Betanzos e a súa comarca. Outubro 2019 by BETANZOS E A SÚA COMARCA

Bota unha Ollada!!

PASATEMPO O presidente da Xunta comprométese a colaborar no financiamento da rehabilitación do Pasatempo

NOVA

co m

erc

O presidente da Xunta, Alberto Núñez Feijóo comprometeuse coa alcaldesa de Betanzos, María Barral, a financiar parte dos traballos do proxecto de rehabilitación do Parque do Pasatempo, unha vez que sexa declarado BIC. Páx. 5

s. co m

WEB

. w ww

Outubro de 2019. Ano XXVII / Nº 323. 11.000 exemplares de distribución gratuíta. DEPOSITO LEGAL ◗ C-1555 / 92.

www.comerciodebetanzos.com

zo n iodebeta

MÚSICA

A NOVA WEB DE ACEBE CCA ACEBE CCA acaba de estrear a súa renovada páxina web. Un espazo actual e moderno, accesible e con novas seccións. O portal está concebido para servir como platafoma de promoción da propia asociación e dos seus socios e socias que contarán cun espazo propio con fotografías, localización, enlaces con redes sociais, etc. Ademais, a web incorpora unha sección de noticias de actualidade de Betanzos, da comarca, comercio, deportes, etc., ademais dunha ampla hemeroteca de "Betanzos e a súa comarca" Páx. 3

O grupo betanceiro "Sickeeper" gaña un premio nun concurso nacional de bandas de rock

Imaxe de arquivo dunha edición anterior da Semana da Tortilla /ARUME

Vinte e dous locais de hostalería participan na Semana da Tortilla Betanzos celebra a IX Semana da Tortilla entre os días 4 e 13 de outubro. Nesta edición participan un total de vinte e dous establecementos de hostalería que durante esta semana renderán homenaxe a este prato típico da gastronomía local. Ademais, os hostaleiros optarán a

Betanzos

Rúa do Frade 3 · 981 77 48 23 · f @nosoloﬂores

dous premios, o que concede o xurado á mellor tortilla de Betanzos e o que outorgan os clientes cos seus votos. Os clientes poderán tamén participar no sorteo de 500 euros en tarxetas regalo e outros agasallos promocionais. Páx. 15, 16 e 17

A banda de rock betanceira "Sickeeper" acaba de gañar un premio nun certame nacional. O grupo comezará en breve unha nova xira. Páx. 13

ENTREVISTA Ángeles Veiga López, concelleira de Comercio, Hostalería e Industria, Protocolo e Festas avanza os seus proxectos para este mandato Entrevistamos á nova concelleira de Comercio, Hostalería e Industria, Protocolo e Festas, Mª Ángeles Veiga López, quen falará sobre cales son os seus principais retos para este mandato nas áreas nas que ten responsabilidade. Páx. 14

2 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Outubro 2019

EXPOSICIÓNS

GUÍA DO LECER · LECTURA · CINE

CURSOS E OBRADOIROS

-PREPARACIÓN EXAME CÓDIX EDIFICIO ARQUIVO DO ANTIGO REINO DE GALICIA (LICEO) -Ata o 17 de outubro. Exposición fotográfica "XIV Concurso Do 7 ao 31 de outubro. Horario: 10.00 a 12.00 -ESTAFAS EN INTERNET de Fotografía Xurxo Lobato 2019" organizado pola Martes 8 de outubro. Horario: 17.00 a 18.30 Asociación de Amigos do Instituto Monelos A Coruña. -Do 4 ao 29 de outubro. Exposición de fotografía "Imaxes -OBRADOIRO E-SAÚDE de 800 anos" da que son autores os alumnos e alumnas de Xoves 10 de outubro. Horario: 16.30 a 18.00 3º de ESO do IES Francisco Aguiar. Inauguración: luns 7 ás -CURSO MECANOGRAFÍA Do 14 ao 24 de outubro, de luns a xoves. Horario: 20.00 h 10.00 a 11.30 h Horario Liceo: días laborables: de 10.00 a 14.00 h e de 18.00 a 21.00 h Aula CeMIT do Concello de Betanzos. sábados: de 11.30 a 14.00 h R/ Emilio Romay nº 1. Tlf. 98177001 (ext. 2401) BIBLIOTECA MUNICIPAL A. CASTELAO Inscricións: na propia aula ou na páxina web: -Ata o 30 de novembro. Exposición bibliográfica "Vida e https://cemit.xunta.gal/es/centro/15. obra de Emilio Salgari". Organiza: Concello de Betanzos Organiza: Concello de Betanzos Horario Biblioteca: BIBLIOTECA MUNICIPAL A. CASTELAO luns a venres: de 10.00 a 14.00 h e de 16.00 a 21.00 -Obradoiro de maxia "4.0 obramaxia" sábados: de 10.30 a 13.00 h -Sábado 19. 17.00 h. Obradoiro de maxia "4.0 FUNDACIÓN CIEC obramaxia" impartido polo Mago Pedro Bugarín -Ata o 30 de novembro. Exposición de obra gráfica do dentro da campaña Outono de lecer na Biblioteca, artista Wieslaw Haladaj gañador do Premio Internacional organizada pola Xunta de Galicia en colaboración co de Arte Gráfico Jesús Núñez 2018. Concello de Betanzos. -Ata o 30 de novembro. Exposición colectiva de obras premiadas e seleccionadas no Premio Internacional de Arte Gráfico Jesús Núñez 2018. Horario Fundación CIEC: martes a sábado de 10.00 a 14.00 h e de 16.00 a 20.00 h -Domingo 6. 20.00 h. Aula de Cultura Xulio Cuns. Representación de "Cinco minutos para respirar" da compañía Ítaca Teatro, dentro do programa "Nós contra a violencia". Entrada de balde ata completar -12 de outubro. 11.00 h. Betanzos monumental. o aforo. Organiza: Secretaría Xeral de Política -26 de outubro. 11.00 h. "Viño, santuarios e ríos". Lingüística en colaboración coa Secretaría Xeral de Punto de reunión Oficina de Turismo. Gratuítas pero con Igualdade e o Concello de Betanzos. inscrición previa. Información e inscricións na propia -Sábado 19. 20.00 h. Aula de Cultura Xulio Cuns. oficina (Pza. de Galicia nº1), Tlf. 981776666 ou no e-mail: Representación de "Casa O'Rei" por Ibuprofeno turismo@betanzos.gal Organiza: Oficina de Turismo Teatro. Organiza: Concello de Betanzos dentro da Rede Galega de Teatros e Auditorios da AGADIC -Sábado 26. 17.00 h. Biblioteca Municipal A. XXIV FESTIVAL INTERNACIONAL DE TÍTERES GALICREQUES Castelao. Actividade de teatro e cociña "A cabaza en cantada" pola compañía Teatro Calabaza, dentro -Mércores 23. Espectáculo "La Caperucita" da compañía da campaña Outono de lecer na Biblioteca, arxentina Nella Férrez. organizada pola Xunta de Galicia coa colaboración -Xoves 24. Espectáculo "El investigatopo" da compañía do Concello de Betanzos arxentina Chachakün. -Venres 25. Espectáculo "Cronopios" da compañía galegoarxentina Títeres Cachirulo, Tres Tigres e Chachakün. Sesións de mañá exclusivas para escolares. Aula de Cultura Xulio Cuns. Organiza: Asociación Cultural Barriga Verde e -Venres 4. 20.30 h Aula de Cultura Xulio Cuns, Concello de Betanzos concerto "María quê". Repertorio de temas tradicionais portugueses. Dentro das actividades do PROGRAMACIÓN LIBRARÍA BIBLOS Encuentro Internacional de Música de Pulso y Púa en Galicia 2019. Organiza: Asociación Cultural Pórtico das Exposición da ilustradora betanceira Sabela Lorenzo Artes coa colaboración do Concello. Robledo titulada "O debuxo na ciencia". -Sábado 5. 20.30 h Aula de Cultura Xulio Cuns, -Venres 4. 19.00 h Charla sobre "A vida mariña no concerto do Certame Musical Fran Pérez Narf da microscopio" antes de observar o plancto no microscopio Deputación da Coruña, por conta do grupo Néboa. coa bióloga Mª Ángeles Louro Pico. Organiza: Deputación da Coruña. Colabora: Concello. -Sábado 5. 20.00 h Presentación do proxecto "Escoitar, -Sábado 19. 12.00 h Salón Azul do Liceo, contacontos aprender e compartir", polo grupo "Pesquedellas". musical para nenos/as de 0 a 6 anos e familias "Quen -Mércores 16. 19.30 h Inauguración da exposición de fotos de alumnado do IES Francisco Aguiar: "Betanzos histórico. canta Alí" por Luis Prego e Fabaloba. Dentro do programa Sábados Miudos. Inscrición previa en Imaxes de oito séculos". www.betanzos.net. Organiza: Concello de Betanzos a -Sábados 19 e 26. 11.30-13.30 h Obradoiro de ilustración e través do programa Lingua a escena da Rede Cultural Banda deseñada con Xosé Tomás. Só para inscrit@s. -Venres 25. 19.30 h Xuntanza do Clube de Lectura Feminista da Deputación. -Sábado 19. 17.00 h Igrexa de Santiago, concerto do convocado polo Colectivo Feminista das Mariñas trío EnClave dentro da programación Atmósfera -Actividades abertas ao público en xeral agás as que Galicia organizado polo Xacobeo 21 da Xunta de precisan inscrición. Galicia. Colabora: Unidad Pastoral de Betanzos Tlf.981771816 · librariabiblos@biblosclube.com

TEATRO

VISITAS GUIADAS

OUTROS EVENTOS

Lecturas de Outono

Se eu fose moi delgado Autor: Antonio Mota. Editorial: Kalandraka

“Érase unha vez unha miñoca que se colou por unha pechadura porque era moi fina. O recomendo que o compredes porque está requete guai". Hugo P., alumno do CEIP Francisco Vales Villamarín

Os amiguetes do pequeno Nicolás Autor: Sempé e Goscinny Editorial: Salvat Alfaguara "Nicolás, o protagonista desta historia, fai un relato das aventuras dos seus queridos amigos e compañeiros, narrando todo o que lles acontece no seu día a día, tanto na escola como fóra dela. Un día, Nicolás invitou a súa amiga María Eduvigis a xogar á súa casa, mais os seus amigos non ficaron moi contentos coa súa decisión. Ao final resultou unha xornada moi entretida e todos pasárono moi ben. Gustoume moito porque Nicolás é un neno que con poucas cousas sabe gozar moito". Alfredo Faraldo Núñez, do CEIP Francisco Vales Villamarín

Alguén segue a Lilí Autor: Dominique de Saint Mars e Serge Bloch. Editorial: Galaxia "Un home segue a Lilí pola rúa e pídelle que o acompañe. Como ela se decata do perigo di NON e vai a pedir axuda. Este conto é para aprender a que a xente non respecta ós nenos e temos que ter máis coidado. Se alguén te segue, ti pide axuda. Gustoume moito. Este conto é dunha colección e hai moitos máis". Amaya Lage Anido, do CEIP Francisco Vales Villamarín

Cine de Verán

MÚSICA

As actividades programadas poden sufrir cambios de última hora. Poden consultar a web: www.betanzos.gal

Geminis El aclamado director Ang Lee ("Brokeback Mountain") dirige este thriller de ciencia ficción donde un asesino de élite (Smith) tiene que enfrentarse a una nueva versión de él mismo. Wil Smith la protagoniza, acompañado de Mary Elizabeth Winestead y Clive Owen.

El aseino de los caprichos Gerardo Herrero dirige este thriller español donde las inspectoras Carmen Cobos y Eva González iniciaron la investigación de varios crímenes en un barrio de clase alta que tienen en común que sus víctimas coleccionan grabados de Goya. Tendrán que descubrir a un asesino que reproduce con sus víctimas los Caprichos de Goya, Maribel Verdú, Aura Garrido, Antonio Velázquez, Roberto Álamo y Ruth Gabriel son su extenso reparto.

Jocker Joaquin Phoenix interpreta al archienemigo de Batman, el Jocker, en este drama dirigido por Todd Phillips, que se centra en una historia nunca jamás contada de la vida de Arthur Fleck que será conocido como el Jocker. Acompañan a Joaquin Phoenix, Robert De Niro, Frances Conroy, Brett Cullen y Glenn Flesher. Ganadora del Festival de Venecia, consiguiendo el aplauso de crítica y público y postulándose para conseguir varias nominaciones en los próximos Óscar 2020. Jesús Ramos

PRAZA DO CAMPO

3 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Outubro 2019

ASESORÍA

BOTA UNHA OLLADA!!

APEBE

MANUEL PEDREIRA

NOVA

JURÍDICO-LABORAL Y DE SEGURIDAD SOCIAL FISCAL Y CONTABLE EMPRESAS · AUTÓNOMOS · TRABAJADORES · HOGAR · ASOCIACIONES · SUBVENCIONES · PRESTACIONES · ETC

WEB

Avda. Jesús García Naveira, 27 - 1.º A · 15300 BETANZOS Teléfono 981 772 516 · Fax 981 774 225 apebe@pedreiradelrio.net · www.asesoriayprocurapedreirabetanzos.es

ACEBE CCA renova e moderniza a súa páxina web www.comerciodebetanzos.com A web incorpora unha sección de noticias, un espazo propio para cada empresa asociada e unha ampla hemeroteca de "Betanzos e a súa comarca" REDACCIÓN / Betanzos A Asociación de Comerciantes e Empresarios de Betanzos Centro Comercial Aberto (ACEBE CCA) acaba de estrear a súa renovada páxina web: www.comerciodebetanzos.com, un proxecto no que a asociación leva traballando varios meses. O portal está pensado para servir de plataforma de promoción da propia asociación, das súas actividades e dos servizos que ofrece aos seus asociados e asociadas, con información actualizada sobre campañas, convenios e outras iniciativas relacionadas co sector comercial e empresarial así como a historia deste colectivo que está a piques de cumprir corenta anos de traxectoria. Ademais, dispón dun apartado para a localización rápida dos comercios e empresas asociadas polo nome ou polo sector ao que pertencen. Cada asociado dispón tamén dun espazo propio gratuíto no

que poden incluir galerías fotográficas e datos que facilitan a súa localización, así como as diferentes formas de contacto ou os enlaces coas redes sociais, entre outros datos de i n te re s e. C u m p re a s í u n h a dobre función, a de ofrecer un servizo engadido aos socios e socias e o de facilitar aos clientes a busca de información sobre os diferentes negocios.

PORTAL INFORMATIVO A nova web, accesible e cun deseño moderno e dinámico, está dispoñible en galego e en castelán e ofrece ás persoas usuarias novas seccións que ata o momento non estaban dispoñibles. Entre as novidades que se incorporaron está o apartado de noticias, no que se inclúe información de actualidade de Betanzos e dos municipios da comarca, novas de deportes, reportaxes, entrevistas, infor-

m a c i ó n s re l a c i o n a d a s c o s comercios e empresas asociadas e tamén noticias extraídas da hemeroteca de "Betanzos e a súa comarca". Precisamente este periódico conta cun apartado especial e destacado na web. Así os usuarios e usuarias poderán consultar cada mes e de forma inmediata o último periódico publicado así como números antigos desta publicación que edita ACEBE CCA dende hai máis dun cuarto de século. A intención é tratar de que a páxina cumpra cunha función informativa para o público en xeral ademais de servir de promoción da asociación e das empresas e comercios que forman parte dela. Por outro lado, permite aos usuarios contactar de xeito rápido coa asociación e co periódico tanto para solicitar información sobre como asociarse a ACEBE CCA como para contratar publicidade en "Betanzos e a súa comarca" ou na propia páxina web.

Do 1 ao 20 de outubro rexistra o teu ticket de compra en

www.diasazuis.com

4 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Outubro 2019

Bota a andar en Betanzos o "Cine Clube Lar de Unta" REDACCIÓN / Betanzos

O Grupo Pesquedellas presenta o día 5 en Biblos o documental "Escoitar, Aprender e Compartir" sobre o folclore e a cultura tradicional REDACCIÓN / Betanzos O documental "Escoitar, Aprender e Compartir" é o resultado do traballo de investigación sobre o folclore realizado por un grupo de rapazas e rapaces betanceiros que se fan chamar "Pesquedellas" e que levan tempo traballando na posta en valor do folclore entre a xuventude. Para o seu traballo contaron co apoio da Xunta de Galicia. O día 5 de outubro presentarán este filme na libraría Biblos de Betanzos á que seguirá unha foliada no Café Lanzós. No documental, o folclore e a cultura tradicional son o eixo sobre o que xiran diversas conversas con mestres, músicos, persoas que viviron a época de esplendor do folclore e afeccionados que desfrutan deste tipo de festexos. A curtametraxe busca dar valor ao folclore e facer partícipe á mocidade do deber de conservación e tansmisión da tradición galega, explicaron dende o colectivo.

A Asociación gastronómica, cultural, xuvenil e deportiva Lar de Unta de Betanzos creou o clube de cinema do mesmo nome. A finalidade da iniciativa é "complementar a oferta municipal de proxeccións, de carácter máis comercial, con filmes de autor e de traballos audiovisuais que normalmente non se poden visionar nas salas comerciais", explicaron dende a entidade. A estrea foi o 28 de setembro coa proxección do filme "Estructuras., pel contra pel", de Antón Bocixa e Paco Gallego. O ciclo, denominado "Cinema daquí", continuará con películas de Xurxo Souto, Marcos Nine, Eduardo Maragoto ou os pre-

miados internacionalmente Lois Patiño e Eloi Enciso, entre outros. Neste primeiro ciclo contarase coa presenza dos directores e produtores cos que se poderá manter un coloquio posterior á proxección. Programaranse outros ciclos con cinema doutros países e diversas temáticas, cine galego infantil e de animación e proxectaranse filmes relacionados con tradicións populares. As proxeccións serán na sede da asociación, na rúa Pescadería número 1 e serán gratuítas para o público. O Cine Clube é un proxecto aberto á participación veciñal pois está concebido como un proxecto aberto e participativo, explicaron dende Lar de Unta.

Volve a Betanzos unha nova edición de #kedarteRedes As persoas que desexen presentar o seu proxecto cultural para o encontro poden facelo ata o 15 de novembro REDACCIÓN / Betanzos O encontro rural sobre cultura, arte e dinamización sociocultural #kedarteRedes celebrarase en Betanzos o vindeiro 13 de decembro. Trátase dun proxecto para crear un espazo de opinión sobre a creatividade, a cultura en rede, a dinamización sociocultural e o mundo rural, organizado por Latamuda. "Esta nova edición propón unha convocatoria aberta a todo tipo de proxectos culturais, artísticos, sociais, rurais, tecnolóxicos, etc. un lugar para compartir as súas experiencias sobre a cultura en rede", explicaron os organizadores. O lugar no que se celebrará o encontro

aínda está por determinar. O obxectivo é "xerar novos lazos de unión entre persoas que perseguen similares obxectivos en relación coa cultura. Deste xeito convidamos ás persoas interesadas a coñecerse, interactuar e colaborar, creando un espazo participativo e dinámico no que se fusionen voces e opinións independentes apaixoadas pola cultura que queiran informar, difundir e co m p a r t i r a s s ú a s i d e a s e proxectos", comentaron dende a organización. As persoas que desexen presentar un proxecto para esta nova edición poden facelo ata o día 15 de novembro accedendo ao enlace de #kedarteRedes.

PRAZA DO CAMPO

A campaña "Días Azuis do comercio galego" sortea 16.200 euros en premios Na iniciativa poden participar os clientes do pequeno comercio e desenvolverase entre o 1 e 20 de outubro REDACCIÓN / Betanzos A Campaña "Días Azuis do comercio galego" sorteará na súa edición de outono 16.200 euros en tarxetas regalo para gastar no pequeno comercio de proximidade. En total sortearanse 28 tarxetas de 300 euros e 52 tarxetas de 150 euros para mercar nos establecementos comerciais tradicionais. A iniciativa desenvolverase entre os días 1 e 20 de outubro e o sorteo realizarase ante notario o 24 de outubro. Para participar, os clientes deberán rexistrar a compra realizada na páxina web www.diasazuis.com. Tamén poden contar coa colaboración dos comerciantes, a través da plataforma www.diasazuis.com/ comercios, onde o vendedor pode rexistrar directamente a operación de compra e duplica así as opcións dos clientes.

Imaxe da campaña "Días Azuis do comercio galego" O cliente debe fotografiar e gardar o seu ticket de compra como xustificante da compra. A campaña está promovida pola Federación Galega de Comercio, a Xunta de Galicia e ABANCA en colaboración coas federacións provinciais, as asociacións de comerciantes e os centros comerciais abertos de Galicia.

ASEM Galicia e Grupo Tábora asinan un convenio de colaboración REDACCIÓN / Betanzos A Asociación de persoas afectadas por enfermidades neuromusculares (ASEM Galicia) e o Grupo Tábora, asinaron un convenio de colaboración do que poderán beneficiarse os socios de ASEM. O Grupo Tábora ten centros en Betanzos, Santiago de Compostela, Melide e Pontedeume. O coordinador de ASEM Galicia en A Coruña, o betanceiro Domingo Presas Fuentes, agradeceu a Rafael Abrodos e Óptica Betanzos a súa colaboración para asinar este acordo.

O coordinador de ASEM Galicia en A Coruña, Domingo Presas, e o responsable de Óptica Betanzos, Rafael Abrodos

XA TEMOS LOTARÍA DE NADAL

76.931

PRAZA DO CAMPO

BETANZOS e a súa comarca · Outubro 2019

5 Bc

O Concello contrata de urxencia a unha nova empresa para o servizo de axuda a domicilio O goberno local abrirá un expediente administrativo contra a anterior empresa polos incumplimentos no servizo REDACCIÓN / Betanzos O día 1 de outubro comezou a prestar o servizo de axuda a domicilio a empresa SIAD 24 SL logo de que o Concello a contratase de maneira "urxente e de emerxencia" unha vez que a anterior empresa,"Tu mayor amigo", deixase de prestar o servizo. O Concello anunciou que abriu expediente administrativo contra "Tu mayor amigo" por "faltar ás súas obrigas", tal e como explicaron fontes municipais. A Secretar í a m u n i c i p a l s o sté n q u e " a empresa tiña a obriga de manter o servizo nas mesmas condicións por un prazo de tres meses desde a finalización do contrato", é dicir, ata o 1 de xaneiro de 2020 ou ata a data na que entrase en vigor o novo contrato que se atopa en licitación urxente. En total hai ao redor dun cento de usuarios e usuarias deste servizo. Desde o 19 de agosto Servizos Sociais recolleu unha vintena de queixas das familias usuarias pola falta de atención motivada polas baixas de persoal. O Concello mantivo reunións coa empresa para tratar de corrixir a situación e esixirlle que cubrise os servizos e garantise a

atención aos usuarios "algo que si se realizou desde entón, según o seguemento que fixeron do servizo os responsables de Servizos Sociais", explicaron fontes do Concello. Con todo, o Concello re a l i zo u u n re q u e r i m e n to á empresa e anunciou a súa intención de abrir un expedente sancionador. O co n t ra to co n " Tu m ayo r amigo" finalizou o pasado 23 de setembro e a empresa anunciou que deixaría de prestar o servizo o día 1 de outubro. Ante a negativa da empresa a co n t i n u a r co a p re st a c i ó n , o goberno local remitiulle varias notificacións, e, finalmente, buscou alternativas para garantir o servizo a partir do día 1 polo que se contratou a SIAD 24, vía emerxencia, "ante a imposibilidade de promover unha concurrencia competitiva xa que o procedemento de licitación xa está en marcha", explicaron dende o Concello. A alcaldesa, María Barral, responsable da área de Servizos Sociais admitiu que "o cambio dun servizo tan importante e vital como este sempre supón riscos e por iso se fixo un especial seguemento", dixo.

A alcaldesa de Betanzos, María Barral, reuniuse co presidente da Xunta, Alberto Núñez Feijóo

Feijóo comprométese a financiar parte das obras do Pasatempo A alcaldesa reuniuse co presidente da Xunta a quen lle pediu tamén colaboración para a creación do Centro de Día e a rehabilitación do casco histórico REDACCIÓN / Betanzos O presidente da Xunta, Alberto Núñez Feijóo comprometeuse coa alcaldesa de Betanzos, María Barral, a financiar parte das obras de restauración do Pasatempo. Barral reuniuse con Feijóo a principios de setembro para pedirlle a colaboración en varios asuntos de interese para Betanzos. Na xuntanza, o presidente autonómico "mostrou o seu compromiso a participar na financiación do proxecto do Pasatempo, aportando unha parte económica para executar parte das obras incluidas no estudio técnico preliminar de que dispón o concello", explicou a alcaldesa, quen nesa mesma xun-

tanza lle fixo chegar o proxecto a Feijóo. A colaboración da Xunta materializaríase unha vez aprobada a declaración de Ben de Interese Cultural (BIC) e logo de que o o Concello presente o proxecto técnico, explicou María Barral. Feijóo comprometeuse a que a declaración BIC estea concluida durante o primeiro semestre de 2020 e "a partir de aí fixar as obras que podería custear a Xunta no parque", dixo a rexedora, quen agradeceu "o compromiso e a disposición do presidente". Ademais, Barral aproveitou a xuntanza para trasladar ao presidente outras necesidades en materia educativa, como a petición de colaboración para a

segunda fase do colexio Vales Villamarín, para o que se precisaría unha reforma integral do segundo bloque do centro, e outras obras que se precisan nos IES Francisco Aguiar e As Mariñas. Outro dos temas tratados foi a posta en marcha dun Centro de Día que, de momento non está previsto nas políticas da Xunta, tal e como explicou Barral: "si ofrece como alternativa axudas directas aos usuarios", dixo, e engadiu que o Concello estudiará agora as alternativas para poder levar adiante o proxecto. Por último, a alcaldesa destacou a importancia de continuar coa recuperación do casco e as rehabilitacións proxectadas.

Betanzos presenta o Anuario Brigantino 2018 REDACCIÓN / Betanzos A Aula de Cultura Xulio Cuns acolleu o pasado 27 de setembro a presentación do Anuario Brigantino número 41, correspondente ao ano 2018. James Duran/Séamas Ó Direáin, doutor en Lingüística pola Universidade de Stanfor (Estados Unidos) e dialectólogo da Escola de Estudios Celtas do Instituto de Estudios Avanzados de Dublín foi o encarga-

do da presentación da publicación na que se recollen traballos de expertos en distintos campos. Investigacións de autores de diferentes procedencias xunto con traballos de recoñecidos betanceiros dan forma a esta prestixiosa revista de investigación que pode consultarse tamén na súa web propia: www. anuariobrigantino.betanzos. net Non faltan as referencias ao Parque do Pasatempo, aos Irmáns Gar-

cía Naveira e ao seu legado, ou ao casco histórico de Betanzos, ao Barrio de A Magdalena, un achegamento á Falange local, ou tres traballos sobre o arqueólogo e filólogo recentemente falecido, Luis Monteagudo García, entre moitas outras aportacións. Finalmente, o anuario recolle tamén as seccións habituais nas que se fai memoria anual das actividades culturais da cidade e dos "Acontecementos do ano"

A concelleira de Cultura, Ana Veiga Pita, o director do Anuario Brigantino, Alfredo Erias, James Duran/Séamas Ó Direáin, e a alcaldesa, María Barral trala presentación do Anuario / FOTO ARUME

6 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Outubro 2019

A xeración de betanceiros e betanceiras do 69 celebran o seu 50 aniversario cun xantar REDACCIÓN / Betanzos Os betanceiros e betanceiras nacidos no ano 1969 festexarán o vindeiro 16 de novembro o seu cincuenta aniversario cun xantar no restaurante Os Arcos de Betanzos. Antes do xantar, sobre as 14.00 horas, quedarán para facer unha fotografía de recordo nas escaleiras de Santo Domingo As persoas desta xeración nacidas no municipio ou que teñan algunha relación con Betanzos poden apuntarse xa para compartir a celebración. Poden informarse dos detalles dos preparativo s n o te l é f o n o 6 8 74 0 9 5 1 0 (Rafa). O prezo do prato será de 40 euros e as persoas que desexen anotarse deberán facelo no propio restaurante de martes a domingo en horario de 13.30 a 17.00 horas e de 20.30 á hora de peche.

PRAZA DO CAMPO

A Asociación Roxín Roxal organiza sendos roteiros polos Ancares e pola Ribeira Sacra

A Asamblea Comarcal de Cruz Vermella Betanzos organiza un curso de manipulador de alimentos

REDACCIÓN / Betanzos A Asociación Roxín Roxal continúa coa programación dos roteiros de outono durante o mes de outubro con dúas propostas que os levarán polos Ancares e pola Ribeira Sacra. O primeiro deles será o domingo 13 de outubro e leva por título "A vía XIX polos Ancares". A saída está prevista para as 9.00 horas dende a zona do polideportivo de Betanzos. Trátase dunha actividade de dificultade media que se desenvolverá pola mañá e pola tarde. As persoas participantes deberán levar o xantar. O prezo para socias e socios é de 10 euros e para as persoas non asociadas será de 15 euros. Os menores pagarán 5 euros. As persoas participantes percorrerán un tramo da vía romana entre O Comeal e Doiras, o máis longo que se conserva entre O Bierzo e a cidade de Lugo. Tamén

REDACCIÓN / Betanzos

Participantes no roteiro ao Santuario da Pena Furada de Roxín Roxal visitarán o castro de Santa María, un asentamento mineiro da época romana. Irán acompañados por Xabier Moure como guía. A segunda ruta será os días 26 e 27 de outubro e percorrerá a Ribeira Sacra. Polo momento está en preparación e será un complemento polas terras do Sil do percorrido que a asociación organizou o pasado ano polas beiras do Miño. As persoas que desexen informarse ou apuntarse a algunha das actividades poden escribir un correo electrónico ao enderezo: roxinroxal@yahoo.com.

Ambas as dúas propostas forman parte do programa Roteiros de Outono que o colectivo organiza todos os anos e que nesta tempada comezaron o pasado 14 de setembro cunha ruta ao Santuario da Pena Furada, na que as persoas participantes estiveron acompañadas de Antón Malde como guía. A segunda ruta foi o domingo 15 de setembro polo "Ferrol Rebelde", acompañados por Marcos Abalde. A ruta rematou cun paseo en barco ata o castelo de San Filipe. Os dous primeiros roteiros estiveron organizados en colaboración con Rutas de Historia.

A Asamblea Comarcal de Cruz Vermella Betanzos organiza un curso de manipulador de alimentos de tres horas de duración que se impartirá o 26 de novembro en horario de 16.30 a 19.30 horas. O prazo de inscrición remata o vindeiro 22 de novembro ou ben cando se cubran as prazas dispoñibles. O prezo desta actividade é de 20 euros paa o público xeral. As persoas socias de Cruz Vermella e as que se atopen en situación de desemprego terán un 20% de desconto. Poden obter máis información ou inscribirse na Asamblea Comarcal de Cruz Vermella Betanzos, na Avenida Linares Rivas número 1 ou no teléfono 981771727.

APEM Betanzos estrea nova sede REDACCIÓN / Betanzos A Asociación Pro Enfermos Mentais (APEM) Betanzos acaba de estrear a súa nova sede situada na rúa Castelao número 9. O novo local conta cunhas amplas dependencias para o desenvolvemento das actividades que a entidade imparte a diario. Á inauguración do novo local acudiron a presidenta de APEM, Antonia María Eugenia Pérez Amieiro, a alcaldesa de Betanzos, María Barral, e representantes dos concellos do entorno, ademais das persoas usuarias e as súas familias, traballadores, e representantes de entidades que adoitan colaborar coa asociación. A presidenta de APEM incidiu na súa intervención nos obxectivos e metas da asociación que se resumen na

rehabilitación e inserción socio laboral das persoas con enfermidade mental. Ademais, recordou que o colectivo cumpre corenta anos en 2020. Tamén subliñou o importante esforzo económico que supuxo a consecución do novo local. Pola súa parte, a alcaldesa, María Barral agradeceu a labor que realiza APEM en Betanzos para mellorar a calidade de vida das persoas con enfermidade mental. APEM leva prestando atención en Betanzos desde o ano 2008. Actualmente atenden a 28 usuarios e usuarias dos diferentes concellos da comarca. As actividades que se realizan no centro están encamiñadas á obtención do maior nivel de autonomía e calidade de vida das persoas afecta-

das por problemas de saúde mental. Estes servizos van desde información e asesoramento, talleres prelaborais, habilidades sociais, atención a familias, psicoeducación e prevención de crise e recaídas, programas de ocio e tempo libre, orientación laboral, atención psicolóxica e atención a domicilio. Calquera persoa que precise información sobre o centro e os seus servizos pode solicitar unha cita, chamar ao teléfono 981773047 ou por correo electrónico: psicologiabetanzos@ apemcoruna.es

"Conecta coa vida" O vindeiro 10 de outubro celebrarase o Día Mundial da Saúde Mental que este ano ten por lema "Conecta coa

Un momento da inauguración da nova sede de APEM / ARUME vida" e abordará a prevención do suicidio. APEM Betanzos realizará varias accións relacionadas con esta conmemoración. Así o día 10 instalarase unha mesa informativa na Praza Irmáns García Naveira e nos centros educativos, onde tamén se impartirán

charlas relacionadas co tema. Ademais, colgarase unha pancarta no balcón do Alfonsetti e programarase unha charla informativa prevista para o día 15 no Liceo, en colaboración coa unidade de saúde mental do centro de saúde de Betanzos.

BETANZOS e a súa comarca · Outubro 2019

7 Bc

8 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Outubro 2019

VIII CENTENARIO

Máis de 450 persoas de diferentes xeracións súmanse ao encontro "Moito + ca 800" Unha festa reuniu no auditorio do Pasatempo a varias xeracións de betanceiros e betanceiras maiores de 50 anos que participaron nesta celebración conxunta dos seus aniversarios con motivo do oitavo centenario do traslado da cidade

Unha xuntanza de varias xeracións reuniu no Pasatempo a máis de 450 betanceiros e betanceiras que tiñan en común superar o medio século de vida. Baixo o lema "Moito + ca 800" este encontro serviu tamén para conmemorar o 800 aniversario do traslado da cidade.

Imaxe de grupo das persoas participantes na xuntanza / PRENSA CONCELLO

etanzos é unha cidade de tradicións, moitas delas centenarias. Mais hai unha moi propia e con moito arraigo na cidade que non se dá en moitos outros lugares. Trátase da celebración conxunta dos aniversarios con encontros entre persoas da mesma xeración.

Este costume que se tornou xa tradición comezou hai décadas coa organización de xuntanzas para conmemorar o cincuenta aniversario e reunir así ás persoas da misma "quinta". Estas reunións despois adoitan repetirse ano tras ano, e cada vez son máis as xeracións que se xuntan a partir xa dos corenta.

A alcaldesa, María Barral, xunto aos organizadores do evento

Un grupo destes betanceiros e betanceiras cos cincuenta xa cumpridos decidiron sumarse aos festexos do VIII Centenario e organizaron un encontro no que se reuniron máis de 450 persoas de distintas xeracións. A festa celebrouse o pasado 14 de setembro no auditorio do parque do Pasatempo. Unha gran carpa acolleu as mesas nas que compartiron xantar e diferentes actividades. Antes de trasladarse ao Pasatempo, reuníronse na Praza da Constitución para facer unha foto de grupo recordo desta xuntanza. Ademais, lanzáronse 800 globos como símbolo da conmemoración deste día.

A celebración comezou cun xantar servido por Josmaga e ao longo da xornada organizáronse diferentes actividades, entre elas unha actuación musical. A comisión que se ocupou da organización do encontro contou coa colaboración do Concello de Betanzos que se encargou de facilitar os medios para a celebración do evento aportando as mesas, as sillas e a carpa, ademais doutros servizos. Os organizadores agradeceron a colaboración do Concello e de Josmaga así como a dos músicos Patricia e Fernando e a todas as persoas asistentes.

VIII CENTENARIO

BETANZOS e a súa comarca · Outubro 2019

9 Bc

A II Carreira das Empresas de Galicia percorrerá Betanzos con motivo do 800 aniversario É a única proba en Galicia destas características. A competición celebrarase o domingo 13 de outubro e a organización agarda poder superar a participación do pasado ano que contou con máis de 400 inscricións O VIII Centenario do traslado da cidade traerá este ano de novo a Betanzos a Carreira das Empresas de Galicia na que poderán participar autónomos e empregados de calquera procedencia. A cita será o 13 de outubro e as inscricións xa están abertas. Betanzos acollerá o vindeiro 13 de outubro a segunda e d i c i ó n d a C a r re i ra d a s Empresas de Galicia que xa o pasado ano se celebrou na cidade cunha participación de máis de 400 corredores. A proba terá como punto de saída a Praza Irmáns García Naveira e percorrerá un total de 6,5 quilómetros polas rúas do casco histórico de Betanzos, O Pasatempo, e os paseos dos ríos Mendo e Mandeo. A meta estará situada tamén na Praza García Irmáns. As inscricións están abertas ata o día 11 de outubro, o prezo é de 10 euros por part i c i p a n te e i n c l ú e u n h a camiseta oficial da carreira como agasallo. As persoas que desexen participar na carreira pode-

rán inscribirse e informarse en RANCKR.COM

Categorías Poderán participar corredores de xeito individual ou formando equipos de catro persoas. Así, haberá categoría individual masculina e feminina e individual autónomo masculina e feminina. No que respecta aos grupos estes poderán estar formados por catro homes, por catro mulleres, por un home e tres mulleres, por dous homes e dúas mulleres e por tres homes e unha muller. Tamén haberá unha categoría para persoas xubiladas, masculina e feminina e outra de adaptada, tamén para homes e mulleres.

Imaxe da presentación oficial da II Carreira das Empresas / FOTO CEDIDA POR LA VOZ DE GALICIA

Entregaranse premios aos tres primeiros clasificados de cada unha das categorías e tamén un recoñecemento á empresa que máis corredores presente á competición.

O concelleiro de Deportes, Andrés Hermida, destacou a importancia de que esta carreira se dispute de novo en Betanzos, nesta ocasión con motivo do 800 aniversario do traslado da cidade.

Os responsables da organización agardan poder contar cun alto número de participantes e superar incluso a participación do pasado ano que resultara todo un éxito.

A mostra "Imaxes de oito séculos" recolle máis de setenta fotografías do Betanzos Histórico feitas por alumnado do IES Francisco Aguiar A exposición poderá visitarse entre o 4 e o 29 de outubro no Liceo e completarase con outra mostra fotográfica en Libraría Biblos, entre o 16 e o 30 de outubro A observación, a reflexión e a crítica sobre o casco histórico de Betanzos son a base do traballo fotográfico que un total de 52 alumnos e alumnas do IES Francisco Aguiar exporán ao longo do mes de outubro na Sala de Exposicións Jesús Núñez do Edificio Arquivo Liceo e na Libraría Biblos. Son máis de setenta fotografías realizadas por alumnado dos grupos A e B que o pasado curso estudaban 3º da ESO, baixo a titoría de José Manuel Rey Bao, do departamento de Artes Plásticas do Instituto. O traballo inscríbese no programa "Fotografía en curso" que se desenvolve dende hai varios anos no insti-

tuto en colaboración co Centro Galego de Artes da Imaxe. A exposición poderá visitarse entre o 4 e o 29 de outubro no Edificio Arquivo Liceo en horario de 10.00 a 14.00 horas e de 18.00 a 21.00 horas os días laborables; e de 11.30 a 14.00 horas os sábados. A inauguración será o luns 7 ás 20.00 horas. Ademais, a mostra completarase con outras fotografías que se exporán na Libraría Biblos de Betanzos entre o 16 e o 30 de outubro. A inauguración desta segunda exposición será o mércores 16 ás 19.30 horas e poderá visitarse en horario comercial. O fío condutor da mostra segue o

esquema da exposición itinerante de paneis que o Concello estreou o pasado 13 de febreiro, o día grande da celebración do 800 aniversario, e elaborada por Alfredo Erias. De feito é o propio Erias o autor duns paneis informativos que acompañan as fotografías que agora se exporán no Liceo. A exposición divídese en dez capítulos nos que se recollen fotografías do que pode verse actualmente en Betanzos dende os inicios da cidade ata a época actual pasando pola cidade medieval, o esplendor do Gótico, a arquitectura popular, a modernida-

de e o progreso e a época actual. Complétase cunha selección de fotografías do Pasatempo e os Indianos que se exporá en Biblos.

10 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Outubro 2019

A agrupación fotográfica Nfoca8 organiza un curso de iniciación á fotografía REDACCIÓN / Betanzos A Ag r u p a c i ó n F o t o g rá f i c a Nfoca8 de Betanzos organiza, en colaboración coa Diputación da Coruña, un Curso de Iniciación á Fotografía. A acción formativa desenvolverase os días 26 de outubro e 2, 9 e 16 de novembro. O curso será impartido polo fotógrafo David Balado e está orientado ás persoas que queiran iniciarse no mundo da fotografía ou que queiran ampliar os seus coñecementos. A oferta de plazas está limitada a 20 persoas, e o custe será de 10 euros para os socios de Nfoca8 e 15 euros para os non socios. Para inscribirse é preciso facer o ingreso ou transferencia na conta da asociación (ES87 2080 0045 9530 4002 6114), poñendo no asunto “curso de Iniciación”. Unha vez feito o pago deberán enviar un correo electrónico de confirmación a nfoca8betanzos@gmail. com. As prazas adxudicaranse por orde de pago. Para calquera dúbida ou aclaración poden contactar con responsables do colectivo no teléfono 626586286.

Outras actividades Por outro lado, a asociación está a traballar tamén noutro proxecto formativo. Trátase da organización dun taller de Fotografía de Paisaxe sobre o que informarán con máis detalle proximamente a través das súas redes sociais. Ademais, dentro das actividades do colectivo, durante todo o mes de outubro a Capela de San Roque en Sada acollerá a exposición titulada "21 Enfoques" na que se inclúen fotografías realizadas polos socios e socias de Nfoca8 Betanzos.

PRAZA DO CAMPO

Os betanceiros poderán encargar unha obra de arte colectiva que quedará de legado para a cidade a través dunha fundación internacional O 11 de outubro ás 20.00 horas celebrarase no Salón Azul do Liceo unha xornada aberta denominada "Arte e participación" coa asistencia de varios expertos REDACCIÓN / Betanzos Os betanceiros e betanceiras poderán participar nun proxecto promovido pola fundación francoespañola Daniel e Nina Carasso mediante o que poderán encargar a un artista de renome unha obra de arte contemporánea que ficará como legado para a cidade. Esta obra sumarase ás máis de 400 intervencións artísticas deste tipo que se desenvolveron por Europa en lugares como París, Burdeos ou Bruxelas. O proxecto levarase adiante a través da Asociación Concomitentes (www.concomitentes.org) e co apoio do veciño de Paderne, Fran Quiroga, mediador na asociación e comisario de arte. Este pioneiro proceso de intervención artística conta co apoio das asociacións Amigas do Parque do Pasatempo, Roxín Roxal e Amigos do Casco Histórico e conta

coa colaboración do Concello de Betanzos. A proposta de intervención artéllase ao redor do legado dos irmáns García Naveira, como expoñentes da migración galega e grandes filántropos, tal e como explicou Fran Quiroga, quen indicou que "a pregunta da que parte o proxecto é que supón para o conxunto dos veciños ese legado, de aí que a obra de arte pode abordar cuestións como a filantropía, o retorno, o lecer, o patrimonio, as migracións...", dixo.

Arte e participación O proxecto conta cun orzamento de 75.000 euros e busca abrirse á participación de todos os veciños e veciñas. Así, o 11 de outubro está prevista a celebración dunha xornada aberta denominada "Arte e partici-

pación" na que intervirán expertos de diferentes eidos. A cita será no Salón Azul do Liceo ás oito da tarde. No encontro participarán a profesora da USC Pilar Cagiao, quen falará sobre o fenómeno dos indianos e a súa incidencia na construción de escolas ou parques como o Pasatempo; a investigadora do CSIC Cristina Sánchez Carretero, que analizará o concepto de patrimonio e comunidade; e o coordinador de exposición do MUSAC, Eneas Bernal, que amosará diferentes exemplos de relación entre arte e cidadanía. Tamén intervirá o mediador Fran Quiroga que será o encargado de explicar os diferentes pasos que se van dar para abordar este proceso participativo. Este será o primeiro dunha serie de encontros nos que se irá definindo de xeito colectivo cal podería ser esa proposta cidadá coa que abordar unha obra de arte.

A Xunta Local da Asociación Española Contra el Cáncer sorteou unha ducia de agasallos REDACCIÓN / Betanzos A Xunta Local de Betanzos da Asociación Española Contra el Cáncer (AECC) celebrou o sorteo ante notario dunha ducia de premios que foron doados por establecementos e entidades dentro das actividades que realiza ao longo do ano para recadar fondos. Os números premiados, cos seus correspondentes reservas, son os seguintes: 0107 (Reserva 0353), 0753 (1984), 1599 (1662), 1068 (1357), 0759 (1570), 0324 (1072), 0730 (1813), 1912 (0798), 0475 (1563), 0591 (1389); 0462 (0574);

A directiva da AECC e o notario durante o sorteo dos premios 0802 (0361). As personas que teñan algún dos boletos premiados deben poñerse en contacto antes do 12 de outubro con calquera das integrantes da directiva da Xunta Local de Betanzos. A entrega de premios celebrarase na sede da AECC de Betanzos, na

Rúa da Pescadería. Entre os agasallos que se sortearon hai pezas de xoiería, gravados, ceas en restaurantes da comarca e varios lotes de produtos do Grupo Gadisa. A AECC anunciou tamén a celebración dunha andaina solidaria o vindeiro 27 de outubro.

ENSINANZA MUSICAL Preparación das probas de acceso ao conservatorio. Linguaxe musical. Reforzo ás ensinanzas oficiais. Agrupacións musicais: pop, jazz e rock. Iniciación ao jazz. Música moderna e harmonía. Historia da música.

658 555 161 Rúa do Castro, 15 BETANZOS escolademusicaclave@outlook.es

A Anpa Brigantium pon en marcha un programa sobre co-educación e igualdade no Vales Villamarín REDACCIÓN / Betanzos A Anpa Brigantium porá en marcha no CEIP Francisco Vales Villamarín de Betanzos un programa de actividades para colaborar na promoción da igualdade entre homes e mulleres e na prevención e loita contra a violencia cara as mulleres. As actividades están dirixidas a toda a comunidade educativa e buscan axudar ao a l u m n a d o e á s fa m i l i a s a reflexionar e tomar conciencia sobre este tema así como prover as ferramentas e recursos para afrontar os cambios prec i s o s p a ra t ra n s f o r m a r a sociedade nunha máis xusta e igualitaria, tal e como explicaron fontes da asociación.

Adiante co Botrato! As actividades propostas desenvolveranse no mes de novembro e inclúen a representación da obra "Pum pum" de Baobab Teatro, xincanas para o alumnado e encontros divulgativos para as familias. Estas iniciativas forman parte d o p roxe c t o " Ad i a n t e c o Botrato!", elaborado pola Anpa Brigantium, e que foi seleccionado dentro do programa de axudas destinadas a financiar actividades de promoción da igualdade e de prevención da violencia machista promovidas pola Secretaría Xeral da Igualdade da Xunta de Galicia, e financiadas en desenvolvemento do Pacto de Estado contra a violencia machista.

ESPECIALIDADES INSTRUMENTAIS Vento madeira: frauta traveseira, frauta doce, clarinete, saxofón. Corda: piano, violín, guitarra clásica, guitarra eléctrica, baixo eléctrico. Canto e coro infantil. Corda de pulso e púa: bandurria, mandolina, laúd, baixo. Vento metal: trombón, trompa, trompeta, tuba, bombardino.

MÉTODO MAGO DIAPASÓN PARA NENOS DENDE OS 6 MESES ATA OS 7 ANOS Un xeito diferente de ensinar música

PRAZA DO CAMPO

BETANZOS e a súa comarca · Outubro 2019

11 Bc

Xabier López presentou en Biblos "900", gañadora do XXX Premio Torrente Ballester O padre Enrique Lista, a alcaldesa, María Barral, e membros de Luar na Lubre durante a presentación do concerto / ARUME

"Luar na Lubre" actuará o 16 de novembro en San Francisco O concerto enmárcase no centenario da declaración do templo como Monumento Nacional e Histórico REDACCIÓN / Betanzos O grupo "Luar na Lubre" ofrecerá un concerto na igrexa de San Francisco o sábado 16 de novembro. A actuación enmárcase na celebración do centenario da declaración do templo como Monumento Nacional e Histórico. As entradas para asistir ao evento estarán á venda na propia igrexa entre o 4 e o 15 de novembro de 10.00 a 13.00 horas e de 17.00 a 19.00 horas. O prezo é de 8 euros. O padre Enrique Lista destacou durante a presentación que o moti-

vo de elixir a "Luar na Lubre" foi porque "é un grupo extraordinario", e destacou "o seu esforzo, adicación e amor a Galicia e á defensa do noso", dixo, e agradeceu a súa dispoñibilidade. Os membros do grupo subliñaron que "é unha honra tocar nun templo con tanta historia e nun lugar como Betanzos". A alcaldesa, María Barral, que fixo alusión á importancia desta efeméride, dixo que "Betanzos ten moito que agradecer á labor dos franciscanos ao longo de todos estes anos e tamén na actualidade".

REDACCIÓN / Betanzos Xa está nas librarías o último libro de Xabier López López, "900", obra coa que gañou o XXX Premio Torrente Ballester de narrativa en galego e que foi editada por Galaxia. O autor bergondés afincado en Betanzos presentou a novela o pasado 27 de setembro na Libraría Biblos. No acto estivo acompañado polo director de edicións de Galaxia, Carlos Lema, e polo responsable de Cultura da Deputación da Coruña, Xurxo Couto. "900" relata o camiño de tres mozos de diferentes procedencias, o indeciso herdeiro duns fidalgos, o talentoso fillo dun industrial e o último vástago dunha estirpe de avogados. Un percorrido pola historia de Galicia e de Europa desde o século XIX ata a posguerra de mediados do pasado século e no que o lector poderá atopar diferentes xéneros: novela histórica, bélica, erótica, policial... Nas súas 900 páxinas atopare-

Xabier López, no centro, xunto ao director de edicións de Galaxia, Carlos Lema, e ao responsable de Cultura da Deputación, Xurxo Couto / FOTO BIBLOS mos diferentes escenarios, dende un pazo ata a Compostela universitaria, o Madrid da bohemia literaria ou o Flandres da Primeira Guerra Mundial. Xabier López, que traballa xa en novos proxectos literarios, suma con esta nova publicación case unha vintena de títulos na súa

carreira que se iniciara en 1997. Ao Torrente Ballester conseguido na edición de 2018 hai que engadir outra serie de galardóns como o Risco de Literatura Fantástica, o Manuel Lueiro Rey de novela curta, o García Barros, o Xerais de Novela, o Frei Martín Sarmiento ou o Fervenzas Literarias.

1 2 Bc

PRAZA DO CAMPO

BETANZOS e a súa comarca · Outubro 2019

O Espazo +60 de Afundación abre a inscrición para as actividades do novo curso Este ano como novidade haberá obradoiros de teatro, fotografía dixital, visitas culturais e viaxes REDACCIÓN / Betanzos O Espazo +60 de Afundación, Obra Social Abanca, de Betanzos acaba de abrir a inscrición nas actividades programadas para o curso que comezará ao longo deste mes. Este ano, como novidade, poñeranse en marcha novas actividades que se suman ao programa que habitualmente desenvolve o Espazo +60 de Betanzos. Haberá obradoiros de teatro lido, de fotografía dixital e de elaboración de amigurumis. Tamén se programarán viaxes e visitas culturais. Estas novas propostas engádense ás actividades relacionadas co coidado da saúde e prácticas saudables como ximnasia de mantemento, educación postural, obradoiro de memoria, baile ou roteiros polo entorno. Tamén se seguirán impartindo actividades de educación e coñecemento como cultura dixital coas que poderán aprender a aproveitar as utilidades de infor-

mática e internet, as ferramentas básicas para sacarlle o maior proveito ao teléfono móbil e á tablet así como talleres de educación financeira ou clases de inglés e francés. Outras propostas que se manteñen son os cursos de calceta, e o de arranxos e retoques de costura. Tamén se levarán a cabo actividades interxeracionais a través do programa "O valor da experiencia". A programación completa pode consultarse na web www.afunciacion.org buscando o centro de Betanzos. O Espazo +60 ofrece tamén servizos como podoloxía, masaxe ou perruquería. Todas as actividades están dirixidas a maiores de 55 anos. As persoas que desexen informarse poden chamar ao teléfono 981772911 ou enviar un correo electrónico a mais60betanzos@afundacion.org ou nas propias instalacións do centro, situadas no Cantón de San Roque número 3.

PU B LI- REP O RTA X E

Un enfermo de parkinson recogerá en un libro los logros conseguidos gracias al pilates Chaly-Ansa La vida de Antonio Rivas empezó a cambiar este verano cuando se decidió a seguir el consejo de su neurólogo, el reconocido doctor Diego Santos, y acudió al Gimnasio Chaly de Betanzos para ponerse en manos de Carlos Edreira y seguir el programa de pilates Chaly Ansa. Su experiencia, sus logros y su evolución día a día formarán parte de un libro que está preparando y en el que colaborará el conocido escritor e ilustrador Héitor Picallo. Antonio busca con esta publicación dar a conocer su caso, visibilizar la enfermedad de Parkinson y mostrar a otros enfermos las posibilidades de mejorar su vida diaria y de frenar los síntomas a través del pilates Chaly-Ansa, desarrollado por Carlos Edreira desde hace más de una década en Betanzos. "Me encuentro en una fase avanzada de la enfermedad de parkinson. Hace cinco años que me diagnosticaron y cuando comencé a venir a Chaly mi situación era muy complicada. Tenía dificultades para caminar, discinesias (movimientos involuntarios) y distonías (cambios en el tono muscular), problemas para mantener el equilibrio, rigidez muscular...", contó, y explicó que a estos trastornos propios de la enfermedad se le sumó la epilepsia causada por uno de los medicamentos que toma. "A las tres semanas de venir aquí comenzaron a disminuir las discinesias y las distonías, mejoré la marcha y conseguí caminar con más amplitud de paso, recuperé equilibrio y, sobre todo, la ilusión", explicó. Antonio tiene 45 años y hace cinco que le diagnosticaron Parkinson, es Ingeniero Técnico Naval y

antonio consiguió volver a correr con la ayuda de carlos edreira / foto arume profesor en el CIFP Ferrolterra. Después de estar algún tiempo hospitalizado y de baja, ha iniciado el curso "con normalidad", explicó: "aguanto bastante bien las clases, antes me causaban mucha fatiga física y mental pero ahora me encuentro mucho mejor. He decidido explicar a mi alumnado mi enfermedad, no esconderla, y eso también me ha ayudado", cuenta. Antonio llegó a Betanzos desesperado: "me vi sin salida, casi no podía andar, me caía... y recordé que hace dos años mi neurólogo, Diego Santos, me recomendó el Gimnasio Chaly, me dijo que a día

de hoy era uno de los únicos sitios en que la terapia estaba dando buenos resultados. Y me decidí a probar". Antonio viene todos los días desde Ferrol y en poco tiempo ha visto como su vida dio un gran giro: "es una técnica bastante integral, completa, por eso funciona. Combina aspectos psicológicos, charlas de motivación, con ejercicio físico, estiramientos, masajes... incluso ejercicios para mejorar mi capacidad vocal y de expresión. Supone un esfuerzo máximo para ambas partes. Carlos tiene una capacidad especial para transmitir y a mí, pers o n a l m e n te, m e h a d e d i c a d o muchas horas incluso fuera de su tiempo de clase. Estoy muy agradecido", dijo. Su vida laboral ha mejorado y también su vida familiar: "antes no me sentía con ganas de salir, ahora salgo, juego con mis hijos, me muevo con autonomía e incluso puedo correr, hacer flexiones que desde hace cinco o seis años atrás ni me planteaba". Junto a Antonio otras sesenta personas, en su mayor parte afectadas de Parkinson pero también con otros problemas de salud, acuden al Gimnasio Chaly en diferentes turnos para tratar de paliar los efectos de su enfermedad y mejorar su calidad de vida siguiendo los consejos y la terapia Chaly-Ansa. "El objetivo fundamental del trabajo que hago con los usuarios y usuarias del gimnasio es tratar de que pierdan los miedos, que consigan la mayor autonomía posible, que confíen en sí mismos y que recuperen la ilusión por vivir y por luchar para conseguir que ganen calidad de vida", explicó Chaly.

PRAZA DO CAMPO

BETANZOS e a súa comarca · Outubro 2019

13 Bc

O grupo betanceiro "Sickeeper" gaña un premio nun concurso nacional de bandas de rock Pronto comezarán a súa nova xira e o seu principal obxectivo é actuar este ano no "Resurrection Fest" A ilustradora Sabela Lorenzo e Calros Silvar na inauguración da mostra / FOTO BIBLOS

A betanceira Sabela Lorenzo expón en Biblos "O debuxo na ciencia" REDACCIÓN / Betanzos "O debuxo na ciencia" é o título da mostra que a bióloga e ilustradora betanceira Sabela Lorenzo Robledo expón en Libraría Biblos dende o pasado 1 de outubro. A través de 27 láminas describe como se constrúe unha ilustración científica dende o proceso inicial de investigación ata as artes finais. A m o s t ra i n a u g u ro u s e o pasado 1 de outubro e o acto estivo presentado polo debuxante da natureza Calros Silvar. A exposición poderá visitarse en horario comercial.

REDACCIÓN / Betanzos "Sickeeper" acaba de conseguir un premio nun certame nacional de bandas de rock, o Memorial José Cabrera, celebrado en Ugena, Toledo. É a primeira vez que reciben un galardón, neste caso o de primeiro finalista. Ao concurso presentáronse unha trintena de grupos que enviaron, como os betanceiros, tres temas gravados. Dos aspirantes foron elixidos oito para actuar en directo no certame, entre eles "Sickeeper", a única banda galega seleccionada, que se desprazaron á localidade toledana para "dalo to d o " , co m o co m e n t a ro n : "unha vez que soubemos que estabamos seleccionados íbamos a por todas. Tiñamos ilusións pero tamén os pés na terra. Había moito nivel". Cando dixeron o seu nome a sorpresa foi enorme para eles:

"entre grupos de tanta calidade que o xurado te recoñeza é un gran orgullo", comentou Lucas Blanco, vocalista e guitarrista da banda. Este recoñecemento foi para eles moi importante, pero o que máis os encheu de satisfacción foi a gran resposta do público: "o público respondeu moi ben, e sabemos que houbo xente que se desprazou dende outras localidades cercanas, como Madrid e Toledo, onde actuamos en febreiro, para vernos. Eso é algo que para nós significou moito", contaron. "O noso estilo tan persoal gustou ao xurado e ao público. Polo que nos comentaron o tipo de música que nós facemos non é algo que suelan facer alí", comentou Martín. A piques de rematar a xira do seu primeiro disco que leva por título "Sickeeper" (actuarán o 19 de outubro en Black

A banda de rock betanceira Sickeeper / FOTO FARALDO Widow, na Coruña, xunto coa b a n d a O ve r l o o k ) , p r o n t o comezarán outra xira de actuacións: "ademais do formato habitual en eléctrico, agora contamos tamén con formato acústico, o que nos permite adaptarnos a calquera tipo de salas e a ambientes máis reducidos sen perder a esencia de Sickeeper", dixeron. Teñen tamén pendente a gravación de varios videoclips pero a xira e a participación no certame non lles deixou tempo: "queremos facelo ben, en serio, elaborar un bo guión e facer un bo traballo e para

iso temos que estar centrados ao cento por cento, por iso demoramos un pouco a gravación dos video clip". A súa máxima ilusión neste momento é poder tocar no Resurrection Fest: "sería para nós un salto moi grande que nos podería abrir moitas portas". Lucas Blanco, Martín Salamin i , I vá n Vá z q u e z e P a b l o Ocampo, ou o que é o mesmo "Sickeeper", levan anos traballando duro para facerse un oco no mundo da música e agora comezan a recoller os froitos de todos estes anos de traballo e esforzo.

1 4 Bc

ENTREVISTA

BETANZOS e a súa comarca · Outubro 2019

Mª Ángeles Veiga López, concelleira de Comercio, Hostalería e Industria, Protocolo e Festas. Terceira Tenente de Alcalde

"O gran obxectivo é posicionar Betanzos como un gran centro comercial e atraer clientes para o comercio e a hostalería" ISABEL SOUTO / Betanzos Mª Ángeles Veiga López é unha das caras novas do equipo de goberno de Betanzos e dende o pasado mes de xuño asumiu a responsabilidade das áreas de Comercio, Hostalería e Industria, Protocolo e Festas. É, ademais, a Terceira Tenente de Alcalde. Licenciada en Ciencias Políticas e da Administración, traballa como comercial dende hai uns quince anos e é a primeira vez que asume un cargo público. Con inquedanzas políticas dende moi nova chegou hai pouco tempo á Agrupación Municipal Socialista de Betanzos. -É a primeira vez que asume competencias como concelleira, como está a ser a experiencia no cargo? -Estou aínda tomando contacto e poñéndome ao día pero a experiencia por agora é moi boa. Ao chegar de novo preguntas todo e nese sentido o persoal do concello facilítame moito as cousas, e con paciencia infinita, para poder poñerme ao día. -Na área de Comercio, Hostalería e Industria, cales son os seus principais obxectivos e proxectos a curto e medio prazo? -O principal é posicionar Betanzos como un centro comercial e atraer a maior porcentaxe de gasto posible ao pequeno comercio. Gustaríame conseguir accións de conexión entre hostalería e comercio. Tamén promover a modernización, potenciar a implantación de tecnoloxía, conseguir que comercio e hostalería sexan máis competitivos e modernos. En resumo, revitalizar un pouco ambos os dous sectores. Teño moitas ideas en mente que estamos estudiando e que creo que poden ser positivas pero hai que valoralas e ver cales se poden levar a cabo. -Mantivo contactos cos colectivos vencellados a estes sectores para coñecer as súas expectativas e necesidades? -Reunínme coas presidentas das dúas asociacións de comercio e elas trasladáronme as súas inquendanzas, e isto é unha primeira liña de traballo para valorar esas necesidades e tratar de darlles resposta. Pero tamén é certo que dende o Concello imos estar con todos os hostaleiros e comerciantes, formen parte ou non dalgunha das asociacións. -Fálase moito da necesidade de xuntar esforzos entre hostalería e comercio para impulsar a economía local, cre que esta unión é posible? -Sumar esforzos entre hostalería e comercio, que ambos sectores camiñen da man, é

fundamental, e moito máis nunha cidade das características da nosa. Neste sentido penso que as campañas que promove o comercio benefician á hostalería e ao revés. Creo que teñen intereses comúns, o principal é atraer aos potenciais clientes tanto de Betanzos como da comarca. Unha vez que o cliente está aquí, se vai mercar pode ir aos locais de hostalería e se consume en hostalería pode ir tamén a facer compras ao comercio. O interese común é que veña xente, e con ese punto de partida hai que establecer colaboracións. -Falando de unidade e de sumar esforzos, como ve que nunha cidade pequena como Betanzos existan dúas asociacións de comercio? -Non me parece mal que existan dúas asociacións, sempre que a finalidade non sexa dividir. Penso que se hai unha serie de negocios que pola súa situación particular, polas súas circunstancias, e polas características especiais que teñen, consideran que unha asociación máis específica, como é o casco histórico, as representa mellor pois paréceme positivo que se xunten. Tamén sei que hai comercios que forman parte das dúas asociacións así que non teñen porque ser excluíntes. Tamén creo que sería positivo que os hostaleiros, aínda que formen parte dalgún dos outros dous colectivos, fosen capaces de crear unha asociación propia de hostalería. -Que cre que necesitan o comercio e a hostalería de Betanzos para mellorar a situación actual e en que medida pode axudar o Concello na recuperación destes sectores e na creación de novos negocios? -Creo que desde o Concello poden facerse moitas cousas, pódese mellorar o espazo urbán, o mobiliario, a iluminación, poden realizarse accións comerciais, potenciar que se organicen eventos na rúa, apoiar a apertura de novos negocios... O Concello pode aportar moitas cousas pero é imprescindible a colaboración dos propios comerciantes e hostaleiros. Por exemplo mediante a renovación e modernización dos establecementos, dos escaparates... e desde o Concello trataremos de informalos das diferentes fórmulas de financiación para reformas, etc. pero depende un pouco das dúas partes. Podes ter ideas ou iniciativas

Mª Ángeles Veiga López, concelleira de Comercio, Hostalería e Industria, Protocolo e Festas / ARUME

pero precisas tamén unha correspondencia pola outra parte. Ás veces o comercio e a hostalería poden estar desmotivados pola situación de crise, etc. e aí si que penso que as asociacións fan unha labor importante de dinamización. Si que é certo que fan falla ideas innovadoras, e neso temos que traballar entre todos, porque unha boa idea se se utiliza moitas veces acaba por cansar e non funcionar. -No que respecta a industria, o polígono empresarial está quizás pouco explotado ou promocionado se o comparamos cos da contorna. Ten o Concello prevista algunha actuación para facilitar o asentamento de empresas no polígono? -Sei que nos últimos anos se asentaron n ovo s n e g o c i o s n o polígono e a intención é seguir potenciando que as grandes empresas veñan a Betanzos, seguir coas axudas fiscais, e calquera empresa que queira asentarse vai atopar sempre colaboración por parte do Concello. -Outra das áreas que leva é a de festas. Este ano os comentarios en xeral foron bastante positivos. Que balance fai da programación e da participación nos festexos? -En xeral fago un balance moi positivo tanto dende o meu punto de vista persoal como polo que percibín na rúa. O programa foi moi variado, para todos os públicos e a verdade é que todos os actos estiveron cheos de xente. É imposible que lle guste a todo o mundo, eso está claro, pero polo que me comenta a xente, en xeral gustou. E non cabe dúbida de que as festas atraeron moita xente a Betanzos, todos os días. E esa é unha das finalidades, o que falabamos antes, que veña xente, que consuma en Betanzos, no comercio e na hostalería. As miñas aportacións neste caso foron poucas porque á miña chegada o programa

"Sumar esforzos entre hostalería e comercio, que ambos os dous sectores camiñen da man, é fundamental, e máis nunha cidade das características da nosa"

xa estaba, loxicamente, moi avanzado e practicamente pechado. -E que houbera feito diferente? -Eu boto en falta mellorar a parte infantil, leva moitos anos sendo igual e habería que mirar de darlle unha volta, unha renovación ás actividades e algo máis de protagonismo no programa para os máis pequenos. -Todos os anos se fala de cuestións como a descentralización das actuacións ou o traslado das atraccións a outra zona... Ten entre as súas prioridades abordar estes temas? -As prioridades márcanas un pouco os cidadáns e si que é verdade que deste tema fálase moito pero tamén é certo que hai opinións para todos os gustos. Valorarase e estudiarase. O que si podo asegurar é que se vai a tratar o tema e que desde o Concello estudiarase moi detalladamente. A decisión que se tome ao respecto estará moi meditada, nin se vai deixar como está por rutina nin se vai cambiar porque si. -Que propostas faría de cara ás festas do ano próximo? -Este ano foi especial, houbo colaboracións moi importantes... pero a idea é ter un perfil parecido, dentro das nosas posibilidades. Unha programación variada, para todos os públicos. Un estilo similar ao deste ano. -Por último, que obxectivos lle gustaría ver cumpridos antes de rematar o mandato? -Ao final do mandato gustariame que comerciantes, hostaleiros ou cidadáns en xeral evaluasen o traballo realizado e puidesen enumerar as medidas que se tomaron dende o Concello e que lles repercutiran positivamente nos seus negocios, no seu ocio e na súa economía. Que sexan capaces de percibir que se fixeron cousas boas. Ángeles Veiga anima aos cidadáns, comerciantes e hostaleiros a que lle fagan partícipe das súas suxestións ou inquedanzas a través da páxina web do Concello onde poden comunicarse con cada concelleiro e transmitirlles as súas peticións ou trasladar as súas propostas.

SEMANA DA TORTILLA DE BETANZOS

BETANZOS e a súa comarca

1 5 Bc

Outubro 2019

Semana da Tortilla de Betanzos A VINTE E DOUS LOCAIS DE HOSTALERÍA PARTICIPARÁN ESTE ANO NA SEMANA DA TORTILLA DE BETANZOS QUE SE CELEBRARÁ ENTRE OS DÍAS 4 E 13 DE OUTUBRO

novena edición da Semana da Tortilla de Betanzos contará coa participación de vinte e dous locais de hostalería dos cales varios participan este ano por primeira vez neste evento organizado polo Concello de Betanzos para promocionar un dos pratos máis representativos da gastronomía local. Os clientes que se acheguen a calquera dos establecementos inscritos poderán degustar un pincho de tortilla por 1,5 euros en barra. En mesa o prezo será o que estableza o local. Ademais, os bares inscritos participarán no concurso no que se elixirá a mellor tortilla de Betanzos. Un xurado percorrerá os establecementos durante os días previos á final para probar as tortillas e facer unha selección dos cinco finalistas que serán os que opten ao premio. Na final, que se celebrará o domingo 13 de outubro no Salón Azul do Edificio Liceo, será outro xurado o que probará, nunha cata cega, os pratos de cada un dos finalistas para elixir a tortilla gañadora da edición deste ano. Tamén os clientes terán ocasión de elixir coas súas votacións a que consideren a mellor tor-

tilla, será o premio popular, que se dará a coñecer uns días despois. Ademais, o Concello convocou un concurso no que poderán participar os clientes e no que se sortearán catro tarxetas regalo por valor de cen euros para gastar nos comercios asociados a ACEBE CCA e unha tarxeta regalo de 100 euros para gastar nos comercios asociados a CHES Casco. O sorteo realizarase o 17 de outubro ás 13.30 horas no Salón Azul do Ediﬁcio Arquivo Liceo. O Concello editou uns dípticos nos que ﬁgura o plano de ubicación, os locais participantes e a mecánica do concurso. Os clientes que queiran optar aos premios deben probar a tortilla en polo menos cinco establecementos diferentes que estamparán o seu selo no espazo reservado nos folletos. Haberá outro concurso a través das redes sociais coa colaboración de Coca-Cola no que os clientes teñen que subir ao Facebook ou ao twitter de "Betanzos tan cerca" unha foto na que se vexa o pincho de tortilla xunto cunha botella de Coca-Cola. Os participantes optarán así a diferentes premios.

1 2 1

3 4 5

2 3

6 7 8 9 10

17 15 1819 20 16 14 1213

11 12 13

11 10

14 4

15 16

17 18

19 20 21 22 6

1 6 Bc

PUBLI

BETANZOS e a súa comarca · Outubro 2019

SEMANA DA

Tortilla de de Tortilla

Betanzos Do 4 ao 13 de outubro

2019

1.- Lastras

2.- Casa do Queixo

No corazón do Casco Histórico, ollando á Igrexa de Sta. Maria do Azougue e ao Convento de San Francisco, atopamos esta adega de tradición centenaria e familiar, dende 1908. Ambiente xoven, interior agradable e unha xenerosa terraza que no verán convértese nun lugar privilexiado. Levado con moito agarimo, mistura calidade e cociña tradicional. Tostas variadas, raxo, croquetas, ensaladas, postres da casa... e una tortilla de Betanzos que resulta unha auténtica ledicia gastronómica.

Os produtos estrela de Casa do Queixo son os queixos e os embutidos ibéricos e de porco celta. Este local caracterízase pola calidade dos seus produtos, na súa maioría galegos. O viño e os licores artesáns son outro dos reclamos deste establecemento situado no casco histórico. Organizan comidas para grupos e servizos de catering.

8.- Buenos Aires

9.- Cafetería Plaza Cafetería Plaza está situada no centro de Betanzos. O lugar ideal para desfrutar dun bo almorzo, no que se inclúe bollería variada, ou para saborear un delicioso xeado artesán. Entre as súas variedades destacan os gofres, crepes e batidos de diferentes sabores. O local está aberto todos os días do ano.

En Café Bar Buenos Aires os clientes atoparán comida cento por cento caseira: bocadillos, hamburguesas, platos combinados, tortilla e racións como raxo, zorza... son as súas especialidades No establecemento non se cociña nada conxelado, ata o pan das hamburguesas é tamén caseiro.

NUMERACIÓN ANUNCIANTES SEGÚN O PLANO DA PAX. 15

981 775 743

628 792 177

www.comeramodino.com

Rúa Quiroga 5, bajo

16.- Taberna 1931

17.- Taberna Escondida

Gañador do premio do xurado na Semana do pincho de 2018, 2016 e 2014 e do premio popular do pincho 2015 e da tortilla 2018 e 2016, este local ﬁgura como número 1 en Tripadvisor. Destacan as súas tapas de creación propia: niños de ovo de codorniz con xamón serrano cruxiente; queixo frito con bacon, mel e semillas; empanadillas de polo ao curry, etc., ademais da tortilla que elaboran tamén con cebola e chourizo.

Este local leva aberto pouco máis de dous anos e, no seu primeiro ano, gañou o premio do xurado na Semana do Pincho e o premio popular da Semana da Tortilla de 2017. Na súa carta destacan, ademais da tortilla e das racións típicas, os chipiróns á grella con arroz e algas, o polbo con queixo fundido e os postres caseiros. Dispoñen de comedor e unha ampla carta de viños con máis de 75 referencias.

COMIDA CASERA TAPAS Y RACIONES

648 716 666 Rúa Santiago 2

Av. Linares Rivas 4

610 63 42 47 Venela do Campo 5, bajo

881 980 620

981 772 338

C/del Rollo 1

C/Venezuela 44, bajo

Especialidad en bacalao frito Premio durante 4 años a la mejor tortilla de patata de Betanzos

981 77 00 08 Travesía Progreso 5

981 970 513

981 77 43 63

Travesía Progreso 6

Travesía del Progreso 17

1 7 Bc

ICIDADE · SEMANA DA TORTILLA DE BETANZOS

e u a , , o s a -

3.- El Histórico

4.- Bodega Rivas

5.- Cervexería Yocri

6.- Mesón Avenida

Bar de viños, tapas, racións e carta ubicado en pleno corazón do casco histórico. No Histórico os clientes poderán degustar dende racións (raxo de polo, zorza, croca...) ata exquisitos pratos da súa ampla carta como o salpicón de rape e lagostinos ou polbo á grella. Tamén son característicos neste local o porrón de mistela acompañado de manises e os postres caseiros.

Local centenario recentemente reformado, ubicado na Avenida Linares Rivas, número 4. Onde os clientes poderán disfrutar de viños de diferentes denominacións de orixe, sempre acompañados duns exquisitos pinchos de orixe leonés.

Cervexería aberta desde o ano 2007 onde a cociña está aberta todo o día, desde que abre o local ás 7 da mañá ata o peche. Entre as súas especialidades en comida destacan os pratos combinados, hamburguesas, bocadillos, sándwiches, tapas e racións. Ademais, preparan comida para levar. Dispoñen tamén de menú do día. Yocri abre todos os días do ano.

Cociña tradicional cun toque persoal conforman o selo desta casa de comidas na que a súa atención agradable e familiar faranche sentir como na casa. Boa man en materia de asados, menú do día entre semana e un amplo comedor ao servizo dos seus clientes. Unha visita que realmente merece a pena. Luns pechado por descanso.

10.- Casanova

12.- La Bodeguilla

13.- Mesón A Tixola

15.- Casa Miranda

Cociña tradicional cun toque diferente, produtos de mercado, procedentes de Betanzos e da comarca. Casanova, dispón dunha carta ampla que varían con frecuencia. Na zona de picoteo non falta a tortilla de Betanzos, as patacas bravas, as migas de pastor, ou o dip de guacamole... entre outras moitas opcións. Produtos cento por cento naturais tanto pola súa orixe como pola súa elaboración.

Local de recente apertura que ten como especialidades o polbo, a tortilla o raxo e os chipiróns en tinta, entre outros. O seu horario de apertura é de 12.00 a 16.00 horas e de 20.00 a 00.00 horas. Pecha os xoves, agás se coincide en día de feira ou véspera de festivos.

A lingua, a orella, os calamares, as zamburiñas e o polbo á grella, vieira ao forno,... son algunhas das especialidades máis destacadas de Mesón A Tixola. Pratos elaborados ao momento e a prezos asequibles. Serven comida para levar e teñen servizo de reparto a domicilio.

A especialidade de Casa Miranda é a tortilla, o bacallau e o revolto de algas. O local de Pepa gañou catro veces o Premio da Semana da Tortilla. O horario de cociña habitual é de 12.30 a 15.30 horas e de 20.30 horas a 22.30 horas pola semana e ata as 23.30 horas na ﬁn de semana. O establecemento pecha o martes de noite e o mércores todo o día.

19.- Mesón Furancho

20.- Bar O Paxeiro

22.- Onze

O Furancho ofrece unha gran variedade en hamburguesas gourmet, entre a que destaca a "Superhamburguesa Furancho" (de tres pisos, con tomate, leituga, queixos variados, ovo, lomo, bacon...) e tamén vexetais, de boi, de tenreira, de mestura... Tamén teñen na súa carta pratos combinados, e outras posibilidades para picar como polbo, croquetas de cecina ou de calamar, ibéricos, etc.

Bar Paxeiro, un local cómodo e con moi bo ambiente, ten entre as súas especialidades codillo, carrilleiras, o exquisito raxo, chipiróns, puntillas, e non pode faltar a súa deliciosa tortilla. O establecemento obtivo o 2º premio á mellor tortilla de Betanzos en 2013 e 2016.

21.- Café Bar Jenny O Bacel

Café Bar Jenny O Bacel, situado na zona da Fonte de Unta, leva aberto pouco tempo baixo a xerencia de Jenny. O local abre todos os días e os clientes poden degustar a diario ademais da tortilla, tapas e racións variadas, bocadillos e hamburguesas.

BAR HAMBURGUESERÍA

Onze é un local de recente apertura, ubicado nos soportais da Fonte de Unta, no que os clientes poden atopar desde un variado de tostas ata racións ou hamburguesas artesanas a prezos asequibles. O local pecha os martes todo o día e os domingos pola tarde.

BUENOS AIRES

ESPECIALIDADES EN PULPO, TORTILLA, RAXO Y CHIPIRONES EN TINTA

697 357 108 Cruz Verde bajo · 1C

981 770 387

981 77 55 00

981 02 45 94

Ctra. de Castilla 2

Rúa Ferradores 21

Venela do Campo 2

CAFÉ · BAR

viños e tapas 981 10 19 31

981 118 825

Travesía del Progreso 14, bajo

Soportal, Fonte de Unta 3

CERRAMOS MARTES TODO EL DÍA Y DOMINGOS POR LA TARDE

633 047 201

680 29 13 32

Fonte de Unta 22

Fonte de Unta · 8

18 Bc

PRAZA DO CAMPO

BETANZOS e a súa comarca · Outubro 2019

Coñece @s nos@s soci@s de hostalería A receita do mes

Guiso de choco de la ría y patatitas Receta cedida por A Cova do Frade INGREDIENTES -2 Kg. de choco fresco, 4 cebollas, 1 puerro, 1 pimiento rojo, 4 dientes de ajo, 2 tomates, pimentón, guindilla, vino blanco, fumet, patatas

O Espazo Xove de Betanzos acolle este mes varios cursos e actividades [ESPAZO XOVE DE BETANZOS - DIRECCIÓN XERAL DE XUVENTUDE, PARTICIPACIÓN E VOLUNTARIADO] O Espazo Xove de Betanzos acollerá no mes de outubro varias actividades e cursos organizados pola Xunta de Galicia e orientados á mocidade.

Brigantium Room: O 18 de outubro a partir das 19.30 horas desenvolverase no Espazo Xove de Betanzos unha nova actividade de Escape Room sobre a historia segreda de Betanzos: a "Brigantium Room". A entrada é de balde e poderán participar ata vinte mozos e mozas a partir de 14 anos.

ELABORACIÓN

1./ Limpiamos 2 kg. de choco fresco y reservamos todas las bolsas de tinta que podamos. Lo picamos en cuadrados de 1 cm. más o menos 2./ Ponemos a rehogar el choco con 2 cucharadas de aceite de oliva, mientras, picamos 4 cebollas, 1 puerro, 1 pimiento rojo y 4 dientes de ajo en brounoise. 3./ Cuando el choco pierda la humedad y gane color lo retiramos y añadimos las verduras. Las rehogamos hasta que estén transparentes, a fuego lento sin que se doren. 4./ Una vez rehogadas añadimos 2 tomates triturados, media cuchara de pimentón, 1 guindilla, vino blanco y el choco ya rehogado previamente. 5./ -Añadimos la tinta del choco, fumet y dejamos cocer alrededor de 20 minutos. Rectificamos de sal y pimienta. 6./ -Con un sacabolas hacemos 10 patatitas, las confitamos y les damos una fritura a fuego fuerte.

Curso de formación en Igualdade e Prevención da violencia de xénero: Do 8 ao 11 de outubro impartirase nas instalacións do Espazo Xove de Betanzos un curso presencial denominado "Formación en igualdade para a prevención e o afrontamento da violencia de xénero".

7./ -Presentamos el choco, las patatas encima y unos puntos de alioli de kodium

A actividade formativa, na que poderán participar quince persoas, impartirase en horario de 16.00 a 20.00 sumando un total de 16 horas. As persoas interesadas en ampliar información sobre o curso poden consultar a web: www.voluntariadogalego.org

Autonómico League of Legends (LOL), no que poderán participar mozos e mozas de entre 18 e 30 anos. En total competirán 32 equipos que estarán formados por cinco persoas cada un. As inscricións poden realizarse a través da páxina web: www. xuventude.xunta.es

Xornada Coaching. Crea o teu camiño profesional:

Encontro da xuventude creativa e emprendedora de Galicia e Norte de Portugal:

Outra das actividades nas que poderán participar os mozos e mozas betanceiros é a xornada coaching denominada "Crea o teu camiño profesional". Será o día 23 de outubro e é preciso inscribirse previamente nas propias instalacións do Espazo Xove ou por teléfono no 881880279.

I Torneo autonómico League of Legends: Os doce Espazos Xoves da Xunta de Galicia, entre eles o de Betanzos, acollerán o I Torneo

A Xunta de Galicia organiza un Encontro da xuventude creativa e emprendedora de Galicia e Norte de Portugal que se celebrará entre o 25 e o 27 de outubro no Museo Centro Gaiás da Cidade da Cultura. As persoas interesadas en participar nestas xornadas poden informarse ou inscribirse na web: www.xuventude.xunta.es ou no Espazo Xove de Betanzos.

Máis información: no Espazo Xove de Betanzos (Tlf. 881880279)

A familia Presedo reúne a case medio cento de persoas na súa xuntanza anual REDACCIÓN / Betanzos A xuntanza anual da familia Presedo reuniu nun xantar a case medio cento de persoas procedentes de diferentes países. Aínda que nesta ocasión houbo varias ausencias por diversos motivos, a cita reuniu o pasado 1 de setembro a varias xeracións da familia Presedo no Pazo do Cenador de Cambre. Á cita acudiron tamén o matrimonio formado por Mary Presedo e Anthony

Longueira, residentes en Nueva York, e que propuxeron celebrar a vindeira xuntanza o 28 de xuño de 2020 para que puidesen asistir os seus fillos e netos e os seus sobriños que viven en Miami que nesta ocasión non puideron acudir. Así, comezaron xa os contactos cos Presedo esparexidos polo mundo en países como Australia, Canadá, Estados Unidos, Costa Rica, Venezuela, Irlanda e Escocia para que poidan asistir á vindeira cita.

Imaxe de grupo das persoas asistentes á xuntanza anual da familia Presedo

FUNERARIA y VELATORIOS

LA MERCED SERVICIOS PARTICULARES Y DE CUALQUIER COMPAÑIA Si Ud. tiene una póliza, sea de la compañía que sea, Ud. puede elegir su servicio y si tiene alguna duda o necesita de nuestro servicio, llámenos NUESTRO TELEFONO PERMANENTE ES EL 981 79 20 28 ESTAMOS PERMANENTEMENTE A SU DISPOSICION VELATORIOS C/ La Marina, 80 (Paseo del Malecón) - BETANZOS - Telf. 981 771306

Pza. Alfonso IX, Nº 10 Telf. 981 77 09 52 - BETANZOS

COMARCA

BETANZOS e a súa comarca · Outubro 2019

1 9 Bc

P A D ER N E

Paderne organiza unha excursión a San Andrés de Teixido REDACCIÓN / Paderne O Concello de Paderne organiza para o 30 de novembro unha excursión a San Andrés de Teixido con motivo da festividade do santo. Ás 8.30 horas os buses recollerán ás persoas asistentes polas diferentes parroquias. As persoas que o desexen poderán asistir á misa e cumprir os rituais do santo. Despois trasladaranse a Cedeira para xantar e visitar a cidade. O prezo é de 30 euros por persoa e as inscricións poden realizarse ata o 25 de novembro chamando ás oficinas municipais.

Nenos e nenas participan nunha actividade de maxia

A Banda de Gaitas San Pantaleón comeza os ensaios e as clases

REDACCIÓN / Paderne

REDACCIÓN / Paderne A Banda de Gaitas San Pantaleón acaba de iniciar os ensaios e as clases do novo curso. As persoas interesadas en formar parte da agrupación tocando algún instrumento (gaita, tamboril, pandeireta, bombo, etc.) poden inscribirse. As clases impártense na tarde noite dos venres e os sábados pola mañá e non hai límite de idade para poder incorporarse a elas. Ademais, tampouco é preciso ser de Paderne, "só ter gañas

Imaxe dunha das actuacións do II Festival Esencias Galegas organizado pola Banda de Gaitas San Pantaleón de pasalo ben e de aprender", tal e como explicaron integrantes da agrupación. A asociación vén de celebrar con éxito a segunda edición do

Festival Esencias Galegas e queren agradecer ao público asistente, aos colaboradores e ás bandas participantes a súa asistencia a este evento.

O Centro de Maiores acolleu o pasado 27 de setembro unha actividade de maxia para nenos e nenas de entre 3 e 12 anos enmarcada no programa "Ler conta moito 2019. Igualdade e violencia de xénero". O espectáculo de maxia, a través de trucos e de xogos creativos, desenvolveu contidos relacionados coa igualdade entre homes e mulleres. Ao remate da actuación, a concelleira de Cultura, Lucía Rey, entregou un agasallo aos nenos e nenas que participaron.

C OM A R C A

A VII Mostra de Produtos da Reserva da Biosfera reúne a unha vintena de expositores REDACCIÓN / Comarca A VII Mostra de Produtos da Reserva de Biosfera reuniu en Betanzos a 25 expositores que amosaron ao público as súas especialidades vencelladas á horta e á artesanía, ademais das adegas da Indicación Xeográfica Viño da Terra de Betanzos. Ovos ecolóxicos, patacas, cebola chata de Miño, ecoarroces, conservas vexetais, xabón artesanal, xeados, queixos, viño, cervexa artesá, tés ecolóxicos, pan e repostería, foron algúns dos produtos que durante a fin de semana do 14 e 15

O presidente e o vicepresidente do GDR Mariñas Betanzos, José Antonio Santiso e César Longo, participaron no II Encontro Leader Galicia Momento da apertura da Mostra de Produtos da Reserva coa alcaldesa de Betanzos, María Barral, concelleiros, alcaldes dos municipios participantes e o director xeral de Gandaría, Agricultura e Industrias Alimentarias, José Balseiros de setembro se puxeron á venda na mostra. Houbo ademais actividades paralelas como obradoiros, showcooking e animación musical. Á inauguración asistiron a alcaldesa de Betanzos, María Barral, e varios concelleiros; o director xeral

de Gandaría, Agricultura e Industrias Alimentarias, José Balseiros, o presidente e o vicepresidente da Reserva, José Antonio Santiso e César Longo, alcaldes de Abegondo e Paderne; ademais de representantes dos municipios participantes no encontro.

O GDR Mariñas-Betanzos participa no II Encontro Leader Galicia centrado este ano no turismo REDACCIÓN / Comarca O presidente do GDR MariñasBetanzos, José Antonio Santiso, e o vicepresidente, César Longo, asistiron ao II Encontro Leader Galicia celebrado en A Estrada e no que participaron os 24 Grupos de Desenvolvemento Rural de Galicia. Este

ano o encontro estivo centrado na importancia do turismo para a dinamización do rural. Os diferentes grupos de traballo participaron en mesas redondas e charlas e presentáronse diferentes xeodestinos xestionados polos GDR, entre eles a Reserva de Biosfera Mariñas Coruñesas e Terras do Mandeo.

2 0 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Outubro 2019

O ZA - CESURAS

B ER G O N D O

Bergondo pide a colaboración cidadá para erradicar o plumacho O Concello continúa co plan de eliminación desta e doutras especies invasoras nos terreos municipais REDACCIÓN / Bergondo O Concello de Bergondo solicita a colaboración veciñal para apoiar o plan de erradicación de especies invasoras que o Goberno Local está a desenvolver nos últimos anos, especialmente contra a herba da pampa ou plumacho. O Concello leva eliminado este ano un gran número de plumachos nos camiños e fincas municipais pero para que a actuación sexa completa precisa da axuda dos veciños e veciñas do municipio para que os eliminen tamén das súas parcelas, explicaron fontes municipais. "O particulares xogan un papel

Comezan as obras de reparación da pista deportiva de San Cidre nas que se investirán máis de 96.000 euros

fundamental no control das especies invasoras e na súa erradicación eliminándoas das súas propiedades ou alertando da súa presencia", subliñaron as mesmas fontes. Dende fai tres anos o Concello remite aos veciños e veciñas unha publicación na que se explican os problemas que orixinan as diferentes especies invasoras detectadas no territorio e na que se indica como contribuir á súa erradicación. Por outro lado, o Concello tamén solicita a outras administracións como o Ministerio de Fomento ou a Xunta de Galicia a eliminación dos plumachos nas vías da súa competencia.

O BNG de Bergondo solicita máis seguridade nas obras das beirarrúas entre Cruz do Sar e Miodelo REDACCIÓN / Bergondo

REDACCIÓN / Bergondo A mediados de setembro comezaron os traballos de reparación do firme da pista deportiva de San Cidre, nos que a Xunta de Galicia e o Concello de Bergondo investirán case 96.000 euros. O proxecto inclúe a retirada do firme existente, a extensión dun pavimento adecuado para a práctica deportiva fabricado a base de resinas epóxicas sobre formigón, e o delimitado e pintado dos terreos de xogo regulamentarios para os diferentes deportes que poden xogarse nas instalacións. O goberno local explicou que esta obra era "moi necesaria, xa que o pavimento atopábase deteriorado polo paso do tempo", dixeron. A obra completa a recente instalación dunha cuberta na pista polo que, unha vez rematados os traballos, a renovación sería completa: "necesitaba unha actuación urxente e, cando estea lista, será un espazo de calidade destinado á p rá c t i c a d e p o r t i va q u e poderá ser utilizada durante todo o ano, con independencia da situación meteorolóxica", indicaron dende o Concello.

COMARCA

O portavoz do BNG de Bergondo, David Carro, trasladou ao Concello as demandas veciñais para que se adopten as medidas oportunas para mellorar a seguridade nas obras das beirarrúas entre Cruz do Sar e Miodelo. Carro subliñou que a veciñanza trasladou aos nacionalistas as súas queixas sobre a deficiente sinalización. "A veciñenza residente nos camiños adxacentes xógase a vida a diario para poder acceder á estrada xeral", dixo o portavoz nacionalista, quen engadiu: "se saes dalgún destes camiños non se sabe se veñen coches ou non ou de que lado poden vir, xa que a estrada está cortada nun sentido pero non hai ninguén que faga indicacións aos que se queren incorporar", dixo. David Carro, trasladou a situación ao Goberno Local para que tome as medidas oportunas coa empresa adxudicataria das obras e "aumente a seguridade nas obras desta estrada tan taransitada e que atravesa unha das zonas do concello máis densamente poboadas", explicou o portavoz nacionalista.

Rematan as obras de conservación en A Fraga do Rei en Porzomillos REDACCIÓN / Oza-Cesuras O Concello de Oza-Cesuras acaba de rematar varias actuacións de mantemento en A Fraga do Rei, na parroquia de San Pedro de Porzomillos, un entorno no que se conservan 81 carballos de máis de 150 anos. Os traballos consistiron na mellora da cobertura vexetal do terreo, no valado perimetral da zona e na reposición de elementos do parque infantil que hai na zona. Adem a i s , co n s t r u i u s e u n v i a l desde a estrada ata o local social contiguo á zona arbolada. O novo vial que une a

Na Fraga do Rei consérvanse 81 carballos de máis de 150 anos estrada co local social mellora a seguridade viaria da zona e evita o tránsito polo interior da carballeira, tal e como explicaron fontes municipais. Dentro das actuacións que o Concello levou a cabo no entorno, tamén se mellorou a antiga cabana da feira que a

a s o c i a c i ó n ve c i ñ a l u t i l i z a como almacén. Unha vez rematados os traballos, restrinxirase o acceso a vehículos e só se poderá transitar por ela a pé. A zona quedará para o uso de actividades veciñais e como área de recreo.

O Concello mellora a seguridade viaria no entorno do colexio Forte Bragade REDACCIÓN / Oza-Cesuras O Concello de Oza-Cesuras realizou melloras de seguridade viaria no entorno do colexio Forte Bragade. O Servicio Municipal de obras acometeu a pavimentación da zona de estacionamento de vehículos, que está situada na entrada principal do centro escolar, con aglomerado asfáltico. Ademais, dotouse a zona da correspondente sinalización dun paso de peóns con balizas de seguridade no lugar

Imaxe das actuacións realizadas no entorno do colexio Forte Bragade polo que os escolares acceden ao recinto. Os traballos concluiron a tempo para o inicio do curso escolar. Tal e como explicaron fontes

do Concello, esta actuación enmárcase dentro do programa de mellora nos centros educativos do municipio que desenvolve o goberno local.

C OMARCA

Los socios y socias de Promabe visitaron la pastera papelera Navigator-Portucel REDACCIÓN / Comarca La Asociación de maderistas de Betanzos, Promabe, organizó el pasado 13 de septiembre un viaje para sus socios y socias en el que visitaron una multinacional papelera de las más importantes de Europa, Navigator-Portucel. En la visita pudieron asisitir a las diferentes fases del proceso de elaboración de pasta y terminado de papel. Las personas que deseen informarse sobre la asociación pueden acudir a su oficina en la calle Pescadería nº 2, 1º, llamar a los teléfonos 981771658 ó 603677503, o visitar su página web www.promabe.com.

Dos imágenes de la excursión que Promabe organizó a la pastera Navigator Portucel

COMARCA

BETANZOS e a súa comarca · Outubro 2019

C OIRÓS

Educación construirá unha nova escola de Educación Infantil en Coirós

O Concello de Coirós colaborará coa Asociación de persoas afectadas por enfermidades neuromusculares

Terá tres aulas e prevese que empece a funcionar no vindeiro curso. O orzamento rolda o medio millón de euros

REDACCIÓN / Coirós O Concello de Coirós acaba de asinar un convenio de colaboración coa Asociación de persoas afectadas por enfermidades neuromusculares (ASEM). O acordo foi asinado polo alcalde do municipio, Francisco Quintela, e polo coordinador de ASEM Galicia na Coruña, Domingo Presas Fuentes. A través deste convenio, o Concello facilitará a difusión de información e a realización de accións destinadas a colaborar coas persoas afectadas por este tipo de enfermidades e as súas familias.

21 Bc

REDACCIÓN / Coirós

O alcalde de Coirós, Francisco Quintela e o coordinador de ASEM na Coruña, Domingo Presas Fuentes asinaron o acordo A primeira iniciativa que se desenvolveu no marco deste acordo foi a organización dunha charla coloquio na que interviu a psicóloga clínica Lidia Sánchez, que falou sobre a discapacidade, os aspectos

psicolóxicos e a súa abordaxe dende o punto de vista comunitario. O acto foi presentado por Domingo Presas, coordinador de ASEM Galicia en A Coruña e residente no municipio.

Coirós terá unha nova escola de Educación Infantil previsiblemente para o curso 2020-2021. A Consellería de Educación investirá neste novo colexio preto de medio millón de euros, nun centro que disporá de tres aulas. Coa construción desta nova infraestrutura búscase "atender a demanda de escolarización do municipio, que xa conta con outras tres escolas de infantil en funcionamento", explicaron fontes municipais. A conselleira de Educación, Carmen Pomar, e o alcalde de Coirós, Francisco Quintela, asinaron xa o acordo mediante o que o Concello pon a disposición da Xunta os terreos nos que se construirá o

novo centro de infantil. A nova escola construirase nunhas parcelas municipais ubicadas no polígono de vivendas de Pedrapartida que o Concello pon á disposición da Consellería, con todos os requisitos urbanísticos en orde, así como coas infraestruturas necesarias como abastecemento de auga, subministro eléctrico, saneamento e rede de sumidoiros, tal e como informaron fontes da Xunta. O Goberno Local comprometeuse tamén a a tramitar todos os permisos, licenzas e autorizacións para a nova edificación. Unha vez cumpridos estes trámites, a Consellería iniciará a redacción do proxecto e a posterior construción do centro.

MIÑO

A presidenta de "Fillos de Ois", Antonia Quintián, o alcalde, Francisco Quintela e o autor da obra, Francisco Pato / FOTO FRANCISCO MARTÍNEZ

O investigador Francisco Pato publica a "Historia documentada de Santa María de Ois" REDACCIÓN / Coirós Francisco Pato Fandiño acaba de publicar a "Historia documentada de Santa María de Ois", que se presentou o 21 de setembro no salón de actos da Asociación Fillos de Ois. O traballo é o resultado da investigación e transcripción de centos de documentos realizada polo autor en varios arquivos de diferentes lugares de España. Á presentación asistiu, ademais do autor, o alcalde de Coirós, Francisco Quintela, e a presidenta da Asociación Fillos de Ois, Antonia Quintián Sánchez. O acto contou cunha alta participación de público. Francisco Pato Fandiño naceu en Santa María de Ois en 1952 é militar retirado e actualmente adícase á investigación histórica. É autor tamén do libro "Los Capitanes Generales de Galicia en imágenes". A publicación contou coa colaboración do Concello de Coirós e da Deputación da Coruña.

Imaxe da xuntanza cos expropiados de Fadesa no Concello

O alcalde de Miño, Manuel Vázquez Faraldo, xunto a representantes da asociación de Amas de Casa que elaboraron unha alfombra floral

O Concello e os expropiados de Miño celebra o seu centenario Fadesa inician os trámites para resolver o conflicto xudicial REDACCIÓN / Miño

REDACCIÓN / Miño O alcalde de Miño, Manuel Vázquez Faraldo, reuniuse coas máis de 200 familias expropiadas no seu día para executar a urbanización Costa Miño e asinaron un acordo que supón o primeiro paso para resolver o conflicto xudicial que se remonta a dezasete anos atrás. A través do pacto asinado, o Concello comprométese a xestionar, con cargo ao Fondo de Ordeación 2020 do Ministerio de Facenda, o pago dos intereses xerados polo retraso de máis de 15 anos no abono dos terreos. A data límite establecida para facer efectivo o pago é o 31 de maio de 2020. Con este acordo os expropiados dan o seu visto bo á liquidación de todos os créditos contra a entidade local, derivados do procedemento contencioso-administrativo

que se executa ante o Tribunal Superior de Xustiza de Galicia, renunciando a cobrar o recargo de intereses. O alcalde subliñou que "este acordo significa un fito decisivo non só no mandato do goberno local, senón tamén no futuro de Miño. É unha barbaridade facer ás persoas partícipes das neglixencias institucionais, e temos a responsabilidade de revertir a situación", dixo. O rexedor engadiu que é optimista: "creo que co esforzo engadido de Goberno Central, Xunta e Deputación podemos encarrilar o tema, para facilitar ao Concello que cumpra coas súas obrigas financeiras sen deixar de atender as necesidades dos veciños. Os propietarios expropiados por fin cobrarán o adeudado polos seus terreos", dixo.

Miño festexou o centenario do traslado de Castro ata a súa actual ubicación. Como parte dos actos conmemorativos, a Asociación de Amas de Casa elaborou unha alfombra floral que decorou o entorno da Casa Consistorial. O cronista oficial de Miño, José Raimundo Núñez-Varela y Lendoiro, ofreceu un discurso no que percorreu a historia da localidade. O alcalde, Manuel Vázquez Faraldo, agradeceu na súa intervención a "todos os que estades aquí por ter axudado a que Miño sexa centenario. Esto é unha contribución colectiva e hay que celebralo como se merece, que a ilusión polo futuro sexa a conexión", dixo. Os actos de celebración continuaron pola tarde con actividades para os nenos e nenas que se desenvolveron nas pistas de Rabazal. Tamén ao longo da xornada se elaborou un grafitti para deixar constancia desta efeméride, no

Imaxe da alfombra floral creada para a ocasión acceso da estrada nacional que vai de A Coruña a Miño. O artista encargado de elaborar o grafitti foi Runa. O alcalde agradeceu a implicación de todas as persoas que participaron na organización dos actos conmemorativos e a todos cantos participaron ao longo da xornada nas diferentes actividades programadas para a ocasión.

22 Bc

BETANZOS e a súa comarca · Outubro 2019

FÚTBOL

DEPORTES F Ú T B OL SAL A

Equipo feminino do Betanzos CF. / FOTO ARUME

Equipo alevín do Troula FS

Boas sensacións de inicio para o Betanzos CF O Troula FS bota a andar na REDACCIÓN/ Deportes Despois de catro xornadas de liga na Primeira Galicia grupo 1º A Coruña-Ferrol o Betanzos CF mantense invicto coliderando a categoría xunto co Victoria CF. Tres victorias e un empate ratifican o bo inicio do equipo que adestra Noé. Ben é certo que os tres triunfos foron pola mínima e moi sufridos e traballados. Na primeira xornada, na casa ante o Sporting Ciudad, o partido non se decantou a favor dos betanceiros ata os minutos finais. Mesmo os coruñeses se adiantaron no marcador e os tantos de Martín López e Paco puxeron o 2 a 1 definitivo. A xornada dúas deixou o empate a un gol na visita ao sempre difícil campo da SE Abella na que novamente houbo que remontar un marcador adverso, sendo Maikel o encargado de elevar as táboas ao resultado final. A xornada 3 serviu para reencontrase co gol onde o bigoleador Paco e Maikel asinaron un 3 a 2 ante un rival coma o Olímpico CF chamado a estar nos postos altos da clasificación. Na derradeira xornada, nos Pinares ante o Brexo Lema, un solitario gol de Andrés

Otero trouxo os tres puntos para casa. Así as cousas o inicio pode calificarse de prometedor aínda que os partidos están amosando unha categoría posiblemente a máis igualada das últimas temporadas, onde aos tradicionais favoritos como Victoria CF ou Betanzos CF se unen o Órdenes SD, recén descendido, o CD Narón ou o mesmo Sada. O corpo técnico agardaba xa unha liga moi competida polo que non colle de sorpresa esta situación. O mes de outubro deixa un calendario con dous desprazamentos consecutivos, a Cedeira e Carral e a visita ao municipal betanceiro da SD O Val e o Eume Deportivo.

Equipo feminino Se o equipo masculino se mantén invicto, na mesma situación se atopa o equipo feminino, recén ascendido á 1ª división Liga Galega. Despois de catro partidos, dúas victorias e dous empates permiten ao equipo de Iván Castro ocupar a quinta posición da táboa con oito puntos. As dúas primeiras xornadas sal-

dáronse con sendas victorias ante Boiro e Orzán SD, esta última xogando cunha xogadora menos por expulsión e con gol in extremis de Blanca xa no desconto. Cun equipo moi mermado polas lesións, os empates das xornadas 3 e 4, ámbolos dous a cero goles, teñen sabor a victoria e dan mostra da capacidade de sufrimento deste equipo.

Calendario masculino 6 de outubro: Betanzos CF - SD O Val 13 de outubro: Cedeira SD – Betanzos CF 20 de outubro: UD. Carral - Betanzos CF 27 de outubro. Betanzos CF - Eume Deportivo

Calendario feminino 6 de outubro: CD Valladares - Betanzos CF 13 de outubro: Betanzos CF - Sárdoma CF B 20 de outubro: Betanzos CF - PM Friol B 27 de outubro. Arcadia EF - Betanzos CF

Preferente Galicia

REDACCIÓN/ Deportes Unha tempada máis o proxecto deportivo do Troula FS Betanzos inicia a competición na Preferente Galicia grupo Norte. Con Gabi Bas que repite no banquillo betanceiro, a plantilla mantén o bloque principara da pasada tempada e incorpora a Carlos Curros e Pablo Martínez, xogadores xóvenes pero con experiencia que aportan calidade ao grupo. As tres xornadas disputadas deixan unha variedade de resultados: unha victoria na casa ante o

Calendario outubro 5 de outubro: Troula Betanzos FS Insuas do Miño Rábade FS 12 de outubro: Os Meigallos FS Troula Betanzos FS 19 de outubro: Troula Betanzos FS Castroverde 26 de outubro. Restaurante Galicia A Golada FS Troula Betanzos FS

Jogafan Órdenes por 5 a 4, un empate a 4 no desprazamento a Cee ante o FS Villa de Cee e unha derrota pola mínima na Coruña por 2 a 1 fronte ao 5 Coruña FS. Resultados todos eles que permitiron ao adestrador extraer as fortalezas e as carencias deste equipo que el tan ben coñece. O devenir do mes de outubro permitirá ir vendo mellor se esas fortalezas prevalecen sobre os erros recurrentes do equipo e traballar na súa mellora.

Categorías base Polo que respecta á base do club, deron comenzo as categorías xuvenil (Liga Autonómica) que replica o patrón de resultados do primeiro equipo con tres xornadas e unha victoria, un empate e unha derrota. Os infantís de Lorenzo Cachaza repiten competición no grupo Norte da liga Autonómica e mantéñense invictos en tres xornadas con dúas victorias e un empate. Por último o equipo alevín que adestra Alfonso Edreira alcanza o pleno de victorias con tres de tres na Autonómica alevín grupo Norte.

Betanzos acolle unha xornada sobre réxime xurídico das actividades deportivas no medio natural REDACCIÓN/ Deportes

Máis de 200 betanceiras na Carreira da Muller, 1º premio ao grupo máis numeroso de Galicia REDACCIÓN/ Deportes Un grupo formado por 211 betanceiras, entre as que estaba tamén a alcaldesa, María Barral, desprazáronse o pasado 22 de

setembro á Coruña para participar na Carreira da Muller. As participantes de Betanzos lograron a primeira posición na categoría de grupo máis numeroso de Galicia. O Complexo Deportivo O Carre-

gal en colaboración co Concello de Betanzos organizaron o desprazamento e a participación das betanceiras nesta carreira solidaria para recadar fondos contra o cancro de mama.

Os días 19 e 20 de outubro celebraranse no cinema Alfonsetti de Betanzos unhas xornadas sobre réxime xurídico das actividades deportivas no medio natural. O obxectivo das xornadas é analizar o réxime xurídico, a problemática e o estado do desenvolvemento e organización de actividades deportivas no medio natural. Exporanse os problemas máis frecuentes e proporanse solucións para a xestión deste tipo de actividades. O día 19 a partir das 9.00 horas dará comezo a xornada informativa na que se celebrarán sete conferencias nas que participarán expertos

nas diferentes temáticas. A xornada concluirá cunha mesa redonda sobre os retos de futuro cara unha regulación dinámica das actividades deportivas no medio natural. O día 20 está prevista unha actividade de sendeirismo na Reserva da Biosfera. A inscrición nas xornadas é gratuíta e pode facerse no e-mail: info@ agdd.es. Poden ampliar información na web: www.agdd.es As xornadas están organizadas pola Asociación Galega de Dereito Deportivo e contan coa colaboración de Mandeo Multisport, o Concello de Betanzos e a Reserva da Biosfera Mariñas Coruñesas e Terras do Mandeo.

DEPORTES

BETANZOS e a súa comarca · Outubro 2019

23 Bc

O Han's Horang I subcampión do World Taekwondo Hanmadang celebrado en Corea Os seis deportistas do clube desprazados a PyeongChang conseguiron máis de medio cento de medallas nos tres torneos nos que participaron REDACCIÓN/ Deportes O clube Han's Horang I de Betanzos participou entre o 26 e o 30 de agosto no PyeongChang World Taekwondo Hanmadang. Unha competición mundial á que acudiron 4779 deportistas de 57 países. O clube betanceiro acudiu con seis deportistas que conseguiron máis de medio cento de medallas en tres competicións. No World Taekwondo Hanmadang conseguiron a medalla de prata o Mestre seung Han Shin Jang en poomsae individual; Ana Llin Shin Veiga, Jessy Sun Shin Veiga e Vladimir Zapparov, en poomsae creativo. Ademais, a mestra Begoña Veiga Rodríguez logrou a medalla de bronce.

Shinhan university World Peace Taekwondo Festival Ademais, participaron no Shinhan university World Peace Taekwondo Festival onde conseguiron a medalla de ouro os mestres Seung Han Shin

Jang e Begoña Veiga Rodríguez en parella; Begoña Veiga en Poomsae individual; Ana Llin Shin Veiga e Vladimir Zapparov en parella freestyle e repetiron ouro en parella poomsae. Ambos os dous lograron tamén o ouro en individual freestyle e Ana Llin tamén en individual poomsae. Ademais, Seung Han Shin Jang, Begoña Veiga, Ana Llin e Jessy Sun Shin Veiga conseguiron o ouro en poomsae familiar. En combate tamén foron medalla

de ouro Ivonne Rizo Savelkouls, Vladimir Zaparov e Ana Llin Shin Veiga, quen repetiu medalla en salto de comba pes xuntos e salto de comba correndo ao igual que Jessy Sun Shin Veiga que obtivo tamén o ouro nestas modalidades. En poomsae individual lograron a prata Seung Han Shin Jang, Vladimir Zapparov e Jessy Sun Shin Veiga, quen tamén obtivo o bronce en combate. En salto de comba pés xuntos e correndo Ivonne Rizo Savelkouls

e Vladimir Zapparov obtiveron o bronce en ambas as dúas modalidades.

Open Nacional e Internacional Kyungmin University No Open Nacional e Internacional de taekwondo Kyungmin University foron medalla de ouro o mestre Seung Han Shin Jang, a mestra Begoña Rodríguez, Ana Llin Shin Veiga e Jessy Sun

Shin Veiga en poomsae individual; Ana Llin, Jessy Sun e Vladimir Zapparov tamén obtiveron o ouro en poomsae trío; Vladimir Zapparov obtivo tamén o ouro en freestyle individual e en parella xunto a Ana Llin; Jessy Sun conseguiu o ouro en combate. Ana Llin dobrou plata en freestyle individual e en combate e tamén logrou a prata nesta modalidade Ivonne Rizo Savelkouls. Por último, Vladimir Zapparov foi bronce en combate e tamén en poomsae parella xunto a Ana Llin Shin Veiga.

24 Bc

DEPORTES

BETANZOS e a súa comarca · Outubro 2019

G OL F

B A LON C E STO

O Santo Domingo terá por primeira vez sección masculina e feminina en todas as categorías O clube iniciou a finais de agosto unha campaña de captación de abonados a través das redes sociais co lema "Vide pa o noso" REDACCIÓN/ Deportes O Clube Baloncesto Santo Domingo Betanzos terá esta tempada, por primeira vez na súa historia, sección masculina e feminina en todas as categorías, desde infantil ata senior. Froito do crecemento constante do clube, nalgunhas categorías mesmo terán máis dun equipo, como é o caso do infantil masculino. O primeiro equipo, que xa iniciou a campaña coa disputa da Copa Galicia EBA, estará dirixido por segunda tempada consecutiva por Iván Villaverde e Xoel Folgueiras. O principal desafío será sobreporse á baixa de Abdou Thiam, que segue a súa carreira en LEB Oro con Basket Coruña, e de Thomas Cooper. Para iso o clube conta coa continuidade do resto da plantilla da tempada anterior. Ademais, incorpórase ao grupo Jorge Abelleira, base procedente do Narón, e Luke Gibson, que regresa ao clube tras varios anos fóra por estudios. Por último, François Affia, pivote de orixe camerunés cubrirá o oco deixado por Abdou. O primeiro partido da liga será no Pavillón Municipal do Carregal o 6 de outubro, fronte a Estudiantes de Lugo.

Antón Pérez Medín, no centro, cun dos últimos trofeos conseguidos

O equipo infantil masculino xogará na máxima categoría autonómica

#videpaonoso A finais de agosto arrincaba a campaña de aboados desta tempada nas redes sociais co lema #videpaonoso. O clube agarda poder incrementar o número de carnés este ano para o que fai un chamamento á masa social do clube. Os aboados poderán renovar os seus carnés a través de transferencia ou ingreso bancario e os novos membros da familia "santiña", deberán cubrir un impreso que poden descar-

gar a través da web: www.santo d o m i n g o b e t a n zo s .co m e facelo chegar ao clube seguindo as indicacións da páxina.

Categorías base As categorías inferiores empezaron tamén as súas competicións disputando as fases previas das ligas de Primeira División galegas. O infantil masculino xa certificou o seu ascenso e xogará este ano na máxima categoría autonómica que dá dereito a desputar o campionato de España ao remate da tempada.

O betanceiro Antón Pérez Medín clasificado para o Campeonato de España de Seleccións Tras un verán cheo de victorias clasificouse para o nacional como primeiro do ránking da Federación Galega REDACCIÓN/ Deportes O golfista betanceiro Antón Pérez Medín acaba de clasificarse para o Campeonato de España de seleccións interautonómico como primeiro do ránking da Federación Galega. Logo dun verán cheo de victorias, entre as que se contan a Semana de Ouro do Real Aeroclub de Vigo, o Open Cabreiroá no Real Club de Golf de A Coruña e nas últimas dúas xornadas

da Liga Galega Infantil, o betanceiro acudirá ao Campeonato de España que se disputará entre o 6 e o 12 de outubro no Club de Golf de Gorráiz, en Pamplona. Ademais, ten virtualmente garantizada a súa presenza entre os noventa mellores xogadores infantís do país no Campeonato de España Individual Infantil que se disputará en xuño de 2020 en La Manga, en Murcia.

H ÍP I C A

Sara Edreira logra a medalla de ouro no Campionato Galego xuvenil de salto A moza betanceira, que acaba de regresar á competición despois dun parón por problemas de saúde, representará a Galicia no Trofeo Princesa de Asturias REDACCIÓN/ Deportes A betanceira Sara Edreira García acaba de conseguir a medalla de ouro no Campionato Galego de Salto que se celebrou entre o 5 e o 8 de setembro no Club Hípico Alazán, en Mos, Vigo. Sara Edreira foi a única competidora de categoría xuvenil que rematou todos os percorri-

dos da competición sen ningunha penalización. A moza betanceira acudirá proximamente ao Trofeo Princesa de Asturias representando a Galicia. Sara Edreira estivo apartada un ano da competición por problemas de saúde e acaba de regresar con forza sumando este ouro no campionato galego ao seu amplo palmarés.

Aos seus 17 anos ten no seu haber doce campionatos galegos en diferentes categorías, e dúas medallas de ouro e dúas de bronce en campionatos nacionais. Sara iniciouse no mundo da hípica con tan só cinco anos e comezou a competir aos seis anos. Dende entón ata hoxe a súa traxectoria foi en ascenso con moita adicación e esforzo.

Sara Edreira no podio do Campionato Galego Xuvenil

BETANZOS e a súa comarca · Outubro 2019

25 B c

26 Bc

COLABORACIÓNS

BETANZOS e a súa comarca · Outubro 2019

¿Tengo IRPH en mi hipoteca? [ALEJANDRO LÓPEZ SÁNCHEZ · ABOGADO. ESPECIALISTA EN DERECHO BANCARIO] Ya hace más de un lustro que los abogados comenzamos a poner los ojos sobre productos bancarios complejos suscritos entre entidades financieras y consumidores. Lo que al principio parecía ser únicamente cosa de “participaciones preferentes” y “obligaciones subordinadas” acabó deriva n d o e n u n a ava l a n c h a d e demandas y sentencias que analizaban con lupa la transparencia de los bancos en la contratación de todo tipo de productos y servicios, incluidas las hipotecas. Se creó entonces una Jurisprudencia menor (audiencias provinciales), ciertamente contradictoria en algunos casos, que derivó en pronunciamientos firmes y vinculantes tanto del Tribunal Supremo como del Tribunal de Justicia de la Unión Europea, que tuvo que meter mano, este último, ante las dudas legales e interpretativas generadas en nuestros más altos estamentos judiciales. Esta línea jurisprudencial obligó, en cierta medida, a modificar nor-

mas con las que convivíamos desde hacía décadas. Se entendieron abusivas y por tanto se anularon, las cláusulas de vencimiento anticipado, las cláusulas suelo y las cláusulas de gastos, dando lugar a pronunciamientos y efectos retroactivos que obligaban a devolver a los bancos enormes sumas de dinero y paralizar ejecuciones hipotecarias. Este análisis exhaustivo de los préstamos hipotecarios que, repito, por el momento solo afecta a préstamos contratados por consumidores en el ejercicio de una actividad de consumo (lo más habitual sería la compraventa de una vivienda habitual), supuso analizar otras cuestiones más allá de las señaladas y que siguen generando interesantes devoluciones (suelo y gastos) para la mayoría de los afectados. Hace un par de semanas se dio a conocer el informe que el abogado general del TJUE había elaborado con motivo de una cues-

tión planteada por un juzgado madrileño sobre la inclusión en una hipoteca del conocido como índice IRPH, un índice oficial elaborado por el Banco de España que, al igual que ocurría hace años con los índices CECA (elaborados por las Cajas de Ahorro y que sí fue establecido como abusivo por algunos juzgados), ya nos generaba dudas a algunos abogados desde hace años. Lamentablemente hasta ahora los Juzgados y la mayoría de las audiencias habían sido reticentes a admitir la abusividad y nulidad de estos índices, principalmente del IRPH, que entendían que era plenamente válido siempre que se hubiera contratado con transparencia. Este IRPH se calcula según la media de los tipos de interés de los créditos de las hipotecas que conceden los bancos, siendo el segundo índice más utilizado para referenciar los préstamos variables para comprar una vivienda, por detrás del euríbor,

"Pareciera que la puerta se pudiera abrir para reclamar la nulidad de la cláusula (con intereses y posiblemente con carácter retroactivo), pero no nos adelantemos". que suele ser el más habitual y conocido por la inmensa mayoría de los consumidores. Este índice siempre ha generado dudas sobre las formas de cálculo utilizadas para su cálculo y el sistema de variación al alta o a la baja. En su informe, el abogado general del TJUE, señala que la cláusula que contiene el IRPH podía pecar de opaca y abusiva, concluyendo que “la fórmula matemática de cálculo empleada por la banca es compleja y poco transparente para un consumidor medio“. Pareciera que la puerta se pudiera abrir para reclamar (con

intereses y posiblemente con carácter retroactivo) la nulidad de la cláusula y la sustitución del IRPH por el más amable EURIBOR, pero no nos adelantamos. Además de tener que esperar a la resolución definitiva del TJUE, parece que será necesario que los Juzgados en España que conozcan de las demandas por este motivo, controlen individualmente la transparencia de cada una de estas cláusulas con el fin de determinar, al fin y al cabo es de lo que se trata, si el consumidor era o no consciente de que estaba contratando bajo estos índices. Por lo tanto, tampoco echemos las campanas al vuelo, pues habrá que analizar cada caso en concreto para determinar y estudiar si el banco ha pasado los controles de transparencia y si nuestra hipoteca está afectada por un IRPH o alguna otra cláusula abusiva, y los efectos económicos que supondría la nulidad de alguna de ellas.

Alfonso VIII de León e Galicia: unha terxiversación histórica [XESÚS TORRES REGUEIRO]

historiador Julio González (Palen- nal, primeiro, e no Arquivo de Indias, despois. cia, 1908-Madrid, 1991), grande Xa Murguía, Vicetto e outros historiadores cuesestudoso dos reis Fernando e do tionaran a incongruencia inxustificable desa seu fillo Alfonso, reivindica o reino numeración. E nunha historia de Asturias de leonés “que no ha sido estudiado ni valorado finais do século XIX, dirixida por Octavio Belldebidamente”, fronte á interpretación castella- munt e Fermín Canella (Gijón, 1897), cítase semna da historia, pois “los historiadores han sido pre a este rei (ainda que se refiren a el como rei atraídos por Castilla”. Lamenta que incluso os de León unicamente) con doble numeración: coetáneos, como don Lucas de Tui (aínda que Alfonso VIII-IX, conscientes do erro iniciado así chamado parece que polos cronistas casteera leonés e rematou como láns. O mesmo fan bispo de Mondoñedo) que algúns historiadores en varias ocasións veu ao galegos actuais. Mais rei Alfonso, “es un admiranon se atreven a corridor de las personas castex i l o to t a l m e n te. O llanas representativas de la concello de Betanzos época”, pois “su obra fué p e r d e u u n h a g ra n escrita en pleno triunfo de ocasión para contriCastilla”. “En los tiempos buir á verdade históride la imprenta sólo el P. ca se polo menos nos Risco se ocupó de Fernanactos conmemoratido II y de Alfonso IX”. A vos citara ao monarca m e s m a re i v i n d i c a c i ó n do traslado da vila teriamos que facer nós con esa doble numepara Galicia. ración que cuestiona a Julio González titula o oficial. Puido motivar Fernando II e o seu fillo Alfonso VIII, seu estudo sobre Alfonso IX derradeiros reis de Galicia e León, no un debate histórico entre así sen máis. El sabe perfecta- tumbo do mosteiro galego de Toxos os medievalistas que conmente, como gran medievalis- Outos (Arquivo Histórico Nacional) tribuira a corrixir esa anota, que non é o noveno Alfonso malía e tamén a que se de León e Galicia senón o oitavo pero non falara máis de Betanzos. quere contrariar a asentada historiografía espaMais, por que o profesor González tampouco ñola que o engloba e o convirte en apéndice ou lle engade ao título do seu estudo “de León” ou subsidiario dos reis casteláns. Sendo o máximo “Rey de León”? Será porque el sabe, a través de estudoso dese monarca acepta a súa errónea toda a documentación consultada e os docudenominación por non cuestionar o discurso mentos que publica no segundo tomo, que non historiográfico-cronolóxico que se impuxo no só era rei de León senón tamén de Galicia? Julio século XIX. Tampouco os anos de publicación González omite reproducir privilexios rodados da súa obra (1944-1945), cun franquismo trun- que terían o selo real coa lenda “Regis Legiones fante, eran o mellor momento para reconsiderar et Gallecie” como fai con outros nos que só o discurso histórico oficial dominante. Quizá figura como rei de León ou a de Rex Hispanotemía a reacción dos seus colegas da Real Aca- rum do principio do reinado, que xa usara seu demia da Historia (á que non pertencía) ou pai. E, ainda que di que houbo na última época polos seus postos no Arquivo Histórico Nacio- un selo real con esa lenda, ao falar dese tipo de

documentos, os máis solemnes e completos, non entra a valorar o contido, máis preocupado pola calidade do trazo do debuxo do león ca do texto inscrito na roda. O que figura precisamente no documento da mudanza de Betanzos ao castro de Untia: “+Signum Illustri Adefonsi Regis Legionis et Gallecie”. Escasa simpatía amosa o autor por Galicia. Ao falar do territorio do rei Alfonso coloca primeiro a Asturias e logo di que “sigue en antigüedad a ese reino el de la prolífera Galicia, con su topografía de laberinto brumoso”. Non sabemos a que antigüidade se refere. Se se trata de reino máis antigo, Galicia xa formara parte do reino suevo, o primeiro do occidente cristián. Por outra banda, a topografía de Asturias que diferencia ten do “laberinto brumoso” que atribúe a Galicia? E o de prolífera? O reino de León era para González “el de porvenir político y el más importante, tanto que daba nombre al conjunto, el único que por no permanecer cerrado podía y quería expansionarse por tierra como Castilla, y en definitiva el más evolutivo de la corona de Alfonso IX”. En cambio Galicia, “En esta región, tan apta por su topografía e historia para no cumplir la ley y para el desafuero, destaca de manera considerable la acción del monarca, insuficiente para deshacer su constitución, pues la mayor parte estaba repartida entre el abadengo y los nobles”. Cando non omite mesmo o nome de Galicia e se refere a ela como “la parte vieja”, o que quer dicir, en realidade, que aquí estaba a orixe do reino: “En la parte vieja, fraccionada por múltiples señoríos, surgieron concejos tan fuertes como los de Monforte, Allariz, Bayona y La Coruña”. Apenas hai alusión á lingua galega, nin sequera cando fala da poesía, unha das afeccións do rei, corte na que bulían os poetas galegos e provenzais. Fala de romance e de linguaxe popular, “que durante este reinado pasó a ser no sólo vehículo definitivo de la poesía, sino también de los documentos particulares al final del reinado”, dun xeito ambiguo sen acla-

rar a que lingua romance se refere. Equipara a San Salvador de Oviedo con Santiago de Compostela ao falar das peregrinacións e evita a denominación Camiño de Santiago. Baixo a lenda “Reino de León”, inclúe un mapa que elabora con todos os territorios nos que reinaba Alfonso ao final da súa vida, no que o nome de Galicia nin sequera figura. Despois de chamalo durante toda a obra rei de León, hai un momento en que Julio González recoñece: “El título ordinario que usó es el de «Rei de León y Galicia por la gracia de Dios», y así encabeza sus documentos: «Dei gratia rex Legionis et Galleciae». Solamente en la fecha de los documentos, más bien en los particulares, suele decirse que se hacía reinando don Alfonso en León, Galicia, Asturias, Extremadura y Transierra; en algún caso extraordinario aparece encabezando así os seus actos el rei, como en la curia extraordinaria de 1208. A veces llega a usar sólo el título de rei de León, pero no he visto el caso en que se titule sólo de Galicia, a pesar de lo cual en tierra de Campos de Castilla lo distinguen a veces como Alfonso el Gallego, y así también en otras regiones” (tomo I, p. 307). Tivemos a paciencia de mirar e anotar en toda a “rexesta” alfonsina a titulación coa que figura o rei Alfonso. Pois ben, velaí o balance. A colección diplomática que publica Julio González abrangue un total de 680 documentos. Tendo en conta que en varios deles aparecen dobles fórmulas (unha no inicio ou “subscrición”, outra no remate ou “corroboratio”) e outras particularidades que non veñen agora ao caso, e que dan un total de 733 citacións, temos o seguinte: Figura unicamente como rei de León en 173 documentos (23,6 %) mentres que como rei de León e Galicia aparece en 479 documentos (65,3 %). Ademais Galicia figura, aparte de León, con outros reinos (Asturias e Extremadura) en 77 documentos máis, o que fai un total de 556 documentos (75,8 % do total). E que sigan a dicir que era rei de León.

ESPECIALISTAS

He r b o r i s t e r í a

BETANZOS e a súa comarca · Outubro 2019

Toca cuidarse

27 Bc

María Luisa Pérez Iglesias · Óptica, Herboristería, Parafarmacia Selgas

Una vez que han empezado las clases, parece que empezamos a pensar en cuidarnos, para que los excesos de las fiestas del verano no nos dejen huella, por eso durante unas cuantas colaboraciones, vamos a ir hablando de productos cuyo consumo se ha incrementado significativamente en los últimos años, pero de los que algunos aún desconocen sus propiedades.

Y vamos a empezar por el lino, si bien su tallo se utiliza para confeccionar tejidos, son también muy interesantes sus semillas, que se pueden consumir directamente, o también se utilizan para hacer la harina y el aceite de linaza. La semilla de lino es plana y ovalada, con un sabor que recuerda al de la nuez, y dependiendo de la cantidad de pigmento que lleve en su cubierta pueden variar desde marrón hasta amarillo claro, si bien su

valor nutricional es similar, las semillas más doradas tienen un sabor más intenso que las semillas marrones. Una de las ventajas del lino es que no contiene gluten, por ello pueden consumirlo los celíacos, y con ellas también se obtiene una bebida vegetal parecida a la leche en cuanto a textura, pero al no tener lactosa, es apta para el consumo de todas las personas con intolerancia a ella.

RIQUEZA NUTRICIONAL Y PROPIEDADES DEL LINO Las semillas de lino destacan por su alto contenido en ácidos grasos omega 3 de origen vegetal, conocidos por sus propiedades antiinflamatorias. Tienen un alto contenido en mucílagos, que es una fibra soluble en agua que gelifica y favorece el tránsito intestinal. Además los mucílagos también protegen la mucosa gastrointestinal También son una fuente rica de lignanos vegetales con actividad antioxidante y antiinflamatoria útil incluso en

caso de artritis reumatoide, y además son precursores de los fitoestrógenos. Además estas semillas, nutricionalmente destacan por su contenido en fibra dietética insoluble que produce sensación de saciedad, vitaminas (E, K, C, B) y minerales (calcio, fósforo, hierro, selenio…) Todo ello hace que sean un alimento muy beneficioso y completo, es de los ahora denominados “superalimentos” por sus propiedades positivas para la salud :

- Tienen efectos antiinflamatorios y antioxidantes - Mejoran los procesos digestivos y el tránsito gastrointestinal - Ayuda a controlar el peso y a reducir la grasa abdominal - Saludables para el sistema cardiovascular ya que como dijimos antes contienen omega 3 y lignanos que pueden ayudar a prevenir la aterosclerosis, además tienen acción hipolipemiante, fortalecen la elasticidad de los vasos sanguíneos y evitan la formación de depósitos de grasa en la pared interna de las arterias.

- Acción hipoglucemiante, por su contenido en mucílagos reducen la absorción intestinal de los hidratos de carbono, disminuyen los niveles de azúcar en sangre y el riesgo de complicaciones de la diabetes. - Colaboran en el tratamiento del síndrome metabólico por su capacidad para reducir la resistencia a la insulina, disminuir el peso corporal y prevenir el estrés oxidativo. - Proporcionan una acción estrogénica/antiestrogénica selectiva, en función de la cantidad de estrógenos presentes en el organismo, por-

PRECAUCIONES Es poco probable que las semillas de lino puedan tener efectos secundarios si se toman en cantidades razonables (un máximo de 50 gramos por día en personas sanas) pero conviene saber que a dosis altas, debido a su alto contenido en fibra, pueden causar gases, hinchazón, diarrea… En exceso, pueden causar problemas en personas con trastornos en la coagulación sanguínea.

José María Carnero López OFTALMÓLOGO

Mª Vanessa Vara Fernández PODÓLOGO

NRS: C-15-003877

NRS: C-15-001621

Corresponsable de la Unidad de Oftalmología Pediátrica y Estrabología del Complexo Hospitalario Universitario de A Coruña (CHUAC) Oftalmología general Cirugía de catarata sin ingreso Cirugía endoscópica vía lagrimal

Podología general helomas, hiperqueratosis, papilomas... Pie diabético Estudio informatizado de la pisada Ortonixia (Correctores ungueales)

C/ Pintor Seijo Rubio, Portal 4-6 escalera 6 1º B 15300 Betanzos · 981 77 49 26

que gracias a los lignanos de las semillas, por acción de las bacterias intestinales, se convierten en compuestos fitoestrogénicos. De todo esto se deduce que es un alimento muy interesante para incluir en nuestra dieta diaria, pero en ningún momento se le puede dar consideración de medicamento, por lo que ante cualquier patología, se deben de seguir las recomendaciones de su especialista. Para su consumo, podemos encontrar en el mercado semillas de lino enteras, molidas,

doradas, marrones, bajo el nombre de lino y también de linaza. Hay cápsulas que contienen su aceite, hay aceite de lino e incluso hay bebidas vegetales elaboradas a base de estas semillas. Aunque lo más común es su consumo en crudo y se recomiendan tomar de 5-10 g de semillas enteras o partidas con 200 ml de agua u otros líquidos 2-3 veces al día, un rato antes de las comidas. También es muy útil ponerlas a macerar en agua por la noche, y el preparado mucilaginoso obtenido se puede consumir con o sin las semillas por la mañana.

28 Bc

ESPECIALISTAS

BETANZOS e a súa comarca · Outubro 2019

CLÍNICA KOREA HAN C I T A P R E V I A

ODONTOLOGÍA

Dirección: Calle Rollo, Nº 27 - 1º 15300 Betanzos Teléfonos: 690039333 / 646390497

Lara Serrano Arreba y Alberto Losada Piñón · Clínica Dental_LosadaSerrano

PREVENCIÓN DE LA CARIES EN LA INFANCIA

ACUPUNTURA - MASAJE C/Doctor Fariña, 12 bajo 981 77 05 00 BETANZOS (A Coruña)

C-15-001435

CONSEJOS HIGIENE.

CIRUGÍA GENERAL Y DEL APARATO DIGESTIVO       

La Organización Mundial de la Salud (OMS) ha definido la caries dental como un proceso localizado de origen multifactorial que se inicia después de la erupción dentaria, provocando la desmineralización del tejido duro del diente y evolucionando hacia la formación de una cavidad. Se considera una enfermedad transmisible, en cuyo contagio juega un rol fundamental el Streptococo Mutans (SM). La caries dental es actualmente la enfermedad crónica más frecuente en la infancia con una elevada prevalencia en preescolares españoles. Su presencia puede tener graves repercusiones sobre la salud general del niño, tales como: - Dolor intenso. - Infecciones faciales. - Hopitalizaciones y visitas a urgencias. - Disminución en su desarrollo físico y en la capacidad de aprendizaje. Un niño con caries en dientes primarios, será probablemente un adulto con múltiples caries y restauraciones en dentición permanente. En la mayoría de los casos, la caries es una patología que se puede prevenir, y esta es una importante responsabilidad que recae sobre padres, madres y/o cuidadores.

Cirugía de pared abdominal Cirugía Proctológica Cirugía de vesícula biliar por laparoscopia Patología de mama Patología digestiva Patología proctológica y de suelo pélvico Úlceras y heridas crónicas

info@ibogar.es

Clínica Dental Pardellas

Clínica Dental

PARDELLAS

Uno de los factores clave para la prevención de la caries el hábito diario de higiene oral. -Es recomendable comenzar la limpieza de las encías desde el nacimiento. Utilizar una gasa húmeda para limpiar al bebé encías, lengua, interior de las mejillas y paladar. -Es obligatoria la higiene de los dientes con la erupción del primer diente temporal o “de leche”, suele darse alrededor de los 6 meses de edad. Debe realizarse 2 veces al día, por la mañana y, sobre todo, por la noche. Utilizar una gasa, un dedal de silicona o un cepillo dental de lactante. -En niños más mayores utilizar un cepillo adaptado al tamaño de su boca y cuando hayan salido los molares temporales pasar el hilo dental en las zonas de contacto entre molares antes de ir a dormir. Se recomienda higiene tres veces al día -El cepillado dental en niños es efectivo sólo si se realiza por un adulto. Recomendamos que el bebé y/o niño juegue durante 1 minuto y que sea el adulto quien realice la higiene dental efectiva hasta que el niño tenga la habilidad motora adecuada (aproximadamente 7-8 años). EVITAR LA CONTAMINACIÓN DE LA BOCA DEL BEBÉ. Los niños adquieren las bacterias cariogénicas de manera vertical de la saliva de sus padres o cuidadores, cuanto más temprana sea la colonización, mayor será el riesgo de caries. Se recomienda a las madres, padres, hermanos y cuidadores evitar la transmisión de bacterias de su boca a la boca del niño. -No compartir utensilios con el bebé (cepillos dentales, cucharas, juguetes…) especialmente durante los dos primeros años de vida. -No limpiar el chupete del bebé con la saliva cuando el chupete se ha ensuciado. -No enfriar la comida soplando directamente sobre la cuchara del bebé. -No besar al niño en la boca. -No permitir que las mascotas laman la cara o la boca del bebé. ALIMENTACIÓN. La caries de la primera infancia está

estrechamente asociada con un consumo frecuente de carbohidratos fermentables, por lo que cualquier tipo de azúcar consumido con frecuencia, en presencia de Streptococo Mutans, puede provocar caries. -La OMS recomienda lactancia materna a demanda hasta los 6 meses de edad y complementaria hasta los 2 años de vida o hasta que la madre y el niño lo deseen, acompañados de unos hábitos de higiene oral adecuados. -Reducir al máximo la ingesta de “azúcares ocultos”: zumos industriales, bollería (croissants, galletas), yogures líquidos, pan de molde, patatas fritas, snacks dulces o salados, bebidas de cola, chocolates, helados, refrescos… -Las recomendaciones actuales de una dieta saludable son compatibles con las sugeridas para mantener una buena salud oral, reemplazando el consumo de azúcar por alimentos sanos como: queso, trozos de frutas y verduras crudas, pan integral, tortitas de maíz, yogurt natural, frutos secos, huevos duros… EMPLEO DE COMPUESTO FLUORADOS. El flúor ha demostrado ser una herramienta segura y eficaz para reducir la prevalencia de caries en el mundo y detener las desmineralizaciones del esmalte. Las decisiones en relación a su administración suplementaria siempre deben estar basadas en el riesgo individual de caries para decidir el tipo de administración y la frecuencia de su empleo. Es el odontólogo quien debe analizar y determinar el riesgo individual de cada niño pero las recomendaciones generales que indica la Sociedad Española de Odontopediatría son las siguientes: -De 0 a 3 años, utilizar pasta dentífrica del tamaño de un grano de arroz. Emplear pasta dental con una concentración de 1000 ppm de flúor. No se ha demostrado que las pastas dentales con menos concentración de flúor aporten una prevención adecuada. -A partir de 3 años, utilizar una cantidad de pasta tamaño guisante. Emplear pasta dental con una concentración de 1000 ppm de flúor para niños de 3 a 5 años y de 1450 ppm de ión flúor para mayores de 6 años de edad.

Nº de colexiados: 15001293 e 15001602 Nº de rexistro sanitario: C-15-001500

Tratamento integral da túa boca coa última tecnoloxía: ORTOPANTOMOGRAFÍA DIXITAL Especialistas en ciruxía e implantes cos tratamentos máis novedosos Arreglamos a rotura da súa prótesis nunha hora Financiación inmediata a su medida sen intereses

CLÍNICA PODOLÓXICA Laura María Pita Paz

Pida a súa cita no 981 77 13 26

Colegiado nº743

Callos · Durezas · Pé Diabético · Uña encarnada...

981 775 163 (CONSULTA PREVIA CITA)

Rúa Caneiros, 3 baixo dereita Clínica Dental Pardellas

Clínica Dental Pardellas

C/Rollo, 3-1º Izda. · 15300 Betanzos

ESPECIALISTAS

BETANZOS e a súa comarca · Outubro 2019

SA L U D Antonio Asensi Pernas · Médico de Familia CS Betanzos

MEDICALIZAR LA VIDA para convertir personas sanas en enfermas: el negocio de la enfermedad La vida está en contínuo cambio y el que se adapta al cambio se dice que conquista el futuro. Hoy día las familias han reducido su tamaño, la mujer aumenta su presencia en el mercado laboral, la cultura del consumo es imparable, se busca el bienestar constantemente, es evidente la crisis de valores éticos y morales... y no deja de seducirnos la “industria de la felicidad”, para que busquemos vivir en ese idílico estado de confort permanente. Pero es una idea inalcanzable si intentamos encontar esa felicidad medicalizando problemas cotidianos de la vida diaria (personales o sociales), porque lo que conseguimos es perjudicar nuestra salud por una iatrogenia medicamentosa, injustificada e innecesaria. Los estados de armonía o felicidad alternados con frustraciones o insatisfacciones nunca debe considerarse un fracaso de la persona, porque nos hace más humanos y nos ayudan a aprender y crecer a nivel personal. La sociedad está enfermando para no enfermar, aunque tengamos la sensación de que estamos alcanzando la sociedad perfecta. Y llegado a este punto deberíamos hacer una reflexión: ¿por qué si mejoramos el nivel de salud, cómo se explica que cada vez haya más enfermedades? ¿Quiénes son los responsables de medicalizar la vida?: médicos, medios de comunicación, sociedad, industria farmacéutica y políticos. La Organización Mundial de la Salud (OMS) define la salud como un estado de bienestar físico, psíquico y social de la persona y no solo la ausencia de enfermedad.

La presión contínua de la Industria farEstamos asistiendo a una sociedad con una dependencia total de la medicina, macéutica busca sensibilizar a la ciudadebido a una ausencia de tolerancia a danía con impactos publicitarios conscualquier situación de frustración o sufri- tantes en los medios de comunicación, miento, favoreciendo los médicos esta generando enfermedades que permitan situación al complacer al paciente. El pro- aumentar sus grandes beneficios con la fesional sanitario, que reclama continua- venta de medicamentos de venta libre, mente un tiempo suficiente para una con- contribuyendo a esa transformación de sulta de calidad, debe aplicar siempre cri- personas sanas en enfermas. Los medios de comunicación, importerios profesionales para evitar transformar en enfermedad cualquier situación tantes e imprescindibles para contribuir de la vida diaria que le consulta el pacien- a una educación para la salud e informate, aunque se vea amenazado por gran ción sanitaria poblacional, deben ser burocracia existente y la creciente prudentes con determinado tipo de noticias que puedan favoredemanda de consulta. Y nos cer un consumo inadecuado preguntamos: ¿pierde su LA SOCIEDAD de los servicios de salud. esencia la consulta si no se le ESTÁ Nuestra sociedad, que es pone un tratamiento? ¿están justificadas muchas explora- ENFERMANDO sabia, nunca debe renunciar a su salud, dejándose maniciones que se solicitan? pular por informaciones que Seguramente que no y una de PARA NO lo único que buscan es favolas explicaciones para justifi- ENFERMAR recer el consumo de fármacar esta actuación es el ejercer una medicina defensiva ante esta cos, haciéndonos confundir malestares gran demanda. Las estadísticas nos dicen inespecíficos con enfermedad. Además, que España es uno de los países que más es importante para una buena relación medicamentos consume del mundo, ocu- médico-paciente, indispensable para pando el tercer lugar en frecuentación de una consulta de calidad, que se valore y respete la formación y experiencia del visitas al médico. Nuestros gestores sanitarios, que galeno que ha realizado una formacion siempre deben tomar decisiones en de 10 años (carrera y especialidad) y no busca del interés general (aunque sean dejarnos llevar por informaciones de impopulares), intentan mejorar constan- dudosa procedencia (internet...) o por temente la cartera de servicios que se confiar más en pruebas diagnósticas dispensan a la población para mejorar (análisis, exploraciones radiológicas...) su calidad de vida. Además, deben que en la formación y experiencia del incrementar las actividades de Educa- médico. ción para la Salud, para favorecer el autocuidado de salud de los pacientes, Rechaza ese tópico de “sociedad e informar y concienciar de los costes sana, sociedad medicalizada” y de los servicios, para evitar un despilfa- disfruta el día a día, en libertad, rro por un uso inadecuado. “desmedicalizando” tu vida.

CLINICA DENTAL

Dr. Enrique Núñez Núñez MÉDICO ESTOMATÓLOGO

Pza. Hnos. García Naveira, 7-2º - Telf. 981 774281-BETANZOS Telf. 981 673008 - SAN TIRSO - Abegondo

29 B c

CLINICA DENTAL Mª. del Pilar Viqueira Amor Médico Estomatólogo - Dentista Coleg. nº 372

C/Dr. José Fariña, 2 - 2º B - Telf. 981 77 31 08 · BETANZOS

30 Bc

OPINIÓN

PULSO

BETANZOS e a súa comarca · Outubro 2019

ece aos partidos "Betanzos e a súa comarca" ofr ión Municipal este que forman parte da Corporac s op inió ns sob re esp azo pa ra exp res are n as súa como é neste caso, temas propostos polo xornal ou, que cada un dos sobre cuestións de actualidade grupos considere de interese.

opinión

POLÍTICO

"Betanzos e a súa comarca" non se responsabiliza das opinións manifestadas polos partidos políticos nesta sección Mellorar e incrementar os equipamentos en materia de educación, de servizos asistenciais e do casco histórico, reclamando para Betanzos o que lle pertence. Con ese obxetivo a alcaldesa, María Barral, trasladoulle ao presidente da Xunta a necesidade de acometer unha serie de actuacións, en colaboración co Concello, que agora esperamos programe o máis axiña posible o goberno galego do PP. A alcaldesa fixo especial fincapé no proxecto de restauración do parque do Pasatempo para pedir a colaboración da Xunta no financiamento das obras, una petición que contou co compromiso do presidente da Xunta e que agora, agardamos, se reflicta nun convenio no que queden fixadas as aportacións do goberno galego que se unirán ás que xa ten comprometidas R E C L A M A N D O a Deputación da Coruña. PARA BETANZOS O Outro dos asuntos tratados foi o eduQUE LLE PERTENCE cativo. A alcaldesa solicitou a colaboración da Xunta para a segunda fase do colexio Vales Villamarín, ademais de diversas actuacións nos institutos Francisco Aguiar e As Mariñas. María Barral propúxolle ao presidente completar as actuacións que se realizaron no CEIP Vales Villamarín cunha segunda fase e realizar unha reforma integral do segundo bloque coa adecuación de fachada, cambios de xanelas, pintado dos interiores e mellora da iluminación. Dende o PSOE consideramos que a Xunta mantén unha débeda con Betanzos en materia educativa, xa que a pesar das melloras feitas ainda queda moito por facer despois de anos de espera e reivindicacións por parte da comunidade escolar e o propio Concello. María Barral pediu a mediación de Feijóo para pór en marcha un servizo asistencial como é o Centro de Día. Trátase dunha instalación necesaria para cubrir a demanda asistencial que existe actualmente non só en Betanzos. A construción deste centro non se contempla actualmente nas políticas da Xunta, que só ofrece como alternativa axudas directas ás persoas usuarias. Esa negativa da Xunta a construir o centro de día fará que dende o grupo municipal socialista plantexemos outras alternativas para levar a cabo este proxecto que consideramos necesario e ao que non imos renunciar. Para o casco histórico, incidimos na importancia de continuar coa súa dinamización e recuperación coas actuacións xa en marcha e as rehabilitacións proxectadas, reclamando máis fondos e axudas. Consideramos que a liña de traballo ten que seguir a liña dos últimos anos e iso pasa por ampliar a zona de adquisición de vivendas a máis rúas do casco histórico para poder recuperalas dende á administración pública e adicalas a vivenda de aluguer.

A Asociación de Comerciantes e Empresarios de Betanzos Centro Comercial Aberto representa, xestiona, promociona e defende os intereses do comercio e das empresas de Betanzos.

ACEBE CCA Unha infraestrutura creada e en constante evolución. Un equipo técnico e humano con formación e experiencia. O vínculo de unión entre o sector comercial e empresarial de Betanzos e as institucións locais, provinciais e autonómicas.

Nos interesa un Betanzos seguro, capaz de generar riqueza, de crear empleo, con buenas infraestructuras, con centros educativos bien e q u i p a d o s . Co n i n st a l a c i o n e s deportivas, con parques para los más pequeños. Queremos una ciudad que sea la continuidad de un entorno natural conservado. Un Betanzos capaz de atraer nuevos vecinos, capaz de integrar. Un Betanzos que camine con los tiempos y sea capaz de mantener nuestras UN GOBIERNO más profundas tradiciones. L O C A L E N A nuestro juicio, para que esta GRADO DE TEN- situación se convierta en una TATIVA realidad tangible para nuestros vecinos, necesitamos una acción basada en firmes principios y políticos comprometidos con ellos. Entre estos principios está el de la atención a los colectivos más vulnerables, a las personas que, bien sea de una manera pasajera o definitiva, necesitan de la colaboración de los demás. Las administraciones tienen una responsabilidad definida y concretada por la ley a este respecto. Una administración dirigida por una formación política que predica solidaridad, tolerancia, igualdad, parece que tendría que tener asumida esta tarea asistencial para con quien más lo necesita. En el caso del gobierno local de Betanzos, da la impresión de que estos principios, lo son solo en grado de tentativa. Lo estamos viendo desde hace más de un año con la situación del servicio de ayuda en el hogar. Un servicio vital para los vecinos dependientes y para sus familias. ¿Qué sociedad puede aspirar a conciliar la vida familiar y laboral de hombres y mujeres, si la administración responsable no es capaz de ofrecer un servicio digno? ¿Qué tipo de riqueza, de empleo, puede contribuir a crear un administración, dirigida por políticos incapaces de atender las necesidades más básicas de un vecino y su familia? ¿Qué pasa en Betanzos con este nuevo PSOE, que tanto nos recuerda al de siempre? Un gobierno lleno de anuncios y vacío de realidades.

FAITE SOCIO por só 15€/mes

981 77 45 74 Tickets de aparcamento con descontos para soci@s no parking de Betanzos. Cursos de formación para @s nos@s asociad@s a través da Cámara de Comercio. Posibilidade de promoción a través das nosas RRSS, a nosa web e outros medios.

www.comerciodebetanzos.com

No BNG compartimos o sentir da grande maioría da sociedade con respecto ás novas eleccións do 10 de novembro. Si, a política española está a facer o ridículo e a demostrar o grao de irresponsabilidade dos seus partidos. A xente está farta da irresponsabilidade e frivolidade coa que actúan as forzas estatais, de dereita e de esquerda. Comprendemos en especial a decepción e o enfado das persoas votantes de PSOE e Unidas Podemos, moitas delas votaron a eses partidos no seu día pola súa apelación ao "voto útil fronte a dereita". Xa se veu para que. Acabamos de asitir a unha nova escena do sainete lamentábel que representan PSOE e Podemos desde hai D I A N T E D A anos. Non chegan a acordos porque non lles IRRESPONSABILI- interesa: poñen por diante os seus intereses, DADE DE PSOE E a súa comenecia electoral e os seus egos PODEMOS, FAGÁ- persoais aos intereses da sociedade, que M O N O S VA L E R quere e necesita o contrario: seriedade e COMO PAÍS CUN altura na acción política, en favor da maioB N G D E C I S I VO ría. Dentro do malo, algo bo: para Galiza estas NO CONGRESO eleccións son unha oportunidade. Nada de resignación que leve á pasividade ou a quedar na casa: hai que transformar a decepción e o enfado desa grande maioría de persoas nunha aposta forte por recuperar voz propia para o noso país, a través do BNG. No BNG imos traballar con toda a forza e toda a ilusión de devolver á sociedade galega unha representación propia e digna en Madrid. Se algo xa saben as galegas é que aquí o único cambio real pasa por facernos valer como país. PSOE, PP ou Podemos son partidos que actúan ao servizo do que digan os seus núcleos dirixentes en Madrid. Galiza non pinta nada nese esquema, somos sempre moeda de cambio. Comprobámolo nos últimos anos: con gobernos de PP e de PSOE, o maltrato a Galiza continuou. Para as forzas españolas Galiza é irrelevante. O único cambio real para nós é actuar con intelixencia colectiva de país, como unha sociedade que se fai valer na defensa dos seus intereses. E iso pasa por recuperar voz propia en Madrid. Chegou o momento de facernos respectar como pobo, de facernos valer con voz propia. Unha voz propia que a día de hoxe teñen vascos, cataláns, valencianos, canarios, cántabros... Somos un país digno e temos que ter voz propia. O BNG vai garantilo, estamos en condicións de facelo e percibimos que moita xente que nas pasadas xerais votou outras forzas desta volta vai apostar polo BNG, por moitos motivos. É o momento de apostar por actuar diferente. Fronte ao circo frívolo da política española temos a oportunidade de actuar diferente. Cun voto de esquerda, transformador, a unha forza política seria e responsábel como o BNG, que dará voz propia a Galiza, sen complexos, sen ataduras e con firmeza na defensa da sociedade galega.

BENEFÍCIATE DOS NOSOS SERVIZOS

Unha páxina web na que promocionar e informar sobre a actividade da asociación e dos seus integrantes e cun espacio propio gratuito para cada asociad@. Betanzos e a súa comarca, un medio de comunicación propio, cunha tirada de 11.000 exemplares distribuídos por toda a comarca, @s soci@s teñen prezos vantaxosos na contratación da publicidade.

Convenios con bancos, empresas, entidades... e con condicións vantaxosas para @s soci@s Información e asesoramento sobre novidades legais relativas a cada sector, subvencións, cursos… Organización periódica de campañas e actividades de promoción do comercio e das empresas locais.

ANUNCIOS BREVES

BETANZOS e a súa comarca · Outubro 2019

31 Bc

ANUNCIOS BREVES ■ ENSINO CLASES PARTICULARES todos los niveles (Primaria, Secundaria, Bachillerato, Ciclos, Universidad). Dificultades de aprendizaje, alteraciones del lenguaje. PEDAGOGA, LOGOPEDA. Tlf. 606438224 CLASES DE INGLÉS a domicilio: todas las edades; apoyo escolar; conversación. Licenciada en F i l o l o g í a I n g l e s a . Tl f. 653288166

■ BUSCAN TRABALLO SE OFRECE CHICA RESPONSABLE para limpieza de casas, portales, oficinas, cuidado de niños, etc. Con experiencia. Tlf. 646343993 SE OFRECE cuidadora de personas mayores por horas o como interna. Buenas referencias. Tlf. 635446025 - 657315936

■ VARIOS TAROT. María. También C A R TA S A S T R A L E S . Aclara tus dudas: pasado, presente, futuro. Se res-

ponde cualquier pregunta. Seriedad. Claridad. Tlf. 638625976 SE REGALA tierra de desmonte ideal para relleno. Tlf. 637888385 REALÍZANSE PORTES E MUDANZAS. Ámbito co m a rc a l e n a c i o n a l . Samuel. Tlf. 676082325 www.samuelportesespecializados.com

■ VENDAS VARIAS F E R R E T E R Í A INDUSTRIAL especializada en ventas de maquinaria, herramientas y accesorios para carpintería de madera vende todas las existencias, incluso las estanterías y mobiliario de oficina y muebles expositores, por cierre de negocio. Tlf. 625037674 SE VENDE cuba de fibra de vidrio de 1.000 litros, con uso pero sin fugas. 200 euros. Tlf. 606972259 SE VENDE leña seca de carballo y mixta en hachas (a medida). Transporte a domicilio. Tlf. 645583256 SE VENDE barrica de vino, antigua, sin fugas. 84x50 cm. aproximada-

■ FONTELA 2000 · 981773710

m e n t e . 8 0 e u ro s . T l f. 606972259

BETANZOS PISOS Y CASAS:

■ ALUGUERES

Casa adosada de 164 m2, 3 plantas, cocina, salón, 5 dormitorios y 2 baños. Totalmente reformada. Finca de 800 m2, garaje y bodega. 103.000 €. Casa de 294 m2, 2 plantas, 4 dormitorios, 3 baños. Parcela de 2.900 m2 cerrada, con cenador y casita individual con cocina, baño y almacén para herramientas. Vistas al pantano de Cecebre. 295.000 € Casa de 308 m2 en 3 plantas. Necesita reforma. Jardín en la parte trasera con vistas hacia el pasatiempo. Zona centro. 130.000 €. Piso 7º con ascensor. Cocina amplia, salón con salida a terraza, 2 dormitorios amplios, 2 baños, plaza de garaje. Todo exterior, con bonitas vistas. 140.000 €. Piso 3º con ascensor. Cocina amplia con tendedero, salón, 3 dormitorios con armarios, 2 baños, garaje. Todo exterior. Piscina privada. Bonitas vistas. 160.000 €. Casa de piedra adosada de 190 m2, con bodegas, para reformar. Finca de 2.500 m2. Situada a 2 minutos del centro de Betanzos. 75.000 Alquiler y venta plazas de garaje en Betanzos desde 40 € y desde 10.000 €. Piso 2º de 107 m2, cocina, cuarto de lavandería, salón-comedor, 3 dormitorios y 2 baños. Ascensor, garaje y trastero. Todo exterior. Situado en el centro de la Plaza. 195.000 €. Se alquila bajo en Saavedra Meneses, 90 m2, baño y almacén. Cualquier actividad. 350 €. Piso 3º de 77 m2, cocina-salón separada con puerta de cristal corredera, 3 dormitorios, baño, ascensor y garaje. Zona comercial. Exterior y luminoso. 118.000 €. Piso 2º de 64 m2, cocina amueblada con electrodomésticos, salón-comedor, 2 dormitorios y baño. Exterior y luminoso. Totalmente reformado. 55.000 €.

ALQUILO en Betanzos, pequeño apartamento amueblado, calefacción, TV. etc. Tlf. 629291440 SE ALQUILA o VENDE granja con licencia en A Espenuca, de 120x12 metros. Con vivienda y terreno. Económico. Tlf. 619271908 ALQUILO almacén en C/ Venezuela 11-13. 70 euros/ mes. Tlf. 639452156 SE ALQUILA O VENDE piso en Edificio de la Torre. Tlf. 981771377

■ VIVENDAS VENDAS SE VENDE PISO Rúa Venezuela, 56 m2 útiles. 2 dormitorios, salón-comedor, cocina, baño, balcón interior, 5º sin ascensor. Reformado. Amueblado. 36.000 euros. Tlf. 655033599 - 626512566 VENDO PISO amueblado en Padre Francisco Blanco. 2 habitaciones, comedor y amplia sala. Todo renovado. 4º D. Tlf. 619027399

CASAS, CHALETS, FINCAS Y PISOS EN AFUERAS Paderne, Zona pedrido.- Casa de 297 m2, dos plantas más bajo cubierta, 5 dormitorios, 3 baños. Calefacción propano. Armarios empotrados. Finca de 1.369 m2. 270.000 €. Oza dos Ríos. Piso 2º sin ascensor, cocina, salón comedor, 3 dormitorios, 2 baños, calefacción. Todo exterior. 59.900 €. Bergondo, Cortiñán.- Casa de 275 m2, 2 plantas, cocina, salón, 4 dormitorios y 3 baños. Finca de 1.780 m2 cerrada con garaje y barbacoa. 200.000 €. Paderne. Casa de piedra reformada adosada de 190 m2, dos plantas. Finca de 900 m2. Situada a 3 minutos de la playa del Pedrido. 130.000 €. Paderne. Casa de piedra totalmente reformada, 254 m2 dos plantas, cocina, salón, 5 dormitorios, 3 baños y despensa. Finca de 2.400 m2, con garaje y horno. 199.000 € Sada. Fontan. Apartamento, 2 dormitorios, 2 baños, garaje, trastero, patio. 75.000 €.- Tel. 981- 62.29.99.Sada. Ático con 2 terrazas y vistas al mar. Garaje y trastero.95.000 € - Tel. 981- 62.29.99 Oza dos Ríos, centro. Casa de 272 m2, 2 plantas, cocina, salón, 4 dormitorios, aseo y baño. Garaje para 4 coches. Finca de 1.700 m2, cerrada con alpendre. A 3 minutos de autovía y 7 minutos de Betanzos. 165.000 €. Oza dos Ríos, Mandaio. Casa de 211 m2, 2 plantas. Cocina, cocina office, salón con chimenea, salón, 5 dormitorios, 2 baños y galería. Finca de 4.000 m2 cerrada con piscina. A 1 minuto centro Oza. 200.000 €. Cesuras. Casa de 72 m2 con dos almacenes de 34 y 72 m2. Buen estado. Finca cerrada de 2.600 m2, con garaje, barbacoa y pozo artesano. A 1 minuto zona colegios. 80.000 €. O Cruceiro. Paderne. Casa de 240 m2, cocina, salón, dormitorios y 2 baños. Calefacción de gas-oil. Garaje, terraza. Finca cerrada 1.800 m2. 220.000 €. Cesuras. Casa de 214 m2. Finca de 1.071 m2. 3 dormitorios, 2 baños. Centro. 120.000 €.

Información e prezos válidos agás erro tipográfico

Betanzos e a súa comarca

Publicación mensual de distribución gratuíta. 11.000 exemplares. DEPOSITO LEGAL ◗ C-1555 / 92 EDITA ◗ Asociación de Comerciantes e Empresarios de Betanzos Centro Comercial Aberto (ACEBE CCA). DIRECTOR ◗ Mariano García ENDEREZO ◗ Praza Mestre Xosé Dapena, 1 baixo CONTACTO ◗ Telf: 981774574 · e-mail: periodico@comerciodebetanzos. com PUBLICIDADE ◗ publicidade@comerciodebetanzos.com, Carmen Miragaya Losada REDACCION ◗ Mª Isabel Souto Medín. COLABORADORES neste número ◗ Mercedes Casanova, Jesús Ramos, Espazo Xove Betanzos, Carmen Núñez, Xesús Torres, Alejandro López, Mª Luisa Pérez Iglesias, Lara Serrano, Alberto Losada, Antonio Asensi. COLABORADORES GRÁFICOS ◗ Arume, Unsplash, Freepik, Pixabay. REPARTO ◗ Servicio Postal Coruña S.C.

Betanzos e a súa comarca non se responsabiliza das opinións manifestadas polos seus colaboradores. Queda prohibida a reproducción total ou parcial dos textos publicados en Betanzos e a súa comarca por calquera outro medio sen a autorización expresa e por escrito do editor.

Enderezos electrónicos Redacción: periodico@comerciodebetanzos.com Publicidade: publicidade@comerciodebetanzos.com

Asociación de Comerciantes de Empresarios de Betanzos · ACEBE.CCA: 981774574 · Concello de Betanzos:981770011 · Servizos Sociais: 981770707 · Policía Local Urxencias: 981770602 Información: 981770694 · Protección Civil: 981774742 · Servizo de limpeza: 981771428 · Bombeiros 112: 981775153 · Biblioteca: 981771946 · Museo das Mariñas: 981773693 · Arquivo Histórico: 981773692 · Oficina Municipal de Información Xuvenil: 981771300 · Oficina de turismo: 981776666 · Urxencias médicas: 061 · Centro de saúde de Betanzos Teléfonos de cita previa: 981772556 · 981772673 · Servizo Municipal de Augas (VIAQUA): 981772112

· Fenosa Averías (24H): 901404040 · Oficina de Correos: 981771888 · Servizo de Recadación Deputación Provincial: 981771835 · Axencia Tributaria: 981776516 · Rexistro da Propiedade: 981770212 · Xulgados XULGADOS DE 1ª INSTANCIA Nº 1: 881881405 Nº 2: 881881411 Nº 3: 881881425 Nº 4: 881881440

COLEXIOS - CEIP VALES VILLAMARIN: 881880237 - CENTRO PAI MENNI: 981770056 - I.E.S. AS MARIÑAS: 881880254 - NTRA. SEÑORA DEL CARMEN ATOCHA: 981770452

- I.E.S. F. AGUIAR: 881960165 - GARDERIA MUNICIPAL: 981772552 - GALIÑA AZUL: 645258628 - ESCOLA INFANTIL "NENO XESÚS": 981772586 PARADAS DE TAXIS - PRAZA DE GALICIA: 981770202 - RADIO TAXI BETANZOS: 981774990 (Servicio 24 horas) - TELE TAXI: 981771515 ESPAZO XOVE: 881880279 FARMACIAS - COUCEIRO: 981770103 - RICARDO CAMPOS (Soportais): 981770304 - LEIS: 981770656

- GALERA: 881986227 - AS CASCAS: 881986171 HORARIO DE MISAS - SANTIAGO Sábados e vésperas de festivos: 19.30 h - SANTO DOMINGO Laborables: 19.30 h Festivos: 12.00 h e 19.30 h - SANTA MARÍA DO AZOUGUE Festivos: 13.15 h - OS REMEDIOS Festivos: 10.30 h - MADRES AGUSTINAS Laborables: 10.00 h Festivos: 9.00 h - SAN FRANCISCO Festivos: 18.30 h

- SAN MARTIÑO DE BRAVÍO 1º sábado: 18.00 h - A ANGUSTIA 3º sábado: 18.00 h - SAN MARTIÑO DE TIOBRE 4º sábado: 18.00 h Despacho parroquial: 981770462 FARMACIAS DE GARDA - RICARDO CAMPOS (ata o 4 de outubro) - A GALERA (do 4 ao 11 de outubro) - AS CASCAS (Do 11 ao 18 de outubro) - LEIS (do 18 ao 25 de outubro) - COUCEIRO (do 25 de outubro ao 1 de novembro)

e a súa comarca

BETANZOS