Marzo de 2021. Ano XXIX / Nº 340. 10.000 exemplares de distribución gratuíta. DEPOSITO LEGAL ◗ C-1555 / 92.
www.comerciodebetanzos.com AXUDAS
ÚLTIMA HORA
O Goberno autonómico destina 75 millóns de euros no II Plan de Rescate a autónomos e empresarios A Xunta activou o II Plan de Rescate para persoas autónomas, microempresas, hostalería e outras actividades especialmente pechadas por mor da pandemia. As diferentes liñas de axudas suman un total de 75 millóns de euros. Páx. 3
Carlos Arévalo / ARUME (Arquivo)
Carlos Arévalo imponse no selectivo de K1 200 para as Olimpíadas de Tokio O padexeiro do C.N. Ría de Betanzos, Carlos Arévalo, gañou as dúas probas do selectivo de K1 200 que lle outorgan a praza para os Xogos Olímpicos de Tokio. Arévalo impúxose nas dúas series por diante do bicampión olímpico Saúl Craviotto. No selectivo organizado pola Real Federación Española de Piragüismo, que se disputou o xoves 4 de marzo no encoro de Trasona (Asturias), competían os seis deportistas españois que aspiran a formar parte do K4-500 nas Olimpíadas. De lograr a praza no K4, Arévalo podería dobrar a súa participación nos Xogos Olímpicos. Máis información no próximo número
PASATEMPO A Xunta informa da próxima contratación do Plan Director que guiará a restauración do Pasatempo
A Plataforma SOS Hostelería Betanzos saíu á rúa para reclamar un plan de rescate / ARUME
O Concello anuncia un segundo plan de axudas ao comercio e á hostalería Un segundo plan de axudas aos sectores máis afectados polas restricións da pandemia e a creación dunha mesa de traballo para programar novas actuacións de promoción do comercio e da hostalería locais, foron as principais medidas do Concello en resposta ás recentes mobilizacións da plataforma SOS Hostelería Betanzos ás que se sumaron hostaleiros e comerciantes para facer visible a súa
precaria situación económica. Os afectados reclamaban un plan de rescate no que se impliquen todas as administracións: a estatal, a autonómica, a provincial e a municipal. Varios centos de persoas se manifestaron os días 18 e 24 de febreiro para pedir solucións á crise económica que están a padecer como consecuencia da situación sanitaria. Páx. 9
Dálle vida a
BETANZOS
FABRICANTES DE PUNTO Comercio E Á Hostalería Local
APOIA Ó
www.newcotton73.com
A recuperación do Pasatempo avanza un paso máis tralo recente anuncio da Xunta de Galicia da "inminente" contratación do Plan Director que sentará as bases para a restauración do parque Páx. 5
DEPORTES O padexeiro Iván Fernández prepara en Sevilla o selectivo que lle pode abrir as portas ao seu terceiro mundial O padexeiro do Ría de Betanzos prepárase no Centro de Alto Rendimiento de Sevilla para o selectivo que se disputará en abril e que podería supoñer a clasificación para o que sería o seu terceiro mundial. Páx. 12
2 Bc
BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2021
AXENDA CULTURAL · LECTURA · CINE
LECTURAS
EXPOSICIÓNS FUNDACIÓN CIEC -Ata o 31 de marzo. Exposición titulada "Jesús Núñez. Momentos Gráficos" de Jesús Núñez. Horario Fundación CIEC: martes a sábado de 10.00 a 14.00 h e de 16.00 a 20.00 h
SÁBADOS MIÚDOS -Sábado 13. Sala de usos múltiples do edificio Arquivo. 12.00 h. Contacontos para nenos e nenas de 4 a 6 anos e as súas familias "O chineiro da tía María" pola compañía Antaruxada. Inscrición previa do 8 ao 11 de marzo -Sábado 20. Aula de Cultura Xulio Cuns. 18.00 h. Espectáculo para nenos e nenas a partir de 6 anos e as súas familias "Rilla rilla na lingua" pola compañía Xarope Tulú. Inscrición previa do 15 ao 18 de marzo. Inscricións en www.betanzos.gal. Organiza: Concello de Betanzos a través do Programa Lingua a escena da Rede Cultural da Deputación da Coruña.
TEATRO -Sábado 13. Aula de Cultura Xulio Cuns. 20.00 horas. Representación da obra de teatro "SÓS" interpretada pola compañía Malasombra Producións. Organiza: Concello de Betanzos dentro da Rede Galega de Teatros e Auditorios da AGADIC. -Sábado 27. Aula de Cultura Xulio Cuns. 20.00 horas. Contacontos para público adulto "Contos de contrabando" por conta de Avelino González. Organiza: Concello de Betanzos a través do programa Lingua a escena da Rede Cultural da Deputación da Coruña.
CONCURSO XI CONCURSO DE CARTEIS DAS LETRAS GALEGAS -Dende o 22 de marzo Aberto o prazo para participar no XI Concurso de Carteis das Letras Galegas dirixido ao alumnado de Primaria dos centros educativos de Betanzos. Os carteis poden entregarse no Servizo de Normalización Lingüística do Concello ou nas secretarías do CEIP Francisco Vales Villamarín, do CPR Plurilingüe Nosa Señora do Carme Atocha e do Centro Pai Menni. Máis información: 981770100 ou no correo electrónico: normalizacion@betanzos.net. Organiza: Concello de Betanzos
CURSOS E OBRADOIROS AULA CEMIT -Preparación exame Códix De luns a xoves do 1 ao 31 de 10.00 a 12.00 h -Iniciación a LibreOffice Do 8 ao 11 de marzo de 16.00 a 17.00 h -Libre Office Writer: nivel medio Do 22 ao 25 de 16.00 a 17.00 h As actividades realizaranse por videoconferencia Aula CeMIT (Centros para a Modernización e Inclusión Tecnolóxica) do Concello de Betanzos R/ Emilio Romay nº 1. Tlf. 981771300 (ext. 2401) Inscricións: na propia aula ou no enderezo electrónico: cemit.betanzos@xunta.es. Organiza: Concello de Betanzos. IES AS MARIÑAS -Venres 26. Obradoiro de poesía e escrita creativa por conta da escritora galega Dores Tembrás do Colectivo Apiario. Para o alumnado de Secundaria do IES As Mariñas. Organiza: Concello de Betanzos -Venres 26. Obradoiro de apoderamento lingüístico por conta de Rexerando SCG. Para o alumnado de Secundaria do IES As Mariñas. Organiza: Concello de Betanzos
DÍA DA POESÍA -Recital pedagóxico "Que brille o meu verso" por conta da escritora galega Antía Otero do Colectivo Apiario. Ao longo da mañá sesións para o alumnado de Primaria do CEIP Francisco Vales Villamarín o mércores 10, xoves 11 e mércores 17, esta xornada tamén para o alumnado de Primaria do CPR Plurilingüe Nosa Señora do Carme Atocha. -Visita virtual a unha editorial de poesía: Medulia para o alumnado de Secundaria dos centros educativos de Betanzos, o luns 22 e o martes 23. Organiza: Concello de Betanzos dentro do programa do Día da Poesía.
MÚSICA LII aniversario da Coral Polifónica de Betanzos -Venres 12. Aula de Cultura Xulio Cuns. 19.00 h concerto homenaxe no LII aniversario da Coral Polifónica de Betanzos, por conta do Quinteto InVento. Organiza: Concello de Betanzos dentro da Rede Cultural da Deputación da Coruña
As actividades programadas poden sufrir cambios de última hora e están condicionadas pola evolución da pandemia e polas indicacións das autoridades sanitarias en cada momento. Máis información: www.betanzos.net
Perro Apestoso va al cole
Autor: Colas Gutman. Ilustrador: Marc Boutavant Editorial: Blackie Books
“Perro Apestoso es un perro callejero muy sucio y con muchas pulgas pero con un gran corazón. En esta historia Perro Apestoso va al cole porque quiere aprender a leer para entender las etiqueta de lo que come en la basura y no intoxicarse. Además quiere leer un cuento a un amigo, Gatochato. Venga, anímate a leerlo, te encantará". Blanca Losada Serrano, de 2º C do CEIP Francisco Vales Villamarín
O baúl dos ladróns Autor: L. Frank Baum. Editorial: OQO
"Trata dunha nena chamada Marta que encontra un baúl do seu tío Walter, que o mandara desde Italia moito antes de que nacera. Marta, pola intriga, decidiu abrir o baúl. O libro é moi chulo pola intriga de Marta". Brais Casanova Oro, de 4º B do CEIP Francisco Vales Villamarín
El festival de los Dragones de Té Autora e ilustradora: Katie O'Neill. Editorial: Búfalo. La Cúpula
"Rinn es una chica que vive en un pequeño pueblo en la montaña. Habita en una pequeña casa con su abuelo y su hermana pequeña. Sus padres están la mayoría del año en la ciudad más cercana porque se dedican a vender alimentos. En este pueblo sólo hay una estación de tren a la que llega gente una vez por semana. Además, todos sus habitantes se alimentan únicamente de setas, hojas y raíces. En este pueblo hay muchos dragones de té, unas pequeñas criaturas que producen hojas de té en sus cuernos. Rinn sueña con ser aprendiz de cocina y le encanta recolectar alimentos en el bosque. Un día, encuentra a un dragón, y desde entonces vive muchas aventuras... Además vendrá a visitarla su tío Erik junto a su amigo Hesekiel, dos importantes cazarrecompensas. Este libro me gustó mucho porque tiene unos dibujos preciosos y la historia que cuenta es maravillosa. Cada uno de los personajes es muy distinto de los demás y esto lo hace aún más interesante. ¿A quién no le gustaría tener un adorable dragón de té?". Sofía, de 6º B do CEIP Francisco Vales Villamarín
ESTRENOS DE CINE
GODZILLA VS KONG
Adam Wingard dirige esta superproducción que enfrenta a dos de los monstruos más icónicos del cine, Godzilla y King Kong. Alenxander Skarsgard, Millie Bobby Brown ("Stranger things") y Rebeca Hall son sus protagonistas. Si no fuese la pandemia, sería un taquillazo, veremos como reacciona la gente a la película.
OLVIDO Y LEÓN Secuela tardía del film "León y Olvido" (2004) que dirigió Xavier Bermúdez. La película nos traslada 15 años después, cuando Olvido acepta que sus problemas no están relacionados con su relación con su hermano gemelo León, que tiene síndrome de Down. Podría abandonarlo pero no lo hace y su vida es como una tela de araña, una cárcel de insatisfacción personal. Monti Castiñeiras, Diego Freire y los protagonistas de la primera, Marta Larralde y Guillem Jiménez son el reparto de la película.
RAYA Y EL ÚLTIMO DRAGÓN Película de animación de Disney dirigida por Carlos López Estrada y Don Hall. Narra las aventuras de la pequeña Raya en busca del último dragón en el reino de fantasía de Kumandra y salva este mundo de unas siniestras criaturas, los Druun. Película número 59 del estudio más famoso de animación del mundo. Imágenes: Filmaffinity
Jesús Ramos
PRAZA DO CAMPO
A Xunta activa o II Plan de rescate con 75 millóns de euros repartidos en catro programas de axudas Poderán beneficiarse das subvencións persoas autónomas, microempresas, negocios de hostalería e outras actividades pechadas pola pandemia REDACCIÓN / Betanzos A Xunta de Galicia acaba de activar o II Plan de rescate cun orzamento de 75 millóns de euros para axudar a paliar os efectos das restricións pola pandemia para persoas autónomas, microempresas e establecementos hostaleiros. Tamén se inclúe no Plan un programa específico para outras actividades pechadas pola pandemia. As axudas son compatibles con outras do Plan de Rescate da Xunta e doutras administracións públicas. Como novidade, pola situación económica da covid-19, permitirase que poidan acceder ás axudas as empresarias e empresarios que teñan contraído débedas coas administracións públicas (tributarias ou coa Seguridade Social) sempre que a débeda non supere o 80% da axuda a percibir e as personas beneficiarias se comprometan a saldalas e comunicalo no prazo de quince días desde que reciban o anticipo da subvención.
Persoas autónomas Este programa, cun orzamento de 30 millóns de euros, está destinado a persoas traballadoras autónomas de alta no RETA ou no réxime de traballadores do mar, persoas traballadoras societarias ou autónomas de tempada con domicilio fiscal en Galicia. As axudas serán de 1.200 euros para quen acredite unha baixada de facturación entre o 45% e o 60%; de 2.000 euros para baixadas de facturación de máis do 60% e menos do 70%; e 3.000 euros para reducións de facturación igual ou superior ao 70%. No caso de autónomos de tempada, o descenso de facturación calcularase comparando a media mensual dos meses de alta en 2019 coa facturación media dos meses de alta en 2020. O prazo de solicitude está aberto ata o 18 de
marzo de 2021 ou ata o esgotamento do orzamento.
Microempresas Neste programa, dotado con 30 millóns de euros, inclúense as microempresas e persoas traballadoras autónomas de calquera sector con persoal contratado. As contías das prestacións son de 4.000 euros para baixadas de facturación de entre o 45% e o 60%; 5.000 euros para reducións de facturación de máis do 60% e menos do 70%; e 6.000 euros para quen acredite unha baixada de facturación igual ou superior ao 70%. Sobre estas axudas establécense incrementos de 1.000 euros para empresas de entre 4 e 9 traballadores; 2.000 euros para empresas de entre 10 e 20 trabalaldores; e de 3.000 euros para empresas de entre 21 e 25 traballadores.
Hostalería O programa de axuda á hostalería e a outras actividades pechadas conta cun orzamento de 12 millóns de euros e o prazo de solicitude estará aberto ata o 23 de marzo. Está destinado a persoas autónomas con ou sen persoal contratado, microempresas e pemes do sector da hostalería, afectadas por peche con motivo das restricións sanitarias. Os requisitos son ter domicilio fiscal en Galicia e desenvolver a actividade nun concello galego afectado polo peche ditado polas autoridades sanitarias segundo os decretos e ordes publicadas dende o 4 de xaneiro de 2021. Para persoas con máis dun establecemento pechado presentarase unha única solicitude por persoa titular con todos os establecementos afectados. As axudas son para establecementos pecha-
3 Bc
BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2 02 1
dos ou hoteis, hostais, casas rurais ou outros aloxamentos afectados por peche perimetral. Establécese unha prestación única de 1.900 euros para establecementos pechados dende o 27 de xaneiro; de 2.200 euros para os pechados dende o 21 de xaneiro; e de 2.700 euros para os que estivesen pechados por dúas ou máis ordes. Para establecementos con 10 ou máis persoas traballadoras, as axudas incrementaranse en 1.000 euros. Considérase peche o realizado por aquel establecemento que non poida ter aberto ao público o interior do mesmo, independentemente do servizo en terrazas e do servizo de envío a domicilio ou recollida no local.
Outras actividades pechadas Neste programa, que conta con 3 millóns de orzamento, inclúense as persoas autónomas con ou sen persoal contratado, microempresas e pemes en actividade económicas diferentes da hostalería afectadas por peche conforme á normativa sanitaria. As axudas serán de 1.900 euros para actividades pechadas dende o 27 de xaneiro; de 2.200 euros para locais pechados dende o 21 de xaneiro; de 2.700 euros para peches por dúas ou máis ordes. As atraccións de feira recibirán unha axuda única de 2.700 euros. Os establecementos con 10 ou máis persoas traballadoras terán un incremento de 1.000 euros. As solicitudes poden presentarse ata o 23 de marzo. Queda excluída do programa a hostalería, restauración e establecementos de lecer e entretemento. A orde da convocatoria das subvencións foi publicada no Diario Oficial de Galicia do 18 de febreiro de 2021.
JURÍDICO - LABORAL SEGURIDAD SOCIAL FISCAL - CONTABLE
APEBE ASESORÍA MANUEL PEDREIRA
AUTÓNOMOS - EMPRESAS - TRABAJADORES - HOGAR...ETC. RELACIONES LABORALES - MEDIACIÓN - REGULACIÓN DE EMPLEO - ERTES - ERES - DESPIDOS - SALARIOS - ACCIDENTES DE TRABAJO - INCAPACIDAD - DESEMPLEO - JUBILACIÓN - SANCIONES - REPRESENTACIÓN Y ASISTENCIA - ADMINISTRATIVA Y JUDICIAL – ETC.
AYUDAS Y SUBVENCIONES TELÉFONO: 981 772 516 – 981 774 225 CORREO E.: apebe@pedreiradelrio.net – procurador@pedreiradelrio.net WEB: www.betanzosasesoria.com · Jesús García Naveira, 27-1ºA · 15300 BETANZOS (de 9:00 a 15:00 h)
Betanzos
Rúa do Frade 3 · 981 77 48 23 · f @nosoloflores
4 Bc
PRAZA DO CAMPO
BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2021
ACEBE CCA suscribe novos convenios con vantaxes para as empresas e comercios asociados
Betanzos conmemora o 8M con actividades en liña ao longo de todo o mes
A renovación con ABANCA e a sinatura dun novo convenio con Viravira Estudio súmanse aos acordos que a asociación ten asinados con outros negocios
Ademais, entregaranse os distintivos muller emprendedora e o Premio Úrsula Meléndez de Texeda, se as circunstancias sanitarias o permiten
REDACCIÓN / Betanzos
REDACCIÓN / Betanzos
ACEBE CCA acaba de renovar o seu convenio de colaboración con ABANCA mediante o que a entidade bancaria ofrece condicións vantaxosas para os comerciantes e empresarios asociados. A renovación realizouse de forma telemática coa participación da presidenta de ACEBE CCA, Antonia Anido, e o coordinador de Institucional de ABANCA na Coruña e Santiago, Álvaro Rodríguez. O documento inclúe servizos e produtos creados de forma específica para poñer en marcha novos proxectos empresariais e tamén para mellorar a competitividade dos existentes. Así, ABANCA ofrece préstamos e outras opcións de financiamento como as pólizas de crédito, leasing mobiliario, avais ou liñas de desconto comercial. Tamén poñen a disposición dos asociados o servizo de financiamento APLAZOS co que poderán financiar as compras de forma rápida, sinxela e económica. No acordo tamén se recolle unha oferta mellorada para a contratación de TPV físico e virtual. Ademais, refórzase o compromiso da e n t i d a d e b a n c a r i a co s e c to r mediante o apoio ás necesidades actuais dos asociados, acentuadas pola crise sanitaria, e o banco activa as liñas de financiamento oficiais do organismo público ICO. Ademais, tanto os comerciantes como os empresarios poderán
A presidenta de ACEBE CCA, Antonia Anido, xunto ás responsables de Viravira Estudio trala sinatura do convenio / FOTO ARUME beneficiarse das vantaxes do Programa Cero Comisións de ABANCA que permite deixar de pagar polo mantemento das contas e das tarxetas, pero tamén por outros servizos habituais como transferencias ou ingreso de cheques.
Viravira Estudio Por outro lado, a presidenta de ACEBE CCA, Antonia Anido, acaba de asinar un convenio con Viravira Estudio, unha nova empresa que recentemente se sumou ao colectivo e que ofrece servizos de deseño gráfico e de comunicación. Así, Viravira Estudio ofrece aos socios de ACEBE CCA un desconto do 15% durante os catro primei-
ros meses para servizos de redes sociais. Un 20% de desconto no deseño de logotipo, identidade e papelería corporativa, web, tenda en liña, catálogos, menús, cartas, packaging, deseño publicitario e outros servizos de deseño gráfico. Os socios poden beneficiarse tamén dun 15% de desconto en asesoría de marca, comunicación e redes sociais e un 10% en fotografía de produto e fotografía para redes sociais. Os convenios que ACEBE CCA ten suscrito cos seus asociados poden consultarse na web www. comerciodebetanzos.com. Ademais, calquera socio pode ofrecer, mediante este sistema de convenios, descontos ao resto dos integrantes da asociación.
As actividades do 8M para conmemorar o Día Internacional da Muller serán este ano principalmente en liña aínda que se manterán, se as circunstancias sanitarias o permiten, a entrega de distintivos ás mulleres emprendedoras de 2020, que este ano recibirán unha ducia de empresarias betanceiras que iniciaron a súa actividade profesional o pasado ano, e o Premio Úrsula Meléndez de Texeda. Se ben, estes dous actos están pendentes de data e lugar de celebración. O Concello programa ao longo de todo o mes dúas iniciativas a través das redes sociais e desenvolveranse tamén actividades nos centros educativos. O 1 de marzo arrincou a Campaña "Mulleres galegas en tempos difíciles" que se desenvolverá ata o día 12 no Facebook Betanzos Igualdade e que repasará a figura de doce mulleres galegas que destacaron en diferentes ámbitos mais non recibiron o recoñecemento e visibilidade que merecían. Ademais, tamén se traballará con actividades específicas nos centros escolares do municipio.
Outra das iniciativas que o Concello organiza durante todo o mes é o programa "Mulleres ao borde de...", un plan de apoio e asesoramento dirixido polo persoal de Servizos Sociais a través de vídeos nos que se ofrecerán pautas para adestrar habilidades sociais e emocionais que axuden a afrontar diferentes situacións vitais derivadas da crise sanitaria como a desmotivación polo desemprego, a sensación de soidade ou illamento, a resolución de conflitos ou o autocoñecemento. Os vídeos están dirixidos a mulleres maiores de 16 anos pero estarán dispoñibles para o público en xeral no Facebook Betanzos Igualdade con contidos novos que se engadirán todos os martes e venres do mes. Por outro lado, o Concello súmase á campaña da Deputación da Coruña "oitoM: Moito por cambiar" mediante a que se t ra b a l l a rá co a l u m n a d o d e secundaria para reforzar o seu papel como ciberactivistas feministas e pola igualdade. Esta iniciativa poderá seguirse no Facebook Betanzos Igualdade, nos colexios e na páxina web da Deputación Provincial da Coruña.
Pza. Alfonso IX, Nº 10 Telf. 981 77 09 52 - BETANZOS
Transporte y mudanzas BETANZOS Mudanzas, embalajes y montaje de mobiliario A CORUÑA FERROL Servicio de guardamuebles Reparto para tiendas y almacenes SANTIAGO
Rúa do Rollo, 34 bajo B
rcc@rccgestion.net
981 97 06 06
691 430 013
PORTES DESDE 20€ 603 404 735 · 617 531 541 transporteymudanzasbtz.com
PRAZA DO CAMPO
Betanzos aproba o orzamento de 2021 que ascende a 10,7 millóns de euros A partida de investimentos increméntase nun 86% e aumenta tamén o gasto social pola pandemia REDACCIÓN / Betanzos Betanzos disporá en 2021 dun orzamento de algo máis de 10,7 millóns de euros, un 12,7% máis que en 2020. Trátase duns presupostos "marcados polo ámbito social, con redución de partidas noutros sectores para fortalecer os programas de carácter social", tal e como explicou a alcaldesa, María Barral, quen subliñou que os tres eixos fundamentais do orzamento serán: "o ámbito social xunto á recuperación do patrimonio e a mellora de equipamentos públicos. Sen esquecer a cultura, o deporte e a educación". O documento aprobado en Pleno recolle un incremento do 86,77% na partida de investimentos, na que se reservan máis de 2 millóns de euros para obras na zona urbana e na zona rural. Trátase de actuacións relacionadas coa urbanización e pavimentación, renovación de servizos, alumeado, saneamento e abastecemento de auga. Tamén se recolle a renovación de semáforos no casco urbán e a conservación e restauración do Estanque do Retiro do Pasatempo. Para gasto de persoal resérvanse 4 millóns de euros e algo máis de 787.000 para subvencións que se consideran prioritarias e para axudas a entidades sociais, culturais e deportivas. N e ste a p a r t a d o i n c l ú e n s e tamén as achegas ao Consorcio As Mariñas, o Transporte Metropolitano, a Asociación de Con-
cellos do Camiño Inglés, o programa Xantar na Casa, as contías que retén a xunta do Fondo de Cooperación Local pola Escola Infantil e a achega á Fundación Globo de Betanzos, entre outras. O capítulo de gasto corrente e de servizos tamén se incrementa con respecto ao anterior exercicio e a partida reservada neste punto ronda os 3,5 millóns de euros para gastos de funcionamento do concello e para garantir as obrigas dos contratos acordados. O documento recolle fondos para paliar os efectos da pandemia sobre a veciñanza e accións para a promoción cultural, turística e do comercio do municipio. Na área social inclúese a aportación municipal para manter os servizos de transporte adaptado e para actividades encamiñadas á axuda no marco da drogodependencia. Tamén se reforzará o servizo de Axuda no Fogar e increméntase o gasto social a través da inclusión do Plan POS+ Adicional para gastos sociais extraordinarios do exercicio de 2021. O documento orzamentario recolle tamén partidas para o mantemento do CEIP Francisco Vales Villamarín e para os servizo s d e co m e d o r d a E s co l a Infantil Municipal e do Vales Villamarín. Tamén se reservan partidas para a organización de eventos culturais e para a promoción dos autónomos e autónomas e das pequenas empresas.
BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2 02 1
5 Bc
A Xunta anuncia a próxima contratación do Plan Director do Parque do Pasatempo O Conselleiro de Cultura, Román Rodríguez, fixo o anuncio durante a súa visita ás obras que o goberno autonómico executou na Igrexa de San Francisco de Betanzos REDACCIÓN / Betanzos O Conselleiro de Cultura, Educación e Universidade, Román Rodríguez anunciou en Betanzos que "a Xunta contrataráde xeito inminente a redacción do Plan Director do Parque do Pasatempo, que sentará as bases das actuacións necesarias para garantir a conservación e posta en valor deste Ben de Interese Cultural", dixo no transcurso da visita ás obras de restauración que o Goberno galego executou na Igrexa de San Francisco, nas que investiu 350.000 euros. O Plan Director do Parque do Pasatempo é un documento no que se recolle a situación actual do parque xunto cun proxecto específico que servirá de guía para cada unha das súas necesidades, tal e como explicou o titular de Cultura. O proceso de licitación será "complexo", en palabras de Román Rodríguez, quen aludiu á "complexidade das actuacións que é preciso executar e á magnitude e importancia deste ben patrimonial", dixo. O conselleiro subliñou o "firme compromiso" da Administración autonómica co Parque do Pasatempo e lembrou que esta implicación "quedou xa demostrada co apoio técnico que fixemos para favorecer e facilitar a declaración como Ben de Interese Cultural". Román Rodríguez estivo acompañado na súa visita á cidade polo Delegado territorial da Xunta na Coruña, Gonzalo, Trenor, pola alcaldesa de Betanzos, María Barral, e por varios concelleiros. María Barral agradeceu ao conselleiro que, "por fin se atendese a nosa petición e que se dea un paso importante no traballo de
O Conselleiro de Cultura, Román Rodríguez, visitou as obras de San Francisco, xunto ao Delegado territorial da Xunta na Coruña, Gonzalo Trenor, a alcaldesa de Betanzos, María Barral, e varios concelleiros recuperación do Pasatempo", dixo, e engadiu que "é unha noticia moi importante para Betanzos que nos permitirá planificar as actuacións nas que agardamos que participe tamén a Xunta como o está facendo a Deputación da Coruña", apuntou. Barral fixo fincapé no acordo entre o Concello e a Deputación da Coruña, cunha partida de 750.000 euros e subliñou que "agora agardamos que con este paso da Xunta, a administración autonómica se implique de maneira directa tamén na financiación dos traballos e poidamos seguir ampliando o radio de acción no parque", dixo.
Obras en San Francisco Román Rodríguez visitou as obras de rehabilitación financiadas
pola Xunta na Igrexa de San Francisco, centradas na mellora do illamento do convento. Renovouse a cuberta e deseñouse un novo trazado da rede de evacuación de pluviais. Tamén se revisou o sistema de drenaxe e analizáronse as pezas de madeira do soporte da cuberta para establecer unhas pautas de actuación rigorosas. Para evitar a entrada de humidade no templo procedeuse á impermeabilización dos encontros e puntos singulares con chumbo, repasáronse os rexuntados e colocáronse novas pezas na cornixa. Tamén se substituiron os cristais rotos ou perdidos das vidreiras, saneáronse os lenzos de cantaría e procedeuse á limpeza da vexetación. Nas obras que afectaron ao templo, fundado en 1385 pola orde franciscana e declarado BIC, investíronse uns 350.000 euros.
6 Bc
BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2021
Atocha abre ata o día 22 de marzo o prazo de inscrición para o vindeiro curso As familias que o desexen poden concertar unha cita para visitar o centro e coñecer o seu proxecto educativo REDACCIÓN / Betanzos O CPR Plurilingüe Nosa Señora do Carme-Atocha de Betanzos ten aberto ata o vindeiro 22 de marzo o prazo para presentar as solicitudes de admisión no centro para o vindeiro curso, 2021-2022 para as etapas de ensino concertado gratuíto (Educación Infantil, Primaria, Secundaria) e privado (Bacharelato). O colexio destaca polo seu "ambiente familiar, cercano, alegre, con atención personalizada e que presenta unha ampla oferta educativa con metodoloxías innovadoras". Ademais, "ponse en valor unha formación integral, centrada no desenolvemento de competencias a través de estratexias de aprendizaxe que permiten potenciar o talento e a creatividade, desenvolver destrezas e habilidad e s , va l o re s e a c t i t u d e s , mediante o traballo por p roxe c to s a t ravé s d u n h a aprendizaxe cooperativa para desenvolver o pensamento reflexivo, crítico e creativo", explicaron dende Atocha. Neste sentido, o centro aplica a metodoloxía SEM en todas as etapas educativas e oferta o STEMBAC nos itinerarios de Ciencias, Humanidades e Ciencias Sociais.
Servizos O centro ofrece servizos para favorecer a conciliación, como Madrugadores, desde as 7.30
horas; Luditarde ata as 18.00 horas; actividades extraescolares: robótica, violín, baloncesto, running, teatro, ximnasia rítmica, atletismo, Inglés Cambridge e Atelier de Francés, entre outras; e organizan actividades durante o mes de xullo. Entre os servizos destacan o Departamento de orientación, a unidade de Educación Especial (gratuíta). Comedor con cociña propia, coidador en comedor ata as 16.30 horas e autobús.
Metodoloxía A metodoloxía do CPR Plurilingüe Nosa Señora do Carme-Atocha baséase na educación en valores e na aprendizaxe coperativa, así como no traballo por proxectos (SEMGal, Digicraft, Progentis), plurilingüismo, con materias impartidas en Inglés, aula de psicomotricidade de estimulación temperá en Infantil, e actividades como xadrez na aula para Infantil e Primaria, horto e radio escolar. Salientar tamén que o centro participa no programa ERASMUS e prepara os exames de Cambridge e Alianza Francesa. As familias poden concertar unha cita previa no teléfono 981770452 ou por correo electrónico: direccion@atochabetanzos. com para realizar unha visita ás instalacións e coñecer polo miúdo o seu proxecto educativo. Na súa páxina web: www.atochabetanzos.com, en Instagram, Facebook e Twitter, divúlgase unha mostra da actividade diaria do colexio.
O IES As Mariñas participa no programa "21 días co galego e +" da Consellería de Cultura e Turismo REDACCIÓN / Betanzos O IES AS Mariñas de Betanzos participa no programa "21 días co galego e +" promovido pola Consellería de Cultura e Turismo, a través da Secretaría Xeral de Política Lingüística e coa colaboración do Servizo de Normalización Lingüística do Concello de Betanzos. A finalidade da iniciativa é promover o uso do galego oral entre a xente nova, tanto dentro como fóra dos centros de ensino e enmárcase no Plan de dinamización da lingua galega na mocidade. O proxecto traballa en dúas vertentes. Unha presencial no propio centro, con actividades que se desenvolverán ao longo de tres semanas que inclúen a elaboración de material audiovisual e podcast polo alumnado. Entre estas está a participación nun obradoiro de apropósitos co Proxecto Pesquedellas, un Entroido Rosaliano, ou charlas impartidas pola Asociación de Amigos do Pasatempo ou do Entroido de Samede. O alumnado asistirá tamén a conferencias de coñecidos estudosos da lingua galega como Núñez Singala ou Goretti Sanmartín e visionarán a obra de teatro "Naviza girl", de Isabel Risco. A outra vertente do programa está máis enfocada cara a fóra do centro e inclúe a participación en propostas como o programa "Dígocho eu", da TVG ou o "Galicia por diante" da Radio Galega. O soporte central da iniciativa é o blog 21 Días co galego e + onde se amosan as creacións dos participantes, en total uns 4.000 rapaces e rapazas de dez centros educativos de Primaria e Secundaria de toda Galicia.
PRAZA DO CAMPO
[ESPAZO XOVE DE BETANZOS - DIRECCIÓN XERAL DE XUVENTUDE, PARTICIPACIÓN E VOLUNTARIADO]
Bolsas CESUGA Programa de bolsas personalizadas: un total de 10 Bolsas Excelencia (5 para ADE e 5 para Publicidade e RR.PP); 20 Bolsas Fundadores (10 para Arquitectura e 10 para Tradución). Dirixido a público en xeral. Inscricións: ata o 30 de abril de 2021. Contacto: Tlf. 981137346 - contacto@cesuga.com
https://bolsas.fundaciononce.es/ Correo: idiomas@fundaciononce.es
Concurso culinario GRANAJOVENCHEF 2021
Dirixido a mozas e mozos de 18 a 35 anos, residentes en territorio español. Inscricións: ata o 31 de marzo de 2021 Requisitos: • Para concursar deberase presentar unha receita de propia autoría e orixinal, de estilo e utilización de ingredientes libres. Quedan excluídos sobremesas. O programa está dirixido ás mozas e mozos con discapacida- • Seleccionaranse un total de 6 participantes. O público votará de inscritos no Sistema Nacional de Garantía Xuvenil. a súa receita favorita a través Inscricións: ata o 30 de setemdas redes sociais. bro de 2021 • As receitas presentaranse na Requisitos: páxina web http://granajoven. • Para participar nun programa granada.org, mediante un vídeo de mobilidade internacional gravado en horizontal detallanpara a realización de cursos do a receita, ingredientes e técformativos de inglés, francés ou nicas cunha duración máxima alemán nalgún país europeo. de 5 minutos. • Estar en posesión dun nivel mínimo B1 do idioma para o Remuneración / Custo: que se solicita a axuda. • Primeiro premio: 1.300 euros en • Matricularse nalgún curso de metálico, máis produtos gastroidiomas no estranxeiro dun nómicos achegados polos difemínimo de 4 semanas e un rentes colaboradores. máximo de 12 semanas de • Segundo premio: 800 euros en duración metálico, máis produtos gastroRemuneración / Custo: nómicos achegados polos dife• P ro g ra m a s d e 4 s e m a n a s : rentes colaboradores. 2.000 euros • P ro g ra m a s d e 6 s e m a n a s : • Terceiro premio: 500 euros en metálico, máis produtos gastro3.000 euros • P ro g ra m a s d e 8 s e m a n a s : nómicos achegados polos dife4.000 euros rentes colaboradores. • Programas de 10 semanas: Contacto: Concellería Mocidade 5.000 euros do Concello de Granada • Programas de 12 semanas: https://www.granada.org/inet/ 6.000 euros juventud.nsf/ Contacto: Fundación ONCE Email: espaciojoven@granada.org Tlf.: 915068868 / 915065111 Tlf.: 958180076/78 Máis información: Espazo Xove de Betanzos: Tlf. 881880279 (tarde) espazoxovebetanzos.xuventude@xunta.gal Séguenos en Instagram, Facebook e Twitter
Axudas cursos idiomas no estranxeiro Fundación Once
Funeraria MARIANO Desde 1875
PARTICULARES Y COMPAÑÍAS ASEGURADORAS 981 77 14 68 · 676 49 76 96 · 676 49 76 97 · funerariamariano.com · Betanzos (A Coruña)
PUBLICIDADE
BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2 02 1
7 Bc
8 Bc
BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2021
CLASES PRESENCIAIS OU ONLINE ENSINANZA MUSICAL Preparación das probas de acceso ao conservatorio. Linguaxe musical. Reforzo ás ensinanzas oficiais. Agrupacións musicais: pop, jazz e rock. Iniciación ao jazz. Música moderna e harmonía. Historia da música.
658 555 161 Rúa do Castro, 15 BETANZOS escolademusicaclave@outlook.es
ESPECIALIDADES INSTRUMENTAIS Vento madeira: frauta traveseira, frauta doce, clarinete, saxofón. Corda: piano, violín, guitarra clásica, guitarra eléctrica, baixo eléctrico. Canto e coro infantil. Corda de pulso e púa: bandurria, mandolina, laúd, baixo. Vento metal: trombón, trompa, trompeta, tuba, bombardino.
MÉTODO MAGO DIAPASÓN PARA NENOS DENDE OS 6 MESES ATA OS 7 ANOS Un xeito diferente de ensinar música
PRAZA DO CAMPO
HOMENAXE Á NOSA GRANDE ROSALÍA [PEPE DOPICO] toma posteriormente para conmemorar as Letras Galegas. É unha obra moi importante que marca unha época na literatura universal e afianzando o renacer cultural da lingua galega. Que grande humildade e amor a Galicia percíbese xa na súa dedicatoria: A Fernán Caballero. Señora: Por ser muger y autora de unas novelas hácia las cuales siento la mas profunda simpatia, dedico á V. este pequeño libro. Sirva él, para demostrar á la autora de la GAVIOTA y de CLEMENCIA, el grande aprecio que le profeso, entre otras cosas, por haberse apartado algun tanto, en las cortas páginas en que se ocupó de Galicia, de las vulgares preocupaciones, con que se pretende manchar mi pais. Santiago, 17 de mayo de 1863. Rosalía Castro de Murguía. Escribe Rosalía outros libros como Follas Novas, La Hija del mar, e tamén En las orillas del Sar. Tivo Rosalía 7 fillos do seu matrimonio con Manuel Murguía, mais non quedou descendencia. Morre aos 48 anos na casa da Matanza, hoxe Museo, o 15 de Xullo de 1885, enterrándose no cemiterio da Adina. Aos 6 anos os seus restos pasan ao Panteón de Gallegos Ilustres en Santo Domingo de Bonaval (Santiago de Compostela). Vaia a continuación esta cantiga con comentarios, “Adios Ríos, Adiós Fontes” que dedicamos a todos os que teñen que deixar a súa terra en busca dun futuro mellor.
Sirva esta aportación para homenaxear a Rosalía de Castro, nesta data tan especial, 24 de febreiro de 2021, a pandemia non nos permite xuntarnos publicamente. Vaian pois unhas glosas e unha curta biografía da nosa grande Rosalía, muller admirable e querida pola súa riqueza humana e amor á terriña. Nace o 24 de febreiro do 1837 ás 4 da mañá en Santiago de Compostela. É bautizada o mesmo día na capela do Hospital como filla de pais ignotos. A súa nai, Teresa Castro, filla dun morgado (é dicir, da nobreza ou fidalguía), e o sei pai, Xosé Martínez, sacerdote de Ortuña-Vioño. Criouse Rosalía ao cargo dunha tía paterna na aldea de Castro de Oroño, privada das caricias da súa nai (que dirían naqueles tempos as malas linguas dunha nai solteira?). Non se sabe ben cando a súa nai decide facerse cargo dela, mais en 1850 xa están vivindo nai e filla xuntas en Santiago de Compostela. Aos 20 anos marcha a Madrid a casa dunha curmá. Alí, aos 24 anos, casa co fillo dun farmacéutico de Santiago, Manuel Murguía e escribe o poemario A Flor co galo da morte da súa nai. A tirada é curta (50 exemplares) que quedan nas mans das súas amizades. Con todo, animada polo marido, escribe a primeira grande obra, Cantares Gallegos, libro que non debería faltar en ningunha casa. A publicación de Cantares Gallegos sae do prelo de Vigo o 17 de maio de 1863, data que se Adios, ríos; adios, fontes; adios, regatos pequenos; adios, vista dos meus ollos: non sei cando nos veremos. Duro ten que ser o ter que deixar un de tantos paisaxes que ofrece Galicia, tanto no interior como na costa. Tantas vistas de verdes e frescos vales e beiras do mar. Miña terra, miña terra, terra donde me eu criei, hortiña que quero tanto, figueiriñas que prantei, Como un pode esquecerse de onde un nace e convive con vecintario e natureza? Raíces profundas na alma. prados, ríos, arboredas, pinares que move o vento, paxariños piadores, casiña do meu contento, Non se emigra por pracer. Ai, grande pesar despois de vivir en contacto cos elementos propios do rural como son os prados, as leiras, os montes… e a casiña propia que tantas vivencias e acontecementos alberga. muíño dos castañares, noites craras de luar, campaniñas trimbadoras da igrexiña do lugar, Un dos elementos importantes era o muíño. Imprescindible na casa do labrego, tanto como o hórreo e a palleira. Por quendas os veciños facían as súas moendas, axudándose pola noite dun farol ou pachuzo de palla no tempo que nas casas alumeábase con candil. Hoxe o muíño é testemuña e monumento. E as campás tocaban tanto para a festa como para a morte... amoriñas das silveiras que eu lle daba ó meu amor, camiñiños antre o millo, ¡adios, para sempre adios! A boa xente da aldea, traballadora, coas mans callosas e núas collían das silveiras dos camiños os froitos para a súa morada. Camiños ou carreiros entre o millo, camiñando ao son das verdes canas movidas polo vento. E quizá ter que deixalo queimando o corazón. ¡Adios groria! ¡Adios contento! ¡Deixo a casa onde nacín, deixo a aldea que conozo
por un mundo que non vin! Todo se confabula contra o pobre: pobre que está abocado a deixar a súa felicidade. Que pena e quebranto o troco polo que non se coñece. Deixa con todo e pesar a aldea con todos os seus rincóns, deixa anacos da alma. Deixo amigos por estraños, deixo a veiga polo mar, deixo, en fin, canto ben quero... ¡Quen pudera non deixar!... Aí van quedando tantos e tantos amigos e veciños cos que xogamos e nos divertimos.. As nosas feiras, días da escola, rebuscar de castañas, asado de patacas nas borralleiras… Quen poidera non deixar! Non se poden esquecer e sempre con nós irán. Mais son probe e, ¡mal pecado!, a miña terra n'é miña, que hastra lle dan de prestado a beira por que camiña ó que naceu desdichado. Estar na terra e non ser dela, por non ser dela é un pesarelo mui grande e penoso, que che mingua as ganas de vivir. Que dor traballar e traballar; sofrir, penar e da pobreza non saír… Pobre do probe... Téñovos, pois, que deixar, hortiña que tanto amei, fogueiriña do meu lar, arboriños que prantei, fontiña do cabañar. Chegou o tempo e a hora. Que dura é a despedida. A miña hortiña pequeniña que dos ancestros herdei. Ai daquelas noites de choiva no banquiño da lareira quentando as zoquiñas anegadas nas pozas dos camiños. Adeus tamén ás viaxes á fonte coa botella e botixo de auga fresca.… Aí queda o meu consolo e repouso de tantos desacougos. Adios, adios, que me vou, herbiñas do camposanto, donde meu pai se enterrou, herbiñas que biquei tanto, terriña que nos criou. A hora vai chegando, e hai que ir despedíndose dos queridos devanceiros, da familia, dos veciños. Cantos coñecidos aquí descansan. Canta vida amarga onde hai morte. Xa o dicía Rosalía… “non olvides os que para sempre dormen”…
Adios Virxe da Asunción, branca como un serafín; lévovos no corazón: Pedídelle a Dios por min, miña Virxe da Asunción. A alma pártese, toca despedirse da patroa da parroquia. Cantas veces a honramos e acompañamos en procesión en torno á igrexa polo cemiterio, pedindo amparo nos duros trances da vida. Lonxe e sempre aquí queda o meu corazón e nesta miña despedida. Xa se oien lonxe, moi lonxe, as campanas do Pomar; para min, ¡ai!, coitadiño, nunca máis han de tocar. Xa se oen as campanas.. Está raiando o día despois desta noite triste de despedida. É a hora do adiós. Cantos pensamentos amargados que a emoción non deixa aflorar, saloucos, emocións en cascadas. Que apertas lastimosas ao arrancarse deles… Calados familiares, amigos, veciños, cantas lágrimas por un mozo bo e xeneroso, fillo da terra... Xa se oien lonxe, máis lonxe Cada balada é un dolor; voume soio, sin arrimo... Miña terra, ¡adios!, ¡adios! Non queda outra: partir coa maleta de madeira deixando atrás o que un máis quería. Que despedida. Hai que camiñar cara o descoñecido e incerto. ¡Adios tamén, queridiña!... ¡Adios por sempre quizais!... Dígoche este adios chorando desde a beiriña do mar. Partiu o corazón daqueles rapaces que tanto se querían, que bágoas, suspiros, apertas. Un amor verdadeiro… Promesas, bicos, apertas longas. Promesas e promesas. O buque solta amarras para alonxarse polo dilatado mar. Xentes cos panos volteando vanse esmorecedo mentres a música de despedida afoga ao lonxe e o sol se afúndese no poniente. Non me olvides, queridiña, si morro de soidás... tantas légoas mar adentro... ¡Miña casiña!, ¡meu lar! Homenaxe á humana, humilde e admirada Rosalía.
PRAZA DO CAMPO
BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2 02 1
9 Bc
O Concello anuncia un novo plan de axudas para comercio e hostalería A Plataforma SOS Hostelería Betanzos demandou na rúa medidas de apoio ao sector que atravesa un momento crítico agudizado polas novas restricións REDACCIÓN / Betanzos O Concello de Betanzos anunciou un segundo programa de axudas destinado aos sectores máis afectados pola situación sanitaria, a hostalería, o comercio e as pequenas empresas. Este segundo plan sería similar ao que xa se convocara en 2020 e estaría dotado con 150.000 euros, tal e como adiantaron fontes municipais. Ademais crearase unha mesa de traballo para planificar de forma conxunta proxectos de promoción do comercio e da hostalería para os vindeiros meses. Nesta mesa estarían representantes de todos os sectores implicados e dos grupos políticos municipais. En canto á acción máis inmediata do goberno local de cara a apoiar aos afectados, está previsto manter a exención de varios impostos municipais e a ampliación da superficie das terrazas que se aprobara xa dende o inicio da actividade tralo confinamento de marzo do ano pasado. Tamén se buscarán fórmulas para axudar aos hostaleiros que non dispoñen de espazo para terrazas.
Os hostaleiros concentráronse o 18 e o 24 de febreiro en Betanzos para denunciar a súa situación crítica e pedir solucións / ARUME
A plataforma SOS Hostelería Betanzos convocou unha marcha para reclamar un plan de rescate para o sector / ARUME Por outro lado, o Concello instará ás compañías eléctricas a que habiliten plans de axuda aos profesionais perxudicados pola covid e negociará coa empresa concesionaria do servizo de abastecemento de auga a exención dos pagos aos afectados polo peche de actividade e a non aplicación da suba do 2% prevista. Outra das medidas é volver a solicitar ao Consorcio As Mariñas que busque unha vía que permita unha exen-
ción ou redución da taxa de recollida de lixo. Estas medidas buscan dar resposta ás demandas dun dos colectivos máis afectados polas restricións da pandemia: a hostalería que, xunto co comercio e as pequenas empresas, están a atravesar un momento crítico dende que se desatou a crise sanitaria. A hostalería local, logo das novas restricións que obrigaron ao peche e que lles afectan de
maneira especial, saiu á rúa baixo o paraugas da plataforma SOS Hostelería Betanzos, para reclamar de todas as administracións un plan de rescate e medidas que contribúan a paliar a crise económica que sofren dende o inicio da pandemia. Na primeira protesta, o día 18 de febreiro, concentráronse na Praza do Campo tras facer un percorrido dende o Carregal pola avenida García Naveira, acompañados dun coche fúnebre para expresar o futuro que auguran ao sector, e de vehículos de proveedores porque, tal e como expresaron os portavoces da plataforma, a crise afecta aos propietarios, aos traballadores, aos proveedores, tendas de alimentación, lavanderías e moitos outros negocios relacionados coa hostalería directa ou indirectamente. A segunda protesta, o 24 de
febreiro, consistiu nunha concentración á que se sumaron tamén comerciantes e cidadáns baixo o mesmo lema e coas mesmas reivindicacións e co rexeitamento xeralizado á "criminalización da hostalería como foco de contaxio". "A nosa é unha actividade legal, pagamos os nosos impostos e a paralización da actividade debería vir acompañada de decisións económicas que nos amparen. Esiximos que nos protexan como noutros países", reclamaron. O día 13 de marzo haberá unha nova concentración, esta vez en Compostela, de toda a hostalería de Galicia. As accións de protesta, que xuntaron a varios centos de persoas, contaron co apoio dos partidos políticos municipais, de ACEBE CCA e da asociación CHESCasco.
10 B c
BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2021
PRAZA DO CAMPO
Javier y Ania (3 meses, cruce) Elena y Lola (1 año, Bulldog inglés)
Elena no podía tener perro “por su horario de trabajo” hasta que aprobó las oposiciones de maestra. Dice que fue ahí cuando vio el momento perfecto. Actualmente reside en Cangas y define a su perra como “tozuda como ella sola, muy cariñosa, buena y juguetona”. Elena nos chiva que Lola adora ir a la playa de Rodeira y que lo echó de menos durante el confinamiento: “No entendía que los paseos fueran más cortos, que nadie se parara con ella por la calle, que no jugaba con otros perros…”. Mirar por la ventana, subirse a la cama y mordisquear los pies de Elena están en su top tres de vicios.
Roberto y Pipa (6 años, Perro de aguas)
Roberto nos habla de que su perra es un animal “muy normal” sin ninguna manía inusual. Está a punto de cumplir siete años y siempre va con la pelota de tenis “a tope”, según su dueño. A los dos les gusta pasear por la orilla del río y sobre todo por Chelo. Roberto dice que Pipa no sólo le hizo compañía durante el confinamiento sino ahora. Deprisa, corrige: “Ahora y siempre”. Cuando está sola es traviesa y su dueño nos cuenta que en una ocasión se comió su cartera con el dinero dentro. Roberto está en lo cierto cuando dice que Pipa “vale oro”.
Javier vive en Betanzos desde agosto porque el amor lo trajo hasta aquí desde Oviedo. Hace un mes que adoptó a Ania de una protectora y justo lo pillamos en el paseo de la Galera “metiéndola en vereda y enseñándole autocontrol”, como él nos dice. La cachorra es un cruce entre un pincher y una perra de caza. Javier admite que Ania “le cambió totalmente su rutina” y que ahora se pasa la mitad del día con ella fuera de casa. Confiesa que ha conocido a mucha gente con perros desde que la tiene pero que, en realidad, no conoce a los dueños por su nombre de pila sino por el nombre de sus mascotas. Javier afirma que los perros sufren de ansiedad cuando pasan mucho tiempo con sus dueños y luego se separan. También confiesa que Ania es “traviesa y tozuda” a partes iguales. Si lo ven por ahí, seguirá – metódicamente– corrigiéndoselo.
Teresa y Otto (6 años, Caniche) Antía y Eli (9 años, Yorkshire Terrier)
Dice su dueña que Eli se caracteriza por el “pelazo” que tiene. Sin embargo, hubo un día en que esa melena que peina el viento y que luce lazos de colores, se cayó. Sin parar y a mechones. “Hace dos años le detectaron un linfoma y tuvimos que darle quimioterapia”, recuerda Antía. Desde que se curó, cada día es un regalo. Las dos se entienden con mirarse y la “palabra mágica”, dice su dueña, para que Eli deje lo que esté haciendo y mueva las orejas, es “gominola”. Debido a su enfermedad, Antía no pudo pasar tiempo con ella mientras tenía que hacer cuarentena. Orgullosa, sostiene que “Eli se escapaba y se ponía delante de mi habitación para arañar la puerta”. La veterinaria que le trató el cáncer tan sólo le auguraba un año más de vida. Pero lo cierto es que Eli lleva dos años sobreviviendo. Antía, optimista, defiende: “Y todo lo que le queda”. Hablando con ella, entendemos por qué tiene tan “consentida” a su Yorkshire.
Cuando conocemos a Otto intentamos acariciarlo pero su dueña, rápidamente, nos dice que no: “Por si acaso”. Siempre lo lleva atado porque es “muy matón” e “igual muerde”. Esa es su manera de proteger a Teresa. Ella dice estar “enamorada” de su caniche pero también de la raza en general porque es el tercero que tiene: “No es tanto la belleza del perro sino que es una raza que no huele y que no suelta pelo”. Otto vive con ella en Betanzos desde que era “una ratita de medio kilo”. Suelen pasear por el Pasatiempo o por el malecón, pero no mucho. Teresa bromea que a Otto “le duelen las piernas” si camina demasiado. Su dueña estaba asustada por si tuviera una enfermedad cuando el veterinario le dijo que en realidad eran agujetas. Mientras hacemos la sesión de fotos, el caniche obedece las órdenes de Teresa. Se sienta y ella le da varios premios. Cuando pasa por nuestro lado un carrito de bebé, Teresa asegura que Otto tiene manía a las ruedas. Él, todavía serio, espera a irse. Para Teresa la mejor bienvenida es llegar a casa y que Otto le muerda los cordones.
Megan y Bimba (3-5 años, Golden Retriever) y Damián y Neo (5 meses, Palleiro)
La pareja de adolescentes se decidió a adoptar a sus mascotas después del confinamiento. La joven que admite “amar a los animales” se ofrecía a pasear al perro de su vecina durante el encierro. El deseo latente de tener mascota se economizó en mayo de 2020 cuando adoptó a Bimba, que era hija de una perrita que tenía una amiga de su madre. Es curioso que no sepa cuál es la edad de su animal, aunque le aproxima “entre tres y cinco años”. La debilidad de la Golden es las pelotas de tenis y también jugar con Neo, el perro de Damián. El chico dice que “Bimba es muy tranquila y muy buena pero no se resiste cuando Neo quiere jugar con ella”. El “palleiro”, como su dueño clasifica la raza, es sólo un cachorro y “está activo las 24 horas del día”. Además, Damián y Megan confirman querer ampliar la familia perruna. Y lo tienen fácil porque, entre risas, nos cuentan que ninguno de los perros está castrado.
Cuando los perros pasearon a sus amos [LAURA GESTAL SANMARTÍN] Fotos: ARUME
H
ace un año se detectaban los primeros infectados del enemigo invisible del coronavirus en Galicia. A 13 de marzo de 2020, se registraban 65 casos en nuestra Comunidad Autónoma y 825 casos en el resto de España. De las cifras de fallecidos hemos perdido ya la cuenta. El mismo 13 de marzo, el Gobierno de Pedro Sánchez tomaba la drástica pero urgente decisión de decretar el Estado de Alarma que retuvo a millones de españoles en sus casas durante casi tres meses. Tras cinco prórrogas del Estado de excepción, la pandemia que puso en jaque al planeta parecía empezar a controlarse. La fase 0 de la desescalada llegó para quedarse el 4 de mayo. Disfrazamos los daños colaterales del virus con el eufemismo de la “nueva normalidad”. Sin embargo, nada ha vuelto a ser lo mismo. Un año maldito que desestabilizó los hospitales y las economías además de nuestras vidas. Pero el confinamiento nos ofreció algunas enseñanzas caomo apreciar las cosas pequeñas y extrañar de verdad a los seres queridos. Desde Betanzos e a súa comarca queremos dar paso a tiempos nuevos y mejores. Un halo de luz ante los planes de vacunación que, aunque lentamente, parecen acercarse cada día más. Porque no queremos alimentar la angustia sino quedarnos con lo bueno, este número va dedicado a quienes también han sido protagonistas de este infierno: los animales de compañía. En el punto álgido de la pandemia, se cumplía la paradoja de que los perros sacaban de casa a sus amos para distraerlos. Siete personas nos dicen qué significan sus mascotas para ellos. Este es nuestro particular homenaje.
DEPORTES
F ÚTBOL
T A E KWON DO
11 Bc
BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2 02 1
F Ú T B OL SAL A
O Betanzos CF retoma os adestramentos en todas as categorías REDACCIÓN/ Deportes
Deportistas do Han's Horang-i que participaron no Open Internacional de Perú
O Han's Horang-i obtén seis medallas no Open Internacional de Perú REDACCIÓN/ Deportes O Club Han's Horang-i de Betanzos logrou seis medallas no Open Internacional de Perú de taekwondo, celebrado na modalidade online. Na proba participaron seis deportistas do clube betanceiro e todos conseguiron metal. Samuel Crespo Valiño, Leire Mantiñán Alves, Jessy Sun
S h i n Ve i g a , A n a L l i n S h i n Veiga e Begoña Veiga Rodríguez conseguiron a medalla de ouro. O mestre Seung Han Shin Jang logrou a prata. O clube conta con poder participar, se as circunstancias da pandemia o permiten, no Campionato Galego Absoluto de combate e no de poomsae que está previsto que se realicen de maneira presencial.
Tras o parón dos adestramentos derivado das medidas sanitarias en vigor durante os meses de xaneiro e febreiro, o Betanzos CF retoma os adestramentos en todas as categorías. O equipo sénior masculino está inscrito novamente na Preferente Norte que se disputará en formato exprés pendentes aínda de coñecer o calendario. O equipo sénior feminino formalizou igualmente a súa inscrición na Primeira división da Liga Galega Feminina. Polo que respecta ás categorías base volveron o luns 1 de marzo a adestrar nos horarios habituais e coa ilusión de poder desfrutar do fútbol. Os equipos da base seguen pendentes da decisión da Federación respecto da posible competición. Os adestramentos desenvolveranse baixo o protocolo de hixiene e seguridade de prevención da Covid-19 establecido pola Xunta e pola Real Federación Galega de Fútbol (RFGF).
Imaxe do equipo senior do Troula FS
O Troula FS recupera as boas sensacións REDACCIÓN/ Deportes O Troula FS pecha o mes de febreiro recuperando as boas sensacións que o equipo transmitía no inicio da competición da Terceira división. Os resultados comenzaron a torcerse despois dunha inesperada derrota na xornada 10 ante o Pontedeume FS, caendo por 4 a 2, perdendo consecutivamente ante dous dos favoritos: o Vilalba FS e o Lugo Sala. Non foi ata o tradicional derbi ante o 5 Coruña cando os de Gabi Bas recuperaron a intensidade e a fluidez de xogo que lles permitiu vencer no pavillón de Novo Mesoiro
con goles de Migui (2) e Lucas asinando un resultado final de 2-3. A falta de cinco xornadas o equipo betanceiro ocupa a cuarta posición de táboa, dentro dos postos que dan acceso aos play off de ascenso. Acadalo sería sen dúbida un gran éxito para a presente temporada que se iniciaba con modestos obxectivos que se van vendo superados xornada a xornada.
Calendario 20 de marzo: Begonte - Troula FS
As Angustias
CORTIÑÁN N-VI
BETANZOS
Viuxe
Estación de Desvío N-VI Servicio Piadela Fase III N-VI
DP-O105
MONTELLOS
12 Bc
BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2021
DEPORTES
Iván Fernández Freire, piragüista del C.N. Ría de Betanzos y del equipo nacional de piragüismo
"El piragüismo es un trabajo para mí, es a lo que estoy dedicando mi vida" ISABEL SOUTO / Betanzos Con una madurez impropia de sus veinte años y una peculiar entonación adquirida después de tres años en tierras sevillanas, el piragüista del Ría de Betanzos, Iván Fernández Freire, acude a nuestra llamada durante una de sus pocas escapadas a Betanzos. Concentrado con la selección española de piragüismo en el Centro de Alto Rendimiento (CEAR) de Sevilla, compagina sus estudios de Técnico de mantenimiento electromecánico, con los duros entrenamientos a las órdenes de Jesús Buzón. Su objetivo, superar el selectivo que se disputará en Trasona (Asturias) en abril y que podría abrirle las puertas a su tercer mundial: "Este año ya no tengo opciones de clasificarme para las Olimpiadas, a ver si para 2024. Es el sueño de todo deportista, pero mi primer sueño es lograr una medalla internacional", comentó, convencido de que "todo se consigue trabajando. Puedes ser muy bueno pero si no trabajas no consigues nada". Un reto para el que se encuentra "bastante bien, fuerte, con mucho ánimo y contento", explica. Iván Fernández es uno de los jóvenes internacionales del Ría de Betanzos. En 2017 participó en el campeonato de Europa en k2 200 metros. En 2018 fue al mundial en k4 500 metros y en 2019 repitió en K1 500 Sub 23 donde obtuvo una octava plaza: "Era mi primer año en la categoría y me falló la experiencia. No fue mi regata. Acabé la final y me dije: podría dar la vuelta y hacer otra. Cuando no tendría que ser así", recuerda. Ahora, confía en la experiencia adquirida en estos años y en el esfuerzo que dedica cada día a entrenar para preparar el selectivo. La prueba será en abril, si bien todo depende de como evolucione la pandemia. De hecho, desde la declaración del Estado de alarma la incertidumbre hizo mella en él y en el resto del equipo español que se prepara en Sevilla: "Cuando llevas siete meses trabajando, pasando frío, sufriendo… y de repente te meten en tu casa, dices: he trabajado tanto para no saber lo que pasa. ¿Va a haber
mundial? ¿Va a haber selectivo? ¿Qué hago? ¿Entreno en mi casa, no entreno? Al final estuve entrenando durante la cuarentena, en el salón de mi casa, con un ergómetro que me prestó el club y pesas que me había enviado la Federación", cuenta. Con la pandemia todo cambió: "Mi novia es sevillana. No estábamos acostumbrados a estar separados y fue como que me vino todo. Tenía exámenes, tenía que venirme para mi casa sin saber qué iba a pasar… Se me quitaron las ganas de estudiar. Entrenaba a duras penas. Y todo mi equipo estaba igual. Te llevas un palo, siete meses trabajando y para nada", explica. Siguieron meses de incertidumbre: "Primero teníamos un selectivo porque iba a haber europeo. A la semana siguiente ya no había europeo. No teníamos ningún objetivo. Estábamos pendientes de los cambios y nos preguntábamos: estamos aquí entrenando a 45 grados ¿para qué? Hubo mucha gente de mi equipo que lo dejó. No pudo con la situación. Nuestro entrenador entendía que no estábamos centrados. Y a él le pasaba lo mismo", recuerda. Este es su tercer año en el CEAR de Sevilla, tras su paso por el Centro Gallego de Tecnificación Deportiva (CGTD) de Pontevedra. Una experiencia que le cambió la vida: "Cuando me separé de mis padres para ir al CGTD fue complicado. Era un chaval de 16 años que nunca se había separado de sus padres y de repente estaba independizado, como quien dice, aunque iba todos los fines de semana a casa. Fue duro, pero me fui acostumbrando. Yo estaba muy unido a mis padres. Además estaba el tema de los estudios...", explica. En el CGTD le obligaban a estudiar Bachillerato, algo que no entraba en sus planes. Quería estudiar un ciclo de electromecánica. "Al principio no quería estar allí, no sabía si había tomado la decisión correcta, pero tiré para adelante a ver qué pasaba y al final fue mi mejor año. Aprobé 1º de Bachillerato y de 20 competiciones nacionales tuve medalla en 18. Mereció la pena", reconoce. Después vino el problema de 2º
de Bachillerato. Ya estaba en el CEAR de Sevilla "y allí no miran tanto la educación. Ya eres mayor de edad, si quieres estudiar estudias y si no quieres no. El primer año en el instituto no me pusieron facilidades para los exámenes. Si no podía hacerlos porque tenía una competición me quedaban para septiembre". Superada esta mala racha, que además le coincidió con la pandemia y el fallecimiento de su bisabuela, que era "una persona muy importante en mi vida", explicó, este año está haciendo un ciclo medio de Técnico de mantenimiento electromecánico que le permitirá acceder a los estudios que realmente quiere hacer. "He aprobado todo y estoy super contento. Estoy haciendo dos cosas que me gustan, entrenando y sacando un curso adelante. Es duro, porque entreno por la mañana y tengo clase de 15.30 a 21.45. Llego, ceno y me acuesto pronto porque al día siguiente me levanto a las siete de la mañana", explica. Estas vivencias le han ayudado a madurar como persona: "Saber que tus padres están a 900 kilómetros de distancia y que puedes arreglártelas solo te ayuda a ser independiente y a madurar como persona", reconoce, consciente de lo orgullosos que sus padres están de él: "Siempre que sale cualquier noticia mía en el periódico guardan los recortes. Sé que están orgullosos y que me echan de menos".
Una vida de sacrificio Empezó en el piragüismo con ocho años. Después de probar, sin éxito, en el fútbol, que practicaban la mayoría de sus amigos. Llegó al Ría de Betanzos por iniciativa propia y con solo ocho años: "Mi mejor amigo tenía una lancha y a mí me gustaba mucho la sensación de montar en la barca, se movía todo y el suelo no era firme. Y me dije, si monto en piragua tendré esa sensación que tanto me gusta todos los días. Fui al club sin decir nada a mis padres. Hablé con Sara, la entrenadora. Llegué a casa con un papelito con su teléfono y le dije a mi madre: "Mamá, mañana a las cinco tengo que estar en el club
Iván Fernández Freire durante un entrenamiento en Betanzos / ARUME de piragüismo. Tienes que llamar a este número para aclarar todo". Simplemente porque me gustaba esa sensación. Ahora ya pocas veces disfruto de paseíto como me gustaba antes. Ahora es un trabajo porque es a lo que estoy dedicando mi vida", cuenta. En sus primeros años era uno más, sin destacar especialmente, siempre en puestos medios. Pero desde su primer año de juvenil se produjo un cambio con la clasificación para el europeo. En ese salto influyó su esfuerzo personal: "Yo hacía lo que me mandaban. No había pereza ninguna y si podía sufrir un poco más, yo lo sufría. Fue algo personal", dijo. Ese tesón sigue marcando su carrera: "En el CGTD había un chaval que ganaba a todo el mundo y con mucha diferencia. Ese chico dormía en mi habitación y para mí era un ejemplo a seguir porque no conocía a nadie más. Seguía sus pasos, veía lo que hacía y hasta que conseguí ganarle no paré", cuenta. Ya en Sub 23 se produjo otro cambio, esta vez motivado por su fe en el entrenador, Jesús Buzón: "En el CGTD no confiaba del todo en el trabajo de mi entrenadora pero en Sevilla confiaba plenamente en mi entrenador. Me habían hablado muy bien de él Óscar Carrera, Rodrigo Germade y Arévalo. Llevamos tres años juntos y la confianza que me dio él y su forma de trabajar fue lo que originó un gran cambio en mí, tanto física como técnicamente", reconoce. Pero su actual entrenador no ha sido el único motor de Iván Fernández. Hay otra persona a la que está muy agradecido: Javier Benito, Javito, su entrenador en el Ría de Betanzos: "Javito siempre estuvo al pie del cañón, se lo debo casi todo. Fue él quien me levantó, fue quien me hizo crecer y siempre está pendiente de mí.
Tuve muchos entrenadores en el club pero para mí Javito es el mejor. Está ahí para todo". El Ría de Betanzos es como su segunda casa: "cuando empecé, siendo aún un niño, siempre estaba allí haciendo algo, si hacía falta limpiaba el club... pasaba más tiempo allí que en mi casa", recuerda, y agradece que la entidad le ha dado siempre facilidades. Destaca también el compañerismo: "En fútbol yo era muy malo, me caía continuamente y los demás se reían de mí. Aquí nos ayudamos y aconsejamos unos a otros para mejorar". A pesar de su humildad, reconoce que cuando se pasa por el club: "los niños y niñas me conocen y me preguntan como hago esto o lo otro... Yo me quedo como... no me preguntes a mí que no soy tan bueno", dice. El deporte de élite lleva aparejado un gran sacrificio y en el caso de Iván Fernández le ha supuesto dejar a su familia, amigos, y perderse momentos que ya no volverán: "Mis amigos tienen sus fiestas, yo no puedo. Me he perdido cumpleaños, graduaciones... y la confianza con los amigos de siempre se va perdiendo. Pero, si salgo para adelante, merecerá la pena", cuenta. Confiesa que se deprime cuando no obtiene buenos resultados: "Yo nunca voy a dejar el piragüismo porque me encanta, pero te exige mucho, y si estás dándolo todo, dedicándote en cuerpo y alma, que a veces no puedes ni dormir de lo cansado que estás... cuando no obtienes resultados te deprime mucho y yo entiendo que haya deportistas que se defraudan y abandonan". En su mente no está el abandono, sino el esfuerzo y el trabajo diario que le permita conseguir primero una medalla internacional y, después, su clasificación para las Olimpiadas.
PUBLICIDADE
BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2 02 1
13 Bc
Clínica Dental
PARDELLAS Betanzos S.L. Clínica Dental Pardellas
Nº de colexiados: 15001754 e 28013502 · Nº de rexistro sanitario: C-15-001500
Nº de colexiado: 497
Máis de vinte anos creando sorrisos COÑÉCENOS Rúa Caneiros, 3 baixo dereita 15300 Betanzos · A Coruña
981 77 13 26
604 069 985
HORARIO de luns a venres 8.30 a 14.00 h / 15.00 a 20.00 h
PREVIA CITA
SERVIZOS Ciruxía oral Implantoloxía Odontoloxía estética Odontopediatría Patoloxía articular Próteses
Primeira consulta gratuíta
Endodoncia Odontoloxía conservadora Odontoloxía preventiva Ortodoncia Periodoncia Urxencias
Arranxamos a túa prótese no día 10% dto. nas túas NOVAS PRÓTESES e para que non deixes de sorrir, 10% dto. en BRANQUEAMENTOS
DISPOÑEMOS DE FINANCIACIÓN SEN INTERESES ATA DOUS ANOS
14 Bc
BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2021
COMARCA
B ER G ON D O
O Concello urxe a Fomento a licitación do proxecto de mellora da N-VI en Guísamo REDACCIÓN / Bergondo
A Agrupación municipal de Protección Civil de Bergondo na súa sede
Protección Civil de Bergondo realizou case 700 intervencións en 2020 O 66,7% das actuacións estiveron relacionadas coa Covid-19 e interviron en máis accidentes de tráfico que o ano anterior REDACCIÓN / Bergondo A agrupación municipal de Protección Civil de Bergondo realizou durante o ano 2020 un total de 691 intervencións, das que o 66,7% estiveron relacionadas coa pandemia, tal e como recollen na súa memoria anual. En concreto foron 461 actuacións as que tiveron que ver co a s i t u a c i ó n xe ra d a p o l a Covid-19 e coas medidas de prevención da propagación do virus como a desinfección de espazos públicos, o reparto de máscaras a colectivos vulnerables ou a participación en operativos de control en datas sinaladas como a Semana Santa, o San Xoan ou a Cabalgata de Reis. No que respecta ao resto de actuacións, a maioría debéronse a intervencións na rede viaria motivados por un incremento no número de accidentes de tráfico con respecto a anos anteriores. En total asistiron a 87 sinistros dos cales 23 se proRE BE TA DO PART NZ M O OS ICIL A E C IO OM AR CA · AGRO
· XARDÍN · APICULTURA · ANIMAIS COMPAÑÍA · ENOLOXÍA
SEMENTEIRA 981 77 32 69
www.sementeirabetanzos.es C/Doctor José Fariña, 6 bajo
duciron no cruce de Ferrol, no Km. 580 da N-VI, que á espera da construción da rotonda "continúa a destacarse como un punto negro de tráfico", subliñaron dende o Concello. Na memoria anual da agrupación destaca a diminución da caída de árbores con respecto a 2019 e o aumento de actuacións relacionadas coa recollida de animais soltos que sube de 9 no ano 2019 a 30 durante o 2020. Actuaron tamén en 4 incendios e contabilizáronse 10 intervencións por inundacións en estradas. A alcaldesa de Bergondo, Alejandra Pérez, destacou o "incrible traballo de Protección Civil para a atención en materia de seguridade para os veciños e veciñas", e fixo fincapé na colaboración coa Policía Local e coa Garda Civil "nun ano tan complicado como o que acabamos de vivir e que esixiu un esforzo extra por parte de todos os seus integrantes", dixo.
O C o n ce l l o d e B e rg o n d o segue a insistir ante o Ministerio de Fomento sobre a urxencia de iniciar o procedemento de licitación do proxecto de mellora da seguridade viaria na Nacional VI ao seu paso por Guísamo. O proceso estancouse trala publicación das alegacións, en abril de 2019, e a alcaldesa de Bergondo, Alejandra Pérez, remitiu en datas recentes un novo escrito ao director xeral de estradas, Francisco Javier Herrero, no que amosa a súa preocupación "pola lentitude e a incertidume da execución dunha actuación tan necesaria", dixo. Ademais, alertou na misiva sobre a urxencia nas actuacións neste tramo de concentración de accidentes "antes de ter que lamentar máis falecementos", dixo, inicidindo na alta sinistralidde do cruce de Ferrol coa N-VI no que "case todas as semanas, e en inverno con máis frecuencia, prodúcense accidentes de forma rutinaria nun enlace que é clave para a comunicación comarcal", explicou.
Cortiñán Ademais, no escrito remitido ao director xeral de estradas, a rexedora fai referencia ao outro gran proxecto de mellora da seguridade viaria tamén na Nacional VI no tramo entre os km. 576 e 577, ao seu paso por Cortiñán. Neste caso, empezouse a traballar na redacción do proxecto pero aínda non saíu a exposición pública e dende o Concello de Bergondo confían en que "teña mellor sorte e non haxa que agardar máis de dez anos para que se faga realidade", dixo a alcaldesa.
Bergondo destina 151.000 euros á reparación de camiños REDACCIÓN /Bergondo O C o n c e l l o d e B e rg o n d o investirá 151.000 euros na reparación de camiños en Guísamo, Moruxo, Ouces e Bergondo. O proxecto, cofinanciado a través do Plan Único da Deputación e con fondos propios levarase a cabo nos camiños de San Paio (Guísamo), Fiobre
(Moruxo), o que une Reboredo e Vilanova (Ouces e Bergondo), Reboredo (Ouces) e Mesoiro (Ouces). As obras consisten na limpeza de cunetas, a reparación da plataforma, o extendido do firme de aglomerado asfáltico e, unha vez rematadas as obras, a instalación da sinalización horizontal con marcas viais e símbolos.
O ZA-CESURAS
Imaxe da pancarta na estrada de Callobre en protesta polo mal estado da vía
O Concello reclama a reparación da estrada provincial que cruza Callobre O goberno local critica o mal estado da vía e os retrasos da Deputación en aportar solucións para a estrada REDACCIÓN / Oza-Cesuras O Concello de Oza-Cesuras fixo público o seu malestar polo retraso na execución das obras de mellora da estrada DP6301 no tramo de Callobre e reclama á Deputación da Coruña que execute a reparación do vial, lembrando "o compromiso adquirido pola Deputación Provincial da Co r u ñ a co n e ste e q u i p o d e goberno para a mellora da seguridade viaria desta estrada", subliñaron fontes municipais.
O goberno local, que fai fincapé nos "numerosos accidentes producidos", recolle as "sucesivas e reiteradas queixas dos veciños" e súmase a eles nas súas protestas co lema "Arranxo da carretera Xa". Ademais, teñen previsto desenvolver unha campaña de mobilizacións para conseguir a execución do vial e "así evitar males maiores que poidan ser ocasionados polo mal estado no que se atopa neste intre e a pouca seguridade que existe".
COMARCA
BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2 02 1
1 5 Bc
P A D ER N E
A Deputación destina máis de 33.000 euros a renovar a iluminación pública en Insua REDACCIÓN /Paderne
O presidente da Deputación, Valentín González, e o alcalde de Paderne, César Longo, visitaron as obras na parroquia de Souto
Paderne realiza melloras en Souto financiadas a través do Plan Único da Deputación O presidente provincial, Valentín González Formoso, visitou as obras xunto ao alcalde, César Longo. REDACCIÓN /Paderne O presidente da Deputación da Coruña, Valentín González Formoso, e o alcalde de Paderne, César Longo, visitaron recentemente as obras que se realizaron na parroquia
de Souto a través do Plan Único provincial e nas que se investiron ao redor de 232.000 euros. Os traballos consistiron na pavimentación de varios camiños e na mellora das redes de saneamento e de alumeado.
O Plan Único da Deputación permitirá substituir 127 puntos de luz na parroquia de Insua, en Paderne, por outros con tecnoloxía LED. A obra está en fase de licitación e contará cun orzamento de algo máis de 33.000 euros. Coa renovación do alumeado conseguirase un maior aforro enerxético e mellorarán as condicións de iluminación da zona.
O Concello reparte máscaras e realiza desinfeccións por todo o termo municipal
Paderne cancela a celebración do 8M e o aniversario do centro de maiores pola covid
REDACCIÓN /Paderne
REDACCIÓN /Paderne
O Concello de Paderne continúa coas desinfeccións por diferentes lugares do termo municipal como a Casa do Concello, o centro de saúde, escolas, farmacias e establecementos comerciais, parques e xardíns. Tamén se realizou en febreiro reparto de material de protección e máscaras entre persoas e colectivos vulnerables do municipio.
Este ano non haberá acto conmemorativo do 8M en Paderne debido á crise sanitaria e tampouco se celebrará o aniversario do centro de maiores, dúas citas anuais na axenda cultural municipal. Estes dous actos pospostos pola pandemia súmanse á cancelación das actividades do Entroido.
Os veciños e veciñas do Piñeiro e O Casal, en Adragonte, puxeron a nota de humor ao Entroido REDACCIÓN /Paderne Veciños e veciñas dos lugares do Piñeiro e O Casal, na parroquia de Adragonte, quixeron poñer a nota de humor ao Entroido, sen esquecer a pandemia, vestindo uns bonecos colocados ao pé da pista para diversión de quen pasara pola zona.
Imaxe da decoración de Entroido dos veciños do Piñeiro e O Casal
EL PLANTEL COMARCAL DE BETANZOS Villozás - Paderne: Tlf. 981797007 · 981797233 · Fax: 981797116 / elplantel@elplantel.com
Gasóleo A AGORA TAMÉN GASOLINA
ESTACIÓN DE SERVICIO TENDA AGRARIA
SECCIÓN HORTA
Desatendida 24 horas
16 B c
BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2021
COMARCA
MIÑO
O Concello controlará as Miño pon en marcha o programa "Xantar na casa" colonias felinas mediante un para os maiores que viven sós acordo cunha protectora Poderán beneficiarse dez persoas do municipio que deberán aboar a cantidade de 1,76 euros por comida ao día REDACCIÓN / Miño As persoas maiores de Miño que vivan soas poderán beneficiarse do programa "Xantar na casa" promovido polo Consorcio Galego de Igualdade e Benestar. O programa permite que as persoas maiores que viven soas poidan recibir a comida de toda a semana, precociñada e en envases individuais para cada día. O sevizo está sufragado polo Concello de Miño, polo Consorcio Galego de Igualdade e Benestar e polas persoas usuarias, que deberán aboar a cantidade de 1,76 euros por comida e día.
Polo momento, hai catro fogares de Miño que xa utilizan este servizo que pode incrementarse ata dez, sempre seleccionados trala valoración realizada polos Servizos Sociais municipais. As persoas usuarias reciben no seu domicilio o menú de toda a semana, precociñado, que deben conservar no frigorífico e quentar no microondas. De non dispoñer destes electrodomésticos seríanlle facilitados a través do programa. Os obxectivos son facilitar un menú equilibrado, saudable e mesmo adaptado ás prescripcións médicas se fose preciso.
O goberno local aportará unha axuda económica para gastos de esterilización e materiais para casetas REDACCIÓN / Miño O Concello de Miño asinará un convenio cunha protectora de animais para que se encargue da xestión e do control das colonias felinas do municipio que se realizará mediante o método CES: captura, esterilización e solta. A finalidade é diagnosticar e controlar dun xeito ordeado, a proliferación de gatos no termo municipal. O C o n c e l l o a p o r t a rá u n h a pequena axuda económica á protectora para contribuir a sufragar os gastos de esterilización. A
entidade será quen se ocupe da alimentación dos gatos para o que se lles facilitarán unhas estruturas que sirvan como casetas nas que se depositarán os alimentos. Calquera veciño ou veciña do municipio que desexe colaborar na alimentación dos gatos da rúa terá que facerse voluntario da asociación e seguir as normas que a entidade lle facilite para que o proceso se realice de forma organizada e cumprindo uns principios como, por exemplo, que só se permitirá dar alimento seco e nos lugares destinados para iso.
Imaxe dunha das casetas felinas que se colocarán en Miño
C OMARCA
C OIRÓS
La asociación de maderistas Promabe invitará al jefe de inspectores de Hacienda en Galicia a su próxima reunión de socios REDACCIÓN / Comarca
O Delegado Territorial da Xunta en A Coruña, Gonzalo Trenor, e o alcalde de Coirós, Francisco Quintela, visitaron as obras da escola infantil
A Xunta prevé rematar a nova escola infantil de Coirós a principios deste verán As obras contan cun orzamento cercano aos 720.000 euros e o centro terá capacidade para 75 escolares REDACCIÓN / Coirós As obras da nova escola infantil de Coirós estarán rematadas, previsiblemente, a principios deste verán, tal e como avanzou o delegado da Xunta en A Coruña, Gonzalo Trenor, nunha recente visita para supervisar os traballos. Trenor estivo acompañado polo alcalde do municipio, Francisco Quintela. O novo centro educativo terá capacidade para 75 alumnas e alumnos de entre 3 e 6 anos e conta cun orzamento de case 720.000 euros. As obras "avanzan ao ritmo previsto", subliñou o delegado da Xunta. Neste momento xa está rematada a
estrutura e a tabiquería do edificio. O nova escola, que se suma ás outras dúas de infantil con que conta o municipio, terá tres aulas con aseos, sala de usos múltiples e psicomotricidade, un patio exterior cuberto, sala de profesores, varios despachos e un local para a asociación de pais e nais. O colexio constrúese nunhas parcelas municipais do polígono de vivendas de Pedrapartida que o Concello puxo a disposición da Consellería para a execución do proxecto. O alcalde, Francisco Quintela, destacou que a súa ubicación nun entorno natural "permite a interacción dos nenos e nenas coa natureza".
La Asociación de maderistas Promabe tendrá como invitado en la próxima reunión del colectivo al jefe de inspectores de Hacienda en Galicia, Ransés Pérez Boga, para compartir con los socios y socias asistentes información sobre cuestiones fiscales relativas tanto a la compra y venta de madera como a las sucesiones patrimoniales y otros temas fiscales. La reunión se convocará en cuanto las circunstancias sanitarias lo permitan. Por otro lado, la entidad informa de una subida de los precios de la madera, tras varios años a la baja. En opinión de los directivos de Promabe, esto se debe "a la parada en general en todo el mundo de la actividad industrial motivada por el virus y a la paridad del dólar con el euro", explicaron. El colectivo asesora a sus asociados en la compra y venta de montes, además de informarles de otras cuestiones de interés relacionadas con el sector. Para obtener más información pueden visitar su página web: www.promabe.com, enviar un correo electrónico a: oficina@ promabe.com o por teléfono: 981771658 y 603677503.
O presidente da Deputación, Valentín González, o alcalde de Miño, Manuel Vázquez, e o de Paderne, César Longo, visitaron a zona
A Deputación creará unha senda peonil entre Ponte do Porco e a ponte do Lambre Os alcaldes de Miño e Paderne solicitaron esta vía para mellorar a seguridade neste tramo do Camiño Inglés REDACCIÓN / Comarca A Deputación da Coruña encargará un proxecto para humanizar o tramo do Camiño inglés que vai dende Ponte do Porco á ponte do Lambre, nun tramo de 1,3 quilóm e t ro s q u e co n e c t a M i ñ o e Paderne, en resposta á solicitude conxunta dos alcaldes dos dous municipios. Os mandatarios de Miño e de Paderne, Manuel Vázquez Faraldo e César Longo Queijo, acompañaron ao presidente da Deputación, Valentín González Formoso, durante unha recente visita á zona para ver o entorno para o que se pide esta nova infraestrutura. O motivo desta solicitude é mellorar a seguridade viaria nun tramo con curvas e frecuentado
por numerosos peregrinos pero que carece de andén para a circulación de peóns en condicións de seguridade. González Formoso cualificou esta infraestrutura como "crucial e estratéxica" tanto por favorecer a conectividade entre localidades como "para o desenvolvemento de actividades económicas vencelladas ao turismo do Camiño de Santiago", dixo. Con todo, o proxecto é "tecnicamente complexo" e será preciso "pedir a colaboración de varias administracións xa que se ven implicadas a Xunta, a través de varios departamentos, e o Goberno do Estado, a través de Costas e Adif", apuntou ao tempo que ex p re s o u o co m p ro m i s o d a Deputación de executalo e de redactar este ano o proxecto.
PUBLICIDADE
BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2 02 1
1 7 Bc
18 B c
COLABORACIÓNS
BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2021
Caritas, caritatis: A Cáritas da nosa Igrexa betanceira Do termo latino que lle dá título a este artigo deriva a palabra “caridade”, que segundo a primeira entrada do Diccionario da Real Academia Galega está asociada de sempre ao Catolicismo, definíndoa como a virtude teologal que consiste en amar a Deus e aos demais coma a un mesmo (“Deus Caritas est”, dicía San Paulo e rememoraba no ano 2005 Benedicto XVI). O mesmo diccionario fixa coma sinónimos dela o de “humanidade” e mesmo esmola ”Unha caridade, por Deus, señora”). Tamén resulta moi ilustrativa a primeira definición que lle dá o diccionario da RAE: “Actitude solidaria co padecemento alleo”, aínda que logo relegue á definición da virtude teologal ao sétimo lugar. Si, efectivamente, nos tempos actuais resulta que acae mellor falar de solidaridade, sublime aura para empatar coa persoa comprometida socialmente, por máis que a súa orixe etimolóxica teña pouco que ver co uso actual (“in solidum” é a situación dunha persoa obrigada a cargar con toda a responsabilidade ou pagar toda a débeda do grupo). Pola contra, dicir dunha persoa que é caritati-
A nova directiva de Cáritas Betanzos xunto ao párroco Santiago Pérez va parece xa algo rancio, mesmo anticuado, propio doutra época. Malia a todo, a nosa Igrexa católica segue a utilizar a palabra en latín “Caritas”, cuxo significado é Amor, para referirse a esta institución comprometida socialmente coa contorna propia de cada parroquia, de cada diócese, tratando de cubrir as necesidades máis básicas do ser humano, non só das excluídas ou marxinadas,
senón as de calquera persoa que poida precisar axuda material (alimentos, pagamento de alugueres, subministros de auga e elecricidade, compra de material escolar…). Non se lles pregunta se son crentes ou mesmo se pertencen á Igrexa, simplemente se atende á persoa e a súa situación socioeconómica. Tamén en Betanzos, esta “Caritas-Amor” da Igrexa está presente
JUAN BAUTISTA SUÁREZ RAMOS DIRECTOR DE CÁRITAS DE BETANZOS
dende hai moito tempo, pódese dicir que dende os inicios do primeiro milenio, pois onde se erixiu unha parroquia ou comunidade relixiosa sempre se tivo moi presente a acción caritativa coas persoas máis desfavorecidas, facendo real o mandato de Xesús “dádelles vós de comer”. Mais sen remontarnos tan lonxe no tempo, a institución CÁRITAS, coa súa sede social na rúa Tomás Dapena, leva traballado moito nos derradeiros anos, xestionada con moita dedicación e silente traballo por Darío Amor, Mari Pepa, José Dapena, Antonio Barros, Culuca Benito, Mónica, Chelo, Begoña, Loli García, Pura Mantiñán, María Naveira, Geluca. A estas persoas, polo magnífico labor realizado, só podemos dicirlles “Que Deus volo pague”, pois esa será a mellor retribución e agradecemento posible. Agora, neste ano 2021, asumimos a xestión de CÁRITAS un novo equipo de persoas, baixo a dependencia de Cáritas diocesana e o consello pastoral e espiritual do noso párroco, Don Santiago Pérez González. Tomamos con ilusión o relevo, conscientes da responsabilidade que recae sobre
nós para manter e mesmo acrecentar este labor de acompañamento, axuda material e apoio a todas as persoas que se queiran achegar ao baixo de Tomás Dapena. Para todas elas, primeiramente, é este chamamento, manifestándolles a nosa boa disposición para escoitalos e atender, Dentro das limitadas posibilidades da institución, as súas necesidades. O segundo chamamamento vai dirixido a todas as persoas de boa vontade, sexan ou non crentes, practicantes ou xa afastados da Igrexa, para que confíen e contribúan a mellorar a acción solidaria da CÁRITAS BETANCEIRA. É ce r to q u e h a i m o i t a s o u t ra s ONG´S, con magníficos propósitos e xestión altamente profesionalizada, coas que se pode cooperar, mais a que está con nós dende sempre, a que ten fundamento nas ensinanzas dun Deus feito home, amoroso e sofrinte, a composta únicamente por persoal voluntario que non pide máis retribución e recoñecemento persoal que a graza que Deus lles poida conceder, esa é a nosa CÁRITAS. Grazas pola vosa axuda. Que Deus volo pague!
mo que es el caso que nos ocupa. El proyecto del que ya se dispone es de muy buena calidad, pero ajustado en su día a las posibilidades anteriores de financiación. Es necesario actualizarlo con la perspectiva de una rehabilitación integral total con altura de miras, que abarque todo lo necesario. Incluso, según cita, “modificación o eliminación de partes no originales o elementos que puedan amenazar la conservación”. Y con la máxima urgencia. Esta oportunidad es única e irrepetible. Betanzos necesita abrirse urgentemente al Turismo Cultural, porque este es su gran futuro porque le es propio y será lo que ayudará a su desarrollo, ya que tiene todos los ingredientes para ello. Como complemento o principal al Turismo Cultural, no podemos olvidarnos que tenemos una ciudad medieval bastante bien conservada, pero que también necesita una rehabilitación integral. Declarada “Conjunto HistóricoArtístico” desde hace más de cincuenta años, capital del gótico gallego, con el mayor número de puertas medievales, con una gran monumentalidad y que, debido a su calidad de vida, tiene la posibilidad de ofrecer en su casco viviendas para el asentamiento de teletrabajo ligado a las tecnologías informáticas (TIC). Que es una ciudad ideal para vivir
ya lo ha reconocido el Consejo de Europa en el año 1980, al haber desarrollado solamente en nuestra ciudad de toda la comunidad gallega, una Operación Piloto de Rehabilitación Integrada “Des Villes pour vivre”, de las cien de toda Europa. Tenía como objetivo: “Los beneficios que se derivan de esta Operación pueden enumerarse de la siguiente forma, a) Programas y Estudios Básicos a cuenta del Estado. b) Obras de infraestructura y acciones, promovidas por el Estado. c) Rehabilitación de Edificios Públicos en colaboración entre el Estado y el Ayuntamiento. d) Beneficios a particulares”. La rehabilitación del Edificio Archivo y el antiguo convento de Santo Domingo, fueron frutos de ello. A la vista de los importantes fondos previstos, si fuesen competencia del poder central, hay que pensar que, dadas las circunstancias, estas acciones serían muy factibles. Y si dependiesen de la administración autonómica, es conocida su buena predisposición. Se presenta un futuro muy prometedor y todo depende de cómo se gerencie esta gran oportunidad. Las circunstancias que tenemos son las que desearía tener cualquier gobernante que tuviese la competencia de hacer la solicitud. Es un auténtico póker de Ases. Sólo se necesita jugar, y lo necesitamos.
Una gran oportunidad para "El Pasatiempo" [VICENTE DE LA FUENTE] En el túnel del tiempo, a los de Betanzos se les conocía como “genoveses” por su gran actividad comercial. Desde que en 1219 Alfonso IX permitió el traslado de la gente de Betanzos O Vello a la Vila de Untia, el territorio quedó muy definido y apareció O Campo da Feira donde comenzaron a desarrollarse las ferias y los mercados, importantísimos para la comarca de Las Mariñas. Sus cinco danzas gremiales indican la importancia que han tenido todas sus actividades artesanales. Entre finales del siglo XV y la primera mitad del siglo XVI, y debido a su importancia, Betanzos fue una de las cinco capitales del Reino de Galicia, pasando luego a ser una de las siete hasta 1833 cuando se realizó la División territorial de España. Desde muy antiguo la viticultura ocupó una situación muy preponderante pues, como dice Labrada, éramos la zona más cultivada de Galicia en relación a la superficie con un 32,3 lo que propició un menor impacto emigratorio respecto al resto de la población gallega. Sus caldos eran muy apreciados como lo demuestran las exportaciones a Inglaterra y según cita Luis Monteagudo en su trabajo premiado en los Juegos Florales organizados por el ayuntamiento en 1946 “las escuadras que se dirigían a América eran portadoras del vino de Betanzos”. No hace tanto, la agricultura mariñana era muy apreciada por la calidad de sus productos y, se decía, que debido al primor de sus huertas estas parecían jardines. Pero todo esto es historia. Podría pensarse que “todo tiempo pasado fue mejor”. Los tiempos evolucionan y con la globalización más. Aquello de que “el paño en el arca se vende” ya no tiene recorrido alguno. La realidad es que tenemos todavía grandes
riquezas pero todavía están como ración de EL PASATIEMPO por un tesoros ocultos, notándose la falta importe de 1,3 millones de euros. de un Plan Estratégico, donde Debido a que este importe era muy prime lo pragmático sobre lo ideo- elevado y con el fin de ajustarse a lógico, donde se aprovechen todas presupuestos asequibles, se redaclas sinergias, donde se busquen ta posteriormente un proyecto más colaboraciones y no se desprecie reducido en julio de 2017 por un ningún ofrecimiento leal. Tenemos importe de 748.748,00 euros. Con fecha 17 de una situación geográm a r z o d e 2 0 1 7, e l fica inmejorable, el encanto de sus ríos y Se atisba una gran Ayuntamiento inició de sus montes, la pla- oportunidad para el u n p r o c e d i m i e n t o para su declaración cidez de su campiña y por qué no decirlo, el Pasatiempo con los como bien de interés esperando señorío de su poblaFondos europeos cultural, obtener financiacioción sin distinciones, fruto de haber sido la para ayudar a reparar nes que permitiesen Ciudad de los Caballe- los daños causados su rehabilitación. Por Decreto de la Comuniros, que sin duda por la pandemia d a d A u t ó n o m a d e imprime carácter. Galicia del 6 de febreEl parque enciclopéro de 2020, BOE 9 de dico de El Pasatiempo del máximo nivel es el orgullo de junio, será declarado “bien de inteunos hijos de Betanzos, emigrantes rés cultural el inmueble denominaque han sido y que han ejercido do Parque del Pasatiempo” con un una filantropía fuera de todos los Régimen de Protección y de Delilímites ya que “han sido generosos mitación, dejando muy claro la alta porque han practicado la miseri- valoración cultural que se hace del cordia, porque han enseñado al mismo, diciendo que “puede consique no sabía, porque han dado de derarse una obra representativa del comer al hambriento, porque han genio creador de su promotor”, e dado de beber al sediento y por- indicando el régimen de visitas que han dado de vestir al desnudo, gratuitas mínimas, sin perjuicio de pero, sobre todo, porque intenta- las que podrían hacerse virtuales. Cuando la rehabilitación integral ron renovar la sociedad humana y parecía muy difícil por su alto fortalecer su dignidad”. La finca de El Pasatiempo a poco coste, a modo de regalo, se atisba del fallecimiento de D. Juan en 1933 UNA GRAN OPORTUNIDAD PARA y por diversas circunstancias, “EL PASATIEMPO”, con la aparición comenzó su decadencia. Por acuer- de los Fondos Europeos, pensados do del 21 de febrero de 1986, el para ayudar a reparar los daños Ayuntamiento de Betanzos se hizo económicos y sociales causados con la propiedad, con el deseo de por la pandemia de coronavirus. La llegar a la recuperación de lo que Comisión Europea, el Parlamento quedaba, situación nada fácil por el Europeo y los dirigentes de la UE alto coste de la misma, pensando han acordado un plan de recuperaen acudir a financiaciones externas. ción que liderará el camino hacia la Según se pudo leer en La Voz de salida de la crisis y sentará las Galicia, el 22 de septiembre de bases para una Europa moderna y 2016, el alcalde Ramón García le más sostenible. De suyo, cualquier hace llegar al presidente de la proyecto puede ser incluido, y conDiputación un proyecto de recupe- cretamente para reactivar el turis-
ESPECIALISTAS
BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2 02 1
SA Ú D E
Mª Vanessa Vara Fernández PODÓLOGO
José María Carnero López OFTALMÓLOGO
María Luisa Pérez Iglesias · Óptica, Herboristería, Parafarmacia Selgas
1 9 Bc
NRS: C-15-003877
NRS: C-15-001621
Corresponsable de la Unidad de Oftalmología Pediátrica y Estrabología del Complexo Hospitalario Universitario de A Coruña (CHUAC) Oftalmología general Cirugía de catarata sin ingreso Cirugía endoscópica vía lagrimal
Podología general helomas, hiperqueratosis, papilomas... Pie diabético Estudio informatizado de la pisada Ortonixia (Correctores ungueales)
C/ Pintor Seijo Rubio, Portal 4-6 escalera 6 1º B 15300 Betanzos · 981 77 49 26
Algo que también suele preocuparnos es la ALTERACIÓN DEL COLOR DENTAL. El color de los dientes puede venir determinado por: -Factores intrínsecos: la genética, algunas patologías internas que pueda sufrir el diente e incluso la toma de determinados medicamentos, pueden determinar el color de los dientes. -Factores extrínsecos: hay pigmentos que se depositan en la superficie del diente y pueden modificar su color. Por ejemplo el vino, el café, el tabaco, tienen sustancias pigmentantes que se depositan en la superficie del diente y por tanto alteran su color. Una higiene deficiente provoca el acúmulo de placa donde se pueden depositar las sustancias pigmentantes que modifican el color de nuestra dentadura. Por otra parte, con el paso del tiempo se va desgastando el esmalte y se puede llegar a exponer la dentina, que es más porosa y mas fácilmente tintable. La alteración del color dental es algo que suele preocuparnos. Dependiendo del origen de las manchas se pueden hacer dis-
tintos tratamientos. Si la tinción es debida a un tratamiento con, por ejemplo, tetraciclinas, los tratamientos serán con agentes blanqueantes del tipo peróxido y se hacen en la consulta del especialista. Si las manchas son más superficiales, existen dentífricos y colutorios con componentes abrasivos capaces de eliminar la placa superficial de los dientes, manteniendo los niveles de abrasión del esmalte y la dentina dentro de unos rangos aceptables. Estas pastas suelen llevar en su composición fluoruros que ayudan a la remineralización del esmalte y sílice hidratada que evita la sensibilidad dental que se puede derivar del efecto de abrasión. Existen también agentes blanqueantes químicos como el hexametafosfato de sodio que, además de ayudar a eliminar las manchas, se une a la superficie del diente y la cubre formando una película que impide el depósito de sustancias que lo puedan pigmentar. Por tanto, un dentífrico ideal para eliminar y prevenir las manchas tendrá que tener propiedades antiplaca, agentes con una
tasa de abrasión adecuada y agentes que reduzcan las sensibilidad. Es decir, cuando solicitamos un blanqueante, no debemos olvidar que no sólo es importante la estética, sino también la salud bucodental. También, para manchas recientes y superficiales, hay unos dispositivos con unos cabezales que llevan una especie de esponjas con serum blanqueador para aplicar durante 1 minuto 1 vez a la semana en casa, y otros que actúan gracias a la emisión de una luz especial y que se usan durante unos 20 minutos.
PRESENCIAL Y ONLINE
Dolores musculares, articulares, de espalda, de cabeza Problemas mandibulares Traumatismos Lesiones deportivas Problemas posturales Problemas viscerales relacionados con alteraciones mecánicas Problemas circulatorios Bebés (cólicos, plagiocefalias, …)
C-15-004238
Ahora, con el uso continuado de la mascarilla, ha aparecido un nuevo término, el “mask mouth” que se refiere al mal aliento derivado del uso de la mascarilla. Con ella puesta respiramos más por la boca, lo que nos provoca sequedad bucal y disminución de la producción de saliva que desencadenan en nuestro mal aliento. Además, cuando respiramos con la mascarilla puesta, recibimos parte de CO2 (dióxido de carbono), que es capaz de acidificar nuestra flora bacteriana oral. Seguramente no huele tanto, pero al respirar con la mascarilla, percibimos más el olor. Por tanto, si tenemos mal aliento, lo primero es ir al profesional para descartar que sea debido a una enfermedad, también acudir al odontólogo que nos dirá si necesitamos hacer una limpieza profesional, ya que hay zonas que son poco accesibles y suele ser donde se acumulan los depósitos que provocan nuestro mal aliento. Por otra parte nosotros debemos hacer una buena higiene bucal, sin olvidarnos de cepillar la lengua para evitar que se acumulen en ella las bacterias. Tampoco debemos olvidarnos de los espacios interdentales. Para todo ello existen cepillos especiales y seda, cinta o hilo dental que puede llevar cera para resbalar mejor. También es importante recordar que hay alimentos como el ajo, la cebolla, el brécol, la coliflor y sustancias como el café, el tabaco y el alcohol que ya ellos de por sí son generadores de compuestos sulfurados. Por tanto, cuando los consumamos, hemos de procurar una higiene buco dental más profunda y con productos específicos a base de zinc, que neutralizarán a los compuestos azufrados responsables del mal olor.
FÁCIL APARCAMIENTO · HORARIO FLEXIBLE
CITA PREVIA C/Brea 34, Edif. Trasdoval Bajo GUÍSAMO (BERGONDO)
628 44 09 77 www.rubalfisioterapia.es
20 B c
ESPECIALISTAS
BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2021
CLÍNICA KOREA HAN P R E V I A
SAÚDE
Dirección: Calle Rollo, Nº 27 - 1º 15300 Betanzos Teléfonos: 690039333 / 646390497
C I T A
Antonio Otero Pose · Médico de Familia del PAC de Betanzos
ACUPUNTURA - MASAJE
CLÍNICA PODOLÓXICA
HOMBRO DOLOROSO
Laura María Pita Paz Colegiado nº743
CALLOS · DUREZAS PÉ DIABÉTICO UÑA ENCARNADA...
981 775 163 (CONSULTA PREVIA CITA)
C/Rollo, 3-1º Izda. 15300 Betanzos
El dolor de hombro es la tercera consulta musculoesquelética más común en atención primaria después del dolor de espalda y rodilla. Puede afectar al 25% de la población en algún momento de la vida y en 1 año es probable que el 1% de los adultos consulten con un nuevo dolor de hombro.
info@ibogar.es
CAUSAS
SÍNTOMAS
Las cuatro más frecuentes son la tendinitis del manguito de los rotadores (85%), el trastorno de la articulación glenohumeral, la patología de la articulación acromioclavicular y el dolor irradiado de cuello. La recurrencia es muy frecuente, hasta un 14% de los pacientes siguen consultando 3 años después. Es más frecuente en personas de edad avanzada o que realizan trabajos pesados
El dolor aparece con los movimientos del hombro, en la cara superior y externa de la articulación. Generalmente, limita poco la movilidad, aunque en ocasiones impide realizar ciertos movimientos. Este dolor suele ser más intenso por la noche, sobre todo al dormir sobre el brazo y mejora después de moverlo suavemente. En algunos casos, el dolor es muy intenso y agudo, pudiendo sentirse el dolor en la zona cervical, antebrazo y mano. Incluso puede presentarse una pérdida casi completa de la movilidad.
TRATAMIENTO
Clínica Dental Pardellas
Clínica Dental
PARDELLAS Nº de colexiados: 15001754 e 28013502 Nº de rexistro sanitario: C-15-001500
Tratamento integral da túa boca coa última tecnoloxía: ORTOPANTOMOGRAFÍA DIXITAL Especialistas en ciruxía e implantes cos tratamentos máis novedosos Arranxamos a rotura da súa prótese no día Financiación inmediata á súa medida sen intereses
Pida a súa cita no 981 77 13 26 Rúa Caneiros, 3 baixo dereita Clínica Dental Pardellas
Clínica Dental Pardellas
Clínica Dental Pardellas
Clínica Dental Pardellas
Clínica Dental Pardellas
Clínica Dental Pardellas
Clínica Dental Pardellas
Clínica Dental Pardellas
Clínica Dental Pardellas
Clínica Dental Pardellas
Clínica Dental Pardellas
Al inicio, se debe mantener la articulación en reposo, sin realizar grandes esfuerzos, pero nunca hay que inmovilizarla con vendajes o escayolas. Los calmantes, analgésicos y antiinflamatorios, ayudan a controlar el dolor y a mantener la movilidad del brazo.
Las inyecciones o infiltraciones producen una rápida mejoría de los síntomas, lo que facilita la realización de los ejercicios de rehabilitación. Cuando el dolor es m e n o s i n te n s o, h ay q u e empezar con los ejercicios de rehabilitación. Este tratamiento consiste en la realización de ejercicios que mejoran la movilidad del hombro. Se deben realizar con asiduidad y de manera progresiva, sin llegar a provocar dolor. Cuando el dolor ya ha cedido por completo, es necesario continuar realizando los ejercicios durante varias semanas.
PREVENCIÓN Si los síntomas no son muy importantes, se deben evitar los factores que agravan el dolor: • Dormir con los brazos por encima de la cabeza. • Movimientos repetidos del hombro con el codo alejado del cuerpo. • Trabajar largo rato con los brazos por encima de la cabeza. • Cargar grandes pesos. • Forzar el hombro hacia atrás en lugar de desplazar el cuerpo entero. Hombro doloroso: https:// yo u t u . b e /0 M 7 r m b h T Wss Ejercicios destinados a rehabilitación de miembros superiores en pacientes neurológicos. Servicio de Rehabilitación, Hospital Universitario Lucus Augusti.
ESPECIALISTAS
BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2 02 1
FI S I O T E R A P I A Adrián Maceiras Maseda · Fisioterapeuta del Centro de Fisioterapia Adrián Maceiras Esta pandemia ha provocado numerosos cambios en nuestras vidas. Unos simplemente serán temporales pero otros han llegado para quedarse. Uno de los más importantes es la instauración en muchos sectores del teletrabajo, modelo laboral que no estaba muy extendido en España antes de la llegada del COVID. Pero debido a la velocidad a la que nos hemos tenido que adaptar, esto ha implicado que las condiciones en las que teletrabajamos no sean las más adecuadas, provocando un aumento de patología y problemas de salud. Por todo ello, vamos a tocar una serie de puntos que pueden hacer que evitemos visitar a médicos y fisioterapeutas más a menudo de lo quisiéramos.
Prevención en el teletrabajo La oficina en casa
P
odemos dividirlos, de a l g u n a m a n e ra , e n aspectos físicos y psicológicos/ambientales. En estos últimos, podemos mencionar el tener un espacio de trabajo bien definido y lo más aislado/diferenciado del resto del hogar para poder separar adecuadamente trabajo de ocio, bien ventilado y con luz natural complementado con una luz artificial directa. En cuanto a la parte postural, lo primero es valorar si va a ser algo puntual, por lo que podremos adaptar lo que tengamos por casa, o si vamos a trabajar desde casa de manera habitual, puesto que en ese caso igual tendremos que invertir en muebles adecuados para el desempeño de nuestra actividad (estaremos invirtiendo en nuestra salud). La silla que utilicemos nos tendrá que proporcionar un
buen apoyo para la columna vertebral, sobre todo la zona lumbar, permitiéndonos mantener una buena alineación de nuestra espalda. No tendrá que ser muy rígida puesto que se tiene que adaptar a nuestro cuerpo (espuma o tejidos de malla), además de tener reposabrazos. Deberá de ser regulable en altura y también será regulable el respaldo. Los pies tendrán que estar apoyados en el suelo sin hacer presión excesiva contra él y con las rodillas a 90 grados aprox. Además es importante que el asiento no acabe en línea recta para que no nos presione detrás de las rodillas. Hay más aspectos a tener en cuenta en la silla pero estos serán los más importantes. En cuánto al resto de componentes de nuestra oficina, tendremos que tener una pan-
CLINICA DENTAL
Dr. Enrique Núñez Núñez MÉDICO ESTOMATÓLOGO
Pza. Hnos. García Naveira, 7-2º - Telf. 981 774281-BETANZOS Telf. 981 673008 - SAN TIRSO - Abegondo
talla de calidad y evitar los reflejos en ella, además de estar a una altura entre la horizontal de nuestra visión y un poco por abajo. El teclado nos será mucho más ergonómico con una ligera inclinación, lo ideal es que sea independiente y que tengamos espacio para apoyar brazos y manos antes del mismo. Por supuesto que la mesa tendrá que ser amplia para colocar los elementos de trabajo y que tengamos espacio debajo para poder mover las piernas. P o r ú l t i m o, h ay q u e s e r conscientes de hacer los descansos necesarios en la jornada laboral que serán necesarios tanto física como mentalmente, tanto para cuidar nuestra salud como, incluso, para ser más productivos. No por pasar más horas quiere decir que hagamos un mejor trabajo.
21 Bc
CLINICA DENTAL Mª. del Pilar Viqueira Amor Médico Estomatólogo - Dentista Coleg. nº 372
C/Dr. José Fariña, 2 - 2º B - Telf. 981 77 31 08 · BETANZOS
2 2 Bc
OPINIÓN
PULSO
BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2021
de
ece aos partidos "Betanzos e a súa comarca" ofr ión Municipal este que forman parte da Corporac s op inió ns sob re esp azo pa ra exp res are n as súa como é neste caso, temas propostos polo xornal ou, que cada un dos sobre cuestións de actualidade grupos considere de interese.
opinión
POLÍTICO
"Betanzos e a súa comarca" non se responsabiliza das opinións manifestadas polos partidos políticos nesta sección Betanzos contará este ano cuns orzamentos municipais marcados polo ámbito social, con redución de partidas noutros sectores para fortalecer os programas de carácter social e de axudas a colectivos que a crise da Covid está afectando de maneira directa. Este ámbito social xunto á recuperación do patrimonio e a mellora de equipamentos públicos serán os tres eixos dun orzamento que non esquece tampouco a cultura, o deporte e a educación. Tendo en conta a situación da pandemia consígnanse fondos para paliar os efectos desta sobre a veciñanza, tanto dende o punto de vista hixiénico e de protección como dende o punto de vista social. Refórzanse as partidas para o servizo de axuda no O R Z A M E N T O S fogar así como para poder prestar os servizos SOCIAIS EN ÉPOCA públicos esenciais á nosa veciñanza, sen esquecernos das accións dirixidas a continuar COVID coa promoción cultural, turística e especialmente do comercio e a hostalaría do noso municipio, tendo en conta as limitacións derivadas da pandemia do COVID-19 que se poidan dar. Este área aumentará tamén o gasto para continuar cos programas do servizo de transporte adaptado e actividades dirixidas a axudar no marco da drogodependencia. E, por suposto, mantense e refórzase o servizo de Axuda no Fogar e increméntase o gasto mediante a inclusión do Plan POS+ Adicional para gastos sociais extraordinarios do exercicio 2021. En canto a inversións, os socialistas presentamos uns orzamentos cun incremento significativo da partida de inversión que medra ata un 86,77% en relación ao 2020. Resérvanse máis de dous millóns de euros para actuacións tanto na zona urbana como na zona rural. Neste capítulo inclúense as obras que contan con financiamento afectado de distintas administracións e achega municipal: Mellora da urbanización e servizos na rúa Cascas e urbanización Río Sol; Mellora da urbanización e servizos na rúa Santa María; Pavimentacións nas parroquias Tiobre, Pontellas, Piadela e Requián; Pavimentación e seguridade en camiños en Castro, Montellos, o Farragoto e a Graña; Conservación e Restauración do Estanque do Retiro no Pasatempo; Renovación de semáforos no Casco Urbano. Tamén se inclúe a achega municipal de renovación das instalacións de alumeado, iluminación e sinalización exterior; Reordenación do saneamento na marxe do río Mendo entre a ponte das Cascas e a Ponte do Carregal; Renovación da rede de saneamento e pluviais no camiño da Estación e Mellora do Sistema de Abastecemento de Betanzos. En materia de educación inclúese mantementos do CEIP Vales Villamarín e a aplicación necesaria para o servizo de comedor da Escola Infantil Municipal e continuar coa xestión do comedor do Vales Villamarín. Tamén hai partidas dirixidas para a promoción cultural, apoiando ao sector e organizando actos seguros para o goce da nosa veciñanza. Tratarase, en definitiva, de levar a cabo actuacións dirixidas a apoiar e a promocionar aos autónomos e autónomas e ás pequenas empresas que conforman o noso comercio local e distintas iniciativas para a promoción empresarial. Un orzamento realista, pensado para unha situación excepcional xerada pola pandemia onde o social e a inversión en equipamentos ocuparán boa parte do mesmo.
A Asociación de Comerciantes e Empresarios de Betanzos Centro Comercial Aberto representa, xestiona, promociona e defende os intereses do comercio e das empresas de Betanzos dende hai 30 anos. ACEBE CCA Unha infraestrutura creada e en constante evolución. Un equipo técnico e humano con formación e experiencia. O vínculo de unión entre o sector comercial e empresarial de Betanzos e as institucións locais, provinciais e autonómicas.
La pandemia está llevando a situaciones límites a muchas familias de Betanzos. Sin duda uno de los sectores más directamente afectados por la crisis sanitaria es el de la hostelería. Las limitaciones de horario, de aforo y el cierre total, está sometiendo a los cientos de profesionales en nuestro municipio a una situación muy difícil. Ante estas circunstancias estos trabajadores y empresarios han decidido organizarse en torno a la Plataforma SOS Hostelería, que reúne ya a más de un centenar de hosteleros. Una muestra de su determinación por luchar por su SI ENTRE TODOS medio de vida y de su capacidad de NOS ESFORZAMOS EN organización ha sido la manifestación C O L A B O R A R , LO S que terminó en la Plaza García HermaPERJUICIOS SERÁN nos con la lectura de un manifiesto en M E N O R E S Y L A la que proclamaban que pelearán “con uñas e dentes” por la supervivencia de DESEADA NORMALI- su medio de vida. Esta es la primera DAD LLEGARÁ ANTES. batalla que han ganado, la de la capacidad de unirse y de la supervivencia de cada uno de sus participantes una causa común. Desde ese día, la Hostelería de Betanzos no es algo abstracto, ni puede ser lejano a nadie. La hostelería de Betanzos son los más de 300 vecinos y sus familias que luchan y seguirán luchando por trabajar. Pero también lo somos el resto de los betanceiros y betanceiras. Con más de mil profesionales autónomos, Betanzos ha sido y es una sociedad formada por pequeños empresarios, comerciantes, despachos profesionales, abogados, agencias de seguros, gestorías, empresas de reformas, fontanería, electricidad, suministros de construcción, transportes, entre otras. Todo un entramado económico y social en el que todos dependemos de todos. Unos sectores que dan servicio a los propios vecinos y a los de los ayuntamientos limítrofes. Es evidente que cuando un bar, un comercio, una tienda de Betanzos tiene una mala racha, un vecino, un conocido, un amigo, un familiar o uno mismo, está pasando un mal momento. Si nuestros restaurantes, bares, cafés, cafeterías, pubs, discotecas, casas de comida, pizzerías y toda la gran y especializada oferta que ofrece Betanzos está atravesando una situación nunca antes vivida, todos recorreremos, con mayor o menor intensidad, ese mismo camino. Los populares de Betanzos desde la declaración de la pandemia hemos ofrecido toda nuestra colaboración al Concello. Nuestro trabajo presentando iniciativas, aportando ideas, proponiendo medidas paliativas ha sido constante. No hemos hecho otra cosa distinta que la que han hecho el resto de nuestros vecinos, ayudar, colaborar, ofrecer nuestro trabajo. Sabemos que si nuestro vecino, nuestro amigo, nuestro familiar está sufriendo, nosotros también lo haremos. Si entre todos nos esforzamos en colaborar, los perjuicios serán menores y la deseada normalidad llegará antes.
FAITE SOCIO por só 15€/mes
981 77 45 74 Tickets de aparcamento con descontos para soci@s no parking de Betanzos. Cursos de formación para @s nos@s asociad@s a través da Cámara de Comercio. Novo servizo gratuíto de Community Manager para promoción dos negocios asociados nas nosas redes sociais.
www.comerciodebetanzos.com
A AP9 é a vía de comunicación que vertebra a Galiza atlántica de norte a sur, une a maior parte da poboación galega, así como a actividade económica do noso país. Mais a pesar da súa importancia ten unhas tarifas desorbitadas que teñen que soportar a diario arredor de 22.000 galegos e galegas, sendo as abusivas peaxes un verdadeiro lastre para a economía tanto das persoas como das empresas galegas. Cómpre lembrar que a concesión desta autoestrada remataba en 2013 e que esta foi ampliada polos distintos gobernos do Estado -tanto de AP9, A HISTO- González como de Aznar-. A maioRIA DUNHA DIS- res, en 2003, o goberno de Aznar vendería, co beneplácito da Xunta CRIMINACIÓN -da que era conselleiro de Ordenación do Territorio Núñez Feixóo-, a autoestrada por un prezo ridículo. Isto dá lugar a unha situación fondamente discriminatoria, pois as galegas sufrimos as consecuencias dunha das concesións máis longas da historia do estado, pagamos unha das autoestradas máis caras da península, coa consecuente perda de competitividade para as empresas e un gorentoso negocio para a concesionaria -cuns beneficios de máis de 400.000 euros diarios-. Desde o BNG levamos anos loitando para poñerlle fin a esta estafa. Por fin, o 2 de febreiro deste ano o Congreso aprobou, por ampla maioría, a toma en consideración da Lei de Transferencia de Titularidade e Competencias da Autoestrada AP9, despois de varios intentos. Esta transferencia supón un primeiro paso para acabar coa situación e debe efectuarse libre de cargas, como xa aconteceu coas autoestradas madrileñas. Mentres se tramita esta lei, cómpre levar a cabo a rebaixa das peaxes da AP9 comprometida no acordo de investidura co BNG. Unha rebaixa histórica só pendente de efectivizarse, e para o que o goberno do Estado dispón de 54,9 millóns de euros nos orzamentos de 2021. Unha rebaixa, asemade, que significaría un grande beneficio para Betanzos e para a nosa comarca xa que permitiría que o tráfico pesado cruzase a ría pola ponte da autoestrada en lugar de polo centro de Betanzos, co perigo que supón na Angustia, na Ribeira e na Ponte Vella. Igualmente, unha rebaixa nas peaxes que axudaría aos pequenos empresarios e á veciñanza da comarca no desenvolvemento da súa vida económica, sanitaria e persoal.
BENEFÍCIATE DOS NOSOS SERVIZOS
Unha páxina web na que promocionar e informar sobre a actividade da asociación e dos seus integrantes e cun espacio propio gratuito para cada asociad@. Betanzos e a súa comarca, un medio de comunicación propio, cunha tirada de 10.000 exemplares distribuídos por toda a comarca, @s soci@s teñen prezos vantaxosos na contratación da publicidade.
Convenios con bancos, empresas, entidades... e con condicións vantaxosas para @s soci@s Información e asesoramento sobre novidades legais relativas a cada sector, subvencións, cursos… Organización periódica de campañas e actividades de promoción do comercio e das empresas locais.
ANUNCIOS BREVES
BETANZOS e a súa comarca · Marzo 2 02 1
23 Bc
ANUNCIOS BREVES
La receta del mes
■ ENSINO
Croquetas vegetarianas
CLASES PARTICULARES todos los niveles (Primaria, Secundaria, Bachillerato, Ciclos, Universidad). Dificultades de aprendizaje, alteraciones del lenguaje. PEDAGOGA, LOGOPEDA. Presencial y online. Tlf. 606438224 LICENCIADA EN FILOLOGÍA INGLESA. Clases de inglés y francés, a domicilio u online. Exámenes oficiales, conversación y particulares. Tlf. 653288166 CLASES PARTICULARES, a domicilio y online. Universitaria de 3º de carrera imparte clases de refuerzo de todas las asignaturas de Primaria hasta 2º de ESO. Coche propio y disponibilidad horaria (excepto jueves). Primera clase gratuita. Precio: 7 euros/hora. Tlf. 686807659
■ BUSCAN TRABALLO SE OFRECE cuidadora de personas mayores por horas o como interna. Buenas referencias. Tlf. 657315936
■ VARIOS TAROT. María. También CARTAS ASTRALES. Aclara tus dudas: pasado, presente, futuro. Se responde cualquier pregunta. Seriedad. Claridad. Tlf. 638625976 REALÍZANSE PORTES E MUDANZAS. Ámbito comarcal e nacional. Samuel. Tlf. 676082325 www.samuelportesespecializados.com TRADUCCIONES TRAD U M A N . Tr a d u c t o r e s -Intérpretes. Congresos y Traducciones Juradas. Viajes al extranjero. Asesoría internacional Tlf. 646586099 www.traduman.com RELOJERO, diplomado en Suiza, arregla y restaura relojes antiguos, de pared y bolsillo. Arreglo también relojes automáticos, cronógrafos, sumergibles, control hermetismo. Garantía. Tlf. 981773657
■ VENDAS VARIAS SE VENDE leña seca de carballo y mixta en hachas (a medida). Transporte a domicilio. Tlf. 645583256. VENDO monte en Paderne. Tlf. 605908050 SE VENDEN parcelas urba-
nas en Cortiñán-Bergondo. Buena situación y accesos. Tlf. 671677312 S E V E N D E N : C ASA d e 169m 2 , de dos plantas, en parcela de 656 m2 en Guiliade (Betanzos) carretera Betanzos-Mesón do Vento, y diversas FINCAS y MONTES bien situados. Tlf. 609765544
Receta cedida por Restaurante San Andrés INGREDIENTES Verduritas variadas de "olor y sabor"(acelga baby de colores, espinaca, lombarda, calabaza cacahuete, zabahoria rama, puerros, remolacha, col riza, repollo) Para la bechamel: 1 l i t ro d e l e c h e e n t e ra Cagiao para cada sabor 1 cebolla grande 100 g de mantequilla Nuez moscada Perejil picado y sal
■ ALUGUERES ALQUILO en Betanzos, pequeño apartamento amueblado, calefacción, TV. etc. Tlf. 629291440 SE ALQUILA O VENDE casa y granja-galpón de 125x12m en Espenuca, con terreno. Tlf. 619271908 SE ALQUILA plaza de garaje en Pintor Seijo Rubio nº 18-20. Tlf. 608403195 SE ALQUILA bajo en La Ribera nº 56. Tlf. 981772380 (mediodía o noche)
Nuestra ración es de 10 croquetas siempre con verduritas variadas de temporada
ELABORACIÓN 1./ Las verduritas se escaldan por separado, se escurren y se les corta la cocción con agua y hielo unos minutos. Se escurren y reservan. 2./ Un litro de leche para cada sabor. Leche entera Cagiao. Una cebolla grande pochada en una cucharada de aceite de oliva virgen extra. 100g de mantequilla, 7, 8 ó 9 cucharadas de harina dependiendo de cada verdura. Nuez moscada. Perejil picado. Sal al gusto.
■ VIVENDAS VENDAS
3./ Se disuelve la harina con la mantequilla hasta que adquiere un tono dorado, se agrega la leche, luego la harina poco a poco y se mueve para que cueza sin grumos, cuando comienza a espesar ligeramente se agrega la verdura y la nuez moscada con un toque de perejil. Se trabaja la bechamel sobre unos 30 minutos. Al finalizar este tiempo se vierte sobre una fuente de cristal y se deja enfriar hasta el día siguiente.
SE VENDE PISO en Rúa Castelao, número 1, 116 m útiles, 3 habitaciones, 2 baños, amplia plaza de garaje y trastero. Tlf. 687494709 SE VENDE CASA de piedra en el casco histórico. Tlf. 610601268
4./ Se envuelven las croquetas en harina tamizada, huevo y pan rayado (pan de Betanzos) y se fríen. Publicación mensual de distribución gratuíta. 11.000 exemplares. DEPOSITO LEGAL ◗ C-1555 / 92 EDITA ◗ Asociación de Comerciantes e Empresarios de Betanzos Centro Comercial Aberto (ACEBE CCA). DIRECTOR ◗ Mariano García ENDEREZO ◗ Praza Mestre Xosé Dapena, 1 baixo CONTACTO ◗ Telf: 981774574 - 618829804 · periodico@comerciodebetanzos.com PUBLICIDADE ◗ publicidade@comerciodebetanzos.com, Carmen Miragaya Losada. Gema Hernando García. REDACCIÓN ◗ Mª Isabel Souto Medín. COLABORADORES neste número ◗ Laura Gestal, Jesús Ramos, Carmen Núñez, Espazo Xove, Juan Bautista Suárez Ramos, Vicente de la Fuente, Pepe Dopico, Mª Luisa Pérez Iglesias, Antonio Otero Pose, Adrián Maceiras Maseda. COLABORADORES GRÁFICOS ◗ Arume, Unsplash, Freepik, Pixabay. REPARTO ◗ Servicio Postal Coruña S.C.
Betanzos e a súa comarca non se responsabiliza das opinións manifestadas polos seus colaboradores. Queda prohibida a reproducción total ou parcial dos textos publicados en Betanzos e a súa comarca por calquera outro medio sen a autorización expresa e por escrito do editor.
Enderezos electrónicos Redacción: periodico@comerciodebetanzos.com Publicidade: publicidade@comerciodebetanzos.com
· ACEBE.CCA Asociación de Comerciantes y Empresarios de Betanzos: 981774574 · Concello de Betanzos:981770011 · Servizos Sociais: 981770707 · Policía Local Urxencias: 981770602 Información: 981770694 · Protección Civil: 981774742 · Servizo de limpeza: 981771428 · Bombeiros 112: 981775153 · Biblioteca: 981771946 · Museo das Mariñas: 981773693 · Arquivo Histórico: 981773692 · Oficina Municipal de Información Xuvenil: 981771300 · Oficina de turismo: 981776666 · Urxencias médicas: 061 · Centro de saúde de Betanzos Teléfonos de cita previa: 981772556 · 981772673 · Servizo Municipal de Augas (VIAQUA): 981772112
· Fenosa Averías (24H): 901404040 · Oficina de Correos: 981771888 · Servizo de Recadación Deputación Provincial: 981771835 · Axencia Tributaria: 981776516 · Rexistro da Propiedade: 981770212 · Xulgados XULGADOS DE 1ª INSTANCIA Nº 1: 881881405 Nº 2: 881881411 Nº 3: 881881425 Nº 4: 881881440
- IES F. AGUIAR: 881960165 - GARDERIA MUNICIPAL: 981772552 - GALIÑA AZUL: 645258628 - ESCOLA INFANTIL "NENO XESÚS": 981772586
- LEIS: 981770656 - GALERA: 881986227 - AS CASCAS: 881986171
PARADAS DE TAXIS - PRAZA DE GALICIA: 981770202 - RADIO TAXI BETANZOS (Servicio 24 horas): 981774990 - TELE TAXI: 981771515
- A GALERA
ESPAZO XOVE: 881880279
- AS CASCAS
FARMACIAS DE GARDA
19.30 h Santo Domingo Domingo 10.00 h Os Remedios 19.30 h Santo Domingo
- RICARDO CAMPOS (Ata o 12 de marzo)
(do 17 ao 26 de marzo) FARMACIAS - COUCEIRO: 981770103 - RICARDO CAMPOS (Soportais): 981770304
De luns a sábado
12.30 h Santo Domingo
(Do 12 ao 17 de marzo) COLEXIOS - CEIP VALES VILLAMARIN: 881880237 - CENTRO PAI MENNI: 981770056 - IES AS MARIÑAS: 881880254 - NTRA. SEÑORA DEL CARMEN ATOCHA: 981770452
HORARIO DE MISAS
- LEIS (do 26 de marzo ao 2 de abril )
Obrigatorio o cumprimento das medidas fronte á Covid-19 Uso de mascarilla, hixienización de mans e gardar a distancias de seguridade -Aforo Santo Domingo: 84 persoas -Aforo Os Remedios: 48 persoas
- COUCEIRO (do 2 ao 9 de abril)
Despacho parroquial: 981770462