FUTUREPROOF ONDERNEMEN OP MENSENMAAT
Prof. dr. Elke Geraerts:
"Steeds meer bedrijven werken aan verbeterd welzijn van hun werknemers"
AI voor kmo's:
hebben we dat wel nodig?
De weg naar meer diversiteit op de werkvloer
CEO over authentiek
leiderschap
Gerealiseerd door Ads & Data Brand Studio, onderdeel van de commerciële regie van Mediahuis.
OKTOBER 2023
2
KIA
AANGEBODEN DOOR
Hoe ondernemers Isabel en Anke de kracht van de natuur gebruiken Futureproof ondernemen, betekent ondernemen met aandacht voor de natuur. Isabel Coppens en Anke De Boeck kozen resoluut voor natuurlijke ingrediënten in de verzorgingsproducten van Cîme. Ook het innovatieve automerk Kia gelooft dat natuurlijke materialen de toekomst zijn. Dat ze ooit zouden ondernemen, stond in de sterren geschreven. Isabel en Anke kennen elkaar al sinds de lagere school, studeerden samen rechten aan de UGent en sloten nog voor ze afstudeerden een pact: als een van de twee ooit voor zichzelf zou beginnen, zou dat altijd samen met de andere zijn. “Na een trekking in de Himalaya met mijn familie had ik echt een concreet plan”, vertelt Anke. “Mijn papa heeft altijd in de farmacologische sector gewerkt, waarbij plantenextracten voor cosmetica werden gesourced. In de Himalaya vertelde ik dat ik ooit graag zou ondernemen. Hij wilde dan weer nog meer doen met de unieke planten die je daar vindt.”
KRACHTIGE EIGENSCHAPPEN Cîme – wat in het Frans ‘top’ betekent, een verwijzing naar de Himalaya – bestaat intussen elf jaar. “We geloofden al van in het begin in de kracht van natuurlijke, pure ingrediënten. Onze baseline is niet voor niets ‘Honestly beautiful’. Je huid knapt zienderogen op en het is ook veel minder vervuilend. Met Cîme willen we impactvol ondernemen: goed voor de planeet, maar ook voor de maatschappij”, zegt Anke. “De ‘superfoods’ uit de Himalaya, planten met krachtige eigenschappen die in een bijzondere biotoop groeien, vormen vandaag nog altijd de basis voor al onze producten”, vult Isabel aan. “De hoeveelheid glutamines, antioxidanten en essentiële vetzuren is gigantisch hoog in de plantenextracten die we gebruiken. Die stoffen helpen je huid te voeden, herstellen en beschermen.”
PLASTIC UIT DE OCEAAN “In onze producten zitten geen microplastics, parabenen,
www.kia.com/be
synthetische parfums of hormoonverstoorders. En ook de verpakking is ecologisch. Vijf verpakkingen zijn gemaakt van Ocean Waste Plastic, een Deens bedrijf dat samenwerkt met Indonesische vissers om plastic uit de oceanen te vissen en te hergebruiken. Een flacon van 50 ml staat garant voor 12 plastic rietjes die zijn opgevist uit de oceanen en rivieren”, vertelt Isabel. Daarnaast gebruikt Cîme verpakkingen van gerecycleerd plastic en kun je je lege flesjes shampoo of douchegel met korting opnieuw laten vullen bij de refill stations in de verkooppunten.
MOVEMENT THAT INSPIRES: KIA BEDENKT DUURZAME OPLOSSINGEN De aanpak van Cîme vertoont heel wat gelijkenissen met de vooruitstrevende visie van Kia, dat zich steeds meer profileert als aanbieder van duurzame mobiliteitsoplossingen. Door zijn partnership met The Ocean Cleanup, het internationale non-profitproject om de oceanen plasticvrij te maken, wil Kia een positieve impact creëren. Maar Kia doet nog veel meer dan dat en geeft materialen een tweede leven. Het bedacht al talloze duurzame oplossingen, waaronder stoffen en tapijten met gerecycleerd PET, een biologisch alternatief voor lederbekleding en verf zonder benzeen, tolueen en xyleen.
LOKALE PROJECTEN Ook op maatschappelijk vlak willen Isabel en Anke een verschil maken. Ze werken in Nepal samen met lokale projecten die vooral vrouwen tewerkstellen. De ‘Nuts about you’-lijn met shampoos en douchegels is gemaakt op basis van zeepnootjes, afkomstig van de zeepnootboom, een natuurlijk alternatief voor sulfaten. Die drogen je huid niet uit, maar vormen wel de basis van zeep in combinatie met warm water. Die nootjes moeten geplukt, ontpit en geëxtraheerd worden, en dat doen drie lokale bedrijven voor Cîme.
KLIMAATPOSITIEF “Niet alleen met onze producten zelf willen we zo groen mogelijk zijn. Onze ecologische voetafdruk beperken we tot een minimum: we lieten onlangs zeepnootbomen aanplanten, verspreid over 27 boerderijen in Nepal, en via de vzw WeForest compenseren we onze CO2-uitstoot. We zijn nu zelfs klimaatpositief, in plaats van klimaatneutraal: we compenseren meer dan dat we uitstoten”, besluiten de twee ondernemers van Cîme.
De nieuwe Kia EV9, de zuiver elektrische top-SUV met zeven zitplaatsen, heeft vloertapijten gemaakt van geüpcycled afval zoals visnetten die uit de oceaan werden gehaald. In totaal bevat de EV9 ongeveer 34 kg aan onderdelen in gerecycleerd plastic en milieuvriendelijke, biologische materialen. “We omarmen de bescherming van ons milieu door op te treden als een maatschappelijk verantwoorde onderneming”, zegt senior vice president Charles Ryu van Kia.
Zet een grote stap naar duurzame mobiliteit met de nieuwe Kia EV9. Ontdek alle details over deze geavanceerde en elektrische SUV op www.kia.com/be. Nu al bestelbaar en binnenkort bij de Kia-verdelers.
3 FUTUREPROOF ONDERNEMEN
BURN-OUT EN STRESS
Burn-out boomt: wat kunnen we eraan doen? In België loopt 30% van de werknemers risico op burnout. In dit artikel bekijken we waarom burn-out en stress zo vaak voorkomen, en wat zowel werknemers als werkgevers kunnen doen.
V WIE? Elke Geraerts Keynote Speaker Human Capital Expert Auteur bestseller boeken Brug tussen wetenschap en praktijk CEO Better Minds at Work Doctor in Psychologie Professor Universiteit Gent
COLOFON V.U.: Bart Decoster Harensesteenweg 226, 1800 Vilvoorde Product management: Catherine Mathieu Coördinatie: Kathleen Snoeckx Teksten: Jan Bosteels Lay-out: Design Studio Mediahuis/ Ellen Jamar Beelden: Eigendom van de respectievelijke merken, tenzij anders vermeld. Shutterstock. Ads& Data Brand Studio is de branded content afdeling van Mediahuis, die samen met commerciële partners verantwoordelijk is voor de inhoud van deze publicatie.
olgens Securex loopt zo'n 30% van de Belgische werknemers een hoog risico op burn-out. Burn-out is een ernstige vorm van werkgerelateerde stress waarbij je fysiek, emotioneel en mentaal uitgeput raakt door langdurige overbelasting. Mogelijke signalen zijn vermoeidheid, verminderde prestaties en een gevoel van cynisme of onverschilligheid ten opzichte van het werk. Toch zijn er oplossingen om burn-out te voorkomen en op te lossen. Dat is het werkterrein van professor dr. Elke Geraerts, die met haar internationaal consultancybureau Better Minds at Work mensen en organisaties helpt mentale veerkracht te bevorderen.
De burn-outcijfers zijn indrukwekkend. Wordt het erger? Elke Geraerts: "Ik ben een optimist en hoop op beterschap. Het goede nieuws is dat er ondertussen meer bewustzijn is rond de problematiek. Tien jaar geleden moest ik bedrijfsleiders nog overtuigen dat burn-out reëel is. Tegenwoordig zetten organisaties trajecten op en werken ze aan verbeterd welzijn van hun werknemers."
Waarom blijven burn-out en stress zo frequent voorkomen? "Het is een combinatie van factoren. Een van de uitdagingen vandaag is dat we - onder andere door sociale media - verslaafd zijn geraakt aan afleiding. Daardoor wordt het moeilijk om te focussen, draaien we langere dagen en ervaren we meer werkdruk. We lijken vergeten dat ons brein niet 24/7 kan aanstaan. We hebben ook rust nodig. Je geest moet vrij kunnen dwalen om creativiteit en ons probleemoplossend vermogen te bevorderen. Een andere oorzaak is thuiswerken en hybride werken. Tijdens de pandemie zagen we vooral de voordelen daarvan - geen files, meer tijd voor het huishouden en de kinderen. Nu zien we ook de nadelen: minder betrokkenheid en motiva-
tie, meer isolement. Terwijl betrokkenheid bij het werk een van dé grote energiegevers is. En dan is er nog de toegenomen jobonzekerheid en de vele reorganisaties."
U stelt dat je als werknemer zelf kunt werken aan je mentale veerkracht en je zo beter bestand kunt maken tegen stress en burn-out. "Belangrijke nuance daarbij: het is een en-en verhaal. De werknemers kunnen aan zichzelf werken, maar werkgevers hebben ook hun verantwoordelijkheid. Zij kunnen manieren creëren om werknemers beter te laten focussen en te verbinden met elkaar."
feedback geven, geregeld checken hoe het gaat. Zo'n individuele check kost tijd, maar het kost nog veel meer tijd als iemand uitvalt."
Is er een manier om het risico op uitval te detecteren? "Wij gebruiken het batterijmodel (zie afbeelding), waarbij het belangrijk is om je bewust te zijn van elke fase. Dat vergt wel enige introspectie en dat kost moeite. Want veel mensen werken op automatische piloot en hebben geleerd om stresssignalen te negeren en voort te doen op karakter. Wanneer je stress tijdig detecteert, kan je nochtans recupereren en terug naar de groene zone gaan.
“We lijken vergeten dat ons brein niet 24/7 kan aanstaan”
Wat zegt de wetenschap over burn-out? "Ik werk met het Job Demands-Resources model, ook bekend als Energienemers/ Energiegevers. Dat stelt dat er enerzijds werkeisen zijn die een fysieke en/of psychische inspanning van de werknemer vragen. Die werkeisen kosten energie. Anderzijds zijn er hulpbronnen die energie geven, met op de eerste plaats sociale energie en verbondenheid tussen collega's. Maar elke medewerker heeft andere noden, dus het is echt maatwerk. We spelen daar onder andere op in met een opleiding rond coachend leidinggeven. In tegenstelling tot een traditionele hiërarchische leider zal zo'n coach zijn team motiveren,
Hoe, dat is voor iedereen anders. De ene gaat sporten en iemand anders zal net gebaat zijn bij een uurtje platte rust."
Hoe past u dit zelf toe? "Net als iedereen trap ik soms in de val van de afleiding. En daar is op zich niets mis mee. Ik hou van design, dus een half uurtje Instagrammen en mijn favoriete designers bekijken, dat moet kunnen. De crux is niet overdrijven en je snel bewust te zijn van toenemende stress. Een volgende stap is maatregelen treffen. Voor mij is dat wandelen en écht met mijn kinderen bezig zijn."
Gerealiseerd door Ads & Data Brand Studio, onderdeel van de commerciële regie van Mediahuis.
OKTOBER 2023
DIVERSITEIT
FUTUREPROOF ONDERNEMEN
4
Kruispuntdenken in de praktijk De maatschappij wordt meer en meer divers, maar op veel werkvloeren is daar weinig van te merken. In de toekomst zal dat anders moeten. Daar kan iedereen zijn voordeel bij doen. Hoe breng je dat in de praktijk? En wat zijn de mogelijke valkuilen?
Transitiecoach Fanny Matheusen:
“Organisaties worden steeds meer kennisgericht, en dan heb je beter een brede waaier aan kennis en achtergronden aan boord”
T
ransitiecoach Fanny Matheusen publiceerde zopas Professioneel handelen in een meerstemmige samenleving, een boek dat een leidraad wil vormen bij omgaan met onze veranderende samenleving. Laten we beginnen met een definitie. Want wat is dat, diversiteit? "Ik gebruik het woord diversiteit liever niet", zegt Fanny. "Omdat het verschillen verengt tot bepaalde aspecten en onvoldoende zegt waar we naartoe willen. Ik zie meer in een concept als kruispuntdenken. Als mens staan we allemaal op een kruispunt van eigenschappen. In kruispuntdenken wordt ook de impact van dominante posities duidelijker. Als witte, blanke, hoogopgeleide heteroman heb je heel wat privileges. Maar als je daarentegen gay bent, behoor je op dat gebied al niet tot de dominante groep. Je mag dus niet generaliseren op basis van enkele aspecten." Het woord privileges roept mogelijk een gevoel van schuld op. Treft mannen schuld omdat ze vaker gepromoveerd worden dan vrouwen? "Schuldgevoel wil ik vervangen door verantwoordelijkheid," zegt Fanny. "Het is belangrijk dat je je bewust bent van je privileges en dat
je ze ten goede aanwendt, onder andere door andere mensen kansen te geven."
Vijf wonden Je kan moeilijk om de vaststelling heen dat we er in België minder goed in slagen om mensen van niet-Europese afkomst in te schakelen op de arbeidsmarkt. "In mijn boek spreek ik over De vijf wonden van Vlaanderen," zegt Fanny. "Het is goed om even stil te staan bij hoe de Vlaamse samenleving naar de dingen kijkt. Het valt me bijvoorbeeld op hoe streng Nederlandstalige Vlamingen zijn op het taalgebruik van nieuwkomers, vaak mensen die al verschillende talen kennen. Nederlands is hun derde of vierde taal. Toch wordt dat weinig gewaardeerd en kijken we vooral naar de tekortkomingen. Mogelijk heeft die gevoeligheid te maken met het feit dat Vlaams in België zo lang achtergesteld is geweest. Een andere kwestie is racisme. Discriminatie en racisme zijn taboe, het hoort niet om racistische gevoelens te koesteren. Maar tegelijk zijn we geprogrammeerd om al wat vreemd is te wantrouwen. Het is essentieel om ons daarvan bewust te zijn. Uit onderzoek blijkt
bijvoorbeeld dat recruiters die in een bevraging aangeven dat ze niét bevooroordeeld zijn, in werkelijkheid meer naar hun vooroordelen handelen dan recruiters die toegeven dat ze wél bevooroordeeld zijn."
Goed voor iedereen Meer werk voor mensen van andere afkomst is goed voor iedereen: voor henzelf, voor de maatschappij. Varen ook bedrijven er wel bij? "Uiteindelijk wel, maar je moet beseffen dat de interculturele ontmoeting spannend zal zijn, niet altijd harmonieus. Als het lukt, zijn de voordelen talrijk. Organisaties worden steeds meer kennisgericht, en dan heb je beter een brede waaier aan kennis en achtergronden aan boord. Dat verhoogt de kansen op innovatie. Uit onderzoek blijkt dat heterogeen samengestelde teams het in het begin moeilijker hebben met besluitvorming. Maar eens goed geaccordeerd, bereiken ze vaak meer dan homogene teams. Er is ook een heel praktisch aspect. Met meer levensbeschouwelijke diversiteit in een team wordt het makkelijker om mensen te vinden die op de traditionele katholieke feestdagen willen werken." Dat het in de beginfase van een heterogeen team vaak wat moeilijker draait, leidt tot een verhoogde uitval van werknemers van vreemde komaf. Dat is het zogenaamde draaideureffect: even binnen en snel weer buiten. Maar ook daar valt een mouw aan te passen, weet Fanny. "In de eerste maanden kan je als collega en leidinggevende investeren in de relatie met die nieuwe werknemers. Onthaal hen als mensen met professionele en persoonlijke kwaliteiten. Spreek hen aan als individu en niet als representant van een hele groep. Binnen elke cultuur zijn er immers heel grote verschillen. Een sense of belonging creëer je tussen mensen, niet tussen culturen."
Gerealiseerd door Ads & Data Brand Studio, onderdeel van de commerciële regie van Mediahuis.
OKTOBER 2023
5
Waarom besloten jullie aan de slag te gaan rond langdurige zieke medewerkers? Wendy Niesen, HR Directeur Stad Hasselt: "In 2018 piekte het aantal kort en langdurig zieken op 10%. Op een personeelsbestand van 1400 mensen zijn dat 140 medewerkers die niet aan het werk zijn, die fysiek of mentaal niet in staat zijn om te werken. Dit afwezigheidscijfer had op veel werkende collega’s een grote impact omdat zij het werk dienden op te vangen. Bij onze langdurig zieke mensen waren er allerlei onderliggende redenen. Onder de arbeiders en de mensen van het woonzorgcentrum scoren de fysieke klachten hoog. In meer administratieve functies bleven men-
sen soms langdurig thuis omdat ze het gevoel hadden niet erkend te worden in hun job."
Hoe zijn jullie te werk gegaan om het ziekteverzuim in te perken? "Wie ziek is, moet natuurlijk eerst en vooral de kans krijgen om terug op zijn positieven te komen. Maar hoe langer mensen afwezig blijven, hoe meer hun band met het werk dreigt te verwateren en hoe kleiner de kans
dat ze terugkomen. Bovendien riskeer je met veel zieken in een team een cascade-effect. Eén van de oplossingen bestond erin om leidinggevenden de kans te geven om zieke medewerkers te vervangen. Tegelijk ontwikkelden we samen met idewe een activerend en menselijk terugkeerbeleid."
Wat zijn daarvan de krijtlijnen? "We gaan veel meer in dialoog met de medewerker en zoeken daarbij naar duurzame oplossingen die win-win zijn voor medewerker en organisatie. Of je nu een gebroken schouder hebt of acute stress ervaart, we bieden onze mensen aan om zo snel als mogelijk na hun herstel terug te starten, liefst in hun eigen
FUTUREPROOF ONDERNEMEN
Wat doe je als 10% van je medewerkers ziek thuis zit? Stad Hasselt koos voor een menselijke, actieve aanpak met oog voor werknemer én leidinggevende.
T E R UG K E E R B E L E I D L A N G D U R I G Z I E K E N
Ziekteverzuim aanpakken met terugkeerbeleid en preventie
team, eventueel deeltijds, of in combinatie met een verlofstelsel. We gaan uit van vertrouwen in onze collega’s, omdat we weten dat een ziektemelding quasi altijd ook inhoudt dat iemand ziek is. Daarom hebben we ook het verplicht bezoek aan de controlearts afgeschaft. Soms ligt een conflict aan de oorzaak van de afwezigheid. Dan kiezen we niet voor overplaatsing, maar gaan we in dialoog."
Praten helpt? "Vaak wel, maar we zetten ook veel meer op papier. Voor sommige mensen is een telefoontje te invasief. Het helpt als ze het terugkeerscenario rustig op papier kunnen bekijken en de visie van hun partner en huisarts erover kunnen vragen. Duidelijkheid is belangrijk. Als de behandelend arts en de werknemer een terugkeer uitgesloten achten, zijn er andere maatregelen mogelijk."
Hebben jullie ook een preventiebeleid opgezet? "We proberen inderdaad eerst en vooral preventief te werken. We versterken onze mensen door bijvoorbeeld in te zetten op meer beweging door de dag, meditatie en mindfulness aan te bieden en hen te helpen stresssignalen te herkennen. We bieden meer uitwegen door een verhoogde interne mobiliteit. We zetten ook in op leiderschap. Hoe herken je stress? Hoe geef je eerlijke feedback? Hoe voer je een terugkeergesprek? Soms kunnen ogenschijnlijk kleine dingen het verschil maken. Wie langdurig afwezig is geweest, wil graag weten wat er ondertussen is gebeurd en zal graag horen dat hij of zij werd gemist. Het is belangrijk daar aandacht voor te hebben en dat expliciet te verwoorden."
Hoe evolueert het aantal langdurig zieke werknemers sinds het nieuwe beleid? "Het is een werk van lange adem. Sommige jobs bij ons bestuur blijven immers fysiek en emotioneel belastend. We voelen wel aan dat het beleid als zeer positief en menselijk ervaren wordt door medewerkers en leidinggevenden en zo zorgt voor een meer duurzame terugkeer.
Lessons learned Dit zijn volgens Wendy Niesen de belangrijkste lessen om ziekteverzuim onder controle te krijgen. 1 . Ga voor een mensgerichte aanpak. 2. Duidelijke, respectvolle communicatie is essentieel, zowel informeel als schriftelijk, afhankelijk van de werknemer. 3. Investeer in preventie om stress te verminderen en ziekte te voorkomen. 4. Focus op wie wil werken - de overgrote meerderheid van de zieken. 5. Toon begrip en bied ondersteuning.
6
EXACT
AANGEBODEN DOOR
Zo maakt u uw bedrijfssoftware futureproof Van voorraadbeheer over planning en productie, klantenrelaties en facturatie tot boekhouding: een onderneming kan vandaag niet meer zonder software om het overzicht te behouden. We belichten vier trends die bedrijfssoftware futureproof maken.
1
SOFTWARE VERHUIST NAAR DE CLOUD
Vergeet software die lokaal op pc’s of servers draait. De toekomst is aan cloudsoftware. Die software draait online op externe servers. Daardoor is ze altijd en overal beschikbaar. Cloudsoftware kan je gebruiken op een laptop, tablet of smartphone, en dat zowel aan een thuisbureau, in een coworking-space, tijdens een zakenreis of gewoon op kantoor. Dat zorgt ook voor een hogere productiviteit en efficiëntie. Ook externe partners, zoals uw boekhoudkantoor, kunnen makkelijk toegang krijgen tot uw gegevens. Cloudsoftware wordt automatisch voorzien van updates, en de provider zorgt ook voor beveiliging. Daardoor bent u veel minder kwetsbaar voor cyberaanvallen en ransomware. U hoeft zich ook geen zorgen te maken over back-ups.
2
WE WERKEN MET REAL-TIME DATA
Nog een voordeel van cloudsoftware: u beschikt altijd over realtime data. Real-time data geven u een nauwkeurig overzicht van uw huidige operationele prestaties, en onmiddellijke inzichten in welke bedrijfsprocessen goed presteren en welke minder goed. Deze inzichten
www.exact.com
helpen om op een doordachte manier bij te sturen, investeringsbeslissingen te nemen of forecasts te maken. Zo bieden data kansen om proactief te ondernemen, een voorsprong op de concurrentie te pakken en te blijven groeien. In Exact Online, een onlinesoftwarepakket voor boekhouden met geïntegreerde CRM-functionaliteiten, ziet u real-time data in overzichtelijke en aanpasbare dashboards. U kan ook KPI's (Key Performance Indicators) definiëren, of waarschuwingen instellen, bijvoorbeeld wanneer de cashflow of de liquiditeit een kritiek punt bereiken.
3
WE GEBRUIKEN AI ALS ADVISEUR
Artificiële intelligentie (AI) wordt ook voor kmo’s van grote waarde. Dankzij AI in bedrijfssoftware kunnen slimme algoritmes trends opmerken in uw bedrijfsgegevens en u bijvoorbeeld verwittigen wanneer een bepaald artikel erg vaak besteld wordt, zodat u tijdig kan bijbestellen. Denk ook aan tools die meeluisteren in een online vergadering en automatisch een beknopt verslag met to-do lijst maken. Doordat software zulke eenvoudige, routinematige taken kan overnemen, krijgen mensen extra tijd voor creatievere taken. Softwaremaker Exact introduceerde bijvoorbeeld al het
concept ‘No hands accounting’. Hierbij worden heel wat boekhoudtaken geautomatiseerd. U kan facturen of bonnen mailen of scannen via een mobiele app, waarna ze direct in de boekhoudsoftware terechtkomen en worden omgezet in een boekingsvoorstel. Het enige wat u of uw boekhouder nog moet doen, is het boekingsvoorstel controleren en laten aanmaken als boeking.
4
WE KOPPELEN BEDRIJFSSYSTEMEN VIA API’S
Uit het Exact KMO Barometeronderzoek blijkt dat slechts 16% van de Belgische kmo’s een compleet overzicht van zijn bedrijfsprestaties heeft. De gegevens zijn er vaak wel, maar ze zitten in aparte softwarepakketten van verschillende aanbieders. De oplossing voor dat probleem is werken vanuit een all-in-one ERP-systeem, zoals Exact Online. Dankzij de open architectuur van deze software kun je hem bovendien makkelijk koppelen met apps van andere aanbieders, zoals SendCloud, PrestaShop en ook Bol.com. Dankzij API’s, Application Programming Interfaces, kunnen de verschillende softwarepakketten met elkaar ‘praten’ en informatie uitwisselen. Daardoor houd je eenvoudig overzicht op je bedrijfsprocessen en kun je inspelen op bedrijfsspecifieke uitdagingen. Exact Online koppelt nu al met meer dan 100 erkende software-applicaties voor ondernemers in diverse sectoren.
Scan de code en ontdek hoe Exact u kan helpen. Of ga naar www.exact.be
7
B
ij kmo's is er vaak nog koudwatervrees en scepsis om AI te gebruiken. Michaël Rademaker stelt: "Geen enkel bedrijf is te klein om de voordelen van AI te verkennen. De sleutel ligt in het begrijpen van je doelen en het nemen van geleidelijke stappen om AI in het bedrijf te integreren. Het kan gaan om het beter begrijpen van je klanten, het ontwikkelen van efficiëntere processen of effectievere marketing. Data is daarbij wel essentieel: om AI zijn werk te laten doen, zijn voldoende data cruciaal. En die hebben kleine bedrijven vaak wel over hun verkoop en klanten, maar niet altijd als het over hun interne processen gaat. Een andere belangrijke stap is het vinden van een geschikte partner. Kleine bedrijven hoeven niet alles alleen te doen. Samenwerken met experts op het gebied van AI kan een grote meerwaarde bieden."
Veiligheid Als je AI gebruikt, worden er doorgaans grote hoeveelheden data verwerkt. Dat roept vragen op over wie toegang heeft tot bedrijfsspecifieke gegevens en hoe ze worden gebruikt. Michaël Rademaker: "Ik maak een onderscheid tussen open en gesloten AI-systemen. Bij open systemen kunnen derden toegang krijgen tot je data, omdat die systemen wor-
den getraind op een brede dataset. Gratis AI-oplossingen brengen risico's met zich mee voor de privacy en beveiliging van je gegevens. Ga ervan uit dat als een dienst gratis is, je wellicht niet de klant bent, maar het product dat wordt verkocht. Daarom is het van cruciaal belang om de kleine lettertjes zorgvuldig te lezen en ervoor te zorgen dat je gegevens goed worden beschermd. De Europese Unie heeft strenge regels ingevoerd om de soevereiniteit van gegevens te waarborgen, en dit zal naar verwachting steeds belangrijker worden naarmate AI meer wordt gebruikt." Daarnaast kunnen bugs en zwakke plekken in AI-systemen leiden tot gegevenslekken. Daarom is het belangrijk om te weten of je data lokaal worden verwerkt of in de cloud, omdat dit invloed heeft op de beveiliging. Michaël besluit: "AI kan veel, maar het is niet de oplossing voor elk probleem. Cruciale informatie moet altijd goed worden bewaakt, vooral in sectoren zoals de medische sector waar gevoelige gegevens worden verwerkt.
Casestudie: Bekaert Deslee Textielfabriek Bekaert Deslee is een wereldwijde speler in de productie van matrashoezen, met vestigingen over verschillende landen. Het bedrijf heeft complexe productieprocessen waarbij het juiste garen en ontwerp cruciaal zijn voor de kwaliteit van de matras. Een van de uitdagingen waar Bekaert Deslee voor stond, was het identificeren van welke garens en ontwerpen leidden tot meer productiefouten. Omdat de operatoren verantwoordelijk zijn voor meerdere machines, bestaat het risico dat productiefouten pas laat worden opgemerkt. Data waren overvloedig aanwezig en daar ging AI mee aan de slag.
FUTUREPROOF ONDERNEMEN
Grote bedrijven omarmen AI-technologieën om hun processen te optimaliseren en klantrelaties te verbeteren. Maar hoe zit dat bij de gemiddelde Vlaamse kmo? Is AI betaalbaar, en is het veilig? We vroegen het aan Michaël Rademaker, Business Developer in AI bij imec IDLab.
AI IN KMO’S
AI voor kmo's: hebben we dat wel nodig?
Door data-analyse slaagde Bekaert Deslee erin om verbanden te ontdekken tussen specifieke ontwerpen, garens en weeftechnieken en de frequentie en kosten van productiefouten. Dit stelde het bedrijf in staat om kosteneffectieve oplossingen te formuleren om hun operatoren aan te sturen, zodat potentiële productiefouten worden vermeden. Deze oplossingen werden ondertussen uitgerold in de verschillende vestigingen wereldwijd. Wat is het geheim van het succes van Bekaert Deslee? Michaël Rademaeker: "In dit bedrijft heerst een open cultuur die experimenteren aanmoedigde en beschikbare data benutte. Door de drempel voor nieuwe projecten te verlagen, kon het bedrijf sneller inspelen op de inzichten die AI bood."
Interesse om jouw zaak ook AI te maken?
Begin 2024 start bij UNIZO een nieuw lerend netwerk rond AI, met imec begeleiding. Inschrijven kan via UNIZO: www.unizo.be/netwerken/activiteiten
Interesse in AI voor Marketing?
Op www.start2aim.be, een initiatief van Odisee Hogeschool, vind je een schat aan laagdrempelig materiaal.
Gerealiseerd door Ads & Data Brand Studio, onderdeel van de commerciële regie van Mediahuis.
OKTOBER 2023
LEIDERSCHAP
FUTUREPROOF ONDERNEMEN
8
"De menselijke factor is doorslaggevend" Bedrijfsleider Tom Du Caju volgde een cursus authentiek leiderschap. Hoe heeft hem dat veranderd als CEO?
Je bent de achtste generatie van een bedrijf dat bijna 300 jaar bestaat. Wat doet dat met iemand? Tom Du Caju: "Het familiebedrijf werd opgericht in de periode dat mensen nog werden gevierendeeld en dat Jan De Lichte werd onthoofd. Een andere tijd dus, duidelijk. In mijn jeugd voelde ik nooit druk om het bedrijf over te nemen. Ik wilde eerst traiteur worden, omdat ik van eten hou. Maar het bedrijf sprak me aan. Ik begon hier als verkoper, nam de firma over, kocht mijn zus uit. We groeiden goed, met 12,5% per jaar. In 2018 stond ik op een kantelpunt. Ik kon alles zijn gang laten gaan. Of ik kon iets extra doen - een fusie met twee andere bedrijven. Het werd dat laatste."
Je volgde in 2018 een cursus authentiek leiderschap bij The Next Level. Waarom? "Ik wou mezelf helpen om de overgang van een kleine naar een grotere organisatie te maken. In een grote organisatie heb je meer slagkracht, maar potentieel ook meer negatieve impact. De opleiding heeft me geholpen om meer vanuit mijn eigen persoonlijkheid te functioneren. Dat vind ik een heel verrijkende
"Iedereen kan gebouwen en machines kopen, maar mensen connecteren is veel moeilijker"
gedachte: het besef dat je dingen teweegbrengt door je eigen houding. Als leider moet je je op een bepaalde manier gedragen, iets uitstralen om het team te laten volgen. En dat is niet, zoals vroeger: als eerste aankomen en als laatste vertrekken."
Wat is het dan wel? "Mijn belangrijkste inzicht is dat de menselijke factor doorslaggevend is. Iedereen kan gebouwen en machines kopen, maar mensen connecteren is veel moeilijker. In onze fusie hadden we te maken met drie culturen, drie verschillende snelheden ook. Iedereen vertrekt vanuit zijn eigen ervaringen en toch zijn we erin geslaagd om er één bedrijf van te maken. Ik ben rustiger en zelfbewuster geworden en zekerder van het resultaat."
Wat voor soort baas ben je? "Ik zit niet in een ivoren toren, maar ik hak wel knopen door. Geregeld ga ik de werkvloer op. Niet om bij te sturen, want dan zou ik over de hoofden van leidinggevenden springen, maar om de temperatuur te voelen, een babbeltje te slaan. Als er iemand nieuw begint, wil ik die
ook even persoonlijk leren kennen. Pas op, ik ben geen softie. Ik ben hard op het onderwerp, maar zacht voor de mensen. Al kan ik me nog altijd stevig opjagen als iemand er de kantjes afloopt."
Wat maakt DUCAJU tot een futureproof onderneming? "Er is één ding dat je niet in de hand hebt, en dat is de markt. Tijdens corona hamsterden onze klanten en konden we niet volgen. Nu krijgen we niet minder orders, maar wel kleinere. Het zijn onzekere tijden. Gelukkig maken wij verschillende producten. De ene poot doet het beter wanneer de andere het minder doet, dat houdt mekaar in evenwicht. Maar ik maak me zorgen over de inflatie, de energieprijzen. Ik maak me ook zorgen over de mentaliteit in Europa. We beseffen onvoldoende hoe fragiel onze welvaart is."
Hoe kijk je terug op de cursus authentiek leiderschap? "Het was een heel interessant traject. Het is ook confronterend hoe diep je gaat. Het lijkt me wel bepalend in welke groep je terecht komt. Wij waren met zijn vieren, mensen met heel andere achtergronden en ondernemingen, en toch hebben we heel veel van elkaar bijgeleerd. En we hebben ook heel wat aan elkaar verteld dat we nog niet met veel anderen hadden gedeeld. Ik ben er zeker van dat ik door deze opleiding de dingen anders en beter aanpak dan als ik ze niet had gevolgd."
WIE? Tom Du Caju 57 jaar CEO DUCAJU, gespecialiseerd in verpakkingsmateriaal Opgericht in 1729 Gevestigd in Erpe-Mere 195 werknemers, 33 miljoen omzet (2022)