Stadstol in Brussel

“Pendelaars vier keer belast?”

Na de fi etspaden heeft een andere "mobiliteitskwestie" in het hele land voor opschudding gezorgd: de stadstol in Brussel. We wisten dat de Brusselse autoriteiten haast hadden met het invoeren van een belasting in verband met het gebruik van de auto. Welnu, het project ligt op tafel. Het heet SmartMove. En niet iedereen is er gelukkig mee. Zelfs niet binnen de meerderheid van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Grégory Livis en Anne Claes gregory.livis@eff ectivmedia.be – anne.claes@eff ectivemedia.be

Het project

Volgens De Tijd zal SmartMove, zoals het systeem gedoopt werd, vanaf 2022 werken met een tarief voor elke wagen die het Brussels Gewest binnenrijdt, aangevuld met een extra tarief per kilometer. Leasingwagens zouden mee opgenomen worden in het systeem. De inkomsten worden jaarlijks op een half miljard euro berekend.

Het te betalen tarief is afhankelijk van het moment dat het Brussels Gewest betreden wordt en het vermogen (uitgedrukt in fi scale pk’s) van de wagen waarmee dit gebeurt. Tijdens de spitsuren (van 7-10 uur en 15-19 uur) is het vaste tarief 1 euro en in de daluren (tussen 10 en 15 uur) bedraagt dit een halve euro.

Dit vaste tarief wordt vermenigvuldigd met een factor afhankelijk van de fi scale pk’s van de wagen. Voor een gemiddelde wagen reken je op een verdubbeling of verdrievoudiging van dit vaste tarief. Voor wagens met meer dan 20 fi scale pk’s zal dit zelfs oplopen tot zesmaal dat tarief. Dat is nog niet alles. Hier komt nog eens een bedrag van 18 eurocent per kilometer tijdens de spits en 9 eurocent in de daluren. Een opbeurende noot: in het weekend en ’s avonds (tussen 19 en 7 uur) blijft het gratis. Deze nieuwe taksen komen bovenop de taksen van de andere gewesten. Pendelt u vanuit Vlaanderen of Wallonië naar Brussel, dan betaalt u nog altijd de BIV en jaarlijkse verkeersbelasting. Brusselaars kunnen rekenen op een compensatie in de de vorm van een afschaffi ng van de belasting op de inverkeersstelling en de wegenbelasting. Maar voor pendelaars van buiten Brussel is er geen compensatie. Een vereenvoudiging van de autofi scaliteit over het volledige Belgische grondgebied is duidelijk geen streefdoel.

Politieke reacties…

De andere gewesten sparen hun kritiek alvast niet. "Vlaamse pendelaars mogen niet gediscrimineerd worden door de tolheffi ng die Brussel wil invoeren", aldus Lydia Peeters, Vlaams minister van Mobiliteit. Peter Van Rompuy (CD&V) schreeuwt zijn woede uit: "Deze belasting voor de Vlaamse pendelaar is totaal onaanvaardbaar. Als Brussel volhardt, zullen we alle middelen van het Vlaamse parlement gebruiken om ons daartegen te verzetten". In Wallonië werd een motie medeondertekend door de meerderheid en de oppositie. Het vraagt op zijn minst om overleg met de Brusselse autoriteiten. Volgens cdH-volksvertegenwoordiger Julien Matagne Waalse en Vlaamse pendelaars vier keer belast worden. "Ze zouden één keer betalen om Brussel binnen te komen, een tweede keer voor elke afgelegde kilometer, een derde keer

"Vlaamse pendelaars mogen niet gediscrimineerd worden door de tolheffi ng die Brussel wil invoeren."

Lydia Peeters - Vlaams minister van Mobiliteit

WAT MET LEASINGWAGENS ?

De juridische complexiteit van dit systeem wordt er niet gemakkelijker op als het leasingwagens betreft. Deze piste wordt alvast bekeken: de autofi scaliteit voor leasingbedrijven in Brussel blijft onveranderd, maar werknemers met een bedrijfswagen zelf zullen betalen voor het gebruik. via de gewestelijke 'pendelaars'-toewijzing van 19 miljoen euro die in de bijzondere fi nancieringswet is opgenomen, en uiteraard een laatste keer via de betaling van de motorrijtuigenbelasting die in Wallonië van toepassing zal blijven maar niet in Brussel. » Zelfs in de Brusselse meerderheid ligt SmartMove onder vuur. "Het voorstel is onevenwichtig. Zoals het er nu uitziet, zullen we deze tekst niet goedkeuren", aldus Ridouane Chahid, leider van de PS-fractie in het Brusselse parlement. "Het akkoord stelt dat de autobelasting moet worden verschoven van eigendom naar gebruik. Niemand trekt dit principe in twijfel. Anderzijds werd in de overeenkomst bepaald dat er geen negatieve sociale gevolgen mochten zijn en dat er een samenwerkingsakkoord tussen de regio’s zou zijn. Op dit moment wordt niet aan deze criteria voldaan. »

… ook de mobiliteitssector reageert

Touring: "In het huidige economische klimaat is het onverantwoord om de weggebruiker te straff en met een extra belasting. We begrijpen niet waarom Brussel op eigen initiatief handelt, zonder rekening te houden met andere regio's, en zo een politiek mes op de keel zet van automobilisten en pendelaars. Met een congestie- of fi leheffi ng zullen alleen zij die het zich kunnen veroorloven, zich nog kunnen verplaatsen of naar het werk rijden. Terwijl we in feite de koopkracht zouden moeten versterken in plaats van de consument te belasten met een extra forfaitaire belasting". De federaties Febiac (autofabrikanten en -importeurs), Traxio (dealers en wederverkopers) en Renta (verhuurbedrijven) zijn niet tegen een kilometerheffi ng. Maar niet op een willekeurige manier. “Dergelijke kilometerheffi ng moet billijk en duidelijk is. Dit wil zeggen dat er om te beginnen geen sprake mag zijn van een belastingverhoging; dit is duidelijk wel het geval in het Brusselse voorstel aangezien er een extra opbrengst is voorzien van een half miljard.”

Het gezamenlijke persbericht van de drie federaties gaat als volgt verder: “Wij vragen daarom een uniformisering voor het hele land : idealiter een budgetneutrale, slimme kilometerheffi ng voor iedereen, maar zeker geen cumul van belastingsystemen op de kap van burgers en bedrijven”, besluiten de sectorfederaties.”

De Brusselse werkgeversorganisatie Beci pleit via mobiliteitsadviseur Ischa Lambrechts ook voor overleg. "Als niet-Brusselse werkgevers of pendelaars deze nieuwe bijkomende belasting moeten betalen, zullen velen een vertrek uit Brussel overwegen. Bovendien kan een congestieheffi ng de mobiliteitsproblemen naar de periferie verschuiven in plaats van oplossen.”

HOEVEEL GAAT U DAT KOSTEN?

L'Echo heeft berekend wat de stadstol in zijn huidige ontwerp zou kunnen kosten. De rekenmodule gaat uit van steeds dezelfde route. Hier zijn enkele simulaties.

Fiscale pk Aantal Km tijdens Km tijdens Bedrag gereden spitsuren/dag daluren/dag

dagen/jaar (7h-10u/15h-19u) (10u-15u)

1 - 7 200 10 1 - 7 150 15 8 200 10 8 150 15 9-10 200 10 9-10 150 15 11 200 10 11 150 15 12 - 15 200 10 12 - 15 150 15 10 540 € 15 607 € 10 740 € 15 758 € 10 940 € 15 908 € 10 1.140 € 15 1.058 € 10 1.340 € 15 1.208 €