Betanzos e a súa comarca. Febrero 2023

O Concello de Betanzos organiza unha campaña de apoio a comerciantes, hostaleiros e profesionais que repartirá 6.000 euros en tarxetas regalo entre os clientes dos case 70 negocios que se sumaron á iniciativa.

A acción promocional desenvolverase entre o 4 e o 28 de febreiro e os clientes que realicen as súas compras nos establecementos adheridos recibirán rifas para participar no sorteo dun primeiro premio de 300 euros, un segundo de 200 euros, cinco de 100 euros e 150 de 30 euros.

Os premios entregaranse en forma de tarxeta regalo que poderá gastarse en calquera dos establecementos inscritos.

Os negocios participantes disporán dun distintivo para que os consumidores saiban onde poden conseguir os boletos para participar no sorteo.

Páx. 3

www.comerciodebetanzos.com

ACEBE CCA sortea 100 euros na súa campaña de San Valentín

Con motivo da celebración de San Valentín, a Asociación de Comerciantes e Empresarios de Betanzos, Centro Comercial Aberto (ACEBE CCA) sorteará o vindeiro 14 de febreiro un premio de 100 euros en acebecheques entre as persoas que resposten un cuestionario que estará dispoñible nas redes sociais (Facebook e Instagram) da asociación e no código QR impreso nos carteis promocionais da campaña que os establecementos asociados terán nos seus negocios

O cuestionario, que deberá realizarse entre os días 7 e 12 de febreiro, permitirá ás persoas que o cumplimenten participar de forma directa no sorteo, que se efectuará mediante unha ferramenta informática que elixirá ao azar ao gañador ou gañadora. Ademais, cada participante recibirá catro suxestións de agasallos que poderá atopar nos diferentes establecementos asociados a ACEBE CCA e cos que poder sorprender á súa parella. Esta iniciativa promocional está cofinanciada pola Xunta de Galicia, a Deputación da Coruña e o Concello de Betanzos.

Páx. 3

ENTROIDO

Betanzos organiza festas infantís para celebrar o Entroido que pechará o 22 de febreiro co Enterro da Sardiña

O Concello de Betanzos programa festas infantís, desfiles de disfraces e un baile para a terceira idade para festexar o Entroido. Os actos rematarán o 22 de febreiro co Enterro da Sardiña e a queima do deus Momo. Páx. 4

CELEBRACIÓNS

O Vales Villamarín prepara un encontro de ex alumnado cos mestres xubilados con motivo do 50 aniversario do centro No marco da celebración do 50 aniversario da creación do CEIP Francisco Vales Villamarín, o centro prepara para o vindeiro 3 de marzo un encontro entre ex alumnado das diferentes xeracións e mestres xubilados.

Páx. 10

SAÚDE

No mes no que se celebra o Día Mundial das Enfermidades Raras, Domingo Presas comparte con nós a súa experiencia

O 28 de febreiro celébrase o Día Mundial das Enfermidades Raras. Domingo Presas Fuentes, afectado por unha destas doenzas, compartiu con "Betanzos e a súa comarca" a súa experiencia e a súa loita para conseguir un maior investimento en investigación.

Páx. 19

Uns 70 negocios participan na campaña "Merca, tan cerca" do Concello que sortea 6.000 euros entre os clientes

Pza. Alfonso IX, Nº 10 Telf. 981 77 09 52 - BETANZOS

EXPOSICIÓNS

EDIFICIO ARQUIVO (LICEO)

- Ata o 8 de marzo. Edificio Arquivo. Exposición "Pingas de humor gráfico" do ilustrador, caricaturista e ensinante betanceiro Xoán Andrade Vidal. Organiza: Asociación Cultural Roxín Roxal. Colabora: Concello de Betanzos. Patrocina: Deputación da Coruña. Horario Edificio Arquivo: De martes a venres: de 10.00 a 14.00 h e de 19.00 a 22.00 Sábados: de 11.30 a 14.00 h e de 19.00 a 22.00

FUNDACIÓN CIEC

- Do 9 ao 28. Sala de Exposicións Temporais da sede da Fundación CIEC Exposición de gráfica de Sylvain Konyali titulada "Casas & Colores".

Horario Fundación CIEC: martes a sábado de 10.00 a 14.00 h e de 16.00 a 20.00 h

VISITAS GUIADAS MUSEO DAS MARIÑAS

- Venres 10 e 17. 12.00 h Inscripción previa: museodasmarinas@betanzos.net.

Organiza: Concello de Betanzos

CONCERTOS CAFÉ LANZÓS

- Venres 10. 22.30 h Viruxe trio

- Sábado 18. Entroido con Banda DLO

- Venres 24. 22.30 h The Cruze

RECITAL

- Venres 24. 19.00 h Sala Azul do edificio Arquivo. Lectura poética "Rosalía na nosa voz" por conta de representantes da comunidade educativa e do tecido asociativo de Betanzos. Organiza: Asociación Cultural Eira Vella. Colabora: Concello de Betanzos

SÁBADOS MIÚDOS

- Sábado 25. 12.00 h Aula de Cultura Xulio Cuns. Representación de "Lambetadas" por Talía Teatro. Inscrición do 20 ao 23 de febreiro en: www.betanzos.gal (preferencia empadroados/as). Organiza: Concello de Betanzos dentro do programa Lingua a escena da Rede cultural da Deputación da Coruña.

LIBRARÍA BIBLOS

- Xoves 9. 19.30 h Emilio Pérez Touriño, presenta o seu libro "El horizonte europeo", acompañado do político betanceiro Antolín Sánchez Presedo.

- Venres 10. 19.30 h Félix Carreira presenta "Bailencia".

- Mércores 15. 19.30 h Miguel Anxo Fernández Fernández falará de "A conxura do sete", as novas andanzas do seu personaxe Frank Soutelo.

- Xoves 16. 19.30 h Presentación de "Photoversia", un fotopoemario con textos de José Vázquez Liste e imaxes de Ana Tomé.

- Venres 17. 19.30 h Presentación de "Mulleres espontaneadas" de Ángel Arcay Barral

- Venres 24. 19.30 h Xuntanza mensual do Clube de Lectura Feminista

- Luns 27. 19.30 h Xuntanza do Clube de Lectura BiblosIES Francisco Aguiar

- Actividades abertas ao público en xeral.

Tlf. 981771816 · librariabiblos@biblosclube.com

CURSOS E OBRADOIROS

AULA CEMIT

- Curso "Teléfono móbil"

7, 9, 14 e 16 de febreiro de 10.00 a 11.30 h. Destinado á poboación en xeral.

Aula CeMIT (Centros para a Modernización e Inclusión Tecnolóxica) do Concello de Betanzos, Rúa Emilio Romay, nº 1. Tlf. 981771300

Máis información e inscricións na aula.

Organiza: Concello de Betanzos

CONFERENCIAS

- Xoves 9. 20.15 h Sala Azul do Edificio Arquivo. Conferencia do misioneiro Manuel Carreira Sebio titulada "Parar la desigualdad está en tus manos. Únete". Organiza: Manos Unidas.

- Xoves 16. 18.30 h Instalacións de Co&Codiseño (Saavedra Meneses). Charla informativa sobre a carcoma e termita en mobles de madeira. Impartida por Mar Outerelo e Julio López Villaverde. Organiza: Co&Codiseño

CINE NO ALFONSETTI

Proxeccións para público adulto

- Venres 10. 20.00 h "El método Williams"

- Venres 24. 20.00 h "Nomadland"

Proxección para público familiar

- Domingo 26. 18.00 h "Encanto" Entrada de balde ata completar a capacidade. Organiza: Concello de Betanzos

TEATRO

XIV ENCONTRO DE TEATRO AFECCIONADO DE BETANZOS

Aula Municipal de Cultura Xulio Cuns. 20.00 h. Entrada de balde ata completar a capacidade. Organiza: Agrupación Teatral Mariñán e Concello de Betanzos

- Sábado 11 de febreiro. Carrachanacacha do Aturuxo de Melpómene (Narón) representa "A pena do cu do mundo"

- Sábado 18 de febreiro. RemocicArte (Puerto de Vega, Asturias) representa "El crédito"

- Sábado 25 de febreiro. Agrupación Teatral Mariñán (Betanzos) representa "Crime desorganizado".

ENTROIDO

- Do 12 ao 20. 17.00 h Festas infantís de Entroido nos locais sociais municipais

- Domingo 19. 16.30 h Pistas polideportivas do Carregal. Festa infantil con inchables.

- Luns 20. 18.00 h Aula de Cultura Xulio Cuns. Baile de Entroido para a terceira idade.

- Martes 21. 16.30 h Pistas polideportivas do Carregal. Festa infantil con desfile de disfraces e sorteo de regalos. Ao remate haberá chocolate con bizcoitos.

- Mércores 22. 20.00 h Enterro da Sardiña e queima do deus Momo.

Organiza: Concello de Betanzos

As actividades programadas poden sufrir cambios de última hora. Máis información: www.betanzos.gal

LECTURAS

PÚBLICO INFANTIL- XUVENIL

Las aventuras del joven Einstein

Autor: David Blanco Laserna. Editorial: Nivola

“O libro que lin vai dun neno de doce anos chamado Albert Einstein. A este neno ocórrenlle unha morea de aventuras. Albert esperta nunha cidade pantasma e recibe un agasallo moi especial. Fixo un terrible descubremento. Monta en bici e ten que enfrontarse ao peor dos viláns, ao final vénceo. Este libro gustoume porque resultou entretido. Ao principio non me enganchou pero logo si. Recoméndovolo ler".

Carolina Cagiao Faraldo, de 4º A do CEIP Francisco Vales Villamarín

Memorias de Idhún

Autora e ilustradora: Laura Gallego García.

Editorial: Literatura SM.

"Este libro va de dos adolescentes, un niño y una niña, se encuentran contra otro adolescente, pero este maneja el arma como si nada y trabaja para un malvado humano que está en otro mundo y quiere acabar con los dos chavales porque cuando tres soles y tres lunas se alinearon él consiguió el trono y sus aliados, las serpientes aladas, le ayudaron y ese mismo día los dioses hicieron una profecía de que un unicornio y un dragón son los únicos que podían derrotarle. Este libro me gustó mucho porque cada capítulo que leía me enganchaba cada vez más y esos son los libros que a mí me gustan".

Mateo Abrodos, de 6º A do CEIP Francisco Vales Villamarín

PÚBLICO ADULTO

Balzac y la joven costurera china

Autor: Dai Sijie.

Editorial: Salamandra

Para este mes os recomiendo una preciosa historia de un escritor chino que vivió en propia carne la experiencia vital que nos narra. Estas vivencias son como un cuento leído a la luz y el calor de un fuego de invierno donde hay situaciones que pudieran pertenecer a un mundo irreal y absurdo pero que ciertamente existió. En medio de momentos de sufrimiento y desesperanza surge el encuentro con la grandeza del Arte a través de la herencia literaria que descubren tres adolescentes. Sus vidas y pensamientos, condicionados y esclavizados por tradiciones y métodos políticos dictatoriales, se transforman gracias a la belleza de unos textos clásicos que darán nuevas alas a sus almas. Recomendado por: Rosario Anido Pacheco

ESTRENOS DE CINE

ALMAS EN PENA DE INISHERIN

Drama británico que es una de las favoritas a los Óscar de este año, dirigido por Martin McDonagh nos cuenta la historia de dos amigos, Colm y Pádraic, cuya amistad rompe uno de ellos de forma abrupta. Y es entonces cuando el otro decide recuperarla de cualquier forma. Collin Farrel y Brendan Gleeson son sus protagonistas.

LA NIÑA DE LA COMUNIÓN

Víctor García dirige este film de terror que nos cuenta la historia de una niña de un pueblo, a finales de los 80, que después de una noche de discoteca se encuentra en una carretera una muñeca vestida de Comunión que desata una pesadilla para ella. Protagonizada por Carla Campra.

TERRIFIER 2

Después de triunfar en los USA, llega a nuestras pantallas esta película de terror gore protagonizada por Art the Clown, que es resucitado por una entidad siniestra y regresa al Condado de Miles la noche de Halloween para cazar y matar a una adolescente y su hermano. Dirige Damien Leone. Con David Howard Thornton y Elliott Fullam. Para amantes del gore.

Jesús Ramos

ACEBE CCA pon en marcha unha campaña por San Valentín

Para participar é preciso cubrir un cuestionario online antes do 12 de febreiro. As persoas participantes optarán a un premio de 100 euros en acebecheques

REDACCIÓN / Betanzos

ACEBE CCA sorteará o vindeiro 14 de febreiro un premio de 100 euros en acebecheques dentro da súa campaña de San Valentín. Para participar será preciso respostar a un cuestionario ao que se pode acceder a través dos perfís de Instagram ou Facebook de ACEBE CCA e dun código QR impreso nos carteis promocionais que terán os establecementos asociados. Unha vez respostado o cuestionario, a persoa participante recibirá, nun prazo de 24 horas, un correo electrónico confirmando a súa participación e recomendándolle catro posi-

bles agasallos para San Valentín que pode atopar nos negocios asociados.

O cuestionario deberá respostarse antes das 00.00 horas do 12 de febreiro para que a participación no sorteo sexa válida, indicando o seu nome e apelidos, teléfono, correo electrónico de contacto e o nome do seu perfil de Facebook ou Instagram, se o ten.

O sorteo realizarase o 14 de febreiro ás 12.00 horas mediante unha ferramenta dixital que seleccionará ao azar a unha persoa de entre todas as participantes.

O gañador ou gañadora

publicarase nas contas de Facebook e Instagram de ACEBE CCA.

A asociación contactará coa persoa premiada para a entrega do premio e, se non resposta antes das 12.00 horas do 16 de febreiro, realizarase un segundo sorteo que terá como prazo de resposta ata o 18 de febreiro.

Os acebecheques por valor de 100 euros poderán gastarse en calquera dos 169 establecementos asociados a ACEBE CCA ata o día 6 de marzo. Esta acción promocional está cofinanciada pola Xunta de Galicia, a Deputación da Coruña e o Concello de Betanzos.

Uns 70 negocios súmanse á campaña do Concello que sortea 6.000 euros entre os clientes

A iniciativa, que busca incentivar o consumo nos negocios de proximidade, desenvolverase ata o 28 de febreiro e nela participan comercio, hostalería e empresas

REDACCIÓN / Betanzos

O Concello de Betanzos puxo en marcha a campaña "Merca, tan cerca" que sorteará 6.000 euros en tarxetas regalo entre os clientes dos negocios que se adheriron á iniciativa.

En total son 70 os comercios, locais de hostalería e profesionais que se sumaron a esta acción promocional que busca fomentar o consumo nos negocios do municipio. Ademais de comercio e hostalería, participan profesionais doutros sectores como taxi,

gasoliñeiras, xestorías, panaderías, clínicas, etc.

Os clientes que consuman nos establecementos e empresas inscritos, entre o 4 e o 28 de febreiro, recibirán rifas para o sorteo por compras iguais ou superiores a 10 euros.

Sortearanse 6.000 euros repartidos nun primeiro premio de 300 euros, un segundo de 200 euros, cinco de 100 euros e outras 150 tarxetas de 30 euros cada unha.

Os premios poderán gastarse ata o vindeiro 30 de abril en calquera dos negocios participantes na

campaña, que estarán identificados mediante un distintivo. As tarxetas poderán empregarse en unha ou varias compras ata que se esgote o saldo.

A alcaldesa de Betanzos, María Barral, subliñou que a campaña foi consensuada coas asociacións de comercio e de hostalería da localidade e apuntou que coa iniciativa "desde o Concello queremos seguir axudando ao tecido comercial, hostaleiro e, en xeral, aos profesionais de Betanzos nun momento difícil e complicado para a economía", dixo.

O Concello organiza festas de Entroido nos locais sociais

Haberá tamén un baile para a terceira idade, festas infantís nas pistas do Carregal e o Enterro da Sardiña

REDACCIÓN / Betanzos

De esquerda a dereita: o escritor e xornalista Xesús Fraga, a alcaldesa, María Barral, e o director do Anuario Brigantino, Ángel Arcay / FOTO ARUME

Xesús Fraga presentou o Anuario Brigantino 2021

É o número 44 e o primeiro que se publica baixo a dirección de Ángel Arcay Barral

REDACCIÓN / Betanzos

O escritor e xornalista, Premio Nacional de Narrativa, Xesús Fraga, foi o encargado de presentar o pasado 13 de xaneiro o Anuario Brigantino número 44, correspondente ao ano 2021, nun acto presidido pola alcaldesa, María Barral, e no que tamén interviu o director da publicación, Ángel Arcay Barral. Precisamente este é o primeiro volume desta publicación que se edita baixo a dirección de Arcay, director da Biblioteca, do Arquivo e do Museo das Mariñas desde xullo de 2022.

Na súa intervención, a alcaldesa agradeceu o traballo do anterior director, Alfredo Erias Martínez, e de Ángel Arcay quen tomou o seu relevo. Barral subliñou que, dos 19 traballos publicados nesta edición, o 80% están vencellados directamente a Betanzos ou aos municipios da contorna e moitos deles son investigacións de xente nova.

Xesús Fraga fixo un percorrido polos seus recordos da nenez e adolescen-

cia vencellados a Betanzos, á Biblioteca -á que gostaba de acudir os venres para poder coller dous libros en lugar de un-, ao Museo das Mariñas... e fixo fincapé no seu temperán interese pola historia: "Como non emocionarse coa historia se estaba por todas partes!", dixo. Falou dos seus recordos do Pasatempo, das Escolas García Naveira, da xeladería Maíno, do edificio do Secadoiro, da Pista Rey Brigo... poñendo o foco nas transformacións positivas e negativas que sufriu a cidade nestes anos: "Hai edificios que só sobreviven en fotografías, reliquias do Museo ou no Anuario", dixo.

Fixo un repaso dos traballos que se inclúen na publicación e salientou a súa utilidade para documentar, entender e divulgar o patrimonio.

Ángel Arcay, pola súa parte relatou as diferentes iniciativas que se levaron a cabo na Biblioteca, no Arquivo e no Museo dende que asumiu o cargo fai seis meses: visitas guiadas ao museo, creación dun clube de lectura, colaboracións con entidades, promoción en redes sociais, etc.

Portada do libro de Javier Ares Yebra. Fotografía de Editorial Alvarellos

Javier Ares Yebra presenta en Betanzos o seu libro Poética musical. Ígor Stravinski

REDACCIÓN / Betanzos

Javier Ares Yebra (Betanzos, 1983) presentará o 1 de marzo ás 19.30 horas na libraría Biblos o seu libro Poética musical en forma de seis leccións. Ígor Stravinski (Alvarellos, 2021). Na presentación estará acompañado polo director da editorial, Henrique Alvarellos.

O músico, investigador e doutor en Comunicación, Javier Ares Yebra, actualmente membro da Universidade Internacional de Valencia, traduce por primeira vez ao galego as conferencias que Ígor Stravinski pronunciou na Universidade de Harvard no curso 1939-1940. Ademais, afonda na relación que Stravinski tivo coa cultura galega, concretamente, a súa influencia sobre o músico e compositor betanceiro Carlos López García-Picos, e a súa amizade co lucense Xesús Bal y Gay. Durante o proceso de investigación utilizou os manuscritos do propio músico redactados en francés e en ruso, conservados na Fundación Paul Sacher de Basilea (Suiza), o que lle aporta un valor engadido á traducción. A publicación coincide co 50 aniversario do pasamento do compositor ruso, un dos músicos máis relevantes do século XX.

O Concello de Betanzos organizará festas infantís de Entroido nos diferentes locais sociais dende o domingo 12 ata o luns 20 a partir das 17.00 horas. O domingo 19 haberá unha festa infantil con inchables nas pistas cubertas do Carregal que comezará a partir das 16.30 horas.

O luns 20 o protagonismo será para o colectivo da terceira idade, cun baile de entroido que se celebrará na Aula de Cultura Xulio Cuns a partir das 18.00 horas. Haberá sor-

A Agrupación Teatral Mariñán pechará o XIV Encontro de Teatro Afeccionado con "Crime desorganizado"

A Aula de Cultura Xulio Cuns acollerá durante os sábados de febreiro o XIV Encontro de Teatro Afeccionado, organizado pola Agrupación Teatral Mariñán e o Concello de Betanzos. A entrada ás funcións é de balde.

O ciclo comezou o día 4 co grupo Teatro Airiños, de Rianxo, que puxo en escea "República Sideral" e continuará o sábado 11 coa actuación de Carrachanacacha do Aturuxo de Melpómene, de Narón, que representará "A pena do cu do mundo", unha comedia musical para público adulto. O día 18 RemocicArte, de Puerto de Vega (Asturias) interpretará "El crédito", unha comedia de 85 minutos para

teo de tres cestas con produtos típicos destas datas.

O martes 21 ás 16.30 horas celebrarase unha festa infantil nas pistas cubertas do Carregal no que haberá desfile de disfraces con sorteo de agasallos entre os nenos e nenas que participen e ao remate haberá chocolate con biscoitos.

O programa de Entroido pechará o mércores 22 co Enterro da Sardiña que sairá ás 20.00 horas do Edificio Arquivo ata o Malecón, ao regreso queimarase o deus Momo na praza García Irmáns.

Cartaz do XIV Encontro de teatro afeccionado de Betanzos

todos os públicos. A encargada de poñer o peche ao Encontro será a Agrupación Teatral Mariñán, de Betanzos, o sábado 25 coa representación de "Crime desorganizado", unha comedia de 75 minutos para maiores de 12 anos.

Salón unisex · Plaza Pepito Arriola 1 ( BETANZOS ) 981 97 07 44

SERVICIOS PARTICULARES Y DE CUALQUIER COMPAÑIA

Si Ud. tiene una póliza, sea de la compañía que sea, Ud. puede elegir su servicio y si tiene alguna duda o necesita de nuestro servicio, llámenos

NUESTRO TELEFONO PERMANENTE ES EL 981 79 20 28

ESTAMOS PERMANENTEMENTE A SU DISPOSICION VELATORIOS

C/ La Marina, 80 (Paseo del Malecón) - BETANZOS - Telf. 981 771306

REDACCIÓN / Betanzos

O presidente da Deputación, Valentín González Formoso, coas representantes de Aire Limpo nas Mariñas, Esperanza González e Azucena Guerreiro; Asociación A-Legre, Eva Rodríguez; e Asociación SOS Patrimonio Montes do Gato, Mónica Fernández Aceytuno

A

Deputación respalda a petición de declaración dos Montes do Gato como Parque Natural

A proposta impulsada por entidades veciñais de Oza-Cesuras, Aranga e Coirós xa reuniu 40.000 sinaturas de apoio

REDACCIÓN / Betanzos

A Deputación da Coruña respalda a solicitude de declaración dos Montes do Gato como Parque Natural impulsada por diferentes asociacións de Oza-Cesuras, Aranga e Coirós, que xa teñen reunido máis de 40.000 sinaturas de apoio.

O presidente provincial, Valentín González Formoso, reuniuse, xunto co portavoz do goberno provincial, Bernardo Fernández, coas representantes das asociacións Aire Limpo nas Mariñas-Mandeo, de Aranga, Esperanza González e Azucena Guerreiro; Asociación A-Legre de Oza-Cesuras, Eva Rodríguez; e Asociación SOS Patrimonio Montes do Gato-Seselle, Mónica Fernández-Aceytuno, que incidiron nos singulares valores ecolóxicos e medioambientais, arqueolóxicos, patrimoniais e culturais, avalados con diferentes estudos e publicacións

científicas que sustentan a solicitude. Valentín González anunciou que presentarán unha moción ao Pleno da Deputación para instar á Xunta de Galicia a declarar a zona Parque Natural: "Falamos dun enclave singular desde o punto de vista patrimonial, ecolóxico e medioambiental, situado en pleno corazón da Reserva de Biosfera Mariñas Coruñesas e Terras do Mandeo, e dunha solicitude moi ben armada e xustificada", afirmou.

As representantes das entidades destacaron a ausencia de resposta durante meses por parte da Xunta: "Presentamos a solicitude no rexistro da Xunta o pasado mes de xullo e aínda non temos resposta", dixo Mónica Fernández-Aceytuno, quen subliñou que, "de sair adiante, sería o primeiro aprobado en vinte anos e o primeiro na historia de Galicia que nace dunha iniciativa popular", subliñou.

A Anpa Brigantium reclama a Educación que conclúa a reforma do Vales Villamarín

REDACCIÓN / Betanzos

As instalacións de Co&Codiseño, situadas no número 61 da rúa Saavedra Meneses, en Betanzos, acollerán o vindeiro 16 de febreiro a partir das 18.30 horas unha charla sobre plagas de carcoma e termita en mobles de madeira.

Abordarase tamén o problema que supón a afectación da termita ás estruturas de vivendas, un tema que preocupa nas edificacións do casco histórico brigantino, tal e como explicou a responsable do centro, Mar Outerelo Salorio.

A entrada será gratuita e a charla será impartida por Mar Outerelo Salorio, responsable de Co&Codiseño e organizadora desta ponencia, e por Julio López Villaverde, experto no tema.

La iglesia evangélica La Victoria de Betanzos estrena nuevas instalaciones

REDACCIÓN / Betanzos

La iglesia evangélica La Victoria, de Betanzos acaba de inaugurar sus nuevas instalaciones situadas en la plaza de Doña Águeda. Al acto asistieron la alcaldesa, María Barral, la portavoz del PP de Betanzos, Cecilia Vázquez, y los concejales populares Araceli López, Eduardo Rodríguez y José Manuel Manso. La iglesia evangélica La Victoria lleva diez años en Betanzos y desde su inicio realizan labor social a través de diferentes iniciativas como reparto de alimentos, un ropero, clases

Nas aulas da zona que non foi rehabilitada a humidade e a friaxe afectan ao desenvolvemento das clases

REDACCIÓN / Betanzos

A Anpa Brigantium do CEIP Francisco Vales Villamarín remitiu un escrito á Consellería de Educación para reclamar que execute a reforma do edificio que quedara pendente dende 2017.

Educación acometeu obras nunha parte das instalacións mais non da totalidade dos edificios polo que o alumnado da parte non rehabilitada estase a ver afectado polas malas condicións en que se atopan as aulas: "A sensación de friaxe e a humidade, xunto coas correntes de aire, froito das deficientes fiestras, fan que a percepción térmica sexa moi baixa, o que obriga a mestres e

alumnado a dar clase con abrigo, gorro e bufanda. Mesmo algún día víronse na obriga de trasladarse á biblioteca, que se sitúa na zona rehabilitada", explicaron dende a Anpa. "A zona reformada presenta unha habitabilidade óptima que contrasta coa outra, xerando unha desigualdade entre o alumnado", sosteñen as responsables da Anpa, que explicaron que a diferencia térmica entre ambas as partes é de ata 3 graos de temperatura.

Ademais, subliñan que "no intento de manter unha temperatura máis adecuada estase a facer o doble de gasto enerxético sen chegar a conseguirse, co impacto ambiental que iso conleva", din.

ASESORAMIENTO PERSONALIZADO EN BETANZOS Instalación de sistemas eléctricos Reparaciones o mantenimientos de electricidad Instalación de sistemas de calefacción Instalación de telecomunicaciones Domótica en viviendas

Un momento de la inauguración del nuevo local de la iglesia evangélica La Victoria, de Betanzos

gratuitas de inglés para personas desfavorecidas y un servicio de asesoramiento y ayuda para facilitar el arraigo social e la persona inmigran-

te ofreciendo apoyo en cuestiones legales, ayudas, trámites, etc. tal y como explicó el pastor Chema Ramos.

Co&Codiseño organiza unha charla gratuíta sobre pragas de carcoma e termita

Portada do libro Meditación. Un nuevo camino, de Ángel Curtis

Ángel Curtis asinará en Betanzos exemplares do seu libro Meditación. Un nuevo camino

REDACCIÓN / Betanzos

Ángel Díaz Pérez, máis coñecido polo seu nome artístico, Ángel Curtis, asinará os días 3 e 4 de marzo no hipermercado Eroski de Betanzos exemplares do seu libro Meditación. Un nuevo camino.

Ángel Curtis, coñecido pola súa faceta de fakir, intenta explicar neste novo libro que é a meditación, como aprender a facela, e cales son os beneficios que aporta para a saúde tanto física como mental. Tamén incide na importancia da respiración e da relaxación. O libro inclúe ao final diferentes tipos de meditación guiada que os lectores poderán utilizar para eles mesmos ou para outras persoas.

Cáritas Parroquial de Betanzos celebra o 17 de febreiro a súa asemblea anual

REDACCIÓN / Betanzos

O 17 de febreiro, ás 20.00 horas en primeira convocatoria e ás 20.30 horas en segunda, celebrarase no Salón Azul do Edificio Liceo a asemblea anual de Cáritas Parroquial de Betanzos.

Na orde do día recóllense varios puntos entre os que se contan a presentación da memoria de actividades de 2022 e a exposición das contas e da xestión económica correspondente a ese mesmo ano. Tamén se debatirá unha proposta do Director para a incorporación de novos membros ao Consello Parroquial de Cáritas e está prevista a intervención dunha representante de Cáritas diocesana así como rogos e preguntas.

Ana Pontón presentou a Amelia Sánchez como candidata do BNG á alcaldía de Betanzos

REDACCIÓN / Betanzos

A portavoz nacional do BNG, Ana Pontón, participou o 28 de xaneiro, xunto coa deputada Mercedes Queixas, na presentación da candidata do BNG á alcaldía de Betanzos, Amelia Sánchez, á que definiu como "unha persoa que leva Betanzos na cabeza e no corazón" e "lidera un proxecto coa mirada posta en desenvolver todo o potencial da vila, para que Betanzos sexa o Betanzos que quere ser", afirmou.

Pontón falou de Betanzos como "un lugar rico en recursos, en historia, en patrimonio, en identidade, pero cun enorme potencial aínda por desenvolver plenamente", dixo, e fixo fincape nas liñas de traballo do BNG local, promovendo iniciativas como a dun tren de cercanías Ferrol-Betanzos-

A deputada Mercedes Queixas, a candidata betanceira, Amelia Sánchez, e a portavoz nacional do BNG, Ana Pontón, na presentación

Coruña, clave para a mobilidade, "un medio de transporte estratéxico para o futuro de Betanzos, para gañar e fixar poboación", explicou. Subliñou tamén "a defensa que fai Amelia e o BNG do patrimonio histórico, natural e tamén produtivo da vila".

Amelia Sánchez relatou as liñas principais do proxecto nacionalista e do seu traballo nos vindeiros meses. "O BNG vai traballar nunha candida-

Será el 1 de marzo y contará con la participación de expertos en diferentes campos

REDACCIÓN / Betanzos

"Historia, Arte y Cultura. Santa María do Azougue" es el título del seminario que se impartirá en el templo de Santa María el 1 de marzo, organizado por la Unidad Pastoral de Betanzos y el Máster de Estudos Medievais Europeos de la Universidad de Santiago y con entrada libre. La jornada, en la que participarán expertos de diferentes campos, se desarrollará en horario de mañana y tarde y comenzará con la presentación a cargo del párroco Santiago Pérez González.

Las ponencias de la mañana serán a cargo de María Luz Ríos Rodríguez que hablará sobre la "Memoria de la nobleza. Fernán Pérez de Andrade". A continuación, Begoña Fernández Rodríguez expondrá "La memoria en piedras y tablas: Santa María de Azougue".

Tras un descanso se retomarán las charlas con la intervención de Israel Sanmartín Barros que hablará sobre "Aspectos de una cultura caballeresca". Mª Dolores Barral Rivadulla ofrecerá la ponencia

COLABORA:

- Activamente: 606309930

- Económicamente: ES15 2080 0018 0830 4002 8270

- BIZUM: 06628

Muchas gracias

titulada "Entre Coruña y Betanzos. Arte gótico y talleres". "Ave María Dominus tecum. Arte y devoción en Betanzos medieval" es el título de la siguiente ponencia, a cargo de Mª Dolores Fraga Sampedro. A continuación, Marta Cendón hablará sobre las aportaciones a la escultura funeraria de Santa María do Azougue.

Carlota López Brea hablará sobre el "Retablo, arcosolio y pinturas murales. Restauración y reencuentro con el patrimonio". A ella le seguirá Juan Manuel Monterroso Montero con la charla titulada "Un nuevo capítulo de la pintura brigantina" y cerrará las ponencias de la mañana Mario Cotelo Felipez con "El amueblamiento de la iglesia de Santa María do Azougue". Finalmente se abrirá un debate.

Por la tarde, en el convento de San Francisco, Manuel Negri centrará su conferencia en "A Crónica Troiana: un ciclo literario clásico na área coruñesa". La jornada concluirá con una visita a San Francisco con Mª Dolores Fraga Sampedro y Marta Cendón Fernández.

tura ampla, aberta, ambiciosa e ilusionante, que se faga cargo desa sensación que hoxe hai en Betanzos de que o concello vai a menos e sexa capaz de sumar ao noso arredor toda a vontade que hai entre os betanceiros e betanceiras para darlle a volta a esta situación. Imos ir a por todas, porque temos plena confianza en Betanzos e sabemos que Betanzos pode e merece ser moito máis”, concluíu.

Manos Unidas organiza unha charla impartida polo misioneiro Manuel Carreira Sebio

REDACCIÓN / Betanzos

Baixo o título "Frenar la desigualdad está en tus manos. Únete", Manos Unidas organiza o 9 de febreiro ás 20.15 horas no Salón azul do Edificio Arquivo, unha charla impartida polo misioneiro Manuel Carreira Sebio, pertencente á Institución La Salle.

Licenciado en Xeografía e Historia traballou durante 34 anos en Guinea Ecuatorial onde colaborou na fundación da Escuela de Catequistas de Bata. Algúns dos proxectos realizados a través desta escola son a construcción de pozos, colexios, postos de saúde, capelas e máis de 50 casas de adobe, protección de manantiais, confección de filtros de auga caseiros, entre outras iniciativas.

Portada do libro Mulleres espontaneadas, de Ángel Arcay

Ángel Arcay presenta o 17 de febreiro en Biblos o seu libro Mulleres espontaneadas

Ángel Arcay presentará o vindeiro 17 de febreiro ás 19.30 horas na libraría Biblos de Betanzos o seu libro Mulleres espontaneadas. Fraxilidade humana e cópula carnal nas comarcas do Eume e Ferrol (XVIIIXIX), publicado pola Editorial Baía. O traballo, co que Arcay gañou o IV Premio de Investigación HUME 2021 (As Pontes), recupera 555 expedientes do Arquivo Notarial da Coruña sobre as mulleres, na súa maioría viúvas ou solteiras, que se presentaban ante as autoridades para autoinculparse polo feito de teren quedado embarazadas para poderen recibir un salvoconduto e non seren molestadas por iso.

Con esta obra, Ángel Arcay aportou continuidade a outras investigacións similares, nesta ocasión centrada nas comarcas do Eume e Ferrol, e explica a importancia deste concepto xurídico case descoñecido e único na Galicia dos séculos XVIII e XIX.

REDACCIÓN / Betanzos

Un seminario de la USC abordará la historia, el arte y la cultura de Santa María do Azougue

Paseo de La Galera 2, local 3 · BETANZOS

Xornadas do Cocido

Con grelos de Monfero

Cocido simple

[Cachola, lacón, orella, morro, panceta, costela, chourizo, patacas, grelos de Monfero e garavanzos]

Cocido completo

[Sopa de cocido, cachola, lacón, orella, morro, panceta, costela, chourizo, patacas, grelos de Monfero e garavanzos, bebida (2 consumicións), pan, postre de filloas e orellas, café]

O Vales Villamarín celebrará o 3 de marzo un encontro de ex alumnado con mestres xubilados

O pasado 3 de febreiro avós e avoas que estudaron no centro compartiron recordos nun encontro cos seus netos e netas escolarizados no Vales

REDACCIÓN / Betanzos

O vindeiro 3 de marzo ás dez da mañá os ex alumnos do Vales Villamarín que o desexen están emprazados a un gran encontro con ex compañeiros e con mestres e mestras xubilados. Esta iniciativa forma parte dos actos do 50 aniversario do centro e a comisión organizadora agarda que esta xuntanza sexa moi numerosa.

Todas as persoas das diferentes xeracións que cursaron os seus estudos no Vales están convidadas a esta reunión na que poderán compartir recordos con antigos compañeiros e compañeiras e cos profesores e profesoras da súa infancia. O centro agradece a confirmación de asistencia por correo electrónico: 50aniversariovales@gmail.com para facilitar as tarefas organizativas.

Os avós volven ao cole

No marco da conmemoración do medio século de vida do centro, o 3 de febreiro celebrouse un emotivo encontro de avós e avoas cos netos e netas que estudan no mesmo colexio no que eles o fixeran cincuenta anos atrás.

Os pequenos recibiron na entrada do cole aos emocionados avós e avoas para compartir unhas horas moi especiais. Tralas apertas iniciais, acompañaron aos nenos e nenas ás aulas para relatar ao alumnado os seus recordos.

Manuel Seijo e a súa esposa Aurita

Picado foron uns deses avós que par-

ticiparon nesta xornada para eles moi especial, ao igual que para o resto da ducia de asistentes cos que rememoraron entrañables lembranzas.

Manuel e Aurita entraron no Vales en marzo de 1973 e gardan moi bos recordos daqueles tempos nos que para eles se produciu un gran avance da educación que permitiu ofrecer as mesmas oportunidades á rapazada do rural e á que residía no casco urbán. Os pequenos sorprendéronse cando lles contaron que naquela época non había ximnasio, nin biblioteca, nin mestres que vixiaran o recreo, tal e como lembrou Manuel. Que os nenos e as nenas xogaban case sempre por separado: eles ao fútbol, elas ao brilé, á corda ou á goma... e xa en sétimo e oitavo mais que xogar paseaban coas amigas ao redor do recinto, como recordaba Aurita. Que non tiñan pantallas dixitais, nin ordeadores, que

Sofía López, una alumna de diez rumbo a Canadá

Es la única joven de la comarca que obtuvo este año la beca de formación de la Fundación Amancio Ortega

REDACCIÓN / Betanzos

había clase pola mañá e pola tarde, que non estudaban galego nin inglés... Unha das curiosidades que Manuel lles contou aos nenos foi que tiñan que formar filas no patio cuberto para entrar ás clases cantando: "Adelante, siempre adelante. Adelante sin retroceder. Que para Cristo tenemos que ganar el imperio del cielo, mar y tierra". E que cando se quedaban no comedor ían buscar a auga en garrafóns á fonte da Magdalena. "Cousas hoxe en día impensables", recoñece. Milagros López é outra das avoas que asistiu ao encontro. Aínda que non foi alumna, súa nai foi cociñeira do comedor e garda moitas lembranzas desa época. Ademais, cando rematou Maxisterio fixo as prácticas no Vales. Destacou o emotivo do encontro e a gran curiosidade dos escolares que fixeron todo tipo de preguntas.

PEIXES E MARISCOS

Sofía López García (Betanzos, 2007) es un ejemplo de responsabilidad, de constancia y de trabajo. La recompensa a ese esfuerzo le ha ido llegando en forma de dieces que se reflejan en su expediente y que le han abierto las puertas para obtener una de las 15 becas -400 en toda España- que la Fundación Amancio Ortega concede en la provincia a alumnado de 4º de ESO para formación e inmersión lingüística en Canadá y Estados Unidos. Sofía es la única joven de la comarca que este año ha conseguido entrar en el programa y que la llevará a un destino del que, hasta hace poco, no conocía muchos detalles: "Al principio me había hecho a la idea de ir a Estados Unidos, pero estoy contenta y me ha servido para fijarme en un país que para mí era desconocido", afirma. Aún no tiene instituto asignado pero sabe que será en la Isla del Príncipe Eduardo, en Canadá. Allí pasará el curso que viene con una familia de la que tampoco sabe muchos datos todavía. Una experiencia que la alejará de sus padres y amistades durante nueve meses pero de la que espera sacar partido: "Quiero mejorar mi nivel de Inglés y de Francés, hacer nuevos amigos, conocer la cultura y la manera de vivir de allí. Espero sacarle mucho provecho".

No oculta su ilusión por esta nueva etapa de su vida, pero tampoco una cierta preocupación: "Nunca estuve sola y tan alejada de mis padres. Les echaré de menos, igual que a mis amigos, a Betanzos. También estoy algo preocupada por el frío. Nos dijeron que allí podríamos llegar a estar a 20 grados bajo cero", explica. Desde siempre ha sido una niña con muchas inquietudes, tal y como confirmó su madre, Ana García: "Siempre

nos estaba pidiendo que la apuntásemos a actividades: música, pintura, baile,... hasta hizo un curso de chino y obtuvo la titulación de nivel 1", cuenta. A Sofía no le cuesta estudiar, es una persona organizada y constante: "Estudiar es mi responsabilidad y sé lo que tengo que hacer", dice. Aunque no por ello deja de salir con sus amigas, ir de compras, al cine... Si bien este año dejó de hacer algunas actividades para centrarse en el curso y darlo todo para obtener la beca para la que lleva preparándose desde hace dos años. Su buen nivel de inglés -tiene la titulación B2 y está preparando el C1- y las buenas calificaciones del curso le han permitido estar entre las elegidas por la Fundación Amancio Ortega para vivir una experiencia única que ella espera que le cambie la vida.

Su familia se siente orgullosa de ella y le han llegado numerosas felicitaciones de sus profesores, amigos y compañeros del IES As Mariñas desde que conocieron la noticia.

Sofía López García delante del edificio del IES As Mariñas / ARUME

O 3 de febreiro celebrouse un encontro entre avós e avoas exalumnos do Vales Villamarín e os seus netos e netas que estudan no centro / ARUME

B ALONCESTO

Un Santo en feminino

O Santo Domingo participa con 4 equipos nas competicións FGB femininas

REDACCIÓN/ Deportes

Recuperado o equipo sénior esta tempada 2022/2023, a “División Feminina” do Santo conta na actualidade con catro equipos inscritos e máis de catro decenas de rapazas, entre as que hai que contar as nenas nacidas de 2011 en adiante, que compiten no mesmo equipo ca os seus compañeiros ao permitir a Federación, en categoría mini, conxuntos de composición mixta.

Así, xunta o equipo sénior, dirixido por Diego Folla, que xoga no Grupo Norte da Segunda División, o club conta cun equipo júnior -co mesmo adestradorque neste momento disputa a Copa Premium Lugo-CoruñaFerrol, cun cadete, adestrado por Cris Babío, integrado no Grupo A da liga Coruña-Ferrol, e

cun equipo infantil, formado maioritariamente por xogadoras que se estrean no club, que conta coa dirección de Alía Ortega e Sandra Mira.

Equipos mixtos en mini zonal e premini

Pola súa banda, e ademais do equipo de Primeira División que disputa a Liga Galega (invicto á data) o club betanceiro conta con outros dous conxuntos mini básquet que só sufriron resultados adversos por culpa das lesións ou indisposición de xogadores: o alevín (nenos e nenas nacidos en 2011 e 2012) e o benxamín (20132014). Ambos os dous equipos participan na Liga Zonal (integrada por equipos das bisbarras da Coruña, As Mariñas, Bergantiños e Costa da Morte) e, ao permitir a Federación equipos mixtos na categoría masculina, como xa se dixo,

Resultados desiguais para o EBA nas primeiras xornadas do ano

REDACCIÓN/ Deportes

Se o equipo EBA arrincaba o ano cunha cómoda vitoria fronte ao Real Grupo de Cultura Covadonga, de Xixón, por 104-80, non podía sumar contra A Estrada, de onde saíu derrotado por 86-77 nin contra a Flecha (Valladolid) cos que perdeu cunha tripla no último segundo logo de tres decisións arbitrais controvertidas (71-68).

O balance, tras as 14 primeiras xornadas de liga é de 5-9, e un horizonte que se prevé tan esixente como a propia competición, como se sabe, de ámbito estatal.

Calendario febreiro

12 de febreiro. 17.00 h:

Santo Domingo Betanzos

Solgaleo Bosco

18 de febreiro. 20.00 h:

Marín Peixe Galego

Santo Domingo Betanzos

26 de febreiro. 17.00 h:

Santo Domingo Betanzos Ávila Auténtica

Deportistas do Han's Horang-i no campionato galego

O Han's Horang-i clasifica 6 deportistas para o campionato de España

REDACCIÓN/ Deportes

O club Han's Horang-i de Betanzos clasificou a 6 deportistas para o Campionato de España de Técnica e Freestyle que se disputará na localidade de La Nucía (Alacante), tras obter nove medallas no Campionato Galego Adulto de Técnica e Freestyle, proba na que, ademais, o club fíxose co terceiro posto da clasificación xeral en Técnica na especialidade de poomsae.

En total clasificou 6 dos 7 deportistas que acudiron ao Galego e obtiveron 9 medallas, 3 delas dobles en parella.

Foron medalla de ouro: Seung

Han Shin Jang en master 2 masculino e en parellas, xunto a Begoña Veiga Rodríguez, que ademais obtivo o ouro en master

1 feminino; Jessy Sun Shin Veiga, en individual e tamén en parella xunto a Samuel Crespo Valiño. Obtiveron medalla de bronce:

Ana Llin Shin Veiga, en individual e en parella, xunto a Vladimir Zapparov, e Samuel Crespo Valiño.

Por outro lado, o clube participou no World Taekwondo Online Mission Cup no que os 14 competidores de poomsae do clube

lograron medalla de ouro: Seung

Han Shin Jang, Begoña Veiga

Rodríguez, Ana Llin Shin Veiga, Jessy Sun Shin Veiga, Altaïr

Lamas Hernández, Darío Mosquera Beceiro, Ariel Menéndez Cortés, Ainara Ruzo García, Yassine Daha, Nico García López, Amaro Galego Iglesias, Luís Alberto Castro Rodríguez, Álvaro Edreira Rilo e Hugo del Río Fernández.

REDACCIÓN/ Deportes

A Escola de ciclismo do Club Ciclista Betanzos comezou a preparar a tempada na que verá a luz un proxecto no que levan tempo traballando, o equipo de féminas en categoría junior que contará con 7 integrantes, 4 rapazas formadas desde a base do clube e 3 incorporacións procedentes doutros clubes galegos.

O equipo feminino do CCB estará formado por Andrea Prado Lareo, que forma parte da escola do clube desde 2016; Lucía Ballester Yanes, no clube desde 2013; Uxía Gómez Sánchez, tamén desde 2013 na escola do CCB; Sara Veiga Prado que se incorporou en 2017; Xiana Camiña Exposito, de Redondela, procedente do club Avanza, unha das escolas de ciclismo máis potentes de Galicia; Lucía Torres Alonso, procedente do Club Ciclista Teis; e Laura Anes Fernández, que procede da escola do Club Ciclista Cidade de Lugo.

Á fronte do proxecto estarán Iván Bralo, excorredor en activo ata 2020 en categoría sub-23 e que cursa 3º de Inef, quen se ocupará do aspecto deportivo. E contará tamén con Patricia Roel, toda unha institución do ciclismo en Betanzos, Graduada en Ciencias da Actividade Física e o Deporte, e pioneira do ciclismo feminino, logrando varios campionatos galegos e de España, integrante da selección Española e ciclista profesional en Italia durante dúas tempadas. Tamén estará Víctor Rivas como auxiliar e mecánico.

Os tres representantes da comarca no campionato de España de Ciclocross

María Filgueiras proclámase subcampioa de España de ciclocross en categoría junior

Tamén participaron na proba Martín Díaz, Raúl Puelles e Pedro Liaño, do Club Btt Caimanes Betanzos

REDACCIÓN/ Deportes

O campionato de España de Ciclocross contou coa participación de deportistas da comarca, a miñense María Filgueiras -que se fixo co subcampionato en categoría junior- e os betanceiros Raúl Puelles, Martín Díaz e Pedro Liaño, do Club Btt Caimanes Betanzos.

A competición disputouse entre o 13 e o 15 de xaneiro na localidade catalana de Vic e puxo o peche á tempada de ciclocross.

María Filgueiras, do Club Ciclista XSM de Marín, loitou polo campionato ata o final da carreira mais foi superada pola corredora local Marta Cano, quedando así co subcampionato e sumando a súa

terceira medalla nuns campionatos de España desta modalidade nas súas tres participacións. Ademais, nesta tempada gañou a Copa de España por terceira vez consecutiva.

Raúl coa selección galega e Pedro, representando ao Btt Caimanes, fixeron unha boa carreira nunha proba cun nivel moi alto. Raúl, que esta tempada fora cuarto na clasificación final da Copa de Galicia de ciclocross, rematou no posto 23 a pouco máis de 2 minutos do vencedor e Pedro no posto 50.

Nas probas internacionais, Martín obtivo o posto 30 logo de ter problemas coa súa bicicleta. O corredor betanceiro lograra o subampionato na Copa de Galicia de ciclocross e o terceiro posto no Galego.

os mesmos están compostos por rapaces e rapazas.

Equipo senior feminino do Santo Domingo Betanzos

Equipo infantil feminino do Santo Domingo Betanzos

O Club Ciclista Betanzos impulsa un equipo de féminas junior con sete integrantes

A TLETISMO

O Club Atletismo

Betanzos reanuda os adestramentos e as competicións

REDACCIÓN/ Deportes

O Club Atletismo Betanzos reanudou os adestramentos infantís e de adultos logo do parón de Nadal. Os adestramentos das escolas son os luns e mércores de 16.00 a 17.15 horas e os de adultos os luns, mércoes e xoves de 20.00 a 21.00 horas.

Tamén retomaron a participación en competicións e en xaneiro os nenos e nenas das escolas de atletismo participaron na 34 Carreira Popular Xan Xiao e tamén na última proba de campo a través en A Malata, ambas as dúas probas en Ferrol. Os adultos tamén participaron na 34 Carreira Popular de Xan Xiao, na Carreira de Rábade e no Trail Costa Doce de Sada con bos resultados como un 3º posto de Pablo na xeral do Trail de 15 quilómetros e un 4º posto de Berni na súa categoría.

Como novidade, este ano o clube federouse en Montaña, unha sección que levará José Ángel Díaz Bautista, un dos mellores corredores galegos e betanceiro ao que o clube agradece a súa aportación "para que este pequeno clube de atletismo cada día e pouco a pouco vaia medrando". As persoas interesadas en obter a licencia da Federación Galega de Montaña

F ÚTBOL SALA

O Troula Betanzos FS busca a regularidade

REDACCIÓN/ Deportes

Cada vez apértase máis a cabeza da Preferente Galicia grupo Norte especialmente na 2ª posición que dá acceso directo á Terceira. Nesa pelexa atópase inmerso o Troula Betanzos FS, xunto co PM Friol, Covirán Quiroga e Jogafan Ordes, todos eles nun palmo de apenas dous puntos. A falta de regularidade está a penalizar ao equipo que alterna vitorias de mérito con derrotas inesperadas. Na procura desa continuidade en xogo e resultados traballa Gabi Bas e o seu equipo técnico co horizonte posto nas 12 xornadas que restan e nesa 2ª praza da clasificación.

Nas categorías base destacan as tres vitorias consecutivas do xuvenil que o mete na pelexa do ascenso a liga galega. O cadete non escatima esforzos pero os resultados non acompañan e terá que pelexar ata o final para salvarse. O infantil mantén a 2ª posición na súa liga e o alevín lidera a súa. Por último, benxamíns e prebenxamíns continúan coa súa progresión e estes últimos poderían ser virtualmente campións o 26 de febreiro.

Calendario febreiro

18 de febreiro:

Troula Betanzos FS

F ÚTBOL

O Betanzos CF recupera e suma

REDACCIÓN/ Deportes

Mes e medio durou a seca de puntos para o Betanzos CF. Despois da vitoria na casa ante a Sarriana o 4 de decembro o equipo betanceiro pasou a súa particular crise ata o 22 de xaneiro que volveu a gañar na casa ante o CD Unión. Semanas complicadas para os de Noé que non deixaron de traballar na procura da mellora dos resultados. Despois da derrota na casa ante a SD Residencia (1-3) no desprazamento a Mugardos o equipo non foi quen de materializar as ocasións que tivo e rematou caendo pola mínima (1-0).

A xornada 19 parecía propicia para coller folgos ante un dos colistas e as expectativas cumpríronse. Dous goles de Juan de Dora e outro de Pájaro sentenciaron un partido cunha victoria que permitiu respirar e volver a coller confianza aos de Noé. No inicio da segunda volta na xornada 20 o equipo repetiu triunfo na casa esta vez ante a SD Sofán. Un tempraneiro gol en propia porta do rival e outro de Murilo no minuto 32 pecharon un partido no que o Betanzos CF ben puido aumentar distancias e irse cun marcador máis amplo.

segunda metade. Reparto de puntos xusto con ocasións por ambos bandos.

O equipo ocupa a sexta praza empatado a puntos coa SD O Pino e a SD Dubra pero xa alonxado da cabeza, a segunda praza está a nove puntos e a primeira a once. Aínda así quedan dezaseis xornadas, todo un mundo en calquera liga igualada como a Preferente e na que este equipo aínda ten moito que dicir.

Calendario febreiro

12 de febreiro:

Betanzos CF - CF Portomarín

poden solicitalo enviando un correo electrónico a: clubmontanabetanzos@gmail.com.

Para inscribirse nalgunha das actividades do clube ou para informarse poden enviar un correo electrónico a: clubatletismobetanzos@gmail.com

I.M Galical Rábade FS

25 de febreiro: Castroverde FS

Troula Betanzos FS

5 de marzo:

Troula Betanzos FS

PM Friol Concello de Friol FS

Na última das xornadas disputadas o equipo desprazouse ata Ordes rematando o partido con empate a un gol. Un encontro no que o Betanzos adiantouse por medio dun penalti que transformou Juan de Dora e que viu como os locais empataban mediada a

19 de febreiro:

Ribadeo FC - Betanzos CF

26 de febreiro:

Betanzos CF - SD Fisterra

5 de marzo:

At. Coruña Montañeros CF

Betanzos CF

Javi Rumbo chapa o balón no partido ante o Sofán

C OMARCA

A Deputación

inaugura o 12 de febreiro a senda ciclista entre Cecebre e Carral cunha andaina a pé e en bici

REDACCIÓN / Comarca

O Concello completa a restauración da fonte de Esperela

REDACCIÓN / Paderne

O Concello de Paderne completou os traballos de restauración da fonte de Esperela, na parroquia de Vigo. Tanto a fonte como o lavadoiro xa foran rehabilitados en parte con anterioridade mais quedaban pendentes as obras da parte trasei-

Miño agradece a colaboración veciñal que permitiu crear a Senda dos Sentidos

ra da fonte como a construción da arqueta de evacuación de pluviais, o piso da parte de atrás da fonte, o muro de contención e o precintado dalgunhas das zonas anteriormente construidas.

Para acometer esta segunda fase dos traballos o Concello utilizou fondos propios.

Augas de Galicia realizará traballos de limpeza e conservación do Rego de Caraña

REDACCIÓN / Miño

O alcalde de Miño, Manuel Vázquez Faraldo, presidiu o acto de agradecemento a todas as persoas que cederon o uso de parte dos seus terreos para realizar a Senda dos Sentidos. O acto cele-

C OIRÓS

brouse no punto de comezo do itinerario, onde se descubriu unha placa conmemorativa. O alcalde destacou que "grazas á xenerosidade e boa disposición destas persoas, hoxe contamos cunha ruta única, dun alto valor ambiental e paisaxístico", dixo.

Paderne acomete obras de saneamento no camiño entre O Telleiro e San Pedro

REDACCIÓN / Paderne

O Concello de Paderne está a acometer obras de saneamento no camiño entre O Telleiro, en Paderne, e San Pedro, en Obre para solucionar os problemas de asolagamento que se producen en época de choivas. Os traballos buscan mellorar a drenaxe e canalización das augas para facilitar o tránsito de vehículos pola estrada.

Augas de Galicia procederá proximamente á limpeza e conservación do Rego de Caraña, unha pequena canle fluvial que discorre polas parroquias de Obre, en Paderne, e de Tiobre, en Betanzos.

A limpeza realizarase con ferramentas mecánicas naqueles puntos onde así o requiran as condicións de acceso ao regato. Estas labores, según explicou o alcalde de Paderne, César Longo, "son imprescindibles para o mantemento do entorno e a conservación da canle natural libre de malezas e desprendementos de árbores que co tempo se foron acumulando e poden causar anegamentos ante choivas intensas", dixo.

Coirós entrega 24.000 euros en axudas ás asociacións

REDACCIÓN / Coirós

O Concello de Coirós entregou as axudas municipais a unha vintena de asociacións e comisións de festas do municipio.

A contía total que destinou o goberno local a estas subven-

cións foi de 24.000 euros. O alcalde do municipio, Francisco Quintela, aproveitou o encontro cos representantes das entidades para intercambiar impresións e abrir novas vías de colaboración entre o Concello e estes colectivos.

A Deputación da Coruña organiza unha andaina e marcha cicloturista o domingo 12 de febreiro para inaugurar a nova senda ciclista que percorre a contorna do encoro de Cecebre e que conecta co munipio de Carral. Trátase dun itinerario de 32 quilómetros que transcorre polos municipios de Abegondo, Betanzos, Bergondo, Cambre e Carral. A saída da marcha será ás 9,30 horas desde o pavillón de Guísamo, en Bergondo, e a chegada está prevista para as 15.30 horas no Campo da Feira de Carral. En total percorreranse uns 18 quilómetros nos que se instalará un punto de avituallamento intermedio na cidade Deportiva do Mundo do Fútbol do Real Club Deportivo da Coruña, en Abegondo.

A actividade é gratuíta pero para participar é preciso inscribirse previamente na páxina web da Deputación. As persoas participantes recibirán unha camiseta de regalo e disporán dun servizo de bus con diferentes modalidades.

Máis de 2,1 millóns de investimento

O proxecto da Senda ZEC contou cun investimento de 2,1 millóns de euros que foron cofinanciados nun 80% con fondos europeos FEDER, a través do Instituto para a Diversificación e Aforro da Enerxía (IDAE).

A Deputación da Coruña asumiu directamente a xestión das actuacións que se dividiron en tres tramos, o primeiro entre Abegondo, Bergondo, Betanzos e Carral e o segundo e terceiro entre os municipios de Abegondo e Carral.

O alcalde de Coirós, Francisco Quintela, xunto aos representantes das asociacións do municipio durante a entrega das axudas

Imaxe da fonte de Esperela recentemente restaurada

REDACCIÓN / Paderne

Un momento do acto de agradecemento, presidido polo alcalde

A alcaldesa de Bergondo, Alejandra Pérez, e o delegado da Xunta en A Coruña, Gonzalo Trenor, visitaron as obras

Rematan as obras do centro de saúde de San Cidre

REDACCIÓN / Bergondo

As obras de reforma do centro de saúde de San Cidre nas que Xunta e Concello investiron 306.000 euros, cofinanciados a partes iguais, permitiron mellorar a accesibilidade das instalacións e solucionar os problemas estruturais do edificio.

A alcaldesa de Bergondo, Alejandra Pérez, e o delegado da Xunta

Protección Civil de Bergondo pecha 2022 con 722 intervencións

REDACCIÓN / Bergondo

A agrupación municipal de Protección Civil de Bergondo levou a cabo un total de 722 intervencións ao longo do ano 2022, respondendo aos avisos do 112, da Policía Local ou dos propios veciños e veciñas do municipio.

Tal e como se reflicte na memoria anual da agrupación, a maior parte das intervencións foron actuacións na rede viaria, onde se rexistraron 128 accidentes de tráfico, un 7,6% máis que en 2021. Pola contra, diminuiron significativamente os avisos por caídas de árbores con respecto ao ano anterior.

No que respecta aos incendios,

en A Coruña, Gonzalo Trenor, visitaron as obras, acompañados de membros da Corporación. Os traballos incluiron a renovación da cuberta e da carpintería exterior, a construción dunha marquesina e soportal de acceso cuberto desde a zona da ambulancia, pintado interior e a instalación de calefacción mediante bomba de calor.

Bergondo ofrece 90 días de obradoiros gratuítos desde marzo ata maio

REDACCIÓN / Bergondo

O Concello de Bergondo acaba de lanzar o programa "90 días de acción", unha iniciativa impulsada polo equipo de voluntariado municipal que ofrece ao vecindario a posibilidade de participar en diferentes obradoiros gratuítos durante 90 días.

A programación desenvolverase entre os meses de marzo e maio e inclúe rutas verdes e plantas medicinais, Mindfulness, repostería caseira, clube de lectura, limpeza de praias, observación de aves, club de calceta, conversas en inglés, prevención de condutas aditivas e sesión informativa sobre o párkinson.

As persoas interesadas deberán inscribirse antes do 10 de febreiro no departamento de Servizos Sociais, por correo electrónico: servizos.sociais@bergondo.gal, ou a través da sede electrónica municipal.

R ESERVA DE BIOSFERA

Imaxe de grupo dos efectivos de Protección Civil de Bergondo

urbáns, forestais ou de vehículos, a agrupación actuou en 8 casos e interviron tamén en 15 actuacións relacionadas con inundacións en estradas.

Ademais, ao longo do ano realizan actividades de formación tanto internas, para mellorar a capacitación dos seus efectivos, como externas, dirixidas a escolares e a persoas adultas.

A alcaldesa de Bergondo, Alejandra Pérez, destacou a "importantísima labor que realiza Protección Civil nun concello como o noso, sempre coordinados coas forzas de seguridade", dixo, e fixo fincapé en que "o seu traballo altruista beneficia directamente aos veciños e veciñas de Bergondo xa que están operativos os 365 días do ano", subliñou.

O presidente e o vicepresidente da Reserva, José Antonio Santiso e César Longo, e o técnico da Reserva, Diego López, reuníronse en Fitur coa presidenta da Fundación Starlight, Antonia Varela

A Reserva aspira a converterse en Destino Turístico Starlight

As previsións apuntan a que poderá obter esta cualificación para a vindeira primavera

REDACCIÓN / Comarca

A Reserva de Biosfera Mariñas Coruñesas e Terras do Mandeo aspira a obter a cualificación de Destino Turístico Starlight para a vindeira primavera.

O presidente e alcalde de Abegondo, José Antonio Santiso, e o vicepresidente e alcalde de Paderne, César Longo, mantiveron o 19 de xaneiro en Fitur un encontro coa presidenta da Fundación Starlight, Antonia Varela, para analizar a situación da candidatura e a futura colaboración entre ambas as dúas entidades.

Na xuntanza, na que tamén participou o técnico da Reserva, Diego López, avanzouse que se está ultimando o proceso de medicións do ceo iniciado nos 17 municipios que a integran e queda pendente realizar estas medicións en época de lúa nova.

Unha vez que se teña aprobado o certificado, impulsarase formación ao empresariado dos diferentes concellos para que poidan ofertar actividades relacionadas coa denominación Starlight, tal e como explicaron dende a Reserva. A colaboración conxunta entre a Fundación Starlight e a Reserva

permitirá tamén a creación de infraestruturas para a observación do ceo, tanto na costa como no interior.

Plan de sustentabilidade turística

Mariñas Coruñesas presentou en Fitur o seu Plan de Sustentabilidade Turística, unha aposta por desenvolver un destino de ecoturismo familiar neutro en carbono. A Reserva destina 1,5 millóns de euros a este Plan que se desenvolverá nos 17 municipios estruturado en catro eixes: transición verde e sostible, eficiencia enerxética, transición dixital e competitividade.

A través destas liñas realizaranse accións como a retirada de residuos da ría de Betanzos, a creación dunha rede de centros de interpretación da biosfera, a instalación de puntos de recarga de vehículos eléctricos, a recuperación de sendas tradicionais ecoturísticas, a mellora de accesibilidade a espazos públicos ou o balizamento da ría de Betanzos, entre outras propostas

[ESPAZO XOVE DE BETANZOS - DIRECCIÓN XERAL DE XUVENTUDE, PARTICIPACIÓN E VOLUNTARIADO]

Axudas Galicia renova Electrodomésticos

A Xunta aprobou unha nova convocatoria do programa Galicia Renova Electrodomésticos, que facilitará axudas de ata 450 euros a persoas que queiran renovar eses equipamentos.

O prazo de solicitude das axudas abrirá o 8 de febreiro e rematará o 30 de setembro ou cando se esgote o crédito dispoñible. As peticións resolveránse en orde de entrada.

As subvencións poderán acadar o 25% do prezo dun electrodoméstico para un consumidor xeral, e chegarán a entre un 50% e o 75% cando se trate de persoas con dificultades económicas. @s beneficiari@s deberán residir en Galicia e poderán empregar os fondos para renovar frigoríficos ou frigoríficos conxeladores con categoría enerxética A, B, C ou D; conxeladores coas mesmas categorías; lavadoras catalogadas como A, B ou C; lavalouzas do mesmo tipo, ou placas de cociña de inducción total. As axudas irán desde os 100 aos 450 euros Cada solicitante solo poderá recibir unha subvención para cada unha das tipoloxías, cun máximo de tres electrodomésticos por beneficiari@.

Axudas para o aluguer de vivenda

As axudas que poderán conseguirse chegan aos 300 € ao mes

e conce deranse por 1 ano, prorrogables ata un máximo de 5 anos. O prazo permanecerá aberto ata o día 5 de maio do 2023 ou ata o esgotamento da partida presupostaria.

A Xunta concederá axudas de ata 300 euros mensuais para o pago do aluguer ás persoas que a renda non supere 3 veces o Iprem (24.318,84 euros), límite que se incrementa ata 4 ou 5 veces no caso de familias numerosas ou con personas con discapacidade. Tamén deberán acreditar uns ingresos mínimos de 0,5 veces o Iprem.

O importe da axuda será do 50% da renda establecida no contrato, excluidos os gastos de comunidade e a renda de anexos como garaxes ou trasteiros.

A resolución limita a renda máxima das viviendas que poderán acollerse a esta financiación. Será de 600 euros nas 7 grandes cidades, de 500 euros en Concellos como Betanzos e de 400 euros os concellos de carácter rural.

As axudas concederanse por un prazo de 12 meses, coa opción de ser renovadas anualmente ata un máximo de 5 anos. A concesión poderá realizarse con efectos retroactivos dende o 1 de xaneiro de 2023 ou dende a data de firma do contrato, no caso de ser posterior.

A maiores, @s solicitantes deberán contar cun contrato de aluguer cunha duración mínima dun ano.

Máis información Espazo Xove de Betanzos:

Tlf. 881 880 279 (tarde) email: espazoxovebetanzos.xuventude@xunta.gal

Instagram: @espazoxovebetanzos

Facebook: Espazo Xove-Casa da Xuventude de Betanzos

Atocha participa nun proxecto orientado a concienciar sobre o vandalismo

REDACCIÓN / Betanzos

O alumnado de 6º de Primaria do CPR Plurilingüe Nuestra Señora del Carmen-Atocha de Betanzos participa no proxecto "Investigadores Sociales #Sen Vandalismo", impulsado pola asociación APES en colaboración coa Fundación Barrié. Trátase de actividades orientadas a combater dende as aulas comportamentos antisociais. Desde principio de curso levan realizado actividades encamiñadas a formarse como persoas adultas comprometidas coa sociedade e capaces de identificar e previr comportamentos vandálicos e de risco.

Ao longo de todo o proceso os escolares están implicados na investigación das causas e nas consecuencias que ten o vandalismo seguindo unha metodoloxía de aprendizaxe-servizo.

Para poñer o peche a esta iniciativa o alumnado prepara unha acción social baixo o lema "Para el vandalismo frenar, Atocha-Betanzos va a actuar", que consistirá na

A betanceira Lucía Abarrategui

representación teatral dunha acción vandálica bastante común na sociedade e as consecuencias

no proxecto

que sofren, non só quen as padece senón tamén as persoas que a levan a cabo .

REDACCIÓN / Betanzos

A comunicadora betanceira Lucía Abarrategui analiza na súa tese doutoral "A radio como recurso para a promoción da educación interxeracional, o avellentamento activo e a inclusión sociocomunitaria" a conexión entre a radio e a interxeracionalidade.

Abarrategui deseñou e desenvolveu en 2017 no CEIP Barouta, de Ames, un programa educativo interxeracional no que alumnado de 6º de Primaria e persoas maiores traballaron colaborativamente na creación dun programa de radio sobre o patrimonio cultural da zona.

O traballo comezou a realizarse co apoio das Bolsas de Investigación en Ciencias Sociais outorgadas pola Deputación de A Coruña. A tese, desenvolvida dentro do Programa de Equidade e Innovación Educativa da Universidade

de Santiago de Compostela (USC), contou coa dirección de Jesús Rodríguez, da USC, e Helena Zapico da Universidade da Coruña.

Entre as conclusións despréndese que o Programa Interxeracional de radio "permitiu romper estereotipos, mellorar as relacións entre a mocidade e os maiores, potenciar o envellecemento activo e mellorar a aprendizaxe. Ademais, a construción colaborativa do programa de radio supuxo a difusión e posta en valor do patrimonio cultural, como refráns, lendas, festividades ou xogos tradicionais".

A investigación levouse a cabo valéndose dos datos recollidos a través da observación da experiencia, a realización de entrevistas ás persoas participantes e os contidos radiofónicos producidos polo grupo, formado por persoas de entre os 11 e os 90 anos.

Os directores da tese amosáronse orgullosos do traballo resultante e o tribunal valorou especialmente a orixinalidade do traballo, a súa aportación en termos de innovación educativa e inclusión sociocomunitaria e outorgáronlle a máxima calificación ao tempo que a animaron a seguir investigando.

A Xunta convoca axudas para a compra de electrodomésticos e para o aluguer de vivenda

Alumnado de 6º de Primaria de Atocha que participa

analiza na súa tese de doutoramento a conexión entre radio e interxeracionalidade

Lucía Abarrategui, á dereita, xunto aos participantes do programa de radio interxeracional no CEIP Barouta, de Ames

GRAZAS A TODOS E TODAS

[MANUEL SEIJO - SARXENTO DA POLICÍA LOCAL DE BETANZOS XUBILADO]

36 anos 11 meses e 21 días formando parte dun colectivo cuxas interioridades son case descoñecidas.

Detrás deste traballo, nos Concellos pequenos como o noso, hai unha especialización en todos os ámbitos e unha dedicación plena nas horas de traballo por escaseza do persoal (habitualmente dous axentes por turno) que teñen que facer fronte a todos os requerimentos do servizo dende as cousas máis insignificantes ata as máis perigosas.

Non vou contar estas vicisitudes (ao mellor noutro intre), só quero aproveitar a oportunidade que me ofrece este periódico de Betanzos para das as GRAZAS:

Primeiro, GRAZAS á miña familia, aos que están e aos que xa se foron, que sempre entenderon a dedicación que lle prestei a esta profesión de día e de noite, que me levou a sair máis dunha vez da cama ou dalgunha celebración ou a fallar nalgunha cita.

GRAZAS aos meus amigos/as que dende que puxen por primeira vez o uniforme separaron da miña vida persoal a laboral aínda que tivera que soportar as bromas de rigor.

GRAZAS aos meus compañeiros/ as de traballo na Policía, dende o día primeiro ata o derradeiro grazas a eles a miña labor foi máis doada. Todos e cada un deles fixeron que o meu traballo saíra adiante. Non pensedes que todo foi un leito de rosas, en todos os colectivos xurden problemas ou atrancos. A min servironme para seguir na mesma dirección e con máis forza.

GRAZAS a todos os compañeiros/ as do Concello. Cuns traballei máis de preto que con outros pero con

todos houbo sintonía, quédome coas verbas que máis dun me dixo: "Alégrome por ti pero non por min, botareite en falta".

GRAZAS A TODOS/AS E A CADA UN/ UNHA (permitídeme escribilo con maiúsculas) dos integrantes de Protección Civil. Máis de 20 anos, cóbado con cóbado, cruce con cruce, en todos os dispositivos por calquer evento no termo municipal, sen unha soa discusión, sen unha soa queixa facendo o traballo limpo, o suxo e o enlamado e podo dicir que seguindo cada instrucción coa mesma profesionalidade como se lles fora o soldo niso e con orgullo digo que GRAZAS a eles e a elas todos estes eventos remataron cun "PARABÉNS" "SEN NOVIDADE". Sen elas nin eles non se podería celebrar nin un só dos eventos que se fan en Betanzos. Ao igual que a axuda que prestan en todo tipo de emerxencias e calamidades. O mundo é un pouco mellor grazas a todos os voluntarios/as.

GRAZAS aos concelleiros/as e alcaldes/as, en todo momento intentei resolver os problemas que me plantexaron e cumprir coas obrigas do meu cargo. A complicidade tampouco é a mesma con todos pero de moitos xurdiu unha boa amizade fóra da vida profesional.

GRAZAS aos colexios de primaria (Vales Villamarín e Nosa Señora do Carme) por permitirme por uns días, ao longo de moitos anos, exercer a miña verdadeira vocación, o ensino, e por abrirme as portas con total liberdade permitíndome ao mesmo tempo coñecer e dar a coñecer a cercanía da policía á xuventude de toda a bisbarra con todo o que iso

"O 21 de decembro do 2022 finalizo as miñas prestacións neste concello e paso a xubilación, polo medio ascenso a oficial (cabo) no 1995 e a Inspector (sarxento) no 2004"

conleva. Podería contar mil anécdotas de encontros con estes nenos cando xa deixaron de selo, e, apurados ou non, che soltan: "Eu coñézote, ti es Manolo que me diches educación viaria".

GRAZAS ao Pai Meni por permitirme colaborar nesa tarefa tan difícil e ao mesmo tempo tan reconfortante e gratificante que supón a educación nese centro.

GRAZAS ao persoal de tantos organismos que me prestaron colaboración cando a precisei Concellos límitrofes (Paderne, Bergondo, Abegondo...), Garda Civil, Policías (Nacional, Autonómica...), Fomento (amigo Eduardo), AGASP (Susana,

BETANZEANDO POR... SAN MARTIÑO DE TIOBRE

[ELENA CARRO VIEITES - TÉCNICO DE TURISMO DE BETANZOS E GUÍA OFICIAL DE TURISMO DE GALICIA]

O primeiro dato que consta (supoñemos que habería anteriores pero non se conservan) sobre unha igrexa neste lugar é no ano 830 co templo pertencente a Sede Irense. O templo actual foi restaurado e consagrado polo propio Bispo Xelmírez a principios do século XII, o cal xa nos da detalle sobre a importancia da igrexa de Betanzos (posto que aínda non se trasladara a poboación á Vila Nova de Betanzos).

Outro documento de 1178 fala da importancia deTiobre no Camiño Inglés de peregrinación a Santiago.

É unha igrexa románica simple pero con varios detalles significativos. O primeiro sería o “dragón”, probablemente suevo, que decoraba a ábside da igrexa. Segundo Martínez Santiso este “dragón” sería o elemento que faría irrefutable a datación do templo no século V.

No exterior destacan as tres pezas que decoran o ábside:

- O carneiro.

- Un corpo informe con dúas cabezas.

- O “dragón”.

O mestre Vales Villamarín fixo un completo estudo sobre estas pezas que se coñecen como cruces antefixas e que se pode consultar no Anuario Brigantino. Destacar un canzorro no muro sur que representa un home bebendo dun barril, claramente alude ó pecado da embriaguez aínda que sendo en Betanzos sería mellor pensar que está a degustar un dos afamados caldos da nosa zona. Outras teorías apuntan a que é un músico tocando o “dolio”, un instrumento musical de vento propio da zona occidental da península no século XII.

Moi preto de Tiobre, percorrendo o Camiño Inglés en sentido contrario, atópase o Campo e Ermida de San Paio. De feito aínda se conserva unha ringleira de pedras que formarían parte da antiga muralla de Betanzos. A capela estaba adicada a Santa Ana, San Bartolomé e San Paio, sendo moi tradicional a romaría que aquí se celebraba o 24 de maio con moitísima afluencia de xente, incluso levando un café de Betanzos os seus servizos para os romeiros.

Como dato curioso, alí apostabase “O Juracho” para vender a súa auga milagreira de Solimán (tratábase de auga azucarada). Sábese que no século XVII a ermita era habitada por un ermitaño ou ermitaña que se encargaba de coidala.

Actualmente apenas quedan restos da ermida pero si se conserva o campo onde se celebraba a romaría, e segue cada 24 de agosto celebrándose o San Paio na igrexa de Tiobre. Como curiosidade betanceira dise que os restos que sobraban desta festa eran os que se aproveitaban o 25 para facer a segunda xira ao campo dos Caneiros.

A toponimia deste lugar fala claramente dunha vila ou pequena cidade posto que atopamos os lugares de As Torres, O Hospital, O Monte do Conde, As viñas vellas, As vides brancas, O Castro, A Altamira ou Detrás das Bodegas.

Mónica, Tino...) e tantos outros que non collerían nesta folla.

E, por último, GRAZAS a todos os que me fixeron sentir policía de verdade, a esa xente máis ou menos anónima que me fixo sentir importante cando lles botaba unha man (ou as dúas), esa xente que recurre á policia porque non sabe onde ir ou xa non ten a ninguén máis a quen recurrir, esa xente que me indicou o camiño do que significa ser un sevidor público.

Ser policía non consiste en levar un uniforme que te represente por onde vaias, ser policía é ser persoa e que ese uniforme che sirva para abrir portas e solucionar problemas.

Ser policía é poñerte na pel dos máis vulnerables e non envolverte na chaqueta dos poderosos. Ser policía é mirar á cara as lacras desta sociedade e intentar palialas. Ser policía é servir e non servirte. Ser policía e respectar e facerse respectar. Ser policía non é ter un posto de traballo fixo e esperar a que escampe, ser policía é mollarse se veñen mal dadas. Ser policía non é sentirte superior porque levas uniforme ou un arma senón sentirte útil facendo cumprir as Leis e garantindo a igual-

Microhistorias da @BAMbetanzos

DE ONDE VIMOS?

Nace esta pequena colaboración mensual ca única pretensión de ir facendo, aos poucos, unha recopilación de feitos e personaxes que afonden na historia betanceira e no seu coñecemento por parte dos lectores, valéndonos dos materiais que estean dispoñibles na Biblioteca, o Arquivo e o Museo das Mariñas. Como marca a microhistoria, trataremos de centrarnos no cotiá e no que pasa inadvertido dos grandes libros da Historia, aumentando a escala do noso particular microscopio ata chegar a adentrarnos na vida do Menocchio garelo. E como xa saberedes, os nosos comezos están no chamado Betanzos O Vello, núcleo fundacional da nosa vila ata o traslado á Vila Nova de Betanzos en 1219. Unha das formas máis curiosas de viaxar a este pasado é facelo a través da Historia de la fundación de la ciudad de Betanzos , escrita en 1812 polo presbítero Manuel Antonio Verín y Seijas, onde trata de compilar a evolución da nosa urbe cunha advertencia inicial: «Viernes de los Dolores, dia 20 de marzo. Llegó a mis manos un manuscrito copiado a la letra de la historia de la ciudad de Betanzos sacada del Archivo de el Real Monasterio de San Martin de Santiago, cajón 19, de el que a la letra es como sigue:

La Ciudad de Betanzos en sus principios estuvo fundada de la otra parte del Rio Mandeo hacia el Norte, cosa de un cuarto de legua, donde al presente está; y el dicho sitio donde estuvo primero fundado se llamaba San Martiño de Tiobre, y el dicho sitio se llama hoy dia Betanzos o Vello, y alli se hallan ruinas de edificios, piedras labradas, ladrillos antiguos y paredones en hilera, y orden de calles: aunque con el mucho tiempo y falta de Moradores hay poca luz de esta verdad, si bien la antigua tradicion, y papeles de su archivo dan manifiesto testimonio» Aquí fai unha curiosa aclaración o autor -e que podemos corroborar cos expedientes que temos no Arquivo Municipal- dicindo que «los papeles del Archivo de la Ciudad de Betanzos todos derrotados, rasgados y dispersos por los franceses cuando entraron en ella el día 11

dade e a seguridade da xente. Ser policía é ser amable cando te recoñecen pola rúa (tomando un viño, recollendo a prensa ou simplemente paseando) e che contan o que lles preocupa e os escoitas e os emprazas para ver xuntos eses problemas e non lles contestas "non estou de servizo". Ser policía é atender de igual modo a todas as persoas sen prexuzgar pola súa raza, procedencia, cor, relixión, tendencia política, sexo ou orientación sexual, sabendo que os máis vulnerables e marxinais son os que máis precisan de nós. Ser policía é dedicarlle 24 horas cada día a unha profesión na que tes que estar ao cen por cen nos cambios da lexislación, no manexo das ferramentas das que dispós para poder protexer aos demais, aos teus compañeiros e a ti mesmo.

Chegado o momento de colgar o uniforme teño que dicir que para min ser policía foi tremendamente gratificamente; foi unha honra servir a Betanzos, á súa veciñanza e a cantos se achegaron ás nosas dependencias e puiden atender.

GRAZAS A TODOS E TODAS POR FACERME SENTIR IMPORTANTE.

Moedas romanas aparecidas en Tiobre e custodiadas no Museo das Mariñas

de enero del año pasado de 1809 a mediodía. Yo soy testigo» . E continua explicando a escolla do lugar no alto de Tiobre:

«El fin que los antiguos tubieron en fundar la dicha Ciudad de Betanzos o bello en el sitio de San Martin de Tiobre , fue para hacer una fuerza inexpunable y que no se pudiese coger ni ganar con lanza, escudo, ni espada, ni otro genero de armas de las de aquel tiempo. Tiene este sitio las entradas y salidas muy agrias por extremo, y el suelo donde estuvo fundada, era muy estrecho y alto, y desde el señoreaba todos sus contornos, de manera que de ninguna parte podia ser ofendida con instrumentos bélicos, ademas de que tenia seis montes o castros de su proporcion y altura que la rodeaban, de los cuales yo he visto algunos, y en ellos hallé a manera de cerca y de trincheras que servian a la dicha Villa de defensa»

Acaba concluindo que estes seis castros son os seis roeis que aparecen no noso escudo para proseguir cunha xenealoxía mítica (Brigo, fillo de Tubal, neto de Noé…) dos fundadores da antiga Brigancia. Mais non queremos estender moito máis esta pílula histórica, que deixaremos para outra ocasión.

E aínda que moitas veces estas historias de Verín y Seijas ou a de Martínez Santiso transitan entre a liña que separa a Historia da lenda, non podemos negar a existencia de restos importantes nese lugar de Betanzos O Vello, como son as moedas que custodiamos no Museo das Mariñas ca cabeza da deusa romana Minerva (III a.C.) ou do deus Xano (119 a.C.).

Así que aquí tedes, nestas poucas liñas, razóns de sobra para visitar a Biblioteca, o Arquivo e o Museo das Mariñas, ademais de ir buscar por Betanzos O Vello esa cidade oculta da que nos falan os libros.

[ÁNGEL ARCAY BARRAL - DIRECTOR DA BIBLIOTECA MUNICIPAL, DO ARQUIVO E DO MUSEO DAS MARIÑAS]

"O 1 de febreiro de 1986 tomo posesión como funcionario do Concello de Betanzos no corpo da Policía Local".

Igrexa de San Martiño de Tiobre

BETANZOS e a súa comarca · Febreiro 2023

28 de febrero, Día Mundial de las Enfermedades Raras

EL RETO DE PONER NOMBRE Y APELLIDOS A UNA ENFERMEDAD RARA

Domingo Juan Presas Fuentes acaba de conocer los resultados del estudio genético que le han realizado para identificar el gen causante de la miopatía que padece

ISABEL SOUTO

Cuando en 2008 Domingo Presas Fuentes dio a conocer en este periódico su enfermedad (una miopatía de cinturas) para él fue una "liberación" poder ponerle nombre, obtener ese diagnóstico que tanto tiempo había tardado. Ahora, tras varios años de estudios, de pruebas, de biopsias, de viajes a Barcelona, de hospitalizaciones... ha conseguido lo que él considera como un "triunfo", el colofón de una lucha a la que se aferró desde el primer momento y que tuvo como aliados a los doctores Ángel Oís y Miquel Rubio, del Hospital del Mar de Barcelona, que apostaron por realizar un estudio genético para averiguar cuál es el gen que origina su patología y a quienes Domingo está muy agradecido. Los avances de la genética han permitido que el estudio finalizase con éxito, algo muy complejo tratándose de una enfermedad de las consideradas raras: "Para mí es un triunfo de constancia, de sufrimiento y de querer llegar a algo que sabía que era muy difícil. Lo hice por mí, pero este estudio permitirá facilitar el diagnóstico a otras personas en la fase inicial de la enfermedad cuando los síntomas pueden confundirse fácilmente con otras patologías", explicó Domingo. El estudio, realizado en Barcelona a través de un concierto de la Sanidad Pública entre comunidades autónomas, concluyó que Domingo padece una miopatía miofibrilar filamina C tipo 5. Identificar el gen, filamina C, simplificará los diagnósticos para otras personas con una sintomatología similar y podría ahorrarles un calvario como el que ha pasado Domingo antes de averiguar qué era lo que originaba su cansancio, dolores musculares, dificultad para mantenerse en pie y caminar...: "Hubo médicos que vinieron a pedirme perdón, a decirme que se habían equivocado conmigo. Cuando los síntomas son raros, lo más habitual es que, de principio te deriven a psiquiatría. Yo también pasé por consulta de pisquiatría... Reconozco que los médicos de familia, los primeros a los que acudimos, tienen una labor muy difícil ante este tipo de enfermedades pero para eso están los especialistas, debería haber más apoyo en este sentido", reclama.

"Muchas veces estas enfermedades se quedan en el limbo del diagnóstico por no dar un paso. En mi caso, la clave fue que los doctores del Hospital del Mar de Barcelona insistieron en hacerme una biopsia de músculo. A veces hay que insistir y, sobre todo, saber ver

bien al paciente", explica. Sin embargo, el hecho de haber identificado este gen alterado que provoca la enfermedad que padece Domingo, no va a aportar mucha más luz sobre la patología: "Ahora mismo no hay prevista ninguna investigación sobre esta miopatía porque afecta a muy poca gente", lamenta. Aun así, reconoce que es "más lógico que sí se investiguen otras enfermedades neuromusculares raras que afectan sobre todo a niños y que suelen ser muy agresivas", sostiene.

VIVIR CON UNA ENFERMEDAD RARA

A pocos días de la conmemoración del Día Mundial de las Enfermedades Raras (el 28 de febrero), Domingo Presas, que es coordinador en A Coruña de la Asociación Gallega contra las enfermedades neuromusculares (ASEM Galicia) hace un llamamiento a que las administraciones competentes dediquen fondos a la investigación de estas patologías que acarrean muchas y muy diferentes consecuencias a quienes las sufren: "Padecer una enfermedad rara, sea neuromuscular o no, trae consigo enfrentarse a algo muy desconocido. En algunos casos, te enfrentas a que sabes que tienes una enfermedad, pero no hay un diagnóstico. Conozco el caso de una niña que acudió a médicos de diferentes países y a día de hoy, con 25 años, aún no sabe qué enfermedad tiene", cuenta.

Otra de las consecuencias de este tipo de enfermedades es la falta de medicación específica: "Yo tomo muchos medicamentos, pero ninguno para la enfermedad, todos son para atajar los efectos colaterales (problemas digestivos, dolor muscular, problemas respiratorios,

renales...)", dice Domingo, quien reconoce también la dificultad para hacer entender a las personas del entorno la complejidad que entraña una patología de este tipo. Domingo valora el papel de entidades como ASEM Galicia que proporcionan mucha información y apoyo a las personas que se enfrentan a una enfermedad como la suya.

LA CARA FELIZ DEL SUFRIMIENTO

A pesar de que la evolución de la enfermedad es imparable, Domingo sonríe a la vida, aunque reconoce que a veces se cansa de mantener esa positividad. En los últimos meses ha sufrido un empeoramiento músculo esquelético que le afecta sobre todo a la función respiratoria. Aprovecha al máximo las horas de la mañana, sus paseos con su inseparable perro Thor quedan ya lejos. A lo largo del día se va quedando sin voz y su ánimo se ha ido resintiendo, algo que han notado también los médicos que le tratan: "Una de las rarezas es que mi cara, mi sonrisa, no refleja como está mi cuerpo por dentro. Todo el mundo me dice que me ve muy bien, sin embargo por dentro estoy peor".

Pero no se queja, jamás se queja... "Miro siempre a mi alrededor y me es imposible quejarme cuando veo otras desgracias, cuando veo a niños enfermos que padecen estas enfermedades...". y a diario publica en sus redes sociales posts y relatos que también comparte con los lectores de "Betanzos e a súa comarca", en los que transmite su ilusión, su positivismo, su manera de enfrentar la vida y su día a día con una enfermedad que le ha ido limitando poco a poco pero de un modo implacable.

NRS: C-15-003877

Corresponsable de la Unidad de Oftalmología Pediátrica y Estrabología del Complexo Hospitalario Universitario de A Coruña (CHUAC) durante su etapa en el SERGAS

Diagnóstico y seguimiento de glaucoma

Cirugía de catarata sin ingreso Cirugía endoscópica vía lagrimal

NRS: C-15-001621

Podología general helomas, hiperqueratosis, papilomas... Pie diabético Estudio informatizado de la pisada

Ortonixia (Correctores ungueales)

C/ Pintor Seijo Rubio, Portal 4-6 escalera 6 1º B 15300 Betanzos · 981 77 49 26

Rosario Anido Pacheco PSICOANALISTA 606 438 224

Nº de Colegiado: 6451

Dolores musculares, articulares, de espalda, de cabeza

Problemas mandibulares

Traumatismos

Lesiones deportivas

Problemas posturales

Problemas viscerales relacionados con alteraciones mecánicas Problemas circulatorios

Bebés (cólicos, plagiocefalias, …)

FÁCIL APARCAMIENTO · HORARIO FLEXIBLE

CITA PREVIA

628 44 09 77 www.rubalfisioterapia.es

José María Carnero López OFTALMÓLOGO

Mª Vanessa Vara Fernández PODÓLOGO

C/Brea 34, Edif. Trasdoval Bajo GUÍSAMO (BERGONDO)

Domingo Presas es coordinador en A Coruña de la Asociación Gallega contra las enfermedades neuromusculares, ASEM Galicia / ARUME

CLÍNICA KOREA HAN

Dirección: Calle Rollo, Nº 27 - 1º 15300 Betanzos

Teléfonos: 690039333 / 646390497

CLÍNICA PODOLÓXICA

Laura María Pita Paz Colegiado nº743

CALLOS · DUREZAS PÉ DIABÉTICO UÑA ENCARNADA...

981 775 163

(CONSULTA PREVIA CITA)

C/Rollo, 3-1º Izda. 15300 Betanzos

María José García Monje · Pediatra del Centro de Salud de Betanzos

LA FIEBRE EN PEDIATRÍA, ¿cuándo debemos preocuparnos?

¿CÚANDO DEBEMOS PREOCUPARNOS?

Raquel Vicente Fernández Nº Coleg.: 677 · C-15-001002

Callos, Durezas, Hongos, Uña encarnada, Reconstrucción ungueal...

info@ibogar.es

Clínica Dental

PARDELLAS

Nº de colexiados: 15001754 e 28013502

Nº de rexistro sanitario: C-15-001500

Tratamento integral da túa boca coa última tecnoloxía: ORTOPANTOMOGRAFÍA DIXITAL

Especialistas en ciruxía e implantes cos tratamentos máis novedosos

Arranxamos a rotura da súa prótese no día

Financiación inmediata á súa medida sen intereses

Pida a súa cita no 981 77 13 26

Rúa Caneiros, 3 baixo dereita

Pues la respuesta es más simple de lo que parece. En los niños, lo que se conoce como el estado general, es decir, el cómo lo vemos cuando están sin fiebre, es uno de los datos más importantes. Un niño que entre picos de fiebre está contento y jugando, no debería ser motivo de preocupación.

Otro dato a tener en cuenta es la cadencia de la fiebre tras las primeras 24 horas. Las primeras 24 horas son siempre complicadas, con pocos o ningún otro síntoma asociado y con picos febriles frecuentes y elevados, cuando además los médicos tenemos poca información a nivel de exploración, por lo que generalmente lo mejor es esperar. Pasado este tiempo debemos valorar la frecuencia de los picos febriles.

La fiebre en Pediatría es una de las consultas más habituales en esta época, ya que la mayoría de los pequeños enlazan desde el inicio del curso escolar infecciones de repetición que acaban con la paciencia de padres y cuidadores.

La fiebre, temperatura superior a 38ºC, no es una enfermedad sino un síntoma que nos indica que algo está sucediendo en nuestro organismo. Por suerte, en los niños la mayoría de las veces no son más que virus y más virus a los cuales estamos conociendo y contra los que estamos desarrollando inmunidad, motivo por el que la fiebre es tan frecuente en los tres primeros años de vida.

Las infecciones víricas pueden provocar fiebre durante varios días, pero la fiebre se va espaciando cada día, permaneciendo los picos de la tarde y de la noche hasta el final; sin embargo, las infecciones bacterianas, que sí preocupan, no dan margen, yendo a más, con picos casi continuos con escasa o nula respuesta a antitérmicos.

¿CUÁNDO Y CÓMO DEBEMOS TRATARLA?

La fiebre debe tratarse con antitérmicos siempre y cuando afecte al estado general del niño, pero sin abusar de ellos, ya que como acabamos de decir el saber si la fiebre se espacia o no nos dará una idea de si estamos ante un virus o una bacteria. Por tanto, si administramos antitérmicos de forma pautada cada 4-6 horas sin que ni siquiera exista fiebre, sólo por temor a que vuelva a subir la temperatura, estaremos perdiendo una valiosa información.

¿Y LOS ANTIBIÓTICOS?

Los antibióticos son útiles frente a infecciones bacterianas única y exclusivamente. Frente a los virus NO tienen ninguna acción, por lo que sólo favoreceríamos las resistencias bacterianas a antibió-

ticos y que cuándo realmente los necesitemos no nos sean útiles.

¿CÚANDO VAMOS A URGENCIAS?

Según la Sociedad Española de Pediatría se debe acudir a un servicio de urgencias o a su Centro de Salud si:

1 Menor de 3 meses de edad

2 Niño adormilado, decaído, o muy irritable.

3 Convulsión (primer episodio).

4 Dolor de cabeza intenso y vomita varias veces.

5 Dificultad respiratoria.

6 Exantema petequial (lesiones rojas en la piel que no desaparecen al presionar).

Teniendo en cuenta que los síntomas persistan tras la bajada de la fiebre, ya que el dolor de cabeza, el malestar general, la irritabilidad en el contexto de un pico de fiebre puede ser normal.

En resumen, la fiebre en niños suele ser casi siempre de origen viral, no precisando nada más que alivio sintomático, hacer que se encuentren mejor hasta que el virus pase, siendo importante estar atentos a los signos de alarma comentados, pero desde la tranquilidad y la paciencia, ya que por mucho que queramos no hay otra manera de que nuestros pequeños se inmunicen y el único tratamiento definitivo es su crecimiento.

BETANZOS e a súa comarca · Febreiro 2023

CLINICA DENTAL S ALUD

Médico Estomatólogo - Dentista Coleg. nº 372

C/Dr. José Fariña, 2 - 2º B - Telf. 981 77 31 08 ·

DE UNOS

ESPECIALISTAS LA IMPORTANCIA HÁBITOS SALUDABLES

Un estilo de vida saludable nos ayudará a la prevención de enfermedades como la hipertensión, la diabetes o las dislipemias. A su vez mejorará nuestra calidad de vida, contribuyendo a nuestro bienestar. Para ello podemos ir modificando pequeños hábitos en nuestra rutina diaria e intentar mantenerlos a medio-largo plazo.

¿QUÉ PODEMOS CAMBIAR?

ALIMENTACIÓN:

- Comer despacio, masticando y ensalivando bien los alimentos.

- Aumentar el consumo de alimentos de origen vegetal: frutas y verduras. Intentar consumir 5 raciones al día.

- Alternar el consumo de proteínas animales (carnes, pescado y huevos) con las proteínas de origen vegetal, presentes en las legumbres (lentejas, garbanzos, alubias, soja …) y cocinarlas acompañadas de verduras y hortalizas.

- Consumir grasas de calidad como el aceite de oliva (preferiblemente virgen extra), pescados azules (salmón, caballa, sardina,…) y semillas (chía, lino...) que son fuentes de omega 3.

- Usar técnicas de cocinado que no requieran mucha grasa; al vapor, papillote, a la plancha, al horno,…

- Evitar el consumo de alimentos ricos en azúcares refinados (bollería, galletas, refrescos, productos ultraprocesados…)

- Reducir el consumo de sal, usando como alternativas hierbas aromáticas y espe-

cias (pimienta, orégano, cúrcuma, tomillo…)

- Disminuir la frecuencia de consumo de carnes rojas y derivados (embutidos, fiambres…)

- Evitar el consumo de alcohol. Aun en pequeñas cantidades empieza a liberar etanol y acetaldehído, siendo esta última sustancia carcinógena.

ACTIVIDAD FÍSICA:

- Utilizar las escaleras siempre que sea posible, evitando el ascensor.

- Realizar las actividades cotidianas caminando (recados, pequeños desplazamientos…)

- Practicar alguna actividad programada semanalmente. Nos ayudará que sea con más personas.

- Caminar al menos 30 minutos al día reduce un 12% el riesgo de accidentes cardiovasculares.

DESCANSO:

- Intentar dormir 7-8 horas diarias.

- Establecer una rutina para el momento de acostarse (reducir la luz, evitar pantallas …)

CLINICA DENTAL

Dr. Enrique Núñez Núñez

MÉDICO ESTOMATÓLOGO

Pza. Hnos. García Naveira, 7-2º - Telf. 981 774281-BETANZOS Telf. 981 673008 - SAN TIRSO - Abegondo

- Intentar cenar, por lo menos, 2 horas antes de irse a la cama.

- Garantizar una buena temperatura en el dormitorio (ni mucho frío, ni mucho calor) ayudará a conciliar el sueño

- Evitar practicar actividad física intensa 2-3 horas antes de acostarte.

- Cuidado con la cafeína, la nicotina ni alcohol. Los efectos estimulantes tardan horas en desaparecer.

GESTIÓN EMOCIONAL:

- Priorizar tus tareas. Haz una lista con las cosas que debes realizar según la importancia y la urgencia.

- Aprender a gestionar el estrés (mediante la respiración, yoga, tai chi…)

- Hacer algo que disfrutes (leer un libro, ver una película, cenar con un amigo…)

Lucía García Bugallo · Dietista-Nutricionista del Centro de Salud de Betanzos

POLÍTICO opinión

"Betanzos e a súa comarca" non se responsabiliza das opinións manifestadas polos partidos políticos nesta sección

Inversión e gasto social, con apoio ao tecido asociativo. Son a base dos orzamentos municipais que dende o PSOE presentaremos para 2023 e que marcarán as liñas da nosa política. Maior inversión, aproveitando os fondos europeos; e maior gastos en axudas e programas sociais, sen esquecer os programas de subvencións para as entidades que levan a cabo unha labor extraordinaria ao longo do ano en diferentes campos: deportivos, culturais, sociais ou veciñais. O orzamento chegará aos 11,7 millóns de euros, un 13,95% aproximadamente, máis co do ano 2022. Dentro do conxunto do orzamento destaca o aumento de inversión dun 123,89% e que ven motivado, principalmente pola inclusión dos Fondos NextGeneration financiados pola Unión Europea cuns investimentos reais que ascenden a 2,8 millóns de euros. A reforma do mercado municipal, a construcción de novas instalacións deportivas; melloras en xogos infantís; mellora de parques e zonas verdes; e continuar co programa de renovación de rúas na zona urbana e pavimentacións no rural, onde durante este mandato levamos a cabo a inversión máis grande de todas as corporacións; son outras de inversión que figurarán nos orzamentos deste ano.

El Partido Popular de Betanzos tiene como eje fundamental el contacto continuo con los vecinos y vecinas, con las asociaciones, clubs y todos y cada uno de los colectivos que colaboran en el desarrollo económico, cultural, deportivo y social del municipio. Una cercanía a la realidad que nos ha permitido trasladar al concello las iniciativas, las necesidades y los problemas detectados directamente por las propios personas y usuarios de estas entidades que dinamizan y cohesionan la viva Betanzos.

A mobilidade estase a converter nunha das cuestións que máis preocupan á cidadanía e non nos referimos á veciñanza betanceira en exclusiva. Os prezos dos combustíbeis, a aposta por medios de comunicación ecoloxicamente sustentábeis e polo transporte colectivo están a facer que a sociedade se reformule a maneira en que se despraza a diario.

ORZAMENTOS SOCIAIS

O gasto en bens correntes e servizos que ascenden a 3,2 millóns de euros. Neste capítulo mantense o gasto derivado da contratación do servizo de axuda no fogar así como os servizos públicos esenciais á nosa veciñanza, sen esquecernos das accións dirixidas a continuar coa promoción cultural, turística e especialmente do comercio do noso municipio. A área de gasto inclúe acción de protección e promoción social con achega necesaria para continuar cos programas do servizo de transporte adaptado, actividades dirixidas a axudar no marco da drogodependencia. E por suposto, mantense e refórzase o servizo de Axuda no Fogar e mantense o gasto mediante a inclusión do Plan POS+ Adicional para gastos sociais extraordinarios do exercicio 2023.

En materia de educación inclúese crédito dirixido a mantementos do CEIP Vales Villamarín e a aplicación necesaria para o servizo de comedor da Escola Infantil Municipal e continuar coa xestión do comedor do Vales Villamarín. Inclúense partidas dirixidas para a promoción cultural, apoiando ao sector e organizando actos seguros para o goce da nosa veciñanza. Tratarase de levar a cabo actuacións dirixidas a apoiar e a promocionar aos autónomos e autónomas e ás pequenas empresas que conforman o noso comercio local e distintas iniciativas para a promoción empresarial. Tamén se inclúen as subvencións que se consideran prioritarias para programa Xantar na Casa e a achega á Fundación Globo de Betanzos que ten como principais obxectivos conservar, custodiar e divulgar o Globo de San Roque, creado por D. Claudino Pita Pandelo. Aparecen recollidas nominativamente no presuposto as axudas para Cruz Vermella; Coral Polifónica; Betanzos CF; ACEBE; Club Náutico Ría de Betanzos; Amigos de la Banda; Fundación CIEC; Club Troula Fútbol Sala; Club de Baloncesto Santo Domingo; APEM; CAIMÁNS; Cáritas Betanzos; Club Ciclista Betanzos; ASPACE; CHESCASCO; As Vellas non Paran; Asociación de Loita contra o Cancro; Club Taekwondo “kwon”; e Club Xadrez Betanzos. Todo elo para axudar a estas entidades ante os recortes constantes da Xunta do PP.

A Asociación de Comerciantes e Empresarios de Betanzos Centro Comercial Aberto representa, xestiona, promociona e defende os intereses do comercio e das empresas de Betanzos dende hai 40 anos.

ACEBE CCA

Unha infraestrutura creada e en constante evolución. Un equipo técnico e humano con formación e experiencia. O vínculo de unión entre o sector comercial e empresarial de Betanzos e as institucións locais, provinciais e autonómicas

Desde el mes de enero hemos puesto en marcha las que denominamos Mesas Informativas: Betanzos é Moito Máis, con la intención de intensificar la cercanía y el contacto directo entre el Partido Popular de Betanzos y los vecinos. Esta actividad la iremos llevando a barrios y parroquias. Así ya la hemos llevado sobre el terreno a O Norte é Moito Máis y Rosalía de Castro é Moito Máis.

BETANZOS É MOITO MÁIS

De esta manera seguiremos con Xanrozo é Moito Máis, A Ribera é Moito Máis, San Martiño é Moito Máis, Castro é Moito Máis, y así por todo el municipio. En definitiva, a toda esa labor de contacto continuo con la vecindad le hemos querido dar un poco más de visibilidad y desenfado. La confianza que se ha generado durante estos años de trabajo nos ha dado ese impulso para crear estas pequeñas ágoras de ciudadania, de encuentro, de compromiso y trabajo por Betanzos.

Y lo cierto es que tenemos mucho que contar y lo estamos contando, en estas mesas explicamos todas las iniciativas, las propuestas que hemos convertido en moción, en ruego o pregunta al gobierno local. Propuestas surgidas, como ya se ha dicho, de los propios vecinos que también hemos ayudado a dar a conocer a través de los medios de comunicación y de las Redes Sociales. Invitamos a todas las personas interesadas en el desarrollo de Betanzos a visitar por popularesbetanzos.es donde se puede ver la labor política realizada por el equipo que dirige nuestra candidata a la alcaldía, Cecilia Vázquez. También nos gustaría que visitaseis nuestras Redes Sociales en Facebook Partido Popular de Betanzos, en Instagram partidopopular y twitter. En estas publicaciones todos pueden ver lo que ha sido nuestro diario de abordo en esta travesía que tiene como destino que Cecilia sea nuestra próxima alcaldesa, la de todos y todas. Son las anotaciones pacientes, pensadas y elaboradas en lo que va de mandato. No pretendemos que todos estén de acuerdo con todas, ni siquiera que todos estén de acuerdo con unas pocas. Sí nos gustaría que todos y todas vieseis en ellas el trabajo de unos betanceiros y betanceiras que lleva a Betanzos en el Corazón e intentan usar la Cabeza para conseguir un futuro mejor para que Betanzos viva por lo menos otros 800 años más. Queremos seguir trabajando a vuestro lado. Betanzos é Moito Máis.

15€/mes

FAITE SOCIO por só

981 77 45 74

Tickets de aparcamento con descontos para soci@s no parking de Betanzos.

Cursos de formación para @s nos@s asociad@s a través da Cámara de Comercio.

Novo servizo gratuíto de Community Manager para promoción dos negocios asociados nas nosas redes sociais

www.comerciodebetanzos.com

No que se refire á mobilidade exterior e á conectividade das betanceiras con outras zonas da comarca e do país, temos utilizado tanto estas páxinas como outros foros para transmitir as nosas propostas a este respecto: mellorar a liña de ferrocarril que conecta Betanzos coa Coruña e con Ferrol, crear un tren de proximidade ao servizo das necesidades laborais e académicas da sociedade ou recuperar as frecuencias e os servizos das liñas de transporte por autobús, entre outras. Estas seguen a ser as nosas propostas e seguiremos pelexando por conseguilas, aínda que a realidade nos demostre que os gobernos galego e estatal non reman na mesma dirección, como proban as recentes noticias relacionadas coa liña de tren de Ferrol á Coruña e o novo transbordo que as usuarias deben facer en Infesta. Mais no BNG tamén nos preocupa a mobilidade interior das betanceiras, as maneiras en que a nosa veciñanza se despraza polo noso concello. En setembro de 2020, o goberno do PSOE anunciaba a contratación da redacción dun plan de mobilidade municipal. A día de hoxe, máis de dous anos despois, nada sabemos do estado de tramitación do mencionado plan. Este documento debería vir a poñer fin aos grandes problemas de circulación da cidade, en que as saídas por estrada están saturadas, os semáforos presentan mal funcionamento ou directamente non funcionan durante semanas, as marcas viarias son invisíbeis, as zonas pensadas para o aparcamento dos vehículos son escasas e dan lugar ás dobres filas e os pasos de peóns están mal pintados e mal pensados na súa localización. Por non esquecer o problema de mobilidade que existe no Casco Histórico, onde non se cumpren as ordenanzas en vigor, nin se derrogan, nin se avanza na aprobación dunhas normas novas e, mentres, os coches entran e aparcan nas rúas e prazas do Casco sen ningunha regulación. Cómpre repensar a maneira en que as betanceiras e os betanceiros nos movemos polo nosos termo municipal, apostar por novas formas de relacionarse co entorno tamén neste aspecto e redeseñar a mobilidade do noso concello de maneira integral. Doutra maneira só poñeremos parches e non iremos ao fondo do problema. No BNG sabemos que outra maneira de moverse, máis respectuosa, máis sustentábel e máis eficiente é posíbel.

REPENSEMOS E REDESEÑEMOS A MOBILIDADE DE BETANZOS

BENEFÍCIATE DOS NOSOS SERVIZOS

Unha páxina web na que promocionar e informar sobre a actividade da asociación e dos seus integrantes e cun espacio propio gratuito para cada asociad@.

Betanzos e a súa comarca, un medio de comunicación propio, cunha tirada de 9.000 exemplares distribuídos por toda a comarca, @s soci@s teñen prezos vantaxosos na contratación da publicidade.

Convenios con bancos, empresas, entidades... e con condicións vantaxosas para @s soci@s

Información e asesoramento sobre novidades legais relativas a cada sector, subvencións, cursos…

Organización periódica de campañas e actividades de promoción do comercio e das empresas locais.

"Betanzos e a súa comarca" ofrece aos partidos que forman parte da Corporación Municipal este espazo para expresaren as súas opinións sobre temas propostos polo xornal ou, como é neste caso, sobre cuestións de actualidade que cada un dos grupos considere de interese.

BETANZOS e a súa comarca · Febreiro 2023 23 B

ANUNCIOS BREVES

■ BUSCAN TRABALLO

SE OFRECE cuidadora de personas mayores por horas o como interna. Buenas referencias. Tlf. 657315936.

■ VARIOS

TAROT. CARTAS

ASTRALES. María. Se resuelve cualquier pregunta. Seriedad y claridad Tlf. 638625976

PORTES y MUDANZAS Trasteros y guardamuebles. Samuel. Tlf. 676082325 www.samuelportesespecializados.com

SE VENDE leña seca de carballo y mixta en hachas (a medida). Transporte a domicilio. Tlf.

645583256

RELOJERO, diplomado en Suiza, arregla y restaura relojes antiguos, de pared y bolsillo. Arreglo también relojes automáticos, cronógrafos, sumergibles, control hermetismo. Garantía Tlf. 981773657

LA COFRADÍA DE SEMANA SANTA DE BETANZOS necesita colaboración para todas las actividades a desempeñar.

Interesados: 606309930

■ VENDAS VARIAS

SE VENDE solar en Coirós. Bien situado. 4 ferrados. A la orilla de la Nacional VI. Tlf. 619271908.

SE VENDE casa y dos granjas. Una de 125x12m y otra de 50x12m. En Espenuca, con terreno. Tlf. 619271908

INVERSIÓN. 2 plazas de garaje. Centro de Lugo. Precio negociable. Tlf.

679705473

SE VENDEN parcelas urbanas. Cortiñán (Bergondo). Tlf. 671677312

SE VENDE finca de 5 ferrados en Meangos. Con bungalow de 3 habitaciones y cocina-comedor. Se vende puerta de entrada

de madera maciza. Tlf. 604055838

VENDO cafetera de cápsulas Tassimo en buen estado y horno microondas (muy poco uso). Económico. Tlf. 606972259.

■ ALUGUERES

ALQUILO en Betanzos, pequeño apartamento amueblado, calefacción, TV. etc. Tlf. 629291440

SE ALQUILA bajo comercial en La Ribera nº 56. Tlf. 981772380

■ VIVENDAS VENDAS

SE VENDE casa pequeña en la zona histórica de Betanzos para reconstrucción. 110 m 2 en tres plantas. Precio económico. Tlf. 686732430

VENDO PISO en C/Castelao, nº 1, 116 m útiles, 3 habitaciones, 2 baños, amplia plaza de garaje y trastero. Tlf. 687494709

La receta del mes

Arroz con leche

Receta cedida por Restaurante San Andrés

INGREDIENTES

-2 litros de leche entera

-500 g de azúcar

-200 g de arroz bomba

-2 palitos de canela

-Piel de limón y naranja lo más finas posible, evitando la parte blanca

-Canela en polvo

ELABORACIÓN

Se pone a calentar a fuego medio la leche con la canela en rama y la piel de limón y naranja para aromatizar. Pasamos por agua el arroz y escurrimos.

E PARA REMATAR

3./

4./

5./

Cuando comience a hervir la leche se retira del fuego, quitamos la canela en rama y las pieles de limón y naranja.

Volvemos a llevar al fuego mínimo la leche e incorporamos el arroz. Vamos revolviendo poco a poco a fuego mínimo hasta que el arroz hinche. En este momento incorporamos el azúcar. Seguimos cociendo por 15 minutos más. Irá espesando poquito a poco. Retiramos del fuego, dejando reposar unos 10 minutos. Luego pasamos a un recipiente de cristal grande o a individuales, y decoramos al gusto con canela en polvo.

Publicación mensual de distribución gratuíta. 9.000 exemplares.

DEPOSITO LEGAL ◗ C-1555 / 92 EDITA ◗ Asociación de Comerciantes e Empresarios de Betanzos Centro Comercial Aberto (ACEBE CCA). DIRECTORA ◗ Belinda Lameiro ENDEREZO ◗ Praza Mestre Xosé Dapena, 1 baixo CONTACTO ◗ Telf: 981774574 - 618829804 · periodico@comerciodebetanzos.com

PUBLICIDADE ◗ Gema Hernando García. Carmen Miragaya Losada (publicidade@comerciodebetanzos. com). REDACCIÓN ◗ periodico@comerciodebetanzos.com. COLABORADORES neste número ◗ Jesús Ramos, Mercedes Casanova, Espazo Xove de Betanzos, Manuel Seijo, Ángel Arcay Barral, Elena Carro Vieites, Xabier López López, María José García Monje, Lucía García Bugallo. COLABORADORES GRÁFICOS ◗ Arume, Unsplash, Freepik, Pixabay, Filmaffity. REPARTO ◗ Servicio Postal Coruña S.C.

Betanzos e a súa comarca non se responsabiliza das opinións manifestadas polos seus colaboradores. Queda prohibida a reproducción total ou parcial dos textos publicados en Betanzos e a súa comarca por calquera outro medio sen a autorización expresa e por escrito do editor.

Enderezos electrónicos

Redacción: periodico@comerciodebetanzos.com

Publicidade: publicidade@comerciodebetanzos.com

UNHA DE CAL

OUTRA DE AREA

Mellora de beirarrúas O Concello investirá máis de 100.000 euros na mellora de beirarrúas e servizos da urbanización Río Sol. As obras, que xa comezaron, inclúen a renovación das redes de abastecemento, saneamento e pluviais, a sustitución do pavimento e a colocación de mobiliario urbán, mantendo as prazas de aparcamento en batería que existían.

Paseos perigosos. A Asociación Arbe reitera a súa queixa pola falta de seguridade peonil en varias zonas do municipio. Unha delas é o Paseo da Galera, onde denuncian a escasa altura do petril (50 cm.) cando debería ter como mínimo 90 cm. Ademais, na ponte do Carregal os barrotes de cemento da varanda teñen unha separación pola que pode coarse un neno pequeno.

e a súa comarca

BETANZOS

"Betanzos e a súa comarca" non se responsabiliza das opinións dos colaboradores nin dos contidos publicitarios PUBLICIDADE