Diagrams Matter «Για μένα η σκέψη είναι το μόνο όπλο μας απέναντι στον χρόνο και ο χρόνος ο μόνος ανίκητος εχθρός μας.[..] Η σκέψη είναι η μόνη απειλή της εξουσίας.» Peter Eisenman συνέντευξη στο Θανάση Λαλα , Εφημερίδα Τα Νέα 1996 πρωτότυπο
Η αφορμή της ερευνάς μου για το διάγραμμα ξεκίνησε από το εξής πολλαπλό και γενικό ερώτημα : Πότε και πως η αρχιτεκτονική πρακτική επιτυγχάνει το σκοπό της και πότε όχι ? Δηλαδή πως η αρχιτεκτονική με την παρεμβατικότητα της καθιστά το σκοπό της από τη μία λυτρωτικό για το κοινωνικό σύνολο και από την άλλη καταδικαστικό, αφού καθορίζει τον τρόπο παραγωγής και κατανάλωσης της ίδιας της ζωής. Οπότε με ποιο τρόπο καταφέρνουμε να σχεδιάζουμε και να αποκλείουμε δυνατότητες και σε δεύτερο βαθμό υποκείμενα. Μελετώντας και καταγράφοντας δημόσιους χώρους (πεζόδρομους, πλατείες, λαϊκή αγορά, γήπεδο ποδοσφαίρου) συμπέραινα πως ο αρχιτέκτονας και η δημιουργία του έχουν συγκεκριμένα όρια σχεδιαστικής προνοητικότητας και κατ’επέκταση επαλήθευσης του αρχικού σκοπού. Έπειτα μελετώντας το διαγωνισμό για το πάρκο La Villete1 (1983) στο Παρίσι, παρατήρησα τη χρήση του διαγράμματος στις προτάσεις των R.Koolhaas , B.Tshumi , P.E.Eisenman ως μια μέθοδο αναπαράστασης για την ανάδειξη, όχι κάποιου σχεδίου ή πληροφορίας αλλά του τρόπου παραγωγής αυτου κάθε αυτού του έργου, ως ένα εργαλείο με πολλαπλά ενδεχόμενα και πολλαπλές ερμηνείες. Οπότε καταλήγω στο να μελετώ την αρχιτεκτονική γλώσσα, θεωρία και ιστορία μέσω του εργαλείου του διαγράμματος ούτως ώστε να διαπιστώσω πότε, πως και δευτερευόντως γιατί η αρχιτεκτονική καταφέρνει να αποκλείει δυνατότητες, ενδεχόμενα, σύνολα και σημεία, υποκείμενα και κοινωνικές ομάδες. Πως κατάφερε δηλαδή το διάγραμμα να ενσωματώσει την αρχιτεκτονική εξέλιξη και να σηματοδοτήσει ένα νέο κεφάλαιο αναπαράστασης στη γλώσσα της αρχιτεκτονικής.
1Αριστερά Peter Eisenman δεξιά Bernand Tschumi