Betanzos e a súa comarca. Mayo 2021

Maio de 2021. Ano XXIX / Nº 342. 10.000 exemplares de distribución gratuíta. DEPOSITO LEGAL ◗ C-1555 / 92.

www.comerciodebetanzos.com

Os "Bonos activa Comercio" da Xunta fomentan as compras con descontos para os clientes AXunta vén de poñer en marcha a campaña "Bonos a c t i va C o m e rc i o " p a ra fomentar o consumo nos establecementos comerciais de proximidade. A iniciativa conta cun orzamento de 10 millóns de euros e ofrecerá aos clientes un bono desconto de 30 euros para as súas compras nos negocios adheridos á campaña. Os descontos serán de 5 ou de 10 euros segundo o volume de compra e ata esgotar o saldo de 30 euros.

Desde o 3 de xuño xa poden descargarse os bonos na web www.bonosactivacomercio.gal onde tamén pode consultarse a listaxe de comercios que se sumaron á campaña. Ao mesmo tempo, os negocios que aínda non o fixeran, terán ata o 15 de maio para rexistrarse e descargar a App que lles permitirá formar parte desta iniciativa coa que o goberno galego busca apoiar ao comercio de proximidade.

Páx. 3

AXUDAS COVID 19 A Deputación activa novos paquetes de axudas para a hostalería e para as axencias de viaxes A Deputación da Coruña vén de aprobar un novo plan de axudas para a hostalería, locais de ocio nocturno e para as axencias de viaxes, sectores seriamente afectados pola pandemia.

As subvencións serán de 1.500 euros ata esgotar o crédito de 9 millóns.

Páx. 6

DEPORTES Iván Fernández e Irene Lata, do Ría de Betanzos clasifícanse para o Europeo e para o Mundial Sub 23 de piragüismo Vista parcial do Parque do Pasatempo / FOTO ARUME (Arquivo)

A Xunta licita a redacción do Plan Director do Pasatempo por máis de 111.000 euros A Xunta sacou a licitación por máis de 111.000 euros a redacción do Plan Director que sentará as bases para as actuacións que son precisas para garantir a conservación e posta en valor do Parque do Pasatempo, declarado Ben de Interese Cultural en 2020.

O documento afondará no coñecemento das condicións actuais do recinto mediante unha

análise detallada do conxunto elaborado por un equipo especializado de arquitectos, historiadores da arte, restauradores, arqueólogos, enxeñeiros e especialistas en xardinería, botánica e paisaxe. O plan terá tamén en conta a xestión para a posta en valor e uso cultural dunha forma racional e sostible.

Páx. 5

FABRICANTES DE PUNTO www.newcotton73.com

Os padexeiros do C.N. Ría de Betanzos, Iván Fernández e Irene Lata, superaron os selectivos que lles dan o pase para o Campionato Europeo e o Mundial de piragüismo.

Páx. 16

ASESORÍA Y CONSULTORÍA FISCAL, CONTABLE Y LABORAL

691 430 013 981 97 06 06

2 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Maio 2021

EXPOSICIÓNS EDIFICIO ARQUIVO (LICEO) -Do 10 ao 23. Exposición dos debuxos participantes no XI Concurso de carteis das Letras Galegas.

-Do 10 ao 23. Exposicións "Xela Arias e as palabras" e "Abecedaríome", da Secretaría Xeral de Política Lingüística da Xunta de Galicia. Organiza: Concello.

Horario Liceo: días laborables: de 10.00 a 14.00 h e de 19.00 a 22.00 h sábados: de 11.30 a 14.00 e de 19.00 a 22.00h FUNDACIÓN CIEC -Ata o 31 de maio. Exposición titulada "Jesús Núñez.

Momentos Gráficos" de Jesús Núñez.

Horario Fundación CIEC: martes a sábado de 10.00 a 14.00 h e de 16.00 a 20.00 h

RECITAL POÉTICO

AXENDA CULTURAL · LECTURA · CINE

CURSOS E OBRADOIROS AULA CEMIT -Uso de aplicacións no móbil 10, 11 e 12 de maio de 10.00 a 11.30 h (videoconferencia) -Elaboración de CV e busca de emprego por Internet Do 24 ao 27 de maio de 16.00 a 17.00 h (presencial) -SEO posicionamento web 31 de maio e 1, 2 e 3 de xuño de 10.00 a 12.00 h (videoconferencia) Aula CeMIT (Centros para a Modernización e Inclusión Tecnolóxica) do Concello de Betanzos R/ Emilio Romay nº 1. Tlf. 981771300 (ext. 2401) Inscricións: na propia aula ou no enderezo electrónico: cemit.betanzos@xunta.es.

Organiza: Concello de Betanzos.

-Venres 7. Sala Azul do Liceo. 20.00 h. Recital poético e conversa arredor do libro Xela Arias, palabra á intemperie coas autoras Enma Pedreira e Laura Romero. Organiza: CICLO DE CONFERENCIAS DO ANUARIO Concello de Betanzos (programa das Letras Galegas) BRIGANTINO -Xoves 6. Sala Azul do Liceo. 20.00 h. "Sempre houbo ricos e pobres: a convivencia da moda parisina das García Naveira cos últimos resquicios -Sábado 15. Aula de Cultura Xulio Cuns. 18.00 h. do traxe tradicional galego", por Sara Fraga Pérez.

Espectáculo de bibliodiscoteca e música infantil -Xoves 13. Sala Azul do Liceo. 20.00 h. "Que é o "Picadiscos Marifaltri" para nenos e nenas de 3 a 7 Parque do Pasatempo? Arte, capricho e iniciación", anos e as súas familias. Inscrición previa do 10 ao 13 por Ángel Arcay Barral. de maio en www.betanzos.gal. Organiza: Concello -Xoves 20. Sala Azul do Liceo. 20.00 h. "O Parque do Pasatempo: unha "finca-museo", por Daniel Lucas Teijeiro Mosquera.

-Xoves 27. Sala Azul do Liceo. 20.00 h. "Lolita Díaz XII ENCONTRO DE TEATRO AFECCIONADO Baliño, a ilustradora dos soños", por Rosario -Sábado 8. Aula de Cultura Xulio Cuns. 20.00 h.

Sarmiento Escalona.

Representación da obra para todos os públicos "A farsa de Maitre Pathelin" polo Grupo de Teatro Tiruleque.

-Domingo 9. Aula de Cultura Xulio Cuns. 20.00 h.

-Domingo 16. "A Ribeira de Paderne e o esteiro do Representación da comedia para maiores de 12 anos Lambre".

"Crime desorganizado" pola Agrupación Teatral -Domingo 30. "Xente e terras de Paderne (2)".

Mariñán.

Roteiros gratuitos con límite de prazas. Inscrición Entrada de balde ata completar o aforo. Organizan: previa no correo electrónico: ola@roxinroxal.gal Agrupación Teatral Mariñán e Concello de Betanzos.

PROGRAMA ELAS SON ARTISTAS -Venres 21. Aula de Cultura Xulio Cuns. 20.30 horas.

Representación da obra "Anatomía dunha serea" GARELOS SOCIAL CLUB interpretada por Iria Pinheiro. Organiza: Concello -Sábado 8. Obradoiro de encadernación xaponesa PROGRAMA LETRAS GALEGAS -Xoves 13. Obradoiro de xabón artesanal -Sábado 29. Aula de Cultura Xulio Cuns. 20.00 horas.

Representación da obra "O Premio" pola compañía La -Sábado 22. Obradoiro de velas artesanais Quintana. Organiza: Concello de Betanzos dentro da -Sábado 29. Obradoiro "Terra de suculentas" Rede Galega de Teatros e Auditorios da AGADIC. RUTAS ALBORES DA BIOSFERA -Domingo 9. Souto (Paderne) -Domingo 23. Tiobre (Betanzos) -Domingo 30. Caraña (Betanzos) Prazas limitadas. Reservas: 636044442 -Venres 14. Cine Alfonsetti. 20.00 horas. Proxección da película para público adulto "Eroski Paraíso" (Jorge Coira, www.compas.gal 2019). Entrada de balde ata completar o aforo.

-Venres 28. Cine Alfonsetti. 20.00 horas. Proxección da película para público adulto "Nación" (Margarita Ledo, 2020). Entrada de balde ata completar o aforo.

Xa dispoñible na canle de YouTube DAGGA LIVES Organiza: Concello (programa das Letras Galegas) o primeiro videoclip realizado con FACTORÍA NINI e co artista betanceiro Diego Salgado.

CONFERENCIAS

SÁBADOS MIÚDOS

TEATRO

ROTEIROS ROXÍN ROXAL

COMPÁS PROXECTOS

CINE

VIDEOS MUSICAIS DAGGA CBD

MÚSICA -Domingo 30. Cantón Claudino Pita. 19.30 horas.

Concerto da Banda Municipal de Música. Organiza: Concello de Betanzos (programa das Letras Galegas)

As actividades programadas poden sufrir cambios de última hora e están condicionadas pola evolución da pandemia e polas indicacións das autoridades sanitarias en cada momento. Máis información: www.betanzos.net

LECTURAS Veinte mil leguas de viaje submarino

Autor: Julio Verne.

Ilustrador: Mm. Riou y Montaut. Editorial: RBA

“Hay un calamar gigante merodeando por los mares.

Aronnax y su criado van en un barco a derrotarlo. Allí conocen a un misterioso arponero. De repente ven un tentáculo y disparan. El tentáculo les dispara también. todos se caen al agua y se suben a una plataforma. Entran y allí conocen al misterioso capitán. Con él recorrerán todas las maravillas del mundo submarino. Me encantó".

Adriana Abeijón López, de 5º B do CEIP Francisco Vales Villamarín

Como explicar física cuántica con un gato zombi Autor: Javier Santaolalla.

Editorial: Big van

"Explica as cousas moi ben e hai moitos experimentos para facer fácil na túa casa, é un libro bastante bo para aprender. Eu recoméndoo á xente que lle gusten estas cousas e tamén aos que teñen curiosidade".

Rubén Rodríguez, de 4º E do CEIP Francisco Vales Villamarín

A historia do touro Ferdinando Autor: Munro Leaf.

Ilustrador: Robert Lawson Editorial: Kalandraka

"Trata dun xato chamado Ferdinando ao que non lle gustaba facer o que ós demais xatos, só lle gustaba deitarse debaixo da súa árbore preferida, unha sobreira, e tamén lle gustaba ulir as flores. Gustoume porque era un cuxo moi valente, porque facía o que a el lle gustaba e non facía o que lle gustaba ós demais".

Martiño Barros Gens, de 2º A do CEIP Francisco Vales Villamarín

ESTRENOS DE CINE

TIBURÓN BLANCO

Otra película de terror con el tiburón como gran reclamo para la taquilla. En esta ocasión, una excursión en hidroavión se convertirá en una pesadilla para sus ocupantes cuando quedan varados en medio del océano por culpa de una avería del aparato. El grupo tendrá que sobrevivir intentando llegar a tierra y escapar de allí antes de que sean devorados por los tiburones blancos que les acechan. Dirige Martin Wilson y sus interpretes son: Katrina Bowden, Kimie Tsukakoshi y Aaron Jakubenko

AQUELLOS QUE DESEAN MI MUERTE Taylor Sheridan (guionista de "Sicario") se pone tras las cámaras para dirigir este film de suspense y acción donde un adolescente testigo de un asesinato es perseguido por los asesinos, dos gemelos, a través del estado de Montana. El joven adolescente tendrá que escapar ayudado por una joven en la que tendrá que confiar ciegamente para salvar su vida. Todo esto, complicado con un gran incendio en el que se ven todos amenazados. Protagonizada por Angelina Jolie y Nicholas Hoult.

SPIRAL: SAW Nueva entrega de la saga de terror "Saw", dirigida por Darren Lynn Bousman, donde un detective Zeke Banks (Chris Rock), su compañero William (Max Minguella) y su capitana Angie Garza (Marisol Nichols), investigan una serie de violentos y siniestros delitos.

Pronto descubrirán que se trata de una sádica mente maestra que forma retorcida justicia en espiral. Acompaña a este trío protagonista el gran Samuel L. Jackson. Para fans de esta saga de terror.

Imágenes: Filmaffinity

Jesús Ramos

PRAZA DO CAMPO

BETANZOS e a súa comarca · Mai o 2 02 1

A Xunta pon en marcha a campaña "Bonos activa Comercio" con descontos de 30 euros para os clientes Desde o pasado 3 de maio os clientes poden descargar os bonos de desconto e consultar a listaxe de comercios onde poderán utilizalos REDACCIÓN / Betanzos A Xunta acaba de poñer en marcha a campaña "Bonos activa Comercio" mediante a que os clientes dos establecementos comerciais de proximidade poderán obter descontos nas súas compras.

Desde o 3 de maio xa se poden descargar os bonos na páxina www.bonosactivacomercio.gal onde tamén poden consultarse os negocios que se adheriron á campaña e nos q u e o s c l i e n te s p o d e rá n canxear os seus descontos.

Quedan excluídos desta acción promocional as tendas de alimentación, as gasolineiras e os estancos e, ademais de comercios, inclúense tamén perruquerías e salóns de beleza.

Cada persoa que se rexistre na páxina web da campaña e descargue os bonos disporá dun saldo de 30 euros e poderá descontar 5 euros en compras iguais ou superiores a 30 euros e 10 euros en compras iguais ou superiores a 50 euros, ata esgotar o saldo dispoñible.

Os bonos terán unha vixencia de tres meses a partir da súa descarga e a campaña estará en

Imaxe identificativa dos comercios participantes na campaña funcionamento ata decembro deste ano. A iniciativa conta cun orzamento de 10 millóns de euros que podería ampliarse se fose preciso, tal e como informaron fontes da Xunta.

Comercios adheridos As rebaixas aplicaranse nos negocios inscritos na web a través dunha aplicación informática que os comerciantes terán que ter descargada no móbil ou tablet que empregue no seu establecemento.

O prazo de adhesión ao programa para os comercios estará

Betanzos

Rúa do Frade 3 · 981 77 48 23 · f @nosoloflores

aberto ata o 15 de maio polo que os comerciantes que aínda non se rexistraran na páxina están a tempo de facelo. Os comercios que desexen sumarse deberán darse de alta na web www.bonosactivacomercio.gal e cubrir o formulario de rexistro.

Os negocios que forman parte da campaña dispoñen de pegatinas identificativas para que os clientes poidan saber onde poden facer uso dos seus descontos. Ademais, a propia App da campaña dispón dun servizo de xeolocalización dos negocios. Cada establecemento poderá canxear ata un máximo de 5.000 euros en vales desconto.

A presidenta de ACEBE CCA, Antonia Anido, valorou esta iniciativa da Xunta de Galicia para fomentar o consumo no comercio de proximidade e anima aos clientes do comercio de Betanzos a que se beneficien desta campaña descargando os bonos cos que obterán descontos nos n e g o c i o s p a r t i c i p a n te s . E n Betanzos inscribíronse polo momento 40 establecementos comerciais, dos cales 27 son socios de ACEBE CCA.

JURÍDICO - LABORAL SEGURIDAD SOCIAL FISCAL - CONTABLE

3 Bc

APEBE ASESORÍA MANUEL PEDREIRA

AUTÓNOMOS - EMPRESAS - TRABAJADORES - HOGAR...ETC. RELACIONES LABORALES - MEDIACIÓN REGULACIÓN DE EMPLEO - ERTES - DESPIDOS SALARIOS – ACCIDENTES DE TRABAJO PRESTACIONES DESEMPLEO - JUBILACIÓN HASTA EL 30 DE JUNIO SANCIONES – REPRESENTACIÓN Y ASISTENCIA ADMINISTRATIVA Y JUDICIAL – ETC. TELÉFONO: 981 772 516 – 981 774 225 CORREO E.: apebe@pedreiradelrio.net procurador@pedreiradelrio.net WEB: www.betanzosasesoria.com Jesús García Naveira, 27-1ºA · 15300 BETANZOS (de 9:00 a 15:00 h)

4 Bc

PRAZA DO CAMPO

BETANZOS e a súa comarca · Maio 2021

O Concello festexa o Día das Letras Galegas con actividades culturais e de lecer

Roxín Roxal pon o remate aos Roteiros de Primavera con dúas saídas por Paderne

Haberá exposicións, un certame literario, proxeccións, teatro, un recital poético e obradoiros nos centros escolares

A Asociación Cultural Libre de Paderne Roxín Roxal porá o peche á súa programación de Roteiros de Primavera con dúas saídas polo municipio de Paderne.

A primeira será o día 16 de maio, entre a Ribeira de Paderne e o esteiro do Lambre. Para esta saída haberá trinta prazas e cómpre reservar antes do 14 de maio.

A última será o 30 de maio e tamén ten unha trintena de prazas dispoñibles. Este roteiro é a continuación doutro realizado no ano 2019 e leva por título "Xentes e terras de Paderne (2)". O prazo de inscrición para esta saída será entre o 16 e o 28 de maio.

As reservas de praza realizaranse no correo electrónico: ola@ roxinroxal.gal nos prazos indicados.

Os roteiros, que xa comezaron en abril con "Entre regos" e "O Monte do Gato", son gratuítos mais cómpre realizar a reserva pola limitación de prazas marcada pola pandemia. Asimesmo, a asociación lembra que as saídas realizaranse seguindo o protocolo de seguridade contra a Covid-19.

REDACCIÓN / Betanzos O Concello de Betanzos programa un conxunto de actividades para conmemorar o Día das Letras Galegas que este ano está adicado á escritora, poeta e tradutora Xela Arias.

A autora homenaxeada será a protagonista das exposicións "Xela Arias e as palabras" e "Abecedaríome" da Secretaría Xeral de Política Lingüística da Xunta, que estarán abertas ao público no Edificio Arquivo (Liceo) entre o 10 e o 23 de maio. Nese prazo tamén poderá visitarse a mostra dos debuxos participantes no XI Concurso de carteis das Letras Galegas. O horario de visita é de 10.00 a 14.00 h e de 19.00 a 22.00 horas os días laborables e de 11.30 a 14.00 e de 19.00 a 22.00 horas os sábados.

O venres 7 ás 20.00 horas celebrarase na Sala Azul do edificio Arquivo un recital poético e conversa arredor do libro Xela Arias, palabra á intemperie por conta das autoras Enma Pedreira e Laura Romero.

Ademais, convocouse o X Concurso de Creación Literaria das Letras Galegas para estudantes de ESO e Bacharelato que poderán entregar os seus traballos ata o 14 de maio nos seus respectivos centros educativos, na biblioteca municipal ou na Casa do Concello.

A entrega de premios será o venres 14 ás 19.30 horas.

Os centros escolares acollerán entre o 11 e o 13 de maio obradoiros, contacontos e espectáculos en torno á figura de Xela Arias organizados en colaboración coa Deputación da Coruña.

Tamén se inclúen no programa as proxeccións de "Eroski Paraíso" (Jorge Coira, 2019) e "Nación" (Margarita Ledo, 2020) os días 14 e 28, respectivamente, ás 20.00 no Alfonsetti, con entrada de balde ata cubrir o aforo.

Completan a programación, a representación teatral "O Premio", da compañía La Quintana, o sábado 29 ás 20.00 horas na Aula de Cultura Xulio Cuns, e un concerto da Banda Municipal de Música no Cantón Claudino Pita, o domingo 30 ás 19.30 horas.

REDACCIÓN / Betanzos

Un momento do ensaio de "Crime desorganizado"

A Agrupación Teatral Mariñán pecha o XII Encontro de Teatro Afeccionado de Betanzos coa estrea de "Crime desorganizado" REDACCIÓN / Betanzos A Agrupación Teatral Mariñán porá o peche ao XII Encontro de Teatro Afeccionado de Betanzos o domingo 9 de maio coa estrea da obra "Crime desorganizado", unha comedia para maiores de 12 anos de 65 minutos de duración.

A véspera, o sábado 8, será o Grupo de Teatro Tiruleque de O Carballiño o que poña en escea "A farsa de Maitre Pathelin", unha

As Angustias

CORTIÑÁN N-VI

Viuxe

BETANZOS Estación de Desvío N-VI Servicio Piadela Fase III N-VI

DP-O105

MONTELLOS

obra para todos os públicos de 90 minutos de duración. A entrada será de balde ata completar o aforo da Aula de Cultura Xulio Cuns e as obras comezarán ás 20.00 horas Con estas dúas representacións remata o ciclo, organizado pola Agrupación Teatral Mariñán e polo Concello de Betanzos, que comezara o 24 de abril con "A doutora" de Teatro do lecer á que seguiu "Yerma" de Noite Bohemia.

PRAZA DO CAMPO

BETANZOS e a súa comarca · Mai o 2 02 1

5 Bc

A Xunta licita por máis de 111.000 euros o Plan Director para o Parque do Pasatempo O documento permitirá sentar as bases para definir as actuacións precisas no recinto de cara a garantir a súa conservación e posta en valor A betanceira Claudia Río Pérez foi a protagonista da primeira sesión dos mini desfiles de ACEBE CCA / SELPERIA (María Selgas)

ACEBE CCA lanza en redes sociais o primeiro mini desfile de promoción comercial Ao longo dos vindeiros meses publicaranse novas sesións fotográficas nas que colaboran diferentes negocios REDACCIÓN / Betanzos A Asociación de Comerciantes e Empresarios de Betanzos, Centro Comercial Aberto (ACEBE CCA) lanzou a primeira sesión de fotos e vídeo do novo proxecto de promoción comercial deseñado para redes sociais. Trátase de pequenos desfiles en diferentes emprazamentos e nos que colaboran varios comercios e empresas asociadas.

Na primeira sesión, a modelo foi a betanceira Claudia Río Pérez, vestida con roupa de Traviesa, con peiteado e maquillaxe de Peluquería Onda e que contou con outras colaboracións como Libraría Biblos, que aportou libros e Compás Proxectos cunha mostra dos produtos elaborados nos seus talleres de velas e papel reci-

clado. O emprazamento elixido para este primeiro mini desfile foi Hotel Garelos. O resultado desta primeira sesión pode verse nas redes sociais da asociación, no Facebook e no Instagram de "Comercio de Betanzos Acebe".

Ao longo dos vindeiros meses promocionaranse novas sesións de vídeo e fotografía nas que os negocios asociados a ACEBE CCA poderán realizar as súas aportacións.

Os comerciantes e empresarios que desexen formar parte desta iniciativa promocional poden comunicarse coas oficinas da asociación nos teléfonos 981774574 e 618829804 de luns a venres en horario de 10.00 a 14.00 horas ou enviar un correo electrónico a: acebe@comerciodebetanzos. com

REDACCIÓN / Betanzos A futura rehabilitación do Parque do Pasatempo avanza un paso máis coa licitación do Plan Director, que sentará as bases para levar a cabo as actuacións que sexan necesarias tanto para a súa conservación como para a posta en valor deste Ben de Interese Cultural.

A Xunta licitou por máis de 111.000 euros a redacción do Plan Director, un documento que axudará a afondar no coñecemento do Parque e da súa situación actual e que definirá as liñas que deben seguirse para a súa conservación, tal e como explicaron fontes do goberno galego.

O Plan Director é un documento técnico que recollerá unha análise detallada do conxunto e que estará elaborado por un equipio multidisciplinar e especializado composto por arquitectos, historiadores da arte, restauradores, arqueólogos, enxeñeiros e especialistas en xardinería, botánica e paisaxe.

O plan terá en conta tamén a xestión do recinto para a súa posta en valor dunha forma "racional e sostible", subliñaron fontes da Xunta.

Apuntalamento urxente O Concello apuntalou recentemente o Muro de Arxentina do Pasatempo, con carácter urxen-

Imaxe do estanque do Retiro do Pasatempo / ARUME (Arquivo) te. Os traballos contan coa autorización da Dirección Xeral de Patrimonio e forman parte das actuacións de urxencia que vai executar o goberno local tanto no propio parque como na contorna, en concreto, na Fonte das Catro Estacións, explicaron fontes municipais.

O muro de Arxentina presenta humidade nun treito da parede duns 5 metros, que se aprecia directamente pola cor máis escura desta zona en comparación co resto, apuntaron dende o Concello. Ademais, a aparición de varias fenda, un certo abombamento e a baixada dalgúns centímetros na cornixa do muro, fixeron que o Concello solicitase o pertinente permiso a Patrimonio para actuar de forma urxente.

Por un lado, apuntalouse o muro coa precaución de non afectar a outros elementos do parque como o propio muro ou o túnel que o atravesa perpendicularmente por debaixo, a uns 3 metros de profundidade, aproximadamente.

Non se trata só dunha medida d e p reve n c i ó n , i n fo r m a ro n dende o Concello, senón tamén "o primeiro paso para a reparación definitiva deste tramo do muro antes da restauración da superficie de baixos relevos policromados".

Por outro lado, anunciaron que están en preparación os proxectos para resolver outras obras de carácter urxente no recinto que serán presentados a Patrimonio "en breve prazo", indicaron fontes do goberno local.

6 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Maio 2021

Xunta, Deputación e Concello activan novas axudas de apoio a comercio e hostalería Ademais das específicas para afectados pola Covid abriuse a convocatoria para mellora da eficiencia enerxética e modernización dixital REDACCIÓN / Betanzos A pandemia da Covid-19 fixo que as diferentes administracións abrisen liñas de axuda aos sectores máis afectados. Actualmente, a Deputación ten aberta a convocatoria de subvencións directas de 1.500 euros para hostalería (bares e restaurantes), hospedaxe, salas de festas, discotecas e axencias de viaxes dentro do Plan Reactiva 2.

O prazo de solicitude comezou o 3 de maio e concederanse por orde de chegada ata que se esgote o crédito de 9 millóns reservado para esta convocatoria. As solicitudes deben presentarse por vía telemática a través da plataforma SUBTel da Deputación da Coruña (https://sede.dacoruna.gal).

96.000 euros do Concello para hostalería O Concello completou con 96.000 euros o plan de subvencións da Xunta para os negocios de hostalería que se viron afectados polo peche da actividade por mor da pandemia.

A partida do goberno autonómico cubriu 80 solicitudes do total de 96 que foron presentadas, polo que o Concello acordou destinar os cartos precisos para dar cobertura tamén aos 16 negocios que quedaran excluídos da convocatoria da Xunta.

Eficiencia enerxética A Xunta abriu a convocatoria do programa Bono enerxía peme dirixido a autónomos e pequenas e

medianas empresas con actividade de comercio, hostalería ou artístico-recreativas.

Esta liña permite subvencionar os investimentos en equipos consumidores de enerxía ou elementos que contribúan a unha xestión enerxética eficiente. O investimento mínimo debe ser de 1.000 euros e a axuda máxima será de 6.000 euros por solicitude. O prazo de presentación remata o 30 de xuño de 2021 e a solicitude deberá realizarse de forma telemática na Sede electrónica da Xunta (https://sede. xunta.gal) e na web do Inega.

Estratexia dixital Ata o 4 de xuño estará aberta a solicitude de subvencións da Xunta para a implantación e impulso da estratexia dixital e modernización do sector comercial e artesanal da que poderán beneficiarse comerciantes minoristas ou pemes que cumpran os requisitos e para talleres artesáns.

Serán subvencionables a implantación e actualización de páxinas web con venta en liña ou webs comerciais, actuacións de comunicación, publicidade e ferramentas de marketing 4.0, en internet ou usando novas tecnoloxías, actuacións de comercialización dixital e loxística e-commerce.

Tamén se subvencionan a compra de equipamentos propios da actividade comercial e artesanal, como maquinaria ou ferramentas, que deberán ser de primeiro uso.

O porcentaxe de subvención en ambas as dúas convocatorias será do 80% do investimento realizado cos máximos que fixa para cada caso concreto a convocatoria.

Compás Proxectos lanza as rutas ecoturísticas "Albores da Biosfera" con saídas por Betanzos, Coirós e Paderne REDACCIÓN / Betanzos Compás Proxectos vén de poñer en marcha unha nova proposta de dinamización sociocultural e turística, as rutas "Albores da Biosfera" que percorrerán os municipios de Betanzos, Coirós e Paderne.

Con esta proposta, que inclúe catro roteiros programados para as mañás dos domingos de maio, búscase "poñer en valor o patrimonio material e inmaterial da Comarca das Mariñas, a ría de Betanzos e a paraxe natural da contorna encadrada e protexida pola Rede Natura 2000", explicaron os promotores da iniciativa.

As rutas ecoturísticas comezaron o 2 de maio cun percorrido por Chelo (Coirós). O día 9 está prevista a saída ás 10.00 horas para realizar o percorrido por Souto (Paderne), con visita aos muíños de Chantada e observación das aves que habitan na ría de Betanzos.

Cara a finais de mes están programadas dúas saídas por Betanzos. O domingo 23 de maio por Tiobre, para coñecer desde diferentes puntos de vista a vila dende Betanzos o Vello, o patrimonio industrial que rodea a cidade e contará coa intervención das Mediadoras do Territorio de Compás Proxectos para facilitar a identificación de flora e fauna. O día 30 a ruta será por Caraña e terá como protagonista a auga.

As persoas que desexen participar nalgunha destas propostas poden informarse e inscribirse na páxina web www.compas.gal ou no teléfono 636044442 ou por correo electrónico no enderezo buscaonorte@compas.gal.

PRAZA DO CAMPO

O betanceiro Diego Salgado estrea o seu primeiro disco en solitario, Growing Strong Dispoñible en todas as plataformas dixitais, o artista agarda poder presentalo en directo proximamente REDACCIÓN / Betanzos O músico betanceiro Diego Salgado vén de sacar á luz o seu primeiro disco en solitario, Growing Strong, xestado durante o confinamento e no que o artista se ocupou de todo o proceso: "Gravei todos os instrumentos (batería, baixo, teclados, guitarras, voces, sintetizadores,...), producín eu os te m a s , co m p u xe n a s letras e música... foi traO músico betanceiro Diego Salgado balloso, pero como estaFOTO DIEGO CALVO ba só, sen máis músicos a o re d o r d i xe n , p o i s país, cunha gran proxección", fago todo eu", afirma, e recoñe- sostén. Con este traballo, Salgace que non lle custa moito com- do incide no Neo Soul, unha poñer. mestura de jazz, funk, hip-hop, A pandemia paralizou os con- música electrónica... que o marcertos e os proxectos nos que o caron dende a súa mocidade: artista estaba a traballar e apro- "Un dos estilos que máis levo veitou o momento para decidir- escoitado ao longo da miña se a facer algo que facía tempo vida", di, e recoñece a influencia que tiña en mente: "Recompilei que tiveron sobre el os gustos temas dos últimos tres ou catro musicais familiares. anos e compuxen algún novo e A discográfica ONME Producde aí saíu este disco", explicou. tions, co-produciu o disco e Nove temas nos que se abordan trata de buscar, a pesar da un amplo abano de sensacións: situación, datas para poder pre"Hai letras divertidas, outras sentalo en directo, momento no máis duras, máis depres..." que tamén se realizará a edición Salgado contou con colabora- física do álbum. Polo momento, cións como a de Sheila Patricia, pode escoitarse en todas as "das miñas mellores amigas e plataformas dixitais pero as unha gran artista", recoñece; aspiracións de Diego Salgado Eucaria, un dos seus grupos e non teñen teito: "Quero tocar que formará parte da banda coa por aquí, quero tocar fóra... e que presentará o disco en direc- que se me escoite". to; Pau Castiñeira, compañeira Un dos temas do disco, Blind en Mojo Experience (outra das fold, forma parte do proxecto súas bandas); ou High Paw, Dagga Lives, de DAGGA CBD, "unha pedazo de artista, das gravado cos tamén betanceiros grandes artistas de reggae do Factoría Nini.

PUBLICIDADE

BETANZOS e a súa comarca · Mai o 2 02 1

7 Bc

8 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Maio 2021

CLASES PRESENCIAIS OU ONLINE ENSINANZA MUSICAL Preparación das probas de acceso ao conservatorio.

Linguaxe musical.

Reforzo ás ensinanzas oficiais.

Agrupacións musicais: pop, jazz e rock.

Iniciación ao jazz.

Música moderna e harmonía.

Historia da música.

658 555 161 Rúa do Castro, 15 BETANZOS escolademusicaclave@outlook.es

ESPECIALIDADES INSTRUMENTAIS Vento madeira: frauta traveseira, frauta doce, clarinete, saxofón.

Corda: piano, violín, guitarra clásica, guitarra eléctrica, baixo eléctrico.

Canto e coro infantil.

Corda de pulso e púa: bandurria, mandolina, laúd, baixo.

Vento metal: trombón, trompa, trompeta, tuba, bombardino.

MÉTODO MAGO DIAPASÓN PARA NENOS DENDE OS 6 MESES ATA OS 7 ANOS

Un xeito diferente de ensinar música

PRAZA DO CAMPO

Estudantes de ESO e Bacharelato poñen en marcha a "Cantina de Atocha" e doan os beneficios a Cáritas REDACCIÓN / Betanzos A "Cantina de Atocha" forma parte da aposta do CPR Plurilingüe Nuestra Señora del Carmen de Betanzos pola innovación no marco do traballo en proxectos interdisciplinares de interese para a mocidade.

Trátase dunha actividade ideada e coordinada polo alumnado de ESO e Bacharelato do centro que, traballando de forma conxunta, achegáronse á complexidade de levar adiante unha pequena empresa.

A experiencia unifica aprendizaxe con compromiso social e os beneficios económicos que recadaron o día da presentación do proxecto foron doados a Cáritas.

"A través do traballo cooperativo aplicaron coñecemento e desenvolveron habilidades con dimensión ética e práctica solidaria.

Alumnado de ESO e Bacharelato de Atocha participou no proxecto da Cantina Trátase dunha aprendizaxe-servizo (ApS), unha proposta educativa que combina procesos de

aprendizaxe e de servizo e colaboración coa comunidade", explicaron dende o centro.

Mario Couceiro García

A Universidade da Coruña concede o Premio de Excelencia ao exalumno de Atocha Mario Couceiro García REDACCIÓN / Betanzos Mario Couceiro García, exalumno de Atocha, recibiu o Premio de Excelencia da Universidade da Coruña. O estudante, matriculado no Grao de Nanociencia e Nanotecnoloxía no curso 2020-2021 recibiu as felicitacións do equipo docente do CPR Plurilingüe Nuestra Señora del Carmen que destacou del "o interese, tesón e constancia" durante a súa etapa no centro.

Estudantes de Atocha nun stand con material para celebrar o Día do Libro

Atocha celebrou o Día do Libro con varias actividades nos corredores e nas aulas REDACCIÓN / Betanzos O CPR Plurilingüe Nuestra Señora del Carmen Atocha de Betanzos sumouse á conmemoración do Día do Libro con varias actividades que se se desenvolveron nas aulas e nos corredores do centro: carteis, proxeccións, marca páxinas, lecturas, traballos, Bookflix, etc.

Mais dende o centro apuntaron que o interese do alumnado e do

profesorado pola lectura percíbese a diario a través de diferentes programas que se desenvolven no colexio. Citaron, entre outras actividades de promoción da lectura e da escrita, o Proxecto lector, o programa Bibliotecas Inclusivas, a Radio escolar, os talleres de escrita creativa, os clubes de lectura, o blog, as visitas de autores ao longo do curso, a participación en concursos e certames, etc.

Dálle vida a

BETANZOS comer y beber 981 773 254 facebook/chobetanzos chobetanzos chobetanzos@gmail.com APOIA AO

Comercio Local

Rúa dos Ánxeles, 3 · 15300 BETANZOS

PUBLICIDADE

BETANZOS e a súa comarca · Mai o 2 02 1

¿Cuál te gusta más?

MARGUERITA:

Salsa de tomate natural, albahaca, parmesano y mozzarella.

PRIMAVERA:

Datterino rosso, mozzarella,

REGINA MARGUERITA: albahaca, parmesano, jamón Mozzarella de búfala, datterino rosso, parmesano, albahaca y orégano.

CARLOTA:

Trufa, mozzarella de búfala, albahaca, parmesano en lascas y huevo.

serrano y rúcula.

ÁRTABRA:

Mozzarella de búfala, albahaca, bacon, datterino rosso y parmesano.

ARROTOLATA:

LEGNO E RICOTTA:

Crema de pistacho, albahaca, próvola affumicata, datterino giallo, pancetta arrotolata y parmesano.

BOLOGNA:

Albahaca, mozzarella, datterino rosso, bacon, rulo de cabra, champiñones y parmesano.

GRAN MARINA:

Salsa de tomate natural, mozzarella, jamón york, jamón serrano, pimientos, champiñones, orégano, parmesano y albahaca.

Ricotta, albahaca, próvola affumicata, datterino giallo, pancetta arrotolata, pimienta negra y parmesano.

Crema de pistacho, albahaca, mozzarella, mordadela de Bologna (DOP), parmesano, Ricota, trufa y pistacho.

Albahaca, mozzarella, parmesano, rúcula, nata, gambón, ralladura de limón y parmesano en lascas.

MEDITERRÁNEA:

Salsa de tomate natural, albahaca, mozzarella, parmesano, datterino rosso, gambón, orégano y rúcula.

CAPRESSE:

QUATTRO STAGIONI:

Además de pizzas tenemos muchas más sugerencias

FLORENCIA:

Salsa de tomate natural, mozzarella, albahaca, parmesano, jamón york y champiñones.

¿ TE LA LLEVAMOS A CASA ?

LAS QUIERO PROBAR TODAS

9 Bc

10 B c

BETANZOS e a súa comarca · Maio 2021

PRAZA DO CAMPO

Lidia Gómez, lingüista:

TORDOIA É NOME DE MULLER A betanceira vén de adaptar o seu Traballo de Fin de Grao sobre a toponimia maior do concello de Tordoia para publicalo, como coautora, en colaboración coa Real Academia Galega dentro da colección “Terra Nomeada” LAURA GESTAL / Betanzos Licenciada primeiro en Lingua e L i te ra t u ra H i s p á n i c a s , L i d i a Gómez identifícase co alumnado que non clarifica a súa vocación tras rematar o bacharelato pola “falta de madurez”. Unha decisión tan denostada mais oscilante no pensamento e determinante á hora de proxectalo futuro, Gómez redirixiuna ao término da Filoloxía citada para atopalo camiño no estudo da lingua propia. Deste xeito, comeza o segundo Grao, en Lingua e Literatura Galegas, para “non quedar coa espiña que tiña cravada”, confesa.

Aínda que sentía entusiasmo polas letras hispanoamericanas, feito que decantou a balanza, Lidia Gómez reivindica que o galego foi sempre a súa lingua mais que, a diglosia, que a levou a empregar o idioma no ámbito familiar e non no escolar, incomodouna até facer unha transición – non só idiomática– cara a procura da identidade, cuxas orixes se comprenden a raíz desta entrevista. A xénese da escritora agroma da aldea dos seus avós maternos, en Abongo (Tordoia), a partir da que escribe dúas historias das que falaremos a continuación: Os pantalóns nunca foron cousa boa (Biblos clube de lectores, 2014) e Toponimia de Tordoia (Real Academia Galega, en curso).

Con dous Másteres ás costas, actualmente Lidia Gómez é profesora nun posto interino, polo que prepara as oposicións ao ensino público. Compaxina esta ocupación coas encargas freelance de corrección de textos. Tras rematar o contrato coa Real Academia Galega, en decembro de 2020, onde o seu cometido foi a recollida e a análise de datos para o Seminario de Sociolingüística durante case dous anos, Gómez admite que esta mesma experiencia e o confinamento domicilario convencérona para adicarse á docencia, que antes non contemplaba.

Os proxectos da RAG consistían

Rúa do Rollo, 34 bajo B

na avaliación de competencias en galego no ensino obrigatorio e na elaboración dun mapa sociolingüístico do Concello de Ames. O traballo contaba con varias fases: o contacto cos centros, para a planificación de enquisas; o traballo de campo, para a realización de entrevistas; e o volcado de datos, para a extracción de resultados que logo se publican.

Gómez admite que ese traballo de campo era “moi agradecido” polo contacto co alumnado. En paralelo, decatouse de que os labores académicos non a satisfacían: “Cando me vin pechada durante o confinamento, só co traballo, e non co circunstancial, souben que non me enchía”, lembra.

OS PANTALÓNS NUNCA FORON COUSA BOA Comezou a escribir, tamén, sen telo claro, malia a que a súa vocación lectora latía dende nena: “Cando me castigaban sen velos debuxos presumía de que para min non era nada. O que tiñan q u e fa ce r e ra d e i xa r m e s e n libros”. Porén, a devoción pola literatura foi difícil de reter nos primeiros anos de madurez: “A Filoloxía obriga a ler moito e chegou un punto no que xa non o facía por pracer”. Con 14 anos escribía relatos intimistas e devoraba libros “dos ñoños”. Gómez subiu ao trampolín da escrita hai once anos por estas datas, cando se presenta a un concurso de creación literaria organizado polo Concello por mor das Letras Galegas, do que sae gañadora.

Con 19 anos volve presentarse a un certame. Esta vez, organizado pola editorial Biblos, que tamén gañou, cuxo premio foi publicar a novela Os pantalóns nunca foron cousa boa. “A idea xurdiu paseando polas aforas de Santiago, pola estrada que vai cara a Santa Comba, onde descubrín unha curtiduría vella”, comenta a autora, que sempre tivo curiosidade

rcc@rccgestion.net

“polos sitios abandonados”.

Aínda que describe esta experiencia como “xenial”, agora mesmo non se sinte identificada co libro: “Preguntaríame por que escribín isto se volvera atrás”.

Débese á autoesixencia, ao ler tantas veces un material do que se acaba menosprezando o seu valor.

DOUS UNIVERSOS CONTRAPOSTOS As protagonistas da historia son a dona do curtidoiro de Pontepedriña e unha lavandeira compostelá: “De pequena pasaba os veráns en Tordoia, onde había un lavadoiro preto da casa dos avós”, define Gómez. Neste eido, a autora non quixo caer no cliché dunha historia de época na que o amor fora un impedimento pola razón de clase: “Interesábame reflectir unha cuestión de acoso da curtidoira á lavandeira, ese punto no que o acosador sabe que a outra persoa está incómoda e, aínda así, segue insistindo en detrimento da túa autoestima”, explica. Lidia Gómez reivindica na novela que as mulleres pasan de ser xoguetes acompañantes do home para ser as causantes dos feitos.

A historia inspírase nunha experiencia traumática na adolescencia da autora: o acoso escolar.

Porén, a II enquisa de convivencia escolar realizada pola Consellería de Educación en 2019 presenta que o 85% das familias e dos docentes non detectan estes conflictos nos centros e perciben un bo clima nas aulas. Gómez denuncia as prácticas de intimidación cos ollos humedecidos: “A entrada no instituto foi problemática.

Había un grupo que me perseguía ata o punto de ter que acompañarme á porta da escola para que non me esperaran”.

A NECESIDADE DE CONTAR Lidia Gómez é sobre todo unha ensaísta académica, cunha novela

981 97 06 06

691 430 013

A lingüista betanceira Lidia Gómez / FOTO ARUME publicada mais con varias decenas de relatos inconfesables que apunta nunha libreta transportada nos bolsos. A autora manifesta que, se non pode durmir, prende o portátil para escribir e logo reflexionar e dixerilo que sinte.

Esta práctica remóntase anos atrás como terapia para superar unha ruptura amorosa. En forma de xénero diarístico. En verbas do tamén diarista Xacobe Pato: “Hay días que nuestras vidas son ciudades costeras a las que llegan sin previsión verdaderos transatlánticos. Se quedan unas horas y lo ponen todo patas arriba. Luego se marchan, dejando una normalidad que ya no es exactamente la que conocíamos”. Gómez planea editar os textos do caderno, adicados a ese “transatlántico”, para tender unha ponte de axuda a todas aquelas persoas que se sentiron soas algunha vez: “Agora que estou nunha época máis calmada, igual é tempo de retomalo”.

affidamento: “Aquí tes un sitio seguro no que podes atopar feitos contados por mulleres”.

Como profesora, Lidia Gómez critica unha incongruencia na elaboración dos materiais didácticos: “É paradóxico que a maioría das docentes sexan mulleres e que non involucren a máis escritoras nos plans de estudo”. A filóloga engade que as mulleres formaban parte da maioría dos departamentos de traballo da RAG. Porén, estaban supeditadas ós postos de coordinación dos departamentos, encabezados por homes. Neste contexto, tan só 6 académicas son mulleres dun total de 25 membros que forman o Pleno da institución.

Outro exemplo claro é a desproporción entre autores e autoras nas homenaxes polas Letras Galegas. A presente 57º edición, adicada á poeta Xela Arias, é a quinta vez que se lle adican a un referente feminino.

TODO QUEDA EN TORDOIA REFERENTES FEMININAS Pregunto a Lidia Gómez se as derivas do mercado cultural catalogarían a súa proposta coa etiqueta de “literatura feminina”, que alimenta os roles de xénero.

A escritora reflexiona que se entende por literatura feminina aquela deseñada para que só lean mulleres porque aborda temátic a s p re s u n t a m e n te b a l a d í s .

Gómez asegura: “Admito a etiqueta sempre que non se entenda de forma pexorativa”. Porén, a escritora plantexa mudala por “literatura escrita por mulleres” para reivindicar un espazo de

Coa colección “Terra Nomeada” a Real Academia Galega e a Asociación Galega de Onomástica recompilan os principais nomes de lugares e de accidentes xeográficos dos Concellos de Galicia para dar a coñecer o significado etimolóxico dos sitios de onde vimos e para fomentar a relación co pasado, coa conformación das sociedades e coa natureza e a fauna dos pobos. Deste xeito, aos exemplares xa publicados de Carballo, Ames, A Estrada, Rábade, Agolada e Trabada, sumarase Tordoia, que xa ten nome de muller.

PRAZA DO CAMPO

BETANZOS e a súa comarca · Mai o 2 02 1

11 Bc

Brais Yanek, unha das caras serias da comedia "Cuñados" O actor betanceiro prepara un novo proxecto persoal xunto á actriz Patricia Torres mentres segue con interese o éxito da película en toda España ISABEL SOUTO / Betanzos "Facía tempo que non me ría tanto na vida nin no cine. Cuñados é un pouco de aire fresco entre tanta mascarilla". Así define o actor betanceiro Brais Yanek as súas sensacións cando viu por primeira vez na pantalla grande a película na que interpreta un papel secundario pero que lle aportou unha experiencia moi enriquecedora: "A rodaxe foi estupenda, eramos como unha piña, unha pequena familia, cun ambiente estupendo e con moitas risas", afirma, e recoñece que "traballar con xente así, que che fai as cousas tan fáciles tanto dentro como fóra da escena, é estupendo".

De feito, desa boa sintonía co equipo de rodaxe xurdiu unha fermosa amizade entre Brais Yanek e a actriz Patricia Torres que os levou, meses despois, a emprender un proxecto profesional propio do que o actor non quixo adiantar nada polo momento.

Máis alá do "chiste" Cuñados, dirixida por Toño López, estreouse a principios de abril en 120 salas de toda España, con boa crítica dos medios especializados, segue a liderar a carteleira galega, un mes despois, e mantense como a mellor estrea española de 2021.

Protagonizada por Xosé Antonio Touriñán, Federico Pérez e Miguel de Lira, "o que pasa na película non ten nada que ver co que un pode esperar se repara só no título ou nos chistes que todos coñecemos sobre cuñados. É moi divertida e cun guión excelente", sostén Yanek que se enorgullece do éxito que está a ter o filme que supuxo a estrea de Toño López na gran pantalla.

Precisamente, a confianza do director no talento de Brais Yanek foi o que lle facilitou a súa presenza na película despois dun casting "pouco afortunado": "Tiven que enviar un vídeo (durante a pandemia a maioría dos castings fanse por este medio) que non lles gus-

tou nada nin a Sandra Montes (directora de casting) nin a Toño, pero el insistiu en que nos viramos en persoa e fixen a proba presencial, gustoulles e déronme o papel", lembra o actor.

Yanek, ao que recentemente vimos interpretando a un garda civil en El desorden que dejas, repite como axente da orde, aportando "o contraste serio para que brille, aínda máis, a parte cómica da película", explica.

Un dos aspectos que destacou o actor, ademais do bo ambiente na rodaxe, é a "flexibilidade" dun guión "malladísimo, perfectamente fiado" pero no que se admitían aportacións dos artistas: "Nunha das esceas na que entro cun par de frases ocorréuseme unha pequena modificación, comenteilla a Toño e pareceulle ben. Incorporámola e a escea gustou", relata, ao tempo que salienta "ese ambiente de traballo conxunto, no que todos puidemos aportar algo".

De feito, está case seguro de que algunhas das frases dos protago-

O actor betanceiro Brais Yanek, xunto á actriz Eva Fernández nunha escea da película Cuñados nistas teñen un compoñente persoal ou mesmo de improvisación que as fan aínda máis divertidas.

A película foi rodada en galego e dobrada ao castelán polos propios actores para o seu visionado nas salas de fóra de Galicia, algunhas das cales mesmo ofrecen a versión orixinal subtitulada.

Este papel é importante para Brais Yanek, como tamén o foron os precedentes en series como Serramoura, Fariña, El desorden que dejas, ou películas como Dhogs e El punto frío -sempre de reparto- agás en Nove de novembro, filme no que interpretaba un dos papeis protagonistas. "Cónstame que os papeis que levo feito gustaron, que están contentos co meu traballo e iso dáme ánimos para seguir loitando, traballando con constancia e ver ata onde poden confiar en min", confesa, ao

tempo que recoñece que é "moi difícil abrirse camiño no mundo da interpretación e agora, coa pandemia, moito máis".

Brais Yanek non oculta a ilusión que lle produce que cheguen novos proxectos, e máis se son exitosos -como lle acontece ultimamente- "pero teño os pés na terra e sei que hai que seguir traballando e que o día a día é moi duro".

Mentres el e a súa representante buscan novas oportunidades, segue dando pasos adiante nese proxecto con Patricia Torres do que poderemos coñecer detalles "cando estea máis avanzado".

Entretanto, anima a acudir ás salas de cinema a ver Cuñados, para pasar unha hora e media de diversión e risa "porque todos temos necesidade de rir con todo o que levamos pasado", afirma.

12 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Maio 2021

PRAZA DO CAMPO Novedades sobre la fiscalidad de planes de pensiones

¿Tienes un plan de pensiones?

Así te afecta la reforma fiscal

EXPERIENCIAS NO ESTRANXEIRO [ESPAZO XOVE DE BETANZOS - DIRECCIÓN XERAL DE XUVENTUDE, PARTICIPACIÓN E VOLUNTARIADO]

BOLSAS PARA ESTUDAR UN MÁSTER NO ESTRANXEIRO Educations.com outorga unha bolsa de posgrao de ata 5.000 € a estudantes de todo o mundo que queiran facer un Máster no estranxeiro nunha universidade europea ou Escola de posgrao para o semestre de outono de 2021.

Requisitos - Ter realizada a solicitude (ou estar en proceso de facelo) a unha Universidade ou Escola de Posgrao en Europa.

- Ter realizada a solicitude (ou estar en proceso de facelo) a un Máster a partir de outono de 2021.

- O programa de grao debe ter lugar en Europa ou en liña a través da educación a distancia dun instituto europeo.

- Debe estar a estudar no estranxeiro nun país do que non é cidadán ou no que non reside actualmente (a menos que estea a estudar actualmente no estranxeiro).

- Estar en posesión dun título universitario.

- Ter visa de estudos ou solicitala.

- Estudar no estranxeiro nun país do que non é cidadán ou no que non reside actualmente.

Prazo: 17 maio 2021 https://www.educations.es/study-amasters-in-europe-scholarshipterms-conditions-15215

BOLSAS PARA ESTUDAR UN PRÁCTICAS NA COMISIÓN EUROPEA A Comisión Europea organiza dúas veces ao ano períodos de formación de cinco meses para persoas graduadas universitarias.

Requisitos: - Grao universitario - Moi bos coñecementos de inglés, francés ou alemán (nivel C1/C2 de acordo co Marco Común Europeo de Referencia para as Linguas) - Un moi bo coñecemento dunha segunda lingua oficial da UE (obrigatorio para nacionais de países da UE).

As prácticas comezan o 1 de marzo e o 1 de outubro de cada ano. A inscrición para marzo de 2022 abrirase en xullo de 2021 O propósito das prácticas é proporcionar coñecementos prácticos sobre o funcionamento dos departamentos da Comisión, para que poidan adquirir experiencia persoal a través dos contactos realizados no curso do seu traballo diario para permitirlles avanzar e poñer en práctica os coñecementos que adquiriron durante os seus estudos e, en particular, nas súas áreas específicas de competencia.

Poderase outorgar unha bolsa polas prácticas ao alumno/a. A subvención é de aproximadamente 1.220,78 € por mes (contía en 2020) e o reembolso dos gastos de viaxe incluíndo-

se seguro de accidentes e saúde. Os alumnos con discapacidade poderán recibir un suplemento á súa bolsa.

Para postularse, os participantes deben: - Ser cidadáns da UE. - Completar o primeiro ciclo dun curso de educación superior (educación universitaria) e obter un título completo ou o seu equivalente na data de peche das solicitudes.

- Non completar unha pasantía noutra institución ou organismo da Unión Europea ou traballar durante máis de 6 semanas, ou 42 días calendario (fins de semana incluídas) en calquera institución europea, organismo da UE, axencia executiva da UE, delegacións da UE ou para membros do Parlamento (Eurodeputados).

Para enviar a súa solicitude, debe: - Completar e enviar en liña o formulario de solicitude.

- Enviar o documento de solicitude, preferiblemente por correo certificado, antes da data límite para a solicitude.

Quedan excluídas as persoas que realizasen máis de 6 semanas de formación ou traballo no servizo (remunerado ou non) para algunha das institucións ou organismos europeos. https://ec.europa.eu/stages/home_ en

Máis información: Espazo Xove de Betanzos: Tlf. 881 880 279 (horario de tarde) espazoxovebetanzos.xuventude@xuntalgal - Séguenos en Instagram, Facebook e Twitter

[JOSE ANGEL RODRIGUEZ PRIETO DELEGADO SUCURSAL NATIONALE NEDERLANDEN-ING BETANZOS]

La Ley de Presupuestos Generales del Estado para 2021, que entró en vigor el pasado 1 de enero, ha traído novedades en relación con la fiscalidad de los planes de pensiones en territorio común (todas las CCAA excepto Navarra y País Vasco). (Este nuevo panorama fiscal no ha cambiado el atractivo de los planes de pensiones como producto de ahorro a largo plazo, pero deja unas nuevas reglas del juego sobre la mesa que conviene conocer para poder tomar las mejores decisiones en el apartado de las finanzas personales.

En primer lugar, se ha reducido a un máximo de 2.000 euros anuales el límite conjunto de reducciones por un mismo contribuyente para todas las aportaciones a los sistemas de prevención social (planes de pensiones individuales y de empleo, planes de previsión asegurados y mutualidades de previsión social). Hasta el 31/12/2020 este tope fiscal se situaba en los 8.000 euros.

En los instrumentos de previsión social empresarial (planes de pensiones de empleo, planes de previsión social empresarial y mutualidades de previsión social) este límite de 2.000 euros anuales podrá incrementarse en hasta 8.000 euros adicionales por contribuciones que realice el empleador a favor de los empleados en este tipo de instrumentos. Por tanto, el límite máximo en estos casos podrá alcanzar los 10.000 euros.

Además, también se modifica el límite de las aportaciones realiza-

COSMÉTICOS Productos de Peluquería Estética y Mobiliario

WWW.COMERCIODEBETANZOS.COM

Séguenos 696 92 38 11 · ismacoro@yahoo.es · Rúa Rollo 29

das a favor de cónyuges que no obtengan rendimientos del trabajo o de actividades económicas, o los que obtengan una cuantía inferior a 8.000 euros. Dicho límite anual pasará de los 2.500 en el año 2020 a los 1.000 euros Por otro lado, el rescate del capital acumulado en un plan de pensiones se integrará dentro de la base imponible del IRPF y, por tanto, los tipos a los que tributará son los mismos que los de las rentas del trabajo, que pasarán a estar en el rango 19% - 47% para el ejercicio 2020.

Con respecto a las comisiones máximas aplicables a los planes de pensiones individual y asociados aprobadas por el Real Decreto 62/2018 de 9 de abril, son las siguientes: • Comisión de Gestión: TIPO De Renta Fija (0%RV) De Renta Fija Mixta (<30%RV) Resto (>=30%RV) • Comisión de Depósito máxima: 0,20% anual En resumen, la fiscalidad de los planes de pensiones tiene novedades muy importantes que afectan a casi todos sus aspectos, desde el límite de sus aportaciones hasta el máximo de las deducciones a las que daba derecho, así como la tributación del rescate.

Además, permitirá que muchas personas que tengan necesidades de liquidez puedan recuperar el dinero antes de que llegue el momento de su jubilación.

PRAZA DO CAMPO

BETANZOS e a súa comarca · Mai o 2 02 1

13 Bc

Os gañadores da Semana da Tortilla reciben o seu premio REDACCIÓN / Betanzos

A alcaldesa, María Barral, e membros da Corporación, xunto ás integrantes da directiva da xunta local da Asociación de Loita contra o Cancro de Betanzos que recibiu o premio Úrsula Meléndez de Texeda / ARUME

A Asociación contra o cancro de Betanzos recibe o premio Úrsula Meléndez de Texeda de 2020 O acto de entrega do galardón correspondente ao pasado ano tivera que ser suspendido pola pandemia REDACCIÓN / Betanzos A Asociación de Loita contra o Cancro de Betanzos acaba de recibir o premio Úrsula Meléndez de Texeda correspondente ao ano 2020, xa que a entrega do distintivo tivera que ser suspendida por mor da declaración do Estado de Alarma.

Un ano despois, fíxose efectiva a entrega do galardón, que recoñece a traxectoria da entidade, que cumpre corenta anos con presencia no municipio, e o traballo da súa directiva, integrada por mulleres que "levan anos e

anos facendo un traballo extraordinario de axuda e colaboración con persoas e familias do municipio afectadas polo cancro", subliñou a alcaldesa, María Barral.

A entidade, sen ánimo de lucro, está formada por pacientes, familiares, persoas voluntarias, colaboradoras e profesionais, e t ra b a l l a p o l a e d u c a c i ó n n a saúde, proporciona apoio e acompañamento ás persoas enfermas e ás súas familias e busca financiación para proxectos de investigación que permitan unha mellor diagnose e tra-

Restaurante Sinuessa, gañador do premio do xurado da Semana da Tortilla de Betanzos, e Bar Galicia, que obtivo o premio de votación popular do certame, recibiron o seu galardón nun acto que tivo que ser adiado por mor da pandemia e que se celebrou a finais de abril.

A alcaldesa, María Barral, foi a encargada de entregar as distincións que, nesta ocasión consistiu nunha reproducción en lenzo do cartel do concurso da tortilla para que os gañadores o expoñan nos seus establecementos.

Barral adiantou que o Concello prepara unha nova edición da Semana da Tortilla de Betanzos para o mes de outubro e agarda que "se as condicións da pandemia

A alcaldesa, María Barral, cos representantes de Restaurante Sinuessa e Bar Galicia o permiten, este ano poidamos manter diversas accións de promoción de Betanzos, tanto do comercio como da hostalería, facendo especial fincapé na tortilla como produto estrela", dixo.

A presidenta da Asociación de Loita contra o Cancro de Betanzos recibiu o premio de mans da alcaldesa / ARUME tamento desta enfermidade.

Con este premio, o Concello rende homenaxe "ás mulleres de Betanzos que loitaron e loitan para reivindicar o seu papel, os seus dereitos, a base de esforzo, traballo e sacrificio", salientou María Barral.

O mes pasado, o Concello entregaba tamén o galardón correspondente a este ano que foi para Carmen Moar.

A alcaldesa, María Barral, e membros da Corporación, acompañaron ás mulleres galardoadas co distintivo "Muller Emprendedora" 2020 nun acto que se celebrou na Aula de Cultura Xulio Cuns / ARUME

O Concello entrega o distintivo "Muller Emprendedora" a unha ducia de mulleres que abriron os seus negocios en 2020 Unha ducia de mulleres que abriron os seus negocios no ano 2020 recibiron o recoñecemento do Concello cos distintivos "Muller Emprendedora" que se enmarcan na conmemoración do mes da muller.

As doce emprendedoras que recibiron a distinción están á fronte de Academia Cristina Dopico, Aloia Centro de Día, apartamentos Moreira, Bar A Lambada, Restaurante Ternera Grill, Cafetería Rosalía, Carnicería Fermín, Cosméticos de la Rosa, Covirán, DTRES, Melanger pastelería e Parrillada Os Caneiros.

Graduados sociales, servicios de laboral, fiscal y contable.

Declaraciones de la Renta, Sucesiones y otros trámites con la Administración.

Agentes exclusivos de REALE SEGUROS. Av. Linares Rivas,6-bajo 15300 BETANZOS 981 770 205 socialrouco@telefonica.net

14 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Maio 2021

P AD ER N E

COMARCA

B E R GO N DO

A Deputación destina 35.000 euros á mellora da Fonte Maceira e da súa contorna REDACCIÓN / Paderne O Plan Único da Deputación provincial permitirá rehabilitar en Paderne a Fonte Maceira e o lavadoiro. As obras contan cun orzamento de algo máis de 35.000 euros e inclúen tamén a creación na súa contorna dun novo espazo de lecer para a veciñanza, tal e como explicou o alcalde, César Longo.

Os traballos teñen un prazo de execución de catro meses, unha vez adxudicados, e consistirán na rehabilitación da antiga fonte e da zona na que se ubica así como a recolocación do lavadoiro existente no lugar que se conectará á subministración de auga.

Na zona crearase un espazo cuberto para uso da veciñanza no que se instalará unha barbacoa de obra para sete comensais con fregadeiro incluído e con parrillas regulables.

C OIRÓS

As persoas que resultaron premiadas nos certames "Entroido Choqueiro" e "Bergondo nun conto" recibiron os seus vales de compra

Sanidade analizará a calidade O Concello entrega máis de 1.000 euros en vales de compra da auga de O Regueiro para para gastar nos negocios locais valorar se é apta para o baño REDACCIÓN / Bergondo O C o n ce l l o d e B e rg o n d o entregou un total de 1.130 euros en vales de compra para consumir nos estabelecementos comerciais que se sumaron á campaña "En Bergondo Mellor", impulsada polo goberno local.

Os premios corresponden aos

O Centro de Interpretación de Chelo M I Ñ O recibe 15.000 euros da Miño sacou a licitación Deputación para financiar a súa xestión o contrato para a xestión da escola REDACCIÓN / Coirós A Deputación da Coruña finan- infantil "A Ceboliña" ciará con algo máis de 15.000 euros a xestión do Centro de por 189.000 euros Interpretación do Entorno Fluvial do Río Mandeo, situado en Chelo, no municipio de Coirós.

As instalacións forman parte da iniciativa denominada "Proxecto mandeo. Posta en valor das concas fluviais", cofinanciada polo Fondo Europeo de Desenvolvemento Rexional.

A subvención vai destinada á contratación do persoal preciso para a atención de visitantes e organización de visitas e inclúese tamén o material didáctico e promocional e medios técnicos para uso nas instalacións. O horario do centro é de 10.00 a 13.00 horas e de 16.00 a 19.00 horas os venres, sábados e domingos.

Vista da praia de O Regueiro, en Bergondo

concursos "Entroido Choqueiro", que se celebrou en modalidade telemática no mes de febreiro, e "Bergondo nun conto", organizado con motivo do Día do Libro.

A primeira tenente de alcalde, Patricia Vázquez Figueroa, foi a encargada de entregar os vales ás persoas agraciadas, nun acto que se celebrou no Auditorio de A Senra.

REDACCIÓN / Bergondo A Consellería de Sanidade anunciou que este verán analizará a calidade da auga da praia de O Regueiro para valorar a súa inclusión no censo de praias aptas para o baño, listaxe da que fora apartada polos malos resultados de fai uns anos. O Concello enviou á Xunta un dossier detallando as

A incorporación de cinco operarios reforza a atención dos servizos municipais de Miño REDACCIÓN / Miño

REDACCIÓN / Miño O Concello de Miño sacou a licitación por 189.000 euros o contrato para a xestión da escola infantil "A Ceboliña". O contrato terá unha duración de un ano e poderá ser prorrogado por outros tres.

O prazo de presentación de ofertas rematou o 29 de abril e n o s p re g o s d e c o n d i c i ó n s inclúense cuestións como o calendario escolar, o horario, número de prazas, a ratio de alumnos e alumnas por aula

Transporte y mudanzas BETANZOS Mudanzas, embalajes y montaje de mobiliario A CORUÑA FERROL Servicio de guardamuebles Reparto para tiendas y almacenes SANTIAGO

PORTES DESDE 20€ 603 404 735 · 617 531 541 transporteymudanzasbtz.com

melloras realizadas nas conexións das vivendas ao colector de Moruxo e os resultados das diferentes analíticas encargadas polo goberno local das que se desprendía unha calificación de "excelente".

Agora cómpre agardar polas medicións que realice a Xunta para confirmar a inclusión do areal na lista de praias aptas para o baño para este verán.

Imaxe do exterior da escola infantil "A Ceboliña"de Miño debido ás restricións sanitarias, o servizo de almorzo e comedor, etc.

O alcalde de Miño, Manuel Vázquez Faraldo, explicou que

RE BE TA DO PART NZ M O OS ICIL A E C IO OM AR CA · AGRO

· XARDÍN · APICULTURA · ANIMAIS COMPAÑÍA · ENOLOXÍA

SEMENTEIRA 981 77 32 69

www.sementeirabetanzos.es C/Doctor José Fariña, 6 bajo

"a licitación deste servizo era un dos nosos obxectivos desde que entramos ao goberno, xa que é fundamental para dar unha garantía ás familias".

Cinco novos operarios, contratados a través do programa provincial PEL Concellos Reactiva 2021 da Deputación, pasaron a integrar a plantilla de traballadores municipais de Miño cun contrato que durará ata o 6 de decembro.

A súa incorporación ao cadro de persoal de servizos permitirá realizar traballos nun maior radio de actuación e en menos tempo, tal e como explicaron fontes do Concello que agradeceron a colaboración da Deputación.

COMARCA COMARCA

O PP rexeitou a petición do grupo nacionalista para realizar un estudo de impacto ambiental conxunto

A deputada do BNG, Mercedes Queixas, instou á Xunta a realizar un estudo de impacto ambiental para protexer a necrópole megalítica do Monte do Gato afectada polo proxecto de construción de seis parques eólicos nos que se instalarán corenta aeroxeneradores entre os concellos de Coirós, Aranga e Oza-Cesuras.

A proposta foi rexeitada polo Partido Popular que xustificou legalmente o proxecto eólico.

Q u e i xa s d e n u n c i o u q u e o proxecto "non conta cun estudo de impacto natural e patrimonial completo" e incidiu en que "só atende ao proceso de execución da obra e non ás consecuencias", entre as que subliñou "a perda de valor dos terreos, a anulación da produtividade agrogandeira, o valor paisaxísti-

1 5 Bc

A BEGONDO

O BNG pide protexer a necrópole megalítica do Monte do Gato afectada polo proxecto de 6 parques eólicos REDACCIÓN / Comarca

BETANZOS e a súa comarca · Mai o 2 02 1

co e a r i q u ez a p a t r i m o n i a l arqueolóxica", dixo.

No que respecta ao impacto sobre a necrópole megalítica do Monte do Gato, composta por 29 mámoas catalogadas e dous petróglifos, salientou que na actualidade "atópase nunha situación de evidente abandono por parte das administracións con competencia".

A deputada nacionalista fixo fincapé en que o parque eólico afectará a 24 elementos patrimoniais, 17 deles cun impacto severo, con viais que pasan a menos de 2 metros de mámoas catalogadas "e isto só sería o resultado do estudo de impacto dun dos seis parques sen ter en conta os outros cinco proxectados na zona nin as liñas de evacuación de enerxía, contempladas en proxectos separados", apuntou.

A Xunta inviste 820.000 euros na rehabilitación do CEIP San Marcos As obras, que forman parte do Plan de Nova Arquitectura Pedagóxica de Galicia, xa foron licitadas e comezarán a executarse no verán REDACCIÓN / Abegondo A Xunta de Galicia financiará con 820.000 euros a reforma integral do CIEP San Marcos, en Abegondo, para adaptar o centro ás novas características construtivas establecidas no Plan de Nova Arquitectura Pedagóxica de Galicia.

As obras, que xa foron licitadas, comezarán este verán coa previsión de que estean rematadas antes de finais de ano, apuntaron fontes da Consellería de Educación. Entre os traballos que se executarán están a mellora do illamento térmico, da eficiencia enerxética e da accesibilidade.

Substituirase a cuberta por outra de panel sandwich, as carpinterías de madeira por outras de aluminio e dobre vidro e colocarase un illamento exterior nas fachadas xunto coa instalación de iluminación tipo LED. Tamén se reformarán as rampas de acceso e os aseos e acondicionaranse dúas aulas para un novo

O conselleiro de Educación, Román Rodríguez, o Delegado da Xunta na Coruña, Gonzalo Trenor, e o alcalde de Abegondo, José Antonio Santiso, visitaron o centro acompañados do equipo directivo espazo para a biblioteca, con mellor ventilación e luz natural.

Tamén se instalará a aula de orientación no espazo que ocupaba un antigo almacén.

As obras "teñen un obxectivo primordial que é mellorar o confort dos máis de 300 alumnos e do plantel de profesorado "tanto

desde o punto de vista académico como medioambiental e de accesibilidade", explicou o conselleiro de Educación, Román Rodríguez, na súa recente visita ao centro, acompañado do Delegado da Xunta na Coruña, Gonzalo Trenor, e do alcalde de Abegondo, José Antonio Santiso.

16 B c

BETANZOS e a súa comarca · Maio 2021

T AEKWONDO

P I R AG Ü I SM O

Iván Fernández e Irene Lata clasifícanse para o Europeo e o Mundial Sub 23 PABLO FERNÁNDEZ/ Deportes Se fai uns días era Carlos Arévalo o que acadaba o billete p a ra o s Xo g o s O l í m p i co s , desta vez tocoulles o turno a Iván Fernández e Irene Lata que acadaban o pase, non para os Xogos Olímpicos, senón para participar no Europeo e no Mundial Sub 23 despois de participar e clasificarse no selectivo celebrado en Trasona (Asturias) do 20 ó 23 de abril.

Iván Fernández era o primeiro en sacalo, quedando 2º na súa semifinal e acadando o 4º posto na final do K1 200 m. sendo o primeiro Sub 23. Dous días máis tarde sería Irene Lata a que acadara dito billete ó quedar 2ª na semifinal e 4ª na final do K1 1000 m., sendo a primeira Sub 23.

Se a pandemia non se complica, o Europeo celebraríase a finais de xuño en Polonia e o Mundial a principios de setembro en Portugal.

Boa tempada Unha boa tempada é a que leva Irene Lata que se presentaba no selectivo sendo recentemente Subcampioa de España Sub 23 no Campionato de España de Inverno celebrado en Sevilla e Campioa Galega Sub 23 no Campionato Galego de Inverno celebrado en Verducido (Pontevedra).

No Campionato Galego tamén destacaron Gema Rebo-

Iván Fernández e Irene Lata despois dos selectivos llo que foi 3ª Sub 23 na mesma proba que Irene e os Veteráns Xosé en C1 e Nef, Adolfo, Jorge e Che en K1 acadando todos eles a 1ª posición nas súas respectivas categorías por idade.

Tamén veñen pisando forte os máis novos do clube e no Campionato Galego de Inverno de Novas Promesas celebrado en Muiños (Ourense) foron primeiros por clubes en Mulleres e segundos en Homes, destacando o 3º posto de Antón Lagares en C1 Infantil-B.

O Troula FS apura as opcións de Play Off Ata a derradeira xornada o Troula FS chega con opcións de meterse entre os catro primeiros postos que lle darían acceso a disputar o play off de ascenso.

Nun extrano mes de abril, con tan só dous partidos, os betanceiros afianzaron a súa posición vencendo ao Praias de Barreiros por 2-6.

Con quince días de parón por medio o equipo preparou o enfrontamento clave ante o FS Pontedeume. Un gol no último segundo de partido

O Han's Horang-I logra ouro e bronce no World Taekwondo Poomsae Open Challenge I REDACCIÓN/ Deportes

F ÚT B O L SA L A

REDACCIÓN/ Deportes

DEPORTES

deixou ao equipo que adestra Gabi Bas coa decepción na faciana despois de levar a iniciativa e mesmo ir por diante todo o partido no marcador.

Será en terras vilalbesas ante o Valdesuso Peugeot Vilalba FS, xa matematicamente clasificado para a seguinte rolda, onde o Troula FS queime a súa derradeira oportunidade.

Calendario maio 9 de maio: Valdesuso Peugeot Vilalba FS Troula FS

O clube Han's Horang-I de Betanzos conseguiu a medalla de ouro na modalidade "Pair Family" do World Taekwondo Poomsae Open Challenge I 2021 que se celebra na modalidade online.

A parella formada por Seung Han Shin Jang e Ana Llin Shin Veiga (pai e filla) obtiveron a medalla de ouro e o dúo formado por Begoña Veiga e Jessy Sun Shin Veiga (nai e filla) lograron o bronce. Ademais, tamén participaron co trío familiar formado pola nai, Begoña Veiga, e as dúas fillas, Ana Llin e Jessy Sun, que, tras pasar a rolda preliminar en terceira posición e a semifinal en sétimo posto quedaron tamén sétimas na final.

Por outro lado, participaron tamén no Taekwondo Worldwide Sports Online Poomsae Open 2021 no que tamén obtiveron metais nas súas respectivas categorías. Seung Han Shin Jang obtivo a prata en +30 Beach Poomsae, categoría na que Begoña Veiga obtivo bronce e ambos os dous foron prata na mesma modalidade en parella. O trío cadete formado por Ana

Imaxes da participación do Han's Horang-I no World Taekwondo Poomsae Open Challenge I Llin, Carla e Leire tamén foron prata en Beach Poomsae. Ana Llin foi prata en freestyle -17 e Jessy Sun prata en poomsae -11, categoría na que Samuel obtivo o bronce. Ana Llin fíxose tamén co bronce en cadete poomsae.

Ademais das probas internacionais, o clube tamén participou no Campionato galego en diferentes modalidades onde obtiveron o primeiro posto feminino e

o segundo posto na clasificación xeral.

En canto a resultados individuais, Begoña Veiga e Seung Han Shin Jang obtiveron o ouro en master 1 e repetiron o primeiro posto en parella; Ana Llin foi prata en cadete feminino e Carla bronce. O trío cadete formado por Ana Llin, Carla e Leire conseguiron a prata e Ana Llin foi bronce en freestyle -17.

F ÚTBOL

O Betanzos CF abóase ao empate REDACCIÓN/ Deportes Todo ocorre a moita velocidade nesta atípica temporada na Preferente. Nunca a tan utilizada frase no fútbol de que cada partido é unha final tivo tanto sentido nesta liga. O Betanzos CF ve cada xornada que pasa que tódalas aspiracións e obxectivos planificados ao longo dunha pretemporada chea de paradas e retornos, vanse esvacendo conforme pasan as semanas. Probablemente nunha liga regular un resultado adverso veriase como algo recuperable ou os erros cometidos habería tempo sosegado de analizalos. Non é así e o equipo que adestra Noé López non foi quen de sumar máis que sete puntos nas nove xornadas disputadas con tan só unha victoria no seu casilleiro.

O mes de abril caracterizouse polos empates e todos co mesmo marcador, 1-1, ante At. Arteixo, Victoria CF, San Tirso SD e SD Sofán. Este último encontro supuxo o inicio da segunda volta.

En medio, a victoria ante o Laracha CF por un contundente 1-6.

Unha breve alegría que pouco durou xa que no derradeiro partido na casa, ante o At. Coruña

Unha xogada do partido Sofán-Betanzos, primeiro encontro da segunda volta / FOTO MARCELO CASOTTI Montañeros, o equipo local voltou a sufrir un resultado adverso coa derrota por 1-3 ante o cadro coruñés. Así, xornada a xornada vaise consumindo o soño de meterse na pelexa polo ascenso e abre máis a fenda cos postos altos que, coa pouca marxe de maniobra existente, antóxanse moi lonxanos.

O mes de maio suporá a finalización desta primeira fase e tan só os dous primeiros do grupo continuarán na competición.

Calendario maio 12 de maio: At. Arteixo – Betanzos CF 16 de maio: Betanzos CF – Victoria CF 23 de maio: San Tirso SD - Betanzos CF 30 de maio: Betanzos CF - Laracha CF

PUBLICIDADE

BETANZOS e a súa comarca · Mai o 2 02 1

1 7 Bc

18 B c

BETANZOS e a súa comarca · Maio 2021

COLABORACIÓNS

DESCUBRIENDO MUXIA Costa da Morte, nuestro litoral de costa más salvaje y agitada, donde se encuentran los acantilados más bravos y las playas más deseadas por los surfistas. Es ahí donde os quiero llevar con este artículo, a que viajemos juntos a esta costa única y más concretamente a la villa marinera por excelencia, Muxía.

Sus orígenes están vinculados directamente con los monjes del Monasterio de San Xiao de Moraime (también conocido como monasterio del mar) que fomentaron la economía de la villa y el tráfico comercial. Fundando a su vez el Santuario da Virxe da Barca, situado en el lugar donde cuenta la leyenda que la Virgen María llegó en una barca de piedra para infundir ánimos al Apóstol Santiago. La Virgen dejaría los restos de su embarcación en la costa, siendo el casco de la embarcación a “pedra de abalar” y la vela a “pedra dos cadrís”.

Pero el entorno que rodea esta pequeña villa marinera no deja

[@viajocomoquiero]

A

Somos Viajo Como Quiero, una pareja formada por una betanceira y un catalán de adopción a los que les apasiona viajar por encima de todo.

En esta sección os contaremos curiosidades, anécdotas y experiencias vividas durante nuestros viajes que esperamos os gusten. Si te quedas con ganas de más puedes encontrarnos en: www.viajocomoquiero.com

Caldeiras do Castro (Muxía) / Foto: @viajocomoquiero de ser más espectacular si cabe.

En la costa destacamos el Cabo Touriñán, situado a poca distancia de la villa, que se considera el “último mirador de sol de la Europa continental”. Dos veces al año, a principios de primavera y a finales de otoño, es el último lugar en anochecer de la península. Sus playas son internacionalmente conocidas por los

amantes del surf y del bodyboard, siendo la playa de Nemiña, de 1250 metros, la más visitada.

Si miramos hacía el interior no podemos olvidarnos del río Castro, en dónde sus cascadas y rápidos se convierten en un espacio natural ideal para empaparnos del silencio roto por el sonido del agua. Y no quiero

olvidarme de su gastronomía, especialistas en cocinar los mejores mariscos y pescados de la Costa da Morte. Nuestro restaurante favorito es el GastroBar a Furna, que selecciona los mejores ejemplares de la lonja o directamente de las embarcaciones que llegan al puerto de Muxía.

Es aquí en Muxía donde se conservan los dos únicos secaderos de congrio de toda la península, siendo uno de ellos el único en mantener el proceso de curación y secado totalmente artesanal. Vivir la fuerza que transmite esta zona de costa y la calidez de sus gentes durante unos días nos ayudó a empaparnos de su esencia, como cuando nos alojamos en el apartamento Mar de Fondo, antiguo casino de la villa.

Es bien cierto que esta pandemia nos está enseñando mucho más de lo que imaginamos y una de esas cosas es descubrir los lugares tan especiales y cercanos que nos rodean, saquemos el lado positivo de todo esto.

ARTE GRÁFICO: Breve escenografía de Jesús Núñez “Jesús Núñez pertenece a una generación de entes creativos que se adentraron en el conocimiento del arte gráfico. Su obra transmite los momentos vitales de su afectiva interacción con el Cosmos, reflejo de un Universo y entramado cuántico de estructuras que trasciende en el espacio-tiempo”.

Con 93 años el maestro sigue transmitiendo sus conocimientos en la ciudad de Betanzos, en la que nace el día 6 de noviembre del año 1927 en Rúa do Castro de Unta, en el edificio familiar que alberga las instalaciones del Centro Internacional de la Estampa C o n t e m p o rá n e a ( F u n d a c i ó n CIEC), donde transcurre su niñez con 9 hermanos y su madre Rafaela Fernández Varela, tras el infortunio de la muerte de su padre Antonio Núñez Díaz (1887-1932).

Transcurridos sus estudios de infancia en la Escuela de doña Paquita Zuloaga (Pazo de Lanzós) y posteriormente en la Escuela Pública de Santo Domingo (Edificio Archivo-Liceo), en el año 1939, ya finalizada la Guerra Civil, cursa el primer año de Bachiller con Doña Anita la Cubana en una academia privada situada en la Rúa do Rollo, época en la que ya realiza sus primeros dibujos a plumilla con 12 años. Dada su vitalidad y carácter impulsivo, es internado en el Monasterio Benedictino de la Abadía de Samos (Lugo) continuando sus estudios durante una inolvidable y represiva estancia de 4 años (1943-1947) en la que realiza los dibujos ilustrativos de su primer trabajo editado en formato

libro sobre las “Misiones benedictinas en Filipinas”, redactado por un monje recién llegado a la abadía. En sus vacaciones de verano en las Mariñas de Betanzos, en 1946 ilustra el libro de poemas “Brétemas mariñanas” de Celestino Luis Crespo, editado en la imprenta brigantina Villuendas.

En 1947 después de examinarse de Reválida en Santiago de Compostela se traslada a Madrid con el motivo de ingresar en la Facultad de Arquitectura, en la que se precisa de un previo estudio de dos años, basado en el cálculo diferencial y el dibujo realizados en la Facultad de Ciencias Exactas.

Emprende así sus inicios universitarios en una facultad en la que, debido a su plan de estudios en el ámbito de ciencias, no motiva su estancia y prosigue su vital acontecer en Salamanca, matriculándose en la Facultad de Derecho en el año 1949. Se hospeda en el Colegio Mayor San Miguel Arcángel y realiza su primera “Exposición Salamantina” inaugurada por el catedrático de Historia del Arte, Rafael Lainez Alcalá, amigo entrañable que le facilita la asistencia presencial de oyente a sus clases magistrales en la Facultad de Historia del Arte (Salamanca), el cual lo presenta a los alumnos como el “Intruso Cordial”, motivándolo también en su trayectoria artística.

En 1951 se traslada de nuevo a Madrid y cursa estudios en la Escuela de Bellas Artes de San Fernando, con el profesor Frances Esteve Botey (Barcelona 1884-Madrid 1955) compaginando

[KARLÓM]

su trabajo artístico con estancias y exámenes en la facultad de derecho en Salamanca. Tras este previo período de contratiempos comienza su aprendizaje como grabador en la Escuela Nacional de Artes Gráficas (Madrid) iniciándose en la técnica calcográfica al aguafuerte y aguatinta con los profesores Manuel Castro Gil (Lugo 1891-Madrid 1963) y José Luís Sánchez Toda (Madrid 1901-Madrid 1975). En el año 1952, recién cumplidos 23 años, obtiene en la Escuela de Bellas Artes de San Fernando una beca de dos meses de intercambio con dos alumnos de Berlín, en la Escuela Superior de Artes Plásticas (Hochschule für Bildende Künste), transcurridos los cuales el estado alemán le renueva esta beca durante el transcurso de un año, tras presentar su obra “Escenografía” a su profesor Hubert Hoffman (Berlín 1904-Graz 1999) miembro de la Bauhaus, seleccionándolo entre los diversos alumnos y trabajos del curso. En su estancia en Alemania realiza sus primeras aguatintas a color (bicromía y tricromía, técnica desconocida en España). En Berlín coincide con la muerte de Stalin (Gori 1878-Moscú 1953) y después de abrirse la frontera entre Alemania Oriental y Occidental, regresa a Galicia viajando en avión hasta Frankfurt donde comienza una inolvidable aventura en auto-stop hasta llegar a Betanzos. Tras una breve estancia veraniega en su ciudad natal decide proseguir sus estudios en la Escuela de Bellas Artes de París (1954) y trascurri-

Jesús Núñez delante de la fachada diseñada por él para Snack Bar LaSi para cuyo interior elaboró un mural escultórico / KARLÓM dos los primeros meses de clases viviendo en una pensión parisina recibe la inesperada y trágica noticia de la muerte de su abuela en Betanzos, y por falta de medios económicos regresa con sus ahorros a su residencia familiar en Rúa do Castro, donde instala su Primer Taller de Arte Gráfico. Construye un tórculo y realiza sus primeros aguafuertes das Mariñas: “Betanzos” (bicromía) y “O Peirao” (tricromía). Reagrupando parte de su obra realizada en Berlín, París y Betanzos muestra su primera obra y expone en la Galería-Librería Lino situada en la Calle Real (A Coruña) donde el propietario de un yate Inglés que arriba en el puerto adquiere tres grabados del

puerto de Sada, por el valor monetario de 3.000 pesetas con las que el maestro puede pagar el alquiler durante unas semanas en Madrid y abrirse camino en el insólito mundo del arte.

En 1955 obtiene su reconocimiento artístico con la Mención de Honor de la III Bienal Hispanoamericana de Barcelona. En 1957 obtiene el Premio de la Diputación de Zamora en la Exposición Nacional de Bellas Artes. En 1963 obtiene el Premio de Grabado en el II Certamen Nacional de Artes Plásticas de Madrid. En 1970 obtiene la Primera Medalla en la Exposición Nacional de Bellas Artes, coincidiendo con su clausura en dicho año.

BETANZOS e a súa comarca · Mai o 2 02 1

ESPECIALISTAS

PS I C O T E R A P I A

La soledad de los adolescentes

NRS: C-15-001621

Podología general helomas, hiperqueratosis, papilomas...

Pie diabético Estudio informatizado de la pisada Ortonixia (Correctores ungueales)

C/ Pintor Seijo Rubio, Portal 4-6 escalera 6 1º B 15300 Betanzos · 981 77 49 26

Rosario Anido Pacheco

La adolescencia, los adolescentes, tan pegados ellas y ellos entre sí, están solos. A pesar de su gregarismo viven en una soledad interior en muchos casos tormentosa. No hay nada a sus espaldas que los guíe más que una niñez que ya no les sirve de mucho para encarar su nueva posición en el mundo y, por delante, un mundo que, a pesar de diseñar todo un desfile de señuelos para tapar su insatisfacción, no les ofrece unos ideales o rutas éticas a las que agarrarse. Porque no hay que olvidar que el adolescente lo que está creando en su interior es un nuevo ser apoyado en unos ideales, esos que, años más tarde, le permitirán ser un adulto y un adulto lo mejor posible.

HABLAR Y ESCUCHAR Ahora quiero hablar de la otra, de la que parece que sólo es un capricho de sus protagonistas, t a n a l t i vo s , m a l e d u c a d o s , egoístas y retorcidos a veces.

Quiero hablar de esta porque, a pesar de todos sus defectos, también necesita una atención.

Y esa atención está en la palabra.

Hablan entre ellos y ellas pero casi nunca quieren hablar con los adultos “de sus cosas”.

Somos, de entrada, más enemigos que amigos. Sin embargo, por mi experiencia, he constatado una y otra vez que la palabra de un adulto, de un adulto que sabe escuchar, es para ellos y ellas fundamental.

La escucha del adulto les hace confiar, calmar alguna ansiedad y tener un punto de apoyo para compartir sus inquietudes… y entonces, la fiera se calma. No se trata de ser uno de ellos, sino de recordar nuestra propia adolescencia y tratar de ponerse en su lugar.

Escuchar, a veces solo escuc h a r. N o d a r co n s e j o s , n o enmendar la plana, tratar de objetivar las situaciones sin buscar culpables y entonces muchos echan el freno y ven enfrente alguien a quien importan.

EL PAPEL DE LOS COLEGIOS Normalmente no somos los padres los mejores oyentes aunque lo intentemos una y otra vez ya que ellos y ellas necesitan diferenciarse de nosotros, y en los colegios las cosas dejan mucho que desear.

Me pregunto si es tan difícil que en cada colegio hubiese, dentro del G abinete de Orientación, por ejemplo, un especialista en Psicología Juvenil que pudiese dedicar un par de días a la semana para tener encuentros con los adolescentes que lo quisieran.

Los tutores se supone que cumplen una función de contención frente a ciertas situaciones pero la mayoría son profesores a los que no les resulta nada fácil lidiar con asuntos que se escapan a su asignatura. Puede que haya alguno/a, desde luego, pero no suele ser lo frecuente.

En fin, hasta aquí hoy por cuestiones de espacio. Los adolescentes no son solo una tormenta de hormonas que los hace insoportables, que también. Hay un mundo interior que busca a veces desesperadamente, respuestas.

606 438 224 Dolores musculares, articulares, de espalda, de cabeza Problemas mandibulares Traumatismos Lesiones deportivas Problemas posturales Problemas viscerales relacionados con alteraciones mecánicas Problemas circulatorios Bebés (cólicos, plagiocefalias, …)

C-15-004238

H

El adolescente sufre y esto no lo digo para justificar sus conductas rebeldes. Nunca entendí el título de la película de Elia Kazan “Rebelde sin causa”.

El protagonista, y algunos más, eran rebeldes y con mucha causa, pero bueno… ese es otro tema. Quizás Elia Kazan era de los que pensaba que por tener un buen colchón económico en casa un adolescente ya no siente lo que normalmente siente: miedo, inseguridad, desconfianza, etc…

A veces dan miedo, tan agresivos y violentos. Aquí nos adentramos en una a d o l e s ce n c i a m a rg i n a l efecto de circunstancias sociales, económicas y familiares que los han arrojado a una conducta de “emergencia” para sobrevivir. Esta es una adolescencia prácticamente abandonada por los sectores políticos que tienen la o b l i g a c i ó n d e h a ce r s e cargo de los problemas más acuciantes de sus ciudadanos, pero no es ahora e l m o m e n to e n e l q u e quiero hablar de todo ello.

NRS: C-15-003877

Corresponsable de la Unidad de Oftalmología Pediátrica y Estrabología del Complexo Hospitalario Universitario de A Coruña (CHUAC) Oftalmología general Cirugía de catarata sin ingreso Cirugía endoscópica vía lagrimal

PSICOANALISTA

oy no voy a hablar de la pandemia. No quiero hablar de la pandemia porque, a pesar de todo lo que ella supone, la vida sigue. Y sigue en sus múltiples, variadas y a veces tan difíciles facetas. Hoy voy a hablar de la adolescencia. ¿Por qué? Porque la adolescencia me parece quizás la etapa de la vida más difícil de atravesar, aunque en esto no estéis todos de acuerdo. La vejez sería la otra etapa. Y porque la adolescencia me produce un estado de contradicciones en mi interior que quisiera compartir, aunque desde ya mismo os digo que siempre romperé una lanza a su favor.

EL SUFRIMIENTO EN LA ADOLESCENCIA

Mª Vanessa Vara Fernández PODÓLOGO

José María Carnero López OFTALMÓLOGO

Rosario Anido Pacheco · Psicoanalista

1 9 Bc

FÁCIL APARCAMIENTO · HORARIO FLEXIBLE

CITA PREVIA C/Brea 34, Edif. Trasdoval Bajo GUÍSAMO (BERGONDO)

628 44 09 77 www.rubalfisioterapia.es

20 B c

BETANZOS e a súa comarca · Maio 2021

CLÍNICA KOREA HAN P R E V I A

NUTRICIÓN

Dirección: Calle Rollo, Nº 27 - 1º 15300 Betanzos Teléfonos: 690039333 / 646390497

C I T A

Cayetana Pena · Nutricionista Clínica

ACUPUNTURA - MASAJE

CLÍNICA PODOLÓXICA

Laura María Pita Paz Colegiado nº743

CALLOS · DUREZAS PÉ DIABÉTICO UÑA ENCARNADA...

981 775 163 (CONSULTA PREVIA CITA)

Me siento como el Globo de Betanzos. ¿Por qué?

La distensión e hinchazón abdominal son síntomas muy frecuentes tanto en hombres como en mujeres. No solo nos afecta a nivel estético, sino que también nos sentimos incómodos a la hora de conducir, de ponernos unos pantalones, o de hacer ejercicio.

Esta sensación de globo hinchado puede aparecer en diversos momentos y horas del día, siendo más frecuente al acabar de comer que a primera hora de la mañana. A veces incluso no aparece esa hinchazón pero sí una sensación de pesadez abdominal, no perceptible visualmente.

C/Rollo, 3-1º Izda.

15300 Betanzos

Puede estar provocada por muchos motivos, desde una mala digestión debido a una comida suculenta hasta problemas digestivos más complejos como intolerancias alimentarias.

info@ibogar.es

Pero profundizando más en la historia nutricional y clínica a p a re ce n c a u s a s co m o e l reflujo, el síndrome del intestino irritable, el sobrecrecim i e n to b a c te r i a n o y, p o r supuesto, las causas emocionales ya sean por un momento de estrés puntual o crónico, ansiedad o depresión.

Clínica Dental Pardellas

Clínica Dental

PARDELLAS Nº de colexiados: 15001754 e 28013502 Nº de rexistro sanitario: C-15-001500

Tratamento integral da túa boca coa última tecnoloxía: ORTOPANTOMOGRAFÍA DIXITAL Especialistas en ciruxía e implantes cos tratamentos máis novedosos Arranxamos a rotura da súa prótese no día Financiación inmediata á súa medida sen intereses

Pida a súa cita no 981 77 13 26 Rúa Caneiros, 3 baixo dereita Clínica Dental Pardellas

Clínica Dental Pardellas

Clínica Dental Pardellas

Clínica Dental Pardellas

Clínica Dental Pardellas

Clínica Dental Pardellas

Clínica Dental Pardellas

Clínica Dental Pardellas

Clínica Dental Pardellas

Clínica Dental Pardellas

ESPECIALISTAS

Clínica Dental Pardellas

CAUSAS Las más comunes son: * Intolerancias alimentarias: como la lactosa, fructosa, sorbitol, gluten, etc., que generan dificultad en su absorción.

Solución: Consulta de atención primaria para diagnóstico y consulta de nutrición clínica para evitar que la restricción de determinados alimentos no genere un déficit de nutrientes. * Síndrome del intestino irritable que puede provocar episodios de diarreas, o estreñimiento, dolor abdominal, hinchazón y gases.

Solución: un buen diagnóstico profesional y dieta baja en FODMAP con un seguimiento y control por parte de una d-nutricionista clínica. *Estrés: la hormona liberadora de corticotropina y el cortisol se generan ante la respuesta al estrés, pudiendo dificultar las digestiones, aumentar la hipersensibilidad, producir reflujo y úlceras, desarrollar una enfermedad inflamatoria intestinal, generar intolerancia a determinados alimentos e incluso modificar la composición y cantidad de microbiota.

Solución: en la mayoría de las ocasiones puede ser fundamental la ayuda de un e s p e c i a l i st a , co m o u n /a

psicólogo/a además de un apoyo parar el control dietético y nutricional por parte de un d-nutricionista clínico. *Indigestión o Dispepsia: dolor en la parte superior del abdomen acompañado de náuseas, hinchazón abdomin a l , a c i d ez , d i g e st i o n e s pesadas, saciedad precoz, eructos, vómitos….

Solución: eliminar el alcohol, realizar una dieta baja en grasa, comer despacio y poca cantidad además de reducir peso corporal en caso de que fuese necesario. *Fibra: en exceso o en defecto puede ser causa de hinchazón, gases, dolor abdominal….

Solución: control dietético por parte de una nutricionista clínica para el control de la fibra en la dieta no solo en cuestión de cantidad sino también en cuestión de calidad.

Por tanto, al ser una patología con un amplio abanico de situaciones y soluciones, es necesario y recomendable la consulta de atención primaria y de especialistas así como un asesoramiento nutricional, puesto que una evaluación y diagnóstico correcto, junto con un tratamiento farmacológico y pauta nutricional, hará que lo único que se hinche sea el globo de San Roque y no tu barriga.

BETANZOS e a súa comarca · Mai o 2 02 1

ESPECIALISTAS

SA L U D Antonio Otero Pose · Médico de Familia del Centro de Salud de Betanzos

21 Bc

CLINICA DENTAL Mª. del Pilar Viqueira Amor Médico Estomatólogo - Dentista Coleg. nº 372

EL PEOR EFECTO SECUNDARIO DE LAS VACUNAS ES NO VACUNARSE Las vacunas salvan vidas. Se calcula que la vacunación evita cada año 6 millones de muertes en todo el mundo. Con la única excepción del acceso al agua potable, ninguna otra medida en salud pública ha tenido un efecto tan importante en la reducción de la mortalidad y el crecimiento de la población.

Las vacunas controlan enfermedades. Durante el s. XX se ha observado una reducción del 50% de la incidencia de enfermedad gracias a tres vacunas: DTPa (difteria, tétanos y tos ferina acecular), SPR (sarampión, paperas y rubeola) y polio. Cuando una enfermedad no tiene un reservorio ambiental fuera del ser humano, los niveles altos de inmunización evitan su trasmisión continua y pueden llegar a erradicarla. La viruela, que ha afectado a poblaciones humanas durante milenios, ya que se ha encontrado en momias egipcias del s. III a.C. y la peste bovina, que afectaba al ganado y ha causado crisis humanitarias, hambre y pobreza en el s. XIX, han desaparecido. La próxima enfermedad a erradicar se espera que sea la poliomielitis y para ello se necesita alcanzar altas tasas de vacunación y un sistema eficaz de vigilancia.

Vacunarse es un acto de solidaridad: te protege a ti y a los que te rodean.

Cuando se vacuna a una proporción lo suficientemente grande en una población, se detiene la trasmisión del microbio infeccioso, protegiendo de esta manera a los no vacunados. Éstos pueden ser bebés, embarazadas, personas demasiado vulnerables o inmunodeprimidos. La inmunidad de grupo

puede llegar a eliminar una enfermedad de una población sin llegar al 100% de vacunados.

La vacunación previene complicaciones de enfermedades infecciosas y algunos tipos de cáncer. La vacunación antigripal evita más de 30% de las otitis agudas en niños. La vacuna del sarampión previene casos de neumonía bacteriana, disenteria y desnutrición. Algunas infecciones producen cánceres. La vacuna de la hepatitis B ha reducido los casos de cáncer de hígado en Taiwan y en África. La incidencia de lesiones precancerosas del carcinoma de cuello de útero se ha reducido en un 70% con la vacuna del papilomavirus VPH 16 y 18.

BENEFICIOS SOCIALES Y ECONÓMICOS Los programas de inmunización necesitan una fuerte financiación para compra de vacunas, mantener la cadena de frío o gastos de personal sanitario. La mortalidad y la morbilidad evitada se traducen en ahorro de costes a largo plazo y en crecimiento económico. La malaria cuesta al África subsahariana millones de dólares de pérdida de PIB anual. Los ahorros de la vacunación son aún mayores en las enfermedades comunes como la gripe si observamos los costes médicos directos (gasto en tratamientos) y los indirectos (bajas laborales). En las familias, el impacto de una enfermedad leve como la varicela en niños supone una pérdida de la productividad en horas de trabajo de los padres

CLINICA DENTAL

Dr. Enrique Núñez Núñez MÉDICO ESTOMATÓLOGO

Pza. Hnos. García Naveira, 7-2º - Telf. 981 774281-BETANZOS Telf. 981 673008 - SAN TIRSO - Abegondo

durante el tiempo de duración de la enfermedad y su recuperación. El rendimiento anual de la inversión en vacunas se ha calculado en 12-18% pero los beneficios para la salud continúan siendo subestimados. En niños, la vacuna antineumocócica conjugada disminuyó en más del 50% la enfermedad causada por cepas resistentes a la penicilina y a largo plazo, la vacunación puede ayudar a controlar el problema de la resistencia a los antibióticos. Las personas mayores que reciben la vacuna antigripal tienen un 20% menos de probabilidad de sufrir enfermedades cardiovasculares y un 50% menos de mortalidad por todas las causas. La combinación de vacuna antineumocócica y antigripal disminuye la mortalidad hospitalaria por neumonía e insuficiencia cardíaca.

LAS VACUNAS SON SEGURAS Todas las vacunas aprobadas son sometidas a pruebas durante las diferentes fases de ensayos clínicos y aún más una vez comercializadas. La mayoría de los efectos secundarios son leves y transitorios: dolor en la inyección, cefalea, fiebre… Es mucho más fácil padecer complicaciones de la enfermedad que queremos prevenir: la polio produce parálisis, el sarampión puede ocasionar encefalitis y ceguera.

Los beneficios de la vacunación superan a los riesgos de la enfermedad y el peor efecto secundario de las vacunas es no vacunarse.

C/Dr. José Fariña, 2 - 2º B - Telf. 981 77 31 08 · BETANZOS

2 2 Bc

PULSO

BETANZOS e a súa comarca · Maio 2021

de

OPINIÓN ece aos partidos "Betanzos e a súa comarca" ofr ión Municipal este que forman parte da Corporac s op inió ns sob re esp azo pa ra exp res are n as súa como é neste caso, temas propostos polo xornal ou, que cada un dos sobre cuestións de actualidade grupos considere de interese.

opinión

POLÍTICO

"Betanzos e a súa comarca" non se responsabiliza das opinións manifestadas polos partidos políticos nesta sección Por fin, tras moito tempo de espera, a Xunta sacou a contratación o plan director do Pasatempo, un documento necesario para programar as obras de rehabilitación de todo o parque. É a primeira achega real que fai a Xunta, tras anos e anos de promesas de investimentos que quedaron sempre en nada. En meros anuncios.

Este plan é unha actuación necesaria que chega con atraso, e é insuficiente. Necesitamos un compromiso máis grande da Xunta, unha implicación máis importante a modo de investimento para N E C E S I TA M O S os vindeiros anos e que, ata o de MÁIS IMPLICACIÓN agora, sempre quedou en boas D A X U N T A C O palabras. O propio presidente, o sr.

PASATEMPO Feijóo, fixo alusión nestes últimos a n o s a o co m p ro m i s o d o s e u goberno co Pasatempo, pero todo quedou ahí, en boas intencións sen concretar nada máis.

Dende o PSOE imos insistir na necesidade de que a Xunta reserve, dunha vez por todas, as partidas económicas necesarias para afrontar actuacións nos vindeiros anos xa que, ata o de agora, todo o programado foi grazas á achega do Concello e da Deputación da Coruña, co seu presidente á cabeza, Valentín González Formoso, que dende o primeiro momento apostou pola recuperación desta xoia patrimonial como é o Pasatempo. Ese acordo permitiu proxectar inversións de 750.000 euros.

Agora, esperamos que con este paso da Xunta na licitación do Plan Director, que incluirá as actuacións necesarias a realizar, a administración autonómica implíquese de maneira directa tamén no financiamento dos traballos e poidamos seguir ampliando o radio de acción no parque.

Dende o Concello imos pedir tamén unha reunión de carácter urxente coa dirección de Patrimonio para perfilar todas estas actuacións e ir da man no avance dos traballos.

Ademais, esperamos que unha vez declarado BIC, o Pasatempo reciba tamén unha achega económica por esa declaración incorporándoo aos fondos que o Estado traspasa ás comunidades autónomas. Sabemos que hai interese por parte do Goberno do Estado na recuperación do Pasatempo, polo que tamén instamos á Xunta a que nesa relación de investimentos para os BIC de Galicia faga especial fincapé en Betanzos.

A Asociación de Comerciantes e Empresarios de Betanzos Centro Comercial Aberto representa, xestiona, promociona e defende os intereses do comercio e das empresas de Betanzos dende hai 30 anos.

ACEBE CCA Unha infraestrutura creada e en constante evolución. Un equipo técnico e humano con formación e experiencia. O vínculo de unión entre o sector comercial e empresarial de Betanzos e as institucións locais, provinciais e autonómicas.

Betanzos ha ido sumando a lo largo de su historia un conjunto de características que han contribuido a su progreso a través de los siglos. Su actual emplazamiento, defensivo y abierto al mar a través de la ría, comunicado con el interior, contribuyó a convertirlo en un importantísimo lugar para el comercio. A Betanzos llegaba la sal por mar, para partir por tierra hacia Castilla. De su puerto partía vino hacia Inglaterra, madera hacia las minas de Asturias, llegaban mercancías de América desde Sevilla. Una actividad que fue forjando el carácter emprendedor de los betanceiros y betanceiras. Fue un destacado centro artesano en la era preindustrial. El mar volvió a ser horizonte de los betanceiros desde el siglo XIX, esta vez en busca de BETANZOS CORRE prosperidad en América, algunos regresaEL RIESGO DE PER- ron e invirtieron sus éxitos y conocimientos en su tierra natal, el máximo exponente de DER EL TREN este proceso, los García Naveira.

La pérdida de las últimas colonias supuso la repartición de patrimonios que enriquecieron a Betanzos, capitales económicos y de conocimiento. También, aunque tarde, en 1883 llega a Betanzos el tren. En este proceso modernizador es una de las primeras ciudades de Galicia en contar con “Fábrica de Luz” y alumbrado público. Sería prolijo recordar a los muchos betanceiros que han sido parte de la historia de Galicia y España. Aunque alguna vez Betanzos haya llegado un poco tarde a coger el tren del desarrollo, lo cierto es que las más de las veces ha viajado en primera clase. Esto ha sido porque sus gobernantes, sus empresarios, sus hombres y mujeres sabios, sus vecinos y vecinas, los que en cada momento histórico han trabajado con empeño, compromiso e inteligencia para que Betanzos brillara.

Estas circunstancias que nos han acompañado a lo largo de la historia siguen siendo parte de Betanzos, pero a nuestro juicio está fallando la que debería de conducir esta locomotora de avances. La buena máquina, construida con experiencia y excelentes piezas, no tiene en estos momentos buena maquinista. Por si fuera poco, esa excelente locomotora, en lugar de ser usada como lanzadera para traer riqueza y conocimiento, para llevar riqueza y conocimiento a otros lugares, creando así redes de intercambio de prosperidad y desarrollo económico, social y cultural. Esa buena máquina está usándose para maniobras sin salir de la estación. Ahora traslada una unidad, después otra y a la vista de los resultados, la mayoría a vía muerta. Como ejemplos de esta ineficiente gestión de recursos por parte del concello tenemos, entre otros, el Pasatiempo, la recuperación del casco histórico, las ayudas para paliar los efectos de la pandemia y tantos y tantos proyectos que se oxidan en las vías gestionadas por la actual maquinista y su equipo de desgobierno. En definitiva, tenemos una buena locomotora, pero su maquinista es incapaz de dirigir el tren del progreso, del crecimiento, de la creación de riqueza, de la calidad de vida. Es cuestión de cambiar de maquinista nada más. Si no lo hacemos tendremos humo, pero no realidades para una estación de primera como es Betanzos.

FAITE SOCIO por só 15€/mes

981 77 45 74 Tickets de aparcamento con descontos para soci@s no parking de Betanzos.

Cursos de formación para @s nos@s asociad@s a través da Cámara de Comercio.

Novo servizo gratuíto de Community Manager para promoción dos negocios asociados nas nosas redes sociais.

www.comerciodebetanzos.com

No ano 2005 inaugurábase o Centro de Saúde do Carregal e abríase unha oportunidade: reutilizar un edificio cunha localización privilexiada e cunhas instalacións envexábeis para usos sociais.

Desde ese momento, no BNG propuxemos usar o antigo ambulatorio como centro de día público, tanto pola axeitada localización do inmoble, como polo escaso investimento que sería necesario para poñer en funcionamento as súas instalacións con este novo uso.

Unha idea que concretamos cando CENTRO DE DÍA gobernamos na Xunta, a través do ConNO ANTIGO AM- sorcio Galego da Igualdade e do BenesB U L A T O R I O : tar. Adquiriuse o compromiso publicaUNHA NECESIDA- mente de recuperar este edificio para centro de día público. Un compromiso DE CRECENTE que se viu truncado coa negativa do goberno español (do PSOE na altura) a ceder o edificio e coa chegada do PP ao poder.

Feixóo, a pesar de se ter comprometido a abrir un centro de día público nos concellos de máis de 5.000 habitantes no remate da súa primeira lexislatura como presidente, non moveu un dedo para obter a cesión do edificio (propiedade da Seguridade Social). Tampouco cumpriu a súa palabra noutro emprazamento: o PP leva máis dunha década dando escusas de todo tipo para privar Betanzos dun centro de día público.

No BNG levamos anos demandando a cesión do vello ambulatorio, mais a única certeza é que o edificio continúa pechado (co deterioro das instalacións que iso supón) e que as betanceiras carecemos de prazas públicas en centros de día. Porque PSOE e PP, cando gobernan en Madrid, se negan a ceder un edificio baleiro e a caer que, como moito, se abren a vender ao Concello. Para que o paguemos dúas veces.

Cremos que é un servizo imprescindíbel para as dependentes, mais tamén para as coidadoras, maioritariamente mulleres, poder conciliar. E que un edificio que xa pagamos cos nosos impostos siga a caer por non querer darlle unha segunda vida parécenos un dispendio inadmisíbel. Sobre todo cando o motivo son escusas tendo un edificio adaptado, céntrico, con bos accesos e xardíns e prazas ao redor para integrar as persoas dependentes na vida comunitaria.

Cando, ademais, en toda a comarca apenas hai 15 prazas públicas de centro de día e nin unha residencia pública.

Por este motivo volvemos levar este mes, ao Pleno do Concello e mais ao Congreso dos Deputados, esta demanda.

Demandámoslle agora ao PSOE, que criticaba ao goberno do PP o veto á cesión do vello ambulatorio, que mova peza dunha vez. Porque levamos trece anos agardando.

BENEFÍCIATE DOS NOSOS SERVIZOS

Unha páxina web na que promocionar e informar sobre a actividade da asociación e dos seus integrantes e cun espacio propio gratuito para cada asociad@.

Betanzos e a súa comarca, un medio de comunicación propio, cunha tirada de 10.000 exemplares distribuídos por toda a comarca, @s soci@s teñen prezos vantaxosos na contratación da publicidade.

Convenios con bancos, empresas, entidades... e con condicións vantaxosas para @s soci@s Información e asesoramento sobre novidades legais relativas a cada sector, subvencións, cursos…

Organización periódica de campañas e actividades de promoción do comercio e das empresas locais.

BETANZOS e a súa comarca · Mai o 2 02 1

ANUNCIOS BREVES

La receta del mes

ANUNCIOS BREVES ■ ENSINO CLASES PARTICULARES todos los niveles (Primaria, Secundaria, Bachillerato, Ciclos, Universidad).

Dificultades de aprendizaje, alteraciones del lenguaje.

PEDAGOGA, LOGOPEDA. Presencial y online. Tlf. 606438224 CLASES PARTICULARES, a domicilio y online. Universitaria de 3º de carrera imparte clases de refuerzo de todas las asignaturas de Primaria hasta 2º de ESO. Coche propio y disponibilidad horaria (excepto jueves). Primera clase gratuita.

Precio: 7 euros/hora. Tlf. 686807659

■ OFRECEN TRABALLO SE NECESITA auxiliar de clínica dental para clínica en Betanzos. Tlf. 604069985 (llamar de 9.00 a 19.00 h).

■ BUSCAN TRABALLO SE OFRECE cuidadora de personas mayores por horas o como interna. Buenas referencias. Tlf. 657315936

■ VARIOS TAROT. María. También CARTAS ASTRALES. Aclara tus dudas: pasado, presente, futuro. Se responde cualquier pregunta. Seriedad.

Claridad. Tlf. 638625976 SE ALQUILA O VENDE casa y almacén de 125x12m con suministro eléctrico trifásico en Espenuca, con terreno. Tlf. 619271908 REALÍZANSE PORTES E MUDANZAS. Ámbito comarcal e nacional. Samuel. Tlf. 676082325 www.samuelportesespecializados.com TRADUCCIONES TRAD U M A N . Tr a d u c t o r e s -Intérpretes. Congresos y Traducciones Juradas. Viajes al extranjero. Asesoría internacional Tlf. 646586099 www.traduman.com RELOJERO, diplomado en Suiza, arregla y restaura relojes antiguos, de pared y bolsillo. Arreglo también relojes automáticos, cronógrafos, sumergibles, control hermetismo. Garantía. Tlf. 981773657

■ VENDAS VARIAS SE VENDE leña seca de carballo y mixta en hachas

23 Bc

Rape a la Cedeiresa

(a medida). Transporte a domicilio. Tlf. 645583256.

VENDO monte en Paderne. Tlf. 605908050 S E V E N D E N p a rce l a s urbanas en Cortiñán-Bergondo. Buena situación y accesos. Tlf. 671677312 SE VENDEN: CASA de 169m2, de dos plantas, en parcela de 656 m2 en Guiliade (Betanzos) carretera Betanzos-Mesón do Vento, y diversas FINCAS y MONTES bien situados. Tlf. 609765544

Receta cedida por Restaurante Cho INGREDIENTES 1 cola de rape cortada a rodajas 150 gr. de almejas 8 langostinos 1 cebolla 1 pimiento rojo 1 vaso de salsa de tomate 1 bote de guisantes 2 dientes de ajo 1 vasito de vino blanco Laurel Azafrán o condimento Aceite de oliva Sal Harina Huevos

■ ALUGUERES ALQUILO en Betanzos, p e q u e ñ o a p a r t a m e n to amueblado, calefacción, TV. etc. Tlf. 629291440 SE ALQUILA bajo en La Ribera nº 56. Tlf. 981772380 (mediodía o noche)

ELABORACIÓN 1./ Pelar y picar la cebolla y el pimiento. Ponerlo todo en una cacerola con un poco de aceite de oliva y dejar que se vaya pochando.

■ VIVENDAS VENDAS

2./ Cuando esté un poco doradita, añadir el ajo y al minuto la salsa de tomate y una hoja de laurel.

3./ Dejar a fuego medio unos minutos y luego echar los guisantes, el vino blanco y un poco de condimento.

SE VENDE PISO en Rúa Castelao, número 1, 116 m útiles, 3 habitaciones, 2 baños, amplia plaza de g a ra j e y t ra s t e ro. T l f.

687494709 SE VENDE CASA de piedra en el casco histórico.

Tlf. 610601268

4./ Rebozar el rape en harina y huevo y freírlo en aceite por ambos lados 5./ Añadirlo a la salsa, tapar la cacerola y dejar cocer a fuego lento unos quince o veinte minutos.

6./ En el último momento añadir las almejas y los langostinos.

7./ Apagar el fuego y servir caliente con una base de patatas fritas cortadas en rodajas muy finitas o con arroz blanco y... a disfrutar!!!

Publicación mensual de distribución gratuíta. 10.000 exemplares.

DEPOSITO LEGAL ◗ C-1555 / 92 EDITA ◗ Asociación de Comerciantes e Empresarios de Betanzos Centro Comercial Aberto (ACEBE CCA). DIRECTOR ◗ Mariano García ENDEREZO ◗ Praza Mestre Xosé Dapena, 1 baixo CONTACTO ◗ Telf: 981774574 - 618829804 · periodico@comerciodebetanzos.com PUBLICIDADE ◗ publicidade@comerciodebetanzos.com. Carmen Miragaya Losada. Gema Hernando García. REDACCIÓN ◗ Mª Isabel Souto Medín. COLABORADORES neste número ◗ Laura Gestal, Karlóm, Jesús Ramos, Mercedes Casanova, Pablo Fernández, Carmen Núñez, Espazo Xove, @viajocomoquiero, Rosario Anido, Cayetana Pena Vidal, Antonio Otero Pose. COLABORADORES GRÁFICOS ◗ Arume, Unsplash, Freepik, Pixabay. REPARTO ◗ Servicio Postal Coruña S.C.

Betanzos e a súa comarca non se responsabiliza das opinións manifestadas polos seus colaboradores. Queda prohibida a reproducción total ou parcial dos textos publicados en Betanzos e a súa comarca por calquera outro medio sen a autorización expresa e por escrito do editor.

Enderezos electrónicos Redacción: periodico@comerciodebetanzos.com Publicidade: publicidade@comerciodebetanzos.com

· ACEBE.CCA Asociación de Comerciantes y Empresarios de Betanzos: 981774574 · Concello de Betanzos:981770011 · Servizos Sociais: 981770707 · Policía Local Urxencias: 981770602 Información: 981770694 · Protección Civil: 981774742 · Servizo de limpeza: 981771428 · Bombeiros 112: 981775153 · Biblioteca: 981771946 · Museo das Mariñas: 981773693 · Arquivo Histórico: 981773692 · Oficina Municipal de Información Xuvenil: 981771300 · Oficina de turismo: 981776666 · Urxencias médicas: 061 · Centro de saúde de Betanzos Teléfonos de cita previa: 981772556 · 981772673 · Servizo Municipal de Augas (VIAQUA): 981772112

· Fenosa Averías (24H): 901404040 · Oficina de Correos: 981771888 · Servizo de Recadación Deputación Provincial: 981771835 · Axencia Tributaria: 981776516 · Rexistro da Propiedade: 981770212 · Xulgados XULGADOS DE 1ª INSTANCIA Nº 1: 881881405 Nº 2: 881881411 Nº 3: 881881425 Nº 4: 881881440

- IES F. AGUIAR: 881960165 - GARDERIA MUNICIPAL: 981772552 - GALIÑA AZUL: 645258628 - ESCOLA INFANTIL "NENO XESÚS": 981772586

- LEIS: 981770656 - GALERA: 881986227 - AS CASCAS: 881986171

PARADAS DE TAXIS - PRAZA DE GALICIA: 981770202 - RADIO TAXI BETANZOS (Servicio 24 horas): 981774990 - TELE TAXI: 981771515

- COUCEIRO

ESPAZO XOVE: 881880279

- RICARDO CAMPOS

FARMACIAS DE GARDA

19.30 h Santo Domingo Domingo 10.00 h Os Remedios 19.30 h Santo Domingo

- LEIS (Ata o 7 de maio)

(Do 14 ao 21 de maio) FARMACIAS - COUCEIRO: 981770103 - RICARDO CAMPOS (Soportais): 981770304

De luns a sábado

12.30 h Santo Domingo

(Do 7 ao 14 de maio) COLEXIOS - CEIP VALES VILLAMARIN: 881880237 - CENTRO PAI MENNI: 981770056 - IES AS MARIÑAS: 881880254 - NTRA. SEÑORA DEL CARMEN ATOCHA: 981770452

HORARIO DE MISAS

- A GALERA (Do 21 ao 28 de maio)

Obrigatorio o cumprimento das medidas fronte á Covid-19 Uso de mascarilla, hixienización de mans e gardar a distancias de seguridade -Aforo Santo Domingo: 128 persoas -Aforo Os Remedios: 72 persoas

- AS CASCAS (do 28 de maio ao 4 de xuño)

Despacho parroquial: 981770462

e a súa comarca

BETANZOS Clínica Dental

PARDELLAS Betanzos S.L. Clínica Dental Pardellas

Nº de colexiados: 15001754 e 28013502 · Nº de rexistro sanitario: C-15-001500

PROTÉSICO DENTAL Nº de colexiado: 497

Máis de vinte anos creando sorrisos COÑÉCENOS Rúa Caneiros, 3 baixo dereita 15300 Betanzos · A Coruña

981 77 13 26

604 069 985

HORARIO de luns a venres 8.30 a 14.00 h / 15.00 a 20.00 h

PREVIA CITA

SERVIZOS Ciruxía oral Implantoloxía Odontoloxía estética Odontopediatría Patoloxía articular Próteses

Primeira consulta gratuíta

Endodoncia Odontoloxía conservadora Odontoloxía preventiva Ortodoncia Periodoncia Urxencias

Arranxamos a túa prótese no día 10% dto. nas túas NOVAS PRÓTESES e para que non deixes de sorrir, 10% dto. en BRANQUEAMENTOS

DISPOÑEMOS DE FINANCIACIÓN SEN INTERESES ATA DOUS ANOS