P A D ER N E

Paderne organiza unha A Cabalgata de Reis puxo o peche á excursión a Portugal programación de para o 8 de febreiro Nadal do Concello REDACCIÓN / Paderne O Concello de Paderne organiza para o 8 de febreiro unha excursión a Portugal para visitar Vilanova de Cerveira.

Os autobuses sairán ás 7.30 horas dende a Casa do Concello e recollerán ás persoas inscritas polas diferentes parroquias.

Logo de visitar Vilanova de Cerveira e a feira que se celebra os sábados na localidade, achegaranse ata a Fortaleza para xantar e percorrer o lugar e o seu mercado.

A s p e r s o a s q u e d e s exe n apuntarse á excursión deberán contactar coas oficinas m u n i c i p a i s a n te s d o 3 d e febreiro. O custe da viaxe é de 35 euros por persoa.

REDACCIÓN / Paderne A Cabalgata de Reis que se celebrou o 4 de xaneiro, puxo o peche á programación que o Concello de Paderne organizou polo Nadal.

Os Reis recibiron aos nenos e nenas no polideportivo de Viñas onde se celebrou unha festa.

O alcalde, César Longo, entregou tamén durante a celebración o s p re m i o s d o co n c u r s o d e debuxo que o Concello organiza cada ano para os escolares do municipio.

As celebracións comezaron cunha festa o 18 de decembro para os nenos e nenas das escolas de Educación Infantil e para todos os menores de 3 anos do municipio e as súas familias. Houbo xogos na biblioteca e unha recep-

O alcalde, César Longo, durante a charla sobre redución de residuos

Unha imaxe da Cabalgata de Reis en Paderne ción do alcalde e da concelleira de Cultura, antes da chegada de Papá Noel.

Non faltaron os tradicionais concertos de Nadal e de Fin de Ano. O día 20, Mijail Moriatov ofreceu unha actuación con pezas coñecidas de música clásica e outras máis recentes e populares. O concerto de fin de ano foi por conta da soprano Gemma Román acompañada pola pianista Andreína Muñoz, que actuaban

C OIRÓS

REDACCIÓN / Coirós

O alcalde de Coirós, Francisco Quintela, coas familias que obtiveron este ano as becas para o estudio no municipio

Coirós entrega case 9.000 euros en becas a estudantes O Concello aumentará as axudas ao nacemento que serán de entre 1.000 e 3.600 euros O Concello de Coirós entregou a finais de decembro as becas e axudas ao transporte para os estudantes universitarios e de formación profesional.

En total entregáronse 24 becas e axudas ao transporte para o que se destinaron case 9.000 euros dos orzamentos municipais.

Aumentan as axudas á natalidade Por outro lado, o Concello aumentará as axudas á natalidade que oscilarán entre 1.000 e 3.200 euros. As axudas polo

REDACCIÓN / Paderne Veciños e veciñas de Paderne asistiron a unha charla sobre "Boas prácticas na redución de residuos" impartida en colaboración coa Sociedade Galega de Medio Ambiente (Sogama).

A conferencia, presentada polo alcalde, César Longo, tiña como obxectivo concienciar sobre a separación de residuos en orixe seguindo o principio de redución, reutilización e reciclaxe.

O ZA-CESURAS

O BNG lamenta que o goberno local non aceptara ningunha das súas alegacións ao orzamento

REDACCIÓN / Coirós

por primeira vez en Paderne.

Por outro lado, durante as vacacións escolares do Nadal, o Concello puxo a disposición das familias nas que ambos os dous proxenitores traballan, as aulas de conciliación, para nenos e nenas de entre 3 e 11 anos.

Participaron unha vintena de nenos e nenas que estiveron atendidos durante a mañá por monitores realizando xogos e actividades ao aire libre.

Paderne acolleu unha charla sobre redución de residuos

nacemento do primeiro fillo pasarán de 600 a 1.000 euros; as de segundo fillo pasan de 800 a 1.200 euros. As restantes, manteranse en 1.300 euros polo terceiro fillo, 2.400 polo cuarto e 3.200 polo quinto. O incremento está recollido nos orzamentos de 2020.

O alcalde, Francisco Quintela, subliñou que Coirós é un municipio pioneiro neste tipo de axudas á natalidade e que se complementan cos programas de axudas ao estudio para todos os niveis educativos e a gratuidade do transporte para o alumnado de educación infantil.

Ademais, destacou que o concello conta con dúas escolas de infantil e unha gardería municipal

O BNG de Coirós criticou que o goberno local non atendera ningunha das súas propostas para o orzamento de 2020.

A voceira nacionalista, Pura Ferreño, subliñou que entre elas estaba "a de redactar un plan de subvencións para establecer un proceso de concorrencia competitiva e, deste xeito, facer unha xestión realmente transparente das transferencias a entidades", dixo.

Tamén propoñían "eliminar os 6.000 euros que o alcalde reserva como libre designación e crear con eles unha partida para adherir Coirós ao transporte metropolitano", indicou Ferreño.

O BNG tamén destaca "a escaseza de recursos adicados a investimento, un 7,28% do total dos orzamentos, e que se limitan aos Plans de Obras e Servizos da Deputación da Coruña", explicou.

Ferreño subliñou a "grande partida de gasto corrente, na que chama a atención a conta de "outros gastos diversos" e gastos en empresas privadas, que suman case 234.000 euros, de difícil fiscalización", dixo.

O BNG pide tamén que se execute a partida de 12.000 euros reservados para loita contra a violencia machista, "que se abriu a instancias do BNG e nunca foi utilizada", explicou.

O Concello merca un local para crear un centro de día Habilitará tamén unha nova área de estacionamento para autocaravanas no parque do Sanatorio REDACCIÓN / Oza-Cesuras O Concello de Oza Cesuras mercou un local no centro urbán para destinar a centro de día, situado na planta baixa dun edificio de nova construcción. O baixo ten unha superficie de 600 metros cadrados, ten boa accesibilidade e está ubicado no entorno urbán.

O a l c a l d e, Pa b l o G o n z á l ez Cacheiro, explicou que o Concello traballa no proxecto para adecuar as instalacións para acoller o centro de día.

Para levar adiante o proxecto, o Concello conta coa colaboración da Xunta de Galicia que aporta 220.000 euros para a adquisición do local. Nas obras que se realizarán no baixo para adecualo ás características dun centro asistencial deste tipo o Concello prevé investir ao redor de 30.000 euros.

Unha vez rematadas as obras, dotarase do mobiliario e equipamento técnico preciso para prestar o servizo como centro de día.

O alcalde explicou que para esta nova fase o Concello busca outras liñas de financiamento.

Área de estacionamento de autocaravanas Por outro lado, o Goberno Local está a construir unha nova área

Imaxe do local que o Concello de Oza-Cesuras mercou para destinar a centro de día para o estacionamento de autocaravanas no Parque do Sanatorio.

Trátase dun "espazo de gran calidade ambiental integrado en O Parque do Sanatorio e de fácil acceso dende a saída de OzaCesuras da A-6", explicou o alcalde, quen subliñou que "os afeccionados a viaxar neste tipo de vehículos terán así a posibilidade de elixir Oza-Cesuras como destino das súas vacacións ou como etapa nos seus desprazamentos".

Para a construcción deste novo espazo, o Concello contou co financiamento da Secretaría Xeral de Turismo da Xunta de Galicia.

COMARCA

BETANZOS e a súa comarca · Xanei ro 2 02 0

C URT I S

MIÑO

O Concello contrata por 954.000 euros o servizo de axuda a domicilio do que se beneficiarán 70 persoas REDACCIÓN / Miño

O alcalde, Manuel Vázquez Faraldo, e o equipo de goberno no entorno da fraga do río Xarío entre a praia Grande e a urbanización Costa Miño

Miño acondiciona unha fraga de 58.000 metros cadrados no curso do río Xarío Esta nova área verde conectará mediante unha senda a praia Grande coa urbanización Costa Miño REDACCIÓN / Miño Miño conta cunha nova zona verde de 58.000 metros cadrados no curso fluvial do río Xarío, entre a praia Grande e Costa Miño.

A f ra g a fo i a co n d i c i o n a d a recentemente e nela poderán atoparse especies de flora autóctona, como castiñeiros, bidueiros e freixos.

O alcalde, Manuel Vázquez

Faraldo, que visitou a zona xunto aos membros do seu equipo de goberno, destacou que "a medio prazo, esta área verde esta pensada para a práctica deportiva e de ocio e plantearemos a creación dun circuito para realizar competicións pedestres ou de vehículos de dúas rodas, especialmente bicicletas", dixo.

A fraga conectará mediante unha senda a praia Grande coa urbanización Costa Miño.

O Concello concederá máis de 12.000 euros en becas de comedor para quince familias Esta é a primeira vez que se subvencionan ao 100% estas axudas destinadas a escolares de entre 3 e 16 anos REDACCIÓN / Miño Un total de quince familias miñenses recibirán este ano as becas de comedor que, por primeira vez, cubrirán os gastos deste servizo ao 100%. Ata o momento, o Concello financiaba como máximo o 75% do gasto.

En total, o Concello destinará a estas bolsas de comedor unha partida de máis de 12.000 euros.

As axudas están orientadas a escolares de idades comprendidas entre os 3 e os 16 anos e cubren o servizo de comedor de luns a venres dos estudantes de

1 9 Bc

Educación Infantil, Primaria e Secundaria do municipio.

O alcalde, Manuel Vázquez Faraldo, anunciou que o Concello está a traballar "para habilitar unha nova partida económica para que todas as persoas solicitantes poidan ser beneficiarias desta axuda, xa que hai lista de espera", explicou.

Vázquez Faraldo subliñou que "unha vez conseguido o aprazamento da débeda, o Concello pode adicar partidas para o apartado social, un dos piares básicos do noso proxecto", explicou.

A empresa Virxe do Carme será a encargada de prestar o servizo de axuda a domicilio no Concello de Miño, logo de rematado o proceso de licitación.

O Concello contratou o servizo por un importe de 954.000 euros e en total beneficiaranse desta prestación setenta persoas. O contrato será por dous anos, prorrogable a catro.

O goberno local explicou que "esta era unha situación que tiñamos que desbloquear despois de que en 2018 quedase deserto este contrato", indicaron fontes municipais que subliñaron que a demanda aumentou en vinte persoas dende o ano 2011.

Comezan as xestións para a obtención de tres bandeiras azuis para as praias de Miño REDACCIÓN / Miño O Concello de Miño xa iniciou as xestións para conseguir o distintivo de Bandeira Azul para a praia Grande, a de A Ribeira e a de Perbes, que xa obtivera a distinción o pasado ano.

O executivo local ultima a documentación que cómpre presentar para conseguir os distintivos para os tres areais. "Temos tres praias con moito potencial, xa que contan con todos os servizos básicos e son paraxes naturais sen parangón", dixo o alcalde miñense, Manuel Vázquez Faraldo.

En 2019 a ADEAC, a organización encargada de outorgar as bandeiras azuis, outorgoulla á praia de Perbes. A praia Grande perdeu o distintivo o pasado ano tras obtelo durante 29 anos consecutivos. No xurado están representadas todas as comunidades autónomas, universidades, Sanidade e Costas. Ademais, a organización realiza inspeccións sorpresa nos areais candidatos a obter a Bandeira Azul.

Por outro lado, o Concello sacou a licitación a contratación dos postos de tempada das praias: quioscos, postos desmontables de comida e food trucks, aluguer de pedaletas, canoas e escolas de paddle-surf nos tres areais.

O procedemento realizarase mediante licitación pública e a concesión será por un periodo de catro anos.

Curtis acollerá a IV Poxa de Elite de Gando Frisón os días 14 e 15 de marzo O 14 de marzo celebraranse tamén as IV Xornadas do Rural Galego coa participación de recoñecidos expertos REDACCIÓN /Curtis O recinto feiral de Curtis acollerá os vindeiros 14 e 15 de marzo a IV Poxa de Elite de Gando Frisón, un evento de recoñecido prestixio a nivel internacional.

Nesta ocasión, por primeira vez, permitirase a inscrición de gandeirías de toda España. Nas anteriores edicións só podían inscribirse animais galegos.

As gandeirías que presenten animais á poxa deberán cumprir unha serie de requisitos.

Para participar na poxa deberán realizarse as inscricións antes do 10 de xaneiro chamando aos teléfonos 981791843 ou 649239488 ou enviando un e-mail ao enderezo: administracion@embriomarket.com.

O evento está organizado polo Concello de Curtis e EmbrioMarket e conta coa colaboración da Consellería do Medio Rural da Xunta de Galicia.

IV Xornadas do Rural Galego Como complemento da Poxa de Elite de Gando Frisón, o Concello de Curtis organiza a cuarta edición das "Xornadas do Rural Galego" que se desenvolverán o 14 de marzo.

Haberá dúas ponencias en horario de mañá que estarán presentadas polo alcalde de Curtis, Javier Caínzos.

A primeira será impartida polo director da Axencia Galega de Calidade Alimentaria, Manuel Rodríguez, que falará da aposta pola artesanía alimentaria galega. A segunda correrá a cargo do experto en desenrolo rural do Comisionado para o Reto Demográfico do Principado de Asturias, Jaime Izquierdo, e levará por título "A cidade agropolitana, a aldea cosmopolita".

O alcalde, Javier Caínzos, mantivo unha xuntanza urxente cos veciños implicados na concentración parcelaria de Fisteus

Caínzos traslada á Xunta o malestar dos veciños de Fisteus pola concentración parcelaria REDACCIÓN /Curtis O alcalde de Curtis, Javier Caínzos, comprometeuse a trasladar á Xunta o malestar dos veciños implicados na concentración parcelaria de Fisteus polo xeito no que se está a levar a cabo o proceso.

Caínzos mantivo unha xuntanza urxente a finais de decembro coas persoas afectadas que afir-

man sentirse excluidos dos procesos participativos e da toma de decisión. Os veciños acusan aos técnicos da Xunta de ignorar os órganos que se crearon para levar a cabo a concentración: a Xunta Local e a Comisión de Traballo.

O alcalde anunciou que trasladará as queixas ao director xeral d e D e s e nvo l ve m e n to R u ra l , Miguel Ángel Pérez Dubois.

20 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Xan e iro 2020

COMARCA

B E R G ON D O

Bergondo destina 33.000 euros a axudas a entidades e becas a deportistas e escolares REDACCIÓN / Bergondo O Concello de Bergondo destina ao redor de 33.000 euros en axudas a entidades e en becas para estudantes e deportistas.

En concreto, as subvencións a entidades suman 14.000 euros que se repartirán entre 17 asociacións que desenvolven actividades relacionadas coa cultura ou co deporte.

As becas educativas de axuda ao transporte supoñen outros 14.000 euros dos que se benefician 157 estudantes desde infantil ata a universidade, incluindo tamén Erasmus. Así, 3 alumnos que estudan en Portugal, Noruega e Reino Unido recibirán 600 euros cada un. Non entraba na convocatoria o alumnado de primaria e secundaria xa que dispón de transporte oficial gratuito.

Estas axudas súmanse ao programa de escolarización para familias con escasos recursos, e ás axudas para adquisición de material escolar ou libros de texto.

No que respecta ás axudas individuais a deportistas, concedéronse 16 becas por un importe to t a l d e 5 . 3 5 0 e u ro s . C a d a deportista podería recibir como máximo 750 euros en función dos puntos obtidos segundo os criterios marcados na convocatoria.

A Asociación José García Verdía presenta un libro adicado ao cura de Guísamo A edición desta publicación forma parte dun conxunto de actos para conmemorar o 50 aniversario da primeira traída de augas de Guísamo, impulsada polo párroco REDACCIÓN / Bergondo A Asociación José García Verdía presentou o libro "José García Verdía: o cura de Guísamo", editado pola entidade en colaboración con Traída de Augas.

O libro é o resultado dun traballo de investigación e documentación dos veciños de Guísamo Xosé Luis Mosquera Camba e Xosé María Veiga Ferreira.

A edición do libro forma parte dun programa de actos que a asociación desenvolverá ao longo do ano para homenaxear a José García Verdía no ano en que se celebra o 50 aniversario da sinatura da acta de constitución da primeira traída de augas de Guísamo impulsada por un grupo de veciños liderados polo párroco, o 7 de marzo de 1970.

Recoñecemento A asociación recoñece así o labor de José García Verdía que durante o tempo que foi sacerdote en Guísamo desenvolveu, ademais da súa labor pastoral, unha serie de actividades

De esq. a dta. Xosé Luis Mosquera Camba; o presidente da Asociación José García Verdía, Charlie, e Xosé María Veiga Ferreira na presentación do libro sociais, culturais, pedagóxicas e outras ligadas á mellora da calidade de vida dos veciños e veciñas da parroquia.

Entre estas iniciativas promoveu a reparación e ensanche de camiños, realizou xestións para facer chegar o teléfono aos veciños e deseñou a construción da que foi chamada no seu día a "Traída de Augas", algo que outras poboacións do entorno tardarían moitos anos en poder lograr, tal e como explicaron

fontes da asociación.

A entidade solicitou a colaboración do Concello para levar a cabo outros actos ao longo de 2020 como adicar a praza situada fronte á casa rectoral de Guísamo ao sacerdote, colocando un monolito e unha placa en recoñecemento polo seu traballo.

Tamén teñen previsto celebrar unha exposición con material sobre o párroco e organizar unha festa gastronómica.

A Senra acollerá unha exposición da artista bergondesa Ana María Cabanes Fontao REDACCIÓN / Bergondo O Edificio de A Senra, en Bergondo, acollerá entre o 17 de xaneiro e o 7 de febreiro a exposición "Nihil HabitarNada Vivo", da artista bergondesa Ana María Cabanes Fontao.

A mostra reflicte as reflexións da autora a partir da perspectiva artística amosando "a contaminación plástica que asolaga, anega, inunda o noso planeta", tal e como ela mesma expresa.

Graduada en Belas Artes, Ana María Cabanes Fontao é escultora e investiga o plástico que chega aos nosos océanos recollendo o que aparece nas costas.

A partir desta recollida realiza pezas escultóricas a través das que critica o actual sistema que levou ao planeta á situación actual de saturación plástica polo uso indiscriminado deste material.

A través de diversas perspectivas dende a súa preocupación do mundo natural, amosa diferentes pezas a través de contrastes e utilizando a cor que lle dan eses materiais para embelecer as pezas.

"Mediante as formas remito a habitar, mediante a materia utilizada aludo á non vida", di a autora.

COMARCA

Os municipios da comarca despiden o Nadal coas Cabalgatas de Reis REDACCIÓN / Comarca Os Reis Magos de Oriente percorreron todos os municipios da comarca levando a ilusión a pequenos e maiores. En Abegondo visitaron todas as parroquias e remataron a xornada cunha recepción no Pavillón de San Marcos.

En Bergondo, realizaron unha ruta polas parroquias e remataron no polideportivo de Guísamo onde recibiron aos pequenos con chocolate e roscón.

Por Curtis e Teixeiro tamén pasaron os Magos de Oriente e recibiron aos nenos e nenas cunha festa e unha chocolatada.

En Coirós agasallaron aos pequenos que se achegaron ata o local social de Queirís.

Os Reis Magos percorreron as parroquias de Abegondo en carros de cabalos e foron recibidos polo alcalde, José Antonio Santiso

O polideportivo de Guísamo acolleu unha festa de benvida aos Reis Magos con chocolatada. En Coirós os pequenos recibiron agasallos das súas Maxestades

DEPORTES

BETANZOS e a súa comarca · Xanei ro 2 02 0

21 Bc

FÚTBOL

O Betanzos CF mantén as aspiracións na cabeza REDACCIÓN/ Deportes O Betanzos CF pecha o 2019 na terceira posición do Grupo 1º da Primeira Galicia asinando u n m e s d e d e ce m b ro s e n derrotas con tres victorias e dous empates. A piques de rematar a primeira volta, da que tan só queda un partido ante o CD Narón, os de Noé afrontan o inicio da segunda volta con todas as expectativas postas en disputarlle a segunda posición ao Órdenes SD, logo de que o Victoria se esté a amosar firme nos resultados sen encaixar aínda ningunha derrota no que vai de liga.

O ano rematou no García Hermanos cunha traballada victoria ante o Club do Mar de

Calendario xaneiro 12 de xaneiro: Sp. Ciudad ACyD - Betanzos CF 19 de xaneiro: Betanzos CF - SE Abella SDC 26 de xaneiro: Olímpico CF - Betanzos CF

Caión por tres a cero con goles de Paco (3) e co debut da derradeira fichaxe Francisco González Babío "Fran", ex do San Tirso e do Betanzos CF, que xa na estrea deixou mostras da súa calidade e asistiu nos dous últimos goles de Paco.

Sen dúbida unha incorporación que aportará fluidez no ataque betanceiro e moito máis perigo a balón parado.

Ata o 19 de xaneiro o equipo non volve a xogar na casa xa coa segunda volta iniciada.

Xornada a xornada haberá que ir deixando atrás excusas e sumar importantísimos puntos que poden ser decisivos de cara a meterse na pelexa do ascenso, obxectivo co que o equipo iniciou a tempada.

Foto de grupo dos participantes no adestramento solidario / MARCELO CASOTTI cento de rapaces e rapazas que remataron o ano facendo deporte e compartindo solidariedade.

No evento colaboraron adestradores como Simón Lamas (Rácing Vilalbés), Pery López (Orillamar SD), Roupi (Neda) ou Alberto Suárez (San Tirso SD), entre outros. Os xoguetes recollidos, case un centenar, foron entregados a Cruz Vermella Betanzos. Vegalsa Eroski e o concello de Betanzos tamén colaboraron nesta actividade.

Adestramento solidario Torneos de Nadal O Municipal O Carregal acolleu a cuarta edición do "Adestamento Solidario" que, organizado polo adestrador e exxogador betanceiro Óscar Gilsanz, reuniu na mañán do 28 de decembro a máis de medio

Aínda que a competición e os adestramentos paran nestas datas os equipos do Betanzos CF participaron en torneos de Nadal aos que foron invitados. O equipo biberón estreábase con moi-

As voluntarias de Cruz Vermella coas doacións recibidas tos nervos e expectación no Torneo organizado polo San Tirso SD. Os máis pequenos desfrutaron e fixeron desfrutar aos numerosos familiares que os acompañaban na grada. O equipo prebenxamín B, que adestra Isma Velo, participou no Torneo organizado polo Rayo Sadense e segue a

acumular experiencias para mellorar. E, por último, o alevín A de David Carneiro caeu nos penaltis de cuartos de final no Torneo de Laracha.

Sen dúbida os torneos convértense en xornadas de convivencia para os equipos e dos que sempre se extraen boas experiencias e conclusións.

F Ú T B O L SALA

Betanzos e Miño sedes da fase previa do campionato de España Sub16 e Sub19 REDACCIÓN/ Deportes O Pavillón Polideportivo Municipal de Betanzos vestiuse de gala para acoller unha das citas máis importantes do fútbol sala feminino: a fase p rev i a d o c a m p i o n a to d e España nas categorías sub16 e sub19.

Organizada pola Real Federación Española de Fútbol, a través do seu Comité Nacional de fútbol sala, déronse cita os días 27, 28 e 29 de decembro as seleccións de Ceuta, Madrid, Castela A Mancha e a anfitriona Galicia.

Como preámbulo á competición, a alcaldesa de Betanzos, María Barral, recibiu aos representantes das seleccións participantes e desexoulles a to d o s u n h a fe l i z e st a n c i a antes do tradicional intercambio de obsequios.

O vicepresidente responsable de fútbol sala da Real Federación Galega de Fútbol, Pablo Prieto, agradeceu a colaboración prestada polo

C o n ce l l o d e B e t a n zo s n a organización do evento, e tamén do club anfitrión Troula FS. Destacar a numerosa presenza de público na grada do municipal betanceiro tanto de siareiros das seleccións galegas como acompañantes das demais seleccións.

Bo papel das galegas No plano deportivo, a selección madrileña acadou a clasificación para a fase final cun pleno de victorias en ambas categorías. Bo papel das galegas da sub16 adestradas por Chipi cun balance de dúas victorias e un empate (perdendo nos penaltis) e da sub19 adestradas por Jorge Basanta (con dúas victorias e unha derrota).

No corpo técnico da sub16 participou tamén Esperanza Freijomil, fisioterapeuta do Troula Betanzos FS. Sen dúbida, supuxo un enorme esforzo organizativo para

o Troula Betanzos FS pero o clube mostrouse moi satisfeito pola repercusión do evento e o excelente transcorrir do campionato.

Seleccións comarcais As seleccións comarcais da Coruña tiveron a súa cota de protagonismo neste final de ano. O Troula Betanzos participou na fase previa do campionato galego de seleccións comarcais que se disputou en Dumbría, Cee e Corcubión coa presenza dos seleccionadores Alfonso Edreira (benxamín mixto), Oli Vilela e Javi Arume (alevín feminina) e os xogadores Toni Souto e Jaime Tomé (infantís) e Lucas Lamas e Abel Regueira (alevíns).

Todos eles acadaron a clasificación para a fase final que se d i s p u to u o s á b a d o 2 8 d e decembro en Lalín aínda que neste caso non puideron acceder ás finais caendo todas elas en semifinais.

Momento previo ao inicio do partido entre as seleccións de Galicia e Ceuta

Preferente Norte Polo que respecta á competición oficial, o equipo sénior volverá a disputar encontro de liga o 11 de xaneiro na casa, rematando así a primeira volta da competición.

Aínda que no final de ano os resultados no foron moi propicios, con dúas derrotas e un empate, os betanceiros esperan retomar a senda da victoria neste novo ano e seguir

manténdose en cómodas posicións da zona alta da táboa onde agora ocupan a sexta posición.

Calendario xaneiro 11 de xaneiro: Troula Betanzos FS FS Pontedeume 18 de xaneiro: Troula Betanzos FS Academia Red Blue 5 Coruña 25 de xaneiro: Jogafan Ordes FS Troula Betanzos FS

2 2 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Xan e iro 2020

GALA DO DEPORTE

Os deportistas e entidades premiados na IV Gala do Deporte xunto aos representantes políticos que participaron na entrega dos premios / ARUME FOTOGRAFÍA

Betanzos recoñece os méritos dos deportistas e entidades deportivas na IV Gala do Deporte REDACCIÓN/ Deportes

O concelleiro lembrou tamén a Julio Villuendas, presidente da Fundación Manuel Villuendas, recentemente falecido, e que "sempre apoiou ao deporte betanceiro", dixo.

Durante a cerimonia proxectouse o vídeo titulado "Betanzos na elite do deporte" protagonizado polo piragüista Carlos Arévalo, polo xogador de baloncesto José Miguel Pérez Balbuena "Tyson", pola piragüista Irene Lata e polo futbolista Dani Rodríguez.

A alcaldesa, María Barral, pechou o acto recoñecendo "o esforzo, o traballo, o sacrificio... de todas as persoas que facedes do deporte a vosa paixón e que, a través da constancia, chegades á excelencia", dixo.

A Escola de Danza "Danzarte" ofreceu varias actuacións durante a gala / ARUME

Entidades patrocinadoras

Mencións especiais

A Aula de Cultura Xulio Cuns quedou pequena para acoller ao numeroso público que asistiu o pasado 20 de decembro á IV Gala do Deporte, un evento co que o Concello recoñece os méritos dos deportistas locais e das entidades deportivas máis destacadas do ano.

O acto foi presentado un ano máis polo xornalista deportivo da TVG, Terio Carrera, e contou coa actuación dos alumnos e alumnas da escola de danza "Danzarte" de Betanzos que ofreceron varias representacións ao longo da gala.

Baixo o lema "Betanzos non para", o evento xirou ao redor da abondo-

sa e recoñecida actividade deportiva que se practica no municipio facendo especial fincapé nos deportistas que levan Betanzos ao redor do mundo.

O concelleiro de deportes, Andrés Hermida, destacou no seu discurso aos "deportistas de elite que levan o nome de Betanzos ao máis alto", dixo. Tamén subliñou a importancia do "esforzo e sacrificio, non só dos deportistas, senón tamén das súas familias e dos clubes e entidades patrocinadoras, dos voluntarios e voluntarias que colaboran no desenvolvemento das actividades".

Hermida destacou que "falar de Deporte en Galicia e en España é tamén falar de Betanzos", dixo.

Recibiron Mención especial na IV Gala do Deporte: José Luis Carro Pita "Cheli", Andrés Marqués Velo, José Paraje Martínez, Manuel Gómez Cagiao (recolleu o galardón súa nai), o clube Baloncesto Santo Domingo, As Vellas Non Paramos, Peña Escala, a Fundación Manuel Villuendas e Francisco Buyo Sánchez. Tamén recibiron galardón Cruz Vermella, Protección Civil e a Policía Local / ARUME FOTOGRAFÍA

Os galardóns para as entidades patrocinadoras na gala de 2019 foron para: Maldita Buena Suerte, Pizzería Sinuessa, Centro de Fisioterapia Adrián Maceiras, Caravanas y Remolques Mallón, Comercial Becani, Vegalsa Eroski, Gadisa, Seguridad SPyC, Calzados Escala e Peluquería Doyma. Entregaron os galardóns o alcalde de Abegondo e Presidente da Reserva de Biosfera, José Antonio Santiso, o alcalde de Oza-Cesuras, Pablo González, e os concelleiros de deportes de Coirós e de Bergondo, Juan Carlos García e Santiago Franco / ARUME FOTOGRAFÍA

GALA DO DEPORTE

BETANZOS e a súa comarca · Xanei ro 2 02 0

23 Bc

Deportistas destacados

Mellores equipos

Recibiron o galardón de deportistas destacados: Raquel Vara Pernas (padel), María Filgueiras Barcenilla (ciclismo), Ana Llin Shin Veiga, Tania Cortés Gil, Lucía García Reyes, Laura Penas Conde, Vladimir Zapparov, Samuel Crespo Valiño, Jessy Sun Shin Veiga e Adriana Carro Aguiño (taekwondo); Carmen Castro Rábade (hípica), Antón Pérez Medín (Golf), José Domingo Vía Gómez (piragüismo), Daniel Rodríguez Vázquez (fútbol -recolleu o galardón seu pai), Iván Fernández Freire (piragüismo -recolleu o premio seu pai); Seung Han Shin Jang, Arón Vázquez Martínez (taekwondo); Laura Pérez Porto (piragüismo), Begoña Veiga Rodríguez (taekwondo), Mar Delgado Suárez (ciclismo), Gema Alonso Rebollo (piragüismo); Izan Prego Pena, Lucas Mahía Vázquez (taekwondo); Sara Edreira García (hípica), José Miguel Pérez Balbuena "Tyson" (baloncesto); Darío Rodríguez Ramos, Neftalí Paraje Díaz, Adolfo Monteagudo Leal, Javier Benito Rey, Marcos Cascallar Guiadas, Pablo Pena Mosquera, Diego Fernández Balado, Antón Veiga Prado e Joaquim Fragoso Rivas (piragüismo) / ARUME FOTOGRAFÍA Os galardóns para o mellor equipo masculino e feminino de 2019 foron para o Betanzos CF i n fa n t i l e p a ra o Betanzos CF feminino.

O Club Náutico Ría de Betanzos foi elixido mellor entidade do ano polo palmarés dos seus deportistas. / ARUME

MELLORES DEPORTISTAS PROMESA MELLORES DEPORTISTAS

A celebración do 800 aniversario do traslado da cidade foi un dos eixos centrais da gala do deporte 2019 e así os galardóns que recibiron as persoas premiadas tiñan representado o logotipo do centenario. Ademais, o cantautor Carlos Bau sorprendeu ao público coa súa presenza para cantar en directo a canción do VIII Centenario que el mesmo compuxo con motivo desta celebración. / ARUME FOTOGRAFÍA

A alcaldesa, María Barral, e o concelleiro de Deportes, Andrés Hermida entregaron os premios aos mellores deportistas promesa que foron para Pedro Enrique Mantiñán Vieira (patinaxe de velocidade) e Irene Lata Cagiao (piragüismo) / ARUME FOTOGRAFÍA

O premio aos mellores deportistas do ano 2019 foron para o padexeiro do Ría de Betanzos Carlos Arévalo (subcampión do mundo de K4 500m concentrado en Sevilla polo que recolleu o premio súa nai) e para Ivanna Román Sánchez (campioa de España xuvenil de xabalina) /ARUME

24 B c

BETANZOS e a súa comarca · Xan e iro 2020

DEPORTES

T AEKWONDO

X A D R EZ

Os dous equipos do clube O Han's Horang I participa con éxito en varias xadrez Betanzos comezan a competicións nacionais e internacionais liga na Segunda División REDACCIÓN/ Deportes

REDACCIÓN/ Deportes O clube Xadrez Betanzos comeza o día 25 de xaneiro a liga Galega na que compite con dous equipos na Segunda División. Os dous conxuntos están integrados no Grupo A e iniciarán a competición en Betanzos enfrontándose un contra o outro.

En total disputaranse 11 roldas e a liga rematará o 25 de abril. O clube inicia a competición coa aspiración de lograr o ascenso a Primeira División.

Clases para adultos O clube imparte clases para nenos e nenas os venres en horario de 18.00 a 19.00 horas no local social da entidade, no edificio de usos múltiples da pescadería.

Ademais, estudan a posibilidade de abrir unha quenda para persoas adultas que desexen iniciarse no xadrez ou perfeccionar os seus coñecementos. Para máis información sobre as clases infantís e de adultos poden chamar ao teléfono 656231787.

T IR O CON A R CO

O clube Han's Horang I de Betanzos participou con éxito en varias competicións nacionais e internacionais durante os meses de novembro e decembro.

A competición máis recente foi o Campeonato de España de poomsae celebrado a principios de decembro en Alicante. O Han's Horang I participou con sete deportistas. Ana Llin Shin Veiga e Vladimir Zapparov conseguiron a medalla de ouro. Samuel Crespo Valiño, Jessy Sun Shin Veiga e Seung Han Shin Jang foron bronce, nas súas respectivas categorías. Ademais, por parellas, Seung Han Shin Jang e Begoña Veiga obtiveron a medalla de bronce.

Open Internacional de Portugal

A betanceira Marta Veiga logrou o 3º posto novel no torneo de Carral

O equipo de tiro con arco "Brigantium" comeza a liga A Asociación Adarve imparte cursos de tiro con arco os mércores pola tarde no pavillón do IES As Mariñas de Betanzos A betanceira Marta Veiga, da Asociación Deportiva de Tiro con arco, Adarve, conseguiu o terceiro posto na categoría novel no torneo disputado en Carral o pasado 21 de decembro.

Ademais, a asociación participa de novo este ano na liga por equipos na que o equipo "Brigantium" ocupa a cuarta posición logo de se disputaren dúas xornadas.

Adarve imparte clases de tiro con arco no pavillón do IES As Mariñas de Betanzos os mércores

✁

✁

✁

en horario de 19.00 a 21.00 horas.

O curso está orientado a nenos e nenas a partir dos seis anos de idade e tamén a persoas adultas.

A asociación anima a todas as persoas que desexen introducirse neste deporte a que proben acudindo a unha clase gratuíta de proba presentando o cupón que figura ao pé desta páxina.

Para obter máis información sobre Adarve e as súas actividades poden contactar coa asociación no teléfono 981670319 ou por correo electrónico no enderezo arcoadarve@hotmail.com.

✁

REDACCIÓN/ Deportes

No Open Internacional de Portugal, celebrado en Loures, coa presenza de deportistas de 14 países, o clube obtivo 23 medallas.

Os mestres Seung Han Shin Jang e Begoña Veiga foron prata e ouro, respectivamente. Ana Llin Shin Veiga, Jessy Sun Shin Veiga, Lidia Zapparova e Samuel Crespo Valiño obtiveron medalla de ouro e Adriana Carro Aguiño, Vladimir Zapparov e Iván Pena Pérez conseguiron a de bronce.

Por parellas, Ana Llin e Vladimir foron prata; Seung Han Shin Jang e Begoña Veiga foron bronce, idéntico resultado obtiveron Jessy Sun e Samuel. En trío, Ana Llin, Adriana Carro e Leire Mantiñán Alves conseguiron a prata. En

Deportistas do Han's Horang I no Open Internacional de Portugal freestyle cadete masculino Vladimir Zapparov foi prata e en feminino Ana Llin foi prata e Adriana bronce. En freestyle parellas cadete Ana Llin e Vladimir obtiveron medalla de bronce.

Copa Deputación Na Copa Deputación o clube participou con 14 deportistas e todos pasaron ás finais. Na categoría competitiva, rankeable para poder entrar na selección galega, Ana Llin e Jessy Sun Shin Veiga e Vladimir Zapparov foron primeiros nas súas respectivas categorías. Carla Sesar Vila, Lidia Zapparova, Marcos Sesar Vila e Leire Mantiñán Alves foron segundos e Iván Pena Pérez, terceiro.

Na competición amateur, non rankeable, Hugo Amor Loureiro, Isabel Otero Herrera, Víctor Delgado Lendoiro e César Fernández Zapata foron primeiros nas súas respectivas categorías. Miriam Pena Pérez foi segunda.

Open Internacional Vila de Moaña No Open Internacional Vila de Moaña os resultados para o clube tamén foron positivos.

En combate, obtiveron ouro Ana Llin Shin Veiga, Carla Sesar Vila e Adriana Carro Aguiño; César Fernández Zapata logrou a prata e Jessy Sun Shin Veiga e Samuel Crespo Valiño, o bronce.

En poomsae freestyle, Ana Llin e Vladimir conseguiron ouro, Carla Sesar Vila foi bronce e Adriana Carro foi quinta.

En técnica Poomsae Ana Llin foi ouro. Jessy Sun, Vladimir, Carla Sesar, Seung Han Shin Jang e Begoña Veiga foron prata; Samuel Crespo, Lidia Zapparova e Marcos Sesar foron broce e Adriana Carro foi quinta.

En parella poomsae técnica Seun Han e Begoña Veiga foron prata.

A TLETISMO

Betanzos pecha o ano coa San Silvestre betanceira na que houbo 900 persoas inscritas REDACCIÓN/ Deportes Na tarde do 31 de decembro as rúas de Betanzos foron esceario da terceira edición da San Silvestre betanceira na que se inscribiron 900 persoas.

Ataviados coas máis variopintas vestimentas, os corredores e corredoras percorreron as rúas da cidade ata chegar á meta no alto da Praza da Constitución.

A proba estivo organizada polo clube As Vellas non Paramos, polo Concello de Betanzos e por Mandeo Multisport. Houbo premio á deportividade e aos mellores disfraces individual e colectivo. Ademais, recolléronse alimentos para Cruz Vermella Betanzos.

Varias imaxes da San Silvestre Betanceira / ARUME FOTOGRAFÍA

PUBLICIDADE

BETANZOS e a súa comarca · Xanei ro 2 02 0

25 B c

26 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Xan e iro 2020

COLABORACIÓNS

COUSAS DO TEMPO [PEPE DOPICO]

H

ai un tempo, un bo amigo ofreceume unha parte do seu legado cultural de fai un século co motivo da celebración en Betanzos do quinto centenario da Función do Voto en honor a S. Roque. Penso que pode ser interesante entresacar a memoria dalgunhas persoas e de certos establecementos desta poboación e así mesmo recrearnos dunha aportación da condesa de Pardo Bazán co gallo da súa visita a unha das feiras que naquel entón se celebraban, igual que na actualidade nos primeiros e mediados dos meses cousa que recorda. Ela comeza eloxiando a este pobo. Atopándose na Angustia -tal vez de paso ou por outras circunstancias-. O caso é que quedou prendada ó contemplar dende unha das curvas, o río ou a ría con tantos eloxios. Naqueles días as “carreteras”, como ela di, estaban bordeadas de árbores que daban sombra e invitaban ó paseo. Matiza que Betanzos ten edificios nobres con fiestras e portas de mérito, aínda que as novas edificacións non sigan os mesmos estilos. Fai memoria das igrexas, do sepulcro dos Andrade e dos hórreos. Conta como a xente viste ben como se foran a festas. Na feira vai enumerando os produtos que se venden para a poboación e para a xente do rural.

Falando con persoas daquel entón afirma que as feiras viñeron en decadencia, que nos conta a escritora. Aínda que había casas de comidas, nada do polbo á feira, nin dos cantares de cego que mediante folios de cores, que vendían os que escuitaban diante do Palco da Música, tendo os ollos vendados sobre sucesos, amoríos... como esta letriña da época:

[

“En el pueblo de Betanzos esto sucedió que una mujer a su hija por dinero vendió”

Tomás Brea tejidos, Antonio Teijeiro maderista, María Crespo ultramarinos, Café Barreiro, Brandariz calzados, La Verdad saldos, Relojería Otero, Peluquería Placer, J.R. Concheiro paños, Monteavaro ferretería, Juan de la Fuente viños, Doctor Couceiro farmacia e político, Constantino Rábade confitería, José Rey especialista en curtidos.

E ahora o relato da Rufina: “ ...

A VILA QUE CHAMAN RIPPA AO PÉ DE PARAÑOS [XESÚS TORRES REGUEIRO]

]

Aparte imos pois, facer referencia a algúns persoeiros e comercios, antes de incluír un anaco escrito da autora onde se refire á invitación que lle fixo a Rufina á súa casa de Gas na parroquia de Souto, do Concello de Paderne nas festas parroquiais. Decir que a Rufina vivía nun pequeno rueiro entre as casas de Dias, Xergas, Picado, Cortes-Cela, Barral e do Pobre, que aínda existen na actualidade. Chamábase do Pobre, pero era o máis rico da aldea (meu pai estivo de criado na súa casa e que lle ten prestado diñeiro para refacer a súa vida). Hoxe esta zona rica en frutais variados, hortalizas, flores... como un anaco do Maresme catalán.

Persoas betanceiras da época: Valentín Puente Pérez, Antolín Sánchez Valeiro, Valderrama, notario, Policarpo Navaza, Francisco Vales Villamarín, Antonio Nuñez Dias, Manuel Villuendas, Francisco J.Martínez, Joaquín Peña, José Algueró, Adolfo Sánchez Díaz, Juan Gómez Navaza... sendo alcalde de Betanzos D. Agustín Leis Ponte.

Comercios: Hijos de A. Núñez, imprenta de Villuendas, La Alborada,

Fotografía de F.J. Martínez Santiso a comezos do século XX co barrio da Cruz Verde, antiga vila de Rippa, en primeiro termo

Como se bota a ver desta testemuña hai que valorar a xentileza da Rufina, e a sua xenerosa invitación ofrecéndolle o mellor da súa casa de labregos... Tivo despois a condesa descendencia ó propoñerlle subir a Espenuca? Realmente acudiu a ese santuario? Outras consideracións nós podemos considerar no referente a este tema. A condesa asigna con título nobiliario mentras a labrega emprega a de pía, etc.

Documentada en anos anteriores ao traslado de Betanzos ao castro de Untia temos a vila que chaman Rippa ou Rippa de Untia. Nove documentos dos tumbos de Sobrado reférense a ela entre 1189 e 1206.

N o s d o c u m e n to s c i t a d o s vemos que Rippa aparece nomeada como vila e no entorno de Untia e que algunhas familias (como os Pelagii, os Petri, os Iohannis) residen ou te ñ e n p ro p i e d a d e s a l í . E n Rippa está a casa de Petro Iohannis e a casa e celeiro de Roderico Bravo, nomeadas en documentos, así como varias leiras e os “pomares que chaman de dona Chamua”. Ademais alí teñen herdades a monxa Urraca Veremundi e Teresa Veremundi (fillas de Vermudo Pérez, da familia nobre dos Traba, e a primeira abadesa que fora do convento das Donas) que fan doazón a Sobrado das súas propiedades; así como os Arias (nove irmáns) que venden aos monxes a súa herdade.

Rippa podería facer relación á ribeira do río nunha tradución literal. No primeiro documento no que aparece citada dise que está entre os dous ríos, mais nun de 1202 di que é “coincidente co río de Mandeu”. Aínda que tamén se podería interpretar como situada por “riba de”, como ocorreu por exemplo con R i p p a Av i e q u e re m a t a r í a sendo Ribadavia e non Ribeira do Avia. No caso que nos ocupa, podía aludir tanto á

proximidade ao río como á súa situación por riba de Untia.

Mais, onde se ubicaría?

O primeiro documento, datado en 1189, é o que máis información ofrece sobre a ubicación, pois fai alusión ao monte ou alto de Paraños: “ao pé do monte Paraños”. Deciamos nun anterior artigo (A vila de Untia e outras “vilas”, febreiro 2019) que a ubicación de Rippa podería estar na zona da Cruz Verde de abaixo, se é que Paraños chegaba ás inmediacións do actual campo da Feira do gando. Nós pensabamos na zona da Cruz Verde de abaixo mais as preguntas que fixemos a diversas persoas sobre Paraños resultaron infrutuosas. A resposta e confirmación da nosa suposición atopámola nunha demarcación de lindes entre Betanzos e os concellos lindantes realizada no ano 1924. Nos lindes entre Betanzos e Coirós dise que o 7º moxón ou marco «está situado en el paraje denominado “Paraños” […] en el camino que de Betanzos conduce al pueblo de Queiriz». Segue dicindo o que se ve dende este punto, incluído o fito do quilómetro 581 da estrada de Madrid. Separa Betanzos e Coirós nas súas parroquias de Bravío e Armea.

E próximo a este está o 8º moxón, que «está situado en el paraje conocido con el nombre de “Agra de Paraños”, a setenta centímetros del camino que conduce de Betanzos a Queiriz», e separa as parroquias de

Bravío e Armea, comenzando nel a de Colantres.

De maneira que, se dende ese alto de Paraños camiñamos s e m p re e n d e s ce n s o p o l o camiño real cara Betanzos, chegaremos á nova feira do gando e á primeira urbanización alí construída, debaixo da que se ubica exactamente o barrio da Cruz Verde, ao pé mesmo do monte Paraños e “coincidente co río de Mandeu”. E, efectivamente, situaríase por riba de Untia, un pouco máis elevada que esta, quen terminaría englobando a Rippa, da que xa non aparece documentación dende 1206.

Quizá por iso, os historiadores que trataron este período esquecéronse da vila de Rippa.

Nunha interesante fotografía xeral de Betanzos, tomada por Francisco Javier Martínez Santiso a comezos do século XX dende onde remataba –ou comezaba, segundo se mire– o monte Paraños, vemos ao pé deste o barrio da Cruz Verde, probable emprazamento da vila de Rippa a finais do século XII e comezos do XIII, así como unha fonte próxima nun primeiro plano, presenza sempre importante e imprescindible para o asentamento humano, máxime nun entorno que foi tan deficitario en auga ata o ano 1866, en que se inaugurou no antigo Campo da Feira a fonte de Diana, servida pola traída de augas de San Xiao, dende unha ladeira do monte Paraños precisamente.

BETANZOS e a súa comarca · Xanei ro 2 02 0

ESPECIALISTAS

27 Bc

He r b o r i s t e r í a María Luisa Pérez Iglesias · Óptica, Herboristería, Parafarmacia Selgas

LA GLÁNDULA TIROIDES (I)

La hormona tiroidea es esencial por ejemplo para producir las hormonas progesterona y pregnenolona por tanto una afección tiroidea interfiere en la producción de estas hormonas. La hormona tiroidea también es necesaria para usar y eliminar el colesterol, de forma que el colesterol aumenta en cualquier situación de disfunción tiroidea.

El proceso de formación de las hormonas tiroideas requiere yodo y depende de la acción de ciertas enzimas. Las hormonas tiroideas viajan por el cuerpo unidas a proteínas plasmáticas, o de forma libre, pero solo las libres podrán actuar sobre los tejidos de otros órganos para llevar a cabo su función; las que quedan unidas servirán para aumentar las reservas de hormona circulante.

Cuando la T4 libre llega a los tejidos necesita ser transformada en T3 para poder ser efectiva; un cambio que se consigue gracias a la acción de las desyodasas, unas enzimas que dependen del selenio.

Por ello, este mineral es tan importante en personas con hipotiroidismo, ya que asegura una buena conversión de T4 a T3. Así pues, en cada tejido del cuerpo, la procedencia de la hormona funcional T3 puede venir de la sangre (producida por la glándula tiroides) y de la generación local a partir de la T4 libre.

El eje hormonal que regula la síntesis de las hormonas tiroideas está formado por tres elementos principales: el hipotálamo, la hipófisis y la glándula tiroides.

El hipotálamo es una zona del cerebro que se encarga de enlazar el sistema nervioso con el sistema hormonal, y lo hace a través de la comunicación con la hipófisis. La hipófisis, por tanto, es la glándula

del sistema endocrino que ejecuta las órdenes hipotalámicas respecto a la secreción hormonal.

En el caso del eje tiroideo, el hipotálamo libera TRH (hormona liberadora de tirotropina) para estimular la producción hipofisaria de TSH (hormona estimulante de la tiroides), una hormona que tiene su diana en la tiroides y que estimula la síntesis y secreción de las hormonas tiroideas.

En el sentido contrario, cuando las hormonas han llegado a los tejidos y ejercen su función, se produce una acción de retroalimentación negativa que disminuye la secreción de TRH y TSH. De esta manera el eje tiroideo queda regulado.

También es importante saber que hay factores internos y externos que pueden activar o inhibir el funcionamiento de este eje hormonal.

Los estrógenos, por ejemplo, estimulan la síntesis y secreción de TSH, lo que permite explicar por qué las mujeres tienen más problemas de tiroides. También activan el funcionamiento del eje tiroideo el frío, y el ejercicio físico… entre los factores que inhiben el eje tiroideo están el ayuno prolongado, las inflamaciones, el estrés crónico…

Cuando la hipófisis detecta que la tiroides no trabaja tanto como debería hacerlo porque no hay suficientes hormonas tiroideas, aumenta la producción de TSH, y esto es lo que pasa cuando hay hipotiroidismo.

En cambio, cuando la hipófisis detecta que la tiroides trabaja demasiado, disminuye la producción de TSH, y esto es lo que pasa en el hipertiroidismo Estos desarreglos de la glándula tiroides pueden darse por diferentes factores: -Por disminución de las hormonas

José María Carnero López OFTALMÓLOGO

LOS SÍNTOMAS Y SIGNOS MÁS FRECUENTES DE PROBLEMAS TIROIDEOS SON: · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · ·

Cansancio Debilidad Apatía Somnolencia Fatiga y pereza Mayor sensibilidad al frío Extremidades frías Estreñimiento Piel pálida y seca Rostro hinchado Uñas quebradizas Pérdida del cabello Aumento del tamaño de la lengua Aumento de peso sin causa aparente y/o dificultad para perderlo Dolor, sensibilidad y rigidez muscular Dolor y rigidez de las articulaciones Debilidad muscular Sangrado menstrual excesivo o prolongado (menorragia) Depresión Dificultad de concentración y mala memoria Libido baja …

Una buena alimentación es muy importante para la salud de la glándula tiroides, ya que hay vitaminas, minerales y oligoelementos que son necesarios para que funcione correctamente y para llevar a cabo una conversión adecuada de T4 y T3.

En el próximo artículo hablaremos de los nutrientes básicos para la salud de la glándula tiroides (como el Zinc, el Selenio, el Yodo, el hierro, la Vitamina A o l L-tirosina) así como de los alimentos y otros factores que pueden causar desarreglos en el funcionamiento de la tiroides.

Mª Vanessa Vara Fernández PODÓLOGO

NRS: C-15-003877

NRS: C-15-001621

Corresponsable de la Unidad de Oftalmología Pediátrica y Estrabología del Complexo Hospitalario Universitario de A Coruña (CHUAC) Oftalmología general Cirugía de catarata sin ingreso Cirugía endoscópica vía lagrimal

Podología general helomas, hiperqueratosis, papilomas...

Pie diabético Estudio informatizado de la pisada Ortonixia (Correctores ungueales)

C/ Pintor Seijo Rubio, Portal 4-6 escalera 6 1º B 15300 Betanzos ·

Dolores musculares, articulares, de espalda, de cabeza Problemas mandibulares Traumatismos Lesiones deportivas Problemas posturales Problemas viscerales relacionados con alteraciones mecánicas Problemas circulatorios Bebés (cólicos, plagiocefalias, …)

tiroideas: por una afectación de las glándulas; por una afectación de la hipófisis que produce el descenso de la producción de TSH; o por una afectación del hipotálamo que produce el descenso de la producción de TRH -Por resistencia a la acción de las hormonas tiroideas (el problema en sí no está en la tiroides sino en los receptores de los tejidos donde deben actuar las hormonas) -Por una mala conversión de T4 libre en T3 en los tejidos periféricos

981 77 49 26

C-15-004238

La tiroides es una glándula en forma de H o mariposa que se ubica en la zona anterior, entre la laringe y la tráquea, y que se encarga principalmente de la producción, almacenamiento y liberación de las hormonas tiroideas: tiroxina (T4) y triyodotironina (T3), que cumplen funciones muy importantes, como mantener el metabolismo. Así pues, podemos decir que, de alguna forma, cada célula en el organismo depende de las hormonas tiroideas para regular su metabolismo, de forma tal de que cuando la tiroides no funciona correctamente, todo el cuerpo se ve afectado.

FÁCIL APARCAMIENTO · HORARIO FLEXIBLE

CITA PREVIA C/Brea 34, Edif. Trasdoval Bajo GUÍSAMO (BERGONDO)

628 44 09 77 www.rubalfisioterapia.es

2 8 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Xan e iro 2020

CLÍNICA KOREA HAN C I T A P R E V I A

ODONTOLOGÍA

Dirección: Calle Rollo, Nº 27 - 1º 15300 Betanzos Teléfonos: 690039333 / 646390497

Cristina Martín Mourelle · Ortodoncista. Clínica Dental_LosadaSerrano

ACUPUNTURA - MASAJE C/Doctor Fariña, 12 bajo 981 77 05 00 BETANZOS (A Coruña)

C-15-001435

CIRUGÍA GENERAL Y DEL APARATO DIGESTIVO       

ESPECIALISTAS

ORTODONCIA TRANSPARENTE

[

¿Qué es la Ortodoncia Transparente?

]

La forma clásica de hacer ortodoncia, para ordenar los dientes y mejorar tanto la estética como la función, han sido los sistemas de brackets (existen infinidad de técnicas). Sin embargo, desde hace ya 20 años, los sistemas de ortodoncia transparente (tipo invisalign) se han hecho un hueco como técnica de elección actual.

Es un sistema de tratamiento que consiste en la utilización de una secuencia de alineadores dentales transparentes realizados a medida con un diseño y fabricación asistidos por ordenador.

Los alineadores se llevan durante aproximadamente 2 semanas. Según el paciente vaya reemplazando cada alineador por el siguiente de la serie, los dientes se moverán un cuarto de milímetro semana a semana, hasta que lleguen a la posición final que el ortodoncista prescribió.

Sólo se deben quitar para comer, beber y llevar a cabo una correcta higiene oral.

Es posible visualizar de forma virtual antes de comenzar el tratamiento todos los movimientos y el resultado final del mismo, no dejando lugar a la improvisación.

Cirugía de pared abdominal Cirugía Proctológica Cirugía de vesícula biliar por laparoscopia Patología de mama Patología digestiva Patología proctológica y de suelo pélvico Úlceras y heridas crónicas

¿QUÉ ES NECESARIO HACER ANTES DE INICIAR UN TRATAMIENTO DE ORTODONCIA TRANSPARENTE? Para iniciar cualquier tratam i e n to d e o r to d o n c i a e s imprescindible que la boca se encuentre en salud, tanto a nivel dental como óseo y gingival. Pueden ser necesarios tratamientos previos al inicio de la ortodoncia para restablecer la salud bucodental.

A continuación se realiza un estudio completo del paciente que incluye: - Exploración: En la que se valoran posibles problemas oclusales, articulares o de función.

- Fotografías del interior de la boca y la cara del paciente.

- Estudios radiográficos a través de Radiografía Panorámica y Radiografía Lateral de Cráneo. Esto permite valorar la relación entre los

info@ibogar.es

huesos maxilares (maxilar y mandíbula) y la relación de los dientes con el hueso que los soporta.

Con toda esta información se detectan los problemas clave y se determinan los objetivos de tratamiento. El ortodoncista en base a su experiencia y conocimientos basados en la ciencia de la ortodoncia conseguirá planificar el mejor tratamiento para cada paciente.

Una vez hecho el estudio de ortodoncia y con una buena salud bucodental general, se explicará al paciente la mejor opción de tratamiento que habrá sido determinado por un equipo interdisciplinar; en busca de informar al paciente de sus necesidades desde una visión global.

Centro

GIGIA

Clínica Dental

PARDELLAS Nº de colexiados: 15001293 e 15001602 Nº de rexistro sanitario: C-15-001500

Osteopatía Psiconeuroinmunología Clínica (PNI) Edif. La Torre Av. Jesús García Naveira 3 · 8º Dcha. · BETANZOS

604 006 305

La principal ventaja de este sistema de ortodoncia no es sólo su comodidad, estética o la facilidad para llevar a cabo una correcta higiene oral sino su biomecánica que permite movimientos más predecibles, fisiológicos y biológicos que la aparatología fija.

Permite realizar movimientos diferenciales, se puede elegir qué dientes mover y qué dientes no mover. Así mismo podemos decidir la cantidad, tipo y momento exacto del movimiento.

INCONVENIENTES Uno de sus inconvenientes es la colaboración del paciente. Si no se colocan los alineadores o no se siguen las indicaciones el tratamiento puede fracasar. ¿ES MEJOR LA ORTODONCIA TRANPARENTE QUE LOS SISTEMAS DE BRACKETS?

IRENE IGLESIAS

Clínica Dental Pardellas

VENTAJAS

En la actualidad conviven ambas técnicas y debe ser siempre el especialista el que valore cada caso en p a r t i c u l a r y o f rezc a l a mejor opción de tratamiento.

Tratamento integral da túa boca coa última tecnoloxía: ORTOPANTOMOGRAFÍA DIXITAL Especialistas en ciruxía e implantes cos tratamentos máis novedosos Arreglamos a rotura da súa prótesis nunha hora Financiación inmediata a su medida sen intereses

CLÍNICA PODOLÓXICA Laura María Pita Paz

Pida a súa cita no 981 77 13 26

Colegiado nº743

Callos · Durezas · Pé Diabético · Uña encarnada...

981 775 163 (CONSULTA PREVIA CITA)

Rúa Caneiros, 3 baixo dereita Clínica Dental Pardellas

Clínica Dental Pardellas

Clínica Dental Pardellas

Clínica Dental Pardellas

Clínica Dental Pardellas

Clínica Dental Pardellas

Clínica Dental Pardellas

Clínica Dental Pardellas

Clínica Dental Pardellas

Clínica Dental Pardellas

Clínica Dental Pardellas

C/Rollo, 3-1º Izda. · 15300 Betanzos

ESPECIALISTAS

BETANZOS e a súa comarca · Xanei ro 2 02 0

SA L U D Antonio Asensi Pernas · Médico de Familia del Centro de Salud de Betanzos

CLAVES PARA COLABORAR CON EL CUIDADO DEL MEDIO AMBIENTE Y MEJORAR NUESTRA SALUD Consumo responsable y respeto a la naturaleza son actitudes inteligentes, exitosas y necesarias.

La ONU estima que en el 2050 alcanzaremos los 9600 millones de habitantes en la Tierra y será imposible seguir manteniendo el consumo actual de recursos naturales, porque necesitaríamos tres planetas.

Por eso debemos concienciarnos en colaborar a cuidar el medio ambiente y así también mejoraremos nuestra salud. La cumbre climática en su 25 edición, (también conocida como Conferencia de las Partes COP25) celebrada en Madrid, acogió a representantes de 200 países que hablaron de las consecuencias de la actividad del hombre sobre el medio ambiente con el fin de buscar soluciones, se marcó el reto de adoptar mecanismos que limiten el calentamiento global, muy por debajo de los 1.5 ºC de media respecto a los niveles preindustriales.

RECOMENDACIONES

Proteger el medioambiente es tarea de todos y nuestro granito de arena a nivel personal es importante, no requiriendo ni mucho esfuerzo ni tiempo, siguiendo estas 10 recomendaciones:

Separar los residuos en nuestras casas. La basura contamina la tierra, el agua y el aire. El tratamiento de residuos exige mucha energía.

2.- Utilizar bombillas de bajo consumo evitando tenerlas encendidas en lugares que no utilizemos. Dejar entrar la luz natural en nuestras casas es beneficioso para evitar el consumo innecesario de energía eléctrica.

3.- Ajustemos al mínimo el consumo del aire acondicionado y calefacción (con la simple bajada de 1º de temperatura, reducimos significativamente el consumo de energía).

4.- Abrir la nevera el menor tiempo posible para conservar la energía y no dejemos aparatos eléctricos enchufados después de su uso.

5.- Controlemos el gasto de agua, evitando dejar los grifos abiertos el menor tiempo posible.

Fomentemos el consumo del agua potable del grifo (según Greenpeace las botellas plásticas de agua tardan alrededor de 500 años en descomponerse).

1.-

Reciclemos todo lo que podamos para evitar generar basura, combatiendo el calentamiento global y el efecto invernadero.

7.- Evitar utilizar el coche, siempre que sea posible, y caminemos. Si es imprescindible su uso, intentar compartirlo (por ejemplo en desplazamientos al trabajo). Usar siempre que podamos el transporte público.

8.- En nuestras compras elijamos productos que no lleven plástico y, a ser posible, reutilizables.

Consumamos productos frescos y naturales, rechazando los transgénicos. Rechazar las bolsas plásticas en los establecimientos y coger el hábito de llevar bolsas de tela (según la ONU cada año se consumen cinco billones de bolsas plásticas en el mundo).

9.- Compremos ropas no elaboradas con materiales derivados del petróleo (por ejemplo, prendas de algodón ecológico) 10.- Elegir productos de aseo (jabón, champú..) elaborados con ingredientes naturales.

6.-

Como conclusión, consumamos de forma responsable: reduciendo, reutilizando y reciclando.

CLINICA DENTAL

Dr. Enrique Núñez Núñez MÉDICO ESTOMATÓLOGO

Pza. Hnos. García Naveira, 7-2º - Telf. 981 774281-BETANZOS Telf. 981 673008 - SAN TIRSO - Abegondo

29 B c

CLINICA DENTAL Mª. del Pilar Viqueira Amor Médico Estomatólogo - Dentista Coleg. nº 372

C/Dr. José Fariña, 2 - 2º B - Telf. 981 77 31 08 · BETANZOS

3 0 Bc

PULSO

BETANZOS e a súa comarca · Xan e iro 2020

de

OPINIÓN

ece aos partidos "Betanzos e a súa comarca" ofr ión Municipal este que forman parte da Corporac s op inió ns sob re esp azo pa ra exp res are n as súa como é neste caso, temas propostos polo xornal ou, que cada un dos sobre cuestións de actualidade grupos considere de interese.

opinión

POLÍTICO

"Betanzos e a súa comarca" non se responsabiliza das opinións manifestadas polos partidos políticos nesta sección Betanzos contará en 2020 cun novo orzamento municipal, aprobado en Pleno. Un orzamento realista, prudente e, sobre todo, solidario, dirixido a cubrir as necesidades máis importantes da nosa veciñanza e dos máis necesitados, que, en definitiva, son os que máis esperan de nos. É un documento realista e solidario, porque aposta por un aumento nas políticas sociais, no que auméntase os gastos destinados aos servizos sociais municipais, as economías dirixidas ás políticas educativas e culturais, os recursos destinados ao turismo, ao comercio e desenvolvemento empresarial ou á protección do medio ambiente que, unido ás bonificacións dirixidas aos máis necesiUN ORZAMENTO tados e ás taxas de aperturas e transREALISTA, PRU- misións establecidas nas ordenanzas DENTE E, SOBRE fiscais municipais, axudaran a mellorar as economías da nosa veciñanza, adeTODO, SOLIDARIO mais de continuar co fomento do tecido asociativo municipal.

Os investimentos para novos equipamentos situánse por encima do millón de euros. Esta partida incrementarase cos máis de 400.000 euros previstos a través do Plan Único da Deputación Provincial. Con todo, o goberno local prevé tamén promover novos investimentos como o parque do Pasatempo ou a senda a Os Caneiros que incrementarán, de forma significativa, o investimento de 2020, xunto a outras colaboracións que poidan chegar, esperemos, do goberno autonómico.

Destaca tamén a partida de gastos correntes que chega aos 3,5 millóns de euros. Entre eles, recóllense os gastos do mantemento e funcionamento dos servizos municipais e para programas do ámbito dos servizos sociais coma o transporte adaptado, políticas de igualdade, axudas de emerxencia, ou programa de axuda no fogar que se incrementa en máis de 400.000 euros.

Tamén recollemos gastos educativos para o comedor da escola infantil municipal e para os servizos de comedor e mañanceiros do Vales Villamarín, e para becas dirixidas aos alumnos dos centros educativos públicos, incluidos os universitarios.

Non nos esquecemos da xuventude e do deporte, tampouco do comercio local, do turismo e da industria, nin de colaborar co tecido asociativo municipal, centrando os recursos nas entidades deportivas que teñen escolas de deporte base, nas entidades culturais que complementan as actividades organizadas polo Concello e levan o nome da cidade por todo o país, nas entidades de carácter social e que están a realizar actividades e programas dirixidas aos máis necesitados.

A Asociación de Comerciantes e Empresarios de Betanzos Centro Comercial Aberto representa, xestiona, promociona e defende os intereses do comercio e das empresas de Betanzos.

ACEBE CCA Unha infraestrutura creada e en constante evolución. Un equipo técnico e humano con formación e experiencia. O vínculo de unión entre o sector comercial e empresarial de Betanzos e as institucións locais, provinciais e autonómicas.

Los primeros seis meses de gobierno socialista en Betanzos dibujan una hoja de ruta de una legislatura encaminada a La Nada. La falta de iniciativa política, de capacidad de gestión y de conocimiento de las necesidades reales de los betanceiros y betanceiras, se pueden comprobar claramente en tres cuestiones: la situación de ruina de El Pasatiempo, la desidia en la conservación de los edificios municipales y el caos del Servicio de Ayuda en el Hogar. En solo seis meses, este gobierno ha dejado claro que, lo suyo no es gobernar.

Los presupuestos indican de una manera SI EL GOBIERNO fiel cuáles son las prioridades del gobierno LOCAL DIRIGIESE UN que los redacta. A qué se destinan los A S T I L L E R O , E N impuestos del contribuyente, en qué se LUGAR DEL CONCE- gasta, en qué se invierte, cuáles son las prioLLO, SE LES HUNDI- ridades, qué es lo importante. La elocuencia de los presupuestos municipales no deja RÍA EL BARCO EL DÍA lugar a dudas: el PSOE anuncia en las elecDE SU BOTADURA ciones la creación de urban market, en el presupuesto figuran 0 euros para mercados.

Partida presupuestaria para caminos vecinales, 5.000 euros, no da ni para mantener las cunetas limpias. Recursos destinados a instalaciones deportivas, 0 euros consignados en los presupuestos del 2020.

El abandono de El Pasatiempo es la consecuencia de la misma política cortoplacista, tan arraigada en la cultura del socialismo brigantino. Proyectos y anuncios para la galería, sin fondo, sin metas, sin objetivos. A pedir dinero a los demás, sin justificar esa petición en un proyecto, sin saber qué se va a hacer, cómo se va a hacer. Si en lugar de un ayuntamiento, se dedicaran a dirigir un astillero, el barco se les hundiría en el momento de la botadura.

Esa falta de previsión general en todas la acciones del gobierno local, es también la causa de las goteras en el nuevo colegio de infantil o del calamitoso estado del polideportivo municipal. Un deterioro debido a un mantenimiento de las instalaciones inexistente. Por citar solo dos edificios pertenecientes al patrimonio municipal.

Pero sin duda, el caos de la gestión del Servicio de Ayuda en el Hogar es el paradigma del desinterés que tiene todo el tiempo, por todo, por todos y por todo lo que es de todos, este gobierno de La Nada. Un desinterés que afecta a personas, a los propios vecinos y vecinas dependientes, a sus familias y al personal de la propia empresa. El gobierno local es responsable de su funcionamiento y como ha quedado demostrado, tampoco en este caso ha sido capaz de gestionar este servicio destinado a las personas que más lo necesitan.

Desde el PP de Betanzos ponemos sobre la mesa estas tres cuestiones, pero podríamos poner más. Trataremos la creación de empleo, la conservación de los ríos y el Medio, el patrimonio histórico, las comunicaciones, las ayudas al estudio, las ayudas a las familias, el apoyo al deporte. Nuestro compromiso es con Betanzos y seguiremos exigiendo lo mejor para nuestros vecinos y vecinas. Que nadie lo dude.

FAITE SOCIO por só 15€/mes

981 77 45 74 Tickets de aparcamento con descontos para soci@s no parking de Betanzos.

Cursos de formación para @s nos@s asociad@s a través da Cámara de Comercio.

Posibilidade de promoción a través das nosas RRSS, a nosa web e outros medios.

www.comerciodebetanzos.com

O PSOE ven de aprobar os orzamentos para o 2020, logo de ter Betanzos sen contas actualizadas desde 2017 debido á súa incapacidade de falar con outras forzas, chegar a acordos e cumprir coa palabra dada.

Son 9,5 millóns de euros que atenden á fin última de seguir no goberno a costa do que sexa, pero que non resolven os problemas de Betanzos. A metade iranse nos soldos das empregadas municipais e no importante crecementoen número e importes- dos salarios do propio goberno.

O segundo gran gasto son as privatiORZAMENTOS zacións. Máis de 2 millóns de euros.

MUNICIPAIS: 2 Privatízano todo, do mantemento dos MILLÓNS A PRI- xardíns á redacción das actas do VATIZACIÓNS E pleno, da limpeza das rúas a pegar N A D A P A R A cartaces, non hai programa de gasto I N V E S T I R N O no orzamento que non contemple fonP A T R I M O N I O dos para contratar empresas para HISTÓRICO facer cousas que o Concello pode facer directamente.

Do que queda, as contas do PSOE Destinan 162.500 euros en subvencións a dedo para 21 entidades que o goberno elixe, sen criterios públicos de por que as escollen e por que dan a contía que asignan- e deixan 22.000 euros para unha convocatoria pública á que poden acudir as restantes 65 asociacións do Concello. Se a convocan, porque levan dous anos discriminando as asociacións sen convocalas.

Unha cidade como Betanzos, coa taxa de desemprego que ten, non pode permitirse o luxo de fundir máis de 315.000 euros en 31 días de festexos mentres só destina 15.500 euros a políticas de fomento do emprego ou só 38.000 para algo estratéxico para Betanzos como é o patrimonio histórico-artístico. Pero esas son as prioridades do goberno de María Barral: soldos e festas.

Non hai fondos para o Pasatempo. Non hai cartos para rehabilitación do Casco Histórico. Non deixan nin un euro para axudas á rehabilitación e todo investimento que hai son unha subvención europea para poñer ledes, o convenio da Xunta para amañar a traída e o plan de obras da Deputación. Sen investimento propio. O gasto, a festas e soldos.

Levamos anos coa man tendida, ofrecendo propostas e pedindo ao PSOE unha verdadeira politica de esquerdas. E nesa vía poderán atoparnos, mais non para seguir facendo o mesmo que o PP fixo cando gobernou e o mesmo que o PP fai na Xunta.

BENEFÍCIATE DOS NOSOS SERVIZOS

Unha páxina web na que promocionar e informar sobre a actividade da asociación e dos seus integrantes e cun espacio propio gratuito para cada asociad@.

Betanzos e a súa comarca, un medio de comunicación propio, cunha tirada de 11.000 exemplares distribuídos por toda a comarca, @s soci@s teñen prezos vantaxosos na contratación da publicidade.

Convenios con bancos, empresas, entidades... e con condicións vantaxosas para @s soci@s Información e asesoramento sobre novidades legais relativas a cada sector, subvencións, cursos…

Organización periódica de campañas e actividades de promoción do comercio e das empresas locais.

BETANZOS e a súa comarca · Xanei ro 2 02 0

ANUNCIOS BREVES

31 Bc

ANUNCIOS BREVES ■ ENSINO CLASES PARTICULARES todos los niveles (Primaria, Secundaria, Bachillerato, Ciclos, Universidad). Dificultades de aprendizaje, alteraciones del lenguaje.

PEDAGOGA, LOGOPEDA. Tlf. 606438224 CLASES DE INGLÉS a domicilio: todas las edades; apoyo escolar; conversación. Licenciada en F i l o l o g í a I n g l e s a . T l f.

653288166

REALÍZANSE PORTES E MUDANZAS. Ámbito co m a rc a l e n a c i o n a l .

Samuel. Tlf. 676082325 www.samuelportesespecializados.com SE REGALA tierra de desmonte ideal para relleno. Tlf. 676497696.

RELOJERO, diplomado en Suiza, arregla y restaura relojes antiguos, de pared y bolsillo. Arreglo también relojes automáticos, cronógrafos, sumergibles, control hermetismo.

Garantía. Tlf. 981773657

■ VENDAS VARIAS

■ BUSCAN TRABALLO SE OFRECE cuidadora de personas mayores por horas o como interna.

Buenas referencias. Tlf. 657315936

■ VARIOS TAROT. María. También C A R TA S A S T R A L E S .

Aclara tus dudas: pasado, presente, futuro. Se responde cualquier pregunta.

Seriedad. Claridad. Tlf. 638625976

SE VENDE leña seca de carballo y mixta en hachas (a medida). Transporte a domicilio. Tlf. 645583256

■ ALUGUERES SE ALQUILA, en el centro de Curtis piso amueblado.

Soleado. Tlf. 981287578 ALQUILO en Betanzos, pequeño apartamento amueblado, calefacción, TV. etc. Tlf. 629291440 ALQUILO almacén en C/ Venezuela 11-13. 70 euros/ mes. Tlf. 639452156

■ FONTELA 2000 · 981773710

S E A LQ U I L A o V E N D E granja con licencia en A Espenuca, de 120x12 metros.

Con vivienda y terreno. Económico. Tlf. 619271908

BETANZOS PISOS Y CASAS: Casa adosada de 164 m2, 3 plantas, cocina, salón, 5 dormitorios y 2 baños. Totalmente reformada. Finca de 800 m2, garaje y bodega. 95.000 €.

Casa totalmente reformada, tres plantas y bajo cubierta. Balcón. Situada en el Casco Histórico. 54.000 €.

Casa de 154 m2 en 3 plantas. Planta baja: local o garaje, planta primera: cocina, salon y baño, Planta segunda: tres dormitorios.

55.000 €.

Piso 7º con ascensor. Cocina amplia, salón con salida a terraza, 2 dormitorios amplios, 2 baños, plaza de garaje. Todo exterior, con bonitas vistas. 140.000 €.

Piso 3º con ascensor. Cocina amplia con tendedero, salón, 3 dormitorios con armarios, 2 baños, garaje. Todo exterior. Piscina privada.

Bonitas vistas. 160.000 €.

Casa de 251 m2 en 2 plantas, 5 dormitorios y 3 baños. Calefacción y agua caliente de gas-oil. Finca de 2.372 m2, con vistas hacia Betanzos, situada en Castro. 250.000 €.

Alquiler y venta plazas de garaje en Betanzos desde 40 € y desde 10.000 €.

Piso 2º de 107 m2, cocina, cuarto de lavandería, salón-comedor, 3 dormitorios y 2 baños. Ascensor, garaje y trastero. Todo exterior. Situado en el centro de la Plaza.

195.000 €.

Se alquila bajo en Saavedra Meneses, 90 m2, baño y almacén. Cualquier actividad.

350 €.

Piso 3º de 77 m2, cocina-salón separada con puerta de cristal corredera, 3 dormitorios, baño, ascensor y garaje. Zona comercial. Exterior y luminoso. 118.000 €.

Casa de 176 m2, Planta sótano garaje y aseo; planta baja hall, estudio, cocina, salón comedor, 3 dormitorios y baño. Bonitas vistas. Situada a 1 Km. de la Plaza. 120.000 €.

■ VIVENDAS VENDAS SE VENDE PISO Rúa Venezuela, 56 m2 útiles. 2 dormitorios, salón-comedor, cocina, baño, balcón interior, 5º sin ascensor. Reformado.

Amueblado. 36.000 euros.

Tlf. 655033599 - 626512566 VENDO PISO amueblado en Padre Francisco Blanco.

2 habitaciones, comedor y amplia sala. Todo renovado.

4º D. Tlf. 619027399 SE VENDE O ALQUILA piso en Edificio de la Torre y se alquila plaza de garaje en C/Úrsula Meléndez de Texeda. Tlf. 981771377.

SE VENDE PISO en Rosalía de Castro. 4 dormitorios, salón-comedor, 2 baños, cocina, patio, trastero y p l a z a d e g a ra j e. 1 º co n ascensor. Opción amueblado. Tlf. 686732430 SE VENDE PISO en. Rúa Castelao, número 1, 116 m útiles, 3 habitaciones, 2 baños, amplia plaza de g a r a j e y t r a s t e r o . T l f.

687494709

CASAS, CHALETS, FINCAS Y PISOS EN AFUERAS Paderne, Zona pedrido.- Casa de 297 m2, dos plantas más bajo cubierta, 5 dormitorios, 3 baños.

Calefacción propano. Armarios empotrados. Finca de 1.369 m2. 270.000 €.

Oza dos Ríos. Piso 2º sin ascensor, cocina, salón comedor, 3 dormitorios, 2 baños, calefacción. Todo exterior. 43.900 €.

Bergondo, Cortiñán.- Casa de 275 m2, 2 plantas, cocina, salón, 4 dormitorios y 3 baños. Finca de 1.780 m2 cerrada con garaje y barbacoa. 200.000 €.

Paderne. Casa de piedra reformada adosada de 190 m2, dos plantas. Finca de 900 m2. Situada a 3 minutos de la playa del Pedrido. 130.000 €.

Paderne. Casa de piedra totalmente reformada, 254 m2 dos plantas, cocina, salón, 5 dormitorios, 3 baños y despensa. Finca de 2.400 m2, con garaje y horno. 199.000 €.

Sada. Fontan. Apartamento, 2 dormitorios, 2 baños, garaje, trastero, patio. 75.000 €. Tel. 98162.29.99 Sada. Ático con 2 terrazas y vistas al mar. Garaje y trastero.95.000 €. 981- 62.29.99 Oza dos Ríos, centro. Casa de 272 m2, 2 plantas, cocina, salón, 4 dormitorios, aseo y baño. Garaje para 4 coches. Finca de 1.700 m2, cerrada con alpendre. A 3 minutos de autovía y 7 minutos de Betanzos. 155.000 €.

Oza dos Ríos, Mandaio. Casa de 211 m2, 2 plantas.

Cocina, cocina office, salón con chimenea, salón, 5 dormitorios, 2 baños y galería. Finca de 4.000 m2 cerrada con piscina. A 1 minuto centro Oza. 200.000 €.

Cesuras. Casa de 72 m2 con dos almacenes de 34 y 72 m2. Buen estado. Finca cerrada de 2.600 m2, con garaje, barbacoa y pozo artesano. A 1 minuto zona colegios. 80.000 €.

O Cruceiro. Paderne. Casa de 240 m2, cocina, salón, dormitorios y 2 baños. Calefacción de gas-oil.

Garaje, terraza. Finca cerrada 1.800 m2. 220.000 €.

Porzomillos. Casa de piedra para reformar de 96 m2. Finca de 1.276 m2 haciendo esquina. 45.000 €.

Información e prezos válidos agás erro tipográfico

Betanzos e a súa comarca

Publicación mensual de distribución gratuíta. 11.000 exemplares.

DEPOSITO LEGAL ◗ C-1555 / 92 EDITA ◗ Asociación de Comerciantes e Empresarios de Betanzos Centro Comercial Aberto (ACEBE CCA). DIRECTOR ◗ Mariano García ENDEREZO ◗ Praza Mestre Xosé Dapena, 1 baixo CONTACTO ◗ Telf: 981774574 · e-mail: periodico@comerciodebetanzos. com PUBLICIDADE ◗ publicidade@comerciodebetanzos.com, Carmen Miragaya Losada, Santiago Rodríguez Golpe REDACCION ◗ Mª Isabel Souto Medín. COLABORADORES neste número ◗ Mercedes Casanova, Jesús Ramos, Espazo Xove Betanzos, Carmen Núñez, Xesús Torres, Pepe Dopico, Mª Luisa Pérez Iglesias, Cristina Martín Mourelle, Antonio Asensi Pernas. COLABORADORES GRÁFICOS ◗ Arume, Unsplash, Freepik, Pixabay. REPARTO ◗ Servicio Postal Coruña S.C.

Betanzos e a súa comarca non se responsabiliza das opinións manifestadas polos seus colaboradores. Queda prohibida a reproducción total ou parcial dos textos publicados en Betanzos e a súa comarca por calquera outro medio sen a autorización expresa e por escrito do editor.

Enderezos electrónicos Redacción: periodico@comerciodebetanzos.com Publicidade: publicidade@comerciodebetanzos.com

Asociación de Comerciantes de Empresarios de Betanzos · ACEBE.CCA: 981774574 · Concello de Betanzos:981770011 · Servizos Sociais: 981770707 · Policía Local Urxencias: 981770602 Información: 981770694 · Protección Civil: 981774742 · Servizo de limpeza: 981771428 · Bombeiros 112: 981775153 · Biblioteca: 981771946 · Museo das Mariñas: 981773693 · Arquivo Histórico: 981773692 · Oficina Municipal de Información Xuvenil: 981771300 · Oficina de turismo: 981776666 · Urxencias médicas: 061 · Centro de saúde de Betanzos Teléfonos de cita previa: 981772556 · 981772673 · Servizo Municipal de Augas (VIAQUA): 981772112

· Fenosa Averías (24H): 901404040 · Oficina de Correos: 981771888 · Servizo de Recadación Deputación Provincial: 981771835 · Axencia Tributaria: 981776516 · Rexistro da Propiedade: 981770212 · Xulgados XULGADOS DE 1ª INSTANCIA Nº 1: 881881405 Nº 2: 881881411 Nº 3: 881881425 Nº 4: 881881440

COLEXIOS - CEIP VALES VILLAMARIN: 881880237 - CENTRO PAI MENNI: 981770056 - I.E.S. AS MARIÑAS: 881880254 - NTRA. SEÑORA DEL CARMEN ATOCHA: 981770452

- I.E.S. F. AGUIAR: 881960165 - GARDERIA MUNICIPAL: 981772552 - GALIÑA AZUL: 645258628 - ESCOLA INFANTIL "NENO XESÚS": 981772586 PARADAS DE TAXIS - PRAZA DE GALICIA: 981770202 - RADIO TAXI BETANZOS: 981774990 (Servicio 24 horas) - TELE TAXI: 981771515 ESPAZO XOVE: 881880279 FARMACIAS - COUCEIRO: 981770103 - RICARDO CAMPOS (Soportais): 981770304 - LEIS: 981770656

- GALERA: 881986227 - AS CASCAS: 881986171 HORARIO DE MISAS - SANTIAGO Sábados e vésperas de festivos: 19.30 h - SANTO DOMINGO Laborables: 19.30 h Festivos: 12.00 h e 19.30 h - SANTA MARÍA DO AZOUGUE Festivos: 13.15 h - OS REMEDIOS Festivos: 10.30 h - MADRES AGUSTINAS Laborables: 10.00 h Festivos: 9.00 h - SAN FRANCISCO Festivos: 18.30 h

- SAN MARTIÑO DE BRAVÍO 1º sábado: 18.00 h - A ANGUSTIA 3º sábado: 18.00 h - SAN MARTIÑO DE TIOBRE 4º sábado: 18.00 h Despacho parroquial: 981770462 FARMACIAS DE GARDA - COUCEIRO (do 3 ao 10 de xaneiro) - RICARDO CAMPOS (do 10 ao 17 de xaneiro) - A GALERA (do 17 ao 24 de xaneiro) - AS CASCAS (Do 24 ao 31 de xaneiro) - LEIS (do 31 de xaneiro ao 7 de febreiro)

e a súa comarca

BETANZOS