BETANZOS E A SÚA COMARCA. MARZO 2020

Page 1

Marzo de 2020. Ano XXVIII / Nº 328. 11.000 exemplares de distribución gratuíta. DEPOSITO LEGAL ◗ C-1555 / 92.

www.comerciodebetanzos.com DIA DA MULLER: 8 M O Concello prepara un programa de actividades para conmemorar o Día Internacional da Muller Un ciclo de charlas, actividades para escolares, unha exposición, a proxección dunha curtametraxe, a celebrac i ó n d a Xu n t a n z a d e L a b o re s Artesanais e a entrega do Premio Úrsula Meléndez de Texeda son algunhas das propostas para conmemorar o Día Internacional da Muller. Páx. 3

Leo Nucci durante o concerto que pechou a celebración do 800 aniversario / ARUME

Leo Nucci clausura os actos de celebración do 800 aniversario O barítono italiano Leo Nucci pechou os actos de celebración do 800 aniversario do traslado da cidade cun concerto en San Francisco ao que asistiron medio milleiro de persoas. Ademais, a actuación foi transmitida en streaming a todo o mundo a través da web municipal. Remata así un ano de eventos culturais e festivos para conmemorar esta efeméride histórica. Páx. 8 e 9

MÚSICA O músico betanceiro Lucas Blanco, nova imaxe dunha recoñecida marca rusa de guitarras

Vista parcial da parte alta do Parque do Pasatempo / FOTO ARUME. ARQUIVO

A Xunta prevé un posible control de acceso no Pasatempo trala súa declaración como BIC A Xunta de Galicia redactará un proxecto de rehabilitación integral do Parque do Pasatempo logo de aprobar o pasado mes de febreiro a súa declaración como Ben de Interese Cultural (BIC). Ademais, prevese a posibilidade de desenvolver un proxecto ou plan de conservación do xardín histórico que estableza criterios para a súa futura

conservación, mantemento, restauración, interpretación e difusión. Entre as medidas previstas está a de establecer medidas de control do acceso a determinadas zonas para preservar a súa integridade física e a súa mensaxe cultural, tal e como se recolle no decreto de declaración BIC. Páx. 4 e 5

O músico betanceiro Lucas Blanco, voz e guitarra do grupo rock/metal Sickeeper, acaba de asinar un contrato de endoser coa firma rusa de guitarras Kononykheen. Páx. 14

ENSINO O Concello amplía a dotación de desfibriladores semiautomáticos aos centros educativos de Betanzos O Concello de Betanzos entregou ao CEIP Vales Villamarín un desfibrilador semiautomático (DESA) e proximamente completará a dotación destes equipamentos ao resto de centros educativos para completar a rede de zonas cardiosaudables. Páx. 16


2 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2020

EXPOSICIÓNS EDIFICIO ARQUIVO DO ANTIGO REINO DE GALICIA (LICEO) -Do 13 ao 29. Exposición de fotografías "Muller (es) Muller". Organiza: Concello de Betanzos dentro dos actos do Día Internacional das Mulleres. Inauguración: venres 13 ás 19.30 h -Do 13 ao 29. Exposición de debuxo do ilustrador e pintor Suso Cubeiro, dentro dos actos do LI aniversario da Coral Polifónica de Betanzos. Inauguración: venres 13. 19.30 h -Do 14 ao 29. Exposición de fotografías Comida popular 800 aniversario. Inauguración: sábado 14 ás 20.00 h Organiza: Comisión 50 e+. Colabora Concello de Betanzos. Horario Liceo: martes a venres: de 10.00 a 14.00 h e de 19.00 a 22.00 h sábados: de 11.30 a 14.00 e de 19.00 a 22.00h BIBLIOTECA MUNICIPAL A. CASTELAO -Ata o 30 de abril. Mostra bibliográfica de Anxo Fariña. Horario Biblioteca: luns a venres: de 10.00 a 14.00 h e de 16.00 a 21.00 sábados: de 10.30 a 13.00 h FUNDACIÓN CIEC -Ata o 28. Exposición de obra gráfica titulada "Kresala" de David Arteagoitia Horario Fundación CIEC: martes a sábado de 10.00 a 14.00 h e de 16.00 a 20.00 h

VISITAS GUIADAS OFICINA DE TURISMO -Sábado 7. 11.00 h. "Betanzos en feminino". -Sábado 28. 11.00 h. "Betanzos modernista". Punto de reunión Oficina de Turismo. Gratuítas con inscrición previa. Información e inscricións na propia oficina (Pza. de Galicia nº1), Tlf. 981776666 ou no e-mail: turismo@betanzos.gal

CONFERENCIAS CICLO DE CONFERENCIAS DO ANUARIO BRIGANTINO Sala Azul do Edificio Arquivo. 20.00 h. Entrada de balde -Xoves 5. "De idas e voltas: as migracións galegas das américas e o seu impacto nas dúas beiras" por Pilar Cagiao Vila. -Xoves 12. "Sempre houbo ricos e probes: a convivencia da moda parisina das García Naveira cos últimos resquicios do traxe tradicional galego" por Sara Fraga Pérez. -Mércores 18. "O Parque do Pasatempo: unha "finca-museo" por Daniel Lucas Teijeiro Mosquera. -Xoves 26. "Que é o Parque do Pasatempo? Arte, capricho e iniciación" por Ángel Arcay Barral.

PROGRAMACIÓN LIBRARÍA BIBLOS -Sábado 7. 18.30 h Teatro infantil: Os furabolos representa "A pequena compaña". -Sábados 14 e 28. 11.30-13.30 h Obradoiro de ilustración e Banda deseñada con Xosé Tomás. Só para inscrit@s. -Sábado 14. 18.30 h Miguelanxo Prado presenta o seu libro infantil "Amani". -Luns 16. 19.00 h O escritor Javier Peña fala dos personaxes do seu libro "Infelices" na xuntanza mensual do Club de Lectura Biblos-IES Francisco Aguiar. Aberta a todas as persoas que queiran asistir. -Venres 20. 19.30 h Presentación do disco "Strange Mystery Flower sing William Blake" no que Amparo e Roger Arias poñen voz e música a poemas do pintor e escritor inglés. -Xoves 26. 19.30 h Presentación do libro "Guía existencial para (el) ser humano" de Xosé Gabriel Vázquez. -Venres 27. 19.30 h Lola Rontano, gañadora do XXX Premio Torrente Ballester de Narrativa, asiste á xuntanza mensual do Clube de Lectura Feminista, convocado polo Colectivo Feminista das Mariñas. O grupo está aberto a novas incorporacións. -Actividades abertas ao público en xeral agás as que precisan inscrición. Tlf. 981771816 · librariabiblos@biblosclube.com

GUÍA DO LECER · LECTURA · CINE

CHARLAS, CURSOS E OBRADOIROS AULA CEMIT. CHARLAS (videoconferencia) -Sede electrónica do Concello de Betanzos Mércores 18 de 16.30 a 18.00 h -Fotografía dixital: retoca imaxes e crea os teus álbums dixitais. Martes 17 de 17.00 a 18.30 -Protección de datos persoais: coida a túa identidade dixital. Martes 24 de 17.00 a 18.30 CHARLAS 8M: MULLER E IGUALDADE -A mensaxe e a linguaxe igualitarias. Luns 9 de 17.00 a 18.30 -Eu empodérome, ela empodérase. Luns 16 de 17.00 a 18.30 -Son muller e non estou soa. Luns 23 de 17.00 a 18.30 h -A historia feita por mulleres. Luns 30 de 17.00 a 18.30 h AULA CEMIT. CURSOS: -LIBREOFFICE IMPRESS INICIACIÓN Días 24, 25, e 26. Horario: 10.00 a 11.30 R/ Emilio Romay nº 1. Tlf. 98177001 (ext. 2401) Inscricións: na aula ou na páxina web: cemit.xunta.gal/es/centro/15. Organiza: Concello

PRESENTACIÓNS LITERARIAS -Venres 6. 20.00 h Sala Azul do Liceo. Presentación do libro "A gran travesía de Chiruca Macallás" de Xurxo Souto. Organiza: Asociación Cultural Roxín Roxal -Sábado 14. 19.30 h Cine Alfonsetti. Presentación do libro "Virtudes (e misterios)" do betanceiro Xesús Fraga. Acompañado polo escritor Xabier López

MÚSICA -Sábado 28. 20.00 h Aula de Cultura Xulio Cuns Encontro de Corais dentro dos actos do LI aniversario da Coral Polifónica de Betanzos. Participan: Coral Polifónica Amigos de Compostela, Coral Polifónica Lembranzas e Coral Polifónica de Betanzos

TEATRO -Sábado 21. 20.00 h Aula de Cultura Xulio Cuns. Representación de "A compañeira de piso" de Contraproduccións SL. Organiza: Concello de Betanzos dentro da Rede Galega de Teatros e Auditorios da AGADIC

Lecturas de Primavera Sofía e Arco Iris

Autora: Julie Sykes. Editorial: RBA “Unha nena chamada Sofía tiña moitas ganas de ir a unha academia unicornio, alí coñeceu a Arco Iris. O lago tiña unha cor rara e para solucionalo tiñan que vivir unha aventura. Gústame porque me encanta a fantasía e os unicornios". Laura García, de 3º C do CEIP Francisco Vales Villamarín

A viaxe do vento pequeno

Autores: Concha López Narvaez e Carmelo Salmerón. Ilustrador: Rafael Salmerón. Editorial: Everest Galicia "O conto trata dun Vento Pequeno que de maior quere ser un vento importante, pero non sabe que oficio pode elixir, entón emprende unha viaxe e se atopa con outros ventos como o vento asustador, o vento navegante, o vento muiñeiro, etc. Ao final o Vento Pequeno encontrou o seu oficio. Recoméndovos ler este libro xa que me gustou moito". Óscar Novo Moral, de 6º B do CEIP Francisco Vales Villamarín

Donde los árboles cantan Autora: Laura Gallego. Editorial: SM

"Viana está prometida con Robian. Os dous quérense, sen embargo, durante o solsticio de inverno, alguén avisa de que os bárbaros queren conquistar Montia. Cando o conseguen casan a Viana cun bárbaro, pero ela logra escapar e convértese nunha guerreira. gustoume moito este libro porque ten moitas aventuras e é un exemplo dunha muller loitadora e valente". Judith Chas Barral, de 6º C do CEIP Vales Villamarín

CONCERTOS CAFÉ LANZÓS

Cine de Primavera

-Venres 6. Madame Bird -Sábado 7. Sickeeper Acústico -Venres 13. O Cadelo Lunático -Venres 20. Udra Trío -Venres 27. Quintas Canella

PROXECCIÓNS -SALA AZUL DO EDIFICIO ARQUIVO -Venres 13. 20.00 h Curtametraxe "Muller (es) Muller". Organiza: Concello de Betanzos dentro dos actos do Día Internacional das Mulleres -CINE ALFONSETTI Proxeccións para público adulto -Venres 6. 20.00 h "La seducción" -Venres 13. 20.00 h "Monster" Proxeccións para público infantil -Domingo 8. 18.00 h "Persépolis" -Domingo 15. 18.00 h "Quiero ser como Beckham" Entrada de balde ata completar o aforo. Organiza: Concello CINE CLUB LAR DE UNTA -Xoves 12. 20.00 h Lar de Unta proxección do documental "Fíos Fóra". Coloquio posterior. Entrada de balde ata completar aforo. Organiza Asociación Lar de Unta

As actividades programadas poden sufrir cambios de última hora. Poden consultar a web: www.betanzos.gal

Bloodshot Vin Diesel protagoniza esta película de acción basada en un comic creado en 1992 por Kevin VanHock. Narra la historia de un peligroso miembro de la mafia que termina trabajando para el gobierno y asesinado por la mafia. Su cuerpo es rescatado por el FBI y un grupo de científicos le inyectan una nanotecnología que le devuelve a la vida convirtiéndole en una persona invencible capaz de matar a cualquiera que se le ponga en su camino. Acompañan a Vin Diesel, Elza González y Toby Kebbell.

Operación Camarón Comedia dirigida por Carlos Theron ("Es por tu bien") en la que un novato policía (Sebas) se infiltra en una banda de flamenco llamada "Los lobos" para desenmascarar a un peligroso traficante. Julien López, Maren Ibarguren y Natalia de Molina son sus protagonistas.

Mulan Disney continúa con la producción de remakes en carne y hueso de sus grandes largometrajes de animación. Y ahora le toca a Mulan, que respeta la historia original contada en 1998. Dirige la norteamericana Niki Cao. Crystal Liu, Jet Li y Donnie Yen son sus protagonistas. Jesús Ramos


PRAZA DO CAMPO

O Concello celebra o Día Internacional da Muller con diversas actividades O programa inclúe unha exposición fotográfica e unha proxección, un ciclo de charlas e actividades complementarias para escolares REDACCIÓN / Betanzos O Concello de Betanzos ten preparado un programa de actividades para conmemorar o Día Internacional da Muller que se celebra o 8 de marzo. A programación inclúe un ciclo de charlas, unha exposición, unha proxección e actividades para escolares dos centros educativos, ademais da celebración da Xuntanza de Labores Artesanais e a entrega do Premio Úrsula Meléndez de Texeda.

Charlas 8M O día 2 comezou o ciclo "Charlas 8M: Muller e Igualdade" que se celebrarán na Aula CeMIT (Centros para a Modernización e Inclusión Tecnolóxica) de Betanzos os luns do mes de marzo en horario de 17.00 a 18.30 horas por videoconferencia. O ciclo comezou coa charla titulada "Sensibilización en igualdade de oportunidades". A segunda ponencia será o luns 9 e tratará sobre "A mensaxe e a linguaxe igualitarias". O luns 16 está prevista a charla "Eu empodérome, ela empodérase". O día 23 terá lugar a sesión "Son muller e non estou

soa" e o ciclo rematará o luns 30 coa ponencia "A historia feita por mulleres". Para poder asistir ás charlas é preciso inscribirse na Aula CeMIT situada na Rúa Emilio Romay número 1 ou a través da páxina web: https://cemit.xunta.gal/es/ centro/15.

Muller (es) Muller Do 13 ao 29 de marzo poderá visitarse no Edificio Arquivo Liceo a exposición fotográfica "Muller (es) Muller" en horario de 10.00 a 14.00 horas e de 19.00 a 22.00 horas de martes a venres e os sábados de 11.30 a 14.00 horas e de 19.00 a 22.00 horas. A mostra inaugurarase o día 13 ás 20.00 horas coa proxección na Sala Azul do Edificio Arquivo da curtametraxe do mesmo título. A entrada será de balde ata completar o aforo da sala.

Actividades para escolares O programa complétase con actividades para estudantes dos centros educativos de Betanzos. O día 5 ás 10.30 horas no Cine

3 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2 02 0

Alfonsetti terá lugar a representación teatral e cinematográfica "Cineama de Historias", por conta de Raquel Queizás. O venres 13, en horario docente no IES Francisco Aguiar e no IES As Mariñas terá lugar a visualización e relatorio sobre a curtametraxe "Noetiña". Dentro da programación tamén se inclúe a celebración da Xuntanza de Labores Artesanais, organizada polas Mulleres da Condesa en colaboración co Concello de Betanzos que será o sábado 7 no Edificio Arquivo Liceo en horario de 10.00 a 14.00 horas e de 16.00 a 19.00 horas. Esa mesma xornada está programada a visita guiada "Betanzos en feminino" con punto de reunión ás 11.00 horas na Oficina Municipal de Turismo. A participación é gratuíta mais cómpre inscribirse previamente no teléfono 981776666 ou no correo electrónico turismo@betanzos.gal. Ad e m a i s , o d o m i n g o 8 d e marzo, ás 12.00 horas no Salón Azul do Edificio Arquivo Liceo procederase á entrega do XII Premio Úrsula Meléndez de Texeda que este ano se concedeu á directiva da Asamblea Local da Asociación Española Contra el Cáncer de Betanzos.

A directiva da Asociación contra o cancro de Betanzos recibirá o premio Úrsula Meléndez de Texeda REDACCIÓN / Betanzos A directiva da Asemblea Local da Asociación Española Contra el Cáncer (AECC) de Betanzos recibirá este ano o premio Úrsula Meléndez de Texeda que outorga o Concello con motivo da conmemoración do Día Internacional da Muller. Trátase do premio pola igualdade máis importante que concede o Concello e co que pretende recoñecerse a labor colectiva ou individual de quen coa súa actividade persoal ou profesional contribuíu a fomentar a igualdade de xénero en Betanzos. Con este galardón o Concello quere destacar a traxectoria desta entidade, que está a piques de cumplir corenta anos no municipio, e recoñecer o labor da súa directiva, integrada por mulleres. "Levan anos e anos facendo un

traballo extraordinario de axuda e colaboración con persoas e familias do municipio afectadas polo cancro", destacou a alcaldesa, María Barral, quen indicou que se trata dunha organización sen ánimo de lucro formada por pacientes, familiares, persoas voluntarias, colaboradores e profesionais. O acto de entrega do premio será o domingo 8 de marzo ás 12.00 horas na Sala Azul do Edificio Arquivo Liceo. O galardón recibe o nome da fundadora da Colexio de Orfas do Cantón de San Roque, Úrsula Meléndez de Texeda, que en 1629 ordeou incorporar ao seu testamento a súa firme vontade de erguer un edificio para mozas sen familia que, a día de hoxe, aínda segue en uso e alberga o Centro Municipal da Terceira Idade de Betanzos.

ASESORÍA APEBE

MANUEL PEDREIRA

JURÍDICO-LABORAL Y DE SEGURIDAD SOCIAL FISCAL Y CONTABLE EMPRESAS · AUTÓNOMOS · TRABAJADORES · HOGAR · ASOCIACIONES · SUBVENCIONES · PRESTACIONES · ETC Avda. Jesús García Naveira, 27 - 1.º A · 15300 BETANZOS Teléfonos 981 772 516 · 981 774 225 apebe@pedreiradelrio.net · www.betanzosasesoria.com

Betanzos Pza. Alfonso IX, Nº 10 Telf. 981 77 09 52 - BETANZOS

Rúa do Frade 3 · 981 77 48 23 · f @nosoloflores


4 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2020

PRAZA DO CAMPO

A Xunta redactará un plan integral de rehabilitación para o Pasatempo trala súa declaración BIC Permitirase desenvolver actuacións para garantir a súa estabilidade e seguridade á marxe do proxecto de rehabilitación polo que o Concello prevé iniciar en canto sexa posible as obras de restauración do Estanque do Retiro REDACCIÓN / Betanzos O Consello da Xunta publicou o pasado 20 de febreiro o decreto de declaración do Parque do Pasatempo como Ben de Interese Cultural (BIC) na categoría de xardín histórico. A declaración BIC permitirá "garantir a súa protección e conservación futura", tal e como se indica no documento. Na tramitación do expediente procurouse conseguir un alto grao de consenso social e, das 15 alegacións recibidas, 14 foron estimadas total ou parcialmente. Ademais, solicitáronse informes da Real Academia de Belas Artes e do Consello da Cultura Galega, que emitiron a súa conformidade coa declaración BIC.

Rehabilitación Integral A zona de protección abrangue a parte superior do parque mais inclúe tamén a Estatua da Caridade e a Fonte das Catro Estacións, que se atopan fóra do recinto, así como os restos do antigo muro de peche. O Conselleiro de Cultura, Román Rodríguez, anunciou que a Xunta redactará un proxecto integral de rehabilitación que se presentará á convocatoria do 1,5% cultural para a conservación de bens inmobles do patrimonio histórico español. O titular de Cultura explicou que a parte restante do financiamento “abordarase ao

50% entre a Xunta e o Concello”, dixo. Polo momento non se avanzaron cifras para a súa rehabilitación xa que cómpre ter primeiro o proxecto integral, aínda que o titular de Cultura recoñeceu que será un custe elevado dada a singularidade da construcción e o seu estado de deterioro. O decreto contempla que poderá desenvolverse un plan de conservación que estableza os criterios para a súa futura conservación, mantemento, restauración, interpretación e difusión. E permite que se realicen as actuacións preventivas, de restauración e de reestruturación precisas para garantir a estabilidade e a seguridade do parque.

Recuperación do Estanque do Retiro Mentres se agarda pola redacción do proxecto integral da Xunta, manterase o plan de recuperación do Estanque do Retiro presentado recentemente polo goberno local, que conta co financiamento da Deputación da Coruña e do Concello de Betanzos e co visto bo dos técnicos de Patrimonio. “Esta primeira fase realizarase igualmente xa que conta coa aprobación de Patrimonio e ten carácter urxente”, dixo a alcaldesa, María Barral, quen mostrou a súa satisfacción pola declaración BIC. Esta obra, que ten un custe de

525.000 euros, iniciarase en canto se resolva a sinatura do convenio coa Deputación da Coruña e poidan sacarse a licitación os traballos. María Barral evitou dar prazos "o proceso será lento. Queremos ser moi coidadosos cos prazos xa que é un tema moi complexo. Non é unha obra calquera", dixo.

Xardín único na tradición galega Román Rodríguez destacou que “estamos ante un elemento patrimonial simbólico e coñecido en toda Galicia e a responsabilidade sobre a súa restauración debe abordarse conxuntamente”, dixo. O titular de Cultura visitou a cidade, acompañado do Delegado Territorial da Xunta na Coruña, Ovidio Rodeiro, da alcaldesa de Betanzos, María Barral, e de varios concelleiros. Román Rodríguez subliñou que "o Pasatempo é un xardín de características singulares, que o fan único na tradición galega e representa o testemuño do compromiso filantrópico de Juan García Naveira", dixo. O parque comezou a construirse no ano 1893, dez anos despois de que Juan García Naveira iniciara a compra dos terreos para a súa edificación. Aínda que en 1914 a maior parte do parque xa estaba construída, continuou ampliándose ata o falecemento do seu promotor, en 1933. A parte alta do parque está pechada ao público dende que se

Imaxe de arquivo da parte superior do Pasatempo / ARUME produciran desprendementos no Estanque do Retiro hai máis dun ano. Non se permite o acceso aos visitantes “por razóns de seguridade, tanto polas persoas como polos propios elementos do parque”, explicou María Barral. Previsiblemente a zona histórica do Pasatempo permanecerá co a c c e s o re s t r i n x i d o d u ra n t e tempo, entre que se elabora o proxecto de restauración, se segue o procedemento establecido e se realizan as obras.

A fin dun longo proceso Coa declaración BIC para o Pasatempo ponse fin a un longo proceso que se remonta a case corenta anos atrás, o 18 de setembro de 1980, cando a Asociación de Defensa Ecológica y del Patrimonio Histórico Artístico (Adelpha) solicitara á Dirección Xeral de Belas Artes, Arquivos e Bibliotecas do Ministerio de Cultura que incoase o expediente de

declaración de conxunto histórico artístico para o parque. O 27 de maio de 1981 publicouse a incoación do expediente que, unha vez transcorrido o prazo legal sen que se pronunciase o órgano competente, considerouse desestimado. O procedemento retomouse o 17 de marzo de 2017 cando o Concello de Betanzos presentou a solicitude para a súa declaración BIC, e, uns días despois, o 28 de marzo, a Asociación Amigas do Pasatempo presentaba tamén unha solicitude co mesmo fin. Precisamente a Asociación Amigas do Pasatempo destacou nos últimos anos pola súa defensa do Parque, por dar a coñecer a súa precaria situación e na loita por tratar de que as administracións sumasen esforzos para a recuperación do conxunto. Ao longo deste tempo foron moitas as iniciativas que desenvolveu o colectivo de cara a dar visibilidade ao deterioro do parque e tamén para darlle vida a través de actividades participativas.


PRAZA DO CAMPO

BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2 02 0

5 Bc

O decreto da Xunta prevé un posible control de acceso a certas zonas do Parque Contempla tamén estudiar as partes non orixinais que poidan ameazar a súa conservación, como a xardinería, a pasarela e as escaleiras metálicas REDACCIÓN / Betanzos O decreto de declaración BIC do Pasatempo prevé que o uso do parque siga sendo libre e público, tal e como foi concebido. Mais pola súa "extensión e fraxilidade, cómpre tomar en conta a necesidade de controlar o seu acceso, co gallo de preservar a súa integridade física e a súa mensaxe cultural", indica o documento. Así, tal e como explicaron fontes da Xunta, os accesos e os percorridos "poderán ser limitados en función das necesidades de conservación e as axeitadas condicións de seguridade e accesibilidade das persoas", dixeron. "Todo o conxunto, en maior ou menor medida, está sometido a riscos e ameazas pola fraxilidade dos seus sistemas construtivos e polos prolongados periodos de abandono e espolio que sufriu, polos derrubamentos e os actos de vandalismo que poñen en risco a conservación do parque", explicaron.

Entre as medidas principais que se tomarán está o control dos percorridos das augas e a conservación das estruturas orixinarias de formigón. Tamén se procurarán medidas que garantan a accesibilidade en condicións de seguridade. O proxecto que se desenvolverá ao abeiro da declaración BIC, que require dun estudo complexo e multidisciplinar, terá en conta diferentes aspectos como a análise e valoración de danos e ame-

zas para a súa conservación, a diferenciación entre as partes orixinais e as engadidas, e o seu estudo a partir da documentación gráfica e histórica que se conserva. Tamén se contempla o estudo dos efectos daquelas partes engadidas que poidan ameazar a conservación ou dificultar a contemplación como pode ser a xardinaría, a pasarela e as escaleiras metálicas. O decreto indica neste sentido que se estudarán os "cri-

Vista parcial da parte alta do Pasatempo. Imaxe de Arquivo / ARUME terios para o seu mantemento ou, de ser o caso, corrección, modificación ou eliminación". Tamén se estudarán os efectos do tráfico limítrofe para a conservación do parque e, no seu caso, a análise de medidas alternativas.

Delimitación de protección BIC O ámbito delimitado como BIC correspóndese coa parte superior do parque, que no plano que se acompaña está sinalizado en vermello. Tamén se inclúen como partes da zona BIC, a estatua da Caridade, a fonte das Catro Estacións e os restos do antigo muro de peche que se atopan entre os edificios do polideportivo e a piscina.

Tamén se analizará a posibilidade de reintegración e conservación dos restos ornamentais da chamada casa da Taquilla e do estanque da Gruta que se atopan actualmente nas proximidades do muro do auditorio, na parte baixa do parque. A declaración BIC supón tamén o establecemento dunha contorna de protección, que no plano se marca en cor amarela, e no que se inclúen as fincas próximas que están sen desenvolver urbanisticamente. Neste sentido, controlaranse as actividades nestas zonas para evitar que afecten ao entorno BIC ou que prexudiquen a súa interpretación ou contemplación. Non están incluidos neste ámbito os terreos que xa teñen un desenvolvemento urbanístico rematado.


6 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2020

PRAZA DO CAMPO

O Cine Clube Lar de Unta celebra o Día Internacional da Muller coa proxección de "Fíos Fóra"

O Concello amplía o programa de visitas guiadas cunha ruta polo "Betanzos Oculto"

O filme aborda a explotación das mulleres no inicio da industria téxtil de Galicia nos anos 60. Ao remate haberá un coloquio con sindicalistas e traballadoras do sector

Durante os vindeiros meses desenvolveranse seis roteiros diferentes pola cidade, gratuítos e guiados

REDACCIÓN / Betanzos O Cine Clube Lar de Unta proxectará o día 12 de marzo ás 20.00 horas no seu local social o filme "Fíos Fóra", da p ro d u to ra I l l a B u fa rd a . O documental, de 90 minutos de duración, ofrece unha ollada crítica á explotación das mulleres no inicio da industria téxtil de Galicia nos anos 60 do pasado século. No filme, estreado en 2015,

ofrécese a visión de varias traballadoras da confección que contan as súas propias experiencias e tamén o punto de vista dos empresarios do sector. Ao remate da sesión celebrarase un coloquio no que participarán sindicalistas e traballadoras do sector téxtil. A e n t ra d a s e rá g ra t u í t a a t a cubrir o aforo da sala. O Cine Clube Lar de Unta ten xa prevista parte da súa pro-

REDACCIÓN / Betanzos

Imaxe do cartaz da proxección de "Fíos Fóra" en Lar de Unta gramación para os vindeiros meses. Destaca a proxección dun filme portugués relacionado coa revolución dos caraveis e un documental sobre Carvalho Calero producido por AGAL que se estreará en maio.

Cruz Vermella Betanzos presenta o 13 de marzo a Memoria de Actividades O acto servirá para facer balance das actuacións realizadas en 2019 e para render homenaxe ás persoas voluntarias e ás iniciativas solidarias do pasado ano REDACCIÓN / Betanzos A Asemblea Comarcal de Cruz Vermella de Betanzos presentará o vindeiro venres 13 de marzo ás 20.30 horas a Memoria de Actividades 2019 nun acto aberto ao público que se celebrará na Aula de Cultura Xulio Cuns. Durante a presentación da memoria de actividades farase balance das actuacións que a ong realizou en Betanzos e nos municipios da comarca durante o pasado ano nos diferentes ámbitos nos que desenvolve a súa labor. Tamén

se realizará un recoñecemento público ás iniciativas solidarias que se desenvolveron en 2019 e renderase homeaxe ao grupo de voluntarios e voluntarias que cumpriron os cinco anos como membros activos da institución.

Taller de Memoria Por outro lado, dentro das actividades formativas que Cruz Vermella Betanzos organiza periodicamente, está previsto poñer en marcha un Taller de memoria dirixido a persoas maiores de 65 anos.

Trá t a s e d u n h a i n i c i a t i va orientada a que as persoas maiores poidan exercitar o seu cerebro mediante exercicios prácticos, escrita e xogos. A actividade é gratuíta e impartirase todos os martes en horario de 18.30 a 19.30 horas. A s p e r s o a s q u e d e s exe n obter máis información sobre esta e outras iniciativas que Cruz Vemella Betanzos desenvolve ao longo do ano, poden achegarse á sede da entidade, n a Ave n i d a L i n a re s R i va s número 1 ou chamar por teléfono ao 981771727.

A programación de visitas guiadas que o Concello ten preparada para o primeiro semestre do ano incorpora como novidade unha ruta polo "Betanzos Oculto" que se organizará por primeira vez o vindeiro 9 de maio. A Co n ce l l e r í a d e Tu r i s m o explicou durante a presentación do programa, que con esta nova proposta preténdese "dar visibilidade a aspectos da cidade menos coñecidos, lugares case ocultos, incluso para os veciños e veciñas, onde tamén tiveron lugar feitos históricos", explicou o concelleiro, Pablo Beade. Este novo roteiro incluirá explicacións sobre "a presenza dos xudeos na cidade; o lugar onde se pesaba o sal e que facía do porto de Betanzos un dos máis importantes do norte da península. Falarase dos sepulcros agochados en camiños ou dos xardíns que se atopan entre as pedras do casco histórico, entre outros lugares que se incluirán no percorrido", explicou Beade, quen incidiu en que "as historias pequenas son as que fan grande a historia". Dende Turismo subliñaron que están abertos ao estudo de propostas da cidadanía para ampliar esta oferta.

Entre marzo e xuño O programa desenvolverase entre os meses de marzo e xuño e este ano prepararanse un total

de seis roteiros diferentes. A ruta máis demandada é "Betanzos Monumental", da que se organizarán dúas saídas, os días 9 de abril e 13 de xuño. Esta ruta amosa o patrimonio do casco histórico a través dun percorrido polo recinto medieval no que se dan a coñecer episodios da historia da cidade, feitos curiosos e os seus principais monumentos. O programa abrirase o 7 de marzo coa ruta "Betanzos en Feminino". Está programado t a m é n u n p e rc o r r i d o p o l o "Betanzos Modernista", o día 28 de marzo. O "Betanzos do pintor Lloréns", será a visita que se realice o día 25 de abril. O 9 de maio estrearase o percorrido polo "Betanzos Oculto" e, por último, prográmase tamén unha saída pola "Ruta do viño, santuarios e ríos", o día 30 de maio.

Inscricións As visitas teñen como punto de reunión e saída a Oficina de Turismo, ás 11.00 horas nos días indicados para cada ruta. Son gratuítas pero é preciso inscribirse previamente, xa que as saídas só se realizarán cun mínimo de dez persoas anotadas. As inscricións poden realizarse na Oficina de Turismo, situada na Praza de Galicia número 1, (baixo as escaleiras do Edificio Arquivo Liceo); chamando por teléfono ao 981776666 ou por correo electrónico no enderezo: turismo@betanzos.gal.


PUBLICIDADE

BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2 02 0

7 Bc


8 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2020

VIII CENTENARIO

Leo Nucci, barítono:

"Es un privilegio y un honor participar en este aniversario histórico. De corazón, gracias" El barítono italiano y su esposa fueron recibidos en la Sala Capitular por la alcaldesa, María Barral, y por varios concejales del equipo de gobierno. Nucci recibió el regalo conmemorativo del 800 aniversario y firmó en el libro de Oro de la ciudad

De corazón, gracias a la ciudad de Betanzos por el honor que me ha hecho de participar en el 800 aniversario. Con amistad sincera de Nucci". Con estas palabras el barítono Leo Nucci dejaba su huella en el libro de Oro de la ciudad tan sólo unas horas antes de ofrecer en Betanzos el que sería su último concierto en España y con el que el Ayuntamiento puso el cierre a los actos de celebración del 800 aniversario. "Gracias infinitas. Es un honor y un privilegio. No podríamos imaginar un colofón mejor a este año de conmemoración del 800 aniversario. Para Betanzos va a ser un momento histórico, inolvidable”. Así se ex p re s a b a l a a l c a l d e s a , María Barral, durante la recepción que el Ayuntamiento brindó a Leo Nucci y a su esposa, la soprano Adriana Anelli. D u ra n t e l a r e c e p c i ó n , María Barral expresó emocionada su gratitud al barítono por haber aceptado la invitación que le hizo llegar el Ayuntamiento, a pesar de tener cerrada ya su agenda tras el anuncio de su retirada de los escenarios. El barítono, emocionado, explicó que para él es un “privilegio increíble, un honor, participar en este aniversario histórico”, dijo, e hizo referencia a la amistad particular que lo une con el párroco Santiago Pérez: “Betanzos es especial, por su simpatía, por el c a l o r q u e t ra n s m i t e s u gente. La amistad con D. Santiago me llevó a una amistad con la ciudad", expresó. "La humanidad que encontramos en esta pequeña ciudad que tiene corazón de pueblo es algo muy especial para Adriana y para mí y espero que los músicos que nos acompañan encuentren también este calor y la amistad tan especial que nos une a Betanzos", dijo Leo Nucci.

La alcaldesa, María Barral, entrega a Leo Nucci el obsequio conmemorativo del 800 aniversario / FOTO ARUME

Leo Nucci firmó en el libro de Oro de la ciudad ante la mirada de la alcaldesa, María Barral / FOTO ARUME

De izq. a dcha: los concejales Pablo Beade y Mónica Carneiro, el músico Paolo Marcarini, la soprano Adriana Anelli, el barítono Leo Nucci, la alcaldesa, María Barral, el párroco Santiago Pérez y los concejales Diego Fernández, Andrés Hermida y Jose Lagares / FOTO ARUME

El artista destacó no sólo la calidad humana de los betanceiros y betanceiras, sino también la cultura, el arte y el patrimonio que alberga la ciudad y, como no, la tortilla de Betanzos que "nos ha entusiasmado tanto a mí como a todas las personas que me acompañan", dijo. Nucci hizo referencia a su visita al Centro Internacional de la Estampa Contemporánea: "es una maravilla que una ciudad como Betanzos tenga un museo

internacional ligado al arte", dijo. El barítono mencionó su primer concierto en la ciudad, también en el convento de San Francisco, en 2016: "la iglesia es bellísima, yo soy un hombre de fe y actuar en una iglesia con el espíritu de la fe ayuda a que mi trabajo pueda servir también para transmitir al público valores universales", dijo. Esta fue su última actuación en escenarios españoles tras anunciar su retirada

para dedicarse a la dirección de escena: "me retiro e n u n m o m e n to e n q u e todavía estoy arriba, aún tengo bien la voz. Quiero que la gente diga qué pena que se fue y no qué pena que no se va". A Coruña fue la ciudad en la que Nucci debutó en el a ñ o 1 9 7 3 , e n e l Te a t r o Colón, y Betanzos fue testigo de su despedida de los escenarios, 47 años después. Tras recibir de manos de la alcaldesa el obsequio con-

memorativo del 800 aniversario, dedicado expresamente al barítono, Nucci firmó en el libro de Oro de la ciudad, donde ya había dejado su huella cuatro años antes. "Estoy emocionada como alcaldesa y como betanceira. Para Betanzos va a ser un momento histórico, inolvidable y un honor que el mejor barítono del mundo se preste a participar y cerrar un año tan importante p a ra B e t a n zo s " , d i j o María Barral.


VIII CENTENARIO

BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2 02 0

9 Bc

Leo Nucci clausurou o "Ano de Betanzos" cun concerto en San Francisco ante 500 persoas Medio milleiro de persoas asistiron o 13 de febreiro en San Francisco ao concerto co que o barítono italiano pechou os actos de celebración do 800 aniversario do traslado da cidade. A actuación transmitiuse a todo o mundo en streaming

A

conmemoración do 800 aniversario do traslado da cidade dende Tiobre a Untia chegou ao seu fin o pasado 13 de febreiro co concerto do barítono Leo Nucci en San Francisco ao que asistiron medio milleiro de persoas. Ademais, a actuación, a última de Nucci en escearios españois, foi transmitida a todo o mundo en streaming, a través da páxina web municipal. O concerto de Leo Nucci supuxo a estrea, por primeira vez en escearios españois da ópera "Il Sordo... Sogno d'amore in una notte di San Silvestre", unha homenaxe a Beethoven cuxo libreto escribiu Nucci, con música de Paolo Marcarini. "Il Sordo" só fora interpretada ata a data en Piacenza, o 31 de decembro de 2019 e non volveu a representarse en ningún outro esceario. En Betanzos puidemos escoitar un aria que interpretou a soprano Clara Jelihovschi. A Italian Opera Chamber Ensemble acompañou a Nucci no esceario e tocaron instrumentos moi especiais: o "Cuarteto Leo Nucci". Dous violíns, unha viola e un violonchelo que o artista mandou construir a un luthier de Cremona, Francesco Toto, e que é o legado que Nucci quixo deixar á súa filla e netas.

Un programa esixente Nucci puxo a proba a súa gran capacidade vocal cun programa "esixente" no que o "prato forte" foi a interpretación, xunto coa soprano Clara Jelihovschi, do segundo acto de Rigoletto. La Traviata, de Verdi, abriu a actuación coa interpretación de Preludio atto 3º, Provenza e Addio del passato. Continuou con Méditation, da ópera Thais de Massenet, e a Aria e morte di Rodrigo, de Don Carlo, de Verdi. Clara Jelihovschi cantou a aria Che cosa strana de Il Sordo, a homenaxe de Nucci a Beethoven con música de Marcarini. Tamén sonou Intermezzo da ópera Cavalleria rusticana de Mascagni. A última parte do concerto tivo como protagonista dúas obras de Verdi I vespri siciliani, da que interpretou Mercè, dilette amiche e o gran final co segundo acto de Rigoletto, tamén de Verdi: Cortigiani vil razza, tutte le feste al templo e Vendetta. O Concello contou coa colaboración do párroco da Unidad Pastoral de Betanzos, Santiago Pérez e dos pais Franciscanos para a organización deste evento co que se clausurou o "Ano de Betanzos" que se iniciara xusto un ano atrás e que supuxo para a cidade "un antes e un despois no que respecta á cultura e á promoción da cidade", dixo María Barral. A xornada pechou cunha sesión de fogos artificiais.

Leo Nucci nun dos momentos da súa actuación no templo de San Francisco / FOTO ARUME

A soprano Clara Jelihovschi interpretou varias pezas xunto ao barítono / FOTO ARUME

Leo Nucci e os músicos saúdan ao público ao remate dunha das pezas que interpretou no concerto / FOTO ARUME

A Italian Opera Chamber Ensemble acompañou ao barítono tocando os instrumentos do "Cuarteto Leo Nucci" / FOTO ARUME

O presidente da Deputación acudiu ao concerto xunto á alcaldesa e aos membros da Corporación / FOTO ARUME

A alcaldesa, María Barral, entrega un ramo de flores a Leo Nucci ao remate do concerto / FOTO ARUME

Leo Nucci e o párroco da Unidad Pastoral de Betanzos, Santiago Pérez, abrázanse ao remate da actuación / FOTO ARUME

A alcaldesa, María Barral, xunto a Nucci, a soprano Clara Jelihovschi e os músicos que tocaron no concerto / FOTO ARUME


10 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2020

A Asociación de veciños "O Santiago" de Xan Rozo celebrará un xantar de confraternidade o 19 de abril REDACCIÓN / Betanzos

Xurxo Souto presenta en Betanzos "A gran travesía de Chiruca Macallás" da man da Asociación Roxín Roxal

ASEM Galicia asina un convenio de colaboración con Equinosens REDACCIÓN / Betanzos

REDACCIÓN / Betanzos

A Asociación de veciños "O Santiago" de Xan Rozo - Requián celebrará o vindeiro 19 de abril ás 14.00 horas un xantar de confraternidade no centro social de Xan Rozo. O prato principal do menú serán os callos e trátase dun evento que a entidade realiza dende hai varios anos e ao que poden asistir tanto as persoas socias como as que non sexan socias. Para asistir á celebración deben apuntarse previamente chamando aos teléfonos 687866259 (Luis) ou 680381815 (Begoña). A data límite para apuntarse será unha semana antes da xuntanza.

O músico e escritor Xurxo Souto presentará en Betanzos o seu novo libro "A gran travesía de Chiruca Macallás" o venres 6 de marzo ás 20.00 horas no salón Azul do Edificio Arquivo. O evento está organizado pola Asociación Cultural Roxín Roxal e contará coa participación das rapazas do "Proxecto Pesquedellas", un grupo que busca "vivir, compartir e difundir o folclore entre a mocidade", explicaron. O acto contará tamén coa actuación do Coro Bughino de Caión. Antes da presentación, ao redor das 18.30 horas, no estu-

As mulleres da Condesa celebran a XVI Xuntanza de Labores Artesanais o 7 de marzo

O Centro Pai Menni entrega o bordado colaborativo con motivo do 800 aniversario

REDACCIÓN / Betanzos O día 7 de marzo celebrarase no Edificio Arquivo Liceo a XVI Xuntanza de Labores Artesanais que atraerá a centos de mulleres de diferentes lugares de Galicia para amosar as súas creacións en encaixe de bolillos, bordados, costura, ganchillo, vainica, etc. A xuntanza celebrarase ao longo de toda a xornada en horario de 10.00 a 14.00 horas e de 16.00 a 19.00 horas. O evento está organizado pola Asociación Mulleres da Condesa e polo Concello de Betanzos e enmárcase dentro dos actos para conmemorar o Día Internacional da Muller.

PRAZA DO CAMPO

Imaxe do cartaz do evento organizado por Roxín Roxal dio de gravación de Roxín Roxal os membros da asociación entrevistarán a Xurxo Souto para o seu programa en Radio Filispim 93.9 FM. A entrevista transmitirase en directo pola canle de YouTube Asociación Roxín Roxal.

A Asociación de Enfermedades Neuromusculares (ASEM) Galicia asinou un convenio de colaboración co centro Equinosens onde se aplican terapias con cabalos orientadas a todo tipo de persoas con diversidade funcional. Mediante este acordo, as persoas afectadas por enfermidades neuromusculares asociadas a ASEM Galicia poderán beneficiarse de descontos especiais nos diferentes servizos e terapias que presta o centro, dirixido por Laura Gándara. O convenio foi asinado polo Coordinador de ASEM Galicia en A Coruña, Domingo Presas Fuentes, e pola directora de Equinosens, Laura Gándara. Equinosens está ubicado na parroquia de Requián, en Betanzos, e no centro realizan traballo terapéutico con cabalos adestrados específicamente para esta

O coordinador de ASEM Galicia en A Coruña, Domingo Presas, e Laura Gándara de Equinosens labor. Ademais, organizan campamentos lúdico-terapéuticos e inclusivos nos que poden participar persoas con e sen diversidade funcional e as súas familias.

Na elaboración do cadro "Bordando hospitalidad en Betanzos" participaron numerosos veciños e veciñas REDACCIÓN / Betanzos O Centro Pai Menni Irmás Hospitalarias entregou ao Concello o cadro "Bordando hospitalidad en Betanzos", unha labor de punto de cruz na que colaboraron numerosos veciños e veciñas da cidade dando a súa puntada a este bordado co símbolo do 800 aniversario do traslado da cidade. A superiora de Irmás Hospitalarias no Centro Pai Menni, Sor Cipri Cía e Carmen Blanco, usuaria do centro, foron as encargadas de

facer entrega do agasallo á alcaldesa, María Barral, que acudiu ao acto acompañada do concelleiro Andrés Hermida. A entrega celebrouse nas instalacións do Centro Pai Menni e no acto falou unha das usuarias do centro, Carmen Blanco, quen, en nome de toda a Comunidade Hospitalaria, felicitou á cidade polo seu 800 aniversario. Sor Cipri Cía lembrou a vinculación das Irmás Hospitalarias con Betanzos "do que formamos parte desde 1823", dixo.

A alcaldesa, María Barral, con Sor Cipri Cía, superiora de Irmás Hospitalarias Centro Pai Menni, Carmen Blanco, usuaria do centro, e o concelleiro Andrés Hermida A alcaldesa, María Barral, pola súa parte, agradeceu a Pai Menni a iniciativa e fixo fincapé na especial vinculación do centro coa cidade. O evento, no que participaron usuarios e usuarias do centro, actuou o grupo de acordeóns Mar de Foles. A iniciativa "Bordando hospitalidad en Betanzos" desenvolveuse

entre o 19 de decembro e o 4 de xaneiro no transcurso dunha mostra de traballos realizados no centro que se expuxo no Edificio Liceo. A propia alcaldesa tamén aportou a súa puntada, ao igual que veciños e veciñas da cidade, ao cadro que agora foi entregado ao Concello.


BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2 02 0

PUBLICIDADE

11 Bc

III Xornadas A PARTIR DO

6 DE MARZO

do Bacallau

e Lamprea

CARTA ◗ Arroz mariscado ◗ Arroz con bogavante ◗ Arroz de marisco con verduritas y queso ◗ Arroz con bacalao ◗ Entrecot de alta maduración ◗ Secreto ibérico de bellota ◗ Entrecot de Finlandia ◗ Lomo de bacalao Feroe ◗ Zamburiñas asadas ◗ Pulpo a la parrilla gratinado

RESERVAS:

981 77 51 37

◗ Provolone con confitura de tomate natural ◗ Croca de ternera gallega ◗ Ensalada As Galeras ◗ Wok de verduritas salteadas ◗ Pizzas artesanas ◗ Tarta de queso, tiramisú y otros postres de elaboración propia ◗ Raxo con patatas con salsa especial. ...etc.

COMIDA PARA LLEVAR


12 B c

BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2020

ENSINANZA MUSICAL Preparación das probas de acceso ao conservatorio. Linguaxe musical. Reforzo ás ensinanzas oficiais. Agrupacións musicais: pop, jazz e rock. Iniciación ao jazz. Música moderna e harmonía. Historia da música.

658 555 161 Rúa do Castro, 15 BETANZOS escolademusicaclave@outlook.es

PRAZA DO CAMPO

ESPECIALIDADES INSTRUMENTAIS Vento madeira: frauta traveseira, frauta doce, clarinete, saxofón. Corda: piano, violín, guitarra clásica, guitarra eléctrica, baixo eléctrico. Canto e coro infantil. Corda de pulso e púa: bandurria, mandolina, laúd, baixo. Vento metal: trombón, trompa, trompeta, tuba, bombardino.

MÉTODO MAGO DIAPASÓN PARA NENOS DENDE OS 6 MESES ATA OS 7 ANOS

Un xeito diferente de ensinar música

O prazo de inscrición para os cursos de idiomas Verán 2020 da Xunta remata o 26 de marzo [ESPAZO XOVE DE BETANZOS - DIRECCIÓN XERAL DE XUVENTUDE, PARTICIPACIÓN E VOLUNTARIADO] As inscricións no programa de formación en linguas estranxeiras da Xunta de Galicia para este verán están abertas dende o pasado 27 de febreiro e ata o 26 de marzo. Os cursos de idiomas están orientados a alumnado de centros educativos sostidos con fondos públicos da Comunidade Autónoma de Galicia matriculados no réxime xeral de 1º, 2º, 3º e 4º de ESO e 1º e 2º de Bacharelato.

Requisitos -Estar cursando, no réxime xeral de 1º, 2º, 3º e 4º de ESO e 1º e 2º de Bacharelato en centros sostidos con fondos públicos durante o curso 2019-2020 na Comunidade Autónoma de Galicia.

-Non ter concedida ningunha outra axuda para o mesmo fin neste curso nin estar incurso/a nalgunha prohibición para a subvención. -Nota mínima na área ou materia de lingua inglesa de Ben ou 6, durante o curso 2018-2019. -Ter superadas todas as áreas ou materias no curso 2018-2019. -Ter DNI (excepto menores de 14 anos), ou NIE en vigor, segundo corresponda. No seu caso, dispoñer de pasaporte e documentac i ó n q u e p e r m i t a v i a xa r a o estranxeiro.

Modalidades Para alumnado da ESO, ofértanse actividades de formación en Inglés en Galicia en réxime de residencia durante dúas semanas.

O alumnado de 4º da ESO terá tamén opción de 1 semana. As achegas das familias van dende os 70 euros ata os 277 segundo os baremos de renda per-cápita. O alumnado de 1º de Bacharelato poderá optar por Inglés en Galicia, en Reino Unido ou en Canadá. Tamén dispoñen de Francés en Francia ou Portugués en Portugal. As estadías no estranxeiro son de tres semanas con familias e en Galicia de unha semana en residencia. Os prezos varían segundo o destino elixido e a renda familiar. No caso do alumnado de 2º de Bacharelato pode optar a estadías de 3 semanas en Canadá, Reino Unido, Francia ou Portugal. Máis información no Espazo Xove de Betanzos.

O Espazo Xove de Betanzos acolle un curso de monitor de tempo libre As instalacións do Espazo Xove de Betanzos acollerá entre o 9 e o 31 de xullo un curso de monitor de actividades de tempo libre en modalidade intensiva que será impartido pola Escola de Tempo Libre "Querqus". O curso será intensivo en horario de 9.00 a 14.00 horas e de 15.30 a 20.30 horas.

Contidos do curso As clases serán participativas e intercálanse con xogos. Impartiranse coñecementos de psicoloxía, pedagoxía, socioloxía, xogos, dinámica de grupos, seguridade e primeiros auxilios, orientación e topografía, campismo, sendeirismo e rutas, lexislación e permisos, seguros, cancións e veladas, obradoiros diversos, educación ambiental, itinerarios de interpretación, alimentación e nutrición, asociacionismo, subvencións, etc.

Requisitos -Ser maior de idade -Posuir, cando menos, algunha das seguintes titulacións: Graduado Escolar (EXB), Graduado en Educación Secundaria ou equivalente, Técnico auxiliar en formación profesional ou equivalente

Prezo -Prezo xeral: 260 euros -Prezo especial: 250 euros (posuidores do carné xove ou membros de Asociacións Xuvenís). -As persoas desempregadas terán un prezo de 245 euros. -As persoas voluntarias ou colaboradoras da Fundación Fragas do Mandeo terán un desconto extra e o prezo será de 240 euros. O pago poderá fraccionarse en dúas veces.

Titulación Unha vez rematado o curso, e se a avaliación é positiva comezará o periodo de prácticas (12 días de campamento ou 150 horas de traballo nunha asociación adicada ao tempo libre). Cando se supere a fase de práctica outorgarase o título oficial de Monitor/a de actividades de tempo libre.

Preinscricións O prazo de preinscrición xa está aberto e estas poden realizarse no Espazo Xove de Betanzos (rúa Va l d o n c e l 7 ) , n o t e l é f o n o 881880279, por correo electronico: espazoxovebetanzos.xuventude@xunta.gal en horario de tarde. Tamén podes apuntarte no correo electrónico: etlquerqus@ gmail.com

Máis información: no Espazo Xove de Betanzos - Tlf. 881880279 (horario de tarde) https://www.facebook.com/espazoxovedebetanzos e-mail: espazoxove.xuventude@xunta.gal


PUBLICIDADE

BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2 02 0

13 Bc

"Hoy sigue siendo importante recordar a los hombres y mujeres de buena voluntad que deben compartir sus bienes con los más necesitados mediante la limosna, como forma de participación personal en la construcción de un mundo más justo. Compartir con caridad hace al hombre más humano, mientras que acumular conlleva el riesgo de que se embrutezca, ya que se cierra en su propio egoísmo. Podemos y debemos ir incluso más allá, considerando las dimensiones estructurales de la economía."

¡NADIE SIN HOGAR Y SIN MEDIOS PARA SUBSISTIR DIGNAMENTE! ¡CÁRITAS debemos de ser todos, AYÚDANOS y te sentirás FELIZ!

(Del mensaje del Papa para la cuaresma 2020, nº4).

LA NECESIDAD ES NUESTRA VECINA, AYUDAR A ELIMINARLA ES COSA DE TODOS Notificamos que el pasado 22/02/2019 firmamos un convenio con el Concello de ayuda a esta institución por un importe de 5.500 eur. que nos ayudará a cubrir más necesidades.

RESUMEN DATOS ECONÓMICOS AÑO 2.019 CAPTACIÓN DE RECURSOS : INGRESOS Cuotas Socios ..........................................................13.934,00 Donativos ................................................................... 6.823,00 Beneficios premio Lotería Navidad 2018 ......... 19.500,00 Colectas en Iglesias................................................. 4.947,87 Subvención-Ayto. de Betanzos año 2018 ..........5.500,00 Beneficio venta Lotería Navidad..........................3.600,00 Otros ingresos varios ..................................................223,09 TOTAL INGRESOS........................ 54.527,96 ATENCION PRIMARIA - AYUDAS Ayudas en alimentos ............................................. 15.609,32 Ayudas en luz, agua y gas .......................................3.317,48 Ayuda en ropa y calzado ......................................... 1.815,00

Ayudas en alquileres ................................................ 9.516,49 Ayudas para educación – material escolar ........6.065,55 Ayudas para salud-dentista-gafas ........................ 1.293,00 Otras atenciones, (Emergencias familiares, hipotecas, cursillos, Seguridad Social…)............. 4.133,83 Ayudas para reparaciones .........................................678,00 Ayudas para transporte ..............................................596,00 TOTAL ATENCIONES ................... 43.024,67 GASTOS GENERALES : Gastos corrientes, mantenimiento instalaciones Material centro, otros gastos varios ......................8.173,17 TOTAL GASTOS GENERALES .............................. 8.173,17 TOTAL AYUDAS Y GASTOS .................................51.197,84 RESULTADO AÑO 2019........................................ 3.330,12

OTROS DATOS NÚMERO DE SOCIOS....................................................86 NÚMERO VOLUNTARIOS DEL GRUPO ......................15 NÚMERO DE FAMILIAS ATENDIDAS .........................60 NÚMERO DE HOMBRES ...............................................20 NÚMERO DE MUJERES.................................................90 NUEVOS USUARIOS ......................................................20 EDAD MEDIA PERSONAS ATENDIDAS............ 31 a 44 UNA MISMA FAMILIA ES ATENDIDA COMO MÍNIMO DOS VECES CADA MES ROPERO: Entregadas más de 4.500 piezas de ropa. ALIMENTOS: Entregados más de 12.100 Kg. CAMPAÑA DE NAVIDAD 2019: RECAUDADOS 4.500 Kg. OTRAS DONACIONES DE ALIMENTOS: 1.266 Kg. ALIMENTOS COMPRADOS POR CÁRITAS: 4.900 Kg. SE REPARTIERON: 50 BOLSAS DE NAVIDAD

Este anuncio ha sido sufragado por nuestro socio Protector NAVIERA DE GALICIA, S.A.


14 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2020

PRAZA DO CAMPO

O músico betanceiro Lucas Blanco, nova imaxe da marca rusa de guitarras Kononykheen A firma rusa contactou con el a través das redes sociais logo de ver os contidos subidos tanto por Lucas Blanco como polo seu grupo de rock Sickeeper REDACCIÓN / Betanzos Lucas Blanco, voz e guitarra do co ñ e c i d o g r u p o ro c k /m e t a l betanceiro Sickeeper acaba de asinar un contrato coa marca rusa de guitarras Kononykheen da que durante o vindeiro ano será o seu endoser. A firma contactou co músico betanceiro a través das redes sociais: "chegaron a min despois de ver os contidos subidos a Instagram, a Facebook e a YouTube tanto de actuacións de Sickeeper como miñas propias. Parece que lles gustou e contactaron comigo", explicou. Este contacto chegou xusto cando expiraba o anterior contrato que Lucas Blanco tiña coa firma Gastanaduy Guitars da que o betanceiro fora endoser durante o pasado ano. A firma rusa, da que é endoser parcial, ofreceulle "moi boas con-

dicións" e un contrato por un ano pero renovable. "Son un dos poucos endosers desta marca en España, sei que en Rusia e en Estados Unidos hai bastantes pero en España somos moi poucos", explicou o músico. A condición é que Lucas terá que utilizar nos seus concertos con Sickeeper guitarras da marca Kononykheen e subir os vídeos das actuacións ás plataformas habituais de promoción e ás redes sociais. A cambio, a firma ofrécelle condicións vantaxosas á hora de adquirir material e a promoción do músico e do seu grupo na súa páxina web e nas redes sociais.

Novos proxectos Lucas Blanco, fundador do grupo Sickeeper, é cantante, compositor e guitarrista desta formación que está a piques de

Betanzos adica o ciclo de Conferencias do Anuario Brigantino ao Pasatempo As charlas serán os xoves do mes de marzo na Sala Azul do Edificio Arquivo con entrada libre REDACCIÓN / Betanzos

A Sala Azul do Edificio Arquivo (Liceo) será a sede dunha nova edición do ciclo de conferencias do Anuario Brigantino organizado polo Concello de Betanzos e que nesta ocasión leva por título "Parque do Pasatempo ou o mundo en Betanzos". As ponencias afondarán nas migracións galegas ás américas, na influencia da fa m i l i a G a rc í a N ave i ra e aportará novos puntos de vista sobre a historia do Parque do Pasatempo. Todas as conferencias serán os xoves do mes de marzo ás 20.00 horas, agás a que correspondería ao 19 de marzo que, ao ser festivo, trasládase ao mércores 18. A entrada é libre ata completar o aforo da sala.

A primeira ponencia será o xoves 5 de marzo por conta de Pilar Cagiao Vila e ten por título "De idas e voltas: as m i g ra c i ó n s g a l e g a s d a s américas e o seu impacto nas dúas beiras". A s e g u n d a co n fe re n c i a co r re rá a c a rg o d e S a ra Fraga Pérez e titúlase "Sempre houbo ricos e pobres: a convivencia da moda parisina das García Naveira cos últimos resquicios do traxe tradicional galego". O mércores 18 será Daniel L u c a s Te i j e i ro M o s q u e ra quen fale sobre "O Parque do Pasatempo: unha fincamuseo". Por último, pechará o ciclo o betanceiro Ángel Arcay Barral o xoves 26 coa conferencia titulada "Que é o Parque do Pasatempo? Arte, capricho e iniciación".

cumplir cinco anos. Pero este mozo betanceiro ten outros proxectos á marxe do grupo que irá dando a coñecer proximamente. Un deles leva precisamente o seu nome "Lucas Blanco" e centrarase sobre todo na plataforma YouTube. O outro, a gravación de covers nos que cantará e tocará diferentes instrumentos: baixo, guitarra e batería. Porque a paixón de Lucas é a música, á que leva ligado dende ben pequeno e que logrou converter no seu medio de vida. Comezou a súa formación no Conservatorio Municipal de Música de Betanzos e continou os seus estudos musicais na Coruña Acaba de rematar o Grao Superior de Música na especialidade de trombón e prepara o seu traballo fin de grao que presentará proximamente e que tratará sobre a sonorización e gravación do trombón. Para rematar as

O Edificio Arquivo acollerá unha exposición fotográfica da Comida popular do 800 aniversario REDACCIÓN / Betanzos O Edificio Arquivo acollerá entre o 14 e o 29 de marzo a exposición de fotografías da Comida popular 800 aniversario. A mostra, organizada pola Comisión 50 e + en colab o ra c i ó n c o C o n c e l l o d e B e t a n zo s , i n a u g u ra ra s e o sábado 14 de marzo ás 20.00 horas. A exposición recolle imaxes da celebración do xantar de confraternidade no que se reuniron as xeracións de máis de 50 anos con motivo da celebración do 800 aniversario do traslado da cidade. Na xuntanza, celebrada o 14 de setembro no Parque do Pasatempo, reuníronse máis de 450 persoas de Betanzos de diferentes xeracións. A mostra poderá visitarse de martes a venres en horario de 10.00 a 14.00 horas e de 19.00 a 22.00 horas e os sábados en horario de 11.30 a 14.00 horas e de 19.00 a 22.00 horas.

Lucas Blanco coa guitarra da marca Kononykheen / ARUME probas que lle outorguen a titulación terá que ofrecer un recital de trombón acompañado de piano. En 2015 que botou a andar o grupo "Sickeeper" co que ten en

marcha varios proxectos e dende hai catro anos imparte clases de guitarra (clásica, acústica, eléctrica e baixo) e trombón na Escola de Música Clave de Fa en Betanzos.

A VII Feira de troco de sementes celebrarase o 14 de marzo no Matadoiro Está organizada pola Rede Galega de Sementes e haberá música, talleres, charlas e postos de artesanía REDACCIÓN / Betanzos

O Edificio do Matadoiro acollerá o vindeiro 14 de marzo a sétima edición da Feira de troco de sementes promovida pola Rede Galega de Sementes na súa agrupación de Betanzos. Durante toda a xornada haberá unha mesa de troco de sementes que abrirá de 10.30 a 14.30 horas e de 16.30 a 19.30 horas. As persoas que o desexen poden traer sementes para trocar.

Actividades complementarias Ademais, organizaranse actividades complementarias como un obradoiro de micorrizado de cogumelos en tronco que xa se realizara

o pasado ano e que contou cunha alta participación de público. Será ás 12.00 horas. Ás 13.30 horas actuarán as p a n d e re te i ra s d o g r u p o "Pesquedellas" e despois celebrarase un xantar popular. Pola tarde, ás 17.00 horas o rg a n i z a ra s e u n h a m e s a redonda na que se falará sobre "O Viño de Betanzos: pasado, presente e futuro". Ás 17.30 horas haberá un concerto infantil por conta de Xabi Longueirón e habilitarase un espazo destinado a xogos tradicionais para os máis pequenos. A xornada pechará cunha foliada popular co grupo "Os de Xalo". Ademais, ao igual que en edicións anteriores, haberá mercado con postos de produtos locais, ecolóxicos e artesáns.


PUBLI REPORTAXE

BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2 02 0

1 5 Bc

TELEASISTENCIA DOMICILIARIA DE CRUZ VERMELLA: tranquilidade, seguridade e independencia no fogar O Servizo de Teleasistencia Domiciliaria de Cruz Vermella é un servizo que aporta tranquilidade, seguridade e independencia no fogar, para persoas de calquera idade. Con só pulsar un botón, o persoal de Teleasistencia Domiciliaria de Cruz Vermella atenderá no que precise á persoa usuaria ben por unha emerxencia, por soidade ou simplemente para falar, as 24 horas do día e todos os días do ano.

FUNCIONAMENTO

PRESTACIÓNS

A Teleasistencia Domiciliaria está orientada a persoas maiores, a persoas convalecientes de accidente ou operación, a persoas con efermidade crónica, a coidadores e coidadoras, a mulleres embarazadas e tamén a menores de idade. O servizo consta dun terminal que se coloca no domicilio da persoa usuaria e un pulsador que se conecta, dende calquera estancia da casa, co persoal profesional de Cruz Vermella. O servizo está atendido as 24 horas do día e os 365 días do ano, o que permitirá unha resposta e intervención inmediata ante calquera necesidade. O pulsador pode levarse colgado ou no pulso e é impermeable, polo que pode utilizarse tamén na ducha. En caso de necesidade só hai que pulsalo. Para poder dispoñer deste servizo é preciso ter unha liña telefónica fixa ou móbil e ter unha persoa de contacto, a poder ser cercana ao domicilio e que teña chaves da casa. Outros requisitos do servizo son non padecer incapacidade ou enfermidade mental grave e non ser xordo nin mudo absoluto.

A Teleasistencia Domiciliaria ofrece contacto permanente a calquera hora e todos os días do ano así como atención inmediata ante calquera emerxencia, avisando á familia ou ás persoas do entorno ou mobilizando os recursos necesarios segundo o tipo de emerxencia (médicos, bombeiros, policía, etc.) A través do servizo realízase un seguemento continuado para saber como se atopa a persoa usuaria e un seguemento persoalizado adaptado ás súas necesidades (recordatorio de datas importantes, de citas médicas ou de medicación, etc.). Outras prestacións da Teleasistencia Domiciliaria de Cruz Vermella é a posibilidade de participar en actividades complementarias organizadas pola institución e tamén a opción de recibir a visita de persoal voluntario de Cruz Vermella para o que é preciso unha valoración previa. Para poder darse de alta no servizo é preciso aportar fotocopias do DNI da persoa usuaria e da tarxeta sanitaria, así como dun informe médico actualizado e a pauta de medicación.

É moi importante dispoñer dos datos dunha persoa de contacto cercana ao domicilio e que teña chaves da casa xa que en caso de emerxencia social ou sanitaria o persoal de Cruz Vermella chamará a esa persoa que será quen acuda á vivenda en primeira instancia en caso de ser preciso. Unha vez completado o expediente instalarase o terminal no domicilio da persoa solicitante nun prazo aproximado de entre 7 e 15 días despois de ter recopilada toda a información. Para solicitar o servizo en Betanzos ou nos municipios da comarca poden dirixirse á oficina de Cruz Vermella Betanzos na Avenida Linares Rivas número 1 ou chamar por teléfono ao 981771727. O horario de atención ao público da oficina comarcal de Cruz Vermella é de luns a xoves de 9.00 a 14.00 horas e de 16.00 a 19.30 horas e os venres de 9.00 a 14.00 horas.


16 B c

BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2020

PRAZA DO CAMPO

Atocha abre o prazo de admisión de alumnado para o vindeiro curso dende o 1 ata o 20 de marzo REDACCIÓN / Betanzos

A alcaldesa, María Barral, fixo entrega do desfibrilador ao director do CEIP Vales Villamarín, Alejandro Sánchez Amado, acompañados do edil Andrés Hermida, do director da oficina de "la Caixa" en Betanzos, Francisco Casal, do presidente comarcal de Cruz Vermella, Víctor Méndez, e de persoal docente

O Concello dotará aos colexios de desfibriladores semiautomáticos O Vales Villamarín xa recibiu o seu e proximamente entregaranse nos demais centros escolares REDACCIÓN / Betanzos O Concello amplía a rede de zonas cardiosaudables coa dotación de desfibriladores semiautomáticos (DESA) aos centros escolares. O primeiro en recibilo foi o CEIP Francisco Vales Villamarín e seguiranlle o IES Francisco Aguiar, o IES As Mariñas e o CPR Plurilingüe Nuestra Señora del CarmenAtocha. A campaña completarase coa entrega de desfibriladores ao Club Náutico Ría de Betanzos, ao Edificio Arquivo Liceo e un que se ubicará na zona do casco histórico.

Ampliación das zonas cardioprotexidas Estas seis novas dotacións de equipos DESA súmanse a outras xa entregadas en anos anteriores como é o caso do campo de fútbol de O Carregal, os vehículos de Protección Civil e a Policía Local. A iniciativa, promovida polo Concello de Betanzos, conta coa colaboración da Asemblea Comarcal de Cruz Vermella e da Fundación "la Caixa". A intención é "aumentar de forma considerable as zonas cardioprotexidas, conscientes da importancia que teñen en lugares que rexistran unha gran afluencia de público", explicou a alcaldesa, María Barral, quen incidiu en que "en ausencia de atención inmediata, a taxa de supervivencia non chega ao 5%, pero sobrepasa o 50% en instalacións cardioprotexidas", dixo. Barral destacou que "con estas medidas, Betanzos ponse á altura dos estándares europeos en

materia de creación de zonas cardioprotexidas", explicou. No acto de entrega do desfibrilador ao CEIP Francisco Vales Villamarín, estiveron a alcaldesa, María Barral, o concelleiro de Educación, Andrés Hermida, o director do colexio, Alejandro Sánchez Amado, o director da oficina de "la Caixa" en Betanzos, Francisco Casal, o presidente comarcal de Cruz Vermella, Víctor Méndez e persoal docente do centro.

Formación Varios profesores do CEIP Francisco Vales Villamarín recibiron xa a formación precisa por parte de persoal de Cruz Vermella para aprender o manexo dos desfibriladores, ao igual que o persoal dos demais lugares nos que xa se conta con este equipamento. Nos cursos, nos que colabora o Concello de Betanzos e persoal da Cruz Vermella, ofrécense consellos para actuar ante un paro cardiaco repentino, para realizar unha resucitación cardiopulmonar (RCP) que permita manter o fluxo preciso de sangue ao cerebro e restablecer o ritmo cardiaco normal mediante o uso do desfibrilador. O concelleiro de Educación, Andrés Hermida, subliñou que os desfibriladores instalados e os que se van adquirir proximamente contan con telecontrol, teleasistencia e xeolocalización permanente, o que facilita a rápida intervención dos servizos médicos de emerxencia e explicou que "a cardioprotección fai que aumenten as probabilidades de sobrevivir á que hoxe é a primeira causa de morte prematura en España", dixo.

O CPR Plurilingüe Nuestra Señora del Carmen-Atocha de Betanzos ten aberto o prazo de admisión de alumnado para o vindeiro curso dende o 1 ata o 20 de marzo para Educación Infantil, Primaria, Secundaria e Bacharelato. O centro abre as súas portas ás familias interesadas en coñecer a súa oferta educativa e a metodoloxía. Fontes do centro subliñaron que "se ofrece unha formación integral centrada no desenvolvemento de competencias a través de estratexias de aprendizaxe que permiten potenciar o talento e a creatividade, desenvolver destrezas e habilidades, valores e actitudes a través de metodoloxías activas", explicaron, e destacaron "os métodos innovadores, traballando por proxectos a través dun aprendizaxe cooperativo para desenvolver o pensamento reflexivo, crítico e creativo". Ademais, subliñaron o "ambiente familiar, cercano, alegre e a atención persoalizada".

Servizos O centro conta con servizo de madrugadores dende as 7.45 horas e "luditarde" ata as 18.00 horas para facilitar a conciliación. Ademais, neste sentido ofrecen diferentes actividades extraescolares e tamén durante o mes de xullo. Dispoñen de Departamento de orientación, unidade de Educación Especial, comedor con cociña propia, coidador en comedor ata as 16.30 horas e autobús. No que respecta a idiomas participan no programa Erasmus e dispoñen de actividades extraescolares de inglés Cambridge e Atelier de Francés. Tamén preparan exames de Cambridge e Alianza Francesa. Contan con aula de psicomotricidade en Educación Infantil, ofrecen xadrez na aula desde Infantil e horto escolar. En Bacharelato ofrecen os itinerarios de Humanidades e Ciencias Sociais e Ciencias. Ofrecen tamén a posibilidade de cursar STEMBac. Na súa páxina web: www.atochabetanzos.com e nas redes s o c i a i s p o d e n co ñ e ce r p o l o miudo o proxecto educativo, as instalacións e eservizos. Poden tamén solicitar cita para visitar o centro no teléfono 981770452 ou por correo electrónico: direccion@atochabetanzos.com.

Alumnado do CPR Plurilingüe Nuestra Señora del Carmen Atocha de Betanzos nunha das visitas programadas como complemento da formación

O alumnado de Atocha participou en varias actividades complementarias á formación REDACCIÓN / Betanzos O alumnado do CPR Plurilingüe Ntra. Señora del Carmen Atocha de Betanzos participou en varias visitas complementarias en febreiro. Unha delas, incluída no Proxecto Planeta 112, foi a visita de 4º ESO e 1º Bac á empresa Coreti, especializada na fabricación de etiquetas adhesivas. No marco deste proxecto transversal e interdisciplinar, estudantes de diferentes etapas educativas realizaron actividades relacionadas co coidado do entorno e do medio, adicando tempo á recollida de plásticos e residuos contaminantes nas praias de Miño e de Ponte do Porco e nas marxes dos ríos Mendo e Mandeo. Outros alumnos traballaron a reciclaxe e a reutilización dos materiais de refugallo. Outra das actividades foi a visita ao Parque Eólico Experimental de Sota-

vento de 4º ESO e 1º Bac, dentro da programación de SETEMBac. Os estudantes coñeceron así a importancia da investigación, do proceso de identificación, rexistro e análise obxectiva de datos que permiten extraer información e aportar coñecementos para avanzar tecnoloxicamente e mellorar a calidade de vida. 4º ESO realizou a tradicional visita a Santiago de Compostela para coñecer as titulacións universitarias do seu interese, os planes de estudo, etc. O alumnado de 1º Bac visitou a Casa Museo de Rosalía de Castro, en Padrón e o MUPEGA de Santiago. Os estudantes de 2º Bac puxeron en práctica os seus coñecementos histórico-artísticos visitando a catedral, o Pórtico da Gloria e os fondos do Museo Catedralicio. A xornada rematou coas visitas á Escola Superior de Hostalería de Galicia e ás residencias universitarias da USC.

O equipo docente de Atocha xunto a Josep Renzulli

O equipo docente de Atocha asiste a unha xornada de formación sobre o modelo SEM REDACCIÓN / Betanzos O equipo docente do CPR Plurilingüe Nuestra Señora del CarmenAtocha de Betanzos participou en varias formacións no mes de febreiro, unha delas unha xornada de formación sobre o modelo SEM, dirixida ao profesorado dos centros SEMGAL e a formadores e asesores e á que asistiron cinco profesores do centro. A xornada estivo presidida pola Conselleira de Educación, Carmen Pomar, xunto a profesores da universidade de Connecticut

(Estados Unidos) como Josep Renz u l l i , D e l S i e g l e e S a l l y Re i s (UCONN) que destacaron a sostibilidade do proxecto SEM e recalcaron a motivación e o desenvolvemento dos talentos en todo o alumnado. Atocha é un dos 39 centros de Galicia nos que se implantou o programa SEM e é xa o segundo ano consecutivo no que se aposta pola inclusión educativa e a mellora do rendemento académico do alumnado a través da detección de fortalezas, intereses e talentos.


PUBLICIDADE

BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2 02 0

1 7 Bc


18 B c

BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2020

PRAZA DO CAMPO

A imaxinación e o bo humor toman as rúas durante o Entroido O Concello organizou varias festas infantís e unha verbena e os locais de hostalería concursos de disfraces Betanzos viviu un ano máis o Entroido cunha alta dose de imaxinación, orixinalidade e de bo humor. Ademais das actividades que organizou o Concello, con festas infantís nos locais sociais e no Liceo, un baile de disfraces para a terceira idade, unha verbena na Praza do Campo e o Enterro da Sardiña, os locais de hostalería de varias zonas de Betanzos fixeron as súas propias celebracións. O sábado 22, varios locais da Cañota celebraron un concurso de disfraces que tiña como premio unha comida de confraterni-

dade cos demais participantes e cos organizadores. O luns 22 nesa mesma zona organizouse un concurso con 1.750 euros en premios. O casco histórico sumouse tamén á celebración e varios locais organizaron concursos nos que se entregaron premios aos mellores disfraces. Os hostaleiros da Movida del Rollo tamén fixeron concursos de disfraces con 1.250 euros en premios. O Concello despediu o Entroido co Enterro da Sardiña e a queima do Momo que este ano era o símbolo do 800 aniversario.

Algunhas imaxes do Entroido que nos fixeron chegar á redacción

Os profesionais do Punto de Atención Continuada (PAC) de Betanzos celebraron un xantar de Entroido REDACCIÓN / Betanzos

Os profesionais do Punto de Atención Continuada (PAC) de Betanzos celebraron o pasado 22 de febreiro un xantar de Entroido xunto coa plantilla do 061 e os taxistas que prestan servizo ao PAC. Cos uniformes de traballo á marxe, a esta xuntanza asistiron Pedro e Wilma Picapedra, Pablo e Betty Mármol, algún pitufo, un

leopardo, un conguito, entre outros. O disfraz gañador foi o dos Picapedra, que chegaron ao restaurante no seu Tronco Móbil. Unha das asistentes, a doutora Ana Ameijeiras, destacou que "somos un equipo que traballa unido, con vocación, e que tamén se divirte unido". Durante a celebración, o servizo do PAC quedou igualmente atendido polo persoal correspondente de garda.


BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2 02 0

COMARCA

1 9 Bc

B E R G ON D O

O complexo xuvenil As Mariñas acollerá o Festival Scout 2020 ao que asistirán un milleiro de mozos e mozas de toda España REDACCIÓN / Bergondo O complexo xuvenil As Mariñas de Gandarío acollerá entre o 30 de abril e o 3 de maio o Festival Scout 2020, no que participarán un milleiro de mozos e mozas de toda España. Así o anunciou a directora xeral de Xuventude, Participación e Voluntariado, Cristina Pichel, durante unha recente visita ás instalacións na que participou nunha actividade de sensibilización ambiental xunto con membros desta entidade en Galicia. O festival terá como temática principal o cambio climático e a procura de concienciar sobre a necesidade de coidar e preservar o medio ambiente, tal e como explicou Cristina Pichel. As mozas e m ozo s q u e p a r t i c i p e n n o encontro participarán en xogos e aprendizaxe así como nunha competición para gañar un certame musical.

O Concello fomenta a alimentación saudable con talleres gratuítos de nutrición REDACCIÓN / Bergondo O Concello de Bergondo organiza nos meses de marzo, abril, maio e xuño talleres de nutrición gratuítos dirixidos a persoas maiores de 55 anos, cos que se pretende fomentar hábitos de alimentación saudable, axudar a perder peso e ao tratamento de diferentes patoloxías. Os talleres desenvolveranse os venres dos meses de marzo, abril, maio e xuño no Centro Social de Guísamo en horario de 16.30 a 18.00 horas. A inscrición é gratuíta pero cómpre reservar praza anotándose no departamento de Servizos Sociais ou chamando ao teléfono 981791252 (extensión 3).

Bergondo convoca 13 cursos gratuítos para contribuir a mellorar a inserción laboral As actividades desenvolveranse ao longo de todo o ano e buscan dar resposta ás demandas veciñais REDACCIÓN / Bergondo O Concello de Bergondo aposta por mellorar a inserción laboral das veciñas e veciños cunha programación de cursos gratuítos que se desenvolverán ao longo do ano. En total programaranse 13 accións formativas que abranguen diferentes sectores profesionais. A inscrición abriuse o pasado 10 de febreiro e a programación poderá sufrir modificacións segundo as suxestións dos veciños e veciñas ou se non se acada o número mínimo de persoas inscritas. En febreiro programouse un curso de manipulador/a de alimentos. En marzo desenvolveranse un curso de poda de árbores frutais (20 horas), outro de seguridade en plantas petroquímicas (12 horas) e un terceiro de manexo d o d e s f i b r i l a d o r ex te r n o semiautomático (DESA). En abril están programados os

cursos de introdución práctica ao deseño gráfico (30 horas) e tratamento dixital de fotografías (30 horas). En maio prevese impartir un de trámites electrónicos coas administracións públicas (20 horas) e outro de aplicador/a de produtos fitosanitarios, de nivel básico e 25 horas de duración. En xuño está previsto un curso de ponte grúa e outro de manexo de carretilla elevadora, de 8 horas cada un. Tralo verán, en setembro impartirase formación para a atención a persoas con demencia e alzheimer (20 horas). En outubro un curso de prevención de riscos laborais de nivel básico (60 horas) e en novembro impartirase un curso de auxiliar de cociña con especialidade en repostería (20 horas). Poden obter máis información na páxina web: www.cursosformativos.bergondo.gal.

O goberno local destina case 45.000 euros a subvencións a entidades educativas REDACCIÓN / Bergondo O Concello de Bergondo asinou os convenios co CPI Cruz do Sar, a ANPA As Mariñas e o Centro Rural Agrupado (CRA) de Bergondo aos que destina un total de 44.800 euros. Con estas subvencións, o Goberno Local busca axudar a reducir os gastos das familias no que respecta ao transporte, ao material escolar ou ás actividades extraescolares. A Anpa As Mariñas recibiu unha axuda de 32.000 euros dirixida a financiar parte do gasto das activi-

TODO POR TAN SÓLO

SEMANA SANTA 10 · 11 · 12 abril 2020

195€

VIERNES 10*: Salida hacia Fisterra (Viacrucis /Santo encantado) Muros y Carnota. SÁBADO 11*: Santa Eugenia de Ribeira, Mirador Curota y Camariñas. DOMINGO 12**: Feria de Pascua de Padrón con mariscada incluida y música en vivo. * incluido alojamiento, desayuno, comida, cena y baile ** incluido desayuno y mariscada

MARISCADA 1/2 buey por persona · langostinos · mejillones en salsa · 2 zamburiñas · 1 vieira · pescado

981 770 020

dades extraescolares e o transporte. A axuda incrementouse en 2.000 euros con respecto ao ano pasado xa que aumentaron tamén as actividades e o seu custe. O CPI Cruz do Sar recibiu 9.000 euros para financiar o transporte das saídas extaescolares e colaborar na realización da viaxe de estudos a unha cidade europea do alumnado de 4º da ESO. O convenio co CRA de Bergondo é de 3.800 euros para costear os gastos do material escolar e para financiar as saídas programadas, unha por trimestre.

Os integrantes da agrupación de Protección Civil de Bergondo

O servizo de Protección Civil de Bergondo efectuou 457 intervencións en 2019 O cruce de Ferrol mantense como un punto negro no que se rexistraron ata once accidentes de tráfico REDACCIÓN / Bergondo O servizo municipal de Protección Civil de Bergondo pechou o ano 2019 cun balance de 457 intervencións. A maior parte delas debéronse a actuacións na rede viaria como caídas de árbores, das que se rexistraron 60 debido, principalmente, aos últimos temporais do ano que tiraron tamén postes de cableado telefónico e de alumeado público. O grupo realizou 18 intervencións en accidentes de tráfico, nas que se produciron tres vítimas mortais. A maioría dos accidentes producíronse no cruce de Ferrol, no quilómetro 580 da N-VI, considerado como un punto negro e onde se rexistraron 11 sinistros. No que respecta a incendios, realizáronse 15 saídas tanto para lumes forestais, como urbáns ou en vehículos. Tamén destacan as 9 intervencións por inundacións en estradas. En canto a actuacións causadas por animais este ano pasado reducíronse considerablemente xa que o control de niños de

vespa velutina pasou a ser xestionada directamente pola empresa Tragsa. En total efectuáronse 9 intervencións relacionadas con animais feridos, mortos ou abandoados.

Operativos de seguridade A agrupación municipal de Protección Civil de Bergondo realizou ademais ata 51 operativos de seguridade e colaborou con outros servizos e institucións en 24. Tamén realizaron 13 simulacros e prácticas. Ao longo do ano, Protección Civil de Bergondo realizou diferentes actividades formativas tanto orientadas a mellorar a capacitación dos seus integrantes como outras dirixidas a escolares e a persoas adultas. A alcaldesa de Bergondo, Alejandra Pérez, quixo destacar o "incrible traballo de Protección Civil para a atención en materia de seguridade para o veciño", dixo, e subliñou tamén a colaboración entre a agrupación e a Policía Local e a Garda Civil.


20 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2020

COMARCA

P A D ER N E

Veciños e veciñas de Paderne visitan Vilanova de Cerveira e a Fortaleza nunha excursión organizada polo Concello REDACCIÓN / Paderne O Concello de Paderne organizou unha excursión a Portugal o pasado 8 de febreiro na que participaron veciños e veciñas do municipio que visitaron a feira de Vilanova de Cerveira e a Fortaleza. Dous autobuses recolleron polas diferentes parroquias ás persoas inscritas e, logo dunha parada en ruta, chegaron a Vilanova de Cer-

Imaxe de grupo das persoas participantes na excursión a Portugal veira onde pasearon pola feira aproveitando o bo día. Xantaron nun restaurante da lcoalidade e pola tarde acudiron á Fortaleza para facer as últimas

compras do día. Os veciños e veciñas que acudiron á excursión estiveron acompañados tamén polo alcalde de Paderne, César Longo.

O Centro de Maiores de Paderne celebra o seu XII aniversario REDACCIÓN / Paderne

Saída da procesión da Virxe da Candelaria en Velouzás

Velouzás celebra as Candeas coa procesión da Candelaria portada por primeira vez por mulleres O bo tempo permitiu sacar a imaxe da virxe da Candelaria en procesión despois de varios anos REDACCIÓN / Paderne Velouzás celebrou o pasado 2 de febreiro a festa de As Candeas, unha conmemoración adicada á Virxe da Candelaria cunha longa tradición nesta aldea de Paderne. Por primeira vez despois de varios anos puido sair a imaxe en procesión xa que as condicións meteorolóxicas desta época do ano non o permitían: "esta festa adoitaba ser máis un evento gastronómico familiar xa que os rigores climatolóxicos desta época do ano non permitían celebrar a procesión como adoitaba facerse por tradición", explicaron veciños da parroquia. A xornada comezou cunha misa na que se bendeciron as velas

que os fegreses levan despois para as súas casas "por se é necesario despois usalas en rogativas a Santa Bárbara ou a San Antonio", comentaron. As persoas que asistiron á celebración recibiron como obsequio velas engalanadas e unha estampa-recordatorio coa foto da imaxe e unha breve historia da súa aparición. Para este día festivo cambiouse a vestimenta da imaxe e volveu a procesionar despois de varios anos sen facelo. Nesta ocasión foi portada, por primeira vez, por mulleres da parroquia. Unha novidade que prevalecerá de cara ao futuro, tal e como explicaron os organizadores da celebración "nada mellor que este recoñecemento de "igualdade" á luz das candeas", dixeron.

O Concello de Paderne prepara a celebración do XII aniversario do Centro de Maiores que será o 11 de marzo. Pola mañá visitarán o Museo Nacional de Ciencia e Tecnoloxía da Coruña, o MUNCYT, e despois xantarán nun restaurante da zona cun menú a base de produtos típicos do entroido. As inscricións para participar na xornada poden facerse no Concello ata o 6 de marzo ou chamando ao 981797001. O Centro de Maiores de Paderne está ubicado na planta baixa da Casa Consistorial e está concebido como un espacio de ocio. As instalacións contan con equipamento adaptado ás persoas maiores e dispón de servizo de podoloxía do que poden facer uso os socios e socias do centro.

Paderne conmemora o Día Internacional da Muller cunha andaina o 6 de marzo REDACCIÓN / Paderne O Concello de Paderne súmase á conmemoración do Día Internacional da Muller coa organización dunha andaina popular en favor da igualdade. A cita será o 6 de marzo ás 18.00 horas no baixo da Casa Consistorial onde se procederá á lectura dun manifesto antes de sair para a andaina que terá un percorrido aproximado de 3,6 quilómetros. As persoas que desexen participar deberán inscribirse previamente nas oficinas municipais ou chamando ao teléfono 981797001.

Nova xunta directiva do GALP Golfo Ártabro Norte, presidida polo Patrón Maior da Confraría de Pescadores de Miño, José Manuel Fernández, e na que o alcalde de Paderne, César Longo, repite como vicepresidente

César Longo foi reelixido vicepresidente do GALP Golfo Ártabro Norte A nova directiva está presidida polo Patrón Maior da Confraría de Pescadores de Miño, José Manuel Fernández REDACCIÓN / Paderne O alcalde de Paderne, César Longo, foi reelixido como vicepresidente do GALP Golfo Ártabro Norte trala Asemblea Xeral de Socios na que se votou a nova xunta directiva para os vindeiros catro anos e que estará presidida por José Manuel Fernández Lage, Patrón Maior da Confraría de Pescadores de Miño.

O secretario será Omar Enrique Lucci, Patrón Maior da Confraría de Pescadores de San Telmo de Mugardos e o tesoureiro será o Patrón Maior da Confraría de Barallobre, Jorge López. Ademais, elixíronse os representantes do sector público, pesqueiro, social e económico e incorporáronse dúas novas entidades: a Asociación de Jóvenes Empresarios de Ferrolterra e o Club Náutico Ría de Ares.

Paderne solicita catro novos obradoiros de emprego en colaboración con outros concellos REDACCIÓN / Paderne O Concello de Paderne acaba de solicitar, xunto con varios concellos da comarca, catro novos obradoiros de emprego. Un deles é o denominado "Reserva de Biosfera: Emprego Rural", para as especialidades de "Repoboacións forestais e tratamentos silvícolas" e "Actividades auxiliares en conservación e mellora de montes" que se complementaría con "Actividades auxiliares en viveiros, xardíns e centros de xardinería". Cada unha das especialidades conta con dez prazas. Este obradoiro solicitouse en convenio cos municipios de Abegondo, Bergondo, Betanzos, Carral, Coirós, Oza-Cesuras e Sada. Outra das accións formativas solicitada, en colaboración con Abegondo, Betanzos, Carral e Coirós, é o obradoiro dual de emprego "Formación para a empregabilidade" para as espe-

cialidades de "Atención sociosanitaria a persoas dependentes en institucións sociais" e "Atención sociosanitaria a persoas en domicilio", con dez alumnos cada unha. Tamén se pediu, en convenio entre os concellos de Miño, Paderne, Pontedeume, Monfero e Cabanas, o obradoiro "Ártabro Emprende" para as especialidades de "Instalación e mantemento de xardíns e zonas verdes" e "Limpeza en espazos abertos e instalacións industriais", para un total de vinte alumnos. Por último, solicitouse en convenio con Abegondo, Betanzos, Carral, Coirós e Paderne a posta e n m a rc h a d o p ro g ra m a d e emprego "Terras do Mandeo" para as especialidades de "Servicios socioculturais á comunidade" e "Instalación e mantemento de xardíns e zonas verdes", con oito alumnos en cada unha das especialidades, para persoas mozas incluídas no ficheiro do Sistema Nacional de Garantía Xuvenil.


COMARCA

BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2 02 0

21 Bc

MIÑO

O Goberno Local miñense reduce a débeda bancaria en case un millón de euros REDACCIÓN / Miño Nos seis primeiros meses de goberno, o Concello de Miño logrou reducir a débeda en case un millón de euros, que se conseguiu "a través dunha xestión adecuada do orzamento e as arcas municipais", dixo o alcalde, Manuel Vázquez Faraldo quen insistiu en que "o equipo de goberno apostou por acometer unha política económica racional sen afectar aos servizos municipais nin acudir ao incremento de impostos como fixera o goberno anterior", afirmou. En total, a débeda do municipio reduciuse de 22,3 millóns de euros ao inicio do exercicio de 2019 ata

os 21,4 millóns de euros ao peche do ano. Vázquez Faraldo incidiu en que no mes de xuño, cando o equipo de goberno tomou posesión, "atopamos un 70% do orzamento de 2019 comprometido con anterioridade. Aínda só coa posibilidade de xestionar o 30% restante, promoveuse o recurte da débeda e conseguíronse importantes actuacións para Miño", dixo. Entre elas citou a adxudicación do Servizo de Axuda a Domicilio e da Escola Infantil A Ceboliña, o incremento no verán do número de socorristas, a posta en valor de espazos naturais como a Fraga do Xarío, entre outras actuacións que destacou o rexedor.

Miño conmemora o Día Internacional da Muller con varias actividades REDACCIÓN / Miño O Concello de Miño programa varias actividades para conmemorar o Día Internacional da Muller que se celebra o día 8 de marzo. A s a c t i v i d a d e s co m ez a rá n cunha visita guiada a Ferrol, o día 5 de marzo pola tarde, O día 6 de marzo, ás 20.00 horas no Centro Social da Rúa, representarase a obra "Loló & Mamá", coas actrices Stephy Llaryora e Pepa Barreiro, dirixidas por Esther F. Carrodeguas. A obra conta a hsitoria de Margot, nai de Loló, que queda sen traballo e decide instalarse na casa da súa filla, a un océano de distancia. A entrada á representación será gratuíta.

Alfombristas de Miño, Bueu, Rianxo e Burela exhiben as súas creacións adicadas ao Camiño Inglés

O Concello adxudica de maneira definitiva o Servizo de Axuda a Domicilio O contrato, adxudicado a FEPAS, é por dous anos, prorrogable a catro, e por 954.000 euros REDACCIÓN / Miño O Concello de Miño adxudicou de maneira definitiva o Servizo de Axuda a Domicilio por un importe de 954.000 euros e por un periodo de dous anos, prorrogable a catro, á empresa Fundación para el Estudio y la Promoción de la Acción Social, FEPAS. Segundo explicaron fontes municipais, actualmente son setenta as persoas que solicitaron o servizo, vinte máis que no ano 2011. Na súa maioría trátase de persoas con dependencia recoñe-

cida, tal e como indicaron dende o Concello. O servizo completarase con persoas da modalidade de libre concurrencia, subliñaron fontes municipais. O alcalde, Manuel Vázquez Faraldo, afirmou que "esta era unha situación que tiñamos que desbloquear, despois de que en 2018 quedase deserto este contrato", dixo, e engadiu que "dende o goberno local seguimos apostando por servizos sociais de calidade e para todas e todos os veciños".

C OIRÓS

REDACCIÓN / Miño O Concello de Miño conmemorou o aniversario da concesión da celebración do Ano Xacobeo a Galicia, coa exhibición de dúas alfombras florais que servirán para marcar o inicio dunha programación de actividades enmarcadas na promoción do Camiño Inglés. Alfombristas de Miño, Bueu, Rianxo ou Burela confeccionaron os tapices florais que permanecerán durante varios días no centro social A Rúa e na sede da Asociación de Veciños de Perbes. Na xornada inaugural participaron o alcalde, Manuel Vázquez Faraldo, a concelleira de cultura, Catalina Morado, o presidente e o vicepresidente da Federación de Asociacións de Alfombristas Galegos de Arte Efímera (FAGAARTE), Manuel Alonso e Carlos

O alcalde de Coirós, Francisco Quintela, xunto aos representantes das asociacións locais que recibiron as axudas municipais Un momento da xornada inaugural da mostra de alfombras florais en Miño Henrique Fernández e o presidente da asociación ANDAHIO de Perbes, Ricardo Vila. A alfombra que se expón no centro social A Rúa fai referencia ao Camiño Inglés, cunhas medidas de 6,30 por 3,90 metros na q u e s e f u s i o n a n e l e m e n to s característicos de Miño coa ruta peregrina que pasa pola localidade: a igrexa de Ponte do Porco, o monumento clásico coa cruz na parte superior, un peregrino, a cruz e a concha e unha frase "27 de febrero 1122, promulgación del Privilegio de celebrar el año Santo Xacobeo".

A que se expón en Perbes fai homenaxe ao Entroido, cunhas medidas de 8,40 por 5,60 metros. Nela pode verse un paiaso que engloba varios elementos característicos desta celebración: unha meiga, a música, un porquiño, máscaras ou o tradicional enterro da sardiña. Ambas as dúas confeccionáronse con tulla, fabas e outros elementos como cunchas satinadas. O alcalde de Miño agasallou aos presidentes de FAGAARTE e ANDAHIO con dous libros sobre o Camiño Inglés.

Coirós entrega máis de 21.000 euros en axudas a unha vintena de asociacións REDACCIÓN / Coirós Unha vintena de asociacións de Coirós recibiron un total de 21.350 euros en subvencións outorgadas polo Concello. As axudas foron entregadas polo alcalde, Francisco Quintela, e pola concelleira de Asociacións, Mónica Álvarez, aos representantes das

Betanzos e a súa comarca

ANÚNCIATE DESDE 20 € 618 829 804 981 77 45 74 publicidade@comerciodebetanzos.com

entidades culturais, deportivas e comisións de festas do municipio. Quintela agradeceu a colaboración que os diferentes colectivos prestan aos veciños e veciñas, nun acto no que as persoas participantes tiveron ocasión de intercambiar impresións entre o concello e os responsables do tecido asociativo do municipio.


2 2 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2020

COMARCA

C URT I S

Curtis e Teixeiro dispoñen dun novo servizo de información catastral

Curtis acolle o 14 e 15 de marzo a Poxa de Elite de Gando Frisón e as Xornadas do Rural Galego

REDACCIÓN / Curtis

Na fin de semana celebrarase o Mercado de Primavera en colaboración coa Asociación de Comerciantes REDACCIÓN / Curtis Curtis celebrará na fin de semana do 14 e 15 de marzo a IV Poxa de Elite de Gando Frisón e as IV Xornadas do Rural Galego, que xirarán ao redor dun monográfico sobre o Desenvolvemento Rural. Ambos os dous eventos están organizados polo Concello de Curtis. As xornadas serán inauguradas ás 11.00 horas polo alcalde, Javier Caínzos. A primeira ponencia correrá a cargo de Manuel Rodríguez Vázquez, director da Axencia Galega de Calidade Alimentaria (AGACAL), e tratará sobre “A aposta pola artesanía alimentaria galega”. Ás 12.30 horas arrincará a conferencia de Jaime Izquierdo Vallina, comisionado para o Reto Demográfico do Principado de Asturias e experto en

desenvolvemento rural, que leva por título “A cidade agropolitana. A aldea cosmopolita”. Posteriormente, abrirase unha quenda de preguntas e sobre as 14.30 horas clausuraranse as xornadas. A IV Poxa de Elite de Gando Frisón, celebrarase o 15 de marzo e nela participarán nove das mellores ganderías de Galicia, Asturias, Cataluña e Castela e León, que destacan nos primeiros postos de España en cualificación morfolóxica ou índices xenéticos. Responsables da empresa colaboradora EmbrioMarket, explicaron que a poxa contará con “dúas herdeiras directas de campioas nacionais, coa segunda mellor explotación por ICO de España, os dous primeiros mellores criadores de España por cualificación morfolóxi-

Imaxe de arquivo dunha das edicións pasadas da Subasta de Elite de Gando Frisón celebrada en Curtis ca, tres animais entre as 15 primeiras por GICO e a terceira tenreira por índice GICO”, entre outros. A cita será ás 11.30 horas e espérase a presenza de compradores de toda España e de distintos países europeos para os 15 lotes que se poxarán.

Mercado de Primavera Ademais, paralelamente, terá lugar o Mercado de Primavera, coa colaboración da Asociación de Comerciantes de Curtis. O evento abrirá o

sábado e o domingo ás 11.00 horas e albergará expositores de alimentación, plantas, roupa, fogar, artesanía ou tecnoloxía. Ademais, contará coa actuación do Grupo de Gaitas e Baile “A Carballeira”. O recinto tamén acollerá unha exposición de gando e maquinaria agrícola e forestal e haberá unha praza de alimentación con foodtrucks. O alcalde, Javier Caínzos, agradeceu a implicación do comercio e a hostalería local nun evento que estará repleto de actividades e co que esperan atraer visitantes de toda Galicia.

Curtis prepara cursos, exposicións e charlas con motivo do Día Internacional da Muller

O Concello de Curtis programa actividades nos dous núcleos principais do municipio, en Curtis e en Teixeiro, con motivo da conmemoración do Día Internacional da Muller. A programación xurdiu das demandas das usuarias do Centro de Información á Muller (CIM) de Curtis e das aportacións dos veciños e veciñas do municipio. O programa de actividades foi presentado polo alcalde, Javier Caínzos, a concelleira de Igualdade, Eva Lata, a directora do CIM de Curtis, Natalia Vázquez, e a psicóloga Claudia Ares. En Curtis impartirase un curso de primeiros auxilios o día 7 de marzo en horario de 9.00 a 14.00 horas. Os días 23, 24 e 30 de marzo entre as 16.00 e as 19.00 horas organizarase un curso de mobilización do paciente e prevención de lesións. Tamén se ofrecerá un taller sobre coeducación: riscos en Internet e nas Redes Sociais para familias. Será o 10 de marzo de 17.00 a 19.00 horas. Todas as actividades desenvolveranse no

Salón de Actos Municipal do Recinto Feiral. Ademais, no CEIP de Curtis impartirase unha charla sobre os N e n o s , I n te r n e t e a s Re d e s Sociais e no IES de Curtis outra sobre uso responsable das Redes Sociais. En Teixeiro impartirase un curso de fotografía os días 4, 11 e 18 de marzo no Centro Etnográfico, en horario de 16.00 a 18.00 horas. Tamén está previsto un curso de primeiros auxilios para bebés e nenos os días 21 e 28 de marzo de 9.00 a 14.00 horas no Edificio de Usos Múltiples de Teixeiro. O Centro Etnográfico de Teixeiro acollerá unha exposición fotográfica sobre a Muller Rural do fotógrafo Adrián Faraldo. A mostra inaugurarase o día 25 de marzo ás 17.00 horas. No CEIP de Teixeiro impartirase unha charla sobre os nenos, Internet e as Redes Sociais. As persoas interesadas en participar nestas actividades deberán inscribirse chamando aos teléfonos 981789003 ou 981777105. Tamén poden enviar un correo electrónico a: cimconcellocurtis@ gmail.com

C OMARC A

El Inspector de Hacienda Julio Ransés Pérez Boga hablará de la fiscalidad en la venta de madera en la reunión de Promabe REDACCIÓN / Comarca

O programa de actividades foi elaborado seguindo as demandas das usuarias do CIM e da veciñanza REDACCIÓN / Curtis

Os núcleos de Curtis e de Teixeiro dispoñen dun novo servizo de información catastral que o Concello puxo en marcha a principios de febreiro. Este servizo, que será atendido por persoal técnico cualificado, prestarase na Casa do Concello de Curtis o segundo martes de cada mes e na Oficina Municipal de Teixeiro o cuarto martes de cada mes. O obxectivo do goberno local é evitar que os veciños e veciñas teñan que desprazarse á Coruña para resolver as súas dúbidas ou realizar trámites. Para facer uso desta nova prestación é preciso solicitar cita previa chamando aos teléfonos 981789003 ou 981789578.

Integrantes do Grupo de Emerxencias Supramunicipais de Curtis

O GES de Curtis fixo unha media de tres intervencións diarias en 2019 REDACCIÓN / Curtis O Grupo de Emerxencias Supram u n i c i p a i s (G E S ) d e C u r t i s pechou 2019 cun total de 1091 intervencións na súa área de influencia que inclúe tamén Aranga, Mesía, Sobrado, Vilasantar e Oza-Cesuras. A media de intervencións é de 3 diarias durante 2019. Boa parte das actuacións estiveron relacionadas coa eliminación dos niños de vespa velutina. En 2019 atendéronse un total de 991 casos deste tipo, o 77% deles entre os meses de xullo a outubro. A segunda causa de intervención do grupo foi a asistencia en

incidencias relacionadas co tráfico. No pasado ano actuaron en 45 accidentes e tamén foron requeridos en 10 ocasións para retirar animais que vagaban por vías públicas. Atenderon tamén 21 casos de extinción de incendios, dos cales 12 foron lumes urbáns, catro en vehículos e cinco forestais. Outras actuacións foron axuda sanitaria en traslados de helicópteros, incidencias relacionadas co tendido eléctrico, con escapes de gas, limpezas de vías e colaboración en casos de busca de persoas desaparecidas. O GES de Curtis presta servizo as 24 horas do día e todos os días do ano.

La Asociación de Madereros de Betanzos, Promabe, invitó al Inspector de Hacienda Julio Ransés Pérez Boga para ofrecer una charla sobre la fiscalidad en la venta de madera en su reunión mensual con los socios y socias de la entidad. Julio Ransés Pérez Boga es jefe de equipo de inspección en la delegación especial de AEAT de Galicia, Delgado territorial del Instituto de Estudios Fiscales para Galicia, Asturias y Cantabria, es licenciado en Ciencias Económicas y Empresariales y es licenciado en Derecho por la UNED. La reunión se celebrará el viernes 17 de abril a las 20.00 horas en el Salón Azul del Edificio Liceo, donde, además de la charla sobre fiscalidad, los directivos de Promabe informarán a sus socios sobre el estado de las gestiones realizadas con una multinacional portuguesa para el arrendamiento de montes. Las personas interesadas en informarse sobre la asociación pueden pasar por sus oficinas situadas en el edificio de usos múltiples de la Pescadería. También pueden llamar a los teléfonos 981771658, 603677503 o escribir un correo electrónico a: oficina@promabe.com


DEPORTES

Comezan as marchas ciclistas de primavera organizadas por CC Betanzos e Club Btt Caimanes Celebraranse durante os domingos do mes de marzo e o último día haberá sorteos de agasallos

O Clube Ciclista Betanzos e o Clube Btt Caimanes Betanzos, coa colaboración do Concello, organizan unha nova edición das marchas ciclistas de primavera nas que poderán participar persoas de todas as idades. Celebraranse os domingos do mes de marzo: 8, 15, 22 e

29. Na última xornada realizarase entre todos os participantes un sorteo de agasallos cedidos por establecementos comerciais de Betanzos. Para participar nas saídas, que transcorrerán polas rúas de Betanzos, só é preciso levar bicicleta e é obrigatorio utilizar casco. A saída será ás 12.00 horas dende a Praza Irmáns García Naveira.

O Concello prepara unha ruta de Btt á que poderán sumarse tamén os municipios do entorno A finalidade é recuperar a chamada "Ruta da auga" e completaríase con roteiros de sendeirismo REDACCIÓN/ Deportes Baixo o nome "Betanzos Activo", o Concello prepara un proxecto no que se combinarían roteiros de sendeirismo cunha ruta Btt na que se procurará a implicación dos municipios do entorno. O concelleiro de Deportes, Andrés Hermida, explicou que a finalidade desta primeira ruta Btt "é recuperar o trazado da antiga "ruta da auga" e a idea é que o proxecto poida abrirse a outros concellos próximos como Paderne, Coirós e Oza-Cesuras", dixo.

Proxecto ambicioso "Trátase dun proxecto que resultará atractivo non só para os numerosos aficionados á Btt que hai en Betanzos senón tamén servirá como polo de atracción turística", explicou Hermida, quen subliñou que "sería un complemento perfecto para o turismo de autocaravanas, unha vez que contamos cun área de servizo para este tipo de vehículos que é referencia en Galicia", subliñou. O concelleiro matizou que o proxecto sería axeitado para "aproveitar a riqueza dunha

23 Bc

F ÚTBOL

C IC L I S M O

REDACCIÓN/ Deportes

BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2 02 0

paisaxe única como é a Reserva da Biosfera, un lugar axeitado para a práctica de deporte n o m e d i o r u ra l , c u n h a extensa rede de sendas, camiños e pistas forestais nas que se pode practicar un deporte respetuoso co medio ambiente como o sendeirismo ou o ciclismo de montaña", dixo. Hermida destacou que se trata dun proxecto "ambicioso que precisará da implicación de distintas administracións" e comentou que "se irán dando pasos para poñelo en marcha de forma progresiva", explicou. A idea é que se inicie en Betanzos pero que se sumen outros concellos "e así crear un entramado de vías rurais que conten con sinalización, información de servizos e turística", dixo. As rutas deseñaranse tendo en conta que poidan ser utilizadas tanto por Btt como por sendeiristas. Antes de crear os roteiros, encargarase un proxecto no que se definirá o percorrido, cales son os puntos de interese patrimonial ou natural máis importantes, un estudio de patrimonio así como a definición dos planos e a posta en marcha de programas en soporte dixital e o estudio de custos de mantemento, explicou Hermida.

Pleno de victorias para o Betanzos CF REDACCIÓN/ Deportes O Betanzos CF encadea unha racha de tres trunfos consecutivos no inicio da segunda volta da Primeira Galicia, grupo 1º A CoruñaFerrol. Un dato que cobra máis valor se se ten en conta que o fai cun balance de 11 goles a favor e tan só un en contra. O equipo que adestra Noé tense que remontar ao 17 de novembro para lembrar a última derrota ante o Sada. O conxunto betanceiro chega á recta decisiva do campionato nun gran estado de forma e cun fino instinto goleador. Á eficacia amosada polo dianteiro Paco, con tres goles máis nos tres partidos disputados, engádese Álvaro, tamén con tres dianas, e mesmo Fran e Martín López, con dous tantos cada un. Moi importante que neste momento o ataque betanceiro se atope en plenitude e conte coa aportación de todos. O certo é que o desprazamento ao campo de O Sinde, para enfrentarse a O Val, tiña o perigo de atoparse cun equipo na loita polo descenso. Non pasou apuro o Betanzos CF e dous goles de Martín López e outro de Álvaro sentenciaron un encontro que os visitantes dominaron sen apuros. Máis complicacións tería o partido na casa ante o Cedeira SD, sen dúbida unha das revelacións do campionato e que ocupa a cuarta

posición na táboa. Unha vez máis un tempraneiro gol de Paco no minuto 5 rachaba os esquemas previstos polo dous equipos e daba paso a un partido completamente diferente no que o Cedeira apretou pero o Betanzos CF soubo aguantar sentenciando na segunda parte con Álvaro e novamente Paco. Co descanso do Entroido, a derradeira xornada disputouse novamente na casa na que o García Hermanos recibiu a un sempre perigoso UD Carral. Non houbo opcións para eles xa que ao descanso o marcador xa sinalaba un claro 3 a 0 a favor dos locais, con goles de Fran, Paco e Álvaro. O Carral puxo un pouco de presión cun penalti que materializou no minuto 62 pero de novo Fran e Álvaro sentenciaron nun contundente marcardor de 5 a 1. Nesta liña ascendente de xogo e resultados, o Betanzos CF afronta probablemente o mes máis impor-

tante da competición xa que consolidar a segunda praza a través das victorias deixaría ao equipo nunha situación moi favorable para afrontar a fase de ascenso, sin descoidar que a SCD Órdenes está a tan só tres puntos. Destacar neste sentido a incorporación do xogador Dani Bea, procedente do At. Arteixo, formado na canteira do RC Deportivo e cunha longa experiencia en categorías superiores, militando, entre outros, no Laracha CF que ascendeu a Terceira e no Montañeros que xogou en Segunda B. Sen dúbida un gran reforzo para o ataque brigantino.

Calendario marzo

Calendario feminino

8 de marzo: Eume Deportivo - Betanzos CF 15 de marzo: Betanzos CF - Sp. Meicende 22 de marzo: Victoria CF - Betanzos CF 29 de marzo: Betanzos CF - Sada CF

8 de marzo: PM Friol B - Betanzos CF 15 de marzo: Betanzos CF - Arcadia EF 22 de marzo: Victoria CF B - Betanzos CF 29 de marzo: Betanzos CF - Atlántida Matama

Equipo feminino O Betanzos CF mantén a sexta posición tras manterse invicto nos últimos tres partidos (dúas victorias e un empate) e disputará os seguintes partidos neste mes de marzo.

F ÚTBOL SALA

Mes tranquilo para o Troula FS REDACCIÓN/ Deportes Mes atípico de competición para o Troula FS na Preferente Galicia grupo Norte. Sobre o papel tan só dous encontros e na realidade un deles non chegou a disputarse por mor das condicións impracticables da pista. Así o equipo personouse en Rábade pero o partido tivo que suspenderse. A pesar desta falta de competición o único dos partidos disputados na casa saldouse con victoria. Despois do bo papel ante o Villa de Cee, probablemente o mellor partido que se leva visto no municipal betanceiro nesta temporada e o modelo de xogo ao que debe aspirar o equipo, na derradeira xornada o equipo betanceiro recibiu a Os Meigallos FS de Sarria. Nun partido sen moita historia os de Gabi Bas sentenciaron con dous goles de Pablo Martínez e cun resultado final de 2 a 1. O mellor deste partido foron os tres puntos que permiten manterse nunha tranquila quinta posición.

Equipo feminino O equipo feminino que adestra Javi Martínez, está a participar na competición de Copa con resultados desiguais, pasando da derrota na casa ante o Amarelle Santa Comba FS por 0 a 5 á victoria no

desprazamento ao "Laura Centoira" de Aranga por 0 a 11.

Categorías base O Troula FS Betanzos segue achegando xogadores á selección galega de fútbol sala sendo c i t a d o s d e xe i t o habitual para adestramentos e amistosos o alevín Abel Imaxe do equipo feminino do Troula Betanzos FS Regueira Castaño e o infantil Jaime galego na Campionato de España Tomé García. Desexamos que poidan ver cumprida o que se disputará neste mes de desexo de competir co combinado marzo.

Calendario marzo 7 de marzo: Castroverde Troula Betanzos FS 14 de marzo: Troula Betanzos FS Restaurante Galicia Agolada FS 21 de marzo: Club del Mar San Amaro Troula Betanzos FS 28 de marzo: Coviran Quiroga FS Troula Betanzos FS

Calendario feminino 7 de marzo: Troula Betanzos Cruces FSF 14 de marzo: Troula Betanzos TCA Pontedeume 21 de marzo: Villestro SD Troula Betanzos 28 de marzo: Meigas Troula Betanzos

FS

FS

FS

FS


24 B c

BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2020

DEPORTES

T A E KWON DO

O clube Han's Horang-I pecha febreiro con novos éxitos REDACCIÓN/ Deportes O Clube Han's Horang-I de Betanzos participou con éxito en varias probas disputadas en febreiro e pecha o mes con n ovo s éx i to s p a ra o s s e u s deportistas. No Campionato Galego de Técnica disputado en Monforte de Lemos, rankeable para o C a m p e o n a to d e E s p a ñ a , o clube betanceiro participou con catro deportistas. Obtiveron medalla de ouro o Mestre Seung Han Shin Jang en poomsae individual e tamén en parella xunto a Begoña Veiga Rodríguez; e Ana Llin Shin Veiga, en freestyle individual, quen tamén obtivo o bronce en poomsae individual. Adriana Carro Aguiño foi quinta en poomsae individual e sexta en freestyle individual. Na mesma xornada disputouse tamén o Campionato Galego Absoluto na modalidade de combate no que César Fernán-

dez Zapata foi bronce na súa categoría -80.

Open Internacional de Murcia O clube participou tamén no Open Internacional de Murcia Hanmadang 2020, ao que asistiron deportistas de Corea, Marrocos, Bélxica ou China, entre outros. O Han's Horang-I desprazou a dez deportistas e foi campión na sección de técnica. Obtiveron medalla de ouro en poomsae individual: Ana Llin Shin Veiga, Begoña Rodríguez, Lidia Zapparova e Víctor Delgado Lendoiro. En pomsae parella foron ouro: Ana Llin e Jessy Sun Shin Veiga. Tamén conseguiron ouro en trío os grupos formados por Ana Llin e Jessy Sun Shin Veiga e Lidia Zapparova; e Vladimir Zapparov, Leire Mantiñán Alves e Ivonne Rizo Savelkouls.

En freestyle individual conseguiron medalla de ouro: Ana Llin e Jessy Sun Shin Veiga, e Vladimir Zapparov. Ana Llin e Vladimir lograron tamén o primeiro posto na modalidade de parella. En combate tamén levaron o ouro César Fernández Zapata en -80; Lidia Zapparova en infantil -33; Adriana Carro Aguiño en cadete -55; Vladimir Zapparov en Dolgue Chagui e Jessy Sun Shin Veiga en Ap Chagui. Obtiveron medalla de prata Jessy Sun Shin Veiga, Leire Mantiñán Alves, Vladimir Zapparov e Adriana Carro Aguiño en poomsae individual; Lidia Zapparova fixo dobrete en freestyle individual e en Ap Chagui; Víctor Delgado Lendoiro en combate junior -66; Ivonne Rizo Savelkouls en combate cadete -55 e Ana Llin Shin Veiga en Dolgue Chagui. César Fernández Zapata foi medalla de bronce en Rompemento de puño.

P I R AG Ü I SMO

Seung Han Shin Jang e Begoña Veiga no Campionato Galego de Exhibición

Ana Llin Shin Veiga no Campionato Galego de Exhibición

Deportistas do Han's Horang-I no podio do Open de Murcia

G OL F

Bo comezo de tempada para o Club Náutico Ría de Betanzos O clube iniciou a campaña de competicións conseguindo catro medallas no Campionato Galego de Inverno celebrado en Castrelo de Miño PABLO FERNÁNDEZ PRESAS O Club Ría de Betanzos comenzou a tempada con catro medallas no Campionato Galego de Inverno celebrado en Castrelo de Miño (Ourense) para as categorías Junior, Senior e Veterán nas modalidades K1 e C1 sobre a distancia de 5000 metros. Ata dito Campionato desprazáronse cerca dunha vintena de padexeiros que para algúns deles era unha experiencia nova polo cambio de categoría. As medallas foron acadadas por Irene, ouro en muller Junior K1; Esther, prata en muller Veterana 50-54 K1; Adolfo, ouro en home Veterán 45-49 K1 e Xosé prata en home Veterán 40-44 C1. Outros resultados foron: en mulleres, Gema 4ª e Andrea 15ª en Junior K1; Laura 9ª en Senior K1. En homes, Rubén 7º, Diego 13º e Pablo 29º en Junior K1; Cascallar 16º e Javito 37º en Senior K1; Darío 16º e Pablo 30º en

Antón Pérez tras lograr o subcampionato scracht en Ourense

O betanceiro Antón Pérez clasifícase para o Campionato de España de scracht Os padexeiros do Clube que participaron no Campionato Galego Sub23 K1; Nef 7º en Veterán 40-44 K1; Julián 12º e Robertón 16º en Veterán 45-49 K1. Unha semana antes do Campionato Galego disputouse unha regata amigable celebrada en Cabanas sobre unha distancia de 5000 metros e na que a Federación Galega aproveitou

para facer un control sobre dita distancia. Nesa regata lográronse varios podiums. Irene 1ª e Gema 2ª en Junior K1; Laura 1ª en Senior K1; Esther 2ª en Veterana K1; Xosé 1º en Veterán C1 e Adolfo 2º en Veterán K1, aparte doutros resultados.

REDACCIÓN/ Deportes O golfista betanceiro Antón Pérez proclamouse subcampión scracht do Primeiro Puntuable Zonal Galicia vs Asturias disputado no Montealegre Golf de Ourense os días 22 e 23 de febreiro. Máis dun cento de xogadores disputaron este campionato

valedeiro para o acceso ao campionato de España que se disputará o próximo mes de xuño en La Manga (Murcia) e para o que Antón Pérez xa está virtualmente clasificado. Ademais, quedou como primeiro xogador galego na clasificación masculina scracht e logrou unha baixada de handicap de -4 quedando en 7,2.


PUBLICIDADE

BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2 02 0

25 B c


26 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2020

[@viajocomoquiero]

E

Somos Viajo Como Quiero, una pareja formada por una betanceira y un catalán de adopción a los que les apasiona viajar por encima de todo. En esta sección os contaremos curiosidades, anécdotas y experiencias vividas durante nuestros viajes que esperamos os gusten. Si te quedas con ganas de más puedes encontrarnos en: www.viajocomoquiero.com

n este primer artículo queremos contaros el ejemplo vivo de que “la unión hace la fuerza”, un tópico que cambió la vida de toda una comunidad y de todo un país. En nuestro viaje a Nueva Zelanda decidimos visitar expresamente el pueblo de Kaikōura (situado al noreste de la Isla Sur) porque, debido a su geología, es uno de los pocos lugares en el mundo en dónde se pueden realizar avistamientos de animales marinos muy especiales y como os podéis imaginar, después de un viaje tan largo, no queríamos perder por nada del mundo esta ocasión y más siendo unos apasionados del m u n d o m a r i n o co m o s o m o s nosotros. La bahía de Kaikōura es tan especial porque tiene un cañón muy cerca de la línea de costa con unas dimensiones espectaculares, de 1600 metros de profundidad y 5 km de ancho. Su proximidad con la costa hace que en este lugar haya un flujo importante de corrientes de agua cálida y

Una ballena en la bahía de Kaikōura / FOTO @viajocomoquiero f r í a , c re a n d o u n p a ra í s o d e nutrientes para orcas, ballenas jorobadas, cachalotes, leones marinos e incluso dicen, calamares gigantes. Durante muchos años, la población de Kaikōura, en su gran mayoría indígenas Ngāti Kuri de Kaikōura (una sub-tribu maorí de la tribu Ngāi Tahu, la más grande de la Isla Sur) vivían de la caza de cetáceos, concretamente de

A HERDADE DA PENELA

D

ous documentos dos Tumbos de Sobrado fan referencia e encabezan co título “Da herdade da Penela”, no entorno de Untia, aínda que non citan esta. Herdade pode ser herdanza, mais tamén “grande propiedade rústica, composta geralmente de montes, terra de semeadura e casa”, como di o diccionario Estraviz, e que pensamos é o acaído neste caso. A herdade da Penela fora doada por Urraca Lupi e os seus fillos a don Giloni Sancii (Xil Sánchez) en cen sólidos polo homicidio da súa filla e este doaralla ao bispo de Lugo don Iohannes, quen a deu para o mosteiro de Sobrado en 1152. Mais ao ano seguinte, Fernando Adefonso e a súa muller Lupa Fernandi sosteñen unha disputa cos monxes por esta posesión e, logo de serlle recoñecida a propiedade, acordan entregarlla a Sobrado por dereito perpetuo despois da morte de ambos os dous, pola salvación da súa ánima. Nesta área os monxes de Sobrado xa posuían propiedades e seguían recibindo ou mercando outras, como a compra que fan no 1200 a tres irmáns da familia Petri (quizais membros da importante familia noble Pérez de Traba) de tres quintas partes dunha cuarta dun casal que teñen con Petrus Nuniz. Pois ben, no asento que se fai desta propiedade no Tumbo das Cascas no século XVII, o monxe escribán pon na cabeceira Azea e aclara que neste lugar “entran las aceñas y la Penela”, situándoa no entorno da Acea. E nun foro que fan en 1634 sobre unha viña dise que está na Cruz de Penela, o que nos sitúa na zona alta que no documento latino chaman Travesa, cruce de camiños sinalado en tempos por un cruceiro. Nun documento de 1817 publicado polo cronista Núñez-Varela fálase de que no sitio da Penela é “en donde se halla la insignia del Rollo…”, a onde fora trasladada

COLABORACIÓNS

dende a Praza do Castro, e que deu nome á rúa. Temos, pois, que a extensión da Penela vai alongándose. Preguntándolle con toda intención, despois de infrutuosas pesquisas, ao amigo Manolo Vidal como se chamaba o sitio onde seus pais tiñan ampla horta e construíran unha casa, contestoume de primeiras Cal das Barras, por dar a ese camiño unha das entradas. Mais logo, ao dicirlle se non tiña outro nome, respostoume: A Penela. E deume unha explicación etimolóxica, de que viña da moita pena ou rocha pequena que alí había e da moita que quitaran seus pais para cultivar ben a horta. Efectivamente este é un dos significados de penela e consta a autorización dos frades en diversas épocas para estraer pedra de fincas que tiñan aforadas nese entorno que aínda ten varias con elevados muros. Mais tamén ten outro significado que ben podería casar coa zona vista dende abaixo: “pequena elevación ou altura do terreno; outeiro, lomba”. Sen embargo, nun mapa actual do catastro aparece escrito Penela unicamente sobre unha finca situada antes da Acea na parte superior do camiño e lindando co Cal das Barras por arriba. Un achádego indirecto cando buscaba outros datos veume dar nova luz sobre esta cuestión. Resulta que A Penela podería denominar no pasado un amplo espazo que iría dende esa zona baixa das aceas do río Mendo ata nada menos que a estrada de Castela nas inmediacións do Asilo Manuel Naveira, sobre o que o amigo José Luis Couceiro Vicos fixo un magnífico traballo, asilo reconvertido hoxe en complexo hosteleiro. Entre “Un puñado de noticias” que o corresponsal do xornal coruñés El Noroeste daba “Desde Betanzos” o 28 de agosto de 1912, destacábase esta:

cachalotes. Equivocadamente se creía que el aceite (espermaceti) que posee este animal en la parte frontal del cráneo y que les ayuda a mantener la flotabilidad, tenía propiedades curativas, además de su uso en la industria cosmética. Sin embargo, la prohibición de este negocio y el desconocimiento exacto de sus propiedades sumió a Kaikōura en un declive económico.

[XESÚS TORRES REGUEIRO] «Dase ya por segura la adquisición por la respetable viúda del filántropo brigantino D. Manuel Naveira, de la finca propiedad del farmacéutico don Francisco Lafont, enclavada en el punto llamado “La Penela”, frente al Cristo de la carretera de Madrid, para la edificación del Asilo de sordo-mudos que ha de levantarse por cuenta de la herencia del finado Sr. Naveira. Dicha finca mide 4.578 metros cuadrados». De maneira que A Penela –un topónimo hoxe reducido e case perdido– daría nome en orixe a un amplo espazo en forma poligonal que podemos inscribir entre o cruceiro da estrada de Castela, o desaparecido do Rollo, baixando cara A Acea, subindo logo cara o entorno da “Casilla” e voltando ao cruceiro inicial situado ao pé do antigo camiño real. O camiño de Cal das Barras, que conduce dende o cruce ou Travesa da Cruz da Penela a Roibeira, facía de eixo vertebrador deste importante espazo agrícola que abranguía casais, viñas, hortas, pumares e soutos e que sen dúbida era unha das mellores zonas do entorno de Untia, xunto coa inmediata montería do Frade, para a agricultura. Ademais, no fondal a explotación das aceas á beira do Mendo supuña un importante recurso do que os monxes sacaban tamén beneficio. E aínda é posible que A Penela chegase pola parte Norte ás inmediacións da desaparecida horta do convento de San Domingos. Urgorri Casado nun traballo publicado no Anuario Brigantino de 1982, e xa citado por nós nun artigo anterior, traslada inexplicablemente propiedades situadas neste entorno (tal o casal de Dombrete) nada menos que ao castro de Untia, a uns 400 metros de alí, confundindo a Travesa ou cruce da Penela coa rúa Travesa, interpretación que deron por válida acriticamente outros historiadores.

El líder de la tribu maorí Ngāti Kuri tenía la certeza de que los cachalotes tenían la respuesta a esta situación crítica que estaban viviendo y basándose en la leyenda de su antepasado Paikea (leyenda que dice que los fundadores de Nueva Zelanda habían llegado a la isla desde la Polinesia a lomos de una ballena Tohorā) convenció a toda la comunidad para que juntos crearan un negocio sostenible y respetuoso con el medio ambiente; en vez de vivir de la caza de ballenas, vivirían de su conservación. Las familias de la tribu hipotecaron sus casas, pidieron préstamos y entre todos compraron un barco turístico especializado en avistamientos de cetáceos. A día de hoy, se han convertido en una empresa premiada a nivel mundial por su sostenibilidad y conservación del medio marino de Kaikōura, líder en avistamiento de cetáceos y creadores de experiencias únicas que hacen que turistas como nosotros tengan unos recuerdos inolvidables.

A receita do mes

Receta cedida por Restaurante San Andrés

INGREDIENTES

Para la masa hojaldrada: 500 g de harina 375 g de mantequilla 10g de sal 1/4 litro de agua 1 kilo de naranjas de Bemantes Crema de almendras: 300 grs. almendra molida 150 grs. de mantequilla 150 grs. azúcar 6 yemas de huevo

ELABORACIÓN

1./ Con el hojaldre se cubre un molde de unos 30 cms. 2./ Se agrega la crema de almendras, y sobre ésta las naranjas en gajos evitando toda la piel blanca, 3./ Por encima se decora con tiritas de masa de hojaldre y ésta se pinta con yema de huevo y azúcar glas. 4./ Al horno medio por 45 minutos.


BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2 02 0

ESPECIALISTAS

27 Bc

He r b o r i s t e r í a María Luisa Pérez Iglesias · Óptica, Herboristería, Parafarmacia Selgas

NUTRIENTES BÁSICOS PARA LA SALUD DE LA GLÁNDULA TIROIDES (III) El mes pasado hablamos de la importancia de la alimentación para el cuidado de la tiroides. En esta ocasión explicaremos cuáles son los alimentos que pueden perjudicar la buena salud de la glándula tiroides.

Alimentos bocígenos Hay alimentos que contienen sustancias que pueden interferir en el funcionamiento de la tiroides y causar bocio. Son sustancias que tienen la capacidad de bloquear la absorción y utilización del yodo y, así, interferir en la formación de hormonas tiroideas. Cuando esto ocurre, la tiroides se hipertrofia, se hace grande para poder captar más yodo y formar las hormonas tiroideas para compensar la situación. Alimentos que contienen sustancias bocígenas son: *Crucíferas (en esta familia incluimos col, coliflor, brócoli, kale, coles de Bruselas, repollo, mostaza, rúcula, berro, nabo, rabanito…) El problema es la presencia en estas plantas de goitrógenos, compuestos que interfieren en la absorción del yodo y, por tanto, en la producción de hormonas tiroideas. Esto se agrava si además la persona tiene deficiencia de selenio (buenas fuentes de este mineral son el pescado, algas, vísceras…). Por otra parte, contienen principios desintoxicantes y anticancerígenos por lo que hay razones suficientes para ingerirlas habitualmente. Y además, los goitrógenos pierden actividad cuando se cocinan los vegetales. Lo recomendable es que una persona con la tiroides afectada no consuma grandes cantidades de esos vegetales en crudo. Por ejemplo, evitar la suma de muchas ensaladas, jugos verdes y batidos de

estas verduras crudas a diario, ya puede resultar en un consumo muy alto de goitrógenos. Pero un consumo regulado y variado es totalmente seguro y necesario ya que los aportes nutricionales de estos vegetales son indiscutibles. En el caso del brócoli, coliflor, coles de Bruselas o kale, priorizar el uso en cocido, y en caso de hacer jugos verdes procurar que las crucíferas no sean un componente habitual o que no estén en gran presencia. En el caso de vegetales fermentados consumir pequeñas cantidades de crucíferas y dar prioridad a la fermentación de otros vegetales, como las zanahorias, remolachas, cebollas, apio, hinojo, ajo, etc. En caso de no haber afección tiroidea, un consumo regular y variado de estos vegetales no presenta problema alguno y son un componente indispensable de una alimentación saludable. *Soja *Cacahuetes *Tapioca *Mijo El calor de la cocción ayuda a eliminar parte de estas sustancias; por lo tanto, se recomienda cocinar bien las crucíferas y el resto de alimentos, y evitar tomarlos crudos.

El gluten Parece que existe relación entre la sensibilidad al gluten y las afecciones tiroideas porque el organismo ve a gluten como un antígeno, una

sustancia extraña que hay que atacar, y esos anticuerpos afectan a la tiroides. Una recomendación para personas con algún problema en la tiroides es eliminar por completo, al menos durante 3-6 meses, el gluten en todas sus formas: panes, galletitas, pizzas, tartas, empanadas, repostería, etc. Pero algunas veces no basta solo con eliminar el trigo, el centeno o la cebada de la dieta. Si pasados los 3-6 meses no hay mejoría, habría que probar a eliminar por una temporada todos los cereales.

La soja Bajo el nombre de “soja”, están también todos los derivados como aceite de soja, harina, soja texturizado, proteína de soja, tofu, margarina, bebida de soja, salsa de soja, etc. Todos estos productos interfieren en el funcionamiento de la glándula tiroides. También tenemos soja o derivados en cereales de desayuno, barritas de cereal, aderezos industriales (mayonesas y otros), snacks, leches infantiles, diferentes alimentos vegetarianos que se presentan como “reemplazos de carnes” o de proteínas animales. La soja contiene una gran cantidad de isoflavonas, sustancias proteicas que muchas veces se han relacionado con problemas tiroideos. Parece que las isoflavonas de la soja pueden inhibir la actividad de la enzima tiroperoxidasa, necesaria para la síntesis de hormonas tiroideas, y se

C-15-004238

Dolores musculares, articulares, de espalda, de cabeza Problemas mandibulares Traumatismos Lesiones deportivas Problemas posturales Problemas viscerales relacionados con alteraciones mecánicas Problemas circulatorios Bebés (cólicos, plagiocefalias, …)

FÁCIL APARCAMIENTO · HORARIO FLEXIBLE

CITA PREVIA C/Brea 34, Edif. Trasdoval Bajo GUÍSAMO (BERGONDO)

628 44 09 77 www.rubalfisioterapia.es José María Carnero López OFTALMÓLOGO

Mª Vanessa Vara Fernández PODÓLOGO

NRS: C-15-003877

NRS: C-15-001621

Corresponsable de la Unidad de Oftalmología Pediátrica y Estrabología del Complexo Hospitalario Universitario de A Coruña (CHUAC) Oftalmología general Cirugía de catarata sin ingreso Cirugía endoscópica vía lagrimal

Podología general helomas, hiperqueratosis, papilomas... Pie diabético Estudio informatizado de la pisada Ortonixia (Correctores ungueales)

C/ Pintor Seijo Rubio, Portal 4-6 escalera 6 1º B 15300 Betanzos ·

981 77 49 26

puede ver relacionada con la elevación de la TSH y la aparición de hipotiroidismo. Además, es una legumbre que se relaciona mucho con la tiroiditis autoinmune. Aparte, contiene bocígenos que bloquean la síntesis de hormonas tiroideas e interfieren en el metabolismo del yodo. Por ello es importante evitar la soja en cualquiera de sus “formas” por lo menos durante 6 meses. Al cabo de ese tiempo, si se desea incorporar algún alimento que tenga soja, debe ser orgánico y fermentado. En caso de no haber problemas tiroideos, el consumo de natto, tempeh, miso, salsa de soja correctamente fermentados, a partir de soja orgánica, pueden ser un buen aporte a la alimentación, con nutrientes y bacterias beneficiosos para la salud.

Azúcar El consumo excesivo de azúcares es un gran problema para la salud. En las afecciones tiroideas puede aparecer una glucemia inestable, y si esto no se regula, con el tiempo puede aparecer una resistencia a la insulina. La primera medida sería eliminar el azúcar blanco y los innumerables alimentos industrializados que lo contienen: cereales para desayunos, galletitas, productos de

panadería industrial, golosinas, zumos y bebidas azucaradas, gaseosas, snacks, mermeladas, helados, salsas, etc. Pero es importante saber que habiendo una glándula tiroidea en disfunción, tampoco es muy conveniente usar azúcar mascabado u otro azúcar integral, ni miel o sirope, porque pueden seguir afectando la glucemia. Cualquier ingesta excesiva de azúcares va a desequilibrar la glucosa en sangre.

Lácteos Los lácteos industriales están homogeneizados y/o pasteurizados, y con estos procesos se pierden enzimas y bacterias saludables y los nutrientes pierden biodisponibilidad. La leche natural (preferiblemente ecológica) y más aún el kéfir de leche cruda son fuentes importantes de nutrientes como el yodo, el selenio y la tirosina, muy recomendables en personas con la tiroides afectada y además, son clave en la restitución de la microbiota, que suele estar bastante alterada. En el próximo artículo hablaremos de algunos hábitos como el tabaquismo o el sedentarimso que también pueden ser perjudiciales para el buen funcionamiento de la tiroides.


2 8 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2020

CLÍNICA KOREA HAN C I T A P R E V I A

SAÚDE

Dirección: Calle Rollo, Nº 27 - 1º 15300 Betanzos Teléfonos: 690039333 / 646390497

Antonio Asensi Pernas · Médico de Familia del Centro de Salud de Betanzos

ACUPUNTURA - MASAJE C/Doctor Fariña, 12 bajo 981 77 05 00 BETANZOS (A Coruña)

C-15-001435

CIRUGÍA GENERAL Y DEL APARATO DIGESTIVO       

ESPECIALISTAS

Cirugía de pared abdominal Cirugía Proctológica Cirugía de vesícula biliar por laparoscopia Patología de mama Patología digestiva Patología proctológica y de suelo pélvico Úlceras y heridas crónicas

UTILIZAR INTELIGENTEMENTE LOS SERVICIOS DE SALUD ES VITAL PARA GARANTIZAR SU CALIDAD Y SOSTENIBILIDAD

A

frontar la preocupante pirámide poblacional invertida es uno de los mayores retos a los que se debe enfrentar el sistema sanitario español. Según datos de proyecciones del INI para el año 2033, uno de cada cuatro habitantes de nuestro país tendrá más de 65 años y hasta un 12 % de la población vivirá sola. También seguirá el aumento progresivo de las enfermedades crónicas, en parte motivado por la creciente esperanza de vida (hombres 82.9, mujeres 87.7 años) y, como no, el gasto farmacéutico que seguirá su tendencia alcista. Recordemos un dato: la sanidad se lleva en las distintas Comunidades Autónomas nada menos que entre un 30-40 % de sus presupuestos y su tendencia sigue al alza. Ante este panorama, en un horizonte no muy lejano, nuestros políticos deben ingeniárselas para garantizar la sostenibilidad de nuestro sistema sanitario, reconocido como uno de los mejores de Europa. Uno de los objetivos de nuestro Sistema Nacional de Salud (SNS) consiste en mantener su c a rá c te r d e u n i ve r s a l i d a d pública y gratuita, además de garantizar su sostenibilidad (Real Decreto-Ley 7/2018 de 27 julio, relativo al acceso universal al SNS).

info@ibogar.es

Para conseguir afrontar el desafío de sostenibilidad es vital la innovación sanitaria de la industria farmacéutica, para seguir g a ra n t i z a n d o una atención sanitaria de calidad, reduciendo las enfermedades crónicas, complicaciones derivadas de ellas e ingresos hospitalarios (la Industria Farmacéutica de nuestro país ocupa el segundo puesto en inversión I+D). Nuestros políticos y gestores deben luchar por dotar a nuestra sanidad de una financiación cercana al 7% del PIB para recuperarse de los recortes sufridos. También establecer que el crecimiento del gasto en farmacia sea inferior al de los presupuestos sanitarios (entre el 2014-2017 no ha dejado de crecer situándose en un 14% del gasto total y 22% en gasto de nuestros hospitales).

Centro

GIGIA IRENE IGLESIAS

Clínica Dental Pardellas

Clínica Dental

PARDELLAS Nº de colexiados: 15001293 e 15001602 Nº de rexistro sanitario: C-15-001500

Osteopatía Psiconeuroinmunología Clínica (PNI) Edif. La Torre Av. Jesús García Naveira 3 · 8º Dcha. · BETANZOS

604 006 305

Por parte de los médicos deben concienciarse en una utilización más racional de medicamentos evitando la sobreprescripción, así como de la sobreutilización de pruebas complementarias, que se estima no están justificadas hasta en un 30%. Desde la Atención Primaria, que es la base de nuestro sistema de salud, los profesionales deben tener recursos humanos y materiales suficientes para hacerla más re s o l u t i va , d e b i e n d o d e intensificar las actividades de promoción y prevención de salud. Los gestores sanitarios deberán poner límites a prácticas no deseables de la industria relativas tanto a precios como desabastecimientos de fármacos. Por parte de los usuarios, es fundamental que eviten la sobreutilización de los servicios y que cuiden de su salud llevando unos estilos de vida saludables. Porque utilizando inteligentemente los recursos asistenciales, colaboras a recibir una atención de calidad y favoreces su sostenibilidad de la que nos beneficiamos todos. La sanidad que ha sido siempre valorada como uno de los mejores servicios por la ciudadanía, nos pide ahora ayuda a pacientes y población en general para garantizar su calidad y sostenibilidad en todas las edades. La sostenibilidad del sistema sanitario siempre ha e st a d o g a ra n t i z a d a y l o estará, pese a los recortes y ajustes, debiéndose siempre garantizar su supervivencia en el parlamento.

Tratamento integral da túa boca coa última tecnoloxía: ORTOPANTOMOGRAFÍA DIXITAL Especialistas en ciruxía e implantes cos tratamentos máis novedosos Arreglamos a rotura da súa prótesis nunha hora Financiación inmediata a su medida sen intereses

CLÍNICA PODOLÓXICA Laura María Pita Paz

Pida a súa cita no 981 77 13 26

Colegiado nº743

Callos · Durezas · Pé Diabético · Uña encarnada...

981 775 163 (CONSULTA PREVIA CITA)

Rúa Caneiros, 3 baixo dereita Clínica Dental Pardellas

Clínica Dental Pardellas

Clínica Dental Pardellas

Clínica Dental Pardellas

Clínica Dental Pardellas

Clínica Dental Pardellas

Clínica Dental Pardellas

Clínica Dental Pardellas

Clínica Dental Pardellas

Clínica Dental Pardellas

Clínica Dental Pardellas

C/Rollo, 3-1º Izda. · 15300 Betanzos


BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2 02 0

ESPECIALISTAS

CLINICA DENTAL Mª. del Pilar Viqueira Amor

MA S C O TA S Mar Outerelo Salorio · CocoDiseño - www.cocodiseno.es Hola, me llamo Garfield y soy el gato de CocoDiseño. Os voy a contar lo que nosotros no deberíamos comer. Todos los que tenéis un gato en casa nos consideráis un miembro más de la familia. Esto no puede ser sinónimo de "como igual que todos vosotros".

11 ALIMENTOS PROHIBIDOS PARA TU GATO Nosotros, al igual que a veces sucede con algún miembro de la familia, debemos disponer de una dieta equilibrada y adaptada. Por eso no debéis caer en la tentación de servirme cualquier comida. Los veterinarios recomiendan el pienso seco por ser el más completo para nosotros y en el mercado puedes encontrar infinidad de marcas. Asesórate con el veterinario de cuál es el tipo y la marca más adecuada, siempre adaptada a nuestra edad. Lo que sí es IMPRESCINDIBLE es que recordéis que hay alimentos tóxicos que NUNCA debemos ingerir. A continuación os detallo una lista de los más nocivos: EL CHOCOLATE: puede ser mortal porque contiene una sustancia (teobromina) que causa un aceleramiento de los latidos de nuestro corazón, estimulando nuestro sistema nervioso central y contrayendo las arterias. Eso nos provocaría un infarto. EL ALCOHOL nos pondrá nerviosos y nos volveremos agresivos, hiriéndonos. El único líquido apto para nosotros es el agua. LA LECHE nos encanta pero solo es recomendada en la fase de lactancia. Nosotros los gatos, como todos los mamíferos, somos intolerantes a la lactosa en la etapa adulta. Si fuese necesario amamantar un cachorro, existen en el mercado leches específicas para gatos. La leche de vaca está totalmente prohibida para nosotros porque no poseemos una encima llamada (lactasa), necesaria para disolver el azúcar que contiene la leche y esto podría provocarnos vómitos, diarrea y otros problemas estomacales.

Recuerda que la comida de los perros no es apta para nosotros. Los gatos tenemos necesidades diferentes a los perros, tomamos más proteínas y más vitamina A; las cuales no aparecen en las dosis necesarias en el pienso para perros. Si un día, excepcionalmente, nos dáis pienso del perro no pasa nada pero recordad que nunca se convierta en una costumbre. De la misma manera sucede con la comida humana. Evidentemente hay excepciones y un poco de pollo o pescado cocido no nos hace mal (nunca vísceras). Con lo que si debéis de tener extremo cuidado es con los huesos y espinas. Pueden atravesarse y quedarse atascados en nuestro esófago o intestino con resultados desastrosos que suelen necesitar cirugía.

EL JAMON Y OTRAS CARNES SALADAS son altas en grasas y el exceso de sal puede provocarnos serios dolores de estómago u otras complicaciones de tipo renal con el tiempo. LA CEBOLLA Y EL AJO contienen disulfidos que dañan los glóbulos rojos de nuestra sangre y pueden causarnos anemia hemolítica u otras complicaciones como incoordinación al caminar, taquicardia, dificultad respiratoria o debilidad. LA CAFEINA tiene sustancias que estimulan nuestro sistema nervioso central y el cardiaco. En pocas horas puede causar vómitos, hiperactividad, taquicardias e incluso la muerte. LOS AGUACATES son muy grasos y en casos extremos pueden provocar pancreatitis. EL ATÚN, aunque no es un producto prohibido, sí se debe tener en cuarentena ya que no contiene taurina, imprescindible para mantener la fuerza y una función normal. El abuso del atún en nuestra dieta, sin aportar otros nutrientes, hará que desarrollemos con los años problemas cardiacos. LAS PASAS Y LAS UVAS pueden provocar problemas renales. Los síntomas

CLINICA DENTAL

Dr. Enrique Núñez Núñez MÉDICO ESTOMATÓLOGO

Pza. Hnos. García Naveira, 7-2º - Telf. 981 774281-BETANZOS Telf. 981 673008 - SAN TIRSO - Abegondo

29 B c

son los típicos de una insuficiencia renal aguda con vómitos, diarrea, letargia y elevada ingestión de agua. LA SOBRAS DE COMIDA HUMANA no nos proporciona ningún nutriente y a la larga puede convertirse en un hábito dañino para nosotros y molesto para ti. LAS GALLETAS Y BOLITAS DE PIENSO PARA ADIESTRAMIENTO no se nos deben de dar entre horas ya que actúan como premios que refuerzan el buen adiestramiento y si nos las dáis alegremente acabaremos confundidos. Una vez que habéis tomado buena nota de lo que no debemos comer los gatos, deberíais de recordar una última cosa. Los gatos necesitamos purgarnos para expulsar las bolas de pelo. Como bien sabéis, éstas se generan por el cotidiano acicalamiento e higiene que mantenemos. En casa, a veces, tenéis plantas que no deberiamos de ingerir porque nos envenenaríamos. Pero de ello os hablaré en el próximo artículo. Lo ideal sería tener en una maceta plantada hierba específica para gato y, si no, es posible incorporar en nuestra dieta algún pienso especifico para las bolas de pelo.

Médico Estomatólogo - Dentista Coleg. nº 372

C/Dr. José Fariña, 2 - 2º B - Telf. 981 77 31 08 · BETANZOS


3 0 Bc

PULSO

BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2020

de

OPINIÓN

ece aos partidos "Betanzos e a súa comarca" ofr ión Municipal este que forman parte da Corporac s op inió ns sob re esp azo pa ra exp res are n as súa como é neste caso, temas propostos polo xornal ou, que cada un dos sobre cuestións de actualidade grupos considere de interese.

opinión

POLÍTICO

"Betanzos e a súa comarca" non se responsabiliza das opinións manifestadas polos partidos políticos nesta sección Betanzos pechou as celebracións do 800 aniversario do traslado da cidade. Foi un ano especial, como cidade e como concello. Un ano que serviu para poñer en valor a historia, cultura, raíces, e tradicións. O programa de celebracións concluíu co concerto de Leo Nucci pero o noso desexo é que esta celebración non pare aquí. Non é un punto e final, senón, un punto e seguido. Este 800 aniversario serviunos a todos e todas para reforzar o noso sentimento de orgullo betanceiro e para coller UN ANO PARA folgos para seguir avanzando na promoción de Betanzos. Un punto NON ESQUECER de inflexión para poñer en marcha proxectos que sexan importantes para o crecemento do concello. Foron doce intensos meses que serviron para lembrar e reivindicar o papel de Betanzos na historia de Galicia; e para facer universal o noso patrimonio, material e inmaterial e, por suposto, os valores que marcan o carácter dunha cidade que quere converter ese pasado nunha das claves do noso futuro. Foi un ano no que se sucederon múltiples eventos en todos os ámbitos; actividades que nos valeron para repasar a historia, con conferencias e ciclos. Eventos culturais, como o certame extraordinario de Balconadas ou exposicións; eventos musicais, a través de grandes concertos como o de Carlos Núñez, o de Luz Casal, a Sinfónica de Galicia, ou da Orquestra Gaos; da Banda Municipal ou da Escola Municipal de Folclore coa interpretación, despois de máis de cen anos, das catro danzas gremiais xuntas, ata chegar ao concerto con Leo Nucci. Infinidade de citas deportivas que levaron o selo do 800 aniversario, ou eses eventos que forman parte da nosa programación anual como a Feira Medieval, as festas patronais, a Semana da Tortilla, ou a Semana do Cinema, nos que en todos eles estivo moi presente esta celebración do 800 aniversario. No balance, hai que lembrar que unha parte fundamental serviu para promocionar a cidade a través dos sorteos de Lotería transmitidos por televisión para toda España, ou distintos programas de televisión con protagonismo para Betanzos, que fixeron un ano único no tocante á promoción.

A Asociación de Comerciantes e Empresarios de Betanzos Centro Comercial Aberto representa, xestiona, promociona e defende os intereses do comercio e das empresas de Betanzos.

ACEBE CCA Unha infraestrutura creada e en constante evolución. Un equipo técnico e humano con formación e experiencia. O vínculo de unión entre o sector comercial e empresarial de Betanzos e as institucións locais, provinciais e autonómicas.

El 5 A puede abrir dos escenarios políticos en el Parlamento de Galicia: Feijóo, o el PSOE unido a los rupturistas independentistas que no defienden a Galicia. Como es sabido, al socialismo le vale todo lo que no sea moderación. El futuro político, económico y social de Galicia pocas veces ha estado tan claro y tan pendiente de muy pocos votos. Feijóo, ha encabezado en los últimos años una Revolución Moderada al frente de la Xunta. Un Feijóo que encaró los peores FEIJÓO, LA ESTA- años de la crisis económica con BILIDAD DE GALI- firmeza, moderando el gasto público, pero atendiendo el dereCIA cho de los ciudadanos a los servicios básicos. El resultado de esta Revolución Moderada de Feijóo al frente de la Xunta es esta: Menos endeudamiento que la mayoría de las Comunidades Autónomas. Galicia ocupa el 5º lugar, con solo el 17,8 %. Un 26% por debajo de la media nacional. Menos paro en global, para las mujeres y para los jóvenes. Un desempleo del 11,7% en la actualidad. Una cifra que está un 14,8% por debajo del promedio de desempleo del total nacional. Más empleo para la mujer, un 47,3% de la ocupación, frente al 45,9% de media en el conjunto de España. Menos impuestos. El Impuesto de Sucesiones tuvo una bonificación de hasta el 99% en 2016. Los tipos autonómicos del Impuesto de Transmisiones Patrimoniales se redujeron del 8% al 7% en la compra de vivienda usada habitual y del 4% al 3% para adquisiciones por parte de jóvenes y familias numerosas. Más crecimiento. La economía de Galicia crece. La previsión realizada por Autoridad Independiente de Responsabilidad Fiscal para 2019 apunta que la economía gallega creció un 1,8% durante el pasado curso. Para 2020, la AIREF espera que Galicia iguale el ritmo de crecimiento contemplado para toda España. Estamos en esa encrucijada en la que la Revolución Moderada de Feijóo puede tener el apoyo mayoritario de los gallegos y las gallegas o, por el contrario, que una minoría de votos produzca un Cambio Innecesario que lleve a Galicia al retroceso. La decisión es nuestra, por Galicia.

FAITE SOCIO por só 15€/mes

981 77 45 74 Tickets de aparcamento con descontos para soci@s no parking de Betanzos. Cursos de formación para @s nos@s asociad@s a través da Cámara de Comercio. Posibilidade de promoción a través das nosas RRSS, a nosa web e outros medios.

www.comerciodebetanzos.com

O centro de saúde do Carregal quedou novamente sen pediatría polas tardes e cada vez que falta persoal médico- por vacacións, baixas ou permisos- quedamos sen atención, porque Feijóo decidiu non repoñer as baixas. Ao CEIP Vales Villamarín cambiáronlle aínda o pasado ano unha parte da uralita orixinal dos 70 e das vellas fiestras de madeira. Queda outro tanto. Mentres as nosas crianzas padecen un edificio antigo e mal illado. O novo aulario, de apenas seis anos, ve como ciclicamente aulas ou comedor sofren pingueiras menO D Í A 6 D E tres o PP na Xunta e o PSOE no conABRIL NON VALE cello están máis ocupados en botar culpas que en buscar solucións. CHORAR! O IES Francisco Aguiar cambiou ventás cando sobraban doutro instituto do país, reaproveitadas. Ten humidades en aulas, filtracións, falta de espazos. A Xunta só deu marcha atrás en retirar docentes do IES As Mariñas tras a reacción da comunidade escolar e a nosa denuncia no Parlamento. O PP leva desde 2011 para declarar Ben de Interese Cultural o Pasatempo. Aínda non dispuxo de cartos, a pesar de promesas de campaña e acordos no Parlamento, para rehabilitalo. Mentres segue a caer. A ría tiña que estar completamente saneada en 2015, segundo a lexislación europea. En pleno 2020 non o está nin hai previsión de pechar o saneamento en todos os concellos para que a ría poida ampliar a súa capacidade produtiva ao deixar a contaminación no pasado Levamos 10 anos sen centro de día público en Betanzos a pesar de Feijóo prometer que o teriamos cando acabase o seu primeiro mandato presidencial. Está rematando o terceiro. Coa aplicación da Lei de dependencia paralizada, e coa Lei contra violencia machista sen fondos para facela efectiva. Peores servizos públicos que hai dez anos. Peor comunicados que hai unha década. Os salarios e pensións máis baixas. Estragouse o sector agrogandeiro, cun potencial que podía facer punteira a nosa comarca. A década de Feijóo non só foi unha oportunidade perdida, foi un paso atrás. As galegas precisamos un cambio real para empezar a construír unha Galiza máis xusta, con oportunidades, con benestar social, con igualdade e na que poder vivir e traballar. No BNG, con Ana Pontón, temos un proxecto serio e solvente e unido. Demostramos alí onde gobernamos que somos capaces de transformar en positivo para mellorar a vida das persoas. E con este aval imos pedir a confianza das galegas o cinco de abril. Para non chorar o seis!

BENEFÍCIATE DOS NOSOS SERVIZOS

Unha páxina web na que promocionar e informar sobre a actividade da asociación e dos seus integrantes e cun espacio propio gratuito para cada asociad@. Betanzos e a súa comarca, un medio de comunicación propio, cunha tirada de 11.000 exemplares distribuídos por toda a comarca, @s soci@s teñen prezos vantaxosos na contratación da publicidade.

Convenios con bancos, empresas, entidades... e con condicións vantaxosas para @s soci@s Información e asesoramento sobre novidades legais relativas a cada sector, subvencións, cursos… Organización periódica de campañas e actividades de promoción do comercio e das empresas locais.


BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2 02 0

ANUNCIOS BREVES

31 Bc

ANUNCIOS BREVES ■ ENSINO CLASES PARTICULARES todos los niveles (Primaria, Secundaria, Bachillerato, Ciclos, Universidad). Dificultades de aprendizaje, alteraciones del lenguaje. PEDAGOGA, LOGOPEDA. Tlf. 606438224 CLASES DE INGLÉS a domicilio: todas las edades; apoyo escolar; conversación. Licenciada en Filología Inglesa. Tlf. 653288166 PROFESORA NATIVA DE INGLÉS da clases personalizadas desde Primaria a Bachiller. Tlf. 630538981

ponde cualquier pregunta. Seriedad. Claridad. Tlf. 638625976 REALÍZANSE PORTES E MUDANZAS. Ámbito co m a rc a l e n a c i o n a l . Samuel. Tlf. 676082325 www.samuelportesespecializados.com SE REGALA tierra de desmonte ideal para relleno. Tlf. 676497696. RELOJERO, diplomado en Suiza, arregla y restaura relojes antiguos, de pared y bolsillo. Arreglo también relojes automáticos, cronógrafos, sumergibles, control hermetismo. Garantía. Tlf. 981773657

■ VENDAS VARIAS

■ BUSCAN TRABALLO SE OFRECE cuidadora de personas mayores por horas o como interna. Buenas referencias. Tlf. 635446025

■ VARIOS TAROT. María. También C A R TA S A S T R A L E S . Aclara tus dudas: pasado, presente, futuro. Se res-

SE VENDE leña seca de carballo y mixta en hachas (a medida). Transporte a domicilio. Tlf. 645583256.

■ ALUGUERES ALQUILO en Betanzos, pequeño apartamento amueblado, calefacción, TV. etc. Tlf. 629291440 ALQUILO almacén en C/ Venezuela 11-13. 70 euros/ mes. Tlf. 639452156

■ FONTELA 2000 · 981773710

S E A LQ U I L A o V E N D E granja con licencia en A Espenuca, de 120x12 metros. Con vivienda y terreno. Económico. Tlf. 619271908

BETANZOS PISOS Y CASAS: Chalet de 390 m2, 3 plantas, cocina, salón, comedor, 5 dormitorios, 3 baños y terraza con galería. Finca cerrada de 1.600 m2 con piscina, almacén y bodega. Soleado y con bonitas vistas. 400.000 €. Chalet de 346 m2, 3 plantas, 4 dormitorios, cocina, salón, comedor , 2 baños y cuarto de lavandería. Finca cerrada de 1.179m2 ajardinada. Soleado. 263.000 €. Piso 1º de 101m2 a estrenar, 3 dormitorios, 2 baños, cuarto de plancha, cocina amueblada y salón comedor. Armarios empotrados, calefacción. Ascensor y trastero. Soleado y vistas al Mandeo. 115.000 €. Piso 7º con ascensor. Cocina amplia, salón con salida a terraza, 2 dormitorios amplios, 2 baños, plaza de garaje. Todo exterior, con bonitas vistas. 140.000 €. Piso 3º con ascensor. Cocina amplia con tendedero, salón, 3 dormitorios con armarios, 2 baños, garaje. Todo exterior. Piscina privada. Bonitas vistas. 160.000 €. Casa de 251 m2 en 2 plantas, 5 dormitorios y 3 baños. Calefacción y agua caliente de gas-oil. Finca de 2.372 m2, con vistas hacia Betanzos, situada en Castro. 250.000 €. Alquiler y venta plazas de garaje en Betanzos desde 40 € y desde 10.000 €. Piso 2º de 107 m2, cocina, cuarto de lavandería, salón-comedor, 3 dormitorios y 2 baños. Ascensor, garaje y trastero. Todo exterior. Situado en el centro de la Plaza. 180.000 €. Piso 5º de 80m2 sin ascensor, céntrico, reformado, 3 dormitorios, baño, salón y cocina amueblada. 45.000 €. Piso 3º de 77 m2, cocina-salón separada con puerta de cristal corredera, 3 dormitorios, baño, ascensor y garaje. Zona comercial. Exterior y luminoso. 118.000 €. Piso 3º sin ascensor, 110 m2, 4 dormitorios, dos baños, cocina, salón-comedor, tendedero y trastero. Todo exterior y soleado. 72.500€.

■ VIVENDAS VENDAS SE VENDE PISO luminoso y acogedor en centro histórico. 90 m 2. 2 dormitorios, amplio salón-comedor, gran cocina, 2 baños, balcón y espacioso hall. Plaza de g a ra j e y a s c e n s o r. T l f. 679705473 VENDO PISO amueblado en Padre Francisco Blanco. 2 habitaciones, comedor y amplia sala. Todo renovado. 4º D. Tlf. 619027399 SE VENDE PISO en Calle Castelao. 2 habitaciones, 2 baños, sala, cocina, garaje y trastero. Con calefacción. 68m2. Tlf. 687996590 SE VENDE PISO en Rosalía de Castro. 4 dormitorios, salón-comedor, 2 baños, cocina, patio, trastero y p l a z a d e g a ra j e. 1 º co n ascensor. Opción amueblado. Tlf. 686732430 SE VENDE PISO en Rúa Castelao, número 1, 116 m útiles, 3 habitaciones, 2 baños, amplia plaza de garaje y trastero. Tlf. 687494709

CASAS, CHALETS, FINCAS Y PISOS EN AFUERAS Paderne, Zona pedrido.- Casa de 297 m2, dos plantas más bajo cubierta, 5 dormitorios, 3 baños. Calefacción propano. Armarios empotrados. Finca de 1.369 m2. 270.000 €. Abegondo, Limiñon, Casa de 237 m2, dos plantas, 3 dormitorios, 2 baños, terraza. Finca de 1.100m2 cerrada. Piscina. 170.000 €. Oza-Cesuras.- Casa de 387 m2, 2 plantas, cocina, salón, comedor, 5 dormitorios, armarios empotrados, calefacción eléctrica. Finca de 2.000 m2 cerrada con garaje y porche 285.000 €. Coirós.- Casa para reformar de 189 m2 en dos plantas, 5 dormitorios, 2 baños, cocina, salón. Finca de 1.700 m2 llana y soleada. 110.000 €. Paderne. Casa de piedra 327m2 para reformar. Finca de 804 m2 con hórreo, alpendres, horno de piedra. Soleada y con bonitas vistas. 50.000 €. Sada. Fontan. Apartamento, 2 dormitorios, 2 baños, garaje, trastero, patio. 75.000 €.- Tel. 98162.29.99. Aranga.- Casa rústica de 116 m2, 2 plantas, cocina, salón, 3 dormitorios, 3 baños. Finca cerrada de 1.300 m2, con garaje y almacén. A 7 minutos de autovía en Coirós. 185.000 €. Oza dos Ríos.- Mandaio. Casa de 211 m2, 2 plantas. Cocina, cocina office, salón con chimenea, salón, 5 dormitorios, 2 baños y galería. Finca de 4.000 m2 cerrada con piscina. A 1 minuto centro Oza. 200.000 €. Porzomillos.- Casa de 192 m2, 2 plantas, Porche, salón-comedor con lareira, cocina amplia, salón, dos dormitorios y un baño. Finca cerrada de 1.180 m2. Situada a dos minutos de la entrada de la autovía. 250.000 €. Collantres-Coirós.- Casa de 69m2 sin terminar , 2 plantas. Semisótano de 21 y planta baja de 48m2. Finca de 1.351m2, bien situada.A tres minutos de Betanzos.70.000 €. Fincas en Coirós de 1.002m2, 1.054m2 y 1130m2 edificables. Llanas y soleadas. Alcantarillado, agua y luz. A un minuto de la entrada autovía. 41.000€ /parcela.

Información e prezos válidos agás erro tipográfico

Betanzos e a súa comarca

Publicación mensual de distribución gratuíta. 11.000 exemplares. DEPOSITO LEGAL ◗ C-1555 / 92 EDITA ◗ Asociación de Comerciantes e Empresarios de Betanzos Centro Comercial Aberto (ACEBE CCA). DIRECTOR ◗ Mariano García ENDEREZO ◗ Praza Mestre Xosé Dapena, 1 baixo CONTACTO ◗ Telf: 981774574 - 618829804 · e-mail: periodico@comerciodebetanzos.com PUBLICIDADE ◗ publicidade@comerciodebetanzos.com, Carmen Miragaya Losada, Santiago Rodríguez Golpe REDACCIÓN ◗ Mª Isabel Souto Medín. COLABORADORES neste número ◗ Mercedes Casanova, Jesús Ramos, Espazo Xove Betanzos, Carmen Núñez, Xesús Torres, Mª Luisa Pérez Iglesias, Antonio Asensi Pernas, Mar Outerelo Salorio, @viajocomoquiero. COLABORADORES GRÁFICOS ◗ Arume, Unsplash, Freepik, Pixabay. REPARTO ◗ Servicio Postal Coruña S.C.

Betanzos e a súa comarca non se responsabiliza das opinións manifestadas polos seus colaboradores. Queda prohibida a reproducción total ou parcial dos textos publicados en Betanzos e a súa comarca por calquera outro medio sen a autorización expresa e por escrito do editor.

Enderezos electrónicos Redacción: periodico@comerciodebetanzos.com Publicidade: publicidade@comerciodebetanzos.com

Asociación de Comerciantes de Empresarios de Betanzos · ACEBE.CCA: 981774574 · Concello de Betanzos:981770011 · Servizos Sociais: 981770707 · Policía Local Urxencias: 981770602 Información: 981770694 · Protección Civil: 981774742 · Servizo de limpeza: 981771428 · Bombeiros 112: 981775153 · Biblioteca: 981771946 · Museo das Mariñas: 981773693 · Arquivo Histórico: 981773692 · Oficina Municipal de Información Xuvenil: 981771300 · Oficina de turismo: 981776666 · Urxencias médicas: 061 · Centro de saúde de Betanzos Teléfonos de cita previa: 981772556 · 981772673 · Servizo Municipal de Augas (VIAQUA): 981772112

· Fenosa Averías (24H): 901404040 · Oficina de Correos: 981771888 · Servizo de Recadación Deputación Provincial: 981771835 · Axencia Tributaria: 981776516 · Rexistro da Propiedade: 981770212 · Xulgados XULGADOS DE 1ª INSTANCIA Nº 1: 881881405 Nº 2: 881881411 Nº 3: 881881425 Nº 4: 881881440

COLEXIOS - CEIP VALES VILLAMARIN: 881880237 - CENTRO PAI MENNI: 981770056 - I.E.S. AS MARIÑAS: 881880254 - NTRA. SEÑORA DEL CARMEN ATOCHA: 981770452

- I.E.S. F. AGUIAR: 881960165 - GARDERIA MUNICIPAL: 981772552 - GALIÑA AZUL: 645258628 - ESCOLA INFANTIL "NENO XESÚS": 981772586 PARADAS DE TAXIS - PRAZA DE GALICIA: 981770202 - RADIO TAXI BETANZOS: 981774990 (Servicio 24 horas) - TELE TAXI: 981771515 ESPAZO XOVE: 881880279 FARMACIAS - COUCEIRO: 981770103 - RICARDO CAMPOS (Soportais): 981770304

- LEIS: 981770656 - GALERA: 881986227 - AS CASCAS: 881986171 HORARIO DE MISAS - SANTO DOMINGO Laborables: 19.30 h Festivos: 12.00 h e 19.30 h - SANTA MARÍA DO AZOUGUE Festivos: 13.15 h - OS REMEDIOS Festivos: 10.30 h - MADRES AGUSTINAS Laborables: 10.00 h Festivos: 9.00 h - SAN FRANCISCO Festivos: 18.30 h

- SAN MARTIÑO DE BRAVÍO 1º sábado: 18.00 h - A ANGUSTIA 3º sábado: 18.00 h - SAN MARTIÑO DE TIOBRE 4º sábado: 18.00 h Despacho parroquial: 981770462 FARMACIAS DE GARDA - AS CASCAS (ata o 6 de marzo) - LEIS (do 6 ao 13 de marzo) - COUCEIRO (do 13 ao 20 de marzo) - RICARDO CAMPOS (do 20 ao 27 de marzo) - A GALERA (do 27 de marzo ao 3 de abril)


e a súa comarca

BETANZOS


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.