zdrowie i uroda
AMD, czyli dlaczego przestajemy widzieć? O tym, czym jest zwyrodnienie plamki żółtej (AMD), dlaczego najczęściej chorują na nią osoby starsze i dlaczego ważna jest profilaktyka i regularne wizyty u okulisty, rozmawiamy z profesorem Jerzym Nawrockim, wybitnym polskim okulistą i współwłaścicielem Gabinetu Okulistycznego N&M w Łodzi.
LIFE IN. Łódzkie: Wzrok nazywany jest królem wszystkich zmysłów. Przez oczy dociera do nas 80 procent informacji o otaczającym nas świecie. Co powinniśmy robić, żeby zdrowe oczy służyły nam do później starości? Prof. Jerzy Nawrocki: Pielęgnacja oczu i dbałość o wzrok są podstawą prawidłowego widzenia. I to bez względu na wiek. U osób starszych oczy należy badać co najmniej raz w roku. U dzieci, dzięki regularnemu kontrolowaniu wzroku można wykryć i skorygować takie wady, jak krótkowzroczność, astygmatyzm czy różnowzroczność. Z kolei u osób dorosłych systematyczne badania pozwalają wykryć poważne choroby oczu, jak jaskra czy zwyrodnienie plamki. To daje szansę na uchronienie się przed znaczącą lub nawet całkowitą utratą wzroku. Zatrzymajmy się na chwilę przy AMD, czyli zwyrodnieniu plamki żółtej, choroba chyba najmniej poznana ze wszystkich chorób oczu. Proszę wyjaśnić, czym charakteryzuje się AMD, jak i czy można ją leczyć? Zwyrodnienie plamki związane z wiekiem (starcze zwyrodnienie plamki, AMD) jest schorzeniem, które może mieć dwie postacie – wilgotne AMD lub suche AMD. Suche AMD polega na zaniku struktury siatkówki w jej najważniejszej dla widzenia części. Okuliści nazywają tą okolicę plamką, natomiast w potocznym języku dość popularny jest termin plamka żółta. W tym przypadku stopniowy zanik fotoreceptorów i innych struktur siatkówki prowadzi do stopniowego pogarszania się widzenia centralnego. Jednak, mimo istotnych dolegliwości, zakres i szybkość pogarszania się widzenia są wolniejsze niż w przypadku wilgotnego AMD. Niestety, mimo licznych badań naukowych i testowania wielu leków, obecnie nie posiadamy leku, który hamuje rozwój lub leczy suche AMD. Z kolei wilgotne AMD jest schorzeniem występującym zwykle u osób starszych, a jego istota polega na tworzeniu nowych naczyń krwionośnych pod plamką. Prawdopodobnie jest to odpowiedź na niedotlenienie tej okolicy, niemniej patogeneza tego schorzenia nie jest do końca poznana. Jest to jednak schorzenie przewlekłe, podobnie jak starzenie się organizmu. Skutkiem powstawania nowych naczyń krwionośnych jest niszczenie struktury siatkówki i powstanie blizny w plamce, co prowadzi do znacznego stopnia utratę widzenia centralnego. Jest to szczególnie przykre dla osób starszych, które tracą możliwość czytania, rozpoznawania sąsiadów, oglądania telewizji itp. Na suche AMD nauka nie znalazła jeszcze sposobu, a jak jest z wilgotnym – można leczyć tę dolegliwość? Powstawanie nowych naczyń krwionośnych w plamce oku liści nazywają nowotworzeniem lub neowaskularyzacją.