หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 เรื่อง การคิดเชิงนามธรรม รหัสวิชา ว 30105 รายวิชา เทคโนโลยี (วิทยาการคานวณ) 4 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2561 เวลา 4 คาบ ผู้สอน นายกฤติกร ล้อจิตติกุล ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------1. มาตรฐานการเรียนรู้ / ตัวชี้วัด / ผลการเรียนรู้ มาตรฐาน ว 4.2 เข้าใจและใช้แนวคิดเชิงคานวณในการแก้ปัญหาที่พบในชีวิตจริงอย่างเป็นขั้นตอน และเป็นระบบ ใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารในการเรียนรู้ การทางานและการแก้ปัญหาได้อย่าง มีประสิทธิภาพ รู้เท่าทันและมีจริยธรรม ตัวชี้วัด ม.4/1 ประยุกต์ใช้แนวคิดเชิงคานวณในการพัฒนาโครงงานที่มีการบูรณาการกับวิชาอื่น อย่างสร้างสรรค์และเชื่อมโยงกับชีวิตจริง 2. จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. อธิบายรูปแบบ และระบุองค์ประกอบสาคัญที่สัมพันธ์กันของสิ่งของหรือปัญหา 2. แยกคุณลักษณะที่สาคัญออกจากรายละเอียดในโจทย์ปัญหาหรืองานที่กาลังพิจารณา 3. อธิบายสถานการณ์หรือปัญหาด้วยแบบจาลอง 3. สาระสาคัญ / ความคิดรวบยอด การพิ จ ารณารูป แบบของปั ญ หาหรื อ วิ ธี ก ารแก้ ปั ญ หา (pattern recognition) เป็ น การพิ จ ารณา รูปแบบ แนวโน้ม และลักษณะทั่วไปของข้อมูล โดยพิจารณาว่าเคยพบปัญหาลักษณะนี้มาก่อนหรือไม่ หากมี รูปแบบของปัญหาที่คล้ายกันสามารถนาวิธีการแก้ปัญหานั้นมาประยุกต์ใช้ และพิจารณารูปแบบปัญหาย่อยซึ่ง อยู่ในปัญหาเดียวกันว่ามีส่วนใดที่เหมือนกัน เพื่อใช้วิธีการแก้ปัญหาเดียวกันได้ ทาให้จัดการกับปัญหาได้ง่ายขึ้น และการทางานมีประสิทธิภาพเพิ่มขึ้น การคิดเชิงนามธรรม (abstraction) คือ กระบวนการคัดแยกคุณลักษณะที่สาคัญออกจากรายละเอียด ในโจทย์ปัญหาหรืองานที่กาลังพิจารณา เพื่อให้ได้องค์ประกอบที่จาเป็นเพี ยงพอ และกระชับที่สุดในการ พิจารณาภายใต้สถานการณ์ที่สนใจ โดยจะได้ผลลัพธ์เป็นแบบจาลอง (model) ซึ่งสามารถแสดงเป็นแผนภาพที่ มีการตัดรายละเอียดที่ไม่จาเป็นในการพิจารณาออกทั้งหมด
4. สาระการเรียนรู้ 4.1 สาระการเรียนรู้แกนกลาง 1. การหารูปแบบ 2. การคิดเชิงนามธรรม 4.2 สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น 5. สมรรถนะสาคัญของผู้เรียน ความสามารถในการสื่อสาร
ความสามารถในการคิด
ความสามารถในการแก้ปัญหา
ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต
ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี 6. คุณลักษณะอันพึงประสงค์ รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์
ซื่อสัตย์สุจริต
มีวินัย
อยู่อย่างพอเพียง
มุ่งมั่นในการทางาน รักความเป็นไทย
ใฝ่เรียนรู้ มีจิตสาธารณะ
7. ชิ้นงาน / ภาระงาน 7.1 ใบงาน เรื่อง เหมือนหรือต่าง 7.2 ใบงาน เรื่อง สร้างแบบจาลอง 8. การวัดและการประเมินผล 8.1 ประเมินจากใบงาน 8.2 สังเกตพฤติกรรมจากการทางานกลุ่ม 8.3 ประเมินจากแบบประเมินการคิดเชิงนามธรรม 9. กิจกรรมการเรียนรู้ 9.1 คาบที่ 5 – 6 9.1.1 ขั้นนา 1. ครูนาเข้า สู่บทเรียนโดยอธิบายกติกาวิ ธีเล่ นเกมการ์ดดอกไม้ ที่ ท าให้นักเรียน สามารถบอกชนิดของพืชดอก แล้วให้ผู้เรียนเล่นเกมเป็นกลุ่ม กลุ่มละ 4 คน 2. นักเรียนตอบคาถามในเกม กลุ่มใดทาเสร็จก่อนให้เป็นผู้ชนะ 3. ครูและนักเรียนร่วมกันอภิปรายถึงการเชื่อมโยงรูปแบบที่เหมือน ๆ กันของดอกไม้ และทาให้สามารถบอกชนิดของพืชดอกได้
9.1.2 ขั้นสอน 1. ครูให้นักเรียนศึกษาใบความรู้ เรื่อง การหารูปแบบ (pattern recognition) 2. ครูให้นักเรียนทาใบงาน เรื่อง เหมือนหรือแตกต่าง 3. ครูสุ่มนักเรียนนาเสนอคาตอบและอภิปรายร่วมกับนักเรียน 4. ครูสุ่มนักเรียนยกตัวอย่างปัญหาอื่นที่เกิดซ้า ๆ ในชีวิตประจาวัน และร่วมกันสรุป แนวคิดเรื่องการหารูปแบบ 9.1.3 ขั้นสรุป 1. ครู แ ละนั ก เรี ย นร่ ว มกั น สรุ ป ประโยชน์ ก ารหารู ป แบบในการน าไปใช้ เพื่ อ การ แก้ปัญหาในชีวิตประจาวัน 9.2 คาบที่ 7 – 8 9.2.1 ขั้นนา 1. ครูนาเข้าสู่บทเรียนโดยแจกบัตรเกมสารานุกรมไทยให้ผู้เรียนแต่ละกลุ่ม โดยบัตร นี้มีเนื้อหาเกี่ยวกับพระราชกรณียกิจของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9 ในการจัดทาโครงการ สารานุกรมไทยสาหรับเยาวชน 2. ครูแบ่งกลุ่มนักเรียนออกเป็นกลุ่ม กลุ่มละ 4 คน 3. นัก เรียนแต่ ล ะกลุ่ ม ท าความเข้า ใจแล้ ว เขีย นสรุ ปใจความส าคั ญ ของโครงการ สารานุกรมไทยไม่เกิน 20 คา ลงบนกระดาษแล้วนาไปติดรวมกันที่หน้าชั้นเรียน 9.2.2 ขั้นสอน 1. ครูให้นักเรียนร่วมกันอภิปรายว่าคาตอบใดเป็นคาตอบที่ดีที่สุด จากนั้นเชื่อมโยง เข้าสู่เนื้อหา เรื่อง การคิดเชิงนามธรรม 2. ครูให้นักเรียนศึกษาใบความรู้ เรื่อง การคิดเชิงนามธรรม (abstraction) 3. นักเรียนแต่ละกลุ่มทากิจกรรม แบบจาลอง ใบความรู้ เรื่อง การคิดเชิงนามธรรม (abstraction) โดยอภิปรายกันในกลุ่มจากนั้นครูสุ่มนักเรียนตอบคาถาม 4. ครูให้นักเรียนจับกลุ่มกันทาใบงาน เรื่อง สร้างแบบจาลอง แล้วแลกกับกลุ่ม อื่น เพื่อตรวจคาตอบ และประเมินโดยใช้แบบประเมินการคิดเชิงนามธรรม 9.2.3 ขั้นสรุป 1. ครู แ ละนั ก เรี ย นร่ ว มกั น สรุ ป ประโยชน์ ก ารคิ ด เชิ ง นามธรรมในการน าไปใช้ เพื่อการแก้ปัญหาในชีวิตประจาวัน
10. สื่อ/แหล่งเรียนรู้ 10.1 สื่อ 1. ใบความรู้ เรื่อง การหารูปแบบ (pattern recognition) 2. ใบความรู้ เรื่อง การคิดเชิงนามธรรม (abstraction) 3. เกมการ์ดดอกไม้ 4. เกมสารานุกรมไทย 10.2 แหล่งเรียนรู้ 1. ห้องสมุด 2. ห้องกลุ่มสาะการเรียนรู้คณิตศาสตร์ 3. ห้องกลุ่มสาะการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ 4. ห้องปฏิบัติการคอมพิวเตอร์ 5. https://www.dek-d.com/studyabroad/44049/ 6. https://www.hopspress.com/Books/Curriculum_Guide/Lesson_Plans/Patterns_in_Plants.htm 7. https://www.youtube.com/watch?v=va-rqAmJc5c 11. เวลาเรียน / จานวนชั่วโมง เวลาเรียน 4 คาบ