Betanzos e a súa comarca. Febrero 2019

Febreiro de 2019. Ano XXVII / Nº 314. 13.000 exemplares de distribución gratuíta.

www.comerciodebetanzos.com TEATRO A Agrupación Teatral Mariñán celebra o seu 25 aniversario sobre os escearios A Agrupación Teatral Mariñán está de aniversario. Un cuarto de século pasou dende que botara a andar esta compañía de teatro afeccionado que estreará este mes a súa obra "Insania".

Páx. 18

COMERCIO CON HISTORIA A Farmacia do Dr. Couceiro cumple este ano tres séculos de actividade ininterrompida

A alcaldesa, María Barral, xunto ao Director de Relacións Institucionais e Internacionais de Loterías y Apuestas del Estado, Manuel Gómez Amigó, membros da Corporación, os nenos e nenas de San Ildefonso, do Vales Villamarín e da Escola Municipal de Folclore, ao remate do sorteo /ARUME

O Sorteo da Lotería Nacional en Betanzos marca o inicio dos actos do VIII Centenario Betanzos prepara a conmemoración do VIII Centenario do traslado da cidade que se celebrará oficialmente o día 13 de febreiro, festivo local, con varios actos públicos e institucionais, a inauguración dunha exposición na rúa e o concerto de Carlos Núñez na igrexa de San Francisco.

Como anticipo, Betanzos acudiu a Fitur cun stand propio, despois dunha década. Alí, a delegación betanceira presentou os actos do 800 aniversario e mantivo xun-

tanzas con turoperadores e axencias de viaxes. Un dos eventos que marcou o inicio da conmemoración foi a celebración en Betanzos, por primeira vez na historia, dun sorteo de Lotería Nacional que foi retransmitido por TVE. Os 12 millóns de décimos emitidos para o sorteo do día 2 de febreiro levaban estampados o selo do VIII Centenario. A ONCE tamén adicará o cupón do día 13 a Betanzos.

Páx. 5 a 9

A Farmacia do Dr. Couceiro é un exemplo de comercio vivo e con historia. Neste ano cumpre tres séculos dende que se ten coñecemento documental da existencia desta botica que pasou de xeración en xeración ata hoxe.

Páx. 19

ENTREVISTA Carlos Núñez actuará en San Francisco o 13 de febreiro dentro dos actos do 800 aniversario O gaiteiro Carlos Núñez ofrecerá un concerto na igrexa de San Francisco o día 13 de febreiro. O músico anunciou sorpresas e convidados especiais para a actuación.

Páx. 9

2 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Febreiro 2019

EDITORIAL

EDITORIAL Comercio vivo, comercio con historia

IMAXES CAL Betanzos estrea a área de servizo de autocaravanas. O Concello abrirá o día 9 de febreiro a área de servizo p a ra a u to c a rava n a s ubicada nas cercanías do parque Pablo Iglesias logo de remataren as obras de acondicionamento da parcela, o pintado e sinalización e a dotación de servizos.

AREA Camiños en mal estado na Magdalena. Este camiño que dá acceso a fincas e a vivendas na zona da Magdalena atópase en mal estado, cheo de baches e pedras soltas o que dificulta o paso de peóns e de vehículos. Ademais, a zona presenta un estado xeral de abandono con beirarrúas cheas de herbas e maleza, camiños que se enlaman cando chove, etc.

Betanzos celebra o VIII Centenario do seu traslado dende Tiobre ao castro de Untia. Ao longo de todo este ano conmemorarase este feito histórico cunha ampla programación cultural e de lecer que comeza neste mes de febreiro.

Por primeira vez dende hai unha década Betanzos tivo presenza na Feira Internacional de Turismo (Fitur) de Madrid cun stand propio, onde foron presentados os principais eventos que conforman a programación do oitavo centenario.

E o pasado día 2 de febreiro produciuse tamén un feito histórico, por primeira vez celebrouse en Betanzos un sorteo da Lotaría Nacional na Aula Municipal de Cultura Xulio Cuns e que foi retransmitido por TVE. Mais a celebración principal será para os betanceiros e betanceiras o día 13 de febreiro, festivo local este ano, con actos institucionais, o concerto de

Carlos Núñez na igrexa de San Francisco e unha exposición ao aire libre na que se reflicten os feitos máis significativos dos oito séculos de historia da cidade.

A través das páxinas deste periódico iremos recollendo mes a mes as diferentes actividades que dende o Concello se programen para festexar este oitavo centenario.

Non podemos esquecer que o comercio é unha parte moi importante da historia local e a cidade conta con varios establecementos centenarios nos que levan traballado varias xeracións de betanceiros e betanceiras. Un dos exemplos que queremos destacar este mes é o da Farmacia do Dr. Couceiro que cumpre tres séculos de traxectoria e nove xeracións da mesma familia, e que foi distinguida coa Medalla de Prata de Galicia no ano 2001.

Mes a mes iremos vendo exemplos de comercios e empresas centenarias que son a mostra de que o comercio de Betanzos é un comercio vivo e con historia.

Betanzos e a súa comarca

Publicación mensual de distribución gratuíta. 13.000 exemplares.

DEPOSITO LEGAL ◗ C-1555 / 92 EDITA ◗ Asociación de Comerciantes e Empresarios de Betanzos Centro Comercial Aberto (ACEBE CCA). DIRECTOR ◗ Mariano García ENDEREZO ◗ Praza Mestre José Dapena, 1 baixo CONTACTO ◗ Telf./Fax: 981774574 · periodico@comerciodebetanzos.com PUBLICIDADE ◗ José Luis Pariente, Carmen Miragaya REDACCION ◗ Isabel Souto Medín. COLABORADORES neste número ◗ Mercedes Casanova, Jesús Ramos, Espazo Xove Betanzos, Vicente de la Fuente, Xesús Torres Regueiro, Adrián Maceiras, Mar Outerelo Salorio, Antonio Otero Pose, Carmen Núñez, Juan Doporto. COLABORADORES GRÁFICOS ◗ Arume Fotografía, Unsplash, Freepik. REPARTO ◗ Servicio Postal Coruña S.C.

Betanzos e a súa comarca non se responsabiliza das opinións manifestadas polos seus colaboradores

Enderezos electrónicos Redacción: periodico@comerciodebetanzos.com Publicidade: publicidade@comerciodebetanzos.com

PRAZA DO CAMPO

BETANZOS e a súa comarca · Febreiro 2019

3 Bc

A Secretaria Xeral de Igualdade, Susana López Abellá, reuniuse coa alcaldesa de Betanzos, María Barral, para tratar sobre a creación do CIM

Xunta e Concello avanzan na creación dun Centro de Información á Muller en Betanzos Ambas as dúas administracións colaborarán para que o servizo poida prestarse nun prazo breve de tempo

Os premiados da Campaña de Nadal xunto á Presidenta de ACEBE CCA, Antonia Anido, a Concelleira de Comercio, Mónica Carneiro, a representante de Gadis, Lucía Santos, e os comerciantes que entregaron os premios / ARUME

ACEBE CCA pon o peche á campaña de Nadal coa entrega de premios REDACCIÓN / Betanzos

REDACCIÓN / Betanzos Betanzos podería contar nun prazo breve de tempo cun Centro de Información á Muller (CIM) de carácter comarcal. Este foi o tema central da xuntanza que mantiveron en Compostela a alcaldesa de Betanzos, María Barral, e a Secretaria Xeral de Igualdade, Susana López Abellá.

Tralo encontro, no que se acordou que ambas as dúas administracións traballarán conxuntamente para que o CIM poida estar operativo a curto prazo, a alcaldesa destacou que se iniciarán os trámites oportunos para que Betanzos poida dispor deste ser-

vizo o antes posible, e acordouse manter novas conversas para convertir en realidade o proxecto "que, xunto ao Centro de Día, forma parte das actuacións prioritarias en materia de novos equipamentos na área de servizos sociais", subliñou María Barral.

O CIM prestará servizos de información á muller e de iniciativas relacionadas coa promoción da igualdade, asesoramento xurídico e psicolóxico e información sobre recursos específicos para as mulleres. Ademais, dende o centro desenvolveranse actividades coa finalidade de promover a igualdade entre homes e mulleres.

ACEBE CCA puxo fin á campaña de Nadal o pasado 4 de febreiro coa entrega dos premios do sorteo da iniciativa promocional que a asociación desenvolveu entre o 12 e o 31 de decembro pasado.

O primeiro premio, de 500 euros foi para Queta González Cortés, que recibiu o boleto agraciado en Comercial Veiga.

Un dos segundos premios, dotado con 250 euros foi para Amalia Pereiro Barreiro, que obtivo a rifa premiada en Clínica Dental Suárez Mallo.

Por último, entregáronse tres

terceiros premios, de 100 euros cada un, que foron para Isabel Castro Pérez, Sonia Asorey Sánchez e Ana María Cacharrón Rial, que conseguiron as súas rifas premiadas en No Sólo Flores, Freesia e Peluquería Xabela.

Dos oito números extraídos polo notario Gonzalo Freire Barral, quedaron sen aparecer t re s d e l e s (e n t re g a d o s e n Vicente de la Fuente, Javier Moda e Gadis) e os outros cinco premiados recibiron os seus cheques regalo nun acto celebrado na sede da Asociación ao que asistiron a presidenta de ACEBE CCA, Antonia Anido, a

concelleira de Comercio, Mónica Carneiro, Lucía Santos en representación de Gadis, e os responsables dos establecementos comerciais que entregaron os boletos gañadores.

Culmina así a campaña promocional de ACEBE CCA que este ano tiña por lema "Busca a maxia do Nadal en Betanzos" e que contou coa colaboración da Xunta de Galicia, da Deputación da Coruña, do Concello de Betanzos e de Gadis.

Ademais do sorteo, a Asociación instalou entre o 21 de decembro e o 7 de xaneiro un parque infantil con xogos nunha carpa na Praza do Campo.

Betanzos

Pintor Seijo Rubio 23 bajo izda.

T 881 121 032

Nº Reg. Sanit.: E-15-000425

solissoluciones.com

Rúa do Frade 3 · 981 77 48 23 · f @nosoloflores

4 Bc

PULSO

BETANZOS e a súa comarca · Febreiro 2019

de

opinión

POLÍTICO

OPINIÓN

ece aos partidos "Betanzos e a súa comarca" ofr ión Municipal este que forman parte da Corporac s op inió ns sob re esp azo pa ra exp res are n as súa como é neste caso, temas propostos polo xornal ou, que cada un dos sobre cuestións de actualidade grupos considere de interese.

"Betanzos e a súa comarca" non se responsabiliza das opinións manifestadas polos partidos políticos nesta sección

A riqueza cultural, histórica, gastronómica; a importancia do noso comercio... son singularidades que só Betanzos pode ofrecer. E nesa liña consideramos que debemos de facer un esforzo maiúsculo na promoción de Betanzos, máis se cabe, nun ano especial como é o do 800 aniversario do seu traslado desde Tiobre ao actual centro histórico.

E onde mellor facelo que nunha das feiras de turismo máis importantes de cantas se celebran no mundo: Fitur. Alí Betanzos foi o único concello de Galicia que contou con presenza propia que serviu para promocionar este ano especial e único, dando a coñecer as actividades de celebración do 800 aniversario sen deixar de lado todas as peculiaridades que como polo de atracción turística ten PROMOCIÓN DE Betanzos.

Foron moiBETANZOS tas as reunións mantidas con axencias e operadores de turismo para que inclúan Betanzos na súa oferta de viaxes ao longo do ano, con resultados máis que satisfactorios.

Un traballo de promoción que non acabou en Fitur e que seguiremos realizando ao longo do ano noutras citas turísticas ou noutros acontecementos que o grupo municipal socialista considere que poden ser importantes para o noso municipio e a súa promoción.

En liña tamén con eventos como o sorteo da Lotería Nacional no que o nome de Betanzos proxectouse en máis de 10,000,000 de décimos, con transmisión incluída do mesmo e un vídeo promocional da nosa cidade por TVE; ou o sorteo do 13 de febreiro da ONCE, que levará tamén o nome de Betanzos en todos os seus cupóns. Dous exemplos q u e s e s u m a rá n a o u t ra s accións que ao longo deste ano levarán o nome e a imaxe de Betanzos a milleiros de persoas.

E todo a pesar das pedras no camiño que pretende poñer algún partido ao que parece non gustarlle moito que Betanzos promociónese, que Betanzos destaque. Pois non o van a conseguir. Como tampouco van conseguir sementar unha mala imaxe da nosa cidade, do noso concello, unha imaxe terxiversada ante a opinión pública como están intentando, afortunadamente sen éxito.

Vaya por delante que no parece de buen gusto hablar de la necesidad de poner fin al desorden que lleva décadas reinando en el Concello de Betanzos precisamente el año en que se conmemora el 800 Aniversario del traslado de la ciudad de su emplazamiento original, en la parroquia de San Martiño de Tiobre, a su actual ubicación en el Castro de Untia. Pero resulta necesario. Porque el deterioro ha llegado a tal extremo que últimamente Betanzos es noticia más por las numerosas sentencias judiciales que le enmiendan la plana al gobierno municipal, que por actuaciones o actividades que redunden en una mejora de la calidad de vida de los betanceiros y betanceiras. No hay un área de gobierno que se libre del caos: servicios deficientes y mal dimensionados; programas obsoletos o ineficaces; un urbanismo “insostenible” e “innacesible” o una plantilla de personal sobre la que pende una espada de Damocles. Son sólo algunos ejemplos, pero podríamos enumerar muchos más.

Cumplir de manera responsable con la difícil tarea de dirigir una Administración requiere de un equipo de gobierno sensato y consecuente y de una plantilla eficiente y bien dimensionada: un cuadro de personal que debería de quedar recogido en E M P E Z A R L A una Relación de Puestos de CASA POR EL Trabajo (RPT) TEJADO que en nuestro concello no existe. Y es que en materia de personal, los sucesivos gobiernos socialistas decidieron empezar la casa por el tejado y no por los cimientos como se acostumbra a hacer. Y, como dice un viejo refrán, de aquellos polvos vienen estos lodos.

Hoy, más de 70 puestos de trabajo se encuentran en peligro por un posible fraude de ley. Más de 70 hombres y mujeres que tienen nombre y apellidos, que non son una simple cifra, sino que tienen una vida, una familia, unas responsabilidades que atender y que merecen una solución, teniendo siempre presente la salvaguarda y el encaje legal de estos puestos de trabajo.

Porque ellos son víctimas y no culpables.

Concepción Arenal decía que “el error es un arma que acaba siempre por dispararse con el que la emplea”.

Aprendamos de los errores del pasado, comencemos a construir el ayuntamiento, que es la Casa de todos los betanceiros y betanceiras, por los cimientos y dotemos a nuestra ciudad de una administración moderna, eficiente y eficaz y con una plantilla estable y bien dimensionada. Ese será el primer paso para poner en marcha un concello del que todos, independientemente del color político, nos podamos sentir orgullosos, porque estará cumpliendo el principal objetivo para el que fue creado: servir al ciudadano.

Durante os últimos anos a Corporación aprobou varias iniciativas dos grupos políticos da oposición dirixidas a resolver os problemas de mobilidade da nosa cidade, mentres que o goberno municipal, carente de iniciativa política nesta materia, deixou que a situación continuara degradándose sen adoptar decisión ningunha.

O goberno do PSOE só executou o acordo do Pleno que reclamaba a extinción da concesión do servizo de ordenación de aparcamentos na vía pública (ORA). Pero desde a extinción da ORA deixou de prestar o servizo público de retirada de vehículos mal estacionados na vía pública.

Por iniciatiMÁIS DE 30 ANOS va de BetanGOBERNANDO SEN zos Novo, o SOLUCIONAR OS Pleno acordou instar á PROBLEMAS DE alcaldía a MOBILIDADE ve l a r p o l o cumprimento da ordenanza municipal de tráfico, extremando a vixilancia e adoptando as medidas necesarias para a retirada dos vehículos mal estacionados en lugares prohibidos que supoñen un risco para o resto dos usuarios da vía ou que obstaculicen a circulación de vehículos ou o paso de peóns.

O goberno municipal do PSOE segue sen prestar o servizo público, pero continúa a cobrar a taxa de valado para acceso a garaxes, aínda que non pode garantir o acceso.

Por outra banda o Pleno tamén aprobou un conxunto de medidas dirixidas a reverter a situación de decadencia do Casco Histórico, entre outras, as medidas de mobilidade no casco histórico dirixidas a humanizar os espazos públicos, a impulsar a peonalización, a prever aparcamentos para atender as necesidades dos residentes e un sistema de control de accesos de vehículos de motor ao Casco Histórico.

O goberno municipal elaborou varios estudos, realizou unha enquisa ás veciñas e ata anunciou varias medidas en repetidas ocasións. Tamén acordou adquirir, con cargo a fondos provinciais, un sistema de control de accesos ao Casco Histórico mediante cámaras e dispositivos telemáticos que aínda non foron instalados.

Betanzos Novo, outros grupos políticos da oposición e a Asociación de Amigos do Casco Histórico, presentamos distintas propostas para regular a mobilidade no Casco Histórico. Pero o PSOE, despois de 30 anos no goberno municipal, segue sen adoptar ningunha decisión, sen dar a coñecer os estudos e as enquisas realizadas, sen velar polo cumprimento das ordenanzas municipais e sen executar os mandatos da Corporación. O resultado é a decadencia do Casco Histórico e o empeoramento da mobilidade e dos espazos públicos.

O día 13 deste mes Betanzos celebra o 800 aniversario do seu traslado desde Tiobre. Supoñemos que xa todas o sabedes porque despois dun contador (de 3200 euros!) instalado na praza do Concello, un calendario enviado a todas as casas, un sen fin de eventos propagandísticos e notas de prensa coas lotarías, os concertos e as diferentes celebracións e mesmo un stand propio en Fitur -ao que por certo acudiron 5 dos 7 concelleiros do goberno local- parece imposíbel que alguén, xa non en Betanzos senon nas comarcas limítrofes, non o saiba.

Cada vez que vemos algún novo encargo publicitario ou gasto protocolario, que seguro que aínda queda a gran traca final, cando menos até o 26 de maio, día das eleccións municipais, pensamos se, de verdade, era necesario todo isto. É dicir, a filla cumpre 10 anos, quere unha festa coas amigas, con bocadillos de nocilla e lambetadas, e unha bici nova de regalo, pero facémoslle unha festa de etiqueta, con cátering de luxo e agaANIVERSARIOS, s a l l á m o l a FESTAS E DISPEN- cun Picasso DIO ECONÓMICO q u e n i n quere nin a p re c i a . E sen as amigas. Ten lóxica celebrar o aniversario de Betanzos sen as betanceiras?

De verdade era necesario todo este gasto? Toda esta publicidade? Vídeos, calendarios e fotos, moitísimas fotos do goberno local en todo tipo de poses. Un festivo local en medio de semana, a costa do Entroido, que poucas poderán gozar. Mentres esta mesma semana caeron dúas casas do Casco Histórico. O Pasatempo segue pechado polo seu estado de avanzado deterioro. A fábrica d a l u z s e g u e a c a e r. O s barrios e parroquias completamente abandonados. O antigo ambulatorio pechado e seguimos sen xeriátrico, nin centro de día. Sen biblioteca infantil e coa radio pechada.

Cos servizos municipais en precario, como se evidenciou este mes cos problemas de persoal do conservatorio ou a situación que arrastra o servizo de axuda no fogar.

Mentres Betanzos está un pouco máis descoidada cada día, mais para o 800 aniversario non reparamos en gastos. Non hai para pan, pero veña estampas. De verdade era necesario todo isto?

O final chega a data de celebración dese tan traído 800 aniversario e nos pilla coa casa sen varrer e o xantar a medio facer, levamos a metade do ano pasado cunhas xuntanzas dunha chamada comisión de expertos na que fomos convidados tamén os diferentes partidos políticos a aportar de cara o aniversario do traslado da cidade.

Se ben se puido tomar nota dalgunhas das suxestións que alí se fixeron tamén é certo que o enfoque que alí se valorou pouco ou nada ten a ver co que agora estamos a ver na práctica, na práctica estamos a asistir a un grupo de actos inconexos que se ben son un aliciente non pode considerarse que engloben o espírito do que nesa comisión se falou, falouse de aproveitar o evento para darlle impulso O P S O E T E N TA á recuperaAPROVEITAR O 800 ción do noso ANIVERSARIO PARA patrimonio, o EXPOÑER PÚBLICA Casco Histórico, falouse de E GRATUITAMENTE apostar pola A SÚA CANDIDATA didáctica a todos os niveis e idades para levar a nosa historia os visitantes e a veciñanza e dar a coñecer quen somos e de onde vimos.

A día de hoxe pouco ou nada se sabe de como se irá desenvolvendo a celebración que xa logo está ideada como unha verbena popular cando deberiamos apostar por abrir debate sobre a nosa historia e amosala orgullosos, mesmo aproveitar para inverter en investigación da mesma.

Mais polo que parece o goberno do PSOE tenta aproveitar este 800 aniversario que é ano electoral para expoñer publicamente con actos co selo de 800 aniversario a súa candidata, cousa que nada ten de malo de non ser que esa exposición farase cos cartos de todos e todas.

Para expoñer publicamente a súa candidata, págueno cos seus cartos, non utilicen as institucións e, sobre todo, sexan claros e non nos veñan con “xornais” como Porta da Vila sen firma ou nome de quen o edita, cando previamente criticaron o BNG por manipular a xente co “Xornal de Betanzos”, medios que fan confundir a xente o xornalismo coa propaganda electoral.

Causa estupor cando dende o BNG se acusa de manipulación a medios como La Voz ou as redes sociais municipais e despois utiliza o “Xornal de Betanzos” para gloria do seu portavoz e escarnio do resto.

O que temos moi claro dende Betanzos en Común é que tentamos predicar co exemplo e todo o que saquemos non teremos problema en remarcar que sae de nós. Non confundamos a propaganda co xornalismo, nin 800 anos de traslado con 800 anos de fundación, e moito menos o utilicemos de forma partidaria.

PRAZA DO CAMPO

BETANZOS e a súa comarca · Febreiro 2019

BETANZOS PROMOCIONOU EN FITUR OS ACTOS DO VIII CENTENARIO

5 Bc A ministra de Turismo, Reyes Maroto, coa alcaldesa, María Barral, e cos concelleiros Andrés Hermida e Diego Fernández no stand de Betanzos en Fitur

O Concello acudiu con stand propio por primeira vez dende hai dez anos. A delegación local mantivo un encontro cos betanceiros e betanceiras residentes en Madrid REDACCIÓN / Betanzos O programa de actos da celebración do VIII Centenario do traslado da cidade foi o protagonista principal da participación de Betanzos na Feira Internacional de Turismo de Madrid (Fitur) que se desenvolveu entre os días 23 e 27 de xaneiro.

Betanzos, que volveu a Fitur con stand propio despois de dez anos, foi o único municipio galego que contou este ano cun espazo propio nunha das feiras de turismo de maior prestixio a nivel internacional.

A Madrid trasladouse unha delegación encabezada pola alcaldesa, María Barral, á que acompañaron os concelleiros Diego Fernández, Antonio Vázquez, Andrés Hermida e Pablo Beade. María Barral destacou na presentación do programa a diversidade de actividades e eventos que se realizarán na cidade co gallo do VIII Centenario. Unha programación que "converterá a Betanzos en refe-

ENCONTRO COS BETANCEIROS EN MADRID

A alcaldesa, María Barral, presentou no stand da Xunta o video promocional da Semana Santa de Betanzos, declarada de Interese Turístico de Galicia

rente de Galicia, nun dos lugares de visita obrigada", dixo.

Ademais do programa, presentouse un vídeo turístico que pode verse tamén na páxina web municipal, protagonizado por unha parella de pregrinos estranxeiros durante o seu percorrido polo Camiño Inglés a Santiago. No vídeo realízase un percorrido pola historia de

Betanzos, o seu patrimonio, a súa gastronomía, as festas tradicionais, as paisaxes... "elementos únicos que fan diferente a unha cidade como Betanzos", dixo María Barral.

A alcaldesa, que foi entrevistada en varios medios de comunicación, fixo un convite para visitar a cidade durante este ano, "non só polo que Betanzos ofre-

ALERGOLOGÍA: - Ángela Meijide Calderón

ANESTESIOLOGÍA Y REANIMACIÓN: - Sofía Emil Rúa CARDIOLOGÍA: - Miriam Piñeiro Portela

CIRUGÍA GENERAL Y APARATO DIGESTIVO: - Noemí López González

CIRUGÍA PLÁSTICA Y REPARADORA: - Juan Luis Morán Montepeque C-15-001435

C/Doctor Fariña, 12 · Bajo BETANZOS (A Coruña) Tlf.: 981 770 500 Fax 981 77 00 94 pobesalud@pobesalud.com

Durante os diferentes encontros mantidos en Fitur establecéronse reunións con máis de 25 axencias e oito operadores de turismo para que inclúan na súa programación de viaxes e excursións as visitas a Betanzos, explicaron fontes municipais. Ademais, tamén se promocionou a Semana Santa de Betanzos, declarada de Interese Turístico de Galicia, a través do stand da Xunta.

Outro dos momentos destacados foi o encontro que a

DERMATOLOGíA

ce na programación do VIII Centenario, senón polo que Betanzos significa: historia, cultura, tradición, comercio, gastronomía, etc."

Ata o stand de Betanzos achegáronse, entre outras autorida-

ODONTOLOGíA Y CIRUGÍA ORAL: - José María Rodríguez Prego - Andrés Blanco García

OFTALMOLOGÍA: - Carlos Torres Borrego

OTORRINOLARINGOLOGÍA: - Juan Francisco Latorre López PEDIATRÍA: PODOLOGÍA: - Sergio Pérez García

PSICOLOGÍA:

DIETÉTICA Y NUTRICIÓN

- Lidia Sánchez Edreira - Ignacio Abeal Pérez

ENFERMERÍA: - Alba Vaamonde Martínez - Natalia Longueira Uzal - Yolanda Pérez Rivas

des, a ministra de Industria, Comercio e Turismo, Reyes Maroto, quen se amosou interesada en acudir aos actos do día 13 de febreiro na localidade, punto de partida da celebración do VIII Centenario.

ANÁLISIS CLÍNICOS CENTRO DE VACUNACIÓN DIAGNÓSTICO POR IMAGEN ENFERMERÍA HOSPITAL DE DÍA LÁSER ESTÉTICO

- Deisy Villanueva Claro

- Óscar Mosquera Paz - Diego Marcote Lago

delegación local mantivo cos betanceiros e betanceiras residentes en Madrid, un acto que se convertera en costume sempre que Betanzos acudía a Fitur.

Unha xuntanza na que tamén se presentou o video turístico e no que os residentes na capital recibiron como agasallo o calendario promocional do VIII Centenario e coñeceron de primeira man os eventos máis destacados da programación do aniversario.

ATENDEMOS A CLIENTES PRIVADOS, MUTUAS Y TODAS LAS COMPAÑÍAS ASEGURADORAS

PSIQUIATRÍA: - Miriam Costas González - Alba Fernández Díaz

Fisioterapia y rehabilitación:

GINECOLOGíA Y OBSTETRICIA:

RADIOLOGÍA

- María Cores Viqueira - Cristina Guillán Maquieira

TRAUMATOLOGÍA Y CIRUGÍA ORTOPÉDICA:

· Traumatológica y Ortopédica

- Jesús Aizpurúa Prada - Juan Trobajo de las Matas - Isidro González González

· Suelo Pélvico y Obstétrica

UROLOGÍA:

· Respiratoria

- Javier Pereira Beceiro

· Pilates individual

MEDICINA GENERAL/ URGENCIAS - Apolinar Cuervo Vidal - Abel Coutado Méndez - Paloma Pérez-Bustamante - Raed Abud-Afash Hannia

- Balbino López Seoane

· Deportiva · Pediátrica · Neurológica

6 Bc

PRAZA DO CAMPO

BETANZOS e a súa comarca · Febreiro 2019

María Barral, alcaldesa de Betanzos

"O VIII Centenario ten que servir para poñer en valor todo o que nos fai diferentes a calquera outro municipio de 13.000 habitantes" ISABEL SOUTO / Betanzos Betanzos celebra ao longo de todo o ano o VIII Centenario do traslado da cidade dende Tiobre ata o seu emprazamento actual. Os actos principais da conmemoración deste feito histórico serán o 13 de febreiro, declarado festivo local, unha celebración coa que, tal e como expresou a alcaldesa, María Barral, "queremos poñer en valor Betanzos, a nosa condición de epicentro do medievo, de capital gótica, o noso patrimonio gastronómico, natural e histórico".

-A presenza en Fitur, despois de dez anos, con stand propio serviu para promocionar os actos do VIII Centenario.

Como foi a experiencia?

-Foi fantástica, foron días de moitísimo traballo, de establecer contactos con turoperadores e axencias, de dar a coñecer Betanzos e todo o que celebramos este ano. Presentamos os actos principais do VIII Centenario e o vídeo turístico que elaboramos e, ademais, tivemos a oportunidade de promocionar a Semana Santa a través do stand da Xunta.

-Houbo tamén un encontro cos betanceiros residentes en Madrid.

-Si, é algo que xa era costume sempre que Betanzos acudía a Fitur. Nesta ocasión contamos cun número moi elevado de persoas e a recepción tivo lugar nunha "taberna" vencellada a Betanzos.

Presentámoslles o video promocional, que gustou moito, tamén lles entregamos o calendario conmemorativo que se repartiu aos veciños e veciñas da cidade e adiantamos os principais actos do Centenario que se celebrarán en Betanzos. Foi un encontro moi entrañable.

-O 13 de febreiro é o día principal do VIII Centenario, que pasará en Betanzos ese día? Agardan unha ampla participación veciñal?

-Iniciaremos os actos en San Martiño co descubrimento dun monolito conmemorativo do traslado da vila a Betanzos e convidaremos a todos os veciños da parroquia a participar. Continuaremos na Sala Capitular cunha recepción ás autoridades e, ademais do acto institucional, haberá outro acto público na Praza da Constitución, no que se descubrirá outro monolito, ao que se convidará a participar a todos os colectivos, clubes, asociacións e a toda a cidadanía. É

A alcaldesa, María Barral, diante da imaxe do VIII Centenario / ARUME un día festivo local no que quixera que participase canta máis xente mellor, porque é unha celebración de todas e de todos os betanceiros, celebramos que os nosos ancestros pediron o traslado e o rei Afonso IX concedéullelo. Inaugurarase unha exposición na rúa que me parece moi importante. Trátase dunha mostra formada por oito cubos de gran tamaño e cada un deles representa de forma esquemática os feitos fundamentais dese século en Betanzos. A exposición estará na rúa todo o ano e irá rotando por diferentes barrios, tanto na zona urbana como na rural. A idea é que vaia a todas as parroquias para facer partícipes a todos os veciños e veciñas.

E por último, pecharemos co concerto de Carlos Núñez en San Francisco.

-O concerto suscitou polémica pola limitación do aforo da Igrexa de San Francisco, baralláronse outras alternativas?

-Pensamos facelo nunha gran carpa para que puidese acceder moito máis público e descartouse porque a acústica neste tipo de instalacións non é do gusto de artistas desta categoría. Como non podía facerse así, o esceario máis apropiado para este tipo de música, cunha acústica aceptable, con máis

capacidade e que ademais é un elemento moi importante de Betanzos era a igrexa conventual de San Francisco. A miña idea era facelo nunha carpa xigante na Praza do Campo, pero non foi posible. As entradas vanse sortear porque nos parece a maneira máis xusta.

-A programación está pechada ou aínda se van incorporar máis eventos ao longo do ano?

-Non está totalmente pechada por varias razóns. Unha, porque hai eventos que están solicitados e dos que aínda non tivemos confirmación e, outra, porque desde o momento en que se creou a comisión do VIII Centenario na que están os cinco grupos políticos e cinco expertos, quixemos deixar claro que ao coincidir en ano electoral, se cambiase o goberno, a Corporación que comece a partir das eleccións queremos que teña tamén marxe de manobra. Queriamos conseguir consenso para poder pechar parte da programación porque hai eventos que hai que concertar con antelación. Por exemplo,

para conseguir un concerto da Orquesta Sinfónica de Galicia como o que imos ter nun formato que só se viu na Praza de María Pita na Coruña e na Praza do Obradoiro en Santiago e que poderemos disfrutar na Praza dos Irmáns García Naveira, hai que concretalo con moita antelación. Outro tipo de cousas que se falaron na comisión quedan perfiladas pero abertas a criterio da nova Corporación.

-Houbo participación de colectivos e entidades na elaboración do programa?

-Tivemos moitas aportacións de colectivos e asociacións, dos centros educativos e de persoas a título individual, ademais de aportacións de todos os grupos políticos, dos ex alcaldes e dos expertos da comisión que está formada polo cronista oficial da cidade, José Raimundo Núñez Varela y Lendoiro, Alfredo Erias, Suso Torres, Mª Teresa Amado e Eduardo Fuentes Abeledo.

Compaxinando todas esas suxestións coa idea de poñer en valor Betanzos, quixemos que non se limite a actos lúdicos ou festivos, senón que se poña en valor a historia, o patrimonio material e inmaterial, a nosa categoría como cidade medieval, o Pasatempo,... todos os elementos que nos fan diferentes a calquera outro municipio de 13.000 habitantes.

-Que eventos destacaría dos que se van celebrar ao longo do ano?

-En marzo imos ter un concerto de música medieval na igrexa de Santiago moi importante a través do Centro Nacional de Música. As xornadas do Anuario Brigantino estarán adicadas ao VIII Centenario. Nas xornadas de atención á diversidade que organiza o Vales Villamarín en maio contaremos coa presenza do pedagogo de renome internacional Francesco Tonucci. Tamén destacaría o Día de Galicia, o 24 de xullo, coa estrea da danza dos Zapateiros a cargo da Escola Municipal de Folclore, que nos permitirá desfrutar das catro danzas gremiais xuntas por primeira vez en moitísimo tempo. Faremos un evento moi bonito coa Banda Municipal de

"Temos a ilusión de que este será o Ano de Betanzos e que marcará un antes e un despois"

Música. As festas de agosto serán especiais e tamén vencelladas ao centenario e, entre outras actuacións teremos o concerto da Orquesta Sinfónica de Galicia. Hai eventos que, quedando ao criterio da nova Corporación, habería que realzar como a Semana da Tortilla e a do Pincho. Ao longo do ano haberá congresos. Solicitamos que se celebre un Pleno da Real Academia Galega...

-Eventos como o sorteo da Lotería Nacional tiveron unha ampla repercusión. A resposta a peticións como esta están a ter boa aceptación?

-No caso de Loterías y Apuestas del Estado a resposta foi fantástica e tamén aconteceu o mesmo coa ONCE que vai adicar o cupón do día 13 a Betanzos.

Correos tamén tivo unha moi boa acollida ás propostas que lle fixemos, vaise facer un selo conmemorativo e un cuño especial. Toda a correspondencia que pase pola oficina de correos de Betanzos levará o cuño conmemorativo do VIII centenario... a acollida foi moi boa por parte das institucións.

-E apoios económicos?

-As respostas de todas as administracións foron positivas aínda que ningún concretou a día de hoxe, pero entendo que imos ter apoios de todas as administracións ademais de empresas privadas importantes para a nosa cidade.

-Falta pouco para o inicio da conmemoración, cales son as súas sensacións nestes días previos?

-Ilusionada e nerviosa. Estou ilusionada porque creo que vai ser o ano de Betanzos, e que marcará un antes e un despois. Con esa intención e con esa ilusión levamos moito tempo preparando todo e queremos que todo saia ben porque eso terá repercusión para a cidade en moitos sentidos. Betanzos é unha cidade de servizos que ten moitísimo que ofrecer, e é fundamental dalo a coñecer, primeiro aos propios betanceiros e betanceiras e despois aos turistas.

Tratamos de que se coñeza Betanzos, de que nos veñan a visitar e estou segura de que o que nos veña visitar quedará encantado.

Tralo paso por Fitur, o VIII Centenario tivo o seu primeiro gran evento co sorteo en Betanzos da Lotaría Nacional que foi emitido por TVE. Os preparativos da celebración continúan para que o 13 "sexa un día grande para Betanzos e para os betanceiros e betanceiras".

PUBLICIDADE

BETANZOS e a súa comarca · Febreiro 2019

7 Bc

8 Bc

PRAZA DO CAMPO

BETANZOS e a súa comarca · Febreiro 2019

DE TIOBRE A UNTIA, OITOCENTOS ANOS DESPOIS O 13 de febreiro, festivo local, conmemorarase oficialmente o VIII Centenario do traslado da cidade con actos públicos aos que o Concello convida a toda a cidadanía

O 13 de febreiro de 1219 o rei Afonso IX autoriza mediante privilexio rodado o traslado da poboación de Betanzos dende Tiobre ao Castro de Untia. Oitocentos anos despois, a cidade conmemora este feito histórico con varios actos públicos que terán como punto de partida Tiobre e aos que están convidados os betanceiros e betanceiras, ademais de numerosas autoridades de diferentes eidos.

[2]

[3]

ACTO PÚBLICO

[1]

HOMENAXE HISTÓRICA Ás dez da mañá celebrarase na igrexa de San Martiño de Tiobre unha homenaxe histórica que lembra o feito da traslación da cidade. A Corporación, presidida pola alcaldesa, María Barral, asistirá ao evento no que se descubrirá un monolito elaborado en bronce, no que se reproduce o texto do privilexio real. O acto concluirá cun breve concerto de música medieval

Ás once e media, realizarase unha recepción oficial ás autoridades convidadas na Sala Capitular do Concello e ás doce do mediodía celebrarase o acto público na Praza da Constitución, onde se descubrirá un monolito idéntico ao de Tiobre. As persoas asistentes poderán desfrutar dun breve concerto no que se interpretarán pezas do músico betanceiro Pepito Arriola. Ademais, a Escola Municipal de Folclore de Betanzos (EMuF) bailará a tradicional Danza de Xastres. Aos actos foron convidadas as entidades e asociacións locais ademais de autoridades tanto do goberno estatal como autonómico e provincial, os alcaldes da bisbarra, do partido xudicial e das capitais do antigo Reino de Galicia, representantes das Federacións Española e Galega de Municipios e Provincias (FEMP e FEGAMP), así como académicos da Real Academia Galega da Lingua, da Academia de Belas Artes, rectores das universidades da Coruña e de Santiago, etc.

Tamén fora convidada a Casa Real, que xa confirmou que non poderán asistir por coincidir cunha viaxe oficial a Marrocos.

[4]

[5]

BETANZOS EN OITO CONCERTO DE VISITAS GUIADAS SÉCULOS CARLOS NÚÑEZ Como anticipo do día granÁ unha e media inaugurarase a exposición ao aire libre "Oito séculos en oito obxectos". Trátase dunha mostra elaborada en cubos de máis de dous metros de altura, no que se reproducen fragmentos dos feitos históricos máis representativos de Betanzos de cada un dos oito séculos. A composición completa forma, por unha das súas caras o nome de Betanzos.

A mostra será itinerante e percorrerá diferentes lugares de Betanzos, tanto do núcleo urbán como da zona rural coa intención de achegar a historia da cidade a toda a cidadanía.

O público encheu a Aula de Cultura Xulio Cuns e a xente puido participar de forma activa accionando o mecanismo que para os bombos para a extracción dos números / FOTO ARUME

Xa pola tarde, ás oito, o recoñecido gaiteiro Carlos Núñez ofrecerá un concerto na Igrexa de San Francisco ao que poderán asistir unhas 450 persoas.

Debido ao aforo limitado do recinto, realizarase un sorteo público das entradas entre todas as persoas que se apuntaran previamente na Oficina de Turismo.

A xornada, que foi declarada festivo local por acord o p l e n a r i o, re m a t a rá cunha sesión de fogos artificiais.

de, os días 11, 12, 14 e 15 ás catro e media da tarde están programadas visitas guiadas conmemorativas baixo o título "Betanzos monumental" para o que será preciso inscribirse na Oficina de Turismo (Teléfono 981776666 ou no enderezo electrónico turismo@betanzos.gal) A véspera do día grande, alumnado do IES Francisco Aguiar realizará un percorrido a pé dende Tiobre ata o Castro de Untia, rememorando o traslado que os antigos habitantes de Betanzos realizaron hai oito séculos para asentarse no actual casco antigo.

Os nenos e nenas de San Ildefonso, e alumnado do Vales Villamarín amosan o primeiro premio do sorteo / FOTO ARUME

Betanzos acolleu por primeira vez na historia un sorteo de Lotería Nacional O "sorteo viajero" número 400 celebrouse na Aula de Cultura Xulio Cuns e foi retransmitido por TVE. Emitíronse 12 millóns de décimos co selo do VIII Centenario REDACCIÓN / Betanzos O "sorteo viajero" número 400 de Lotería Nacional celebrouse o pasado 2 de febreiro, por primeira vez na historia, na Aula de Cultura Xulio Cuns de Betanzos ante unhas duascentas persoas que puideron asistir en vivo ao evento, que supuxo o inicio da programación do VIII Centenario do traslado da cidade.

O sorteo, presidido pola alcaldesa de Betanzos, María Barral, e polo Director de Relaciones Institucionales e Internacionales de Loterías y Apuestas del Estado, Manuel Gómez Amigó, retransmitiuse por TVE en La 2, e por Radio Nacional de España. Na emisión por televi-

sión presentouse Betanzos a través dun vídeo no que se fixo fincapé na súa historia, na efeméride que se celebra este ano, na cultura e patrimonio e na gastronomía.

En total, emitíronse 12 millóns de décimos que levaban estampada a imaxe do VIII Centenario do traslado da cidade: "unha promoción impagable", dixo María Barral, quen se mostrou moi agradecida a todos cantos fixeron posible que o sorteo se puidese celebrar en Betanzos, en especial á Sociedad Estatal de Loterías y Apuestas del Estado.

Na provincia da Coruña celebráronse 16 "sorteos viajeros", oito na cidade herculina, sete en Compostela, e o de Betanzos.

A repercusión que o evento tivo na cidade deixouse notar non só pola expectación xerada para conseguir unha entrada para asistir en vivo ao sorteo, senón tamén nas vendas rexistradas nas dúas administracións de lotaría e no despacho mixto.

Os números que primeiro se esgotaron foron o 15300 (código postal de Betanzos) e os relacionados co Centenario (00800 e 13219) así como outras combinacións como a do 16818 (data do Globo de Betanzos que non logrou subir por primeira vez en décadas).

Mais a fortuna pasou de largo por Betanzos e por Galicia e tanto o primeiro premio, o 32290, como o

Nenos e nenas da Escola Municipal de Folclore ofreceron unha actuación ao remate do sorteo / FOTO ARUME segundo, 55421, repartiuse por varias localidades de España.

Durante o sorteo, os asistentes tiveron ocasión de participar activando o mecanismo que fai parar os bombos para a extracción dos números. Os nenos e nenas de San Ildefonso foron os encargados de cantar os números, acompañados de seis nenos e nenas do CEIP

Francisco Vales Villamarín que acudiron vestidos cun polo conmemorativo do VIII Centenario. O acto rematou coa actuación da Escola Municipal de Folclore de Betanzos.

O 13 de febreiro, día grande da conmemoración do oitocentos aniversario, a Organización Nacional de Ciegos de España (ONCE) adicará o cupón a esta efeméride.

PRAZA DO CAMPO

BETANZOS e a súa comarca · Febreiro 2019

9 Bc

O gaiteiro Carlos Núñez ofrecerá un concerto o día 13 de febreiro en San Francisco

"Mentres tocaba en Dublín, hai uns días, xa estaba pensando na poción máxica para o concerto de Betanzos" ISABEL SOUTO / Betanzos Carlos Núñez, considerado un dos mellores gaiteiros do mundo, ofrecerá un concerto o 13 de febreiro na igrexa de San Francisco dentro dos actos do VIII Centenario do traslado da cidade.

Núñez leva máis de vinte anos sobre os escearios, levando por distintos países os sons da música celta, un mundo que lle apaixoa e sobre o que acaba de publicar o seu primeiro libro que presentou en outubro en Betanzos.

-Sabemos que coñece Betanzos porque en outubro do pasado ano estivo en Biblos presentando o seu libro "La hermandad de los Celtas", que lle pareceu Betanzos durante esa visita?

-Presentamos o libro na libraría do meu bo amigo Tucho Calvo, ao que lle teño moitísimo cariño, pareceume un lugar moi orixinal e foi unha presentación diferente, especial. O acto estivo presentado por unha persoa que é bandeira da empresa en Galicia, Roberto Tojeiro, outro moi bo amigo. Naquela presentación quedou patente que Roberto e a súa xente cren na cultura galega. E a proba é este concerto que imos facer na igrexa de San Francisco.

Despois da presentación fomos visitar Betanzos, paseamos por lugares impresionantes. A verdade é que Betanzos é unha xoia da humanidade, unha marabilla. E San Francisco é realmente incrible, unha igrexa espectacular e creo que é moi apropiada para un concerto deste tipo. Precisamente a idea naceu aí, nese momento, mentres paseabamos visitando lugares máxicos de Betanzos e xurdiu así, sobre a marcha, despois da presentación do libro.

-Que sensacións lle transmitiu a igrexa de San Francisco?

-Como di o meu amigo Jordi Savall, gran mestre das músicas antergas, da música barroca, da música medieval,... estes lugares históricos teñen escoitado tanta música no pasado que cando fas música de novo dentro deles, devolven unha parte de todo o que aquelas pedras teñen escoitado durante séculos e séculos. Son lugares sagrados, especiais, que teñen unha acústica chea de reverberacións, prodúcense ecos que facilitan esa sensación máxica. Ademais, as igrexas veñen a recuperar o que foi a acústica máxica para os humáns durante milleiros e milleiros de anos cando vivían nas covas. As covas teñen ese tipo de efectos acústicos máxicos que chaman a ese estado case de trance e as igrexas recuperan esas sensacións. A igrexa de San Francisco é perfecta para facer este concerto.

-Como vai ser a actuación? Que imos escoitar o día 13 en San Francisco?

-Imos facer unha especie de viaxe pola música galega durante os últimos mil anos. Tocaremos músicas medievais con instrumentos do Pórtico da Gloria da Catedral de Santiago, músicas renacentistas, barrocas e galegas, músicas que facían os mestres de capela en Galicia... faremos unha viaxe no tempo ata chegar ás músicas celtas que facemos a día de hoxe.

-Haberá algunha sorpresa? Algo especial por tratarse do VIII Centenario?

-Pois si que estamos preparando sorpresas. Hai uns días estivemos tocando

no castelo de Dublín e mentres estaba- do mundo celta estaba na Península mos tocando alí eu xa estaba pensando Ibérica. As linguas celtas máis antigas en Betanzos, preparando a poción que se coñecen a día de hoxe non están máxica para este concerto, o repertorio, en Escocia ou en Irlanda, están na as sorpresas, algún que outro invitado Península Ibérica que foi o lugar de especial... Pero todas esas sorpresas encontro entre o Mediterráneo e o Atlántico. Todas as novidades que chedesvelarémolas o día do concerto.

-Ante o limitado do aforo da igrexa gaban á Península dende o Mediterráde San Francisco farase un sorteo das neo sintetizábanse nalgo novo. Ese entradas. Será un público especial, contacto transformábase e continuaba polo chamado corredor atlántico dende afortunado de poder estar aí.

-Sen dúbida. As persoas que estarán Galicia ata as illas británicas. Están conacompañándonos esa noite segura- vencidos de que as linguas celtas puimente será xente que fará o esforzo de deron subir dende a antigua zona de querer conseguir esas invitacións. É Gallaecia ás illas británicas. E o mesmo público que desexa ir e vai desfrutar aconteceu coa gaita. Os escoceses e os moitísimo, dende o primeiro minuto do irlandeses defenden que a gaita checoncerto. A verdade é que é un regalo goulles dende aquí. Esta subida do sur moi xeneroso por parte de Gadis, é un ao norte aconteceu tamén coas liras. regalo que fai Gadis aos betanceiros e Cando estabamos a piques de rematar betanceiras. Se se enche a igrexa e o libro apareceu unha lira no norte de moita xente queda fóra, ogallá poida- Portugal nun dos chamados Petroglifos mos voltar algún día no verán, por Atlánticos. Neste petroglifo que é da idade do Bronce apareceu unha lira. exemplo.

-Voltando ao libro "La hermandad de Descubriuse a primeira lira da idade do los Celtas", que presentou en Betan- bronce da que temos constancia en zos, foi todo un éxito e vai xa por catro Gallaecia. Parecidísima a outra que apaedicións. Como foi descubrir esa face- receu hai uns anos en Bretaña, da Idade do Ferro. Pero vese que é claramente o ta de escritor e investigador?

-É Impresionante o éxito que tivo a mesmo tipo de instrumento.

-Ou sexa, que todo ese mundo celta publicación. Eu non son escritor, son músico, pero foi unha experiencia incri- no fondo non tivo porque vir de fóra.

-Exacto. O mundo celta máis antigo é ble. Levoume tres anos todo o proceso de investigación, e de escribilo. O máis intrínseco ao Atlántico. Unha cousa complicado non foi aprender dos preciosa que me dixo Barry Cunliffe foi: sabios, dos arqueólogos, dos lingüistas, Europa é un pedazo de terra rodeado dos musicólogos que saben do mundo de cinco mares, cada un é un sistema de comunicación, unha celta. Senón que tiven filosofía, unha forma que reescribir varios de vivir. Unha persoa capítulos, varias veces, "Con moitísima que viva no Mediterrápara intentar facelo neo e se sente a ollar o comprensible para o ilusión seguimos mar percibe cousas gran público. Cando enchendo escearios moi diferentes a unha falas de música en terque se sente mos profundos custa polo mundo con esa persoa fronte ao Atlántico e chegar á xente. Foi un mire o horizonte. O esforzo moi grande Galicia que vivín Atlántico de por si está atopar as palabras dende neno e que evocando uns misteaxeitadas para que rios. No mundo celta todo o mundo poida funciona" nunca nos gustou o entender que é o que realismo excesivo, gússe esconde detrás do tanos que nos deixen mundo celta e da música celta. Eu mesmo sorprendínme rematar a idea na nosa cabeza. O moitísimo porque todo o tema celta é mundo celta sempre vai asociado a ese fascinante e parece como que en Gali- halo de misterio, de maxia. É algo noso. cia houbese medo a mencionar incluso Eu necesitaba facer este libro porque a palabra celta. Curiosamente, hai pou- era necesario despexar moitas incógnicos meses demos un concerto en Mála- tas neste sentido. Todo este mundo ga dentro do Dolmen de Menga que sempre ía asociado á maxia e ao mistevén de ser recoñecido Patrimonio da rio pero faltaba esa parte científica que Humanidade. Os andaluces vendendo hoxe, afortunadamente, xa temos os dolmens e nós en Galicia aínda mecanismos para coñecer, dende a temos dúbidas de se utilizar a palabra música, a arqueoloxía, a lingua...

-Esta faceta investigadora abriu en celta! Esa é unha das reflexións do libro.

-A publicación analiza a música celta vostede outro camiño? Un compledende diferentes enfoques, que des- mento á interpretación e á composicubrimentos lle aportou a investiga- ción?

-Desubriume que a investigación é ción?

-O proceso foi apaixoante. Descubrir, importantísima sobre todo cando estás por exemplo, que expertos británicos a facer música tradicional. Un dos do British Museum, como o arqueólogo momentos máis bonitos que lembro é Barry Cunliffe, unha das persoas de cando con doce anos toquei por prireferencia para este libro, deu a volta a meira vez escoitando o son do organistoda a teoría actual do mundo celta. trum que viña de reconstruir o meu Sempre se nos dixo que os celtas viñan mestre, Antón Corral. Con doce anos do leste de Europa cara a occidente. puiden darlle á manivela e ir experiPois os estudos multidisciplinares de mentando os sons co meu mestre.

Barry Cunliffe apostan por outra reali- Dende neno lembro ese interese por dade: o que chamamos mundo celta é investigar e cando traballas con este esa longue durée, un largo proceso que tipo de música é algo fundamental. Eu sempre se deu no Atlántico. O corazón nunca tivera oportunidade de facer un

O gaiteiro Carlos Núñez estará en Betanzos o día 13 libro e nunca imaxinei que me ía levar tres anos e que serían 560 páxinas.

Pero era necesario. Hai pouco Álvaro Torrente da Complutense diciame que este libro podería ser unha tese se tivese incorporado o aparato bibliográfico.

-Está satisfeito co resultado?

-Estou encantado porque existía unha visión moi superficial da música celta, moita xente aínda me preguntaba se era un invento dos anos setenta ou un romanticismo da época de Murguía, de Rosalía de Castro... pois hoxe sabemos que a música celta está en activo dende hai milleiros de anos e sabemos que houbo en todo este proceso picos de popularidade. Na idade Media a Materia de Bretaña, o Rei Artur, Merlín, Tristán... en pleno Barroco, McPherson descobre os poemas de Ossian, e fixo un éxito internacional, disparouse polo mundo e chegou ata o himno galego, por exemplo. Son modas que van aparecendo cíclicamente ao longo dos séculos.

-E cre que en Galicia sabemos aproveitar esta riqueza das nosas tradicións máis antergas?

-Hai uns días tocamos en Dublín, no Dublin Castle e impresiona comprobar cando chegas ao aeroporto que os irlandeses teñen clarísimo o que venden ao mundo. Eles son capaces de facer que a xente vaia a Irlanda buscando a néboa, a choiva, o mal tempo.

Saben sacar partido ao seu. Galicia, en cambio... que é o que vende Galicia no verán? Festivais de Rock & roll... Irlanda é un caso dun turismo moi ben orientado. Téñeno clarísimo. Creo que é importante que Galicia esperte. No noso caso, con moitísima ilusión seguimos enchendo escearios polo mundo con esa Galicia que vivín dende neno e que funciona.

-Que proxectos ten en marcha neste momento?

-Temos xira en Francia, imos volver a Bretaña, tamén a Luxemburgo. Había uns cantos anos que non xiraba por Francia e vou con moitísima ilusión, encantado de volver a reconectar co

noso público de alí, apaixoado e moi fiel. Bretaña é un pouco como a Galicia francesa. Por outro lado, este ano pasado xuntamos a Orquestra do Pórtico da Gloria por segunda vez, repetimos experiencia na Catedral de Santiago e esta vez convidei a Jordi Savall e ao seu grupo Hespèrion XXI. Este concerto gravámolo pero aínda non tiven tempo físico para misturar eses materiais, e algo faremos. Pero é que levamos un ritmo de cen concertos por ano dende hai vinte anos, esa é a nosa vida. Cansa, moitas veces. Pero, xa mo dicía o gaiteiro Ricardo Portela: Carliños, un gaiteiro ten unha responsabilidade detrás, tes unha misión, eres dalgún xeito un guerreiro tamén, recibiches todo iso e tes que espallalo. Iso sempre o tiven clarísimo, cansa e moitas veces dá pena ver as oportunidades perdidas no teu propio país cando andas polo mundo.

Pero aínda así seguimos con moita ilusión porque a xente responde, o público responde, e esa dificultade tamén fai que sexas libre, porque o público que vén aos nosos concertos é porque quere, é porque apoia esta música pagando unha entrada. Iso é moi importante. O sistema que existe en Galicia de concertos de "mainstream", de rock, pagados con diñeiro público destrúen o tecido cultural. Sempre digo, que regalen viño, que regalen polbo, hamburguesas, pero que manía de querer controlar a música con cartos públicos! Que sexa a xente a que decida que é o que quere escoitar co seu xenuino apoio das entradas que se venden para un concerto.

Ao longo da súa carreira, que iniciou con tan só trece anos, momento no que coñeceu a The Chieftains -algo que lle cambiou a vida- tocou con músicos como Bob Dylan, Lou Reed, Bon Jovi, Sting, The Who... Leva vendidos máis dun millón de discos e tocou nos mellores escearios do mundo. O 13 de febreiro tocará na igrexa conventual de San Francisco dentro da celebración dos 800 anos do traslado da cidade.

10 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Febreiro 2019

ANTE EL VIII CENTENARIO CESIÓN DEL CASTRO DE UNTIA A LA VILLA DE BETANZOS POR EL MONASTERIO DE SOBRADO [VICENTE DE LA FUENTE] La cesión del El origen de la Castro de propiedad de las Untia, propietierras donde se d a d d e l encuentra el monasterio de actual Betanzos Santa María de está en el territoSobrado, para rio que ocupaba el el asentamienmonasterio de San to de la Villa Pelayo de Genrozo de Betanzos que, según cita el se debió al priarchivero de vilegio rodado S o b r a d o , e l P. de fecha 13 de Mauricio Carbajo, febrero de en su “Historia del 1219, por el monasterio de que Alfonso Sobrado”, puede IX, por la graconsiderarse que cia de Dios comienza en una Rey de León y época anterior al año 1000, y estuvo habitado por Galicia, dispuso en los siguientes monjes de la orden de San Beni- términos: “Y porque el mismo Castro era heredad del Monasteto.

Posteriormente, y como refun- rio de Sobrado, doy y asigno en dación de este monasterio, se compensación de la misma herefunda el de Nuestra Señora de las dad para siempre a Vos Abad Dueñas (Donas), según consta en Señor Enrique y Comunidad del dos documentos: la carta de mismo Monasterio de Sobrado la dote y arras que D. Bermudo cuarta parte de todas las rentas y Pérez otorgó a la Infanta Doña provechos de la misma villa y Urraca Enríquez cuando se casó que a la misma pertenezcan con ella y que, con fecha 25 de tanto por mar como por tierra, julio del año 1122, es el documen- para que libre y pacíficamente to más antiguo; y en la carta de sin oposición alguna poseáis vos donación y dote que el mismo D. y el mismo Monasterio la misma Bermudo Pérez hizo a su hija cuarta parte por derecho herediDoña Urraca, para la que fundó y tario para siempre con la mitad edificó de nuevo el antiguo de todas las Capillas que en la monasterio del que no existía misma villa se construyan, como más que la iglesia de San Pelayo, aquello que mejor tenéis y más y que lleva fecha de 9 de octubre libremente poseéis”.

La relación de Sobrado con del año 1138. Según el P. Carbajo “no para monjes, sino para mon- Betanzos suponemos que fue jas hijas de Señores principales, y muy fluida, como lo demuestra el le puso la advocación de Nuestra hecho de que, después de la Señora, y así en escrituras se exclaustración de Mendizábal en llama unas veces monasterio de el año de 1836, pasó a vivir en Genrozo y otras de Santa María Betanzos el que se considera el de Dominabus, que es lo mismo último monje exclaustrado, el P. que de Señoras». Situado a ori- Atilano Melguizo, quien residió llas del río Mendo, «los bienes en nuestra ciudad en el número que constituían la misma abarca- quince de la Calle sobre la Muraban un territorio inmenso en el lla (actualmente Rúa da Cerca) que sólo los términos del monas- hasta su fallecimiento, el 9 de terio de las Cascas, que por otra enero de 1869. Estuvo adscrito a parte eran la porción más peque- Santa María del Azogue y fue ña que contenía la escritura, nombrado en 1847 Vicario Genealcanzaban desde el lugar de ral de la Congregación de Castilla Carrio, en la parroquia de Ber- para ayuda de los monjes dispergondo, hasta los límites del coto sos en España.

Al estar a punto de cumplirse de Cinis». (Cesar Vaamonde los 800 años de la cesión, y en Lores “Ferrol-Puentedeume).

El monasterio de Nuestra Seño- virtud de los antecedentes históra de Dueñas fue donado al de ricos, sería de desear que la proSanta María la Real de Sobrado, gramación del Concello incluyese con fecha 8 de septiembre del la participación del Monasterio año 1145, por Doña Urraca, Aba- de Sobrado, gran cenobio del desa de Dueñas, con el consejo y p e n s a m i e n to h u m a n í st i co y autoridad de su padre D. Bermu- ejemplo de apertura al mundo intransigente que nos rodea. do Pérez.

COLABORACIÓNS

A VILA DE UNTIA E OUTRAS “VILAS” [XESÚS TORRES REGUEIRO] No caso do noso Castro de Untia, temos que no momento da traslación de 1219 unicamente aparece o convento de Sobrado como propietario do mesmo, coa súa explotación agraria, hórreo e corral. Mais tamén temos a vila de Untia (citada en documentos de Sobrado dende 1147) que, obviamente, non pode estar dentro do castro senón na súa proximidade.

Manuel Martínez Santiso na súa Historia de la ciudad de Betanzos (publicada en 1892 con edición facsímile de 1987), reférese á vila de Untia nunha nota ao pé da páxina 140: “Sobre la situación de la primitiva villa de Unta ó Uncia hay diversidad de pareceres: unos quieren que fuese por debajo de la actual iglesia de Santa María del Azogue, comprendiendo las que hoy se llaman calle de Clérigos, San Francisco, Cerca, etc.; y otros aseguran que comprendía un espacio entre la Fuente de Unta y los Ángeles, dando la vuelta por la Cruz Verde y Rollo.[…] Finalmente, hay quien sostiene que Betanzos ocupó siempre el mismo sitio que tiene en la actualidad”. Esta última opinión era a que defendía o historiador betanceiro, amparándose en Vicetto.

Segundo o documento de Tructino, de mediados do século IX (ano 868), entre as igrexas que pertencían á sede de Iria estaba no noso territorio de Némitos (Nendos) a de San Martiño de Tiobre mais ainda non a de San Martiño de Bravío. Un argumento máis a favor de Tiobre como localización do Betanzos primitivo.

Outra igrexa do actual concello que aparece citada é a de Piadela e catro anos despois cítase Santa María de Pontellas. Bravío aparece documentada no século X e a vila de Untia pertencía a esta última freguesía, coa súa igrexa a bastante distancia (1,7 km.). De aí que os viciños da vila de Untia precisasen unha capela para achegarse ás prácticas relixiosas. Esta, segundo o citado Martínez Santiso, estaría situada no pequeno outeiro onde se comezou a construir a mediados do século XVI o convento de San Domingos e, probablemente, engadimos nós, tamén contaría cun cemiterio.

Nós creemos que a ubicación da vila de Untia estaría no entorno da fonte, na área comprendida entre a Cañota e os actuais soportais do Campo, separada do castro polo “vallem antiquam” (valgada ou vieiro, xa que non existe tal val que algúns traducen) do documento da traslación. Entendida nun senso amplo, a “villa que vocitant Untia” abranguía “inter pontem e pontem”. O concepto de vila na Idade Media no noso territorio nada que ver coa vila romana da cultura mediterránea. Trátase dunha unidade espacial agropecuaria ainda que estea frag-

Parte do entorno da antiga vila de Untia, dende a outra ribeira do Mandeo. Foto Baraxeiro, 1994. mentada internamente e espaciada. E no seu entorno ou a seu carón poden coexistir outras “villae” menores ou supeditadas.

No caso de Untia, o seu asentamento sería máis compacto e no das outras que pasaremos a citar, máis diseminado.

A vila de Untia aparece como tal nos documentos de Sobrado ata 1235, en que xa absorbida pola vila nova de Betanzos, asentada no Castro, deixa de nomearse como tal. Mais temos outras “vilas” que provocan novas dúbidas. Así, nun documento de 1225 noméase a vila Suso de Untia, ou sexa de Arriba de Untia, que non é doado situar. Quizá se trate da zona do Rollo, onde no alto os frades de Sobrado tiñan a casa e granxa de Dombrete que estaba á fronte dun “magister ”, dende onde se facian contratos e xestionaban e administraban propiedades, ademais de punto estratéxico no tráfico de entón para entrar ou sair de Untia. Así, varios documentos levan o título de “Karta de Untia de Donbrete” (outras veces Don Breth, Dumbrete ou Dumbriti), que parece facer alusión a un frade don Brete, que quizá fose o seu primeiro “magister”.

E temos tamén documentada en anos anteriores ao traslado de Betanzos a vila que chaman Rippa ou Rippa de Untia. Ripa (cun só pe) sería ribeira, o que nos levaría á beira do río. Un documento de 1202 reférese en latín “á vila que chaman Rippa, situada no territorio Nemitus, doutro xeito no río de Mandeo concurrente á igrexa de Bravío”.

Mais nun documento anterior, de 1189, dinos que Rippa non está exactamente na ribeira do Mandeo senón “baixo o monte Paraños entre os dous ríos, ou sexa Mandeu e Mudi”. Supoñemos que Mudi sexa o Mendo, o que pode ser unha mala transcrición do documento (quizá fose Mundi) ou erro do escribano que o redactou.

E esta ubicación de Rippa podería estar na zona da Cruz Verde de abaixo, se é que Paraños chegaba ás inmediacións do moderno campo da Feira do gando. Rippa é

importante para os monxes de Sobrado que intitulan varios documentos “De Rippa” ou “Kartula de Rippa”, e realizan varias compras neste entorno á familia Arias en 1189, aos Pelagii en 1195 e 1202, a Tharasia Veremudi en 1206 e aos Petri, da súa parte no casal de Roderico Bravo, no mesmo ano. Dende este 1206 xa non ve m o s d o c u m e n t a d a R i p p a , absorbida por Untia.

Fernando Urgorri Casado publicou no Anuario Brigantino de 1982 un interesante e suxestivo traballo sobre “Los nombres antiguos de Betanzos y los orígenes de la ciudad”. Urgorri, que analizou tamén estes documentos dos Tumbos de Sobrado que vimos citando, publicados por Pilar Loscertales en 1976, trata de buscar explicacións aos nomes, especialmente de Untia e Betanzos, botando man incluso do gaélico, sen ofrecer ningunha certeza final, como el mesmo recoñece ao remate.

Tamén denota un empeño excesivo en incluir dentro do recinto do castro propiedades citadas nos documentos que claramente non podían estar situadas alí. Ocorre así coas que se documentan no entorno do Rollo, descritas dende a ponte das Cascas, pasando polo agro de Cuvelo, o vieiro en costa (“vallem Infesto”) ata chegar ao cruce (“Travessam”) do alto, e que Urgorri traslada de ubicación e encerra inexplicablemente no castro, tal o xa citado Casal de Dombrete, que confunde coa finca do castro de Untia onde estaba o hórreo que aparece no privilexio de 1219. Tamén o terreo que o rei Alfonso merca ao mosteiro de Cis “infra fossatum” (debaixo do foso) para ampliar a nova poboación, empéñase en traducilo por “dentro de murallas” para incluilo no castro.

Na nosa opinión, Untia englobaría unha estrutura poboacional polinuclear, coa propia vila de Untia, Rippa e Vila Suso de Untia, á que se incorpora agora o propio Castro coa vila Nova de Betanzos, que rematará englobando todos os outros núcleos e xuntándoos nunha única entidade.

PUBLICIDADE

BETANZOS e a súa comarca · Febreiro 2019

11 Bc

Betanzos Novo informando Nº 24

DECLARACIÓN DE COMPROMISO E CHAMAMENTO Á UNIDADE POLO CAMBIO POLÍTICO EN BETANZOS En Betanzos existe unha maioría demócrata e progresista que reclama un proxecto de cidade que recupere a ilusión e a confianza en que as cousas se poden facer moito mellor. Para isto hai que abrir e sumar indo máis alá das siglas: as forzas políticas do cambio son necesarias, a cidadanía e a súa creatividade son imprescindibles. Atopámonos ante un momento decisivo. Hoxe todo o mundo sabe que necesitamos un revulsivo.

As próximas eleccións municipais en Betanzos son moi importantes. Betanzos é unha cidade de convivencia, de liberdade e tolerancia, de solidariedade. Por isto queremos construír o Goberno do cambio tras máis de 30 anos de desgoberno, desigualdade, clientelismo, especulación inmobiliaria, privatización de servizos públicos, degradación do patrimonio cultural e natural.

Nos últimos catro anos levamos ao Pleno numerosas iniciativas innovadoras e

A

xustas, para impulsar a transparencia e a participación cidadá, para rexenerar e renovar a cidade, para recuperar e poñer en valor o patrimonio histórico, cultural e natural, para adaptármonos ao cambio climático e a transición enerxética, para coidar mellor aos nosos maiores e ás persoas máis vulnerables, para impulsar a cultura e a creatividade, para impulsar o emprego e a produción e o comercio de proximidade, para mellorar a calidade de vida das veciñas. Fronte a estas iniciativas chocamos coa desidia do goberno municipal.

Este é un chamamento a xuntarse, as forzas progresistas e toda a cidadanía, á que segue atenta esperando un cambio e tamén á que está na apatía ou a dubida.

Estamos convencidos de que a cooperación, a apertura e a transversalidade multiplican e son as mellores chaves para o futuro. É máis necesaria que nunca outra maneira de facer política que escoite máis que grite, que propoña máis que impoña, que colabore máis que compita. Nas próximas eleccións Betanzos se xoga o seu futuro.

Por isto publicamos este chamamento á cidadanía e ás organizacións políticas de Betanzos que, desde distintas traxectorias e culturas políticas, podemos encontrarnos nun proxecto integral, viable, compartido, participativo, optimista e de futuro para Betanzos.

BETANZOS NOVO

O GOBERNO DO ESTADO DO PSOE IGNORA AS DEMANDAS HISTÓRICAS DE BETANZOS DA SÚA COMPETENCIA O NOVO GOBERNO DO PSOE, IGUAL QUE ANTES O GOBERNO DO PP, SEGUEN ESQUECÉNDOSE DAS XUSTAS DEMANDAS HISTÓRICAS DE BETANZOS:

A Mellorar a infraestrutura da liña ferroviaria entre as cidades de Betanzos e A Coruña e de Betanzos e Ferrol e poñer en marcha un servizo público de calidade.

B

B Levar a cabo a rexeneración integral da Ría de Betanzos e a recuperación da servidume de tránsito do dominio público marítimoterrestre.

C Ceder gratuitamente ao Concello de Betanzos o antigo edificio do ambulatorio situado na rúa -Pintor Seijo Rubio, para seren destinado a Centro de Día.

C

Mellorar as condicións de seguridade viaria nos tramos urbanos das estradas estatais, en particular nas rúas do Valdoncel e A Ribeira.

Búscanos no facebook, twitter ou na páxina web: www.betanzosnovo.org · Para contactar con nós: betanzosnovo@betanzosnovo.org

12 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Febreiro 2019

O Alfonsetti acolle sendos ciclos de cinema infantil e de adultos durante todo o mes As proxeccións serán os venres e os domingos e a entrada será de balde ata completar o aforo REDACCIÓN / Betanzos O Concello de Betanzos iniciou a principios deste mes de febreiro sendos ciclos de cinema infantil e para adultos no Alfonsetti.

Baixo o nome "Ciclo dos Óscars", as películas que se proxectarán os venres e domingos do mes foron galardoadas coas prezadas estatuillas que se entregan no mes de febreiro.

O ciclo comezou o pasado venres día 1 coa proxección de "Annie Hall", de Woody Allen, un filme de 1977 que obtivo o Óscar á mellor película, mellor dirección, mellor guión e mellor actriz.

O venres 8 será a quenda de "La La Land", de Damien Chazelle, que en 2016 obtivo o premio á mellor dirección e á mellor actriz para Emma Stone.

O venres 15 proxectarase "Tres anuncios en las afueras", dirixida por Martin McDonagh. O filme, de 2017, conseguiu o Óscar á mellor actriz para Frances McDormand.

O ciclo de adultos pechará o venres 22 de febreiro con "La forma del

agua" de Guillermo del Toro que obtivo o Óscar á mellor película e á mellor dirección, ademais doutros galardóns como o León de Ouro de Venecia.

As películas proxectaranse ás oito da tarde e a entrada será de balde.

Ciclo infantil Os máis pequenos da casa poderán desfrutar tamén do seu propio ciclo de cinema infantil. A primeira das proxeccións foi o pasado domingo día 3 con "Mickey Mouse: 90 anos de gloria".

Os domingos 10 e 24 poderán asistir a sendas sesións de "Coco", dirixida por Lee Unkrich e que obtivo dous galardóns nos Óscar: mellor película de animación e mellor canción orixinal.

O día 17 será a quenda de "Zootrópolis", de Byron Howard, Rich Moore e Jared Bush que conseguiu a estatuilla como mellor película de animación.

As películas infantís proxectaranse ás seis da tarde e a entrada tamén será gratuita.

PRAZA DO CAMPO

A Asociación de Pensionistas e Xubilados Brigantina prepara unha viaxe a Lourdes, Andorra e Zaragoza REDACCIÓN / Betanzos A Asociación de Pensionistas e Xubilados Brigantina de Betanzos organiza unha excursión a Lourdes, Andorra e Zaragoza entre os días 24 e 28 de marzo.

O día 24 sairán de Betanzos ás seis da madrugada con destino a Lourdes onde se aloxarán nun hotel. O día 25 visitarán Lourdes e, entre outros lugares, a Basílica la Cueva.

O día 26 sairán rumbo a Andorra, onde realizarán un percorrido polos lugares máis emblemáticos do Principado. Os participantes terán a posibilidade de visitar Caldea, que está considerado como o maior balneario de Europa, aínda que a entrada non está incluída no prezo da viaxe.

O día 27 desprazaranse ata Zaragoza para visitar a Aljafería, a Lonja, a Seo e a Basílica do Pilar.

Regresarán a Betanzos o día 28.

O prezo da excursión é de 370 euros por persoa e inclúe a viaxe en autobús e o aloxamento en hotel en réxime de pensión completa. Tamén inclúe un guía acompañante.

Os socios e socias que estean interesados en participar na viaxe deberán comunicarse coa directiva antes de que remate o mes de febreiro para reservar praza.

Deberán aboar 100 euros en concepto de reserva e o resto do importe pagarase entre os días 12 e 14 de marzo.

Para obteren máis información sobre a viaxe e as reservas poden pasar polo local da asociación, os martes e xoves en horario de 17.00 a 19.00 horas ou chamar por teléfono ao 698191986.

Parte da exposición da Agrupación Teatral Mariñán que pode verse no Liceo con motivo do X Aniversario do Encontro de Teatro Afeccionado

Unha exposición completa o Encontro de Teatro Afeccionado de Betanzos na súa décima edición A Agrupación Teatral Mariñán pechará o ciclo o sábado 23 coa estrea da comedia "Insania" REDACCIÓN / Betanzos A Aula de Cultura Xulio Cuns acolle dende o pasado día 2 e durante os sábados do mes de febreiro as representacións do Encontro de Teatro Afeccionado de Betanzos que este ano chega á súa décima edición.

A Agrupación Teatral Mariñán, organizadora do evento en colaboración co Concello de Betanzos, organizou como complemento unha exposición retrospectiva na que se recollen os carteis das dez edicións e fotografías das compañías participantes. O grupo estreará para a ocasión a obra "Insania", unha comedia negra para maiores de doce anos coa que pecharán o Encontro.

Este ano poranse en escea catro comedias que se representarán os sábados de febreiro ás 20.00 horas na Aula de Cultura Xulio Cuns. A entrada é de balde ata completar o

aforo da sala. O festival comezou o día 2 coa obra "Un fiambre, unha rosca e un cancán", pola compañía A.C. Faíscas de Arteixo.

O encontro continuará o sábado día 9, con Allegro Teatro, de Vigo, que representará "Año 0 Antes de Cristo", unha comedia de 90 minutos para maiores de 12 anos. O sábado 16 será Gargallada Teatro, de O Barco de Valdeorras, quen porá en escea "O xogo de Versalles", unha comedia de 65 minutos para todos os públicos.

Por último, pechará o encontro, a Agrupación Teatral Mariñán de Betanzos coa estrea de "Insania", unha comedia negra de 60 minutos de duración orientada a maiores de 12 anos.

Para obter máis información sobre as compañías participantes e as representacións poden consultar o blog: agrupacionteatralmarinan. blogspot.com ou a páxina web www.betanzos.net

A Asociación NFoca8 Betanzos organiza unha masterclass sobre "fotografía de paisaxe astronómica" REDACCIÓN / Betanzos A Asociación fotográfica NFoca8 Betanzos organiza unha masterclass sobre fotografía de paisaxe astronómica cos autores do libro "Galicia: un lugar mágico para contemplar las estrellas". A xornada será o vindeiro venres 8 de febreiro ás oito da tarde no Espazo Xove de Betanzos.

Daniel Llamas e Daniel Lois, astrofotógrafos de recoñecido prestixio, compartirán coas persoas asistentes a súa paixón pola fotografía nocturna e explicarán porque Galicia é un lugar privi-

Imaxe do cartaz anunciador da masterclass que se impartirá en Betanzos lexiado para a observación e a captación de imaxes das estrelas.

Tralo acto asinarán exemplares do libro no que se inclúen un cento de imaxes do ceo nocturno.

A Asociación NFoca8 continúa coa súa campaña de captación de

socios. As persoas interesadas poden informarse a través da súa páxina web: nfoca8.blogspot.com ou das redes sociais. Tamén poden chamar ao teléfono 626586286 ou por correo electrónico: nfoca8betanzos@gmail.com

PRAZA DO CAMPO

A "Survival Zombie 2019" será un dos pratos fortes do Entroido en Betanzos As entradas para participar no evento, que se celebrará o 2 de marzo, xa están á venda REDACCIÓN / Betanzos Un dos pratos fortes do Entroido deste ano en Betanzos será a "Survival Zombie 2019" que se celebrará o 2 de marzo. O evento está organizado polo Concello de Betanzos a través da empresa World Real Games.

As entradas para participar xa están á venda e poden adquirirse todos os sábados en horario de 12.00 a 14.00 horas no Edificio Liceo. Ademais, entre os días 18 de febreiro e 1 de marzo tamén poderán mercarse en horario de luns a venres de 14.00 a 16.00 horas.

A e m p re s a p ro m o to ra d o evento xa iniciou as tarefas de localización dos escearios nos que se desenvolverá esta trama post apocalíptica na que os participantes deberán sobrevivir superando unha serie de probas ao tempo que foxen dos zombies. As persoas que sexan cazadas polos mortos vivintes pasarán ao "lado escuro" e

xogarán do outro lado. En total prevese que o xogo se leve a cabo en máis de 15 localizacións diferentes, abertas e pechadas, e realizarase montaxe de esceas e puntos de control.

A actividade desenvolverase entre as 23.00 e as 05.00 horas e contará cun equipo de maquilladores profesionais para a caracterización das persoaxes.

Poderán xogar mozos e mozas de entre 10 e 14 anos, que terán que ir acompañados do pai, nai ou titor. Para os participantes de entre 14 e 18 anos será suficiente con dispoñer do permiso paterno ou materno. Tamén poderán formar parte deste "real game", persoas maiores de 18 anos.

Unha das características deste xogo é que "está totalmente prohibido o alcol, xa que se trata dun evento deportivo que, ademais, fomenta o turismo, o deporte a hostalería", tal e como subliñou o concelleiro de xuventude, Pablo Beade.

BETANZOS e a súa comarca · Febreiro 2019

Os socios de "Arbe" poderán beneficiarse de vantaxes en empresas e tendas de produtos e servizos náuticos REDACCIÓN / Betanzos A Asociación Amigos de los Ríos de Betanzos, "Arbe", asinou varios acordos de colaboración con empresas e tendas de venda de produtos náuticos da Ría de Betanzos, cunha entidade de control para a realización das ITB e cunha axencia de viaxes.

Trala presentación destes acordos durante a asemblea anual que celebraron o último venres do mes de xaneiro, iniciaron unha campaña de captación de socios interesados en acollerse a estas vantaxes comerciais e de servizos que se deron a coñecer na xuntanza. A campaña durará ata o 31 de marzo.

Ademais, chegaron a acordos con outras tres entidades náuticas da Ría que apoian as reivindicacións de melloras reclamadas dende fai cinco anos.

As persoas interesadas en acollerse a estas vantaxes ou en formar parte da asociación poden contactar con arbebetanzos@gmail.com

13 Bc

A Coral Polifónica de Betanzos prepara o 50 aniversario da súa fundación Fai un chamamento aos ex compoñentes da agrupación para que participen nos preparativos REDACCIÓN / Betanzos A Coral Polifónica de Betanzos cumprirá o vindeiro mes de marzo o seu 50 aniversario e iniciaron xa os preparativos para esta celebración.

A intención do grupo é programar unha serie de actividades conmemorativas, entre elas un Concerto Aniversario no que poidan participar, ademais dos integrantes actuais da Coral todas aquelas persoas que pasaron ao longo destes anos pola agrupación.

Con este motivo convocan a todos os integrantes actuais e aos ex compoñentes da agrupación a unha xuntanza que se celebrará o vindeiro venres 8 de febreiro ás oito e media da tarde na súa sede, situada na Praza dos Ánxeles, número 43 para que participen nos preparativos desta efeméride.

Durante a xuntanza falarán do concerto de aniversario e

establecerán os días de ensaio, o repertorio e outros aspectos organizativos para garantir o éxito do concerto, tal e como explicaron dende a agrupación.

Ademais, todas as persoas que desexen aportar ideas para enriquecer esta celebración poderán facelo no transcurso da xuntanza.

A actual directiva da Coral anima aos ex coralistas a que participen e a que contacten con cantas persoas coñezan que pasaran pola agrupación para que poidan sumarse ao proxecto: "é difícil contactar co n to d a s a s p e r s o a s q u e pasaron pola Coral e por iso facemos un chamamento para que entre uns e outros poidamos chegar a cantas máis persoas mellor. Todos e todas están convidados a participar nesta celebración tan especial para nós", explicaron dende a directiva.

14 Bc

CONCURSO

BETANZOS e a súa comarca · Febreiro 2019

COMO PARTICIPAR NO CONCURSO O IES Francisco Aguiar, en colaboración co Concello de Betanzos e coa Asociación de Comerciantes e Empresarios de Betanzos, Centro Comercial Aberto, ACEBE CCA, organiza un concurso con motivo da celebración do Oitavo Centenario do traslado da cidade no que poderán participar escolares e adultos de Betanzos e da comarca.

Foto 11 Ana Pérez Vila

Foto 12 Sarela Lorenzo Robledo

Foto 14 Celia Cernadas Cordido

O concurso ten como finalidade identificar e localizar, dentro do casco histórico de Betanzos, os distintos detalles arquitectónicos dunha trintena de imaxes que se irán publicando entre os meses de decembro e maio. Ademais, os participantes deberán respostar a seis preguntas relacionadas con outras tantas fotografías.

Mecanica - Entre decembro e maio publicaranse cada mes cinco fotografías de detalles de edificios do casco histórico de Betanzos. As imaxes publicaranse no periódico "Betanzos e a súa comarca", na páxina web do IES Francisco Aguiar e nun panel situado no Edificio Liceo. En total serán trinta fotografías.

- Os concursantes deberán conseguir un díptico para poder participar. Os dípticos poderán atopalos no IES Francisco Aguiar, nos comercios colaboradores asociados a ACEBE CCA e no Edificio Liceo.

- En cada díptico figura o espazo para identificar as trinta fotografías, un espazo para respostar as cinco preguntas, e un plano do casco histórico para localizar o edificio do que proceden as imaxes.

- Os dípticos deberán depositarse cubertos coas respostas e os datos de contacto do concursante nas urnas que se colocarán no vestíbulo do IES Francisco Aguiar e no Edificio Liceo. O prazo para entregar os folletos será entre os días 20 e 24 de maio de 2019. O prazo remata ás 14.00 horas do día 24 de maio.

- Os concursantes poderán incorporarse ao certame en calquera momento ao longo dos seis meses de duración xa que as fotografías estarán expostas de forma permanente na páxina web do IES Francisco Aguiar e poderán consultarse nos periódicos da hemeroteca de "Betanzos e a súa comarca" (www.comerciodebetanzos.com)

Premios: -

-

-

Foto 13 Sonia Vázquez Fernández

Foto 15 Carla Castro Castro -

LOCALIZA NO TEU DÍPTICO, CORRECTAMENTE E CO MAIOR NÚMERO DE DETALLES POSIBLE, AS CINCO FOTOGRAFÍAS QUE APARECEN SOBRE ESTAS LIÑAS E RESPOSTA Á SEGUINTE PREGUNTA:

PREGUNTA Nº 3: O lucernario oval da fotografía 15 está na fachada dun pazo

construído nos primeiros anos do século XIX e reformado a mediados do XX. Que familia da nobreza o levantou?

-

Haberá dúas categorías. Unha para escolares matriculados nos centros de ensino de Betanzos e outra para público en xeral.

O primeiro premio para escolares consiste nunha tablet.

O primeiro premio para o público en xeral consiste nun Acebecheque por valor de 100 euros para gastar nos comercios asociados a ACEBE CCA. Gañarán o concurso, nas respectivas categorías, os participantes que acerten a localización das trinta fotografías e que respondan correctamente as seis preguntas formuladas. En caso de empate, realizarase un sorteo entre os acertantes.

No caso de que ninguén acerte todas as localizacións ou non resposte correctamente a todas as preguntas, considerarase vencedor/a quen consiga un maior número de acertos. En caso de empates, os premios outorgaranse por sorteo.

As bases completas do concurso están incluidas nos dípticos e na páxina web do IES Francisco Aguiar.

PRAZA DO CAMPO

María Barral encabezará a lista do PSdeG-PSOE á Alcaldía de Betanzos A actual alcaldesa foi elixida por aclamación polos seus compañeiros da agrupación socialista de Betanzos REDACCIÓN / Betanzos A actual alcaldesa, María Barral Varela foi elixida por aclamación polos seus compañeiros da agrupación socialista de Betanzos como candidata á alcaldía nas vindeiras eleccións municipais.

No seu discurso, Barral subliñou a importancia de O Pasatempo, os servizos sociais, a xestión económica, a recuperación do patrimonio e a promoción da actividade cultural e deportiva.

María Barral é concelleira en Betanzos dende o ano 2004 e alcaldesa dende o mes de agosto pasado.

Sobre a súa elección destacou: "para min foi un día moi importante e moi emotivo porque fun elixida polos meus compañeiros de agrupación e, para min, ser a candidata á alcaldía de Betanzos da agrupación socialista de Betanzos éncheme de orgullo pero é unha responsabilidade enorme ao mesmo tempo, porque me precederon nesas candi-

María Barral será a candidata á Alcaldía do Partido Socialista daturas sempre persoas moi relevantes para a nosa cidade e grandes alcaldes. Estou moi ilusionada", dixo.

A agrupación recoñeceu e agradeceu a María Barral o seu traballo ao longo destes anos como concelleira e os últimos cinco meses como alcaldesa.

BETANZOS e a súa comarca · Febreiro 2019

Betanzos rende homenaxe a Rosalía de Castro con varias actividades REDACCIÓN / Betanzos O Día de Rosalía será conmemorado en Betanzos con varias actividades promovidas dende o Concello. A primeira delas será unha mostra bibilográfica sobre a autora que poderá visitarse na Biblioteca Municipal ata o día 28 de febreiro, en horario de luns a venres de 10.00 a 14.00 horas e de 16.00 a 21.00 horas e os sábados de 10.30 a 13.00 horas. Ademais, volverán os "versos rosalianos" aos balcóns dos edificios municipais, tamén ata o 28 de febreiro.

O acto principal será o venres 22 ás 19.30 horas na Aula de Cultura Xulio Cuns. Nesta xornada o alumnado dos centros de ensino de Betanzos renderán homenaxe a Rosalía de Castro xunto a representantes de entidades e asociacións nunha gala conducida polos actores Diego Freire e Ana Ponte.

O evento está organizado polo Concello de Betanzos e pola Asociación Cultural Eira Vella.

Ademais, nos centros escolares desenvolveranse sesións da xincana literaria dramatizada que leva por título "Rosalía na voz da xente", por conta de Xandobela.

Así como obradoiros de poesía e escrita creativa por conta da poeta Dores Tembrás, do colectivo Apiario.

1 5 Bc

Roxín Roxal reclama en Betanzos a recuperación e conservación do Museo Carlos Maside Un espectáculo de Casa Hamlet en homenaxe a Luis Seoane serviu como acto reivindicativo REDACCIÓN / Betanzos A Asociación Cultural Roxín Roxal, integrada na Rede Patrim o n i o C u l t u ra l ce l e b ro u e n Betanzos un acto reivindicativo para demandar a declaración de Ben de Interese Cultural (BIC) para o Museo Carlos Maside ante a "grande preocupación que nos causou o estado de abandono das instalacións que pode pór en risco a conservación dalgunhas das obras alí gardadas", expresaron.

Entre as obras depositadas no museo, situado no lugar de O Castro, no municipio de Sada, hai fondos de Castelao, Maside, Seoane ou Díaz Pardo. "Permitir o desmantelamento, a precariedade, a morte dun centro cultural como este supón esquecer e facer desaparecer todo o que cimentou a cultura e a identidade galega e renunciar ás páxinas máis brillantes da cultura e arte galegas do século XX".

Así se recolle no manifesto que o colectivo leu no marco do acto

organizado o pasado 23 de xaneiro en Betanzos mediante o que fixeron un chamamento para que se aceleren os trámites pertinentes para a declaración BIC do museo, que se iniciaron en marzo de 2018.

Homenaxe a Luis Seoane Coincidindo co ano no que se adica o Día das Artes Galegas a Luis Seoane, a entidade trouxo a Betanzos o espectáculo "Episodios dunha vella historia" co que renderon homenaxe ao artista.

A Aula de Cultura Xulio Cuns acolleu este recital poético e musical no que Santiago Fernández e Sergio López, de Casa Hamlet, trouxeron a escea poemas de Luis Seoane.

O acto serviu tamén para facer a lectura do manifesto no que se reclama a conservación e recuperación do Museo Carlos Maside no que se alberga parte da obra de Seoane.

16 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Febreiro 2019

PUBLICIDADE

1 7 Bc

1 8 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Febreiro 2019

PRAZA DO CAMPO

A Agrupación Teatral Mariñán cumpre 25 anos sobre o esceario Este mes de febreiro celebran tamén o décimo aniversario do Encontro de Teatro Afeccionado de Betanzos que organizan en colaboración co Concello ISABEL SOUTO / Betanzos Entre eles hai "química", unha conexión especial e unha complicidade que se percibe dentro e fóra do esceario e que se foi forxando durante anos e anos de ensaios, de nervios pola estrea, de viaxes por toda Galicia levando e traendo risas,...

Juan Vázquez, Inés Valiño, Sara Zabalza e José Luis Mañana son o corazón da Agrupación Teatral Mariñán (ATM). Xunto a eles, inseparables colaboradoras, Silvia Zabalza, que se ocupa do deseño gráfico da cartelería e Nancy Verde, responsable da parte técnica, luz e son.

Vinte e cinco anos pasaron dende que se xestou este grupo de teatro afeccionado que puxeron en marcha o profesor Daniel Martínez e Xulio Cuns e no que chegou a haber ata medio cento de actores e actrices.

Juan Vázquez estaba entre os oito socios fundadores que viron medrar co paso do tempo este proxecto que xurdiu para dar continuidade ao grupo que Daniel Martínez dirixía e ensaiaba no Francisco Aguiar: "comezamos no Instituto, Daniel Martínez impartía a asignatura de teatro e tiñamos un grupo. A idea de crear unha agrupación fóra do centro xurdiu porque moitos e moitas de nós, unha vez que deixabamos o instituto, queriamos seguir facendo teatro. Así que entre Daniel Martínez e Xulio

Cuns crearon a Agrupación Teatral Mariñán", comentou Juan Vázquez.

Nos primeiros dez anos funcionaba como un grupo escolar, comezaban en setembro, preparaban unha actuación e remataban en maio coa estrea da obra.

Co tempo, Daniel e Xulio deixaron a agrupación e Juan Vázquez tomou as rendas. Durante os primeiros cinco anos representaban unha única función ao ano e sempre en Betanzos.

Mais a partir de 2008 produciuse un gran cambio. O grupo foise reducindo e só quedaron tres persoas: Juan Vázquez, Inés Valiño e Sara Zabalza. A eles sumouse José Luis Mañana que introduciu un novo xeito de traballar: "aínda que todos nós eramos afeccionados e non tiñamos formación teatral, comezamos a formular os ensaios dun xeito máis profesional e coa idea de pensar en sair fóra de Betanzos", recordan.

E así foi. Primeiro comezaron por levar as súas obras aos concellos da comarca e pronto saíron de Galicia. Con "Amor Filial" p a r t i c i p a ro n n o " C e r t a m e n nacional de teatro de Benavente", onde quedaron finalistas. A súa obra máis representada e premiada foi "O de menos é o nome" (2016-2017), que levaron a dezaséis escearios por toda G alicia e coa que recibiron numerosos galardóns en diferentes eventos e certames teatrais.

FUNERARIA y VELATORIOS

LA MERCED SERVICIOS PARTICULARES Y DE CUALQUIER COMPAÑIA Si Ud. tiene una póliza, sea de la compañía que sea, Ud. puede elegir su servicio y si tiene alguna duda o necesita de nuestro servicio, llámenos NUESTRO TELEFONO PERMANENTE ES EL 981 79 20 28 ESTAMOS PERMANENTEMENTE A SU DISPOSICION VELATORIOS C/ La Marina, 80 (Paseo del Malecón) - BETANZOS - Telf. 981 771306

"CLAVAR O PAPEL" O grupo evolucionou e madurou nestes últimos anos. "Comezamos facendo un teatro moi lúdico, no que improvisabamos moito, era como un xogo. Agora valoramos ser máis serios. O éxito para nós está en "clavar o papel" e somos moi críticos con nós mesmos. Buscamos a naturalidade", explican.

"Nós non somos actores. Facemos teatro". Algo no que están os catro de acordo. Tamén coinciden en que "non hai nada igual ao placer dunha gargallada". Porque o deles é a comedia: "sabemos onde están os nosos límites e o que máis nos gusta é facer rir. Ademais, é unha maneira inmediata de coñecer a resposta do público", din. "O malo é cando sabes que acabas de dicir algo co que se supón que deben rir e non escoitas nada... eso ten pasado, temos dado con público difícil...". "O noso é un humor acedo, retorcido, con xogos de palabras e algunhas bromas para pillar. Somos quen de cargarnos nun momento unha obra seria" (rin).

E, por suposto, nestes anos teñen moitas anécdotas que contar.

Lembran como nunha ocasión Inés tivo que cambiarse de roupa entre dous coches e con nenos xogando por alí e mirando. Ou aquela vez que actuaban ao aire libre, (primeira e última), e co vento comezou a caerlles o decorado... Ás veces teñen que cambiarse en bares porque non hai camerinos...

A proba de que entre eles existe unha conexión especial é que saben perfectamente cando un compañeiro está en apuros no esceario e non foron poucas as veces nas que a algún se lle olvidou a súa frase. A axuda chega de inmediato e sen mediar palabra: "unha vez, Juan olvidou a súa frase e fixo algo moi extraño, un xesto co libro que tiña na man que non estaba no guión nin ensaiaramos.

Deime conta no momento de que quedara en branco e reaccionei para darlle o pé. Non fai falla falar, sabemos cando as cousas non van ben só con mirarnos", explicou Sara.

Os actuais integrantes da ATM, Juan Vázquez, Inés Valiño, José Luis Mañana e Sara Zabalza, no cinema Alfonsetti de Betanzos

DEZ ANOS DO ENCONTRO O grupo está de celebración por partida dobre. Este mes cúmprense dez anos dende que botou a andar o Encontro de Teatro Afeccionado de Betanzos da man do por aquel entón concelleiro de Cultura, Pedro Gómez (CxB), que lles propuxo o proxecto ao que se sumaron case sen pensar: "nós tiñamos unha idea similar e contar co apoio do Concello foi fundamental para levalo adiante", explicou Juan Vázquez.

Mais os inicios foron complicados.

Apenas tiñan medios técnicos e o público non respondía como eles agardaban. "Ao principio case tiñas que pedir de favor aos grupos que viñeran", recordan. Mais pronto lograron asentar esta cita teatral que xa é todo un referente: "agora temos unha demanda altísima de grupos non só de Galicia senón tamén de fóra. Ás veces resulta difícil elixir entre tantas propostas e de tanta calidade. E a resposta do público é fantástica".

O formato do encontro ten como

finalidade non só dar a coñecer ao público as representacións senón que serve como punto de reunión: "créanse vínculos de amistade, as agrupacións que veñen aquí despois recoméndante para ir aos seus concellos. Ademais deunos moita vida porque nos serviu para ver como funcionan outros grupos e para animarnos a atrevernos a facer outras cousas que ata o momento non nos plantexaramos", recoñecen.

Este ano, co gallo do décimo aniversario, estrearán a obra "Insania", unha comedia para maiores de doce anos coa que pecharán o Encontro o vindeiro día 23 de febreiro.

Ademais, prepararon unha mostra retrospectiva coas fotografías dos grupos que acudiron nestes anos e coa cartelería das diferentes edicións. A exposición pode verse no Edificio Arquivo Liceo durante todo o mes.

No blogue: agrupacionteatralmarinan.blogspot.com poden seguir a traxectoria do grupo e das diferentes edicións do encontro.

Foto de grupo da celebración do décimo aniversario da agrupación.

En primeiro plano o desaparecido Xulio Cuns e Daniel Martínez

COMERCIO CON HISTORIA

BETANZOS e a súa comarca · Febreiro 2019

1 9 Bc

A farmacia máis antiga de Galicia está en Betanzos e cumpre 300 anos A farmacia do Dr. Couceiro celebra tres séculos de actividade ininterrompida. Ubicada no seu emprazamento orixinal, na rúa dos Prateiros número 8, e rexentada pola mesma familia que chega xa á novena xeración

dentro tamén esa vocación familiar.

Foi o seu tataravó, Fermín Couceiro, quen iniciara a actividade do laboratorio pegado á farmacia e ata a historia máis recente cada un dos farmacéuticos que rexentaron o negocio imprimiu o seu propio carácter á empresa.

e alí atendía ás persoas que lle viñan consultar e pedir consello", recorda María. "Nos difíciles tempos da guerra e da posguerra, non todos podían pagar os medicamentos e el sempre dicía o mesmo: "vostede primeiro cúrese e despois xa virá a pagar". A xente agradecialle este xesto tan humano", contou María Sánchez.

"Aínda hai nais que ás veces veñen e recordan como o o tío Jesús salvou aos seus fillos", lembra. El atendía á xente, escoitaba os seus síntomas e facía o seu propio diagnóstico. Propoñía un tratamento e os empregados da farmacia elaboraban as fórmulas no laboratorio seguindo as súas indicacións.

Jesús Couceiro tiña en mente estudar enxeñería, mais decantouse por facer a carreira farmacéutica tralo falecemento de seu irmán maior, Fermín. Tras licenciarse en Compostela e doutorarse en Madrid, foi farmacéutico do distrito desde o ano 1925 ata a súa xubilación.

O tío Jesús

O laboratorio HUEL

Un dos boticarios máis queridos na cidade e tamén na comarca foi Jesús Couceiro Núñez (o "tío Jesús", como o recordan na familia). Fillo de Fermín Couceiro Serrano e de Elvira Núñez López naceu no ano 1894 e faleceu en 1967.

Moitos betanceiros e veciños da comarca aínda se lembran del con cariño pola súa especial sensibilidade coa xente. "Estaba sempre na butaca do mostrador

Jesús Couceiro supuxo un antes e un despois na Farmacia de Couceiro cando en 1921 rexistrou no Ministerio de la Gobernación, o laboratorio situado ao lado da farmacia, que funcionaba dende había varios anos, e que, ao igual que a farmacia, a súa propiedade pasaba de pais a fillos.

O laboratorio foi rexistrado co nome HUEL: "para nós é unha incógnita porque escolleu ese nome", recoñece María. A firma chegou a acadar sona a nivel

ISABEL SOUTO / Betanzos É a farmacia en activo máis antiga de Galicia e este ano cumpre tres séculos de historia: "o documento máis antigo que atopamos é do ano 1719 aínda que todo nos fai pensar que pode estar aberta dende finais do século XVII", explicou María Sánchez, a actual propietaria.

A Farmacia do Dr. Couceiro, que vai xa pola novena xeración, foi recoñecida con varias distincións, entre elas a Medalla de Prata de Galicia outorgada pola Xunta de Galicia.

A súa botica e rebotica e o laboratorio, no que aínda se seguen a fabricar pomadas e xarabes seguindo as antigas receitas herdadas dos antergos, constitúen un auténtico museo da historia familiar pero tamén da evolución da actividade farmacéutica nos últimos trescentos anos.

Nas vitrinas do despacho principal consérvanse detalles de cada un dos farmacéuticos vencellados á botica. Medallas en certames nacionais e internacionais, medicamentos elaborados con fórmulas antigas que aínda se conservan e algunhas seguen utilizándose hoxe en día, utensilios de laboratorio, cuños, fotografías e documentos antigos que se manteñen intactos a pesar do paso do tempo.

A botica, que mantén a decoración de finais do século XIX conserva os botes orixinais de hai centos de anos, auténticas xoias que se coidan con esmero.

Unha farmacia na que a profe-

Imaxe do interior da Farmacia do Dr. Couceiro, que conserva a decoración de finais do século XIX / FOTO ARUME sionalidade do equipo que a integra non ten dúbida e que, ademais, é un reclamo turístico.

"Moita xente nos pide se os deixamos entrar para poder ver o interior, sobre todo turistas", contou María Sánchez, a actual propietaria.

Nove xeracións María Sánchez tomou as rendas da farmacia en 2010, trala xubilación de súa tía Mª Luisa Couceiro, que faleceu recentemente.

María é a novena xeración da familia que se fai cargo da farmacia. Aínda que a súa orientación inicial eran as "letras", sentiu que tiña a "obriga" de preservar a tradición familiar e decidiu estudar farmacia. Agora, tras nove anos á fronte da botica, recoñece que desfruta moito do seu traballo e que, no fondo, levaba

Jesús Couceiro Núñez / Foto do arquivo da Farmacia de Couceiro nacional. Nel elaborábanse medicamentos que podían ser dispensados sen precisar de consulta médica. Utilizaban para a súa preparación dous compoñentes básicos: o viño e o xarabe (auga con azucre). As fórmulas elaboradas con viño deixaron de facerse pola elevada carga de alcol pero algunhas das receitas con xarabe do Laboratorio HUEL aínda hoxe se seguen utilizando.

De feito, a farmacia elabora e vende medicamentos de formulación maxistral, en especial pomadas e xarabes, seguindo estas antigas fórmulas e mesmo hai médicos que recomendan estes produtos, indicando as proporcións precisas dos principios activos e que son despois elaborados no laboratorio da farmacia.

O paso do tempo, tres séculos, segue a manter vivo no recordo a cantas persoas foron marcando o destino desta botica que ata hai pouco conservaba na fachada un farol que durante centos de anos alumbraba de verde cando a farmacia estaba de garda. A modernidade e as normativas actuais fixeron que tivese que ser sustituido por un indicador dixital, mais o farol está gardado coma un tesouro máis deste gran museo farmacéutico.

2 0 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Febreiro 2019

COMARCA

P A D ER N E

Paderne celebra o Entroido o 6 de marzo cunha festa no Telleiro Haberá música, degustacións e premios aos mellores disfraces individuais, de grupos e infantís.

REDACCIÓN / Paderne

Manel Pérez será o candidato do BNG á alcaldía de Paderne

Manel Pérez repite como candidato do BNG á alcaldía de Paderne

Paderne celebrará o Entroido o vindeiro 6 de marzo cunha festa nunha carpa no Telleiro a partir das 20.30 horas.

O Concello ultima os preparativos da celebración na que haberá concursos con premios para os tres mellores disfraces tanto en grupo como individual e outros tres pre-

mios para os disfraces infantís.

Haberá degustacións de empanada, bolas de doce, viño e queimada, todos os produtos de Paderne.

Non faltará a música, por conta da Escola de Gaitas San Pantaleón, do grupo de música da UNED e do grupo Entroido Samede, que amenizarán diversos momentos da noite. Tampouco faltarán os fogos artificiais que se botarán despois da queima do entroido.

O alcalde de Paderne participou no deseño da Guía de Infraestrutura Verde presentada en Madrid REDACCIÓN / Paderne

REDACCIÓN / Paderne A Asemblea local do BNG de Paderne confirmou a Xosé Manuel Pérez "Manel" como candidato da agrupación nacionalista ás vindeiras eleccións municipais. O candidato é actualmente concelleiro e di "aspirar a todo" e confía en "aumentar o respaldo da veciñanza de Paderne".

Na candidatura acompañarano novas incorporacións como David Monteagudo ou Ruth Gallego, xunto a outras persoas que xa levan anos participando no grupo nacionalista como Antón Rivas ou Miguel Carnota.

O portavoz nacionalista subliñou que "nós temos ilusión e ganas.

Niso non nos gaña ninguén", dixo e destacou que "durante estes tres anos e medio temos levado aos plenos mocións para mellorar Paderne e poñer en valor os recursos que o concello ten". "Podemos vivir mellor, pero hai que crer que o cambio é posible, porque Paderne é un municipio cheo de potencial, cunha gran riqueza natural e cultural", dixo.

O alcalde de Paderne, César Longo, co grupo participante na VIII Asemblea da rede de Gobernos Locais + Biodiversidade

Imaxe de grupo dos asistentes á xornada de coworking celebrada en Olot, entre os que está o alcalde de Paderne, César Longo

O alcalde de Paderne, César Longo, participou na VIII Asemblea da Rede de Gobernos Locais+Biodiversidade que se celebrou o 24 de xaneiro no pavillón de Ifema en Madrid. Durante a xornada presentouse o programa de actuación para 2019 e os avances realizados polos grupos de traballo na Rede. Tamén se trataron posibles colaboracións con entidades, a organización dunha xornada sobre aves en núcleos urbáns e a participación no

46º Congreso de Parques e Xardíns Públicos.

Longo participou activamente no deseño da Guía de Infraestrutra Verde, presentada na Asemblea. Este proxecto busca facilitar a elaboración dun manual de xestión da infraestrutura verde nos concellos que participan no grupo, crear un marco estable que impulse políticas de conservación e fomento da biodiversidade, da protección do medio ambiente e da salvagarda dos ecosistemas e loita contra as especies invasoras.

O Centro de Maiores celebra o César Longo asiste a unha seu décimo aniverario xornada de coworking en Xirona REDACCIÓN / Paderne REDACCIÓN / Paderne O alcalde de Paderne, César Longo, participou na xornada "Coworking: unha oportunidade para o desenvolvemento territorial e social", que se celebrou o 31 de xaneiro en Olot, Xirona.

A xornada tiña como obxectivo dar a coñecer o coworking como unha fórmula innovadora de traballo e

como ferramenta útil para contribuir a dinamizar a economía das zonas rurais. Algo que César Longo quere implantar na antiga escola de Souto, onde se creará un centro de traballo compartido para o que está a recoller información en diversos puntos de Cataluña, e que forma parte dun proxecto que inclúe a posta en marcha dunha incubadora de empresas no municipio.

O Centro de Maiores de Paderne celebrará o 13 de marzo o seu décimo aniversario. O Concello está a preparar para esta xornada unha visita ao Xardín Botánico "Ría do Burgo" e á Aula da Natureza Juan Lembeye, no Concello de Culleredo. O Xardín Botánico conta cunha gran variedade de especies autóctonas e recrea un xardín ao estilo dos pazos galegos e outras parcelas de xardíns tradicio-

nais de diferentes partes do mundo.

Tamén visitarán os Muíños de Acea da Má, do século XII, e que están catalogados como os máis antigos de Galicia.

O xantar con baile será nun restaurante da zona. O Concello disporá un servizo de autobús para recoller aos asistentes nas parroquias. Para acudir á celebración deberán apuntarse antes do 7 de marzo, chamando por teléfono á oficina de servizos sociais.

O prezo é de 25 euros por persoa.

COMARCA B E R G ON D O

BETANZOS e a súa comarca · Febreiro 2019

21 Bc

C OIRÓS

Bergondo saca a licitación varias obras por valor de máis de 700.000 euros

O Concello de Coirós entregou 18.000 euros en subvencións a asociacións e 13.000 euros en As reparacións nos cemiterios de Lubre e de Bergondo e axudas ao nacemento as beirarrúas en Carrio son algúns dos proxectos REDACCIÓN / Bergondo

O Concello de Bergondo sacou a licitación a principios de ano varios proxectos de obras por un importe que supera os 700.000 euros.

A renovación das beirarrúas en Carrio a ambos lados da estrada AC-161, desde Cruz do Sar ata Miodelo, é o que se leva a maior dotación presupostaria e o proxecto ronda os 400.000 euros, procedentes do suplemento de crédito que foi aprobado en agosto do ano pasado.

As obras realizaranse nun tramo de máis de 2 quilómetros e crearase un itinerario peonil accesible a calquera persoa a ambas marxes da calzada en todo o percorrido da AC-161. Instalaranse pasos de peóns e a sinalización correspondente.

Paliar as inundacións en Gandarío Outro dos proxectos que saiu a licitación foi a instalación dunha rede de pluviais no vial principal da praia de Gandarío, para paliar as acumulacións de grandes cantidades de auga que se producían nos días de moita choiva.

As obras están presupostadas en case 268.000 euros e consistirán na instalación dunha rede de recollida de pluviais conectada aos dispositivos de desaugue existentes, prolongarase o coletor de residuais do núcleo de Cornido ata a súa conexión coa rede municipal e repoñerase o pavimento asfáltico na totalidade do vial.

Reparacións nos cemiterios Por outro lado, tamén se sacou a licitación un proxecto para realizar reparacións nos cemiterios de Lubre e Bergondo, por un valor de algo máis de 107.000 euros.

No camposanto de Lubre reporase o pavimento dos pasillos interiores e asfaltarase o camiño central, instalaranse canaletas para recollida de pluviais e pintaranse os muros. Tamén se arranxará o firme do aparcadoiro e delimitaranse as prazas para vehículos.

No de Bergondo instalarase un novo letreiro no acceso principal, adecentaranse as portas metálicas, reporase o pavimento dos pasillos interiores e no central realizaranse labores de mantemento, pintarase o muro e instalaranse canaletas para a recollida de augas pluviais

REDACCIÓN / Coirós O Concello de Coirós acaba de realizar a entrega de máis de 31.000 euros en subvencións, repartidas entre as asociacións locais e as axudas por nacemento.

En concreto, o Goberno Local destinou 18.000 euros a un total de vinte asociacións culturais, deportivas e comisións de festas que desenvolven o seu labor no municipio.

Ao acto de entrega asistiu o alcalde, Francisco Quintela, acompañado da concelleira de Asociacións, Mónica Álvarez, e representantes dos colectivos da localidade. No acto interviu un representante da Ampa O Cruceiro da Escola Infantil de Coirós de Arriba, que agradeceu ao Concello as xestións que permitiron conseguir unha nova escola para o municipio. Tamén participou o representante da Asociación de Pescadores do Mandeo, quen chamou a atención sobre a necesidade de protexer a poboación de salmóns do Mandeo

Axudas por nacemento O Concello destinou 13.200 euros ás axudas por nacemento correspondentes ao ano 2018 que foron entregadas a 19 familias do municipio. Dez desas axudas foron

O alcalde de Coirós, Francisco Quintela, cos representantes das asociacións culturais, deportivas e comisións de festas do municipio

O alcalde de Coirós, Francisco Quintela, coas familias que recibiron as axudas por nacemento correspondentes ao ano 2018 para familias que tiveron o seu primeiro fillo, cun importe de 600 euros para cada familia.

As axudas entréganse en forma de vales para adquirir produtos e enseres necesarios para os bebés.

Ao acto asistiron o alcalde, Francisco Quintela e a concelleira de Servizos Sociais, Yolanda Valiño, ademais das familias beneficiarias.

O alcalde mostrou a súa satisfacción polo rexuvenecemento constante do municipio e lembrou que este concello foi o primeiro da comarca e un dos primeiros en Galicia en implantar esta liña de incentivos á natalidade. Tamén

subliñou que Coirós é un dos poucos municipios rurais de Galicia q u e " m e d ra e rex u ve n e ce a poboación. Un aumento de poboación que é unha constante nos últimos anos", dixo.

A concelleira de Servizos Sociais lembrou que Coirós conta con gardería, escolas infantís con transporte escolar e que "procura ter todos os servizos esixidos polas familias con fillos pequenos".

Os importes das axudas son de 600 euros por primeiro fillo, 800 polo segundo, 1.300 euros polo terceiro e 2.400 polo cuarto.

2 2 Bc

COMARCA

BETANZOS e a súa comarca · Febreiro 2019

O ZA CESURAS

O Concello activa o servizo de recollida de plásticos agrícolas REDACCIÓN / Oza-Cesuras O Concello de Oza-Cesuras activa unha tempada máis o programa de recollida e transporte de plásticos agrícolas. A recollida dos materiais realizarase en cada explotación o día 23 de abril e as persoas interesadas terán que solicitalo nas oficinas municipais antes do día 9 do mesmo mes.

O servizo é gratuíto e está destinado en exclusiva ás explotacións agrícolas e gandeiras. Para máis información os interesados poden dirixirse ao Departamento Municipal de Medio Ambiente, os luns e mércores de 11.00 a 14.00 horas ou chamar ao teléfono 981792000.

A B E GONDO

Estefanía Busto encabeza a candidatura do BNG en Oza-Cesuras

Abegondo prepara a festa de Entroido para o día 3 de marzo

REDACCIÓN / Oza-Cesuras

Haberá concursos de disfraces, a actuación de Carlos Manteiga e unha nova edición do Pincho Choqueiro

Estefanía Busto Dopazo, actual concelleira do BNG en Oza-Cesuras, vén de ser elixida candidata á alcaldía pola asemblea local do BNG. A candidata encabezará "un proxecto pensado para abrir o concello á veciñanza, rematar coa política clientelar e, en definitiva, "democratizar" o concello", dixo.

Estefanía Busto estará acompañ a d a n a c a n d i d a t u ra , e n t re outros, por José Manuel Sánchez, Charo Naveira e Carlos Pedreira. "Presentámonos con ilusión e como alternativa ao goberno do PP, que leva toda a

REDACCIÓN / Abegondo

Estefanía Busto será a candidata do BNG á alcaldía de Oza-Cesuras vida no poder sen ofrecer un cambio real", dixo a candidata, e engadiu que o BNG seguirá traballando na mesma liña "sempre ao servizo da veciñanza. Imos ás eleccións de maio co aval do traballo realizado nos últimos anos", declarou.

O Concello de Abegondo prepara unha festa de Entroido para o vindeiro domingo día 3 de marzo que se celebrará a partir das cinco da tarde no pavillón polideportivo.

Haberá un concurso de disfraces e todas as persoas que acudan disfrazados e se inscribiran previamente recibirán un agasallo.

A festa contará coa actuación de Carlos Manteiga e haberá actividades de anima-

ción para o público infantil e xuvenil.

Ademais, convocarase unha nova edición do "Pincho Choqueiro" no que poderán participar os hostaleiros do municipio. Esta será a terceira edición deste evento na que os establecementos de hostalería ofrecerán pinchos característicos do Entroido e haberá sorteos e animación.

Para obteren máis información sobre o Entroido en Abeg o n d o p o d e n co n s u l t a r a páxina web municipal: www. abegondo.es

C U RT I S

Curtis prepara unhas xornadas técnicas sobre o cultivo do millo con expertos internacionais Serán o sábado 16 de marzo no recinto feiral, como preámbulo da III Poxa de Gando Vacún de Elite REDACCIÓN / Curtis O recinto feiral de Curtis acollerá o vindeiro sábado 16 de marzo unha xornada técnica monográfica sobre o cultivo do millo na que participarán dous destacados expertos internacionais.

Os ponentes serán o director de agronomía de Du-Pont Pioneer, Francisco Joaquín Morell Soler quen actualmente traballa no desenvolvemento de ferramentas dixitais e satélites para o asesoramento agronómico; e o recoñecido consultor Alber Porte-Laborde que na actualidade é consultor independente tanto en Francia como en España, Portugal, Ucraína, Rusia, Chile ou Arxentina.

Esta xornada abordará cuestións como a colleita e o ensilado do millo, que representan o maior investimento que anualmente realizan as explotacións de gando vacún de leite. O obxectivo das ponencias será aportar fórmulas para acadar o maior rendemento posible por hectárea cultivada para optimizar os investimentos e mellorar a marxe de beneficio no leite

producido. As conferencias serán no salón de actos do recinto feiral de Curtis a partir das once da mañá e ata as dúas e media da tarde. A entrada será de balde ata completar o aforo do recinto.

As persoas asistentes poderán xantar na tradicional nave do polbo, situada tamén no recinto feiral, onde tamén p o d e rá n v i s i t a r d i s t i n t o s stands comerciais e a exposición de gando vacún de elite que se subastará o domingo.

Poxa de Elite de Gando Frisón A xornada será o anticipo da III edición da Poxa de Elite de Gando Frisón que organiza o Concello de Curtis e que se celebrará o domingo 17 de marzo, tamén no recinto feiral.

A Poxa de Elite de Gando Frisón, que o Concello organiza por terceiro ano consecutivo, é a única deste tipo que se celebra en Galicia e ten como obxectivo impulsar a calidade xenética das explotacións gandeiras e poñer en valor o traballo e o investimento dos titulares.

DEPORTES GOLF

BETANZOS e a súa comarca · Febreiro 2019

23 Bc

T AEKWONDO

O Club Han's Horang-I participa con éxito no I Open Internacional Ciudad de Murcia Conseguiron quince medallas e proclamáronse segundo mellor equipo de técnica.

Foron recibidos no Concello polos seus logros nos campionatos de Europa e de España.

REDACCIÓN/ Deportes Antón Pérez Medín na súa estadía no Centro de Excelencia de Golf

O betanceiro Antón Pérez Medín participa nunha concentración de xóvenes promesas en Madrid REDACCIÓN/ Deportes O mozo betanceiro Antón Pérez Medín, de 12 anos, foi convocado pola Real Federación Española de Golf a unha concentración de xóvenes promesas no Centro de Excelencia de Golf en Madrid, no Centro Nacional de Golf.

O xoven golfista betanceiro foi

Campión Galego por equipos polo Hércules club de Golf e Campión Galego de pais e fillos en 2018.

Tamén foi gañador do Circuito de Golf Cadena Cope en categoría sub-14 e foi un dos catro galegos que se clasificaron para o Campionato de España disputado o pasado mes de xuño en La Manga Club de Murcia.

X A D R EZ

O Clube Han's Horang-I de Betanzos participou o pasado 26 de xaneiro no I Open Internacional Ciudad de Murcia onde se deron cita un número importante de mestres coreanos e máis de 300 deportistas.

O Clube acudiu á proba con sete deportistas e obtivo un total de quince medallas. Ademais, proclamáronse segundo mellor equipo de Técnica.

En categoría parella 1 Ana Llin e Jessy Sun Shin Veiga lograron a m e d a l l a d e o u ro e Vl a d i m i r Zapparov e Leire Mantiñan Alves obtiveron a medalla de prata.

En categoría trío 1, conseguiron a medalla de ouro Ana Llin Shin Veiga, Jessy Sun Shin Veiga e Lidia Zapparova.

En prebenxamín feminino Jessy Sun Shin Veiga foi medalla de ouro e Lidia Zapparova conseguiu a prata. En benxamín feminino Ana Llin Shin Veiga obtivo a medalla de ouro. En alevín feminino Leire Mantiñán Alves foi medalla de ouro.

En masculino, na categoría alevín Vladimir Zapparov foi ouro; en Senior 1, César Fernández Zapata tamén conseguiu a medalla de ouro.

En senior 2 feminino Begoña

Foto de grupo dos participantes no Open Internacional Ciudad de Murcia xunto ao mestre Seung Han Shin Jang Veiga Rodríguez logrou o ouro e en combate senior -80 quilos Cesar Fernández Zapata tamén conseguiu o ouro.

A Copa a mellor deportista de Poomsae foi para Begoña Veiga Rodríguez e o clube obtivo a copa ao segundo mellor equipo de técnica poomsae.

Recoñecementos O pasado 10 de xaneiro os 195 medallistas galegos que foron campións en competicións inter-

Os tres equipos do Clube Xadrez Betanzos comezaron a Liga na casa

Os tres equipos do Xadrez Betanzos comezan a Liga Galega REDACCIÓN/ Deportes O Clube Xadrez Betanzos, patrocinado por Lugami Artes Gráficas e Porto de Paula, acaba de iniciar a súa participación na Liga Galega.

Os tres equipos coincidiron na primeira xornada na casa.

Os dous equipos de Segunda División enfrontáronse na primeira

xornada, cun resultado de 2-2. Na segunda, o Xadrez Betanzos A gañou por 3,5-0,5 ao E.L.X. Cadete mentres que o equipo B perdeu por 3-1 contra o Grupo Bazán B. O equipo de Terceira División, o Xadrez Betanzos C, perdeu os dous encontros disputados, o primeiro por 1-3 contra CIDU e o segundo por 2,51,5 contra XDM Escola Include.

Os membros do Han's Horang-i que foron medallistas en competicións internacionais foron recibidos pola alcaldesa e o polo concelleiro de deportes

Pza. Alfonso IX, Nº 10 Telf. 981 77 09 52 - BETANZOS

nacionais entre 2017 e 2018 foron recibidos polo Presidente da Xunta de Galicia, Alberto Núñez Feijoo.

Catro das 353 medallas internacionais dos deportistas galegos foron conseguidas por dous membros do Han's Horang-i: Seung Han Shin Jang (medalla de ouro no Campionato de Europa de Clubes e bronce en parellas) e a mestra Begoña Veiga Rodríguez (bronce en Senior 2 individual e bronce en parellas).

O clube mostrou a súa satisfacción e o orgullo polas medallas conseguidas polos nenos e nenas que forman parte da entidade "por todo o esforzo que realizaron durante todo o ano. Son uns trunfadores que conseguen levar unha vida de estudios, deporte e competición a estes niveis. Desexamos que sigan así de entusiasmados con esta forma de traballar na vida, aínda que non sempre sexan recoñecidos os seus méritos", dixeron.

Ademais, os deportistas do clube foron recibidos no Concello pola alcaldesa, María Barral e polo concelleiro de Deportes, Andrés Hermida, para felicitalos polos seus éxitos despois dos campionatos celebrados en Marina D'Or e nos Campionatos de Europa e de España.

24 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Febreiro 2019

FÚTBOL

DEPORTES F Ú T B OL SAL A

O Betanzos CF mantense na cuarta posición O Troula FS á caza da cabeza REDACCIÓN/ Deportes Encarando xa a segunda volta o Betanzos CF mantense na cuarta posición, a seis puntos dos postos que dan dereito ao ascenso á Preferente. O certo é que a cabeza non dá síntomas de flaqueza polo que os betanceiros non conseguen reducir distancia nen recurtar puntos. No mes de xaneiro no que o equipo tiña dúas citas importantes xa que se desprazou ao terreo do líder, o Victoria CF, e recibiu no García Hermanos ao segundo clasificado, a SDC Galicia de Mugardos.

E o certo é que viviu a cara e a cruz. Contra o líder, un solitario gol de Mon decidiu un encontro no que o Betanzos foi, en liñeas xerais, superior.

Polo contrario, ante os mugardeses non foron quen de encontrar a forma de contrarrestar o xogo do equipo visitante e aínda que nos vinte prim e i ro s m i n u t o s s e v i u u n Betanzos que prantou cara, o equipo foise diluindo conforme foron pasando os minutos,

REDACCIÓN/ Deportes

Un momento do xogo no partido entre o Betanzos CF e o SDC Galicia de Mugardos no Estadio Municipal García Irmáns rematando o tempo regulamentario cun 0-3 quizais excesivo para o visto no terreo de xogo.

O Betanzos CF entra así nun momento decisivo da temporada, sen marxe de fallo e con 36 puntos en liza daquí ata final de temporada. Dous interesantes duelos contra Sp. Sada e AD Miño poñen a clásica rivalidade nas vindeiras xornadas, partidos trampa onde a motivación engade un plus que non entende de posición na táboa.

Calendario febreiro 10 de febreiro: Betanzos CF SD O Val 17 de febreiro: Sp. Sada Betanzos CF 24 de febreiro: Betanzos CF SD Brexo Lema 10 de marzo: AD Miño Betanzos CF

Xornada a xornada o Troula FS afiánzase na parte alta da táboa mantendo un bo rítmo e asinando un mes casi perfecto sumando 12 dos últimos 15 puntos posibles.

A única derrota ante o Noia FS Portus Apostoli B, outro dos equipos chamados a estar na zona alta e partido co que os betanceiros iniciaron a segunda volta.

As aspiracións do equipo pasan por achegarse o máximo posible á cabeza tentando meterse entre os tres primeiros. Non llo van a poñer fácil tanto o Chacalá Arzúa coma o Villa de Cee e mesmo o Noia.

O primeiro deles será rival na xornada 20, nun partido que pode marcar as posibilidades do equipo betanceiro de dar un golpe de autoridade ante un rival directo.

Antes terá que visitar a cancha

dun intratable CD Lugo Sala, líder sólido da categoría.

Os de Gabi Bas parece que se van asentando en xogo e resultados afrontando nun bo momento de forma tanto física como táctica esta segunda volta.

Sen dúbida o corpo técnico e os xogadores están convencidos de que aínda poden dar un paso máis, imprescindible para metas máis altas.

Calendario febreiro 10 de febreiro: CD Lugo Sala Troula Betanzos FS 17 de febreiro: Troula Betanzos FS Jogafán Órdenes FS 24 de febreiro: Chacalá Arzúa FS Troula Betanzos FS 10 de marzo: Troula Betanzos FS Club del Mar San Amaro

A T L E T I S MO

B A LO N C E STO

Los infantiles, valor seguro de futuro para la cantera del Santo REDACCIÓN/ Deportes Con tres equipos, dos masculinos y uno femenino, tres entrenadores y una entrenadora, la categoría infantil del Santo Domingo es la más numerosa de las que componen el club betanceiro.

Esta categoría, compuesta por chicos y chicas de entre 12 y 13 años, conforma una etapa crucial en el desarrollo de un deportista y, en el caso del basket, aún más, ya que representa la transición del minibasket (canasta, campo y balón más pequeños) al baloncesto con campo de tamaño senior y canastas oficiales.

Un cambio tan radical como ese, que suele implicar muchas veces el abandono de la actividad deportiva, en el caso del Santo significa todo lo contrario, puesto que la categoría está formada por más de una treintena de chicos y chicas, añadiendo los que aún no compiten pero sí entrenan las tres sesiones semanales.

En la categoría masculina, los dos equipos entrenan en perfecta simbiosis. Unos compiten en Segunda División y los otros en Tercera, según su desarrollo físico y técnico. La categoría femenina compite en Segunda División.

Al mando de los equipos, un cuadro técnico que aporta una prometedora juventud. Los ayudantes del equipo EBA, Diego Folla y Xoel Filgueiras, capitanean ambos banquillos, con la ayuda de Ana Yáñez y Antonio Díaz. Toda una garantía de trabajo de calidad y mejora, donde el Santo tiene depositada su ilusión y garantía de futuro.

Imagen de grupo de varios de los atletas betanceiros que participaron en el IV Trail Costa Doce que se disputó en Sada

Una veintena de atletas de Betanzos participaron en el Trail Costa Doce de Sada JUAN DOPORTO/ Deportes

Equipo femenino del Santo Domingo

Foto de grupo del equipo infantil del Santo

Al ritmo del rock se celebró el domingo 27 de enero el IV Trail Costa Doce en Sada, que incluye estrechos senderos, caminos de tierra, y lodazales, los cuales aumentaron la dureza del trayecto. Como siempre en las grandes carreras gallegas hubo una gran representación betanceira, sobre todo gracias a la presencia de los grupos de atletismo como As Vellas Non Paramos, Bar O'Candil Correcamiños Betanzos y Brutanzos Team.

En total asistieron 22 corredores de Betanzos. Uno de ellos, José Ángel Díaz Bautista, de los Brutanceiros, logró hacerse con el quinto puesto de la general y subiendo al pódium en el segundo cajón de la categoría mixtos veterano, aunque el ganador fue

Emilio Montilla Fernández, perteneciente a La Gramola GTR, con un tiempo de 2:10:36.

La mayoría de corredores procedían de Galicia, contando con el propio alcalde de Sada entre los participantes. Pero la carrera no es famosa sólo en Galicia ya que vinieron corredores de todas partes de España, Cádiz o Madrid entre otras.

Además, en la categoría de relevos mixto, los ganadores fueron también betanceiros: Mar Delgado y Luís Lomba, aventajando más de diez minutos a la siguiente pareja.

Pero al final no todo fue sangre, sudor y lágrimas ya que, al cruzar la meta, los participantes pudieron disfrutar de una ducha caliente y de una tapa de callos mientras hablaban con su familia y amigos.

PUBLICIDADE

BETANZOS e a súa comarca · Febreiro 2019

25 B c

2 6 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Febreiro 2019

Estudantes do proxecto Erasmus+ guidEU no que participa Atocha viaxaron a Polonia

Axudas ao emprego autónomo e contratación indefinida e cursos de idiomas en Europa no verán

REDACCIÓN / Betanzos Dous profesores e cinco alumnos do CPR Plurilingüe Nuestra Señora del Carmen Atocha de Betanzos viaxaron a Deblin, en Polonia, na semana do 20 ao 25 de xaneiro como parte do traballo do proxecto Erasmus+ guidEU no que participa o centro betanceiro.

Este é o terceiro ano do proxecto e, tras a xustificación teórica e o deseño dun cuestionario, un xogo e un dossier de actividades de orientación académica céntranse agora nas probas piloto.

Para o estudo de campo solicitaron a colaboración de varios institutos e tiveron que aplicar as ferramentas en centros dos países que participan no programa Erasmus.

Durante a estadía en Deblin (Polonia), o grupo tivo que cumplir unha apretada axenda na que se combinaron sesións de traballo coa aplicación de probas piloto dos diferentes produtos (ferramentas de capacitación profesional, "coñecer o mercado laboral", xogo e kit de unidades didácticas para orientadores) creados no proxecto con actividades formativas e culturais como JMP flowers

[ESPAZO XOVE DE BETANZOS - DIRECCIÓN XERAL DE XUVENTUDE, PARTICIPACIÓN E VOLUNTARIADO]

Axudas para montar o teu propio negocio ou para contratar persoal

Dúas imaxes do alumnado e profesorado que se desprazou a Polonia en Stezyca, Polish Air Force Museum en Deblin e visita a Lublin. O programa rematou cunha sesión de asesoramento e

reflexión do que se leva realizado ata o momento e que permitiu deseñar a folla de ruta dos vindeiros meses.

A Xunta de Galicia convoca subvencións para a promoción do emprego autónomo e a súa consolidación mediante incentivos á contratación indefinida inicial de persoas desempregadas realizada polas persoas traballadoras autónomas ou persoas profesionais.

Establécense os seguintes programas de axudas: a) Programa I. Promoción do emprego autónomo: axuda económica a aquelas persoas desempregadas que pretendan desenvolver a súa actividade empresarial ou profesional en Galicia como traballadoras autónomas ou por conta propia, para facer fronte aos distintos gastos xera-

dos no comezo da súa actividade laboral. b) Programa II. Programa de axudas a persoas traballadoras autónomas pola contratación indefinida de persoas asalariadas.

Serán subvencionables as contratacións indefinidas que se formalicen desde o 1 de outubro de 2018 ata o 30 de setembro de 2019.

O prazo para presentar solicitudes estará aberto ata o 30 de setembro de 2019.

As solicitudes de axudas polas contratacións realizadas entre o 1 de outubro de 2018 e a data da publicación desta orde deberán presentarse ata o 25 de marzo de 2019.

Cursos de idiomas en Europa durante o verán

Os Correspondentes Xuvenís de Atocha participaron nun encontro en Gandarío REDACCIÓN / Betanzos Os mozos e mozas do CPR Plurilingüe Nuestra Señora del Carmen Atocha de Betanzos que forman parte do programa de voluntariado "Correspondentes Xuvenís", participaron entre o 18 e o 20 de xaneiro nun encontro con xóvenes de toda Galicia celebrado no Complexo Xuvenil As Mariñas, en Gandarío.

Na xuntanza participaron 300 mozos e mozas que foron recibidos pola directora xeral de Xuventude, Participación e Voluntariado da Xunta, Cristina Pichel. Durante a estadía os participantes artellaron nós de grande importancia para mellorar accións en prol da promo-

INFORMACIÓN XUVENIL

Grupo de correspondentes xuvenís de Atocha ción do voluntariado a través das redes sociais e falaron da súa importante labor como embaixadores dos distintos programas e actividades xuvenís. O programa ten

como obxectivo potenciar a responsabilidade, as habelenzas comunicativas e sociais e poñer en valor a participación entre iguais, o liderádego e a solidariedade.

A Xunta de Galicia convoca 142 axudas para estadías nalgún Estado membro da Unión Europea durante o verán de 2019, do alumnado universitario matriculado no curso 2018/19 nalgunha das universidades do Sistema universitario de Galicia co obxecto de coñecer a lingua dese país.

As actividades para as que se solicita a axuda terán que ser realizadas no período comprendido, única e exclusivamente, entre o 15 de xuño e o 31 de agosto de 2019, ambos inclusive.

A dotación económica asignada a cada beneficiario/a será dun máximo de 1000 €.

Requisitos: Estar matriculado no curso 2018/19, como mínimo en 50 créditos, en calquera das universidades do Sistema universitario de Galicia, en estudos universitarios oficiais conducentes a unha titu-

ENSINANZA MUSICAL Preparación das probas de acceso ao conservatorio.

Linguaxe musical.

Reforzo ás ensinanzas oficiais.

Agrupacións musicais: pop, jazz e rock.

Iniciación ao jazz.

Música moderna e armonía.

Historia da música.

658 555 161 Rúa do Castro, 15 BETANZOS escolademusicaclave@outlook.es

lación de grao, e ter superado 60 créditos en 30 de setembro de 2018.

O alumnado que estea matriculado no traballo fin de grao poderá incluír os créditos que lle correspondan dentro do mínimo dos 50 créditos esixidos.

O curso de idiomas debe ter unha duración mínima de tres semanas, excluíndo as datas da viaxe, e un mínimo de 15 horas lectivas semanais. O idioma que se desexe cursar deberá corresponderse co idioma oficial do país elixido.

O prazo para presentar solicitudes estará aberto ata o 14 de marzo de 2019.

Máis información e asesoramento: Espazo Xove de Betanzos (horario de tarde) espazoxovebetanzos.xuventude@xunta.gal Tlf: 881880279

ESPECIALIDADES INSTRUMENTAIS Frauta, clarinete, saxofón, trombón, violín, guitarra clásica e guitarra eléctrica, piano e canto.

MÉTODO MAGO DIAPASÓN PARA NENOS DENDE OS 6 MESES ATA OS 7 ANOS Un xeito diferente de ensinar música

ESPECIALISTAS

BETANZOS e a súa comarca · Febreiro 2019

MA S C O TA S

27 Bc

Hola, mi nombre es Chispa la perrita Shin Tsu de CocoDiseño.

Después de varios meses hablando de pediatría felina y canina, en esta ocasión vamos a dedicar el artículo a la convivencia entre perros y gatos.

Mar Outerelo Salorio · CocoDiseño - www.cocodiseno.es

CONVIVENCIA DE PERROS Y GATOS:

UNA REALIDAD POSIBLE “Si un ser sufre, no puede existir justificación moral para rehusar tomar ese sufrimiento en consideración. No importa la naturaleza del ser, el principio de igualdad requiere que su sufrimiento se considere igual al sufrimiento semejante de cualquier otro ser… Es probable que llegue el día en que el resto de la creación animal pueda adquirir aquellos derechos que jamás se le deberían haber negado a no ser por obra de la tiranía”.

JEREMY BENTHAM

H

ola de nuevo, mi nombre es Chispa y hoy vengo a contaros porque es posible que nosotros los gatos y los perros podemos convivir juntos sin problemas y para empezar tengo que remontarme nueve años atrás para explicaros de primera mano el porqué de mi afirmación.

El verano de 2006 llegó a casa Garfield. Como la mayoría sabéis, es mi peludo hermano que os escribe los artículos. Pues bien, como os estaba contando él era muy pequeñito y estaba muy asustado. En casa ya vivían dos perros; Lusy, una basset de caza y Nano, un shih tzu que también había llegado a casa unos meses antes.

La adaptación de Garfield no fue complicada pues Lusy a pesar de ser más mayor lo acogió con mucho cariño. Es verdad que esta-

LA TERRITORIALIDAD

Garfield y Lucy compartiendo su sofá favorito

ba un poco celosa pues hasta el momento de llegar Nano y después Garfield, ella había sido la reina de la casa.

No obstante, fue recibido con mucho cariño por parte de los peludos de la casa y el que más lo agradeció fue Nano. Ambos se hicieron inseparables, dormían, jugaban y hasta comían juntos.

Garfield era y es un gato muy asustadizo pero con Nano se comportaba diferente pues no había distinción entre ambos, llegando incluso a adoptar comportamientos propios de perros. Mi familia humana dice que lo único que le falta al gato es ladrar. Incluso tras el fallecimiento de Nano y durante una larga temporada, acudía a la puerta de casa cuando se abría para ver si regresaba. Aunque no lo creáis el estrés de su pérdida llegó

a afectarle a la caída del pelo.

Como véis la adaptación entre gatos y perros es posible e incluso puede llegar a ser, en términos humanos, “apasionada”. Pero no nos llevemos a engaños porque no todas las historias son como la de mi casa.

La edad, el carácter y el sexo pueden ser factores indispensables para que esa relación cuaje. Además no podemos olvidar que la familia humana también juega un papel muy importante para que esa adaptación se realice de la mejor manera.

Los gatos y los perros necesitamos tratamientos distintos porque somos especies distintas. Nosotros somos conscientes de ello (menos Garfield que creo que aún se cree que es un perro) y necesitamos nuestros tiempos para adaptarnos.

CUANTO MÁS JÓVENES MEJOR

NUESTROS ENEMIGOS

La edad es uno de los aspectos más importantes para que esa convivencia fructifique, ya que el carácter y las costumbres están menos arraigadas y por lo tanto la flexibilidad que aporta la edad temprana hace que aceptemos mejor un nuevo compañero.

Aunque lo habitual es que el rechazo inicial provenga del gato o perro que ya estaban en la casa, sobre todo si es mayor.

Los celos pueden suponer otro obstáculo a salvar, por lo que hay que evitarlos. Para ello, os recomiendo prestar mucha atención en las dosis de cariño, las cuales deben ser igualitarias para evitar que entre nosotros existan rivalidades.

Todo es cuestión de que tengáis grandes dosis de paciencia y saber hacer.

LOS CELOS

José María Carnero López OFTALMÓLOGO

Mª Vanessa Vara Fernández PODÓLOGO

NRS: C-15-003877

NRS: C-15-001621

Corresponsable de la Unidad de Oftalmología Pediátrica y Estrabología del Complexo Hospitalario Universitario de A Coruña (CHUAC) Oftalmología general Cirugía de catarata sin ingreso Cirugía endoscópica vía lagrimal

Podología general helomas, hiperqueratosis, papilomas...

Pie diabético Estudio informatizado de la pisada Ortonixia (Correctores ungueales)

C/ Pintor Seijo Rubio, Portal 4-6 escalera 6 1º B 15300 Betanzos ·

981 77 49 26

Es muy importante que los humanos hagáis patente ante los peludos de la casa, que el recién llegado será un nuevo compañero de juegos y que no le querréis más que a los que ya estaban, planteando la situación como un acontecimiento positivo.

Todo esto tiene un motivo, el problema de la territorialidad, innato en nuestras especies. De esta manera conseguiréis que se reduzcan e incluso no existan las peleas y rechazos.

Aunque si ambos son sociables, juguetones y cariñosos, es muy probable que no haya rivalidades.

La territorialidad se pone de manifiesto con demostraciones de pose-

sión con alguno de los miembros de la familia, lugares de descanso, comida e incluso objetos. Lo que hace que ocurran episodios de agresión; que a veces, no pasan de gruñidos o exhibición de colmillos para avisar al otro animal, el cual se dará por aludido rápidamente. Es importante destacar que la relación entre perros y gatos cuando el sexo es diferente, hace que ese impulso territorial desaparezca.

Es importante que no nos dejéis inicialmente juntos si no estáis los humanos presentes y cuando os encontréis en casa dedicadnos tiempos iguales de juegos, intentando que interactuemos.

UNOS CONSEJOS DE CONVIVENCIA • Es recomendable comenzar la convivencia entre perro y gato de distinto sexo y mejor si son cachorros.

• El carácter entre animales influirá en la convivencia, así que si queréis que sea satisfactoria sería mejor escogernos entre los menos

territoriales, y si más dóciles y tranquilos.

• En principio, por si hubiera roces, se pueden delimitar las zonas en cuanto a dormir y comer.

• Por último, tened mucho cuidado con las dosis de cariño. Siempre repartidas de manera equitativa.

28 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Febreiro 2019

ESPECIALISTAS

SAÚDE Antonio Otero Pose · Médico PAC Betanzos

¿QUÉ ES EL TEMBLOR ESENCIAL? C-15-001435

El temblor esencial es una afección neurológica que causa un temblor rítmico de las manos, la cabeza, la voz o el tronco. Es muy común y afecta al 22% de la población mayor de 65 años.

Se desconoce la causa del temblor esencial. Las personas que padecen temblor esencial generalmente tienen un familiar que también sufre el trastorno, lo que indica que la genética desempeña alguna función.

C/Doctor Fariña, 12 bajo 981 77 05 00 BETANZOS (A Coruña)

      

Cirugía de pared abdominal Cirugía Proctológica Cirugía de vesícula biliar por laparoscopia Patología de mama Patología digestiva Patología proctológica y de suelo pélvico Úlceras y heridas crónicas

SÍNTOMAS

CIRUGÍA GENERAL Y DEL APARATO DIGESTIVO

El temblor produce sacudidas involuntarias y rítmicas. Comienza gradualmente, en un lado del cuerpo y empeora con el movimiento. A menudo afecta las manos, pero también puede abarcar la cabeza o la voz.

El temblor de la mano normalmente es más obvio cuando la persona estira las

DIFERENCIAS CON LA ENFERMEDAD DE PARKINSON 1) TEMBLOR DE INTENCIÓN. El temblor esencial de las manos usualmente ocurre cuando usas tus manos.

Los temblores de la enfermedad de Parkinson son más prominentes en reposo, cuando sus manos están descansando en su regazo.

2) CONDICIONES ASOCIADAS. El temblor esencial no causa otros problemas de salud, pero la enfermedad de Parkinson se asocia con una postura encorvada, un movimiento lento y una marcha característica, arrastrando los pies. Las personas con temblor esencial a veces desarrollan otros signos neurológicos,

manos o las utiliza para realizar alguna destreza motora fina, como escribir. Puede incluir un movimiento de "sí-sí" o "no-no" de la cabeza. Se agrava con estrés emocional, fatiga, cafeína o temperaturas extremas. El temblor esencial empeora gradualmente con los años, pero de forma muy lenta.

como una marcha inestable (ataxia).

3) P A R T E S D E L C U E R P O AFECTADAS. El temblor esencial involucra principalmente sus manos, cabeza y voz. Los temblores de la enfermedad de Parkinson generalmente comienzan en sus manos y pueden afectar sus piernas, barbilla y otras partes de su cuerpo…

TRATAMIENTO MÉDICO Algunas personas con temblor esencial no requieren tratamiento si sus síntomas son leves.

Betabloqueantes, como el propranolol o el nadolol, ayudan a aliviar los temblores en algunas personas. Los betabloqueantes pueden no ser una opción si tiene asma o ciertos problemas del corazón. Los efectos secundarios pueden incluir fatiga, mareo o problemas cardíacos.

Anticonvulsivantes. Medicam e n to s p a ra l a e p i l e p s i a , como la primidona, gabapentina o topiramato pueden ser efectivos en personas que no responden a betabloqueantes.

Los efectos secundarios incluyen somnolencia y náuseas, generalmente desaparecen en poco tiempo.

Tra n q u i l i z a n te s , co m o e l alprazolam y el clonazepam

son útiles para tratar a las personas para quienes la tensión o la ansiedad empeoran los temblores. Los efectos secundarios incluyen fatiga o sedación.

Las inyecciones de onabotulinumtoxina (Botox) son útiles para tratar algunos tipos de temblores, especialmente temblores de cabeza y voz. El Botox debilita temporalmente los músculos afectados y así reduce la amplitud del temblor hasta tres meses.

TERAPIA OCUPACIONAL Y CIRUGÍA A l g u n o s d i s p o s i t i vo s d e adaptación reducen el efecto de los temblores en las actividades diarias: vasos y utensilios más pesados, pesos de la muñeca, bolígrafos de agarre ancho…

Para quien sufre temblores graves, especialmente de la mano, se puede considerar la estimulación cerebral profunda (ECP). Consiste en implantar en el cerebro un electrodo e s t i m u l a d o r. Ta m b i é n s e implanta debajo de la piel un generador de estimulación, similar a un marcapasos, que se conecta mediante un cable imperceptible al electrodo para apagar el circuito del temblor.

ESPECIALISTAS

BETANZOS e a súa comarca · Febreiro 2019

29 B c

CLINICA DENTAL Mª. del Pilar Viqueira Amor

FI S I O T E R A P I A Adrián Maceiras · Centro de Fisioterapia Adrián Maceiras

Médico Estomatólogo - Dentista Coleg. nº 372

C/Dr. José Fariña, 2 - 2º B - Telf. 981 77 31 08 · BETANZOS

LOS ESTIRAMIENTOS SIEMPRE HAN SIDO UN FOCO DE DEBATE EN EL MUNDO DEL DEPORTE, GENERANDO VARIAS VERTIENTES DE OPINIÓN QUE LO ÚNICO QUE HACÍAN ERA CONFUNDIR AL DEPORTISTA DE A PIE. SON UNA PARTE FUNDAMENTAL DEL ENTRENAMIENTO PUESTO QUE NOS APORTAN ALGUNOS DE ESTOS BENEFICIOS: • El primero y más importante es la prevención de lesiones y sobrecargas (o evitar su empeoramiento) • Activan la circulación y mejora el metabolismo muscular • Nos ayuda en la mejora de la amplitud y la coordinación de los movimientos • Proporciona una sensación de bienestar general (liberación de endorfinas) • N o s p re p a ra p a ra e l ejercicio físico

Por todo esto, está claro que los estiramientos tienen que formar parte de nuestra rutina ( y n o s ó l o e n l a p rá c t i c a deportiva, sino en nuestro día a día) pero tenemos que tener muy claro cuándo realizarlos.

Hasta hace relativamente poco, se creía que estirar antes de la práctica deportiva nos predisponía positivamente para esta, pero no es del todo cierto. Sí que es bueno preparar la musculatura, pero los estiramientos que vamos a realizar van a ser como parte del calentamiento, de manera más dinámica, cortos en el tiempo y no muy intensos. Si estiramos de más, estamos “desprogramando” el músculo para el trabajo que va a tener que realizar después, disminuyendo la potencia y resistencia del mismo.

Además, al estirar “en frío” siempre hay un riesgo de lesión.

E n c a m b i o, d e s p u é s d e l entreno sí que estiraremos de

CENTRO FISIOTERAPIA ESPERANZA LOPEZ FREIJOMIL FISIOTERAPEUTA RECUPERACION FUNCIONAL Avda. Ctra. de Castilla, 45-53, bajo - Telf. 981 770766

CLINICA DENTAL

Dr. Enrique Núñez Núñez MEDICO ESTOMATOLOGO

Pza. Hnos. García Naveira, 7-2º - Telf. 981 774281-BETANZOS Telf. 981 673008 - SAN TIRSO - Abegondo

manera más prolongada en el tiempo y de manera suave (cuando hay un esfuerzo se producen micro roturas fisiológicas, que se pueden agravar si forzamos de más), para normalizar el tono muscular y mejorar la circulación (favorecer la absorción del ácido láctico). Buscaremos siempre una sensación de tensión, nunca de dolor.

Lo ideal, si queremos trabajar la flexibilidad y ganar rango articular, es realizar sesiones completas y exclusivas de estiramientos, tras un breve calentamiento. Después de estas, solo podremos realizar alguna actividad física suave (andar, trotar, nadar…)

Y recordad, los estiramientos no son sólo importantes para los deportistas, sino para personas con una gran carga física o postural en su trabajo o día a día. Una rutina diaria de estiramientos nos podrá evitar muchas visitas a médicos y fisios.

30 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Febreiro 2019

GUÍA DO LECER · LECTURA · CINE

Lecturas de Inverno Ás de mosca para Anxo Autora: Fina Casalderey.

Editorial: Xerais

EXPOSICIÓNS EDIFICIO ARQUIVO DO ANTIGO REINO DE GALICIA (LICEO) -Ata o 26 de febreiro. Exposición titulada "XII Premio de Banda Deseñada Castelao" dentro do Programa de Exposicións Itinerantes da Deputación da Coruña Horario Liceo: días laborables: de 10.00 a 14.00 h e de 18.00 a 21.00 h sábados: de 11.30 a 14.00 h BIBLIOTECA MUNICIPAL A. CASTELAO -Ata o 28 de febreiro. Mostra bibliográfica sobre Rosalía de Castro. Organiza: Concello de Betanzos Horario Biblioteca: luns a venres: de 10.00 a 14.00 h e de 16.00 a 21.00 h sábados: de 10.30 a 13.00 h FUNDACIÓN CIEC -Ata o 27 de febreiro. Exposición colectiva titulada Intercambio Alfara-Fundación CIEC, 12 artistas gráficos.

Horario Fundación CIEC: martes a sábado de 10.00 a 14.00 h e de 16.00 a 20.00 h BALCÓNS DOS EDIFICIOS MUNICIPAIS -Ata o 28 de febreiro. Exposición "Versos rosalianos na rúa" dentro da programación do Día de Rosalía de Castro. Organiza: Concello de Betanzos.

CURSOS, CHARLAS E OBRADOIROS AULA CEMIT. OBRADOIROS -Iniciación a internet e correo electrónico 11, 12, 14 e 15 de febreiro. Horario: 16.30 a 18.00 h -Iniciación á informática e procesador de texto 25, 26, 27 e 28. Horario: 12.00 a 13.30 h -LibreOffice Writer nivel medio 25, 26, 27 e 28. Horario: 16.30 a 18.00 h Aula CeMIT do Concello de Betanzos.

R/ Emilio Romay nº 1.

Inscricións: na propia aula ou na páxina web: https://cemit.xunta.gal/es/centro/15.

Organiza: Concello de Betanzos CRUZ VERMELLA BETANZOS -Curso de manipulador de alimentos 26 de marzo. Horario: 16.30 a 19.00 h Inscricións ata o 22 de marzo (ou ata cubrir prazas).

Prezo 20 euros (desconto do 20% para soci@s de Cruz Vermella e persoas en situación de desemprego).

Cruz Vermella Betanzos.

R/ Linares Rivas nº 1. Tlf. 981771727

TEATRO

X ENCONTRO DE TEATRO AFECCIONADO DE BETANZOS -Sábado 9. 20.00 h Aula de Cultura Xulio Cuns.

Representación de "Año 0 antes de Cristo" da compañía Allegro Teatro (Vigo). Comedia para -Días 11, 12, 14 e 15. 16.30 h Visitas guiadas conmemorativas maiores de 12 anos.

"Betanzos Monumental". Punto de saída: Palco da Música. -Sábado 16. 20.00 h Aula de Cultura Xulio Cuns.

Representación da obra "O xogo de Versalles" da Inscrición previa e grupo mínimo de seis persoas compañía Gargallada Teatro (O Barco de Organiza: Concello de Betanzos dentro dos actos do VIII Vadeorras). Comedia para todos os públicos.

Centenario do traslado da cidade.

-Sábado 23. 20.00 h Aula de Cultura Xulio Cuns.

-Sábado 23. 11.00 h visita guiada "Modernismo: a obra de Rafael González Villar". Saída dende a Oficina de Turismo. Representación da obra "Insania" da Agrupación Teatral Mariñán (Betanzos). Comedia para maiores Inscrición previa. Grupo mínimo de 10 persoas. de 12 anos.

Información e inscricións: Oficina de turismo (Praza de Organiza: Agrupación Teatral Mariñán e Concello Galicia, 1), Tlf. 981776666, e-mail: turismo@betanzos.gal. de Betanzos. Entrada de balde ata completar o aforo da sala.

Máis info: agrupacionteatralmarinan.blogspot.es Domingo 24. 20.00 h. Sala Azul do Liceo, conferencia con ilustracións musicais "Aportacións a unha historia da música en Betanzos" por conta do músico betanceiro CICLO DOS OSCARS Javier Ares Yebra. Organiza: Concello de Betanzos Para público adulto: -Venres 8. 20.00 h Proxección de "La La Land" -Venres 15. 20.00 h Proxección de "Tres anuncios en PROGRAMACIÓN LIBRARÍA BIBLOS las afueras" -Venres 8. 19.30 h Como se fixo a "Guía de los moluscos -Venres 22. 20.00 h Proxección de "La forma del marinos de Galicia" coa presenza do coordinador da guía agua" Juan E. Trigo, con proxección de imaxes.

Para público infantil: -Sábados 9 e 23. 11.30-13.30 h Obradoiro de Ilustración e -Domingos 10 e 24. 18.00 h Proxección de "Coco" Banda Deseñada Biblos, con Xosé Tomás. Só para -Domingo 17. 18.00 h Proxección de "Zootrópolis" Cine Alfonsetti. Entrada de balde ata completar o inscrit@s aforo. Organiza: Concello de Betanzos -Sábado 9. 18.30 h Lemos un conto a Curro. Curro é un labrador de dous anos de idade ao que lle encantan @s nen@s e os contos. Actividade para todas as idades na que se propón que cada nen@ traia un libro da casa para SÁBADOS MIÚDOS lerlle un conto a Curro.

-Sábado 9. 12.00 h Salón Azul do Liceo.

-Xoves 14. 20.00 h Presentación de "Contos da avoa Pepa" Contacontos para bebés de 8 meses a 4 anos e as de Francisco X. Fernández Naval. familias. "Levántate Xan" por Caxoto Contacontos -Venres 15. 20.00 h Actuación de Cimarrón String Dúo que da Trastenda dos contos (inscrición ata o 7 de presentarán "Violingrafía". Intervirán Eduardo Coma febreiro en www.betanzos.net). Organiza: Concello (violín) e Raymond Arteaga (viola) DÍA DE ROSALÍA -Venres 22. 20.00 h Presentación do disco de poemas -Venres 22. 19.30 h Aula de Cultura Xulio Cuns. galegos e portugueses "Pessoa, persoa, persona" con Homenaxe a Rosalía de Castro por conta do alumnado dos centros de ensino de Betanzos e Gabriela Rodríguez (voz) e Claudio Méndez (teclado) representantes de entidades e asociacións. Gala Actividades abertas ao público en xeral agás as que conducida polos actores Diego Freire e Ana Ponte. precisan inscrición.

Organiza: Concello de Betanzos e Asociación Tlf.981771816 · librariabiblos@biblosclube.com Cultural Eira Vella.

“Gustoume moito porque mostra como unha pequena nena é capaz de cambiar todo cun simple acto de valentía. Recoméndovolo xa que vos manterá entretidos e descubriredes que a bondade pode facer que a barreira das diferenzas se rompa e así descubrir un mundo máis feliz".

Aitor Coronado Lucas, de 6º B do CEIP Francisco Vales Villamarín

Primeira semana na escola de vacas Autor: Andy Cutbill. Ilustracións: Russell Ayto Editorial: Patas de peixe "Había unha escola de vacas a onde foi a filla dunha vaca, que era unha pitiña. A pitiña non podía facer o mesmo que as outras vacas. Gustounos porque atoparon algo que a pitiña podía facer e as demais non".

Recomendación de 2º A do CEIP Francisco Vales Villamarín

Escaquis e Romeu Autor: Antonio Manuel Fraga.

Ilustrador: Jacobo F.S. Editorial: Xerais "Romeu, o vello barbeiro, vivía tranquilo na súa casa, ata que un día unha estrana nena, Escaquis, apareceu na súa barbería. Pero non era unha nena calquera, pois esta rapaza era capaz de abrir portas a outras realidades. Romeu e os seus amigos tentarán devolvela ao seu mundo. Este libro gustoume porque é moi gracioso e ten boas ilustracións".

Simón Porto Casal de 4º B do CEIP Francisco Vales Villamarín

RUTAS GUIADAS

CONFERENCIAS

CINE

OUTROS ACTOS

As actividades programadas poden sufrir cambios de última hora. Poden consultar a web: www.betanzos.gal

Este año dos películas muy diferentes son las grandes favoritas para llevarse el Óscar a mejor película y amasar un número importante de galardones. La mexicana "Roma" de Alfonso Cuarón y "La Favorita" del griego Yorgos Lanthimos, con diez nominaciones, tienen todas las de ganar. "Ha nacido una estrella" y "Green Book" intentarán dar la sorpresa la noche del 24 de febrero en Hollywood.

Ahí va, como cada año, mi quiniela para los Óscar.

- Mejor Película: "La favorita" ganará el Óscar este año porque los académicos no van a tirar piedras contra su tejado y dárselo a la película mexicana "Roma" de la plataforma Digital Netflix, en mi opinión. "Green Book" podría dar la sorpresa y el resto son comparsas.

- Mejor director: Alfonso Cuarón, sí se llevará el Óscar a mejor director, en compensación por no darle a la mejor película (por cierto, el Sindicato de Productores, que suele coincidir con los Óscar, no le dio a "Roma" su premio). Ojo al griego Lanthimos que puede ser la sorpresa.

- Mejor actor. Todo indica que, como a los académicos les encanta desde siempre las transformaciones radicales de sus actores, Christian Bale, por "El vicio del poder", tiene todos los papeles. Aunque cuidado, y mucho, con Rami Malek, que puede dar la sorpresa y no va de farol (Globo de oro y premio del sindicato de actores). Mucho ojo con este joven actor.

- Mejor actriz. Igual que el actor, aunque quizás más favorita, Glenn Close (una de mis actrices favorita), después de siete nominaciones se llevará, con permiso de la británica Olivia Colman ("La favorita"), el tan ansiado y merecidísimo Óscar. Ya le toca (y me haría muy feliz).

- Actor secundario. Mahershala Ali, por "Green Book" ganará el Óscar al mejor actor de reparto, aunque cuidado con Sam Rockwell o Sam Elliot, porque pueden quitárselo, aunque no lo creo mucho.

- Actriz secundaria. Aquí no hay ganadora clara y voy a mojarme mucho y votaré por Regina King "El Blues de Beale Street". Aunque las dos actrices de "La favorita" (Raquel Weisz y Amy Adams pueden quitárselo).

- Mejor película de habla no inglesa. "Roma" es la favorita suprema. todo lo que no sea llevárselo será una sorpresa mayúscula. Es la primera película en la historia que podría llevarse el premio a la mejor película y a la mejor película en habla no inglesa, pero lo dudo mucho, y encima en castellano.

Jesús Ramos

ANUNCIOS BREVES

BETANZOS e a súa comarca · Febreiro 2019

ANUNCIOS BREVES ■ OFRECEN TRABALLO AG E N C I A D E S E G U R O S busca comercial zona Betanzos. Formación a cargo de la compañía. Condiciones: media jornada Régimen General más comisiones e incentivos. Se valora experiencia. Tlf. 981776708 606418890

■ BUSCAN TRABALLO SE OFRECE cuidadora de personas mayores por horas o como interna. Buenas referencias. Tlf. 635446025

■ VARIOS TA R OT. M a r í a . Ta m b i é n CARTAS ASTRALES. Aclara tus dudas: pasado, presente, futuro. Se responde cualquier pregunta. Seriedad.

Claridad. Tlf. 638625976 RELOJERO, diplomado en Suiza, arregla y restaura relojes antiguos, de pared y bolsillo. Arreglo también relojes automáticos, cronógrafos, sumergibles, control hermetismo. Garantía. Tlf. 981773657 LICENCIADO especialista en autoliquidaciones y recursos de los Impuestos de Sucesiones, Donaciones y Transmisiones de la Xunta de Galicia. Honorarios condicion a d o s a l éx i to. At i e n d o Whatsapp. Tlf. 644733846 REALÍZANSE PORTES E MUDANZAS. Ámbito comarcal e nacional. Samuel. Tlf. 676082325 www.samuelportesespecializados.com

■ VENDAS VARIAS SE VENDE leña seca de carballo y mixta en hachas (a medida). Transporte a domicilio. Tlf. 645583256 VENDO barrica de vino, antigua, sin fugas. 84x50 cm. aproximadamente. 80 euros.

Tlf. 606972259

■ ALUGUERES ALQUILO plaza de garaje.

Betanzos. Frente al supermercado familia. Amplia. Edificio de nueva construcción. Con cuarto de baño. Tlf. 660349368 A LQ U I LO e n B e t a n z o s , pequeño apartamento amueblado, calefacción, TV. etc. Tlf. 629291440 SE ALQUILA plaza de garaje en Paseo de la Galera. Tlf. 671117202 SE ALQUILA o VENDE granja con licencia en A Espenuca, de 120x12 metros. Con vivienda y t e r r e n o . E c o n ó m i c o . T l f.

619271908 ALUGO praza de garaxe en Rúa Castelao. 30 euros/mes.

Tlf. 619075640 SE ALQUILA plaza de garaje en C/Úrsula Meléndez de Texeda. Betanzos. Tlf. 699441758

■ VIVENDAS VENDAS VENDO CASA en Paderne, a 4 km. de Betanzos, zona muy tranquila. Dos plantas y bajo c u b i e r t a . Pa ra re fo r m a r.

Bodega, horno de piedra, hórreo, alpendres, eira y huerta. 5.700 m 2 de terreno.

85.000 euros Tlf. 981770565 00441162330937

SE VENDE CASA en Betanzos (Vista Alegre) de 91 m2 en parcela de 912 m2. Vistas a la Ría. Muy bien situada y comunicada. 3 habitaciones, salóncomedor, cocina, baño, trastero. Con anexos de 39m 2. Tlf. 981774369 SE VENDE CASA en Coirós: planta de 121 m2 y semisótano con garaje, bodega y cocinacomedor de 48 m2. Caseta de 66 m 2 , huerta con árboles frutales. Terreno de 2750 m2 en total. Tlf. 627086356 SE VENDE PISO Rúa Venezuela, 56 m2 útiles. 2 dormitorios, salón-comedor, cocina, baño, balcón interior. 5º sin ascensor. Reformado. Amueblado. 36.000 euros. Tlf. 655033599 - 626512566 VENTA DE CASA de piedra antigua con huerta, palleira, con opción a más terreno, a 2 K m . d e B e t a n zo s . B ra xe.

40.000 euros. Tlf. 616493711 ÁTICO seminuevo, gasolinera Cascas. 2 dormitorios, cocina independiente, carpintería roble, excelente garaje (bajada directa ascensor), trastero, soleado, despejado. 89.000 euros. Tlf. 686433605 SE VENDE CASA familiar en Juan Rozo (Betanzos), 2 plantas. Bajo dedicado a garaje y planta alta a vivienda de 100 m 2 . Terreno de 5 ferrados.

138.000 euros. Tlf. 625037975 SE VENDE PISO en Sada. 2 habitaciones, salón, cocina, baño y trastero. Con calefacción y ascensores. Callé Barrié d e l a M a z a n º 9 8 . T l f.

680385526-682875387 VENDO CASA de piedra de 130 m2 en Mandaio, a 1 km. del centro de Oza. Tiene garaje, pozo de agua, finca urbana de 4.800 m 2 (segregables). Tlf. 664201825 (Jose) VENDO CASA de piedra para restaurar, con jardín y terreno todo urbano, amurallada. En Vijoy (Bergondo). Tlf. 620232678 - 981197042

■ FONTELA 2000 981773710 BETANZOS PISOS Y CASAS: Casa adosada de 164 m2, 3 plantas, cocina, salón, 5 dormitorios y 2 baños. Totalmente reformada. Finca de 800 m2, garaje y bodega. 103.000 €. Ático de 55 m2, cocina americana, dos dormitorios y baño. Ascensor y trastero. 40.000 €.

Casa de 308 m2 en 3 plantas. Necesita reforma. Jardín en la parte trasera con vistas hacia el pasatiempo. Zona centro. 130.000 €.

Piso 3º con ascensor. Cocina americana, 2 dormitorios, 2 baños, plaza de garaje. Todo exterior, con vistas hacia el pasatiempo. 113.000 €.

Se alquila bajo de 24 m2 con baño. Cualquier actividad.

220 €.

Casa de piedra adosada de 190 m2, con bodegas, para reformar. Finca de 2.500 m2. Situada a 2 minutos del centro de Betanzos. 75.000 €.

Alquiler y venta plazas de garaje en Betanzos desde 35 € y desde 10.000 €.

Piso 2º de 200 m2, cocina, cuarto de lavandería, salóncomedor, 5 dormitorios y 2 baños. Ascensor, garaje y trastero. Todo exterior. Situado en el centro de Betanzos. 190.000 €.

Se alquila bajo en Saavedra Meneses, 90 m2, baño y almacén. Cualquier actividad. 350 €.

Piso 4º de 112 m2, cocina, salón, comedor, 4 dormitorios, baño ascensor y garaje. Zona comercial. Exterior y luminoso. 120.000 €. Ático de 70 m2, cocina, salón comedor, 2 dormitorios, baño y terraza. Ascensor, garaje y trastero. Todo exterior. Tendal cubierto hacia patio. 86.000 €.

CASAS, CHALETS, FINCAS Y PISOS EN AFUERAS Paderne, Zona pedrido.- Casa de 297 m2, dos plantas más bajo cubierta, 5 dormitorios, 3 baños. Calefacción propano. Armarios empotrados. Finca de 1.369 m2.

270.000 €.

Oza dos Ríos. Piso 2º sin ascensor, cocina, salón comedor, 3 dormitorios, 2 baños, calefacción. Todo exterior.

59.900 €.

Bergondo, Cortiñán.- Casa de 275 m2, 2 plantas, cocina, salón, 4 dormitorios y 3 baños. Finca de 1.780 m2 cerrada con garaje y barbacoa. 200.000 €.- Tel. 981-77.37.10.Paderne. Casa de piedra reformada adosada de 190 m2, dos plantas. Finca de 900 m2. Situada a 3 minutos de la playa del Pedrido. 110.000 €.

Paderne. Casa de piedra totalmente reformada, 254 m2 dos plantas, cocina, salón, 5 dormitorios, 3 baños y despensa. Finca de 2.400 m2, con garaje y horno. 199.000 €.

Oleiros. Casa estrenar a 500 m de la playa de Mera. Jardín de 600 m2. 235.000 €.- Tel. 981- 62.29.99.Vilarmaior. Encantadora casa rodeada de naturaleza.

Lista para vivir. 96.000 € - Tel. 981- 62.29.99 Oza dos Ríos, centro. Casa de 272 m2, 2 plantas, cocina, salón, 4 dormitorios, aseo y baño. Garaje para 4 coches.

Finca de 1.700 m2, cerrada con alpendre. A 3 minutos de autovía y 7 minutos de Betanzos. 195.000 €.

Oza dos Ríos, Mandaio. Casa de 211 m2, 2 plantas. Cocina, cocina office, salón con chimenea, salón, 5 dormitorios, 2 baños y galería. Finca de 4.000 m2 cerrada con piscina. A 1 minuto centro Oza. 200.000 €.

Cesuras. Casa de piedra de 80 m2 para reformar. Buen estado. Finca de 352 m2 con bodegas de 72 m2. Se puede comprar con otra finca urbana colindante. Precio a negociar. 38.000 €.

O Cruceiro. Paderne. Casa de 240 m2, cocina, salón, dormitorios y 2 baños. Calefacción de gas-oil. Garaje, terraza. Finca cerrada 1.800 m2. 220.000 €.

Cesuras. Casa de 214 m2. Finca de 1.071 m2. 3 dormitorios, 2 baños. Centro. 120.000 €.

31 Bc

■ Solís Soluciones - Inmobiliaria Pita 607141235 – 696286913 BETANZOS – CONCEPCIÓN ARENAL: Alquiler de cuarto piso sin ascensor con dos dormitorios armarios empotrados, un cuarto de baño completo, salón - comedor, cocina totalmente amueblada y balcón. Tiene plaza de garaje y trastero, calefacción y sólo los muebles descritos en el anuncio. No se admiten mascotas. Renta: 400€/ mes.

BETANZOS – ALEXANDRE BOVEDA: Alquiler de cuarto piso con ascensor, amueblado, dos dormitorios, cocina, baño, salón y calefacción. Posibilidad de incluir plaza de garaje en el sótano del edificio. Se admiten mascotas. Renta: 350€/mes BETANZOS – VALDONCEL: Alquiler de piso en segunda planta sin ascensor, con tres dormitorios, un cuarto de baño, salón – comedor, cocina y calefacción. Amplio y luminoso. No se admiten mascotas. Renta: 400€/mes.

BETANZOS – SAAVEDRA MENESES: Alquiler de piso tercero con ascensor, tres dormitorios dobles, armarios empotrados, dos cuartos de baño, salón - comedor, cocina, ascensor y trastero. Calefacción por suelo radiante. Renta: 450€/mes.

BETANZOS – GALERÍAS PINTOR SEIJO RUBIO: Disponemos de locales en alquiler desde 250€/ mes y en venta desde 10.000€ BETANZOS – CASCO: Disponemos de varias casas para restaurar o rehabilitar en casco desde 40.000€ BETANZOS – ROSALIA DE CASTRO: Venta de amplio piso de 110 metros útiles, muy luminoso, con ascensor, garaje, trastero, tres dormitorios dobles, dos cuartos de baño, enorme salón - comedor, cocina amueblada y zona de lavandería.

En venta por 140.000€ BETANZOS – JESÚS GARCÍA NAVEIRA: Tercer piso con ascensor con tres dormitorios, un cuarto de baño, cocina americana separada por puerta de corredera del salón y plaza de garaje.

Situado en avenida principal, cerca de la salida de Betanzos y a escasos minutos de la plaza García Hermanos. En venta por 118.000€ BETANZOS – RUA DAS MARIÑAS: Piso segundo sin ascensor con tres dormitorios, dos cuartos de baño, cocina, enorme salón con acceso a galería, plaza de garaje y trastero. Totalmente reformado.

En venta por: 95.000€ BETANZOS – ROLLO: Venta de piso con tres dormitorios, dos de ellos dobles, dos cuartos de baño, salón – comedor, amplia cocina, balcón, garaje, ascensor y trastero. En venta por 170.000€ BETANZOS – MONTELLOS: Chalet de seis dormitorios, tres cuartos de baño, cocina, salón –comedor con chimenea, bodega y garaje con capacidad para dos coches. Cuenta con finca cerrada de aproximadamente 1.360 metros cuadros con almacén y barbacoa. Situada a escasos 10 minutos del centro de Betanzos y al lado de la entrada de la autovía. En venta por 230.000€ COIROS – OIS: Venta de chalet de 280 metros cuadrados y parcela de 1.150 metros. Cuenta con cuatro dormitorios, dos baños, salón-comedor y cocina totalmente equipada. Bajo totalmente diáfano, dispone de riego automático y otros extras. Excelente ubicación a cinco minutos de Betanzos. En venta por: 160.000€.

Información e prezos válidos agás erro tipográfico

e a súa comarca

BETANZOS