Betanzos e a súa comarca by BETANZOS E A SÚA COMARCA

Xaneiro de 2019. Ano XXVII / Nº 314. 13.000 exemplares de distribución gratuíta.

www.comerciodebetanzos.com INFRAESTRUTURAS O Concello busca un acordo con Portos de Galicia para reducir os gastos do clube de piragüismo O Concello tratará de chegar a un acordo con Portos de Galicia para reducir as cargas que o clube ten que asumir polo uso do local que suman uns 18.000 euros anuais. Páx. 6

ENTREVISTA

Máis de 2.000 nenos e nenas xogaron no parque infantil de ACEBE CCA Máis de 2.000 nenos e nenas acudiron ao parque i n fa n t i l d e xo g o s q u e ACEBE CCA instalou na Praza do Campo durante o Nadal. O recinto estivo aberto ao público dende o 21 de decembro ata o 7 de xaneiro. O día 26 a Asociación organizou, en colaboración co Concello, unha xornada solidaria no parque de xogos na que se recolleron alimentos non perecedoiros para Cáritas e Cruz Vermella. Páx. 5

O músico e investigador betanceiro Javier Ares Yebra fala dos seus novos proxectos profesionais

A Presidenta de ACEBE CCA, Antonia Anido, e o notario Francisco J. Ramírez González durante o sorteo / ARUME

ACEBE CCA celebra o sorteo dos 1.500 euros da Campaña de Nadal A Campaña "Busca a maxia do Nadal en Betanzos", coa que ACEBE CCA procura premiar a fidelidade dos clientes do pequeno comercio local entra na súa recta final logo da celebración do sorteo ante notario de 1.500 euros repartidos en oito premios. Os clientes que teñan algún dos boletos premiados deben contactar coas oficinas da Asociación antes do 25 de xaneiro para reclamar o seu premio. A campaña promocional contou coa colaboración da Xunta de Galicia, da Deputación da Coruña, do Concello de Betanzos e de Gadis. Páx. 3

En POBESALUD Betanzos ponemos a su disposición tecnología de última generación y un equipo humano experto y altamente especializado, para el diagnóstico y detección precoz de las enfermedades.

Acaba de ser recoñecido co Premio Extraordinario de Doctorado e Mención Internacional pola súa tese, iniciará en breve unha estadía de investigación en Suiza e debutará como músico en Londres e Basilea Páx. 21

GALA DO DEPORTE Betanzos premiou aos deportistas e entidades deportivas máis detacados na III Gala do Deporte O Concello de Betanzos celebrou o 21 de decembro a terceira edición da Gala do Deporte na que se recoñeceu o mérito e o esforzo dos deportistas e entidades máis destacados do ano. Páx. 24 e 25

C/Doctor Fariña, 12 · Bajo · BETANZOS (A Coruña) Tlf.: 981 770 500 · Fax 981 77 00 94 · pobesalud@pobesalud.com

Ecografía y eco-doppler alta resolución Ecografía ginecológica Ecografía musculoesquelética Ecocardiografía e imagen cardíaca

Ecografía vascular Mamografía digital Radiología Digital Ortopantomografía con cefalometría digital

2 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Xaneiro 2019

EDITORIAL

EDITORIAL Agradecidos pola vosa confianza

IMAXES CAL Nova varanda na ponte de madeira. O Concello instalou unha varanda ao final da ponte de madeira, no Paseo de Bullas, que fora solicitada pola Asociación A r b e, e n t i d a d e q u e mostrou o seu agradecemento por ter atendido esta petición formulada, xunto con outras, no ano 2016.

AREA Máis vías en mal estado e con mala sinalización. O acceso á Avenida da Coruña dende o CEIP Francisco Vales Villamarín presenta este mal estado de conservación, ao que hai que engadir a falta de pintado da sinalización viaria (apenas se distingue o sinal de stop) e o propio paso de peóns. Trátase dunha zona moi concurrida por peóns e vehículos.

Recén rematada a nosa Campaña "Busca a maxia do Nadal en Betanzos" temos moito que agradecer aos betanceiros e veciños da comarca por depositaren, unha vez máis, a súa conﬁanza no pequeno comercio local. A campaña resultou de novo un éxito e agora só nos queda agardar que vaian aparecendo as persoas premiadas para poder culminar así esta iniciativa promocional coa que queremos mostrar a nosa gratitude aos clientes que realizaron as súas compras de Nadal en Betanzos. Mais non só foi exitosa a campaña de promoción comercial, o parque infantil de xogos que instalamos durante o Nadal na Praza do Campo resultou todo un éxito de participación, máis se cabe que en edicións anteriores. Dende a directiva de ACEBE CCA queremos mostrar a nosa satisfacción co desenvolvemento destas actividades nas que traba-

llamos con ilusión. Agora, unha vez comezado o ano, seguiremos a traballar en novos retos e propostas de cara aos vindeiros meses. O 2019 será para Betanzos un ano moi especial, a data na que se conmemora o oitavo centenario do traslado da cidade ao seu actual emprazamento. ACEBE CCA está a colaborar na organización do concurso convocado polo IES Francisco Aguiar "Detalles de oitocentos anos" que se desenvolverá ao longo de seis meses e que conta co apoio da asociación. Ademais, dende as páxinas deste periódico levamos xa tempo dando espazo á publicación de escritos de diferentes autores relacionados con este ﬁto histórico que Betanzos conmemora en 2019. Á espera de coñecer os detalles da programación que o Concello está a preparar para tan importante efeméride brindamos o noso apoio a cantas iniciativas contribúan á promoción de Betanzos, da súa cultura, da súa historia, do seu patrimonio, etc.

Betanzos e a súa comarca

Publicación mensual de distribución gratuíta. 13.000 exemplares. DEPOSITO LEGAL ◗ C-1555 / 92 EDITA ◗ Asociación de Comerciantes e Empresarios de Betanzos Centro Comercial Aberto (ACEBE CCA). DIRECTOR ◗ Mariano García ENDEREZO ◗ Praza Mestre José Dapena, 1 baixo CONTACTO ◗ Telf./Fax: 981774574 · periodico@comerciodebetanzos.com PUBLICIDADE ◗ José Luis Pariente, Carmen Miragaya REDACCION ◗ Isabel Souto Medín. COLABORADORES neste número ◗ Mercedes Casanova, Jesús Ramos, Espazo Xove Betanzos, Vicente de la Fuente, Xesús Torres Regueiro, Mª Luisa Pérez Iglesias, Antonio Asensi Pernas, Nuria Martínez. COLABORADORES GRÁFICOS ◗ Arume Fotografía, Unsplash, Freepik. REPARTO ◗ Servicio Postal Coruña S.C.

Betanzos e a súa comarca non se responsabiliza das opinións manifestadas polos seus colaboradores

Enderezos electrónicos Redacción: periodico@comerciodebetanzos.com Publicidade: publicidade@comerciodebetanzos.com

PRAZA DO CAMPO

BETANZOS e a súa comarca · Xaneiro 2019

3 Bc

ACEBE CCA sortea os 1.500 euros da Campaña de Nadal Os posuidores dos boletos que resultaron premiados deberán contactar coa Asociación antes do 25 de xaneiro para reclamar o seu premio. REDACCIÓN / Betanzos ACEBE CCA realizou o pasado 8 de xaneiro o sorteo ante notario dos oito premios da Campaña de Nadal que organizou a asociación e que este ano tiña como lema "Busca a maxia do Nadal en Betanzos". Esta acción promocional desenvolveuse entre os días 12 e 31 de decembro de 2018 nos comercios asociados a ACEBE CCA. Os empresarios repartiron entre os seus clientes os boletos para participar no sorteo de 1.500 euros en premios que se distribúen nun primeiro premio de 500 euros, dous segundos de 250 euros cada un e cinco terceiros de 100 euros cada un. Os premios entregaranse en forma de tarxeta regalo e poderán canxearse nos establecementos asociados a ACEBE CCA. Os posuidores dalgún dos boletos gañadores deberán comunicarse coas oficinas de ACEBE CCA, situadas na Praza Mestre José Dapena, número 1 baixo (Edificio Escolas García Naveira) ou chamar por teléfono ao 981774574. A data límite para reclamar os premios será o venres 25 de xaneiro ás 14:00 horas. A campaña completouse por terceira vez cun parque infantil de xogos instalado na Praza do Campo durante as vacacións de Nadal. Esta iniciativa promocional de Nadal de ACEBE CCA contou coa colaboración da Xunta de Galicia, da Deputación da Coruña, do Concello de Betanzos e de Gadis.

A Presidenta de ACEBE CCA, Antonia Anido, e a concelleira de comercio, Mónica Carneiro, entregaron aos responsables de Cáritas e de Cruz Vermella as doazóns da xornada solidaria do parque / ARUME

Cáritas e Cruz Vermella recibiron os alimentos recollidos na xornada solidaria do parque infantil de ACEBE CCA REDACCIÓN / Betanzos A Asociación de Comerciantes e Empresarios de Betanzos Centro Comercial Aberto, AC E B E CC A , o rg a n i zo u o pasado 26 de decembro unha xornada solidaria no parque infantil de xogos instalado na P ra z a d o s I r m á n s G a r c í a Naveira. Durante ese día, para poder acceder ao parque era preciso realizar unha doazón de alimentos non perecedoiros ou de produtos de hixiene desti-

nados ao banco de alimentos do Concello de Betanzos. Na xornada solidaria accederon ao parque infantil case un centenar de nenos e nenas que aportaron as súas doazóns nunha caseta instalada p o l o Co n ce l l o a c a ró n d a carpa. Os alimentos foron entregados o día 27 pola presidenta d e AC E B E C C A , A n t o n i a Anido, e pola concelleira de Comercio, Mónica Carneiro, aos representantes de Cruz Vermella e de Cáritas.

Betanzos

Pintor Seijo Rubio 23 bajo izda.

T 881 121 032

Nº Reg. Sanit.: E-15-000425

solissoluciones.com

Rúa do Frade 3 · 981 77 48 23 · f @nosoloﬂores

4 Bc

PULSO

BETANZOS e a súa comarca · Xaneiro 2019

opinión

POLÍTICO

OPINIÓN

ece aos partidos "Betanzos e a súa comarca" ofr ión Municipal este que forman parte da Corporac s op inió ns sob re esp azo pa ra exp res are n as súa como é neste caso, temas propostos polo xornal ou, que cada un dos sobre cuestións de actualidade grupos considere de interese. "Betanzos e a súa comarca" non se responsabiliza das opinións manifestadas polos partidos políticos nesta sección

Como xa fixemos a nivel institucional, queremos dende aquí mostrar o noso profundo malestar pola utilización partidista e a falta de respeto institucional do presidente de Portos de Galicia tras manter unha reunión cunha persoa que nestes momentos non obstenta cargo público algún para tratar un asunto de índole institucional. Segundo fixo público o PP de Betanzos, a candidata deste partido, o mesmo ao que pertence o presidente de Portos mantivo unha entrevista para tratar asuntos relacionados co organismo e o Club Ría de Betanzos. Consideramos que é intolerable que un organismo público pase por alto a petición de entrevista da alcaldesa; pase por alto un acordo Plenario de todos os grupos da Corporación, e se entreviste cunha persoa que non obstenta cargo algún, simplemente por axudala a saír nunha foto con afán claramente electoralistas. Sobre a situación económica que ten que afronA DOBLE CARA tar o Club Ría DO PP COAS INS- de Betanzos TA L A C I Ó N S D E con Portos de Galicia só PIRAGÜISMO caben dúas alternativas: Ou Portos de Galicia libera ao club de pagar o canon e asume o IBI do local ou tenta chegar a un acordo co Concello, acordo ao que dende o PSOE estamos abertos, para que cedan as instalacións. E este acordo pasa por unha reunión entre o presidente de Portos e a alcaldesa, tal e como está solicitada desde o día 11 deste mes. Que acordo pode alcanzar un presidente de Portos con alguén que non ostenta cargo nin representación municipal algunha? Como un presidente de Portos de Galicia reúnese antes cunha candidata que coa máxima representante da Corporación? Como un presidente de Portos de Galicia non se reúne cos afectados, representantes do Club, antes que cunha candidata? O Club ten que afrontar uns gastos anuais duns 14.000 euros, entre o canon que lle impón Portos de Galicia, próximo aos 6.000 euros; ademais do IBI, doutros de 3.000 euros, a maiores do 20% de recarga que tamén Portos faille pagar ao Club sobre gastos de luz e auga. Por encima diso, as instalacións teñen numerosos danos que está obrigado a paliar o propio Club. En canto ao IBI, que desde o Partido Popular faise referencia constantemente a que é competencia municipal, hay que lembrar que o Concello está obrigado, por Lei, a cobralo. Ningunha exención das que hai na normativa pode ser aplicada. Con todo, foi Portos de Galicia o que no contrato co Club impúxolle este pago do imposto. Outra cousa é que agora Portos modificase o contrato e asumise este gasto.

Queridos Reyes Magos: Os escribo esta carta después de mucho tiempo sin hacerlo porque necesito pediros algo muy importante. Aunque últimamente pensaba que sólo los niños podían haceros llegar sus peticiones, hoy más que nunca preciso CREER que nuestros sueños, los de los y las betanceiras de corazón, pueden y deben convertirse en realidad. Yo cumplí con mi parte: confié en las promesas que nos hizo el gobierno local, no puse en duda que se iban a materializar todas las propuestas y proyectos que nos presentaron, y, aunque a lo largo de más de tres años de l e g i s l a t u ra co m p ro b a b a cómo no se cumplían, intenté convencerme de que no se trataba de incapacidad de gestión o, más grave aún, de simple desidia. Pero acaba este año 2018 y todos los días salgo por las calles de mi Betanzos y veo más suciedad inundando plazas y parques, me entristece profun"OS PIDO QUE ME d a m e n t e AYUDÉIS A RECUPE- contemplar RAR LA ILUSIÓN DE cómo nuesMI GENTE Y QUE tro patrimos e DEPOSITEN SU CON- n i o FIANZA EN UN derrumba NUEVO GOBIERNO" sin futuro ni esperanza, s oy te st i g o d e có m o s e ignora nuestro medio ambiente y se le da la espalda a nuestra riqueza natural. Y es entonces cuando recurro a mi memoria y a la d e m i g e n te y v u e l vo a CREER. Creo firmemente que un Betanzos más limpio es posible, más seguro y accesible, más social y solidario, dónde los más pequeños sólo se preocupen de jugar en maravillosas plazas y parques, y, sobre todo, donde nuestros mayores disfruten con plenitud y dicha cómo su esfuerzo no ha sido en vano. Por eso os pido que me ayudéis a recuperar la ilus i ó n d e m i g e n te y q u e depositen su confianza en un nuevo gobierno que será más sensible, cercano y trabajará con todas las fuerzas y sin descanso para devolver a Betanzos el esplendor que tuvo y debe tener. Esta es mi carta, queridos Reyes Magos.

Despois de gobernar durante máis de 35 anos no Concello de Betanzos, o PSOE construíu unha Administración municipal obsoleta e clientelar que cómpre reformar con urxencia. A maioría dos empregados municipais non son funcionarios públicos senón que teñen a condición de contratados laborais temporais, con peores condicións laborais e en situación de precariedade no emprego, o que debilita a obxectividade e imparcialidade que debe presidir o servizo público. Durante os últimos 8 anos non se aprobou ningunha oferta de emprego público, deixando sen cubrir máis de 30 postos de traballo vacantes UNHA ADMINIS- por mor das TRACIÓN OBSOLE- limitacións TA E CLIENTELAR establecidas n a l ex i s l a ción estatal e da desidia municipal. Nestas tres décadas o goberno municipal segue sen elaborar a Relación de Postos de Traballo que é o instrumento obrigatorio para establecer a estrutura da organización administrativa, deseñar os postos de traballo, as funcións que corresponden a cada posto, o réxime retributivo, etc. A privatización de varios servizos públicos municipais levada a cabo polo PSOE foi desastrosa. Na maioría dos casos non se designaron os funcionarios responsables de dirixir, inspeccionar e controlar a prestación do servizo pola empresa concesionaria o que levou a un deterioro progresivo na calidade dos servizos públicos concesionados. É o caso da empresa concesionaria do servizo público de axuda a domicilio, con reiteradas queixas dos usuarios e das empregadas da empresa desatendidas durante anos. É tamén o caso da empresa concesionaria do servizo público de aparcamento de vehículos e do museo-degustación na rúa Rosalía de Castro. O Concello de Betanzos estivo sen orzamentos municipais durante todo o ano 2018 e continuará así durante o 2019. O goberno municipal non foi quen de elaborar os orzamentos do 2018 e 2019 e ten que prorrogar outra vez os orzamentos do ano 2017. Aínda que se conseguiu eliminar á débeda municipal, o certo é que grande parte da débeda acumulada foi consecuencia da pésima xestión económica dos gobernos do PSOE e do PP. A falta de transparencia da Administración municipal é outra eiva importante. Non se retransmiten en directo os Plenos municipais, non se leva a cabo o debate anual do municipio, eliminouse información relevante do portal de transparencia e a desinformación do goberno municipal foi obxecto de condena por todos os grupos políticos da oposición.

Vivimos nunha cidade abandonada. Cun goberno sen ideas e sen máis proxecto que seguir no poder a costa do que sexa. Cae o patrimonio, empeoran os servizos públicos, emigra a xente, retrocedemos en todos os indicadores sociodemográficos. Betanzos afunde un pouco cada día, sedada, para que non se decate do que acontece entre festas e celebracións. Vimos de catro anos nos que os únicos cambios, o único positivo para a veciñanza, veu precisamente das propostas do BNG. De propostas que levamos anos defendendo en solitario. Como a paralización do aberrante paseo que quería levarse por diante o único tramo virxe do Mandeo que nos queda, a rehabilitación do Mosteiro de Donas ou a protección da Fábrica da Luz. Se quen as combateu durante anos acabou por facelas propias será, precisamente, porque son as que Betanzos precisa para avanzar. E demostra que o BNG está preparado para o reto de gobernar Betanzos. Temos as propostas precisas, porque temos as ideas claras, un proxecto no que levamos moitos anos traballando. Estamos convencidas de que o que fai diferente a Betanzos é o patrimonio -cultural, histórico ou natural- e que ese patrimonio é a locomotora que tirará do noso futuro. Defendemos desde hai anos que facer unha aposta estratéxica por el e aproveitar a nosa situaTEMOS AS PROPOS- ción xeográTAS PRECISAS, AS fica é o que IDEAS CLARAS E UN c r e a r á PROXECTO QUE É O emprego e QUE BETANZOS PRE- conseguirá CISA PARA SAÍR DO que Betanzos volva a ESTANCAMENTO medrar e a ser unha boa vila na que vivir e traballar. fixémolo en Allariz ou Pontevedra, con múltiples recoñecementos, e podemos facelo tamén en Betanzos. Acabar cos abusos das concesionarias dos servizos privatizados, centrar a prioridade na calidade das prestacións á veciñanza e non en que lle saian máis baratas ao Concello é outra demanda histórica do BNG. Así conseguimos acabar coa ORA, botar luz sobre a tomadura de pelo da concesión do Complexo San Roque e iniciar o camiño para recuperar a traída ou para acabar coa situación bochornosa do servizo de axuda no fogar. Ou reclamar un imprescindíbel centro de día público no antigo ambulatorio. Son propostas que levamos defendendo lustros e que agora asume como propias quen as combateu, bloqueou ou ridiculizou. E asumir que Betanzos é unha cabeceira comarcal que ten que poñer en común servizos coa súa comarca natural. Podemos ser a cabeceira da nosa propia comarca e parte da área metropolitana da Coruña. Ese é o reto. Temos as propostas e as ideas claras. Betanzos pode saír adiante, mais non con resignación como leva anos facendo o actual goberno senón apostando polo propio, polo que nos fai diferentes. Estamos preparadas para logralo.

O ataque que lle está a facer a Xunta de Galicia de Feijoo a Sanidade Pública non só pode xerar mortes como de feito xa pasou, senón que pon en risco a saúde de toda a poboación galega e por ende betanceira. Os continuos recortes que se están a facer no Sergas ocasionan que os médicos de atención primaria non poidan garantir a saúde da poboación. Dende Betanzos en Común queremos denunciar o que todos e todas podemos comprobar, como día a día, non se cobren baixas ou vacacións, limitándose a pechar citas de facultativos os días que non poden asistir ó seu centro de saúde como o caso de Betanzos, ou mesmo que as probas máis elementais como unha ecografía teñan unha lista de espera de un ano, si É I N A D M I S I B E L así como se QUE PROBAS COMO di, de un ano UNHA ECOGRAFÍA, p a r a u n h a TEÑAN UN ANO DE p r o b a q u e pode detecLISTA DE ESPERA t a r p ro b l e NO AMBULATORIO mas maiores e salvar vidas. A falla de pediatras e facultativos en centros de atención primaria e PAC que xera que se deriven as urxencias moitos dos casos que poderían ser atendidos nos diferentes ambulatorios colapsan as Urxencias nos hospitais que á súa vez teñen un inmenso déficit de persoal tanto de facultativos/as como de enfermeiras/os ou mesmo de ATS. Días atrás puidemos ver como dimitían o 80% dos xefes de ambulatorios de Vigo polo deterioro do sistema sanitario, ou mesmo mortes como a do PAC da Estrada onde un paciente morre en brazos da súa muller por non ter ninguén que o atenda pola falla de persoal que había nel, móstrannos unha situación dos servizos públicos de saúde extrema, situación que responde a intereses que non son outros que a privatización paulatina do sistema de saúde. É sabido que o sistema de privatización que practica a dereita no estado pasa sempre pola precarización do sistema público para culpar o sistema e logo a progresiva privatización do mesmo. Estas verdades coñecidas por todos e todas como son, listas de espera, fallas na atención primaria, falla de facultativos, etc… foron respostados hai uns meses ante unha intervención do Concelleiro de Betanzos en Común, Alberte Muíño, ounha espantada e abandono de pleno por parte do Partido Popular, que nega sempre por activa e por pasiva verdades que todos e todas coñecemos por ser usuarios como somos do sistema sanitario público, e non pararemos de denuncialo ate que se garanta unha atención sanitaria pública e de calidade para toda a cidadanía betanceira e da Comarca de Betanzos.

PRAZA DO CAMPO

BETANZOS e a súa comarca · Xaneiro 2019

5 Bc

Pecha con éxito o parque infantil de xogos que ACEBE CCA instalou durante o Nadal O día de maior actividade foi o 4 de xaneiro, unha xornada na que pasaron pola carpa 230 nenos e nenas. En total repartíronse 1500 bonecos superzings coas entradas REDACCIÓN / Betanzos A presidenta de ACEBE CCA, Antonia Anido, xunto á alcaldesa, María Barral, a concelleira de comercio, Mónica Carneiro e o concelleiro nacionalista, Henrique del Río, durante a inauguración / ARUME

Máis de dous mil nenos e nenas acudiron ao xogar ao parque infantil que a Asociación de Comerciantes e Empresarios de Betanzos, Centro Comercial Aberto, ACEBE CCA, instalou na Praza do Campo entre os días 21 de decembro e 7 de xaneiro. En total accederon ao recinto 2086 pequenos, dos cales 570 foron menores de catro anos que

dispoñían dunha zona específica para eles e non precisaban de entrada para acceder. O día 26 celebrouse unha xornada solidaria na que se recadaron produtos non perecedoiros para o programa de alimentos do Concello e que foron entregados a Cáritas e Cruz Vermella. Nesa xornada foron case un centenar os nenos e nenas que entraron

ao parque realizando doazóns de alimentos. O día de maior afluencia foi o 4 de xaneiro cando se contabilizaron un total de 230 nenos e nenas. Con cada entrada, os pequenos recibían como agasallo un boneco superzings. En total entregáronse máis de 1.500 bonecos. O parque contaba cunha zona play, outra de super-

ALERGOLOGÍA: - Ángela Meijide Calderón

ANESTESIOLOGÍA Y REANIMACIÓN: - Sofía Emil Rúa CARDIOLOGÍA: - Miriam Piñeiro Portela

CIRUGÍA GENERAL Y APARATO DIGESTIVO: - Noemí López González

CIRUGÍA PLÁSTICA Y REPARADORA: - Juan Luis Morán Montepeque C-15-001435

C/Doctor Fariña, 12 · Bajo BETANZOS (A Coruña) Tlf.: 981 770 500 Fax 981 77 00 94 pobesalud@pobesalud.com

DERMATOLOGíA

Nenos e nenas desfrutaron das diferentes zonas de xogo do parque zings, trucks & Blocks e outra de pezas de construción tipo lego, ademais da habilitada para os menores de catro anos que non podían acceder ao resto do recinto.

ODONTOLOGíA Y CIRUGÍA ORAL: - José María Rodríguez Prego - Andrés Blanco García

OFTALMOLOGÍA: - Carlos Torres Borrego

OTORRINOLARINGOLOGÍA: - Juan Francisco Latorre López PEDIATRÍA: PODOLOGÍA: - Sergio Pérez García

PSICOLOGÍA:

DIETÉTICA Y NUTRICIÓN

- Lidia Sánchez Edreira - Ignacio Abeal Pérez

ENFERMERÍA: - Alba Vaamonde Martínez - Natalia Longueira Uzal - Yolanda Pérez Rivas

ANÁLISIS CLÍNICOS CENTRO DE VACUNACIÓN DIAGNÓSTICO POR IMAGEN ENFERMERÍA HOSPITAL DE DÍA LÁSER ESTÉTICO

- Deisy Villanueva Claro

- Óscar Mosquera Paz - Diego Marcote Lago

O parque serviu de complemento á Campaña de Nadal de AC E B E CC A q u e co n to u co apoio da Xunta de Galicia, a Deputación da Coruña, o Concello de Betanzos e Gadis.

ATENDEMOS A CLIENTES PRIVADOS, MUTUAS Y TODAS LAS COMPAÑÍAS ASEGURADORAS

PSIQUIATRÍA: - Miriam Costas González - Alba Fernández Díaz

Fisioterapia y rehabilitación:

GINECOLOGíA Y OBSTETRICIA:

RADIOLOGÍA

- María Cores Viqueira - Cristina Guillán Maquieira

TRAUMATOLOGÍA Y CIRUGÍA ORTOPÉDICA:

· Traumatológica y Ortopédica

- Jesús Aizpurúa Prada - Juan Trobajo de las Matas - Isidro González González

· Suelo Pélvico y Obstétrica

UROLOGÍA:

· Respiratoria

- Javier Pereira Beceiro

· Pilates individual

MEDICINA GENERAL/ URGENCIAS - Apolinar Cuervo Vidal - Abel Coutado Méndez - Paloma Pérez-Bustamante - Raed Abud-Afash Hannia

- Balbino López Seoane

· Deportiva · Pediátrica · Neurológica

6 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Xaneiro 2019

PRAZA DO CAMPO

O Concello busca negociar con Portos a redución das cargas que asume o club de piragüismo polo uso do local A contía rolda os 18.000 euros anuais entre o canon de Portos, o IBI e os gastos de luz e auga O 26 de outubro desprendeuse parte dun mural do Templete Henrique del Río, no centro, xunto ás compañeiras do primeiro tramo da candidatura do BNG ás vindeiras eleccións municipais

Henrique del Río encabezará a lista do BNG ás municipais Foi elixido por unanimidade da asemblea e estivo apoiado polos candidatos e candidatas da comarca REDACCIÓN / Betanzos Henrique del Río será o candidato do BNG á alcaldía de Betanzos nas próximas eleccións. Foi elixido por unanimidade da asemblea, nun acto no que estivo arroupado polas candidatas e candidatos dos concellos da comarca e por Nestor Rego, membro da executiva nacional do BNG. A presentación da candidatura realizouse o pasado 14 de decembro nun acto público-cea no Matadeiro do barrio da Ribeira. Del Río agradeceu "ás compañeiras do BNG, e ás da asemblea local de Betanzos. Porque se hoxe estamos aquí é porque tiveron a firmeza de conviccións necesaria para traernos até hoxe", dixo. O candidato aproveitou a ocasión para presentar un BNG renovado, cun grupo de traballo no que o acompañan Amelia Sánchez, Vanesa Rey, Salvador González e María Bonome. "As nosas propostas son as que Betanzos precisa para avanzar. Pero sobre

todo, demostra que o BNG está preparado para o reto de gobernar Betanzos. Temos as ideas claras, un proxecto no que levamos moitos anos traballando para reverter a situación de abandono que ten hoxe a nosa cidade e para darlle o impulso e o protagonismo que merece, sen renunciar a nada. Betanzos ten un potencial enorme", dixo Del Río. Ademais, fixo fincapé en que "o que fai única a esta cidade é o patrimonio, a locomotora que ten que tirar do progreso de Betanzos", comentou, e defendeu a aposta polos servizos públicos de calidade e dar marcha atrás nas privatizacións onde sexa posible. Puxo en valor o traballo da agrupación nacionalista nestes últimos anos e destacou propostas como a supresión da Ora, a paralización do proxecto inicial de paseo ata os Caneiros ou a rehabilitación do Mosteiro de Donas, entre outras. Pechou o acto pedindo á veciñanza o apoio ao proxecto nacionalista.

Patrimonio autoriza a proposta municipal para estabilizar o Templete do Estanque do Retiro no Parque do Pasatempo REDACCIÓN / Betanzos O Concello de Betanzos recibiu a autorización da Dirección Xeral de Patrimonio á proposta presentada polo Goberno Local para estabilizar o Templete do Estanque do Retiro no Parque do Pasatempo. Logo de recibir o visto bo de Patrimonio, sen que a Xunta realizase ningunha observación á proposta remitida, o Concello poderá iniciar a contratación das obras. A proposta técnica está baseada nun informe elaborado polos arquitectos Xan Casabella e Xosé Díez Vieites e recolle unha solución para deter posibles desprendementos e, ao mesmo tempo, é compatible cunha futura reconstrucción do Templete. Unha vez executadas as obras, o Concello encargará un proxecto de restauración que estará tamén supeditado á perceptiva autorización da Dirección Xeral de Patrimonio. O estudio técnico no que se basea a proposta é o resultado de varias visitas dos técnicos municipais e de Patrimonio tralos desprendementos dun dos murais do Templete acontecido o pasado 26 de outubro.

REDACCIÓN / Betanzos A situación do club de piragüismo Ría de Betanzos "é insostible", tal e como manifestaron recentemente os directivos da entidade á alcaldesa, María Barral, nunha xuntanza na que pediron unha solución ás elevadas cargas que teñen que asumir anualmente polo uso do local ubicado na zona portuaria. Os gastos do Ría de Betanzos ascenden a 18.000 euros anuais, entre os 14.000 correspondentes ao canon de Portos de Galicia, case 3.000 euros de IBI e os recibos de luz e auga. Para afrontar estas cargas, o clube emprega a subvención do Concello (12.000 euros) e outras axudas que reciben, circunstancia que repercuten nunha merma dos recursos da entidade. María Barral comprometeuse para mediar ante a Xunta e solicitou unha reunión urxente co presidente de Portos de Galicia, José Juan Durán Hermida, "para tratar de analizar a situación e buscar alternativas que permitan ao clube continuar nas actuais instalacións pero noutras condicións tendo en conta que se trata dunha entidade sen ánimo de lucro", dixo. A alcaldesa recordou que "noutras partes de Galicia, en situacións similares, houbo alternativas para permitir a actividade dos clubes sen ter que afrontar esta cantidade", dixo. Na xuntanza que mantiveron os directivos do clube con resposables municipais estiveron tamén os concelleiros de economía e de

deportes, Diego Fernández e Andrés Hermida.

Reunión da candidata do PP con Portos A candidata do PP á alcaldía de Betanzos, Cecilia Vázquez, reuniuse con Durán Hermida para tratar varias cuestións que quedaran pendentes dunha xuntanza previa celebrada o pasado 19 de novembro e relacionadas con melloras na zona portuaria brigantina. Nesa primeira xuntanza, Cecilia Vázquez e varios membros do grupo municipal popular, trasladaran ao presidente de Portos de Galicia varias demandas recollidas de diferentes entidades e asociacións vencelladas ao Río Mandeo. Cecilia Vázquez subliñou que "a raíz da polémica xerada co edificio que ocupa o Club de Piragüismo debemos dicir que este foi tamén un dos asuntos abordados, entre moitos outros, e para os que agardamos poder atopar unha solución satisfactoria para todas as partes", dixo. O PP anunciou que agarda poder "pechar proximamente un paquete de medidas que permitan mellorar a franxa portuaria brigantina", explicou Cecilia Vázquez. O Goberno Local mostrou o seu malestar ante o que consideran "unha falta de respeto institucional" do presidente de Portos de Galicia "por ter recibido antes á candidata do Partido Popular, que non ostenta actualmente ningún cargo institucional, que á alcaldesa", dixeron.

BETANZOS e a súa comarca · Xaneiro 2019

7 Bc

8 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Xaneiro 2019

PRAZA DO CAMPO

A Agrupación Fotográfica Nfoca8 Betanzos inaugura unha mostra colectiva de fotografías dos seus integrantes REDACCIÓN / Betanzos

Os finalistas da Semana do pincho xunto aos membros do xurado no día que se celebrou a final. No centro, a alcaldesa, María Barral, xunto aos representantes de Taberna 1931, gañadora desta edición / ARUME

"Taberna 1931" gaña o premio do xurado da Semana do Pincho Por primeira vez produciuse un empate nas votacións do público e o premio popular foi para A Artesa da Moza Crecha e Cho, con 45 votos cada un REDACCIÓN / Betanzos "Onigiri ao estilo 1931", elaborado na Taberna 1931, foi o petisco favorito do xurado da oitava edición da Semana do Pincho de Betanzos. O evento, organizado polo Concello de Betanzos, celebrouse entre o 30 de novembro e o 9 de decembro e contou coa participación de vinte e oito establecementos hostaleiros da localidade que ofrecían aos clientes as súas creacións a prezos de entre 1 e 3 euros. A final celebrouse no Salón Azul do Edificio Liceo o domingo 9 de decembro. Trala selección dun primeiro xurado, clasificáronse para esta fase final Taberna 1931, Pizzería Sinuessa, Casa Carmen, A Artesa da Moza Crecha e Casa do Queixo.

Empate no premio popular Por primeira vez, tanto no concurso da Semana da Tortilla como no da Semana do Pincho, produciuse

A alcaldesa, María Barral, e os representantes de Taberna 1931 amosando o pincho gañador desta edición / ARUME un empate entre dous establecementos no que respecta á votación popular. Así, recibiron o galardón A Artesa da Moza Crecha, cun Wonton de Picaña a baixa temperatura con crema de boletus e tofe de pera, e Cho, cun milfollas de berenxena

con froitos do mar. Ambos os dous establecementos recibiron 45 votos cada un. Para participar nas votacións do premio popular, os clientes tiñan que elixir o seu favorito e entregar os boletos de participación debidamente cubertos logo de probaren os petiscos de cinco establecementos diferentes. En total foron emitidos case 500 votos do público "un novo record que reflicte a alta participación que houbo durante a semana do pincho", dixeron dende o Concello. Os clientes podían participar, ademais, no sorteo de catro tarxetas de cen euros cada unha para gastar nos comercios asociados a ACEBE CCA e un vale de 100 euros para gastar nos establecementos asociados á CHESCasco (Comercio, Hostalería e servizos no Casco Histórico de Betanzos). Tamén se convocou outro concurso a través das redes sociais, no Facebook e no twitter de "Betanzos tan cerca", en colaboración con Coca-Cola, no que se sortearon artigos doados pola firma colaboradora.

O Edificio Liceo acollerá ata o vindeiro 27 de xaneiro unha exposición colectiva dos integrantes da Agrupación Fotográfica Nfoca8 Betanzos. A mostra, titulada "21 enfoques", recolle 42 instantáneas aportadas polos 21 membros da entidade. A exposición inaugurarase o 9 de xaneiro ás 20.30 horas e conta coa colaboración do Concello de Betanzos. Ademais, o colectivo mantén aberta a mostra "Luces nas Covas" , que recolle fotografías realizadas no taller de lightpainting que organizaron o pasado mes de setembro

e que poderá visitarse nas instalacións do Espazo Xove de Betanzos ata o vindeiro 31 de xaneiro. A agrupación acaba de iniciar unha campaña de captación de novos socios a través das súas redes sociais e da páxina web nfoca8.blogspot.com. Para completar información poden chamar ao teléfono 626586286 ou por correo electrónico: nfoca8betanzos@ gmail.com

O Partido Popular de Betanzos entregou os premios do concurso de redacción sobre a Constitución REDACCIÓN / Betanzos Sara García Gómez e Martín Maceiras Fernández, de Educación Primaria e Secundaria, respectivamente, foron os gañadores do concurso de redacción sobre a Constitución Española que o Partido Popular de Betanzos convocou o pasado mes de decembro. Ambos os dous son estudantes do CPR Plurilingüe Nuestra Señora del Carmen Atocha de Betanzos e recibiron os seus premios no transcurso da festa de Nadal organizada polo centro o pasado 21 de decembro. O concelleiro do PP de Betan-

O concelleiro popular José Ángel Rodríguez Prieto xunto aos dous premiados no certame zos, José Ángel Rodríguez Prieto e a edil popular Carmen Nogueira foron os encargados de entregar os premios. O xurado estivo formado por xornalistas e profesionais do ensino.

Pza. Alfonso IX, Nº 10 Telf. 981 77 09 52 - BETANZOS

BETANZOS e a súa comarca · Xaneiro 2019

9 Bc

Betanzos Novo informando Nº 23

BETANZOS NOVO PEDIU A SOLUCIÓN DA SITUACIÓN NA QUE SE ENCONTRA A CONCESIÓN ADMINISTRATIVA DO "COMPLEJO SAN ROQUE S.L.", XA QUE UNHA VEZ MÁIS O GOBERNO NON EXERCE AS SÚAS COMPETENCIAS O 12-09-1997 o Concello de Betanzos adxudicou á mercantil COMPLEJO SAN ROQUE, S.L. a concesión administrativa para a construción e explotación do estacionamento soterrado de vehículos no subsolo da rúa Rosalía de Castro que inclúe ademais a concesión do uso privativo de 120m2 de espazo libre de dominio e uso público para construír unha edificación destinada a museo-degustación. Así mesmo, adxudicou o aluguer do inmoble denominado Antigo Asilo Manuel Naveira para seren destinado a hotel. Transcorridos máis de 20 anos desde a adxudicación da concesión, continúan sen resolverse os problemas derivados dos incumprimentos graves e continuados por parte da empresa adxudicataria e da contumaz negativa do goberno local a exercer as súas competencias de dirección e conttrol da execución dos contratos e da prestación do servizo público concesionado.

(Antintigo asilo Manuel Naveira)

(Museo -degustacción)

(Estacionamento soterrado)

Desde a Alcaldía e desde o goberno municipal do PSOE optouse por non exercer as súas funcións e favorecer ao concesionario o incumprimento das obrigacións chegando a permitir mesmo o abandono ou interrupción da prestación do servizo público de estacionamento de vehículos. Así, por exemplo: 1 - Non se resolveu a solicitude de licenza de apertura do establecemento hoteleiro, museo e estacionamento de vehículos. 2 - Non se exerceron as funcións de inspección, dirección e control do servizo público concesionado. 3 - Conséntense os incumprimentos graves e continuados do concesionario sen adoptar medidas nin dar as ordes e instrucións necesarias para asegurar a prestación do servizo público en condicións debidas de regularidade, continuidade e calidade. 4 - Non se tramitou o procedemento sancionador por incumprimento das condicións da concesión. 5 - Non se iniciou o procedemento de declaración de caducidade da concesión.

6 - Non se atenderon as recomendacións contidas no informe do secretario municipal de 10.09.2014 e no informe externo elaborado polo avogado o 03.03.2015. 7 - Non se deu cumprimento ao mandato do Pleno da Corporación, adoptado por unanimidade en sesión ordinaria de 29.11.2016. 8 - Os traballos da Comisión de Investigación foron paralizados. 9 - No PXOM que o goberno municipal propoñía aprobar inicialmente, os terreos obxecto da concesión actualmente cualificados en parte como equipamento público e en parte como espazo libre público se pretendía recualificar para usos lucrativos e residenciais (ordenanza 3 de edificación aberta).

BETANZOS NOVO LEVOU AO PLENO MUNICIPAL NUMEROSAS SITUACIÓNS DE FALTA DE MANTEMENTO. Lugares como a Condomiña, Saavedra Meneses, rúas do Casco Histórico, a localización e limpeza dos contedores por todo Betanzos, a pasividade do goberno municipal na esixencia de limpeza das fincas son signaturas pendentes para o Goberno municipal. Nesta foto podemos ver unha beirarrúa da Ribeira que leva case ano e medio con dúas chapas e unha táboa a que o Goberno do Psoe non pon solución.

PROGRAMA CON NÓS ! PARTICIPA NA ELABORACIÓN DO NOSO PROGRAMA PARA AS ELECCIÓNS MUNICIPAIS DO 2019, ENVIANOS A TÚA PROPOSTA O CORREO ELECTRÓNICO: programa.betanzosnovo@gmail.com PRAZO: DO 15 DE OUTUBRO AO 15 DE XANEIRO

PARTICIPA!!

Búscanos no facebook, twitter ou na páxina web: www.betanzosnovo.org

1 0 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Xaneiro 2019

Casa Hamlet trae a Betanzos "Episodios dunha vella historia" da man de Roxín Roxal Será o 25 de xaneiro na Aula de Cultura Xulio Cuns despois da asemblea anual da asociación REDACCIÓN / Betanzos A prestixiosa compañía teatral Casa Hamlet representará en Betanzos "Episodios dunha vella historia", basesados na obra poética de Luis Seoane. A cita será o 25 de xaneiro na Aula de Cultura Xulio Cuns. Esta velada poético-musical está organizada pola Asociación Cultural Libre de Paderne Roxín Roxal e vén a dar continuidade a un dos roteiros organizados polo colectivo o pasado 16 de setembro no que visitaron o Museo Galego de Arte Contemporánea Carlos Maside. Tal e como explicaron fontes de Roxín Roxal "á vista do estado de abandono e o incerto futuro do Museo Carlos Maside, temos elaborado un Manifesto para instar á defensa deste valioso patrimonio cultural", dixeron. A representación celebrarase logo da Asemblea Xeral Anual que a asociación ten convocada para esta xornada e na que se lerá a memoria de actividades, informarase sobre o estado das contas e nomeraras a o s n ovo s i n te g ra n te s d a xunta directiva.

A Asemblea será ás 19.00 h o ra s e a re p re s e n t a c i ó n comezará a partir das 20.00 horas.

Homenaxe a Luis Seoane "Episodios dunha vella historia" rende homenaxe á figura de Luis Seoane, na súa faceta como poeta. Tal e como subliñou santiago Fernández, director do estudo de teatro Casa Hamlet, "é unha homenaxe a este artista total, ao seu compromiso coa súa terra, aos seus poemas feitos de ferro nas durísimas trincheiras da vida", dixo e destacou que se trata "dunha oportunidade para achegarse á vertente máis política de Seoane, sen a que a súa obra non podería entenderse". O recital concerto estará interpretado por Santiago Fernández e polo músico Sergio López, baixo a dirección do propio Santiago Fernández. A entrada á representaciónserá libre e gratuíta ata completar o aforo da Aula de Cultura.

Cáritas de Betanzos reparte 90.000 euros nunha pedrea da Lotaría de Nadal Os posuidores das participacións premiadas poden ir a cobralas ás oficinas de ABANCA REDACCIÓN / Betanzos A Lotaría de Nadal de Cáritas Interparroquial de Betanzos re s u l t o u a g ra c i a d a c u n h a pedrea no sorteo do pasado 22 de decembro. En total, a entidade repartiu 90.000 euros en premios, en forma de participacións de 3, 6 e 12 euros do número 49631. O director de Cáritas Betanzos, Darío Amor, subliñou que o premio foi moi repartido e dixo: "alégranos ser portadores desta boa noticia xa que supón beneficiar a todas aquelas persoas que nos axudan sen contrapartida material ao longo de todo o ano". Os posuidores das participa-

cións premiadas poden pasar a cobrar o importe ás oficinas de ABANCA "outro gran colaborador de Cáritas", destacou Darío Amor. Por outro lado, a entidade agradece as colaboracións recibidas ao longo dos meses de novembro e de decembro procedentes da campaña de recollida de alimentos e de produtos de primeira necesidade nos supermercados de Betanzos e doutros puntos da comarca. A s i m e s m o a g ra d e c e n a s aportacións e colaboracións que reciben habitualmente tanto de particulares como de entidades e empresas .

PRAZA DO CAMPO

Ton Pena e Moncho Presedo preparan unha exposición de 2.000 fotos sobre a historia do fútbol e das danzas A mostra inaugurarase no mes de agosto na planta alta do Edificio Arquivo e forma parte da programación de actividades do VIII Centenario REDACCIÓN / Betanzos A planta alta do Edificio Arquivo Liceo acollerá durante o mes de agosto unha mostra fotográfica que percorre a historia do fútbol en Betanzos e das danzas gremiais. Os artífices desta exposición son os betanceiros Ton Pena e Moncho Presedo, coñecidos por teren organizado xa varias mostras retrospectivas vencelladas tanto ao deporte como á historia de Betanzos e as súas xentes. Nesta nova exposición que están a preparar exhibiranse unas 1.500 fotografías de fútbol e 500 relacionadas coa historia das danzas gremiais. Por diante queda moito traballo de selección, identificación e preparativos que ambos os dous asumen con moitas ganas: "os dous estamos xubilados e temos tempo para emprender esta iniciativa na que xa levamos tempo pensando", explicaron.

Dous séculos de fútbol e de danzas gremiais No que respecta ás fotos de fútbol, a mostra percorrerá os séculos XX e XXI e abrangue tanto ao Brigantium (hoxe Betanzos CF) como a outros equipos locais de fútbol sala ou de peñas. A foto máis antiga de que dispoñen data do ano 1909, aproximadamente, e ten como protagonista ao cineasta betanceiro Ricardo Núñez. A mostra completarase con recortes de prensa, copias de documentos curiosos e anécdotas relacionadas con este deporte

Moncho Presedo e Ton Pena no campo de fútbol do Carregal /ARUME de fonda tradición na historia betanceira. No que se refire ás danzas gremiais a foto máis antiga que conservan data do ano 1910. Boa parte do arquivo fotográfico das danzas pertence a Ton Pena, Presidente e fundador da agrupación Xóvenes do Pobo grupo que leva bailando durante décadas a danza dos mariñeiros baixo a súa dirección. Hai uns anos recuperou tamén a danza dos labradores coa creación dun grupo infantil: "conservo fotografías tanto de meu bisavó como de meu avó, coñecidos como os "Migueliños", que foron os que me transmitiron a paixón polas danzas", dixo Ton Pena. A mostra, probablemente a primeira en Betanzos sobre esta temática, tratará de reflectir a historia das catro danzas gremiais: mariñeiros, labradores, xastres e zapateiros. Todas as persoas que desexen aportar material gráfico para a

mostra poden informarse e contactar a través de whatsapp no teléfono 629419143 ou por correo electrónico: jrpresedo@gmail.com.

Traballos anteriores Tanto Ton como Moncho teñen experiencia previas na organización de mostras deste tipo. Ton Pena organizara nos anos 2000, 2002 e 2004 exposicións fotográficas sobre a historia do fútbol e ambos os dous organizaron en 2014 unha ampla mostra de máis de 2.000 fotografías sobre a historia de Betanzos e as súas xentes nas que, precisamente, non había nin fútbol nin danzas. De aí a súa intención de recoller neste novo proxecto estes dous ámbitos que forman parte tamén da historia local e que se inclúe na programación do VIII Centenario. Ambos os dous agradecen a colaboración prestada polo Arquivo Municipal e polo Concello de Betanzos.

A Asociación pola igualdade e a coeducación, Apico, organizou no Espazo Xove un curso de limpeza de hoteis REDACCIÓN / Betanzos A Asociación pola igualdade e a coeducación "Apico" entregou os diplomas aos alumnos e alumnas que participaron nun curso formativo de limpeza de hoteis organizado pola entidade co patrocinio de CaixaBank. O curso impartiuse no Espazo Xove de Betanzos e tivo

As alumnas e alumnos do curso recibiron os diplomas no Espazo Xove unha duración de 80 horas, nas que se ofreceu formación teórica e práctica. As alumnas

e alumnos realizaron as prácticas en hoteis e restaurantes de Betanzos.

PUBLI-REPORTAXE

BETANZOS e a súa comarca · Xaneiro 2019

11 Bc

PATRICIA BADÍA MARTÍN, GERONTÓLOGA DE BADÍA ASISTENCIAL:

"En esta profesión trabajas con la vida de las personas y es fundamental tener una buena formación" Patricia Badía es una joven emprendedora que después de casi cinco años trabajando en centros geriátricos ha decidido crear su propia empresa de atención a personas mayores y/o dependientes: "Badía Asistencial". De este modo, Patricia pone al servicio de sus usuarias y usuarios su formación y experiencia para contribuir al bienestar de personas mayores o dependientes que necesitan ayuda para desenvolver su vida diaria.

Patricia es Técnico en Atención a personas en situación de dependencia y a través de Badía Asistencial ofrece apoyo en las actividades de la vida diaria como el aseo e higiene personal, alimentación, control y toma de medicación, así como acompañamiento en el domicilio, en hospitales y residencias o la atención a usuarios encamados. -¿Qué le ha hecho decidirse a crear una empresa de servicio de ayuda a domicilio? -Cuando trabajas durante años en residencias y te gusta tu profesión, como es mi caso, lo pasas mal cuando te das cuenta de que las rutinas de trabajo no te permiten dedicar a los usarios el tiempo que de verdad necesitan. Por eso decidí montar mi propia empresa y poder gestionar de otro modo esa ayuda

que necesitan los mayores o las personas dependientes. El servicio que ofrecemos es integral y muy personalizado, no se basa en protocolos establecidos, se adapta a las circunstancias de cada persona y eso es lo que nos diferencia de un centro geriátrico, por ejemplo. Nosotros no sólo aportamos un servicio asistencial sino que desarrollamos un papel biopsicosocial: observamos la conducta de las personas que atendemos, posibles alteraciones o cambios, tratamos de evitar sentimientos de soledad... y procuramos que nos sientan como uno más de la casa. -¿Qué cualidades hay que tener para trabajar con personas mayores y/o dependientes? -Hay que ser muy constante, paciente, positiva y muy optimista porque puedes encontrarte con situaciones o momentos estresan-

tes, sobre todo cuando atiendes a personas con demencias o trastornos neurológicos, por ejemplo. Ante momentos de estrés hay que saber mantener la calma y transmitir positividad y tranquilidad. Ser cariñosa y empática. Si no tienes empatía y no eres capaz de ponerte en el lugar de la otra persona no puedes realizar bien tu trabajo. A veces es duro y te encuentras situaciones complicadas y estresantes pero cuando llego a casa después de un día difícil lo primero que me digo es "hoy he ayudado a una persona que me necesitaba". -En el ámbito de la ayuda a domicilio y la atención a personas mayores existe un gran intrusismo profesional. -Sí, la verdad es que sí. Hay mucha gente que se dedica al cuidado de mayores sin tener la formación adecuada y no sólo es competen-

Patricia Badía Martín / FOTO ARUME cia desleal para empresas como la mía sino que puede llegar a suponer un riesgo para los usuarios. Hay que tener en cuenta que trabajamos con la vida de personas y es imprescindible tener una buena formación para poder atender sus necesidades de una manera adecuada. Evidentemente no podemos competir en precio con personas no profesionales que se dedican a prestar estos servicios ya que nosotros tenemos que pagar impuestos, contratar seguros y afrontar una serie de gastos y requisitos legales que esas personas no cumplen. Además, contratando una empresa como Badía Asistencial, la confi-

dencialidad está garantizada mediante un contrato por escrito y las familias pueden beneficiarse de las ayudas que puedan corresponderles a través de la Ley de Dependencia ya que presentando facturas pueden acceder a bonificaciones. Pero al margen de todo esto, creo que es muy importante p a ra l a s fa m i l i a s s a b e r q u e mediante una empresa especializada la profesionalidad está garantizada. Patricia Badía es una persona luchadora, trabajadora, emprendedora y muy profesional. Adora su trabajo y sabe muy bien ganarse el cariño de los usuarios y usuarias a los que ayuda cada día.

1 2 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Xaneiro 2019

O Encontro de Teatro Afeccionado de Betanzos celebra a súa décima edición A Agrupación Teatral Mariñán estreará para a ocasión a obra "Insaniam" e organiza unha exposición retrospectiva REDACCIÓN / Betanzos A Aula de Cultura Xulio Cuns acollerá durante os sábados do mes de febreiro as representacións do Encontro de Teatro Afeccionado de Betanzos que este ano chega á súa décima edición. Para conmemorar esta efeméride, a Agrupación Teatral Mariñán, organizadora do evento xunto co Concello de Betanzos, pechará o ciclo coa estrea da súa obra "Insaniam", unha comedia negra para maiores de doce anos. Ademais, como actividade complementaria á celebración do décimo aniversario do evento, prepraran unha exposición retrospectiva con fotografías dos carteis e de actuacións dos grupos das edicións anteriores.

Catro comedias A décima edición do Encontro de Teatro Afeccionado de Betanzos porá en escea catro comedias que se representarán os sábados do mes de febreiro a partir das 20.00 horas na Aula de Cultura Xulio Cuns.

A entrada é de balde ata completar o aforo da sala. O festival arrinca o día 2 de febreiro coa representación de "Un fiambre, unha rosca e un cancán", pola compañía A.C. Faíscas de Arteixo. Trátase dunha comedia "á francesa" de 70 minutos de duración apta para todos os públicos. O sábado día 9 a compañía viguesa Allegro Teatro representará "Año 0 Antes de Cristo", unha comedia "divina" de 90 minutos de duración para maiores de 12 anos. O sábado 16 será a quenda de Gargallada Teatro, de O Barco de Valdeorras, que porá en escea "O xogo de Versalles", unha comedia de 65 minutos para todos os públicos. Por último, pechará o encontro, a Agrupación Teatral Mariñán, organizadora do evento, coa estrea de "Insaniam", unha comedia negra de 60 minutos de duración orientada a maiores de 12 anos. Para obter máis información sobre as compañías participantes e as representacións poden consultar o blog: agrupacionteatralmarinan. blogspot.com.es ou a páxina web www.betanzos.net

PRAZA DO CAMPO

A Xunta premia ao IES Francisco Aguiar polo proxecto "Ciencia en feminino. A muller na ciencia e a tecnoloxía" O recoñecemento enmárcase no V Concurso de traballos por proxectos na biblioteca escolar e ten asignada unha dotación económica de 2.000 euros REDACCIÓN / Betanzos O I E S F ra n c i s co Ag u i a r d e Betanzos acaba de recibir o recoñecemento da Consellería de Educación, Universidade e Formación Profesional pola súa iniciativa "Ciencia en feminino. A muller na ciencia e na tecnoloxía". Responsables do centro subliñaron que "esa foi unha das liñas de traballo do noso Proxecto de Formación Permanente do Profesorado que gravitou durante o curso 2017-2018 sobre as mulleres científicas", explicaron. E precisamente ese foi o tema monográfico tamén da VII Semana da Ciencia e da Tecnoloxía. O centro felicitou ao alumnado que participou nas actividades

programadas polo profesorado que levou adiante o proxecto e destacou a Chus Santamariña como coordinadora da liña de traballo de ciencias e a Carmen Suárez, dinamizadora da biblioteca. Tamén lembraron aos pioneiros que en 2012 idearon a primeira semana da ciencia, Mª Luisa Muíño e Juan Neira. O premio enmárcase no V Concurso de traballos por proxectos na biblioteca escolar que forma parte do Plan LÍA (Lectura, Información e Aprendizaxe) de bibliotecas escolares 2016-2020 da Xunta que busca propiciar metodoloxías activas e fomentar o traballo en equipo empregando os recursos da biblioteca. En concreto, o galardón outor-

gado ao centro betanceiro inclúese na modalidade de proxectos de carácter interdisciplinario ou proxectos documentais integrados, coordinados dende a biblioteca escolar. Como condición, deben participar nos proxectos un mínimo do 40% dos grupos existentes no centro. O premio ten unha contía asignada de 2.000 euros que deben destinarse á atención das necesidades da biblioteca escolar, especialmente no ámbito da información, tal e como especifican as bases do certame. Na provincia da Coruña foron premiados un total de cinco centros públicos e en Galicia foron dezasete os colexios e institutos galardoados.

Bolsas para titulados universitarios ou técnicos superiores en FP para realizar prácticas en asuntos da Unión Europea [ESPAZO XOVE DE BETANZOS - DIRECCIÓN XERAL DE XUVENTUDE, PARTICIPACIÓN E VOLUNTARIADO] A Fundación Galicia Europa abriu o prazo para a concesión de bolsas de formación, dirixidas a persoas cun título universitario ou cun título de técnico superior de formación profesional, para realizar prácticas en asuntos relacionados coa Unión Europea, tanto na súa sede de Santiago como na sede de Bruxelas. Bolsas: -Bolsas de formación en asuntos comunitarios desde unha perspectiva galega. -Bolsas de formación en comunicación das políticas comunitarias, das actividades da FGE e da participación galega en asuntos europeos. -Bolsas de prácticas de secretariado e apoio administrativo, con destino na oficina da FGE en Bruxelas. Requisitos: 1. Ter a nacionalidade española ou ser nacional dun Estado membro da Unión Europea. 2. Ser natural de Galicia, ser fillo/ filla de galegos ou acreditar, mediante empadroamento, resi-

dencia en Galicia polo menos desde os dous anos anteriores á publicación da convocatoria. 3. Posuír o título académico necesario ou acreditar o pagamento dos dereitos para a súa expedición. Os estudos conducentes á obtención do título deberán terse rematado dentro dos seis anos anteriores ao da publicación da convocatoria. a) Para as bolsas de formación en asuntos comunitarios desde unha perspectiva galega é necesario posuír un título universitario de grao, licenciado/a, enxeñeiro/a ou equivalente. b) Para as bolsas de formación en comunicación das políticas comunitarias, das actividades da FGE e da participación galega en

asuntos europeos, é necesario posuír un grao ou licenciatura en Xornalismo, Comunicación Audiovisual ou Publicidade e Relacións Públicas. c) Para as bolsas de prácticas de secretariado e apoio administrativo é necesario posuír un título de técnico superior de formación profesional na familia profesional de Administración e Xestión (Administración e Finanzas, Asistencia a Dirección ou Secretariado). Prazo ata o 20 de xaneiro de 2019. Máis información e asesoramento: Espazo Xove de Betanzos (horario de tarde) espazoxovebetanzos.xuventude@xunta.gal Tlf: 881880279

BETANZOS e a súa comarca · Xaneiro 2019

13 Bc

1 4 Bc

CONCURSO

BETANZOS e a súa comarca · Xaneiro 2019

COMO PARTICIPAR NO CONCURSO O IES Francisco Aguiar, en colaboración co Concello de Betanzos e coa Asociación de Comerciantes e Empresarios de Betanzos, Centro Comercial Aberto, ACEBE CCA, organiza un concurso con motivo da celebración do Oitavo Centenario do traslado da cidade no que poderán participar escolares e adultos de Betanzos e da comarca.

Foto 6 Sonia Vázquez Fernández

Foto 7 Roque Bouza Santiso

Foto 8 Celia Cernadas Cordido

O concurso ten como finalidade identificar e localizar, dentro do casco histórico de Betanzos, os distintos detalles arquitectónicos dunha trintena de imaxes que se irán publicando entre os meses de decembro e maio. Ademais, os participantes deberán respostar a seis preguntas relacionadas con outras tantas fotografías.

Mecanica - Entre decembro e maio publicaranse cada mes cinco fotografías de detalles de edificios do casco histórico de Betanzos. As imaxes publicaranse no periódico "Betanzos e a súa comarca", na páxina web do IES Francisco Aguiar e nun panel situado no Edificio Liceo. En total serán trinta fotografías. - Os concursantes deberán conseguir un díptico para poder participar. Os dípticos poderán atopalos no IES Francisco Aguiar, nos comercios colaboradores asociados a ACEBE CCA e no Edificio Liceo. - En cada díptico figura o espazo para identificar as trinta fotografías, un espazo para respostar as cinco preguntas, e un plano do casco histórico para localizar o edificio do que proceden as imaxes. - Os dípticos deberán depositarse cubertos coas respostas e os datos de contacto do concursante nas urnas que se colocarán no vestíbulo do IES Francisco Aguiar e no Edificio Liceo. O prazo para entregar os folletos será entre os días 20 e 24 de maio de 2019. O prazo remata ás 14.00 horas do día 24 de maio. - Os concursantes poderán incorporarse ao certame en calquera momento ao longo dos seis meses de duración xa que as fotografías estarán expostas de forma permanente na páxina web do IES Francisco Aguiar e poderán consultarse nos periódicos da hemeroteca de "Betanzos e a súa comarca" (www.comerciodebetanzos.com)

Premios: -

Foto 9 Ana Pérez Vila

Foto 10 José Manuel Rey

LOCALIZA NO TEU DÍPTICO, CORRECTAMENTE E CO MAIOR NÚMERO DE DETALLES POSIBLE, AS CINCO FOTOGRAFÍAS QUE APARECEN SOBRE ESTAS LIÑAS E RESPOSTA Á SEGUINTE PREGUNTA:

PREGUNTA Nº 2: A fotografía 10 forma parte dunha fonte inspirada nunha escultura francesa e inaugurada o 17 de novembro de 1867. A traída de augas foi proxectada polo enxeñeiro Pedro Vilar. Onde está o manancial do que procede a auga?

Haberá dúas categorías. Unha para escolares matriculados nos centros de ensino de Betanzos e outra para público en xeral. O primeiro premio para escolares consiste nunha tablet. O primeiro premio para o público en xeral consiste nun Acebecheque por valor de 100 euros para gastar nos comercios asociados a ACEBE CCA. Gañarán o concurso, nas respectivas categorías, os participantes que acerten a localización das trinta fotografías e que respondan correctamente as seis preguntas formuladas. En caso de empate, realizarase un sorteo entre os acertantes. No caso de que ninguén acerte todas as localizacións ou non resposte correctamente a todas as preguntas, considerarase vencedor/a quen consiga un maior número de acertos. En caso de empates, os premios outorgaranse por sorteo. As bases completas do concurso están incluidas nos dípticos e na páxina web do IES Francisco Aguiar.

BETANZOS e a súa comarca · Xaneiro 2019

1 5 Bc

III Xornadas do Cocido DO 11 DE XANEIRO AO 10 DE MARZO

Cocido simple: 16 €/ persoa [Cachola, lacón, orella, morro, panceta, costela, chourizo, patacas, grelos e garavanzos]

Cocido completo: 25 €/ persoa [Sopa de cocido, cachola, lacón, orella, morro, panceta, costela, chourizo, patacas, grelos e garavanzos, bebida (2 consumicións), pan, postre de ﬁlloas e orellas, café]

RESERVAS:

981 77 51 37

CARTA ◗

Arroz mariscado o con bogavante

◗

Carne asada

◗ Lomo

de bacalao feroe con costra de centolla

◗

Zamburiñas asadas

◗

Pulpo a la parrilla gratinado

◗

Brocheta de piña natural

◗

Salpicón especial de la casa

◗

Croca de ternera gallega

◗

Ensalada As Galeras

◗

Wok de verduritas salteadas

◗

Pizzas artesanas

◗

Raxo con patatas con salsa especial

◗

Tarta de queso, Tiramisú y otros postres de elaboración propia ...Etc.

COMIDA PARA LEVAR

1 6 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Xaneiro 2019

PRAZA DO CAMPO

O Concello ultima os preparativos da celebración do VIII Centenario do traslado da cidade Un reloxo colocado na Praza da Constitución conta os días que faltan para o 13 de febreiro, data na que se conmemora o VIII Centenario do traslado da cidade REDACCIÓN / Betanzos Betanzos prepárase para conmemorar o VIII Centenario do traslado da cidade dende Tiobre ata o seu actual emprazamento. Aínda que poucos datos trascenderon polo momento da programación que prepara o Concello para celebrar esta efeméride, os actos principais desenvolveranse o día 13 de febreiro, que será festivo local. "Queremos que este día sexa especial, con actos e actividades tanto pola mañá como pola tarde e ás que agardamos a maior participación posible dos betanceiros e betanceiras", dixo a alcaldesa, María Barral. Meses atrás, o Concello anunciou que a familia real foi convidada á conmemoración, sen que polo momento trascendese a súa posible presenza na cidade. O 13 de febreiro será o primeiro día de celebración dun programa que, subliñou Barral, "prolongarase durante todo o ano xa que toda a programación municipal terá como eixo o 800 aniversario". María Barral destacou que tanto a Feira Medieval como as festas de agosto ou as actividades gastronómicas se enmarcarán nesta celebración, así

Imaxe das ponentes que participaron na xornada de empoderamento da muller organizada polo Espazo Xove / FOTO ARUME

O Espazo Xove organizou unha xornada sobre o empoderamento da muller Participaron cinco destacadas mulleres que falaron sobre desigualdade, retos, loita e superación REDACCIÓN / Betanzos A alcaldesa, María Barral, e membros do equipo de goberno o día en que se inaugurou o reloxio na Praza da Constitución /PRENSA CONCELLO como xornadas específicas sobre historia, exposicións, actividades culturais, educativas e deportivas. Un dos lugares nos que se promocionará este centenario será na Feira Internacional de Turismo de Madrid, Fitur, á que Betanzos regresa tras dez anos cun stand propio no que se realizará unha presentación oficial dos actos. Sumaranse á celebración a Organización Nacional de Ciegos

ABANCA conta cunha oficina en Miami dende o mes de decembro O documento orixinal que autoriza a súa apertura foi entregado á alcaldesa para ser exposto no Concello REDACCIÓN / Betanzos ABANCA abriu hai aproximadamente un mes unha nova oficina en Miami, logo de ter recibido a pertinente autorización do máximo organismo que regula a banca en Estasdos Unidos. O actual Presidente de Honra da corporación, Javier Etcheverría de la Muela, foi quen se ocupou de realizar as xestións que permitiron á entidade poñer en funcionamento esta nova oficina. O documento orixinal foi entregado, enmarcado, á alcaldesa, María Barral, para que poida ser exposto no Concello. Javier E tc h eve r r í a , n o m e a d o F i l l o Adoptivo de Betanzos, quixo que este documento, no que figura o nome de Betanzos, xa que esta é a sede da corporación bancaria, estivese en mans do Concello dada a súa vinculación

Imaxe do documento que autoriza a apertura dunha oficina de ABANCA nos Estados Unidos coa cidade e a colaboración que habitualmente aporta esta entidade ás actividades que se promoven dende o Goberno Local.

(ONCE) que adicará o cupón do día 13 de febreiro ao VIII Centenario. Tamén Loterías del Estado estampará a imaxe do logotipo nos décimos dun dos seus sorteos do mes de febreiro. Ademais, entidades e colectivos locais achegaron propostas de actividades que se irán desenvolvendo ao longo do ano baixo o paraugas da conmemoración do 800 aniversario.

A asociación Arbe e Porta da Vila piden a ampliación da liña de atraque na Tolerancia REDACCIÓN / Betanzos A Asociación Amigos de los Ríos de Betanzos, Arbe, e Porta da Vila, retomaron de forma conxunta unha antiga petición de Arbe para que se amplíe a liña de atraque no paseo da Tolerancia, aproveitando as obras do novo paseo fluvial a Os Caneiros. A solicitude fora remitida en xullo de 2015 ao Concello e retomouse de novo ante a presentación do novo proxecto para a senda peonil aos Caneiros, enviando peticións tanto ao Concello como á Deputación da Coruña. As entidades propoñen ampliar a liña de atraque augas arriba do paseo actual cun novo pantalán que permita dispor novo lugar de embarque máis seguro que o actual debido a que durante a baixamar a rampa resulta escasa, ademais evitaríase a zona de pedras e fortes correntes que se forman xunto á Ponte Vella. Por outro lado, Arbe convoca aos seus socios e socias a unha asemblea que se celebrará o vindeiro venres 25 de xaneiro ás 20.15 horas no Salón Azul do Edificio Liceo.

O empoderamento da muller fronte á desigualdade foi o eixo central dunha xornada organizada polo Espazo Xove de Betanzos e promovida pola Dirección Xeral de Xuventude, Participación e Voluntariado que se celebrou o pasado 21 de decembro no Cine Alfonsetti e que contou coa participación de cinco mulleres que narraron as súas historias persoais de superación e loita. A ponencia estivo moderada pola xornalista Lucía Abarrategui, de Laboratorio de Radio. Sara Seoane, profesora do conservatorio profesional Joaquin Turina; Sandra Mosquera, Psicopedagoga en Educayuda e Educadora Social; Vanesa Saéz, exalumna do Colexio La Grande Obra de Atocha, que loita contra un cancro de mama; Mercedes Casanova, presidenta provincial de Cruz Vermella, e Jéssica Rey, responsable de márketing da Casa Grande de Xanceda, fixeron partícipe ao público das súas historias persoais e ofreceron o seu punto de vista sobre a igualdade e o empoderamento da muller. Á charla asistiron alumnos e alumnas de ESO e Bacharelato do CPR Plurilingüe Nuestra Señora del Carmen Atocha de Betanzos, que ao remate das intervencións protagonizaron unha animada quenda de preguntas.

Experiencias persoais A moderadora, Lucía Abarrategui, ofreceu ao inicio do debate datos extraídos do Informe de Desigualdade no que se reflicte que, ante a situación actual, tardariamos 108 anos en romper a desigualdade existente. Falou das diferencias salariais entre homes e mulleres, das diferencias entre as mulleres que ocupan as primeiras posicións en cargos políticos ou de relevancia en empresas, e subliñou que "a desigualdade é algo invisible ás veces e queda moito traballo por diante para revertir a situación". As vivencias persoais das prota-

gonistas foron o eixo central da xornada, exemplos de superación de retos, de loita, e a proba de que é posible superar as desigualdades. Jéssica Rey, responsable de márketing de Casa Grande de Xanceda destacou que na empresa o 60% do persoal son mulleres e que o 10% dos beneficios destínanse a responsabilidade social. Un exemplo, dixo, de que no eido empresarial é posible a igualdade e a xustiza social. A presidenta provincial de Cruz Vermella, Mercedes Casanova, destacou a necesidade de igualdade, equidade e empoderamento da muller e destacou que na súa experiencia como voluntaria, a maioría do voluntariado en Cruz Vermella está formado por mulleres e apelou á participación para facerse escoitar. Vanesa Saéz, ex alumna de Atocha, narrou a súa loita contra un cancro de mama con metástase ósea, unha enfermidade que se tornou crónica e sen cura. Falou do seu espíritu de superación e loita por vencer a enfermidade e o medo, das súas gañas de vivir e da súa forza de vontade, esforzo e paciencia. Vanesa lanzou unha mensaxe aos asistentes: "valorade o que tedes, cada día, cada momento é importante". Sandra Mosquera superou as barreiras da súa parálise cerebral e foi superando obstáculos ao longo da vida ata chegar ao que hoxe é: psicopedagoga e educadora social: "para min a palabra imposible non existe" e destacou que "se é difícil sendo muller, se ademais tes un problema como o meu todo se fai máis complicado, pero non imposible", dixo. Sara Seoane, profesora de saxofón no conservatorio profesional Joaquín Turina de Madrid recordou como durante anos foi a única muller que tocaba o saxofón pero destacou que co tempo as barreiras vanse rompendo. Todas coincidiron en destacar que son as novas xeracións teñen un papel destacado na loita contra as desigualdades.

PRAZA DO CAMPO

BETANZOS e a súa comarca · Xaneiro 2019

1 7 Bc

Betanzos pecha a programación de Nadal coa celebración da Cabalgata Teatro e cine en familia, concertos, obradoiros de conciliación, festivais e festas infantís foron algunhas das propostas de lecer que se celebraron na cidade REDACCIÓN / Betanzos A programación de Nadal organizada polo Concello de Betanzos en colaboración con entidades e asociacións da localidade chegou á súa fin o pasado 5 de xaneiro coa tradicional Cabalgata de Reis. Melchor, Gaspar e Baltasar percorreron nas súas carrozas as principais rúas da cidade acompañados de músicos e dun grupo de animación. Tras completar a ruta ofreceron unha recepción aos nenos e nenas no Edificio Liceo. Foron máis de medio cento de persoas as que participaron na Cabalgata entre voluntarios de Protección Civil, Policía Local, Cruz Vermella, e

as comitivas que desfilaron. Xa antes de que os escolares comezasen as vacacións realizáronse diferentes obradoiros nos centros educativos e os máis pequenos recibiron a visita de Papá Noel e dos Reis Magos. No periodo en q u e o s m á i s pequenos estiveron de vacacións de Nadal programouse un amplo conxunto de actividades de lecer tanto para nenos como para maiores: un ciclo de teatro e outro de cinema en familia con representacións na Aula de Cultura Xulio Cuns e proxeccións no Cine Alfonsetti, festas de Nadal nos centros sociais coa visita de Papa Noel e os Reis Magos, unha festa infantil con inchables nas pistas polide-

portivas do Carregal, un baile para a terceira idade, etc. Houbo tamén exposicións, concertos, concursos, obradoiros para nenos e para adultos e un campamento de conciliación que se desenvolveu entre o 26 de decembro e o 4 de xaneiro para nenos e nenas de entre 3 e 12 anos. Estas actividades complementáronse coas organizadas por entidades como a Asociación de Comercio, hostalería e servizos do casco histórico que programou diversos eventos na zona monumental. Tamén se organizou un concurso de cartas aos Reis Magos para escolares por terceiro ano consecutivo.

Imaxes da Cabalgata de Reis que se celebrou o 5 de xaneiro / ARUME

Belén Móbil do Liceo O Belén electromecánico inaugurado o pasado 9 de decembro poderá visitarse ata o día 13 de xaneiro na planta alta do Edificio Arquivo Liceo en horario de mañá e tarde. Ademais das representacións diarias que serán durante o hora-

rio de apertura do Liceo, de 10:00 a 13:00 e de 18:00 a 20:30 horas nos días laborables e os sábados de 11:00 a 14:00 horas, os colectivos que desexen concertar unha visita de grupo ou fóra deste horario poden facelo chamando ao teléfono 609691692. As representacións duran aproximadamente corenta minutos e narran pasaxes do nacemento de Xesús nun ton ameno e divertido.

18 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Xaneiro 2019

COMARCA

P A D ER N E Paderne organiza o 28 de xaneiro un obradoiro formativo sobre aforro de luz no fogar REDACCIÓN / Paderne O vindeiro 28 de xaneiro a Casa do Concello de Paderne acollerá un obradoiro formativo sobre o aforro enerxético no fogar. A cita será ás 19.30 horas e no taller explicarase aos asistentes a comprender a factura da luz e optimizala segundo as necesidades de cada familia. Tamén se ofrecerán diferentes opcións para realizar pequenos cambios nas vivendas que permitan un aforro no consumo e pautas de comportamento que posibiliten ese aforro. Ademais falarase do bono social e doutras axudas relacionadas. As persoas interesadas en participar terán ata o día 27 de xaneiro para inscribirse na oficina municipal de servizos sociais. O aforo está limitado a 20 persoas.

O Concello organiza unha viaxe de catro días a Salamanca Será entre os días 1 e 5 de abril e o prazo de reserva de praza remata a finais do mes de xaneiro REDACCIÓN / Paderne O s ve c i ñ o s e ve c i ñ a s d e Paderne poderán participar nunha excursión a Salamanca que organizará o Concello entre os días 1 e 5 de abril. O prazo para facer a reserva de praza estará aberto ata finais do mes de xaneiro. A viaxe inclúe as visitas a Alba de Tormes, Salamanca, Miranda do Douro, con paseo en barco, parada no Valle del Águila par asistir a unha exhibición de aves rapaces e degustación de viños de Oporto, visita a Alberca e Toro, e ao seu Museo do Viño. O prezo é de 348 euros por persoa nos que se inclúe a viaxe, a estancia en hotel de

catro estrelas, as visitas con guía especializado e as actividades programadas. As persoas interesadas en asistir á excursión deberán comunicarse co Concello antes de que remate o mes de xaneiro e aboar 100 euros en concepto de reserva de praza. O importe restante pagarase entre os días 25 de febreiro e 4 de marzo. As persoas que desexen habitación individual deberán aboar un incremento de 24 euros por noite. Para obter máis información sobre o programa completo da excursión ou para facer a reserva de praza poden contactar coa Oficina Municipal de Información Xuvenil do Concello.

Foto de grupo dos participantes na actividade de orientación acompañados do alcalde de Paderne, César Longo

Escolares de Paderne participan nunha actividade de orientación REDACCIÓN / Paderne Nenos e nenas de Paderne participaron o pasado 26 de decembro nunha actividade de orientación incluída dentro do programa municipal de actividades extraescolares. Tras recibir as correspondentes instruccións para o manexo

da brúxula, dos mapas e balizas, os participantes saíron dende Casa de Sixto a explorar por grupos as zonas cercanas no entorno do lugar de Sas. Este tipo de actividades relacionadas coa natureza desenvólvense dende o pasado mes de novembro con periodicidade mensual.

Paderne festexou o Nadal cun concerto, unha festa infantil e a Cabalgata de Reis REDACCIÓN / Paderne Os nenos e nenas das escolas de Educación Infantil de Paderne e os menores de tres anos do municipio foron os protagonistas da Festa de Nadal que o Concello organizou o pasado 19 de decembro nas dependencias do Centro de Maiores. A festa comezou coa actuación de Duende Sico. Houbo talleres e animación musical como anticipo á agardada visita de Papá Noel que viña a re co l l e r a s c a r t a s q u e o s p e q u e n o s e s c r i b i ra n p a ra pedirlle os seus agasallos de Nadal. O a l c a l d e , C é s a r L o n g o, tamén quixo compartir cos

O alcalde, César Longo, participou nunha xornada de colaboración entre o GALP Golfo Ártabro Norte o GALP A Mariña-Ortegal O alcalde, César Longo, acompañou aos escolares de infantil e ás mestras durante a celebración da festa de Nadal nenos e nenas e coas súas familias esta xornada que viviron con moita ilusión. Outro dos momentos importantes do Nadal en Paderne foi o tradicional Concerto de Nadal que xa se converteu nun clásico destas datas no municipio. O público encheu o salón de

O público encheu o salón de Plenos do Concello para asistir ao tradicional concerto de Nadal de Mijail Moriatov

Plenos da Casa Consistorial para desfrutar do repertorio do músico Mijail Moriatov no que recollía tanto música clásica como contemporánea. Ao concerto asistiu tamén o alcalde, César Longo, xunto co equipo de goberno. O peche ás actividades de Nadal foi o 4 de xaneiro coa visita dos Reis Magos, que foron recibidos polo alcalde no Concello antes de iniciar o seu percorrido en coche polas d i f e re n t e s p a r ro q u i a s d o municipio ao longo da tarde. Finalmente, as súas Maxestades recibiron aos nenos e nenas no Pavillón Polideportivo de Viñas, onde agardaban a súa chegada entretidos con actuacións e actividades varias. Ademais, realizouse a entrega dos premios dos concursos de debuxo e de redacción convocados polo Concello para estas datas.

Os GALP do Golfo Ártabro e A Mariña-Ortegal impulsan o proxecto "Galicia Norte, Mares de Experiencias" REDACCIÓN / Paderne O alcalde de Paderne e Vicepresidente do GALP Golfo Ártabro Norte, César Longo, presidiu, xunto co Vicepresidente do GALP A Mariña-Ortegal, Alfredo Llano García, o acto de presentación das accións desenvolvidas no proxecto de colaboración entre ambas as dúas entidades. No encontro, que se desenvolveu en Viveiro, participaron tamén o Concelleiro do Mar de Viveiro, Jesús Fernández Fernández e a Directora Xeral de Desenvolvemento Pesqueiro, Susana Rodríguez Carballo. Os GALP do Golfo Ártabro e A Mariña-Ortegal presentaron as

propostas do proxecto conxunto "Galicia Norte, Mares de Experiencias" co que se procura impulsar o turismo mariñeiro como dinamizador da economía. Entre as medidas adoptadas están a creación de 10 itinerarios turísticos ligados ás empresas e entidades que ofrecen servizos turísticos relacionados co mar. Tamén se propuxeron obradoiros demostrativos dos oficios vinculados coa tradición mariñeira e presentouse unha produción audiovisual promocional como ferramenta divulgativa para toda a poboación. O encontro pechou coa entrega de diplomas ós gañadores e participantes no programa de produción audiovisual.

COMARCA

BETANZOS e a súa comarca · Xaneiro 2019

1 9 Bc

C OIRÓS

C OMARC A

Coirós homenaxea a Aurora López Sánchez, que acaba de cumprir 102 anos

Promabe explica a sus socios el proyecto de la Xunta para compensar a los propietarios de fincas afectadas por la normativa de distancias

REDACCIÓN /Coirós Aurora López Sánchez, coñecida como Aurora de Cabana, cumpriu o pasado 3 de xaneiro 102 anos e con motivo desta celebración o alcalde de Coirós, Francisco Quintela, acudiu ao seu domicilio para felicitala en nome do Concello e agasallala cun ramo de flores e unha caixa de bombóns. Aurora de Cabana naceu en Recebés, en Santa María de Ois, o 3 de xaneiro de 1917 e casou

con José Cabanas Cal, veciño da parroquia de Santiago de Ois. Traballou na casa e no campo e rexentou unha taberna xunto co seu marido na mesma casa onde vive, cerca da Casa Consistorial de Coirós. Tivo tres fillos, sete netos e tres bisnetos. Dos once irmáns que foron sobreviven cinco. Aurora mantén un bo estado de saúde e ata hai pouco coidaba o xardín e pasaba a escoba todos os días á beirarrúa de diante da súa casa, como ela

REDACCIÓN /Comarca

Aurora López Sánchez recibiu a visita do alcalde de Coirós, Francisco Quintela, con motivo da celebración do seu 102 aniversario mesma contou. Segue vivindo na casa de Cabana xunto cunha das súas fillas e o seu xenro.

Contou tamén que unha das súas tías chegou ata os 105 anos.

O alcalde de Coirós, Francisco Quintela, xunto aos beneficiarios das axudas municipais a estudantes de diferentes niveis educativos

O Concello entregou case 9.000 euros en becas a 39 estudantes do municipio REDACCIÓN /Coirós O alcalde de Coirós, Francisco Quintela, entregou o pasad o 2 8 d e d e ce m b ro c a s e 9.000 euros en becas e axudas ao transporte a un total de 39 estudantes do municipio de diferentes niveis educativos. E n co n c re to, o Co n ce l l o entregou 9 becas ao estudio para outros tantos estudantes de educación infantil e 30 axudas para universitarios e outras ensinanzas.

ENSINANZA MUSICAL Preparación das probas de acceso ao conservatorio. Linguaxe musical. Reforzo ás ensinanzas oficiais. Agrupacións musicais: pop, jazz e rock. Iniciación ao jazz. Música moderna e armonía. Historia da música.

658 555 161 Rúa do Castro, 15 BETANZOS escolademusicaclave@outlook.es

A cantidade destinada neste curso foi de 8.800 euros procedentes na súa totalidade dos presupostos municipais. No acto de entrega das axudas, Quintela dirixiuse ao alumnado presente na sala e destacou "o importante esforzo que realizan as vosas familias para que poidades estudiar, un esforzo que se compensa cos vosos resultados académicos que vos permitirán unha mellor promoción profesional e que redundarán nun Coirós cun mellor futuro", dixo.

ESPECIALIDADES INSTRUMENTAIS Frauta, clarinete, saxofón, trombón, violín, guitarra clásica e guitarra eléctrica, piano e canto.

MÉTODO MAGO DIAPASÓN PARA NENOS DENDE OS 6 MESES ATA OS 7 ANOS Un xeito diferente de ensinar música

A conselleria de Medio Ambiente, Ágeles Vázquez, recibiu o alcalde de Coirós, Francisco Quintela, no seu despacho en Santiago

Quintela analiza coa conselleira de Medio Ambiente a situación urbanística de Coirós REDACCIÓN /Coirós A conselleira de Medio Ambiente, Territorio e Vivenda, Ángeles Vázquez, mantivo unha xuntanza co alcalde de Coirós, Francisco Quintela, para analizar a situación urbanística actual do municipio coa finalidade de estudar as posibilidades de desenvolvemento urbanístico do concello. Quintela expuxo á conselleira a necesidade de levar a cabo unha modificación da normativa urba-

nística que rexe na actualidade no municipio para adaptala á realidade municipal. A conselleira de Medio Ambiente trasladoulle ao alcalde a colaboración técnica dos representantes e técnicos da Dirección Xeral de Ordenación do Territorio e Urbanismo para artellar a ferramenta urbanística que permita ao Concello de Coirós mellorar os usos do solo e facilitar os proxectos que garantan o desenvolvemento económico e social do municipio.

La Asociación de Madereros de Betanzos, Promabe, explicó a sus asociados que la Xunta de Galicia tiene en proyecto tratar de compensar economicamente a los propietarios de aquellas fincas que se han visto afectadas por la normativa sobre distancias. Responsables de la entidad anunciaron que se estudia que estas parcelas puedan destinarse además a pastos y frutales. Según explicó la directiva de Promabe "la intención de las instituciones con la nueva normativa en vigor y que ya se cumple desde hace años en otros países de la Unión Europea es mitigar el efecto de los incendios y, evidentemente algo tendremos que modifiar entre todos porque realmente se ve que muchas plantaciones están incluso en las cunetas de las carreteras", dijeron. Por otro lado, comentaron q u e t ra s e l co m i e n zo d e l nuevo año, el colectivo mantiene los precios de la madera para los socios y socias que habían sido aprobados en mayo del pasado año y anunciaron una próxima subida del precio para el pino que irán concretando en las próximas asambleas. Al mismo tiempo recuerdan a sus socios y socias que disponen de una amplia base de datos de montes y fincas para aquellas personas que puedan estar interesadas en comprar o en vender. Para más información pueden pasar por su oficina, en el edificio de la Pescadería, o bien llamar a los teléfonos 981771658 ó 603677503 o a través de la página web: www. promabe.com.

20 B c

BETANZOS e a súa comarca · Xaneiro 2019

COMARCA

B ER G O N D O

O Concello entregará 5.000 euros en axudas a deportistas Este programa municipal beneficiará a un total de 15 persoas que poden recibir ata un máximo de 500 euros REDACCIÓN / Bergondo O Concello de Bergondo acordou aportar ata un máximo de 500 euros por persoa aos 15 beneficiarios do programa municipal de becas orientado a deportistas individuais. O Goberno Local destinará case 5.000 euros a esta liña de axudas que están orientadas a contribuir ao financiamento de gastos de desprazam e n to s á s co m p e t i c i ó n s , aloxamento, mantemento do portal web do deportista ou á adquisición de material e roupa deportiva, entre outros gastos subvencionables

correspondentes ao ano 2018. Cada un dos deportistas que solicitou a subvención e xustificou correctamente a contía destes gastos incluidos na convocatoria obterá unha puntuación e será esta a que determine a contía que recibirá como axuda e que será como máximo de 500 euros por persoa. O obxectivo do Concello a través desta nova liña de becas ao deporte é "fomentar e incentivar a práctica deportiva, ao tempo que apoiamos o esforzo e a adicación dos deportistas bergondeses", subliñou a alcaldesa, Alejandra Pérez.

Bergondo dota de iluminación Led un tramo da N-VI no Espíritu Santo REDACCIÓN / Bergondo O tramo da N-VI entre o Espíritu Santo e a entrada á estrada de Armuño acaba de estrear nova iluminación Led. O Concello de Bergondo sustituiu as antigas lmápadas de vapor de sodio polas novas luminarias e instalou tamén este sistema de iluminación nun treito que anteriormente non contaba con alumeado público. En total sustituíronse as lámpadas en seis puntos e instaláronse catro novos coa finalidade de mellorar a seguridade viaria e aforrar no consumo eléctrico xa que as novas luminarias dispoñen de tecnoloxía led de alta eficiencia. O investimento total ascendeu a 40.000 euros.

A Xunta organiza un novo encontro de correspondentes xuvenís en Gandarío Será entre os días 18 e 20 de xaneiro e reunirá a preto de 300 mozos e mozas de entre 14 e 20 anos de toda Galicia REDACCIÓN / Bergondo O albergue de Gandarío acollerá entre os días 18 e 20 de xaneiro un novo encontro de correspondentes xuvenís no que se darán cita ao redor de 300 mozas e mozos de toda Galicia, con idades comprendidas entre os 14 e os 20 anos. Así o anunciou a directora xeral de Xuventude, Participación e Voluntariado, Cristina Pichel, durante a súa recente visita ás instalacións do complexo xuvenil As Mariñas, composto polo albergue de Marina Española e o de Gandarío. O encontro está orientado a

potenciar as habilidades comunicativas e sociais dos asistentes, favorecer a asunción de responsabilidades e transmitir valores como a solidariedade, a participación entre iguais e o liderado. Ademais, durante a súa visita, Cristina Pichel comprobou as obras de reforma que se levaron a cabo nas instalacións. e que afectaron ao vestiario feminino que dá servizo a dous pavillóns. Nestas obras, a Xunta investiu ao redor de 50.000 euros, un importe que se suma aos 240.000 que se destinaron nos dous últimos anos para mellorar a accesibilidade ou o equipamento específico.

C URTIS

Curtis conxela os impostos e taxas municipais por sexto ano consecutivo Os orzamentos recollen unha suba salarial do 2,25% para os traballadores municipais e a conxelación do soldo do alcalde Un grupo de mozos e mozas nas instalacións da casa da mocidade

A Casa da Mocidade estréase cunha actividade de participación xuvenil REDACCIÓN / Bergondo A Casa da Mocidade do Concello de Bergondo acolleu durante o pasado Nadal a súa primeira actividade logo da súa apertura. Na estrea das novas instalacións, un grupo de 14 mozas e mozos de entre 16 e 30 anos de idade participaron na actividade "Aprende participando, decide aprendendo", na que se afondou sobre a xestión de proxectos de participación xuvenil. As novas instalacións están destinadas ao desenvolvemento de actividades orientadas para a xente nova do municipio. Dispón dunha sala

dotada de mobiliario e aseos. Proximamente o Concello irá definindo os usos que se lle darán a este novo espazo en colaboración tanto coa mocidade do municipio como das Anpas e dos escolares, que xa foron informados sobre as posibilidades que ofrecen as instalacións. Con esta estrea, queda case rematado o complexo deportivo e xuvenil que o Concello ubicou en San Cidre, no que se inclúe a Casa da Cultura, o campo de herba artificial e a pista deportiva cuberta para a que están previstas obras de acondicionamento e de renovación do firme, previsiblemente de cara á primavera.

REDACCIÓN / Curtis Os orzamentos municipais de Curtis para o ano 2019 recollen, por sexto ano consecutivo a conxelación dos impostos e taxas municipais, entre eles o servizo de recollida de lixo, o de axuda no fogar, as instalacións deportivas e as actividades municipais, así como a venda ambulante e mercados. O Concello asumirá de novo a suba do IPC dos recibos de auga e depuración para que ésta non repercuta nos veciños. Por outro lado, o orzamento municipal para 2019 será de algo máis de 4,5 millóns de euros, o que supón un incremento do 3,27% con respecto ás contas do ano 2018. O goberno local, ademais, anunciou que manterá as bonificacións máximas do IBI ás explotacións gandeiras e agrícolas e ás familias numerosas que foran aprobadas en 2016 e mantén as bonificacións no imposto do ICIO sobre a construción, instalacións e obras, co fin de incentivar a instalación de empresas no municipio. Case o 20% dos presupostos estará destinado a investimento e

recolle melloras na rede viaria, en alumeado público e en programas de asistencia social primaria. A partida destinada a políticas sociais supón o 32% do orzamento.

Suba salarial O documento orzamentario recolle tamén unha suba salarial para os traballadores municipais do 2,25%, que se corresponde co acordo acadado entre os sindicatos e o Goberno Central o pasado mes de marzo e que se aplicará unha vez aprobada a Lei dos Presupostos Xerais do Estado. Por outro lado, o salario do alcalde conxelarase por sexto ano consecutivo, polo que, tal e como explicaron fontes municipais, cobrará a mesma cantidade que en 2013, 34.147 euros. Tamén se conxelará a outra adicación exclusiva, a do primeiro tenente de alcalde, Antonio Fraga, de case 34.000 euros. Caínzos destacou que as contas do Concello están saneadas "con débeda cero desde o ano 2014" e subliñou as "boas perspectivas económicas locais", dixo.

O Concello nomea a Beatriz Remeseiro López Embaixadora de Curtis REDACCIÓN / Curtis Beatriz Remeseiro López será a próxima Embaixadora do Concello de Curtis en recoñecemento á súa traxectoria profesional como investigadora e divulgadora tanto no ámbito nacional como internacional. Esta é unha das distincións máis destacadas que concede o Concello de Curtis á cidadanía e busca así homenaxear a veciños e veciñas que sexan referentes e que representen o talento dos curtienses. O Goberno Local define a Beatriz Remeseiro López como "unha muller estudosa, traballadora, tenaz e brillante, que manexa varios idiomas e que desenvolveu, pese á súa mocidade, numerosos traballos de investigación, divulgación e colaboración". Levou a cabo importantes colaboracións con investigadores universitarios en España e en Portugal, Austria e Reino Unido. Participou en varios proxectos de I+D+I e en comités científicos e ten publicado máis de 40 traballos en congresos internacionais e nacionais, e publicou dez artigos científicos en revistas de impacto. Ao longo da súa carreira foi merecedora de varios premios e becas, o último foi o Premio Gradiant á mellor tese doutoral aplicada ao sector TIC.

ENTREVISTA

BETANZOS e a súa comarca · Xaneiro 2019

21 Bc

El músico e investigador betanceiro Javier Ares Yebra continúa su exitosa carrera. Tras haber recibido el Premio Extraordinario de Doctorado y Mención Internacional por su pionera tesis sobre el filósofo y musicólogo ruso Pierre Souvtchinsky y sus conexiones con Igor Stravinsky, continuará sus estudios sobre el músico en Basilea con una beca de la Fundación Paul Sacher. Además, actuará en Basilea y en el Deptford Town Hall de Londres, entre otros retos inmediatos.

FOTO ARUME

Javier Ares Yebra, músico e investigador

"La cultura da frutos, tal vez no a corto plazo, pero los frutos de la cultura modifican las condiciones de una sociedad".

"Reivindico el arte como espacio de contrahegemonía, de libertad de expresión y de transformación" ISABEL SOUTO / Betanzos La carrera del músico e investigador betanceiro Javier Ares Yebra sigue su trayectoria ascendente. Acaba de regresar de Buenos Aires, donde ha establecido su residencia desde que hace tres años se instaló en la capital argentina en una estancia de investigación. Ares Yebra es Doctor en Investigación en Comunicación por la Universidad de Vigo, Máster en Investigación en Comunicación por la Universidad de Vigo y Licenciado en Comunicación Audiovisual por la Universidad Rey Juan Carlos de Madrid y Licenciado en Guitarra Clásica por el Conservatorio Superior de Música de A Coruña con Premio Extraordinario Fin de Carrera. Ha pasado unos días en su ciudad natal antes de emprender viaje a Basilea, donde permanecerá unos meses en una estancia de investigación financiada por la Fundación Paul Sacher. -Acaban de distinguirle con el Premio Extraordinario de Doctorado por su tesis sobre Souvtchinsky, habrá sido una gran alegría. -Después de cuatro años de investigación, que se reconozca una tesis como la mía es bastante particular, ha sido una gran alegría. Estoy contento, agradecido y sorprendido por acabar con la máxima puntuación de todas las especialidades. Es el primer reconocimiento a este trabajo y además me llega en medio de la gira. -Está inmerso en varios proyectos profesionales muy inmediatos. ¿Qué le espera en los próximos meses? -La Fundación Paul Sacher va a financiarme un proyecto de investigación en Basilea para trabajar en la colección Stravinsky que posee. Para un músico como yo es como un sueño, es ponerte en contacto con las fuentes primarias de investigación de la música contemporánea. Este traslado eventual de mi residencia en Buenos Aires a Basilea coincidirá también con mi debut concertístico en Suiza, el 22 de febrero en Basilea, y en Londres, el 27 de febrero en el Deptford Town Hall. En ambas actuaciones estrenaré un repertorio seleccionado para la ocasión. Además coincide con el reciente estreno de la página web que está funcionando muy bien. -¿Cómo afronta estos nuevos retos? -Con los típicos nervios que me recuerdan a cuando empezaba a tocar, y que no desaparecen con el tiempo. Yo creo que es lo que me hace levantarme por las mañanas y pensar que en vez de tener

otro tipo de vida sigo queriendo tocar la guitarra e investigar, sigo queriendo hacer una sociedad más humanista, compartir ideas como una manera real de transformar el mundo. Yo considero que el mundo se sigue transformando con ideas y aprovecho para subrayar que hoy en día tal y como está la situación internacional, no sólo económica, sino a nivel geopolítico con las victorias de Bolsonaro en Brasil, de Trump en Estados Unidos, yo reivindico desde mi pequeño espacio en el mundo el arte como un espacio de contrahegemonía, de libertad de expresión y de transformación, tanto a nivel social como individual. -¿Qué le aporta más a usted, su faceta interpretativa o la de investigación? -Yo diría que son dos partes de lo mismo. Cuando toco la guitarra no utilizo palabras. La investigación me permite enfocar la música, el arte y la comunicación con otra herramienta totalmente diferente, que es la palabra. A través de la palabra se construye y se transmite lo que para ti es el mundo, como te gustaría que fuera, y este mensaje llega de otra manera. Las dos cosas para mí, hoy en día, son indisociables. La música va acompañada de la reflexión sobre la vida. Se produce hoy y en el mundo de hoy. Tal y como están las cosas, si tienes la suerte de viajar y de compartir con otra gente ves que en otros lugares del mundo el panorama está todavía más complicado. Uno ya no siente solo una oportunidad y un privilegio sino también una responsabilidad, y ante esa responsabilidad tanto la música como la palabra son dos herramientas igual de válidas. La música para mí es un estilo de vida, una manera de estar en el mundo. Tratar de articular la reflexión sobre la vida con el hecho de hacer música es lo que me permite percibirla en todas partes y tratar de utilizarla también en diversos ámbitos. -¿Cuándo comenzó su pasión por la música y, en especial, por la guitarra? -La pasión comenzó, como casi todo, en la infancia. Tuve la suerte de que mis padres nos ofrecieron a mi hermana y a mí ir a clase de música. Nos pareció fantástico, un regalo. Y a nivel más personal mi vínculo con la guitarra está relacionado con mi padre. Con dos o tres años le recuerdo tocando en casa con los amigos. La alegría en los rostros de la gente me llevó hacia este instrumento. Su fuerte poder de atracción se ha ido revelando con el paso del tiempo. -Y ha conseguido vivir de esa pasión

-Sí, para mí la música es mi vida, mi investigación sobre la música en el siglo forma de vida. De todos modos, la semilla XVI y a raiz de eso grabé un disco en se planta pero hay que regarla. Hay una Rosario. Después publiqué un libro sobre disciplina detrás, una constancia. Tiene música y comunicación que llevamos a que haber una buena dinámica educativa, diferentes lugares. Presenté el disco en buenos profesores. Sin ese trabajo diario, Granada, en el Museo de Manuel de Falla... que también es muy solitario, por cierto, Por otro lado, también influye que mi proesa pasión se convierte en un hobby. En pia visión del paso del tiempo es positiva. mi caso es la suerte de haber podido Me da la sensación de que conforme va aunar pasión y trabajo... y va creciendo, es pasando el tiempo más y mejores cosas algo que no tiene límites para mi. A veces pasan. Un día sueñas que puedes llegar a cuesta entender que, al ser una elección tener en tus manos un manuscrito de de vida te interpela todo el tiempo, no es Stravinsky, trabajas, trabajas, y de repente algo que puedas dejar a un lado, es como estás a unas semanas de tenerlo. Lo que una fiel compañera. Estoy viviendo de lo primero era un sueño se acaba convirtienque me apasiona a base de mucho traba- do en realidad gracias a esa disciplina y jo y sacrificio, de estar dispuesto a renun- sacrificio de los que hablaba antes. Yo ciar a muchas cosas. Por ejemplo, muchas miro al mundo con un cierto escepticismo veces la incertidumbre del arte llega tam- que nace de mi lectura de la situación bién a fin de mes. El artista, sea músico, actual, pero también con esa pasión escultor, pintor... no tiene, por lo general, esperanzadora que me dan la música y el una nómina fija. La misma fidelidad que te arte. Tengo la sensación de que esa actida la música, el mismo amor, es muchas tud va atrayendo cada vez más y mejores veces un espacio de incertidumbre. Vivir cosas. de tocar la guitarra es muy complicado -¿Cree que si no se hubiese ido, si se cuando, precisamente, es el instrumento hubiese quedado aquí tendría estas mismás popular. Hay que estar dispuesto a mas oportunidades? sacrificar muchísimas cosas y creo que -No. Es como la recurrente frase "yo soy esa capacidad de sacrificio en mí se des- yo y mis circunstancias". Pues las circunspierta justamente viendo como está el tancias son las que son y sin ellas yo no mundo. El músico y el artista dan cuenta sería el mismo. Y, sobre todo, lo que me de ese mundo a través del sacrificio que ha transformado ha sido ponerme frente están dispuestos a hacer. a personas y rostros de "Siento que Si el arte fuese condesotros lugares del cendiente con lo que hay cualquier lugar que mundo. y ver que todos no sería más que una nos parecemos un poco. piso es mi casa. Por manera de ratificar y En lo esencial todos perpetuar el estado de somos uno y, evidenteeso me resulta tan las cosas, pero tiene que mente ves desigualdaser una manera contesdes de niveles distintos, difícil entender tataria y constructiva. A preocupaciones particuciertas políticas mí me gusta cada vez lares y eso te transforma más la palabra "contrala vida diaria. El mensaje culturales y hegemonía". El arte tiene que uno tiene está consociales". que ser un contrapeso, dicionado por lo que un contrapoder a lo establecido cuando uno ha vivido. Hay países que que lo tielo existente es injusto. No se nos debería nen claro desde hace tiempo y que de robar a los artistas la capacidad de apuestan por la cultura. Tal vez nos cuesta que el arte siga siendo ese espacio utópi- verlo pero la cultura es el sector más co del que poder extraer otro modelo de estratégico que tenemos. Aquí segurasociedad diferente. mente habría tenido otro tipo de oportu-¿Sus mayores oportunidades llegaron nidades pero todavía necesitamos hacer desde que se fue a Buenos Aires? una labor mucho más pedagógica para -Buenos Aires ha supuesto un punto de llegar a convencer a la gente que tiene la inflexión en mi vida, profesional y perso- capacidad real de poder transformar las nal. Yo fui a hacer una estancia de investi- instituciones culturales y educativas, que gación y una vez que la colectividad supo la propia sociedad y el público se den de mi presencia allí se me ofreció la posi- cuenta de que hay que apostar por la culbilidad de tocar en el Palacio de la Emba- tura. Creo que ese es el camino correcto, jada. El concierto fue un éxito y después invertir en una sociedad más humanista, fueron surgiendo más. Se me encargó una invertir en lectura, en escritura, en una

rica y variada programación cultural. Al final la cultura da frutos, tal vez no a corto plazo, pero los frutos que da la cultura modifican las condiciones de una sociedad. -¿Va a quedarse en Buenos Aires? -Mi mujer es argentina, la verdad es que voy sintiendo aquellos lares como propios. Uno no es de donde nace sino de donde pace. El músico itinera y va apropiándose de la tierra que pisa. Ya soy un poquito de todos aquellos lugares en donde he tocado, en donde he dado una conferencia,... El mundo es uno, somos peregrinos en el mundo y más hoy en día en que está todo tan globalizado. Es por eso que no entiendo ciertas cuestiones como separaciones, levantamientos de muros... siento que Argentina es también mi casa, que cualquier lugar que piso es mi casa. Por eso me resulta tan complicado llegar a entender ciertas políticas culturales y sociales. -¿Qué tal el disco "Travesía"? -Muy bien. El recorrido que ha tenido me ha llevado a diferentes lugares de América Latina, a Asia, a la Casa de Manuel de Falla en Granada,... el repertorio es música de los siglos XVI y XVII. Es un disco muy íntimo. También incluyo composiciones propias pero soy un compositor muy modesto, no me etiquetaría a mí mismo como compositor. Me considero más bien un intérprete que investiga sobre la música como filosofía de vida más que un intérprete compositor. Mi música es muy espontánea y sencilla y muy desnuda, no es compleja. Me gusta ser claro con el mensaje. La composición tiene que ser un modo de reivindicar valores universales, encuentro, entendimiento, en definitiva, los valores en los que yo creo que debe afianzarse nuestro paso por la vida. A punto de partir para Suiza y para sus próximos debuts musicales en Basilea y Londres, Javier Ares Yebra se prepara para nuevos retos como impartir sus primeras conferencias en inglés en universidades inglesas, o para la traducción de documentos de Stravinsky para su próximo trabajo de investigación, para lo que lleva todo un año aprendiendo ruso. Entre sus ilusiones están poder aportar su grano de arena a la celebración del VIII Centenario de la ciudad para lo que ya ha llegado a un acuerdo con el Concello para celebrar una conferencia-concierto: "será un honor poder aportar una actividad a la programación de un momento tan significativo para Betanzos".

22 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Xaneiro 2019

DEPORTES

F ÚT B O L

Xornadas importantes para o Betanzos CF REDACCIÓN/ Deportes

O Betanzos CF chegou ao parón do Nadal ocupando o cuarto posto da clasificación. Remata así, nos postos altos, a primeira volta da liga. Unha parte alta na que o Victoria CF e o Galicia Mugardos parecen non flaquear e manteñen un ritmo que a duras penas conseguen manter tanto o Narón coma o propio Betanzos CF. E máis se se dan tropezos como o do último partido de liga contra o Cedeira que tan só levaba unha victoria na p r i m e i ra vo l t a e q u e s e impuxo no seu campo aos betanceiros nun partido no que pagaron o exceso de confianza ante o colista. Unha mágoa xa que deste xeito rompían unha racha de tres partidos consecutivos gañando ante UD Carral, Sp. Cambre e Eume Deportivo, nos tres casos co mesmo marcador de dous a cero. Por diante toda a segunda

volta, momento de dar a cara no terreo de xogo e facer valer a etiqueta de favorito que ten o equipo desde o principio de temporada. Un equipo que por plantel e traxectoria ten que estar en condicións de estar nas plazas de ascenso á Preferente. A afeción terá ocasión de volver a animar ao seu equipo xa á volta das vacacións co partido na casa o 13 de xaneiro ás 16.00 horas ante o FC Ortigueira.

Calendario xaneiro 13 de xaneiro: Betanzos CF FC Ortigueira 20 de xaneiro: Victoria CF Betanzos CF 27 de xaneiro: Betanzos CF SDC Galicia Mugardos 3 de febreiro: Orillamar SD Betanzos CF

Imaxe de grupo dos adestradores, os rapaces e rapazas que participaron no adestramento solidario, responsables do Betanzos C.F. e voluntarias e voluntarios de Cruz Vermella Betanzos

Adestramento solidario Por terceiro ano, Óscar Gilsanz, adestrador do Laracha CF organizou un adestramento solidario o último sábado do ano. Máis de oitenta nenos e nenas déronse cita no campo de O Carregal para amosar a súa solidariedade entregando un xoguete destinado á Cruz Vermella e facer deporte baixo a supervisión de Miriam Ríos, xogadora do RC Deportivo de La Coruña femenino e Simón Lamas e Viusky, adestradores do Rácing Villalbés, entre outros. O evento contou coa colaboración do concello de Betanzos e de Vegalsa Erosky.

T I RO CON ARCO

F Ú T B O L SALA

Dous betanceiros do clube de tiro con arco Adarve obteñen sendos podiums no XI Trofeo Concello de Carral

Nadal de torneos para o Troula FS REDACCIÓN/ Deportes As vacacións de Nadal serviron para o descanso da maioría dos equipos pero tamén para participar en diversos torneos aos que foi convidado o Troula FS. Así, o equipo feminino participou en Abegondo nunha nova edición de torneo “Mételle un gol ao cancro” que ten como finalidade recaudar fondos con destino á investigación, acadando unha meritorio cuarta posición. Por outra banda, o equipo prebenxamín, adestrado por Esteban

REDACCIÓN/ Deportes

O equipo feminino do Troula FS cos adestradores, Iván e Javi

Calendario xaneiro 13 de xaneiro: Troula FS Opticalia FS Pontedeume 20 de xaneiro: Alto do Vento FS Troula FS 27 de xaneiro: Noia FS Portus Apostoli B Troula FS 3 de febreiro: Troula FS Lugo FS

Voluntarias e voluntarios de Cruz Vermella Betanzos recolleron os xoguetes que aportaron os participantes no adestramento solidario

O equipo prebenxamín do Troula FS co seu adestrador Esteban Carro, realizou un extraordinario torneo, organizado polo Club del Mar, plantándose na final tras unha fase de grupos na que venceu a Santiago Futsal, Orillamar e Club del Mar, caendo na final ante o Cios Vigo por 9 a 4. Sen dúbida, un gran papel o dos máis pequenos. Por último, o equipo cadete des-

prazouse a unha cita tradicional no Nadal como é o torneo Cidade de Lugo. Nesta ocasión os cadetes non poideron pasar da fase de grupos a pesar de amosar unha boa imaxe na pista. A partir da fin de semana do 13 de xaneiro tódolos equipos volverán á competición oficial.

A Asociación Deportiva de tiro con arco Adarve participou o pasado sábado 22 de decembro no XI Trofeo Concello de Carral. Representando a Betanzos participaron Marta Veiga Roel, que acadou un segundo posto na categoría infantil, e Borja Espada Calvo, que foi te rceiro en categoría novel. A Asociación Deportiva de Tiro con Arco Adarve imparte dende o pasado mes de outubro clases de tiro con arco nas instalacións do pavillón polideportivo do IES As Mariñas de Betanzos. As clases son os martes en h o ra r i o d e 1 8 .0 0 a 2 1 .0 0 horas e están orientadas a persoas de calquera idade, a partir dos seis anos. Para obter máis información sobre como inscribirse no

Marta Veiga Roel foi segunda en categoría infantil

Borja Espada Calvo foi terceiro en categoría novel

curso ou sobre como formar parte do clube poden consultar a súa páxina web: www. arcoadarve.es ou enviar un correo electrónico ao enderezo: arcoadarve@hotmail. com

DEPORTES X A D R EZ

BETANZOS e a súa comarca · Xaneiro 2019

23 Bc

T AEKWONDO

O Club Han's Horang-I campión de Europa e España por equipos Os deportistas do clube obtiveron 43 medallas en ambas as dúas competicións. Ademais participaron con éxito na Copa Xunta de Galicia e no Open de Avilés REDACCIÓN/ Deportes Imaxe de grupo dos nenos e maiores que participarán na Liga Galega de Xadrez coas novas equipacións cedidas por "Porto de Paula"

O Clube Xadrez Betanzos estrea equipación para a Liga Galega e novo patrocinador "Porto de Paula" aportou as novas chaquetas do clube e súmase a Lugami Artes Gráficas como sponsor REDACCIÓN/ Deportes O Clube Xadrez Betanzos acaba de estrear a equipación coa que disputará a Liga Galega e que foi aportada polo seu novo patrocinador, "Porto de Paula". Así, o clube suma un novo patrocinio logo de suscribir un a co rd o h a i u n s m e s e s co n Lugami Artes Gráficas. O presidente, Julián del Río, mostrou o seu agradecemento polas colaboracións de ambas as dúas empresas, o que permite ao clube dispor de máis

medios para desenvolver a súa actividade. O Xadrez Betanzos competirá este ano con tres equipos en Liga Galega, un en Terceira División e dous en Segunda. A competición, para a que xa levan tempo preparándose, comezará a finais de xaneiro. Por outro lado, varios membros do clube participaron o pasado 22 de decembro no Torneo de Nadal de xadrez organizado polo Concello de Carral no que Mario Fernández Vázquez logrou o trofeo de campión en categoría Sub-10.

O Clube Han's Horang-I de Betanzos acaba de proclamarse campión de Europa de Poomsae e Freestyle Kids por clubes e foi tamén o primeiro equipo clasificado no Campionato de España infantil. En ambas as dúas probas os deportistas do clube sumaron 43 medallas. No campionato de Europa o mestre Seung Han Shin Jang foi medalla de ouro individual en -50. A mestra Begoña Veiga Rodríguez foi bronce en individual -40 e ambos os dous foron bronce en parella 2. Ademais, obtivo medalla de ouro Samuel Crespo Valiño e bronce Jessy Sun Shin Veiga, en individual -8; Ana Llin Shin Veiga foi prata en individual 9-11; Vladimir Zaparov e Carla Sesar Vila foron bronce en parella -11; Ana Llin Shin Veiga, Jessy Sun Shin Veiga e Carla Sesar Vila foron prata en trío feminino -11; Adriana Carro Aguiño e Andrés Rodríguez Boutureira foron bronce en parella 12-14; Ana Llin Shin Veiga foi ouro en Freestyle -11 feminino e Vladimir Zapparov en masculino; Carla Sesar Vila e Diego Fernández Pascual tamén foron bronce en Freestyle -11. Por parellas, Anna Llin Shin Veiga e Vladimir Zapparov foron ouro en freestyle -11 e Carla Sesar Vila e Diego Fernández Pascual obtiveron bronce. No Campionato de España, o Mestre Seung Han Shin Jang foi ouro en individual -50 e a mestra Begoña Veiga Rodríguez foi bronce en individual -40; Por parellas obtiveron a medalla de prata. Samuel Crespo Valiño foi Prata en individual -8; Ana Llin Shin Veiga foi prata en individual 9-11. Por parella, Vladimir Zapparov e Carla Sesar Vila foron prata; Ana Llin Shin Veiga, Jessy Sun Shin Veiga e Carla Sesar Vila conseguiron o bronce en trío feminino -11; Adriana Carro Aguiño e Andrés Rodríguez Boutureira foron bronce en parella 12-14. En Freestyle -11, Ana Llin Shin Veiga conseguiu a medalla de ouro e tamén Vladimir Zapparov; Diego Fernández Pascual foi prata e Carla Sesar Vila bronce. Por parellas Ana Llin Shin Veiga e Vladimir Zapparov lograron a medalla de ouro e Diego Fernández Pascual e Carla Sesar Vila obtiveron a prata.

Participantes do clube no Campionato de Europa

Equipo que acudiu á Copa Xunta de Galicia

Copa Xunta

Imaxe dos participantes no torneo de Nadal de Carral. Á esquerda, Mario Fernández Vázquez amosa o seu trofeo de campión Sub-10

Na Copa Xunta de Galicia, celebrada o 16 de decembro, o clube tamén obtivo bos resultados. Na categoría competitiva conseguiron medalla de ouro: Ana Llin Shin Veiga (infantil), Jessy Sun Shin Veiga (alevín), Samuel Crespo Valiño (alevín) e Vladimir Zapparov (infantil). Lograron a prata: Begoña Veiga Rodríguez (senior 2) e Diego Fernández Pascual (infantil). Foron bronce: Carla Sesar Vila (infantil), Adriana Carro Aguiño (cadete infantil). Ademais, obtiveron o segundo posto por equipos. En amateur obtiveron o ouro: Omar Dans Castro, Cesar Fernández Zapata, Hugo Amor Loureiro e Isabel Otero Herrara. Foron prata: Lidia Zpparova e Sofía Maroño Souto. E lograron o bronce: Iván Pena Pérez, Leire Mantiñán Alves, Marcos Sesar Vila e Carmen Villar Arca. Fóra de medalla pero cun bo traballo, Francisco José García Zás.

Participantes no IV Open Ciudad de Avilés

Open de Avilés No IV Open Ciudad de Avilés o clube obtivo o primeiro posto por equipos en infantil. Foron ouro: a mestra Begoña Veiga Rodríguez, Ana Llin Shin Veiga, Jessy Sun Shin Veiga, Samuel Crespo Valiño, Ana Llin Shin Veiga, Carla Sesar Vila e Sofía Maroño (en trío) e Jessy Sun Shin Veiga e Samuel Crespo Valiño en parella. Obtivo a prata Vladimir Zapparov e foi bronce César Fernández Zapata. Quedaron ás portas das medallas Sofía Maroño Souto, Leire Mantiñán Alves e Marcos Sesar Vila.

24 B c

BETANZOS e a súa comarca · Xaneiro 2019

III GALA DO DEPORTE

Os deportistas e entidades premiados na III Gala do Deporte xunto cos representantes políticos que participaron na entrega dos galardóns / JOSE LAGARES FOTOGRAFÍA

A III Gala do Deporte recoñece a traxectoria dos deportistas e entidades máis destacados REDACCIÓN/ Deportes "Betanzos non para" foi o lema da III Gala do Deporte que se celebrou o pasado 21 de decembro na Aula de Cultura Xulio Cuns. O evento, presentado polo xornalista deportivo da TVG, Terio Carrera, serviu para recoñecer os méritos de entidades, clubes, patrocinadores e deportistas locais e para destacar o pasado o presente e o futuro do deporte en Betanzos. A gala, organizada polo Concello de Betanzos, comezou cun recordatorio aos mariñeiros falecidos en dous accidentes producidos neses días nas costas galegas. Terio Carrera tamén lembrou á moza Laura

Luengo, "unha apaixoada do deporte que saiu a correr e un asasino malnacido acabou coa súa vida", dixo o xornalista. A sala gardou un minuto de silencio na súa lembranza. A celebración do VIII Centenario do traslado da cidade tamén foi un dos eixos centrais da gala na que interviu o Concelleiro de Deportes, Andrés Hermida, quen subliñou a importancia de "non permitir a desigualdade no deporte". Tamén destacou o nivel dos deportistas locais que "cada ano vai en aumento e converten á cidade nunha das capitais do deporte en Galicia". Hermida lembrouse tamén do ciclista Javier de la Fuente, premiado o pasado ano, e que ese mesmo día abando-

nou o hospital tras un longo ingreso motivado por unha aparatosa caída durante un campionato. A entrega de galardóns principiou por un recoñecemento especial á Agrupación local de Cruz Vermella de Betanzos, a Protección Civil e á Policía Local, polo seu traballo e labor desinteresada nos eventos deportivos que se celebran no municipio ao longo do ano. Durante a cerimonia proxectouse un vídeo titulado "Betanzos non para" protagonizado por deportistas e clubes betanceiros. Tamén contou coa actuación de Marcos Pereiro que ofreceu dous divertidos monólogos nos que o deporte foi o tema central.

Mencións especiais

Imaxe de grupo dos deportistas e representantes de entidades que recibiron mención especial na III Gala do Deporte. Entregaron os galardóns Antonio Vázquez Lorenzo e Carmen Nogueira / JOSE LAGARES FOTOGRAFÍA Recibiron Mención especial na III Gala do Deporte, ademais de Cruz Vermella, Protección Civil e a Policía Local, o padexeiro Javier Benito Rey; o boxeador Yago Fernández Domínguez; o equipo senior da Liga EBA do Santo Domingo Baloncesto; o canoísta David Manuel Mosquera Lendoiro "Petón" (que non puido asistir); o adestrador de fútbol sala Jose Carlos Martín Rodríguez "Chipi", o ex presidente do Betanzos CF, Julián García Fernández; o árbitro de taekwondo Adrián Maceiras; a Presidenta Provincial de Cruz Vermella, Mercedes Casanova Díaz; o adestrador de porteiros do Betanzos CF, Francisco Freire; a Peña La Ribera; o Centro Pai Menni; o ciclista Juan Francisco Mourón Doldán e Ángel López Fernández, da Fundación MT.

Entidades colaboradoras

Luis Sevilla (Cruz Vermella), Santiago Ois (Protección Civil) e Manuel Seijo (Policía Local) recibiron os galardóns de mans da concelleira Carmen Nogueira e do concelleiro Antonio Vázquez Lorenzo / JOSE LAGARES FOTOGRAFÍA

Entidades patrocinadoras

Os primeiros premiados foron as entidades patrocinadoras que co seu apoio económico axudan ao desenvolvemento de diferentes actividades deportivas. Este ano recibiron a distinción: Talleres González, Remolques e caravanas Mallón, Talleres Cachaza, Excavaciones e DesbroOs representantes de Talleres González, Remolques e c e s G M G P a d e r n e e caravanas Mallón, Talleres Cachaza, Excavaciones e SPYC. Os encargados de desbroces GMG Paderne e Seguridad SPYC recibiron entregar os premios os galardóns de mans da Concelleira Mónica foron a concelleira MóniCarneiro e do concelleiro José Ángel Rodríguez ca Carneiro e o edil José Prieto / JOSE LAGARES FOTOGRAFÍA Ángel Rodríguez.

III GALA DO DEPORTE Recibiron mencións especiais Javier Benito Rey (piragüismo), Ya g o F e r n á n d e z D o m í n g u e z (boxeo), o equipo senior da Liga EBA Santo Domingo Betanzos (baloncesto), David Manuel Mosquera Lendoiro "Petón" (piragüismo), o adestrador Jose Carlos Martín Rodríguez "Chipi" (fútbol sala), Julián García Fernández, ex presidente do Betanzos CF (fútbol), o árbitro de taekwondo Andrián Maceiras Maseda, a presidenta provincial de Cruz Vermella, Mercedes Casanova, o adestrador de porteiros do Betanzos CF, Francisco Freire Doval, a Peña La Ribera, o Centro Pai Menni, o ciclista Juan Francisco Mourón Doldán, e Ángel López Fernández, da Fundación de MT. A proxección do video "Betanzos non para" con varios deportistas e representantes de entidades locais como protagonistas, deu paso aos premios aos deportistas destacados. As galardoadas nesta categoría foron: Begoña Veiga Rodríguez (taekwondo), Laura Pérez Porto (piragüismo), Tania Cortés Gil (taekwondo), Eva Casado Núñez (MTBO), Jessy Sun e Ana Llin Shin Veiga (taekwondo), Irene Lata Cagiao, Carla Fernández Ramallo e Gema Alonso Rebollo (piragüismo). Os premiados masculinos foron: Rubén Taboada García, Arón Vázquez martínez, Lucas Mahía Vázquez, Diego Fernández Pascual, Samuel Crespo Valiño (taekwondo); Carlos Arévalo López, Iván Fernández Freire, Neftalí Paraje Díaz, Kevin García Martínez e Rubén

de Diego Rey (piragüismo); José Miguel Pérez Balbuena (baloncesto) e Jaime Tomé García (fútbol sala e fútbol 11). Antes do peche da gala, proxectouse un video clip gravado polas rapazas do Clube Kwon Betanzos en contra da violencia de xénero. A alcaldesa, María Barral e o concelleiro de Deportes foron os encargados de entregar os galardóns principais da cerimonia. O premio á mellor deportista promesa feminino foi para Anahí Elena Schimidt Guevara e o masculino foi para Izan Prego Pena, ambos os dous do clube de taekwondo Kwon Betanzos. Os premios aos mellores deportistas do ano entregáronse ao final da gala. O galardón á mellor deportista feminina foi para Mar Delgado González (MTBO e Raids) e o mellor deportista masculino foi Francisco Javier López Costoya (Raids e orientación). Pechou a gala a alcaldesa, María Barral, quen felicitou non só aos premiados senón a todas as persoas que "fan do deporte o seu modo de vida", e subliñou os valores que transmite: esforzo, sacrificio, humildade, ilusión, traballo en equipo, respeto, tolerancia, igualdade... "parabéns, sodes un exemplo para todos e todas nós". Mencionou o traballo dos adestradores, directivos, utilleros... "todos son imprescindibles", dixo, e destacou o "empuxe silencioso que está detrás de cada deportista: as familias". Repetindo o lema da gala: "Betanzos non para" e facendo

BETANZOS e a súa comarca · Xaneiro 2019

25 B c

O público encheu a Aula de Cultura Xulio Cuns e o Salón Azul do Liceo / JOSE LAGARES

O xornalista da TVG Terio Carrera presentou a gala O actor Marcos Pereiro fixo rir ao público con dous monólogos sobre a súa faceta de deportista alusión ao oitavo centenario pechou esta terceira edición da Gala do Deporte. Os galardóns foron propostos polos propios clubes e sometidos á votación dunha comisión na que estaban representantes dos grupos políticos municipais e ratificado despois no Pleno.

A alcaldesa, María Barral, e o edil de deportes, Andrés Hermida, foron os encargados de abrir e pechar a gala

MELLORES DEPORTISTAS PROMESA

Deportistas destacados

Imaxes de grupo das premiadas e premiados como deportistas destacados en categoría feminina e masculina. Entregaron os galardóns os concelleiros Diego Fernández e Pablo Tomé / JOSE LAGARES FOTOGRAFÍA

Equipos

Recibiron o galardón de deportistas destacadas en categoría feminina: Begoña Veiga Rodríguez (taekwondo), Laura Pérez Porto (piragüismo), Tania Cortés Gil (taekwondo), Eva Casado Núñez (MTBO), Jessy Sun e Ana Llin Shin Veiga (taekwondo), Irene Lata Cagiao, Carla Fernández Ramallo e Gema Alonso Rebollo (piragüismo). Os premiados en categoría masculina foron: Rubén Taboada García, Arón Vázquez Martínez, Lucas Mahía Vázquez, Diego Fernández Pascual, Samuel Crespo Valiño (taekwondo); Carlos Arévalo López, Iván Fernández Freire, Neftalí Paraje Díaz, Kevin García Martínez e Rubén de Diego Rey (piragüismo); José Miguel Pérez Balbuena (baloncesto) e Jaime Tomé García (fútbol sala e fútbol 11).

Os galardoados cos premios por equipos acompañados polos concelleiros Pablo Beade e Xosé Vales / JOSE LAGARES FOTOGRAFÍA

Reportaxe fotográfico: JOSE LAGARES Galería completa de imaxes no Facebook: Concello de Betanzos - Betanzos Tan Cerca

Os premios por equipos foron para o Betanzos CF feminino de fútbol 11 e para o equipo infantil do Club O Pasatempo Betanzos de Orientación a pé e MTBO, formado por Javier, Nicolás e Mario López González. O clube "As Vellas Non Paramos", foi nomeada entidade deportiva do ano.

A alcaldesa, María Barral, e o concelleiro de Deportes, Andrés Hermida entregaron os premios aos mellores deportistas promesa que foron para Anahí Elena Schimdt Guevara e Izan Prego Pena ambos os dous do clube de taekwondo Kwon Betanzos / JOSE LAGARES FOTOGRAFÍA

MELLORES DEPORTISTAS

O premio aos mellores deportistas do ano 2018 foi para Mar Delgado González (MTBO e Raids) e Francisco Javier López Costoya (Raids e orientación). Os galardóns foron entregados pola alcaldesa, María Barral, e polo edil de deportes Andrés Hermida /JOSE LAGARES FOTOGRAFÍA

2 6 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Xaneiro 2019

OBITUARIO

SOR JOSEFA, UN ÁNGEL EN EL CIELO [VICENTE DE LA FUENTE]

Tenemos ya un ángel más en el Cielo que ya lo había sido en la tierra, Sor Josefa Arcos Rodríguez (Portela de Quinta, Ourense, 28 de enero de 1933 –Betanzos, 30 de diciembre 2018). dando sin mandar y SOR JOSEFA, como era conocida por todos, pertenecía a la congregación de las Hermanitas de los Ancianos Desamparados. Hizo su primera Profesión el 27 de enero de 1951 y la profesión perpetua el 21 de enero de 1.955. En 1962 llegó a n u e st ra c i u d a d , a l Asilo García Hermanos, como así se llamaba originariamente, Este asilo fue inaugurado en 1912 y al cabo de 19 años se trasladó a otro edificio del mismo patronazgo, S a n M i g u e l - E l Co to que, una vez remodelado y ampliado, pasó a denominarse “Residencia García Hermanos”. Aquí estuvo Sor Josefa por espacio de 37 años, lo que hace un total de 56 años de permanencia en nuestra ciudad. Durante este tiempo destacó por su total amor y dedicación al cuidado de personas de la tercera edad de toda clase y condición. Fue la impulsora de la campaña Operación 500, de tan buena a co g i d a e n n u e st ra ciudad, que surgió meses después de haberse iniciado las obras de la nueva residencia, con el fin de lograr que 500 personas aportasen 500 pesetas mensuales para conseguir la financiación necesaria. Los que la hemos conocido desde aquellos tiempos sabemos de su total entrega, dedicación, sencillez, su buen hacer, man-

resolviendo sin alardes, como si todo se hiciese solo y, sobre todo, la recordamos como sembradora de paz. Practicó la verdadera caridad cristiana de modo callado y oculto, pensando sólo en la compensación de la Eternidad. No se podía concebir la Residencia sin Sor Josefa, por lo que nos queda, sin duda alguna, un vacío que llenaremos con nuestros recuerdos y con el agradecimiento de los muchísimas personas que han pasado por sus manos, y a las que les ha dado no solo la ayuda material que necesitaban sino también el consuelo y el cariño que saben dar los que se dedican a hacer el bien al margen de toda compensación material. N o s t o c a d e c i r “A Dios” a nuestra querida Sor Josefa, con la que hemos compartido las alegrías y las tristezas y la dejamos en manos de la Madre a la que tanto amó. Gracias, Sor Josefa, por todos los bienes recibidos.

COLABORACIÓN - OPINIÓN

A primitiva ubicación de Betanzos [XESÚS TORRES REGUEIRO] Vicetto publicou na súa “Historia de Galicia” (tomo V, apéndice, Ferrol, 1871) un documento que lle fora facilitado polo betanceiro Baltasar Peón, quen daquela gozaba fama polo seu “Tratado de Cronología universal” (Madrid, 1864), sobre a cidade de Betanzos, a súa fundación primeira e a segunda, pois Vicetto cando tiña documentos utilizábaos e deixaba a literatura e as elucubracións a un lado. O manuscrito fora copiado por Peón do que existía no arquivo do mosteiro de San Martiño Pinario de Santiago, caixón 19. Nel dise que ao castro de Untia mudouse a antiga poboación “el año de 1214 [erro de copia, seguramente, por 1219], con licencia y facultad del rey Don Alonso a quien sospecho llamaron el Bueno”, que o sitio era de Sobrado, e a compensación real aos monxes. O redactor afirma que “Esto hallé en el becerro del dicho monasterio de Sobrado adonde más largamente se contiene, pero por que para nuestro intento basta lo dicho…” Xa moito antes, o seu contido era coñecido polo presbítero de Tiobre e afeizoado ás cousas da historia, aínda que co rigor propio da época, Manuel Antonio Verín e Seixas: “...en el Año de 1812 y Viernes de los Dolores día 20 de Marzo llegó a mis manos un manuscrito copiado a la letra de la historia de la Ciudad de Betanzos sacado del Archivo de el Real Monasterio de San Martín de Santiago y Cajon 19”. Verín copiouno e anotouno tamén con aclaracións e explicacións propias nun traballo vindicativo das orixes da cidade e a súa prevalencia ante A Coruña que presentou ao Concello de Betanzos por si este tiña a ben publicalo. O Concello acordou darlle grazas e publicalo cando tivese fondos “suficientes ó sobrantes”, traballo que posteriormente desapareceu da casa consistorial. Co tempo saberíase que o tal documento fora redactado por Jerónimo del Hoyo e formaba parte dunhas “Memorias del Arzobispado de Santiago” (editadas por Porto editora arredor de 1960, en 2016 fíxose unha edición facsimilar dos 545 folios orixinais e 3,7 kg de peso a cargo do Consorcio e da Universidade de Santiago) que aquel redactara a comezos do século XVII como “visitador” da diócese por encargo do arcebispo don Maximiliano de Austria, quen estivera de bispo en Segovia, de onde trouxo con el a del Hoyo. Este debeu copiar mal a data que figuraba no libro becerro do mosteiro, erro que repetiron os seus copiadores que poñen 1214, pois noutro libro posterior do mosteiro que recolle as doazóns reais, conservado no Arquivo Histórico Nacional, figura correctamente o ano 1219 e a era 1257 que consta no privilexio real do traslado.

Jerónimo del Hoyo visitou Betanzos nos anos 1608, 1611 e 1613, segundo di no seu escrito. Nel fala por extenso da “ciudad de Betanços y su fundación primera” (coa fantasía propia dos falsos cronicóns), da segunda fundación no castro de Untia e dos privilexios reais, das igrexas e mosteiros, da nobleza e casas señoriais, da súa riqueza (“aunque al presente está pobre, como todas las demás de España”, iso que aínda non ocorrira o terrible incendio de 1616), do hospital da Anunciata, da obra pía de Juana Díaz de Lemos e da ermida de Nosa Señora do Camiño (“uno de los santos santuarios de España” que por entón vía rematada a súa obra). Del Hoyo coñecía o privilexio do traslado de Betanzos, que “esto hallé en el becerro del dicho monasterio de Sobrado adonde más largamente se contiene”, e tamén di que, no relativo aos dereitos a cobrar polo mosteiro, “este feudo no se paga hoy día ni hay memoria del año en que se perdiese”. Reférese Jerónimo del Hoyo á ubicación do antigo Betanzos en San Martiño de Tiobre deste xeito: “El dicho sitio se llama hoy día Betanços o Vello, y allí se hallan ruinas de edificios, piedras labradas, ladrillos antiguos y paredones en hilera y orden de calles, aunque con el mucho tiempo y falta de moradores hay poca luz de esta verdad, si bien me dieron manifiesto testimonio la antigua tradición y papeles del archivo.” O cura Verín lembra ademais unha “Moneda que se halló del Rey don Alonso, que yo vi” e mesmo debuxa as súas caras, aínda que localiza o achádego en Obre, e “...los monumentos antiguos de sepulcros, o Nichos que yo acuerdo, y vi alrededor de dicha Iglesia de Tiobre, y se deshicieron habrá unos veinte años, los que estaban colocados con sus cubiertas de piedra de canteria, y algunos sobre 4 columnas labradas, y su cubierta tenía unha figura de cruz sin otro labor. (…) Los mismos Nichos había alrededor de una capilla que oy llamamos de San Pelaio, distante un tiro de bala de la Iglesia Parroquial, y por el

extremo del campo de esta hermita aun hay una hilera de piedras puestas en orden, y por donde iba la muralla de la antigua ciudad, y abaxo hay un sitio estrecho entre dos alturas, que va dando la buelta, por detrás de la Capilla y hasta cerca de la Iglesia Parroquial al Levante, y en el extremo, o ultimo de este camino o sitio angosto se nota una Loma de tierra, que seria acaso algun fuerte de dicha Ciudad y su vista corresponde al castro viejo [o da Xerpe] que dexamos referido.” Sería interesante que se realizara nesta “loma” unha prospeción arqueolóxica que podería deitar algunha información sobre o que di Verín. Lembremos, con relación aos sepulcros, o sarcófago medieval que servía de pilón na fonte de San Paio ata a pasada década dos noventa e que hoxe se atopa alí soterrado en cemento. O vello Betanzos tiña que ter un p o r to o u e m b a rc a d o i ro, p o r pequeno que fose, nun lugar próximo. Fala o citado Verín e Seixas do que viu cando se comezou a abrir o Camiño Novo de Betanzos a Pontedeume e Ferrol no ano 1808, debaixo da aldea de Betanzos o Vello á altura da Fontaíña, ao pé da fonte dese nome: “…en un callejon que baxa hasta el Juncal orilla del Rio Mandeo ya unido con el de las Cascas… se hallaron texas enteras, medias texas, paredones subterraneos y otros indicios de que por alli hubo casas y habitaciones, y viven oy muchos sugetos que los vieron, y los del camino nuevo trabajando han descubierto esto, y tambien carbones, etc, se remata este callejon en la baxada ultima con un promontorio de tierra, que está de viñedo, y aquel sitio llaman aun oy ó Porto (esto es el Puerto) y remata este promontorio con un portillo que va al Juncal, y llaman a este el Carregadoiro: vaxo del se halla aun una calzada, o empedrado por donde dicen subian a la Ciudad todos los generos que desembarcaban por Mar.” Posteriormente, a comezos do século XX, a construción do ferrocarril a Ferrol debeu acabar de destruir ou soterrar estes restos.

ESPECIALISTAS

BETANZOS e a súa comarca · Xaneiro 2019

27 Bc

SA Ú D E María Luisa Pérez Iglesias · Óptica, Herboristería, Parafarmacia Selgas

Y como cada mes de enero... TOCA DEPURAR

En navidad casi todos nos excedemos con la comida, ya sea por la cantidad que comemos o por el aumento del consumo de dulces, y seguramente alguna copita tomamos, porque no podemos evitar vivir en un país en el que todo se celebra con una comida, una cena, un café (y a veces hasta con churros….) Pero nuestro estómago, y en general nuestro cuerpo, no entiende de fiestas, y sí de excesos, es por eso que quien más y quien menos estos días se nota hinchado, con más dificultad para ir al baño, empachado, con gases… o incluso con molestias en las articulaciones, más dificultad para conciliar el sueño…

Dieta depurativa Por tanto después del roscón, lo ideal es dar paso a una dieta depurativa para limpiar, eliminar toxinas y regular nuestro organismo, porque el principal objetivo de una dieta depurativa es, como su nombre indica, depurar nuestro organismo y ayudar a que nos sintamos mejor. Con las dietas depurativas, además, contribuimos a desintoxicar el hígado, lo que supondrá que también tengamos mayor facilidad para quemar grasas y, por tanto, también de paso deshacernos del peso que hayamos cogido con las copiosas comidas de estos días. El hígado realiza varias funciones, como depurar toxinas, facilitar la digestión de las grasas o ayudar a absorber algunas vitaminas, por tanto seguir durante un periodo de tiempo determinado una dieta depurativa puede ayudar al hígado a limpiarse y realizar mejor sus funciones. Estas dietas están basadas principalmente en zumos, preparados de plantas depurativas y recetas con frutas y verduras, y hay que tener en cuenta que hay que realizarlas correctamente y bajo supervisión de un profesional, de no hacerse así debemos de interrumpirlas y consultar con un médico y/o nutricionista en el caso de sentir fatiga, cansancio, náuseas o algún mareo. Con la dieta depurativa estamos privando a nuestro cuerpo de ciertos nutrientes y de calorías y , por tanto, no debemos

prolongarlas en el tiempo, ya que a la larga podrían afectar a nuestro bienestar. Con unos días de duración suele ser suficiente.

Tipos de dietas depurativas Existen diferentes tipos de dietas depurativas, que varían principalmente dependiendo de su duración y de los alimentos que incluyan. Por ejemplo, hay dietas depurativas que sólo duran uno o dos días, mientras que otras se pueden prolongar durante dos o tres semanas. Asimismo, existen dietas depurativas basadas únicamente en zumos y preparados líquidos de frutas y verduras, mientras que otras incluyen también cereales, huevo, lácteos, legumbres o incluso alguna carne no grasa (como el pollo). Lo ideal es que un profesional estudie tu caso concreto, te personalice la dieta y te recomiende lo que te puede resultar más eficaz. Si no nos vemos capaces de hacer nosotros los zumos o batidos depurativos bien equilibrados, siempre podemos recurrir a los que ya están preparados en las tiendas especializadas, donde además nos pueden recomendar algún complemento nutricional para evitar carencias en nuestra dieta. Resumiendo, debemos consumir alimentos que por sus

José María Carnero López OFTALMÓLOGO

propiedades y nutrientes facilitan la tarea de depuración del organismo, pero incluyendo alimentos que nos proporcionen las vitaminas y antioxidantes que el cuerpo necesita para la eliminación de toxinas y reduciendo (o en algún caso caso excluyendo) otros con contenido en grasa, calorías, hidratos, proteínas, alcohol, colorantes, etcétera, porque lo importante es tomar únicamente alimentos cuyas propiedades nos ayuden a depurar y drenar.

Depurar y perder peso P e ro s i e n d o re a l i st a s , l a mayoría no solo nos queremos depurar, también queremos eliminar esos kilos de más que nos hemos puesto encima en estos días. Para realizar una dieta depurativa y que a la vez sea adelgazante, hemos de elegir los alimentos depurativos que menos calorías nos aporten, y prepararlos en zumos o batidos, crudos o en recetas cocinadas al vapor, hervidas o asadas o a la plancha, pero nunca fritas ni con salsas y condimentos que puedan aportarles calorías extra. Además, también es importante reducir la sal durante el periodo que dure la dieta depurativa y beber grandes cantidades de líquido (agua e infusiones). Mª Vanessa Vara Fernández PODÓLOGO

NRS: C-15-003877

NRS: C-15-001621

Corresponsable de la Unidad de Oftalmología Pediátrica y Estrabología del Complexo Hospitalario Universitario de A Coruña (CHUAC) Oftalmología general Cirugía de catarata sin ingreso Cirugía endoscópica vía lagrimal

Podología general helomas, hiperqueratosis, papilomas... Pie diabético Estudio informatizado de la pisada Ortonixia (Correctores ungueales)

C/ Pintor Seijo Rubio, Portal 4-6 escalera 6 1º B 15300 Betanzos ·

981 77 49 26

Los alimentos más recomendados son los siguientes: Cereales integrales y ricos en fibra como avena, cebada, espelta, arroz, centeno… y si es posible integrales Claro está que en una dieta depurativa no pueden faltar las verduras y hortalizas como alcachofas, espárragos, berenjenas, col, espinacas, acelgas, brecol, coles de Bruselas, cebolla, zanahoria. Apio, remolacha…. Y no menos importantes son las frutas, y las más aconsejadas en una dieta depurativa son naranja, piña, manzana, pomelo, kiwi, uva, pera, limón…

Como aporte de proteina (vegetal) en las dietas depurativas se pueden incluir legumbres como soja, lentejas, garbanzos, alubias… Pero las legumbres tienen un “defecto”, y es que no tienen todos los aminoácidos, por eso, si queremos que la proteina sea completa hemos de añadir un puñadito de arroz. El aceite de oliva debe consumirse en pequeñas cantidades. Y también es recomendable incluir infusiones de diente de león, cardo mariano…. que además con el frío que hace sientan de maravilla.

2 8 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Xaneiro 2019

ESPECIALISTAS

PSICOLOGÍA Nuria Martínez · Psicóloga en Azos Psicólogos

C-15-001435

REALIDAD VIRTUAL un nuevo aliado en la terapia psicológica

C/Doctor Fariña, 12 bajo 981 77 05 00 BETANZOS (A Coruña)

CIRUGÍA GENERAL Y DEL APARATO DIGESTIVO       

Cirugía de pared abdominal Cirugía Proctológica Cirugía de vesícula biliar por laparoscopia Patología de mama Patología digestiva Patología proctológica y de suelo pélvico Úlceras y heridas crónicas

e todos es sabido que los avances tecnológicos digitales han sido una revolución; revolución que continúa con la aplicación de estas tecnologías, más allá del ocio, a la intervención de las terapias de salud. En concreto voy a hacer alusión a la Realidad Virtual y los entornos 360, que hacen su incursión en el campo de la psicología, aportando una potente herramienta para el tratamiento de trastornos psicológicos. La Realidad Virtual es una tecnología validada por más de 20 años de investigaciones en el campo de la Psicología, pero hasta el momento estaba disponible únicamente en centros médicos y laboratorios universitarios, pero en la actualidad, la empresa española Psious ha creado la primera plataforma inmersiva online en el mercado, que nos permite a los profesionales poner al alcance de cualquier persona este tipo de tratamiento.

La Realidad Virtual simula escenarios reales, a través de los cuales, la persona mediante el proceso de inmersión se enfrenta a las situaciones que le generan un malestar. Al hacerlo dentro del marco de una terapia, la persona es prep a ra d a p rev i a m e n te p a ra desarrollar control sobre los pensamientos, emociones y conductas relacionadas con la s i t u a c i ó n y s e ex p o n e d e manera gradual a la misma, constatando en cada sesión su progreso, adquiriendo así las herramientas y la seguridad para enfrentarse a las situaciones reales. Es un tratamiento indicado para una amplia variedad de trastornos en pacientes de cualquier edad.

¿Para qué tipo de trastornos está indicado y probado?

animales, Miedo a hablar en público, Miedo a pruebas médicas, Miedo a la oscuridad, etc.) Las fobias o miedo patológico llevan asociadas pensamientos, emociones y conductas, especialmente la conducta de evitación, llegando a generalizarse si no se tratan adecuadamente y pueden ser altamente limitantes para la persona. • Trastorno Obsesivo-Compulsivo • Trastornos alimentarios • Estrés: La demanda de la vida hace que muchas personas sufran de estrés, el cual está asociado no solo a un malestar psicológico si no al desarrollo de muchas patologías físicas. Tratar el estrés nos ayuda a tener mayor control, disfrutar de nuestra vida y a prevenir patologías.

La Realidad Virtual nos ofrece u n a m p l i o a b a n i co d e entornos para tratar trastornos como:

• Manejo del dolor agudo y crónico

• Trastornos de Ansiedad (Generalizada, Social, ansiedad ante los exámenes…). L o s s u f re u n 2 0 % d e l a población y son ya una de las principales causas de baja laboral. Afectan negativamente a la calidad de vida de las personas y tienden a empeorar si no se tratan.

• Bienestar emocional

• Fobias (Claustrofobia, Agorafobia, Miedo a las alturas, Miedo a conducir, Miedo a

• Mindfulness

• Relajación: Permite el entren a m i e n to e n re l a j a c i ó n , incluso en aquellas personas que tienen altas dificultades para relajarse, (especialmente por problemas de focalización de la atención como personas con Déficit de atención y/ o Hiperactividad. En estos casos, se ha probado con altos niveles de éxito).

ESPECIALISTAS

BETANZOS e a súa comarca · Xaneiro 2019

CLINICA DENTAL Mª. del Pilar Viqueira Amor

SA Ú D E Antonio Asensi Pernas · Médico de Familia CS Betanzos

Retos de la Medicina del Siglo XXI No tengas miedo de los cambios, porque aunque podrás perder cosas buenas, ganarás otras mejores

ivimos en un mundo en continuos cambios, debiendo adaptarnos a ellos si queremos ganar el futuro. Y la salud también se ve afectada por estos cambios, que representan auténticos retos para seguir manteniendo su nivel de calidad, universalidad y sostenibilidad. Y es que la salud definida por la OMS como un estado de bienestar psíquico, físico y social es lo más trascendente y valorado por la ciudadanía, considerada como un derecho social, que aunque defienden todos los políticos y destinan grandes inversiones para preservarla, difieren a la hora de elegir la mejor fórmula para ofrecérsela a la ciudadanía. ENVEJECIMIENTO POBLACIONAL El espectacular crecimiento de la esperanza de vida, conseguida por la ciencia y el estado de bienestar, favorece el continuo envejecimiento poblacional y la aparición de enfermos crónicos pluripatológicos (con múltiples enfermedades), que precisan de múltiples consultas y pruebas diagnósticas, cada vez más difíciles de asumir por el sistema sanitario (tanto desde el punto de vista de los recursos tecnológicos, humanos o económicos), haciendo indispensable aumentar la dotación presupuestaria y de profesionales. Y este nuevo perfil de paciente crónico, cuya gestión debe liderar la Atención Primaria, exige la máxima coordinación entre niveles asistenciales (Atención Primaria y Especializada). ESTILOS DE VIDA NO SALUDABLES La obesidad por malos hábitos alimentarios y sedentarismo es preocupante,

ya que el 56 % de la población adulta española está por encima de su peso. El tabaquismo, pese a que ocasiona 50.000 muertes al año en España, lo consume a diario el 22.7% de la población (58.6% varones y 41.4% mujeres), situándose el mayor consumo entre los 25 y 34 años. CONTAMINACIÓN AMBIENTAL La continua concentración urbana, junto con el incontrolado desarrollo industrial, favorecen el aumento de la contaminación ambiental: aire (causado principalmente por la quema de combustibles fósiles -petróleo, carbón y gas-), agua (al arrojar sustancias tóxicas sin control adecuado) y suelo (por vertido de sustancias químicas y basuras). Los ecologistas mantienen que en España el 80% de la contaminación atmosférica en España está causada por el tráfico rodado y que se arrojan anualmente al agua 4.6 millones de toneladas contaminantes. RIESGO DE DIFUSIÓN DE ENFERMEDADES La facilidad para realizar viajes intercontinentales aumenta el riesgo de rápida difusión de nuevas enfermedades. Ante estos desafíos, los Sistemas de Salud y los ciudadanos deben tomar conciencia y adaptarse a los cambios con: Medidas que garanticen la sostenibilidad económica de los Sistemas de Salud de cobertura universal (sistemas de evaluación coste/eficiencia, retos económicos ante nuevos enfoques terapéuticos (terapias biológicas, génicas,…), continuo desarrollo de las TIC

CENTRO FISIOTERAPIA ESPERANZA LOPEZ FREIJOMIL FISIOTERAPEUTA RECUPERACION FUNCIONAL Avda. Ctra. de Castilla, 45-53, bajo - Telf. 981 770766

CLINICA DENTAL

Dr. Enrique Núñez Núñez MEDICO ESTOMATOLOGO

Pza. Hnos. García Naveira, 7-2º - Telf. 981 774281-BETANZOS Telf. 981 673008 - SAN TIRSO - Abegondo

29 B c

(tecnologías de la información y comunicación)… HUMANIZACIÓN DE LA ASISTENCIA, con una atención personalizada, preventiva y participativa ATENCIÓN INTEGRAL AL PACIENTE CRÓNICO con un manejo racional, incrementando la asistencia domiciliaria al paciente senil con múltiples enfermedades a veces dependiente, utilización de las tecnologías de la información ( e-salud..) y redefinir el papel del médico y profesionales de la salud CAMBIO DE MENTALIDAD del cuidado: de “derecho a la salud”, a, “deber del ciudadano de ser responsable de su salud, llevando unos estilos de vida saludables y colaborando en el control de las patologías crónicas que padezca (peso, glucemia, tensión arterial...). E D U C A C I Ó N PA R A L A S A L U D POBLACIONAL Y ESCOLAR, para fomentar hábitos saludables y facilitar tanto el autocuidado de la salud como del medioambiente. Estas medidas favorecerán además un uso inteligente de los recursos sanitarios, que beneficiarán la calidad asistencial y sostenibilidad del sistema sanitario. PARTICIPACIÓN CIUDADANA EN ASPECTOS RELACIONADOS CON LA SALUD, con incremento de la participación del paciente en la toma de decisiones (Asociaciones de pacientes…). ESTRATEGIAS GLOBALES DE PREVENCIÓN DE PANDEMIAS.

Médico Estomatólogo - Dentista Coleg. nº 372

C/Dr. José Fariña, 2 - 2º B - Telf. 981 77 31 08 · BETANZOS

30 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Xaneiro 2019

GUÍA DO LECER · LECTURA · CINE

Lecturas de Inverno La puerta de los tres cerrojos Autora: Sonia Fernández-Vidal. Editorial: Destino

EXPOSICIÓNS

CURSOS, CHARLAS E OBRADOIROS

EDIFICIO ARQUIVO DO ANTIGO REINO DE GALICIA (LICEO) -Ata o 15 de xaneiro. Exposición dos traballos participantes no Concurso de carteis de Nadal organizado polo Concello -Do 9 ao 27 de xaneiro. Exposición colectiva de fotografía dos socios da Agrupación Fotográfica Nfoca8 titulada "21 enfoques" Organizan: Agrupación Fotográfica Nfoca 8 e Concello de Betanzos. -Ata o 13 de xaneiro. Pases do belén móbil situado no 2º andar do Liceo. Para visitas de grupos hai que concertar cita previa no teléfono 609691692. Horario Liceo: días laborables: de 10.00 a 14.00 h e de 18.00 a 21.00 h sábados: de 11.30 a 14.00 h

AULA CEMIT. OBRADOIROS -Obradoiro É-Saúde Xoves 10. Horario: 17.00 a 18.00 h -Obradoiro Iniciación á informática e procesador de texto Do 14 ao 18. Horario: 16.30 a 18.00 h -Obradoiro Banca electrónica: trámites bancarios a través de Internet Xoves 24. Horario: 17.00 a 18.00 h Aula CeMIT do Concello de Betanzos. R/ Emilio Romay nº 1. Inscricións: na propia aula ou na páxina web: https://cemit.xunta.gal/es/centro/15. Organiza: Concello de Betanzos

BIBLIOTECA MUNICIPAL A. CASTELAO -Ata o 31 de xaneiro. Mostra bibliográfica sobre a vida e a obra de Xulio Verne. Organiza: Concello de Betanzos Horario Biblioteca: luns a venres: de 10.00 a 14.00 h e de 16.00 a 21.00 h sábados: de 10.30 a 13.00 h

TEATRO -Sábado 19. 20.30 h Aula de Cultura Xulio Cuns. Representación da obra "Nosotros, ellas y el duende" por conta da Asociación Cultural Xiria. Organiza: Manos Unidas de Betanzos.

X ENCONTRO DE TEATRO AFECCIONADO DE BETANZOS FUNDACIÓN CIEC -Sábado 2 de febreiro. 20.00 h Aula de Cultura -Ata o 9 de xaneiro. Exposición colectiva de obra Xulio Cuns. Representación da obra "Un fiambre, gráfica de artistas e novos valores titulada RegalArte. unha rosca e un cancán" da compañía A.C. Obra gráfica para sorprender. Faíscas (Arteixo). Comedia para todos os -Do 9 de xaneiro ao 27 de febreiro. Exposición públicos. colectiva titulada Intercambio Alfara-Fundación CIEC, -Sábado 9 de febreiro. 20.00 h Aula de Cultura 12 artistas gráficos. Xulio Cuns. Representación da obra "Año 0 antes Horario Fundación CIEC: de Cristo" da compañía Allegro Teatro (Vigo). martes a sábado de 10.00 a 14.00 h e de 16.00 a 20.00 h Comedia para maiores de 12 anos. -Sábado 16 de febreiro. 20.00 h Aula de Cultura ESPAZO XOVE Xulio Cuns. Representación da obra "O xogo de -Ata o 31 de xaneiro. Exposición fotográfica titulada Versalles" da compañía Gargallada Teatro (O "Luces nas covas". Organiza: NFoca8Betanzos. Barco de Vadeorras). Comedia para todos os Horario Espazo Xove: públicos. luns a venres de 16.00 a 21.00 h -Sábado 23 de febreiro. 20.00 h Aula de Cultura Xulio Cuns. Representación da obra "insaniam" da Agrupación Teatral Mariñán (Betanzos). Comedia para maiores de 12 anos. Organiza: Agrupación Teatral Mariñán e Concello PROGRAMACIÓN LIBRARÍA BIBLOS de Betanzos. -Sábados 12 e 26. 11.30-13.30 h Obradoiro de Ilustración Entrada de balde ata completar o aforo da sala. e Banda Deseñada Biblos, con Xosé Tomás. Só para Máis información: agrupacionteatralmarinan. inscrit@s blogspot.es -Luns 14. 19.30 h Xuntanza do Club de lectura BiblosIES Francisco Aguiar coa escritora Arantza Portabales -Xoves 17. 20.00 h Presentación de "O xenio indomable. Roberto Nóvoa Santos" con Xosé A. Fraga e Salvador Naya. Venres 11. Los Eternos -Venres 18. 19.00 h Espectáculo de teatro poético para nen@s de 5 a 100 anos titulado "Poeta niña", baixo a dirección de Gabriela González López -Mércores 23. 20.00 h Presentación de "The making of" de Xavier Alcalá -Domingo 13. 19.30 h Aula de Cultura Xulio Cuns. -Venres 258. 20.00 h Conversa arredor do documental Concerto de reis por conta da Camerata de Marina Chiavegatto "Tecido resistente", que fala da Brigantina. Organiza: Concello de Betanzos. revolución silenciosa de mulleres de Présaras nos -Venres 25. 20.00 h Aula de Cultura Xulio Cuns. primeiros anos do século XX Recital-concerto "Episodios dunha vella Actividades abertas ao público en xeral agás as que historia", baseados na obra poética de Luis precisan inscrición. Seoane, por conta do grupo Casa Hamlet. Tlf.981771816 · librariabiblos@biblosclube.com Organiza: Asociación Cultural Roxín Roxal.

CONCERTOS CAFÉ LANZÓS

MÚSICA

As actividades programadas poden sufrir cambios de última hora. Poden consultar a web: www.betanzos.gal

“Yo recomiendo este libro porque, a parte de pasarlo genial leyéndolo, aprendes sobre física cuántica, es decir, aprendes sobre un mundo paralelo al nuestro en el que tres amigos tienen que resolver un misterio sobre aquel mundo extraño y para ello vencer a los espectros negros. El libro es más bien para niños cuya edad sea a partir de 10 años en adelante. Os lo recomiendo muchísimo, os va a encantar". Lara García Regueiro, de 6º A do CEIP Francisco Vales Villamarín

Topito Terremoto Autora: Anna Llenas Editorial: Beascoa "Topito era moi rápido, distraído e non paraban de poñerlle etiquetas. El estaba triste. Atoparon nun xornal unha fada que lle axudou a estar máis tranquilo, atento e máis agusto cos amigos". Recomendación de 2º A do CEIP Francisco Vales Villamarín

Omnia Autora: Laura Gallego "Yo recomiendo este libro porque... es muy divertido, misterioso, interesante y entretenido. Una vez que empiezas cuesta parar. Trata de una niña que pierde "accidentalmente" su "superpeluche" (peluche preferido) y su hermano, que fue el culpable, va a OMNIA, una tienda (estilo AMAZON) que tiene "todo lo que puedas soñar". Está escrito por Laura Gallego, a mi me ha encantado y me ha transportado a otro mundo, es muy bonito. Del 0 al 10, un 10!!!". Laura Beiro Oldán de 6º A do CEIP Francisco Vales Villamarín

Cine de Inverno

La favorita

El director girego Yorgos Lanthimos dirige esta comedia de época que se alzó con el Globo de oro a la mejor actriz de reparto para la británica Olivia Colman. La historia cuenta un peligroso triángulo entre la reina Ana de Inglaterra, su amiga íntima Lady Sarah y su sirvienta Abigail. Estas dos últimas intentan colmar sus ambiciones aprovechándose de su amistad con la Reina. Intrigas y traiciones palaciegas en tono de comedia negra en la Inglaterra del siglo XVIII. Emma Stone, Rachel Weisz y Nicolas Hoult completan el reparto de este film que podría acaparar varias nominaciones a los próximos Óscar.

Mula Clint Eastwood dirige y protagoniza este drama en el que un hombre de 80 años solo y arruinado que se enfrenta a la ejecución de la hipoteca de su negocio se convierte, al aceptar un trabajo, en la mula para un cartel mexicano de drogas. Bradley Cooper, Taissa Farmiga y Laurence Fishburne completan el reparto de esta nueva película de Eastwood que podría luchar por los Óscar.

Gente que viene y bah... Patricia Font dirige esta comedia española que narra la nueva vida de Bea, una arquitecta joven y talentosa que en la misma semana pierde a su novio enrollándose con una presentadora de televisión y es despedida de su trabajo, lo que le lleva a mudarse al pueblo natal donde encontrará a un vecino misterioso y tendrá que soportar a su peculiar familia. Clara Lago, Carmen Maura y Alexandra Jiménez son el trío protagonista. Jesús Ramos

ANUNCIOS BREVES

BETANZOS e a súa comarca · Xaneiro 2019

ANUNCIOS BREVES ■ ENSINO PSICOTERAPIA. Infancia y adolescencia. Pedagoga. Técnico P. Psicología. Tlf. 606438224 - 981791220 PSICOEDUCACIÓN. Trastornos del aprendizaje. Logopedia. Pedagoga-Logopeda. Tlf. 606438224 - 981791220 PEDAGOGA. Clases particulares a domicilio. Todos los niveles. Tlf. 606438224 981791220

■ BUSCAN TRABALLO SE OFRECE cuidadora de personas mayores por horas o como interna. Buenas referencias. Tlf. 635446025

■ VARIOS TA R OT. M a r í a . Ta m b i é n CARTAS ASTRALES. Aclara tus dudas: pasado, presente, futuro. Se responde cualquier pregunta. Seriedad. Claridad. Tlf. 638625976 SE VENDE licencia de taxi. Tlf. 626592590 RELOJERO, diplomado en Suiza, arregla y restaura relojes antiguos, de pared y bolsillo. Arreglo también relojes automáticos, cronógrafos, sumergibles, control hermetismo. Garantía. Tlf. 981773657 LICENCIADO especialista en autoliquidaciones y recursos de los Impuestos de Sucesiones, Donaciones y Transmisiones de la Xunta de Galicia. Honorarios condicion a d o s a l éx i to. At i e n d o Whatsapp. Tlf. 644733846 REALÍZANSE PORTES E MUDANZAS. Ámbito comarcal e nacional. Samuel. Tlf.

676082325 www.samuelportesespecializados.com

■ VENDAS VARIAS VENDO cuba de fibra de vidrio de 1.000 litros, con uso pero sin fugas. 200 euros. Tlf. 606972259 SE VENDE leña seca de carballo y mixta en hachas (a medida). Transporte a domicilio. Tlf. 645583256 VENDO barrica de vino, antigua, sin fugas. 84x50 cm. aproximadamente. 80 euros. Tlf. 606972259

■ ALUGUERES A LQ U I LO e n B e t a n z o s , pequeño apartamento amueblado, calefacción, TV. etc. Tlf. 629291440 ALQUILO PISO 80 m 2 en Caraña de Abaixo. 1 dormitorio, salón, 2 cuartos de baño, cocina completa. Amueblado, calefacción central, soleado. 300 euros. Tlf. 665526670 SE ALQUILA plaza de garaje en Paseo de la Galera. Tlf. 671117202 SE ALQUILA o VENDE granja con licencia en A Espenuca, de 120x12 metros. Con vivienda y terreno. Económico. Tlf. 619271908 SE ALQUILA o VENDE piso en las Cascas. 3 habitaciones y comedor. Con calefacción. Amueblado. Tlf. 981771377

■ VIVENDAS VENDAS VENDO CASA en Paderne, a 4 km. de Betanzos, zona muy tranquila. Casa de 200 m2, dos plantas y bajo cubierta. Para reformar. Con bodega,

horno de piedra, hórreo, alpendres, eira y huerta. 5.700 m2 de terreno. 85.000 euros Tlf. 981770565 00441162330937 SE VENDE CASA en Betanzos (Vista Alegre) de 91 m2 en parcela de 912 m2. Vistas a la Ría. Muy bien situada y comunicada. 3 habitaciones, salóncomedor, cocina, baño, trastero. Con anexos de 39m 2. Tlf. 981774369 SE VENDE CASA en Coirós: planta de 121 m2 y semisótano con garaje, bodega y cocina-comedor de 48 m 2. Caseta de 66 m2 , huerta con árboles frutales. Terreno de 275 0 m 2 e n to t a l . T l f. 627086356 SE VENDE PISO Rúa Venezuela, 56 m2 útiles. 2 dormitorios, salón-comedor, cocina, baño, balcón interior. 5º sin ascensor. Reformado. Amueblado. 36.000 euros. Tlf. 655033599 - 626512566 VENTA DE CASA de piedra antigua con huerta, palleira, con opción a más terreno, a 2 Km. de Betanzos. Braxe. 40.000 euros. Tlf. 616493711 ÁTICO seminuevo, gasolinera Cascas. 2 dormitorios, cocina independiente, carpintería roble, excelente g a ra j e ( b a j a d a d i r e c t a ascensor), trastero, soleado, despejado. 89.000 euros. Tlf. 686433605 SE VENDE CASA familiar en Juan Rozo (Betanzos), 2 plantas. Bajo dedicado a garaje y planta alta a vivienda de 100 m2. Terreno de 5 ferrados. 138.000 euros. Tlf. 625037975 SE VENDE PISO en Sada. 2 habitaciones, salón, cocina y baño. Con calefacción y ascensores. Callé Barrié de l a M a z a n º 9 8 . T l f. 680385526-682875387

■ FONTELA 2000 981773710 BETANZOS PISOS Y CASAS: Casa adosada de 164 m2, 3 plantas, cocina, salón, 5 dormitorios y 2 baños. Totalmente reformada. Finca de 800 m2, garaje y bodega. 103.000 €. Alquiler con opción a compra de plaza de taxi en Betanzos. Precio mínimo en alquiler el primer año. Casa de 308 m2 en 3 plantas. Necesita reforma. Jardín en la parte trasera con vistas hacia el pasatiempo. Zona centro. 130.000 €. Piso 3º con ascensor. Cocina americana, 2 dormitorios, 2 baños, plaza de garaje. Todo exterior, con vistas hacia el pasatiempo. 113.000 €. Casa de 274 m2, 4 plantas, en Fuente de Unta. Totalmente reformada.132.000 €. Casa de piedra adosada de 190 m2, con bodegas, para reformar. Finca de 2.500 m2. Situada a 2 minutos del centro de Betanzos. 75.000 €. Alquiler y venta plazas de garaje en Betanzos desde 35 € y desde 10.000 €. Piso 3º de 128 m2 totalmente reformado , cocina sin amueblar, salón-comedor, 4 dormitorios y 2 baños. Ascensor y trastero. Todo exterior. Situado en el centro de Betanzos. 98.000 €. Se alquila bajo en Saavedra Meneses, 90 m2, baño y almacén. Cualquier actividad. 350 €. Piso 4º de 112 m2, cocina, salón, comedor, 4 dormitorios, baño ascensor y garaje. Zona comercial. Exterior y luminoso. 120.000 €. Ático de 75 m2, cocina, salón comedor, 2 dormitorios, y baño. Ascensor, garaje y trastero. Todo exterior. Tendal cubierto hacia patio. 89.000 €.

CASAS, CHALETS, FINCAS Y PISOS EN AFUERAS Paderne, Zona pedrido.- Casa de 297 m2, dos plantas más bajo cubierta, 5 dormitorios, 3 baños. Calefacción propano. Armarios empotrados. Finca de 1.369 m2. 270.000 €. Oza dos Ríos. Piso 2º sin ascensor, cocina, salón comedor, 3 dormitorios, 2 baños, calefacción. Todo exterior. 59.900 €. Bergondo, Cortiñán.- Casa de 275 m2, 2 plantas, cocina, salón, 4 dormitorios y 3 baños. Finca de 1.780 m2 cerrada con garaje y barbacoa. 200.000 €. Paderne. Zona Pedrido. Casa de piedra para reformar de 138 m2, horno de piedra. Finca de 2.136 m2. Situada a 2 minutos de la playa del Pedrido. 80.000 €.- Tel. 98177.37.10. Paderne. Casa de piedra totalmente reformada, 254 m2 dos plantas, cocina, salón, 5 dormitorios, 3 baños y despensa. Finca de 2.400 m2, con garaje y horno. 199.000 €. Oleiros. Casa estrenar a 500 m de la playa de Mera. Jardín de 600 m2. 235.000 €.- Tel. 981- 62.29.99.Vilarmaior. Encantadora casa rodeada de naturaleza. Lista para vivir. 96.000 € - Tel. 981- 62.29.99 Oza dos Ríos, centro. Casa de 272 m2, 2 plantas, cocina, salón, 4 dormitorios, aseo y baño. Garaje para 4 coches. Finca de 1.700 m2, cerrada con alpendre. A 3 minutos de autovía y 7 minutos de Betanzos. 195.000 €. Oza dos Ríos, Mandaio. Casa de 211 m2, 2 plantas. Cocina, cocina office, salón con chimenea, salón, 5 dormitorios, 2 baños y galería. Finca de 4.000 m2 cerrada con piscina. A 1 minuto centro Oza. 200.000 €. Cesuras. Casa de piedra de 80 m2 para reformar. Buen estado. Finca de 352 m2 con bodegas de 72 m2. Se puede comprar con otra ﬁnca urbana colindante. Precio a negociar. 38.000 €. O Cruceiro. Paderne. Casa de 240 m2, cocina, salón, dormitorios y 2 baños. Calefacción de gas-oil. Garaje, terraza. Finca cerrada 1.800 m2. 220.000 €. Cesuras. Casa de 214 m2. Finca de 1.071 m2. 3 dormitorios, 2 baños. Centro. 120.000 €. - Tel.

31 Bc

■ Solís Soluciones - Inmobiliaria Pita 607141235 – 696286913 BETANZOS - FUTBOLISTA AMADOR CORTES: Alquiler de piso amueblado con ascensor, dos dormitorios, cocina americana con balcón, dos baños, garaje y trastero. Renta: 360€/mes. No se admiten mascotas. BETANZOS – ROSALÍA DE CASTRO: Alquiler de local comercial de dos plantas con una superﬁcie de 124 metros. La planta a pie de calle cuenta con un amplio escaparate, mientras que el sótano es ideal para almacén y aseo. Excelente ubicación, zona de alto tránsito de personas. Renta: 450€/mes. BETANZOS – ALEXANDRE BOVEDA: Alquiler de cuarto piso con ascensor, amueblado, dos dormitorios, cocina, baño y salón. Renta: 350€/mes. Se admiten mascotas. BETANZOS – RUA NOVA: Alquiler de piso con ascensor, amueblado, dos dormitorios, un baño, y cocina americana. Renta: 350€/mes. No se admiten mascotas BETANZOS – GALERÍAS PINTOR SEIJO RUBIO: Disponemos de locales en alquiler desde 250€/mes y en venta desde 10.000€ BETANZOS – CASCO: Disponemos de varias casas para restaurar o rehabilitar en casco desde 40.000€ BETANZOS – ROSALIA DE CASTRO: Venta de amplio piso de 110 metros útiles, muy luminoso, con ascensor, garaje, trastero, 3 dormitorios dobles, 2 cuartos de baño, enorme salón - comedor, cocina amueblada y zona de lavandería. En venta por 140.000€ BETANZOS – RÚA DO HORREO: Venta de ático de 47 metros, con ascensor, trastero, un dormitorio, cocina americana totalmente equipada, cuarto de baño y pequeña estancia auxiliar. En venta por 40.000€. ¡Oportunidad! BETANZOS – ROLLO: Venta de piso con 3 dormitorios, dos de ellos dobles, 2 cuartos de baño, salón – comedor, amplia cocina, balcón, garaje, ascensor y trastero. En venta por 150.000€ BETANZOS – CAMIÑO DO CARREGAL: Venta de piso de reciente construcción con 69 metros cuadrados, muy luminoso, 2 dormitorios, cocina equipada, con terraza, salón comedor, dos cuartos de baño. Dispone de ascensor, garaje y trastero. En venta por 90.000€ COIROS – OIS: Venta de chalet de 280 metros cuadrados y parcela de 1.150 metros. Cuenta con 4 dormitorios, 2 baños, salón-comedor y cocina totalmente equipada. Bajo totalmente diáfano, dispone de auto riego y otros extras. Excelente ubicación a cinco minutos de Betanzos. En venta por: 160.000€ OLEIROS – IÑAS: Vivienda unifamiliar de 250 metros construidos sobre una parcela de 890 metros, excelente situación a escasa distancia de la Nacional VI. En la planta principal cuenta con dos dormitorios dobles, un cuarto de baño, un aseo, salón, cocina con despensa y porche cerrado. La planta alta cuenta con tres amplias estancias destinadas a salón y dos dormitorios dobles, además de un cuarto de baño completo. El sótano se destina a garaje, trastero y zona de almacén con cocina. En venta por: 240.000€

Información e prezos válidos agás erro tipográfico

e a súa comarca

BETANZOS