1 Eyl端l-Ekim.indd 1
9/25/13 12:48 PM
Abdi İpekçi Spor Salonu
E5 Çevreyolu Yedikule Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi Vakfı
Kazlıçeşme Tren İstasyonu
Kazlıçeşme
Sahi lyol u
Taksim - Eminönü
MARMARA DENİZİ
Yedikule
Bakırköy Atatürk Airport
Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi Vakfı ZAKİRBAŞI SOKAK NO.32 34021 KAZLIÇEŞME - İSTANBUL TEL: 0212 582 50 50 PBX FAKS 0212 547 11 21 www.surppirgic.com
Eylül-Ekim.indd 2
9/25/13 12:48 PM
TÜM MÜSLÜMAN ALEMİNİN KURBAN BAYRAMINI KUTLARIZ. Yedikule
Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi Vakfı
Eylül-Ekim.indd 3
9/25/13 12:48 PM
Saygıdeğer Okurlarımız, SURP PIRGİÇ ERMENİ HASTANESİ AYLIK DERGİSİ SURP PIRGİÇ ERMENİ HASTANESİ VAKFI YÖNETİM KURULU ADINA SAHİBİ
BEDROS ŞİRİNOĞLU YAYIN YÖNETMENİ
ARSEN YARMAN SORUMLU YAZI İŞLERİ MÜDÜRÜ H. MAKRUHİ B. HAGOPYAN SAYFA DÜZENİ TEOMAN MAT KATKIDA BULUNANLAR MARKRİT ARSLAN NAİRA SÜZME HİLDA KARAPEKMEZ YÖNETİM YERİ Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi Zakirbaşı Sok. No:32 - 34780 Kazlıçeşme - İstanbul 0212 582 50 50 0212 510 80 52 Faks 0212 582 69 91 Yaygın Süreli Yayındır Para İle Satılmaz DİZGİ VE BASIM Teo Ajans - 2012 30 Ada No:92 İstoç Bağcılar 0212 659 59 31 Murat Ofset Solakzade Sokak No:5 Beyoğlu - İstanbul 0212 244 47 36
Bilindiği gibi, Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi kurulmadan önce İstanbul’da Ermeni toplumuna hizmet veren iki hastane bulunmaktadır. Bu hastanelerden ilki Beyoğlu’ndadır, diğeri ise Narlıkapı’da Surp Hovhannes Kilisesi’nin içindeki hastanedir. Beyoğlu’ndaki hastane 1722 yılında, bugünkü Esayan Lisesi’nin bulunduğu yerde, ahşap bir binada hizmet vermeye başlamıştır. Resmi kayıtlarda “Ermeni Tekkesi” olarak da geçen bu hastane sadece hastaların tedavisiyle meşgul olmuyor, ihtiyaç sahibi düşkünleri de barındırıyordu. 1794 yılında Şınorh Mıgırdiç Amira Miricanyan tarafından onarılan bu hastane, Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi’nin kuruluşundan sonra işlevini kaybetmiş, 1895 yılında da yıkılarak yerine Esayan Lisesi ve Surp Harutyun Kilisesi inşa edilmiştir. Narlıkapı Surp Hovhannes Kilisesi bünyesinde hizmet veren hastane ise 1743 yılında Patrik Hagop Nalyan zamanında, Sultan I. Mahmud’un fermanıyla Narlıkapı’da deniz kenarında ve kale dışında kurulmuştu. Bu hastane binasının ilk durumu hakkında pek fazla bilgi bulunmamaktadır, ancak 24 yatak kapasitesi olduğu bilinmektedir. Hastane denize çok yakın olduğu için dalgaların verdiği zarardan korunmak için 1781 yılında sahil doldurulur. 1789 yılında genişletilen hastanenin kapasitesi 100-120 hastaya kadar çıkarılır. Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi 1832 yılında açıldığı zaman Beyoğlu ve Narlıkapı hastanelerindeki hastalarla düşkünlerin sayısı 350 kişiyi bulmaktaydı ve bunlar yeni hastaneye nakledilmişti. Bir tıp tarihçisi olarak Vahram Torkomyan’ın Ermeni sağlık kurumlarının birbirlerine devrettikleri deneyimler ve değerlerle ilgilenmesi, bunları ortaya çıkarması ve toplumun daha büyük bir kesiminin bu sürekliliğin farkına varması için yaptığı çalışmalar çok değerli ve anlamlıdır. Gerçekten de Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi tarihsel olarak Narlıkapı ve Beyoğlu hastanelerinden çok daha moderndir. Ancak bu diğerlerinin hastalara, kimsesizlere ve her tür çaresiz insana verdiği hizmetin değerini azaltmamalıdır. Zira her üç kurumda da bu tür hizmetlerin verilebilmesi için gösterilen fedakârlık, olağanüstü çalışma ve dayanışma ortaktır. Dr. Torkomyan bu ortaklıkların altını çizmekte ve Narlıkapı Hastanesi’nin taşıdığı tarihsel önemin farkına varılmasını sağlamaya çalışmaktadır. Zira Narlıkapı’yı anlamadan Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi’ne duyulan ihtiyacı anlayabilmek ve Narlıkapı’yı atlayarak Surp Pırgiç’i tarihsel yerine oturtabilmek mümkün değildir. Dr. Torkomyan Narlıkapı Hastanesi’nin kuruluş yeri ve kuruluş maksadı hakkında da bazı bilgiler vermektedir. Buna göre, Patrik Hagop Nalyan, 1740’lı yılların başında bir veba salgını yaşandığı için, Osmanlı devletinden ilk kez, bu hastalıkla mücadele etmek maksadıyla Ermeniler için bir yer bahşedilmesini rica etmiştir. Ermenilere ilk olarak verilen ve hastanenin inşa edildiği yer fakirlerin barındığı bu bölgeydi. Daha sonra 1751 yılında Patrik Ğapantsi Kevork zamanında bazı değişiklikler yapılmış ve Nalyan’ın ikinci patrikliği döneminde de bazı ilaveler söz konusu olmuştur. Bu ilavelerin en kayda değeri 1789 yılında yapılmıştır ve Torkomyan bunu doğrulayan bir belgeyi (Narlıkapı Kilisesi’nde muhafaza edilmektedir), 10 Temmuz 1907 tarihinde Arevelk gazetesinde de yayımlamıştır. Dr. Torkomyan yazısını, Narlıkapı Hastanesi’nin artık Ermeni tarihinin bir parçası olduğu ve şimdi yeni hastanenin (Surp Pırgiç) kuruluş yıldönümünün
4 Eylül-Ekim.indd 4
9/25/13 12:48 PM
SURP PIRGİÇ SURP PIRGİÇ ERMENİ HASTANESİ AYLIK DERGİSİ KURULUŞ: SÂLNAME OLARAK 1900-1910 ve 1924-1949 AYLIK DERGİ 1949 SONRASI SENE 63 NO: 767-768 EYLÜL - EKİM 2013
coşkuyla kutlanması gerektiği tespitiyle bitirmektedir: “Narlıkapı Hastanesi, 1830 yılına kadar devam ederek daha sonra yerini hatırası aziz Bezciyan Amira’nın inşa ettiği yeni hastaneye bırakmıştır. Şimdi yeni hastanenin yüzüncü yıldönümünü (1932-1933) milletçe büyük bir merasimle kutlamalıyız.” (Vahram H. Torkomyan, “Narlıkapı Ermeni Hastanesi’nden Bir Hatıra”, Surp Pırgiç 1930 Salnâmesi, s. 200.) Eremya Çelebi Kömürciyan’ın Hrand D. Andreasyan tarafından çevrilen İstanbul Tarihi - XVII. Asırda İstanbul adlı eserini yayıma hazırlayan Kevork Pamukciyan, bu konuda aldığı notlardan birinde konuya değinmektedir: “Dr. V. Torkomyan, fakir kulübelerinin bulunduğu Züğürt Yaylası ile sonra Narlıkapı’da yapılmış olan Ermeni hastanesi arasında bir irtibat görmektedir. Müteveffa Doktora göre, aynı zamanda bir düşkünler evi olan bu hastane Züğürt Yaylası denilen mevkide yapılmış olsa gerektir. XVIII. asırda, daha evvel zikredilen Surp Hovannes Kilisesinin yanında yapılmış olan bu hastane, Beyoğlu’nda bulunan diğer bir hastane ile Ermeni cemaatının kimsesiz hastaları, düşkünleri ve akıl hastalarını barındırırdı. P. Keçyan, bu iki hastaneye ait fermanları görmüş olduğunu söyler. Bu fermanlardan biri III. Osman (1755’de), diğeri ise III. Selim (1792’de) taraflarından verilmiştir. Narlıkapı’daki hastanenin ne zaman kaldırıldığı kat’i olarak malum değilse de, onun, Yedikule hastanesinin açılış tarihide hâlâ mevcut olduğu bazı kayıtlardan anlaşılmıştır.” (Eremya Çelebi Kömürciyan, İstanbul Tarihi, Tercüme ve tahşiye eden Hrand D. Andreasyan, Yeni notlarla yayıma hazırlayan: Kevork Pamukciyan, Eren Yayınları, İstanbul 1988; Notlar-Fasıl I, 13, s. 70.) Bu kısa tarihi bilgiyi neden paylaştık; Bugün Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi Vakfını yöneten yönetim kurulu üyelerine ve cemaatimize üstünde bulundukları mirasın, geçen sene kutlanan 180. yıl ile sınırlı olmadığını hatırlatmaktır. Bu mirasın 1722'den beri geldiğinin ağırlığını hissettirmektir. Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi Vakfının seçimlerinin zamanı gelip geçmiştir. Hükümetin Vakıf Kanunu değiştirmesi sebebi ile yeni bir seçim tarihi beklenmektedir. Temenni edilen bu seçim sürecinde cemaatin sağduyu ile hareket etmesi ve doğru insanları yönetime getirmesidir. Eğer buna muaffak olursak Kurumun Kurucularının mirasını hak etmiş ve Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi Vakfını emin ellere teslim ederek sonsuza doğru taşımış olacağız. İnsanlar sonsuza kadar yaşamaz ancak ümidimiz 2022'de İstanbul Ermeni Tıp tarihinin 300. yılını ve Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi 190. kuruluş yılını kutlamaktır.
Arsen Yarman
Kaynak: Sultan II. Mahmud ve Kazaz Artin Amira, Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi Vakfı Kültür Yayınları, 2013, Arsen Yarman - Ara Aginyan. © Yayımlanan yazıların ve resimlerim tüm hakları saklıdır. Yedikule Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi Vakfı'ndan izin alınmaksızın fotokopi dahil, optik ve mekanik herhangi bir yolla kopyalanamaz, çoğaltılamaz, basılamaz, yayımlanamaz. Dergimizde yer alan makalelerin içeriğinden yazarları sorumludur.
5 Eylül-Ekim.indd 5
9/25/13 12:48 PM
İNDĞÇ YĞMRV UÖÜUWRZ ARDUZEUZNJR USİUKŞĞK İNDĞÇ YĞMRV UÖÜ$ ARDUZEUZNJR ANÜUÇUĞQNDKŞUZ UZNDZNF UĞI*ZUITĞ HŞIĞNİ BRĞRZ*PLND AĞUIUĞUMNDKŞUZ FUĞRV UĞİTZ ŞUĞSUZ :SÇUÜĞUHŞI A$ SU?ĞNDAR H$ WUMNÇŞUZ T>UEĞNDKRDZ KTNSUZ SUK U>UMRJZŞĞ SUĞÜĞRI UĞİLUZ ZURĞU İRDÖST ARLIU ÜUĞUYT?STÖ FUĞVUMUZ FUWĞ İndğç Yğmrv Uöüuwrz Arduzeuznj Öu=rğhubg Ynpnj Krd 32 - 34780 Üuölgvtbst - Rikuzhndl 0212 582 50 50 0212 510 80 52 (u=i! 0212 582 69 91 Huğçşğumuz Ağuıuğumndkrdz Uzfouğ T
ÜĞUBUĞNDKRDZ Kt+ Ucuzi - 2012 30 Uıu Krd 92 Riknv Hupogluğ 0212 659 59 31 SNDĞUI *(İTK İnlu=öuıt Ynpnj Krd 5 Htw+plnd - Rikuzhndl 0212 244 47 36
Wuğüşlr gzkşğjnpzşğ^ Rzvhti ,uz+k t^ İ$ Yğmrv Arduzeuznjr arszuğmndkşztz uxu<^ Rikuzhndlr st< muwrz şğmnd arduzeuznjzşğ^ nğnz= rğşzj ,uxuwndkrdzg mg suındjuztrz auw audu=umuzndkşuz! Uinzjst uxu<rzg mg üızndtğ Htw+plnd^ rim şğmğnğeg% Zuxlgüuçndr İ$ Wnfauzzti şmşpşjdnw st< üızndnp arduzeuznjz tğ! Htw+plndr arduzeuznjg 1722 kndumuzrz imiu, tğ ,uxuwndkrdz suındjuzşl yuwıubtz btz=r sg st<^ nğ mg üızndtğ uwi+ğ Tiuşuz lritr üızndu, ışpg! Hubı+zumuz uğquzuüğndkrdzzşğnd st< uwi arduzeuznjg ,uz+k tğ zuşd nğhti {Tğstzr Kt==tir´! Uwi arduzeuznjg sruwz arduzezşğnd euğsuzndsnf vtğ öçupşğ^ uwl mg hubıhuztğ zuşd uz+üzumuz auwşğg! 1794 kndumuzrz arduzeuznjg znğnündşjud Bznğa=-Smğırv Usrğu Srğrouzşuzr mnpst! Uwzndaşışd^ şğç arszndşjud İ$ Yğmrv Arduzeuznjg^ uz ul fşğ< ındud rğ huğıumuzndkşuz! 1895 kndumuzrz yljndşjud şd uznğ ışp muxndjndşjuz Tiuşuz lritz nd İ$ Wuğndkrdz şmşpşjrz! Rim Zuxlgüuçndr İ$ Wnfauzzti şmşpşjdnw bğ<uzumrz st< ,uxuwndkrdz çşğnp arduzeuznjg arszndu, tğ 1743 kndumuzrz% Wumnç Huığruğ= Zulşuzr +ğnf şd İndlkuz U$-Suasndır )tğsuznf! Arduzeuznjg arszndu, tğ Zuxlgüuçndr ,nfşöşğ=g^ çşğeşğtz endği! Uwi arduzeuznjr btz=rz uxu<rz froumzşğndz suirz buı ışpşmndkrdz vmuw^ sruwz ürışz= nğ 24 uzmnprzzşğnd muğnpumuzndkrdz sg ndztğ! Iğndu, gllulnf nğ Arduzeuznjg ,nfndz buı s+ırm tğ^ 1781 kndumuzrz^ anz ,nfg anpnf lşjndşjud^ nğhtiör arduzeuznjg yğmndr ulr=zşğnd fzuitz! 1789 kndumuzrz arduzeuznjg gzeuğqumndşjud şd ndzşjud 100-120 uzmnprz muğnpumuzndkrdz! Şğç İ$ Yğmrv Auwnj Arduzeuznjg 1832 kndumuzrz çujndşjud^ Htw+plndr şd Zuxlgüuçndr arduzeuznjzşğnd arduzezşğndz şd uzmuğzşğndz krdg 350r auiu, tğ şd uinz= yn.ueğndşjuz znğ arduzeuznj! Auwmumuz uxnp<uhuaumuz auiıuındkrdzzşğnd mnpst rğuğnd yn.uzjndu, ynğquxndkrdzzşğnd^ uinzj ağuhuğumndsr şd öuznz= audu=umuzndkşuz udşlr luwz stm auındu,rz ,uz+kujzşlnd ışiumtıt buı muğşdnğ mg zmuındrz Fuağus Knğünsşuzr ub.uıuirğndkrdzzşğg! Fuağus Knğünsşuz^ nğhti çcbmumuz zrdkşğnd huısuürğ^ rimuhti uğct=udnğ şd zbuzumulrj ub.uıuz= ıuğu, t! Rğud ul İ$ Yğmrv Auwnj Arduzeuznjg huısumuz ışiumtıt Zuxlgüuçndr şd Htw+plndr arduzeuznjzşğtz buı udşlr uğerumuz tğ! Sruwz kt uwi rğnpndkrdzg huıoux sg vt nğhtiör iınğuüzuauındrz uwz ,uxuwndkrdzzşğg^ önği uwe şğmnd arduzeuznjzşğg suındju, trz arduzezşğnd şd suizudnğuçuğ uzmuğzşğnd! Şğş= auiıuındkrdzzşğz ul^ zsuz+ğrzum ,uxuwndkrdzzşğnd suındjsuz ausuğ jnwj ındu, trz uzqzuönandkrdz^ uğıumuğü ub.uıuz= şd ö+ğumjndkrdz! I+=k$ Knğünsşuz gzeü,u, t auiuğumuj uwi ub.uıuz=g şd orü fuızu, t nğhtiör cnpnfndğeg uzeğueuxzuw Zuxlgüuçndr arduzeuznjr zşğmuwujndju, huısumuz muğşdnğndkşuz^ nğnfaşışd uxuzj auimzulnd Zuxlgüuçndz^ uzmuğşlr t gsçxzşl zuşd uwz muğşdnğndkrdzg^ önğ hrır ndzşzuğ İ$ Yğmrv Auwnj Arduzeuznjg^ zuşd uwz muğr=g^ önğ cnpnfndğeg hrır öüuğ uznğ zmuısusç! I+=k$ Knğünsşuz ışpşmndkrdzzşğ mndıuw zuşd Zuxlgüuçndr arduzeuznjr arszuğmndkşuz fuwğrz şd zhuıumzşğndz suirz! Giı rğşz^ Wumnç Huığruğ= Zulşuz 1740 kndumuzzşğnd imröçg^ *isuzşuz hşındkşztz şğmnd uzüus .zeğşj nğ auwşğnd ausuğ ışp sg wuımujndr şd anzmt huw=uğ spndr uwe kndumuzzşğndz ,uüu, cuzıu.ır ausuouğumr ets! Uwz uxu<rz ışpg^ nğ auwşğndz ığndşjud şd ndğ arduzeuznjg muxndjndşjud^ bğ<uz sgz tğ^ ndğ up=uızşğg m'uhuiıuztrz! Udşlr fşğ<^ 1751rz^ Ütnğü Puyuzjr Huığruğ=r +ğnf^ muğü sg ynyn.ndkrdzzşğ muıuğndşjuz şd Zulşuzr şğmğnğe huığruğndkşuz bğ<uzrz ul wudşlndu,umuz suişğ muxndjndşjuz! Uwi wudşlndszşğndz ustztz muğşdnğg muıuğndu, tğ 1789 kndumuzrz şd Knğünsşuz uwi suirz ağuıuğumu, t yuiıukndpk sg^ nğ r hua 6
Eylül-Ekim-ermenice bölümü.indd 6
02.10.2013 10:03:58
İNDĞÇ YĞMRV USİUKŞĞK İNDĞÇ YĞMRV UÖÜUWRZ ARDUZEUZNJR Arszndu, ıuğşürğ= 1900 - 1910 şd 1924 - 1949^ rçğ Usiukşğk 1949 IUĞR 63 KRD 767 - 768 İŞHIŞSÇŞĞ - ANMIŞSÇŞĞ 2013
eğndu, t Zuxlgüuçndr şmşpşjdnw s+ı! 10 Wndlri 1907 kndumuzrz {Uğşdşl=´ kşğkr st< ul ağuıuğumndu, t uwe yuiıukndpkg! I+=k$ Knğünsşuz rğ üğndkrdzg fşğ<ujndju, t gişlnf nğ Zuxlgüuçndr arduzeuznjg uwlşdi auwnj huısndkşuz stm suizrmz t şd arsu htı= t .uzeufuxndkşusç ı+zumuıuğşl İ$ Yğmrv Arduzeuznjr arszuğmndkşuz ıuğşeuğqg! {Zuxlgüuçndr Arduzeuznjg ,uxuwndkrdz suındjuzşj srzvşd 1830 kndumuz şd uzmt fşğ< rğ ışpg knpndj Htöoşuz Usrğuwr muxndju, znğ arduzeuznjrz! Arsu znğ arduzeuznjrz auğrdğşğnğe ıuğşeuğqg htı= t ı+zumuıuğşz= uöüuwrz ıuğnpndkşusç &1932-1933/´ &Fuağus Knğünsşuz {Zuxlgüuçndr Auwnj Arduzeuznjtz wrbuıum sg´^ İ$ Yğmrv^ 1930 ıuğşürğ=^ t< 200/! Ütnğü Çushnd=oşuz^ nğ Ağuze Itğ Uzeğtuişuzr mnpst kuğüsuzndu, {Rikuzhndlr Huısndkrdz CT$ euğndz´ ürğ=g ağuıuğumndkşuz huığuiıu, t^ m'uzeğueuxzuw uwi zrdkrz! {I+=k$ F$ Knğünsşuz s+ırm muh mg zmuıt up=uıuj ardpumzşğnd üızndu, Ördprdğk Şuwluig-r şd Zuxlgüuçndr st< muxndjndu, Auwmumuz arduzeuznjr sr<şd! Auzündjşul çcrbmrz ausuquwz^ uwi arduzeuznjg nğ srucusuzum uzmşulzşğnd ındz t^ htı= t brzndu, glluw Ördprdğk Şuwluig mnvndu, ışpg! CG$ euğndz^ zu.uhti zbndu, İ$ Wnfauzzti Şmşpşjdnw mnp=rz muxndjndu, uwi arduzeuznjg^ Htw+plndr st< üızndnp uwl arduzeuznjr sg aşı rğ ,njrz st< mg ardğgzmultğ uzıtğ arduzezşğ^ uzmşulzşğ şd sıuwrz arduzezşğ! Çrdöuze ?tvşuz aupnğeu, t nğ rz= uwi şğmnd arduzeuznjzşğnd suirz ağnfuğıumzşğg ışiu, t! Uwi ağnfuğıumzşğtz stmg *isuz Ü$r &1755/^ srdig İtlrs Ü$r mnpst &1792/ ığndu, t! Nğnbuhti wuwızr vt ktşd kt Zuxlgüuçndr arduzeuznjg ş#ğç yumndu, t^ çuwj uğquzuüğndkrdzzşğtz wuwızr t Şıründltr Arduzeuznjr çujsuz kndumuzg´! &Şğşsru Vtlthr ?t+srdğoşuz^ {Rikuzhndlr Huısndkrdz´^ Kuğüsuzndkrdz şd fşğusbumnds Ağuze Itğ Uzeğtuişuz! Znğ wudşlndszşğnf ağuıuğumndkşuz huığuiındu, Ütnğü Çushnd=oşuzr mnpst^ Tğtz ağuıuğumvuındz^ Rikuzhndl 1988^ Z+kşğ-Auınğ 1^ 13^ t< 70/! RZVN#D RĞUĞND AŞI MG ÇUCZŞZ? HUISUMUZ UWİ IŞPŞMNDKRDZG Sşğ zhuıumz t İ$ Yğmrv Auwnj arduzeuznjr Anüuçuğqndkşuz uzeuszşğndz şd sşğ ausuwz=rz wrbşjzşl kt cuxuzündu, uwi arduzeuznjg uzjşul ıuğr ı+zumuıuğndu, 180 ıuğrzşğnf iuasuzuyumndu, vt! Sşğ zhuıumz t öüulr euğqzşl uwi cuxuzündkşuz 1722 kndumuztz şmu, ,uzğndkrdzg! İ$ Yğmrv Auwnj Arduzeuznjr Anüuçuğqndkşuz gzığndkrdzzşğndz bğ<uzg şmu, nd uzju, t! Muxufuğndkşuz mnpst Fuüg)zşğnd *ğtz=rz st< muıuğndu, ynyn.ndkşuz huıouxnf muğşlr vt şpu, obeşl znğ gzığndkşuz sg kndumuzg! Supkşlr t nğ uwi gzığumuz ünğ,gzkujr gzkuj=rz ausuwz=g jndjuçşğt np<u.nandkrdz şd orbe suğermg hubı+zr mnvt! Şkt wu<nprz=^ uwi auiıuındkşuz arszuerğzşğndz cuxuzündkşuz uğcuzr euğqu, m'glluz= şd İ$ Yğmrv Auwnj Arduzeuznjg wuzqzu, m'glluz= fiıuaşlr qşx=şğnd şd öuwz ousçuw mg auzşz= ethr wudşğcndkrdz! Suğenj mşuz=g wudşğcumuz vt^ çuwj sşz= mg wndiuz= 2022rz Arduzeuznjr auwmumuz çcbmumuz huısndkşuz 300 usşumg ı+zşl! UĞİTZ ŞUĞSUZ &Kuğüsuzndu,/ Upçrdğ$- İndlkuz Ç$ Suasndı şd Üuöuö Uğkrz Usrğu- İ$ Yğmrv Arduzeuznjr sbumndkuwrz ağuıuğumndkrdzzşğnd buğ=tz 2013^ - Uğitz Şuğsuz^ Uğu Umrzşuz! © Ağuıuğumndu, çnlnğ üğndkrdzzşğnd şd lndiuzmuğzşğnd rğudndz=g fşğuhuandu, t! Uxuzj İndğç Yğmrv Uöüuwrz Arduzeuznjr fuğvndkşuz uğı+zndkşuz^ çuösuüğndkrdzg zşğuxşul^ üğndkrdzzşğg ışinpumuz şd sş=uzr= nğşdt sr<njud gze+ğrzumşl^ çuösuüğşl şd uwl ışp ağuıuğumşl muğşlr vt! Huğçşğukşğkrz st< ağuıuğumndu, w+endu,zşğnd çnfuzeumndkşztz üğuütızşğz şz nğ huıui.uzuınd şz!
7 Eylül-Ekim-ermenice bölümü.indd 7
02.10.2013 10:03:58
ALZHEİMER HASTALIĞI NÖROLOJİ UZMANI
DR. AYDAN TANDOĞAN SARP Demans bilinci açık bir kişide birden çok bilisel alanda, sosyal ve meslekle ilgili fonksiyonlarda bayılmaya neden olacak düzeyde, ilerleyici yıkım olarak tanımlanabilir. İlerleyen yaşla ortaya çıkmasına karşın normal yaşlanma sürecinin bir sonucu olmadığı kabul edilir.
depresyon varlığında demans riski 2 kat artmaktadır. Alzheimer hastalığında risk faktörü olarak çok önemli damarsal risk faktörleri; yüksek veya düşük kan basıncı, diyabet, insülin metobolizması bozukluğu, kolestrol yüksekliği, diyette aşırı yağ alımı, obezite, metobolik sendrom, kronik enfeksiyonlar ve sigara olarak özetlenebilir.
Demans 100'den fazla nedenin ortaya çıkardığı ortak bir klinik tablodur. Alzheimer hastalığı tüm demansların %75'ini oluşturur. Diğer beyin hastalıkları dışında özellikle B grubu vitaminleri yetmezliği, kronik alkol-ilaç alımı endüstriyel çevresel toksinler, sinir sisteminin enfeksiyonları, beyin tümörleri, kafa travmalarının(çarpmalar) demans nedini olduğu görürlür.
Yüksek eğitimin hastalığı başlangıcını geciktirdiği kaydedilmiştir.Orta yaşlı bireylerde Omega-3 çoklu doymamış yağ asitlerinden zengin balık gibi besinlerin alımının damarsal hastalık riskinin azaltılması veya iltihabi reaksiyonun azaltılması gibi mekanizmalarla riski azalttığı gözlenmiştir. Aşırı alkol alımının demans riskini arttırmasına karşın günde 2 kadehe dek şarap içiminin Alzheimer hastalığı riskini azalttığı belirtilmiştir. Diyet veya ilaç alınan C, E vitamini ve beta karoten gibi antioksidan maddelerin etkileri tartışmalıdır.
Son yıllarda özellikle gelişmiş ülkelerde uzamankta olan insan ömrünün bir sonucu olarak yaşlı nüfus artmaktadır. Bu nedenle yaşlıkla ilgili hastalık olan demans giderek daha önem kazanmıştır. Örneğin ABD'de demans en sık 4. ölüm nedenidir. Demans hastalarının büyük çoğunluğu gelişmekte olan ülkelerdendir. Alzheimer hastalığı sıklığı 65 yaş üzeri kişilerde %6-10 iken, 85 yaş üzerini %30-50 gibi oranlara ulaşmaktadır.
Entelektüel, fiziksel ve sosyal aktivitelere katılım Alzheimer hastalığı varlığında bile süreci yavaşlatan, koruyucu etkenlerdir. Bunlar kitap, dergi, gazete okuma, tv izleme, radyo dinleme, kart oyunları, bulmaca çözme olarak çeşitlendirilebilir. Fiziksel olarak uzun dönem aktif bireylerin bilişsel fonksiyonlarının daha iyi olduğu bildirilmektedir.
Alzheimer hastalığı ile ilişkili olarak öne sürülen risk faktörleri ve koruyucu faktörlerden bir kısmı halen tartışmalıdır. En önemli risk faktörleri yaştır. Düşük eğitim düzeyinin ileri yaşlarda hastalık için risk faktörü olduğu gözlenmiştir. Ailede özellikle anne-baba-kardeş gibi birinci derece yakınlarında Alzheimer hastalığı olanlarda demans gelişme riski ortalama 4 kat fazladır. Ayrıca ailesinde Down sendromu olanlarda da Alzheimer hastalığı riski artmaktadır. Komaya sokacak şiddette tek kafa travması ve tekrarlayan kafa travmalarıda risk faktörüdür. Depresyon da bir risk faktörü olup, yaşlı bireylerde
Menopoz sonrası Östrojen tedavisi almanın Alzhiemer riskini azaltmadığı, hastalığın ilerlemesini yavaşlatmadığı gösterilmiştir. Sinsi başlangıcın yanı sıra yavaş ilerleyici ve bazen duraklamalar gösteren seyri nedeniyle başlangıç zamanı belirsizdir. Beyindeki hastalığın klinik bulguların ortaya çıkmasından 15-20 yıl öncesinden başladığı düşünülmektedir. Alzheimer hastalığına 8
Eylül-Ekim.indd 8
9/25/13 12:48 PM
göre hastalığın evreleri; çok erken, erken, orta ve ileri evre olarak ayrılabilir.
Kendi ismini hatırlasa da yakınlarının isimlerini hatırlayamaz. Kişileri karıştırabilir.(Örneğin: Kızını annesi sanabilir. Konuşma bozukluğu, özellikle kelime bulma güçlüğü çok belirgindir.Zaman algısı bozulur.Yargılama, karar verme, soyut düşünme ve problem çözme belirgin olarak bozulmuştur. Kişilik değişlikleri ve davranış bozuklukları sıktır.Kızgınlık ve şüphecilik sık görülür.Yerinde duramayıp amaçsız hareketler yapabilirler.Bağırma, tehdit ve saldırganlık davranışları, Yalnız kalmaktan korkma görülebilir Günlük yaşam aktivitelerini yerine getirebilmek için başkasının yardımına ihtiyaç duyarlar. Giyinme, yemek yeme, kişisel temizlil, ev temizliği ve güvenliği sorun olduğundan bu evredeki hastaların yalnız yaşaması önerilmez.
Çok erken evrede, ancak ayrıntılı nöropsikoloji ile testlerle ortaya konabilen günlük yaşamı etkilemeyen bozulma mevcuttur. Erken evrede, bellek sorunları en önemli özelliktir. Yakın geçmişte olanlar, konuşulanlar hatırlanmaz, ancak adresler ve önemli günlük olaylar hatırlanır. Bilişsel bozukluklara karşın sosyal ilişkilerini bağımsız olarak sürdürebilirler. Zamanla ilişkili sorunlar vardır. Yön veya adres bulmada sorun yaşayabilirler. Komlex günlük yaşam aktivitelerini yapmakta güçlük çekerler. İş yeri performansı, randevulara uyabilme, yazışmalar, mali konuları yürütebilme, toplu taşıma ile yolculuk, hobileri sürdürebilme, eşyaların yerini bulma, ev aletlerini kullanabilme, ev bakımı gibi işlerde güçlük vardır. Kelime bulma da güçlük, duraksayarak konuşma, yanlış kelime kullanma gibi konuşma bozuklukları vardır. İçe kapanma, duygularında azalma, küntleşme, hastalığı inkar davranışları gözlenir.
İleri evrede,hastaların yaşamlarını sürdürmek için sürekli yardım ve bakıma gereksinimi vardır.Zamanla her gün gördüğü kişileri de tanımaz olurlar. Konuşma ve iletişim yeteneğini tamamen kaybederler.Hastanın bağımsız hareket yeteneği degiderek kaybolur Ev dışına çıkamazlar,desteksiz oturamaz,en sonunda başını yataktan kaldıramaz hale gelir İdrar ve dışkı kontrolü de kaybolur.
Orta evrede, ipucu verilse dahi yakın geçmişteki öenmli olaylar hatırlanamaz. Uzak bellekte de sorunlar ortaya çıkar. Okuduğu okulları, eski işini, oturduğu yerleri hatırlayamaz.
Tanı konduktan sonra ortalama hayatta kalım süresi 8-10 yıl arasında değişmektedir.
9 Eylül-Ekim.indd 9
9/25/13 12:48 PM
KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞI (KOAH) GÖĞÜS HASTALIKLARI UZMANI
DR. EBRU DUYGU Riskli Grup Kimlerdir?
Kronik Obstruktif Akciğer Hastalığı anlamına gelen KOAH, akciğerlerdeki havayollarının (bronşların) daralmasına ya da alveol denen hava keseciklerinin yapısal bozulmasına bağlı olarak gelişen amfizem ve kronik bronşiti kapsayan bir hastalık grubudur. Hastalık sürecinde akciğerlerdeki havayollarında mikrobik olmayan bir iltihabi reaksiyon (enflamasyon) gelişmektedir.Sonuçta da normalde balon gibi rahatlıkla genişleyip sonra tekrar sönebilen havayolları bu esnekliğini kaybetmektedir.Kişi her soluk verdiğinde bir miktarda hava akciğerlerde hapis kalmaktadır.
Sigara, KOAH’ın en önde gelen nedenidir ve hastaların %90’ından sorumludur. Sigara içen her 5 kişiden biri, yaşamı esnasında KOAH geliştirme riskiyle karşı karşıyadır. Ancak, KOAH riski taşıyanlar yalnızca sigara içenler değildir. Daha önce sigara içmiş olanlar ve sürekli sigara dumanına maruz kalanlar (pasif içiciler) da KOAH için potansiyel adaylardır. Sigarayı bırakmak, akciğer fonksiyonlarının KOAH’a bağlı olarak gerilemesini yavaşlatabilir. Tütün mamullei dışında, organik yakıtların dumanı (odun, kömür, tezek), mesleki nedenlerle toz, duman ve zararlı gazlara maruz kalmak da KOAH için sebep olabilir.
Dünyada ve Türkiye’de her 10 kişiden 2si KOAH’ lıdır. Ancak KOAH’lıların 10’da 1’i hastalığının farkındadır. KOAH nedeni ile dünyada her yıl 2.500.000 kişi yaşamını yitirmektedir. Dünya genelinde ölüm nedenleri arasında ise KOAH 6. sırayı almaktadır.
Belirtiler;
KOAH’ın ilk evrelerinde, sadece hafif bir nefes darlığı ve ara sıra öksürük krizleri görülebilir. Nefes darlığına ötme (hırıltılı solunum) eşlik edebilir. Yoğun balgam çıkışı olabilir. Amfizem ön planda hastalarda ise balgam çıkışı azdır. Nefes darlığı ilk zamanlarda yol yürümek, yokuş çıkmak gibi efor gerektiren durumlarda meydana gelirken zaman içerisinde hastalığın ilerlemesi ile istirahatta otururken hatta yatarken dahi nefes darlığı olabilmektedir.
Amfizem
Amfizem, alveol denilen hava keseciklerinin ve alveol duvarlarının yıkımıyla oluşan anormal ve kalıcı genişlemedir. Amfizemde bazı hava kesecikleri hiç açılamzken bazıları ile çok şişekre hem fonksiyonunu kaybetmekte hem de yer kaplayarak sağlıklı keseciklerin de işlevini bozmaktadır.
Kronik Bronşit
İlk başlarda, çoğu kişi KOAH hastalığına yakalandığının farkında olmaz. Ancak hastalık ilerledikçe belirtiler de ağırlaşır. Her sigara içici bireyin, hem sigaranın akciğerlerine bıraktığı kalıcı hasar, hem de akciğer kanseri riski nedeni ile periyodik aralıklarla Göğüs Hastalıkları kontrolünden geçmesi gerekir.
Kronik bronşit, fazla miktarda mukusun (balgamın) oluştuğu sürekli öksürük durumudur. Sürekli öksürük denildiğinde art arda iki yıl içinde, yılda en az 3 ay görülen öksürük kastedilmektedir.
10 Eylül-Ekim.indd 10
9/25/13 12:48 PM
Teşhis
Müzmin öksürük, balgam ve nefes darlığı şikayetleri KOAH olasılığı için uyarıdır. Göğüs Hastalıkları Uzmanı tarafından muayene edilen hastalar akciğer filmi ve solunum fonksiyon testi (spirometri) ile değerlendirilir. Gerekli olduğu taktirde hastalara Bilgisayarlı Tomografi de uygulanabilmektedir. Yine seçili vakalarda, gerekirse ek hastalıkların değerlendirilmesi için fiberoptik bronkoskopi ile havayolları ağız ya da burundan girilerek basit bir kamera sistemi ile gözlemlenebilir ve parça alınabilir. Tüm bu veriler sonucunda hastalara KOAH tanısı konulabilir ve hastalığın hangi evresinde oldukları belirlenerek o düzeyde tedavi verilir. KOAH, nefes darlığının şiddetine göre dört gruba ayrılır.
1- Hafif KOAH Ağır iş yapıldığı zaman veya hızlı yürüme ve merdiven çıkarken bazen nefes darlığı hissedilir. organlardaki hasarı azaltır, böyelişkle de ömür süresine pozitif olarak yansır
2- Orta KOAH
KOAHlı hastalara, bazı nadir durumlarda akciğer kapasitesini arttırmak üzere cerrahi Ya da bronkoskopik müdahale de önerilebilmektedir.
Ağır iş yapıldığı zaman veya hızlı yürüme ve merdiven çıkma esnasında genellikle nefes darlığı hissedilir. Bazen günlük işler yapılırken dahi nefes darlığı hissedilir. Gece uykusu rahattır, nefes darlığı nedeniyle uykusuzluk çekilmez.
Tedavide yardımcı tedbirler
• Yapılabilecek kadar egzersiz yapılmalıdır. Sürekli oturmak ve egzersizden kaçınmak kasları güçsüzleştirir ve nefes darlığını artırır. • Ağır egzersizlerden (ağır yük taşımak, bahçede çalışmak gibi) kaçınılmalıdır. • Soğuk ve hava kirliliğinin fazla olduğu saatlerde dışarıya çıkılmamalıdır. • Sık aralıklarla ve her öğünde az miktarda yeme alışkanlığı kazanılmalıdır. • Yiyecekler daha çok sulu gıdalardan (çorba, sulu sebze yemekleri) oluşmalıdır. Katı ve ağır yemekler sonrasında nefes darlığı artmaktadır. • Hazımsızlığa ve gaz şikayetlerine neden olabilecek yiyeceklerden kaçınılmalıdır. • Bol sıvı (su, asitsiz meyve suları, bitkisel çaylar) tüketilmelidir. • Kilosu fazla olan hastaların şikayetleri de o kadar çok artacaktır. Kilolu hastaların fazla kilolarını azaltmak için çaba göstermeleri gerekir. Bunun için yağlı, tatlı ve unlu yiyeceklerden uzak durulmalıdır. • Her yıl sonbaharda grip aşısı yaptırılmalıdır. Grip salgınları döneminde kalabalık yerlerde bulunulmamalıdır. Enfeksiyon hastalıklarından korunmak için yanaktan öpüşme alışkanlığı terk edilmelidir. Grip ile birlikte hastalık bir anda şiddetlenir, şikayetler ağırlaşır ve genellikle hastaların hastanede yatırılarak tedavileri gerekir. • Nefes darlığının şiddetlendiği zamanlarda derin nefes aldıktan sonra ıslık çalar gibi dudakları büzerek nefesinizi yavaşca dışarıya üfleyin. Bunu ne kadar sık yaparsanız o kadar rahatlarsınız.
3- Ağır KOAH Günlük işler yapılırken genellikle nefes darlığı hissedilir. Şiddetli halsizlik vardır. Merdiven çıkmada çok zorlanılır. Gece nefes darlığı nedeniyle uyku düzeni bozulur. 4- Çok ağır KOAH Otururken dahi nefes darlığı hissedilir. Oda içinde yürümek zorlaşır. İşe gidilemez.
Tedavi
Hastalığın derecesine göre, tedavi akciğerlere giden hava miktarını arttırmayı sağlayan inhaler denilen püskürtülen ilaçlar gerektirebilir. Bunlar düzenli olarak alınması gereken “bakım ilaçları” ve “rahatlatıcı ilaçlar” olarak ikiye ayrılabilir. Hastalığın ilk evrelerinde az miktarda nefes darlığı görünür. İleri evrelere erişmiş KOAH’lı hastalarda ise dışardan oksijen desteği veya nefes almaya yardımcı ventilatör denilen cihazlar gerekebilir.Bu tarz cihazların hastalığın erken evrelerinde uygun zamanlama ile başlanması hem hastalığın seyrini yavaşlatır hem de vücudda oksijensiz kalmakla oluşan diğer 11 Eylül-Ekim.indd 11
9/25/13 12:49 PM
BEL AĞRISI FİZİK TEDAVİ VE REHABİLİTASYON UZMANI
DR. HANDE KIZILTAŞ Omurga toplam 33 omurun üst üste dizilmesinden oluşan, ayakta durmamızı sağlayan önemli bir vücut parçasıdır. Önden ya da arkadan bakıldığında düz görünen omurgada, yandan bakıldığında üç tane doğal eğim vardır. Boyun ve bel bölgelerinde içe doğru olan bu eğime ‘lordoz’ sırt bölgesinde dışa olan eğime ise ‘kifoz’ adı verilir. Bel bölgesinde, omurganın diğer bölümlerindekiomurlara göre daha kalın ve daha uzun yapıda olan 5 adet omur vardır. Bunun ana nedeni, bel bölgesinin omurganın diğer bölgelerine oranla çok daha fazla yük taşıması ve itme, çekme, eğilme gibi hareketlere daha sık maruz kalmasıdır. Bel omurlarına yapışan büyük ve güçlü kaslarda omurların yük taşımasını arttırıcı, güçlendirici etki yaparlar. Omurlar birbirlerine disk
Boyun
Lordoz
Sırt
Kifoz
Bel
Lordoz
Omurilik Omur
Sinir
Disk
adı verilen yastıkçıklarla bağlanmaktadır.Diskler, omurga hareketine izin veren esnekliği sağlarlar. Omurganın bel bölgesinden geçen omurilik ve sinirler ise bacaklarımızın hareketini ve hissini sağlar. Bel ağrısı, genç ve erişkinlerde önemki iş gücü ve ekonomik kayıplara neden olan, yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyen bir sağlık sorunudur. İnsanların %80 ini hayatlarının bir döneminde bel ağrısı atağı geçirmektedir. Bel ağrılı dönemler, çoğunlukla kısa sürelidir ve %80-90 oranında 6 hafta içinde düzelir.
12 Eylül-Ekim.indd 12
9/25/13 12:49 PM
Bel Ağrısı Risk Faktörleri 1. Meslekle ilişkili faktörler: -Fiziksel faktörler: Ağır fiziksel yüklenme, sık ağırlık kaldırma, vibrasyon (titreşim); dönme, itme ve çekme hareketleri, tekrarlayıcı hareketler, uzun süre aynı pozisyonda kalma -Psikososyal faktörler: İşinden memnun olmama, takdir edilmeme, iş baskısı, monoton iş, yetersiz arkadaş desteği 2. Kişisel faktörler: -Kötü duruş, sırt ve bel kaslarının güçsüzlüğü, aşırı kilo, sigara içmek, gebelik, sedanter yaşam
Spinal Stenoz
Bel Ağrısı Nedenleri Bel ağrısının gerçek nedenini bulmak zordur. Diskin kendisi, çevredeki bağ ve kas dokusu, eklem, kıkırdak yapılar ve sinirler ağrı kaynağı olabilir. Bel ağrısının en yaygın sebebi kas-iskelet sistem kaynaklıdır. 1. Yumuşak doku kaynaklı bel ağrıları (Kas zorlanması ve bel tutulması): Genellikle beli destekleyen kasların ve bağların aşırı gerilmesi veya hasarlanması sonucu oluşur. Beli zorlayan stresler(öne eğilme/ bükülme, ağır yük taşıma, atlamak, düşmek) karşısında vücudun yanıtı ağrısı kas spazmıdır. 2. Belde kireçlenme: Omurgayıoluşturan disklerin ve eklemlerin yaşa bağlı olarak yıpranmaları (dejenerasyon) ve fonksiyonlarını kaybetmeleriyle oluşur.
Ne Zaman Doktora Başvuralım?
3. Bel fıtığı (disk hernisi): Omurgalar arası diskin yırıtılarak omurga kanalına taşıma ve omurilik ya da sinirlere bası yapması sonucunda oluşan bir hastalıktır. 4. Omurgada kayma (spondilolistezis): Bel omurlarının birbirlerinin üzerinde kayması ile meydana gelir. Omurganın alt bölümünde zamanla şekil bozukluğuna ve omurliğin içinde bulunduğu kanalın daralmasına neden olur. 5. Omurga kanalında daralma/ dar kanal (lomber spinal stenoz): Lomber spinal stenoz; omurilik ve sinirlerin geçtiği omurga kanalının daralması ile oluşan bir hastalıktır. Kanaldaki bu darlık sinirlerin sıkışmasına neden olmaktadır. İleri derecede kanal darlığı olan hastalar yürümekle veya ayakta durmakla artan, oturmakla veya öne eğilmekle azalan her iki bacak ağrısından şikayet ederler. İleri yaşlarda özellikle belli bir mesafe yürüyüşten sonra ortaya çıkan bacak ağrısı, uyuşma ve topallama ile kendini gösterir.
•
Bel ağrısı basit ağrı kesiciler ve istirahat ile geçmiyorsa,
•
Bel ağrısı ciddi travma ya da düşme sonrası başlamışsa,
•
Bacağınızda veya ayağınızda güçsüzlük kuvvetsizlik ya da uyuşukluk varsa,
•
İdrar veya gaita kaçırma veya idrar yaparken zorlanma oluyorsa,
•
Ağrınız öksürmekle veya hapşırmakla kötüleşiyorsa,
•
Ağrınız uykudan uyandırıyorsa,
•
Yatmakla bel ağrısı kötüleşiyorsa,
•
Bel ağrısı ile birlikte sebebi açıklanmayan ateş, gece terlemesi, halsizlik, kilo kaybı gibi başka belirtiler varsa mutlaka fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanı ya da nöroşirurji uzmanına (beyin cerrahi) başvurunuz.
6. Diğer nedenler: Travma, kanser, enfeksiyon, doğumsal bozukluklar, kalıtsal hastalıklar; iç organlara ait rahatsızlıkların bel bölgesinde ağrı olarak hissedilmesi. 13 Eylül-Ekim-yeni.indd 13
02.10.2013 14:26:54
Bel Ağrısından Nasıl Korunalım? •
Oturararak çalışıyorsanız kullanılan sandelyenin yüksek, sert ve ayarlanabilir bir arkalığı olmasına özen gösterin. Sandalyenin arkalığı, belli ve sırtı desteklenmelidir. Dik pozisyonda oturmalı, sırt arkaya tam olarak yaslanmalı; her iki ayağınızın altında küçük bir basamak bulunmalıdır.
•
Otururken veya araba sürerken küçük bir yastık veya yuvarlanmış havlu ile belinizi destekleyin.
•
Uzun süreli araç kullanmak durumundaysanız, 2 saatte bir mola verin. Kısa bir yürüyüşş ve germe egzersizleri yapın,
•
Sigara içmeyin,
•
İdeal kilonuzda olun.
•
Ağır nesnleri kaldırırken sırtınızı dik ve yükü vücudunuza yakın tutunuz.
•
Yerdeki bir ağırlığı dizlerinizden çömelerek ve bacaklarınızdan güç alarak kaldırınız.
•
Yükü kaldırırken beliniz/sırtınız öne, sağa veya sola bükmeyin.
•
Nesneleri kaldırırken veya yere bırakırken karın kaslarınız sıkılaştırınız (kasınız).
•
Tüm ağırlığı tek taraflı taşımayınız, yükü iki parçaya bölerek taşıyınız.
•
Ayakta uzun süre durmaktan kaçınınız. Eğer işiniz için ayakta kalmak zorundaysanız bir ayağınızız altına küçük bir basamak koyun ve sırayla ayak değiştirin. 14
Eylül-Ekim.indd 14
9/25/13 12:49 PM
Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi Kadınlar Kolunun Düzenlediği Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi Geleneksel Kermesi
23 Kasım 2013, Cumartesi, 11:30 - 17:00
Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi
Kadınlar Kolu Hastanenin
geleneksel kermesini
onurlandırmanızı diler.
23 KASIM 2013 CUMARTESĐ
Hastanenin Bilek salonunda
Saat: 11.30 – 17.00 arası
SURP PIRGĐÇ HASTANESĐ
KADINLAR KOLU
Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi
Kadınlar Kolu Hastanenin geleneksel kermesini
onurlandırmanızı diler.
23 KASIM 2013 CUMARTESĐ Hastanenin Bilek salonunda Saat: 11.30 – 17.00 arası
SURP PIRGĐÇ HASTANESĐ KADINLAR KOLU
15
Eylül-Ekim.indd 15
9/25/13 12:49 PM
SURP PIRGİÇ HASTANE’SİNİN ADALI YAŞLILARINA ZİYARET ²ÚòºÈàôÂÆôܪ êàôð´ öðÎÆâ ²¼¶²ÚÆÜ ÐÆô²Ü¸²ÜàòÆ ÎÔ¼º´Ü²Î ̺ðºðàôÜ
16 Eylül-Ekim.indd 16
9/25/13 12:49 PM
Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi’nin Kınalıada’daki yazlık binalarında bulunan yaşlılar, Surp Astvadzadzni Verapohman Don (Meryem Ana’nın Göğe Alınması Yortusu) vesilesiyle ziyaret edildi. Surp Krikor Lusavoriç Kilisesi Vakfı yönetim kurulu üyeleri, Nersesyan Korosu gençleri ve çocukları, Kınalıada Dinlenme Evi çocuklarından oluşan grup, Adalar Din Görevlisi Başrahip Tatul Anuşyan’ın önerliğinde, 19 Ağustos 2013, Ptesi akşamı hastanenin yazlık binalarına gittiler. Gruba, S. Asdvadzadzin Yortusu vesilesiyle İstanbul’da bulunan Kilikya Katolikosluğu rahipler topluluğundan Üst Rahip Ğevont Pentezyan da eşlik etti. Ziyaret sırasında, Baş Rahip Tatul Anuşyan, S. Asdvadzadzin Yortusu’nun geleneksel anneler günümüz olduğunu ve annelerimizi kutlamak üzere burada olduklarını vurguladı. Ziyaret edilen ileri yaştaki hanımlar, hepimizin anneleriydi. Bu nedenledir ki çocuklar ve gençler, onların yanlarında bulunmayı arzulamışlardı. Onlara sağlıklı günler dilerken, dualarını üzerlerimizden eksik etmemelerini istedi. Daha sonra birlikte bereket duaları okundu. Törenin ardından çocuklar teker teker yaşlıların ellerini öpüp, onları tebrik ettiler.
ê© ²ëïáõ³Í³ÍÝÇ ì»ñ³÷áËÙ³Ý îûÝÇÝ ³éÃÇõ« ³Ûë ï³ñÇ »õë ³Ûó»ÉáõÃÇõÝ ïñáõ»ó³õ« ê© öñÏÇã ²½·© ÐÇõ³Ý¹³ÝáóÇ Í»ñ»ñáõÝ« áñáÝù ³Ùñ³Ý »Õ³Ý³ÏÇÝ ÏÁ µÝ³ÏÇÝ ¶Ý³ÉÁª ÑÇõ³Ý¹³ÝáóÇ ³Ù³ñ³Ýáó - Û³ñϳµ³ÅÇÝÝ»ñáõÝ Ù¿ç£ ÎÕ½»³ó ï»ëáõ㪠¶»ñå© î© Â³ÃáõÉ Ì© ìñ¹©Ç ·É˳õáñáõû³Ùµ ËáõÙµ ÙÁ« 19 ú·áëïáë 2013« ê© ²ëïáõ³Í³ÍÝÇ ì»ñ³÷áËÙ³Ý î³Õ³õ³ñÇ Ø»é»ÉáóÇÝ« ³Ûó»É»óÇÝ ëáÛÝ Û³ñϳµ³ÅÇÝÝ»ñÁ£ гÛñ êáõñµÇÝ Ï'ÁÝÏ»ñ³Ý³ÛÇÝ« ÎÕ½»³ó ³ճÛÇÝ ÊáõñÑáõñ¹Ç ³Ý¹³ÙÝ»ñ« Ü»ñë¿ë»³Ý ¸åñ³ó ¸³ëáõ »ñÇï³ë³ñ¹Ý»ñ áõ Ù³ÝáõÏÝ»ñ« ݳ»õª γ½¹áõñÙ³Ý Î³Û³Ý¿Ý Ù³ÝáõÏÝ»ñ£ ²Ûó»Éáõû³Ý Ý»ñÏ³Û »Õ³õ ݳ»õ Ø»ÍÇ î³ÝÝ ÎÇÉÇÏÇáÛ Î³ÃáÕÇÏáëáõû³Ý Ùdzµ³ÝÝ»ñ¿Ýª Ðá·ß© î© Ô»õáݹ ìñ¹© ´»Ý¹¿½»³Ý« áñ ÑÇõñ³µ³ñ ù³Õ³ùë ÏÁ ·ïÝáõÇ ê© ²ëïáõ³Í³ÍÝÇ î³Õ³õ³ñÇÝ ³éÃÇõ£ ²Ûó»Éáõû³Ý ÁÝóóùÇÝ Â³ÃáõÉ Ì© ìñ¹© Áݹ·Í»ó« ÿ ê© ²ëïáõ³Í³ÍÝÇ ì»ñ³÷áËÙ³Ý îûÝÁ« ݳ»õ ûñÝ ¿ Ù³Ûñ»ñáõÝ »õ ³Ûë ³éÃÇõ ßÝáñѳõáñ»ó Ý»ñϳݻñÁ£ ÚÇß»óáõó« ÿª ³ÝáÝù« Çñ»Ýó ³É»Ñ»ñ ï³ñÇùáí Ù»ñ Ù³Ûñ»ñÝ ¿ÇÝ »õ ³Ûë ³éáõÙáí ³É »ñÇï³ë³ñ¹Ý»ñ áõ Ù³ÝáõÏÝ»ñ »Ï³Í ¿ÇÝ ëÇñáí ßñç³å³ï»Éáõ ½Çñ»Ýù£ Æñ»Ýó Ù³Õûó ³éáÕçáõÃÇõÝ« »õ Ëݹñ»ó áñ Çñ»Ýó ³ÕûÃùÝ»ñÁ ³Ýå³Ï³ë Áݻݣ ²å³ ϳï³ñáõ»ó³õ ïÝûñÑÝ¿ù£ ²ñ³ñáÕáõû³Ý ³õ³ñïÇÝ Ù³ÝáõÏÝ»ñ ÙÇ ³é ÙÇ Ùûï»Ý³ó³Ý »õ ³çѳٵáõñÇõ ßÝáñѳõáñ»óÇÝ µÝ³ÏÇãÝ»ñÁ£
17 Eylül-Ekim.indd 17
9/25/13 12:49 PM
HUZUREVİNDE SURP ASDVADZADZİN BAYRAMI (17 Ağustos 2013)
18 Eylül-Ekim.indd 18
9/25/13 12:49 PM
MAVİ MELEKLERİN HUZUREVİ SAKİNLERİ İLE ASIR CAFE PİKNİĞİ
19 Eylül-Ekim.indd 19
9/25/13 12:49 PM
Uluslararas脹
K端lt端r Tarih Cemiyeti Z iyaretleri
20 Eyl端l-Ekim.indd 20
9/25/13 12:49 PM
Z iyaret Defterinden Uluslararası Kültür Tarih Cemiyeti'nin (International Society for Cultural HistoryISCH) her yıl üyelerinin katılımıyla düzenlenen yıllık kongresi bu kez İstanbul'da toplandı. Başkanlığını İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı'ndan Yar. Doç Dr Hakan Ertin'in yürüttüğü kongrenin düzenleme kurulunda Erciyes Üniversitesi Kamu Yönetim Bölümü Siyaset Bilimi Anabilim Dalı Başkanı Yar. Doç. Dr. M. İnanç Özekmekçi, İstanbul Üniversitesi'nden Dr. Rainer Bromer ve Prof. Dr. Philip Amour yer aldı. Cemiyet'in yedincisi düzenlenen kongresi için 11-14 Eylül tarihleri arasında tüm dünyadan 100'ü aşkın akademisyen, "İnsan Yapıtları, Kültür ve Kimlik" ( Artefacts, Culture and Identity) başlığı altında konuya ilişkin çalışmalarına yeni yaklaşımlar geliştirmek üzere İstanbul Tıp Fakültesi ve Beşikçizade Tıp ve İnsani Bilimler Merkezi'nde bir araya geldi. Uluslararası Kültür Tarih Cemiyeti Hastanemize 12 Eylül 2013 tarihinde bir ziyaret geçekleştirdiler.
21 Eylül-Ekim.indd 21
9/25/13 12:49 PM
Daniels College Of Business Z iyaretleri
22 Eyl端l-Ekim.indd 22
9/25/13 12:49 PM
23 Eyl端l-Ekim.indd 23
9/25/13 12:49 PM
24 Eyl端l-Ekim.indd 24
9/25/13 12:49 PM
Okur
Mektuplar覺
25 Eyl羹l-Ekim.indd 25
9/25/13 12:49 PM
MÜJDEYE DEVAM
HASTANE KÜTÜPHANEMİZ YENİLENİYOR... İnşaat çalışmaları biten ve yenilenen kütüphanemizin tasnif çalışmaları başlamıştır. Kısa sürede, modern şartlarda entellektüellerin ve araştırmacıların hizmetine sunulacaktır.
Azat Kurtlukaya
26 Eylül-Ekim.indd 26
9/25/13 12:50 PM
27 Eyl端l-Ekim.indd 27
9/25/13 12:50 PM
KÜTÜPHANEMİZ YENİLENİYOR...
Varujan Köseyan’ın mirası yerini buldu: Surp Pırgiç Hastanesi’nden tarihçiliğe çok önemli bir katkı Talin Suciyan Ekim 2008’de Münih’e gidip, Ludwig Maximilian Üniversitesi’nin Ortadoğu Çalışmaları bölümünün Türkiye Çalışmaları Kürsüsü’nde doktora çalışmama başladığımda, Türkiye’de kalan Ermenilerin tarihiyle ilgili bir çalışma yapmak istiyordum ancak bu çalışmanın kaynaklarına nasıl ulaşacağımı bilmiyordum. Gazete arşivlerinde ilk çalışmamı Ermenistan’da yaptım. Ermenistan’da, bütün dünyadaki Ermeni basının toplandığı Azkayin Krataran’da bir süre çalıştım. Kısmen verimli olsa da aradığım tüm kaynaklar orada yoktu. Daha sonra Sarkis Seropyan’ın yönlendirmesiyle Varujan Köseyan’ı buldum. Uzun saçlarıyla ve elinde fotoğraf makinesiyle görürdüm onu çocukken, cemaatin faaliyetlerinde fotoğraf çektiği, yazılar yazdığı aktif gazetecilik yıllarında. Yıllar sonraki bu karşılaşmamız, hastanenin yaşlılar bölümündeki odasındaydı. Her yerde kitaplar ve gazeteler vardı, en çok da
tuvalete giden koridorun iki yanına dizmişti onları; kendisini onlara emanet etmişti, düşerse Ermenice gazeteler onu koruyacaktı. Beni alıp arşive götürdü. Hastanenin bahçesindeki bu odada Seka’ya gitmekten kurtarılmış 1927’den başlayarak Ermenice gazeteler, yıllıklar, düyanın çeşitli ülkelerinden gönderilmiş süreli yayınlar, 1870’lerden başlayarak hastaneye gelen hastaların kayıtları, tıp kitapları ve daha pek çok şey vardı. Böylece zamanımın önemli bir bölümünü geçireceğim bu odayla tanışmış oldum. Köseyan gazete arşivini yok olmaktan kurtarmış, bu odada muhafaza edilmesini sağlamış, ciltleri raflara dizmişti ancak oda kapalı kalmaktan yoğun bir toz içindeydi. Yaz aylarında kapı açık çalıştığım dönemde, kapının önünden geçen doktorlar, odada fazla durmamamı, sık sık dışarı çıkıp hava almamı, 28
Eylül-Ekim.indd 28
9/25/13 12:50 PM
yönetimi arasındaki davaların hepsini Ermenice gazetelerden takip etmek ve karşılaştırmalı olarak okumak mümkün. Ayrıca, Patrikhane, vakıf yönetimleri, Hastane yönetimi gibi kurumların resmi açıklamaları da tıpkıbasımlar halinde gazetelerde yer alıyor. Bunlar dışında elbette ki fikir yazıları, vakıflar yasası, gayri müslim okullarına getirilen kontrol mekanizmaları, örneğin Türk müdür uygulaması, gibi pek çok gelişmenin tüm aşamalarını bu gazetelerden takip etmek mümkün. Yıllıklar ise, yaşanan yılın önemli olayları, basın ve yayın hayatındaki gelişmeler, o yıl hayatını kaybeden önemli isimler ve biyografileri, istatistiki veriler, edebiyat, tarih ve felsefe alanlarını da kapsayacak şekilde yer buluyor. Özellikle benim çalıştığım 1930 ile 1950 arasında pek çok süreli yayın var. Ben bunlar arasından Nor Luys, Nor Huys, Ngar, Panper, Nor Lur, Marmara, Aysor, Nor Or, Tebi Luys, Paros, kısmen Jamanak ve kısmen de Agos’u kullandım. Ayrıca Surp Pırgiç Yıllıkları ile Yerchanig Darekirk ile Bardez Yıllığı’ndan yararlandım. Bunlar dışında Ermeni Milli Meclis tutanaklarına ve meclis komisyonlarının hazırladıkları raporlara Ermeni Öğretmenler Birliği’nin kütüphanesinde buldum. Ayrıca, New York’ta, Boston’da, Michigan’da Ermenice kaynakların bulunduğu kütüphanelerde çalıştım.
çalışırken maske ve eldiven kullanmamı tavsiye ediyordu. Yaz günüyle maskeyle eldivenle çalışmak çok zordu. Günlük ve haftalık gazeteleri tarıyordum, önemli bulduğum sayfaların fotoğrafını çekip bir taraftan da arşivliyordum. Günlük 8 saatlik bir işti bu. Çalışmanın son döneminde odada kalabilme sürem bir saate inmişti, her saat başı çıkıp bahçede on dakika hava alıyor sonra devam ediyordum. Çalışma şartlarım zordu ama o oda benim için herşeydi. Çalışmamın ilk dönemlerinde Varujan Köseyan odasından çıkıp yanıma gelir, nelere baktığımı sorar, benimle sohbet ederdi. Bu sohbetler kendi kişisel tarihine bağlandığında sıklıkla hüzünlenirdi. 90 yaşını geçmiş, bütün hayatını farklı işlerde çalışarak kazanmış, gazetecilik yapmış, eşinden ayrıldıktan sonra çocuklarını kendi büyütmüş, daha sonra yeniden evlendiğinde eşini pek çok kursa göndermiş, Edincik’ten 1922’de herşeyini bırakmak zorunda kalarak kovulan ve İstanbul’da tutunmaya çalışan bir aileden gelerek, kendisini, ailesini ayakta tutmayı başarmıştı. Bunlarla da kalmamış Ermeniceyle Huşamadyan Surp Pırgiç Hivantanotsi - Surp Pırgiç Hastanesi Tarihçesi isimli çok önemli bir kitap, pek çok araştırma ve makale yayımlamış, ve hayatının son döneminde yaşlılar evindeki odasında vaktini gazetelerle, dergilerle, yazılarla ve en sevdiği arkadaşı Baron Vartkes (Bağcı) ile geçiriyordu. 2011 yılının baharında aramızda ayrıldığında çalışmam henüz bitmemişti.
Doktora tezimi Varujan Köseyan’a adadım, çünkü o bu yayınları kurtarmış olmasaydı ne böyle bir arşiv ne de bu kadar geniş kaynak kullanımıyla yazılmış bir tez olabilirdi. O bunu göremedi, ama sanıyorum çok arzuladığı bir şey gerçek oldu. O tozlu oda düzenli bir arşiv odası haline getirildi. Arsen Yarman, Zakarya Mildanoğlu ve Azat Kurtlukaya çalışmaları sayesinde, bundan sonra gerek Osmanlı sağlık tarihi gerekse Cumhuriyet tarihinin pek çok konusunu üzerne araştırma yapmak isteyenler hijenik, rahat bir ortamda çalışabilecekler.
Ermenilerin tarihiyle ilgili çalışmak isteyenlerin birincil sorunu kaynakların tüm dünyaya dağılmış olmasıdır. Bazı durumlarda arşiv hiç yoktu, bazı durumlarda arşivler güvenlik nedeniyle başka merkezlere gönderilmişti, bazı durumlarda ise arşiv vardı ancak arşivin kullanılabilirliği yoktu, çünkü belli bir organizasyona sahip değildi. Bu bakımdan Surp Pırgiç Hastanesi’nin bahçesindeki bu arşiv odası bulumaz bir kaynaktı. Ermenice gazeteler, yıllıklar, hastane raporları gibi belgelerle çalışmanın nasıl çok katmanlı bir iş olduğunu ve bu materyallerin ne kadar çok işlevi olduğunu zamanla anladım. Ermenice gazetelerin işlevi sistematik bir Ermeni tarihi öğrenmenin mümkün olmadığı bir ortamda okuyucularda bir tarih bilinci yaratmaktı. Aynı zamanda Latin alfabesine geçildiği dönemde Ermenilerin gündemi daha ziyade Ermenice gazetelerden takip ettiği, Türkçenin henüz evlere giren gazetelerin dili olmadığı bir ortamda, Ermenice gazeteler Türkçe gazetelerde Ermenilerle ilgili haberlerini, yazıları çevirerek ya da Ermenice harfli Türkçe metinler olarak basıyorlardı. Ayrıca, Ermenice gazeteler diğer diyaspora merkezlerinde çıkan gazeteleri takip ediyor, onlardan da haberlere yer veriyordu. Böylece Ermenice gazete okuyanlar hem yaşadıkları ülkenin gündemini hem de dünyanın çeşitli yerlerinde yaşayan Ermenilerin hayatlarına dair gündemleri takip edebiliyordu. Bunların yanı sıra, Ermenice gazeteler Ermeni şahıslara ya da kurumlarına karşı açılan davaları günü gününe takip ediyordu. Sanasaryan Han davası, Yusufyan Han davası, Pangaltı mezarlığı davası, Türklüğe hakaret davaları, Patrik vekili Kevork Arslanyan ile Surp Pırgiç Hastanesi
Benim için, arşivin bu şekilde düzenlenmiş olmasını görmek, çektiğim sıkıntıların boşa gitmemiş olduğunun da bir göstergesi. Bu elbette ki, aynı zamanda Ermenice kaynakların hak ettiği değeri ve önemi bulmuş olması demek. Şu anda bu arşiv İstanbul’da yayımlanan Ermenice gazeteler bakımından Ortadoğu’nun en iyi organize edilmiş ve en zengin kaynaklar sunan merkezi durumunda. Osmanlı sağlık tarihi açısından da, imparatorluğun dört bir yanından gelen hastaların kayıtlarının 1870’li yıllardan bu yana muhafaza edildiği eşsiz bir kaynak. Bundan sonra yapılacak şey, bu kaynakların verimli bir şekilde kullanılmasını teşvik etmek ve profesyonel tarihçiliğe Ermenice kaynaklardan yapılacak katkının arttırılmasını desteklemek olacaktır. Dr. des. Talin Suciyan Münih, Ludwig Maximilian Üniversitesi Ortadoğu Çalışmaları Bölümü, Türkiye Kürsüsü Öğretim Üyesi
29 Eylül-Ekim-yeni.indd 29
02.10.2013 14:45:35
Kütüphanemizden Çıkan Süprizler
30 Eylül-Ekim.indd 30
9/25/13 12:50 PM
Avetik Isahakyan Kısa Biyografi Avetik Sahak Isahakyan (Avedik İsahakyan) - ünlü Ermeni şair, yazar, akademisyen, Ermeni Bilimler Akademisi üyesi ve önemli bir halk figürü. Gümrü yakınında Kazarapat, (bugünkü Giumri), 19 Ekim 1875 doğumlu. Isahakyan Aziz Eçmiyadzin'de Gevorgyan seminer (18891892) de eğitime başladı. 1893 yılında Kütüphane öğrencisi olarak Leipzig Üniversitesi'nde derslere katıldı. Gençliğinde onun edebi yanı sıra siyasi kariyere başladı. 1895 yılında Leipzig'ten döndükten sonra Ermeni Devrimci Federasyonu yeni kurulan Gümrü komitesinin saflarına girdi; faaliyetleri ile silahlı gruplar destek ve Gümrü gelen mali yardımları Batı Ermenistan'a gönderdi. O 1896 yılında tutuklandı ve Erivan'ın cezaevinde bir yıl geçti. Cezaeviden, 1897 serbest bırakıldıktan sonra, "Rusya'nın Çar karşı" faaliyetleri nedeniyle tekrar tutuklandı, şiirlerinde "Şarkılar ve Yaralar" ilk derleme yayınlandı ve Odessa'ya gönderildi. Şiirlerinde lirizm, duygusal ücret ve melodi ona popülerlik kazandırdı. Onun en iyi çalışmaları insanlık, hayatın adaletsizlik kaderi hakkında üzüntü ve ağıt meditasyon ile doldurulur. Besteleri kişinin vatan ve insanlara sevgi ile nüfuz eder. Zürih Üniversitesi Felsefe sınıfların Edebiyat ve Tarih sınıflarına katıldı. 1902'de ülkesine döndü ve sonra Tiflis'e taşındı. 1899-1906 yılları arasında Ermeni özgürlük mücadelesine adanmış klasik Ermeni şiir "Haiduks of Songs", şiir bir derleme yazdı. 1.908 Avetik Isahakyan, 158 diğer Ermeni aydınlarla, tutuklandı (Tiflis en Metekha cezaevinde) yarım yıl geçirdikten sonra kefaletle serbest bırakıldı. Kafkasya'da kalmak artık mümkün değildi ve 1911 Isahakyan göç etti. Romanları, şiirleri ve öyküleri yayınlandı. 1926 yılında Sovyet Ermenistan'a döndü. 1930 ile 1936 arasında yurtdışında yaşadı. 1941-1945, İkinci Dünya Savaşı sırasında, "Savaş Çağrısı," "Büyük Zafer," gibi vatansever şiirler yazdı. 1946 yılında devlet ödülüne layık görüldü. Barış Koruma Sovyet Komitesi üyesi oldu. 1946 ve 1957 yılları arasında Ermenistan Cumhuriyeti Yazarlar Birliği Başkanı oldu. Isahakyan çalışmaları birçok dilde tercüme edilmiştir ve şiirleri bestelenmiştir. Avetik Isahakyan Ermeni SSR II-IV Yüksek Sovyet milletvekili oldu. 2 Madalya (Lenin) ile ödüllendirildi. Avetik Isahakyan Erivan'da 17 Ekim 1957 öldü. 31 Eylül-Ekim.indd 31
9/25/13 12:50 PM
Kütüphanemizden Çıkan Süprizler
7.6.1929 Cuma Feriköy Ermeni Kilisesi Açılış Töreni
1.11.1937 tarihli Sen Joseph Lisesi talebelerinden Nişan Makasçı'nın günlüğü 32 Eylül-Ekim.indd 32
9/25/13 12:50 PM
Hastanemizin Tarihi Ă&#x2021;inilerinden
33 EylĂźl-Ekim.indd 33
9/25/13 12:50 PM
HASTANEMİZ DOKTORLARINDAN
DİKRAN PEŞTEMALCIYAN'IN ESERİ
34 Eylül-Ekim.indd 34
9/25/13 12:50 PM
35 Eyl端l-Ekim.indd 35
9/25/13 12:50 PM
FİZİK TEDAVİ VE REHABİLİTASYON
Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi Zakirbaşı Sok. No:32 - 34780 Kazlıçeşme - İstanbul info@surppirgic.com
www.surppirgic.com
444 50 52 36
Eylül-Ekim.indd 36
9/25/13 12:50 PM
Fizik tedavi ve rehabilitasyon, kas ve iskelet sistemi ile ilgili fiziksel ve fonksiyonel bozuklukların tanı ve tedavisini kapsayan uzmanlık alanıdır.
Yedikule Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Kliniği’nde Hangi Hastalar Tedavi Edilmektedir? Kas ve iskelet sistemi ile ilgili hastalıklar; • Osteoporoz (kemik erimesi) • Osteoartrit (kireçlenme) • Boyun, sırt ve bel ağrıları • Boyun ve bel fıtığı • Omuz, dirsek, el ve el bileği ağrısı • Kalça, diz ve ayak ağrıları • Yumuşak doku romatizmaları (Fibromyalji, myofasyal ağrı sendromu) • İnflamatuvar eklem hastalıkları (iltihaplı romatizma) • Duruş (postür) bozuklukları • Omurga eğrilikleri (skolyoz, kifoz) • Menisküs ve bağ yaralanmaları • Kırık ve çıkık sonrası rehabilitasyon • Ortopedik operasyonlar öncesi ve sonrası rehabilitasyon programı oluşturulması ve uygulanması • Spor yaralanmaları
Fizik tedavi; ısı, ışın, su , parafin gibi fiziksel ajanların tedavi amacıyla kullanılmasıdır. Rehabilitasyon ise doğuştan (kalıtsal) yada sonradan (edinilmiş) oluşan kalıcı veya geçici hastalıkların belirlenerek, hastayı bedensel, psikolojik, sosyal, meslek ve meslek dışı konularda olası en yüksek duruma getirmektedir. Başka bir deyişle, hastanın günlük yaşam aktivitelerini en üst düzeyde yapabilmesini sağlamaktadır. Bunun için, multidisipliner çalışması şarttır. Fizik tedavi ve rehabilitasyon kliniği, diğer branş hekimleriyle sürekli iletişim halindedir; branşlar arasında koordinasyonu sağlayarak hastanın multidisipliner bir ekip tarafından değerlendirilmesini sağlar.
Nörolojik hastalıklar; • Yüz felci • Sinir yaralanmaları ve tuzaklanmaları • İnme • Parkinson • Kas hastalıkları • Serabral palsi (spastik çocuklar) • Multipl skleroz • Spinal kord yaralanmaları • Travmatik beyin hasarı Diğer uygulamalarımız; • Geriatrik (yaşlılara özel) rehabilitasyon • Solunum egzersizleri (bronşektazi ve astım hastalarına yönelik) • Lenfödem tedavisi • Eklem içi enjeksiyon uygulamaları
444 50 52 37
Eylül-Ekim.indd 37
www.surppirgic.com
9/25/13 12:50 PM
DİYABET
Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi Zakirbaşı Sok. No:32 - 34780 Kazlıçeşme - İstanbul info@surppirgic.com
www.surppirgic.com
444 50 52 38
Eylül-Ekim.indd 38
9/25/13 12:50 PM
DİABETES MELLİTUS (DİYABET) NEDİR ? Diyabet insülin hormonunun eksikliği veya etkisizliği sonucu ortaya çıkan ve ömür boyu süren bir hastalıktır. İnsülin, pankreas adını verdiğimiz organımızdan salgılanan bir hormondur. Eksikliği kandaki glikozun (şekerin) yükselmesine neden olur. İnsülin olmadan, vücudumuz alınan gıdaları istenilen şekilde kullanamaz. DİYABET OLUŞMA RİSKİ KİMLERDE DAHA FAZLADIR ? • Fazla kilolu olanlarda, • Anne, baba veya kardeşlerinde diyabet olanlarda, • İri bebek doğurmuş olanlarda, • Gebeliğe bağlı şeker hastalığı geçirenlerde, • Tansiyonu veya kan yağları yüksek olanlarda.
DİYABETLİ BİR KİŞİ OLARAK SAĞLIĞIMI KORUMAK İÇİN YAPMAM GEREKENLER NELERDİR ? • Sigara içmeyin. • Diyet uzmanınızın hazırladığı beslenme programına uyun. • Her gün en az 30 dakika orta şiddette egzersiz yapın. Size uygun egzersizleri öğrenmek için doktorunuza başvurun. • İlaçlarınızı doktorunuzun önerdiği şekilde alın. • Düzenli kan şekerinizi ölçün, ölçümlerinizi kaydedin. • Ayaklarınızda çatlak, nasır, iltihap, yara, şişme, kızarıklık ve tırnak batması olup olmadığını her gün kontrol edin. • Dişlerinizi düzenli olarak fırçalayın. • Kan basıncı ve kan yağlarınızı kontrol altında tutun.
DİYABET BELİRTİLERİ NELERDİR ? • Ağız kuruması, • Aşırı susama, • Çok su içme, • Sık ve bol idrar yapma, • Yorgunluk ve güçsüzlük, • Çabuk acıkma, • İstek dışı kilo kaybı.
444 50 52 39
Eylül-Ekim.indd 39
www.surppirgic.com
9/25/13 12:50 PM
SUĞUBJR AUWŞĞND UİŞPZUÜNĞ;UMUZ UB.UIUZ?G Huığuiışj% S$H$W$ Auwnj sr<zueuğşuz sbumnwkg usçnp<ndkrdz sgz t! Ouğıuğuhşındkrdzg^ =uzeumuünğ,ndkrdzg^ zmuğvndkrdzz nd mşğhuğndşiıg rğ çupueğrvzşğnf uz=umışlr+ğtz muhndu, şz stmöstmnd aşı! Srşdznwz ub.uğagzmulndsg eğişdnğndu, t =uğr nd sşıupr^ zşğm nd suüupukr^ ündzudnğ kşlşğnd sr<njud! Auwmumuz uişpzuünğ,ndkrdzg auğndiı t rğ çuösuöuzndkşusç! ?upu=zşğ nd üuduxzşğ &ünzt srzvşd U$ ub.uğausuğı/ ndzşju, şz rz=zuırh çuzndu,=r uişpzuünğ,ndkrdz! Mrlrmşuz Auwuiıuzr =upu=zşğtz Suğubg% Üşğsuzrmg^ rğ wuğumrj çzumufuwğşğnf zbuzudnğ t uişpzuünğ,ndkşusç! Şğmnd .ndsçr mg çuczndrz Suğubrz çznğnb uişpzuünğ,umuz ub.uıuz=zşğg! Uxu<rzg auğkumuğz t &Ötwkndzr muğ mus mnk uişp^ nğndz mg auzerhrz= zuşd uwl üuduxzşğnd st</^ nğ cnpnfndğer s+ı gzeauzğuju, t ukluilusu uznduzndsnf! Şğmğnğeg üupızumuğz t^ ardindu, muğ^ nğ mg
mnvndr zuşd rğmu ! Uwi şğmğnğez t^ nğ çznğnb mg ausuğndr sruwz Suğubrz! Muğr uwi ışiumg^ giı İşğrm Eudkşuzr^ nv sruwz rdğuwuındm t auwnj uişpzuünğ,ndkşuz st<^ uwl gzeauzğuhti uzöndüumuz t! Suğubg çushumr sbumsuz^ wuımuhti <ndlaumndkşuz nd zşğmsuz muğşdnğ mşeğnzzşğtz stmg şpu, t! Giı SUĞUB huısuürğ=r^ çushumr sbumndkrdzg Suğubr st< buı vtğ öuğüuju, şd vndztğ uğıu,suz ausuğ çuduğuğ ,udulzşğ! Uıuzuwr st< aumuxumg^ çushumr nd jnğşzr çşğ=uaudu=r cusuzum huısumuz Auwuiıuzr zşğ=rz üuduxzşğtz srzvşd 50$000 ünğ,udnğ şmu, t ub.uışlnd! Uişpzuünğ,ndkşuz ausuğ uzağucşbı ündzudnğ kşlşğg şd çndz mşğhuig ışpumuz çushumtz mg huığuiındr! Huığuiı çushumt mınğg mg zşğmndr wuımuhti sr<zueuğşuz Auwuiıuzr st< luwz+ğtz ıuğu,ndu, sndk muhnwı &luönduğe/^ muğsrğ şd uwl ünwzşğnf! Auwuiıuztz sbıuhti kt_ uğıuauzndu, şd kt zşğu,ndu, t ardindu,şptz!
Qşxuünğ,np auwndarzşğ &qu.tz uxu<rzg% ?uğtz Şyyt/ 1920umuz kndumuzzşğ! 40 Eylül-Ekim-ermenice bölümü.indd 40
02.10.2013 10:04:00
Suğubtz şmu, uişpzuünğ,ndkrdzzşğnd st< muz kt_ ışpumuz şd kt zşğu,ndu, mşğhuir fğuw ub.uındu, +ğrzumzşğ! Uğıuauzsuz şd zşğu,suz suirz aşıu=ğ=ğumuz suzğusuizndkrdzzşğ mğzuz huğöndrl^ şkt ndindszuirğndrz huahuzndu, fuouxumuzumuz üğuüğndkrdzz nd yuiıukndpkşğg! Uişpzuünğ,ndkşuz ausuğ zu.uışindu, mınğg mnvndu, t zuşd thtztötğ ! 1898r Yşığnduğrz Suğub auiu, şd =upu=r ş+kg nğçuznjzşğtz stmndz st< THTZTÖTĞR st< ,uxuwndkşuz uzju, Bnkluzıujr Miss Acnes Salmond g mg üğt aşışdşulg$ {Lud fuğhşı sg üıuz= &İışyuz
Hupıuiuğşuz/^ wşınw nğçuznjrz stm mnpsg znğ btz= sg udşljndjrz= şd =uzr sg ıtikmşuazşğ auiıuışjrz=^ =uzr sg sş, ıpu= şxuzenf ünğ,r imiuz! ?rv wşınw znğ ıtikmşuazşğ udşljndjrz= şd =uzr sg ıuğr buğndzumşlnf nğçuznjrz uğşdşlşuz mnpsg üşpşjrm ünğ,uğuzr sg fşğu,rjrz=^ =upu=tz ul 40r vuy şğrıuiuğezşğ şd nğçşduwğrzşğ mndüuwrz ünğ,şlnd ausuğ! Uwi ünğ,uğuzr uğıueğndkrdzg cnpnfndğerz mnpst luwz gzendzşlndkrdz üıud şd ünğ,şğndz st< ul thrztötğ uzndzg ığndşjud´ ! Udşlr
nğumşul^ zşğu,ndnp mşğhuig huıoux euğqu, t^ nğ ışpumuz ucuz uhğuz=g bğ<umuw ürdpumuz çzumufuwğşğnd st< ihuxr! Uwi+ğ üşğumbrx sş,usuizndkşusç {suğubr ünğ,g´ rğ şğmnd qşdşğnf m'ub.uırz kudrbr fğuw^ wuou. wuındm uhihğndu,^ luduünwz ışiumzşğnd fğuw! Srzveşx Suğubr st< şd wşınw srzvşd 20ğe euğnd 4050 kndumuzzşğg ub.uıu, şz ışpumuz^ mus zşğu,ndu, çushumt mınğr fğuw &.uiu/! Muz arz^ vuynf nv sş, +ğrzumzşğ^ nğnz= ub.uındu, şz rğuğnd muğndu,^ mjndu, mınğzşğnd fğuw! Uirmu fmuwndkrdz t uwz suirz^ kt nğ=uz uğct=udnğ şpu, t znwzrim stm uy lud mşğhuig! Çushumt kşlg^ nğnf uişpzuünğ,ndu, t zu.bg^ auğkumuğr huğuüuwrz şpu, t yuyndm^ knwl nlnğ=r^ rim ardindu, muğr huğuüuwrz çuğum şd lud nlnğndu,! Huıuau, şz auğkumuğ ub.uıuz=zşğ^ nğnzj st< srucusuzum +üıuünğ,ndu, şz kt_ çushumt şd kt çndğet kşlşğ! Giı İ$ Eudkşuzr% +üıuünğ,ndu, şz zuşd sşıu=işuw şd nimşuw kşlşğ! Uwcs +üıuünğ,ndnpg (ğuziumuz çushumt İyxnj^ kudrbr fğuw &uzuduğı/^ 156 x 57 is$ 1980umuzzşğ^ Aulth^ Auit=şuz gzıuzr=r işyumuzndkrdz^ Aulth
41 Eylül-Ekim-ermenice bölümü.indd 41
02.10.2013 10:04:01
SUĞUBJR AUWŞĞND UİŞPZUÜNĞ;UMUZ UB.UIUZ?G kşlz t & DMC /! Ub.uıuz=g imişlnd ausuğ uzağucşbı tğ gzığşl w+ğrzndu,=g şd ü,uüğşl mınğr fğuw! Ü,npg^w+ğrzndu,=r aşprzumg^ wuou. uxuzqrz fuğhşı tğ^rim uznğ arszumuz ünğ,r=g şptüzşuw üğrv% bşpumr mığndu, ,uwğnf! Uirmu wuındm suizuürındkrdz tğ^ şd srzvşd uwi+ğ uznğ aşprzumg mg fouğndr uxuzqzuhti! Suğubr ürdpşğnd st< uişpzuünğ,ndkrdzg ışpumuz zbuzumndkrdz ndzşju, t! Srzveşx =upu=r bndmuz fuoux=r nd uğıu,suz azuğudnğndkrdz ındu, t! Sr<zueuğndz^ =upu=r ,upmndz nd çuğüuduo bğ<uzzşğndz st< uzmuimu, ünwndkrdz ndzşju, şz aus=uğndkrdzzşğ^ huığuiı uğıueğuz=r muznzudnğ uğıuauznds şd zşğsnd,nds! İumuwz sşğ ndzşju, ındşulzşğg muösumşğhndu, ub.uıuz=r nd fuoux=r suirz mg fşğuçşğrz 19ğe euğnd fşğ<udnğndkşuz kndumuzrz! Fmuwndkrdz muw uwz suirz kt 1897rz Suğubr st< çujndu, auw muknprmt Axryirsşuz zu.umğkuğuzr ndiuznp 350 up<rmzşğg inğfu, şz +ıuğ lşöndzşğ^ ürındkrdz şd Suğubr uişpzuünğ,ndkrdz! Suğubr şd Mrlrmşuz bğ<uzr uwl =upu=zşğnd st< +ıuğ srirnzuğzşğnd zu.uqşxzndkşusç muösumşğhndu, şz uişpzuünğ,ndkşuz nd ünğüuünğ,ndkşuz mşeğnzzşğ! 1894-96r Ausrışuz <uğeşğtz şı=^ srzvşd 1914 nd Sş, Şpşxzg^ muösumşğhşul qşdnf auw muzuzj qşxuünğ, ub.uıuz=g uğıuauzndu, t Şdğnhu! Uwi suirz Sri Umzti üğu, t$ { $$$Up<rmzşğndz huığuiıu, qşxuünğ,zşğg
lud bndmuw üıuz Lnzınzr st<^ ndiır uwi ünğ,g buı gzeuğqumşjrz= şd auğrdğudnğ nğçşğnd nd up=uı mrzşğndz ul ünğ, auwkuwkşjrz=^ nğnf buı nğçşğ ul rğşzj suwğşğndz =nf .zusşl muğnpujuz=´ !
1925rz usşzusş, üupkufuwğ euğqu, İndğrnw auwndkşuz kndu=uzumg şpu, t 110tz 12$000r sr<şd! Aulthr ardpuduzzşğndz s+ı 50$000 üupkumuz audu=ndu, t! Kbnduxndkşuz şd up=uındkşuz st< wuwızndu, auwndkrdzg wusux+ğtz ynğqu, t huaşl rğ ünwndkrdzg! İyxnjzşğ^ kudrbr fğuw^ 45 x 110$40 x 52 is$ 1990 k$^ Aulth^ Uzctllu Şuündhşuzr işyumuzndkrdz^ Aulth Suaoumulr ,u,mnj^ kudrbr fğuw^ 190 x 160 is$^ 1960umuzzşğ^ Aulth^ Muıuğ S.işuzr işyumuzndkrdz^ Aulth
42 Eylül-Ekim-ermenice bölümü.indd 42
02.10.2013 10:04:04
43 Eyl端l-Ekim-ermenice b旦l端m端.indd 43
02.10.2013 10:04:08
SUĞUBJR AUWŞĞND UİŞPZUÜNĞ;UMUZ UB.UIUZ?G
Suaoumulr ,u,mnj^ kudrbr fğuw^ 195 x 185 is^^ 1974 k^^ Aulth^ Suğrtk ?tktzoşuzr işyumuzndkrdz^ Aulth
Auw cnpnfndğer sş, çuğşmus Euzrujr ?uğtz Şyyt^ nğ 1917rz aşxuju, t Ndğ)uwtz şd fşğuauiıuındu, t Euzrnw st<^ vmuğnpuzulnf aşxnd szul auwşğt nd auwmumuz .zerğzşğt^ 1920rz Aulth şmu, şd Aulthr st< arszu, t AEUVRE
DE PROTECTION DES FEMMES ET DES ENFANTS
uxu=şlndkrzg! 1921rz Cgzşdr st< muwuju, nğnbsuz ausuquwz uz zbuzumndu, t Uöüşğnd Eubzndkşuz &Lrmuwr/ lruö+ğ zşğmuwujndjrv! Nğçuaudu=ndkşuzg öndüuaşx uz öçupu, t
44 Eylül-Ekim-ermenice bölümü.indd 44
02.10.2013 10:04:11
nğçşduwğrzşğndz ub.uıuz= auwkuwkşlnf! Nğnbu, t öuğm ıul muzuzj s+ı gzeauzğuju, qşxuünğ,rz! Indzşğnd^ ardpumzşğnd st< imiu, ünğ,g fşğu,u, t auiıuındkşuz! Krltl ynpnjr Auwnj Anüşıuz st< arszu, t uişpzuünğ,ndkşuz mşeğnz! Uwi mşeğnzrz fşğumujnd zbuzumu, t rğ iuzşğtz Wuğndkrdz Vu=gğşuzg! Ndğ)uwr^ Suğubr^ Uwzkuhr ünğ, ub.uınp bndğ< 1800 üupkumuzzşğ uhuanfndu, şz ub.uıuz=nf! Uznzj uğıueğuz=g Şdğnhu auijzşlnd ausuğ +cuzeumu, şz A+ktl Huğnzr ıtğşğg% Suölndsşuzzşğg! Anüşıuz ub.uıuznjg ünğ,u, t srzvşd 1947 kndumuzg! Uişpzuünğ,np çuösukrd mrzşğ huışğuöstz şı= rğşzj gzıuzr=zşğnf üupku, şz :nğağeuwrz Auwuiıuz! Zşğüupknpzşğnd aşı Auwuiıuz sşmzşlnd ausuğ znwzrim Sri Çrdlz ersnds muıuğu, t! 1925rz Aulthr st< muwuz üıu, 50$000 auwşğtz 8$000g ünğüuünğ,ndkşusç şd uişpzuünğ,ndkşusç öçupu, t! Uirmu huımuxşlr krd sgz t şkt çupeuındr 50 nimşğrvr^ 300 eşğqumr^ 650 m+bmumuğr^ 450 uıupquünğ,r^ 300 şğmukuünğ,r^ 150 krkşpuünğ, şd qndluünğ,r^ 1500 nğszuerğr^ 850 niıuwzumr krdşğndz aşı! Sruwz kt Aulthr Uöüuwrz Uxu<znğeuğuzr jndjumzşğnd st< uişpzuünğ,npzşğnd krdg vt uğquzuüğndu,^ =uzr nğ uişpzuünğ,ndkrdzg nğhti uğaşiı vt zbndu,! 1930 kndumuzr ındşulzşğnf^ Aulthr st< m'uhğtrz s+ıudnğuhti 800 gzıuzr=zşğ mus 4200 suğubjrzşğ^ nğnzj st< uişpzuünğ,ndkşusç şd ünğüuünğ,ndkşusç öçupnp% bndğ< 500 mrzşğ şd up<rmzşğ muwrz! Giı 2 Yşığnduğ 1946r suğeuausuğrz^ Aulthr st< uhğu, t 5097 suğubjr^ nğnzjst qşxuünğ, ub.uınp uğquzuüğndu, t sruwz 80 anür! Ç$ Ub.uğausuğıtz şı=^ şğç uğetz kndlju, tğ çuğşirğumuz uxu=şlndkrdzzşğnd ünğ,ndztndkrdzg^ uzauı qşxzşğtjzşğ buğndzumşjrz öçuprl qşxuünğ,r fuoux=nf nd uğıuauzsusç! Kğnduzıu ?tbrbşuzg rğşz aşı m'ub.uıjztğ mrzşğ^ nğnzj aşı buçukg şğmnd uzüus Şğmndbuçkr şd Arzübuçkr +ğşğg^ rğ ıuz st< mg audu=ndtrz! Uznz= mg wuzqztrz fşğ<uju, ünğ,şğg şd mg iıuzqztrz znğ huındtğzşğnd ausuğ mşğhui nd kşl! Srzvşd 1970umuzzşğnd imröçg s+ıudnğuhti 40 mrzşğ şd up<rmzşğ m'ub. uıtrz uznğ ausuğ! Iuizusşumzşğ buğndzum ırmrz Kğnduzıuwr ausuğ zu.bşğg mşğhuir fğuw ü,u, t zbuzudnğ :nğnöşzj :ukndzg! Kğnduzıu
İyxnj çushumr fğuw^ auğkumuğ^ .uxz ub.uındu,=^ 124 x 120 is$ 1950umuzzşğ^ Aulth^ Ü$ Fuihndğumuz Sbumnwkr Srndkşuz Kuzüuğuz^ Aulth Zndtğ% Üuçluzşuz Gzıuzr=tz
Auzgsr suandgzt şı= ünğ,g buğndzumu, t rğ endiığg% Şğuzndar ?tbrbşuz-Vnlu=şuzg! &Uz audu=u, t Auwmumuz uişpzuünğ,ndkşuz ağubulr audu=u,nw sg/! Srzvşd 1985g buğndzumndu, t uişpzuünğ,ndkşuz ub.uıuz=g! Uwzndaşışd uz usçnp<nfrz eueğşjndju, t uğıueğndkrdzg^ huındtğzşğnd çujumuwndkşuz huıouxnf! Kuzüuğuzzşğndz yn.uzjndu, +ğrzumzşğtz çujr^ sşör auiznp zsnwbzşğnd üşğumbrx suig Mrlrmruauwndkşuz cuxuzünğezşğnd s+ı mg üızndr uwi+ğ! Uzn_z= t^ nğ stm mnpst nğhti gzıuzşmuz suindz= mg huaşz rğşzj suwğşğnd nd sş, suwğşğnd ub.uıuz=g^ srdi mnpst mg buğndzumşz uişpzuünğ,ndkrdzg! &?upndu, {Suğubr Uişpzuünğ,ndkrdz´ auınğtz ıhndu, Aulth 2010rz/
45 Eylül-Ekim-ermenice bölümü.indd 45
02.10.2013 10:04:12
Uzjşultz Auındu,zşğ Geçmişten Kareler
46 Eylül-Ekim.indd 46
9/25/13 12:50 PM
47 Eyl端l-Ekim.indd 47
9/25/13 12:50 PM
Uzjşultz Auındu,zşğ Geçmişten Kareler
48 Eylül-Ekim.indd 48
9/25/13 12:50 PM
49 Eyl端l-Ekim.indd 49
9/25/13 12:50 PM
Uzjşultz Auındu,zşğ Geçmişten Kareler
50 Eylül-Ekim.indd 50
9/25/13 12:50 PM
51 Eyl端l-Ekim.indd 51
9/25/13 12:50 PM
SİNÜZİT
Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi Zakirbaşı Sok. No:32 - 34780 Kazlıçeşme - İstanbul info@surppirgic.com
www.surppirgic.com
444 50 52 52
Eylül-Ekim.indd 52
9/25/13 12:50 PM
Sinüsler, burnun etrafındaki yüz kemiklerinde bulunan içi havayla dolu boşluklardır. Bu boşlukların iltihapla dolması sonucu oluşan hastalığa sinüzit denir. Sinüsler sesin rezonansını sağlayarak kişiye özel ses tonunun ortaya çıkmasına yardımcı olur. Solunum havasının nemlendirilmesi ve ısıtılması ile zararlı partiküllerin tutulmasını sağlar. Ayrıca başın hafif olmasına katkıda bulunur. Sinüzit kendini burun akıntısıyla gösterebilir. Baş ağrısının olmaması sinüzit olmadığını göstermez. Baş ağrısı olmayan sinüzitli hasta %80 civarındadır. Sinüzit düzelmez düşüncesi kesinlikle yanlıştır. Doğru tedavi yöntemi ile tam şifa sağlanabilir.
Sinüzit Belirtileri • Burun akıntısı, • Burun tıkanıklığı, • Geniz akıntısı, • Yüzde baskı hissi, • Koku alma bozukluğu, • Göz ve baş ağrısı. Yapılan Tetkikler • Paranazal Sinüs BT • Burun Kültür Antibiyogramı Günübirlik cerrahi yöntem olarak ileri fonksiyonel bilgisayarlı endoskopik sinüs cerrahisi ile %90 oranında başarı sağlanmaktadır.
444 50 52 53
Eylül-Ekim.indd 53
www.surppirgic.com
9/25/13 12:50 PM
KATARAKT
Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi Zakirbaşı Sok. No:32 - 34780 Kazlıçeşme - İstanbul info@surppirgic.com
www.surppirgic.com
444 50 52 54
Eylül-Ekim.indd 54
9/25/13 12:50 PM
KATARAKT Katarakt, göz bebeğinin arkasındaki doğal merceğin görmeyi düşürecek derecede şeffaflığını kaybederek bulanıklaşmasıdır.
Katarakt Belirtileri • Uzak veya yakın görmede bozulma, • Şekilsiz görme, bulanık görme veya çift görme, • Renkleri zor algılanma ya da soluk algılama, • Gece görmede zorlanma, • Kontakt lens veya gözlük numaralarında sıkça değişme, • Derinlik hissi kaybı, • Göz yorgunluğu ve baş ağrısı.
Katarakt genellikle 60 yaş üzerinde görülür, nadiren doğuştan ya da travma sonrası olabilir. Şeker hastalarında ve uzun süre kortizonlu ilaç kullananlarda katarakt oluşması riski daha yüksektir.
Katarakt’ın tedavisi ameliyattır. Hastanın sosyal yaşamını engelleyen görme kaybı geliştiğinde geç kalınmadan katarakt ameliyatı uygulanmalıdır. Katarakt ameliyatında en yeni ve güvenli teknik kısaca FAKO denilen “Fakoemülsifikasyon” yöntemidir. Hastanemiz Göz Polikliniği’nde SGK ile anlaşmalı ayaktan ve yatarak tedavi hizmeti sunmaktadır.
444 50 52 55
Eylül-Ekim.indd 55
www.surppirgic.com
9/25/13 12:50 PM
Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi (Millet Hastanesi) arşivinden
Kazaz Artin Amira'nın büstünün önünde
56 Eylül-Ekim.indd 56
9/25/13 12:50 PM
Tarihimizden
Fotoğraf Arkası: İstanbul'daki Surp Pırgiç Ermeni Hastanesine sevgiyle, takdirle ve hayranlıkla TEV (İranlı Ermeni Şair) 31 Kasım 1958, Tehran Soldan Sağa: Dr. Kibar, Dr. Kılıçyan, Dr. Bartevyan, Dr. H. Hayrabetyan, Dr. Kundakçı, Tev, Norayr Berberyan, Dr. Varvaryan, Haçik Markaryan, 10 (Boş isim yazılmamış) Resim Surp Pırgiç Ermeni Hastanesinde 1958, Kasım'da çekilmiştir.
57 Eylül-Ekim.indd 57
9/25/13 12:50 PM
58 Eyl端l-Ekim.indd 58
9/25/13 12:50 PM
Sşöst / Bizden
59 Eylül-Ekim.indd 59
9/25/13 12:50 PM
60 Eyl端l-Ekim.indd 60
9/25/13 12:50 PM
Sşöst / Bizden
61 Eylül-Ekim.indd 61
9/25/13 12:50 PM
62 Eyl端l-Ekim.indd 62
9/25/13 12:51 PM
Sşöst / Bizden
63 Eylül-Ekim.indd 63
9/25/13 12:51 PM
64 Eyl端l-Ekim.indd 64
9/25/13 12:51 PM
Sşöst / Bizden
65 Eylül-Ekim.indd 65
9/25/13 12:51 PM
66 Eyl端l-Ekim.indd 66
9/25/13 12:51 PM
Sşöst / Bizden
67 Eylül-Ekim.indd 67
9/25/13 12:51 PM
68 Eyl端l-Ekim.indd 68
9/25/13 12:51 PM
Sşöst / Bizden
69 Eylül-Ekim.indd 69
9/25/13 12:51 PM
70 Eyl端l-Ekim.indd 70
9/25/13 12:51 PM
Sşöst / Bizden
71 Eylül-Ekim.indd 71
9/25/13 12:51 PM
72 Eyl端l-Ekim.indd 72
9/25/13 12:51 PM
Sşöst / Bizden
73 Eylül-Ekim.indd 73
9/25/13 12:51 PM
74 Eyl端l-Ekim.indd 74
9/25/13 12:51 PM
Sşöst / Bizden
75 Eylül-Ekim.indd 75
9/25/13 12:51 PM
76 Eyl端l-Ekim.indd 76
9/25/13 12:51 PM
Sşöst / Bizden
77 Eylül-Ekim.indd 77
9/25/13 12:51 PM
HORLAMA
Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi Zakirbaşı Sok. No:32 - 34780 Kazlıçeşme - İstanbul info@surppirgic.com
www.surppirgic.com
444 50 52 78
Eylül-Ekim.indd 78
9/25/13 12:51 PM
HORLAMA CİDDİ BİR SAĞLIK SORUNUNUN BELİRTİSİ OLABİLİR! Horlama uyku sırasında üst solunum yolu yumuşak dokularının titreşimiyle ortaya çıkar. Araştırmalara göre erkeklerin %45’i ve kadınların %30’unda düzenli bir horlama problemi olduğu tahmin edilmektedir.
Tedavi yöntemleri • Piller yumuşak damak implantları • Radyofrekans uygulaması • Yumuşak damak, bademcik ve geniz eti ameliyatları • Burun ameliyatları • Diğer tedavi yöntemleri (çene aygıtları, CPAP maskesi gibi) Tedavi seçenekleri, konusunda tecrübeli KBB uzmanının muayenesi sonrası belirlenmelidır.
Horlama gece boyunca yüzlerce kez tekrarlayan nefes durması veya solunum yavaşlamasıyla karakterize olan ve obstrüktif uyku apnesi (OSA) olarak da bilinen daha ciddi bir sağlık sorununun belirtisi olabilir.
Hastanemiz KBB Polikliniği’nde SGK ile anlaşmalı ayaktan ve yatarak tedavi hizmeti sunmaktadır.
Horlaması aşırı olan hastalarda genellikle, evinde kendi yatağında veya klinikte uyku laboratuarında uygulanan uyku testleriyle, eğitimli bir hekim tarafından kapsamlı bir uyku değerlendirmesi yapılmalıdır. Yapılan bu testler ve detaylı KBB muayenelerinden sonra aşağıda sıralanan çeşitli tedavi yöntemlerinden biriyle veya birkaçıyla tedavisine karar verilir.
444 50 52 79
Eylül-Ekim.indd 79
www.surppirgic.com
9/25/13 12:51 PM
NÖROPATİK AĞRI
Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi Zakirbaşı Sok. No:32 - 34780 Kazlıçeşme - İstanbul info@surppirgic.com
www.surppirgic.com
444 50 52 80
Eylül-Ekim.indd 80
9/25/13 12:51 PM
Sinir sisteminin her hangi bir bölümünün hasarı ve/veya fonksiyonunda bozulmaya bağlı olarak ortaya çıkan ağrılara nöropatik ağrı denir.
Nöropatik ağrıya yol açabilecek sebepler • Romatoid artrid, poliarteritis, sistemik lupus eritematozus ve skleroderma gibi romatizmal hastalıklar, • Şeker Hastalığı, • Tekrarlayan küçük travmalara bağlı tuzak nöropatiler, • Herpes zoster virüsünün yaptığı zona hastalığına bağlı nöropatiler, • Doğuştan olan bazı metabolik hastalıklara bağlı olarak görülen nöropatiler, • Alkol veya bazı ilaçların kullanımına bağlı kimyasal yolla oluşan nöropatiler. Nöropatik ağrı tedavisinde ilk basamak medikal tedavidir.
Vücudun herhangi bir yerinde ortaya çıkan nöropatik ağrı çevresel sinir sisteminden, merkezi sinir sisteminden ya da otonomik sinir sisteminden kaynaklanabilir.
Hastanemiz Nöroloji Polikliniği’nde SGK ile anlaşmalı ayaktan ve yatarak tedavi hizmeti sunmaktadır.
444 50 52 81
www.surppirgic.com Eylül-Ekim.indd 81
9/25/13 12:51 PM
Tarih İlim Adamı Mıgırdiç Hekimyan'ın Anısına II Dr. Gürcan Vural
Mıgırdiç Hekimyan Halkalı Ziraat mektebinin talebeleriyle bir arada (ortada)
Nazım'ın "Karlı Kayın Ormanı"nda söylediği gibi
Kalır bir şeyler geriye illa ki,
Boz bir halının, imzalı bir kitabın kaldığı gibi. Tam 132 yıl önce yazmış. Nerden bilebilirdim ki? Ve hayatın ne kadar garip, feleğin nasıl oyunlar oynayabileceğini kesinlikle anladım. Yüz yıl önce tutulmuş bir defterle başlamıştık, bir şekilde dönüp dolaşıp sahaflardan bana ulaşan. Sonra hikaye ses oldu, söz oldu ve yankılanıp geri döndü. İşte o zaman anlıyorsunuz insanoğlunun medeniyeti nasıl geliştirdiğini. Katman katman, üst üste bir tuğla daha koyarak, bir harf, bir kelime, bir cümle ekleyerek ama illa belgeleyerek, araştırarak, yazarak. Değerli araştırmacı Şeref Etker’in bildirmesi üzerine bizim ‘kara kaplı defter’in gizi aralandı. Önceki yazımızda tuttuğu defterden iyi bir ekonomist olduğu fikrine kapıldığımız Mıgırdiç Hekimyan’ın orman mühendisi olduğunu öğrendik. Hem de sıradan bir mühendis değil. Gelin en baştan alalım hikayeyi. Sevgili dostum, ağabeyim, meslektaşım Mehmet Ömür’ün sahaflardan bulup edindiği kara kaplı deftercik ile başlamıştı hikayemiz. Aslında defterde 1912’de yapımına başlanan Tuzla’daki bir bağın öyküsü anlatılıyordu. Ancak çok bilinçli tutulmuş, bütün detaylar yazılmış, kuruluş masrafları, sermaye,
bağın krokisi, komşuları, asmaların tarifi, her şey ama her şey ayrıntılı not edilmişti. Arada siyah-beyaz soluk fotoğraflar da cabası. Defter 1912 yılında tutulmaya başlamıştı, ilk yıllar onlarca sayfa doldurulmuş iken ilerleyen yıllarda sayfa sayıları azalıyor ve nihayet 1922 yılında zarar bilanço ile sonlanıyordu. Bu da doğaldı. Nedenine gelince Avrupa’daki filoksera hastalığının bağları bitirmesi sonucu şarap üretimi sıfırlanmış, Anadolu’ya ulaşmamış hastalık nedeniyle yeni bağlar kurup şarap üretmek karlı bir yatırım gibi gözükmüştü. Yatırımcının öngöremediği önce Balkan savaşı, ardından işgal ve Kurtuluş Savaşı yıllarıydı. Osmanlı şarap satmayı düşündüğü ülkeler ile savaşır hale gelmiş, bağda ekonomik değer olmaktan çıkmıştı. Defterin son bölümünde Ermeni alfabesi ile Türkçe yazılmış çok detaylı bir de anlaşma vardı. Buna göre bağ yarıcıya belli bir anlaşma ile veriliyor, tarafların sorumlulukları en ince ayrıntısına kadar yazılıyordu. Kısaca özetlediğimiz hikayeyi Karaf Magazin’in OcakMart 2012 tarihli 49. sayısının 4245. sayfalarında ‘Şarap Zaman İster’ başlığıyla ve yine aynı sayının 46-47. sayfalarında ‘Bağ Yarıcıya İşte Böyle Verilir’ başlığıyla yazmıştık. Dileyenler
ilgili dergiden ya da Keyif Notları’nda yayınlanan http://www.keyifnotlari. com/tr/yazi/92/_sarap_Zaman_Ister. html ile http://www.keyifnotlari.com/ tr/yazi/97/Bag_Yariciya_Iste_Boyle_ Verilir!.html adreslerinden hikayenin detaylarına ulaşabilirler. Bağı kuran ve notları tutan Mıgırdiç Hekimyan 1847 yılında Devlet-i Ali (Osmanlı) tebası olarak doğar. İstanbul’daki ‘İkinci’ Orman Mektebi’nde eğitim görür. İlk orman mektebi devletin ormanları korumak ve bilimsel olarak işletmek amacıyla Fransa’dan davet ettiği Louis Tassy isimli uzman desteğiyle 1857 yılında açılmıştır. Louis Tassy ‘nin kısa bir süre sonra memleketine dönmesiyle okul kapanır. İkinci defa 1867’de Mösyö Simon başkanlığında açılır ve Hekimyan 21 temmuz 1868’de 10 ormancılık öğrencisinden biri olarak mezun olur. Ardından İtalya’da Rafaelyan Mektebi’nde ve Fransa’da eğitimini sürdürür. İstanbul’a döndükten sonra Orman ve Maden (Maadin) Mektebi’nde 1881’den 1893 yılına dek uzun süre öğretmenlik ve yöneticilik yapmıştır. O yıllarda Türkçe yazılı botanik kaynakları sınırlı olup tıbbi ve farmasötik botanik derslerinde
82 Eylül-Ekim.indd 82
9/25/13 12:51 PM
"Elden ele geçer kitap, Daha yüzyıl yaşar halı." N.Hikmet okutulmak üzere hazırlanmışlardı. Kendi bilim dalı için yetersiz kaynağı gören Mıgırdiç Hekimyan önemli bir kitap yazar. Kitap İstanbul’da Mihran Matbaası tarafından İlm-i Nebatat ve Teşhis-i Ahşap adıyla basılır. Tam tamına 391 sayfa olan eserde 142 şekil, 2 tablo, sözlük ve dizin vardır. Kitapta yazar kendini ‘Orman ve Maadin Mektebi Müdiri ve Fenn-i Orman Muallimi’ olarak tanımlamıştır. Kitabın iç kapağında Hekimyan’ın kendi el yazısı ile fransızca olarak Gatağicos Patrik X İsdepan Bedros Azaryan’a ithafı ‘Constantinople, Mai 1882’ tarihi ile imzalanmıştır. Orman Ve Maadin Mektebi 1893 yılında Halkalı Ziraat ve Orman Mektebi ve yine Halkalı Ziraat ve Ormancılık Mektebine dönüşmesi üzerine burada ‘orman fenni muallimliğine’ devam etmiştir. Kitap ‘ilm-i Nebatat’ (sayfa 1-248) yani ‘temel botanik’ ve ‘İlm-i Teşhis-i Ahşap’ (sayfa 253-359) yani ‘ağaç anatomisi’ olmak üzere iki ana bölümden oluşmaktadır. Kitabın diğer bir önemi metinde Türkçe dışında yabancı terim kullanmamış, bilhassa yabancı terimleri Türkçeleştirme çabası içine girmiş olmasıdır. Bu çabasında Mehmet Ali Paşa ile birlikte botanik terimlerinin Türkçeleri üzerinde çalışan muavini Hoca Ali Rıza Bey’in önemli katkıları olmalıdır. Kitabın içeriği ise Hoca Ali Rıza Bey’in 171 sayfa olarak Türkçeye çevirdiği Louis Tassy’nin ‘Cours de Sylviculture’ notları ile benzerdir. Gelin kitabın sonuna eklediği (sayfa 362-381) ‘Istılahat-ı Nebatiye Cedveli’
diye adlandırdığı toplamında 414 terim ve isim bulunan sözlüğünden Osmanlıca, Fransızca ve ‘maani-i Türkisi’ yani Türkçe açıklamalarından birkaç örnek verelim; İbreviAciculaire İğne biçiminde BezirGraine Tohum Batıni Ventral İçeri tarafı TaarrukTranspiration Terlemek SemereFruit Yemiş UkdeNoeud Düğüm GuddeGland Bez Mıgırdiç Hekimyan Ula-yı Evvel rütbesi ile Hazine-i Hassa Binaları (Çiftliği), Ormanlar İdaresi Müdürlüğü yanı sıra Emlak-i Hümayun Komisyonu üyeliği de yapmıştır. Osmanlı devletinde yıllık olayları göstermekte ve devlete hizmet eden memurları kayıt etmek için her sene yayınlanan eserlere Salname denir. Batı ülkelerinde salnamenin karşılığı olarak ‘annuaire’ ya da ‘almanach’ kullanılmaktadır. İlki Sadrazam Büyük Reşit Paşa’nın emriyle Ahmet Vefik Efendi tarafından 1847 yılında yayınlanmıştır. Sonraları giderek mükemmel hale gelen bu doküman 1880 yılına kadar litografi (taş baskı) tekniği ile çoğaltılmış, o yıldan sonra matbaada basılmaya başlanmıştır. İşte bunlardan 1910 senesine ait Ahmet İhsan Salnamesi’nin 146, 148 ve 592. sayfalarına göre Mıgırdiç Hekimyan
‘Ula-yı Evvel Rütbesi’ ile ‘II. Rütbeden Osmani’ ve ‘I. Rütbeden Mecidiye’ ve nihayet ‘Gümüş Liyakat Madalyası’ ile takdir edilmiş kıymetli bir bilim insanıdır. 1909 Salnamesine göre Sultanın şahsi mali müsteşarlığını da yapmıştır. Mıgırdiç Hekimyan Efendi Beyoğlunda Polonya sokağında 45 nolu evde yaşamış ve 1927 yılında hayata gözlerini kapatmıştır. Kaynaklar: A.Baytop, Türkiye’de Botanik Tarihi Araştırmaları, Tubitak Yayınları, 2004. H.Kutluk, Türkiye’de Ormancı Yetiştiren Okullar ve Çeşitleri, Orman ve Av, Şubat 1948. Ş.Etker, Ormancılık ve Ziraat Okulları İçin İlm-İ Nebatat, Osmanlı Bilim Araştırmaları Dergisi, 2010 K.Pamukciyan, İstanbul Yazıları, Aras Yayıncılık, 2002. A.Yarman, Osmanlı Sağlık Hizmetlerinde Ermeniler,Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi Vakfı, 2001. Şeref Etker’in Osmanlı Bilimi Araştırmaları dergisinde 2010 yılında yayınlanan makalesinden alınan İlm-i Nebatat’ın iç kapağının yayınlanmasına hoşgörü gösteren Sayın Etker’e ve makalenin yayınlandığı derginin editörü İstanbul Üniversitesi Bilim Tarihi Bölüm Başkanı Prof.Dr.Feza Günergun’ a teşekkür ederim. Hekimyan Efendi ile ilgili önemli bilgileri paylaşan değerli araştırmacı Arsen Yarman’a teşekkür ederim. Hekimyan Efendi’nin fotoğraflarının bulunmasını sağlayan Bedros Boyacıyan’a teşekkür ederim.
83 Eylül-Ekim.indd 83
9/25/13 12:51 PM
KUTSALLIK ve ELYAZMASI
Huısndkşuz Bışsuğuz Tarih Ambarı
Kutsallık ve elyazması Elyazmaları Ermeniler için kutsal sayılmaktalardı ve başka milletlerin eline düştüklerinde, her ne olursa olsun bulunmaları ve satın alınıp manastırlara iade edilmeleri zorunludur. Elyazmasını böyle bir esaretten kurtarıp ait olduğu yere kazandırmak yeni bir kilise kurmak ya da bir kiliseyi onarmak kadar kutsal kabul edilmektedir. Elyazmasını kaleme almanın, başkalarının eline geçen elyazmalarının kurtarılması için fidye ödemenin yanı sıra onları onarıp yenileştirerek gelecek kuşaklara aktarmak da aynı ölçüde değerlidir. Bu nedenle ünlü scriptoriumlarda çalışan tecrübeli
Movses Khorenatsi’nin (5. yüzyıl) bilinen en eski kopyası Bu kopya önemli bir elyazma merkezi olan Khizan’da (Bitlis) yapılmıştır. Erivan, Madenataran, 34 x 27 x 9 cm, 312 sayfa, kağıt. Resimde, elinde kamış olan Movses Khorenatsi, solda siparişi veren Prens Sahak Pakraduni, aşağıda ise kopyayı yapan müstensih görülmektedir.
112 112 84 Eylül-Ekim.indd 84
9/25/13 12:51 PM
KAYNAK: Arsen Yarman, 2013, Ermeni Yazılı Kültürü Harf, Elyazması, Matbaa ve Salnameler Tarihine Kısa Bir Bakış, Türkiye Ermenileri Patrikliği Yayınları
İncil, 1248 Malatya civarında Zarnuk Manastırı, 28,2 x 19,3 cm., 45 sayfa, parşömen. Venedik Mıkhitarist Rahipler Topluluğu Manastırı Arşivi.
113 113 85 Eylül-Ekim.indd 85
9/25/13 12:51 PM
KUTSALLIK ve ELYAZMASI
İncil, 1283 Erzurum’un Kan köyünde yazılmıştır. 31 x 24,5 cm., 216 sayfa, kağıt. Venedik Mıkhitarist Rahipler Topluluğu Manastırı Arşivi.
114 114 86 Eylül-Ekim.indd 86
9/25/13 12:51 PM
Huısndkşuz Bışsuğuz Tarih Ambarı
Hymnal (Hymnaire) 1578. Venedik Mıkhitarist Rahipler Topluluğu Manastırı Arşivi.
Hymnal (Hymnaire) 1578. Altın fonda minyatür. Venedik Mıkhitarist Rahipler Topluluğu Manastırı Arşivi.
115 115 87 Eylül-Ekim.indd 87
9/25/13 12:51 PM
KUTSALLIK ve ELYAZMASI
kâtipler sadece yeni elyazması suretlerini üretmekle kalmıyor, önceki yüzyıllarda yapılmış hasarlı elyazmalarının bir daha onarılamaz hale gelmesini önlemek için yenileme işlerini de üstlenmektedirler. Elyazmasının eksik ya da zarar görmüş kısımlarını tamamlamak ve sağlam bir ciltle muhafaza etmek aslında çok kolay bir iş değildir, zira önceki müstensihin yazı üslubuna uymayı ve esere hâkim olan özgün anlayışı korumayı gerektirmektedir. Günümüzde çeşitli kurumlarda sergilenen Ermenice elyazmalarının büyük bir bölümünü 17. ve 18. yüzyılın bu kâtip ve restoratörlerine borçluyuz. Elyazmalarının sadece bir kez değil birkaç kez onarılması da sık karşılaşılan bir durumdur. Elyazmalarını korumanın, onu ait olduğu yerde tutmanın Ermeni halkı için ne kadar önemli olduğunu anlayabilmek için bir elyazmasının hikâyesini aktarmak yararlı olacaktır. Bu hikâye yukarıda söylenenleri somut olarak kanıtlamaktadır: Sözü edilen, hazırlanması için 700 sığırın derisinin kullanıldığı 32 kiloluk Mışo Carındir adlı elyazmasıdır. Selçukluların Anadolu’yu zaptettikleri dönemde ele geçirdikleri elyazması, halkın büyük fedakârlıklarla para toplayıp tekrar satın almasıyla ait olduğu yere döner. Muş’taki Arakelots Vank’a (Havariler Manastırı) götürülen elyazması burada yaklaşık 700 yıl boyunca korunur. 1915 yılında yaşanan tehcir sırasında yaşadıkları yerleri terk etmek zorunda kalan Ermeniler bu değerli hazineyi canları pahasına korumaya kararlıdırlar. Elyazmasını güvenli bir yere ulaştırmak gibi zor ve tehlikeli işi üstlenen bir kadındır. Ancak 32 kiloluk elyazmasını tek bir kişinin nereye varacağı ve nasıl sonuçlanacağı bilinmeyen bir yol boyunca taşıması kolay değildir. Yanında hem çocuğunu hem de elyazmasını taşıyan kadın güçten kesildiğinde elyazmasını ikiye ayırmak ve yarısını genç bir çocuğa emanet etmek zorunda kalmıştır. Çocuğa elyazmasını korumasını ve gücü tükenince bir kilise avlusuna gömmesini de sıkı sıkı tembih etmiştir. Elyazmasını fedakârca taşıyan genç çocuk 116 116 88 Eylül-Ekim.indd 88
9/25/13 12:51 PM
Huısndkşuz Bışsuğuz Tarih Ambarı
Muş Homiliariumu, 1205. 705 x 550 mm Venedik Mıkhitarist Rahipler Topluluğu Manastırı Arşivi. Dünyanın en büyük Ermeni elyazması. 32 kilo ve 661 sayfadır. Parşömen üzerine yazılmıştır. 12021205 arasında Avak tarafından yazılmış, sonra Muş Surp Arakelots Manastırı’na götürülmüştür.
117 117 89 Eylül-Ekim.indd 89
9/25/13 12:51 PM
KUTSALLIK ve ELYAZMASI
ancak Erzurum’a kadar ulaştırabilmiş ve orada bir kilisenin avlusuna gömmüştür. Kadının taşıdığı diğer yarısı ise seneler içinde elden ele Eçmiyadzin’e kadar ulaştırılmıştır. Yıllar sonra bir tesadüf eseri Erzurum’daki yıkıntılar arasında bulunan elyazmasının da buraya ulaştırılması sonucunda kitap yeniden bir araya gelmiştir. Ancak bu taşınma sırasında elyazmasının bazı bölümleri tahrip olmuş ve kimi sayfaları da kaybolmuştur. Kayıp olan sayfaların bir kısmı, 17 sayfa, günümüzde Venedik’te Mıkhitaristler tarafından muhafaza edilmektedir. Elyazmasının kutsallığına ve can pahasına korunmasına dair bir başka örnek de 19. yüzyılın başında Osmanlı-Rus Savaşı sırasında yaşanmıştır. 1826 yılında başlayan Rus-İran Savaşı iki yıl sonra Türkmençay Antlaşması’yla sonuçlanır. Bu savaşta Rus ordusuna Paskeviç komuta etmektedir. İmzalanan antlaşmaya göre Erivan Rusya’da kalır. Aynı yıl Paskeviç komutasındaki Rus ordusu Osmanlı İmparatorluğu’na saldırır ve 1829 yılında Erzurum’u alır. Savaş 1829 yılının Eylül ayında imzalanan Edirne Antlaşması’yla sonuçlanır. Bu antlaşma isteyenlere Rusya’ya göç etme hakkı veren bir maddeyi de içermektedir. Osmanlı ve Rus imparatorlukları arasında “yastık” olacaklarından korkan Ermeniler Rusya’ya göçmeye karar verirler. Bunlar arasında Erzurum Ermenileri de bulunmaktadır. Erzurum’un Ilıca köyünde yaşayan Ermeniler Episkopos Garabed’in önderliğinde, o sıralar Rusya’nın elinde bulunan Gürcistan’ın Cavakh bölgesindeki Akhalkalak civarına yerleşirler ve burada Tzoughrout adındaki köyü (bu köy günümüzde hâlâ mevcuttur) kurarlar. Köyün malı olan Kutsal Kitabı da terk etmeyip yanlarında götürürler. Köylülerin yanlarında taşıdıkları Tzoughrout İncili, kronolojik olarak, bilinen üçüncü en eski elyazmasıdır. Kolofonunun üçüncü satırında, “Bu İncili 423 yılında yazdım” şeklinde bir kayıt bulunmaktadır. Erzurum’un Ilıca köyündeki elyazması Ermeni tarihiyle 423 yılında, yani Miladi 974 yılında yazılmıştır. Köylülerin inancına göre bu İncil onların varolma nedenidir ve 118 118
90 Eylül-Ekim.indd 90
9/25/13 12:51 PM
Huısndkşuz Bışsuğuz Tarih Ambarı
geleneğe göre kilise dışında, bir köylünün evinde saklanmalıdır. Bir savaş durumunda ilk önce kiliseye saldırıda bulunulacağı ve değerli eşyaların talan edileceği düşünüldüğünden böyle bir yola başvurulmuştur. Tzoughrout İncili özel bir odada, tahta bir kutuda ve muhakkak bir mumun arkasında tutulmalıdır. Elyazması İncil ancak köydeki hastalara şifa bulmak amacıyla ya da dini törenlerde, bazen de aşırı kurak geçen mevsimlerde yağmur istemek için yapılan gösterilerde evden dışarı çıkarılabilmekteydi. Hiçbir koşulda köyün dışına çıkarılmasına izin verilmezdi. Zira böyle bir durumda köyün başına büyük bir felaketin geleceğine inanılmaktaydı. Bunu önlemek için de bütün köy halkı gereken fedakârlığı yapmayı göze almıştır. (bknz. s. 90-93) Elyazmalarının başında ya da sonunda yer alan kolofonlarda,* elyazmasının başına gelen önemli olayları anlatan bölümler bulunmaktadır. Ayrıca elyazmasının yazıldığı dönemde meydana gelen tarihsel olaylar ya da yazıldığı bölgeyi etkileyen gelişmeler (Moğol istilası, deprem, salgın hastalık vs.) de kaydedilmektedir. Elyazmalarını sipariş edip masraflarını karşılayan ve elyazmasını kalem alan müstensihler de yapılan işi kutsal kabul ederlerdi.** Manevi bir tatmin sağlayan bu iş aslında cennete ulaşmanın bir yolu olarak da görülmekteydi. Bir elyazmasının kolofonunda bulunan şu satırlar, onu sipariş eden kişinin elyazmasına atfettiği kutsallığı açık biçimde yansıtmaktadır: “Kıyamet gününde bağışlanmak için çocuklarıma aracılık etmesi ve benim ve karımın ruhunu arındırması. İsa’yı seven sizlere, bu kutsal yazmayı okuduğunuzda, Yaratan’a günahlarımı affetmesi için, muhakkak dua etmenizi yalvarıyorum.”
* Kolofon: Müstensihin genellikle eserin dip ya da son kısmına metnin kim tarafından, kimin emriyle, niçin, nerede, ne zaman, ne şekilde ve hangi tarihi koşullarda yazıldığı vs. konularına dair bilgiler aktardığı kayıt. ** Bu durum sadece elyazmalarıyla da sınırlı değildir. Kiliselerde kullanılacak değerli kap ya da ayin giysilerini yaptıranlar da bu işi kutsal kabul ediyor ve kendi isimleriyle bağışın gerçekleştiği tarihi bu nesnelerin üzerine kazıtıyor ya da nakışla işletiyorlardı.
119 119 91 Eylül-Ekim.indd 91
9/25/13 12:51 PM
KUTSALLIK ve ELYAZMASI
Trabzon İncili 10. yüzyıl, 46 x 37 cm. Venedik Mıkhitarist Rahipler Topluluğu Manastırı Arşivi.
Trabzon İncili 11. yüzyıl. Venedik Mıkhitarist Rahipler Topluluğu Manastırı Arşivi.
120 120
92 Eylül-Ekim.indd 92
9/25/13 12:51 PM
Huısndkşuz Bışsuğuz Tarih Ambarı
Edirne İncili Edirne, 1007, Venedik Mıkhitarist Rahipler Topluluğu Manastırı Arşivi.
121 121 93 Eylül-Ekim.indd 93
9/25/13 12:51 PM
KUTSALLIK ve ELYAZMASI
122 94 Eyl端l-Ekim.indd 94
9/25/13 12:51 PM
Huısndkşuz Bışsuğuz Tarih Ambarı
Khizan (Hizan-Bitlis) İncili 1368, 22 x 19,5 cm. Venedik Mıkhitarist Rahipler Topluluğu Manastırı Arşivi.
Hromgla (Kilikya) İncili Kilikya, 155 x 113 mm, 1331 Kral Levon IV adalet dağıtıyor. Doğuya özgü bir oturma düzeni göze çarpıyor. Venedik Mıkhitarist Rahipler Topluluğu Manastırı Arşivi.
123 123 95 Eylül-Ekim.indd 95
9/25/13 12:51 PM
KUTSALLIK ve ELYAZMASI
Şaragan Hetum dönemi, 1273. Venedik Mıkhitarist Rahipler Topluluğu Manastırı Arşivi.
124 96
Eylül-Ekim.indd 96
124
9/25/13 12:51 PM
Huısndkşuz Bışsuğuz Tarih Ambarı
125
Eylül-Ekim.indd 97
125
97
9/25/13 12:51 PM
KUTSALLIK ve ELYAZMASI
98 126 Eyl端l-Ekim.indd 98
126
9/25/13 12:51 PM
Huısndkşuz Bışsuğuz Tarih Ambarı
Synaxarium1 Sinamud kalesi (Harput), 1444, Şark Kağıdı, 602 folyo, 37 x 26,5 cm, 1882’de edinilmiş, BNF, Şark Elyazmaları, Ermenice 181, Folya 204 Bu synaxarium (senenin her gününe karşılık bir azizin hayatının yer aldığı kitap), Ermenice menologiumun2 önceki varyantlarını şifahen nakledilen efsanelerle zenginleştiren Krikor Dzerents Khlatetsi’in metnini, meydana getirilmesinden yirmi yıldan daha az bir zaman sonra tekrar ele alır. Kitabın üzerindeki meşruhatın3 işaret ettiği gibi; Batı Ermenistanlı zengin bir tüccar ailesi tarafından parası ödenen elyazması, Katolikosluk merkezinin Kilikya’daki Sis’ten Ermenistan’ın kuzeyine naklinden üç yıl sonra, Müslüman hükümdarların hâkimiyeti altında istinsah edilmiştir. Keza müstensih Minas ile müzehhip Krikor da, günümüzde Dublin’deki Chester Beatty Kütüphanesin’de muhafaza edilen bir ilahi kitabı4 meydana getirmişlerdir. Süsleme işçiliğinin zarafeti, sergilenen tedricen yumuşayan mavi, kırmızı ve pembe tonlarda boyanmış çifte sahifeye aksetmekte. Paragraflar, adet olduğu üzere burada, figürlü ya da figürsüz kenar bezeğine karşılık, hayvan ve kuş bedenli ve kadın suretli, taç ya da külah giymiş sirenleri5 temsil eden şekiller. İki muhteşem kapak süsü, keza metnin içine nakledilmiş aziz tasvirleri, tezhibi tamamlamaktadır. 1
(Lat.) (Yun.) Synaxarion; (Erm.) Haysmavurk. Basit anlamıyla: Azizlerin, günleri esas alınarak yapılmış takvim özellikli listesi. Geniş anlamıyla: Azizlerin hayat hikâyelerini de ihtiva eden, günbegün takvim özellikli listesi. 2 (Yun.) Megalogion: (umumiyetle havari, şehit ve azizler için) dini ayinlerin listesiyle ayin metinlerini aylık düzende ve bir seneliğine ihtiva eden kitap. 3 Metinde colophon: Bir yazılı eserin genellikle son kısmına düşülen ve yazımı/yayınıyla ilgili bilgi veren not. 4 Metinde Lectionnaire: Genellikle koro için yazılmış dini metinler derlemesi; (Erm.) Kirk şaraganats (?). 5 Mitologya varlıkları
127
Eylül-Ekim.indd 99
127 99
9/25/13 12:51 PM
KUTSALLIK ve ELYAZMASI
Khizan (Hizan) İncili 1499, Sakallı bir adam suretindeki siren-kuş (İsa’nın tutuklanmasına referans veriyor) Venedik Mıkhitarist Rahipler Topluluğu Manastırı Arşivi.
128 128 100
Eylül-Ekim.indd 100
9/25/13 12:51 PM
Huısndkşuz Bışsuğuz Tarih Ambarı
Khizan (Hizan) İncili Venedik Mıkhitarist Rahipler Topluluğu Manastırı Arşivi.
129 129 101
Eylül-Ekim.indd 101
9/25/13 12:51 PM
KUTSALLIK ve ELYAZMASI
Elyazması için para ödeyen kişi toplumun her kesiminden olabilmektedir; din adamı, prens, tüccar ya da bir köylü. Bu durum elyazması geleneğinin toplum içindeki yaygınlığının bir göstergesidir. İnsanlar yüzyıllarca süren bir geleneği devraldıklarını düşünmekte ve çok çeşitli sebeplerle elyazması sipariş etmektedirler. Kendi ruhlarının ya da anne-babalarının ruhlarının selameti, çocuklarının uzun ömürlü olması vb. sebeplerle kilise ya da manastırlara her çeşitten elyazması sipariş ve hediye etmektedir. Elyazmasının Ermeniler için taşıdığı kutsal nitelik o kadar belirgindir ki, “aziz relikler” (ölen bir azizin ardında bıraktığı maddi nesneler, bedeninden parçalar) gibi kutsal sayılmakta ve yeni kurulmuş ya da onarılmış bir kiliseye ya da dini cemaate teslim edilmektedir. Elyazmasına verilen önem yazılan kolofonlardan da anlaşılmaktadır; burada kendilerinin ve yakınlarının iyi duygularla hatırlanmasını isteyen siparişçiler, aynı zamanda elyazmasının gözbebeği gibi su, rutubet, yağ ve ateşten uzakta tutulmasını ve kendilerinin tahsis ettikleri yerde korunmasını talep etmektedirler. Elyazmalarına eklenen kolofonlarda gördüğümüz ya da saydığımız nesnelere kazınan ya da işlenen yazılar sipariş verenin ve nesneyi yapanın ismini kaydetmenin dışında bir işleve de sahiptirler. Bu yazılar Ermenice yazılırdı ve hem nesneler hem de üzerlerindeki yazılar onları üreten toplumu tanımlardı. Kolofonlar sayesinde elyazmalarının üretildiği bölgelere göre tasnifi ve farklı bölgelerde üretilen elyazmalarının karakteristik özellikleri belirlenebilmektedir. Ermenistan’da Ortaçağ’dan günümüze ulaşan 30.000 civarında elyazması muhafaza edilmiştir ve bunların yaklaşık 18.000’ini içeren en önemli koleksiyon Erivan’daki Matenadaran’da (Eski Elyazmaları Enstitüsü) bulunmaktadır. Bunların 15.000’i Ermenice yazılmıştır. Kudüs’teki Ermeni Patrikhanesi ile Venedik ve Viyana’daki Mıkhitarist arşivleri de Ermenice elyazmaları 130 130 102
Eylül-Ekim.indd 102
9/25/13 12:51 PM
KAYNAK: Arsen Yarman, 2013, Ermeni Yazılı Kültürü Harf, Elyazması, Matbaa ve Salnameler Tarihine Kısa Bir Bakış, Türkiye Ermenileri Patrikliği Yayınları
Huısndkşuz Bışsuğuz Tarih Ambarı
koleksiyonu bakımından zengindirler. Ayrıca Bibliotheque de France (348 Ermenice elyazması vardır ve bunların 124’ü 1700 yılından sonra üretilmiştir), British Library, UCLA (University of California, Los Angeles, 91 adet elyazması bulunmaktadır) ve başka kurumlarda ya da özel kişilerde pek çok Ermenice elyazması muhafaza edilmektedir. Türkiye’de ise Dolmabahçe Sarayı Müzesi’nde, Ayasofya Müzesi’nde, Topkapı Sarayı Müzesi’nde (Aram Antreasyan, Pazmaveb’in –St. Lazore, Venice– 1968 yılında yayımlanan sayılarında Topkapı Sarayı Müzesi’nde bulunan elyazmalarının bilgisini vermektedir.) ve Milli Kütüphane’de çeşitli dönemlere ait elyazmaları bulunmaktadır. Aslında müstensih, hattat ya da sipariş sahiplerinin ciltlerin sonuna şerhler düşmeleri Ermenice elyazmalarının çok yaygın bir özelliğidir. Bu sayede eserlerin büyük çoğunluğunun yazılış tarihi, hazırlandığı yer, müstensihleri ve minyatürcüleri hakkında bilgi sahibi olmak mümkün hale gelmektedir. Ayrıca kolofonlar sayesinde dönemin savaş, açlık, aşırı soğuk vb. önemli olayları da kaydedilmiş olurdu. Hatta bazen elyazmasının müstensihi ya da ressamı yaşlılık ve yorgunluktan da şikâyet etmektedir. Sözgelimi Tokat ve Sivas’taki 17. yüzyılda çok faal olan scriptoriumlarda* üretilmiş bazı elyazmalarının kolofonlarında böyle örneklere rastlanmaktadır. Burada çalışan Mikayel 1662-1701 yılları arasında en az 19 elyazmasını istinsah ve tezhip etmiş ünlü bir müstensih ve ressamdır. Bu konudaki şöhreti Ermenistan’a kadar ulaşan Mikayel’e 1700 yılında tezhip etmesi için, Eçmiyadzin’den Tokat’a, koca bir Menologium** gönderilmiştir. Kudüs Ermeni Patrikliği’nde (elyazması no: 1918) bulunan bu elyazmasının kolofonunda Mikayel artık yaşlı ve güçsüz olduğundan yakınmaktadır. * Scriptorium: Özellikle manastırlarda bulunan elyazması çoğaltma, istinsah mekânları. ** Menologium: Aziz vs. yortu günleri ve bunlarla ilintili ayin düzenlemeleri ile diğer kilise kuralları ve anlatılarını içeren metinler derlemesi.
131 131 103
Eylül-Ekim.indd 103
9/25/13 12:51 PM
BEL FITIĞI
Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi Zakirbaşı Sok. No:32 - 34780 Kazlıçeşme - İstanbul info@surppirgic.com
www.surppirgic.com
444 50 52 104
Eylül-Ekim.indd 104
9/25/13 12:51 PM
BEL FITIĞI Bel omurları arasında destek görevini yapan kıkırdak dokunun çeşitli nedenlerle yırtılarak omurilikten çıkan kalçaya ve bacağa yayılan sinirlere baskı yapmasına bel fıtığı denir.
Çoğu zaman şiddetli bel ağrısı, bacağa ve kalçaya yayılan ağrıyla ortaya çıkar.
Ağır kaldırma, uzun süre oturarak çalışma, fazla kilo, düzenli egzersiz yapmama bel fıtığının oluşmasında önemli rol oynamaktadır.
Bel Fıtığı Belirtileri • Belde ve bacakta oluşan ağrı, • Bacakta uyuşma, güç kaybı, aksama, • Daha önce yapılan hareketleri yapmada zorlanma, • İdrar kaçırma (çok sık değildir).
444 50 52 105
Eylül-Ekim.indd 105
www.surppirgic.com
9/25/13 12:51 PM
OBEZİTE TEDAVİSİ
Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi Zakirbaşı Sok. No:32 - 34780 Kazlıçeşme - İstanbul info@surppirgic.com
www.surppirgic.com
444 50 52 106
Eylül-Ekim.indd 106
9/25/13 12:51 PM
OBEZİTE NEDEN TEDAVİ EDİLMELİDİR? Obezite, yani bir diğer adı ile şişmanlık; insan vücudunda yağ hücrelerinde depolanan enerji rezervlerinin risk oluşturacak düzeyde artmasıdır. Yaşam kalitesini düşürdüğü ve yaşam süresini kısalttığı bilinmektedir. Vücut yağı, normalde erkeklerde vücut ağırlığının %15-18’ini, kadınlarda %20 -25’ini oluşturur. Şişmanlıkta vücut yağı, erkeklerde %25’i, kadınlarda %35’i geçer. Vücut kompozisyon analizi ile yağ oranını belirlemek mümkündür. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), obezitenin mutlaka tedavi edilmesi gereken bir kronik hastalık olduğu ve önlenebilrir ölüm nedenleri arasında sigaradan sonra ikinci sırada yer aldığını bildirmektedir. Obezite, en kolay şekilde Beden Kitle İndeksinin (BKİ) hesaplanması ile tanınmaktadır.
BKİ; vücut ağırlığının boyun karesine (metrekare) bölünmesi ile bulunur: BKİ = vücut ağırlığı (kg) / Boy uzunluğunun karesi (m2) Dünya Sağlık Örgütü’nün sınıflandırmasına göre; > BKİ 18,5 altında olanlar zayıf > BKİ 18,5 ile 24,9 arasında olanlar normal kilolu > BKİ 25 ile 29,9 arasında olanlar fazla kilolu > BKİ 30 ile 39,9 arasında olanlar obez > BKİ 40 ve üzerinde olanlar ciddi derecede obez (morbid obez) sayılmaktadır. Bu son grupta ani ölüm riski fazladır. Obezite tedavisi kişinin BKİ sınıflandırmasına göre şekillendirilir. Tedavide genel yaklaşım; BKİ 25 ile 29,9 arasında olan fazla kilolu bireyler için; Beslenme ve Dahiliye Uzmanı, BKİ 30 ile 34,9 arasında olan obez bireyler için; Beslenme ve Dahiliye Uzmanı, BKİ 35 ve üzerinde olan ciddi derecede obez bireyler için; Beslenme, Dahiliye ve Genel Cerrahi Uzmanının değerlendirmesi gerekmektedir.
444 50 52 107
Eylül-Ekim.indd 107
www.surppirgic.com
9/25/13 12:51 PM
Yeni Kitap
108 Eyl端l-Ekim.indd 108
9/25/13 12:51 PM
109 Eyl端l-Ekim.indd 109
9/25/13 12:51 PM
110 Eyl端l-Ekim.indd 110
9/25/13 12:51 PM
111 Eyl端l-Ekim.indd 111
9/25/13 12:51 PM
112 Eyl端l-Ekim.indd 112
9/25/13 12:51 PM
113 Eyl端l-Ekim.indd 113
9/25/13 12:51 PM
114 Eyl端l-Ekim.indd 114
9/25/13 12:51 PM
115 Eyl端l-Ekim.indd 115
9/25/13 12:51 PM
116 Eyl端l-Ekim.indd 116
9/25/13 12:51 PM
117 Eyl端l-Ekim.indd 117
9/25/13 12:51 PM
118 Eyl端l-Ekim.indd 118
9/25/13 12:51 PM
119 Eyl端l-Ekim.indd 119
9/25/13 12:51 PM
120 Eyl端l-Ekim.indd 120
9/25/13 12:52 PM
121 Eyl端l-Ekim.indd 121
9/25/13 12:52 PM
122 Eyl端l-Ekim.indd 122
9/25/13 12:52 PM
123 Eyl端l-Ekim.indd 123
9/25/13 12:52 PM
HİPERTANSİYON NEDİR?
Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi Zakirbaşı Sok. No:32 - 34780 Kazlıçeşme - İstanbul info@surppirgic.com
www.surppirgic.com
444 50 52 124
Eylül-Ekim.indd 124
9/25/13 12:52 PM
HİPERTANSİYON NEDİR? Kanın kalpten vücuda pompalanması sırasında, atardamarın üzerinde bir basınç oluşur. Bu “kan basıncı” dır. HİPERTANSİYON TÜM DÜNYADA YAYGIN GÖRÜLEN BİR HASTALIKTIR. Kan basıncı sistolik (büyük tansiyon) ve diyastolik (küçük tansiyon) basınç olarak iki farklı değerden oluşur. Normal kan basıncı değerleri; • Sistolik 120 mmHg, Diyastolik 80 mmHg olmalıdır. • 140 / 90 mmHg değerler ise hipertansiyon olarak kabul edilmektedir.
TANSİYON KONTROLÜNÜN SAĞLANMASI İÇİN YAPILMASI GEREKENLER Tedavisi ömür boyudur, tedavide kullanılan ilaçlarla kan basıncı normal sınırlara düşer ancak tedavi kesilirse kan basıncı yine eski değerlerine ulaşacaktir. Bu nedenle tedaviye ara verilmemeli, en az yılda 1 kez doktora kontrole gidilmelidir. UYARI! Hipertansiyonlu bireylerin yaşam tarzını düzene sokmaları, ilaçlarını kesintisiz olarak almaları gerekmektedir.
HİPERTANSİYONUN BELİRTİLERİ NELERDİR? • Baş ağrısı, ense ağrısı, baş dönmesi, • Yüzde kızarma, ateş basması, • Göğüste basınç hissi ve ağrısı, • Kulakta uğultu, • Konsantrasyon bozukluğu, • Çarpıntı, • Burun kanaması, • Nefes darlığı, • Halsizlik, • Dilde peltekleşme, • Çift görme.
444 50 52 125
Eylül-Ekim.indd 125
www.surppirgic.com
9/25/13 12:52 PM
ASTIMLA YAŞAM
Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi Zakirbaşı Sok. No:32 - 34780 Kazlıçeşme - İstanbul info@surppirgic.com
www.surppirgic.com
444 50 52 126
Eylül-Ekim.indd 126
9/25/13 12:52 PM
ASTIM
TETİKLEYİCİLER
Hava yollarının daralması ile kendini gösteren ve ataklar ( krizler ) halinde gelen bir hastalıktır. Hastalar, ataklar arasında kendilerini iyi hissederler. Astımda hava yollarında mikrobik olmayan bir iltihap vardır. Bu nedenle hava yolu duvarı dar ve ödemlidir. Bu durum akciğerlerin uyaranlara aşırı duyarlı olmasına neden olur.
Astım belirtilerini ortaya çıkaran etkenlere tetikleyiciler denir. Bu nedenle hastalar kendilerini rahatsız eden risk faktörlerini iyi bilmeli ve mümkün olduğunca uzak durmalıdırlar. • Alerjenler: Polenler, ev tozu akarları, küf mantarı sporları, hamam böceği, hayvan tüyleri, • Solumun Yolu Enfeksiyonları, • Sigara, • İlaçlar: Çeşitli ilaçlar sadece öksürüğe neden olabileceği gibi astım krizine de neden olabilirler. Bu nedenle her hangi bir sebeple hekime başvurulduğunda kişi mutlaka astım hastası olduğunu belirtmelidir. • Hava Kirliliği, •Ağır Kokular; Ör: boya, parfüm, temizlik malzemeleri kokuları. • Besin Maddeleri, • Reflü, • Stres ve Duygusal Değişiklikler, • Egzersiz.
Astım tanısı için kullanılan en önemli tetkik; ‘Solunum Fonksiyon Testleri’dir.
444 50 52 127
Eylül-Ekim.indd 127
www.surppirgic.com
9/25/13 12:52 PM
Hayatı Sevenler İçin 128 Eylül-Ekim.indd 128
9/25/13 12:52 PM
SURP PIRGİÇ DERGİSİ ÜCRETSİZ ABONELİK FORMU Adı: ............................................................................................................................................................................................ Soyadı: ......................................................................................................................................................................................... Mesleği: ............................................................................................................................................................................. Doğum Tarihi: ...................................................................................................................................................................... Firma Adı: .......................................................................................................................................................................... Ev Adresi
İş Adresi
Adres: ................................................................................................................................................................................... .....................................................................................................................................................................................................
Semt: ...................................................................................................................................................................................... Şehir: ..................................................................................................................................................................................... Ülke: ...................................................................................................................................................................................... Ev Telefon: .......................................................................................................................................................................... İş Telefon: .......................................................................................................................................................................... Gsm Telefon: .......................................................................................................................................................................... E-Posta: ................................................................................................................................................................................ Ücretsiz abonelik için formu doldurarak lütfen bize ulaştırın. Adres: Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi Zakirbaşı sokak no:32 - 34780 Kazlıçeşme - İstanbul / Türkiye Telefon: +90 212 582 50 50 - +90 212 510 80 52 Faks: +90 212 582 69 91 e-posta: markrid.arslan@surppirgic.com
129 Eylül-Ekim.indd 129
9/25/13 12:52 PM
ÜNDZUIU; ÇUWJ FUDŞĞUMUZ T>ŞĞ İ$ YĞMRV UÖÜ$ ARDUZEUZNJR ANÜUÇUĞQNDKŞUZ UIŞZUÜĞNDKŞUZ IŞIĞUMZŞĞTZ Huığuiışj% S$H$W$
ZRİI Ş*KUZUİNDZGŞĞŞ? 9 Wndznduğ 1874 Zşğmuw= 1- Ü$ Öuğeuğşuz 2- Ş$ Çndloşuz 3- M$ Örloşuz 4- W$ Örloşuz 5- Ç$ İuüuwşuz 6- İ$ İrdötzroşuz Sş,uünwz suir zşğmuwndkşusç uışuzg çujndşjud$ Muğü .zeğnj$ 1- Erduzumuz gzığndkrdz 2- Zusum ışpuhua İğçuöuzr fuouxumuz Wnfityşuzr suirz 3- Fuğendar Uçğuausşuz knbumuj .zerğg 4- Htwlrm aujr srir şd sulrtr iıujuürğ$ 1- G iı iuasuzueğndkşuz^ ustz ıuğşül. rz ustz stm cnpnfnw şd anüuçuğqndkşuz 3- U s ç n p < s t m ı u ğ r t r f ş ğ F u ğ e n d a r erduzzşğndz ynyn.ndkrdzg auğm gllulnf^ Uçğuausşuzr knbumzşğg uzfouğ szuju, giı uwzs Anüuçuğqndkrdzi rdğ erduzr gllulndz^ uznğ şpçuwğg Wumnç wuwızşj kt gzığndkşuz qşxzuğmşj şd üupızr Fuğendarrz ndzşju, şğmnd ueusuzeşuw =ndtuğmndkşusç aşışdşul uğerdz=z suıuzrzşğg ,u.şlnf znğu huğındj ndzşjud $ ets çxzndr şd rdğ uwi auduzndsg rdğ Uışzuhşı Ü$ Öuğeuğşuz 5 =ndtnf iınğuüğndkşusç fudşğujzşlt şı= giı Uışzuehrğ I+=k+ğ Uwfuöşuz 6 =ndtnf uwzs ünğ,ueğndşjud nğ nimşğvuj uondğer Üuzquhşı Ş$ Çndloşuz 5 =ndtnf üznf suıuzrzşğg 1600 +is$ çxzşj! 2- I şpuhua İğçuöuzg Wndznduğ 3 usiukrd 4- Z şğmuw usinwi Htwlr= aujrz şd sirz şd zusumud sg üğu, tğ Anüuçuğqndkşuz sulrtr knbumrz iıujuüğşğg fudşğujndşlnf kt İşçuiıujr ırdlmtğ Wnfityşuzr r ünğ,ueğndkşuz wuzqzndşjud Ariuğlşuz mrzg çnpn= suındjşğ t nğ uxuzj rğ İuğüri upuwrz! ürındkşuz rğ usndirzg şğmuğ cusuzumt sg r fşğ Uöüuwrz Arduzeuznj eğndu, Cnpnfg fşğ<ujud! t^ şd aşışduçuğ Znğrz İğçuözndkrdzg ağusuz m'gzt nğ wrbşul uzqg rdğ mzn< Uışzuhşı wuzqzndr! Anüuçuğqndkrdzi zmuışlnf ÖUĞEUĞŞUZ nğ ışpuhua İğçuöuzg uxuzj .zeğnwz obsuğındkşuz fşğuauind gllulnd inwz Uışzuehrğ ağusuzz gğu, t^ auğm şpu, ağusuzuürğg UWFUÖŞUZ zşğ=rz ız+ğtzndkşuz ndppşlt şı=^ auğm euışj Wnfityşuzr zmuğuüğrz suirz hğhınds gzşl şd üğşl Znğrz İğçnpndkşuz! 130 Eylül-Ekim-ermenice bölümü.indd 130
02.10.2013 10:04:22
ZRİI Ş*KUZUİNDZGVNĞİ 16 Wndznduğ 1874 Zşğmuw= 1- Ü$ Öuğeuğşuz 2- Z$ Uwfuöşuz 3- Ş$ Çndloşuz 4-M$ Örloşuz 5- Ç$ İuüuwşuz Sş,uünwz suir zşğmuwndkşusç uışuzg çujndşjud$ Zu.nğe A şd Au zriışğndz uışzuüğndkrdzg muğeujndşlnf uxuzj nğşdt erınpndkşuz fudşğujndşjud! Muğü .zeğnj 1- :zuwnpumuz gzmşğndkrdz 2- ?up$ Cnpnfnw ağudtğg 3- Ötwkrzlr=r .zerğg 4- Suğrus H+pnişuzr ausuğ zusum ux huğıröumjr Smğırvrz 5- Uiırm Huisuoşuzr ausuğ bznğaumulndkrdz ağuhuğumud 6-Çuğşünğ,umuz gzmşğndkşuz ausuğ bznğaumulndkrdz ağuhuğumud 7- S$ İrdzmrdoşuzr çnpn=g 8- Zşğ=rz hubı+ztrj zmuısusç znğ ız+ğrzndkrdz= 1- : zuwnpumuz gzmşğndkşuz Eşmışsçşğ usinw uışzuehrğ Kuetni T)$ Yn.uznğe huğüşduçub.ndsg 13 Wndznduğrz Uöü$ muğündu, gllulnf auğm şpu, hubı+zumuz Arduzeuznjr st< muıuğndşlnf infnğumuz üğndkrdzg glluw ux Vuzuüüultr fulrrz! zndtğrz 1 xndstwrr şğmukndpdnw uğcşınsi Işpuhua iğçuöuzg 78 knduausuğ zusumud k$ 418$194 gzendzşj Anüuçuğ- qndkrdzg! huauz<ndu, üğndkrdzg pğmu, gllulnf^ 2- I ş p u h u a İ ğ ç u ö u z g 8 1 k n d u a u s u ğ çnikuwr sr<njud öuwz Xnıniknwr uxu<znğe zusumudg Anüuçuğqndkrdzi ağudrğu, Şözrm Fuğeuhşırz pğmndşjud! t nğ ?upu=umuz Cnpnfnw Arduzeuznjr 4- S uğrus H+pnişuz uzndz Huğıröumjr zmuısusç suındjndu, ışpşmuüğnw mzn< ausuğ uimtj uxu< huğıröumjr suirz auğm şpu, çujuığndkrdzg ığndr! I$ Smğırv ?uauzuwrz üğndu, gllulnf Anüuçuğqndkrdzi nğnbşj zşğmuw uzeusnj kt .uiürdpjr Itsrğor Wnfauzzti uzndz aşı nğnbşul cusuzumrz zşğmuwuzul uzqrz şd wrbşul mzn< st< ışpr ndzşju, ?upu=umuz Cnpnfnw! uzj=şğg =zzndkşuz uxzşlnf uğerdz=g 3- A rduzeuznjr mulndu,zşğtz Vuzuüüultr Anüuçuğqndkşuz aupnğet^ wrbşul =uauzuwz Ötwkrzlr=r zmuısusç uimtj uxu< 3 Wndznduğ usiukrd zusumud mg wuwızt Anüuçuğqndkrdzi .zeğu, tğ ?upu=umuz kt Anüuçuğqndkşuzi ağuauzürz ausuquwz Cnpnft nğ wrbşul mulndu,rz fuğqşulg fşğ<rz =zzndkrdz sg gzşlnf ışpşmuju, t rdğ fuğq=şğg uzfouğ knpndju, gllulndz kt Itsrğor Wnfauzzti çnlnğnfrz uzışpşum uznğ ets Vuzu==ultlr Kupuwrz :nğağenw mg üızndr Suğrusrz huıuau, ynğquzujg 131 Eylül-Ekim-ermenice bölümü.indd 131
02.10.2013 10:04:31
ÜNDZUIU; ÇUWJ FUDŞĞUMUZ T>ŞĞ İ$ YĞMRV UÖÜ$ ARDUZEUZNJR ANÜUÇUĞQNDKŞUZ UIŞZUÜĞNDKŞUZ IŞIĞUMZŞĞTZ şd kt Suğrusrz muğuirzşğz nd 2240 +is$r huğıusndğaumg rdğ =nf şpu, gllullnf^ huığuiı t öuznz= Suğrusrz euğqzşl! Anüuçuğqndkrdzi şğmğnğe zusumud wrbşul ünw=zşğg şd kt sndğaumrz iıumg Smğırvtz huauz<şj^ rim Itsrğor Wnfauzztir gğu, uzrğudndkşuzj ausuğ nğnbşj Ç$ eğuz .zeğuürğ suındjuzşlnf euı çuzul uznğ ets! 5- A r d u z e u z n j r z h u ğ ı t ö r b r z n d k ş u z j anüğ nğ qğruçuğ muıuğşlnd anüg wuzqz uxu, t Uiırm T)$ Huisuoşuz^ auğm şpu, bznğaumulndkrdzg lğuüğu, sr<njud ığndşjud! 6- Ç uğşünğ,umuz gzmşğndkrdzg 30 +is$ bznğau, gllulnf auğm şpu, bznğaumulndkşuz ürğg lğuüğuj sr<njud ağuıuğumşjud! 7- Suğırğni İrdzmrdoşuz çnpn= suındjuzşlnf m'ndötğ ürızul rdğ eueuğsuz huıouxg! Anüuçuğqndkrdzi zşğ=rz ız+ğtzndkşuz ets fuğndu, gllulz jnwj ıulnf uznğ uöeuğuğşj kt uwlşdi uzmuğşdnğ euındu, t Arduzeuznjrz st< uznğ hubı+z ndzşzulz! 8- A r d u z e u z n j r z ş ğ = r z h u b ı + z t r j zmuısusç muıuğndu, ız+ğtzndkrdz sg Anüuçuğqndkşuz zşğmuwuzulnf^ Anüuçuğqndkrdzi öuwz gzendzşlr euışj^ nğnzjst eueuğşulzşğz trz$ Lşdnz Uğuhşuz 15 Wndznduğtz Üuihuğ Wnfityuz 15 Eşmışsçşğtz S$ Çuğişp 1 Wndznduğtz S$ İrdzmrdoşuz 6 Wndznduğtz Ukuzuürzt Ütnğü 1 Wndznduğtz H+pni Ütnğü 1 Wndznduğtz Sr=uwtl Wumnçşuz 1 Eşmışsçşğtz Rim wudşlndu,zşğz trz$ Hupıuiuğ Smğırvşuz wudşlnds 60 +is$ 1 Yşığnduğtz M$ Tırğztlşuz wudşlnds 60 +is$ 1 Yşığnduğtz Wnfauzzti Zuüüubşuz wudşlnds 60 +is$ 1 Yşığnduğtz Suğrus Knğnişuzr wudşlnds 30 +is$ 1 Wndznduğtz Cnpnfg fşğ<ujud Uışzuhşı ÖUĞEUĞŞUZ Uışzuehrğ UWFUÖŞUZ
ZRİI Ş*KUZUİNDZGARZÜ 30 Wndznduğ 1874 Zşğmuw= 1- Ü$ Öuğeuğşuz 2- Z$ Uwfuöşuz 3- Ş$ Çndloşuz 4-M$ Örloşuz 5- Ç$ İuüuwşuz 6- İ$ İrdötzroşuz Sş,uünwz suir zşğmuwndkşusç uışuzg çujndşjud$ Muğü .zeğnj$ 1- Aubndşjndjum 2- ?upu=umuz Cnpnfnw ağuauzüg 3- Zndtğ Mrdsrdbşuz Ausçuğqnds T)$t 4- Zndtğ (ğtzmşuz Irüğuz T)$t 5- Stastı Ztorh T)$r ausuğ zusum ux ?upu=umuz Cnpnfz 6- I+=k$ Uwfuöşuzr erınpndkrdzg 7- Pulukrnw mulndu, 8- Auzeşğq ıpuwnj 9- *üzumuz eşpuünğ,r 10- Zşğmuwuzul ?upu=umuz Cnpnfnw 11- Irdlmtğ Wnfauzzti Snfitişuz 12- Hulukjr Uzkuxus mrzg zjşul 1873 ıuğdnw Arduzeuznjr aubndşjnwjg 1- U huığuiındu, gllulnf^ Anüuçuğqndkrdzi ışpşmujud kt 12 usinduz st< +ğg stm stmnd fğuw 429-430 uzqrz= izuzşlnf^ ıu=zulnf lndujndşlnf şd lndiudnğndşlnf^ ustzg stmtz +ğg 801/2 yuğuwnf suıumuğuğndşğ şz şd Arduzeuznjr sırj buğ=rz st< udşljşğ şz uzuindz=^ muzmuxuznj^ arduzeuznjr huğıtö^ Şzrbtarğr ındz şd fşj uğcşınsi^ nğnf uzjşul ıuğdnw fşğ<rz szujnğe froumtz uğıueğşul 109$000 +is$ buag 73 ıuğdnwz fşğ<g 160$000 +si$r şlşğ t^ Anüuçuğqndkrdzi nğnbşj wrbşul aubndşjnwjz auzeşğq ışpşmuüğnf ağuıuğumndkrdz gzşl! 2- Ö uğeuğşuz Ütnğü T)$ wuwızşj kt uzjşul zriır nğnbsuz ausuquwz^ sruwz rz= zşğmuwuzulnf ?upu=umuz Cnpnfnw Arduzeuznjr zmuısusç suındjndu, ışpşmuüğrz fğuwtz auğm şpu, çujuığndkrdzg ındşğ t şd ?up$ Cnpnfg nğnbşğ t nğ Arduzeuznjr huıihuğşulzşğg +ğumuz şğmnd +is$nf izuzrz^rim znğ çujndu, auzüuzumndkşuz ausuğ wuındm ışpşmuürğ sg huauz<şğ t! Anüuçuğqndkrdzi nğnbşj huauz<ndu, ışpşmuürğg huığuiışl şd wuxu<rmuw zriırz zşğmuwujzşl! 3- M r d s r d b ş u z S ş , $ A u s ç u ğ q n d s T ) $ 1 3 6 uğbgz üuik+x$ zndrğu, gllulnf nğnbndşjud zndrğuındrz yuyu=uzuj ausuquwz nğçuznjr ıpuwnj öüşiızşğndz ünğ,u,şz öuwz şd auğm şpu, bznğaumulndkrdzg lğuüğuj sr<njud ağuıuğumndşjud!
132 Eylül-Ekim-ermenice bölümü.indd 132
02.10.2013 10:04:38
4- ( ğtzmşuz Irüğuz T)$r zndrğu, Ğndstlrr uğcşınsi k$ 1$421$217rz ausuğ wuımuhti rğşz bznğaumulndkşuz ürğ ndppndşjud! 5- I şpuhua İğçuöuzg 109 knduausuğ zusumud wuzqzuğuğndkrdz gğu, tğ kt Stastı Ztorh T)$ Arduzeuznjr fuüg)tz rouğtzşğ huauz<şlndz iındündr Arduzeuznjrz ınsuğzşğtz şd şkt uwzhrir huğı= sg üızndr fouğndr^ rim şkt vüızndr Stastı Ztorh T)$r çuju, euırz ausuğ Anüuçuğqndkrdzi yn.uznğe sg jnwj ıuw! Zu.nğe ?upu=umuz Cnpnfz uğetz inwz .zeğnwz zmuısusç çujuığndkrdz huauz<u, şd auğm şpu, huıui.uzz gzendzu, gllulnf! Anüuçuğqndkrdzi nğnbşj wrbşul huıui.uzrz huıotz zusumud sg zşğyumşul ndppşl ?upu=umuz Cnpnfnw fşğueuğqzşlnf zuşd Ztorh T)$r upşğiuürğg! 6- I +=k$ Uwfuöşuz wuwızşj kt uzjşul rğrmndz Arduzeuznj mşzulnf eşpuıuz zmuısusç stm =uzr auğjsuzj st< ışpşmujşğ t kt Arduzeuznjr eşpuünğ,g kthtı gzendzu, ışpşğndz aubrdg çxzşğ t^ çuwj şlu,zşğğ aubndr vt uxu, şd m'uxuğmt kt uwi uh+ğtz gzkuj=g mğzuw öuzuöuz şp,suzj uxrk gllul^ aşışduçuğ auğm jnwj mndıuw^ kt sıu, şd kt ihuxu, eşpşğndz aubrdg üğşl^ Anüuçuğqndkrdzi nğnbşj nğ uwe suirz auğm şpu, ız+ğtzndkrdzg rz=z gzt ndppumr! 7- İ ş ç u i ı u j r u ö ü u w r z s g A n ü u ç u ğ q n d k ş u z zşğmuwuzulnf wuwızşj kt Arduzeuznjr mulndu,zşğtz Pulukru üızndu, 178 krd .uzg usçnp<uhti fuğqşlnd sıuerğ t! Anüuçuğqndkrdzi huıui.uzşj kt rdğ uwi uxu<uğmndkrdzg şd kt uznğ huwsuzzşğz nd şpuzumzşğz rzv mşğhnf m'ndöt nğ glluz^ üğr uxzşlnf wuxu<rmuw zriırz zşğmuwujzt! 8- M rdsrdbşuz Ausçuğqnds T)$r zndrğu, üuiknxg Arduzeuznjr nğçuznjr çnlnğ ubumşğıuj çudşjzşlnd ausuğ nğnbşj muğo fşğuğmndr qşdnf ou=tkzşğ brzşl şd nğnzj ausuğ huındrğşj Ariuğlşuz İuğüri upuwrz kt buçknd st< ıpuw sg çşğşl ıulnf^ uznğ fğuw ?tstzroşuz eşğqumrz +ğrzum sg brzşl ıuw şd wuxu<rmuw zriırz zşğmuwujzt! 9- E şpuünğ, Hşığni Vt+slt=oşuz usrit sg r fşğ eueuğşul gllulnf şd rdğ uwi eueuğsuz sr<njg rğşz çudumuz ,uzğ şmu, gllulndz^ a+ğg ku.uzquzujg ausuquwz fşğiırz gzendzndşjud nğhti qğr hubı+zuw +üzumuz eşpuünğ,r! 10- A nüuçuğqndkşuzi mnpst ?upu=umuz Cnpnfnw zşğmuwujndu, stm =uzr .zeğnj muğüueğndkşuzg ausuğ Anüuçuğqndkrdzi nğnbşj zşğmuwuzul wuxu<rmuw Ndğçuk ?upu=umuz Cnpnfnw! 11- I rdlmtğ Wnfauzzti Snfitişuzg uışzt sg r fşğ Arduzeuznjtz çujumuw üızndu, gllulnf şd ?upu=umuz Cnpnfnw mnpst ul wrbşul uzqrz Arduzeuznjr ındu, ındzşğnd itztızşğg huauz<ndu, gllulnf^ Anüuçuğqndkrdzi uwi suirz 7$000 +is$r vuy gğu, ,u.ndjg uhuanfndkşuzg ausuğ auğm euışj giı +ğrzr muıuğşl wrbşul
ındzşğnd uxnd,u.r ünğ,npndkrdzg! 12- H ulukjr uzkuxus uzndz mrz sg zşğmuwuzulnf wuwızşj kt sıuerğ t rdğ işyumuz ındzg Arduzeuznjr zndrğşlnf^ rdğ szujşul +ğşğz ul anz uzjgzşl! Auğjndşjud rğşz kt r#zv zhuıumud uwihrir sıueğndkrdz sg ndzşju, t! Huıui. uzşj kt% rzvnduz arsu kt_ rs şd kt auzündjşul mnpumjri ndzşju, çnlnğ auğiındkrdzzşğg rs ndzşju, şğmnd uzuxum suzv öudumzşği ihuxu, gllulndz ausuğ şd şkt ındzi ul cuxuzüşz euğqşul gzendzuwz uznğ uğct=g ihuxşlndz uzıuğumnwi gllulndi^ auğm euıu, şs öuwz Arduzeuznjr zndrğşl^ nğhtiör ütk rs up=uı şpçuwğzşğndi nd kbndux öudumuji +üzu, gllus! Anüuçuğqndkrdzi huındrğşj wrbşul mzn< kt rdğ uxu<uğmndkrdzg şd kt uznğ huwsuzzşğg üğudnğuhti wuxu<rmuw zriırz zşğmuwujzşl! Cnpnfg fşğ<ujud Uışzuhşı ÖUĞEUĞŞUZ Uışzuehrğ UWFUÖŞUZ
133 Eylül-Ekim-ermenice bölümü.indd 133
02.10.2013 10:04:48
AUSUWZ?UWRZ MŞUZ?
14 Eylül-Ekim-ermenice bölümü.indd 14
02.10.2013 14:48:56
AUSUWZ?UWRZ UZJNDEUĞQŞĞ 1 *ÜNİINİ 2013 -23 İŞHIŞSÇŞĞ 2013 Huığuiışj% S$H$W$
ndzşzulnf :nğağeumuz Ğu))r Uğu=ig^ Wumnç İuğşuzg şd uwl gzmşğumrjzşğ!
2 *ÜNİINİ- Suğsuğu-r ub.uıumrj zu.mrz Rikuzhndluauw Wumnç Uiluzşuz^ Knğnzknwr st< ağuıuğumşj rğ şğmğnğe ürğ=g nğ mnvndu, t {Uy sg Öndlul >ndğ´! Uwi auınğg mg çnfuzeumt wrindz w+endu,zşğ^ çnlnğz ul iğıu.+irm zrdkşğnf nd aupnğeumuz nonf üğr uxzndu,! Ürğ=rz imröçg ışp ığndu, t Suğsuğuwr :sçuüğuhşı X$ Auııtoşuzr zu.uçuzrz^ nğ uğetz kuğüsuzrvz t Wumnç Uiluzşuzr üğndkrdzzşğndz! 2 *ÜNİINİ- Ausuwz=ri {Lnwi´ sumuörz kğ=şğtz huğçşğukşğkg Üzulgr ağuhuğumrz fğuw ausşğü sg iuğ=şj^ ,uz+kujsuz =uğnövndkrdzg gzşlnf rğ kşğkrz! {Ğtı Hndl´ önfujndjrvr auiıuındkrdzz ul ö+ğufrü muzüzu, tğ uwi qşxzuğmrz! Cnpnfndğetz mg huauz<ndtğ nğ çucuznğeuüğndkrdz muıuğndtğ uwi kşğkrz ausuğ^ nğndz uwe +ğnduz ünwuju, auinwkg hrır ığusueğndtğ Muöendğsuz Muwuzrz! Qşxzuğmrz zşğmuwndkrdz çşğud Mpörzşğnd =upu=uhşı Sndiku)u (uğiu=+plnd^ rğ mnp=rz
7 *ÜNİINİ- Rğ suamuzujndz mz=şj {*ity´ zmuğvumuz ub.uıuznjr zbuzudnğ fuğhşı
135 Eylül-Ekim-ermenice bölümü.indd 135
02.10.2013 10:05:08
*ity &Wnfity/ Srzui+plnd! Srzui+plnd uwi uihuğtörz st< ustztz arzşğtz stmg mg zmuındtğ şd zbuzudnğ euğqu, tğ Kndğ=rnw st< wuwızr uzqzudnğndkrdzzşğnd rğ lndiuzmuğzşğnf^ rzvhti Öt=r Srdğtz^ Ordztwk Uğ=gz^ Şglsuö Mrdztw^ Üuırğ Rzuzgğ^ Röötk Mrdzuw^ Srdzrdğ T+ö=ndl şd Kndğ=mndk T+öukuw! Uznğ udşlr =uz 400 lndiuzmuğzşğg ürğ=r fşğu,ndu, trz {İkrdır+ *ity´ uznduz ıum^ {Uğui´ ağuıuğumvuıuz mnpst! *ity Srzui+plnd huısndkşuz uzju, t nğhti uxu<rz uzq^ nğ 35 srlrsşkğ buğcuzmuğr cuhudtzg fşğu,u, t Iru-r! Fşğ<rz bğ<uzzşğndz uz uhuiıuzu, tğ Brblrr {Ykrk İt+ğ´ ,şğuznjrz st<!
18 *ÜNİINİ- Sşğ çnlnğ şmşpşjrzşğndz st< zbndşjud İ$ Uiındu,u,zr Fşğuyn.suz ı+zg^ +ğazndşjud ıuğdnwz .upnpg şd anüşdnğumuzzşğ .upupndkrdz nd şğ<uzmndkrdz supkşjrz sşğ cnpnfndğerz! Huığruğ=umuz Gzeauzndğ Yn.uznğe% Üşğb$ I$ Uğus İ$ Uğ=$ Uktbşuz^ nd.ıudnğzşğnd .ndsçr sg aşı sruirz^ sşmzşjud Fuüg) lgürdp^ ışpdnwz İ$ Uiındu,u,rz şmşpşjdnw st< uğuğnpndkrdzzşğndz auzeriuhşışlnd! Uknxuzriı Suwğ şmşpşjdnw st< uğuğnpndkrdzzşğg muıuğndşjuz Üşğb$ I$ İuaum Şhi$ Suulşuzr zu.uüuandkşusç! Anüb$ I$ Kukndl ;$ Fğe$ Uzndbşuz İ$ Huıuğuü suındjuzşj Üzulg mpörr İ$ Üğrünğ Lndiudnğrv şmşpşjdnw st<! Htw+plndr İ$ Şğğnğendkrdz şmşpşjdnw st< İ$ Huıuğuüg suındjndşjud Uğc$ I$ Srdxnz U$ ?azw$ Uwfuöşuzr qşxusç^ rim İ$ Wuğndkrdz şmşpşjdnw st< huıuğuürvz tğ Uğc$ I$ Subınj ?azw$ Üulyu=oşuz! (tğrürdpr İ$ Fuğeuzuzj şmşpşjdnw
huıuğuürvz tğ şmşpşjdnw şğtj% Uğc$ I$ Ö+ağuh ?azw$ Orfuzşuz! Htbrmkubr İ$ Uiındu,u,rz şmşpşjdnw st< İ$ Huıuğuü suındjndşjud qşxusç Uğc$ I$ İuğüri ?azw$ Ündwndsoşuzr şd şğüşjnpndkşusç Zuğşmujr Ehğuj Eui şğüvu.ndsçr! *ğkuürdpr İ$ Uiındu,u,rz şmşpşjdnw st< +ğnduz auzeriudnğ İ$ Huıuğuüg suınwj Uğc$ I$ Öu=uğ ?azw$ Ünyuğşuz^ rim İ$ Huıuğuüg şğüşj Kuğüsuzvuj Ehğuj Eui şğüvu.ndsçg! Üuıgürdpr st< şmşpşjdnw şğtj Uğc$ I$ Üğrünğ U$ ?azw$ Iusuışu_zz t nğ suınwj İ$ Huıuğuüg şd .+işjud +ğnduw .ğuıumuzg^ rim şğüşjnpndkrdzzşğg sşmzuçuzndşjuz İ$ Kuüudnğ Ehğuj Eui şğüvu.ndsçrz mnpst! Mtırmyubuwr İ$ Wnfauzzti şmşpşjdnw st< uğuğnpndkrdzzşğg ışpr ndzşjuz Uğc$ I$ Öudtz ?azw$ Hvu=oşuzr qşxusç suındjndu, İ$ Huıuğuünf^ rim şğüşjnpndkrdzzşğg muıuğndşjuz Önduğkznj Ehğuj Eui şğüvu. ndsçrz mnpst! Ündğndvtbstr Şğşdsuz İ$ :uv şmşpşjdnw st< huıuğuürvz tğ Uğc$ I$ Ütnğü ?azw$ Vgzuğşuz! H+wuogürdpr Şğrj Suzmuzj şmşpşjdnw st< ıupuduğ ı+zr İ$ Huıuğuüg suınwj ardğuçuğ =upu=i üızndnp Anüb$ I$ Pşdnze Fğe$ Ytzktöşuz^ nğ zuşd =uğnöşj Fşğuyn. suz ı+zr .nğandğer suirz!
18 *ÜNİINİ- Hrdwrd=ıtğtr İ$ Axryirsşuzj şmşpşjdnw st< şğmuğ gzesr<ndst sg fşğ< zbndşjud İ$ Uiındu,u,zr Fşğuyn.suz I+zg
136 Eylül-Ekim-ermenice bölümü.indd 136
02.10.2013 10:05:08
şd +ğazndşjud .upnpg! Suwğ Uknxtz cusuzu, Anüb$ I$ Fuğeuz Fğe$ Zuduiuğeşuzr qşxusç suındjndşjud İ$ Huıuğuüg şd +ğazndşjud .upnpg!
19 *ÜNİINİ- İ$ Uiındu,u,zr Fşğuyn. suz I+zrz uxrknf^ uwi ıuğr şdi Mpöşuj ışindv Üşğh$ I$ Kukndl ;$ Fğe$ Uzndbşuzr ül.udnğndkşusç .ndsç sg uwjşlndkrdz ındud İ$ Yğmrv Uöüuwrz Arduzeuznjr ,şğşğndz^ nğnz= usğuz şpuzumrz mg çzumrz Üzulg arduzeuznjr usuğuznj wuğmuçucrzzşğndz st<! Auwğ İndğçrz m'gzmşğuzuwrz Mpöşuj kupuwrz :nğandğer uzeuszşğ^ Zşğitişuz Ehğuj Euind şğrıuiuğezşğ nd suzndmzşğ^ zuşd Muöendğsuz Muwuztz suzndmzşğ! Uwjşlndkşuz zşğmuw şpud zuşd Sş,r Iuzz Mrlrmrnw Mukrnprmnindkşuz sruçuzzşğtz% Anüb$ I$ Pşdnze Fğe$ Çtzetöşuz^ nğ ardğuçuğ =upu=i mg üızndtğ!
20 *ÜNİINİ- İ$ Yğmrv Uöüuwrz Arduzeuznjr Muhnwı Ağşbıumzşğnd zu.uqşxzndkşusç
eubıuhınwı sg muösumşğhndşjud Arduzeuznjr szuwndz çzumrvzşğnd ausuğ! S+ıudnğuhti 60 szuwndz çzumrvzşğ^ +k+hrdizşğnf uxu<znğendşjuz ethr Şbrlürdp ,nfşöşğşuw {Uigğ´ iğouğuzg^ ndğ çuj+kşuw işpuzzşğnd bndğ< stmışpndşlnf^ ndğu. huaşğ uhğşjuz! Uwi eubıuhınwır anfuzudnğz tğ Irmrz Irüğuzndar S+ğ! Suizumjndkrdz çşğrz zuşd Irğusuwğ Suğr Sndku)şuz^ çuğşğuğndar Irmrz Uzuarı Irliröşuz^ nğnd ,zzeşuz ıuğşeuğqr uxrknf muğmuzeum sgz ul mığndşjud^ uxnp<ndkşuz çuğşsupkndkrdzzşğnf!
20 *ÜNİINİ-Üzulgr Muöendğsuz Muwuzr ousçuğumuzzşğg^ uduzendkşuz ausuquwz^ hınwı sg rğumuzujndjrz ethr Hndğmuö mpör şd ardğuirğndşjuz çuğşğuğr sg mnpst! Ousçnd fğuw^ ,nfu,njr sg s+ı uznz= ,upmşhium sg knpndjrz uwz fuwğrz st<^ ndğ mg lnpuğ Muwuzr Şğuzubznğa arszuerğzşğtz^ Bznğa= Huığruğ=g! Uwi ıuğnduw hınwır ,u.işğg iıuzqzu, trz Hndğmuöuçzum auw çuğşğuğ sg şd {Kğrsu=i Stkul´ gzmşğndkrdzg! Ipu=g ardğgzmulndşjuz {Otzztk huavtir´ oubuğuzrz st<!
21 *ÜNİINİ- Tiuşuz fuğcuğuzr lritr çuczr .ndsç sg ubumşğızşğ Üzulgr Oushuöşuz .upufuwğrz st< çuzu.+indkrdz sg iuğ=şjrz ausujuzjr c.ıumuz uöeşjndkrdzzşğnd suirz!
137 Eylül-Ekim-ermenice bölümü.indd 137
02.10.2013 10:05:12
22 *ÜNİINİ- Üzulgr Muöendğsuz Muwuzr ıpu=g hınwır üujrz ethr Sş, Mpör şd ardğuirğndşjuz .ndsç sg auwşğnd mnpst! Uwi hınwırz suizumjşjuz Mpörzşğnd =upu=uhşı I+=k$ Sndiku)u (uğiu=+plnd şd rğ ışpumulg% Hğ$ Ğu))r Uğu=i!
26 *ÜNİINİ- S.rkuğşuz İuzndj Srndkşuz fuğvndkşuz zu.uqşxzndkşusç^ uwi ıuğr şdi {Uwüşmndk=´r uduzeumuz audu=nwk sg iuğ=ndşjud Üzulg mpörr st<! Zşğmuzşğndz np<nwzr .+i= ndppşj İuzndj Srndkşuz Uışzuhşı Hğ$ Uğsuz ;uındğ^ nğ muğeuj zuşd S.rkuğşuz auwğşğtz Auwğ Wu mn fç n i Fğ e $ V + yndğ şuz r ndp ş ğqg^ r i m wşınw audu=nwkg buğndzumndşjud şğünf nd şğucbındkşusç!
27 *ÜNİINİ- Wuwızr şğucrbı şd w+ğrznp Sucum K+brmşuz^ önwü imuduxumzşğnd fğuw^ ub.uğar st< uxu<rz uzüus huığuiışj Mnsrıuişuz Huıuğuüg znduüu.ndsçr gzmşğumjndkşusç^ rğ uwi ünğ,nf ul udşlr huz,ujzşlnf Mnsrıuişuz uzsua Huıuğuüg!
Qşxzuğmg muıuğndu, t Lni Uzotlgir Uğşdsışuz kşsr Uxu<znğeuğuzr Ehğuj Eui Şğüvu.ndsçr şğüşjnpndkşusç! Şğüvu. ndsçg mg pşmufuğt wnçşlşuğ fuğrv İışyuz İğm$ Mt+ördsşuz! Mg huıuğuüt Uxu<znğe Üşğbz$ I$ Wnfzuz Uğ=$ Itğıtğşuz^ İuğmuduür hubı+zg mg muıuğt Uğc$ I$ Uğbum U$ ?azw$ :uvuındğşuz! Rğ sşzşğüzşğnf ndbueğndkrdz mg üğudt İ+yğuz+ Ulşzndb Şpzuöuğ!
27 *ÜNİINİ- Ndindjvuj Arszuğmr zu.uqşxzndkşusç^ Suğsuğu *ğukşğkr ıhuğuzrz st< buğndşjud^ ıhndşjud nd ağuhuğum auzndşjud lşönduçuz şd huısuçuz Wumnç Suğkuşuzr {Ausuwzuhuımşğ Auw Sbumnwkr´ mnknpuwrz ünğ,rz vnğğnğe auınğg^ nğndz çzuürğg uxu<rz uzüus 1961rz ağuıuğumndu, t Suğsuğu *ğukşğkr st<! Uwi auınğrz sşmşzui auzeriujuz Itğ şd Irmrz I=k$ Suğru şd I=k$ İndğtz H+pnişuz^ nğnz= öuwz zndrğşjrz {Ehğnjuitğ´ şd {Htğhtğşuz´ fuğcuğuzzşğnd bğ<uzuduğızşğnd =upjğ wrbuıumrz! Ünğ,rz ağuıuğumndkşuz st<^ rzvhti zu.nğezşğndz^ uwi uzüus ul zrdkşğg stmışpşj nd ub.uıuz=rz fğuw aimşj Ndindjvuj Arszuğmr fuğvuwrzzşğtz Uğus Üushndğşuz!
30 *ÜNİINİ- Üzulgr Muöendğsuz Muwuztz zşği iuğ=ndşjud yumsuz auzerindkrdz sg
138 Eylül-Ekim-ermenice bölümü.indd 138
02.10.2013 10:05:16
nd ousçuğr fşğ<rz ubumşğızşğg Rikuzhndl fşğueuğquz rğşzj ,znpzşğndz aşı! Yumsuz audu=nwkrz suizumjşjuz Mğ+zumuz Cnpnfr Uışzuhşı şd Mpöşuj Anüşdnğ Anfrd% Anüb$ I$ Kukndl ;$ Fğe$ Uzndbşuz^ Muwuzr :zusumulndkşuz uzeuszşğg% Uışzuhşı Zndğauz Yt==rdvrd=şuzr ül.udnğndkşusç^ Irmzuzj Muösr uzeusndarzşğg şd ardğşğ!
31 *ÜNİINİ- {Suğsuğu´ *ğukşğkg^ nğ arszndu, t 31 *üniıni 1940rz^ çnlnğşj rğ ağuıuğumndkşuz 73ğe ıuğrz! 4 İŞHIŞSÇŞĞ- Auwuitğ kndğ= sıudnğumuz Şubuğ ?tsul^ uxud+ışuz rğ çzumuğuzrz st< huğüşduığndşjud Auwuiıuzr Üğrünğ Zuğşmujr wndbusşıuwlnf! Şğşmnwşuz^ uwi sğjuzumuındvndkşuz uxrknf muösumşğhndşjud .z<nw=r audu=nwk sg^ Htw+plndr Otöuwrğ audu=ufuwğrz st<^ nğndz işyumuzuıtğz t *isuz Üufulu! Uwi uxrknf Auwuiıuztz cusuzu, trz$ şd önwü audu=nwkzşğndz ul zşğmuw
üızndşjuz Auwuiıuzr Uğşdsıuauwnj Uöüuwrz Ausuündsuğr Zu.uüua şd Uöüuwrz Cnpnfr huıüusudnğ% Uğuüu, U.nwşuz^ Auwuiıuzr Sbumnwkr Zu.uğuğndkşuz cusuzumumrj uğndşiır çuczr fuğrv% İtwğuzndar Üşpusşuz^ Uöüuwrz :nğandğer uzeus şd Kndğ=rnw ub.uıuz=uwrz .ndsçr ausumuğünp% İşdum Uğ,ğndzr^ Huısumuz Ürındkrdzzşğnd ı+=knğ% Fuauz Sşlr=şuz! Zşğmuw trz zuşd auw şd kndğ= sıudnğumuzzşğ^=upu=uütızşğ şd +ıuğ ardğşğ! Şubuğ ?şsulg huğüşduığşlnd
uxu<uğmg muıuğndu, tğ Uğşdsıuauwnj Uöüuwrz Ausuündsuğr mnpst! Uwi muösumşğhndkrdzg ausuünğ,umjndkşuz muh auiıuıu, t Auwuiıuzr Auzğuhşındkşuz rb.uzndkrdzzşğndz aşı auwmumuz auğjr aşıuhzesuz ndprnf! 4 İŞHIŞSÇŞĞ - Şğşduzr st< lnwi ışiud {Öuğşa :ğu.ndzrz şd uğşdşluauw çuzuiışp,ndkrdzg´ . n ğ u ü ğ ş u l ndindszuirğndkrdzg^ nğnd aşprzumz t Şğşduzr :uvuındğ Uçnfşuzr uznduz suzmufuğcumuz ausuliuğuzr {İyrdx=´
139 Eylül-Ekim-ermenice bölümü.indd 139
02.10.2013 10:05:20
ürıu-ndindszumuz mşeğnzr stknırik^ çuzuirğumuz ürındkrdzzşğnd kşmzu,nd ?zuğrm Uçğuausşuz! Ürğ=r ürıumuz .sçuürğz t çuzuirğumuz ürındkrdzzşğnd I+=k$ Yğ+)$ İndğtz Euzrtlşuz!
Smğındkrdz! Uğuğnpndkşuzj auzerihşışj şd =uğnöşj Huığruğ=umuz Yn.uznğe% Üşğb$ I$ Uğus Uğ=$ Uktbşuz!
8 İŞHIŞSÇŞĞ-Zbndşjuz Üzulg Mpörr İ$ Üğrünğ Lndiudnğrv Şmşpşjdnw Zşğitişuz Ehğuj Euind arszuğmndkşuz 156ğe fşğumuösndkşuz 31ğe mğmzum ıuğşeuğqzşğg anüşdnğ şd ub.uğarm auzerindkrdzzşğnf! İ$ Huıuğuüg suındjuzşj Huımuxşlr Mğ+zumuz Cnpnfnw Uışzuhşı şd Ehğuj Euind Zu.uüua Üşğh$ I$ Kukndl ;$ Fğe$ Uzndbşuz! Uduğırz iuğ=ndşjud oubmşğnwk şd mrğuğmndşjud üşpuğndşiıumuz wuwıuürğ!
11 İŞHIŞSÇŞĞ- Upkusuğr İ$ :uv Şmşpşjdnw st< suındjndu, İ$ Huıuğuütz şı=^ nd.ıuüzujndkşuz şğmğnğe muwuzg şpud Irüğuzumşğır İ$ Mrğumni Şmşpşjrz^ ndğ Huığruğ=umuz Gzeauzndğ Yn.uznğe Üşğb$ I$ Uğus İ$ Uğ=$ Uktbşuz auzeriuhndkşusç ışpr ndzşjuz şmşpşjumuz uğuğnpndkrdzzşğ!
8 İŞHIŞSÇŞĞ- Auwuiıuztz nd uğıuiuasuztz auğrdğudnğ nd.ıuüzujzşğ^ rzvhti zuşd Rikuzhndltz şd Kndğ=rnw öuzuöuz zuauzüzşğtz auduıujşulzşğ uwi ıuğr euğqşul Upkusuğr İ$ :uv şmşpşjdnw st< ausu.sçndşjuz usşzusşuw İ$ Huıuğuür uxrknf! Vnğğnğe ıuğrz t nğ Upkusuğr İ$ :uv huısumuz şmşpşjrz mg bzvtğ Auwuiıuzşuwj şmşpşjdnw .ndzmg! Uxu<rz uzüus gllulnf^ 100 ıuğr fşğ<^ İ$ :uv şmşpşjdnw st< ışpr ndzşjud zuşd İ$
11 İŞHIŞSÇŞĞ- Huığruğ=umuz Gzeauzndğ Yn.uznğe Üşğb$ I$ Uğus İ$ Uğ=$ Uktbşuz hubı+zumuz uxu<rz uwjşlndkrdzg ındud Irüğuzumşğır ürdpu=upu=zşğtz İrlfuz% rğ ,zzeufuwğg^ aşız ndzşzulnf Üşğb$ I$ İuaum İğçuöuz şd Itğ Ö+ağuh ?uauzuw Auwğşğg! Uğus İğçuöuz auwğg gzıuzş+= İrlfuztz Irüğuzumşğı üupku, tğ vnği ıuğşmuzrz! 15 İŞHIŞSÇŞĞ - Lrdk)rd Ügğıuğ ausuündsuğr iğuarz st< muwujud {Ağuze Irz= Arszuğmr Sğjuzumuçub.nds´r auzetirz arzüşğnğeg! Uwi sğjuzumg arzü ıuğrt r fşğ
140 Eylül-Ekim-ermenice bölümü.indd 140
02.10.2013 10:05:23
ustz ıuğr mg ığndr suğeuirğumuz auğjşğnd st< =u<uğr mşjndu,= jndjuçşğnp auzğuwrz ünğ,rvzşğnd nd üğnpzşğnd! Auzerindkrdzg çujndşjud uğndşiıuütı *lmndz Brsbt=r auzeriufuğndkşusç! Auwm+ Vty=rzz ul rğ şğünfg suizudnğ yuwl sg buaşjndj çujsuz auzerindkşuz! Sğjuzumzşğ iıujuz {Buçuk+ğşuw Suwğşğ´nd uzndznf Auzgs Knindz^ R=hul Tğtz^ Tsrzt *ou=! Sğjuzumzşğg uznzj wuzqzndşjuz euıumuösr uzeuszşğ Ğu=tl Irz=r şd Ulş=iuzıgğ Vtğ=uinzr qşxusç!Ndğrb sğjuzum sg ığndşjud Zukubu Üuzırvr nğ ndcşp ub.uıuirğndkrdzzşğ rğuünğ,u, t Hnizru-İşğhru huışğuösr uxgzvndkşusç! Euıumuösr uzeuszşğz trz Ğu=tl Irz=^ Risuwrl Htbr=or^ Zrlrd)tğ Mrdlt^ Tkrtz Suavndhşuz^ Ulş=iuzıgğ Vtğ=uinz^ Mndik+ Mufni!
21 İŞHIŞSÇŞĞ-Auwuiıuzr uzmu.ndkşuz 22ğe ıuğşeuğqrz uxrknf Auzğuhşındkşuz Zu.uüua İşğc İuğüişuzr qşxusç Hşıumuz mnvndszşğ nd b=uzbuzzşğ çub.ndşjuz Auwuiıuzjr mus İyrdx=uauw öuzuöuz örzndnğumuzzşğnd^ uöüuwrz nd sbumndkuwrz ünğ,rvzşğnd! Uwi uxrknf Zu.uüuar 16 İşhışsçşğr ağusuzuüğnf% Snfiti :nğşzujr b=uzbuznf huğüşduığndşjuz =upu=ti% Brblrr Yn. ?upu=uhşı Fuöütz Huğgz^ zuşd Suğsuğuwr Yn. :sçuüğuhşı şd İ$ Yğmrv Huğçşğukşğkri .sçuüğuhşı% Su=ğndar H$ Wumnçşuz! Uwi huınduçşğ sğjuzumzşğg uznzj mg bznğandrz Auwuiıuzr nd İyrdx=r sr<şd wuğuçşğndkrdzzşğnd usğuhzesuz şd İyrdx=r st< Auwuhuahuzndkşuz uznzj çşğu, zhuiırz ausuğ!
23 İŞHIŞSÇŞĞ- İ$ Yğmrv Uöüuwrz Arduzeuznjr st< şğmuğuışd arduzendkşzt fşğ< fu.ouzşjud Rikuzhndluauw Şmşpşjdnw irğşlr nd wuğüuğcuz ets=şğtz Üşğbz$ I Buauz Uğ=$ İfuoşuz! Buauz İğçuöuz orbe fukindz ıuğnduz zndrğşul ,uxuwndkrdz çşğu, tğ Rikuzhndluauw şmşpşjumuz mşuz=rz şd fuwşlu, tğ sşğ cnpnfndğerz usçnp<umuz itğz nd wuğüuz=g! *,suz uğuğnpndkrdzg muıuğndşjud 1 Anmışsçşğ 2013 Şğş=buçkr^ İmrdıuğr İ$ :uv şmşpşjdnw st<! Suğsrzg yn.ueğndşjud şd usynyndşjud İmrdıuğr üşğşösuzuındzg!
141 Eylül-Ekim-ermenice bölümü.indd 141
02.10.2013 10:05:26
MIUMR İ$ HUIUĞUÜ ŞD ANÜŞAUZÜİIŞUZ HUBI*Z İ$ YĞMRV UÖÜUWRZ ARDUZEUZNJR SUIĞUZ ST>
2 İşhışsçşğ 2013 İ$ Yğmrv Suığuz st< \ Şğuzndar Sşl=nzşuzr suındjndşjud Mıumr İ$ Huıuğuü şd hubı+z \ İrğndz şd Sr=uwtl Ausçuğqndsşuzr auzündjşul çuğşğuğzşğnd% \ :uvrm Üuğuüuwuwr \ İrlfu Şnisuwşuzr \ Zbuz Pndmuişuzr \ Uğu=ir *auzşuzr \ Snfiti Lndirzşuzr şd Lndirzşuz üşğeuiıuzr \ Uığndbuz &Uzuarı/ Cusmnvşuzr \ Lşdnz şd T+ctzr Izışişuzr şd Izışişuz \ Uğbudrğ Üğulşuzr üşğeuiıuzr \ Aşğsrzt Bznğa=şuzr \ Smğırv Eşğqumşuzr \ Wumnç Mrdsrdb+plndr \ Fşğcrz Wnfumrsşuzr \ Öudtz Yuluzoşuzr \ Ağuze Stğmtğşuzr \ Znduğe-Sr=uwtl İuzou=şuzr \ Irüğuzndar Uhuoşuzr \ (rlnstz Riu+plndr \ Susui Uiuındğşuzr \ Fuğendar Aulthlrr \ Irüğuz (tioşuzr şd (tioşuz üşğeuiıuzr \ Auog İışyuz Muğuhşışuzr \ İ ğ ç n d a r M t + ö r d s ş u z r ş d M t + ö r d s ş u z \ Uzctl Zndğauz Üuzkuğoşuzr üşğeuiıuzr \ Wumnç Üuğuuhuogr \ Şğ<uzrm şd Uğus Vnğlndşuzr şd Vnğlndşuz \ Üşpndar Susrmnzşuzr üşğeuiıuzr \ Uğitz İşendar Uiıuğoşuzr \ Uüzti Uiluzşuzr yuyu=rz ausuquwz \ Wumnç Zulhuzışuzr Çuğişp Uxu=şlşuzr^ Udşıri^ Üuçğrtl^ Lndk) \ Susr Tlsui Üuğu=nvr rm^ Auog Suğrus^ Kndğ)uzıu^ Iulrıu^ \ Üşpus Bu=t Ündwndsoşuzr Bndbuz^ Lndirz Uxu=şlşuzr şd Uxu=şlşuz \ Fuğendar *auz+plndr üşğeuiıuzr anüdnjz r auzüriı! \ Şpriuçtk Şuünwşuzr yuyu=rz ausuquwz Ş u ü n w ş u z ^ B r ğ r z ş u z ş d Ç x z u l ş u z İndğç Huıuğuüg suındjuzşj İ$ Yğmrv üşğeuiıuzzşğnd Uöüuwrz Arduzeuznjr suığuz Anüşdnğ Anfrd% \ Suğr Ktğöşuz-Htğ=suzr ,znp=rz Ütnğü?ukğrz Auüjşuzr^ Muğuhşı^ Suğırğni^ UĞC$ I$ ÜTNĞÜ ?AZW$ Auwmuznwb şd İrğuznwb Auüjşuzr^ rzvhti zuşd Ktğöşuz^ Htğ=suz şd Auüjşuz VGZUĞŞUZ üşğeuiıuzzşğnd \ Ushtğ şd Zbuz Suüuiogr İ$ İşpuzrz ihuiuğmşjrz Çğb$ İuğmuduüzşğ \ İukşzrm Knğrmşuzr Wumnç Yuyuöşuz şd Fuağus Lrdltoşuz! \ Suğr Ünluğnwr Şğüşjnpndkrdzzşğg muıuğndşjuz ağudrğşul \ Suğrus Htğ=suzr ehğuj mnpst^ uxu<znğendkşusç şğucrbı \ Muğhri Ünouhuwr Çğm$ Zbuz ndğuğumrğ ehrğ Vulmgoşuzr! \ Buduğb ?rdvrd=ifuilşuzr \ Uığrzt Kt=tğoşuzr \ Fuluzkrz Suölndsr ANÜUÇUĞQNDKRDZ \ Öuğndar T+öınpuzr İ$ YĞMRV UÖÜUWRZ \ Suğrqu :uvrm+plndr ARDUZEUZNJR \ Ulri-Aşğsrzt :uvuındğşuzr \ Fuağus Çuhndooşuzr \ İtwğuz Ulçrzr 142 Eylül-Ekim-ermenice bölümü.indd 142
02.10.2013 10:05:26
*ÜNİINİ-İŞHIŞSÇŞĞ usrizşğndz İ$ Yğmrv Uöüuwrz Arduzeuznjrz şpu, şz aşışdşul zndrğuındndkrdzzşğg$
UEUS ŞBRLKTYTR WNDP$ UXKRD Suwıu Sndiu=gz 50! KUÜNDAR ÜUĞUKUWLGR WNDP$ UXKRD Iuzrtl Iuvt 20! WNFAUZZTİ KNYUL*PLNDR WNDP$ UXKRD İuğüri Vulg=şuz 20! ULRİ VRLRZMRĞR WNDP$ UXKRD Lşıu H+pnişuz 100! RHĞTS OUZÜNDĞKUĞUZR WNDP$ UXKRD Muğ+ Şbrlktyt 30! İ*ZU İŞDUZR WNDP$ UXKRD Uzuwri Ktlltğ 50^ Uğsrzt Ktlltğ 50! HŞĞONDAR KTSRÖR WNDP$ UXKRD Uğbulnwi Şuzuğ 100! BUARZ ÜUĞUZ(RLR WNDP$ UXKRD :niğnf ?rdğ=ord+plnd 50! UZEĞUZRM İUĞGR WNDP$ UXKRD T+ctz Vu=su= 50! SRAĞUZ UÜSTWĞTS*PLNDR WNDP$ UXKRD Uğkrz Itsrğ 50^ İtğv+ Huüüul 50! UZR UHÜUBR WNDP$ UXKRD Şglsuö İtwrğ 50! UPUDZR MRDĞKTĞR WNDP$ UXKRD Uğu Auııtltğ 50! UPUDZR ŞUÖGOŞUZR WNDP$ UXKRD Zuğ+ Yrnişuz 50! UXU?ŞL İTSTĞOŞUZR WNDP$ UXKRD Srağuz Yrlrm+plnd 50^ Ri=tzıtğ Şulgz 50^ Sriu= Itsrğ 100! WUMNÇ VU?R WNDP$ UXKRD Ri=tzıtğ H+pni 250^ I+=k$ Zuöuğtk Ryt=or 100^ Fuğndcuz Tzftğ 100^ Şrd=it= gzıuzr= 100^Knd)uz Uindğlnd+plnd 100^ Stağndh Uzuı+l 50^ Uzzrm Buaindfuğ+plnd 50^ Suğr Huisuogmrl 50^ Cuü Sndklnd 20! STKRZ UFUIUWR WNDP$ UXKRD Fuğndcuz Ynluışuz 100^ İğuç Ürdızuğ+plnd 100^ Rdsrk Ubgl 50! T(KR? ÜUBŞUZR WNDP$ UXKRD I+=k$ Fuğendar Ündğnd+plnd 50! ZNDHUĞ İFUOGR WNDP$ UXKRD Stindk Mt+lygzuğlg 50! UĞBULNWİ UKÜUĞR WNDP$ UXKRD Ri=tzıtğ Şulgz 50!
ÖUIRM ÜULNDİIŞUZR WNDP$ UXKRD Znğuwğ Ş=it= 50^ H+pnişuz gzıuzr= 100! SNDĞUI OTĞUF*PLNDR WNDP$ UXKRD Üşpus İuğgşndğk 50! RİMNDAR ÖNDXZUOGR WNDP$ UXKRD Zuıru V+huz+plnd 100! CTĞSTZ YUZNİ*PLNDR WNDP$ UXKRD Htzlşuz gzıuzr= 125^ Hşığni Brğrz+plnd 500^ Uğu İrsiuğşuz 100! RİMNDAR UZKGLR WNDP$ UXKRD Brğrz+plnd gzıuzr= 2$500^ Uğu Yt=stö+plnd 75! :UVRM H*WUĞ*PLNDR WNDP$ UXKRD Ündğnd+plnd gzıuzr= 50^ Tğ=uz Tğmrztğ 50! ULR?İUZ AUÖUĞR WNDP$ UXKRD Ulr=iuz Ausndğ=titz 100^ Suwğşzr Htğhtğşuz 50! FUĞEUZNWB İNDONDR WNDP$ UXKRD Sndğuı Huwkuğ 25! U$A$ UĞİLUZŞUZR WNDP$ UXKRD Zuöuğ Tpltzot 50! TLSNZ ÜUĞUÜNDBR WNDP$ UXKRD Şğnduze Öuğsuz 50^ Fuğndcuz Yuyuğ 50! UĞİTZ YUYUÖŞUZR WNDP$ UXKRD Uğsuz Uğg=tğ 100^ Uzr Sumuğ 100! HŞĞO ?ZUĞOŞUZR WNDP$ UXKRD Şenduğe Yuyuöşuz 100! UĞBRZ BT?TĞR WNDP$ UXKRD Üğrünğ Spıgi 50^ Ulş=iuz Ausndğ=titz 100! MUĞUHŞI TÖTĞR WNDP$ UXKRD Uğsuz Itsrğoşuz 50^ İuğüri Itsrğor 50^ Twrdh Itprğstzor 50^ Şndind) Itikror 30!
UWL ZNDRĞUINDNDKRDZZŞĞ İrğuznwb Sşiğnhbtz 300^ Ügzuw Ztoukr Tzri 193^ Muğuhşı Luvrz+plnd 20^ PuöuğniAşlıu Brğrzşuz 962$75^ Srağuz İupuktlşuz 584$40^ Itzftğ Ausuliuğuz 700^ Uğkrz İuğuwlg 3$000^ Uzuarı Irliröşuz 1$000^ Axryirst İuıg=şuz 200!
143 Eylül-Ekim-ermenice bölümü.indd 143
02.10.2013 10:05:26
*ÜNİINİ-İŞHIŞSÇŞĞ usrizşğndz ÖRHTVrz şpu, şz aşışdşul zndrğuındndkrdzzşğg STKRZ UFUIUZR WNDP$ UXKRD :uvrm Yzuğhubg 100^ Nsz 50^ *ğkuürdpr Şmşpşjdnw Irmzuzj Wuzqzu.ndsç 30! SŞL?NZ :UVRM*PLNDR WNDP$ UXKRD Eudrk Üuğub 20! T(KRM ÜUBŞUZR WNDP$ UXKRD İşduz Ünouhuw 100^ Xrku Uhuoşuz 100^ Upudzr Ouzsşl=nzşuz 100^ İşhnda Ündğndp+plnd 100^ Uğus Itsrğor 100! ZNDHUĞ İFUOG*PLNDR WNDP$ UXKRD Fuğndcuz T+öhup 20^ Wumnç İuünfşuz 50^ Uğkrz İuüulşuz 50^ Uğsuz Uğöndsuz 50^ Cuz Huğnzfuğeşuz 50^ İşhnda İndisu= 50^ Vtkrz İuğğu) 50^ Udşıri Upıusuğ 100^ Sşlr= Tğkrd)t= 100^ S.rkuğ Üuöuzog 100! İURST İUVU?R WNDP$ UXKRD Irüğuz Mtır= 100^ İrsnz Mtır= 100^ Wuğndkrdz Gğsu= 50^ Buarz Mtötğ 50^ Smğırv H+ö+pluz 50^ Znduğe Hu=gğog 20^ Uxltk Üuğuhndlndk 50^ Suğr Buarz+plnd 20! UZNWB STZITMŞUZR WNDP$ UXKRD İnd=rui İtstğoşuz 50^ *zzrm Otsots 50^ Suw= Ögzmg= 50^ Uğyr Mnırmşuz 50^ Bndbuz Ausndğ=titğ 100^ ?tkr ?ti=rz 100^ İşhnda Rbltğ 100^ Zuöuğ T=rö+plnd 100^ (rlnğ T=rö+plnd 100^ İtğtzu *plnd Vröstormrl 100^ Sriu= Stzıt=şuz 200^ Suzndm İtğnwşuz 200^ İşduz İ+zu T+lstö+plnd 300! SUZNWB NDÖNDZ*PLNDR WNDP$ UXKRD Muğ+ Rlmrlr 50! ÖUIRM ÜULNDİIŞUZR WNDP$ UXKRD Fuat Tğöusuz 50^ Kuindl+ Üuğrz Uğuhuog 50^ Uğk+ Öuğnd=şuz 400! SNDĞUI OTĞUZ*PLNDR WNDP$ UXKRD Wnfauzzti İulkg=lg 100^ İrlfu Otğuz+plnd 100! RİMNDAR ÖNDXZUOŞUZR WNDP$ UXKRD Uwlrz *örzşuz 20! CUĞSTZ YUZNİ*PLNDR WNDP$ UXKRD (uhğr=t Huırmşuz 375^ Tısuzı Muğsrğşuz 250^ Uzığt Aujhuzşuz 125^ Yrlrhhni Şgluzog 100^ Zuıru Udşıri S+ör= 100^ Auwmuznwb Uwfuışuz 100^ Zuıru Aususoşuz 100^ Uöuı Öuxulg 100^ Auwmndar Tğ+pndlluğg 100^ Üuğrz Üufndğsuog 100^ Ulş=i Üuöuzoşuz 200^ Euluğ Muğhri Ynluı 100^ Suğr Suıltz Hulşuz 100^ Iruzu Şndsndl 100^ Uwıu *zz+ Uwfuö 100^ Stğulgluğ Sndiku)u Hulog 50^ Uğk+ ?rdvrd=ulkndzşuz 50! SUIKTNİ ULKNDZÜUĞUWR WNDP$ UXKRD Şğnduze Mrdztwind 100^ Uğsuz It+ztğkub 100^ Lndk)r= K+yond 50^ Uğıub Uğöndsuz 50^ Smğırv H+ö+pluz 50^ Şpru Öt=r+plnd 50^ Suğr
Bubsuö 50^ Uze+ Bubsuö 50^ İusndtl Hrğni 50^ Suğrus Uğöndsuz 20^ Üuırs Hrğni 200^ Suğüuğ ?t+it+plnd 100^ Üuxzrm İndzu 100^ Şpru Ündsub 100^ Ütnğü Ktöt=or 100^ Zuzndb Aşğsuz Uöır=+plnd 100! İT(TĞ ÜUĞUHNDLNDKR WNDP$ UXKRD Uğsuz Şikşğ Lulr=+plnd 125^ Muğ+ Srğtw Kulru Lulr=+plnd 125^ Zuırz Uiluz 50^ Irüğuz Ündsğnd 50^ Sndğuı Şglıgö 100^ Sndğuı Upıtğt 100! ÜĞRÜNĞ OUZTĞR WNDP$ UXKRD Uztk Uğui Ulkgzsuz 200^ It+zrö Huauıgğ 50^ Buazuğ H+bzu= 20! RİMNDAR UZKRLR WNDP$ UXKRD Zuırz Şğnduze İtstğoşuz 100^ Hşğo S+ğh+wuog 100^ Sndğuı Suğul Uzuı+l 100^ Tğ+l Üuwzuö 100^ Çşğmğndar Suıltz Sndku)şuz 50^ İuğüri Üuiuh+plnd 50^ Mrdlrdiıuzşuz gzıuzr= 50! WUİSRM ZŞĞİTİŞUZR WNDP$ UXKRD Iuiüuluyndlui gzıuzr= 100! İTÖUĞ ?TBRB*PLNDR WNDP$ UXKRD Ulş=iuz Ündsub 200^ Sndğuı Ulkndz 150^ Uğkrdğ İğsuhgwg= 100^ Iruzu Şglıgö 100^ Snfiti Ausndğ=titz 100^ İşeğum Sul.uişuz 100^ Uğk+ Kt+sird 100^ Ütnğü Ündsub 100^ Uğsuz Uiluz 100^ Uğu Sul.uişuz 100^ Uğk+ Vrğz+ö+plnd 50^ Ğu))r Ktloşuz 50^ Wnfity *ükuzşuz 50^ Muğhri T+ğıt=şuz 50^ Uwlrz *örzşuz 50^ Sriu= Vrdğrd=ord 50^ Sndğuı Hşırm+plnd 50^ Şdu Uğu Hu=gğ 50^ Uğkndz İtğktlşuz 50^ Lşdnz Mrdllrd+plnd 50^ Aşğsuz Mrdllrd+plnd 50^ Wnfumrs İndzu 50^ Kuündar Tğtz 50^ İurk Mrdlıul 50^ Buarz Mtötğ 40! :UVRM H*WUĞ*PLNDR WNDP$ UXKRD Uğk+ Tsrğöt+plnd 200^ Uğk+ Ndöndz 100^ Ulrz *iuzşuz 50! ULR?İUZ AUÖUĞR WNDP$ UXKRD İşhnda İndisu= 50^ Ulkuz Krğt=+plnd 50^ Buarz Mtötğ 20! FUĞEUZNWB İNDONDR WNDP$ UXKRD Suğırğni Vus=tğktz 100^ Ulri İuğsgiu=lg+plnd 100^ İşeğum Sul.uişuz 100^ Lru Luö+plnd 50! LNDRÖ ?RHUĞ*PLNDR WNDP$ UXKRD Uğıub Vuplg 100! SU?ĞNDAR UÖIRM*PLNDR WNDP$ UXKRD Wnfauzzti ?t+ğ+plnd 1 90^ Aşğsuz Zuzndb Uöır=+plnd 500^ Rhğuars Kuzğgftğır 100^ İtlusr *zndğ 100^ Uğıub Vuplg 100^ İuğüri Hul 100^ Auwmndar Uwfuışuz 50^ Fuğndcuz H+wuoşuz 50^ Ltftzı İtlrs İtfitfrl 50^ Uwıu Wuğndkrdz 30! I*ZRM İUĞU(R WNDP$ UXKRD Hşğo Ulfrz Uğiluz+plnd 95^ Wnfauzzti Uilrz
144 Eylül-Ekim-ermenice bölümü.indd 144
02.10.2013 10:05:26
Hulkuşuz 95^ Xnhtğ ?rdvrd=uühndlndk 20^ T+öüuz Vrstz 50^ İuaum Sşiğnh Ünğ+ 50^ İuğftz Kuyg= 50^ *brz Brğrzygzuğ 50^ İuğüri Üuğusuz 50^ Wnfauzzti Ünxşuz 50^ Ütnğü İtstğor+plnd 50^ Wnfauzzti Ndlndvrdiktğ 50^ Uğsuz It+ztğkub 100^ Cuz İtlfr 100! WNFİTY SRZUİ*PLNDR WNDP$ UXKRD Srağuz Itsrğ 50! TLSUZ ÜUÖUĞNDİR WNDP$ UXKRD *ğkuürdpr Fğc$r Iz+ğtzndkrdzg şd ubumşğızşğg 200^ Suğırğni Vus=tğktz 100^ Uğu (gzıg= 100^ Tlrö Kndzmndv 50^ Ulri İuğsgiu=lg+plnd 50^ Şyğuı ?t+its 50^ Suğktz Vndlauog 20! İŞEU ?UĞR WNDP$ UXKRD Crğuwğ T+öuğsupuz 50^ İşeu Irzırv 50! UZZRM KUBITLTZR WNDP$ UXKRD Uğk+ Othtor 50^ Wumnç Othtor 50^ Fuğndcuz Othtor 50^ Buarz İusştlr 50^ Zuğ+ı Zuğıu Şglıgö 50^ Suw= Uluouauz 50^ Suzndbum T+lstö 50^ Ulş=iuz Ündsub 100^ İuğglond+plnd şd gzıuzr=g 100^ Uxu=şl+plnd şd gzıuzr=g 100! WUMNÇ VU?R WNDP$ UXKRD Öudtz Gblgüuyluz 190^ Mrdğsuz gzıuzr= 1$000^ H+öuoşuz gzıuzr= 500^ İşhnda Btltltz= 300^ Muğrhşuz gzıuzr= 250^ Muğ+ Suğm+ Irluz 250^ Zuzu-?tkr-Fui+ 250^ Sşiğnh Uduüşuz 200^ Muğ+ Uduüşuz 200^ Üuırs Hrğni 200^ Sndğuı Mt+=titğ 200^ Lnd=rıri gzıuzr= 200^ (rlry Ağuindz İtğor+ 200^ Şnğm+ Mrdl+plnd 150^ Auwm Uluouauz 100^ Uğşdşuz gzıuzr= 100^ Suğr Lnd=rıri 100^ Zuıru Udşıri Snir= 100^ İuz İtlfr 100^ Ütnğü Ündsub 100^ Üuğrz Smgğ Orzor+plnd 100^ Tğ+l Üuzıtsrğ 100^ Uğsuz Irdlmtğşuz 100^ Uğkrdğ Vndhnd=ond 100^ Lşdnz Vtkrz 100^ Ulş=i Lrö Wnfauzztişuz 100^ Zndhuğ Ytalrfuz 100^ Wumnç Şpru Tfrauz 100^ Wumnç Irdptzor+plnd 100^ Uğri Ouzmrdltğ 100^ Uğıub Vuplg 100^ Sndğuı Iuzgb 100^ Uğsuz Ouzorm 100^ Uxltk Atlrdsşuz 100^ Huğn= Ündwndsondlnd= 100^ Ouz ?rdvrd=vuw 100^ Znduğe İusndtl Hrğni 50^ (tğrau Vg=lu Tğşndğklnd 50^ (rmtz Vg=lu 50^ Uğu Tğünzr 50^ Fuğndcuz Huwtğ 50^ İğuç Ütshtğşuz 50^ Wnfumrs İndzu 50^ Aşğsuz Mrdllrd+plnd 50^ Fuauz Ryt=or 50^ Yt=şrdö gzıuzr= 50^ Uğk+ Fuzlg 50^ İndğtz İrdğtğ 50^ Irlt= T+öuvuğ 50^ Srzui Huwg= 50^ Zuıru Yğluzku 20! UĞİTZ YUYUÖŞUZR WNDP$ UXKRD Uwıu Suğnd=+plnd 250^ Lndir Iufrk (ğuz=+ 150^ (rlry Ağuindz İtğor+ 100^ İrlfu Sşl=nzşuz 100^ Şğnduze Suzndmşuz 100^ Lnğu Crğuwğ Ktğöşuz 100^ Hşğo Ri=tzıtğt+ö 100^ Zrlmrdz
Üuırğ Srğöt 50^ Crğuwğ T+öuğsupuz 50^ Uğui Ulkgzsuz 50^ Hndğum (rluktlra 50^ Suasndı Tsrğ Suasndı+plnd 50^ Kndğuz Tğtztğ 50^ Suwğuznwb İuğgsgpıgğ+plnd 30^ Auwmuğus Cuztk Btbtkşuz 100! HŞĞO ÜZUOŞUZR WNDP$ UXKRD I+=k$ Sndğuı Ündwndsond 200! UĞSUZ MTIRMŞUZR WNDP$ UXKRD Uğk+ ?thuhog+pnd 50! FUAT YNLUIR WNDP$ UXKRD Uğsuz Hşkr Hupıuiuğ 100^ Suıltz Hnırmşuz 50! UĞKRZ BT?TĞR WNDP$ UXKRD Hşğo Ulri Şuösuoşuz 30^ Uze+ İuğşuz Uğkrz 50^ Ütnğü Bt=tğ 100^ Zuöuğ T+öüuwu 20^İrğuz İrlmror+plnd 50^ Uğsuz Upıup 50^ Fuğndcuz Sşlr=şuz 50^ İşhnda İndisu= 50^ Snfiti Ausndğ=titz 100! UZCTL UWFUÖ*PLNDR WNDP$ UXKRD :uvrm Ktötl 100^ Uze+ Ktötl Uzctl 100^ Öuğndar Uiuındğ Şrdotlitz 100^ Şdu Uğu Hu=gğ Uzctl 50^ Zuıru Udşıri Snir= 50^ Xnsrzu Snir= 50^ Uğri It+ztğkub 100! UWL ZNDRĞUINDNDKRDZZŞĞ Uüitl Uahuh 160^ Htkrdl (gğuk Gğmuf 250^ İrdlau Şupgö Üulrnzond 80^ Muğhri Stğustkor 1$000^ (rlrö Uouğ 100^ Lşıu Uğsuz Upıup 200^ Auwğuhşı Ndlrm 150^ Zndğauz Anğuku 70^ Rdsğuz Huğgz 100^ Hrğmuz Mrdltö 100^ Arlul Vr)kündğı 100^ T+stğ (uğnd= Vtlr= 80^ Bu)u= Şusuz 80^ *isuz Uüş+l-Mt+=auz Kt=rz 4$000^ Zndğauz Anğuku 70^ Rdsğuz Huğgz 100^ Hrğmuz Mrdltö 100^ Arlul Vr)=ndğı 100^ T+stğ (uğnd= Vtlr= 80^ Bu)u= Şusuz 80^ It)zt T+öfuğuz 80^ Tğrzv İnwıuz Uüş+l 500^ Uzeğuzrm ?t+itıup 100^ Lşzu Vulgb 150^ I+=k$ Sşl=nz Hulog 1$400^ Mrdl)rıuz T+frdv 10^ Tilts ?t+= 120^ Srağuz İupuktlşuz 200 ınluğ^ Ouz :uvrm+plnd 200^ Ğu))r Mt+vtğ 120^ İuwuk İuğftz Rdv=uğıtb 1$000^ Wumnç Sigğlşuz 30^ I+ğnd= T)t Ouz Iuzrb 240^ Ufzr T)t T+lvt= 320^ Ausçuğqnds Üuğu=tbrb+plnd 300^ Üğrünğ Üuluwog 300^ Fğtc Irdlmtğ 50^ İtltzu Hul+plnd 1$000^ Fuarı Itsrğ 100^ Btzuzndğ Mt+=inw 80^ It)zt T+öfuğuz 80^ Ulytğ Uühuwğu= 80^ Risuwrl V+=ın=ndğ 160^ İuğüri Rğsu Itprğstzor 300^ Ulri Huwğus 100^ Ausçuğ Rıu ?tltbşuz 100^Ağuze Ctzzr Şufğnd 100^ Sriu= Ouzlg 200^ Zuğhtw Uiuındğşuz 100^ Tğ+l İtatğşglıgög 200^ Aşğsuz İt+stğ 150^ *ıtk Ouzıuz 50!
145 Eylül-Ekim-ermenice bölümü.indd 145
02.10.2013 10:05:27
DAHİLİ TELEFONLAR Genel Sekreter
VAKIF YÖNETİM Silva Trika
Yönetim Kurulu Sekreteri Müze Başhekim Başhekim Yardımcısı
755 752-754
HASTANE YÖNETİM
554
Dr. Ardaş Akdağ
1147
Dr. Tercan Mildanoğlu
1076
Başhekim sekreteri
1145-1146
Başhemşire
Anita Karaca
İşletme Koordinatörü
Günsel Yaman
1253 1005-1048
SERVİSLER ACİL ALTIPARMAK
AMELİYATHANE
ASTARCIYAN GİRİTLİYAN-KUYUMCUYAN GÜLBENKYAN HAGOPYAN
PSİKİYATRİ - SAATÇİ
PSİKİYATRİ - DR. TARVER RUH VE SİNİR HAST. SERVİSİ UNCUYAN YOĞUN BAKIM ÜNİTESİ YENİ DOĞAN YBÜ HASTA ODALARI
Doktor odası Gece telsiz Hemşire odası Vezne Hemşire bankosu Anestezi Teknisyeni Astarcıyan Ameliyathanesi Direktörlük Doktor odası Steril Depo Sterilizasyon Hemşire bankosu Bebek odası Doktor odası Hemşire bankosu Doktor odası Hemşire bankosu Hemşire bankosu Danışma bankosu Doktor odası Güvenlik Hemşire bankosu Hemşire odası Hemşire bankosu Erkek - Dilsizyan Kadın - Evleyan Hemşire bankosu Hemşire bankosu Hemşire bankosu Hasta odası kapı numarası
724 767 723 722 659-668 1072 1024-1071 1025-1028 1027 1099 1026 1133-1134 1354 1355 1351 1254 1255-1258 1251-1252 1400-1401 1407 1406 1402-1403 1404-1405 549-566 551 552 1256-1257 1113-1114 1354
LABORATUVAR - ÜNİTE BİOKİMYA LABORATUVARI EKG EMG-EEG ENDOSKOPİ ÜNİTESİ FİZİK TEDAVİ VE REHAB. ÜNİTESİ MİKROBİYOLOJİ LABORATUVAR PUVA RADYOLOJİ LAB.
UYKU LABORATUVARI
Dr. Vahen Kuyumcu Kan Bankası Sekreterlik Ön Banko Çekim Odası Çekim Odası Sekreterlik İşlem Odası Hemşire Odası Tedavi Salonu Dr. C. Aydoğan Lermi Puva Odası Dr. Nurper Denizoğlu MR Odası Müracaat Bankosu Sekreterlik Vezne Uyku Odası Sekreterlik
1108 643 1107 738 1068 1152 1152 1073 1112 1136 1109 1029 1035 1036 1031-1032 1034 1033 1224 1152
146 Eylül-Ekim-ermenice bölümü.indd 146
02.10.2013 10:05:27
ARDUZEUZNJR ZŞĞ?RZ AŞXUQUWZZŞĞND KRDŞĞG ANÜUÇUĞQNDKRDZ Gzeauzndğ ?uğındpuğndar
İrlfu Kğr=u
Anüuçuğqndkşuz ?uğındpuğ
755 752 - 754
Kuzüuğuz
544
ÇCBMUMUZ MUÖS Çcbmuhşı
I+=k$ Uğıub Uüıup
1147
Çcbmuhşır *üzumuz
I+=k$ Ktğouz Srlıuz+plnd
1076
Çcbmuhşır ?uğındpuğ
1145-1146
Uduü Çnwc ?nwğ
Uzrku Üuğuou
Fuğvumuz Ausumuğünp
Mrdzitl Şusuz
1253 1005-1048
WUĞMUÇUCRZZŞĞ BIUH *ÜZNDKRDZ ULKGYUĞSU?
FRĞUAUIUĞUZ
UİIUĞOŞUZ MRĞRKLŞUZ-ÜNDWNDSOŞUZ MRDLHTZMŞUZ WUMNÇŞUZ ANÜŞÇNDCUĞUZ-İUUKOG
ANÜŞÇNDCUĞ$ - I?K$ EUĞFTĞ ANÜŞMUZ ŞD >PUWRZ ARDUZE$ WUĞMUÇUCRZ NDZOŞUZ :IUJŞUL EUĞSUZNDS ZNĞU;RZZŞĞND :I$ EUĞS$ ARDUZEUİŞZŞUMŞĞ
Çcbmr işzşum Ürbşğuwrz uzkşl aşx$ Çnwc =nwğr işzşum Uğmpumul Çnwc =nwğr işpuz Öüuwuöğmndsr suizuütı Uiıuğoşuz frğuauıuğuz Iz+ğtzndkrdz Çcbmr işzşum U.ıuöşğ,ndsr usçuğ U.ıuöşğ,nds Çnwc =nwğr işpuz Znğu,rzzşğnd işzşum Çcbmr işzşum Çnwc =nwğr işpuz Çcbmr işzşum Çnwc =nwğr işpuz Çnwc =nwğr işpuz :nğağeuındumuz işpuz Çcbmr işzşum Aimrv mtı Çnwc =nwğr işpuz Çnwc =nwğr işzşum Çnwc =nwğr işpuz Uwğşğ-Irliröşuz Mrzşğ-Tfltşuz Çnwc =nwğr işpuz Çnwc =nwğr işpuz Çnwc =nwğr işpuz Arduzeuişzşumr krdg
724 767 723 722 659-668 1072 1024-1071 1025-1028 1027 1099 1026 1133-1134 1354 1355 1351 1254 1255-1258 1251-1252 1400-1401 1407 1406 1402-1403 1404-1405 549-566 551 552 1256-1257 1113-1114 1354
IUĞĞULND;UĞUZZŞĞ I+=k$ Fuatz Ündwndsond Hrn=rsruwr Iuğğulnd,uğuz
T ?U MT T ST MT - T T MT TZINİ?NYRR ÇUCRZ
1108
Uğrdz uxzşlnd işzşum
643
?uğındpuğndkrdz
1107
Zu.uişpuz
738
?zzndkşuz işzşum
1068
?zzndkşuz işzşum
1152
?uğındpuğndkrdz
1152
?zzndkşuz işzşum
1073
Çnwc =nwğr işzşum
1112
(RÖR? EUĞSUZNDSR ŞD FŞĞUMUZÜZNDSR ÇUCRZ
Euğsuzndsr işzşum
1136
SR?ĞNHRNLNCR IUĞĞULND;$
I+=k$ O$ Uwı+puz-Ltğsr
1109
YNDFU
Yndfu-r işzşum
1029
ĞUIRNLNCRR IUĞĞULND;$
I+=k$ Zndğytğ Itzrö+plnd
1035
Ts-Uğ işzşum
1036
Ersndsr işpuz ?uğındpuğndkrdz
?ZUZULND IUĞĞULND;UĞUZ
1031-1032 1034
Uğmpumul
1033
?zuzulnd işzşum
1224
?uğındpuğndkrdz
1152
147 Eylül-Ekim-ermenice bölümü.indd 147
02.10.2013 10:05:27
POLİKLİNİKLER-DOKTORLAR ANESTEZİ VE REANIMASYON ASTIM ALLERJİ BESLENME VE DİYET
ÇOCUK HASTALIKLARI DERMATOLOJİ FİZİK TEDAVİ VE REHAB. GENEL CERRAHİ GÖĞÜS HASTALIKLARI VE TÜB. GÖZ HASTALIKLARI
İÇ HASTALIKLARI
KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM KARDİYOLOJİ
KULAK BURUN BOĞAZ
KONSÜLTAN HEKİMLER NÖROŞİRURJİ NÖROLOJİ
ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ
PSİKİYATRİ - PSİKOLOJİ
ÜROLOJİ
Dr. Armenak Aslan Dr. Halis Enhoş Anestezi Konsültasyon Odası Dr. Jilber Berberoğlu Dyt. Burcu Cömert Dyt. Nazan Desticioğlu Sekreterlik Dr. Berna Bostancı Dr. Sayat Gülbayzar Sekreterlik Dr. Serkis Barış Dr. Vahe Kösem Dr. Hande Kızıltaş Sekreterlik Dr. Engin Okan Yıldırım Dr. Kamer Tomaoğlu Dr. Ebru Duygu Sekreterlik Doç. Dr. Hüseyin Yetik Dr. İliya Ayvatoğlu Dr. Sarkis Sirop Dr. Garbis Yakupyan Dr. Maksut Ahbap Dr. Talar Kılıçdağı Dr. Tarık Turfan Dr. Yeliz Zıhlı Sekreterlik Dr. Ağavni Tezenli Dr. Luset İncekoparan Dr. Yakup Çilingir Dr. Feza Güzet Sekreterlik Dr. Ali Akın Erkan Dr. Sait Şirazi Sekreterlik Odyometri Çekim Odası Doktor odası Sekreterlik Dr. Aram Bakırcı Sekreterlik Dr. Armenak Mezaduryan Dr. Aydan Tandoğan Sarp Sekreterlik Dr. Sevan Sıvacıoğlu Dr. Ufuk Oztürk Sekreterlik Dr. Ayşe Ceren Korulsan Öğütcen Dr. Gürkan Gürgen Doç. Dr. Özgür Öztürk Dr. Yasin Genç Sekreterlik Dr. Hakan Suiçmez Sekreterlik Doktor Dinlenme Odası
1024 1148 1068 1143 1060 1038 1037-1138 1104 1106 1164 1039 1040 1137 1037-1138 1115 1115 1151 1037-1138 780 642 641 1016 1014 1017 1013 1015 1012-1064 1018 1062 1046 1142 1140 1065 1066 1020 1019 1101-1102-1103 1150 1043 1050-1063 1041 1139 1037-1138 1021 1022 1050-1063 1053 1055 1053 1054 1056-1057 1044 1050-1063 768
148 Eylül-Ekim-ermenice bölümü.indd 148
02.10.2013 10:05:28
ÇUÖSUÇNDCUĞUZZŞĞ-ÇCRBMZŞĞ ÖÜUWUÖĞMNDS ŞD FŞĞUMUZÜZNDS UİKGS ULTĞCR İZZEUMUZNZ ŞD İZZEUX$
SUZMUMUZ ARDUZENDKRDZZŞĞ SNĞKUWRZ ARDUZENDKRDZ$ W*EUJUD ŞD (RÖR? EUĞS$ GZEAUZNDĞ FRĞUÇNDCNDKRDZ MNDĞ;?R ARDUZENDKRDZZŞĞ UMZUÇNDCUĞUZ
ZŞĞ?RZ ARDUZENDKRDZZŞĞ
MZN>UMUZ ARDUZENDKRDZZŞĞ ŞD ;ZZEUÇŞĞNDKRDZ İĞIR ARDUZENDKRDZZŞĞ
UMUZ>^ ?RK^ MNMNĞE
:NĞAĞEUIND ÇCRBMZŞĞ ZŞUĞEUWRZ FRĞUÇNDCNDKRDZ >PUWRZ ARDUZENDKRDZZŞĞ
*ĞKNYTIR-KĞUFSUKNLNCR
ANÜŞMUZ ARDUZENDKRDZZŞĞ
RDĞNLNCR
I+=k$ Uğsşzum Uiluz I+=k$ Aulri Tza+b Öüuwuöğmndsr :nğağ$İşzşum I+=k$ Crlhtx Htğhtğ+plnd Suizuütı Hndğond Ot+stğk Suizuütı Zuöuz Itikror+plnd ?uğındpuğndkrdz I+=k$ Htxzu H+ikuzog I+=k$ İuwuk Mrdlhuw,ux ?uğındpuğndkrdz I+=k$ İuğüri Huğgb I+=k$ Fuat ?t+its I+=k$ Auzıt Ügöglkub ?uğındpuğndkrdz I+=k$ Tzmrz *üuz Şglıgğgs I+=k$ Üustğ Knsu+plnd I+=k$ Thğnd Indwmnd ?uğındpuğndkrdz Inv$ I+=k$ Arditwrz Şkr= I+=k$ Rlru Uwfuı+plnd I+=k$ İuğüri İşğnç I+=k$ Muğhri Şupndhşuz I+=k$ Suüindı Uahuh I+=k$ Euluğ Üglgoıupg I+=k$ Kuğg= Kndğ)uz I+=k$ Şlrö Ögalg ?uğındpuğndkrdz I+=k$ Upudzr Ktötzlr I+=k$ Lnditk Rzot-Ünyuğuz I+=k$ Şuündh Vrlrzmrğ I+=k$ (töu Mrdötk ?uğındpuğndkrdz I+=k$ Ulr Uügz Tğ=uz I+=k$ İurk Brğuör ?uğındpuğndkrdz Linpndkşuz Vuyndsr işzşum Çcbmr işzşum ?uğındpuğndkrdz I+=k$ Uğus Hu=gğog ?uğındpuğndkrdz I+=k$ Uğsşzum Sş,uındğşuz I+=k$ Uwıuz Kuzınpuz İuğy ?uğındpuğndkrdz I+=k$ İşduz İfuog+plnd I+=k$ Nd)nd= T+ökndğ= ?uğındpuğndkrdz I+=k$ Uwbt O$ Ü+ğndliuz-T+p$ I+=k$ Mrdğ=uz Mrdğmtz Inv$ I+=k$ T+ömrdğ T+ökrdğ= I+=k$ Şuirz Mtzv ?uğındpuğndkrdz I+=k$ Au=uz İndrvstö ?uğındpuğndkrdz Çcrbmr auzüiıuişzşum
1024 1148 1068 1143 1060 1038 1037-1138 1104 1106 1164 1039 1040 1037 1138 1115 1115 1151 1037-1138 780 642 641 1016 1014 1017 1013 1015 1012-1064 1018 1062 1046 1142 1140 1065 1066 1020 1019 1101-1102-1103 1150 1043 1050-1063 1041 1139 1037-1138 1021 1022 1050-1063 1053 1055 1053 1054 1056-1057 1044 1050-1063 768
149 Eylül-Ekim-ermenice bölümü.indd 149
02.10.2013 10:05:28
AMBAR ARŞİV BİLGİ İŞLEM BİYOMEDİKAL ÇAĞRI MERKEZİ ÇAMAŞIRHANE ECZANE GÜVENLİK HALKLA İLİŞKİLER HASTA HİZMETLERİ İNSAN KAYNAKLARI İŞYERİ HEKİMLİĞİ KALİTE BİRİMİ KANTİN MEDİKAL MUHASEBE MUHASEBE MUTFAK MÜHENDİSLİK PERSONEL ŞEFLİĞİ SATINALMA
TEKNİK BİRİMLER
TEMİZLİK HİZMETLERİ
VEZNELER
YEMEKHANE
Dr. Ani Kadıyan Özant
Anita Ösme
Birim Sorumlusu Medikal Ambar Birim Sorumlusu Birim Sorumlusu Ofis Birim Sorumlusu Ofis Ofis Çamaşırhane Terzihane Ecz. Makruhi Çilingiroğlu Eczane Ana Kapı Otopark Kapısı İzleme Odası Birim Sorumlusu Birim Sorumlusu Birim Sorumlusu İşyeri Hekimi İşyeri Hemşiresi Ofis Eğitim Hemşiresi Enfeksiyon Kontrol Hemşiresi Cafe Medical Birim Sorumlusu Ofis Müdür Ofis Birim Sorumlusu Diyet Mutfağı Elektrik Mühendisi İnşaat Mühendisi Personel Şefi Ofis Boyahane Elektrik Atölyesi Kazan Dairesi Marangozhane Tesisat ve Demirhane Atölyesi Birim Sorumlusu Müdür Danışma Zemin kat I. Kat Yatış-Çıkış Veznesi Selviyan Salonu
BİRİMLER
Atam Fırtınaoğlu Arman Nalçacıer Cevat Yazıcı Sayat Çınar Yurdagül Demiriz
Talar Maviyan Alin Şarklı Sevan Karatoprak Dr. Lida Çiteli İlknur Nuhoğlu Bşhm. Anita Karaca Sevda Karakılıç Mesut Caba Maryam Malhasoğlu Pınar Demiralay Nurhayr Ahbap Mari Hergel Serkis Küzel Yeros Asa
Sevgi Güventepe Toros Özhallaçyan
HUZUREVLERİ
Doktor Odası Bilek Huzurevi Erkek Huzurevi - Karamanukyan-Balyan Hintliyan - Taş Huzurevi Kadın Huzurevi - Karamanukyan-Balyan Kazancıyan - Yerganyan Huzurevi - Hemşire, Mutfak
717 779 762 764 763-764 745 765 640-695 721 731 702 703 733 727 715 1007 1006 1031 682 682 761 1253 681 707 1011 1004-1042-1049 757 756 718 704 728 701 758 729 687 714 710 708 712 674 1008 1059 1001-1002-1058 1161-1162 1009-1010 709
564 665 562 565 563 568, 569
Özçelik Huzurevi
567
Psikolog Odası
677
ZİBEÇ Akademik Sınıf Bireysel Sınıf Psikoloğu El Sanatları Sınıfı İdare Kadınlar Kolu Öğretretmenler Odası Konuşma Terapisti Sekreterlik Terapi Havuzu Uygulama Sınıfı Yemek Salonu
Gülfidan Övüç
686 688-691 690 709-698 692 691 734-735 696 689 694
YARDIMCI KURULUŞLAR
EMLAK KOMİSYONU LOJMANLAR
Kadınlar Kolu Din Görevlisi Sendika Odası Sekreterlik Lojman
751 719 713 672-673 711-781-782-783
150 Eylül-Ekim-ermenice bölümü.indd 150
02.10.2013 10:05:29
ŞZKUMUXNWJZŞĞ USÇUĞ UĞ:RD IŞPŞMUINDUMUZ ÇCBMUMUZ-MŞZİUÇUZUMUZ MUZVR MŞEĞNZ LNDUJ?UINDZ EŞPUĞUZ UHUANFNDKRDZ AUİUĞUMNDKŞUZ AŞI MUHŞĞ ARDUZEZŞĞND ;UXUWNDKRDZ SUĞEMUWRZ UPÇRDĞZŞĞ ÜNĞ;UIŞPRR ÇCBMNDKRDZ NĞUMR ÇUCRZ ?UZKRZ ÇCBMUMUZ AUSUĞUMULNDKRDZ INSUĞUMULNDKRDZ :NAUZNJ OUĞIUĞUÜRINDKRDZ HUBI*ZTNDKŞUZ FUĞV$ ÜZNDSR ÇUCRZ
KT?ZR? ÇUCRZZŞĞ
SU?ĞNDKŞUZ ;UXUWNDKRDZ
UĞMPUMULZŞĞ
OUBUĞUZ
Çuczr huıui.uzuınd Çcbmumuz usçuğ Çuczr huıui.uzuınd Çuczr huıui.uzuınd Ub.uıuişzşum Çuczr huıui.uzuınd Ub.uıuişzşum Ub.uıuişzşum Lnduj=uındz Eşğqumr işzşum Eşp$ Su=ğndar Vrlrzmrğ+plnd Eşpuğuz Suwğ endx Muxuıuz endx Erıuğmndsr işzşum Çuczr huıui.uzuınd Çuczr huıui.uzuınd Çuczr huıui.uzuınd Ünğ,uışprr Çcrbm Ünğ,uışprr çnwc =nwğ Ub.uıuişzşum Ndindjuznp Uduü çnwc =nwğ Fuğumr iındünds Stır=ul iğouğuz Çuczr huıui.uzuınd Ub.uıuişzşum Iz+ğtz Ub.uıuişzşum Çuczr huıui.uzuınd İzzeumuznzr .nauznj Şlşmığumuzndkşuz ouğı$ Brzndkşuz ouğıuğuütı Hubı+ztndkşuz ız+ğtz Ub.uıuişzşum Zşğmuişzşum Şlşmığumuzndkşuz uğaşiı$ Mukiuwuındz Uıupquünğ,uğuz Şğmukr şd muösu,$ uğaşiı$ Çuczr huıui.uzuınd Iz+ğtz :nğağeuınd Zmndpuwrz wuğm Uxu<rz wuğm Şl= şd sndı=r uğmpumul İtlfrşuz iğua
Ueus (gğkgzu+plnd Uğsuz Zulvuogtğ Otfuk Şuögog İuwuk Vgzuğ Şndğıumrdl Itsrğrö
Euluğ Sufrşuz Ulrz Buğ=g İşduz Üuğuk+yğu= I+=k$ Lrıu Vrltlr Rlmzndğ Znda+plnd Uzrku Üuğuou İtfıu Üuğuüglgo Sşindı Ouhu Suğrus Sul.ui+plnd Ygzuğ Itsrğuluw Znğuwğ Uahuh Suğr Atğmtl İuğüri Mrdötl Şğni Uiu
İtfmr Mrdftzktyt Knğni T+öaulluoşuz
717 779 762 764 763 - 764 745 765 640-695 721 731 702 703 733 727 715 1007 1006 1030 682 682 761 1253 681 707 1011 1004 - 1042 - 1049 757 756 715 704 728 701 758 729 687 714 710 708 712 674 1008 1059 1001-1002-1058 1161-1162 1009-1010 709
AUZÜİIUINDZŞĞ I*?K$ UZR ÜUIGŞUZ T*ÖUZE
Uzrku T+ist
Çcbmr işzşum Hrlt= Auzüiıuğuz Uwğşğnd Auzüiıuındz- Üuğusuzndmşuz-Hulşuz Mzn<umuz Auzüiıuındz-Üuğusuzndmşuz-Hulşuz Arzelşuz - Kub Üuöuzoşuz-Şğmuzşuz Auzüiıuındz-Çnwc =nwğ Üuöuzoşuz-Şğmuzşuz Auzüiıuındz-:nauznj Arzelşuz - Kub Auzüiıuındz T+övtlr= Auzüiıuındz Anüşçuzr işzşum
564 665 562 563 565 568 569 565 567 677
ÖRHTV Umueşsumuz euiuğuz Uzqzumuz anüşçnwcnf euiuğuz Qşxuğndşiızşğnd euiuğuz Fuğvndkrdz Irmzuzj Wuzqzu.ndsç ndindjvuj işzşum :+iufuğcndkşuz suizuütı ?uğındpuğndkrdz Euğsuzndsr uduöuz Ünğ,ueğndkşuz euiuğuz Oubuiğua
686 688-691 690 Mrdl)rıuz T+frdv 692 691 734-735 696 689 694
*ÜZUMUZ SUĞSRZZŞĞ
MULNDU;NJ WUZQZU:NDSÇ AUZĞUMUJUĞUZ
Irmzuzj Wuzqzu.ndsç Anüşdnğumuz Uğasrndkşuz İşzşum ?uğındpuğndkrdz Auzğumujuğuz
751 719 713 672-673 711-781-782-783
151 Eylül-Ekim-ermenice bölümü.indd 151
02.10.2013 10:05:29
ANLAŞMALI KURUMLAR SOSYAL GÜVENLİK KURUMU (SGK) BAĞ-KUR SSK T.C. EMEKLİ SANDIĞI • ACIBADEM SAĞLIK VE HAYAT SİGORTA A.Ş. • AK SİGORTA A.Ş. • AMERİCAN LİFE SİGORTA • ANADOLU ANONİM TÜRK SİGORTA ŞTİ. • AXA SİGORTA A.Ş. • GROUPAMA SİGORTA A.Ş. • DEMİR HAYAT SİGORTA A.Ş. • ERGO SİGORTA • MAPFRE GENEL SİGORTA A.Ş. • MAPFRE GENEL SİGORTA A.Ş. (TAMAMLAYICI SİGORTA) • RUSYA FEDERASYONU İSTANBUL BAŞKONSOLOSLUĞU • "T.C. ZİRAAT VE HALK BANKASI A.Ş. MENSUPLARI EMEKLİ VE YARDIM SANDIĞI" • T.E.A.Ö. ÖĞRETMENLER VAKFI • TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ • TÜRKİYE JOKEY DERNEĞİ AT YETİŞTİRİCİLERİ VE YARIŞÇILARI İKT.İŞLET. • ALLİANZ - YAPI KREDİ SİGORTA A.Ş. • INTER PARTNER ASSİSTANCE
• TÜRK NİPPON SİGORTA ACİL TEDAVİ SİGORTASI • IŞIK SİGORTA ACİL TEDAVİ SİGORTASI • MEDLİNE SAĞLIK PAKETİ VE ACİL TEDAVİ SİGORTASI • SBN SİGORTA A.Ş. ACİL TEDAVİ SİGORTASI • GÜNEŞ SİGORTA ACİL TEDAVİ SİGORTASI • HALK SİGORTA ACİL TEDAVİ SİGORTASI • ING EMEKLİLİK ACİL TEDAVİ SİGORTASI • METLİFE EMEKLİLİK ACİL TEDAVİ SİGORTASI • METRO TURİZM SEYAHAT ORGANİZASYON A.Ş. • LİFE CENTER (MEDİKAMED SAĞLIK (MEDİKA GROUP)) • DR.BACK-UP KİŞİSEL SAĞLIK SİSTEMİ • BACK-UP KİŞİSEL SAĞLIK SİSTEMİ • DR. BACK-UP KİŞİSEL SAĞLIK SİSTEMİ & FORTİS BANK KARD • IPA CARD • IPA PREVİLEGE CARD • BENEFİT CARD • BENEFİT GLOBAL AIG CARD • BENEFİT GLOBAL & AVİVASA HAYAT VE EMEKLİLİK • BANK ASYA PLATINUM CARD & BANK ASYA CLASSIC CARD • BANK ASYA TUSCON KART
• TÜRKİYE EKONOMİ BANKASI • TÜRKASSIST CARD • LİFE PARTNER CARD • TICKET RESTAURANT - (IPA) ASİSTANS HİZMETLERİ • VIP HAYAT CARD • ASİST POİNT CARD • AXA PPP & AXA ASSISTANCE
• CGM TÜRKİYE (PROMED)
• ZÜRİCH SİGORTA A.Ş. & ZÜRİCH SİGORTA HSBC ACİL TEDAVİ SİGORTASI • FORTİS BANK SANDIK (ÇALIŞAN VE BAĞIMLILARI) • EUREKO SİGORTA (Garanti - Eureko Mediko Özel Sağlık Sigortası ve Garanti Bankası Çalışanları-İştirakleri) • RAY SİGORTA A.Ş. ACİL TEDAVİ SİGORTASI • ZİRAAT SİGORTA • SOMPO JAPAN SİGORTA (FİBA) • HDI SİGORTA • HALK SİGORTA (BİRLİK) • DUBAİ STARR SİGORTA A.Ş. • GENERALİ SİGORTA • ACE EUROPEAN SİGORTA (Ferdi Kaza Sigorta Hastane Tedavi Teminatı) • ANKARA ANONİM TÜRK SİGORTA • RAY SİGORTA
• CGM SAĞLIKTA AVANTAJLAR DÜNYASI
1. MEDLİNE BOX ÜYELERİ BİREYSEL 2. MEDLİNE BOX ÜYELERİ KURUMSAL • Aloynaver • Citibank • Groupama Emeklilik • Plastisan Plastik • Sodexo • Kobi Sağlık Paketi Üyeleri • TMSF 3. HDI Sigorta Acil Sağlık Sigortası 4. HDI-GS Sigorta-Galatasaray Aslan Yürek-Aslan Taraftarım Güvende 5. AvivaSA Emeklilik ve Hayat A.Ş. 6. Elite Card 7. HS GRUP • Hizmetmax • Artı Yaşam • Kadıköy Card • Köpük Card • Med Power • S-Line • Super Card • Şişli Card 8. Çağdaş Koruma Planı 9. ACE Group Sigorta Üyeleri 10. Mapfre Genel Yaşam Sigorta Ferdi Kaza 11. Nar Sağlık Hizmetleri • Efor Patent 12. Telemed Sağlık Hizmetleri 13. Card Asist 14. LİFE Card
152 Eylül-Ekim-ermenice bölümü.indd 152
02.10.2013 10:05:33
Eyl端l-Ekim-ermenice b旦l端m端.indd 153
02.10.2013 10:05:35
Yedikule
Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi Vakfı
ZAKİRBAŞI SOKAK NO.32 34021 KAZLIÇEŞME - İSTANBUL TEL: 0212 582 50 50 PBX FAKS 0212 547 11 21 www.surppirgic.com
BU SÜRELİ (YAYGIN) YAYIN PARA İLE SATILMAZ
154 Eylül-Ekim-ermenice bölümü.indd 154
02.10.2013 10:05:36